7 yıl önce tİka faaliyet raporu 2010
TRANSCRIPT
TİKA / Faaliyet Raporu 2010
HAZIRLAYANLAR
TASARIM/DİZGİ
Füsun GÜR
Murat ORAL
Şafak ÖZDEMİR
Leyla ERDEK
İsmail BIÇAKLI
Murat KAYGUSUZ
M.Emin Ö[email protected]
3TİKA / Faaliyet Raporu 2010
İÇİNDEK
İLER
İÇİNDEKİLER ................................................................................................................................. 3
SUNUŞ ............................................................................................................................................. 4
ÖNSÖZ ............................................................................................................................................ 6
BİRİNCİ BÖLÜM: 2010 YILI GENEL DEĞERLENDİRMESİ ..................................................... 8
İKİNCİ BÖLÜM: TİKA 2010 YILI PROJE VE FAALİYETLERİ ...................................................12
1. SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ ........................................................................... 12
1.1. EĞİTİM ................................................................................................................................... 12
1.1.1. GENEL EĞİTİM .................................................................................................................. 12
1.1.2. TEMEL EĞİTİM .................................................................................................................. 16
1.1.3. ORTA EĞİTİM ..................................................................................................................... 22
1.1.4. YÜKSEK EĞİTİM ................................................................................................................ 26
1.2. SAĞLIK .................................................................................................................................... 30
1.2.1. GENEL SAĞLIK ................................................................................................................... 32
1.2.1.1. GENEL SAĞLIK BİRİMİ İNŞA/ONARIM/DONANIMLARI ........................................ 32
1.2.1.1. GENEL SAĞLIK PERSONELİ EĞİTİMLERİ ..................................................................32
1.2.2. TEMEL SAĞLIK .................................................................................................................. 46
1.2.2.1. TEMEL SAĞLIK BİRİMİ İNŞA/ONARIM/DONANIMLARI ........................................ 46
1.2.2.2. ULUSAL STK’LAR İŞBİRLİĞİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN SAĞLIK PROJELERİ ...... 48
1.3. SU VE SANİTASYON ............................................................................................................. 54
1.4. İDARİ VE SİVİL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ .......................................................... 60
1.4.1. KAMU MALİYESİ YÖNETİMİ ........................................................................................... 60
1.4.2. HUKUKSAL VE YARGISAL GELİŞİM ............................................................................... 61
1.4.3. MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLERİN GÜÇLENDİRİLMESİ ..................................... 62
1.4.3. İSTATİSTİK KAPASİTESİNİN GELİŞTİRİLMESİ ............................................................ 66
1.5. DİĞER SOSYAL HİZMETLER .............................................................................................. 67
1.5.1. SOSYAL HİZMETLER / İSTİHDAM ................................................................................. 67
1.5.2. KÜLTÜREL İŞBİRLİĞİ ........................................................................................................ 73
1.5.3. RESTORASYON PROJELERİ ............................................................................................. 76
2. EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ ................................................................... 86
2.1. ULAŞTIRMA VE DEPOLAMA .............................................................................................. 86
2.2. İLETİŞİM ALTYAPILARININ GELİŞTİRİLMESİ ................................................................. 88
2.3. İŞ VE DİĞER HİZMETLER ................................................................................................... 93
3. ÜRETİM SEKTÖRLERİ ............................................................................................................ 94
3.1. TARIM/HAYVANCILIK/BALIKÇILIK/ORMANCILIK ........................................................ 94
3.2. TİCARET ................................................................................................................................101
EKLER ...........................................................................................................................................104
EK-1. ÜLKELER BAZINDA PROJE LİSTELERİ ........................................................................ 104
EK-1.1. MERKEZ ASYA VE KAFKASLAR ...................................................................................104
EK-1.2. BALKANLAR VE DOĞU AVRUPA ................................................................................118
EK-1.3. ORTA DOĞU ..................................................................................................................127
EK-1.4. AFRİKA ............................................................................................................................131
EK-1.5. DİĞER ÜLKELER ...........................................................................................................136
4 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
BekirBOZDAĞBaşbakanYardımcısı
25 ülkede 28 Program Koordinasyon
Ofisi ile beş kıtada ve 100’den fazla
proje bazında hizmet veren TİKA’nın
başarısı dil, din ve ırk ayırt etmeden
sürdürdüğü projelere ve dünyanın
dört bir yanında bilgi ve tecrübesini
paylaşmaktan sakınmayan TİKA
çalışanlarına aittir.
SUNUŞ
5TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Türkiye, son sekiz yılda yakaladığı gelişim ve değişim süresince kendi sınırları içinde olduğu kadar sınırları dışında yaşananlara da duyarsız kalmamış; küresel dünyanın her geçen gün değişen dengelerinde yapıcı ve uzlaşmacı bir aktör
olma görevini üstlenmiştir. Ülkemizdeki kurumlar, Türk dış politikasının yakaladığı bu başarıyı takip etmiş; yaptıkları çalışmalarla yenidünya gündeminde kendilerine yer açmışlardır.
Beş kıtaya yayılan hizmet ağı ile sınırlar ve coğrafyalar arasında hiç durmadan çalışma anlayışıyla hizmet eden TİKA, Türk dış politikasının odak noktasında bulunmuş; kalkınma eksenli projeleri ve faaliyetleri ile diğer ülkelere örnek olmuştur. Bu yaklaşım doğrultusunda faaliyet gösterilen her ülkede, başlatılan her projede büyük bir hassasiyetle yapılan ihtiyaç analizleri, sektörel veriler, doğal koşullar belirlemiş ve destek takviyelerinden çok sosyal ve teknik altyapının kurulması, sürdürülmesi ilkesi benimsenmiştir. Yüzde yüz başarıyla tamamlanan her proje, başlatılacak yeni projelerin önünü açmış; işbirliği ortaklığı yapılan ülkeler kalkındıkça Türkiye’de bunun haklı gururunu yaşamıştır.Projelerde geçici çözümler yerine uzun vadeli stratejiler desteklenmiş; doğal afetlerin, krizlerin meydana getirdiği tahribatlar tespit edilmiş ve ihtiyaçlara yönelik çalışmalar yapılmıştır. Türkiye’nin kalkınma alanındaki tecrübeleri, ilgili ülkelerin yerel şartları da dikkate alınarak sistematik bir şekilde aktarılmıştır.
2010 yılında TİKA, dünyanın dört bir tarafında çalışmalarını devam ettirmiş, farklı gelişmişlik düzeyindeki ülkelerde samimi ve kesintisiz bir anlayışla projeler yürütmüştür. Bunun yanı sıra ülkemizde yerel yönetimlerin, özel sektörün ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliği ve kalkınma çalışmalarında daha aktif rol almasını teşvik etmiştir.
TİKA, 2010 yılında, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre 1 milyar insanın temiz suya erişim problemi yaşarken “Su Yoksulluğu” ile mücadele programı başlatmıştır. “Tarım Kalkınma Programları” ile dünya geleceğinin korunması adına kararlı adımlar atmıştır. Doğal afetlerden veya krizlerden zarar gören ülkelerin tekrar ayağa kalkmasını sağlayacak uzun vadeli teknik destek hizmeti veren projelerinin sayısını arttırmıştır.
25 ülkede 28 Program Koordinasyon Ofisi ile beş kıtada ve 100’den fazla proje bazında hizmet veren TİKA’nın başarısı dil, din ve ırk ayırt etmeden sürdürdüğü projelere ve dünyanın dört bir yanında bilgi ve tecrübesini paylaşmaktan sakınmayan TİKA çalışanlarına aittir.
Dünyanın farklı ülkelerini ve coğrafyalarını ortak platformlarda buluşturmayı başaran, işbirliğine dayalı kalkınma yardımı anlayışını geliştiren, kurumlar arası koordinasyonu sağlayan TİKA çalışanlarını kutluyor, önümüzdeki dönemde de planladığımız hayırlı çalışmaların başarılı olmasını diliyorum.
6 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
ÖN
SÖZ
Geçtiğimiz yüzyıl; plansız büyümenin, doğal kaynakların aşırı ve bencilce kullanımının,
mevcut kaynakların adaletsizce dağılımının yaygın olarak yaşandığı bir yüzyıldı. Yanlış
kalkınma hedefleri; açlık, yoksulluk, kuraklık, temiz su temini, çevre kirliliği gibi pek
çok sorunun ortaya çıkmasına neden oldu. Kaynakların adaletsizce kullanımı birçok bölgede yaşanan
çatışmaları tetikledi. Dünya felaketlere, insanlık krizlere şahit oldu.
21. yüzyılın ilk on yılında da insanlık bu anlayıştan uzaklaşma adına herhangi bir mesafe kat edemedi.
Büyüme, gelişme, ilerleme kavramları insanlığın ortak mirasını ve doğal kaynakları hızla tahrip etmeye
devam etti.
Türkiye, dünya sorunlarının giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla, tarihin ve medeniyetin kesiştiği
noktada insanlığın ortak geleceğini tehlikeye atmayacak bir işbirliği anlayışı geliştirdi. Ülkemiz; çevre
ile uyumlu, doğal kaynakların tahrip edilmediği bu anlayışın yaygınlaştırılması için üzerine düşen
sorumluluğu hakkı ile yerine getirdi.
Bu gün Türkiye, bölgesel ve küresel ölçekte etkili kararlar alarak ve doğru adımlar atarak dünya ülkelerini
daha iyi bir gelecek için ortak paydalarda buluşturmayı başarmakta; mevcut sorunları giderecek ve yeni
sorunlara yol açmayacak bir anlayışı sabırla inşa etmektedir. Gerek işbirliği alanında gerekse izlenilen dış
politikada bu sorumluluğun bilincinde; daha müferreh, daha adil, daha yaşanılabilir bir yeryüzü için beş
kıtada çalışmaktadır.
Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA), kurulduğu 1992 yılından bu yana Türkiye’nin
dünyaya yansıyan yüzü olmuş, yürüttüğü projelerle uluslararası kamuoyunda hak ettiği saygınlığı
korumuştur. Bu gün gelinen noktada kurumumuz, 28 Program Koordinasyon Ofisi ile 25 ülkede projeler
geliştirmektedir. Program koordinasyon ofisinin olmadığı ülkelerde de faaliyet gösteren TİKA’nın
işbirliği projeleri gerçekleştirdiği ülke sayısı 100’ü geçmiştir. TİKA, Üsküp’ten Orhun’ a, Darfur’dan
Kırım’a kadar uzanan geniş bir coğrafyada işbirliği ve destek çalışmaları yapmakta, milyonlarca insanın
daha iyi koşullarda yaşaması için gerekli desteği ve altyapıyı sağlamaktadır.
Stratejik bir coğrafyada yer almanın gerekliliği, sosyo-kültürel ve tarihi dinamiklerin etkisiyle TİKA,
geniş bir coğrafyada Türkiye’nin beş kıtaya uzanan işbirliği eli olmuştur.
Birbirinden farklı coğrafyalarda bu çalışmaları yapmak, ortak bir platform oluşturmak şüphesiz ki birçok
zorluğu da beraberinde getirmektedir. Başlatılan çalışmaların, yürütülen projelerin yüzde yüz başarı ile
tamamlanması ile bu zorluklar ortadan kalkmaktadır.
TİKA, işbirliği anlayış çerçevesinde sürdürülebilir projeler geliştirmiştir. Geçici çözümler yerine uzun
vadeli hedefler doğrultusunda teknik altyapının geliştirilmesi, iyileştirilmesi, yetişmiş insan kaynağının
Dr.SerdarÇAMTİKABaşkanı
7TİKA / Faaliyet Raporu 2010
etkin hale getirilmesi için analizler yaparak, sürdürülebilir bir kalkınma stratejisinin sağlamasını
amaçlamaktadır. Yapılan başarılı çalışmaların neticesinde ilgili ülkeler nezdinde güvenilir ve dost bir
kuruluş olarak seçkinlik kazanmıştır.
2010 yılı, TİKA açısından yoğun bir çalışma yılı olmasının yanı sıra son derece verimli çalışmalara
imza atılan bir yıl olmuştur. Kurumumuz işbirliği projelerine devam ederken, çabuk refleks verebilme
kabiliyetini de arttırmıştır. Başkanlığımız, 2010 yılında pek çok kişinin hayatını kaybettiği Haiti
depreminde, bölgeye ulaştırılacak insani yardımların ve sivil toplum kuruluşlarının koordinasyonunu
sağlamıştır. İşbirliği anlayışı doğrultusunda hareket ederek, afet sonrası yardımların etkili ve doğru
biçimde amacına ulaştırılması konusunda örnek bir süreç başlatmıştır. Sivil toplum kuruluşları ile
gerçekleştirdiğimiz bu model önümüzdeki dönemde de artarak devam edecek, ülkemizin vermiş olduğu
destekle yardımların etkisi arttırılacaktır.
Afrika kıtasında başlattığımız “Temiz İçme Suyuna Ulaşım” programı ve “Afrika Tarım Kalkınma”
programı yaşanan son krizlerle beraber değerlendirildiğinde ne kadar doğru ve yerinde bir karar olduğu
ortaya çıkmaktadır. Uygulanmakta olan bu programlar, TİKA’nın yıllar içerisinde kazanmış olduğu
tecrübenin, önceliklerin belirlenmesi ve amaca uygun projelerin geliştirilmesi noktasında ne kadar önemli
olduğunu göstermesi açısından da kayda değer bir örnektir. Kültür alanında gerçekleştirdiğimiz projeler
hız kazanmış; tarihin ve mimarinin kesişme noktası olan pek çok eserin restorasyonu tamamlanmıştır.
Dünya milletlerinin ortak geleceğinin temelini oluşturan bu eserler eski ihtişamına kavuşmuştur.
Türkiye, bir caminin, bir kütüphanenin, ecdat yadigârı mimari bir yapının yeniden tarihe kazandırılması
ile iyiliğin kapılarını dünyaya açmıştır.
Sağlık alanında ise ülkemizin bilgi ve tecrübelerinin paylaşılmasını ve işbirliğini amaçlayan projelere
imza atılmış; birinci kademe sağlık hizmetlerinin fiziksel altyapısının ve hizmet ağının oluşturulması için
faaliyet gösterdiğimiz ülkelerde hastane sayısı arttırılmış, modern donanım ve teknoloji desteği sağlanmış,
uzman eğitimleri yapılmıştır. Türkiye’nin destekleri ve TİKA’nın katkıları ile dünya gündeminin önemli
başlıkları arasında yer alan bulaşıcı hastalıklarla mücadele ve anne-çocuk ölümlerinin azaltılması
konularında gelişme kaydedilmiştir. Ayrıca sosyal hizmetler, istihdam alt sektöründe meslek edindirme
kursları, mesleki teknik eğitim merkezlerine yapılan donanım yardımları ve kadınlara meslek edindirmeyi
amaçlayan kurslar da TİKA’nın öne çıkan faaliyetleri arasındadır.
Bu süreçte çalışmalarımızda bizden desteklerini esirgemeyen Başbakan Yardımcımız Sayın Bekir
Bozdağ’a, Türkiye Cumhuriyeti 23. Dönem Hükümeti Devlet Bakanı Sayın Faruk Çelik’e ve selefim
TİKA eski başkanı Musa Kulaklıkaya’ya teşekkürlerimi sunuyor, hem yurt içinde hem de yurtdışında
projelerin ve programların gerçekleştirilmesinde emeği geçen tüm TİKA çalışanlarını tebrik ediyorum.
Türkiye’nin beş kıtada işbirliği eli olan TİKA’nın, geniş bir coğrafyada milyonlarca insan için fayda
sağlayacak projeleri hayata geçireceğini ve insan odaklı çalışma anlayışının artarak devam edeceğini
belirtmek istiyorum.
8 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010
YILIG
ENEL
DEĞ
ERLE
NDİRMES
İ2010 yılı, son dönemde kurumsallaşma ve görünürlük kazanma adına önemli mesafeler kat eden TİKA
için son derece verimli bir yıl olmuştur.
Bölgesel açıdan bakıldığında; ülkemizin tarihten gelen kuvvetli sosyal ve kültürel bağlarla sıkıca bağlandığı
Merkez Asya, Kafkaslar, Orta Doğu ve Balkanlar coğrafyasının , TİKA’nın faaliyetlerini yoğunlaştırdığı
öncelikli bölgeler olma konumlarını muhafaza ettikleri görülmektedir.
2010 yılı harcamalarının bölgesel dağılımına göre Kafkasya ve Merkez Asya % 36,18’lik payla ilk sırada
yer almaya devam etmiştir. Söz konusu bölgenin birinci sırada yer almasının başlıca nedeni, 2006 yılından
bu yana ülkemizce desteklenen “Afganistan’ın Yeniden İmarı Programı”dır. Balkanlar ve Doğu Avrupa,
başta Makedonya ve Karadağ olmak üzere bölgenin geneline verilen yardımlardan dolayı, % 32,88’lik
payla TİKA kaynaklarının ağırlıklı olarak değerlendirildiği ikinci bölge olma özelliğini korumuştur.
Söz konusu bölgeyi, özellikle Lübnan ve Filistin’e yoğunlaşan yardımlar neticesinde, % 23,31’lik payla
Orta Doğu takip etmiştir. TİKA tarafından Afrika kıtasına verilen yardımların, genele oranı ise % 8,86
dolayında seyretmiştir.
2010İkiliBazdaHarcamalarınBölgeselDağılımı
BİRİNCİBÖLÜM
ProjeSayılarınınBölgelereDağılımı
9TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Ülkesel bazda; Afganistan, “Yeniden İmar Programı” nedeniyle en çok kaynak ayrılan ülke olma özelliğini korumuştur. 2010 yılı içerisinde toplam 1.500 öğrenciye verilen Türkçe kursları, Makedonya’yı en çok yardım verilen ikinci ülke olma konumuna yükseltmiştir. Yapımı 2010 yılı içerisinde tamamlanan 100 yataklı “Sayda Türk Travma ve Rehabilitasyon Hastanesi” nedeniyle, Lübnan, en çok kaynak harcanan üçüncü ülke olmuştur.
2010YılıHarcamaBüyüklüklerineGöreEnÇokYardımAlanÜlkeler
2010 yılı TİKA harcamalarında kategorik olarak en fazla ağırlık %63,52 ile proje/program yardımlarına
verilmiştir. Söz konusu kategoride yapılan harcamaların, 2009 yılına oranla % 26 arttığı görülmektedir.
Bu artışın başlıca nedeni, yüksek bütçeli altyapı projelerinin sayısında yaşanan artıştır.
TİKA tarafından 2010 yılı içerisinde sektörlere ayrıştırılabilen kategorilerde verilen yardımların dağılımı
aşağıdaki grafikte görülmektedir.
SektörelDağılım
TİKA tarafından 2010 yılı içerisinde gerçekleştirilen proje ve faaliyetler, Raporun 3. bölümünde sektörel
bazda sınıflandırmaya tabi tutularak örneklerle anlatılmıştır. Yıl içerisinde yürütülen çalışmaların tam
listesi, Ek-1’de ülkesel bazda yer almaktadır.
10 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 Yılı TİKA Koordinasyon Kurulu Toplantısı, Devlet Bakanı Sn. Faruk ÇELİK’in başkanlığında gerçekleştirilmiştir. Kurul’un, almış olduğu tavsiye kararları ve bu kararlar uyarınca 2010 yılı içerisinde gerçekleştirilen çalışmalar aşağıdaki gibidir: Ülkemizin 100 milyon ABD Dolarlık yardım taahhüdü çerçevesinde gerçekleştireceği projeler ve diğer kalkınma yardımı çalışmalarını yürütmek ve izlemek üzere Pakistan’da Program Koordinasyon Ofisi açılması.
Pakistan’daki TİKA faaliyetleri, Sayın Cumhurbaşkanımızın 30 Mart – 2 Nisan 2010 tarihleri arasında Pakistan’a yapmış oldukları resmi ziyaret ile T.C İslamabad Büyükelçiliği bünyesinde başlamıştır. Yapılan hazırlık çalışmalarının ardından, 1 Haziran 2010 tarihinde, TİKA İslamabad Program Koordinatörlüğü yeni ofis binasına taşınmıştır.
Ülkemizin vermiş olduğu taahhütler doğrultusunda Afrika’ya yoğunlaşan kalkınma yardımlarının önümüzdeki dönemde yeni açılacak dış misyonlara paralel olarak devam ettirilmesi.
2010 yılında Afrika’da bulunan 34 ülkeye yaklaşık 10 milyon ABD Doları tutarında yardım TİKA eliyle götürülmüştür.
Ülkemizin yükselen donör olarak kalkınma işbirliği alanında görünürlüğünü artırmak amacıyla; yerel yönetimlerin, özel sektörün ve STK’ların kalkınma yardımı çalışmalarında daha aktif rol almalarını sağlayacak işbirliklerinin teşvik edilmesi.
STK'ların kapasitelerini geliştirmek ve işbirliğini artırmak üzere kurulan STK İşbirliği Koordinatörlüğü eliyle;- Proje Hazırlama ve Uygulama Seminerleri ve Kamu Diplomasisi Çalıştayları düzenlenmiştir.- STK'ların proje hazırlarken kalkınma yardımı perspektifini edinmeleri ve kaynaklarını daha kalıcı ve itibarlı çözümlere yoğunlaştırmaları teşvik edilmiştir. - Özellikle sağlık alanında yapılan çalışmalarda, STK’ların doğru yönlendirmeler yapılmak suretiyle Afrika başta olmak üzere pek çok bölgede proje yürütmeleri sağlanmıştır.
Uluslararası kuruluşlar ve diğer ülkelerin teknik yardım örgütleriyle ülke önceliklerimiz ve dış politikamızla uyumlu işbirliklerinin geliştirilmesi.
2010 yılında;- İslam Kalkınma Bankası ile bir Protokol,- Birleşmiş Milletler (BM) ile bir Anlaşma,- Dünya Bankası ile bir Mutabakat Zaptı, - Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) ile Afganistan’ın Yeniden İmarı Özel Fonu’na ilişkin bir Protokol ve bir Mutabakat Zaptı imzalanmış ve ilgili örgütlerle işbirliği zemini geliştirilmiştir.
TİKA tarafından yürütülen Türkoloji Projesi’nin Yunus Emre Vakfı Türkçe Eğitim Merkezi’ne (YETEM) devri konusunda tarafların ivedilikle ayrıntılı bir yol haritası üzerinde anlaşmaları ve devir sürecinin bu yol haritası doğrultusunda mümkün olan en kısa sürede tamamlanması. TİKA tarafından yürütülmekte olan Türkoloji Projesi kapsamında halka yönelik olarak düzenlenen Türkçe Kurslarının Yunus Emre Vakfı’na devredilmesi çalışmalarına başlanmıştır.
Bu kapsamda Arnavutluk Tiran ve Makedonya Üsküp’te yürütülmekte olan Türkçe kursları anılan Vakfa devredilmiştir. YÖK ile imzalanan bir protokolle akademik desteğin koordinasyonu; üniversitelerimiz eliyle, YÖK koordinasyonunda ve TİKA’nın lojistik desteğiyle devam edecektir.
2010YılıTİKAKoo
rdinasyon
KuruluTo
plan
tısı
11TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 yılında Afrika’da bulunan 34 ülkeye yaklaşık
10 milyon ABD Doları tutarında yardım TİKA eliyle götürülmüştür
12 TİKA / Faaliyet Raporu 201020
10YILIP
ROJE
VEFA
ALİYE
TLER
İ
20. yüzyılın ortalarında başlayıp özellikle son çeyreğinde yoğunlaşan değişimler; ekonomik, sosyal,
siyasal ve kültürel alanlarda olduğu gibi eğitim alanında da değişimi zorunlu kılmıştır. Bu bağlamda, son
yıllarda gelişmekte olan ülkelerin çoğu, eğitim sistemlerini geliştirmek amacıyla birçok yenilik yapma
çabası içindedir. Bu yenilikler; sistem düzeyinde reformları, modern kurumlar oluşturma gayretlerini,
modern öğretim araç ve gereçlerin sağlanmasını, öğretmenlerin mesleki bilgi ve beceri düzeylerinin
yükseltilmesini ve okul yönetiminde yenilikler yoluyla öğretme-öğrenme sürecini geliştirmeye yönelik
çeşitli politika ve uygulamaları kapsamaktadır.
1.1.1.GENELEĞİTİM
Afganistan Eğitim Sektörünün ve Bu Alanda Gerçekleştirilen TİKA Faaliyetlerinin Genel Görünümüİlk ve ortaöğretim seviyesindeki öğrenci sayısının yaklaşık 6,8 milyon olduğu Afganistan’da eğitim
sektöründeki en büyük sorun fiziki ortamların yetersizliği ve öğretmen açığıdır. Toplam 11.624 okulun
olduğu ülkede binası olan okul sayısı 4.384 iken binaya ihtiyacı olan okul sayısı 4.345’dir. TİKA
sorunun çözümüne katkı sağlamak üzere, ülke genelinde 2005 yılından bu yana ilköğretim, ortaöğretim
ve meslek liseleri inşa edip, okulların tefrişatını tamamladıktan sonra eğitime hazır hale getirmektedir.
Afganistan’ın yeniden imarı çerçevesinde eğitim alanında Afganistan’ın değişik vilayetlerinde inşa
ettirilen okullar aşağıda yer almaktadır:
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
İKİNCİBÖLÜM
1.SOSYALALTYAPILARINGELİŞTİRİLMESİ1.1.EĞİTİM
13TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Kabil Sürekli Eğitim Merkezi (SEM) Proje Çizimi ve İnşası
Afganistan’da uzun zamandır devam eden güvenlik ve ekonomik sorunlar nedeniyle birçok alanda
olduğu gibi eğitim sektöründe de önemli sorunlarla karşılaşılmaktadır. Başta eğitim için gerekli olan
fiziki mekân sorunları olmak üzere, ders programları, ders araç gereçleri ve öğretmenlerin hizmet içi
eğitimleri hususunda da ciddi eksiklikler mevcuttur. TİKA tarafından yapımı gerçekleştirilen “Sürekli
Eğitim Merkezi” projesi ile ülke genelinde hizmet veren öğretmenlere hizmet içi eğitim programları
düzenlenmesi suretiyle Afganistan’da eğitim ve öğretimin gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Aynı anda 80 öğretmene hizmet verecek Merkezde öğretmenlerin her türlü ihtiyaçları karşılanacaktır.
A.İ.C. Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenecek sürelerle eğitim alacak öğretmenlerin her türlü iaşe ve
ibateleri bu merkezden karşılanacaktır. Merkezde misafirhane, eğitim derslikleri, konferans salonu ve
sosyal tesisler yer alacaktır.
KabilSürekliEğitimMerkezi
2011yılındahizmeteaçılmasıplanlananMerkezintekniközellikleriaşağıdayeralmaktadır:
14 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
25. Zihinsel Engelliler Okulu Kütüphanesinin Onarım ve Donanımı
25. Zihinsel Engelliler Okulu Müdürlüğü tarafından yapılan başvuruda; 20 derslikli okullarında 245
zihinsel engelli ve down sendromlu çocuğa eğitim ve öğretim hizmeti verildiği, öğrencilerinin büyük
çoğunluğunun ailesinin yoksulluk sınırı altında yaşadığı, geri kalanının ise hiçbir gelirinin olmadığı,
147 öğrencinin öksüz ve yetim olduğu, devlet bütçesinden yeterli pay ayrılamamasından dolayı altyapı,
malzeme ve ekipman eksikliğinden verimli ve çağdaş eğitimin verilemediği ifade edilerek destek talebinde
bulunulmuştur. TİKA tarafından 25. Zihinsel Engelliler Okuluna kütüphane malzeme ve ekipmanı,
sınıf tadilat ve tamiratı yapılmış ayrıca bir bilgisayar laboratuarı kurulmuştur.
Burrel İli Baz İlçesi Gjerg Kastrioti Okulunun Onarımı ve Donanımı
Baz ilçesi, ülkenin kuzeyinde, az gelişmiş bir bölgede yer almaktadır. İlçenin en büyük okulu olan Gjerg
Kastrioti’nin kreş, ilkokul, ortaokul ve lise kısmında toplam 280 öğrenci öğrenim görmektedir. Okulun
tüm bölgeye hitap etmesi sebebi ile okulun kapasitesinin artırılması hedeflenmiştir.
Okula yeni çatı yapılarak kapsamlı bir tadilattan geçirilmiştir. Okulun kreş dâhil tüm eğitim malzemeleri
(öğrenci sırası, sandalyesi, yazı tahtası, dolap, soba vs.) TİKA tarafından temin edilmiş ve modern bir
kimya laboratuarı kurulmuştur.
BurreliliBazilçesiGjergjKastriotiOkulu
Moğolistan
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
15TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Karadağ
Karadağ Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi
Karadağ genelinde; Rojaye Türkçe Kursu’nda 102, Rojaye Lisesi Türkçe Sınıfı'nda 208, Bar Türkçe
Kursu'nda 115 ve Podgoritsa Türkçe Kursu'nda 65 öğrenci olmak üzere toplam 490 öğrenci Türkçe
öğrenimi gör müştür.
Kosova
Kosova Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi
Kosova genelinde Türkçenin yaygınlaşması, eski dönemlerde Türklere yönelik oluşan yanlış tarih
bilincinin doğru ve sağlıklı bir biçimde yeniden inşa edilmesi ve Türk kültürünün Kosovalılara
tanıtılması amacıyla Türkçe kursları düzenlenmektedir. Haftada 6 saat olmak üzere ayda 24 saat süren
kurslar, güz ve ilkbahar dönemlerinde üçer aylık sürelerle Priştine, Prizren, Gilan, Mitroviça’da eşzamanlı
olarak yürütülmektedir. Kurslar kapsamında görevlendirilen öğretmenlerin maaşları TİKA tarafından
karşılanmaktadır.
Sudan Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi
Sudan genelinde SUTIAD ile Afrika Üniversitesi işbirliğinde olmak üzere iki merkezde, Türk
firmalarında çalışan yerel personel, üniversite öğretim görevlileri ve öğrencilere yönelik Türkçe eğitimi
verilmiştir. Temel ve orta düzeyde verilen kurslarda 2010 yılı içerisinde toplam 80 kişi Türkçe eğitimi
almıştır.
AfrikaSudan
16 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.1.2.TEMELEĞİTİM
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Afganistan Genelinde 23 Adet Okulun Tefrişi
2009 yılı programı kapsamında TİKA tarafından yaptırılan 9 okul ile merkezi ve yerel yönetimlerce
güvenlik zafiyeti ve maddi imkânsızlıklar nedeniyle hizmet götürülemeyen Afganistan’ın güney
vilayetlerindeki 14 okul için okul sırası, öğretmen masası ve sandalyesi satın alınmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
Kamez Bulçesh i Ri Okulunun Tefrişi
1.480 öğrencinin öğrenim gördüğü Bulçesh i Ri Okulu, başkent Tiran’ın kuzeydoğusunda merkeze bağlı
Kamez Belediyesinde bulunmaktadır. Tiran’ın göç alan bölgesi olması sebebi ile gelir seviyesi düşük olan
halkın yaşadığı bölgede, çocuk ve genç nüfus fazladır. Bulçesh i Ri Okulu ve bu okula bağlı iki kreşin
öğrenci sırası, sandalye, dolap, öğretmen masalarının temini TİKA tarafından gerçekleştirilmiştir.
AfganistanGenelinde23AdetOkulunTefrişi
BulçeshİRiOkulu
17TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Bosna-Hersek
Orta Bosna Kantonunda 7 Adet Okul OnarımıOrta Bosna kantonundaki, Travnik ve Novi Travnik şehirlerinde bulunan 6 köy okulu ile bir meslek
lisesinin onarımı TİKA tarafından üstlenilmiştir. Proje çerçevesinde Orta Bosna Kanton Başbakanlığı ile
bir işbirliği yapılmıştır. Proje 2010 Eylül ayında tamamlanarak, okullar yeni eğitim ve öğretim dönemine
hazır hale getirilmiştir.
Orta Bosna kantonunda çeşitli köylerde bulunan ve fiziki şartları oldukça kötü durumda olmasına
rağmen pek çok öğrenciye eğitim vermekte olan okulların onarımı ile TİKA tarafından Bosna-Hersek’te
eğitim alanında yapılan çalışmalara bir yenisi eklenmiştir.
Proje kapsamında onarımı gerçekleştirilen okullar şunlardır:
Yeni Travnik Meslek Lisesi
Rostovo Edhem Mulabdic İlkokulu
Merkez Edhem Mulabdic İlkokulu
Zagrade İlkokulu
Dub İlkokulu
Gluha Bukovica İlkokulu
Vişnjevo İlkokulu
Novi Travnik Sultan Fatih Anaokulunun İnşası
Orta Bosna kantonundaki önemli şehirlerden biri olan Novi Travnik, nüfusu Hırvat ağırlıklı bir
yerleşim yeridir. Şehirdeki Boşnak halkın imkânları Hırvatlara nispeten kısıtlıdır. Şehirde Boşnak
halkın çocuklarının gidebileceği bir anaokulunun olmayışı sebebiyle, TİKA tarafından bir anaokulu
inşasına başlanmıştır. Proje kapsamında Novi Travnik İslam Birliği ile işbirliği protokolü imzalanmış,
30 Mart 2010 tarihinde inşaatına başlanan kreş, 2010 yılı Eylül ayı itibariyle eğitim ve öğretime hazır
hale getirilmiştir. Donanımı da TİKA tarafından sağlanan kreşle birlikte ülke genelinde standartlarına az
rastlanır bir okul öncesi eğitim kurumu Bosna-Hersek eğitim hayatına kazandırılmıştır.
Söz konusu proje ile bir toplumun uzun vadeli kalkınma ve gelişim sürecinin temel taşı olan eğitim alanına
yatırım yapılarak, çocukların daha iyi koşullarda eğitim almasına katkıda bulunulması amaçlanmıştır.
NoviTravnikSultanFatihAnaokulu
18 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Godiyevo Köyü Şükriye Mecedoviç İlköğretim Okulu Ek Bina İnşası Karadağ’ın kuzeyindeki Biyelo Polye Belediyesi sınırları içerisinde yer alan 7 köyde yaşayan nüfusa hizmet
veren 160 öğrenci kapasiteli Godiyevo köyü Şükriye Mecedoviç İlköğretim Okulunun eski binasının
yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya bulunması nedeniyle yeni bir okul binası inşa edilmiştir.
Karadağ Eğitim ve Bilim Bakanlığı, Biyelo Polye Belediyesi ile TİKA işbirliğinde kısa sürede inşası
tamamlanan 7 derslikli ve 180 öğrenci kapasiteli yeni okul binası, 2009–2010 Öğretim Yılı Sonbahar
Dönemi itibariyle hizmete girmiştir.
Proje neticesinde; öğrenciler eğitim hayatlarına emniyetli şartlarda devam etme şansına kavuşturulmuş,
ayrıca, Şükriye Mecedoviç İlköğretim Okulunun öğrenci kapasitesinde artış sağlanmıştır.
2010 yılında ise Şükriye Mecedoviç İlköğretim Okulu için ek bina yapımı TİKA ve Biyelo Polye Belediye
Başkanlığının işbirliğinde gerçekleştirilmiştir.
