�1

စားသးသအကာအကြယေပးေရးဥပေဒ  (၂၀၁၄  ခႏစ၊  ၿပညေထာငစလႊတေတာဥပေဒ  အမတ  ၁၀။)  

၁၃၇၅  ခႏစ၊  တေပါငးလဆနး  ၁၄  ရက  (၂၀၁၄  ခႏစ၊  မတလ  ၁၄  ရက)  

ၿပညေထာငစလႊတေတာသည  ဤဥပေဒက  ၿပ႒ာနးလကသည။  

အခနး  (  ၁  )  အမညႏငအဓပၸာယေဖာၿပခက  

၁။      ဤဥပေဒက  စားသးသ  အကာအကြယေပးေရး  ဥပေဒဟ  ေခၚတြငေစရမည။  

၂။    ဤဥပေဒတြငပါရေသာ  ေအာကပါစကားရပမားသည  ေဖာၿပပါအတငးအဓပၸာယ  သက  ေရာကေစရမည-­      (က)  စားသးသ  ဆသညမာ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  ကနသြယ  ေရာငးဝယ  မႈအတြက  မဟတဘ  စားေသာကၿခငး  သ႔မဟတ  သးစြၿခငး  ၿပသက    ဆသည။      (   ခ   )  စားသးသ  အကာအကြယေပးေရး   ဆသညမာ   ကနစည   သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ  ႏ ငစပလဥး၍  စားသးသအားဥပေဒဆငရာ  အကာအကြယေပးေရး၊  ကနးမာေရး  ႏင  ေဘးဥပဒအႏရာယ  ကငးရငးေရးဆငရာ  အာမခခကေပးေရးက  ဆသည။      (   ဂ   )ကနစည   ဆသညမာ   လအမားအသးၿပႏငရနႏင   စားသးရန   တ႔အတြက   ထေတြ႕  ႏ ငေသာ   သ႔မဟတ   အၿပညအဝမထေတြ႕ႏငေသာ၊  ေ႐ႊ႕ေၿပာငးႏငေသာ  သ႔မ  ဟတ  မေ႐ႊ႕ေၿပာငးႏငေသာ၊  စားသးႏငေသာ  သ႔မဟတ  မစားသးႏငေသာ  ကန  သြယႏငသညအရာက  ဆသည။      (ဃ)   ဝနေဆာငမႈ   ဆသညမာ   လ႕အဖြ႕အစညးတြင   လပငနး   သ႔မဟတ   လပေဆာငမႈ   အသြငၿဖင   စားသးသ၏   လအပခကက   ၿဖညဆညးေပးသည  ေဆာင႐ြကမႈက  ဆသည။      (  င  )  ကနသြယမႈ  ဆသညမာ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  တနဖး  သတမတ၍  အကးအၿမတရရေစရန  ရည႐ြယေဆာင႐ြကေသာ  အေရာငးအဝယ  ၿပလပၿခငး  က  ဆသည။      (   စ   )ေၾကာၿငာ   ဆသညမာ   တစဦးတစေယာကက   ၿဖစေစ၊   အသငးအဖြ႕   တစခကၿဖစ  ေ စ၊   လပငနးတစရပကၿဖစေစ   ထတလပေသာ   ကနစညႏင  ေဆာ င ႐ြ ကေ ပး  ေ သာ   ဝ နေ ဆာ င မႈ က အ မား ၿ ပ ည သ သ ရ ရ န   အ သေ ပး ထ တ ၿ ပ နေ သာ  ေ ဆာ င ႐ြ က   မႈ က   ဆ သ ည ။ယငးစကားရပတြငလထဆကသြယေရးနညးလမးၿဖင  ေဆာင႐ြက  ၿခငးလညး  ပါဝငသည။      (ဆ)    စးပြားေရးလပငနးရင  ဆသညမာ  ကနစညက  ထတလပၿခငး၊  ၿဖန႔ၿဖးၿခငး၊  သေလာငၿခငး၊  သယယပ႔ေဆာငၿခငး၊  ေရာငးခၿခငး၊  ၿပၿပငထတလပၿခငး၊  ၿပညပ   သ႔တငပ႔ၿခငး၊ၿပညပမတငသြငးၿခငး၊ၿပနလညေရာငးခၿခငးကၿဖစေစ၊   ဝနေဆာငမႈ  ေ ပးၿခငးကၿဖစေစ၊  ေ ၾကာၿငာလပငနးလပကငၿခငးကၿဖစေစ  တစဦးခငးေသာ  လညးေကာငး၊  အဖြ႕အစညးႏငေသာလညးေကာငး  ေဆာင႐ြကသက  ဆသည။      (   ဇ   )   လမလညလညၿဖားမႈ   ဆသညမာ   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈႏင   စပလဥး၍   စားသးသ   ထငေယာငထငမားၿဖစေစရန   ရည႐ြယခကၿဖင  မားယြငးေသာ  ေ ဖာၿပ   မႈ   ကၿဖစေစ၊   မမနကနေသာ  ေ ၾကာၿငာကၿဖစေစ  သေဘာ႐းၿဖင  ေဆာင႐ြကၿခငး   မဟတသည   ၿပလပမႈကလညးေကာငး၊   ကနစည  သ ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈႏ င   စပလဥးသည   သဘာ၀အရညအေသြးက ၿဖစေစ၊   ထတလပမႈ ၿဖစစဥက ၿဖစေစ၊  ေ ဆာင႐ြကမႈ   ၿဖစစဥက ၿဖစေစ၊  ဝေသသလကၡဏာကၿဖစေစ၊   သတမတထား  ေ သာ   စခနစၫႊနးကၿဖစေစ၊   ရည႐ြယခကကၿဖစေစ၊   အေရအတြကကၿဖစေစ   အမားၿပညသက  ယၾကညမႈလြမားစြာလကခရန  မ႐းမေၿဖာငေသာ  သေဘာၿဖင  ၿပလပမႈက  လညးေကာငး  ဆသည။      (ဈ   )   ပကစးဆး႐ႈးမႈ   ဆသညမာ  ေ သဆးမႈ၊   လပဂၢလ   နစနာဆး႐ႈးမႈႏင  ေ ႐ႊ႕ေၿပာငးႏင  ေ သာ   သ႔မဟတ   မေ႐ႊ႕ေၿပာငးႏငေသာ   ပစၥညးတစရပရပ  နစနာဆး႐ႈးမႈက  ဆ  သည။      (ည)   အေရာငးၿမငတငၿခငး   ဆသညမာ   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈက   စားသး   သက   ပမကယၿပန႔စြာ   ဝယယရန   သ႔မဟတ   အသးၿပရန  ရည႐ြယေဆာင႐ြက  ၿခငးက  ဆသည။      (   ဋ   )   စား သး သအ ၿ င ငး ပြား မႈေ ၿ ဖ ရ ငးေ ရးအဖြ ႕   ဆသည မာ   စး ပြားေ ရး   လ ပ င နး ရ ငႏ င   စား သး သ တ ႔အ ၾကား   က န စ ည   သ ႔ မ ဟ တ  ဝနေဆာငမႈႏငစပလဥး၍ၿဖစပြားေသာ  အၿငငးပြားမႈက  ညႏႈငးေၿဖရငးေပးရန  ဤဥပေဒအရ  ဖြ႕စညးေသာအဖြ႕က  ဆ  သည။      (  ဌ  )  ဝနႀကးဌာနဆသညမာ  ၿပညေထာငစအစးရ  စးပြားေရးႏငကးသနးေရာငးဝယေရး  ဝနႀကးဌာနက  ဆသည။      (  ဍ  )  ဗဟေကာမတ  ဆသညမာ  ဤဥပေဒအရ  ဖြ႕စညးထားေသာ  စားသးသအကာ  အကြယေပးေရး  ဗဟေကာမတက  ဆသည။      (  ဎ  )    ဦးစးဌာန  ဆသညမာ  ကးသနးေရာငးဝယေရးႏင  စားသးသေရးရာ  ဦးစးဌာနက  ဆသည။  

