ค ำน ำ

ผาไทยเปนมรดกอนทรงคณคาทางภมปญญาของคนไทย ซงไดมการสรางสรรค สงสม สบทอด และพฒนาสบตอกนมาจนถงปจจบน ชาวตางประเทศทเขามาทองเทยวในเมองไทยหลงไหล และสรางรายไดใหกบประเทศชาตเปนเงนมากกวาพนลานบาทตอป โดยสวนใหญผาไทยแบบดงเดมทไดรบความนยม จากชาวตางชาตและบคคลทวไปเปนผลตภณฑททอมาจากเครองกมอและกกระตกมโครงสรางของเสนดายท าจากเสนใยธรรมชาตจ าพวกไหม (Slik) และฝาย (Cotton) มเพยงสวนนอยทท าจากลนน แตในสภาวะสงคมไทยในปจจบน เดก เยาวชน และประชาชนสวนใหญมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมวฒนธรรมไทยเพมมากขน พฤตกรรมดงกลาวนบวนจะท าใหวฒนธรรมไทยอนดงามเสอมลง เหนไดจากคานยมการแตงกายของวยรนไทยทชอบลอกเลยนแบบการแตงกายของศลปน นกรอง นกแสดงของตางประเทศ ซงจะนยม การแตงกายแบบเปดเผยรางกายเปนการไมเหมาะสมอยางยง

คณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรมเหนวาในป ๒๕๕๘ รฐบาลไดจดการสงเสรม ปทองเทยววถ ไทย ๒๕๕๘ เ พอสงเสรมการทองเทยวไทย และน าเสนอภาพลกษณประเทศไทย ผานวถไทย เพอสรางการรบรความเปนเอกลกษณของพนทในดานเอกลกษณวฒนธรรม ประเพณ วถชวตและภมปญญาทองถนจากทกภมภาคของประเทศ และปลกฝงความภาคภมใจในความเปนชาตสนกทองเทยวตางประเทศและเพอใหเปนตนแบบแกเดก เยาวชน และประชาชน ไดตระหนกถงความส าคญในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย พรอมทงสบสาน การสวมใสใชผาไทยอยางสม าเสมอในชวตประจ าวน จงไดมการพจารณารณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต โดยมวตถประสงคเพอรวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย และสงเสรมใหประชาชนตระหนกในคณคาและรกวฒนธรรมไทย ตลอดจน มสวนรวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป

คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต หวงวารายงานฉบบน จะเปนประโยชนส าหรบหนวยงานและบคคลทปฏบตงานดานศลปวฒนธรรม และประชาชนทวไปทสนใจในเรองดงกลาวโดยทวไป

พลต ารวจเอก

(พชต ควรเดชะคปต) ประธานคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว

สภานตบญญตแหงชาต

สารบญ หนา สรปส าหรบผบรหาร (ก) บทท ๑ การจดตงและองคประกอบคณะกรรมาธการ ๑

๑. การจดตงคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว ๑ ๒. การแตงตงบคคลต าแหนงตาง ๆ ในคณะกรรมาธการ

๒.๑ การแตงตงทปรกษากตตมศกดประจ าคณะกรรมาธการ ๒.๒ การแตงตงทปรกษา นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ

๗

๓. การแตงตงคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม ๙ บทท ๒ การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ๑๕

๑. ความเปนมา ๑๕ ๒. วตถประสงค ๑๕ ๓. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ๑๕ ๔. วธการด าเนนการ ๑๖ ๔.๑ การประชมพจารณารณรงคแตงกายผาไทย

และสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ๑๖

๔.๒ การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ๒๘ บทท ๓ ความเหนและขอเสนอแนะ ๒๙

ภาคผนวก ประมวลภาพการพจารณารณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ววฒนาการของการใชผาไทยแตงกายแบบไทย การรณรงคสงเสรมการใชผาไทย รายชอฝายเลขานการคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว

(ก)

สรปส ำหรบผบรหำร

คณะอนกรรมาธการไดพจารณาเหนวา ผาไทย เปนมรดกอนทรงคณคาทางภมปญญาของคนไทย ซงไดมการสรางสรรค สงสม สบทอดและพฒนาสบตอกนมาจนถงปจจบน โดยผาไทย หมายถง ผาทกชนด ทประดษฐคดคนขนโดยฝมอคนไทย อาท ผาลายขด ผายก ผาจก นาไหล มดหม ผาพนเมอง เปนวตถดบ ทสาคญในการแปรรปเปนผลตภณฑไดมากมาย เชน เสอผา หมอน ผาหม กระเปา เปนตน สรางชอเสยงขจรขจายไปทวโลก สงผลใหชาวตางประเทศทเขามาทองเทยวในเมองไทยหลงไหล และสรางรายไดใหกบประเทศชาตเปนเงนมากกวาพนลานบาทตอป โดยสวนใหญผาไทยแบบดงเดมทไดรบความนยม จากชาวตางชาตและบคคลทวไปเปนผลตภณฑททอมาจากเครองกมอและกกระตกมโครงสรางของเสนดายทาจากเสนใยธรรมชาตจาพวกไหม (Slik) และฝาย (Cotton) มเพยงสวนนอยททาจากลนน แตในสภาวะสงคมไทยในปจจบน เดก เยาวชน และประชาชนสวนใหญมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมวฒนธรรมไทยเพมมากขน พฤตกรรมดงกลาวนบวนจะทาใหวฒนธรรมไทยอนดงามเสอมลง เหนไดจากคานยมการแตงกายของวยรนไทยทชอบลอกเลยนแบบการแตงกายของศลปน นกรอง นกแสดงของตางประเทศ ซงจะนยม การแตงกายแบบเปดเผยรางกายเปนการไมเหมาะสมอยางยง รวมทง ในป ๒๕๕๘ รฐบาลไดจดการสงเสรมปทองเทยววถไทย ๒๕๕๘ เพอสงเสรมการทองเทยวไทย และนาเสนอภาพลกษณประเทศไทยผานวถไทย เพอสรางการรบรความเปนเอกลกษณของพนทในดานเอกลกษณวฒนธรรม ประเพณ วถชวตและภมปญญาทองถนจากทกภมภาคของประเทศ และปลกฝงความภาคภมใจในความเปนชาตสนกทองเทยวตางประเทศ

ดงนน คณะอนกรรมาธการในฐานะทรบผดชอบงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย จงไดเหนสมควรมการร ณ ร ง ค ส ง เ ส ร ม ใ ห ส ม า ช ก ส ภ า น ต บ ญ ญ ต แ ห ง ช า ต แ ต ง ก า ย ด ว ย ผ า ไ ท ย เ พ อ ร ว มอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจาชาตไทย รวมทงรวมสงเสรมปทองเทยว วถไทย ๒๕๕๘ และสามารถเปนตนแบบใหแกเดก เยาวชน และประชาชน ไดตระหนกถงความสาคญ ในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจาชาตไทย พรอมทงสบสานการสวมใส ใชผาไทยอยางสมาเสมอในชวตประจาวน ทงการใชในรปแบบของเสอผาหรอของใชอน ๆ หลากหลายรปแบบ อาท การแตงกายดวยผาไทยในชดพระราชทานสาหรบสภาพบรษ และชดไทยพระราชนยมสาหรบสภาพสตร รวมถงการใชชดแนวประยกตทมการสงเสรมคานยมคนรนใหม ใหหนมาใชผาไทย อยางจรงจง โดยนาผาไทยมาตดเยบใหเขากบเสอผายคใหม ในทกรปแบบ หรอจะนามาผสมผสาน (MIX & MATCH) ตกแตงดวยความคดสรางสรรคใหม ๆ ทาใหเสอผาดมเอกลกษณ และดดแปลง ใหดทนสมยเขาไดกบทกแฟชน ผนวกกบการใชเครองประดบอน ๆ ประกอบดวย เพอใหคนนยมใชผาไทย และแสดงใหเหนวาผาไทยสามารถออกแบบไดตามรปรางทตนเองตองการ และใชไดทกโอกาสอกดวย โดยมวตถประสงคเพอรวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจาชาตไทย และสงเสรมใหประชาชนตระหนกในคณคาและรกวฒนธรรมไทย ตลอดจนมสวนรวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป

(ข)

คณะอนกรรมาธการไดพจารณาศกษาเรองดงกลาว โดยเชญผทเกยวของเขาประชมเพอใหขอมลปร ะกอบการ พ จ า รณา ไ ด แ ก ผ แ ทนก รมส ง เ ส ร ม ว ฒนธ ร รม และน ก ออกแบบช ด ไ ทย ซงในการประชมไดรบทราบขอมลวา ป พ .ศ . ๒๕๐๒ จนถงตนป พ .ศ . ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ไดตามเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเยยมประเทศบานใกลเรอนเคยงของไทย คอ ประเทศเวยดนาม อนโดนเซย และพมา ในขณะนนสตรไทยยงไมมเครองแตงกายประจาชาต อยางแนนอน ในโอกาสทจะตองเสดจเขาส เขตสกการสถานตาง ๆ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงพระภษาแบบไทยกรอมขอพระบาท และฉลองพระองคตามสมยนยม ทรงแพรสะพายทบเหตนมสวนสาคญททาใหทรงพระคานงถงความจาเปนของการมเครองแตงกายสาหรบสตรทเปนแบบพธแนนอนเชนเดยวกบฝายบรษ เดอนมถนายน พ.ศ. ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมกาหนดการจะตอง โดยเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเยอนประเทศตาง ๆ ในหลายทวป เปนระยะเวลาหลายป จงทรงพระราชดารทจะทรงฉลองพระองคแบบไทย เพอใหทวโลกรจกวา ประเทศไทยกมเครองแตงกายประจาชาตเชนเดยวกบชาตอน ๆ จงมพระราชเสาวนยใหหมอมหลวงมณรตน บนนาค นางสนองพระโอษฐผใหญ และคณอไร ลออารง ชางฉลองพระองค นาเครองแตงกายของสตรไทย และเจานายสตรไทยในสมยโบราณหลายสมยมาปรบปรงและออกแบบเปนเครองแตงกายแบบไทย สาหรบใชในงานพธ และโอกาสตาง ๆ มากมาย เคร องแตงกายเหลาน ไดรบการต งช อตามชอพระทน ง ในพระบรมมหาราชวง และพระตาหนกหลายองค ไดแก ไทยจกร ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน ไทยดสต ไทยจกรพรรด ไทยจตรลดา ไทยศวาลย และไทยเรอนตน ประกอบดวยซนและเสอแขนสนและยาวแบบตาง ๆ ทมความงดงาม ความประณต แตกตางกนไปตามโอกาสของงาน สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมพระราชเสาวนย ใหตดเยบชดไทยเหลานดวยผาไหมไทย เพอเปนการแนะนาเครองแตงกายแบบไทยและผาไหมไทยใหทวโลกรจกในทางเดยวกน ซงพระราชดารนกประสบผลสาเรจ เปนอยางด ผาไหมไทยไดมชอเสยงเปนทรจกแพรหลาย และชดไทยททรงพระราชดารขน ซงเดมเรยกกนวา “ชดไทยพระราชนยม” ตอมากเปนทนยมของสตรไทยทวไปจนในทสดกกลายเปนเครองแตงกายประจาชาตของสตรไทย ซงลกษณะการแตงกายชดไทยพระราชนยม ม ๘ ชด ประกอบดวย ๑) ไทยเรอนตน คอ ชดไทยแบบลาลอง ใชผาฝายหรอผาไหมมลายรวตามขวางหรอตามยาว หรอใชผาเกลยงมเชง ตวซนยาวจรดขอเทา ปายหนา เสอใชผาส ตามรวหรอเชง สจะตดกบซ น หรอเปนสเดยวกนกได เสอคนละทอนกบซน แขนสามสวน กวางพอสบาย ผาอก ดมหาเมด คอกลมตน ๆ ไมมขอบตง เหมาะสาหรบใชแตงไปในงานทไมเปนพธ และตองการความสบาย อาท ไปงานกฐนตน หรอเทยวเรอ เทยวนาตก ๒) ไทยจตรลดา คอ ชดไทยพธกลางวน ใชผาไหมเกลยงมเชงหรอเปนยกดอกทงตวกได ตดแบบเสอกบซน ซนยาว ปายหนาอยางแบบลาลอง เสอแขนยาว ผาอก คอกลม มขอบตงนอย ๆ ใชในงานทผชายแตงเตมยศ อาท รบประมขของประเทศทมาเยอน เปนทางการทสนามบน หญงไมตองประดบเครองราชอสรยาภรณ แตเนอผาควรงดงามใหมากสมโอกาส ๓) ไทยอมรนทร คอ ชดพธตอนคา ใชผายกไหมทมทองแกม หรอยกทองทงตว เสอกบซน แบบนอนโลมใหสาหรบ ผทไมประสงคคาดเขมขด ผมอายจะใชคอกลมกวาง ๆ ไมมขอบตงและแขน ๓ สวนกได เพราะความสวยงามอยทเนอผาและเครองประดบทจะใชใหเหมาะสมกบงานเลยงรบรอง ไปดละครตอนคา และเฉพาะในงานพระราชพธ สวนสนามในวนเฉลมพระชนมพรรษา หญงประดบเครองราชอสรยาภรณ

(ค)

๔) ไทยบรมพมาน คอ ชดไทยพธตอนคาทใชเขมขด ใชผายกไหมหรอยกทอง ม เชงหรอ ยกทงตวกได ตดแบบตดกน ซนมจบยกขางดานหนามชายพก ใชเขมขดไทยคาด ตวเสอแขนยาวคอกลม มขอบตงผาดานหลง หรอดานหนากได ผามจบยาวจรดขอเทา แบบนเหมาะสาหรบผมรปรางสงบาง สาหรบใชในงานเตมยศและครงยศ เชน งานอทยานสโมสร หรองานพระราชทานเลยงอาหารอยางเปนทางการในคนทมอากาศเยน ใชเครองประดบสวยงามตามสมควร ๕) ไทยจกร คอ ชดไทยสไบ ใชผายกมเชง หรอยกทงตว ซนมจบยกขางหนา มชายยก ใชเขมขดไทยคาด สวนทอนบนเปนสไบจะเยบใหตดกบซนเปนทอนเดยวกน หรอจะมผาสไบหมตางหากกได เปดบาขางหนง ชายสไบคลมไหล ทงชายดานหลงยาวตามทสมควร ความสวยงามอยทเนอผา การเยบ และรปรางของผสวม ใชเครองประดบไดงดงามสมโอกาสในเวลาคาคน ๖) ไทยดสต เปนเสอสาหรบงานพธตอนคา ใชผายกไหมหรอยกทอง อยางเดยวกบ ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน และไทยจกร ตวซนยาว มจบยกขางหนา และชายพก ใชเขมขด ผดกนตรงตวเสอ คอ เปนเสอไมมแขน คอดานหนาและดานหลงควานกวาง และตาเลกนอย ผาด านหลง ตวเสอปกเปนลวดลายดวยไขมก ลกปด และเลอม ฯลฯ ใชในงานพระราชพธทกาหนดใหแตงกายเตมยศ ๗) ไทยจกรพรรด เปนแบบไทยแทแบบหนง ตวซนใชผาไหม หรอยกทองเอาจบ ขางหนา มชายพก หอแพรจบแบบไทยสตดกบผานงเปนชนทหนงกอน แลวใชผาหมปกอยางสตรบรรดาศกดสมยโบราณ หมทบแพรจบอกชนหนงใชในโอกาสพเศษทกาหนด ใหแตงกายเตมยศแบบไทยจกร ๘) ไทยศวาลย เปนแบบไทยแท ซนเปนแบบไทยจกรพรรด ใชผายกไหมหรอยกทอง เสอตดแบบแขนยาวคอกลม ผาหลง เยบตดกบซน คลายแบบไทยบรมพมาน หมผาปกลายไทยอยางแบบไทยจกรพรรดทบโดยไมตองมแพรจบรองพนกอนใชในโอกาสพเศษทกาหนดใหแตงกายเตมยศ สวนการกาหนดแบบเสอชดไทยของผชาย ซงปจจบนเสอแบบพระราชทานเปนทนยมแพรหลายขน สมควรจะไดกาหนดใหเปนแบบเสอชดไทยของชายไทย อนจะเปนเอกลกษณอยางหนงของคนไทยตอไป โดยม ๓ รปแบบ ประกอบดวย ๑) ชดไทยแขนสน ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสธรรมดาทวไป หรอในการปฏบตงาน หรอในการปฏบตงาน หรอในโอกาสพธการกลางวน และอาจใชสเขมไดในโอกาสพธการเวลากลางคน ๒) ชดไทยแขนยาว ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสพธการเวลากลางวน และอาจใชสเขมในโอกาสพธการเวลากลางคนได ๓) ชดไทยแขนยาวคาดเอว ใชในโอกาสพธการทสาคญมาก ๆ กำรด ำเนนงำนของคณะอนกรรมำธกำร คณะอนกรรมาธการไดรวมรณรงคสงเสรมการใชผาไทย โดยไดดาเนนการรณรงคสงเสรมการใช ผาไทยใหแกสมาชกสภานตบญญตแหงชาตและบคลากรในวงงานรฐสภา ดงน ๑) คณะอนกรรมาธการไดเสนอโครงการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยตอคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต โดยคณะกรรมาธการได เหนชอบในเรองดงกลาว จงได เสนอโครงการตอคณะกรรมาธการวสามญ กจการสภานตบญญตแหงชาตเพอพจารณา และมมตขอความรวมมอสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยทกวนพฤหสบดทมการประชมสภานตบญญตแหงชาต โดยเรมตงแตเดอนเมษายน ๒๕๕๘ ๒) คณะอนกรรมาธการไดนาเสนอในทประชมใหคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรม และการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต รวมรณรงคแตงกายดวยชดผาไทย โดยคณะกรรมาธการไดเหนชอบ

