คํานํา

คูมือวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ฉบับนี้ เปนฉบับปรับปรุงครั้งท่ี 4 ประจําปการศึกษา พ.ศ. 2553 บัณฑิตวิทยาลัยไดมีคําส่ังแตงตั้งคณะทํางานซ่ึงเปนผูแทนจากหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาของมหาวิทยาลัย ประกอบดวย ผูชวยศาสตราจารย ดร.ชุติระ ระบอบ อาจารยดร.สุณี ชาญณรงค อาจารย ดร.วรรณรัตน รัตนวรางค อาจารย ดร.ปนหทัย ศุภเมธาพร อาจารย ดร. ปวีณา วองตระกูล อาจารย ดร.ล่ันทม จอนจวบทรง อาจารย ดร.จตุรงค บุณยรัตนสุนทร อาจารย ดร.วิชุดา กิจธรธรรม และอาจารย ฤทธิชัย เตชะมหัทธนันท โดยมี ผูชวยคณบดีบัณฑิตวิทยาลัยและเลขานุการบัณฑิตวิทยาลัย เปน เลขานุการและผูชวยเลขานุการ ตามลําดับ เพ่ือทําหนาท่ีปรับปรุงคูมือใหทันสมัย บัณฑิตวิทยาลัยจึงใครขอขอบพระคุณคณะทํางานเปนอยางสูงไว ณ โอกาสนี ้

ในครั้งนี้ไดมีการปรับปรุงเนื้อหาของคูมือใหทันสมัยยิ่งขึ้น ท้ังในเรื่อง บทนํา ขั้นตอนการทําวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ การเขียนเคาโครง สวนประกอบของวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ วิธีการพิมพเปนรายงาน วิธีการอางอิง การเขียนบรรณานุกรม และจรรยาบรรณนักวิจัย ตลอดจนตัวอยางการพิมพวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระในภาคผนวกท่ี 1, 2 และ 3 ตอนทานเลม ท้ังนี้เพ่ือชวยใหนักศึกษา หรือ นักวิจัยรุนใหมสามารถอานและทําความเขาใจไดโดยงายกับการศึกษาท้ัง 3 ระดับ ไมวา จะเปน วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หรือ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ตลอดจนขั้นตอนตาง ๆ ในการดําเนินงานทําการศึกษาเพื่อใหบรรลุเปาหมายและประสบความสําเร็จ โดยคํานึงถึงคุณภาพเปนส่ิงสําคัญ

นอกจากนี้บัณฑิตวิทยาลัยไดนําคูมือขึ้นไวบนเวบไซตของบัณฑิตวิทยาลัย ท่ี URL: grad.hcu.ac.th เพ่ือชวยใหนักศึกษาสามารถเขาถึงไดโดยงาย สะดวก และประหยัด ท้ังยังชวยประหยัดการใชกระดาษ และรักษาส่ิงแวดลอมอีกทางหนึ่งดวย

บัณฑิตวิทยาลัยหวังเปนอยางยิ่งวา คูมือฉบับนี้จะชวยใหนักศึกษาสามารถทําวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) อยางมีคุณภาพ ไดมาตรฐาน และเปนท่ียอมรับทางวิชาการในท่ีสุด

บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

กุมภาพันธ 2554

(1)

บทที ่1

บทนํา

1.1 ความหมายของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3-4 หนวยกิต)

การศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษามีจุดมุงหมายเพื่อสรางบุคลากรที่มีความชํานาญในดาน

วิชาการหรือวิชาชีพช้ันสูง รวมถึงการสรางองคความรูใหมท่ีจะเปนประโยชนตอสังคมในภาพรวม ดังนั้นการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาจึงมุงหวังใหผูเรียนมีความรู ประสบการณ และทักษะการวิจัยเบ้ีองตน ซ่ึงทุกหลักสูตรในระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ไดระบุเปนเง่ือนไขไววา นักศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาทุกคนจะตองทําการศึกษาหรือวิจัยในหัวขอท่ีสําคัญและนาสนใจจนเสร็จสมบูรณ จึงจะสําเร็จเปนมหาบัณฑิต ไดอยางเต็มภาคภูมิใจ

เม่ือทําการศึกษาหรือวิจัยสําเร็จเรียบรอยแลว จะดองทํารายงานผลงานโดยจัดพิมพเปนรูปเลมอยางชัดเจน และเรียกรายงานการศึกษาหรือการวิจัยซ่ึงเปนสวนหนึ่งของการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษานี้วา วิทยานิพนธ หรือ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หรือ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) สําหรับการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติไดกําหนดใหนักศึกษาเลือกศึกษาได 1 ใน 3 ระดับนี้ โดยขึ้นอยูกับเง่ือนไขและความพรอมของแตละหลักสูตร รวมท้ังความตองการของผูเรียน เปนสําคัญ

ดังนั้น วิทยานิพนธ หรือ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หรือ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) จึงหมายถึง รายงานการศึกษาหรือวิจัยในหัวขอท่ีสําคัญและนาสนใจจนเสร็จสมบูรณครบถวนตามขั้นตอนระเบียบวิธีวิจัยท่ีดี (ซ่ึงมีรายละเอียดแตกตางกันในเรื่องขนาดและคุณภาพของผลงานท่ีไดจากการศึกษา จําแนกเปน 3 ระดับ ดังจะไดกลาวตอไป) การศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาทุกหลักสูตรของมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ มีแผนการศึกษาใหเลือกเรียนได 2 แผน คือ แผน ก. และ แผน ข. ดังแสดงในตารางท่ี 1-1 นักศึกษาทุกหลักสูตรท่ีเลือกเรียนแผน ก. ตองทําวิทยานิพนธ (12-15 หนวยกิต) สําหรับนักศึกษาท่ีเลือกเรียนแผน ข. จะเลือกทําการศึกษาอิสระ ซ่ึงมีจํานวนหนวยกิต แตกตางกันตามแตหลักสูตร อาทิเชน

2

หลักสูตรสังคมสงเคราะหศาสตรมหาบัณฑิต (Master of Social Work, MSW) สามารถเลือกทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) หลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน (Master of Nursing Sciences, MNS) จะตองทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หลักสูตรการจัดการมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการอุตสาหกรรม (Master of Management, MM) จะตองทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

และหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวรรณคดีจีนสมัยใหมและรวมสมัย (Master of Arts, MA) จะตองทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เปนตน

ตารางที่ 1-1

แผนการศึกษาในแตละหลักสูตรของบัณฑิตวิทยาลัย (จํานวนหนวยกิต)

แผนการศึกษา แผน ก. วิทยา

นิพนธ

แผน ข. การศึกษา

อิสระ 1. หลักสูตรสังคมสงเคราะหศาสตรมหาบัณฑิต 12 3 2. หลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต 12 3 3. หลักสูตรการจัดการมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการจัดการอุตสาหกรรม) 12 3 4. หลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน) 12 6 5. หลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการพยาบาลผูใหญ) 12 6 6. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาวรรณคดีจีนสมัยใหมและรวมสมัย) 12 6 7. หลักสูตรเภสัชศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาเทคโนโลยีเภสัชกรรม) 15 6 8. หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาวิทยาศาสตรเครื่องสําอาง) 15 6 9. หลักสูตรนิเทศศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสื่อสารสุขภาพ) 12 6 10. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสื่อสารภาษาไทยเปนภาษาท่ีสอง) 12 6 11. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาภาษาอังกฤษระดับสูงเพื่อการสื่อสาร) 12 6 12. หลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการจัดการสิ่งแวดลอมและความปลอดภัย) 12 6 13. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาจีนศึกษา) 12 6 14. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนภาษาจีน) 12 6 13. หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาภาษาจีนเพื่อการสื่อสารเชิงธุรกิจ) 12 6

3

1.2 ความแตกตางของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3-4 หนวยกิต) ของมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิมีรูปแบบและการจัดทําคลายคลึงกัน คือ ยึดหลักของระเบียบวิธีการวิจัยท่ีดี (Research Methodology) อยางไรก็ตาม ผลงานท้ังสามระดับนี้ นอกจากมีความแตกตางกันในดานคุณภาพและปริมาณของการวิจัย ซ่ึงรวมถึงความละเอียด ลุมลึกและความแมนยําของผลงานแลว ยังมีความแตกตางในเรื่องจํานวนหนวยกิต ระยะเวลาในการศึกษา และการสอบปองกัน ดังแสดงในตารางท่ี 1-2

ตารางที่ 1-2 ความแตกตางระหวางวิทยานิพนธ และการศึกษาอิสระ

ประเภท จํานวน

หนวยกิต ระยะเวลาในการศึกษา การสอบปองกัน วิทยานิพนธ

(แผน ก.) 12-15 ไมเกิน 5 ป นับจากภาคการศึกษาแรก

ท่ีเขาศึกษา มีกรรมการผูทรงคุณวุฒิภายนอกรวมเปนกรรมการสอบ

การศึกษาอิสระ

(แผน ข.)

6 ไมเกิน 5 ป นับจากภาคการศึกษาแรกท่ีเขาศึกษา

มีคณะกรรมการผูทรงคุณวุฒิเปนกรรมการสอบ

การศึกษาอิสระ (แผน ข.)

3 ภายใน 1 ภาคการศึกษา นับจากไดรับการอนุมัติจากอาจารยท่ีปรึกษา

มีการประเมินในช้ันเรียนโดยคณะกรรมการซึ่งไดรับการแตงต้ังจากคณบดีบัณฑิตวิทยาลัย

ในการทําผลงานท้ัง 3 ระดับนี้ จะถือวา วิทยานิพนธ เปนรายงานท่ีสมบูรณท่ีสุด รองลงมา

คือ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และตามดวยการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ดังมีรายละเอียด ดังนี ้วิทยานิพนธ (12-15 หนวยกิต) หมายถึง รายงานการศึกษาวิจัยทางวิชาการท่ีมีระเบียบวิธี

วิจัยท่ีดีและมีคุณภาพสูงทางวิชาการ ประกอบดวย - หัวขอในการศึกษาท่ีชัดเจน

4

- การทบทวนวรรณกรรมท่ีมีการวิเคราะหและสังเคราะหแนวคิด ทฤษฎี และผลงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ เพ่ือใหเห็นความสัมพันธกับประเด็นท่ีจะศึกษาอยางชัดเจน จนสามารถกําหนดกรอบแนวความคิดของการวิจัยได

- การตั้งสมมติฐาน (ถามี) - การพัฒนาและทดสอบความถูกตองและแมนยําของเครื่องมือ - การกําหนดประชากรและเลือกกลุมตัวอยางและการเก็บขอมูลอยางเปนระบบ - การวิเคราะหขอมูลท่ีถูกตองตามหลักสถิต ิ - การสรุปและเสนอแนะท่ีสอดคลองกับผลการวิจัย

โดยมีเปาหมายสูงสุดอันเปนผลมาจากการศึกษาในระดับวิทยานิพนธ คือ การสรางองคความรูใหม ท่ีมีคุณคาและเกิดประโยชนตอสังคมและประเทศตอไป การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) มีรูปแบบและการดําเนินงานคลายกับวิทยานิพนธแตแตกตางกันในดานความลุมลึก และความเขมขนทางวิชาการท่ีนอยกวาและยืดหยุนไดมากกวาในระดับของวิทยานิพนธ กลาวคือ ในการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) มีการกําหนดกรอบแนวคิด การทบทวนแนวคิด ทฤษฎี หรือ วรรณกรรมท่ีเกี่ยวของ ซ่ึงอาจทําอยางกวาง ๆ เพ่ือใหเห็นความเช่ือมโยงเกี่ยวกับประเด็นท่ีจะศึกษา และอาจไมจําเปนตองตั้งสมมติฐานในการศึกษา การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) หมายถึง รายงานผลการศึกษาคนควา โดยมีลักษณะการจัดการเรียนการสอนถือเปนอีกหนึ่งวิชาท่ีตองการใหนักศึกษาไดฝกหัดทําผลงานทางวิชาการขั้นตน เพ่ือใหเกิดความรูความเขาใจ และทักษะในการวิจัยมากยิ่งขึ้น ท้ังยังกําหนดเวลาท่ีตองทําการศึกษาและจัดทํารายงานใหเสร็จส้ินภายใน 1 ภาคการศึกษา มีการประเมินแบบรายวิชาท่ัวไป โดยคณะกรรมการซ่ึงไดรับการแตงตั้งจากคณบดีบัณฑิตวิทยาลัย นอกจากความเขมขนทางวิชาการและจํานวนหนวยกิตดังท่ีไดกลาวมาแลว ยังมีความแตกตางในเรื่องของการสอบอีกดวย ผูท่ีเลือกทําวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะตองทําการสอบปองกันเม่ือทําผลงานเสร็จเปนท่ีเรียบรอยแลว โดยคณะกรรมการสอบปองกันประกอบดวยอาจารยท่ีปรึกษา อาจารยท่ีปรึกษารวม (ถามี) อาจารยประจําหรืออาจารยพิเศษท่ีแตงตั้งโดยคณบดีบัณฑิตวิทยาลัยเปนผูสอบ ในกรณีท่ีเปนวิทยานิพนธ คณะกรรมการสอบปองกันจะตองประกอบดวย ผูทรงคุณวุฒิภายนอก อยางนอย 1 ทาน มารวมเปนกรรมการสอบปองกัน แตการสอบปองกนัการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ไมจําเปนตองมีผูทรงคุณวุฒิภายนอกมารวมเปนกรรมการสอบปองกัน

5

สําหรับการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ซ่ึงถือเปนหนึ่งรายวิชา มีการสอบในช้ันเรียน และมีการประเมินผลเชนเดียวกับรายวิชาท่ัวไป โดยคณะกรรมการซ่ึงไดรับการแตงตั้งจากคณบดีบัณฑิตวิทยาลัย นอกจากนี้ผลการประเมินวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะเปน S หรือ U (satified หรือ unsatisfied) เทานั้น ขณะท่ีการศึกษาอิสระ (3-4 หนวยกิต) ผลการประเมินเปนระดับคะแนน (Grade) 8 ระดับ ซ่ึงมีแตมระดับคะแนนคลายกับรายวิชาท่ัวไป คือ A, B+, B, C+, C, D+, D, และ F อยางไรก็ตาม ไมวานักศึกษาจะเลือกทําวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หรือ การศึกษาอิสระ (3-4 หนวยกิต) ผลการศึกษาในครั้งนี้ถือเปนโอกาสอันดีท่ีนักศึกษาจะไดรับการฝกฝนใหเปนนักวิจัยท่ีดี ท่ีตองทําการวางแผนการศึกษาวิจัย รูจักการคิดเชิงวิเคราะหอยางมีระบบ มีเหตุผล มีนิสัยรักการศึกษาคนควา อันเปนคุณสมบัติท่ีพึงประสงคของผูท่ีเปนมหาบัณฑิต

1.3 คุณลักษณะที่ดีของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

ดวยเหตุท่ีวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เปนสวนหนึ่งของการศึกษาในระดับมหาบัณฑิต ดังนั้น แนวคิดเกี่ยวกับคุณลักษณะท่ีดีของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ท่ีพึงปรารถนาจึงเปนประเด็นท่ีนักศึกษาควรตระหนักถึงและวางแผนไวลวงหนาวา ทําอยางไรจึงจะทําใหวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ของตนมีคุณภาพเปนท่ียอมรับในทางวิชาการ และสามารถนําไปอางอิงในการศึกษาวิจัยของผูอ่ืนตอไปได วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) มีบทบาทสําคัญตอนักศึกษาและตอผูอ่ืนอยางนอย 2 ประการ คือ ประการแรก เปนการเพ่ิมพูนความรู ทักษะ และประสบการณในการผลิตผลงานทางวิชาการใหกับนักศึกษา โดยมีคณาจารยเปนท่ีปรึกษา พรอมท้ังมีคณะกรรมการคอยติดตาม พิจารณาและประเมินผล เพ่ือใหไดผลงานท่ีดีมีคุณภาพ ประการท่ีสอง เปนประโยชนแกผูอ่ืนท่ีสนใจสามารถนําผลท่ีไดจากการศึกษาไปใชในการศึกษา อางอิง ตอยอด ขยายองคความรูใหม ๆ หรือ นําไปประยุกตใชในการแกไขและปรับปรุงปญหา หรือ นําไปพัฒนาใหเกิดประโยชนตอไปได

6

คุณลักษณะที่ดีของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) มีดังนี้ 1.3.1 ประโยชนที่ไดรับ งานวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ท่ีนักศึกษาจัดทําขึ้น ควรเปนเรื่องท่ีสําคัญและนาสนใจ มีประโยชนหรือนําไปตอยอดได จึงควรมีวัตถุประสงคท่ีชัดเจน และตอบคําถามไดวา “ทําเพ่ืออะไร” หรือ ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับมีอยางไรบาง ในกรณีท่ีจุดมุงหมายและประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับยังไมชัดเจน นักศึกษาควรไดรับคําปรึกษาจากอาจารยท่ีปรึกษาเพ่ือพิจารณา ปรับปรุง และแกไขเปนอันดับแรก 1.3.2 การสรางองคความรูใหม การผลิตผลงานทางวิชาการเปนวิธีการสําคัญวิธีหนึ่งในการสรางองคความรู (Body of knowledge) ซ่ึงเปนผลมาจากการส่ังสมของการแสวงหา การคนพบ และประสบการณของสมาชิกในสังคมนั้นๆ การศึกษาหรือการวิจัยไมวาจะเปน วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หรือ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ลวนมีโอกาสสําคัญในการสรางองคความรูใหมใหมีคุณคาและเกิดประโยชนแกสังคม ในทางตรงกันขามการผลิตผลงานท่ีไดจากการศึกษาหรือการวิจัยท่ีนําเอาองคความรูเดิมของผูอ่ืนมาทําซํ้า มาปรับปรุง หรือ แกไขเพียงเล็ก นอย เชน การเปล่ียนพ้ืนท่ีหรือเปล่ียนกลุมตัวอยาง ท่ีไมทําใหผลการศึกษาวิจัยเปล่ียนแปลงไปจากเดิมมากนัก จึงไมนับวาเปนวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ท่ีพึงปรารถนา 1.3.3 ความสอดคลองที่ชัดเจนของหัวขอกับแนวคิดและทฤษฎี วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ท่ีดี ควรมีการศึกษาคนควาแนวคิดและทฤษฎีท่ีเกี่ยวของกับหัวขอของผลงานท่ีศึกษาหรือวิจัยอยางกวางขวางและลึกซ้ึง รวมถึงการวิเคราะหและสังเคราะหใหเกิดกรอบแนวคิดของงานดวยตัวผูทําการศึกษาเอง มิใชเพียงแคคัดลอกและนํามาเรียงตอกันเทานั้น ควรเรียบเรียงดวยสํานวนของตนเอง เพ่ือใหตกผลึกในแนวคิดถึงปญหางานท่ีศึกษาท่ีแทจริง ท้ังยังแสดงถึงความตั้งใจจริง ใฝรู ขวนขวายคนหาองคความรูท่ีเกี่ยวของ ซ่ึงจะเปนประโยชนโดยตรงกับผูศึกษาหรือวิจัย และทําใหเกิดความชัดเจนในหัวขอเรื่อง ซ่ึงจะเปนประโยชนในการวิเคราะห และอภิปรายผล และสงผลถึงคุณภาพของวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ของนักศึกษาอีกทางหนึ่งดวย 1.3.4 ความถูกตองและนาเชื่อถือของระเบียบวิธีวิจัย ในการศึกษาหรือการวิจัยควรดําเนินการโดยยึดหลักระเบียบวิธีวิจัยท่ีดี ตั้งแต การตั้งคําถามการวิจัย การสรางกรอบแนวคิด หรือ การสรางกรอบการอธิบายในระดับทฤษฎีท่ีมีตอปรากฏการณท่ีตั้งใจจะศึกษา การตั้งสมมติฐาน (ถามี) การ

7

ออกแบบการวิจัย การสุมตัวอยาง การเก็บรวบรวมขอมูล การวิเคราะหขอมูล และการนําเสนองานวิจัย ระเบียบวิธีวิจัยท่ีดีควรเนนความถูกตอง (validity) และเช่ือถือได (reliability) ควรมีขั้นตอนท่ีเรียบงาย ไมควรใหยุงยากหรือสลับซับซอนเกินความจําเปน แตท้ังนี้ขึ้นอยูกับประเภท จุดมุงหมาย และชนิดของผลงานอีกดวย 1.3.5 ความครอบคลุมของเนื้อหา รายงานท่ีศึกษาควรมีเนื้อหาท่ีครอบคลุมประเด็นตาง ๆ ท่ีเกี่ยวของอยางครบถวน และตองมีความลึกซ้ึง คมชัดในประเด็นท่ีเปนจุดเนนของหัวขอวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3-4 หนวยกิต) อยางมีคุณภาพ ผานการวิเคราะหและสังเคราะหอยางด ีไมฉาบฉวย รวบรัด จนทําใหละท้ิงหรือขามขั้นตอนท่ีสําคัญของงานท่ีศึกษาหรือวิจัย หรือนําเสนอผลงานท่ีคลุมเครือ ไมชัดเจน 1.3.6 จริยธรรมในการวิจัย งานท่ีศึกษาหรือวิจัยควรเปนงานท่ีนักศึกษาคิดคนปญหาขึ้นมาเอง หรือ เปนการทํางานรวมระหวางนักศึกษากับอาจารยท่ีปรึกษา ไมซํ้าซอนกับผลงานของผูอ่ืน ควรเคารพในหลักมนุษยธรรมในระหวางการดําเนินงาน ไมสงผลกระทบในทางลบตอกลุมตัวอยางท่ีเปนมนุษย หากนักศึกษาสามารถทําใหวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) มีคุณลักษณะท้ัง 6 ขอดังกลาวนี้ได ผลงานของนักศึกษาก็จะไดรับการยอมรับในทางวิชาการ และจะมีคุณคายิ่งตอการเสริมสรางและพัฒนาองคความรูใหม ๆ ใหกับสังคมไทย

บทที ่2

ขั้นตอนการทําวิทยานิพนธ เพ่ือใหการทําวิทยานิพนธของหลักสูตรมหาบัณฑิตเปนไปอยางมีประสิทธิภาพ บรรลุเปาหมายของการจัดการเรียนการสอน บัณฑิตวิทยาลัยจึงออกประกาศท่ี 021/2543 กําหนดแนวปฏิบัติขั้นตอนการทําวิทยานิพนธ สําหรับทุกหลักสูตรของบัณฑิตศึกษา

2.1 ขั้นตอนการทําวิทยานิพนธ ในการดําเนินงานจัดทําวิทยานิพนธ มี 4 ขั้นตอนใหญ ๆ ดังนี ้

1. การคนหาหัวขอวิทยานิพนธและการเลือกอาจารยท่ีปรึกษา 2. การจัดทําและการสอบเคาโครง 3. การจัดทํารายงานและการสอบปองกันวิทยานิพนธ 4. การจัดทํารูปเลมฉบับสมบูรณ I. การคนหา ‘หัวขอ’ วิทยานิพนธและการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’

เนื่องจากทุกหลักสูตรของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ระบุใหนักศึกษาตองจัดทําผลงานวิชาการหนึ่งเรื่อง เพ่ือเปนการฝกฝนทักษะการทําผลงานวิชาการ และเปนสวนหนึ่งของการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา ในแผน ก. ระบุใหนักศึกษาจะตองจัดทําวิทยานิพนธซ่ึงนักศึกษาอาจเริ่มตนคนหาหัวขอท่ีตนเองสนใจตั้งแตเริ่มเขาศึกษา โดยคณะกรรมการประจําหลักสูตรจะเปนผูกําหนดใหมีการเลือกแผนการเรียนหลังจากท่ีเขาศึกษาแลวไมต่ํากวา 2 ภาคการศึกษา (ดังแสดงในแผนภูมิท่ี 2.1) 1) การคนหาหัวขอวิทยานิพนธ ในทางปฏิบัติ การคนหาหัวขอวิทยานิพนธนี้ ควรเริ่มตนดวยการคนควาเอกสารวิชาการตาง ๆ หรือทบทวนวรรณกรรมท่ีเกี่ยวของกับหัวขอวิทยานิพนธท่ีนาสนใจ ควรเปนหัวขอเรื่องท่ีสําคัญ นาสนใจ และมีความเปนไปไดในทางปฏิบัติจนเสร็จสมบูรณ พรอมท้ังกอใหเกิดผลงานท่ีมีคุณคาและเกิดประโยชนในเชิงวิชาการและ/หรือในทางปฏิบัต ิ และจะตองเกี่ยวของกับเนื้อหาสาระวิชาของแตละหลักสูตรอีกดวย

9

แผนภูมิที่ 2.1 ขั้นตอนการทําวิทยานิพนธ

I. การคนหา ‘หัวขอ’ วิทยานิพนธ และการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’ 1) การคนหาหัวขอวิทยานิพนธ 2) การเลือกอาจารยที่ปรึกษา (และอาจารยที่ปรึกษารวม-ถามี) 3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําวิทยานิพนธ 4) การพิจารณาอนุมัติหัวขอวิทยานิพนธ 5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการกลั่นกรองเคาโครง 6) การลงทะเบียนวิทยานิพนธ II. การจัดทําและการสอบ ‘เคาโครง’ 1) การเขียนเคาโครงวิทยานิพนธ 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบเคาโครงวิทยานิพนธ 3) การสอบกลั่นกรองเคาโครง 4) เงื่อนเวลาในการสอบเคาโครง

III. การจัดทํารายงานและการสอบปองกัน ‘วิทยานิพนธ’ 1) การทําวิทยานิพนธ 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกัน 3) การสอบปองกันวิทยานิพนธ IV. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ และการตีพิมพเผยแพรผลงาน 1) การปรับปรุงแกไขวิทยานิพนธ 2) การจัดทํารูปเลม 3) การจัดทําบทความและการตีพิมพเผยแพรผลงาน

ข้ันตอนการทําวิทยานิพนธ

10

2) การเลอืกอาจารยที่ปรึกษา (และอาจารยที่ปรึกษารวม) เม่ือไดหัวขอวิทยานิพนธแลว ใหนําหัวขอเหลานี้ไปปรึกษาหารือกบัคณาจารยในหลักสูตรถึงความสําคัญ ความนาสนใจ และความเปนไปไดของการทําวิทยานิพนธในหัวขอดังกลาว พรอมท้ังขอหารือเพ่ือเลือกอาจารยท่ีปรึกษาไปในคราวเดียวกัน ในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษา นักศึกษาควรพิจารณาถึงความสนใจและความเช่ียวชาญของอาจารยท่ีปรึกษาในสาขาวิชาเดียวกันหรือเกี่ยวของกับหัวขอวิทยานิพนธเปนอันดับแรก พรอมท้ังพิจารณาปจจัยอ่ืนๆ ของอาจารยท่ีปรึกษารวมดวย เชน ดานบุคลิกภาพ ทัศนคติ ลักษณะการใหคําปรึกษา ความพรอมในการใหคําปรึกษา ภาระงานของอาจารยท่ีปรึกษา เนื่องจากในการทําวิทยานิพนธของนักศึกษาจะมีอาจารยท่ีปรึกษาเปนพ่ีเล้ียง เปนท่ีปรึกษา และเปนผูช้ีแนะ เพ่ือใหวิทยานิพนธครั้งนี้ประสบความสําเร็จบรรลุตามเปาหมายพรอมๆกับการสรางทัศนคติและทักษะในกระบวนการวิจัยท่ีดีใหกบันักศึกษาไปในคราวเดียวกัน ดังนั้น อาจารยท่ีปรึกษาจึงเปนผูท่ีมีบทบาทท่ีสําคัญตอความสําเร็จในการทําวิทยานิพนธของนักศึกษา ท้ังในดานกระบวนการวิจัยท่ีดีและเปนการเรียนการสอนเพ่ือใหเกิดความรู ความเขาใจ และเกิดทักษะในกระบวนการวิจัยอีกดวย อนึ่งในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษาวิทยานิพนธนี้ ควรเปนไปดวยความสมัครใจของท้ังสองฝาย และควรเปนเรื่องท่ีอาจารยมีความสนใจหรือมีความชํานาญเฉพาะในสาขานั้น ๆ อาจารยที่ปรึกษารวม (ถามี) อยางไรก็ตามในบางครั้งท้ังนักศึกษาและอาจารยท่ีปรึกษา (หลัก) อาจมีความรูและประสบการณไมครอบคลุมอยางท่ัวถึงในหัวขอวิทยานิพนธ ซ่ึงอาจขอหารือแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษารวมเพ่ิมเติมไดอีก 1-2 ทาน ตามความเหมาะสม เพ่ือใหเกิดความสมบูรณของวิทยานิพนธ ดวยความเห็นชอบท้ังสองฝาย คือ จากอาจารยท่ีปรึกษาหลักและนกัศึกษารวมกัน 3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําวิทยานิพนธ เม่ือนักศึกษาไดหัวขอวิทยานิพนธ อาจารยท่ีปรึกษาและอาจารยท่ีปรึกษารวม(ถามี) และไดลงรายวิชาครบถวนตามหลักสูตร (ยกเวนรายวิชาวิทยานิพนธ) โดยมีเกรดเฉล่ียสะสมไมต่ํากวา 3.00 นักศึกษาจะตองยื่นคํารองขอลงทะเบียน (บ-1) และคํารองแสดงความจํานงขอทําวิทยานิพนธ พรอมเสนอหัวขอวิทยานิพนธ และอาจารยท่ีปรึกษาตามแบบฟอรมท่ีกําหนด (บ-2) ลวงหนาไมนอยกวา 30 วัน กอนการลงทะเบียนวิชาวิทยานิพนธ 4) การพิจารณาอนุมัติหัวขอวิทยานิพนธ เม่ือไดรับคํารอง คณะกรรมการประจําหลักสูตร จะพิจารณาใหความเห็นชอบหัวขอวิทยานิพนธพรอมท้ังเสนอแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษาและอาจารยท่ีปรึกษารวมวิทยานิพนธ (ถามี)

11

5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการกลั่นกรองเคาโครง เม่ือผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตร แลว บัณฑิตวิทยาลัยจะประกาศแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษา อาจารยท่ีปรึกษารวม (ถามี) และคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครง 6) การลงทะเบียนวิทยานิพนธ นักศึกษาลงทะเบียนเรียน 12-15 หนวยกิต ในรายวิชาวิทยานิพนธ ตามความเหมาะสมและเง่ือนไขการลงทะเบียนของแตละหลักสูตร II. การจัดทําและการสอบ ‘เคาโครง’ 1) การเขียนเคาโครงวิทยานิพนธ เม่ือหัวขอวิทยานิพนธผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตรฯแลว นักศึกษาเริ่มเขียนเคาโครง (รายละเอียดดูในบทท่ี 3) ภายใตการกํากับดูแลของอาจารยท่ีปรึกษาอยางใกลชิด จนเสร็จเรียบรอย พรอมทําการสอบเคาโครง 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบเคาโครงวิทยานิพนธ นักศึกษายื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบกล่ันกรองเคาโครงตามแบบฟอรมกําหนด (บ-3) ตอบัณฑิตวิทยาลัย โดยผานความเห็นชอบของอาจารยท่ีปรึกษา 3) การสอบกลั่นกรองเคาโครงวิทยานิพนธ ในการสอบกล่ันกรองเคาโครงวิทยานิพนธ นักศึกษาจะตองเตรียมการนําเสนอเคาโครงวิทยานิพนธดวยปากเปลาตอหนาคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครงวิทยานิพนธ เม่ือผานการสอบกล่ันกรอง และไดดําเนินการแกไข (ถามี) พรอมท้ังจัดทําเคาโครงฉบับสมบูรณตามขอแนะนําของคณะกรรมการประจําหลักสูตร สงใหบัณฑิตวิทยาลัย 4) เงื่อนเวลาในการสอบเคาโครงวิทยานิพนธ นักศึกษาตองสอบกล่ันกรองเคาโครงวิทยานิพนธ ใหเสร็จส้ินภายในภาคการศึกษาแรกท่ีลงทะเบียนรายวิชาวิทยานิพนธ ในกรณีท่ีนักศึกษาไมสามารถดําเนินการใหเสร็จส้ินภายในเวลาท่ีกําหนด นักศึกษาตองยืน่คํารองขอผอนผันเปนคราว ๆไป (โดยใชแบบฟอรม บ-9) ในกรณีท่ีนักศึกษาสอบกล่ันกรองเคาโครงวิทยานิพนธ “ไมผาน” นักศึกษาตองยื่นคํารองโดยใชแบบฟอรมท่ีกําหนด (บ-8) พรอมแนบความคิดเห็นของคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครงตอผูอํานวยการสํานักทะเบียนและประมวลผล โดยผานความเห็นชอบของอาจารยท่ีปรึกษา ประธานหลักสูตร และคณบดีบัณฑิตวิทยาลัย

12

III. การจัดทําและการสอบปองกัน ‘วิทยานิพนธ’ 1) การทําวิทยานิพนธ

หลังจากท่ีผานการสอบกล่ันกรองเคาโครงเปนท่ีเรียบรอย นักศึกษาลงมือทําวิทยานิพนธตามขอแนะนําของคณะกรรมการตอไป โดยทําการทดลองหรือรวบรวมขอมูล วิเคราะหขอมูล สรุปและรายงานผลการศึกษา ตามกระบวนการทําวิทยานิพนธของแตละหลักสูตร พรอมท้ังทําการพิมพในรูปแบบตามท่ีกําหนดในคูมือของบัณฑิตวิทยาลัย (บทท่ี 4 และ 5) 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกันวิทยานิพนธ เม่ือนักศึกษาพรอมและไดรับความเห็นชอบจากอาจารยท่ีปรึกษาแลว นักศึกษาจะตองยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกันวิทยานิพนธ พรอมขอแตงตั้งคณะกรรมการสอบปองกันตามแบบฟอรม บ-5 พรอมท้ังนัดหมายอาจารยท่ีปรึกษาและคณะกรรมการเพ่ือกําหนดวันและเวลาสอบปองกัน 3) การสอบปองกันวิทยานิพนธ บัณฑิตวิทยาลัยแตงตั้งคณะกรรมการสอบปองกันวิทยานิพนธตามระเบียบของมหาวิทยาลัย ในกรณีของการสอบปองกันวิทยานิพนธ ประกอบดวยประธานหลักสูตร อาจารยท่ีปรึกษาและกรรมการผูทรงคุณวุฒิภายนอกมหาวิทยาลัยมารวมเปนกรรมการสอบดวย นักศึกษาตองเสนอรูปเลมของวิทยานิพนธ ซ่ึงประกอบดวยรายงานและบทคัดยอท่ีไดรับความเห็นชอบจากอาจารยท่ีปรึกษาตอคณะกรรมการสอบปองกันทุกคนกอนวันสอบอยางนอย 2 สัปดาห ในการสอบปองกันวิทยานิพนธ นักศึกษาจะตองนําเสนอในรูปของการสอบปากเปลาตอคณะกรรมการสอบปองกันวิทยานิพนธ ในกรณีท่ีสอบปองกันวิทยานิพนธ “ไมผาน” นักศึกษาจะตองทําการแกไขปรับปรุงใหสมบูรณ เพ่ือยื่นความจํานงขอสอบปองกันใหมเปนครั้งสุดทาย IV. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ และการตีพิมพเผยแพรผลงาน 1) การปรับปรุงแกไขวิทยานิพนธ ในกรณีท่ีคณะกรรมการอนุมัติให “ผาน” การสอบปองกัน นักศึกษาตองทําการแกไขรูปเลมตามขอเสนอแนะ(ถามี) และสงรายงานฉบับรางท่ีแกไขแลวเสนอใหคณะกรรมการสอบปองกันทุกทานเพ่ือลงนามใหความเห็นชอบแลวจึงนําตนฉบับรายงานท่ีปรับปรุงแกไขแลว สงใหกับบัณฑิตวิทยาลัย เพ่ือทําการตรวจสอบมาตรฐานรูปเลม และการพิมพกอนนําไปเขาเลม (โดยใชแบบฟอรม บ-7)

13

2) การจัดทํารูปเลม นักศึกษาจัดทํารูปเลมฉบับสมบูรณสงมอบใหบัณฑิตวิทยาลัยจํานวน 3 เลม 3) การจัดทําบทความและการตีพิมพเผยแพรผลงาน นักศึกษาจะตองจัดทําบทความวิชาการจากการทําวิทยานิพนธ เพ่ือตีพิมพเผยแพรผลงานในวารสารทางวิชาการ 1 ช้ิน สงหลักฐานแสดงการตอบรับหรือเลมวารสารฉบับท่ีตีพิมพผลงานมอบใหบัณฑิตวิทยาลัย การสําเร็จการศึกษา นักศึกษาสําเร็จการศึกษาในภาคการศึกษานั้น ไดก็ตอเม่ือนักศึกษาไดนําเสนอคณะกรรมการสอบปองกันเพ่ือลงนามใหความเห็นชอบกอนวันปดภาคการศึกษาในแตละภาคการศึกษา นอกจากนี้นักศึกษาจะตองมีสถานภาพเปนนักศึกษาอยูในวันท่ีสงรูปเลมฉบับสมบูรณ ในกรณีท่ีวิทยานิพนธยังไมเสร็จสมบูรณ ใหกําหนดสัญลักษณ P และจะเปล่ียนเปน S (สอบผาน) หรือ U (สอบไมผาน) ภายหลังเม่ือเสร็จสมบูรณแลว

2.2 ขั้นตอนการทํา ‘การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)’ ในการจัดทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) มีขั้นตอนในการดําเนินการคลายคลึงกับการจัดทําวิทยานิพนธ ซ่ึงประกอบดวย 4 ขั้นตอนใหญ เชนเดียวกัน ดังนี ้

I. การคนหา ‘หัวขอ’ งานวิจัยและการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’ II. การจัดทําและการสอบ ‘เคาโครง’ III. การจัดทํารายงานและการสอบปองกัน ‘การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)’ IV. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ (ดังแสดงในแผนภูมิท่ี 2.2)

I. การคนหา ‘หัวขอ’ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’ 1) การคนหาหัวขอ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ถานกัศึกษาเลือกเรียนใน แผน ข. และหลักสูตรกําหนดใหลงทะเบียนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) นักศึกษาอาจเริ่มตนคนหาหัวขอของการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ท่ีตนเองสนใจตั้งแตเริ่มเขาศึกษา หรือ อยางชาเม่ือนักศึกษาสอบผานรายวิชามาแลวไมต่ํากวา 18 หนวยกิต

14

แผนภูมิที่ 2.2 ขั้นตอนการทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

I. การคนหา ‘หัวขอ’ งานวิจัยและการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’ 1) การคนหาหัวของานวิจัย 2) การเลือกอาจารยที่ปรึกษา (และอาจารยที่ปรึกษารวม-ถามี) 3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) 4) การพิจารณาอนุมัติหัวขอการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) 5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการกลั่นกรองเคาโครง 6) การลงทะเบียนเรียนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) II. การจัดทําและการสอบ ‘เคาโครง’ 1) การเขียนเคาโครงงานวิจัย 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบเคาโครงงานวิจัย 3) การสอบกลั่นกรองเคาโครง 4) เงื่อนเวลาในการสอบเคาโครง III. การจัดทํารายงานและการสอบปองกัน ‘การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)’ 1) การทํารายงานการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกัน 3) การสอบปองกันการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) IV. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ 1) การปรับปรุงแกไขการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) 2) การจัดรูปเลม

ข้ันตอนการทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

15

หัวขอการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ในทางปฏิบัติการคนหาหัวขอการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ควรเริ่มตนจากการคนควาเอกสารวิชาการตาง ๆ หรือ การทบทวนวรรณกรรมท่ีเกี่ยวของกับหัวของานวิจัยท่ีนาสนใจเลือกมาทําเปนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ของตนเอง ซ่ึงควรเปนหัวขอเรื่องท่ีสําคัญและนาสนใจ มีความเปนไปไดในทางปฏิบัติท่ีสามารถดําเนินการทําวิจัยจนสําเร็จสมบูรณ พรอมท้ังกอใหเกิดผลงานวิจัยท่ีมีคุณคาและเกิดประโยชนในเชิงวิชาการและ/หรือในทางปฏิบัติ และจะตองเกี่ยวของและสัมพันธสอดคลองกับเนื้อหาสาระวิชาของแตละหลักสูตรอีกดวย 2) การเลือกอาจารยที่ปรึกษา (และอาจารยที่ปรึกษารวม-ถามี) เม่ือไดหัวขอหรือประเด็นงานวิจัยท่ีนาสนใจแลว ควรนําหัวขอ หรือ ประเด็นงานวิจัยนี้ไปปรึกษาหารือกับคณาจารยในหลักสูตร เพ่ือหารือถึงความสําคัญ ความนาสนใจ และความเปนไปไดของการทําการวิจัยในหัวขอดังกลาว พรอมท้ังทาบทามอาจารยท่ีปรึกษาไปในคราวเดียวกัน ในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษา นักศึกษาควรพิจารณาถึงความสนใจและความเช่ียวชาญของอาจารยท่ีปรึกษาในสาขาวิชาเดียวกันหรือเกี่ยวของกับหัวขอของการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เปนอันดับแรก พรอมท้ังพิจารณาปจจัยอ่ืน ๆ ของอาจารยท่ีปรึกษารวมดวย เชน ดานบุคลิกภาพ ทัศนคติ ลักษณะการใหคําปรึกษา ความพรอมในการใหคําปรึกษา ภาระงานของอาจารยท่ีปรึกษา เปนตน ท้ังนี้เพราะในการทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ของนักศึกษาจะมีอาจารยท่ีปรึกษา เปนพ่ีเล้ียง เปนท่ีปรึกษา และเปนผูช้ีแนะ เพ่ือใหงานวิจัยครั้งนี้ประสบความสําเร็จบรรลุตามเปาหมาย พรอม ๆ กับการสรางทัศนคติและทักษะในงานวิจยัท่ีดีใหกับนักศึกษาไปในคราวเดียวกันนี้ดวย ดังนั้นอาจารยท่ีปรึกษาจึงเปนผูท่ีมีบทบาทสําคัญตอความสําเร็จของงานวิจัย ท้ังในดานขบวนการทํางานวิจัยท่ีดีและเปนการเรียนการสอนเพ่ือใหเกิดความรู ความเขาใจ และเกิดทักษะในงานวิจัยอีกดวย อนึ่งในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษาการศึกษาอิสระ 6 หนวยกิตนี้ ควรเปนไปดวยความสมัครใจและความพรอมของท้ังสองฝาย ควรเปนเรื่องท่ีอาจารยมีความสนใจหรือมีความชํานาญในสาขานั้น ๆ เฉพาะ และมีความพรอมในการใหคําปรึกษาการทําการศึกษาอิสระนี้ไดอยางดี อาจารยที่ปรึกษารวม (ถามี) ในบางครั้งท้ังนักศึกษาและอาจารยท่ีปรึกษาอาจมีความรูและประสบการณไมครอบคลุมอยางท่ัวถึงในหัวขอเรื่องงานวิจัยนี้ อาจทาบทามอาจารยท่ีปรึกษารวมเพ่ิมเติมไดอีก 1-2 ทาน ตามความเหมาะสม ท้ังนี้เพ่ือใหเกิดความสมบูรณของงานวิจัยยิ่งขึ้น

