ค าน า - hpc.go.thhpc5.anamai.moph.go.th/download/report/annualreport56.pdf · 2...

รายงานประจ าป 2556 ศนยอนามยท 4 ราชบร

Annual Report 2013

ค าน า

ศนยอนามยท4 เปนศนยวชาการของกรมอนามยระดบเขต มหนาทสนบสนนดานวชาการในการ

ด าเนนงานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม เพอสนบสนนองคกรภาคสขภาพทกภาคสวนและประชาชน

ในพนทภาคกลางตะวนตก 8 จงหวด (ราชบร กาญจนบร สพรรณบร นครปฐม สมทรสาคร สมทรสงคราม

เพชรบรและประจวบครขนธ )ใหมพฤตกรรมสขภาพทถกตองและสามารถจดการสภาพแวดลอมใหเออตอการม

สขภาพและคณภาพชวตทด

รายงานประจ าป 2556 จดท าขน เพอเผยแพรและประชาสมพนธผลการด าเนนงานในรอบปทผานมาของ

ศนยอนามยท 4 ราชบร ประกอบดวย การพฒนาองคกร ผลการด าเนนงานตามประเดนยทธศาสตรกรม

อนามย และงานตามพนธกจ และ Best Practice Models ดานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวารายงานประจ าปเลมนจะเปนประโยชนกบหนวยงานทเกยวของและผสนใจ

ใชเปนแนวทางในการพฒนางานตอไป

ศนยอนามยท 4 ราชบร

กมภาพนธ 2557


Annual Report 2013

หนา

แนะน าศนยอนามยท 4 ราชบร

ประวตศนยอนามยท 4 ราชบร……………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2

วสยทศน พนธกจ วฒนธรรมองคกร…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3

โครงสรางองคกร อตราก าลง……………………………………………………………………………………………………………………………………………………... 4

การบรหารงบประมาณและเงนบ ารง………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 6

พระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ.2540…………………………………………………………………………………………………………. 9

โครงการตามประเดนยทธศาสตร และงานตามพนธกจกรมอนามย

การพฒนาสขภาพแมและเดกภายใตแผนสขภาพเขตป 2556……………………………………………………………………………………………………. 11

ฉลาดสมวย เดกไทยสขภาพด…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15

การดแลสขภาพวยรน “วยรน วยใส ใสใจสขภาพ”…………………………………………………………………………………………………………………….. 18

คลนกไรพง DPAC………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 22

การสงเสรมสขภาพ ผสงอาย………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

การพฒนาอนามยสงแวดลอม…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

ความปลอดภยดานอาหารและน า……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 32

การประเมนผลกระทบตอสขภาพ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 35

ผลงานเดน งานวจย นวตกรรม และ R2R

รปแบบการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ในชมชนโดยอาสาสมครสาธารณสข ประจ าหมบาน……………………………. 40

Development Model of Elderly Health Care Behavior with Public Mind…………………………………………………………………………………. 41

การพฒนารปแบบการปองกนตนเองจากโรคเอดสของวยรน…………………………………………………………………………………………………….. 42

ส ารวจความคดเหนและพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในเขตสาธารณสขท 4 และ 5…………………………………………………………. 43

รปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอายในชมรมผสงอาย พนทเขตสาธารณสข 4 และ 5……………………………………………………………….. 45

การศกษาสถานการณการจดการของเสยในสถานบรการสาธารณสขเขตพนทเครอขายบรการท 5……………………………………….. 46

การประเมนผลกระทบตอสขภาพ(HIA) ในแหลงทองเทยว : กรณศกษาน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร……………………….. 48

ระบบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอม จากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร…………………….. 49

ผลของโปรแกรมตดตามแฟมเวชระเบยนผปวยใน………………………………………………………………………………………………………………………. 50

การพฒนาประสทธผลของการลางภาชนะดวยน ายาท าความสะอาดเอนกประสงค…………………………………………………………………. 51

การพฒนารปแบบการจองหองประชมผานเวบไซตของศนยอนามยท 4 ราชบร……………………………………………………………………….. 52


Annual Report 2013

หนา

ผลงานเดน งานวจย นวตกรรม และ R2R (ตอ)

การเปรยบเทยบผลของการซกผาเปอนเลอดดวยน ายาอเนกประสงคและน ายาเคม…………………………………………………………………. 53

ผลการใชหวงฟองน ารองกนในมารดาหลงคลอด……………………………………………………………………………………………………………………….. 54

ประสทธผลของรปแบบการพฒนาแกนน าพนกงานดานการสงเสรมสขภาพในสถานประกอบการในพนทเขตสาธารณสข

ท 4 และ 5…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 55

ระบบบรการออนไลน E - SERVICE โปรแกรมเฝาระวงอวนลงพง …………………………………………………………………………………………. 56

การพฒนาบรการทางการพยาบาลโดยการน าหวงฟองน ารองกนไปใชกบมารดาหลงคลอดทมแผลฝเยบของงานผปวยใน…….. 58

10 Steps... การสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมส าหรบทารกปวย /คลอดกอนก าหนด…………………………………………………………….. 60

การประกวดนวตกรรม ศนยอนามยท4ราชบร……………………………………………………………………………………………………………………………. 63

ภาคผนวก

ร าลก 100 ป สโมสรเสอปา ราชบร…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66

การสงเสรมคณธรรมจรยธรรม…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 69

กจกรรมการตรวจเยยมศนยของผบรหารกรมอนามย………………………………………………………………………………………………………………… 72

กจกรรมการแขงขนกฬากรมอนามย…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 75

ผลการด าเนนงานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมตามตวชวด กรมอนามยปงบประมาณ 2556………………………………….. 76

งบแสดงฐานะการเงน………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 80

หมายเลขโทรศพท……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 82

1 รายงานประจ าป 2556 ศนยอนามยท 4 ราชบร

Annual Report 2013


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร เรมตนใชชอ ศนยอนามยแมและเดกเขต 7 ราชบร กรมอนามย ใหบรการแก

ประชาชนทวไปเมอวนท 3 พฤศจกายน 2512 ไดรบพระมหากรณาธคณจากพระพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ฯและสมเดจพระนางเจาฯพระบรมราชนนาถเสดจทรงเปดเมอวนท 21 พฤศจกายน 2512 ในระยะแรกไดแบง

การบรหารงานเปน 4 ฝาย ไดแก โรงเรยนผดงครรภอนามย โรงพยาบาลแมและเดก ฝายสงเสรมสขภาพและ

ฝายธรการ

ป 2530 รฐบาลโดยส านกงานก.พ.ไดปรบโครงสรางใหมและปรบต าแหนงในรปการก าหนดอตราก าลง

3 ป มการรวมศนยวชาการสายสงเสรมสขภาพไดแก ศนยอนามยแมและเดก ศนยโภชนาการ ศนยอนามย

โรงเรยน ศนยทนตสาธารณสข และใชชอใหมวาศนยสงเสรมสขภาพเขต 7 ราชบร และในป 2534

กระทรวงสาธารณสขไดเปลยนแปลงพนทรบผดชอบเปน12 เขต และเปลยนชอเปน ศนยสงเสรมสขภาพเขต

4 ราชบร

ตอมามการปฏรประบบราชการกระทรวงสาธารณสขตามนโยบายรฐบาลเมอ 1 ตลาคม 2545 และ

รวมงานบางสวนของศนยอนามยสงแวดลอมมารวมและไดรบการเปลยนชออกครงหนงวา ศนยอนามยท 4

ราชบร โดยมพนทปฏบตงาน 8 จงหวด ไดแก จงหวดราชบร กาญจนบร สพรรณบร นครปฐม สมทรสาคร

สมทรสงคราม เพชรบร และประจวบครขนธ มขอบขายของงานครอบคลมการสงเสรมสขภาพและอนามย

สงแวดลอมดงน

1. อนามยการเจรญพนธประกอบดวย อนามยแมและเดก วางแผนครอบครว เอดส (HIV/AIDS)

อนามยวยเรยนและเยาวชน อนามยวยหมดระดและผสงอาย ครอบครวศกษา การมบตรยาก การ

แทงบตรมะเรงระบบสบพนธ และโรคตดตอทางเพศสมพนธ

2. โภชนาการ

3. ทนตสาธารณสข

4. ออกก าลงกายเพอสขภาพ

5. อนามยสงแวดลอม (สขาภบาลทวไปและการประเมนผลกระทบตอสขภาพ)

6. กฎหมายสาธารณสข

7. สขาภบาลอาหารและน า

8. สงเสรมสขภาพในสถานทตางๆ เชนเมองนาอย ชมชนนาอย โรงเรยนสงเสรมสขภาพ เปนตน


Annual Report 2013

วสยทศน

เปนองคกรหลกในการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

พนธกจ

1. พฒนา ผลกดน และสนบสนนใหเกดนโยบาย และกฎหมายทจ าเปน

2. การผลต พฒนาองคความร และนวตกรรม

3. การถายทอดองคความร และเทคโนโลย

4. การพฒนาระบบการสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอมใหเขมแขง

วฒนธรรมองคกร “ HEALTH”

“ใหเกยรต โปรงใส จรงใจ ซอสตย ยนหยดพฒนา คณคาบรการ”

1. H = Health Model (เปนตนแบบสขภาพ) หมายถงการมพฤตกรรมตามหลกการสขบญญต

แหงชาตโดยเฉพาะในเรองตรวจสขภาพ ทดสอบสมรรถภาพทางกายเปนประจ าทกป ออกก าลง

กายสม าเสมอ รบประทานอาหารถกหลกโภชนาการ ไมเสพอบายมขทงหลาย ฯลฯ

2. หมายถงการปฏบตหนาทตามจรรยาบรรณของขาราชการพลเรอนและE = Ethics (มจรยธรรม)

จรรยาวชาชพ

3. A =Achievement and Accountability (มงผลสมฤทธและรบผดชอบ) หมายถงการมงท างาน ให

บรรลเปาหมายเชงปรมาณและคณภาพทงระดบองคกรและบคคล พรอมรบผดชอบตอผลงาน

4. L = Learning (เรยนรรวมกน) หมายถงการแสวงหาความรใหมๆ กลาแสดงความคดเหนสราง

นวตกรรมและมการสรปบทเรยน ยกระดบความรทงตวบคคลและองคกร

5. T = Trust (เคารพและเชอมน) หมายถง การเชอมนในศกยภาพของตนเอง เคารพให เกยรตและ

ไววางใจซงกนและกน และสรางความมนใจใหลกคาวาจะไดรบบรการทด

6. H = Harmony (เปนอนหนงอนเดยวกน) หมายถงการมสวนรวมในกระบวนงานอยาง สรางสรรค

ท างานสอดคลองเกอหนนกนและกน สอสารอยางเปดเผย โปรงใส ทวถง ทนกาล และรกษา

มตรภาพทดตอกน


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร มบคลากรทงหมด 297 คน เปนขาราชการ 150 คน พนกงานราชการ 17 คน

ลกจางประจ า 48 คน ลกจางชวคราว 62 คน จางเหมา 20 คน พจารณาตามชวงอาย พบวา ขาราชการมชวง

อาย 50 – 60 ป มากทสดคอรอยละ 50.7 ลกจางประจ าชวงอาย 50 – 60 ป มากทสดคอรอยละ 77.1 และ

ลกจางชวคราวอยในชวงอาย 30 – 39 ป มากทสดคอรอยละ 40.3 (ขอมล ณ 1 ตลาคม 2556)

กระทรวงสาธารณสข

กรมอนามย

ศนยอนามยท 4 ราชบร

กลมอ านวยการ

กลมบรหารยทธศาสตรและการวจย

กลมจดการความรและการศกษาดานสขภาพ

กลมพฒนาการสงเสรมสขภาพ

กลมพฒนาอนามยสงแวดลอม

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ


Annual Report 2013

เจาหนาทศนยอนามยท 4 จ าแนกตามวฒการศกษา

ล า

ดบ วฒการศกษา

จ านวน

ขาราชการ พนกงาน

ราชการ

ลกจาง

ประจ า

ลกจาง

ชวคราว รวม

1 แพทย 11 - - - 11

2 ทนตแพทย 4 - - - 4

3 ปรญญาเอก 2 - - - 2

4 ปรญญาโท (ไมรวมแพทย,เภสช,ทนตฯ) 21 - - - 21

5 ปรญญาตร 97 16 3 10 126

6 อนปรญญา /ปวส. 15 1 1 15 32

7 ประกาศนยบตร (ปวช./ปวท./ม.1-3/ป.1-6) - - 44 37 81

รวม 051 07 48 62 277

* จางเหมาบรการ 20 ราย

50.7 %

12.7

% 17.3

%

19.3

%

ช ำนำญงำน, 22

ปฏบตกำร, 25 เชยวชำญ, 2

อ ำนวยกำร, 1

ปฏบตงำน, 3

ช ำนำญกำรพเศษ, 16

ขอมล ณ 1 พฤศจกายน 2556

อายขาราชการของศนยอนามยท 4 ราชบร

20-29 ป, 19 30-39 ป,

26

40-49 ป, 29

50-60 ป, 76

อายเฉลย 45.7 ป (150 คน)

ขาราชการของศนยอนามยท 4 ราชบร

จ าแนกตามต าแหนง


Annual Report 2013

การบรหารงบประมาณและเงนบ ารง

ปงบประมาณ พ.ศ. 2556 ศนยอนามยท 4 ราชบร มการบรหารงบประมาณ จ านวน 104,934,535.60

บาท เงนนอกงบประมาณ จ านวน 3,809,172.08 เงนบ ารง 75,382,695.55 บาท ดงตารางตอไปน

ประเภท ประเภทรายจาย รายรบ รายจาย คงเหลอ

1.เงนงบประมาณ

งบบคลากร 68,090,532.10 68,090,532.10 0.00

งบด าเนนงาน 16,409,200.00 16,407,964.22 1,235.78

งบอดหนน 400,000.00 399,370.00 630.00

งบรายจายอน 1,160,803.50 1,160,221.72 581.78

งบเบกแทนกน 24,000.00 23,198.00 802.00

งบลงทน 18,850,000.00 0.00 18,850,000.00

รวมงบประมาณ 104,934,535.60 86,081,286.04 18,853,249.56

2. เงนนอกงบประมาณ

ยอดยกมา

1,722,531.41 2,086,640.67 1,264,616.90 2,544,555.18

3. เงนบ ารง

ยอดยกมา

22,716,240.11 52,666,455.44 39,802,831.33 35,579,864.25

รวมทงหมด 24,438,771.52 159,687,631.71 127,148,734.27 56,977,668.99

ผลการปฏบตงานตามค ารบรองการปฏบตราชการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.

