ค ำน ำ

นโยบายขยายพนทปลกปาลมนามนทดแทนพลงงานในพนทภาคใตและภาคตะวนออก ไมสามารถดาเนนการไดเตมท เนองจากพนทดงกลาวถกจากดดวยพชเดมทเกษตรกรปลกอยกอนแลว จงไดมแนวความคดทจะขยายพนทเพาะปลกปาลมนามนออกไปนอกเขตทกาหนด แตเนองจากไมม การปลกและเทคโนโลยทเหมาะสมกบพนท จงจาเปนตองมการศกษา/ทดสอบการเจรญเตบโตของ ปาลมนามน เพอรวบรวมขอมลมาจดทาเปนคาแนะนาสาหรบเกษตรกร จนกระทง วนท 28 เมษายน 2547 กรมสงเสรมการเกษตร ไดอนมตใหดาเนนโครงการทดสอบการปลกปาลมนามนในพนทภาคกลางและภาคตะวนตก ป 2547-2551 อนมตเงนงบประมาณ รวม 5.1 ลานบาท

ผเขยนรวมกบทมงาน ไดดาเนนการตามโครงการดงกลาว เกบรวบรวมขอมลมาสงเคราะหและวเคราะห เปรยบเทยบกบเทคโนโลยการปลกปาลมนามนในภาคใต จนสามารถนามาจดทาเปนเอกสารวชาการ เรอง “เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต” ขน โดยใชเทคโนโลยปลกปาลมนามนบนสนรองทมนาหลอเลยงคคลองตลอดเวลา ซงตางจากภาคใตทอาศยนาฝน ในการนหวงวาจะเปนเทคโนโลยทเหมาะสมกบการปลกปาลมนามนในพนทลมนาขง ซงมลกษณะเดยวกนหลายพนท ทงในภาคใต ภาคกลาง ภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ในทสดไดพบวา พนททมนาไหลบา ทวมขง ในเขตจงหวดสโขทย เพชรบร นครศรธรรมราช หนองคาย สกลนคร นครพนมและบงกาฬ และอกหลายพนทในประเทศไทย สามารถนาเทคโนโลย ในเอกสารเลมน ไปใชประโยชนได

หวงวา เอกสารเลมนจะเปนประโยชนสาหรบเกษตรกรในเขตทลม นาทวมขง ไดนาขอมลไปประยกตใชใหเหมาะสมกบพนทและตวเกษตรกรเอง ซงจะชวยใหมรายไดเจอจนครอบครวใหมสข สรางชมชนใหนาอย และจะชวยใหสงคมไทยเปนสงคมเกษตรกรรมทกาวหนาสบไป

ศกดศลป โชตสกล นกวชาการเกษตรชานาญการพเศษ

ผอานวยการกลมสงเสรมการผลตยางพาราและปาลมนามน สวนสงเสรมการผลตไมผล ไมยนตน และยางพารา

สานกสงเสรมและจดการสนคาเกษตร กรมสงเสรมการเกษตร

กนยายน 2555

ค ำนยม

จากการลงมอปฏบตของแกนนาชาวสวนปาลมนามนทงรงสต ประกอบดวยนายอกษร นอยสวาง ผนากลม อาจารยสถต คารกษ คณแสนศกด ลมปทม คณสาเนา เพชรสมร และสมาชกกลม อกหลายทานทมไดเอยนามในทน ชวยนาขอมลทไดจากการปฏบตจรง มามอบใหเพอประกอบขอมล ทางวชาการ

ขอขอบคณทานเกษตรจงหวดปทมธาน ดร.รจพชร งามจรงและทมงานสานกงานเกษตรอาเภอหนองเสอ คณพนจ สระบรนทร คณภทรพงศ ฤกษฉายและคณพรทพย มมาเจรญด ทชวยเกบขอมลทเปนประโยชนและเชญเกษตรกรมารวมวจารณเอกสาร

เจาหนาทสานกสงเสรมและจดการสนคาเกษตรทชวยกนจดทาเอกสารจนสาเรจ ประกอบดวยคณนภา สงฤทธ ชวยรวบรวมขอมล คณมาลน ยวนานนท และคณสรวสสา รตนรกษตยา ชวยตรวจทาน เรยบเรยงเอกสาร ใหถกตองสมกบเปนเอกสารวชาการและไดรบการชวยเหลอออกแบบปกโดยคณสปญญา นนทศร

กาลงใจทไดรบจนสามารถฟนฝาอปสรรคทงหลายจนสาเรจลลวงมาดวยด จากสมาชกครอบครวทอบอน ผศ.วนทน โชตสกล และนส.ชตมณฑน โชตสกล

สดทาย ขอประกาศวา กรมสงเสรมการเกษตร ไดใหความร ประสบการณและความชานาญ ดานปาลมนามนแกผเขยน ตลอดระยะเวลา เกอบ 30 ป ททาหนาทนกวชาการเกษตร เปนสงทมคณคาทสดในชวต ศกดศลป โชตสกล

กนยายน 2555

ปกหลงดานใน

ประวตผเขยน

ชอ นายศกดศลป โชตสกล E-mail address csaksin@hotmail.com ประวตการศกษา วทยาศาสตรบณฑต (เกษตรศาสตร) วทยาลยเทคโนโลยและอาชวศกษา วทยาเขตเกษตร บางพระ วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาสงเสรมการเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

สถานทท างาน สานกสงเสรมและจดการสนคาเกษตร กรมสงเสรมการเกษตร ต าแหนง นกวชาการเกษตรชานาญการพเศษ ผอานวยการกลมสงเสรมการผลตยางพาราและ ปาลมนามน

ผลงานทางวชาการ(วจย/คณะกรรมการ/ทปรกษา) นกวชาการ/เลขานการประจ าคณะกรรมาธการการเกษตรและสหกรณ วฒสภา คณะกรรมการองคการตลาด กระทรวงมหาดไทย โครงการพฒนาเทคโนโลยการผลตปาลมน ามนเพออตสาหกรรมไบโอดเซลชมชนเชงพาณชยในพนทปลกใหม โครงการน ารองผลตปาลมน ามนเพอพลงงานชวภาพอยางยงยน คณะกรรมการวชาการ พจารณามาตรฐานสนคาเกษตร เรองปาลมน ามน คณะท างานเพอพจารณายกรางแนวทางการเตรยมความพรอมเพอเจรจาขอตกลงการเปนหนสวนดวย ความสมครใจดานการบงคบใชกฎหมายธรรมาภบาลและการคาแหงสหภาพยโรป (VPAs EU-FLEGT) ในคณะกรรมาธการการกฎหมาย การยตธรรมและสทธมนษยชน สภาผแทนราษฎร คณะอนกรรมาธการศกษาปญหาและการพฒนาศกยภาพของชาวนาในเขตภาคกลาง ในคณะกรรมาธการ การเกษตรและสหกรณ วฒสภา คณะอนกรรมาธการพชสมนไพร ในคณะกรรมาธการการเกษตรและสหกรณ วฒสภา คณะอนกรรมาธการพชเศรษฐกจเพออาหารและพลงงานทดแทนในคณะกรรมาธการการเกษตรและ สหกรณ วฒสภา ทปรกษาสมาคมปาลมนามนและนามนปาลมประเทศไทย

---------------------------------

สารบญ

หนา บทท 1 ประวตความเปนมาของปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต 1

แหลงกาเนดของปาลมน ามนทปลกเปนการคา 1 แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2551-2555 1 ประวตการปลกปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต 2

บทท 2 ลกษณะทางพฤกษศาสตรและนเวศวทยาของปาลมน ามน 9 ลกษณะทางพฤกษศาสตรของปาลมน ามน 9 นเวศวทยาของปาลมน ามน 14 พนธปาลมน ามนทสงเสรมในประเทศไทย 19

บทท 3 ลกษณะทวไปของพ นทสวนสมรางทงรงสต 21 ลกษณะพ นทดนเปร ยวภาคกลาง 21 ขอมลทางภมศาสตรของพ นทในเขตทงรงสต 23

บทท 4 เทคโนโลยการปลกปาลมน ามนในพ นทลมสวนสมราง 26 การปรบสภาพพ นทสวนสมรางทงรงสตเพอปลกปาลมน ามน 26 การปรบปรงแกไขปญหาของดนเปร ยวจดใหเหมาะสมกบการปลกปาลมน ามน 28 เทคโนโลยการปลกปาลมน ามนทเหมาะสมสาหรบทงรงสต 33

การเตรยมพ นท 33 การปรบสภาพพ นท 34 วธการปลก 37

การคดเลอกสายพนธปาลมน ามนใหเหมาะสม 39 ขอพจารณาในการเลอกซ อตนกลาปาลมน ามนพนธด 42

การดแลรกษาสวนปาลมทปลกในรองสมราง 42 การเกบเกยวและขนสงปาลมน ามน 55

บทท 5 การพจารณาลงทนปลกปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต 59 ศกยภาพพ นทสาหรบปลกปาลมน ามน 59 สถานการณการผลตและการตลาดปาลมน ามน 60 ประมาณการตนทนการผลตปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต 62 ประมาณการผลตอบแทนและรายไดจากการปลกปาลมน ามนทงรงสต 67

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 สรปพ นทเปาหมายเบ องตนเพอขยายปลกปาลมน ามน 2 ตารางท 2 เปรยบเทยบการเจรญเตบโตของปาลมน ามนจงหวดปทมธานกบจงหวดสราษฎรธาน 5 ตารางท 3 เกณฑทใชในการประเมนสภาพพ นททเหมาะสมสาหรบการปลกปาลมน ามน 15 ตารางท 4 จาแนกความเหมาะสมของดนสาหรบการปลกปาลมน ามน 16 ตารางท 5 จาแนกช นความเหมาะสมของดน 16 ตารางท 6 จาแนกความเหมาะสมของปรมาณน าฝนสาหรบการปลกปาลมน ามน 17 ตารางท 7 จาแนกระดบความเหมาะสมของอณหภม ทมผลตอการเจรญเตบโต

และใหผลผลตปาลมน ามน 18

ตารางท 8 สถตภมอากาศ ณ สถานตรวจอากาศจงหวดนครนายก (ป พ.ศ. 2513-2548) 25 ตารางท 9 pH กบชนดและปรมาณปนทตองการใช (ปรบคา pH ทระดบ 5.5) 30 ตารางท 10 ตวอยางลกษณะของปาลมน ามนสายพนธตาง ๆ 41 ตารางท 11 แสดงการใหน าในสวนปาลมทปลกในรองสมราง 43 ตารางท 12 แสดงวธการใสปยเคมเมอปาลมน ามนอายตาง ๆ 44 ตารางท 13 แสดงการใสปยสาหรบปาลมน ามนอายตาง ๆ ในพ นทดนกรดหรอดนเปร ยวจด 44 ตารางท 14 แสดงจานวนทางใบทเหลอหลงจากการตดแตงทางใบ 45 ตารางท 15 แสดงศกยภาพของผลผลตปาลมน ามนในอาเภอตาง ๆ ของจงหวดสราษฎรธาน 59 ตารางท 16 แสดงบญชสมดลน ามนปาลม กรณทมการใชทดแทนพลงงาน 61 ตารางท 17 ตนทนการปรบสภาพพ นทเพอการปลกปาลมน ามนระหวางพ นทรองสมเดม

กบพ นทใหม 63

ตารางท 18 คาใชจายในการปลกดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพ นทสวนสมราง (ปท 1) 63 ตารางท 19 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพ นทสวนสมราง (อาย 2 ป) 64 ตารางท 20 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพ นทสวนสมราง (อาย 3 ป) 65 ตารางท 21 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนทใหผลผลตแลวในพ นท

สวนสมรางทงรงสต 66

ตารางท 22 คาใชจายในการปลกและดแลรกษาสวนปาลมน ามน ในพ นทสวนสมรางทงรงสต 67 ตารางท 23 การเจรญเตบโตของปาลมน ามนในพ นทอาเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน

เปรยบเทยบกบพ นทจงหวดอนๆ เมอตนปาลมน ามนมอายครบ 24 เดอน 68

ตารางท 24 ขอมลเปรยบเทยบการเจรญเตบโตและผลผลตเฉลยของปาลมน ามน ในพ นทอาเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน เปรยบเทยบกบพ นทจงหวดอน ๆ เมออายตนปาลม 24-36 เดอน

69

สารบญตาราง (ตอ)

หนา ตารางท 25 ขอมลเปรยบเทยบการเจรญเตบโตและผลผลตเฉลยของปาลมน ามนอาย

24-36 เดอน และ 37-48 เดอน 69

ตารางท 26 ขอมลเปรยบเทยบผลผลตเฉลยและรายไดตอไรจากผลผลตปาลมน ามนอาย 24-36 เดอน และอาย 37-48 เดอน

70

ตารางท 27 ผลผลตเฉลยและรายไดจากการปลกปาลมน ามนของเกษตรกร ปท 4 - 8 71 ตารางท 28 ประมาณผลผลตเฉลยและรายไดจากการปลกปาลมน ามนของเกษตรกร ปท 9 – 20 71 ตารางท 29 ประมาณการรายรบ รายจายและกาไร/ขาดทน ในการปลกปาลมน ามน พ นท 1 ไร 72

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 แสดงอาณาเขตพ นททงรงสต 3 ภาพท 2 แสดงสวนสมเขยวหวานในเขตพ นททงรงสต 4 ภาพท 3 แปลงทดสอบการเจรญเตบโตปาลมน ามน กรมสงเสรมการเกษตร อาย 4 ป 5 ภาพท 4 แปลงศกษาทดสอบการปลกปาลมในพ นทรองสมราง ของกรมพฒนาทดน 6 ภาพท 5 แสดงลกษณะการใชพ นทปลกปาลมน ามน ในจงหวดปทมธาน 7 ภาพท 6 แสดงรองสมรางทมการปรบสภาพดน 8 ภาพท 7 แสดงชอดอกเพศผปาลมน ามน 11 ภาพท 8 แสดงชอดอกเพศเมยปาลมน ามน 11 ภาพท 9 แสดงทะลายปาลมน ามน 12 ภาพท 10 แสดงผลปาลมน ามน 13 ภาพท 11 แสดงลกษณะของเมลดปาลมน ามน 14 ภาพท 12 แสดงลกษณะพนธดรา (พนธแม) 19 ภาพท 13 แสดงลกษณะพนธฟสเฟอรา (พนธพอ) 20 ภาพท 14 แสดงลกษณะพนธเทเนอรา 20 ภาพท 15 แสดงอาณาเขตดนเปร ยวจดภาคกลาง 21 ภาพท 16 แสดงภมประเทศเขตดนเปร ยวจดภาคกลาง 22 ภาพท 17 แสดงจานวนวนฝนตกรายเดอนในจงหวดปทมธาน เฉลยยอนหลง 5 ป 24 ภาพท 18 แสดงจานวนวนฝนตกรายเดอนของจงหวดปทมธาน 24 ภาพท 19 แสดงลกษณะของดนเปร ยวภาคกลาง 27 ภาพท 20 การบรหารจดการน าในรองปาลมน ามนเพอแกไขปญหาดนเปร ยว 28 ภาพท 21 แสดงถนนในแปลงปาลมน ามน 33 ภาพท 22 การสรางคนดนลอมพ นทเพอปลกปาลมน ามน 34 ภาพท 23 แสดงการปรบแตงสนรองปลกปาลมน ามน 35 ภาพท 24 แผนผงการยกรองปลกปาลมน ามน 36 ภาพท 25 แสดงการวางแนวปลกปาลมในรองสมขนาด 6X2.5 เมตร 37 ภาพท 26 แสดงการวางแนวปลกปาลมน ามนบนสนรองขนาด 5X2 เมตร 38 ภาพท 27 แสดงลกษณะความผดปกตของพนธปาลมน ามนแบบตาง ๆ 39 ภาพท 28 แปลงเพาะชาตนกลาปาลมน ามน ระยะ Pre nursery 40 ภาพท 29 ลกษณะของเรอพนน าในรองสวนปาลมน ามน 43 ภาพท 30 ลกษณะการทาลายของดวงแรด 46

สารบญภาพ (ตอ)

หนา ภาพท 31 แสดงการทาลายของหนอนหนาแมว 47 ภาพท 32 แสดงการปลกตะไครเปนพชแซมปาลมน ามนในพ นทรองสมราง 50 ภาพท 33 ปลกกลวยหอมแซมในสวนปาลมน ามน 51 ภาพท 34 กลวยน าวา 52 ภาพท 35 การปลกมะละกอแซมในรองปาลม 53 ภาพท 36 การปลกถวฝกยาวแซมในสวนปาลม 55 ภาพท 37 แสดงการเกบเกยวผลผลตปาลมน ามนอาย 36 เดอน 56 ภาพท 38 แสดงวธการเกบเกยวปาลมน ามนอาย 5 ป 57 ภาพท 39 การขนสงผลผลตปาลมน ามนโดยเรอ 58 ภาพท 40 แสดงการปรบสภาพพ นทเพอปลกปาลมน ามน 62

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 1

บทท 1

ประวตความเปนมาของปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต

แหลงกาเนดของปาลมนามนทปลกเปนการคา

ปาลมน ามน เปนพชจดอยในตระกลปาลม (Palmae หรอ Recaceae) มถนก าเนดและเจรญเตบโตเขตรอนชนหรอเขตมรสม บรเวณประเทศแอฟรกาตะวนตกและทวปอเมรกาใต มหลายสกล เชน สกล Elaeis จดอยในกลมของ African Oil Palm และสกล Oleifera ซงอยในกลมของ American Oil Palm

ปาลมน ามนมถนก าเนดในแถบแอฟรกาตะวนตก ชาวโปรตเกสไดน าปาลมน ามนเขามาปลกในทวปเอเซย โดยเรมปลกทสวนพฤกษศาสตร เมองโบกอร ประเทศอนโดนเซย ราว พ.ศ. 2391 จากนนไดแพรกระจายพนธมายงเกาะสมาตราในชวงป พ.ศ. 2396 - 2400 และเรมปลกเปนการคาอยางจรงจงเมอ พ.ศ. 2454 และพ.ศ. 2461 มพนทปลกปาลมน ามนในเกาะสมาตรา 22,500 ไร ส าหรบประเทศมาเลเซยไดเรมปลกปาลมน ามนครงแรกทสวนพฤกษศาสตรสงคโปร พ.ศ. 2413 ตอมาไดรบความสนใจและมการคนควาวจยครงแรกในรฐ Selangor และเรมปลกเปนการคาครงแรกใน พ.ศ. 2460 จนถงปจจบนน

ตงแตป พ.ศ. 2472 มผน าปาลมน ามนเขามาปลกในประเทศไทยทสถานทดลองยางคอหงส จงหวดสงขลา และสถานกสกรรมพลว จงหวดจนทบร โดยปลกเปนปาลมประดบ สวนการสงเสรมการปลกปาลมน ามนเปนพนทใหญนนเรมเมอ พ.ศ. 2511 โดยนคมสรางตนเองพฒนาภาคใต จงหวดสตล ประมาณ 20,000 ไร และบรษทอตสาหกรรมน ามนและสวนปาลมจ ากด ต าบลปลายพระยา อ าเภออาวลก จงหวดกระบ ประมาณ 20,000 ไร (กรมสงเสรมการเกษตร, 2553)

แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2551-2555

ประเทศไทยไดมการขยายพนทการเพาะปลกเพมขนอยางตอเนอง เนองจากเกดปญหาวกฤตราคายางตกต า (ป 2535) นอกจากน น ามนปาลมเปนสนคาทมการควบคมการน าเขาจากตางประเทศ ท าใหผลตอบแทนจากการปลกปาลมน ามนสงกวาพชชนดอนโดยเปรยบเทยบ ในป 2542 ประเทศตาง ๆ เกดวกฤตพลงงาน ท าใหราคาน ามนเชอเพลงจากปโตรเลยมสงขน รฐบาลไทยจงก าหนดนโยบายผลตพชเพอใหไดผลผลตน ามาทดแทนพลงงาน ซงปาลมน ามนเปนพชน ามนทสามารถน ามาทดแทนพลงงานไดงายและมตนทนการผลตต า กระทรวงพลงงานไดก าหนดนโยบายการใชพลงงานทดแทนและรวมกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ ก าหนดนโยบายขยายพนทเพาะปลกและใชพชพลงงานทดแทน โดยขนแรกก าหนดนโยบายการผลตพชทดแทนน ามนเบนซน ไดแก การผลตแอลกอฮอล จากออยและมนส าปะหลง ส าหรบการผลตพชทดแทนน ามนดเซล ก าหนดนโยบายขยายพนทเพาะปลกปาลมน ามนใหได 5 ลานไร โดยสวนหนงใชเพอการบรโภคตามปกต อกสวนหนงน ามาผลตเปนไบโอด เซลทดแทนน ามนดเซล และมการสงเสรมใหขยายพนทเพาะปลกเพมขน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 2

พนทสงเสรมปลกปาลมน ามนของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดก าหนดเปนเขตเกษตรเศรษฐกจส าหรบปลกปาลมน ามน โดยพจารณาจากพนททมความเหมาะสมทางกายภาพและโรงงาน แปรรปปาลมน ามน เปนส าคญ ในป 2550 คณะรฐมนตรเหนชอบในหลกการแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2551 - 2555 ทกระทรวงเกษตรและสหกรณเสนอ โดยก าหนดพนทสงเสรมใน 23 จงหวด ประกอบดวย 14 จงหวดภาคใต 7 จงหวดภาคตะวนออก จงหวดประจวบครขนธ ในภาคตะวนตก รวมทงจงหวดหนองคาย ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยจะพบวา ในป 2550 พนทเพาะปลกปาลมน ามนมจ านวน 3.07 ลานไร เปนพนททใหผลผลตแลว 2.37 ลานไร ตอมาป 2554 พนทเพาะปลกเพมขนเปน 4.20 ลานไร พนทใหผลผลต 3.69 ลานไร จะไดรบผลผลตปาลมสดทงทะลาย จ านวน 9.17 ลานตนผลปาลมสด หรอ 1.47 ลานตนน ามนปาลมดบ โดยน าไปผลตเปนไบโอดเซล 0.36 ลานตน

ในแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2551 - 2555 ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ ระบพนทเพาะปลกใหมทในเขตนาราง ทงราง ทลม ดนเปรยวและพนทเสอมโทรม จ านวน 2.5 ลานไร และปลกทดแทนสวนเกา 0.5 ลานไร โดยพนทเปาหมายในการสงเสรมปลกปาลมน ามน แสดงตามตารางตอไปน

ตารางท 1 สรปพนทเปาหมายเบองตนเพอขยายปลกปาลมน ามน หนวย : ไร

พนทเปาหมาย เนอท พนทศกยภาพ

ขยายปลกปาลม Zone A+E นอกเขตปาไม รวม ภาคใต (นาราง/ ทงราง/ ไมผล) 219,218 2,488,299 2,707,447 1,889,243 ภาคตะวนออก (นารางทงราง/ ไมผล พนทเสอมโทรม/ ทลม)

213,363 859,596 1,072,959 509,080

ภาคกลาง (พนทปลกไมผลในดนเปรยว) - 197,542 197,542 150,000

รวม 432,581 3,545,367 3,977,948 2,548,323

หมายเหต : เขตปาไม หมายถง เขตปาอนรกษ (Zone C)/ เขตอทยานแหงชาต/ เขตรกษาพนธสตวปา ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2550

ประวตการปลกปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต

พนทภาคกลาง หมายถง พนทปลกไมผล ไมยนตน ในดนเปรยว มพนทรวมกนมากกวา 500,000 ไร ครอบคลมเขตการปกครองใน 4 จงหวด ไดแก จงหวดปทมธาน สระบร พระนครศรอยธยา และจงหวดนครนายก พนทดงกลาวในปจจบนเรยกวา “ทงรงสต” ลกษณะของพนท เปนทราบลม น าทวมขง ดนเปรยวจด แตมการปรบปรงคคลองตามระบบการชลประทาน จดพนทใหพสกนกรใชประโยชน ตงแตสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 3

ภาพท 1 แสดงอาณาเขตพนททงรงสต

ทมา : สมย ใจอนทร, 2552

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 4

เมอ 40 ปทผานมา เกษตรกรไดปรบโครงสรางพนทโดยการยกรองและใชปนปรบสภาพดน ปลกสมเขยวหวานไดผลผลตขายในประเทศและสงออก สรางรายไดปละไมนอยกวา 500 ลานบาท

ภาพท 2 แสดงสวนสมเขยวหวานในเขตพนททงรงสต

ตอมาสวนสมเกดโรคระบาดอยางรนแรง ท าใหสวนสมเกอบทงหมดเสยหายโดยสนเชง เกษตรกรจ านวนมากกวา 2,500 ราย เปนหนธนาคารและหนนอกระบบมากกวา 1,000 ลานบาท เกษตรกรบางรายขายทดนและยายถนท ากนไปตางจงหวด รายทไมสามารถช าระหนเงนกโดนเจาหนยดทดน และเกษตรกรสวนใหญยงคงท ามาหากนในพนทอย บางรายปรบรองสวนใหราบเพอปลกขาว บางรายปลก พชอายสน เชน พรก มะเขอ ตะไคร และพชตระกลถว เพอประทงชวตและครอบครวใหพออยได พนทดงกลาว ประมาณ 190,000 ไร ไดท าการปรบปรงสภาพ โดยการยกรอง ใชปนปรบสภาพความเปนกรดใหเหมาะสมกบการปลกพชมากอนแลว ประกอบกบมระบบชลประทาน ทท าใหมความชนสามารถปลก ปาลมน ามนได

กรมสงเสรมการเกษตร ไดจดท าแปลงทดสอบการปลกปาลมน ามนขน ใน 5 ต าบล ของอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน ตงแตเดอนตลาคม 2547 เปนตนมา โดยมเกษตรกรเขารวมโครงการ 10 ราย

จากการรวบรวมขอมลการเจรญเตบโตของปาลมน ามนอาย 1, 2 และ 3 ป ของ ปาลมน ามนทปลกในจงหวดปทมธาน พบวา ไมมความแตกตางกนเมอเปรยบเทยบกบปาลมน ามนทปลก ในจงหวดสราษฎรธาน (ดงตาราง)

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 5

ตารางท 2 เปรยบเทยบการเจรญเตบโตของปาลมน ามนจงหวดปทมธานกบจงหวดสราษฎรธาน

จงหวด

อาย 12 เดอน อาย 24 เดอน อาย 36 เดอน ความยาว ทางใบท 9 (ซม.)

จ านวน ทางใบ(ทาง)

ความยาว ทางใบท 9 (ซม.)

จ านวนทางใบ (ทาง)

จ านวนทะลาย ตอตน

ชอดอก ตวผ (ชอ)

น าหนกทะลาย (กก.)

