ODA HABERLERİ

Saym Üyelerimize,

Samsun Mühendisler Derneği Baş­kanlığından alınan yazı aşağıda aynen, saym üyelerimizin bilgilerine arzolunur.

S A M S U N

MÜHENDİSLER DERNEĞİ BAŞKANLIĞI Çiftlik Caddesi No: 101 Samsun

Tel: 2381

Sayı: 004-65 15/12/1965

Maden Mühendisleri Odası Başkanlığına

Ankara

Samsun'da vazife görmekte olan, sayıları 200 ü aşkın meslektaşımızı bira-raya getilecek bir dernek ihtiyacı çok-tanberi hissedilmekte idi. Bu ihtiyacı göz önüne alan 10 kişilik müteşebbis heyeti­miz, Haziran. 1965 de Samsun Mühen­disler Derneği adı altında bir dernek kurmuşlardır.

Kurulduğundan bu yana, kurucu heyet içinden seçilen 7 kişilik bir geçici yönetim Kurulu tarafından idare olunan Derneğimiz şimdilik esas faaliyet olarak; üye kaydı yapılması, dernek merkezi ve lokalinin tesis edilmesi işlerini kabul etmiştir. 5-12-1965 tarihinde derneğimiz üye sayısı ve bu üyelerimizin çeşitli meslek dallarına dağılışı aşağıda görül­düğü gibidir,

Yük. İnşaat mühendisi ve inşaat mühendisi 36 Yük. Ziraat mühendisi l3

Yük. Mimar ve Mimar 8

Yük. Makina Müh. ve Makina Mühendisi 8 Yük- Elektrik Müh. ve Elk. Mühendisi 5 Jeolog ve Jeofizikçi 5 Harita ve Kadastro Mühendisi 2 Yüksek Orman Mühendisi 2

Toplam 80

Dernek merkezi ve lokali 4-12-1965 cumartesi günü, sayın Valimiz Hamdi Ömeroğlu, sayın Belediye Başkanımız Dr. Bünyat Arsan, Bölge Müdürleri ve kalabalık bir meslektaş grubunun iştiraki ile törenle açılmıştır. Lokalimizde W okuma salonu ve kütüphane, bir oturma salonu ve bir oyun salonu tesis edilmiş olup. ileride geçici görevle Samsun'da bulunan meslek arkadaşlarımızı ağırla­mak üzere bir misafirhane tesis edilmesi düşünülmektedir.

Meslektaşlarımız arasında sosyal bir dayanışma sağlamak, boş vakitlerini iyi bir şekilde değerlendirmek, bilgi artırıcı konferans ve geziler düzenlemek gibi gayelere hizmet etmeyi kendine vazife edinen derneğimiz 9-1-1966 tarihinde dernek merkezinde ilk genel kongresini yapacaktır.

Daima saym meslektaşlarımızın ve onların kanuni teşekkülleri «Meslek Oda»larmm hizmetinde olan derneğimi­zin kuruluşunu ve dernek merkez ve lokalinin açılmış olduğunun, yayın organ­larınız vasıtasiyle meslektaşlarımıza duyu­rulmasını ve kütüphanemize konulmak üzere neşriyatınızdan olan mecmua, kitap, teknik bülten ve teknik kongre raporlarından birer adet gönderilmesini rica ederim.

Saygılarımla, Turgut Cenan DAĞCI

Samsun Müh. Derneği Başkanı

TÜRKİYE BİLİMSEL VE TEKNİK ARAMA KURUMU METALÜRJİ SİMPOZYUMU

Konu : Metalürji Simpozyumu

Metalürjinin ekonomik kalkınmamız­daki önemini gözönünde tutan Türkiye

264

Bilimsel ve Teknik Araştırma Kuru­mu, bilim, endüstri ve teknoloji alan­larında en son gelişmelerle memleke­timizdeki uygulamaların ve problem­lerin karşılaştırılmasını sağlamak ama-ciyle, bir «Metalürji Simpozyumu» dü­zenlenmesine karar vermiş bulunmakta­dır.

