ค ำน ำkrukird.com/tepe_55120.pdf · 2016-02-25 · t e p e - 5 5 1 2 0 ศิลปะ...

T E P E - 5 5 1 2 0 ศ ล ป ะ ร ะ ด บ ป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรศลปะ ระดบประถมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรศลปะ ระดบประถมศกษา จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “ศลปะ ระดบประถมศกษา” 3 รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 5 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 6 เคาโครงเนอหา 7 ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร 11 ตอนท 2 การจดการเรยนร 16 ตอนท 3 แผนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ 49 ตอนท 4 สอและแหลงการเรยนร 54 ตอนท 5 การวดและประเมนผล 58 ใบงานท 1 69 ใบงานท 2 70 ใบงานท 3 71 ใบงานท 4 72 ใบงานท 5 73


3 | ห น า

หลกสตร ศลปะ ระดบประถมศกษา

รหส TEPE-55120 ชอหลกสตรรำยวชำ ศลปะ ระดบประถมศกษา วทยำกร

ผศ.ทนกร บวพล ผศ.สกญญา ทรพยประเสรฐ

โรงเรยนสาธตแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ 1. นางจตรา สรภบาล 2. นายพชย วงศกลม 3. ผศ.ดร.ศกดชย หรญรกษ 4. รศ.ดร.ปณณรตน พชญไพบลย 5. รศ.ดร.ณรทธ สทธจตต 6. ผศ.สกญญา ทรพยประเสรฐ 7. นางสาวอปสร พกลานนท


4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

หลกสตรและสาระการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร สอและแหลงเรยนร การวดและประเมนผล

วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. เขาใจหลกสตรและสาระการเรยนรศลปะ ทง 3 สาระ จนสามารถอธบายเปาหมายส าคญ

และลกษณะการเรยนรเพอการบรรลเปาหมายได 2. ประยกตใชความรความเขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และ

นาฏศลปในระดบชนประถมศกษาได 3. เขาใจปจจยและองคประกอบพนฐานการจดกจกรรมการเรยนร และสามารถอธบายการ

ออกแบบกจกรรมการเรยนร การบรหารหลกสตร ในหวขอการวางโครงการการจดการเรยนร การเขยนแผนจดการเรยนร การจดการการวสดอปกรณ วธสอน ฯลฯ

4. ประยกตใชความรความเขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และนาฏศลปได

5. เขาใจคณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทปรากฏในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 และวธการน าไปใชในการเรยนการสอนตามสภาพจรง

6. เขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และนาฏศลป เพอใหเกดคณลกษณะตามหลกสตรได

7. เขาใจคณคา ความส าคญ ของสอและแหลงเรยนร และการน าสอมาใชในการจดการเรยนรอยางเหมาะสม

8. ใชสอและแหลงเรยนรในการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม 9. เขาใจหลกเกณฑ และวธการประเมนผลการจดการเรยนรตามแนวหลกสตรการศกษาขน

พนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 และวธการน าไปใชในการเรยนการสอนตามสภาพจรง

10. ออกแบบการประเมนผลการจดการเรยนร และน าไปใชไดจรงในชนเรยน สำระกำรอบรม

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร ตอนท 2 การจดกจกรรมการเรยนร ตอนท 3 การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร ตอนท 4 สอและแหลงเรยนร ตอนท 5 การวดและประเมนผล


5 | ห น า

กจกรรมกำรอบรม 1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบกำรอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณำนกรม ทศนา แขมมณ. (2545). ศาสตรการสอน. กรงเทพฯ จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2552). ตวชวดและสาระการเรยนร ตามหลกสตร แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย


6 | ห น า

หลกสตร TEPE-55120 ศลปะ ระดบประถมศกษา

เคาโครงเนอหา

ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนร เรองท 1.1 ความรทวไปเกยวกบกลมสาระการเรยนรศลปะ เรองท 1.2 หลกสตรและสาระการเรยนรทศนศลป ระดบประถมศกษา เรองท 1.3 หลกสตรและสาระการเรยนรดนตร ระดบประถมศกษา เรองท 1.4 หลกสตรและสาระการเรยนร นาฏศลป ระดบประถมศกษา แนวคด

ทศนศลป ดนตร และนาฏศลป เปนศาสตรของการรบรฝกฝน และการแสดงออกเพอถายทอดความคดจนตนาการและทกษะความสามารถตามลกษณะของแตละสาขาวชา การถายทอดมกน าเสนอสาระควบคไปกบอารมณความรสกทสรางสรรคขนใหมความงดงาม นาสนใจ สามารถกระตนใหผชมเกดความอารมณและความรสกคลอยตาม ดงนนการจดการเรยนรใหบรรลเปาหมายในศาสตรนจงจ าเปนตองใหผเรยนลงมอปฏบต และแสดงผลงานใหปรากฏแกสงคม


1. ผเรยนมความรความเขาใจหลกสตรและสาระการเรยนรศลปะ ทง 3 สาระ จนสามารถอธบายเปาหมายส าคญ และลกษณะการเรยนรเพอการบรรลเปาหมายได

2. ผเรยนสามารถประยกตใชความรความเขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และนาฏศลปในระดบชนประถมศกษาได

ตอนท 2 กำรจดกจกรรมกำรเรยนร เรองท 2.1 การออกแบบเนอหาและกจกรรมการเรยนร เรองท 2.2 ตวอยาง การจดหนวยการเรยนร โครงการสอนระยะยาว และแผนการจดการเรยนร แนวคด

การจดกจกรรมการเรยนร ผจดจะตองรและเขาใจองคประกอบและปจจยทเกยวของกบกจกรรม เพอน าขอมลมาใชในการออกแบบกจกรรมการเรยนการสอน รวมทงการน ากจกรรมไปใชในการสอนอยางเปนระบบ


7 | ห น า


1. ผเรยนมความรความเขาใจปจจยและองคประกอบพนฐานการจดกจกรรมการเรยนร และสามารถอธบายการออกแบบกจกรรมการเรยนร การบรหารหลกสตร ในหวขอการวางโครงการการจดการเรยนร การเขยนแผนจดการเรยนร การจดการการวสดอปกรณ วธสอน ฯลฯ

2. ผเรยนสามารถประยกตใชความรความเขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และนาฏศลปได

ตอนท 3 กำรพฒนำคณลกษณะของผเรยนตำมมำตรฐำนกำรเรยนร

เรองท 3.1 คณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทปรากฏในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรงปพทธศกราช 2552

เรองท 3.2 แนวทางและวธการน าไปประยกตใชตามสภาพจรงในชนเรยน

เรองท 3.3 ตวอยางเครองมอส าหรบประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป

แนวคด

การพฒนาคณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนร ผสอนจะตองรและเขาใจ คณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทปรากฏในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 และสามารถประยกตใชใหเหมาะสมกบลกษณะเนอหาและกจกรรมตามสภาพจรงในชนเรยนได


1. ผเรยนมความรความเขาใจคณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทปรากฏในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 และวธการน าไปใชในการเรยนการสอนตามสภาพจรง

2. ผเรยนสามารถประยกตใชความรความเขาใจในการพฒนาการจดการเรยนการสอนศลปะ ดนตร และนาฏศลป เพอใหเกดคณลกษณะตามหลกสตรได


8 | ห น า

ตอนท 4 สอและแหลงเรยนร

เรองท 4.1 ความหมาย ลกษณะ และประโยชนของสอและแหลงเรยนรในการจดการเรยนรศลปะ ดนตรและนาฎศลป

เรองท 4.2 การใชสอและแหลงการเรยนรในการจดการเรยนรศลปะ ดนตรและนาฎศลปอยางเหมาะสม

เรองท 4.3 ตวอยางทง 3 สาระ

แนวคด

สอและแหลงเรยนรเปนเครองมอส าคญทชวยกระตนใหผเรยนเกดการเรยนร ในการน ามาใชตองมความรความเขาใจบรบทของสาระและการจดการเรยนรในชนเรยนเพอใหการใชงานเหมาะสมและมประสทธภาพสงสด


1. ผเรยนมความรความเขาใจคณคา ความส าคญ ของสอและแหลงเรยนร และการน าสอมาใชในการจดการเรยนรอยางเหมาะสม

2. ผเรยนสามารถใชสอและแหลงเรยนรในการเรยนการสอนไดอยางเหมาะสม

ตอนท 5 กำรวดและประเมนผล

เรองท 5.1 การวดและประเมนผลการจดการเรยนร เรองท 5.2 กระบวนการวดและประเมนผล แนวคด

การวดและประเมนผลเปนกระบวนการจดการเรยนรทกขนตอน และน ามาสรปตอนสดทาย เพอใหผเกยวของ ทงผเรยนและผสอนทราบระดบผลส าเรจจากการเรยนร จงตองค านงถงความครอบคลม แมนย า มวธการวดและประเมนทหลากหลาย และตองใชอยางเหมาะสมไมเบยดบงเวลาทใชในการเรยนรของผเรยน


9 | ห น า


1. ผเรยนมความรความเขาใจหลกเกณฑ และวธการประเมนผลการจดการเรยนรตามแนวหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ปพทธศกราช 2552 และวธการน าไปใชในการเรยนการสอนตามสภาพจรง

2. ผเรยนสามารถออกแบบการประเมนผลการจดการเรยนร และน าไปใชไดจรงในชนเรยน


10 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร

เรองท 1.1 ความรทวไปเกยวกบกลมสาระการเรยนรศลปะ

เปาหมายส าคญของการจดการเรยนรศลปะ คอ ตองการพฒนาผเรยนใหมจนตนาการและความคดสรางสรรค มความซาบซงในคณคาสนทรยภาพและความงดงามของศลปะ สามารถถายทอดและชนชมความงามทางศลปะได นอกจากนยงตองการใหผ เรยนมความเขาใจเรองราวทางศลปวฒนธรรมทเปนมรดกตกทอดจากอดตและววฒนาการมาเปนศลปวฒนธรรมรวมสมยในปจจบน หลกสตรไดแบงเนอหากจกรรมเปน 3 สาระ ไดแก

1. สาระทศนศลป

2. สาระดนตร

3. สาระนาฏศลป

แตละสาระมเนอหาเรองราว 4 สวน ไดแก

สวนท 1 พนฐานการแสดงออกทางศลปะตามลกษณะและธรรมชาตของแตละสาระ ในระดบประถมศกษามกใชวธการเรยนรทฤษฎ หลกการ และวธการแสดงออกผานการปฏบต บางครงเรยกเนอหาสาระสวนนวา ศลปะปฏบต เปนสวนทชวยพฒนารางกาย ระบบประสาทสมผสตางๆ ทเชอมกบความคด จนตนาการ

สวนท 2 เปนเรองของสนทรยภาพ ความซาบซงความงาม เปนสวนทชวยพฒนาอารมณความรสก ในสวนนเรยกวา สนทรยศำสตร

สวนท 3 เปนการวเคราะห วพากษ วจารณศลปะ เปนกระบวนการพฒนาทางสตปญญา ประกอบดวยการรบร เชอมโยง สงเคราะหและถายทอดออกมาเปนค าพด หรอขอเขยนเชงบรรยายวพากษ และอาจรวมถงการตดสนคณคาของผลงาน ในสวนนเรยกวา ศลปะวจำรณ

สวนท 4 เปนสวนทใหผเรยนไดเขาใจและเหนคณคาของงานศลปะในเชงสงคม หรอความสบเนองโยงใยตงแตอดตจนถงปจจบนซงมกใชค าวา มรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาสากล ในสวนนเรยกวา ประวตศำสตรศลป

ดงนน ในแตละสาระจงประกอบดวยเน อหากจกรรมท ง 4 สวน คอ ศลปะปฏบต สนทรยศาสตร ศลปะวจารณ และประวตศาสตรศลป บรณาการผสมผสานใหเปนเนอเดยวกนโดยมสดสวนทแตกตางกนตามวยและระดบชนของผเรยน


11 | ห น า

สรป

หลกสตรสำระกำรเรยนรศลปะ สามารถแบงเนอหากจกรรมเปน 3 สาระ คอ สาระทศนศลป,สาระดนตร และสาระนาฏศลป ซงเนอหาทง 3 กจกรรมจะประกอบไปดวย 4 สวน ไดแก ศลปะปฏบต ซงเปนการแสดงออกทางศลปะผานทางรางกาย, สนทรยศาสตร เปนการเรยนรเกยวกบความงามทางศลปะ, ศลปวจารณ คอการบรรยายถงคณคา ขอด ขอดวย ของงานศลปะ และประวตศาสตรศลป เปนการเรยนรเรองราว ความเปนมาของศลปะ


12 | ห น า

เรองท 1.2 หลกสตรและสาระการเรยนรทศนศลป ระดบประถมศกษา

หลกสตรแกนกลางขนพนฐานปพทธศกราช 2551 ก าหนดใหทศนศลปอยในกลมสาระการเรยนรศลปะ สาระท 1 ม 2 มาตรฐาน คอ

