7(343-361).indd 343 7/1/2010 13:21

7(343-361).indd 344 7/1/2010 13:21

๗. การอนญาตไมในบรเวณปา

ทเปดใชทดนเพอทำ�ประโยชน

7(343-361).indd 345 7/1/2010 13:21

7(343-361).indd 346 7/1/2010 13:21

ก�รอนญ�ตไมในทดนเปดใชประโยชน

ผรวบรวมขอแยกประเภทการใชพนทปาทำาประโยชนในกรณตางๆเทาทรวบรวมไดมดงตอไปน

๑. ทดนจดสรรโดยกรมทดนหรอทบวงการเมองอนเปนผจด

๒. ทดนจดตงนคมของกรมประชาสงเคราะห และกรมสงเสรมสหกรณ ตามพระราชบญญต

จดทดนเพอการครองชพพ.ศ.๒๕๑๑

๓. ทดนจดสรรปาสงวนแหงชาตทเสอมโทรมเพอใหราษฎรเขาอยอาศยทำากนโดยไมโอนกรรมสทธให

๔. พนทหมบานปาไม

๕. พนทสรางอางเกบนำาของกรมชลประทาน การพลงงานแหงชาต การไฟฟาฝายผลตแหง

ประเทศไทยฯลฯ

๖. พนทจดสรรในทดนมพระราชกฤษฎกากำาหนดทดนหวงหาม ของทบวงการเมองตางๆ เชน

ของกรมราชฑณฑทราชพสดทการปฎรปทดนของสำานกงานปฏรปทดนเพอการเกษตรกรรมฯลฯ

๗. พนทสรางททำาการของรฐเชนทวาการอำาเภอโรงพยาบาลฯลฯ

๘. พนทสงวนไวเพอใชประโยชนของทบวงการเมองตางๆ

๙. พนททใชในการกอสรางทาง อนไดแก กรมทางหลวง ทางยทธศาสตร ทางชนบทของ

หนวยพฒนาเคลอนทหรอของกรป.กลางฯลฯ

๑๐.ทขอประทานบตรทำาเหมองแร

๑๑.พนทปลกสรางสวนปาของรฐบาลและของเอกชน ตามเงอนไขสมปทาน หรอการเชาปา

ปลกสรางสวนปาตามระเบยบของกระทรวงเกษตรและสหกรณ

๑๒.ทแนวทางการปกเสาไฟฟาทงแรงตำาและแรงสง

การทำาไมออกจากทดนเปดใชประโยชนทง ๑๒ กรณ ดงกลาวน ในชนเดมมอบให

องคการอตสาหกรรมปาไมเปนผทำาไมออก ตามหนงสอกรมปาไมท ๗๗๔๓/๒๕๐๒ ท ๑๐๖/๒๕๐๓

ลงวนท๘มกราคม๒๕๐๓และท๗๑๕๒/๒๕๐๓ลงวนท๑๒กรกฎาคม๒๕๐๓ซงแตเดมกำาหนดไวแตเพยง

๗ กรณ แตตอมามการเปดใชประโยชนในกรณตางๆ เพมขน กรมปาไมจงกำาหนดทางปฏบตเพมเตมขน

เพอใหถกตองตามลกษณะของการใชทดนและตามสทธของผรบอนญาต ซงจะไดกลาวถงการอนญาตไมวา

ควรจะปฏบตอยางไรตามระเบยบหนงสอกรมปาไมฉบบใดเปนเรองๆไป

ในชนนขอคดระเบยบหลกเกณฑทใชปฏบตในการอนญาตไม ในพนทเปดใชประโยชน

ตามหนงสอกรมปาไม๓ฉบบดงกลาวไวดงตอไปน

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา347

7(343-361).indd 347 7/1/2010 13:21

ดวนมาก

ท๗๗๔๓/๒๕๐๒ กรมปาไม

