Economic Briefing No.1

0

8 January, 2018

Authors – Pyai Nyein Kyaw & Thurein Lwin

ECONOMIC

BRIEFING NO.1

ျမနမာႏငင၏ အနညးဆး အခေၾကးေငြ အသစေၾကာင႔ ျဖစေပၚလာႏငေသာ စနေခၚမႈမား၊ အခကအခမားႏင႔

အၾကျပခကမား

Economic Briefing No.1

1

အနညးဆး အခေၾကးေငြ အသစသတမတျခငးေၾကာင႔ ျဖစေပၚလာႏငေသာ စနေခၚမႈမားႏင႔ အခကအခမား

၁။ အနညးဆးအခေၾကးေငြ သတမတေရးဆငရာ အမးသားေကာမတက ၂၉ရက ဒဇငဘာလ ၂၀၁၇တြင

လပသားတစေယာက၏ အနညးဆးအခေၾကးေငြက တစရကလင ကပ ၄၈၀၀ႏႈနးျဖင ျပငဆင သတမတရန

ဆးျဖတလကပါသည။ ဤဆးျဖတခကက ကန႕ကြကသရ၊ မရ ရကေပါငး ၆၀ ေစာင႔ၾကည႕ရမည ျဖစပါသည။

ထ႔ေၾကာင႔ အနညးဆးအခေၾကးေငြ သတမတမႈလပငနးရ႕ အေျဖဟာ ၂၀၁၈ ေဖေဖာ၀ါရလကနမသာ

သရမည ျဖစပါသည။ အနညးဆးအခေၾကးေငြ အသစသတမတမႈတြင အလပရငႏင အလပသမားမားအၾကား

လေပါငးမားစြာၾကာျမငေအာင အျငငးပြား လကရခ႔ပါသည။ ယခသတမတလကေသာ ႏႈနးထားသည ယခင

သတမတခ႔တ႔ႏႈနးျဖစသည႔ တစရက ကပ ၃၆၀၀ မ ကပ ၄၈၀၀ သ႔

ေျပာငးလသတမတလကျခငးျဖစပါသည။ ထ႔အျပင အဆပါ သတမတႏႈနးအသစသည လပသား ၁၀ ဥးႏင

အထကရသည လပငနးမားကသာ အကး၀ငသည။ ယခသတမတလကေသာ တစရကလပခ အနညးဆး

၄၈၀၀ကပသည ျပညနယႏင တငးေဒသႀကးအလကခြျခားသတမတျခငးမးမဟတဘ၊

တစႏငငလးအတငးအတာျဖင သတမတလကျခငးျဖစသည။ အလပသမားမားဘကမ ေတာငးဆမႈမာ

တစရက လပခ အနညးဆး ၅၆၀၀ ကပသတမတေရးက ဆႏၵထတေဖာ ေတာငးဆထားၿပးျဖစသည။

၂။ ရနကနတငးေဒသႀကး၊ မႏေလးတငးေဒသႀကးႏင စစကငးတငးေဒသႀကးရ၊ အလပသမား မားႏင

အလပသမားအခြငအေရးလပေဆာငေသာ အဖြ႕အစညးမား1က တစရကလပခ အနညးဆး ၅၆၀၀ ကပ

သတမတေရးက ဆႏၵထတ ေဖာခၾကျခငးျဖစသည။ အလပရငမားအေနျဖင ေပးႏငေသာ

အမားဆးတစရကႏနးထားလပအားခမာ ကပ ၄၀၀၀ မ ကပ ၄၈၀၀ ႏႈနးက အဆျပထားၿပး၊

ရနကနတငး၀နႀကးခပ ဥးၿဖးမငးသနးကလညး တစရကလပအားခသည ကပ ၅၀၀၀

ထကမနညးသငေၾကာင အနညးဆးအခေၾကးေငြ သတမတေရးဆငရာ ရနကနတငးေဒသႀကးေကာမတက

1 Following organizations are included in the Minimum Wage and Labour Right Corporation Committee: Cooperating Committee of Trade

Unions(CCTU), Future Light Center(FLC), Action Labour Rights(ALR), Agriculture and Farmer Federation of Myanmar(AFFM), All Myanmar

Trade Union Network(AMTUN), We Generation Network, Myanmar Industries Craft & Services Trade Union’s Federation(MICS), Myanmar

Farmer Union, Basic Education Labour Union, Representative of University Teacher Association (UTA), Migrant Worker Rights

Network(MWRN), Land in Our Hands, Labour Rights Defenders & Promoters (LRDP), Farmer and Labour Activists Group (FLAG) and Young

Chi Oo Workers Association (YCOWA)..