(ง)

ในเรองดงกลาวจงเชญชวนใหกรรมาธการแตงกายดวยชดผาไทยทกวนศกรทมการประชมคณะกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ ๓) คณะอนกรรมาธการไดมมตใหอนกรรมาธการ และทปรกษาคณะอนกรรมาธการแตงกาย ดวยผาไทยทกวนจนทรทมการประชมคณะอนกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ อนง เพอเปนการเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยชดผาไทยใหเปนเอกลกษณของความเปนไทย คณะอนกรรมาธการจะดาเนนการสงเสรมการใชผาไทยและแตงกายดวยชดผาไทยใหมความชดเจน และเหนควรรวมกนดาเนนการใหมระเบยบหรอแนวปฏบต เพอกาหนดใหเปนชดประจาชาตตอไป ควำมเหนและขอเสนอแนะ ๑) การสวมใสชดไทยสามารถเลอกสวมใสชดไทยพระราชนยมทงหมด ๘ ชด ไดแก ไทยจกร ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน ไทยดสต ไทยจกรพรรด ไทยจตรลดา ไทยศวาลย และไทยเรอนตน ในการกาหนดรปแบบการแตงกายดวยชดไทยของสภาพสตรนนมความหลากหลายในการสวมใส ตลอดจนลกษณะของบคคลมความแตกตางกน ดงนน หากมการกาหนดรปแบบการแตงกายดวยชดไทยใหมความชดเจน จะสามารถทาใหเกดความเขาใจโดยทวกน และเกดความพรอมเพยงในการสวมใส สวนชดไทยของสภาพบรษ เปนแบบเสอพระราชทานทนยมแพรหลาย มจานวน ๓ ชด ไดแก ชดไทยแขนสน ชดไทยแขนยาว และชดไทยแขนยาวมผาคาดเอว ๒) การเดนทางไปราชการของผบรหารประเทศ นกการทต หรอนกกฬาทเดนทางไปแขงขน ในตางประเทศ ควรจะตองขอความรวมมอและประสานใหคาแนะนาในการสวมใสชดไทยในโอกาสตาง ๆ ซงตวอยางทเหนไดชดเจน อาท การแขงขนกฬาซเกมส หรอเอเชยนเกมสในหลายประเทศมการสวมใส ชดไทยประจาชาต ๓) สาเหตทผาไทยไมคอยเปนทนยมกวางขวางอาจสรปดงน ๓.๑) ผาไหม ดแลรกษายาก ยบงาย ใสแลวรอน ไมสบายตว และราคาแพง ๓.๒) ซกดวยเครองไมได เพราะจะหด และสตก ๓.๓) การออกแบบไมทนสมย หรอแบบไมเหมาะสมกบชวตประจาวน และไมเปนทนยมของวยรน ๓.๔) ผาฝายมกจะเกาเรว ๓.๕) ผทสวมใสผาไทยมกเปนผอาวโสและขาราชการ ดงนน การแกไขปญหามแนวทางดงน (๑) การออกแบบชดไทยตองใหเหมาะสมกบการใชงานและรสนยมสาหรบคนในปจจบน (๒) การเลอกใชวตถดบและการออกแบบตดเยบใหใชวตถดบทราคาไมแพงและสามารถดแลรกษาไดงาย (๓) การสงเสรมใหมกลมคนทเปนผนาแนวรวมทางวฒนธรรม เพอกระตนกระแสสงคม ใหเกดการสรางคานยมชดไทยอกครง มการสรางกระแสแตงกายชดไทยบนสงคมออนไลน และโครงการ ทสามารถดาเนนการทประสบความสาเรจทชดเจนทสดจะเปนการสงเสรมใหบคลากรในสถาบนการศกษา แตงกายชดไทยทกวนศกรของสปดาห ๔) การรณรงคสงเสรมการแตงการผาไทยเปนเรองทมความสาคญ และสามารถรณรงค ในสถาบนการศกษาใหเปนลกษณะการแตงกายปกตประจาวน โดยกลมเปาหมายทมจานวนมากทสดกคอนกเรยน และนกศกษา จงเหนวากระทรวงวฒนธรรมควรประสานความรวมมอกบกระทรวงศกษาธการ ใหมการรณรงคแตงกายผาไทย โดยเฉพาะในสถาบนการศกษาของสานกงานคณะกรรมการการศกษา

(จ)

ขนพนฐาน เพอสงเสรมใหนกเรยนไดมความสานกรกผาไทย และรกความเปนไทยภมใจในทองถนของตน โดยใชผาไทยในทองถ น เ พอ ไมใหเปนภาระคาใชจายของผปกครอง ตลอดจนอาจจะพจารณากาหนดใหเปนเครองแตงกายของนกเรยนใหเปนลกษณะของการใชผาไทยทเหมาะสมกบวถชวตและทองถนตอไป ๕) การพจารณาวธการนาเสนอใหชดไทยเปนชดประจาชาต เพอเปนการเผยแพรวฒนธรรม การแตงกายดวยชดผาไทยใหเปนเอกลกษณของความเปนไทย หากจะสงเสรมใหทกคนไดหนกลบมาอนรกษ การแตงกายดวยชดไทย โดยรณรงคใหประชาชนและบคลากรของทกหนวยงานแตงกายดวยผาไทย ทสามารถสวมใสในชวตประจาวนได สวนการกาหนดใหมชดไทยเปนชดประจาชาตตองจดทารปแบบใหสอดคลองกบสภาพการใชชวตของประชาชนชาวไทยทหลากหลายในแตละภาคแตละอาชพ ๖) การรณรงคแตงกายผาไทยใหบง เกดผลอยางเปนรปธรรม กระทรวงวฒนธรรม ควรเปนเจาภาพดาเนนการอยางตอเนองในเรองน โดยประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ ทงภาครฐและเอกชน และกาหนดขนตอนดาเนนการดงน ๖.๑) กาหนดรปแบบการแตงกายผาไทยของชายหญงตามวาระโอกาสตาง ๆ ใหชดเจน ๖.๒) ประชาสมพนธและเดนสายรบฟงขอคดเหนของประชาชนทกภาคตางอาชพและตางวย ๖.๓) นาความเหนจากประชาชนเปนแนวทางการปรบปรงรปแบบการแตงกายผาไทย ซงจะมรปแบบทางเลอกการแตงกายผาไทยตามเจตนารมณของการฟนฟและพฒนาวฒนธรรมผาไทยได ๖.๔) เชญชวนผนาชมชน สอมวลชน และดาราศลปนทงหลาย หนวยงานทงภาครฐ และเอกชน และระดบชาตแตงกายผาไทยพรอมจดกจกรรมสงเสรมการแตงกายผาไทยอยางตอเนอง และถายทอดกจกรรมผานทางสารสนเทศสอสงคมเพอใหสาธารณชนมความเขาใจ และซมซบวฒนธรรมไทย เกดกระแสการแตงกายผาไทยอยางกวางขวาง ทงยงกอใหเกดการผลตการตลาดผาไทยเพมขน เปนการเสรมสรางความเขมแขงของระบบเศรษฐกจภายในประเทศตามนโยบายของรฐบาลอกทางหนงดวย

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑ -

บทท ๑ การจดตงและองคประกอบคณะกรรมาธการ

๑. การจดตงคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว

คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว เปนคณะกรรมาธการสามญคณะหนง ซงตงขนในคราวประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท ๑๔/๒๕๕๗ วนพฤหสบดท ๙ ตลาคม ๒๕๕๗ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๑๓ วรรคสอง ประกอบกบขอบงคบการประชมสภานตบญญตแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๗ ขอ ๘๔ (๑๖) มอ านาจหนาทพจารณารางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญหรอรางพระราชบญญต กระท ากจการ พจารณาสอบสวน หรอศกษาเรองใด ๆ ทเกยวกบการอปถมภ และคมครองศาสนา การอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถ น ภมปญญาชาวบาน รวมทงการสงเสรมศลธรรม คณธรรม จรยธรรม วฒนธรรม อตลกษณไทย และการทองเทยว ซงคณะกรรมาธการคณะนประกอบดวย (เมษายน ๒๕๕๘) ๑) พลต ารวจเอก พชต ควรเดชะคปต ประธานคณะกรรมาธการ ๒) นายสมพร เทพสทธา รองประธานคณะกรรมาธการ คนทหนง ๓) นายศรศกด วองสงสาร รองประธานคณะกรรมาธการ คนทสอง ๔) พลต ารวจโท บญเรอง ผลพานชย รองประธานคณะกรรมาธการ คนทสาม ๕) พลเรอเอก ก าธร พมหรญ ประธานทปรกษาคณะกรรมาธการ ๖) พลเอก ไพโรจน พานชสมย กรรมาธการและทปรกษาคณะกรรมาธการ ๗) พลเอก กตตพงษ เกษโกวท กรรมาธการและทปรกษาคณะกรรมาธการ ๘) นายนรนต เศรษฐบตร กรรมาธการและทปรกษาคณะกรรมาธการ ๙) นายวระศกด ฟตระกล กรรมาธการและทปรกษาคณะกรรมาธการ ๑๐) นายศกดทพย ไกรฤกษ กรรมาธการและทปรกษาคณะกรรมาธการ ๑๑) นางสวมล ภมสงหราช เลขานการคณะกรรมาธการ ๑๒) พลอากาศเอก ธงชย แฉลมเขตร โฆษกคณะกรรมาธการ ๑๓) นางสาวจนตนนท ชญาตร ศภมตร โฆษกคณะกรรมาธการ ๑๔) พลตร กเกยรต ศรนาคา กรรมาธการ ๑๕) พลเอก คณต สาพทกษ กรรมาธการ ๑๖) พลต ารวจเอก จกรทพย ชยจนดา กรรมาธการ ๑๗) พลต ารวจเอก ชชวาลย สขสมจตร กรรมาธการ ๑๘) พลอากาศเอก ถาวร มณพฤกษ กรรมาธการ ๑๙) พลเอก นวต ศรเพญ กรรมาธการ ๒๐) พลเรอเอก พลวฒน สโรดม กรรมาธการ ๒๑) พลต ารวจเอก พชรวาท วงษสวรรณ กรรมาธการ ๒๒) พลเอก พสทธ สทธสาร กรรมาธการ ๒๓. พลเอก ภาณวชร นาควงษม กรรมาธการ ๒๔) พลเอก วชญ เทพหสดน ณ อยธยา กรรมาธการ ๒๕) พลเอก สนทร ข าคมกล กรรมาธการ ๒๖) พลเรอเอก สรศกด หรนเรงรมย กรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒ -

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๓ -

คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรม และการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต

พลต ารวจเอก พชต ควรเดชะคปต

ประธานคณะกรรมาธการ

นายสมพร เทพสทธา

รองประธานคณะกรรมาธการ คนทหนง

นายศรศกด วองสงสาร

รองประธานคณะกรรมาธการ คนทสอง

พลต ารวจโท บญเรอง ผลพานชย รองประธานคณะกรรมาธการ คนทสาม

พลเรอเอก ก าธร พมหรญ

ประธานทปรกษาคณะกรรมาธการ

พลเอก ไพโรจน พานชสมย

กรรมาธการ และทปรกษาคณะกรรมาธการ

พลเอก กตตพงษ เกษโกวท

กรรมาธการ และทปรกษาคณะกรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๔ -

นายนรนต เศรษฐบตร

กรรมาธการ และทปรกษาคณะกรรมาธการ

นายวระศกด ฟตระกล

กรรมาธการ และทปรกษาคณะกรรมาธการ

นายศกดทพย ไกรฤกษ

กรรมาธการ และทปรกษาคณะกรรมาธการ

นางสวมล ภมสงหราช

เลขานการคณะกรรมาธการ

พลอากาศเอก ธงชย แฉลมเขตร

โฆษกคณะกรรมาธการ

นางสาวจนตนนท ชญาตร ศภมตร โฆษกคณะกรรมาธการ

พลตร กเกยรต ศรนาคา

กรรมาธการ

พลเอก คณต สาพทกษ

กรรมาธการ

พลต ารวจเอก จกรทพย ชยจนดา

กรรมาธการ

พลต ารวจเอก ชชวาลย สขสมจตร

กรรมาธการ

พลอากาศเอก ถาวร มณพฤกษ

กรรมาธการ

พลเอก นวต ศรเพญ

กรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๕ -

พลเรอเอก พลวฒน สโรดม

กรรมาธการ

พลต ารวจเอก พชรวาท วงษสวรรณ

กรรมาธการ

พลเอก พสทธ สทธสาร

กรรมาธการ

พลเอก ภาณวชร นาควงษม

กรรมาธการ

พลเอก วชญ เทพหสดน ณ อยธยา

กรรมาธการ

พลเอก สนทร ข าคมกล

กรรมาธการ

พลเรอเอก สรศกด หรนเรงรมย

กรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๖ -

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๗ -

๒. การแตงตงบคคลต าแหนงตาง ๆ ในคณะกรรมาธการ ๒.๑ การแตงตงทปรกษากตตมศกดประจ าคณะกรรมาธการ ๑) นางธนยรศม อจฉรยะฉาย ๒) นายด ารง พฒตาล ๓) ศาสตราจารยเกยรตคณตรงใจ บรณสมภพ ๔) หมอมราชวงศวฒเลศ เทวกล ๕) นายสรยา ปนจอร ๖) นายอนศาสน สวรรณมงคล ๗) พลเอก ธารไชยยนต ศรสวรรณ ๘) พลอากาศเอก อาคม กาญจนหรญ ๙) พลต ารวจโท ธเนตร พณเมองงาม ๑๐) พลต ารวจตร อภรต นยมการ ๑๑) พลโท ณฐ พรจลศกด ๑๒) พนต ารวจเอก ภวเดช ราญสระนอย ๑๓) นายณฐพชร อนทภต ๑๔) นายวชระ ตนตรานนท ๑๕) นายไพรช พรสมบรณศร ๑๖) นางนสา โรจนรงรงส ๑๗) นางธชกร เหมะจนทร ๑๘) นายอนนต เดชอนนตชาต ๑๙) รองศาสตราจารยวชดา รตนเพยร ๒๐) ผชวยศาสตราจารยสดสนต สทธพศาล ๒๑) นางชตมา ปงเมอง ๒๒) หมอมหลวงหทยชนก กฤดากร ๒๓) นายประยงค เตมชวาลา ๒๔) นางเรวด สกลพาณชย ๒๕) นายวชย ปยวรรณวงศ ๒๖) นายกลศกด โชตยะปตตะ ๒๗) นายพรชย จงภกด ๒๘) นางสาวฐาปนย เกยรตไพบลย ๒๙) นายณฐพล ทองค า ๓๐) นายอธ อนนตศลป ๓๑) นายปฐมพงษ โพธประสทธนนท ๓๒) นายอาทตย ทรพยบญเสร ๓๓) ผชวยศาสตราจารย วาทรอยตร สทธพร บญสง

