LOGO

www.themegallery.com

ผู้น าด้านคณุธรรมและสันติวิธีของไทยรศ. วิทยากร เชียงกูล

สังคมไทยวิวัฒนาการจากชุมชนเล็กๆแบบเครือญาติและมิตรสหายที่สมาชิกรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของชุมชนช่วยเหลือพึ่งพากัน เพื่อความอยู่รอดและความเจริญรุ่งเรืองของชุมชน

การยอมรับและคัดเลือกผู้น า เน้นคนที่สามารถช่วยให้สมาชิกทั้งชุมชนอยู่รอด คือ คนที่เก่ง รอบรู้เรื่องการด ารงชีพ การปกป้องอันตรายต่างๆและใจกว้าง ค านึงถึงประโยชน์ส่วนรวม

เมื่อสังคมวิวัฒนาการเป็นสังคมเมือง เป็นอาณาจักรราชาธิปไตยระบบทุนนิยมอุตสาหกรรม

ที่มาของผู้น าจึงเปลี่ยนไป เช่นเป็นนักรบ นักบริหาร ผู้น าคิดเรื่องอ านาจ เรื่องผลประโยชน์ส่วนตัวมากขึ้น

ประเด็นเรื่องคุณธรรม ถูกตีความเพื่อประโยชน์ของชนชั้นน า เช่นผู้น าเป็นผู้ให้ความอุปถัมภ์ มีพระเดชพระคุณ ระบบอุปถัมภ์น าไปสู่การเล่นพวก ความไม่เป็นธรรม การขาดประสิทธิภาพ

สันติวิธี เป็นเรื่องการตีความด้วยเช่นกัน ในประวัติศาสตร์ เราจะพบเรื่องศึกสงครามมาก แต่ช่วงที่สงบ ไม่ท าสงครามก็มี

โดยทั่วไปคนจะหลีกการท าสงคราม ยกเว้นเมื่อมีปัญหาทางเศรษฐกิจ หรือผู้น ามีความรู้สึกไม่มั่นคง มีความโลภ ทะเยอทะยาน

เมื่อสังคมวิวัฒนาการเป็นสังคมชนชั้นมากขึ้น การใช้ความรุนแรง เอาเปรียบกันก็เพิ่มขึ้น

สังคมยุคใหม่ ขอยกตัวอย่าง ดร.ป๋วย อึ้งภากรณ์ ได้ทุนรัฐบาลไปเรียนปริญญาเอกเศรษฐศาสตร์ที่อังกฤษ สมคัรเป็นเสรีไทย เรียนจบตั้งใจกลับมารับราชการ เพื่อประโยชน์ของประเทศ ท างานด้วยความซื่อสัตย์ ไม่โกงไม่หาผลประโยชน์ ไม่โอนอ่อนตามนักการเมือง รักความเป็นธรรม รักประชาธิปไตย ต้องการปฏิรูปเศรษฐกิจ สังคม การเมืองโดยสันติวิธี

ช่วงหลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม 2516 นักศึกษาผิดหวังกับนักการเมือง ระบบประชาธิปไตยแบบรัฐสภา ไปสนใจเรื่องสังคมนิยม และการปฏิวัติมากขึ้น อ.ป๋วย ยังยืนว่าจะต้องปฏิรูปแบบค่อยค่อยไป การใช้ความรนุแรงในการปฏิวัติ จะน าไปสู่การใช้ก าลังต่อไปอีกอย่างผิดๆอ.ป๋วยเสนอเรื่องสันติประชาธรรม ประชาธิปไตยทางเศรษฐกิจสังคม การกระจายทรัพย์สินรายได้ การศึกษาการมีงานที่ดีท า อย่างทั่วถึงเป็นธรรม

6 ตุลาคม 2519 นักศึกษาถูกปราบ หนีเข้าป่าเข้าร่วมคท. อ.ป๋วยยังยืนหยัด เรื่องสันติวิธีและประชาธิปไตยประเด็นที่น่าคิด คือ ท าอย่างไรประเทศไทยจะสร้างผู้น าแบบ อ.ป๋วยและคนอื่นๆเช่น ปรีดี พนมยงค์ ท่านพุทธทาส ศรีบูรพา ฯลฯ ที่ซื่อสัตย์ เข้าใจปัญหา มีความรู้ความสามารถ เห็นแก่ส่วนรวม รกัความเป็นธรรม เป็นนักปฏิรูป

ปัญหาคือ คนไทยเคยอยู่แบบอิสระค่อนข้างสบาย ไม่ใช่นักคิด วิเคราะห์ รับเอาการพัฒนาเศรษฐกิจแบบทุนนิยมอุตสาหกรรมตะวันตกเข้ามาอย่างผิวเผิน เน้นรูปแบบ อย่างไม่วิเคราะห์ วิจารณ์ และประยุกต์ใช้ให้เหมาะกับสังคมไทย เน้นการเติบโตทางวัตถุ ท าลายทรัพยากรสิ่งแวดล้อมรวมทั้งท าให้ครอบครวั ชุมชน วัฒนธรรม คา่นิยมที่ดีงาม เพื่อส่วนรวม อ่อนแอลงเปลี่ยนไปเป็นแบบแข่งขันเพื่อตัวใครตัวมันมากขึ้น

ทางรอดคือ ต้องคิดในแง่เชิงปฏิรูประบบเศรษฐกิจ การเมือง สังคม ให้มีความเป็นธรรม มีประสิทธิภาพเพื่อส่วนรวมและยั่งยืน เศรษฐกิจควรจะพัฒนาคน 64-65 ล้านคน พัฒนาทรัพยากร ตลาดภายในมากข้ึน พึ่งพาต่างประเทศลดลง เลือกการลงทุนและการค้ากับต่างประเทศเท่าที่จ าเป็น ลดการเสียเปรียบ การขาดดุล ส่งเสริมการแข่งขันที่เป็นธรรม ธุรกิจขนาดกลาง ขนาดย่อม ระบบบริษัทมหาชน วิสาหกิจชุมชนสหกรณ์ผู้ผลิต ผู้บริโภค พลังงานทางเลือก เกษตรทางเลือกสาธารณสุข เทคโนโลยี ทางเลือกต่างๆ

ปฏิรูปการศึกษา สื่อมวลชน การศึกษานอกระบบ การพัฒนาครอบครัวและชุมชน การพัฒนาทางสังคมวัฒนธรรม จริยธรรมอย่างขนานใหญ่

ไม่ควรหวังพึ่งผู้น าหรือคณะผู้น ามากไป ควรเน้นการพัฒนาประชาชน องค์กร ชุมชน ให้ประชาชนเป็นผู้น าในระดับต่างๆ ท าให้เกิดภาวะการน าที่ดี คือ มีคุณธรรม ความเป็นธรรม เป็นประชาธิปไตย มีประสิทธิภาพเพ่ือส่วนรวม มีวิสัยทัศน์ที่ก้าวหน้า มองการพัฒนาเศรษฐกิจสังคมในแง่การเพิ่มคุณภาพชีวิตคนอย่างเป็นระบบองค์รวมและอย่างยั่งยืน