5.SINIF 2. TEMAÇALIŞMA FASİKÜLÜ

TÜRKÇE

Bu kitapçık KIRKLARELİ Ölçme Değerlendirme Merkezi tarafından hazırlanmıştır.

2

1. Meriç, arkadaşı Güney’in evine gitmek istemektedir fakat Güney’in evine hangi yoldan gideceğini bilmemektedir. Eş sesli kelimelerin olduğu yolu takip ederek Meriç’in, arkadaşının evini bulmasına yardım ediniz.

Aşağıda verilen deyimleri anlamları ile eşleştiriniz. Eşleştirilemeyen deyimin anlamını yazınız.2.

hapı yutmakyenilmek, mağlup

olmak

gözünde tütmekyakınında konuşulanları konuşmaya katılmadan

dinlemek

çaba harcamak çok özlemek

yenik düşmek kötü bir duruma düşmek

kulak misafiri olmak .................................

3

3.

Aşağıda yer alan etkinlikte, kartonun üzerinde bulunan kelimelerin eş anlamları kapakların üzerinde yazmaktadır. Kartondaki kelimelerin eş anlamlarının yazılı olduğu kapağı belirleyerek aşağıdaki kutucuklara yazınız.

4.

a. b. c. d. e. f.rüzgâr öncesürekliuzakihtiyar ün

Aşağıda bazı hayvanların yaşam döngüsü hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Verilen bilgileri ilgili olduğu görsel ile eşleştiriniz ve açıkta kalan görseli işaretleyiniz.

Yaşam döngüsünün ilk döne-minde suda yaşarlar. Durgun suya yumurtalarını bırakırlar ve larva halinde (iribaş da denir) bir balığa benzerler. İribaş tamamen su yaşamına adapte olmuştur. Bu dönemde solungaçları ile solunum yapıp, yüzgeçleri ile hareket eder-ler.

Yaşam döngüsünün ilk aşaması yumurtadır. Dişi, yumurtalarını bir yaprağa bırakır. Yumurtaların büyüklüğü bir iğne başı kadardır. Dişinin yumurtasını bir yaprağa bırakma sebebi tırtılların sürek-li yemeğe ihtiyaçları olmasından dolayıdır.

Dişi, 10-15 tane yumurtasını, yu-murtadan çıkar çıkmaz yiyecek bulabilecekleri bir yere bırakır. Lar-valar yumurtadan çıktıktan birkaç gün sonra büyüyene kadar deri değiştirmeye başlar. Büyümeye başladıktan birkaç hafta sonra larva değişerek farklı bir şekil alır. Larva yetişkinliğe gelince çatlar ve açılır. Kabuğu sertleştikçe koyu parlak kırmızı rengini alır.

4

Damla Öğretmen Türkçe dersine elinde bir kutu ile gelmiştir. Öğretmen, öğrencilerine kutunun şifreli olduğunu ve şifre çözülemezse kutunun açılamayacağını söylemiştir. Öğrencilere şifreyi bulabilmeleri için birer kâğıt dağıtarak yapmaları gereken yönergeyi okumuştur.

Verilen yönergeye göre; → Kâğıtta iki nokta, soru işareti ve virgüle ait bazı özellikler verilmiştir. → Verilen özellik hangi noktalama işaretine aitse altında belirtilen sayılar yuvarlak içerisine alınacaktır. → Sırasıyla belirlenen sayılar kutucuktaki yerine yazılacak ve şifre belirlenecektir.

5.

KUTUNUN ŞİFRESİ

1 2 3 4 5 6 7 8

5

1. Bu işi tereyağından kıl çeker gibi halledeceğiz.

2. Tatile geziye gidecekleri için etekleri zil çalıyordu.

3. Annesi onun yaptığı her şeye göz yumuyordu.

4. Türkiye’nin doğal güzellikleri dillere destan.

5. Kedim Pamuk aniden gözden kayboldu.

Görmezden gelme

Herkes tarafından konuşulan

Kolay bir şekilde

Görünmez olmak

Çok sevinmek

Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerin altını çiziniz ve metne kattığı anlamı kutucuklardan yararlanarak boşluklara yazınız.

7.

İki nokta ile ilgili kutucuklarda verilen bilgiler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazan okları takip ederek doğru çıkışı bulunuz. Bulduğunuz sonucu aşağıdaki kutucuğa yazınız.

6.

...............................

6

Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlılarını karşılarına yazarak bulmacadan bulunuz.8.

Aşağıdaki örneklerde bulunan söz sanatını ilgili kutucuğu işaretleyerek gösteriniz.9.

Kişileştirme Benzetme

7

Soru eki veya sözü içeren cümlelerin sonuna konur.

Soru bildiren ancak soru eki veya sözü içermeyen cümlelerin sonuna konur.

Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır.

10.

Yukarıda soru işaretine ait özellikler verilmiştir. Aşağıdaki cümleleri inceleyerek soru işaretinin kaç numaralı görevde kullanıldığını cümlelerin yanında verilen dairelerin içerisine yazınız.

Bilet satış görevlisi: -Yaşınız? Sen de bizimle tiyatroya gelecek misin? Eleştirmen olmaya ne zaman karar verdiniz? Kırklareli’ne otobüsle iki (?) saatte varmışlar. Kaç yıldır burada yaşıyorsunuz? Sunucu seyircilerden birine dönerek sordu: -Adınız? Yunus Emre (1240 ?-1320) halk edebiyatının öncüleri arasındadır.

Aşağıda verilen cümlelerdeki yazım yanlışlarını bulup cümlelerin doğrusunu boş bırakılan yerlere yazınız.

11.

• Ayşe okul gezisi için ankaraya gidecekmiş.....................................................................................................................• Kardelen, kuleli ortaokulunda 5. sınıf öğrencisidir.....................................................................................................................• İstiklal marşı 12 mart 1921 yılında kabul edilmiştir.....................................................................................................................• Kedim pamuk bugün yine çok hareketliydi.....................................................................................................................• Çanakkale savaşında seyit onbaşı 276 kg’lık top mermisini tek başına kaldırmıştır.....................................................................................................................• Doktor ahmet bey bugün sizi ziyarete geldi.....................................................................................................................

8

12. Aşağıda bir yarışmaya ait afiş verilmiştir. Verilen afişi inceleyerek afişin altında yer alan soruları cevap-layınız.

Sorular1- Yarışmanın konusu nedir? (_ _ _ _ _ _)2- Yarışmanın adı nedir ve yarışma kaçıncı kez düzenlenmiştir? (_ _ _ _ _ _)3- Yarışma kim tarafından düzenlenecektir? (_ _ _ _ _ _)4- Yarışmaya kimler katılabilecektir? (_ _ _ _ _ _)5- Yarışmaya hangi alanlarda katılım sağlanabilecektir? (_ _ _ _ _ _)6- Yarışmanın son başvuru tarihi afişte belirtilmiş midir? (_ _ _ _ _ _)7- Yarışma sonucunun ne zaman açıklanacağı afişte belirtilmiş midir? Belirtilmiş ise tarihi yazınız. (_ _ _ _ _ _)8- Eserlerin nereye teslim edileceği belirtilmiş midir? (_ _ _ _ _ _)9- İl birincilik ödülü ne kadardır? (_ _ _ _ _ _)10- Yarışma hakkında detaylı bilgi almak isteyenler nereye bakabilir? ( _ _ _ _ _ _)

9

13. 23 NİSAN NASIL BAYRAM OLDU? 23 Nisan 1920, Türk milletinin iradesini temsil eden Birinci Büyük Millet Meclisinin açıldığı ve Türk halkının egemenliğini ilan ettiği tarihtir. Atatürk, 23 Nisan 1924’te “23 Nisan” gününün bayram olarak kutlan-masına karar vermiştir. Bu tarihten 5 yıl sonra 23 Nisan 1929’da Atatürk bu bayramı çocuklara armağan etmiştir ve 23 Nisan ilk defa 1929 yılında Çocuk Bayramı olarak da kutlanmaya başlanmıştır. 1979’da yine ilk olarak altı ülkenin katılmasıyla uluslararası boyuta taşıdığımız bu millî bayramımıza, her yıl kırkın üzerinde ülkeden gelen ve Türk çocuklarının misafiri olan yabancı ülke çocukları da katılmaktadır. Dünyada çocuklarına bayram hediye eden ve bu bayramı bütün dünya ile paylaşan ilk ve tek ülke Türkiye’dir.