๖สงหาคม๒๕๐๒

เรอง นโยบายการทำาไมนอกเขตปาโครงการ

เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด

อางถง หนงสอกรมปาไมท๙๕๘-๙๕๙/๒๕๐๒ลงวนท๒๘มกราคม๒๕๐๒

ตามหนงสอทอางถง กรมปาไมไดกำาหนดนโยบายการทำาไมสก ในปานอกเขตปาโครงการ

ทกระทรวงเกษตรไดหารอกองอำานวยการฝายพลเรอนแหงคณะปฏวต ซงกองอำานวยการฝายพลเรอนได

พจารณาเหนชอบตามทกระทรวงเกษตรหารอและกรมปาไมไดเรยนมาเพอโปรดทราบและถอเปนแนวทาง

ปฏบตตอไปนน

บดน กระทรวงเกษตรไดกำาหนดนโยบายการทำาไม นอกเขตปาโครงการประเภทตางๆ ใหเปน

การสอดคลองกบมตคณะกรรมการปองกนการลกลอบตดฟนไมและการบำารงรกษาปาและเพอประโยชนใน

การรกษาสวสดภาพของปาไมและทางเศรษฐกจของประเทศโดยกำาหนดใหองคการอตสาหกรรมปาไมเปน

ผทำาไมนอกเขตปาโครงการประเภทตางๆทงไมสกและไมกระยาเลยในปาดงตอไปน

๑. ไมตายแหงขอนนอนและยนตนตายแหงในปาตางๆ นอกเขตปาโครงการทไดเปดให

ทำาไมโดยสมปทานหรอการอนญาตผกขาดอยแลว

๒. ไมในทดนครอบครองทม น.ส.๓ แลว หรอทดนทไมมโฉนด ซงเจาของขออนญาต

ตดฟนเพอการคาแตยงไมไดรบอนญาตจากกรมปาไมถาจะใหมการทำาไมออก

๓. ไมทพนกงานเจาหนาทพจารณาเหนสมควรกนออกจากเขตปาสงวนปาคมครองเนองจาก

ไมสามารถจะรกษาไวใหมสภาพเปนปาตอไปได

๔. ไมทอยในทดนบรเวณเขตชลประทานราษฎร

๕. ไมในทดนทจะเปดทดนเปนนคมหรอทดนจดสรรจบจองโดยทางการพจารณากำาหนดขน

๖.ไมในบรเวณหวไรปลายนาทเหนวาจะรกษาสภาพปาไวตอไปไมไดแลวเนองจากราษฎรบกรก

ลกตดอยเสมอ

๗.ไมในทขอประทานบตรเหมองแร

กรมปาไมจงขอเรยนมาเพอโปรดทราบ และถอเปนแนวทางปฏบตตามนยดงกลาวตอไป และ

หนงสอสงการของกรมปาไมไปยงจงหวดทกจงหวดท๙๕๘-๙๕๙/๒๕๐๒ลงวนท๒๘มกราคม๒๕๐๒ให

ถอวาเปนอนยกเลกไปโดยปรยาย

ขอแสดงความนบถออยางสง

(ลงนาม)ฉ.ศรวรรณ

(นายเฉลมศรวรรณ)

อธบดกรมปาไม

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

348

7(343-361).indd 348 7/1/2010 13:21

ดวนมาก

ท๗๗๔๔/๒๕๐๒ กรมปาไม

๖สงหาคม๒๕๐๒

สำาเนาหนงสอขางบนนสงมายงหวหนากองทกกอง(เวนกองดานปาไมกาโด)ปาไมเขตทกเขต

และผอำานวยการโรงเรยนปาไมเพอทราบและถอปฏบต

(ลงนาม)ฉ.ศรวรรณ

(นายเฉลมศรวรรณ)