16

3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เม่ือนักศึกษาไดหัวขอเรื่องงานวิจัย อาจารยท่ีปรึกษา (อาจารยท่ีปรึกษารวม-ถามี) และไดลงรายวิชาครบถวนตามหลักสูตร (ยกเวนรายวิชาการศึกษาอิสระ 6 หนวยกิต) โดยมีแตมเฉล่ียสะสมไมต่ํากวา 3.00 แลว นักศึกษาจะตองยื่นคํารองขอลงทะเบียน (บ-1) และคํารองแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) พรอมเสนอหัวขอศึกษา และอาจารยท่ีปรึกษาตามแบบฟอรมท่ีกําหนด (บ-2) ลวงหนาไมนอยกวา 30 วัน กอนการลงทะเบียนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) 4) การพิจารณาอนุมัติหัวขอการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เม่ือไดรับคํารอง คณะกรรมการประจําหลักสูตรฯจะพิจารณาใหความเห็นชอบหัวขอการศึกษาอิสระ 6 หนวยกิตพรอมท้ังเสนอแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษา 5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการกลั่นกรองเคาโครง เม่ือหัวขอการศึกษาอิสระผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตรฯ แลว บัณฑิตวิทยาลัยจะประกาศแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษา (อาจารยท่ีปรึกษารวม-ถามี) และคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครง 6) การลงทะเบียนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) นักศึกษาลงทะเบียน 6 หนวยกิต ในรายวิชาการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ท้ังนี้เปนไปตามความเหมาะสมและเง่ือนไขการลงทะเบียนของแตละหลักสูตร II. การจัดทําและการสอบ ‘เคาโครง’ 1) การเขียนเคาโครงการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เม่ือหัวขอของการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ไดผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตรฯ แลว นักศึกษาก็เริ่มเขียนเคาโครง (รายละเอียดดูในบทท่ี 3) ภายใตการดูแลของอาจารยท่ีปรึกษาอยางใกลชิด จนเสร็จเรียบรอยและพรอมท่ีจะสอบเคาโครง 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบเคาโครงการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) นักศึกษาก็ยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบกล่ันกรองเคาโครงตามแบบฟอรมกําหนด (บ-3) 3) การสอบกลั่นกรองเคาโครง การสอบกล่ันกรองเคาโครงเปนการสอบโดยใหนักศึกษานําเสนอเคาโครงตอคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครง เม่ือนักศึกษาผานการสอบเคาโครงและไดดําเนินการแกไข (ถามี) พรอมท้ังจัดทําเคาโครงฉบับสมบูรณตามขอแนะนําของคณะกรรมการฯ สงแกบัณฑิตวิทยาลัยเรียบรอยแลว นักศึกษาสามารถดําเนินงานวิจัยในขั้นตอนตอไป

17

4) เงื่อนเวลาในการสอบเคาโครง นักศึกษาตองสอบกล่ันกรองเคาโครงใหเสร็จส้ินในภาคการศึกษาแรกท่ีลงทะเบียนวิชาการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ในกรณีท่ีนักศึกษาไมสามารถดําเนินการดังกลาวใหเสร็จส้ินได ภายในเวลาท่ีกําหนด (ภาคเรียนแรกท่ีลงทะเบียน) นักศึกษาตองยื่นคํารองขอผอนผันเปนคราว ๆไป (บ-9) III. การจัดทํารายงานและการสอบปองกัน ‘การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)’

1) การทํารายงานการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) หลังจากท่ีผานการสอบกล่ันกรองเคาโครงและแกไขตามคําแนะนําของกรรมการฯ เปนท่ีเรียบรอย นักศึกษาสามารถดําเนินการทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ในขั้นตอนตอไป ดวยการเก็บและรวบรวมขอมูล วิเคราะหขอมูล สรุปและรายงานผลการศึกษา (บทท่ี 4 และ 5) ตามกระบวนการทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ของแตละหลักสูตร พรอมท้ังทําการพิมพในรูปแบบตามท่ีกําหนดในคูมือของบัณฑิตวิทยาลัย 2) การยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกัน เม่ือนักศึกษาพรอมและไดรับความเห็นชอบจากอาจารยท่ีปรึกษาในการเขาสอบปองกันแลว นักศึกษาจะตองยื่นคํารองแสดงความจํานงขอสอบปองกัน พรอมขอแตงตั้งคณะกรรมการสอบปองกันตามแบบฟอรมท่ีกําหนด (บ-5) พรอมท้ังนัดหมายอาจารยท่ีปรึกษาและคณะกรรมการเพ่ือกําหนดวันและเวลาสอบปองกัน 3) การสอบปองกันการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ในการนี้บัณฑิตวิทยาลัยแตงตั้งคณะกรรมการสอบปองกันการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ตามระเบียบของมหาวิทยาลัย ซ่ึงเปนกรรมการผูทรงคุณวุฒิจากภายในหรือภายนอกมหาวิทยาลัยมารวมเปนกรรมการสอบดวยก็ได นักศึกษาตองเสนอรูปเลมของการศึกษาอิสระซ่ึงประกอบดวยรายงานและบทคัดยอท่ีไดรับความเห็นชอบจากอาจารยท่ีปรึกษาตอคณะกรรมการสอบทุกคนกอนวันสอบอยางนอย 2 สัปดาห ในกรณีที่สอบปองกัน “ไมผาน” ในกรณีท่ีไมผานการสอบปองกัน นักศึกษาจะตองทําการแกไขปรับปรุงใหสมบูรณขึ้น เพ่ือยื่นความจํานงขอสอบปองกันใหมเปนโอกาสสุดทาย

18

IV. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ 1) การปรับปรุงแกไขการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ในกรณีท่ีคณะกรรมการอนุมัติใหผานการสอบปองกัน นักศึกษาตองแกไข (ถามี) และสงรายงานฉบับรางเสนอใหคณะกรรมการสอบปองกันทุกทานเพ่ือลงนามใหความเห็นชอบแลวจึงนําตนฉบับรายงานท่ีปรับปรุงแกไขแลวตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการจํานวน 1 เลม ใหกับบัณฑิตวิทยาลัย เพ่ือทําการตรวจสอบมาตรฐาน รูปเลมและการพิมพกอนนําไปเขาเลม (แบบฟอรม บ-7) 2) การจัดรูปเลม จัดทํารูปเลมฉบับสมบูรณสงมอบใหบัณฑิตวิทยาลัย การจบการศึกษา ในกรณีท่ีทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะถือวา นักศึกษาจบการศึกษาในภาคการศึกษานั้น ๆ ก็ตอเม่ือนักศึกษาไดนําเสนอคณะกรรมการสอบปองกันเพ่ือลงนามใหความเห็นชอบ และผานการสอบประมวลความรูกอนวันปดภาคเรียนในแตละภาคนั้น

นอกจากนี้นักศึกษาจะตองมีสถานภาพเปนนักศึกษาอยูในวันท่ีสงรุปเลมฉบับสมบูรณ ในกรณีท่ีการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ยังไมเสร็จสมบูรณ ใหกําหนดสัญลักษณ P และจะเปล่ียนเปน S (สอบผาน) หรือ U (สอบไมผาน) ภายหลังเม่ือเสร็จสมบูรณแลว ความแตกตางระหวาง ‘วิทยานิพนธ’ และ ‘การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)’ จึงเห็นไดวา โดยภาพรวมแลวการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) มีความคลายคลึงกับวิทยานิพนธมาก แตมีความตางกันบางบางประการ (ดังแสดงในตารางท่ี 3 หนา 22) ซ่ึงพอจะแยกเปนประเด็นและสรุปไดดังนี ้

1. การเลือกเรียน ผูท่ีประสงคลงทะเบียนวิทยานิพนธจะตองเปนผูท่ีเลือกเรียนใน แผน ก. และผูท่ีประสงคลงเรียนวิชาการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะตองเปนผูท่ีเลือกเรียนใน แผน ข. ของแตละหลักสูตร

2. จํานวนหนวยกิต ผูท่ีเลือกทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะตองลงทะเบียน จํานวน 6 หนวยกิต ในขณะท่ีผูท่ีเลือกวิทยานิพนธจะตองลงทะเบียน จํานวน 12 หนวยกิต

3. ในการสอบกล่ันกรองเคาโครง ท้ังวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะตองผานการสอบกล่ันกรองเคาโครงเหมือนกัน แตถาสอบวิทยานิพนธ ‘ไมผาน’ จะตองเปล่ียนการ

19

ลงทะเบียนวิทยานิพนธ เปนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) แทน แตในกรณีท่ีสอบการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ‘ไมผาน’ จะตองทําการแกไขปรับปรุงตามความเห็นของกรรมการกล่ันกรองใหเรียบรอย

4. ในการสอบปองกัน ซ่ึงท้ังวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ก็ระบุใหมีการผานการสอบปองกันเชนกัน แตถาเปนการสอบปองกันการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ไมจําเปนตองมีกรรมการผูทรงคุณวุฒิจากภายนอกมหาวิทยาลัยมารวมเปนกรรมการสอบปองกันเหมือนวิทยานิพนธ ในกรณีของการสอบปองกันการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) อาจเปนกรรมการผูทรงคุณวุฒิจากภายในหรือภายนอกมหาวิทยาลัยก็ได แตการสอบปองกันวิทยานิพนธจะตองมีกรรมการผูทรงคุณวุฒิจากภายนอกมหาวิทยาลัยมารวมเปนกรรมการสอบปองกันดวยทุกครั้ง

5. การสอบประมวลความรู ในรายท่ีเลือกทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะตองทําการสอบประมวลความรูหลังจากจัดทําการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) เปนท่ีเรียบรอยแลว ตางจากผูท่ีเลือกวิทยานิพนธ หรือ แผน ก. ท่ีอาจจะตองสอบผานการประมวลความรูกอนท่ีจะลงทะเบียนวิทยานิพนธหรือไม ท้ังนี้ขึ้นอยูกับเง่ือนไขของแตละหลักสูตร

6. การจัดทําบทความและการตีพิมพเผยแพรผลงาน นักศึกษาท่ีเลือกวิทยานิพนธจะตองจัดทําบทความวิชาการจากการทําวิทยานิพนธเพ่ือตีพิมพเผยแพรผลงานในวารสารทางวิชาการ 1 ช้ิน พรอมกับรูปเลมฉบับสมบูรณ ในขณะท่ีนักศึกษาท่ีเลือกเรียนแผน ข. ไมจําเปนตองการจัดทําบทความวิชาการจากการศึกษาอิสระเพ่ือตีพิมพเผยแพรผลงานของตนเองดังเชนนักศึกษาในแผน ก

2.3 ขั้นตอนการทํา ‘การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)’ บางหลักสูตรไดกําหนดใหแผน ข. มีการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ซ่ึงตองลงทะเบียนและศึกษาใหเสร็จส้ินภายใน 1 ภาคการศึกษานั้น ๆ ซ่ึงมีขั้นตอนในการดําเนินการคลายคลึงกับวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) คือ ยึดหลักระเบียบการวิจัยท่ีดี แตมีการดําเนินการเรียนการสอนเหมือนอีกหนึ่งรายวิชา คือ ไมตองสอบเคาโครง การสอบประเมินเปนการสอบประเมินในช้ันเรียนโดยอาจารยท่ีปรึกษาและ/หรือคณาจารยรายวิชา และผลการประเมินไดเกรด (A, B+, B, C+, C, D+, D หรือ F) ในขั้นตอนการจัดทํา การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) มีการดําเนินการคลายคลึงกับวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) แตไมตองสอบเคาโครงเหมือนการจัดทําวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) ดังนั้นในการจัดทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) จึงประกอบดวย 3 ขั้นตอน ดังนี ้

I. การคนหา ‘หัวขอ’ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) และการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’

20

II. การจัดทําและการสอบปองกัน ‘การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)’ III. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ (ดังแสดงในแผนภูมิท่ี 2.3) I. การคนหา ‘หัวขอ’ การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) และการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’

1) การคนหาหัวขอการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) การเรียนรายวิชาการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ในแผน ข. ระบุใหนักศึกษาจะตองศึกษาคนควาอิสระโดยจัดทํางานวิจัยขึ้นมาหนึ่งช้ิน ซ่ึงนักศึกษาอาจเริ่มตนคนหาหัวขอท่ีตนเองสนใจตั้งแตเริ่มเขาศึกษา หรือ อยางชาเม่ือนักศึกษาสอบผานรายวิชามาแลวไมต่ํากวา 18 หนวยกิต หัวขอการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ในทางปฏิบัติ การคนหาหัวขอการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ควรเริ่มตนดวยการคนควาเอกสารวิชาการตาง ๆ หรือ ทบทวนวรรณกรรมท่ีเกี่ยวของกับหัวของานวิจัย ซ่ึงควรเปนหัวขอเรื่องท่ีสําคัญ นาสนใจ และมีความเปนไปไดในทางปฏิบัติในการทําวิจัยจนเสร็จสมบูรณ พรอมท้ังกอใหเกิดผลงานวิจัยท่ีดี มีคุณคา และเกิดประโยชนในเชิงวิชาการและ/หรือในทางปฏิบัติ และจะตองเกี่ยวของกับเนื้อหาสาระวิชาของแตละหลักสูตรอีกดวย 2) การเลือกอาจารยที่ปรึกษา เม่ือไดหัวขอหรือประเด็นท่ีสนใจแลวก็ควรนําไปหารือกับคณาจารยในหลักสูตร เพ่ือปรึกษาถึงความสําคัญ ความนาสนใจ และความเปนไปไดของการทําการวิจัยในหัวขอดังกลาว พรอมท้ังทาบทามอาจารยท่ีปรึกษาไปในคราวเดียวกัน ในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษา นักศึกษาควรพิจารณาถึงความสนใจและความเช่ียวชาญของอาจารยท่ีปรึกษาในสาขาวิชาเดียวกันหรือเกี่ยวของกับหัวขอวิทยานิพนธเปนอันดับแรก พรอมท้ังพิจารณาปจจัยอ่ืน ๆ ของอาจารยท่ีปรึกษารวมดวย เชน ดานบุคลิกภาพ ทัศนคติ ลักษณะการใหคําปรึกษา ความพรอมในการใหคําปรึกษา ภาระงานของอาจารยท่ีปรึกษา เปนตน ท้ังนี้เพราะในการทําวิทยานิพนธของนักศึกษาจะมีอาจารยท่ีปรึกษา เปนพ่ีเล้ียง เปนท่ีปรึกษา และเปนผูช้ีแนะ เพ่ือใหงานวิจัยครั้งนี้ประสบความสําเร็จบรรลุตามเปาหมาย พรอม ๆ กับการสรางทัศนคติและทักษะในงานวิจัยท่ีดีใหกับนักศึกษาไปในคราวเดียวกันนี้ดวย ดังนั้นอาจารยท่ีปรึกษาจึงเปนผูท่ีมีบทบาทท่ีสําคัญตอความสําเร็จของงานวิจัย ท้ังในดานขบวนการทํางานวิจัยท่ีดีและเปนการเรียนการสอนเพ่ือใหเกิดความรู ความเขาใจ และเกิดทักษะในงานวิจัยอีกดวย

21

อนึ่ง ในการเลือกอาจารยท่ีปรึกษา ควรเปนไปดวยความสมัครใจของท้ังสองฝาย และควรเปนเรื่องท่ีอาจารยมีความสนใจหรือมีความชํานาญในสาขานั้น ๆ เฉพาะ 3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เม่ือนักศึกษาไดหัวขอเรื่อง อาจารยท่ีปรึกษา และไดลงรายวิชาครบถวนตามหลักสูตร (ยกเวนรายวิชาการศึกษาอิสระ 3 หนวยกิต) โดยมีแตมเฉล่ียสะสมไมต่ํากวา 3.00 นักศึกษาจะตองยื่นคํารองขอลงทะเบียน (บ-1) และคํารองแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) พรอมเสนอหัวขอศึกษา และอาจารยท่ีปรึกษาตามแบบฟอรมท่ีกําหนด (บ-2) ลวงหนาไมนอยกวา 30 วัน กอนการลงทะเบียนวิชาการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 4) การพิจารณาอนุมัติหัวขอการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เม่ือไดรับคํารอง คณะกรรมการประจําหลักสูตรฯจะพิจารณาใหความเห็นชอบหัวขอวิจัยพรอมท้ังเสนอแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษา

5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เม่ือหัวขอการศึกษาอิสระผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตรแลว บัณฑิตวิทยาลัยจะประกาศแตงตั้งอาจารยท่ีปรึกษาและคณะกรรมการการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 6) การลงทะเบียนเรียนการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) นักศึกษาลงทะเบียนเรียน 3 หนวยกิต ในรายวิชาการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ท้ังนี้ท้ังนั้นเปนไปตามความเหมาะสมและเง่ือนไขการลงทะเบียนของแตละหลักสูตร

II. การจัดทําและการประเมินผล ‘การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)’ 1) การจัดทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เม่ือผานการเห็นชอบของคณะกรรมการประจําหลักสูตรฯแลว นักศึกษาก็เริ่มเขียนเคาโครง (จะกลาวโดยละเอียดใน บทท่ี 3) ภายใตการดูแลของอาจารยท่ีปรึกษาอยางใกลชิด จนเสร็จเรียบรอย หลังจากท่ีจัดทําเคาโครงเปนท่ีเรียบรอย นักศึกษาก็สามารถดําเนินขั้นตอนตอไป ไมวาจะเปน การพัฒนาเครื่องมือหรือแบบสอบถาม การเก็บและรวบรวมขอมูล วิเคราะหขอมูล สรุปและรายงานผลการศึกษา (บทท่ี 4 และ 5) ตามกระบวนการทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ของแตละหลักสูตร พรอมท้ังทําการพิมพในรูปแบบตามท่ีกําหนดในคูมือของบัณฑิตวิทยาลัย

22

แผนภูมิที่ 2.3 ขั้นตอนการทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

I. การคนหา ‘หัวขอ’ วิจัยและการเลือก ‘อาจารยที่ปรึกษา’

1) การคนหาหัวขอวิจัย 2) การเลือกอาจารยที่ปรึกษา 3) การยื่นคํารองและแสดงความจํานงขอทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 4) การพิจารณาอนุมัติการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 5) การแตงตั้งอาจารยที่ปรึกษาและคณะกรรมการสอบปองกัน 6) การลงทะเบียนเรียนการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

II. การจัดทําและการประเมินผล ‘การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

1) การจัดทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 2) การประเมินผลการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

III. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ

1) การปรับปรุงแกไขการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) 2) การจัดรูปเลม

2) การประเมินผลการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) คณาจารยประจําวิชาจะกําหนดวันสอบการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ซ่ึงเปนการนําเสนอดวยปากเปลาของนักศึกษาในงานวิจัยท่ีไดดําเนินงานตลอดท้ังภาคการศึกษาตอคณะกรรมการสอบการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

ข้ันตอนการทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

23

นักศึกษาตองเสนอรูปเลมรายงานและบทคัดยอ ท่ีไดรับความเห็นชอบจากอาจารยท่ีปรึกษาตอคณะกรรมการสอบทุกคนกอนวันสอบอยางนอย 2 สัปดาห 3) ในกรณีที่ ‘ไมผาน’ การประเมินผลการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ในกรณีท่ีสอบไมผาน นักศึกษาจะตองลงทะเบียนการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ใหมอีกครั้ง III. การจัดทํา ‘รูปเลม’ ฉบับสมบูรณ 1) การปรับปรุงแกไขการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ในกรณีท่ีคณะกรรมการอนุมัติใหผานการสอบ นักศึกษาตองแกไข (ถามี) และสงรายงาน 1 เลม ใหกับเลขานุการบัณฑิตวิทยาลัย เพ่ือทําการตรวจสอบมาตรฐาน รูปเลมและการพิมพกอนนําไปเขาเลม (แบบฟอรม บ-7) 2) การจัดรูปเลม จัดทํารูปเลมฉบับสมบูรณสงมอบใหบัณฑิตวิทยาลัย ขอแตกตางระหวางวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) (ดังแสดงในตารางท่ี 3.1) การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) มีประเด็นท่ีแตกตางจากวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) คือ แผนการศึกษา จํานวนหนวยกิต ขั้นตอนการประเมินการเรียนการสอนซ่ึงเหมือนกับรายวิชาท่ัวไป ไมวาจะเปนการสอบเคาโครง การประเมินรายวิชา และระยะเวลาในการศึกษา ผูท่ีเลือกเรียนใน แผน ข. จะตองเลือกเรียนวิชาการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) และลงทะเบียน จํานวน 3 หรือ 4 หนวยกิต ในขั้นตอนการประเมินรายวิชานี้ การจัดทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) ไมจําเปนตองมีขั้นตอนการสอบเคาโครงดวยคณะกรรมการฯ เหมือนกับวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) แตเปนบทบาทหนาท่ีของนักศึกษารวมกับอาจารยท่ีปรึกษาในการรวมกันเพ่ือพัฒนาเคาโครงการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) การประเมินและระยะเวลาท่ีใชในรายวิชาการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) จะเหมือนกับรายวิชาท่ัวไป คือ เปนการประเมินในช้ันเรียนโดยอาจารยท่ีปรึกษาและ/หรือคณาจารยประจําวิชา และใหผลการประเมินเปนเกรด (A, B+, B, C+, C, D+, D หรือ F) ในขณะท่ีวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) จะแสดงผลเปน S หรือ U ในเรื่องระยะเวลาในการศึกษา การจัดทําการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)จะตองจัดทําใหเสร็จสมบูรณภายใน 1 ภาคการศึกษาเหมือนการเรียนในวิชาท่ัวไป

24

นอกจากนี้เม่ือจัดทํารูปเลมของการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต) เปนท่ีเรียบรอยแลว จะตองเขาสอบประมวลความรูใหผาน จึงจะถือวา จบการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษาอยางสมบูรณ

ตารางที่ 3.1

ขอแตกตางระหวางวิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต) และการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

ประเภท วิทยานิพนธ การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

แผนการศึกษา (แผน ก.) (แผน ข.) (แผน ข.) จํานวนหนวยกิต 12-15 6 3 การสอบเคาโครง สอบ สอบ ไมสอบ ถาสอบเคาโครง ‘ไมผาน’

ตองเปลี่ยนจากวิทยานิพนธไปเปนการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

แกไขปรับปรุงตามความเห็นของกรรมการฯ

แกไขปรับปรุงตามความเห็นของกรรมการฯ

การสอบปองกัน มีกรรมการผูทรงคุณวุฒิภายนอกรวมเปนกรรมการสอบ

มีคณะกรรมการผูทรงคุณวุฒิเปนกรรมการสอบ

มีการประเมินในช้ันเรียนโดยคณะกรรมการซึ่งแตงต้ังจากคณบดีบัณฑิตวิทยาลัย

การจัดทําบทความและการตีพิมพเผยแพรผลงาน

ตองจัดทําบทความวิชาการจากการทําวิทยานิพนธเพื่อตีพิมพเผยแพรผลงานทางวิชาการ 1 ช้ิน

ไมจําเปนตองการจัดทําบทความวิชาการจากการศึกษาอิสระเพื่อตีพิมพเผยแพร

ไมจําเปนตองการจัดทําบทความวิชาการจากการศึกษาอิสระเพื่อตีพิมพเผยแพร

ระยะเวลาในการศึกษา ไมเกิน 5 ป นับจากภาคการศึกษาแรกท่ีเขาศึกษา

ไมเกิน 5 ป นับจากภาคการศึกษาแรกท่ีเขาศึกษา

ภายใน 1 ภาคการศึกษา นับจากไดรับการอนุมัติจากอาจารยท่ีปรึกษา

เกรดที่ไดรับ S หรือ U S หรือ U A, B+, B, C+, C, D+, D, หรือ F

การสอบประมวลความรู จะตองสอบกอนลงทะเบียนวิทยานิพนธหรือไมข้ึนอยูกับเง่ือนไขของแตละหลักสูตร

หลังจากการทํา การศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

หลังจากการทํา การศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

บทที ่3

การเขียนเคาโครงวิทยานิพนธ

การเขียนเคาโครงวิทยานิพนธ เปนขั้นตอนสําคัญอีกขั้นตอนหนึ่งท่ีนักศึกษาตองกระทําภายหลังจากท่ีไดหัวขอวิทยานิพนธแลว ความสําคัญของการเขียนเคาโครงวิทยานิพนธ นอกจากเพ่ือเสนอตอคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครงฯ ใหพิจารณาวาเหมาะสมหรือไม และควรแกไขหรือปรับปรุงอยางไรแลว ยังเปนการวางกรอบและแนวทางการศึกษาเพ่ือใหบรรลุเปาหมาย มิใหเบ่ียงเบนไปจากขอตกลงตามท่ีไดรับความเห็นชอบจากคณะกรรมการกล่ันกรองเคาโครงดวย ดังนั้นจึงอาจกลาวไดวา ‘เคาโครงวิทยานิพนธ’ จึงเปรียบเสมือน ‘แผนงานของวิทยานิพนธ’ ท่ีระบุความเปนมาหรือมีหลักการและเหตุผลอยางไรจึงตองทําการศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงคหรือเปาหมายอยางไร หรือตองการศึกษาหาคําตอบใหกับปญหาอะไร รวมท้ังขอบเขตวิทยานิพนธอยางไร เปนตน เคาโครงวิทยานิพนธประกอบดวย 3 บท คือ บทท่ี 1 บทนํา บทท่ี 2 แนวคิด ทฤษฎี และการทบทวนวรรณกรรมท่ีเกี่ยวของ และบทท่ี 3 ระเบียบวิธีการศึกษา ซ่ึงท้ัง 3 บทนี้ เปนสวนตนสวนหนึ่งของรายงานวิทยานิพนธ ในขั้นตอนการเขียนเคาโครงนี้เปนเหมือนการเขียนแผนงานวาจะดําเนินงานเพ่ือใหบรรลุเปาหมาย หรือตอบปญหาท่ีศึกษาไดอยางไร เปนแผนท่ีคาดวาจะลงมือปฏิบัติในอนาคต ยังไมไดลงมือทําหรือเก็บขอมูลจริง ดังนั้นเคาโครงวิทยานิพนธ จึงนําเสนอในมิติของการวางแผนวาจะลงมือกระทํางานอยางไรบาง รายละเอียดเกี่ยวกับการเขียนท้ัง 3 บท มีพอสังเขป ดังนี ้ บทที ่1 บทนํา

1.1 ความเปนมาและความสําคญัของปญหา 1.2 วัตถุประสงคของการศึกษา 1.3 ขอบเขตของการศึกษา 1.4 คํานิยามศัพทหรือคํานิยามเชิงปฏิบัติการ (ถามี) 1.5 ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ

บทที ่2 แนวคิด ทฤษฎ ีและงานวิจัยที่เกี่ยวของ 2.1 แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ 2.2 กรอบแนวคิดในการศึกษา 2.3 สมมติฐานในการศึกษา (ถามี)

26

บทที ่3 ระเบียบวิธีการศึกษา 3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง 3.2 เครื่องมือท่ีใชเก็บขอมูล 3.3 การทดสอบความแมนตรง และความเช่ือถือไดของเครื่องมือ 3.4 การเก็บรวบรวมขอมูล 3.5 การวิเคราะหขอมูล 3.6 ระยะเวลาท่ีใชในการศึกษา 3.7 ขอจํากัดของการศึกษา (ถามี)

ในแตละหัวขอมีคําอธิบายในรายละเอียดดังตอไปนี ้

27

บทที ่1

บทนํา

1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา ความเปนมาและความสําคัญของปญหานี้เปนสวนประกอบสําคัญสวนแรกของเคาโครงวิทยานิพนธ ซ่ึงจะเปนสวนท่ีกําหนดแนวทางกวางๆ ท่ัวไปเกี่ยวกับเรือ่งท่ีจะทําการศึกษา โดยช้ีใหเห็นถึงความสําคัญของประเด็นหรือปญหาท่ีเลือก คําถามเกี่ยวกับปญหา วัตถุประสงค สมมติฐาน รวมท้ังประโยชนท่ีพึงจะไดรับจากการศึกษา แนวทางการเขียนความเปนมาและความสําคัญของปญหา ส่ิงแรกท่ีนักศึกษาตองกลาวถึง คือ เหตุผลท่ีตนเลือกศึกษาเรื่องนั้น หรือ อีกนัยหนึ่ง ก็คือ แสดงถึงความสําคัญของเรื่องท่ีเลือกศึกษานั้น โดยเฉพาะอยางยิ่งตองอธิบายใหไดวา ปญหาหรือเรื่องดังกลาว มีท่ีมา มีเหตุผล มีความจําเปน และมีความสําคัญอยางไร จึงควรคาแกการศึกษาหาคําตอบตอปญหานี ้ การเขียนความเปนมาและความสําคัญของปญหา ในบางกรณีอาจตองกลาวถึงความเปนมาของปญหาหรือเรื่องท่ีจะศึกษา บรรยายอยางยอ ถึงสภาพแวดลอม ท่ีเกี่ยวของ หรือ อาจตองอางถึงผลการศึกษาวิจัยในเรื่องทํานองนีว้า ไดผลประการใด และยังมีจุดออน ขอควรแกไข หรือ ประเด็นท่ีควรศึกษาเพ่ิมเติมรวมท้ังศึกษาในตางเวลา หรือ ตางพ้ืนท่ีทางภูมิศาสตร เพ่ือใหไดความรูท่ีสมบูรณยิ่งขึ้น กลาวอีกนัยหนึ่งก็คือ เปนการหาชองวาง (gap) ของเรื่องท่ีศึกษา การเขียนขอความขางตนนี้สามารถเขียนได 2 ลักษณะ คือ ลักษณะหนึ่งเปนขอความในทางบวก กลาวคือระบุวา ปญหาหรือเรื่องท่ีจะศึกษานั้นมีความสําคัญอยางไร อีกลักษณะหนึ่งเปนขอความในทางลบ กลาวคือระบุวา ถาหากไมทําการศึกษาในปญหานั้น แลวจะเกิดผลเสียอะไรบาง การท่ีจะเลือกเขียนขอความในลักษณะใดนั้น ไมมีกฎเกณฑหรือกติกาตายตัว แตจะขึ้นอยูกับความสันทัดและความพอใจของผูศึกษาเอง รวมท้ังขึ้นอยูกับลักษณะของปญหาหรือเรื่องท่ีจะศึกษาดวย กลาวโดยสรุป ในสวนของความเปนมาและความสําคัญของปญหา เปนสวนท่ีบรรยายเพ่ือโนมนาวความคิดของผูอานใหคลอยตาม และเห็นความสําคัญ ความนาสนใจ และประโยชนท่ีไดรับจากการหาคําตอบของประเด็นหรอืปญหาท่ีจะทําการศึกษาใหได

28

1.2 วัตถุประสงคของการศึกษา

ลักษณะท่ีสําคัญของการเขียนวัตถุประสงค คือ จะตองระบุใหชัดเจนวา ในการศึกษาจะตองการบรรลุวัตถุประสงคใดบาง โดยจะตองเช่ือมโยงกับหัวขอ ความสําคัญของปญหา และขอบเขตของการศึกษาท่ีเขียนไวในตอนตน และตอบคําถามหรือปญหาในการศึกษาและสอดคลองกับกรอบแนวคิดท่ีกําหนดไว การกําหนดวัตถุประสงคหรือเปาหมายของการศึกษาใหชัดเจนไวในตอนตนเชนนี้จะชวยใหการเขียนสมมติฐาน ประโยชนท่ีจะไดรับ ตลอดจนการเก็บรวบรวมขอมูลเปนไปไดอยางตรงประเด็น ในบางกรณีอาจมีการระบุเปน ‘วัตถุประสงคหลัก’ และแตกแยกเปน ‘วัตถุประสงคยอย’ เพ่ิมเติม เพ่ือครอบคลุมเปาหมายของการศึกษาท้ังหมด

1.3 ขอบเขตของการศึกษา

เม่ือนําเสนอความสําคัญของปญหา หรือเรื่องท่ีจะทําการศึกษาแลว ตองระบุถึงขอบเขตของการศึกษาตามหัวขอเรื่องหรือปญหาท่ีแจงไวตอนตน การกําหนดขอบเขตของการศึกษานี้เปนส่ิงสําคัญอยางมากสําหรับการศึกษา เพราะเปนส่ิงท่ีช้ีใหเห็นถึงความเปนไปไดของโครงการวิทยานิพนธ ไดเปนอยางด ี โดยท่ัวไปแลวขอบเขตของการศึกษาจะกระทําใน 2 ระดับ คือระดับหนึ่งเปนขอบเขตท่ีกําหนดไวในหัวเรื่องเลย อีกระดับหนึ่งเปนขอบเขตท่ีกําหนดในรายละเอียดของเคาโครงวิทยานิพนธ การกําหนดขอบเขตไวในหัวเรื่องอาจทําไดบางแตอาจทําไดไมสมบูรณ โดยเฉพาะในกรณีท่ีมีขอบเขตหรือขอจํากัดอยูหลายประการ ตัวอยางเชน ช่ือเรื่อง “การศึกษาทัศนคติของเยาวชนท่ีมีตอผูสูงอาย ุ : ศึกษาเฉพาะกรณีของเยาวชนในเขตกรุงเทพมหานคร” ซ่ึงถาหากตองการจะกําหนดขอบเขตใหมากกวานี้ในหัวเรื่อง ก็จะทําใหหัวเรื่องยาวมากทําใหไมเหมาะสม การท่ีจะกําหนดขอบเขตของการศึกษาไวในหัวเรื่องหรือไวในเคาโครงนั้นยังขึ้นอยูกับวัตถุประสงคหรือเปาหมายท่ีจะทําการศึกษาดวย กลาวคือ ถาการศึกษานั้นตองการศึกษาปญหาหรือเรื่องโดยท่ัวไป เพ่ือหาขอสรุปหรือพิสูจนสมมติฐานท่ีเปนหลักการ โดยท่ัวไป กรณีเชนนี้ก็ไมควรจํากัดขอบเขตไวในหัวเรื่องการศึกษา แตในทางตรงกันขาม หากการศึกษาประสงคจะใหไดผลเพ่ือตอบคําถาม หรือพิสูจนสมมติฐานในประเด็นท่ีเฉพาะเจาะจงบางอยาง กรณีเชนนี้สมควรจะใหหัวเรื่องส่ือความหมายในการจํากัดขอบเขตการศึกษาไวดวย

29

การกําหนดขอบเขตของการศึกษานี้ หมายรวมถึงการท่ีจะใหความหมายและขอคิดเกี่ยวกับปญหาหรือเรื่องท่ีจะทําการศึกษานั้น ชัดเจนเหมาะสมยิ่งขึ้น ดังนั้นขอบเขตของการศึกษาในท่ีนี้จึงอาจหมายรวมถึง

(ก) ขอบเขตในทางวิชาการหรือทางทฤษฎี ไดแก การกําหนดขอสมมติบางประการเพ่ือใหการศึกษาเปนไปได เชน การตั้งขอสมมติฐานเกี่ยวกับคานิยมของวัยรุน ในการศึกษาเพ่ือทดสอบพฤติกรรมการบริโภคสินคาฟุมเฟอยของวัยรุน เปนตน หรือ ในการศึกษานี้ผูศึกษาสนใจท่ีจะนําเอาทฤษฎีใดมาใช (อาจมีหลายทฤษฎี) เปนการเลือกทฤษฎีใดทฤษฎีหนึ่งเฉพาะ

(ข) ขอบเขตในทางภูมิศาสตร ไดแก การกําหนดเลือกศึกษาเฉพาะภูมิภาค เฉพาะจังหวัด เฉพาะเขต เปนตน

(ค) ขอบเขตเกี่ยวกับระยะเวลา ไดแก การเลือกศึกษาเฉพาะชวงระยะเวลาหรือกําหนดระยะเวลา เชน ระหวาง พ.ศ. 2504 - 2544 หรือระหวางชวงแผนพัฒนาฯ ฉบับท่ี 1 – ฉบับท่ี 8 เปนตน

(ง) อ่ืนๆ เชน ขอบเขตทางกฎหมาย ขอบเขตทางประชากร กลุมตัวอยาง ขอบเขตในมิติตางๆ ทางสังคม เปนตน

ในสวนของการกําหนดขอบเขตของการศึกษานี ้ นักศึกษาควรกําหนดขอบเขตของปญหาหรือเรื่องท่ีจะศึกษาใหชัดเจน กระทัดรัดไดใจความ และเปนไปไดมากท่ีสุดเทาท่ีจะทําได แตก็ตองระวังไมใหเปนการกําหนดขอบเขตของการศึกษาจนกระท่ังไมอาจไดผลการศึกษาท่ีมีคุณคาท่ีชัดเจน

1.4 คํานิยามศัพทหรือคํานิยามเชิงปฏิบัติการ (ถามี)

โดยปกติแลวการกําหนดคํานิยามศัพทในเคาวิทยานิพนธนั้น จะกระทําเฉพาะกรณีท่ีมีคําศัพทบางคําในเคาโครงเปนคําท่ีมิไดเปนท่ีเขาใจกันโดยท่ัวไป เชน คําวา กระบวนทัศน ความแปลกแยก ภาวะถดถอย เปนตน นอกจากนี้ยังรวมถึงศัพทหรือวลีท่ีอาจเขาใจไดหลาย ๆ ลักษณะ และ/หรือจะนิยามขึ้นใหมเปนการเฉพาะสําหรับวิทยานิพนธนี้เทานั้น เชน ครัวเรือน ประชากรในวัยแรงงาน รายได เปนตน อยางไรก็ตาม นักศึกษาควรเขาใจวา โดยปกติแลวจะไมนิยมนิยามศัพทหรือวลีใดๆ ไว ในเคาโครงวิทยานิพนธ ยกเวนเฉพาะในกรณีท่ีถาหากไมนิยามไวใหชัดเจนแลว อาจมีผลใหผูอานเขาใจผิดหรือสําคัญผิดในสาระสําคญัของเคาโครงวิทยานิพนธเทานั้น

30

นอกจากนั้น อาจเปนการนิยามตัวแปรท่ีตองการศึกษาก็ได

1.5 ประโยชนที่คาดวาจะไดรับ

ประเด็นนี้อาจกลาวไดวา เปนประเด็นท่ีสําคัญมากอีกประเด็นหนึ่งในเคาโครงวิทยานิพนธก็ได เพราะจะเปนขอท่ีใชประเมินวา วิทยานิพนธนี้มีผลท่ีจะนําไปใชใหเกิดประโยชนไดมากนอยเพียงใด ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับแตกตางจากวัตถุประสงคของการศึกษา กลาวคือ ในแงของวัตถุประสงคนั้นจะระบุวา การศึกษาเรื่องนั้น ๆ จะใหผลในเรื่องใดบาง ซ่ึงจะตอบปญหาของวิทยานิพนธไดวาท่ีเราสงสัยใครรู สนใจและทําการศึกษา จะใหผลใดๆ ปรากฎออกมาบาง แตในแงของประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับนี้จะระบุวา เม่ือทําศึกษาและไดผลดังท่ีคาดหมายตามวัตถุประสงคนั้นแลว จะนําผลท่ีไดรับนี้ไปใชทําอะไรไดบาง หรืออาจกลาวไดวา ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ เปนสวนตอของวัตถุประสงค เม่ือไดผลการศึกษาท่ีบรรลุวัตถุประสงคแลว ผลลัพทนี้จะนําไปใชประโยชนอะไรไดบาง ดังนั้นนักศึกษาจึงควรเขียนใหชัดเจนใหไดวางานท่ีตนทํานั้นจะใหผลไดท่ีเปนประโยชนในแงใด เพียงใด อยางไร

31

บทที ่2

แนวคิด ทฤษฎ ีและงานวิจัยที่เกี่ยวของ ในบทนี้ควรจัดลําดับการเขียนเปน 3 ประเด็น คือ แนวคิดทฤษฎีและการทบทวนวรรณกรรมท่ีเกี่ยวของ หลักการและเหตุผลหรือกรอบแนวคิดในการศึกษา และสมมติฐานในการศึกษา (ถามี) แตละประเด็นมีแนวทางดังนี ้

2.1 แนวคิด ทฤษฎ ีและงานวิจัยที่เกี่ยวของ

นักศึกษาตองบรรยายถึงแนวคิด ทฤษฎี และการทบทวนวรรณกรรมตางๆ ท่ีเกี่ยวของกับหัวขอวิทยานิพนธท่ีมีผูทําการศึกษาหรือคิดคนเอาไว ซ่ึงเปนท่ียอมรับกันโดยท่ัวไปแลว มีลักษณะเปนไปในทํานองของการทบทวนวรรณกรรม หรือ วรรณกรรมปริทัศน (literature reviews) วัตถุประสงคของการทบทวนวรรณกรรมนี้เพ่ือสํารวจความรู แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยท่ีเกี่ยวของวา มีคําตอบท่ีผูอ่ืนไดเคยเผยแพรตีพิมพไวสําหรับเรื่องท่ีเปนปญหาของงานท่ีศึกษาหรือยัง ซ่ึงถามีคําตอบชัดเจนแลวก็ไมมีเหตุผลใดท่ีจะตองไปทําการศึกษาซํ้าใหเปนการเสียเวลาโดยเปลาประโยชน แตถายังไมมีคําตอบท่ีชัดเจนในคําถามดังกลาว ก็จะเปนโอกาสอันดีท่ีจะไดทําการศึกษาตอไป พรอมกันนี้ การทบทวนวรรณกรรมจะทําใหเขาใจในแนวคิดและทฤษฎีท่ีเกี่ยวของกับคําถามท่ีตองการทราบ และสงผลใหเกิดการสังเคราะหตัวแปรและเสนทางความสัมพันธจนพัฒนาเปนแนวคิดในการศึกษา ตลอดจนการตั้งสมมติฐานของการศึกษาอีกดวย การบรรยายในสวนนีเ้ปนเรื่องของศิลปะของผูศึกษาแตละคนอยางแทจริง เพราะวิธีการเขียนวรรณกรรมปริทัศนนั้นมีรูปแบบแตกตางกันไป และโดยปกติมักจะเขียนโดยผูกเรื่องท้ังหมดใหเขาแนวทางท่ีตองการเสียกอน แลวจึงเขียนบรรยายไปตามแนวทางนั้นโดยยกทฤษฎี แนวคิด หรือ ผลการวิจัยมาสนับสนุน ดังนั้นความสามารถในการผูกเรื่องโยงเขาหาประเด็นหลักของงานท่ีจะทํา และหาทฤษฎีแนวคิดตาง ๆมาสนับสนุนนั้นจึงเปนเรื่องเฉพาะตัว อยางไรก็ด ี วิธีหนึ่งท่ีควรจะหลีกเล่ียง ก็คือ การเขียนโดยบรรยายถึงทฤษฎีแตละทฤษฎี แนวคิดแตละแนวคิด หรือผลงานวิจัยแตละเรื่อง เรียงตามลําดับเรื่อยไป จนในท่ีสุดหาความตอเนื่องผสมผสานกลมเกลียวไมได ปญหาท่ีนักศึกษามักจะพบบอย ๆ คือ ไมสามารถหาแนวคิดทฤษฎีท่ีสอดคลองกับประเด็นท่ีจะศึกษา เพราะไมมีทฤษฎีวาดวยการนั้น หรือไมเคยมีแนวคิดอยางนั้น ๆ หรือไมเคยมีผูทํา