Economic Briefing No.1

2

ယခႏႈနးထားမသတမတခငကာလတြင အႀကျပထားခသည။2 ယခသတမတလကေသာ တစရကလပအားခ

ကပ ၄၈၀၀ သည လပငနးရငမားအေနျဖင မတတႏငေသာ အနညးဆးလပအားခႏႈနးျဖစေၾကာငး

ျမနမာႏငင အထညခပ လပငနးရငမားအသငး၊ ကနထတလပငနး

အလပရငအဖြ႕အစညးကယစားလယျဖစသ ေဒၚခငခငႏြယက ဆသည။3 ယခ သတမတႏႈနးထားအတငး

ေပးႏငေသာ အခ႕လပငနးအမးအစားမားရေသာလညး၊ အထညခပလပငနးမားအတြက မတတႏငေသာ

ႏႈနးထားျဖစသညဟ ေရႊလငဗနးစကမႈဇန ဥကဌ ဥးေအးေသာငးကဆထားသည။4 အဆပါ ႏႈနးထားက

ကာလတစခအထ အလပသမားမားအေနျဖင ေစာငၾကညသြားမညျဖစေၾကာငး အလပသမားကယစားလယ

ဥးေနာေအာငက ဆသည။5 အလပရင၊ အလပသမားမားအေနျဖင အဆပါ သတမတႏႈနးထားအသစက

သေဘာမတပါက ေကာမတသ႔ ရကေပါငး ၆၀ အတြငး ကန႔ကြကႏငသည။ ထက႔သ႕ ကန႔ကြကမႈမား မရပါက

ရကေပါငး (၆၀) အလြနတြင အစးရအဖြ႕အေနျဖင အဆပါ လပသားတစေယာက၏

အနညးဆးတစရကလပအားခ ကပ ၄၈၀၀ က အတညအျဖစျပဌာနးသြားမညျဖစသည။

၃။ ယခသတမတလကေသာႏႈနးသည ၂၀၁၈ ဇနန၀ါရလ၊ ၃ ရကေန႔၏ ဗဟဘဏ၏ ႏငငျခားေငြလႏႈနး (၁

ေဒၚလာ=ကပ ၁၃၅၉) အရ တစရကလပအားခ အေမရကန ေဒၚလာ ၃.၅၃ ျဖစသည။ ယခငႏႈနးသည

အေရ႕ေတာငအာရနငငမားအၾကားတြင အနညးဆးႏႈနးထားျဖစသည။6 လပငနးရငမား ေပးႏငေသာ

အနညးဆးအခေၾကးေငြႏင အလပသမားမား ေတာငးဆထားေသာ အနညးဆးလပအားခအၾကား ကြာဟ

ခကႀကးမားလကရသည။

၄။ သေဘာတရားအရ အနညးဆး အခေၾကးေငြ သတမတျခငးဆသညမာ ဆငးရမႈေလာခရန သ႔မဟတ

အေျခခလေနမႈ အဆင႔အတနး ကရရၾကေစရန အတြက ႏငငအမားစအေနျဖင ေရြး

ခယလပကငေလရသည။ စးပြားေရးအေဆာကအအတြင အစးရအေနျဖင ၀ငေရာကလာၿပး

အနညးဆးအခေၾကးေငြ ဥပေဒက သတမတျပဌာနး၍ လပသားမား၏ ၀ငေငြႏင လေနမႈအဆငအတနးက

2 တစရကလပခ ကပ ၅ ေထာငထက မနညးသငေၾကာငး ဥးၿဖးမငးသနး အႀကျပ၊ ၁၊ ေအာကတဘာ၊ ၂၀၁၇၊ Radio Free Asia 3 http://news-eleven.com/headline/29217 4 အနညးဆးလပခအဆျပခက သမၼတထ လပငနးရငေတြ တငျပ၊၁၊ ၁၂၊ ၂၀၁၇၊ Radio Free Asia 5 အလပသမားအနမဆး လပခ အေျခခလစာ တစရကလင ၄၈၀၀ ကပ သတမတရန ဆးျဖတ ၊ ၃၀၊ ၁၂၊ ၂၀၁၇၊ မဇၥမ 6 ယခင သတမတႏႈနးမာ အနညးဆးတစရကလပအားခမာ ကပ ၃၆၀၀ ျဖစသည။ ေငြလႏႈနး တစေဒၚလာ ၁၃၆၀ႏင တြကပါက တစရကက အေမရကန ေဒၚလာ ၂.၆၅ ျဖစသည။

Economic Briefing No.1

3

ျမငတငေလရသည။ ဆငးရမႈႏႈနးေလာခရန နညးလမးမားထတြင အနညးဆး အခေၾကးေငြ ဥပေဒ ျပဌာနး၍

ေဖာေဆာငျခငးသည အေကာငးဆးေရြးခယမႈမဟတသညမာ စးပြားေရး ပညာရငမား၏

ယခငေလလာခေသာ ေတြ႕အႀကမားမတစဆင သရၾကၿပးျဖစသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ အစးရက