Mamuşa İlköğretim Okulunun Çevre Düzenlemesinin Yapılması
Kosova’nın tek Türk belediyesi olan ve nüfusunun tamamına yakını Türklerden oluşan Mamuşa’ya,
eğitim altyapılarının güçlendirilmesi amacıyla TİKA Başkanlığı’nca 2008–2009 yıllarında ilköğretim
okulu inşa edilmiştir. 2010 yılının ilk yarısında çevre düzenlemesi de yapılan okulda 823’ü Türkçe, 77’si
Arnavutça olmak üzere, toplam 900 ilköğretim, 120 ana sınıfı ve 85 lise öğrencisinin öğrenim görmesi
sağlanmıştır.
MamuşaİlköğretimOkulu
Karadağ
Kosova
ŞükriyeMecedoviçİlköğretimOkulu
19TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Makedonya
Üsküp Tefeyyüz İlköğretim Okulunun Onarımı1944 yılından bu yana faaliyet gösteren ve Üsküp’ün en eski Türk Okulu sıfatına sahip olan Tefeyyüz
İlköğretim Okulunda eğitim dili Türkçedir ve 1.sınıftan 8. Sınıfa kadar eğitim verilmektedir. Bunun
dışında ikinci ve dördüncü sınıflar için Arnavutça birer sınıf mevcuttur. Toplam öğrenci sayısı 750 olup
bunlardan 720’si Türk öğrencidir. Ayrıca okul bünyesinde 60 öğrenci kapasitesinde iki adet anaokulu
sınıfı faaliyet göstermektedir.
60 yılı aşkın süredir eğitim faaliyetlerini yürüten söz konusu okulun onarımı TİKA tarafından yapılmıştır.
ÜsküpTefeyyüzİlköğretimOkulu
Karbintsi Belediyesi Kılavuzlu Köyü Okulunun İnşasıMakedonya’nın güney doğusunda, Plaçkovitsa dağının eteklerinde, çeşitli etnik grupların yaşadığı
Karbintsi Belediyesine bağlı, merkeze 14 km. uzaklıkta bir Türk köyü olan Kılavuzlu köyünün Türkçe
ve Makedonca dillerinde eğitim yapılan köy okuluna öğretmen odası ve tuvaleti bulunan iki sınıflı yeni
bir okul yaptırılmıştır.
KarbintsiBelediyesiKılavuzluKöyüOkulu
20 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Likova Belediyesi İlköğretim Okullarının Tadilatı
Likova Belediyesi az gelişmiş belediyeler sınıflandırmasına girmektedir. Nüfusun % 90’ı Arnavut, geriye
kalan %10'u Türk, Sırp ve Makedonlardan oluşmaktadır.
2001 yılı etnik çatışmalardan sonra büyük yıkım ve zarar gören Arnavut köylerinin mevcut olan altyapısı,
eğitim binaları, sağlık ocağı, evler ve ibadethaneler büyük çaplı zarara uğramıştır. Zarar gören Otle köyü
İlköğretim Okulu, Ropaltse köyü İlköğretim Okulu ve Likova köyü İlköğretim Okulunun tadilatları
2010 yılında TİKA tarafından yaptırılarak, teslim edilmiştir.
LikovaBelediyesiİlköğretimOkulları
Kırçova Belediyesi Sande Şteryoski İlköğretim Okulunun OnarımıMakedonya’nın batısından ortasına doğru bir eksen üzerinde yer alan ve Türklerin önemli yerleşim
yerlerinden biri olan Kırçova’daki “Sande Şteryoski”, diğer bir adıyla Kırçova İlköğretim Okulu,
Kırçova’da kurulan ilk eğitim kurumlarından birisidir. 1972 yılında inşa edilen okul binasında 25 sınıf,
5 idari oda, 2 laboratuar, beden eğitimi salonu, kütüphane ve öğretmenler odası bulunmaktadır. 2003
yılına kadar okulda eğitim Arnavutça ve Makedonca dilinde yapılırken, 2003–2004 eğitim yılından
itibaren, Kırçova’da yaşayan Türklerin talebi üzerine Türkçe eğitime başlanmıştır. 2009–2010 eğitim
yılında toplam 1.580 öğrencinin eğitim gördüğü okulun dış cephesi ve iç duvarları TİKA tarafından
onarılmıştır.
Moldova
Komrat Güneşçik Kreşinin Bahçe Duvarının Yenilenmesi
1967 yılında Komrat’ta faaliyete başlayan ve 2 ila 6 yaşları arasında 180 çocuğun altı gruplar halinde 13
eğitmen tarafından eğitildiği Güneşçik Kreşinin çevre düzenlemesi ile beton üzerine demir bahçe duvarı
yaptırılması Komrat Belediyesi tarafından talep edilmiştir.
Çocukların daha güvenli bir ortamda büyümelerine katkıda bulunulması amacıyla TİKA tarafından
Eylül 2010 tarihinde tamamlanan iş, Komrat Belediye Başkan Yardımcısı ve kreş yetkililerinin hazır
bulunduğu törenle teslim edilmiştir.
21TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Ukrayna
KOC Eğitim Altyapısının İyileştirmesi Programı Kapsamında Okul İnşa, Onarım ve DonanımlarıKırım Tatar dilinde eğitim veren milli mekteplerde eğitim kalitesinin yükseltilmesi ve sağlıklı koşullarda
eğitim imkânı sağlanması amacıyla 2006 yılında geniş çaplı bir programa başlanmıştır. KÖC Eğitim
Bakanlığı, KÖC Sürgün Edilmiş Vatandaşları Destekleme Komitesi, Valilikler ve STK’lar ile işbirliği
halinde yürütülen Kırım Özerk Cumhuriyeti Eğitim Altyapısına Destek Programı kapsamında nihai
hedef, Kırım Tatar dilinde eğitim verdiği tespit edilen 15 okulun fiziki şartlarının iyileştirilmesidir.
2010 yılına kadar 6 milli mektebin ve 1 anaokulunun tadilatı ve ek bina inşaatı tamamlanmıştır.
Program kapsamında 2010 yılında;
Belogorsk’ta bulunan Zuya 2 Numaralı Genel Eğitim Okulunun onarımı tamamlanmış,
Bahçesaray-Vilino (Alma Tarkan) 2 Nolu Genel Eğitim Okulu ve Canköy Zareçnoye
Eğitim Kompleksinin fiziki koşullarının iyileştirilmesi amacıyla, tadilat, tamirat ve ek bina inşaatlarına
başlanmıştır.
OrtaDoğuFilistin
Kalkilya Türk Okulu İnşası ve Donanımı
Batı Şeria’da Kalkilya şehrinde 3 katlı ve 18 derslikli Kalkilya Türk Okulunun inşaatı ve donanımı TİKA
tarafından gerçekleştirilmiştir. Okul için tahsis edilen arazinin toplam alanı yaklaşık 3.250 metrekare
olup inşaat oturum alanı yaklaşık 770 metrekaredir. Okul, süresi sekiz yıl olan ilköğretim seviyesinde
hizmet vermektedir.
KakilyaTürkOkulu
22 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.1.3.ORTAEĞİTİM
Kabil Askeri Lisesi Kompleksinin İnşası ve Tefrişi Fiziki açıdan son derece kötü durumda olan Kabil Askeri Lisesinin yeniden inşasına, Afgan
makamlarının talepleri doğrultusunda, 2008 yılında başlanmıştır.
2010 yılında konferans salonu tefriş edilen ve malzeme/ekipman yardımında bulunulan Kabil Askeri
Lisesi Kompleksi;
1.734 m2’lik kapalı alana sahip asgari 1.000 kişiye hizmet verebilecek yemekhane binası,
Mutfak, çamaşırhane, berber vb. birimlerden ibaret 438 m2’lik kolaylık tesisi binası,
Asgari her birinde 216 kişinin barınacağı 2.280 m2’lik alana sahip 2 adet koğuş binası,
1.675 m2’lik alana sahip harici duş ve tuvalet binası,
3.612 m2’lik alana sahip asgari 1.000 kişilik 25 derslik ve 6 laboratuar ile öğretmen ofis
odalarının bulunduğu modern dershane binaları,
1.360 m2’lik alana sahip 50 adet idari oda ile toplantı salonu, yemekhane ve mutfağın
bulunduğu komutanlık ve idare binası,
2 adet iç ve dış nizamiye binaları ve kuleleri,
2 adet merkezi ısıtma sistemi kazan dairesi binası,
500 tonluk merkezi kullanma ve yangın suyu deposu ve sistemi,
Otomatik jeneratör sistemi ve merkezi elektrik trafo binası,
Renove edilmiş 9,530 m2’lik alana sahip eski binalar,
310.000 m2’lik dış alan,
40.000 m2’lik alana sahip yürüyüş yolu,
20.000 m2’nin üzerinde asfalt yol, otopark ve tören alanı ve bunlara ait aydınlatma sistemi,
Futbol, basketbol, voleybol, tenis ve eğitim alanını içeren spor kompleksi
birimlerinden oluşmaktadır.
Kazakistan
Kazakistan Ahıska Türkleri Okulunun İnşas
TİKA Merkez Asya Bölgesinde yaşayan Ahıska Türklerinin ekonomik ve sosyal açıdan karşı karşıya
olduğu sorunlar ile yakından ilgilenmekte olup bu sorunları öncelik sırasına göre değerlendirerek çözüm
getirmektedir.
Eğitim, Ahıska Türklerinin Kazakistan’da karşılaştıkları en büyük sorunu teşkil etmektedir. Söz konusu
eğitim sorununa çözüm getirilmesi amacıyla TİKA tarafından geliştirilen “Ahıska Türkleri Okulu
Projesi” ile Almatı şehrinin Talgar bölgesinde 500 öğrenci ve 300 kişilik yurt kapasiteli bir lise inşası
sürdürülmektedir. Anılan Okul ve Yurt Binasının tefrişat masraflarının da TİKA tarafından karşılanması
planlanmaktadır.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
23TİKA / Faaliyet Raporu 2010
AhıskaLisesi
Kuzey Kazakistan’da Bölgesel İnşaat İşçiliği ve Turizm Mesleki Eğitim Merkezi KurulmasıKazakistan’ın kalkınma program ve stratejilerinde yer alan mesleki eğitim çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla ülkemizin göreceli üstünlüğünün bulunduğu inşaat ve turizm alanlarında, Kazakistan Milli Eğitim Bakanlığı ve Kökçetav Valiliği işbirliğinde “Kuzey Kazakistan Bölgesel İnşaat İşçiliği ve Turizm Mesleki Eğitim Merkezi” projesi yürütülmektedir.
Bahse konu proje, Kuzey Kazakistan’da yaşayan geniş kitlelere, ülke ve bölge için öncelikli olan inşaat ve turizm sektörlerinde meslek edinme imkânı sunması açısından yararlı ve ülkemiz adına prestijli bir proje olarak değerlendirilmektedir. Bu proje ile, ülkenin kuzeyindeki kentlerde ve Astana’da yaşayan Kazak iş gücüne mesleki eğitim ve devamında iş imkanı yaratılarak bu bölgedeki Kazak nüfusun bölgede tutunması, güney illerine göçlerinin durdurulması hedeflenmekte, ayrıca bölgedeki iş barışına ve iki ülke arasındaki dostluğa fayda sağlaması beklenmektedir. Anılan projenin ilk aşaması olarak, 25 Kasım - 25 Aralık 2010 tarihleri arasında, TİKA ve Milli Eğitim Bakanlığı koordinasyonunda Ankara’da düzenlenen “Eğiticilerin Eğitimi” adlı programa, inşaat işçiliği ve turizm alanında toplam 34 Kazak eğitmen katılmıştır.
Kuzey Kazakistan Kökçetav ili Ormancılık ve Ekoloji Mesleki ve Teknik Eğitim Lisesi bünyesinde kurulması planlanan bölgesel mesleki eğitim merkezinin tamamlanmasıyla tüm kuzey Kazakistan vilayetlerinden gelecek öğrenci ve işçilere eğitim hizmeti verecek olan merkezin teknik donanımlarının karşılanması ve merkezde yapılması planlanan eğiticilerin eğitimi konularında da çalışmalar halen devam etmektedir.
Moğolistan
Bayan Ulgi 4. Okulunun Donanımı ve Bilgisayar Laboratuarı Kurulumu Bayan Ulgi 4. Okulu Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığına bağlı olarak 1987 yılında öğretime açılmıştır.
928 öğrenci kapasiteli okulda 1.550 öğrenci 82 öğretmen ile eğitim ve öğretime devam etmektedir.
Okulun öğrencileri bölgede ve ülke çapında düzenlenen yarışmalarda başarı ödülleri almaktadırlar.
Uygulamalı bilgisayar derslerinin verildiği okulda, 2001 yılından bu yana hiçbir malzeme ve ekipman
desteği sağlanamamıştır. Bilgisayar kapasitelerinin nitelik ve nicelik olarak yetersiz hale gelmesi nedeniyle
bir bilgisayar laboratuarı kurulması sağlanarak öğrencilerin başarılarının sürdürülmesine katkı sağlanmıştır
24 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Dangara Nahiyesi 4 nolu Okulu Ek Bina İnşası, Onarımı ve Donanımı1970 yılında inşa edilen Dangara Nahiyesi 4 No.lu Okulu geçen zaman içinde meydana gelen yıpranma
ve bakımsızlık nedeniyle onarıma ihtiyaç duymaktadır. Okul kompleksi içerisinde birisi 2 katlı diğeri
3 katlı iki eğitim binası, spor salonu ve yemekhane ile gösteri salonu bulunmaktadır. 634 öğrenci
kapasiteli okul kompleksinde bugün kısıtlı fiziki imkânlar nedeniyle dolayı 1.571 öğrenci okumaktadır.
Okulun hijyen, elektrik ve ısınma koşulları ihtiyacı karşılamaktan uzaktır. Bu kapsamda, söz konusu
Okul içerisindeki binaların tadilatının yapılması, Okul kompleksi içerisinde iki katlı sekiz sınıflı yeni bir
ek bina inşa edilmesi ve mümkün olan ölçüde gerekli donamının temin edilmesi planlanmıştır.
Tadilat ve ek bina inşaatının proje çizimi TİKA tarafından yerel bir proje enstitüsüne hazırlattırılmış
ve resmi ekspertiz işlemleri 2010 yılında tamamlanmıştır. Ayrıca proje kapsamında, TİKA ile Dangara
Nahiyesi Kaymakamlığı arasında İşbirliği Protokolü imzalanmış olup inşaat çalışmaları sürmektedir.
Okulun 2011- 2012 öğretim yılının başlangıcına hazır olması planlanmaktadır.
DangaraNahiyesi4No.luOkulu
Rodoguna Meslek Edindirme Kurslarının Desteklenmesi Türkmenistan’da 2006 yılından bu yana faaliyet gösteren; kimsesiz ve özürlü çocuklar ile ev kadınları ve
gençlere yönelik ağaç sanatı, seramik, kuyumculuk ve ressamlık gibi alanlarda meslek edindirme kursları
düzenleyen “Rodoguna” adlı sivil toplum kuruluşunun talebi üzerine, Türk el sanatlarını öğretmek,
yayımlamak ve gençlerin gelir elde edebilmelerine destek sağlamak amacıyla kurdele nakışı, örgü, tel
kırma ve bijuteri-takı tasarım kursları düzenlenmesinin planlandığı, bu kapsamda kurs mekânının
tadilat ve tefrişatı ile kurs için malzeme temini, uzman ücretlerinin karşılanması ve başarılı görülenlerin
Türkiye’de staja gönderilmeleri konusunda mutabakat sağlanmıştır. Kimsesizler, özürlüler, gençler ve
ev kadınlarının meslek edinmek suretiyle gelir sağlayabilmelerine destek olarak, ülkemizin kültür ve
geleneklerinin de tanıtılmasına katkı sağlayacak proje TİKA tarafından desteklenmiştir.
Tacikistan
Türkmenistan
25TİKA / Faaliyet Raporu 2010
BalkanlarveDoğuAvrupaKaradağ
Rojaye 30 Eylül Lisesinin Onarımı ve Donanımı Karadağ genelinde Türkçenin seçmeli ders olarak okutulduğu tek okul olma özelliğine sahip olan bu okul, Türkiye’deki Fen Liseleri ayarında bir okuldur. Okulun Türkçe sınıfı olarak tahsis ettiği sınıfın tadilatı yapılmış ve gerekli ekipman ve eğitim araç-gereç desteği temin edilmiştir.
Karadağ Medrese Yurdunun TefrişiTuzi’de 2008 yılında hizmete giren Karadağ Medresesinin hem okul hem de yurt binası olarak kullanılan binasının artan ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle; okul yönetimi ve öğretmenlere ayrılan odaların yurda çevrilmesi ihtiyacı hâsıl olmuştur. Bu çerçevede, bölgesinde önemli bir ihtiyaca cevap veren okulun yurt kısmı da TİKA tarafından tefriş edilmiştir.
SırbistanVrbas 4 Temmuz Meslek Lisesinin OnarımıSırbistan’ın kuzeyindeki Voyvodina bölgesinin merkezi Novi Sad’a bağlı Vrbas’ta bulunan 4 Temmuz Meslek Lisesinin tadilatı TİKA tarafından gerçekleştirilmiştir. Proje ile okulun dış cephe izolasyonu yapılmış ve pencere çerçeveleri değiştirilmiştir. Yapılan tadilatla 900 öğrenciye daha sağlıklı koşullarda eğitim verilmesi hedeflenmiştir.
Vrbas4TemmuzMeslekLisesi
OrtaDoğuYemen
Yemen Meslek Lisesinin TefrişiYemen Cumhuriyeti’ne yönelik olarak TİKA eliyle eğitim alanında gerçekleştirilen proje Yemen Teknik
ve Mesleki Eğitim Bakanlığı ile koordineli olarak yürütülmüştür. Yemen’de 27 dönüm arazi üzerinde
bulunan ve meslek lisesi olarak kullanılacak okul yerleşkesinde atölye, derslik, laboratuar, yurt, kantin,
öğretmen evi, depo ve idare olarak kullanılmak üzere 11 adet bina bulunmaktadır. Proje kapsamında
okulun tefrişatı ülkemizce üstlenilmiştir. 2.000 öğrenci kapasiteli meslek lisesinde ihtiyaç duyulan eğitim
araç ve gereçleri için Milli Eğitim Bakanlığı uzmanları ile birlikte çalışılmıştır.
Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’ün 2011 yılı Ocak ayında açılışını yaptığı Yemen Meslek Lisesi,
mesleki ve teknik anlamda Yemen’de bulunan orta ve yüksek eğitim seviyesindeki 85 okul arasında
tasarım atölyesi, gümüş ve altın işlemeciliği ve seramik atölyesine sahip ilk ve tek okul olması bakımından
örnek okul olma özelliğini de taşımaktadır.
26 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.1.4.YÜKSEKEĞİTİM
Novi Pazar Devlet Üniversitesi Ek Binasının Onarım ve DonanımıNovi Pazar Devlet Üniversitesi için yeni inşa edilen binanın tadilatı ve donanımı TİKA tarafından
gerçekleştirilmiştir.
Sancak bölgesinde yakın geçmişte açılan Novi Pazar Devlet Üniversitesi, bölgede tek, Sırbistan’da ise
beş üniversiteden biridir. Çok genç bir kurum olması ve merkezi bütçeden yeterli kaynak alamaması
sebebiyle hem fiziki, hem de akademik anlamda açıkları bulunan üniversite bünyesinde; matematik,
hukuk, ekonomi, filoloji, felsefe, teknik bilimler, Türkoloji vb. olmak üzere birçok alanda eğitim
verilmektedir.
Üniversitede, 180’i daimi olmak üzere 380 kişilik akademik kadroyla yaklaşık 3.000 öğrenciye eğitim
verilmektedir.
NoviPazarDevletÜniversitesiEkBinası
Ukrayna
Kaminka Öğrenci Yurdunun Donanımı ve Eğitim DesteğiSimferopol’de yeterli yurt imkânı olmaması sebebiyle, hâlihazırda ekonomik problemler yaşayan Kırım
Tatarı öğrencilerinin barınma sorununu çözmek üzere Merhamet Vakfı tarafından inşaatına başlanan
ancak maddi yetersizliklerden ötürü bitirilmeyen Simferopol (Akmescit) Kaminka Öğrenci Yurdu,
TİKA’nın desteği ile tamamlanarak, 02 Şubat 2010 tarihinde gerçekleşen bir törenle kullanıma açılmıştır.
En az 20 kişi kapasiteli Öğrenci Yurdu, gelir düzeyi düşük kesimlerden gelen Kırım Tatarı üniversite
öğrencilerine ücretsiz olarak hizmet verecektir. Ayrıca proje kapsamda, İngilizce, Türkçe, Arapça ve
bilgisayar kursları düzenlenmesi için gerekli olan eğitim araç gereçleri TİKA tarafından hibe edilmiştir.
Bütün ayrıntılar düşünülerek tasarlanan Simferopol (Akmescit) Kaminka Öğrenci Yurdu, standartların
üzerinde, çağdaş, konforlu ve aynı zamanda sıcak bir aile ortamı sağlayarak Kırım Tatarı gençlerin
geleceğe güvenle hazırlanacağı bir ortam sunmaktadır.
BalkanlarveDoğuAvrupaSırbistan
27TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Bölgesel
TÜRKOLOJİ PROJESİTürkoloji Projesi, 1999 yılında TİKA tarafından başlatılmıştır. 2000–2001 öğretim yılından itibaren
uygulanmaya başlayan proje Türk dili ve kültürünün yaygınlaştırılmasını amaç edinen uzun soluklu bir
çalışmadır.
Bu çerçevede, TİKA’nın faaliyet alanı içerisindeki ülkelerin yanı sıra komşu, dost ve akraba toplulukları
da kapsayan geniş bir coğrafyada, proje kapsamındaki ülkelerde saygın üniversitelerle işbirliği yapılarak;
Türkoloji, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri ile Türkçe Eğitim Merkezleri açılmaktadır. Ayrıca işbirliği
yapılan ülkelerdeki üniversitelere Türkiye’den akademisyenler gönderilmekte, yerel akademisyenlere
destek verilmekte ve açılan bölümlere malzeme-ekipman desteği sağlanmaktadır
TürkçeKursları
Günümüzde Türkoloji çalışmalarının önemi büyüktür. Dünyanın çeşitli üniversitelerinde konuyla ilgili
olarak merkezler kurulmakta, yerli ve yabancı araştırmacılar çalışmalar yürütmektedir. Türkiye’nin bu
araştırmalarda ilk sıralarda yer alması önem arz etmektedir.
Türkoloji Projesi, komşu dost ve akraba topluluklar ile geçmişten gelen kültürel bağlarımızın yeniden
tesis edilmesini, Türk Dili öğreniminin yaygınlaştırılmasını, iletişimin geliştirilmesini, dolayısıyla bu
ülkelerde yapılacak eğitim, kültür sosyal, teknik, ticari ve ekonomik işbirliğinde Türkçe konuşabilen
potansiyel bir kitlenin oluşturulmasını hedeflemektedir.
DonatılanSınıflar
28 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Türkoloji Projesine dâhil olan birimlerde, kütüphane, derslik ve dil laboratuarları kurulmakta,
ders kitabı, bilgisayar ve internet, televizyon ve uydu anteni, VCD-DVD desteği, kaset çalar,
tepegöz gibi pek çok araç gereç desteği verilmektedir.
Ayrıca, Türkoloji projesinin verimliliği artırmak amacıyla; Türkçe öğrenen öğrenciler için Türkiye’de
araştırma imkânlarının yaratılması, Türkoloji Projesinin uygulandığı ülkelerde, bölgenin özelliğine göre
muhatap kitlelerin istihdam alanlarının genişletilmesi, kariyer yapamayacak öğrencilerin ilave kurslar
düzenleyerek Türkçe dil eğitiminin desteklenmesi, Türkçe Öğretim Merkezlerinde staj yapma imkânı
sağlanmaktadır.
Projenin uygulandığı üniversitelerde öğrencilerin Türkçeyi öğrenmelerini teşvik etmek için yarışmalar
düzenlenmekte ve başarılı olan öğrenciler ödüllendirilmektedir.
Faaliyet alanı her geçen yıl genişleyerek devam eden Türkoloji Projesi; 22 ülke ve 2 Özerk Cumhuriyet’te
faaliyetlerini sürdürmektedir.
Proje çerçevesinde; Afganistan, Arnavutluk, Beyaz Rusya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Estonya, Filistin,
Hindistan, Kazakistan, Kırgızistan, Kosova, Letonya, Litvanya, Makedonya, Moğolistan, Özbekistan,
Slovakya, Suriye, Türkmenistan, Ukrayna, Ukrayna Kırım Özerk Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu
Tataristan Özerk Cumhuriyeti ve Yemen’de bulunan 32 üniversite ile işbirliği yapılarak, toplam 12 Türk
Dili ve Edebiyatı Bölümü, Türkçenin öğrenilmesine yönelik olarak 18 Türk Dili ve Kültürü Merkezi
açılmıştır.
Kullananların sayısı bakımından küçümsenemeyecek bir konumu olan Türkçenin ortak iletişim dili
olması yolunda önemli bir görevi yerine getiren Türkoloji Projesi, her yıl artan öğrenci sayısı ile ilgili
ülkelerin de takdirini kazanmış durumdadır. Türkoloji Projesi ile işbirliği yaptığımız Bölüm/Merkezlerde
her sene yaklaşık 3.500’e yakın kişi Türk Dili ve Edebiyatı derslerinin yanında Türk kültürü ve tarihi ile
ilgili dersler almaktadır.
Bu ülkelerde toplam olarak;
2001–2002 yılında 13 öğretim elemanı;
2002–2003 yılında Türkiye’den 14, yerel 14 olmak üzere toplam 28 öğretim elemanı;
2003–2004 yılında Türkiye’den 17, yerel 15 olmak üzere toplam 32 öğretim elemanı;
2004–2005 yılında Türkiye`den 20, yerel 13 olmak üzere toplam 33 öğretim elemanı;
2005–2006 yılında Türkiye’den 20, yerel 17 olmak üzere toplam 37 öğretim elemanı;
2006–2007 yılında Türkiye’den 23, yerel 28 olmak üzere toplam 51 öğretim elemanı;
2007–2008 yılında Türkiye’den 44, yerel 48 olmak üzere toplam 94 öğretim elemanı;
2008–2009 yılında Türkiye’den 37, yerel 47 olmak üzere toplam 84 öğretim elemanı;
2009–2010 yılında ise Türkiye’den 27, yerel 33 olmak üzere toplam 60 öğretim elemanı
görev yapmıştır.
29TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Yaz Staj Programı2003 yılından beri her yıl düzenlenen Yaz Staj Programı’na Türk Dili ve Edebiyatı Bölümlerinde öğrenim
gören ve başarılı öğrenciler arasından staj yapmak üzere seçilen öğrenciler katılmaktadır. Her yıl ortalama
100 öğrenci bu programa katılmaktadır. 2005 yılından bu yana TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
ile işbirliği halinde gerçekleştirilen Programa yeni kurulan Yunus Emre Enstitüsü Başkanlığının da
desteği olmuştur. Programda öğrencilere Türkçe, Türk kültürü ve tarihi dersleri verilmekte, yapılan gezi
programları ile Türkiye’nin tarihi ve turistik yerlerini tanımaları sağlanmaktadır.
2010yılında7’ncisidüzenlenenprograma26ülkedentoplam96öğrencikatılmıştır.
2010yılındaEğitimSektöründeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliyetlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
30 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.2.SAĞLIK
Sağlık sektörünün en temel itici gücü toplumun sağlığa olan zorunlu ihtiyacıdır. Bu ihtiyacın yol açtığı
arayış diğer hiçbir sektörde bulunmayan bir itici güç olarak ortaya çıkar.
Ülkemizde çok sayıda yüksek teknolojiyi kullanmakta olan ve yeni uygulamaları gerçekleştirebilen sağlık
personeli mevcuttur. Sağlık kKurumlarımız geleneksel olarak bir çalışma yöntemine ve organizasyona
sahiptir. Referans hastanelerinin çoğunda çağdaş teknolojik donanım yeterli düzeyde bulunmaktadır.
Özel hastane işletmeciliği konusunda ülkemiz deneyim kazanmıştır.
Ülkemizde bebek ölüm hızında, aşıyla korunabilen hastalıklarda, verem ve sıtma gibi hastalıklarda
düzenli bir azalma mevcuttur. Düzenli aşılama sayesinde Polio gibi hastalıklar bertaraf edilmiştir. Dünya
çapında büyük tehdit oluşturan HIV infeksiyonu ve AIDS insidansı, gelişmiş Batı ülkelerine ve Afrika
ülkelerine göre çok daha azdır. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde (ana çocuk sağlığı, aile hekimliği,
sağlık ocağı vb.) fiziksel alt yapı ve hizmet ağı mevcuttur. Türkiye’de eczane ve iletişim ağı ülkemizin
sağlık alanındaki güçlü alanlarıdır.
TİKA tarafından hizmet götürülen ülkelerde karşılaşılan sağlık sektörü problemleri ise şu başlıklar
altında toparlanabilir:
Nitelikli iş gücünün olmayışı,
Tıp eğitiminin yetersiz oluşu,
Altyapı ve mevzuat yetersizlikleri,
Modern ekipman ihtiyacı,
Hastane sayısı azlığı,
Birleşik bir sağlık politikasının olmaması,
Anne ve çocuk ölüm oranlarının yüksek oluşu ve özellikle erkekler arasında düşük yaşam
beklentisi,
Üreme sağlığı problemleri, cinsel yolla bulaşan hastalıklarda artış,
Eczacılık sektörünün zayıf olması vb.
Ülkemizin bilgi ve tecrübelerinin paylaşılması, ikili ve çok taraflı sağlık işbirliğinin geliştirilmesi ve
uygulama örnekleri ile Türkiye gelişmekte olan ülkelere model teşkil etmektedir. Bu bilinçle 2010 yılında
TİKA, hastane yapım ve onarımları, poliklinik yapım ve onarımları, tıbbi donanım destekleri, ameliyatlar,
sağlık taramaları ve sarf malzeme destekleri, uzman/doktor eğitimleri ile önemli sağlık projelerine imza
atmıştır. Diğer yandan Türk STK’ları ile gelişmekte olan ülkelerin sağlık sektöründeki yardımlarını
desteklemek amacıyla işbirlikleri geliştirilmiştir. Uluslararası sağlık konferans ve sempozyumlarına
lojistik ve maddi destek sağlamıştır.
2010 yılında sağlık alanında gerçekleştirilen proje ve programların çıktılarına ilişkin grafikler aşağıda yer
almaktadır:
31TİKA / Faaliyet Raporu 2010
İşletilenOnarılanDonatılanİnşaEdilenSağlıkBirimiSayıları
SağlıkPersoneliEğitimi
TıbbiDonanımDestekleri
32 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.2.1.GENELSAĞLIK1.2.1.1.GENELSAĞLIKBİRİMİİNŞAONARIMDONANIMLARI
Meymene Afgan-Türk Ebe Eğitim Merkezinin KurulmasıAfganistan’ın dünyada 2. en yüksek ana-çocuk ölüm hızına sahip oluşu ve eğitimli sağlık personelinin özellikle de ebe sayısının azlığı sağlık projelerinin geliştirilmesinde en büyük etkendir. Meymene Afgan-Türk Ebe Eğitim Merkezi, 2010 yılı Ocak ayından itibaren faaliyete başlamış olup ebe okulunun Afganistan sağlık sistemine katkısının büyük olacağı değerlendirilmektedir.
Okulun temel özellikleri aşağıdaki gibidir: Okulda eğitim süresi 18 aydır. Okulda Afganistan Halk Sağlığı Bakanlığı ders müfredatlarına göre eğitim verilmektedir. Okulda 30 öğrenci eğitim görmekte ve mezun olduktan sonra Afganistan Halk Sağlığı Bakanlığı tarafından diploma verilerek istihdam edilmektedir. Okulda 1 koordinatör ve 9 eğitmen görev yapmaktadır. Anılan merkez faaliyetlerini kiralık bir binada sürdürmektedir. Ancak temel taşı atılan yeni bina Meymene Afgan-Türk Hastanesi içerisinde yer alıp, inşaat işleri bittikten sonra yeni binaya taşınacaktır.
Afganistan’da Sağlık Birimlerinin İşletilmesiAfganistan’ın yeniden imarı programı kapsamındaki “Sağlık Altyapılarının Geliştirilmesi Projeleri” çerçevesinde Afganistan’ın kuzey bölgesinde bulunan Meymene Afgan – Türk Dostluk İl Hastanesi, Şıbırgan Afgan - Türk Dostluk Çocuk Hastanesi ile Tahar vlayetinin Talokan ve Hoca Bahauddin ilçeleri Afgan Türk Dostluk Ana Çocuk Sağlığı (ATDAÇS) Kliniklerinin işletmeleri TİKA tarafından sürdürülmektedir.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
33TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Moğolistan
1. Hastane Merkez Diş Polikliniğinin Onarım ve DonanımıMoğolistan’ın başkenti Ulanbator’da Sağlık Bakanlığına bağlı olarak hizmet sunan ve ülke genelinde diş ve çene ameliyatı yapılabilen tek diş polikliniği olan 1.Hastane Merkez Diş Polikliniğine TİKA tarafından malzeme ekipman, tadilat ve tamirat desteği sağlanmıştır.
Açıldığı 1971 yılından bugüne dek tadilatı ve teknik donanım olarak yenilenmeyen Merkez’in tadilat ve tamiratının yapılmasının ardından, halkın hijyenik ortamda tedavi edilebilmesi sağlanmış ve diş hekim adayları Merkez’de staj yapma imkânına kavuşmuştur.
1.Hastane Merkez Diş Polikliniğinde 22 vilayet ve başkentli tüm yetişkinlere diş ve çene ameliyatı hizmeti sunulmaktadır. Günlük ortalama 20–30 kişinin tedavi veya ameliyat olduğu poliklinikte 2010 yılının ilkyarısında 4.500 kişi ameliyat edilmiştir.
1.HastaneMerkezDişPolikliniği Tacikistan
Onkoloji Bilim Merkezi Bünyesinde Çocuk Onkoloji Merkezi KurulmasıSağlık hizmetleri altyapısının büyük ölçüde modernizasyona ihtiyaç duyulduğu Tacikistan’da, ülkenin geleceği olan çocukların modern koşullarda tedavi edilmesine imkân sağlanması ve yeniden topluma kazandırılmaları amacıyla bir çocuk onkoloji merkezi kurulması planlanmıştır.
Tacikistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Onkoloji Bilim Merkezi bünyesinde bulunan metruk binanın onarım, donanım, çevre düzenlemesinin yapılarak Çocuk Onkoloji Merkezi olarak faaliyete geçirilmesi ve merkezde görev alacak doktorlara Türkiye’de kısa süreli staj imkânı sağlanması yapılan çalışmalar arasındadır.