อธบดกรมปาไม

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา349

7(343-361).indd 349 7/1/2010 13:21

ดวนมาก

ท๑๐๖/๒๕๐๓ กรมปาไม

๘มกราคม๒๕๐๓

เรอง นโยบายการทำาไมนอกเขตปาโครงการ

เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด

อางถง หนงสอกรมปาไมท๗๗๔๓/๒๕๐๒ลงวนท๖สงหาคม๒๕๐๒

ตามหนงสอกรมปาไมทอางถง แจงนโยบายของกระทรวงเกษตรทกำาหนดใหองคกรอตสาหกรรม

ปาไมเปนผทำาไมนอกเขตปาโครงการประเภทตางๆ ทงไมสกและไมกระยาเลยรวม ๗ กรณ มาเพอโปรด

ทราบและถอเปนแนวทางปฏบตนน

บดน กรมปาไมไดเสนอขอกำาหนดวธการปฏบต ในการใหองคการอตสาหกรรมปาไมทำาไมทง

๗กรณนตอกระทรวงเกษตรและกระทรวงเกษตรไดพจารณาอนมตแลวจงขอแจงมาเพอทราบเปนแนวทาง

ปฏบตตอไปดงน

๑.การทำาไมทง๗กรณนใหจงหวดมอบใหองคการอตสาหกรรมปาไมทำาไมออกโดยวธออก

ใบอนญาตธรรมดา

๒.การทำาไมตามใบอนญาตนใหเรยกเกบเงนคาภาคหลวงตามอตราและคาบำารงปาสำาหรบ

ไมสกในอตรา๒เทาคาภาคหลวงไมกระยาเลยในอตรา๑เทาคาภาคหลวงโดยใหกำาหนดเงอนไขไวในการ

อนญาตใหผรบอนญาตยนยอมเสยคาบำารงปาตามอตราดงกลาวแลวและนอกจากนใหองคการอตสาหกรรม

ปาไมชำาระคาใชจายในการสำารวจไมรายนนๆใหแกกรมปาไมเทาทไดจายไปจรง

๓.โดยทบางกรณองคการอตสาหกรรมปาไมไมสามารถจะรบทำาไมออกไดจงควรกำาหนดให

องคการอตสาหกรรมปาไมแจงใหจงหวดผเสนอใหทำาไมทราบภายใน๖๐วนนบแตวนทจงหวดแจงใหทราบ

วาจะรบทำาไมนนหรอไมเพราะถาทงไวนานไมอาจสญหายหรอเสอมคณภาพเปนการเสยประโยชนแกรฐ

๔.ในกรณทองคการอตสาหกรรมปาไมปฏเสธไมรบทำาไมดงกลาวโดยเหตผลใดๆกดหรอ

ไมแจงใหทราบภายในกำาหนด ๖๐ วน นบแตวนทจงหวดแจงใหทราบ ใหจงหวดดำาเนนการประมลเรยก

คาเปดปาหาผรบอนญาตทำาไมนนตอไปตามระเบยบ

๕.ในการประมลเพอทำาไมดงกลาวในขอ๔ใหจงหวดพจารณาแตงตงกรรมการไมนอยกวา

๓ นาย เปนกรรมการดำาเนนการโดยใหมปาไมเขต หรอผชวยปาไมเขต เปนกรรมการรวมดวย ๑ นาย

และใหกรรมการคณะนมอำานาจพจารณากำาหนดอตราขนตำาในการประมลเรยกคาเปดปาตามความเหมาะสม

แตกรณและทองถน

๖.ใหผประมลไดทำาไมออกมาชำาระคาภาคหลวงและคาบำารงปาในอตราเดยวกนกบทกำาหนด

วางเงอนไขไวใหองคการอตสาหกรรมปาไมเสยรวมทงคาใชจายในการสำารวจไมรายนนดวย

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

350

7(343-361).indd 350 7/1/2010 13:21

๗.ในการทำาไมทง๗กรณนนหากมไมหวงหามประเภทข.และไมตำากวาขนาดจำากดท

จะตองทำาออกปะปนอยดวยกใหทำาออกมาไดโดยไมตองเสนอขออนมตกระทรวงเกษตรอก

ทงนเมอจงหวดมกรณทจะตองทำาไมใน๗กรณนนทใดเมอใดถาเปนไมสกใหตดตอกบผจดการ

แผนกไมสกสาขาลำาปางถาเปนไมกระยาเลยใหตดตอกบผจดการแผนกไมกระยาเลยองคการอตสาหกรรมปาไม

จงหวดพระนครโดยตรงแลวสำาเนาใหกรมปาไมทราบดวย

อนง ขอเรยนซอมความเขาใจดวยวา ไมนอกเขตปาโครงการทมอบใหองคการอตสาหกรรม

ปาไมเปนผทำาออกนน จำากด เฉพาะ๗ กรณทกำาหนดไวตามนยแหงหนงสอกรมปาไม ท ๗๗๔๓/๒๕๐๒

ลงวนท ๖ สงหาคม ๒๕๐๒ เทานน และการทำาไมใน๗ กรณน จะตองเปนการทำาไมเพอทจะเปดทดน

ทำาประโยชนตอไปเทานน หากยงไมมกรณทจะตองใชทดน เชน เพออยอาศยกด เพอทำาประโยชนในทดนกด

เพอการชลประทานราษฎรหรอเพอการเหมองแรกด ไมในทดงกลาวกยงถอวาเปนไมนอกเขตปาโครงการ

ทวๆไปซงการอนญาตจะตองอยภายในวงจำานวนจำากดประจำาปเชนเดม

กรมปาไมจงเรยนมาเพอโปรดทราบและถอเปนแนวทางปฏบตตามนยดงกลาวตอไป

ขอแสดงความนบถออยางสง

(ลงนาม)ฉ.ศรวรรณ

(นายเฉลมศรวรรณ)

อธบดกรมปาไม

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา351

7(343-361).indd 351 7/1/2010 13:21

ท๑๐๗/๒๕๐๓ กรมปาไม

๘มกราคม๒๕๐๓

สำาเนาหนงสอกรมปาไมท๑๐๖/๒๕๐๓ลงวนท๘มกราคม๒๕๐๓สงมายงหวหนากองทกกอง

(เวนกองดานปาไมกาโด)ปาไมเขตทกเขตและผอำานวยการโรงเรยนปาไมเพอทราบและถอปฏบตการตอเนองบนทก

กรมปาไมท๗๗๔๔/๒๕๐๒ลงวนท๖สงหาคม๒๕๐๒

สงมาเรยนผอำานวยการองคการอตสาหกรรมปาไมเพอโปรดทราบและเมอองคการอตสาหกรรม

ปาไมรบทำาหรอไมรบทำาไมในกรณใดอยางไรโปรดแจงใหกรมปาไมทราบดวย

(ลงนาม)ฉ.ศรวรรณ

(นายเฉลมศรวรรณ)

