ใบงานที่6...
TRANSCRIPT
สมเดจพระนเรศวรมหาราชหรอทชาวบานทวไปในครงนนเรยกวา
พระองคด า เปนพระราชโอรสในสมเดจพระมหาธรรมราชาและพระว
สทธกษตรย (พระราชธดาของสมเดจพระศรสรโยทยและสมเดจ
พระมหาจกรพรรด) เสดจพระราชสมภพเมอ พ.ศ. 2098 ท
พระราชวงจนทน เมองพษณโลกทรงมพระเชษฐภคณคอ พระ
สพรรณกลยา ทรงมพระอนชาคอ สมเดจพระเอกาทศรถ (องค
ขาว) และทรงเปนพระราชนดดาของสมเดจพระศรสรโยทย
ตลอดระยะเวลาในทรงพระเยาวของพระนเรศวรทรงใชชวตอยใน
พระราชวงจนทน เมองพษณโลก จนกระทงเมอพระเจาบเรงนองยก
ทพมาตเมองพษณโลก สมเดจพระมหาธรรมราชาธราชเจาเมอง
พษณโลกยอมออนนอมตอแหงหงสาวด และท าใหพษณโลกตองแปร
สภาพเปนเมองประเทศราชหงสาวดไมขนตอกรงศรอยธยา พระเจา
บเรงนองไดทรงขอพระนเรศวรไปเปนองคประกนทหงสาวด ท าให
พระองคตองจากบานเกดเมองนอนตงแตมพระชนมมายเพยง 9
พรรษา
พระองคทรงเปนผทมน าพระทยเปนนกรบมาตงแตทรงพระเยาว ม
ความกลาหาญเดดเดยวมน าพระทยกวางขวางสมกบทเปนเชอสาย
ของสมเดจ พระศรสรโยทย แมพระนเรศวรจะถกน าไปเปนตว
ประกนถงหงสาวด แตตลอดระยะเวลาพระองคมไดทรงหวนไหว
ครงทอยในเมองหงสาวดกไดแสดงความปรชาสามารถใหปรากฏ
หลายตอหลาย ครง ท าใหพระเจาบเรงนองกษตรยของหงสาวด
รสกหวาดหวน เกรงวาตอไปภายหนาอาจรวบรวมแผนดนอยธยาได
นบตงแตสมเดจพระนเรศวรประกาศ
อสรภาพเปนตนมา หงสาวดไดเพยรสง
กองทพเขามาหลายครง แตกถกกองทพ
กรงศรอยธยาตแตกพายไปทกครง เมอ
สมเดจพระมหาธรรมราชาเสดจ
สวรรคตเมอป พ.ศ. 2133 พระองคได
เสดจขนครองราชยเมอวนอาทตยท 29
กรกฎาคม พ.ศ. 2133 เมอพระชนมาย
ได 35 พรรษา
ทรงพระนามวา สมเดจพระ
นเรศวร หรอ สมเดจพระ
สรรเพชญท 2 และโปรด
เกลาฯ ใหพระเอกาทศรถ
พระอนชา ขนเปนพระมหา
อปราช แตมศกดเสมอ
พระมหากษตรยอกพระองค
สมเดจพระนเรศวร กบสมเดจพระเอกาทศรถ เสดจยกกองทพออกจากพระ
นคร เมอวนพฤหสบด แรม 8 ค า เดอนย ปมะโรง พ.ศ. 2148 เสดจโดย
กระบวนเรอจากพระต าหนกปาโมก แลวเสดจขนบนทต าบล เอกราชไปตงทพชย
ณ ต าบลพระหลอ แลวยกกองทพบกไปทางเมองก าแพงเพชรสเมองเชยงใหม
ครนเสดจถงเมองเชยงใหมกหยดพกจดกระบวนทพอยหนงเดอน แลวใหกองทพ
สมเดจพระเอกาทศรถยกไปทางเมองฝาง สวนกองทพหลวงยกไปทางเมองหาง
ครนเสดจถงเมองหางแลวกใหตงคายหลวงประทบอยททงแกว
สมเดจพระนเรศวรทรงพระประชวรเปนหวระลอก (ฝ) ขนทพระพกตร แลว
กลายเปนบาดทะพษพระอาการหนก จงโปรดใหขาหลวงรบไปเชญเสดจสมเดจ
พระเอกาทศรถมาเฝา สมเดจพระเอกาทศรถเสดจฯ มาถงได 3 วน สมเดจ
พระนเรศวรกเสดจสวรรคต เมอวนจนทร ขน 8 ค า เดอน 6 ปมะเสง ตรง
กบวนท 25 เมษายน พ.ศ. 2148 สรพระชนมพรรษา 49 พรรษาเศษรวมสร
ด ารงราชสมบต 14 ปเศษสมเดจพระเอกาทศรถจงไดอญเชญพระบรมศพ
สมเดจพระนเรศวรกลบกรงศรอยธยา
เมอป พ.ศ. 2126 พระเจาองวะเปน
กบฎ เนองจากไมพอใจทางกรงหง
สาวดอยหลายประการ จงแขงเมอง
พรอมกบเกลยกลอมเจาไทยใหญ
อกหลายเมองใหแขงเมองดวย พระ
เจาหงสาวดนนทบเรงจงยกทพ
หลวงไปปราบ
ในการณนไดสงใหเจาเมองแปรเจา
เมองตองอและเจาเมองเชยงใหม
รวมทงทางกรงศรอยธยาดวย ใหยก
ทพไปชวยทางไทย สมเดจพระมหา
ธรรมราชาโปรดใหสมเดจพระ
นเรศวรยกทพไปแทน
สมเดจพระนเรศวรยกทพออกจากเมองพษณโลก เมอวนแรม 6 ค า เดอน 3 ปมะแม พ.ศ. 2126
พระองคยกทพไทยไปชา ๆ เพอใหการปราบปรามเจาองวะเสรจสนไปกอน ท าใหพระเจาหงสาวดนนท
บเรงแคลงใจวา ทางไทยคงจะถกพระเจาองวะชกชวนใหเขาดวย จงสงใหพระมหาอปราชาคมทพรกษา
กรงหงสาวดไวถาทพไทยยกมาถงกให ตอนรบและหาทางก าจดเสย และพระองคไดสงใหพระยามอญ
สองคน คอ พระยาเกยรตและพระยาราม ซงมสมครพรรคพวกอยทเมองแครงมาก และท านองจะเปน
ผคนเคยกบสมเดจพระนเรศวรมาแตกอน ลงมาคอยตอนรบทพไทยทเมองแครง อนเปนชายแดนตดตอ
