แนวทางการดำาเน�นงานฝากครรภ์�ค�ณภ์าพ ปี� 2557

“ฝากท�องไว คลอดำปีลอดำภ์�ย เดำ�กเติ�บโติ พ�ฒนาการสมว�ย”

สาน�กงานสาธารณส�ขจั�งหว�ดำบ�ร(ร�มย�

สภ์าพปี)ญหาระบบบร�การสติร(และเดำ�ก 0-5 ปี�

งานฝากครรภ์� - ฝากครรภ์�ช้า และระบบบร�การที่��มี�ค�ณภ์าพได้มีาตรฐานงานห�องคลอดำ - สมีรรถนะในการด้�แลที่ารกแรกเก�ด้

ของแพที่ย์� พย์าบาล - ระบบการส$งต$อเพ%�อการด้�แลมีารด้าที่��

คลอด้ก$อนก&าหนด้ย์(งไมี$ช้(ด้เจน ที่&าใหการด้�แลไมี$เหมีาะสมี - มี�การคลอด้ก$อนก&าหนด้ในโรงพย์าบาล

ช้�มีช้นที่��มี�ศั(กย์ภ์าพไมี$เพ�ย์งพอในการด้�แลที่ารกแรกเก�ด้น&,าหน(กนอย์งานคล�น�กเดำ�กดำ( เด้-กที่��พ(ฒนาการล$าช้า ได้ร(บการ

แกไข ไมี$เป็0นระบบ และบ�คลากรที่��ร (บผิ�ด้ช้อบงานพ(ฒนาการเด้-กในบางแห$งย์(งไมี$ผิ$านการอบรมีน(กส$งเสร�มีพ(ฒนาการเด้-กป็ฐมีวั(ย์

แผนงานรณรงค�หญ�งติ�-งครรภ์� มาฝากครรภ์�อาย�ครรภ์� ก.อน 12

ส�ปีดำาห� - รณรงค�ปีระชาส�มพ�นธ�ให�ความร1�แก.ปีระชาชน

ท�2วไปีทางหอกระจัาย ข.าวและสถาน(ว�ทย�กระจัายเส(ยง อย.างติ.อเน42อง - ให�ความร1�ก�บหญ�งติ�-งครรภ์�รายใหม.ในเร42องความ

สาค�ญของการฝาก ครรภ์�คร�-งแรก ก.อน 12 ส�ปีดำาห� - แบ.งพ4-นท(2ให� อสม. สารวจั/ค�นหาหญ�งติ�-งครรภ์�รายใหม.และให� คาแนะนาถ5งข�อดำ(ของการฝากครรภ์�ก.อน 12 ส�ปีดำาห�

แผนงานรณรงค�หญ�งติ�-งครรภ์� มาฝากครรภ์�อาย�ครรภ์� ก.อน 12 ส�ปีดำาห�

- ทาปี6ายไวน�ลหร4อส42อปีระชาส�มพ�นธ�รณรงค�ฝาก ครรภ์�ก.อน 12 ส�ปีดำาห�

- สร�างแรงจั1งใจัสาหร�บหญ�งติ�งครรภ์�ท(2ฝากครรภ์� ก.อน 12 ส�ปีดำาห�

- พ�ฒนาศั�กยภ์าพ อสม. ในงานอนาม�ยแม. และเดำ�ก

อสม

ดำ1แลปีระชาชน 1:15 คร�วเร4อน

...

...

...

1

20

1

20

1

20

แพทย�

นสค.

1

...

1 ...

...

...

1

152

1

152

1

152

ที่&าที่ะเบ�ย์นเฝ3าระวั(ง ANC และTeen Age Pregnancy

5

แนวัที่างการดำาเน�นงานรณรงค� ANC ก.อน 12 Wks (นสค. และ อสม.)

