911 - burapha university · 120...

118 วารสารเศรษฐศาสตรการเมองบรพา ปท 6 ฉบบท 1

นโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาและ ความเปนชายรปแบบใหมหลงเหตการณ 9/11:

บททดลองเสนอผานภาพยนตรไอมนษยแมงมมภาค 1 และภาค 2 ของแซม ไรม

The US Foreign Policy and the New Masculinity after the 9/11 Catastrophe: A Concept Paper

through Sam Raimi’s Spiderman Episode 1 and 2

วรชน เกษสกล

จกร ไชยพนจ

บทคดยอ

บทความชนนมจดมงหมายเพอศกษานโยบายตางประเทศของประเทศสหรฐอเมรกา และแนวคดวาดวยความเปนชายรปแบบใหมในชวงหลงเหตการณ 9/11 ผานการสรางบททดลองเสนอผานภาพยนตรเรองไอมนษยแมงมม ภาค 1 (ค.ศ. 2002)

นสตปรญญาเอก สาขารฐศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร และนกวชาการประจ าศนยศกษาเอเชยตะวนออก คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง (A Ph.D. Student of Department of Political Science, Faculty of Social Science, Naresuan University and a scholar of East Asian Studies Center, Faculty of Political Science, Ramkhamhaeng University)

ผ ชวยศาสตราจารยประจ ากลมวชาความสมพนธระหวางประเทศ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง (A assistant professor of Department of International Relations, Faculty of Political Science, Ramkhamhaeng University)

วารสารเศรษฐศาสตรการเมองบรพา ปท 6 ฉบบท 1 119

และภาค 2 (ค.ศ. 2004) ทก ากบการแสดงโดย แซม ไรม เครองมอหลกทใชในการศกษาไดแก การศกษาเนอหาภาพยนตร รวมกบการใชเอกสารทตยภม อาท ส อ นตยสาร หรอขาว ขอมลตาง ๆ ถกน ามาวเคราะหดวยวธการตความ ผลการศกษาพบวา สอในตะวนตก เชน นตยสาร ขาว ภาพยนตร หรอสงพมพตาง ๆ สามารถสะทอนความหมาย คานยม คณคา และอตลกษณของนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกาและความเปนชายรปแบบใหมไดอยางเปนรปธรรมดงทปรากฏใหเหนจากภาพยนตรเรองไอมนษยแมงมมภาค 1 และภาค 2 เมอพจารณาจากเนอหาและการน าเสนอของภาพยนตรแลว การด าเนนเนอเรองสามารถน ามาท าความเขาใจพลวตของการเมองโลก ตลอดจนสามารถประเมนแนวโนมของสถานการณทางการเมองในชวงหลงเหตการณ 9/11 โดยเฉพาะอยางยงในประเทศอรกไดอยางเปนระบบ นอกจากนเนอหาและการน าเสนอของภาพยนตรทกลาวถงตวเอกของเรองยงสามารถสะทอนอตลกษณและความเปนตวตนในลกษณะของความเปนชายรปแบบใหมทงในแงของลกษณะเชงกายภาพและทศนคตของพระเอก

ค าส าคญ : ไอมนษยแมงมม, แซม ไรม, เหตการณ 9/11, ความเปนชายรปแบบใหม, นโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกา

Abstract

This article aims to study the US foreign policy and a concept on new masculinity after the 9/11 catastrophe by constructing a concept paper through Sam Raimi’s Spiderman episode one (2002) and episode two (2004). Research instruments were those of studying movie contents with secondary resources analysis; i.e., media, magazines, or news. Collected data and information were analyzed by employing hermeneutic method. Based on the Spiderman movies episode 1 and 2, this study found that the Western media; like, magazines, news, movies, or publications had all well reflected


meanings, values, morals, and identities regarding the US foreign policy and the new masculinity concretely. With analyzing its contents and presentations, the movies productions could suitably be employed to understand a dynamic of world politics as well as to systematically evaluate trends on contemporary political situations after the 9/11 catastrophe, particularly on Iraqi circumstances. Moreover, movies’ contents and presentations over main actors had concretely revealed identities and entities on the new masculinity both in terms of physical appearances and attitudes of Spiderman.

Keywords: Spiderman, Sam Raimi, The 9/11 Catastrophe, New Masculinity, The US Foreign Policy

1. บทน า: การศกษาการเมองโลกผานภาพยนตร

การศกษาการเมองและความสมพนธระหวางประเทศไดเกดขนในระบบการศกษามาอยางชานานและมความหลากหลายในแงกระบวนการเรยนร การ -ถายทอด และการสอสารซงขนกบการเขาถงและความสนใจของแตละบคคล โดยพนฐานทสดเมอนกคด นกเขยน หรอนกวชาการตองการน าเสนอและถายทอดความคด ความร และความเขาใจในการอธบายปรากฏการณทเกดขนในทางสงคมศาสตรกจะกระท าโดยการสอสารผานบทความ บทวจารณ หนงสอ วารสาร หรอหนงสอพมพใหผทสนใจได “อาน” (reading) และ “ตความ” (interpreting) ในสงทเปนตวหนงสอนน เปนการถายทอดความรความเขาใจผาน “สอ” (media) ในรปแบบหนง การตดตามขาวสารในลกษณะของภาพขาวจากโทรทศนและรบฟงเสยงขาวจากวทยกเปนอกวธการหนงทจะชวยใหผทสนใจเกดกระบวนการเรยนร ความเขาใจ และศกษาเกยวกบประเดนการเมองและความสมพนธระหวางประเทศ

ค าถามส าคญทเกดขน ไดแก นอกเหนอไปจากตวหนงสอ ภาพ และเสยงทปรากฏอยตามสอมากมายในยคปจจบนแลว มสอหรอการสอสารประเภทอนอกหรอไม


ทสามารถถายทอดความรความคดทางดานการเมองและความสมพนธระหวางประเทศได บทความนมงน าเสนอความคดทส าคญวา บทภาพยนตรสามารถใชเปนตวกลางหรอเครองมอ ( instruments) ในการสอสารและถายทอดความรทางการเมอง ความสมพนธระหวางประเทศ นโยบายตางประเทศ และการตดสนใจของผน าประเทศในชวงเวลาหนงได โดยเฉพาะอยางยงการสรางอตลกษณใหมของจกรวรรดอเมรกนตงแตหลงสงครามโลกครงทสองเปนตนมา1 นอกจากน ภาพยนตรยงสามารถใชเปนตวกลางในการถายทอดมโนทศนทางวฒนธรรม อตลกษณ คณคา และคานยมแบบอเมรกนชนได ตวอยางทส าคญ เชน The Matrix, Batman, X-men, Star Wars, Harry Potter และ Iron Man เปนตน (สรวศ ชยนาม, 2555: 17)

ทงน ไมวาการสอสารและการตความจากเนอหาของภาพยนตรจะเปนไปในลกษณะ “Denotation” (การแสดงภาพและเนอหาอยางตรงไปตรงมาโดยไมตองอาศยการตความ) หรอ “Connotation” (การแสดงภาพและเนอหาอยางมนยแฝงโดยตองอาศยการตความของผอานภาพยนตรมาประกอบ) กตาม (Monaco, 2000) บทความนไดหยบยกบทภาพยนตรทดดแปลงมาจากการตนคอมกส (Comics) ของมารเวล (Marvel) เรอง “ไอมนษยแมงมม” (Spider-Man) ทงภาคหนงและภาคสองมาเปนตวแบบในการศกษา2 วตถประสงคหลกของบทความชนนเพอมงวเคราะหใหเหนวา

1 ส าหรบผ ทสนใจการวเคราะหบทบาทของจกรวรรดอเมรกนในฐานะมหาอ านาจททรงพลงทสดในประวตศาสตรโลกผานมมมองแบบทวนกระแส (Revisionism), โปรดด สรวศ ชยนาม, 2552. และนอกจากน ผ เขยนคนเดยวกนยงน าเสนอชดของค าอธบายดงกลาวใหเหนผานมมมองของนกคดสายวพากษซง ตองการผลกดนกระบวนการในการปลดปลอย (emancipatory) จากโครงสรางทางความคดทครอบง า, โปรดด Jayanama, 2009.

2 ในการทผ เขยนเลอกภาพยนตรเรอง “ไอมนษยแมงมม” (Spider-Man) ทงภาคหนงและภาคสองมาเปนตวแบบส าหรบการศกษาในครงนนน มเหตผลหลก ๆ สองประการ ประการแรกคอความนยมทแพรหลายของไอมนษยแมงมมทแพรกระจายไปทวโลกดงจะเหนในสอรปแบบตาง ๆ อาท การตน, รายการโทรทศน, ภาพยนตร, วดโอเกม เปนตน นอกจากนเหตผลส าคญอกประการคอ บรบททางการเมองของสหรฐอเมรกาในชวงครสตทศวรรษ 1960 เปนตนมา สอและภาพยนตรถอเปนพนทส าคญทใชในการตอสและเผยแพรอดมการณทางการเมอง


เนอหาของภาพยนตรเรองนสามารถใชสะทอนแนวความคดทแฝงไวในนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในสมยจอรจ ดบเบลย บช ไดอยางชดเจนโดยเฉพาะอยางยงกบนโยบายการท าสงครามตอตานการกอการราย (War on Terrorism) นอกจากนบทภาพยนตรดงกลาวยงเปนสวนหนงของการน าเสนอในฐานะทเปนกระบวนการทางวฒนธรรมนนอนน ามาซงอตลกษณสวนบคคลและสวนรวม ทงยงสรางระบบสญลกษณทจะน ามาสค าถามทวา “ฉนคอใคร” และ “ฉนนาจะเปนอะไร” (Woodward, 1997: 14) กลาวคอ เนอหาและนกแสดงหลกของภาพยนตรหรอพระเอกในเรองไดสะทอนใหเหนอยางชดเจนวา รปแบบความเปนชายแบบใหม (New Masculinity) ไดมอทธพลสงผลตอภาพยนตรใหเกดเปนพระเอกแนวใหมทมความแตกตางไปจากแนวพระเอกในยคตนหลงสงครามโลกครงทสองหรอชวงตนหลงสงครามเยนทรปแบบของพระเอกจะเนนทการมมรางกายก าย า มความเดดเดยว และไมใหความสนใจในสตรเพศ

ตามทกลาวมาในขางตนน สมมตฐานหลกของบทความคอ “ภาพยนตรเรองไอมนษยแมงมมภาคหนงและภาคสองเปนบทสะทอนถงรปแบบความเปนชายแบบใหมหรอพระเอกแนวใหมและยงเปนบทสะทอนแนวความคดทอยเบองหลงนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในชวงหลงเหตการณ 9/11 ภายใตการน าของประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บชไดอยางชดเจน” เพอน าเสนอบททดลองในขางตน บทความไดแบงการน าเสนอออกเปน 4 สวนหลก อนประกอบไปดวย

สวนทหนง “บทส ารวจภาพยนตร: ความเหมอนและความตางของเนอหาและตวละคร” เพอส ารวจถงเนอหาอยางยอของภาพยนตรทงสองภาคของแซม ไรม โดยน าเสนอใหเหนวาเนอหาและตวละครของทงสองภาคในบทภาพยนตรนนมความ-เหมอนหรอความตอเนองในประเดนใดและมความตางในประเดนใดอนเปนพนฐานของการวเคราะหในบทตอไป

และทนาสนใจคอภายหลงจากการเกดเหตการณ 9/11 ไดมการจดประชม Karl Rove in Hollywood โดยไดมการเชญผ ผลตภาพยนตรใหเขามารวมในการท าสงครามกบความหวาดกลว และสรางภาพยนตรใหเกดส านกในการรกชาต (Kellner, 2010: 1)


สวนทสอง “ไอมนษยแมงมมและความเปนชายรปแบบใหม: บทสะทอนแนวพระเอกแบบใหม” เพออธบายถงพฒนาการของพระเอกในอดตและรปแบบพระเอกแบบดงเดมเพอเตรยมเปรยบเทยบวามความตางกบแนวพระเอกและความเปนชายแบบใหมอยางไร นอกจากนยงมรปประกอบเพอสะทอนใหเหนวา ไอมนษยแมงมมในภาพยนตรทสรางในป ค.ศ. 2002 และ ค.ศ. 2004 มความแตกตางจากไอมนษยแมงมมในแบบการตนทวาดขนมากอนหนานกวาหลายทศวรรษอยางไร และทายทสด ความเปนชายรปแบบใหมกบความเปนผ น าสหรฐอเมรกาในยคบช รนลกมความสอดคลองกนอยางไร

สวนทสาม “ไอมนษยแมงมมและนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกา: พลวตของสถานการณและการตดสนใจของประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บช ในยคหลงเหตการณ 9/11” เพอวเคราะหถงเนอหาในบทภาพยนตรทมความสอดคลองกบนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในยคสงครามตอตานการกอการราย ประเดนทส าคญคอ เนอเรองจากบทภาพยนตรมความสอดคลองกบนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในยคประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บช อยางเหนไดชด

และสวนทส “บทสรปและขอสงเกตบางประการ: ความสงทายตอไอมนษยแมงมมกบพระเอกแนวใหมและนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกา” เปนการน าเสนอความสงทายถงเนอหาในภาพยนตรและขอสงเกตบางประการเกยวกบภาพยนตรเพอประโยชนตอการศกษาในอนาคตตอไป