% น ามน

1.ปทมธาน 219.75 28 359.25 54 22.5 4.24 4.56 12.5 2.สราษฎรธาน 233.33 28 354.50 53 23.2 4.90 4.33 12.0

หมายเหต 1. ขอมลเฉลยจากการสมเกบ 3 แปลง ๆ ละ 10 ตน 2. เรมปลกตลาคม 2547

ทมา : ศกดศลป โชตสกล, 2553

ภาพท 3 แปลงทดสอบการเจรญเตบโตปาลมน ามน กรมสงเสรมการเกษตร อาย 4 ป

ปาลมน ามนเรมใหผลผลตเมออาย 36 เดอน ไดเกบรวบรวมขอมลจ านวนทางใบทสรางจ านวนชอดอก จ านวนทะลายและน าหนกทะลายในแปลงททดสอบ พบวา จ านวนทางใบทสราง ของแปลงทดสอบจงหวดปทมธาน มจ านวนมากกวา แสดงวาโอกาสทจะเกดชอดอกตวเมยเพอพฒนาไปเปนทะลายปาลมมากกวาแปลงอน เมอปาลมน ามนในแปลงทดสอบทจงหวดปทมธานใหผลผลต ไดเกบรวบรวมขอมลผลผลตทกครง ทเกษตรกรเกบเกยวแลวค านวณเปนผลผลตตอไรทไดรบ ผลปรากฏวาผลผลตปาลมน ามน เมออาย 4 - 5 ป (ผลผลตป 2551) และผลผลตในปท 5 - 6 (ผลผลตป 2552) เฉลย 2,588 กก./ไร/ป และ 4,283 กก./ไร/ป ตามล าดบ (ผลผลตเฉลยปาลมน ามนทงประเทศ 2.790 กก./ไร/ป)

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 6

กรมพฒนาทดน ไดท าการศกษาทดสอบการปลกปาลมน ามนในพนทดนเปรยวจด ภาคกลาง ตงแตป 2548 โดยศกษาทดลองการเจรญเตบโตของปาลมน ามนในพนทดนเปรยว ใน 2 ลกษณะ คอ ในแปลงของเกษตรกรทเปนพนทสวนสมราง อ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน และ พนทดนเปรยวในศนยพฒนาทดนจงหวดนครนายก โดยการขดยกรองใหม ผลการศกษา ปรากฏดงน

พ นทสวนสมราง อ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน พบวา ดนในรองสวนสมราง มความอดมสมบรณสงเนองจากมปยตกคางสะสมในดนจากการใสปยสมเขยวหวาน ความเป นกรดดาง ของดน (pH) อยระดบรนแรงปานกลาง (pH 4.5) ซงเปนชวงทปาลมน ามนสามารถเจรญเตบโตไดระดบหนง เนองจากพนทสวนสมรางไดมการปรบปรงแกไขความเปนกรดหรอความเปรยวของดนมาแลว และสภาพกายภาพดนรวนซย ไมแนนทบ เนองจากมการใสปยหมกบ ารงสวนสมมาเปนเวลานาน การซมซบของน าด การทดลองครงนไดมการใสปนโดโลไมทปรบปรงดนรวมกบการใสปยเคม ดงนน ปาลมน ามนทปลกในพนทสวนสมราง จงมการเจรญเตบโตดและใหผลผลตสงเฉลยประมาณ 4 ตนตอไรในปท 5 และการเจรญเตบโตและผลผลตดกวาปาลมน ามนทปลกในดนเปรยวจดทยกรองใหม

ภาพท 4 แปลงศกษาทดสอบการปลกปาลมในพนทรองสมราง ของกรมพฒนาทดน

พ นทดนเปร ยวจดทยกรองใหม ดนมความรนแรงของกรดสง ตองปรบปรงดนดวยวสดปนโดโลไมท อตราสงกวาในสวนสมราง และเนอดนแนนทบตองใสปยหมกปรบปรงดนตอเนอง หลาย ๆ ป สภาพกายภาพของดนจงจะรวนซย ปาลมน ามนทปลกในพนทยกรองใหมมการเจรญเตบโต ชากวาปาลมน ามนทปลกในสวนสมรางและใหผลผลตต ากวา (ผลผลตปท 5 เฉลยประมาณ 3.2 ตนตอไร) การปลกปาลมน ามนในดนเปรยวจดทยกรองใหม เกษตรกรตองลงทนสง เนองจากตองขดยกรอง มระบบการควบคมน าทสมบรณ เสยคาใชจายในการปรบปรงบ ารงดนสง และคาใชจายในการซออปกรณใหน า (เรอพนน าหรอตดตงระบบสปรงเกอร) ดงนน การปลกปาลมน ามนในพนทสวนสมราง จงมความเปนไปได หากมการจดการดนและน าอยางตอเนอง เกษตรกรไมตองลงทนขดรองหรอปรบปรงดนมากนก มอปกรณ ใหน าพรอม เกบผลผลตไดตอเนองเปนระยะเวลาหลายป มรายไดสม าเสมอ (นงคราญและคณะ, 2552)

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 7

ภาพท 5 แสดงลกษณะการใชพนทปลกปาลมน ามน ในจงหวดปทมธาน ทมา : สมย ใจอนทร, 2552

กรมวชาการเกษตร ไดท าการศกษาวจยในพนททงรงสตเปนเวลา 2 ป ยงไมสามารถสรปขอมลอยางเปนทางการได อยางไรกตามจากขอมล พบวา การเจรญเตบโตและผลผลตมแนวโนมทด

จากขอมลทางวชาการของ 3 หนวยงาน แสดงวาการปลกปาลมน ามนในพนททงรงสต มแนวโนมการเจรญเตบโตและผลผลตทด โดยควรมการปลกในพนทยกรองสวนสมราง เนองจากไดมการปรบปรงแกไขความเปนกรดหรอความเปรยวของดนมาแลว ท าใหสภาพกายภาพดนรวนซย ไมแนนทบ การซมซบของน าด สวนการปลกปาลมน ามนในดนเปรยวจดทยกรองใหม เกษตรกรตองลงทนสง เนองจากตองมการลงทนในการขดยกรองใหมและเสยคาใชจายในการปรบปรงบ ารงดนสง เกษตรกรจ าเปนตอง ทงแปลงไวระยะหนงจนกวาสภาพดนเหมาะสมจงจะปลกปาลมน ามนได (ผลจากการทดลองพบวาหากปลกทนทภายหลงยกรองโดยไมปรบสภาพดน ปาลมน ามนไมเจรญเตบโตเทาทควร)

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 8

ภาพท 6 แสดงรองสมรางทมการปรบสภาพดน

การเพมข นของพ นทปลกปาลมน ามน จากการส ารวจของกรมสงเสรมการเกษตร ในเดอนมนาคม 2554 พบวา มเกษตรกรปลกปาลมน ามนแลวจ านวน 13,903 ไร ใหผลผลตแลว 800 ไร มเกษตรกรปลกปาลมน ามนแลว จ านวน 490 ราย

เกษตรกรผปลกปาลมน ามนในพนททงรงสตไดรวมตวกน รองขอใหกระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศใหพนทดงกลาว เปนเขตสงเสรมปลกปาลมน ามน เพอสทธในการรบบรการจากรฐ เชนเดยวกนกบเกษตรกรในภาคใต เชน กเงนจาก ธ.ก.ส. อตราดอกเบยต า เปนตน ซงระหวางทกระทรวงเกษตรและสหกรณ ก าลงพจารณาอยนน เกษตรกรไดรองเรยนไปยงคณะกรรมาธการสทธมนษยชน สทธเสรภาพและการคมครองผบรโภค วฒสภา ไดชวยเรงรด ตดตามการด าเนนงาน ในทสด กระทรวงเกษตรและสหกรณ เสนอเรองนเขาทประชมคณะกรรมการนโยบายปาลมน ามนแหงชาต เมอวนท 6 มกราคม 2554 ทประชมมมตเหนชอบใหกระทรวงเกษตรและสหกรณประกาศเขตพนทเฉพาะรายแปลงทเหมาะสม เปนพนทสงเสรมปลกปาลมน ามน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 9

บทท 2

ลกษณะทางพฤกษศาสตรและนเวศวทยาของปาลมน ามน

ปาลมน ามน มชอวทยาศาสตร Elaeis guineensis Jacq. เปนพชทจดอยในพชตระกลปาลม (Palmae หรอ Arecaceae) ตระกลยอย (Sub - family) เดยวกบมะพราว คอ Cocoineae สกล Elaeis ซงมอย 3 ชนด คอ

- Elaeis guineensis Jacq. (African oil palm) หรอ Alfonsia guineensis. H.B.K. - Corogo oleifera (American oil palm) มถนก าเนดทางอเมรกากลาง ปานามา

โคลมเบย และแถบลมน าอเมซอน - Elaeis odora (American oil palm) ไมมรายงานความส าคญทางเศรษฐกจ ท ง 3 ชนดน Elaeis guineensis Jacq. มความส าคญทางเศรษฐกจมากทสด

(กรมสงเสรมการเกษตร, 2545) ปาลมน ามน จดเปนพชผสมขาม ใบเล ยงเดยว อยในวงศปาลม (Palmae ปจจบนเปลยน

ชอเปน Arecaceae) และเปนพชยนตนทสามารถใหผลผลตสดไดตลอดป เรมจากทปาลมมอายไดประมาณ 2 ปครงหลกจากปลก โดยเฉลยแตละตนควรจะใหทะลายไดอยางนอยหนงทะลายตอตนตอเดอน และสามารถเกบเกยวผลผลตทะลายสดไดนานกวา 20 ป

ลกษณะทางพฤกษศาสตรของปาลมน ามน (Elaeis guineensis Jacq.) สรปไดดงน

1. ราก ปาลมน ามนมระบบรากแบบรากฝอย โดยรากจะเกดข นตรงฐานโคนของล าตนเปนระบบแขนง (adventitious root system) ประกอบดวยรากชดตาง ๆ ประมาณ 4 ชด โดยรากชดตาง ๆ ท าหนาทชวยค าจนล าตน ดดซบน า และธาตอาหาร รากชดแรก (Primary root) เกดตรงโคนล าตนมขนาดใหญทสด สวนใหญเจรญตามแนวนอนอาจจะยาวออกไปไกล 15 - 20 เมตร อกสวนหนงจะเจรญไปตามแนวลก จากรากชดน จะมการแตกแขนงจากรากชดทสองจะลดตามล าดบ รากชดทสาม จะไมมขน รากชดทส จะท าหนาทดดน า และธาตอาหารแทน ความหนาแนนของรากจะพบในบรเวณรศมของพมใบ และลกลงไปประมาณ 15 เซนตเมตรจากผวดน การแผกระจายของรากจะข นอยกบสภาพแวดลอมตาง ๆ เชน สภาพของดน ปรมาณของธาตอาหาร ความต นของระดบน าใตดน เปนตน นอกจากน จะพบรากพเศษ คอ รากอากาศ (aerial root หรอ pheumathodes) ตรงบรเวณโคนตน ท าหนาทถายเทอากาศระหวางรากกบบรรยากาศดวย

2. ลาตน ล าตนของปาลมน ามนมลกษณะต งตรง ทรงกระบอก มเน อเยอเจรญเฉพาะตรงปลายยอด ไมมกงแขนง ประกอบดวยขอและปลองทถมาก แตละขอมหนงทางใบเกดเวยนรอบล าตน ในระยะทปาลมอายยงนอย (นอยกวา 3 ป) จะสงเกตเหนทางใบอยตดกบล าตนมากวา 40 ทางใบ เมอปาลมมอายมากข นและเรมมการตดแตงทางใบ จะสงเกตเหนฐานทางใบทเปนรอยตดแตง ตดอยรอบ ๆ ล าตน รอยแผลทฐานใบตดกบล าตนกคอ ขอของล าตน และสวนทอยระหวางขอ คอ ปลอง ตนปาลมทแกมาก

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 10

(อายมากกวา 20 ป) อาจมความสงถง 15- 18 เมตร มขนาดเสนผาศนยกลางล าตน 30 - 38 เซนตเมตร ขนาดล าตนและความสงของตนปาลม จะข นอยกบพนธและสภาพแวดลอม โดยทวไปจะเพมข นปละประมาณครงเมตร

3. ใบ หรอทางใบ ในภาวะทเหมาะสมตอการเจรญเตบโต ปาลมน ามนท เจรญเตบโตเตมทแลวจะมทางใบ (Frond) เกดข นทรอบยอด (crow) ประมาณ 40 - 50 ทาง การเจรญภายในแตละทางใบเปนไปอยางเชองชากนเวลารวม 2 ป จงจะปรากฏใหเปนยอดแหลม (spear) ออกมาหลงจากน นกเจรญอยางรวดเรว เมอทางใบทหนงคล จะมทางใบถดไปในรปยอดแหลมเกดข นมาแทนเปนล าดบ ทางใบคลแลวจะท าหนาทสงเคราะหแสง (กรมสงเสรมการเกษตร, 2545) ทางใบประกอบดวย แกนทางใบ กานใบ และใบยอย ซงเกดจากการพฒนาของเน อเยอเจรญปลายยอดของล าตน บรเวณดงกลาวจะมจดก าเนดตาใบอยมากกวา 50 ตาใบ ในปาลมทมอาย 5 - 6 ป จ านวนใบหรอทางใบของปาลมน ามนทผลตในแตละป จะอยระหวาง 30 - 40 ทางใบ หลงจากน นจะลดลงเปน 20 - 25 ทางใบ/ป ทางใบจะเกดในลกษณะเปนเกลยวรอบล าตนโดยลกษณะการเวยนของทางใบปาลมน ามนม 2 แบบ ซงสามารถสงเกตไดจากรอยแผล ทฐานใบตดกบล าตนหลงการตดแตงทางใบของตนปาลมแลว แบบแรก คอ การเกดทางใบแบบเวยนซาย และแบบทสอง คอ การเกดทางใบแบบเวยนขวา การสงเกตการเวยนของทางใบ จะมประโยชนส าหรบการนบทางใบทเกดข น โดยทางใบลางหนง ๆ จะรองรบทางใบบนจ านวน 2 ทางใบ ทางใบบนหนงทมลกษณะการเวยนของทางใบชดเจน (เวยนซายหรอขวา) จะนบจ านวนทางใบหางจากใบลางทรองรบจ านวน 8 ทางใบสวนทางใบบนอกดานหนงทรองรบดวยทางใบลาง จะนบจ านวนทางใบหางจากทางใบลางจ านวน 5 ทางใบการประมาณอายของปาลมน ามนหลงจากปลก สามารถสงเกตไดจากจ านวนรอยแผลทฐาน ใบ ตดกบล าตนหลงการตดแตง โดยประมาณวาช นทางใบ 3 - 4 ช น ใชเวลาประมาณ 1 ป

4. ชอดอก ชอดอกปาลมน ามนเกดจากตาดอกทบรเวณซอกทางใบทตดกบตน ชอดอกปาลมน ามนเปนแบบ monoecious คอมชอดอกหรอดอกเพศผ (male inflorescence) และ ชอดอกหรอดอกเพศเมย (female inflorescence) แยกคนละชอแตอยในตนเดยวกน แตเกดในต าแหนงของ ทางใบทแตกตางกน มโอกาสทจะเกดเปนชอดอกเพศผ เพศเมย หรอโอกาสดอกผสม หรอกะเทยกได ปาลมน ามน จะเรมออกดอกประมาณ 2 - 3 ป หลงจากปลกลงในแปลง ชอดอกทเกดใหมจะถกหมดวย กาบหมชอดอก ซงจะเปดออก 6 - 8 สปดาหกอนดอกบาน ชอดอกชนดตาง ๆ มลกษณะ ดงน

ชอดอกเพศผ ประกอบดวย ชอดอกยอย (spikelet) ทมลกษณะยาวเรยวคลาย น วมอ แตละอนยาวประมาณ 12 - 20 เซนตเมตร เรยงอยบนแกนกลางชอดอก แตละชอดอกยอยจะมดอกตวผเลก ๆ เกดโดยรอบ เวลาดอกบานจะเหนเปนสเหลองออน กลนหอม จะบานออกจากโคนมายงปลาย 3 - 5 วน แลวแตสภาพแวดลอม หลงจากดอกบานเรยบรอยแลวชอดอกยอยเหลาน นจะมราเกดข นเหนเปนสเทา

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 11

ภาพท 8 แสดงชอดอกเพศเมยปาลมน ามน

ภาพท 7 แสดงชอดอกเพศผปาลมน ามน

ชอดอกเพศเมย เปนแบบ spike หรอ spadix ยาวประมาณ 24 - 45 เซนตเมตรประกอบดวย ชอดอกยอย ซงมใบประดบทยาวปลายแหลม (spinous bract) เรยงเปนเกลยวบนแกน ชอดอกใหญ ชอดอกยอย ทอยตรงแกนจะมดอกเพศเมยประมาณ 12 - 30 ดอก และมนอยลงทางโคนและปลายแกนของชอ ท งชอดอกจะมดอกเพศเมยท งส นหลายพนดอก เมอดอกพรอมทจะผสม (receptive) จะเหนยอดเกสรเพศเมย (stigma) ซงม 3 แฉก มสขาวหรอเหลองออน แถบแดงเคลอบดวยเมอกเหนยว ๆ เมอพนระยะน แลวจะเปลยนเปนสแดงและมวง ดอกเพศเมยแตละดอกจะมรงไขทแยกออกเปน 3 พ (tricarpellary ovary) แตสวนใหญพฒนาเปนผลเพยงพเดยว

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 12

ชอดอกผสมหรอกะเทย ชอดอกประเภทน คอ ชอดอกทมชอดอกยอยท งเพศผ และเพศเมย อยในชอดอกเดยวกน ซงเกดข นในบางโอกาสเทาน น โดยเฉพาะในระยะทปาลมเรมผลต ชอดอกใหม ๆ ชอดอกยอยเพศเมยจะอยบรเวณสวนกลาง และชอดอกยอยเพศผจะอยทางสวนโคน และปลายของชอดอกใหญ ชอดอกประเภทน เปนลกษณะท ไม พงประสงคเพราะจะใหผลผลตต า (กรมสงเสรมการเกษตร, 2545)

การพฒนาของชอดอกต งแตระยะตาดอกทอยในซอกทางใบจนถงระยะแกเกบเกยวทะลายปาลมได ใชระยะเวลายาวนานประมาณ 44 เดอน หรอประมาณ 3 ปครง ปจจยทมผลตอการก าหนดเพศของชอดอก นอกจากเปนลกษณะประจ าพนธแลว ยงมปจจยของสภาพแวดลอม และการจดการสวนเขามาเกยวของดวย เชน ปรมาณสมดลของธาตอาหารท งในดนและใบปาลม ปรมาณและการกระจายของฝน ความช น และการตดแตงทางใบ เปนตน โดยทวไปสดสวนเพศระหวางชอดอกตวเมยตอชอดอกตวผส าหรบปาลมทเรมใหผลผลต (อายนอย) ประมาณ 3 : 2 และ สดสวนน จะเปลยนเปน 1 : 2 หรอ 1 : 3 เมอปาลมมอายมากข นตามล าดบ

5. ทะลาย ทะลายปาลมน ามน ประกอบดวย กานทะลาย ชอทะลายยอย และผล แตละทะลายมปรมาณผล 40 - 70 % ทะลายปาลมน ามนเมอสกแกเตมท มน าหนกประมาณ 1 – 60 กโลกรม แปรไปตามอายของปาลมน ามน และปจจยสงแวดลอม การปลกเปนการคาจะตองการทะลายทมน าหนก 10 - 25 กโลกรม จ านวนทะลายตอตนกจะมความแตกตางเชนกน โดยมสหสมพนธทางลบกบน าหนกทะลาย

ภาพท 9 แสดงทะลายปาลมน ามน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 13

6. ผล หลงจากทชอดอกเพศเมยไดรบการผสมเรยบรอย ประมาณ 5.5 - 8 เดอน (โดยเฉลยประมาณ 6 เดอน) ผลปาลมในทะลายจงจะสกพรอมเกบเกยวได การสกของผลจะเรมจากฐานชอดอกข นมา ผลปาลมน ามนเปนแบบ drupe คอ ไมมกานผล ประกอบดวยเปลอกผลช นนอก (exocarp) และเน อผลช นกลาง (mesocarp) เปนเน อเยอเสนใยสสมแดงเมอสก และมน ามนอยในช นน สของผลปาลมน ามน โดยทวไปเมอยงออนอยจะมสน าตาลด า เมอสกจะมสแดง เนองจากมรงควตถ (carotenoid) อยใน pericarp สวนทโคนผลจะไมมส ผลทมสแบบน เรยกวา nigrescens แบงออกเปน rubro - nigrescene (สกสแดงตลอดผล) และ rutilo - nigrescens (สกสเหลองออน) น ามนทสกดออกมาจะมสแดงออน ในขบวนการผลตจงมข นตอนการฟอกสดวย ประเภททมผลสเขยวเวลายงไมสก เนองจากไมมรงควตถ ท exocarp เรยกวา virescens ซงพบนอย อกประเภทหนงเวลาผลสกจะไมมสแดงเนองจากไมมสาร carotenoid หรอมนอย ใน mesocarp น ามนทสกดจะไมมส

ภาพท 10 แสดงผลปาลมน ามน

7. เมลด เมลดของปาลมน ามนมลกษณะแขงประกอบดวย กะลา (shell) เน อผลช นใน (endocarp) และคพภะ (embryo) ใชส าหรบการขยายพนธ กะลาเปนสวนทแขง มความหนา ตามลกษณะประจ าพนธ ทางปลายดานหนงของกะลาจะสงเกตเหนรอยแผล 1 - 3 รอย ทท าหนาท ดดซบน าในระยะทท าการเพาะเมลด จ านวนรอยแผลข นอยกบจ านวนพของเน อผลช นในและคพภะ สวนของผลปาลมทน ามาหบเพอสกดน ามนมาใชประโยชน ม 2 สวน คอ สวนแรกจากเปลอกผลช นนอก กบเน อผลช นกลาง และสวนทสองจากเน อผลช นในกบคพภะ น ามนทหบแยกไดจาก 2 สวนน มคณสมบตทางเคมทแตกตางกน โดยสวนแรกนยมน ามาใชเพอการบรโภค สวนทสองนยมน ามาใชเพอการอปโภค

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 14

ภาพท 11 แสดงลกษณะของเมลดปาลมน ามน

นเวศวทยาของปาลมน ามน

นเวศวทยาของปาลมน ามน หมายความถง ความตองการของปาลมน ามน (Crop requirement) เพอการเจรญเตบโตและใหผลผลต ไดแก พ นทปลก ถอเปนปจจยส าคญเบ องตนในการสรางสวนปาลมน ามน โดยในการเลอกพ นทปลกปาลมน ามนจะตองค านงถงสภาพภมประเทศ ไดแก ความลาดชน การทวมขงของน า การระบายน า/ ความสามารถในการซมน าของดน ลกษณะเน อดน และคณสมบตทางเคมของดน และสภาพภมอากาศ ไดแก ปรมาณการกระจายของฝน แสงแดด อณหภม และลม ถาสภาพพ นทปลกไมเหมาะสม มผล 2 ประการใหญ คอ ประการแรก มผลตอตนทนในการเตรยมพ นท หากพ นทปลกมความเหมาะสม มสภาพราบเรยบ การระบายน าด ตนทนในการเตรยมพ นทปลกกจะต า แตถาหากสภาพพ นทปลกไมเหมาะสมจ าเปนตองปรบสภาพพ นท เชน มการขดคยกรองส าหรบพ นทซงมน าขง หรอท าข นบนไดในพ นทซงลาดชน ตนทนจะสง ประการทสอง มผลตอตนทนในการสรางผลผลต พบวา ในระดบทใหผลผลตเทากนการปลกปาลมในพ นททเหมาะสมจะใชตนทนในการผลตต ากวาปาลมทปลกในพ นทซงไมเหมาะสม

1. สภาพภมประเทศ ทเหมาะสมส าหรบปาลมน ามน ควรเปนพ นทราบมความลาดชนเพยงเลกนอย (ความลาดชนไมเกน 20%) เพอสะดวกในการระบายน า ในกรณทเปนพ นทราบ หรอลม ซงมการทวมขงของน า จ าเปนตองมการขดรองระบายน า ในขณะทพ นทซงมความลาดชนมาก (มากกวา 20%) อาจตองมการท าข นบนได เพอลดการชะลางของดนและเพอความสะดวกในการท างาน ด งน น การเลอกพ นทปลกปาลมน ามนในสภาพทไมเหมาะสมจงเปนการเพมตนทนในการเตรยมพ นท

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 15

ตารางท 3 เกณฑทใชในการประเมนสภาพพ นททเหมาะสมส าหรบการปลกปาลมน ามน

สมบต สภาพพ นทปลกปาลมน ามน

เหมาะสม คอนขางเหมาะสม ไมเหมาะสม

1. ความลาดชน 2. การทวมขงของน า 3. การระบายน า 4. ความสามารถในการซมน าของดน 5. เน อดน 6. ความลกของช นหนาดน

0 - 12 ไมม - เลกนอย ด-ปานกลาง ปานกลาง ดนรวนถงดนเหนยว >100เซนตเมตร

12 - 20 เลกนอย ด เรวหรอชา ดนรวนปนทราย 75-100 เซนตเมตร

มากกวา 20 ม ดหรอยากเกนไป เรวหรอชามาก ดนรวนปนทรายถงดนทราย 50-75 เซนตเมตร

ทมา : โครงการผลตปาลมน ามนและน ามนปาลมเพอพลงงานชวภาพอยางยงยน, 2553

2. สภาพภมอากาศ ปาลมน ามนเปนพชทเจรญเตบโตไดดในเขตรอนช น พ นทปลกปาลมสวนใหญ (มากกวา 90%) อยระหวางเสนละตจดท 10 องศาเหนอกบเสนละตจดท 10 องศาใต ปาลมน ามน ทปลกนอกจากละตจดดงกลาวจะมการเจรญเตบโตและใหผลผลตไมเตมท เนองจากสภาพภมอากาศ ไมเหมาะสม ภมอากาศทเปนปจจยจ ากดทมผลตอการเจรญเตบโต และใหผลผลตของปาลมน ามน ไดแก ดน ฝน แสงแดด อณหภม และลม สามารถแยกรายละเอยดได ดงน

ดนทเหมาะสมสาหรบการปลกปาลมน ามน คณสมบตของดนทปลกมความส าคญเชนเดยวกน โดยปกตดนทเหมาะสมในการปลกปาลมน ามนควรจะเปนดนรวนถงดนเหนยวทม ความลกของช นหนาดนมากกวา 75 เซนตเมตร ดนทไมเหมาะสม ไดแก ดนลกรงซงเปนดนทมเมดกรวด ช นลางอาจเปนแผนศลาแลง มช นของหนาดนนอยซงลกษณะน จะมการดดซมของน านอย และแหงอยางรวดเรวในชวงทมอากาศแหง ดนทเปนทรายจดเปนดนทมความอดมสมบรณต า มปรมาณธาตอาหารในดน ไมเพยงพอกบความตองการของปาลมน ามน นอกจากน สภาพภมประเทศเปนทลม ซงมการระบายน า ไดยาก กเปนพ นทซงไมเหมาะสมในการปลกปาลมน ามนเชนเดยวกน

ตองพจารณาคณสมบตของดนหลายอยางประกอบกน เชน ความลกของช นดนดาน ความลาดชน เน อดน โครงสรางและการยดตวของดน ความเปนกรดเปนดางของดน ความหนาของช นดนอนทรย และความสามารถในการซมน าของดน ซงสามารถแยกระดบความเหมาะสม ดงน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 16

ตารางท 4 จ าแนกความเหมาะสมของดนส าหรบการปลกปาลมน ามน

คณสมบตของดน คณสมบตของดนตอการปลกปาลมน ามน

เหมาะสม คอนขางเหมาะสม ไมเหมาะสม 1. ความลาดช น นอยกวา 12 องศา 12 – 20 องศา มากกวา 20 องศา 2. ความลกของดนถง ช นดานหรอระดบน าใตดน

มากกวา 75 เซนตเมตร

40-75 เซนตเมตร นอยกวา 40 เซนตเมตร

3. เน อดน ดนรวนถงดนเหนยว ดนรวนปนทราย ดนรวนปนทรายถงดน ทราย

4. pH 4.0–6.0 3.2-4.0 ต ากวา 3.2 5. ความหนาของช นดนอนทรย

0-0.6 เมตร 0.6-1.5 เมตร มากกวา 1.5 เมตร

6. ความสามารถในการ ซมน าของดน

ปานกลาง เรว หรอชา เรวมาก หรอชามาก

ตารางท 5 จ าแนกช นความเหมาะสมของดน

ช นจาแนก เกณฑการพจารณา เหมาะสมมาก เหมาะสมปานกลาง คอนขางเหมาะสม ไมเหมาะสม

- ดนมสมบตทกขออยในเกณฑทเหมาะสมตอปาลม - ดนมคณสมบตไมเกนสองชนดทอยในเกณฑคอนขางเหมาะสมตอปาลม - ดนสามชนดหรอมากกวาอยในเกณฑคอนขางเหมาะสมตอปาลมและ มอกหนงชนดอยในเกณฑไมเหมาะสมตอปาลม - ดนมสมบตสองชนดหรอมากกวาอยในเกณฑไมเหมาะสมตอปาลม

กลมชดดนทเหมาะสมในการปลกปาลมน ามน มหลายกลมชดดน ไดแก กลมชดดนท 26 27 34 39 50 และ 53 ซงลกษณะดนสวนใหญ มดนบนเปนดนรวนปนทราย ดนเหนยวรวนซย ดนมการระบายน าด มคาความเปนกรดเปนดางประมาณ 4.5-5.5 พบมากในจงหวดทางภาคใตและภาคตะวนออก เชน ชดดนพงงา ชดดนภเกต ชดดนโคกกลอย ชดดนทายเหมอง ชดดนหวยโปง ชดดนอาวลก ชดดนปะทว ชดดนกระบ ชดดนล าภรา ชดดนปากจน ชดดนทาแซะ ชดดนคลองทอม ชดดนฝงแดง ชดดนฉลอง ชดดนคลองนกกระทง ชดดนละหาร ชดดนควนกาหลง ชดดนนาทาม ชดดนสว ชดดนพะโตะ ชดดนตราด ชดดนตรง ชดดนปาดงเบซาร ชดดนนาทอน ชดดนโอล าเจยก และชดดนคลองเตง เปนตน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 17