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๘ -

๒.๒ การแตงตงทปรกษา นกวชาการ และเลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑) นายพนม ปยเจรญ ทปรกษาประจ าคณะกรรมาธการ ๒) นายเรงศกด สทกวาทน นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๓) นายนพพร เทพสทธา นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๔) พนเอก วระพล ตยะโคตร นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๕) นาวาอากาศเอก ฐานตถ จนทรอ าไพ นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๖) พนเอก เพมเกยรต อมพทกษ นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๗) พนต ารวจโท สขสวสด คสทธผล นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๘) พนต ารวจโท ศภโชค หยงสตาร นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๙) พนต ารวจตร กตตณต ปรชาวฒวงศ นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๐) เรออากาศเอกหญง แสงจนทร พมพสกล นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๑) รอยเอก สนวน นวมนม นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๒) นายนต มขยวงศา นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๓) นายวระยศ เทพหสดน ณ อยธยา นกวชาการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๔) พนต ารวจโท นครฐ ปรปณนานนท เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๕) พนตร ณฐกร วชรประทป เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๖) พนต ารวจโท อนนต ชยชาญ เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๗) รอยต ารวจเอก สรตน สตยาพนธ เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๘) นาวาโท สวาสด เพชรด เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๑๙) นาวาโท สมพล มหาสงห เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๐) นาวาตร มนส ฤกษงาม เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๑) นางสาวนวลนภา เรอนใหม เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๒) นายเอกศกด อนใจ เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๓) นางสาวอวสดา ปกมนตร เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๔) นางวชน วฒพงศ ทองสมจตร เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๕) นายคณนวฒน สาพทกษ เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๗) นายคณต พรหมหต เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ ๒๘) นางสาวชนกานต อยสถาพร เลขานการประจ าคณะกรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๙ -

๓. การแตงตงคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต ไดมค าสงท ๓/๒๕๕๗ ลงวนท ๒๒ ตลาคม ๒๕๕๗ แตงตงคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรมโดยมอ านาจหนาทพจารณาศกษาการด าเนนงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณวฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย รวมทงด าเนนการดานอน ๆ ตามทคณะกรรมาธการมอบหมาย องคประกอบ อนกรรมาธการ ๑). นายศรศกด วองสงสาร ประธานคณะอนกรรมาธการ ๒) พลเอก วชญ เทพหสดน ณ อยธยา รองประธานคณะอนกรรมาธการ ๓) พลเอก ทนงศกด จนดาลทธ อนกรรมาธการ ๔) พลโทสมบรณ ศรมณฑา อนกรรมาธการ ๕) รองศาสตราจารยก าโชค เผอกสวรรณ อนกรรมาธการ ๖) นางจตราภา สนทรพพธ อนกรรมาธการ ๗) นายประทป สนทรารชน อนกรรมาธการ ๘) นายกตรตน คาสวรรณ อนกรรมาธการ ๙) นางสาวนฎาประไพ สจรตกล อนกรรมาธการ ๑๐) นายประสาน หวงรตนปราณ อนกรรมาธการและเลขานการ ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑) พลเอก กตตพงษ เกษโกวท ประธานทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๒) พลเรอเอก สรศกด หรนเรงรมย รองประธานทปรกษาคณะอนกรรมาธการ คนทหนง ๓) พลเอก คณต สาพทกษ รองประธานทปรกษาคณะอนกรรมาธการ คนทสอง ๔) พลเอก ภาณวชร นาควงษม ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๕) พลเอก พสทธ สทธสาร ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๖) พลตร กเกยรต ศรนาคา ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๗) นางสาวจนตนนท ชญาตร ศภมตร ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๘) พลเอก นวต ศรเพญ ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๙) นางยพรนทร วรบตร ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑๐) พนต ารวจเอก ยงยทธ ภกดมงคล ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑๑) นายประเทอง เครอหงส ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑๒) นางปรศนา พงษทดศรกล ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑๓) นางเรวด สกลพาณชย ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ ๑๔) นาวาอากาศเอก คมภร คมภรญาณนนท ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๐ -

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๑ -

รายนามคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม

นายศรศกด วองสงสาร

ประธานคณะอนกรรมาธการ

พลเอก วชญ เทพหสดน ณ อยธยา รองประธานคณะอนกรรมาธการ

พลเอก ทนงศกด จนดาลทธ

อนกรรมาธการ

พลโท สมบรณ ศรมณฑา

อนกรรมาธการ

รองศาสตราจารยก าโชค เผอกสวรรณ

อนกรรมาธการ

นางจตราภา สนทรพพธ

อนกรรมาธการ

นายประทป สนทรารชน

อนกรรมาธการ

นายกตรตน คาสวรรณ

อนกรรมาธการ

นางสาวนฎาประไพ สจรตกล

อนกรรมาธการ

นายประสาน หวงรตนปราณ อนกรรมาธการและเลขานการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๒ -

รายนามทปรกษาคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม

พลเอก กตตพงษ เกษโกวท

ประธานทปรกษา คณะอนกรรมาธการ

พลเรอเอก สรศกด หรนเรงรมย รองประธานทปรกษา

คณะอนกรรมาธการ คนทหนง

พลเอก คณต สาพทกษ รองประธานทปรกษา

คณะอนกรรมาธการ คนทสอง

พลเอก ภาณวชร นาควงษม ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

พลเอก พสทธ สทธสาร

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

พลตร กเกยรต ศรนาคา

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๓ -

รายนามทปรกษาคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม

นางสาวจนตนนท ชญาตร ศภมตร ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

พลเอก นวต ศรเพญ

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

นางยพรนทร วรบตร

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

พนต ารวจเอกยงยทธ ภกดมงคล

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

นายประเทอง เครอหงส

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

นางปรศนา พงษทดศรกล

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

นางเรวด สกลพาณชย

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

นาวาอากาศเอกคมภร คมภรญาณนนท

ทปรกษาคณะอนกรรมาธการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๔ -

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๕ -

บทท ๒ การรณรงคแตงกายผาไทย และสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

๑. ความเปนมา คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว เปนคณะกรรมาธการสามญ คณะหนง ซงตงขนในคราวประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท ๑๔/๒๕๕๗ วนพฤหสบดท ๙ ตลาคม ๒๕๕๗ ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๑๓ วรรคสอง ประกอบกบขอบงคบการประชมสภานตบญญตแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๗ ขอ ๘๔ (๑๖) มอ านาจหนาทพจารณา รางพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญหรอรางพระราชบญญต กระท ากจการ พจารณาสอบสวน หรอศกษาเรองใด ๆ ทเกยวกบการอปถมภ และคมครองศาสนา การอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน รวมทงการสงเสรมศลธรรม คณธรรม จรยธรรม วฒนธรรม อตลกษณไทย และการทองเทยว คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต อาศยอ านาจตามความในขอบงคบการประชมสภานตบญญตแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๗ ขอ ๙๑ วรรคสและวรรคหา แตงตงคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม มอ านาจหนาทในการพจารณาศกษาการด าเนนงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย รวมทงด าเนนการดานอน ๆ ตามทคณะกรรมาธการมอบหมาย คณะอนกรรมาธการเหนวา ในสภาวะสงคมไทยในปจจบน เดก เยาวชน และประชาชนสวนใหญ มพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมวฒนธรรมไทยเพมมากขน พฤตกรรมดงกลาวนบวนจะท าใหวฒนธรรมไทย อนดงามเสอมลง เหนไดจากคานยมการแตงกายของวยรนไทยทชอบลอกเลยนแบบการแตงกาย ของศลปน นกรอง นกแสดงของตางประเทศ ซงจะนยมการแตงกายแบบเปดเผยรางกายเปนการ ไมเหมาะสมอยางยง รวมทงในป ๒๕๕๘ รฐบาลไดจดการสงเสรมปทองเทยววถไทย ๒๕๕๘ เพอสงเสรมการทองเทยวไทย และน าเสนอภาพลกษณประเทศไทยผานวถไทย เพอสรางการรบรความเปนเอกลกษณของพนทในดานเอกลกษณวฒนธรรม ประเพณ วถชวตและภมปญญาทองถนจากทกภมภาคของประเทศ และปลกฝงความภาคภมใจในความเปนชาตสนกทองเทยวตางประเทศ จงไดมการพจารณาเกยวกบ การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ๒. วตถประสงค

๒.๑ เพอรวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย ๒.๒ เพอรวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป ๒.๓ เพอสงเสรมใหตระหนกในคณคาและรกวฒนธรรมไทย

๓. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ๓.๑ รวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย ๓.๒ รวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป ๓.๓ ชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๖ -

๔. วธการด าเนนการ ๔.๑ การประชมพจารณารณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต ๑) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๖/๒๕๕๘ วนจนทรท ๙ กมภาพนธ ๒๕๕๘ พจารณาแนวทางในการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตแตงกาย ดวยชดไทยหรอผาไทย โดยคณะอนกรรมาธการไดพจารณารปแบบการแตงกายดวยชดไทยหรอผาไทยของสมาชกสภานตบญญตแหงชาต ในเบองตนมประเดนการพจารณาดงน (๑) การแตงกายของสภาพสตร ไมตองมการก าหนดรปแบบใหเปนการเฉพาะ เพอใหสามารถเลอกสวมใสไดตามความเหมาะสม แตก าหนดใหใชวสดส าหรบการตดเยบเปนผาไทย อาท ผาไหม ผาฝาย หรอผาทมการผลตในประเทศไทย โดยมเอกลกษณเฉพาะในแตละทองถน (๒) การแตงกายของสภาพบรษ ไดมการอภปรายแบงออกเปน ๒ ประเดน คอ

ฝายทหนงเหนวาเสอของสภาพบรษควรเปนเสอพระราชทานของบรษแบบคอตง ทงแขนสนและแขนยาว

ฝายทสองเหนวาเสอของสภาพบรษสามารถเลอกใชไดทงรปแบบของเสอพระราชทานของบรษแบบคอตง และรปแบบอนทมลกษณะเปนเสอคอปกเชต ทงแขนสนและแขนยาว ๒) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๗/๒๕๕๘ วนจนทรท ๑๖ กมภาพนธ ๒๕๕๘ พจารณาแนวทางในการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตแตงกายดวยชดไทย หรอผาไทย โดยคณะอนกรรมาธการไดรวมกนพจารณาก าหนดรปแบบของการแตงกายดวยผาไทย ซงไดมขอยตส าหรบการจดท าโครงการรณรงคแตงกายผาไทยหรอชดไทยเสนอตอคณะกรรมาธการวสามญกจการสภานตบญญตแหงชาตพจารณาเหนชอบตอไป โดยมรายละเอยดดงน (๑) หลกการและเหตผล ผาไทย เปนมรดกอนทรงคณคาทางภมปญญาของคนไทย ซงไดมการสรางสรรค สงสม สบทอดและพฒนาสบตอกนมาจนถงปจจบน โดยผาไทย หมายถง ผาทกชนดทประดษฐคดคนขนโดยฝมอ คนไทย อาท ผาลายขด ผายก ผาจก น าไหล มดหม ผาพนเมอง เปนวตถดบทส าคญในการแปรรป เปนผลตภณฑไดมากมาย เชน เสอผา หมอน ผาหม กระเปา เปนตน สรางชอเสยงขจรขจายไปทวโลก สงผลใหชาวตางประเทศทเขามาทองเทยวในเมองไทยหลงไหล และสรางรายไดใหกบประเทศชาตเปนเงนมากกวาพนลานบาทตอป โดยสวนใหญผาไทยแบบดงเดมทไดรบความนยมจากชาวตางชาตและบคคลทวไปเปนผลตภณฑททอมาจากเครองกมอและกกระตกมโครงสรางของเสนดายท าจากเสนใยธรรมชาตจ าพวกไหม (Slik) และฝาย (Cotton) มเพยงสวนนอยทท าจากลนน สภาพสงคมไทยในปจจบน เดก เยาวชน และประชาชนสวนใหญมพฤตกรรมเบยงเบนทางสงคมวฒนธรรมไทยเพมมากขน พฤตกรรมดงกลาวนบวนจะท าให วฒนธรรมไทยอนดงามเสอมลง เหนไดจากคานยมการแตงกายของวยรนไทยทชอบลอกเลยนแบบการแตงกายของศลปน นกรอง นกแสดงของตางประเทศ ซงจะนยมการแตงกายแบบเปดเผยรางกายเปนการไมเหมาะสมอยางยง

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๗ -

ในพทธศกราช ๒๕๕๘ รฐบาลไดจดการสง เสรมปทองเท ยววถไทย ๒๕๕๘ เพอสงเสรมการทองเทยวไทย และน าเสนอภาพลกษณประเทศไทยผานวถไทย เพอสรางการรบรความเปนเอกลกษณของ พนท ในด าน เอกลกษณวฒนธรรม ประ เพณ ว ถ ช ว ตและภมปญญาทองถ น จากทกภมภาคของประเทศ และปลกฝงความภาคภมใจในความเปนชาตสนกทองเทยวตางประเทศ คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต และคณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม ในฐานะทรบผดชอบงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย จงไดเหนสมควรมการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตแตงกายดวยผาไทย เพอ รวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย รวมทงรวมสงเสรมปทองเทยว วถไทย ๒๕๕๘ และสามารถเปนตนแบบใหแกเดก เยาวชน และประชาชน ไดตระหนกถงความส าคญ ในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย พรอมทงสบสานการสวมใส ใชผาไทยอยางสม าเสมอในชวตประจ าวน ทงการใชในรปแบบของเสอผาหรอของใชอน ๆ หลากหลายรปแบบ อาท การแตงกายดวยผาไทยในชดพระราชทานส าหรบสภาพบรษ และชดไทยพระราชนยมส าหรบสภาพสตร รวมถงการใชชดแนวประยกตทมการสงเสรมคานยมคนรนใหมใหหนมาใชผาไทย อยางจรงจง โดยน าผาไทยมาตดเยบใหเขากบเสอผายคใหมในทกรปแบบ หรอจะน ามาผสมผสาน (MIX & MATCH) ตกแตงดวยความคดสรางสรรคใหม ๆ ท าใหเสอผาดมเอกลกษณ และดดแปลง ใหดทนสมยเขาไดกบทกแฟชน ผนวกกบการใชเครองประดบอน ๆ ประกอบดวย เพอใหคนนยมใชผาไทย และแสดงใหเหนวาผาไทยสามารถออกแบบไดตามรปรางทตนเองตองการ และใชไดทกโอกาสอกดวย (๒) วตถประสงค ๒.๑) เพอรวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย ๒.๒) เพอรวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป ๒.๓) เพอสงเสรมใหตระหนกในคณคาและรกวฒนธรรมไทย (๓) กลมเปาหมาย ๓.๑) สมาชกสภานตบญญตแหงชาต ๓.๒) คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต คณะอนกรรมาธการดานการศาสนา คณะอนกรรมาธการดานศลปะและวฒนธรรม และคณะอนกรรมาธการดานการทองเทยว (๔) รปแบบการแตงกายดวยผาไทย วสดส าหรบการตดเยบเปนผาไทย อาท ผาไหม ผาฝาย หรอ ผาท มการผลต ในประเทศไทยโดยมเอกลกษณเฉพาะในแตละทองถน (๔.๑) การแตงกายของสภาพสตร

ชดไทยจตรลดา ส าหรบเปนทางการ ชดไทยเรอนตน ชดอน ๆ โดยไมก าหนดรปแบบเปนการเฉพาะ เพอใหสามารถเลอก

สวมใสไดตามความสะดวกและความเหมาะสมของแตละบคคลในโอกาสตาง ๆ จะสนหรอยาวกได ซงก าหนดใหใชวสดส าหรบการตดเยบเปนผาไทย ไดแก ผาไหม ผาฝาย

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๘ -

(๔.๒) การแตงกายของสภาพบรษ เสอพระราชทานแขนยาว ส าหรบเปนทางการ เสอพระราชทานแขนสน เสอผาไหมหรอผาฝายแบบปกเชตแขนสนหรอแขนยาว

