ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู...

40
คานา ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี เรื่อง กาพย์เห่เรือ ชุดที่ ๑ บทนาสู่บทเรียนเล่มนี้ จัดทาขึ้น เพื่อใช้ประกอบการจัดการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ ๖ รายวิชา ภาษาไทย ๕ รหัสวิชา ท๓๓๑๐๑ ซึ่งรูปแบบของกิจกรรมแต่ละกิจกรรมมุ่งส่งเสริมและกระตุ้นให้ผู้เรียนรู้จักคิดอย่างมีจุดมุ่งหมาย และใช้ กระบวนการคิดเพื่อวิเคราะห์ความสาคัญ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ วิเคราะห์หลักการ ตลอดจนนาผล การคิดวิเคราะห์ดังกล่าวมาตอบคาถามหรือใช้ประโยชน์ตามที่ต้องการ เมื่อนักเรียนได้ฝึกกระบวนการคิด แล้ว นักเรียนจะมีความรู้ สามารถเรียนรู้ได้อย่างเป็นระบบและสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง บรรลุตาม วัตถุประสงค์ของหลักสูตร ขอขอบพระคุณท่านผู้อานวยการ และคณะครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยโรงเรียนพระปฐม วิทยาลัยทุกท่านที่ได้กรุณาให้ข้อเสนอแนะ เพื่อปรับปรุงให้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทยเล่มนีมีความถูกต้องสมบูรณ์ จึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่า คงจะเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียนและผู้สนใจในการศึกษาค้นคว้า ด้วยตนเองอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป นางกันยารัตน์ คนหลัก

Upload: others

Post on 24-Oct-2019

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ค าน า

ชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย วรรณคด เรอง กาพยเหเรอ ชดท ๑ บทน าสบทเรยนเลมน จดท าขนเพอใชประกอบการจดการเรยนรของนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ รายวชา ภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๓๓๑๐๑ ซงรปแบบของกจกรรมแตละกจกรรมมงสงเสรมและกระตนใหผเรยนรจกคดอยางมจดมงหมาย และใชกระบวนการคดเพอวเคราะหความส าคญ วเคราะหความสมพนธ วเคราะหหลกการ ตลอดจนน าผล การคดวเคราะหดงกลาวมาตอบค าถามหรอใชประโยชนตามทตองการ เมอนกเรยนไดฝกกระบวนการคดแลว นกเรยนจะมความร สามารถเรยนรไดอยางเปนระบบและสรางองคความรไดดวยตนเอง บรรลตามวตถประสงคของหลกสตร ขอขอบพระคณทานผอ านวยการ และคณะครกลมสาระการเรยนรภาษาไทยโรงเรยนพระปฐมวทยาลยทกทานทไดกรณาใหขอเสนอแนะ เพอปรบปรงให ชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยเลมน มความถกตองสมบรณ จงหวงเปนอยางยงวา คงจะเปนประโยชนตอผเรยนและผสนใจในการศกษาคนควาดวยตนเองอยางมประสทธภาพตอไป

นางกนยารตน คนหลก

Page 2: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

สารบญ

เรอง หนา

ค าน า.............……………………………………………………………………………………………………………….. ก สารบญ.................................................................................................................... .................... ข ค าแนะน าส าหรบคร........................................................................................................ ............ ง ค าแนะน าส าหรบนกเรยน.................................................................................. ......................... ฉ แผนผงขนตอนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย................................................. ช มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด............................................................................ ........................... ๑ จดประสงคการเรยนร……………………………………………………………………………………………………. ๒ สาระส าคญ.................................................................................................................... ............. ๒ แบบทดสอบกอนเรยน เรอง บทน าสบทเรยน............................................................................. ๓ บตรเนอหา...............………………………………….…………………………………….…………..……………….. ๖ บตรกจกรรมท ๑......................................................................................... ................................ ๑๑ บตรกจกรรมท ๒................................................................................................................. ........ ๑๓ บตรกจกรรมท ๓......................................................................................................................... ๑๕ แบบทดสอบหลงเรยน เรอง บทน าสบทเรยน....................................................................... ...... ๑๗ แบบบนทกผลคะแนน...................................................... ........................................................... ๒๐ บรรณานกรม................................................................................................................... ........... ๒๑ ภาคผนวก................................................................................................................................... ๒๒

Page 3: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ค าแนะน าส าหรบคร

ชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย วรรณคด เรอง กาพยเหเรอ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ เปนชดกจกรรมการเรยนรทใชประกอบการเรยนการสอนในรายวชา ภาษาไทย ๕ รหสวชา ท๓๓๑๐๑ โดยนกเรยนสามารถศกษาไดดวยตนเอง ประกอบดวย ชดกจกรรมการเรยนร จ านวน ๗ ชด ดงน

ชดท ๑ บทน าสบทเรยน ชดท ๒ ประวตความเปนมา เนอเรอง ชดท ๓ แปลความ ตความ ขยายความ ชดท ๔ อาขยานท านองเสนาะ ชดท ๕ วเคราะหกลวธการประพนธ ชดท ๖ สรางสรรคการแสดงบทบาทสมมต ชดท ๗ พนจคณคาวรรณคด

ขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย มดงน ๑. ศกษาเนอหาลวงหนาอยางละเอยดกอนจดกจกรรมการเรยนการสอน ๒. ครเตรยมชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ใหครบตามจ านวนนกเรยน ๓. กอนจดกจกรรมการเรยนรตองชแจงบทบาทของนกเรยนในการใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ๔. ด าเนนกจกรรมการเรยนรตามล าดบขนตอน โดยใชเวลา ๒ ชวโมง ๕. ครสงเกตพฤตกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยของนกเรยนอยางใกลชด ๖. หลงจากเสรจสนกระบวนการการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ครควรสรปสาระส าคญอกครง และควรใหนกเรยนสรปองคความรดวยแผนผงความคด

Page 4: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ค าแนะน าส าหรบนกเรยน

ใหนกเรยนอานค าแนะน าและปฏบตตามขนตอนในชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ดวย ความตงใจและซอสตย ดงน

๑. ศกษาค าแนะน าส าหรบนกเรยนและแผนผงขนตอนการใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทยใหเขาใจชดเจน โดยก าหนดใหแตละเลมใชเวลาในการจดกจกรรมการเรยนรจ านวน ๒ ชวโมง