ဥပေဒျပဌာနး၍ သတမတလကသည အနညးဆး အခေၾကးေငြ သည အလပရငႏင အလပသမားမားအၾကား

အားမေျခက ပကျပယေစသည။ ဆလသညမာ ၀ယလအားႏင ေရာငးလအားဥပေဒသသေဘာ အရ

၀ယသႏင ေရာငးသ (တစနညးအားျဖင အလပရငႏင အလပသမား) အၾကားတြင ႏစဥးသေဘာတ

ေကနပႏငေသာ ႏႈနးတစခသည အားမေျခတစချဖစသည။ (ပ- ၁) ကၾကညပါ။

ပ (၁) လပသားေစးကြက ၀ယလအားႏင ေရာငးလအား အားမေျခ

အစးရက အနညးဆး အခေၾကးေငြသတမတလကျခငးသည လပသားပလမႈက ျဖစေပၚေစသည။

ဆလသညမာ အလပရငမားအေနျဖင အစးရက သတမတလကေသာ အနညးဆး အခေၾကးေငြႏႈနးထား

အတငးအလပသမားမားက ေပးရမညျဖစေသာေၾကာင ၄ငးတ႕လပငနးမားတြင ရေနေသာ

လပသားအေရအတြကက ေလာခသညအေနျဖင လပသားအခ႕က အလပထတရမည ျဖစသည။ ထ႔အျပင

လပငနးမား၏ သေဘာတရားမာ ျမတႏငသမျမတေအာင (Profit Maximization) စဥးစား

Economic Briefing No.1

4

ေဆာငရြကေလရၾကသည။ သတမတလကေသာ အနညးဆးအခေၾကးေငြသည တစႏငငလးရ

လပသားေစးကြကအမးမးႏင လပသား ၁၀ ဥးႏင အထကရသည လပငနးမားအားလးအကး၀ငေသာလညး

ယခ တငျပမႈမာ လပသားအေရအတြက အမားအျပားအသးျပရေသာ အထညခပလပငနး မားရ

လပသားေစးကြကကေလလာတငျပထားျခငးျဖစသည။7

၅။ ယခသတမတလကေသာ အနညးဆးအခေၾကးေငြ ကပ ၄၈၀၀ သည လပငနးရငမား

(အထညခပလပငနးရငမား၏ အဆအရ)၏ တ႕ျပနခကမားအရ ၎တ႔အေနျဖင အဆပါ ႏႈနးထားက

မေပးႏငေၾကာငး၊ အဘယေၾကာငဆေသာ ထတလပေရး အေျခခလအပခကမား (Factors of Production)

ျဖစသည ေျမငားရမးခစရတႀကးျမငမႈ၊ လပစစမးလေလာကစြာ မရရမႈ၊ ေခးေငြအတးႏႈနး ႀကးျမငမႈ၊

အခြနအခႏႈနးႀကးျမငမႈ စသည စရတမားသည လပငနးမား (အထညခပလပငနးမား) အား

စရတႀကးျမငမႈမားက ျဖစေပၚေစသည။ ထ႔ေၾကာင ယခ အကပအတညးၾကားမ ထြကေပၚလာေသာ

အနညးဆး အခေၾကးေငြ ကပ ၄၈၀၀ ႏႈနးသည လပငနးမားအတြက စရတအခ ပႀကးျမငလာေစသညအျပင၊

အလပသမားမားအတြက အေျခခစား၀တေနေရးက လေလာကေသာ ႏႈနးတစခလညးမဟတေပ။

၆။ လပသားမား၏ တစရကတာ ေနထငစားေသာကမႈစရတက စစတမးေကာကယရာတြင တစရကက ကပ

၄၄၀၀ မ ကပ ၆၄၀၀ အၾကားကနကေသာေၾကာင ျဖစသည။8 ထ႔ေၾကာင လပငနးရငမား ႏင

အလပသမားမားအၾကား ေတာငးဆေသာ ႏႈနးထားမားသည ႏစဖကစလးအတြက

အမနတကယျဖစသငေသာ ႏႈနးထားမားျဖစသည။ ၎တ႔ ႏစဖကစလးသည မားယြငးမႈမရဟယဆႏငသလ၊

၎တ႔ အမနတကယရငဆငေနရေသာ ျပနာလညးျဖစသည။

သ႔ေသာ ၎ျပနာ၏ အရငးအျမစသည စးပြားေရး အားမေကာငးျခငးျဖစသည။ စးပြားေရး

ေကာငးေကာငးမလညပတႏငေသးဘးဟ ယဆခကမားလညး ရေနၾကသည။9 တငးျပညစးပြားေရး

7 အနညးဆး အခေၾကးေငြႏႈနး သတမတမႈသည အထညခပလပငနးမားရ လပသားမား၏ တစရကလပအားခ အနညးဆး ျဖစသငသညႏႈနးက သတမတရန ကနဥးအဆင လပေဆာငခသညဟ စာေရးသက ယဆသည။ 8 တစရကလပခ ကပ ငါးေထာင(ကပ)ထက မနညးသငေၾကာငး ဥးၿဖးမငးသနး အႀကျပ၊ ၁၊ ေအာကတဘာ၊ ၂၀၁၇၊ Radio Free Asia 9 ျမနမာႏငင လကရစးပြားေရးအေျခအေန၊ လကရအေျခအေနက ျဖစေစေသာ အေၾကာငးအရငးမားႏင ေဆာငရြကသငသည အခကမား၊ ၉၊ ဒဇငဘာ၊ ၂၀၁၇၊ ကနသညစကမႈအသငးခပ၏ စးပြားေရးအႀကေပး၊ ဥးျမင၏ အဖြငအမာ စကား၊ ျပညေထာငစသမၼတျမနမာႏငင ကနသညမားႏင စကမႈ လကမႈလပငနးရငမားအသငးခပ ညလာခ ၂၀၁၇၊ ရနကန