2. บทส ารวจภาพยนตรไอมนษยแมงมม: ความเหมอน ความตาง และความตอเนองของตวละคร

กอนทจะเขาสการวเคราะหถงความเปนชายรปแบบใหมและแนวนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกายคหลงเหตการณ 9/11 ในบททสองนผ เขยนจะน าเสนอเรองยอของภาพยนตร รวมทงความเหมอนและความตางของเนอหาและตวละครในแตละภาคโดยสงเขป เพอแสดงใหเหนถงความตอเนองในภาพยนตรทยงคงมอยตอไป


2.1 ไอมนษยแมงมมภาคหนง (Raimi, 2002) หนมวยรนก าพรา ปเตอร ปารคเกอร (รบบทโดย โทบ แมกไกวร) อาศยอยกบปาเมย (โรสแมร แฮรรส) และลงเบน (คลฟฟ รอเบรตสน) อนเปนทรก ในเมองควนส นวยอรก ปเตอรเปนเพยงเดกนกเรยนธรรมดา ๆ ซงเรยนไปพรอมกบท าหนาทเปนชางภาพอยท Daily Bugle ภายใตการตวเขมของ เจ โจนาห เจมสสน (รบบทโดย เจ เค ซมมอนส) เขาแอบหลงรกสาวสวย แมรเจน วตสน (รบบทโดย เครสเตน ดนสท) อยอยางเงยบ ๆ และมเพอนคหคอ แฮรร ออสบอรน (รบบทโดย เจมส ฟรงโก)

ในการทศนศกษาครงหนง ขณะททงปเตอรและเพอนรวมชน ก าลงสาธตการทดลองทางวทยาศาสตรเกยวกบแมงมมอยนน ปเตอรกโดนเจาแมงมมตวหนงทถกดดแปลงทางพนธกรรมกดเขา จากนนไมชาไมนาน เขากพบวาตวเขามพลงพเศษขนมา เขาไดรบพละก าลง และความปราดเปรยวพรอมดวยความฉลาดเฉลยว ซงคอนขางแนใจไดวาเปน "พลงแมงมม"

หลงจากทไดรวามพลงเหลานอยในตว ปเตอรกไดปรากฏตวในรายการแขงมวยปล ารายการหนง ทถายทอดออกโทรทศนดวย และดวยพลงของแมงมมทอยในตวนเอง กท าใหเขาชนะคตอสอยางรวดเรว ดวยเวลาทถอเปนสถตใหมเลยทเดยว ทวา ผ จดการแขงขนครงน กลบไมยอมจายเงนรางวลมลคาถง 3,000 ดอลลารให โดยกลาวหาวา ปเตอรโกงเพราะชนะเรวเกนไป จากนนอกไมนานเชนกน ปเตอรกมโอกาสจบขโมย ทก าลงยกเคาออฟฟศของผจดการแขงขนคนนนได แตดวยความแคน เขาจงปลอยขโมยคนนนไป แตแลว เพยงไมนานตอมา ขโมยคนเดยวกนนนเอง กไดสงหารลงเบนอนเปนทรกของเขา

ปเตอรสามารถจบกมขโมยดงกลาวไดในรางของ "ไอมนษยแมงมม" แตกเกดหวนไหววา เขาจะไมไดเปนวรบรษอยางทฝนไวในเรววน และในชวงทก าลงสบสนกบตวเองอยนน ปเตอรกหวนนกถงค าทลงเบนเคยบอกได "พลงอ านาจอนยงใหญ จะมาพรอมกบความรบผดชอบมหาศาลเสมอ" (with great power comes great responsibility) ปเตอรจดจ าค าของลงเบนจนขนใจ พรอมกบตกลงใจวา เขาจะใชพลงพเศษทมอยในตว ตอสกบอาชญากรรมทงมวล


ขณะเดยวกน นอรแมน ออสบอรน (รบบทโดย วลเลม เดโฟ) พอของแฮรร ออสบอรน ซงเปนนกธรกจชอดงทฝนถงความยงใหญเหนอใคร กก าลงจะมการ -เปลยนแปลงในตวเองเชนกน เนองจากขณะก าลงทดลองอยนน กเกดระเบดใสใบหนาเขา แมจะเพมพนความฉลาดเฉลยวและพละก าลงอนแขงแกรง แตกท าใหเขาเสยสตเชนกน ขณะน เขาไดกลายเปน "กอบลนตวเขยว" (Green Goblin) ซงกลายเปนศตรตวฉกาจของ "ไอมนษยแมงมม" ไปเสยแลว (Robichaud, 2006: 184) การปรากฏตวของกอบลนตวเขยวในฐานะผ รายและตวประหลาดของภาพยนตร ไดกลายมาเปนโจทยใหญของปเตอรในการเลนบทบาทพระเอกเพอปราบผ รายอยางหลกเลยงไมได ในฉากจบของภาพยนตรภาคแรกน ปเตอรไดรบมอบภารกจอนใหญยง พรอมกบการตงปณธานอนแนวแนวา เขาตองตอสกบเหลารายและคอยชวยเหลอประชาชนทบรสทธใหพนภยจากตวประหลาดและเหลาโจรผ รายในเมองใหจงได

จากฉากจบทผ ก ากบไดทงทายไวตรงน จะกลายมาเปนปญหาและทางแพรงทท าใหปเตอรตองตดสนใจเลอกครงใหญในชวตระหวางบทบาทของฮโรกบมนษยธรรมดา เมอเขาสภาพยนตรไอมนษยแมงมมภาค 2

2.2 ไอมนษยแมงมมภาคสอง (Raimi, 2004) เวลาสองปผานไปนบตงแตทปเตอร หนมนสยออนโยนไดเดนแยกทางจากแมรเจน หญงสาวทเขาหลงรกมาเปนเวลานาน แมรเจนยงคงใชชวตในฐานะนกแสดง และมผ ชายคนใหมในชวต จากเหตการณน ปเตอรตดสนใจเลอกทางเดนตอไปบนเสนทางของฮโรเพอท าหนาทรบผดชอบตอเพอนมนษยในฐานะของมนษยแมงมม ปเตอรกลบตองเผชญหนากบความทาทายใหมเมอภารกจของเขาถกวพากษวจารณอยางหนกและถกตงค าถามถงการอทศตนของเขา ภายใตเงอนไขเหลาน ปเตอรตองดนรนเพอรบมอกบ “ของขวญและค าสาป” จากพลงของเขา กลาวคอ ในดานหนง เขาตองรกษาสมดลระหวางตวตนในฐานะฮโรทมภารกจอนยงใหญอยางมนษยแมงมม ในอกดานหนง เขาตองการกลบไปมความสขกบการใชชวตในฐานะนกศกษามหาวทยาลย ความลกลน (dilemma) ทเกดขนน ถกโหมเชอไฟขนดวยความปรารถนาในตวแมรเจนททวความ-รนแรงมากขน ถงตอนน เขาตองการละทงชวตลบ ๆ ในฐานะฮโรของเขา เพอประกาศความรกทมตอแมรเจนดวย


ในทสด ปเตอรตดสนใจทงภารกจของเขาทเรมตนมาจากภาคแรกดวยการ-ทงตวตนของความเปนมนษยแมงมมไวเบองหลง เขาตดสนใจเพกเฉยกบบทบาทฮโรและค ารองขอความชวยเหลอจากเหยออาชญากรรม ในทางกลบกนเขามความสขกบการใชชวตในฐานะนกศกษาและชวตรกในวยรนเฉกเชนหนมสาวในรวมหาวทยาลย (Evans, 2006: 165-166) ผลทตามมาคอ การปราศจากบทบาทของมนษยแมงมมไดสงผลใหอตราการกออาชญากรรมในกรงนวยอรคพงสงขนถงรอยละ 75 ทามกลางตวเลขทเกดขน ปเตอรตองวนเวยนอยกบความคดของการใหความชวยเหลอผ ทรองหามนษยแมงมมสลบกบความรสกผดในมโนส านกของตนเอง (Robichaud, 2006: 177)

ในทายทสด ปเตอรตดสนใจหวนกลบเขาสบทบาทการเปนมนษยแมงมม เนองจากเขาพจารณาวา อ านาจและพลงของเขายอมตองมาพรอมกบความรบผดชอบอนใหญยง อยางไรกด การกลบมาในครงนไมไดเรยบงายดงเดม เมอเขาตองเผชญหนากบวายรายหนวดปลาหมกทมพลงมหาศาลอยาง ดอกเตอรออคโตปส หรอ “ดอค- ออคก” (รบบทโดย อลเฟรด โมลนา) ในหวงเวลาเดยวกน มตรภาพระหวางปเตอรกบเพอนสนทของเขาอยาง แฮรรตองตกอยในเงามด สาเหตหลกเกดจากแฮรรผกพยาบาทตอมนษยแมงมม อนเนองมาจากความขาใจผดวามนษยแมงมมคอ ผทสงหารพอและตองรบผดชอบตอการตายของพอ ถงตรงนปเตอรตองเรยนรทจะยอมรบในชะตากรรมและพนธนาการทมาพรอมอ านาจพเศษในฐานะฮโร เพอหยดคนบารายน

จากบทส ารวจภาพยนตรทงสองภาคในขางตน เนอหาของไอมนษยแมงมมทงสองภาค สะทอนใหเหนวา การด าเนนเรองของเนอหาทงสองภาคมความตอเนองกนอยางชดเจน กลาวคอ การกาวขนมารบบทบาทยอดมนษยของเดกหนมทก า ลงอยในชวงชวตของวยเรยนและวยรกไดท าใหพระเอกเกดปญหาในการแบงบทบาท อน -น าไปสการยตบทบาทฮโรชวคราว แตในทายทสดแลวเมอสงคมเรยกรองใหไอมนษยแมงมมกลบมามบทบาทในการปกปองชาวเมองนวยอรกตอไป ความจ าเปนในการ -รบผดชอบอนยงใหญกกลบมา นคอบทบาททส าคญ ในขณะเดยวกนภาพยนตรไดสะทอนใหเหนไดอยางชดเจนวา ภาระในการเปนฮโรมทงดและไมด ในดานหนงฮโรจะไ ด รบค าชมเชยจากคนบางกลม ในขณะท คนอกกลมกลบต งค าถามและวพากษวจารณฮโรอยางรนแรง ภาพยนตรไดสะทอนใหเหนถงความเสยสละอยางใหญ


หลวงของการเปนยอดมนษย ในสวนของตวละคร สงทมความแตกตางไปจากเดมไดแก ผ รายทเปลยนตวไปแตความรายกาจยงคงเหมอนเดม นนหมายความวาความจ าเปนในการปฏบตการของฮโรยงคงอยตอไป ในขณะทพระเอกยงเปนคนเดม อนหมาย ความถงบทบาททตองกระท าอยางตอเนองของการเปนฮโร ในประเดนดงกลาวน งานของ Layman (2006: 197-204) ไดชใหเหนวา บทบาทของฮโรมกถกตงค าถามจากสงคม แตการทปเตอรยอมหวนกลบมารบบทบาทมนษยแมงมมอกครง เปนระบบวธคดทมเหตผลในตวเอง 5 ประการ ดงตอไปน

1) หากคณเลอกทจะละเลยหรอบกพรองตอการท าหนาทตามศลธรรม (moral duty) คณอาจตองเผชญกบผลลพธในเชงลบตอตวคณไมวาโดยตรงหรอโดยออมกตาม

2) การท าหนาทตามศลธรรมเปนแนวทางปฏบตทถกตอง 3) การท าหนาทตามศลธรรมเปนเพยงวธการเดยวในการสรางความ-

เปนหนงเดยวในจตวญญาณของคณได องคประกอบของความเปนหนงเดยวน หมายถง ความสงบในจตใจ (peace of minds) อนเกดจากการปฏบตความด

4) การท าหนาทตามศลธรรมเปนรางวลอนยงใหญทไมมรางวลใดมาทดเทยมได ในแงทวาคณยอมมภาพลกษณของผทรงคณธรรมในสายตาของผ อน

5) การท าหนาทตามศลธรรมเปนการปทางสการยอมรบในระยะยาว รวมไปถงชวตหลงความตายอกดวย โดยรวมแลว ภาพยนตรไอมนษยแมงมมทงสองภาคจงมความตอเนองของตวละคร ในขณะเดยวกน กแฝงถงความแตกตางของการตดสนใจของตวละครเอกเมอเขาสทางแพรง ในประเดนดงกลาวน บทบาทของปเตอรในฐานะมนษยแมงมมจงมความสอดคลองกบบทบาทของสหรฐอเมรกาในการด าเนนนโยบายตางประเทศของผน าสายเหยยว โดยเฉพาะอยางยง นโยบายของสหรฐอเมรกาในการจดการกบเหลารายของโลกไดรบการตอบสนองอยางเปนรปธรรมมากยงขนในสมยของประธานาธบดบชรนลก ในยคสมยดงกลาว อตลกษณของความเปนจกรวรรดไดปรากฏชดเจนยงขน เชน การสรางกองก าลงทหารในแบบทไมสามารถมใครทดทานได หรอการโจมตกอนทภยคกคามจะมาถงตว (Preemptive strike) เพอปองปรามศตรจากภายนอก แมวาจะ


อยทามกลางเสยงวพากษวจารณอยางหนกกตาม นอกจากน บทบาทของปเตอรยงสะทอนใหเหนถงความเปนชายในรปแบบใหมผานนโยบายการตางประเทศในแบบ สายเหยยวดวย (Mann, 2004: ix-xix, 359-372)

