76574172-jurnal-perhitungan-zakat.doc

8/18/2019 76574172-Jurnal-perhitungan-zakat.doc

1/11

ANALISIS PENETAPAN METODE PERHITUNGAN ZAKAT PERUSAHAAN

DAGANG PADA PT. xxx

PENDAHULUAN

Latar Belakang

Zakat bukan eru!akan !a"ak karena #akat a$ala% ke&a"'ban agaa (ang ter)antu*ebaga' *ala% *atu rukun '*la $an %aru* $'!ertanggung "a&abkan ke!a$a Alla%

Sub%ana%u&ataala !a$a %ar' keu$'an. !engeluaran #akat en"a'n bukan *ebaga'

!eb+r+*an, karena !ara !ener'a #akat tela% $'atur $engan "ela* $ala al-uran.

Ter$a!at bebera!a !erbe$aan antara !a"ak $an #akat (a'tu #akat eerlukan an'/e*ta*'ketaatan uat ter%a$a! !er'nta% Alla% Sub%ana%u&ataala $an R+*ullulla% *a& *e$angkan

!a"ak eru!akan ketaatan *e+rang &arga negara ke!ala ul'l ar'n(a 0 !e'!'nn(a1,

#akat tela% $'tentukan ka$arn(a $'$ala al2uran $an %a$'*t *e$angkan !a"ak $'bentuk

+le% %uku negara, #akat %an(a $'keluarkan +le% kau ul''n *e$angkan !a"ak $'keluarkan +le% *et'a! &arga negara tana! ean$ang a!a agaa $an ke(ak'nann(a,

$*b.

Pelak*anaan #akat eru!akan ungka!an ra*a *(ukur ata* karun'a Alla%

Sub%ana%u&ataala beru!a %arta (ang $''l'k' (ang tela% eber'kan an/aat bag'ke%'$u!an. Se%'ngga $engan #akat akan enubu%kan a%klak ul'a ba'k bag' u#ak'

atau!un u*ta%'2 $ala enegakkan !'lar !erek+n+'an '*la beru!a !eerataan

karun'a Alla% Sub%ana%u&ataala $'uka bu'.'*la ebag' #akat en"a$' 3 , (a'tu

#akat /'tra% $an #akat %arta 0al1. Dala !enul'*an 'l'a% 'n' akan $'ba%a* leb'% lan"utengena' #akat al (ang e'l'k' ruang l'ngku! !eba%a*an leb'% lua* keteg+r'

!engenaan ke&a"'ban #akat ba'k (ang $''l'k' +rang !r'ba$' atau!un ba$an 0!eru*a%aan1.Un$ang-un$ang angena' #akat $''n$+ne*'a tertuang $ala UU N+.45 ta%un 6777 (angengatur !engel+laan #akat +le% lebaga a'l #akat. Un$ang-un$ang ter*ebut belu

ak*'al "'ka $'ban$'ngkan $engan !+ten*' #akat (ang a$a $' 'n$+ne*'a karena t'$ak

engatur ketaatan !eba(aran #akat +le% u#akk' *e%'ngga t'$ak ter$a!at *ank*'*ebaga'ana *ank*' (ang $'ber'kan ka!a$a a'l "'ka elakukan *uatu kelala'an.

Pa$a #akat !eru*a%aan a*'% en"a$' *uatu !er$ebatan &a"'b atau t'$akn(a *uatu

!eru*a%aan $'kenakan #akat atau %an(a 'n$'8'$u !e'l'k !eru*a%aan *a"a (ang %aru*eba(ar #akat. Ha*'l $ar /+ru +rgan'*a*' #akat en"ela*kan #akat untuk ba$an a$ala%

&a"'b, ta!' $' 'n$+ne*'a MUI belu engeluarkan /at&a (ang en$a*arkan engena'

ke&a"'ban #akat ter%a$a! !eru*a%aan.

Dala et+$e !er%'tungan #akat, akuntan*' ber!eran *angat !ent'ng $ala !r+*e*

!er%'tungan %a*'l laba $an "ula% a**et (ang akan $'"a$'kan *ebaga' $a*ar !engenaan#akat. Se%'ngga #akat akan en"a$' k+!+nen $ala la!+ran keuangan 0'n)+e

*tateent1 !eru*a%aan (ang en"alankan akt'8'ta* ber$a*arkan !r'n*'! '*la $an en"a$'

*uatu un*ur !en'la'an bag' k'ner"a !eru*a%aan, $an tu"uan 'n' $a!at $'real'*a*'kan $engan

$'tera!kann(a #akat !eru*a%aan.


2/11

Dala #akat !eru*a%aan ter$a!at berbaga' et+$e (ang $'gunakan $ala !er%'tungann(a

karena ter$a!at !erbe$aan en$a*ar !a$a /+rat $an eleen-eleen la!+ran keuanganterutaa !a$a !engakuan $an !er%'tungan laba, b'a(a, $an akt'8a (ang en"a$' $a*ar

!er%'tungan #akat !a$a *uatu !eru*a%aan terka't keb'"akan !eru*a%aan 'tu *en$'r' $'

'n$+ne*'a, *tan$ar !er%'tungan untuk #akat !eru*a%aan belu e'l'k' *tan$ar !er%'tungan (ang baku &alau!un AAOI9I *ebaga' ru"ukan tela% eber'kan ganbaran

uu engena' !er%'tungan #akat $engan et+$e net a**et* $an net e2u't(. Peru*a%aan

(ang tela% enera!kan !r'n*'!-!r'n*'! *(ar'a% $ala akt'8'ta*n(a akan beru*a%a untuk enuna'kan ke&a"'bann(a karena %arta (ang $''lk' +le% *ebua% !eru*a%aan eru!akan

aana% $ar' Alla% S:T (ang $'$alan(a ter$a!at %ak +rang la'n 0u*ta%'21 . Dar'