32

การศึกษาเรื่องนั้นๆ มากอนเลย อันท่ีจริงปญหานี้เปนเรื่องปกติธรรมดา เพราะถาหากวามีทฤษฎีหรือแนวคิดตรงกับเรื่องท่ีจะศึกษาอยูแนชัดแลว หรือมีผูทําการศึกษาในเรื่องนั้นๆ ไวแลว ก็ไมนาจะมีเหตุผลท่ีจะตองทําการศึกษาในเรื่องนั้นใหซํ้าซอนอีก นักศึกษาจึงควรเขาใจวา แนวคิด ทฤษฎี หรือผลงานวิจัยโดยตรง หากเปนเพียงส่ิงท่ีมีสวนเขามาสนับสนุนการวางรากฐานแนวคิดในการศึกษาครั้งนี ้ และเปนสวนท่ีจะกําหนดแนวความคิดของการศึกษาท่ีจะเขียนในลําดับถัดไปใหมีน้ําหนักขึ้น ท้ังนี้เพราะโดยปกติแลว เรามักจะไดแนวคดิท่ีจะทําการศึกษาในเรื่องหนึ่งมาจากแนวคิดทฤษฎี หรือผลการวิจัยของผูอ่ืนท่ีไดทําขึ้นไวแลวท้ังนั้น อาจมีทฤษฎีอยูแลวแตเราเห็นวา นาจะทดสอบใหม อาจมีแนวคิดอยูแลว แตเราอยากวิเคราะหใหม โดยการเปล่ียนขอสมมติบางอยาง หรืออาจมีผลงานวิจัยอยูแลว แตเราเห็นวายังไมเหมาะสมถูกตอง เราจึงอยากจะทําการศึกษาใหม

2.2 กรอบแนวคิดในการศึกษา

หลังจากศึกษาแนวคิด ทฤษฎี ทบทวนวรรณกรรม และงานวิจัยท่ีเกี่ยวของแลว นักศึกษาจะตองทําการสรุปประเด็นสําคัญ เพ่ือนํามาผูกและสรางใหเปนกรอบแนวคิดในการศึกษา กรอบแนวคิดนี้หากเปนการศึกษาเชิงปริมาณ ตองแสดงถึงความสัมพันธของตัวแปรตาง ๆ แตถาเปนการศึกษาเชิงคุณภาพ ตองแสดงประเด็นท่ีจะทําการศึกษาใหชัดเจนดังตัวอยางท่ีแสดงไวในภาคผนวก

2.3 สมมติฐานในการศึกษา (ถามี)

สมมติฐาน หมายถึง ส่ิงท่ีตั้งเปนเปาหมายไวลวงหนาวา การศึกษานี้ตองการตอบคําถามหรือพิสูจนอะไร หรือส่ิงท่ีคาดวาจะไดรับเม่ือเสร็จส้ินการศึกษา งานวิทยานิพนธทุกเรื่องควรจะมีสมมติฐานท่ีแนชัดอยูดวย แตการตั้งสมมติฐานนั้นไมจําเปนตองตั้งเปนสมมติฐานทางสถิติเสมอไป อาจตั้งสมมติฐานเชิงบรรยายก็ได หากวิทยานิพนธนั้นเปนเชิงวเิคราะห สมมติฐานนั้นจึงอาจเปนไดท้ังสมมติฐานท่ีเฉพาะเจาะจง หรือ อาจตั้งเปนสมมติฐานอยางกวาง ๆ ไมเฉพาะเจาะจงก็ได การตั้งสมมติฐานนั้นจะงายถาหากขอบเขต วัตถุประสงคของการศึกษา และกรอบแนวคิดไดตั้งไวอยางดีและเหมาะสมตั้งแตตน เพราะสมมติฐานนั้นจะตองตัง้ขึ้นใหสอดคลองและเพ่ือท่ีจะไดทําการศึกษาตรงเปาหมาย วัตถุประสงคภายใตขอบเขตและกรอบแนวคิดท่ีกําหนดไวเปนอยางด ี

33

บทที ่3

ระเบียบวิธีการศึกษา ในบทนี้นักศึกษาจะตองระบุใหชัดเจนวา การศึกษานี้เปนการศึกษาแบบใด กลาวคือเปน การศึกษาเชิงปริมาณ การศึกษาเชิงคุณภาพ หรือการทดลองนอกจากนี้อาจระบุในรายละเอียดเพ่ิมเติมเพ่ือขยายความชนิดของการศึกษาใหชัดเจนยิ่งขึ้น รวมถึงการออกแบบระเบียบวิธีในการศึกษาในประเด็นตาง ๆ ดังตอไปนี ้

3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง ควรเลือกประชากรท่ีใชในการศึกษาใหชัดเจน ซ่ึงเปนผูใหขอมูลหรือใหผลการศึกษาท่ีถูกตองและแมนยําตรงกับคําถามของการศึกษา จึงเปนเหตุผลสําคัญวาทําไมจึงตองศึกษาประชากรกลุมนี ้ อยางไรก็ตามในการศึกษาจริงอาจเลือกศึกษาในประชากรท้ังหมด หรือเลือกตัวแทนจากประชากร หรือ กลุมตัวอยาง เพ่ือเปนผูใหขอมูลหรือผลของการศึกษาแทนประชากรท้ังหมดได ในการเลือกตัวแทนหรือกลุมตัวอยางออกมาจากประชากรมีหลากหลายวิธี ท้ังนี้จะเลือกใชวิธีใดก็ตาม ท่ีสําคัญคอืผลของการเลือกจะตองใหไดกลุมตัวอยางท่ีมีปริมาณเพียงพอในการท่ีจะเปนตัวแทนท่ีดีของประชากร การศึกษาเชิงทําการทดลอง ควรระบุถึงรูปแบบท่ีทําการศึกษาใหชัดเจนวาเปนการทําการทดลองเรื่องใด เพ่ือศึกษาถึงปจจัยใด หรือตองการพิสูจนหรือตอบคําถามใด

3.2 เคร่ืองมือที่ใชเก็บขอมูล

การศึกษาเชิงปริมาณ/คุณภาพ ควรระบุชนิดของเครื่องมือท่ีใชในการเก็บขอมูล ตัวอยางเชน แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ แบบทดสอบ เครื่องบันทึกเสียง สมุดจดบันทึก เปนตน สําหรับแบบสอบถาม แบบสัมภาษณ และแบบทดสอบควรอธิบายถึงสวนประกอบของเนื้อหาวามีกี่สวน มีรายละเอียดอยางไรบาง อนึ่งเนื้อหาสวนนี้ควรสอดคลองกับวัตถุประสงคและกรอบแนวคิดของการศึกษา สวนการศึกษาเชิงการทดลองนั้นใหระบุวัตถุดิบ สารเคมีแหลงท่ีมาใหชัดเจน

34

3.3 การทดสอบความแมนตรง และความเชื่อถือไดของเคร่ืองมือ

วิธีวิเคราะหผลหรือการประเมินผล ตองแสดงใหเห็นถึงวิธีการพัฒนาเครื่องมือท่ีใชในการศึกษา และการทดสอบเครื่องมือท้ังในดานความแมนตรง (validity) และความเช่ือถือได (reliability) ใหอยูในระดับท่ีนาพอใจกอนทําการเก็บรวบรวมขอมูลจริง หรือมีการทดสอบตามความแมนตรงและความนาเช่ือถือของวิธีวิเคราะหหรือการประเมินหรืออาจจะอางอิงจากวิธีท่ีมีผูอ่ืนเคยตีพิมพเผยแพรแลว รวมท้ังตําราตาง ๆ

3.4 การเก็บรวบรวมขอมูล ควรระบุรายละเอียดของการเก็บขอมูลใหชัดเจนวาไดมีการเก็บขอมูลอยางไร เชน การสัมภาษณเชิงลึก การสัมภาษณดวยตนเอง การนําแบบสอบถามใหกลุมตัวอยางตอบดวยตนเอง หรือ มีผูอ่ืนชวยเหลือ กลาวคือ เปนการอธิบายใหผูอานเขาใจชัดเจนเกี่ยวกับวิธีการเก็บ วันและเวลาท่ีเก็บ ลักษณะของการเก็บ สถานท่ีเก็บ เปนตน

3.5 การวิเคราะหขอมูล การอธิบายวิธีการวิเคราะหขอมูลในเคาโครงอาจจะกลาวอยางกวาง ๆ หรือโดยละเอียดก็ได ขึ้นอยูกับวานักศึกษาเองเตรียมวางแผนการลวงหนาไวอยางไร และหัวเรื่องท่ีทําการศึกษานั้นเอ้ือใหกําหนดแนวทางไดมากนอยเพียงใด อยางนอยท่ีสุดในแนวทางการวิเคราะหนี้ควรระบุวาจะใชวิธีการพิสูจนสมมติฐานอยางไร ใชเทคนิคการวิเคราะหแบบใด เปนตนวา วิเคราะหโดยใชแนวคิดทฤษฎีใด หรือวิเคราะหเชิงเสนตรง หรืออ่ืน ๆ นอกจากนี ้ ควรจะระบุเหตุผลประกอบวาเลือกใชเทคนิคนั้น ๆ เพราะเหตใุด รวมท้ังมีขอสมมติและขอจํากัดประการใดบางหรือไม อยางไรก็ด ีแนวทางในการวิเคราะหดังกลาวมานี้มิไดเปนขอผูกมัดผูศึกษาวาในการศึกษาจริงจะตองวิเคราะหตามแนวนี้เทานั้น เพราะเหตุวาในการศึกษาจริง อาจพบปญหาบางอยาง หรือมีเหตุการณบางอยางท่ีไมอาจวิเคราะหตามแนวทางนั้น ๆ ก็เปนได และการเปล่ียนแปลงปรับปรุงแนวทางท่ีเหมาะสมในขั้นศึกษาจริงจึงเปนไปได วิธีการวิเคราะห เชน การใชโปรแกรมสําเร็จรูปคอมพิวเตอร การใชเทคนิคหรือวิธีการเชิงปริมาณ

35

3.6 ระยะเวลาที่ใชในการศึกษา

นักศึกษาตองระบุถึงส่ิงท่ีจะดําเนินการและระยะเวลาท่ีใชในการดําเนินการ นับตั้งแตการคนควาขอมูล ทบทวนวรรณกรรม การเตรียมเคาโครง การสรางเครื่องมือ การเก็บขอมูล เปนตน โดยปกติจะจัดทําเปนตารางหรือแผนภูมิ

3.7 ขอจํากัดของการศึกษา (ถามี)

การทําวิทยานิพนธนั้นถาหากนักศึกษาพบวามีขอจํากัดกค็วรจะเขียนขอจํากัดไวดวย ท้ังนี้เพราะการท่ีนักศึกษาไมเขียนถึงขอจํากัดหรือเตรียมอุดชองโหวตาง ๆ ไว จะทําใหเขาใจไดวา นักศึกษาไมทราบถึงปญหาอุปสรรคและรายละเอียดปลีกยอยท่ีตนทําการศึกษาดีพอ หรือไมทราบวางานของตนขาดความสมบูรณท่ีใดบาง ดังนั้นการแสดงวานักศึกษาไดคิดรอบคอบถึงประเด็นปญหาขอจํากัด และชองโหวตางๆ ใหไดมากท่ีสุดหรือท้ังหมด จึงเปนส่ิงท่ีดีและพึงกระทําแตตองระวัง ไมควรเขียนถึงขอจํากัดในลักษณะท่ีเปนการปกปองตนเอง จนกระท่ังทําใหคุณคาของวิทยานิพนธหมดส้ินไปเพราะมีขอจํากัดมากจนทําอะไรไมได

การนําเคาโครงการศึกษาไปเปนสวนหนึ่งของรายงานฉบับสมบูรณ อนึ่ง การจัดทําเคาโครง หรือแผนงานการศึกษา ซ่ึงประกอบดวย บทท่ี 1 – 3 นี้ สามารถนําท้ัง 3 บทนี้ไปเปนสวนแรกของรูปเลมรายงานฉบับสมบูรณ เม่ือเสร็จส้ินการศึกษาและจัดทําตอในบทท่ี 4 ผลการศึกษา และบทท่ี 5 การอภิปรายผลการศึกษา อยางไรก็ตามการนําสวนของเคาโครงไปใชในรายงานฉบับสมบูรณจะตองปรับเนื้อหาตางๆ ใหทันสมัยทันตอเหตุการณ และเปนไปตามความเปนจริงของการศึกษา เพราะวาเม่ือเวลาผานไปอาจมีเนื้อหาความรูท่ีทันสมัยยิ่งขึ้น และในการทําการศึกษาจริงอาจแตกตางคลาดเคล่ือน หรืออาจตองปรับใหเขากับสถานการณจริง ซ่ึงอาจตางจากท่ีเคยวางแผนไวก็เปนได

บทที ่4

สวนประกอบของวิทยานิพนธ

ในการจัดพิมพรูปเลมวิทยานิพนธ มีสวนประกอบใหญๆ แบงออกไดเปน 2 สวน คือ 4.1 สวนเนื้อหาของการศึกษา 4.2 สวนประกอบของรายงานฉบับสมบูรณ

4.1 สวนเนื้อหาของการศึกษา

สวนท่ีเปนเนื้อหาของการศึกษาโดยตรง นิยมเรียบเรียงและแบงเปนบท (Chapter) ตามลําดับดังนี้

บทท่ี 1 บทนํา บทท่ี 2 แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ บทท่ี 3 ระเบียบวิธีการศึกษา บทท่ี 4 ผลการศึกษา บทท่ี 5 สรุปผลการศึกษา อภิปรายผลและขอเสนอแนะ

บรรณานุกรม ภาคผนวก (ถามี)

ในบางกรณีการแบงเปนบทๆ อาจแตกตางไปจากนี้ ขึ้นอยูกับเนื้อหา ความเหมาะสม และความปรารถนาของผูศึกษา ตัวอยางเชน ผลการศึกษาในบางครั้งอาจมีเนื้อหาหลายประเด็นและมีปริมาณมาก ซ่ึงอาจแยกผลการศึกษา (บทท่ี 4) ออกเปนหลายบทกไ็ด หรือ ผูศึกษาบางทานอาจแยกบทท่ี 5 สรุปผลการศึกษา อภิปรายผล ขอเสนอแนะ (Conclusion, Discussion & Recommendations) ออกไปเปน 2 บท ไดแก บทท่ี 5 อภิปรายผล (Discussion) และบทท่ี 6 สรุปผลการศึกษาและขอเสนอแนะ (Conclusion & Recommendations) เปนตน ซ่ึงจะขอกลาวท้ัง 7 สวน พอสังเขปดังนี้ (แสดงตัวอยางท้ังหมดไวในภาคผนวก ดานทายเลม) 4.1.1 บทนํา (Introduction) เปนช่ือของบทท่ี 1 กลาวถึงความเปนมา และความสําคัญของปญหา วัตถุประสงค ขอบเขต คํานิยามศัพท และประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ

37

4.1.2 แนวคิด ทฤษฎ ีและงานวิจัยที่เกี่ยวของ (Literature Reviews) มักจัดใหเปนบทท่ี 2 ซ่ึงเกี่ยวกับวรรณกรรมปริทัศนท่ีเกี่ยวของ ทฤษฎี แนวคิด งานวิจัยท่ีเกี่ยวของกับเรื่องท่ีศึกษา 4.1.3 ระเบียบวิธีการศึกษา (Methodology) เปนบทท่ีบรรยายถึงวิธีการท่ีใชในการศึกษาโดยละเอียดวามีขั้นตอนในการทําอยางไรบาง แตละขั้นตอนใชเอกสารขอมูลหรือเครื่องมือประเภทใด ชนิดใด เอกสารขอมูลหรือเครื่องมือนั้นๆ ไดมาอยางไร ตลอดจนการวิเคราะหขอมูล 4.1.4 ผลการศึกษา (Results) เปนการนําผลท่ีไดจากการเก็บและวิเคราะหขอมูล ซ่ึงอาจนําเสนอในรูปของการบรรยายเปนขอความ ตาราง กราฟ และแผนภูมิ โดยเนนการนําเสนอผลการศึกษาท่ีชัดเจน เขาใจไดงาย 4.1.5 สรุปผลการศึกษา อภิปรายผล ขอ เสนอแนะ (Conclusion, Discussion & Recommendations) ในบทนี้จะเริ่มตนดวยการสรุปผลการศึกษาจากขอมูลท่ีนําเสนอในบทของผลการศึกษาเฉพาะท่ีสําคัญ แลวจึงอภิปรายผลท่ีไดเม่ือเปรียบเทียบกับการศึกษาของผูอ่ืนท่ีเกี่ยวของใกลเคียงกัน และความเห็นของผูทําการศึกษาตอประเดน็เหลานี้ ตามดวยขอจํากัดของการศึกษาครั้งนี้ (ถามี) และจะสรุปดวยขอเสนอแนะจากตัวผูท่ีทําการศึกษา โดยเฉพาะสําหรับผูท่ีตองการศึกษาตอยอดในประเด็นเหลานี้ตอไป ตลอดจนประโยชนในทางประยุกตผลการศึกษาท่ีได 4.1.6 บรรณานุกรม (Bibliography) ในวิทยานิพนธ หรือ การศึกษาอิสระ แตละเรื่องจะตองมีรายการอางอิง อันไดแก แหลงขอมูลท่ีใชอางอิงท้ังหมด ซ่ึงประกอบดวย รายช่ือหนังสือ วารสารของผูแตงท้ังภาษาไทยและภาษาตางประเทศ website ตางๆ บรรณานุกรมจะอยูตอจากสวนเนื้อเรื่องและกอนภาคผนวก (จะกลาวถึงวิธีการเขียนอางอิงและบรรณานุกรมในบทท่ี 6 และ7) 4.1.7 ภาคผนวก (Appendix) คือ ขอความท่ีไมสามารถบรรจุอยูในสวนเนื้อหา แตเปนสวนท่ีเสริมใหเกิดความเขาใจชัดเจนขึ้น ภาคผนวกเปนขอมูลท่ีใชในการเขียนวิทยานิพนธ หรือ การศึกษาอิสระ แตไมไดอางอิงโดยตรงหรือไมสมควรอางอิงในสวนเนื้อหา เพราะมีความยาวมากหรือไมเหมาะสมแกการพิมพไวในสวนเนื้อหา หนาแรกของภาคผนวกใหขึ้นหนาใหมมีคําวา ‘ภาคผนวก’ อยูกลางหนากระดาษ ในกรณีท่ีมีหลายภาคผนวกใหใชเปนผนวก ก ผนวก ข ผนวก ค แตละภาคผนวกใหขึ้นหนาใหม

38

อนึ่ง บทคัดยอ ซ่ึงเปนสวนหนึ่งท่ีสําคัญท่ีสรุปผลการศึกษาท้ังหมดไวในเนื้อความ 1-2 หนา จะไมปรากฏในสวนนี้ แตนิยมจัดทําไวในสวนหนาของรูปเลมถัดจากหนาปกและหนาอนุมัติ บทท่ี 1-3 อันไดแก บทนํา แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยท่ีเกี่ยวของ และระเบียบวิธีการศึกษา จะเปนในลักษณะเดียวกันกับเคาโครงงานวิทยานิพนธ แตอาจตองปรับใหเนื้อหาทันสมัย และแสดงระเบียบวิธีการศึกษาจริงท่ีไดดําเนินการไป เพ่ือใหเหมาะสมกับเปนรายงานการศึกษาท้ังหมด

4.2 สวนประกอบของรายงานฉบับสมบูรณ

ในสวนนี้จะประกอบดวยท้ังสวนนําและสวนปดทายของรายงานฉบับสมบูรณ ซ่ึงสวนนําจะประกอบดวย หนาปก หนาอนุมัติ บทคัดยอ กิตติกรรมประกาศ สารบัญ สารบัญอ่ืน ๆ (ถามี) และคําอธิบายสัญลักษณและคํายอ (ถามี) ซ่ึงท้ัง 7 สวนนี้อยูดานหนาและเรียงตามลําดับ กอนสวนเนื้อหาของการศึกษา และจะตอทายปดเลมดวย ประวัติผูเขียน เปนอันจบรายงานฉบับสมบูรณ ดังมีรายละเอียด ดังนี ้ 4.2.1 หนาปก (Cover) หมายถึง หนาท่ีระบุช่ือหัวเรื่องของวิทยานิพนธ หรือการศึกษาอิสระ ท้ังภาษาไทยและภาษาอังกฤษ ช่ือพรอมนามสกุลของผูเขียน และใหใชคํานําหนานาม เชน นาย นางสาว นาง และไมตองเขียนคุณวุฒิใด ๆ ไวทายช่ือ เพราะรายละเอียดดังกลาวจะปรากฏอยูในประวัติผูเขียนอยูทายเลม แตถามียศ ฐานันดรศักดิ ์หรือสมณศักดิ์ก็ใหใสไวดวย 4.2.2 หนาอนุมัติ (Approved Page) ของวิทยานิพนธ ถาเขียนเปนภาษาไทย ใหเขียนหนาอนุมัติเปนภาษาไทย ถาเขียนวิทยานิพนธเปนภาษาอังกฤษหรือภาษาตางประเทศอ่ืนใด ก็ใหเขียนหนาอนุมัติเปนภาษาท่ีใชเขียนวิทยานิพนธนั้น ๆ 4.2.3 บทคัดยอ (Abstract) เปนสวนท่ีสําคัญท่ีสุดสวนหนึ่งของวิทยานิพนธ เนื่องจากเปนการสรุปผลการศึกษาท่ีทําใหผูอานทราบถึงเนื้อหาของวิทยานิพนธ หรืองานท้ังหมดอยางส้ันและกระทัดรัด สวนประกอบของบทคัดยอท่ีสําคัญ มีดังนี้ วัตถุประสงค และขอบเขตของการศึกษา วิธีการศึกษา รวมถึงเครื่องมือท่ีใช วิธีการเก็บขอมูล จํานวนและลักษณะของกลุมท่ีศึกษา ผลการศึกษา รวมถึงระดับนัยสําคัญทางสถิต ิ(ถามีการทดสอบ) ลักษณะของบทคัดยอท่ีดี ควรมีลักษณะดังนี ้

39

- เปนการเขียนรอยแกวตอเนื่องกันไป หลีกเล่ียงการใชเลขลําดับขอหรือยอหนา - ความถูกตอง โดยระบุจุดประสงคและเนื้อหาของเรื่องตามท่ีปรากฏในเลม - ความสมบูรณ เชน คํายอ คําท่ีไมคุนเคย ใหเขียนเต็มเม่ือกลาวถึงครั้งแรก ไมจําเปนตอง

อางเอกสารอางอิง ยกตัวอยาง ยกขอความ สมการ ตาราง หรือ ภาพวาดใดๆ - การกําหนด คําสําคัญ (Key Words) ในบทคัดยอ สําหรับทําดรรชนีเพ่ือการสืบคน

สามารถใชพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน หรือ Dictionary ซ่ึงเปนท่ียอมรับกันท่ัวไปเปนแนวทางในการสะกดคํา

- ควรใชคําเฉพาะท่ีกระชับ ชัดเจน ประโยคแตละประโยคมีความหมาย โดยเฉพาะประโยคนํา พยายามเขียนใหส้ันท่ีสุด

- ความนาอานและราบรื่น ควรคํานึงถึงหลักการใชภาษาตามความเหมาะสม ในกรณีท่ีเขียนบทคัดยอเปนภาษาตางประเทศ ใหคํานึงถึงการใชกาล (Tense) ใหถูกตองตามมาตรฐานท่ีใชกันในแตละสาขาวิชา ตัวอยางเชน สมาคมจิตวิทยาอเมริกัน (APA) กําหนดไววาเม่ือกลาวถึง วัตถุประสงค สมมติฐาน วิธีศึกษา และการทดสอบใหใชอดีตกาล (Past Tense) ในสวนท่ีเปน รายงานผลการศึกษา สรุป และประยุกตผลการศึกษา ใหใชปจจุบันกาล (Present Tense) ใหถูกตอง

4.2.4 กิตติกรรมประกาศ (Acknowledgements) คือ ขอความกลาวขอบคุณผูชวยเหลือและใหความรวมมือในการศึกษาเพ่ือเขียนวิทยานิพนธ เปนการแสดงถึงจรรยาบรรณทางวิชาการท่ีผูศึกษาควรถือปฏิบัต ิ 4.2.5 สารบัญ (Index) เปนรายการท่ีแสดงถึงสวนประกอบท้ังหมดของวิทยานิพนธ โดยเรียงตามลําดับเลขหนา 4.2.6 สารบัญอื่นๆ (Other Index-ถามี) เชน สารบัญตาราง สารบัญภาพ หรือสารบัญแผนภูมิ เปนสวนบอกเลขหนาของตาราง ภาพ หรือแผนภูมิท้ังหมดท่ีมีอยู 4.2.7 คําอธิบายสัญลักษณและคํายอ (Symbol & Abbreviate-ถามี) เปนสวนอธิบายถึงสัญลักษณและคํายอตางๆ ท่ีใช ท้ัง 7 สวนนี้เปนสวนท่ีอยูดานหนา โดยเรียงลําดับจาก 4.2.1 ถึง 4.2.7 และอยูกอนสวนเนื้อหาของการศึกษาท้ังหมด (4.1.1-4.1.7) และจะตามดวยสวนปดทายหรือหนาสุดทายของรายงานฉบับสมบูรณ ซ่ึงไดแก ประวัติผูเขียน

40

4.2.8 ประวัติผูเขียน (Biography) ประวัติผูเขียนใหเขียนเปนประเด็น โดยแยกเปนขอ ๆ ดังนี ้ - ช่ือนามสกุล พรอมคํานําหนา ไดแก นาย นางสาว นาง ถามียศ ฐานันดรศักดิ ์ สมณศักดิ ์หรือตําแหนงทางวิชาการ ก็ใหใสไวดวย - วัน เดือน ป และสถานท่ีเกิด - วุฒิการศึกษาตั้งแตขั้นปริญญาบัณฑิตหรือเทียบเทาขึ้นไป สถานศึกษา และปการศึกษาท่ีสําเร็จการศึกษา - ประสบการณ ผลงานทางวิชาการ รางวัลทางวิชาการ รางวัลหรือทุนการศึกษาเฉพาะท่ีสําคัญ - ตําแหนงและสถานท่ีทํางานของผูเขียน

บทที ่5

วิธีการพิมพวิทยานิพนธ

เพ่ือใหการพิมพวิทยานิพนธมีความเปนระเบียบและเหมาะสม ควรปฏิบัติตามวิธีการดังตอไปนีอ้ยางเครงครัด

5.1 ตัวพิมพและกระดาษที่ใชพิมพ

ใหใชตัวพิมพจากคอมพิวเตอร โดยตัวอักษรเปนสีดําและเปนตัวพิมพแบบเดียวกันท้ังเลม ใชอักษร Angsana new ขนาด 16 points ยกเวนขอความท่ีตองการเนน เชน หัวขอเชิงอรรถ หรือ บรรณานุกรม สําหรับกระดาษท่ีใชพิมพใหใชกระดาษปอนดไมมีบรรทัดชนิด 80 แกรม ขนาด A-4 ยี่หออะไรก็ได โดยใหพิมพเพียงหนาเดียว การใชตัวเลขในการพิมพไมวาจะอยูในเนื้อเรื่องหรือการลําดับหนาบทหรือหัวขอก็ตาม จะใชตัวเลขไทยหรืออารบิกก็ได แตตองใชอยางเดียวกันโดยตลอดท้ังเลม

5.2 การเวนขอบของกระดาษและการขึ้นบรรทัดใหม

หัวกระดาษตอนบนและขอบซายมือใหเวนท่ีวางไวประมาณ 11/2 นิ้ว ตอนลางและขอบขวามือเวนไวประมาณ 1 นิ้ว ถาพิมพคําสุดทายไมจบในบรรทัดนั้น ๆ ใหยกคํานั้นท้ังคําไปพิมพในบรรทัดถัดไป หามนําสวนทายของคําไปพิมพในบรรทัดใหม เชน คําวา ปรารถนา หามแยกบรรทัดเปน ปรา-รถนา หรือ มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ หามแยกเปน มหาวิทยาลัยหัว-เฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

5.3 การเวนระยะการพิมพ

การเวนระยะระหวางบรรทัดใหเวน 1 บรรทัด สวนการยอหนาใหเวนระยะจากแนวปกติซายมือประมาณ 1/2 นิ้ว และตองใหเหมือนกันหมดท้ังเลม และระยะการพิมพของแตละประโยคหรือ วลีใช 1 เคาะ และตองใหเหมือนกันท้ังเลม

42

5.4 การขึ้นหนาใหม

ถาพิมพมาถึงบรรทัดสุดทายของหนากระดาษและจะตองขึ้นหนาใหม แตมีขอความเหลืออีกเพียงบรรทัดเดียวก็จะจบยอหนาเดิม ใหพิมพตอไปในหนาเดิมจนจบยอหนา แลวจึงขึ้นยอหนาใหมในหนาถัดไป

แตถาจะตองขึ้นยอหนาใหมแตมีเนื้อท่ีเหลือใหพิมพไดอีกเพียงบรรทัดเดียวในหนานั้น ใหยกยอหนานั้นไปตั้งตนพิมพในหนาถัดไป

5.5 การลําดับหนา

ในการลําดับหนาท้ังหมดอาจจะแบงออกไดเปน 5.5.1 การลําดับหนาของสวนนํา ซ่ึงประกอบดวย หนาอนุมัติ (Approved Page) บทคัดยอ (Abstract) กิตติกรรมประกาศ (Acknowledgements) สารบัญ (Index) สารบัญอ่ืน ๆ (Other Index-ถามี) และคําอธิบายสัญลักษณและคํายอ (Symbol & Abbreviate-ถามี) ใหใชตัวเลขในเครื่องหมายวงเล็บ (1), (2), (3), ... หรือ (๑), (๒), (๓), … โดยพิมพไวตรงกลางกระดาษหางจากขอบบนของกระดาษ 1/2 นิ้ว 5.5.2 การลําดับหนาที่เหลือ ซ่ึงไดแก สวนท่ีเปนเนือ้หาของการศึกษา ซ่ึงประกอบดวย บทนํา (Introduction) ทบทวนวรรณกรรม (Literature Reviews) ระเบียบวิธีการศึกษา (Method) ผลการศึกษา (Results) สรุปผลการศึกษา อภิปรายผล และขอเสนอแนะ (Conclusion, Discussion & Recommendations) บรรณานุกรม (Bibliography) และภาคผนวก (Appendix) (ถามี) รวมถึงสวนทาย ไดแก ประวัติผูเขียน (Biography) ใหพิมพตัวเลขโดยไมตองมีวงเล็บท่ีมุมขวาบน หางจากขอบบนของกระดาษ 1 นิ้ว และหางจากขอบขวา 1 นิ้ว

5.6 การพิมพบทและหัวขอในบท

5.6.1 บท เม่ือขึ้นบทใหมใหขึ้นหนาใหมทุกครั้ง และตองมีเลขลําดับบท โดยพิมพคําวา “บทท่ี........” ไวท่ีกลางหนากระดาษหางจากขอบบน 11/2 นิ้ว บรรทัดตอมาใหพิมพช่ือบทไวท่ีกลางหนากระดาษเชนเดียวกัน โดยใหเวนระยะหางจากบทท่ี ...... 2 บรรทัด

43

ถาช่ือบทนั้นยาวเกินกวา 1 บรรทัด หรือ มากกวา 48 ตัวอักษร ใหแบงเปน 2-3 บรรทัดตามความเหมาะสม โดยใหพิมพเรียงลงมาในลักษณะของสามเหล่ียมหัวกลับ ไมตองขีดเสนใตช่ือบท แตใหใช ตัวเนนขอความ หรือ ตัวเขม (bold) ตอจากนั้นจึงจะเริ่มพิมพเนื้อเรื่องตอไปหางจากช่ือบท 2 บรรทัด 5.6.2 หัวขอใหญและหัวขอยอย การพิมพหัวขอใหญ หมายถึง หัวขอสําคัญในแตละบทใหใชตัวเนนขอความ หรือ ตัวเขม (bold)โดยพิมพไวกลางหนากระดาษ ถาหัวขอใหญนั้นไมไดอยูบนสุดของกระดาษใหเวนระยะ 1 บรรทัดกอนและจึงคอยขึ้นหัวขอใหญ แตถาหากขึ้นหัวขอใหญแลวมีท่ีวางสําหรับพิมพ เนื้อเรื่องไดไมมากกวา 1 บรรทัด ก็ใหยกหัวขอนั้นไปอยูในหนาถัดไป ถาในหัวขอใหญยังมีหัวขอยอยอีก ใหพิมพหัวขอยอยดังกลาวไวท่ียอหนาใหม โดยเวนระยะพอสมควร และหากมีหัวขอยอยลงไปอีกก็ใหขึ้นบรรทัดใหมเวนระยะใหเยื้องกับหัวขอใหญ ลําดับกอนหนานั้น โดยใชหลักเกณฑของการใหเลขกํากับ 5.6.3 การใหเลขกํากับ การใหเลขกํากับหัวขอในแตละบทใหเริ่มจากหมายเลข 1, 2, 3, … ตามลําดับในหัวขอใหญ และหัวขอยอยท่ีอยูภายใตหัวขอใหญท่ี 1 ใหเปน 1.1, 1.2, 1.3 ... และหากยังมีหัวขอยอยในขอ 1.1 อีกก็ใหเปน 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3 … (หากเกนิกวา 3 ตัวเลขขึ้นไป ควรใช 1) หรือ (1) แทน)

5.7 การพิมพตาราง

การพิมพตาราง ใหพิมพคําวา ตารางพรอมท้ังเลขกํากับ เชน ตารางท่ี 1.1 หรือ ตารางท่ี 1 ไวตรงกลาง หางจากขอบซายและขอบขวาเทากัน และหางจากขอความตอนบนกอนขึ้นตาราง 2 บรรทัดในบรรทัดตอมาถัดจากช่ือตารางใหเวน 1 บรรทัด ถาหากช่ือ ตารางยาวเกินกวา 1 บรรทัด ใหพิมพบรรทัดตอมาในลักษณะของสามเหล่ียมหัวกลับเชนเดียวกันกับช่ือบท ในกรณีท่ีตารางมีความยาวเกินกวาหนึ่งหนา ตองระบุ “ตารางท่ี X (ตอ)” ไวท่ีดานบนของตารางสวนท่ีเกินและขึ้นหนาใหมเสมอ โดยไมตองระบุช่ือตาราง เม่ือจบตารางใหเวน 2 บรรทัดแลวจึงพิมพขอความตอไป

44

5.8 แหลงอางอิงและเชิงอรรถของตาราง

ใหลงแหลงอางอิงท่ีใตตาราง โดยพิมพไวใตตารางหางจากตาราง 1 บรรทัด ในกรณีท่ีมีเชิงอรรถหรือมีหมายเหตุสําหรับตารางนั้น ใหพิมพหมายเหตุถัดจากแหลงอางอิงลงมา โดยเวน 1 บรรทัด เม่ือจบเชิงอรรถใหเวน 2 บรรทัดแลวจึงพิมพขอความตอไป ขนาดของตารางไมควรใหญเกินกวาหนากระดาษเวนแตจําเปน ถาตารางใหญเกินกวาครึ่งหนาและตองพิมพแยกในอีกหนาหนึ่งตางหาก ใหพิมพช่ือตารางและแหลงอางอิงตาง ๆ โดยจัดใหท้ังหมดอยูกลางหนากระดาษ ในเนื้อเรื่องหากมีการอางอิงถึงตารางใด ก็ใหอางถึงเลขกํากับตารางนั้นดวยทุกครั้ง

5.9 การพิมพบรรณานุกรม

ใหพิมพคําวา บรรณานุกรม ไวตรงกลางบรรทัดบนสุดของหนาแรกของบรรณานุกรม โดยพิมพหางจากขอบบน 11/2 นิ้ว ตอจากนั้นใหเวน 2 บรรทัด แลวพิมพรายละเอียดของบรรณานุกรม โดยแยกตามประเภทของเอกสารดังนี ้

ก. หนังสือ ข. บทความ (ในวารสารหรือหนังสือ) ค. เอกสารอ่ืนๆ (วิทยานิพนธ จุลสาร เอกสารอัดสําเนาตาง ๆ) ง. การสัมภาษณ จ. ส่ิงพิมพ อิเล็กทรอนิกส ฉ. โสตทัศนวัสด ุ

ใหพิมพเอกสารแตละประเภท โดยแยกตามประเภทดังกลาวขางตน ในกรณีท่ีมีเอกสารจํานวนไมมาก จะใชวิธีเรียงตามลําดับตัวอักษรของช่ือผูแตงหรือช่ือเรื่อง โดยไมแยกประเภทของเอกสารก็ได และหากเอกสารภาษาตางประเทศดวย ใหพิมพแยกตางหากจากภาษาไทยโดยใหถือหลักการเดียวกับเอกสารภาษาไทย

5.10 ภาคผนวก

หนาแรกของภาคผนวกใหขึ้นหนาใหมมีคําวา ภาคผนวกอยูกลางหนากระดาษ และใหลําดับเลขหนาตอเนื่องกันไป หนาถัดไปใหพิมพคําวา ภาคผนวก ก ไวตรงกลางของบรรทัดบนสุด

45

หางจากบน 11/2 นิ้ว บรรทัดตอมาใหพิมพช่ือภาคผนวกโดยเวนจากบรรทัดบน 2 บรรทัด ถาช่ือยาวเกิน 1 บรรทัด ใหปฏิบัติเชนเดียวกับการพิมพช่ือบท (พิมพเรียงกันลงมาในลักษณะของสามเหล่ียมหัวกลับ) ตอจากช่ือภาคผนวกใหเวน 2 บรรทัดพิมพแลวจึงพิมพขอความตอไป ถามีหลายภาคผนวกใหขึ้นหนาใหมทุกภาคผนวก โดยใหเรียงตามลําดับอักษร ภาคผนวก ก ภาคผนวก ข ภาคผนวก ค เรื่อยไป

บทท่ี 6

วิธีการอางอิง การเขียนรายงานการศึกษาวจิัยไมวาจะเปนวิทยานิพนธ หรือการศึกษาอิสระ โดยปกติแลวจะ ตองใชขอมูลทางวิชาการ ตลอดจนแนวความคิด ทฤษฎีจากแหลงขอมูลตางๆ ทั้งภายในและภายนอกที่เปนของผูอ่ืน โดยมีวัตถุประสงคเพื่อใชประกอบหรือสนับสนุนการเขียนรายงานการศึกษาวจิัยนัน้ใหมีความนาเชื่อถือมากยิ่งขึ้น จงึตองมีรูปแบบการพิมพที่เปนแบบแผนในการเขียนอางองิ (Citation) และหรือการเชิงอรรถอันเปนการแสดงใหเห็นวาไดมกีารศึกษาคนควา สรุป วิเคราะห สังเคราะห โดยมีหลักฐานแสดงแหลงที่มาของขอมูล โดยทําใหเปนไปตามหลักเกณฑในการเขียนหรือพิมพไดอยางถูกตอง นอกจากการระบุถึงแหลงที่มาของขอมูลแลว การอางอิงยังจะชวยใหผูอานไดทราบถึงแหลงที่มาตางๆ และสามารถตรวจสอบหลักฐานเดิม เพื่อศึกษาคนควาเพิ่มเติม อีกทั้งยังเปนการใหเกียรติกับเจาของผลงานเดิมนับเปนมารยาทที่ดีที่ควรกระทํา และเปนจรรยาบรรณในการวิจยัอีกดวย

6.1 การอางอิงและประเภทการอางอิง การอางอิง (Citation) เปนการบันทึกที่มาของแหลงขอมูล หรือขอความที่ยกมากลาวอาง โดยการสรุปความ ถอดความ หรือคัดลอกความ รวมทั้งขอเท็จจริงตางๆ เชน ตัวเลข สถิติ รูปภาพ แผนภมูิ เปนตน ที่ไดนาํมาจากแหลงขอมูลตางๆ เพือ่ใชประกอบและ/หรือสนบัสนุนวิทยานพินธ หรือการศึกษาอิสระ ประเภทของการอางอิง การอางอิงในวิทยานพินธและการศึกษาอสิระที่เปนที่สากลนิยมม ี2 ประเภทใหญ ๆ คือ 1. การอางอิงแทรกในเนื้อหา เปนการอางองิแหลงที่มาเกีย่วกับแหลงสารสนเทศหรือทรัพยากรสารสนเทศที่ใชในการอางองิแทรกหรือปนไปกับเนื้อหา ที่เรียกวา นาม-ป (Name-Year) 2. การอางอิงแยกจากเนื้อหา เปนการอางอิงที่ระบุแหลงทีม่าเกี่ยวกับแหลงสารสนเทศหรือ ทรัพยากรสารสนเทศที่ใชในการอางอิง การอธิบายขยายความเนื้อหาซึง่ไมสามารถแทรกในเนื้อหาได หรือ โยงไปยังบทหรือหนาอืน่ๆ การอางอิงแบบนี้มักอยูตอนลางของหนา ที่เรียกวา เชิงอรรถ

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

41

จากงานวิจยัของ จํากัด จสูนิท (2535) ในเรื่องความพึงพอใจในการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ตรวจคนเขาเมอืง ฝายตรวจยานพาหนะทางอากาศ ทาอากาศยานกรุงเทพ พบวา ความพึงพอใจโดยสวนรวมอยูในเกณฑปานกลาง

6.2 การอางอิงนาม-ป การอางอิงแบบนาม-ป เปนการอางอิงแหลงที่มาของเนื้อหา ทฤษฎี แนวคิด หรือ คัดลอกขอความบางสวนมาโดยตรง โดยเขียนหรือพิมพแหลงทีม่าอยูในเครื่องหมายวงเล็บ ( ) แทรกอยูกอนหรือตอจากเนือ้หาที่มีการนําเอาขอมูลนั้นมาอางอิง ปจจุบันการอางอิงดวยวิธีนี้ไดรับความสนใจและเปนที่นยิมกันมากที่สุด เพราะงายตอการเขียนหรือพิมพ สะดวก และประหยดั แตขอเสียก็คือ ผูอานจะเกดิความรําคาญที่ตองสะดุดเปนชวงๆ เนื่องจากมกีารอางอิงแทรกเปนระยะๆ และผูอานไมทราบรายละเอียดในทันท ี ตองเสียเวลาเปดไปดูหนาบรรณานกุรม 6.2.1 ตําแหนงการพิมพอางองิแบบนาม-ป การอางอิงแบบนาม-ปอาจขึน้ตนขอความ หรือตอนทายขอความกไ็ดแลวแตความเหมาะสม โดยยึดหลักเกณฑดงัตอไปนี ้ (1) สรุปเนื้อหา หรือแนวคดิ