Bilindiği gibi, kendi ham madde kaynaklarımızdan faydalanmak suretiyle, Türkiye'de demir—çelik ve bakır endüst­rileri kurulmuş ve gelişme safhasına ulaş­mıştır; kurşun, çinko, cıva, antimuan madenlerinin metalürjisi henüz geliştiril­mektedir. Alüminyum endüstrisinin de kuruluş çalışmalarıma başlanmıştır. Bugün­kü durumda dahi, Kalkınma programı­na göre, Türkiye'nin 1965 yılı demir—-çelik ve diğer metaller sektörünün yurt içi üretim değeri iki milyar Türk lira­sını aşmaktadır. Bilimsel ve teknolojik yönlerden hızla ilerleyen Metalürji Mü­hendisliği dalında son birkaç yıldan beri Türkiye Üniversitelerinde de eleman ye­tiştirilmekte ve araştırmalar yapılmasına başlanmış bulunmaktadır.

Kapsamı

«Metalürji Simpozyumu», genel an­lamı ile, memleketimizde metalürji prob­lemlerinin çözümlenmesi, geleceğe ışık tutucu esasların tartışılması ve ileri sevi­yede milletlerarası gelişmelerin gözden geçirilmesi hususlarını kapsayacaktır. Bu meyanda bilhassa entegre demir—çelik endüstrisinde aglomerasyon, sinterleme. ham demir ve çelik istihsali, haddeleme işlemleri; bakır, kurşun, çinko, cıva, alü­minyum izabe ve tasfiye metalürjisi; dö­küm, yüzey işlemler ile fabrikasyon, me­tallerin mekanik ve ısıl işlemleri, metal­lerin fiziksel özellikleri, kullanılması ve Metalürji alanında eleman yetiştirilmesi gibi konulara yer verilecektir. Tebliğler­de, bilimsel ve teknolojik bakımdan bu konularla ilgili mühendislere hitap ede­cek yüksek seviyenin muhafaza edilmesi

prensip ittihaz edilmiştir. Tebliğler ve tartışmalardan başka, 1,5 gün kadar alacak olan teknik gezi (veya geziler) tertiplenecek ve bu arada şahsi ve sosyal faaliyetlere de yer verilecektir.

Yeri ve süresi

«Metalürji Simpozyumu» İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesinin Konferans salonunda tek panel halinde yapılacak ve 12 Haziran 1966 Pazartesi saat 10.00 dan 18 Haziran 1966 Pazar gününe kadar altı gün devam edecektir.

Diğer hususlar

«Metalürji Simpozyum»una dinleyici olarak veya iştirak edeceklerden kayıt için herhangi bir ücret talep edilmiye-cek; iştirak edenlerin seyahat, ibate, iaşe şahsi masrafları kendilerine veya mües­seselerine ait olacaktır. Toplu halde ya­pılacak teknik geziler hakkında ayrıca bilgi verilecektir.

Tertip Komitesince davet edilerek tebliğ vermeyi kabul edenlerin veya ken­di arzusu ile tebliğ gönderenlerin teb­liğleri, imkân ve konu gözönünde tutu­larak, simpozyum programına dahil edi­lecek ve yayınlanacaktır. Gönderilen tebliğlerden, zamanın müsaadesizliği do-layısiyle gündeme almamıyanlar da, uy­gun görüldüğü takdirde, gündeme alın­mış olanlarla birlikte yayınlanacaktır.

Cevap formüleri

Şahsı veya Müessesesi adına «Meta­lürji Simpozyumu»na iştirak etmek iste­yen kimselerin ekli cevap formüllerini doldurarak bir ay içerinde «Metalürji Simpozyumu» Yürütme Sekreterinin for­mülerde yazılı adresine göndermeleri rica olunur.