ÇocukOnkolojiMerkezi(eskiveyenihali)
34 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Tiran Üniversitesi Çocuk Diyaliz Merkezine Tıbbi Ekipman DesteğiTİKA’nın katkılarıyla kurulan ve Arnavutluk’taki 12 yaş altı böbrek yetmezliği olan hastaların diyalize
girebilecekleri tek merkez olma özelliğini taşıyan Tiran Üniversitesi Çocuk Diyaliz Merkezine tıbbi
ekipman desteğinde bulunulmuştur.
Proje kapsamında ayrıca, kurulan merkezde görev alacak nefrolog, cerrah ve hemşirelerin İstanbul
Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi Bölümünde eğitim görmeleri sağlanmıştır.
Vlora Bölge Hastanesi Kan Bankasının Desteklenmesi ve Tıbbi Cihaz HibesiArnavutluk’un Vlora şehrinde bulunan Bölge Hastanesine TİKA tarafından modern bir kan merkezi
kurulmuştur. Arnavutluk’ta tamamlanan ilk sağlık projesi olması açısından da ayrı bir önem taşıyan
merkez için ihtiyaç duyulan yer ve tıbbi ekipmanlar Türk uzman doktorlar tarafından yerinde tespit
edilmiştir. Laboratuar, kanın toplandığı ve ayıklandığı oda, kanı işleme, kalite kontrol, doktor odası
gibi yerleşkeler belirlendikten sonra gereken bütün tıbbi malzemeler TİKA tarafından temin edilerek,
hastane yetkililerine teslim edilmiştir. Donör kan alma yatağı, kan çalkalama cihazı, hortum kapatma
cihazı, kan saklama dolabı, derin dondurucu, kan taşıma kabı, manuel ekstraktör vb. cihazlar TİKA
tarafından sağlanan ekipmanlara örnektir.
Avrupa standartlarına uygun, modern kan bankasında işlemler başarıyla gerçekleştirilmektedir.
Konjic Hastanesinin Onarımı
Bosna- Hersek'in Konjic şehrinde bulunan Konjic Hastanesi, 1992–1995 savaşında büyük zarar
görmüştür. Sağlık alanında yürütülen reform çalışmaları kapsamında Konjic Sağlık Merkezinin
hastaneye dönüştürülmesi amacıyla hastane tadilat çalışmalarına 2009 yılı Mart ayında fiilen başlanmış,
2010 yılı Mart ayında proje tamamlanmıştır. Proje ile başta yoğun nüfuslu ve iyi sağlık hizmeti veren bir
hastaneden yoksun olan Konjic ve civar şehirlerde yaşayan halkın daha kaliteli sağlık hizmetlerine erişimi
sağlanmış, ayrıca Bosna-Hersek genelinde sağlık standartlarının yükseltilmesine katkıda bulunulmuştur.
Onarım çalışmaları arasında;
hastanenin iç duvarlarının yeniden yapımı, sıvanması ve boyanması,
çatının yapılması,
iç ve dış kapı ve pencerelerinin yenilenmesi,
elektrik tesisatı ve ışıklandırma,
su ve kanalizasyon şebekelerinin yenilenmesi sayılabilir.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
BosnaHersek
35TİKA / Faaliyet Raporu 2010
KonjicHastanesininyenihali KonjicHastanesinineskihali
Karadağ
Çetinye Danilo I Hastanesine Tıbbi Cihaz HibesiKaradağ’ın Krallık Dönemi’ndeki başkenti olan Çetinye’de bulunan Devlet Hastanesine TİKA tarafından
alınan cihazlar; hastane hekimleri, basın mensupları ve bölge halkının katıldığı törenle yetkililere teslim
edilmiştir.
Sağlık alanında Türkiye’nin son yıllarda sağlamış olduğu gelişmeleri büyük bir heyecanla takip etmekte
olduklarını belirten Karadağlı yetkililer, sağlık alanındaki işbirliğinin artarak devam etmesini talep
etmişlerdir.
Karadağ-ÇetinyeDaniloIHastanesineTıbbiCihazHibesi
Moldova
Gagavuz Yeri Vulkaneşti Bölge Hastanesinin OnarımıMoldova Cumhuriyeti Gökoğuz Yeri Özerk Bölgesi yetkilileri tarafından Vulkaneşti Bölge Hastanesinin
ameliyathane, yoğun bakım, hasta kabul ve röntgen bölümlerinin bulunduğu giriş katının tıbbi ve sıhhi
şartlara uygun olmadığı gerekçesiyle tam kapasiteyle değerlendirilemediği belirtilerek, onarım ve tadilatı
ile büyük ısınma ödemelerine sebep olan eski ısıtma kazanın değişmesi giderlerinin TİKA tarafından
karşılanması talep edilmiştir.
Bölge halkına daha etkin ve kaliteli hizmet verilmesi amacıyla söz konusu başvuru TİKA tarafından
olumlu karşılanmıştır. Anılan projenin 2011 yılı Ağustos ayı itibariyle tamamlanması planlanmaktadır.
36 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
5 Adet Ambulans Hibesi
Moldova’daki zorlu doğa koşulları ve ihtiyacı karşılamaktan uzak hasta nakil yöntemleri nedeniyle acil
hastaların hastaneye götürülmeleri önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Bu alandaki eksikliği
gidermek ve sağlık alanındaki hizmet kalitesini yükseltmek amacıyla TİKA tarafından, Moldova
Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığına ve Gökoğuz Yeri Özerk Bölgesi’ne hibe edilmek üzere alınan toplam 5
adet ambulans, törenle yetkililere teslim edilmiştir.
2 adedi Kişinev Cumhuriyet Klinik Hastanesine, 2 adedi Gökoğuz Yeri Özerk Bölgesi’nde bulunan
Acil Yardım Bölge Hastanesi ile Vulkaneşti Bölge Hastanesine, 1 adedi ise Bãlţi Bölge Hastanesinde
kullanılmak üzere alınan ambulanslar son model re-animasyon donanımlıdır.
MoldovaveGökoğuzYeriÖzerkBölgesineHibeEdilenAmbulanslar
Tubas Türk-Filistin Dostluk Hastanesinin İnşası
Batı Şeria’nın Tubas ilinde 30 yataklı Tubas Türk-Filistin Dostluk Hastanesinin inşaatına 2010 yılı içinde
başlanmıştır. Hastane inşaatının 2012 yılı Şubat ayında tamamlanması öngörülmektedir.
Söz konusu hastanenin tıbbi donanımının da TİKA tarafından temin edilmesi planlanmaktadır. Tubas
Türk-Filistin Dostluk Hastanesinin hizmete girmesiyle, Tubas ilindeki ilk hastane halkın hizmetine
açılmış olacaktır
TubasTürk-FilistinDostlukHastanesi
OrtaDoğuFilistin
37TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Sayda Şehri Türk Travma ve Rehabilitasyon Hastanesinin İnşası ve Donanımı2006 yılında İsrail tarafından bombalanan Lübnan’ın güneyindeki Sayda şehrinde Türk Travma ve Rehabilitasyon Hastanesi inşasına 2009 yılı Mayıs ayında başlanmıştır.
Tedavi ve hasta bakım bloğu olmak üzere 2 bloktan oluşan toplam 14.000 m2 kapalı alana sahip 100 yataklı hastanenin açılışı, 25–26 Kasım 2010 tarihlerinde Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından gerçekleştirilmiştir.
Hastane hâlihazırda Lübnan’ın modern tıp alanında tam anlamıyla hizmet veren en donanımlı hastanesi konumumdadır.
SaydaŞehriTürkTravmaveRehabilitasyonHastanesi
Lübnan
38 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Pikine Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı Merkezinin İnşası
Senegal’de toplumun ancak % 40’ı sağlık hizmetlerinden uygun bir şekilde yararlanabilmektedir.
Özellikle kırsal kesimde yaşayan insanların sağlık hizmetlerinden yararlanma olanağı bulunmamaktadır.
Hastalıkların yaklaşık % 25’i kötü beslenmeye bağlı olup, diğer Afrika ülkelerinde olduğu gibi kadın ve
çocukların sağlık hizmetlerinden yararlanması ülkenin öncelikleri arasında yer almaktadır.
Pikine Sosyal Pediatri Enstitüsü Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı Merkezi, Senegal’in yanı sıra, çevre
ülkelerden gelecek olan Tıp Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencilerine, hemşire ve ebelere mesleki
formasyon kazandırmak amacıyla, Dakar’ın banliyösü Pikine’de inşa edilmiş ve tıbbi malzemeleri
temin edilmiştir. İnşaatı bir yılda tamamlanan binanın yanında, daha önce başlanmış ancak ödenek
yokluğu nedeniyle yarım kalan ek binanın da, eczane ve poliklinik olarak hizmet vermek üzere inşaatı
TİKA tarafından üstlenilmiştir. Ek bina inşaatının da 2011 Şubat ayında tamamlanmasıyla, Merkez
faaliyetlerine başlayacaktır. Merkez, tedavi amacıyla Dakar’a gitmek zorunda kalan hastalar için de
büyük bir imkân sağlamış olacaktır.
Sağlanan Tıbbi Malzemeler:
doppler- ekografi cihazı
320-80 mm spektrofotometre
santrifüj cihazı
pediatrik elektro kardiyogram
elektronik nebolizör ve masklar
pediatrik ambu cihazı
oksijen cihazları
sondalı burun akıntısı emme aleti
laringoskop (gırtlak inceleme aleti)
PikineSosyalPediatriEnstitüsüKadınveÇocukSağlığıMerkezi
AfrikaSenegal
39TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Sudan
Fann Hastanesi Ker Xaleyi Pedopsikiatri Bölümüne 1 Adet Ambulans ve Ekipman HibesiSenegal Fann Hastanesi Ker Xaleyi Pedopsikiyatri Bölümüne büro mobilyası, elektrikli eşyalar, ruh
devimsel malzemeler, düzgün konuşma terapisi için malzemeler, çeşitli tıbbi malzemeler, çocuklar
için oyun alanı ekipmanları, tedavi ve teşhis malzemeleri, rehabilitasyon ve doktor odası için inşaat
malzemeleri alınarak söz konusu bölümün güçlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca hastaneye 9 kişilik
1 adet ambulans da hibe edilmiştir.
Sudan Türk Ebe Eğitim Merkezinin İnşası
Sudan’da anne-çocuk sağlığı konusunda ciddi ihtiyaca rağmen yeterli düzeyde elemanın bulunmaması
nedeniyle, Sudan Hükümeti her köye eğitimli bir ebe sağlanmasını planlamıştır.
Hâlihazırda eğitimli ebe sayısının ihtiyacın ancak %20’sinin karşılandığı ülkede, bu açığın kapatılabilmesi
ve artan ihtiyaca cevap verilebilmesi için Sudan nüfusunun %30’unun yaşadığı ve ülkenin diğer
bölgelerine de rahatlıkla hizmet verebilecek konumda olan Hartum’da, Omdurman Ebelik Okulunun
geliştirilmesi ve onarımının yapılması kararlaştırılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucu merkezin
kısmi bir onarım yerine modern tarzda eğitim verebilecek şekilde yenilenmesi için çalışmalar devam
etmektedir.
El-Faşir Hastanesinde Hemodiyaliz Ünitesi Kurulması
Kuzey Darfur’da sadece El Faşir Hastanesinde bulunan tek hemodiyaliz ünitesinin ömrünü tamamlaması,
merkezin bu hizmeti ücretsiz olarak verdiği için kendi kaynakları ile bu üniteyi yenileme imkânına
sahip olmaması nedeniyle yoğun böbrek rahatsızlıklarının bulunduğu bölgede hastalar büyük sıkıntılar
yaşamıştır. Acil olarak desteğe ihtiyaç duyan merkez için gerekli hemodiyaliz ünitesi alınarak Sudanlı
yetkililere teslim edilmiştir. Ayrıca aynı hastaneye CT Scan cihazı alınmıştır.
El-FaşirHastanesiHemodiyalizÜnitesi
40 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Cüneyne Hastanesi Göz Kliniğine Ekipman ve Sarf Malzeme Hibesi
Batı Darfur eyaletinde göz hastalıkları alanında hâlihazırda faaliyet gösteren herhangi bir hastane
bulunmaması, halkının hemen hemen tamamının yoksul olduğu bölgede iklim koşullarından
kaynaklanan yaygın bir katarakt hastalığı bulunması ve bölge halkının tedavi için başkent Hartum’a
veya başka yerlere giderek tedavi olmak zorunda kalması sebebiyle başlatılan proje kapsamında Cüneyne
Hastanesi göz kliniğinin güçlendirilmesi amaçlanmıştır.
Bu kapsamda, katarakt ameliyatlarının yapılması için gerekli olan tıbbi ekipman ve sarf malzemeleri
kliniğe hibe edilmiştir.
CüneyneHastanesiGözKliniği
TİKA, kalkınma yolundaki atılımlarına hızla devam eden dost ve kardeş ülkelerin sağlık şartlarının
iyileştirilmesine yönelik çalışmalara destek vermeye devam etmektedir. Bu çerçevede gelişmekte olan
ülkelerin uluslararası standartlarda hizmet veren sağlık personeli ve kurumlarının oluşturulması ile sağlık
çalışanlarının deneyimlerinin artırılmasına yönelik Türkiye’de çeşitli branşlarda doktorların eğitimine
yönelik programlar düzenlenmekte ve veya desteklenmektedir.
1.2.1.1.GENELSAĞLIKPERSONELİEĞİTİMLERİ
41TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Afgan Sağlık Personelinin Eğitimi
2010 yılı içerisinde 3 proje kapsamında Afgan sağlık personelinin Türkiye’de eğitim almaları sağlanmıştır:
Afganistan'ın Belh ve Cevizcan vilayetleri Sağlık Müdürlüklerinde görevli 6 çocuk cerrahı
Ankara'da 6 aylık bir eğitim programına katılmışlardır. Eğitim programı Ankara Dışkapı Çocuk
Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesinde
gerçekleştirilmiştir.
Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü işbirliğiyle 2010 yılı
Temmuz ayında Afganistan’dan gelen 10 sağlık personeline “Güvenli Annelik ve Neonatal Resüsitasyon”
konularında bir eğitim programı gerçekleştirilmiştir.
Sağlık Bakanlığı destekleri ile Türk Ortopedi Akademisi ve Amerikan Özel Cerrahi Hastanesi
işbirliğinde, 24 – 26 Eylül 2010 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştirilen “Uluslararası Ortopedi
ve Travmatolojide Tartışmalı Güncel Konular Sempozyumu”na Afganistan’dan 5 sağlık personelinin
katılması desteklenmiştir.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
TİKA, kalkınma yolundaki atılımlarına
hızla devam eden dost ve kardeş ülkelerin
sağlık şartlarının iyileştirilmesine yönelik
çalışmalara destek vermeye devam
etmektedir.
42 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Azerbaycan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Milli Onkoloji Merkezinden 10 doktorun 2010 yılı
Mart ayında 1 ay süreyle Bayındır Hastanesinde, 1 doktorun ise 2 ay süreyle Cerrahpaşa Tıp Fakültesinde
eğitim programlarına katılımları sağlanmıştır.
Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti (NÖC) halkına verilen sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi
amacıyla, 2010 yılı Haziran ayında Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile
Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesinde düzenlenen staj/eğitim
programına NÖC sağlık personelinden 10 doktorun katılımı sağlanmıştır.
Azerbaycan Cumhuriyeti Bakü Çocuk Nörolojisi Hastanesinden 3 çocuk nöroloji uzmanının
2010 yılı Haziran ayında 16 gün süreyle Gazi Üniversitesi Pediatrik Nöroloji Bölümünde eğitim alması
sağlanmıştır.
1936 yılından beri Bakü'de faaliyet gösteren ve hali hazırda 1.400 hastanın sürekli ve yatılı
tedavi gördüğü 1 Nolu Cumhuriyet Psikiyatri Hastanesinde (Psikiyatri ve Rehabilitasyon) görev yapan
10 sağlık personelinin 13 Eylül - 8 Ekim 2010 tarihleri arasında İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar
Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde eğitim görmesi sağlanmıştır.
Azerbaycan Merkezi Klinik Hastanesinden 2 kardiyoloji doktorunun Bayındır Hastanesinde 1
yıllık eğitim programına katılımları sağlanmıştır
Azerbaycan
Azeri Sağlık Personelinin Türkiye Stajları
2010 yılı içerisinde 6 proje kapsamında Azeri sağlık personelinin Türkiye’de eğitim almaları sağlanmıştır:
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin Şemkir bölgesinde yaşayan halka hizmet veren Şemkir Merkez
Bölge Hastanesinde görev yapan 9 doktorun ülkemiz sağlık kuruluşlarında, 2010 yılı Mart ayında
1 ay süreyle eğitim ve tecrübe mübadelesi programlarına katılımları sağlanmıştır. Katılımcılara cerrahi,
üroloji, nöropataloji ve kardiyoloji konusunda bilgiler aktarılmıştır.
ŞemkirBölgeHastanesiDoktorlarınınEğitimi
43TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Kanserle Mücadele Vakfı Doktor ve Hemşirelerinin Türkiye Stajı
Gürcistan Kanserle Mücadele Milli Vakfı doktor ve hemşirelerinden oluşan 20 kişilik heyetin Sağlık
Bakanlığı ile işbirliğinde Atatürk Araştırma ve Eğitim Hastanesi ve Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji
Hastanesinde düzenlenen eğitim programına katılımı sağlanmıştır. Eğitim programı, Aralık 2010
tarihinde 20 gün süreyle Ankara’da gerçekleştirilmiştir.
Sağlık Turizmi Tanıtım Organizasyonu Kapsamında Uzman Eğitimi
Ülkemiz sağlık sektöründe yer alan öncü hastane yetkililerin Kazakistan Sağlık Bakanlığı yetkilileri ve
Kazakistan’ın önde gelen hastane yöneticilerinin bir araya gelmesiyle “Türkiye Sağlık Turizmi Projesi”
hayata geçirilmiştir. Ülkemizde İstanbul ve Afyon’da faaliyet gösteren önde gelen hastanelere, toplam 16
katılımcının iştirak ettiği turizm hedefli bir çalışma ve bilgilendirme gezisi düzenlenmiştir.
KazakDoktorlarınTürkiyeZiyareti
Protez Ortopedi Ürünleri Devlet Kurumu Doktorlarının Eğitimi Sağlık Bakanlığı ile işbirliğinde, Kırgız Protez Ortopedi Ürünleri Devlet Kurumundan üç doktor için
engelli hastalara protezleme ve engellilerin rehabilitasyonu konularında Temmuz 2010 tarihinde 10 gün
süreli eğitim programı düzenlenmiştir.
Kalp Cerrahisi ve Organ Nakli Enstitüsü Personelinin Türkiye StajıKırgızistan Milli Kardiyoloji ve Terapi Merkezine bağlı Kalp Cerrahisi ve Organ Nakli Enstitüsü
doktorları, anestezi uzmanları ve hemşirelerden oluşan iki ekip Ankara’da staj programına katılmışlardır.
8 sağlık personelinden 4 kişi 3 ay, diğer 4 kişi ise 2 ay süreyle staj görmüştür.
Gürcistan
Kazakistan
Kırgızistan
44 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Türkmen Doktorların Türkiye StajıTürkmenistan’la sağlık alanındaki bilgi ve tecrübelerimizi paylaşmak ve kalıcı reformlar yapılmasına katkı sağlamak amacıyla 2010 yılı Mart ayında 1 ay süreyle Atatürk Sağlık İlmi Araştırma Hastanesinde 7 Türkmen doktoru için eğitim programı organize edilmiştir.
Tiran 3 No'lu Uzman Polikliniği Doktorlarının Türkiye StajıArnavutluk için uzman doktorların yetiştirilmesi, tıbbi malzeme ve laboratuarların modernizasyonu, sağlık sigorta sisteminin kurulması ve çocuk ölümlerinin 2013’te 100 binde beşe düşürülmesi sağlık sektörünün öncelikleri arasında yer almaktadır.
Tiran 3 No'lu Uzman Polikliniği Doktor Eğitimleri Projesi kapsamında 3 ayrı doktor grubunun Türkiye de eğitim alması sağlanmıştır. Toplam 14 doktorun iştirak ettiği program Ankara Numune Araştırma ve Eğitim Hastanesinde 15’er günlük sürelerle gerçekleştirilmiştir.
Türkmenistan
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
Özbek Sağlık Personelinin Türkiye StajıSağlık Bakanlığı, TİKA ve Özbekistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı işbirliğinde yürütülmekte olan “Özbek Sağlık Personeli Eğitim Projesi” çerçevesinde Özbekistan’ın başkenti Taşkent ile Andican, Namangan, Semerkant ve Buhara vilayetlerinde görev yapan 37 sağlık personelinin Türkiye’de eğitim almaları sağlanmıştır.
Özbekistan Sağlık Bakanlığınca belirlenen ve 1 ila 3 aylık sürelerle Türkiye’de eğitim gören 37 sağlık personeli için, eğitim aşamasında Türkçe yazma, anlama ve konuşmalarında sıkıntı yaşanmaması adına bir ay boyunca hızlandırılmış Türkçe kursları da düzenlenmiştir. Türkçe hazırlık eğitiminin ardından, 33’ü doktor 4’ü hemşire olmak üzere toplam 37 sağlık personeli, Ankara Zekai Tahir Burak Kadın Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi, Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Dışkapı Çocuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim Araştırma Hastanelerinde 1 ila 3 aylık sürelerle eğitim programlarına katılmışlardır. Katılımcılara, sağlık alanındaki yeni uygulamalar ve teknolojiler tanıtılmış, özellikle kalp cerrahisi, pediatrik kardiyoloji, hematoloji, kemik iliği nakli, çocuk onkolojisi, çocuk cerrahisi ve laboratuar çalışmaları alanlarında bilgi aktarılmıştır. Ayrıca ameliyatlara katılımları sağlanarak, bilgi ve deneyimlerinin artması sağlanmıştır.
Özbek-Türk Kemik İliği Nakil Merkezi Kurulması Kapsamında Uzman EğitimiÖzbekistan Sağlık Bakanlığı Hematoloji Kan Nakli Bilimsel Araştırma Enstitüsü bünyesinde faaliyete açılan kemik iliği nakil merkezi, TİKA tarafından tıbbi cihaz ve malzemelerle donatılmıştır. Merkezde çalışacak 20 Özbek sağlık personeli Türkiye'deki hastanelerde staj görmüştür.
Merkez, Merkez Asya'daki en büyük kemik iliği nakil merkezi olma özelliği taşımaktadır. Yakın dönemde Türkiye'den gelecek uzman doktorlarla ilk kemik iliği nakli ameliyatının gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.
2010 yılında, proje kapsamında Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesinde staj yapmış olan 1 uzman doktor ve 3 laboratuar uzmanının yeniden eğitim görmesi sağlanmıştır.
Özbekistan
45TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Erbil Nanakly Hastanesi Doktorlarının Türkiye Ziyareti
Musul İl Sağlık Müdürü, Musul Talasemi ve Hematoloji Hastanesi Başhekimi ve Irak Erbil Nanakly
Hastanesi doktorlarının kök hücre ve kemik iliği nakli ünitesi konularında Ankara Çocuk Sağlığı ve
Hemotoloji Onkoloji Eğitim Araştırma Hastanesinde bilgi almaları sağlanmıştır.
IraklıDoktorlarınEğitimi
Somalili Sağlık Personelinin Türkiye Stajı
Somali sağlık personelinin Türkiye’de eğitim alması amacıyla 10 Somalili doktor ve hemşire için 3 ay
süre ile hizmet içi eğitim programı düzenlenmiştir.
Sudanlı Sağlık Personelinin Türkiye Stajları
2010 yılı içerisinde 2 proje kapsamında Sudanlı sağlık personelinin Türkiye’de eğitim almaları
sağlanmıştır:
Sağlık Bakanlığı işbirliğiyle Ankara Dışkapı Eğitim Hastanesinde Sudanlı 10 doktor ve 20
hemşireye 12 Nisan 2010 tarihinde başlayan ve 6 ay süreli bir eğitim programı düzenlenmiştir.
Sudan Kolluk Kuvvetlerinde görevli doktor, hemşire ve teknik personelden oluşan 20 kişilik
sağlık personeline, Ankara Atatürk Hastanesi’nin ilgili birimlerinde 2010 yılı Kasım ayında başlayan 3
ay süreli bir eğitim programı düzenlenmiştir.
OrtaDoğuIrak
Sudan
AfrikaSomali
46 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.2.2.TEMELSAĞLIK1.2.2.1.TEMELSAĞLIKBİRİMİİNŞAONARIMDONANIMLARI
Vardak Vilayetinde İnşa Edilen BHC ve CHC Klinikleri Afganistan’ın Vardak vilayetinde Behsud Merkez ilçesi Marak köyü BHC Kliniği ile Vardak vilayeti Dehani Garmap köyünde CHC Klinikleri inşa edilmiştir. Vardak vilayeti merkezi Meydan Şehir’den yaklaşık 300 km uzaklıkta olan Behsud 1 ilçesi Dehani Garmap CHC Kliniği ve başkent Kabil’den yaklaşık 450 km uzaklıkta, derin bir vadi içerisinde yer alan ve etrafı tamamen yüksek dağlarla kaplı olan bölgede inşa edilen Marak köyü BHC Kliniğinin tıbbı donanımı ve mobilya tefrişatı yine TİKA tarafından gerçekleştirilmiştir. Afgan halkının yaşam kalitesinin arttıracak kliniklerde çalışan doktor ve ebelere de lojman yapılarak hizmetlerin daha kaliteli olması hedeflenmiştir.
AfganistanSağlıkProjelerindenÖrnekler
Keda, Çakvi ve Hulo Polikliniklerinin Onarım ve Donanımı“Acara Hulo, Keda, Çakvi Poliklinikleri Tadilatı ve Ekipman Alımı Projesi” ile her üç sağlık merkezinin tadilatı yapım işleri tamamlanarak, ekipman ve mobilya alınması aşamasına gelinmiştir. Proje kapsamında üç sağlık merkezinin rehabilitasyonu ve donatımı yapılarak, bölge halkının daha iyi koşullarda sağlık hizmeti alması sağlanacaktır.
Acara’daKeda,ÇakviveHuloPoliklinikleri
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Gürcistan
47TİKA / Faaliyet Raporu 2010
OrtaDoğuIrak
Bağdat Al Razi Hastanesinin İnşası
Çok uluslu koalisyon kuvvetlerinin Irak’a girmesiyle baş gösteren 2003 Savaşı’nın yaralarını sarmak
üzere uluslararası toplum tarafından başlatılan kalkınma ve imar yardımları kampanyasına Türkiye de
katılarak 50 Milyon ABD dolarlık taahhütte bulunmuştur. Yaşanan güvenlik sorunları, sağlık alanında
kurumsal bir çerçevesinin olmaması, devasa personel açığı, elektrik ve temiz su sıkıntısı ile tıbbi malzeme
eksiklikleri gibi çok çeşitli ve büyük sorunlar yaşayan Irak’a yardım eli uzatmak ülkemizin öncelikleri
arasında yer almıştır.
Irak Kızılayı’nın, Bağdat’ın merkezinde bulunan Al Razi Hastanesinin yeniden inşasını ülkemizden talep
etmesiyle harekete geçen TİKA hastanenin inşasına 2009 yılı Ağustos ayında başlamış ve çok süratle
hareket ederek 2010 yılı Eylül ayında geçici kabulü gerçekleştirmiştir.
Al Razi Hastanesi, 1.000 m2 oturma alanı üzerine 2 katlı 2.000 m2 kapalı alan olarak projelendirilmiştir.
Hastane dispanser niteliğinde planlanmış olup, yatarak tedaviden ziyade ayakta tedavi vermesi
planlanmaktadır.
Donanıma ilişkin çalışmalar devam etmekte olup, 2011 yılı içerisinde tamamlanması öngörülmektedir.
BağdatAlRaziHastanesi
48 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezinin İnşası Batı Afrika’nın öğretim üyesi ve öğrenci kapasitesi (60.000 öğrenci) yönünden en büyük üniversitesi konumundaki Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesine, TİKA tarafından 800 m2 kapalı alanı bulunan bir mediko-sosyal merkezi inşa edilmiştir. Yapımı 14 ayda tamamlanan Merkez’in tıbbi cihazları ve büro malzemeleri de TİKA tarafından temin edilmiştir. Merkez’in, 2011 yılı Ocak ayı içerisinde faaliyete geçirilmesi planlanmıştır.
Sağlanan Malzemeler: mobilya ve büro malzemeleri radyoloji malzemeleri genel kimya laboratuarı malzemeleri hematoloji laboratuarı malzemeleri biyokimya laboratuarı malzemeleri
DakarCheikhAntaDiopÜniversitesiMediko-SosyalMerkezi
TİKA, faaliyet gösterdiği ülkelerde Türk özel sektörünün ve kalkınma yardımları sahasında önemli katkılar sağlamaya başlayan sivil toplum kuruluşlarımızın önünü açan bir işlev görmektedir. Özellikle sağlık alanında son derece etkin olan ve büyük ölçüde temel sağlık sektörüne yoğunlaşan Türk sivil toplum kuruluşlarının 2007 – 2010 yılları arasında TİKA’nın desteğiyle gerçekleştirmiş olduğu faaliyetlerde; 287.132 kişiye sağlık hizmeti götürülmüş, 45.729 katarakt ameliyatı olmak üzere 54.671 cerrahi müdahalede bulunulmuş, 209.028 hasta muayenesi gerçekleştirilmiştir.
MaliSağlıkTaraması
AfrikaSenegal
1.2.2.2. ULUSAL STK'LAR İŞBİRLİĞİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN SAĞLIKPROJELERİ
49TİKA / Faaliyet Raporu 2010
PROJE ADI
MERKEZ ASYA VE KAFKASLAR
Pakistan
Sel Felaketi
Kapsamında
İnsani Yardım
Pakistan'da yaşanan sel felaketinde yaralananlara müdahale etmek Pakistan'a
giden Yeryüzü Doktorları Derneğine mensup 4 kişilik sağlık ekibinin
uluslararası ulaşım giderlerinin TİKA tarafından karşılanmıştır,
Moğolistan
Sağlık TaramasıMersin Sema Derneği (SEMADER) işbirliğinde gerçekleştirilen Moğolistan
Sağlık Taraması Projesi kapsamında 12 doktorun görevlendirilmesi sağlanmıştır.
Özbekistan
Plastik Cerrahi
Operasyonları
TİKA, Interplast Türkiye Derneği ve Özbekistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı
işbirliğinde Özbekistan'da yürütülen ve ilk adımı 2009'da atılan “Plastik Cerrahi
Operasyonları Projesi”ne 2010 yılında da devam edilmiştir.Proje kapsamında Özbekis-
tan'a giden cerrah ekibi, bir hafta boyunca 52 hastanın ameliyatını gerçekleştirmiştir.
ORTA DOĞU
Gülümseyen
Çocuk Projesi
Yeryüzü Doktorları Türkiye Şubesi tarafından Filistin'in El-Halil ve Ramallah şehirlerinde
19 – 26 Mart 2010 tarihleri arasında “Gülümseyen Çocuklar 5. Tıbbi Görev Projesi” kapsamında
doğuştan dudak-damak yarığı anomalileri ve yanık sekeli rekonstrüksiyonu ameliyatları ve Hipos-
padias ameliyatları gerçekleştirilmesini teminen proje kapsamında görev alan sağlık personeli ve
proje hakkında belgesel film çekimlerini yapacak personel olmak üzere toplam 12 kişilik gönüllü
grubunun uluslararası ve ülke içi ulaşım giderleri TİKA tarafından karşılanmıştır.
Filistin Kampları
Sağlık Taraması
Yeryüzü Doktorları Türkiye Şubesi tarafından, Lübnan'da bulunan Raşidiyye,Ein El-Hilweh,
Beddawi, Burj Al-Barajneh kamplarında 16 Ağustos – 05 Eylül 2010 tarihleri arasında kadın
doğum, çocuk cerrahisi, göz ve kulak-burun-boğaz hastalıkları ile göz hastalıklarında kırma
kusuru taramasının gerçekleştirilmesi sağlanmıştır. Proje kapsamında bölgeye giden 7 kişilik
sağlık personelinin uluslararası ulaşım giderleri TİKA tarafından karşılanmıştır.
Suriye Sağlık
İşbirliği Programı
Yeryüzü Doktorları Derneği ve Interplast Derneği işbirliğinde gerçekleştirilen proje
kapsamında 13 sağlık personelinin Şam'da görevlendirilmesi sağlamıştır
AFRİKA
Etiyopya
Sağlık Taraması
Tıp Araştırmaları Derneği (TAD) işbirliğinde Etiyopya Harar bölgesinde Nisan 2010'da
13 kişiden oluşan bir heyet tarafından sağlık taraması yapılmış ve sağlık eğitimi veren
kuruluşlarla işbirliğinin geliştirilmesi yönünde çalışmalar başlatılmıştır.
Karadeniz Sağlık Mensupları Derneği KARSAMED işbirliğinde Etiyopya'da çeşitli
branşlarda poliklinik hizmetleri verilmesi, ameliyatlar gerçekleştirilmesi için 23 kişilik
gönüllü sağlık personelinin görevlendirilmesi sağlanmıştır.
Etiyopya
Sağlık Taraması
Yeryüzü Doktorları Türkiye Şubesi tarafından 2010 yılı Şubat ayında “Gine- BissauSağlık Altyapısını Geliştirme ve Sağlık Taraması Projesi” kapsamında çeşitli branşlardasağlık taraması yapılmasını teminen 11 kişilik gönüllü sağlık personelinin görevlendiril-mesi sağlanmıştır
Gine-Bissau
Sağlık Taraması
Çöl Doktorları Platformu ve IHH işbirliğinde Sudan'da yürütülen Katarakt projesi kapsa-
mında Hartum'da 33 sağlık personelinin değişik tarih aralıklarında görevlendirilerek
ameliyat yapabilmeleri desteklenmiştir.
İHH Afrika
Katarakt Projesi
Ege Sağlık Gönüllüleri Derneğince Kamerun'da yapılan Kamerun Sağlık Taraması
Projesinde görev alan 20 gönüllü sağlık personelinin yurtiçi ve uluslararası ulaşım
giderleri ile hibe ilaçların kargo ücretleri TİKA tarafından karşılanmıştır
Kamerun
Sağlık Taraması
Yeryüzü Doktorları Türkiye Şubesi tarafından Kenya'nın Mombassa şehrinde
30 Mayıs - 11 Haziran 2010 tarihleri arasında MEWA (Muslim Education Walfare-
Association) işbirliğinde Seyyidina Fatıma Hastanesinde sağlık taraması yapılmasını
teminen proje kapsamında görev alacak 4 kişilik sağlık personelinin uluslararası ulaşım
giderleri TİKA tarafından karşılanmıştır
Yeryüzü Doktorları, Denizli Sağlık Derneği (DESADER) tarafından Kenya'nın Wajir
bölgesinde 2010 yılı Haziran ayında çeşitli branşlarda poliklinik hizmetleri verilmesi,
ameliyatlar gerçekleştirilmesi ve ilaç yardımı yapılabilmesi için ilaçların bölgeye
ulaştırılması ve 20 kişilik gönüllü sağlık personelinin görevlendirilmesi sağlanmıştır
Kenya
Sağlık Taraması
Kenya
Sağlık Taraması
50 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Yukarıda sadece kısa bilgilerle açıklanan STK’larla işbirliğinde yapılan sağlık taramalarının çeşitli ve
çok ses getiren sonuçları bulunmaktadır. Söz konusu sağlık taramalarında birkaç tanesini daha detaylı
anlatımında bu sonuçların daha iyi görüleceği değerlendirilmektedir:
Anadolu Tıbbiyeliler Derneği (ANATIPDER) tarafından Mali Cumhuriyeti'nin Bamakoşehrinde 2010 yılı Ocak ayında çeşitli branşlarda poliklinik hizmetleri verilmesi veilaç yardımı yapılması için ilaçların bölgeye ulaştırılması ve 27 kişilik gönüllü sağlıkpersonelinin görevlendirilmesi sağlanmıştır.