2556

0 20

44

68

94

2.97

24.94 27.14

37.58 57.69

63.63 72.68

81.83 82.27 86.64

99.98

0

20

40

60

80

100

120

Oct Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep

แผน ผล

กราฟแสดงความกาวหนาการใชจายงบประมาณประจ าป วนท 1 ตลาคม 2555 ถง 30 กนยายน 2556

รอยละ


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร จดท าค ารบรองการปฏบตราชการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2556 ระหวาง

ผอ านวยการศนยอนามยท 4 กบอธบดกรมอนามย ในวนท 12 มนาคม 2556 โดยรบมอบตวชวดการปฏบต

ราชการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2556 จ านวน 27 ตวชวด ครอบคลมมตภายใน ภายนอก และศนยอนามย

ท 4 ไดจดพธลงนามตามค ารบรองปฏบตราชการ ระหวางผอ านวยการศนยฯ กบหวหนากลมงาน เพอใหการ

ด าเนนงานตามตวชวดบรรลตามเปาหมายทก าหนด ผลการด าเนนงานส าเรจตามเปาหมายเกอบทกตว ซงม

รายละเอยด ดงน

ตวชวด คะแนน

เตม

คะแนนทได

ป 2556

มตภายนอก : การประเมนประสทธผล

ตวชวดท 1.1 รอยละของศนยเดกเลกคณภาพ 100 99.6

ตวชวดท 1.2 รอยละของโรงพยาบาลสายใยรกแหงครอบครวผานเกณฑระดบทอง 100 100

ตวชวดท 1.3 จ านวนโรงเรยนผานเกณฑมาตรฐานโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร 100 20

ตวชวดท 1.4 รอยละของสตรอาย 30-70 ป มพฤตกรรมการตรวจเตานมดวยตนเอง 100 70

ตวชวดท 1.5 รอยละของอ าเภอทมต าบลผานเกณฑต าบลดแลสขภาพผสงอายระยะ

ยาว

100

100

ตวชวดท 1.6 รอยละของวดสงเสรมสขภาพผานเกณฑระดบพนฐาน 100 80

ตวชวดท 1.7 จ านวนอ าเภอทผานองคประกอบการด าเนนงานอ าเภอสขภาพด 80 ป

ยงแจว

100 50

ตวชวดท 1.8 รอยละของโรงพยาบาลสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

(รพศ. รพท. รพช.)ผานเกณฑโรงพยาบาลตามมาตรฐานบรการสขภาพ

ทเปนมตรส าหรบวยรนและเยาวชน

100 93

ตวชวดท 1.9 รอยละของโรงเรยนปลอดน าอดลม ควบคมน าหวานและขนมกรบกรอบ 100 90

ตวชวดท 1.10 จ านวนองคกรสงเสรมเดกไทยเตบโตเตมศกยภาพ 100 80

ตวชวดท 1.11 จ านวนศนยการเรยนรองคกรตนแบบไรพง 100 100

ตวชวดท 1.12 รอยละของสถานบรการสาธารณสขสงกดส านกงานปลดกระทรวง

สาธารณสข มการด าเนนงานคลนกปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

(DPAC) ตามเกณฑการประเมนของกรมอนามย

100 95

ตวชวดท 1.13 ระดบความส าเรจของการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถนใหมระบบ

การจดการสขาภบาลอาหารระดบพนฐาน

100 90

ตวชวดท 1.14 ระดบความส าเรจของการพฒนาองคกรปกครองสวนทองถนใหมระบบ

การจดบรการน าบรโภคระดบพนฐาน

100 100


Annual Report 2013

ตวชวด คะแนน

เตม

คะแนนทได

ป 2556

ตวชวดท 1.15 ระดบความส าเรจของการพฒนาระบบประปาใหไดมาตรฐานน าประปาดมได 100 100

ตวชวดท 1.16 จ านวนสถานบรการสาธารณสขสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ม

การด าเนนกจกรรม GREEN ครบถวน ทง 5 กจกรรม

100 100

ตวชวดท 1.17 ระดบความส าเรจของการพฒนาตวแบบดานการประเมนผลกระทบตอ

สขภาพ

100 100

ตวชวดท 1.18 ระดบความส าเรจของการพฒนาระบบเฝาระวงดานอนามยสงแวดลอม 100 100

มตภายนอก : การประเมนคณภาพ

ตวชวดท 2 รอยละความพงพอใจของผรบบรการ 100 100

มตภายใน : การประเมนประสทธภาพ

ตวชวดท 3 ระดบความส าเรจของการด าเนนการตามมาตรการปองกนและปราบปราม

การทจรต

100 100

ตวชวดท 4 รอยละความส าเรจของการเบกจายเงนงบประมาณ 100 60

ตวชวดท 5 ระดบความส าเรจของปรมาณผลผลตทท าไดจรงเปรยบเทยบกบเปาหมาย

ผลผลตตามเอกสารงบประมาณรายจาย

100 100

ตวชวดท 6 ระดบความส าเรจของการด าเนนการตามมาตรการประหยดพลงงาน 100 100

มตภายใน : การพฒนาองคการ

ตวชวดท 7 ระดบความส าเรจของการถายทอดตวชวดและเปาหมาย (Cascading) ส

ระดบบคคล

100 100

ตวชวดท 8 ระดบความส าเรจของการพฒนาระบบการเรยนรความตองการและความ

คาดหวงรวมถงการสรางความสมพนธกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

(C/SH) ของกรมอนามย

100 98

ตวชวดท 9 ระดบความส าเรจของการรายงานขอมลแผน/ผลการด าเนนงานโครงการและ

งบประมาณใหมความครบถวน และทนสมย

100 100

ตวชวดท 10 ระดบความส าเรจของการพฒนาสมรรถนะของบคลากรกรมอนามย 100 98

ตวชวดท 11 ระดบความส าเรจในการปรบปรงกระบวนการทสรางคณคาของกรมอนามย "...."

คะแนนรวม 2,700 2,424

รอยละของคะแนนทได 89.76


Annual Report 2013

พระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ.2540

พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ.2540 มเจตนารมณทส าคญคอเพอใหประชาชนมโอกาสอยาง

กวางขวางในการรบรขอมลขาวสารเกยวกบการด าเนนการตางๆของรฐ เพอสามารถแสดงความคดเหนและใชสทธทาง

การเมองอยางถกตองเหมาะสม อนจะน าไปสการยกระดบการเรยนรในระบอบประชาธปไตยของประชาชน เจาหนาทของรฐ

ในการกาวสสงคมแหงความโปรงใส ซงตองอาศยความรวมแรงรวมใจของทกภาคสวนในการผลกดนใหบงเกดผลสมฤทธเพอ

ประโยชนของประชาชนโดยรวมอยางแทจรง ทงนหนวยงานของรฐจะตองใหการสนบสนนและปฏบตใหเปนไปตามขอบญญต

ของพระราชบญญตอยางจรงจง โดยค านงถงสทธประโยชนของประชาชนเปนส าคญ และเปนทคาดหวงวาการเปลยนแปลงใน

ดานตางๆ เพอใหเกดความโปรงใสในระบบราชการ จะสงผลใหสถานภาพทางสงคม การเมอง และเศรษฐกจของประเทศ

พฒนาและเปลยนแปลงไปในทางทดดวย พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ.2540 เปนกฎหมายทรองรบ “สทธได

ร”ของประชาชนในการรบรขอมลขาวสารของทางราชการทอยในความครอบครองของหนวยงานของรฐและก าหนดหนาทของ

หนวยงานของรฐและเจาหนาทของรฐตองปฏบตตาม โดยยดหลก “เปดเผยเปนหลกปกปดเปนรอง” ซงศนยอนามยท 4 ราชบร

มแนวทางด าเนนการอยางตอเนองดงนคอ

1. จดสถานทตง “ศนยขอมลขาวสารของราชการ ตามพรบ.ขอมลขาวสารฯพ.ศ.2540” ส าหรบใหประชาชนสบคนขอมล

ดวยตนเองไดสะดวกบรเวณหองสมดอาคารฝกอบรมซงไดจดแฟมเอกสารประกอบดวย ขอมลดงนคอ

แฟมท 1. ผลการพจารณาหรอค าวนจฉยทมผลโดยตรงตอเอกชนรวมทงความเหนแยงและค าสงทเกยวของในการ

พจารณาวนจฉยดงกลาว

แฟมท 2 นโยบายหรอการตความทไมเขาขายตองตพมพในราชกจจานเบกษา ตามมาตรา 7(4)

แฟมท 3 แผนงาน โครงการ และงบประมาณรายจายประจ าปของปทก าลงด าเนนการ

แฟมท 4 คมอหรอค าสงเกยวกบวธปฏบตงานของเจาหนาทของรฐ ซงมผลกระทบถงสทธ หนาทของเอกชน

แฟมท 5 สงพมพทไดมการอางองถงตามมาตรา 7 วรรคสอง

แฟมท 6 สญญาสมปทาน สญญาทมลกษณะเปนการผกขาดตดตอนหรอสญญารวมทนกบเอกชน ในการจดท าบรการ

สาธารณะแฟมท 7 มตคณะรฐมนตรหรอมตคณะกรรมการทแตงตงโดยกฎหมาย หรอโดยมตคณะรฐมนตร

ทงนให ระบรายชอรายงานทางวชาการ รายงานขอเทจจรงหรอขอมลขาวสารทมาใชในการพจารณาไวดวย

แฟมท 8 ขอมลขาวสารอนตามทคณะกรรมการก าหนดดงน *ขาวประกวดราคา *สรปผลการประกวดราคา

แฟมท 9 เอกสารวชาการประกอบการประเมนบคคล(อวช.)และสอสงพมพ/เอกสารประชาสมพนธ/แผนพบ

ของกรมอนามย

2. น าเสนอขอมลทง 9 แฟม ผานWebsite ของศนยอนามยท 4 ราชบร

(http://hpc4.anamai.moph.go.th/news2540/news2540.html)

3. มคณะกรรมการฯ พจารณาการเปดเผยขอมลตางทประชาชนรองขอตามขนตอนและขอก าหนดของพรบ.