๒. นกเรยนแบงกลม กลมละ ๔ – ๕ คน โดยคดเลอกหวหนากลม ๑ คน รองหวหนากลม ๑ คน และเลขานการกลม ๑ คน

๓. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน ๑๐ ขอ เพอวดความรพนฐาน ๔. แตละกลมรวมกนศกษามาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนรและสาระส าคญ ๕. ลงมอปฏบตกจกรรมตามขนตอนในชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ๖. นกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน จ านวน ๑๐ ขอ ๗. นกเรยนตองท าแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนรอยละ ๘๐ ขนไป จงจะผานเกณฑ

Page 5: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรค าชแจง การใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย

๑. หวหนากลมแตละกลมรบซองเนอหา แลวอานบตรค าชแจงทตดอยหนาซอง ๒. แตละกลมเลอกหวหนากลมและเลขานการกลม เพอเปลยนหนาทกนปฏบตกจกรรม ๓. หวหนากลมอานหนาทของหวหนากลม เลขานการกลมและหนาทของสมาชกในกลมฟง

หนาทของหวหนากลม

๑. รบซองเนอหาไปแจกสมาชกในกลม ๒. อานค าสงใหสมาชกฟง ๓. ควบคมกจกรรมใหเปนไปตามบตรค าชแจง

หนาทของเลขานการกลม

๑. จดบนทกผลการอภปราย ๒. สรปค าตอบจากบตรกจกรรมและคะแนนจากแบบทดสอบของสมาชก

Page 6: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

หนาทของสมาชก

๑. รวมกนอภปรายกลม ๒. จดบนทกความรทไดจากเนอหาของเรองและปฏบตกจกรรมภายในชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ๓. สมาชกรวมกนอภปรายเนอหาและสรป โดยเลขานการกลมจดบนทก แลวอานใหสมาชก ในกลมฟง

๔. หวหนากลมรบบตรกจกรรมจากครแลวรวมกนระดมความคด ๕. เมอนกเรยนท ากจกรรมเสรจแลว ครใหนกเรยนแตละกลมเลอกตวแทนกลมละ ๑ คน ออกมา

น าเสนอผลงานของนกเรยนทไดท าและสรปความรรวมกน ๖. หวหนากลมรบแบบทดสอบหลงเรยนใหสมาชกในกลมแตละคนท า จ านวน ๑๐ ขอ ๗. หวหนากลมรบบตรเฉลยกจกรรม บตรเฉลยแบบทดสอบกอนเรยน – หลงเรยน แลวเฉลย

ใหสมาชกตรวจใหคะแนน ขอทถกตองให ๑ คะแนน ขอทผดให ๐ คะแนน โดยการเปลยนกนตรวจภายในกลม เลขานการกลมบนทกคะแนน ๘. สมาชกในกลมชวยกนเกบชดกจกรรมการเรยนรเขาซองใหถกตอง แลวใหหวหนากลมน าสงคร ๙. สมาชกในกลมชวยกนคดคะแนนความกาวหนาของสมาชกแตละคน แลวหาคาเฉลยของกลม และเทยบกบเกณฑคะแนนความกาวหนาของกลมวาอยในระดบใด

Page 7: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

แผนผงขนตอนการเรยนโดยใชชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย

ชดท ๑ บทน าสบทเรยน

ศกษาค าแนะน าการใชชดกจกรรมการเรยนร

ภาษาไทย

ศกษาชดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย ชดตอไป

ท าแบบทดสอบกอนเรยน

ศกษามาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร และสาระส าคญ

ไมผานเกณฑ

ต ากวา รอยละ ๘๐

ตรวจสอบผลคะแนนแบบทดสอบหลงเรยน

ผานเกณฑ รอยละ ๘๐ ขนไป

ปฏบตกจกรรมตามล าดบขนตอน ดงน บตรเนอหา บตรเสรมความร บตรกจกรรมท ๑ บตรกจกรรมท ๒ บตรกจกรรมท ๓ บตรกจกรรมท ๔

Page 8: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด สาระท ๑ การอาน

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอน าไปใชตดสนใจ แกปญหาในการด าเนนชวตและมนสยรกการอาน

ตวชวด ม.๔-๖/๓ วเคราะหและวจารณเรองทอานในทก ๆ ดานอยางมเหตผล ตวชวด ม.๔-๖/๕ วเคราะห วจารณ แสดงความคดเหนโตแยงกบเรองทอาน และเสนอ

ความคดใหมอยางมเหตผล สาระท ๓ การฟง การด และการพด

มาตรฐาน ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตาง ๆ อยางมวจารณญาณและ สรางสรรค

ตวชวด ม.๔-๖/๑ สรปแนวคด และแสดงความคดเหนจากเรองทฟงและด สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทย

อยางเหนคณคา และน ามาประยกตใชในชวตจรง ตวชวด ม.๔-๖/๑ วเคราะหและวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการวจารณ

เบองตน

Page 9: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

จดประสงคการเรยนร

๑. เพอใหนกเรยนเขาใจหลกการวเคราะหลกษณะเดนของวรรณคด ๒. เพอใหนกเรยนเขาใจหลกการวเคราะหและประเมนคณคาของวรรณคดในฐานะทเปนมรดกทาง

วฒนธรรม ๓. เพอใหผเรยนเขาใจหลกการสงเคราะหขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมเพอน าไปประยกตใช

ในชวตจรง

สาระส าคญ

วรรณคดเปนมรดกทตกทอดมาจากบรรพบรษ สามารถสะทอนสภาพชวตความเปนอยของคน ในสมยนน ภายในเนอเรอง ผประพนธมกสอดแทรกแนวคด คตสอนใจ และปรชญาชวตของกวไว ท าใหผอานเกดความร ความประทบใจ มความรสกรวมไปกบกว ดงนน วรรณคดจงมคณคาทางประวตศาสตร สงคม อารมณและคตสอนใจ รวมทงมคณคาในดานวรรณศลปดวย

Page 10: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ค าชแจง

๑. แบบทดสอบฉบบน เปนแบบทดสอบปรนยแบบเลอกตอบ ๔ ตวเลอก จ านวน ๑๐ ขอ

๒. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ _____________________________________________________________________๑. ขอใดเปนคณคาของวรรณคดทเดนชดทสด