กบไทย พระมหาอปราชาไดตรสสงเปนความลบวา เมอสมเดจพระนเรศวรยกกองทพขนไป ถาพระ
มหาอปราชายกเขาตดานหนาเมอใด ใหพระยาเกยรตและพระยารามคมก าลงเขาตกระหนาบทาง
ดานหลง ชวยกนก าจดสมเดจพระนเรศวรเสยใหจงได พระยาเกยรตกบพระยารามเมอไปถงเมองแครง
แลวไดขยายความลบนแกพระมหา เถรคนฉองผเปนอาจารยของตน ทกคนไมมใครเหนดดวยกบ
แผนการของพระเจากรงหงสาวด เพราะมหาเถรคนฉองกบสมเดจพระนเรศวรเคยรจกชอบพอกนมา
กอน
ฝายพระมหาอปราชาทอยรกษาเมองหงสาวด เมอทราบวาพระยาเกยรตพระยาราม
กลบไปเขากบสมเดจพระนเรศวร จงไดแตรกษาพระนครมนอย สมเดจพระนเรศวร
เสดจยกทพขามแมน าสะโตงไปใกลถงเมองหงสาวด ไดทราบความวา พระเจากรงหงสาว
ดมชยชนะไดเมององวะแลว ก าลงจะยกทพกลบคนพระนคร พระองคเหนวาสถานการณ
ครงนไมสมคะเน เหนวาจะตเอาเมองหงสาวดในครงนยงไมได จงใหกองทพแยกยายกน
เทยวบอกพวกครวไทยทพมากวาดตอนไปแตกอนใหอพยพ กลบบานเมอง ไดผคนมา
ประมาณหมนเศษใหยกลวงหนาไปกอน พระองคทรงคมกองทพยกตามมาขางหลง
ตลอดรชสมยของ พระองคทรงกอบกกรงศรอยธยาจากหงสาวด และไดท า
สงครามกบอรราชศตรทงพมาและเขมร จนราชอาณาจกรไทยเปนปกแผนมนคง
ขยายพระราชอาณาเขตออกไปอยางกวางใหญไพศาลกวาครงใดในอดตทผานมา
งานสงครามในรชสมยของพระองค ทงในดนแดนไทยและดนแดนขาศก ไดชย
ชนะทกครง ทรงมพระปรชาสามารถในการน าทพ ทรงรเรมน ายทธวธแบบใหม
มาใชในการท าสงคราม และเปลยนแนวความคดจากการตงรบมาเปนการรก
และรเรมการใชวธรบนอกแบบารสงครามกบพมาครงส าคญทท าใหพมาไมกลา
ยกทพมารกรานไทยอกเลย เปนเวลาเกอบสองรอยปคอ
สงครามยทธหตถ เมอป พ.ศ. ๒๑๓๕ นนคอเมอหงสาวดน าโดยพระมหาอป
ราชามงสามเกยดยกทพมาตกรงศรอยธยา อกครง สมเดจพระนเรศวรกน าทพ
ออกไปจนปะทะกนทหนองสาหราย จงหวดสพรรณบร บางกวาจงหวด
กาญจนบร สมเดจพระนเรศวรไดทรงกระท ายทธหตถกบพระมหาอปราชา
จนกระทงสามารถเอาพระ แสงงาวฟนพระมหาอปราชาขาดสะพายแลง
สนพระชนมอยกบคอชางนนเอง
ไมระบชอผแตง. สรปประวตของพระนเรศวร แบบพอสงเขบ. สอคนเมอวนท
5/9/2559. [ออนไลน] ทมาจาก:
https://sujinjonjarenpang.wordpress.com/%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B8%
B8%E0%B8%9B%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%A7%E0%B8%
B1%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%82%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9
E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%A
8%E0%B8%A7/
ไมระบชอผแตง. สมเดจพระนเรศวรมหาราช. สอคนเมอวนท 8/9/2559. [ออนไลน] ทมาจาก:
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0
%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B9%80%
E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B
2%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A#.E0.B9.80.E0.B8.AA.E0.B8.94.E0.B9.87.E0.B8.8
8.E0.B8.82.E0.B8.B6.E0.B9.89.E0.B8.99.E0.B8.84.E0.B8.A3.E0.B8.AD.E0.B8.87.E0.B8.A3.
E0.B8.B2.E0.B8.8A.E0.B8.A2.E0.B9.8C
จกรพงษ ค าบญเรอง. รปภาพสมเดจพระนเรศวรมหาราช. สอคนเมอวนท
8/9/2559. [ออนไลน] ทมาจาก:
http://www.cm77.com/%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%B4%E0%B9%89%
E0%B8%99%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7/%E0%B8%AB
%E0%B8%B1%E0%B8%A7%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%82
%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7/%E0%B8%A5%E0%B8%B3%E0%B8%9
4%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88/94.html