Economic Briefing No.1

5

(ေမခရအဆင) အားေကာငးေအာငျပလပႏငျခငး၊ တစနညးအားျဖင စးပြားေရး ေကာငးေကာငး

လညပတႏငေအာငျပလပျခငးသည ယချဖစေနေသာ ႏငငေရးအကပအတညး၊ စးပြားေရးအကပအတညး

အေတာမားမားအား ကြကး ေရပါသကသ႔ ေလာခႏငလမမညျဖစသည။

၇။ အနညးဆးအခေၾကးေငြသတမတျခငးအားျဖင ျဖစေပၚလာမည အကးဆကမားက တငျပရမညဆပါက

အနညးဆးအခေၾကးေငြက လအပသညထက ပမသတမတပါက အလပလကမႏႈနး ျမင႔တကမႈက

ျဖစေစသလ၊ လငယမားအား ေကာငးၿပးဆးေအာငမတကေစဘ အလပခြငထသ႔ ေရာကရရန

ဆြေဆာငလကရလာႏငပါသည။ ထ႔အျပင လအပသညထက ေလာ႕နညး သတမတပါက လပသားမား၏

လေနမႈဘ၀ ဆး၀ါးလာမညျဖစျပး၊ ကနးမာေရးက႔သ႔ေသာ အေထြေထြ စရတမားတကလာျခငး၊ မႈခငးမား

ပမားလာျခငး၊ အလပသမားမား၏ ဆႏၵျပမႈမားေၾကာင႔ ႏငငေရး အေျခအေနယမးယငလာျခငးတ႕

ျဖစလာႏငပါသည။

ထ႔ေၾကာင အနညးဆးအခေၾကးေငြအသစေၾကာင အလပျပတသြားႏငေသာ လပသားမားအတြက မညကသ႔

ေဆာငရြကရမလ၊ အလပရငမားႏင႔ အလပသမားမား ႏစဖကစလးေကနပႏငမည႕ သင႔ေလာေသာ

ႏနးထားသစ ျဖစရနဆသညမာ ျပညသမ ေရြးခယတငေျမာကထားေသာ အမးသားဒမကေရစ

အဖြ႔ခပဥးေဆာင တာ၀နယေနေသာ အစးရအတြက အခကအခတစချဖစသည။ (ပ- ၂) ကၾကညပါ။

ပ (၂) အနညးဆး အခေၾကးေငြးဥပေဒသတမတၿပးေနာက လပသားေစးကြက

Economic Briefing No.1

6

အျခားႏငငမား၏ အေတြ႕အၾက၊ နမနာမားအရ အနညးဆးအခေၾကးေငြသည ကြမးကငလပသားမားက

အကးသကေရာကမႈမရေပ။ အနညးဆး အခေၾကးေငြသည ျပျပငေျပာငးလရန အခြင႔အလမးရေသာလညး

ယခငသတမတထားေသာ ႏနးထားမားထက ေလာ႔နညး၍ သတမတေလ႔ရမည မဟတေပ။

အဘယေၾကာငဆေသာ ေငြေၾကးေဖာငးပြမႈမားက ကာမေစရနအတြက ႏႈနးထားမား ျမငလာလမ

မညျဖစသည။ ထအေျခအေနမးတြင လပငနးမား ထတလပမႈ ေလာခသြားေစျခငး သ႔မဟတ လပငနးမား

ရပတန႔သြားမႈမား မျဖစေပၚေစရန အစးရအေနျဖင လပငနးရငမားအား အကအညမား ေပးရမညျဖစသည။

သ႔မဟတပါက အစးရအေနျဖင ႏငငေရး အကပအတညးမားႏင ရငဆငၾကရမညျဖစသလ၊

လပငနးရငမားအေနျဖငလညး ထတလပမႈ ရပဆငရမည အေျခအေန မားလညးရသည။ ထျပနာက

တငးျပည၏ ေမခရစးပြားေရးက မကးစကေစရန လပေဆာငရမညျဖစသည။ အနညးဆးအခေၾကး ေငြ

သတမတလကျခငးေၾကာင မကခရအဆင(Macro) ႏင မကခရအဆင (Micro)

