การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก...

41
การถ่ายละอองเรณูและการปฏิสนธิ Double fertilization egg + sperm nucleus embryo (ต้นอ่อน) polar nuclers + sperm nucleus endosperm 1

Upload: thanyamon-chat

Post on 11-Jan-2017

494 views

Category:

Education


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การถายละอองเรณและการปฏสนธ

Double fertilizationegg + sperm nucleus embryo (ตนออน)polar nuclers + sperm nucleus endosperm

1

Page 2: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

2

Page 3: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ชนดของผลOvule เมลด (Seed) ovary ผล (fruit)•

• ผนงรงไข เปลยนแปลงไปเปน ผนงผล (Pericarp) ทมลกษณะตาง ๆ ผนงมเนอ เชน แตงโม มะเขอเทศ เชอรรผนงแหง เชน ล าไย ลนจผนงมหนาม เชน ทเรยน สละผนงมขน เชน เงาะ กวผนงมตอมน ามน เชน มะกรด มะนาวผนงมเสนใย เชน มะพราว ตาล

ผลทมฐานรองดอก เจรญรวมดวย เชน ฝรง ชมพ สาล แอปเปล มะมวงหมพานต

3

Page 4: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

CLASSIFICATION OF FRUITS

4

Page 5: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

เชน ตะขบ สม ทเรยน ลนจ เงาะ ล าไย องน กระถน สละ มะพราว ขาวโพด มงคด มะปราง มะละกอ แตงโม แตงไทย มะเฟอง มะยม มะกอก

ผลเดยว (simple fruit)

5

Page 6: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ผลกลม (aggregate fruit)

เชน บวหลวง การเวก กระดงงา จ าป จ าปา กหลาบ สตรอเบอรร นอยหนา 6

Page 7: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ผลรวม (multiple fruit)

เชน สปปะรด ยอ สาเก ขนน หมอน มะเดอ7

Page 8: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

Parthenocarpic fruit

8

Page 9: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ผลทมฐานรองดอกเจรญรวมดวย

9

Page 10: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การเจรญและพฒนาภายหลงการปฏสนธของพชดอก

10

Page 11: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

11

Page 12: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

12

Page 13: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

13

Page 14: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

สวนประกอบของเมลด

• Seed coat ท าหนาทปองกนอนตรายใหกบ embryo ทอยภายใน และยงชวยปองกนไมใหเมลดงอกจนกวาจะไดรบสภาวะแวดลอมทเหมาะสม

14

Page 15: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

• Embryo เจรญมาจาก zygote- radicle เปนสวนปลายสดของแกน embryo เปนสวนแรกทเจรญยดออกมาเปนรากอนแรกของพช พชบางชนดมเนอเยอหอหมรากแรกเกด (coleorhiza) เชน ขาว ขาวโพด- hypocotyl ล าตนใตใบเลยง- cotyladon อาจม 1 ใบ(monocot) หรอ 2 ใบ(dicot) ตดบนปลาย hypocotyl บางชนดมอาหารสะสมไวเลยงตนกลา เชน ถว บว มะขาม มะมวง และจาวมะพราว บางชนดท าหนาทสงเคราะหดวยแสงเพอสรางอาหารใหกบตนกลาในระยะแรกกอนใบแทจะพฒนาเตมท- epicotyl เปนสวนของ embryo ทอยเหนอใบเลยง ซงจะเจรญไปเปนล าตน และสรางใบแท ในพชบางชนดมเนอเยอพเศษหมยอดแรกเกด (coleoptile)

• Endosperm ท าหนาทเกบสะสมอาหาร เชน แปง โปรตน หรอไขมน ส าหรบการเจรญเตบโตของ embryo เชน ขาว ขาวโพด ละหง บางชนดเอนโดสเปรมไมพฒนาหรอพฒนานอย เชน กลวยไม บางชนดถกใชเปนอาหารระหวางการพฒนาเมอเมลดเจรญเตมทจงไมพบเอนโดสเปรม เพราะใบเลยงท าหนาทเกบสะสมอาหารแทน เชน ถวชนดตาง ๆ

15

Page 16: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

16

Page 17: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

17

Page 18: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การงอกของเมลด(germination of seeds)

18

Page 19: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

19

Page 20: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ปจจยทมผลตอการงอกของเมลดปจจยภายนอก

• ตวแปรตนของแตละการทดลองนคออะไร20

Page 21: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ปจจยทางกายภาพบางประการทมผลตอการงอกของเมลดพชชนดหนง