3. ไอมนษยแมงมมและความเปนชายรปแบบใหม: บทสะทอนแนวพระเอกแบบใหม

ในบทนผ เขยนตองการแสดงใหเหนวา “ไอมนษยแมงมม” เปนบทสะทอนถงความเปนชายและพระเอกแนวใหมอยางไร จากการศกษาจะพบสงทไดคอไอมนษยแมงมมในรปแบบของภาพยนตร ณ ปจจบนมความตางกบไอมนษยแมงมมแบบการตนในอดตอยางเหนไดชดทงในเรองรปแบบของรางกายและลกษณะนสยบางประการ ภาพตวอยางทจะปรากฏในบทนเปนสงทสะทอนใหเหนไดเปนอยางดวาไอ-มนษยแมงมมยค 2000 จะมความแตกตางกบไอมนษยแมงมมในอดตและพระเอกการตนในยคกอนอยางชดเจน เราอาจกลาวไดวาแนวคดเรอง “ความเปนชายรปแบบใหม” มสวนส าคญในการก าหนดรปแบบความเปนพระเอกแบบใหมทเปนเดกหนมอายนอย มความเขมแขงเดดเดยว และมความมงมนทจะปราบอธรรม แตในขณะเดยวกนกใหความส าคญกบการดแลตนเองมากขน จตใจออนโยน และสนใจในสตรเพศอยางจรงจง ทงหมดนเปนสงทสะทอนถงการคลคลายทส าคญของพระเอกในยคปจจบนทจะท าหนาทสองดานไปพรอมกนกลาวคอ ทงหนาทตอชาวโลกในการสรางสนตสขควบคไปกบการใหความส าคญกบตนเองมากยงขน นอกจากนนอกเหนอไปจากรปตวอยางทปรากฏในบทความนแลวผ เขยนจะหยบยกตวอยางจากนตยสารส าหรบผชายในฐานะทเปนสออกประเภทหนงทสามารถท าหนาทสะทอนในเรองอตลกษณของความเปนชายสมยใหมทเปลยนแปลงไปจากอดตไดอยางชดเจนเชนเดยวกน ในทายทสดบททสามจะโยงเนอหาสะทอนใหเหนวา อตลกษณในเรองความเปนชายแบบใหมนมความสมพนธกบจกรวรรดนยมในอดตและความเปนผ น าของประเทศมหาอ านาจสหรฐอเมรกาอยางไร และเพอใหผ อานเหนภาพไดอยางชดเจนทสด ในขนแรกจะ


กลาวถงพฒนาการของพระเอกในอดตวามลกษณะอยางไรเพอเปรยบเทยบกบแนวพระเอกแบบใหมทจะไดพจารณาในสวนตอ ๆ ไป

3.1 พฒนาการของพระเอกในอดตและรปแบบพระเอกแบบดงเดม กอนทจะเขาสเนอหาหลกของบทความในสวนของการพจารณาลกษณะพระเอกและความเปนชายแนวใหม การส ารวจรปแบบพระเอกในอดตผานภาพยนตร ถอเปนสงทส าคญในกระบวนการเปรยบเทยบความตางของพระเอกเกากบใหมไดเปนอยางด ตวอยางทส าคญ เชน หากเรมตนดวยพระเอกแบบมสเตอรดดส (Mr. Deeds) จากภาพยนตรเรอง “Mr. Deeds” ทพระเอกจะมความเปนรากหญาสง ศตรจะมาจากภายในบานหรอภายในประเทศมากกวาขางนอกบานซงจะตางจากภาพยนตรในชวงหลงสงครามโลกครงทสองทศตรจะมาจากภายนอกประเทศมากกวา ภาพพจนของรฐบาลและบรรดานายทนจะดมากกวาในชวงตนทชาวบานธรรมดาอาจถกเอารดเอาเปรยบจากภาครฐ อยางไรกตามเราอาจกลาวไดวาดดสเปนรปแบบของพระเอกทกลายเปนแมแบบของพระเอกจ านวนมากในฮอลลวด (Hollywood) กลาวคอ แมวาดดสจะเปนพระเอกแบบบานนอกแตกมความเขมแขง เปนคนด และชอบใหความ -ชวยเหลอผ ทเดอนรอนโดยการใชก าลง แตการจะกาวเขาสความเปน “ศตวรรษของอเมรกน” (The American Century) (Luce,1999: 11-29) กตองอาศยความเขมแขงของพระเอกในแบบฮโร (action Hero) หรอ “พระเอกแบบสามญ” (A common man) เชนเดยวกน เพยงแตในชวงหลงสงครามโลกครงทสองนความสามญจะหายไปแตความเปนฮโรจะโดดเดนขนมา มความพเศษและอาจดถกความสามญบางเนองจากไมเหมาะกบความเปนผน าและในบางครงอาจจะตองตอตานระบอบประชาธปไตยบาง เหลานเปนลกษณะของสงทเรยกวา “Conversion Narrative” หรอกระแสของหนงทเปลยนแปลงไป3 จนมาสความเปนพระเอกในแบบแทรมป (Tramp) จากภาพยนตรเรอง “Lady and the Tramp” ทตวพระเอกในชวงแรกมนสยเจาช (Playboy) แตในขณะเดยวกนกไดรบการเปลยนแปลงจากเลด (Lady) ในฐานะนางเอกทจะท าใหพระเอกมความรบผดชอบมากขนควบคไปกบความเปนผน าในตวเองและตอครอบครว

3 โปรดด แนวคดเรอง “Conversion narrative” ใน Elkins, 2005.


ปรากฏการณในขางตนนมความสอดคลองกบการเมองในชวงสงครามเยนทมภยคกคามจากขางนอกโดยเฉพาะจากคอมมวนสตและกระแสลทธแมกคารธ (McCarthyism) โดยเนนทการตอตานพวกรกเพศเดยวกนหรอพวกทระบเพศไมไดเนองจากเปนชวงทตองการสรางครอบครวและสงคมแบบอเมรกนขนมา สงทเกดขนตอมาไดแก กระแสทเกดขนนยงไดถกถายทอดออกมาอยางสอดคลองกนในระดบของความสมพนธระหวางประเทศผานภาพยนตรเรอง “The King and I” ทบทบาทของแอนนา (Anna) จะเปรยบเสมอนสหรฐอเมรกาทมบทบาทในการออกมาดแลประเทศอนดวย โดยในเรองผทถกดแลจะเปนรชกาลท 4 ทถกวางกรอบใหคลายกบเดกนอยทตองไดรบการดแลอยางใกลชดจากแอนนาในการท าใหประเทศไทยเปนประเทศทมความทนสมยและมความเปนอารยะมากขนภายใตบรบทของครอบครวราวกบผ ใหญดแลเดกหรอ “การท าใหประเทศอนเปนทารก” (Infantilization) โดยสอดแทรกทฤษฎเรองการพฒนา (development theory) วาประเทศดอยพฒนาเปนเดกทตองเดนตามผ ใหญทไวใจไดในฐานะประเทศทพฒนาแลว ดงนนแมวาตวเอกจะเปนหญงแตกสามารถอนมานไดกบบทบาทของพระเอกทเรมออกสเวทระดบระหวางประเทศในการ-ดแลประเทศอนดวย

เมอเขาสชวงสงครามเยนระลอกทสอง รปแบบของความเปนชายดงกลาวยงคงถายทอดมาอยางตอเนอง พระเอกในยคนนจะเนนทความก าย าของรางกายอยางชดเจน เปนรปแบบของอตลกษณในเรองความเปนชายทสะทอนผานรางกายของผชาย ภาพยนตรทสะทอนอตลกษณของความเปนชายไดอยางชดเจนไดแก “Rocky” หรอ “Rambo” ทเราจะเหนถงรปแบบของผน าทตางจากแทรมปหรอแอนนาไป รางกายของรอกกและแรมโบจะมความใหญโตสอดคลองกบกระแสสงครามเวยดนามทก าลงเขมขน พระเอกในแนวนถกตความวามความเขมแขงทจะเปนผ น าในการรกษาเสถยรภาพใหแกโลก ความเขมแขงสามารถวดไดดวยก าลงทางทหารทสหรฐอเมรกาครอบครองอย อยางไรกตามเมอสหรฐอเมรกาประสบกบความพายแพในสงครามเวยดนามท าใหความมนใจสญเสยไป จงตองมการทบทวนบทบาทใหมวาความแขงแรงก าย าของรางกายอาจไมใชค าตอบของชยชนะทงมวล พระเอกในภาพยนตรชวงปลายทศวรรษท 80 หรอระลอกสดทายของสงครามเยนนจงถกสรางใหมความลกซงและ


ละเอยดออนมากยงขน ทส าคญทสด คอมความออนแอภายในจตใจบางประการทตองไดรบการคลคลาย ความนาดงดดของรางกายทมความก าย าลดลงและถกมองวาเปนค าสาปทตองไดรบการปลดปลอย โดยภาพยนตรทเปนบทสะทอนไดแก “Beauty and the Beast” ความใหญโตในรางกายของเจาชายกลบกลายเปนค าสาปทตองใหเบล (Bell) มาแกไข ดงนนชายทมรางกายก าย าจะถกลดทอนใหเขาสสงคมปกตไดอยางมความสข ประกอบการเขามาของทนนยมท าใหเกดรอยตอของพระเอกสมยเกาและสมยใหมทตองเปลยนแปลง และการแสดงออกทางอารมณของผชายอยางเหมาะสมเปนสงทควรกระท า

อยางไรกด เมอเขาสยคหลงสงครามเยน ภาพยนตรเรอง “The Lion King” เปนบทสะทอนใหเราไดเหนถงความเปนชายในฐานะผ น าโลกในแบบกษตรยนก -ปรชญา (Philosopher King)4 มพละก าลง อ านาจ ความสงางาม บารม ความรอบดาน ความเสยสละ ครอบครว และถายโอนความพเศษตาง ๆ มายงลก ในเรองมฟาซาผ เปนพอไดถายถอดค าสอนตาง ๆ มาใหแกซมบาผทเปนลกไดปฏบตตามแนวทางและกรอบทไดวางไว ซมบาตองรกษาดนแดนของตนมใหปนเปอนกบผ อนทอยนอกกลม หนาทส าคญไดแกการรกษาสมดลในดนแดนมผน าผตาม และการจะเปนผน าทดไดตองถอดแบบมาจากความยงใหญของพอ อยในโอวาททไดรบการถายทอดมา เมอใดกตามทแหกกฎกจะประสบกบปญหาและความยงยากตาง ๆ นานา การทซมบาไปทสสานชางและไปคบกบสการเปนสาเหตหนงทท าใหพอถงแกความตาย ดงนนพระเอกในแบบของซมบาจะตองรขอบเขตของตนเอง หากเสยสมดลอาจน ามาซงความลมสลายของอาณาจกรได นอกจากนผน าในกลมจะเปนผทมอายมากเพราะมความสขมเยอกเยนและมประสบการณมากกวาเดกหนมทวไปซงจะมความแตกตางกบพระเอกในปจจบนซงจะไดกลาวตอไป และทายทสดคอพระเอกในรปแบบของนโม (Nemo) จากภาพยนตรเรอง “Finding Nemo” ซงจะตางจากพระเอกในแบบของซมบาและมฟาซาตรงทมความกลาและบาบนมากกวา ดนแดนแบบทะเลไมมขอบเขตสนสดแบบในหบเขากอนหน (Pride Rock) ดงนนการกลาแหกคอกจงเปนสงส าคญและไมจ าเปนตอง

4 โปรดด แนวคดเรอง Philosopher King ใน Aristotle, Book I Ch.I and ii; Book III Ch. Iv, vi, and vii.