Bu formüllerle iştirak edeceklerini bildirmiş olan kimselere «Metalürji Sim-pozyumun» un ayrıntılı programı ayrıca gönderilecektir.

265

Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştır- Metalürji Simpozyumn ir . .. , , . Yürütme Sekreterliğine :

m a ü u r u m u n c a t e r t i p l e n e n b u s ımpoz-„ , . . , . , . , . Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Ku­

y u m a ş a ğ ı d a i s i m l e n yazı l ı t e r t i p komi- „ J , ,„ 1 0 „ . , * . .,, . ' • * ° ' r rumu tarafından 12—18 Haziran 1966 tarihleri tesi t a r a f ı n d a n y ü r ü t ü l m e k t e d i r : arasında istanbul'da I.T.Ü. Maden Fakültesinin

konferans salonunda kararlaştırılmış olan Meta-.„ „ „ „ ! V „ . * , , „ , „ J V . lurji Simpozyumuna iştirak edeceğim. Prof. Dr. Doğan GÜCER : İstanbul Teknik Uni- J v ' 6

versitesi, Makina Fa- ! — Simpozyumda tebliğ vermiyeceğim Q

kültesi, Makine ve 2 — Simpozyumda tebliğ vermek istiyorum Q

Malzeme îmalUsul- 3—Tebliğ konusu şu olacaktır

leri Enstitüsü Mü­

dürü, İstanbul. . iştirak edecek olanın :

i „ ^ „ „ „ „ „ _ ^ _ , ., a) Adı ve Soyadı : Doç. Dr. Hayri ERTEN : Orta Doğu Teknik / „ . , . , . , _ . , , , l r _ ,

. . . b) Kendi adına mı? Müessese adına mır Üniversitesi Maden '—' '—'

. . , • . . _ , c) Müessese adına ise, Müessesenin ısım ve Mühendisliği Bölüm , . , Başkanı, Ankara.

Yük. Müh. Kenan OKAN : Ereğli Demir ve Çe-lik Fabrikaları TAŞ. d ) ^ ^ İ § 1 ^ & , h t l S a S 1 :

Genel Müdür Yar- C ) Y a z ^ m a adresi :

dımcısı, Ankara. •

Doç. Dr. Veli AYTEKİN : İstanbul Teknik Üni- T e l

(Yürütme Sekreteri) versitesi, Maden Fa- İmza :., : kültesi, Metalürji I N Q T . B u f o r m ü l e r i n e n g e ç 1 5 Ş u b a t 1 9 6 6 t e .

Kürsüsü Doçenti, Is- rihine kadar doldurulup aşağıdaki adrese gönde-

tanbul. rilmesi rica olunur.

Doç. Dr. Veli AYTEKİN

Metalürji Simpozyumu Metalürji Simpozyumu Yürütme Sekreteri . Yürütme Sekreteri

l.T.Ü. Maden Fakültesi V e l i A Y T E K İ N M a ç k a - 1 s t a n b u l

MUHTELİF MECMUALARDAN DERLENEN MAKALE ÖZETLERİ VE KISA MADENCİLİK HABERLERİ

Derleyen :

Gültekin G Ü N G Ö R

YURD DIŞI

1. 1965 senesi başında Frankfurtta Almanya ve Avusturya maden profesör­lerinin tertip ettiği bir toplantıda karar altına alman «Madencilik tahsilinin yeni bir nizama sokulması» meselesi sene için­de şiddetli tartışmalara yol açmıştır. Zamanımızın gelişen tekniğine paralel olarak, maden mühendisliği tahsil eden­lere öğretilecek konuların çoğalmış olma­sı, bu sebepten öğretimde bir reformun gerektiği herkesçe kabul edilmekte, tar­tışma daha ziyade reformun nasıl yapıl­ması meselesi üzerinde toplanmaktadır.