มำตรฐำน ศ 1.1 สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการและความคดสรางสรรค วเคราะหวพากษ วจารณคณคางานทศนศลป ถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะอยางอสระชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

มำตรฐำน ศ 1.2 เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานทศนศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล

มาตรฐานแตละขอมตวชวดชนปเปนตวก ากบแนวทางการจดการเรยนร ดงนนการจดการเรยนรในชนเรยนจงตองมเนอหาครบถวนตามทระบไวในตวชวดของแตละระดบชน

มาตรฐาน จ านวนตวชวดทศนศลป

ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6 รวม

1.1 5 8 10 9 7 7 46

1.2 1 2 2 2 2 3 12

รวม 6 10 12 11 9 10 58

หมำยเหต รายละเอยดของเนอหาละตวชวดของแตละระดบชน ศกษาจากหนงสอหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

สรป หลกสตรสาระการเรยนรทศนศลป ไดถกก าหนดใหเปนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน หรอในระดบประถมศกษา ซงหลกสตรสาระการเรยนรทศนศลป ไดมการก าหนดตวชวดทศนศลปไวอยางชดเจน ซงประกอบไปดวยมาตรฐาน 2 มาตรฐาน คอ 1) ผเรยนสามารถสรางสรรค ถายทอดจนตนาการความรสกลงบนงานทศนศลป และวจารณคณคางานทศนศลปได 2) ผเรยนมความเขาใจคณคา และความสนพนธงานทศนศลป ระหวางวฒนธรรมไทย และสากล


13 | ห น า

เรองท 1.3 หลกสตรและสาระการเรยนรดนตร ระดบประถมศกษา

หลกสตรแกนกลางขนพนฐานปพทธศกราช 2551 ก าหนดใหดนตร อยในกลมสาระการเรยนรศลปะ สาระท 2 ม 2 มาตรฐาน คอ

มำตรฐำน ศ 2.1 เขาใจและแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค วเคราะหวพากษ วจารณคณคาดนตรถายทอดความรสก ความคดตอดนตรอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

มำตรฐำน ศ 2.2 เขาใจความสมพนธระหวางดนตร ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาของงานดนตรทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล


มาตรฐาน จ านวนตวชวดดนตร

ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6 รวม

2.1 5 5 7 7 7 6 37

2.2 2 2 2 2 2 3 13

รวม 7 7 9 9 9 9 50

สรป

หลกสตรสาระการเรยนรดนตร ประกอบไปดวยมาตรฐาน 2 มาตรฐาน คอ 1) ผเรยนเขาใจ และสามารถแสดงออกทางดนตรอยางสรางสรรค รวมถงการวจารณคณคางานดนตรได 2) ผเรยนมความเขาใจคณคา และความสนพนธงานดนตร ระหวางวฒนธรรมดนตรไทย และดนตรสากล


14 | ห น า

เรองท 1.4 หลกสตรและสาระการเรยนร นาฏศลป ระดบประถมศกษา

หลกสตรแกนกลางขนพนฐานปพทธศกราช 2551 ก าหนดใหนาฏศลปอยในกลมสาระการเรยนรศลปะ สาระท 3 ม 2 มาตรฐาน คอ

มำตรฐำน ศ 3.1 เขาใจและแสดงออกทางนาฏศลป อยางสรางสรรค วเคราะหวพากษ วจารณคณคานาฏศลปถายทอดความรสก ความคดตอนาฏศลปอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

มำตรฐำน ศ 3.2 เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาของงานนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล


มาตรฐาน จ านวนตวชวดนาฏศลป

ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6 รวม

3.1 3 5 5 5 6 6 30

3.2 2 3 3 4 2 2 16

รวม 5 8 8 9 8 8 46

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1

สรป หลกสตรสาระการเรยนรนาฏศลป ประกอบไปดวนมาตรฐาน 2 มาตรฐาน คอ 1) ผเรยนเขาใจ และสามารถแสดงออกทางนาฏศลปไดอยางอสระ และประยกตใชในชวตประจ าวนได 2) ผเรยนมความเขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคาของงานนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาไทย และสากล


15 | ห น า

ตอนท 2 การจดกจกรรมการเรยนร

เรองท 2.1 การออกแบบเนอหาและกจกรรมการเรยนร

หลกการออกแบบ ตองพจารณาปจจยทเกยวของ จดกลมและเรยบเรยงเนอหาใหเปนหนวยการเรยนร พจาณาใหครอบคลมเนอหาตามทหลกสตรก าหนด และดการจดล าดบความตอเนองจากงายไปยาก ไมใหเกดความซ าซอนและความสบสน

ปจจยทเกยวของกบการออกแบบเนอหาและกจกรรมการเรยนร ไดแก

● ผเรยน เชน วย ทกษะประสบการณ เปนตน

● หลกสตร เชน จดประสงค เนอหา การวดและประเมนผล เปนตน

● สงอ านวยความสะดวกขนพนฐาน เชน หองปฏบตการ วสดอปกรณ เปนตน

● การบรหารจดการ เชน นโยบายโรงเรยน การจดหาวสดอปกรณ สอการเรยนร การเกบรกษาวสดอปกรณและผลงาน เปนตน

ตวอยำง การออกแบบหลกสตรรายวชา กลมสาระการเรยนรศลปะ สาระทศนศลป ชนประถมศกษาปท 1

ผเรยน อำย 6 ป สามารถแสดงสญลกษณสงตางๆ จากการ วาดภาพ การปนได เชน รปคน รปสตวชนดตาง ๆ ตนไม ดอกไม บาน รถยนต แตภาพทแสดงออกมความบดเบยว สดสวนตาง ๆ ไมตรงความจรง สวนประกอบ หรอรายละเอยดบางสวนขาดหายไป กลามเนอมอยงไมแขงแรง ความสนใจยงเปนชวงสน ๆ มความกระตอรอรนสง ขอบเขตการรบรประสบการณเปนเรองราวใกลตว มจตนาการสง

หลกสตร

จดประสงค ตงใหครบ 3 ดาน คอ ดานความรความเขาใจ และดานทกษะกระบวนการ ศกษาจากมาตรฐานและตวชวดหรอเนอหาทก าหนดไวในชนประถมศกษาปท 1 ดานคณลกษณะอนพงประสงค ศกษาจากทก าหนดไวในหลกสตร

เนอหำทก ำหนดไวในตวชวด : สรางงานทศนศลปโดยทดลองการใชสดวยเทคนคงายๆ /วาดภาพระบายสภาพธรรมชาตตามความรสกและบอกความรสกได/ทกษะพนฐานการใชวสดอปกรณสรางงานทศนศลป/รจกรปราง ลกษณะ และขนาดของธรรมชาตสงแวดลอมรอบตว /ระบงานทศนศลปทพบเหนในชวตประจ าวน

ผสอนตองแปลงเนอหาจากหลกสตรดงกลาวใหเปนกจกรรมศลปะทชดเจนเปนรปธรรม และผเรยนสามารถเรยนรไดไมยากหรองายจนเกนไป


16 | ห น า

สงอ ำนวยควำมสะดวก : หองปฏบตการ มอางน าท าความสะอาด มโตะเรยนรวมกนเปนกลม มทเกบผลงาน วสดอปกรณพรอม ไมมอปกรณทางเทคโนโลย

กำรบรหำรจดกำร : นโยบายของโรงเรยนสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนการสอนในหองเรยน และกจกรรมเสรมหลกสตรนอกหองเรยน โรงเรยนโดยผสอนเปนผจดหาวสดอปกรณเปนสวนใหญ นกเรยนเตรยมมาบางสวน มทเกบผลงานของนกเรยนทกคนสงคนปลายป ปละ 1 ครง

การจดหนวยการเรยนรและกจกรรมประจ าหนวยตลอดปการศกษา เปนการจดกลมเนอหาและกจกรรมใหเปนระบบระเบยบ หลงจากนนน ามาวางโครงการสอนหรอแผนการสอนระยะยาว เปนการน าหนวยการเรยนรมาเขยนเปนโครงการสอน ภาคตน และภาคปลายโดยทผสอนน าเนอหากจกรรมทวางแผนไวมาจดเรยบเรยงใหมตามความเหมาะสม ไมจ าเปนตองเรยงล าดบตามหนวยทเขยนไว

ล าดบตอมา คอ การเขยนแผนการจดการเรยนร ซงมทงแบบ แผนการจดการเรยนรรายหนวย และแผนการจดการเรยนรรายชวโมง แผนการเรยนรรายหนวยจะชวยใหผสอนเหนภาพรวมของการจดการเรยนร เพราะการเขยนรายหนวยจะไมเขยนรายละเอยด แตถาเปนแผนการจดการเรยนรรายชวโมงจะน าเสนอรายละเอยดตาง ๆ อยางครบถวน

องคประกอบของการเขยนแผนการจดการเรยนรเบองตน มดงน

สวนหวแผนกำรจดกำรเรยนร เปนขอมลทวไปของแผนฯ เพอบอกใหรวาเปนแผนฯ ของ โรงเรยน กลมสาระการเรยนร สาระ ระดบชน เรองหรอหนวย จ านวนชวโมง ภาคเรยนท ปการศกษา ผเขยนแผน

สวนเนอหำ ประกอบดวย บทน า จดประสงคของการเรยนร สาระการเรยนร กจกรรมการเรยนร แหลงหรอสอการเรยนร การวดและประเมนผล และบนทกผลการเรยนร

บทน ำ- แสดงใหเหนภาพรวมของกจกรรม เขยนยอ ๆ วา เปนกจกรรมทใชเทควธการทางศลปะอะไร มจดเดน ความนาสนใจ .......เชน เปนกจกรรมวาดภาพระบายส เทคนคการขดขดส เกยวกบประสบการณความประทบใจในชวงเทศกาลลอยกระทง

จดประสงค-เขยนใหครอบคลม 3 ดาน คอ ดานความร ความเขาใจ ดานทกษะกระบวนการ และดานคณลกษณะ

1) มความร ความเขาใจ เกยวกบเนอหาซงประกอบดวยเนอหาทเปนทฤษฎหลกการทางศลปะ วสดอปกรณ เนอหาทเปนขนตอนปฏบต เนอหาทวไปทเปนเรองราวของการแสดงออก .........


17 | ห น า

เชน มความรความเขาใจการจดองคประกอบภาพ การวาดภาพระบายสดวยเทคนคการขดขดส และเทศกาลลอยกระทง

2) สามารถท า หรอสรางสรรคผลงานตามหวขอได ..........เชน วาดภาพระบายสเทคนค ก า รขดขดส หวขอ “ลอยกระทงประทบใจ” ได

3) มคณลกษณะอนพงประสงค โดยเลอกจาก 8 คณลกษณะทก าหนดในหลกสตร ทสอดคลองกบกจกรรมทจะสอน ........ เชน มความรบผดชอบ มวนยตงใจเรยนร จตอาสา ชวยดแลรกษาความสะอาดสถานทและจดเกบวสดอปกรณ

สำระกำรเรยนร พจารณาจากจดประสงคดานความรความเขาใจ ระบความรอะไรไวบาง เขยนขยายรายละเอยดไวในเนอหา ........เชน การจดองคประกอบภาพ (มรายละเอยดตามความเหมาะสมของระดบชน) การวาดภาพระบายส (มรายการวสดอปกรณทใชงานและขนตอนรายละเอยดการท าภาพดวยเทคนคการขดขดส) และเทศกาลลอยกระทง (รายละเอยดของเทศกาลลอยกระทง โดยเฉพาะฉากภาพเหตการณและบรรยากาศของงานลอยกระทง เพอใหผเรยนเหนภาพและเกดจนตนาการ)

หมำยเหต บอกแหลงอางองถาน าเนอหามาจากหนงสอหรอเวบไซต

กำรจดกจกรรมกำรจดกำรเรยนร ประกอบดวย ขนน า – ขนสอน – ขนสรป โดยเขยนใหสะทอนผเรยนเปนส าคญ –ใหเดกคด แสดงออก ดวยการพด การท า ประสบความส าเรจและชมเชยใหภาคภมใจ ระวงอยาน าเนอหามาเขยนปะปนกบสวนน

แหลง / สอกำรเรยนร เปนการระบแหลง และสอการเรยนรเพมเตมทเกยวของกบเนอหา

กำรวดและประเมนผล เขยนใหครบถวน ครอบคลมและสอความหมาย คอวดอะไร วดดวยวธใด เครองมอวดประเมน เกณฑการวดประเมน

- ความรความเขาใจ (ประเมนจดประสงคขอ 1) วธวดประเมนผล เครองมอทใช และ เกณฑการประเมน

-ทกษะกระบวนการทางศลปะ (ประเมนจดประสงคขอ 2) วธวดประเมนผล เครองมอทใช และเกณฑการประเมน