ยดตดพอเปนตนแบบ ในทางกลบกนพอทจะเปนทยอมรบของลกจะตองมความกลาหาญออกจากกรอบเดม ๆ ทเปนตวจ ากดความทาทายใหมในโลกกวาง

จากทกลาวมาทงหมดนเราจะเหนไดวารปแบบของความเปนชายในอดตจะมสองดานทมความแตกตางกน ดานหนงเราจะเหนพระเอกอยางบสตทมความเปนสภาพบรษและตองแกไขค าสาปใหแทนทดวยความออนโยนความโอบออมอาร หรอการเผยแพรความเปนครอบครวผานตวละครอยางแอนนากเปนอกรปแบบหนงของ การเผยแพรแนวคดของผน าในยคนนโดยใชความออนโยนของแอนนาเขาสกบความโหดราย ปาเถอนและไรซงอารยะแบบกษตรยไทยในรชกาลทส ในขณะเดยวกนพระเอกอยางซมบาและนโมกเปนตวละครทสะทอนใหเหนถงความกลาเสยงภย ตองการผจญภย ฝาฟนอปสรรคตาง ๆ ดวยตนเอง และในกรณของแรมโบหรอรอกกกเปนแนวพระเอกทมาตอกย าถงอตลกษณของความเปนชายผานรางกายอนก าย าล าสน ทงสองดานจงเปรยบเสมอนสองฝงของแมน าทมความแตกตางกน ประเดนทส าคญไดแก แมน าทงสองฝงนจะมาบรรจบเปนสองดานของเหรยญทไปดวยกนไดอยางไร หรอกลาวอกนยหนงความตางของพระเอกสองดานนจะถกคลคลายมาหลอมรวมเปนสภาพบรษทพรอมจะเปนผน าทเขมแขงไดอยางไร พระเอกอยาง “ปเตอรในบทของไอ-มนษยแมงมม” ในภาพยนตรเรอง “Spider-Man” จะกลายมาเปนค าตอบของประเดนปญหาในขางตน พระเอกในรปแบบของปเตอรถอเปนความเปนชายรปแบบใหมทหลอมรวมเอาสองดานของพระเอกในขางตนเขาไวดวยกนในคน ๆ เดยว กลาวคอมทงความเปนสภาพบรษและความออนโยนควบคไปกบความกลาหาญเดดเดยวในการ -ปราบเหลารายใหหมดไปจากโลกภายใตรางกายทแขงแรงแตไมใหญโต กลาวคอ หนาทหลกของฮโรยงคงอยทการปราบอธรรมใหสนซากแตกใหความส าคญกบรางกายของตนเอง ดแลตนเองมากขน และใหความสนใจในสตรเพศ

3.2 ความเปนชายแนวใหมกบพระเอกแบบใหมผานนตยสารส าหรบผชาย ในการพจารณาความเปนชายแนวใหมนยงสามารถศกษาอตลกษณของความ-เปนผ ชายแนวใหมไดผานทาง “นตยสารส าหรบผชาย” ในประเดนดงกลาวน เดวด กนตเลทท (David Gauntlett) ไดตงสมมตฐานไววา “นตยสารส าหรบผชายมไดเปนสอทมาตอกย าถงคานยมความเปนชายในรปแบบเกา ๆ และไมใชปฏกรยาตอตานลทธ-


สตรนยม (Feminism) แตแททจรงแลวความนยมในนตยสารส าหรบผชายอยางแพรหลายในปจจบนกลบเปนสงสะทอนใหเหนถงความไมมนใจของผชายทก าลงพยายามคนหาความเปนตวเองในโลกสมยใหม เรยนรถงการวางตวและความประพฤตในการสรางความสมพนธ และการหาค าแนะน าทถกตองวาจะสามารถเรยกรองความ-สนใจ เปนทรกและเคารพของผหญง และด าเนนความสมพนธกบเพอนชายไดอยางไร” นตยสารส าหรบผชายเปนบทสะทอนใหเหนถงอตลกษณของความเปนชายรปแบบใหมทเนนการดแลตวเองมากขนโดยเนอหาในนตยสารจะสรางความมนใจใหกบผชายทก าลงตงค าถามในสงทเกดขนในปจจบนวา “สงนเขาท าถกแลวหรอไมและมนสมบรณเพยงพอไหม” โดยรวมแลวกนตเลททเหนวา นตยสารส าหรบผชายในปจจบนจะท าใหผอานไดตระหนกวาคณเปนชายหนมทมความเพยบพรอมหรอยง (Gauntlett, 2002: 180) การเกดนตยสารรปแบบการด าเนนชวต (Men’s lifestyle Magazines) จงถอเปนปรากฏการณใหมทมาสอดรบกบอตลกษณความเปนชายรปแบบใหมในปจจบนมากกวาสงทไอเมลดา วลแลน (Imelda Whelehan) ไดน าเสนอไวในหนงสอของเธอชอ “OverLoaded: Popular Culture and the Future of Feminism” วา “นตยสารส าหรบผชาย เชน Loaded, FHM, และ Maxim เปนความพยายามในการตอตาน ลทธสตรนยมและท าใหผหญงกลายเปนวตถ” (Cameron & Gauntlett, n.d.) แตหากน าสมมตฐานของฟโกต (Foucault) มาตงจะพบวาการมองภาพนตยสารส าหรบผชายของวลแลนเปนการมองเพยงมตดานเดยวและมองโลกในแงรายเกนไป ฟโกตไดกลาววา “อตลกษณกอตวมาจากวตถตาง ๆ รอบตวจนกลายเปนวาทกรรมทแพราหลายของมนษย” (Identities were formed from the materials available to people In popular discourses) (Foucault, n.d.) เมอเปนดงน โทน ชราโตและซซาน เยลจงยนยนวานตยสารส าหรบผชายกเปนสงทถกน ามาสรางเปนวาทกรรมในอตลกษณของความเปนชายเชนเดยวกน (Gauntlett, 2013: 153) นจงเปนสาเหตทผ เขยนจงใหความส าคญกบการพจารณารปแบบของนตยสารส าหรบผชายในการวเคราะหรปแบบความเปนชายแนวใหม


ในหนงสอของกนตเลททไดมการหยบยกตวอยางนตยสารส าหรบผ ชายขนมา 6 ฉบบ ไดแก FHM,5 Loaded, Maxim,6 Men’s Health, Front, และ GQ ซงเนอหาลวนแลวแตสะทอนใหเหนวา ผชายกเปนวตถไดเชนเดยวกนเพราะตองการดแลตนเองในแบบของความเปนสภาพบรษ เชน การดแลสขภาพแบบผชาย ค าแนะน าในเรองเพศสมพนธ การสรางความสมพนธกบผ คนรอบตว การเลอกรบประทานอาหาร และการแตงกาย เปนตน และในขณะเดยวกนกยงมเนอหาของความเปนชายแบบเดม เชน ในเรองของรถยนต เครองใชไฟฟา กฬา ปน และเครองดมบ ารงก าลง เปนตน (Gauntlett, 2013: 156-166) นตยสารส าหรบผ ชายจงเปรยบเสมอนอตลกษณของความเปนชายรปแบบใหมทมสองดานในเลมเดยว ในขณะเดยวกนการมเนอหาทงสองสวนประกอบกนน ผ เขยนเหนวาในแงหนงกเปนการสามารถโตแยงขอสงสยทวาผชายทดแลตนเองมากขนจะหมายถงผ ชายทมความเบยงเบนทางเพศ (โดยเฉพาะการ -เบยงเบนไปเปนเกย) เพราะในความเปนจรงแลวหากเรายดถอในประโยคของฟโกตขางตน การทนตยสารส าหรบผ ชายมเนอหาทสะทอนถงความออนโยนมากขนกมไดเปนเพยงการเสนอความเปนผชายเพยงดานเดยว เพราะเนอหาในเรองความเปนชายทมความเขมแขงเดดเดยว (เชนปนหรอกฬา) กยงมอยซงนนหมายความวา อตลกษณความเปนชายกยงมอยเพยงแตความเปนชายรปแบบใหมทมความรอบดานและไดรบการคลคลายมากยงขน จากตวละครในภาพยนตรเรองไอมนษยแมงมม จงจะเหนไดวาปเตอรจะมทงสองบทบาทในขางตนควบคกนไป

5 ส าหรบนตยสาร “FHM” เปนชอยอทมาจากชอนตยสารเตมวา “For Him Magazine” ซงผ เขยนขอเสนอมมมองวา ชอนตยสารทใชค าวา “Him” กเปนสงสะทอนใหเหนถงความเปนชายในปจจบนทมฐานะกลายเปนกรรม (Objective) ท “ถกด” มากขนแลวและตางจากในอดตทจะเปน “ผด” สตรเพศเปนหลก

6 ส าหรบนตยสาร “Maxim” มค าขวญโฆษณาหนงสอวา “เปนผชายใหเปน” ซงผ เขยนเหนวาค าขวญเปนตวสะทอนถงบรบทในสงคมโลกทเปลยนแปลงไป ผ ชายตองใหความสนใจในรางกายของตวเองมากขน และไมใชทความใหญโตก าย าของรางกายแตจะรวมความถงการ-ใชชวต การวางตว และการเขาสงคมในโลกสมยใหมดวย


3.3 บทเปรยบเทยบพระเอกแนวแบบดงเดมกบพระเอกแบบใหม: ไอมนษยแมงมมในภาพยนตรยค 2000 กบไอมนษยแมงมมในการตนและพระเอกในอดต เพอใหผอานไดเหนภาพทชดเจนมากยงขนผ เขยนไดน าภาพประกอบตวอยางเพอแสดงใหเหนถงความตางในสองประเดนวา ไอมนษยแมงมมแบบการตนในอดตและไอมนษยแมงมมแบบภาพยนตรในปจจบนมความแตกตางกนอยางไร และไอมนษยแมงมมในปจจบนกบพระเอกของมารเวลในยคอดตซงเปนชวงเดยวกบไอ -มนษยแมงมมในรปแบบการตนมความแตกตางกนอยางไร

ประเดนแรก ไดแก การเปรยบเทยบไอมนษยแมงมมแบบการตนในอดตและไอมนษยแมงมมแบบภาพยนตรในปจจบน เมอเปรยบเทยบแลวจะเหนไดวาไอ-มนษยแมงมมในการตนจะมความล าของรางกายมากกวา และเรองรกใครยงไมปรากฏชดแตจะเนนไปทการปราบเหลารายเปนหลก ในขณะทพระเอกแบบปเตอรจะท าหนาททงปราบอธรรมและจบสาวไปในขณะเดยวกนดวย ดงนนความใหญโตก าย าของรางกายจงไมมความส าคญเทากบการมรางกายแขงแรงแตดดสามารถดงดดเพศตรงขามได

จากภาพการตนภาพทหนงและสองจะเหนไดวาความแขงแรงก าย าของไอมนษยแมงมมในภาคการตนยงคงมอยอยางชดเจนแมจะไมใหญโตเทากบพระเอกในรนราวคราวเดยวกนในสงกดของมารเวล (โปรดดภาพท 3 ประกอบ) แตหากเปรยบเทยบกบไอมนษยแมงมมในภาพยนตรปจจบนในภาพทสามและภาพทสประกอบจะเหนไดวาความใหญของรางกายยงเลกกวาขนาดรางกายของไอมนษยแมง-มมในอดตอยางชดเจน

ในสวนของเนอหาเรองการใหความส าคญกบการจบสาวของไอมนษยแมง-มมในปจจบนในฐานะสวนหนงของพระเอกแนวใหมน ผอานอาจตงค าถามวา พระเอกอยางบสตกใหความส าคญกบการจบเบลเชนเดยวกน แตผ เขยนเหนวาจดประสงคในการจบสาวของพระเอกทงสองมความแตกตางกนในประเดนทส าคญไดแก ในขณะท ไอมนษยแมงมมจบสาวเพอความตองการทางเพศของตนเองและหนาตาในสงคม (แรงขบทางเพศของตนเองจะเหนไดจากฉากจมพตนางเอกและการเลาโลมเนอตวของนางเอก) แตบสตจะใหความส าคญกบการจบสาวในฐานะของการเปนเครองมอ


ปลดปลอยตนใหพนจากความเปนอสรทชวราย ความจ าเปนในการจบสาวจงมความ-ตางกนและผ เขยนเหนวา การจบสาวไนแบบของปเตอรเปนบทสะทอนเรองความเปนชายสองดานของพระเอกแนวใหมทสอดคลองกบเนอหาในนตยสารส าหรบผชาย

ภาพท 1 ไอมนษยแมงมมแบบการตนในอดต

ทมา: Ginocchio, 2013; Cruz, 2004.

ภาพท 2 ไอมนษยแมงมมแบบภาพยนตรในปจจบน

ทมา: Coral, 2017.

ประเดนทสอง ไดแก การเปรยบเทยบไอมนษยแมงมมในปจจบนกบพระเอกของมารเวลในยคอดต เชน กบตนอเมรกน (Captain American) และเดอะฮลก (The Hulk) ซงเปนพระเอกทมก าเนดในชวงเดยวกบไอมนษยแมงมมในรปแบบการตน เมอเปรยบเทยบแลวจะเหนไดวา ในอดตพระเอกจะมรางกายก าย าอยางชดเจน ในขณะท


ไอมนษยแมงมมในปจจบนจะมรางกายแขงแรงแตไมก าย าใหญโต (โปรดดภาพท 2 ประกอบ) มความส าอางและเปนหนมมากกวา ดงนนจะเหนไดอยางชดเจนวามความ-เปลยนแปลงในแนวความคดเรองความเปนชายรปแบบใหมซงสงผลตอความเปนพระเอกรปแบบใหมในไอมนษยแมงมมแบบภาพยนตรทตางจากการตนอยางชดเจน

ภาพท 3 กบตนอเมรกนและเดอะฮลก

ทมา: Marvel, 2004; 2012.

3.4 ความเปนชายแบบใหมกบความเปนผน าของสหรฐอเมรกา จากเนอหาในขางตนสามารถวเคราะหไดวา ผน าของสหรฐอเมรกาในแตละยคตางสะทอนแนวความคดและความเปนผ น าประเทศของออกมาไดโดยผานเนอหาและรปแบบพระเอกในภาพยนตร ซงนนหมายความวาประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บชกไดรบ การสะทอนแนวความคดในการเปนผ น าผานบทภาพยนตรเชนเดยวกนและในขณะเดยวกนกไดรบอทธพลของความเปนชายแบบใหมดวย กลาวคอ ผน าจะคดเลกคดนอยมากขนและมสองภารกจทส าคญในคราเดยวกน ในดานหนงบชไดเผยแพรแนวความคดนโยบายสงครามตอตานการกอการราย น ากองก าลงบกประเทศอฟกานสถานเพอท าลายกลมองเกดาหและคนหาบนลาเดน และยงใชกองก าลงบกอรกเพอปลดแอกประชาชนอรกและท าลายฐานอาวธท าลายลางสง (Weapons of Mass Destruction) แตในอกดานหนงกตองมนโยบายเพอสงคม รกษาหนาตาในการ-เลอกตง ตองออกโทรทศน เพราะฉะนนจงมสองบทบาทส าคญควบคกนไป


ภาพท 4 โทบ แมกไกวรของปเตอร ปารคเกอรทเปนพระเอกแบบชายหนม

ทมา: Spider-Man 2, 2004.