4. จดหลกสตรอบรมเกยวกบพระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ.2540 หรอ สอดแทรกเนอหาเกยวกบ

พระราชบญญตขอมลขาวสารของราชการ พ.ศ.2540 ลงในหลกสตรทหนวยงานจดอยแลวอยางตอเนอง ตามมตของส านก

เลขาธการคณะรฐมนตรวนท 24 มกราคม 2555 ซงในป2555 ศนยอนามยท 4 ราชบร ไดอบรมใหความรเรอง พรบ.ขอมล

ขาวสารฯแกบคลากรของศนยฯ จ านวน 120 คน เมอวนท 21 พฤศจกายน 2555 เพอฟนฟ ความร เกดความเขาใจและ

ใหบรการขอมลแกประชาชนไดอยางเหมาะสมตอไป


Annual Report 2013


Annual Report 2013

สถานการณการปวยและตายของมารดาและทารก เปนตวชวดสภาวะสขภาพประชากรและการพฒนา

ของประเทศทส าคญและเปนสากล ตามแผนพฒนาสาธารณสขแหงชาต ฉบบท 11 ( พ.ศ.2555 -2559 ) ท

ก าหนด วสยทศนให ประชาชนทกคนมสขภาพด รวมสรางระบบสขภาพพอเพยง เปนธรรม น าสสงคมสข

ภาวะ พนธกจ ไดแกการพฒนาระบบสขภาพพอเพยงโดยยดหลกธรรมาภบาล สรางภมคมกนตอภยคกคาม

และสรางเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน รวมถงการใชภมปญญาไทย ประกอบกบการทรฐบาลไทยได

มอบเอกสารค ามนตอโครงการ Every Woman Every Child ( EWEC) โดยจะรวมกบสหประชาชาตในการลด

อตราการเสยชวตในแมและเดก เนนการสงเสรมสขภาพ ปรบปรงคณภาพการดแลแมและเดก เพมอตราการ

เลยงลกดวยนมแมเปนรอยละ 60 ลดอตราทารกแรกเกดน าหนกต ากวา 2 ,500 กรมใหเหลอรอยละ 7

สนบสนนการใหยาตานไวรสแกมารดาทตดเชอเอชไอว โดยลดการตดเชอเอชไอว จากแมสลกเหลอรอยละ 1.5

ภายในป 2558 ประกอบกบประเทศไทยใหความส าคญกบเปาหมายการพฒนาแหงสหสวรรษ ( Millenium

Development Goal – MDG) ทมแนวคดเรองการพฒนาคน ประเดนทเกยวของคอสขภาพสตรมครรภ โดยม

เปาหมายลดอตราสวนการตายของมารดาใหเหลอ 15: 100,000 ของทารกเกดมชพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

ไดด าเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต มการพฒนาหนวยบรการสาธารณสขทใหบรการ

อนามยแมและเดกในพนทรบผดชอบ ใหไดตามเกณฑมาตรฐานและมคณภาพภายใตโครงการโรงพยาบาล

สายใยรกแหงครอบครว ผลกดนใหคณะกรรมการอนามยแมและเดกระดบจงหวด (Maternal and Child Health

Board ) ด าเนนการตดตาม ควบคมก ากบการใหบรการอนามยแมและเดกอยางตอเนอง

ผลการด าเนนงานพฒนาสขภาพแมและเดกในป2556ภายใตแผนสขภาพสตรและทารก แผนเดกอาย

0-2ปและอาย3-5ป ในบทบาทของศนยวชาการไดรวมจดท าแผนสขภาพเขตกบจงหวด Focal point และ

จงหวดอนๆในเขตบรการสขภาพท 5 และด าเนนการพฒนาศกยภาพบคลากรสาธารณสขทรบผดชอบงาน

อนามยแมและเดกและผทเกยวของในพนทเครอขายบรการท 5 รวม 8 จงหวด ประกอบดวยจงหวดกาญจนบร

นครปฐม ราชบร สพรรณบร เพชรบร ประจวบครขนธ สมทรสงคราม และสมทรสาคร ดงน


Annual Report 2013

การพฒนาความรดานวชาการ

1. จดประชมวชาการโครงการพฒนาศกยภาพคณะกรรมการอนามยแมและเดกในเขตสาธารณสขท

4 และ5 ระยะเวลา 1 วน เปนการใหความรดานการสงเสรมสขภาพอนามยแมและเดกในระยะตงครรภ

คลอด และหลงคลอด การ Conference Interesting case มผเขาประชมประกอบดวย แพทย พยาบาล

นกวชาการสาธารณสข นกวทยาศาสตรการแพทย จ านวน 127 คน

2. จดประชมพฒนาศกยภาพบคลากรเพอพฒนา

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลตามเกณฑ

มาตรฐานโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล

สายใยรกแหงครอบครว ระยะเวลา 2 วน ม

ผเขารวมประชมจ านวน 104 คน

3. จดประชมสรปผลการด าเนนงานและ

แลกเปลยนเรยนรต าบลนมแมฯระดบเขต 1 ครง

ผเขารวมประชมจ านวน 139 คน

4. ด าเนนโครงการศนยเดกเลกคณภาพโดยจด

ประชมแลกเปลยนเรยนรการด าเนนงานศนย

เดกคณภาพ 1 วน ผเขาประชม 155 คน อบรมเรองการดแลเดกในศนยเดกเลก สถานเลยงเดกก าพรา

และสถานดแลเดกในชวงกลางวนและการประเมนตนเองเพอพฒนามาตรฐานศนยเดกเลกคณภาพ ผเขา

อบรมจ านวน 66 คน อบรมเรองการดแลเดกใหเหมาะสมกบแตละชวงอายทงดานรางกายและจตใจ

จ านวน 2 ครงผเขาอบรมจ านวน 112 คน

5. อบรมพฒนาศกยภาพบคลากร

สาธารณสขระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล เรองการ

คดกรองพฒนาการเดกปฐมวย ดวยแบบประเมน

อนามย 55 โครงการปรบภารกจการจดการ

ปญหาเอดสฯ (ACHIEVED) โดยอบรมเรองการ

ใหบรการดแลสขภาพเดกในชมชน แก อสม. และ

อาสาสมครชมรม จ านวน 2 ครง ผเขาอบรม

จ านวน 101คน และอบรมหลกสตรการจดการ

รายบคคล( Case management)ระยะเวลา 3 วน

ผเขาอบรม จ านวน 44 คน นอกจากนศนย

สนบสนนวทยากรใหแกจงหวดในเขตเรองการสงเสรมสขภาพแมและเดก การจดท าแผนททางเดน

ยทธศาสตรต าบลนมแม เพอสายรกแหงครอบครว การด าเนนงานศนยเดกเลกคณภาพการสงเสรม

พฒนาการเดกและการคดกรองพฒนาการ เดกปฐมวยและรวมเปนทมวทยากรกบจงหวด Focal point


Annual Report 2013

การประเมนรบรองมาตรฐาน

1. ด าเนนการประเมนรบรองมาตรฐาน ต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว จ านวน 6 ต าบล ผานการ

ประเมนตามเกณฑต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครวของกรมอนามย จ านวน 5 ต าบล

2. ประเมนรบรองมาตรฐาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสายใยรกแหงครอบครวจ านวน 27 แหง ผล

ผานการประเมนตามเกณฑ จ านวน21 แหง

3. ประเมนรบรองมาตรฐานศนยเดกเลกคณภาพจ านวน 15 แหง ผานเกณฑประเมนจ านวน 10 แหง

การตดตามควบคมก ากบงาน

1. นเทศงานตรวจราชการกรณปกตรวมกบผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขปละ 2 ครงเปนการ

ตดตามดกระบวนการท างานของจงหวดในเรองการใหบรการอนามยแมและเดกและมาตรการทใช

แกไขปญหา

2. ประเมนกระบวนการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค ( M&E) กลมเดก 0-2 ป ตดตามดกระบวนการ

ท างาน ระบบบรหารจดการ ปญหา อปสรรคการด าเนนงาน ในพนทระดบจงหวด อ าเภอ และต าบล

งานวจย

โครงการปจจยดานการเลยงดเดกของผปกครอง และการมสวนรวมของชมชนตอการสงเสรม

การเจรญเตบโตและพฒนาการเดกปฐมวยในเขตสาธารณสขท 4 และ5 วตถประสงค เพอศกษา

สถานการณดานการเจรญเตบโตและพฒนาการ ของเดกปฐมวยและ ปจจยทมผลตอการเจรญเตบโตและ

พฒนาการของเดกปฐมวย ดานการดแลเดกของ ผปกครองและการมสวนรวมของชมชน พนทศกษา 4

จงหวดไดแก กาญจนบร นครปฐม สมทรสงครามและประจวบครขนธ จ านวนกลมตวอยาง 1558 ราย

วธด าเนนการ ตดตามประเมนพฒนาการเดกแรกเกด-5 ป โดยใชแบบประเมนอนามย 55 และสมภาษณ

ผปกครองเรองพฤตกรรมการเลยงดเดก ผลการศกษาพบวาการเจรญเตบโตของเดกปฐมวย มสวนสงระดบด

และรปรางสมสวน รอยละ 70.0 พฒนาการสมวยรวม 4 ดานรอยละ 71.5 เมอพจารณาพฒนาการเฉพาะดาน

พบวา พฒนาการดานสงคมและการชวยเหลอตนเองสมวย รอยละ 97.44 พฒนาการดานกลามเนอมดเลก

สมวย รอยละ 93.60 พฒนาการดานภาษา สมวย รอยละ 75.05 และพฒนาการดานกลามเนอมดใหญ รอย

ละ 96.16

ปจจยทมความสมพนธตอการเจรญเตบโตตามดชนน าหนก/สวนสงและสวนสง/อายอยางมนยส าคญ

ทางสถตไดแก ความสมพนธของผเลยงดเดก สถานภาพสมรสและอายของเดก ปจจยทมความสมพนธตอ

พฒนาการสมวยรวม 4 ดาน พฒนาการสมวยดานภาษาและพฒนาการดานสงคมและการชวยเหลอตนเอง

อยางมนยส าคญทางสถต ไดแก อายของผเลยงดเดก การศกษาของผเลยงดเดก และสถานภาพสมรสของผ

เลยงดเดก


Annual Report 2013

ปญหาอปสรรคทพบในงานแมและเดก

1. หญงตงครรภฝากครรภชา

2. เดกอาย 1½ ปมารบวคซนหางขนสงผลใหเดกไมไดรบการตรวจพฒนาการ

3. การคดกรองพฒนาการเดก คนหาCase ผดปกตไดนอย

4. เดกทมปญหาดาน Growth ยงไมมแผนการดแลเปนรายบคคล

5. เจาหนาทขาดทกษะในการประเมนพฒนาการ การประเมนภาวะการณเจรญเตบโต

6. มารดาสวนใหญใหนมแมเพยง 3 เดอนเพราะตองกลบไปท างานโรงงาน

ขอเสนอแนะ

ในปจจบนมการปรบเปลยนบทบาทโดยเนนใหพนทมการวเคราะหปญหาสขภาพของประชาชนในพนท

ก าหนดมาตรการแกไขใหตรงประเดนปญหา แบงความรบผดชอบโดยก าหนดใหมจงหวดท าหนาทเปน Focal

point ในการจดท าแผนสขภาพระดบเขต และมการถายทอดแผนฯ จากจงหวดลงสระดบอ าเภอ และต าบล

สวนศนยวชาการเปนผใหการสนบสนนดานองคความร (Technical support) การประเมนรบรองมาตรฐานการ

ใหบรการสาธารณสข โดยเฉพาะโรงพยาบาลใหมบรการดแลสขภาพแมและเดกตงแตตงครรภ คลอด หลง

คลอดตามเกณฑคณภาพ การดแลสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยอยางครบถวนตามเกณฑมาตรฐานและม

คณภาพ แตขณะนยงไมสามารถใหบรการไดครอบคลมกลมเปาหมายทงหมด ดงนนจงควร ปรบเปลยน

วธการโดยเนนการมสวนรวมของชมชน โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนซงมบทบาทในการดแลสขภาพ

แมและเดกในพนทของตน จดงบประมาณสนบสนนพฒนาคณภาพบรการงานแมและเดก ในโรงพยาบาล

สงเสรมสขภาพต าบล ซงเปนหนวยบรการสขภาพในชมชนและมอาสาสมครสาธารณสขทเปนก าลงส าคญ จง

ควรพฒนาศกยภาพบคลากรเหลานดานการสงเสรมสขภาพแมและเดกอยางตอเนอง เพอเพมประสทธภาพใน

การท างาน ทงนควรมระบบบรหารจดการ ควบคมก ากบในระดบจงหวด อ าเภอ (CUP) และประสานเครอขาย

หนวยงานในทองถนทงเทศบาลและองคการบรหารสวนต าบล เพอรวมมอกนดแลสขภาพประชาชนในพนท

อยางยงยน


Annual Report 2013

เดกวยเรยนและเยาวชนเปนทรพยากรมนษยทมความส าคญสง เนองจากจะเตบโตเปนก าลงแรงงาน

และสมองของชาตในการพฒนาประเทศทกๆ ดานใหเจรญรดหนา ดงนน เดกวยเรยนและเยาวชนจ าเปนอยาง

ยงทจะตองไดรบการพฒนาสขภาพเพอใหมสขภาพสมบรณทงทางรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณสงคมเพอ

น าไปสการมคณภาพชวตทด การสงเสรมสขภาพเดกวยเรยน ใหความส าคญกบการพฒนาสขภาพเดกวยเรยน

โดยการใชกลยทธโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ขบเคลอนกระบวนการสงเสรมสขภาพเดกวยเรยนอยางบรณาการ

ในเรองการดแลดานสขภาพนกเรยน ทงดานรางกาย สขภาพจต การสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค การ

เสรมสราง IQ, EQ และ การดแลดานสงแวดลอมในโรงเรยนและรอบๆ โรงเรยน โดยด าเนนงานในรปแบบ

โรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ไดด าเนนงานโครงการโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร ซง

พฒนาตอเนองจากการด าเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ ทองแดง เงน และ ระดบทอง ซง กรมอนามย ได

พฒนากระบวนการและแนวทางการดสขภาพนกเรยนเพอใหนกเรยนมสขภาพดทพงประสงค 10 องคประกอบ

และพฒนาตอเนองอก 3 มาตรการ 19 ตวชวด ตงแต ป พ.ศ.2551 โดยการด าเนนงานเนนการวดผลลพธดาน