!en"ela*an $'ata* ra*a ke'ng'n ta%uan 'tula% aka !enul'* elakukan !enul'*an 'l'a%

$engan "u$ul ;Anal'*'* !eneta!an et+$e !er%'tungan #akat !eru*a%aan $agang !a$a PT.xxx.<

Ruu*an Ma*ala% $an Bata*an Ma*ala%

Ber$a*arkan !en"ela*an latar belakang $'ata* $' ata*, aka $a!at $'ruu*kan baga'ana

!en'la'an akuntan*' *(ar'a% ter%a$a! !eneta!an !er%'tungan #akat !a$a !eru*a%aan $an baga'ana et+$e !er%'tungan #akat !a$a !eru*a%aan $agang $an !erlakuan akuntan*'

ter%a$a! #akat ter*ebut $an et+$e a!a (ang leb'% ba'k $'gunakan. Penul'* ebata*'

a*ala% !enul'*an 'n' %an(a !er%'tungan $engan enggunakan et+$e net a**et* $an nete2u't(.

Tu"uan Penel't'an

Tu"uan !a$a !enel't'an !enul'*an 'l'a% 'n' a$ala% =

6. Baga'ana )ara untuk engeta%u' !en'la'an akuntan*' *(ar'a% !a$a !eneta!an !er%'tungan #akat !a$a !eru*a%aan PT.xxx.

3. Untuk engeta%u' et+$e !er%'tungan #akatn(a.

4. Untuk engeta%u' et+$e a!a (ang leb'% ba'k $'gunakan.

Man/aat Penel't'an

Dar' !enel't'an !enul'*an 'l'a% 'n' $'%ara!kan $a!at beran/aat =

6. Dar' !'%ak !enul'* (ang $a!at e!er+le% !engeta%uan $an !engalaan $ala

!er%'tungan #akat enurut et+$e (ang $'*ebutkan $ala bata*an a*ala% !a$a *uatu

!eru*a%aan (ang ber$a*arkan !eegang *e+rang u*l' *e)ara 'l'a% (ang !enul'*ter'a $ar' berbaga' *uber buku $an $egan r'*et 'l'a% *erat enaba% &a&a*an

tentang !'lar !erek+n+'an '*la elalu' #akat $' 'n$+ne*'a.


3/11

3. Dan "uga $a!at $'%ara!kan eber' an/aat ke!a$a !'%ak la'n *ala% *atun(a !eba)a

atau a*(arakat *ebaga' !e$+an (ang berguna bag' !ebela"aran $an !enul'*an (ang

en"a$' ba%an *tu$' atau re/eren*' tentang #akat $an "uga $a!at e!erkenalkan !erkebangan #akat $ala bentuk #akat !eru*a%aan(ang $'kenakan !a$a %arta keka(aan

*uatu !eru*a%aan (ang $'%ara!kan $a!at enaba% $ana #akat (ang $a!at

en*e"a%terakan a*(arakat.

Dar' *eg' ba%a*a #akat e'l'k' kata $a*ar ;#akaa< (ang berart' berka%, tubu%, *u)', ber*'% $an ba'k. Se$angkan #akat *e)ara ter'n+l+g( #akat a$ala% naa *e"ula% %arta

tertentu (ang en)a!a' n'*ab $an $'&a"'bkan +le% Alla% Sub%ana%u&ataala untuk

$'keluarkan $an $'ber'kan ke!a$a +rang-+rang (ang ber%ak ener'an(a 0Mu%aa$,

3>>4 = 6>1. Menurut ba%a*a 0lug%at1 #akat keka(aan 0aal1 a$ala% *egala *e*uatu (ang$''ng'nkan *ekal'-*ekal' +le% anu*'a untuk e'l'k', ean/atkan, $an

en('!ann(a. Menurut *(ar?a %arta a$ala% *egala *e*uatu (ang $a!at $''l'k'

0$'kua*a'1 $an $a!at $'gunakan 0$'an/aatkan1 enurut g%al'bn(a 0la#'1 *e*uatu $a!at

$'*ebut $engan aal 0%arta1 a!ab'la eenu%' $ua *(arat (a'tu =

0$+!et$%ua/a.+rg@u!l+a$@@PANDUAN ZAKAT.!$/1

a. Da!at $''l'k', $'*'!an, $'kua*a'.

b. Da!at $'ab'l an/aatn(a *e*ua' $engan g%al'bn(a '*aln(a rua% ,+b'l, ternak,

%a*'l !ertan'an, ea*,!erak, $ll.

Menurut Un$ang-Un$ang N+ 45 ta%un 6777 tentang Pengel+laan Zakat $ala !en"ela*an !a*al 66 a(at 061. Zakat aal a$ala% bag'an %arta (ang $'*'*'%kan +le% *e+rang u*l'

atau ba$an (ang $''l'k' +le% +rang u*l' *e*ua' $engan ketentuan agaa untuk

$'ber'kan ke!a$a (ang ber%ak ener'an(a.