-คณลกษณะอนพงประสงค (ประเมนจดประสงคขอ 3) วธวดประเมนผล เครองมอทใช และเกณฑการประเมน

-กำรจดกำรวสดอปกรณ


18 | ห น า

การจดการวสดอปกรณทางศลปะม 3 ลกษณะ คอ นกเรยนจดหาดวยตนเอง โ ร ง เ ร ย นจดหาใหทงหมด โรงเรยนและนกเรยนชวยกนจดหา แบบทโรงเรยนจดหา เปน ภาระของโรงเรยนและผสอน ถาจดไดอยางมประสทธภาพจะชวยใหการจดการเรยนรม คณภาพ แตถาจดไดไมทน ไมพอ และวสดอปกรณไมมคณภาพ ยอมสรางปญหาในการเรยนการสอนเชนเดยวกน ถาใหผเรยนจดหาดวยตนเอง ถามระบบการจดการทดจะสามารถก าหนดคณภาพ ปรมาณ และเวลาการใชงานได แตถาจดการไมดจะสรางปญหาการเรยนการสอนมาก ผลการเรยนรมคณภาพต า

-วธกำรจดกำรเรยนร

การจดการเรยนรเปนทงศาสตรและศลป ในปจจบนนยมการจดการเรยนรแบบทเนนผเรยนเปนศนยกลาง หรอผเรยนเปนส าคญ ซงมหลกการงาย ๆ คอ สงเสรมใหผเรยนคดเปดโอกาสใหพดแสดงความคดเหน ใชเวลาท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง

เทคนคทผสอนควรใชบอย ๆ คอ การตงค าถาม ระดบตาง ๆ ใหผเรยนคดและตอบและควรใชค าถามกระจายไปทกประเภท ทงค าถามระดบความรความจ า ระดบการคดวเคราะห ประเมนตดสน และสรปความกระท า

การชนชมสงทผเรยนคด ท า พดไดตามแนวเนอหากจกรรม เปนเทคนคทชวยเสรมแรงใหผเรยนเกดความมนใจ และใฝรใฝเรยน และพรอมทจะเรยนรมากขน

สงทผสอนตองระมดระวง คอ ตองพยายามเปดโอกาสใหผเรยนแสดงออกอยาง ท วถ ง ระว งค าพดทไมสงเสรมหรอปดกนความคดและการแสดงออกในสงทด

สรป

การออกแบบเนอหา และกจกรรมการเรยนรทางศลปะนน ตองค านงถงองคประกอบหลายๆ สวน ไดแก ทกษะ ประสบการณของผเรยน, หลกสตร วตถประสงคการเรยนร, สงอ านวยความสะดวกตาง เพอใหการด าเนนกจกรรมการเรยนรเปนไปอยางอสระ และสงอ านวยความสะดวกอนๆ เพอใหผเรยนเกดการเรยนรทางศลปะ ซงตองครอบคลม 3 ดานคอ ความรความเขาใจ, ทกษะกระบวนการทางศลปะ และคณลกษณะอนพงประสงค


19 | ห น า

เรองท 2.2 ตวอยาง การจดหนวยการเรยนร โครงการสอนระยะยาว และแผนการจดการเรยนร

การออกแบบ และจดกจกรรมการเรยนรทางศลปะทหลากหลาย สามารถเสรมสรางความเขาใจ และกระตนจนตนาการใหผเรยนแสดงออกทางศลปะไดอยางอสระ ดงตวอยางตอไปน

ตวอยำง การจดหนวยการเรยนรและกจกรรมประจ าหนวย ทงภาคตน และภาคปลาย

หนวยท 1 สสนสรางภาพสวย ( 18 ชวโมง) การใชสและวสดอปกรณชนดตาง ๆรปราง สงเกตลกษณะและขนาดสงแวดลอม ขนตอนวธสรางสรรคผลงาน

กจกรรม ปลกตนไมใหโลก (วาดภาพระบายสภาพโลกทมตนไม)

กจกรรม สตวโลกลานป (วาดภาพไดโนเสาร และสงแวดลอม)

กจกรรม คณแมนางฟา (วาดภาพแม)

กจกรรม สวนดอกไมรมทางเทา (วาดภาพระบายสดอกไม ใบไม บนพนทางเทา

กจกรรม พระพทธเจา (วาดภาพหนนง รปพระพทธเจา ตอเตมสงแวดลอม และระบายส)

กจกรรม โลกใตทะเล (วาดภาพจากสตวทอาศยในทะเล ท าพนหลงดวย การพมพจากแมพมพขยมพลาสตก)

หนวยท 2 ประตมากรรม ( 9 ชวโมง)

กจกรรม โพธศกดสทธ (ปนดนน ามน กาวสลงในชองวาง)

กจกรรม โครงสรางหอสง (ประกอบ ตอเตมไมจมใหเปนโครงสรางทรงสง โดยมเมดโฟมยางเปนสวนเชอมตอ)

กจกรรม มาลยใหพอ (ปนดนน ามนเปนดอกไม น ามาประกอบเปนพวงมาลย)


20 | ห น า

หนวยท 3 ภาพพมพ ( 9 ชวโมง)

กจกรรม ภาพพมพสสรางสรรค (พมพภาพบนกระจก น ามาตอเตมใหเปนภาพเรองราวตามจนตนาการ)

กจกรรม ตนไมลายพมพ (วาดตนไมแลวใชแมพมพตราประทบรปใบไม ดอกไมพมพเพมเตมใหไดภาพตนไมทสมบรณ)

กจกรรม ภาพพมพฟองสบ (ใชสบผสมส เปาใหเปนฟอง วางกระดาษบนฟองสบส)

หนวยท 4 ชนชมงานศลป (2 ชวโมง)

กจกรรม ผลงานฉนผลงานเธอ(จดแสดงนทรรศการผลงานศลปะ)

กจกรรม ผลงานประทบใจ (ชมนทรรศการศลปะ เลอกวจารณผลงานชนทประทบใจ)


21 | ห น า

ตวอยำง

โครงการสอนระยะยาว วชาทศนศลป

ชนประถมศกษาปท 1 ปการศกษา.........

โรงเรยน...................... สอนโดย..................

ครงท/ว.ด.ป. เนอหากจกรรม วสดอปกรณ

1 ปฐมนเทศ เนอหากจกรรม วธการเรยนการสอน การวดและประเมนผล แนะน าสถานท และวสดอปกรณ ขอตกลงตางๆ

-เอกสารประกอบการนเทศ

2-3 ปลกตนไมใหโลก (วาดภาพ

ระบายสภาพโลกทมตนไม)

กระดาษวาดเขยน

สชอลกน ามน

สโปสเตอร

4-6 โพธศกดสทธ (ปนดนน ามน

กาวสลงในชองวาง)

ดนน ามน / กาวส

ฟวเจอรบอรดหมกระดาษตะกว

7-9 คณแมนางฟา (วาดภาพแม)




22 | ห น า

ครงท/ว.ด.ป. เนอหากจกรรม วสดอปกรณ


10 ประเมนผลครงท 1 ขอสอบ 1

11-13 สตวโลกลานป (วาดภาพ

ไดโนเสาร และสงแวดลอม)




14-15 ภาพพมพสสรางสรรค

(ภาพพมพบนกระจก

วาดภาพตอเตม)


กาวลาเทกซ / สชอลกน ามน / สโปสเตอร

16-18 สวนดอกไมรมทางเทา (วาดภาพ

ระบายสดอกไม ใบไม บน

พนทางเทา)

พนทางเทา



19 ผลงานฉน ผลงานเธอ

(ผเรยนน าผลงานมาจดนทรรศการ)

ผลงานนกเรยน

ใบงาน

20 ประเมนผลครงท 2 ขอสอบ 2


23 | ห น า

ตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนรทศนศลป

โรงเรยน…………………

แผนกำรจดกำรเรยนร สาระการเรยนรศลปะ สาระทศนศลป ชน ประถมศกษาปท 1

สปดำหท 7-8 เรอง ค ณแมนางฟา จ ำนวน 3 ชวโมง

ภำค ตน ปกำรศกษำ 2556 ออกแบบและสอนโดย...................

(บำงโรงเรยนตองกำรใหระบมำตรฐำน และตวชวด)

เปนกจกรรมการวาดภาพระบายสบอกเลาความรสกและจนตนาการเกยวกบแมทเปนผมพระคณสงสดของลก เสมอนนางฟา(แบบไทย)บนสวรรคทมมงกฏ ชฎาและเสอผาประดบเพชรพลอยสวยงาม

จดประสงคกำรเรยนร 1, เพอใหผเรยนมความรความเขาใจเกยวกบแม นางฟาตามคตความเชอแบบไทย และการ

วาดภาพจนตนาการ

2. ผเรยนสามารถสรางสรรคผลงานภาพวาดระบายสตามหวขอได

3. ผเรยนมพฤตกรรมอนพงประสงค

สำระกำรเรยนร แมคอผมพระคณของลก คอยเลยงดลก ๆ ตงแตเลกจนโต คณแมจงเปรยบเสมอนนางฟา

สวนนางฟาในจนตนาการของคนไทยจะแตงกายสวยงาม สวมชฎาประดบเพชรพลอยไวบนศรษะเหมอนภาพวาดทปรากฏตามฝาผนงในพระวหารหรอพระอโบสถของวดตาง ๆ หรอภาพนางละครแบบไทยประเพณ

กำรวำดภำพคณแมนำงฟำ วสดอปกรณ ● ส oil pastel ● กระดาษสโปสเตอร ขนตอน

1. ศกษาลกษณะของนางฟาของไทย โดยเฉพาะลกษณะเสอผา เครองประดบตาง ๆ โดยเฉพาะชฎาทใชประดบศรษะ

2. จนตนาการใหคณแมเปนนางฟา ทแตงกายดวยเสอผาเครองประดบแบบไทย


24 | ห น า

3. รางภาพ คณแมทสวมเสอผาเครองแตงกายของนางฟา เปนแบบภาพครงตวลงบนกระดาษสแนวตง โดยใชส oil pastel ทสใกลเคยงกบสกระดาษเปนสรางภาพ

4. เลอกสระบายภาพใบหนา และสวนตาง ๆ ตามความพอใจ ควรระบายสออนกอนระบายสเขม และระบายใหสแนนและอยในขอบเขตเสนทรางไวจนสวยงาม

5. ตกแตงรายละเอยดตาง ๆ เชน ดวงตา ปากตา คว ลวดลายเสอผา เครองประดบ ฯลฯ ใหสวยงาม

6. ในสวนของพนหลง ใหเขยนความรสก ความในใจทมตอคณแม เชน รกแม แมของผมดทสด ฯลฯ เขยนจนเตมพนหลง ดวยขอความทซ าๆกน หรอขอความทแตกตางกน

กจกรรมกำรเรยนร

ครงท 1

น ำเขำสบทเรยน

● ใหนกเรยนดรปนางฟาแบบฝรง แลวถามวาเปนภาพอะไร และใชเปนนางฟาแบบไทยใชหรอไม นางฟาแบบไทย มลกษณะอยางไร

ขนสอน

● ซกถามอภปรายเกยวกบนางฟาวาเปนใคร ท าอยางไรจงไดเปนนางฟา คนใกลตวทนกเรยนรจกคนไหนทเปรยบเหมอนนางฟา

● ชวยกนสรปพรอมกบเหตผลวาท าไมจงคดวาแมเปรยบเหมอนนางฟา

● อธบายรปรางลกษณะของนางฟาแบบไทยประกอบภาพ และตวอยางเสอผ าเครองประดบ โดยเฉพาะชฎา เลอกนกเรยนบางคนมาสาธตการสวมชฎา

● ซกถามอภปรายทบทวนเกยวกบวสดอปกรณ วธการขนตอนการวาดภาพระบายสและการถายทอดจนตนาการรปคณแมนางฟาของนกเรยนแตละคน ให น ก เร ยนช วยก นสรปเรยบเรยงขนตอนการท างาน

● ใหนกเรยนลงมอปฏบตงาน .ในขณะปฏบตงานนกเรยนสามารถไปศกษารปรางลกษณะของเครองแตงกายตาง ๆ ได

● ทายชวโมงทบทวนหนาทความรบผดชอบในการดแลเกบรกษาวสดอปกรณ ผลงาน และการชวยเหลอกนท าความสะอาดบรเวณทท างาน

ครงท 2

● ซกถามอภปรายทบทวนการปฏบตงาน ปญหาการปฏบตงาน รวมทงยกตวอยางผลงานทท าไดถกตอง สวยงาม

● ใหนกเรยนลงมอปฏบตงานตอ

● ทายชวโมงทบทวนหนาทความรบผดชอบในการดแลเกบรกษาวสดอปกรณ ผลงาน และการชวยเหลอกนท าความสะอาดบรเวณทท างาน

● อภปรายซกถาม และสรปบทเรยน


25 | ห น า

แหลงเรยนร/สอกำรสอน

1. ภาพนางฟา

2. ตวอยางผลงาน

3. เครองแตงกายนางละคร

4. วสดอปกรณในการปฏบตงาน

กำรวดและประเมนผล

1. ดานความรความเขาใจ ตรวจดความถกตองของผลงาน ใชแบบตรวจสอบความถกตองของผลงาน

2. ดานทกษะการสรางสรรคผลงาน ตรวจผลงานในดานความเรยบรอยสวยงาม ความสะอาด ความส าเรจ การสอความหมาย ใชแบบตรวจผลงาน

3. ดานพฤตกรรมทพงประสงค ประเมนดานความรบผดชอบวสดอปกรณรายบคคล วนยในการเรยนร และความมน าใจรบผดชอบชวยเหลองานสวนรวม โดยใชวธการตรวจสอบรายการวสดอปกรณ สงเกตและบนทกพฤตกรรม ใชแบบตรวจสอบรายการและแบบบนทกพฤตกรรม


26 | ห น า

ตวอยำง

โครงการสอนระยะยาว วชาดนตร

ชนประถมศกษาปท ..... ปการศกษา.........