ก. คณคาดานสงคม ข. คณคาดานอารมณ ค. คณคาดานวรรณศลป ง. คณคาดานประวตศาสตร

๒. ขอใดกลาวไดถกตอง ก. ผประพนธสะทอนเฉพาะความดงามในสมยทแตงบทประพนธ ข. ผประพนธจะแทรกแนวคด คตสอนใจ และปรชญาชวตไวในวรรณคด ค. ผอานวรรณคดตองเขาใจวาเรองทอานไมสามารถเกดขนไดในชวตจรง ง. ผอานควรเนนในการท าความเขาใจคณคาทางวรรณศลปจากบทประพนธเทานน

๓. ขอใดคอความแตกตางระหวางการคดวเคราะหกบการคดวจารณ

ก. การใหเหตผล ข. การพจารณา ค. การใชความร ง. การใชความรสก

๔. ภพนมใชหลา หงสทอง เดยวเอย กากเจาของครอง รวมดวย เมาสมมตจองหอง หนชาต แลงน ามตรโลกมวย หมดสนสขศานต ความหมายแฝงของค าวา “หงสทอง” คอขอใด ก. นกชนดหนง ข. คนทเยอหยง ค. หงสทท าดวยทอง ง. คนทร ารวยท าตวสงสง

Page 11: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๕. “แมเปนบว ตวพเปนภมรา” ค าประพนธขางตนใชโวหารประเภทใด ก. พรรณนาโวหาร ข. เทศนาโวหาร ค. อปมาโวหาร ง. สาธกโวหาร

๖. “ครนครนใชฟารอง เรยมครวญ หงหงใชลมหวน พไห” ค าประพนธขางตนมความโดดเดนทางวรรณศลปดานใดมากทสด ก. การเลนค า ข. การเลนค าซ า ค. การเลนเสยงวรรณยกต ง. การใชค าเลยนเสยงธรรมชาต

๗. เสรจเสวยศวรรเยศอาง ไอยศรย สรวงฤๅ เยนพระยศปนเดอน เดนฟา เกษมสขสองสมบรณ บานทวป ทกขทกธเรศหลา แหลงลวนสรรเสรญ จากบทประพนธขางตน ขอใดกลาวไมถกตอง ก. บทประพนธประเภทโคลงนยมใชค าทมน าหนก ข. บทประพนธขางตนมเนอหายอพระเกยรตกษตรย ค. บทประพนธประเภทโคลงนยมใชค าโบราณเพอสอถงความศกดสทธ ง. บทประพนธขางตนเนนการใชค าบาลสนสกฤตเพอพรรณนาอารมณออนไหว

๘. “เรอยเรอยมาเรยงเรยงนกบนเฉยงไปทงหมตวเดยวมาพลดคเหมอนพอยผเดยวดาย” จากบทประพนธขางตน หากแบงวรรคการอาน จดเปนค าประพนธประเภทใดและมลกษณะเดนอยางไร ก. ราย เพราะใชภาษาในการพรรณนาเรยบงาย ข. กาพย เพราะพรรณนาอารมณความรสกคดถง ค. โคลง เพราะพรรณนาอารมณสะเทอนใจ ง. กลอน เพราะเลนเสยงสมผสไพเราะ ๙. “ลางลงลงลอดไม ลางลง แลลกลงลงชง ลกไม” ค าประพนธขางตนไมเดนชดในดานใด ก. การซ าค า ข. การเลนค า ค. การเลนเสยงสมผส ง. การเลนเสยงวรรณยกต

Page 12: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๑๐. “ความดเรานดใดดน าใจทใหแกคนทงปวงอภยรแตใหไปไมหวงเจบทรวงหวงใยใหรทน” จากบทประพนธขางตน หากนกเรยนแบงวรรคการอานจดเปนค าประพนธประเภทใด และมจดมงหมายในการสอสารอยางไร

ขอ ค าประพนธ จดมงหมาย ก กลอน เพอแนะน า ข โคลง เพอตเตยน ค ราย เพอตชม ง กาพย เพอสงสอน

๕ ๕

Page 13: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรเนอหาท ๑

เรอง วรรณคด

วรรณคด มาจากค าวา วรรณ + คด ค าวา “วรรณ” หมายถง หนงสอ ค าวา “คด” หมายถง เรอง ในพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ อธบายไววา วรรณคด หมายถง วรรณกรรมทไดรบยกยองวาแตงด มคณคาเชงวรรณศลป พระยาอนมานราชธน อธบายไวในหนงสอ การศกษาวรรณคดแงวรรณศลป โ ดยอางถงใน พระราชกฤษฎกาตงวรรณคดสโมสร มขอความเบองตนกลาวถงพระราชปรารภวา “พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว มพระราชประสงคทจะทรงอดหนนท านบ ารง การแตงกาพย กลอน และเรองความเรยงรอยแกวในภาษาใหดขน แตยงหาทนไดทรง จดการใด ไม พระองคเสดจสสวรรคาลยเสย พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวทรงพระราชด ารวา พระบรมราโชบายและพระราชด ารของสมเดจพระบรมชนกนาถดงกลาวมาน เปนการสมควรยงนก สมควรจะจดการตามอยางใดอยางหนง อดหนนวชาแตงหนงสอภาษาไทยใหดขนและพนจากการเขาใจผด ทงผแตงและผอานดงกลาวมาแลว ท านองดงทสมเดจพระบรมชนกนาถไดทรงท านบ ารงการศกษาโบราณคดมาแตกอน จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตงวรรณคดสโมสรขน” ในมาตรา ๘ พระราชกฤษฎกา ก าหนดไววาเรองใดเปนหนงสอด มคณวเศษบรบรณคอ

๑. เปนหนงสอด กลาวคอเปนเรองทสมบรณซงสาธารณชนจะอานไดโดยไมเสยประโยชนคอ ไมเปนเรองทภาษต

๒. เปนหนงสอแตงด ใชวธเรยบเรยงอยางใด ๆ กตาม แตตองใหเปนภาษาไทยอนด ถกตอง ตามโบราณกาลและในปรตยบนกาล

ฉะนน จะเหนวาหนงสอทวรรณคดสโมสรยกยองเปนหนงสอทดและแตงดคอวรรณคด โดยสรป วรรณคด หมายถง หนงสอทไดรบยกยองวาแตงด มการถายทอดอยางมศลปะ