အခနး  (  ၂  )  ရည႐ြယခကမား  

၃။  စားသးသအကာအကြယေပးေရးဥပေဒ၏  ရည႐ြယခကမားမာ  ေအာကပါအတငး  ၿဖစ  သည-­  

�2

   (က)   စားသးသတ႔သည   မမတ႔၏အခြငအေရးမားက   သရနားလည၍  ေ တာငးဆရယ  ႏ ငရနႏင   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈက   သးစြရာတြင  လမလညလညၿဖား  မႈတ႔  မခရေစရန၊      (  ခ  )  စားသးသတ႔၏အခြငအေရးမားက  ထေရာကစြာ    ကာကြယႏငေသာစနစ  တစ  ရပ  ေပၚေပါကလာေစရန၊      (  ဂ  )  စားသးသအား  ဥပေဒအရအကာအကြယေပးၿခငး၊   မနကနရငးလငးသည  သ  တငးအခကအလကမား   ၿဖန႔ေဝအသေပးၿခငးတ႔  ပါဝငေသာ  စားသးသ  အကာ  အကြယေပးေရးလပငနး  အစအမ  ေပၚေပါကလာေစရန၊      ( ဃ ) စး ပြားေ ရး လ ပ င နး ရ င တ ႔ က   စား သး သ အ ကာ အ ကြ ယေ ပးေ ရး လ ပ င နး   အေ ပ ၚ   အေ လး ထား လ က နာ ၿ ခ ငး ၿ ဖ င  လပငနးမားေဆာင႐ြကရာတြငတာဝနယမႈရေသာ  အၿပအမမား  ၿဖစေပၚေစရန၊      (   င   )   စားသးသတ႔၏  ေ ဘးဥပဒအႏရာယ   ကငးရငးေရး၊     ကနးမာေရး၊   စတေကနပမႈ   ရရေစေရးတ႔အတြက   အာမခခကေပးႏငသည   အရညအေသြး  ၿမငမားေသာ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ  ေဖာေဆာင  ၿဖညဆညးေပးရန။  

အခနး  (  ၃  )  ဗဟေကာမတဖြ႕စညးၿခငး  

၄။  ၿပညေထာငစအစးရအဖြ႕သည-­      (က)   စးပြားေရးႏငကးသနးေရာငးဝယေရးဝနႀကးဌာန   ၿပညေထာငစ   ဝနႀကးက   ဥက႒   အၿဖစလညးေကာငး၊   သကဆငရာဝနႀကးဌာနမားမ  ဒတယဝနႀကးမား၊   သက   ဆငရာအစးရဌာန   အဖြ႕အစညးမားမအႀကးအကမား၊   အစးရမဟတေသာ   အဖြ႕   အစညးမားမ   ကယစားလယမားႏင  က ၽြ မး က င သ မား က   အ ဖြ ႕ ဝ င မား အ ၿ ဖ စ   လ ညးေ ကာ ငး ၊   ဥ က ႒ က   တာ ဝ နေ ပး အ ပ ၿ ခ ငး ခ ရ သ မား က   အ တြ ငးေ ရး မးႏ င  တြဖကအတြငးေရးမးအၿဖစလညးေကာငးပါဝငသည  စားသးသအကာအကြယ  ေပးေရးဗဟေကာမတက  ဖြ႕စညးရမည။      (  ခ  )  ပဒမခြ(က)  အရ  ဖြ႕စညးေသာ  ဗဟေကာမတက  လအပသလ  ၿပငဆင  ဖြ႕စညး  ႏငသည။  