ေဘးထြကဆးကးမားျဖစေပၚလာမညျဖစ သည။ ဥပမာ အားျဖင႔ - အေျခခစားေသာကကနေစးႏႈနးမား

တကလာျခငး၊ အမခနး၊ အေဆာငငားရမးခမားတကလာျခငး၊ အလပလကမႏႈနးမားတးလာျခငး၊

ဆယေကာသက ေကာငးထြကမႈႏႈနးမားတးလာျပး လပငနးခြငသ႔ ၀ငေရာကလာျခငး စသညတ႔က

ႀကေတြ႕ရမညျဖစသည။ အလပလကမျဖစလာမည လပသားမားမာ အထညခပလပငနးႏင

လပသားအေရအတြက အမားဆးအသးျပရသညလပငနးမားျဖစလမမညျဖစသည။

၎တ႔သည တငးျပညစးပြားေရး၏ တစဥးခငးစားသးမႈ က႑တြင အခးအစားအားျဖင

အနညးငယသာရေသာလညး ၎တ႔အား မခလကရသမား၏ စားသးမႈမာလညး ေလာကသြားမညျဖစသည။

အဆပါ အလပလကမႏႈနးတးပြားမႈသည လပသား ေစးကြက အမးမးတြင ျဖစေပၚေနမညေတာမဟတေပ။

၈။ ထ႔အျပင ေမခရစးပြားေရးက တကရကအကးသကေရာကမႈရႏငသညမာ လပငနးမား၏ ထတလပမႈ

အရနေႏးေကြးသြားျခငးျဖစသည။ သ႔ေသာလညး က႑အသးသးရ ထတလပေရး လပငနးမားထက

အထညခပလပငနးမားသည လပသားအေရအတြက အမားဆးသးရေသာ လပငနးမားျဖစသည။

အထညခပက႑တြင အခ႕လပငနးမား သည ယခသတမတလကေသာ အနညးဆးအခေၾကးေငြးႏႈနးထက

ပ၍ေပးႏငေသာလပငနးမားရသည။ အနညးဆးအခေၾကးေငြႏႈနးက ေပးႏငျခငး၊ မေပးႏငျခငးမာ

Economic Briefing No.1

7

အထညခပလပငနးမားက အလပအပေသာ ျပညပႏငငမားမ လပငနးရငမား အေပၚလ မတညသည။

အထညခပလပငနးရငမား၏ ေျပာျပခကအရ အလပအပသမားသည အလပအပရာတြင ပေသ

ႏႈနးထားမားျဖင အလပအပေလရသည။ လပသားစရတ ျမငတကလာေသာလညး အလပအပသမား၏

ပေသသတမတထားေသာ ႏႈနးမားေၾကာင ၎တ႔က တးေတာငး၍ မရဟဆသည။

ေစးျမငျမငေပးေသာ အးယ(Europe)အပါအ၀င၊ အေနာကႏငငမားမ အလပအပသမားသည

ေစးျမငျမငေပးေသာေၾကာင၊ အဆပါႏငငမား၏ အပထညမားက ထတလပေပးေသာ လပငနးမားအေနျဖင

ယခသတမတလကေသာ အနညးဆးအခေၾကးေငြႏႈနးထက ပ၍ေပးလကရသည။ ထအေျခအေနက

ေလလာျခငးအားျဖင ျပညတြငးတြင ၀ငေရာကရငးႏးျမပႏမညလပငနးမား သ႔မဟတ အကးတ

ပးေပါငးေဆာငရြကမည႔ ျပညပလပငနးမား၀ငေရာကမႈ (တစနညးအားျဖင ျပညပရငးႏးျမပႏမႈ

အားေကာငးေအာင ျပလပႏငျခငး) အားေကာငးေအာငျပလပျခငးျဖင အနညးဆးအခေၾကးေငြ ျပနာက

ေျဖရငးၿပးသားျဖစေစမညျဖစသည။ အလပအကငအခြငအလမးမား ဖနတးေပးျခငးျဖင

အလပလကမႏႈနးကေလာေစရနႏင တစဥးခငး၏ စားသးမႈႏႈနးက တးျမငရနလအပေသာေၾကာင အစးရ

အေနျဖင ဘ႑ာေရးလေငြျပေနသညတငေအာင အမားစ အလပအကငအခြငအလမးရေစမည

(တစနညးအားျဖင အေျခခလတနး စားမား) က႑မားတြင အလပအကငမားေဖာေဆာငေပးရမညျဖစသည။

သ႔မသာ အေျခခလတနးစားမား အလပအကငရရၿပး၊ ၀ငေငြတး၍ စားသးမႈလညး တးပြားလာမညျဖစသည။

ထစားသးမႈတးပြားျခငးသည ျပညတြငးလပငနးမား၏ ထတလပမႈမားကလညး သြကသြကလကလက

လညပတလာႏငၿပး၊ တငးျပည၏ ဖြ႕ၿဖးမႈက ဆြတငႏငမညျဖစသည။ တစဖကတြင အနညးဆးအခေၾကးေငြ

ဆသည ျပနာသည လပငနးရငႏင အလပသမားအၾကား ျပနာအျဖစတညရေနေတာမည မဟတေပ။

၉။ အဘယေၾကာငဆေသာ လပငနးမားအေနျဖင ထတလပမႈတးျမငလာသညႏင အမ

လပသားလအပခကမားလညး တးလာမညျဖစသည။ တစနညးအားျဖင လပငနးမားဘကမ လပသား