มวรรณศลป เนอเรองไมขดตอศลธรรมและประเพณอนดงามของไทย

ความหมายของการคดวเคราะห

Page 14: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรเนอหาท ๒

เรอง หลกการวจกษวรรณคด การวจกษวรรณคด หมายถง การพจารณาวาหนงสอนน ๆ แตงดอยางไร ใชถอยค าไพเราะ ลกซง กนใจ หรอมความงามอยางไร มคณคา ใหความร ขอคดคตสอนใจหรอชใหเหนสภาพชวต ความคด ความเชอของคนในสงคมอยางไร

๑. อานอยางพนจพจารณา คอ อานโดยใชการวเคราะห อานตงแตชอเรอง ผแตง ค าน า ค านยม สารบญ ไปจนถงเนอหาและบรรณานกรม รวมถงประวตของผเขยน ซงจะท าใหเราเขาใจเนอหา มลเหตของการแตง แรงบนดาลใจในการแตง และสงแฝงเรนภายในหนงสอ

๒. คนหาความหมายพนฐาน ความหมายพนฐานหรอความหมายตามตวอกษร ผอานสามารถคนหาไดจากขอความทผแตงไดแฝงเรนเอาไว โดยแลกเปลยนความรกบเพอน ๆ แลวจดล าดบใจความส าคญของเรองวา ใคร ท าอะไร ทไหน ผลเปนอยางไร

๓. รบรอารมณของบทประพนธ พยายามรบรความรสก อารมณของผ เขยนทสอดแทรกลงไปใน บทประพนธนน ถาผอานรบรอารมณ ความรสกตามเจตนาของผสงสาร เมออานออกเสยงหรอ ท านองเสนาะ จะท าใหบทประพนธนน ๆ มความไพเราะยงขน

๔. คนหาความหมายของบทประพนธ หลกการคนหาความหมายของบทประพนธมดงน ๔.๑ คนหาความหมายตามตวหนงสอ คอ ค าใดทไมเขาใจความหมายใหคนในค าอธบายศพทพจนานกรม หรออภธานศพท ๔.๒ คนหาความหมายแฝง คอ ความหมายทตองตความ ซงผแตงอาจใชค าทเปนสญลกษณ เพอเสนอสารอนเปนความคดหลกของผแตง ๔.๓ คนหาขอคดอนเปนประโยชนในตวบทของวรรณคด กลาวคอ การคนหาความรสกของผแตง ซงไมจ าเปนตองตรงกบความรสกของผอาน แตผอานรสกเชนนนเพราะมเหตผลอยางไร มหลกฐานอะไร และ มค าใดทบงชใหผอานรสกอยางนน ๕. พจารณาวาผแตงใชกลวธใดในการแตงค าประพนธ สามารถคนหาไดจากวธการสรางสรรคในกวนพนธ ดงน

ความหมายการวจกษวรรณคด

หลกการวจกษวรรณคด

Page 15: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๕.๑ การใชบรรยายโวหาร คอ การใชค าอธบายเลาเรองราว รายละเอยดใหเข าใจตามล าดบเหตการณ ๕.๒ การใชพรรณนาโวหาร คอ การอธบายความโดยการสอดแทรกอารมณ ความรสก หรอ ใหรายละเอยดอยางลกซงของผแตงลงไปในเรองนน ๆ ท าใหผอานเกดอารมณสะเทอนใจคลอยตามไป กบบทประพนธ ๕.๓ การใชเทศนาโวหาร คอ กลวธทใชโวหารในการกลาวสงสอนอยางมเหตผลประกอบ ๕.๔ การใชสาธกโวหาร คอ การยกตวอยางหรอเรองราวมาประกอบเพอเพมรายละเอยด หรอสง ทนาร นาสนใจลงไปในขอความ ท าใหเขาใจชดเจนยงขน ๕.๕ การใชอปมาโวหาร คอ โวหารทกลาวเปรยบเทยบ มกใชคกบอปไมย อปมา เปนสงหรอขอความทยกมาเปรยบ สวนอปไมย คอ ขอความทเปรยบเทยบกบสงอนใหเขาใจแจมแจง ๖. พจารณาความงาม ความไพเราะของภาษา คอ พจารณาเลอกใชค า การสรรค าและการจดวาง ค าทเลอกสรรแลวใหตอเนองอยางไพเราะ เหมาะสม ไดจงหวะ ถกตองตามโครงสรางภาษา กอใหเกดความรสก อารมณและเหนภาพพจน

Page 16: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรเนอหาท ๓

เรอง การพจารณาคณคาบทประพนธ

การพจาณาคณคาบทประพนธ แบงออกไดเปน ๓ ประเภท ดงน ๑. คณคาดานเนอหา

การพจารณาคณคาดานเนอหา มแนวทางในการพจารณาดงตอไปน ๑.๑ รปแบบ พจารณาวางานประพนธนนใชค าประพนธชนดใด ลกษณะการแตงถกตองตามลกษณะบงคบของค าประพนธนน ๆ หรอไม ผแตงเลอกใชค าประพนธแตละชนดได เหมาะสมกบเนอความหรอไม ๑.๒ องคประกอบของเรอง มแนวพจารณาดงน - สาระ พจารณาวาสาระทผแตงตองการสอมายงผอานเปนเรองอะไร เชน ใหความร ขอเทจจรง ความคดหรอแสดงความรสกนกคดออกมา ควรจบสาระส าคญหรอแกนของเรองใหไดวา ผแตงตองการสออะไร สาระส าคญหรอแกนของเรอง มลกษณะแปลกใหม นาสนใจอยางไร - โครงเรอง พจารณาวาผแตงมวธการวางโครงเรองไดดหรอไม การล าดบความเปนไปตามล าดบขนตอน มวธการวางล าดบเรองนาสนใจอยางไร - ตวละคร พจารณาวาตวละครในเรองมลกษณะนสย บคลกภาพและบทบาทอยางไร พฤตกรรมทแสดงออกดหรอไม เหมอนบคคลในชวตจรงมากนอยเพยงใด - ฉากและบรรยากาศ พจารณาวาผแตงพรรณนาหรอบรรยายฉากและบรรยากาศ ไดเหมาะสม ถกตอง ชดเจน และสอดคลองกบเรองไดดเพยงไร - กลวธการแตง พจารณาวธในการเลอกใชถอยค าและการน าเสนอวา ผแตงน าเสนออยางไร ควรพจารณาวาวธการตาง ๆ ชวนใหนาสนใจ นาตดตาม และนาประทบใจไดอยางไร ๒. คณคาดานวรรณศลป การพจารณาคณคาดานวรรณศลปมแนวทางในการพจารณา ๒ ประการ ดงน