အခနး(၄)  ဗဟေကာမတ၏  လပငနးတာဝနမား  

၅။    ဗဟေကာမတ၏လပငနးတာဝနမားမာ  ေအာကပါအတငးၿဖစသည-­      (က)  ဤဥပေဒ၏  ရည႐ြယခကမားေအာငၿမငေစရန  အေကာငအထညေဖာ  ေဆာင  ႐ြကၿခငး၊      (   ခ   )   စားသးသ   အကာအကြယေပးေရးဆငရာမဝါဒမား   ခမတေဆာင႐ြကရာတြင   ၿပညေထာငစ   အစးရအဖြ႕သ႔   အႀကဉာဏမား၊  ေ ထာကခခကမားႏင  ပပးမႈမား  ေဆာင႐ြကေပးၿခငး၊      (  ဂ  )  ကနစည၊  ဝနေဆာငမႈႏငစပလဥး၍  စားသးသေဘးဥပဒ  အႏရာယကငးရငး  ေရးအတြက  ကြငးဆငးေလလာေဆာင႐ြက  ၿခငး၊      ( ဃ ) အ စး ရ မ ဟ တေ သာ   စား သး သ အ ကာ အ ကြ ယေ ပးေ ရး ဆ င ရာ အ ဖြ ႕ မား   ဖြ ႕ စ ညး  ေ ဆာ င ႐ြ ကႏ ငေ ရးႏ င   ယ ငး အ ဖြ ႕ မား ၏  လပငနးေဆာင႐ြကမႈမားဖြ႕ၿဖးတးတက  ေရးအတြက  အားေပးေဆာင႐ြကၿခငး၊      (  င  )    စားသးသအကးစးပြားအတြက  လထဆကသြယေရးနညးလမးမားၿဖင  သတငး  ၿဖန႔ေဝေပးၿခငးႏင  စားသးသတ႔၏  သေဘာထားက  ရယၿခငး၊      (   စ   )   စား သး သ ထ မ ၿ ဖ စေ စ ၊   စား သး သ အ ကာ အ ကြ ယေ ပးေ ရး ဆ င ရာ   အ ဖြ ႕ အ စ ညး မား  ႏ င အ ၿ ခား အ ဖြ ႕ အ စ ညး မား ထ မ ၿ ဖ စေ စ  စားသးသအကာအကြယေပးေရးႏင  စပ  လဥးသည  တငၾကားမႈမားက  လကခေၿဖရငးေပးၿခငး၊      (ဆ)   စားသးသ   အကာအကြယေပးေရးလပငနးႏင   စပလဥးၿပး   စစတမးမား  ေ ကာက   ယ၍   သေတသနၿပၿခငးႏင   ယငးသေတသနၿပမႈမားက  ၿပနလညသးသပ၍  စားသးသမား၏  အကးအတြက  လအပသလ  ေဆာင႐ြကေပးၿခငး၊      (  ဇ  )  အၿပညၿပညဆငရာ  အဖြ႕အစညးမား၊  ေဒသဆငရာအဖြ႕အစညးမားႏင  ဆက  သြယေဆာင႐ြကၿခငး၊      (  ဈ  )  ေဘးဥပဒအႏရာယရေသာ  စားသးရနမသငသည  ကနစညႏင  စပလဥး၍  တားၿမစႏငရန  သကဆငရာဌာန၊  အဖြ႕အစညးမားသ႔  အေၾကာငးၾကားၿခငး၊      (ည)   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈ   စခနစၫႊနးကၽြမးကငမႈအဖြ႕မားႏင   ဓာတခြ   ခနးမားက   လအပပါက  သတမတခကမားႏငအည  ဖြ႕စညးေပးႏငရန  သပၸႏင  နညးပညာဝနႀကးဌာန  ႏင  ညႏႈငးေဆာင႐ြကၿခငး၊      (   ဋ   )   စားသးသအကးစးပြားက     ကာကြယေပးရနႏင   ယငးတ႔၏အေရးကစၥမားက   ထ  ေ ရာကစြာ  ေ ဆာင႐ြကႏငရန   စးပြားေရးလပငနးရငမားက  ပညာေပးၿခငး၊      (  ဌ  )  စားသးသအၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ႕က  ခမတေသာ  စမခန႔ခြေရးၿပစဒဏ  အ  ေပၚ  အယခမႈက  အဆးအၿဖတေပးၿခငး၊      (  ဍ  )  တညဆဥပေဒႏငအည  ဖြ႕စညးၿပးၿဖစသညအစးရမဟတေသာစားသးသအကာ  အကြယေပးေရးအသငးအဖြ႕မားႏင  ပးေပါငးေဆာင႐ြကၿခငး။      

�3

       

အခနး(၅)  စားသးသ၏  အခြငအေရးႏငတာဝနမား  

၆။(က)  စားသးသ၏အခြငအေရးမားမာ  ေအာကပါအတငးၿဖစသည-­            (၁)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  ေဘးဥပဒအႏရာယ  ကငးရငးစြာ  အသးၿပႏငၿခငး၊          (၂)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈကေ႐ြးခယႏငၿခငးႏင  ဝနခကတၿပ  ထားေသာတနဖး၊  စညးကမးခကမား၊  အာမခမႈတ႔ႏငအညရယႏငၿခငး၊          (၃)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ၏  အေၿခအေန၊  အာမခခကတ႔ႏင  စပ  လဥး  သည  သတငးအခကအလကမားက  ၿပညစမနကနစြာ  ရယခြင  ရၿခငး၊          (၄)   စားသးသ  အသးၿပေသာ   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈႏင   စပလဥး  သည  အၿငငးပြားမႈအေပၚ   ၾကားနာေၿဖရငးေပးရနအေရးဆတငတနးႏင   ၿခငး၊  စားသးသအကာအကြယေပးမႈမား  ရရႏငၿခငးႏင  မနကနေသာ  ေၿဖရငးမႈရရႏငၿခငး၊          (၅)  ခြၿခားဆကဆမႈမရသည  မၽတေသာ  ဆကဆမႈႏင  ဝနေဆာငမႈ  ရရၿခငး။      (  ခ  )  စားသးသ၏တာဝနမားမာ  ေအာကပါအတငးၿဖစသည-­          (၁)  ေဘးဥပဒအႏရာယကငးရငးေစရန  ရည႐ြယေဖာၿပထားေသာ    ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈဆငရာသတငးအခကအလကႏငလမးၫႊနခက  မားက  လကနာေဆာင႐ြကၿခငး၊          (၂)  စားသးသအၿငငးပြားမႈမားတြင  သငေလာစြာ  ေၿဖရငးေပးသည  စားသး  သအၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ႕၏  ဆးၿဖတခကမားက  လကနာၿခငး၊          (၃)  စးပြားေရးလပငနးရငမားအေပၚ  ထခကနစနာေစရန  ရည႐ြယ၍  မဟတ  မမန  စြပစြေၿပာဆမႈ  ၿပလပၿခငး  တ႔က  ေရာငၾကဥၿခငး၊          (၄)   စားသးသအၿငငးပြားမႈကသကဆငရာမေၿဖရငးေနစဥ   လထဆကသြယ  ေ ရးနညးလမးမားၿဖငၿဖစေစ၊   အၿခားနညးလမးၿဖငၿဖစေစ   သကဆငရာ  စးပြားေရးလပငနးရငအေပၚ  ထခကနစနာေစရနေၿပာဆၿခငး၊  ေရးသား  ၿခငးႏင  ၿပမၿခငးတ႔က  ေရာငၾကဥၿခငး။  

