8. Katarina V.M.

Carmelo P. Baldacchino

DUN FRANGISK SAVERIOMIFSUD

Frangisk Saverio twieledBormla fl-1845 minnSalvatore u Marianna

nee Abela. So minn ckunitukienu juri x-xewqa li jsirsacerdot u 1-genituri tieghubaghtuh 1-iskola u hadu hsieb

1-edukazzjoni bikrija tieghu. Saminn tfulitu kien jiffrekwenta

1-knisja ta' Bormla u ma damx ma tghallem il-quddiesa bil-Latin u beda jghin xi sacerdot. Kulhaddkien jiggustah ghax bilkemm kien ilahhaq mal-artal.Huwa kien attiv hafna, beda jmur il-privat u ta' etazghira dahal is-seminarju fejn wera interess fl-istudjutieghu, tant li kien jigi minn ta' quddiem fl-ezamijiet,sakemm waslet dik il-gurnata li ghall-ewwel darbajoffri s-Sagrificcju tal-Quddiesa fit-18 ta' Settembru1869, fost il-ferh tal-genituri, qraba u hbieb. Huwakien attiv hafna fil-hajja sacerdotal! tieghu, kemmfil-prietki sbieh li kien jaghmel u fil-hin twil li kienlaghmel fil-kunfissinarju. Kien jassisti wkoll lill-morda,specjalment fiz-zmien twil li ghamel vici parroku fil-parrocca taghna.Dun Frangisk, li kien joqghod fi Triq Sant'Anglu, iz-Zejtun, kellu seftura mieghu, mara ta' madwar it-80sena li kienet tehodlu hsieb ta' kollox. Huwa ta' kullfilghodu kien imur il-parrocca f'dak id-dlam, ghax makontx tara hlief xi fanal bil-lampa tal-pitrolju jixghel'1 hawn u '1 hinn.

Darba, waqt li 1-kuntistabbli Piju Zammit, li kienjoqghod fil-pjazza t'isfel quddiem fejn ilium hemm il-latrina pubblika u kellu tieqa ghal Sqaq San Vitor,kien qieghed jaghmel it-te qabel johrog ghax-xoghol,sema' xi rgiel jitkellmu taht it-tieqa dwar kif serjaghmlu serqa. Semaghhom jghidu li Dun Frangiskiqaddes fil-5.00am u jitla' triqtu. Kif jghaddi kellhomimorru jhabbtu lis-seftura u kif tiftah jidhlu jisirquhwara li jkunu rabtu lis-seftura.

Il-kuntistabbli Piju hareg bil-mod mid-dar u gibedlejn wara 1-knisja biex imur ghax-xoghol 1-ghassataz-Zejtun fejn kien stazzjonat; imma Piju osserva lidawn in-nies kienu diga telqu. Meta wasal 1-ghassa

dahal quddiem 1-Ispetturu qallu kollox. Flimkienmarru 1-knisja u sabu 111Dun Frangisk u kellmuhwahdu dwar dan il-pjanu talbuh li 1-Hadd ta'wara 1-Ispettur, ma' xipulizija, jidhlu d-dartieghu minn kmieni ujoqoghdu ghassa.

Dawn marru ghall-habta tas-siegha ta'filghodu tat-18 to' Frar Dun Franjbk Smerio1908; kienu madwar ghaxar pulizija u 1-Ispettur.Ghall-habta tal-5.30am semghu cavetta tiftah il-biebta' barra u dahlu tlett irgiel fid-dlam. Malli dahlugewwa sabu ruhhom imdawrin bil-pulizija li xeghlus-sufarelli biex jarawhom sewwa. Dawn 1-irgiel habtujirrezistu 1-arrest u anke sparaw xi tiri biex ibezzghulill-pulizija. L-Ispettur Barbaro Sant, li kien inkarigatmiz-Zejtun u kien armat, ghajjat "Sparaw". Kellupistola u spara zewg tiri lejn il-hallelin u dawn cedewu tefghu 1-armi fl-art. Il-pulizija li kienu mohbijahargu ghal fuqhom bi\-flares. Il-hallelin ma kellhomxtriq ohra hlief li jcedu. Gew immanettjati u arrestati umarbuta halli hadd minnhom ma jahrab. Haduhom1-ghassa u wara gew imressqa quddiem il-qorti fejnhadu dak li kien haqqhom.

Dun Frangisk, li kien prokuratur tal-Madonna tad-Duttrina ghal diversi snin, kien ukoll jahdem biex dinil-festa dejjem tirnexxi. Kien joqghod attent hafnaminhabba li din il-festa kellha pika mal-festa titularita' Santa Katarina u gieli nqala' xi inkwiet. Billi dinkienet il-festa tas-sajf kienet tirnexxi dejjem u kellhahafna armor tant li Dun Frangisk, homes snin warali saret 1-istatwa tad-Duttrina, ghamlilha nicca tal-injam li tinsab fis-sagristija bil-Madonna go fiha, ugo din in-nicca hemm din il-kitba: "Per Commissionedel Procu.re Dom Francesco Mifsud li 5 Giunio 1885.Giuseppe Spiteri."

Imma wara dak 1-episodju li semmejna li ghaddaminnu, Dun Frangisk hadha bi kbira wisq li kien serikun vittma ta' serqa li kienu ser jaghmlulu, tant libeda jibza' johrog kmieni u ftit wara marad u waraftit tas-snin halla dan il-wied tad-dmugh nhar 1-10 ta'

S. Katarina V.M.Marzu 1912 meta kellu 67 sena. Wara li sarlu servizzfunebri fiz-Zejtun gie trasportat ghall-Kolleggjata to'San Pawl Nawfragu, il-Belt Valletta fejn gie midfunfil-kannierja, qabar nru 58.