อธบดกรมปาไม

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

352

7(343-361).indd 352 7/1/2010 13:21

ดวนมาก

ท๗๑๕๒/๒๕๐๓ กรมปาไม

๑๒กรกฎาคม๒๕๐๓

เรอง นโยบายการทำาไมนอกเขตปาโครงการ

เรยน ผวาราชการจงหวดทกจงหวด

อางถง หนงสอกรมปาไมท๑๐๖/๒๕๐๓ลงวนท๘มกราคม๒๕๐๓

อนสนธหนงสอกรมปาไมทอางถง แจงแนวทางปฏบตเกยวกบนโยบายการทำาไมนอกเขต

ปาโครงการทจะตองใหองคการอตสาหกรรมปาไมเปนผรบอนญาตทำาไมทง ๗ กรณ มาเพอโปรดทราบ

และถอเปนแนวทางปฏบตรวม๗ขอดงความละเอยดแจงแลวนน

บดน กรมปาไมไดพจารณาเหนวา ควรจะไดมการขยายความในหลกเกณฑดงกลาวขนบาง

ประการเพอความเหมาะสมในทางปฏบตจงไดเสนอกระทรวงเกษตรวาเกยวกบหลกการทกำาหนดใหองคการ

อตสาหกรรมปาไมทำาไมออกทง ๗ กรณนน ควรจะหมายถงเฉพาะการหามมใหเอกชนอนใดทำาไมในพนท

ดงกลาวเพอการคาเทานนและไดเสนอหลกเกณฑเพมเตมเพอพจารณา๓ขอซงกระทรวงเกษตรไดพจารณา

แลวเหนชอบดวยและอนมตใหถอปฏบตไดตอไปจงขอแจงมาเพอทราบเปนแนวทางปฏบตตอไปดงน

๑. ไมนอกเขตปาโครงการในพนท ๗ กรณ ทกำาหนดใหองคการอตสาหกรรมปาไมเปน

ผรบอนญาตทำาไมออกนน หากมผยนคำาขออนญาตทำาไมเพอใชสอยสวนตวเพอการกศล หรอเพอสาธารณ

ประโยชนในระหวางทยงมไดทำาการสำารวจ และแจงจำานวนไมทแนนอนไปใหองคการอตสาหกรรมปาไม

รบทำาไมแลวกใหจงหวดพจารณาดำาเนนการอนญาตไปไดตามระเบยบและตามปรมาณแหงความจำาเปน

๒.ไมในปานอกเขตปาโครงการทง๗กรณนเมอไดผานการทำาไมมาตามหลกเกณฑตามนย

แหงหนงสอกรมปาไมท ๑๐๖-๑๐๗/๒๕๐๓ ลงวนท ๘ มกราคม ๒๕๐๓ มาแลว แตถาหากยงม

ไมกระยาเลยขนาดเลกเหลออย อนเปนไมทมลกษณะคดงอ คณภาพไมเหมาะสมทจะใชประโยชนเพอ

การคาหรอเพอประโยชนอนใด นอกจากจะใชทำาฟนแลวกใหพจารณาอนญาตใหการรถไฟแหงประเทศไทย

หรอบคคลอนๆรบอนญาตทำาเปนฟนออกมาเสยได

๓.ในกรณทจงหวดไดแจงไปยงองคการอตสาหกรรมปาไมเพอใหไปรบอนญาตทำาไมในท๗

กรณดงกลาวแลวแตองคการอตสาหกรรมปาไมแจงวาไมประสงคจะรบอนญาตทำาไมนนกดหรอมไดแจง

ใหทราบภายในกำาหนด๖๐วนกดและเมอจงหวดไดดำาเนนการเปดประมลเพอหาผรบอนญาตทำาไมแลวแต

ไมมผใดสนใจยนซองประมลใหจงหวดพจารณาดำาเนนการทำาไมเหลานนออกโดยวธอนตอไปซงอาจเปนการ

พจารณาอนญาตใหการรถไฟแหงประเทศไทยหรอบคคลอนๆทำาไมหมอนไมฟนไดตามทเหนสมควรกได

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา353

7(343-361).indd 353 7/1/2010 13:21

แตทงน เมอจงหวดจะดำาเนนการอนญาตใหมการทำาไมตามขอใดขอหนงใน๓ขอดงกลาว

แลวใหรายงานขอรบอนมตจากกรมปาไมเสยกอนทกรายไป

กรมปาไมจงเรยนมาเพอทราบและถอเปนแนวทางปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถออยางสง

(ลงนาม)ประกอบวนกจ

(หลวงประกอบวนกจ)

รองอธบดลงนามแทน

อธบดกรมปาไม

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

354

7(343-361).indd 354 7/1/2010 13:21

กอนทจะมการอนญาตไมในทดนเปดใชประโยชนในกรณตางๆ ทง ๑๒ กรณนน จะตองให

ปาไม เขตทองทไปทำาการสำารวจตตราไมทจำาเปนจะตองตดออกจากทเปดใชประโยชน ตามระเบยบกรมปาไม

วาดวยการสำารวจคดเลอกตตราประจำาตนไมหวงหามในบรเวณปาทเปดทำาประโยชนพ.ศ.๒๕๑๑ตามหนงสอ

กรมปาไมทกษ.๐๗๐๓/๑๒๙๕๓ลงวนท๒๔ตลาคม๒๕๑๑เสยกอน(ไดคดระเบยบนไวแลวในบทกอน)

เมอคดเลอกไมตามระเบยบนเสรจแลว เขตหรอจงหวดจะตองสงบญชไมใหกรมปาไม

ตรวจสอบกอนอนญาตเปนรายๆไป(ตามระเบยบดงกลาวขอ๑๒)และเมอกรมปาไมตรวจสอบถกตองแลวจง

สงการใหจงหวดเปนผอนญาตตามระเบยบตอไป ซงแตเดมมานนการอนญาตไมมปญหา แตตอมาเมอได

ประกาศใชบงคบพระราชบญญตปาไม(ฉบบท๕)พ.ศ.๒๕๑๘แลวไมตำากวาขนาดจำากดอนญาตไมไดเพราะ

มาตรา๑๓หามไวดงทบญญตไวดงน

“มาตรา๑๓หามมใหผรบอนญาตทำาไมทมขนาดตำากวาขนาดจำากดแตถามเหตภยพบตสาธารณะ

หรอมเหตจำาเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษรฐมนตรจะอนญาตใหผรบอนญาตเฉพาะราย