Yukarıdaki metinde geçen bazı kelimelerin anlamı aşağıda verilmiştir. Kelimeleri bulmacadaki yerlerine yazarak şifreyi bulunuz.

Açıkça bildirme, açıkça duyurma, duyuruMilletle ilgili, millete özgü, ulusalBir şeyi yapıp yapmamaya karar verme gücüMillî veya dinî bakımdan önemli olan ve kutlanan gün veya günlerBir devletin egemenliği altında bulunan toprakların tümü, diyâr, memleket

1 2 3 4 5 6

ŞİFRE

14. 2. ŞİİRHatırlarım küçük kirli bir bulutDurmuş olup bitenleri seyrediyordu.

3. ŞİİRYarın sabah erken uyan,Ben yıldızıma söyledim.Işıklar serpecek üzerine,Nur içinde uyanacaksın

4. ŞİİRGüneş en uslu çocukÇıkmıyor bir gün olsunAnnesinin sözünden dışarıAkşamları erken yatıp her günErkenden kalkıyor sabahları

1. ŞİİRBütün kusurumu toprak gizliyor.Merhem çalıp yaralarım düzlüyor.Kolun açmış yollarım gözlüyor.Benim sadık yârim kara topraktır.

Aşağıda yer alan soruları yukarıda verilen her şiir için ayrı ayrı cevaplayınız.

İnsana ait davranış gösteren varlık: (...............................................................................................................)Gösterdiği davranışlar: (...............................................................................................................)Kullandığı söz sanatı: (...............................................................................................................)

10

SAMAN ALTINDAN SU YÜRÜTMEK Vaktiyle köyün birinde, ahalinin tarlalarını ve meyve sebze bahçelerini suladığı bir su kaynağı varmış. Bu kaynak, köyün ortak malıymış. Civarda başka su kaynağı olmadığından bütün köylü ara-zisini bu kaynaktan sıra ile sularmış. Kimin ne vakit, ne kadar su kullanacağı belliymiş ve herkes kendi sırasını takip eder, komşularının hakkına da saygı gösterirmiş. Ancak her köyde olduğu gibi bu köyde de açıkgöz bir adam varmış. Sebze bahçesi su kaynağının hemen yakınında bulunan bu adam herkes gibi sırası geldiğinde gider, kaynaktan suyunu alırmış ama bununla yetinmeyip kaynak ile bahçesi arasına gizli bir su yolu kazmış. Kimseler fark etmesin diye de su yolunun üzerini taşla, tahtayla kapatıp üstüne de saman balyaları yığmış. Su, diğer vakitlerde bu saman altından aka aka açıkgözün tarlasına kadar gidermiş. Yaz ortasında herkesin tarlası susuzluktan yanıp kavrulurken onun fidanları yemyeşil bir hâlde olurmuş. Üstelik bostanın ortasındaki sulama havuzu da her zaman tamamen doluymuş.Köylüler “Bu işin içinde bir iş var!” diyerek araştırmışlar ve kısa bir süre sonra da bu uyanığın saman altından su yürüttüğünü fark etmişler.

15.

15. ve 16. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Yukarıda hikâyesi verilen deyimin anlamını kutucuklara işaretleyiniz. Belli etmeden iş çevirmek, ortalığı karıştırmak. Söylenen sözleri umursamamak. Yapacağı iş için her yolu denemek.

Aşağıdaki hikâye haritasında boş yerleri bu metne göre doldurunuz.16.

11

17. burnundan solumak bam teline basmak elini eteğini çekmek bir taşla iki kuş vurmak yumurta kapıya dayanmak

a) Yukarıda yer alan deyimleri bu metinde boş bırakılan yerlere yazınız. “Birinin çok kızacağı şeyi yapmak veya sözü söylemek” anlamında _ _ _ _, “çok öfkelenmiş olmak” anlamında _ _ _ _, “bir davranışla birden çok yararlı sonuca ulaşmak” anlamında _ _ _ _, “yapılacak iş için zaman çok daralmak” anlamında ise _ _ _ _ deyimini kullanırız.

b) Metinde herhangi bir boşluğa yerleştirilemeyen deyimi aşağıya yazarak anlamını bulunuz.

Aşağıdaki cümlelerde yer alan sesteş (eş sesli) sözcüklerin altını çiziniz. Eş sesli kelimeleri farklı anlama gelecek şekilde cümle içinde kullanınız.

• Bu yaz, tatil için Antalya’ya gideceğiz. Cümle: ………………………………………• Uzun bir yolculuğun ardından köye vardık. Cümle: ………………………………………• Yeni doğan kardeşimin yüzü ay gibiydi. Cümle: ………………………………………• Dün akşam karla karışık yağmur yağdı. Cümle: ………………………………………• Bahçede iki at otluyor. Cümle: ………………………………………

18.

Aşağıdaki bilgiler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(.....) “Akşamın karanlığında ay gülümserdi bana.” cümlesinde kişileştime yapılmıştır.(.....) “Rüzgâr gibi bir sörfçüydü.” cümlesinde sörfçü, rüzgâra benzetilmiştir.(.....) “Ülkemizdeki doğal güzelliklerden bazıları şunlardır ( ) Kapadokya, Erciyes Dağı, Uzungöl vb.” cümlesinde boş bırakılan yere virgül (,) konmalıdır.(.....) “Evde dağ kadar bulaşık birikti.” cümlesinde benzetme yapılmıştır.(.....) “Atatürk, 19 mayıs 1919’da samsuna çıkmıştır.” cümlesinde bir yazım yanlışı vardır.

19.

12

Metin 1 Küresel ısınmayı en basit hâliyle şu şekilde açıklayalım: Atmosfere salınan gazların neden olduğu düşünülen, dünya üzerinde yıl boyunca kara, deniz ve havada ölçülen ortalama sıcaklıklarda meydana gelen ısı artışına verilen isimdir. Küresel ısınmanın başlıca nedeni olarak atmosferde artan sera gazları hedef gösteriliyor. Karbondioksit, su buharı, metan gazları gibi gazların neden olduğu düşünülüyor. Küresel iklim değişikliğinin temel nedenlerinden birkaçı; nüfus artışı ve buna bağlı enerji tüketimi, toprak kullanımı, ulaşım ve bizlerden kaynaklanan birtakım hatalar aslında. Sanayinin gelişmesi ekonomik anlamda bize artı getirse de konu çevre olunca durum hiç de parlak olmuyor ne yazık ki. Araç egzozlarından, ısınma amaçlı yakılan yakıtlardan ve fabrika bacalarından atmosfere salınan bu gaz ile küresel ısınma daha da te-tikleniyor ve hayatımızı tehdit etmeye devam ediyor.