Maden profesörleri matematik, me­kanik, elektroteknik, makine elemanları ve benzeri derslerin çoğaltılmasını savu­nurken, jeoloji ve maden yatakları pro­fesörleri de, eskidenberi geniş bir baz üzerine eğitim gören maden mühendisi tipinin yok olmaması fikri üzerinde dur­maktadırlar. Bu sebepten bu sonuncu­lar mineroloji, petrografi, maden yatak­ları, jeoloji ve benzeri derslerin azaltılıp bunun yerine teknik derslerin çoğaltıl­masının aleyhindedirler. Her iki koldan da öğretilmekte olan lüzumsuz bazı derslerin temizlenmesi teklif edilmektedir.

Bir reformun eşiğine geldiğini gör­düğümüz madencilik tahsili üzerinde

yapılan ve almanca eğitim yapan bütün madencilik fakülte ve yüksek okullarına yayılan bu tartışma henüz bir neticeye bağlanmamıştır.

2. Jeolojik harita çıkarma ve demir cevheri aramada manyetometrik mine-ralometri (Erzmetall mecmuasının kasım 1965 sayısından)

Alüvyonlar içindeki manyetik ve za­yıf manyetik mineral grupları, mostra vermeyen demir cevherlerinin ve kurşun-çinko-sülfür yataklarının demir şapkala­rının aranmasında mühim ipuçları ve­rebilir. Bu metod, doğu Sibirya ve Al-taylardaki prospeksiyon çalışmalarında denenmiş ve 5 metreye kadar kalınlığı olan alüvyon tabakalarında memnun edici neticeler vermiştir.

3. Cevherler için havadan manyetik prospeksiyon (World Mining mecmuası­nın Temmuz/1965 sayısından).

Cevher yataklarının havadan manye­tik prospeksiyonunda muayyen sınırlama­lara dikkat etmek lâzımdır. Çünkü cevher yataklan nisbeten dar bir saha üzerinde yayılırlar, birbirinden farklı manyetik özellikler gösterirler ve yeryüzüne ya­kın bir seviyede bulunabilirler. Direkt veya endirekt yolla cevher aramak için aşağıdaki 5 temel prensibe dikkat etmek lâzımdır.

a) Uçuş yüksekliği mümkün olduğu kadar az, takriben 100 m olmalıdır.

b) Uçuş yüksekliğinin yeryüzüne gö­re değeri değişmemeli. Değişiklikler + 10 m. sınırı içinde kalmalıdır.

267

c) Cevher yatakları ekseriya küçük anomaliler şeklinde görünmektedirler. Ölçme değerlerinin yuvarlak rakamlar şekline çevrilmesi böyle küçük anomali­lerin ortaya çıkmasına mâni olabilir.

d) Havadan manyetik ölçü neticele­ri, ilkönce arazide yapılacak ölçülerle kontrol edilmeli ondan sonra sondaja gidilmelidir.

e) Ümit verici neticelere varmak için havadan manyetik prospeksiyon di­ğer maden arama metodlarıyla birleşti-rilmelidir.

4. Madencilikte nükleer patlayıcı maddelerin kullanılması (World Mining mecmuasının Eylül/1965 sayısından).

Birleşik Devletler Atom Enerjisi Ko­misyonu, birçok teşebbüsleri yanında ma­dencilikte de nükleer patlayıcı madde kul­lanılması hususunu araştıran «Plowshare= saban demiri» programını desteklemek­tedir. Neticelergöstermektedir ki nükleer patlayıcı maddeler, diğer alışılagelmiş patlayıcı maddelere nazaran daha iyidir. Makaledeki bir tabloda patlayıcı mad­delerin kudreti muhtelif sahalar için gösterilmiştir. Nükleer patlayıcı madde­

nin tahmin edilen masrafları bir şemada görülmektedir. Bundan başka makalede, konuyu aydınlatıcı diyagramlar, şemalar, fotoğraf ve resimler vardır.

5. İsveçte Kiruna Madeninde Yeni Peletize tesisleri: (World Mining mec­muasının Kasım/1965 sayısından).