การสรรค า คอ การเลอกใชค าใหสอความคดความเขาใจ ความรสก อารมณ ได อยางงดงาม

การใชภาพพจน คอ การพลกแพลงภาษาทใชพดหรอเขยนทท าใหผ อานเหนภาพ ไดอารมณ ไดความรสก ไดขอคด การใชโวหารมลกษณะ ดงน

- อปมา หมายถง การกลาวเปรยบเทยบสงหนงเหมอนอกสงหนง ในการกลาวเทยบมค าทแสดงวาเหมอนเปนเครองเชอม เชน กล ดจ ดง ประหนง เลห เปนตน

Page 17: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

- อปลกษณ หมายถง การเปรยบวาสงหนงเปนสงหนง มกใชค าวา “คอ” หรอ “เปน” และอาจไมใชค าเปรยบโดยละไว เรยกวา “อปลกษณโดยนย”

- สญลกษณ หมายถง การเปรยบเทยบทเรยกสงหนงแทนสงหนง สงจะตองรบรกนอยางเปนสากล

- บคลาธษฐาน หรอ บคคลวต หมายถง การก าหนดใหสงซงไมใชมนษย เชน สตว สงของ สถานท ตนไม ดอกไม เปนตน มสภาวะเปนมนษย ท ากรยาอาการพด คด เหมอนมนษย

- อตพจน หมายถง การกลาวเกนจากความจรง - สทพจน หมายถง การเลยนเสยงธรรมชาต - นามนย หมายถง การใชค าหรอวลซงบงบอกคณสมบตของสงหน งมาแทน

ความหมายสงนนทงหมด กลาวคอ การใชสงเลกทมลกษณะเดนมาแทนสงใหญทงหมด - ปฎพากย หมายถง การใชค าทขดกน ตรงกนขามกน หรอขดแยงกน

๓. คณคาดานสงคม การพจารณาบทประพนธวา ผแตงมจดประสงคอยางไรในการจรรโลงสงคม ซงพจารณาจากทรรศนะ แนวคด การใหคตเตอนใจ การแสดงใหเหนถงวถชวต ความเชอ คานยม วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ โดยผแตงสอดแทรกไวในบทประพนธอยางแนบเนยน การวจกษวรรณคด ท าใหผอานมองเหนคณคาทผแตงตงใจสอดแทรกเอาไวใหเหนความงาม ความไพเราะของวรรณคด ท าใหอานงานประพนธนนอยางสนกสนานเพลดเพลนและไดรบรสไพเราะ อยางอมเอมใจ ซาบซงและเกดความตระหนกในคณคาของงานประพนธ และเกดความภมใจในฐานะ ทเปนมรดกของชาต ซงควรคาแกการอนรกษและสบทอดตอไป

๑๐

Page 18: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรกจกรรมท ๑

ค าชแจง นกเรยนแบงกลม กลมละ ๗ – ๘ คน แลวรวมกนแสดงความคดในประเดนตอไปน (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน)

๑. นกเรยนคดวา วรรณคดมความส าคญอยางไร ...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

๒. นกเรยนคดวาการพจารณาเกยวกบโวหารชนดตาง ๆ ชวยใหนกเรยนเขาใจคณคา ทางวรรณศลปในบทประพนธไดอยางไร

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

๑๑

Page 19: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรกจกรรมท ๒

ค าชแจง ใหนกเรยนรวมกนวเคราะหชนดของค าประพนธทก าหนดให จากนนเขยนเรยบเรยง ใหถกตองตามฉนทลกษณ (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน)

๑. ไพรนทรนาศเพยงพลมารพระดงองคอวตารแตกแสนเศกหอนหาญราญขอฤทธพระฤๅ ดาลตระดกเดชลประลาตหลาแหลงสถาน

เปนค าประพนธชนด.....................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

๒. ฟงถอยค าด ารสมะธระวอนดนนฝเอออวยจกเปนมสาวะจะนะดวยบมตรกะความจรง วนชายประกาศวะระประทานประดพทธะแดหญงหญงควรจะเปรมกะละมะยงผวะจตตะตอบรก

เปนค าประพนธชนด.....................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

๑๒

Page 20: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๓. จ าปาหนาแนนเนองคลกลบเหลองเรองอรามคดคะนงถงนงรามผวเหลองกวาจ าปาทอง

เปนค าประพนธชนด.....................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

...

๔. สองขตตยายรยาตรยงเกยราชหอทพขนคชขบชางเทยบทวยหาญเพยบแผนภ ดมหมาดาดาษสระพราศพรอมโดยขบวนองคอดศวรสองกษตรยคอยนฤขตรพชย

เปนค าประพนธชนด.....................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

...

๕. จะจบจองจองจองสงใดนนดส าคญคนคนอยางนฉงนอยาลามลวงลวงลวงดเลศกล

คอยแคะคนขนคนใหควรการ

เปนค าประพนธชนด.....................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

...

๑๓

Page 21: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรกจกรรมท ๓

ค าชแจง ใหนกเรยนรวมกนวเคราะหภาพพจนจากบทประพนธทก าหนดให (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน)

๑. พหมายนองดจปองปารกชาต มณฑาไทเทวราชในสวนสวรรค (เพลงยาวนายนรนทรธเบศร)

จดเปนภาพพจนประเภท.................................................

๒. กมเกลาเคารพอภวาท พระปนภพภวนาถนาถา ยบยงคอยฟงพระวาจา จะบญชาใหยกโยธ (อเหนา)

จดเปนภาพพจนประเภท.................................................

๓. เสยงไหทกราษฎรไห ทกเรอน อกแผนดนดเหมอน จกขว า บเหนตะวนเดอน ดาวมด มวนา แลแหงใดเหนน า ยอมน าตาคน (ลลตพระลอ)

จดเปนภาพพจนประเภท.................................................

๑๔

Page 22: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๔. ควกงเหมอนกงเขาดดฝาย จมกละมายคลายพราขอ

หกลวงดวงพกตรหกงอ ล าคอโตตนสนกลม (ระเดนลนได)

จดเปนภาพพจนประเภท.................................................