အခနး(၆)  စးပြားေရးလပငနးရင၏  အခြငအေရးႏင  တာဝနမား  

၇။            (က)                    စးပြားေရးလပငနးရင၏အခြငအေရးမားမာ  ေအာကပါအတငး  ၿဖစသည  -­                      (၁)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ  အေရာငးအဝယ  ၿပလပရာတြင  သေဘာတညခကမား၊  တနဖးမားႏငအည  ေငြေပးေခမႈ  လကခ  ရယၿခငး၊          (၂)  စားသးသအၿငငးပြားမႈတြင  ဥပေဒအရ  ကာကြယခခ  ေခပခြင  ရရၿခငး၊          (၃)  စားသးသ၏ဆး႐ႈးနစနာမႈသည  မမ၏ကနစည  သ႔မဟတ  ဝန  ေဆာငမႈေၾကာင  မဟတပါက  နာမညေကာငးၿပနလည  ရရေရး  ေဆာင႐ြကႏငၿခငး၊          (၄)   စားသးသ၏   ဆး႐ႈးနစနာမႈသည   ၎ဝယယေသာ   ကနစည   သ႔မ   ဟတ   ဝနေဆာငမႈေၾကာင   မဟတေၾကာငး   ဥပေဒႏငအည   သကေသၿပႏငပါက  နာမညေကာငးက  ၿပနလညရရႏငၿခငး။      (  ခ  )  စးပြားေရးလပငနးရင၏တာဝနမားမာ  ေအာကပါ  အတငးၿဖစသည-­          (၁)  စးပြားေရးလပငနးက  စးပြားေရးကငဝတ  စညးကမးႏငအည    လပကငၿခငး၊          (၂)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈအေပၚ  ရငးလငးမနကနေသာ  သတငးအခကအလကမားေပးၿခငး  ၊  

�4

       (၃)  စားသးသမားက  ခြၿခားမႈမရဘ  ေၿဖာငမတမနကနစြာ  ဆကဆ  ၿခငး၊          (၄)  ေရာငးဝယေသာ  သ႔မဟတ  ထတလပေသာ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈကသတမတထားေသာ  စခနစၫႊနး၊  အရညအေသြး  မားအေပၚ  အေၿခခ၍  အာမခခကေပးၿခငး၊          (၅)   အရညအေသြးစမးသပရန   လအပေသာ   ကနစည   သ ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈက   ဝယယၿခငးမၿပမ   စားသးသမားအား   စမးသပ  ႏ ငသည  အခြငအေရးေပးၿခငး၊          (၆)   အာမခေပးထားသည   ကာလအတြငး   ကနစညက   စားသးၿခငး   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈက   သးစြၿခငးတ႔ေၾကာင   ပကစးဆး႐ႈးမႈ   မားႏငစပလဥး၍  အာမခခကေပးအပထားသညအတငး  တာ  ဝနယေဆာင႐ြကေပးၿခငး၊          (၇)   စားသးသကလကခရရထားေသာ   သ႔မဟတ   အသးၿပထားေသာ   ကနစညသညသေဘာတညခကႏငကကညမႈမရပါက   သေဘာ   တညထားသည  စညးကမးအတငး  တာဝနယေဆာင႐ြကေပး  ၿခငး၊          (၈)   ဝနေဆာငမႈလပငနး   လပေဆာငရာတြင   သေဘာတညထား  ေ သာသေဘာတညခက   သ ႔မဟတ   စာခ ပပါဝနခကတအတငး   တကစြာ  လကနာေဆာင႐ြကၿခငး၊          (၉)   စားသးသအၿငငးပြားမႈက   သကဆငရာမ  ေ ၿဖရငးေနစဥ   လထ   ဆကသြယေရးနညးလမးမား ၿဖင ၿဖစေစ၊   အၿခားနညးလမး ၿဖင   ၿဖစေစ  သကဆငရာစားသးသအေပၚထခကနစနာေစရနေၿပာဆ  ၿခငး၊  ေရးသားၿခငးႏင  ၿပမၿခငးတ႔က  ေရာငၾကဥၿခငး။  