โรงเรยน...................... สอนโดย..................

สปดาหท เนอหา กจกรรม เพลง

1 ปฐมนเทศ

การเคลอนไหวรางกายประกอบเสยง

ทกษะการรองเพลง

ทกษะการเคลอนไหว

สวสด

2 เสยงสง-ต า

ความดง-เบา

ความชา-เรว


ทกษะการเลนเครองดนตร


สง-ต า

ชาง

3 ทบทวนเนอหาสปดาหท 2

รปแบบจงหวะ ทา ทท ทา

ทกษะการอาน-เขยนโนต


สซอ

ยม


ตวหยด

รปแบบจงหวะ ทา ทา ทา หยด




เดกดมน าใจ


โนตตวขาว

รปแบบจงหวะ ทา อา ทา อา



ดาวทรก

6 ทบทวนเนอหาสปดาหท 5 ทกษะการฟง รถไฟ


27 | ห น า


การตบจงหวะแบบ Echo clapping

ทกษะการสรางสรรค



เครองดนตรและการดแลรกษา

การบรรเลงไซโลโฟน


เครองดนตร

เมฆลอย


สอบการรองเพลง, การเลนเครองดนตร



เรอหาปลา

9 สอบความรดนตร ทกษะการฟง


28 | ห น า

โครงกำรสอนระยะยำววชำดนตร

ภำคตน ระดบประถมศกษำปท 1


1 เครองดนตรไทย

รปแบบจงหวะ ทา หยด ทา หยด

ทกษะการฟง


เลนดนตร


เครองหมายก าหนดอตราจงหวะ 2/4



โรงเรยนของเรา


การอานโตแบบซอล-ฟา



แปรงฟน


การรองเพลงไทย

จงหวะฉง



รองเพลงไทย


บรรทดหาเสน

กญแจซอล



ทกษะการสรางสรรค

ชวนร า


เครองดนตรตะวนตก



เปยโน


การอานโตจากบรรทดหาเสน

เสนกนหอง



เดกด


29 | ห น า



เครองหมายก าหนดอตราจงหวะ 4/4



ลอยกระทง

9 สอบการรองเพลง

สอบการเลนเครองดนตร

สอบความรดนตร


30 | ห น า

ตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนรดนตร โรงเรยน…………………

แผนกำรจดกำรเรยนร สาระการเรยนรศลปะ สาระดนตร ชน...ประถมศกษาปท

สปดำหท เรอง... จ ำนวน ......ชวโมง

ภำค ....ตน........ ปกำรศกษำ..25 .....ออกแบบและสอนโดย...................

แผนการจดการเรยนรวชาดนตร เรองการฟงและเคลอนไหวรางกายประกอบจงหวะ

ระดบชนประถมศกษา เวลา 60 นาท

แนวคด

การเคลอนไหวรางกาย (Movement) เปนทกษะทางดนตรทอาศยสวนตางๆของรางกายกระท ากรยาใหสอดคลอง เหมาะสม ลงจงหวะกบเสยงดนตร อนจะสงผลใหมความร ความเขาใจองคประกอบของดนตรได

จดประสงคกำรเรยนร 1. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบการเลนงกนหาง และการเลนซาซา 2. นกเรยนสามารถท ากจกรรมซาซา(SASA)และ งกนหางได 3. นกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค

สำระกำรเรยนร

การเคลอนไหวรางกาย เปนทกษะทางดนตรทเดกเลกชนชอบมาก ดวยมความสอดคลองกบวยและพฒนาการตางๆทางดนตร ทงยงมหลกการทสงเสรมใหนกเรยนมความรความเขาใจในองคประกอบของดนตรเปนอยางด อนงการเคลอนไหวนน นกเรยนสามารถเรยนรไดจากการไดด ไดฟง ไดสมผส จงเปนการกระตนใหเกดความสนใจ และสนกสนานกบดนตรการเปนอยางยง

การเลน SASA เปนการละเลนของชาวตองกา เรมดวยการกลาวค าวา Togie ตดตอกนสนๆเพอเชญชวนใหผฟงไดรบทราบ ในบางครงกอนจะมการพด Togie จะเปาแตร หรอ เขาสตว ทมเสยงกองๆ กอนมการกลาวค าวา Togie ท าใหดครกครนไปทวคณ ครนแลวจะพดค าวา Pate หรอ Po ซงผทไดยนจะปรบมอตามเปนเสยงแหลมสง และเสยงทมต า ทงยงการพดใหปรบมอตอกนเปนชดอยางตอเนองเมอไดยนค าวา Lua(2) Pate Male(และ) Po เปนตน นอกจากน ยงมค าศพททบงชถงการท ากรยาอกมาก อาท Nofo แปลวา ตนขน Tolloloh หมายถง เขานอน และ Talofa ซงมความหมายวา


31 | ห น า

สวสด เมอไดยนค านจะปรบมอ 3 ครง ตอกบ 3 ชดแลวยกมอขนพรอมพดวา ตาโลฟา อยางพรอมเพรยงกน การเลน SASA นนมรายละเอยดทนาสนใจศกษาอยอกมาก ในการน ามาใชสอนนกเรยนในโอกาสนเพอใหนกเรยนไดมความรความเขาใจกจกรรมนเปนเบองตน และฝกการเคลอนไหวรางกายใหสอดคลองกบจงหวะกลองและเสยงทไดยน ซงไดมการประยกตโดยน าตกตาไขลานมาเปนแบบใหนกเรยนสงเกต และเคลอนไหวตามค าเรยกทตกลงกนได

กจกรรมงกนหาง เปนการละเลนของไทยมาแตโบราณ โดยแบงผเลนเปนสองฝาย เร ยกฝายหนงวา ฝายพอง อกฝายหนงเรยกวา ฝายแมง ฝายพองจะเปนฝายพยายามจบผเลนในฝายแมงมาเปนฝายตน และฝายแมงจะตองกางแขนกน มใหฝายพองไดสมคะเน และทงสองฝายจะตองไมใหแถวของตนขาดตอนได การเลนงกนหางนนมชนเชงมาก เปนการฝกการเคลอนไหวรางกายทตองมความสามคคและฟงเสยงสญญาณ เคารพกตกา และกอปรดวยความระวงระไวจงจะสนก กอนทจะเรมตนไลจบกนนน ทงสองฝายจะโตคารมตอบกนกอน ดงทปรากฏเปนขอความถามวา แมงเอย กนน าบอไหน และค าตอบวา กนน าบอหน เปนตน นอกจากน สมเดจเจาฟาฯกรมพระยานรศรานวดตวงศ ไดทรงพระนพนธบทละคอนดกด าบรรพ เรองอเหนา ตอนไหวพระ มบทส าหรบรองร างกลนหางทมความไพเราะมากดงตอนหนงวา

แมเอยแมง เจาไปอยทไหนมา

ฉนไปกนน าหนา กลบมาเมอตะก

ไปกนน าบอไหน จงบอกไปใหถวนถ ฉนจะบอกบดเดยวน บอกไปซอยาเนนชา

ไปกนน าเอย ไปกนน าบอหน

ไปกนน าบอหน บนไปบนมา

ไปกนน าเอย ไปกนน าบอหน

ไปกนน าบอหน บนไปบนมา

บนเอยบนรอน ดงกนนรบนเวหา

รกเจากนรา บนมาบนไปเอย

บนเอยบนรอน ดงกนนรบนเวหา

รกเจากนรา บนมาบนไปเอยฯ

กระบวนกำรจดกำรเรยนร

ขนน า

1.นกเรยนรองเพลงสวสด

2.นกเรยนเคลอนไหวเปนอากปกรยาของสตวตางๆตามทไดยนจากเพลง


32 | ห น า

3.นกเรยนทบทวนการรองและท ากจกรรมเพลงnumber one

4.นกเรยนทบทวนกจกรรมSASA

ขนสอน

1.นกเรยนสงเกตตกตาไขลานทครน ามาแสดงการเคลอนไหว

2.นกเรยนและครรวมกนก าหนดค าเรยกตกตาไขลานแตละตว

3.นกเรยนปฏบตทาทางตามทไดเหนจากตกตาไขลานใหสอดคลองกบเสยงทไดยน เมอมความเหมาะสม จงน ามาบรณาการกบกจกรรมSASA

4.นกเรยนปฏบตกจกรรมSASAโดยมครเปนผน า และตกลองใหจงหวะโดยเรมตงแตการกลาวTogieดวยเสยงดงบาง เบาบางสลบกน และด าเนนกจกรรมโดยเรยงค าเรยกเพอท ากจกรรมสลบกนตามสมควรไปกระทงถงค าวา Talofa (สวสด) จากนนจงเรยกชอตกตาไขลานทละตว แลวใหนกเรยนท าทาใหเหมาะสม ลงจงหวะกบเสยงกลองทครตประกอบ

5.สลบตกตาไขลานแลวเรยกชอใหนกเรยนเคลอนไหวรางกายตามจงหวะโดยเนนใหสอดคลองกบแบบทไดเหนใหมากทสด

6.นกเรยนฟงเสยงตะเกยบทครน ามาเคาะวามเสยงแตกตางกนอยางไร แลวแบงนกเรยนเปนสองกลมตามลกษณะของเสยงใหนกเรยนแตละกลมเดนตามเสยงทไดยน (กลมนกเรยนหญงเดนเมอไดยนเสยงสง กลมนกเรยนชายเดนเมอไดยนเสยงต า)

7.นกเรยนเคลอนไหวโดยอสระ แลวจบกลมกนเรยงเปนแถว 2 แถว และเคลอนไหวรางกายพรอมกนเปนแถว เดนตามเสยงทไดยนเปนแถว

8.นกเรยนทอยหนาสดของแตละแถวกลาวค าถามตอบระหวางพอง และ แมง โดยใชบทกวส าหรบรองร างกลนหาง ทงนนกเรยนจะตองท าทาใหเปนไปตามบทกวและลงจงหวะตามทไดยนจากครดวย

9.นกเรยนผลดเปลยนกนเปนพองและแมง ด าเนนการเลนงกนหางหมนเวยนกนไปจนไดฝายทชนะ

10. นกเรยนกลบมานงประจ าทแลวรองเพลงศภบชา และสงบนง ผอนคลาย

ขนสรป

นกเรยนและครรวมกนอภปรายเกยวกบทาทางของตกตาไขลานแตละตว

นกเรยนรองเพลงลาไปกอน


33 | ห น า

สอกำรเรยนร

1.เปยโน

2.กลอง

3.ตกตาไขลาน ประมาณ 5-8 ตว

4.ตะเกยบทพนดวยดาย กงดาม

กำรวดผล

1. ดานความรความเขาใจ ใชวธสงเกตความถกตองของการเคลอนไหวรางกายตามจงหวะเสยงกลองจากการเลนซาซา และงกนหาง และเลนซาซากบงกนหางไดถกตองตามวธการเลน

2. ดานทกษะกระบวนการ ใชวธสงเกตการท าทาทางของนกเรยนตามแบบอยางจากคร ตามจงหวะเสยงกลอง การท ากจกรรมซาซา(SASA) และ งกนหาง

3. ดานคณลกษณะ ใชวธการสงเกตความมงมนอดทนและความพยายาม และความใฝรจากความตงใจฟงและท าความเขาใจสาระและกจกรรม


34 | ห น า

แผนการจดการเรยนรวชาดนตร เรองเสยงสง-ต า

ระดบชนประถมศกษา เวลา 60 นาท

แนวคด

การฟงเสยงทอาศยทกษะการเคลอนไหวดวยสวนตางๆของรางกายท าจงหวะ การรองโนต รวมทงการเลนเครองดนตร เปนกระบวนการทสรางสมใหนกเรยนเกดความเขาใจเรองของทวงท านองทเกดจากเสยงสง-ต าไดดยงขน และเมอน ามาเรยงตดตอกนอยางเปนระบบท าใหเกดจงหวะทมความไพเราะกลมกลน เหมาะสมและนาฟง เกดเปนบทเพลงทเพราะพรงได

จดประสงคกำรเรยนร 1.นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบจงหวะและท านอง และวธเคลอนไหวรางกายสวนตาง ๆ ให

เปนไปตามจงหวะและท านองได 2. นกเรยนสามารถเคลอนไหวรางกายตามเสยงทไดยนไดอยางลงจงหวะ และสอดคลองกบ ท านอง