Metin 2 Küresel ısınma, iklim değişikliklerine sebep olarak şiddetli kasırgalar ve şiddetli yağışlar ile sellere neden olurken uzun süreli kuraklıklar ile de çölleşmeye neden olmaktadır. Kutuplarda-ki buzulların erimesi kıyı kesimlerinin tamamen sular altında kalmasına neden olacaktır. Bu da dünyadaki yaşanabilir alanı daraltacaktır. Karlı dağlardaki ısı değişimleri nedeniyle sık sık çığlar oluşacak ve çevresindeki yerleşim yerlerini tehlikeye sokacaktır. Su kaynaklarının hızla tükenmesi sonucu susuzluk baş gösterecektir. Sıcaklık artışları kuraklık, orman yangınları ve çölleşmeye neden olacaktır. Bu gibi sonuçlardan dolayı küresel ısınma dünya yaşamında bir tehdit unsuru olmaya devam etmektedir.

20.

Bu metinler ile ilgili aşağıdaki cümleler doğru ise yay ayraç içine “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

(.......) 1. metinde küresel ısınmanın nedenlerinden bahsedilmektedir. (.......) 2. metne göre kuraklık, çölleşme ve orman yangınları küresel ısınmanın nedenlerindendir. (.......) 2. metinde küresel ısınmanın dünya üzerindeki olumlu etkilerinden bahsedilmiştir. (.......) 1. metnin dili, 2. metne göre daha ciddidir. (.......) Her iki metin de bilgi vermek amacıyla yazılmıştır. (.......) İki metne göre de küresel ısınma dünya yaşamı için tehdit durumu oluşturmaktadır. (.......) İki metinde de küresel ısınmanın nedenlerinden bahsedilmiştir.

13

Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım, Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Benzeyen: Kendisine benzetilen:

İstiklal Marşı’nın yukarıda verilmiş dörtlüğündeki benzetme unsurlarını yazınız.

21.

1. “Okulumuzdaki yavru köpek iğne kadardı.” cümlesinde _ _ _ _ anlamı vardır. 2. “Çocuğun yanakları elma gibi kıpkırmızı olmuştu.” cümlesinde _ _ _ _ kendisine benzetilen unsurdur. 3. “Esaret altında yaşamayı asla kabul etmeyen bir milletin mirası bu vatan.” cümlesinde _ _ _ _, altı çizili kelimenin eş anlamlısıdır. 4. İnsana ait bir özelliğin, insan olmayan bir varlığa aktarılmasına _ _ _ _ denir. 5. “Bahçemize çok güzel bir kaz aldık.” cümlesinde _ _ _ _ kelimesi eş seslidir. 6. “Ağaç nefestir, derdi yaşlı adam.” cümlesinde _ _ _ _, altı çizili kelimenin eş anlamlısıdır.

Aşağıdaki cümlelerde verilen boşlukları doldurunuz.22.

Aşağıdaki kelimeler eş anlam ilişkisine göre eşleştirildiğinde hangi iki kelime farklı anlam ilişkisinden dolayı dışarıda kalır? Yazınız.

galip zaman doğa gayret hekim mağlup tabiat vakit doktor çaba

......................... ........................

23.

14

Aşağıdaki cümlelerde geçen abartma unsurlarının altını çiziniz.

a) Anlattığı fıkraya gülmekten öldük.

b) Sınavı kazanınca havalara uçtu.

c) Çantayı taşımaktan kolum koptu.

24.

Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcükleri, cümledeki anlamlarını göz önünde bulundurarak zıt anlamlarıyla birer cümlede kullanınız.

a) Otobüs ağır ilerliyordu. (.....................................................................................................)

b) Gökyüzünü açık maviye boyadım. (......................................................................................................)

c) Sepeti, ağzına kadar doldurmuş. (......................................................................................................)

25.

Aşağıdaki her bir sözcüğü eş sesli olacak şekilde cümlelerde kullanınız.

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................SAÇ

26.

DOLU

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................

15

Aşağıda verilen deyimleri gerçek ve mecaz anlamlı deyimler şeklinde sınıflandırınız.

gözüne girmek

yüzüne bakmamak

iyilik b

ilmek

diş geçire

memek

etekleri t

utuşmak

göz göze gelmek

can yakm

ak

kimi ki

msesi olmamak

Gerçek Anlam Mecaz Anlam

27.

Aşağıdaki ifadeleri koşul cümlesi olacak şekilde tamamlayınız.

Çok kitap okursan .......................................................................................... . ................................................................................................. sağlıklı olursun.

Ödevini bitirmek şartıyla .................................................................................. .

28.

Bir bulut gezerYayla yayla Anadolu’yuBir baştan bir başaSelam götürür.

Yanda verilmiş olan dörtlükte, kişileştirme unsurunu ve kişileştirilen varlığı yazınız.

Kişileştirilen varlık: ................................................

Kişileştirme unsuru: ...............................................

29.

16

30. Aşağıdaki paragrafta büyük harflerin yazımı ile ilgili yanlışları tespit ederek doğru biçimlerini metnin altında verilen kutucuğa yazınız. On yedi yaşındaydım. bende belirgin bir doğa sevgisi başlamıştı. O dönemde fransız yazarlardan Victor Hugo’nun sefiller adlı eserini okumuştum. Bu kitaptaki “bir ağacı bir insanı sevdiğim gibi severim.” sözü de o günlerde dilime dolanmıştı. Bu sözü söyleyen beethoven’e hayran kaldım. Fırsat buldukça dışarı çıkardım; seydi Çayı kıyısında, Eskişehir yollarında , çayırlarında tek başıma dolaşırdım.

31. Aşağıdaki metindeki olay, yer, zaman ve kişileri yazınız.

Vakit öğleye yaklaşıyordu. Değirmenin koskoca, yuvarlak, iri taşının altında ezildik. Taş döne döne ezdi. Bembeyaz toz oluncaya dek. Çuvallara dolarken unduk. Bembeyaz önlüklü, beyaz takkeli fırıncıların adamları kamyonlara bizi yüklediler. Bir adam; çuvalı yere döktü, aldırmadı, bastı gitti. Oysa dökülenler de onu beslerdi.

OLAY YER ZAMAN KİŞİ VE VARLIKLAR

32. Aşağıdaki cümlelerin yanına altı çizili sözcüklerin (gerçek, mecaz, terim) anlam türlerini yanına belirtiniz.

1- 21 Mart’ta Güneş ışınları Ekvator’a dik vurur. (_ _ _ _) 2- Arka odadan keskin bir çığlık duyuldu. (_ _ _ _) 3- Havalar sıcak olduğundan herkeste bir bezginlik oluştu. (_ _ _ _) 4- Tatlı gülümsemesiyle içimi ısıtıyor, bana güven veriyordu. (_ _ _ _) 5- Orhan Veli’nin şiirlerini ezbere biliyorum. (_ _ _ _) 6- Yarın arkadaşlarımla kütüphaneye ders çalışmaya gideceğiz. (_ _ _ _)

17

33. Aşağıda kelimelerin eş anlamlılarını sözcük avı bulmacasında bulup boyayınız.

AHENK VATAN MİLLET OKUL YAŞAM ŞAİR HİKÂYE HARP

34. Aşağıdaki cümlelerde verilen boşlukları doldurunuz.“Yol almış hayatın ufuklarınca.” dizesinde altı çizili kelimenin eş anlamı _ _ _ _ dır.“Onunla iyi kötü günlerimiz oldu.” cümlesinde ikileme _ _ _ _ anlamlı kelimelerden oluşmuştur.“Elimi avucunun içine koyarak bana sevgiyle baktı. ” cümlesinde _ _ _ _ sözcüğü sesteş bir sözcüktür.“Ne olur bana bu yaz mektup yaz.” cümlesinde altı çizili sözcükler arasında _ _ _ _ ilişkisi vardır.