ผลงานวิจัยเร่ืองความพึงพอใจในการปฏิบตัิงานของเจาหนาที่ตรวจคนเขาเมือง ฝายตรวจยานพาหนะทางอากาศ ทาอากาศยานกรุงเทพ พบวา ความพึงพอใจโดยสวนรวมอยูในเกณฑ ปานกลาง (จํากัด จูสนิท. 2535)

(2) อางชื่อผูแตงกอนสรุปเนือ้หา หรือแนวคิด (3) คัดลอกเนื้อหา หรือแนวคิด ปจจุบันระบบการศึกษาไดเปลี่ยนจากการสอนแบบบรรยาย โดยใหนกัเรียนจดจําและ ทองจํามาเนนหนกัในทางที่จะสงเสริมใหนักเรยีนรูจกัศึกษาคนควาดวยตนเอง (นวนิตย อินทรามะ. 2542 : 17-18)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

42

(4) อางชื่อผูแตงกอนเนื้อหา หรือแนวคิดท่ีคัดลอกมา นวนิตย อินทรามะ (2542 : 17-18) กลาววาในปจจุบนัระบบการศึกษาไดเปลี่ยนจาก

การสอนแบบบรรยาย โดยใหนักเรยีนจดจาํและทองจํามาเนนหนักในทางที่จะสงเสริมให นักเรียนรูจักศกึษาคนควาดวยตนเอง

6.2.2 รูปแบบการอางอิงแบบนาม-ป การอางอิงแบบนี้แตกตางกนัออกไปตามประเภทของแหลงขอมูลที่นํามาใช อันไดแก 1. หนังสือ ส่ิงพิมพที่จัดทําเปนเลม ไดแก ตําราวิชาการ หนังสือความรูทั่วไป หนงัสืออางอิง หนังสือวิทยานิพนธ รายงานการวจิัย เอกสารการประชุม/สัมมนา รายงานประจําป หนังสือแปล ฯลฯ โดยทั่วไปมีรูปแบบ องคประกอบ และการพิมพดังนี ้ (ผูแตง.//ปที่พิมพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง) หมายเหตุ : เครื่องหมาย “/” หมายถึง การเวน 1 ระยะ หรือ 1 เคาะ ระหวางชื่อและนามสกุล เวน 2 ระยะ 1) ผูแตง หมายถึง บุคคลที่เปนผูผลิต ผูใหขอมูล ผูรับผิดชอบ ผูแปล ผูใหสัมภาษณ รวมทั้งหนวยงานของราชการ หรือนิติบุคคล ซ่ึงมักปรากฏอยูในหนาปก หรือหนาปกใน 1.1) ผูแตงคนเดียว ชาวไทย พิมพช่ือและนามสกุลตามปกติ ถึงแมวาจะเขียนเปนภาษาตาง- ประเทศก็ตาม เพราะถือวาเปนที่ยอมรับกันแลววาในประเทศไทยใชเชนนี ้สวนคํานําหนานามบอกเพศ (นาย นางสาว นาง) คํานําหนาทางวิชาการ (ศาสตราจารย รองศาสตราจารย ผูชวยศาสตราจารย) คุณวุฒิ(ดร.) คํานําหนาวิชาชีพ (นายแพทย แพทยหญิง เภสัชกร นายสัตวแพทย ทันตแพทย ฯลฯ) ยศทหาร/ตํารวจ (พลเอก พลโท พลตรี ฯลฯ) ไมตองพิมพคํานําหนานาม คํานําหนาทางวิชาการ คํานําหนาวชิาชีพ และยศทหารตาํรวจ ยกเวน ยศสูงสุด คือ จอมพล เชน รศ. ดร. นวนิตย อินทรามะ เขียน นวนิตย อินทรามะ นายแพทยสาทิส อินทรกําแหง เขียน สาทิส อินทรกําแหง พ.อ. เปรม ติณสูลานนท เขียน เปรม ติณสูลานนท Ma-Yuree Nokyoongthong

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

43

1.2) ผูแตงท่ีมีคํานําหนานามเนื่องจากลําดับชัน้ทางฐานันดรศักดิ์ บรรดาศักดิ ์และฐานะสตรีท่ีไดรับเครื่องราชอิสริยาภรณชัน้สูง ใหพิมพคําหนานามกอนชื่อตามปกติ ดังนี ้ พระบาทสมเดจ็พระเจาอยูหวัภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ ม.ล. บุญเหลือ เทพยสุวรรณ ม.ร.ว. ถนัดศร ี สวัสดิวัฒน พระยาอนุมานราชธน คุณหญิงพรทพิย โรจนสุนันท คุณหญิงจินตนา ยศสุนทร คุณรัญจวน อินทรกําแหง 1.3) ผูแตงเปนพระสงฆ สวนใหญมกัใชช่ือเดิมและฉายาทางพระ เชน พระไพศาล วิสาโล หากมียศทางพระหรือที่เรียกวา “สมณศักดิ”์ เชน พระราชวรมุน ี พระพรหมคุณาภรณ เปนตน สวนพระบางรูปยังมีการใสช่ือเดิม และ/หรือฉายาในเครื่องหมายวงเล็บตอทายสมณศักดิ์ ทั้งนี้เพื่อใหทราบวาในพระรูปใด เชน สมเด็จพระสังฆราชเจากรมหลวงวชิรญาณวงศ (หมอมราชวงศ ช่ืน สุจิตฺโต) สมเด็จพระอรยิวงศาคตญาณ สมเด็จพระสงัฆราช (ปลด กิตฺติโสภโณ) สมเด็จพระอรยิวงศาคตญาณ สมเด็จพระสงัฆราช (จวน อุฏฐายี มหาเถร) สมเด็จพระอรยิวงศาคตญาณ สมเด็จพระสงัฆราช (วาสนมหาเถร) สมเด็จพระญาณสังวร สมเดจ็พระสังฆราช (เจริญ สุวัฑฒโน) พระประยุทธ ปยุตโฺต (นามเดิม ประยุทธ อารยางกูร) หรือที่รูจักกันดทีั่วไปในนามปากกา "ป.อ. ปยุตฺโต" ทานไดรับเลือ่นสมณศักดิ์ตามลําดับดังนี้ พ.ศ. 2512 พระศรีวิสุทธิโมลี (ประยุทธ ปยุตฺโต) พ.ศ. 2516 พระราชวรมุนี (ประยุทธ ปยุตฺโต) พ.ศ. 2530 พระเทพเวที (ประยุทธ ปยุตฺโต) พ.ศ. 2536 พระธรรมปฎก (ประยุทธ ปยุตโฺต) พ.ศ. 2547 พระพรหมคณุาภรณ (ประยุทธ ปยุตฺโต)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

44

1.4) ผูแตงคนเดียว หลายเรื่อง ปพิมพเดยีวกัน เมื่อนํามาอางอิงไมพรอมกัน ใหเพิม่ตัวอักษร ก ข ค ง... ตามลําดับ สําหรับภาษาไทย สวนภาษาตางประเทศใหใชตัวอักษรพิมพเล็ก a b c d…ตามลําดับ โดยพิมพไวหลังปที่พิมพ ดังนี้ (เจาพระยาทิพากรวงศ. 2540ก : 127-128)

(เจาพระยาทิพากรวงศ. 2540ข : 137-140) (Nirdgren. 1992a : 364-472) (Nirdgren. 1992b : 36-47)

1.5) ผูแตงคนเดียว หลายเรื่อง ปพิมพตางกัน เมื่อนํามาอางอิงพรอมกัน ใหพมิพช่ือผูแตงคร้ังแรก ปที่พิมพ และเลขหนาที่อางอิง คั่นดวยเครื่องหมายอัฒภาค (;) ตามดวยปทีพ่ิมพ และเลขหนาที่อางอิงของรายการถัดไปจนครบ เชน (เจาพระยาทิพากรวงศ. 2540 : 127-128 ; 2543 : 137-140) (Nirdgren. 1992 : 364-472 ; 2000 : 36-47 ; 2003 : 19) 1.6) ผูแตงชาวตางประเทศ ซ่ึงเปนชาวตะวนัตกหรือชาติที่นิยมเรยีกชื่อสกุลเปนทางการ ใหพิมพเฉพาะชือ่สกุลเทานั้น เชน (เชลดอน. 2549 : 15) (Smith. 1999 : 61)

ถาผูแตงชาวตางประเทศที่มีชื่อสกุลเหมือนกัน (ช่ือสกุลซํ้ากัน) ใหพมิพช่ือตน อักษรยอ ช่ือกลาง (ถามี) เพื่อปองกันการสับสนวาขอมูลนั้นเปนของผูใด เชน (John M. Smith. 1999 : 20) (Adam J. Smith. 1999 : 20)

1.7) ผูแตง 2 คน ใหระบช่ืุอผูแตงคนแรก เวน 1 ระยะ เชื่อมดวยคําวา “และ” หรือ “and” เวน 1 ระยะกอนและหลังคําดังกลาว ตามดวยช่ือผูแตงคนที่ 2 เชน (มานิจ ประเสริฐสุวรรณ และสุพัตรา สุภาพ. 2548 : 55) (Kennedy and Rywin. 2002 : 25-29) 1.8) ผูแตง 3 คน ใหระบช่ืุอผูแตงคนที่ 1 คั่นดวยเครื่องหมายจุลภาค (,) เวน 1 ระยะตามดวยช่ือผูแตงคนที่ 2 เชื่อมดวยคําวา “และ” หรือ “and” เวน 1 ระยะกอนและหลังคําดังกลาว ตามดวยช่ือ ผูแตงคนที ่3 ดังตัวอยาง

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

45

(วัลลภ สวัสดิวัลลภ, สุเวช ณ หนองคาย และนารีรัตน เทียมเมือง. 2540 : 40-41) (Kahn, Kennedy and Starski. 1999 : 16) 1.9) ผูแตงมากกวา 3 คน ใหระบุช่ือผูแตงคนแรกตามดวยคําวา “และคนอื่น ๆ” หรือ “และคณะ” สวนภาษาตางประเทศ “and others” หรือ “et al” (et alli) (วัลลภ สวัสดิวัลลภ และคณะ. 2545 : 47) (Molen and Others. 2000 : 40) 1.10) นามแฝง หรือนามปากกา ใหระบุตามที่ปรากฏ เชน (ส. ศิวรักษ. 2545 : 56) (น ณ ปากน้ํา. 2548 : 66-69) 1.11) ผูแตงท่ีเปนหนวยงาน หรือนิติบุคคล ผูเขียน หรือผูจัดทํา หรือผูเผยแพรขอมลูที่เปนหนวยงาน หรือนิติบุคคล ไดแก หนวยราชการ สถาบัน สมาคม สโมสร องคการ บริษัท หางหุนสวน ใหระบุช่ือหนวยงาน หรือนิติบุคคลนั้นๆ แทนชื่อบุคคล หากหนวยงานนั้นมช่ืีอหนวยงานใหญและหนวยงานยอย ใหเขียนชื่อหนวยงานใหญกอนแลวตามดวยหนวยงานลําดับรอง และตามดวยหนวยงานยอย ถาเปนสิ่งพิมพของหนวยราชการใหใสช่ือหนวยงานที่มีฐานะอยางนอยที่สุดเปนกรม หรือเทียบเทากรมเปนหลัก แลวตามดวยหนวยงานลําดับรองและลําดับยอย เวน 2 ระยะคั่นระหวางหนวยงานแตละระดับ ดังตัวอยาง กรมสรรพากร กองนโยบายและแผนงาน ฝายเอกสารเผยแพรและแนวปฏิบตัิ สํานักงานคณะกรรมการพฒันาการเศรษฐกิจและสังคมแหงชาต ิ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย คณะอักษรศาสตร ภาควิชาบรรณารักษศาสตร ธนาคารแหงประเทศไทย สมาคมการจัดการธุรกิจแหงประเทศไทย สมาคมประกันวินาศภัย คณะอนกุรรมการคนควาและวิชาการ กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุข สํานักงานปลัดกระทรวง กองการพยาบาล มหาวิทยาลัยหวัเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ บัณฑิตวิทยาลัย สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจยั

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

46

สําหรับองคการระหวางประเทศที่ใชช่ือยอและเปนที่รูจกักันโดยทัว่ไป ใหระบุช่ือยอขององคการนั้น เชน UNESCO WHO WTO UNCTAD เปนตน 2) ปท่ีพิมพ หมายถึง ปที่ผลิต ปที่สราง หรือเผยแพร ใหระบุเฉพาะหมายเลขป พ.ศ. หรือ ป ค.ศ. หรือปที่จดลิขสิทธิ์ หรือระบุอักษรยอวา “ม.ป.ป.” (ไมปรากฏปที่พิมพ) หรือ “n.d.” (no date) ในกรณีที่ไมปรากฏปที่พิมพ สวนที่มีการระบุเดือนปทีพ่มิพ ใหพิมพช่ือเดือนเต็ม หากที่มีการระบุ “วันเดือนปทีพ่ิมพ วันเดือนปที่ปที่ทาํการสัมภาษณ” ใหพิมพวนัเดือนปตามลาํดับ หลังปทีพ่ิมพใสเครื่องหมายทวิภาค (:) เวน 1 ระยะ กอนและหลังเครื่องหมายดังกลาว เชน (นาย ต. 11-17 มกราคม 2548 : 24) (วิรัตน ทองรอด. มีนาคม 2553 : 27) 3) เลขหนาท่ีใชในการอางอิง ใหระบุเฉพาะหมายเลขหนาที่ใชในการอางอิง 2. หนังสือท่ีไมปรากฏผูแตง ใหระบุช่ือเร่ืองแทนผูแตง โดยพิมพช่ือเร่ืองดวยตัวหนา หลังชื่อเร่ืองใสเครื่องหมายมหัพภาค (.) เวน 2 ระยะ ตามดวยปที่พิมพ และเลขหนาที่ใชในการอางอิง (ชื่อเร่ือง.//ปที่พิมพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง) (อลังการแผนดินวัฒนธรรม. 2543 : 132) (เอกสารประกอบการเรียนวิชาสารนิเทศกับการศึกษาคนควา. 2538 : 194) 3. บทความในวารสารหรือหนังสือพิมพ บทความสวนใหญที่ปรากฏชื่อผูแตงใหระบุดังนี้

(ช่ือผูแตง//(วนั)เดือนปที่พมิพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง)

(ประเวศ วะสี. 27 สิงหาคม – 2 กันยายน 2553 : 10) (นิธิ เอียวศรีวงศ. กันยายน 2543 : 7)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

47

ในกรณีที่ไมปรากฏชื่อผูแตงใหพิมพช่ือบทความแทนชื่อผูแตงในเครื่องหมายอัญประกาศ “........” (“ช่ือบทความ”//(วัน)เดือนปที่พิมพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง)

(“โสดกกกธม” 25 กันยายน 2552 : 18)

4. พาดหัวขาวหรือหัวขอขาวหนังสือพิมพ ใหพิมพพาดหัวขาวหรือหวัขอขาวในเครื่องหมายอัญประกาศเชนเดียวกับบทความที่ไมปรากฏผูแตง (“พาดหวัขาวหรือหัวขอขาว”//วันเดือนปที่พิมพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง) (“เชื่อมทุกขอมูลดวย Metadata ศักยภาพใหมที่นาจับตามอง” 27 พฤษภาคม-2 มิถุนายน 2545 : 17, 18)

(“แนวโนมใหม “การเมือง” กรณีเขื่อนปากมูล” 17–23 มิถุนายน 2543) 5. การสัมภาษณ ระบุช่ือผูใหสัมภาษณ วันเดือนปที่ทําการสัมภาษณ และคําวาสัมภาษณ (ช่ือผูใหสัมภาษณ.//วันเดือนปที่ทําการสัมภาษณ/:/สัมภาษณ)

(พรรณศิริ แจมอรุณ. 20 เมษายน 2553 : สัมภาษณ) 6. วัสดุไมตพีมิพ ไดแก แถบบันทึกเสียง (Tape Cassette) แผนที ่(Map) ไมโครฟลม (Microfilm) ไมโครฟช (Microfiche) แถบวดิีทัศน (Video Tape Cassette) ซีดี (CD=Compact Disc) วีซีด ี(VCD=Video Compact Disc) ภาพนิ่ง (Slide) ภาพเลื่อน (Filmstrip) ฯลฯ ใหระบุช่ือผูผลิต ปที่ผลิต และประเภทของวัสดุ (ผูผลิต.//ปที่ผลิต/:/ประเภทวสัดุไมตีพิมพ)

(สิปปนนท เกตุทัต. 2536 : แถบบันทึกเสยีง)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

48

ในกรณีที่ไมปรากฏชื่อผูผลิตใหใสช่ือเร่ืองแทนชื่อผูผลิต ดังตัวอยาง (แผนที่กรุงเทพมหานคร. 2523 : แผนที)่ (นิทานโบราณวาดวยราชสีหกับชาง. กรกฎาคม 2417 : ไมโครฟลม) (หนอนพยาธิในประเทศไทย. 2518 : ภาพยนตร) (Collins Cobuild on CD-ROM. n.d. : CD) (Burke. January-February 1992 : CD-ROM) 7. อินเทอรเน็ต (Internet) และฐานขอมูลอิเล็กทรอนิกสออนไลน (ผูผลิต.//ปที่ผลิตหรือปที่เผยแพร)/:/ออนไลน) (ปรันยา ม.ป.ป. : ออนไลน) (James. 1992 : Online) (Norstrom Personal Touch America. 1998 : Online) 8. การอางเอกสารที่อางถึงในเอกสารอื่น ถาตองการอางเอกสารที่ผูแตงไดอางถึงในงานของตน การอางเชนนีถื้อวา มิไดเปนการอางถึงเอกสารนั้นโดยตรง ใหระบนุามผูแตงของเอกสารทั้งสองรายการ โดยระบุนามผูแตงและปพิมพของเอกสารอันดับแรก ตามดวยคําวา “อางถึงใน” หรือ “cited in” แลวระบุนามผูแตงของเอกสารอันดับรองและปพิมพ (ผูแตง.//ปที่พิมพ/:/เลขหนาที่ใชในการอางอิง//อางถึงใน//ผูแตง.//ปที่พิมพ/:/ เลขหนาที่ใชในการอางอิง) ตัวอยาง …แทจริงประโยชนที่หอพระสมุดสําหรับพระนครจะทําใหแกบานเมืองได ไมใชแตรวมหนังสือเก็บไวเปนสมบัติของบานเมืองอยางเดียว ถาหากสามารถตรวจสอบหนังสืออันเปนเหตุใหเกิดวิชาความรู พมิพใหแพรหลายได ยังเปนประโยชนยิ่งขึ้นเหมือนกับแจกจายสมบัตินัน้ไปใหถึงมหาชนอีกชั้นหนึ่ง กรรมการจึงเห็นเปนขอสําคัญมาแตแรกตั้งหอพระสมุดสําหรับพระนคร ซ่ึงหอพระสมุด ควรเอาเปนธุระในเรื่องพิมพหนังสือดวย (สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ. 2495 อางถึงใน แมนมาส ชวลิต. 2509)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

49

ถาเอกสารอันดับรองไมไดระบุปที่พิมพของเอกสารอันดับแรกใหลงรายการดังนี้ (พระยาอนุมานราชธน อางถึงใน สายจิตต เหมินทร. 2507)

(Bradford cited in Deutsch. 1943) ถากลาวถึงนามเจาของเอกสารอันดับแรกในเนื้อหาอยูแลวก็ลงแตเพียงปที่พิมพ (ถาม)ี ของเอกสารอันดับแรก และชื่อเอกสารอันดับรองไวในเครื่องหมายวงเล็บ เชน สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพไดทรงรายงานถึงจํานวนหนังสือไทยที่มีอยูในหอพระสมุดสําหรับพระนคร ในป พ.ศ. 2459 ดังนี้คือ… (2459 อางถึงใน แมนมาส ชวลิต. 2509) พระยาอนุมานราชธนในเรื่อง แหลมอินโดจีนสมัยโบราณ (สายจิตต เหมรินทร. 2507)… เร่ือง The Journals of Gamaliel Bradford, 1883-1932 (Deutsch. 1943) ไดรายงาน… หรือ Bradford (Deutsch. 1943) ไดกลาวถึงในการเดินทางตอนหนึ่งวา…

6.3 เชิงอรรถ เชิงอรรถ (Footnote) เปนการอธิบายขอความที่นอกเหนือจากเนื้อหา หรืออธิบายขอความบางตอน เพื่อใหเกิดความเขาใจแจมแจงและนาเชื่อถือมากยิ่งขึ้น หรือรายละเอียดเพิ่มเตมิขอความบางแหงในวิทยานพินธ หรือการศึกษาอิสระ โดยนํามาเขียนหรือพิมพไวที่สวนลางของหนา

6.3.1 ประเภทของเชงิอรรถ เชิงอรรถแบงออกเปน 2 ประเภท คือ 1. เชิงอรรถขยายความหรือเสริมความ (Content Footnote) เปนเชิงอรรถที่อธิบายคํา ความหมาย หรืออธิบายขยายความเพิ่มเตมิทําใหผูอานเขาใจเนื้อหาไดมากยิ่งขึน้ พวกแขกอินเดยีเขามาทํามาหากินในเมืองไทยมากในรัชกาลนี ้ ตามที่ปรากฏใน

หนังสือพิมพบางกอกกาเลนเดอร ใน พ.ศ. 2405 พอคาแขกรวมกลุมกับอยูที่ตึกขาว และตกึแดง* ริมแมน้ําเจาพระยาฝงตะวนัตกใกลกับตลาดสมเดจ็เจาพระยาวังนอย ทั้งตึกขาวและตึกแดงมีโรงเก็บสินคา… ----------------------------------------

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

50

*บริเวณที่เรียกวาตึกขาวตึกแดงคือที่ในบริเวณถนนทาดินแดงในปจจุบนั เยื้องกับ ทาน้ําราชวงศ

2. เชิงอรรถโยง (Cross-reference Footnote) เปนเชิงอรรถทีช้ี่แนะหรือโยงใหผูอานหารายละเอยีดเพิม่เติมจากสวนอื่น หรือหนาอืน่ที่เขียนไว เปนการลดความซ้ําซอนหรือไมตองกลาวซ้ําอีก 2.6 สามารถใชรหัสในเขตขอมูลที่มีคาคงที่* เพื่อการจํากัดการคน เพือ่เก็บสถิติเพื่อสราง

แฟมขอมูลเฉพาะกจิและอืน่ๆ --------------------------------------- *ดูคําอธิบายเขตขอมูลที่มีคาคงที่ในหนา 28 6.3.2 หลักการเขียนหรือพิมพเชิงอรรถ 1) แยกเนื้อหากับเชิงอรรถใหอยูคนละสวนโดยขีดเสนคัน่ขวางจากขอบซายประมาณครึ่งหนา และหางจากบรรทัดสุดทายของเนื้อหาสองบรรทัด เชิงอรรถหางจากเสนขวางนี้สองบรรทัด 2) เวนระยะหางจากขอบซายมือ 1 แทป (1 Tab) ตามดวยเครื่องหมายดอกจนั (*) ประจาํเชิงอรรถนั้นๆ โดยยกระดบัสูงครึ่งบรรทัดเหนอืตวัอักษร เครื่องหมายประจําในเชงิอรรถกับเนื้อหาตองตรงกัน 3) การพิมพเชงิอรรถแตละรายการใหพิมพบรรทัดตามปกติ และควรใหอยูในหนาเดยีวกับเนื้อหานัน้ ไมใหเขียนหรือพมิพตอในหนาถัดไป สําหรับเชิงอรรถที่มีมากกวาหนึ่งบรรทัด บรรทัดถัดมาใหพิมพชิดซายโดยไมตองเวนวรรค 4) เชิงอรรถที่มีมากกวา 1 รายการ แตละรายการใหพิมพบรรทัดหางกนัตามปกต ิ 5) หากเนื้อหาไมเต็มหนา ใหพิมพเชิงอรรถในสวนลางของหนากระดาษ

6.4 การองอิงแบบแวนคูเวอร การเขียนวิทยานิพนธและการศึกษาอิสระทางดานวิทยาศาสตรการแพทย จําเปนตองมีขอมูลมาใชอางอิงหรือใชประกอบการเขียนเนื้อหา หรือเปนหลักฐานแสดงวาวทิยานิพนธหรือการศึกษาอิสระนั้นมีเหตุผลทีน่าเชื่อถือได และเอกสารที่นาํมาอางอิงจะตองใหขอมูล รายละเอียดที่ชัดเจนเพียงพอที่

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

51

ผูสนใจสามารถติดตามคนหาขอมูลที่อางถึงหรือเกี่ยวของไดถูกตอง ซ่ึงการเขียนอางอิงทางดานวิทยาศาสตรการแพทยนัน้สวนใหญใชรูปแบบแวนคูเวอร (Vancouver Style) 6.4.1 การอางอิงตามแบบแวนคูเวอร ใหเรียงลําดับของเอกสารตามลําดับเลขที่ที่มีการอางถึงในเนื้อหาของวิทยานิพนธหรือการศึกษาอิสระ และหมายเลขที่อางถึงในเนื้อหาเรื่องนั้นๆ ตองตรงกับหมายเลขที่กํากับไวในเอกสารอางอิงดวย โดยเรียงลําดับจากหมายเลข 1 ไปจนถึงหมายเลขสุดทาย คือ 1, 2, 3, 4, 5... โดยยกระดับสงูครึ่งบรรทดัเหนือตวัอักษร ทายชื่อผูแตง หนวยงาน หรือขอความที่นํามาอางอิง 6.4.2 หลักการทั่วไป 1) การอางอิงในสวนเนื้อหา ไมวาจะเปนตวัเนื้อหาเอง ตาราง และรูปภาพประกอบตางๆ ควรอยูในรูปตัวยกเปนเลขอารบิค และควรเรียงลําดบักอน-หลังตามลําดับที่อางถึงทั้งในสวนอางอิงและเอกสารอางอิง Once a source has been cited, the same number is used in all subsequent references. No distinction is made between print and electronic references when citing within the text.15

The incidence of the syndrome was rare.12 (fig 4) 2) ในกรณีที่มกีารกลาวถึงชือ่ผูแตงในขอความไวแลว ใหระบุหมายเลขกํากับดวย และแมจะมกีารอางถึงอีกกี่คร้ังในขอความตอมา ก็ใหระบุเลขลําดับที่เดิมเสมอ เชน เคอรติส ชโรเดอร1 ประธานคณะกรรมการ ของโรงพยาบาล และ แพทรคิ ดาวนนิ่ง2 ผูอํานวยการดานบริหาร บริษัท โกลบัล แคร โซลูช่ันส เปนผูมาใหรายละเอียดวา ระบบนี้จะทําใหผูมาใชบริการไดรับความเชื่อถือและไววางใจไดมากเพยีงใด และดวยปณิธานที่มุงเนนพฒันาบริการสาธารณสุขใหมีประสิทธิภาพสูงขึ้น เคอรติส ชโรเดอร1 จึงไดนําระบบ Hospital 2000 ซ่ึงเปนระบบสารสนเทศสําหรับโรงพยาบาลที่ไดรับการออกแบบและพัฒนาอยางสมบูรณ โดยบรษิัท โกบัล แคร โซลูช่ันส ทํางานบนพื้นฐานของ Microsoft Windows 2000 และ Microsoft SQL Server เทคโนโลยีสารสนเทศที่ทันสมัยนี่เองที่ทําใหโรงพยาบาลบํารุงราษฎรตัดสินใจเลือกใช 3) การอางอิงหลายรายการในคราวเดยีวกนั ใหพิมพแตละรายการแลวค่ันดวยเครื่องจุลภาค (,) ดังตัวอยาง

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

52

เจาะรูเล็กๆ บนตัวฟนแลวฝงเข็มที่มีลวดผูอยูที่ปลายขางหนึ่งลงไป1, 12 ปจจุบันไมใชวิธีนี้แลว เนื่องจากทําใหเสียเนื้อฟนและอาจเปนอันตรายตอฟนอกีดวย Several recent studies3, 4, 15, 16 have suggested that... 4) การอางอิงตอเนื่องกันตั้งแตลําดับแรกจนถึงลําดับสุดทาย ใหพิมพหมายเลขและคัน่ดวยเครื่องหมายยัตภิังค (-) เชน

ปจจัยสําคัญทีม่ีผลตอความตองการศึกษาตอเนื่องคือ ประสบการณทาํงาน ความเชีย่วชาญ ความรูพื้นฐาน ระดับการฝกอบรมและประเภทสาขาเฉพาะทางของแพทยและทันตแพทย1-4

As previously reported,3-8 there have been many cases where patients have recovered. 5) การอางอิงที่มีเลขหนาในขอความที่อางถึงโดยเฉพาะเกี่ยวกับแหลงที่มาของคําพูด ขอมูล หรือสถิติตัวเลข มีรูปแบบดังตอไปนี้ ผูปวยเหลานี้พบวาไมมีสัญญาณของอาการคลื่นไส. 3 (p21), 4

Westman5 (pp 3-5), 9 reported 8 cases where vomiting occurred. The incidence of the syndrome was rare.12 (fig4)

6) หลีกเลี่ยงการอางอิงเอกสารติดตอส่ือสารระหวางบุคคล (personal communication) ไมวาจะเปนการสนทนา จดหมาย ไปรษณยีอิเล็กทรอนิกส เวนแตวาเปนขอมูลที่สําคัญที่คนไมพบจากส่ิงตีพิมพตางๆ กรณีนี้ควรอางอิงชื่อบุคคล และวนัที่ที่ติดตอส่ือสารภายในวงเล็บดวย ดังตัวอยาง การสนทนา (Conversation) In a conversation with a colleague from the School of Population Health (Jameson LI 2002, oral communication, 7th August)... จดหมาย (Letter) As stated in a letter from B.J. Samuels, MD, in July 2002... ไปรษณยีอิเล็กทรอนิกส หรือจดหมายอิเล็กทรอนิกส (Electronic Mail OR E-mail) Smith P. New research projects in gastroenterology [online]. E-mail to Matthew Hart (mh@hospital.wa.gov.au) 2000 Feb 5 [cited 2000 Mar 17]. 6.4.3 เครื่องหมายตางๆ ที่ใชในการอางอิงแบบแวนคูเวอร การอางอิงตามรูปแบบของแวนคูเวอร เครื่องหมายมีความสําคัญมาก การอางอิงโดยใชเลขลําดับที่มีกฎทั่วไปวาใหใสหลังเครื่องหมายมหัพภาค (.) และจุลภาค (,) แตใสกอนหรือหนาเครื่องหมายทวภิาค (:) และอัฒภาค (;) เชน

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

53

The presence of these Phenolic compound has been widely reported as compositions in various products, such apple juice,1 sherry wine vinegar,3 apple cider4 and Sicilian olive oil.5

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

บทท่ี 7

การเขียนบรรณานุกรม เมื่อทําการเรียบเรียงเนื้อหาและอางอิงแหลงที่มาของขอมูล ทฤษฎี และ/หรือแนวคิดในวิทยานพินธ หรือการศึกษาอสิระ ทุกบทจนครบถวนและเสร็จเรียบรอยแลว ขั้นตอนสุดทาย คือ นําอางอิงทั้งหมดมาจัดทําบรรณานุกรม (Bibliography) หรือรายการอางอิง (Cited References) โดยจดัเรียงลําดับอักษรตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน หรือ Dictionary ที่เปนที่ยอมรับทั่วไป และแยกภาษาของบรรณานุกรมไวเปนสวนประกอบตอนทายเลม

7.1 บรรณานุกรมและประเภทของบรรณานุกรม บรรณานุกรม (Bibliographies) หมายถึง รายช่ือแหลงขอมูลประเภทตางๆ ที่นํามาใชในการทําวิทยานพินธ หรือการศึกษาอสิระ ประเภทของบรรณานุกรม บรรณานุกรมอาจแบงตามลกัษณะของการจัดทําได 3 ประเภท คือ 1) บรรณานุกรมแบบสมบูรณ (Exhaustive Bibliographies) เปนรายชือ่แหลงขอมูลที่ นํามาใชทั้งหมด ไมวาจะมากหรือนอยก็ตาม จะอางอิงหรือไมอางอิงก็ตาม โดยไมคํานําถึงวาจะมีความสําคญัตองานเขียนมากหรือนอยเพียงใด การทําลักษณะนี้มุงเนนความสมบูรณของบรรณานุกรมเพื่อประโยชนในการศึกษาคนควาเพิ่มเติม 2) บรรณานุกรมเลือกสรร (Selected Bibliographies) เปนรายชื่อแหลงขอมูลที่นํามาใชเฉพาะเลมที่ไดรับการพิจารณาคัดเลือกแลววามีความสําคัญและเปนประโยชนตองานเขียนจริงๆ เทานั้น มุงเนนความถกูตอง เชื่อถือได ทันสมัยและเปนที่ยอมรับของนักวิชาการเปนสําคัญ สวนมากจะมีบรรณนิทัศน (Annotation) ซ่ึงกลาวถึงเรื่องยอๆ ของแหลงขอมูล หรือมีการวิจารณประกอบทาย บรรณานุกรมประเภทนี้นับวาเปนวิธีการที่อํานวยความสะดวกใหผูอานไดทราบขอบเขตและคุณคาของแหลงขอมูล 3) บรรณานุกรมอางอิง (Literature Bibliographies) เปนรายชื่อแหลงขอมูลที่นํามาใชอางอิงในเนื้อหาทั้งหมด ปจจุบันมกัเรียกวา รายการอางอิงหรือเอกสารอางอิง (Cited References OR Referneces)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

54

7.2 รูปแบบ องคประกอบ และการพิมพบรรณานุกรม บรรณานุกรมมีรูปแบบ องคประกอบ และการพมิพแตกตางกนัออกไปตามประเภทของแหลงขอมูล โดยมีรายละเอยีดตางๆ ดังนี้ 1) หนังสือ ส่ิงพิมพที่จัดทําเปนเลม ไดแก ตําราวิชาการ หนังสือความรูทั่วไป หนงัสืออางอิง รายงานการวิจยั รายงานประจําป หนังสือแปล ฯลฯ มีรูปแบบ องคประกอบ และการพิมพดังนี ้ ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//คร้ังที่พิมพ.//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบในการพิมพ. กีรติ บุญเจือ. (2528) ตรรกวิทยาท่ัวไป. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณ มหาวิทยาลัย จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย สถาบันวิจยัทรัพยากรทางน้ํา. (2550) รายงานประจําป 2549. กรุงเทพมหานคร : สถาบัน มหาวิทยาลัย. พุทธทาสภกิข.ุ (2528) สมถวิปสนาสาํหรบัยุคปรมาณ.ู กรุงเทพมหานคร : มหาจฬุาลงกรณราช- วิทยาลยั. ราชบัณฑิตยสถาน. (2546) พจนานุกรมฉบับราชบัณฑติยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร : นานมีบุคส. สมพร พุทธาพิทักษผล. (2549) รายงานการวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนาตนแบบแหลง- สารสนเทศดิจิทัลสูหองสมุดชุมชนพระบาทสมเด็จพระปกเกลาเจาอยูหัวพระผูทรง พากเพียรเรียนรูตลอดชีวิต. กรุงเทพมหานคร : สํานักบรรณสารสนเทศ มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมธิราช. สมาคมหองสมุดแหงประเทศไทย. (2538) ทําเนียบนามหองสมุดเฉพาะในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : สมาคม. หลวงวจิิตรวาทการ. (2529) มันสมอง. กรุงเทพมหานคร : โอเดียนสโตร. อุดม เชยกวีงศ และ นคร จิโรจพันธุ. (2526) สหกรณผูบริโภค. กรุงเทพมหานคร :

โอเดียนสโตร. Rex, John. (1980) Key Problems of Sociological Theory. New York : McGraw-Hill. UNESCO. (1980) Unesco Worldwide Action in Education. France : Unesco.

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

55

2) หนังสือแปลท่ีมีผูแตงเดิม ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//คร้ังที่พิมพ.//แปลโดย//ช่ือผูแปล.//สถานที่พิมพ/:/

ผูรับผิดชอบในการพิมพ. ลอง, ลาร่ี และ ลอง, แนนซี่. (2543) เทคโนโลยีคอมพิวเตอรและสารสนเทศ. แปลโดย ลานนา ดวงสิงห. กรุงเทพมหานคร : เพียรสัน เอ็ดดูเคชั่น อินโดไซนา. หนังสือแปลท่ีไมมีผูแตงเดิม ช่ือผูแปล,/ผูแปล//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//คร้ังที่พิมพ.//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบ ในการพิมพ. เดือน บุนบาค, ผูแปล. (2543) เศรษฐศาสตร. พิมพคร้ังที่ 3. กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพ- มหาวิทยาธรรมศาสตร. 3) หนังสือท่ีไมปรากฏผูแตง ชื่อเร่ือง.//(ปที่พิมพ)//คร้ังที่พิมพ.//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบในการพิมพ. กฎหมายตราสามดวง. (2520) พระนคร : องคการคาคุรุสภา. เอกสารประกอบการเรียนวิชาสารนิเทศกับการศึกษาคนควา. (2538) กรุงเทพมหานคร : ภาควิชาบรรณารักษศาสตร คณะมนษุยศาสตร มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 4) หนังสือรวมบทความวิชาการ รวมบทคัดยอวิทยานพินธ ตําราวิชาการที่มีผูแตงหลายคน ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//“ช่ือบทความหรือช่ือตอนหรือช่ือบท”//ใน//ชื่อเร่ือง.// ช่ือบรรณาธิการหรือผูรวบรวม (ถามี).//หนาที่ปรากฏชื่อบทความหรือช่ือตอน หรือช่ือบท.//คร้ังที่พิมพ.//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบในการพิมพ.

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

56

วัลลภ สวัสดิวัลลภ. (2540) “การเขียนรายงานและภาคนิพนธ” ใน สารนิเทศเพื่อการศึกษา คนควา. พิมพคร้ังที่ 2 แกไขปรับปรุงและเพิ่มเติม. หนา 77-171. นครปฐม : ภาควชิา บรรณารักษศาสตร คณะมนษุยศาสตรและสังคมศาสตร สถาบันราชภัฏนครปฐม. Tichner, Fred J. (1981) ”Apprenticeship and Employee Training” in The New Encyclopedia Britannica, Macropedia V 1. page 1018-1023. Chicago : Encyclopedia Britannica.

5) เอกสารการประชุมหรือสัมมนาทางวชิาการ

ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//”ช่ือเร่ืองหรือช่ือบท/ช่ือตอนในเอกสารการประชุมหรือสัมมนา”// ใน//ชื่อเร่ืองการประชุม/สัมมนา.//ขอความเกี่ยวกับการจัดประชุมหรือสัมมนา// ช่ือบรรณาธิการหรือผูรวบรวม (ถามี).//หนาที่ปรากฏชื่อบทความหรือช่ือตอน หรือช่ือบท.//คร้ังที่พิมพ.//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบในการพิมพ.

กานตมณี ศกัดิ์เจริญ. “วิธีอานหนังสือและการอานหนังสือใหฟง” ใน การประชุมใหญสามัญ ประจําป 2552 และการประชุมวิชาการเรื่อง การอานเพื่อพัฒนาชาติ วันท่ี 8-11 ธันวาคม 2552 ณ โรงแรมแอมบาสซาเดอร กรุงเทพมหานคร จัดโดยสมาคมหองสมุดแหงประเทศ ไทยในพระบรมราชูปถัมภสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. หนา 43- 51. กรุงเทพมหานคร : รวิน พร้ินติ้ง กรุป. จีรเดช มโนสรอย, สุดา เสาวคนธ และ อภิญญา มโนสรอย. (2543) “หญาหวาน (Stevia)” ใน การสัมมนาทางวิชาการเรื่อง เทคโนโลยีชีวภาพเภสชักรรม คร้ังท่ี 2 เร่ืองการวจัิยและ พัฒนาผลิตภณัฑธรรมชาตเิพื่อการแพทยแผนไทย. หนา 42-50. เชียงใหม : ศูนยวิจยัและ พัฒนาวัตถุดิบยา เครื่องสําอาง และผลิตภัณฑธรรมชาติ สถาบันวิจัยและพัฒนา วิทยาศาสตรและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเชียงใหม.

6) บทความวารสาร ผูแตง.//(เดือนปที่พิมพ)//“ช่ือบทความ”//ชื่อวารสาร.//ปที่หรือเลมที่/(ฉบับที่)/

หนา/เลขหนาที่ปรากฏบทความ.

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

57

“การบรรเลงดนตรีไทยตามประเพณ”ี (มกราคม 2553) วารสารวัฒนธรรมไทย. 49 (1) หนา 20-24. นครชัย เผ่ือนปฐม. (มกราคม-มีนาคม 2540) “การคนหาทางการแพทยใน World Wide Web” สงขลานครินทรเวชสาร. 15 (1) หนา 27-34. Buracom, Ponlapat. (2002) “Social responsibilities of business : evidence and explanations” Thai Journal of Public Administration. 1 page 103-122. Doran, Kirk. (January 1996) “Unified disparity : theory and practice of union listing” Computer in Libraries. 16 (1) page 39-45.

7) หนังสือพมิพ ผูแตง.//(วันเดอืนปที่พิมพ)//“พาดหวัขาว/หัวขอขาว/หวัขอในคอลัมน/ช่ือบทความ”

ชื่อหนังสือพิมพ.//หนา/เลขหนาที่ปรากฏพาดหวัขอขาว หัวขอขาว หัวขอใน คอลัมน หรือช่ือบทความ.

พิชัย ทองดีเลิศ. (27 พฤษภาคม – 2 มิถุนายน) “การทําธุรกรรมทางการเรียนยุค IT” Telecom Journal. หนา 20. “Let your calls for peace be heard” (10 March 2010) The Nation. page 1, 15. 8) วิทยานิพนธ ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//วิทยานิพนธ//อักษรยอช่ือปริญญา//(ภาควชิาหรือ สาขาวิชา)//สถานที่พิมพ/://บัณฑิตวิทยาลยั//ช่ือมหาวิทยาลัย. สุภา ฉายแสง. (2543) การออกแบบและพัฒนาระบบสารสนเทศผูปวยนอกของสถานพยาบาล รัฐวิสาหกิจ. วิทยานพินธ วท.ม. (สาขาวชิาวิทยาศาสตรคอมพิวเตอร) กรุงเทพมหานคร : บัณฑิตวิทยาลยั จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

58

Fernando, R. Lalitha S. (2003) Management Entrepreneurship in the Sri Lanka Administrative Service : A Multidisciplinary Perspective. Dissertation Ph. D. (Development Administration) Bangkok : School of Public Administration, National Institute of Development Administration. 9) สัมภาษณ ช่ือผูใหสัมภาษณ//เปนผูใหสัมภาษณ//ช่ือผูสัมภาษณ//เปนผูสัมภาษณ//ที่… (สถานที่ทําการสัมภาษณ)//เมื่อ…(วันเดือนปที่ทําการสัมภาษณ) สมปอง อนเดช เปนผูใหสัมภาษณ ศุจิกา ดวงมณี เปนผูสัมภาษณ ที่มหาวิทยาลัยหวัเฉียวเฉลิม พระเกยีรติ เมื่อวันที ่28 พฤษภาคม 2553.