ได

3. นกเรยนสามารถคดสรางสรรคทาทางส าหรบใชในการเคลอนไหวรางกายตามจงหวะและ ท านองได

4. นกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค

สำระกำรเรยนร ดนตรเปนโสตศลป คอ เปนศลปะการแสดงทใชหส าหรบฟงเสยง ท าใหเกดความสนทรขน การฟงจงเปนทกษะหนงซงมความส าคญมาก เพราะมสวนชวยสงเสรมประสบการณทางดนตรใหแกนกเรยนไดอยางตอเนอง เรองของเสยงสง เสยงต า เปนคณลกษณะอยางหนงของเสยง เชนเดยวกนกบ ความดง -คอย ทถอเปนองคประกอบของดนตรอยางหนง เมอนกเรยนไดฟงเสยงตางๆทอยรอบตว แลวเรมจ าแนกเสยงวาแตละเสยงมคณลกษณะแตกตางกนอยางไรบาง ถอเปนพนฐานการรบรเสยงดนตรทส าคญ เพราะเมอน าเสยงมาเรยงกนจะพบวามเสยงทมลกษณะตางๆ มาเขากลมกนนน ท าใหเกดความนาสนใจ เชน เสยงนนเปนเสยงสง ต า ดง เบา แหลม ทม ครนเมอมลกษณะทเปนแบบแผน ล าดบ กก าเนดเปนระดบเสยงตางๆ กลายเปนทวงท านองทมความไพเราะ การเรมรบรจงหวะและทวงท านองของเสยงเบองตน ตองอาศยทกษะการเคลอนไหว รวมทงการเลนเครองดนตร การรองโนต และการใชสวนตางๆของรางกายท าจงหวะตามไปดวย จงเปนกระบวนการสรางสมความเขาใจเรองเสยงดนตรไดดยงขน

สวนตาง ๆ ของรางกายทสามารถเคลอนไหวไปตามจงหวะ ไดแก ล าตว แขนขา เทา ฝามอ นว คว ปากดวงตา เปนตน การเคลอนไหว ตองพยายามใหตรงกบเสยงของเครองดนตรทบอกจงหวะและท านอง เชน การปรบมอ การกระทบเทา ตามจงหวะเสยงกลอง การยกเอวตามเสยงฉง เปนตน


35 | ห น า

กระบวนกำรจดกำรเรยนร ขนน า

1.นกเรยนรองเพลงสวสด 2.นกเรยนเคลอนไหวเปนอากปกรยาของสตวตางๆตามทไดยนจากเพลง

3.นกเรยนทบทวนการรองและท ากจกรรมเพลงnumber one

4.นกเรยนทบทวนกจกรรมSASA

ขนสอน

1.นกเรยนฟงนทานเรอง”หนนอยนงบอลลน”แลวเคลอนไหวรางกายตามทไดฟงนทานตามค าแนะน าและการสาธตของคร

นทำนเรองหนนอยนงบอลลน

หนนอยเปนหนทนารก เปนสมาชกหนทด และเรยบรอยมาก แตวา หนนอยกลวฝนตกเปนทสดเวลาทมฝนตกเขาจะตองเขาไปหลบในทรมอยางระมดระวงไมใหเปยกฝน และไมไปชนกบหนตวอนๆเขา(นกเรยนเดนเปนจงหวะประกอบเสยงดนตรทแทนอากาศปลอดโปรง และฝนตก)เวลาทหนนอยเจอฝนมกจะเปนตอนทไปรบเนยแขงทกครง เขาจงมกยกเนยแขงไวบนศรษะ และแบงปนใหเพอนๆหนเขามารวมหลบฝนดวยเสมอ(นกเรยนยกสอแทนเนยแขงไวบนศรษะ และกระโดดนงลงตามเสยงของกลองทท าเสยงฟารอง และย าเทาเปนจงหวะตามเสยงระนาดออรฟทแทนเสยงฝน ทมทงตกหนกและเบาบาง ) เปาะ เปาะ แปะแปะ เปาะ, เปาะ เปาะ เปาะ เปาะ, แปะแปะแปะแปะ เปาะ เปาะ, แปะแปะแปะแปะแปะแปะ เปาะ , เปนตน เมอฝนหยดตกแลวหนนอยจงน าเนยแขงไปเกบไว แลวนอนพกผอน เขาตนขนมาพบวาเขาไดพบกบคณกฟฟ และคณมกก เดนทางมาเยยมทหมบานและชวนทกคนไปเทยวโดยนงบอลลน หนนอยตงใจจดจ าวธท าบอลลนเปนอยางด(นกเรยนก ามอสองขางไวบรเวณปากแลวเปาลมเบาๆ 1 ครง จากนนงอมอโคงทงสองขางประกบกน เปาลมเบาๆอกครง ยายมอทงสองขางไปแตะไวบนศรษะ แลวเปาลมอก คราวนน าปลายนวทงสองมอไปแตะกนเหนอศรษะ เปาลมเบาๆอกครงหนง) เมอมบอลลนหนนอยกนงบอลลนเทยวไปในอากาศอยางสนกแตบอลลนนบงคบดวยระบบเสยงดนตรเมอมเสยงสงบอลลนจะลอยสง เมอมเสยงต าจะลอยต า หนนอยจงตองท าความเขาใจใหดเพอทจะควบคมบอลลนได (นกเรยนเดนตามเสยงทไดยนเครองดนตรออรฟบรรเลง พรอมทงยอยดตวตามความเหมาะสมของเสยง) หนนอยเดนทางไปนานพอสมควรจงกลบบาน เมอมาถงบานเขาจงเกบบอลลนไวอยางด (นกเรยนสดหายใจเขาชาๆ เบาๆ 4 ครง พรอมทงท ามอลดลงจนมาอยทบรเวณปากเชนเดม) วนตอมาเขาอยากใชบอลลนไปเทยวอกแตวาบอลลนนนไมอยเสยแลว หนนอยจงออกเดนทางตามหาบอลลน เขาไปยงสถานทตางๆหลายแหง (นกเรยนเคลอนไหวรางกายตามเสยงทไดยนไดอยางลงจงหวะและคดสรางสรรคทาทางส าหรบใชในการเคลอนไหวรางกายไดอยางเหมาะสม รวมทงใชสวนตางๆของรางกายท าจงหวะใหสอดคลองกบเสยงเครองดนตรทไดยน) เขาหาอยนานกไมพบจงกลบมาทบานตงใจวาจะเดนทางไปหาคณกฟฟ และคณมกกแตกไมรวาพวกเขาอยทไหน เขาจงถามเพอนๆแตกไมมใครรเลย ในทสดหนนอยจงถกเพอนๆถามเอาบางวาจะตามหาคณกฟฟ และคณมกกเพออะไร เขาตอบวาเพราะตองการนงบอลลนอก เพอนของเขาจงยมแลวบอกวาเธอกท าบอลลนใหมเองส จะไดไปนงบอลลนเลน


36 | ห น า

อกไดตามสบายเพอนๆของเขาเรมเปาบอลลนใหม หนนอยกท าดวย พวกเขาไปเทยวกนอยางสนกสนานแลวกลบบานดวยความสขใจอยางยง

ขนสรป

1.นกเรยนเคลอนไหวรางกายตามเสยงทไดยน

2.นกเรยนและครรวมกนอภปรายถงขอคดทไดจากนทานเรองหนนอยนงบอลลน สอกำรเรยนร 1.เปยโน

2.ฟวเจอรบอรดแทนเนยแขง

3.กลอง

4.เครองดนตรออรฟ

5.แผนภาพการเปาลกโปง

6.ตกตา

กำรวดผล

1. ดานความร ความเขาใจ ใชวธสงเกตความถกตองของการเคลอนไหวรางกายตามเสยงทไดยน และทดสอบเรอง จงหวะและท านอง

2. ดานทกษะกระบวนการ ใชวธสงเกตการสรางสรรคทาทางส าหรบใชในการเคลอนไหวรางกาย และการจดระบบระเบยบและความตอเนองของการเคลอนไหวทสอดคลองกบจงหวะและท านองดนตร

3. ดานคณลกษณะ สงเกตจากความกระตอรอรนในการท ากจกรรม การปฏบตตามเงอนไขและขอตกลงตาง ๆ

ตวอยำง

โครงการสอนระยะยาว วชานาฏศลป

ชนประถมศกษาปท ..... ปการศกษา.........

โรงเรยน...................... สอนโดย..................

ล ำดบท สำระกำรเรยนร เพลง

1 ปฐมนเทศ

แนะน านาฏศลป

2 นาฏยศพท


37 | ห น า

ล ำดบท สำระกำรเรยนร เพลง

ภาษาทา

3 นาฏยศพท ภาษาทา

4 การแสดงนาฏศพทประกอบเพลง ชวนร า

5 การแสดงนาฏยศพทประกอบเพลง ชวนร า

6 การแสดงภาษาทาประกอบเพลง นาคราช

7 การแสดงภาษาทาประกอบเพลง นาคราช

8 สอบ

9 สอบ หมำยเหต โครงการสอนอาจเปลยนแปลงไดตามความ

เหมาะสม


38 | ห น า

ตวอยำงแผนกำรจดกำรเรยนรนำฏศลป

โรงเรยน…………………

แผนกำรจดกำรเรยนร สาระการเรยนรศลปะ สาระนาฏศลป ชน...ประถมศกษาปท

สปดำหท เรอง... จ ำนวน ......ชวโมง

ภำค ....ตน........ ปกำรศกษำ..25 .....ออกแบบและสอนโดย...................

โรงเรยน..................................

แผนการจดการเรยนร สาระการเรยนร นาฏศลป ชนประถมศกษาปท 1 เวลา 60 นาท

เรอง การปฏบตทาร าประกอบเพลงชวนร า ผสอน ผชวยศาสตราจารยสกญญา ทรพยประเสรฐ

แนวคด นาฏยศพททางนาฏศลปไทยสามารถน ามาประยกตใชประกอบการแสดงทาทางประกอบเพลงไดอยางสนกสนาน

จดประสงคกำรเรยนร

1. นกเรยนมความรความเขาใจเพลงชวนร า และนาฏย-ศพทค าวา “จบ วง ยบ ยด เอยง ศรษะ” 2. นกเรยนสามารถรองเพลงชวนร าได

3. นกเรยนสามารถ จบ วง ยบ ยด เอยงศรษะ และปฏบตทาสอดสรอยมาลาแปลประกอบเพลงชวนร าได

4. นกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค

สำระกำรเรยนร

1. เพลงชวนร า

เนอรอง : ปญญา รงเรอง

ท านอง : เพลงลาวเสยงเทยน (ชนเดยว)


39 | ห น า

เสยงโทนสยงกลองกองดงเราใจ (ซ า)

ชกชวนฉนใหอยากร า (ซ า)

เสยงโทนเสยงกลองกองมานอมใจ (ซ า)

ขอเชญเธอร าสกเพลง (ซ า)

2. วธปฏบตทาร า สอดสรอยมาลาแปลง

ทำสอดสรอยมำลำแปลง

วธปฏบต

1.มอ

1. มอขวาตงวงบน (ชาย ระดบศรษะ หญง ระดบหางคว) 2. มอซายจบหงายระดบชายพก

3. เคลอนมอขวาตงวงลงมาจบระดบชายพก

4. มอซายเคลอนมอขนตงวงบน

5. ศรษะเอยงดานเดยวกบมอทจบ

ปฏบตทาร าดงกลาวสลบซาย – ขวา จนจบบทเพลง

2.เทา

2.1 ยนรวมเทาใชจงหวะยด – ยบจนจบบทเพลง

กระบวนกำรจดกำรเรยนร ขนน ำ

1. นกเรยนทบทวนเนอหานาฏยศพท ขนสอน

1. รองเพลงชวนร ำ

1.1 นกเรยนอานเนอเพลงชวนร าทละวรรค

1.2 นกเรยนรองเพลงชวนร าตามครทละวรรค

1.3 นกเรยนรองเพลงชวนร าจนคลองโดยมครเลนเปยโนประกอบ

2. กำรปฏบตทำร ำประกอบเพลงชวนร ำ


40 | ห น า

2.1 ครทดสอบความรเดมโดยใหนกเรยนปฏบตนาฏยศพทค าวา จบหงาย จบคว า วง ยด ยบ ประกอบจงหวะกลอง

2.2 ครสาธตทาร า ทาสอดสรอยมาลาแปลง ใหนกเรยนด 2.3 นกเรยนฝกปฏบตโดยตงวงมอขวา ระดบวงบน มอซายจบหงาย ระดบชายพก ยนรวมเทา แลวสลบขางเปลยนมอซายมาตงวงบน มอขวาจบหงายระดบชายพก ครบอกนกเรยนวาทาร าดงกลาว เรยกวา ทาสอดสรอยมาลาแปลง

