จุดสิ้นสุดของการเริ่มต้นบนถนนครุวิจัย...
TRANSCRIPT
จดสนสด...ของการเรมตน บนเสนทางของครวจย นายกอบวทย พรยะวฒน โรงเรยน
นนทรวทยาE-mail : [email protected]ศนยครวจยนวตกรรมและการจดการ
เทคโนโลยอาหาร มหาวทยาลยศลปากร
หลงจากท สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ไดประกาศรบสมครครเขารวมโครงการ ครวจย สกว“ .” ซงมวตถประสงค เพอพฒนาศกยภาพของครดวยกระบวนการวจยจากประสบการณตรง เพอเพมความรความเขาใจในหลกการทางวทยาศาสตรอยางเชอมโยงกบวถชวต และเพอพฒนากระบวนการเรยนการสอนของคร ทสามารถสรางแรงบนดาลใจในการเรยนรของนกเรยน โดยขาพเจา นายกอบวทย พรยะวฒน ไดดำาเนนการสง เคาโครงวจยเขาสมครและไดรบทนใหไปฝกทำาวจยทศนยครวจยนวตกรรมและเทคโนโลยอาหาร มหาวทยาลยศลปากร อ.เมอง จ.นครปฐม ตงแตวนท 1 – 30 เดอน เมษายน พ.ศ. 2553 รวม 30 วน ณ ภาควชาเทคโนโลยอาหารคณะวศวกรรมศาสตรและเทคโนโลยอตสาหกรรม มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม และ เขารวมการประชมครวจย สกว. ป 2553 “ครไทย นกจดการการเรยนร ” ณ โรงแรมรชดาซต กรงเทพฯ เมอวนท 1 พฤษภาคม 2553 นน
หากถามวา การเขารวมครวจยในครงน ไดอะไรบาง คงเปนการยากทจะบรรยายไดหมดสน แตจะขอสรปเปนประเดนทสำาคญ ดงน
1. ทำาใหมความร ความเขาใจ เกยวกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยอาหารมากยงขน ซงเปนการพฒนาองคความร และสามารถนำาไปปรบใชในการจดการเรยนการสอนไดเปนอยางด
2. ทำาใหมความร ความเขาใจเกยวกบกระบวนการวจย ทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงทำาใหไดแนวคดในการนำากระบวนการวจยทางวทยาศาสตร มาประยกตใช บรณาการการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยน
3. ไดเรยนร และพฒนากระบวนการคด ทงการคดวเคราะห คดสงเคราะห และ คดสรางสรรค จากการอบรมเชงปฏบตการ ทไดออกแบบและพฒนาผลตภณฑจากการงานวจย
4. ไดแนวคดในการนำากระบวนการวจย ทางเทคโนโลยอาหาร มาจดทำาเปนสาระ การเรยนรและสอการเรยนการสอน เพอจดการเรยนรใหกบผเรยน
5. ไดแลกเปลยนเรยนรกบเพอนครจากโรงเรยนตางๆ เปนการสรางเครอขายการเรยนรของครวจย และมการตดตอ ประสานงานแลกเปลยนเรยนรอยางตอเนองผานทาง Facebook และ Wordpress
6. ไดเผยแพรและประชาสมพนธผลงานวจย ตอผทรงคณวฒ นกวชาการ และคณะคร จากโรงเรยนตางๆทวประเทศ ซงสรางชอเสยงใหกบตนเองและโรงเรยนนนทรวทยาตอไป
แมวาการอบรมดงกลาวจะสนสดลงตงแตวนนน แตสำาหรบผมและครอกหลายๆคน ถอวา น...คอการเรมตน บนเสนทางของการวจย เมอกอนเคยถาม
ตนเองอยเสมอวา จะทำาวจยอยางไร และจะทำาไปเพออะไรหากไมทำาเพราะถกบงคบ หรอทำาเพราะหวงผลประโยชนเพอความกาวหนาในวชาชพจากการวจย แตการเขารวมโครงครวจยในครงนน ไดเปลยนแนวคด ปรบทศนคตทมตอการวจย และคดตอวาจะทำาอยางไรใหนกเรยน
ของเรา รจกกบการวจย มองวาวจยเปนสงทมความสำาคญ และเปนเรองทไมยาก เปนสงทใกลตว ยงในฐานะทเราเปนครวทยาศาสตร การเรยนการสอนทมการบรณาการเรองกระบวนการวจย จะสามารถชวยฝกกระบวน การคดใหกบนกเรยนไดเปนอยางด และยงเปนการสรางพนฐานเรองการวจย เพอเตรยมความพรอมใหกบนกเรยนกอนเขาสการเรยนในระดบอดมศกษาอกดวย