Dost Eli Derneği tarafından, 28 Ekim – 6 Kasım 2010 tarihleri arasında Mali'nin
başkenti Bamako'da Dışişleri Bakanlığımız ve TİKA işbirliğiyle bir sağlık taraması
gerçekleştirilmiştir. “Gönüllüler” platformu bünyesinde daha önce bölgede sağlık
taramalarına iştirak etmiş olan Dost Eli Derneği, çalışmalarında sadece sağlık
sorunlarını değil, bu sorunların çözümüyle yakından ilgili olan temizlik ve yetersiz
beslenme sorunlarını da ele almakta; bu amaçla su kuyusu açılması ve besi hayvanı
dağıtılması gibi kapasite oluşturmaya dönük faaliyetler de yürütmektedir. Derneğin
Mali'de uyguladığı projenin bir başlangıç niteliğiyle, sadece Dışişleri Bakanlığımızca
talep edilen temsil ihtiyacını karşılaması değil, aynı zamanda halen Nijer'de yürütülen
uzun soluklu çalışmaların bu ülkede de hayata geçirilmesini sağlaması
hedeflenmektedir.
Mali
Sağlık Taraması
Mali
Sağlık Taraması
Anadolu Sağlıklı Yaşamı Destekleme Derneği (ANSADER) işbirliğinde Moritanya'da
2010 yılı Mayıs ayında çeşitli branşlarda sağlık taraması, cerrahi müdahale ve ilaç
yardımında bulunulmuştur.
Moritanya
Sağlık Taraması
Bir İnsan Dünyaya Bedeldir Sağlık ve Eğitim Köyleri Gönüllüler Derneğinin (BİSEG),TİKA işbirliğiyle gerçekleştirdiği 9. Nijer Seyahati kapsamında 07–19 Haziran 2010tarihleri arasında Nijer'de çeşitli branşlarda sağlık taraması, cerrahi müdahale vs.etkinlikler yürütülmüştür.
Sağlık ve Eğitim Derneği (SAVED) tarafından 15–25 Eylül 2010 tarihleri arasında
Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başkenti Bangui'de çeşitli branşlarda poliklinik hizmetleri
verilmesi, ameliyatlar gerçekleştirilmesi ve ilaç yardımı yapılmasını teminen söz
konusu proje kapsamında görev yapan 21 kişinin uluslararası ulaşım ve kargo
giderlerinin TİKA tarafından karşılanmıştır
Nijer
Sağlık Taraması
Orta Afrika
Cumhuriyeti
Sağlık Taraması
TİKA, Sağlık Bakanlığı ve HAYATDER işbirliğiyle 2010 yılı Mayıs ayında Senegal'de
çeşitli branşlarda sağlık taraması yapılmış, projede görevlendirilen heyetin uluslararası
ulaşım bedelleriyle ilaç giderlerinin bir kısmı TİKA tarafından karşılanmıştır.
Senegal
Sağlık Taraması
Kimse Yok Mu Derneği işbirliğinde Sudan Nyala'da bulunan devlet hastanesinin
göz ameliyatlarının yapıldığı 2 ameliyathane yeniden dizayn edilmiş ve katarakt
ameliyatları yapılmıştır. Aynı zamanda yerel doktorların eğitildiği hastane için
doktor görevlendirilmesi yapılmıştır.
Sudan
Darfur Nyala
Katarkt Projesi
Tanzanya
Sağlık TaramasıEge Sağlık Gönüllüleri Derneği işbirliği ile Tanzanya'da 27 Temmuz - 8 Ağustos 2010
tarihleri arasında gerçekleştirilen sağlık taramasına destek olunmuş ve 20 kişilik
gönüllü sağlık heyetinin uluslararası ulaşım giderleri karşılanmıştır.
AKSADER tarafından sağlık alanında yeterli hizmet alamayan 2.200 Togo Cumhuriyetivatandaşı için çeşitli branşlarda poliklinik hizmetleri verilmesi, ameliyatlar gerçekleş-tirilmesi ve ilaç yardımı yapılabilmesini teminen ilaçların bölgeye ulaştırılması ve15 kişilik gönüllü sağlık personelinin görevlendirilmesi sağlanmıştır
Togo
Sağlık Taraması
Konya SAMEDER işbirliğinde Nisan 2010'da Uganda'da gerçekleştirilen proje kapsa-
mında çeşitli branşlarda poliklinik hizmetleri verilmesi, ameliyatlar gerçekleştirilmesi
ve ilaç yardımı yapılabilmesini teminen ilaçların ve tıbbi cihazların bölgeye ulaştırılması
ve 21 kişilik gönüllü sağlık personelinin görevlendirilmesi sağlanmıştır.
Uganda
Sağlık Taraması
Uluslararası Sağlık ve Eğitim Derneği (USEDER) tarafından20 Şubat 2010–03 Mart 2010 tarihleri arasında Haiti'de acil sağlık hizmetleri vermesiniteminen söz konusu projede görev alan 10 sağlık personelinin uluslararası ulaşım gider-lerinin TİKA tarafından karşılanmıştır.
Haiti
Sağlık Taraması
DİĞER
51TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Özbekistan’da Plastik Cerrahi Operasyonları TİKA, Interplast Türkiye Derneği ve Özbekistan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı işbirliğinde Özbekistan’da
yürütülen ve ilk adımı 2009’da atılan “Plastik Cerrahi Operasyonları Projesi”ne 2010 yılında da devam
edilmiştir. Proje kapsamında Özbekistan’a giden cerrah ekibi, bir hafta boyunca 52 hastanın ameliyatını
gerçekleştirmiştir.
Bozulan ekolojik denge dolayısıyla daha anne karnındayken dudak ve damak yarığı hastalıkları, sakatlıklar
ve şekil bozukluklarının yaygın olarak görüldüğü Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti
Nukus’ta yürütülen proje kapsamında, ülkemizin çeşitli üniversitelerinin Plastik ve Rekonstrüktif
Cerrahi Ana Bilim Dallarında görev yapan hekimlerden oluşan cerrah ekibi, damak ve dudak yarığı,
buna bağlı burun deformitesi, yanığa bağlı kontraktür ve sindaktili-yapışık parmak deformitesi saptanan
beş aylık bebekten yirmi beş yaşındaki yetişkin insana kadar farklı yaş grubundaki 52 hastaya müdahale
etmiştir.
Özbekistan'daPlastikCerrahiOperasyonları
AfrikaEtiyopya
Sağlık Taraması “Sevgi Eli 2”projesi çerçevesinde, toplam 5.500 hastaya müdahale edilmiştir.
Sağlık Bakanlığı, TİKA ve Karadeniz Sağlık Mensupları Derneği (KARSAMED) işbirliğinde
gerçekleştirilen "Sevgi Eli 2" projesi kapsamında Trabzon'da görev yapan 20'si hekim 23 kişilik heyet
Etiyopya'ya giderek, 5 günde 5.500 hastayı muayene etmiş ve 50 ameliyat gerçekleştirmiştir. Tigray
eyaletine bağlı Adwa şehrindeki hastanede yürütülen proje ile ayrıca toplam 1,5 ton ilaç, ihtiyacı olan
hastalara ücretsiz olarak dağıtılmıştır.
Bölgeye giden sağlık ekibi, çocuk hastalıklarından KBB’ye, göz muayenelerinden göğüs hastalıklarına,
ürolojiden kardiyolojiye, kadın doğumdan plastik cerrahiye kadar birçok hastayı tedavi etmiştir. Göz
muayeneleri sonucunda ihtiyacı olan hastalara ücretsiz olarak 500 adet gözlük dağıtılmış, ayrıca hijyen,
servis sağlık hizmetleri, ameliyathane işleyiş düzeni gibi konularda da hastane personeline eğitim
verilmiştir.
300 bin nüfuslu Adwa'da sadece 1 hastane bulunmakta ve burada da 1 doktor görev yapmaktadır.
MerkezAsyaveKafkaslarÖzbekistan
52 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Gine-Bissau
Sağlık Taraması
Afrika'nın en küçük, dünyanın da en yoksul ülkelerinden biri olan Gine-Bissau'da TİKA ile Yeryüzü
Doktorları Derneği işbirliğinde yürütülen sağlık taraması çerçevesinde; dâhiliye, pediatri, çocuk cerrahı,
kadın doğum, anestezi, diş ve pratisyenlerden oluşan dokuzu doktor toplam 11 kişi bölgeye giderek,
yaklaşık 500 hastayı muayene etmiş ve genel cerrahi, kadın doğum ve çocuk cerrahisi dallarında
ameliyatlar yapmıştır.
Proje kapsamında başkent Bissau’ya giden Yeryüzü Doktorları 2 hafta boyunca başkent Bissau’da, Gabu
ve Bafata şehirlerinde incelemelerde bulunmuştur. Sıtma, kolera, AIDS, cüzzam ve tüberkülozun çok
yaygın görüldüğü ülkeye, TİKA kanalıyla Türkiye’nin ilk tıbbi yardımını ulaştırılmıştır.
Batı Afrika’da yer alan Gine-Bissau, Afrika'nın en küçük ülkesi olup, dünyanın da en yoksul
ülkelerindendir. 1,6 milyon nüfuslu ülkede sadece 2 adet X-Ray (Röntgen) cihazı bulunmaktadır.
Hastanelerde sık sık elektrik ve su kesintisi yaşanmakta, jeneratörü bulunmayan Bissau’nun en büyük
hastanesi olan Simao Mendes Hastanesinde ameliyatlar yarıda kesilebilmektedir.
GineBissauSağlıkTaraması
53TİKA / Faaliyet Raporu 2010
DiğerÜlkelerHaiti
Depremzedelere Yardım ve Sağlık Taraması
TİKA, yaklaşık 300.000 kişinin hayatına mal olan depremin yaşandığı Haiti’ye ulaştırılacak insani
yardımlar noktasında sivil toplum kuruluşlarını koordine etmenin yanında, maddi destekte de
bulunmuştur.
Batı yarımkürenin en yoksul ülkesi Haiti’de yaşanan depremin yaralarını sarmak üzere bölgeye giden
Türk doktorları, yaklaşık 7.000 Haitiliye tıbbi müdahalede bulunmuştur. TİKA ve Ümit Hekimleri
Derneği (ÜHDER) işbirliğinde yürütülen proje kapsamında doktorlar, 10 gün boyunca depremzedelere
şifa dağıtmıştır.
Başkent Port-au-Prince'e giden ve aralarında göz hastalıkları, genel cerrah, göğüs cerrahisi, çocuk
cerrahisi, üroloji, çocuk hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, aile hekimi ve psikiyatri gibi branşlarda
10 doktorun bulunduğu heyet, her gün yaklaşık 700 kişiyi muayene etmiştir. Doktorlar, yanlarında
getirdikleri 75 koliden oluşan ilaçları da muayene ettikleri Haitililere dağıtmıştır. Her on evden dokuzu
yıkılan Leogane kentini ziyaret eden doktorlar burada da Haitilileri muayene etmiş, bölgede depreme
bağlı rahatsızlıklardan çok, kansızlığa bağlı hastalıkların sık olduğunu tespit etmişlerdir.
Depremle sarsılan Haiti halkına ulaştırılan yardımlar, Haiti yönetiminin de takdirini toplamış, Haiti
Cumhurbaşkanı Rene Preval yaptığı açıklamada, Türk halkına teşekkür etmiş ve "Acı günümüzde
yanımızda en fazla bulunan ülkelerden biri de Türkiye'dir," demiştir.
2010yılındaSağlıkSektöründeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliyetlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
54 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.3.SUVESANİTASYON
Günümüzde küresel ısınma, kaynakların kirletilmesi, plansız büyüme ve su kaynaklarının kıtlaşmasıyla bireyin hayatını devam ettirebilmesi için gerekli olan en temel ihtiyaçlardan biri olan kullanılabilir ve içilebilir temiz suya erişimde yaşanan sıkıntılar artmış, "su yoksulluğu" kavramı gündeme gelmiştir.
Dünyanın farklı bölgelerinde ve özellikle Afrika’da coğrafi şartlar, uzun süreli kuraklık, altyapı eksikliği, sosyal ve siyasi istikrarsızlık nedeniyle insanlar temiz ve sağlıklı içme suyu bulmakta zorluk çekmektedir. Bütün bu sıkıntılara bir de ekonomik sorunlar eklenince temiz içme suyuna erişim insanlar için büyük bir problem haline gelmektedir.
BM verilerine göre dünyada ortalama 1 milyar insanın temiz suya erişim problemi artarak devam etmektedir. Başta çocuklar olmak üzere yılda 2 milyon insan, kirli içme suyu ve sıhhi altyapı yetersizliği dolayısıyla hayatını kaybetmektedir.
TİKA’nın başta Afrika olmak üzere faaliyet alanı içerisinde yer alan farklı bölgelerde yaşanan su sorununun çözümüne katkı sağlayabilmek adına hayata geçirdiği su ve su hijyenine ilişkin projeleri 2010 yılı içerisinde de bütün hızıyla devam etmiştir.
Bu kapsamda, 2010 yılı içerisinde su ve su sanitasyonu sektöründe gerçekleştirilen projelerde; 11 uzman eğitilmiş, 7 ekipman yardımı sağlanmış, 4 adet su deposu inşa edilmiş ve 102 adet su kuyusu açılmıştır.
Andhoy İlçesi Guzer-i Öç Tepesi Ahalisi Su Deposuna Malzeme TeminiFayrap vilayetine bağlı 846 aileden oluşan ve 3.569 nüfusu bulunan Andhoy ilçesinin Guzer-i Öç Tepe bölgesinde, bölge halkının tek içme ve kullanma su kaynağı olan yağmur sularını depolamak üzere bir su deposu inşası için ihtiyaç duyulan malzemeler TİKA tarafından temin edilmiştir.
Gori Rieti Köyünde 1 Adet Artezyen Kuyusu AçılmasıGürcistan’ın Gori bölgesinde bulunan altı köyde mevcut sistemlerin kullanılamaz hale gelmesi sebebiyle köy halkının içme ve sulama suyu temini konusunda büyük sorunları olduğu bildirilerek, yardım talebinde bulunulmuştur. TİKA tarafından başta Rieti Köyü olmak üzere toplam altı köyün su ihtiyacını karşılamak üzere bir artezyen kuyusu açılmıştır.
Moğolistan Genelinde 4 Adet Su Kuyusu Açılması4.000 nüfusa sahip Tuv vilayeti Bayanchanman İlçe Hastanesinin su tesisatının bulunmaması, hastanenin temiz su ihtiyacının taşıma su ile zor karşılanması, su yetersizliği nedeniyle hijyen problemlerinin oluşması göz önünde bulundurularak hastane bünyesinde bir adet su kuyusu açılması sağlanmıştır.
Ayrıca, Emeelt ve Hurgan Mahallelerinde su ihtiyacının Ulan Batur’dan taşıma suyuyla karşılanması nedeniyle söz konusu mahallelerde birer adet su kuyusu açılmıştır.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Gürcistan
Moğolistan
55TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Özbekistan'da Temiz İçme Suyuna Erişim Projeleri Kapsamında ECOSAN'na ve 8 Yerel Yönetime Teknik Malzeme Hibesi Özbekistan’ın önde gelen sivil toplum kuruluşu EKOSAN ve ülkenin değişik bölgelerinde bulunan sekiz yerel yönetim teşkilâtıyla işbirliği halinde, temiz içme suyu sağlanması amacıyla altyapıların onarılması ve yenilenmesi projeleri kapsamında, TİKA tarafından teknik malzeme ve donanım temin edilmiştir. İki aşama halinde gerçekleştirilen proje başarıyla tamamlanmıştır. Proje sonucunda, yaklaşık 50.000 kişinin temiz içme suyuna erişimi sağlanmıştır.
ÖzbekistanTemizİçmeSuyuSağlanması
Hayber Pakhtunkwa Eyaletinde 4 Adet Su Kuyusu AçılmasıPakistan’da 27.07.2010 tarihinde başlayıp Ağustos ayının neredeyse tamamında etkisini devam ettiren yağışların neden olduğu yüzyılın en büyük sel felaketlerinden biri yaşanmıştır. Bu felaket dolayısıyla 40 milyon civarında Pakistan vatandaşı zarar görmüş ve 2.000’nin üzerinde can kaybı meydana gelmiştir. Sel felaketi sonucu altyapının büyük bir kısmı zarar görmüş ve işlemez hale gelmiştir. Özellikle temiz içme suyu konusunda büyük sıkıntılar yaşanmaktadır.
TİKA tarafından anılan sıkıntıların giderilmesi için Pakistan’ın kuzeybatısındaki Hayber Paktunva eyaleti sınırları içinde bulunan Bogo kasabasında 1 adet, Hayber Paktunva eyaletinin Narenci ve Chanda köylerinde 3 adet mekanik pompalı su kuyusu hizmete açılmıştır. Su kuyularında içilebilir ve kullanılabilir kalitede 100 metre derinlikten alınan su, elektrikli su motoru ile 6 tonluk su deposuna basılmakta, buradan da gerek halkın ve gerekse büyük ve küçükbaş hayvanların faydalanması sağlanmaktadır. Söz konusu su kuyuları ile bölgede yaşayan yaklaşık 15.000 insanın içme suyu ihtiyacı giderilmiştir.
Pakistan Su Kuyuları
Özbekistan
Pakistan
56 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Gazze Şeridi İçme Suyu Altyapısının İyileştirilmesi Projesi Kapsamında Gazze Katı Atık Yönetimi Konseyine Yedek Parça TeminiFilistin’in Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nde nehir ve göl gibi yerüstü su kaynağı bulunmaması sebebiyle,
bölge su ihtiyacının büyük bir kısmını artezyen kuyuları aracılığıyla sağlanabilmektedir. Su kaynaklarının
İsrail’in kontrolü altında olması nedeniyle su altyapısına ilişkin projelerin Filistin-İsrail komitesinin
onayından geçmesi gerekmektedir.
Hâlihazırda Batı Şeria’daki su kaynaklarının ancak % 15 kadarı içme suyu ve temizlik için Filistinlilere
bırakılmıştır. Batı Şeria’da hâlâ çok sayıda köyün içme suyu şebekesi yoktur. Taşrada ve köylerde halk,
ihtiyacının bir kısmını uzak yerlerden tankerlerle getirilen sularla karşılamaktadır. Ancak söz konusu
suyun maliyetinin yüksek olması ayrı bir sıkıntıya yol açmaktadır.
TİKA ve Filistin Kıyı Belediyeleri Su İdaresi işbirliğinde yürütülen Gazze Şeridi’nde yeraltı suyu kirliliğinin
ve salgın hastalıkların önlenmesi, su sıkıntısının giderilmesi ve genel olarak bölgede savaş sonrası zarar
gören altyapı sistemlerinin onarımları ile kamu sağlığı ve çevre şartlarının iyileştirilmesini amaçlayan
su ve sanitasyon projeleri yürütülmektedir. Bu çerçevede 15 su kuyusu, 22 km. uzunluğunda boru
hattı inşası, atık su şebekelerinin onarımı, su deposu ve yağmur suyu toplama ağı inşaatı çalışmalarını
kapsayan 18 ayrı proje ile bölgenin içme suyu altyapısı onarılmaktadır.
2010 yılında bu kapsamda Filistin Gazze şehrinde katı atık sisteminin kurulması ve yerleştirilmesi
konusunda çalışmalar yürütülmüş, Gazze Katı Atık Yönetimine katı atık toplamada kullanılan araç-gereç
ve bunların ihtiyaç duyduğu yedek parçalarının temin edilmesi konusunda destek olunmuştur.
OrtaDoğuFilistin
Gazze'yeKatıAtıkSistemiKurulması
57TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Aidamoun, Kwashra Beldeleri ile Al-Birre Beldelerinde Su Hattı İnşası
Lübnan Cumhuriyeti ve ülkemiz arasında artan işbirliği vesilesiyle, TİKA ve Kuzey Lübnan Su İdaresi
işbirliğinde, Lübnan’da su sıkıntısı çeken yerleşim yerlerine yönelik "Aidamoon, Kwashra ve Al Bireh
Köylerinde Su Şebekesi İnşaatı” projesi başlatılmıştır. Proje kapsamında, Türkmenlerin yoğun olarak
yaşadığı bu bölgede bazı köylere su şebekesi, bazı köylere de su kuyusu ile Aidamoon köyüne su deposu
inşa edilmesine yönelik çalışmaların 1. bölümü tamamlanmıştır. Projenin tamamlanmasıyla 6.000
kişinin temiz su ihtiyacı karşılanmış olacaktır.
Afrika’nın karşı karşıya olduğu en büyük problemlerden biri küresel iklim değişikliğinin yansımalarıdır.
Afrika küresel ısınmanın sonuçlarından en fazla zarar gören bölge durumundadır. Bölgedeki yağış
şekilleri değişmektedir. Bunun sonucu olarak özellikle kırsalda su sıkıntısı çekilmektedir.
Afrika’nın ihtiyaç ve şartları ile paralel olarak BM tarafından belirlenen Milenyum Kalkınma Hedefleri
kapsamında ortaya konan Yedinci Hedef; çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasıdır. Bunun için, 2015
yılına kadar sağlıklı içme suyuna erişimi olmayan ve temel sanitasyon hizmetlerinden/imkanlarından
yoksun insanların oranının yarı yarıya indirilmesi hedeflenmektedir. TİKA, Afrika’da su sıkıntısının
giderilmesine yönelik olarak yürüttüğü projeler ile bu uluslararası taahhüdün gerçekleştirilmesine
katkıda bulunmaktadır.
Su Kuyuları Açılması Projesi Kapsamında 1 Adet Sondaj Makinesinin Nakliyesi
TİKA ve DSİ Genel Müdürlüğü işbirliğinde “TİKA-Afrika Temiz İçme Suyuna Ulaşım Programı”
kapsamında; Afrika’nın batısında yeralan, Burkina Faso, Mali, Senegal, Gine Bissau, Gine Conakry,
Gambia, Gana, Benin ve Togo’da ülkemiz adına 30’ar adet su kuyusu açılması planlanmıştır. Program
çerçevesinde DSİ Genel Müdürlüğü tarafından tahsis edilen bir adet sondaj makinesi ile müştemilatının
Burkina Faso’ya nakliyesi gerçekleştirilmiştir. Burkina Faso’da açılan su kuyusu adedi 7 olup, çalışmalar
devam etmektedir.
Lübnan
Afrika
BurkinaFaso
58 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
EtiyopyaSuProjeleri
Doğu Harar Jarso Woreda Bölgesinde 8 Dağ Köyüne İçme ve Kullanma Suyu Temini
TİKA, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), İstanbul Ticaret Odası (İTO) ve Etiyopya Su Kaynakları
Bakanlığı işbirliğinde Etiyopya'daki su sıkıntısını gidermek amacıyla 2007 yılından başlatılan proje ile
Etiyopya’nın Tigrai ve Harar eyaletlerinde 42 adet su kuyusu açılmıştır. Günlük 19.551 ton su sağlanan
kuyular ile toplam 1.200.000 kişi temiz ve içilebilir suya kavuşturulmuştur.
2010 yılında, proje kapsamında Doğu Harrar’da yer alan Jarso Woreda bölgesinde 8 dağ köyüne içme
suyu götürülmüştür.
Etiyopya
Nijer
53 Adet Su Kuyusu AçılmasıTİKA ile DSİ Genel Müdürlüğü işbirliğinde yürütülen “Nijer’de Su Kuyuları Açılması Projesi”nin ilk
aşamasında toplam 30 su kuyusu açılmış, açılan su kuyularından 10.000 kişinin temiz içme suyuna
kavuşması sağlanmıştır. İkinci aşamada ise 25 su kuyusu daha açılmasıyla toplamda 53 su kuyusu
açılmıştır. 2010 yılı sonuna gelindiğinde, DSİ’nin su sondaj makinesi ile açılan su kuyusu sayısı 104
adede çıkmış olup hepsi çalışır durumda yetkililere teslim edilmiştir. Açılan kuyular sayesinde kırsal
kesimde yaşayan 85.000 kişiye içme ve kullanma suyu temin edilmiştir.
59TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Temiz İçme Suyuna Ulaşım Programı çerçevesinde yürütülen çalışmalarda, bir sondaj ekibi, makine ve
ekipmanlar ile birlikte 2008 yılı Temmuz ayında gemi ile Nijer'e gitmiş ve Nijer'in değişik köylerinde
jeolojik ve jeofizik çalışmalar yapılmıştır. Su kuyularının yerlerini belirleyip sondaj çalışmalarına başlayan
ekipler, başkent Niamey, Tillaberi ve Dosso bölgelerindeki kırsal alanlarda su kuyuları açmışladır.
Kuyuların hizmete girdiği bölgelerdeki insanlar su ile adeta yeniden hayat bulmuştur.
Türkiye'nin 1,5 katı büyüklüğündeki Nijer topraklarının % 88'i çöl, % 3'ü ise tarıma elverişlidir. Tarıma
elverişli alanların çoğu Nijer ırmağı kıyısındadır. Nijer sıcak ve kurak bir iklime sahiptir. Temmuz -
Ağustos ayları dışında yağmura nadiren rastlanmaktadır. Ülkedeki su ihtiyacı Nijer Nehri dışında,
keson kuyulardan ve çok az sayıdaki sondaj kuyularından sağlanmaktadır. Ekonomik anlamda tarıma
yönelik sulama yapılmamakta ve içme suyu ihtiyacı ise kuyulardan insan gücü ile çalışan tulumba ve
pompa sistemi ile giderilmektedir. Çok az sayıda kuyuda güneş enerji sistemi ile çalışan dalgıç pompa
bulunmaktadır.
Nijer’deSuyaErişme
6 Eyalette 41 Adet Su Kuyusu Açılması İller Bankası Genel Müdürlüğü işbirliğinde, Sudan genelinde “Temiz İçme Suyuna Ulaşım”
adlı program kapsamında 6 eyalette 41 su kuyusu açılması için gerekli olan ve İller Bankası Genel
Müdürlüğü tarafından tahsis edilen 1 adet sondaj makinesinin Türkiye’den Sudan’a nakliyesi ve Sudan
genelinde açılması düşünülen su kuyularının bulunduğu yerleşim birimlerine nakliyesi TİKA tarafından
gerçekleştirilmiştir.
Üm-Shevkeh ve El-Edvab Köylerine Su Temini Daha önce köylüler tarafından kazılan kuyunun yeniden düzenlenmesi ve ilave olarak 36 m³ kapasiteli
4m yüksekliğinde çelik bir su tankı ve şebeke bağlantıları yapılması ile yeni bir kuyu açılması ve 5 m³
kapasiteli bir depo ve şebeke bağlantılarının yapılması sayesinde iki köyün suya erişimi sağlanmıştır.
Sudan
60 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.4.İDARİVESİVİLALTYAPILARINGELİŞTİRİLMESİ1.4.1.KAMUMALİYESİYÖNETİMİ
Gelişmekte olan ülkelerde vergi reformu, yapısal uyum programlarının önemli bir unsurudur. Mali
dengesizliğin yalnızca kamu harcamaları kontrol edilerek giderilemeyeceğine ilişkin artan bir görüş
birliği mevcuttur. Pek çok gelişmekte olan ülkenin vergi sistemi sık sık sapmalara yol açmaktadır ve
önemli ölçüde dağılım problemlerine neden olmaktadır. Dolayısıyla vergi sistemlerinin yeniden
yapılandırılmasının, hem makroekonomik hem de yapısal reform politikalarının başarısında hayati
öneme sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Vergi uygulamalarının, pazar ekonomisine uyumlu şekilde yeniden yapılandırılması amacıyla TİKA
tarafından çeşitli eğitim faaliyetleri düzenlenmektedir.
Türkiye’nin tecrübelerinin paylaşıldığı ve 2010 yılı içerisinde vergi konusunda öne çıkan projeler aşağıda
yer almaktadır:
Vergi ve Harçlar Komitesi Uzmanlarının Eğitimi
TİKA ve Maliye Bakanlığı işbirliğinde, 10–16 Ekim 2010 tarihleri arasında düzenlenen "Kırgızistan
Cumhuriyeti Vergi ve Harçlar Komitesi Eğitim Programı"na 5 uzmanın katılımı sağlanmıştır. Söz
konusu program çerçevesinde, T.C. Maliye Bakanlığının birimleri tanıtılmış;
çifte vergilendirmeyi önleme,
uluslararası vergi uygulaması,
yabancı kurumların vergilendirilmesi,
tüzel kişi gelir vergisi beyannamesi,
vergi yükümlüsünün özel vergi düzenine göre vergi taahhütlerini gerçekleştirme şartları,
dolaylı vergi yönetimi,
KDV iadesine göre faturaların kullanımı ve işlemi,
denetim için vergi yükümlüsü seçme,
vergi yükümlüsünü denetleme ve ihtilaf durumlarında temyiz etme, inceleme ve karar alma
vergi kaçakçılığı riskleri, kriterleri değerlendirmesi ve çözümü
konularında eğitimler verilmiştir.
Maliye Bakanlığı Personelinin Eğitimi
TİKA, İMKB ve SPK işbirliğinde, 19–24 Ekim 2010 tarihleri arasında Ankara'da düzenlenen eğitim
programında Kırgızistan Maliye Bakanlığından 7 personelin katılımı sağlanmıştır. Anılan program
çerçevesinde uzmanlar, Kırgızistan hazine bonosu ve tahvillerinin ihracı ve ikincil piyasalarının
geliştirilmesi kapsamında Türkiye uygulamalarını tanıma fırsatı bulmuştur.
MerkezAsyaveKafkaslarKırgızistan
61TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Vergi Genel Müdürlüğü Uzmanlarının Bandrol Sistemleri Konusunda EğitimiMoğolistan Vergi Genel Müdürlüğünün talebi doğrultusunda, söz konusu müdürlükten iki uzmana ülkemizdeki alkol ve alkollü içecekler üreten fabrikalara yönelik uygulanmakta olan özel tüketim vergi sayaçları ve denetim sistemleri hakkında yerinde araştırma yapma ve eğitim alma imkânı sağlanmıştır. 9–13 Haziran 2010 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilen eğitim gezisinde Moğol uzmanlara TİKA ve Maliye Bakanlığı yetkilileri eşlik etmiştir.
Moğolistan
Türkmenistan
MoğolistanVergiGenelMüdürlüğüUzmanlarınaEğitim
Maliye Bakanlığı Uzmanlarının Eğitimi Türkiye ve Türkmenistan Maliye Bakanlıkları ile işbirliğinde yürütülmekte olan “Türkmenistan Maliye ve Vergi Alanında İşbirliği Projesi” kapsamında “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları” konulu bir eğitim düzenlenmiştir. 1-5 Kasım 2010 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen eğitime 5 Türkmen uzmanın katılımı sağlanmıştır.
1.4.2.HUKUKSALVEYARGISALGELİŞİM
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Vardak İli Hâkim ve Savcılarının Eğitimi Vardak ili İstinaf Savcılığının talebi doğrultusunda 10 kişilik Afgan heyetinin, 25 Nisan – 03 Mayıs 2010 tarihlerinde, ülkemizdeki hukuk reformları, hukuk sistemi ve mahkemelerin işleyişi konularında düzenlenen bir haftalık eğitim programına katılımı için gerekli uluslararası ulaşım masrafları ile konaklama giderleri TİKA tarafından karşılanmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaKosova
Anayasa Mahkemesi'nin Kurumsal Kapasitesinin Geliştirilmesi T.C. Anayasa Mahkemesinin Kosova Anayasa Mahkemesiyle yürütmekte olduğu işbirliği programı kapsamında, Kosova Anayasa Mahkemesinin kurumsal kapasitesinin geliştirilmesi, mahkemede görev yapan hâkim ve savcıların Türk meslektaşları ile tecrübe alışverişinde bulunmaları sağlanmıştır.
Ayrıca, 2010 yılı içerisinde Kosova Anayasa Mahkemesinin duruşma salonunun tadilatı ve tefrişatı gerçekleştirilmiştir.
62 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
KosovaAnayasaMahkemesi
Hâkim ve Savcı Adaylarının Eğitimi18 – 31 Ekim 2010 tarihleri arasında Kosova Yargı Enstitüsü yöneticileri ve Kosova hâkim ve savcı
adaylarından oluşan 30 kişilik bir heyet için Türkiye Adalet Akademisi tarafından düzenlenen iki haftalık
seminer programına TİKA tarafından destek verilmiştir.
Program kapsamında Türk yargı sistemi ile insan hakları konusunda eğitimler düzenlenmiş ve yargı
kurumlarına çalışma ziyaretleri gerçekleştirilmiştir.
KosovaHâkimveSavcıAdayları
Faaliyette bulunulan ülkelerdeki merkezi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi, TİKA’nın öncelikli
çalışma alanlarından birini teşkil etmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar ağırlıklı olarak ortak
ülkelerdeki yönetim yapılarının kapasitelerini artırmaya yönelik teknik işbirliği projeleri biçiminde
olmaktadır. TİKA, bu tarz teknik işbirliği çalışmalarında, ülkemiz tecrübelerinin ortak ülkelerde bulunan
kurum ve kuruluşlara aktarılması noktasında bir köprü rolü üstlenmektedir.
Diğer yandan, merkezi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesine yönelik altyapı projeleri de
yürütülebilmektedir.
2010 yılı içerisinde, merkezi ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi alanında gerçekleştirilen projelerden
başlıcaları aşağıdaki gibidir:
1.4.3.MERKEZİVEYERELYÖNETİMLERİNGÜÇLENDİRİLMESİ
63TİKA / Faaliyet Raporu 2010
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Vardak İli Meydan-ı Şehir'de Şura Salonu, Çevre Duvarı ve Müştemilatının İnşası
ve Donanımı
Afganistan’ın Vardak ilinde yer alan Meydan-ı Şehir’in yerel yönetim binası olarak hizmet verecek olan
şura salonunun inşası 2010 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Anılan binanın tefrişi TİKA tarafından
gerçekleştirilmiştir.