Dala un$ang-un$ang !a"ak (a'tu N+. 6 ta%un 3>>> $'keukakan !a*al 7 a(at 061

en(atakan ba%&a #akat (ang $'ba(arkan ke!a$a BAZ $an LAZ (ang *a% en"a$' !engurang !eng%a*'lan kena !a"ak. Zakat (ang $'ba(arkan %en$akn(a benar-benar *e*ua'

$engan ketentuan *(ar'a%. Keu*'an n'la' ter*ebut $'kurang' ata* !eng%a*'lan kena !a"ak

Menurut Sr' nur%a(at'-&a*'la% $ala bukun(a (ang ber"u$ul Akuntan*' S(ar'a% $'In$+ne*'a=3>>7 en"ela*kan *(arat %arat keka(aan (ang &a"'b $'#akat' *ebaga' ber'kut =

Halal $'$a!at $engan )ara (ang ba'k $an %alal 0*e*ua' $engan tuntutan *(ar'a%1. Dengan$e'k'an, %arta (ang %ara, ba'k karena #atn(a au!un )ara !er+le%ann(a 0$'!er+le%

$engan )ara (ang $'larang Alla% $an Ra*ulN(a1, bukan eru!akan #akt, +le% karena 'tu,

Alla% t'$ak akan ener'a #akat $ar' %arta (ang %ara.

M'l'k !enu% (a'tu %arta ter*ebut bera$a $ala )+ntr+l $an kekua*aan(a *e)ara !enu% $an

$a!at $'ab'l an/aatn(a *e)ara !enu% atau ke!e'l'kan $'*'n' beru!a %ak untuk


4/11

!en('!anan, !eaka'an, !engel+laan (ang $'ber'kan Alla% Sub%ana :ataala ke!a$a

anu*'a, $an $'$alan(a t'$ak a$a %ak +rang la'n.

Berkebang (a'tu %arta ter*ebut $a!at bartaba% atau berkebang b'la $'u*a%akan atau

e!un(a' !+ten*' untuk berkebang. Bertaba%n(a *a)ara n(ata a$ala% bertaba%

%arta ter*ebut ak'bat, keuntungan atau !en$a!atan $a' !en$a(agunaan a**et, '*aln(aelalu' !er$agangan, 'n8e*ta*', $an (ang* *e"en'*n(a. Se$angkan bertaba% t'$ak *e)ara

n(ata a$ala% keka(aan 'tu ber!+ten*' berkebang ba'k bera$a $'tangan !e'l'kn(a

au!un $'tangan +rang la'n ata* naan(a. 02a$%a&'1

Cuku! n'*ab (a'tu"ula% 'n'al (ang en(ebabkan %arat erkena ke&a"'ban #akat.

Menurut Dr. D'$'n Ha/'$%u$'n, n'*ab eru!akan ken'*)a%(aan *ekal'gu* eru!akan

kea*la%atan, *ebeb #akat 'tu $'ab'l $ar' +rang ka(a 0a!u1 $an $'ber'kan ke!a$a+rang-+rang (ang t'$ak a!u.

Leb'% $ar' kebutu%an !+k+k 0Al%a"atul A*%l'(a%1 (a'tu kebutu%an !+k+k a$ala%

kebutu%an 'n'al (ang $'!erlukan *e*e+rang $an keluarga (ang en"a$' tanggungann(,untuk kelang*ungan %'$u!n(a. Art'n(a a!ab'la kebutu%an ter*ebut t'$ak ter!enu%' (ang

ber*angkutan t'$ak $a!at %'$u! la(ak. Kebutu%an ter*ebut *e!ert' kebutu%an !r'er ataukebutu%an %'$u! 'n'u 0KHM1, '**al, belan"a *e%ar'-%ar', !aka'an, rua%,

ke*e%atan, !en$'$'kan,$*b.

Beba* $ar' %utang (a'tu +rang (ang e!un(a' %utang be*ar atau engurang' *en'*%ab

(ang %aru* $'ba(ar !a$a &aktu (ang *aa 0$engan &aktu engeluarkan #akat1, aka

%arta ter*ebut terbeba* $ar' #akat.

Berlalu *atu ta%un 0Al-Haul1 ak*u$n(a a$ala% ba%&a !e'l'k %arta ter*ebut *u$a%

berlalu *atu ta%un. Per*(aratan 'n' %an(a berlaku bag' ternak, %arat *'!anan $an

!ern'agaan. Se$ang %a*'l !ertan'an, bua%-bua%an $an r'ka# 0barang teuan1 t'$ak a$a*(arat %aul. 0$+!et$%ua/a.+rg@u!l+a$@!an#ak@@PANDUAN ZAKAT.!$/1

Se)ara uu %'ka% #akat enurut Sr' Nur%a(at' :a*'la% , 3>>7 37F a$ala% =

6. eg%'n$ar' ke*en"angan *+)'al antara ag%n'(a 0*' ka(a1 $an $%u?a/a 0*' '*k'n1.

Melalu', en+l+ng, ebantu,eb'na $/an ebangun kau $%ua/a (ang lea%

$engan ater' *eke$ar untuk eenu%' kebutu%an !+k+k %'$u!n(a.

3. P'lar aal "aa?' 0ber*aa1 antara *' ka(a $engan u"'%'$ $an $a?' (ang ber"uang $an

ber$a?&a% $ala rangka en'ngg'kan kal'at Alla% Sub%ana :ataala.

4. Meber*'%kan $an eng'k'* ak%lak (ang buruk.

. Alat !eber*'% %arta $an !en"agaan $ar' ketaakan +rang k'k'r. Meberanta* !en(ak't

r' %at', ra*a ben)' $an $engk' $ar' $'r' +rang-+rang $'*ek'tar !a$a +rang (ang

berke%'$u!an )uku!, a!alag' e&a%.