ฝน ปรมาณน าฝนและการกระจายของฝนเปนปจจยทมอทธพลในการจ ากดผลผลตของปาลมน ามน ในพ นทซงมปรมาณน าฝนมากกวา 2,000 มลลเมตร/ป และมการกระจายของน าฝนด โดยมปรมาณน าฝนในแตละเดอนมากกวา 120 มลลเมตร ในพ นทดงกลาวปรมาณน าฝนจะไมเปนปจจยจ ากดในการเจรญเตบโต หรอการใหผลผลตของปาลมน ามน การทปาลมน ามน ไดรบปรมาณน าฝน ทเพยงพอจะชวยใหกระบวนการพฒนาและการสกของผลเปนไปอยางปกตมสดสวนเพศสง มการสราง ตาดอกมาก ท าใหมทะลายมาก ในกรณทมปรมาณน าฝนนอย และมระยะชวงแลงนาน ปรมาณน าฝนจะเปนปจจยจ ากดการเจรญเตบโต ซงความรนแรงจะมากข นเมอปรมาณน าฝนนอยลงและมชวงแลงทยาวข น เนองจากสภาวะการขาดฝนจะมผลกระทบตอการสรางตาดอก การพฒนาของตาดอกรวมถงอตรา การผสมเกสรและการพฒนาของทะลาย ซงท าใหผลผลตลดลง ดงน น การปลกปาลมน ามนในพ นทซงมปรมาณน าฝนนอยอาจตองมการใหน า เพอรกษาผลผลตใหสงตามศกยภาพของพนธ

ตารางท 6 จ าแนกความเหมาะสมของปรมาณน าฝนส าหรบการปลกปาลมน ามน

ปรมาณน าฝน (มลลเมตร/ป)

ระยะแลง (เดอน)

ระดบความเหมาะสม หมายเหต

มากกวา 2,000 ไมม เหมาะสม - 1,800 – 2,000 1-2 เหมาะสมปานกลาง - 1,600 – 1,800 2-3 เหมาะสมนอย - หากปลกตองใหน าชวย

ในชวงแลง 1,400 – 1,600 3-4 เหมาะสมนอยมาก - ผลผลตตอไรต า นอยกวา 1,400 >4 ไมเหมาะสม - ผลผลตตอไรต ามาก

ทมา : กรมวชาการเกษตร, 2554 อณหภม มผลตอการเจรญเตบโตของปาลมน ามนเชนเดยวกน อณหภมทเหมาะสม

ในการเจรญเตบโตของปาลมน ามนควรอยในชวง 22 - 32 องศาเซลเซยส ซงเปนชวงอณหภมปกตของเขตภมอากาศแบบรอนช น อณหภมทสงข นจะมผลกระทบกบปาลมน ามนนอยกวาอณหภมต า ในสภาพอณหภมทสงจะมผลกบการคายน าของปาลมน ามน ซงท าใหปาลมน ามนขาดน า แตในสภาพอณหภมต า จะมผลตอการเจรญเตบโต เนองจากปาลมน ามนจะมการพฒนาของใบชาลง โดยมการศกษา พบวา การเจรญเตบโตของกลาปาลมน ามนจะจ ากดอยางมากเมออณหภมต ากวา 15 องศาเซลเซยส แตเมออณหภมเพมเปน 20 และ 30 องศาเซลเซยส กลาปาลมน ามนจะเจรญเตบโตเพมข นเปน 3 และ 7 เทา และความสงจากระดบน าทะเลกมผลกบการเจรญเตบโตเชนเดยวกนกบอณหภม มรายงานวาปาลมทปลกในบรเวณพ นทซงอยสงกวาระดบน าทะเลมากกวา 500 เมตร จะใหผลผลตชากวาปาลมทปลกในพ นทต าถง 1 ป

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 18

ตารางท 7 จ าแนกระดบความเหมาะสมของอณหภม ทมผลตอการเจรญเตบโตและใหผลผลตปาลมน ามน

อณหภม (องศาเซลเซยส)

ระดบความเหมาะสม

เนองจาก หมายเหต

ต ากวา 20 24-30 สงกวา 33

ไมเหมาะสม เหมาะสม ไมเหมาะสม

- ความเยนท าใหชอดอกทสรางข นฝอ ประกอบกบท าใหแมลงผสมเกสรตาย ท าใหการผสมเกสรคอนขางนอย - มชอดอกตวเมยมาก มการผสมเกสรทด จ านวนทางใบมาก เพราะอณหภมมความสมพนธกบแสงแดดทชวยสงเคราะหแสง - ท าใหอตราการคายน าของตนปาลมน ามนสงข น และม ผลกระทบตอการสญเสยความช นในดน

- อณหภมต ากวา 20 องศาเซลเซยส เปนเวลานาน ท าใหผลผลตต าลง และหากอณหภมต ากวา 20 องศา-เซลเซยส เปนระยะเวลานอยกวา 5 ชวโมงมผลกระทบตอผลผลตนอย - - ชอดอกตวผมาก ชอดอก ตวเมยฝอ ควรมการใหน าอยาง สม าเสมอ

ทมา : กรมวชาการเกษตร, 2554

แสงแดด เปนปจจยทางภมอากาศทส าคญตอการเจรญเตบโตของปาลมน ามน รองจากน าฝน โดยปจจยของแสงจะมปญหากบปาลมน ามนเมอปลกไปแลวมากกวา 10 ป เนองจากปาลมทปลกในระยะชดจะมการบงแสงของทางใบระหวางตน ท าใหเกดการแขงขนระหวางตน และมการศกษา พบวา ชวงเดอนทมกลางวนส นมผลท าใหสดสวนเพศของปาลมน ามนลดลง โดยปกตบรเวณใกลเสนศนยสตรจะมพลงงานแดดมากกวาพ นทหางเสนศนยสตรและพบวาประเทศมาเลเซยไดรบพลงงานแสงตอพ นทมากกวาประเทศไทย

ดงน น การจดการอยางถกตองเหมาะสมเกยวกบระยะปลกและการตดแตงทางใบ เพอใหปาลมมจ านวนใบและมพ นทใบทจะรบแสงไดเหมาะสมตลอดอายการเจรญเตบโตของปาลม ซงหากปาลมอยในสภาพทถกบงแสงจะท าใหมการสรางอาหารนอยลงท าใหมการสรางดอกตวเมยนอยลง

ลม ปาลมน ามนเปนพชทมระบบรากเปนรากฝอยท าใหไมทนตอกระแสลมทพดแรง ประกอบกบปาลมมทรงพมใหญ ท าใหลมงายโดยเฉพาะการปลกในทพร นอกจากน นในพ นทซงมลมแรงจะท าใหใบปาลมมการฉกขาดหรอทางใบหก เปนผลใหอตราการสงเคราะหแสงลดลง ในสภาพพ นทซงมลมพดโชยออน ๆ โดยเฉพาะชวงทมแดดจดจะชวยเสรมใหปาลมมอตราการหายใจไดดข น และเปนการชวยระบายความรอนแกใบปาลมดวย

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 19

ปจจยพ นฐานในการเลอกพ นทปลกปาลมน ามนตามรายละเอยดขางตน เปนการเสนอแนวความคดในการเลอกพ นทใหสอดคลองกบความตองการของตนปาลมน ามน ซงเกษตรกรและนกวชาการเกษตรพงระลกไวเสมอวาปาลมน ามนเปนพชชนดใด มความตองการทรพยากรในสภาพแวดลอมอยางไร หากสภาพแวดลอมทมอยไมพอเพยงกบความตองการ เกษตรกรจ าเปนตองน าปจจยตาง ๆ มาใสเพอท าใหปาลมน ามนใหผลผลตสงคมคาการลงทน

พนธปาลมน ามนทสงเสรมในประเทศไทย

พนธปาลมน ามน ไดก าหนดความจ าเพาะเจาะจงไว เฉพาะปาลมทน าผลผลตมาท าการสกด กลนใหเกดน ามน (Vegetable oil) เพอประโยชนในการอปโภคและบรโภคของมนษยเทาน น ซงมหลากหลายสายพนธ ดงน

1. พนธดรา (Dura) มกะลาหนา 2 – 8 มลลเมตร และไมมวงเสนประสด ารอบกะลา มช นเปลอกนอกบาง 35 - 60% (ของน าหนกผล) มปรมาณน ามน 17 - 18% เน อในเมลดใหญใชเปนพนธแมส าหรบผลตพนธลกผสมเทเนอรา

ภาพท 12 แสดงลกษณะพนธดรา (พนธแม)

2. พนธพสเฟอรา (Pisifera) ผลไมมกะลาหรอมกะลาบาง มเยอรอบกะลา มช นเปลอกนอกประมาณ 90 % (ของน าหนกผล) จงใชเปนพอพนธในการผสมกบพนธดรา เพอใหไดลกผสมเทเนอรา แตมขอเสย คอ ชอดอกตวเมยมกเปนหมน (abortion) ท าใหผลฝอลบ ทะลายเลก เนองจากผลไมพฒนา ซงไมใชปลกเพอสกดท าน ามน และไมปลกเปนการคา ในสวนปาลมน ามนลกผสมเทเนอราทปลกเปนการคา หากมตนพสเฟอราปรากฎจะเปนตวบงช วา เมลดพนธปาลมน ามน มาจากแหลงผลตทมการผลตลกผสม ทไมไดมาตรฐาน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 20

ภาพท 13 แสดงลกษณะพนธฟสเฟอรา (พนธพอ)

3. พนธเทเนอรา (Tenera) ประเภททมกะลาบาง 0.5 - 4 มลลเมตร มวงเสนประสด ารอบกะลา มช นเปลอกนอก 60 - 90% (ของน าหนกผล) มปรมาณน ามน 22 - 24% เน อในเมลดขนาดกลาง เปนพนธผสมระหวางพนธแมดร ากบพนธ พอพส เฟอรา มลกษณะด มทะลายดกกวาพนธด ร า สวนใหญจงใชปลกเปนการคา บางคร งดรากบเทเนอรา จะมลกษณะคลายคลง แตใหสงเกตความแตกตางกนทเยอซงอยรอบของกะลาเวลาผาผลตามขวาง

พนธปาลมน ามนทสงเสรมใหเกษตรกรปลกในปจจบน คอ พนธเทเนอรา (Tenera)

มกะลาบาง มทะลายดก มคณสมบตด คอ มกะลาบาง ไดน ามนจากสวนเปลอกช นกลางมาก ลกษณะผลดบ สด า เมอสกเปลอกนอกมสสมแดง หรอสายพนธทผลดบสเขยวเมอสกสเปลอกนอกเปนสสมแดง ซงท งสองลกษณะดงกลาวจะมกะลาบาง ไดน ามนปาลมสง

ภาพท 14 แสดงลกษณะพนธเทเนอรา

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 21

บทท 3

ลกษณะทวไปของพนทสวนสมรางทงรงสต

ลกษณะพนทดนเปรยวภาคกลาง

ภาคกลางของประเทศไทย มพนทลมดนเปรยวจดประมาณ 3.0 ลานไร ดานทศเหนอจรดแมนาปาสก อาเภอหนองแค จงหวดสระบร ทศใต จรดคลองแสนแสบ เขตอาเภอหนองจอก จงหวดกรงเทพฯ ทศตะวนออกจรด แมนานครนายก อาเภอองครกษ จงหวดนครนายก ทศตะวนตก จรดแมนาเจาพระยา เขตอาเภอวงนอยและอาเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา

พนทดนเปรยวจดภาคกลาง แบงออกเปนสองสวน ไดแก สวนทเปนดนเปรยวจด ทระดบความลก 0.5 - 1 เมตร สวนใหญเกษตรกรปลอยทงราง บางพนทขดบอนาดนทไดมาถมเพอกอสรางอาคารบานพกหรอนามาถมในแปลงทานา และพนทดนเปรยวจด ระดบความลก 0.5 เมตร พนทสวนใหญเกษตรกรไดปรบปรงพนทและใชประโยชนในการทานา และยกรองปลกไมผล ไมยนตน

ภาพท 15 แสดงอาณาเขตดนเปรยวจดภาคกลาง

ทมา : สมย ใจอนทร, 2552

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 22

สาหรบพนทเขตดนเปรยวจดภาคกลาง ปจจบนเรยกวา “ทงรงสต” ลกษณะของพนท เปนทราบลม นาทวมขง ดนเปรยวจด แตมการปรบปรงคคลองตามระบบการชลประทาน สมยรชกาลท 5 โดยพนทดงกลาว มอาณาเขตครอบคลมเขตการปกครอง 10 อาเภอใน 4 จงหวด ไดแก จงหวดปทมธาน สระบร พระนครศรอยธยา และจงหวดนครนายก มลกษณะทางภมประเทศ ดงน

ภาพท 16 แสดงภมประเทศเขตดนเปรยวจดภาคกลาง ทมา : สมย ใจอนทร, 2552

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 23

ขอมลทางภมศาสตรของพนทในเขตทงรงสต

1. จงหวดปทมธาน

ตงอยในภาคกลางประมาณเสนรงท 14 องศาเหนอ และเสนแวงท 100 องศาตะวนออก อยเหนอระดบนาทะเลปานกลาง 2.30 เมตร มเนอทประมาณ 1,520.068 ตารางกโลเมตร หรอ ประมาณ 950,042.5 ไร หางจากกรงเทพมหานครไปทางทศเหนอ ตามทางหลวงแผนดนหมายเลข 1 (ถนนพหลโยธน) เปนระยะทางประมาณ 27.8 กโลเมตร มอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง คอ

ทศเหนอ ตดตอกบอาเภอบางไทร อาเภอบางปะอนและอาเภอวงนอย จงหวดพระนครศรอยธยา อาเภอหนองแค และอาเภอวหารแดง จงหวดสระบร

ทศตะวนออก ตดตอกบอาเภอองครกษ จงหวดนครนายก และอาเภอบางนาเปรยว จงหวดฉะเชงเทรา

ทศตะวนตก ตดตอกบอาเภอลาดบวหลวง จงหวดพระนครศรอยธยา อาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม และอาเภอไทรนอย จงหวดนนทบร

ทศใต ตดตอกบเขตหนองจอก เขตคลองสามวา เขตสายไหม เขตบางเขน เขตดอนเมอง กรงเทพมหานคร และอาเภอปากเกรด อาเภอบางบวทอง จงหวดนนทบร

การปกครองใน 7 อาเภอ 60 ตาบล 466 หมบาน และ 14 เทศบาล ประกอบดวยอาเภอเมองปทมธาน อาเภอคลองหลวง อาเภอธญบร อาเภอหนองเสอ อาเภอลาดหลมแกว อาเภอลาลกกาและอาเภอสามโคก

ลกษณะภมอากาศ ปรมาณนาฝน จานวนวนทฝนตก ความชนสมพทธ และอณหภม จ.ปทมธาน จากขอมลของจงหวดปทมธาน ป พ.ศ. 2551 (ทมา : Patumthani.go.th.) พบวา จานวน วนฝนตกในเขตพนทจงหวดปทมธาน เฉลย 142 วน/ป โดยสามารถวดปรมาณนาฝนทตกเฉลยได 1,459.90 มลลเมตร/ป ซงในทางวชาการแลวเปนพนททไมสามารถปลกปาลมนามนในเชงธรกจอตสาหกรรมได เนองจากจานวนวนฝนตกนอยกวา 200 วน และปรมาณนาฝนตากวา 1,800 มลลเมตร/ป

ความชนสมพทธ (Relative Humidity – rH) เปนหนวยวดหนงทนยมใชวดระดบความชนในอากาศ มนยามคอ อตราสวนโดยมวลของไอนาในอากาศในขณะหนง (ท อณหภมหนง) ตอไอนาสงสดทอากาศ (ทอณหภมนน) สามารถแบกรบไวได ( www.wikipedia.or.com.) หมายความถง อตราสวนระหวางปรมาณความชนในบรรยากาศกบความเรวของลม หากความชนในอากาศมาก แรงลม ในพนทนอย แสดงวา มความชนสมพทธสง ซงเหมาะสาหรบปาลมนามน จากขอมลพบวา ในพนทเขตจงหวดปทมธาน มความชนสมพทธ สงสด 98% ตาสด 30% และความชนสมพทธ เฉลยรอยละ 69.79%

อณหภม ของจงหวดปทมธาน เฉลยทงป 28.65 องศาเซลเซยส โดยมอณหภมสงสด ท 38.20 องศาเซลเซยส และตาสด 16.00 องศาเซลเซยส

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 24

จ ำนวนวนฝนตกรำยเดอน

0

5

10

15

20

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12เดอน

มม.

2548

2549

2550

2551

2552

ภาพท 17 แสดงจานวนวนฝนตกรายเดอนในจงหวดปทมธาน เฉลยยอนหลง 5 ป

ทมา : สานกงานเกษตรอาเภอหนองเสอ, 2553

อยางไรกตาม ขอมลการกระจายตวของนาฝนทตกในจงหวดปทมธาน เฉลยยอนหลง 5 ป พบวา ในเดอนพฤศจกายน ธนวาคม มกราคม กมภาพนธ และมนาคม มปรมาณฝนตกนอยมาก เพยง 1-2 วน/เดอน ดงภาพตอไปน

ภาพท 18 แสดงจานวนวนฝนตกรายเดอนของจงหวดปทมธาน ทมา : สานกงานเกษตรอาเภอหนองเสอ, 2553

จ ำนวนวนฝนตกเฉลย/เดอน

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

เดอน

วน

จ ำนวนรวม 90.8 วน/ป

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 25

2. จงหวดนครนายก

สภาพภมอากาศของพนทจงหวดนครนายก พบวา มปรมาณนาฝนรวม 1 ,844.4 มลลเมตรตอป มปรมาณนาฝนทใชประโยชนได 1,091.8 มลลเมตรตอป อณหภมสงสด 33.5 องศาเซลเซยส อณหภมตาสด 23.7 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธเฉลยรอยละ 76.8

จากขอมลปรมาณนาฝน อณหภม และความชนสมพทธ ของจงหวดนครนายก ดงกลาวขางตน สรปไดวา มความเหมาะสมปานกลางสาหรบการปลกปาลมนามน เนองจากสภาพภมอากาศ ทเหมาะสมสาหรบการปลกปาลมนามน คอ ปรมาณนาฝน 1,800-3,000 มลลเมตรตอป มชวงแลงตดตอกนไมเกน 150 วน อณหภม 24-30 องศาเซลเซยส และความชนสมพทธไมตากวา 75 เปอรเซนต แมวาจะมชวงปรมาณนาฝนตากวา 150 มลลเมตรตอเดอน หลายเดอน แตมปรมาณนาสารองในพนทปลก ถามการบรหารจดการนาทด ปญหาปาลมนามนขาดนาจะไมเกดขน

ปจจบนน ทจงหวดนครนายกไดมโครงการชลประทาน “โครงการเขอนขนดานปราการชลอนเนองมาจากพระราชดาร” ทสามารถกกเกบนาและระบายนาใหใชเพอการเกษตรไดอยางเพยงพอ จงไมมปญหาการใชนาทางการเกษตร การพฒนาพนทดนเปรยวจดเพอปลกปาลมนามน จงไมมปญหาเรองการขาดนาในชวงฤดแลงหรอชวงขาดฝน เนองจากเกษตรกรมแหลงนา สระนาสาหรบกกเกบนาไวใช และมนาขงในรองสวนตลอดป

ตารางท 8 สถตภมอากาศ ณ สถานตรวจอากาศ จงหวดนครนายก (ป พ.ศ. 2513-2548)

เดอน ปรมาณ น าฝนทใช * จานวนวน อณหภม อณหภม อณหภม ความช น ศกยภาพการคาย

*

น าฝน (มม.) ประโยชน (มม.) ทฝนตก สงสด (๐ซ) ตาสด (๐ซ) เฉลย (๐ซ) สมพทธ (%) ระเหยน า (มม.)

ม.ค. 7.0 6.9 1.0 33.0 20.3 26.7 67 121.2 ก.พ. 17.2 16.7 1.9 34.5 22.5 28.3 68 124.3 ม.ค. 51.6 47.3 5.1 36.0 24.1 29.6 70 151.9 เม.ย. 119.2 96.5 9.1 36.5 25.2 30.2 74 150.6 พ.ค. 213.7 140.6 16.6 34.8 25.2 29.3 80 139.5 ม.ย. 245.6 149.1 18.5 33.4 25.1 28.7 84 118.5 ก.ค. 273.3 152.3 19.7 32.8 24.9 28.4 85 117.8 ส.ค. 362.0 161.2 22.6 32.4 24.7 28.2 86 115.0 ก.ย. 350.1 160.0 20.8 32.3 24.7 28.0 86 108.3 ต.ค. 160.4 119.2 14.1 32.4 24.4 28.0 81 116.3 พ.ย. 37.5 35.3 4.0 32.2 22.6 27.3 73 118.2 ธ.ค. 6.8 6.7 0.8 31.8 20.2 26.1 67 122.5

รวม 1,844.4 1,091.8 134.2 - - - - 1,504.0

เฉลย - - - 33.5 23.7 28.2 76.8 -

ทมา : ขอมลกรมอตนยมวทยา พ.ศ. 2513-2548 อางโดย นงคราญ มณวรรณ และคณะ, 2553

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 26

บทท 4

เทคโนโลยการปลกปาลมน ามนในพ นทลมสวนสมราง

การใชเทคโนโลยปลกปาลมนามน มกแปรเปลยนไปตามสภาพพนท เวลาและเงนทน ของผประกอบการเปนสาคญ จากขอมลความตองการพนฐานของปาลมนามน จะพบวา ปาลมนามน มความตองการทละเอยดออนทงดานความชน พนทดน ลมและแสงแดด ทสอดคลองเหมาะสมกบลกษณะทางพฤกษศาสตรของปาลมนามน ดงนน การปลกปาลมนามนในพนทลมสวนสมรางทงรงสต ใหไดผลผลตสง ตนทนการผลตตา เพอใหไดกาไรสงสด จาเปนตองอาศยเทคโนโลยการผลตทเหมาะสม ตงแตการเลอกพนท พนธ การปลกและดแลรกษา การเกบเกยวและขนสงสโรงงาน หลกในการใชเทคโนโลยสาหรบการปลกปาลมนามน มดงตอไปน

การปรบสภาพพ นทสวนสมรางทงรงสตเพอปลกปาลมน ามน

ดนเปรยวจด เปนดนทมกรดกามะถนซงเกดขนจากการออกซเดชนของสารประกอบ ไพไรท (FeS2) และสะสมอยเปนปรมาณมากในชนหนาตดดน จนเปนพษตอพชทปลก และพบสารประกอบสเหลองฟางทเรยกวา จาโรไซท อยในชนดนมกรดจานวนมากเกดขนจากสมการนมผลทาใหความเปนกรดของดนมมากขน และ pH ยงลดตาลง ทาใหเกดการออกซไดซสารไพไรทโดย Fe+2 มากขน

ผลจากปฏกรยาไพไรทออกซเดชนทาใหเกด basic iron sulfate หรอจาโรไซท (jarosite) หรอสารประกอบอนซงแตกตางไปตามชนดของแคตไอออนทอยในสารละลาย และกจะมกรดเกดขนมาดวยเชนกน

1. สภาพปญหาของดนเปรยวจด สามารถจาแนกเปนหลกใหญ ๆ ได 3 ประการคอ

1.1 ปญหาทางดานเคม

ความเปนกรดของดน (soil acidity) ความเปนกรดของดนเปรยวจดเปนอนตรายตอพชโดยตรง โดยทว ๆ ไปแลวท pH ตามาก ๆ เทานน พชจงไดรบอนตรายโดยตรงจากความเปนกรด พบวา ความเปนกรดจดมาก ๆ โดยเฉพาะท pH 3.5 จะมผลทาใหพชไมสามารถดดธาตอาหารพวกโลหะไอออนบวกไดด และความเปนกรดของดนนมผลทาใหเกดการเปลยนแปลงของธาตอาหารพชในดน ทาใหธาตอาหารบางชนดมการละลายเพมมากขน หรออาจลดปรมาณลงได ทชวง pH ตากวา 5.0 ปรมาณไนโตรเจน ฟอสฟอรส โพแทสเซยม แคลเซยม และแมกนเซยม มแนวโนมลดลง ดงนน ถาปลกพชในพนท ดนเปรยวจดทม pH ตากวา 5.0 พชทปลกจงไมสามารถเจรญเตบโตได เพราะขาดแคลนธาตอาหารหลก ทจาเปนตอการเจรญเตบโต

ความเปนพษของธาตตาง ๆ ไดแก ความเปนพษอะลมนม ความเปนพษของเหลกความเปนพษของแมงกานส และความเปนพษของซลไฟด

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 27

การขาดแคลนฟอสฟอรส เนองจากในสภาพดนเปนกรดจด และมอะลมนมละลายออกมามาก ทาใหเกดปฏกรยาตรงฟอสฟอรส ใหอยในรปทพชไมสามารถดดใชได ดนเปรยวจด จงมปรมาณฟอสฟอรสทเปนประโยชนตา

1.2 สภาพปญหาดานกายภาพ

พนทลมตา นาทวมขง และเกดปญหานาทวม ถามฝนตกปรมาณมาก ทาใหการใชประโยชนพนทในการปลกไมผล ไมยนตน ไดรบความเสยหายได หากไมมการจดการทด

โครงสรางดนแนนทบ ดนแหงแขง และแตกระแหง ทาใหไถพรวนยาก และการแตกระแหงของดน ทาใหเกดการออกซเดชนของไพไรทในดน เกดกรดกามะถนเพมขน

เนอดนเปนดนเหนยวถงเหนยวจด ทาใหดนมการระบายนาเลว

เมอดนเปยกจะเละ และเตรยมดนยาก ดนมการซาบซมนาชา

สภาพพนทลมตานาทวมขง เมอดนแหงจะแขง และแตกระแหง

ภาพท 19 แสดงลกษณะของดนเปรยวภาคกลาง

ทมา : กรมพฒนาทดน, 2553

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 28

1.3 ปญหาทางดานชวภาพ กจกรรมของจลนทรยไมเปนไปตามปกต เนองจากในสภาพดนเปนกรดจด ทาใหจลนทรยทเปนประโยชนในดนไมสามารถดาเนนกจกรรมได การยอยสลายอนทรยวตถเกดไดชา ขบวนการเปลยนแปลงรปของไนโตรเจนใหอยในรปทเปนประโยชนตอพชเกดนอยมาก ทาใหดนเปรยวจดขาดแคลนไนโตรเจน

ดงนน ในการพฒนาพนทดนเปรยวจดใหเหมาะสมในการปลกปาลมนามนนน จาเปนตองแกไขสภาพปญหาตาง ๆ ทไดกลาวมาแลวขางตน โดยทาการจดการดนเปนพเศษ รวมทงจดการนาและพชใหเหมาะสมดวย มการบรณาการวธการตาง ๆ เขาดวยกน จะทาใหสามารถใชประโยชนพนทดนเปรยวจดในการปลกปาลมนามนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล และมความยงยนในการใชประโยชนพนทดงกลาว

การปรบปรงแกไขปญหาของดนเปร ยวจดใหเหมาะสมกบการปลกปาลมน ามน มขอควรปฏบต ดงน

1. ยกรองสง และทาคนดนลอมรอบพนทปลกปองกนนาทวมแปลง 2. ปรบสภาพความเปนกรดจดของดน ใหมความเปนกรดออน – กรดปานกลาง

(pH 4.5-5.5 ) โดยการใชวสดปนโดโลไมทอตราทเหมาะสม 3. ควบคมระดบนาใตดน ไมใหตากวา 1.0 เมตรจากผวดน รกษาระดบนาในรองสวน