18

Benzeyen: Benzetilen: Benzetmenin Yönü:

Yukarıdaki şiirde şair, duygu ve düşüncelerini anlatırken benzetme sanatına başvurmuştur. Bu sanatın unsurlarını yukarıdaki şiire göre yanda verilmiş kutucuğa yerleştiriniz.

Ağaçlar da insanlar gibidir. Onlar da çalışır durmadan Ve hepsi yararlıdır Örnek insanlar gibi Türküler söylerler bahar gelince.

35.

Yukarıda Fazıl Hüsnü Dağlarca’ya ait bir şiir verilmiştir.

b) “Şiirin son dizesinde ağaçların bahar gelince türkü söylediği belirterek _ _ _ _ sanatı yapılmıştır.“ cüm-lesinde boş bırakılan yere hangi kelime gelmelidir?

a) Yukarıdaki şiirde kişileştirilen varlıklar nelerdir? Onlara insana ait hangi özellikler verilmiştir? .............................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................

Gökte ay üşür Gökte yıldız üşür Dışarıda gece üşür. … Mustafa Kemal üşümez Düşünür. Fazıl Hüsnü DAĞLARCA

36.

Aşağıdaki olay haritasını yukarıdaki anı metnine uygun olarak doldurunuz.

Olay Yer Zaman Kişiler Anlatıcı

MUSTAFA NASIL MUSTAFA KEMAL OLDU? Atatürk,1893 yılında Selanik Askerî Ortaokuluna başladığında adı Mustafa’ydı. En sevdiği derslerin başında da matematik geliyordu. Tesadüfe bakın ki en sevdiği dersin öğretmeninin de adı Mustafa’ydı. Mustafa Öğretmen, bir gün başarısı ve davranışlarıyla dikkati çeken öğrencisi Mustafa’ya, ‘’Oğlum!’’ dedi. ’’Senin adın Mustafa, benim adım da Mustafa… Bu böyle olmaz. Araya bir fark koymalı. Bundan sonra sana Mustafa Kemal diyelim, olmaz mı?’’ dedi. O günden sonra Mustafa’nın adı Mustafa Kemal oldu. Falih Rıfkı ATAY - Babanız Atatürk

37.

19

Aşağıdaki deyimleri karşılarında karışık olarak verilen anlamlarıyla eşleştiriniz. Eşleştirme sonucunda açıkta kalan deyimi cümlede kullanınız.

1- Ağzında bakla ıslanmamak 2- İşi yokuşa sürmek 3- Taş kesilmek 4- Kulak kabartmak 5- İçini dökmek 6- Akılda kalmak

Derdini anlatmakHiçbir şey söylemez olmakUnutulmamakİşin olmaması için bahaneler yaratmakHiç sır saklayamamak

Açıkta kalan deyim ile ilgili cümlem: .....................................................................................................

38.

39.

Bu paragrafta virgülün hangi kullanımına örnek yoktur?A) Sıralı cümleleri birbirinden ayırır.B) Ara sözleri, ara cümleleri belirtmek için kullanılır.C) Kendisinden sonra gelen cümlenin desteklenmediği ya da onaylandığını belirten ifadelerden sonra konur.D) Yüklemden uzak düşmüş özneyi belirtmek için kullanılır.

“Hayır, hayır! Ben, fil yutmuş bir boğa yılanı resmi istemiyorum. Boğa yılanı çok tehlikeli bir yaratıktır, fil ise çok yer kaplar. Benim yaşadığım yerde her şey çok küçüktür. Benim ihtiyacım olan şey bir koyun. Koyun çiz bana.”

40.

Bu dizelerde yer alan aşağıdaki kelimelerden hangisinin eş anlamlısı yoktur?

A) Zengin B) Fakir C) Fark D) Kış

Memleket isterimNe zengin fakir, ne sen ben farkı olsun;Kış günü herkesin evi barkı olsun. Cahit Sıtkı TARANCI

41.

Bu paragraftan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

Ahmetbey, 1920 yılında ikinci defa işgale uğramıştır. Bu sefer işgal edenler Yunanlılardır, 1920-22 yılları arasındaki 2 yıl boyunca köyün Türk halkı, işgalci Yunan ordusu tarafından baskı görmüştür. 8 Kasım 1922’de köy Türk ordusu tarafından geri alınmış, köyde kalan son Rum halkı ise 1924’te mübadeleyi beklemeden köyü terk etmiştir. Cumhuriyet Dönemi ile beraber 1930, 1951, 1978 ve 1989’da gelen muhacirler Ahmetbey’e iskân edilmiştir. Ahmetbey’de 1953 yılında belediye kurularak Lüleburgaz’a bağlı bir belde hâline getirilmiştir.

A) Ahmetbey, önce Bulgarlar tarafından işgal edilmiştir.B) Türk halkı Yunan askerleri tarafından baskı görmüştür.C) Türk ordusu Ahmetbey’i geri alınca Rumlar gitmiştir.D) Ahmetbey Cumhuriyet’in üzerinden uzun zaman geçtikten sonra belde olabilmiştir.

20

42.

43.

Bu açıklamadan yola çıkarak aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcük kullanılmıştır?

Bir sanat, meslek, bilim dalına ait kelimeler terim anlam ifade ederler. Örneğin “ameliyat” sözcüğü tıp terimi olurken, “dekor” sözcüğü tiyatro terimi olmaktadır.

A) Bugünkü davranışlarından dolayı sana çok kırıldım.B) Annem, evin perdelerini yıkayıp ütülemiş.C) Sınavda öğretmenimiz yine zor sormuş.D) Virgülün görevleriyle ilgili beş örnek yazmamız istendi.

Bu paragrafta anlamı ve öyküsü geçen deyim aşağıdakilerden hangisidir?A) Avucunu yalamak B) Ağzından baklayı çıkarmakC) İki dirhem bir çekirdek D) Foyası meydana çıkmak

“Beklediğin olmadı, umduğunu bulamadın” anlamında kullanılan bir deyimdir. Bu deyim, kışın karlı ve soğuk havalarda inine kapanarak tabanlarının altını yalamak suretiyle karın doyurmaya uğraşan ayıların hareketinden alınmadır. Çünkü ayılar kışın arasa da yiyecek bulamaz. Bunu iyi bilen ayılar kış uykusuna yatarlar. Ayağını yalamakla yetinir, yazın gelmesini bekler. Başka yapacak bir şeyi yoktur.

Yukarıdaki paragrafta numaralandırılmış cümlelerin hangisinde düşüncenin yönünü değiştiren bir ifadeye yer verilmiştir?

Tavanda asılı duran turna sürüsüne baktı. (I) Sadako onları seyrederken kuşlar, sonbaharın hafif rüzgâr-larıyla sallandılar. (II) Sanki canlıydılar da açık pencereden uçup gideceklerdi. (III) Sadako içini çekti ve gözlerini kapadı. (IV) Ama bir daha hiç uyanmadı.

A) I B) II C) III D) IV

44.

Övün ey Çanakkale, cihan durdukça övün!Ömründe göstermedin bin düşmana bir gün.Sen bir büyük milletin savaşa girdiği gün,Başına yüz milletin birden üşüştüğü yersin! Faruk Nafiz ÇAMLIBEL

Yukarıdaki şiirin ana duygusu nedir?A) Özlem B) Vatan sevgisi C) Ölüm D) Hüzün

45.

21

Bu paragrafta aşağıdaki kelimelerin hangisinin zıt anlamlısı yer almamaktadır?

Bu, her gece uykusunda onu kurtarmak için birçok geminin pupa yelken geldiğini gören zavallı eski bir Türk forsasıydı. Tutsak olalı kırk yılı geçmişti. Otuz yaşında dinç, levent, güçlü bir kahramanken Malta korsanlarının eline düşmüştü. Yirmi yıl onların kadırgalarında kürek çekti.