ทำาไมทมขนาดตำากวาขนาดจำากดเปนการชวคราวได

การทำาไมทมขนาดตำากวาขนาดจำากดตามทรฐมนตรอนญาตใหทำาไดตามความในวรรคหนง ผรบ

อนญาตจะทำาไมไดตอเมอพนกงานเจาหนาทไดประทบตราอนญาตไวทไมนนๆแลวทงน เวนแตในกรณท

ไมสามารถประทบตราไดและพนกงานเจาหนาทไดระบไวในใบอนญาตใหทำาไมไดโดยไมตองประทบตรา”

จากการทกฎหมายหามมใหผรบอนญาตทำาไมตำากวาขนาดจำากดดงกลาวจงเปนปญหาทางปฏบต

สำาหรบไมทจำาเปนตองตดออกจากทดนเปดใชประโยชน ในกรณตางๆ เพราะถาไมตดไมทกขนาดออกจาก

ทดนนน กจะเขาทำาประโยชนในทดนไมได ดวยเหตนกรมปาไมจงไดเสนอกระทรวงเกษตรและสหกรณ

เพอขออนมตเปนหลกการในการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากด ตามบนทกท กส.๐๘๐๔/๒๘๐ ลงวนท ๒๔

กมภาพนธ๒๕๑๙โดยขอใหอนมตเปน๒ลกษณะคอ

๑.ขออนมตใหออกอนญาตในกรณเขาเหตภยพบตสาธารณะหรอมเหตจำาเปนทเหนสมควรชวยเหลอ

ราษฎรเปนกรณพเศษเพอใชอำานาจของรฐมนตรสงอนญาตตามมาตรา๑๓อนไดแกไมตำากวาขนาดจำากดท

จะตดออกจากทดนจดสรรทนคมเพราะถอวาอยในขายการชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษไดและกรณเกด

ภยพบตสาธารณะอนไดแกไมตำากวาขนาดจำากดทจำาเปนตองตดออกจากบรเวณอางเกบนำาเปนตน

๒. กรณทไมเขาขายภยพบตสาธารณะหรอชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษ เชนทปลกสราง

สวนปาทแนวทางทททบวงการเมองขอใชพนท ฯลฯ ใหออกใบอนญาตแผวถางปาลงกอน โดยมขอกำาหนด

เพมเตมประกอบใบอนญาตแผวถางปาเพอใหผแผวถางปารกษาไมทตดฟนลงทใชประโยชนไดไวมอบให

เจาหนาทดำาเนนการทำาออกตามระเบยบดงรายละเอยดตามบนทกทกรมปาไมดงกลาวซงรฐมนตรสงอนมต

เมอวนท๒๕กมภาพนธ๒๕๑๙ตามทคดไวดงตอไปน

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา355

7(343-361).indd 355 7/1/2010 13:21

บนทกขอคว�มดวนทสด

สวนราชการกองคมครองกรมปาไมโทร.๗๙๑๑๕๑ตอ๒๑๕

ทกส.๐๘๐๔/๒๘๐ ลงวนท๒๔กมภาพนธ๒๕๑๙

เรอง ปญหาการทำาไมขนาดเลกทโตตำากวาขนาดจำากด

เสนอ ปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ

ตามทกระทรวงเกษตรและสหกรณไดโปรดสงการ ใหกรมปาไมทราบและปฏบต เรองปญหา

การทำาไมขนาดเลกทโตตำากวาขนาดจำากด ตามทกรมปาไมเสนอโดยบนทกดวนทสด ท กส.๐๘๐๔/๑๖๒๖

ลงวนท๑๓ตลาคม๒๕๑๘ซงฯพณฯทานรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ(คณทวชกลนปทม)

ไดโปรดมบญชาตามบนทกลงวนท๑๑พฤศจกายน๒๕๑๘วา“ใหยกเลกหลกการเดมกรณท๑-๒-๓และ

ใหถอปฏบตดงน

ถากรณท๑-๒-๓มความจำาเปนใหทำาเรองแตละรายเสนอมาเพอพจารณาในกรณเรงดวนพเศษ

ใหลงวนเวลาทกขนตอนทผานการพจารณาเพอขออนมตเปนรายๆไป”นน

กรมปาไมไดพจารณาอกครงหนงแลวเหนวา ปจจบนไดมการเปดปาเพอใชทดนทำาประโยชน

ในกรณตางๆเพมมากขนซงจำาเปนตองตดไมทกชนดทกขนาดออกจากบรเวณนนทงหมดในบางกรณเปน

เรอง รบดวนพเศษ หากไมรบทำาไมออกเสยกอนจะทำาใหเปนอปสรรคตอโครงการเรงดวน เชน การสราง

อางเกบนำาตามโครงการของกรมชลประทานหรอการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ตลอดถงการจดสรร