5/11

. Ungka!an ra*a *(ukur ata* n'kat Alla% Sub%ana :ataala ber'kan. Dan en*u)'kan

$'r' 0!r'ba$'1 $ar' k+t+ran $+*a, eurnu'kan "'&a 0enubu%kan ak%lak ul'a en"a$'

ura% %at', !eka ter%a$a! ra*a keanu*'aan1 $an engk'* *'/at bak%'l 0k'k'r1 *erta*eraka%.

F. Unuk !engebangan !+ten*' uat elalu' ter&u"u$n(a *(*te kea*(arakatan '*la(ang ber$'r' ata* !r'n*'!-!r'n*'! = uatan &a%'$an 0uat (ang *atu1, Mu*a&a%

0!er*aaan $era"at, $an ke&a"'ban1, uk%u&a% I*la'(a% 0!er*au$araan '*la1, $an

taka/ul '"t'?a 0tanggung "a&ab ber*aa1.

. Dukungan +ral ke!a$a +rang (ang baru a*uk '*la.

5. Menaba% !en$a!atan Negara untuk !r+(ek-!r+(ek (angberguna bag' uat. Hal 'n'akn e!erlan)ar tu"uan e&u"u$kan tatanan a*(arakat (ang *e"a%tera $'ana

%ubungan *e*e+rang $engan (ang la'nn(a eber rukun, $aa' $an %ar+n'* (ang

ak%'rn(a $a!at en)'!takan *'tua*' (ang tentera, aan la%'r bat%'n.

Zakat !er$agangan 0t'"ara%1. Ber$agang enurut !engert'an *ebag'an ula /'k'% a$ala%

an)ar' keka(aan $engan !ertukaran %arta keka(aan, *e$angkan keka(aan $agang a$ala%*egala (ang $'ak*u$kan untuk $'!er"ual bel'kan enga ak*u$ untuk en)ar'

keuntungan. A$a!un *(arat #akat *aa $engan #akat ea* (a'tu en)a!a' n'*ab, *u$a%

berlalu a*an(a *eta%un 0%aul1, beba* $ar' utang, leb'% $ar' kebutu%an !+k+k $aneru!akan %ak 'l'k . Tar'/ #akatn(a 3,. Suatu %arta (ang tela% $'kenakan #akat, t'$ak

akan $'kenakan #akat lag' 0$+uble #akat1.

Da*ar %uku ke&a"'bann(a a$ala% $ala *urat Al-Ba2ara% a(at 3FA$a t'ga *(arat utaa ke&a"'ban #akat !a$a !er$agangan. Pertaa, n'at ber$agang,

ke$ua en)a!a' n'*ab $an ket'ga, tela% berlalu *atu ta%un 0%aul1

Be*arn(a n'*ab *en'la' $enagn 7 gra ea*, $'keluarkan #akatn(a *ebe*ar 3, (a'tu*et'a! tutu! buku *etela% !er$agangan ber"alan *atu ta%un.

0Sr' Nur%a(at'-:a*'la%,3>>735>1

Per%'tungan #akat %arata !er$agangan $'atur $engan *e"ula% %uku (ang *e)ara

ter!er'n)' a$a $ala k'tab /'2% #akat, %arta ter*ebut $'%'tung *e*ua' $engan $a*ar-$a*ar

*ebaga' ber'kut 0A*-*(a%ata%,%u*e'n*(akur ,3>> >1 =

a. Penentuan &aktu !er%'tungan $an !eba(aan #akat, ba'k ber$a*ar ta%un %'"r'a%

au!un ber$a*ar ta%un a*e%'.

b. Pebata*an $an !en'la'an %arta !er$agangan (ang &a"'b $'#akat' *e*ua' $engan

%uku-%uku /'2% $an $a*ar-$a*ar akuntan*'.

). Pebata*an $an !en'la'an tanggungan 1ke&a"'ban !eba(aran1 (ang k+ntan $an

"angka !en$ek (ang %aru* $'!+t+ngkan $ar' %arat !er$agangan (ang tun$uk ke!a$a

%uku #akat !a$a !+'n b $'ata*.


6/11

$. Penentuan te!at #akat $engan )ara engurangkan tanggungan $ar' %arta &a"'b #akat.

e. Meng%tung n'*ab #akat, (a'tu *e%arga 5 gra ea* 36 karat.

/. Meban$'ngkan te!at #akat $engan n'*ab, "'ka te!at #akat en)a!a' n'*ab aka

#akat $'%'tung $engan %arga 3,n(a.

g. Meng%'tung "ula% #akat, $engan )ara engal'kan te!at #akat $engan %argan(a.

%. Penentuan $an !en'la'an %arta !er$agangan (ang tun$uk ke!a$a #akat.

Keka(aan $agang a$ala% *egala *e*uatu (ang $'!er+le% $an $''l'k' *e*e+rang $engan

tu"uan untuk $'!er"ual bel'kan untuk en)ar' keuntungan. Barang (ang * eula $'bel't'$ak untuk $'!er$agangkan, naun keu$'an $'"ual kebal' t'$ak tera*uk $ala

keka(aan $agang, '*aln(a akt'8a teta!.

Ja$' (ang $'ak*u$ barang $agangan $ala %uku #akat (a'tu *et'a! barng (ang $'bel'untuk $'!er"ualbel'kan. Zakat ata* !er$agangan 'n' el'!ut' "ula% uang, !'utang, $an

barang $agangan (ang $''lk' *etela% $'kurang' $engan utang-utangn(a.