Tacikistan
Yasama Milli Merkezine Eğitim ve Donanım Desteği Tacikistan Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak 2009 yılı içinde mevzuat oluşturma çabalarının tek bir
kurum tarafından koordine edilmesi amacıyla kurulan Yasama Milli Merkezi yetkililerinin talebi üzerine
söz konusu merkezin yönetici ve uzmanları ile Tacikistan Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı temsilcisinden
oluşan toplam 7 kişilik bir heyet için ülkemizde bir eğitim programı düzenlenmiştir.
Program kapsamında heyete, Cumhurbaşkanlığında, Türkiye Büyük Millet Meclisin, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı, Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı, Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel
Müdürlüğü ve Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünde, “mevzuat türleri”,
“kanun taslaklarının ve bakanlar kurulu karar taslaklarının hazırlanması ve incelenmesi”, “resmi gazete
ve kodifikasyon” ve “idari yüklerin azaltılması” konularında eğitimler verilmiştir.
Ayrıca söz konusu merkezde iki oda için mobilya ve gerekli donanım temin edilmiştir.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
Kalimash Tünel Yangınları Eğitimi Arnavutluk ve Kosova başkentlerini birbirlerine bağlayan Durres – Kukes – Morina otoyolu üzerinde
2010 yılında hizmete giren Kalimash tünelinde oluşabilecek her türlü tehlikeye anında müdahale etmekle
görevli itfaiye personeline İzmir Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı personeli tarafından 15
gün süreyle tünel yangınları konusunda eğitim verilmiştir.
ArnavutlukKalimashTüneli
64 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Emniyet Genel Müdürlüğü İşbirliğinde Gerçekleştirilen Polis Eğitimleri TİKA, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, 2010 yılı içerisinde de Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından
kalkınmakta olan ülke polis teşkilatlarının güçlendirilmesine yönelik projeleri desteklemeye devam
etmiştir.
2010 yılı içerisinde bu kapsamda gerçekleştirilen 5 proje söz konusudur:
1- Uluslararası Polis Eğitim İşbirliği Projesi
2- Filistin Polis Teşkilatının Yeniden Yapılandırılması Projesi
3- Afganistan ve Orta Asya Ülkelerinde Uyuşturucu ile Mücadele Projesi
4- Uluslararası Lisansüstü Eğitim Projesi
5- Türkmenistan – Özbekistan Sınırındaki Faryap Sınır Kontrol Kapısının Güçlendirilmesi
Filistin Polis Teşkilatının Yeniden Yapılandırılması ProjesiFilistin Polis Teşkilatının yeniden yapılandırılması kapsamında, Filistinli emniyet mensuplarına yönelik olarak; motosikletli polis timleri temel eğitimi bomba uzmanı temel eğitimi polis savunma taktikleri temel eğitimi adli mülakat teknikleri polis savunma taktikleri temel eğitimi motosikletli polis timleri eğitici yetiştirme çocuk polisi temel eğitimi polis savunma taktikleri eğitici yetiştirme patlama sonrası olay yerinin incelenmesi uyuşturucu suç soruşturmaları eğitimi temel parmak izi eğitimi ses ve konuşma incelemeleri ile DNA incelemeleri adli balistik uzmanlığı konularında kurslar düzenlenmiştir.
Uluslararası Polis Eğitim İşbirliği ProjesiTİKA ile Polis Akademisi Başkanlığı işbirliğinde ve Emniyet Genel Müdürlüğünün ilgili dairelerinin
katılımıyla 2007–2008 döneminde başlayan Uluslararası Polis Eğitim İşbirliği Projesi, 2010 yılında
Arnavutluk, Bosna – Hersek, Kazakistan ve Pakistan’da başarı ile uygulanmıştır.
Proje ile, dost ve kardeş ülkelerin emniyet teşkilatı mensuplarına yönelik olarak; iki ülke teşkilatlarının
sahip oldukları tecrübelerin karşılıklı olarak paylaşılması, suçla mücadelede ortak bilinç geliştirme ve iki
ülke polis teşkilatlarının terminolojilerinde birlik sağlanması amacıyla hizmet içi ve uygulamalı eğitimler
verilmektedir.
OrtaDoğuFilistin
Bölgesel
65TİKA / Faaliyet Raporu 2010
PolisEğitimleri
Polislik uygulamalarındaki uluslararası standartların yaygınlaştırılması, bölgesel güvenlik sorunlarıyla eşgüdüm halinde mücadele anlayışının geliştirilmesi, üst düzey polis yöneticileri ve uzmanlık gerektiren birimlerin Türk polislerince verilecek eğitimlerle polislik alanında yaşanan gelişmelerden haberdar edilerek Polis Teşkilatlarındaki değişimlerin hızlandırılması projenin diğer amaçlarını oluşturmaktadır.
2010 yılında proje kapsamında; Arnavutluk’tan 72 polis, “Oto Hırsızlığı ile Mücadele”, “Bilişim Suçlarıyla Mücadele”, “Çevik Kuvvet Temel Eğitimi” kurslarına, Bosna – Hersek’ten 70 polis, “Bilişim Suçlarıyla Mücadele Eğitimi”, “Oto Hırsızlığı ile Mücadele”, “Terörle Mücadele ve Terör Eylemi Önleme Eğitimi” kurslarına, Kazakistan’dan 93 polis, “İleri Düzey Olay Yeri İnceleme”, “Çevik Kuvvet Temel Eğitimi”, “Soruşturma Mülakatı ve İfade Analizi Eğitimi” kurslarına, Pakistan’dan 16 polis, “Terörle Mücadele Temel Eğitimi” kurslarına iştirak etmiştir.
Uluslararası Genç Diplomatlar Eğitim Programı
Türkiye dostu yabancı bürokrat/diplomatların yetiştirilmesi, ülkemiz ekonomisinin tanıtımı ve
ülkemizin ekonomik ve siyasi nüfuzunun artırılması maksatlarıyla, yabancı ülkelerden genç diplomatlara
yönelik olarak düzenlenmekte olan eğitim programlarının on altıncısı, Dışişleri Bakanlığı, Dış Ticaret
Müsteşarlığı ve TİKA işbirliğinde 18 Nisan - 22 Mayıs 2010 tarihleri arasında 53 ülkeden gelen 53
diplomatın katılımıyla Ankara’da gerçekleştirilmiştir.
Özellikle Merkez Asya Cumhuriyetlerine yönelik olarak 1992 yılında başlatılan ve zaman içinde
Balkanlar, Orta Doğu, Uzak Doğu, Afrika ve Latin Amerika ülkelerini kapsayacak şekilde genişletilen
“Uluslararası Genç Diplomatlar Eğitim Programı”na 1992–2010 döneminde 77 farklı ülkeden 650’yi
aşkın diplomat katılarak eğitim görmüştür.
66 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
1.4.3.İSTATİSTİKKAPASİTESİNİNGELİŞTİRİLMESİ
Devlet İstatistik Komitesinin Yeniden Yapılandırılması
Tacikistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet İstatistik Ajansının kurumsal kapasitesinin ve insan
kaynaklarının geliştirilmesini teminen, TİKA koordinasyonunda, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
tarafından eğitim ve danışmanlık desteği sağlanmaktadır. Dünya Bankası tarafından da desteklenen ve
2007 yılından bu yana devam eden proje kapsamında 2010 yılında;
yayınlarda uluslararası standartlar,
bilişim teknolojileri,
çevre istatistikleri ve nüfus sayımı
konularda eğitim verilmiştir.
Eğitim programlarına toplam 29 Tacik uzman katılmıştır.
TacikUzmanlarınEğitimi
Türkmenistan
İstatistik Alanında İşbirliği Projesi“Türkmenistan’da İstatistik Alanında İşbirliği Projesi” kapsamında 7-11 Haziran 2010 "Uluslararası
Sınıflamalar" konulu eğitim Aşkabat'ta; "Yıllık İş İstatistikleri" konulu eğitim 14-18 Haziran 2010
tarihlerinde Aşkabat'ta; 5-9 Temmuz 2010 "Turizm İstatistikleri" Aşkabat'ta; "Hayvansal Üretim
İstatistikleri" konulu eğitim 12-16 Temmuz 2010 ‘da Ankara'da ; 01-05 Kasım 2010’da “Uluslararası
Sosyal Sınıflamalar” Aşkabat’da; Turizm İstatistikleri, 29 Kasım – 03 Aralık 2010 Ankara’da
gerçekleştirilmiştir.
"Türkmenistan 2008–2010 Çalışma Programı”na istinaden 2010 yılında düzenlenen 6 eğitim sonucunda
6 Türkmen uzmana Türkiye'de TÜİK uzmanları tarafından eğitim verilirken, Türkmenistan'a gelen
toplam 8 TÜİK uzmanı tarafından toplam 119 Türkmen uzmana eğitim verilmiştir
MerkezAsyaveKafkaslarTacikistan
67TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Sosyal, kültürel, ekonomik, politik vb. oluşumlar sebebiyle yaşanan göçler, çok yönlü tarafıyla antropologlardan sosyologlara, planlayıcılardan idarecilere kadar her kesimin ilgisini çekmektedir. Göçler, bir yandan doğrudan ülkelerin nüfusunda artma veya azalmalara sebep olmakta, bir yandan da yaş ve cinsiyet yapısında önemli değişikliklere sebep olarak, potansiyel üretici durumundaki kesimin toplumsal yaşamın içerisinde eritilmesine zemin hazırlamaktadır.
2010 yılı TUİK verilerine göre 500.000 civarında kaçak işçi, ülkelerinden ya yasadışı yollarla çıkış yaparak ülkemize gelerek, ya da hiçbir sosyal güvence aramaksızın turist vizeleri ile kısa süreli olarak istihdam edilmektedirler.
Özellikle 90’lı yıllarda büyük bir siyasi dönüşüm sürecine giren Merkez Asya’daki ülkeler, ekonomik göç potansiyeline sahip bir yapıya bürünmüştür. Nitelikli insan göçünün alıcı ve verici ülke ekonomisine katkısı büyük olmakla birlikte; bu konumda bulunan kesimi de istismara açık hale getirmektedir. Konumları sebebiyle ülkelerinde işsizlik ve dolayısıyla ekonomik zorluklarla boğuşan, özellikle toplumsal olarak daha fazla korunmaya, daha fazla ilgiye mazhar olması gereken çocuk, kadın ve engelli kesim başta olmak üzere, meslek edindirme suretiyle işgücüne dâhil edilebilmesi, nitelikli insan gücü potansiyelinin ülke ekonomisi içerisinde değerlendirilmesine katkı sağlamak amacıyla toplumsal farkındalık yaratılması gerekmektedir.
TİKA tarafından 2010 yılında sosyal hizmetler / istihdam alt sektöründe gerçekleştirilen projelerin profilinin en önemli zincirini işsizlik/istihdam amaçlı meslek edindirme kursları oluşturmuştur. Bu amaçla meslek eğitim merkezlerine teknik malzeme alımları, kadınlara meslek edindirme amaçlı eğitim programları düzenlenmiştir.
1.5.DİĞERSOSYALHİZMETLER1.5.1.SOSYALHİZMETLER/İSTİHDAM
2010yılındaİdariveSivilAltyapılarSektöründeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliy-etlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
68 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Nitelikli bir yaşam sürdürmekte güçlük çeken birey ve grupların; maddi, manevi ve sosyal yoksunluklarının
giderilmesi ve ihtiyaçlarının karşılanması, sosyal sorunlarının önlenmesi ve çözümlenmesine yardımcı
olunarak hayat standartlarının iyileştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla çeşitli dernek ve birliklere
destek olunmuş, yetimhane ve huzurevlerine donanım ve malzeme yardımında bulunulmuştur.
Down Sendromlu Kişiler Birliğine Destek
Azerbaycan’da faaliyet gösteren Down Sendromlu Kişiler Birliğinin talebi doğrultusunda; Adana’da
düzenlenen “5. Uluslararası Özürlü Gençler Festivali”ne 15 kişilik tiyatro grubunun katılımı
sağlanmıştır. Yine Azerbaycan Özürlüler Uluslararası İşbirliği Cemiyetinin talebiyle engelli çocuklara
meslek edindirmek, üretime katılmalarını sağlamak amacıyla dikiş makinesi ve çok fonksiyonlu spor
aletleri temin edilmiştir.
A.C. Engelliler Cemiyeti Yasamal Rayonu Şubesine Malzeme Desteği
Savaş Mağduru Ailelerin Çocuklarına Gezici Bilgisayar Kursu açılmasına yönelik bir talepte bulunan
Bölgesel İnsan Hakları ve Medya İçtimai Birliği adlı sivil toplum kuruluşuna ve Azerbaycan Engelliler
Cemiyeti Yasamal Rayonu Şubesine bilgisayar, bilgisayar masası, yazıcı vb. ekipmanlar ile ofis mobilyaları
alınmıştır.
AzerbaycanSavaşMağduruÇocuklaraBilgisayarKursları
MerkezAsyaveKafkaslarAzerbaycan
69TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Kırgızistan
Moğolistan
Birinçi Kadam Vakfı Yetimhanesinin Donanımı
Kırgızistan’da faaliyet gösteren Birinçi Kadam Vakfının Bişkek’te hizmete açacağı yetimhane için bilgisayar
ve bilgisayar malzemeleri hibe edilmiştir. Ülke genelinde 15 ilde 700 civarında öğrenciye barınma ve
beslenme yönünde destek sağlayan vakfın, açmayı planladığı yetimhanede ilköğretim seviyesinde 45
yetim öğrenci barındırılacaktır.
KırgızÖğrenciler
4 Proje Kapsamında Donanım/Ekipman Hibesi2010 yılında Moğolistan’a yönelik dört adet sosyal hizmetler/istihdam projesi gerçekleştirilmiştir.
Bunlardan ilki 30 kişinin barındığı Dornogobi vilayeti Gobi bölgesi Huzurevinde bakıma muhtaç
insanlara destek projesidir. Yine orta öğrenim ve üniversite öğrenimi gören yoksul öğrencileri destekleyen
Bayan Ulgi Fazilet Derneğine mobilya ve ekipman yardımında bulunulmuştur.
BayanUlgivilayetindeeğitimsektöründefaaliyetgösterenFaziletDerneğibinasınıntefrişettirilmesiiçingerekliolanmalzemeekipmanvemobilyamalzemeleriteminedilmiştir
25NoluZihinselEngellilerOkulunamalzemeekipmanalımıvetadilattamiratişiyapılarakeğitimortamınıiyileştirmiştir.
70 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Moğolistan Belediyeler Birliğinin, engelli vatandaşların ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla yaptığı
çalışmalar sonucunda acil ihtiyaç içinde bulunan 137 vatandaş için 24 adet tekerlekli sandalye, 30 adet
dijital işitme cihazı, 80 adet mekanik işitme cihazı, 2 sırt protezi ve 1 adet özel baston satın alınarak bahsi
geçen birliğe teslim edilmiştir.
2010 yılı sosyal hizmetler ve İstihdam proje profilinde göze çarpan en önemli özellik; çocuklar, kadınlar
ve engelliler ile yetimhanelerde barınan ve geleceğin toplumsal üretim dinamikleri içerisinde etkin rol
oynayacak olan gençlerin TİKA’nın hedef kitlesini oluşturmuş olmalarıdır.
2 Proje Kapsamında Donanım/Ekipman Hibesi
Özbekistan’daki Sağlam Evlat Vakfı tarafından desteklenen İşitme Engelliler Okulu ile Körler Okuluna
dil laboratuarı, 3 marangozhane ve 3 dikiş atölyesi ile 2 bilgisayar laboratuarı kurulmasını teminen,
toplam 676 öğrencinin eğitim gördüğü okullara kurs malzemeleri satın alınmıştır. Ayrıca, Özbekistan
Çalışma ve Halkı Sosyal Koruma Bakanlığının ülkede işsizlere meslek edindirilmesi ve istihdam artışının
sağlanmasına yönelik GTZ ile işbirliğinde Bilgi Danışmanlık Merkezi kurulması yönündeki çalışma
kapsamında 30 adet dikiş makinesi TİKA tarafından satın alınarak hibe edilmiştir.
Özbekistan
İşitmeEngellilerOkuluveKörlerOkulu
71TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Mesleki Eğitim Merkezi Kurulması
Tacikistan’da sanayi ve hizmet sektörüne nitelikli ara eleman sağlayacak mesleki eğitim altyapısının yetersiz
olması nedeniyle, mesleki eğitim imkânından yararlanamayan ve ülkesinde iş bulmayan çok sayıda Tacik
vatandaşı yurtdışında çalışmaktadır. Ayrıca, ülkede yeterli sayıda nitelikli ara eleman bulunamadığı için
yabancı yatırımcılar da Tacikistan’a yatırım yapma konusunda tereddüde düşmektedir. Bu kapsamda,
Tacikistan’da mesleki eğitim altyapısının gelişmesine ve yoksulluğun azaltılması çalışmalarına katkıda
bulunmak amacıyla, Tacikistan Cumhuriyeti’nin sosyal konumu zayıf olan vatandaşlarına mesleki eğitim
imkânı sunmak üzere, Duşanbe şehrinde bir Mesleki Eğitim Merkezi kurulması için TİKA ile Tacikistan
Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasında bir İşbirliği Protokolü imzalanmıştır.
Proje çerçevesinde, ilk aşamada, Duşanbe şehrinde bulunan Yetişkinlerin Eğitim Merkezi kompleksi
içerisinde yer alan metruk binanın onarımı yapılarak buranın turizm-otelcilik ve yapı inşaat eğitimi
verilebilecek şekilde dizayn edilmesi için inşaat çalışmaları 2010 yılı içinde başlamıştır.
Görme Engelliler Bilgilendirme ve Rehabilitasyon Merkezi Yatakhanesinin Tefrişi
Kişinev’de görme engellilere hizmet veren tek merkez olan Görme Engelliler Bilgilendirme ve
Rehabilitasyon Merkezine ait yatakhanenin mobilya, tefrişat ve donanımı ile merkezin Moldova
makamlarınca tamamlanan %80’lik inşaatından geriye kalan %20’lik tadilatı TİKA tarafından
gerçekleştirilmiştir. Merkez, 18 Mayıs 2010 tarihinde Devlet Bakanı Sn. Faruk ÇELİK’in katılımıyla
düzenlenen tören ile hizmete girmiştir.
RehabilitasyonMerkeziDonanımı
Tacikistan
BalkanlarveDoğuAvrupaMoldova
Ayrıca 03–06 Haziran 2010 tarihleri arasında Ankara’da Türkiye Görme Engelliler Kurulu işbirliğinde
düzenlenen "Görme Engelliler için Mesleki ve Teknik Eğitim ile Rehabilitasyon" konulu uluslararası
konferansa Görme Engelliler Derneğinden 2 yetkilinin katılımı sağlanmıştır.
72 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Filistin’de faaliyet gösteren Nurul Hüda Yetimler Okuluna ilave kat yaptırılarak, ekipman ihtiyacı
karşılanmıştır. Aynı okulun görme engelli 150 öğrencisinin yaz kampına katılımları sağlanmıştır. Yine
Sosyal İşler Bakanlığı Çocuk Merkezlerinin Geliştirilmesi projesi kapsamında Ramallah ve Bentlehem’de
bulunan çocuk merkezlerine ekipman yardımında bulunulmuştur.
Gine Bissau İslam Gençlik Federasyonuna Ekipman Desteği
Gine Bissau İslam Gençlik Federasyonunun talebi doğrultusunda, bölgede yaşamını yoksulluk içerisinde
sürdüren kadınların biçki-dikiş eğitimi almalarını sağlamak amacıyla ütü, makas, dikiş araç-gereçleri
ile tarım sektöründe kullanılmak üzere iki ayrı merkeze ikişer adet değirmen alınarak yetkililere teslim
edilmiştir. Söz konusu yardım ülkenin yoksullukla mücadelesine destek verebilmek ve ülkemizin
bölgedeki temsilini artırmak açısından önem arz etmektedir.
OrtaDoğuFilistin
AfrikaGine-Bissau
Al Amari Yaz Kampı 160 özürlü çocuk
Zekat Komitesi Yaz kampı 600 çocuk
Nur Alayn Körler Okulu Yaz Kampı 160
NurulHüdaYetimlerOkulu YazKampları
73TİKA / Faaliyet Raporu 2010
3 Proje Kapsamında Donanım Ekipman Hibesi
Senegal’in demografik yapısı içerisinde, yoksulluk sınırı altında ve çok zor koşullarda yaşayan ailelerin
yaşam standartlarına olumlu katkı sağlamak amacıyla faaliyette bulunan Askeri Yetimhane Mesleki
Eğitim ve Geliştirme Merkezine ve Casamance Engelliler Eğitim Merkezine ekipman alımı yapılmıştır.
Ayrıca, Senegal’in önemli ticaret merkezlerinden Thies’de yaşayan genç kadınların özellikle terzilik
alanında eğitilerek birer meslek edinmelerinin sağlanması amacıyla mesleki araç gereç (biçki-dikiş
makina ve malzeme) desteği verilmiştir.
Tüm farklı kültür gruplarının geçmiş, bugün ve gelecek arasında kurdukları köprüyü simgeleyen ortak
tarih ve kültürel değerlerimizi oluşturan kültürel mirasımız, nesilden nesile korunması ve yaşatılması
gereken bir olgudur. Dolayısıyla, toplumlar ve kültürler arasındaki ilişkilerin diyalog ve duygudaşlık
bağlamında sürdürülebilmesi önem arz etmektedir.
Çok kültürlü bir dünyadaki etkileşim ve öğrenme süreçlerinin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi,
kültürlerarası diyalog, işbirliği ve karşılıklı anlayışı besleyecek araçların geliştirilmesi dünya barışının
sağlanması açısından hayati düzeyde önem taşımaktadır. Bu anlamda TİKA faaliyet alanında yer alan
coğrafyada, ortak tarih ve kültürel varlıklarımızın korunması, Türkçenin kullanılmasının bu coğrafyada
yaygınlaştırılması, kültürel ilişkilerin geliştirilmesi, enformasyon, tanıtım ve yayın faaliyetleri ile
bilgilenmenin sağlanması kapsamında çok çeşitli ve etkili projeleri hayata geçirmektedir.
Bu kapsamda desteklenen çok sayıda etkinlik ve oluşumdan birkaçı aşağıda yer almaktadır:
Senegal
1.5.2.KÜLTÜRELİŞBİRLİĞİ
2010yılındaSosyalHizmetler/İstihdamSektöründeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliyetlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
74 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
3. Uluslararası Balkan Kongresi Balkan ülkelerinin kalkınmasında, demokratikleşmesinde ve barışın tesisinde oldukça önemli roller
üstlenen düşünce kuruluşları ve STK'lar arasında bir platform oluşturarak, bölgesel işbirliği sürecine
önemli katkı sağlamayı amaçlayan 3. Uluslararası Balkan Kongresi, Tekirdağ’da düzenlenmiştir.
Türk-Asya Stratejik Araştırmaları Merkezi işbirliğinde düzenlenen Kongre’ye Arnavutluk’tan katılım
sağlanmıştır.
Srebrenitsa Anma Etkinlikleri
Bosna-Hersek’te yaşanan Srebrenitsa Katliamı, 15. yılında da yoğun bir kalabalıkla anılmıştır. Toplam
775 ile en çok kurbana ulaşılan yıl olması sebebiyle ayrı bir önem taşıyan bu yılki anma etkinliklerine,
Başbakanımız Sn. Recep Tayyip ERDOĞAN başkanlığında üst düzey Türk bakan ve yetkililer katılmıştır.
Karadağ Türk Dostluk Grubu Sempozyumu
Karadağ’da faaliyet gösteren Karadağ-Türk Dostluk Derneği işbirliğiyle düzenlenen “Sırnoyeviç
Hanedanı ve İskenderbeg Sırnoyeviç” konulu uluslararası sempozyum Karadağ’da gerçekleştirilmiştir.
Sempozyumda Karadağ tarihi için büyük önem taşıyan Sırnoyeviç (Karaoğlu) Hanedanı ve Karadağ’ın
Osmanlılar tarafından fethinden sonraki Müslüman Sancak Beyi İskenderbeg Sırnoyeviç ile ilgili
bildiriler sunulmuştur.
1. Uluslararası Selçuklu Sempozyumu
Günümüzde Anadolu’dan Kafkasya’ya, İran’a, Türkistan’a, Suudi Arabistan’a, Yemen’e ve Mısır’a
kadar uzanan coğrafyadaki Selçuklu medeniyet mirasının günümüze taşınması, söz konusu ülkelerin
medeniyete katkılarını ortaya koymak bakımından önemlidir. Bugüne kadar bilinmeyen veya az bilinen
Selçuklu medeniyet mirasının tespit edilerek bilim âlemine sunulmasını ve tartışılmasını amaç edinen
1. Uluslararası Selçuklu Sempozyumu 24–30 Ekim 2010 tarihleri arasında Kayseri'de düzenlenmiştir.
Erciyes Üniversitesi Türk Dünyası Araştırma Merkezi işbirliğinde düzenlenen ve 330 bilim insanının
katıldığı sempozyuma Irak’tan 28 bilim insanının katılımı sağlanmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
Bosna-Hersek
Karadağ
OrtaDoğuIrak
75TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Bölgesel
18. Uluslararası Hazar Şiir AkşamlarıElazığ Eğitim, Kültür, Sanat, Araştırma, Tanıtma ve Hizmet Vakfı (ELESKAV) tarafından her yıl geleneksel olarak Türk Dünyası şair ve yazarlarının buluşarak kaynaştıkları, seslerini dünyaya duyurdukları bir faaliyet halini alan Hazar Şiir Akşamları, bu yıl da 10–13 Haziran 2010 tarihleri arasında Elazığ’da gerçekleştirilmiştir. Etkinliğe davet edilen şair ve yazarların katılımları TİKA tarafından sağlanmıştır.
Balkan Ülkeleri Arşiv Kaynaklarında Edirne SempozyumuArşivler, tarihin gerçekler ışığında yazılması ve yeniden yorumlanması açısından önem taşımaktadır. Bu noktadan hareketle Trakya Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı işbirliğiyle 21–23 Ekim 2010 tarihleri arasında Edirne’de “Balkan Ülkeleri Arşiv Kaynaklarında Edirne” konulu uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir.
Edirne’nin arşivlerdeki yerini ve tarihi süreç içerisinde Balkanlar üzerindeki etkilerini bütün yönleriyle ele alarak tartışmayı amaçlayan sempozyum, TİKA desteği ile gerçekleştirilmiştir.
76 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
İnsanın kimliğini belirleyen en önemli unsurların başında kişinin hangi milletten olduğu gelir. Bir
milletin kültürüne ve tarihine bağlılığı, o milletin milli birlik ve beraberliğini güçlendirir. Ekonomik
ve ticari açılardan sıkıntı yaşayan gelişmekte olan ülkelerde, tarihi mirasların yaşatılması konusunda
kaynak ayrılması bir taraftan imkânsız olabilmekte, ancak bu konuda halkın talepleri ve istekleri de
bir o kadar çok olmaktadır. Diğer taraftan söz konusu ülkelerde tarihi eserleri orijinaline uygun restore
edebilecek yetişmiş insan kaynağı bulabilmek de bir o kadar güçtür.
2008 yılında çıkan Başbakanlık Genelgesi ile Yurtdışındaki Kültür Varlıklarımızın Restorasyonu ile ilgili
olarak yürütülecek çalışmalarda, strateji geliştirme, restorasyon faaliyetlerini yönlendirme kamu kurum
ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlama görevi TİKA’ya
verilmiştir.
Bu çerçevede gelişmekte olan ülkelerde restorasyon çalışmaları 2008 yılından itibaren hız kazanmıştır.
Hoca Bahauddin Veled Medresesi (Mevlana Evi) Restorasyonu Fizibilite ÇalışmasıMevlana Celalledin-i Belhi Hazretleri, Afganistan’ın Mezar-ı Şerif ili Hoca Golak köyünde babası Hoca
Bahauddin’e ait medrese evde doğmuştur. Anılan medreseye ait olduğu kabul edilen mevcut yapılara
halk tarafından hala büyük saygı gösterilmektedir. Anılan yapılar şu anda yıkık halde bulunmaktadır.
İki ülke arasındaki en büyük kültürel köprü olan ve tüm dünya tarafından büyük saygı gösterilen Hz.
Mevlana’nın doğduğu bu evin restorasyonunu ve kapsamlı çevre düzenlemesi Afganistan’ın yeniden imarı
kapsamında, uluslararası platformdaki çalışmalar dâhilinde, Dışişleri Bakanlığımızca ayrılan Afganistan
İmar Fonu’ndan finanse edilerek TİKA Başkanlığınca gerçekleştirilecektir.
Konuya ilişkin ön fizibilite çalışmaları gerçekleştirilmiş olup, binaların dış etkenlere karşı korunması
ve bina yıkıntılarının yer aldığı alanın çevre duvarı ile çevrilmesi, sema alanı, şadırvan, küçük bir cami,
hediyelik eşya ve kitap satış reyonu, derin su kuyusu açılması ve müştemilatı ile çevrenin aydınlatılmasının
sağlanması ile birlikte binaların bulunduğu bölgeye yaklaşık 2-2,5 km’lik stabilize yolun asfaltlanması
hedeflenmektedir
MevlanaEvi
Diğer taraftan, Sultan’ül Ulema Bahaüddin Veled Medresesinin restorasyonu ve çevre düzenlemesi projesi de Afganistan’da devam eden diğer bir projedir.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
1.5.3.RESTORASYONPROJELERİ
77TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Moğolistan
Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı Uzmanlarının Restorasyon Konusunda EğitimiMoğolistan Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı işbirliğinde yürütülen Moğolistan’daki Türk Anıtları
Projesi’nin (MOTAP) restorasyon çalışmalarında görevli, Kültürel Miras Merkezinden 2 uzmanın 6
ay süreyle İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım
Bölümünde eğitim almaları sağlanmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
TİKA ile Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanlarından oluşan uzman bir heyet, 2009 yılında tüm Arnavutluk’ta incelemelerde bulunmuş ve restore edilebilir eserleri tespit etmiştir. Anılan eserlerin projelendirilmesi ve restorasyonu ile ilgili Protokol, 2010 yılı Şubat ayında TİKA, A.C. Turizm Kültür Gençlik ve Spor Bakanlığı, A.C. Tarihi Eserler Enstitüsü ile A.C. Müslüman Cemiyeti arasında imzalanmıştır.
Bu çerçevede, Arnavutlukta tespit edilen aşağıdaki 12 camiden 5 tanesinin restorasyon projesi ihaleleri yapılmış ve çalışmalar başlatılmıştır. Elbasan Hünkar Camii Elbasan Nazire Camii Korça İmrahorlu İlyas Bey Camii İşkodra Kurşunlu Camii Girokastra Pazar Camii Girokastra Dunavat Camii Vlora Muradiye Camii Preze Kale Camii Kruja Murad Bey Camii Berat Bekarlar Camii Berat Sultan II. Bayezid Camii Berat Kurşunlu Camii
BeratBekarlarCamii ElbasanNazireCamii
PrezeKaleCamii İşkodraKurşunluCamii
78 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Bosna-Hersek
Tarihi Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsünün Restorasyonu1571–1577 yılları arasında Sokullu Mehmet Paşa tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan Vişegrad Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü, 2007 yılında Yeni Zelanda’da yapılan 31. Dünya Mirası Komitesi toplantısında Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmiştir.
Uzmanların yaptıkları inceleme sonucu köprünün ayaklarında hasar oluştuğu tespit edilmiş, bu çerçevede, hidrolojik etüd ve topografik harita yapımı gerçekleştirilmiştir. TİKA, Vişegrad Belediyesi ve Bosna Hersek Milli Anıtları Koruma Kurulu arasında 2007 tarihinde bir protokol imzalanmış olup, köprünün rölöve ve restorasyon çizim projeleri 2009 Kasım ayı sonunda tamamlanmıştır. Restorasyon çalışmaları halen devam etmektedir.
SokulluMehmetPaşa(Drina)Köprüsü
Banya-Luka Ferhadiye Camiinin Rekonstrüksiyonu Ferhadiye Camii, Bosna Sancak Beyi Ferhad Paşa adına 1579 tarihinde Mimar Sinan'ın adı bilinmeyen bir öğrencisi tarafından yapılmıştır. Klasik dönem Osmanlı mimarisinin özelliklerini yansıtan cami, 1993 yılında, Banyaluka'daki diğer camiler gibi, savaş zamanında yıkılmış ve sahası buldozerlerle temizlenmiştir.
Bombalanan Ferhadiye Camiinin rekonstrüksiyon yapımına TİKA tarafından başlanmıştır.
1941yılındaFerhadiyeCamii
79TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Kosgi Mehmet Pasa Camiinin Restorasyonu1619 yılında Kosgi Mehmet Paşa tarafından yaptırılan Kosgi Mehmet Paşa Camii, Mostar şehrinin
en ünlü anıtları arasında yer almaktadır. Savaş sırasında hasar gören cami, 1999 yılında T.C. Kültür
Bakanlığı tarafından restore edilmiştir. Aradan geçen 10 yılın ardından eksik kalan işlerin tamamlanması
amacıyla 2009 yılı Kasım ayı içerisinde uzmanlarca yerinde inceleme yapılmıştır. Projelendirme
çalışmaları devam etmektedir.
Maglay Kurşunlu Camiinin Restorasyonu Osmanlı mimarisinin güzel örneklerinden biri olan Bosna-Hersek’teki Kurşunlu Camii, 1560’ta Kalavun
Yusuf Paşa tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı Dönemi’nden kalma bu önemli eser, Bosna-Hersek’te
ulusal anıt olarak kabul edilmektedir. 2009 yılında Bosna-Hersek Ulusal Anıtları Koruma Komisyonu,
Bosna-Hersek Kültür ve Spor Bakanlığı Federal Ulusal Anıtları Koruma Kurumu ile restorasyon işleri
için işbirliği protokolü imzalanmıştır.
Kurşunlu Camii onarımı için Vakıflar Genel Müdürlüğü ve TİKA tarafından yaklaşık maliyet çalışması
ve ihale dokümanının hazırlanması çalışmaları tamamlanmıştır. 2010 yılı Ocak ayında başlatılan
restorasyon çalışmaları halen devam etmektedir.
Sanski Most Musalla RestorasyonuBosna-Hersek’te Una-Sana kantonu Donji Kamengrad Sanski Most belediyesinde bulunan Musalla, Fatih
Sultan Mehmet’in burada son cuma namazını kıldırdığı yer olması itibariyle tarihi önemi haizdir. Her yıl
bu mekânda Temmuz ayının ilk cuması, fetih şenlikleri yapılmaktadır. Donji Kamengrad’da bulunan ve
taş mihrap, minber ve dört ahşap sütun üzerine kurulu kubbeden oluşan Musalla, Balkanlarda ilk halini
muhafaza etmesi itibariyle tektir. Musallanın çevresindeki duvarın onarımı ile çevre düzenlemesi TİKA
tarafından yapılmış olup, mihrabının onarım ve restorasyonu çalışmaları devam etmektedir.