ทดนผนใหญของทบวงการเมองตางๆ ทจำาเปนตองรบดำาเนนการจดสรรใหราษฎรเขาอยอาศยประกอบ

อาชพ เพอประโยชนในทางการปกครองและการเมอง ดงนน หากจะตองรายงานกระทรวงเกษตรและ

สหกรณเพอขออนมตในการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดตอรฐมนตรตามมาตรา๑๓แหงพระราชบญญต

ปาไมพทธศกราช๒๔๘๔แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตปาไม (ฉบบท ๕)พ.ศ.๒๕๑๘ เปนรายๆ ไป

กไมอาจกระทำาใหงานสำาเรจลลวงไปโดยรวดเรวได เพราะในการรายงานขออนมตแตละคราวนนจะตอง

ตรวจสอบชนด จำานวนไม ของแตละรายเปนการเพมภาระหนกแกพนกงานเจาหนาททกฝาย ทงตอง

สนเปลองทงกำาลงคนและงบประมาณซงมอยเพยงจำานวนจำากด

โดยทหลกการน ตามทเคยปฏบตกนมาเพอใหการดำาเนนงานทนตอเหตการณและขจดปญหา

ความเดอดรอนของประชาชนในการเขาอยอาศยทำากน ในพนทดนททางราชการจดแบงใหกระทรวงเกษตร

(สมยกอน) ไดสงอนมตไวเปนหลกการใหผวาราชการจงหวดทองทดำาเนนการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากด

และไมหวงหามประเภทข.ทจะตองตดออกจากทดนเปดใชประโยชนตางๆไดโดยไมตองเสนอขออนมตตอ

กระทรวงเกษตรและสหกรณอกซงกรมปาไมไดสงการใหผวาราชการจงหวดทกจงหวดปฏบตดงกลาวแลว

ตามหนงสอกรมปาไมท๑๐๖/๒๕๐๓ลงวนท๘มกราคม๒๕๐๓ขอ๗

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

356

7(343-361).indd 356 7/1/2010 13:21

ฉะนน เพอขจดอปสรรคในการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาท และเพอประโยชนดงกลาว

กรมปาไมจงเหนสมควรขออนมตหลกการ ในการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากด และไมหวงหามประเภท ข. ซง

จำาเปนตองตดออกในทดนเปดใชประโยชนในกรณตางๆ ตามหลกการทกรมปาไมเสนอ ตามบนทก

กรมปาไมดวนทสดทกส.๐๘๐๔/๑๖๒๖ลงวนท๑๓ตลาคม๒๕๑๘ตอไปซงหลกการทขออนมตรฐมนตร

ในการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดในทดนเปดใชประโยชนมดงน

ก. กรณ“มเหตจำาเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรเปนกรณพเศษ”ไดแก

(๑)ทดนจดสรรโดยทางราชการเปนผจดไมวาหนวยราชการใดเปนเจาของเรองกตาม

(๒)ทจดตงนคมไมวาจะเปนของกรมประชาสงเคราะหหรอกรมสงเสรมสหกรณกตาม

(๓)การจดสรรทดนปาสงวนทเสอมโทรมเพอจะใหราษฎรมททำากนโดยไมโอนสทธ

(๔)ทดนเปดใชประโยชนกรณอนทเขาขายการชวยเหลอราษฎรในการบำาบดทกขบำารงสข

ราษฎรเชนทสรางอำาเภอหรอราชการสวนอนเปนตน

ข. กรณ“มเหตภยพบตสาธารณะ”ไดแก

(๑)การสรางอางเกบนำา ไมวาจะเปนของกรมชลประทาน ของการไฟฟาฝายผลตฯ

การพลงงานแหงชาตหรอของการไฟฟาสวนภมภาคกตาม

กรณตามก.และข.อยในอำานาจของรฐมนตรจะพจารณาอนญาตใหทำาไมตำากวาขนาดจำากด

ตามมาตรา ๑๓ แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช ๒๔๘๔ แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตปาไม

(ฉบบท ๕) พ.ศ.๒๕๑๘ ทไดบญญตไวความวา “หามมใหผรบอนญาตทำาไมทมขนาดตำากวาขนาดจำากด

แตถามเหตภยพบตสาธารณะหรอมเหตจำาเปนทเหนสมควรชวยเหลอราษฎรในกรณพเศษรฐมนตร

จะอนญาตใหผรบอนญาตเฉพาะรายทำาไมทมขนาดตำากวาขนาดจำากดเปนการชวคราวกได…”

ค. กรณทไมอาจใชอำานาจของรฐมนตร ตามความในมาตรา ๑๓ ซงจำาเปนตองตดไมตำากวา

ขนาดจำากดออกไดแก

(๑)พนททมพระราชกฤษฎกาหวงหาม

(๒)ทประทานบตรเหมองแร

(๓)พนทกอสรางทางและมการใชประโยชนอยางอนตามความประสงคของหนวยงานตางๆ

(๔)พนทปลกสรางสวนปาตามเงอนไขสมปทาน ทไมอยในขายจะดำาเนนการตามมาตรา

๑๗(๑)แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช๒๔๘๔

กรณตาม ค. น ไมเขาขายทจะใชอำานาจของรฐมนตร ตามมาตรา ๑๓ อนญาตไมตำากวา

ขนาดจำากดได แตเมอเปนกรณทจำาเปนตองตดไมทกชนด ทกขนาดออก กรมปาไมจงเหนสมควรใชวธ

อนญาตใหทำาการแผวถางปาตามมาตรา๕๔แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช๒๔๘๔แกไขเพมเตม