1:12

1:12

1:12

1

1:25

1:25

1:25

ที่&าที่ะเบ�ย์นเฝ3าระวั(ง ANC และTeen Age Pregnancy

ที่&าที่ะเบ�ย์นเฝ3าระวั(ง ANC และTeen Age Pregnancy

1.Early ANC 2. Risk Identification

3.Risk management

-ฝากท�องท�กท(2 ฟร(ท�กส�ทธ�9-รพสติ. อสม. ช�มชน ค�นหา หญ�งติ�-งครรภ์� ก.อน 12 Wks

- ติรวจัปีระเม�น- คนปีกติ� ดำ1แล

ติามมาติรฐาน ANC ค�ณภ์าพ

-คนเส(2ยง ดำ1แลรายบ�คคล-นอนพ�กรอคลอดำใน รพ.-พบส1ติ�แพทย�

กระบวนการพ�ฒนา : 1. งานฝากครรภ์�ค�ณภ์าพ ในสถานบร�การ

ผ1�ติ�-งครรภ์� ท�กคนท(2มา ฝากครรภ์�คร�-งแรก

ปีระเม�นสถานภ์าพ

โดำยใช� Classify

ing form

ม(ความเส(2ยงหร4อ

ไม.

ให�การดำ1แลพ�เศัษ

ปีระเม�นเพ�2มเติ�มหร4อ

ติรวจัติ�ดำติามพ�เศัษ

ใช� Basic component of ANC

programme

ม(

ไม.ม(

กรอบ ANC ค�ณภ์าพ

ดำ�านการจั�ดำข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์� ดำ�งน(-ข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์�คร�-งท(2 1อาย�ครรภ์�น�อย

กว.าหร4อเท.าก�น 12 ส�ปีดำาห�ติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 1

(1) ลงทะเบ(ยน ซั�กปีระว�ติ�(2) ปีระเม�นส�ขภ์าพร.างกาย

ท�2วไปี/ติรวจัครรภ์�(3) ให�ส�ขศั5กษาคร�-งท(2 1 (ราย

กล�.ม)(4) ให�การปีร5กษาก.อนติรวจั

เล4อดำ(5) ติรวจัทางห�องปีฏิ�บ�ติ�การ

(6) ให�การปีร5กษาหล�งติรวจัเล4อดำ

(7) Classifying

form(9) สร�างเสร�มภ์1ม�ค��มก�น

และการให�ยา(10) ให�คาแนะนารายบ�คคล น�ดำ

หมายคร�-งติ.อไปี

(8) ส.งติ.อเพ42อการร�กษา

หมายเหติ�1 .หญ�งติ�-งครรภ์�ท�กราย ติ�อง

ม(สม�ดำบ�นท5กส�ขภ์าพแม.และเดำ�กปีระจัา ติ�-งแติ.คร�-งแรกท(2มาฝากครรภ์� และนามาร�บบร�การท�กคร�-งติลอดำจันหล�งคลอดำ

2. กรณ(ท(2ผ1�ร�บบร�การมาฝากครรภ์�คร�-งแรก เม42ออาย�ครรภ์�มากกว.า 3 เดำ4อน ให�พ�จัารณาข�-นติอนและรายละเอ(ยดำก�จักรรมของการติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 1 และ 2 ร.วมก�น

(6) ส.งติ.อเพ42อการร�กษา

ข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์�คร�-งท(2 2 (เม42ออาย�ครรภ์� 18 ส�ปีดำาห� +/- 2)

ติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 2

(1) ลงทะเบ(ยน ซั�กปีระว�ติ�(2) ติรวจัทางห�องปีฏิ�บ�ติ�

การ(3) ปีระเม�นส�ขภ์าพ

ร.างกายท�2วไปี(4) ให�ส�ขศั5กษาคร�-งท(2 2

(รายกล�.ม)

(7) สร�างเสร�มภ์1ม�ค��มก�น และการให�ยา

(8) ให�คาแนะนารายบ�คคล น�ดำหมายคร�-งติ.อไปี

(5) ปี)จัจั�ยเส(2ยง

หมายเหติ�กรณ(ท(2ผ1�ร�บบร�การมาฝากครรภ์�คร�-งแรกเม42ออาย�ครรภ์�มากกว.า 20 ส�ปีดำาห� ให�พ�จัารณาข�-นติอนและรายละเอ(ยดำก�จักรรมของการติรวจัครรภ์� คร�-งท(2 1-2 ร.วมก�น