SanskiMostMusalla
MaglajKursumlıjaCamii
80 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Razgrad Makbul İbrahim Paşa Camiinin Restorasyonu1616 yılında inşa edilen Razgrad Makbul İbrahim Paşa Camii, Bulgarsitan’ın en büyük 3. camisi olup
Osmanlı’nın en güzel klasik eserleri arasında yer almaktadır. Razgrad şehir merkezinde Makbul/Maktul
İbrahim Paşa adına inşa edilmiş olan caminin restorasyonu ihalesi 2009 yılında yapılmıştır. Bulgaristan
tarafınca verilecek izinlerin beklenmesi nedeniyle gecikmeler yaşanmakta olup, işi gerçekleştiren firmaya
ek süre verilmesi kararlaştırılmıştır. Çalışmalar devam etmektedir.
Banyobaşı Camiinin Restorasyonu1566–1567 yılında Kadı Seyfullah tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan ve Osmanlı mimarisinin
bütün özelliklerini bünyesinde taşıyan Banyobaşı Camii, Sofya’nın merkezindeki Cumhurbaşkanlığı,
Başbakanlık ve Meclis binasına yaklaşık 100 metre uzaklıktadır.
Söz konusu caminin restorasyonuna 2010 yılında başlamış olup, çalışmalar devam etmektedir.
BanyobaşıCamii
Tuzi Osmanlı Mezarlığı ve Nizam Camiinin RestorasyonuKaradağ'ın başkenti Podgoritsa'nın ilçesi Tuzi’de bulunan ve 1931 yılında Kadir Gecesi kılınan teravih namazının ardından kapatılan Nizam Camii, 2. Dünya Savaşı yıllarında hasar görerek yıkılmıştır.
Halk arasında Sultan Mehmet Camii olarak da bilinen ve bir bölümü zamanında mektep olarak da hizmet veren Nizam Camii ile çevresinde bulunan Tuzi Osmanlı Mezarlığının yeniden yapılması bölge insanı için önem arz edegelmiştir. Karadağ Müslümanlarının inanışına göre Podgoritsa (Osmanlı kayıtlarında Tepedöven) şehrinin kurucusu olan Fatih Sultan Mehmet’in bölgede şehit olan askerleri, Tuzi’deki mevcut mezarlık alanına defnedilmişlerdir. Bu sebeple burası halk arasında bir kutsiyet kazanmıştır. Bölgedeki Osmanlı hâkimiyeti boyunca eşkıyalarla mücadelede şehit olan askerler ile sonraki yıllarda Karadağ’ın güvenliğini sağlamak üzere mezarlığın hemen yanına inşa edilen kışlada görev yapan ve 1911 yılında Tuzi’de meydana gelen kolera salgınında şehit olan askerler de bu mezarlığa defnedilmiştir.
2000 yılında bölgede yaşayan Müslümanların Nizam Camiini, yeniden eski haline getirilmeye uğraştığı ancak maddi yetersizlikler yüzünden çalışmaların durduğu bilinmektedir. Karadağlı Müslümanların kutsiyet atfettiği bu önemli cami ve mezarlığın restorasyonu TİKA tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bulgaristan
Karadağ
81TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Priştine Fatih Camiinin Restorasyonu
Kosova'da bulunan 800 camiden biri olan ve Fatih Sultan Mehmet'in 1461'de yaptırdığı Fatih Camiinin
restorasyonu 2010 yılında tamamlanmıştır.
Fatih Camii, Kosova’nın en eski camisidir. Priştine halkı, Fatih Camiine “Camii Kebir” (Büyük Cami)
veya Sultan Camii de demektedir. Caminin kubbesi 1960’lı yıllarda bir onarım geçirmiştir. Bu onarımda
caminin kubbe kurşunları değiştirilmiştir.
Priştine’nin eski kent merkezinde bulunan ve 18. yüzyıldan kalan resim süslemeleriyle ünlü olan caminin
açılışı Kosova Başbakanı Sn. Haşim TAÇİ ve Başbakanımız Sn. Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından
yapılmıştır.
PriştineFatihCamii
Prizren Sinan Paşa Camiinin Restorasyonu
Osmanlı döneminden kalan tarihi eserlerden olan Prizren Sinan Paşa Camiinin restorasyon ve çevre
düzenlemesi projesi aslına uygun bir biçimde 2007 yılından bu yana sürdürülmektedir.
SinanPaşaCamii
Kosova
82 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Sultan Murat Türbesi Selamlık Binası Kültür ve Tanıtım Evinin RestorasyonuKosova’da bulunan Sultan Murat Türbesi, 1. Kosova Savaşı’nda Sultan Murat Hüdavendigar’ın şehit
olması üzerine Klasik Osmanlı Mimarisi’nin karakteristiğini yansıtacak biçimde inşa edilmiştir. Osmanlı
Devleti’nin 1912 yılında Balkanlardan çekilmesiyle bakımsız kalan Sultan Murat Türbesi Selamlık
Binası 2004 yılında Türkiye Diyanet Vakfı tarafından restore edilerek misafirhane olarak düzenlenmiştir.
TİKA tarafından 2009 yılında tekrar restorasyonuna başlanan Selamlık Binası, Sultan Murat Türbesini
ziyaret edenlerin Osmanlı Medeniyeti hakkında bilgi edinebilecekleri bir tanıtım ve kültür evine
dönüştürülmüştür. Sultan Murat Türbesi Selamlık Binası Kültür ve Tanıtım Evinin açılışı Kosova
Başbakanı Sn. Haşim TAÇİ ve Başbakanımız Sn. Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından 2010 yılında
yapılmıştır.
SultanMuratTürbesiSelamlıkBinasıKültürveTanıtımEvi
Üsküp Mustafa Paşa Camiinin RestorasyonuÜsküp Kalesinin doğu eteklerinde, şehre hâkim bir tepede inşa edilmiş olan Mustafa Paşa Camii,
günümüzde mevcut konumu itibariyle şehirdeki en ihtişamlı Osmanlı eserlerinden biridir. 15. yüzyılda
Sultan 2. Beyazıt zamanında yaptırılan ve bölgede sosyo-kültürel bağların kuvvetlendirilmesine katkı
sağlayacak Üsküp Mustafa Paşa Camii restorasyonu 2007 – 2010 yılları arasında gerçekleştirilmiştir.
Çevre düzenlemesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Makedonya
ÜsküpMustafaPaşaCamii
83TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Gostivar Saat Kulesinin Işıklandırılması Gostivar şehrinin sembolü olan Saat Kulesi 1566 yılında inşaat edilmiştir. Kule, mimari - sanat özeliklerini bugüne kadar korumuş olup şehrin merkezinde Saat Caminin yanı başında yer almaktadır. Belediye, yerel şirketlerin çabaları ile Saat Kulesinin onarılmasına yönelik dış cephe temizliği ve çevre düzenlenmesi çalışmalarını yapmış olup, kulenin profesyonel bir biçimde aydınlatılması TİKA tarafından sağlanmıştır.
GostivarOsmanlıSaatKulesi
Belgrad Şeyh Mustafa Türbesinin RestorasyonuŞeyh Mustafa Türbesi; Belgrad Kalesinin aşağı tarafına 1783 – 1784 yıllarında altıgen 62 m2 zemin
üzerine planlı olarak kesme taştan inşa edilmiştir. İçten kubbe ile örtülü yapının, dıştan kubbe kasnağı
yüksek ve geniş tutulmuştur. Dört pencere, bir kapı ve bir mihrabiyeden oluşmaktadır. İçinde geç tarihli
bir sanduka da bulunan Türbenin mezar taşı orijinaldir. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Vakıflar Genel
Müdürlüğü işbirliğinde 2007 yılında projelendirme işleri başlatılan Türbenin restorasyonuna 2011
yılında başlanacaktır.
Trablusşam Mevlevihanesinin Restorasyonu
Trablusşam Mevlevihanesi, Lübnan’ın kuzeyinde yer alan ve eskiden hac yolu üzerinde önemli bir
Osmanlı şehri olan Trablusşam’da, 1620 yılında kurulmuştur. Oldukça harap durumda olan yapının
semahane, türbe, haremlik, selâmlık kısımları ve kısmen derviş hücreleri günümüze kadar gelmiştir.
Veled Çelebi, Mevlevihanenin kurucusu olarak Mervî Ahmed Dede’yi gösterir. Tarihi boyunca birçok
ünlü seyyah ve ilim adamı burayı ziyaret etmiştir.
Trablusşam Mevlevihanesinin restorasyon çalışmaları 2010 yılı sonu itibariyle tamamlanma aşamasına
gelmiştir. 2011 yılında kabulü yapılacaktır.
Sırbistan
OrtaDoğuLübnan
84 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Şam Süleymaniye Külliyesinin Restorasyonu
Suriye'nin başkenti Şam'da bulunan ve Mimar Sinan’ın eseri olan Süleymaniye Külliyesinin restorasyonu
projesinin ikinci aşamasına geçilmiştir. İlk aşamada külliyenin çeşitli noktalarına Bilgi İzleme Sistemi
yerleştirilmiştir. Özellikle kubbe ve duvarlarda oluşan hasar tespit edilmiştir. Üçüncü aşamada ise
restorasyon ekibi fiili restorasyona başlayacaktır. 7.000 m2’lik alan üzerinde bulunan Süleymaniye
Camii, Selimiye Medresesi, imarethane ve arasta olmak üzere 4 bölümden oluşan külliyenin en hasarlı
kısmını cami oluşturmaktadır. Kubbesi çökme tehlikesi ile karşı karşıya bulunan Süleymaniye Camiinin
restorasyon çalışmaları devam etmektedir.
Suriye
ŞamSüleymaniyeKülliyesi
85TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Suakin'de Bulunan Osmanlı Gümrük Binası ve 2 Adet Caminin Restorasyonu
Osmanlı döneminde Kızıldeniz’deki dört önemli limandan biri olan Suakin Adası, Port Sudan Limanının
yapılması ile birlikte eski önemini yitirmiş, denizden çıkarılan mercan kayalıklarından inşa edilen binalar
zamanla yıpranarak kullanılmaz hale gelmiştir. Adada bulunan 250’nin üzerinde bina halen kullanılamaz
durumdadır. Tarihsel öneminin yanı sıra harika bir doğal güzelliğe sahip olan adanın Dünya Kültür
Mirası’na alınması için UNESCO nezdinde çeşitli çalışmalar gündemdedir.
Suakin Adası’nda Osmanlı tarafından gümrük binası olarak kullanılan binanın ve iki caminin
restorasyonuna yönelik olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi işbirliğinde
çalışmalar devam etmektedir.
Söz konusu işin ihalesi 2010 Aralık ayında gerçekleştirilmiştir.
SuakinLimanı
AfrikaSudan
86 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2.EKONOMİKALTYAPILARINGELİŞTİRİLMESİ2.1.ULAŞTIRMAVEDEPOLAMA
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
Kabil Şehir İçi Yol Yapımı Afganistan’ın uzun dönem hedefleri içerisinde savaş sebebiyle büyük zarara uğrayan altyapıların
yeniden inşası yer almaktadır. Ekonomik yetersizlikler özellikle Kabil’de altyapı çalışmalarına imkân
vermemektedir. Bu kapsamda Kabil’de şehir içi yollarının asfaltlanması ve köprülü kavşak yapımı
projeleri geliştirilmiştir. Proje kapsamında yolların asfaltlanmasına 2009 yılında başlanmış olup yolların
yerleri ve uzunlukları aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Proje kapsamında şehir içi yolların asfaltlanması
ile köprülü kavşak yapımı işlerinin 2011 yılında tamamlanması hedeflenmektedir. Asfaltlama ve köprülü
kavşak Kabil’in en önemli merkezlerinde yapılmakta olup kavşaktan günde yaklaşık 1,5 milyon insan
yararlanacaktır. Proje şehrin daha modern görünmesine ve trafik akışının daha hızlı sağlanmasına olanak
verecektir. Projede Kabil Belediyesi ile işbirliği yapılmaktadır.
TİKATarafındanYapılmaktaOlanKabilŞehirİçiYolları
De Afganan – Baraki – Nadirye Lisesi yolunun asfaltlanmasına 2009 yılında başlatılmış, çalışmalar 2010
yılı Mayıs ayında tamamlanmıştır.
Baraki Caddesi – De Kepak Kavşağı arasındaki yolun uygulama projeleri hazır olup, Kabil Belediyesi
tarafından yıkım çalışmaları devam etmektedir.
Polis Karakolu – Badambagh, Market Caddesi’nin uygulama projeleri hazır olup, Kabil Belediyesi
tarafından yıkım çalışmaları devam etmektedir.
Taimani Caddesi – Naswan Afgan – Türk Lisesi yolu ve Hisse Dovum Şirpu Camii – Taimani Caddesi
yolların asfaltlanması projesinin yapımına 2010 yılı Temmuz ayında başlanılmıştır.
Mırvays Medanı Köprülü Kavşağı – Darulaman Sarayı Caddesi yolunun Kabil Belediyesi tarafından
kamulaştırma çalışmaları yapılmaktadır.
Mirwais Meydanı – Darulaman Sarayı Arası Köprülü Kavşak projesine 2010 yılı Mayıs ayında başlamıştır.
Kamp Doğan Yolu tamamlanmıştır.
Baraki Caddesi - De Kepak Kavşağı Arasındaki Yol
4. Polis Karakolu - Badambagh (Market Caddesi)
Taimani Caddesi - Naswan Afgan - Türk Lisesi Yolu
Hisse Dovum Şirpu Cami - Taimani Caddesi
Mırvays Medanı Köprülü Kavşağ - Dorulaman Sarayı Yolu
Köprülü Kavşak
Kamp Doğan Yolu
en: 60m. uzunluk:3.6km
en: 40m. uzunluk: 1.52km
en: 10m. uzunluk: 649m
en: 15m. uzunluk: 2.17km
en: 60m. uzunluk: 4.4km
uzunluk: 1.34km
en: 10m uzunluk: 1.17km.
YOL AÇIKLAMA
De Afganan Yolu Projesi uzunluk: 3.15km, en:28m (asfalt kısmı)uzunluk: 910m, en:6.5m
87TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Gürcistan
Mollaoğlu Köyü Köprü Yapımı
Gürcistan Marneuli ilçesi Sadaklı bölgesi Mollaoğlu köyünde derenin köyü ikiye bölmesi sebebiyle
karşıya geçişlerde sıkıntılar yaşanmakta ve acil durumlarda ulaşım sağlanamamaktadır. Düzenli geçişlerin
yapılamadığı, suların yükseldiği zamanlarda köy halkının geçişinin hiçbir şekilde sağlanamadığı köye
köprü yaptırılmış ve köy halkı büyük bir sıkıntıdan kurtarılmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaKaradağ
Berane Kenti Petnjica Köyü Yolunun Yapımı
Berane Askeri Havaalanının Sivil Havacılığa Açılması Kapsamında Fizibilite Çalışması
Karadağ Hükümeti; Sancak bölgesinde bulunan Berane Askeri Havaalanının sivil havacılığa açılması
konusunda yapılacak ön fizibilite çalışmaları için ülkemizden teknik destek istemiştir. Bu amaçla;
Ulaştırma Bakanlığı Limanlar, Demiryolları ve Havaalanları Genel Müdürlüğünden 7 kişilik bir teknik
heyet 14–20 Haziran 2010 tarihleri arasında anılan ülkede fizibilite çalışmalarını yapmışlar ve raporlarını
hazırlamışlardır.
Berane Kenti Petnjica Köyü Yolunun Yapımı
Karadağ'ın Sancak bölgesi şehirlerinden Berane'nin Petnjica köyünde 300 mt’lik yol TİKA tarafından
yaptırılmıştır.
AfrikaEtiyopya
Etiyopya Yol Otoritesi Personelinin Eğitimi
Etiyopya Addis Ababa’da Yol Otoritesi personeline yol üstyapı, üstyapıdaki yol bakımı ve onarımı,
zeminde oluşan hareketler ile yolların yerinde incelenmesi konularında 10–21 Mayıs 2010 tarihleri
arasında yerinde eğitim verilmiştir.
DeAfganan-Baraki-NadiryeLisesiYolu KampDoğanYolu
TaimaniCaddesi-NaswanAfgan-TürkLisesiYoluVeHisseDovumŞirpuCami-TaimaniCaddesi
88 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2.2.İLETİŞİMALTYAPILARININGELİŞTİRİLMESİ
Afganistan TV Personelinin EğitimiAfganistan’ın yeniden imarı kapsamında desteklenen Radyo Televizyon Kurumunun modernizasyonu
ve yeniden yapılandırılması kapsamında temin edilen stüdyo ve yayın teknik ekipmanlarının montajı
tamamlanmıştır.
Söz konusu ekipmanların etkili bir şekilde kullanılabilmesi için Radyo Televizyon Kurumundan 4 kişiye
Süleyman Demirel Üniversitesinde eğitim verilmesi sağlanmıştır.
Vardak Milli Radyosu Personelinin EğitimiAfganistan’ın yeniden imarı kapsamında Vardak ilinde yayın yapması planlanan FM radyo istasyonunun
stüdyo ve yayın sistemlerinin montajı tamamlanarak, imzalanan devir protokolü ile radyo istasyonu
Vardak Valiliğine devredilmiştir.
Vardak’ta kurulan FM radyo istasyonunun etkili bir şekilde faaliyete geçebilmesi için radyo işletmesi,
müzik ve haber programlarının yapımı konusunda 5 kişiye Süleyman Demirel Üniversitesi Radyo-
Televizyon Araştırma ve Uygulama Merkezi bünyesinde faaliyet gösteren Radyo SDÜ’de eğitim verilmesi
sağlanmıştır.
AfganistanVardakMilliRadyosuPersonelininEğitimi
Rah Farda Televizyonu Personelinin Eğitimi ve Ekipman Yardımı
Kabil’de RAİ-Farda Television Network şirketine bağlı olarak yayın yapan Farda Televizyonunun
altyapısının güçlendirilmesi ve kapsama alanının genişletilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan teknik
ekipmanlar Afganistan’a ulaştırılmış ve montajları yapılmıştır.
Proje kapsamında Farda TV’nin yayınlarının Türksat 2 A uydusundan yayınlanması için Türksat A.Ş.
den 3 Mhz yer kiralanması sağlanmıştır.
MerkezAsyaveKafkaslarAfganistan
89TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Azerbaycan
Gürcistan
Kazakistan
Kırgızistan
Özbekistan
Tacikistan
TRT TV Yayınlarının Azerbaycan’da Karasal Vericiler ile Yayımlanması Azerbaycan Cumhuriyeti Haberleşme ve Enformasyon Teknolojileri Bakanlığına bağlı Radyo Televizyon Yayınları ve Uydu İletişim Üretim Birliğine Nügedi, Lerik, Gülüstian ve Poylu’da TV verici ve antenler için yer tahsis kirası, Bakü, Gence ve Danacı’da TV vericileri için yer tahsisi ücreti ile birlikte ortak anten kullanımı ve 7 vericinin enerji harcamaları için destek verilmiştir.
Kafdağı'ndan Ezgiler adlı TV Programının Desteklenmesi “Kafdağı’ndan Ezgiler” adlı TV programının çekimleri 22–30 Mayıs 2010 tarihleri arasında Gürcistan’da yapılmıştır. Gürcistan’ın tarihini, kültürünü ve müziğini tanıtan programın yapımı için destek sağlanmıştır.
Ahıska Gazetesine Teknik Ekipman YardımıDünya Ahıska Türkleri ve Kazakistan Türk Milli Merkezi tarafından desteklenen Ahıska Gazetesine teknik ekipman desteği verilmiştir. Türkçe, Kazakça ve Rusça haftalık yayınlanan gazetede 15 kişi çalışmaktadır.
Kırgızistan Milli Televizyonu ve Radyo Kurumu Genel Müdürlüğü Uzmanlarının EğitimiKırgızistan Milli Televizyonu ve Radyo Kurumu Genel Müdürlüğü uzmanlarına eğitim sağlanmıştır.
Özbek Basın Mensuplarının EğitimiTRT Avaz Koordinatörlüğü tarafından Özbekistan Dışişleri Bakanlığına bağlı Jahon Haber Ajansı, Özbekistan Milli Televizyon Kurumu, Özbekistan Ulusal Haber Ajansı (UZA) çalışanlarından 5 kişiye Türkiye’de uygulamalı eğitim verilmiştir.
HOVAR Milli Haber Ajansının DesteklenmesiTacikistan’ın resmi haber ajansı olan HOVAR Milli Haber Ajansının gelişen enformasyon teknolojilerine uyum sağlamasını desteklemek amacıyla TİKA tarafından ekipman yardımında bulunulmuş, bu kapsamda internet bağlantısı sağlanmış, web sitesi için tercüman görevlendirilmiştir.
90 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Türkmenistan
Türkmenistan Radyo TV Kurumu Kapasite Geliştirme ProgramıTürkmenistan’ın bağımsızlığının ilanından sonra kurulan Türkmenistan Devlet Televizyon ve Radyo Kurumu, “Altın Asır”, “Miras”, “Yaşlık”, “Türkmenistan” ve “Türkmen Avazı” isimleri altında 5 adet televizyon kanalı ile faaliyetlerini sürdürmektedir. Türkmenistan devlet televizyon kanallarının çağın gereksinimlerini karşılayacak düzeye getirilmesi amacıyla Türkmenistan Devlet Televizyon ve Radyo Kurumuna bağlı TV kanallarında çalışan idari ve teknik personele 2010 yılında ülkemizde ve Türkmenistan’da kapsamlı teknik ve idari eğitimler verilmiştir.
BalkanlarveDoğuAvrupaArnavutluk
Tiran Devlet Radyosuna (RTSH) Stüdyo KurulumuEski yayın stüdyosu 1963 yılında Çin tarafından kurulan Tiran Devlet Radyosuna (RTSH) dijital bir yayın stüdyosu kurulumu gerçekleştirilmiştir.
Bosna-Hersek
Drevni List Gazetesine Basım DesteğiBoşnak ve Hırvat toplumları arasındaki ilişkilerin geliştirilmesini desteklemek amacıyla Gazete’nin basımına destek sağlanmıştır
Radyo Bir'e İnşaat-Onarım ve Ekipman DesteğiRadyo Bir’in faaliyet gösterdiği binada ihtiyaç duyulan inşaat işlerinin yapılması ve radyo için ihtiyaç duyulan teknik ekipman temini konusunda destek verilmiştir
Makedonya
Makedonya Radyo Televizyon Kurumunun (MRTV-MTV) DesteklenmesiMakedon, Arnavut, Türk, Roman, Boşnak, Sırp ve Ulah dilinde yayın yapan Makedonya Radyo Televizyon Kurumu (MRTV-MTV) 3. Program Servisi etnik dillerde kamu yararına radyo ve TV yayınları yapmaktadır.
Mevcut ekonomik koşullar ve teknik donanım eksikliğinden dolayı yayın kalitesi oldukça düşen Makedonya Radyo Televizyon Kurumuna (MRTV-MTV) bağlı bir radyo stüdyosunun profesyonel teknik ekipman ile yenilenmesi sağlanmıştır.
MakedonyaRadyoTelevizyonKurumuna(MRTV-MTV)TeknikDestek
91TİKA / Faaliyet Raporu 2010
OrtaDoğuFilistin
AfrikaGineBissau
Nijerya
Filistin Ulusal TV Personelinin Türkiye'de EğitimiFilistin Ulusal Televizyonu tarafından, TV personelinin teknik kapasitesinin arttırılması için bir eğitim
programı düzenlenmesi talep edilmiştir.
Maltepe Üniversitesinin Güzel Sanatlar ve İletişim Fakültesi Dekanlığı işbirliğinde, üniversitenin mevcut
altyapılarını kullanılarak Filistin Ulusal Televizyonu çalışanı 12 kişiye ses, dekor dizayn, arşivleme, ışık
kullanımı konularında eğitim verilmiştir.
FilistinUlusalTVpersonelininEğitimi
Televizyon Kurumuna Teknik Ekipman Desteği Gine Bissau’da kurulma aşamasında olan Televizyon Kurumu için 1 adet kamera aksesuarlarıyla birlikte
alınarak devlet yetkililerine teslim edilmiştir.
Gazeteci ve Bürokratların Türkiye Ziyareti Nijerya Federal Basın ve Enformasyon Bakanlığı ve Nijeryalı üst düzey yöneticilerin, Türkiye'deki çeşitli basın ve yayın kuruluşlarını ziyaret ederek, bilgi alışverişinde bulunmaları ve yerinde inceleme yapmalarına imkân sağlanmıştır.
92 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Medya Destek Projesiİletişim altyapılarının geliştirilmesi amacıyla TİKA tarafından yürütülmekte olan Medya Destek Projesi
kapsamında 2010 yılında maddi yardım sağlanan medya kuruluşları aşağıdaki gibidir:
06 Mayıs 2010 Radyo Haftasına Katılımın Desteklenmesi
TRT Radyo Televizyon Kurumu işbirliğiyle gerçekleştirilen “Türk Dilinde Yayın Yapan Radyolar
Buluşması”na Azerbaycan ve Kazakistan’dan 4’er, Kırgızistan’dan 2, Moldova’dan 3 radyocunun katılımı
TİKA tarafından desteklenmiştir. 06 Mayıs 2010 tarihinde geleneksel olarak yapılan organizasyon
sırasında “Türk Dilinde Yayın Yapan Radyolar Birliği”nin oluşturulması hedeflenmiştir. Etkinlikler,
eğitim seminerleri ile de desteklenerek bilgi alışverişi ve işbirliğinin geliştirilmesi sağlanmıştır.
Bölgesel
93TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2.3.İŞVEDİĞERHİZMETLER
9. Uluslararası Rekabet Ağı Konferansı'na Moğolistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Moğolistan Rekabet ve Tüketici Haklarını Koruma Kurumu Başkanlığının talebi doğrultusunda, 2010
yılında 9.su İstanbul’da yapılan Uluslararası Rekabet Ağı (ICN) Konferansına Moğol uzmanların katılımı
sağlanmıştır.
Özbekistan Standardizasyon Ajansı Uzmanlarının EğitimiTİKA ve Türk Standartları Enstitüsü (TSE) işbirliğinde, Özbekistan Ticaret Odasının “TS EN ISO
9001:2008 Kalite Yönetim Sistemine Göre Belgelendirilmesi” projesinin ilk aşaması olarak Taşkent’te
bir eğitim programı gerçekleştirilmiştir.
Projenin ikinci aşaması olarak Özbekistan Standardizasyon Metroloji ve Belgelendirme Ajansına
(Özstandart) bağlı Taşkent Deney ve Belgelendirme Merkezi ve Cumhuriyet Deney ve Belgelendirme
Merkezi ile Özbek Türk Test Merkezi uzmanları için 10 – 16 Mayıs 2010 tarihleri arasında Gebze’de
bulunan TSE Kalite Kampüsünde bir eğitim programı düzenlenmiştir.
MerkezAsyaveKafkaslarMoğolistan
Özbekistan
2010yılındaEkonomikAltyapılarveHizmetlerSektöründeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliyetlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
94 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
3.ÜRETİMSEKTÖRLERİ3.1.TARIM/HAYVANCILIK/BALIKÇILIK/ORMANCILIK
Ülkemizin tarım, hayvancılık, balıkçılık ve ormancılık alanlarındaki bilgi ve tecrübe birikiminin
paylaşılmasına yönelik olarak bölge ülkelerinden yoğun işbirliği talepleri gelmektedir. TİKA tarafından bu
alanlarda yürütülen projeler ile, üreticilerin kendi adlarına üretim yapabilme kapasitelerinin geliştirilmesi
ve örgütlenmeleri, doğal kaynakların korunması, tarımsal üretimde çeşitlilik ve verimliliğinin artırılması
ve mekanizasyon konusunda ticari zeminin yaratılmasına katkıda bulunulmaktır.
2010 yılında bu sektörlerde gerçekleştirilen proje ve programlardan örnekler aşağıda yer almaktadır.
MerkezAsyaveKafkaslarKazakistan
Ahmet Yesevi Üniversitesi Seracılık Projesi
Kazakistan’da seracılığın geliştirilmesi, seracılık konusunda çiftçilere eğitim verecek bir merkezin
oluşturulması amacıyla TİKA ve Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Rektörlüğü işbirliğinde 100 hektarlık
bir arazi üzerinde 1994 yılında kurulan üniversite yerleşkesinin ağaçlandırılması çalışmaları kapsamında
oluşturulan botanik bahçesi, bugün bölge iklimini etkiler hale gelecek şekilde gelişmiştir. Botanik
bahçesinde 127 türden olmak üzere yaklaşık 50.000 ağaç bulunmaktadır. Bahçeye, TEMA Vakfı ile
ortaklaşa 3.000 adet meşe palamudu dikilmiştir. Bahçe içerisinde ayrıca 12 çeşit gülfidanı yetiştirilmekte,
üzüm bağları, sebze ve buğday üretimi gibi konularda deneme çalışmaları yapılmaktadır. Botanik
bahçesinde yetiştirilen fidanlar, bölge halkına dağıtılmakta, yeşillikler içerisinde bir Kazakistan olmasına
katkı sağlanmaktadır. Bahçede ayrıca 200 m2 büyüklüğünde bir adet ısıtmalı fide üretim serası yapılması
yönünde proje hazırlanmıştır.
Su Ölçümü Dağıtımı ve Etkili Su Kullanımı Projesi
TİKA, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ), Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
Başkanlığı (GAP) ile Kazakistan Tarım Bakanlığı işbirliğinde, “Sınır aşan su havzalarındaki tarım alanları
ile ülke içi tarım alanlarının sulama kanalları vasıtasıyla sulanmasında ortaya çıkan su ölçümü ve dağıtımı
problemlerinin çözümü” konusunda 9 Kazak uzmanın katıldığı eğitim programı 20–24 Eylül 2010
tarihleri arasında Urfa’da gerçekleştirilmiştir.
95TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Kırgızistan
Moğolistan
Tarımsal Rekabet Merkezi Uzmanlarının Eğitimi
Tarım ve Köyişleri Bakanlığımız işbirliğinde, Kırgızistan Tarım Bakanlığı bünyesindeki Tarımsal Rekabet
Merkezi yetkilileri için tarım ürünlerinin güvenliği ve kontrolü, tarım ürünlerin fiyat analizleri ve
denetimi konularında 21–25 Haziran 2010 tarihlerinde ülkemizde bir eğitim programı düzenlenmiştir.
Moğolistan’da Modern Seracılığın Geliştirilmesi Projesi
Moğolistan Devlet Tarım Üniversitesi işbirliğinde başlatılan proje çerçevesinde, Tarım Üniversitesinin
araştırma sahasına 250m² alanda, tamamı çift çam kaplama, merkezi sisteme bağlı ısıtma sistemli,
nemlendirme-sisleme, sulama, gölgeleme otomasyon sistemli Moğolistan iklim şartlarına göre
dizaynedilmiş, kolay iklim kontrolü sağlanabilen aynı zamanda farklı sebze çeşitleri ve süs bitkileri
üretimi ve araştırmalarına uygun bir seranın yapımına başlanmıştır.
Sera, ülkenin en büyük üniversitelerinden biri olan ve 9.000 öğrencinin eğitim gördüğü Moğolistan
Ziraat Üniversitesine bağlı Agrobiyoloji Fakültesi öğrencilerinin lisans, lisansüstü ve doktora çalışmaları
için araştırma ve deneme yapabilecekleri bir eğitim merkezi konumunda olacaktır. Ayrıca seracılık
yapmak isteyen Moğol çiftçi ve yatırımcılar için de bir eğitim merkezi olarak faaliyet gösterecektir.
Seranın yapımının yanı sıra anılan üniversitenin öğretim üyeleri ve lisansüstü öğrencilerine Türkiye’de
seracılık konusunda kısa süreli eğitimler verilmektedir.
96 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Özbek Çiftçilerin EğitimiÖzbekistan Tarım ve Su İşleri Bakanlığı, Çiftçileri Destekleme Fonu ve yerel yönetimler işbirliğinde
yürütülen proje çerçevesinde 2009 ve 2010 yıllarında 150 Özbek bürokrat, uzman ve çiftçi ülkemize
davet edilmiştir. Konuları Özbek makamlarınca belirlenen inceleme gezileri 12 kişilik gruplar halinde ve
8 gün süreli olarak gerçekleştirilmiştir.
Bugüne kadar, Antalya, Adana, Mersin, Isparta, İzmir, Aydın ve Bursa illerinde düzenlenen inceleme
gezileri sırasında konuk heyetler, meyve ve sebze yetiştiriciliği, hasat sonrası muhafaza, seracılık, çiftçi
örgütlenmesi, fidan yetiştiriciliği, meyve ve sebze işleme ve paketleme konularında ülkemiz tecrübelerini
yerinde inceleme fırsatı bulmuşlardır. 2011 yılında projenin devam etmesi öngörülmektedir.
Özbekistan’da Modern Seracılığın Geliştirilmesi Projesi
Özbekistan’da seracılığın geliştirilmesi, seracılık konusunda çiftçilere eğitim verecek bir merkezin
oluşturulması amacıyla Özbekistan Tarım Bakanlığına bağlı Özbekistan Tarımsal Mekanizasyon ve
Elektrifikasyon Enstitüsü arazisine 5 dekar alana modern bir sera kurulmuştur. Kurulan sera üstü
naylon, yanları polikarbon, doğalgaz ısıtmalı, nemlendirme-serinletme, sulama, gübreleme, gölgeleme
ve havalandırma bilgisayarlı otomasyon sistemli, aynı zamanda en az 3 çeşit farklı sebze çeşidi üretimini
sağlayacak şekilde projelendirilmiş ve yapılmıştır. TİKA tarafından tamamlanan ve Özbekistan’da
türünün tek örneği olan tesiste ülkede sera kurmayı planlayan çiftçi ve kuruluşlara yönelik kısa süreli
eğitimler verilmektedir. Proje ile, Özbekistan’da çağdaş seracılığın geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Seraya bugüne kadar Özbekistan’ın çeşitli vilayetlerinden 400’den fazla çiftçi, yerel yönetici ve yabancı
heyetler ziyarette bulunmuştur. Sera kurmak isteyen Özbek çiftçiler heyetler halinde gelip modern sera
konstrüksiyonu ve serada ürün yetiştirme konusunda bilgi almıştır.
Özbekistan’da halen modern sera yapımı konusunda çalışmalar devam etmektedir. TİKA tarafından
yapılan serayı inceleyip bu tarz da sera yapmak isteyen firmalar 2009 ve 2010 yıllarında ülkemize
inceleme gezileri düzenlemiş, sera inşaatı yapan ve malzemesini üreten firmalar, tohum üreticileri, tarım
ilaçları ve gübre üreticileri ile görüşmelerde bulunarak iş bağlantıları yapmışlardır.
Özbekistan
Özbekistan'daModernSeraKurulması
97TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Özbekistan'da Arıcılığın Geliştirilmesi ProjesiÖzbekistan’da arıcılığın geliştirilerek arı ve bal ürünleri üretiminin artırılması amacıyla Özbekistan
Bakanlar Kurulu tarafından 2009–2011 Arıcılık Sektörünün Geliştirilmesi Programı hazırlanmış ve bu
kapsamda özel işletme, çiftlik ve orman çiftliklerinde arı ailelerinin çoğaltılması, yeni istihdam yerlerinin
açılarak halkın gelirinin arttırılması ve iç piyasanın kaliteli bal ürünlerine olan ihtiyacının karşılanması
ana hedefiyle bir çalışma başlatılmıştır.