(လပအား) ၀ယလအားတးလာေသာေၾကာင အနညးဆးအခေၾကးေငြႏႈနးထကေကာလြန၍ အလပရငႏင

အလပသမားမားအၾကား ႏစဖကအဆငေျပေစေသာ ႏႈနးတစခတြင အလပလပၾကမညျဖစသည။ လသား

အရငးျမစဖြ႕ၿဖးရနလပေဆာငရမည အစးရ၏ ျပနာအျဖစသာ ကနခမညျဖစသည။

Economic Briefing No.1

8

ထ႔ေၾကာင အစးရအေနျဖင (သ႔မဟတ ၀နႀကးဌာနအေနျဖင) အနညးဆးအခေၾကးေငြက လပငနးရငႏင

အလပသမားအၾကား ျပနာအေနအထားျဖငသာ မျမငသငဘ၊ ရၿပးသား စးပြားေရးမႈ၀ါဒႏင မေသြဖယသည

ဆးျဖတခကမားက အလပရင၊ အလပသမားသာမက၊ ကြမးကငပညာရငမား၊ သကဆငရာ

၀နႀကးဌာနမားႏင ပးေပါငေဆာငရြကရမညျဖစၿပး တငးျပညစးပြားေရးႀကးထြားမႈက ျဖစေပၚေစရန ကာလတ၊

ကာလရည အကးစးပြားက ထညသြငးစဥးစားသငေပသည။ သ႔မဟတပါက လညပတလကရေသာ

လပငနးမား (လပသားအေရအတြက မားမားသး ရေသာ လပငနးမား) ေႏးေကြးသြားၿပး၊ အလပလကမႏႈနး

ပမတးပြားလာမညျဖစသည။ အျခားတစဖကတြင လပသားမား၏ ဆႏၵထတေဖာမႈမားႏင

ရငဆငရျခငးမားေၾကာင လပငနးမားက ပမေႏာငေႏးေစႏငသည။ ေမခရစပြားေရးက

အေႏာကအယကျဖစေစႏငမည ျဖစသည။

အနညးဆးအခေၾကးေငြ အသစ ျပငဆငသတမတႏငေရးအတြက အၾကျပခကမား

၁။ အစးရသည လပသားတစေယာက ေန႕စဥကနကႏငေသာ စရတက အနညးဆးအခေၾကးေငြ

ျပငဆငသတမတႏငေရးအတြက သးသန႔ သေတသနျပလပရန လအပသည။ ထမ ရလာေသာ

လတစေယာက ေနထငရငသနရန အမနတကယကနကေသာ ေန႕စဥစရတက အစးရဘကမ

ထတျပနသင႔သည။ ထက႔သ႕ အစးရမ အဆျပ႕ေသာ မနကနသည႔ ႏနးထားအေပၚ၌သာ အလပသမားတ႕ႏင႔

အလပရငတ႔၏ သေဘာတညမႈရရနၾကးစားသင႔ပါသည။

၂။ အလပသမားမားဘကမ သေတသနလပ၍ေဆာငရြကထားေသာ တစေန႕လပခ ၅၆၀၀ကပဆသညမာ

CMP10 လပငနးမားမလြ၍ ကနစးပြားေရးလပငနးအမားစမာ အဆပါႏနးနးပါး ေပးေခေနၾကသညက

ေတြ႕ရသည။ သ႕ေသာ တကစြာ သရရန အစးရမ သေတသနလပရမည ျဖစသည။ အစးရသညသာ

အနညးဆးအခေၾကးေငြ သတမတႏငေသာ အာဏာရသည႔အတြက အစးရတြင အဓက တာ၀နရသညဟ

ယဆရမည ျဖစပါသည။

10

Consignment Manufacturing and Processing

Economic Briefing No.1

9

အစးရႏင႔ ကြမးကင ပညာရငမားသည ႏနးထားသစသတမတျခငးေၾကာင႔ အလပရင၊ အလပသမားျပနာ၊

အလပလကမ႕ျပနာ တ႕ ျဖစလာႏငျခငးဟေသာ ရႈေထာင႔ထက လပသားတစေယာက ေန႕စဥအသကရင

ေနထငရန ျဖစသင႕ေသာ ႏနးထား သတမတျခငးဆသည႔ ရႈ႕ေထာင႔မ ခညးကပသင႕ပါသည။

အနညးဆးအခေၾကးေငြ ႏနးထားသစေၾကာင႔ ျဖစေပၚလာႏငသည႔ အလပလကမ႔ျပနာက အစးရသည

အလပအကင အခြင႔အလမးက ဖနတးႏငေသာ စြမးရညရပါက ဖနတးႏငပါသည။ ဆလသညမာ

အလပအကင ဖနတးေရးမာ ခကခေသာ ကစၥမဟတေပ။

သ႔ေသာ ႏနးထားသစသည ကနလပငနးမားထက အထးသျဖင႔ CMP အလပရငမားက ထခကေစႏငေသာ

အလားအလာရ၊ မရ သေတသန ျပလပသင႔သည။ အကယ၍ ႏနးထားသစသည အလပသမား

ဆႏၵျပပြမားက႔သ႔ ျဖစေပၚလာျပး CMP လပငနးရ အလပရငႏင႔ အလပသမားျပနာမ ႏငငေရးဘကသ႕

ကးေျပာငးလာႏငပါက အစးရမ CMP လပငနးမားက အခြနေလာ႔ေပးျခငးက႔သ႕(Government Subsidies)