โดยภาพรวมแลวไอมนษยแมงมมในแบบปเตอรทน าแสดงโดยแมกไกวร มความเปน “เดกหนม” ซงเราอาจสรางค าอธบายไดวา จกรวรรดนยมอเมรกนทน าโดยผน าแบบเกา ๆ และมความอาวโสทางดานอาย มความเปน “ชายแก” มนมความอมตวจงตองมคนสบทอดต าแหนงตอไป ดงนนการกาวขนมาของแนวพระเอกแบบใหมทมความเปนหนมจงเปนการสะทอนถงความใหมและแสดงใหเหนวาความเปนจกรวรรดอเมรกนยงไมอมตวแตเพงเรมตนและสามารถกาวหนา พฒนา และเตบโตไปไดอกไกล นจงเปนความตางของผ น าในแบบพอและลกทรนลกจะมความใหมกวาและมารอฟนความส าคญ (Revitalize) ของความเปนจกรวรรดใหกลบมาอกครง เพราะอายของฮโรถอเปนสงส าคญในการปกครองดวย

หากเปรยบเทยบภาพของแมกไกวรของปเตอรทเปนพระเอกแบบชายหนมในภาพท 4 และภาพของนกแสดงในภาพยนตรเรอง “Space Cowboy” ในภาพท 5 แลวจะพบวามความตางกนอยางชดเจน ประสทธภาพของเดกหนมในการท างานยงคงสามารถใชงานและปราบอธรรมไดอกยาวนานในขณะทพระเอกทง สคนในฐานะคาวบอยอวกาศวยกวา 60 ปเมอจบภารกจก โลกในครงนกตองรามออยางหลกเลยงไมได

ดงนนหากนาซาและสหรฐอเมรกาตองการรกษาความมนคงของโลกใหคงอยตลอดไปจงมความจ าเปนทคนหนมในประเทศตองไดรบการฝกขนมาทดแทนคาวบอยอวกาศเฉพาะกจทงสนายน กรณของหนงทมเนอหาแบบเดยวกนยงอาจดไดจากภาพยนตรเรอง “Men in Black” ทภารกจของโจนสก าลงจะหมดลงพรอมกบอายท


มากขนเรอย ๆ ในขณะทวล สมธ ซงเปนคนหนมถกเรยกตวเขามารบการทดสอบเพอเรยนรภารกจในการก โลกตอไป ภาพยนตรเหลานจงสามารถสะทอนใหเหนถงความส าคญของการเปลยนผานภารกจจากคนรนเกาไปสเดกหนมรนใหมทมไฟและอายการท างานานกวาในระยะยาว

ภาพท 5 พระเอกตางวยจากภาพยนตรเรอง MIB และเรอง Space Cowboy

ทมา: AINHOA ICÍGAR, 2013; Space Cowboys poster, 2000.

ตวอยางทมความชดเจนมากทสดในโลกของความเปนจรงไดแก ในยคของจกรวรรดนยมองกฤษ สวนกลางไดออกกฎมาใหเจาหนาททไปประจ าการในในตางแดนตางเกษยณอายราชการกอนถง 60 ปโดยมเหตผลทส าคญคอ เจาหนาทปกครองทแกเกนไปจะไมไดรบความศรทธาจากผทอยใตการปกครอง ลกอานานคมอาจมองวาเจาอาณานคมไมมความสามารถแลว สวนกลางจงออกกฎใหใชเจาหนาทหนมชวงอาย 20 ตน ๆ เขาประจ าการแทนและไมมการแตงงาน ตวอยางนจงเปนการสะทอนการใชสญลกษณของจกรวรรดนยมผานรางกายของความเปนชาย

หากพจารณาทในสมยประธานาธบดบล คลนตนจะมความคลายคลงกบบทบาทของซมบาทจ ากดบทบาทแคในดนแดนทพอก าหนดใหเทานน และในความเปนจรงภารกจของคลนตนกมเพยงการเขาไปในโคโซโวและรวนดาเทานน ในขณะทบชรนลกจะเรมตงแตการเขาไปในอฟกานสถานและท าสงครามกบอรกอยางจรงจง รปแบบพระเอกของบชจงมสองดานมากกวาคลนตนในแงเนอหา


ในสวนตอไปผ เขยนจะแสดงใหเหนวา นอกเหนอไปจากอทธพลของความ-เปนชายหรอพระเอกรปแบบใหมทสะทอนออกมาในความเปนผน าของประธานาธบดแลว ในสวนของนโยบายตางประเทศของบชกมความสอดคลองกบเนอหาของภาพยนตรอยางชดเจน ในสวนตอไปจงจะเปนการวเคราะหใหเหนวาเนอหาและนโยบายมความสอดคลองกนในดานใดบาง

4. ไอมนษยแมงมมและนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกา: พลวตของสถานการณและการตดสนใจของประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บช ในยคหลงเหตการณ 9/11

หลงจากทไดพจารณาแนวความคดเรองพระเอกและความเปนชายแบบใหมในบททแลว ในบทนผ เขยนจะน าเนอหาและบทสนทนาในหนงมาโยงวเคราะหเขากบนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในปจจบนหรอในยคแหงการกอการรายเมอเหตการณ 9/11 ไดเกดขนและถอเปนการรดมานเปดฉากสงครามตอตานการกอการ-รายของประธานาธบดจอรจ ดบเบลย บชอยางเตมรปแบบ เนอหาในภาพยนตรม ความสอดคลองกบนโยบายหลายและทาทของผน าสหรฐอเมรกาในหลาย ๆ ประเดน ตงแตการเปดฉากสงคราม การเขาไปทงระเบดในอฟกานสถาน การเขาไปปลดแอกประชาชนชาวอรก จนกระทงถงความพยายามในการถอนก าลงและยตการครอบครองอรก แตทายทสดผ เขยนเหนวาเนอหาของภาพยนตรกยงคงเหนดวยกบการท าสงครามตอตานการกอการรายเมอไอมนษยแมงมมตองกลบมารบภาระบทบาทพทกษโลกอกครงหลงจากทตองประสบกบปญหาภายในบานหรอปญหาสวนตว ในแงหนงเมอสถานการณในอรก ณ ปจจบนยงไมมความชดเจนวาจะออกมาในทศทางใด ผ เขยนเหนวาเนอหาในไอมนษยแมงมมทงสองภาคอาจจะเออใหเรามองภาพในอนาคตไดวาทายทสดแลวบทบาทของสหรฐอเมรกาจะอยทใดและมความคลายคลงกบสงครามเวยดนามหรอไม

4.1 เหตการณ 9/11 กบความตายของลงเบน: ทมาของนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกาในยคแหงการกอการราย ในบททสองผ เขยนไดกลาวถง


เนอหาโดยรวมของภาพยนตรทงสองภาคของไอมนษยแมงมมแลว ในสวนนจะเปน การน าเนอหาในสวนทมความเกยวของจากขางตนมาขยายความและคลคลายเพอน าไปสการวเคราะหวา เนอหาของภาพยนตรในประเดนใดมความสอดคลองกบนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในยคบชรนลกและสถานการณในการเมองระหวางประเทศอยางไร

ในประเดนแรกนผ เขยนเหนวา การตายของลงเบนกบการใชเครองบนชนตกของกลมกอการรายมความสอดคลองกนกลาวคอ จากเนอหาในภาพยนตรเราจะเหนไดวา เมอปเตอรซงเปนพระเอกของเรองถกแมงมมกดท าใหมพลงพเศษ เชน สามารถกระโดดขามตก สามารถมองเหนและไดยนเสยงในระยะไกล สามารถปลอยใยแมงมม หรอสามารถปนตกสงได ทส าคญทสดไดแก แมแตคนทแขงแรงทสดในโรงเ รยนกไมสามารถเอาชนะปเตอรได ในทางกลบกนพระเอกของเรองกลบตอบโตเพอนชายคนนนโดยการตอยใหสลบไดดวยการใชมอเพยงขางเดยว ในสวนนผ เขยนเหนวาเราสามารถเปรยบไดกบขนาดของกองก าลงทางทหารของสหรฐอเมรกาทมขนาดมหมาและยากทใครจะทดเทยมได หากดทงบประมาณกระทรวงกลาโหมของสหรฐอเมรกาหรอขนาดของกองก าลงทางทหารของสหรฐฯแลวจะพบวาอยในอนดบแรกของโลกและหากน าขนาดของกองทพประเทศอนในล าดบทสองจนถงสบเอดมารวมกนกยงมขนาดเลกกวาสหรฐอเมรกา (United States Department of Defense, n.d.) นจงเปรยบไดกบความแขงแรงของไอมนษยแมงมมทมพละก าลงและความสามารถมากทสดในโรงเรยน จนมากกวาคนทเคยแขงแรงทสดซงเราจะเปรยบไดกบขนาดกองก าลงทางทหารอเมรกนทมากกวาเยอรมน องกฤษ ฝรงเศสหรออตาลซงในอดตเคยมกองก าลงทหารทเขมแขงกวาสหรฐอเมรกา (Epstein & Iwerson-Niemann, 2003: 142) ดวยเหตนปเตอรจงอยในฐานะทจะปราบเหลาอธรรมและน าความสงบสขมาสสงคมอเมรกนไดไมยาก สหรฐอเมรกากเชนเดยวกน ภารกจในการก โลกและน าความสงบสขมาสสงคมระหวางประเทศจงเปนสงส าคญทผน าทกคนตองบรรลใหได

อยางไรกตาม จากเนอหาในภาพยนตร เมอครงอยทสนามมวยปล าปเตอร กลบปลอยใหคนรายทเพงปลนผจดการสนามมวยลงลฟตหลบหนไปไดอยางงายดายดวยเหตผลทวาปเตอรถกโกงคาตวจากการชนะการแขงขนมวยปล าโดยผ จดการคน


ดงกลาว และเมอตวปเตอรไดลงมายงชนลางของอาคาร เขากตองพบกบความ -ผดพลาดครงเลวรายทสดในชวตเมอคนรายคนทเขาเพงจะปลอยใหลอยนวลไปนน ไดลงมาฆาลงเบนซงเปรยบเสมอนพอแท ๆ ของตนเองเพอชงรถยนตหลบหนไป7 และถอเปนจดเรมตนทท าใหปเตอรสลดคราบการเปนนกศกษาหนมาใหความสนใจกบการ-ปราบเหลารายอยางจรงจง เหตการณทเกดขนในขางตนนผ เขยนเหนวา มความ-สอดคลองกบเหตการณ 9/11 อยางชดเจน โดยเราสามารถวเคราะหไดในสองประเดน กลาวคอ ในประเดนแรกการทสหรฐอเมรกาซงเปนประเทศทมความสามารถและความ-พรอมทจะก าจดกลมกอการรายใหหมดไปตงแตกอนหนาน แตกลบปลอยใหผน าของผกอการรายซงคาดการณกนวาจะเปนนายโอซามา บนลาเดน (Osama Bin Laden) ฝกฝนผ คนของตนเองและใชการจเครองบนมาถลมตกเวรดเทรดเซนเตอร (World Trade Center) ทงสองตกลงอยางไมมวนกลบมา หรอปลอยใหประธานาธบดซดดม ฮสเซน สงสมอ านาจเชอมโยงกลมของตนเขากบเครอขายกอการรายและเปดชองใหมการสงสมอาวธท าลายลางสง ทงทสหรฐอเมรกานาจะก าจดผน าคนนไดตงแตสงครามอาวเปอรเซยในครงแรกแตกลบปลอยใหลอยนวลมาจนกระทงในปจจบนอนน ามาซงความสญเสยสญลกษณของความเปนทนนยมในครงนและเปรยบไดกบการสญเสยลงอนเปนทรกไปอยางนรนดร หรอในประเดนทสองเราอาจมองไดวา ผน าสหรฐอเมรกาและปเตอรตคาโจรปลนผจดการ กลมกอการราย หรอผน าอรกเปนเพยงโจรกระจอกทไรพษสงและไมมทางทจะยอนกลบมาสรางความเดอนรอนใหแกตนเองไดจงไมคดทจะจดการอยางเปนจรงเปนจงกน ามาซงความสญเสยเชนเดยวกบในประเดนแรก

อยางไรกตามทงสองประเดนถอเปนจดเรมตนของภารกจอนยงใหญ กรณของปเตอรมหนาทตองปราบเหลารายทคอยรงควาญความสงบสขของเมองนวยอรกใหสนซาก ขณะททางดานของผ น าสหรฐอเมรกาตองเรมตนเขาไปคนหาผ กระท าผดในอรกและมนโยบายสงครามตอตานการกอการรายเพอท าลายฐานของกลมกอการราย

7 จากภาพยนตร ปเตอรไมมบดามารดาแตตองอาศยอยกบลงและปาตามล าพงมาตงแตยงเดก ดวยความผกพนดงกลาวนท าใหพระเอกของเรองรกลงเบนราวกบเปนพอของตนเองโดยดไดจากฉากตอนทายทปเตอรบอกกบคนรายวา “ผมมพอเพยงคนเดยว และพอคนนนชอเบน ปารคเกอร”