A) Hür B) Genç C) Zayıf D) Gündüz

46.

Bu paragraftan aşağıdaki yargılardan hangisi çıkarılamaz?

Bugün okulun ilk günü. Yazlıktaki üç aylık tatil bir rüya gibi geçti. İlkokulun üçüncü sınıfına yazdırmak için annem beni bu sabah Baretti Okulu’na götürdü. Aklım yazlıktaydı ve istemeyerek gidiyordum. Bütün sokaklar çocuk-larla kaynıyordu. İki kitapçı dükkanı; çanta, kâğıt ve defter satın alan anne ve babalarla tıklım tıklım doluydu. Okulun önünde o kadar çok insan birikmişti ki okulun hademesiyle belediye görevlisi girişi serbest bırakmak için paralanıyorlardı. Giriş kapısında biri omzuma dokundu. Geçen seneki öğretmenimdi. Kızıl saçları darma-dağınıktı.

A) Metinde anlatılan çocuk üçüncü sınıfa geçmiştir.B) Giriş kapısında çocuğun omzuna dokunan ikinci sınıf öğretmenidir.C) Okulun önündeki kalabalıktan dolayı hademe ve belediye görevlisi okulun girişinde uğraşmaktadır.D) Çocuk, okul açıldığı için çok sevinmiştir.

47.

Yukarıdaki paragrafta noktalı yere metnin anlamına göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi gelmelidir?

Geçenlerde apartmana girerken karşı komşumla yüz yüze geldik. Birbirimizle ne selamlaştık ne de konuştuk. Sadece ufak bir tebessümle yetindik. Oysa eskiden komşuluk öyle miydi? Bırak konuşmayı iyi günde, kötü günde birbirimizin yanında olurduk. Âdeta çocuklar “Komşu anne!” diye diye bir kapıdan diğer kapıya geçerlerdi. Bu sebeple annem sık sık bize nasihat eder ve şöyle derdi: “Çocuklar, komşuluk çok önemlidir. Önemsiz görü-nen çok küçük şeylerde bile komşular birbirine ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden komşularımıza iyi davranmalıyız. Atalarımız da bu konunun önemine değinmiş ve “_ _ _ _” demiştir.

A) Gülme komşuna, gelir başına. B) Komşunun tavuğu, komşuya kaz görünür.C) Komşu komşunun külüne muhtaçtır.D) Kötü komşu insanı mal sahibi eder.

48.

22

Bu paragrafa en uygun başlık aşağıdakilerden hangisi olabilir?

Kırklareli; doğal güzellikleri ve sakinliğiyle gözde illerimizden biridir. Ulaşım sorunun olmadığı ve düzenli yerleşmenin görüldüğü kentte halk, park veya bahçelerde ailesiyle vakit geçirirken gençler de spor, sanat gibi sosyal etkinliklerle uğraşmaktadır. Kentin insana kattığı huzurda sakinliğinin yanı sıra doğal yapısı rol oynamaktadır. Oksijen deposu olarak bilinen longoz ormanları, yeşil ve sulak alanları, tarihî dokusu göz doldurmaktadır. Kışın ayrı, yazın ayrı bir tabiat güzelliğine sahip olan şehirde tam bir güven ortamı da vardır. Bu sebeple “Mutlu insanlar kenti” olarak bilinen şehirde insanlar, büyük kentlerin keşmekeşliğinden ve prob-lemlerinden uzak rahat bir yaşam sürmektedirler.

A) Kırklareli’nin doğal güzellikleriB) Kırklareli’nde yaşamC) Kırklareli’nde ulaşımD) Kırklareli’nde gençlik

49.

Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki geçiş ve bağlantı ifadelerinden hangisi getirilemez?

Doğum gününe gelmeyi çok istiyordum _ _ _ _ çok önemli bir işim çıktı.

A) ama B) çünkü C) fakat D) ne yazık ki

50.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün görevi diğerlerinden farklıdır?A) Sınıfın en haylazı, Ali, dün de okula gelmedi.B) Kırtasiyeden boyama kitabı, defter, cetvel ve silgi aldı.C) Yazılıdan Ece, Fatma ve Ömer yüksek not aldı.D) Çocuk Kalbi, Yüksek Ökçeler ve Beyaz Diş kitaplarını çok beğenerek okudum.

51.

Bu karikatürün vermek istediği mesaj aşağıdakilerden hangisidir?A) Her zaman doğruyu söylemeliyiz.B) Küçük şeyler için karşımızdakiyle kavga etmemeliyiz.C) Bakış açımızı değiştirmek olayları farklı görmemizi sağlar.D) Sadece bildiğimiz şeyler hakkında konuşmalıyız.

52.

23

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti konur?

Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna soru işareti konur.

A) Neden okula gelmediğini öğrenemedikB) Bahar geldi mi doğa canlanırC) Sınava çalışıp çalışmadığını sordukD) Eşyaları buraya kim taşıdı

53.

Açıklaması verilen noktalama işareti aşağıdakilerden hangisidir?

1. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan kişiyi belirten sözden sonra kullanılır.2. Kendisiyle ilgili örnek verilecek, açıklama yapılacak cümlenin sonuna getirilir.

A) Noktalı virgül B) İki nokta C) Üç nokta D) Nokta

54.

55.

Buna göre İdil aşağıdaki cümlelerden hangisini yazarsa paragrafın akışı bozulmaz?

Arzu’nun, defterine yazdığı giriş cümlesini dört arkadaş bir paragraf oluşturmak için kendi cümleleriyle tamam-lamışlardır. Arzu: Parksız mahalle olur mu? Umur: Oluyor ne yazık ki! Emine: Biz de parksız mahallelerde büyüdük. İdil: _ _ _ _ Salih: Onlar şehir planı çok önceden yapılmış, planlı kentleşmiş mahallelerde yaşıyorlar.

A) Parkı görmek için bir saat gitmeniz gerekir.B) Kardeşim de alıştı artık böyle mahallelere.C) Oysa bazı şehirlerin çocukları bizden çok şanslı.D) Eski kuşaklar çocuk eğitimine çok önem vermişler.

56.

Yukarıda verilmiş olan yapbozdan hangi parçaları çıkarırsak geriye aynı anlama gelen deyimler kalır?

A) Gözleri parlamak-Düğün bayram etmekB) Ayakları yere değmemek-Sevinci kursağında kalmak C) Sevinci kursağında kalmak-Müjde vermekD) Müjde vermek-Ağzı kulaklarına varmak

24

1. Çalıkuşu romanınıda çok beğendim.2. Atatürk bir çok savaşa katıldı.3. Ailemde en çok Babamı seviyorum.4. Zübeyde hanım Atatürk’ün annesidir.

A) Büyük yaz - Birlikte yaz - Ayrı yaz - Küçük yazB) Ayrı yaz - Büyük yaz - Küçük yaz - Birlikte yaz C) Ayrı yaz - Birlikte yaz - Küçük yaz - Büyük yazD) Yakın yaz - Birlikte yaz - Harf fazla - Küçük yaz

Yukarıdaki cümlelerde verilmiş olan yazım yanlışlarını yanda verilen tabloya göre düzeltmek istediğimizde sırasıyla hangi sembolleri kul-lanırız?

57.

Mustafa Kemal Atatürk’ün yukarıda verilen sözünde hangi sözcüğün eş anlamlısı yoktur?

“Kırklareli’de halkın çok hassas, millet ve memleket işlerinde çok alakalı ve heyecanlı olduğunu gördüm. Faaliyetlerinizi de işittim. Burada geçirdiğim iki gün zarfında edindiğim hislerle, unutulmaz hatıralarla sizlerden ayrılıyorum.” Mustafa Kemal ATATÜRK

A) Ulus B) İlgili C) Anı D) Bayrak

58.