Dun Frangisk Saverio Mifsud Abela din is-senajaghlaq mitt sena mejjet u ahna z-Zwieten ghandnaniftakru fih fit-talb taghna ta' kemm hadem ghalqalbu f'din il-parrocca.

DUN MIKIEL CASSAR

Dun Mikiel Cassar twieled iz-Zejtun minnGiovanni Battista u Gaetana mwieldaSpiteri fit-8 to' Novembru 1872. Meta

beda jitfarfar mill-ewwel wera x-xewqa li (sirsacerdot; ghalhekk il-genituri tieghu hadu hsiebli jibaghtuh jitghallem 1-iskola fejn wera interesskbir, u aktar tard dahal is-seminarju fejn beda1-istudji tieghu ghas-sacerdozju.

Malajr beda jaghmel hbieb mas-seminarististudent! bhalu, fosthom id-Djaknu CarmeloPsaila, li m'ghandu bzonn 1-ebda introduzzjoni,u Felic Micallef Grimaud, Zejtuni bhalu. Dawnsaru hbieb sewwa tant li kienu jiktbu xi poezijalil xulxin u gieli ppubblikaw xi wahda fuq il-gazzetti. Dun Carm Psaila sar sacerdot qabilhomu d-djakni Mikiel u Felic ghamlulu poezija ta'awgurju fuq il-gazzetta. Meta sar sacerdot DunFelic Micallef Grimaud gie stampat ktieb ghall-okkazjoni bhala rigal, li fih diversi seminaristi,fosthom Mikiel Cassar, ghamlulu poezija kullwiehed. Dan jinsab fil-Biblijoteka Nazzjonali.Il-gurnata tant mistennija ghal Dun Mikielwaslet meta gie ordnat sacerdot mill-IsqofPietro Pace fil-21 ta' Dicembru 1895, fost il-ferh tal-genituri, qraba u hbieb tieghu. DunMikiel mill-ewwel beda jahdem iz-Zejtun, u kienmaghruf ghax-xoghol tieghu kemm bit-Taljan,bil-Latin u naturalment bil-Malti, u spiss kienjikteb xi prietka bit-Taljan li dak iz-zmien kienukomuni hafna specjalment fil-festi. Kienu jsibuhxi sacerdoti ghal pariri dwar xi panigierkuli jkollhom u kien ikun ta' ghajnuna kbiraghalihom. Kien ihobb jikteb xi sunetti ghal xifesta titulari jew sekondarja, fosthom kiteb "InOccasione Dell'Anua Festivitd Commemoranteil-Naufragio a Malta del Grande Apostolo GentiSan Paolo Celebrata con somma pompa inValletta nella Ins. Colleg. Matr. E Parr. Chiesache dal Medesimo Santo S'Appella 10 Febbraio1894." Dan kitbu meta kien ghadu djaknu,u fil-25 ta' Novembru 1902 kiteb ghalinaz-Zwieten "All'Eroina d'Alessandria S.Caterina

Dun Mikiel Cassar

V.M. Quandopomposamente se necelebrava il di FestiveDelia S. Matr. Parr. E.Arcip. Chiesa DeliaCitta Beland - 25Novembre 1902." Sac.Mikiel Cassar.

Dawn ukolljinsabu 1-BiblijotekaNazzjonali, il-BeltValletta. Aktar tardkiteb 1-innu "SursumCorda" ghall-okkazjoni tal-ftuh tad-Domus taz-Zejtun. Dun Mikiel kien wiehed mill-aqwa ta'zmienu, imma kien umli hafna tant li, skontis-Sur Ninu Zammit, li kien prezenti ghall-ftuhtad-Domus li gie inawgurat mill-Isqof Mons.Angela Portelli O.P. Vig. Gen., ghalkemm il-qassisin kellhom post apposta magenb 1-Isqoffuq quddiem, Dun Mikiel qaghad ghalih man-nies fuq wara. L-Isqof staqsa lil Dun NazzarenuCurmi biex jara min kien dak il-qassis li kienhemm fuq wara, u meta qallu baghat ghalihghax ried ikellmu wara c-cerimonja. Malli Itaqa'mieghu 1-Isqof beda jaghtih prosit ghax-xogholli kien kiteb specjalment dak ta' San Pawl. DunMikiel irrisponda lill-Isqof li dak mhux bil-hilatieghu kien ghamlu. L-Isqof, li kien infurmatsewwa dwar 1-umiltd ta' Dun Mikiel, qallu"L-umiltd sabiha hafna, imma 1-umiltd zejdataghmlek gifa."

Bhal lehha ta' berqa, Dun Mikiel Cassar halladan il-wied ta' dmugh, wara marda qasira, fl-etazaghzugha ta' 39 sena nhar it-22 ta' Mejju 1912.Dan 1-artiklu dwar Dun Mikiel Cassar qieghedniktbu biex infakkru gheluq il-mitt sena minnmewtu, imma Dun Mikiel jibqa' mfakkar kullsena fiz-Zejtun meta lejlet il-festa tal-Patrunataghna Santa Katarina jindaqq 1-innu "Dei SacriMinistri" li kien kiteb ghall-Banda Beland.

Mhux ta' b'xejn li fl-1937 il-kumitat tal-ismijiet tat-toroq ghogbu li Strada Baronetinbidel u tissemma Triq Dun Mikiel Cassar.