10) วัสดุไมตพีิมพ ผูผลิต.//(ปที่ผลิต)//ชื่อเร่ือง.//[ประเภทวัสดไุมพิมพ]//สถานที่ผลิต/:/ผูรับผิดชอบ ในการผลิต. บริษัท ทีวีบูรพา จํากัด. (2553) “ลวดทองแดง” [ซีดี] กรุงเทพมหานคร : บริษัท. หนอนพยาธิในประเทศไทย. (2518) [ภาพยนตร] กรุงเทพมหานคร : คอมมิวนิเคชัน่

เอดส อินเตอรเนชั่น. สมโภชกรงุรัตนโกสินทร 200 ป. (2525) [ภาพนิ่ง] กรุงเทพมหานคร : อริยะภาพ. สายหยดุ นิยมวิภาต, ผูบรรยาย. (2537) ประเด็นปญหาการวิจัยทางการพยาบาลคลนิิก. [เทปโทรทัศน] ขอนแกน : คณะพยาบาลศาสตร มหาวทิยาลัยขอนแกน. 11) เว็บไซต (Web Site) ในเว็บไซตมีส่ิงพมิพอิเล็กทรอนิกสตางๆ มากมาย ไมวาจะเปนหนังสือ วารสาร หนงัสือพิมพ หรือเปนบทความที่ผลิตขึ้นเพื่อเผยแพรบนเว็บไซต

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

59

ผูแตง.//(ปที่สรางหรือเผยแพร)//“ช่ือบทความ (ถามี)”//ชือ่เร่ือง.//[ออนไลน]// แหลงที่มา/:/ที่อยูของเว็บไซต//(วันเดือนปที่ทําการสืบคน) หนังสือ Norstrom Personal Touch America. (1998) [Online] Available : http://www.npta.com (14 November 2000) บทความวารสาร James, J. S. (1992) “Alpha-APA : New Anti-HIV Compound” AIDS Treatment News.

[Online] Available : gopher.tc.umm.edu/Libraries/Newspapers,Magazine and Newsletters/MedicalPublications/AIDSNews/lssure (18 September 2000)

หนังสือพิมพ ประเวศ วะส.ี (2 ธันวาคม 2548) “การจัดการความรูกระบวนการปลดปลอยมนุษย” ประชาไท. [ออนไลน] แหลงที่มา : http://www.prachatai.com/05web/th/home/ index.php (19 เมษายน 2549) บทความที่เว็บไซตจัดทําและเผยแพร “การบริหารความรู = Knowledge Management” (ม.ป.ป.) [ออนไลน] แหลงที่มา : http://elib.fda.moph.go.th/Planweb/PlanWebpage/Km-2nd3.html (20 เมษายน 2549) เอกสารฉบับเต็มที่อยูในรูปแฟมขอมูลแบบตางๆ เชน PDF WORD PPT เปนตน “เอกลักษณของวัฒนธรรมไทย” (ม.ป.ป.) [WORD เอกสารออนไลน] แหลงที่มา : http://www.baanjomyut.com/library/thai_culture3/06.html (12 มีนาคม 2553) Merkle, Ralph. (n.d.) “Nanotechnology” [HTML Document Online] Available : http://www.zyvex.com/nano (12 March 2010)

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

60

12) ฐานขอมูลออนไลน (Database Online) เปนแหลงจัดเก็บเอกสารอิเล็กทรอนิกสที่มทีั้งวิทยานพินธ งานวิจยั บทความวิจัย ฯลฯ โดยใหขอมูลที่เปนบรรณานุกรม บรรณานุกรมพรอมสาระสังเขป/บทคัดยอ หรือบรรณานุกรม สาระสังเขป/บทคัดยอ และเอกสารฉบับเต็ม ผูแตง.//(ปที่พมิพ)//”ช่ือบทความ”//ชื่อเร่ือง/ชื่อวารสาร.//ปที่//(ฉบับที่)//เลขหนา.// [ชนิดของแฟมขอมูล เอกสารออนไลน]//จากฐานขอมูล/:/ช่ือฐานขอมลู.// หมายเลขประจํางานนิพนธ/:/หมายเลข.//แหลงที่มา/:/ที่อยูของเว็บไซตของ ฐานขอมูล//(วนัเดือนปที่ทําการสืบคน) วิทยานพินธฉบับเต็ม Meyer, Martin S. (2003) Between Technology and Science : Exploring an Emerging Field. Dissertation Ph.D. Brighton, East Sussex : University of Sussex Brighton. [PDF Document Online] Database from : Dissertation.com Available : http://www.dissertation.com/book.php?method=ISBN&book=1581122535 (12 March 2010) งานวิจยัเอกสารฉบับเต็ม วีระศักดิ์ จงสวุิวัฒนวงศ. (2540) รายงานการวิจัยเร่ือง สารสนเทศสาธารณสุขภาคใต พ.ศ. 2539 สงขลา : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตหาดใหญ. [PDF เอกสารออนไลน] จากฐานขอมูล : ฐานขอมูล TDC แหลงที่มา : http://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php? option= show&browse_type=title&titleid=116828&query=สารสนเทศ&s_mode=any &date_field=&date_start=&date_end=&limit_lang=&limited_lang_code=&order=& order_by=&order_type=&result_id=6&maxid=13 (12 มีนาคม 2553) บทความวิจยัฉบับเต็ม “Potential applications of nanotechnologies to Parkinson's disease therapy” (July 2008) Parkinsonism & Related Disorders. 14 (5) page 383-392. [Online] Database from : ScienceDirect. Available : http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL &_udi=B6TB9-4S0PX7V-2&_user=8284186&_coverDate= 07%2F31%2F2008&_alid

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

61

=1239837980&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_cdi=5137&_sort=r&_docanchor= &view=c&_ct=42345&_acct=C000067710&_version=1&_urlVersion=0&_userid

=8284186&md5=645b0bea27172c4ef5b922b5f10a8022 (3 March 2010) บทคัดยอ McNulty, John A., Sonntag, Beth and Sinacore, James M. (January-February 2009) “Evaluation of Computer-Aided Instruction in a gross anatomy course : a six-year study” Anatomical Sciences Education. 2 (1) page 2-8. [Online] Abstract from : ERIC. Item : EJ858973. Available : http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/Home.portal ;jsessionid=LXJN9kL3qcGkqlg3nWYY4X1KWS9l7hrqJQv4VW37NnJBv3f8T0nM!- 886415974?_nfpb=true&ERICExtSearch_SearchValue_0=CAI&ERICExtSearch_ SearchType_0=kw&_pageLabel=ERICSearchResult&newSearch=true&rnd=126 8205901067&searchtype=keyword (10 March 2010) 13) แหลงทุติยภูมิหรือแหลงรอง ใหระบุแหลงทุติยภูมกิอน เวน 2 ระยะ กอนและหลงัคําวา “อางถึงใน” หรือ “Cited in” ตามดวยแหลงปฐมภูม ิรูปแบบ องคประกอบ และการพมิพมีดังนี ้

ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//คร้ังที่พิมพ(ถามี).//สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบใน การพิมพ//อางถึงใน//ผูแตง.//(ปที่พิมพ)//ชื่อเร่ือง.//คร้ังที่พิมพ(ถามี).// สถานที่พิมพ/:/ผูรับผิดชอบในการพิมพ.

แมนมาส ชวลิต. (2509) ประวัติหอสมุดแหงชาต.ิ พระนคร : กรมศิลปากร อางถึงใน สมเด็จกรมพระยาดํารงราชานุภาพ. (2459) ตํานานหอพระสมุด หอพระมณเฑียรธรรม หอวชิรญาณ หอพุทธศาสนสังคหะ และหอสมุดสําหรับพระนคร. พระนคร : โรงพิมพ โสภณพิพรรฒธนากร.

7.3 หลักเกณฑการลงรายละเอียดสวนตางๆ ในบรรณานุกรม 7.3.1 หลักเกณฑการลงรายการตางๆ ของเอกสารหรือสิ่งพิมพท่ีเปนเลมในบรรณานกุรมมีดังนี ้ 1) ชื่อผูแตง ผูรวบรวม ผูเรียบเรียง ผูผลิต ผูแปล บรรณาธิการ ชาวไทยใหใชหลักเกณฑเดียวกับการอางอิง ยกเวน ชาวตางประเทศใหพิมพช่ือสกลุตามดวยเครือ่งหมายจุลภาค (,) เวน 1 ระยะ

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

62

ตามดวยช่ือตน (อาจเปนอักษรยอ) เวน 1 ระยะ ตามดวยช่ือกลาง (ถามี) ปดทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค (.) เวน 2 ระยะ เชน Eberhart, Richard Fernando, R. Lalitha S. Feuchtwanger, F. Deci, E. L. สําหรับผูรวบรวม ผูเรียบเรียง (complier) ผูแปล (Translator) บรรณาธิการ (Editor) ใหใชหลักเกณฑเดียวกับการอางองิ และใหระบคุําดังกลาวหลังชื่อผูแตง หลังคําดังกลาวใหใสเครื่องหมายมหัพภาค เชน สุพิชา สินดําริห, บรรณาธิการ. พรรณี รองโสภา, ผูเรียบเรียง. ทรงวิทย แกวศรี , ผูรวบรวม. Schulenburg, Sonja, Editor. 2) ปท่ีพิมพ/ผลิต ปท่ีสราง/เผยแพร วันเดือนปท่ีพมิพ เดอืนปท่ีพิมพ วันเดือนปท่ีทําการสัมภาษณ ใหพิมพเฉพาะปที่พิมพ/ผลิต ปที่สราง/เผยแพร สวนที่มีเดือนใหพิมพช่ือเดือนเต็ม หากมี วันที่ใหระบวุนัที่ดวย ทั้งหมดใหใสไวในเครื่องหมายวงเล็บ (...) หลังเครื่องหมายเวน 2 ระยะ 3) ชื่อบทความ ชื่อตอน ชื่อบท พาดหัวขาว หัวขอขาว หัวขอในคอลัมน ใหลงตามที ่ปรากฏในหนาสารบัญ หนาบทความวารสาร หรือหนาหนังสือพิมพ ภาษาตางประเทศใหขึ้นตนชื่อดวยอักษรตัวใหญเฉพาะคําแรก หากชื่อบทความมีคําที่เปนชื่อบุคคล ช่ือสถานที่ ช่ือหนวยงาน ช่ือประเทศ หรือช่ือเฉพาะก็ใหขึ้นตนดวยอักษรตวัใหญ ยกเวน คํานําหนา (Articles) บุรพบท (Prepositions) หรือสันธาน (Conjunctions) ใหพิมพดวยตวัอักษรปกติ เวนแตจะเปนคําแรก ถามีช่ือเร่ืองยอย (Subtitle) อยูหลังเครื่องหมายวรรคตอนกใ็หพิมพตัวอักษรปกติ และถาในชื่อบทความ ช่ือตอน ช่ือบท พาดหวัขาว หัวขอขาว หัวขอในคอลัมนมีเครื่องหมายวรรคตอนอยางไรก็ใหลงรายการไปตามนัน้ โดยพิมพไวในเครื่องหมายอญัประกาศ “....” หลังเครื่องหมายเวน 2 ระยะ เชน “Ex-military men steer clear of UDD protest they will never achieve victory, says Gen Panlop” “Junta's election law-not so free, fair or inclusive” 4) ชื่อเร่ือง ชื่อรายงานการประชุม/สัมมนา ชื่อวารสาร ชื่อหนังสือพิมพ ใหลงชื่อเร่ืองชื่อรายงานการประชุม/สัมมนา ช่ือวารสาร หรือหนังสือพิมพที่ปรากฏในหนาปกหรือหนาปกใน สวนชื่อภาษาตางประเทศใหขึ้นตนชือ่เร่ืองของทุกคําดวยอักษรตวัใหญ ยกเวน คํานําหนานาม บุรพบท หรือสันธาน ใหพมิพดวยตัวอักษรปกติ เวนแตจะเปนคําแรก ถามีช่ือเร่ืองยอย (Subtitle) อยูหลังเครื่องหมาย

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

63

วรรคตอนก็ใหขึ้นตนอักษรตัวแรกของชื่อเร่ืองยอยดวยอักษรตัวใหญและถาในชื่อเร่ืองมีเครื่องหมายวรรคตอนอยางไรก็ใหลงรายการไปตามนัน้ โดยพิมพดวยตัวหนา จบชื่อเร่ืองตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 2 ระยะ เชน ระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการ 1 : แนวคดิ-ทฤษฎี กลุมวิชาพาณิชยกรรม การศึกษาตาม อัธยาศัย. Manipulation of the Spine, Thorax and Pelvis : an Osteopathic Perspective. ในกรณีที่เปนเอกสารประกอบการบรรยาย ประชุม สัมมนา ใหระบุช่ือเร่ืองพรอมทั้ง ขอความเกี่ยวกับการจัดบรรยาย ประชุม สัมมนา ไดแก คร้ังที่จัดบรรยาย ประชุม สัมมนา หนวยงานที่จัดบรรยาย ประชุม สัมมนา วันเดือนป สถานที่จัดบรรยาย ประชุม สัมมนา ฯลฯ ทั้งนี้ใหเปนไปตามที่ปรากฏในหนาปกใน เชน การประชุมเชงิปฏิบัติการงานบริการโลหิตระดับชาติ พ.ศ. 2550 จัดขึ้นเมื่อ 21 มีนาคม 2550 ณ ช้ัน 9 อาคารเฉลิมพระเกียรติบรมราชินีนาถ ศูนยบริการโลหิตแหงชาติ สภากาชาด ไทย จัดโดย คณะอนกุรรมการวิชาการในคณะกรรมการจัดหาและสงเสริมผูใหโลหิตแหง สภากาชาดไทย รวมกับ ศูนยบริการโลหิตแหงชาติ สภากาชาดไทย. คําวา “วารสาร” ที่เปนสวนหนึ่งของชื่อวารสารภาษาไทยใหใชคําเต็ม คือ วารสาร เชน วารสารสงขลานครินทร สวนตางประเทศอาจใชช่ือยอที่ถูกตองของวารสารนั้นๆ ได เชน IEEE Trans. On Compt. เปนตน ทั้งนีใ้หเปนไปตามที่ปรากฏในวารสาร เว็บไซตหรือฐานขอมลู 5) หนาท่ีปรากฏบทความ ชือ่ตอน ชื่อบท ขาว หัวขอในคอลัมน กอนระบุเลขหนาใหระบุคําวา “หนา” หรือ “page” ตามดวยเลขหนาที่ปรากฏตั้งแตตนจนจบ เชน หนา 20 page 19-24 เปนตน กรณีที่เนื้อหาไมไดจบในหนาเดยีว ใหระบุหนาแรก ตามดวยเครื่องหมายจลุภาค เวน 1 ระยะ ตามดวยหมายเลขหนาสิ้นสุด ปดทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค 6) คร้ังท่ีพิมพ การพิมพคร้ังแรกไมตองระบุ ใหระบกุารพิมพคร้ังที่ 2 เปนตนไป พรอมทั้งขอความที่เกี่ยวของ เชน พิมพคร้ังที่ 2 พิมพคร้ังที่ 3 แกไข พิมพคร้ังที่ 4 ปรับปรุงเพิ่มเติม พิมพคร้ังที่ 5 แกไขปรับปรงุเพิ่มเติม 2nd 3rd 4th ed rev. เปนตน ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 2 ระยะ

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

64

7) สถานที่พิมพ หรือสถานที่ผลิต หมายถึง ช่ือจังหวดั ช่ือเมือง ช่ือรัฐ ที่ผูรับผิดชอบในการพิมพนั้นตั้งอยู เชน กรุงเทพมหานคร ขอนแกน เชียงใหม New York London Paris เปนตน หากชื่อเมืองซ้ํากันกับประเทศอื่นใหระบุช่ือประเทศดวย ถาไมปรากฏสถานที่พิมพหรือสถานที่ผลิตใหระบุอักษรยอ ม.ป.ท. (ไมปรากฏสถานที่พิมพ) หรือ n.pl. (no place) ตามดวยเครื่องหมายทวิภาค (:) เวน 1 ระยะกอนและหลังเครื่องหมายดังกลาว 8) ผูรับผิดชอบในการพิมพหรือการผลิต หมายถึง สํานักพิมพ โรงพิมพ หนวยงาน หรือ นิติบุคคล ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค 8.1) สํานักพิมพ (Publisher) ใหระบุเฉพาะชื่อสํานักพิมพเทานั้น ไมตองใสคําวา สํานักพิมพ บริษัท...จํากัด หางหุนสวนจาํกัด Publisher Co._Inc. Co._Ltd. เชน บริษัทประชาชาง ใหระบุ ประชาชาง สํานักพิมพโอเดียนสโตร ใหระบุ โอเดียนสโตร บริษัทศรีสยามการพิมพ ใหระบุ ศรีสยามการพมิพ บริษัท อมรินทรพร้ินทติ้งแอนดพลับล่ิงชิ่ง จํากัด (มหาชน) ใหระบุ อมรินทรพร้ินทติ้งแอนดพลับล่ิงชิ่ง หางหุนสวนจาํกัด แกรนดเอน็จิเนยีร่ิง ใหระบุ แกรนดเอ็นจิเนียร่ิง McGraw-Hill Company ใหระบุ McGraw-Hill HarperCollins Publisher ใหระบุ HarperCollin สวนสํานักพิมพของสถาบันการศึกษาเพื่อมิใหเกดิความสับสนวาเปนสิ่งพิมพของสถาบันการศึกษาใหระบุคําวา “สํานักพิมพ” “Press” หรือ “Publisher” ดวย สํานักพิมพมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร. สํานักพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. Cambridge University Press. Oxford University Press. 8.2) โรงพมิพ (Press) ใหระบุคําวา “โรงพิมพ” หรือ “Press” ดวย เชน โรงพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว The Nation Academies Press เปนตน 8.3) หนวยงานหรือนิติบคุคล ใหระบุช่ือหนวยงานหรือนิติบุคคลที่ปรากฏ เชน กระทรวงวัฒนธรรม.

กลุมสถาบันแพทยศาสตร. มหาวิทยาลัยหวัเฉียวเฉลิมพระเกียรติ.

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

65

มูลนิธิกองทุนการศึกษาเพื่อการพัฒนา. สมาคมการพิมพไทย. สถาบันทดสอบทางการศึกษาแหงชาต.ิ

สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. หากมีหนวยงานใหญและหนวยงานยอย ใหระบุหนวยงานยอย เวน 2 ระยะ ตามดวยหนวยงานใหญ ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค (.) ดังตัวอยาง บัณฑิตวิทยาลยั มหาวิทยาลยัเชียงใหม. หอสมุดแหงชาติ กรมศิลปากร.

ในกรณีที่หนวยงานหรือนติบิคุคลเปนทั้งผูแตงและผูรับผิดชอบในการพิมพ ในสวนของผูรับผิดชอบในการพิมพใหระบุเฉพาะคํานําหนานามหนวยงานเทานัน้ เชน กระทรวง กรม กอง สํานัก สํานักงาน เปนตน สวนนิตบิุคคล ไดแก สมาคม บริษัท หางหุนสวน หางหุนสวนจาํกัด มูลนิธิ สถาบัน ฯลฯ 8.4) ไมปรากฏผูรับผดิชอบในการพิมพหรือการผลิต ใหระบุอักษรยอ “ม.ป.พ.” หรือ “n.p.” (no publisher) 7.3.2 หลักเกณฑการลงรายการตางๆ ของวัสดุไมตพีิมพในบรรณานกุรมมีดังนี ้ รายละเอียดในสวนของผูผลิต ปที่ผลิต ช่ือเร่ือง สถานที่ผลิต และผูรับผิดชอบในการผลิต ใหใชหลักเกณฑเชนเดียวกับสิ่งพมิพเปนเลม แตเพิ่มเติมประเภทของวัสดุไมตีพิมพในวงเล็บเหล่ียม หลังชื่อเร่ือง เชน [วซีีดี] [แถบบันทึกเสียง] [ซีด-ีรอม] [ภาพยนตร] [แผนที่] [ไมโครฟช] [ไมโครฟลม] เปนตน 7.3.3 หลักเกณฑการลงรายการตางๆ ของการสัมภาษณในบรรณานกุรมมีดังนี ้ 1) ผูสัมภาษณ ใหใชหลักเกณฑเดยีวกับการอางอิง หลังชื่อใหระบุคําวา เปนผูใหสัมภาษณ เวน 2 ระยะ 2) ชื่อผูสัมภาษณ ใหใชหลักเกณฑเดยีวกบัการอางอิง หลังชื่อใหระบุคาํวา เปนผูสัมภาษณ

3) ท่ี ใหระบุสถานที่ที่ทําการสัมภาษณ 4) เม่ือ ใหระบวุันเดือนปที่ทาํการสัมภาษณ ตามดวยเครือ่งหมายมหพัภาค

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

66

7.3.4. หลักเกณฑการลงรายการตางๆ ของเว็บไซตในบรรณานุกรมมีดงันี้ 1) การลงรายละเอียดในสวนของผูแตง วนัเดือนป ช่ือบทความ ช่ือเร่ือง ปที่ ฉบับที่ เลขหนา ใหเปนไปตามหลักเกณฑของหนังสือ วารสาร หนังสือพิมพ วิทยานิพนธ 2) ชนดิของแฟมขอมูล เชน PDF HTML PPS PPT WORD RTF ตามที่ปรากฏในเวบ็ไซต และคําวา “เอกสาร” หรือ “Document” รวมทั้งคําวา “ออนไลน” หรือ “Online” ในเครื่องหมายวงเล็บ เชน [PDF Document Online] [PPT Document Online] [WORD Document Online] [PDF เอกสารออนไลน] [PPT เอกสารออนไลน] [WORD เอกสารออนไลน] เปนตน นอกนัน้ใหใชคําวา [ออนไลน] หรือ [Online] หลังคําดังกลาวเวน 2 ระยะ 3) แหลงท่ีมา กอนระบแุหลงที่มาใหใสคําวา แหลงที่มา ตามดวยเครื่องหมายทวิภาค เวน 1 ระยะกอนและหลังเครื่องหมายดังกลาว พิมพที่อยูของเว็บไซต (URL ทีอ่ยูในชอง Address บน Web Browser) เวน 2 ระยะ 4) วันเดือนปที่ทําการสืบคนในเครื่องหมายวงเล็บ 7.3.5 หลักเกณฑการลงรายการตางๆ ของฐานขอมูลออนไลนในบรรณานุกรมมดีังนี้ 1) การลงรายละเอียดอื่นๆ ไดแก ผูแตง วันเดือนป ช่ือบทความ ช่ือเร่ือง ปที่ ฉบับที่ เลขหนา ใหเปนไปตามหลักเกณฑของหนังสือ วารสาร วิทยานพินธ 2) ชนดิของแฟมขอมูล ใหระบุชนิดของแฟมขอมูล เชน PDF HTML PPS PPT WORD RTF ตามที่ปรากฏในฐานขอมูล และคําวา “เอกสาร” หรือ “Document” รวมทั้งคําวา “ออนไลน” หรือ “Online” ในเครื่องหมายวงเล็บ เชน [PDF Document Online] [PPT Document Online] [WORD Document Online] [PDF เอกสารออนไลน] [PPT เอกสารออนไลน] [WORD เอกสารออนไลน] เปนตน นอกนัน้ใหใชคําวา [ออนไลน] หรือ [Online] 3) ฐานขอมูล ใหระบุคําวา “จากฐานขอมูล” หรือ “Database from” คั่นดวยเครื่องหมายทวภิาค เวน 1 ระยะทั้งกอนและหลังเครื่องหมาย ตามดวยช่ือฐานขอมูลที่ทําการสืบคน เชน Database from : ABI. Database from : Dissertation.com. Database from : ERIC. Database from : Kosmet. Database from : ProQuest. Database from : ScienceDirect. เปนตน หลังชื่อฐานขอมูลใสเครื่องหมายมหัพภาค เวน 2 ระยะ 4) บทคัดยอ ในกรณีที่ฐานขอมูลออนไลนนั้นใหเฉพาะบทคัดยอเพียงอยางเดยีว ใหระบุคําวา “บทคัดยอจาก” หรือ “Abstract from” แทนที่ฐานขอมูล คั่นดวยเครื่องหมายทวิภาค (:) เวน 1 ระยะกอนและหลังเครื่องหมาย ตามดวยช่ือฐานขอมูลแลวตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 2 ระยะ เชน

วันเสารที่ ๓ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔

67

บทคัดยอจาก : ฐานขอมูลวิทยานิพนธไทย. Abstract From : Disseration.com. 5) รายการ ใหระบุคําวา “รายการ” หรือ “Item” ตามดวยเครื่องหมายทวิภาค (:) เวน 1 ระยะทั้งกอนและหลังเครื่องหมาย จากนั้นใหระบุอักษรยอและหมายเลขของเอกสารฉบับนั้น เชน Item : EJ 497895 Item : UMI No. 9315947 Item : DOI 10.1016/j.parkreldis.2007.11.012 เปนตน 6) แหลงท่ีมา ใหระบุคําวา “แหลงที่มา” หรือ “Available” ตามดวยเครือ่งหมายทวิภาค (:) เวน 1 ระยะทั้งกอนและหลังเครือ่งหมายดังกลาว แลวตามดวยที่อยูของฐานขอมูลออนไลน เชน แหลงที่มา : http://www.hcu.ac.th/journal/ndex.htm Available : gopher.tc.umm.edu/Libraries/Newspapers, Magazine and Newsletters /Medicalpublications/AIDSNews/Issue 7) วันเดือนท่ีทําการสืบคน ใหพิมพวันเดอืนปที่ทําการสืบคนไวในเครื่องหมายวงเล็บ เชน (19 เมษายน 2549) (19 April 2006) เปนตน

7. 4 บรรณานกุรมแบบแวนคูเวอร การเขียนวิทยานิพนธหรือการศึกษาอิสระทางดานวิทยาศาสตรการแพทยนั้น ตองมกีารนําเอกสารมาอางอิง ซ่ึงสวนใหญจะเปนหนังสือวารสารวิชาการ รายงานการประชุมสัมมนา วิทยานพินธ หนังสือพิมพ และสื่ออิเล็กทรอนิกสตางๆ แตละประเภทมีวิธีเขียนในรปูแบบที่แตกตางกันไป หลักเกณฑและแบบแผนของการเขียนบรรณานุกรมแบบแวนคูเวอร ใหทําตามลําดับดังนี้ 1. เรียงลําดับรายการบรรณานุกรมตามลําดบัหมายเลขที่ไดกํากับไวภายในเนื้อหาที่ไดอางถึงในวิทยานพินธหรือการศึกษาอสิระ 2. ไมตองแยกภาษาและประเภทของรายการบรรณานุกรม 3. พิมพหมายเลขของทุกรายการใหชิดกับขอบกระดาษดานซาย 4. ถาขอความในบรรณานกุรมขอใดขอหนึ่งมีความยาวมากกวาหนึ่งบรรทัดใหพิมพบรรทัดถัดไปโดยการยอหนาครึ่งนิว้ (1 Tab) รูปแบบการเขยีนบรรณานุกรมวารสาร

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือบทความในวารสาร. ช่ือยอหรือช่ือเต็มวารสาร ป เดือน วันที(่ถามีหรือตองการระบ)ุ;วารสารพิมพเปนเลมที่(ฉบับที่):เลขหนาแรก–หนาสุดทายของบทความที่อางถึง.

วารสาร มีการเรียงลําดับขอมูลที่สําคัญดังนี้ 1) หมายเลข ใหพิมพหมายเลขอารบิกตามปกติ และระบใุหตรงกับการอางอิงในเนื้อหา โดยไมเลือกภาษาและประเภทของเอกสาร 2) ชื่อผูแตง อาจมีทั้งที่เปนบคุคล คณะทํางาน กลุมงาน หรือหนวยงาน อาจเขียนคนเดยีว หรือหลายคนกไ็ด ถาเปนชาวไทยใหเขียนแบบไทยคือช่ือตัว ตามดวยช่ือสกลุ ไมมีคํานําหนา ปดทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค (.) ดังตัวอยาง รวิชุดา บรรจงมณ.ี ผูแตงเปนชาวตางประเทศใหขึ้นตนดวยช่ือสกุล (last name) ตามดวยช่ือยอ (initials) ของชื่อตนและชื่อกลาง (ถามี) โดยเขียนติดกันไมมีเครื่องหมายมหัพภาคคั่น เชน Halpern SD. Ubel PA. Caplan AL.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

2

ผูแตงมี 6 คนหรือนอยกวา 6 คน ใหระบช่ืุอทุกคนแตละชื่อคั่นดวยเครื่องหมายจุลภาค (,) ดังตัวอยาง

พงศภารด ีเลาหะเกษตริน, สุพัตรา แสงรุจิ, บรรจง คําหอม. Smith AK, Jones BC.

ผูแตงมีมากกวา 6 คนขึน้ไป ใหระบุเฉพาะ 6 คนแรก แตละคนคั่นดวยเครื่องหมายจุลภาค (,) สุดทายตามดวยคําวา “และคณะ” สําหรับภาษาไทย ปดทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค สวนภาษา -ตางประเทศใหพิมพอักษรยอ et al. (et alli) หลังคําและอกัษรยอนีใ้หเวน 1 ระยะ เชน อภิชาต โอฬารรัตนชัย, ธีระพร วุฒยวนิช, ประสงค ตูจินดา, ประพุทธ ศิริปุณย, อุรพล บุญประกอบ, วีระพล จันทรดียิ่ง และคณะ. Smith AK, Jones BC, Blogg TC, Ashe PT, Fauci AS, Wilson JD, et al. ผูแตงเปนหนวยงาน ใหระบุช่ือหนวยงานเปนหลัก กระทรวงสาธารณสขุ. ธนาคารแหงประเทศไทย. สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจยั. สมาคมการจัดการธุรกิจแหงประเทศไทย. The Cardiac Society of Australia and New Zealand. Diabetes Prevention Program Research Group. หากหนวยงานนั้นมีชื่อหนวยงานยอย หนวยงานลําดับรอง และหนวยงานใหญ ใหเขียนชื่อหนวยงานยอย หนวยงานลําดับรอง และตามดวยหนวยงานใหญ กองการพยาบาล สํานักงานปลัดกระทรวง กระทรวงสาธารณสุข. ภาควชิาบรรณารักษศาสตร คณะอกัษรศาสตร จฬุาลงกรณมหาวิทยาลัย.

คณะอนกุรรมการคนควาและวิชาการ สมาคมประกันวินาศภัย. บัณฑิตวิทยาลยั มหาวิทยาลยัหวัเฉียวเฉลมิพระเกยีรติ. Department of General Practice Royal Adelaide Hospital University of Adelaide. ถาสิ่งพิมพเปนของหนวยราชการใหใสช่ือหนวยงานทีม่ีฐานะอยางนอยที่สุดเปนกรม หรือเทียบเทากรมเปนหลัก ตามดวยหนวยงานลําดับรองและลําดับยอย หลังชื่อใหใสเครือ่งหมายจุลภาคคั่นระหวางหนวยงาน ปดทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค ดังตวัอยาง ฝายเอกสารเผยแพรและแนวปฏิบัติ กองนโยบายและแผนงาน กรมสรรพากร.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

3

องคการระหวางประเทศที่ใชช่ือยอและเปนที่รูจักกนัโดยทั่วไป ใหระบุช่ือยอขององคการนั้น เชน UNESCO WHO WTO UNCTAD เปนตน ในกรณีที่ไมมีผูแตง ใหใสช่ือบทความแทนชื่อผูแตง ดังตัวอยาง 21st century heart solution may have a sting in the tail. BMJ. 2002;325(73):184. 3) ชื่อบทความ ไมตองทําตัวหนา ตัวเอน หรือขีดเสนใต และถาเปนชือ่เร่ืองภาษาอังกฤษใหพิมพอักษรตวัพิมพใหญเฉพาะตัวแรกที่ขึ้นตนชื่อเร่ืองเทานั้น ยกเวน ช่ือเฉพาะ หรือคําที่จําเปนตองใชตัวพิมพใหญ แลวจบดวยเครื่องหมายมหพัภาค ตัวอยาง กาวเชิงรุกยุคเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. Independent nursing intervention. Validation of an immunoassay for measurement of plasma total homocysteine. The impact of drugs other than alcohol and tobacco on the health of Western Australians. 4) ชื่อวารสาร สําหรับวารสารภาษาตางประเทศใหใสเฉพาะชื่อยอเทานั้น และยอตามแบบที่วารสารแตละชื่อกําหนดไวเปนมาตรฐานสากล ช่ือยอวารสารตางๆ สืบคนไดจาก http://library. caltech.edu/reference/abbreviations/ หรือจากเว็บไซตอ่ืนๆ เมื่อจบสวนที่เปนชื่อวารสาร เวน 1 ระยะ ดังตัวอยาง J Chromatogr A Anal Chem Acta Food Chem Br J Pharmacol Eur J Pharmacol J Nurs Educ วารสารใดไมมีการกําหนดชื่อยอไวอยางเปนทางการ สวนใหญจะเปนวารสารภาษาไทย ใหพิมพตามที่ปรากฏที่หนาปก ดังตัวอยาง จุฬาลงกรณเวชสาร ไทยเภสัชสาร ศรีนครินทรวโิรฒเภสัชสาร ไทยเภสัชสารและวิทยาการสุขภาพ ถามีคําวา “วารสาร” ที่เปนสวนหนึ่งของชือ่ ใหพิมพคําเต็ม คือ “วารสาร” แลวตามดวยช่ือวารสาร ดังตัวอยาง วารสารเภสัชศาสตรมหาวิทยาลัยมหดิล วารสารสงเสริมสุขภาพและอนามัยส่ิงแวดลอม วารสารสมาคมเทคนิคการแพทยแหงประเทศไทย

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

4

5) ปท่ีพิมพวารสาร ระบุวันเดือนปที่พิมพดวยถาจําเปน การยอเดือนในภาษาอังกฤษใหยอ 3 ตัวอักษร โดยไมใสเครื่องหมายมหัพภาคขางหลังคํายอ เชน Jan Mar Jun เปนตน หลังปที่พิมพใสเครื่องหมายอฒัภาคไมเวนระยะ เชน 16 Jun 1998; 29 Mar 2001; แตโดยทั่วไประบุเพียงปเทานัน้ เชน 1998; 2001; เปนตน 6) เลมท่ี (Volume) และฉบับท่ี (Issue number) ใหดูหลักเกณฑดานลาง วารสารที่เรียงลําดับหนาตอเนื่องกันตลอดทั้งป ใหระบุเฉพาะหมายเลขเลมที่ตามดวยเครื่องหมายทวิภาค (:) ไมเวนระยะและไมจําเปนตองระบุฉบับที่ ดังตัวอยาง 2000;32: 1988;75: 2009;48: วารสารที่เรียงลําดับหนาไมตอเนื่องกันท้ังป ใหระบุหมายเลขฉบับที่ไวในเครื่องหมายวงเล็บ ดังนี้ 12(5): หมายความวา พมิพเปนเลมที่ 12 ฉบับที่ 5 และตามดวยเครื่องหมายทวภิาค ทั้ง 3 สวนไมมีการเวนระยะ กรณีท่ีไมมีเลมท่ีพิมพ มีแตฉบับท่ีพิมพ (issue with no volume) ใหระบุเฉพาะฉบบัที่ในเครื่องหมายวงเล็บ ตามดวยเครื่องหมายทวภิาค (:) ไมเวนระยะ ดังตัวอยาง 2002;(401):230-8. ฉบับเสริมของเลมท่ี (Volume with supplement) ใหพิมพคําวา “ฉบับเสริม” สําหรับภาษา -ตางประเทศใหพิมพคํายอวา “Suppl” (Supplement) เวน 1 ระยะ ตามดวยหมายเลขฉบับเสริม ทั้งนี้ใหพิมพตามหลังหมายเลขเลมที่ ดังตวัอยาง 2002;42 Suppl 2:S93-9. ฉบับเสริมของฉบับท่ีพิมพ (issue with supplement) ใหพิมพเชนเดียวกับหลักเกณฑขางตน แตยายไปอยูตามหลังหมายเลขฉบับที่ในเครื่องหมายวงเล็บ ดังตัวอยาง 2002;58(12 Suppl 7):S6-12. เลมท่ีพิมพแบงเปนตอนๆ (volume with part) ภาษาไทยใหพิมพคําวา “ตอนที่” สวนภาษาตางประเทศใหพิมพอักษรยอวา “Pt” (Part) ตามดวยหมายเลขของตอนที่ในเครือ่งหมายวงเล็บ ตอจากหมายเลขเลมที่ ดังตัวอยาง 2002;83(Pt 2):491-5. ฉบับท่ีพิมพแบงเปนตอนๆ (issue with part) ใหพิมพเชนเดียวกับหลักเกณฑขางตน แตยายไปอยูตามหลังหมายเลขฉบับที่ในเครื่องหมายวงเล็บ ดังตวัอยาง 2002;13(9 Pt 1):923-8. กรณีท่ีวารสารนั้นไมแบงยอยเปนท้ังปท่ีพมิพ หรือฉบับท่ีพิมพ (no volume or issue) ใหพิมพ หมายเลขหนาตอจากปที่พิมพวารสาร ดังตวัอยาง Jun 2002:1-6. 1993:325-33.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

5

กรณีเปนคอลมันเฉพาะ ซ่ึงไมจัดเปนนพินธตนฉบับ อาจแสดงชนดิของเอกสารไดตามความจําเปนภายในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียม [ ] เชน บทบรรณาธิการ, จดหมาย, หรือบทคัดยอ ดังตัวอยาง 1. Coffee drinking and cancer of the pancreas [editorial]. BMJ 1981;283:628. 2. Tor M, Turker H. International approaches to the prescription of long-term oxygen therapy [letter]. Eur Respir J 2002;20(1):242. 3. Lofwall MR, Strain EC, Brooner RK, Kindbom KA, Bigelow GE. Characteristics of older methadone maintenance (MM) patients [abstract]. Drug Alcohol Depend 2002;66 Suppl 1:S105. 7) จํานวนหนา (Page number) ระบุเฉพาะหมายเลขหนาโดยไมตองมคีําวา “หนา” หรือ “page” และหลีกเลี่ยงการใชเลขหนาซ้ํา เชน หนา 25-29 เปน 25-9 เปนตน จบรายการดวยเครื่องหมายมหัพภาค ดังตวัอยาง 1998;32:415-21. 16 Jun 1998;32(5):415-21. กรณีที่เลขหนาเปนอักษรหรืออักษรโรมันใหพิมพตามที่ปรากฏ ดังตัวอยาง 2554;7:ก-ง. 2554;7(4):ก-จ. 2002;16:iii-v. 2002;16(2):iii-v. หากมีตวัอักษรปรากฏพรอมกับหมายเลขหนา ใหพิมพตามที่ปรากฏ ดังตัวอยาง 2002;66 Suppl 1:S93-9. ใหสังเกตวาไมมีการเวนวรรคระหวางเครือ่งหมายอัฒภาคและทวภิาค ในการระบเุลมที่ ฉบับที่ และเลขหนา ตัวอยางบรรณานุกรมบทความวารสาร 1. วันชยั วัฒนศัพท. อุบัติการณความปวดในผูปวยโรคมะเร็ง. วารสารโรคมะเร็ง 2535;18:46-69. 2. วันเพ็ญ บุญประกอบ. การเลี้ยงดูลูกกับสขุภาพจิต. วารสารสมาคมจิตแพทยแหงประเทศไทย 2544;46(1):55-7. 3. Russell FD, Coppell AL, Davenport AP. In vitro enzymatic processing of radiolabelled big ET-1 in human kidney as a food ingredient. Biochem Pharmachol 1998;55:697-701. 4. Russell FD, Coppell AL, Davenport AP. In vitro enzymatic processing of radiolabelled big ET-1 in human kidney as a food ingredient. Biochem Pharmacol 1 Mar 1998;55(5):697-701. 5. Rose ME, Huerbin MB, Melick J, Marion DW, Palmer AM, Schiding JK, et al. Regulation of interstitial excitatory amino acid concentrations after cortical contusion injury. Brain Res 2002;935(1-2):40-6.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

6

6. Geraud G, Spierings EL, Keywood C. Tolerability and safety of frovatriptan with short- and long- term use for treatment of migraine and in comparison with sumatriptan. Headache 2002;42 Suppl 2:S93-9. 7. Glauser TA. Integrating clinical trial data into clinical practice. Neurology 2002;58(12 Suppl 7):S6-12. 8. Abend SM, Kulish N. The psychoanalytic method from an epistemological viewpoint. Int J Psychoanal 2002;83(Pt 2):491-5. 9. Ahrar K, Madoff DC, Gupta S, Wallace MJ, Price RE, Wright KC. Development of a large animal model for lung tumors. J Vasc Interv Radiol 2002;13(9 Pt 1):923-8. 10. Banit DM, Kaufer H, Hartford JM. Intraoperative frozen section analysis in revision total joint arthroplasty. Clin Orthop 2002;(401):230-8. 11. Outreach: bringing HIV-positive individuals into care. HRSA Careaction Jun 2002:1-6. 12. Browell DA, Lennard TW. Immunologic status of the cancer patient and the effects of blood transfusion on antitumor responses. Curr Opin Gen Surg 1993:325-33. 13. Tor M, Turker H. International approaches to the prescription of long-term oxygen therapy [letter]. Eur Respir J 2002;20(1):242. รูปแบบบรรณานุกรมหนังสอื

หมายเลข. ช่ือผูแตง/ช่ือบรรณาธิการ/ช่ือผูเรียบเรียง//ช่ือองคกรในนามผูแตง. ช่ือเร่ือง: ช่ือเร่ืองรอง(ถามี). ช่ือบรรณาธิการ(ถามี). คร้ังที่พิมพ. สถานที่หรือเมืองที่พิมพ: สํานักพิมพ; ปที่พิมพ. หนา. (ช่ือชุด; ช่ือตอนหรือตอนที่หรือ vol).