และระวงไมใหเกดประวตศาสตรซ ารอยอก โดยรวมจะเหนไดวาพระเอกทงสองไดบทเรยนทส าคญไดแก การไมปลอยใหโจรผ รายไมวาระดบใดตองลอยนวลตอไปโดยไมจดการเมอยงมโอกาส ทชดเจนทสดคอ ในกรณของบชไดม “ลทธบช” (Bush Doctrine) ทเนนเรองการโจมตเปาหมายทคาดวานาจะเปนภยคกคามกอนเพอเปน การตดไฟแตตนลม (ประทมพร วชรเสถยร และไชยวฒน ค าช, 2546: 170-171) เชนเดยวกบไอมนษยแมงมมทจะก าจดคนรายทนททสงสยวาจะกออาชญากรรม

4.2 เรมเปดฉากภารกจกโลก: บทบาทของฮโรทถกวจารณ หลงจากทลงเบนถงแกความตายและการพงทลายของตกเวรดเทรดเซนเตอร ภารกจของไอมนษยแมงมมในการปราบโจรผ รายและบทบาทของสหรฐอเมรกาในการปราบกลมกอการ -รายจงเรมตนขน โดยกอนทลงเบนจะตายนนค าพดสดทายทลงเบนไดฝากไวกบปเตอรไดแก “อ านาจทยงใหญมาจากความรบผดชอบทใหญยง” และเปนประกายใหไอมนษยแมงมมไดเรมภารกจอยางเตมตว ในทางเดยวกนภารกจของสหรฐอเมรกาในการปราบผ กอการรายถอเปนหนาทส าคญทจะตองมอบใหแกชาวโลกราวกบเปนสวสดการทชาวโลกสมควรไดรบ

หลงจากทไอมนษยแมงมมเรมปฏบตการ พาดหวขาวสรรเสรญการกระท าของมนษยลกลบผ นกมอยทวไปในหนาแรกของทก ๆ ฉบบ เชน “ไอมนษยแมงมม ฮโรของพวกเรา” หรอ “ไอมนษยแมงมม เราตองการคณ” เปนตน มเสยงเรยกรองใหไอ-มนษยแมงมมปรากฏตวเพอรบค าชมเชยจากประชาชนจากใจจรง สงเหลานสะทอนใหเหนวา ประชาชนชาวนวยอรกตางตองการความชวยเหลอจากยอดมนษยผ นและในไมชาบทบาทในการปราบเหลารายของไอมนษยแมงมมกเปนสงทชาวเมองขาดไมไดราวกบเปนอนหนงอนเดยวกน หากโยงเขากบบทบาทของสหรฐอเมรกาในการปราบเหลารายแลว มชาวโลกเปนจ านวนมากทตกตะลงกบเหตการณ 9/11 ทเกดขนหลาย ๆ ประเทศเหนวาภยคกคามจากกลมกอการรายเปนภยใหมทตองเรงจดการเรมตงแตประธานาธบดของจนซงเปนประเทศแรกทตอโทรศพทสายตรงแสดงความเสยใจตอเหตการณทเกดขนแมวาในชวงกอนหนานนความสมพนธระหวางจนและสหรฐอเมรกาจะเปนไปอยางตงเครยดกตาม (วรศกด มหธโนบล, 2546) องกฤษและออสเตรเลยกเปนพนธมตรหลกในนโยบายการประกาศสงครามกบผ กอการ ราย นอกจากน


สหรฐอเมรกายงมการประกาศหลกการ “พนธมตรหลกนอกนาโต” (Major Non-NATO Ally) ทมเนอความรวมไปถงการสนบสนนการตอตานการกอการรายของสหรฐอเมรกา8 เชน กรณของไทยหลงจากทจบตวนาย “ฮมบาล” แกนน าส าคญของกลมกอการรายได รฐบาลไทยกไดสงตวใหทางสหรฐอเมรกาโดยทนท โดยทกอนหนานกมการออกพระ -ราชก าหนดวาดวยการกอการรายแลว พนธมตรและความรวมมอของไทยจงเปรยบเสมอนเสยงสรรเสรญของชาวเมองนวยอรกทมตอไอมนษยแมงมม และลาสดทางดานองคการสหประชาชาตกไดแตงตงคณะท างานปฏรปองคการสหประชาชาตขนทน าโดยอดตนายกรฐมนตรของไทยคอ นายอานนท ปนยารชน ไดแบงกลมภยคกคามใหมออกเปน 6 กลมโดยกลมทหา ไดแกภยคกคามจากกลมกอการรายทสหประชาชาตตองเรงจดการ บทความนจงเปรยบเสมอนเครองยนยนวาภารกจในการปราบกลมผ กอการรายของสหรฐอเมรกาเปนสงทตองใหการสนบสนนและในทางหนงเราอาจตความไดวา บทความเพอการปฏรปองคการสหประชาชาตนเปนเหมอนเสยงสนบสนนและค าสรรเสรญจากชาวเมองนวยอรกทมตอไอมนษยแมงมมดวย

อยางไรกตาม การพาดหวขาวทชนชมในบทบาทของไอมนษยแมงมมนน กลบมบรรณาธการของหนงสอพมพฉบบหนงทโจมตและตงค าถามตอการกระท าของไอมนษยแมงมมอยางไรเหตผลเนองจากการวจารณไอมนษยแมงมมจะท าใหยอดขายของหนงสอพมพเพมสงขน ค าวจารณจากบรรณาธการคนดงกลาวเชน “ถามน [ไอมนษยแมงมม] เปนคนดเปนฮโรแลวจะใสหนากากท าไม” หรอ “มมน [ไอมนษยแมงมม] ทไหนมเหตรายทน น” หรออาจจะเปนการใชไอมนษยแมงมมเพอท าก าไร เชน “ไปหารปมน [ไอมนษยแมงมม] มาลงพาดหวขาว ตอนนยงไงกขายได” เปนตน ภาพยนตรไดท าใหผอานสามารถเขาใจไดโดยงายวา บรรณาธการคนนเปนคนไรเหตผล ใชแตอารมณ และมงแสวงหาก าไรเปนหลกโดยไมสนวาสงทถกตองคออะไร ในท านองเดยวกนตอนทกรน กอบลนตองการโนมนาวใหไอมนษยแมงมมมาเขาพวกกกลาวประโยควา “ชาวเมองนวยอรกอยากเหนฮโรลม จะชวยมนไปท าไม แมแกจะท าทกอยางเพอเขาแตทายทสดเขากเกลยดแก” ในทางเดยวกนบทบาทของสหรฐอเมรกาใน

8 โปรดด, Pongsudhirak, 2012.


การเขาไปปราบผ กอการรายในอฟกานสถานหรอในอรกกถกตงค าถามมากมายวามความชอบธรรมหรอไม สหรฐฯท าไปเพอผลประโยชนของคนเอง เพอน ามน หรอเพอวตถประสงคอนใด ผ เขยนเหนวานกวชาการในส านกวพากษ (Critical View) จะถก วาดภาพใหเหมอนกบบรรณาธการทไรเหตผลและไมเขาใจในภารกจส าคญของฮโรหรอสหรฐอเมรกาวาท าไปทงหมดเพอประโยชนสขของชาวโลกทงมวล นจงเปนบทบาทของยอดมนษยทไดรบทงค าสรรเสรญและค าวพากษวจารณอยางหนกในคราวเดยวกน และในตอนทายจะเปนมลเหตหนงใหไอมนษยแมงมมตดสนใจยตบทบาทของการเปนยอดมนษยและกลบมาใชชวตตามปกต

4.3 สญญาณความเขาใจผดระลอกแรก: รอยดางของไอมนษยแมงมมและสหรฐอเมรกา นอกเหนอไปจากเสยงวพากษวจารณในขางตนแลว ไอมนษยแมงมมยงตองท าใจยอมรบกบรอยดางทตนมไดเปนผกออยางหนงไดแก การทลกชายของกรน กอบลนซงเปนเพอนของตนเขาใจผดวาตนเปนผฆาพอของเขาตาย ทงทในความเปนจรงแลว กรน กอบลนประสงคทจะฆาไอมนษยแมงมมแตใบมดทตนปลอยออกมาจากยานกลบพงตรงเขามาเสยบทหนาอกของกรน กอบลนแทน และเมอกรน กอบลนตายท าใหไอมนษยแมงมมไดรวาแททจรงแลว คนรายทอยตรงหนาคอเพอนสนทของเพอนทตนรกมากทสดจงน ารางอนไรวญญาณกลบไปสงทบานของเพอน แตเมอลกชายของกรน กอบลนกลบมาเหนภาพวา ไอมนษยแมงมมก าลงยกศพของพอเขามาวางไวบนเตยงจงเขาใจผดวานคอผลงานของไอมนษยแมงมมทเปนผฆาพอของเขา และนบตงแตนนมาไอมนษยแมงมมหรอปเตอรตองมรอยดางในจตใจตดตววาเพอนทตนสนทจองทจะท าลายไอมนษยแมงมมทกวถทางทงทตนเองเปนผ บรสทธ ทางดานลกชายของกรน กอบลนซงไมรวาพอของตนเปนผ รายทฉกาจฉกรรจของสงคมกบอกผานสอวาพอของตนถกไอมนษยแมงมมฆาตายและมผลท าใหประชาชนบางคนเรมตงค าถามในพฤตกรรมทลบ ๆ ลอ ๆ ไมเปดเผยของไอมนษยแมงมมดวย

เหตการณในขางตนนผ เขยนไดโยงเขากบการทสหรฐอเมรกาเขาไปวางระเบดในอฟกานสถานและอรกอนเปนเหตใหมพลเมองจ านวนมากตองลมตายและในหลาย ๆ รายถกทางการทองถนระบวาเปนผบรสทธ นอกจากนสหรฐอเมรกายงถกกลาวหาวาปฏบตการโจมตในครงนเปนการละเมดมตขององคการสหประชาชาตและ


เปนการบกรกเขาไปในประเทศอนโดยพลการ อยางไรกตามรฐบาลของบชเหนวา หากไมมการโจมตลวงหนาแลว (Pre-emptive Strike) (ประทมพร วชรเสถยร และไชยวฒน ค าช, 2546: 170) อาจมภยคกคามในอนาคตทสหรฐอเมรกาอาจตองเผชญกเปนได นอกจากนผบรสทธททางการทองถนระบอาจมสวนรเหนกบกลมกอการรายทงในแงของการเขารวมเปนสวนหนง หรอการใหอาหารและทพกพง ผบรสทธทแหลงขาวอางถงจงอาจไมใชผ บรสทธในท านองเดยวกบทกรน กอบลนไมใชผ บรสทธแตลกชายซงเปรยบเสมอนประชาชนกลบไมรวาคนทถกฆาตายอาจเปนกลมกอการรายกเปนได อยางไรกตามสงทเกดขนนถอเปนรอยดางของสหรฐอเมรกาทไมอาจหลกเลยงได

ในสวนทสองไดแสดงใหเหนถงแนวพระเอกแบบใหมทตองไดรบการ-คลคลายใหลงตวระหวางความเปนผ น าทเขมแขงกบความออนโยนในจตใจทเพมขน ในกรณสงทยอดมนษยทกคนตองยอมรบไดแกการปราบอธรรมและแรงกดดนจากเสยงวพากษวจารณทเกดขนพรอมกน อาจมเสยงเขาใจผดจากรอบขางทคนทวไปหรอชาวโลกไมเขาใจวา ไอมนษยแมงมมและสหรฐอเมรกาก าลงท าเพอชาวโลกและชาวเมองนวยอรก ดงนนนจงเปนแรงกดดนจากสองทางทพระเอกแบบใหมตองแสดงออกไดวา ตนไมใชอยากเปนใหญแตเปนความรบผดชอบอนยงใหญทตองเสยสละ อาจจะตองยอมรบกบทงเสยงขอบคณและค าดาทอาจเกดขนไดตลอดเวลา บทบาทของพระเอกแนวใหมจงอาจเตมไปดวยความยากล าบากนกในยคปจจบน

4.4 ปญหาในการแบงบทบาทของนกศกษา ชวตคและซเปอรฮโร: บทสะทอนคาเสยโอกาสในกจการภายในของสหรฐอเมรกา จากเนอหาขางตน นอกเหนอไปจากปญหาเรองการถกวพากษวจารณอยางไรเหตผลจากชาวเมองทไมรทมาทไปของบทบาทยอดมนษยแลว ปญหาในการแบงเวลาและบทบาทการใชชวตค ชวตการเรยนและเวลาในการปราบเหลารายกเปนสงท ป เตอรก าลงเผชญอยเชนเดยวกน สงส าคญทสดไดแก ไอมนษยแมงมมไมสามารถทราบไดวา อาชญากรรมจะเกดขนทไหน อยางไร และเมอไร การวางแผนและการแบงเวลาจงเปนปญหาท ปเตอรไมสามารถแกไขได ทนททมเหตรายเขาจะตองทงหนาทของการเปนนกศกษา ครก และคนสงพซซาในฐานะของปเตอรและเปลยนแปลงตวเองไปสยอดมนษยไอ-มนษยแมงมมทตองชวยเหลอผคนใหรอดพนจากอาชญากรรมทเกดขน ปญหาหลกท