ใหตากวาผวดนประมาณ 30-50 เซนตเมตร

ภาพท 20 การบรหารจดการนาในรองปาลมนามนเพอแกไขปญหาดนเปรยว

4. เพมความอดมสมบรณใหกบดน ดนเปรยวจดมความอดมสมบรณระดบตา-ปานกลาง ขาดแคลนธาตอาหารหลกไนโตรเจนและฟอสฟอรส ขาดธาตอาหารรองบางชนด จาเปนตองเพมธาตอาหารใหกบพชทปลก โดยใชปยอนทรยในรปปยหมก ปยคอก และปยพชสด รวมกบปยเคม เพอใหพชไดรบ ธาตอาหารตาง ๆ อยางเพยงพอ และใชนาหมกชวภาพรวมดวย

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 29

4.1 ปยหมก ชวยเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน ทาใหดนอดมสมบรณ ชวยเปลยน

สภาพของดนจากดนเหนยวหรอดนทรายใหเปนดนรวนทาใหสะดวกในการไถพรวน รกษาความชมชน ในดนไดดขน ทาใหการถายเทอากาศในดนไดด เพมประสทธภาพในการใชปยเคมและสามารถลดการใชปยเคมลงได และชวยกระตนใหธาตอาหารพชบางอยางในดนทละลายนายากใหละลายนางายเปนอาหาร แกพชไดดขน

4.2 ปยคอก เปนปยอนทรยชนดหนงซงไดมาจากการเลยงสตว ปยคอกไมเพยงแตจะใหอนทรยวตถ ธาตอาหารหลก และธาตอาหารรอง ทจาเปนตอการเจรญเตบโตของพชเทานน แตยงชวยปรบปรงโครงสรางของดนใหเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของพช ทาใหดนมการระบายนาและอากาศดขน ชวยเพมความคงทนใหแกเมดดน เปนการลดการชะลางพงทลายของดนและชวยรกษาหนาดนไว นอกจากน ยงเปนแหลงธาตอาหารของจลนทรยทเปนประโยชนในดน ซงมผลทาใหกจกรรมตาง ๆ ของจลนทรย ดาเนนไปอยางมประสทธภาพ และยงชวยเพมปรมาณของจลนทรยในดนอกดวย

4.3 ปยพชสด คอ ปยอนทรยชนดหนงทไดจากการไถกลบพชทยงสดอยลงดน หรอปลกพชบางชนดใหเจรญเตบโตถงระยะทพชเรมออกดอกจนกระทงบานเตมทจงไถกลบลงไปในดน ผานขบวนการยอยสลายแบบสมบรณโดยจลนทรยในดน

ประโยชนของปยพชสด การสบกลบพชปยสดลงดน ยอยสลายเปนปยพชสด ทาใหดนมความอดมสมบรณเพมขน มผลทาใหพชหลกทปลกตามมาไดรบผลผลตสงขน (ประชาและคณะ 2545)การใชปยพชสด มประโยชนหลายประการ คอ เปนการเพมอนทรยวตถและความอดสมบรณแกดน ปรบปรงสมบตทางกายภาพของดน เมอปยพชสดสลายตวสมบรณแลวจะเพมอนทรยวตถใหแกดน โดยแทรกอยระหวางเมดดน ถาดนเดมเปนดนเหนยวแนนทบระบายนายาก กจะรวนซย มการดดซบนาเพมขน และระบายนาไดดขน ชวยลดตนทนการใชปยเคม โดยเฉพาะปยทใหธาตไนโตรเจน และชวยเพมผลผลตและคณภาพของผลผลตใหสงขน (สภาพรและคณะ 2549)

5. ปรบกายภาพดนใหเหมาะสม เนองจากดนเปรยวจดมเนอดนเหนยวจด การระบายนาและอากาศไมด รากพชไมสามารถเจรญเตบโตและแผขยายได การดดใชธาตอาหารถกจากด ดงนน การปรบกายภาพของดนใหรวนซย จงเปนสงทจาเปน โดยการเพมอนทรยวตถใหกบดน ในรปของป ยหมก ปยคอก ปยพชสด หรอ แกลบสด ในอตราทเหมาะสม เปนตน

6. จดการนาใหพอเพยงตอความตองการของปาลมนามน เนองจากปาลมนามนมความตองการนาสงมาก หากขาดนาจะมผลกระทบตอการใหผลผลต ทาใหผลผลตจะลดลง

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 30

การปรบสภาพความเปนกรดจดของดน

การใชปนในการปรบสภาพความเปนกรดจดของดน ใหมความเปนกรดออน – กรดปานกลางจะตองเลอกใชปนใหเหมาะสม และใชในปรมาณทเพยงพอใหสภาพความเปนกรดของดน สามารถปลกพชทตองการได ดงตวอยางเชน ปาลมนามนสามารถเจรญเตบโตไดในสภาพความเปนกรดของดน อยท 5.5 กตองใชปนในอตราตางกนในดนเปรยวทมาคา pH ตางกน ดงน

ตารางท 9 pH กบชนดและปรมาณปนทตองการใช (ปรบคา pH ทระดบ 5.5)

pH After buffer

L.R. (กโลกรม/ไร)

ปรมาณปนทแนะนา CaCo3

(กโลกรม/ไร) ปนขาว

(กโลกรม/ไร) ปนมารล

(กโลกรม/ไร) หนปนบด

(กโลกรม/ไร) ปนโดโลไมท(กโลกรม/ไร)

5.4 156 120 94 144 180 131

5.3 312 240 187 288 360 262

5.2 468 360 281 432 540 392

5.1 624 480 374 576 720 523

5.0 780 600 468 720 900 654

4.9 936 720 562 864 1,080 785

4.8 1,092 840 655 1,008 1,260 916

4.7 1,248 960 749 1,152 1,440 1,046

4.6 1,404 1,080 842 1,296 1,620 1,177

4.5 1,560 1,200 936 1,440 1,800 1,308

4.4 1,716 1,320 1,030 1,584 1,980 1,440 ทมา : กรมพฒนาทดน, 2553

หมายเหต : ปรมาณปนทแนะนา CaCO3 100 กโลกรม ไดมาจากปนขาว 78 กโลกรม หรอปนมารล 120 กโลกรม หรอหนปนบด 150 กโลกรม หรอปนโดโลไมท 190 กโลกรม

ในการใชปนในการปรบสภาพความเปนกรดของดน เกษตรกรตองดาเนนการกอนปลกปาลมนามนอยางนอย 1 เดอน เพอใหปนทใสลงไปในไดทาปฏกรยาใหดนมคาความเปนกรดลดลงในระดบทเหมาะสมกบปาลมกอน นอกจากนแลว ควรมการเกบตวอยางดนเพอวเคราะหคาความเปนกรด และปรมาณธาตอาหารในดนอยางสมาเสมอ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 31

การใชปนโดโลไมท ลดความเปนกรดของดน

ปนโดโลไมท เปนวสดปนทางการเกษตรชนดหนง มองคประกอบเปนแคลเซยมคารบอเนต (CaCO3) 54.95 เปอรเซนต และแมกนเซยมคารบอเนต (MgCO3) 45.65 เปอรเซนต หรอมแมกนเซยมออกไซด (MgO) 21.7 เปอรเซนต และแคลเซยมออกไซด (CaO) 31 เปอรเซนต ปนโดโลไมท มคาสมมลแคลเซยมคารบอเนต (calcium carbonate equivalent-CCE) สงมากกวา 95 เปอรเซนต แสดงใหเหนวามความสามารถในการทาใหเปนกลางสง และมคาความเปนกรด – ดาง ประมาณ 8.1 - 8.7

ประสทธภาพของปนโดโลไมท นอกจากขนกบคาสมมลแคลเซยมคารบอเนตแลว ยงขนกบขนาดอนภาคของปนดวย เนองจากวสดปนทางการเกษตรทมขนาดอนภาคทแตกตางกนจะมประสทธภาพในการแกความเปนกรดตางกนดวย คอ ขนาดอนภาคทละเอยดมากจะทาปฏกรยาไดรวดเรว สวนขนาด ทหยาบขนมากคอย ๆ ทาปฏกรยากบดนอยางชา ๆ และเปนเวลานาน โดยทวไปปนโดโลไมทจะใชขนาดอนภาคละเอยดกวาหนปนบดเนองจากปนโดโลไมทละลายนาไดยากกวาหนปน (เจรญและรสมาลน, 2542)

ปนโดโลไมททผลตจากแหลงผลตตางกนจะมคณสมบตแตกตางกน ยงขดลกมากคณสมบตในการแกความเปนกรดจะสงขน เพราะคณภาพของปนจะสงขน ไมมสงเจอปนจากองคประกอบของปนโดโลไมท คอ แคลเซยมและแมกนเซยม ซงเปนธาตทจาเปนตอการปลกพชทง 2 ชนด คอ แคลเซยม (Ca) เปนองคประกอบของสารเชอมระหวางเซลล ควบคมการดดธาตอาหารเขาสเซลล ควบคมสารกระตนการ ยดเซลล ถาพชขาดแคลเซยมใบจะมขนาดเลกลง ทงใบมาก ใบหงก แคระแกรน สาหรบแมกนเซยม (Mg) เปนองคประกอบของคลอโลฟลล กระตนการเกดพลงงานในกระบวนการสรางแปง นาตาล ไขมน วตามน ถาพชขาดแมกนเซยมจะสงเกตเหนวาเนอเยอระหวางเสนใบมสเหลอง ถาขาดมาก ๆ ใบจะเหลองทงใบ และรวง ทาใหพชไมสามารถสงเคราะหแสง ปรงอาหารไปเลยงลาตนได พชจะไมเจรญเตบโต

ประโยชนของปนโดโลไมท ปนโดโลไมทเปนปนทางการเกษตรชนดหนงทใชปรบปรงดนทเปนกรด จะชวยยกระดบความเปนกรด – ดาง (pH) ของดนใหสงขนอยในชวงทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของพช คอ ชวง pH 6 - 7 ซงเปนชวงทกจกรรมของจลนทรยทเปนประโยชนในดนดาเนนไดด การใชปนโดโลไมทปรบปรงดนชวยปรบปรงกายภาพของดนใหดขน ดนรวนซยขน การระบายนาดขน นาไมแชขงราก ชวยลดปญหาโรครากเนาโคนเนาของพชได นอกจากนนปนโดโลไมทมแคลเซยมและแมกนเซยมเปนองคประกอบ จะชวยเพมธาตอาหารแคลเซยมและแมกนเซยมใหแกพชอกดวย โดยเฉพาะไมผล ไมยนตน ซงมความตองการแมกนเซยมสงกวาพชชนดอน ๆ เพราะแมกนเซยมเปนองคประกอบของคลอโรฟลลชวยในการสงเคราะหแสงสรางอาหารเลยงลาตน ชวยใหพชเจรญเตบโตไดดและจะไดผลผลตสงขน

อตราการใชปนโดโลไมท เนองจากปนโดโลไมท มคาความสามารถในการทาใหเปนกลางหรอคาสมมลแคลเซยมคารบอเนตสงมากกวา 95 เปอรเซนต ดงนน ปรมาณการใชปนโดโลไมทปรบปรงดน ทระดบความรนแรงของกรดเทากนเมอเปรยบเทยบกบปนมารล พบวา จะใชปนโดโลไมทนอยกวาปนมารลเพราะปนโดโลไมทมคาการทาให เปนกลางหรอคาสมมลแคลเซยมารบอเนตสงกวาปนมารล

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 32

แตเมอเปรยบเทยบกบปนขาวจะใชปนโดโลไมทมากกวาปนขาวเพราะปนขาวมคาการทาใหเปนกลางหรอคาสมมลแคลเซยมคารบอเนตสงกวาปนโดโลไมท เชน ถาดนม pH 4.5 - 5.0 และตองการปลกสมเขยวหวาน แนะนาใหใชปนมารล 5.0 กโลกรม/ตน หรอปนโดโลไมท 3.5 กโลกรม/ตน หรอปนขาว 3.0 กโลกรม/ตน (จมพลและอภรด, 2544)

วธการใสปน การใสปนทกชนดควรใสในชวงฤดแลงตดกบชวงตนฤดฝน โดยกอนปลกพชจะใสปรบสภาพดนในหลมปลก หมกทงไวประมาณ 20-30 วน จงปลกพช แตถาปลกพชแลว เชน สมเขยวหวาน และตองการใสปนเพมเตมเพอปรบสภาพความเปนกรดของดน แนะนาใหใสปนโดยหวานรอบ ๆ ทรงพมรศมดานในหางจากโคนตนอยางนอย 50 เซนตเมตร แลวสบดนเลกนอย รดนาตามและ ทงไวประมาณ 15-20 วนจงใสปยเคมแลวกลบดวยปยหมกหรอปยคอก

จากขอมลการศกษาเรองการปลกปาลมนามนในพนทดนเปรยวจดของกรมพฒนาทดน ในชดดนระแงะ ทจงหวดนราธวาส ซงดนชดระแงะเปนดนเปรยวจดทมปญหาความเปนกรดรนแรง ขาดธาตอาหารพช สภาพพนทนาทวมขง และนามสภาพเปนนาเปรยว ไดทาการยกรองและปรบปรงดน แกความเปนกรดดวยหนปนฝนรวมกบการใชปยหนฟอสเฟต ปยเคมชนดและอตราตามคาแนะนา พบวา ปาลมนามนมการเจรญเตบโตด การเกบผลผลตในปแรกไดผลผลตตามาก เฉลยประมาณ 0.54 ตนตอไร และผลผลตสงขนในปตอ ๆ มา คอไดผลผลตเฉลย 1.53 2.84 และ 4.4 ตนตอไรในปท 2 3 และ 4 ตามลาดบ และไดผลผลตสงสด 4.6 ตนตอไร เมอปาลมนามนอายได 7 ป ซงการใชหนปนฝนรวมกบปยเคมใหผลผลตสงกวาการไมใชปนและปยเคมอยางเดนชด คอ การไมใชปนและปยเคม ใหผลผลต ปาลมนามนตาสด คอ 0.49 1.34 2.30 3.75 ตนตอไรในปท 1 2 3 และ 4 ตามลาดบ

นอกจากนน ไดมการปลกปาลมนามนในชดดนนราธวาส ซงเปนดนอนทรยทดนบนมชนอนทรยหนามากกวา 40 เซนตเมตร ดนมสดาหรอสเขม ปฏกรยาดนเปนกรดจดมากถงกรดรนแรงมาก (pH 4.5-5.0) สวนดนลางสวนใหญจะเปนดนเหนยวปนทราย ดนมความอดมสมบรณสง มอนทรยวตถ สงมาก (108%) ฟอสฟอรสท เปนประโยชนสง (62.25 มลลกรมตอกโลกรม) และโพแทสเซยม ทแลกเปลยนไดสง (217 มลลกรมตอกโลกรม) ในการใชประโยชนพนทปลกปาลมนามนไดทาการยกรอง และทาการปรบปรงแกไขความเปนกรดจดของดนกอน โดยการใสหนปนฝนอตราตาง ๆ ผลการศกษา พบวา การใสปนตามความตองการปนของดน (LR=3.5 ตนตอไร) หรอมากกวา (1.5 LR) รวมกบการใชปยเคมใหผลผลตปาลมนามนสงกวาการไมใชปนไมใชปยอยางชดเจน คอใหผลผลตเฉลย ประมาณ 0.66 1.60 3.68 และ 6.07 ตนตอไร ในการเกบผลผลตปท 1-4 ตามลาดบ ในขณะทการไมใชปนและปยเคม ใหผลผลตเฉลย ประมาณ 0.34 0.98 2.4 และ 4.41 ตนตอไร ในการเกบผลผลตปท 1-4 ตามลาดบ

กรมพฒนาทดน ไดแสดงใหเหนวา การปลกปาลมนามนในพนทดนเปรยวจดทมความเปนกรดรนแรงนน จาเปนตองใชวสดปนปรบปรงแกไขความเปนกรดของดนกอน ยกระดบ pH ใหสงขนอยในระดบทเหมาะสม (pH 5.0-6.0) ปาลมนามนจงสามารถเจรญเตบโตและใหผลผลตสงได

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 33

เทคโนโลยการปลกปาลมน ามนทเหมาะสมสาหรบทงรงสต

จากขอมลทางวชาการของกรมพฒนาทดนขางตน พอจะแสดงใหเหนวา พนทสวนสมรางทงรงสต มปญหาทเกษตรกรควรปรบสภาพพนทใหเหมาะสม หากละเลยไมปฏบต เกษตรกรอาจพบกบความสญเสยอยางมาก ทงเงนลงทน เวลา คาเสยโอกาส และความรสกทมตอการปลกปาลมนามน ดงนน เกษตรกรควรตระหนกถงการปรบสภาพพนทรองสวนสม กอนเปนลาดบแรก และควรดาเนนการตอ ดงน

การเตรยมพ นท กรณพนทราบ ควรดาเนนการในฤดแลงเดอนมกราคม-เมษายน ดงตอไปน

1. ถนนในแปลงเพอใชขนสงวสดการเกษตรและผลผลต โดยทวไป ม 3 แบบ คอ ถนนใหญ ใหกวางประมาณ 5-8 เมตร หางกน 120 ตนปาลม ถนนเขาแปลง แยกออกจากถนนใหญ กวางประมาณ 4-5 เมตร หางกนประมาณ

40 ตนปาลม ถนนซอย แยกจากถนนเขาแปลง กวางประมาณ 3-4 เมตร หางกนประมาณ

20 ตนปาลม ซงสามารถทาถนนซอยขนานไปกบแถวตนปาลมนามนได

ภาพท 21 แสดงถนนในแปลงปาลมนามน

2. ทารองระบายนารอบพนท ขนาด 2x0.3x1.1 เมตร (ดานบนxดานลางxลก) ควบคไปกบทาถนนรอบแปลงปลกปาลมนามน

3. ขดลอกสรางบอนาขนาด 2x4x2 เมตร เพอเปนแหลงรวบรวมนาในฤดนาหลากและ ฤดแลง เพอการระบายนาเขา-ออก ในแปลง

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 34

สาหรบ พนทรองสมรางในเขตทงรงสต เมอจะดาเนนการปลกปาลมนามนควรพจารณา ประเดนของถนนและรองนา ดงน

กาหนดใหมถนนใหญรอบพนท ขนาดความกวาง 5-8 เมตร มถนนเขาแปลง ทปรบใชตามสภาพพนท เพอสามารถเขา-ออกแปลงไดงาย และถาทาไดใหมถนนซอยถนนเชอมตอระหวางรอง ใหสามารถขนสงวสดการเกษตรและผลผลตไดงาย ทงน ตองคานงถงการไหลเวยนของนาในคใหเหมาะสม

ใหทาการลอกโคลนในทองรองทมอยเดม มใหตนเขน ใหนาไหลเวยนไดโดยสะดวก โดยใหนาโคลนท ไดมากองรวมไวท ขอบดานในของสนรอง ไมควรนาโคลนท ไดวางไวกลางสนรอง แลวปลกปาลม จะทาใหดนมสภาพเปนกรดมากขน

ควรทาการลอกโคลนในทองรอง บรเวณทางเขาออกของนาใหมขนาด 2x4x2 เมตรเปนจดสบนาเขา-ออกเพอใชในการบรหารจดการนาในสวน

ภาพท 22 การสรางคนดนลอมพนทเพอปลกปาลมนามน

การปรบสภาพพ นท

1. รองสวนสมรางในทลมดนเปรยวจด ลกษณะพนทเปนรองสม ขนาดความกวางของรองสมทเกษตรกรไดจดการไว ม 3 ขนาด ดงตอไปน

สนรองกวาง 4 เมตร รองนา กวาง 2 เมตร สนรองกวาง 5 เมตร รองนา กวาง 2 เมตร สนรองกวาง 6 เมตร รองนา กวาง 2.5 เมตร

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 35

โดยความยาวของสนรองขนอยกบลกษณะพนท ทงนเกษตรกรควรเตรยมการเบองตนเพอปรบผวหนาดน ดงน

1) ขดตอไม (ตอสม) กาจดเศษวชพชออกจากแปลง ใหหมด 2) ปรบแตงรอบขอบสนรองใหสมาเสมอ เพอการกาหนดแนวปลก โดยการขดลอกโคลน

ในรองมาปรบแตง (มใหใชโคลนรองอยบรเวณจดทจะปลกปาลมนามน) 3) ปรบแตงสนรองใหเรยบรอย โดยใหขอบสนรองสงกวากลางสนรอง กรณทสนรอง

ขาดหายไปจากนาพดพาใหขดดนสนรองไปกองรวมไวกอนแลวใชโคลนทองรองแทนท จากนนใชดนผวหนาทกองรวมไวมากลบทบ โดยใหมความหนาอยางนอย 30 เซนตเมตร

4) หากเกษตรกรนาโคลนทองรองมากลบทบในสนรอง จะทาใหพนดนบรเวณทจะปลกปาลมนามนเกดกรดจดขน เนองจาก ดนโคลนในทองรองทขดขนมา มความเปนกรดคอนขางสงเนองจากแชขงในนาทมความเปนกรดนาน เกษตรกรควรดาเนนการปรบสภาพความเปนกรด-ดางของดน โดยการใชปนมารลหรอโดโลไมท หวานบรเวณทกองทบโคลนทองรอง แลวทงไว 3 เดอน จะชวยปรบคาของความเปนกรด-ดาง ใหดขน

300-500 (1/2 .)

60-100 . .

50

. .

60

. .

ภาพท 23 แสดงการปรบแตงสนรองปลกปาลมนามน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 36

2. กรณเปนทราบลม ควรขดรองระบายนา หากทลมมากควรขดรองนาทมขนาดของ รองกวาง 2.50 เมตร ความกวางของสนรอง 14 เมตร สามารถปลกปาลมนามนได 2 แถว/รอง ดงน

ภาพท 24 แผนผงการยกรองปลกปาลมนามน

หมายเหต เกษตรกรควรนาวธการไปประยกตหรอปรบปรงเปลยนแปลงใชในพนทของตนเอง ตามความเหมาะสมกบสภาพพนท

สนรอ

ง 14

ม

3 เมตร

9 เมตร

3 เมตร 3 เมตร 3 เมตร

คระบายนาขนาด 2 x 0.6 x 1.25 เมตร

คระบายนาขนาด 2 x 0.6 x 1.25 เมตร

คระบายนาขนาด 2 x 0.6 x 1.25 เมตร

คนดนกนนา 3 เมตร

คน

ดนกน

นา 3

ม

N

ถนน

4 -6

เมตร

3 เมตร 3 เมตร 3 เมตร 3 เมตร

9 เมตร

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 37

วธการปลก

ระบบการปลกปาลมนามนทนยมปลก คอ ปลกแบบสามเหลยมดานเทา ระยะระหวางตน9x9x9 เมตร (ใชพนทในสามเหลยมรวม 35 ตารางเมตร) การกาหนดแถวปลกโดยใชแถวปลกฐาน ตามแนวเหนอใต แลวกาหนดแถวปลกถดไปตามแนวทศตะวนตกและตะวนออก เปนเทคนคทชวยให ปาลมนามนใหผลผลตสงกวาการไมมการกาหนดทศทาง ทงนเนองจาก ผลกระทบจากการไดรบแสงของปาลมนามนนนเอง

กรณรองสมทมการขดรองไวเดมโดยไมมการกาหนดทศของรองสมไว เมอเกษตรกรปลกปาลมนามนแลวจะเปนปญหามาก เนองจากตนปาลมทมอายมากกวา 5 ป ทรงพมมขนาดใหญ ตนปาลม จะไดรบแสงไมเทากน ทาใหผลผลตลดลง

โดยทวไป รองสมเดมจะขดตามลกษณะผงทดนตามลกษณะการถอครอง สวนใหญจะขดเปนแนวยาวตามพนท โดยพจารณาจากความสะดวกในการดแลรกษาและการขนสงทางนาเปนสาคญ มกไมคานงถงแนวเหนอ-ใต ตามอทธพลของแสงแดดแตอยางใด โดยทวไปสนรองสมทมอยเดม มขนาด 5 และ 6 เมตร และรองนากวาง 2 และ 2.5 เมตร

1. การปลกปาลมนามนในรองสมเกา ความยาวรองสมตามแนวทศเหนอ-ใต

รองสมเกาทมขนาดใหญ คอสนรองกวาง 6 เมตร และรองนากวาง 2.5 เมตร จะเปนรองสวนสมทมความพอดกบการปลก ระยะ 9x9x9 เมตร นนหมายความวา ปลกกงกลางสนรอง โดยระหวางตนในแถว มระยะหาง 9 เมตร และระหวางแถว มระยะหาง 7.8 เมตร และสามารถรบแสงแดด ไดอยางทวถง ดงแสดงในภาพท 25

N N

W W E

แสงแดดสองจากทศตะวนออกสตะวนตก

สนรอง รองนา 6 เมตร 2.5 เมตร

ภาพท 25 แสดงการวางแนวปลกปาลมในรองสมขนาด 6X2.5 เมตร

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 38

2. การปลกปาลมนามนในรองสมขนาด 5 x 2 เมตร

รองสมทมขนาดความกวางของสนรอง 5 เมตร รองนากวาง 2 เมตร ถงแมวาจะอยในแนวเหนอ-ใตกตาม ยงเปนปญหาสาหรบการปลกปาลมนามนเชนกน เนองจากตดขดตรงทขนาดของรองสม ไมพอดกบระยะปลกปาลมนามนมาตรฐาน ทาใหตองมการเลอนฐานแนวปลกใหกวางออกไป จาก 9 เมตร เปน 10 เมตร โดยปลกกงกลางสนรอง ระยะหางระหวางตนในแถวท 2 เทากบ 8.6 เมตร ซงมขนาดพนท 35 ตารางเมตรเชนกน ดงภาพ

N

10 เมตร W E

S

สนรอง รองนา 5 เมตร 2 เมตร

ภาพท 26 แสดงการวางแนวปลกปาลมนามนบนสนรองขนาด 5X2 เมตร

หมายเหต กรณทขนาดของรองกวางหรอแคบกวาทแสดงไวขางตน เกษตรกรตองปรบระยะหางของ ตนปาลมระหวางตนและระหวางแถว ใหเปนไปตามลกษณะของพนท โดยคานงถงปรมาณพนท ระหวาง ตนปาลม 3 ตน ใหไดพนทรวมประมาณ 35 ตารางเมตร ทงน ใหพจารณาถงการรบแสงแดดของตนปาลมอยางทวถง

เกษตรกรไมควรปรบขนาดของรองสมใหมเพราะ เมอปรบรองใหมจะทาใหดนทองรองหรอดนชนลางถกขดขนมาอยชนบนแทน ซงมความเปนกรดสงถ ง 3-3.5 และไมเหมาะสาหรบปลก ปาลมนามน หากจะปลกปาลมนามนในพนทน ตองปรบสภาพทางเคมและกายภาพใหมอยางนอย 2 ป

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 39

การคดเลอกสายพนธปาลมน ามนใหเหมาะสม

พนธปาลมนามน เกษตรกรนยมใชตนกลาพนธดอายประมาณ 8 - 14 เดอน จานวน 22-25 ตนตอไร ซงตนกลาปาลมนามนจะเปนลกผสมระหวาง ตนแม Dura (DD) กบตนพอ Pisifera (dd) ไดลกผสมเรยกวา Tenera (เทเนอรา) ซงเปนลกผสมชวท 1 (F1) แตปจจบนชาวสวนปาลมบางรายไดนาเมลดทเกบไดจากตนปาลมนามนลกผสม Tenera มาใชปลก (ตามแบบท 1) ทาใหไดผลผลตตากวาปลกดวยพนธลกผสมชวท 1 ถงรอยละ 38 หรอ 1,300 กโลกรมตอไรตอป ตลอดอายการเกบเกยวปาลม เนองจากมการกระจายตวของยนทาใหตนทไดมหลายชนด ดงน

ภาพท 27 แสดงลกษณะความผดปกตของพนธปาลมนามนแบบตาง ๆ

แบบท 1 ตนแม ตนพอ

เทเนอรา (Dd) x เทเนอรา (Dd)

ดรา (DD) : เทเนอรา (Dd) : ฟสเฟอรา (dd) 25% : 50% : 25%

แบบท 2

ตนพอหรอแม ตนพอหรอแม ดรา (DD) x เทเนอรา (Dd)

ดรา (DD) : เทเนอรา (Dd) 50 % 50 %

หรอ ฟสเฟอรา (dd) x เทเนอรา (Dd)