หนังสือ มีการเรียงลําดับขอมูลดังนี้ 1) หมายเลข ใหพิมพหมายเลขอารบิกตามปกติ และระบใุหตรงกับการอางอิงในเนื้อหา โดย ไมเลือกภาษาและประเภทของเอกสาร ดังตัวอยาง 2) ชื่อผูแตง บรรณาธิการ ผูรวบรวม หรือชื่อหนวยงานในนามผูแตง ใชหลักเกณฑเดียวกับบทความในวารสาร ถาผูแตงเปนบรรณาธิการหนังสือภาษาไทยใหระบุช่ือบรรณาธิการตามดวยเครื่องหมายจุลภาค (,) เวน 1 ระยะ แลวพิมพคําวา “บรรณาธิการ” หรือ “ผูรวบรวม” สําหรับภาษาไทย “editor(s)” หรือ “compiler” สําหรับภาษาตางประเทศ ทั้งนีบ้รรณาธิการอาจมีคนเดยีวหรือหลายคน ใหหลักเกณฑผูแตง

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

7

เดียวกับบทความวารสาร ดังตัวอยาง สุพิชา สอนดําริห, บรรณาธิการ. Smith AK, Jones BC, editors. ถาหนังสือเลมนั้นมีทั้งชื่อผูแตงและบรรณาธิการ ใหระบช่ืุอผูแตงตามปกติ สวนชื่อบรรณาธิการนําไปไวหลังชื่อเร่ือง ดังตัวอยาง 1. ประภาวดี สืบสนธิ์. สารสนเทศในบรบิทสังคม. กิ่งแกว อวมศรี, บรรณาธิการ. พิมพคร้ังที่ 2. กรุงเทพมหานคร: สมาคมหองสมุดแหงประเทศไทยฯ; 2543. 2. Breedlove GK, Schorfheide AM. Adolescent pregnancy. Wieczorek RR, editor. 2nd ed. White Plains (NY): March of Dimes Education Services; 2001. ผูแตงเปนหนวยงานและเปนผูพิมพ ใหใชหลักเกณฑเดียวกันกับผูแตงบทความวารสาร 3. Department of General Practice Royal Adelaide Hospital University of Adelaide. Compendium of research and practice development, 1999-2000. Adelaide (Australia): Adelaide University; 2001. 4. สถาบันประสาทวิทยา กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการรักษาทางทันตกรรม ผูปวยโรคหลอดเลือดสมอง = Clinical dental practice guideline for stroke. นนทบุรี: สถาบัน กรม กระทรวง; 2546. หนังสือท่ีไมมีผูแตง ใหพิมพช่ือหนังสือในตําแหนงของผูแตง ดังตวัอยาง 5. The Oxford concise medical dictionary. 6th ed. Oxford: Oxford University Press; 2003. p. 26. 3) ชื่อหนงัสือ เขียนชื่อเต็ม ไมมีการขีดเสนใต ไมพิมพตวัเอนหรือตัวหนา ช่ือเร่ืองภาษาอังกฤษใชตัวพิมพใหญเฉพาะอักษรตัวแรกของคําแรกหรือคําที่เปนชื่อเฉพาะเทานั้น เมื่อจบชื่อเร่ืองใสเครื่องหมายมหัพภาค เวน 1 ระยะกอนพิมพขอมูลตอไป ดังตัวอยาง การพัฒนาหลกัสูตรการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2544 วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวดั พิษณุโลก. Medical microbiology. ถามีชื่อเร่ืองรอง ใหพิมพช่ือเร่ืองหลักตามดวยเครื่องหมายทวภิาค (:) ไมเวนระยะ หลังเครื่องหมาย เวน 1 ระยะ ตามดวยช่ือเร่ืองรอง ดังตัวอยาง 1 ทศวรรษ สวทช.: กาวใหมของคนไทยกบัวัสดุทางการแพทย.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

8

The economics of health and wellness: anthropological perspectives. 4) จํานวนเลม (Volume) หนงัสือบางชื่อเร่ืองมีความยาวมากเกินกวาจะจบในเลมเดยีวได จึงตองพิมพมากกวา 1 เลม หากใชเปนหลักฐานในการเขียนหมดทกุเลมใหพิมพจํานวนเลมทั้งหมดของหนังสือเร่ืองนัน้ไวดวย เชน 2 Vols. หรือ 3 เลม. เปนตน แตหากอางเพยีงเลมใดเลมหนึ่ง ใหพิมพเฉพาะเลมที่อาง เชน Vol 2. หรือ เลม 3. เปนตน ทั้งนี้ใหพมิพตอจากชื่อเร่ือง เวน 1 ระยะ ตามดวยจํานวนเลม ดังตัวอยาง 1. พรเทพ เทียนสิวากุล, บรรณาธิการ. โลหิตวิทยาคลินกิชั้นสูง 2 เลม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพแหง จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย; 2541. 2. Bucholz RW, Heckman JD, editors. Rockwood and Green’s Fractures in adults. Vol 2. 5th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2001. 3. สาขาวิทยาศาสตรสุขภาพ มหาวิทยาลยัสุโขทัยธรรมาธิราช. เอกสารการสอนชุดวชิาอนามัยแมและ เด็กและการวางแผนครอบครัว หนวยที่ 1-8. พิมพคร้ังที่ 10. นนทบุรี: สํานักพิมพมหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช; 2544. 5) คร้ังท่ีพิมพ (Edition) ถามีการจัดพิมพมากกวา 1 คร้ัง ใหระบุพิมพคร้ังที่ 2 เปนตนไป ใหพิมพคําวา “พิมพคร้ังที่” สําหรับภาษาองักฤษใชอักษรยอ “ed.” (Edition) ตามดวยหมายเลขครั้งที่พิมพ จบทายดวยเครื่องหมายมหัพภาค หลังเครื่องหมายเวน 1 ระยะ ดังตวัอยาง พิมพคร้ังที่ 8. 3rd ed. หากครั้งที่พิมพนั้นเปนการพิมพพิเศษ เชน ฉบับแกไขเพิ่มเติม (revised edition) ฉบับรวบรัด (abridged edition) ฉบับขยายความ (enlarged edition) ฉบับตัดทอน (expurgated edition) ฉบับประณีต (deluxe edition) เปนตน ใหพิมพคําดังกลาวตอจากหมายเลขครั้งที่พิมพ สําหรับภาษาตางประเทศใหใชอักษรยอ เชน “rev.” “enl.” จบดวยเครื่องหมายมหัพภาค (.) หลังเครื่องหมายเวน 1 ระยะ เชน พิมพคร้ังที่ 2 ฉบับแกไขปรบัปรุง. 4th ed. rev. and enl. หนังสือท่ีพิมพซํ้า (reprint) แสดงวาไมไดมีการแกไขเพิ่มเติม จึงเหมอืนกับการพิมพคร้ังกอนทุกประการ สวน edition คือการพิมพที่มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง ดังนั้นถาเปนการพิมพซํ้าก็ไมตองระบุลงไป 6) สถานที่พิมพ ใหระบุเฉพาะชื่อมลรัฐ เมือง จังหวดั ไมใสช่ือประเทศ เชน กรุงเทพมหานคร: New York: Alabama: New Jersey: เปนตน สํานักพิมพท่ีปรากฏอยูในหลายเมืองเรียงกัน ใหใสช่ือเมืองที่เร่ิมตนเปนชื่อแรก ช่ือสํานักพิมพ = John Wiley & Sons

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

9

ช่ือสถานที่พิมพ = New York Chichester Brisbane Toronto Singapore ใหพิมพช่ือสถานที่พิมพดังตวัอยาง New York: John Wiley & Sons; 1989. สถานที่พิมพไมใชเมืองใหญ ใหพิมพช่ือเมอืงตามดวยเครื่องหมายจุลภาค เวน 1 ระยะ ตามดวยช่ือยอของมลรัฐ เมืองปดทายดวยเครื่องหมายทวภิาค (:) ดังตัวอยาง Hartford, CN: ชื่อเมืองซ้ํากันใหระบุช่ือประเทศดวย หลังชื่อเมืองที่มีการระบุประเทศใหใสเครื่องจลุภาค หลังสถานที่พิมพตามดวยเครื่องหมายทวิภาค ดังตัวอยาง Kyoto, Japan: ไมปรากฏสถานที่พิมพ ใหพมิพอักษรยอ ม.ป.ท. (ไมปรากฏสถานที่พิมพ) สําหรับภาษาตางประเทศใหใชอักษร n.p. ยอมาจาก No Place 7) ผูรับผิดชอบในการพิมพ หมายถึง โรงพิมพ สํานักพมิพ หนวยงาน นิติบุคคล สมาคมองคกร ฯลฯ ใหระบุช่ือเต็มของผูรับผิดชอบในการพิมพโดยไมตองมีคําใดๆ อยูขางหนาหรือตอทายแลวตามดวยเครื่องหมายอัฒภาค (;) ยกเวน โรงพิมพหรือสํานักพมิพของสถาบันการศึกษา ตองระบุคํานําหนาไวดวย ดังตวัอยาง เรือนแกวการพิมพ; Williams & Wilkins; โรงพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย; สํานักพิมพมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช; หนังสือบางเลมมีทั้งสํานักพมิพ (publishing office) และโรงพิมพ (printing office) ใหใชสํานักพิมพ เวนแตไมปรากฏชื่อสํานักพิมพจึงใชโรงพิมพแทน ช่ือสํานักพิมพที่มีคําวา and company, and sons, หรือ Inc., Ltd. ภาษาไทยคือ คําวา สํานักพิมพ, บริษัท, หางหุนสวน, จํากัด เปนตน ใหตัดคําเหลานี้ทิ้งไป หากหนังสือเลมนั้นเปนสิ่งพมิพรัฐบาล ใหลงชื่อหนวยราชการที่รับผิดชอบการจัดทําหนังสือนั้น เปนผูพิมพ แมจะมีช่ือสํานักพิมพ/โรงพิมพก็ตาม เชน กองทันตสาธารณสุข กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสุข; เปนตน หากไมปรากฏผูรับผิดชอบในการพิมพระบุอักษรยอ ม.ป.พ. (ไมปรากฏผูรับผิดชอบในการพิมพ) สําหรับภาษาตางประเทศใหใชอักษร n.pb.; ยอมาจาก No Publisher

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

10

8) ปท่ีพิมพ ระบุเฉพาะหมายเลขปที่พิมพตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เชน 2546. หรือ 2008. หนังสือที่นํามาอางอิงไมปรากฏปที่พิมพ ใหใสอักษรยอ ม.ป.ป. ยอมาจาก ไมปรากฏปที่พิมพ สําหรับภาษาตางประเทศใหใชอักษร n.d. ยอมาจาก No date หนังสือภาษาตางประเทศทีม่ีการจดลิขสิทธิ์ใหใชปลิขสิทธิ์แทนปที่พิมพได เชน ©1989 ใหพมิพ 1989. เปนตน หากหนังสือเลมนัน้จดปลิขสิทธิ์ทุกปใหใชปลิขสิทธิ์ลาสุดในการลงรายการ Copyright © 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 by John Wiley & Sons, Inc. ใหพิมพป 2010. เปนตน 9) หนาท่ีอางถงึ ถาจําเปนตองระบุใหพิมพดังนี ้หนังสือภาษาไทย ใหพมิพคําวา “หนา” เวน 1 ระยะ ตามดวยหมายเลขหนาที่อางถึงและใชตัวเต็มสําหรับหนาแรก และหลีกเลีย่งการใชเลขหนาซ้ําสําหรับหนาสุดทาย ดังตวัอยาง หนา 122-9. (หมายถึง หนา 122-129) ภาษาอังกฤษใหพิมพอักษรยอ “p.” (page) เวน 1 ระยะ ตามดวยเลขหนาเชนเดยีวกับคําอธิบายดานบน ดังตัวอยาง p. 122-9. หากขอความที่ตองการอางอิงอยูคนละบท เลขหนาไมตอเนื่อง ใหพมิพดังตัวอยาง หนา 24, 30-5. p. 345, 351-6. กรณีที่เลขหนาเปนอักษรหรืออักษรโรมันใหพิมพตามที่ปรากฏ ดังตัวอยาง หนา ก-ค. p. iii-v. หากมีตวัอักษรปรากฏพรอมกับหมายเลขหนา ใหพิมพตามที่ปรากฏ ดังตัวอยาง p. S93-9. 10) หนังสือท่ีพิมพเปนชุด (ถามี) ใหระบุช่ือชุดในเครื่องหมายวงเล็บ หากมีช่ือตอนหลังชื่อชุดใสเครื่องหมายอัฒภาค (;) เวน 1 ระยะ ตามดวยช่ือตอน ดงัตัวอยาง (ชุดฉันรักกรุงเทพมหานคร; ตอนพระอาทติยขึ้นที่ถนนสลีม) (Harvard cold war studies book series) หากหนังสือชุดนั้นมีเลมที่ (Volume) ใหระบุคําวา “เลมที่” หรือคํายอ “vol” เวน 1 ระยะ ตามดวยหมายเลข ดังตัวอยาง (หนังสือชุดบานเล็ก เลม 2) (Annals of the New York academy of sciences; vol 288)

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

11

ตัวอยางบรรณานุกรมหนังสอื 1. ทิพยภา เชษฐเชาวลิต. จิตวทิยาพัฒนาการสําหรับพยาบาล. กรุงเทพมหานคร: ชานเมอืงการพิมพ; 2543. 2. สมหวัง พิธิยานุวฒัน, บรรณาธิการ. รวมบทความทางการประเมินโครงการ. พิมพคร้ังที่ 6. กรุงเทพมหานคร: สํานักพิมพแหงจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย; 2544. 3. อัมพรพรรณ ธีรานุตร, วาสนา รวยสูงเนิน, นงลักษณ เมธากาญจนศกัดิ,์ ดลวิวัฒน แสนโสม, สันต ใจยอดศลิป, ดํารัส ตรีโกศล และคณะ, บรรณาธิการ. คูมือการดูแลผูปวยโรคเรื้อรังที่บาน. ขอนแกน: คณะพยาบาลศาสตร มหาวิทยาลัยขอนแกน; 2553. 4. Zandan JW. Human development. 5th ed. New York: McGraw Hill; 1999. 5. Getzen TE. Health economics: fundamental of funds. New York: John Wiley & Sons; 1997. p. 22-5. 6. Hoppert M. Microscopic techniques in biotechnology. Weinheim: Wiley-VCH; 2003. 7. Storey KB, editor. Functional metabolism: regulation and adaptation. Hoboken, NJ: J. Wiley & Sons; 2004. 8. Advanced Life Support Group. Acute medical emergencies: the practical approach. London: BMJ Books; 2001. 454 p. 9. American Occupational Therapy Association, Ad Hoc Committee on Occupational Therapy Manpower. Occupational therapy manpower: a plan for progress. Rockville, MD: The Association; 1985 Apr. 84 p. 10. National Lawyer's Guild AIDs Network (US); National Gay Rights Advocates (US). AIDS practice manual: a legal and educational guide. 2nd ed. San Francisco: The Network; 1988. บทหนึ่งในหนงัสือ หรือบทความในหนงัสือ รายละเอียดใหใชหลักเกณฑเดียวกับหนังสือ และเพิ่มเติมคําวา “ใน” และเครื่องหมายทวิภาคไมเวนวรรค ตอจากชื่อบท/ช่ือบทความ

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือบท/ช่ือบทความ. ใน: ช่ือบรรณาธิการ, บรรณาธิการ(ถามี). ช่ือหนังสือ. คร้ังที่พิมพ. สถานที่พิมพ: ช่ือสํานักพิมพ; ปที่พิมพ. หนา เลขหนา ของบทหรือบทความ.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

12

ตัวอยาง 1. สุพิศ จึงพาณิชย. Oral cavity & teeth. ใน: วิญู มิตรานันท, บรรณาธิการ. พญาธิวิทยา กายวภิาค. กรุงเทพมหานคร: โอเอสพรินติ้งเฮาส; 2538. หนา 659-78. 2. Meltzer PS, Kallioniemi A, Trent JM. Chromosome alterations in human solid tumors. In: Vogelstein B, Kinzler KW, editors. The genetic basis of human cancer. New York: McGrawHill; 2002. p. 93-113. พจนานุกรม ใชหลักเกณฑเดียวกับหนังสือ

ช่ือผูแตง. ช่ือพจนานกุรม. พิมพคร้ังที่. เมืองหรือสถานที่พิมพ: สํานักพิมพ; ปที่พิมพ. หนา. 1. ราชบัณฑิตยสถาน. พจนกุรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร: นานมีบุคพบั ลิเคชันส; 2546. หนา 88. 2. Stedman’s medical dictionary. 26th ed. Baltimore: Williams & Wilkins; 1995. Apraxia; p. 119-20. เอกสารประกอบการประชุม (conference proceedings) กําหนดใหลงรายการบรรณานุกรมดังนี้ รายละเอียดตางๆ ใหใชหลักเกณฑเดียวกนักับหนังสือ และใหเพิ่มเติมขอมูลเกี่ยวกับการประชุมสัมมนา เชน ช่ือการสัมมนา สถานที่ วัน เดือน ป ที่มกีารสัมมนา ดังตัวอยาง 1. บุญชู กุลประดิษฐารมย, บรรณาธิการ. Laser surgey and medicine. การประชุมวิชาการและ เชิงปฏิบัติการ คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามธิบดี; วันที่ 26-28 กุมภาพันธ 2539; ณ หองประชุมชัน้ 5 ศูนยการแพทยสิริกิต; 2539. 2. Vivian VL, editor. Child abuse and neglect: a medical communication response. Proceedings of the First AMA National Conference on Child Abuse and Neglect; 1984 March 30-31; Chicago. Chicago: American Medical Association; 1985. 3. กรมประชาสงเคราะห, กองสวัสดิการสงเคราะห. รายงานการประชมุสัมมนาชมรมผูสูงอายุทั้ง ประเทศ คร้ังที่ 3 เร่ือง บทบาทของชมรมผูสูงอายุกับการดําเนินงานของสภาผูสูงอายุแหง ประเทศไทย; 23-25 มีนาคม 2531. ม.ป.ท.; ม.ป.ป.

หมายเลข. ช่ือบรรณาธิการ, บรรณาธิการ. ช่ือเร่ือง. ช่ือการประชุม. คร้ังที่ประชุม. วันเดือนป หรือปเดือนวนั พรอมรายละเอียดอื่นๆ (ถามี); สถานที่ประชุม: ผูรับผิดชอบในการพิมพ; ปที่พิมพ. ช่ือชุด (ถามี).

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

13

บทความในเอกสารสรุปผลการประชุม (conference paper) กําหนดใหลงรายการบรรณานุกรมดังนี้ รายละเอียดตางๆ ใหใชหลักเกณฑเดียวกนักับหนังสือ และใหเพิ่มเติมขอมูลเกี่ยวกับการประชุมสัมมนาเชนเดยีวกับเอกสารการประชุมหรือรายงานการประชุม รวมทั้งหนาทีป่รากฏบทความดังตัวอยาง 1. พิทักษ พุทธวรชัย, กิตติ บุญเลิศนิรันดร, ทนงศักดิ ์มณีวรรณ, พองาม เดชคํารณ, นภา ขันสุภา. การใชเอทธีฟอนกระตุนการสุกของพริก. ใน: เอกสารการประชุมสัมมนาทางวิชาการ สถาบัน เทคโนโลยีราชมงคล คร้ังที่ 15 สถาบันวิจยัและพฒันา สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล. กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจยัและพฒันา สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล; 2541. หนา 142-9. 2. ประมวล วรุีตมเสน. การปฏิสนธินอกรางกาย และการยายฝากตวัออนในคน. ใน : อุกฤษต เปลงวาณิช, เสบียง ศรีวรรณบูรณ, มลินี มาลากุล, บรรณาธกิาร. การประชุมใหญทางวิชาการ ฉลอง 100 ป คณะแพทยศาสตร ศิริราชพยาบาล มหาวทิยาลัยมหดิล. กรุงเทพมหานคร: คณะ แพทยศาสตรศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลยัมหิดล; 2534. หนา 5-7. 3. Christensen S, Oppacher F. An analysis of Koza's computational effort statistic for genetic programming. In: Foster JA, Lutton E, Miller J, Ryan C, Tettamanzi AG, editors. Genetic programming. EuroGP 2002: Proceedings of the 5th European Conference on Genetic Programming; 2002 Apr 3-5; Kinsdale, Ireland. Berlin: Springer; 2002. p.182-91. ขอสังเกต: ตัวอยางในขอ 15-17 และ 18-20 มีความคลายคลึงกันมาก แตตัวอยางในขอ 18-20 เปนผลสรุปของการประชุมซึ่งมีบรรณาธิการมาตรวจสอบเรียบเรียงอีกตอหนึ่ง ทําใหมีความนาเชือ่ถือกวาตวัอยางในขอ 15-17 รายงานการวิจัย (Research Report) กําหนดใหลงรายการบรรณานุกรมดังนี้

หมายเลข. ช่ือผูรายงาน. ช่ือบทความ. ใน: ช่ือบรรณาธิการ, บรรณาธิการ. ช่ือการประชุม; คร้ังที่ประชุม. วันเดือนป หรือปเดือนวนั พรอมรายละเอียดอื่นๆ (ถามี); สถานที่ ประชุม: ผูรับผิดชอบในการพิมพ; ปที่พิมพ. หนา.

หมายเลข. ช่ือผูวิจัย/ช่ือหนวยงาน. ช่ือเร่ือง. สถานที่พิมพ: ผูรับผิดชอบในการพิมพ; ปที่พิมพ. ช่ือชุด (ถามี). หมายเลขลําดับรายงานการวจิัย

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

14

1. ศุภวัลย พลายนอย, เนาวรัตน พลายนอย. รายงานการวจิัยเร่ือง คานยิมตอการมีบุตรและความคิดเห็น ที่มีตอภาวะเจริญพันธของคนชราที่ไดรับการสงเคราะหจากรัฐ. นครปฐม: ภาควิชา ศึกษาศาสตร คณะสังคมศาสตรและมนุษยศาสตร มหาวิทยาลัยมหิดล; 2525. 2. World Health Organization0. Safe use of pesticides; Third report of the WHO expert committee on vector biology and control. Geneva: WHO; 1979. WHO technical report series. No. 634. 3. Khodel J, Saengtienchai C, Sittitrai W. Comparative study of the elderly in Asia views of the populace. Ann Arbor, MI: Population Studies Centre, University of Michigan; 1992. 92-20 Research report. The living arrangement of elderly in Thailand. 4. Akutsu T. Total heart replacement device. Bethesda, MD: National Institute of Health, National Heart and Lung Institute; 1974. Report No.: NIH-NHLI-69-2185-4. รายงานทางวทิยาศาสตรหรอืรายงานทางเทคนิค (scientific or technical report) มี 2 รูปแบบ คือ ฉบับที่จัดพิมพโดยผูอุปถัมภ และจดัพมิพโดยหนวยงานที่จัดทํารายงาน รายละเอียดตางๆ ใหใชหลักเกณฑเดียวกันกับหนังสือ และใหเพิ่มเติมขอมูลเกี่ยวกับรายงาน เชน ฉบับของรายงาน วันเดือนปหรือปเดือนวนัที่จัดทํารายงาน หมายเลขรายงาน หมายเลขเอกสารรายงาน รวมทั้งชือ่หนวยงานที่จัดพิมพรายงานฉบับดังกลาว ดังตวัอยาง 1) รายงานทางวิทยาศาสตรหรือรายงานทางเทคนิคท่ีจัดพิมพโดยเจาของทุน (Issue by funding) 1. Yen GG. (Oklahoma State University, School of Electrical and Computer Engineering, Stillwater, OK). Health monitoring on vibration signatures. Final report. Arlington, VA: Air Force Office of Scientific Research (US), Air Force Research Laboratory; 2002 Feb. Report No.: AFRLSRBLTR020123. Contract No.: F496209810049. รายงานทางวทิยาศาสตรหรอืรายงานทางเทคนิคท่ีจัดพมิพโดยหนวยงานที่จัดทํารายงาน (Issue by performing agency)

หมายเลข. ช่ือผูเขียน. ช่ือเร่ือง. สถานที่พิมพ: ผูรับผิดชอบในการพิมพ; ปที่พิมพ. หมายเลขรายงานทางวิทยาศาสตรหรือรายงานทางเทคนคิ.

หมายเลข. ช่ือผูเขียน/บรรณาธิการ. ช่ือเร่ือง. สถานที่พิมพ: ผูรับผิดชอบในการพิมพ; ปที่พิมพ. หมายเลขรายงานทางวิทยาศาสตรหรือรายงานทางเทคนิค. หนวยงาน ผูจัดทํารายงาน.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

15

1. Russell ML, Goth-Goldstein R, Apte MG, Fisk WJ. Method for measuring the size distribution of airborne Rhinovirus. Berkeley (CA): Lawrence Berkeley National Laboratory, Environmental Energy Technologies Division; 2002 Jan. Report No.: LBNL49574. Contract No.: DEAC0376SF00098. Sponsored by the Department of Energy. วิทยานิพนธ มี 2 รูปแบบคือ ฉบับตีพิมพ และฉบับที่มาจากฐานขอมูล 1) ฉบับตีพิมพ (Thesis in print: Published) รายละเอยีดใหดูการลงรายการบรรณานุกรม หนังสือ แตเพิม่เติมระดับของวิทยานิพนธที่ตอทายชื่อเร่ืองในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียม คือ ดุษฎีนพินธ (Dissertation) วิทยานพินธ (Thesis) หรือสารนิพนธ ตามที่นํามาใชอางอิงในเนื้อหา สวนสถานที่พมิพใหพิมพช่ือจังหวัด มลรัฐ เมอืงที่ตั้งของสถาบันการศึกษา ช่ือสถาบันใหใสเฉพาะชื่อมหาวิทยาลัยเทานั้น ปที่พิมพหมายถึงปที่จบการศึกษา ตัวอยางบรรณานุกรมวิทยานพินธฉบับตีพมิพ 1. พรพิมล แกวกมล. ความรูความสะดวกใจและการตอบสนองของบิดามารดาเกี่ยวกบัพัฒนาการทาง เพศของวัยรุน [วิทยานิพนธ]. เชียงใหม: มหาวิทยาลัยเชียงใหม; 2539. 2. Borkowski MM. Infant sleep and feeding: a telephone survey of Hispanic Americans [dissertation]. Mount Pleasant, MI: Central Michigan University; 2002. 2) ฐานขอมูลฉบับเต็ม (Thesis from a full text database) 5. Gethin, A. Poor suburbs and poor health: exploring the potential of a vocational approach to reducing health disadvantage in Australian cities. [dissertation]. Sydney: University of Western Sydney; 2007. Available from: Australasian Digital Theses Program.

หมายเลข. ช่ือผูนิพนธ. ช่ือวทิยานิพนธ: ช่ือเร่ืองรอง [คําระบุระดับของวิทยานพินธ]. สถานที่พิมพ: ช่ือสถาบันการศึกษา; ปที่พิมพ.

หมายเลข. ช่ือผูนิพนธ. ช่ือวทิยานิพนธ: ช่ือเร่ืองรอง [คําระบุระดับวิทยานิพนธ]. สถานที่พิมพ: ช่ือสถาบันการศึกษา; ปที่พิมพ. จากแหลงที่มา: ช่ือแหลงที่มาของ ฐานขอมูลวิทยานิพนธ.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

16

หนังสือพิมพ มีทั้งขาวและบทความ การระบุขอมูลรายละเอียดตางๆ ที่ปรากฏในหนังสือพิมพมีดังนี ้ 1. พรรณ ีรุงรัตน. สทศ ตั้งทีมพัฒนาขอสอบระดับชาติมัน่ใจคณุภาพ. เดลินิวส 12 พฤษภาคม 2548; หนา 1. 2. Lee G. Hospitalizations tied to ozone pollution: study estimates 50,000 admission annually. The Washington Post 21 Jun 1996; Sect. A:3(col. 5). สิทธิบัตร (Patent) กําหนดรายการบรรณานุกรมที่มาจากสิทธิบัตร ดังนี้ 1. สาธิต เกษมสันต. กรรมวธีิในการทําแอบโซลูตอัลกอฮอร. สิทธิบัตรไทย เลขที่ 77. 4 กุมภาพนัธ 2526 2. Buchanan, RA. Extraction of rubber or rubberlike substances from fibrous plant materials. US Patent 4,136,131. 23 Jan 1979. 3. Harrod JF, Knight AR, McIntyre JS, inventors. Dow Chemical Company, assignee. Expoxidation process. US Patent 3,654,317. 4 Apr 1972. เอกสารที่ยังไมตีพิมพ/รอการตีพิมพ (In Press) ใหเขียนรายการบรรณานุกรมตามรูปแบบของหนังสือหรือบทความวารสารแลวแตกรณี ในตอนทายใหระบุคําวา “กาํลังพิมพ” หรือ “in press” (ในระบบ NLM ชอบใชคําวา “forthcoming” เพราะไมแนวาเอกสารนั้นๆ จะไดรับการตพีิมพทั้งหมดใน ทุกหัวขอ) ดังตัวอยาง 1. วิโรจน ไววานิชกิจ. กรณศีึกษาที่เปนปญหาในการตรวจวัดทางชวีเคมี. จุฬาลงกรณเวชสาร. กําลังพิมพ 2545. 2. Tian D, Araki H, Stahl E, Bergelson J, Kreitman M. Signature of balancing selection in Arabidopsis. Proc Natl Acad Sci U S A. In press 2002.

หมายเลข. ช่ือผูแตง. พาดหวัขาว/หวัขอขาว/บทความ. ช่ือหนังสือพิมพ ปเดือนวนั; หนา. สวนของฉบับ:หมายเลขหนา (คอลัมน หมายเลข (ถามี)).

หมายเลข. ช่ือผูจดสิทธิบัตร. ช่ือส่ิงประดิษฐ. ประเทศที่จดสิทธิบัตร หมายเลขของ สิทธิบัตร. วันเดือนปหรือปเดือนวนัที่ไดรับการจดสิทธิบัตร.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

17

วัสดุไมตพีิมพ (Unpublished materials) ไดแก โสตทัศนวัสดุประเภท สไลด เทปบันทึกเสียง ฟลมสตริป ภาพยนตร รายการวิทยุ รายการวิทยุโทรทัศน เทปบันทึกภาพ แฟมขอมูลและโปรแกรมคอมพิวเตอร 1. ชิษณุสรร สวัสดิวัตน, พะงา วิริยะพานิช, ผูจัดทํา. Zone electrophoresis [สไลด]. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาชวีเคมี คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยมหดิล; 2526. 2. พจน สารสิน, ผูพูด. ความอยูรอดของเศรษฐกิจไทย [บทวิทย]ุ. กรุงเทพมหานคร: สถานีวิทย ุ กระจายเสียงแหงประเทศไทย; 13 เมษายน 2520. 3. มาลัย วรจิตร, ผูจัดทํา. การแบงแบคทีเรียตามการยอมแกรม [เทปบันทึกภาพ]. กรุงเทพมหานคร: คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2536. 4. สุนันทา วิบลูยจันทร, ผูจัดทํา. กรดและเบสอินทรีย = Organic acid and organic base [เทปบันทึกภาพ]. กรุงเทพมหานคร: ภาควชิาเคม ีคณะวทิยาศาสตร มหาวิทยาลัยมหดิล; 2529. 5. Lynn, SS, producer, Getchell F, writer. AIDS epidemic: the physician’s role [video recording]. Cleveland, OH: Academy of Medicine of Cleveland; 1987. 6. Alan WB, compiler. Using the oscilloscope [slide]. London: The Slide Centre; 1984. 7. Hemodynamics III: the ups and downs of hemodynamics [computer program]. Version 2.2 Orlando, FL: Computerized Educational System; 1993. สื่ออิเล็กทรอนิกส การเขียนบรรณานุกรมจากเว็บไซตบางครั้งจะมีปญหาเรื่องความไมถาวรของ URL หรือการเปลี่ยนแปลงเนื้อหาบางสวน ทําใหการเชือ่มโยงไปสูเอกสารเพื่อตรวจสอบหรือคนควาเพิ่มเติมในภายหลังทําไดยากหรือทําไมไดเลย ดังนัน้เพือ่แกปญหาดังกลาว จึงตองลงวันเดือนปที่เขาใชเว็บไซตนัน้ๆ และใหพิมพหรือทําสําเนาเอกสารเก็บไวทกุครั้ง การเขียนบรรณานุกรมสื่ออิเล็กทรอนิกสมีการระบุขอมูลรายละเอียดตางๆ โดยใหขอมูลที่สําคัญเชนเดียวกับวารสารและหนังสือ กลาวคือนอกจากตองระบุช่ือผูแตง ช่ือเร่ือง ปที่พิมพ สถานที่พิมพแลว ตองมีขอมูลเว็บไซต หรือช่ือวารสาร ช่ือหนังสอือิเล็กทรอนิกส หรือช่ือฐานขอมูลที่สืบคนมาได รวมทั้งวันเดือนปที่ทําการสืบคน ทั้งนี้เพราะแหลงขอมูลเหลานี้อาจมีการเปลี่ยนแปลงหรือปรับปรุงในระยะเวลาหนึ่ง

หมายเลข. ช่ือผูผลิต, หนาที่รับผิดชอบ. ช่ือเร่ือง [ชนิดของสื่อ]. สถานที่ผลิต; หนวยงาน ที่ผลิต/เผยแพร; ปที่ผลิต.

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

18

บทความวารสารบนอินเทอรเน็ต คําอธิบาย:

หมายเลขลําดบับรรณานุกรม ตามดวยเครื่องหมายมหพัภาค เวน 1 ระยะ ช่ือผูแตง ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 1 ระยะ ช่ือบทความ ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 1 ระยะ ช่ือยอวารสารอิเล็กทรอนิกส เวน 1 ระยะ แลวพิมพคําวา “ส่ิงพิมพออนไลน” หรือ “serial online” สําหรับภาษาตางประเทศ ในเครื่องหมายวงเลบ็เหล่ียม [ ] เดือนปของวารสาร(ถามี) ตามดวยวันเดือนปที่ทําการสืบคนโดยพิมพไวในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียม ตอดวยเครื่องหมายอัฒภาคโดยไมเวนวรรค หมายเลขเลมที่และหมายเลขฉบับที่ในเครื่องหมายวงเล็บ ตามดวยเครื่องหมายทวิภาคไมเวนวรรค ปดทายดวยแหลงที่สืบคน ดวยการระบุคาํวา “สืบคนจาก” หรือ “Available from” ตามดวยเครื่องหมายทวิภาคโดยไมวรรค แลวเวน 1 ระยะ แลวพมิพ URL ที่ทําการเผยแพรเอกสาร 1. Abood S. Quality improvement initiative in nursing homes: the ANA acts in an advisory role. Am J Nurs [serial online]. Jun 2002 [cited 2002 Aug 12];102(6): Available from: http://www.nursingworld.org/AJN/ 2002/june/Wawatch.htm บทความบนอนิเทอรเน็ต เปนบทความที่โฮมเพจ/เว็บไซตนั้นจัดทําขึน้เพื่อเผยแพรบนอินเทอรเน็ต คําอธิบาย:

หมายเลขลําดบับรรณานุกรม ตามดวยเครื่องหมายมหพัภาค เวน 1 ระยะ ช่ือผูแตง ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 1 ระยะ

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือบทความ. ช่ือยอวารสารอิเล็กทรอนิกส [ส่ิงพิมพออนไลน]. เดือนป(ถามี) [เขาถึง วันเดือนป];เลมที่(ฉบับที่): สืบคนจาก: URL

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือบทความ [บทความออนไลน]. [ระบุวันเดือนปที่มีการสง บทความ/การสราง/การปรับปรุงบนอินเทอรเน็ต; วัน เดือน ปที่ทําการสืบคน]; สืบคนจาก: URL

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

19

ช่ือบทความ เวน 1 ระยะ แลวพิมพคําวา “บทความออนไลน” หรือ “article online” สําหรับภาษาตางประเทศ ในเครื่องหมายวงเล็บเหลี่ยม [ ] ตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค เวน 1 ระยะ ระบุวันเดือนปที่มีการสงบทความ/การสราง/การปรับปรุงบนอินเทอรเน็ต ตามดวยเครื่องหมายอัฒภาค เวน 1 ระยะ วันเดือนปที่ทําการเขาถึง กอนระบุวนัเดือนปใหพมิพคําวา “เขาถึง” หรือ “Cited” ในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียมตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค วันเดือนปทีท่ําการสืบคนพิมพไวในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียม ตอดวยเครื่องหมายอัฒภาคโดยไมเวนวรรค ปดทายดวยแหลงที่สืบคน ดวยการพิมพคําวา “สืบคนจาก” หรือ “Available from” ตามดวยเครื่องหมายทวิภาคโดยไมวรรค แลวเวน 1 ระยะ แลวพมิพ URL ที่ทําการเผยแพรเอกสาร ตัวอยาง 1. กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. ผลกระทบจากการทํา FTA [บทความออนไลน]. [9 มิ.ย. 2552: เขาถึง 21 มีนาคม 2553]; สืบคนจาก: http://www.thaifta.com/thaifta/Home/%E0%B8%9A% E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0% B8%B2%E0%B8%87/tabid/62/ctl/Details/mid/433/ItemID/5186/Default.aspx หนังสือ (Monograph) บนอินเทอรเน็ต ใหระบุรายละเอยีดเชนเดยีวกับหนังสือฉบับที่ตีพิมพ แตใหเพิ่มเติม “หนังสือบนอนิเทอรเน็ต” หรือ “monograph on the Internet” หลังชื่อเร่ืองในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียมตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค หลังปที่พิมพใหระบุวันเดอืนปที่ทําการเขาถึงโฮมเพจ/เว็บไซต กอนพิมพวนัเดือนปใหพิมพคําวา “เขาถึง” หรือ “Cited” ตามดวยวันที่สืบคนในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียมและตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค ปดทายดวยแหลงทีสื่บคน ดวยการระบุคําวา “สืบคนจาก” หรือ “Available from” ตามดวยเครื่องหมายทวิภาคโดยไมวรรค แลวเวน 1 ระยะ แลวพิมพ URL ที่ทําการเผยแพรเอกสาร ดังตัวอยาง 1. Foley KM, Gelband H, editors. Improving palliative care for cancer [monograph on the Internet]. Washington: National Academy Press; 2001 [cited 2002 Jul 9]. Available from: http://www.nap.edu/books/0309074029/html หนังสือพิมพ

หมายเลข. ช่ือผูแตง. “พาดหวัขาว/หัวขอขาว/บทความ” ช่ือหนังสือพิมพ [อินเทอรเน็ต]. วันเดือนปของหนังสือพิมพ [เขาถึง วันเดือนป]; ช่ือคอลัมน/ช่ือสวนของ หนังสือพิมพ: สืบคนจาก: URL

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

20

3. Drivers told: “Don’t use Clem7 tunnel”. The Courier Mail [Internet]. 16 Mar 2010 [cited 16 Mar 2010]; Available from: http://www.couriermail.com.au/news/car-with-flat-tyre-the- first-to-cause-problems-in-clem7-tunnel/story-e6freon6-1225841179464 4. Sack K. With Medicaid cuts, doctors and patients drop out. The New York Times [Internet]. 16 Mar 2010 [cited 16 Mar 2010]; Health:A1. Available from: http://www.nytimes. com/2010/03/16/health/policy/16medicaid.html?ref=health โฮมเพจ/เว็บไซต ระบุช่ือโฮมเพจ/เว็บไซตเวน 1 ระยะ ตามดวยคําวา “โฮมเพจ/เว็บไซตบนอินเทอรเน็ต” หรือ “homepage on the Internet” ในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียมตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค หลังปที่พิมพใหระบุวนัเดือนปที่มี “การปรับปรุง” โฮมเพจ/เว็บไซต ตามดวยเครื่องหมายอัฒภาค เวน 1 ระยะ ตามดวยวันเดือนปที่ทาํการเขาถึง กอนระบุวนัเดือนปใหพมิพคําวา “เขาถึง” หรือ “Cited” ในเครื่องหมายวงเล็บเหล่ียมตามดวยเครื่องหมายมหัพภาค ปดทายดวยแหลงที่สืบคน ดวยการระบุคาํวา “สืบคนจาก” หรือ “Available from” ตามดวยเครื่องหมายทวิภาคโดยไมวรรค แลวเวน 1 ระยะ แลวพมิพ URL ที่ทําการเผยแพรเอกสาร ดังตัวอยาง 5. Cancer-Pain.org [homepage on the Internet]. New York: Association of Cancer Online Resources; c2000-01 [updated 16 May 2002; cited 9 Jul 2002]; Available from: http://www.cancer-pain. org 6. American Medical Association [homepage on the Internet]. Chicago: The Association; c1995-2002 [updated 2001 Aug 23; cited 12 Aug 2002]; AMA Office of Group Practice Liaison; Available from: http://www.ama-assn.org/ama/pub/category/ 1736.html

คู่มือวิทยานิพนธ์ฯ 2554 วันเสาร์ที่ 3 ธันวาคม พ.ศ. 2554

21

ฐานขอมูลบนอินเทอรเน็ต 1. Who's Certified [database on the Internet]. Evanston, IL: The American Board of Medical Specialists. c2000 [cited 8 Mar 2001]; Available from: http://www.abms.org/newsearch.asp 2. Jablonski S. Online Multiple Congential Anomaly/Mental Retardation (MCA/MR) Syndromes [database on the Internet]. Bethesda, MD: National Library of Medicine, US; c1999 [updated 20 Nov 2001; cited 12 Aug 2002]; Available from: http://www.nlm.nih.gov/ mesh/jablonski/syndrome_title.html สวนหนึ่งของฐานขอมูลบนอินเทอรเน็ต (Part of a database on the Internet) 3. MeSH Browser [database on the Internet]. Bethesda, MD: National Library of Medicine (US); 2002 [cited 24 Jul 2008]; Available from: http://www.nlm.nih.gov/cgi/mesh/2008/ MB_cgi?mode=&index=16408&view=concept MeSH Unique ID: D017418. ซีดี-รอม (CD-ROM) 1. Anderson SC, Poulsen KB. Anderson's electronic atlas of hematology [CD-ROM]. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2002. 2. การสื่อสารแหงประเทศไทย. ส่ือโลกถึงไทย ส่ือใจถึงคุณ. [ซีดี-รอม]. กรุงเทพมหานคร: การสื่อสารแหงประเทศ; 2539.

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือเร่ือง [ฐานขอมูลอินเทอรเน็ต]. สถานที่ผลิต: ผูรับผิดชอบในการ ผลิต. ปที่ผลิต [เขาถึง วันเดือนป]; สืบคนจาก: URL

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือเร่ือง [ฐานขอมูลอินเทอรเน็ต]. สถานที่ผลิต: ผูรับผิดชอบในการ ผลิต. ปที่ผลิต [เขาถึง วันเดือนป]; สืบคนจาก: URL ช่ือหนวยงานที่ผลิต ฐานขอมูลพรอมหมายเลขเอกสารอิเล็กทรอนิกส.

หมายเลข. ช่ือผูแตง. ช่ือเร่ือง [ซีดี-รอม]. สถานที่ผลิต: ผูรับผิดชอบในการผลิต. ปที่ผลิต.