(๕) ระยะเวลาด าเนนการ สมยประชมสภานตบญญตแหงชาต (๖) ประโยชนทคาดวาจะไดรบ (๖.๑) รวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย (๖.๒) รวมอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทยใหคงอยสบไป (๖.๓) ไดตระหนกในคณคาและรกวฒนธรรมไทย (๗) หนวยงานทรบผดชอบ คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต เปนผเสนอตอคณะกรรมาธการวสามญกจการสภานตบญญตแหงชาตพจารณาเหนชอบ และด าเนนการขอความรวมมอใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตแตงกายดวยผาไทยตอไป ๓) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๘/๒๕๕๘ วนจนทรท ๒๓ กมภาพนธ ๒๕๕๘ การรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตแตงกายดวยชดไทยหรอผาไทย โดยคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเท ยว มมตเหนชอบใหเสนอโครงการรณรงคแตงกายผาไทยหรอชดไทย ตอคณะกรรมาธการวสามญกจการสภานตบญญตแหงชาต เพอพจารณาตอไป ทงน คณะกรรมาธการไดมขอสงเกตของการแตงกายดวยช ดไทยหรอผาไทยโดยมความเหนวาเพอรวมอนรกษ ฟนฟ สนบสนน สงเสรม และสบสานวฒนธรรมดานการแตงกาย ซงเปนเอกลกษณประจ าชาตไทย รวมทงรวมสงเสรมปการทองเทยววถไทย ๒๕๕๘ สามารถเปนตนแบบใหแกเดก เยาวชน และประชาชน ไดตระหนกถงความส าคญในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย และเพอสงเสรมคานยมคนรนใหมใหหนมาใชผาไทยอยางจรงจง จงเสนอใหคณะอนกรรมาธการไดพจารณาแนวทางในการผลกดนใหมการแตงการดวยชดผาไทยเปนวาระแหงชาตตอไป ๔) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๑๖/๒๕๕๘ วนจนทรท ๒๕ พฤษภาคม ๒๕๕๘ การพจารณาแนวทางในการผลกดนการแตงกายดวยชดไทยเปนชดประจ าชาต โดยสบเนองจากทไดมการน าเสนอโครงการใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยชดผาไทยในการ เขารวมประชมสภานตบญญตแหงชาต และไดรบความรวมมอเปนอยางดท าใหโครงการดงกลาวประสบความส าเรจ จงไดมแนวความคดในการขยายผลการด าเนนงานใหกวางขวางมากขน โดยเหนสมควรใหมการการผลกดนใหการแตงกายดวยชดไทยเปนชดประจ าชาต ในการน คณะอนกรรมาธการจะไดด าเนนการ เปนตนแบบในเรองดงกลาว จงเหนสมควรใหอนกรรมาธการและทปรกษาคณะอนกรรมาธการแตงกาย ดวยผาไทยในการประชมคณะอนกรรมาธการดวย

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๑๙ -

๕) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๑๗/๒๕๕๘ วนจนทรท ๑๕ มถนายน ๒๕๕๘ การพจารณาแนวทางในการผลกดนการแตงกายดวยชดไทยเปนชดประจ าชาต โดยคณะอนกรรมาธการเหนวาเพอใหประเทศไทยไดมชดทเปนเอกลกษณซงแสดงถงความเปนไทย และเพอรวมอนรกษ ฟนฟสบสานวฒนธรรมการใชผาไทยใหคงอยสบไป โดยรปแบบในการตดเยบนน ควรค านงถง ความเหมาะสมของการสวมใสในโอกาสตาง ๆ ขนอยกบความสะดวกและความเหมาะสมของแตละบคคล ในการน คณะอนกรรมาธการจะไดด าเนนการเปนตนแบบในเรองดงกลาว จงเหนสมควรใหอนกรรมาธการและทปรกษาคณะอนกรรมาธการแตงกายดวยผาไทยในการประชมคณะอนกรรมาธการดวย โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ เปนตนไป ๖) การประชมครงท ๑๘/๒๕๕๘ วนจนทรท ๒๒ มถนายน ๒๕๕๘ การพจารณาแนวทางสงเสรมการแตงกายชดไทยเปนชดประจ าชาต โ ด ยคณะอนกรรมาธก า ร ได ท าการศกษาขอมลในสวนทเกยวของจากเอกสารการด าเนนงานของหนวยงานตาง ๆ ทผานมา ทราบวาในรฐบาลชดกอนไดมการสงเสรมการแตงกายดวยผาไทยมาโดยตลอด และมหนงสอ ของหนวยงานทเกยวของกบการรณรงคแตงกายดวยผาไทย อาท กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงวฒนธรรม ซงกระทรวงมหาดไทยไดมหนงสอขอความรวมมอใหแตงกายดวยผาไทยอยางนอยสปดาหละหนงวน จ านวนหลายฉบบ ตงแตเดอนมถนายน ๒๕๕๔ แจงไปยงหวหนาสวนราชการตาง ๆ ภายในกระทรวงทงหมด รวมถงสวนราชการภมภาคและทองถนดวย และคณะรฐมนตรกไดมหนงสอแจงสวนราชการทกหนวยงาน ใหมการสงเสรมแตงกายดวยผาไทยหรอชดไทยอยางนอยสปดาหละหนงวน รวมทงกระทรวงวฒนธรรม โดยนายนพฏฐ อนทรสมบต รฐมนตรวาการกระทรวงวฒนธรรมในขณะนน ตงแตป ๒๕๕๔ ไดมการเชญชวนใหทกกระทรวงแตงกายดวยชดผาไหมหรอผาไทย และมตวอยางการแตงกายเปนตนแบบของผหญง และผชาย อาท ผชายแตงกายดวยเสอพระราชทาน ม ๓ แบบ คอ แบบแขนสนใชใสท างานปกต แบบแขนยาวแตไมคาดผาใชในโอกาสเปนทางการแตไมเตมยศ และแบบแขนยาวคาดผาใชในโอกาสเตมยศ สวนชดไทยของผหญงมแบบหลากหลายมาก โดยสมเดจพระนางเจาสร กต พระบรมราชนนาถ ทรงพระราชทาน มจ านวน ๘ แบบ ทใชส าหรบพธตาง ๆ ประกอบดวย ชดไทยเรอนตน ชดไทยจตรลดา ชดไทยอมรนทร ชดไทยบรมพมาน ชดไทยจกร ชดไทยดสต ชดไทยจกรพรรด และชดไทยศลาลย จากการตดตามขอมลพบวา กระทรวงวฒนธรรมไดมการด าเนนการในเรองดงกลาว มานานถง ๒๐ – ๓๐ ปทผานมา และในปจจบนไดมการเสนอการแตงกายผาไทย ในคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ซงนายกรฐมนตรมอบหมายใหพลเอก ธนะศกด ปฏมาประกร รองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ เปนประธานในการประชม โดยไดมอบหมายใหกระทรวงวฒนธรรมก าหนดความหมายของค าวา “แตงกายดวยผาไทย” เพอใหเกดความชดเจนและสอใหทกคน ไดมความเขาใจทตรงกน และไดก าชบวาอยาใหเปนภาระแกผแตงกายมากจนเกนไป ดงนน จากการศกษาขอมลมาทงหมดพบวากระทรวงวฒนธรรมไดมโครงการรณรงคสงเสรมการใชผาไทยเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๘๓ พรรษา ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘ โดยมวตถประสงคในการรณรงคและเผยแพรประชาสมพนธใหทกเพศทกวยสวมใสและใชผลตภณฑจากผาไทยหลากหลายรปแบบมากขน เปนการสนบสนนสงเสรมอาชพเพอเพมรายไดใหกบผทเก ยวของกบการผลต และจ าหนายผลตภณฑผาไทย กลมเปาหมาย คอ กลมวยรนและคนรนใหม รวมถงกลมผใหญและวยท างาน โดยสงเสรมใหใชผาไทยในชวตประจ าวนอยางสม าเสมอไมนอยกวาหาแสนคน โดยการจดกจกรรมจะมการ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๐ -

เผยแพรขอมลขาวสารเกยวกบการสวมใสและใชผาไทยอยางสม าเสมอในชวตประจ าวน รวมทงใหผบรหารประเทศ อาท คณะรฐมนตร ผบรหารกระทรวง ทบวง กรม ผน าภาคเอกชน บคลากรหนวยงานของรฐ เอกชน และประชาชนใหแตงกายผาไทยในวนส าคญและวนในสปดาหตามความเหมาะสม ตลอดจนมการส ารวจขอมลขาวสาร ทศนคต และพฤตกรรมเกยวกบการสวมใสผาไทย และจากการสอบถามบคคล ในหวขอเกยวกบการแตงการดวยผาไทยหรอชดไทย ไดรบทราบความคดเหนวาการสงเสรมแตงกายดวย ผาไทยหรอชดไทยไมควรด าเนนการในลกษณะเปนการบงคบ และไมควรเปนภาระของคาใชจาย อาท การตดเยบและซกรด รวมทงตองค านงถงสภาพแวดลอมและภมอากาศของประเทศ ตลอดจนความสะดวก ในการสวมใสและการด ารงชวตประจ าวน ทงน ในการผลกดนแตงกายชดไทยจะตองมการจดท ารปแบบ เพอเปนแนวทางทสามารถน าไปตดเยบไดตามความเหมาะสม รวมทงตองมการประชาสมพนธ โดยอาจใหดารานกแสดงเปนตนแบบ และท าการรณรงคใหทกคนสวมใสไดในทกโอกาสอยางเหมาะสมในชวตประจ าวน ตลอดจนคณะอนกรรมาธการจะตองมการศกษาขอมลตาง ๆ เพมเตมเพอใชประกอบการพจารณา โดยเชญผแทนของกรมสงเสรมวฒนธรรม ซงมหนาทรบผดชอบโดยตรงมาเขารวมประชม เพอใหขอมลเกยวกบความหมายของค าวา “แตงกายดวยผาไทย” ส าหรบใหทกหนวยงานใชเปนแนวทาง ในการปฏบต และการด าเนนงานอน ๆ ทเกยวของตอไป ทงน ในสมยพลเอกเปรม ตณสลานนท เปนนายกรฐมนตร ไดมการแตงกายดวยชดไทยพระราชทาน แตภายหลงจากยคสมยนนการนยมแตงกายดวยชดพระราชทานไดเลอนหายไปจากสงคม หากจะสงเสรมใหทกคนไดหนกลบมาอนรกษการแตงกายดวยชดไทยตองรวมกนพจารณาใหเกดความยงยนตอไป โดยอาจรณรงคใหประชาชนและบคลากรของทกหนวยงานแตงกายดวยผาไทยทสามารถสวมใส ในชวตประจ าวนไดดวย สวนการก าหนดใหมชดไทยเปนชดประจ าชาตตองจดท ารปแบบใหมความถกตองอยางเปนทางการ ทงน ในระยะแรกคณะอนกรรมาธการจะตองมการศกษาคนควาขอมลทเกยวของในทกดาน ใหครบถวน เพอน ามาก าหนดเปนแนวทางสงเสรมการแตงกายชดไทยเปนชดประจ าชาตไดอยางชดเจนตอไป ๗) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๑๙/๒๕๕๘ วนจนทรท ๒๙ มถนายน ๒๕๕๘ การพจารณาแนวทางสงเสรมการแตงกายชดไทยเปนชดประจ าชาต โดยเชญผแทนกรมสงเสรมวฒนธรรมเขารวมประชม ซงไดใหขอมลเกยวกบความเปนมาของผาไทย ความหมายของผาไทย ตลอดจนการด าเนนงานเกยวกบผาไทยทผานมาของกระทรวงวฒนธรรม สรปไดดงน ความเปนมา ดนแดนทเปนประเทศไทยในปจจบน พบหลกฐานวาคนในยคกอนประวตศาสตรรจก ทอผาใชแลว เปนเวลาไมนอยกวา ๓,๐๐๐ ปตลอดระยะเวลาอนยานานนไดมการคาพบหลกฐานตาง ๆ เกยวกบการใชผาทงทมการสงซอจากตางประเทศและทมการทอใชเองซงในสมยกอนเสอผาเครองนงหมเปนเครองบงบอกฐานะดวย โดยเฉพาะเจาแผนดน เจานายและขนนาง สวนใหญใชผาชนดตาง ๆ ทสงจากตางประเทศ สวนสามญชนสวนใหญใชผาพนเมอง ซงทอใชกนอยทวทกภมภาค ส าหรบผาทอมอซงในนจะเรยกวาผาไทยนนเปนงานหตถกรรมทไดรบการยอมรบวา มความประณต วจตรงดงาม เปนหลกฐานอยางหนงทสะทอนใหเหนถงอดตกาลแหงวถชวตของผคน ทงในดานความเปนอย สงแวดลอม ความเชอ ขนบธรรมเนยมประเพณและพธกรรมของแตละชมชน (ชาตพนธ) ในอดตวา “เมอวางจากงานนา ผหญงทอผา ผชายตเหลก”

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๑ -

อยางไรกตามงานทอผาเปนงานทตองใชเวลาและความวรยะอตสาหะกวาจะได ผาทอมา ๑ ผน ดงนน เมอความเจรญแพรเขาไปในทองถนตาง ๆ มเครองจกรเขาไปแทนทการทอผา ผหญงจงเลกทอผา หนไปซอผาส าเรจรปแทน จนงานฝมอดานนแทบสญหายไปจากแผนดนไทย แตดวย สายพระเนตรอนยาวไกลของสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ และพระวจารณญานทมนคง จงน างานผาของทองถนตาง ๆ มาฟนฟ พฒนา และสงเสรมใหเปนอาชพเสรมเพอเพมรายไดของราษฎร นอกจากน ทรงมงมนทจะอนรกษลอดลายโบราณดงเดมทเปนเอกลกษณเฉพาะของผาทอแตละประเภท ใหมผสบทอดไมสญหาย ปจจบนสถานการณของผาไทยนบวาดขนในระดบหนงแตยงไมดเพยงพอทจะไววางใจไดวางานหตกรมแขนงน จะสามารถคงอยไดอยางมนคง จงจ าเปนตองมการรณรงคอยางตอเนองตอไป (๑) ความหมายของผาไทย “ผาไทย” หมายถง ผาทผลตขนในประเทศไทย โดยใชเสนใยธรรมชาต เชน ฝาย ไหม ปาน หรอใชเสนใยธรรมชาตผสมเสนใยสงเคราะห เปนงานหตถกรรมทงดงาม ทมคณคา บงบอกถงอตลกษณของแตละทองถน (๒) สภาวการณของผาไทย (๒.๑) ปจจบนมหนวยงานทรบผดชอบด าเนนงานเกยวกบผาโดยตรง คอ กรมหมอนไหม กระทรวงเกษตรและสหกรณ โดยไดมการจดเกบขอมลตาง ๆ เฉพาะทเกยวของกบผาไหมเทานน ดงน

จ านวนผปลกหมอนเลยงไหมพนบาน/ ไหมไทยลกผสมทวประเทศ จ านวน ๗๑,๖๓๐ ราย

จ านวนผทอผาไหมและผลตภณฑจากผาไหมทไมไดปลกหมอนเลยงไหมเอง ทวประเทศ จ านวน ๔๒,๑๐๘ ราย

จ านวนรานคาจ าหนายผาไหมและผลตภณฑหมอนไหมทวประเทศ จ านวน ๖๙๓ ราย (ขอมลจากกรมหมอนไหม ป พ.ศ. ๒๕๕๗)

มลคาการสงออกไหมไทย ในป พ.ศ. ๒๕๕๖ ไดแก รงไหมและเสนไหม ๘๕๐,๓๖๓,๙๒๔ บาท ผาไหม ๒,๑๒๓,๑๘๐,๖๙๗ บาท ผลตภณฑผาไหม ๔,๕๙๓,๑๑๖,๖๔๐ บาท รวมเปน ๗,๕๖๖,๖๖๑,๒๖๑ บาท (๒.๒) กระทรวงวฒนธรรม ไดมการจดเกบจ านวนสถานปรกอบการผาตาง ๆ ทวประเทศ (๒๕๕๔) รวมทงสน ๒,๔๕๓ แหง (๒.๓) กระทรวงวฒนธรรม ไดมการจดกจกรรมเพอกระตนใหเกดความสนใจ และสรางคานยมในการใชผาไทยมาอยางตอเนอง ไดแก การจดกจกรรมรณรงค