ฟสเฟอรา (dd) : เทเนอรา (Dd) 50% 50%

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 40

จากความแปรปรวนในการใชพนธปาลมนามน ทง 2 แบบ ขางตน ทาใหผปลกตองเสยรายไดจากการขายผลผลตทไมเตมเมดเตมหนวย จากการศกษาของมหาวทยาลยสงขลานครนทร พบวา เมอปลกปาลมนามนทใชพนธไมมคณภาพเมออายปาลม 6 ป เกษตรกรจะสญเสยรายไดเปนเงน 6,258 บาท/ไร/ป เพมขนเปน 29,038 บาทและ 58,862 บาท เมอปาลมนามนมอาย 12 ป และ 25 ป ตามลาดบ แสดงวา พนธปาลมนามนทเกษตรกรใชปลก จะมผลตอรายไดของเกษตรกรดวย (ธระพงศ จนทรนยม, 2553)

ภาพท 28 แปลงเพาะชาตนกลาปาลมนามน ระยะ Pre nursery

แหลงทมาของสายพนธปาลมนามน ทมขายทวโลกนน มาจากแหลงสาคญเพยงไมกแหง ซงแตละแหงไดทาการผสมพนธ โดยมตนแมดรา ทนยมม 2 สายพนธคอ Dali Dura กบ Dumpy Dura ทมลกษณะตนเตย ลาตนใหญ ใหผลผลตสง แตมขอเสยคอกะลาหนาและตนสงเรว สวนตนพอนน นามาจากสายพนธตาง ๆ ทมการคดเลอก ซงเปนสายพนธพสเฟอรา จากทพบในประเทศไทย มแหลงพนธ ปาลมนามน จาก 6 แหลง ดงน

1. พนธปาลมลกผสมจากประเทศ Costa Rica (ASD) ซงมอยดวยกนหลายคผสม รวมทงลกผสมขามสายพนธ (Elaeis guineensis หรอ African oil palm กบสายพนธ Corogo oleifera หรอ American oil palm) ไดมาเปนสายพนธ compact เรมปลกกนมาขน

2. พนธปาลมลกผสมจากประเทศปาปวนวกน (DAMI) มการนาเขามานานกวา 20 ปลกษณะเดน คอ ชอบพนทชมนา ความชนสง โตเรว และใหผลผลตสง

3. พนธปาลมลกผสมจากประเทศฝรงเศส ผลตในประเทศ Ivory coast และอนโดนเซย ทเรยกกนวาพนธซราด (CIRAD) ตนเตย ผลขนาดเลกปรมาณตอทะลายมาก ใหเปอรเซนตนามนสง

4. พนธปาลมลกผสมจากประเทศมาเลเซย (หามสงออก) 5. พนธปาลมลกผสมจากประเทศซาอร 6. พนธปาลมลกผสมจากประเทศคาเมรน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 41

สาหรบสายพนธปาลมนามนทมการผสมขนในประเทศไทย สวนมากนาเข าตนพอ-แม มาจากตางประเทศ ปลกเพอใหมการปรบตวกบสภาพภมอากาศประเทศไทย จากนนคดเลอกตนพอและ ตนแมทดทสด มาทาการผสมพนธ เกบขอมลการเจรญเตบโต ผานการตรวจสอบจากกรมวชาการเกษตรวาเปนสายพนธทมการผสมทนาเชอถอได จนสามารถจาหนายใหเกษตรกรปลกเพอการคาตอไป ซงแหลงผลตเมลดพนธปาลมนามนลกผสมในประเทศไทย มดงน

1. กรมวชาการเกษตร ไดผลตสายพนธปาลมนามนจากคผสมตาง ๆ จนไดพนธสราษฏรธาน 1-7 2. บรษทยนวานชจากด มหาชน ไดเกบรวบรวมสายพนธพอและแม มาทดสอบและ

รวบรวมขอมล จนไดตนแมทด แลวนาละอองเกสรเพศผสายพนธยงกมบ (Yangumbi) มาผสม ไดชอวาพนธปาลม UV สงออกขายไปทวโลก

3. พนธอต เปนพนธของบรษทอต มการผสมปดทจงหวดกาญจนบร 4. พนธเปารงค เปนพนธของบรษทเปารงค ทมการผสมทจงหวดนครศรธรรมราช 5. พนธโกลดเดนเทเนอรา เปนพนธของหางหนสวนจากด โกลดเดนเทเนอรา จงหวดกระบ

ปาลมนามนทไดจากการผสมพนธ (F1) ตามรายละเอยดขางตน เกษตรกรทวไปนยมใช ตนแมสายพนธ เดลดรา (Deli Dura) ผสมกบสายพนธพอพสเฟอราจากแหลงตาง ๆ ทาใหมคณสมบตแตกตางกน ดงตวอยางสายพนธปาลมนามนพนธดจากลกผสมตาง ๆ ประมาณ 5 สายพนธ ตอไปน

ตารางท 10 ตวอยางลกษณะของปาลมนามนสายพนธตาง ๆ

สายพนธ Deli X AVROS Compact X

Nigeria Deli X La Me

Deli X Yangumbi

Deli X Nigeria

ลกษณะตน สงเรวปละ 70 ซม.

สงชามาก ปละ 40-50 ซม.

สงชา ปละ 60 ซม.

สงเรว ปละ 70 ซม.

สงชา ปละ 50-60 ซม.

ขนาดทะลาย ใหญกวา 15 กก.

เลกกวา 13 กก.

เลกกวา 13 กก.

ปานกลาง 13-15 กก.

ใหญกวา 15 กก.

ขนาดผล ใหญกวา 11 กรม

ปานกลาง 9-11 กรม

เลกกวา 9 กรม

ใหญกวา 11 กรม

ปานกลาง 9-11 กรม

สภาพแวดลอม ทเหมาะสม

นยมปลกแพรหลาย สามารถปลก ไดดในทลม ชอบแสงแดดจดหากมการจดการดจะใหผลผลตสง

สามารถปลกไดดในทราบไมชอบนาขง ควรมการจดการด ทางใบสน ลาตนเตย มผลผลตตลอดป สามารถปลกไดไรละ 26-28 ตน

สามารถปลกไดดในทดอน ทนแลงไดด ทางใบสน/เลก สงชา กานทะลายยาว เกบเกยวงาย ทนทานตอโรคยอดทางใบบด

สามารถปลกไดดในทดอนชอบแสงแดดจด

สามารถปลกไดดในทราบ-ดอน ความชนปานกลางผลดบสเขยว ผลสกสม-แดง สงเกตงายเมอเกบเกยว

ทมา : กรมวชาการเกษตร 2553

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 42

ขอพจารณาในการเลอกซ อตนกลาปาลมน ามนพนธด

เกษตรกรผทมความประสงคจะปลกปาลมนามนเปนการคา สามารถเลอกซอตนกลา ปาลมนามนจากแหลงตาง ๆ ดงกลาวขางตนมาปลกได แตอยางไรกตามกรมสงเสรมการเกษตร ไดจดทาเอกสารคาแนะนา แจกจายใหเกษตรกรทจะปลกปาลมนามน ไดตระหนกและมขอพจารณาในการเลอกซอตนกลาปาลมนามน ดงน

1) เปนตนกลาปาลมนามนพนธลกผสมเทเนอรา (DxP) 2) ซอจากแหลงทเชอถอได มหนงสอรบรองจากทางราชการวาเปนผผลตตนกลาปาลมนามน

ทมคณภาพ 3) เลอกตนสมบรณ มลกษณะด ไมมอาการผดปกต 4) มขอมลเบองตนของแหลงสายพนธวาใหผลผลตดและสมาเสมอ 5) มประวตพนธ (Breeding Programmed) อยางชดเจน 6) มแหลงผลต (ทมา) ของเมลดพนธทเชอถอได 7) ตนกลาปาลมนามนควรมอายหรอขนาดเหมาะสมตามความตองการ เชน กลาปาลมนามน

อาย 8-12 เดอน เหมาะสาหรบเกษตรกรไทย อนง มเกษตรกรจานวนมากเหนวา ตนกลาปาลมนามนทมขายในทองตลาด มราคาแพง

จดซอยงยาก เพราะตองมการจองและมดจาตนกลาจานวนหนง จงประสงคจะซอเมลดพนธดมาเพาะกลา ไวปลกเอง หากมเหลอจะแบงจาหนายใหเพอนบาน

เรองน นกวชาการหลายคนไมเหนดวย เนองจากเกษตรกรไมไดศกษาวชาการเพาะชากลาปาลมนามนมากอน อาจมการดแลรกษาไมเหมาะสม ปราศจากการตดตามควบคมกากบจากกรมวชาการเกษตร ไมมการคดเลอกตนกลาปาลมนามนออก ประกอบกบเกดความเสยดายตนกลาทเพาะชาอย อาจทาให ไดตนกลาทมความผดปกตปลกลงแปลง ทาใหไดรบผลผลตไมเตมทในอนาคต ดงนน เกษตรกรรายยอย ทไมมความรดานการเพาะชากลาปาลมนามน ควรเลอกซอตนกลาปาลมนามนจากแหลงทเชอถอได ตามรายละเอยดขางตน จะเหมาะสมกวา

การดแลรกษาสวนปาลมทปลกในรองสมราง

1. การใหนา ปกตตนปาลมนามนทปลกในสภาพพนททมชวงฤดแลงยาวนาน หรอสภาพพนททมการขาดนามากกวา 250 มลลเมตร/ป ควรมการใหนาเสรม ในพนททมขนาดใหญมแหลงนาจากดและมแหลงเงนทน ควรตดตงระบบนาแบบหยด (Drip irrigation) สวนพนททมแหลงนามากเกนพอและ มแหลงเงนทนควรตดตงระบบนาแบบระบบ Mini Sprinkler

สาหรบในพนทรองสมราง ซงเปนทลมรบนาจากภาคกลางจะมนาตลอดป เนองจาก เปนพนทรบนาจากแมนาเจาพระยาและแมนาปาสก ทถกระบายมาตามระบบคลองชลประทาน และกกเกบไวในคลองตาง ๆ เพอรกษาความชมชนใหกบพนทตอนเหนอของกรงเทพฯ รวมทงรกษาระดบนาใตดน เปนการบรรเทาการทรดตวของพนทเมองหลวง ระดบนาจะสงในชวงฤดนาหลาก และระดบนาจะตาในชวงฤดแลง

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 43

แตความชมชนทมอยทาใหคาความชนสมพทธ อยในระดบมากกวารอยละ 75 ซงเหมาะสมสาหรบ ปาลมนามน แตอยางไรกตาม ระดบนาในรองสม ควรกาหนดใหมนาหลอเลยงคลองไวทระดบความสง ถงขอบคนดน 50 เซนตเมตร จะชวยใหรากปาลมสามารถดดนาไปใชได และควรฉดพนนาใหกบตนปาลม ทมอายไมเกน 3 ป เสรมในชวงฤดแลง เพอชวยใหเกดความชมชนมากขนตามตารางตอไปน

ตารางท 11 แสดงการใหนาในสวนปาลมทปลกในรองสมราง

อายปาลม (ป) ระดบนาในค (ซม.) การฉดพนนา หมายเหต

1 – 2 ป 3 - 4 ป 5 – 6 ป มากกวา 6 ป

30-50 30-50 30-75 50-75

ทกสปดาห ทกสปดาห ทกสองสปดาห ทกสองสปดาห

สาหรบกรณฝนทงชวงเกนกวา 15 วน

สาหรบเทคนควธการใหนาในสวนปาลมทปลกบนรองสม เกษตรกรใชเครองพนนาทคงเหลออยจากการทาสวนสม นามาปรบใหเหมาะสมโดยปรบเขาหรอหวพนนาทฉดออกดานขางเปนขางละ 2 หวพน รวม 2 ขางเปน 4 หวพน กดหวพนใหตาลงใหนาทฉดพนไมสงนก (ฉดพนระดบโคนตน) จะชวยใหหนาดนชมชน รากสามารถดดซมธาตอาหารไดด แตไมควรฉดพนใกลคานกเพราะจะทาใหตนปาลม เปยกชน เปนสาเหตของโรคเชอราระบาดในสวน

ภาพท 29 ลกษณะของเรอพนนาในรองสวนปาลมนามน

2. การใสปย ปาลมนามนเปนพชทมความตองการธาตอาหารในปรมาณมาก โดยวธการ ใสปยปาลมนามนในแตละพนทนนแตกตางกน การใสปยเคมสาหรบปาลมนามนอายตาง ๆ ตองอาศยเทคนคในการใส เพอใหปาลมนามนสามารถนาธาตอาหารไปใชประโยชนไดมากทสด โดยทวไปแลว ปยเคมทใสมกจะมประสทธภาพมากทสดบรเวณปลายรากหรอรากท 3 และ 4 ของปาลมนามน รากปาลม ไมสามารถใชประโยชนจากปยไดมากนก หากหวานชดโคนตนมากเกนไป และปยฟอสฟอรสจะเกดประโยชนทสด เมอหวานหางจากโคนตน 0.50 เมตร ถงบรเวณปลายทางใบ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 44

ตารางท 12 แสดงวธการใสปยเคมเมอปาลมนามนอายตาง ๆ

อายปาลม (ป) ปย N K และ Mg ปย P 1-4 ป ใสบรเวณรอบโคนตนทกาจดวชพชแลว ใสบรเวณรอบโคนตนทกาจดวชพชแลว

โดยโรยเปนแนวแคบ ๆ 5-9 ป ใสบรเวณรอบโคนตนหางจากโคนตน 50

เซนตเมตร ถง 2.50 เมตร ใสบรเวณรอบโคนตนหางจากโคนตน 0.50 เมตร ถงบรเวณปลายทางใบ โดยโรยเปนแนวแคบ ๆ หรอหวาน บนกองทางใบ

10 ปขนไป หวานบรเวณระหวางแถวปาลมทกาจดวช พชแล ว หรอบนกองทางใบท ถ ก ตดแตง

หวานบรเวณระหวางแถวปาลมทกาจดวช พชแลว หรอบนกองทางใบท ถก ตดแตง

ทมา : กรมวชาการเกษตร, 2554

ขอควรคานงในการใสปย 1) ใสบรเวณทรากปาลมนามนดดไปใชไดมากทสด และใสในชวงทพนดนมความชน 2) ใสในชวงทปาลมนามนตองการโดยแบงใส 3 ครง/ป อตราสวน 2:1:1 หรอสดสวน

50:25:25 % ในชวงตนฝน (พ.ค.-ม.ย.) กลางฝน (ก.ค.-พ.ย.) และปลายฝน (ต.ค.-พ.ย.)

ตารางท 13 แสดงการใสปยสาหรบปาลมนามนอายตาง ๆ ในพนทดนกรดหรอดนเปรยวจด

อายปาลม (ป) 21-0-0

(กก./ตน) 18-46-0 (กก./ตน)

0-0-60 (กก./ตน)

กลเซอรไรท (กก./ตน)

โบแรกซ (กรม/ตน)

1 1.00 0.90 1.00 0.30 90 2 2.20 0.90 2.50 0.30 130 3 3.00 1.10 2.50 0.70 130 4 4.00 1.50 3.00 1.30 150

5 ปขนไป 5.00 1.50 4.00 1.50 150

ทมา : กรมวชาการเกษตร, 2554

3. การตดแตงทางใบ

การตดแตงทางใบเปนการปฏบตเพอรกษาทรงพมและทางใบปาลมนามนใหเหมาะสม โดยการตดทางใบทเกน ทางใบทตาย เปนโรคหรอถกทาลายหรอไมไดถกตดเมอออกตอนเกบเกยว ตองตดออกไป เพอทางใบไดรบแสงเตมท เกดประสทธภาพในกระบวนการสงเคราะหแสง สรางการเจรญเตบโตและสะสมอาหารในทะลายปาลมไดด ปาลมนามนสามารถสรางทางใบโดยเฉลยประมาณปละ 18 - 25 ทางใบ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 45

การตดแตงทางใบควรทาการตดแตง 1 ครง/ป ในชวงทมผลผลตตา เชน ชวงแลง เพอใชแรงงานใหมประสทธภาพ และปาลมนามนทยงไมใหผลผลตไมควรตดแตงทางใบจนกวาจะถงชวง เกบเกยว และจะตองไมตดแตงทางใบมากเกนไป เพราะจะมผลทาใหการเจรญเตบโต และผลผลตลดลง หากปลอยใหทางใบเหลอบนตนมากเกนไปจะทาใหเกบเกยวไมสะดวก เนองจากทางใบแยงกนยดเพอรบแสงแดด ทาใหบบทะลาย โดยทวไปแลวควรเหลอทางใบหลงจากการตดแตงทางใบ ดงน

ตารางท 14 แสดงจานวนทางใบทเหลอหลงจากการตดแตงทางใบ

อายปาลมนามน ชนทางใบทเหลอรองรบทะลายปาลม

นอยกวา 6 ป ระหวาง 6 - 12 ป มากกวา 12 ป

3 2 1

ทางใบทตดแตงตองเกบวางกองไวอยางเหมาะสม ไมกดขวางการทางานอน ๆ เพอใหยอยสลายและปองกนการชะลางของดน ปาลมนามนทเรมปลกจนถงปท 6 ควรเกบทางใบไว 7-8 รอบ (56-64 ทางใบ) ปาลมนามนทโตเตมทควรไวทางใบ 4.5-6.5 รอบ (36-48 ทางใบ) ไมควรตดแตงทางใบจนกวาจะถงชวงเกบเกยวผลผลต เมอเรมใหผลผลตใหม ๆ ควรตดทางใบใหเหลอรองรบทะลายปาลม 3 ทาง (ชนลางจากทะลาย) เหลอ 2 ทาง เมออายมากขน สาหรบปาลมนามนอายมากควรเกบทางใบ ไวเพยง 1 ทางใบ และทางใบทตดแลว ควรนามาเรยงกระจายบนสนรอง โดยตดโคนกานทางใบ แยกกองรวมไวระหวางตนปาลมบนสนรอง และทก ๆ 4-5 ป จะตองวางสลบแถวกนเพอเพมอนทรยวตถใหกระจายทวแปลง เมอปาลมนามนอายมากกวา 8 ป ใหนาโคนกานทางใบไปกองรวมไวในรองทระบายนาออกหมด โดยกองวางรองเวนรองจนกวาจะเตมรอง เพอเพมพนทใตตนใหมากขน

4. ศตรพชและการปองกนกาจด

1. วชพช มทงวชพชฤดเดยวและวชพชหลายฤด แบงออกเปน 3 ประเภท คอ วชพชใบแคบ วชพชใบกวาง และเฟรน การควบคมวชพชมหลายวธ เชน การใชเครองจกรตดวชพช การใชวสดคลมดน การปลกพชตระกลถวคลมดนและการใชสารกาจดวชพช ในรศม 1-2 เมตรจากโคนตนทก 2 เดอน ดวยแรงงานคน หรอใชสารเคม (ยาฆาหญา) จาพวกพาราควอท (กรมมอกโซน) ฉดพนรอบโคนตนโดยยกทางใบหรอหลกเลยงทางใบไมใหโดนทาลาย ระหวางแถวปาลม กาจดหญาคา หญาขน แหวหม ดวยสารกาจดวชพชชนดดดซม Glyphosate เพอทาลายกอนปลกตนปาลมนามนและปลกพชคลมดนหรอพช อายสนแซมเพอเสรมรายได

2. โรคพช โรคปาลมนามนทสาคญ ไดแก

โรคกานทางใบบด พบในตนปาลมนามนอาย 1-3 ป หลงจากนาลงปลกในแปลง สาเหตเกดจากความผดปกตของพนธกรรม การปองกนกาจดใหตดทางใบทเปนโรคออกใหตากวาเนอเยอสวนทเนาและเลอกตนกลาจากสายพนธทไมมประวตการเปนโรค

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 46

โรคยอดเนา พบในปาลมนามนอาย 1-3 ป และระบาดมากในฤดฝน สาเหต เกดจากความผดปกตทางพนธกรรมและเชอรา การปองกนกาจดตดแตงสวนทเปนโรคออกแลวราดบรเวณกรวยยอดของตน

โรคทะลายเนา เชอโรคจะเขาทาลายผลปาลมกอนทจะสกในชวงทปาลมอาย 3-9 ป ระบาดมากในฤดฝน สาเหตเกดจากเชอรา การปองกนกาจดตดแตงทางใบ กาจดวชพช ใหมอากาศถายเทมากขน ดอกทไมไดรบการผสมควรเผาทาลายนอกแปลง

โรคลาตนเนา พบระบาดในปาลมอาย 10-15 ป สาเหตเกดจากเชอรา การปองกนกาจด หลกเลยงพนททเคยปลกมะพราวหรอปาลมมากอน กาจดตนทเปนโรคออกจากแปลง

3. แมลงทสาคญ ไดแก หนอนหนาแมว ดวงกหลาบ และดวงแรด การปองกนกาจดควรสรางแมลงศตรธรรมชาตและไมควรใชสารเคมโดยไมจาเปน ใหกาจดแหลงขยายพนธ กาจดไข หนอน ดกแด และตวเตมวย

ดวงกหลาบ จะกดกนใบหลงปลกใหม ใหคอยสงเกตการระบาดในเวลาชวงคา ปองกนกาจดโดยฉดพนสารกาจดแมลงจาพวก Sevin 85 หรอกอนปลกรองกนหลมดวยสารปองกนและกาจดแมลงชนดดดซมเขาทางราก เชน ฟราดาน 3จ สามารถปองกนไดมากกวา 2 เดอน แลวตรวจสอบ อกครง

ดวงแรด จะกดทาลายยอดออนทาใหปาลมชะงกการเจรญเตบโตได บางครงเมอยอดปาลมถกทาลายโดยดวงแรดแลว จะมดวงงวงเขาอาศย กดกนสวนยอด เชอราเขาทาลายตอ ทาให ยอดเนา กรณน สามารถปองกนกาจดโดยใชสารเคมประเภทดดซม เชนเดยวกบดวงกหลาบ หากเกดยอดเนา ใหทาความสะอาดรอยแผล ใชสารเคมปองกนกาจดเชอรา เชน แคปแทน จะชวยใหสรางยอดออนใหมได

ภาพท 30 ลกษณะการทาลายของดวงแรด

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 47

หนอนดรานา (Drana furva Wileman.) หรอทเรยกวาหนอนหนาแมว จะมการระบาดทาลายเปนหยอม ๆ จานวนหนอนปรมาณมาก ทาลายโดยกดกนใบปาลมนามนหมดทงตน ในเวลาไมนาน มกมการการระบาดเมอศตรธรรมชาตมนอย แมลงขยายพนธไดอยางรวดเรวในพนทรอนชน หากไมมการปองกนกาจดจะมการระบาดเปนประจาทกป ในชวงเดอนมกราคม -กมภาพนธ วธการปองกนและกาจด ทาไดโดยใชสารเคมพนกาจดเมอหนอนยงเลก และพนซาทเดมอก 1 ครง โดยหางจากครงแรกประมาณ 10 วน ไดแกสารเคมประเภทดดซม carbaryl (Sevin 85 % MP) 10 กรม ผสมนา 20 ลตร หรอ lambda cyhalothrin (Karate 2.5 % EC) 10 มล.ผสมนา 20 ลตร หรอใชเชอ Bacillus thuringiensis (เชอ 16,000 i.u) จานวน 30 กรมตอนา 20 ลตร ซงจะทาลายเฉพาะหนอนแมลงศตรปาลมนามนเทานน ไมทาอนตรายตอแมลงทมประโยชน

ภาพท 31 แสดงการทาลายของหนอนหนาแมว

4. หน ศตรทสาคญทาความเสยหายกบปาลมนามน จะเขาทาลายกดกนตนปาลม ทาใหปาลมตายได แบงตามอายตนปาลมนามนได 2 ระยะ คอ

ระยะตงแตปาลมเรมปลกใหมจนถงระยะเรมใหผลผลต (อาย 1-3 ป) มกพบหน ไดแก หนนาใหญและหนทองขาว เขามากดโคนตนออนและทางใบปาลมสวนทตดกบพนดน

ระยะปาลมใหผลผลตจนหมดอายการใหผลผลต (อาย 4-5 ป) ศตรทสาคญ คอ หน ไดแก หนนาใหญ หนทองขาว หนพก หนฟนขาวใหญ หนทองขาวสงคโปร

วธปองกนกาจด ลอมรวรอบโคนตนปาลมทมอาย 1-3 ป ทาการกาจดวชพชรอบโคนตนใหสะอาดและหมนตรวจสอบ หากมการทาลายใหใชกรงดกจบทาลายหรอใชสารเคมยาเบอหน วางทก 4 วน จนกวาการทาลายจะหมดไป เกษตรกรควรอนรกษศตรธรรมชาตจาพวก ง พงพอน เหยยว นกเคาแมว และนกแสก เพอเปนศตรของหนโดยธรรมชาตไวใหมากทสด

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 48

5. การชวยผสมเกสรปาลมนามน

วธการผสมเกสรปาลมนามน คอการนาเอาละอองเกสรเพศผจากตนหนงมาฉดพนลงบนชอดอกเพศเมยอกตนหนง โดยปกตการผสมเกสรมกเกดขนเองตามธรรมชาต จากสายลมโชยเบา ๆ ชวยใหละอองเกสรจากชอดอกเพศผฟงกระจายลอยตามลม ไปผสมกบดอกเพศเมยทพรอมผสม จนเกดเปนผลปาลมนามนในลาดบตอไป ในธรรมชาตจะมแมลงชนดตาง ๆ ชวยทาการผสมเกสรให ไดแก แมลงภ ผง มด ฯลฯ นอกจากนยงมแมลงชวยผสมเกสรปาลมนามนโดยตรงไดแก ดวงงวง ทมชอทางวทยาศาสตรวา Elacidobius kamerunicus Fst. ชวยใหมการผสมเกสรไดดขน

สาหรบในพนทรองสมรางทงรงสต มการขยายพนทเพาะปลกปาลมนามนมากขน ในระยะเวลารวดเรว ภายในเวลาเพยง 5 ป มพนทเพาะปลกปาลมนามนมากกวา 10,000 ไร สวนใหญเปนปาลมนามนเพงปลกใหม ยงไมใหผลผลต ไมมความหลากหลายของอายตนปาลม ปญหาทพบเปนลาดบแรกของเกษตรกรเกบเกยวผลผลตใหม คอทะลายปาลมทได ไมมความสมบรณ มจานวนผลในทะลายนอย สวนใหญเปนหนามแหลม อนเนองมาจากการผสมเกสรไมสมบรณ ทงนเนองจาก เมอถงคราวออกชอดอกจะออกพรอมกน สวนใหญปาลมนามนอายนอย ๆ จะออกดอกเพศเมยมาก ชอดอกเพศผนอย และการเกดชอดอกเพศผกบชอดอกเพศเมยไมพรอมกน โอกาสของการผสมเกสรจงเกดขนนอย ทะลายปาลมทไดรบ จงไมสมบรณ การชวยผสมเกสรปาลมนามนในเขตปลกปาลมทงรงสตจงมความจาเปน ซงวธการชวย ผสมเกสรอยางงาย ทเกษตรกรสามารถนาไปปฏบตไดคอ

1) ใหเกษตรกรสงเกตชอดอกเพศผทแทงออกมาจากกาบหมชอดอก คลมชอดอก โดยถงผา มดปากถงใหแนน เมอดอกบานไดประมาณ รอยละ 70 ชอดอกจะมกลนหอม ใชเสยมคม ตดกานชอดอกเพศผทคลมไว ลงมาแลวเคาะใหละอองเกสรเพศผทตดอยในชอดอกรวงหลนลงใหหมด แลวผงไว ในทรม 1 วน จนแหงสนท นาละอองเกสรทไดมารอนกรองเศษไมหรอสงทไมตองการออก บรรจละอองเกสรในหลอดแกวสชา เกบไวในตเยนทอณหภม ตากวา 4 องศาเซลเซยส สามารถเกบไวไดนานถง 6 เดอน

2) การเตรยมชอดอกเพศเมยเพอการผสมเกสร ใหเกษตรกรสงเกตชอดอกเพศเมย ทตนปาลมสรางขน แทงชอดอกพนกาบทางใบ (ลกษณะเหมอนพนมมอ) เมอมอายพรอมผสมเกสร (receptive) กาบหมชอดอกจะเปดออก ชอดอกเพศเมยทบานมสขาวอมเหลองออน แถบสแดง และมเมอกเหนยว ๆ ซงพรอมจะผสม ในระยะเวลา 3-5 วน หากลาชากวานดอกจะเปลยนเปนสแดงและมวง แสดงวา พนระยะเวลาการผสมแลว สวนนจะกลายเปนหนามแหลมในทะลายปาลมตอไป