โดยพระราชบญญตปาไม (ฉบบท ๕) พ.ศ.๒๕๑๘ แตโดยทการแผวถางปานน ผรบอนญาตมสทธตดฟน

ไม และเผาทงไปได จงควรกำาหนดเงอนไขในการอนญาตใหแผวถางปาดงกลาว ใหผรบอนญาตรกษาไม

ทใชประโยชนไว ตามเงอนไขขอกำาหนดเพมเตมประกอบใบอนญาตแผวถางปาตามทแนบมาดวย ซงการ

กำาหนดเงอนไขเพมเตมประกอบใบอนญาตแผวถางปาเปนอำานาจของฯพณฯรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตร

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา357

7(343-361).indd 357 7/1/2010 13:21

และสหกรณ ตามมาตรา ๕๘ วรรคแรก แหงพระราชบญญตปาไม พทธศกราช ๒๔๘๔ แกไขเพมเตม

โดยพระราชบญญตปาไม (ฉบบท ๕) พ.ศ.๒๕๑๘ ทบญญตไววา “การขออนญาตและการอนญาตตาม

พระราชบญญตนใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการและเงอนไขทกำาหนดในกฎกระทรวงและในกรณเฉพาะเรอง

ถารฐมนตรเหนสมควรจะกำาหนดใหผรบอนญาตปฏบตเพมเตมประการใดอกกได”

นอกจากการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดตาม ก. ข. ค. ดงกลาวแลวยงมไมอกประเภท

หนง คอ ไมหวงหามประเภท ข. จำาเปนตองตดออกจากทดนเปดใชประโยชนดวย ซงตามมาตรา ๖

แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช๒๔๘๔บญญตไววา“ไมหวงหามมสองประเภทคอประเภทก.........

ประเภทข.ไมหวงหามพเศษไดแกไมหายากหรอไมทควรสงวนซงไมอนญาตใหทำาไมเวนแตรฐมนตรจะ

ไดอนญาตในกรณพเศษ”

ไมหวงหามประเภท ข. ทจะตดออกจากทดนเปดใชประโยชนน ความจรงกระทรวงเกษตร

(สมยกอน) ไดอนมตไวเปนหลกการใหอนญาตไดโดยไมตองขออนมตกระทรวงเกษตรและสหกรณอก

ตามหนงสอกรมปาไมท ๑๐๖/๒๕๐๓ ลงวนท ๘ มกราคม ๒๕๐๓ ขอ ๗ ดงกลาวขางตน และตาม

กฎกระทรวงวาดวยขนาดจำากดกไมไดกำาหนดขนาดจำากดไวจงไมอยในขายบงคบเรองขนาดจำากดตามมาตรา

๑๓แตเนองจากตามทกรมปาไมเสนอกระทรวงเกษตรและสหกรณพจารณาตามบนทกทกส.๐๘๐๔/๑๖๒๖

ลงวนท๑๓ตลาคม๒๕๑๘โดยอางเหตผลวาเพอใหเปนไปตามหลกเกณฑทกระทรวงเกษตรและสหกรณ

เคยอนมตเปนหลกการไวตามหนงสอกรมปาไมท๑๐๖/๒๕๐๓ลงวนท๘มกราคม๒๕๐๓ฯพณฯรฐมนตร

วาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ (คณทวช กลนประทม) โดยมบญชาใหยกเลกทง ๓ กรณ เพอให

ขออนมตเปนรายๆ ไป ซงกหมายถงการยกเลกอนญาตไมหวงหามประเภท ข. ดวย ฉะนน กรมปาไมจง

เหนสมควรขออนมตในการอนญาตไมหวงหามประเภทข.ทจะตดออกจากทดนเปดใชประโยชนเพออนมต

ไวเปนหลกการดวยเชนเดยวกน

อนง ในคราวประชมคณะกรรมการองคการอตสาหกรรมปาไม ครงท ๒/๒๕๑๙ เมอวนท

๑๘ กมภาพนธ ๒๕๑๙ ทประชมไดนำาเรองอปสรรคการทำาไมในบรเวณทจะใชพนทปลกสรางสวนปาของ

องคการฯ เขาพจารณาดวย ซงทประชมไดมมตเกยวกบเรองนวา “๑. เพอเปนการแกไขอปสรรคในการ

ปลกสรางสวนปา ขององคการอตสาหกรรมปาไม และเพอความรวดเรวในการปฏบตงานเรองอนๆ ให

กรมปาไมเสนอเรองอำานาจในการอนญาตตดฟนไมเลก ใหกระทรวงเกษตรและสหกรณพจารณาทบทวน

อกครงหนง”กรมปาไมเหนวาตามมตทประชมกรรมการองคการฯดงกลาวน เปนอปสรรคขอขดของทำาให

งานขององคการฯเกดความลาชาเปนความจรง

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

358

7(343-361).indd 358 7/1/2010 13:21

จงขอเสนอมาเพอโปรดพจารณาหากชอบดวยดำารขอไดโปรดนำาเสนอฯพณฯรฐมนตรวาการ

กระทรวงเกษตรและสหกรณพจารณาอนมตตอไปดวย(เรองเดม๑แฟม)