Avrupanm en büyük ve dünyanın en modernleri arasındaki bir peletize tesisi işletmeye açılmış olup senede 1,5 milyon ton peletize demir imal etmeğe başla­mıştır. Tesis Kuzey İsveçte, Lappland^la Kirunadadır ve LAKAB'ye yani dünyanın en büyük demir istihsâl ve ihraç şirketine aittir. Tesisin planlanması birkaç şirketin müşterek çalışması ile yapılmıştır.

Bu yeni eserin dikkati çeken birkaç yeni özelliği vardır. Burada peletize de­mir sadece bir konsantreden değil, ilk defa olarak birkaç cevher hazırlama yerinden getirilerek konsantre harmanı yapılmaktadır. Bu arada bentonit kulla­nılmamaktadır. Pelitize hadisesinin olma­sı için kalker ilâve edilmektedir. 6 adet peletize tanburu h a m maddeye şekil vermekte ve bu maddeler 2,40 m geniş­likte, yatay ve 72 m boyunda ısgaralar üzerinde pişirilmektedir.

LONDRA-KANADA ve AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİNDE

26 Kasım 1965 itibariyle METAL ve MİNERAL fiatları

(Değerler cents/libre, $/libre, $/ons, $/long ton, $/short ton, Türk lirası/long ton, Türk lirası/short ton, Türk lirası/kilogram ve Türk lirası/gram olarak verilmiştir.)

(World Mining Mecmuasının Aralık/Î96S sayısından alınmıştır - Sayfa 46)

LONDRA :

Alüminyum (%99,5-külçe) 24,50 c/lb. 4,88 TL/kg Antimuan (% 99,6-regulus) 42,31 » 8,43 » Bakır (Tel hâle getirilebilir) 65,62 » 13,08 » Altın 35,02 $/ons 11,17 TL/gr. Kurşun (%99 - Rafine) 13,03 c/lb. 2,60 TL/kg Civa (34,5 kg'lık beher şişesi) 560,— $ 5 062,40 TL Gümüş 1,31 $/ons 0,42 TL/gr. Kalay (%99,78 -standard). 17l,56c/lb. 34,19 TL/kg Tungsten... 33,60 $/l.t. 303,74 TL/Lt. Çinko (% 98-virgin) 13,41 c/lb. 2,67 TL/kg

268

KANADA :

Alüminyum (%99,5 - külçe-f . o . b . Kanada) Antimuan (%99,6 - varil içinde) Bakır (elektrolitik) Kurşun (Virgin marka) Nikel (elektrolitik - f . o . b . Ontario) Potaşe (Minimum % 2 0 K s O - f . o . b . m a d e n d e ) . . . . Potaşe ( » % 6 o ») Çinko (Prime Western)

55,-2 6 , - c

ilâ 60,— 40,75 15,50 8 4 , -17,65 40,— 14,50

llh. » » » » » » »

10,98 ilâ 5,18 TL/kg

11,96 » 8,12 » 3,09 ' »

16,74 » 3,53 » 7,99 » 2,89 »

Montreal veya Toronto'da başka türlü hesaplanmadıysa, bütün fiatlar kanada kuru Ozerindendir.

M E T A L L E R

U.S.A.

Baku: (elektrolitik-f . o . b . cars) U . S . A . Memleket içi Memleket dışı teslim (100 libre)

Kurşun (adi kalite- New York) Çinko (Prime Western - f . o . b . 8t. Louis)

Prime Western - New York'ta teslim Alüminyum (%99,5-genellik 50 Ib.'lik külçe) Antimuan (Lone Star marka - f. o. b. Loredo) Arsenik ham - minimum A s 8 ö 3 %95) Bizmut (tonluk miktarlar) Kadmium (çubuk - 5 tona kadar miktarlar)