အခနး  (၇)  စးပြားေရးလပငနးရငအတြက  တားၿမစခကမား  

၈။  စးပြားေရးလပငနးရငသည  ေအာကပါတ႔က  ထတလပၿခငး၊  ကနသြယၿခငး၊    ေဆာင႐ြက  ၿခငး  မၿပရ-­      (က)  သကဆငရာကနစည၏  သတငးအခကအလက   သ႔မဟတ   တဆပ  အမတအသားေပၚတြငေဖာၿပထားေသာအေၿခအေန၊အာမခခက၊   ထးၿခား   ခက၊  အကးသကေရာကမႈ၊   အသားတငအေလးခန၊   အသားတငထ   ထည၊   စစေပါငးပမာဏ၊   အရညအေသြး၊   အဆငအတနး၊   ဖြ႕စညးပ၊   ၿပ   လပပနညးလမး၊  ပစတ႔ႏငကကညမႈ  မရေသာ  ကနစည၊      (   ခ   )  တဆပအမတအသားပါအခကအလက   သ႔မဟတ  ေ ၾကာၿငာႏငအေရာငး   ၿမႇငတငေရးတ႔တြငပါဝငေသာ  ေဖာၿပခကတ႔ႏင   ကကညမႈ   မရေသာ  ကန  စည၊      (   ဂ   )   အမည၊   အ႐ြယအစား၊   အသားတင   အေလးခန၊   ထထည၊   ဖြ႕စညးပ၊  ၫႊ နၾကားခက၊   ထတလပသညရကစြႏင   ထတလပသညအမတစဥ၊  ေနာကဆးသးစြရမညရကစြ၊  ေ ဘးထြကဆးကး၊   ဓာတမတညေၾကာငး  ေ ဖာၿပခက၊   ထတလပသညကမၸဏအမညႏငလပစာ၊  ေ ရာငးခၿဖန႔ၿဖး   သအမည၊  အမတတဆပ၊  သတငးအခကအလကႏင  ႀကတငသတေပး  ခကတ႔မပါရေသာ  ကနစည၊      (ဃ)   သးစြပႏင   ပတသကေသာ   သတငး၊   အခကအလက   သ႔မဟတ  ၫႊ နၾကား   ခကမားက   ဗဟေကာမတက   သတမတထားေသာ  ေ န႔ရကမစ၍   ၿမနမာ  ဘာသာၿဖငၿဖစေစ၊  ၿမနမာႏငအၿခားဘာသာတြလကၿဖစေစ  ေဖာၿပထား  ၿခငးမရေသာ  ကနစည၊      (  င  )  မလထြကရသညေနရာ  သ႔မဟတ  ထတလပသညေနရာႏင  စပလဥး၍  မမနမကန  ေဖာၿပထားသည  ကနစည၊      (စ   )   ၿပညတြငးၿပညပ   အသအမတၿပဌာန   သ႔မဟတ   အဖြ႕အစညးတစခခ၏  ေ ထာကခခကအရၿဖစေစ၊   သတမတထားေသာစသတမတခကမား   အရ  ၿဖစေစ  ကကညမႈမရေသာ  ကနစည၊      (ဆ)  သကဆငရာအဖြ႕အစညးကသပၸနညးကသေတသနၿပေဆာင႐ြကခက၊  ေတြ႕ရခက  အေထာကအထားမားမရဘ  ကနးမာေရး  ႏ င  အာဟာရဆင  ရာ  အာမခခကမား  ေဖာၿပထားသည  ကနစည၊      (ဇ  )  သတမတထားေသာ  စခနစၫႊနးမားႏင  ကကညမႈမရေသာ  ကနစည၊      (ဈ)   သကဆငရာ   ဝနေဆာငမႈႏငစပလဥးသည   သတငးအခကအလက   တြင  ေ ဖာၿပထားေသာအေၿခအေန၊   အာမခခက၊ထးၿခားခက၊   ကာလသတမတ  ခက၊  အကးသကေရာကမႈတ႔ႏင  ကကညမႈမရေသာ  ဝနေဆာငမႈ၊      (ည)  ေၾကာၿငာႏင  အေရာငးၿမႇငတငေရးတ႔တြင  ပါဝငေသာ  ေဖာၿပခကတ႔ႏင  ကကညမႈ  မရေသာဝနေဆာငမႈ။  

၉။   စးပြားေရးလပငနးရငသည  ေ အာကပါအေၿခအေနမားတြင   ဝယယသ   သ႔မဟတ   အသး   ၿပသအားထငေယာငထငမား   ၿဖစေစရန   ရည႐ြယ၍  ေရာငးခရနကမးလမးၿခငးေသာလညး  ေကာငး၊  အေရာငးၿမႇငတငၿခငး  ေသာလညးေကာငး၊  ေၾကာၿငာၿခငး  ေသာလညးေကာငး  မၿပ  လပရ-­      

�5

(က)   ထတေဖာၫႊနးဆထားေသာ   အရညအေသြးစခနစၫႊနး၊   ပစ   သ႔မဟတ   နညးလမး၊   ထးၿခားေသာ   လကၡဏာ၊   အသးၿပမႈတ႔ႏင   ကကညမႈ   မရသည  ေဈးႏႈနးေလၽာ႔ေပးထားေသာ  ကနစည  သ႔မဟတ  အထးေဈးႏႈနး  သတ  မတထားေသာ  ကနစညၿဖစၿခငး၊      (  ခ  )  သစလြငေကာငးမြနေသာ  အေၿခအေနတြင  မရေသာ  ကနစညၿဖစၿခငး၊      (  ဂ  )  အၿခားကမၸဏ  တစခခ၏  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  ခငမာေသာ  ေထာကပမႈႏင  အာမခမႈၿပၿခငး၊      (ဃ)  အသးမၿပႏငေသာ  သ႔မဟတ  မရရႏငေသာကနစည  သ႔မဟတ  ဝန  ေဆာငမႈၿဖစၿခငး၊      (  င  )  အၿပစအနာအဆာ၊  ခၽြတယြငးခကမားက  ဖးကြယထားသည  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈၿဖစၿခငး၊      (စ)  အၿခားေသာ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  တက႐က  သ႔မဟတ  သြယဝက၍  ခးႏမေဖာၿပၿခငး၊      (ဆ)  သတငးအခကအလကအၿပညအစ  ခငမာမႈမရေသာ  ခ႕ကားေဖာၿပမႈမား  ကအသးၿပၿခငး၊      (ဇ  )  မေသခာ  မေရရာေသာ  ကတကဝတၿပမႈမားၿဖင  ကမးလမး၍  ေရာငးခ  ေသာ  သ႔မဟတ  ေပးအပေသာကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ  ၿဖစၿခငး။  ၁၀။  စးပြားေရးလပငနးရငသည  ေရာငးဝယမႈၿပလပရာတြင  စားသးသအား  ေအာကပါ  အေၿခအေနတစခခၿဖင  လမလည  လညၿဖားမႈမၿပရ  -­      (က)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈသည  သတမတစခနစၫႊနး၊  အရည  အေသြးတ႔ႏင  ကကညသညဟ  မမနမကန  ေဖာၿပၿခငး၊      (  ခ  )  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ၏  ခၽြတယြငးခကက  ဖးကြယေဖာၿပၿခငး၊      (ဂ  )  ကမးလမးထားေသာ  ကနစညမဟတဘ  အၿခားကနစညက  အစားထး  ေရာငးခၿခငး၊      (ဃ)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈအား  အေရာငးၿမႇငတငေရာငးခၿခငး  မၿပလပမ  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ၏  ေဈႏႈနးမားက  တးၿမႇငၿခငး၊  