Bu çerçevede Türkiye’de Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsünde 8 Özbek uzmanın katıldığı 15 gün süreli
bir eğitim programı gerçekleştirilmiştir.
Eğitim Programı kapsamında Ordu’ya gelen Özbek heyete, arıcılık hakkında hem teorik, hem de
uygulamalı olarak eğitim verilmiştir.
Özbekistan'da Kavak Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi ProjesiÖzbekistan Tarım ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğümüz ile TİKA işbirliğinde
“Özbekistan’da Kavak Ağacı Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi” hayata geçirilmiştir. Program
kapsamında Çevre ve Orman Bakanlığı İzmit Kavak Araştırmaları Enstitüsüne bağlı uzmanlar
Özbekistan’a bir inceleme gezisinde bulunmuş, kavak dikim-kontrol faaliyetlerini içeren bir eğitim
programını uygulayarak 9 Özbek uzmana eğitim vermişlerdir.
Türkmenistan
Türkmenistan’da Badem Ceviz Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi ProjesiTürkmenistan’ın tarım üretimi buğday ve pamuk yetiştiriciliğine dayanmaktadır. Türkmenistan tarımının
yeni ürünlerle çeşitlendirilmesi ve ülkede yabani olarak yetişen, düşük verimli ve piyasa değeri olmayan
ceviz ve badem ağaçlarının verim ve kalitesinin artırılarak, kırsal ve dağlık bölgelerde yaşayan insanların
gelirlerinin artırılması hedefiyle uygulamaya konulan proje kapsamında badem ve ceviz aşılama, fidan
yetiştiriciliği, gübreleme, sulama gibi konularda eğitim verilmiştir. Proje kapsamında Türkmenistan’da
badem ve ceviz fidanlığı kurulmuş olup örnek badem ve ceviz bahçesi kurulumu çalışmaları devem
etmektedir. Bu proje kapsamında görevlendirilen 4 uzman tarafından 50’ye yakın Türkmen uzman ve
çiftçiye eğitim verilmiştir.
Türkmenistan’daFidanYetiştiriciliğininGeliştirilmesi
98 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Yumurtacı Hibrit ve Ebeveynlerin Türkmenistan'da Üretilmesi Projesi
“Yumurtacı Hibrit ve Ebeveynlerin Türkmenistan’da Üretilmesi Projesi” kapsamında 2009 yılında
Türkmenistan’a nakledilen 22.500 adet damızlık yumurtadan Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü
uzmanları gözetiminde alınan 14.361 adet sağlam civciv, ilk aşılama ve bakımlarının ardından Tecen
Etraf S.A. Niyazov Çiftçiler Birliğindeki Tavukçuluk İşletmesine teslim edilmiştir. Söz konusu civcivlerin
cinsiyet ayrımları, sağlık kontrolleri ve gelişmeyen civcivlerin ayıklanması işlemleri; piliçlerin 16 haftalık
yaşa gelmelerinden itibaren inaktif 3’lü karma ve çiçek aşılarının yapılması; gagalarının düzeltilmesi,
piliçlerin civciv kümesinden alınarak yumurtlama kümesine nakledilmesi işlemleri 18–26 Ocak 2010
tarihinde 2 uzmanın görevlendirilmesiyle tamamlanmıştır. Damızlık kümesine nakledilen tavuklar
%90’nın üzerinde yumurta verimine ulaşmış ve bu yumurtalar kuluçka makinesine konularak ilk hibrit
civciv çıkışı 5 Mayıs 2010 tarihinde sağlanmıştır.
YumurtacıHibritveEbeveynlerinTürkmenistan’daÜretilmesi
Bosna – Hersek’te Hayvancılığın Geliştirilmesi Projesi
Bosna – Hersek’te halkın gelir kaynaklarının artırılmasına ve üretime katkıda bulunmak amacıyla,
faydalanıcı ailelerin tespit edilerek, inek hibe edilmesi planlanmıştır. Projeden faydalanması düşünülen
aileler ön hazırlık yapmaları için yönlendirilmiş, kendilerinden hayvanlar için ahır hazırlamaları
istenmiştir.
2010 yılında TİKA tarım ve hayvancılık projeleri uzmanlarından oluşan bir teknik heyet proje ortakları
ile görüşmüş ve halkın hazırlıklarını tamamlamasını sağlamıştır. Srebrenitsa, Bujim, Prozor, Glamac,
Praca, Tuzla ve Novi Travnik yerleşim birimlerinde uygulanan proje çerçevesinde, 140 adet gebe süt ineği
25 Temmuz 2010 tarihinde yapılan törenle ihtiyaç sahibi köylülere dağıtılmıştır.
BalkanlarveDoğuAvrupaBosna-Hersek
99TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Moldova’da Bodur Meyve Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi ProjesiMoldova Cumhuriyeti Tarım ve Gıda Bakanlığı, Kişinev Meyvecilik Araştırma Enstitüsü işbirliği
ile hazırlanan projede, meyvecilik alanında ülkemiz tecrübelerinin Moldova tarafına aktarılması
hedeflenmiştir. Meyvecilik alanında işbirliğinin geliştirilmesi, karşılıklı uzman ve araştırma materyali
değişimi, kısa süreli eğitimler, Kişinev’de örnek bir bahçe kurulması ve Moldova’da meyvecilik sektörüne
ve dolayısıyla ülke ekonomisinin gelişimine destek sağlanması amaçlanmıştır.
Proje kapsamında Kişinev Meyvecilik Araştırma Enstitüsü bünyesinde 10 dekar elma, 10 dekar
armut olmak üzere toplam 20 dekarlık meyve bahçesinin her türlü teknik donanımı tamamlanarak
Moldovalı yetkililere teslim edilmiştir. Moldova’lı uzmanlar teorik ve pratik eğitimlerini Türkiye’de
tamamlamışlardır.
Moldova
AfrikaCibuti
3 Adet Balıkçı Teknesi Hibesi Yeterli ve sürdürülebilir gıda üretimine erişmiş, nüfusun sosyoekonomik refahına katkı sağlamış bir
tarım sektörü ve tarım sektörünün ulusal ekonomiye en etkili biçimde katkısını sağlama ilkelerine sahip
Cibuti Ulusal Tarım Master Planı TİKA tarafından hazırlanarak Cibuti’de bir ilk gerçekleştirilmiştir.
4 farklı dilde hazırlanan Cibuti Ulusal Tarım Master Planı; tarımsal gelişim planlaması, doğal kaynak
envanteri çıkarılması, tarım performansının gözden geçirilmesi ile ilgili öğelerin yanı sıra bu kapsamdaki
potansiyel problem, fırsatlar ve tehditlerle ilgili değerlendirmeleri de içermektedir.
Cibuti Ulusal Tarım Master Planı, Cibuti’ye yardım etmek isteyen donör kuruluş ve ülkelerin istifade
ettiği yegâne kaynak durumundadır. Bu proje kapsamında ülkenin en önemli geçim kaynağının balıkçılık
olduğu tespit edilmiş ve ekipman yetersizliğine sahip balıkçılık sektörü TİKA tarafından üç adet modern
balıkçı teknelerinin hediye edilmesi ile desteklenmiş, sürdürülebilir bir üretimin ve gıda temininin önü
açılmıştır.
Dışişleri Bakanlığı ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı işbirliğinde Cibuti Tarım Bakanlığına hibe edilen 3
adet teknenin İzmir’den Cibuti’ye nakliyesi de TİKA tarafından sağlanmıştır.
CibutiHükümetine3AdetBalıkçıTeknesiHibesi
100 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Komorlar’da Patates Üretiminin Geliştirmesi Projesi “Afrika Tarım Kalkınma Programı” çerçevesinde “Komorlar’da Patates Üretimini Geliştirme Projesi”ni
başlatmak üzere Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğüne bağlı Niğde
Patates Araştırma Enstitüsü ile işbirliği ile geniş kapsamlı bir proje uygulamaya konmuştur.
3 yıllık bir programa dayandırılan projenin protokolü imzalanarak, etüt çalışmalarına başlanılmıştır.
Ayrıca, Komor Birliği tarafından projenin gerçekleştirilmesinde görevli koordinatör atamasını yapılmış
olup, projeye fiili olarak 2011 yılı ortalarında başlanacaktır.
Kongolu Balıkçılık Uzmanlarının Eğitimi Kongolu balıkçılık ve tarım uzmanlarından oluşan beş kişilik heyet, 14–20 Mayıs 2010 tarihleri
arasında, Türkiye’nin balıkçılık alanındaki tecrübe ve birikimlerinden yararlanmak maksadı ile ülkemize
bir çalışma ziyaretinde bulunmuşlardır. Yine Kongo Cumhuriyeti’ne bilgi aktarmak üzere, Tarım
Bakanlığı uzmanlarının 16–20 Ağustos 2010 tarihlerinde Kongo Cumhuriyeti’ne bir çalışma ziyareti
gerçekleştirmeleri sağlanmıştır.
TÜSEP 3. Aşama Eğitim ProgramıTarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Sudan Tarım ve Ormancılık Bakanlığı arasında “Tarım Alanında Teknik,
Bilimsel ve Ekonomik İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır. Bu çerçevede, Sudan’a yönelik verilen tarımsal
eğitimin 3’üncüsü olan (TÜSEP III) kapsamında TİKA-TİGEM işbirliği ile 01–21 Mayıs 2010 tarihleri
arasında Sudanlı 100 uzman TİGEM işletmelerinde eğitim programına katılmıştır.
Özbekistan ve Türkmenistan’da Antepfıstığı Yetiştiriciliğin Geliştirilmesi ProjesiÖzbekistan ve Türkmenistan’daki iklim ve toprak koşullarının müsait olması ve büyük alanlarda yabani
antepfıstığı ağaçlarının bulunmasına rağmen, her iki ülkede de bu ürünün yetiştiriciliği ekonomik
olarak yapılamamaktadır. Bu gerekçe ile başlatılan projede, ülkemizin antepfıstığı yetiştiriciliği, işlenmesi
ve pazarlanması konusundaki tecrübelerinin Özbek ve Türkmen tarafına aktarılması, antepfıstığı
yetiştiriciliğinin her iki ülkede de ekonomik hale gelmesi, kırsal alanda yaşayan insanlar için yeni gelir
kaynakları oluşturulması ve böylece bölge ekonomisinin gelişmesine katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Proje kapsamında 32 Özbek ve Türkmen çiftçiye teorik ve pratik eğitim verilmiş, bunun yanı sıra,
Türk uzmanlar bu ülkelere giderek yerinde meslektaşlarını eğitmişlerdir. Ayrıca, proje süresince gerekli
olan tüm teknik ekipman TİKA tarafından sağlanmış; Özbekistan ve Türkmenistan’da birer koleksiyon
bahçesi, fidanlık ve eğitim merkezinin kurulmasına yardımcı olunmuştur.
Komorlar
Kongo
Sudan
Bölgesel
101TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Aral Havzasında Tarım Sistemlerinin Geliştirilmesi ProgramıÖzbekistan ile Kazakistan arasında yer alan Aral Gölü Havzası’nda özellikle 1960’lı yıllardan sonra
uygulanan yanlış sulama politikaları, Amuderya ve Sırderya nehirlerinin taşıdığı suyun Aral Gölüne
varışının engellenmesi ve küresel ısınmanın etkisiyle kuruması sonucu göl yatağında biriken tuzun
rüzgar yardımıyla geniş alanlara dağılması, çevredeki tarım alanlarına ciddi zararlar vermiştir.
Özbekistan’a bağlı Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti’nde Aral Gölü’nün kuruması ile meydana
gelen çevresel felaketin sonuçlarının en aza indirilmesi, sürdürülebilir bir kalkınma ve gıda güvencesi
sağlanması, halkın temel geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılık alanında bölgeye yönelik projelerin
geliştirilmesi ve hayata geçirilmesini teminen başlatılan 5 yıllık program çerçevesinde 6 ayrı projenin
yürütülmesi planlanmıştır:
Modern Sulama Sistemlerinin Uygulanması ve Yayılmasının Teşvik Edilmesi
Tarım Toprağının Korunması ve Islahına Yönelik Yeni Yöntem ve Teknolojilerin Geliştirilmesi,
Yayılması ve Uygulanmasının Sağlanması,
Küçük Tarımsal İşletmelerin Altyapılarının Güçlendirilmesi
Toprak, Su ve Bitki Analiz Laboratuarlarının Altyapılarının Geliştirilmesi
Aral Gölü Havzası’nda Yem Bitkileri Yetiştiriciliğinin Geliştirmesi
Çiftçi Örgütlenmesinin Geliştirilmesi
Bölgenin gelişmesine dönük uygulanacak bu projelerin fizibilite çalışmaları 2010 yılında başlatılmış
olup halen devam etmektedir.
3.2.TİCARET
Serbest Bölgeler Kurulması Konusunda Uzman EğitimiSerbest bölgelerin işletilmesi konusunda Türkiye’nin birikim ve tecrübelerinin Tacikistan’a aktarılmasını
teminen, Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından 04–10 Ekim 2010 tarihleri arasında İstanbul ve Antalya
illerindeki serbest bölgelerde bir eğitim programı düzenlenmiştir. Söz konusu eğitim ve inceleme
programına katılan 8 kişilik (5 gün) heyetin İstanbul – Antalya arası ulaşım ve konaklama giderleri
TİKA tarafından karşılanmıştır.
Eğitim ve inceleme programlarıyla Tacikistan’da, ihracat için yatırım ve üretimi artırmak, yabancı
sermaye ve teknoloji girişini hızlandırmak, ekonominin girdi ihtiyacını ucuz ve düzenli bir şekilde
temin etmek ve dış finansman ve ticaret imkânlarından daha fazla yararlanmak için serbest bölgelerin
işletilmesi amaçlanmaktadır.
SerbestBölgelerEğitimProgramı
MerkezAsyaveKafkaslarTacikistan
102 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı Uzmanların EğitimiTİKA ile Dış Ticaret Müsteşarlığı işbirliğinde 9-10 Haziran 2010 tarihlerinde, Türkmenistan’da,
Türkmenistan Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı uzmanlarına yönelik olarak bir eğitim
programı düzenlenmiştir.
Programda uluslararası ticaret kanunları, Dünya Ticaret Örgütü’ne üyelik hazırlıkları ve KOBİ’lerin ve
girişimciliğin ülke ekonomileri ve ihracattaki önemi ile ihracatta pazarlama yöntemleri anlatılmıştır.
Türkmenistan’ın en önemli ticaret partneri olan Türkiye ile ekonomik ve ticari alanlarda işbirliğinin
gelecek dönemde artarak devam edeceği beklenmektedir. Halen inşaat, müteahhitlik sektöründe
oldukça faal olan Türk şirketleri, özellikle Aşkabat şehrinin yeniden inşasında, doğal gaz çevrim
santrallerinin yapımında vb. konularda önemli projeler gerçekleştirmektedirler. Dolayısıyla her türlü
inşaat malzemesinin yanı sıra çeşitli gıda ve sanayi ürünlerinin Türkmenistan’a ihracatı mümkündür.
"Global Ekonomide Kosova’nın Konumu" Konulu Konferansın Desteklenmesi
“Global Ekonomide Uluslararası Trendler ve Kosova’nın Konumu” konulu konferans 14 Ekim 2010
tarihinde TİKA’nın katkıları ile Kosova Türkiye Ticaret Odası tarafından Priştine’de düzenlenmiştir.
Konferansın amacı bir yandan global ekonomilerdeki uluslararası trendleri ortaya koymak, öte yandan
global ekonomilerin yerellere bakış açısını ve atfedilen önemi tespit etmektir. Bu çerçevede Kosova’nın
konumu ve muhtemel önemi vurgulanmaya çalışılarak, izlenecek ekonomi politikaları konusunda bir
güzergâh önerisinin ortaya atılması amaçlanmıştır.
GlobalEkonomideKosova’nınKonumuKonferansı
Türkmenistan
BalkanlarveDoğuAvrupaKosova
103TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Türk Cumhuriyetleri Eğitim Programına Katılımın Desteklenmesi Ülkemizin ekonomisi ve dış ticaretinin tanıtılması, Türk ihracatçısı için yeni pazarlar yaratılması ve
Türkiye’nin ekonomik ve ticari ilişkilerinin geliştirilmesine katkı sağlanması amacıyla, Dış Ticaret
Müsteşarlığı ile TİKA işbirliğinde 31 Mayıs – 13 Haziran 2010 tarihleri arasında Ankara’da “Türk
Cumhuriyetleri Eğitim Programı” düzenlenmiştir. 26 uzmanın katıldığı toplantılar 10 gün sürmüştür.
Bölgesel
2010yılındaÜretimSektörlerindeGerçekleştirilenBölgeselProjeveFaaliyetlereÜlkelerdenGelenKatılımcıSayıları
104 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
EKLER EK-1. ÜLKELER BAZINDA PROJE LİSTELERİ
EK-1.1. MERKEZ ASYA VE KAFKASLARAFGANİSTANAZERBAYCANGÜRCİSTANKAZAKİSTANKIRGIZİSTANMOĞOLİSTANÖZBEKİSTANPAKİSTANTACİKİSTANTÜRKMENİSTAN
105TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI AFGANİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
6. Afganistan Ulusal Proje ve Bilim Olimpiyatları'nın Desteklenmesi
7. Uluslararası Çocuk Bilim Olimpiyatı'nın Desteklenmesi
Afgan Okullarında Tercüman Görevlendirmesi
Afgan Öğrencilerin Polis Akademisinde Eğitimi
Afganistan Genelinde 23 Adet Okulun Tefrişi
Afganistan’da Çok Programlı Teknik Lise Proje Çizimi ve Bina İnşası
Behsud ve Narh İlçelerinde Toplam 32 Sınıflık 2 Adet Okulun İnşası
Belh İli Mezar-ı Şerif Merkezi Nur-i Huda Halk Eğitim Merkezinin Donanımı ve Çevre
Düzenlemesi
Belh İli Mezar-ı Şerif Merkezi'nde Yatılı Kız Lisesi Kompleksinin Proje Çizimi
Celalabad İli Nangarhar Lise Binası ve Müstemilatı İnşası
Çak İlçesi 16 Sınıflık Ömer Faruk Okulunun İnşası
Kabil Askeri Lisesi Kompleksinin İnşası ve Tefrişi
Kabil Blok 13 Lisesinin İnşası
Kabil Blok 7 Lisesinin İnşası
Kabil Devlet Üniversitesi Gazetecilik Bölümünün Donanımı
Kabil Devlet Üniversitesi Türkoloji Bölümünün Proje Çizimi ve İnşası
Kabil İli Teymeni Bölgesi'nde 16 Sınıflık İlkokul İnşası
Kabil Sürekli Eğitim Merkezi (SEM) Proje Çizimi ve İnşası
Penşir Dara Lisesinin İnşası
Saripul İli Gosfendi Lisesi Bina ve Müştemilatının İnşası
Semengan İli Sultan İlçesi Kız Lisesinin İnşası
T.C. Habibe Kadiri Kız Lisesinin İşletimi
AFG
ANİSTA
N
106 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
TİKA Tarafından Yaptırılan 15 Adet Okulun Tefrişi
Vardak İli Behsud-1 İlçesi Pai Hilmand Okulunun İnşası ve Çevre Düzenlemesi
Vardak İli Jagatu İlçesi Klanda Jagatu Lisesinin İnşası ve Tefrişi
Vardak İli Narh İlçesi Bandi Çak Şuhada Abpran Okulunun İnşası
Vardak İli Tarım Meydan-ı Şehir Merkez Tarım Meslek Lisesi Ek Binasının İnşası ve Tefrişi
Vardak İlinde Toplam 28 Sınıflı 3 Adet Okul İnşası
Sağlık
Afgan Sağlık Uzmanlarının "Güvenli Annelik ve Neonatal Resüsitasyonu" Alanlarında Eğitimi
Afganistan’da Sağlık Birimlerinin İşletilmesi
Belh ve Cevizcen Sağlık Müdürlükleri Sağlık Personelinin Türkiye Stajı
Cevizcan İlinden 8 Doktorun Süleyman Demirel Üniversitesinde Eğitimi
Çak İlçesi Şah Kalandar BHC Klinik İnşası
Daymirad İlçesinde BHC Klinik Binası ve Müştemilatı İnşası
Kabil Atatürk Çocuk Hastanesine Akaryakıt Desteği
Kuzey Vilayetlerine Tam Teşekküllü 9 Adet Ambulans Hibesi
Meymene Afgan-Türk Ebe Eğitim Merkezinin Kurulması
Şıbırgan Hastanesi Çocuk Cerrahisine 1 Adet Ameliyathane İnşası
Şıbırgan ve Meymene Devlet Hastanesine Tıbbi Cihaz Hibesi
Tahar İli Hazar Sumuç İlçesinde CHC Kliniği İnşası
Uluslararası Ortopedi ve Travmatolojide Tartışmalı Güncel Konular Sempozyumu'na
Afganistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Vardak İli Behsud İlçesi Marak ve Rakul Köylerinde CHC Klinik Binaları ve Müştemilatlarının
İnşası
Vardak İli Behsud-1 İlçesi Frahlam CHC Kliniğinin İnşası
Vardak İli Daymirdat İlçesi Mehran BHC Klinik ve Müştemilatı İnşası
Vardak İli Meydan- Şehir Hastanesi Çocuk Bölümünün Onarımı
Vardak İli Sangi Şanda ve Dahani Gormap BHC Kliniklerinin İnşası
Vardak Kliniklerine Lojman İnşası
Su ve Sanitasyon
Andhoy İlçesi Guzer-i Öç Tepesi Ahalisi Su Deposuna Malzeme Temini
Vardak İli Meydan-ı Şehir Merkezi Ulusal Emniyet İl Müdürlüğünde (NDS) Su Deposu ve
Nizamiye Binasının İnşası
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Afganistan Bağımsız Reform ve Sivil Hizmetler Komisyonunun (ABİRSHK) Kapasite
Geliştirme Programının Desteklenmesi
Afganistan ve Orta Asya Ülkelerine Yönelik Uyuşturucu İle Mücadele Eğitimi
107TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Vardak İli Hâkim ve Savcılarının Eğitimi
Vardak İli Meydan-ı Şehir'de Şura Salonu, Çevre Duvarı ve Müştemilatının İnşası ve Donanımı
Diğer Sosyal Hizmetler
Âşık Mahsuni Şerif ’i Anma ve 1. Uluslararası Hacı Bektaşi Veli Ozanları Şölenine Afganistan'dan
Katılımın Desteklenmesi
Hac ve Evkaf Bakanlığına Kitap Basımı Desteği
Hoca Bahauddin Veled Medresesi (Mevlana Evi) Restorasyonu Fizibilite Çalışması
Kırgız Türkleri Sekizinci Pamir Şöleni'ne Afganistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Kutlu Doğum Haftası Bilgilendirme Kitapçığının Basımı
Sultan’ül Ulema Bahaüddin Veled Medresesinin Restorasyonu ve Çevre Düzenlemesi
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
De Afganan – Baraki – Nadiriye Lisesi Arasındaki Caddenin Asfaltlanması
Kabil İli Hisse Dovum Şirpur Camii-Taimani Caddesi ve Taimani Caddesi Naswan Yolunun
Asfaltlanması
Kabil Şehir İçi Yol Yapımı
Mirvais – Darulaman Sarayı Arasında Köprülü Kavşak İnşası
Tahar İli Kökçe Köprüsünün İnşası
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
Afganistan TV Personelinin Eğitimi
Rah Farda Televizyonu Personelinin Eğitimi ve Ekipman Yardımı
Vardak Milli Radyosu Personelinin Eğitimi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Sanayi
Organize Sanayi Parkı İnşası Fizibilitesi
ÇOKLU/ÇAKIŞAN SEKTÖRLER
Diğer Çoklu Sektörler
Cevizcan İli Akça İlçesinde Çocuk Parkının Proje Çizimi
Mezar-ı Şerif İli Afgan-Türk Dostluk Parkının İnşası
İNSANİ YARDIMLAR
Cevizcan İli Valiliğine 100 Adet Çadır Hibesi
Vardak İline Acil Battaniye Yardımı
Vardak Jagatu İlçesine Acil Gıda Yardımı
Vardak ve Semangan İllerine Acil Gıda Yardımı
108 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI AZERBAYCAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Azerbaycan Araştırma ve Eğitim Ağlarının Geliştirilmesi Projesi
Azerbaycan Çocuk Teşkilatı Yasamal Rayon Şubesine Isıtma Sisteminin Kurulması
Azerbaycan Diller Üniversitesine Simültane Tercüme Laboratuarı Sistemi Kurulması
Azerbaycan Otomasyon Sistemleri Öğretmenlerin Eğitimine Katılım Desteği
Azerbaycan Turizm Eğitim Projesi
Bakü Azerbaycan Diller Üniversitesi Mütercim-Tercümanlık Fakültesi Müfredatının
Geliştirmesi Projesi
Bakü Devlet Üniversitesi Sosyal Bilimler ve Psikoloji Fakültesinde Elektronik Kütüphane
Kurulması
Kafkas Üniversitesi Yaz Staj Programı
Nahçivan Devlet Üniversitesine Bilişim Desteği
Savaş Mağduru Ailelerin Çocuklarına Bilgisayar Kursu Düzenlenmesi
Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Semineri'ne Azerbaycan'dan
Katılımın Desteklenmesi
Sağlık
17. Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi'ne Azerbaycan'dan Katılımın Desteklenmesi
Bakü Çocuk Nöroloji Hastanesi Doktorlarının Hacettepe Hastanesinde Eğitimi
Cumhuriyet Psikiyatri Hastanesinden Psikiyatri ve Rehabilitasyon Psikologlarının Türkiye
Stajı
Çocuk Nörolojisi Uzmanlarının Gazi Üniversitesi Stajı
Down Sendromlu Kişiler Birliğine Destek
Milli Onkoloji Hastanesi Uzman Doktorlarının Eğitimi
AZE
RBAYC
AN
109TİKA / Faaliyet Raporu 2010
Nahvıcanlı Doktor ve Hemşirelerin Türkiye Stajı
Şemkir Bölge Hastanesi Doktorlarının Türkiye Stajı
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
2. Uluslararası Hukuk Kongresi'nin Desteklenmesi
Azerbaycan Milli Bankasının Uzmanlarının Eğitimi
Bişkek'te Düzenlenen Global Mali Kriz Konferansı'na Azerbaycan'dan Katılımın
Desteklenmesi
Türk Dili Konuşan Parlamenterler Asamblesi (TÜRKPA) Genel Sekreterliği Personelinin
TBMM'de Eğitimi
Diğer Sosyal Hizmetler
24.Uluslararası Yunus Emre Sempozyumu'na Azerbaycan’dan Katılımın Desteklenmesi
A.C. Engelliler Cemiyeti Yasamal Rayonu Şubesine Malzeme Desteği
Asya Diyalogu İçtimai Birliğinin Azerbaycan Şubesinin Desteklenmesi
Güney Kafkasya’da İstikrar ve İşbirliğini Arttırma Konferanslarının Desteklen mesi
Karacaoğlan Aşıklar Bayramı'na Azerbaycan'dan Katılımın Desteklenmesi
Küreselleşme Sürecinde Kafkasya ve Orta Asya Kongresi'nin Desteklenmesi
Nevruz Kutlamalarına Türkiye'den Katılım Sağlanması
Özürlü Çocuk ve Gençlere İş Merkezi Kurulması
Yeni Hayat İnsani ve Sosyal Destek İçtimai Birliğine Musiki Ekipmanı Desteği
Yunus Emre Türbesinin Restorasyonu
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
TRT TV Yayınlarının Azerbaycan’da Karasal Vericiler ile Yayımlanması
Türk Cumhuriyetleri Bilişim ve Ortak Terimler Alanında İşbirliği Forumunun Desteklenmesi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Sanayi
Dünya Verimlilik Kongresi'ne Azerbaycan'dan Katılımın Desteklenmesi
110 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI GÜRCİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Acara Bölgesi Meslek Edindirme Kursları
Dilbilimi Enstitüsü Konferansı'na Gürcistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Karatekle Köyü Okulu Isıtma Sisteminin Yapımı
Tiflis 31. Kamu Okulunun Onarımı
Tiflis Siyasal Bilgiler Okulu Gelişmekte Olan Sivil Toplum ve Siyasal Kültür Uluslararası
Sempozyumuna Katılım Desteği
Sağlık
Acara Çakvi Sağlık Merkezinin Onarımı ve Ekipman Desteği
Acara Keda Sağlık Merkezinin Onarımı ve Ekipman Desteği
Acara Özerk Bölgesi Hulo Sağlık Merkezinin Onarımı
Kanserle Mücadele Vakfı Doktor ve Hemşirelerinin Türkiye Stajı
Su ve Sanitasyon
Gori Rieti Köyünde 1 Adet Artezyen Kuyusu Açılması
Diğer Sosyal Hizmetler
23 Nisan Etkinliklerine Gürcistan'dan Katılımın Desteklenmesi
5. Uluslararası Ağrı Dağı Efsanesi Festivali'ne Gürcistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Gürcistan Gardabani Derneği Kültür ve Eğitim Merkezine Teknik Ekipman Desteği
Gürcü Sanatında Türkiye Konulu Çalışmaya Bütçe Desteği
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
Mollaoğlu Köyü Köprü Yapımı
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
" Kafdağı'ndan Ezgiler" Adlı TV Programının Desteklenmesi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Tarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık
Vashlovani Koruma Alanı Portatif Radyo Sistemi Kurulması Çalışmalarının Desteklenmesi
GÜRCİSTA
N
111TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI KAZAKİSTAN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Çimkent İlahiyat Meslek Yüksekokulunun Donanımı ve Tefrişi Eğitim-Öğretimde Kalite ve Üretim Konulu Uluslararası Konferansın Desteklenmesi Kazakistan Ahıska Türkleri Okulunun İnşası Kazakistan Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencilerinin Türkiye Stajı Kuzey Kazakistan’da Bölgesel İnşaat İşçiliği ve Turizm Mesleki Eğitim Merkezi KurulmasıSağlık Sağlık Turizmi Tanıtım Organizasyonu Kapsamında Uzman Eğitimiİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Kazakistan Ankara Büyükelçiliğinin Desteklenmesi Kazakistan Cumhuriyeti Yüksek Mahkeme Yetkilerinin Türkiye Ziyareti Türk Dünyası Uluslararası Şehircilik Kurultayının Desteklenmesi Türkiye Tanıtım Merkezinin Kurulması Uluslararası Polis Eğitimi Projesi Kapsamındaki Eğitim ProgramlarıDiğer Sosyal Hizmetler 2. Bölgesel Orta Asya Araştırmaları Konferansı'na Kazakistan'dan Katılımın Desteklenmesi Arslan Baba Türbesinin Restorasyonu İhlas Gençlik Vakfının Donanımı Kazakistan Yazarlar Birliği ve Diyalog Avrasya Uluslararası Gençler Forumunun Desteklenmesi Nevruz Kutlamaları Kapsamında Türk Çadırı Kurulması ve Konser Düzenlenmesi TASAM Türk-Asya (CICA) Konferansı'na Kazakistan'dan Katılımın Desteklenmesi TÜRK-PA Heyeti Türkiye Eğitim Programı'na Kazakistan'dan Katılımın Desteklenmesi TÜRK-PA KUP Güreş Turnuvası'na Kazakistan'dan Katılımın DesteklenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Ahıska Gazetesine Teknik Ekipman Yardımı Medya Destek ProjesiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Ahmet Yesevi Üniversitesi Seracılık Projesi Su Ölçümü Dağıtımı ve Etkili Su Kullanımı Projesi
KAZA
KİSTA
N
112 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI KIRGIZİSTAN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Celalabad Bölgesinde Verilen Dikiş-Nakış Kursuna Ekipman Desteği Cengiz Aytmatov Kırgız-Türk Lisesinin Tefrişi Doktora Tezi Basımı Narın Devlet Üniversitesi Türk Kültür Merkezinin Donanımı ve Tefrişatı Narın İli Subakocoyev Lisesinin Spor Salonunun İnşası ve Tefrişi Oş Devlet Üniversitesi Araşan SBE İlahiyat Fakültesinin Donanımı ve Tefrişatı Yüksek Öğretim Kurumunun DonanımıSağlık K.C. Hastanelerine Elektrokardiyografi Cihazı Hibesi Kalp Cerrahisi ve Organ Nakli Enstitüsü Personelinin Türkiye Stajı Oftalmoloji Kongresi'ne Kırgızistan'dan Katılımın Desteklenmesi Protez Ortopedi Ürünleri Devlet Kurumu Doktorlarının Eğitimi İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Antimonopol Siyaseti ve Rekabeti Geliştirme Ajansı Uzmanlarının Eğitimi Devlet Arşivleri Bilgisayar Programının Güncellenmesi Maliye Bakanlığı Personelinin Eğitimi Vergi ve Harçlar Komitesi Uzmanlarının EğitimiDiğer Sosyal Hizmetler 19 Mayıs Türk Dünyası Gençlik Buluşması'nın Desteklenmesi Ahıska Türklerinin Evlerinin Onarımı Birinçi Kadam Vakfı Yetimhanesinin Donanımı Bursa'da Düzenlenen Gençlik Şöleni'ne Kırgızistan'dan Katılımın Desteklenmesi K.C.'nin Bağımsızlığının 19.Yılı Kutlamalarının Desteklenmesi Orta Asya'da Barış İçinde Birlikte Yaşama Kültürü Konulu Uluslararası Forumunun Desteklenmesi Sosyal Güvenlik Fonu Uzmanlarının EğitimiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Medya Destek Projesi ÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Tarımsal Rekabet Merkezi Uzmanlarının EğitimiİNSANİ YARDIMLAR İç Karışıklıklar Nedeniyle Verilen Acil Yardımlar
KIRGIZİSTA
N
113TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI MOĞOLİSTAN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim 25. Zihinsel Engelliler Okulu Kütüphanesinin Onarım ve Donanımı Bayan Ulgi 4. Okulunun Donanımı ve Bilgisayar Laboratuarı Kurulumu Mesleki Eğitim Denetçilerine Eğitim Desteği Milli İstihbarat Akademisine Türk Dili Laboratuarı Kurulumu Moğolistan Milli Kütüphanesine Malzeme Desteği Okul Kütüphanelerine Kaynak Kitap Temini Selenge Valiliğine Spor Malzemesi Hibesi Türkçe Eserler Bölümünde Yerel Personel GörevlendirilmesiSağlık Bayangol Belediye Hastanesine Ekipman Desteği Belediyeler Birliğine Protez Yardımı Hastane Merkez Diş Polikliniğinin Onarım ve Donanımı Sağlık Taraması ProjesiSu ve Sanitasyon Emelt ve Hurgan Mahallelerinde 1’er Adet Su Kuyusu Açılması Tuv Vilayeti, Bayanchman İlçesinde Su Kuyusu Açılmasıİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Adli Tıp Uzmanlarının Eğitimi Afet ve Acil Durum Yönetimi Eğitimi Vergi Genel Müdürlüğü Uzmanlarının Bandrol Konusunda EğitimiDiğer Sosyal Hizmetler 9. Uluslararası Rekabet Ağı Konferansı'na Moğolistan'dan Katılımın Desteklenmesi Bayan Ulgi Fazilet Derneğinin Donanımı Dornogobi Huzur Evine Ekipman Desteği Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı Uzmanlarının Restorasyon Konusunda Eğitimi Orhun Müzesi Teşhir - Tanzim Projesi Ulan Batur'da Düzenlenen Bir Konser Etkinliğinin DesteklenmesiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Moğolistan’da Modern Seracılığın Geliştirilmesi Projesi Olağanüstü Devlet Komisyonuna Ot ve Hayvan Yemi YardımıÇOKLU/ÇAKIŞAN SEKTÖRLERDiğer Çoklu Sektörler Ulan Batur, Ankara Caddesi Çevre DüzenlemesiİNSANİ YARDIMLAR 17. Muhtarlığa Çadır Hibesi Yoksul Aile ve Öğrencilere Erzak Dağıtımı