Zakat !ern'agaan $'%'tung *ebe*ar *e!ere!at !ulu% atau 3,> $ar' n'la' n'*ab *ebe*ar

5 gra ea*, (ang $'k+n8er*' $ala ru!'a% ata* $a*ar %arga "'ka ea* ter*ebut $'"ual.0ur*('$', 3>>4 = 7F1

Akuntan*' #akat keka(an eru!akan *uatau !r+*e* !engakuan 0re)+gn't'+n1 ke!e'l'kan

$an !engukuran 0ea*ureent1 n'la' *uatu keka(aan (ang $'kua*a' +le% *e+rang u#akk'untuk tu"uan !eneta!an n'#ab #akat keka(aan (ang ber*angkutan $ala rangka

!er%'tungan #akatn(a. Met+$e akuntan*' untuk #akat keka(aan $'!ergunakan gabungan

antar )a*% ba*e* $an a))rual ba*e*. Naun teta! ke!a$a u#akk' $'ber' kelelua*aanutntuk e'l'% *ala% *atu et+$e *a"a. Pa$a k+n$'*' !er$agangan atau u*a%a $'gunakan

a))rual ba*e*, kerena a$an(a akt'8a 0beru!a $agang atau "a*a1 (ang tela% berkurang atau

$'ber'kan ke!a$a !'%ak la'n, (ang akan en'bulkan %ak beru!a !'utang u*a%a.Seentara !en$a!atan *ela'n $an u*a%a $a!at $'!erlukan ber$a*arkan )a*% ba*e* atau

a))rual ba*e*. Pa$a uun(a $'gunakan )a*% ba*e*, karena $ala !en$a!atan 'n' belu

e!un(a' ke!a*t'an akan ter'a "'ka $ala bentuk !'utang. Beg'tu !ula untuk beban

!a$a !eru*a%aan "a*a atau 'n$u*tr( $a!at $'!ergunakan et+$e )a*% ba*e* atau a))rual ba*e*. Pengaru% $ar' !enggunaan et+$e )a*% ba*e* %an(a !a$a be*ar #akat (ang

$'!er%'tungkan. Agar ter"a$' !er%'tungan #akat (ang en$ekat' kea$'lan, aka *eba'kn(a

$'!ergunakan et+$e a))rual ba*e*. 0Mur*('$', 3>>4 = 6>1

Akuntan*' #akat untuk !er*e$'aan barabg $agang akan en)aku! aturan !en'la'aan

!er*e$'aan (ang akan en"a$' n'*ab *ebaga' $a*ar !er%'tungan #akat. a$a t'ga !en$a!attentang !en'la'an !er*e$'aan barang $agang $ala rangka !eneta!an n'la' n'*abn(a

(a'tu = 0Mur*('$', 3>>4 = 63>1


7/11

6. Pen'la'an !er*e$'aan barang ber$a*arkan %araga bel' 0at)+*t1. Pa$a !r'n*'! 'n' barang

$agang $'n'la' $engan *eluru% b'a(a (ang $'keluarkan untuk e!er+le% barang (ang

ber*angkutan, b'a*an(a ter$'r' $ar' $ar' %arga /aktur 0%arga barang 'tu *en$'r'1, b'a(aangkut $an b'a(a la'n *a!a' barang ter*ebut $'"ual. Pa$a *aat %arga t'$ak beruba%, )ara

'n' t'$ak terlalu en'bulkan a*ala% naun "'ka %arga ber/luktua*', a!alag' $engan

!eruba%an (ang )uku! ater'al 0be*ar1, aka akan en'bulkan a*ala% "'ka barang(ang a*'% a$a belu ter"ual- bera*al $ar' !ebel'an (ang berbe$a aka barang

ter*ebut e!un(a' %arga (ang berbe$a !ula.

3. Pen'la'an !er*e$'aan barang $engan %arga !a*ar 0at arket1, )ara 'n' $a!at $'*aakan

$engan %arga *ekarang 0)urrent )+*t1, (a'tu %arga bel' *ekarang !a$a *aat u#akk'

elakukan !er%'tungan #akat. "'ka %arga *ekarang *egera $a!at $'keta%u' $ar' !a*ar aka

u#akk' lang*ung *a"a engal'kan kuant'ta* barang $agang (ang a*'% a$a $engan%arag !a*ar ter*ebut. J'ka t'$ak $'keta%u' $engan *egera aka $a!at $'lakukan $engan

n'la' !enggant' 0re!la)eent )+*t1 (a'tu %arga "ual $'kurang' $engan arg'n laba brut+

0gr+** !r+/'t arg'n@GPM1 (ang $a!at $'!erk'rakan ber$a*arkan !engalaan a*a lalu.

4. Pen'la'an !er*e$'aan barang $agang $engan %arga "ual. Cara 'n' eber'kan *uatu

!erbe$aan antara akuntan*' $engan %uku #akat. $ala akuntan*' %arag "ual a$ala% %arga barang (ang akan $'"ual, *eentara %arga "ual $ala %+ku #akat 0Ibnu abba*.Ib'$.1

a$al% %arga barang (ang tela% $'"ual, $engan kata la'n barang $agangann(a *u$a% ter"ual.

Naun $e'kan %a!'r t'$ak e!un(a' !erbe$aan (ang *'gn'/'kan a!ab'la /luktua*'%arga t'$ak ater'al.

Dala %uku #akat akt'8a teta! ber&u"u$ $'g+l+ngkan $ala t'ga kateg+r', (a'tu =

0Mur*('$', 3>>4 = 6431

6. Akt'8a teta! (ang $'!ergunakan untuk u*a%a $agang ba'k beru!a ge$ung, !erab+tan,

au!un alat a$'n'*tra*'. In' t'$ak $'lakukan !er%'tungan #akatn(a, "uga t'$ak !erlu$'lakukan $e!re*'a*', karena $ala u*a%a $agang, #akat $'tera!kan !a$a barang $agang

'tu *en$'r' (ang $'angga! $a!at berkebang $an eng%a*'lkan, *e$angkan akt'8a teta!

t'$ak $'angga! $a!at berkebang.