๕. เปลาเปลยวเหยวอกโอ โออก หนาวจตคออทก สะทกสะทอน คดโฉมประโลมกก กอดอน กายแมเยนยามรอน อนเนอยามหนาว (นทานเวตาล) จดเปนภาพพจนประเภท.................................................

๑๕

Page 23: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บตรกจกรรมท ๔

ค าชแจง นกเรยนแบงกลม กลมละ ๗ – ๘ คน แตละกลมอภปรายตามตวขอทก าหนดใหตอไปน จากนนสงตวแทนน าเสนอหนาชนเรยน นกเรยนแตละคนบนทกค าตอบ (คะแนนเตม ๑๐ คะแนน)

๑. นกเรยนคดวาการพจารณาคณคาของบทประพนธ ตองพจารณาคณคา

ดานใดบาง และการพจารณาคณคาดานตาง ๆ สงผลตอการประเมนคาบทประพนธอยางไร

……………………………………………………………................................................................................................................……………………………………………………………................................................................................................................……………………………………………………………..................................................................................................................................……………………………………………….................................................................................................. ................................

๒. นกเรยนคดวาการพจารณารปแบบในการประพนธสงผลตอคณคาดานเนอหา ในบทประพนธอยางไร

……………………………………………………………................................................................................................................……………………………………………………………................................................................................................................……………………………………………………………................................................................................................................................. .……………………………………………….................................................................................................. ..........

...........................……………………………………………

๑๖

Page 24: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ดสอค าชแจง

๑. แบบทดสอบฉบบน เปนแบบทดสอบปรนยแบบเลอกตอบ ๔ ตวเลอก จ านวน ๑๐ ขอ

๒. ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย X ลงในกระดาษค าตอบ _____________________________________________________________________

๑. ขอใดคอความแตกตางระหวางการคดวเคราะหกบการคดวจารณ

ก. การใหเหตผล ข. การพจารณา ค. การใชความร ง. การใชความรสก

๒. ขอใดเปนคณคาของวรรณคดทเดนชดทสด ก. คณคาดานสงคม ข. คณคาดานอารมณ ค. คณคาดานวรรณศลป ง. คณคาดานประวตศาสตร

๓. ขอใดกลาวไดถกตอง ก. ผประพนธสะทอนเฉพาะความดงามในสมยทแตงบทประพนธ ข. ผประพนธจะแทรกแนวคด คตสอนใจ และปรชญาชวตไวในวรรณคด ค. ผอานวรรณคดตองเขาใจวาเรองทอานไมสามารถเกดขนไดในชวตจรง ง. ผอานควรเนนในการท าความเขาใจคณคาทางวรรณศลปจากบทประพนธเทานน

๔. “แมเปนบว ตวพเปนภมรา” ค าประพนธขางตนใชโวหารประเภทใด ก. อปมาโวหาร ข. พรรณนาโวหาร ค. เทศนาโวหาร ง. สาธกโวหาร

๑๗

Page 25: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๕. “ครนครนใชฟารอง เรยมครวญ

หงหงใชลมหวน พไห” ค าประพนธขางตนมความโดดเดนทางวรรณศลปดานใดมากทสด ก. การเลนค า ข. การเลนค าซ า ค. การเลนเสยงวรรณยกต ง. การใชค าเลยนเสยงธรรมชาต

๖. ภพนมใชหลา หงสทอง เดยวเอย กากเจาของครอง รวมดวย เมาสมมตจองหอง หนชาต แลงน ามตรโลกมวย หมดสนสขศานต ความหมายแฝงของค าวา “หงสทอง” คอขอใด ก. นกชนดหนง ข. คนรวยท าตวสงสง ค. คนทเยอหยงจองหอง ง. หงสทท าดวยทองค า

๗. เสรจเสวยศวรรเยศอาง ไอยศรย สรวงฤๅ เยนพระยศปนเดอน เดนฟา เกษมสขสองสมบรณ บานทวป ทกขทกธเรศหลา แหลงลวนสรรเสรญ จากบทประพนธขางตน ขอใดกลาวไมถกตอง ก. บทประพนธประเภทโคลงนยมใชค าทมน าหนก ข. บทประพนธขางตนมเนอหายอพระเกยรตกษตรย ค. บทประพนธประเภทโคลงนยมใชค าโบราณเพอสอถงความศกดสทธ ง. บทประพนธขางตนเนนการใชค าบาลสนสกฤตเพอพรรณนาอารมณออนไหว

๘. “เรอยเรอยมาเรยงเรยงนกบนเฉยงไปทงหมตวเดยวมาพลดคเหมอนพอยผเดยวดาย” จากบทประพนธขางตน หากแบงวรรคการอาน จดเปนค าประพนธประเภทใดและมลกษณะเดนอยางไร ก. กลอน เพราะเลนเสยงสมผสไพเราะ ข. ราย เพราะใชภาษาในการพรรณนาเรยบงาย ค. กาพย เพราะพรรณนาอารมณความรสกคดถง ง. โคลง เพราะพรรณนาอารมณสะเทอนใจ

๑๘

Page 26: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๙. “ลางลงลงลอดไม ลางลง แลลกลงลงชง ลกไม” ค าประพนธขางตนไมเดนชดในดานใด ก. การซ าค า ข. การเลนค า ค. การเลนเสยงสมผส ง. การเลนเสยงวรรณยกต ๑๐. “ความดเรานดใดดน าใจทใหแกคนทงปวงอภยรแตใหไปไมหวงเจบทรวงหวงใยใหรทน” จากบทประพนธขางตน หากนกเรยนแบงวรรคการอานจดเปนค าประพนธประเภทใด และมจดมงหมายในการสอสารอยางไร

ขอ ค าประพนธ จดมงหมาย ก กลอน เพอแนะน า ข โคลง เพอตเตยน ค ราย เพอตชม ง กาพย เพอสงสอน

๑๙

Page 27: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๑). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพ ฯ : โรงพมพชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. . (๒๕๕๔). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพมหานคร

: โรงพมพครสภาลาดพราว. คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,ส านกงาน. (๒๕๕๒). หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย

หลกภาษา และการใชภาษาเพอการสอสาร ชนมธยมศกษาปท ๖. กรงเทพ ฯ : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

เจอ สตะเวทน. (๒๕๑๖). วรรณคดวจารณ. กรงเทพ ฯ : สทธสารการพมพ. ธญญา สงขพนทานนท. (๒๕๓๙). วรรณกรรมวจารณ. กรงเทพ ฯ : นาคร. บญเหลอ เทพยสวรรณ, ม.ล.. (๒๕๑๗). วเคราะหรสวรรณคดไทย. กรงเทพ ฯ : ไทยวฒนาพานช. ประดษฐ กลดประเสรฐ. (๒๕๒๕). แงคดจากวรรณคดและวรรณกรรม. กรงเทพ ฯ : เคลดไทย. ประสทธ กาพยกลอน. (๒๕๑๘). แนวทางศกษาวรรณคดและวรรณกรรม ภาษากว การวจกษ และ การวจารณ. กรงเทพ ฯ : ไทยวฒนาพานช. รนฤทย สจจพนธ. (๒๕๔๔). ศาสตรและศลปแหงวรรณคด. กรงเทพ ฯ : ประพนธสาน.