• ปจจยทมผลตอการงอกของเมลดพชชนดนคออะไร• นกเรยนจะสรปผลการทดลองนไดอยางไร

หลอดทดลอง ปจจยทางกายภาพ ผลการทดลองน า อณหภม (C) อากาศ

ก ใหน า 37 ม งอกข ไมใหน า 37 ม ไมงอกค ใหน า 10 ม ไมงอกง ใหน า 37 ไมม ไมงอก

21

Page 22: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

• น าหรอความชน ท าใหเปลอกเมลดออนตว น าและแกสออกซเจนผานเขาไปในเมลดมากขน เปนตวกระตนการเกดปฏกรยาทางชวเคมภายในเซลล เชน กระตนการสรางเอนไซมเพอยอยสลายอาหารทสะสมในเมลด น าเปนตวท าละลายสารและชวยในการล าเลยงสารอาหารไปใหเอมบรโอใชในการงอก

• ออกซเจน ขณะงอกเมลดมอตราการหายใจสงเพอใชในกระบวนการสลายสารอาหารเพอใหไดพลงงาน แตพชบางชนดสามารถงอกไดดในสภาพทมออกซเจนต าความชนสง เชน พชน าบางชนด หรอบางชนดจะไมงอกเมอออกซเจนไมเพยงพอ เชน วชพช

• อณหภม เมลดพชแตละชนดตองการอณหภมทเหมาะสมในการงอกแตกตางกน• แสง เมลดพชบางชนดจะงอกไดเมอมแสง เชน วชพชตางๆ สาบเสอ ยาสบ ผกกาดหอม ปอ บางชนดไมตองการแสง เชน ผกบงจน กระเจยบ แตงกวา ฝาย ขาวโพด

22

Page 23: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ปจจยภายใน• สภาพพกตวของเมลด (seed dormancy) เมลดพชทวไปเมอไดรบสงแวดลอมทเหมาะสมสภาพพกตวจะหมดไปท าใหเอมบรโอสามารถเจรญเตบโตได บางชนดมสภาพพกตวสนมาก เชน ขนน มะละกอ มะขามเทศ, บางชนดไมมสภาพกตวเลย เชน โกงกาง, บางชนดมสภาพพกตวนานมาก แตเมลดพชบางชนดแมอยในสภาพแวดลอมทเหมาะสมกยงอยในสภาพพกตว1. เปลอกเมลด บางชนดหนาและแขงมากท าใหน าไมสามารถผานเขาสภายในเมลดได ในธรรมชาตจะมการท าลายสภาพพกตว เชน ยอยสลายโดยจลนทรยในดน(มะมวง, ปาลม), ผานระบบยอยอาหารของสตวเลยงลกดวยนมหรอนกแลวถายเปนมล(โพธ ไทร ตะขบ), ถกไฟเผา(หญา ไผบางชนด ตะเคยน สก)2. เปลอกเมลดมสารซงไมยอมใหน าซมผาน เชน ไข ควทน ลกนน ซเบอรน แกไขโดยการแชเมลดในน า3. เปลอกเมลดไมยอมใหแกสออกซเจนผาน เชน พชวงศหญาบางชนด แกไขโดยใชวธกล เชน ทบท าใหเปลอกเมลดแตกออก

23

Page 24: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

24

Page 25: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

• Embryo เมลดไมสามารถงอกไดหากเอมบรโอเจรญไมเตมทจะตองรอเวลาชวงหนงเมลดจงจะงอกได เชน มะพราว วธแกคอ ตองทงไวใหเอมบรโอเจรญเตมทอยในผลเปนระยะเวลาหนง

• Endosperm เมลดพชบางชนดมนอยมาก เชน กลวยไม จงท าใหไมมอาหารเพยงพอส าหรบเลยงเอมบรโอระหวางการงอก วธแกคอ ในธรรมชาตพบวามไมคอรไรซาบางชนดเจรญรวมกบเมลดเพอชวยยอยสลายสารอนทรย, น าไปเลยงในอาหารเพาะเลยงและใสสารกระตนการงอก

• สารเคม สารเคมบางชนดจะยบยงการงอกของเมลด เชน กรดแอบไซซกทมสมบตยบยงการท างานของเอนไซมทเกยวของกบการงอกเคลอบอย วธแกไขคอ ฝนทตกหรอน าเมลดมาลางน า, ใชสารเรงการงอก เชน gibberellin ; GA, ตดใบเลยงของเอมบรโอ, ฤดหนาวหรออากาศเยนท าใหกรดแอบไซซกลดง GA หรอ cytokinin ทสงเสรมการงอกของเมลดเพมขน

25

Page 26: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การตรวจสอบคณภาพของเมลดพนธ• การตรวจสอบคณภาพของเมลดพนธมหลายประการ เชน ความสามารถในการงอกหรอความมชวต, ความแขงแรง, ความบรสทธ, ความชน ฯลฯ

• การวดดชนการงอกของเมลดพนธ ใชหลกการวา เมลดใดทมความแขงแรงมากยอมจะงอกไดเรวกวา

ดชนการงอกของเมลดพนธ = ผลบวกของ { }

- นบจ านวนเมลดงอกทกวนแลวบนทกจนกวาจะไมมเมลดงอกเพมอก- เปรยบเทยบกบพชนดเดยวกน แตจากหลายแหลง (จ านวนเมลดเทากน)