สขภาพและพฤตกรรมสขภาพของนกเรยนทถกตองและเหมาะสม พรอมปลกฝงแนวคดและแนวปฏบตท

ถกตองในเรองสขภาพ มงหวงใหโรงเรยนรวมถงบคลากรอยในสงแวดลอมทเออตอการมสขภาพด ซงตลอด

ระยะเวลาทผานมาตงแต ป พ.ศ.2552-2555 ในพนทรบผดชอบของศนยอนามยท 4 ราชบร มโรงเรยนเขารวม

โครงการและผานการประเมนรบรองเปนโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร จ านวน 30 โรงเรยน และในป

พ.ศ.2556 มการด าเนนงานพฒนาโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร ตลอดจนการด าเนนงานทเกยวของกบ

การพฒนาสขภาพนกเรยน โดย


Annual Report 2013

1. การสงเสรมและสนบสนนการด าเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพศนยอนามยท 4 ราชบร ไดด าเนน

โครงการพฒนาโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร โดยมโรงเรยนเขารวมพฒนา 4 จงหวด ไดแกจงหวด

กาญจนบร 3 โรงเรยน( โรงเรยนบานโปงหวาย โรงเรยนบานยางสง โรงเรยนบานสระลมพก) จงหวด

สพรรณบร 3 โรงเรยน(โรงเรยนอนบาลสพรรณบร โรงเรยนวดสงฆจายเถร โรงเรยนวดแกว) จงหวด

สมทรสาคร 1 โรงเรยน(โรงเรยนวดศรเมอง) จงหวดราชบร 1 โรงเรยน (โรงเรยนต ารวจตระเวนชายแดนถ าหน

อ.สวนผง)

2. การประเมนรบรองเปนโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชรป 2556 จ านวน 3 โรงเรยน ไดแก

โรงเรยนบานโปงหวาย อ าเภอศรสวสด จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาญจนบรเขต3 โรงเรยนวดศรเมอง อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาสมทรสาคร โรงเรยนบานหนองปลาไหล อ าเภอหนองปรอ จงหวดกาญจนบร สงกดส านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 2

3. การเขารวมประกวดโครงงานสขภาพดเดนระดบประเทศ จดโดยส านกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย

กระทรวงสาธารณสข โดยมวตถประสงคในการกระตนและจงใจใหโรงเรยนมงมนพฒนาโครงงานสขภาพ

นกเรยน ทน าไปสนวตกรรมและแนวปฏบตทด พรอมประกาศเกยรตคณใหแกโรงเรยนทมโครงงานเปนท

ยอมรบและมคณคา โดยมโรงเรยนทไดรบรางวลดเดนโครงงานสขภาพนกเรยนดานการสงเสรมสขภาพ

ไดแก โรงเรยนอนบาลสมทรสาคร จงหวดสมทรสาคร จากโครงงานเรอง“วจยและพฒนาสตรสบเหลว

สมนไพร 7 ชนด” โรงเรยน

รางวลดเดนโครงงานสขภาพนกเรยนดานอนามยสงแวดลอมระดบมธยมศกษา ไดแก โรงเรยนทวารวด

จงหวดนครปฐม จากโครงงานเรอง “การศกษาน าหมกชวภาพจากขนหม เพอเสรมสรางสขภาพทด ”

4. สนบสนนองคความร สอดานวชาการตาง ๆ /คมอ ส าหรบใชประกอบการด าเนนงานโรงเรยน

สงเสรมสขภาพระดบเพชรใหกบส านกงานสาธารณสขจงหวดและภาคเครอขาย


Annual Report 2013

5. การด าเนนการจดตงคณะกรรมการประเมนโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชรระดบกรมอนามย

โดยรวมกบส านกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย ในการจดตงทมประเมนโรงเรยนฯ ระดบศนยเขต ซง

ประกอบดวยบคลากรทกภาคสวน อาท ฝายสาธารณสขในพนท 8 จงหวด และบคลากรทางการศกษาจาก

ส านกงานพนทการศกษา เพอรวมขบเคลอนการด าเนนงานและประเมนรบรองตามเกณฑมาตรฐานโรงเรยน

สงเสรมสขภาพระดบเพชรใหบรรลวตถประสงค โดยกาวตอไปของการพฒนาโรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบ

เพชร จงมงสรางความเขมแขง ใหโรงเรยนสามารถพฒนาประสทธภาพการด าเนนงานใหบรรลผลลพธภาวะ

สขภาพนกเรยน มพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสมและอยในสภาพแวดลอมทเออตอสขภาพด สามารถพฒนาเปน

องคกรตนแบบของนกเรยนไดตอไป

จากการดแลสขภาพนกเรยนโดยการใหบรการอนามยเดกวยเรยนสการดแลสขภาพเดกวยเรยน โดย

การพฒนาเปนระบบ การบรณาการดแลสขภาพทกดาน ทงดานรางกาย โดยการสงเสรมสขภาพและปองกน

โรค ดานสขภาพจต การเสรมสรางความฉลาดทางอารมณและความฉลาดดานสตปญญา และการดแลดาน

การจดการสงแวดลอมเพอความปลอดภยและเออตอสขภาพทด ทงเดกนกเรยนและบคลากรในโรงเรยน โดย

การด าเนนงานแบบมสวนรวม ทงบคลากรทมสวนเกยวของในการดแลสขภาพ ไดแก เจาหนาทสาธารณสข คร

ผปกครอง ทองถน และชมชน ผลลพธจากการด าเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ กคอสขภาพทดเหมาะสม

ตามวยของเดกวยเรยน


Annual Report 2013

การเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทางสงคม ครอบครวและเศรษฐกจ ตลอดจนเทคโนโลยใน

ปจจบน สงผลตอพฤตกรรมเสยงทางเพศในกลมเดกวยเรยนและวยรน มเพศสมพนธตงแตอายนอย และไมม

การปองกน ท าใหเกดปญหาการตงครรภไมพงประสงคและโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอดส ดงจะเหนได

จากในเครอขายสาธารณสขท 5 หญงตงครรภวยรนมแนวโนมสงขนท าใหมผลกระทบทงทางดานสขภาพของ

ตววยรนและบตร รวมทงมผลกระทบดานสงคมและเศรษฐกจตามมาดวย โดยในป 2554 พบการคลอดบตร

ของแมวยรนรอยละ 19.9 ตอการคลอดทงหมด ซงถาเทยบเปนอตราการคลอดของหญง อาย15-19 ป พบ

58.6 ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป พนคน ซงสงกวาระดบประเทศ (54.9 ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป

พนคน) ซงกรมอนามย กระทรวงสาธารณสขไดตระหนกในปญหาดงกลาว และไดก าหนดยทธศาสตร “ลด

ปจจยเสยงวยเรยนวยรน” เปนยทธศาสตรหนงทส าคญของกรมอนามย เพอปองกนและแกไขปญหาในวยเรยน

วยรน อนจะสงผลตอสขภาพและคณภาพชวตประชากรไทย จงมนโยบายใหศนยอนามยผลกดนและพฒนาให

โรงพยาบาลในเขตความรบผดชอบพฒนาระบบบรการเพอใหวยรนกลมเสยงไดรบบรการชวยเหลอ ตาม

มาตรฐานบรการสขภาพทเปนมตรส าหรบวยรนและเยาวชน (Youth Friendly Health Services) และผานการ

ประเมนมาตรฐานการใหบรการสขภาพวยรน


Annual Report 2013

การพฒนาระบบบรการสขภาพทเปนมตรส าหรบวยรนและเยาวชน(Youth Friendly Health

Services/YFHS) การด าเนนงานในพนทรบผดชอบศนยอนามยท 4 ราชบร โดยการพฒนาการจดระบบการ

ใหบรการ การนเทศตดตาม การเยยมประเมน รวมทงประเมนการใหบรการสขภาพทเปนมตรส าหรบวยรนและ

เยาวชนของโรงพยาบาลตางๆ ในเขตบรการสขภาพท 5 ตามมาตรฐาน จ านวนทงสน 68 แหง โดยเรม

ด าเนนการตงแต ป พ.ศ.2553 ซงกลวธในการด าเนนการนน เรมจากการอบรมใหความรแกบคลากรท

รบผดชอบดแลสขภาพวยรนของโรงพยาบาล สนบสนนงบประมาณในการจดตงและพฒนาคลนกบรการฯ

ใหกบโรงพยาบาลน ารอง นเทศตดตามการด าเนนงานของโรงพยาบาล และเยยมส ารวจการใหบรการตาม

มาตรฐานบรการสขภาพทเปนมตรส าหรบวยรนและเยาวชน

ผลการด าเนนงานตงแตเรมด าเนนการจนถง ปพ.ศ.2556 พบวาบคลากรทรบผดชอบดแลสขภาพ

วยรนของโรงพยาบาลในเขตบรการสขภาพท 5 จ านวน 68 โรงพยาบาลไดรบความรเพอพฒนาคลนกบรการท

เปนมตรส าหรบวยรนครบทกโรงพยาบาล โดยมโรงพยาบาลทผานการประเมนตามมาตรฐานบรการสขภาพท

เปนมตรส าหรบวยรนและเยาวชน (Youth Friendly Health Services) จ านวน 19 โรงพยาบาล คดเปนรอยละ

27.9 (เปาหมายรอยละ 30 ในป 2556)

นอกจากการพฒนาสถานบรการดานสาธารณสขและเครอขาย ใหมคณภาพและเปนมตรกบวยรนแลว

กรมอนามยยงไดพฒนาแนวทางการด าเนนงานดานอนามยการเจรญพนธ โดยการเสรมสรางการมสวนรวม

ของภาคเครอขายในอ าเภอ ทงหนวยงานของรฐ ไดแก หนวยงานดานสขภาพ(โรงพยาบาล/โรงพยาบาลสงเสรม

สขภาพต าบล) องคกรปกครองสวนทองถน(เทศบาล/อบต.) ภาคการศกษา(โรงเรยน) และการมสวนรวมของ

ชมชน(ชมชน/ครอบครว) ในการพฒนาเรองเพศและอนามยการเจรญพนธในวยรน โดยพฒนาให.....กาวส

อ าเภออนามยการเจรญพนธ.... ความส าคญคอ วยรนและเยาวชนเปนระยะเปลยนผานจากเดกสวยผใหญเปน

ชวงทมการเปลยนแปลงมากทงทางรางกาย จตใจ อารมณและสงคม ในปจจบนพบวาวยรนและเยาวชนทวโลก

ทเขาไปเกยวของกบพฤตกรรมทางเพศในลกษณะตางๆ มจ านวนมากขน และมแนวโนมการมเพศสมพนธกอน

วยอนควรเพมขน ผลกระทบทตามมาคอการตงครรภไมพรอม การแทง


Annual Report 2013

การทอดทงบตร การตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอดส การตงครรภทไมพรอมในวยรนม

สาเหตส าคญคอการไมใชวธคมก าเนด หรอมเพศสมพนธไมไดปองกน ปจจยเสรมทท าใหเกดพฤตกรรมการไม

คมก าเนดของวยรนคอความเขาใจเรองการคมก าเนดอยางถกวธ ไมสามารถควบคมอารมณของตนเองเมออย

กบเพศตรงขาม การใชสารเสพตด รวมทงไมสามารถเขาถงบรการการคมก าเนดทมประสทธภาพ ดงนนการ

แกไขปญหาเหลานตองอาศยการมสวนรวมในการด าเนนงานของภาคเครอขายทกภาคสวน มคณะท างาน

ก าหนดนโยบาย มการจดท าแผนและน าสการปฏบตอยางแทจรง โดยเฉพาะระดบชมชน และใหความส าคญกบ

ครอบครว สถานศกษา สถานบรการสาธารณสข ใหมความสามารถรวมกนด าเนนการสงเสรม ปองกน

ตลอดจนดแลสขภาพอนามยการเจรญพนธในวยรนและเยาวชนได โดยมวตถประสงคเพอใหวยรนมพฤตกรรม

ทางเพศทปลอดภยจากการตงครรภไมพรอม โรคตดตอทางเพศสมพนธ โรคเอดส และความรนแรงทางเพศ

กจกรรม.....กาวสอ าเภออนามยการเจรญพนธ.... ประกอบดวยการประสานขอความรวมมอ

อ าเภอเขารวมโครงการเพอสนบสนนโรงพยาบาลทมการด าเนนงาน Youth Friendly Health Services จด

ประชมชแจงนโยบายและแนวทางการด าเนนงานอ าเภออนามยเจรญพนธ สงเสรม สนบสนนการ พฒนา นเทศ

ตดตามและประเมนผลด าเนนงาน อ าเภออนามยการเจรญพนธ มอ าเภอเขารวมโครงการจ านวน 13 อ าเภอ

(รอยละ 19 ของอ าเภอในเขตรบผดชอบ) แตขอรบการประเมนและผานการประเมนในป 2556 เพยง 1 อ าเภอ