3) นาละอองเกสรทเตรยมไวในขอ 1) มาผสมกบแปงฝน ในอตรา ละอองเกสร 1 ชอน ตอแปงฝน 10 ชอน เขยาใหเขากน ฉดพนชอดอกเพศเมยทบานเตมท ใหทวและฉดซาอกครงในวนรงขน

การชวยผสมเกสรปาลมนามนในสวนปาลมนามนทงรงสต จะชวยใหไดรบผลผลตเพมขนมากกวารอยละ 50 เนองจากชอดอกมการผสมทสมบรณ มจานวนผลในทะลายมาก นอกจากน เกษตรกรจะไดมโอกาสตรวจพบความผดปกตตาง ๆ ของตนปาลมนามนและสวนปาลมนามน เมอเขาไปในสวน เพอสงเกตชอดอก

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 49

6. การปลกพชแซมเพอเสรมรายได

ปาลมนามนมคาใชจายคอนขางสง เมอเปรยบเทยบกบการลงทนปลกพชไร เมอปลกปาลมนามนลงแปลงแลว ตองใชระยะเวลาประมาณ 3 ป จงเกบเกยวผลผลตได ในชวงเวลาทปาลมนามนยงไมใหผลผลต เกษตรกรควรทาการปลกพชแซมบนรองระหวางแถวปาลมทมระยะหาง ประมาณ 8-10 เมตร เปนการเสรมรายไดในระยะทปาลมนามนยงไมใหผลผลต

ขอพจารณาในการเลอกชนดของพชแซม

1) เลอกพชทเจรญเตบโตไดดในสภาพดนเปนกรด และปลกพชทมระบบรากสน ไมแกงแยงอาหารกบตนปาลมทปลก เชน พชผกพนบานตาง ๆ ไดแก ตะไคร พรก มะเขอ โหระพา มะระจน ถวฝกยาว

2) เลอกชนดพชทมอายสน ไมตองการดแลนานวนและเกบเกยวไดเรว เชน ขาวโพดหวาน ขาวโพดฝกออน

3) หากจาเปนตองปลกพชทมอายขามป เชน กลวย ออย และมะละกอ เกษตรกรจะตองมการเตรยมการลวงหนา โดยทาการปลกพชเหลานในเวลาใกลเคยงกบการปลกปาลมนามน หากปลกพชแซมภายหลงจากปลกปาลมนามน จะทาใหเกบเกยวพชแซมซอนทบกบการเกบเกยวปาลมนามน ซงสรางความยงยากในการดแลรกษาและขนสงผลผลต ขณะเดยวกนหากปลกพชแซมลวงหนากอนปลก ปาลมนามน จะทาใหพชแซมบดบงแสงแดด รากแกงแยงอาหาร ทาใหปาลมนามนซงเปนพชหลกเจรญเตบโตไดไมเตมท

การปลกตะไครแซมในรองปาลมนามน

ตะไครเปนพชพนบานของคนไทย ตะไครทนยมปลกเพอขายทาเครองแกง คอ ตะไครหยวก เนองจากมลาตนอวบอวน กลนฉนพอประมาณ ตะไครชอบแดดจดแตกสามารถปลกแซม ในสวนปาลมปลกใหม ทมทรงพมเตย ตะไครปลกงายเจรญไดดในดนแทบทกชนด การปลกใหไถพรวนดนและตากดนไวประมาณ 7 - 10 วน ยอยดนใหละเอยดใสปยคอกหรอปยหมกคลกเคลาใหเขากบดน ขดหลมปลกระยะ 80 x 80 เซนตเมตร ลกประมาณ 10 เซนตเมตร ใหหางจากตนปาลม ประมาณ 1.50 เมตร เตรยมตนพนธ ใชตนพนธตะไครทมอายแกประมาณ 8-10 เดอน ขดยกกอแลวนามาลางดนออกแยกกอ แยกตนออกมา ตดแตงรากออก ตดใบทงใหเหลอสวนทเปนกาบใบยาวประมาณ 15 เซนตเมตร จากนนนามามดเปนกาพอประมาณ แชนาลกประมาณ 5 เซนตเมตร นาน 5-7 วน เราจะเหนรากตะไคร ออกมาเปนสเหลอง ๆ กนาไปปลกได สาหรบวธการปลกตะไครในหลมหนงควรปลก 4 ตน ตามขอบหลม ปกตนพนธตะไคร ลกประมาณ 5 เซนตเมตร ตนเอยงประมาณ 45 องศา ออกมาดานนอกหลม หลงปลกตองใหนาทก 5 -7 วน พอรากตดแตกใบใหมตงตวได ใสปย ยเรย ไรละ 50 กก. สลบกบปย สตร 15-15-15 อตราเดยวกน ทกเดอน โรคแมลงสวนใหญจะไมคอยรบกวน ตะไครเปนพชทตองการนาคอนขางสมบรณการขาดนาจะทาใหไมแตกกอ แคระแกรน การเกบเกยว ทาไดสองแบบ คอ ตดเปนตนทยอยขายเมออายได 6 เดอน ไปจนตะไครเรมแกเมออายเลย 1 ปขนไป ควรขดยกกอแลวปลกใหม

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 50

อกวธหนงซงชาวสวนปาลมนยมมากคอ ขดยกกอเมอตะไครอาย ประมาณ 8 เดอน แลวปลกใหม ตะไครทอายเกนปครงไปแลว กลางกอจะเรมฝอ ตนไมสมบรณผลผลตจะตา

ภาพท 32 แสดงการปลกตะไครเปนพชแซมปาลมนามนในพนทรองสมราง

ในพนท 1 ไร สามารถปลกตะไคร ไดจานวน 3,420 กอ เงนลงทนประมาณ 9,435 บาท/ไร ประมาณการผลผลต 1,068 กโลกรม/ร/ป จะขายไดในราคา 7-15 บาท/กโลกรม คดเปนเงนสด 7,000 – 15,000 บาท/ไร

การปลกกลวยหอมแซมในรองปาลมนามน

กลวยหอม เปนพชทคนไทยนยมรบประทานมาก มคณคาทางอาหารสง สามารถสงออกไปขายตางประเทศได เมอเกษตรกรวางแนวปลกปาลมนามนเรยบรอยแลว และตดสนใจปลก กลวยหอมแซมในรองปาลมนามน เพอเสรมรายไดระหวางปาลมนามนยงไมใหผลผลต ควรไถพรวนใหดนรวนซย 1-2 ครง เตรยมหลมปลกขนาด กวาง ยาว ลก 30x30x30 เซนตเมตร โดยกาหนดใหระยะปลก 1.5x1.5 เมตร หรอ 2x2 เมตร ตามลกษณะพนท โดยใหมระยะหางจากตนปาลม 2 เมตร รองกนหลมดวยดนผสมปยอนทรย 5 กโลกรมตอหลม ใชหนอพนธทสมบรณ ปราศจากศตรพช มความยาวหนอ 25-35 เซนตเมตร มใบแคบ 2-3 ใบ วางหนอพนธทกนหลม จดวางใหดานทตดตนแมอยในทศทางเดยวกน เพอใหมการออกดอกไปในทศทางเดยวกน และสะดวกในการดแลรกษากลบดนบรเวณโคนตนใหแนน คลมดนดวยฟางขาวหรอหญาแหง และรดนาใหชมและใหนาอยางสมาเสมอตลอดฤดปลก ใสปยครงท 1 และ 2 เมอกลวยหอมอาย 1 และ 3 เดอน ดวยสตร 20-10-10 หรอ 15-15-15 หรอสตรใกลเคยง อตรา 125-250 กรมตอตนตอครง ใสปยครงท 3 และ 4 เมออาย 5 และ 7 เดอน ดวยสตร 13-13-21 หรอสตรใกลเคยง อตรา 125-250 กรมตอตนตอครง ทงนใหเกษตรกรใสปยอนทรย (ปยคอกหรอปยหมก) ปละ 1-2 ครง หลงจากปลกกลวยประมาณ 5 เดอน ใหแตงหนอ เพอใหตนแมมความสมบรณ ตองใชไมคายนหรอดามกลวยทกตน ทออกปลแลว เพอปองกนลาตนหกลมทบตนปาลมปลกใหม และตรวจดการคายนใหอยใน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 51

สภาพทมนคงแขงแรง การหมเครอควรกระทาหลงจากตดปลไมเกน 15 วน เพอใหผวกลวยสวย และปองกนแมลงทาลายดวยถงพลาสตกสฟา แบบเปดดานลาง โดยหมทงเครอ และหมทกเครอ สวนการ ตดใบธง ตดเมอใบธงเรมหกกอนทจะเสยดสกบผวกลวย

ประมาณ 10 เดอนหลงจากปลก กลวยจะเรมแทงปลออกมา การทกลวยจะออกปลชาหรอเรวนนขนอยกบลกษณะของหนอกลวยวามความแขงแรงสมบรณดหรอไม รวมทงการดแลรกษา เมอกลวยแทงปลจนสดใหตดปลทง หรอจะตดปลหลงจากปลโผลมาประมาณ 10-12 วน ถาไมมการตดปลกลวยทง ผลกลวยจะเจรญเตบโตไมเตมท หลงจากตดปลประมาณ 90-110 วน กลวยจะแกพอด สามารถสงเกตไดจากกลวยหวสดทายจะเรมกลม สทผลจางลงกวาเดม (สเขยวออน) ถาปลอยใหกลวยแกคาตน มากเกนไปจะสบปญหาเรองเปลอกกลวยทแตก ทาใหผลผลตเสยหาย

ภาพท 33 ปลกกลวยหอมแซมในสวนปาลมนามน

ในปท 2 และ 3 เรยกกลวยเหลานวากลวยตอ เมอถงเวลาทตดเครอกลวยออกแลว เกษตรกรจะตดตนแมออก เพอลดความหนาแนนและการแขงขนในการหาอาหาร แตการตดตนกลวยนนควรจะตดใหเหลอตอสงประมาณ 1.5-2 เมตร เพอใหหนอทแตกใหมมอาหารทสมบรณและนาทถกกกเกบไวในตอกลวยจะชวยเลยงหนอทเหลอใหเจรญตอไปได การเลยงตอนนจะเลยงไวจนตอแหงแลวจงตดออก

การปลกกลวยหอมใหระวงโรคและแมลงทสาคญคอ โรคตายพราย เกดจากเชอรา เขาทาลายบรเวณราก ปองกนโดยทาความสะอาดโคนกอกลวยหรอใชสารเคมแคปแทน และโรคใบจด ทเกษตรกรตองสงเกตใหด หากพบใหนาใบกลวยทเกดโรคเผาทาลายและรกษาโดยใชสารเคมแมนโคเซบ สาหรบแมลงทสาคญคอดวงงวง ทจะเขาทาลายบรเวณรากและเหงาของกลวย ปองกนโดยใชสารเคมประเภทดดซม เชน โมโนโครโตฟอส เปนตน

ในรองปาลมปาลมนามน สามารถปลกกลวยไดประมาณ 245 ตน/ไร เกบผลผลตได เดอนละ 4 ครง รวมเปนระยะเวลา 3 เดอนรวมผลผลต 140 - 150 เครอ/ป ขายไดในราคา 80 - 170 บาท/กก.หรอคดเปนเงน 100 - 110 บาท/เครอ ตนทนการผลตของเกษตรกรประมาณ 9,000 - 10,000 บาท มรายไดจากการขายผลผลตเปนเงนประมาณ 14,000 – 16,500 บาท/ไร

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 52

การปลกกลวยนาวาแซมในรองปาลมนามน

กลวยนาวา เปนพชทสามารถเจรญเตบโตไดด ในทกพนทของประเทศไทย เกษตรกรมกปลกกลวยนาวาเปนอาหารแบบสวนหลงบาน กลวยนาวา กลวยไขหรอกลวยหอม เปนพชตระกลเดยวกนยอมมความตองการ การปฏบตดแลรกษาคลายกน แตผลผลตทไดสามารถขายไดในราคาทตางกน แลวแตความตองการของตลาด กลวยนาวา มลาตนสงประมาณ 2-5 เมตร ใชระยะเวลาปลกถงเกบเกยว ประมาณ 14-15 เดอน นบเวลาแทงปลถงเกบเกยว 110-120 วน ผลผลตเฉลยเครอละ 10 หว สาหรบ โรค แมลง ททาใหผลผลตกลวยนาวาเสยหาย เชนเดยวกบกลวยหอม ไดแก โรคใบจด ดวงงวง ทควรตดตามและปองกนกาจดเพมเตมไดแก หนอนมวนใบกลวย ปองกนโดยใชสารเคมคลอไพรฟอส และแมลงวนผลไม ใหใชสารลอแมลงผสมกบสารฆาแมลง ลอทาลาย

การปลกกลวยนาวาในเชงเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงปลกกลวยนาวาในรองสวนปาลม เพอเปนพชแซม ทผานมายงไมมผใด สรป รายรบ-รายจายไวเปนเอกสาร ทสามารถนามาอางองได

ภาพท 34 กลวยนาวา

สานกงานเศรษฐกจการเกษตร ไดทาการศกษาการปลกกลวยนาวาแซมในรองปาลมนามนเขตพนททงรงสต สรปไดวาเกษตรกรจะปลกกลวยนาวาทระยะปลก 3 x 3 เมตร ปลกหางจากตนปาลม 3 เมตร จะไดจานวนตนกลวย 30 ตน/ไร เมอปลกและเกบเกยวไมเกน 12 เดอน สามารถเกบเกยวผลผลตไดทก 3 ครง/เดอน รวม 2 ป ไดรบผลผลตรวม 850-900 หว/ป ขายไดในราคาหวละ 10 – 15 บาท คดเปนราคาทเกษตรกรขายไดประมาณ 8,500 – 13,500 บาท/ไร ขณะทการลงทน เปนเงน 1,900-2,200บาท/ไร/ป นบวาเปนการลงทนทนาสนใจเปนอยางยง

การปลกมะละกอแซมในรองปาลมนามน

มะละกอเปนพชทคนไทยนยมปลกและรบประทานผล โดยทวไปนยมรบประทาน ผลสก สวนผลดบนามาปรงเปนอาหาร นามรสชาตหอมหวานมวตามนเอและแคลเซยมสง มะละกอ เปนไมผลลมลกขนาดกลาง ความสงระหวาง 5-20 ฟต สามารถปลกและเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย โดยทวไปมะละกอเปนพชทไมคอยมโรคและแมลงรบกวน ใหผลผลตเรวและตอเนองตลอดทงป

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 53

โดยจะเรมออกดอกหลงจากปลกดวยเมลดในระยะเวลาเพยง 130-150 วน สามารถใหผลผลตตอเนอง 3-4 ป หากไมมโรคและแมลงทาลาย เกบเกยวผลดบมะละกอ เมออาย 3-4 เดอนและผลสก 5-6 เดอนหลงดอกบาน

การปลกมะละกอดวยเมลด ใหคดเลอกเมลดพนธทสมบรณ คลกสารเคมปองกนเชอราขดหลมลก 25-30 เซนตเมตรหยอดเมลด กลบดนและรดนา สาหรบการปลกดวยตนกลา ใหดาเนนการเชนเดยวกบการปลกพชลมลกชนดอน ๆ โดยใสปยคอกหรอปยอนทรย และใหมระยะหางระหวางตน 2.5 X 3 เมตร จะไดจานวน 200 ตนตอไร หลงปลกใหใสปยสตร 16-20-0 เมอออกดอกใสสตร 15-15-15 ทก 3 เดอน ใหคดเลอกเฉพาะตนกระเทยไวเทานน โรคและแมลงรบกวนมะละกอไดแก เพลยไฟ แมลงวนทองโรคราแปง โรคโคนเนาและโรคแอนแทรกโนส เปนตน

ภาพท 35 การปลกมะละกอแซมในรองปาลม

สาหรบผลตอบแทนจากการปลกมะละกอในรองปาลมนามนนนพบวามะละกอ 1 ตน สามารถใหผลผลตได 25-30 กก./ป หรอ 2,900 กก./ไร/ป มนาหนกระหวาง 0.7-2.5 กก-./ผล ในปแรกเกษตรกรจะมรายไดประมาณ 8,200 บาท/ไร ปท 2 และปท 3 มรายได 5,200 บาท/ไร

การปลกพชลมลกแซมในรองสวนปาลม

ระยะหางระหวางตนปาลมทปลกใหม อยางนอย 7.8 เมตร และตนปาลมนามน มระยะหางจากรองนาไมนอย 2 เมตร ทาใหมทวางจานวนมาก สามารถปลกพชลมลกไดหลายชนดพช ขนอยกบประสบการณของเกษตรกร พชลมลกทพบเหนปลกในรองสวนปาลม ไดแก พชตระกลผกกนใบ พชตระกลพรก มะเขอ พชผกตระกลถว และพชตระกลแตง เปนตน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 54

พชผกกนใบทปลกในรองสวนปาลม

พชผกตระกลครซเฟอร (Crucifer or Mustard Family) ไดแก กะหลาปล กะหลาดอก ผกคะนา ผกกาดเขยว ผกกาดกวางตง ผกกาดหว ผกกาดหอม ฯลฯ เปนพชผกทมผบรโภคกนอยางแพรหลาย ทตองการดแลอยางพถพถน ตองการนาอยางสมาเสมอทกวน และแสงแดดตลอดทงวน เมอปลกซาในพนทเดม มโอกาสถกโรคและแมลงรบกวน ทาใหเกษตรกรปลกพชเหลาน ในพนทไมมากนก บางรายปลกเพยง 1-2 รอง ซงโรคและแมลงทรบกวนบอยครง ไดแก หนอนใยผก ดวงหมดผก หนอนกระทผก โรครานาคางและโรคใบจด เปนตน ดงนน เกษตรกรทปลกพชตระกลนมกปลกเพอการบรโภคและเหลอขายในบางฤดกาลเทานน หากพจารณาตามขนาดของพนทแลว จะพบวา ไดรบผลตอบแทนคอนขางสง และ ใชระยะเวลาในการดแลรกษานอยวนกวาพชชนดอน ๆ ผลตอบแทนทไดรบเฉลย 2,500-4,500 กก/ไร คดเปนมลคาผลตอบแทนคอนขางสง

พชตระกลพรก มะเขอ

นอกจากประกอบดวย พรกและมะเขอแลว มนฝรง ยงถกจดอยในพชตระกลนอกดวย ในทนจะนาเสนอเฉพาะพรกกบมะเขอเทานน ซงพชตระกลน ตองมการเตรยมดนทด ใสปนขาวเพอปรบสภาพดน อตรา 100-500 กก./ไร เพอใหมระดบความเปนกรดของดนลดลงเปน 5.5-6.5 หลงปลกควรใหนาวนละ 2 ครง และใสปยเคมรวมกบปยคอกหรอปยอนทรย พรกทปลกกนมากในรองสวนปาลม ไดแก พรกทสงขายตลาดสดทงพนธผลโตและพนธผลเลก ไดแก พรกขหนเมดเลก-เมดใหญ พรกชฟา พรกมน พรกหนม พรกหยวก เปนตน

สาหรบมะเขอ เปนไมทรงพม ความสง 1-3 เมตร มอายยาว 3-4 ป ปลกงาย โตไว ใหผลตอบแทนเรว ไดแก มะเขอยาว มะเขอมวง มะเขอเปราะ มะเขอจาน มะเขอพวง เปนตน

สาหรบโรคและแมลงทรบกวนพชตระกลนไดแก เพลยไฟพรก ไรขาว หนอนเจาะ สมอฝาย โรคกลาเนา โรคเหยว โรคใบจดและโรคกงแหง

พชผกตระกลถว

พชผกตระกลถวสามารถเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย เชน ถวแขก สามารถปลกและใหผลผลตไดตลอดทงป เชนเดยวกบถวฝกยาว แตถวฝกยาวจะใหผลดทสดชวงเดอนกมภาพนธถงเดอนพฤศจกายน สวนถวพมและถวพ สามารถปลกไดผลดตลอดท งปเชนกน แตใหผลดทสดเดอนพฤศจกายนถงเดอนมนาคม พชตระกลนตองความเปนกรด-ดาง ท 5.5-6.5 ตองการนาอยางพอเพยงตลอดอายพชแตไมตองการนาขง ชวงเวลาออกดอกและตดผลเปนชวงทสาคญมาก ไมควรขาดนาอยางเดดขาดเพราะจะทาใหดอกรวงและไมตดฝก

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 55

ภาพท 36 การปลกถวฝกยาวแซมในสวนปาลม

สาหรบพชผกตระกลถวมทงเปนพนธไมเลอยและพนธพม ซงจะตองทาคางไวสาหรบถวทพนเลอยขนไป โดยระยะแรกควรมการชวยจบยอดของตนพชมาพนทคางและควรพนแบบทวนเขมนาฬกา คางไมเลอยควรมความสง 2-2.5 เมตร การปกคางอาจปกปกแบบตงตรงเดยว แบบสามเหลยม หนาจวหรอปกเปนกระโจม 4 หลมตอตน หรอปกเปนแผงยาวตามรองนา

การระบาดของแมลงทสาคญ ไดแก หนอนแมลงวนเจาะตนถว หนอนเจาะฝกถว ลายจด แมลงวนหนอนชอนใบ หนอนกระทหอม หนอนกระทผก ไรขาว ไรแดง เพลยไฟ สวนโรคระบาด ทสาคญ ไดแก โรครากเนา โรคโคนเนา โรคราสนม โรคราแปงและโรคเหยว เปนตน การปองกนกาจดโรคแมลงดงกลาว เกษตรกรสามารถสอบถามจากเจาหนาทสงเสรมการเกษตร หรอจากแหลงขอมลตาง ๆ ได ทงน พงระมดระวงวา ตองปฏบตใหมความเหมาะสมตอระดบการระบาด ควรใชสารเคมทถกตอง ควบคไปกบการปองกนและกาจดอยางผสมผสาน

การปลกพชแซมเพอเสรมรายไดในสวนปาลมทปลกบนรองสมราง เปนการสรางรายไดในขณะทปาลมนามนยงไมใหผลผลต นอกจากสรางรายไดแลว พชแซมสามารถใชประโยชนจากปยทใสกบปาลมนามน หรอปาลมนามนสามารถใชประโยชนจากปยพชแซม ทงยง เปดโอกาสใหเกษตรกรเขาไปดแลตนปาลมนามนไดอยางตอเนอง เปนการเพมประสทธภาพการผลตอกทางหนง

การเกบเกยวและขนสงปาลมน ามน

เปาหมายสดทายของการทาสวนปาลมนามน คอ เกบเกยวผลผลตปาลมนามนสงขาย ใหโรงงานสกดนามนปาลม เพอไดรบผลตอบแทนจากการลงทนตงแตการปลก การดแลรกษาสวน จนใหผลผลตเกบเกยวได รวมระยะเวลา 3-4 ป การเกบเกยวจงเปนภาระสดทายในกระบวนการผลต ของเกษตรกร

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 56

1. การเกบเกยวปาลมนามน

หากสภาพแวดลอมเหมาะสม ปาลมนามนจะใหผลผลตตลอดป มจานวนทะลายเฉลยตลอดอายปาลมนามน ระหวาง 8 - 15 ทะลาย/ตน/ป นาหนกทะลายเฉลย 10 - 25 กโลกรม ทงนขนอยกบอายของตนปาลม การเกบเกยวทะลายปาลมเปนขนตอนทมความสาคญทสด ในการเพมประสทธภาพ การผลตปาลมนามน จะตองเกบเกยวผลผลตทะลายปาลมสดทสกพอดสงเขาโรงงาน เพอใหไดนามนปาลมทงปรมาณและคณภาพสงสด เกษตรกรจงจาเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบวธการและมาตรฐาน การเกบเกยว เพอนาไปปฏบต ดงน

วธการเกบเกยวผลผลตของตนปาลมนามน มลกษณะตางจากผลผลตพชอน ๆ ตรงท มทะลายทตดแนนกบลาตน โดยมกาบทางใบบบอดอยดานลาง ทะลายปาลมจะสกเตมทเมอมการผสมเกสรและผานการสะสมอาหารในทะลายเปนเวลา 5-6 เดอน โดยชวงแรก เปนการสะสมอาหารประเภทแปงและขยายขนาดของทะลาย ตอมาเปนการเปลยนแปงทสะสมไวเปนไขมน

ภาพท 37 แสดงการเกบเกยวผลผลตปาลมนามนอาย 36 เดอน

ในพนททงรงสตสวนปาลมนามนเกอบทงหมดมอายนอยกวา 6 ป การเกบเกยว ทเหมาะสมทสดคอการใชเสยมดามยาวแทงโคนทะลายปาลมทสกจด โดยสงเกตรอบของการสรางทางใบ หากทางใบวนซาย ใหใชเสยมแทงเขาทางดานขวาของทะลาย ทานองเดยวกนหากทางใบวนขวา ใหแทงเสยมทางดานซาย กรณทปาลมนามนมอายมากกวา 8 ป ใหใชเคยวดามยาวเกยวทะลายปาลมนามน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 57

ภาพท 38 แสดงวธการเกบเกยวปาลมนามนอาย 5 ป

เกษตรกรเกบเกยวทะลายผลปาลมสดในระยะทสกพอด คอ ระยะทผลปาลมมสผว เปลอกนอกเปนสสมสด และเรมมผลรวงหลนจากทะลายปาลมรวงทโคนตนไมนอยกวา 10 ผลตอทะลาย โดยรอบการเกบเกยวในชวงผลปาลมออกชกควรจะอยในชวง 7 - 10 วนตอรอบ และรอบการเกบเกยวในชวงมผลผลตนอย ควรเกบเกยว 14 - 21 วนตอรอบ ผลปาลมรวงทอยบรเวณโคนปาลมนามน และ ทคางในกาบตนควรเกบออกมาใหหมด กานทะลายควรตดใหสน โดยตองใหตดกบทะลายพยายามใหทะลายปาลมชานอยทสด เมอเกบเกยวแลวควรขนยายไปสงโรงงานสกดนามนภายใน 24 ชวโมง

ปญหาสาคญประการหนงของการเกบเกยวและขนสงทะลายปาลม ในพนทรองสม ทงรงสต คอ เมอลาตนสงขน เมอตดทะลายลงมาแลว อาจมบางทะลายกลง ลงไปในคดานขาง ใหรบเกบขนโดยเรวเพอกนลมเวลาขนสง

2. การขนสงสโรงงาน/ ลานรวบรวมผลผลต

เมอเกษตรกรเกบเกยวผลผลตปาลมนามนแลว จาเปนตองสงขายใหกบโรงงาน สกดนามนปาลม เพอเขาสกระบวนการแปรรปเปนนามนปาลมดบตอไป โดยเกษตรกรจะรวบรวมทะลายผลปาลมสดขายใหกบพอคา หรอลานรวบรวมผลผลตในพนท หรออาจบรรทกสงโรงงานโดยตรง ซงการรวบรวมผลปาลมสดสงขาย ควรพจารณาดงน

1) ตองแตงชองทางลาเลยงระหวางแถวปาลมนามนในแตละรอง หากทาไดใหพาดทางเดนเชอมตอระหวางรอง ใหสะดวกในการลาเลยงและตรวจสอบทะลายปาลมทตดแลว เพอรวบรวมตอไป รวบรวมผลปาลมนามนทเปนทะลายและลกรวงใหเปนกองในทวาง โคนตน ควรเกบผลปาลมรวง ใสภาชนะ เชน ตะกรา เขง หรอกระสอบ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 58

2) การเกบรวบรวมผลปาลมนามน ควรลดจานวนครงในการถายเทยอย เพอลดการชาและบาดแผลของผลปาลมนามน

3) ทาความสะอาดผลปาลมทเปอนดน หรอเศษหน ดน ทราย และไมกาบหมทะลายออกกอน

4) ตองรบสงผลปาลมไปยงโรงงานภายใน 24 ชวโมง

อนง ในพนททงรงสตทมคคลองเชอมตอกนอยางเปนระบบ เกษตรกรอาจใชวธการขนสงโดยเรอทวงระหวางคทมอย เปนการลดจานวนครงในการขนสง ดงภาพตอไปน

ภาพท 39 การขนสงผลผลตปาลมนามนโดยเรอ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 59