26

Page 27: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ตารางการงอกของตนกลาถวเหลองจาก 3 แหลง

1. ดชนการงอกของถวเหลองในแหลง A B และ C เปนเทาใดตามล าดบ2. ถานกเรยนเปนเกษตรกรไมควรเลอกเมลดพนธจากแหลงใดมาปลก เพราะเหตใด 27

Page 28: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การอนรกษพชพนธ• เกบรกษาพนธกรรมของพช• ใชขยายพนธ• ใชในการปรบปรงพนธในอนาคต• ขนตอนการอนรกษพนธพช

1. รวบรวมเมลดพนธและบนทกประวต2. คดขนาดเมลดพนธ3. ท าความสะอาดและทดสอบการงอก4. ท าเมลดใหแหงและเกบรกษาในภาชนะ5. น าไปเกบทอณหภม -20 ถง 0 C

(สามารถเกบไดนาน 20 ป)

ตวอยางหองเกบเมลดพนธพชทอณหภม-20 ถง 0 C

ธนาคารเชอพนธพช จ.ปทมธาน28

Page 29: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพชดอกและการขยายพนธพช

• การสบพนธแบบไมอาศยเพศของพชตามธรรมชาตโดยใชสวนตาง ๆ ของพช

29

เนอเยอจากสวน ตวอยางพชราก โมก ปบล าตนใตดน ขง ขา กลวย ไผไหล ผกตบชวา บวบก บว สตรอเบอรใบ กหลาบหน เศรษฐหมนลาน คว าตายหงายเปนชอดอก ปานศรนารายณ ขงแดง

Page 30: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การเพาะเลยงเนอเยอพช (plant tissue culture) คอการน าเอาสวนใดของพช ไดแก อวยวะ เนอเยอ เซลล หรอเซลลทไมมผนงเซลลทเรยกวาโพรโตพลาสต (protoplast)ของพช มาเลยงในอาหารสงเคราะห (synthetic media) ซงประกอบดวยเกลอ แรธาต น าตาล วตามน และฮอรโมนพชในสภาพปลอดเชอ (aseptic condition) จากเชอราและแบคทเรย และในสภาพแวดลอมทควบคม เชน อณหภม ความชน และแสงสวาง

• ชนสวนของพชทเพาะเลยงจะมการเจรญได 3 รปแบบ 1. เจรญเปนตนทมรากหรอบางทกมดอก เรยกวาเกด organogenesis2. เจรญเปนแคลลส (callus) ซงเปนกลมของเซลล สวนใหญจะเปน parenchyma cell ทยงไมเปลยนแปลงไปเปนตนหรอรากแตกสามารถเปนตนได3. เจรญไปเปน embryoid ซงมลกษณะเหมอน embryo ทไดจาก zygote แต embryoid ไดมาจาก somatic cell จะเจรญเตบโตเปนตนทมรากตอไป

30

Page 31: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

• ขนตอนการเพาะเลยงเนอเยอ1. ตดแบงชนสวนพชทฟอกฆาเชอแลว 2. ยายชนสวนลงในอาหารวน3. การเกดแคลลส 4. การชกน าใหเกดตน5. การชกน าใหเกดราก 6. ยายตนทไดไปปลกในกระถาง

31

Page 32: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

เมลดเทยม (artificial seed)

32

Page 33: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

การวดการเจรญเตบโตของพช• วธทนยมใช คอ การวดมวลหรอน าหนกของพชการวดน าหนกสด ไมสามารถบอกมวลชวภาพทแทจรงทงหมดเพราะมน าอยดวยการวดน าหนกแหง ท าไดโดยการน าพชทงตนมาอบใหน าระเหยหมด ไดคามวล

ชวภาพทแทจรง• นอกจากนยงใชวธอน ๆ เชน วดความสง, วดเสนรอบวงของล าตน, นบจ านวนใบ

33

Page 34: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

กราฟแสดงการเจรญเตบโต

34

Page 35: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

35

Page 36: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ดอกกลวย

36

Page 37: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ดอกขาว

37

Page 38: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ดอกขาวโพด

38

Page 39: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

ดอกชบา

39

Page 40: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

Quiz จงตอบค าถามตอไปน1. จากภาพ จงเตมสวนประกอบตามหมายเลขใหถกตอง

40

Page 41: การปฏิสนธิและการเจริญเติบโตของพืชดอก

2.1 จากภาพหมายเลขใดเมอไดรบการปฏสนธแลวจะเจรญเปน endosperm2.2 หมายเลขใดเมอไดรบการปฏสนธแลวจะกลายเปนไซโกต2.3 ถาหมายเลข 1 มโครโมโซมเทากบ 36 หมายเลข 3 และ 2 มโครโมโซมเทาใด

41