หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx
TRANSCRIPT
![Page 1: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/1.jpg)
การซ่อมแซมเน้ือเยือ่
(Repir or Healing)
![Page 2: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/2.jpg)
คือ การซ่อมแซมเนือ้เยื่อที่เกิดขึน้ใหมเ่ป็นเซลลช์นดิเดยีวกบัชนดิ
เดมิ (parenchymal cells) โดยยงัตอ้งอาศัยเนือ้เยื่อ
ฐานรอง(basement membrane )ของเซลลด์งัเดมิ
เป็นโครงสรา้งเร่ิมตน้ เมือ่เสร็จสิ้นขบวนการรีเจเนอเรชัน่แลว้อาจไม่
พบร่องรอยของความเสียหายอยูเ่ลย
![Page 3: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/3.jpg)
1.เซลลช์นดิไมค่งตวั(labile cells ) ความสามารถแบง่ตวัสงู
เกิดใหมไ่ดต้ลอดเวลา (proliferation) ตลอดชวีิตสตัว ์ ที่มี
อายสุัน้ เกิดใหมห่มนุเวียนตลอดเวลา ไดแ้ก ่เซลลบ์ผุวิของผวิหนงั
ระบบหายใจ ระบบทอ่ทางเดนิอาหาร และระบบสืบพนัธุ ์ เซลลเ์ม็ด
เลือด (hematopoietic cells and lymphoid
cells)
![Page 4: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/4.jpg)
2. เซลลช์นดิคงตวั (stable cells) ความสามารถแบง่ตวัปาน
กลางและเพิ่มใหมไ่ดจ้ ากดัเฉพาะกรณีไดร้ับความเสียหายหรือตาย
ปกตจิะอายยุืน ไดแ้ก ่เซลลต์บั เซลลต์บัออ่น เซลลข์องตอ่มไรทอ่
เซลลบ์ทุอ่หนว่ยไต fibroblast osteoblastและ chondroblast เป็นตน้3. เซลลถ์าวร(permanent cells) ไมม่คีวามสามารถในการ
แบง่ตวัเพิ่มจ านวนขึน้หลงัจากกอ่ก าเนดิของชวีิต เมือ่ตายแลว้จะ
หมดไป ไดแ้ก ่เซลลป์ระสาท(neuron)และเซลลก์ลา้มเนือ้หัวใจ เซลลท์ี่เป็นสว่นประกอบของอวยัวะรับความรูส้ึกตา่งๆ
(Sensory organs) เชน่ตา ห ูเป็นตน้
![Page 5: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/5.jpg)
1.) Removal of contact inhibition = การเจริญ
เคลื่อนออกจากต าแหนง่ที่เซลลไ์มอ่ดัแนน่
2.)Presence of chemical factors promoting proliferation เชน่ plat-derived
growth factor (PDGF), จาก epidermal cells
(EGF) และเซลล ์ macrophage (MDGF)
3.) Removal of chemical action inhibiting mitosis ปัจจยัเหลา่นี ้เรียกวา่ ชาโลนส์ (chalones)
![Page 6: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/6.jpg)
คือการซ่อมแซมเนือ้เยื่อที่ไดร้ับบาดเจ็บรนุแรงจนร่างกายไม่
สามารถซ่อมแซมโดยขบวนการรีเจนเนอเรชัน่อยา่งเดยีวได ้ ภาวะ
เชน่นีจ้ะมกีารซ่อมแซมโดยแทนที่เนือ้เยื่อเสียหายสว่นที่ไมใ่ชเ่ซลล์
ดัง้เดมิ (non-regenerated parenchymal
cells)
![Page 7: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/7.jpg)
1. การก าเนดิหลอดเลือดใหม่ (angiogenesis)
- แตกตวัของเย่ือฐานเซลลเ์กิดการสรา้งต ุม่ของหลอดเลือดฝอย
- เคลื่อนตวัของเซลลผ์นงัหลอดเลือดเขา้สูส่ิ่งกระตุน้การก่อก าเนดิ
- งอกขยายของผนงัหลอดเลือดจากหลงัผลกัเซลลด์า้นหนา้เคล่ือนไป
- เจริญเต็มที่ของเซลลผ์นงัหลอดเลือดพรอ้มสรา้งหลอดเลือดขึน้
ปัจจยัที่กอ่ใหเ้กิดการสรา้งหลอดเลือดใหม ่เชน่ basic
fibroblast growth factor(b-FGF)และ vascular
endothelial growth factors (VEGF)
![Page 8: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/9.jpg)
2. การก าเนดิผงัผดื (fibrosis or fibroplasia)