บทท 5

การพจารณาลงทนปลกปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต

ในการลงทนประกอบกจการใด ๆ ผลงทนจะตองศกษาหาความเปนไปไดของโครงการ กอนลงทน โครงการมการลงทนหรอมผลตอบแทนมากหรอนอยตางกน ขนอยกบขอมลทมอย ส าหรบปาลมน ามนเกษตรกรจะปลกสรางสวนปาลมน ามน ควรมการศกษาและพจารณาขอมล 2 ประเดน คอ ศกยภาพพนทและสถานการณการผลตและการตลาดปาลมน ามน ศกยภาพของพนทมความส าคญไมนอยไปกวาการตลาดและราคา เนองจากหากพนทมความเหมาะสมหรอมศกยภาพในการผลตสง ตนทนในการผลตจะต ากวาพนทมศกยภาพต า เพราะตองลงทนเพมเพอใหไดผลผลตสงขน เปนตน

ศกยภาพพ นทสาหรบปลกปาลมน ามน

กรมวชาการเกษตร ไดท าการประเมนศกยภาพพนทส าหรบปลกปาลมน ามนไวแลว เชน จงหวดสราษฏรธาน มพนทศกยภาพในการปลกปาลมน ามน ดงน

ตารางท 15 แสดงศกยภาพของผลผลตปาลมน ามนในอ าเภอตาง ๆ ของจงหวดสราษฎรธาน

อ าเภอ ศกยภาพการผลตปาลมน ามน

> 3 ตน/ไร/ป 2-3 ตน/ไร/ป < 2 ตน/ไร/ป ไมเหมาะสม กาญจนดษฐ 2,944 221,333 360,163 87,156 ครรฐนคม - 142,719 252,836 10,699 เคยนซา - 250,934 181,557 10,773 ชยบร - 90,222 135,751 929 ไชยา - 359,484 205,375 15,826 ดอนสก - 72,104 121,581 34,656 ทาฉาง - 475,693 171,695 21,958 ทาชนะ - 221,139 202,371 23,039 บานตาขน - 806,413 70,016 110,187 บานนาเดม - 60,696 59,474 14,592 บานนาสาร - 288,218 131,543 48,821 พนม 265,220 367,351 89,952 29,303 พระแสง - 211,101 269,597 8,905 พนพน - 101,136 372,977 101,516 เมอง - 5,342 131,308 45,552 วภาวด (กง อ.) - 224,729 36,252 5,188 เวยงสระ - 83,176 113,680 15,194 รวมทงหมด 268,165 3,981,789 2,906,127 584,292

ทมา: กรมวชาการเกษตร, www.doa.go.th. 2549

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 60

ศกยภาพตาง ๆ ในพนทปลกปาลมน ามนในจงหวดสราษฎรธาน ตามตารางขางตน หนวยงานไดท าการศกษาและวเคราะหขอมลความตองการของปาลมน ามน (Crop requirement) เรยบรอยแลว จงประกาศเปนพนทตามศกยภาพการผลตได เกษตรกรสามารถน าขอมลดงกลาวมาประกอบการพจารณาลงทนไดทนท ทงน ตองมรายละเอยดตามสภาพพนทใหชดเจนวาถกตองตรงตามความตองการของปาลมน ามนหรอไม

สถานการณการผลตและการตลาดปาลมน ามน

กอนลงทนปลกสรางสวนปาลมน ามน เกษตรกรจ าเปนตองมการศกษาขอมลการผลตและการตลาดปาลมน ามน ไวลวงหนา เพอใชประกอบการตดสนใจ อยางนอยไดทราบวาอนาคตปาลมน ามนเปนไปในทศทางใด โดยควรรบทราบขอมลดงตอไปน

1. การผลต ประเทศไทยไดมการขยายพนทการเพาะปลกเพมขนอยางตอเนอง เนองจากเกดปญหาวกฤตราคายางตกต า (ป 2535) นอกจากน น ามนปาลมเปนสนคาทมการควบคมการน าเขาจากตางประเทศ ท าใหผลตอบแทนจากการปลกปาลมน ามนสงกวาพชชนดอนโดยเปรยบเทยบ เกษตรกรจงหนมาปลกปาลมน ามน พนทเพาะปลกปาลมน ามน เพมขนจาก 3.07 ลานไร ในป 2549 เปนพนท 3.15 ลานไร ในป 2550 โดยมพนททใหผลผลตแลว จาก 2.37 ลานไร เพมขนเปน 2.73 ลานไร ในป 2550 และคาดวาป 2550 จะได รบผลผลตเฉล ยตอไร 2.71 ตน/ป เปนผลผลตปาลมสดท งทะลาย จ านวน 7.37 ลานตนผลปาลมสด หรอ 1.29 ลานตนน ามนปาลมดบ

2. การแปรรป ในป 2549 จ านวนโรงงานสกดน ามนปาลมมทงหมด 58 โรงงาน ก าลงการผลตรวมประมาณ 1,840 ตนผลปาลมสด/ชวโมง หรอจ านวน 14 ลานตน/ป (คดท 16 ชวโมงตอวน) และโรงงานสกดน ามนแบบรวมเมลดในปาลม โรงงานประเภทนมกเปนโรงงานขนาดเลกทดดแปลงสภาพมาจากโรงงานสกดน ามนมะพราว มจ านวน 21 โรง ก าลงการผลตรวม 0.81 ลานตนผลปาลมสด/ป ส าหรบโรงงานกลนน ามนปาลมบรสทธ ในป 2545 มทงสน 13 โรง สามารถผลตได 1.24 ลานตนน ามนปาลมดบ/ป

โรงงานผลตไบโอดเซลมาตรฐานตามประกาศของกระทรวงพลงงาน จ านวน 3 โรงงาน ก าลงการผลต 0.59 ลานลตรตอวน ผลตจรง 90,000 ลตร โรงงานผลตไบโอดเซลทอยระหวางพฒนาคณภาพใหไดมาตรฐานตามประกาศกระทรวงพลงงาน จ านวน 5 โรงงาน ก าลงการผลต 1.07 ลานลตร ตอวนผลตจรง 450,000 ลตร และโรงงานผลตไบโอดเซลขอรบการสงเสรมจาก BOI จ านวน 8 โรงงาน ก าลงการผลต 2.38 ลานลตร

ผลผลตน ามนปาลมเกอบทงหมดใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมแปรรปทงอปโภคและบรโภค โดยเฉพาะอยางยงอตสาหกรรมน ามนเพอการบรโภค ความตองการใชน ามนปาลมภายในประเทศยอนหลง 3 ป (ป 2547-2549) ประมาณ 714,500 – 905,400 ตนตอป

ส าหรบการสงออกในชวง 3 ปทผานมา ประเทศไทยสามารถผลตน ามนปาลมไดเพยงพอกบความตองการและมสวนเหลอเพอการสงออก ปรมาณสงออกในแตละปไมแนนอนขนอยกบปรมาณ

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 61

ผลผลตสวนเกน สวนตางของราคาทงภายในและตางประเทศ โดยปรมาณสงออกยอนหลง 3 ป อยระหวาง 70,000 – 200,000 ตน

ป 2550 ประมาณความตองการใชน ามนปาลมดบเทากบ 859,360 ตน เมอเทยบกบปรมาณการผลต 1.40 ลานตน (ผลผลตรวมสตอก) จะมผลผลตสวนเกนจ านวนหนง อยางไรกตาม จากราคาน ามนปาลมดบตลาดตางประเทศทสงขนคาดวาจะมการสงออกปรมาณ 150,000 ตน ดงนน ผลผลตสวนเกนจากตลาดบร โภคและการสงออกเทากบ 390,700 ตน ซ ง เ พยงพอกบความตองการ น ามนปาลมเพอผลตไบโอดเซล 140,000 ตน (หากท าการผลตเตมตามก าลงการผลต) ดงนน ณ สนป 2550 จะมสตอกคงเหลอเทากบ 251,130 ตน

3. โครงสรางการผลตและการตลาดปาลมน ามนของไทย เกษตรกรชาวสวนปาลมน ามน ป 2549 จ านวน 96,526 ราย เปนเกษตรกรรายยอย พนทไมเกน 50 ไร จ านวน 69,498 ราย หรอประมาณรอยละ 72 ของจ านวนผปลกปาลมน ามนของประเทศ หรอประมาณรอยละ 64 ของพนทปลกทงประเทศ (พนทปลกเฉลย 24 ไร/ราย) ขายผลผลตโดยตรงใหกบโรงงานรอยละ 42 สวนทเหลอ จะขายผลผลตใหกบผรบซอในทองถน หรอลานเท ทรบซอผลผลตแลวขายตอใหกบโรงงานสกดน ามนปาลมอกตอหนง โดยราคาทเกษตรกรขายไดสวนใหญมราคาต ากวาราคาหนาโรงงาน 0.10 - 0.20 บาท/กก. อยางไรกตาม ราคาทเกษตรกรขายผลปาลมสดทงทะลาย เฉลย 10 ป ราคา 2.45 บาท/กก. แตป 2550 (เดอนมกราคม-เมษายน) เกษตรกรขายผลผลตไดเฉลย 3.19 บาท/กก. ซงเปนราคาทคอนขางสง เนองจากมการน าไปผลตเปนไบโอดเซลจ านวนหนง อยางไรกตาม ราคาทเกษตรกรไดรบจะขนอยกบปรมาณผลผลตทออกมาสตลาด ราคาน ามนปาลมในตลาดโลกและการขยายตลาดสนคาของธรกจน ามนปาลม

ตารางท 16 แสดงบญชสมดลน ามนปาลม กรณทมการใชทดแทนพลงงาน หนวย : ลานตน

ป ผลผลต ความ สตอก วตถดบผลตไบโอดเซล ความ คงเหลอ ผล

ปาลม น ามนดบ ตองการ

เดม คงเหลอตนป

คงเหลอจาก (3)

ผลผลต สเตยรน

รวม ตองการวตถดบ

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) 2551 8.62 1.47 0.92 0.25 0.80 0.21 1.01 0.37 0.64 2552 9.38 1.59 0.98 0.64 1.25 0.23 1.48 0.52 0.96 2553 10.07 1.71 1.05 0.96 1.62 0.24 1.86 0.77 1.09 2554 11.23 1.91 1.13 1.09 1.87 0.26 2.13 1.32 0.81 2555 13.11 2.23 1.21 0.81 1.83 0.28 2.11 2.87 -0.76

หมายเหต (6) = 23% ของ (3) (7) = (5) + (6) (8) ตวเลขจากกระทรวงพลงงาน (9) = (7) – (8) ทมา : ส านกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2550

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 62

ประมาณการตนทนการผลตปาลมน ามนในพ นทสวนสมรางทงรงสต

1. ตนทนการปรบสภาพพ นทใหเหมาะสมกบปาลมน ามน

ตามทไดกลาวไวตงแตตอนตนวา พนททงรงสตเปนทราบลมเปนเขตรบน าในภาคกลาง มน าแชขงนานหลายเดอน บางแหงมน าขงตลอดทงป ท าใหพนดนมลกษณะทางกายภาพไมเหมาะสมตอการปลกพช เนองจากโครงสรางดนแนนทบ ดนมการระบายน าเลว เมอดนแหงแขงและแตกระแหง ท าให ไถพรวนยากและการแตกระแหงของดนท าใหเกดการออกซเดชนของไพไรทในดน เกดกรดก ามะถนเพมขน ขณะเดยวกน เมอพจารณาจากลกษณะทางเคมของดนพบวาเปนดนเปรยวจด ซงเปนอนตรายตอพชโดยตรงเพราะมความเปนพษของธาตอะลมนม (Al) เหลก (Fe) แมงกานส (Mn) และความเปนพษของซลไฟด ท าใหการปลกไมผล ไมยนตน ไดรบความเสยหายได หากไมมการจดการทด

การจดการปรบพนทและเตรยมการปลกปาลมน ามน ในแตละพนท มความแตกตางกน ทระดบของพนท สงทจ าเปนตองด าเนนการคอ มการปองกนการไหลบาของน านอกพนท จงตองสราง คนดนโดยรอบ ขดค ปรบแตงสนรอง ชกลากเศษไม ตอไมออก ใสปนเพอปรบคาความเปนกรดของดน มการระบายน าเขา-ออก เพอลดระดบความเปนกรด วางแนวขดหลม ใสปน รองกนหลม ใสปยอนทรย ฯลฯ ซงอาจมรายจายทตางกน ขนอยกบสภาพพนท ดงภาพ

ภาพท 40 แสดงการปรบสภาพพนทเพอปลกปาลมน ามน

อยางไรกตาม จากการสอบถามเกษตรกรในพนท จ านวนหลายราย จง ไดประมาณการคาเฉลยของการลงทนปรบพนทระหวางสวนสมรางเดมกบพนทใหม ตามตารางท 17 ดงน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 63

ตารางท 17 ตนทนการปรบสภาพพนทเพอการปลกปาลมน ามนระหวางพนทรองสมเดม กบพนทใหม

รายการ รองสมราง พ นทใหม กจกรรม บาท/ไร กจกรรม บาท/ไร

1. ขดค สรางคนดนรอบพนท 2. ขดค สรางสนรองน า 3. ปรบแตงสนรอง 4. ขดรากไม/ตอไมเดมออก 5. ใสปนปรบความเปนกรด-ดาง 6. ชะลางกรดออกจากสนรอง 7. ระบายน าเขา-ออก ทกสปดาห 8. วางแนว-ขดหลมปลกปาลม 9. ใสปยเคม-อนทรย/ปนรองกนหลม

ปรบแตง ปรบแตงปรบแตง

แรงงานคน 1 ตน/ไร พนฉดน า

- แรงงาน

400 100 100 100

3,200 600

- 400 300

สรางใหม สรางใหม

- -

1.5 ตน/ไร พนฉดน า

- แรงงาน

4,600 1,200

- -

4,600 600

- 400 400

รวม 5,200 11,800

2. ตนทนการปลกและดแลรกษาสวนปาลมน ามนกอนใหผลผลต ในพ นทสวนสมราง

ตนทนการปลกและดแลรกษาสวนปาลมน ามนกอนใหผลผลตในพนทสวนสมราง หมายถง คาใชจายทเกษตรกรตองใชในการจดการในชวงกอนใหผลผลต โดยปกต จะใชเวลาประมาณ 3 ป

1. คาใชจายในการปลกดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพนทสวนสมราง ปท 1 เปนคาใชจายในการปลกปาลมน ามน ซงพนทสวนสมรางเดมกบพนทใหมทมการปรบสภาพพนทแลวไมมความแตกตางกน คาใชจายทส าคญ ไดแก การเตรยมตนกลาปาลมน ามนพนธด การปลกและบ ารงรกษา เปนประจ าเทานน ซงคาใชจายดงกลาว ในปท 1 ประมาณการณเปนเงนสด เฉลย 7,440 บาท/ไร/ป ดงน ตารางท 18 คาใชจายในการปลกดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพนทสวนสมราง (ปท 1)

รายการ รองสมราง

ราคาตอหนวย บาท/ไร 1. คาตนกลาปาลมน ามนพนธด 2. คาจางปลกปาลมน ามน 3. คาปยเคม ปท 1 และคาจางใสปย 4. คาสารเคมปองกนก าจดศตรพชและคาจางแรงงาน 5. คาจางก าจดวชพช 6. คาน ามนเชอเพลงระบายน าเขา-ออก 7. คาน ามนเชอเพลงเรอฉดพนน าฤดแลง 8. คาใสปนมารล ลดกรดในดน

100 บาท 22 ตน ตนละ 20 บาท

ตนละ 2 กก. 5 ครง ปละ 3 ครง

แรงงาน 2 วน/ไร เดอนละ 1 ครง รวม 6 ครง/ป ไรละ 1 ตน

2,200 440 600 400 600 600 300

2,300 รวม 7,440

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 64

2) คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามน ในปท 2 และปท 3 ลดลงจากปท 1 คอนขางมาก เนองจากไมตองเสยคาตนกลาพนธดและคาจางปลก มคาใชจายเพมขนเฉพาะคาปยเคมและปยอนทรยเทานนทจะตองใสเพมขนตามอายของปาลมน ามน เนองจากปาลมน ามนเมออายเพมขน ตองการธาตอาหารในปรมาณทเพมขนดวย ส าหรบปน ในพนทดนเปรยว ควรมการใสอยางตอเนอง ทกป ซงไดประมาณการตนทนการดแลรกษาสวนปาลมน ามน ปท 2 เปนเงนสดปละ 5,250 บาท/ไร ดงแสดง ในตารางตอไปน

ตารางท 19 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพนทสวนสมราง (อาย 2 ป)

รายการ รองสมราง ราคาตอหนวย บาท/ไร

1. คาปยเคม ปท 2 และคาจางใสปย 2. คาสารเคมปองกนก าจดศตรพชและคาจางแรงงาน 3. คาจางก าจดวชพช 4 คาน ามนเชอเพลงระบายน าเขา-ออก 5. คาน ามนเชอเพลงเรอฉดพนน าฤดแลง 6. คาใสปนมารล ลดกรดในดน 7. คาจางส ารวจและหกชอดอกทง 5 ครง

ตนละ 3 กก. 5 ครง ปละ 3 ครง

ไรละ 2 ครง/ป เดอนละ 1 ครง รวม 6 ครง/ป ปละ 1 ตน

อาย 16-24 เดอน

800 400 600 600 300

2,300 250

รวม 5,250

ส าหรบในปท 3 เปนชวงเวลาทปาลมน ามนเรมใหผลผลต สภาพความเปนกรด-ดาง ของดน ยงคงเปนปญหาส าคญของเกษตรกร จงควรมการใสปนอยางตอเนอง แตลดปรมาณปนลงเหลอ 0.5 ตน/ไร และเกษตรกรจะตองเสยคาใชจายเพมเกยวกบคาปยเคมและปยอนทรย ตามอายของตนปาลมน ามน ทเพมขน ทส าคญควรส ารองคาใชจายในการตรวจสอบสภาพการออกชอดอกตวเมยของตนปาลมน ามน ในทน เรยกวา “การคดเลอกตนปาลมน ามนออกจากสวนครงสดทายกอนใหผลผลต” (Last Culling) ทงน เพอตองการใหปาลมน ามนทกตนใหผลผลตอยางสม าเสมอกน เปนการลดรายจายในการดแลรกษาสวน

ส าหรบการคดเลอกตนปาลมน ามนออกจากสวนครงสดทายกอนใหผลผลต (Last Culling) มวธการปฏบต ดงน

1) เมอปาลมน ามนอาย 14-16 เดอน จะสรางชอดอก เกษตรกรควรส ารวจดชอดอก ทเกดขนทกตนแลวท าเครองหมายตนทออกชอดอกแลว

2) เมอชอดอกมขนาด 4-6 นว ใหแทงชอดอกออก 3) ฉกชอดอกเพอพจารณาวาเปนดอกเพศผหรอเพศเมย 4) ท าเครองหมายตนทเกดชอดอกเฉพาะเพศผไว 5) เดอนถดไปใหแทงชอดอกออกเชนเดม ใหตรวจสอบชอดอกตนทท าเครองหมาย 6) เมอพบวาตนทท าเครองหมายไวเกดชอดอกเพศเมย ใหลบเครองหมายออก

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 65

7) สวนตนทยงออกดอกเพศผอยโดยไมสามารถสรางเพศเมยเลย เมออายครบ 24 เดอน ใหขดออกแลวปลกใหม

โดยทวไปตนปาลมน ามนในแปลงทปลกเรยบรอยแลว เมอตรวจสอบคดเลอกครงสดทายแลว จะพบวา มตนทจ าเปนตองการขดทงแลวปลกใหม ประมาณรอยละ 5-10 หรอคดเปนตนปาลมน ามนจ านวน 1-2 ตน/ไร ซงเกษตรกรจะตองเสยคาใชจายเพมขน อยางไรกตาม ในปท 3 ไดประมาณตนทนการดแลรกษาสวนปาลม เปนเงน 3,700 บาท/ไร/ป ดงน

ตารางท 20 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนในพนทสวนสมราง (อาย 3 ป)

รายการ รองสมราง ราคาตอหนวย บาท/ไร

1. คาปยเคม ปท 3 และจางใสปย 2. คาสารเคมปองกนก าจดศตรพชและคาจางแรงงาน 3. คาจางก าจดวชพช 4. คาน ามนเชอเพลงระบายน าเขา-ออก 5. คาน ามนเชอเพลงเรอฉดพนน าฤดแลง 6. คาจางส ารวจตนปาลมทไมสรางชอดอกตวเมย 7. คาจางปลกปาลมน ามนทดแทนตนทคดทง

ตนละ 4 กก. 5 ครง ปละ 2 ครง

ไรละ 2 ครง/ป เดอนละ 1 ครง รวม 6 ครง/ป

5 ครง 2 ตน

1,000 300 600 600 300 500 400

รวม 3,700

3. ตนทนในการดแลรกษาสวนปาลมใหผลผลตแลว ในพ นทสวนสมราง

สวนปาลมน ามนทใหผลผลตแลว หมายความถง ตนปาลมน ามนทมอายตงแต 30 เดอนหลงปลกลงแปลง ซงจะใหผลผลต สามารถเกบเกยวได ปกตในพนทสวนสมรางทงรงสตทมปรมาณ น าใตดนมาก น าในรองสวนสามารถบรหารจดการได โดยการสงน าเขารองสวนและระบายน าออกจากสวน ตามความเหมาะสมนน จะเกดทางใบปาลมจ านวน 28-36 ทางใบตอป ซงมจ านวนทางใบมากกวา ตนปาลมน ามนทปลกโดยอาศยน าฝนในภาคอน ๆ ซงจ านวนทางใบหนง ๆ มโอกาสทเกดชอดอก ทกกาบทางใบ จงมความเปนไปไดมาก ในเขตสวนสมรางทงรงสต ทมจ านวนทางใบมากจะใหผลผลตมาก โดยประมาณวา สวนปาลมน ามนทใหผลผลต 3 ปแรก (ปาลมน ามนอาย 3-6 ป) จะมโอกาสใหทะลายปาลมสด จ านวน18-24 ทะลาย หรอประมาณ 20 ทะลายตอตนตอป แตเกษตรกรจะขายไดราคาดหรอไมนน ขนอยกบความสมบรณของทะลาย ดงน

จ านวนผลปาลมทผานการผสมเกสรจนเกดเปนผลปาลมจ านวนมากตดกบทะลาย ผลปาลมฝอ ทเกดจากการผสมไมสมบรณ หรอผลเนา ในจ านวนไมมาก การเกบเกยวทะลายทผลปาลมทสกจด ขนาดของทะลายตามอายของปาลมน ามนทเพมขน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 66

จากการรวบรวมขอมล ทะลายปาลมทเกบเกยวในพนทสวนสมรางทงรงสต มขนาดน าหนกและอตราสวนน ามนตอทะลาย ขนอยกบความสมบรณของทะลาย ตามปจจยในการดแลรกษาและ เกบเกยวขางตน ดงน

ผลผลตทะลายปาลมน ามน อาย 3–4 ป มขนาดน าหนก 5-8 กโลกรม/ทะลาย อตราสวนน ามนในทะลายรอยละ 10- 12 ผลผลตเฉลย 1-2 ตน/ไร/ป

ผลผลตทะลายปาลมน ามน อาย 4-5 ป มขนาดน าหนก 10-15 กโลกรม/ทะลาย อตราสวนน ามนในทะลายรอยละ 12-16 ผลผลตเฉลย 2-3 ตน/ไร/ป

ผลผลตทะลายปาลมน ามน อาย 5-6 ป มขนาดน าหนก 14-18 กโลกรม/ทะลาย อตราสวนน ามนในทะลายรอยละ 15-18ผลผลตเฉลย 3-5 ตน/ไร/ป

ผลผลตทะลายปาลมน ามนมอายมากกวา 7 ป มขนาดน าหนก 15-25 กโลกรม/ทะลาย อตราสวนน ามนในทะลายรอยละ 15-20 ผลผลตเฉลย 4-6 ตน/ไร/ป

จากขอมลผลผลตดงกลาว แสดงใหเหนวาเกษตรกรตองมรายจายเพมขนเปนคาแรงงานการเกบเกยวทเพมขนตามน าหนก ประมาณไดวาสมดลกบราคาทขายไดเพมขน จากผลผลตเฉลยดงกลาวขางตน สามารถน ามาผนวกกบคาใชจายอน ๆ เปนคาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนทใหผลผลตแลว ดงน

ตารางท 21 คาใชจายในการดแลรกษาสวนปาลมน ามนทใหผลผลตแลว ในพนทสวนสมรางทงรงสต

รายการ รองสมราง

ราคาตอหนวย บาท/ไร 1. คาปยเคม และคาจางใสปย 2. คาสารเคมปองกนก าจดศตรพชและคาจางแรงงาน 3. คาจางก าจดวชพช 4 คาน ามนเชอเพลงระบายน าเขา-ออก 5. คาน ามนเชอเพลงเรอฉดพนน า 6. คาจางเกบเกยวผลผลตปาลมน ามน 7. คาขนสงทะลายปาลมไปลานรวบรวมผลผลต

ตนละ 6 กก. 4 ครง ปละ 2 ครง

ไรละ 1 ครง/ป 10 ครง/ป 12 ครง/ป 4 ตน/ไร/ป

ตนละ 500 บาท

2,050 300 300 500 600

1,200 2,000

รวม 6,950

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 67

สรปไดวา ในพนทสวนสมรางทงรงสต ทมการปลกปาลมน ามน 1 ไร มรายจายในการปลกและดแลรกษาสวน ดงน

ตารางท 22 คาใชจายในการปลกและดแลรกษาสวนปาลมน ามน ในพนทสวนสมรางทงรงสต หนวย : บาท/ไร/ป

รายการ สวนสมราง พนทใหม หมายเหต คาปรบสภาพพนทกอนปลก คาใชจายในปท 1 คาใชจายในปท 2 คาใชจายในปท 3

5,500 7,440 5,250 3,700

11,800 7,440 5,250 3,700

คาใชจาย อาจเปลยนแปลง ตามลกษณะพนท

รวม 21,890 28,190 คาใชจายเมอสวนปาลมน ามน

ใหผลผลตแลว 6,950 6,950

4. ผลตอบแทนและรายไดจากการปลกปาลมน ามนทงรงสต

ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ไดประมาณการรายไดคาลงทน และคาใชจายในการปลกปาลมน ามน ทมการลงทนพฒนาระบบน าของเกษตรกรในพนทสวนสมรางทงรงสต ไวดงน

1. การเจรญเตบโตของปาลมน ามนในพ นททงรงสต

จากการเกบรวบรวมขอมลผลผลตจากเกษตรกรท เขารวมโครงการทดสอบการเจรญเตบโตของปาลมน ามนในพนทภาคกลางและภาคตะวนตก โดยเฉพาะอยางยง พนทสวนสมรางในเขตทงรงสต จ านวนเกษตรกร 10 ราย พนท 100 ไร โดยส านกงานเกษตรอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน พบวา ผลผลตปาลมน ามนในพนททงรงสต สงมากกวาหลายพนทในประเทศไทย เนองจากมปรมาณแสงแดดจดตลอดทงป มรองน ารอบบรเวณสวน สามารถกกเกบน าชวยสรางความชนสมพทธไดเปนอยางด และทส าคญเกษตรกรสามารถสบน าและฉดพนน าใหกบปาลมน ามนในชวงฤดแลง หรอฝนทงชวง อกดวยซงการใหน าของเกษตรกรจะด าเนนการเฉลยเดอนละ 1 ครง ท าใหปาลมน ามนใหชอดอกเพศเมยคอนขางมาก รายละเอยดแสดงในตารางเปรยบเทยบการเจรญเตบโตของปาลมน ามนในปท 2 ระหวางพนททงรงสต กบปาลมน ามนในพนทจงหวดสพรรณบร กาญจนบรและจงหวดสราษฎรธาน ตามรายงานการศกษาทดสอบการเจรญเตบโตและผลผลตปาลมน ามน ในพนทในเขตภาคกลางและภาคตะวนตก ดงน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 68

ตารางท 23 การเจรญเตบโตของปาลมน ามนในพนทอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน เปรยบเทยบ กบพนทจงหวดอน ๆ เมอตนปาลมน ามนมอายครบ 24 เดอน

N=120 จงหวด ความยาวทางใบท 9 เฉลย (ซม.) จ านวนทางใบสะสม (ทาง)