จดงานเทศกาลทน าเรองผาไทยมาเผยแพรและสงเสรมใหเหนเปนรปธรรม อาท งานสงกรานตเมษา ผาขาวมารวมไทย

จดงานมหกรรมผาไทยเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ

จดขบวนแหแตงกายชดผาไทยและจดสาธตการทอผาไทยในงานฉลอง กรงรตนโกสนทร

จดงานผาไทยสญจร เชน คาราวานผาไทยในการประชมคณะรฐมนตรสญจร

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๒ -

สนบสนนงบประมาณใหกบองคกรเครอขายทางวฒนธรรมเพอการด าเนนกจกรรมเกยวกบผาไทย

จดสมมนารณรงคการใชผาไทย เพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ การประชาสมพนธ

จดประกวดการออกแบบผาไทย ผานรายการทางสถานโทรทศน ผลตสารคดองคความรมรดกภมปญญาผาไทย เผยแพรทางสถานโทรทศน

การศกษาวจย อดหนนงบประมาณในการท าวจยเกยวกบผาไทย อดหนนงบประมาณในการจดเกบรวบรวมขอมลตามรปแบบของยเนสโก

เพอรองรบในการยนขอเสนอเปนรายการตวแทนมรดกทางวฒนธรรมทจบตองไมไดของมนษยชาต หรอรายการตวแทนมรดกวฒนธรรมทจดตองไมได ซงจ าเปนตองไดรบการสงวนรกษาอยางเรงดวนในอนาคต การยกยองเชญชเกยรต

ประกาศยกยองเชดชเกยรตชางทอผาใหเปนศลปนแหงชาต ไดแก นางแสงดา บณสทธ จงหวดเชยงใหม นางพะยอม ลนะวฒน จงหวดรอยเอด และนางประนอม ทาแปง จงหวดแพร

การประกาศยกยองเชดชเกยรตบคคลและหนวยงานในการสนบสนนการใชผาไทย (๒.๔) กระทรวงวฒนธรรมจดใหมการประกาศขนทะเบยนผาไทยเปนมรดกภมปญญาทางวฒนธรรมของชาต จ านวน ๑๕ รายการ ไดแก ซนตนจก ผาแพรวา ผาทอนาหมนศร ผายก ผามดหม ผายอมคราม ผาทอไทครง ผาทอไทลอ ผาทอกะเหรยง ผาทอไทยวน ผาทอผไทย ผาทอไทพวน ผาขาวมา ผาทอเกาะยอ ผาทอเมองอบล (๒.๕) กระทรวงวฒนธรรม ไดมหนงสอขอความรวมมอไปยงส านกนายกรฐมนตร ปลดกระทรวงทกกระทรวง ผวาราชการกรงเทพมหานคร เพอความรวมมอใหขาราชการและเจาหนาท แตงกายดวยผาไทยในวนใดวนหนงของสปดาห รวมทงในพธการและในโอกาสส าคญ และผวาราชการจงหวดทกจงหวด เพอใหส านกงานวฒนธรรมจงหวดจดตลาดนดผาไทยและผลตภณฑจากผาไทย ทงน ตงแตเดอนมนาคม ๒๕๕๘ (๒.๖) ปจจบนมเวบไซตทรณรงคเกยวกบผาไทย ทมสวนในการชวยใหเกดกระแส การนยมใชผาไทย (๓) ความเรงดวน (๓.๑) ความส าคญของผาไทย ไมใชเปนเพยงปจจยหนงในการด ารงชวตเทานน แตผาไทยยงเปนทรวมของมรดกภมปญญาซงบรรพบรษไดประดษฐคดคนขนเปนเวลานาน หากไมมผสบทอดภมปญญาตาง ๆ ทถกทอออกมาเปนลายผากจะสญหายไปอยางไมมวนยอนกลบมาไดอก (๓.๒) ในการสงวนรกษามรดกภมปญญาผาไทย จ าเปนอยางยงทตองใหผขายผา หรอผประกอบการเกยวกบผามรายไดเพมมากขน ดงนนจงตองด าเนนการไปพรอม ๆ กน ทงดาน การสงเสรมใหเหนความส าคญของภมปญญาดานผาไทยและสงเสรมใหเกดรายได ซงเปนการเจรญรอยตามพระยคลบาทสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ ทไดทรงปพนฐานไวกอนแลว

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๓ -

(๓.๓) ภายในสนป ๒๕๕๘ ประเทศตาง ๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตจะรวมตวกนเปนประชาคมอาเซยน จงมความจ าเปนอยางยงทไทยจะตองด าเนนการโดยวธการตาง ๆ ใหคนไทย เหนความส าคญของงานหตกรรมแขนงน เนองจากกรรมวธในการทอผาบางชนดถอเปนมรดกรวม ทางวฒนธรรมของอาเซยนดวย จงมความจ าเปนในการแสดงความเปนเอกลกษณของผาไทยใหชดเจน ซงจะสงผลไปถงความรสกรกและภาคภมใจในมรดกวฒนธรรม “ผาไทย” ของคนไทย สบตอไป (๔) ประเดนทตองการเสนอคณะรฐมนตรทราบ (๔.๑) การด าเนนงานเกยวกบผาไทยทผานมาของกระทรวงวฒนธรรม (๔.๒) การรณรงคใหคนไทยทงประเทศ รวมใจกนสงเสรมสนบสนน และแตงกาย ดวยผาไทย โดยเฉพาะเดอนสงหาคม ๒๕๕๘ เพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ๘) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๒๐/๒๕๕๘ วนจนทรท ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๘ ดวยปลดกระทรวงวฒนธรรม มหนงสอถงประธานคณะอนกรรมาธการดานศลปะ และวฒนธรรมวา กระทรวงวฒนธรรม ในฐานะองคกรรบผดชอบงานดานการศาสนา ศลปะและวฒนธรรมตามนโยบายของรฐบาล ไดตระหนกถงความส าคญของวฒนธรรมการแตงกายทใชผาทอของไทย ซงกระจายอยทวภมภาคของประเทศมเอกลกษณโดดเดนเฉพาะถน ซงแสดงออกถงภมปญญาของคนไทย จงไดรณรงคใหคนไทย หนมาแตงกายดวยผาไทย เพอสรางความภมใจในความเปนไทย สรางรายไดใหกบประชาชน ในการน เหนวาสภานตบญญตแหงชาตเปนองคกรทส าคญของประเทศ จงขอเชญชวนรณรงคสงเสรมการใชผาไทยและการแตงกายชดผาไทย ตามนโยบายของรฐบาล เพอใหการแตงกายชดผาไทยเปนชดประจ าชาต อนเปนการเทดพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาสวนแมแหงชาต ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘ โดยเชญชวนจดกจกรรมเพอรณรงคสงเสรมการใชผาไทย และเชญชวนสมาชกสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) แตงกายดวยผาไทยในการประชมสภานตบญญตแหงชาต ตามทเหนสมควร คณะอนกรรมาธการไดแจงการด าเนนงานรณรงคสงเสรมการใชผาไทย ไปยงปลดกระทรวงวฒนธรรมวา คณะอนกรรมาธการซงมหนาทในการพจารณาศกษาด าเนนงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย และไดตระหนกถงความส าคญในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย ตลอดจนการสบสานวฒนธรรมการใชผาไทย เพอเปนการอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทย จงมความยนดเปนอยางยงในการรวมรณรงคสงเสรมการใชผาไทย และไดด าเนนการรณรงคสงเสรมการใชผาไทยใหแกสมาชกสภานตบญญตแหงชาตและบคลากรในวงงานรฐสภา ดงน (๑) คณะอนกรรมาธการไดเสนอโครงการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยตอคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต โดยคณะกรรมาธการได เหนชอบในเรองดงกลาว จงได เสนอโครงการตอคณะกรรมาธการวสามญ กจการสภานตบญญตแหงชาตเพอพจารณา และมมตขอความรวมมอสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยทกวนพฤหสบดทมการประชมสภานตบญญตแหงชาต โดยเรมตงแตเดอนเมษายน ๒๕๕๘ (๒) คณะอนกรรมาธการไดน าเสนอในทประชมใหคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรม และการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต รวมรณรงคแตงกายดวยชดผาไทย โดยคณะกรรมาธการไดเหนชอบ ในเรองดงกลาวจงเชญชวนใหกรรมาธการแตงกายดวยชดผาไทยทกวนศกรทมการประชมคณะกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๔ -

(๓) คณะอนกรรมาธการไดมมตใหอนกรรมาธการ และทปรกษาคณะอนกรรมาธการ แตงกายดวยผาไทยทกวนจนทรทมการประชมคณะอนกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ อน ง เพอเปนการเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยชดผาไทยให เปนเอกลกษณ ของความเปนไทย คณะอนกรรมาธการจะด าเนนการสงเสรมการใชผาไทยและแตงกายดวยชดผาไทย ใหมความชดเจน และเหนควรรวมกนด าเนนการใหมระเบยบหรอแนวปฏบต เพอก าหนดใหเปนชดประจ าชาตตอไป ในการประชมครงน คณะอนกรรมาธการไดมการพจารณาแนวทางสงเสรมการแตงกายชดไทยเปนชดประจ าชาต โดยมผแทนกรมสงเสรมวฒนธรรม และนกออกแบบชดไทย เขารวมประชมเพอปรกษาหารอ และใหขอมลทเกยวของประกอบการพจารณาของคณะอนกรรมาธการ ซงไดรบทราบขอมลวา กระทรวงวฒนธรรมไดมการศกษารปแบบชดไทยมาเปนเวลามานาน แตยงไมมรปแบบทก าหนดไวชดเจน ซงไดด าเนนการรณรงคใหใชผาไทยตามนโยบายของรฐบาลมาโดยตลอด และในเดอนสงหาคม ๒๕๕๘ มการกระตนใหเกดการใชผาไทยในการแตงกายแพรหลายมากขน จะจดกจกรรมเฉลมพระเกยรตสมเดจ พระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมาย ๘๓ พรรษา ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘ ณ ศนยการคาสยามพารากอน ระหวางวนท ๑๙ สงหาคม – ๒๓ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ เพอฟนฟและสบสานการใชผาไทยใหแกเดก เยาวชน และประชาชนทวไปไดแตกายดวยผาไทย พรอมทงกระทรวงวฒนธรรม ไดรวมกบหนวยงานตาง ๆ อาท บรษท ระบบขนสงมวลชนกรงเทพ จ ากด (มหาชน) (รถไฟฟา BTS) และหางสรรพสนคา เพอรวมกจกรรมรณรงคการแตงกายดวยชดไทยหรอผาไทย ดวยการมอบสทธพเศษ ใหลกคาทใสชดไทยไปใชบรการ เปนตน ตลอดจนไดมการเผยแพรความรเกยวกบผาไทยในสอตาง ๆ การรณรงคแตงกายผาไทยในสถาบนการศกษาทวประเทศ เปนประจ าสปดาหละหนงวน ซงจะมการมอบรางวลประกาศยกยองสถาบนการศกษาทมการรณรงคการใชผาไทยดเดน และจดกจกรรมเดนแบบผาไทยส าหรบเดกและเยาวชน ในเดอนกนยายน ๒๕๕๘ รวมทงรณรงคใหบคลากรในหนวยงานของรฐแตงกายผาไทยในทกวนศกรของสปดาห อาท กระทรวงวฒนธรรม กรมสงเสรมวฒนธรรม และในจงหวดตาง ๆ ไดใหความรวมมอเปนอยางด ซงความเปนมาของชดไทยพระราชนยมเรมตงแต ในชวงปลายป พ .ศ . ๒๕๐๒ จนถงตนป พ .ศ . ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ไดตามเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเยยมประเทศบานใกลเรอนเคยงของไทย คอ ประเทศเวยดนาม อนโดนเซย และพมา ในขณะนนสตรไทยยงไมม เครองแตงกายประจ าชาตอยางแนนอน ในโอกาสทจะตองเสดจเขาสเขตสกการสถานตาง ๆ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงพระภษาแบบไทยกรอมขอพระบาท และฉลองพระองคตามสมยนยม ทรงแพรสะพายทบเหตนมสวนส าคญทท าใหทรงพระค านงถงความจ าเปนของการมเครองแตงกายส าหรบสตรทเปนแบบพธแนนอนเชนเดยวกบฝายบรษ เดอนมถนายน พ.ศ. ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมก าหนดการจะตอง โดยเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเยอนประเทศตาง ๆ ในหลายทวปเปนระยะเวลาหลายป จงทรงพระราชด ารทจะทรงฉลองพระองคแบบไทย เพอใหทวโลกรจกวาไทยกมเครองแตงกายประจ าชาตเชนเดยวกบชาตอน ๆ จงมพระราชเสาวนยใหหมอมหลวงมณรตน บนนาค นางสนองพระโอษฐผใหญ และคณอไร ลออ ารง ชางฉลองพระองค น าเครองแตงกายของสตรไทย และเจานายสตรไทยในสมยโบราณหลายสมยมาปรบปรงและออกแบบเปนเครองแตงกายแบบไทย ส าหรบใชในงานพธ และโอกาสตาง ๆ มากมาย เครองแตงกายเหลาน ไดรบการตงชอตามชอพระทน ง ในพระบรมมหาราชวง และพระต าหนกหลายองค ไดแก ไทยจกร ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน ไทยดสต ไทยจกรพรรด ไทยจตรลดา ไทยศวาลย และไทยเรอนตน ประกอบดวยซนและเสอแขนสนและยาวแบบตาง ๆ

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๕ -

ทมความงดงาม ความประณต แตกตางกนไปตามโอกาสของงาน สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมพระราชเสาวนยใหตดเยบชดไทยเหลานดวยผาไหมไทย เพอเปนการแนะน า เครองแตงกายแบบไทยและผาไหมไทยใหทวโลกรจกในทางเดยวกน ซงพระราชด ารนกประสบผลส าเรจ เปนอยางด ผาไหมไทยไดมชอเสยงเปนทรจกแพรหลาย และชดไทยททรงพระราชด ารขน ซงเดมเรยกกนวา “ชดไทยพระราชนยม” ตอมากเปนทนยมของสตรไทยทวไปจนในทสดกกลายเปนเครองแตงกายประจ าชาตของสตรไทย ซงลกษณะการแตงกายชดไทยพระราชนยม ม ๘ ชด ประกอบดวย (๑) ไทยเรอนตน คอ ชดไทยแบบล าลอง ใชผาฝายหรอผาไหมมลายรวตามขวางหรอตามยาวหรอใชผาเกลยงมเชง ตวซนยาวจรดขอเทา ปายหนา เสอใชผาส ตามรวหรอเชง สจะตดกบซนหรอ เปนสเดยวกนกได เสอคนละทอนกบซน แขนสามสวน กวางพอสบาย ผาอก ดมหาเมด คอกลมตน ๆ ไมมขอบตง เหมาะส าหรบใชแตงไปในงานทไมเปนพธ และตองการความสบาย อาท ไปงานกฐนตน หรอเทยวเรอ เทยวน าตก (๒) ไทยจตรลดา คอ ชดไทยพธกลางวน ใชผาไหมเกลยงมเชงหรอเปนยกดอกทงตวกได ตดแบบเสอกบซน ซนยาว ปายหนาอยางแบบล าลอง เสอแขนยาว ผาอก คอกลม มขอบตงนอย ๆ ใชในงานทผชายแตงเตมยศ อาท รบประมขของประเทศทมาเยอน เปนทางการทสนามบน หญงไมตองประดบเครองราชอสรยาภรณ แตเนอผาควรงดงามใหมากสมโอกาส (๓) ไทยอมรนทร คอ ชดพธตอนค า ใชผายกไหมทมทองแกม หรอยกทองทงตว เสอกบซน แบบนอนโลมใหส าหรบ ผทไมประสงคคาดเขมขด ผมอายจะใชคอกลมกวาง ๆ ไมมขอบตงและแขน ๓ สวนกได เพราะความสวยงามอยทเนอผาและเครองประดบทจะใชใหเหมาะสมกบงานเลยงรบรอง ไปดละครตอนค า และเฉพาะในงานพระราชพธ สวนสนามในวนเฉลมพระชนมพรรษา หญงประดบเครองราชอสรยาภรณ (๔) ไทยบรมพมาน คอ ชดไทยพธตอนค าทใช เขมขด ใชผายกไหมหรอยกทอง มเชงหรอ ยกทงตวกได ตดแบบตดกน ซนมจบยกขางดานหนามชายพก ใชเขมขดไทยคาด ตวเสอแขนยาวคอกลม มขอบตงผาดานหลง หรอดานหนากได ผามจบยาวจรดขอเทา แบบนเหมาะส าหรบผมรปรางสงบาง ส าหรบใชในงานเตมยศและครงยศ เชน งานอทยานสโมสร หรองานพระราชทานเลยงอาหารอยางเปนทางการในคนทมอากาศเยน ใชเครองประดบสวยงามตามสมควร (๕) ไทยจกร คอ ชดไทยสไบ ใชผายกมเชง หรอยกทงตว ซนมจบยกขางหนา มชายยก ใชเขมขดไทยคาด สวนทอนบนเปนสไบจะเยบใหตดกบซนเปนทอนเดยวกน หรอจะมผาสไบหมตางหากกได เปดบาขางหนง ชายสไบคลมไหล ทงชายดานหลงยาวตามทสมควร ความสวยงามอยทเนอผา การเยบ และรปรางของผสวม ใชเครองประดบไดงดงามสมโอกาสในเวลาค าคน (๖) ไทยดสต เปนเสอส าหรบงานพธตอนค า ใชผายกไหมหรอยกทอง อยางเดยวกบ ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน และไทยจกร ตวซนยาว มจบยกขางหนา และชายพก ใชเขมขด ผดกนตรงตวเสอ คอ เปนเสอไมมแขน คอดานหนาและดานหลงควานกวาง และต าเลกนอย ผาดานหลง ตวเสอปกเปนลวดลายดวยไขมก ลกปด และเลอม ฯลฯ ใชในงานพระราชพธทก าหนดใหแตงกายเตมยศ (๗) ไทยจกรพรรด เปนแบบไทยแทแบบหนง ตวซนใชผาไหม หรอยกทองเอาจบ ขางหนา มชายพก หอแพรจบแบบไทยสตดกบผานงเปนชนทหนงกอน แลวใชผาหมปกอยางสตรบรรดาศกดสมยโบราณ หมทบแพรจบอกชนหนงใชในโอกาสพเศษทก าหนด ใหแตงกายเตมยศแบบไทยจกร