MOĞOLİST
AN
114 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI ÖZBEKİSTAN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Bankacılık ve Maliye Akademisi Öğrencilerinin Eğitimi Bilgi ve Danışmanlık Merkezi 30 Adet Dikiş Makinesi Hibesi Burs Desteği Taşkent Ulugbek Lisesi Konferans Salonunun Tefrişi ve OnarımıSağlık 2. Neonatoloji ve Perinatoloji Kongresi'ne Özbekistan'dan Katılımın Desteklenmesi Acil Tıbbi Yardım Merkezi Sağlık Personelinin Türkiye Stajı Andican ve Nemngan Sağlık Projeleri Kapsamında Özbek Doktorların Stajı Özbek Sağlık Personelinin Türkiye Stajı Özbekistan’da Plastik Cerrahi Operasyonları Özbek-Türk Kemik İliği Nakil Merkezi Kurulması Kapsamında Uzman Eğitimi Özbekistan Sağlık Bakanlığına Aşı Hibesi Taşkent Çocuk Sağlığı Enstitüsü Yeni Doğan Servisinin İnşası, Donanımı ve Personelinin EğitimiSu ve Sanitasyon Özbekistan'da Temiz İçme Suyuna Erişim Projeleri Kapsamında ECOSAN'a ve 8 Yerel Yönetime Teknik Malzeme Hibesi İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Maliye Bakanlığı Uzmanlarının EğitimiDiğer Sosyal Hizmetler "Yüksek Maneviyat Yenilmez Güç" Adlı Kitabın Basımı İşitme Engelliler Okullarının Donanımı Uluslararası Klasik Türk Edebiyatında Biyografi Sempozyumu'na Özbekistan'dan Katılımın DesteklenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Bilgi ve İletişim Ajansının Toplantısının Desteklenmesi Bilişim Zirvesi'ne Özbekistan'dan Katılımın Desteklenmesi Özbek Basın Mensuplarının Eğitimiİş ve Diğer Hizmetler Özbek Cumhurbaşkanlığı Ödülü İçin Teşebbüs Yarışmasının DesteklenmesiBankacılık ve Finans Özbekistan Zorunlu Trafik Sigortası Heyetinin İnceleme ZiyaretiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık 4. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi'ne Özbekistan'dan Katılımın Desteklenmesi Aral Havzasında Tarım Sistemlerinin Geliştirilmesi Projesi Özbek Çiftçilerin Eğitimi Özbekistan Ürün Piyasası Araştırmaları Merkezi Heyetinin İnceleme Ziyareti Özbekistan'da Arıcılığın Geliştirilmesi Projesi Özbekistan'da Kavak Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi Özbekistan’da Modern Seracılığın Geliştirilmesi ProjesiSanayi Özbekistan Standardizasyon Ajansı Uzmanlarının Eğitimi Özbekistan Tekstil İnceleme Heyetinin İnceleme Ziyareti
ÖZB
EKİSTA
N
115TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI PAKİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Numl Üniversitesi Türkçe Bölümünün Onarımı ve Tefrişatı
PAKTÜRK Eğitim Kurumları Türkçe Yaz Okulu için Gelen Öğrencilere Ulaşım Desteği
Su ve Sanitasyon
Hayber Pakhtunkwa Eyaletinde 4 Adet Su Kuyusu Açılması
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Polis Eğitimi İşbirliği Projesi
Uyuşturucu ile Mücadele Eğitimi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Sanayi
3. Girişimcilik ve KOBİ Destekleme Yönlendirme Komitesi Toplantısı'na Pakistan'dan
Katılımın Desteklenmesi
İNSANİ YARDIMLAR
Sel Felaketi Kapsamında İnsani YardımPAKİSTA
N
116 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI TACİKİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Dangara Nahiyesi 4 nolu Okulu Ek Bina İnşası, Onarımı ve Donanımı
Dünya Bilim Olimpiyatları'na Tacikistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Fen Bilimleri Olimpiyatları'na Tacikistan'dan Katılımın Desteklenmesi
İmam-ı Azam Tacik İslam Enstitüsüne Bilgisayar Laboratuarı Kurulumu
Matbaacılık ve Kitap Dizaynı Eğitimi
Mesleki Eğitim Merkezi Kurulması
Sağlık
Onkoloji Bilim Merkezi Bünyesinde Çocuk Onkoloji Merkezi Kurulması
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Devlet İstatistik Komitesinin Yeniden Yapılandırılması
Uzman Personelin Uyuşturucu İle Mücadele Konusunda Eğitimi
Diğer Sosyal Hizmetler
Aile Konferansı'na Tacikistan'dan Katılımın Desteklenmesi
Tacikistan Yazarlar ve Şairler Birliğinin Türkiye Ziyareti
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
HOVAR Milli Haber Ajansının Desteklenmesi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Ticaret
Serbest Bölgeler Kurulması Konusunda Uzman Eğitimi
TACİKİSTA
N
117TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI TÜRKMENİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Rodoguna Meslek Edindirme Kurslarının Desteklenmesi
Turizm Öğrencilerinin Türkiye Stajı
Sağlık
Türkmen Doktorların Türkiye Stajı
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
İstatistik Alanında İşbirliği Projesi
Maliye Bakanlığı Uzmanlarının Eğitimi
Türkmen-Özbek Sınırındaki Farap Sınır Kontrol Kapısının Güçlendirilmesine Destek Projesi
Diğer Sosyal Hizmetler
3. Uluslararası Avaza Dostluk Diyarı Adlı Çocuk Festivali'nin Desteklenmesi
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
Türkmenistan Radyo TV Kurumu Kapasite Geliştirme Programı
Bankacılık ve Finans
Merkez Bankası Uzmanlarının Eğitimi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Tarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık
Strese Dayanıklı Bitki Türlerinin Yetiştiriciliği Fidanlığının Kurulması
Türkmenistan Tohumculuk Sektörünün Geliştirilmesi Projesi
Türkmenistan’da Badem Ceviz Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi
Yumurtacı Hibrit ve Ebeveynlerin Türkmenistan'da Üretilmesi Projesi
Ticaret
Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı Uzmanların Eğitimi
TÜRKMEN
İSTA
N
118 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
EK-1.2.BALKANLARVEDOĞUAVRUPA
ARNAVUTLUKBOSNA-HERSEKKARADAĞKOSOVAMAKEDONYAMOLDOVASIRBİSTANUKRAYNA
ÜLKESELDAĞILIM
119TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI ARNAVUTLUK PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Arnavutluk Genelinde Türkçe Kursları Düzenlenmesi Burrel İli Baz İlçesi Gjerg Kastrioti Okulunun Onarımı ve Donanımı İşkodra Haxhi Sheh Shamia Lisesine Eğitim Materyali Desteği Kamez Bulçesh i Ri Okulunun Tefrişi Prrenjas/Librazhd, Gose/Kavaja ve Elbasan Şehirlerinde Bulunan Öğrenci Yurtlarının Donanımı Puke ve Peshkopi Şehirlerinde Bulunan Öğrenci Yurtlarının Donanımı Tiran, İşkodra ve Dures'da Bulunan Öğrenci Yurtlarının DonanımıSağlık Tiran 3 No'lu Uzman Polikliniği Doktorlarının Türkiye Stajı Tiran Üniversitesi Çocuk Diyaliz Merkezine Tıbbi Ekipman Desteği Tiran Üniversitesi Tıp Fakültesi Bünyesinde Bilimsel Araştırmalar Merkezi Kurulması Kapsamında Uzman Doktor Desteği Vlora Bölge Hastanesi Kan Bankasının Desteklenmesi ve Tıbbi Cihaz Hibesi Yeni Doğan Sağlığı Konusunda Kapasite Geliştirme ve Teknik Destek Projesi Kapsamında Doktor Stajı ve Hastane Donanımı Yoğun Bakım Üniteleri Modernizasyonu Kapsamında Tıbbi Ekipman Desteği Arnavutluk Devlet Arşivlerinin Modernizasyonu Emniyet Genel Müdürlüğü Personelinin Terörle Mücadele Konusunda Eğitimi Kalimash Tünel Yangınları Eğitimi Uluslararası Polis Eğitimi İşbirliği ProjesiDiğer Sosyal Hizmetler Balkan Dil Kültür ve Medeniyet Sempozyumu'na Arnavutluk'tan Katılımın Desteklenmesi Bektaşi Türbesinin Tezyinatı Uluslararası Balkan Kongresi'ne Arnavutluk'tan Katılımın DesteklenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Tiran Devlet Radyosuna (RTSH) Stüdyo KurulumuÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Organik Tarımı Geliştirme ProjesiTurizm Arnavutluk Turizm Mevzuatının Geliştirilmesi Çalışmaları
ARNAVU
TLUK
120 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI BOSNA – HERSEK PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim El Sanatları ve Meslek Edindirme Projesi Novi Travnik Sultan Fatih Anaokulunun İnşası Orta Bosna Kantonunda 7 Adet Okul OnarımıSağlık Konjic Hastanesinin Onarımıİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Bosna – Hersekli Polislerin Uluslararası Polis Eğitimi Projesi Kapsamında Eğitimi Gorazde Belediyesine Su Pompası ve Kurutma Cihazı HibesiDiğer Sosyal Hizmetler Banya-Luka Ferhadiye Camiinin Rekonstrüksiyonu Bosna – Hersekli Semazenlere Konya'da Semazenlik Eğitimi Bosna – Hersekli Uzmanlarının "Tarihi Yığma Yapıların Onarımı ve Güçlendirme Yöntemleri" Konusunda Eğitimi Drajevici'de Spor Tesisi Yapımına Ekipman Desteği EUFOR Barış Gücü Sosyal Etkinliklerinin Desteklenmesi Gönül Köprüsü Projesi Konjik 10.Uluslararası Halk Oyunları Festivalinin Desteklenmesi Kosgi Mehmet Pasa Camiinin Restorasyonu Maglay Kurşunlu Camiinin Restorasyonu Novi Travnik İslam Birliğine Yardım Novi Travnik İslam Kültür Merkezinin İnşası Osmanlı'dan Günümüze Bosna-Hersek Adlı Sempozyumunun Desteklenmesi Prusac Şehitliğinin Restorasyonu Radost Zivota Yaşam Sevinci Derneğine Ekipman Desteği Sanski Most Musalla Restorasyonu Tarihi Konjic Köprüsünün Restorasyonu Tarihi Sokullu Mehmet Paşa (Drina) Köprüsünün RestorasyonuEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Drevni List Gazetesine Basım Desteği Radyo Bir'e İnşaat-Onarım ve Ekipman DesteğiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Bosna – Hersek’te Hayvancılığın Geliştirilmesi Projesi Kaçuni Entegre Organik Arıcılık ProjesiÇOKLU/ÇAKIŞAN SEKTÖRLERDiğer Çoklu Sektörler Sürdürülebilir Kalkınma Sempozyumuna Destek Sağlanması
BOS
NA-HER
SEK
121TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI KARADAĞ PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim
Çetinye Şehri Zagorkaivanovic Anaokulunun Onarım ve Tefrişi
Godiyevo Köyü Şükriye Mecedoviç İlköğretim Okulu Ek Bina İnşası
Karadağ Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi
Karadağ Medrese Yurdunun Tefrişi
Karadağ Medresesi Öğrencilerinin Türkiye Ziyaretinin Desteklenmesi
Karadağ Medresesinde Kütüphane Kurulumu
Karadağ Medresesine Su Kuyusu İnşası
Karadağ Üniversitesi Tarih Enstitüsü Ek Binasının Onarımı
Plevle Mihailo Zugiç Okulu Isıtma Sisteminin Yapımı
Rojaye 30 Eylül Lisesinin Onarımı ve Donanımı
Türkçe Öğrenen Karadağlı Öğrencilerin Türkiye Eğitim Ziyaretinin Desteklenmesi
Sağlık
Çetinye Danilo I Hastanesine Tıbbi Cihaz Hibesi
Rojaye Devlet Hastanesi Jinekoloji Bölümünün Onarımı ve Teknik Ekipman Desteği
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Karadağ Emniyet Genel Müdürlüğü ve AGİT Karadağ Misyonu Türkiye Eğitimi
Diğer Sosyal Hizmetler
"Osmanlı Arşivlerinde Karadağ Tarihi " Konulu Araştırmalarının Desteklenmesi
Boşnak Müslüman Forumu İçin Kitapçık Basımı
Çetinye Osmanlı Devleti Dönemi Elçilik Binasının Tadilatı
Fatih Sultan Mehmet Camiinin İnşası
Horizonti Derneğine Ekipman Desteği
Karadağ Türk Dostluk Grubu Sempozyumu'nun Desteklenmesi
Tuzi Osmanlı Mezarlığı ve Nizam Camiinin Restorasyonu
Uluslararası Ressam Kolonisinin Desteklenmesi
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
Berane Askeri Havaalanının Sivil Havacılığa Açılması Kapsamında Fizibilite Çalışması
Berane Kenti Petnjica Köyü Yolunun Yapımı
KARADAĞ
122 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI KOSOVA PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Eğitim Müfredaatınının Geliştirmesi Projesi Gilan Alaaddin Medresesinin İnşası İpek’de Bulunan 1 Öğrenci Yurdunun Tefrişatı İslam Araştırmaları Fakültesi ve Priştine Alaaddin Medresesinin Donanımı Kosova Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi Mamuşa İlköğretim Okulunun Çevre Düzenlemesinin Yapılması Mesleki Eğitim Projesi Prizren Alaaddin Lisesinin Onarımı Prizren Türk Dili ve Kültürü Eğitim Merkezinin Donanımı Prizren’de Bulunan 2 Öğrenci Yurdunun Donanımı Yakova ve Prizren'de Yurt Donanımı ve TefrişiSağlık 49. Yıllık Psikiyatri Toplantısı'na Kosova'dan Katılımın Desteklenmesi Priştine Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesinin Onarımıİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Anayasa Mahkemesinin Kurumsal Kapasitesinin Geliştirilmesi Hâkim ve Savcı Adaylarının Eğitimi Kosova İslam Birliği Merkezinin DonanımıDiğer Sosyal Hizmetler "Arşiv Belgelerinde Kosova ve Osmanlı Devleti” Adlı Kitabın Basımı "Global Ekonomide Kosova’nın Konumu" Konulu Konferansın Desteklenmesi “A Culture of Peaceful Coexistence” Adlı Kitabın Basımı. 23 Nisan Kosova Türkleri Milli Bayramının Desteklenmesi Adem Yaşari Film Projesi Kosova Körler ve Görme Engelliler Derneğinin Desteklenmesi Priştine Fatih Camiinin Restorasyonu Prizren Mehmet Terzi Camiinin Restorasyonu Prizren Sinan Paşa Camiinin Restorasyonu Sultan Murat Anma Etkinliklerinin Desteklenmesi Sultan Murat Türbesi Selamlık Binası Kültür ve Tanıtım Evinin Restorasyonu Türk Minyatür ve Koreografi Sanat Sergisinin Desteklenmesi Uğur Böceği Çocuk Tiyatrosunun DesteklenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Medya Destek ProjesiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Tarımsal Kapasitenin Geliştirilmesi Programıİnşaat İnşaat Ürünleri Standardizasyon Eğitimi
KOSO
VA
123TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI MAKEDONYA PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim 21 Aralık Türkçe Eğitim Günü Etkinliklerinin Desteklenmesi ADEKSAM Öğrenci Yurdunın Desteklenmesi Aşağı Koliçan Mustafa Kemal Atatürk İlköğretim Okuluna Ulaşım Desteği Ensar Kültür Yardımlaşma Derneği Öğrenci Yurtlarının Desteklenmesi İlkokul Öğrencilerine Kitap Desteği İştip İ.H. Lisesine Eğitim Malzemeleri, Donanım ve Ulaşım Desteği Kalkandelen'de Öğrenci Yurdu İnşası ve Yurdun İşletme Giderlerinin Karşılanması Karbintsi Belediyesi Kılavuzlu Köyü Okulunun İnşası Kırçova Belediyesi Sande Şteryoski İlköğretim Okulunun Onarımı Lipkova'da 3 Adet İlköğretim Okulunun Onarımı Makedonya Genelinde Türkçe Kursları Verilmesi Üsküp Tefeyyüz İlköğretim Okulunun Onarımı Vrapçişte İlköğretim Okulunun TefrişiDiğer Sosyal Hizmetler “Osmanlı Yönetiminde Makedonya” Sergisinin Desteklenmesi 2. Türk Filmleri Haftası'nın Desteklenmesi Arnavut Kültür Merkezi Çalışma Ofisinin Donanımı El Sanatları ve Meslek Edindirme Kurslarının Desteklenmesi Gostivar Belediyesi Saat Kulesinin Işıklandırması İstikbal Derneği Binasının Onarımı ve Tefrişi Radanya Mahmut Paşa Camii ve İshak Çelebi Paşa Camii Restorasyon Projelerinin Bilimsel İncelemesi Üsküp Mustafa Paşa Camiinin Restorasyonu Yahya Paşa Camiinin Pencerelerinin Değiştirilmesi Yörük Festivalinin DesteklenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Makedonya Radyo Televizyon Kurumunun (MRTV-MTV) Desteklenmesi Makedonya Zirai-Tarımcılık Gazeteciler Birliği MEDIA PLUS İnceleme Gezisi Medya Destek ProjesiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Orman Yangınlarıyla Mücadele İçin Ekipman Desteği
MAKED
ONYA
124 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI MOLDOVA PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim
Gagavuz Yeri Kıpçak Belediyesine Spor Malzemesi Hibesi
Komrat Atatürk Kütüphanesi Kurulması ve Desteklenmesi
Komrat Güneşçik Kreşinin Bahçe Duvarının Yenilenmesi
Milli İstihbarat Akademisine Türk Dili Laboratuarı Kurulumu
Sağlık
5 Adet Ambulans Hibesi
Beşgöz Sağlık Ocağının Onarımı
Gagavuz Yeri Çadır Lunga Hastanesine 1 Adet Jeneratör Hibesi
Gagavuz Yeri Vulkaneşti Bölge Hastanesinin Onarımı
Su ve Sanitasyon
Çadır Lunga İçme Suyu Projesi
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Asociata Motivatie Din Moldova Derneğine Araç Hibesi
Gagavuz Yeri Kültür Bakanlığına Hibe Edilen Otobüs İçin Takograf Alımı
Moldova Ankara Büyükelçiliğinin Desteklenmesi
Moldova Dışişleri Bakanlığının Kurumsal Kapasitesinin Geliştirilmesi
Moldova İstatistik Eğitim Programı
Diğer Sosyal Hizmetler
"Gagavuz Folklorü Antolojisi" Adlı Kitabın Basımı
Bender Kalesinin Restorasyonu Kapsamındaki Fizibilite Çalışmaları
Görme Engelliler Bilgilendirme ve Rehabilitasyon Merkezi Yatakhanesinin Tefrişi
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
Medya Destek Projesi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Tarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık
Moldova Hayvancılık Projesi Etüd Çalışması
Moldova’da Bodur Meyve Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi
MOLD
OVA
125TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI SIRBİSTAN PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Novi Pazar Devlet Üniversitesi Ek Binasının Onarım ve Donanımı
Vrbas 4 Temmuz Meslek Lisesinin Onarımı
Sağlık
Belgrad Üniversitesi Doktorlarının Türkiye Ziyareti
Diğer Sosyal Hizmetler
Belgrat Şeyh Mustafa Türbesinin Restorasyonu
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
Askeri Havaalanlarının Sivil Havaclığı Açılması Projesi
İş ve Diğer Hizmetler
Belgrad Dizayn Haftasının Desteklenmesi
ÜRETİM SEKTÖRLERİ
Sanayi
Tutin Sanayi ve Ticaret Bölgesi Projesinin Çizimi
SIRBİSTA
N
126 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI UKRAYNA PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
3. Türk Dünyası Sosyologlar Birliği Kurultayı'na Ukrayna'dan Katılımın Desteklenmesi
Kaminka Öğrenci Yurdunun Donanımı ve Eğitim Desteği
KÖC Eğitim Altyapısının İyileştirmesi Programı Kapsamında Okul İnşa, Onarım ve
Donanımları
Tiflis'te Düzenlenen Uluslararası Bilim Olimpiyatları'na Ukrayna'dan Katılımın Desteklenmesi
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Ukrayna Ekonomi Bakanlığı Uzmanlarının Eğitimi
Diğer Sosyal Hizmetler
2. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kongresi'ne Ukrayna'dan Katılımın Desteklenmesi
Kırım Tatar Kültür Merkezinin İnşası
Sanat Pınarı Sergisinin Desteklenmesi
Ukrayna-Türkiye Kültür İlişkileri ve 7. Uluslararası Gagavuz Sempozyumu Bildirilerinin Basımı
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İletişim Altyapılarının Geliştirilmesi
Medya Destek Projesi
UKRAYN
A
127TİKA / Faaliyet Raporu 2010
EK-1.3.ORTADOĞU
FİLİSTİNSURİYEORTADOĞU,DİĞERÜLKELER
ÜLKESELDAĞILIM
128 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI FİLİSTİN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Birzeit Üniversitesi Medya Bölümüne Bilgisayar Laboratuarı Kurulması ve Bölümün Tefrişi Cenin Al Khansa Kız Okulunun Donanımı Cenin Türk Okulunun Donanımı Filistin İslam Araştırmaları Merkezi Çalışanlarına Yönelik Osmanlıca Kursunun Desteklenmesi Filistinli Öğrencilere Burs Desteği Gazze Ummah Üniversitesinin Donanımı ve Kitap Desteği Kalkilya Belediyesi Okullarının Tefrişi Kalkilya Türk Okulu İnşası ve Donanımı Kudüs Müftülüğü Kuran ve İslam Araştırmaları Fakültesinin Donanımı Kudüs Nurul Hüda Okuluna İlave Kat İnşası ve Ekipman Hibesi Kudüs Zekaat Komitesi Yaz Kampının Desteklenmesi Nur Al Ain Körler Okulu Yaz Kampının DesteklenmesiSağlık Beit Enan Sağlık Merkezine Ekipman Desteği El Halil Samua Belediyesi Sağlık Kliniğinin İnşası Filistinli Yaralıların Türkiye'de Tedavisi Gülümseyen Çocuklar Projesi Jahalin Arapları Sağlık Kliniği Ekipman Desteği Kudüs Kızılay Hastanesine Ekipman Desteği Tubas Türk-Filistin Dostluk Hastanesinin İnşasıSu ve Sanitasyon Gazze Şeridi İçme Suyu Altyapısının İyileştirilmesi Projesi Kapsamında Gazze Katı Atık Yönetimi Konseyine Yedek Parça Teminiİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Eriha Polis Eğitim Merkezine Ekipman Desteği Filistin Gümrük ve Gelir İdaresine Destek Filistin Polis Teşkilatının Yeniden Yapılandırılması Projesi Filistin Sayıştay Başkanlığını İle Sayıştay Başkanlığının "Kamu Denetimi" Konusundaki İşbirliği Çalışmalarının Desteklenmesi Diğer Sosyal Hizmetler 23 Nisan Şenliklerine Filistin'den Katılımın Desteklenmesi 3. Filistin Kültür Haftası Çalışmalarının Desteklenmesi Al Amari Mülteci Yaz Kampının Desteklenmesi Asayil Hayır Derneğine Ekipman Desteği Filistin Çalışma Bakanlığı Eğitim Faaliyetlerinin Desteklenmesi FUY Sosyal İşler Bakanlığı Çocuk Merkezlerine Ekipman Desteği Housh Kandahın (Osmanlı Binası) Restorasyonu Kudüs Harem-i Şerif Zincirlikubbe Çinilerinin Yapım ve Onarımı Kudüs Tarihi Mirası İhya ve İslam Araştırmaları Merkezinin Onarımı ve Merkeze Ekipman Hibesi Kudüs Yusufiye Mezarlığı Duvarının İnşası Mescid-i Aksa Çinilerinin YenilenmesiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Filistin Ulusal TV Personelinin Türkiye'de Eğitimi
FİLİST
İN
129TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI SURİYE PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Halep Üniversitesinde Teknoloji Sınıfı Kurulması
Sağlık
Estetik Cerrahi Projesi
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
Milli Amme İdaresi Uzmanlarının Eğitimi
Diğer Sosyal Hizmetler
Devlet Arşivleri Uzmanlarının Tarihi Vesikalar Konusunda Eğitimi
Halep Adliye Camiinin Restorasyonu
Şam Süleymaniye Külliyesinin Restorasyonu
SURİYE
130 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
ORTA DOĞU, DİĞER ÜLKELER2010 YILI ORTA DOĞU, DİĞER ÜLKELER PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim
Irak - Iraklı Öğrencilere Eğitim Desteği
Irak - Iraklı Türkmen Öğrencilerin Türkiye Stajı
Yemen - Yemen Meslek Lisesinin Tefrişi
Sağlık
Irak - Bağdat Al Razi Hastanesinin İnşası
Irak - Erbil Nanakly Hastanesi Doktorlarının Türkiye Ziyareti
Irak - Iraklı Hastaların Türkiye'de Tedavisi
Lübnan - Al Birah Beldesindeki Sağlık Ocağına 1 Adet Ambulans Hibesi
Lübnan - Filistin Mülteci Kamplarına Sağlık Desteği ve Belgesel Çekimi
Lübnan - Sayda Şehri Türk Travma ve Rehabilitasyon Hastanesinin İnşası ve Donanımı
Su ve Sanitasyon
Lübnan - Aidamoun, Kwashra Beldeleri ile Al-Birre Beldelerinde Su Hattı İnşası
Diğer Sosyal Hizmetler
Irak - 1. Uluslararası Selçuklu Sempozyumu’nun Desteklenmesi
Lübnan - Trablusşam Mevlevihanesinin Restorasyonu
ETİYOPYASENEGALSUDANAFRİKA,DİĞERÜLKELER
131TİKA / Faaliyet Raporu 2010
EK-1.4.AFRİKA
132 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI ETİYOPYA PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Sağlık
Katarakt Ameliyatı Projesi Kapsamında Tıbbi Ekipman Hibesi
Sağlık Taraması Projesi
Su ve Sanitasyon
Addis Ababa'da Sondaj ve Su Kaynakları Eğitimi
Doğu Harar Jarso Woreda Bölgesinde 8 Dağ Köyüne İçme ve Kullanma Suyu Temini
Jeju Highland Bölgesine 20 Adet İçme Suyu Kuyusu Açılması
Mekele Bölgesi Su Kuyuları Projesi Kapsamında Su Sondaj Makinesi Hibesi
Mekele ve Harar Bölgesinde 45 Adet Su Kuyusu Açılması
Diğer Sosyal Hizmetler
Harar Yetimhane Projesi Fizibilite Çalışmaları
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
Etiyopya Yol Otoritesi Personelinin Eğitimi
ETİYOPYA
133TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI SENEGAL PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Eğitim
Büyük Yeşil Kuşak Projesi Kapsamında Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesine Ekipman
Desteği
Mbour Çıraklık Eğitim Merkezinin İnşası
Sağlık
Dakar Cheikh Anta Diop Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezinin İnşası
Fann Hastanesi Ker Xaleyi Pedopsikiatri Bölümüne 1 Adet Ambulans ve Ekipman Hibesi
Pikine Kadın Doğum ve Çocuk Sağlığı Merkezinin İnşası
Sağlık Taraması Projesi
Tattaguine Doğum Evinin İnşası
İdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi
İçişleri Bakanlığına Su Tahliye Boruları ve Kişisel Korunma Ekipmanları Alımı
Diğer Sosyal Hizmetler
Casamance Engelliler Eğitim Merkezine Teknik Ekipman ve Malzeme Desteği
Senegal Askeri Yetimhanesine Ekipman Desteği
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
İş ve Diğer Hizmetler
Takku Girişimci Kadınlar Topluluğuna Ekipman Desteği
İNSANİ YARDIMLAR
Battaniye Yardımı
Ramazan Paketi Dağıtımı
SENEG
AL
134 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI SUDAN PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Afrika Üniversitesi Derslik Onarım ve Donanımı Lebine Derneği El Becerileri Geliştirme Kursu Nyala Mesleki Eğitim Merkezi Onarımı ve Tefrişatı Nyala Üniversitesinde Elektronik Kütüphane Kurulması Riyad ve Belil Bölgelerinde 2 Adet Okulun Tefrişi Sudan Genelinde Türkçe Kursları VerilmesiSağlık Afrika Katarakt Projesi Sudan Ayağı Cüneyne Hastanesi Göz Kliniğine Ekipman ve Sarf Malzeme Hibesi El-Faşir Hastanesinde Hemodiyaliz Ünitesi Kurulması El-Faşir Hastanesine 1 Adet St Scan Cihaz Hibesi Sağlık Personeli Türkiye Stajı Sudan Kolluk Kuvvetlerinde Görevli Sağlık Heyetinin Türkiye Ziyareti Sudan Türk Ebe Eğitim Merkezinin İnşası Ulusal İlaç ve Zehir Kurulu Üyelerinin EğitimiSu ve Sanitasyon 6 Eyalette 41 Adet Su Kuyusu Açılması Afrika Teknoloji Kenti Jeofizik Laboratuarına Ekipman Desteği Dindir Doğal Yaşam Parkıda 2 Adet Su Kuyusu Açılması Kurdufan Eyaletinde Bulunan Sondaj Makinesinin Onarımı Nehru Nil Eyaleti Sular İdaresi Personelinin Eğitimi Üm-Shevkeh ve El-Edvab Köylerine Su Temini Diğer Sosyal Hizmetler Suakin'de Bulunan Osmanlı Gümrük Binası ve 2 Adet Caminin Restorasyonu Sudanlı Engellilere Cihaz Desteği Yetim Ailelerine Üretim Malzemesi DesteğiÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Darfurlu Çiftçilere Tohum Desteği Sudanlı Veteriner ve Uzmanların Eğitimi TÜSEP 3. Aşama Eğitim Programı
SUD
AN
135TİKA / Faaliyet Raporu 2010
AFRİKA, DİĞER ÜLKELER
2010 YILI AFRİKA, DİĞER ÜLKELER PROJE LİSTESİSOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİEğitim Madagaskar - Kadın Eğitim Merkezi Kurulması Fizibilite Çalışması Gambiya - Gambiya Teknik Üniversitesinde Dökümhane Kurulması Kapsamında Uzman ve Ekipman Desteği Gine Bissau - Türkiye Dostluk Lisesi Donanımı ve Tefrişi Sağlık Gine Bissau - Sağlık Taraması Projesi Kenya - Sağlık Taraması Projesi Malavi - Sağlık Taraması Projesi Mali - Sağlık Taraması Projesi Moritanya - Sağlık Taraması Projesi Nijer - Sağlık Taraması Projesi Somali - Somalili Sağlık Personelinin Türkiye Stajı Somali - Somalili Yaralı Askerlerin Türkiye'de Tedavisi Tanzanya - Rondo Hastanesine Rontgen ve Ultrason Cihazı Hibesi Tanzanya - Sağlık Taraması Projesi Togo - Sağlık Taraması Projesi Uganda - Sağlık Taraması ProjesiSu ve Sanitasyon Burkina Faso - Su Kuyuları Açılması Projesi Kapsamında 1 Adet Sondaj Makinesinin Nakliyesi Gine Bissau - Afrika Temiz İçme Suyuna Ulaşım Projesi Kapsamında Araç Yardımı Nijer - 53 Adet Su Kuyusu Açılmasıİdari ve Sivil Altyapıların Geliştirilmesi Gine Bissau - Gine Bissau'ya 2 adet Hızlı Tekne Hibesi Mali - Mali Polis Teşkilatı Mensuplarının Eğitimi Nijerya - Nijerya Polis Teşkilatı Mensuplarının Eğitimi Somali - Cumhurbaşkanlığı Kampüsüne 2 adet Jeneratör Alımı Somali - Devlet Kurumlarına Bilişim Malzemesi Hibesi Tanzanya - Emniyet Teşkilatı Mensuplarının Eğitimi Diğer Sosyal Hizmetler Gine Bissau - Gine Bissau İslam Gençlik Federasyonuna Ekipman Desteği Nijerya - İstihdam İdaresi Uzmanlarının EğitimiEKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİUlaştırma ve Depolama Nijer - Asfalt Yapımı Ön Etüd Çalışmasıİletişim Altyapılarının Geliştirilmesi Gine Bissau - Televizyon Kurumuna Teknik Ekipman Desteği Nijerya - Gazeteci ve Bürokratların Türkiye Ziyareti ÜRETİM SEKTÖRLERİTarım/Hayvancılık/Balıkçılık/Ormancılık Benin - İKÖ Gıda Güvenliği Toplantısı'na Benin'den Katılımın Desteklenmesi Cibuti - 3 Adet Balıkçı Teknesi Hibesi Gine Bissau - Gine Bissau Belediyesine İlaçlama Aracı Hibesi Komorlar - Komorlar’da Patates Üretiminin Geliştirmesi Projesi Kongo - Kongolu Balıkçılık Uzmanlarının EğitimiÇOKLU/ÇAKIŞAN SEKTÖRLERDiğer Çoklu Sektörler Kenya - Tana Bölgesinde Kırsal Kalkınmanın Desteklenmesi Komorlar - Stat İnşası
136 TİKA / Faaliyet Raporu 2010
2010 YILI DİĞER ÜLKELER PROJE LİSTESİ
SOSYAL ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Sağlık
Kiribati - Sağlık Bakanlığına 1 Adet Ultrason Cihazı Hibesi
Diğer Sosyal Hizmetler
Meksika - Osmanlı Saat Kulesinin Restorasyonu
EKONOMİK ALTYAPILARIN GELİŞTİRİLMESİ
Ulaştırma ve Depolama
Kiribati - GPS Survey Sistemlerinin İyileştirilmesi Kapsamında Ekipman Desteği
İNSANİ YARDIMLAR
Haiti - Depremzedelere Yardım ve Sağlık Taraması
EK-1.5.DİĞERÜLKELER