คอ อ าเภอศรสวสด จงหวดกาญจนบร ทงน พบวาปญหาและอปสรรคในการด าเนนงาน ไดแก งบประมาณท

โอนมาลาชา ท าใหการประชมชแจงแนวทางการด าเนนงานลาชาไปดวย ซงจงหวดตองจดประชมชแจงแนว

ทางการด าเนนงานรวมกบภารงานเดมทมอย จงไมพรอมรบการประเมน การเตรยมความพรอมของทมเยยม

ประเมน และขาดการบรณาการในเนองานจากหนวยงานสวนกลางทงในดานการจดระบบบรการทเปนมตรกบ

วยรน และการด าเนนการดานอนามยการเจรญพนธในระดบพนทและชมชน

จากมมมองในการดแลสขภาพวยรนทเนนทงดานการปองกนภาวะเสยงตาง ๆ ทงการตงครรภไมพรอม

โรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดส การดแลสขภาพเมอมภาวะเสยง ไดแก การดแลแบบผมภาวะเสยง

เมอตงครรภในวยรน การจดระบบการดแลแบบรายบคคลและรอบดาน การใหการปรกษา การรกษาเมอเปน

โรค การสงตอดแลตอเนองระหวางเครอขาย(รพ./รพ.สต./รร./ชมชน/ครอบครว) อยางมประสทธภาพ เพอให

วยรนวยเยาวชนไดรบการดแลและไดรบการชวยเหลอเพอใหกาวขามปญหาตางๆ ตอไปได


Annual Report 2013

ปญหาทพบในเดกวยเรยนและวยรน

1. มปญหาทงขาดสารอาหารและมแนวโนมปญหาโรคอวนสงในหลายจงหวด

2. อตราฟนผในเดกวยเรยนสงเกนเกณฑ นอกจากนเดกวยเรยนยงมพฤตกรรมบรโภคเสยงตอฟนผ

3. อตราการตงครรภในวนรนและอตราปวยดวยโรคตดตอทางเพศสมพนธสงเกนเกณฑ


1. พนททมอตราฟนผสงควร คนหาสาเหต และออกแบบกจกรรมแกปญหาทมประสทธภาพ

2. ควรสนบสนนงบประมาณกองทนทนตกรรมใหโรงเรยน เพอรวมจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ ชองปาก

โดยบรณา การรวมกบประเดนสขภาพอนๆ

3. เพมมาตรการเขาถงบรการในคลนกวยรน ใหสามารถชวยเหลอเดกกอนมปญหาเชนกอนเกดการ

ตงครรภ

4. วเคราะหพนท และกลมเสยงสง เพอก าหนดมาตรการเฉพาะ ตดตามแกปญหาใหตรงจด

5. จดท าระบบขอมลทเกยวของกบปญหาวยรน


Annual Report 2013

จากการด าเนนงานตดตามผลการจดตงคลนกปรบเปลยนพฤตกรรมรายบคคล (DPAC) ในป 2556

จ านวน 8 จงหวด ไดแก จงหวดสมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบร ประจวบครขนธ สพรรณบร นครปฐม

กาญจนบร และราชบร รายงานความกาวหนาการจดตงคลนก มรายละเอยดดงน


Annual Report 2013

ตารางแสดงสถานบรการสาธารณสขทมการด าเนนงานจดตง

คลนกปรบเปลยนพฤตกรรมรายบคคล (DPAC) แยกรายจงหวด

สถานบรการ รพศ. รพท. รพช. รพสต.

เปาหมายกรม(%) 100 100 100 60

กาญจนบร เปา 0 2 13 142

ผลงาน 0 2 13 140

% 0 100 100 98.59

ราชบร เปา 1 3 6 162

ผลงาน 1 3 6 162

% 100 100 100 100

นครปฐม เปา 1 0 8 134

ผลงาน 1 0 8 134

% 100 0 100 100

สพรรณบร เปา 1 1 8 172

ผลงาน 1 1 8 172

% 100 100 100 100

สมทรสาคร เปา 0 1 2 55

ผลงาน 0 1 2 55

% 0 100 100 100

สมทรสงคราม เปา 0 1 2 50

ผลงาน 0 0 0 50

% 0 0 0 100

เพชรบร เปา 0 1 7 117

ผลงาน 0 1 7 117

% 0 100 100 100

ประจวบครขนธ เปา 0 2 6 81

ผลงาน 0 2 6 81

% 0 100 100 100

รวม เปา 3 11 52 915

ผลงาน 3 10 50 913

% 100 90.91 96.15 99.78

จากตาราง พบวา

สถานบรการสาธารณสข

ระดบ รพศ. มการ

ด าเนนการจดตงคลนกครบ

3 แหง คดเปน 100%

ระดบ รพท. และรพช. ม

การด าเนนการ 90.9% และ

96.2% ยงขาดอก 3 แหง

(จงหวดสมทรสงคราม) จะ

ครบตามเปาหมายของกรม

อนามย (100%) และท

เหลอจะด าเนนการในป

2557 สวนระดบ รพ.สต. ม

การด าเนนการไปแลว 913

แหง คดเปน 99.8%

มากกวาเปาหมายของกรม

อนามย (60%) จากการ

ด าเนนงานในชวงแรก การ

จดตงคลนกปรบเปลยน

พฤตกรรมเกอบคลอบคลม

ในทกพนท เปนความส าเรจ

เชงปรมาณเทานน สวน

ความส าเรจในเชงคณภาพ

จะตองมการด าเนนงานและ

ตดตามภาวะสขภาพของ

ผรบบรการวาสามารถ

ปรบเปลยนพฤตกรรมได

จรงหรอไม


Annual Report 2013

ในปจจบนนทกประเทศทวโลกมจ านวนผสงอายเพมมากขน แตมบางประเทศเทานนทใหความส าคญ

กบผสงอาย เชน ประเทศญปน โดยมการด าเนนงานสงเสรมสขภาพปองกนโรค จดใหมระบบดแลรกษาและ

ชวยเหลอผสงอายอยางมคณภาพและทวถง แตกมหลายประเทศยงไมไดใหความส าคญกบผสงอาย ดงนน

องคการสหประชาชาต1 จงจดประชมสมชชาโลกเกยวกบผสงอาย ณ กรงเวยนนา ประเทศออสเตรย ในป ค.ศ.

1982 เพอก าหนดความหมายของ “ผสงอาย” ชน าใหประเทศตางๆรวมกนดแลผสงอายอยางเหมาะสม พรอม

ทงก าหนดใหปดงกลาวเปนปรณรงคการสงเสรมสขภาพผสงอาย มค าขวญวา “Add Life to Years” องคการ

สหประชาชาตแบงสงคมผสงอายออกเปน 3 ระดบ ดงน

ระดบท 1 การกาวเขาสสงคมผสงอาย (Ageing Society) หมายถง ประเทศหรอสงคมทมประชากรอาย

60 ปบรบรณขนไป มากกวารอยละ 10 หรอประชากรอาย 65 ปบรบรณขนไป มากกวารอยละ 7 ของ

ประชากรในประเทศหรอสงคมนน

ระดบท 2 สงคมผสงอายโดยสมบรณ (Aged Society) หมายถง ประเทศหรอสงคมทมประชากรอาย

60 ปบรบรณขนไป มากกวารอยละ 20 หรอประชากรอาย 65 ปบรบรณขนไป มากกวารอยละ 14 ของ

ประชากรในประเทศหรอสงคมนน

ระดบท 3 สสงคมผสงอายระดบมากเกนสมดล (Super Aged Society) หมายถง ประเทศหรอสงคมทม

ประชากรอาย 65 ปบรบรณขนไป มากกวารอยละ 20 ของประชากรในประเทศหรอสงคมนน

จากความกาวหนาและความส าเรจดานการแพทยและสาธารณสขของประเทศไทย สงผลใหประเทศ

ไทยกาวเขาสสงคมผสงอายอยางสมบรณในป พ.ศ. 2550 โดยมประชากรอาย 60 ปบรบรณขนไปรอยละ

10.63 (6,701,461 คน) หรออาย 65 ปบรบรณขนไปรอยละ 7.47 (4,707,369 คน) ของจ านวนประชากรทง

ประเทศ (63,038,247 คน) เปนผสงอายวยตน (อาย 60 – 69 ป) รอยละ 54.89 วยกลาง (อาย 70 – 79 ป)

รอยละ 32.91 และวยปลาย (อาย 80 ป ขนไป) รอยละ 12.20 มอายคาดเฉลยเมอแรกเกดของเพศชาย 68.4 ป

และเพศหญง 75.2 ป ในปตอมาจ านวนผสงอายเพมขนอยางตอเนอง พบวาในป พ.ศ. 2555 ประเทศไทยม

ประชากรสงอายรอยละ 12.68 (8,170,909 คน) ของจ านวนประชากรทงประเทศ (64,456,695 คน) เปน

ผสงอายวยตนรอยละ 55.58 วยกลางรอยละ 31.11 และวยปลายรอยละ 13.314 มอายคาดเฉลยเมอแรกเกด

ของเพศชาย 71.93 ป และเพศหญง 78.82 ป คาดวาในป พ.ศ. 2568 ประเทศไทยจะเขาสสงคมผสงอายโดย

สมบรณโดยมผสงอายรอยละ 20.0 (14.5 ลานคน) คาดประมาณอายคาดเฉลยเมอแรกเกดของเพศชาย 74.62

ป และเพศหญง 81.38 ป


Annual Report 2013

เขตบรการสขภาพท 5 ซงประกอบดวยจงหวด 8 จงหวด คอ จงหวดสพรรณบร กาญจนบร

นครปฐม ราชบร สมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบร และประจวบครขนธ ทกจงหวดไดกาวสสงคมผสงอาย

พบวาในป พ.ศ. 2553 มประชากรสงอายรอยละ 12.38 (624,564 คน)4 มอายคาดเฉลยเมอแรกเกดของเพศ

ชาย 71.95 ป และเพศหญง 78.02 ป5 ประชากรสงอายในเขตฯ เพมขนอยางตอเนอง พบวาในป พ.ศ. 2555 ม

ประชากรสงอายรอยละ 14.07 (710,755 คน)6 ในป พ.ศ. 2568 เขตฯจะเขาสสงคมผสงอายโดยสมบรณ คาด

ประมาณอายคาดเฉลยเมอแรกเกดของเพศชาย 78.47 ป และเพศหญง 81.80 ป5 จากขอมลดงกลาวแสดงให

เหนวาผสงอายในระดบประเทศไทยและเขตบรการสขภาพท 5 มอายยนยาวขน การมอายทยนยาวแตม

รางกายและอวยวะมภาวะหงอม (Frailty หรอ Frail Elderly) ผสงอายนนจะมอาการตามโรค และหรอกลม

อาการตางๆ (Syndrome) ทเปนผลรวมของกระบวนการชราตามธรรมชาตและมปญหาสขภาพตางๆ1

ในดานปญหาสขภาพของผสงอายไทย มผสงอายมากกวาหนงในสามเปนโรคเรอรง พบวาในป พ.ศ.

2550 ผสงอายเปนโรคความดนโลหตสงรอยละ 31.7 เบาหวานรอยละ 13.3 หวใจ 7.0 อมพฤกษ/อมพาตรอย

ละ 2.5 หลอดเลอดสมองตบรอยละ 1.6 มะเรงรอยละ 0.5 ความดนโลหตสงและเบาหวานและหวใจรอยละ 1.5

ความดนโลหตสงและหลอดเลอดสมองตบรอยละ 1.0 ความดนโลหตสงและหลอดเลอดสมองตบและอม

พฤกษ/อมพาตรอยละ 0.3 เปนขอสงเกตวา ผปวยโรคเรอรงทกโรคจะมจ านวนเพมขนตามชวงกลมวย โดยม

จ านวนมากทสดในวยปลาย และเพศหญงเปนโรคเรอรงมากกวาเพศชาย7

เขตบรการสขภาพท 5 ในป พ.ศ. 2554 ผสงอายมพฤตกรรมสขภาพทไมพงประสงครอยละ 79

ประเมนความสามารถในการด าเนนชวตประจ าวน (Barthel Activities of Daily Living : ADL) ของผสงอาย

พบวาในป พ.ศ. 2556 เขตบรการสขภาพท 5 ยกเวนจงหวดสมทรสงคราม ผสงอายสวนใหญเปนกลมตดสงคม

รองลงมาเปนกลมตดบานและตดเตยง (รอยละ 85.44, 12.37 และ 2.19 ตามล าดบ) ในปเดยวกนจงหวด

สพรรณบร สมทรสาคร เพชรบรและประจวบครขนธ คดกรองโรคเรอรงในผสงอาย (313,621 คน) พบวาเปน

โรคเรอรงรอยละ 57.34 (179,828 คน) สวนใหญเปนโรคความดนโลหตสง รองลงมาคอโรคเบาหวาน ไขมนใน

เลอดสง กระดกและขอ หวใจและหลอดเลอดสมอง (รอยละ 25.23, 11.35, 7.48, 7.39, 3.60 และ 2.29

ตามล าดบ) จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวาผสงอายในเขตบรการสขภาพท 5 ยงไมตระหนกถงการม

พฤตกรรมสขภาพทพงประสงค จงเจบปวยดวยโรคเรอรง และมจ านวนไมนอยทโรคมอาการรนแรงมากขนจน

ท าใหเกดการเจบปวยซ าซอน ทพพลภาพ พการ หรอเสยชวต


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร ตระหนกถงปญหาของผสงอายทมมาอยางตอเนอง สวนใหญยงคงเปน

เรองขาดพฤตกรรมสขภาพทพงประสงค ไมไดรบการคดกรองปญหาสขภาพ เขาไมถงบรการสงเสรมสขภาพ

ปองกนโรคทมมาตรฐาน และมสงแวดลอมทไมเออตอการด าเนนชวต เชน แสงสวางไมเพยงพอ ไมมสวมนง

ราบ ราวยดเกาะทางเดน บนไดทางลาด สถานทออกก าลงกาย และรถโดยสารสาธารณทเหมาะสมกบผสงอาย

เปนตน อนเนองมาจากหนวยงานหรอองคกรทด าเนนงานผสงอาย เชน องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.)