2.4 นกเรยนฝกฏบตทาร าดงกลาวจนคลอง

2.5 ครสาธตทาร า ทาสอดสรอยมาลาแปลงประกอบเพลงชวนร า

2.6 นกเรยนฝกปฏบตตามทละวรรคเพลง

2.7 นกเรยนชาย หญง หนหนาเขาค ฝกปฏบตพรอมกน

2.8 แบงกลมชาย-หญง สลบกนแสดงทาร าใหเพอนๆด 2.9 ครและนกเรยนชวยกนประเมนผล

ขนสรป

1. นกเรยนและครรวมกนอภปรายเกยวกบทาร าประกอบเพลงชวนร า

2.นกเรยนปฏบตทาร าประกอบเทปเพลงชวนร าพรอมกน

สอกำรสอน

1. แผนภมเพลงชวนร า

2. เปยโน

3. กลอง

กำรวดและประเมนผล

1. ดานความรความเขาใจ ใชวธการตรวจสอบรายการการรองเพลง และการร า

2. ดานทกษะกระบวนการ ใชวธการสงเกตรองเพลงชวนร า และการ จบ วง ยบ ยด เอยงศรษะ และปฏบตทาสอดสรอยมาลาแปลประกอบเพลงชวนร า

3. ดานคณลกษณะอนพงประสงค ใชวธสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการปฏบตการ


41 | ห น า

แนวคดทฤษฎทใชในกำรสอน

ทฤษฎพฒนำกำรของ กลเซล (Gesell)

ชอทฤษฎวฒภาวะของกเซลล (Maturation Theory )

ชอนกทฤษฎอารโนลด เกเซลล (Arnold Gesell)

หลกพฒนำกำรตำมแนวคด

อารโนลด เกเซลล (Arnold Gesell 1880-1961) ใชค า วาวฒภาวะ (maturation) เพอหมายถงการเปลยนแปลงรปแบบ (pattern) และรปราง (shape) ของพฤตกรรมทเปนผลมาจากยนส (genes) หรอความพรอมของกลามเนอและระบบประสาทจะปรากฏเมอถงเวลาทเหมาะสม ซงเปนไปตามโปรแกรมทก าหนดไวลวงหนาทางพนธกรรม ทกษะและพฤตกรรมทคลายคลงกนของเดกแตละคนจะปรากฏในเวลาไลเลยกน เกเซลล ใชค า วาวงจรของพฤตกรรม (cycles of behavior)เกเซลล และคณะ ศกษาพฒนาการของทารก เดก และวยรนอาย แรกเกด-16 ป โดยการสงเกตพฤตกรรมดวยตนเองจากภาพยนตร และการสมภาษณบดามารดา และจดกลมขอมลส าหรบเปนขอมลพนฐานของบคลกภาพ (Personality profile) ได 10 ดาน คอ

1. ลกษณะการเคลอนไหวของกลามเนอมดใหญ มดเลก 2. สขนสยสวนบคคล 3. การแสดงออกของอารมณ 4. ความกลว ความฝน

5. ความเปนตวของตวเอง การแสดงออกทางเพศ

6. ความสมพนธระหวางบคคล

7. การเลนและการใชเวลาวาง

8. การเรยน

9.จรยธรรม

10. ปรชญาชวต

กำรน ำไปใชในกำรเรยนร กเซลล (Gesell )กลาวถงทฤษฎพฒนาการทางรางกายวาการเจรญเตบโตของเดกจะแสดงออก เปนพฤตกรรมดานตาง ๆ ส า หรบพฒนาการทางรางกายนนหมายถง การทเดกแสดงความสามารถในการจดกระท า กบวสด เชน การเลน ลกบอล การขดเขยน เดกตองใชความสามารถของการใชสายตาและกลามเนอมอ ซงเปนพฤตกรรมทตองอาศยการเจรญเตบโตของระบบประสาทและการเคลอนไหวประกอบกน ลกษณะพฒนาการทส าคญของเดกในระยะน กคอ การเปลยนแปลงทางดานการเคลอนไหว การท า งานของระบบประสาทกลามเนอ การพฒนาความสามารถในการควบคมรางกาย การบงคบสวนตาง ๆ ของรางกาย

http://www.oknation.net/blog/pannida/2012/11/12/entry-5


42 | ห น า

โดย กเซลล ไดศกษาความสามารถของเดกตามแบบธรรมชาต โดยสงเกตพฤตกรรมของเดกตงแต แรกเกดจนเตบโตเตมท การสงเกตมทงสงเกตดวยตาและถายภาพยนตรเอาไวศกษาโดยละเอยด ภายหลงผลการศกษา กเซลล สรปวา ความสามารถของเดกมเปนระยะและขนตอน แตละชวงอายมความหมายและมความส าคญแกชวต เพราะเปนรากฐานของบคคลเมอเปนผใหญพฤตกรรมของบคคลจะมอทธพลมาจากสภาพความพรอมทางรางกาย ไดแก กลามเนอ ตอมกระดก และประสาทตาง ๆ สงแวดลอมเปนเพยงสวนประกอบของการเปลยนแปลง และกเซลลไดแบงพฒนาการเดกออกเปน 4 ดาน ดงน

1. พฤตกรรมดานการเคลอนไหว (gross motor development) เปนความสามารถของรางกายทครอบคลมถงการบงคบอวยวะตาง ๆ ของรางกายและความ

สมพนธทางดานการเคลอนไหวทงหมด

2. พฤตกรรมดานการปรบตว(fine motor or adaptive development) เปนความสามารถในการประสานงานระหวางระบบการเคลอนไหวกบระบบความรสก เชน การประสานงานระหวางตากบมอ ซงดไดจากความสามารถในการใชมอของเดก เชน ในการตอบสนองตอสงทเปนลกบาศก การสนกระดง การแกวงก าไล ฯลฯ ฉะนน พฤตกรรมดานการปรบตวจงสมพนธกบพฤตกรรมทางดานการเคลอนไหว

3. พฤตกรรมทางดานภาษา(language development) ประกอบดวยวธสอสารทกชนด เชน การแสดงออกทาง หนาตา ทาทาง การเคลอนไหวทา

ทางของรางกาย ความสามารถในการเปลงเสยง และภาษาพดการเขาใจในการสอสารกบผอน

4. พฤตกรรมทางดานนสยสวนตวและสงคม (personal social development) เปนความสามารถในการปรบตวของเดก ระหวางบคคลกบบคคลและบคคลกบกลมภายใต

ภาวะแวดลอมและสภาพความเปนจรงนบเปนการปรบตวทตองอาศยการเจรญเตบโตของสมองและระบบการเคลอนไหวประกอบกน ในสวนทเกยวกบความสามารถในการใชกลามเนอเลก กเซลล พบวา กอนทคนเราจะท า อะไรงาย ๆเชน หยบอาหารใสปากไดนนมการเรยนรหลายขนตอน ขนแรก ทารกจะใชมอตะปบ ขนตอมาจบของดวยมอ 4 นวตดกนกบฝามอ โดยเรมใชฝามอตอนใกล ๆ สนมอ ตอมาจะเลอนไปใชใจกลางมอ ครนแลวหวแมมอจงคอยเลอนมาชวยจบ ขนสดทาย คอการหยบของดวยหวแมมอกบปลายนวยงไปกวานน กเซลลและคนอนๆ ไดตงขอสงเกตวาการควบคมการปฏบตการแหงกลามเนอของคนเรามพฒนาการเรมจากศรษะจรดเทา เรยกวา Cephalo Caudal Sequence คอ หนศรษะไดกอนชนคอ แลวจงคว า คบ นง คลาน ยน เดน และวงตามล า ดบการควบคมปฏบตการกลามเนอ ยงมพฒนาการเรมจากใกลล า ตวกอน เรยกวา Proximodistal Sequence เชน ทแขนขา ทารกยอมบงคบการเคลอนไหว แกวงแขนขาไดกอนมอและเทา เดกใชแขนคลองกอนมอและใชมอคลองกอนนว ดงนน เดกเลก ๆ เมอตองการจบอะไรกผวาไปทงตว ตอมาจงยนออกไปเฉพาะแขนแลว จงใชมอและนวมอดงกลาว ถาจะใหเดกเลก ๆ เขยนหนงสอมกจะไดตว


43 | ห น า

โต เพราะกลามเนอมอยงใชไมคลองแคลว ไดแตวาดแขนออกไปกวาง ๆ ตอเมอการบงคบกลามเนอบรรลวฒภาวะแลวจงสามารถเขยนตวเลก ๆ ได เพราะสามารถบงคบกลามเนอมอและนว

จากแนวคด ทฤษฎ ของนกการศกษา กเซลโรงเรยนพจารณาเหนวาสอดคลองกบหลกสตรสถาน ศกษาเพอมาประยกตใชแบบผสมผสานการจดประสบการณเพอพฒนาเดกปฐมวย โรงเรยนอนบาลสามเสนฯจากแนวคด/ทฤษฎ/ กเซล (Gesell)

-พฒนาการของเดกเปนไปอยางมแบบแผนและเปนขนตอน เดกควรพฒนาไปตามธรรม ชาต ไมควรเรงหรอบงคบ

- การเรยนรของเดกเกดขนจากการเคลอนไหว การใชภาษา การปรบตวเขากบสงคมและบคคลรอบขาง

กำรน ำมำประยกตใช - โครงสรางของทฤษฎกเซล ยดพฒนาการเดก คณลกษณะทพงประสงค และประสบการณ

ส าคญ

- ไมเรงสอนสงทยากเกนพฒนาการตามวยของเดก

- จดกจกรรมใหเดกมโอกาสเคลอนไหว กจกรรมเดยวและกจกรรมกลม

- จดกจกรรมใหเดกไดฟง ไดพด ทองค าคลองจองรองเพลง ฟงนทาน

ทฤษฎพฒนาของ กเซล (Gesell) อธบายถงพฒนาการทางกายทมรปแบบทแนนอนและเปนไปตามล าดบขน สภาพแวดลอมมสวนชวยสงเสรมและตอเตมพฒนาการของเดก กเซลเนนถงการเตบโตและลกษณะของเดกแตละคนแตกตางกน ถงแมแบบแผนและขนตอนพฒนาการจะเหมอนกน พฒนาการของเดกเปนกระบวนการทประสานสมพนธกนทกดานทงรางกาย จตใจ ดงนนการพฒนาเดกจงตองพฒนาไปพรอมๆกนทกดาน ทฤษฎพฒนาการทางรางกายของกเซลมสวนในการจดสภาพแวดลอมและการจดกจกรรมใหแกเดกโดยมจดมงหมายทจะพฒนาเดกใหครบทกดาน


สรป

การจดกจกรรมการเรยนรศลปะในเนอหาตางๆ ทก าหนดในหลกสตรแกนกลางขนพนฐาน ไดแก ทศนศลป, ดนตร และนาฎศลป สามารถออกแบบกจกรรมไดอยางอสระ เพอใหผเรยนบรรลวตถประสงคการเรยนรทคาดหวงไวได โดยค านงถงทฤษฎเกยวกบการสอนศลปะ เชน ทฤษฎพฒนาการของกลเซล ทอธบายถงลกษณะธรรมชาต และพฒนาการของเดกๆ ทางดานรางกาย เพอน ามาออกแบบกจกรรมการเรยนรศลปะไดอยางเหมาะสม


44 | ห น า

ตอนท 3 การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร

เรองท 3.1 คณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทปรากฏในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552

คณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 ไดก าหนดคณลกษณะไว 8 ขอ ดงน 1. รกชาต ศาสน กษตรย

ตวชวด 1.1 เปนพลเมองทดของชาต 1.2 ธ ารงไวซงความเปนไทย 1.3 ศรทธา ยดมน และปฏบตตามหลกศาสนา 1.4 เคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

2. ซอสตยสจรต ตวชวด 2.1 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอตนเองทงกาย วาจา ใจ

2.2 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอผอนทงกาย วาจา ใจ

3. มวนย ตวชวด 3.1 ประพฤตตามขอตกลง กฏเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยนและ

สงคม

4. ใฝเรยนร ตวชวด 4.1 ตงใจเพยรพยายามในการเรยน การเขารวมกจกรรมการเรยนร

4.2 แสวงหาความรจากแหลงเรยนรตาง ๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยนดวยการเลอกใชสออยางเหมาะสม สรปเปนองคความร และสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได 5. อยอยางพอเพยง

ตวชวด 5.1 ด าเนนชวตอยางพอประมาณ มเหตผล รอบคอบ มคณธรรม 5.2 มภมคมกนในตวทด ปรบตวเพออยในสงคมไดอยางมความสข

6. มงมนท างาน ตวชวด 6.1 ตงใจและรบผดชอบในหนาทการท างาน

6.2 ท างานดวยความเพยรพยายามและอดทนเพอใหงานส าเรจตามเปาหมาย

7. รกความเปนไทย ตวชวด 7.1 ภาคภมใจในขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะวฒนธรรมไทยและมความกตญญ

กตเวท 7.2 เหนคณคาและการใชภาษาไทยในการสอสารไดอยางถกตองเหมาะสม 7.3 อนรกษและสบทอดภมปญญาไทย