နညးလမးမားျဖင႔ ေျဖရငးသင႔သည။ ဆလသညမာ CMP လပငနးရငမားက အခြနေလာ႕ေပးျခငး၊ ေခးေငြ

အတးႏႈနးခေပးျခငး၊ လပစစမတာခႏႈနးေလာ႔ေပးျခငး စသည႕နညးလမးမားျဖင႔ Micro Problem အား

Macro Problem သ႔ မျဖစလာေအာင တားဆးျခငးပငျဖစသည။

၃။ မမတ႕ေလ႔လာခကမားအရ အလပရင အဖြ႔အစညးမားႏင႔ အလပသမားအဖြ႕အစညးမားသည မမတ႕

ကယကးစးပြားႏင႔ တကဆငမႈ၊ အေလးသာမႈရေသာ စးပြားေရး အတငးအတာမားႏင႔

အခကအလကမားကသာ အသးျပၾကသညက ေတြ႕ရပါသည။ ထ႕ေၾကာင႔ အစးရအေနျဖင႔ တကခငမာေသာ

ကးကားရန အခကအလကမားက ထတျပနႏငရန CSO11 ၏အခနးက႑က ျမင႔တငေပးရမည ျဖစပါသည။

၄။ အနညးဆး အခေၾကးေငြျပသနာတြင ဥပေဒအရလညး ရႈပေထြးမႈရေနသညကလ ေတြ႕ရသည။

အနညးဆးအခေၾကးေငြ နညးဥပေဒ ၄၃ (႒)တြင ျပဌာနးထားေသာ “စကရ၊ အလပရ၊ အလပဌာနအလက

သတမတထားသည႔ ကြမးကငမႈစ သ႔မဟတ ထတလပမႈစႏႈနး ျပည႕မေအာင လပေဆာငႏငစြမး

မရေသးသည႕ အလပသမားအား အစမးခန႔ကာလ မတငမကြမးကငမႈရေစရန ေလ႕ကင႔ေပးရန လအပလင

ဤဥပေဒအရ သကဆငသည႔ စကရ၊ အလပရ၊ အလပဌာနမားသည သးလအခနကာလအတြငး

11

Central Statistical Organization

Economic Briefing No.1

10

အနညးဆးအခေၾကးေငြ၏ ၅၀%ထကမနညးေသာ လပခ၊ လစာကေပးရမည။ အစမးခန႕ကာလသးလအတြငး

အနညးဆးအခေၾကးေငြ၏ ၇၅%ေပးရမည။” ဟေသာအခကသည ဥပေဒႏင႔ နညးဥပေဒ၏

အနညးဆးအခေၾကးေငြဆသည႔ သေဘာအေပၚ အဓပၸါယႏစခြ ျဖစေစသညဟ အလပသမားမားဘကမ

ေထာကျပေနေသာ အခကျဖစသည။ အဆပါ ဥပေဒ အကပအတညးက အရင ျပငဆငသင႔သည။ ဥပေဒ၏

ရညရြယခကမာလ လပသားတစေယာက ေန႕စဥအသကရငရပတညႏငရန လေလာကေသာ

အခေၾကးေငြျဖစေစရနဆသည႔ အခကက ေရးရႈသင႔ပါသည။

၅။ ျမနမာႏငင၏ ေငြေၾကးေဖာငးပြမႈအေျခအေနမာ ကဆငးေနသညက ေတြ႔ရပါသည။

အနညးဆးအခေၾကးေငြအတြက ေငြေၾကးေဖာငးပြႏႈနးက ထည႕တြကရာတြင ျပသနာတစခမာ ၂၀၁၇ႏစ၏

ေငြေၾကးေဖာငးပြႏနးကတြကရနအတြကလအပသည႔ အေျခခႏစ (Base Year)က ၂၀၀၆ခႏစမ ၂၀၁၂ခႏစ

ႏစစဥေငြေၾကးေဖာငးပြမႈႏႈနးအေပၚတြင ေျပာငးလ၍ အေျခခထားျခငးျဖစသည။ ေအာကပါ ဇယား

(၁)ကၾကည႕ပါက ၂၀၀၆ခႏစအတြက ႏစစဥ ေငြေၾကးေဖာငးပြမႈႏနးမာ ၁၉.၉၉ရာခငႏႈနးရျပး၊ ၂၀၁၂ခႏစတြင

၁.၄၆ရာခငႏနးရသညကေတြ႔ရသည။ အဆပါ အေျခခႏစ ၂ခ၏ ကြာျခားခကမာ ၁၀ဆနးပါးမရသည။

ဆလသညမာ လကရေငြေၾကးေဖာငးပြမႈက တြကခကေသာ အေျခခႏစမာ ယခငယထားေသာ

အေျခခႏစထက ၁၀ဆနးပါးမကြာျခားေနေသာေၾကာငး လကရေစးကြကထတြင ကနပစၥညးေစးႏႈနးမား

အမနတကယတကေနေသာလ အခကအလကမားထတြင မတကဘရေနသညကေတြ႕ရသည။ ထ႕ေၾကာင႔

အဆပါ ေငြေၾကးေဖာငးပြႏႈနးတြကခကမႈ ရႈပေထြးျခငးေၾကာင႔ အနညးဆးအခေၾကးေငြသတမတရာတြင