๒๐

Page 28: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

ภาคผนวก

๒๑

Page 29: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยค าตอบ แบบทดสอบกอนเรยน

ขอ ค าตอบ ๑ ค ๒ ข ๓ ง ๔ ง ๕ ค ๖ ง ๗ ง ๘ ข ๙ ง ๑๐ ก

๒๒

Page 30: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยบตรกจกรรมท ๑

๑. นกเรยนคดวา วรรณคดมความส าคญอยางไร (แนวค าตอบ) วรรณคดมความส าคญในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต สะทอนแนวคด วถชวต สงคม และวฒนธรรมของชาตเปนเครองเชดชอารยธรรม เปนหลกฐานทางโบราณคด สงเสรมสนทรยภาพแกผอาน เมออานแลวเกดความรสกรวม ประทบใจ ตลอดจนเสรมสราง

ความเขาใจโลกและชวตใหเกดขน ในใจของผอาน

๒. นกเรยนคดวาการพจารณาเกยวกบโวหารชนดตาง ๆ ชวยใหนกเรยนเขาใจคณคา ทางวรรณศลปในบทประพนธไดอยางไร

(แนวค าตอบ) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดอยางหลากหลาย ขนอยกบเหตผลของนกเรยน

เปนตนวา การพจารณาโวหารชนดตาง ๆ ทปรากฏในบทประพนธ ถอเปนการพจารณาคณคา

ทางวรรณศลปจากกลวธการแตงวา มความสอดคลองทางดานเนอหา ภาษา และรปแบบของเรองอยางไร และกลวธทางวรรณศลปชวยท าใหเนอหาของวรรณคดความโดดเดนไดหรอไม อยางไร

๒๓

Page 31: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เกณฑการใหคะแนนบตรกจกรรมท ๑

ระดบคะแนน

ตวบงช

๕ - ตอบค าถามไดตรงประเดน ครบถวน

- ใชภาษาตรงตามหลกไวยากรณ ถกตอง สมบรณ ผอานเขาใจงาย ๔ - ตอบค าถามไดตรงประเดน

- ใชภาษาตรงตามหลกไวยากรณ ถกตอง สมบรณ ผอานเขาใจงาย ๓ - ตอบค าถามไดตรงประเดน

- ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๑ ค า ๒ - ตอบค าถามนอกประเดน

- ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๑ ค า ๑ - ตอบค าถามนอกประเดน

- ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๕ ค า ๐ - ไมปฏบตงานในบตรกจกรรมท ๑

๒๔

Page 32: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยบตรกจกรรมท ๒

๑. ไพรนทรนาศเพยงพลมารพระดงองคอวตารแตกแสนเศกหอนหาญราญขอฤทธพระฤาดาลตระดกเดชลประลาตหลาแหลงสถาน

เปนค าประพนธชนด โคลงสสภาพ

ไพรนทรนาศเพยง พลมาร

พระดงองคอวตาร แตก

แสนเศกหอนหาญราญ ขอฤทธ พระฤๅ ดาลตระดกเดชล ประลาตหลาแหลงสถาน

๒. ฟงถอยค าด ารสมะธระวอนดนนฝเอออวยจกเปนมสาวะจะนะดวยบมตรกะความจรง วนชายประกาศวะระประทานประดพทธะแดหญงหญงควรจะเปรมกะละมะยงผวะจตตะตอบรก เปนค าประพนธชนด วสนตดลกฉนท ๑๔ ฟงถอยค าด ารสมะธระวอน ดนนฝเอออวย

จกเปนมสาวะจะนะดวย บมตรกะความจรง วนชายประกาศวะระประทาน ประดพทธะแดหญง หญงควรจะเปรมกะละมะยง ผวะจตตะตอบรก

๓. จ าปาหนาแนนเนองคลกลบเหลองเรองอรามคดคะนงถงนงรามผวเหลองกวาจ าปาทอง

เปนค าประพนธชนด กาพยยาน ๑๑ จ าปาหนาแนนเนอง คลกลบเหลองเรองอราม คดคะนงถงนงราม ผวเหลองกวาจ าปาทอง

๒๕

Page 33: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๔. สองขตตยายรยาตรยงเกยราชหอทพขนคชขบชางเทยบทวยหาญเพยบแผนภ ดมหมาดาดาษสระพราศพรอมโดยขบวนองคอดศวรสองกษตรยคอยนฤขตรพชย

เปนค าประพนธชนด รายยาว

สองขตตยายรยาตร ยงเกยราชหอทพ ขนคชขบชางเทยบ ทวยหาญเพยบแผนภ ดมหมาดาดาษ สระพราศพรอมโดยขบวน องคอดศวรสองกษตรย คอยนฤขตรพชย

๕. จะจบจองจองจองสงใดนนดส าคญคนคนอยางนฉงนอยาลามลวงลวงลวงดเลศกล คอยแคะคนขนคนใหควรการ

เปนค าประพนธชนด กลอนสภาพ

จะจบจองจองจองสงใดนน ดส าคญคนคนอยางนฉงน อยาลามลวงลวงลวงดเลศกล คอยแคะคนขนคนใหควรการ

๒๖

Page 34: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยบตรกจกรรมท ๓

๑. พหมายนองดจปองปารกชาต มณฑาไทเทวราชในสวนสวรรค (เพลงยาวนายนรนทรธเบศร)