45 | ห น า

8. มจตสาธารณะ ตวชวด 8.1 ชวยเหลอผอนดวยความเตมใจ โดยไมหวงผลตอบแทน

8.2 เขารวมกจกรรมทเปนประโยชนตอโรงเรยน ชมชนและสงคม

สรป

คณลกษณะของผเรยน ซงระบไวเปนตวชวดตามมาตรฐานการเรยนรในหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ฉบบปรบปรง ป พทธศกราช 2552 ไดก าหนดคณลกษณะไว 8 ขอ ดงน 1) รกชาต ศาสน กษตรย 2) ซอสตยสจรต 3) มวนย 4) ใฝเรยนร 5) อยอยางพอเพยง 6) มงมนท างาน 7) รกความเปนไทย 8) มจตสาธารณะ


46 | ห น า

เรองท 3.2 แนวทางและวธการน าไปประยกตใชตามสภาพจรง ในชนเรยน

แนวทางและวธการน าไปประยกตใชตามสภาพจรงในชนเรยนทควรปฏบตมดงน

1. พจารณาลกษณะเนอหา และกจกรรมของวชาวา สอดคลองกบมาตรฐานและ ตวชวดใด น ามาตงเปนจดประสงคการเรยนร แจงแกผเรยนและตรวจสอบการกระท า เชน ถาชนเรยนทศนศลป มการมอบหมายใหผเรยนชวยกนเกบวสด อปกรณและท าความสะอาดสถานท ผสอนพจารณาแลววาสอดคลองกบ ขอ 8 มจตสาธารณะ ตวชวด 8.2 เขารวมกจกรรมทเปนประโยชนตอหองเรยนและทรพยสนของโรงเรยน

2. ก าหนดวธประเมน และสรางเครองมอ

ตวอยาง วธประเมน และเครองมอส าหรบประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป

รายชอ 3.มวนย(น าของมาเรยนตามขอตกลง)

( 5 คะแนน)

4.ใฝเรยนร (ตงใจเรยน) ( 5 คะแนน)

6.มงมน (ท างานไดตามเวลาก าหนด)


8.จตสาธารณะ(ชวยเกบอปกรณท าความสะอาดสถานท)( 5 คะแนน)

1

2

3

4

5

3. ชแจงในการปฐมนเทศ เรองขอตกลงในการเรยน เชน น าสประจ าตวมาทกครงทเรยน ตงใจฟง รวมกจกรรม และใชเวลาท างานตอเนองจนผลงานส าเรจสมบรณตามเวลา ชวยกนเกบวสดอปกรณและท าความสะอาดสถานทกอนหมดหมดชวโมงเรยน


47 | ห น า

4. ตดตามและประเมนพฤตกรรมการเรยนร ระหวางเรยนแตละครงถาเปนปญหาหรอนกเรยนไมปฏบตตาม ใหย าเตอนขอตกลงทงชนเรยน รายกลม หรอรายบคคลตามสภาพการณ และประเมนหลงการเรยนแตละครง เปนการประเมนในภาพรวมทงในแงบวก และแงลบทตองปรบปรงแกไข โดยผสอนเปนผประเมน หรอใหผเรยนชวยกนประเมนกได

5. การประยกตใชใหเหมาะสมกบชนเรยน ถาเรยนครบ 10 สปดาห มการรายงานผลการประเมน 1 ครง (ผลประเมนกลางภาค) สมตรวจหวขอละ 5 ครง ครงละ 5 คะแนน

สรป

แนวทางการพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานสามารถท าไดโดยเรมจากพจารณาถงลกษณะเนอหา และกจกรรมวาสอดคลองกบมาตรฐานตวชวดใด จากนนก าหนดวธการประเมน ก าหนดคะแนน และสรางเครองมอในการประเมนผล ตอมาท าการชแจงขอตกลงรวมถงการประเมนผล และตดตามการประเมนผลอยางตอเนอง


48 | ห น า

เรองท 3.3 ตวอยางเครองมอส าหรบประเมนคณลกษณะ อนพงประสงคของสาระทศนศลป

เครองมอในการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป ดงตวอยางตอไปน

รายชอ 3.มวนย(น าของมาเรยนตามขอตกลง) ( 5 คะแนน)

4.ใฝเรยนร (ตงใจเรยน) ( 5 คะแนน)

6.มงมน (ท างานไดตามเวลาก าหนด)( 5 คะแนน)

8.จตสาธารณะ(ชวยเกบอปกรณท าความสะอาดสถานท)( 5 คะแนน)

1

2

3

4

5


สรป

จากตวอยางแบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป มการอธบายลกษณะของพฤตกรรมอยางชดเจน ไดแก น าของมาเรยนตามขอตกลง, ตงใจเรยน, ท าไดตามเวลาทก าหนด และชวยเกบอปกรณท าความสะอาดสถานท การระบพฤตกรรมทสงเกตเหนไดอยางชดเจนจะชวยใหการประเมนท าไดงาย ยงขน


49 | ห น า

ตอนท 4 สอและแหลงเรยนร

เรองท 4.1 ความหมาย ลกษณะ และประโยชนของสอและแหลงเรยนรในการจดการเรยนรศลปะ ดนตรและนาฎศลป

สอการเรยนการสอนมสวนส าคญในการถายทอดเนอหาทางศลปะไดเปนอยางด จงมความจ าเปนอยางยงทผสอนตองทราบความรทวไปเกยวกบสอ ดงน 1. สอการเรยนรหมายถง สรรพสงรอบ ๆ ตว ทท าใหผเรยนไดรจก และเขาใจ สงตาง ๆ ตามจดประสงคการเรยนรทผสอนก าหนดไว 2. สอการเรยนร เปนเครองมอชวยใหเกดการเรยนร 2 ประการ คอ ประการแรก ชวยใหผเรยนมความรความเขาใจในเรองตางๆใหกระจางชดขน ประการท 2 ชวยใหผเรยนหนมาสนใจเรองราวเนอหาทก าลงเรยนรมากขน

3. สอมหลายประเภท เชน คน สตว สงของตามธรรมชาต และทมนษยสรางขน มทงสอภาพ สอเสยง สอท เปนของจรง ของจ าลองทสรางขน สออเลกทรอนคส หรอแมแตสถานท วถชวตวฒนธรรม ภมปญญา เรองราว ต านานตางๆ 4. สอทด คอสอทชวยสรางความสนใจ ความรความเขาใจสงทเรยนรไดมากทสด

5. สอการเรยนรมอยทกหนทกแหง แมแตผสอนเองกสามารถใชเปนสอการเรยนรได แตทส าคญ คอ ผสอนจะตองรจกน าสงนนมาใชเปนสออยางเหมาะสม

6. การใชสอจ าเปนตองรจดประสงคการน าไปใช ธรรมชาตของผเรยนในแงของความสนใจและความสามารถในการรบรของผเรยน เนอหาทสอน วธการใชสอ เปนตน

7. ทมาสอการเรยนร มทมา 3 ทาง คอ การสรางขนเองตามความตองการใชงาน และจดหาสอส าเรจรปทมจ าหนาย และการดดแปลงสงตางๆ มาใชเปนสอ

สอกำรเรยนรทศนศลป

การเรยนรดานศลปะเปนการเรยนรทเกดจากการปฏบต และผลของการปฏบต คอ ชนงานทจบตองได ดงนนสอการเรยนรทท าใหผเรยนสนใจและสรางความรความเขาใจใหกบผเรยน ทควรน ามาใช คอ ตวอยางผลงานทศนศลป โดยเฉพาะชนงานทผสอนตองการใหนกเรยนลงมอท า สวนสอรปแบบอนๆ ใชเพอขยายการรบรส าหรบการสรางแรงบนดาลใจ ใชขยายขอบเขตความรเพอขอมลเชอมโยงเรองราวตางๆ เขาดวยกน แลวกลนกรองออกมาเปนผลงานทศนศลปทสมบรณ

สอกำรเรยนรดนตร

ดนตรเปนเรองเกยวกบการฟง การท าใหเกดเสยง ดงนนสอของดนตรจงใหความส าคญแกเครองมอดนตรชนดตางๆ เสยงดนตรทบนทกไว วดทศนการแสดงดนตร สวนสอการเรยนรดนตร ท


50 | ห น า

ทรงประสทธภาพและมความชดเจนมากทสด คอ การสาธตการเลนเครองดนตรชนดตาง ๆ จะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรดนตรไดอยางมประสทธภาพ

สอกำรเรยนรนำฏศลป

สอการเรยนรนาฏศลปทส าคญ คอ สอทเปนภาพเคลอนไหว การสาธตของผสอนประกอบค าอธบายใหผเรยนชม เปนสอทดทสด แตถาผสอนท าไมได ตองอาศยภาพและเสยงจาก วดทศน สอทเปนเสอผาเครองแตงกายทเปนของจรงทใชในการแสดง ชวยสรางบรรยากาศการเรยนร ท าใหผเรยนกระตอรอรน รวมมอและตงใจท ากจกรรมทางนาฏศลปมากขน

สรป

ลกษณะของเนอหาวชาทางศลปะทแตกตางกน จะเปนตวก าหนดสอทน ามาใชประกอบเพอถายทอดเนอหาไดอยางด เชน สอการเรยนรทศนศลป ซงเปนสอทผเรยนตองแสดงออกผานทางมอ และการมองเหนภาพเปนหลก ดงนนการสอนเพอใหผเรยนเขาใจดานทศนศลป จงควรใชสอตวอยางผลงานทศนศลป , สอการเรยนรดนตร เปนเรยนรเกยวกบการฟง จงควรใชสอบนทกเสยง และสอการเรยนรนาฏศลป เปนศลปะทเนนการเคลอนไหว จงควรใชสอทวดทศน เพอใหผเรยนเรยนรดวยการเคลอนไหว ผานทางตามอง และการฟงเสยง


51 | ห น า

เรองท 4.2 การใชสอและแหลงการเรยนรในการจดการเรยนรศลปะ ดนตรและนาฎศลปอยางเหมาะสม

หลกการเลอก และการใชสอการเรยนรอยางเหมาะสมตองค านงถงปจจย ดงตอไปน 1) สอมความชดเจน ตรงกบเนอหาทตองการใหผเรยนเกดการเรยนร 2) จดหาไดงาย ใชงาย จดเกบงาย และไมสนเปลอง

3) ถามสอหลายรายการตองจดล าดบการใชอยางเหมาะสม และไมใชเวลาในการใชสอมากเกนไปจนเหลอเวลาในการปฏบตการนอยจนเกนไป

4) การใชสอดานทศนศลปทเปนตวอยางผลงาน ตองระมดระวงเรองการลอกแบบ เพราะจะปดกนความคดสรางสรรคของผเรยน

สรป

สอทมคณลกษณะทด จะสามารถชวยเพมประสทธภาพการเรยนรศลปะแกผเรยนได ซงตองค านงถงในการเลอกสอ ไดแก สอถายทอดเนอหาไดชดเจน, จดหาไดงาย ไมสนเปลอง, และสอจะตองกระตนจนตนาการผเรยนได


52 | ห น า

เรองท 4.3 ตวอยางทง 3 สาระ

การใชสอประกอบการเรยนการสอนทางศลปะทศนศลป ดนตร และนาฏศลป มตวอยางดงตอไปน

● ทศนศลป สอสรางบรรยากาศและแรงจงใจ

สอสรางความรความเขาใจ

● ดนตร สอสรางบรรยากาศและแรงจงใจ


● นาฏศลป สอสรางบรรยากาศและแรงจงใจ



สรป

การใชสอในการสอนศลปะ ควรใชสอเพอสรางความร ความเขาใจในศลปะ และควรใชสอเพอสรางบรรยากาศ กระตนใหผเรยนเกดแรงจงใจ โดยใชสอทเหมาะสมกบลกษณะของศลปะแตละประเภท


53 | ห น า

ตอนท 5 การวดและประเมนผล

เรองท 5.1 การวดและประเมนผลการจดการเรยนร

หลกของการประเมนคอการพฒนาผเรยน และตดสนผลการเรยน การประเมนเปนการตรวจสอบผลของการกระท า การวดผลเปนการบอกระดบความส าเรจของผลการกระท า การวดและประเมนผลจงเปนปฏบตการทเกดขนควบคกน การวดและประเมนผลการเรยนรรายวชา เปนการวดและประเมนผลระดบชนเรยน ทเกดจากกระบวนการจดการเรยนร โดยมผสอนเปนผรบผดชอบในการวดและประเมนผลของผเรยนเปนรายบคคล การประเมนจะชวยใหทราบวาผเรยนมความกาวหนาในการเรยนรมากนอยเพยงใด และจะตองแกไขปรบปรง หรอสงเสรมอะไรบาง และจดท ารายงานผลใหผปกครอง และผเกยวของไดรบทราบขอมล สวนผลของการตดสนครงสดทายของแตละปการศกษาสงตอไปยงระดบชนทสงขนเพอเปนฐานขอมลตอไป