Kobalt (%97 - 99 - 500 lb'lik varillerde) Kolumbium (külçe - Nominal değeri) Germanyum (Dioksit - Yüksek saflıkta) Indium (10 000 onsluk miktarlarda) Lityum (%99,9) Magnezyum (%99,8-külçe-f .o.b. velasco T e x a s ) . . . Cıva (50 şişelik miktarlarda-şişesi) New York'ta Nikel (5 lb'lik külçeler-f.o.b Ontario) Selenyum (%99,5) Telluryum (âdi kalite) Toryum Kalay (A dereceli miktarları) Titanyum (%99,3 Grade A-l Sponge) Uranyum (Normal) Vanadyum (%90'lık kalite)

Altm ( U . S . A . Hazine fiatı) Gümüş (New York) Platin Zirkon (Sponge - Reaktör kalitesi)

3 6 , — c/lb.

» » 3 8 , — $ 1 6 , — c/lb. 14,50 » 1 5 , — » 24,50 » 44,50 »

3,20 » " 4 , — | / l b .

2,40 » 1,65 »

36,—ilâ 5 5 , — » 2 0 9 , — $/kg

2 , — l/ons 7,75—ilâ 1 0 , — $/lb.

3 6 , — c/lb. 525,—ilâ 5 3 5 , — $

77,75 c/lb. 4,50 $/lb. 6 , — »

4 3 , — $/kg 174,50 c/lb.

1,32 $/lb, 1 8 , — » 3,65 »

3 5 , — $/ons 1,293 »

97,— ilâ 100,— » 4,25 ilâ 5 , — $/lb.

CEVHERLER VE KONSANTRELER

Berilyum cevheri (% 10-12 BeO-c.i.f. Atlantik Limanı Nominal)

K R O M CEVHERİ (f.o.b. Demiryolu vagonu doğu limanları-kurutulmuş)

Afrika (Rodezya) %48 Cr a O a -oran 3 : 1 » (Transvaal) » » » yok

Türkiye (Nominal) » » » 3 : 1

Kolumbium-Tantalyum cevheri (Pentoksit-Nominal).. D E M İ R CEVHERİ (Superior Gölü — Aşağı Göl

Limanlarında teslim)

3 0 , — $/s.t.

7.18 TL/kg » »

343,52 TL 3.19 TL/kg 2,89 » 2,99 » 4,88 » 8,87 » 0,63 »

79.82 » 47.83 » 32,88 »

717,46 ilâ 1096,29 » 1 889,36 »

0 ,64TL/gr 154,45 ilâ 199,29 TL/kg

7,17 » 4760,—ilâ 4836,40 TL

15,50 TL/kg 89,68 »

119,58 ».

388.72 » 34,78 » 26,34 »

358.73 » 72,74 »

11,16 TL/gr. 412,34 TL/kg

30,93 ilâ 31,89 TL/gr. 93,69 ilâ 99,78 TL/kg

271,20 TL/s.t.

31,—ilâ 26,—üâ 31,—ilâ

34,— $/l.t. 27,— » 34,— »

1,18 f/lb.

280,24 ilâ 307,36 TL/l.s. 235,04 ilâ 244,08 » 280,24 ilâ 307,36 »

23,54 TL/kg

269

Yüksek fırın cevherleri :

(Normal elekten geçmemiş %51,5 Fe) 10,55 f/g.t,

(Kaba % 5 1 , 5 Fe) 11,35 »

(înce %51-5 Fe) 10,10 »

Özel cevherler :

(Pelitize Takonit-Demirin beher yüzdesi için) . . . . 25,20 c/g.t.

(Sinterleştirilmiş takonit konsantresi %51,5 F e ) . . . 12,85 f/g.t.

(Takonit konsantresi-open hearth nodules %51,5 Fe) 13,25 »

(Open hearth Lump cevheri % 5 1 , 5 Fe) 13,15 »

îsveç (Atlantik Limanları pelitize) 1 4 , — »

Brezilya (Atlantik Limanlan %68-69 Fe). 8,50 f/l.t.