(  င  )  ေနာကဆးသးစြရမည  ရကစြေကာလြနေနေသာကနစညက  ၿပၿပငမြမးမ  ၍  ေရာငးခၿခငး၊  ေရာေႏာေရာငးခၿခငး၊      (  စ  )  အမးအစားတ  အရညအေသြးနမ  ကနစညက  ေရာေႏာေရာငးခၿခငးႏင  အမးအစားမတ  စားသးရနမသငေသာ  ကနစညက  ေရာေႏာ  ေရာငးခ  ၿခငး။  

၁၁။   စးပြားေရးလပငနးရငသည   မလကကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈက     သတမတ   ထားေသာ   ကာလအတြငး  ေ ရာငးခရန   သ႔မဟတ  ကမးလ မးထားေသာ၊   အေရာ ငး ၿ မႇ ငတင   ထားေသာ၊  ေ ၾကညာထားေသာ   ပမာဏ   အေရအတြကအတ ငး  ေ ရာ ငးခ ရ န   အစအစဥမ ရဘ  ယငးတ႔ကအခနကာလတစခအတြငး  အထးေဈးႏႈနးၿဖငေရာငးခရနကမးလမးၿခငး၊  အေရာငး  ၿမႇငတငၿခငးႏင  ေၾကညာၿခငးတ႔  မၿပရ။  

၁၂။   စးပြားေရးလပငနးရငသည   အၿခားကနစညက   ဆေၾကးအေနၿဖငေပးရန   သ႔မဟတ   အခမဝနေဆာငမႈေပးရန   ကတၿပထားေသာလညး   အမနတကယ  ေပးအပႏငၿခငး  မရပါက  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  ေရာငးခရန  ကမးလမးၿခငး၊  အေရာငးၿမႇငတငၿခငး  သ႔မဟတ  ေၾကညာၿခငး  မၿပရ။  

၁၃။   စးပြားေရးလပငနးရငသည   စားသးသ၏   ႐ပပငးဆငရာကၿဖစေစ၊   စတပငးဆငရာက   ၿဖစေစ   အေႏာငအယကၿဖစေစမည   နညးလမးတစခခၿဖင  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ  အား  ေရာငးခရန  ကမးလမးၿခငး  သ႔မဟတ  ေၾကညာၿခငးမၿပရ။  

၁၄။  စးပြားေရးလပငနးရငသည  ေအာကပါေၾကာၿငာ  အမးအစားမားက  ေၾကာၿငာၿခငး  မၿပလပရ  -­      (က)  ကနစည၏အရညအေသြး၊  အေရအတြက၊  ကနစညတြငပါဝငေသာပစၥညး  မား၊  ကနစညအားအသးၿပပ၊  ကနစည၏ေဈးႏႈနး၊  ဝနေဆာငမႈႏႈနးထား  ႏင  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  ေပးအပႏငသညအခနတ႔ႏင  စပလဥး၍  စားသးသမားအား  လမလည  ထားေသာ  ေၾကာၿငာမား၊      (ခ)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈ၏  အာမခေပးထားမႈအေပၚ  လမလည  ထားေသာ  ေၾကာၿငာမား၊      (ဂ)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈႏင  စပလဥး၍မဟတမမနေသာ  သတငး  အခကအလကမား  ပါဝငသည  ေၾကာၿငာမား၊      (ဃ)ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈက  အသးၿပၿခငးၿဖင  အႏရာယရမႈအား  အသေပးၿခငးမရေသာ  ေၾကာၿငာမား၊      (င)  သကဆငသ၏  ခြငၿပခကမရရဘတစစတစဦး  သ႔မဟတ  အၿဖစအပက  တစခအေပၚ  အသးၿပထားေသာ  ေၾကာၿငာမား၊      (  စ)  ဥပေဒၿပ႒ာနးခကမား၊  လမႈကငဝတမားက  ေဖာကဖကသည  ေၾကာၿငာ  မား။  

၁၅။  စးပြားေရးလပငနးရင  သ႔မဟတ  ေၾကာၿငာလပငနး  ေဆာင႐ြကသတ႔သည  မမတ႔  ေၾကာၿငာ၏  အကးဆကမားက  တာဝနယရမည။  

အခနး  (၈)  စားသးသအၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ႕  ဖြ႕စညးၿခငးႏင  လပငနးတာဝနမား  

၁၆။     ဗဟေကာမတသည   စားသးသ  အကာအကြယေပးေရးလပငနးမား   စနစတက  ေဆာင   ႐ြကႏငရနႏင   စားသးသမား၏  အၿငငးပြားမႈဆငရာကစၥမား  ေၿဖရငးႏငေရးအတြက   စားသးသ   အၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ႕မားက   သငေလာေသာပဂၢလမားၿဖင   တငးေဒသႀကး   သ႔မဟတ   ၿပညနယ၊   ခ႐င၊  ၿမ႕နယမားတြင  ဖြ႕စညးရမည။  

၁၇။  စားသးသအၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ႕၏  လပငနးတာဝနမားမာ  ေအာကပါအတငးၿဖစ  သည-­      