ส าคญของปเตอรไดแก การท าการบานไมทนเนองจากเวลาสวนใหญหมดไปกบการ -ปราบโจรผ ราย การไปเรยนสายเนองจากเหนดเหนอยจากการพทกษชาวเมองหรอการ-ปราบผ รายระหวางทางทเดนทางมายงมหาวทยาลย การถกไลออกจากงานรบจางสงพซซาใหตรงเวลากเปนอกปญหาหนงทปเตอรตองเผชญ และทเลวรายทสดคอการทเขาถกแฟนโกรธอยางรนแรงทไปดละครรอบสดทายทเธอแสดงไมทนเนองจากมเหตการณปลนครงใหญเกดขนระหวางทางและเมอมาถงโรงละครปเตอรกไมไดรบอนญาตจากบรกรเปดประตใหเขางานเนองจากเลยเวลาแสดงมาแลวและอาจจะเปนการรบกวนนกแสดงและผ ชมได เหลานเปนปญหาสวนตวท ปเตอรตองยอมรบแมวาอตราอาชญากรรมในเมองนวยอรกจะลดลงกตาม

ในท านองเดยวกนการทสหรฐอเมรกาไดใชทรพยากร ก าลงทหาร และเวลาเขาไปจดการกบกลมกอการรายในสงครามตอตานการกอการรายแ มวาจะท าใหเหตการณแบบในกรณ 9/11 ไมเกดขนอก แตเมอพจารณาถงตวเลขทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกาในชวงทเขามายงเกยวกบการกอการรายแลวกลบลดลงอยางเหนไดชด (Sharma, 2002: 179) การโยกยายงบประมาณไปสการทหารเปนสงทสหรฐอเมรกาเคยผดพลาดมาแลวเมอครงทประธานาธบดลนดอน บ จอหนสน (Lyndon B. Johnson) เขาไปยงเกยวในสงครามเวยดนามทงทยงใหความส าคญกบการใหสวสดการสงคมภายใตรมของ “ขอตกลงใหม” (New Deal) อย จนไดชอวาเปนนโยบายแบบ “จบปลาสองมอ” หรอ “Guns and Butter” ซงในทายทสดท าใหนโยบายทงสองตองลมเหลวอยางหลกเลยงไมได (สรตน โหราชยกล, 2546) ดงนนการทสหรฐอเมรกาเขาไปปฏบตการอยางตอเนองในอรกจงจ าเปนตองโยกยายงบประมาณไปเพมทางหนวยการทหารมากยงขน แมวาบรษทกอสรางหรอบรษทคาอาวธสงครามจะไดประโยชนอยางมหาศาลแตกไมมผลตอตวเลขเศรษฐกจโดยรวมของสหรฐอเมรกาทลดลงในชวงเดยวกน (Tsehaye & Robinson, 2004) สงทเกดขนจงเปนคาเสยโอกาสทเกดขนของสหรฐอเมรกาจากการเขาไปยงเกยวในกจการความมนคงของโลก

4.5 การตดสนใจยตบทบาทยอดมนษย: ความจ าเปนทตองจ ายอม ในทสดเมอแรงกดดนทงจากเสยงวพากษวจารณทมากขนทกขณะในฐานะไอมนษยแมงมมประกอบกบปญหาในเรองการแบงบทบาทและเวลาในการเรยน การท างาน


และชวตคในฐานะปเตอร ท าใหเขาตดสนใจยตบทบาทของการเปนไอมนษยแมงมมทเสยสละเพอชวยโลก ปเตอรเกบชดไอมนษยแมงมมกลบมาใชชวตตามเดมท าใหผลการเรยนกลบมาดขนตามเดม นายจางรานพซซากพอใจในผลงาน และแฟนสาวของเขากยนดทจะกลบมามความสมพนธกนตามเดม สงทไดคอชวตของชายทชอปเตอร กลบมาเปนปกต ในขณะทจ านวนอาชญากรรมในเมองนวยอรกพงสงขนอยางตอเนอง หลายฝายเรมตงค าถามวาไอมนษยแมงมมหายไปไหน ชาวเมองเรมทรมานกบจ านวนอาชญากรรมทเพมมากขน และเมอใดกตามทปเตอรเหนคนก าลงถกปลน หรอไฟไหมกไมเขาไปชวยเหมอนทเคย แตสงทเขาไดกคอผลการเรยนทดขน แฟนสาวทไมตองทะเลาะกนในเรองเดม ๆ และผจดการรานกเพมเงนคาจางให เหลานเปนปญหาภายในบานทภายไปและไดความสขสวนตวกลบคนมา

ในท านองเดยวกนเมอสหรฐอเมรกาถกวพากษวจารณอยางหนกถงบทบาทในอรกกไดประกาศวนทจะถอนก าลงออกจากอรกอยางเปนทางการและจะปลอยใหมการเลอกตงทวไปขนเปนครงแรก (Deadbrain US to withdraw from Iraq, start again, n.d.) หลงจากทค าประกาศนออกมาสสาธารณะชนเสยงวพากษวจารณกลดลง ตวเลขทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกากมททาวาจะดขนเลกนอย ในขณะทความ -วนวายในอรกยงคงมอยตอไป พนธมตรทเขาไปชวยฟนฟถกสงหารอยางเหยมโหดพรอมกบมระเบดรถยนต (Car Bomb) อยบอยครง นจงเปรยบไดกบจ านวนอาชญากรรมในเมองนวยอรกทเพมสงขน

หากพจารณาถงทฤษฎ “Hegemonic Stability Theory” ซงอธบายถงความมนคงและความมเสถยรภาพของโลกไววาจะเกดขนเมอมประเทศหลกมาท าหนาทจดสรรและดแลทรพยากรใหแกชาวโลกซงในศตวรรษท 20 สหรฐอเมรกาคอประเทศเจาทท าหนาทดงกลาว (Balaam & Veseth, 2001: 57-60) อยางไรกตามในประเดนดงกลาวน ฐตนนท พงศสทธรกษไดแสดงทรรศนะไววา หลงจากทสหรฐอเมรกาถกคนวพากษวจารณอยางหนก พรอมทงองคกรการเงนระหวางประเทศและองคกรการคาโลก ท าหนาบทบาทของสหรฐอเมรกาในการจดสรรทรพยากร สวสดการ และการดแลความมนคงของโลกลดลง เราจงอาจตความไดวา ทรรศนะของฐตนนทมคว าม-สอดคลองกบการทไอมนษยแมงมมยตบทบาทของการเปนยอดมนษยทชวยมา


ชวยเหลอชาวเมองนวยอรกและสหรฐอเมรกาทยตบทบาทในฐานะประเทศทดแลเรองการครอบครองอาวธท าลายลางสงไมใหกลายมาเปนภยคกคามของโลกโดยการถอนก าลงออกจากอรก

4.6 การกลบมาอกครงของความเปนยอดมนษย: เสยงเพรยกจากประชาชนและประชาคมโลก แมวาตามทกลาวในขางตนวาปเตอรจะพอใจกบการทสามารถกลบมาใชชวตนกศกษา ลกจาง และครกกบแฟนสาวไดดตามเดม แตภายใตจตใจลก ๆ แลว ภาพยนตรไดน าเสนอภาพทท าใหเรารบรไดวาเขาล าบากใจ หลาย ๆ ฉากทเขาตองนงอยคนเดยวและคดทบทวนวา บทบาทของตวเองจะอยตรงไหนภายใตแรงกดดนทมาจากสองทางคอ มาจากทงดานของความจ าเปนในการใชชวตตามปกตสข และดานของการเปนไอมนษยแมงมมทท าหนาทชวยเหลอชาวเมอง ทนใดนนภาพของอาชญากรรมทเพมขน มพาดหวขาววา “อาชญากรรมเพมขน 75 เปอรเซนตเมอ ไอมนษยแมงมมหายไป” มเสยงเพรยกจากประชาชนทรองขอความชวยเหลอจากไอ-มนษยแมงมม เชน “ไอมนษยแมงมมหายไปไหน ท าไมเขาไมมาชวยเรา” หรอ “เขายายออกไปจากเมองแลวหรอยง” เปนตน รวมไปถงค าสอนของลงเบนทฝากไวกอนจะสนใจในเรองความรบผดชอบอนใหญยง ท าใหปเตอรกลบมาชวยเหลอชาวเมองอกครง โดยเรมจากการชวยหยดรถไฟทก าลงจะตกราง และปราบผ รายตวใหมไดอยางสนซาก ผ เขยนเหนวาสงทเกดขนมความสอดคลองกบการทสหรฐอเมรกาตดสนใจกลบเขามามสวนรวมในการจดการเลอกตงและสรรหาคณะบรหารประเทศชวคราวเพอจดการ -เลอกตงทวไปในอรกดวย เพราะหากพจารณาถงสถานการณความวนวายในอรกทยงคงมอยอยางตอเนองกบจ านวนอาชญากรรมในนวยอรกถอเปนสงทไมสามารถคลคลายไดหากฮโรไมมบทบาท

ในตอนทายเนอหาของภาพยนตรไดวางเรองใหแฟนสาวของปเตอรไดรบรวาแททจรงแลวแฟนของตนคอยอดมนษยทท าหนาทส าคญของโลกอยท าใหเขาใจเรองราวทงหมดทผานมาและยอมตกลงใชชวตคกบปเตอรตลอดไปแมวาจะมอปสรรคในบางเวลากตาม นอกจากนตอนทปราบเหลารายครงสดทายประชาชนชาวนวยอรกทเหนเหตการณกตะโกนดาตวรายวา “ไอมนษยแมงมมคอเพอนของเรา ถาแกเปนศตรของไอมนษยแมงมมกคอแกเปนศตรของเราดวย” สงทเกดขนนเราอาจตความไดวา


ภาพยนตรก าลงตองการจะสอวา ในกรณของสงครามเวยดนามเราเคยผดพลาดมาแลว อยาใหเขาส ดวยมอเพยงขางเดยว (ลกษณะเดยวกนกบในภาพยนตรเรองแรมโบทพระเอกส ดวยมอเพยงขางเดยว) อยาใหเขาพะวงแลวท างานไดไมเตมท อาจจะน ามาซงความพายแพได ดงนนถามแตคนวพากษวจารณไอมนษยแมงมม แฟนสาวไมเขาใจ จะกลายเปนภาวะหนเสอปะจระเข (dilemma) คอถาท ากถกตอวาวาใชก าลงหรอการ-แกแคนในอฟกานสถานและอรก แตถาไมท ากจะถกมองวาไมสนใจความเปนไปของโลก แมวาในความเปนจรงแลวทางเลอกในฐานะทางออกของปญหาจะมากกวานน เชน การใชศลปะในการเจรจาทางการทตแตเนอหามไดน าเสนอทางเลอกอนใหเรา กลบกลายเปนการสรางทางสองแพรง (binary opposition) วาท าหรอไมท า ถาท าแลวจะเสยอะไร หรอถาไมท าแลวจะไดอะไร ซงการบอกความจรงกบแฟนสาววาตนมภารกจอนใหญหลวงเปนสงทภาพยนตรใชเปนเงอนไขในการก าหนดทางเลอกใหแกผดวามสองทางเลอกเทานน

4.7 หนากากยอดมนษยถกเปดออก: การปดทองหลงพระและยอด-มนษยทจ าตองไดจรง ในประเดนสดทายทผ เขยนเหนวามความนาสนใจไดแก การทหนากากไอมนษยแมงมมทปเตอรสวมใสถกชาวเมองเปดออกแลวคนบนรถไฟกไดรบรวาไอมนษยแมงมมคอใคร กรณดงกลาวนเราอาจตความไดสองประเดนไดแก

ในประเดนแรก เราอาจตความไดวา “หนากากไอมนษยแมงมม” เปรยบ เสมอนความพยายามในการปดทองหลงพระ ไมจ าเปนตองใหใครรวาฮโรคอใคร รแคเพยงวาคณจะปลอดภยเมอฮโรคนนอยกเพยงพอ หากโยงเขากบบทบาทของสหรฐอเมรกา เราอาจกลาวไดวา สหรฐอเมรกาตองการบอกเปนนยวาตนไมไดตองการผลประโยชนใด ๆ ทงสน ทงหมดเปนไปเพอผลประโยชนของชาวโลกทงมวล ไมใชเพอความโดดเดนของตวเองแตเปนไปเพอทกคนบนโลก

ในประเดนทสอง เราอาจอนมานไดวา หนากากทถกเปดออกและชาวเมองไดรวาไอมนษยแมงมมคอปเตอร อาจจะมนยถงการทชาวเมองไดรวาไอมนษยแมงมมไมใชสตวประหลาดจากนอกโลกแตเปนฮโรในโลกจรงทสามารถจบตองไดและมตวตนอยจรง ๆ ส าหรบสหรฐอเมรกาตอปฏบตการในอฟกานสถานและในอรก เราอาจกลาว


ไดวา สหรฐอเมรกาคอทพงไดจรงในยามคบขนไมตองถงมอขององคการสหประชาชาตทจ าตองไมไดวาสมาชกจะเหนชอบเมอไร ใหไวใจสหรฐอเมรกาดทสด

ทงหมดนคอประเดนหลกทงเจดประการทผ เขยนเหนวามความสอดคลองกนอยางลงตวระหวางเนอหาในภาพยนตรกบนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในชวงหลงเหตการณ 9/11 และเปนสงทเราสามารตความไดผานเนอหาของภาพยนตร

5. บทสรปและขอสงเกตบางประการ: ความสงทายตอไอมนษยแมง

มมกบพระเอกแนวใหมและนโยบายตางประเทศสหรฐอเมรกา

โดยสรปแลวเราสามารถเรยนเรองราวของการเมองโลกและอตลกษณ คานยมตาง ๆ ไดจากภาพยนตร ในบทความผ เขยนไดหยบยกกรณของหนงเรองไอ -มนษยแมงมมทงภาคหนงและภาคสองมาเพอแสดงใหเหนถงเนอหาในสองประเดนหลกไดแก อตลกษณของความเปนชายรปแบบใหม และนโยบายตางประเทศของสหรฐอเมรกาในชวงหลงเหตการณ 9/11