Run of mine Lump ; 10,40 »

Venezuela (%58 Natural Basis-f.o.b. Puerto Ordaz). 7,88 f/g.t.

Manganez Cevheri (Metallürjik kalite %48-50 M n ) .

Beher yüzdeye 0,78 ilâ 0,83 f/l.t.

(Metallürjik kalite %46-48 beher yüzdeye) 0,73 üâ 0,78 »

Molibdenit Konsantresi (%90 M o 0 2 f.o.b. Climax). . 1,55 $/lb.

Tantalit Konsantresi (%60) , 6,— ilâ 7 , — »

Tungsten Kons. (ŞeUt-%70-75-WO3-birimi-Nominal). 2 7 , — f/s.t.

Hariçten-%65 W03-(şelit) 26, — »

» -Güney Amerika, ispanya, P o r t e k i z . . . . . . . . . 26,50 »

METALİK OLMAYAN MİNERALLER

Barit (petrol sondajları için-Min. Özgül Ağırlık 4,25) 1 6 , — f/s.t.

Bentonit (200 mesh'in al tmda-f .o.b. Wyoming ve

Güney Dakota carload lots nominal) 1 4 , — f/s.t.

(Sondajda kullanılan kalite-100 Ib'lik torbalarda). 1 4 , — »

Boraks (Tech. gran.-decahydrate %99,5 bagsel works) 5 0 , — f/s.t.

Feldspat (200 Mesh-f.o.b. North Carolina-Nominal).. 9 , — »

Fluorit (Metallürjik kalite-%72,5 efektif CaF a ' i muh-

tevi-f .o.b. illinois-Kentucky madenleri) 37,— ilâ 4 1 , — »

Acid grade (%97-CaF2-parça-f.o.b. maden) 45,—ilâ 4 9 , — »

Meksika (%70-f.o.b. U . S . A . kıyıları) 27,—ilâ 2 8 , — »

Potaşe (standard Muriate parça) 22,80 f/t.

Kaba parça 2 4 , — f/t.

Taneli 25,20 »

Potasyum sülfat , . . . - 3 5 , — »

Kükürt (Koyu renkli-sıvı veya katı-f.o.b. Port Sulphur-

Louisiana) 2 6 , — f/g.t.

(açık renkli-ayni yer ve derecede) 2 7 , — »

(Amerikan Metal Borsası-New York)

97,37 TL/g.t.

102,60 91,30

2,28

116,16 119,78

118,88 126,56

76,84

94,02

» »

» » » » »

T L / U .

» 71,24 TL/g.t.

1

7,05 üâ 7,50 TL/l.t.

6,60 ilâ 7,05 » 30,89 TL/kg

119,57 üâ 139,50 » 244,08 TL/s.t.

235,04

239,56 » »

144,64 TL/s.t.

126,56

126,56

4 5 2 , —

81,36

334,48 ilâ 370,64

406,80 üâ 442,96

244,08 ilâ 253,12

206,11

216,96

227,81

316,40

235,04

244,08

TL/t.

» TL/s.t.

»

» » »

TL/t.

» » »

» »

Kısaltmalar, izahatlar

lb

c

t s.t.

l.t.

g.t. unit

1 ons

1 $

= Libre = 0,4536 kg

= cenlt = 1/100 f

= ton = short ton = 907,2 kg

= long ton = 1016,05 kg

= gross ton

= 9,07 kg

= 28,35 gr. = 9,04 T L . alınmıştır

1 sterlin = 2,80 f

• •

Kömür Işletmeleıi Anonim Şirketi Türkiyedeki İinyit yataklarının yarısı Devlet elinde, diğer yarısı ise adetleri

230 u bulan imtiyaz ve işletme ruhsatı ile hususî sektör madenciler elinde bulun­maktadır.

Halen 3.400.000 ton civarında bulunan yıllık linyit istihsalinin 1.200.000 to­nunu hususî sektör ve 2.200.000 tonunu resmî sektör temin etmektedir.