เกิดบนโครงสรา้งของหลอดเลือดใหมแ่ละโครงสรา้งนอกเซลลท์ี่
หลวมของเนือ้เยื่อแกรนเูรชัน่ ซ่ึงเจริญขึน้ในระยะเร่ิมแรก
ขบวนการของไฟโบรซิส มี 2 ขัน้ตอนคือ
2.1. การเคลื่อนยา้ยและงอกขยายของไฟโบรบลาสท์
2.2. การเกาะพอกเพิ่มของไฟโบรบลาสบ์ริเวณโครงสรา้งนอกเซลล์
ปัจจยัที่มผีล เชน่ PDGF , b-FGF และ
transforming growth factor-β (TGF-β)
![Page 10: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/10.jpg)
3. การแปรรปูเป็นแผลเป็น (scar remodeling)
คอลลาเจนจะถกูปรับระดบั (degrade) โดยเอนไซม์
ตา่งๆ เชน่metalloproteinases, interstitial
collagenase,gelatinases เป็นตน้ ซ่ึงเอนไซมเ์หลา่นี้
ถกูสรา้งโดย เชน่ ไฟโบรพลาสท์ มาโครฟาจ นวิโตรฟิล เซลลเ์ยื่อหุม้
ขอ้และเซลลบ์ผุวิบางชนดิ
![Page 11: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/11.jpg)
1. Healing by frist intention
คือการหายของบาดแผลที่สะอาดหรือแผลผา่ตดัที่ไมม่ปัีญหา
แทรกซอ้น บาดแผลเหลา่นีถ้กูเย็บปิดทนัทีและอยา่งถกูตอ้ง
-wound contraction เกิดขึน้นอ้ยมาก
-epithelization เกิดขึน้รวดเร็ว
-ยงัไมม่ ีgranulation tissue
![Page 12: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/13.jpg)
2. Healing by second intention
คือการหายของแผลที่เกิดในบาดแผลใหญแ่ละลึกมกีารสญูเสีย
ชิน้เนือ้ตลอดจนมกีารท าลายของเนือ้เยื่อมาก
- บาดแผลรักษาแบบบาดแผลเปิดและปลอ่ยใหห้ายโดยการ
สรา้ง granulation tissue แผลที่หายจะมปีรากฎการณ์
ของ wound contraction, epithelization และ
scar formation
- แผลที่ตดิเชือ้และไฟไหมจ้ะหายโดยวิธีนี้
![Page 14: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/14.jpg)
![Page 15: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/15.jpg)
- เกิดขึน้ทนัทีภายหลงัเกิดบาดแผล
- สรา้ง kinin ไปกระตุน้การอกัเสบ
- เมตาบอลิสมของคอลลาเจนและground substance
- เมตาบอลิสมคอลลาเจน เร่ิมพบคอลลาเจนวนัที่ ๔ และเพิ่มขึน้
อยา่งรวดเร็วใน ๑๗ วนัแรก และคงที่ภายหลงั ๔๒ วนั การวดั
คอลลาเจน วดัจากไฮดรอ๊กซีโปรลีน (hydroxyproline)
![Page 16: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/16.jpg)
๑. Acid mucopolysaccharide ไดแ้ก ่
chondroitin sulfate A, B, C, chondroitin,
keratosulfate, heparitin sulfate.๒. สารอื่น ๆ เชน่กลยัโคโปรตนี เอ็นซัยม์ เมตาบอไลท์ ไอออน น า้
วิตามนิ สารอิมมนูและคอลลาเจนที่ละลายน า้ได ้
![Page 17: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/17.jpg)
- Wound contraction: เกิดหลงัวนัที่ ๔ เกิดขึน้มากใน ๒
สปัดาหแ์รก ตวัการส าคัญ เชือ่วา่เป็น myofibroblast
- Epithelization: ปรากฎการณน์ีจ้ะมเีซลลเ์ยื่อบผุวิเคลื่อนที่
เขา้หากนั งอกขยายตวัและปรับเรียงตวัโดยเกิดขึน้ภายในไม่กี่ชัว่โมง
หลงัจากเกิดบาดแผล
![Page 18: หลักพยาธิบ.6การหายของแผลpptx](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022030120/58a13e751a28abf8068b4d71/html5/thumbnails/18.jpg)
- แรงดงึ คือแรงหรือน า้หนกัตอ่หนึง่หนว่ยพื้นที่หนา้ตดัของ
บาดแผลที่พอดแียกขอบแผลออกจากกนั
- แรงประลยั คือแรงหรือน า้หนกัตอ่ความกวา้งยาวของบาดแผลที่
พอดแียกขอบแผลออกจากกนั
- แรงปริแยก คือแรงที่ท าใหอ้วยัวะภายในแตกแยกออก