พฒนาสงคมและความมนคงของชวตจงหวด (พมจ.) และสาธารณสขในพนท เปนตน ยงไมบรณากาด าเนนงาน

อยางเปนรปธรรม ประกอบกบกรมอนามยมยทธศาสตรการด าเนนงานในเรองดงกลาวอยางชดเจน ศนยฯ จง

ใชยทธศาสตรการสงเสรมสขภาพผสงอาย กรมอนามย ขบเคลอนการด าเนนงานผสงอายในเขตฯ ดงน

ยทธศาสตรท 1 สงเสรมผสงอายใหมสขภาพดตามมาตรฐานสขภาพผสงอายทพงประสงค

มาตรการ

1. พฒนาผสงอายใหมทกษะในการดแลสขภาพตนเอง ผานสถานบรการ ชมรมผสงอาย วดสงเสรมสขภาพ

เปนตน

2. คดกรองสขภาพผสงอาย

3. สงเสรมสนบสนนใหผสงอายในกลมเสยง ปรบเปลยนพฤตกรรมใหมพฤตกรรมสขภาพ

ผลการด าเนนงาน

1. จงหวดในเขตบรการสขภาพท 5 จดประชมชแจงแนวทางการด าเนนงานผสงอายและตวชวดของกรม

อนามย ใหกบเจาหนาทสาธารณสขทด าเนนงานผสงอายทกระดบ ในสวนของจงหวดสพรรณบรและ

สมทรสงคราม ศนยฯสนบสนนงบประมาณ และวทยากร

2. มแผนสขภาพผสงอาย เขตบรการสขภาพท 5 พ.ศ. 2556 โดยศนยฯเปนผรวมจดท าแผน ในแผน

ประกอบดวยมาตรการคดกรองโรคเรอรง การสงตอ และคลนกผสงอายคณภาพ

3. นเทศตดตามและประเมนผลการด าเนนงานผสงอายในการตรวจราชการกรณปกต เขตบรการสขภาพท 5


ยทธศาสตรท 2 การพฒนาระบบบรการสขภาพทมคณภาพเชอมโยงจากสถานบรการสชมชน


1. สงเสรมสนบสนนใหมการจดตงและพฒนาระบบบรการผสงอายทมคณภาพในสถานบรการของรฐ โดยเรม

ทคลนกผสงอายคณภาพ

2. สงเสรมสนบสนนใหมสวมนงราบส าหรบผสงอายในสถานบรการสาธารณสข เชน รพ.สต. รพ. เปนตน

3. สงเสรมสนบสนนใหมบรการดแลสขภาพผสงอายทบานทมคณภาพ (Home Health Care : HHC) โดย

บคลากรสาธารณสข


นเทศตดตามและประเมนผลการด าเนนงานผสงอายในการตรวจราชการกรณปกต เขตบรการสขภาพท 5



Annual Report 2013

ยทธศาสตรท 3 สรางความเขมแขงการมสวนรวมของทองถนในการสงเสรมสขภาพและดแลผสงอาย

ในชมชน


1. สงเสรมชมชนและทองถนใหมสวนรวมในการสงเสรมสขภาพและดแลผสงอาย

2. ปรบสภาพแวดลอมในชมชนใหเออตอการด าเนนชวตของผสงอาย


1. ประชมเครอขายชมรมผสงอายภาคตะวนตก โดยมงหวงใหเกดการพฒนาเครอขายชมรมผสงอายระดบ

จงหวดและเขต เพอพฒนาศกยภาพของชมรมผสงอาย และเพอแลกเปลยนประสบการณการด าเนนงาน

จดประชม 3 ครง คอ วนท 22 มกราคม 21 พฤษภาคม และ 17 กรกฎาคม 2556 มผเขาประชม 48 คน

ประกอบดวยเจาหนาทผรบผดชอบงานผสงอายของส านกงานสาธารณสขจงหวด และประธานและ

คณะกรรมการชมรมผสงอายของจงหวดในเขตบรการสขภาพท 5 มผลการประชมโดยสรป คอ มบทบาท

ของเครอขายชมรมผสงอายภาคตะวนตกในการบรหารจดการใหผสงอายมคณภาพชวตทด และชมรม

ผสงอายเขมแขง และรางการจดท าโครงการพฒนาผสงอายภาคตะวนตกระดบต าบล พ.ศ. 2557 เพอ

ศนยฯ จะด าเนนการของบประมาณจากส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ตอไป

2. ผสงอายและผพการ (กลมเสยง) ในเขตบรการสขภาพท 5 ไดรบการพฒนาทกษะกายใจรอยละ 84.08

(293,782 คนจากกลมเสยงทงหมด 345,293 คน) มากทสดในจงหวดประจวบครขนธ รองลงมาคอจงหวด

นครปฐมและสพรรณบร (รอยละ 97.44, 85.18 และ 84.43 ตามล าดบ)

3. มต าบลดแลสขภาพผสงอายระยะยาว (Long Term Care : LTC) ผานเกณฑเพมขนจากป พ.ศ. 2554 –

2556 มจ านวน 16, 117 และ 245 แหงตามล าดบ

4. มวดสงเสรมสขภาพผานเกณฑระดบพนเพมขนจากป พ.ศ. 2554 – 2556 มจ านวน 170, 203 และ 589

แหง (รอยละ 24.70 จากจ านวนวดทงหมด 2,385 แหง) ตามล าดบ

5. มอ าเภอผานองคประกอบการด าเนนงาน อ าเภอสขภาพด 80 ปยงแจว จ านวน 7 อ าเภอ โดยอยในจงหวด

สพรรณบร 5 แหง สมทรสงครามและเพชรบร 1 แหง นอกจากนมอ าเภอทมต าบลผานต าบล LTC จ านวน

39 แหง (รอยละ 62.90 จากจ านวนอ าเภอทงหมด 62 แหง) โดยสงสดอยในจงหวดสพรรณบรและ

ประจวบฯ (10 แหง) รองลงมาคอเพชรบรและนครปฐม (8 และ 7 แหงตามล าดบ)


Annual Report 2013

ภาพรวมของการด าเนนงานสงเสรมสขภาพผสงอาย ศนยฯ ในป พ.ศ. 2556 มจดแขงในเรองเปน

นโยบายในระดบเขตบรการสขภาพ กรมอนามย และประเทศ นอกจากนสงคมยงตนตวเรองสงคมผสงอาย จง

ชวยใหการด าเนนงานงายขน แตกยงมจดออนทส าคญคอ การน านโยบายสการปฏบตอยางเปนรปธรรม

ผปฏบตงานในระดบพนทยงไมเขาใจแนวทางการพฒนาทกษะกายใจ และด าเนนงานคดกรองไมครอบคลม

จ านวนผสงอาย จงท าใหมผลลพธไมเปนไปตามยทธศาสตรและตวชวด ดงนนในป พ.ศ. 2557 ศนยฯยงคงใช

ยทธศาสตรและตวชวดเดม เพอใหมการด าเนนงานอยางตอเนอง รวมกบการชแจงผปฏบตงานในระดบพนท

เรองการคดกรอง การสงตอ และการพฒนาทกษะกายใจ เพอใหผสงอายไดรบการดแลอยางมคณภาพ ม

คณภาพชวตทด มศกดศร และมความสข

ปญหาทพบในกลมผสงอาย

1. งานผสงอายในทกระดบยงขาดการคดกรองโรคและรายงานผลการคดกรองอยางละเอยด เพอแยก

ผสงอายทมความผดปกต และใหการดแลเปน 3 ระดบตามความรบผดชอบตงแต รพ.สต. / รพช./

รพท./รพศ.

2. ในระดบจงหวดอ าเภอยงขาดการบรณาการระหวางงานสงเสรมสขภาพชองปากและงานอนามย

ผสงอาย


1. จงหวดควรจดระดบความรบผดชอบ บรการคลนกผสงอายท า3 ระดบ (รพ.สต. / รพช./รพท./รพศ.)

ใหชดเจน คณภาพลดหลนกนตามศกยภาพหรอปรบคลนกผสงอายไปรวมกบคลนก NCD คณภาพ

เพราะจะชวยบรณาการเรองการคดกรองสขภาพไดดวย

2. โรงพยาบาลแมขายควรจดระบบบรการตรวจคดกรองสขภาพชองปาก ระบบรกษาและสงตอ ให

เชอมโยงกนจากชมรมผสงอายไปยง รพ.สต. และ รพ.

3. พฒนาผดแลผสงอาย ฝกทกษะการดแลอนามยชองปากในผสงอายทตดบาน ตดเตยง หรอจดใหม

บรการทนตกรรมปองกนบรณาการกบกจกรรมเยยมบาน


Annual Report 2013

การพฒนาอนามยสงแวดลอมมเปาหมายการด าเนนงานเพอสงเสรมใหประชาชนไดอยอาศยใน

สงแวดลอมทเออตอสขภาพ โดยเชอวาสงแวดลอมทถกสขลกษณะ สะอาด และปลอดภยจากการปนเปอนเชอ

โรคและมลพษตางๆจะชวยลดความเสยงภยตอสขภาพและสงเสรมคณภาพชวตได ประกอบกบสถานการณ

การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศโลกซงสงผลกระทบในวงกวาง การด าเนนงานดานอนามยสงแวดลอม

จงประกอบไปดวยการรณรงคลดโลกรอนดวยการสขาภบาลอยางยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม การ

พฒนาสวมสาธารณะ การพฒนาอนามยสงแวดลอมในสถานประกอบการตางๆ รวมทงการพฒนารบรอง

คณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมในองคกรปกครองสวนทองถน

ภาวะโลกรอนยงคงเปนปญหาส าคญทมผลกระทบตอประชาชน สงผลใหหลายหนวยงานเกดความ

ตระหนกถงปญหาดงกลาวรวมทงสถานบรการสาธารณสข ในปงบประมาณ 2556 มหนวยงานสมครเขารวม

โครงการเพอลดโลกรอน จ านวน 452 แหง โดยมสถานบรการสาธารณสขลดโลกรอนทด าเนนการครบทง

Green & Clean จ านวน 79 แหง นอกจากนยงไดจดการประชมสาธารณสขรวมใจรณรงคลดลดโลกรอน ตาม

แนวทางสขาภบาลอยางยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม เมอวนท 10 พฤษภาคม 2556 ณ ศนยอนามยท

4 ราชบร เพอใหสถานบรการสาธารณสขด าเนนการลดโลกรอนภายใตกจกรรมและกลยทธ GREEN&CLEAN

มการประเมนผลดวยคารบอนฟตพรน และสรางกระแสการมสวนรวมในการด าเนนการลดโลกรอน ผเขา

ประชมจากส านกสาธารณสขจงหวด โรงพยาบาล โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล จ านวน 64 คน

รวมทงไดพฒนาศนยเรยนรการจดการของเสยภายในศนยฯ ไดแก ธนาคารขยะรไซเคล การจดการขยะอนทรย

ดวยการหมกท าปย การท าน าหมกชวภาพ การเลยงไสเดอนดน และการผลตไบโอแกส เพอจดการของเสย

ภายในศนยฯ และเปนแหลงศกษาดงาน ในปงบประมาณ 2556 มคณะดงานจ านวน 5 คณะ


Annual Report 2013

การพฒนาสวมสาธารณะและการจดการสงปฏกลในปงบประมาณ 2556 ดวยความรวมมอทด

จากส านกงานสาธารณสขจงหวด ภาคเครอขาย และศนยอนามยท 4 ราชบร ท าใหผลการด าเนนงานพฒนา

สวมสาธารณะในภาพรวมทง 14 settings ผานเกณฑ รอยละ 60.0 โดยสวมในโรงเรยนและวดยงตองมการ

พฒนาระบบและทกษะในการดแลรกษา นอกจากนไดสนบสนนใหมการพฒนาสวมสาธารณะตนแบบ คดสรร

จนไดสดยอดสวมระดบประเทศจ านวน 2 แหง คอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลกรบใหญและสถานรถไฟ

ราชบร และสดยอดสวมแหงประดบเขต จ านวน 16 แหง ซงเปนตนแบบการพฒนาสวมทด สามารถเปนแหลง

แลกเปลยนเรยนรได มการจดกจกรรมท าความสะอาดสวมพรอมกนรบวนสงกรานต ณ วดปาวงครก และ

วดปาพระธาตเขานอย ต.บานคา อ.บานคา จ.ราชบร เมอวนท 5 เมษายน 2556 เพอกระตนใหประชาชนม

พฤตกรรมการใชสวมทถกตอง

การสนบสนนการพฒนายกระดบสถานประกอบกจการประเภทตางๆใหไดมาตรฐานของกรมอนามย

ไดแก โรงแรม สถานบรการแตงผมเสรมสวย และสถานทท างาน เพอผปฏบตงานและผมาใชบรการไดอยใน

สงแวดลอมทดมชวตชวาและไมกอใหเกดผลกระทบตอชมชนรอบขาง ในปงบประมาณ 2556 มโรงแรมผาน

เกณฑโรงแรมนาอย นาพก จ านวน 16 แหง สถานบรการแตงผมเสรมสวยผานเกณฑสถานบรการแตงผม

เสรมสวย สะอาด ปลอดภย นาใชบรการ จ านวน 117 แหง และ สถานทท างานผานเกณฑสถานทท างานนาอย

นาท างาน จ านวน 216 แหง กจกรรมการด าเนนงานประกอบไปดวยการเปนวทยากร ใหค าแนะน าทาง

วชาการ สนบสนนเอกสารวชาการตางๆ และไดมการจดประชมการพฒนารบรองคณภาพระบบบรการ

อนามยสงแวดลอมในองคกรปกครองสวนทองถน(Environmental Health Accreditation : EHA) เมอวนท 7

กมภาพนธ 2556 ณ ศนยอนามยท 4 ราชบร เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนเขาใจแนวคดและน าเกณฑ

การพฒนาคณภาพงานตามระบบบรการอนามยสงแวดลอมไปใช ผเขาประชมประกอบดวยเจาหนาทจาก

เทศบาล องคการบรหารสวนต าบล และส านกงานสาธารณสขจงหวด จ านวน 77 คน


Annual Report 2013

นอกจากนนไดรวมกบส านกอนามยสงแวดลอมในการเฝาระวงคณภาพอากาศและเชอลเจยนแนรใน

โรงพยาบาลและโรงแรม และรวมในการเกบขอมลโครงการพฒนาการจดการมลฝอยทางการแพทย (Health

Care Wastes) อยางปลอดภยและเปนมตรกบสงแวดลอมใน 3 โรงพยาบาล ไดแก โรงพยาบาลราชบร

โรงพยาบาลศรประจนตและโรงพยาบาลพระสงฆราชองคท14 เพอเตรยมการรบเปนศนยบรการทางการแพทย

นานาชาต (Medical Hub) ของอาเซยน


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร ไดด าเนนงานความปลอดภยดานอาหารและน า ตามนโยบายของกรมอนามย กระทรวงสาธารณสขมาอยางตอเนอง จ านวน 3 โครงการไดแกโครงการอาหารสะอาด รสชาต

อรอย โครงการตลาดสด นาซอ และโครงการน าสะอาดปลอดภย ผลการด าเนนงานในปงบประมาณ 2556

ดงน

รานอาหาร และแผงลอยจ าหนายอาหาร ไดมาตรฐานอาหารสะอาด รสชาตอรอย (Clean Food

Good Taste) รอยละ 86.36 จากเปาหมายรอยละ 85 ผลการตดตามและประเมนผลรานอาหาร แผงลอย

จ าหนายอาหารทไดปายอาหารสะอาด รสชาตอรอย ผานเกณฑรอยละ 92.03

ศนยอนามยท 4 ราชบร และ สถาบนพฒนาฝมอแรงงานภาค 2 สพรรณบร รวมจดประชมพฒนา

ศกยภาพเครอขายผประกอบการ เพอการรองรบประชาคมอาเซยน ระหวางวนท 19- 20 มถนายน 2556

ณ โรงแรมสองพนบร อ าเภอเมอง จงหวดสพรรณบร มผเขารวมประชมจากส านกงานสาธารณสขจงหวด/

อ าเภอ/โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล องคกรปกครองสวนทองถน ชมรมผประกอบการคาอาหาร

(รานอาหารและแผงลอยจ าหนายอาหาร) ชมรมตลาดสด นาซอ/ผขายของในตลาด จ านวน 168 คน สวน

ใหญมความพงพอใจตอการจดประชมในระดบดถงดมาก รอยละ 94 รวมทงศนยอนามยท 4 ราชบร ได

สนบสนนและเขารวมประชมสญจรองคกรภาคเครอขายชมรมผประกอบการรานอาหาร แผงลอย และตลาด

สด นาซอ กลม 8 จงหวด ภาคกลางตะวนตก


Annual Report 2013

ประกวดหนวยงาน และชมรมผประกอบการคาอาหารดเดน ประจ าป 2556 ผลการประกวดชมรม

ผประกอบการคาอาหารดเดน ไดแก เครอขายชมรมผประกอบการคาอาหารจงหวดกาญจนบร สวน

หนวยงานทสนบสนนการพฒนาผประกอบการคาอาหารดเดน ไดแก เทศบาลเมองสพรรณบร และ

ส านกงานสาธารณสขจงหวดสมทรสาคร และไดรบโลประกาศเกยรตคณจากกระทรวงสาธารณสข

องคกรปกครองสวนทองถน มการพฒนาระบบการจดการสขาภบาลอาหารระดบพนฐาน เพมขน 1

แหง ไดแก เทศบาลต าบลบานฆอง จงหวดราชบร ไดรบโลประกาศเกยรตคณจากกระทรวงสาธารณสข

ตลาดประเภทท 1 เขารวมโครงการตลาดสด นาซอ จ านวน 84 แหง ไดมาตรฐานตลาดสด นาซอ

ระดบด 59 แหง และระดบดมาก 15 แหง รวม 74 แหง คดเปนรอยละ 88.10 สงกวาเปาหมาย(รอยละ

80) ผลการสมประเมนเชงคณภาพตลาดสดทไดปายตลาดสด นาซอ ผานเกณฑรอยละ 77.27 (ภาพ

ผบรหารกรมอนามยตรวจเยยมตลาด) ในปงบประมาณ 2556 ศนยอนามยท 4 ราชบร รวมกบ ส านกงาน

สาธารณสขจงหวดสพรรณบร ตรวจประเมนตลาดในเขตเทศบาลเมองสพรรณบร และพฒนาใหไดมาตรฐาน

ตลาดสด นาซอ ระดบด เพมขน ไดแก ตลาดทรพยสนสวนพระมหากษตรยสพรรณบร และมชมรมตลาด

ทรพยสนฯ ในการดแลและพฒนาสขลกษณะตลาดอยางตอเนอง

ตลาดประเภทท 2 มการพฒนาผานมาตรฐานตลาดนด นาซอ เพมขนจ านวน 6 แหง ไดแก

ตลาดนดลงเพม อ.วดเพลง จ.ราชบร ตลาดนดคณาวรรณ อ.ก าแพงแสน จ.นครปฐม ตลาดนดสหกรณศร

ประจนต อ.ศรประจนต จ.สพรรณบร ตลาดนดโคกกระบอ อ.เมอง จ.สมทรสาคร ตลาดนดวดชองลม อ.

เมอง จ.สมทรสงคราม และตลาดนดเทศบาลเขายอย อ.เขายอย. จ.เพชรบร

สนบสนนการด าเนนงาน ของส านกงานสาธารณสขจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน สมาคม/

ชมรมรานอาหารและแผงลอยจ าหนายอาหาร ชมรมผขายของในตลาดสด อาท วทยากร เอกสารวชาการ

ผากนเปอนพรอมหมวก ตวอยางน ายาลางจาน ฯลฯ

การด าเนนงานโครงการน าประปาดมได มระบบประปาในเขตขององคกรปกครองสวนทองถนเขา

รวมโครงการจ านวน 10 แหง ผดแลระบบประปาเคยไดรบการอบรม 6 แหง มการตรวจสอบคณภาพน า

ทง 10 แหง ผลการตรวจสอบคณภาพน าผาน 3 แหง ไดรบการรบรองเปนน าประปาดมไดเพมขน ไดแก

ประปาหม 5, หม 9 ต.ทาไมรวก อ.ทายาง จ.เพชรบร และ ประปาเทศบาลต าบลทาไมรวก อ.ทายาง

จ.เพชรบร


Annual Report 2013

การจดกจกรรมรณรงควนลางมอโลก 15 ตลาคม ศนยอนามยท 4 ราชบร รวมกบ ส านกงาน

สาธารณสขจงหวดราชบร และภาคหนวยงานทเกยวของ จดกจกรรมรณรงคการลางมอเนองในวนลางมอ

โลก วนท 15 ตลาคม 2555 ณ หองประชมราชาวด ศนยอนามยท 4 ราชบร มผเขารวมกจกรรม 160 คน

มการลงนามและประกาศเจตนารมณเนองในวนลางมอโลกรวมกน และในป 2556 ไดรวมกบตลาดกลางผก

และผลไมจงหวดราชบร (ศรเมอง) จดกจกรรมรณรงควนลางมอโลก วนท 15 ตลาคม 2556 ณ บรเวณ

อาคารคาปลก และบรเวณภายในตลาดศรเมอง มผเขารวมกจกรรมประมาณ 800 คน โดยการจดกจกรรม

ทงสองครงนนไดรบเกยรตจากผวาราชการจงหวดราชบรเปนประธาน และมผบรหารทงภาครฐ ภาคเอกชน

ชมรมผประกอบการคาอาหาร/ตลาดสด รวมทงประชาชนผบรโภคเขารวมงาน


Annual Report 2013

การประเมนผลกระทบตอสขภาพเปนการด าเนนงานภายใตยทธศาสตร สทธชมชนจากผลกระทบ

สงแวดลอม มการด าเนนงานครอบคลมใน 2 ประเดน คอ 1) การประเมนผลกระทบตอสขภาพ ซงเปน

กระบวนการตดสนคณคาของนโยบาย แผนงาน หรอโครงการ โดยพจารณาทผลกระทบและการกระจายของ

ผลกระทบนนทอาจจะเกดขนตอสขภาพของประชาชน โดยใชวธการ กระบวนการและเครองมอในการประเมน

หลายชนดรวมกน และ 2) การเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพ ซงเปนระบบทรวบรวม จดหมวดหม และ

วเคราะหขอมลผลลพธทางสขภาพทเกยวของกบสงแวดลอม และการเผยแพรขอมลเพอด าเนนการอยาง

ทนทวงท โดยตองค านงถง 3 องคประกอบ คอ สงคกคาม การรบสมผส และผลกระทบตอสขภาพ ใน

ปงบประมาณ 2556 ไดมการด าเนนงานดงน

1. ท าการประเมนผลกระทบตอสขภาพ (HIA) ในแหลงทองเทยว ทน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร

ประกอบดวย การด าเนนงาน ดงน


Annual Report 2013

1. การคดกรอง (Screening) ประกอบดวย 1.1) ทบทวนวรรณกรรมเพอคดกรองในเบองตนถง

ผลกระทบตอสขภาพจากการด าเนนงานแหลงทองเทยวประเภทน าตก 1.2) ศกษาการบรหารจดการแหลง

ทองเทยวของน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร โดยท าการสมภาษณกบผบรหาร/ผรบผดชอบงานของ

อทยานแหงชาตไทรโยค กาญจนบร 1.3) ศกษาการบรหารจดการสงแวดลอมของน าตกโดยการสมภาษณกบ

ผบรหารเทศบาลน าตกไทรโยคนอย/ผรบผดชอบงานของเทศบาล และ 1.4) ศกษาผลกระทบตอสขภาพทง

ทางบวกและทางลบจากการด าเนนงานของน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร ตลอดจนสงทตองการในการ

พฒนาน าตกไทรโยคนอย กบผแทนจากเทศบาล อทยาน สาธารณสขอ าเภอ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

ต าบล ผประกอบการรานอาหาร/แผงลอยจ าหนายอาหาร ผน าชมชน และอาสาสมครสาธารณสข

2. การก าหนดขอบเขตการศกษา (Scoping) ประกอบดวย 2.1) ชแจงวตถประสงคการด าเนนงานการ

ประเมนผลกระทบตอสขภาพ 2.2) บรรยายใหความรเกยวกบความหมายและขนตอนกระบวนการ HIA กบผม

สวนไดสวนเสย และ 2.3) รวมก าหนดขอบเขตการศกษากบผมสวนไดสวนเสย

3. การประเมนผลกระทบตอสขภาพ (Appraisal) ประกอบดวย 3.1) เกบรวมรวมขอมลการบาดเจบ

จากอบตเหต การเจบปวยจากโรคตาง ๆ การถกงกด แมลงกดตอย จาก รพสต.บานทาเสา อ.ไทรโยค

จ.กาญจนบร 3.2) สมภาษณความพงพอใจของนกทองเทยวตอสงอ านวยความสะดวกบรเวณน าตกไทร

โยคนอย ในประเดน จดททงขยะ /ปรมาณถงขยะ / หองน า/สภาพแวดลอมทางกายภาพ เชน ทางเดนบรเวณ