นบตงแตวนนน ถงวนน จงไดนำาแนวคด ประสบการณ และกระบวนการวจยทไดรบจากการเขารวมโครงการครวจย มาถายทอดสนกเรยน ผานการจดกจกรรมการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรททำาการสอน ทงในวชาวทยาศาสตรพนฐาน สาระการเรยนรวชาทฤษฎความรTOK และวชาโครงงานวทยาศาสตร 1 สำาหรบนกเรยนหลกสตร SMART CLASS ตลอดจนในการทำาโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายซงไดจดกจกรรมตางๆขนทโรงเรยนนนทรวทยา หลายรายการ เชน
จดโครงการคายโครงงานวทยาศาสตรครงท 2 ใหกบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 แผนวทย-คณต เมอวนท 12-13 มถนายน
2553 โดยไดรบเชญเปนวทยากรใหความรเรอง การคดโครงงานวทยาศาสตร ซงไดนำาเรองกระบวนการวจย และ
Powerpoint เรอง คด (เหน) หรอ (เหน) คด จากการเขารวมโครงการ ครวจย ไปใชดวย ทำาใหไดจดประกายความคดใหกบนกเรยนหลายๆคน
จดกจกรรมการเรยนการสอนวชาโครงงานวทยาศาสตร 1 สำาหรบนกเรยนหลกสตร SMART CLASS ระดบชนมธยมศกษาปท 5 โดยจดชดกจกรรมการเรยนร เรอง การทำาโครงงานวทยาศาสตรแบบงานวจย
ใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน
จดกจกรรม พธเทดพระเกยรตพระบดาแหงวทยาศาสตรไทย และกจกรรมวนวทยาศาสตรแหงชาต ประจำาป 2553 ซงกลมสาระการ
เรยนรวทยาศาสตรโรงเรยนนนทรวทยาไดจดขน โดยหนงในกจกรรมภายในงาน คอ การจดแสดงโครงงานวทยาศาสตรของนกเรยน เมอ 18
สงหาคม 2553
ผลจากการบรณาการเรองกระบวนการวจยในการเรยนการสอนวทยาศาสตรโดยใชรปแบบโครงงานวทยาศาสตร ซงทำาหนาทเปนครทปรกษา สงผลใหนกเรยนไดจดทำาโครงงานวทยาศาสตร เรอง การศกษาชนดของอาหารทใชทอดตอปรมาณกรดไขมนอสระในนำามนพชทผานการใชงาน ซงไดรบรางวลชมเชย ในการประกวดโครงงานวทยาศาสตร ระดบ
มธยมศกษาตอนปลาย ประเภททม สาขาชวภาพ ในงานมหกรรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 2553
นอกจากน ในปการศกษา 2553 เนองดวยโรงเรยนนนทรวทยา เปนโรงเรยนมาตรฐานสากล ซงจะตองจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรหนงท ชอวา "ทฤษฎความร หรอ Theory of Knowledge : TOK" ระดบชน ม.1 และ ม.4 โดยบรณาการในการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร จงไดมแนวคดใน การนำากระบวนการวจยอยางงายๆ จากการเขารวมโครงการครวจย มาใชในการจดการเรยนร โดยกำาหนดเปนขนตอนตางๆ 8 ขนตอน ดงน 1. สำารวจปญหา ใหนกเรยนสงเกตและสำารวจวาในชวตประจำาวน พบกบปญหาในโรงเรยนหรอชมชนอะไรบาง เลอกปญหาทตนเองสนใจคนละ 1 ปญหา แลวเขยนถงสภาพปญหาและเหตผลทนกเรยนสนใจ 2. รวมกนกำาหนดปญหา นกเรยนแตละคนนำาเสนอปญหาทตนเองสนใจ จากนนครนำาอภปรายเพอรวบรวมและจดกลมปญหาลกษณะเดยวกน ใหนกเรยน ทสนใจปญหาลกษณะเดยวกนอยกลมเดยวกน ตามความเหมาะสม ซงครตองแนะนำาใหนกเรยนสรางโจทยวจยทตวนกเรยนมศกยภาพทำาไดสำาเรจ ทำาเรองงาย เพอการเรยนร 3. ตงสมมตฐาน นกเรยนแตละกลมรวมกนวเคราะหหาสาเหตของ