ข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์�คร�-งท(2 3 (เม42ออาย�ครรภ์� 26 ส�ปีดำาห� +/- 2)

ติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 3

(1) ลงทะเบ(ยน ซั�กปีระว�ติ�(2) ปีระเม�นความเคร(ยดำหญ�ง

ติ�-งครรภ์�คร�-งท(2 1(3) การติรวจัทางห�องปีฏิ�บ�ติ�

การ(4) ติรวจัร.างกายท�2วไปี/ติรวจั

ครรภ์�(5) ให�ส�ขศั5กษาคร�-งท(2 3

(8) การให�ยา(9) ให�คาแนะนารายบ�คคล และ

น�ดำหมายคร�-งติ.อไปี

(7) ส.งติ.อเพ42อการร�กษา

(6) ปี)จัจั�ยเส(2ยง

ไม.ม( ม(

หมายเหติ�กรณ(ท(2ผ1�ร�บบร�การมาฝากครรภ์�คร�-งแรกเม42ออาย�ครรภ์�มากกว.า 6 เดำ4อน ให�พ�จัารณาข�-นติอนและรายละเอ(ยดำก�จักรรมติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 1-3 ร.วมก�น

ข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์�คร�-งท(2 4 (เม42ออาย�ครรภ์� 32 ส�ปีดำาห� +/- 2 )

ติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 4

(1) ลงทะเบ(ยน ซั�กปีระว�ติ�(2) ปีระเม�นความเคร(ยดำหญ�ง

ติ�-งครรภ์�คร�-งท(2 2(3) การติรวจัทางห�องปีฏิ�บ�ติ�

การ(4) ปีระเม�นส�ขภ์าพร.างกาย

ท�2วไปี/ติรวจัครรภ์�(5) ให�ส�ขศั5กษาคร�-งท(2 4 (ราย

กล�.ม)

(8) การให�ยา(9) ให�คาแนะนารายบ�คคล และ

น�ดำหมายคร�-งติ.อไปี

(7) ส.งติ.อเพ42อการร�กษา

(6) ปี)จัจั�ยเส(2ยง

ไม.ม( ม(

หมายเหติ�กรณ(ท(2ผ1�ร�บบร�การมาฝากครรภ์�คร�-งแรกเม42ออาย�ครรภ์�มากกว.า 7 เดำ4อน ให�พ�จัารณาข�-นติอนและรายละเอ(ยดำก�จักรรมติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 1-5 ร.วมก�น

ข�-นติอนการให�บร�การฝากครรภ์�คร�-งท(2 5 (เม42ออาย�ครรภ์� 38 ส�ปีดำาห� +/- 2 )

ติรวจัครรภ์�คร�-งท(2 5

(1) ลงทะเบ(ยน ซั�กปีระว�ติ�

(2) ติรวจัทางห�องปีฏิ�บ�ติ�การ(3) ปีระเม�นส�ขภ์าพร.างกาย

ท�2วไปี/ติรวจัครรภ์�(4) ให�ส�ขศั5กษาคร�-งท(2 5 (ควรให�เปี>น

รายบ�คคลถ�าทาไดำ�)

(7) การให�ยา

(8) ให�คาแนะนารายบ�คคล

(6) ส.งติ.อเพ42อการร�กษาทางกาย.....พบแพทย�/ท�นติแพทย�ทางจั�ติใจั...พบผ1�ให�การปีร5กษา/จั�ติแพทย�ทางส�งคม...พบน�กส�งคมสงเคราะห�

(5) ปี)จัจั�ยเส(2ยง

(9) น�ดำมาคลอดำ

หองคลอด้ที่��ใหบร�การตามีมีาตรฐาน มี� ควัามีพรอมีในเร%�องสถานที่�� บ�คลากร

อ�ป็กรณ� เคร%�องมี%อ ย์า สารน&,าและเวัช้ภ์(ณฑ์� ต$างๆ ส&าหร(บใหบร�การ ด้(งน�,1.การบร�การการคลอด้ตามีมีาตรฐาน2.การบร�การที่ารกแรกเก�ด้ในหอง