Bu paragrafta hangi söz sanatı kullanılmıştır?

Lüleburgaz, Kırklareli ilinin güneyinde yer almakta olup doğusunda Tekirdağ ilinin Saray ve Çorlu ilçe-leri, batısında Kırklareli ili Babaeski ilçesi, kuzeyinde Kırklareli ili Pınarhisar ilçesi ve güneyinde ise Tekirdağ ilinin Hayrabolu ve Muratlı ilçeleri ile çevrilmiştir. Kırklareli ilinin en büyük yerleşim yeri olan ilçenin toplam alanı 1370 hektar olup ilçe merkezinin denizden yüksekliği 30 metredir. İklim genel olarak yazları sıcak ve kurak, kışları ise yağışlı ve soğuktur. Genellikle kışın Balkanlardan gelen soğuk hava akımlarından etkilenmektedir. Hatta ayazının, insanı donduracak kadar soğuk olduğu bilinir.

A) Kişileştirme B) Abartma C) Benzetme D) Konuşturma

59.

25

Aşağıda yer alan hangi cümlenin sonuna soru işareti konmaz?A) Ali bize gelir mi, bilmiyorumB) İnsan, annesini sevmez mi hiçC) Bize gelecek misinD) Sorular biraz zor mu geldi

60.

Aşağıdaki sözcüklerden hangileri zıt anlamlı değildir?A) Dağıtmak - Toplamak B) Yiğit - Korkak C) Az - ÇokD) Dargın - Kırgın

61.

Aşağıdaki deyimlerden hangisinin açıklaması verilmemiştir?A) Çocukların karnını ne diye rastgele yiyeceklerle, abur cuburla dolduruyorsun?B) Dikiş işini aceleye getirdiğinden ceketi özensiz dikmiş.C) Acemi çaylağa bak hele, sen mi tamir edeceksin o saati?D) Komşumuz kadar samimi, açık kalpli bir adam görmedim.

62.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birbiriyle sesteş olan sözcük kullanılmamıştır?A) Ünlü atlet, yarışmada birinci oldu. - Annem pazardan atlet almış.B) Bu yıl bağlarımız bereketliydi. - Ayakkabılarımın bağı koptu.C) Tarlada yorulunca belim ağrıdı. - Bahçeyi bel ile kazdım.D) Bu yaz tatile gideceğiz. - Gelecek yaz bize gelin.

63.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harf kullanımında yanlışlık yapılmıştır?

A) Doğu Karadeniz gezisine katılacağız.B) Ahmet Amcam yarın bize gelecek.C) Yasemin Öğretmen ile törene katılacağız.D) Lüleburgaz ilçesi eğitime çok önem verir.

64.

Yukarıdaki dörtlükte hangi söz sanatı kullanılmıştır?

Neler yaşadım? Sokaklar şahit. Bir o beni anlar. Her vakit.

A) Kişileştirme B) Konuşturma C) AbartmaD) Benzetme

65.

26

66 ve 67. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Aşağıdaki kelimelerden hangisi metinde geçen eş sesli kelimlerden biri değildir?

Yukarıdaki paragrafta altı çizili sözcükteki söz sanatı nedir?

Çocukken oldukça hareketliydim. Gerçi şimdi büyüdüm mü bilmiyorum? Hala büyümeyen, çocuksu bir yanım var. 5 yaşındaydım. Abimin sünnet mevlidi okunuyordu. Biz de mevlide gelen bütün çocuklarla avlunun girişinde oynuyorduk. Traktörün römorka bağlantı demirinde ileri geri sallanıyordum. Geriye yay-lanırken dengemi kaybedip düştüm. Traktörün demirine kafamı çarpmıştım. Bir anda kafamdan fıskiyeden su fışkırır gibi kan fışkırıyordu. Zavallı annem yeni sünnet olmuş çocuğunun acısını dindirmeye çalışırken bir yandan da benimle uğraşmak zorunda kaldı. Pansumanın ardından beni de abimin yanına yatırmışlardı. Şimdi aynaya baktığımda hala delinen yerden saç çıkmadığını görüp o günü hatırlarım.

A) Kan B) Saç C) Düş D) Demir

A) Kişileştirme-Konuşturma B) Kişileştirme-BenzetmeC) Abartma-Benzetme D) Abartma-Kişileştirme

66.

67.

Bu şiirin ana düşüncesi nedir?

Okuyalım kardeşim Okumak geleceğin Yolunu aydınlatır. Okumak insanlara Tüm dünyayı tanıtır.

A) Dünyayı tanımak B) Gezilecek yerlere karar vermekC) Geleceğimizi belirlemek D) Okumanın bize kazandırdıkları

68.

Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi öznel değildir?

Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren cümlelere öznel cümleler denir. Doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değiştiği için öznel yargılar kanıtlanamaz.

A) Çanakkale Boğazı’nın seyrine kimse doyamaz.B) Teknofest, bu yıl Gaziantep’te yapılıyor.C) Evde mutlu olan, okulda başarılı olur.D) Pembe elbise herkese yakışıyor.

69.

27

70 ve 71. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Bu metindeki hikâye nerede geçmektedir?

Bu metinde geçen aşağıdaki kelimeleri anlamları ile eşleştiriniz.

Genellikle atların kıllarını temizlemek için kullanılan, saçtan yapılmış araç

A - Kaşağı

C - Hizmetçi

B - Ahır

D - Yalak

Kelim

eler

Belirli bir ücretle ev işlerini görmesi için tutulan görevli.

Hayvanların su içtikleri taştan ya da ağaçtan oyma kap.

Evcil büyükbaş hayvanların barındığı kapalı yer.

Anla

mla

rı

Babam, her sabah dışarıya giderken bir kere ahıra uğrar, öteye beriye bakardı. Ben o gün gene ahırda yalnızdım. Hasan evde hizmetçimiz Pervin’le kalmıştı. Babam çeşmeye bakarken, yalağın içinde kırılmış kaşağıyı gördü; Dadaruh’ a haykırdı:– Gel buraya!Soluğum kesilecekti; bilmem neden, çok korkmuştum. Dadaruh şaşırdı, kırılmış kaşağı ortaya çıkınca, babam bunu kimin yaptığını sordu.

A) Ev B) Ahır C) Bahçe D) Orman70.

71.

Aşağıda yay ayraçla gösterilen yerlerden hangisine iki nokta konmaz?A) Yola çıkınca( ) – Hey! Beni de bekleyin, dedi. B) Annesi merak ederek sordu( ) Türkçe yazılısından kaç aldın?C) İnce sesli harflerimiz şunlardır( ) e, i, ü, ö.D) Pazardan elma, armut, portakal( ) marketten şeker, tuz aldım.

72.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde amaç - sonuç ilişkisi vardır?A) Onu çağırmadık diye bize küstü.B) Yağmur yağınca maç iptal oldu.C) Malzeme yetersizliğinden inşaat yarım kaldı.D) Sınavda başarılı olmak için çok çalışıyor.

73.

28

74, 75 ve 76. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Bu paragrafta altı çizili sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?