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๖ -

(๘) ไทยศวาลย เปนแบบไทยแท ซนเปนแบบไทยจกรพรรด ใชผายกไหมหรอยกทอง เสอตดแบบแขนยาวคอกลม ผาหลง เยบตดกบซน คลายแบบไทยบรมพมาน หมผาปกลายไทยอยางแบบไทยจกรพรรดทบโดยไมตองมแพรจบรองพนกอนใชในโอกาสพเศษทก าหนดใหแตงกายเตมยศ สวนการก าหนดแบบเสอชดไทยของผชาย ซงปจจบนเสอแบบพระราชทานเปนทนยมแพรหลายขน สมควรจะไดก าหนดใหเปนแบบเสอชดไทยของชายไทย อนจะเปนเอกลกษณอยางหนง ของคนไทยตอไป โดยม ๓ รปแบบ ประกอบดวย (๑) ชดไทยแขนสน ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสธรรมดาทวไป หรอในการปฏบตงาน หรอในการปฏบตงาน หรอในโอกาสพธการกลางวน และอาจใชสเขมไดในโอกาสพธการเวลากลางคน (๒) ชดไทยแขนยาว ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสพธการเวลากลางวน และอาจใชสเขมในโอกาสพธการเวลากลางคนได (๓) ชดไทยแขนยาวคาดเอว ใชในโอกาสพธการทส าคญมาก ๆ กระทรวงวฒนธรรมไดมแนวทางการสงเสรมการใชผาไทย ดงน (๑) ขอความกรณาใหทานนายกรฐมนตร กลาวในรายการ “คนความสขใหคนในชาต” ออกอากาศวนศกรขอความรวมมอเชญชวนหนวยงาน สถาบนตาง ๆ และประชาชนทวไป สวมใสผาไทย ตลอดเดอนสงหาคม โดยเฉพาะวนท ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘ และการรณรงคครงนพรอมกนทวประเทศ (๒) ขอความรวมมอสอตาง ๆ ในการรณรงคผาไทย (๓) การจดกจกรรมใหรางวลยกยองหนวยงาน องคกรทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนสถานศกษาดเดนในการสงเสรมการใชผาไทย (๔) ขอความรวมมอใหนกแสดง นกรอง และคนทมชอเสยงในสงคม แตงกายผาไทยเพอเปนแบบอยาง ในงานพธการหรอในโอกาสส าคญ ๆ (๕) ขอความรวมมอบรษท หางราน ใหสวนลดในสนคาและบรการแกผแตงกายดวยผาไทย หรอชดไทย เชน นงซน ใสเสอผาขาวมา เปนตน (๖) การจดงานเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาสมหามงคลเฉลมพระชนมาย ๘๓ พรรษา ๑๒ สงหาคม ๒๕๕๘ เรอง “ผาไทย อตลกษณแหงความเปนไทย” ระหวางวนท ๑๙ สงหาคม – ๒๓ สงหาคม ๒๕๕๘ ณ ศนยการคาสยามพารากอน โดยมกจกรรมตาง ๆ ประกอบดวย (๖.๑) การจดนทรรศการเรองสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ กบพระราชด าร งานสรางสรรค ฟนฟ และเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายแบบไทย ดวยผาไทย และววฒนาการของการใช ผาไทยแตงกายแบบไทย (๖.๒) การจดแสดงพพธทศนาววฒนาการการแตงกายไทย ตงแตอดตสปจจบน (๖.๓) การจดกจกรรมใหรางวลยกยองหนวยงาน องคกรทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนสถานศกษาดเดนในการสงเสรมการใชผาไทย (๖.๔) การจดกจกรรมคาราวานผาไทย จ าหนาย สาธตสนคาเกยวกบผาไทย (๖.๕) การเชญชวนประชาชน เยาวชนทงชาวไทยและตางประเทศ แตงชดไทย เดนหางสรรพสนคา โดยการมอบรางวลและแจกคปองสวนลดในการใชบรการรานคาในหางสรรพสนคาสยามพารากอน ในชวงระยะเวลาการจดงาน

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๗ -

สาเหตทผาไทยไมไดรบความนยม ประกอบดวย (๑) ผาไหม ดแลรกษายาก ยบงาย ใสแลวรอน ไมสบายตว และราคาแพง (๒) ซกดวยเครองไมได เพราะจะหด และสตก (๓) การออกแบบไมทนสมย หรอแบบไมเหมาะสมกบชวตประจ าวน และไมเปนทนยมของวยรน (๔) ผาฝายมกจะเกาเรว (๕) ผทสวมใสผาไทยมกเปนผอาวโสและขาราชการ ในการรณรงคของกระทรวงวฒนธรรมทไมไดก าหนดใหใชชดไทยเปนชดประจ าชาต เนองจากแตละทองถนจะมรปแบบการแตงกายทหลากหลายประจ าถนของแตละแหง หากก าหนดใหมรปแบบ ทเปนการเฉพาะจะท าใหเกดปญหาเพราะผหญงมกจะแตงกายในรปแบบของแฟชนทมการออกแบบ ของแตละบคคล อยางไรกตามหากเปนงานพธการหรองานพระราชพธตาง ๆ การก าหนดรปแบบการแตงกาย โดยปกตจะมหมายแจงจากส านกพระราชวงใหปฏบต อนง กระทรวงวฒนธรรมไดขอความรวมมอ นกกฬาทเดนทางไปรวมพธการแขงขนกฬาระดบนานาชาตรวมแตงกายผาไทย แตไมไดรบความรวมมอ แนวทางในการแกไขปญหาความไมนยมแตงกายชดไทย ประกอบดวย (๑) การออกแบบชดไทยตองใหเหมาะสมกบการใชงานและรสนยมส าหรบคนในปจจบน (๒) การเลอกใชวตถดบและการออกแบบตดเยบใหใชวตถดบทราคาไมแพงและสามารถดแลรกษาไดงาย (๓) การสงเสรมใหมกลมคนทเปนผน าแนวรวมทางวฒนธรรม เพอกระตนกระแสสงคม ใหเกดการสรางคานยมชดไทยอกครง มการสรางกระแสแตงกายชดไทยบนสงคมออนไลน และโครงการ ทสามารถด าเนนการทประสบความส าเรจทชดเจนทสดจะเปนการสงเสรมใหบคลากรในสถาบนการศกษา แตงกายชดไทยทกวนศกรของสปดาห ๙) การประชมคณะอนกรรมาธการ ครงท ๒๒/๒๕๕๘ วนจนทรท ๒๗ กรกฎาคม ๒๕๕๘ ตามทคณะอนกรรมาธการไดพจารณาแนวทางสงเสรมการแตงกายชดไทยเปนชดประจ าชาต ซงมผแทนกรมสงเสรมวฒนธรรม และนกออกแบบชดไทย ใหขอมลเกยวกบลกษณะการแตงกายชดไทย พระราชนยมของสภาพสตร มจ านวน ๘ ชด ตงชอตามชอพระทนงในพระบรมมหาราชวง และพระต าหนกหลายองค ไดแก ชดไทยเรอนตน ชดไทยจตรลดา ชดไทยอมรนทร ชดไทยบรมพมาน ชดไทยจกร ชดไทยดสต ชดไทยจกรพรรด และชดไทยศวาลย สวนชดไทยของสภาพบรษ เปนแบบเสอพระราชทานทนยมแพรหลาย มจ านวน ๓ ชด ไดแก ชดไทยแขนสน ชดไทยแขนยาว และชดไทยแขนยาวมผาคาดเอว ทงน คาดวาในชวงเดอนสงหาคม ๒๕๕๘ ซงเปนเดอนพระราชสมภพ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ จะมการรณรงคแตงกายผาไทยอยางแพรหลายมากขน โดยปจจบนไดประสานงานกบปลดกระทรวงวฒนธรรม ในการพจารณาวธการน าเสนอใหชดไทยเปนชดประจ าชาต อาท การประกาศใหชดไทย เปนชดประจ าชาตในราชกจจานเบกษา เพอใหประชาชนทวไปไดรบทราบและน าไปปฏบตไดอยางถกตอง รวมทงเปนการด าเนนงานทเปนรปธรรมอยางชดเจนและเกดความยงยนตอไป

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๘ -

๔.๒ การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต คณะอนกรรมาธการในฐานะทมหนาทในการพจารณาศกษาด าเนนงานดานการอนรกษศลปะ การรกษาประเพณ วฒนธรรมทองถน ภมปญญาชาวบาน และการสงเสรมวฒนธรรม และอตลกษณไทย และไดตระหนกถงความส าคญในการอนรกษ ฟนฟ สนบสนน และสบสานเอกลกษณประจ าชาตไทย ตลอดจนการสบสานวฒนธรรมการใชผาไทย เพอเปนการอนรกษและเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยผาไทย จงไดด าเนนการรณรงคสงเสรมการใชผาไทยใหแกสมาชกสภานตบญญตแหงชาตและบคลากรในวงงานรฐสภา ดงน ๑) คณะอนกรรมาธการไดเสนอโครงการรณรงคสงเสรมใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยตอคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต โดยคณะกรรมาธการได เหนชอบในเรองดงกลาว จงได เสนอโครงการตอคณะกรรมาธการวสามญ กจการสภานตบญญตแหงชาตเพอพจารณา และมมตขอความรวมมอสมาชกสภานตบญญตแหงชาต แตงกายดวยผาไทยทกวนพฤหสบดทมการประชมสภานตบญญตแหงชาต โดยเรมตงแตเดอนเมษายน ๒๕๕๘ ๒) คณะอนกรรมาธการไดน าเสนอในทประชมใหคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรม และการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต รวมรณรงคแตงกายดวยชดผาไทย โดยคณะกรรมาธการไดเหนชอบ ในเรองดงกลาวจงเชญชวนใหกรรมาธการแตงกายดวยชดผาไทยทกวนศกรทมการประชมคณะกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ ๓) คณะอนกรรมาธการไดมมตใหอนกรรมาธการ และทปรกษาคณะอนกรรมาธการ แตงกายดวยผาไทยทกวนจนทรทมการประชมคณะอนกรรมาธการ โดยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๘ อนง เพอเปนการเผยแพรวฒนธรรมการแตงกายดวยชดผาไทยใหเปนเอกลกษณของความเปนไทย คณะอนกรรมาธการจะด าเนนการสงเสรมการใชผาไทยและแตงกายดวยชดผาไทย ใหมความชดเจน และเหนควรรวมกนด าเนนการใหมระเบยบหรอแนวปฏบต เพอก าหนดใหเปนชดประจ าชาตตอไป

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๒๙ -

บทท ๓ ความเหนและขอเสนอแนะ การพจารณารณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

๑) การสวมใสชดไทยสามารถเลอกสวมใสชดไทยพระราชนยมทงหมด ๘ ชด ไดแก ไทยจกร ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน ไทยดสต ไทยจกรพรรด ไทยจตรลดา ไทยศวาลย และไทยเรอนตน ในการก าหนดรปแบบการแตงกายดวยชดไทยของสภาพสตรนนมความหลากหลายในการสวมใส ตลอดจนลกษณะของบคคลมความแตกตางกน ดงนน หากมการก าหนดรปแบบการแตงกายดวยชดไทยใหมความชดเจน จะสามารถท าใหเกดความเขาใจโดยทวกน และเกดความพรอมเพยงในการสวมใส สวนชดไทยของสภาพบรษ เปนแบบเสอพระราชทานทนยมแพรหลาย มจ านวน ๓ ชด ไดแก ชดไทยแขนสน ชดไทยแขนยาว และชดไทยแขนยาวมผาคาดเอว ๒) การเดนทางไปราชการของผบรหารประเทศ นกการทต หรอนกกฬาทเดนทางไปแขงขน ในตางประเทศ ควรจะตองขอความรวมมอและประสานใหค าแนะน าในการสวมใสชดไทยในโอกาสตาง ๆ ซงตวอยางทเหนไดชดเจน อาท การแขงขนกฬาซเกมส หรอเอเชยนเกมสในหลายประเทศมการสวมใส ชดไทยประจ าชาต ๓) สาเหตทผาไทยไมคอยเปนทนยมกวางขวางอาจสรปดงน ๓.๑) ผาไหม ดแลรกษายาก ยบงาย ใสแลวรอน ไมสบายตว และราคาแพง ๓.๒) ซกดวยเครองไมได เพราะจะหด และสตก ๓.๓) การออกแบบไมทนสมย หรอแบบไมเหมาะสมกบชวตประจ าวน และไมเปนทนยมของวยรน ๓.๔) ผาฝายมกจะเกาเรว ๓.๕) ผทสวมใสผาไทยมกเปนผอาวโสและขาราชการ ดงนน การแกไขปญหามแนวทางดงน (๑) การออกแบบชดไทยตองใหเหมาะสมกบการใชงานและรสนยมส าหรบคนในปจจบน (๒) การเลอกใชวตถดบและการออกแบบตดเยบใหใชวตถดบทราคาไมแพงและสามารถดแลรกษาไดงาย (๓) การสงเสรมใหมกลมคนทเปนผน าแนวรวมทางวฒนธรรม เพอกระตนกระแสสงคม ใหเกดการสรางคานยมชดไทยอกครง มการสรางกระแสแตงกายชดไทยบนสงคมออนไลน และโครงการ ทสามารถด าเนนการทประสบความส าเรจทชดเจนทสดจะเปนการสงเสรมใหบคลากรในสถาบนการศกษา แตงกายชดไทยทกวนศกรของสปดาห ๔) การรณรงคสงเสรมการแตงการผาไทยเปนเรองทมความส าคญ และสามารถรณรงค ในสถาบนการศกษาใหเปนลกษณะการแตงกายปกตประจ าวน โดยกลมเปาหมายทมจ านวนมากทสดกคอนกเรยน และนกศกษา จงเหนวากระทรวงวฒนธรรมควรประสานความรวมมอกบกระทรวงศกษาธการ ใหมการรณรงคแตงกายผาไทย โดยเฉพาะในสถาบนการศกษาของส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน เพอสงเสรมใหนกเรยนไดมความส านกรกผาไทย และรกความเปนไทยภมใจในทองถนของตน โดยใชผาไทยในทองถ น เ พอ ไมใหเปนภาระคาใชจายของผปกครอง ตลอดจนอาจจะพจารณาก าหนดใหเปนเครองแตงกายของนกเรยนใหเปนลกษณะของการใชผาไทยทเหมาะสมกบวถชวตและทองถนตอไป