Resmî sektörün istihsali, programlaşmış ve peyderpey tatbik mevkiine ko­nulan projelerle önümüzdeki yıllarda 3.500.000 tona ulaşması beklenmektedir.

Ancak, memleketimizin ilk 5 yıllık kalkınma plânında da derpiş olunduğu

veçhile resmî sektörün bu temposuna hususî sektörün de uyması suretiyle istihsalini

arttırması icabetmektedir.

Hususî sektörden beklenen bu vazifenin ifası, hiç şüphesiz malzeme ve kredi ihtiyaçlarının giderilmesi, nakliye ve satış işlerinin emniyet altına alınması ile çok yakından alâkalı bulunmaktadır.

Adetleri çok ve dağınık bir durumda bulunan hususî linyit müstahsili ma­dencilerin bu mevzulariyle uğraşmak ve onlara rehber olmak üzere, şümullü bir teşekküle ihtiyaç olduğu düşünülmüş ve «Kömür İşletmeleri A.Ş.» kurulmuştur.

Merkezi Ankara'da bulunan Şirketin sermayesi 10 milyon lira olup % 37 si T. Kömür İşletmeleri Kurumu, Etibank, Sümerbank, T. Çimento Sanayii T.A.Ş., Seka ve T. Şeker Fabrikaları A.Ş. gibi resmî sektöre dahil kuruluşlara ve % 63 ü ise memleket sathına yayılmış Pancar Ekicileri Kooperatifleri ile hususî linyit müs­tahsili madencilere ve sair hususî sektör ortaklara ait bulunmaktadır.

Şirket, böyle bir bünyeye sahip olarak gerek hususî linyit müstahsili maden­ciler ve gerek sanayi müesseseleri ile her türlü linyit müstehliki için faydalı olmakta ve her geçen gün faaliyetlerini arttırmak suretiyle kuruluş gayelerini tahakkuk yolunda ilerlemektedir.

Şirket işletmekte olduğu Gediz Linyit İşletmesinden senede 100 bin ton civarında yüksek vasıflı kömür istihsal etmektedir.

Şirket, fonksiyon ve kuruluş gayeleri icabı «Yeni Çeltek Linyit İşletme A.Ş.» ile «Sanayi Nakliyat A.Ş.» sermayelerine büyük çapta iştirakle, faaliyetlerini bu yoldan da takviye etmiş bulunmaktdaır.

Mecmuamız, memleket yakıt politikasında ve dolayısiyle memleket ekono­

misinde mühim bir yer işgal etmekte olan Kömür İşletmesi A.Ş. ne başarılar

diler.

L'Entaeprise du Commerce Extérieur Katowice, Ligonia 7, Pologne Boîte Postale : 825

Téléphone: 51 00 61, 51 02 02 Télex : 18209 Télégrammes : CENTROZÀP KATOWICE'

Aşağıdaki mamullerin tek ihracatçısıdir :

m KOMPLE DÖKÜMHANE TESİSLERİ

® DÖKÜMHANE MAKİNA ¥E TEÇHİZATI : — Kalıp kumunun ve ilk dökümün işlenmesine mahsus, — Kalıpların çalıştırılmasına, boşaltılmasına ve temizlenmesine mahsus,

x — Belirli işlere mahsus diğer tesisat, — Eritme potaları, madenleri eritmeğe ve sıcakta muamele etmeğe mahsus fırınlar.

• KOMPLE TESİSLER, komple teknik dokümantasyonla birlikte; — Üretim metodlannın tamamen mekanizasyonu ve otomasyonu sağlanır,

— Montaj sırasında gözetim işleri yapılır.

• DÖVME VE DÖKME ÇELİK VE DEMİR AKSAMI Sizi Izmir Enternasyonal Fuarında Polonya Pavyonundaki Standımızı ziyarete davet ederiz.

"Ti •«*"> js - w ^ j T ^w -v HCie vP^frwHv,