บทที่ 8

จรรยาบรรณนักวิจัย1

8.1 ความเปนมา

ปจจุบันนี้ผลการวิจัยมีความสําคัญตอการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมเปนอยางยิ่ง หากงานวิจัย ท่ีปรากฏสูสาธารณชน มีความเท่ียงตรง นําเสนอส่ิงท่ีเปนความจริงสะทอนใหเห็นสภาพปญหาท่ีเกิดขึ้น อยางแทจริง ก็จะนําไปสูการแกไขปญหาไดตรงจุดและมีประสิทธิภาพ

การท่ีจะใหไดมาซ่ึงงานวิจัยท่ีดี มีคุณภาพ จําเปนตองมีสวนประกอบสําคัญหลายประการ นอกจากการดําเนินตามระเบียบวิธีการวิจัยอยางมีคุณภาพแลว คุณธรรม หรือ จรรยาบรรณของนักวิจัยเปนปจจัยสําคัญยิ่งประการหนึ่งท่ีสําคัญยิ่ง

คณะกรรมการสภาวิจัยแหงชาติ สาขาสังคมวิทยา มีตระหนักถึงความสําคัญของจรรยาบรรณ นักวิจัยดังกลาว จึงไดริเริ่มดําเนินการยกรางจรรยาบรรณนักวิจัยเพ่ือเปนมาตรฐานเดียวกันท้ังประเทศ เพ่ือใหนักวิจัย นักวิชาการ ในสาขาวิชาการตางๆ สามารถนําไปปฏิบัติได โดยผานกระบวนการขอรับความคิดเห็นจากนักวิจัย ผูทรงคุณวุฒิในสาขาวิชาตางๆ และไดปรับปรุงใหเหมาะสม รัดกุม ชัดเจน จนกระท่ังไดรับความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารสภาวิจัยแหงชาติ ประกาศใหเปนหลักเกณฑควรประพฤติของนักวิจัยท่ัวไป

8.2 วัตถุประสงค

เพ่ือเปนแนวทางในการประพฤติปฏิบัติของนักวิจัยท่ัวไป โดยมีลักษณะเปนขอพึงสังวรณ

มากกวาจะเปนขอบังคับ อันจะนําไปสูการเสริมสรางจรรยาบรรณในหมูนักวิจัยตอไป

1 คัดลอกจาก คณะกรรมการสภาวิจัยแหงชาติ. (2554) “จริยธรรมของนักวิจัย”

http://www.nrct.go.th/downloads/d20100604113504.pdf. [ออนไลน]

70

8.3 นิยาม

นักวิจัย หมายถึง ผูท่ีดําเนินการคนควาหาความรูอยางเปนระบบ เพ่ือตอบประเด็นท่ีสงสัย โดย มีระเบียบวิธีอันเปนท่ียอมรับในแตละศาสตรท่ีเกี่ยวของ ซ่ึงครอบคลุมท้ังแนวคิด มโนทัศน และวิธีการท่ีใช ในการรวบรวมและวิเคราะหขอมูล

จรรยาบรรณ หมายถึง หลักความประพฤติอันเหมาะสมแสดงถึงคุณธรรมและจริยธรรมใน การประกอบอาชีพ ท่ีกลุมบุคคลแตละสาขาชีพประมวลขึ้นไวเปนหลัก เพ่ือใหสมาชิกในสาขาวิชาชีพนั้นๆ ยึดถือปฏิบัต ิเพ่ือรักษาช่ือเสียงและสงเสริมเกียรติคุณของสาขาวิชาชีพของตน

จรรยาบรรณนักวิจัย หมายถึง หลักเกณฑควรประพฤติปฏิบัติของนักวิจัยท่ัวไป เพ่ือใหการ ดําเนินงานวิจัยตั้งอยูบนพ้ืนฐานของจริยธรรมและหลักวิชาการท่ีเหมาะสม ตลอดจนประกันมาตรฐาน ของการศึกษาคนควาใหเปนไปอยางสมศักดิศ์รีและเกียรติภูมิของนักวิจัย

. 8.4 จรรยาบรรณนักวิจัยและ แนวทางปฏิบัต ิ

ขอ 1 นักวิจัยตองซ่ือสัตยและมีคณุธรรมในทางวิชาการและการจัดการ นักวิจัยตองมีความซ่ือสัตยตอตนเองไมนําผลงานของผูอ่ืนมาเปนของตนไมลอกเลียนงาน

ของผูอ่ืน ตองใหเกียรติและอางถึงบุคคลหรือแหลงท่ีมาของขอมูลท่ีนํามาใชในงานวิจัย ตองซ่ือตรงตอการแสวงหาทุน วิจัยและมีความเปนธรรมเกี่ยวกับผลประโยชนท่ีไดจากการวิจัย แนวทางปฏิบัต ิ

1.1 นักวิจัยตองมีความซ่ือสัตยตอตนเองและผูอ่ืน 1.1.1 นักวิจัยตองมีความซ่ือสัตยในทุกขั้นตอนของกระบวนการวิจัย ตั้งแตการเลือกเรื่องท่ีจะทําวิจัย การ เลือกผูเขารวมทําวิจัย การดําเนินการวิจัย ตลอดจนการนําผลงานวิจัยไปใชประโยชน 1.1.2 นักวิจัยตองใหเกียรติผูอ่ืน โดยการอางถึงบุคคลหรือแหลงท่ีมาของขอมูลและความคิดเห็นท่ีนํามาใชในงานวิจัย

1.2 นักวิจัยตองซ่ือตรงตอการแสวงหาทุนวิจัย 1.2.1 นักวิจัยตองเสนอขอมูลและแนวคิดอยางเปดเผยและตรงไปตรงมาในการเสนอโครงการวิจัยเพ่ือขอรับทุน 1.2.2 นักวิจัยตองเสนอโครงการวิจัยดวยความซ่ือสัตยโดยไมขอทุนซํ้าซอน

1.3 นักวิจัยตองมีความเปนธรรมเกี่ยวกับผลประโยชนท่ีไดจากการวิจัย

71

1.3.1 นักวิจัยตองจัดสรรสัดสวนของผลงานวิจัยแกผูรวมวิจัยอยางยุติธรรม 1.3.2 นักวิจัยตองเสนอผลงานอยางตรงไปตรงมาโดยไมนําผลงานของผูอ่ืนมาอางวาเปนของตน

ขอ 2 นักวิจัยตองตระหนักถึงพันธกรณีในการทําวิจัย ตามขอตกลงที่ทําไวกับหนวยงานที่

สนับสนุนการวิจัยและตอหนวยงานที่ตนสังกัด นักวิจัยตองปฏิบัติตามพันธกรณีและขอตกลงการวิจัยท่ีผูเกี่ยวของทุกฝายยอมรับรวมกัน

อุทิศ เวลาทํางานวิจัยใหไดผลดีท่ีสุดและเปนไปตามกําหนดเวลา มีความรับผิดชอบไมละท้ิงงานระหวางดําเนินการ แนวทางปฏิบัต ิ

2.1 นักวิจัยตองตระหนักถึงพันธกรณีในการทําวิจัย 2.1.1 นักวิจัยตองศึกษาเง่ือนไข และกฎเกณฑของเจาของทุนอยางละเอียดรอบคอบ เพ่ือปองกัน ความขัดแยงท่ีจะเกิดขึ้นในภายหลัง 2.1.2 นักวิจัยตองปฏิบัติตามเง่ือนไข ระเบียบและกฎเกณฑ ตามขอตกลงอยางครบถวน

2.2 นักวิจัยตองอุทิศเวลาทํางานวิจัย 2.2.1 นักวิจัยตองทุมเทความรูความสามารถและเวลาใหกับการทํางานวิจัย เพ่ือใหไดมาซ่ึง ผลงานวิจัยท่ีมีคุณภาพและเปนประโยชน

2.3 นักวิจัยตองมีความรับผิดชอบในการทําวิจัย 2.3.1 นักวิจัยตองมีความรับผิดชอบ ไมละท้ิงงานโดยไมมีเหตุผลอันควร และสงงานตามกําหนดเวลา ไมทําผิดสัญญาขอตกลงจนกอใหเกิดความเสียหาย 2.3.2 นักวิจัยตองมีความรับผิดชอบในการจัดทํารายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ เพ่ือใหผลอันเกิดจาก การวิจัยไดถูกนําไปใชประโยชนตอไป ขอ 3 นักวิจัยตองมีพ้ืนฐานความรูในสาขาวิชาการที่ทําวิจัย

นักวิจัยตองมีพ้ืนฐานความรูในสาขาวิชาการท่ีทําวิจัยอยางเพียงพอและมีความรูความชํานาญหรือ มีประสบการณ เกี่ยวเนื่องกับเรื่องท่ีทําวิจัย เพ่ือนําไปสูงานวิจัยท่ีมีคุณภาพ และเพ่ือปองกันปญหาการ วิเคราะห การตีความ หรือการสรุปท่ีผิดพลาด อันอาจกอใหเกิดความเสียหายตองานวิจัย

72

แนวทางปฏิบัต ิ 3.1 นักวิจัยตองมีพ้ืนฐานความรูความชํานาญหรือประสบการณเกี่ยวกับเรื่องท่ีทําวิจัยอยาง

เพียงพอเพ่ือ นําไปสูงานวิจัยท่ีมีคุณภาพ 3.2 นักวิจัยตองรักษามาตรฐานและคุณภาพของงานวิจัยในสาขาวิชาการนั้น ๆ เพ่ือปองกัน

ความเสียหายตอ วงการวิชาการ ขอ 4 นักวิจัยตองมีความรับผิดชอบตอส่ิงที่ศึกษาวิจัย ไมวาเปนส่ิงที่มีชีวิตหรือไมมีชีวิต นักวิจัยตองดําเนินการดวยความรอบคอบระมัดระวัง และเท่ียงตรงในการทําวิจัยท่ีเกี่ยวของ

กับคน สัตว พืช ศิลปวัฒนธรรม ทรัพยากร และส่ิงแวดลอม มีจิตสํานึกและปณิธานท่ีจะอนุรักษ ศิลปวัฒนธรรม ทรัพยากรและส่ิงแวดลอม แนวทางปฏิบัต ิ

4.1 การใชคนหรือสัตวเปนตัวอยางทดลอง ตองทําในกรณีท่ีไมมีทางเลือกอ่ืนเทานั้น 4.2 นักวิจัยตองดําเนินการวิจัยโดยมีจิตสํานึกท่ีจะไมกอความเสียหายตอคน สัตว พืช

ศิลปวัฒนธรรม ทรัพยากร และส่ิงแวดลอม 4.3 นักวิจัยตองมีความรับผิดชอบตอผลท่ีจะเกิดแกตนเอง กลุมตัวอยางท่ีใชในการศึกษา

และสังคม

ขอ 5 นักวิจัยตองเคารพศักดิศ์รี และสิทธิของมนุษยที่ใชเปนตัวอยางในการวิจัย นักวิจัยตองไมคํานึงถึงผลประโยชนทางวิชาการจนละเลย และขาดความเคารพในศักดิ์ศรี

ของเพ่ือน มนุษยตองถือเปนภาระหนาท่ีท่ีจะอธิบายจุดมุงหมายของการวิจัยแกบุคคลท่ีเปนกลุมตัวอยาง โดยไมหลอกลวงหรือบีบบังคับ และไมละเมิดสิทธิสวนบุคคล แนวทางปฏิบัต ิ

5.1 นักวิจัยตองมีความเคารพในสิทธิของมนุษยท่ีใชในการทดลองโดยตองไดรับความยินยอมกอนทําการวิจัย

5.2 นักวิจัยตองปฏิบัติตอมนุษยและสัตวท่ีใชในการทดลองดวยความเมตตา ไมคํานึงถึงแตผลประโยชนทางวิชาการจนเกิดความเสียหายท่ีอาจกอใหเกิดความขัดแยง

5.3 นักวิจัยตองดูแลปกปองสิทธิประโยชนและรักษาความลับของกลุมตัวอยางท่ีใชในการทดลอง

73

ขอ 6 นักวิจัยตองมีอิสระทางความคิด โดยปราศจากอคติในทุกขั้นตอนของการทําวิจัย นักวิจัยตองมีอิสระทางความคิด ตองตระหนักวา อคติสวนตน หรือ ความลําเอียงทาง

วิชาการ อาจสงผลใหมีการบิดเบือนขอมูลและขอคนพบทางวิชาการ อันเปนเหตุใหเกิดผลเสียหายตองานวิจัย แนวทางปฏิบัต ิ

6.1 นักวิจัยตองมีอิสระทางความคิด ไมทํางานวิจัยดวยความเกรงใจ 6.2 นักวิจัยตองปฏิบัติงานวิจัยโดยใชหลักวิชาการเปนเกณฑและไมมีอคติมาเกี่ยวของ 6.3 นักวิจัยตองเสนอผลงานวิจัยตามความเปนจริง ไมจงใจเบ่ียงเบนผลการวิจัย โดยหวัง

ผลประโยชนสวนตน หรือ ตองการสรางความเสียหายแกผูอ่ืน ขอ 7 นักวิจัยพึงนําผลงานวิจัยไปใชประโยชนในทางที่ชอบ นักวิจัยพึงเผยแพรผลงานวิจัยเพ่ือประโยชนทางวิชาการและสังคมไมขยายผลขอคนพบจน

เกิดความ เปนจริง และไมใชผลงานวิจัยไปในทางมิชอบ แนวทางปฏิบัต ิ

7.1 นักวิจัยพึงมีความรับผิดชอบและรอบคอบในการเผยแพรผลงานวิจัย 7.2 นักวิจัยพึงเผยแพรผลงานวิจัยโดยคํานึงถึงประโยชนทางวิชาการ และสังคม ไมเผยแพร

ผลงานวิจัยเกิน ความเปนจริงโดยเห็นแกประโยชนสวนตนเปนท่ีตั้ง 7.3 นักวิจัยพึงเสนอผลงานวิจัยตามความเปนจริงไมขยายผลขอคนพบโดยปราศจากการ

ตรวจสอบ ยืนยัน ในทางวิชาการ

ขอ 8 นักวิจัยพึงเคารพความคิดเห็นทางวิชาการของผูอื่น นักวิจัยพึงมีใจกวาง พรอมท่ีจะเปดเผยขอมูลและขั้นตอนการวิจัยยอมรับฟงความคิดเห็น

และเหตุผลทางวิชาการของผูอ่ืน และพรอมท่ีจะปรับปรุงแกไขงานวิจัยของตนใหถูกตอง แนวทางปฏิบัต ิ

8.1 นักวิจัยพึงมีมนุษยสัมพันธท่ีด ียินดีแลกเปล่ียนความคิดเห็น และสรางความเขาใจในงานวิจัยกับเพ่ือน รวมงานและนักวิชาการอ่ืนๆ

8.2 นักวิจัยพึงยอมรับฟง แกไขการทําวิจัยและการเสนอผลงานวิจัยตามขอแนะนําท่ีด ีเพ่ือสรางความรูท่ี ถูกตองและสามารถนําผลงานวิจัยไปใชประโยชนได

74

ขอ 9 นักวิจัยพึงมีความรับผิดชอบตอสังคมทกุระดับ นักวิจัยมีจิตสํานึกท่ีจะอุทิศกําลังสติปญญาในการทําวิจัย เพ่ือความกาวหนาทางวิชาการ

เพ่ือความ เจริญและประโยชนสุขของสังคมและมวลมนษุยชาต ิแนวทางปฏิบัต ิ

9.1 นักวิจัยพึงไตรตรองหาหัวขอการวิจัยดวยความรอบคอบและทําการวิจัยดวยจิตสํานึกท่ีจะอุทิศกําลัง ปญญาของตนเพ่ือความกาวหนาทางวิชาการ เพ่ือความเจริญของสถาบันและประโยชนสุขตอสังคม

9.2 นักวิจัยพึงรับผิดชอบในการสรางสรรคผลงานวิชาการเพ่ือความเจริญของสังคม ไมทําการวิจัยท่ีขัดกับ กฎหมาย ความสงบเรียบรอยและศีลธรรมอันดีของประชาชน

9.3 นักวิจัยพึงพัฒนาบทบาทของตนใหเกิดประโยชนยิ่งขึ้นและอุทิศเวลา น้ําใจ กระทําการสงเสริมพัฒนาความรูจิตใจ พฤติกรรมของนักวิจัยรุนใหมใหมีสวนสรางสรรคความรูแกสังคมสืบไป

ภาคผนวกที่ 1 ตัวอยางวิทยานิพนธ

การศึกษาปจจัยทํานายการเกิดภาวะแทรกซอนของผูเปนเบาหวานในชุมชน ภายใตทฤษฎีการพยาบาลของคิง

A STUDY OF PREDICTABLE FACTORS OF DIABETES MELLITUS COMPLICATION IN THE COMMUNITY UNDER KING’ S NURSING THEORY

โดย นางสาวจิราพร เดชมา

วิทยานิพนธนี้เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน บัณฑิตวิทยาลัย

มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ พ.ศ. 2553

(นายแพทยเจษฎา พันธวาศิษฎ) จากสํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา

วิทยานิพนธ การศึกษาปจจัยทํานายการเกิดภาวะแทรกซอนของผูเปนเบาหวาน ในชุมชนภายใตทฤษฎีการพยาบาลของคิง

A Study of Predictable Factors of Diabetes Mellitus Complication in the Community Under King’s Nursing Theory ชื่อนักศึกษา นางสาวจิราพร เดชมา รหัสประจําตัว 494029 สาขาวิชา การพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน ปการศึกษา 2553

บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ และสํานักงานคณะกรรมการ การอุดมศึกษา ไดตรวจสอบและอนุมัติใหวิทยานิพนธฉบับนี้ เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต เม่ือวันท่ี 28 เมษายน พ.ศ. 2553

__________________________________คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย (ผูชวยศาสตราจารยพรรณราย แสงวิเชียร) คณะกรรมการสอบวิทยานิพนธ ________________________ประธานกรรมการ (ผูชวยศาสตราจารย ดร.หทัยชนก บัวเจริญ)

___________________________________กรรมการและอาจารยท่ีปรึกษาหลัก (ผูชวยศาสตราจารย ดร.วนิดา ดุรงคฤทธิชัย)

________________________กรรมการและอาจารยท่ีปรึกษารวม (อาจารย ดร.วิชุดา กิจธรธรรม) ________________________กรรมการผูทรงคุณวุฒ ิ

วิทยานิพนธ การศึกษาปจจัยทํานายการเกิดภาวะแทรกซอนของผูเปนเบาหวานในชุมชน ภายใตทฤษฎีการพยาบาลของคิง A Study of Predictable Factors of Diabetes Mellitus Complication in the Community Under King’s Nursing Theory

ชื่อนักศึกษา นางสาวจิราพร เดชมา รหัสประจําตัว 494029 สาขาวิชา การพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน ปการศึกษา 2553

บทคัดยอ

การวิจัยเชิงสํารวจครั้งนี้ มีวัตถุประสงคเพ่ือศึกษาปจจัยทํานายภาวะแทรกซอนผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชนภายใตทฤษฎีการพยาบาลของคิง กลุมตัวอยาง คือ ผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ท่ีมีภาวะแทรกซอนและมีอายุ 35 ปขึ้นไปในอําเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม จํานวน 300 คน เครื่องมือท่ีใชเปนแบบสัมภาษณ ท่ีสรางตามแนวคิดระบบบุคคล ระบบระหวางบุคคลและระบบสังคมของคิง วิเคราะหขอมูลดวยคาเฉล่ีย สวนเบ่ียงเบนมาตรฐานและการวิเคราะหถดถอยแบบขั้นตอน

ผลการวิจัย พบวา กลุมตัวอยางสวนมากเปนเพศหญิง อายุระหวาง 56 – 65 ป สําเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษา ไมไดประกอบอาชีพ รายไดของครอบครัวเฉล่ียตอเดือน 5,001 – 10,000 บาท จํานวนสมาชิกในครอบครัว 3 – 5 คน ปวยดวยโรคเบาหวานมานาน 1 – 5 ป มีการรับรูบทบาทของครอบครัว บทบาทของชุมชนและบทบาทของพยาบาลในการจัดการโรคเบาหวาน มากท่ีสุด รองลงมา คือ การรับรูตอโรคและความรุนแรงของโรค และความเครียดการจัดการความเครียดนอยท่ีสุด

ภาวะแทรกซอนท่ีศึกษามีท้ังหมด 4 ปจจัย คือ น้ําตาลในเลือดสูง ภาวะแทรกซอนทางตา ทางไต ทางระบบประสาทและการเกิดแผลท่ีเทา ผลปรากฏวาปจจัยท่ีสามารถทํานายการเกิดภาวะ

(1)

น้ําตาลในเลือดสูง คือ ความสามารถในการควบคุมโรคของตนเอง โดยอธิบายการเปล่ียนแปลงของน้ําตาลในเลือดไดรอยละ 3.0 ปจจัยท่ีสามารถทํานายภาวะแทรกซอนทางตา คือ ระยะเวลาท่ีเปนโรค โดยอธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางตาไดรอยละ 1.5 ปจจัยท่ีสามารถทํานายการเกิดภาวะแทรกซอนทางไต คือ ฐานะทางเศรษฐกิจและระยะเวลาท่ีเปนโรคเบาหวาน โดยฐานะทางเศรษฐกิจ อธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางไตไดรอยละ 9.8 และระยะเวลาท่ีเปนโรคเบาหวาน อธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางไตไดรอยละ 11.9 ปจจัยท่ีสามารถทํานายการเกิดภาวะ แทรกซอนทางระบบประสาทและการเกิด แผลท่ีเทา คือ อายุ การรับรูตอบทบาทของคนในครอบครัวในการจัดการเบาหวานใหผูเปนเบาหวานและความเครียด โดยอายุอธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางระบบประสาทและการเกิดแผลท่ีเทาไดรอยละ 2.6 การรับรูตอบทบาทของคนในครอบครัว อธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางระบบประสาท และการเกิดแผลท่ีเทาไดรอยละ 4.2 สวนความเครียด อธิบายการเกิดภาวะแทรกซอนทางระบบประสาทและการเกิดแผลท่ีเทาไดรอยละ 5.5

ขอเสนอแนะจากการศึกษา พยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนและบุคลากรสุขภาพ ควรนําปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเกิดภาวะแทรกซอนจากโรคเบาหวานมาออกแบบระบบการใหบริการสุขภาพแกกลุมเส่ียงและกลุมผูเปนเบาหวานท่ีอาจเกิดภาวะแทรกซอน โดยเนนการมีสวนรวมของครอบครัว ผูนําชุมชน บุคลากรสุขภาพ รวมถึงอาสาสมัครสาธารณสุข ออกแบบการเยี่ยมบานโดยเนนสรางการรับรูท่ีถูกตองของคนในครอบครัวในการประเมินความรูความเขาใจปญหา และความตองการ การมีสวนรวมในการดูแลผูเปนเบาหวานในครอบครัว รวมท้ังนําขอมูลสวนท่ีประเมินไดมา วางแผนการพยาบาลและประเมินผล ซ่ึงจะทําใหไดนวัตกรรมการเยี่ยมบานกลุมเส่ียงท่ีใชทฤษฎีการพยาบาลของคิงเปนฐานในการดูแล

(2)

Thesis Title A Study of Predictable Factors of Diabetes Mellitus Complication in the Community under King’s Theory By Miss. Jiraporn Dechma Identification No. 494029 Degree Master of Nursing Science Program (M.N.S) Major Community Nurse Practitioner Academic Year 2010

ABSTRACT

The survey research objectives was to examine the predictive factors of complication of Diabetes Mellitus patients in community under King’s Nursing Theory. The sample included 300 diabetes types 2 patients with complications, aged of 35 years or higher, in Nakornchaisri, Nakornprathom province. The questionnaire was enquired about personal information, and heath behaviors related to individual, interpersonal, and social system in King’s Nursing Theory. The data were analyzed by Mean, Standard deviation, and stepwise regression analysis.

The results have shown that respondents mainly were female, age ranged between 56-65 years, primary school level, unemployed, income ranged 5,001-10,000 baht monthly, family member ranged 3-5 persons. A length of sickness with diabetes was 1-5 years. The diabetes patients had the highest level of health behaviors for preventing complication in interpersonal level, followed by individual and social level, respectively.

The studied complications of Diabetes Mellitus patients were blood sugar level, eye complication, renal complication, nervous complication, and footsore. The predictive factor for

(3)

blood sugar level was patient’s care ability in diabetes complications. When patient’s care ability in diabetes complications increased in 1 point, the blood sugar can be reduced 2.337 points. It can explain the changing of blood sugar by 3.0%. The predictive factor for eye complication from diabetes was a length of diseases. When a length of disease was one point or higher, the eye complication was increased 0.009 point. It can explain eye complication by 1.5%. The predictive factors for renal complication were economic status and length of disease. If the economic status of diabetic patients improved 1 point, the rental complication increased by 2.538 point. It can explained the renal complication by 9.8%. When a length of disease increased by 1 point, the rental complication increased by 0.018 point, while the length of disease can explain the onset of renal complication by 11%. The predictive factor for nervous complication included age and perception of family member’s role in diabetes management and stress. When the age increased for one point, the nervous complication was increased by 0.007 point. It can explain the nervous complication by 2.6%. While the family member’s role in diabetes management increased by 1 point, the nervous complication was decreased by 0.016 point. It can explain the nervous complication by 4.2%. When the diabetes patients’ stress increased by 1 point, the nervous complication increased by 0.116 point. It can explain the nervous complication by 5.5%.

The results suggested that the community nurse practitioners and health personnel should take those significant factors for designing health care service system by empowering family members, community leaders, health personnel, and health community volunteers to help the recipient who risk to have diabetes complications. In addition, home health care plan should be designed by stress the assessment of perception of family members in management involve them in taking care of the diabetes patients. Further, the innovation from home visit based on King’s Nursing Theory should be created from home health care plan design.

(4)

กิตติกรรมประกาศ

วิทยานิพนธฉบับนี้ สําเร็จไดดวยความกรุณาของ อาจารย ดร.นภาพร แกวนิมิตชัย อาจารยท่ีปรึกษาวิทยานิพนธ ท่ีไดเสียสละเวลาใหคําปรึกษา แนะนํา และตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ จนกระท่ังวิทยานิพนธฉบับนี้สําเร็จลุลวงดวยความสมบูรณครบถวน ผูวิจัยจึงขอกราบขอบพระคุณเปนอยางสูงมา ณ ท่ีนี ้

ขอกราบขอบพระคุณ อาจารย ดร. ยุวดี เกตสัมพันธ อาจารยท่ีปรึกษารวม ท่ีไดกรุณาใหขอเสนอแนะท่ีเปนประโยชนตอผูวิจัย และตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ ขอขอบพระคุณอาจารยบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉยีวเฉลิมพระเกียรติ ทุกทานท่ีไดประสิทธิประสาทความรูแกผูวิจัย ขอขอบพระคุณผูทรงคุณวุฒิท่ีไดตรวจเครื่องมือท่ีใชในการวิจัยในครั้งนี้ ขอขอบคุณกลุมตัวอยางโรงพยาบาลหัวเฉียวท่ีกรุณาใหผูวิจัยไดเก็บขอมูลในการวิจัยครั้งนี ้

ขอขอบคุณ คุณพรพล คงอ่ิม คุณกัลยาณี อางสกุล และคุณรุงนภา สงาแสง ท่ีไดใหความชวยเหลือเปนอยางดีในการวิจัยครั้งนี ้ ทายนี้ ขอกราบขอบพระคุณ คุณพอคุณแม ท่ีใหความหวงใย และเปนกําลังใจใหกับผูวิจัยมาตลอด และขอบคุณนองสาว เพ่ือน ๆ นักศึกษาสาขาวิชาการจัดการระบบสุขภาพ รุน 1 ท่ีเปนกําลังใจ รวมท้ังคุณเปมิกา ธนะพุฒิธาดา ท่ีเปนผูจัดพิมพวิทยานิพนธ และเปนกําลังใจแกผูวิจัยมาโดยตลอด

ณภัทร ธนะพุฒินาท

(5)

สารบัญ

หนา บทคัดยอ..................................................................................................................................Abstract...................................................................................................................................กิตติกรรมประกาศ...................................................................................................................สารบัญ.....................................................................................................................................สารบัญตาราง............................................................................................................................สารบัญแผนภูมิ........................................................................................................................สารบัญภาพ..............................................................................................................................

(1) (3) (5) (6) (8) (9)

(10)

บทที ่ 1. บทนํา 1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา..............................................................

1.2 วัตถุประสงคของการวิจัย.......................................................................................1.3 ขอบเขตในการวิจัย................................................................................................1.4 นิยามตัวแปร........................................................................................................

1 9 9 9

2. วรรณกรรมและงานวิจัยที่เกี่ยวของ 2.1 โรคเบาหวาน.......................................................................................................

2.2 ภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวาน...................................................................... 2.3 ปจจัยเส่ียงตอการเกิดภาวะแทรกซอนของโรคเบาหวานตามกรอบทฤษฎี การพยาบาลของคิง.............................................................................................. 2.4 การประเมินภาวะแทรกซอนของระบบประสาทสวนปลายโดยการตรวจเทา..... 2.5 บทบาทพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชนในการจัดการภาวะแทรกซอนของ โรคเบาหวานในชุมชน.........................................................................................2.6 กรอบแนวคิดในการวิจัย......................................................................................

14 19

32 47

51 54

3. วิธีดําเนินงานวิจัย 3.1 ประชากรและกลุมตัวอยาง.............................................................55

(6)

สารบัญ (ตอ) หนา 3.2 เครื่องมือท่ีใชในการวิจัย........................................................................................

3.3 การเก็บรวบรวมขอมูล......................................................................................... 3.4 การวิเคราะหขอมูล...............................................................................................

56 59 62

4. ผลการศึกษา 4.1 ลักษณะท่ัวไปและขอมูลสุขภาพของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน...............

4.2 การรับรูของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ตอโรคความรุนแรงของโรค บทบาท ของครอบครัว บทบาทของชุมชน และบทบาทในการจัดการโรคเบาหวาน รวมท้ังความเครียด การจัดการความเครียดและระดับความเครียด.......................4.3 การตรวจรางกาย...................................................................................................4.4 การศึกษาคาสัมประสิทธ์ิสหสัมพันธระหวางตัวแปร...........................................4.5 การศึกษาปจจัยทํานายการเกิดภาวะแทรกซอนในผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน................................................................................................................

65

71 78 84

84

5. สรุปผลการวิจัย อภิปราย และขอเสนอแนะ 5.1 สรุปผลการวิจัย....................................................................................................

5.2 อภิปรายผลการวิจัย................................................................................................5.3 ขอเสนอแนะ.........................................................................................................

89 93 98

บรรณานุกรม............................................................................................................................ 100 ภาคผนวก ผนวก ก. คําช้ีแจงและการพิทักษสิทธิกลุมตัวอยางในการเขารวมวิจัย......................

ผนวก ข. ขอตกลงเบ้ืองตนของการใชสถิติการวิเคราะหถดถอยแบบขั้นตอน........... ผนวก ค. รายช่ือผูทรงคุณวุฒิตรวจสอบเครื่องมือท่ีใชเก็บรวบรวมขอมูล.................

110 121 128

ประวัติผูเขียน........................................................................................................................... 129

(7)

สารบัญตาราง

ตารางที ่ หนา 4.1 ขอมูลท่ัวไปและขอมูลสุขภาพของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน จําแนกตาม

จํานวนและรอยละ...................................................................................................4.2 จํานวน รอยรอยละ คาเฉล่ียและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานของผูเปนเบาหวาน ชนิดท่ี 2 ในชุมชน จําแนกตามการรับรูของผูเปนเบาหวาน.......................................4.3 จํานวน รอยละ คาเฉล่ียและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน จําแนกตามการรับรูบทบาทของครอบครัว บทบาทของชุมชน และ บทบาทของพยาบาลในการจัดการโรคเบาหวาน.....................................................4.4 จํานวน รอยละ คาเฉล่ียและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานของผูเปนเบาหวาน ชนิดท่ี 2 ในชุมชน จําแนกตามการรับรูบทบาทของชุมชนในการจัดการโรคเบาหวาน.........4.5 จํานวน รอยละ คาเฉล่ียและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน ตามความเครียด การจัดการความเครียด และระดับความเครียดของ ผูเปนเบาหวาน.........................................................................................................4.6 จํานวน รอยละ คาเฉล่ียและสวนเบ่ียงเบนมาตรฐานของผูเปนเบาหวานชนิดท่ี 2 ในชุมชน จําแนกตามการตรวจรางกาย......................................................................................

66

74

75

77

77

80

(8)

สารบัญแผนภูมิ

แผนภูมิที ่ หนา 2.1 กรอบแนวคิดในการวิจัย............................................................................................. 54

(9)

สารบัญภาพ

ภาพที่ หนา 2.1 การเกิดภาวะแทรกซอนจากโรคเบาหวาน..................................................................

2.2 อุปกรณการตรวจเทาโมโนฟลาเมนท.........................................................................2.3 ตําแหนงการตรวจสอบประสาทรับความรูสึกท่ีเทา....................................................2.4 วิธีการตรวจสอบประสาทความรูสึกท่ีเทาดวยโมโนฟลาเมนท..................................

24 48 49 50

(10)

บทที่ 1

บทนํา

1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา

เบาหวานเปนโรคเรื้อรังท่ีเปนปญหาสาธารณสุขท่ีสําคัญ เพราะจํานวนผูปวยท่ีมากขึ้นและผลกระทบของโรค ซ่ึงกอใหเกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจของบุคคล ครอบครัว และของรัฐ ทําให ผูเปนโรคนี้มีคุณภาพชีวิตท่ีลดลง โดยเฉพาะจากภาวะแทรกซอนตาง ๆ ท่ีมักเกิดขึ้นตามมาและยากตอการรักษา เชน ความผิดปกติของปลายระบบประสาท จอประสาทตาเส่ือม โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง โรคไต รวมถึงแผลบริเวณเทา (วรรณี นิธิยานันท และคณะ. 2550) จากการศึกษาขององคการอนามัยโลกและมูลนิธิเบาหวานนานาชาติ (International Diabetes Federation : IDF) พบวาปจจุบันมีผูเปนเบาหวานราว 246 ลานคนท่ัวโลก และจะเพ่ิมเปน 2 เทาตัวในอีก 20 ปขางหนา ซ่ึงสวนใหญจะเปนการเพ่ิมขึ้นในประเทศกําลังพัฒนา (ธงชัย ประฏิภาณวัต. 2550) ในป พ.ศ. 2546-2548 พบวา ท่ัวโลกมีประชากรปวยเปนโรคเบาหวานจํานวน 150 ลานคน สูงกวาท่ีคาดการณไวถึง 26 ลานคน และเสียชีวิตสูงมากถึง 3.2 ลานคนตอป โดยมีอัตราเสียชีวิต 6 คนตอนาที ขณะท่ีปพ.ศ. 2550 พบผูปวยโรคนี้ เพ่ิมขึ้น 1 คนในทุก ๆ 5 วินาที และเสียชีวิตแลวเกือบ 4 ลานคน สวนขอมูลจากสหพันธเบาหวานนานาชาติ ไดคาดการณไววาจํานวนผูท่ีเปนโรคเบาหวานจะเพ่ิมเปน 380 ลานคนในป พ.ศ. 2568 ในจํานวนนี้ 4 ใน 5 เปนชาวเอเชีย (สํานักงานกองทุนสนับสนุนและสรางเสริมสุขภาพ. 2550) โดยพบวา ในประเทศอินเดียมีจํานวนผูเปนเบาหวานมากท่ีสุด คือ 79.4 ลานคน รองลงมา คือ จีน 42.3 ลานคน และสหรัฐอเมริกา 30.3 ลานคน (เอ่ียมศิริ กิจประเสริฐ. 2550) สําหรับประเทศสหรัฐอเมริกา นั้นพบวา ผูเปนเบาหวานมีจํานวนเพ่ิมขึ้นรอยละ 5.9 (ฉัตรชัย ศรีบัณฑิต. 2551) ในประเทศไทยนั้นโรคเบาหวานเปนปญหาสาธารณสุขสําคัญเชนเดียวกับระดับสากลเนื่องจากเปนสาเหตุการเจ็บปวยและการตายท่ีสําคัญของคนไทย รวมท้ังอัตราความชุกมีแนวโนมสูงขึ้นเปนลําดับ (สถิติการเฝาระวังโรค สํานักระบาดวิทยา. 2549) โดยในชวงป พ.ศ. 2546-2548 พบวา มีผูเสียชีวิตจากโรคเบาหวานปละ 200,000 คน (เยาวรัตน ปรปกษขาม และคณะ. 2549) ในป 2550 มีประมาณ 400,000 ราย เสียชีวิตแลวเกือบ 8,000 คน และจากการศึกษาของ วิโรจน เจียมจรัส

2.6 กรอบแนวคิดในการวิจัย

แผนภูมิที่ 2.1 กรอบแนวคิดที่ใชในการวิจัย

ระบบบุคคล - อาย ุ - เพศ - ระดับการศึกษา - ฐานะทางเศรษฐกิจ - ระยะเวลาท่ีเปนโรคเบาหวาน - ระดับน้ําตาลในเลือด - การรับรูเกี่ยวกับโรค - ความสามารถในการควบคุมโรคของตนเอง - ภาวะน้ําตาลในเลือดสูง

- ภาวะแทรกซอนทางตา - ภาวะแทรกซอนทางไต - ภาวะแทรกซอนทางระบบประสาทและการเกิดแผลท่ีเทา

ระบบสังคม - บทบาท อํานาจหนาท่ีทางสังคม - ความเครียด

ระบบระหวางบุคคล

- การรับรูตอบทบาทของคนใน ครอบครัวในการจัดการเบาหวาน ใหผูเปนเบาหวาน - การรับรูตอบทบาทของพยาบาลในการจัดการเบาหวานใหผูเปนเบาหวาน

54

กลุมตัวอยางสวนใหญรักษาโรคเบาหวาน โดยใชสิทธิหลักประกันสุขภาพถวนหนา/สิทธิประกันสังคม/สิทธิผูสูงอายุ (รอยละ 77.7) รองลงมา คือ ใชสิทธิราชการ (รอยละ 17.0) และเสีย คารักษาเอง (รอยละ 4.3)

ผูเปนเบาหวานโดยมากเปนหัวหนาครอบครัว (รอยละ 38.0) รองลงมา คือ เปนสมาชิก (รอยละ 32.0) และแมบาน (รอยละ 30.0) ผูท่ีมีอํานาจหรือมีบทบาทมากท่ีสุดในบาน คือ ตัวผูเปนเบาหวานเอง (รอยละ 52.4) ลูกหลาน (รอยละ 30.3) และคูสมรส (รอยละ 14.3) และครึ่งหนึ่งจะเปนผูดูแลตนเอง (รอยละ 55.0) รองลงมา ลูกหลานเปนผูดูแล (รอยละ 34.0) และสามีหรือภรรยาเปนผูดูแล (รอยละ 10.4)

กลุมตัวอยางเกือบท้ังหมดเคยไดรับความรูเรื่องโรคเบาหวาน (รอยละ 97.0) โดยไดรับความรูจากบุคลากรทางการแพทยเปนหลัก (รอยละ 92.7) รองลงมา คือ จากเอกสารหรือคูมือหรือแผนพับ (รอยละ 14.7) และวิทยุ/โทรทัศน (รอยละ 8.0) สวนใหญออกกําลังกาย (รอยละ 74.0) โดยเดินเร็วมากท่ีสุด (รอยละ 36.50) รองลงมา คือ กายบริหาร (รอยละ 24.77) และวิ่งเหยาะ (รอยละ 13.98) จํานวนครั้งท่ีออกกําลังกายในแตละสัปดาหท่ีมากท่ีสุด คือ 3-4 ครั้ง (รอยละ 48.64) รองลงมา คือ 1-2 ครั้ง (รอยละ 44.54) และ 5-7 ครั้ง (รอยละ 6.82) ระยะเวลาท่ีใชออกกําลังกาย แตละครั้ง คือ 30 นาที (รอยละ 37.72) รองลงมา คือ 15 นาที (รอยละ 32.28) และนอยกวา 15 นาที (รอยละ 12.28)

ตารางที่ 4.1

ขอมูลทั่วไปและขอมูลสุขภาพของผูเปนเบาหวานชนิดที่ 2 ในชุมชน จําแนกตามจํานวนและรอยละ

ขอมูลทั่วไปและขอมูลสุขภาพ จํานวน รอยละ เพศ ชาย หญิง

รวม

92 208 300

30.70 69.30 100.00

66

ตารางที่ 4.1 (ตอ)

ขอมูลทั่วไปและขอมูลสุขภาพ จํานวน รอยละ อายุ (ป) 35 – 55 ป 56 – 75 ป 76 – 96 ป

รวม

82 177 41 300

27.30 59.10 13.60 100.00

สถานภาพสมรส โสด คู หมาย หยา แยก

รวม

25 211 56 8

300

8.30 70.30 18.70 2.70

100.00 ศาสนา พุทธ คริสต

รวม

299 1

300

99.70 0.30

100.00 ระดับการศึกษา ไมไดเรียน ประถมศึกษา มัธยมศึกษา ประกาศนียบัตร/อนุปริญญา ปริญญาตร ี

รวม

27 212 38 8 15 300

9.00 70.60 12.70 2.70 5.00

100.00

67

บรรณานุกรม

กาญจนา ประสารปราน. (2535) ความสัมพันธระหวางความสามารถในการดูแลตนเองกับ พฤติกรรมการดูแลตนเองเกี่ยวกับการควบคุมอาหารในผูปวยเบาหวาน. วิทยานิพนธ วท.ม. (สาขาวิชาพยาบาลศาสตร) กรงุเทพมหานคร : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล. กันต เชิญรุงโรจน. (2550) รายงานลการสํารวจพฤติกรรมเส่ียงโรคไมติดตอและการบาดเจ็บ. กรุงเทพมหานคร : สํานักงานโรคไมติดตอ กระทรวงสาธารณสุข. กระทรวงสาธารณสุข. (2549) ขอมูลโรคไมติดตอและบาดเจ็บ. นนทบุรี : กระทรวงสาธารณสุข. กระทรวงสาธารณสุข. (2550) โรคเร้ือรังภัยคุกคามสุขภาพคนไทย. นนทบุร ี: กระทรวงสาธารณสุข. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2549) วารสารสุขภาพจิตแหงประเทศไทย. 14 (3) หนา 199-200. เกศินี ไขนิล. (2536) ความสัมพันธระหวางความเชื่อดานสุขภาพกับพฤติกรรมการดูแลตนเอง ของหญิงตั้งครรภเบาหวาน. วิทยานิพนธ วท.ม. (สาขาวิชาการพยาบาลศาสตร) กรุงเทพมหานคร : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล. จารุนันทร สมณะ. (2541) การสอนอยางมีแบบแผนและการเยี่ยมบานที่มีผลตอการลดระดับ น้ําตาลในเลือดและควบคุมภาวะแทรกซอนของผูปวยเบาหวานโรงพยาบาลแมออน จังหวัดเชียงใหม. วิทยานิพนธ ส.ม. (สาธารณสุขศาสตร) เชียงใหม : มหาวิทยาลัยเชียงใหม. จิรประภา ภาวิไล. (2535) การศึกษาการรับรูตอภาวะสุขภาพ พฤติกรรมการดูแลตนเองและ ภาวะสุขภาพของผูปวยภายหลังการผาตัดเปลี่ยนลิ้นหัวใจ. วิทยานิพนธ วท.ม. (สาขาวิชาพยาบาลศาสตร) กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยมหิดล. จิรพงศ อุกะโชค. (2543) แผลที่เทาเหตุเกิดโรคเบาหวานอีก 20 ป. นนทบุรี : โรงพยาบาล นนทเวช. ฉวีวรรณ ทองสาร. (2550) การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเพ่ือการจัดการตนเองในการบริโภค อาหารของผูปวยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไมสามารถควบคุมระดับน้ําตาลในเลือด. สารนิพนธ พย.ม. (สาขาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน) นครศรีธรรมราช : มหาวิทยาลัย วลัยลักษณ. ฉัตรชัย ศรีบัณฑิต. (2551) เบาหวานนับวันกลายเปนโรคยอดฮิต. [ออนไลน] แหลงท่ีมา : http://www.absolute-health.org/doc-003.htm (17 กรกฎาคม 2553)

100

บรรณานุกรม (ตอ) ฉัตรวลัย ใจอารีย. (2533) ความสัมพันธระหวางการสนับสนุนทางสังคม พฤติกรรมการดูแล สุขภาพกับคุณภาพชีวิตของผูปวยหัวใจวายเลือดคั่ง. วิทยานิพนธ วท.ม. (สาขาพยาบาลศาสตร) กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยมหิดล. ชัชลิต รัตรสาร. (2546) INTENSIVE THERAPY OF TYPE 2 DIABETES. สงขลา : ภาควิชาอายุรศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร. ชัยชาญ ดีโรจนวงศ และ กอบชัย พัววิไล. (2546) การวินิจฉัยและจําแนกโรคเบาหวาน. ตําราโรคเบาหวาน สมาคมตอมไรทอแหงประเทศไทย กรุงเทพมหานคร. มหาวิทยาลัยมหิดล : เรือนแกวการพิมพ. เชิดศักดิ ์ แวดประเสริฐ และ สาธิต นฤภัย. (2550) เคร่ืองวัดความดันโลหิต. [ออนไลน] แหลงท่ีมา : http//www.medi.moph.go.th/education/Tpum.pdf (11 กรกฎาคม 2553) ดรุณี ชุณหะวัต.ิ (2551) การดูแลผูปวยเร้ือรังแบบมีสวนรวม : มิตรภาพบําบัด. กรุงเทพมหานคร : ภาควิชาพยาบาลศาสตร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธิบด.ี ทิพวรรณ วัฒนเวช. (2548) อิทธิพลของปจจัยคัดสรรและพฤติกรรมการดูแลตนเองตออาการ ทองอืดของผูปวย หลังผาตัดชองทอง. [ออนไลน] แหลงท่ีมา : http://www.sirirajmedj.com/ content.php?content_id=86 (10 เมษายน 2553) เทพ หิมะทองคํา และคณะ. (2548) ความรูเร่ืองเบาหวานฉบับสมบูรณ. กรงุเทพมหานคร : วิทยพัฒน. ธงชัย ประฏิภาณวัตร. (2550) “หลักการดูแลรักษาผูปวยเบาหวาน” อายุรศาสตรอีสาน. 6 (3) หนา 78-93. ธนวรรณ เมาฬีทอง. (2551) การพัฒนาแนวทางการปฏิบัติเพ่ือสรางความตระหนักรูในการ ปองกันภาวะน้ําตาลในเลือดต่ําของผูปวยเบาหวานชนิดที่ 2 ในศูนยสุขภาพชุมชน.