คลอด้ตามีมีาตรฐาน

กระบวนการพ�ฒนางานห�องคลอดำค�ณภ์าพ

กระบวนการพ�ฒนางานคล�น�กเดำ�กดำ(ค�ณภ์าพ

Early detection

พ.อแม.ใช�สม�ดำส(ชมพ1

ปีร�บพฤติ�กรรม

เจั�าหน�าท(2ติรวจัเจัาะจังอาย�9,18,30,4

2 ดำ.

ปีกติ� ดำ1แลติาม WCC,

ศัพดำ. ค�ณภ์าพผ�ดำปีกติ�

แก�ไขโดำยน�กส.งเสร�ม

พ�ฒนาการ

1. Early detection: สม�ดำส(ชมพ1 ใช�ท�-ง จันท.และพ.อแม.2. เดำ�ก 9, 18, 30, 42 เดำ4อน 80% ค�ดำกรองพ�ฒนาการ3. พบพ�ฒนาการล.าช�าให�แก�ไขรายบ�คคลติามสาเหติ� โดำยน�ก ส.งเสร�มพ�ฒนาการเดำ�กท(2ไดำ�ร�บการอบรม 4. ส.งเสร�มนมแม.อย.างเดำ(ยว 6 เดำ4อน เสร�มอาหารติามว�ยจัน ล1กอาย� 2 ปี�5. ติ�ดำติามเดำ�กพร.องธ�ยรอยดำ�ก�นฮอร�โมน,อนาม�ยช.องปีาก,ว�คซั(น,6. พ�ฒนาพยาบาลน�กส.งเสร�มพ�ฒนาการปีระจัา CUP และ ช.วยเหล4อ รพ.สติ.7. WCC&ศั1นย�เดำ�กเล�กค�ณภ์าพ

กระบวนการพ�ฒนางานคล�น�กเดำ�กดำ(ค�ณภ์าพ

ติรวจัว�น�จัฉั�ยซั-าและให�การร�กษาเพ�2มเติ�ม

(เฉัพาะทาง)

ดำ(ข5-นหร4อไม.

ว�น�จัฉั�ย ปีระเม�น และแก�ไขพ�ฒนาการ

และ/หร4อให�การร�กษาเพ�2มเติ�ม

พ�ฒนาการดำ(ข5-นหร4อไม.

ปีระเม�นและแก�ไขพ�ฒนาการ

ระยะเวลา 2 เดำ4อนและ/หร4อว�น�จัฉั�ยเพ�2ม

เติ�ม/อ42นๆ

พ�ฒนาการดำ(ข5-นหร4อไม.

ปีระเม�นพ�ฒนาการซั-า

ปีระเม�นและส.งเสร�มพ�ฒนาการล.าช�า

ระยะเวลา 1 เดำ4อน

ผ�งการทางานส.งเสร�มพ�ฒนาการเดำ�กว�ยแรกเก�ดำ - 5 ปี�ค�ดำกรองพ�ฒนาการ

เดำ�กว�ยแรกเก�ดำ – 5 ปี� ส.งเสร�ม

พ�ฒนาการสมว�

ย

ส.งเสร�มพ�ฒนาการ

สมว�ย

ส.งกล�บ รพ.ส

ติ.ดำ1แลติ.อ

เน42อง

สมว�

ย

ดำ(ข5-

น

ดำ(ข5-

น

ดำ(ข5-

น

หน.วยงาน/ผ1�ให�บร�การหน.วยบร�การสาธารณส�ข ท�2ว

ปีระเทศั

พยาบาลใน รพ.

• พยาบาลใน รพ..• ผ1�ปีกครอง

พยาบาลใน รพ.

พยาบาลใน รพ.

หน.วยบร�การสาธารณส�ข• พยาบาลใน รพช.