3. Akt'8a teta! beru!a !eralatan untuk en)ar' u*a%a !+k+k $an akt'8a teta! (ang

$'!ergunakan untuk ke!ent'ngan keluarga $an $'r' u#akk' *en$'r'. Akt'8a 'n' bukan

eru!akan +b"ek #akat.

4. Akt'8a teta! untuk r+$uk*' $an u*a%a "a*a. Pr+*e* !r+$uk*' $an u*a%a "a*a (ang t'$ak

akan $a!at $'lakukan a!ab'la t'$ak a$a akt'8a 'n', *e%'ngga akt'8a tetea! ungtuk tu"uan 'n'$'angga! eng%a*'lakan $an berkebang. Ole% kerena 'tu eru!akan +b"ek

#akat.art'n(a akan eengaru% be*arn(a #akat a!ab'la #akt $'!er%'tungkan ber$a*arkan

!en$ekatan la!+ran rug' laba 0'n)+e *tateent a!!r+a)%1.

Akt'8a teta! $ala %uku #akat a$ala% akt'8a 'n8e*ta*'. a'tu barang (ang $'!ergunakan

$'!r+$uk*' *e*ua' atau eber'kan "a*a tertentu, ba'k (ang ber*'/at at' atau %'$u!.

Akuntan*' akt'8a 'n8e*ta*' 'n' e!ergunakan !r'n*'! )a$angan $ala !er%'tungan


8/11

$e!re*'a*'n(a. Tu"uann(a a$ala% untuk enggant'kan akt'8a (ang tela% ru*ak atau t'$ak

$a!at $'!ergunakan lag' *e%'ngga u*a%a $a!at berlan"ut $an berkebang $' keu$'an

%ar', t'$ak at' 02+r$a&'=1 . !en$ekatan (ang $'lakukan eng%'tung $e!re*'a*' a$ala%et+$e gar'* luru* 0*tra'g%t l'ne et%+$1 $'ana $e!e*'a*' *et'a! ta%un $'%'tung $engan

)ara ebag' %arga !er+le%an $engan a*a an/aatn(a.

N'*ab #akat. n'*ab #akat !er$agangan *en'la' 5 gra ea* 36 karat *e*ua' $engan %arga

!a*ar !a$a &aktu ke&a"'ban #akat $an berbe$a $ar' &aktu ke &aktu $an $ar' te!at-

kete!at. D'%aru*kan *e!urnan(a n'*ab !a$a ak%'r %aul $an t'$ak $'l'%at !ergerakan$an !eruba%an (ang ter"a$' *elaa *atu %aul $ar' a&al *a!a' ak%'r *e*ua' $engan ka'$a%

%aul'(a% $an 'n$e!en$en*' ta%un #akat.

Harga #akat. %arga #akat !er$agangan a$al% 3, "'ka ber$a*a ta%un %'"r'a% atau 3, ber$a*ar ta%un a*e%'.

Jula% #akat. "ula% #akat !er$agangan $'%'tung $ar' !erkal'an antara te!at #akat

$engan %arga #akat. !a$a *('rka% a*(k%a*% #akat $'bag' antar !'%ak (ang 'kut *erta *e*ua'$engan "ula% !r+*enta*e +$al a*'ng-,a*'ng $an !a$a !eru*a%aan ber*a%a #akat

$'bag' *e*ua' $engan "ula% *a%a untuk engeta%u' bag'an a*'ng-a*'ng *a%a. 0A*-*(a%ata%, %u*e'n *(akur 31

.

Pengeluaran ke&a"'ban ata* #akat *angat tergantung !a$a kaa$aan ka!an %arta 'n'

en)a!a' n'*ab. Dengan $e'k'an, *uatu a**et akan $'keluarkan #akatn(a a!ab'la a**et

ter*ebut tela% en)a!a' n'*abn(a. Kea$aan 'n' akan berka'tan $engan %arga !a*ar barangatau b'a*a $'*ebut $engan net real'#able 8alue 0n'la' real'*a*' ber*'%1. J'ka kea$aan 'n'

ter&u"u$ aka *uatu !eru*a%aan en)a!a' t'ngkatan #akat ab'l't( 0 kea!uan #akat1.

kea$aan #akat ab'l't( a$ala% kea!uan a**et $'"ual tan!a el'%at a!aka% *u$a% $'"ualatau belu.

A$a bebera!a $al'l (ag berka'tan $engan a*la% #akat $ala !eru*a%aan, (anag ak%'rn(a ber!engaru% !a$a ke!utu*an akuntan*'. Sebaga'an $'*a!a'kan *a%ata a$a $ua

!en$a!at (ang berbe$a en(angkut !eba(aran #akat $ala k+ntrak u$%araba%,

(a'tu = *atu !en$a!at en(atakan ba%&a #akat a$ala% *e"en'* b'a(a $an !en$a!at (ang

la'n engangga! #akat a$la% bag'an $ar' laba.

Pen$a!at !ertaa, (ang en(atakan #akat *ebaga' b'a(a = 0a1 'a al'k berkata =

*etela% engurang' b'a(a $an #akat "'ka *a%a ber"ula% *a!a' n'*%ab, erekaebag' laba enurut !er"an"'an ereka. 0b1 'bn &a%a berkata = *etela% #akat $an

!engeluaran $ua $ar' k'ta ebag'n(a. 0)1 'a na&a&' berkata = *etela% engurang'

b'a(a $an %ak Tu%an 0#akat1 laba %aru* $'bag'. 0$1 'bnu %ar%u berkata = #akat %aru*$'angga! b'a(a.