การวดและประเมนผลการเรยนรของรายวชาตาง ๆ ตองวดจากจดประสงคของการเรยนรทในแตละแผนการเรยนรตงไว ซงมกประกอบดวย ดานความรความเขาใจ ดานทกษะกระบวนการ และดานคณลกษณะอนพงประสงคตามทหลกสตรแกนกลางก าหนดไว 8 ขอ ดงนนการวดและประเมนผลทชดเจนจงตองเรมตงแตการก าหนดจดประสงคการเรยนรวาชดเจนหรอไม บางครงผเขยนแผนมกตงจดประสงคการเรยนรปะปนกน ไมเปนหมวดหมขาดความชดเจน สาเหตเพราะขาดความชดเจนวาอะไรคอขอความร อะไรคอทกษะกระบวนการ ดงนนผเขยนแผนตองยอนกลบไปศกษาในเรองเหลานนใหชดเจนกอน

ส าหรบการตงจดประสงคดานคณลกษณะอนพงประสงคในกลมสาระการเรยนรศลปะ ทง 3สาระนน ไมจ าเปนตองตงใหครบทง 8 ขอ คดเลอกเพยงบางขอทสอดคลองกบเนอหากจกรรมของสาระเทานน เชน หวขอทขดเสนใต

1. รกชาต ศาสน กษตรย

ตวชวด 1.1 เปนพลเมองทดของชาต 1.2 ธ ารงไวซงความเปนไทย 1.3 ศรทธา ยดมน และปฏบตตามหลกศาสนา 1.4 เคารพเทดทนสถาบนพระมหากษตรย

2. ซอสตยสจรต

ตวชวด 2.1 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอตนเองทงกาย วาจา ใจ 2.2 ประพฤตตรงตามความเปนจรงตอผอนทงกาย วาจา ใจ


54 | ห น า

3. มวนย

ตวชวด 3.1 ประพฤตตามขอตกลง กฏเกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยน และสงคม

4. ใฝเรยนร

ตวชวด 4.1 ตงใจเพยรพยายามในการเรยน การเขารวมกจกรรมการเรยนร 4.2 แสวงหาความรจากแหลงเรยนรตาง ๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยนดวยการเลอกใชสออยางเหมาะสม สรปเปนองคความร และสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนได

5. อยอยางพอเพยง

ตวชวด 5.1 ด าเนนชวตอยางพอประมาณ มเหตผล รอบคอบ มคณธรรม 5.2 มภมคมกนในตวทด ปรบตวเพออยในสงคมไดอยางมความสข

6. มงมนท างาน

ตวชวด 6.1 ตงใจและรบผดชอบในหนาทการท างาน 6.2 ท างานดวยความเพยรพยายามและอดทนเพอใหงานส าเรจตามเปาหมาย

7. รกความเปนไทย

ตวชวด 7.1 ภาคภมใจในขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะวฒนธรรมไทยและมความกตญญกตเวท 7.2 เหนคณคาและการใชภาษาไทยในการสอสารไดอยางถกตองเหมาะสม 7.3 อนรกษและสบทอดภมปญญาไทย

8. มจตสาธารณะ

ตวชวด 8.1 ชวยเหลอผอนดวยความเตมใจ โดยไมหวงผลตอบแทน 8.2 เขารวมกจกรรมทเปนประโยชนตอโรงเรยน ชมชนและสงคม

สรป

การวดและประเมนผลทางศลปะ เปนการตรวจทกษะการปฏบต ซงการประเมนจะชวยใหทราบวาผเรยนมความกาวหนาในการเรยนรมากนอยเพยงใด และจะตองแกไขปรบปรง หรอสงเสรมอะไรบาง ซงการประเมนตองประเมนตามจดประสงคดานคณลกษณะอนพงประสงคในกลมสาระการเรยนรศลปะ โดยทง 3 สาระนน ไมจ าเปนตองตงใหครบทง 8 ขอ


55 | ห น า

เรองท 5.2 กระบวนการวดและประเมนผล

● ตรวจสอบความสอดคลองของการวดและประเมนผลกบจดประสงค เนอหา และวธการจดการเรยนร

● ก าหนดคาน าหนกหรอสดสวนการประเมนของการประเมนแตละดาน เชน คะแนนความรความเขาใจ : คะแนนทกษะกระบวนการ : คะแนนคณลกษณะ เทากบ 20 : 60 : 20 หรอ 20 : 50 : 30 จะเปนเทาไรขนอยกบโรงเรยนเปนผก าหนด

สรป

การวดและประเมนผลทางดานศลปะ ควรมกระบวนการวดและประเมนผล ดงน 1)การก าหนดวตถประสงคการเรยนร 3 สวน (ความรความเขาใจ, ทกษะกระบวนการ, คณลกษณะอนพงประสงค) 2) ก าหนดเนอหาเพอใหสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนรทไดตงไว 3) การจดกจกรรมการเรยนร และ 4) การวดและการประเมนผล โดยในทกขนตอนทกลาวมาตองสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร


56 | ห น า

เรองท 5.3 เครองมอการประเมนผลการจดการเรยนร

ความรความเขาใจ เครองมอทใชประเมนไดแก แบบทดสอบ แบบตรวจสอบรายการจากชนงาน

แบบทดสอบอาจเปนแบบเลอกตอบขอทถกตองทสด แบบเตมค า แบบจบค แบบผดถก ฯลฯ แบบตรวจสอบรายการจากชนงาน เชน การรางภาพดวยสออน การจดองคประกอบ การวาดรปทเหมาะสมกบหนากระดาษ ฯลฯ

ทกษะกระบวนการ เครองมอทใชไดแก แบบทดสอบ แบบตรวจผลงาน แบบสงเกต เปนตน แบบตรวจผลงานงาน ตองพจารณาลกษณะผลงานวามจดประสงคอะไร เชน ความประณตสวยงาม ความคดสรางสรรค การสอความหมาย ความส าเรจสมบรณ ความมนคงแขงแรง เปนตน

คณลกษณะอนพงประสงค เครองมอทใช ไดแก แบบสงเกตพฤตกรรม แบบตรวจสอบรายการ เปนตน

สรป

ในการประเมนผลสามารถเลอกใชเครองมอตางๆ ในการประเมนไดดงน 1)ความรความเขาใจ สามารถใชแบบทดสอบประเภทตางๆ และแบบประเมนผลงานในการประเมนได 2) ทกษะกระบวนการ สามารถใชแบบดทอสอบ แบบตรวจงานในการประเมนทกษะกระบวนการได 3)คณลกษณะอนพงประสงค เรามกจะใชแบบสงเกตพฤตกรรม และแบบตรวจสอบรายการในการประเมนผล


57 | ห น า

เรองท 5.4 การประเมนผลการจดการเรยนรในการจดการเรยนรศลปะ ดนตรและนาฎศลป

การวดและประเมนผลเปนกจกรรมสวนหนงของกระบวนการจดการเรยนร สามารถท าในขณะทจดการเรยนการสอน และท าหลงจากชวโมงสอน

การประเมนในชวงเวลาทการจดการเรยนการสอน ไดแก เครองมอประเภทสงเกตพฤตกรรม แบบตรวจสอบรายการวสดอปกรณ แบบสงเกตกระบวนการท างาน เชน ตรวจอปกรณวาน ามาครบหรอไม สงเกตวาผเรยนวาท างานตามขนตอนหรอไม สงเกตวาผเรยนมความตงใจ อดทนจนผลงานส าเรจสมบรณหรอไม การประเมนในชวงเวลาเรยนตองค านงถงเวลาทใชควรใชเวลาใหสนกระชบ และไมรบกวนการท างานของผเรยน ท าใหคลอบคลม ทกคน จ านวนนกเรยนทมมากจะท าใหประสทธภาพของการประเมนดอยลง และผสอนใชเวลามากจนเหลอเวลาในการใหค าปรกษาและแกปญหาตาง ๆ ในชนเรยนนอยลง การแกปญหา คอ ใชวธการสมตรวจเปนบางครง สวนการท าแบบทดสอบ กตองใชในชวงเวลาการเรยนการสอนเชนเดยวกน แตจดขนในชวงหลงจบบทเรยนและมกใชประเมนกอนการตดสนผลการเรยน

การประเมนหลงชวโมงสอน ไดแก การตรวจผลงาน การตรวจความสะอาดสถานทและความเปนระเบยบเรยบรอยของวสดอปกรณ การประเมนลกษณะนตองใชเวลาตอเนองสม าเสมอตงแตการเรมสอนในครงแรก ๆ จน ถงครงสดทาย

เรองท 1.3 ตวอยาง

● ทศนศลป เกณฑการใหคะแนน

ความรความเขาใจ 20 คะแนน

ทกษะกระบวนการ 60 คะแนน

คณลกษณะอนพงประสงค 20 คะแนน


58 | ห น า

รายชอผเรยน ความรความเขาใจ

20 คะแนน

ทกษะฯ

60 คะแนน

คณลกษณะฯ

20 คะแนน

รวม

100 คะแนน


รายชอผเรยน แบบทดสอบ

10 คะแนน

ตรวจผลงาน

10 คะแนน

รวม

20 คะแนน


59 | ห น า

ทกษะกระบวนการ ตรวจชนงาน 60 คะแนน

รายชอผเรยน ผลงาน 1 (20) ผลงาน 2 (20) ผลงาน 3 (20)

รวม 60 คะแนน

เรยบรอยสวยงาม(10)

สอความ(5) สรางสรรค(5)

เรยบรอยสวยงาม

(10)

สอความ(5)

ส าเรจสมบรณ

(5)

เรยบรอยสวยงาม

(10)

สรางสรรค (10)

1

2

3

4

5


60 | ห น า


ตวอยางรายการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป

รายชอ มวนย(น าของมาเรยนตามขอตกลง)( 5 คะแนน)

ใฝเรยนร

(ตงใจเรยน)


มงมน (ท างานได

ตามเวลาก าหนด)


จตสาธารณะ(ชวยเกบอป

กรณท าความสะอาดสถานท)


รวม

20 คะแนน

1

2

3

4

5

● ดนตร ● นาฏศลป

เกณฑการใหคะแนน


ทกษะกระบวนการ 60 คะแนน


61 | ห น า


รายชอผเรยน ความรความเขาใจ

20 คะแนน

ทกษะฯ

60 คะแนน

คณลกษณะฯ

20 คะแนน

รวม

100 คะแนน


รายชอผเรยน แบบทดสอบ

10 คะแนน

ตรวจผลงาน

10 คะแนน

รวม

20 คะแนน


62 | ห น า

ทกษะกระบวนการ ตรวจชนงาน 60 คะแนน

รายชอผเรยน จงหวะ

(20คะแนน)

ทาทาง

(20คะแนน)

ลลา

(20คะแนน)

รวม

(20คะแนน)


ตวอยางรายการประเมนคณลกษณะอนพงประสงคของสาระทศนศลป

รายชอ มวนย(น าของมาเรยนตามขอตกลง)


ใฝเรยนร (ตงใจ

เรยน)( 5 คะแนน)

มงมน (ท างานไดตามเวลาก าหนด)


จตสาธารณะ(ชวยเกบอปกรณท าความสะอาด

สถานท) ( 5 คะแนน)

รวม

20 คะแนน

1

2

3

4

5


63 | ห น า


สรป

ในการประเมนผลสาระการเรยนรทศนศลป ดนตร และศลปะ ผสอนตองเลอกเครองมอการประเมนทมความกระชบ สามารถประเมนไดอยางรวดเรว ในขณะทจดการเรยนการสอน โดยไมรบกวนการเรยนรของผเรยน โดยมการก าหนดคะแนนไวอยางชดเจน ซงผสอนสามารถประเมนผลผเรยนทงในขณะทท ากจกรรมดวยแบบทดสอบ แบบสงเกตพฤตกรรมการมสวนรวม และประเมนผเรยนหลงชวโมงสอน ดวยการตรวจผลงาน


64 | ห น า

ใบงำนท 1

ชอหลกสตร ศลปะ ระดบประถมศกษำ

ค ำสง จงอธบำยสำระกำรเรยนรทศนศลป ดนตร และนำฎศลป ตำมมำตรฐำนกำรเรยนรหลกสตรแกนกลำงขนพนฐำนปพทธศกรำช 2551

ตอบ


65 | ห น า



ค ำสง จงออกแบบกจกรรมกำรเรยนรสำระกำเรยนรศลปะทศนศลป ดนตร และนำฎศลป โดยเขยนแผนกำรเรยนร 3 สำระ

ตอบ


66 | ห น า



ค ำสง จงอธบำยแนวทำงกำรประเมนผเรยนตำมคณลกษณะทพงประสงค 8 คณลกษณะ พรอมยกตวอยำง

ตอบ


67 | ห น า



ค ำสง จงอธบำยกำรเลอกใชสอและแหลงเรยนรในกำรจดกำรเรยนรศลปะ ดนตร และนำฎศลป พรอมยกตวอยำง

ตอบ


68 | ห น า



ค ำสง จงอธบำยหลกเกณฑในกำรประเมนผเรยน และวธกำรประเมนผลกำรจดกำรเรยนรตำมแนวหลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน ฉบบปรบปรง ป พทธศกรำช 2552 พรอมยกตวอยำง

ตอบ

ค ำน ำkrukird.com/tepe_55120.pdf · 2016-02-25 · t e p e - 5 5 1 2 0 ศิลปะ...

Documents