• ก�มารแพทย� (ถ�าม()

พยาบาลใน รพ.สติ

หน.วยบร�การสาธารณส�ข (รพศั./รพท.ท�2วปีระเทศั)

• ก�มารแพทย�• จั�ติแพทย�เดำ�กและว�ยร�.น (ถ�าม()

• ท(มสหว�ชาช(พท(2เก(2ยวข�อง (ถ�าม()หน.วยบร�การสาธารณส�ข

(รพจั.ส�งก�ดำกรมส�ขภ์าพจั�ติ)• จั�ติแพทย�เดำ�กและว�ยร�.น

• ก�มารแพทย�ดำ�านพ�ฒนาการและพฤติ�กรรม

• ท(มสหว�ชาช(พท(2เก(2ยวข�อง (ถ�าม()

เคร42องม4อการดำาเน�นงานแบบค�ดำกรองพ�ฒนาการอนาม�ย 55

(กรมอนาม�ย)• สม�ดำบ�นท5กส�ขภ์าพแม.และเดำ�ก• ว�ธ(ส.งเสร�มพ�ฒนาการเดำ�ก (อนาม�ย 55)

• 2ก 2ล (กรมอนาม�ยและกรมส�ขภ์าพจั�ติ)• ค1.ม4อปีระเม�นและปี6องก�นพ�ฒนาการล.าช�าเดำ�กแรก

เก�ดำ – 5 ปี� สาหร�บบ�คลากรสาธารณส�ข (TDSI : 70 ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติ

• ค1.ม4อกระติ��นพ�ฒนาการเดำ�กแรกเก�ดำ – 5 ปี� สาหร�บผ1�ปีกครอง

(TDSI : 70 ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติแบบปีระเม�นและปี6องก�นพ�ฒนาการล.าช�าเดำ�กแรกเก�ดำ – 5 ปี�

สาหร�บบ�คลากรสาธารณส�ข (TDSI : 70 ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติ• สม�ดำบ�นท5กส�ขภ์าพแม.และ

เดำ�ก• ว�ธ(ส.งเสร�มพ�ฒนาการเดำ�ก (อนาม�ย 55)

• 2ก 2ล (กรมอนาม�ยและกรมส�ขภ์าพจั�ติ)ค1.ม4อปีระเม�นและแก�ไขพ�ฒนาการเดำ�กแรก

เก�ดำ – 5 ปี� สาหร�บบ�คลากรสาธารณส�ข (TDSI : 70

ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติ

• ติรวจัว�น�จัฉั�ย/แบบปีระเม�นและแก�ไขปี)ญหาเพ�2มเติ�มติามปี)ญหาท(2ส.งติ.อ

• ค1.ม4อปีระเม�นและแก�ไขพ�ฒนาการเดำ�กแรกเก�ดำ – 5 ปี� สาหร�บบ�คลากรสาธารณส�ข (TDSI : 70 ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติ

• แบบปีระเม�นและแก�ไขปี)ญหาแติ.ละว�ชาช(พ• CPG รายโรค• ค1.ม4อปีระเม�นและแก�ไขพ�ฒนาการเดำ�กแรกเก�ดำ

– 5 ปี� สาหร�บบ�คลากรสาธารณส�ข (TDSI : 70 ข�อ) กรมส�ขภ์าพจั�ติ

ไม.ดำ(ข5-

น

พ�ฒนาการสมว�ยหร4อไม.