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

- ๓๐ -

๕) การพจารณาวธการน าเสนอใหชดไทยเปนชดประจ าชาต เพอเปนการเผยแพรวฒนธรรม การแตงกายดวยชดผาไทยใหเปนเอกลกษณของความเปนไทย หากจะสงเสรมใหทกคนไดหนกลบมาอนรกษ การแตงกายดวยชดไทย โดยรณรงคใหประชาชนและบคลากรของทกหนวยงานแตงกายดวยผาไทย ทสามารถสวมใสในชวตประจ าวนได สวนการก าหนดใหมชดไทยเปนชดประจ าชาตตองจดท ารปแบบใหสอดคลองกบสภาพการใชชวตของประชาชนชาวไทยทหลากหลายในแตละภาคแตละอาชพ ๖) การรณรงคแตงกายผาไทยใหบง เกดผลอยางเปนรปธรรม กระทรวงวฒนธรรม ควรเปนเจาภาพด าเนนการอยางตอเนองในเรองน โดยประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของ ทงภาครฐและเอกชน และก าหนดขนตอนด าเนนการดงน ๖.๑) ก าหนดรปแบบการแตงกายผาไทยของชายหญงตามวาระโอกาสตาง ๆ ใหชดเจน ๖.๒) ประชาสมพนธและเดนสายรบฟงขอคดเหนของประชาชนทกภาคตางอาชพและตางวย ๖.๓) น าความเหนจากประชาชนเปนแนวทางการปรบปรงรปแบบการแตงกายผาไทย ซงจะมรปแบบทางเลอกการแตงกายผาไทยตามเจตนารมณของการฟนฟและพฒนาวฒนธรรมผาไทยได ๖.๔) เชญชวนผน าชมชน สอมวลชน และดาราศลปนทงหลาย หนวยงานทงภาครฐ และเอกชน และระดบชาตแตงกายผาไทยพรอมจดกจกรรมสงเสรมการแตงกายผาไทยอยางตอเนอง และถายทอดกจกรรมผานทางสารสนเทศสอสงคมเพอใหสาธารณชนมความเขาใจ และซมซบวฒนธรรมไทย เกดกระแสการแตงกายผาไทยอยางกวางขวาง ทงยงกอใหเกดการผลตการตลาดผาไทยเพมขน เปนการเสรมสรางความเขมแขงของระบบเศรษฐกจภายในประเทศตามนโยบายของรฐบาลอกทางหนงดวย

ภาคผนวก

ประมวลภาพ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ววฒนาการของการใชผาไทยแตงกายแบบไทย ประเทศไทย เปนดนแดนทมมนษยอยอาศยมานานนบเปนหมนๆ ปมหลกฐานทางโบราณคดเชอกนวา ในยคกอนประวตศาสตร ตงแตยคโลหะเปนตนมา มนษยรจกการทอผาใชเอง ดงจะเหนไดจากหลกฐานทคนพบตามแหลงโบราณคดตางๆ เชน แหลงโบราณคดบานเชยง ตาบลบานเชยง อาเภอหนองหาน จงหวดอดรธาน พบเศษผาจากปานใบกญชา ตดอยกบกาไลสารด โดยมสนมของทองแดงเปนตวยดและปองกนการเนาเปอย พบเครองมอในการทอผาหลายชนดไดแก แวดนเผา , หนทบเปลอกไม , ลกกลงดนเผา

ไดพบหลกฐานสาคญทแสดงถง ววฒนาการทอผาหลายแหง ไดแก1. ภาพเขยนแสดงลกษณะการแตงกายของคนในยคตางๆ2. เศษผาและเครองมอในการทอผาโบราณ3. จากการขดคนปอมประตเมองดานทศตะวนตกของเมองเกาสโขทย4. แหลงโบราณคดจงหวดตากในแถบเทอกเขาถนนธงชย-ตะนาวศร

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย ประเทศไทยเปนประเทศทมมรดกทางวฒนธรรมประจาชาตทเปนของตนเองมาเปนระยะเวลายาวนาน ชดประจาชาตไทยสงตาง ๆ เหลานลวนมคณคา มความงดงามบงบอกถงเอกลกษณแหงความเปน "ไทย" ทนาความภาคภมใจมาสคนในชาตยาวนานตงแตสมยนานเจา

สมยนานเจา (พ.ศ.๑๑๖๑ - ๑๑๙๔)

หญงผดนงซนไหม ใชผาไหมอกผนหนงคาดเอวไว ผมมนสง บางทถกเปนเปยหอยลงสองขาง ใชตางหทาดวยไขมก ทบทมหรออาพน นยมใชรองเทาฟาง

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

สมยเชยงแสน (พ.ศ. ๑๖๖๑ – ๑๗๓๑)

หญงไทยจงนงซนถง แตการทอผามลวดลายตกแตงประดบประดา เชน ซนทอลายขวาง เกลาผมสง ปกปนประดบผม

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

สมยสโขทย (พ.ศ. ๑๗๘๑ – ๑๘๒๖)

จดหมายเหตบนทกการแตงกายสตรวา หญงนงผาสงพนดน ๒ - ๓ นว (กรอมเทา) สวมรองเทากบทาดวยหนง สดาสแดง

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ตนสมยอยธยา (พ.ศ. ๑๘๙๓ – ๒๑๓๑)

เรมนงโจงกระเบน แปลงจากทรงหยกรงอยางขอม หญงนงจบหมสไบ มผาหมชนในอกผนหนงหมอยางผาแถบสไบชนนอกใชผาเนอหนากได

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

สมยอยธยา (พ.ศ. ๒๒๗๕ - ๒๓๐๑)

การแตงกายของสตรจงเปลยนแปลงไป เพอสะดวกในการปลอมเปนชายอพยพหลบหน หมผาคาดอกแบบตะเบงมานรวบชายผกเงอนทตนคอ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ยครตนโกสนทรสมยใหม (รชกาลท ๕ - ประมาณป พ.ศ. ๒๔๘๐)

เอาความคดทางดานความสวยงามตามทศนคตของชาวตะวนตกเขามาดวยผสมกบแบบการแตงกายเดมสวมเสอนอกสขาวคอปด ตดกระดมหาเมดแทน เรยกวา “ราชแปตแตน”  นงผามวงโจงกระเบน สวมถงนองรองเทา เหตทคงถงนองไวเชอวาเปนเพราะเหนเปนเครองแตงกายทสภาพการแตงกายของสตร นงโจงใสเสอแขนกระบอก แลวหมผาสไบเฉยงทบตวเสอ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ยครตนโกสนทรสมยใหม (รชกาลท ๕ - ประมาณป พ.ศ. ๒๔๘๐)

สมยรชกาลท ๖ เปนตนมา การแตงกายแบบลาลองของชาย เปลยนจากการนงผาลอยชายมาเปนนงกางเกงแพรลายสตาง ๆ เรยกวา “กางเกงจน”  ยงคงใสเสอคอกลมผาขาวบาง ถาจะออกนอกบานกจะสวมเสอทบอกชนหนงและสวมหมวกเพอเปนการสภาพ

ในสมยรชกาลท ๗ แบบเสอตาง ๆ ของสตรแทบจะกลาวไดวา ลอกมาจากหนงสอแบบเสอตะวนตกทสงเขามาขายสนสมยนน หรอลอกเลยนจากภาพยนตรฝรงทเขามาฉาย

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

สมยรฐนยมและหลงสงครามโลกครงท ๒

เนนการแตงกายใหสภาพเรยบรอยเมอปรากฏตวในทชมนมชน หรอสาธารณชน สตรทกคนไวผมยาว เลกใชผาโจงกระเบนเปลยนเปนนงผาถงแทน เลกการใชผาผนเดยวคาดอกหรอเปลอยกายทอนบน ใหใสเสอแทน

การใสหมวกของสตรเปนเรองทรฐใหความสาคญมาก ถงกบมคาวา “มาลานาชาตไทย”

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

สมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ คนควาเกยวกบเครองแตงกายของไทยสมยตาง ๆ และโปรดมาดดแปลงแกไขใหเหมาะสม จดเปนชดไทยพระราชนยมหลายชด และกาหนดใหเลอกใชในวาระตาง ๆ กน คอ ชดไทยเรอนตน สาหรบใชในโอกาสลาลอง ใชผาซนฝายหรอไหม มรวตามยาวหรอขวาง

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

ชดไทยจตรลดา คอ ชดไทยพธกลางวน ใชผาไหมเกลยง มเชงหรอยกดอกทงตว ผาซนยาวปายหนาคนละทอนกบตวเสอซงแขนยาว ผาอก คอกลม

ชดไทยอมรนทร คอ ชดไทยสาหรบงานพธตอนคา ไมคาดเขมขด ใชผายกไหมทมทองแกมหรอยกทอง

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

ชดไทยบรมพมาน ใชในพธตอนคาทใชเขมขด ใชผายกไหมหรอยกทองมเชงหรอยกทงตวก

ชดไทยจกรหรอชดไทยสไบ ใชในพธเตมยศ งานราตร ผานงจบยกขางหนามชายพก คาดเขมขดไทยและหมสไบ ผายกเปนแบบมเชงหรอยกทงตว เปดบาขางหนง ชายสไบคลมไหลทงชายยาวดานหลงพอสมควร

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

ชดไทยจกรพรรด เปนแบบไทยแทแบบหนง ตวซนใชผายกทงตว มเชงยกไหมทองหรอดนทองจบหนานางมชายพก หมแพรจบแบบไทย

ชดไทยศวาลย เปนแบบไทยแท เสอใชผาสทองเหมอนสเนอ ตดแบบแขนยาว

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

ชดไทยดสต สาหรบงานพธตอนคา เนนการปกตกแตงตวเสอเปนลวดลวยดวยไขมก ลกปด และเลอม ฯลฯ ใชผายกไหมหรอยกทอง มจบยกขางหนา

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

ระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ - ๒๕๒๕

การแตงกายแบบไทยชดพระราชทาน๑. เสอชดไทยแขนสน ๒. ชดไทยแขนยาว ๓. ชดไทยแขนยาวคาดเอว

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

วฒนธรรมการแตงกายแบบไทยดวยผาไทย

พ.ศ. ๒๕๐๐ - ปจจบน การแตงกายสตรในระยะ พ.ศ. ๒๕๐๐ ชดกระโปรง

ไดมววฒนาการมาหลายขนตอน ไดเปลยนเปนกระโปรงสน ซงมแบบสนแคเขาและเหนอเขาทเรยกวา มนสเกต และไมโครสเกตตอมามกระโปรงชดตดกนทรงเอไลน ตอมาชายกระโปรงยาวครงนองเรยกวา ชดม ด ถายาวถงกรอมเทาเรยกวาชดแมกซ

สาหรบแฟชนกางเกง การนยมกางเกงมมากขนในปจจบน เนองจากสะดวกกระทดรดกวากระโปรง การแตงกายของบรษนนยดแนวตะวนตกเปนสวนใหญ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

การแสดงพพธทศนาววฒนาการการแตงกายแบบไทย

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

การจดกจกรรมใหรางวลยกยองหนวยงาน องคกรทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนสถานศกษาดเดนในการสงเสรมการใชผาไทย

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

การจดกจกรรมคาราวานผาไทย จาหนาย สาธตสนคาเกยวกบผาไทย

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

การเชญชวนประชาชน เยาวชนทงชาวไทยและตางประเทศ แตงชดไทยเดนหางโดยการมอบรางวลและแจกคปองสวนลดในการใชบรการ

รานดานในหางสรรพสนคาสยามพารากอน ในชวงระยะเวลาการจดงาน

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

การรณรงคสงเสรมการใชผาไทย

กรกฎาคม ๒๕๕๘

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๒

แบบชดไทยพระราชนยม...ชดประจาชาตสตรไทยปลายป พ.ศ. ๒๕๐๒ จนถงตนป พ.ศ. ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ไดตามเสดจ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเยยมประเทศบานใกลเรอนเคยงของไทย คอ ประเทศเวยดนาม อนโดนเซย และพมา ในขณะนนสตรไทยยงไมมเครองแตงกายประจาชาตอยางแนนอน ในโอกาสทจะตองเสดจเขาสเขตสกการสถานตางๆ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ คงทรงพระภษาแบบไทยกรอมขอพระบาท และฉลองพระองคตามสมยนยม ทรงแพรสะพายทบเหตนมสวนสาคญททาใหทรงพระคานงถงความจาเปนของการมเครองแตงกายสาหรบสตรทเปนแบบพธแนนอนเชนเดยวกบฝายบรษ

เดอนมถนายน พ .ศ . ๒๕๐๓ สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมกาหนดการจะตอง โดยเสดจพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเยอนประเทศตางๆ ในหลายทวปเปนระยะเวลาหลายป จงทรงพระราชดาร ทจะทรงฉลองพระองคแบบไทย เพอใหทวโลกรจกวาไทยกมเครองแตงกายประจาชาตเชนเดยวกบชาตอนๆ จงมพระราชเสาวนยให หมอมหลวงมณรตน บนนาค นางสนองพระโอษฐผใหญ และคณอไร ลออารง ชางฉลองพระองค นาเครองแตงกายของสตรไทย และเจานายสตรไทยในสมยโบราณหลายสมยมาปรบปรงและออกแบบเปนเครองแตงกายแบบไทย สาหรบใช ในงานพธ และโอกาสตางๆ มากมายเครองแตงกายเหลานไดรบการตงชอตามชอพระทนงในพระบรมมหาราชวง และพระตาหนกหลายองค ไดแก ไทยจกร ไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน ไทยดสต ไทยจกรพรรด ไทยจตรลดา ไทยศวาลย และไทยเรอนตน ประกอบดวยซนและเสอแขนสนและยาวแบบตางๆ ทมความงดงาม ความประณต แตกตางกนไป ตามโอกาสของงาน

สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงมพระราชเสาวนยใหตดเยบชดไทยเหลานดวยผาไหมไทย เพอเปนการแนะนาเครองแตงกายแบบไทยและผาไหมไทยใหทวโลกรจกในทางเดยวกน ซงพระราชดารนกประสบผลสาเรจเปนอยางด ผาไหมไทยไดมชอเสยงเปนทรจกแพรหลาย และชดไทยททรงพระราชดารขน ซงเดมเรยกกนวา “ชดไทย พระราชนยม” นน ตอมากเปนทนยมของสตรไทยทวไปจนในทสดกกลายเปนเครองแตงกายประจาชาตของสตรไทย

ทมาขอมล : หนงสอสมดภาพหญงไทย จดทาโดยสวนจตรลดา หนงสอววฒนาการการแตงกาย จดทาโดยสานกงานเสรมสรางเอกลกษณของชาตทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๓

ลกษณะการแตงกาย ชดไทยพระราชนยม ทง ๘ ชด

๑. ไทยเรอนตน คอชดไทยแบบลาลอง ใชผาฝายหรอผาไหมมลายรวตามขวางหรอตามยาวหรอใชผาเกลยงมเชง ตวซนยาวจรดขอเทา ปายหนา เสอใชผาส ตามรวหรอเชง สจะตดกบซนหรอเปนสเดยวกนกได เสอคนละทอนกบซน แขนสามสวน กวางพอสบาย ผาอก ดมหาเมด คอกลมตนๆ ไมมขอบตง เหมาะสาหรบใชแตงไปในงานทไมเปนพธ และตองการความสบาย เชน ไปงานกฐนตน หรอเทยวเรอ เทยวนาตก