ปทมธาน กาญจนบร สพรรณบร สราษฎรธาน

359.252

347.672

292.221

354.502

Std.error = 2.961

54.50 53.33 49.40 53.40

Std.error = 0.284

ทมา : ศกดศลป โชตสกลและพฒฑดา กฎรตน, 2553

จ านวนทางใบทตนปาลมน ามนสรางขน จะมความสมพนธกบจ านวนชอดอก และชอดอกทสรางมความสมพนธกบจ านวนชอดอกเพศเมยและหมายความรวมไปถงชอดอกเพศเมยจะสมพนธ กบจ านวนทะลายหรอผลผลตปาลมน ามน (Turner P.D. and Gillbanks, R.A. 1982)

จากตารางแสดงใหเหนวาเมอเกษตรกรปลกปาลมน ามนเปนระยะเวลา 24 เดอน ตนปาลมน ามนทปลกในจงหวดสพรรณบร มการเจรญเตบโตชากวา พนทจงหวดปทมธาน สราษฎรธานและจงหวดกาญจนบร ในการเปรยบเทยบเฉพาะความยาวทางใบท 9 และจ านวนทางใบทสรางขน ซงจ านวนทางใบทสรางขนในตนปาลมน ามน หมายถงโอกาสทจะเกดชอดอกทจะพฒนาเปนทะลายปาลมและผลผลตปาลมน ามนในอนาคต

อยางไรกตาม ในชวงอายปาลมน ามน 24-36 เดอนหลงปลก จ านวนทางใบปาลมน ามน ทตนปาลมน ามนสรางขน ในจงหวดปทมธานมจ านวนมากทสด 62.5 ทางใบ รองลงมาทจงหวดสราษฎรธาน 60.5 ทางใบ สวนพนทจงหวดสพรรณบรมจ านวนทางใบนอยทสด 51.6 ทางใบ ซงแตกตางกนอยาง มนยส าคญ

กรณจ านวนทะลายปาลมน ามน จะมความสมพนธกบจ านวนทางใบ จะเหนวา จ านวนทะลายปาลมน ามนทสรางขน ในแปลงจงหวดสราษฎรธาน มจ านวนมากทสด 23.2 ทะลาย/ป รองลงมาเปนพนทจงหวดปทมธาน 22.5 ทะลาย/ป และพนทจงหวดกาญจนบร 21.6 ทะลาย/ป ซงไมมความแตกตางกนทางสถต แตจะแตกตางกนทางสถตอยางมนยส าคญ กบตนปาลมน ามนในจงหวดสพรรณบร ทมจ านวน 17.9 ทะลาย/ป ขณะทน าหนกทะลายปาลมสดทเกบเกยวจากแปลงทท าการศกษาทดสอบ พบวา ทะลายปาลมน ามนในพนทจงหวดปทมธาน มน าหนกเฉลยมากทสด 4.56 กโลกรม/ตอทะลาย รองลงมาไดแก จงหวดสราษฎรธาน 5.33 กโลกรม/ทะลาย ซงไมแตกตางกนทางสถต แตจะแตกตางกบ ตนปาลมทจงหวดกาญจนบรและสพรรณบร ตามทแสดงในตารางตอไปน

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 69

ตารางท 24 ขอมลเปรยบเทยบการเจรญเตบโตและผลผลตเฉลยของปาลมน ามนในพนทอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน เปรยบเทยบกบพนทจงหวดอน ๆ เมออายตนปาลม 24-36 เดอน

N=120 จงหวด จานวนทะลาย

ตอตน/ป ปรมาณชอดอก

เพศผ (ชอ) น าหนกทะลาย

(กก.) จานวนทางใบ

สะสม ปทมธาน กาญจนบร สพรรณบร สราษฎรธาน

22.052

21.622

17.981

23.622

Std.error=0.273

4.241

5.051

7.452

4.901

Std.error=0.173

4.563

3.902

3.241

4.333

Std.error=0.070

62.503

55.862

51.601

60.423

Std.error=0.560 ทมา : ศกดศลป โชตสกลและพฒฑดา กฎรตน, 2553

กรมวชาการเกษตรไดแสดงผลผลตเฉลยของการปลกปาลมน ามนทงประเทศ 630 กโลกรมตอไรตอป (กรมวชาการเกษตร, 2549) เมอน ามาพจารณาเปรยบเทยบกบผลผลตเฉลย จากการทดสอบ ทง 4 แหลง พบวามจ านวนผลผลตเฉลยมากกวา กลาวคอ ผลผลตเฉลยของปาลมน ามนอาย 4 ป หรอ 37-48 เดอน ลวนสงกวา โดยเฉพาะอยางยงในพนททงรงสต จงหวดปทมธาน

ตารางท 25 ขอมลเปรยบเทยบการเจรญเตบโตและผลผลตเฉลยของปาลมน ามนอาย 24-36 เดอน และ 37-48 เดอน

N=120 จงหวด

อาย 24-36 เดอน อาย 37-48 เดอน จ านวนทะลาย

น าหนกทะลาย (กก.)

ผลผลตตอไร(กก.)

จ านวนทะลาย

น าหนกทะลาย (กก.)

ผลผลตตอไร (กก.)

ปทมธาน กาญจนบร สพรรณบร สราษฎรธาน เฉลยทงประเทศ2

22.05

21.62

17.98

23.62

-

4.56

3.90

3.24

4.33

-

2,306.80 1,853.28 1,275.91 2,210.03 630.33

26.50 19.67 18.98 22.23 -

6.56 5.90 5.04 5.73

-

3,824.48 2,544.08 2,095.32 2,798.32 1,033.45

ทมา : ศกดศลป โชตสกลและพฒฑดา กฎรตน, 2553 เฉลยท งประเทศ2 : กรมวชาการเกษตร, 2549

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 70

2. ผลตอบแทนและรายไดจากการปลกปาลมน ามน

ผลตอบแทนของการปลกปาลมน ามน ในพนท 4 แหลงปลก ในพนทจงหวดสพรรณบร มรายไดในปท 1 เปนจ านวนเงนต าสด 5,426.46 บาท รายไดทจงหวดกาญจนบร เปนเงน 7,857.91 บาท สวนจงหวดปทมธาน มรายไดใกลเคยงกบจงหวดสราษฎรธาน เปนเงน 9,570.53 บาท และ 9,370.53 บาท ตามล าดบ รายละเอยดแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 26 ขอมลเปรยบเทยบผลผลตเฉลยและรายไดตอไรจากผลผลตปาลมน ามนอาย 24-36 เดอน และอาย 37-48 เดอน

จงหวด อาย 24-36 เดอน อาย 37-48 เดอน

รายไดเพม บาท/ไร/ป ผลผลตตอไร

(กก.) รายได/ไร

(บาท) ผลผลตตอไร

(กก.) รายได/ไร

(บาท)

ปทมธาน กาญจนบร สพรรณบร

สราษฎรธาน

2,257.20 1,853.28 1,279.85 2,210.03

9,570.53 7,857.91 5,426.46 9,370.53

3,824.48 2,544.08 2,095.72 2,798.62

17,439.63 11,601.00 9,556.48 12,761.71

7,869.10 3,743.09 4,130.02 3,391.18

หมายเหต : ราคาผลผลตผลปาลมสดทงทะลาย ป 2550 เฉลย 4.24 บาท/กก. : ราคาผลผลตผลปาลมสดทงทะลาย ป 2551 เฉลย 4.56 บาท/กก ทมา : กรมการคาภายใน. 2553

เมอพจารณาในปท 2 หรอเมออายปาลม 37-48 เดอน จะพบวา เกษตรกรจะมรายไดเพมขนเปนเงน 3,391.18 บาท ถง 7,869.10 บาทตอไรตอป หรอเปนเงนรวม 9,556.48-17,439.63 บาท โดยจงหวดปทมธาน มรายไดเพมขนมากทสด ตามตารางขางตน ผลตอบแทนทเกษตรกรไดรบจะผนแปรตามผลผลตทไดรบ และผลผลตทไดจะสอดคลองกบจ านวนและน าหนกทะลายปาลมน ามน ทงนอยภายใตเงอนไขของการปฏบตดแลรกษาสวนปาลมของเกษตรกร แสดงวา เกษตรกรทมการดรกษาสวนปาลมอยางเหมาะสม โดยใชพนธปาลมทด ในพนทจงหวดปทมธาน จะมรายไดเฉลยตอไรมากทสด รองลงมาทจงหวด สราษฎรธาน จงหวดกาญจนบรและสพรรณบร ตามล าดบ เมอพจารณารายไดเพมขนในปถดไป พบวาจงหวดปทมธานมรายไดเพมขนมากทสด รองลงไปเปนจงหวดสพรรณบรและกาญจนบร ตามล าดบ

ผลผลตและรายไดของการปลกปาลมน ามนในพ นททงรงสต

ผลผลตปาลมน ามนจะเพมขนหรอลดลง ขนอยกบปจจยหลายประการ เชน สภาพแวดลอม ไดแก แสงแดด ความชน และความแรงของลม นอกจากนยงขนอยกบการปฏบตดแลรกษาสวนปาลมของเกษตรกร หากมการบ ารงรกษาทถกตองเหมาะสม เชน ใสปยตรงตามความตองการ ของปาลมน ามน จะชวยใหมผลผลตเพมขน และประการสดทายไดแกอายของตนปาลมน ามน หากปจจย

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 71

ทง 2 ประการขางตน สามารถควบคมได ปาลมน ามนมผลผลตเพมขน ตามอายของปาลมน ามนทเพมขนดวย ทงน ผลผลตปาลมน ามนจะเพมขนตามอายของปาลมน ามนตงแตเรมเกบเกยว เพมสงขนในระดบสงสด เมออาย 8-12 ป และผลผลตคงทระหวางอาย 13-16 ป จากนนผลผลตเรมลดลง จนเกษตรกรจดการปลกใหมเมออาย 25 ป

ผลผลตปาลมน ามนในพนททงรงสต จากการเกบรวบรวมขอมลจาส านกงานเกษตรอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน ในปาลมน ามนทมอาย 4-8 ป พบวา มผลผลตเฉลยเ พมขน จาก 2,257.20 กโลกรมตอไร ในปท 3 เปน 3,824.48 กโลกรมตอไรในปท 4 จากนน ผลผลตจะเพมขนเปน 4,187 4,485 4,274 และ 4,923 กโลกรมตอไรในปท 5 6 7 และปท 8 ตามตารางตอไปน ตารางท 27 ผลผลตเฉลยและรายไดจากการปลกปาลมน ามนของเกษตรกร ปท 4 - 8

อายปาลม ผลผลตเฉลย

(กโลกรม/ไร/ป) ราคาเฉลย

(บาท/กโลกรม) รวมรายได (บาท/ไร)

ปท 4 (ตค.50 – กย.51) 3,824 4.56 17,437

ปท 5 (ตค.51 - กย. 52) 4,187 3.99 16,706

ปท 6 (ตค.52 – กย. 53) 4,485 4.83 21,663

ปท 7 (ตค.53 – กย.54) 4,274 6.02 25,729

ปท 8 (ตค.54 – กย.55) 4,923 5.48 26,978

ทมา : ส านกงานเกษตรอ าเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน, 2555

เปนทนาเชอวา ผลผลตปาลมน ามนเฉลยในพนทงรงสตจะเพมขนไมนอยกวา 5,000 กโลกรมตอไรตอป ในปท 9-15 และผลผลตจะลดลงตามล าดบในปท 16 ถงปท 20 โดยคาดวาผลผลต จะไดรบประมาณ 3,500 -4,000 กโลกรมตอไร ขนอยกบการปฏบตบ ารงรกษาสวนของเกษตรกร และสามารถประมาณการผลผลตและรายไดของเกษตรกร ดงน ตารางท 28 ประมาณผลผลตเฉลยและรายไดจากการปลกปาลมน ามนของเกษตรกร ปท 9 - 20

อายปาลม (ป) ผลผลตเฉลย (กโลกรม/ไร/ป)

ราคาเฉลย (บาท/กโลกรม)

รวมรายได (บาท/ไร)

ปท 9 5,050 4.00 20,200

ปท 10 5,100 4.00 20,400

ปท 11 5,100 4.00 20,400

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 72

ตารางท 28 ตอ

อายปาลม (ป) ผลผลตเฉลย (กโลกรม/ไร/ป)

ราคาเฉลย (บาท/กโลกรม)

รวมรายได (บาท/ไร)

ปท 12 5,100 4.00 20,400

ปท 13 5,000 4.00 20,000 ปท 14 5,000 4.00 20,000

ปท 15 5,000 4.00 20,000 ปท 16 4,500 4.00 18,000 ปท 17 4,000 4.00 16,000 ปท 18 3,800 4.00 15,200

ปท 19 3,500 4.00 14,000

ปท 20 3,500 4.00 14,000

เมอพจารณารายรบรายจายทเกดขนจากการปลกปาลมน ามนในพนทท งรงสต โดยการเปรยบเทยบกบประมาณการรายรบ รายจาย โดยธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร ไดประมาณการไว พบวา เกษตรกรในพนททงรงสตทปลกปาลมน ามนจะมรายไดคมกบการลงทนในปท 5 หลงปลกและมก าไรจากการปลกปาลมน ามนปละประมาณ 10,000-15,000 บาท/ป โดยมก าไรสะสม ถงปท 20 เปนเงน 223,063 บาทตอไร ตามรายละเอยดตารางตอไปน

ตารางท 29 ประมาณการรายรบ รายจายและก าไร/ขาดทน ในการปลกปาลมน ามน พนท 1 ไร

หนวย : บาท

ปทปลก รายจาย1 รายรบ2 กาไร/ขาดทน กาไร/ขาดทนสะสม

1 15,820 - -15,820 -15,820 2 1,780 - -1,780 -17,600 3 2,400 - -2,400 -20,000 4 3,025 17,437 14,412 -5,588

5 4,775 16,706 11,931 6,343

6 4,900 21,663 16,763 23,106

7 5,050 25,729 20,679 43,785

8 5,100 26,978 21,878 65,663

เทคโนโลยการผลตปาลมนามนในพนทสวนสมรางทงรงสต 73

ตารางท 29 (ตอ)

ปทปลก รายจาย1 รายรบ2 กาไร/ขาดทน กาไร/ขาดทนสะสม

9 5,100 20,200 15,100 80,763

10 5,100 20,400 15,300 96,063

11 5,100 20,400 15,300 111,363

12 5,100 20,400 15,300 126,663

13 5,100 20,000 14,900 141,563

14 5,100 20,000 14,900 156,463 15 5,100 20,000 14,900 171,363 16 5,100 18,000 12,900 184,263 17 5,100 16,000 10,900 195,163 18 5,100 15,200 10,100 205,263 19 5,100 14,000 8,900 214,163 20 5,100 14,000 8,900 223,063

หมายเหต X 1 : ตนทนการผลตทประมาณการโดย เศวต ดลยพตร ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร X 2 : ประมาณการรายรบจากการปลกปาลมน ามน

ค ำศพทเฉพำะ

1. Elaeis guinueensis หมายถง สกลของปาลมน ามน มถนกาเนดในทวปอฟรกา ทนามาแพรขยายพนธและปลกใน เชงธรกจ ทเรยกกนวาสายพนธเทเนอรา

2. Corogo oleifera. หมายถง สกลของปาลมน ามนมถนกาเนดในทวปอเมรกากลาง มผนาเกสรเพศผมาผสมกบชอดอกเพศเมยของปาลมน ามนสกล Elaeis guinueensis จนดสายพนธใหมทเรยกกนวาสายพนธคอมแพค(Compact)

3. พลงงำนทดแทน หมายถงสนคาหรอผลตภณฑทนามาใชในการสรางพลงงานเพอทดแทนน ามนเช อเพลงจากปโตรเลยม

4. พ นทดนเปร ยวภาคกลาง หมายถงพ นทปลกไมผลไมยนตนในดนเปร ยว ครอบคลมเขตการปกครองใน 4 จงหวด ไดแก จงหวดปทมธาน สระบร พระนครศรอยธยา และจงหวดนครนายก พ นทดงกลาวในปจจบนเรยกวา”ทงรงสต”

5. เขตปาไม หมายถง เขตปาอนรกษ (Zone C ) หรอเขตอทยานแหงชาตหรอเขตรกษาพนธสตวปา

6. adventitious root system หมายถงระบบรากพชแบบรากฝอย ในพชใบเล ยงเดยว โดยรากจะเกดข นตรงฐานโคนของ ลาตนเปนระบบแขนง ประกอบดวยรากชดตาง ๆ ประมาณ 4 ชด

7. aerial root หรอ pheumathodes หมายถง รากอากาศบรเวณโคนตนปาลม ทาหนาทถายเทอากาศระหวางรากกบบรรยากาศ

8. Frond หมายถงทางใบปาลมน ามนทสรางข น ประกอบดวยกานใบ (petiole) แกนทางใบ ( rachis) และใบยอย (leaflet) จานวนประมาณ 150 -200 ใบ บนใบยอยมหนามแหลมเรยงเหลอมกนอยางมระบบ

9. spear หมายถง ยอดแหลมของทางใบทพฒนาจากการเจรญภายในของเยอเจรญ แตละทางใบเปนไปอยางเชองชากนเวลารวม 2 ป จงจะปรากฏใหเปนยอดแหลมแทงข นมาจากสวนยอดบนสดของตน จากน นสรางข นอกปละประมาณ 40-50 ยอด ยอดแหลมน สามารถบอกถงอาการของตนปาลมขาดน าหรอความช นได

10 nigrescens

หมายถงรงควตถใน pericarp ของผลปาลมน ามนทสกมสแดงแบงออกเปน rubro -nigrescene (สกสแดงตลอดผล) และrutilo -nigrescens (สกสเหลองออน) น ามนทสกดออกมาจะมสแดงออน

11. virescens หมายถงหมายถงรงควตถใน pericarp ของผลปาลมน ามนประเภททมผลสเขยวเวลายงไมสก 12. Crop requirement หมายถง ความตองการสภาพแวดลอมทเหมาะสมสาหรบการเจรญเตบโตและใหผลผลต สงสดของพช 13. Vegetable oil หมายถง น ามนทสกดมาจากพชเพอประโยชนในการอปโภคและบรโภคของมนษย 14. Dura หมายถง สายพนธแมของปาลมน ามนพนธเทเนอรา 15. Pisifera หมายถง สายพนธพอปาลมน ามนพนธเทเนอรา

16. Tenera

หมายถง พนธปำลมน ำมน ชอเทเนอรำ ไดจากการผสมพนธ ตนแมดรากบพอพสเฟอรา มกะลาบาง 0.5 - 4 มลลเมตร มวงเสนประสดารอบกะลา มช นเปลอกนอก 60 - 90 % (ของน าหนกผล) มปรมาณน ามน 22 - 24 % เน อในเมลดขนาดกลาง

17. Relative Humidity หมายถง ความช นสมพทธ ซงไดแกอตราสวนของไอน าในอากาศในขณะหนง(ทอณหภมหนง) ตอ

ไอน าสงสดทอากาศ (ทอณหภมนน) สามารถแบกรบไวได โดยมคาเปนรอยละ ปกต คาความชน

สมพทธทเหมาะสมส าหรบปาลมน ามน อยางนอย 70 %

18. Jarosite หมายถงปฏกรยาไพไรทออกซเดชนทาใหเกด basic iron sulfate จะเกดกรดในดน

19. Soil acidity หมายถงความเปนกรดของดนเปร ยวจดเปนอนตรายตอพช ถาปลกพชในพ นทดนเปร ยวจดทม pH

ตากวา 5.0 พชทปลกไมสามารถเจรญเตบโตได เพราะขาดแคลนธาตอาหารหลกทจาเปนตอการเจรญเตบโต

20. ปนโดโลไมท หมายถง วสดปนทางการเกษตร มองคประกอบเปนแคลเซยมคารบอเนต (CaCO3) 54.95 เปอรเซนต และแมกนเซยมคารบอเนต (MgCO3) 45.65 เปอรเซนต หรอมแมกนเซยมออกไซด (MgO) 21.7 เปอรเซนต และแคลเซยมออกไซด(CaO) 31 เปอรเซนต ปนโดโลไมทความสามารถในการทาดนใหเปนกลางสง และมคาความเปนกรด – ดาง ประมาณ 8.1 - 8.7 เมอใชในดนเปร ยวแลวสามารถลดคาความเปนกรดของดนได

20. กำรใหน ำปำลมน ำมน หมายถง การชวยใหสภาพแวดลอมในพ นทปลกปาลมน ามนมความช นมากข นโดยการใหน า ในพ นททมการขาดน ามากกวา 250 มลลเมตร/ป ควรมการใหน าเสรม ในพ นททมขนาดใหญมแหลงน าจากดและมแหลงเงนทน ควรตดต งระบบน าแบบหยด (Drip irrigation) สวนพ นททมแหลงน ามากเกนพอและมแหลงเงนทนควรตดต งระบบน าแบบระบบ Mini Sprinkler

21. Elacidobius kamerunicus Fst. หมายถง ดวงงวงชวยผสมเกสรปาลมน ามน

22. Fresh Fruit Bunches หมายถง ทะลายผลปาลมสด หรอทเรยกกนโดยยอวา FFB

23. Crude Palm Oil หมายถง น ามนปาลมดบทสกดไดจากทะลายปาลมสด หรอทเรยกกนโดยยอวา CPO

24. Empty Fruit Bunches หมายถง ทะลายปาลมทตลกปาลมออกจนหมดแลวเหลอเฉพาะเสนใยกานทะลายเทาน น เรยกกนโดยยอวา EFB

เอกสารอางอง

กรมวชาการเกษตร. 2549. ประมาณการณผลผลตปาลมน ามนแยกตามอาย. ศนยวจยปาลมน ามนสราษฎรธาน สานกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 7. (อดถายสาเนา)

. 2549. เอกสารวชาการ “ปาลมน ามน” ศนยวจยปาลมน ามนสราษฎรธาน โรงพมพดอกเบ ย กรงเทพฯ

. 2554. คมอปาลมน ามน. เอกสารวชาการลาดบท 6/2548. ศนยวจยปาลมน ามน สราษฎรธาน สานกวจยและพฒนาการเกษตรเขตท 7.โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย. กรงเทพฯ

. 2555. พนธปาลมน ามน. ขาวสารปาลมน ามน (Surat oil palm newsletter) ศนยวจยปาลมน ามนสราษฎรธาน. โรงพมพสานกพฒนาการถายทอดเทคโนโลย กรมสงเสรมการเกษตร กรงเทพฯ กรมสงเสรมการเกษตร. 2537. การเลอกซ อตนกลาปาลมน ามนพนธด. กลมพชน ามน กองสงเสรมพชไรนา. เอกสารแผนปลวคาแนะนาเกษตรกร. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ

. 2553. ปาลมน ามน. เอกสารทางวชาการ กลมสงเสรมการผลตยางพาราและ ปาลมน ามน สวนสงเสรมการผลตไมผลไมยนตนและยางพารา สานกสงเสรมและจดการสนคาเกษตร. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. กรงเทพฯ

. 2554. รายงานผลการสารวจพ นทปลกปาลมน ามนในรองสมรางพ นททงรงสต. เอกสารประกอบการประชมคณะกรรมการอานวยการศนยศกษาและพฒนาสวนสมรางทงรงสต เพอปลกปาลมน ามน เมอวนท 4 ตลาคม 2554. (อดถายสาเนา) โครงการผลตปาลมน ามนและน ามนปาลมเพอพลงงานชวภาพอยางยงยน. 2553 . การจดการสวนปาลมน ามน (Oil palm farm Management : Farmer friendly version). เอกสารประกอบการอบรมเกษตรกร. ไมระบแหลงพมพ.

. 2553. การใชปยในสวนปาลมน ามน (Oil palm farm Management เอกสารประกอบการอบรมเกษตรกร. ไมระบแหลงพมพ.

จงหวดปทมธาน. 2553. ขอมลสภาพภมอากาศและอาณาเขตจงหวดปทมธาน. www.Patumthani.go.th สงหาคม 2553

ธระ เอกสมทราเมษฐ ชยรตน นลนนท ธระพงศ จนทรนยม ประกจ ทองคาและสมเกยรต สสนอง. 2548. เสนทางสความสาเรจในการผลตปาลมน ามน. คณะทรพยากรธรรมชาต มหาวทยาลย สงขลานครนทร อ.หาดใหญ จ.สงขลา . 72 หนา.

เอกสารอางอง (ตอ)

ธระพงศ จนทรนยม ชยรตน นลนนท ธระ เอกสมทราเมษฐ . 2548 การปลกปาลมน ามนในพ นทนา การเตรยมพ นท.จดหมายขาวปาลมน ามน ปท 5 ฉบบท 4 หนา 7-9

ธระพงศ จนทรนยม. 2555. ปาลมน ามน (คมอสาหรบเกษตรกร) สนบสนนการจดพมพโดย บรษท สขสมบรณน ามนปาลม จากด. ไมระบแหลงพมพ

นงคราญ มณวรรณ และศรกาญจน เกดผล . 2551. การพฒนาพ นทดนเปร ยวจดเพอจดระบบการปลก พชทเหมาะสม. โครงการศกษาวจย สวนวจยและพฒนาการจดการดนเปร ยว กรมพฒนาทดน.

นงคราญ มณวรรณ รตกร ณ ลาปาง และทองเตม อาภาอทยพงษ. 2552. การพฒนาพ นทดนเปร ยวจด ภาคกลางเพอเพมผลผลตและคณภาพปาลมน ามน (ชดดนองครกษ จงหวดนครนายก). กรมพฒนาทดน. (อดสาเนา) 68 หนา

ศกดศลป โชตสกล. 2553. ปาลมน ามนททงรงสต...พชเศรษฐกจทดแทนสวนสม. น.ส.พ.กสกร ปท 83 ฉบบท 5 เดอนกนยายน-ตลาคม 2553 หนา80-85. กรงเทพฯ :โรงพมพบรษทจดทองจากด

ศกดศลป โชตสกล และพฑฒดา กฎรตน. 2553. รายงานการศกษาโครงการทดสอบการปลกปาลมน ามน ในพ นทภาคกลางและภาคตะวนตก. สานกสงเสรมและจดการสนคาเกษตร กรมสงเสรมการเกษตร (อดสาเนา)

เศวต ดลยพชร. 2549. ตนทนการผลตปาลมน ามน. เอกสารประกอบการประชมช แจงเจาหนาทสงเสรม การเกษตร โครงการปลกปาลมน ามนทดแทนสวนเกา วนท 5 และ 8 มถนายน 2549 ณ โรงแรม แกรนดเสาวลกษณ จงหวดสราษฎรธาน อดสาเนา

สมย ใจอนทร. 2552. แนวทางการปลกพชเศรษฐกจในพ นทสวนสมรางทงรงสต. เอกสารประกอบการ ประชมเจาหนาทสงเสรมการเกษตร อาเภอหนองเสอ จงหวดปทมธาน.อดถายสาเนา

สานกงานเกษตรอาเภอหนองเสอ. 2543. จานวนวนฝนตกรายเดอนในจงหวดปทมธาน. เอกสาร ประกอบการประชมคณะทางานวชาการ ศนยศกษาและพฒนาสวนสมรางทงรงสตเพอปลกปาลมน ามน เมอวนท 2 กรกฎาคม 2554.

สานกงานเศรษฐกจการเกษตร. 2550. แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมน ามนและน ามนปาลม ป 2551-2555. กระทรวงเกษตรและสหกรณ. อดสาเนาเยบเลม

Guha, M.M. (1986) Agro climatic and soil factors in land use Planning for oil palm development in Thailand. oil palm reserch and development project (FAO/UNDP/DOA)

เอกสารอางอง (ตอ)

Hue,N.V ,Craddock, G.R. And Adam, F. 1986 .Effect of organic acids and aluminum toxicity in subsoil. Soil science society of America Journal ,Volume 50 pg.28-34

Pierzynski,E.M.,Sims,J.T. and Vance,G.F.2000. Soil and environment Quality. Second edition. CRC.Press,Washington,D.C.

Thawornwong,N. and A.van Diest. 1974. Influence of high acidity and aluminum on the growth of lowland rice. Plant and Soil. 41: 141-159

T.H Fairhurst, J.P. Caliman, R.Hardter and Christian Witt. (2005) Oil Palm: Nutrient Disorders and Nutrient Management (oil Palm Series Volume 7). Potass & Phosphate Institute(PPI), Singapore

Turner P.D. and Gillbanks R.A., (1982) Oil palm cultivation and management. The incorporate Society of Planter, Kuala Lumpur, Malaysia. Pg. 478-485.