วิทยานิพนธ พย.ม. (สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน) สมุทรปราการ : มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต.ิ

นิตยา แยมมี. (2550) แนวปฏิบัติการพยาบาลผูปวยโรคไตเร้ือรังระยะที่ 2 จากเบาหวาน เพ่ือชะลอการเส่ือมของไต. วิทยานิพนธ พย.ม. (สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน) สมุทรปราการ : มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต.ิ เนติ สุขสมบูรณ และคณะ. (2548) ระบบการใชยาในโรงพยาบาลเพ่ือความปลอดภัยของผูปวย.

: กรุงเทพมหานคร หนวยงานเภสัชกรรม.

101

ภาคผนวกที่ 2 ตัวอยางการศึกษาอิสระ (6 หนวยกิต)

ปจจัยที่มีอิทธิพลตอผูบริจาคโลหิตประจําในการเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด

FACTORS INFLUENCING REPEATED BLOOD DONORS FOR BECOMING BONE MARROW DONORS

โดย นางสาวศิริเพ็ญ จันทจร

การศึกษาอิสระนี้เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

สาขาวิชาการจัดการระบบสุขภาพ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

พ.ศ. 2550

การศึกษาอิสระ ปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอผูบริจาคโลหิตประจําในการเปนผูบริจาค เซลลตนกําเนิด Factors Influencing Repeated Blood Donors for Becoming Bone Marrow Donors

ชื่อนักศึกษา นางสาวศิริเพ็ญ จันทจร รหัสประจําตัว 464061 สาขาวิชา การจัดการระบบสุขภาพ ปการศึกษา 2549 ______________________________________________________________________________ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ไดตรวจสอบและอนุมัติใหการศึกษาอิสระฉบับนี้ เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต เม่ือวันท่ี 29 ธันวาคม พ.ศ.2549 _________________________________________คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย (ผูชวยศาสตราจารยพรรณราย แสงวิเชียร) คณะกรรมการสอบการศึกษาอิสระ _________________________________________อาจารยท่ีปรึกษา (อาจารย ดร.วิรัตน ทองรอด) _________________________________________กรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.ปราโมทย ทองกระจาย) _________________________________________กรรมการ (ผูชวยศาสตราจารยเสาวลักษณ ลักษมีจรัลกุล)

การศึกษาอิสระ ปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอผูบริจาคโลหิตประจําในการเปนผูบริจาค เซลลตนกําเนิด Factors Influencing Repeated Blood Donors for Becoming Bone Marrow Donors

ชื่อนักศึกษา นางสาวศิริเพ็ญ จันทจร รหัสประจําตัว 464061 สาขาวิชา การจัดการระบบสุขภาพ ปการศึกษา 2549

บทคัดยอ

การศึกษาอิสระนี้เปนการศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพท่ีมีวัตถุประสงค เพ่ือศึกษาเหตุผล ทัศนคติและแรงจูงใจในการบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูบริจาคโลหิตประจําและปญหา อุปสรรค พรอมท้ังเสนอแนวทางในการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด จากกลุมผูบริจาคโลหิตประจํา ซ่ึงเปนผูบริจาคโลหิต 2 ครั้งขึน้ไป เปนผูใหขอมูลหลัก 3 กลุมไดแก กลุมท่ี 1 กลุมผูบริจาคโลหิตประจํา ท่ียังไมไดลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด จํานวน 16 ราย กลุมท่ี 2 กลุมผูบริจาคโลหิตประจําท่ีลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดแลวจํานวน 6 ราย และกลุมท่ี 3 กลุมผูบริจาคโลหิตประจําท่ีลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดและไดบริจาคเซลลตนกําเนิดแลว จํานวน 2 ราย ทําการรวบรวมขอมูลโดยใชวิธีสัมภาษณเชิงลึก และการสังเกต หลังจากไดขอมูลครบตามประเด็นท่ีตองการจึงทําการวิเคราะหเนื้อหาดวยการถอดขอความจากเครื่องบันทึกเสียงแบบคําตอคําและทําการวิเคราะหขอมูล

ผลการศึกษาพบวาผูใหขอมูลหลักเปนเพศหญิง รอยละ 58.33 เพศชาย รอยละ 41.67 มีอายุเฉล่ีย 28.92±5.52ป การศึกษาระดับปริญญาตรีรอยละ 66.67 และสถานภาพทางครอบครัวรอยละ 70.83 เปนโสด ผูใหขอมูลหลักรอยละ 33.33 มาบริจาคโลหิต 1 ครั้งตอป และรอยละ 29.17 มาบริจาคโลหิต 2 ครั้งตอป เหตุผลท่ีมาบริจาคโลหิตประจํา รอยละ 41.67 มีความเช่ือดานจิตใจท่ีอยากชวยเหลือผูอ่ืน รอยละ 33.33 มีความเช่ือดานสุขภาพรางกายท่ีดีขึ้น ผูใหขอมูลหลักกลุมท่ี 1 นั้นรอยละ 31.25 ไมเคยรูเรื่องเกีย่วกับเซลลตนกําเนิดเลย แตกลุมท่ี 2 และกลุมท่ี 3 นั้นรูเรื่องเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิดแลว โดยท่ีผูใหขอมูลท่ีรับรูแลวนั้น รอยละ 31.58 รูจากแผนพับประชาสัมพันธ, รอยละ 26.31 รูจากอินเตอรเนต, รอยละ 26.31 รูจากโทรทัศนและรอยละ 10.53 รูจากเจาหนาท่ีประชาสัมพันธ ผูใหขอมูลหลักในกลุมท่ี 1 ยังมีความรูและความเขาใจในเรื่องเซลลตนกําเนิดไม

(1)

เพียงพอ แตกลุมท่ี 2 และกลุมท่ี 3 ทราบและเขาใจขอมูลเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิดและการบริจาคเซลลตนกําเนิดมากกวาท้ังในเรื่องของประโยชน คุณสมบัติรวมถึงวิธีการบริจาคเซลลตนกําเนิด สวนเหตุผลท่ีสนใจทําใหลงทะเบียนเพ่ือบริจาคเซลลตนกําเนิด พบวาผูใหขอมูลหลักกลุมท่ี 1 รอยละ 50.00 สนใจเพราะอยากชวยเหลือผูอ่ืน และรอยละ 37.50 เขาใจถึงความตองการใชเซลลตนกําเนิดในการรักษาผูปวย กลุมท่ี 2 รอยละ 50.00 ลงทะเบียนเพราะมีความรูเดิมจากอาชีพการงานทําใหมีความเขาใจ และเห็นถึงประโยชนของเซลลตนกําเนิด จึงบริจาคเซลลตนกําเนิด รอยละ 33.33 อยากชวยเหลือผูอ่ืน กลุมท่ี 3 ยินยอมบริจาคเซลลตนกําเนิด เนื่องจากอยากชวยเหลือผูอ่ืนและมีความรูในเรื่องเซลลตนกําเนิดเปนอยางดี และเหตุผลท่ีจะทําใหผูบริจาคโลหิตไมสนใจลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดนั้น มีเหตุผลมาจากการขาดความรู และความเขาใจ ซ่ึงหากผูบริจาคโลหิตมีความรูและความเขาใจเรื่องเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิดตนแลว สวนใหญจะตัดสินใจลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด ปจจัยดานครอบครัว สังคม และเศรษฐกิจนั้นมีสวนรวมในการตัดสินใจ

สาเหตุของปญหาการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด พบวาผูใหขอมูลหลัก มีความคิดเห็นวารอยละ 37.50 เกิดจากความไมรู รอยละ 25.00 เกิดจากความไมเขาใจ และ รอยละ 33.33 เกิดจากความรูสึกกลัว โดยรวมแลวเกิดจากความไมรู ไมเขาใจเรื่องของการบริจาคเซลลตนกําเนิดอยางเพียงพอ การแกไขปญหาและรณรงค เ พ่ือการเพ่ิมจํานวนผูบริจาค เซลลตนกําเนิด ผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม ใหความเห็นไปในทางเดียวกันวาแนวทางท่ี 1 ตอง จัด กา รด า นก าร ปร ะชา สัม พัน ธ ก าร เ พ่ิ มช องท าง กา ร ส่ือ ปร ะช าสัมพัน ธ รว มถึ ง การประชาสัมพันธ ไปยังสวนภูมิภาคใหมากขึ้น แนวทางท่ี 2 การขอความรวมมือกับบุคลากรภายในสนับสนุน ในการประชาสัมพันธ เชิญชวนผูบริจาคโลหิตมาบริจาคเซลลตนกําเนิด และ ขอความรวมมือจากหนวยงานในภาครัฐและภาคเอกชน เพ่ือตั้งเปนโครงการหรือชมรมผูบริจาคเซลลตนกําเนิด เพ่ือชวยสงเสริมการประชาสัมพันธ และแนวทางสุดทายการชวยเหลือ ดานงบประมาณและกําลังคน ซ่ึงตองขอการสนับสนุนจากหนวยงานตาง ๆ ท้ังภาครัฐและเอกชนใหเขามาชวยเหลือ

(2)

Title Factors Influencing Repeated Blood Donors for Becoming Bone Marrow Donors

By Miss. Siripen Chanthachorn Identification No. 464061 Degree Master of Sciences (M.S.) Major Health System Management Academic Year 2006

ABSTRACT

This independent study was a qualitative research in order to study the reasons, attitudes, motivations, problems / obstacles, and ways to increase the quantity of bone marrow donors deriving from repeated blood donors who had donated their blood more than 2 times. 24 repeated blood donors were selected as key informants for this study by chance. They were divided into 3 groups:- Group I, 16 repeated blood donors who had not registered to be bone marrow donors yet ; group II, 6 repeated blood donors who had already registered to be bone marrow donors ; and group III, 2 repeated blood donors who had already registered to be bone marrow donors, and donated their bone marrow already. The data were collected by using in-depth interviews and observations. After receiving the complete data according to the raised issues, the data were analyzed by the content analysis methodology. The findings of this study were as followed : 58.33% of key informants were female, their average age was 28.92+5.52 years old, 66.67% graduated at undergraduate level, and 70.83% were single. 33.33% had donated their blood 1 time per year and 29.17% had done 2 times per year. For the reasons of repeated blood donation, 41.67% of them believed that it was good to help other people, 33.33% believed that it was good for their health. 31.25% of group I had not heard about the bone marrow donation before, but group II and III had already known. 31.58% of the ones who had already known about the bone marrow got the knowledge from the brochures, 26.31% from the internet, 26.31% from the television, and 10.53% from public relation (PR) personnel, the knowledge and understanding of key informants in group I were poor while the other groups were good including the benefit, the characteristic of donors and the

(3)

method of bone marrow donation. And the reasons, why they were interested in registering, were found that 50.00% in group I wanted to help other people, and 37.50% had realized the lack of the bone marrow to cure the patients. 50.00% of group II registered because they were health professionals and known bone marrow, and, thus, they were willing to donate their bone marrow. And 33.33% of them wanted to help other people. Group III, they donated bone marrow because they wanted to help other people and they had known well about the bone marrow. On the contrary, the reasons why the blood donors were not interested in registering to be the bone marrow donors were the lack of knowledge and understanding. If the blood donors had had sufficient knowledge and understanding about the bone marrow, most of them would have registered to be the bone marrow donors. The other factors to make decision in donating their bone marrow were their family, society, and economic situation. The problems/obstacles on the increasing of the quantity of the bone marrow donors were found that 37.50% of the blood donors had insufficient knowledge about the bone marrow, 25.00% had no understanding and 33.33% were discouraging to donate it. The problems were, in general, caused by the insufficient knowledge about the bone marrow. The solution and the campaigns for increasing the quantity of the bone marrow donors were stated from the opinions of all 3 groups in the same way as followed:

1) Increasing the PR achieves, more media and channels of advertising especially to the up country region.

2) Cooperating with the donation officers to persuade the blood donors to register as bone marrow donors.

3) The budget and manpower supports of both government and private sectors.

(4)

กิตติกรรมประกาศ

การศึกษาอิสระฉบับนี้สําเร็จไดดวยความกรุณาของอาจารย ดร.วิรัตน ทองรอด อาจารยท่ีปรึกษาการศึกษาอิสระท่ีไดเสียสละเวลาใหคําปรึกษาแนะนํา ตรวจแกไขขอบกพรองตาง ๆ และใหขอคิดเห็นท่ีเปนประโยชนอยางมากในการทําการวิจัย ตลอดท้ัง รศ.ดร.ปราโมทย ทองกระจาย และ ผศ.เสาวลักษณ ลักษมีจรัลกุล ท่ีไดกรุณาใหขอเสนอแนะท่ีเปนประโยชนตอผูวิจัย ทําใหการศึกษาอิสระเลมนี้สําเร็จลุลวงดวยด ี กราบขอบพระคุณผูใหขอมูลหลักทุกทานท่ีกรุณาใหความรวมมือและใหขอมูลท่ีเปนประโยชนในการวิจัยครั้งนี้ ทายสุดนี้ผูเขียนกราบขอบพระคุณบิดา มารดา และสมาชิกทุกคนในครอบครัว รวมท้ังเพ่ือนรวมงานท่ีซ่ึงไดสนับสนุนใหกําลังใจและชวยเหลือในการวิจัยครั้งนี้ตลอดมา

ศิริเพ็ญ จันทจร

(5)

สารบัญ

หนา บทคัดยอภาษาไทย…………………………………………………………………… (1) Abstract…………………………………………………………………………….... (3) กิตติกรรมประกาศ……………………………………………………………………. (5) สารบัญ………….......………………………………………………………………... (6) สารบัญตาราง……...……………………………………………………………........ (8) สารบัญแผนภูมิ………....……………………………………………………………. (10) สารบัญภาพ....................................................................................................... (11) บทที ่

1. บทนํา 1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา………………………………… 1 1.2 คําถามในการวิจัย………………………………...................………….. 3 1.3 วัตถุประสงคของการวิจัย…………………………… ...………………… 3 1.4 สมมติฐานการวิจัย............................................................................. 3 1.5 ขอบเขตการวิจัย……………………………………...…....……………. 4 1.6 ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ.................................................................. 4 1.7 นิยามเฉพาะของคําศัพทในการวิจัย……………………………………... 4 1.8 กรอบแนวคิดของการวิจัย................................................................... 5

2. เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของ 2.1 ทฤษฎีและแนวคิดเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิด..………………………………. 6 2.2 ทฤษฎีและแนวคิดเกี่ยวกับการบริจาคโลหิต/เซลลตนกําเนิด..…………… 16 2.3 ทฤษฎีและแนวคิดเกี่ยวกับทัศนคติและแรงจูงใจเกี่ยวกับ

การบริจาคเซลลตนกําเนิด.....................................................………… 23 2.4 งานวิจัยท่ีเกี่ยวของกับแรงจูงใจ.......……………………………………… 34

(6)

สารบัญ (ตอ)

บทที ่ หนา 3. วิธีดําเนินการวิจัย

3.1 ประชากรและกลุมตัวอยางท่ีศึกษา..……………………………………... 35 3.2 เครื่องมือท่ีใชในการวิจัย…………………………......…………………… 35 3.3 การเก็บรวบรวมขอมูล……………………..…………………………….. 37 3.4 จริยธรรมในการวิจัยและการพิทักษสิทธ์ิกลุมตัวอยาง............................ 39 3.5 การวิเคราะหขอมูล………………..……………………………………… 39 3.6 ความเช่ือถือไดของขอมูล……………..….………………………………. 40

4. ผลการวิจัย 4.1 ขอมูลสวนบุคคลท่ัวไป..…………………………………………………. 43 4.2 ความรู ความเขาใจเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิดและการบริจาคเซลลตนกําเนิด 56 4.3 ทัศนคติและแรงจูงใจตอการบริจาคเซลลตนกําเนิด............................... 62 4.4 ปญหาและอุปสรรคในการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด............... 70 4.5 แนวทางการแกไขปญหาการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด........... 74

5. สรุปอภิปรายผลและขอเสนอแนะ 5.1 สรุป................................................................................................ 82 5.2 อภิปรายผล.................………………………………………………… 85 5.3 ขอเสนอแนะ...............………………………………………………… 93 5.4 ประสบการณท่ีไดรับ……………………………………………………. 94 5.5 ขอจํากัดการวิจัย..........................…………………………………….. 95 5.6 ขอเสนอแนะในการวิจัยครั้งตอไป....................................................... 95

บรรณานุกรม………………………………………………………………………… 96 ภาคผนวก ผนวก ก. แนวทางการสัมภาษณ………………………………...........……….. 103 ผนวก ข. หนังสือยินยอมเขารวมการวิจัย ………………………………........... 105 ประวัติผูเขียน.……………………………………………………………………….. 108

(7)

สารบัญตาราง

ตารางที ่ หนา 2.1 ประเภทของทฤษฎีแรงจูงใจ................................………………………… 27

2.2 ทฤษฎีลําดับขั้นความตองการของมาสโลว……...………………………… 28 4.1 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม............................................ 44 4.2 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม

เพศของผูใหขอมูลหลัก.......................................................................... 45 4.3 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม

ชวงอายุของผูใหขอมูลหลัก.................................................................. 46 4.4 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม ระดับการศึกษาของผูใหขอมูลหลัก....................................................... 46 4.5 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม สถานภาพทางครอบครัวของผูใหขอมูลหลัก........................................... 47 4.6 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม

ลักษณะอาชีของผูใหขอมูลหลัก............................................................ 48 4.7 ลักษณะท่ัวไปของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม โดยแบงตาม รายไดตอเดือนของผูใหขอมูลหลัก....................................................... 48 4.8 จํานวนและความถ่ีของการบริจาคโลหิตและเหตุผลของการบริจาคโลหิต ประจําของผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม..................................................... 50 4.9 จํานวนและความถ่ีของการบริจาคโลหิตของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม......................................................................... 51 4.10 รอยละของเหตุผลของการบริจาคโลหิตของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม........................................................................ 53 4.11 แหลงขอมูลท่ีรับรูเกี่ยวกับการบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูใหขอมูลหลัก ท้ัง 3 กลุม.......................................................................................... 58 4.12 จํานวนผูใหขอมูลท่ีรับรูเกี่ยวกับการบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูใหขอมูลหลัก

เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม....................................................................... 59 4.13 รอยละของแหลงขอมูลท่ีผูใหขอมูลหลักรับรูเกี่ยวกับเซลลตนกําเนิดของ ผูใหขอมูลหลักเปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม.................................................. 60

(8)

สารบัญตาราง (ตอ)

ตารางที ่ หนา 4.14 เหตุผลท่ีสนใจ/ไมสนใจลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดของ ผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม...................................................................... 63 4.15 จํานวนของเหตุผลท่ีสนใจ/ไมสนใจลงทะเบียนเปนผูบริจาคเซลลตนกําเนิด

ของผูใหขอมูลหลักเปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม.............................................. 64 4.16 ปจจัยภายนอกท่ีสงผลตอการตัดสินใจบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูใหขอมูลหลัก ท้ัง 3 กลุม............................................................................................ 68 4.17 สาเหตุของปญหาการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูใหขอมูลหลัก ท้ัง 3 กลุม.................................................................. ......................... 71 4.18 สาเหตุของปญหาการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดของผูใหขอมูลหลัก เปรียบเทียบท้ัง 3 กลุม........................................................................... 72 4.19 แนวทางการแกไขปญหาการเพ่ิมจํานวนผูบริจาคเซลลตนกําเนิดของ ผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม....................................................................... 75 4.20 แนวทางการมีสวนรวมในการสงเสริมการบริจาคเซลลตนกําเนิด ของผูใหขอมูลหลักท้ัง 3 กลุม................................................................. 80

(9)

สารบัญแผนภูมิ

แผนภูมิที ่ หนา 1.1 กรอบแนวคิดของการศึกษาวิจัย........................................................... 5

2.1 ความสัมพันธระหวางทฤษฎีเนื้อหาของแรงจูงใจ…………………......... 30

(10)

สารบัญภาพ

ภาพที่ หนา 2.1 ลักษณะการเก็บเซลลตนกําเนิดดวยเครื่อง Automated Blood Cell Separator 20 2.2 ลักษณะการคืนเซลลตนกําเนิดใหผูปวยทางหลอดเลือดดํา………………… 21 2.3 ลักษณะการเจาะเก็บเซลลตนกําเนิดบริเวณไขกระดูกชวงสะโพก................ 22

(11)

ประวัติผูเขียน

ชื่อ-สกุล นางสาวศิริเพ็ญ จันทจร วัน เดือน ปเกิด 27 กรกฎาคม 2523 ที่อยู 66/1 หมู 7 ซอยกันเอง ถนนปูเจาสมิงพราย ตําบลสําโรงใต

อําเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2544 วิทยาศาตรบัณฑิต มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

รุนท่ี 7 พ.ศ. 2546 เขาศึกษาตอระดับมหาบัณฑิตสาขาการจัดการระบบสุขภาพ

มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ ประวัติการทํางาน พ.ศ.2545 นักเทคนิคการแพทยประจําหองปฎิบัติการดานเนื้อเยื่อ ศูนยบริการโลหิตแหงชาติ สภากาชาดไทย ตําแหนงและสถานที่ทํางานในปจจุบัน พ.ศ. 2548 - ปจจุบัน นักเทคนิคการแพทยประจําหองปฎิบัติการ บริษัทไทย สเตมไลฟ จํากัด กรุงเทพมหานคร

108

ภาคผนวกที่ 3 ตัวอยางการศึกษาอิสระ (3 หนวยกิต)

การพัฒนากิจกรรมทางการตลาดสําหรับสถาบันอุดมศึกษาเอกชนของไทย MARKETING ACTIVITY DEVELOPMENT FOR PRIVATE HIGHER

EDUCATION INSTITUTIONS OF THAILAND

โดย นางสาวกันตฤทัย เมฆสุทร

การศึกษาอิสระนี้เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

พ.ศ. 2553

การศึกษาอิสระ การพัฒนากิจกรรมทางการตลาดสําหรับสถาบันอุดมศึกษาเอกชนของไทย

Marketing Activity Development for Private Higher Education Institutions of Thailand

ชื่อนักศึกษา นางสาวกันตฤทัย เมฆสุทร รหัสประจําตัว 516027 หลักสูตร บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต ปการศึกษา 2553 ______________________________________________________________________________ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ ไดตรวจสอบและอนุมัติใหการศึกษาอิสระฉบับนี้ เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต เม่ือวันท่ี 3 พฤศจิกายน พ.ศ.2553 _________________________________________คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย (ผูชวยศาสตราจารยพรรณราย แสงวิเชียร) คณะกรรมการสอบการศึกษาอิสระ _________________________________________อาจารยท่ีปรึกษา (อาจารย ดร. พวงชมพู โจนส) _________________________________________กรรมการ (ผูชวยศาสตราจารย สถาพร ปนเจริญ) _________________________________________กรรมการ (อาจารยรุงฤดี รัตนวิไล)

การศึกษาอิสระ การพัฒนากิจกรรมทางการตลาดสําหรับสถาบันอุดมศึกษาเอกชนของไทย Marketing Activity Development for Private Higher Education Institutions

of Thailand ชื่อนักศึกษา นางสาวกันตฤทัย เมฆสุทร รหัสประจําตัว 516027 หลักสูตร บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต ปการศึกษา 2553

บทคัดยอ

การศึกษางานวิจัยในครั้งนี้มีวัตถุประสงคเพ่ือศึกษาปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือกเขาศึกษา กิจกรรมทางการตลาดท่ีนักเรียนและอาจารยแนะแนวใหความสําคัญ และทัศนคติของอาจารย แนะแนวตอสถาบันอุดมศึกษาเอกชน เครื่องมือท่ีใชในการเก็บรวบรวมขอมูลสําหรับการวิจัย เชิงปริมาณ ไดแก แบบสอบถาม โดยสอบถามจากนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จํานวน 413 ชุด การวิเคราะหขอมูลใชสถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) และใชสถิติเชิงอนุมาน (Inferential Statistics) การวิจัยครั้งนี้กําหนดความมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 สวนการวิจัย เชิงคุณภาพดําเนินการสัมภาษณอาจารยแนะแนว จํานวน 6 ราย

ผลการศึกษา พบวาผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนผูหญิง อาย ุ17 ป มีระดับผลการเรียน 3.00 – 3.50 ศึกษาอยูระดับช้ันมัธยมศึกษาปท่ี 6 สังกัดโรงเรียนประเภทรัฐบาล มีภูมิลําเนาอาศัยอยูภาคใต มีรายไดรวมตอเดือนของครอบครัวเฉล่ีย 10,001–15,000 บาท กรณีท่ีสอบเขามหาวิทยาลัยของรัฐบาลไมได จะเลือกมหาวิทยาลัยเอกชนรองลงมา โดยเลือกมหาวิทยาลัยหัวเฉียว เฉลิมพระเกียรติเปนอันดับหนึ่ง รองลงมาคือ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ นักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย สวนใหญใหความวนใจเขารวมกิจกรรมทางการตลาด คือ การเขาเยี่ยมชมมหาวิทยาลัย (Open House) และบุคคลท่ีมีอิทธิพลตอการตัดสินใจ คือ ตัวของนักเรียนเอง ในการประเมินความสามารถของนักเรียนพบวานักเรียนประเมินตนเองวามีความสามารถปานกลาง และปจจัยท่ีมีอิทธิพลท่ีสงผลตอการเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชนในทุกปจจัย ผลการเปรียบเทียบปจจัยท่ีมีอิทธิพลท่ีสงผลตอการเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน จําแนกตามขอมูลสวนบุคคล พบวา กลุมตัวอยางท่ีมีเพศ ภูมิภาคท่ีอาศัย แตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 และเกรดเฉล่ียสะสม รายไดรวมตอเดือนของครอบครัวไมแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 และขอมูลสวนบุคลจําแนกตามเพศ เกรดเฉล่ียสะสมสงผลตอการเลือกประเภทสถาบันอุดมศึกษา

(1)

แตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 จําแนกตามภูมิภาคท่ีอาศัย และรายไดรวมตอเดือนของครอบครัวสงผลตอการเลือกประเภทสถาบันอุดมศึกษาไมแตกตางกันอยางมีนัยสําคัญทางสถิติท่ีระดับ 0.05 และการประเมินความสามารถตนเองตอการเขารวมกิจกรรมทางการตลาดท่ีสถาบันอุดมศึกษาเอกชนจัดขึ้น มีความสัมพันธแบบแปรผกผันตามกัน สวนการสัมภาษณอาจารยแนะแนวเกี่ยวกับทัศนคติของอาจารยแนะแนวตอสถาบันอุดมศึกษาเอกชน พบวา อาจารยแนะแนวมีทัศนคติในดานบวกตอสถาบันอุดมศึกษาเอกชนในดานความไววางใจและเช่ือม่ันความมีช่ือเสียง และการไดรับการยอมรับมาตรฐานความทันสมัย หลักสูตรสาขาวิชาท่ีหลากหลาย มีส่ืออุปกรณ การเรียนการสอนท่ีทันสมัย และอาจารยใหการดูแลนักศึกษาเปนอยางดี รวมถึงการจัดกิจกรรมทางการตลาดท่ีสถาบันอุดมศึกษาเอกชนควรจัดกิจกรรมมากท่ีสุดใหกับนักเรียน ซ่ึงจะสงผลตอ การตัดสินใจเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน คือ กิจกรรมเยี่ยมชมมหาวิทยาลัย (Open House) และควรมีการเสริมทักษะความรูท่ีเปนประโยชนตอการสอนของอาจารยแนะแนวดวย

(2)

กิตติกรรมประกาศ

การศึกษาอิสระฉบับนี้เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต ไดสําเร็จลุลวงดวยดี ดวยความกรุณาเปนอยางยิ่งของอาจารยท่ีปรึกษา อาจารย ดร. พวงชมพู โจนส และคุณนิชาภา จุลประยูร ซ่ึงไดเสียสละเวลาอันมีคาในการใหคําปรึกษาและคําแนะนําแกไขขอบกพรองรวมท้ัง ขอคิดเห็นตาง ๆ อันเปนประโยชน จนทําใหการศึกษาอิสระฉบับนี้สําเร็จลงไดดวยดี ผูวิจัยขอกราบขอบพระคุณอยางสูงไว ณ ท่ีนี ้

ขอขอบพระคุณมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติเปนอยางสูงท่ีใหโอกาสและให การสนับสนุน ทําใหผูวิจัยไดรับการสนับสนุนทุนการศึกษาในครั้งนี้ และจะขอระลึกถึงดวย ความซาบซ้ึงตลอดไป ขอกราบขอบพระคุณคณาจารยคณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยหัวเฉียว เฉลิมพระเกียรติและคณาจารยจากมหาวิทยาลัยตาง ๆ ท่ีใหคําแนะนําส่ังสอน ตลอดระยะเวลาท่ี ผูทําการศึกษา

ผูวิจัยไดรับความชวยเหลืออยางดียิ่งจากผูบังคับบัญชา และเพ่ือนรวมงานจากมหาวิทยาลัย หัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ และมหาวิทยาลัยกรุงเทพ คุณชัยรถ หมอเมือง และคุณบุบผา กล่ินพุฒ ท่ีชวยสนับสนุนในการทําวิจัยการศึกษาอิสระนี้ และขอขอบคุณเจาหนาท่ีจากบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติท่ีชวยอํานวยความสะดวกในการติดตอประสานงาน และขอบคุณเพ่ือน ๆ นักศึกษา M.B.A.12 ท่ีคอยชวยเหลือคอยใหกําลังใจและเปนท่ีปรึกษาใหแกผูวิจัยตลอดมา

ทายสุดนี้ ขอกราบขอบพระคุณ คุณพอ คุณแม รวมท้ังทุกคนในครอบครัวท่ีไดใหท้ังความรัก ความหวงใย อันเปนส่ิงสําคัญท่ีทําใหผูวิจัยมีกําลังใจในการศึกษามาโดยตลอด ผูวิจัยหวังเปนอยางยิ่งวาการศึกษาอิสระฉบับนี้จะเปนประโยชนแกผูสนใจศึกษาคนควาหาความรูเพ่ิมเติมในโอกาสตอไป

กันตฤทัย เมฆสุทร

(3)

สารบัญ

หนา บทคัดยอ…………………………………………………………………………………….. (1) กิตติกรรมประกาศ………………….………………………………………….…………….. (3) สารบัญ..................................................................................................................................... (4) สารบัญตาราง........................................................................................................................... (6) สารบัญแผนภูมิ........................................................................................................................ (8) บทที ่

1. บทนํา 1.1 ความเปนมาและความสําคัญของปญหา.............................................................. 1 1.2 วัตถุประสงคในการศึกษา.................................................................................... 5 1.3 ขอบเขตในการศึกษา........................................................................................... 6 1.4 นิยามศัพทท่ีใชในการศึกษาวิจัย.......................................................................... 6 1.5 ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับจากการศึกษา............................................................ 7

2. แนวคิด ทฤษฎี และงานการวิจัยที่เกี่ยวของ 2.1 แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับแรงจูงใจ........................................................................... 9 2.2 แนวคิดเรื่องปจจัยท่ีเปนแรงจูงใจในการศึกษาตอ................................................ 14 2.3 แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับการตัดสินใจ..................................................................... 15 2.4 แนวคิดทฤษฎีระบบ............................................................................................. 18 2.5 แนวคิดเรื่องทัศนคต.ิ........................................................................................... 20 2.6 ปจจัยเกี่ยวกับการตัดสินใจศึกษาตอ.................................................................... 21 2.7 งานวิจัยท่ีเกี่ยวของ............................................................................................... 24 2.8 กรอบแนวคิดในการศึกษา................................................................................... 26 2.9 สมมติฐานในการศึกษา........................................................................................ 27

(4)

สารบัญ (ตอ)

บทที ่ หนา 3. วิธีการดําเนินการวิจัย

3.1 ขอมูลและแหลงขอมูล......................................................................................... 28 3.2 ประชากรและกลุมตัวอยาง.................................................................................. 29 3.3 เครื่องมือท่ีใชในการรวบรวมขอมูล..................................................................... 31 3.4 การสรางและพัฒนาเครื่องมือ.............................................................................. 34 3.5 การเก็บรวบรวมขอมูล......................................................................................... 35 3.6 การวิเคราะหขอมูล.............................................................................................. 35 3.7 ระยะเวลาท่ีใชในการศึกษาวิจัย........................................................................... 36

4. ผลการศึกษา 4.1 การวิเคราะหขอมูลโดยใชสถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistic).................... 39 4.2 ผลการทดสอบสมมติฐานโดยใชสถิติเชิงอนุมาน (Inferential Statistic)……….. 50 4.3 ขอมูลเบ้ืองตนของผูถูกสัมภาษณ........................................................................ 62 4.4 ผลการสัมภาษณของอาจารยแนะแนวการศึกษา.................................................. 62

5. สรุปผลการศึกษา อภิปรายผล และขอเสนอแนะ 5.1 สรุปผลการศึกษา................................................................................................. 71 5.2 อภิปรายผล.......................................................................................................... 75 5.3 ขอจํากัดของการวิจัย............................................................................................ 78 5.4 ขอเสนอแนะ........................................................................................................ 78 บรรณานุกรม............................................................................................................................ 81 ภาคผนวก ผนวก ก. ภาพตัวอยางกิจกรรมทางการตลาด.............................................................. 84 ผนวก ข. แบบสอบถามการวิจัยเชิงปริมาณ................................................................ 87 ผนวก ค. แบบสอบถามการวิจัยเชิงคุณภาพ................................................................ 92 ประวัติผูเขียน........................................................................................................................... 95

(5)

สารบัญตาราง

ตารางที ่ หนา 1.1 ขอมูลจํานวนสถาบันอุดมศึกษาท่ีสังกัดสํานักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา............ 2 1.2 ขอมูลจํานวนสถาบันอุดมศึกษาเอกชนจําแนกภูมิภาคตามท่ีตั้งของสถาบัน

(รวมวิทยาเขต)…………………………………………………………………….

3 2.1 จํานวนกลุมตัวอยางจําแนกตามภูมิภาค.................................................................... 31 3.1 ระยะเวลาดําเนินการ................................................................................................. 37 4.1 จํานวนและรอยละจําแนกตามเพศของกลุมตัวอยาง………………………………. 39 4.2 จํานวนและรอยละจําแนกตามอายุของกลุมตัวอยาง................................................. 39 4.3 จํานวนและรอยละจําแนกตามระดับผลการเรียนของกลุมตัวอยาง........................... 40 4.4 จํานวนและรอยละจําแนกตามระดับช้ันการศึกษาของกลุมตัวอยาง......................... 40 4.5 จํานวนและรอยละจําแนกตามโปรแกรมท่ีศึกษาของกลุมตัวอยาง........................... 41 4.6 จํานวนและรอยละจําแนกตามประเภทของโรงเรียนกลุมตัวอยาง............................ 41 4.7 จํานวนและรอยละจําแนกตามภูมิภาคท่ีอาศัยของกลุมตัวอยาง................................ 42 4.8 จํานวนและรอยละจําแนกตามรายไดรวมตอเดือนของครอบครัวกลุมตัวอยาง…… 42 4.9 จํานวนและรอยละของกลุมตัวอยางท่ีเลือกประเภทของสถาบันอุดมศึกษา.............. 43

4.10 จํานวนและรอยละของการเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชนของกลุมตัวอยาง............ 44 4.11 จํานวนและรอยละจําแนกตามกิจกรรมทางการตลาดท่ีกลุมตัวอยางใหความสนใจ 45 4.12 จํานวนและรอยละจําแนกตามบุคคลท่ีมีอิทธิพลตอการตัดสินใจเลือก

สถาบันอุดมศึกษาของกลุมตวัอยาง..........................................................................

45 4.13 คาเฉล่ียของกลุมตัวอยางแสดงถึงการประเมินตนเองกอนการตัดสินใจเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชน........................................................................................................................

46 4.14 ระดับความสําคัญท่ีมีอิทธิพลตอการตัดสินใจเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน.......... 48 4.15 ความสัมพันธระหวางเพศกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชน..........................................................................................

51 4.16 ความสัมพันธระหวางเกรดเฉล่ียสะสมกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชน..........................................................................................

52 4.17 ความสัมพันธระหวางภูมิภาคท่ีอาศัยกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชน………………………………..…………………………

53

(6)

สารบัญตาราง (ตอ)

ตารางที ่ หนา 4.18 การทดสอบรายคูของภูมิภาคท่ีอาศัยกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชนดานคาใชจายและทุนการศึกษา.........................................

54 4.19 การทดสอบรายคูของภูมิภาคท่ีอาศัยกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือก

สถาบันอุดมศึกษาเอกชนดานอิทธิพลท่ีเกี่ยวของกับการตัดสินใจ...........................

55 4.20 ความสัมพันธระหวางรายไดรวมตอเดือนของครอบครัวกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอ

การเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน...........................................................................

56 4.21 การทดสอบรายคูของรายไดรวมตอเดือนของครอบครัวกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอ

การเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน ดานคาใชจายและทุนการศึกษา.........................

57 4.22 ความสัมพันธระหวางขอมูลสวนบุคคลท่ีแตกตางกันสงผลตอการเลือกประเภท

ของสถาบันการศึกษา...............................................................................................

59 4.23 ความสัมพันธระหวางความสามารถของนักเรียนกับการเขารวมกิจกรรม

ทางการตลาดท่ีสถาบันอุดมศึกษาเอกชนจัดขึ้น........................................................

60 4.24 รายละเอียดของผูตอบแบบสัมภาษณ....................................................................... 62 5.1 สรุปผลการวิเคราะหและทดสอบสมมติฐานขอมูลสวนบุคคลท่ีแตกตางกันสงผล

ตอการใหความสําคัญกับปจจัยท่ีมีอิทธิพลตอการเลือกสถาบันอุดมศึกษาเอกชน....

73 5.2 ขอมูลสวนบุคคล ไดแก เพศ เกรดเฉล่ียสะสม ภูมิภาคท่ีอาศัย และรายไดรวมตอ

เดือนของครอบครัวท่ีแตกตางกันสงผลตอการเลือกประเภทสถาบันอุดมศึกษา......

73

(7)

สารบัญแผนภูมิ

แผนภูมิที ่ หนา 1.1 ขอมูลจํานวนนักศึกษาใหมของสถาบันอุดมศึกษาเอกชนบางแหง

ตั้งแตปการศึกษา 2549 – 2553...............................................................................

4 2.1 ทฤษฎีลําดับขั้นความตองการของมาสโลว............................................................ 11 2.2 องคประกอบของระบบ......................................................................................... 19 2.3 กรอบแนวคิด......................................................................................................... 26

(8)

ประวัติผูเขียน ชื่อ - สกุล นางสาวกันตฤทัย เมฆสุทร วัน เดือน ปเกิด 22 ตุลาคม 2522 ที่อยูปจจุบัน 399/38 หมูท่ี 8 ถนนปูเจาสมิงพราย ตําบลสําโรงกลาง

อําเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ 10130 ประวัติการศึกษา พ.ศ. 2540 คณะบริหารธุรกิจ สาขาวิชาการเงิน มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ พ.ศ. 2551 เขาศึกษาตอปริญญาโทหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต

มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิประวัติการทํางาน พ.ศ. 2544 – 2552 นักวิชาการการศึกษาแผนกรับนักศึกษา สํานักทะเบียนและประมวลผล มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ ตําแหนงและสถานที่ทํางานในปจจุบัน พ.ศ. 2553 – ปจจุบัน หัวหนาแผนกรับนักศึกษา สํานักทะเบียนและประมวลผล มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรต ิ

95