�6

(က)  စားသးသအၿငငးပြားမႈမားက  ေစစပၫႏႈငးေပးၿခငး၊  ေၿဖရငးေပးၿခငး၊      (ခ)  စားသးသအကာအကြယေပးေရးႏင  စပလဥးေသာ  အသပညာဗဟသတမား  က  စားသးသအား  ၿဖန႔ၿဖးေပးၿခငး၊      (ဂ)  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈႏငစပလဥး၍  စားသးသ၏စာၿဖင  ေသာလညး  ေကာငး၊  ႏႈတၿဖငေသာလညးေကာငး  တငၾကားမႈကလကခစစေဆးၿခငး၊      (ဃ)    ဗဟေကာမတက  အခါအားေလာစြာ  ေပးအပေသာ  တာဝနမားက  ေဆာင႐ြက  ၿခငး။  

အခနး  (၉)  စားသးသအၿငငးပြားမႈအား  ေၿဖရငးၿခငး  

၁၈။    စားသးသအၿငငးပြားမႈ  ေၿဖရငးေရးအဖြ႕သည  စားသးသ  အၿငငးပြားမႈမားက  ေၿဖရငးရာ  တြင  ေအာကပါတ႔က  ေဆာင႐ြကရမည-­                (က)      ေဖာကဖကကးလြနသညဟ  စြပစြခရေသာ  စးပြားေရးလပငနးရငက  ေခၚယ                                      စစေဆးၿခငး၊                (ခ)        စားသးသအၿငငးပြားမႈက  သရေသာ  ပဂၢလ၊  မကၿမငသကေသမားႏငကၽြမးကင                                သတ႔က  ေခၚယစစေဆးၿခငး၊                (ဂ)      စစမးစစေဆးရာ၌လအပေသာ  စာ႐ြကစာတမးမားႏင  အၿခားသကေသခပစၥညး                                  မားက  စစေဆးၿခငးႏင  အကၿဖတၿခငး၊                (ဃ)    စားသးသဘကမ  ဆး႐ႈးမႈရ  မရ  စစေဆးၿခငးႏင  ဆးၿဖတၿခငး၊                (င)      စားသးသအျငငးပြားမႈတြင  ကးလြနေဖာကဖကေသာ  စးပြားေရးလပငနးရငက  စားသးသ                                အကာအကြယေပးေရးႏင  စပလဥးေသာ  ဆးၿဖတခကက  အသေပး  အေၾကာငးၾကား  ၿခငး၊                (စ)      ပဒမ  ၈  ပါ  တားၿမစခကမားက  ေဖာကဖကကးလြနပါက  အေရးယၿခငး။  

အခနး  (၁၀)  စားသးသအၿငငးပြားမႈ  ေၿဖရငးေရးအဖြ႕၏  အေရးယပငခြင  

၁၉။     စားသးသအၿငငးပြားမႈ  ေ ၿဖရငးေရးအဖြ႕သည   စးပြားေရးလပငနးရငက   ပဒမ   ၇၊   ပဒမခြ   (ခ)တြင  ေ ဖာၿပထားသည  တာဝနတစရပရပက   လကနာရန  ပကကြကေၾကာငး   သ႔မဟတ   ပဒမ   ၈  တြင  ေ ဖာၿပထားသည  တားၿမစခကတစရပရပက  ေ ဖာကဖကေၾကာငး   စစေဆးေတြ႕   ရပါက  ေအာကပါအေရးယမႈ  တစရပရပကၿဖစေစ၊  တစရပ  ထကပေသာ  အေရးယမႈမားက  ၿဖစေစ  ဆးၿဖတေဆာင႐ြကႏငသည-­      (က)  သတေပးၿခငး၊      (ခ  )  ၿပငးထနစြာသတေပးၿခငး၊      (ဂ)  ေလာေၾကးေပးေစၿခငး၊      (ဃ)  အၿငငးပြားလကရေသာ  ကနစညက  ေရာငးခၿဖန႔ၿဖးၿခငးအား  ကာလ  အကန႔  အသတၿဖင  တားၿမစၿခငး၊      (င)  ကနစညက  ေဈးကြကအတြငးမ  ၿပနလည  သမးဆညးေစၿခငး၊      (စ)  စားသးသတ႔အား  ေဘးဥပဒအႏရာယ  ၿဖစေစႏငေသာ  ကနစညမားက  ဖကဆး  ေစၿခငး၊      (ဆ)   လပငနးလငစင   ယာယပတသမးၿခငး   သ႔မဟတ   အၿမတမးပတသမးၿခငးတ႔က  ေ ဆာင႐ြကရန   လအပပါက   သကဆငရာဝနႀကးဌာနမားႏင  ညႏႈငးေဆာင႐ြက  ၿခငး။  

၂၀။  ပဒမ  ၁၉  ပါ  အေရးယေဆာင႐ြကၿခငးႏင  စပလဥး၍  ခမတသည  ဆးၿဖတခကက  မေကနပသသည  ယငးဆးၿဖတခက  ခမတသညေန႔   မ  ရကေပါငး  ၆၀  အတြငး  ဗဟ  ေကာမတသ႔  အယခ  ဝငႏငသည။  

၂၁။   ဗဟေကာမတသည   စားသးသအၿငငးပြားမႈေၿဖရငးေရးအဖြ ႕က   ခမတေသာ   ဆး ၿဖတ   ခကကအတညၿပ ၿခငး၊   ၿပငဆငၿခငး   သ ႔မဟတ  ပယဖကၿခငးၿပႏငသည။  ဗဟေကာ  မတ၏  ဆးၿဖတခကသည  အၿပးအၿပတ  ၿဖစေစရမည။  

၂၂။   ဦးစးဌာနသည   ဤအခနးပါ   ၿပ႒ာနးခကမားႏငအည   ခမတထားေသာ   အမန႔အရ  ေ လာေၾကးေပးေဆာငရန   ပကကြကသအေပၚ   ဝငေငြခြနမေၿပ  ကနေငြၿဖစဘသကသ႔  အရ  ေကာကခခြငရသည။  ထသ႔ေကာကခရာတြငသငေလာေသာ  အရာရတစဦးဦးက  ေကာလတေတာအရာရအၿဖစ  ခန႔အပတာဝန  ေပးႏငသည။  