Pen$a!at ke$ua engangga! #akat *ebaga' bag'an laba, $'antaran(a $'katakan +le% = 0a1

$a*uk' berkata = "'ka !eker"a *etu"u, !e'l'k +$al $a!at engab'l #akat. "'ka t'$ak,


9/11

!eker"a %aru* eba(ar #akat *etela% *atu ta%un. 0b1 'bnu u$aa berkata = '*alkan

6>>> $'r%a *ebaga' +$al $an ereka *e!akat laba $'bag' >=> , "'ka +$al en"a$'

4>>> $'r%a *etela% *atu ta%un, *ebga' !e+$al $'kenakan #akat ata* 3>>> $'r%a karenalaba ter"a$' *etela% *atu ta%un $ar' +$al a&al. 0)1 abu %'tab engatakan = !eker"a t'$ak

beruru*an $engan #akat *ebelu ke!a$an(a $'ba(ar bag'ann(a $ar' laba *ebab $'a t'$ak

!un(a a!a-a!a. Setela% *atu ta%un batu 'a eba(ar #akat. 0Dr*.Mu%aa$, M.Ag 641

Nera)a $'angga! *ebaga' %a*'l ker"a *e*e+rang $engan tu"uan !+k+k en(e$'akan'n/+ra*' akuntan*' (ang %au* $a!at $'!er)a(a, "u"ur, tran*!aran $an ter!er'n)' $engan

ba'k. Set'a! ak%'r ta%un *e+rang !e$agang %aru* ebuat !er'tungan ak%'r untuk

en"ela*kan %a*'l keg'atan agar $'keta%u' "ula% !ertaba%an !a$a barang 'l'k *erat

!enentuan ka$ar #akat al $an %al-%al la'n. Se"ula% !r'n*'! '*la un'8er*al (ang %aru*$+!er%at'kan $ala !en(u*unan la!+ran keuangan $'antaran(a a$ala% aana%,

keterangan-keterangan $an 'n/+ra*'-'n/+ra*' (ang $a$ %aru* benar $an *e*ua' $engan

rel'ta *erta t'$ak a$a keb'%+ngan $an ke)urangan, ketel't'an $an ke*e!urnaan $ala

en('a!kan *uata la!+ran keuanagn, $a!at $'*ele*a'kan $ala bata*-bata* &aktu (angtela% $'teta!kan tan!a engukut ulur &aktu, a$l $an netral (a'tu ber!egangan ter%a$a!

n'la'-n'la' kebenaran $an *'ka! t'$ak e'%ak $an ter$a!at ke"ela*an !enggunaan $ata-$ata.

Dar' ka'$a%-ka'$a% #akat (ang lalu, langka%-lagka% !er%'tungan #akat *e+rang !e$aganga$ala% *ebaga' ber'kut =

6. Meneta!kan ak%'r ta%un (ang en"a$' &aktu !er%'tungan #akat.

3. Men"ula%kan +$al-+$al $agang *erta en'la'n(a $engan uang atau ea*.

4. Men"ula%kan !er'ntaan!er'ntaan "angka !en$ek 0uatang $agang1.

. Menetukan laba ber*'%.

. Meng%'tung +$al !+k+k ber*'% $an laba ber*'%.

M+$al !+k+k $an laba ber*'% $'kurang' b'a(a-b'a(a kebutu%an !+k+ 0rua% tangga1,

utang-utang !r'ba$' $an *'*'an(a akan en"a$' ba*'* #akat.

Meng%'tung ka$ar n'*%ab, (a'tu 5 gra ea* atau 3>> $'nar !erak atau uang (ang

*e%arga $engan ukuran 'tu.

J'ka ba*'* #akat en)a!a' *atu n'*%ab, baru $'%'tung #akatn(a *ebe*ar 3, "'ka

$'$a*arkan !a$a kalen$er %'"ra% $an 3, "'ka $'$a*rkan !a$a kalen$er a*e%'

Laba (ang $'!er+le% $engan enggunakan akntan*' *(ar'?a% *ebaga' $a*ar !en(u*unan

la!+ran keuangann(a, %aru* $a!t $'!aka' *ebaga' $a*r untuk eenu%' rukun '*la


10/11

ter*ebut. Se%'ngga tu"unan akuntan*' *(ar'?a% *ala% *atun(a a$ala% *ebaga' $a*ar

!er%'tungan #akat 0Haee$ 3>>>,6 Tr'(u&+n+ 677a,61.

Zakat (ang $'ak*u$ *ebaga' u!a(a untuk engaktual'*a*' ke-'*la-an "at' $'r' anu*'a

!a$a$ $'en*' et'* $an +ral'ta*n(a(ang terka't $engan real'ta* *+)'al *ebaga' k%al'/a%

Alla% $'uka bu' 0Ma*?u$=6776,41. Zakat eru!akan *'*' ke-'*la-an (ang terka't$engan tu%an *ebag'a )'ta !en)a'ran *+)'al (ang +b"ekt'/ $an berkea$'lan. Dan, anu*'a

*ebaga' %aba (ang engk%al'/a% $an kal'/a% (ang eng%aba t'$ak akan engab'l

%an(a *ala% *atu, ta!' e*t' ke$uan(a *e)ara 'ntegral.