ในประเดนแรกเราอาจตง ขอสงเกตไดวานตยสารส าหรบผ ชายและภาพยนตรเปนสงทสามารถสะทอนอตลกษณชดหนงได คอ ความเปนชายและพระเอกแนวใหมทตองคลคลายความลงตวระหวางความแขงแกรงในการเปนผน าจกรวรรดทยงใหญอยางจกรวรรดอเมรกนและความเปนชายทมจตใจออนโยนและดแลรางกายของตนเองมากขนได ในกรณของไอมนษยแมงมมเราไดเหนพระเอกแบบปเตอรทมความหนมมากกวาพระเอกในหลาย ๆ เรองกอนหนาน อนเปนการสะทอนให เหนวาภารกจในการก โลกยงสามารถด าเนนไปไดอกไกลไมตองมขอจ ากดเรองอายอกตอไป

ส าหรบในประเดนทสองเราอาจใชเนอหาในภาพยนตรตงเปนขอสงเกตและท านายเหตการณในอนาคตไดวาจะเกดอะไรขนในอรกและสถานการณโลก กลาวคอ หากไอมนษยแมงมมยงคงปฏบตภารกจของตนตอไป บทบาทของสหรฐอเมรกาภายใตสงครามตอตานการอการรายกจะตองด าเนนตอไป เปาหมายอาจอยทอรกตอไปหรอเปนเปาหมายใหมทเหนวาตองเขาไปจดการ เชน ประเทศเกาหลเหนอซงมอาวธท าลาย


ลางสง เปนตน นอกจากนเรายงอาจตความถงความพยายามของผสรางภาพยนตรในการถายทอดอตลกษณของความเปนอเมรกนวาเปนสงทจ าตองไดและไวใจได และอาจสอดคลองกบความเปนจรงทวาสหรฐอเมรกามบทบาทมากกวาสหประชาชาต

นอกจากนเราไดตระหนกวาบทบาทของสอทงขาวและภาพยนตรมความส าคญในการสะทอนนโยบายตางประเทศของรฐบาลกลางสหรฐอเมรกา และเปนสอในการเรยนการเมองไดเปนอยางด ทงนสงทมความส าคญไดแก ความหมายของสงตาง ๆ ไมไดมอยโดยตวของมนเอง แตตองเกดจากการสรางขนหรอตความขนและเราสามารถรบรความหมายของสงตาง ๆ นนไดในหลายแงมม เราไมควรรบรแคในระดบ “Denotation” แตควรรบรในระดบทลกลงกวานนคอระดบของ “Connotation” หากเราดตวอยางทภาพ “Las Meninas” (1956) จะพบวาความหมายทเรารบรยอมขนอยกบวาเรามองจากมมมองไหน เชน ถาเรามองจากนกจตรกรทก าลงวาดภาพนอย เรากจะเหนภาพเจาหญง หรอนกจตรกรทก าลงวาดภาพอยขางหลง เปนตน แตถาเรามองจากมมมองของนกจตรกรทอยในภาพนน เรากจะเหนเจาหญงนงหนหลงอย เหนมมมองของหองทตางออกไป หรอถาเรามองจากมมมองของผ ชายทยนอยตรงบนได เขากจะมองเหนทงเจาหญง พระราชาและพระราชน รวมทงมองเหนเราซงก าลงมองดรปนอยดวย ทกลาวมานกเพอสรปวา ความหมายหรอความจรงไมไดมอยเพยงหนงเดยว หรอมอยเพยงสงเดยวทเปนสากล เชน ในภาพยนตรไอมนษยแมงมมเราอาจตความไดวาเปนบทบาทของสหรฐอเมรกาทก าลงใชนโยบายตอตานการกอการรายอย เปนตน แตในอกมมหนงเราอาจตความไดวา ไอมนษยแมงมมคอผ กอการรายทมาปลดปลอยชาวโลกใหพนจากการถกครอบง าจากคนรายทเปนคายทนนยมกได การ -ตความและมมมองจงเปนสงทมความส าคญอยางยง

ทายทสดภาพยนตรสามารถเปนสอในการน าเสนอความหมาย คานยม คณคา และอตลกษณทส าคญ เพราะภาพยนตรเปนสอทสามารถชกจงอารมณ และสามารถถายทอดคานยมไดงายโดยใชภาพและเสยงทปรากฏ ดงทการแพรกระจายตวของสออเมรกนไปยงทกสวนของมมโลกและมสวนในการบนทอนและมอทธพลเหนอสอทองถนของประเทศตาง ๆ ในทสดสอจงเปนเครองมอทท าใหอตลกษณตาง ๆ สามารถครอบง าความคดผคนได ในแงหนงคนทวไปตองการความบนเทงแบบไรสาระ


จากสอ เชน ภาพยนตร เซกส ความงาม หรอความรนแรง ในขณะทสอประเภท ขาวสารทมสาระ บทความการสบสวน สารคด การอภปรายในประเดนสาธารณะและชมชน รวมทงรายการทใหความรส าหรบเดก จะมอทธพลตอคนบางกลมนอยกวา ดงนนภายใตบรบททผ คนในโลกมงหาแตวฒนธรรมความบนเทง ภาพยนตรจงกลายเปนสอส าคญทจะมงตอบสนองตอความตองการนนได ขณะเดยวกนกเปนเครองมอของมหาอ านาจไดดวย ดงเชนท Neil Postman กลาวถงคนอเมรกนวา “Amusing themselves to death” 9 กคอการสรางเสยงหวเราะไปวน ๆ ไมตองคดอะไรมาก หรอการคงความเปนจกรวรรดอเมรกน และกลาวกนวาสหรฐอเมรกาเปนจกรวรรดในรปแบบใหม (new empire) ทตางจากจกรวรรดนยมในอดตทเนนการครอบครองดนแดน แตจกรวรรดอเมรกนจะตองครอบง าทางความคด และสงทเปนนามธรรม เชน ตลาด ดงนนการครอบง าคานยม ทศนคตใหตรงกบผลประโยชนของสหรฐอเมรกา กจะเปนการคงความเปนจกรวรรดอเมรกนตอไป หรอมคนกลาววา สหรฐอเมรกาเปนจกรวรรดแหงความสนกสนานบนเทง (empire of fun) ทสามารถครอบง าทางความคดไดโดยเราอาจไมทนรตวเลย การเปดรบและเลอกเปดรบสอกบความมอทธพลของสอเหนอจตใจและความนกคดของมนษยจงเปนสงทมความส าคญอยางยงในโลกทการ -สอสารไรพรมแดนดงปจจบน

9 โปรดด, Pollard, 2005.


รายการอางอง เอกสารภาษาไทย

ประทมพร วชรเสถยร และไชยวฒน ค าช. (2546). อรก: วกฤตถาวร?. กรงเทพฯ: อมรนทร.

สรวศ ชยนาม. (2552). จกรวรรดอเมรกา: ประวตศาสตรแบบทวนกระแส อตลกษณ ชวอ านาจ. กรงเทพฯ: Green Print.

____________. (2555). จากการปฏวตถงโลกาภวตน: ความรเบองตนการเมองโลกเชงวพากษผานสอภาพยนตร. กรงเทพฯ: สยามปรทศน.

สรตน โหราชยกล. (2546). “นโยบาย ‘อภมหาสงคม’ ของประธานาธบดจอหนสน: บทเรยนส าหรบการเมองไทยในการแกไขปญหาความยากจน .” วารสารสงคมศาสตร. 34(1): 154-208.

เอกสารภาษาตางประเทศ

Aristotle. (1984). The Politics, Book I and Book III. Translated by T. A. Sinclair. Harmondsworth: Penguin.

Balaam, D. N. and Veseth, M. (2001). Introduction to International Political Economy. New Jersey: Prentice-Hall.

Coral, G. (2017). “Lista Homem-Aranha: Os Filmes Ranqueados.” Retrieved February 21, 2018, from http://www.planocritico.com/lista-homem-aranha-os-filmes-ranqueados.

Cruz, R. (2004). “Marvel Age Spider-Man (2004) #18.” Retrieved February 21, 2018, from https://www.marvel.com/comics/issue/1455/marvel_age _spider-man_2004_18.


“Deadbrain US to withdraw from Iraq, start again.” (n.d.). Retrieved February 21, 2018, from http://www.deadbrain.co.uk/news/article_2004_04_ 08_4515.php.

Elkins, J. R. (n.d.). “Film Theory.” Retrieved February 21, 2018, from http://my web.wvnet.edu/~jelkins/film04/theory.html.

Epstein, L. & Jaco, C. D. and Iwerson-Niemann, J. C. (2003). “Bloody Wars: Fighting for Fuel.” In The Complete Idiot’s Guide to The Politics of Oil. New York: Alpha Books.

Evans, C. S. (2006). “Why Should Superheroes Be good? Spider-Man, the X-Men, and Kierkegaard’s Double Danger.” In Morris, T. & Morris, M. (eds.). Superheroes and Philosophy: Truth, Justice, and the Socratic Way. Open Court: Chicago and La Salle.

Foucault, M. (n.d.). “Notes on Kuhn and Foucault.” Retrieved February 21, 2018, from http://www.georgetown.edu/faculty/irvinem/CCTP748/ Foucault-Outline.html.

Gauntlett, D. (2002). Media, gender and identity: an introduction. London: Routledge.

Ginocchio, M. (2013). “The Paper Anniversary.” Retrieved February 21, 2018, from http://maximothree.com/collector-projects/2013/9/13/pona6t6g xxwiupjmpqmx9yyk4wb5fk.

Icigar, A. (2013). “Jaden Smith, la joven promesa de Hollywood.” Retrieved February 21, 2018, from https://www.vavel.com/es/cine/2013/06/26/ 245693.html.

Jayanama, S. (2009). (Non) Key Thinkers in International Relations: Foucault, Zizek, Butler, Chomsky. Bangkok: Green Print.

Kellner, D. (2010). Cinema Wars Hollywood Film and Politics in the Bush-Cheney Era. New Jersey: Wiley-Blackwell.


Layman, C. S. (2006). “Why Be a Superhero? Why Be Moral?.” In Morris, T. & Morris, M. (eds.). Superheroes and Philosophy: Truth, Justice, and the Socratic Way. Open Court: Chicago and La Salle.

Luce, H. (1999). “’The American Century’ reproduced.” In Hogan, M. (ed.). The Ambigious Legacy: US Foreign Relations in the ‘American Century. Cambridge University.

Mann, J. (2004). Rise of the Vulcans: The History of Bush’s War Cabinet. New York: Penguin Books.

Marvel. (2004). “Avengers.” Retrieved February 21, 2018, from https://comics db.ru/publishers/31/7084/101195.

____________. (2012). “The Incredible Hulk.” Retrieved February 21, 2018, from https://www.castlegalleries.com/art/the-incredible-hulk-77-tempest-fugit1.

Monaco, J. (2000). “The Language of Film: Signs and Syntax”. In How to Read a Film: Movies, Media, Multimedia. New York and Oxford: Oxford University.

“On Men's Magazines and New Gender Identities: Derrick Cameron and David Gauntlett in Conversation.” (n.d.). Retrieved February 21, 2018, from http://theoryhead.com/gender/interview2.htm.

Pollard, D. (2005). “Amusing Ourselves to Death? – Maybe Not.” Retrieved February 21, 2018, from http://howtosavetheworld.ca/2005/01/10/ amusing-ourselves-to-death-maybe-not.

Pongsudhirak, T. (2012). “Thailand’s foreign policy in a regional great game.” Retrieved February 21, 2018, from http://www.thaiworld.org/enn/thai land_monitor/answera.php?question_id=1200.

Raimi, S. (2002). Director. The Spider Man. [Motion Pictures]. New York: Columbia Pictures.


Raimi, S. (2004). Director. The Spider Man 2. [Motion Pictures]. New York: Columbia Pictures.

Robichaud, C. (2006). “With Great Power Comes Great Responsibility: On the Moral Duties of the Super-Powerful and Super-Heroic.” In Morris, T. & Morris, M. (eds.). Superheroes and Philosophy: Truth, Justice, and the Socratic Way. Open Court: Chicago and La Salle.

Sharma, S. D. (2002). “Post-Crisis Asia: Economic Recovery and the Challenges Ahead.” Current History. 101(654): 177-183.

Space Cowboys poster. (2000). “Movie Posters.” Retrieved February 21, 2018, from https://movieposters2.com/Space-Cowboys-movie-pos ter_629824.html.

Spider-Man 2. (2004). “Photo Gallery.” Retrieved February 21, 2018, from https://www.imdb.com/title/tt0316654/mediaindex.

Tsehaye, B. and Robinson, M. (2004). “Federal Budget Estimates for Fiscal Year 2005.” Retrieved February 21, 2018, from https://www.bea. gov/scb/pdf/2004/03March/0304FedBudget.pdf.

“United States Department of Defense.” (n.d.). Retrieved February 21, 2018, from http://www.defenselink.mil/.

Woodward, K. (1997). “Concepts of Identity and Difference.” In Identity and Difference. London and New Delhi: Sage and The Open University.

911 - burapha university · 120...

Documents