ปญหา โดยใชปญญาในการคดตงสมมตฐาน 4. รวบรวมขอมล นกเรยนรวมกนออกแบบ วางแผนดำาเนนการเพอหาสาเหตของปญหา โดยสรางเครองมอ เชน แบบสมภาษณ แบบสอบถาม แลวนำาไปใชในการเกบรวบรวมขอมล 5. วเคราะหขอมล นกเรยนรวมกนนำาขอมลทไดมาทำาการวเคราะหและประเมนผล โดยใชกระบวนการคด 6. สรปผล นกเรยนรวมกนนำาผลจากการวเคราะหขอมลมาสรป เพออธบายถงสาเหต และปจจย ทสมพนธกบปญหาทกำาหนดไวในตอนแรก รวมทงตรวจสอบสมมตฐาน โดยนำาความรตางๆของตนเอง มาใชในการอธบายอยางบรณาการเพอสรางความรดวยตนเอง 7. เผยแพรและประชาสมพนธผลงาน โดยนกเรยนทกคนตองเขยนบทความเชงวชาการ ทำาแผนพบเผยแพรความรทตนเองไดรบ จดนทรรศการแสดงผลงานและนกเรยนทกคนนำาเสนอปากเปลา คนละ 10 นาท ตอคร เพอน และผทสนใจ ตลอดจนนำาผลงานของนกเรยนทดเดนเผยแพรทาง blog ของคร 8. ประเมนผล ซงประเมนโดย คร เพอน และผปกครอง ตลอดจนใหนกเรยนประเมนตนเอง โดยจดทำาเปนรายงานการประเมนการเรยนของตนเอง ในรปแบบของ Mind mapping เพอแสดงถงชองทางการรบร สาขาความร คณธรรมทไดรบ และองคประกอบความรทไดรบ
ทงนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน วชาทฤษฎความรนน ไดใหความสำาคญกบ การใหนกเรยนสรางโจทยวจยหรอตอยอดจากผลงานวจยทม ซงเปนเรองทตวนกเรยนมศกยภาพทำาไดสำาเรจ ทำาเรองงาย เพอการ
เรยนร โดยใชตวชวย เชน ครทปรกษา ผปกครอง ผร ใหคำาปรกษาหรอเปนพเลยง โดยเฉพาะ ในขนตอนการออกแบบการววจย และการเกบขอมล ทงนครตองใหอสระแกนกเรยนในการวจย ภายใตกรอบทยดหยน วดกระบวนการคด การแปลผลขอมล แทนชนงานทได เพราะเราใชการทำาวจยพฒนาศกยภาพนกเรยน ไมใชใหนกเรยนเปนนกวจยผสรางความร ซงเปนไปตามแนวคดท อาจารยไพโรจน ไดเคยใหคำาแนะนำาไวนนเอง
อยางไรกตาม การเขารวมโครงการครวจย สกว. ในครงน ทำาใหขาพเจาไดรบประสบการณมากมาย โดยเฉพาะในดานการพฒนาองคความรดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนพฒนากระบวนการคดดวยกระบวนการวจย ซงเกดจากกระบวนการเรยนรในการอบรมจากศนยครวจยพเลยง และการแลกเปลยนเรยนรรวมกบเพอนครจากโรงเรยนตางๆ โดยสามารถนำาสงทไดเหลานไปถายทอด แบงปนความรสเพอน ครในสถานศกษา ตลอดจนผานทางบลอก http://teacherkobwit2010.wordpress.com เพอ เผยแพรตอผทสนใจตอไป ทสำาคญทสดคอการถายทอดสงเหลานสนกเรยน ผานการจดกจกรรมการเรยนรแบบบรณาการ ในการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรทไดรบมอบหมาย โดยมเปาหมายสำาคญในการใชกระบวนการวจย ในการพฒนาศกยภาพนกเรยน ซงจะเปนพนฐานในการสรางนกเรยนไปสการเปนนกวจยทดในอนาคต เพอพฒนาประเทศชาตสบไป
สดทายนขอขอบพระคณ สำานกงานกองทนสนบสนนการวจยและหนวยงานทเกยวของ ขอขอบพระคณ ผศ.ไพโรจน ครรตน และเจาหนาทผประสานงานโครงการครวจยทกทาน ทไดใหความสำาคญกบการพฒนาครสการเปนนกวจย ชวยผลกดนโครงการครวจยใหเกดขน และหวงเปนอยาง
ยงวาจะดำาเนนโครงการนอยางตอเนอง เพอการพฒนาคณภาพการศกษาของไทยตอไป
กอบวทย พรยะวฒน