ไม.ดำ(ข5-

น

ไม.ดำ(ข5-

น

ไม.ดำ(ข5-

น

เอกสารอ�างอ�ง

(QOF)กล�.มหญ�งติ�-งครรภ์� A : ANCข�อ ช42อติ�วช(-ว�ดำ เกณฑ์� เปี6าหมาย ผลงาน1.1

ร�อยละหญ�งติ�-งครรภ์�ไดำ�ร�บการฝากครรภ์�คร�-งแรกอาย�ครรภ์�น�อยกว.าหร4อเท.าก�บ 12

ส�ปีดำาห�

>=60%

จัานวนหญ�งติ�-งครรภ์�ท(2มาฝากครรภ์�ท�-งหมดำ

จัานวนหญ�งติ�-งครรภ์�ฝากครรภ์�คร�-งแรก อาย�ครรภ์�ก.อนหร4อเท.าก�บ 12 ส�ปีดำาห�

ผ1�ปีระมวลผล สปีสช.กลางแหล.งข�อม1ล ANC GA<12 wks

1.2

ร�อยละหญ�งติ�-งครรภ์�ไดำ�ร�บการฝากครรภ์�ครบ 5

คร�-งติามเกณฑ์�

>=90

จัานวนหญ�งคลอดำในรอบ 12 เดำ4อน

จัานวนหญ�งคลอดำท(2ม(ปีระว�ติ�ไดำ�ร�บการดำ1แลก.อนคลอดำครบ 5 คร�-งติามเกณฑ์�ผ1�ปีระมวลผล สปีสช.กลาง

แหล.งข�อม1ล ANC 1 = GA<12 wks2 = GA 16-20 wks3 = GA 24-28 wks4 = GA 30-34 wks5 = GA 36-40 wks

(QOF)กล�.มหญ�งติ�-งครรภ์� A : ANC

ปี)ญหาท(2พบบ.อย1 .ไม.เก�บสม�ดำส(ชมพ1 มาบ�นท5กการฝากครรภ์�จัากสถาน

บร�การอ42น2. ก.อนมาฝากครรภ์�ท(2หน.วยบร�การน(-ม(การฝากครรภ์�ท(2อ42นมา

แล�ว แติ.อาจัไม.ม(สม�ดำส(ชมพ1 และไม.ไดำ�ซั�กถาม ทาให�เข�าใจัว.าเปี>นการฝากครรภ์�คร�-งแรก

3. คลอดำแล�วไม.ม(การเปีล(2ยนสถานะ ทาให�ม(อาย�ครรภ์�เก�น 40 ส�ปีดำาห�

4. เย(2ยมหล�งคลอดำครบแล�ว แติ.ไม.ไดำ�ลงว�นท(2บ�งค�บส.งออก

ข�อ ช42อติ�วช(-ว�ดำ เกณฑ์� เปี6าหมาย ผลงาน1.4

ร�อยละของหญ�งหล�งคลอดำไดำ�ร�บการดำ1แลครบ 3

คร�-งติามเกณฑ์�

>=65%

จัานวนหญ�งคลอดำในรอบ 12 เดำ4อน

จัานวนหญ�งหล�งคลอดำท(2ไดำ�ร�บการดำ1แลหล�งคลอดำครบ 3 คร�-งติามเกณฑ์�ผ1�ปีระมวลผล สปีสช.กลาง

แหล.งข�อม1ล MCH Ppcare1 = 0-7 ว�นหล�งคลอดำPpcare2 = 8-15 ว�นหล�งคลอดำPpcare3 = 16-42 ว�นหล�งคลอดำ

ติ�วอย.างการบ�นท5กข�อม1ล

1 จั�ดำเร(ยงอาย�ครรภ์�จัากน�อยไปีมาก

2

3

ติรวจัสอบการฝากครรภ์�คนย�งไม.คลอดำอาย�ครรภ์�ไม.เก�น 40

สารวจั/สอบถามว.าม(การฝากครรภ์�ท(2อ42นหร4อไม.

(สม�ดำส(ชมพ1)

1 2

3คร�-งท(2 จัะถ1กคานวณให�

อ�ติโนม�ติ�จัาก ว�นท(2ให�บร�การ

ลบ LMP

5

4

1 จั�ดำเร(ยงสถานนะ

2

3

ติรวจัสอบการฝากครรภ์�คนย�งไม.คลอดำอาย�ครรภ์�เก�น 40

สารวจัว.าม(การคลอดำหร4อย�ง

หากคลอดำแล�วเปีล(2ยนสถานะเปี>น คลอดำ และลงปีระว�ติ�การ

ฝากครรภ์� การคลอดำ การเย(2ยมหล�งคลอดำให�ครบถ�วน

สว�สดำ(คร�บ