 အခနး  (၁၁)  ၿပစမႈႏငၿပစဒဏမား  

၂၃။     မညသည   စးပြားေရးလပငနးရငမဆ   ပဒမ   ၉၊   ပဒမ   ၁၀၊   ပဒမ   ၁၁၊   ပဒမ   ၁၂၊   ပဒမ   ၁၃   သ႔မဟတ   ပဒမ   ၁၄   ပါ   ၿပ႒ာနးခက   တစရပရပက  ေဖာကဖကကးလြနေၾကာငး   ၿပစမႈထင   ရား   စရငၿခငးခရလၽင   သးႏစထက   မပေသာ  ေ ထာငဒဏ   ၿဖစေစ၊   ကပသနး   ငါးဆယ   ထက   မပေသာ  ေငြဒဏၿဖစေစ၊  ဒဏႏစရပလးၿဖစေစ  ခမတ  ၿခငးခရမည။  

၂၄။    ပဒမ  ၂၃  အရ  ၿပစဒဏကခေစရကာမ  စားသးသသည  မမ၏  နစနာမႈအတြက  တရားမ  ေၾကာငးအရလညး  တရားစြဆႏငသည။  

�7

အခနး(၁၂)  အေထြေထြ  

၂၅။     ကနစညေရာငးခသသည   ဝယယသည   ကနစညအတြက   ဝယယသအား  ေ ၿပစာ  ေ ပးအပရမည။  ေ ၿပစာတြင   ဝယယသလပစာ၊   အမည၊  ဝယယသညေန႔စြ၊   ဝယယသည  ပစၥညး  အမးအမည၊  အေရအတြက၊  ပစၥညးတစခခငးအတြက  ကသငေငြ  ပမာဏ၊  အခြနကသ႔ေသာ  သးၿခားေဖာၿပခက  အပါအဝင   စစေပါငး  ကသငေငြ  ပမာဏ၊  ကနစညေမာဒယနပါတ၊  ထတ  လပသည  ေနရာေဒသႏင    သကဆငရာက  သတမတထားေသာ  အၿခားအခက  အလက  မား  ပါဝငရမည။  

၂၆။  စးပြားေရးလပငနးရငသည  ပဒမ  ၉  ပါ  ထငေယာငထငမားၿဖစေစရန  ရည႐ြယခက  မရ  ေၾကာငး  သကေသၿပရန  တာဝနရသည။  

၂၇။  ဤဥပေဒပါ  ၿပ႒ာနးခကတစရပရပႏင  သကဆငသည  ကစၥရပမားက  ဤဥပေဒႏင  အညသာလၽင  ေဆာင႐ြကရမည။  

၂၈။   ဗဟေကာမတသည   ဤဥပေဒပါ   ၿပ႒ာနးခကမားက   အေကာငအထညေဖာ  ေ ဆာင႐ြက   ရာတြင   ကနစည   သ႔မဟတ   ဝနေဆာငမႈအတြက  စခ န စၫႊနးမားက   သး ၿခားကၽြ မးကငမႈ   အဖြ ႕မားဖြ ႕စညး၍   ၿဖစေစ၊   သကဆငရာ   တညဆဥပေဒမားအရ   ခန ႔အပတာဝန  ေ ပးထား  ေ သာ  စစေဆးေရးအဖြ႕အစညးမား၊  ဖြ႕စညးတညေထာငထားေသာ  ဓာတခြခနးမားအား  ေ႐ြး  ခယသတမတ၍ၿဖစေစ  ေဆာင႐ြကႏငသည။  

၂၉။(က)  ဗဟေကာမတသည  ကနစည  သ႔မဟတ  ဝနေဆာငမႈႏင  စပလဥး၍  စခန  စၫႊနးမားႏင  ကကညမႈ  ရ၊  မရ  ဓာတခြစမးသပစစေဆးသည  ဌာနႏင  အဖြ႕  အစညးမားက  အသအမတၿပႏငသည။      (ခ   )   ပဒမခြ   (က)   အရ   ဗဟေကာမတက   အသအမတ ၿပေသာဌာနႏ င   အဖြ ႕အစညး   တစခ ခ၏   ဓာတခြ စ မးသပ   စစေဆးခကသည  အၿပးသတသကေသခခက  ၿဖစေစရမည။  

၃၀ ။   စား သး သအ ၿ င ငး ပြား မႈ  ေ ၿ ဖ ရ ငးေ ရးအဖြ ႕သည   စား သး သ   အ ၿ င ငး ပြား မႈ မား က   ဆး ၿ ဖ တ  ေ ၿ ဖ ရ ငးေဆာ င ႐ြ က ရာတြ င လအ ပပါက  တညဆဥပေဒႏငအညဖြ ႔စညးထားေသာအစးရ   မဟတ  ေ သာ   စားသးသအကာအကြယေပးေရးအသငးအဖြ႕မားႏင   ပးေပါငး၍   အႀကဉာဏမားက  ရယေဆာင႐ြကႏငသည။  

၃၁။    ဤဥပေဒပါ  ၿပ႒ာနးခကမားက  ေဆာင႐ြကႏငရန  -­      (က)  ဝနႀကးဌာနသည  လအပေသာ  နညးဥပေဒမား၊  စညးမဥးႏင  စညးကမးမားက  ၿပညေထာငစအစးရအဖြ႕၏  သေဘာတညခကၿဖင  ထတၿပနႏငသည။      (ခ   )   ဝနႀကးဌာနႏင   ဗဟေကာမတတ႔သည   လအပေသာ   အမန႔ေၾကာၿငာစာ၊   အမန႔၊  ၫႊ နၾကားခကႏင   လပထးလပနညးမားကလညးေကာငး၊  ဦးစးဌာနသည  အမန႔  ႏငၫႊနၾကားခကမားက  လညးေကာငး  ထတၿပနႏငသည။      

   ၿပညေထာငစသမၼတၿမနမာႏငငေတာဖြ႕စညးပအေၿခခဥပေဒအရကၽြႏပလကမတေရးထးသည။      

                                                                                                                                                                           (ပ)        သနးစန      

                                                                                                                                                                       ႏငငေတာသမၼတ                                                                                                                                                      ၿပညေထာငစသမၼတၿမနမာႏငငေတာ