จดเปนภาพพจนประเภท อปมา

๒. กมเกลาเคารพอภวาท พระปนภพภวนาถนาถา ยบยงคอยฟงพระวาจา จะบญชาใหยกโยธ (อเหนา)

จดเปนภาพพจนประเภท อปลกษณ

๓. เสยงไหทกราษฎรไห ทกเรอน อกแผนดนดเหมอน จกขว า บเหนตะวนเดอน ดาวมอ มวนา แลแหงใดเหนน า ยอมน าตาคน (ลลตพระลอ) จดเปนภาพพจนประเภท อตพจน

๒๗

Page 35: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๔. ควกงเหมอนกงเขาดดฝาย จมกละมายคลายพราขอ หกลวงดวงพกตรหกงอ ล าคอโตตนสนกลม (ระเดนลนได) จดเปนภาพพจนประเภท อปมา

๕. เปลาเปลยวเหยวอกโอ โออก หนาวจตคออทก สะทกสะทอน คดโฉมประโลมกก กอดอน กายแมเยนยามรอน อนเนอยามหนาว (นทานเวตาล) จดเปนภาพพจนประเภท ปฏพากย

๒๘

Page 36: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยบตรกจกรรมท ๔

๑. นกเรยนคดวาการพจารณาคณคาของบทประพนธ ตองพจารณาคณคา

ดานใดบาง และการพจารณาคณคาดานตาง ๆ สงผลตอการประเมนคาบทประพนธอยางไร

แนวค าตอบ การพจารณาคณคาบทประพนธ แบงออกเปน ๓ ประเภท ประกอบดวย ๑. คณคาดานเนอหา ๒. คณคาดานวรรณศลป ๓. คณคาดานสงคม

๒. นกเรยนคดวาการพจารณารปแบบในการประพนธสงผลตอคณคาดานเนอหา ในบทประพนธอยางไร

แนวค าตอบ ลกษณะค าประพนธกบเนอหาทมความสอดคลองกน ยอมสงผลใหบทประพนธมคณคาทางวรรณศลปมากยงขน อาท การใชค าประพนธประเภทโคลงในบทไหวคร ยอมสงผลใหเกดความรสกศกดสทธสงสง หรอการใชวสนตดลกฉนทในการพรรณนา อารมณ ความรสกออนไหวของตวละคร

๒๙

Page 37: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

๔ เกณฑการใหคะแนนบตรกจกรรมท

ระดบคะแนน ตวบงช

๕ - ตอบค าถามไดตรงประเดน ครบถวน - ใชภาษาตรงตามหลกไวยากรณ ถกตอง สมบรณ ผอานเขาใจงาย

๔ - ตอบค าถามไดตรงประเดน - ใชภาษาตรงตามหลกไวยากรณ ถกตอง สมบรณ ผอานเขาใจงาย

๓ - ตอบค าถามไดตรงประเดน - ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๑ ค า

๒ - ตอบค าถามนอกประเดน - ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๑ ค า

๑ - ตอบค าถามนอกประเดน - ใชภาษาไมตรงตามหลกไวยากรณ สะกดค าผดมากกวา ๕ ค า

๐ - ไมปฏบตงานในบตรกจกรรมท ๑

๓๐

Page 38: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

แบบประเมนผลการน าเสนองานบตรกจกรรมท ๔

ท รายการประเมน ผประเมน รวม

เกณฑการประเมน

ตนเอง เพอน คร ๑ เนอหา (๔ คะแนน)

๑. เนอหาครบถวนสมบรณ ๒. เนอหาถกตอง ๓. เนอหาตอเนอง ๔. มการคนควาเพมเตม

คะแนน ๔ : มครบทกขอ คะแนน ๓ : ม ๓ ขอ ขาด ๑ ขอ คะแนน ๒ : ม ๒ ขอ ขาด ๒ ขอ คะแนน ๑ : ม ๑ ขอ ขาด ๓ ขอ

๒ กระบวนการท างาน (๒ คะแนน) ๑. มการวางแผนอยางเปนระบบ ๒. การปฏบตตามแผน ๓. ตดตามประเมนผล ๔. การปรบปรงพฒนางาน

คะแนน ๒ : มครบทกขอ คะแนน ๑ : ม ไมครบ ๔ ขอ คะแนน ๐ : ไมปรากฏกระบวน การท างานทชดเจน

๓ การน าเสนอ (๒ คะแนน) ๑. การใชส านวนภาษาด ๒. การสะกดค าและไวยากรณถกตอง ๓. รปแบบนาสนใจ ๔. ความสวยงาม

คะแนน ๒ : มครบทกขอ คะแนน ๑.๕ : ม ๓ ขอ ขาด ๑ ขอ คะแนน ๑ : ม ๒ ขอ ขาด ๒ ขอ คะแนน ๐.๕ : ม ๑ ขอขาด ๓ ขอ

๔ คณธรรม (๒ คะแนน) ๑. ตรงตอเวลา ๒. ซอสตย ๓. ความกระตอรอรน ๔. ความมน าใจ

คะแนน ๒ : มครบทกขอ คะแนน ๑.๕ : ม ๓ ขอ ขาด ๑ ขอ คะแนน ๑ : ม ๒ ขอ ขาด ๒ ขอ คะแนน ๐.๕ : ม ๑ ขอ ขาด ๓ ขอ

รวม คะแนนเตม ๑๐ คะแนน เฉลย

ลงชอผประเมน…………………………….. ตนเอง ลงชอผประเมน…………………………….. เพอน ลงชอผประเมน…………………………….. คร

๓๑

Page 39: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เฉลยค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ค าตอบ ๑ ง ๒ ค ๓ ข ๔ ก ๕ ง ๖ ข ๗ ง ๘ ค ๙ ง ๑๐ ก

๓๒

Page 40: ค าน า - thaischool1.in.th · ค าแนะน าส าหรับครู ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย วรรณคดี

เกณฑการวดผลและประเมนผล

บตรกจกรรมท ๑ - ๔ คะแนนเตม ๕๐ คะแนน เกณฑผาน รอยละ ๘๐

ท าคะแนนไดตงแต ๔๐ คะแนนขนไป ถอวาผานเกณฑ

แบบทดสอบหลงเรยน คะแนนเตม ๑๐ คะแนน เกณฑผาน รอยละ ๘๐ ท าคะแนนไดตงแต ๘ คะแนนขนไป ถอวาผานเกณฑ

๓๓