๒. ไทยจตรลดา คอชดไทยพธกลางวน ใชผาไหมเกลยงมเชงหรอเปนยกดอกทงตวกได ตดแบบเสอกบซน ซนยาว ปายหนาอยางแบบลาลอง เสอแขนยาว ผาอก คอกลม มขอบตงนอยๆ ใชในงานทผชาย แตงเตมยศ เชน รบประมขของประเทศทมาเยอน เป นทางการท ส น ามบน หญ ง ไ ม ต อ งประ ดบเครองราชอสรยาภรณ แตเนอผาควรงดงามใหมากสมโอกาส

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๔

๓. ไทยอมรนทร คอชดพธตอนคา ใชผายกไหมทมทองแกม หรอ ยกทองทงตว เสอกบซน แบบนอนโลมใหสาหรบ ผทไมประสงคคาดเขมขด ผมอายจะใชคอกลมกวางๆ ไมมขอบตงและแขน ๓ สวน ก ไ ด เ พ ร า ะค ว ามสวยง ามอย ท เ น อ ผ า แ ล ะเครองประดบทจะใชใหเหมาะสมกบงานเลยงรบรอง ไปดละครตอนคา และเฉพาะในงานพระราชพธ สวนสนามในวนเฉลมพระชนมพรรษา หญงประดบเครองราชอสรยาภรณ

๔. ไทยบรมพมาน คอชดไทยพธตอนคาทใชเขมขด ใชผายกไหมหรอยกทอง มเชงหรอยกทงตวกได ตดแบบตดกน ซนมจบยกขางดานหนามชายพก ใชเขมขดไทยคาด ตวเสอแขนยาวคอกลมมขอบตงผาดานหลง หรอดานหนากได ผามจบยาวจรด ขอเทา แบบน เหมาะสาหรบผ มรปร างส งบาง สาหรบใชในงานเตมยศและครงยศ เชน งานอทยานสโมสร หรองานพระราชทานเลยงอาหารอยางเปนทางการในคนท มอากาศเยน ใช เครองประดบสวยงามตามสมควร

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๕

๕. ไทยจกร คอชดไทยสไบ ใชผายกมเชง หรอยกทงตว ซนมจบยกขางหนา มชายยก ใชเขมขดไทยคาด สวนทอนบนเปนสไบจะเยบใหตดกบซนเปนทอนเดยวกน หรอจะมผาสไบหมตางหากกได เปดบาขางหนง ชายสไบคลมไหล ทงชายดานหลงยาวตามทสมควร ความสวยงามอยท เนอผา การเยบ และรปรางของผสวม ใชเครองประดบไดงดงามสมโอกาสในเวลาคาคน

๖. ไทยดสต เปนเสอสาหรบงานพธตอนคา ใชผายกไหมหรอยกทอง อยางเดยวกบไทยอมรนทร ไทยบรมพมาน และไทยจกร ตวซนยาว มจบยกขางหนา และชายพก ใชเขมขด ผดกนตรงตวเสอ คอ เปนเสอไมมแขน คอดานหนาและดานหลงควานกวาง และตาเลกนอย ผาดานหลง ตวเสอปกเปนลวดลายดวยไขมก ลกปด และเลอม ฯลฯ ใชในงานพระราชพธทกาหนดใหแตงกายเตมยศ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๖

๗. ไทยจกรพรรด เปนแบบไทยแทแบบหนง ตวซนใชผาไหม หรอยกทองเอาจบ ขางหนามชายพก หอแพรจบแบบไทยสตดกบผานงเปนชนทหนงกอน แลวใชผาหมปกอยางสตรบรรดาศกดสมยโบราณ หมทบแพรจบอกชนหนงใชในโอกาสพเศษทกาหนด ใหแตงกายเตมยศแบบไทยจกร

๘. ไทยศวาลย เปนแบบไทยแท ซนเปนแบบไทยจกรพรรด ใชผายกไหมหรอยกทอง เสอตดแบบแขนยาวคอกลม ผาหลง เยบตดกบซน คลายแบบไทยบรมพมาน หมผ าป กลายไทยอยางแบบไทยจกรพรรดทบโดยไม ตองมแพรจบรองพนกอน ใชในโอกาสพเศษทกาหนดใหแตงกายเตมยศ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๗

ชดไทยพระราชนยม ม ๘ ชด

๑. ไทยเรอนตน

๒. ไทยจตรลดา

๓. ไทยอมรนทร

๘. ไทยศวาลย

๗. ไทยจกรพรรด

๖. ไทยดสต

๕. ไทยจกร

๔. ไทยบรมพมาน

ใชผาฝาย/ผาไหมมลายรวตามขวางหรอยาว/นงซนยาวจรดขอเทา

ใชผาไหมเกลยง/ยกดอกทงตว/ซนยาว ปายหนาอยางแบบลาลอง

ใชแตงไปในงานไมเปนพธการ ตองการความสบาย เชน ไปงานกฐนตน

ใชในงานทผชายแตงเตมยศ เชน รบประมขของประเทศทมาเยอน

ใชผายกไหมทมทองแกม/ยกทงตว

ใชผายกไหม/ยกทอง มเชงหรอยกทงตว ซนมจบยกขางดานหนา มชายพก

ใชในงานเลยงรบรองและงานพระราชพธ

ใชในงานเตมยศและครงยศ เชน งานพระราชทานเลยงอยางเปนทางการ

ใชผายกมเชง/ยกทงตวนงซนมจบยกขางหนา มกใสในงานกลางคน

ใชผายกไหม/ยกทอง ซนยาวมจบยกขางหนา

ตวซนใชผาไหม/ยกทอง เอาจบ/ซนขางหนามชายพก

ซนเปนแบบไทยจกรพรรดใชผายกไหม/ยกทอง นงซนเปนแบบไทยจกรพรรด

ใชในโอกาสพเศษทกาหนดใหแตงกายเตมยศแบบไทยจกร

ใชในโอกาสพเศษทกาหนดใหแตงกายเตมยศ

ใชในงานพระราชพธทกาหนดใหแตงกายเตมยศ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

๘

การกาหนดแบบเสอชดไทยของชายไทยคนไทยเรามแบบการแตงกายของตนเองมาเปนเวลาชานาน และไดมววฒนาการมาเปนลาดบ

โดยไดรบการถายทอดวฒนธรรมของตางประเทศเขามาในรปแบบของเครองแตงกายดวย ตราบจนปจจบนน คนไทยยดถอแนวการแตงกายของชาวตะวนตก อนเปนทยอมรบเปนแนวการแตงกายของนานาประเทศ ซงในบางโอกาสเครองแตงกายสากลบางแบบไมสจะเหมาะสมกบสภาพดนฟาอากาศ และสภาพแวดลอมของประเทศไทยนก สาหรบหญงไทยนนมชดไทยพระราชนยมซงไดยดถอแตงกายเปนแบบเสอชดไทยอยแลว สวนแบบเสอ ของชายไทย ทเปนชดไทยยงไมม

ปจจบนน เสอแบบพระราชทานเปนทนยมแพรหลายขน สมควรจะไดกาหนดใหเปนแบบเสอชดไทยของชายไทย อนจะเปนเอกลกษณอยางหนงของคนไทยตอไป

ทมาขอมล : หนงสอเสอชดไทย สานกคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

 

๙

๑. แบบแขนสน เปนเสอคอตงสงประมาณ ๓.๕-๔ ซม. ตวเสอเขารปเลกนอย และผาอกตลอด มสาบกวางประมาณ ๓.๕ ซม. ขลบรอบคอและสาบอก ปลายแขนลบหรอพบแลวขลบทรอยเยบ ตดกระดม ๕ เมด กระดมมลกษณะเปนรปกลมแบนทาดวยวสดหมดวยผาสเดยวกน หรอคลายคลงกบเสอ กระเปาบนมหรอไมมกได ถามใหเปนกระเปาเจาะขางละ ๑ กระเปา อยสงกวาระดบกระดมเมดสดทายเลกนอย ขอบกระเปามขลบ ชายเสออาจจะผากนตง เสนรอยตดตอมหรอไมมกได ถามใหเดนจกรทบตะเขบ

แบบเสอชดไทยของชายไทยม ๓ แบบ คอ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๐

๒. แบบแขนยาว เปนเสอคอตงสงประมาณ ๓.๕ – ๔ ซม. ตวเสอเขารปเลกนอย ผาอกตลอด มสาบกวางประมาณ ๓.๕ ซม. ขลบรอบคอและสาบอก ตดกระดม ๕ เมด กระดมมลกษณะเปนรปกลมแบนทาดวยวสดหมดวยผาส เดยวกน หรอคลายคลงกบเสอ กระเปาบนมหรอไมมกได ถามใหเปนกระเปาเจาะขางซาย ๑ กระเปา กระเปาลางเปนกระเปาเจาะขางละ ๑ กระเปา อยสงกวาระดบกระดมเมดสดทายเลกนอย ขลบทขอบแขนเสอตดแบบเสอสากล ปลายแขนเยบทาบดวยผาชนดและสเดยวกนกบตวเสอ กวางประมาณ ๔ - ๕ ซม. โดยเรมจากตะเขบดานในออมดานหนา ไปสนสดเปนปลายมนทบตะเขบดานหลงชายเสอ อาจผากนตง เสนรอยตดตอมหรอไมมกได ถามใหเดนจกรทบตะเขบ

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๑

๓. แบบแขนยาวคาดเอว ตวเสอมลกษณะเดยวกบแบบท ๒ แตมผาคาดเอว ขนาดกวางยาวตามความเหมาะสม สกลมกลน หรอตดกบสของเสอ ผกเงอนแนนทางซายมอของผสวมใส

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

ชนดของผาเสอชดไทยนควรเลอกใชผาตามความเหมาะสม และควรเปนผาททาในประเทศไทย สเรยบจาง

หรอมลวดลายสภาพ ตามความเหมาะสมกบโอกาสในการสวมใส

แบบและโอกาสในการสวมใสเสอชดไทยนใหใชควบคกบกางเกงสสภาพ หรอสเดยวกนกบเสอโดยใหใชแทนชดสากลนยม

หรอเสรมเพม เตมจากชดสากลนยมไดทกโอกาส แตมใช เปนการทดแทนชดสากลนยมโดยสนเช ง โดยมรายละเอยดดงน

๑. ชดไทยแขนสน ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสธรรมดาทวไป หรอในการปฏบตงาน หรอในการปฏบตงาน หรอในโอกาสพธการกลางวน และอาจใชสเขมไดในโอกาสพธการเวลากลางคน

๒. ชดไทยแขนยาว ใชสเรยบจาง หรอมลวดลายสภาพ ในโอกาสพธการเวลากลางวน และอาจใชสเขมในโอกาสพธการเวลากลางคนได

๓. ชดไทยแขนยาวคาดเอว ใชในโอกาสพธการทสาคญมาก ๆ๔. โอกาสงานศพ ใหใชเสอแขนสนหรอแขนยาวสขาว กางเกงสดาหรอสขาวทงชด หรอสดา

ทงชด กรณใชเสอชดไทยแขนยาวสขาวหรอสดา ใหตดแขนทกขดวย (เสอชดไทยแขนสนไมตองตดแขนทกข)๑๒

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

ตวอยางชดแตงกายพนถนในจงหวดตางๆ

๑๓ทมาขอมล : การประกวดกลสตรศรรตนโกสนทร ในงาน “ใตรมพระบารม ๒๓๒ ป กรงรตนโกสนทร”

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๔

ตวอยาง ชดแตงกายพนถนภาคเหนอ

ชดชาตพนธไตจ.แมฮองสอน

ชดลานนาไทยโยนก จ.ลาปาง

ชดผาทอลายนาไหลจ.นาน

ชดไทยลอจ.พะเยา

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๕

ตวอยาง ชดแตงกายพนถนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ชดผไทกาฬสนธ จ.กาฬสนธ

ชดไทยอสาน ผาถงสน จ.ขอนแกน

ชดผามดหมลายหมากเบงจ.บงกาฬ

ชดชาตพนธไทยกย (สวยเลยงชาง) จ.สรนทร

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๖

ตวอยาง ชดแตงกายพนถนภาคกลาง

ชดลาวครงบานกดจอก จ.ชยนาท

ชดชาตพนธไทยพวนจ.นครนายก

ชดชาตพนธไทยทรงดาจ.นครปฐม

ชดชาตพนธรามญเกาะเกรดจ.นนทบร

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

๑๗

ตวอยาง ชดแตงกายพนถนภาคใต

ชดบานงจ.ปตตาน

ชดผาบาตก จ.พทลง

ชดชาตพนธบาบาเพอรานากนจ.ภเกต

ชดผาทอเกาะยอจ.สงขลา

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

ขอมลผาไหม

ภาค ไหมหตถกรรม(ไหมไทยพนบาน/ไหมไทยลกผสม)

ไหมอตสาหกรรม ผทอผาไหมและทาผลตภณฑจากผาไหมทไมได

ปลกหมอนเลยงไหมเอง

(ราย)

จานวนเกษตรกร

(ราย)

พนทปลกหมอน (ไร)

ปรมาณเสนไหมทผลตได (กก.)

ตอป

จานวนเกษตรกร

(ราย)

พนทปลกหมอน (ไร)

ปรมาณรงไหม (กก.)

ตอไป

ภาคเหนอ ๖๕๙ ๙๖๒.๕ ๔,๑๙๔ ๕๗๑ ๔,๖๕๕ ๓๘๖,๑๖๖ ๙๑๙

ภาคอสานตอนบน ๒,๒๖๙ ๑,๔๑๗.๘ ๕,๖๓๙ ๗๑๙ ๔,๒๙๑ ๒๗๖,๒๙๑ ๔,๘๔๓

ภาคอสานตอนกลาง

๒๔,๕๐๘ ๑๕,๖๒๐.๘ ๑๐๕,๕๖๓ ๘๗๗ ๔,๕๖๑ ๓๑๘,๗๔๓ ๑๕,๔๑๕

ภาคอสานตอนลางและภาคกลางบางสวน

๔๓,๘๙๕ ๒๐,๗๕๙.๔ ๑๗๐,๐๔๒ ๑๗๕ ๗๑๔ ๔๒,๒๐๐ ๒๐,๒๐๒

ภาคใตและรวมภาคกลางบางสวน

๒๙๙ ๘๐๙.๘ ๒,๓๓๒ ๑๙๐ ๑,๒๙๙ ๗๙,๑๘๒ ๗๒๙

รวม ๗๑,๖๓๐ ๓๙,๕๗๐.๒ ๒๘๗,๗๗๑ ๒,๕๕๒ ๑๕,๕๒๐ ๑,๑๐๒,๕๘๒ ๔๒,๑๐๘

๑๘

ขอมลจากกรมหมอนไหม ตาราง จานวนผปลกหมอน เลยงไหมและผทอผาไหม รวม ๑๑๖,๒๙๐ ราย

หมายเหต : เกษตรกรบางรายปลกหมอนเลยงไหมและทอผาดวย, จานวนเกษตรกรไหมหตถกรรม และไหมอตสาหกรรมแยกกลมเปาหมายกนชดเจน, รงไหม ๗๗ กก. ไดเสนไหม ๑ กก.

ทมา : กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม  

 

 

 

การรณรงคแตงกายผาไทยและสงเสรมชดไทยเปนอตลกษณประจ าชาต

คณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว สภานตบญญตแหงชาต

รายชอฝายเลขานการคณะกรรมาธการการศาสนา ศลปะ วฒนธรรมและการทองเทยว นางสาวอนรรฆว ค าภม ผบงคบบญชากลมงาน นายเจษฎา ลประสงค นตกรช านาญการ นางสาวสภารตน ลาท า นตกรช านาญการ

นางสาวนยนา ชาตชงเชาว นตกรปฏบตการ นายเนต พนธชาญสงา วทยากรช านาญการ นางสาวพรพมล ปญจกล วทยากรปฏบตการ นายธวช สจจโภชน นกวชาการสนบสนนงานนตบญญตดานกฎหมาย นางสาววรญญา อยจรรยา นกวชาการสนบสนนงานนตบญญตดานวชาการ นางสาวอษา ปะกะตง เจาพนกงานธรการช านาญงาน นายกฤตน ผกพนธ เจาพนกงานธรการช านาญการ นางสาวสรอยทพย สรอยพล เจาพนกงานสนบสนนการประชม สอบถามขอมลเพมเตมไดทส านกกรรมาธการ ๓

- โทรศพท๐ ๒๘๓๑ ๙๒๒๗ – ๘ โทรสาร ๐ ๒๘๓๑ ๙๒๒๘