(ลงนาม)ประดษฐวนาพทกษ

(นายประดษฐวนาพทกษ)

อธบดกรมปาไม

ขอประทานเสนอฯพณฯรฐมนตร

เพอโปรดพจารณาอนมตกรมปาไมใหพจารณาเหนชอบดวยตามหลกการทเสนอ

(ลงนาม)ป.กรรณสตร

๒๕ก.พ.๑๙

อนมต

(ลงนาม)ดาบชยอคราช

๒๕ก.พ.๑๙

(นายดาบชยอคราช)

รฐมนตรชวยวาการฯรกษาราชการแทน

รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา359

7(343-361).indd 359 7/1/2010 13:21

ขอกำ�หนดเพมเตมประกอบใบอนญ�ตแผวถ�งป�

------------------------------

อาศยอำานาจตามความในมาตรา๕๘แหงพระราชบญญตปาไมพทธศกราช๒๔๘๔แกไขเพมเตม

โดยพระราชบญญตปาไม(ฉบบท๕)พ.ศ.๒๕๑๘รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณกำาหนดเงอนไข

ใหผรบอนญาตแผวถางปาตามใบอนญาตฉบบ............................เลมท............ลงวนท...........เดอน..........................

พ.ศ...............ปฏบตเพมเตมประกอบใบอนญาตดงกลาวขางตนตอไปน

ขอ๑. เมอผรบอนญาตแผวถางปาไดแผวถางปาลงแลว หากมสวนใดของไมทแผวถาง

ลงนนยงจะใหทำาประโยชนไดไมวาจะเปนในลกษณะไมหรอของปา(ฟน)กตามใหเปนหนาทของผรบอนญาต

แผวถางปาทจะตดทอนรวมกองไวใหเปนทเรยบรอยภายในเขตแปลงหรอรมขอบแปลงทแผวถางปานน

ขอ๒. บรรดาไมหรอของปา(ฟน)ทใชประโยชนไดตามขอ๑.ใหถอวาเปนของรฐผรบ

อนญาตแผวถางปารบทจะดแลรกษาไวใหปลอดภยจนกวาพนกงานเจาหนาทผไดรบมอบหมายจากผอนญาต

จะไดทำาการตรวจรบเปนของรฐเสรจแลวถาจะพงมคาภาระตดพนใหเปนอนพบไป

ขอ๓. ถาปรากฏวาผรบอนญาตแผวถางปาฝาฝนหรอไมปฏบตตามขอใดขอหนงดงกลาว

ของตนผอนญาตมอำานาจสงพกใชหรอสงเพกถอนใบอนญาตและหรอใหผรบอนญาตชำาระคาปรบตามอตรา

ความเสยหายทพงประเมนได

การดำาเนนการตามความในวรรคหนง มใหถอวาเปนเหตบรรเทาความรบผดในการทจะตอง

ถกฟองรองดำาเนนคดตามกฎหมายอกทางหนง

ขอ๔. ผรบอนญาตแผวถางปาไดรบทราบ และเขาใจขอกำาหนดเพมเตมฉบบนดแลว

จงลงลายมอชอไวเปนสำาคญตอหนาพยาน.

วนท...........เดอน.................................พ.ศ...............

(ลงชอ)..............................................................................ผอนญาต

(ลงชอ)..............................................................................ผรบอนญาต

(ลงชอ)..............................................................................พยาน

(ลงชอ)..............................................................................พยาน

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา

360

7(343-361).indd 360 7/1/2010 13:21

ตามหลกการทกระทรวงเกษตรและสหกรณอนมตมาดงกลาว กรมปาไมไมไดสงเวยนเปนทาง

ปฏบต คงเวยนเปนทางปฏบตแตเฉพาะการตดไมตำากวาขนาดจำากดในพนททจะใชพนทปลกสรางสวนปา

ซงจะไดกลาวในบทตอไป

การทกรมปาไมยงไมไดสงเวยนหลกการการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดทจะตดออกในพนท

ทจะเปดใชประโยชนดงกลาวเพราะตอมากรมปาไมกำาลงดำาเนนการเพอทจะแกไขยกเลกมาตรา๑๓เสยใหม

เพอใหมการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดไดบางแตขณะนกฎหมายปาไมทจะแกไขดงกลาวกยงไมประกาศใช

เพราะกำาลงอยในระหวางการพจารณาดำาเนนการดงนนถามกรณการอนญาตไมตำากวาขนาดจำากดในทดน

เปดใชประโยชนทกรมปาไมยงไมสงเวยนใหปฏบต จงหวดหรอเขตกจะตองสงเรองไปใหกรมปาไมพจารณา

สงการเปนรายๆไป

คมอการปฏบตงานเกยวกบการอนญาตไมและของปา361

7(343-361).indd 361 7/1/2010 13:21