မားယြငးမႈမား ျဖစေပၚလာႏငပါသညက သတျပသင႕ပါသည။

Economic Briefing No.1

11

Source: World Bank Note: Inflation rate of 2000 is -0.109.

Figure 2: CPI & Year on Year Inflation for Union

-10

0

10

20

30

40

50

60

19971998199920002001200220032004200520062007200820092010201120122013201420152016

Fig: 1 Inflation, consumer prices (annual %)

Economic Briefing No.1

12

Figure 3: Inflation Drivers Figure 4: Food and non-food inflation

World Bank, MEM, Oct 2017

အထကပါပက ၾကည႕ျခငးအားျဖင႔ ေငြေၾကးေဖာငးပြမႈက အဓကျဖစေစသည႕အခကမာ

အစားအေသာက(Food) ကနပစၥညးမားျဖစသညကေတြ႕ရသည။

၆။ အနညးဆးအခေၾကးေငြ ႏနးထားသစ သတမတႏငေရးမာ CMP လပငနးရ အလပသမားႏင႔

အလပရငတ႕အၾကား ညႏငးေျပလညမႈအေပၚတြင မတညေနသည။ ၄ငးတ႕အၾကား ေျပလညမႈမရရပါက

ဆႏၵျပမႈက႔သ႕ေသာ ႏငငေရး အေျခအေနဘကသ႕ ကးေျပာငးလာမည ဆလင တငးျပည၏ စးပြားေရးက ပ၍

ဆး၀ါးေစမည ျဖစသည။ ထ႕ေၾကာင႔ သင႕ေလာ မနကနေသာ အနညးဆး အခေၾကးေငြအသစက

သတမတႏငေရးမာ ျပညသမ တငေျမာကထားေသာ NLD အစးရအတြက စနေခၚမအသစျဖစပါသည။

၇။ အႏစခပဆရေသာ ျမနမာႏငင၏ အေျခအေနသည အတြငးၾကည႕၀ါဒ ၾကးစးေနသညက ေတြ႕ရသည။

ႏငငေရးတြငလ ျမနမာႏငငသည ႏငငတကာဖအားမား ပမရေနခနျဖစျပး အစးရမာလညး

ျပျပငေျပာငးလမႈမားလပေဆာငရန ဘတဂတမလေလာကမႈ က႕သ႔ေသာ အခကအခမားကသာ

ေရ႕တနးတငေနသညက ေတြ႕ရသည။ လႊတေတာသည ဥပေဒျပေရးလပငနးမားမာ ေႏာင႔ေႏးလကရျပး

ပါတအစြႏင႔ မ၀ါဒမားရႈပေထြးေနသညက ေတြ႕ရသည။ စးပြားေရးတြငလညး အစးရ၏ စးပြားေရးမ၀ါဒ

၁၂ခကမာ တကေသခာေသာ ဥးစားေပးမႈမရျခငးႏင႔ ေခးေငြ အတးႏႈနးျမင႔မားျခငးက႔သ႔ေသာ

ျပနာမားျဖင႔ ေႏးေကြးေနသညကေတြ႕ရသည။ ၀နၾကးဌာနမား၏ စြမးေဆာငရညမာလညး

Economic Briefing No.1

13

လပခလစာနညးပါးမႈႏင႔အတ ကဆငးလကရသည။ ဤျပနာမာ ျမနမာႏငငရ စးပြားေရး

တးတကမေႏးေကြးေနျခငး၏ အကးဆကတစခသာျဖစသည။ အစးရမ စးပြားေရးတးတကမႈရေစရနအတြက

အာရစကရန အခနမလင႕ေသးေသာ အေနအထားျဖစပါသည။ ။

More Information

info.inyaeconomics@gmail.com

Facebook: Inya Economics

Phone: +95 9 2011130

The views expressed in this brief are those

of the author(s) and are not necessarily those

of the trustees, officers, or other staff

members of Inya Economics.

Copyright© 2018 Inya Economics.