In/+ra*' laba *e)ara !ragat'* $ala akuntn*' *(ar'?a% %aru* b'*a $'"a$'kan $a*ar

!er%'tungan #akat, rng'kat #akat eru!akan *arana atau 'n*t'tu*' (ang akan

ebe$akan antara *e+rang u?'n $ar' *e+rang una/'k (ang $'"ela*kan +le% Alla%$al al2uran. Zakat (ang $'ba(arkan eru!akan *al% *tu beentuk !ertanggung "a&&aban

ke!a$a Alla% Sub%ana :ataala, (ang $'aktualkan $ala bentuk !eerataan ke*e"a%teraan

ter%a$a! anu*'a $an l'ngkungann(a*eb*g' k+n*ekuen*' ba%&a anu*'a eru!akan

k%al'/a% Alla% $' uka bu' (ang $'ber' aana% untuk engel+la ala be*erta '*'n(a.

Re/lek*' k+n*e! laba !a$a t'ngkatan 'n' $a!at $'rel'*a*'kan $engan !eeerataanke*e"a%teraan elalu' ekan'*e #akat $ala '*la. Hal 'n' eru!akan *ala% *atu

bentuk !ertanggung "a&aban anu*'a *ebaga' kal'/a% Alla% $'uka bu', (ang

$'an'/e*ta*'kan $ala bentuk ak*'al'*a*' laba (nag %aru* $'$ukung $engan e/'*'en+!era*' u*a%a, *e%'ngga $a!at eba(ar ke&a"'ban #akat guna !eerataan

ke*e"a%teraan.

K+n*e! (ang %aru* $'keta%u' $ala !er%'tungan #akat !eru*a%aan a$ala% +$al, !engukuran b'a(a, !en'la'an akt'8a, $an !er'+$e akuntan*' kerana !engeluaran ke&a"'ban

ata* #akat *angat tergantung!a$a kea$aan %arta !eru*a%aa en)a!a' n'*%ab. Pen'la'an

%arta 0akt'8a1 ber$a*rakan %arag !a*ar atau b'*a $'*ebut n'la' real'*a*' ber*'%0netreal'#able 8alue1 untuk engeta%u' kea!uan #akat $ar' akt'8a untuk berkebang

$ela bentuk %arga "ualn(a. 0I&an tr'&+n+ M+%.A*?u$' ,3>>6 571

METODE PENELITIAN

Data atau ar'abel (ang $'gunakan

6. Data Pr'er

Data !r'er a$ala% $ata (ang $'!er+le% !enul'* elalu' &a&an)ara atau $'!er+le% $an$'ku!ulkan lang*ung $ar' la!angan ke!a$a !'%ak PD Ma$an' Mart untuk engeta%'u

!r+*e$ur !eru*a%aan guna en(ele*a'kan !enul'*an 'n'.

3. Data Sekun$er


11/11

Data *ekun$er eru!akan $ata (ang $'!er+le% $an $'ku!ulkan +le% +rang (ang

elakukan !enel't'an $ar' *uber-*uber (ang tela% a$a (ang $'!er+le% $ar'

!er!u*takaan atau $ar' la!+ran-la!+ran !enel't'an ter$a%ulu.

Data *ekun$er $'!er+le% elalu' et+$e ke!u*takaan elalu' *uber ba)aan, buku-buku

re/eren*' atau %a*'l !enel't'an la'n1 untuk enun"ang !enel't'an 'n' engka"' !u*taka atau*tu$' ke!u*takaan *erta 'n/+ra*' $ar' !eru*a%aan (ang terka't $engan !eba%a*an

!enel't'an 'n'.

Met+$e Pengu!ulan Data

Untuk e!er+le% $ata-$ata (ang $'gunakan $ala !enul'*an 'l'a% 'n', !enul'*

enggunakan $ua et+$e, (a'tu =

6. Penel't'an la!angan 0/'el$ re*ear)%1

a'tu *uatu !enel't'an (ang $'lakukan untuk en$a!atkan $ata atau 'n/+ra*' (ang$'butu%kan $engan )ara =

a. Pengaatan 0Ob*er8a*'1

a'tu $engan )ara !engaatan *e)ara lang*ung ke!a$a !eru*a%aan (ang akan $'tel't'*erat e'nta $ata $an 'n/+ra*' (ang ber%ubugan $engan a*ala% (ang *e$ang $'tel't'.

b. :a&an)ara 0'nter8'e&1 (a'tu $engan enan(akan *e)ara lang*ung ke!a$a !'%ak

!eru*a%aan (ang enangan' *uatu +!era*' (ang ber%ubungan $engan !enul'*an 'l'a%'n'.

Stu$' Pu*taka 0L'brar( Stu$(1

a'tu $engan )ara en)ar' re/eren*' $ar' buku *erta l'terature tang ber%ubungan $engan

!eba%a*an a*ala% $an $'gunakan *ebaga' lan$a*an te+r'.

3. Alat anal'*'* (ang $'gunakan

a. Met+$e $e*kr'!t'/ eru!akan et+$e anal'*'* $'ana !enul'* engu!ulkan $atakeu$'an en(u*un $an enganal'*an(a, *e%'ngga eber'kan keterangan (ang

lengka! bag' !ee)a%an a*ala%.

b. Met+$e k+!arat'/ eru!akan et+$e anal'*'* ura'an te+r't'* engena' !enera!an

#akat !a$a PD Ma$an' art, $an *ebal'kn(a untuk *a!a' ke!a$a ke*'!ulan.

http://wartawarga.gunadarma.ac.id/2010/05/jurnal/

76574172-jurnal-perhitungan-zakat.doc

Documents