Ahmetbey Köftesi, Kırklareli’nin Lüleburgaz ilçesinin Ahmetbey beldesinde yapılan, yöreye özgü bir köfte çeşididir.Millet olarak köfteye olan düşkünlüğümüz malum. Ancak çoğunluk tarafından söylendiğine göre bu köfte; ne İzmir ne Tekirdağ, ne Kırklareli ne Akçaabat ne de İnegöl köftesi ile karşılaştırılamazmış. Damak tadı kişiden kişiye değiştiğine göre tadıp siz karar vereceksiniz. Biz köfte hakkında bilgi vermeye devam edelim.Ahmetbey köftesinin ilk sırrı kıymasındadır. Kıyması Ahmetbey beldesinde yetişen büyükbaş hayvan-lardan elde edilir. Bu kıyma ya iri çekilmiştir ya da satırla kıyılmıştır. İçinde katkı maddesi veya karbonat olmadığı için elastik dokudan uzak, ev yapımı kıvamındadır. Etin en güzel hâli olduğunu söyleyenler vardır.Sulu, lezzetli bir köftedir; içinde az miktarda baharat vardır.Beldedeki usule göre istenen miktardaki köfte için kıyma, siz siparişi verdikten sonra büyük kıyma ka-bından alınır ve ızgara önünde hazırlanır.Ahmetbey köftesinin ikinci sırrı ustasındadır. Ustaları kıymayı nasıl yaptıklarını söyleseler de köfteyi hazırladıktan sonra onu pişirmek için kullandıkları teknikleri sadece kalfalarına öğretirlermiş. Bu teknikler ustadan kalfaya geçermiş. Yani Ahmetbey köftesi de Tekirdağ, İnegöl, Akçaabat köftelerinden sonra yeni bir ekol olarak karşımıza çıkıyor diyebililiriz.

A) Ahmetbey Köftesi B) Lüleburgaz ilçesi C) Ahmetbey beldesiD) İnegöl köftesi

Bu metindeki altı çizili cümle aşağıdaki anlamlardan hangisine sahiptir?

A) Amaç - sonuç B) Koşul - sonuç C) Sebep - sonuç D) Soru cümlesi

Bu metinden Ahmetbey köftesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?A) O bölgede yetişen hayvanların etlerinden yapılır.B) Katkı maddesi içermediğinden doğaldır.C) İsteyen herkes aynı kıvamda pişirebilir.D) En az Kırklareli, Tekirdağ, İnegöl, Akçaabat köftesi kadar lezzetlidir.

74.

75.

76.

29

CEVAP ANAHTARI

1. B

2.hapı yutmak yenilmek,

mağlup olmak

gözünde tütmek

yakınında konuşulanları konuşmaya katılmdan

dinleme

çaba harcamak çok özlemek

yenik düşmek

kötü bir duruma düşmek

kulak misafiri olmak Bir işi yapabilmek için elinden

geleni yapmak3.

4. a.c. b. d.e. f.

5.

KUTUNUN ŞİFRESİ

74763791

Yaşam döngüsünün ilk döneminde suda yaşarlar. Durgun suya yumur-talarını bırakırlar ve larva halinde (iribaş da denir) bir balığa benzer-ler. İribaş tamamen su yaşamına adapte olmuştur. Bu dönemde solungaçları ile solunum yapıp, yüzgeçleri ile hareket ederler.

Yaşam döngüsnün ilk aşaması yumurtadır. Dişi, yumurtalarını bir yaprağa bırakır. Yumurtaların büyüklüğü bir iğne başı kadardır. Dişinin yumurtasını bir yaprağa bırakma sebebi tırtılların sürek-li yemeğe ihtiyaçları olmasından dolayıdır.

Dişi, 10-15 tane yumurtasını, yu-murtadan çıkar çıkmaz yiyecek bulabilecekleri bir yere bırakır. Lar-valar yumurtadan çıktıktan birkaç gün sonra büyüyene kadar deri değiştirmeye başlar. Büyümeye başladıktan birkaç hafta sonra larva değişerek farklı bir şekil alır. Larva yetişkinliğe gelince çatlar ve açılır. Kabuğu sertleştikçe koyu parlak kırmızı rengini alır.

30

6. 4. ÇIKIŞ

7. 1. Bu işi tereyağından kıl çeker gibi halledeceğiz. Kolay bir şekilde2. Tatilde geziye gidecekleri için etekleri zil çalıyordu. Çok sevinmek3. Annesi onun yaptığı her şeye göz yumuyordu. Görmezden gelmek4. Türkiye’nin doğal güzellikleri dillere destan. Herkes tarafından konuşulan5. Kedim Pamuk aniden gözden kayboldu. Görünmez olma

8.

9.

10.Bilet satış görevlisi: -Yaşınız? Sen de bizimle tiyatroya gelecek misin? Eleştirmen olmaya ne zaman karar verdiniz? Kırklareli’ ne otobüsle iki (?) saatte varmışlar. Kaç yıldır burada yaşıyorsunuz? Sunucu seyircilerden birine dönerek sordu: -Adınız Yunus Emre (1240 ?-1320) halk edebiyatının öncüleri arasındadır.

2

132

1

13

Kişileştirme Benzetme

31

11. Ayşe okul gezisi için ankaraya gidecekmiş.Ayşe okul gezisi için Ankara’ya gidecekmiş.Kardelen kuleli ortaokulunda 5. sınıf öğrencisidir.Kardelen Kuleli Ortaokulunda 5. sınıf öğrencisidir.İstiklal marşı 12 mart 1921 yılında kabul edilmiştir.İstiklal Marşı 12 Mart 1921 yılında kabul edilmiştir.Kedim pamuk bugün yine çok hareketliydi.Kedim Pamuk bugün yine çok hareketliydi.Çanakkale savaşında seyit onbaşı 276 kg’lık top mermisini tek başına kaldırmıştır.Çanakkale Savaşı’nda Seyit Onbaşı 276 kg’lık top mermisini tek başına kaldırmıştır.Doktor ahmet bey bugün bizi ziyarete geldi.Doktor Ahmet Bey bugün bizi ziyarete geldi.

12. 1.Yarışmanın konusu nedir? Bağımlılıklar2. Yarışmanın adı nedir ve yarışma kaçıncı kez düzenlenmiştir? Sağlıklı nesil, sağlıklı gelecek yetenek yarışması 10. kez düzenlenecektir.3.Yarışma kim tarafından düzenlenecektir? Yeşilay4.Yarışmaya kimler katılabilecektir? İlkokul, lise ve ortaokul öğrencileri katılabilecektir.5. Yarışmaya hangi alanlarda katılım sağlanabilecektir? Edebi kategori: Şiir, hikâye, deneme, kompozisyon, deneme, anı Görsel kategori: Afiş, resim, karikatür, kısa video6.Yarışmanın son başvuru tarihi afişte belirtilmiş midir? 14 Şubat 20207.Yarışma sonucunun ne zaman açıklanacağı afişte belirtilmiş midir? Belirtilmiş ise tarihi yazınız. Belirtilmemiştir.8. Eserlerin nereye teslim edileceği belirtilmiş midir? Belirtilmemiştir.9.İl birincilik ödülü ne kadardır? 500 TL10.Yarışma hakkında detaylı bilgi almak isteyenler nereye bakabilir? snsg.yesilay.org.tr adresinden detaylı bilgi alınabilir.

13.

32

14. Aşağıdaki soruları 1. şiire göre cevaplayınız:İnsana ait davranış gösteren varlık: toprakGösterdiği davranışlar: gizlemek, merhem çalmak, kollarını açmak, yol gözlemek, yar olmakKullanılan söz sanatı: kişileştirmeAşağıdaki soruları 2. şiire göre cevaplayınız.İnsana ait davranış gösteren varlık: bulutGösterdiği davranışlar: durup izlemekKullanılan söz sanatı: kişileştirmeAşağıdaki soruları 3. şiire göre cevaplayınız.İnsana ait davranış gösteren varlık: yıldızGösterdiği davranışlar: söz dinlemesiKullanılan söz sanatı: kişileştirme, abartma (ışıklar serpecek)Aşağıdaki soruları 4. şiire göre cevaplayınız.İnsana ait davranış gösteren varlık: güneşGösterdiği davranış: uslu olmak, söz dinlemek, erken yatmak, erken kalkmakKullanılan söz sanatı: kişileştirme

15. Belli etmeden iş çevirmek, ortalığı karıştırmak.16. Olay: Bir köylünün kendi tarlası için gizlice su yolu kazması ve köylünün bunu öğrenmesidir.

