ΑΡΡΙΑΝΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΑΝΑΒΑΣΗ

Η μάχη του Γρανικού Έντυπο 1

Κείμενο, Κεφ.13,6-7

Θέμα: Η άποψη του Αλεξάνδρου για το χρόνο διεξαγωγής της μάχης και τα επιχειρήματά του.

Δομή της ενότητας

Επιχειρήματα του Αλεξάνδρου

1) Αἰσχύνομαι…..ὡς ἔχομεν: θεωρεί προσβολή για τον εαυτό του να σταθεί εμπόδιο στην προέλαση του ένα «ποταμάκι», όπως ο Γρανικός, τη στιγμή που πέρασε εύκολα τον Ελλήσποντο.

2) Και τοῦτο…..ποιοῦμαι: απέναντι στην περίσκεψη του Παρμενίωνα ο Αλέξανδρος αντιπαραθέτει το φρόνημα των Μακεδόνων, την αποφασιστικότητα και την ορμή τους.

(Βλ σχόλια σελ. 23)

3) ἂναθαρρήσειν…..ἔπαθον: οι Πέρσες σε περίπτωση αναβολής της επίθεσης, ήταν φυσικό να αναθαρρήσουν και να τονωθούν ψυχολογικά.

Σημείωση:Τα επιχειρήματα του Παρμενίωνα έχουν το πλεονέκτημα της ασφάλειας και της σιγουριάς, αλλά αφήνουν στον αντίπαλο την αίσθηση της διστακτικότητας των Μακεδόνων και χρόνο για προετοιμασία. Αντίθετα η πρόταση του Αλεξάνδρου, παρ’ όλη την επικινδυνότητα της, έχει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και της επίδειξης δύναμης και αποφασιστικότητας. Εκφράζουν τελικά τις δύο διαφορετικές προσωπικότητες των ανδρών.

Μορφοσυντακτική δομή

1η ενότητα (Ἀλέξανδρος…..ἔχομεν)

1 η πρόταση

Ἀλέξανδρος δέ ἔφη (Κ)

2 η πρόταση

Ρήμα:γιγνώσκω

Ποιος;

Τι;

3 η πρόταση

Εἰ μέν…..εὐπετῶς

Ρήμα Αἰσχύνομαι

Γιατί; Τοῦτο δέ….ῥεῦμα-εἴρξει….διαβῆναι

Ρήμα διέβην (4η πρόταση)

Ποιος; ἐγώ (ενν.)

Τι; Ελλήσποντον

Πως; εὐπετῶς

Ρήμα εἴρξει (5η πρόταση)

Ποιος; τοῦτο

Που είναι τι; ῥεῦμα (παράθεση στο τούτο)

Τι θα εμποδίσει; ἡμᾶς

Τι να κάνομε; τό μή οὐ διαβῆναι (εμμ.αντ.)

Πως; ὥς ἒχομεν (αναφορική)

6 η πρόταση (οὕτω…..ἐκφαυλίσας) (Κ)

Ρήμα ἔφη (εννοείται)

Ποιος;

Πως; οὕτω, ἐκφαυλίσας

Τι; Γρανικόν

2η ενότητα (Και τοῦτο….ἔπαθον)

1 η πρόταση (Καί τοῦτο…ποιοῦμαι)

Ρήμα ποιοῦμαι

Ποιος;

Τι; τοῦτο

Σε τι δεν ταιριάζει; Οὔτε πρός τῆς δόξης οὔτε πρός τῆς ὀξύτητος(εμπρ. Αναφοράς)

Ποιων; Μακεδόνων (γεν. κτητ.)

Που; ἐς τους κινδύνους

2 η πρόταση ( ἀναθαρρήσειν……ὄντας) (Κ)

Ρήμα: δοκῶ

Ποιος; ἐγώ

Τι δοκώ; ἀναθαρρήσειν

Ποιοι; Πέρσας

Γιατί; ὡς ὄντας (αιτ. μτχ με υποκ. αιτιολογία)

Τι ὄντας; ἀξιομάχους (κατηγ.)

Με ποιους; Μακεδόσι

Γιατί; ὅτι……ἐπαθον (αιτιολ.. πρόταση)

Ρήμα ἔπαθον

Ποιοι; Πέρσαι(ενν.)

Τι; Οὐδέν

Ποιου πράγματος; Δέους

Πότε; ἒν τῶ παραυτίκα

Αρχικοί χρόνοι ενότητας (παρ.3-7) ἔχω, πάσχω

Ενεστώτας ἔχω πάσχω

Παρατατικός εἶχον ἔπασχον

Μέλλοντας ἔξω-σχήσω πείσομαι

Αόριστος ἔσχον ἔπαθον

Παρακεἰμενος ἔσχηκα πέπονθα

Υπερσυντἐλικος ἐσχήκειν ἐπεπόνθειν

ΑΣΚΗΣΕΙΣ Έντυπο 2

(για τον έλεγχο πραγμάτωσης των στόχων μας)

1. Προσπαθήστε να κάνετε σωστή ανάγνωση του αποσπάσματος και να το αποδώσετε στα νέα ελληνικά.

2. Με ποια επιχειρήματα ο Αλέξανδρος υποστηρίζει την άποψη του να περάσουν άμεσα τον ποταμό; Να τον χαρακτηρίσετε από τα λόγια του.

3. Ποιοῦμαι, ἔπαθον: να γραφεί το β΄ ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων στη φωνή και το χρόνο όπου βρίσκονται τα ρήματα.

Οριστική Υποτακτική Ευκτική προστακτική

4. Αφού κάνετε επανάληψη στις δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις (σελ.83 της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας), να τις εντοπίσετε στο απόσπασμα να κυκλώσετε το σύνδεσμο εισαγωγής, να βρείτε την έγκλιση εκφοράς και το συντακτικό τους ρόλο.

5. α)Γιγνώσκω, διαβῆναι :να γράψετε 2 παράγωγα ουσιαστικά της ν. ελληνικής και 1 πρόταση με καθένα απ΄ αυτά.β)ποιες λέξεις του κειμένου σας θυμίζουν οι παρακάτω λέξεις της ν. ελληνικής: διάβαση, παροξυσμός, ουσία, πάθημα

6. Πως θα έλεγαν οι Αρχαίοι τις παρακάτω φράσεις; Ο Αλέξανδρος λέει, ότι ντρέπεται να μην περάσει τον Γρανικό ποταμό. Ο Αλέξανδρος φοβάται, μήπως οι Πέρσες αναθαρρήσουν.

7. Να συμπληρώσετε την ακροστιχίδα

Γ__ __ __ __ __ __ __ γνωρίζω Ρ__ __ __ __ ποτάμι

__ Α __ __ __ __ __ __ __ στρατηγός του Αλεξάνδρου __ __ ____ Ν πεζικό (αιτ. ουδ.) __ __ Ι__ _ άξιος (αιτ. ουδ.) __ __ __ Κ __ __ __ μικρό

Ο __ __ σύνδεσμος __ __ __ __ __ Σ οι αντίπαλοι των μακεδόνων στο γρανικό(αιτ. πληθ.)