Olayın geçtiği yer: TarlaOlayın geçyiği mevsim: YazKahramanlar: KöylülerAnlatım: 3. kişili anlatım

17. a) Örneğin “birinin çok kızacağı şeyi yapmak veya sözü söylemek” anlamında bam teline basmak, “çok öfkelen-miş olmak” anlamında burnundan solumak, “bir davranışla birden çok yararlı sonuca ulaşmak” anlamında bir taşla iki kuş vurmak, “yapılacak iş için zaman çok daralmak” anlamında ise yumurta kapıya dayanmak deyimini kullanırız.b) elini eteğini çekmek: o şeyle ilgisini kesmek, uğraşmamak, ilgilenmemek

18. •Bu yaz tatil için Antalya’ya gideceğiz. •Uzun bir yolculuğun ardından köye vardık. •Yeni doğan kardeşimin yüzü ay gibiydi. •Dün akşam karla karışık yağmur yağdı.•Bahçede iki at otluyor.

19. •(D) “Akşamın karanlığında ay gülümserdi bana.” cümlesinde kişileştime yapılmıştır.•(D) “Rüzgar gibi bir sörfçüydü.” cümlesinde sörfçü, rüzgara benzetilmiştir.•(Y) “Ülkemizdeki doğal güzelliklerden bazıları şunlardır ( ) Kapadokya, Erciyes Dağı, Uzungöl vb.” cümlesinde boş bırakılan yere virgül (,) konmalıdır.•(D) “Evde dağ kadar bulaşık birikti.” cümlesinde benzetme yapılmıştır.•(D) “Atatürk, 19 mayıs 1919’da samsuna çıkmıştır.” cümlesinde yazım yanlışları vardır.

20. (D) 2. metinde küresel ısınmanın nedenlerinden bahsedilmektedir. (Y) 2. metne göre kuraklık, çölleşme ve orman yangınları küresel ısınmanın nedenlerindendir.(D) İki metinde de örnekler verilmiştir.(Y) 2. metinde küresel ısınmanın dünya üzerindeki olumlu etkilerinden bahsedilmiştir.(Y) 1. metnin dili, 2. metne göre daha ciddidir.(D) Her iki metin de bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.(D) İki metne göre de küresel ısınma dünya yaşamı için tehdit durumu oluşturmaktadır.(Y) İki metinde de küresel ısınmanın nedenlerinden bahsedilmiştir.

33

21. Benzeyen: Düşman, Türk milletiKendisine benzetilen: Kükremiş sel

22. 1.“Okulumuzdaki yavru köpek iğne kadardı.” cümlesinde abartma anlamı vardır.2.“Çocuğun yanakları elma gibi kıpkırmızı olmuştu.” cümlesinde elma kendisine benzetilen unsurdur.3.“Esaret altında yaşamayı asla kabul etmeyen bir milletin mirası bu vatan.” cümlesinde tutsaklık, altı çizili kelimenin eş anlamlısıdır.4.İnsana ait bir özelliğin, insan olmayan bir varlığa aktarılmasına kişileştirme denir.5.“Bahçemize çok güzel bir kaz aldık.” cümlesinde kaz kelimesi eş seslidir.6.“Ağaç nefestir, derdi yaşlı adam.” cümlesinde ihtiyar, altı çizili kelimesinin eş anlamlısıdır.

23. Zıt anlam ilişkisi olan iki sözcük dışarıda kalır: galip-mağlup

24. Abartma unsurları: gülmekten öldük, havalara uçtu, kolum koptu

25. Zıt anlamlarla cümleler:Araba hızlı gittiği için kaza yapmış.Koyu yeşil bir elbise giymişti. Suyun tamamını kovaya boşalttı.

26. Eş sesli cümleler: Saçını yeni kestirdi. Elindeki paraları saçtı. Akşam dolu yağdı. Sinemadaki tüm salonlar doluydu.

27. Gerçek anlamlı deyimler: yüzüne bakmamak, iyilik bilmek, göz göze gelmek, kimi kimsesi olmamakMecaz anlamlı deyimler: gözüne girmek, diş geçirememek, etekleri tutuşmak, can yakmak

28. Çok kitap okursan daha başarılı olursun.Düzenli beslenirsen sağlıklı olursun.Ödevini bitirmek şartıyla bilgisayarı açabilirsin.

29. Kişileştirilen varlık: BulutKişileştirme unsuru: Selam götürmek, Anadolu’yu bir baştan bir başa gezmek

30. Bende, Fransız, Sefiller, Bir ağacı, Beethoven, Seydi Çayı

31. Olay: Buğdayların değirmen taşında ezilip un olmaları, çuvallara doldurulup fırıncılar tarafından kamyona yüklen-meleri, bir adamın dökülen una basıp geçmesiYer: DeğirmenZaman: Öğle vaktiKişi ve Varlıklar: Fırıncı ve adamları, buğday taneleri

32.

33.

1. Cümle-Terim, 2. Cümle-Mecaz, 3. Cümle -Gerçek, 4. Cümle-Mecaz, 5. Cümle -Terim, 6. Cümle - Gerçek

34

34.

35.

“Yol almış hayatın ufuklarınca.”dizesinde altı çizili kelimenin eş anlamı yaşamdır.“Onunla iyi kötü günlerimiz oldu.” cümlesinde ikileme zıt anlamlı kelimelerden oluşmuştur.“Elimi avucunun içine koyarak bana sevgiyle baktı.”cümlesinde el sözcüğü sesteş bir sözcüktür.“Ne olur bana bu yaz mektup yaz.”cümlesinde altı çizili sözcükler arasında sesteşlik ilişkisi vardır.

37.

BENZEYEN: AğaçlarKENDİSİNE BENZETİLEN: İnsanlar BENZETMENİN YÖNÜ: Çalışma, yararlı olma.BENZETME EDATI: gibi

38.

a) ’’Ay yıldız ve gece’’ varlıkları kişileştirilmiştir. Onlara insana ait ‘’üşüme ‘’özelliği verilmiştir.b) Kişileştirme (teşhis)

39.

Olay: M. Kemal Atatürk’ e Kemal adının veriliş hikayesi Yer: Selanik Askeri OrtaokuluKişiler: M Kemal Atatürk ve Matematik ÖğretmeniAnlatım: 3. kişili anlatımZaman: 1893 yılı

40.

41.

42.

36.

5 Derdini anlatmakHiçbir şey söylemez olmakUnutulmamakİşin olmaması için bahaneler yaratmakHiç sır saklayamamak

263

1

B

D

D

43. A

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

D

B

B

D

C

B

B

A

C

D

B

A

35

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

C

C

C

D

B

A

D

C

D

B

A

D

C

D

B

B

a - Kaşağı

c - Hizmetçi

b - Ahır

d - Yalak

Kelim

eler

Belirli bir ücretle ev işlerini görmesi için tutulan görevli

Hayvanların su içtikleri taştan ya da ağaçtan oyma kap.

Evcil büyükbaş hayvanların barındığı kapalı yer.

Genellikle atların kıllarını temizlemek için kullanılan, saçtan yapılmış araç

C

B

D

A

Anla

mla

rı

D

D

74.

75.

76.

A

C

C

meb.gov.tr