น าตก ทจอดรถ ฯลฯ และ 3.3) เกบรวบรวมขอมลตามประเดนทไดจากขนตอน Scoping

4. การจดท ารายงานและขอเสนอแนะ (Reporting and Recommendation) ประกอบดวย 4.1)

ประชมผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) เพอน าเสนอขอมลการศกษา และรวมหาแนวทางในการแกไขปญหา

และ 4.2 เชญผมสวนไดสวนเสยแตละภาคสวนรวมกนก าหนดแผนการแกไขปญหาตอไปเพอด าเนนงานใหม

ความตอเนอง

ผลการด าเนนงานประเมนผลกระทบตอสขภาพของน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร ไดน ามาส

การพฒนางานดานอนามยสงแวดลอมของน าตกไทรโยคนอย ดงน 1) มการอบรมเรองการสขาภบาลอาหาร

กบ พรบ.สาธารณสข พ.ศ.2535 กบแมคา พอคา /ผจ าหนายอาหาร 2) มการก าหนดแผนการด าเนนงาน

แกไขทางเดนขนน าตกเพอจดท าราวจบบรเวณน าตก หองสวมบรเวณน าตกชนลาง เพมเตมถงขยะตามจด

ตาง ๆ และปรบปรงเสนทางเดนทขนไปเยยมน าตกบรเวณชน 2 รวมทงก าหนดปายควบคมความเรวรถทวง

ผานถนนบรเวณหนาน าตก


Annual Report 2013

2. เฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอม จากการใชสารเคมก าจดศตรพชของ

เกษตรกร ในพนทหมท 15 ต าบลบานคา อ าเภอบานคา จงหวดราชบร เนองจากประชากรสวนใหญมการใช

ปรมาณสารเคมจ านวนมากจากการประกอบอาชพเกษตรกรรม ทงการปลกผกตางๆ ไดแก ผกกาดหว พรก

บวบ ถวฝกยาว และการท าไร ไดแก ไรสบปะรด ไรออย ไรมน

การด าเนนกจกรรมเปนการจดท าแผนทความเสยงชมชนโดยอาสาสมครสาธารณสขเพอดอาการ/โรค

ทเกดขนจากการใชสารเคมการเกษตรจากขอมลการมารบบรการทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานคา

(ซงเปนแหงเดยวในต าบลบานคาทมแพทยมาท าการตรวจรกษาทกวน) ตลอดจนการจดอบรมใหความรกบ

เกษตรกรถงพฤตกรรมปองกนสารเคมก าจดศตรพชเขาสรางกาย การจดเกบภาชนะบรรจภณฑ และเจาะ

ตรวจเลอดหาระดบคลอรนเอสเตอเรส และน าเสนอผลการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจากการใชสารเคม

ก าจดศตรพช ตลอดจนผลการศกษาการจดเกบภาชนะบรรจสารเคมก าจดศตรพชเพอคนขอมลสชมชน และ

วางแผนแกไขปญหาการด าเนนงานตอไปรวมกนในเวทการประชมองคการบรหารสวนต าบลบานคา


Annual Report 2013

ผลการด าเนนงานเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอมจากการใชสารเคมก าจด

ศตรพชของเกษตรกรท าใหเกด 1) ความรวมมอในการด าเนนการแกไขปญหาจากการใชสารเคมก าจดศตรพช

ของเกษตรกรในพนทระหวางหนวยงานภาคประชาชน และภาครฐบาล 2) ความตระหนกในการจดท า

แผนงาน/โครงการมารองรบใหเกษตรกรไดมการท าการเกษตรอนทรยมากขน 3) การขยายการเฝาระวง

ผลกระทบตอสขภาพจากการใชสารเคมก าจดศตรพชในหมบานขางเคยงเพมเตม คอหมท 1, 7 และหมท 12


Annual Report 2013


Annual Report 2013

รปแบบการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ในชมชนโดยอาสาสมครสาธารณสข ประจ าหมบาน

จรญ จกรวาลชยศร รกษาการนกวชาการสาธารณสขทรงคณวฒ*

อทยวรรณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ**

เกษณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ**

จรตน กอบเกยรตคณ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ**

*ส านกทปรกษา กรมอนามย, **ศนยอนามยท 4 ราชบร

บทคดยอ

ในปจจบนกระแสโลกาภวตนมอทธพลตอการมเพศสมพนธในวยเรยนของวยรนไทยเปนอยางมาก มผลให

เกดปญหาสขภาพ ปญหาจตใจ ครอบครวและสงคมของวยรน การวจยนเพอศกษาถง (1) อทธพลของความรและจต

ลกษณะตามสถานการณ ทมตอพฤตกรรมปองกนความเสยงทางเพศของวยรนในชมชน (2) อทธพลของความรและจต

ลกษณะตามสถานการณ ทมตอแรงบนดาลใจในการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในชมชน (3) พฒนา

หลกสตรการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในชมชนโดย อสม. และ (4) พฒนารปแบบการปองกน

พฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในชมชนโดย อสม. เปนการวจยแบบบรณาการ กล มตวอยางเปนวยรน 222 คน

อสม. 40 คน ณ ต าบลสวนหลวง อ. กระทมแบน จ. สมทรสาคร เกบขอมลในเดอนเมษายน-มถนายน 2556

ผลการศกษาพบวา (1) กลมตวอยางวยรนสวนใหญเพศหญง (รอยละ 50.9) อายเฉลย 18.31 ป การศกษา

ในระดบชนมธยมปลาย (รอยละ 66.2) อสม.สวนใหญเพศหญง (รอยละ 87.5) อายเฉลย 36.25 ป การศกษาใน

ระดบชนประถมปลาย (รอยละ 52.5) และมอาชพรบจางทวไป (รอยละ 35.0) (2) แรงบนดาลใจในการปองกน

พฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ความรในการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศ และจตลกษณะตามสถานการณ ม

อทธพลตอพฤตกรรมในการปองกนความเสยงทางเพศของวยรนในชมชน โดยมความแปรปรวนของพฤตกรรม

82.00% (3) จตลกษณะตามสถานการณ และความรในการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศ มอทธพลตอแรงบนดาล

ใจในการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในชมชน โดยมความแปรปรวนของแรงบนดาลใจ 63.00% (4)

หลกสตรการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในชมชน สวนใหญมเนอหาในเรองเพศศกษา ทกษะชวต และ

การปรกษา เมอจบการอบรม อสม.มความรและการปฏบตกบวยรนกอนและหลงการอบรม แตกตางกนอยางม

นยส าคญทางสถตทระดบ 0.001 แตมทศนคตเกยวกบวยรน ไมแตกตางกน (p>0.05) (5) อสม.วเคราะหปญหาวยรน

ในพนทพบวาเปนปญหามเพศสมพนธกอนวยอนควร ตดเกม และสารเสพตด อสม.จดท ากจกรรมปองกนแกไขปญหา

วยรนในเรองการใหความรและการปรกษาแนะน า สงเสรมกฬา กล มจตอาสา และท ากจกรรมสรางสรรค ใช

งบประมาณเทศบาลต าบลสวนหลวงและประชาชน

ขอเสนอแนะ รปแบบการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ควรเปนรปแบบทพฒนาทงดานรางกาย

(พฤตกรรม) และจตใจ (จรยธรรม) เปนการปลกฝงพฤตกรรมของคนดและคนเกงใหควบคกนไป สถานศกษาและ

หนวยงานสาธารณสขสามารถใชแบบส ารวจของงานวจยน ส ารวจพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน แลวก าหนดเปน

เนอหาและกจกรรมทเหมาะสมในการพฒนาวยรนทงดานรางกายและจตใจ สามารถใชหลกสตรการปองกนพฤตกรรม

เสยงทางเพศของวยรนในชมชนโดย อสม. เปนแนวทางในการพฒนาศกยภาพ อสม. ท าใหเกดผลสมฤทธในการ

ด าเนนงานปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน

ค าส าคญ : วยรนในชมชน, รปแบบการปองกนพฤตกรรมเสยงทางเพศ, อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน


Annual Report 2013

Development Model of Elderly Health Care Behavior with Public Mind

Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol 4, No 6 July 2013

http://www.mcser.org/journal/ index.php/mjss/article/view/293

Jarun Jukravalchaisri Expert Public Health Officer*

Kessanee Koktatong Senior Public Health Officer**

Utaiwan Koktatong Public Health Officer**

*Bureau of Technical Advisor,**Regional Health Promotion Center 4

Department of Health, Ministry of Public Health, Thailand

Abstract

In order to promote the elderly peoples to have high competency for self heal care and take care other old

person with public mind, it needs to understand factors that is affecting to their health behavior. Therefore, the study on

elderly health care knowledge, supportive factor, psychological factor and inspiration of public mind will make us more

understand the way the elderly people not just only look after themselves but they also are able to assist to help the

other elderly people. Moreover, this finding will be useful for our global old citizen to meet the better life quality. The

objective was to develop the structural relationship model of elderly health care knowledge, psychological trait,

psychological state, and social support affecting through inspiration of public mind to health behavior.

The populations were 125,037 elderly peoples in Ratchaburi Province in the year of B.E. 2556. the sample

group of 400 elderly peoples were sampling with Multi-stage random sampling technique. Questionnaire was used as

research tool that was examined for content validity by 5 experts and it was tried out with the group that was not

sample group. The reliability in aspects of elderly health care knowledge, psychological trait, psychological state,

supportive factor, inspiration of public mind and health behavior were 0.898, 0.855, 0.878, 0.899, 0.919 and 0.920

respectively. Analysis of causal relationship model was verified with Structural Equation Model (SEM) by using LISREL

version 8.72.

The results revealed that the developed structural equation model of elderly health care behavior with public

mind of elderly people in Ratchaburi Province was congruent to empirical data by considering on the values of df/2

= 1.609 was lesser than 5, RMSEA= 0.043 (<0.05), GFI=0.94 (0.90-1.00), AGFI=0.91 (0.90-1.00), RMR=0.010

(<0.05). Model composed of 29 observed variables, and 6 latent variables. All factors positively affected to health

behavior and were able to explain the variation of health behavior (HB) with 86.00 percents. The latent variable of

elderly health care knowledge (EHK) had the most effect to health behavior (HB) with 0.44, and subsequences were

inspiration of public mind (IPM), supportive factor (SuF), psychological state (PsS), and psychological trait (PsT) with 0.34,

0.34, 0.25 and 0.19 respectively. Moreover, the latent variable psychological trait (PsT) had the most effect to inspiration

of public mind (IPM) with 0.50, and subsequences were psychological state (PsS), supportive factor (SuF), and elderly

health care knowledge (EHK) with 0.41, 0.34 and 0.084 respectively.

Key Words: Development Model / Elderly Health Care Behavior / Public Mind


Annual Report 2013

การพฒนารปแบบการปองกนตนเองจากโรคเอดสของวยรน

เกษณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ

อทยวรรณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


บทคดยอ

การวจยเชงส ารวจ มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการปองกนตนเองจากโรคเอดสของวยรน กลม

ตวอยางเปนวยรนนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 3 จ านวน 400 คนในจงหวดราชบรทไดจากการสมหลาย

ขนตอน เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม ระยะเวลา ตลาคม 2555 ถง กมภาพนธ 2556 ใชสถต รอย

ละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหดวยโมเดลสมการโครงสราง ผลการส ารวจ พบวากลม

ตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 60.50 อายเฉลย 14.70 ป โมเดลสมการโครงสรางของการปองกน

ตนเองประกอบดวยองคประกอบของความร ลกษณะจตตามสถานการณและองคประกอบของแรงบนดาลใจ

สามารถอธบายความแปรปรวนพฤตกรรมการปองกนตนเองจากโรคเอดส ไดรอยละ 73.00 องคประกอบ

ความร และลกษณะจตตามสถานการณ ของโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรแฝงภายในอก 1

ตว คอ แรงบนดาลใจในการปองกนตนเองจากโรคเอดส ไดรอยละ 69.00 ดงนน ความร ลกษณะจตตาม

สถานการณ และแรงบนดาลใจ มอทธพลตอการท านายพฤตกรรมการปองกนตนเองจากโรคเอดสของวยรน

ดงนนรฐบาลจงควรมนโยบายทจะสงเสรมการเพมองคความรเรองโรคเอดสในสถานศกษารวมทงมการ

สงเสรมปจจยลกษณะจตตามสถานการณ ทประกอบดวยคานยมของนกเรยนเอง และครอบครว แรงจงใจใฝ

สมฤทธและความศรทธาในศาสนาใหเปนรปธรรมอยางชดเจน ประกอบกบการมแรงบนดาลใจตอบคคลใน

สงคม สถานศกษา และครอบครวทเปนแบบอยางทดส าหรบวยรน

ค าส าคญ : การพฒนารปแบบ, การปองกนตนเองจากโรคเอดส


Annual Report 2013

ส ารวจความคดเหนและพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในเขตสาธารณสขท 4 และ 5

รชน ลกษตานนท พยาบาลวชาชพช านาญการ*

วลล มวงสวนขวญ พยาบาลวชาชพช านาญการ*

มาล ชยมงคโล เจาพนกงานสาธารณสขช านาญงาน**

*โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ, **กลมพฒนาการสงเสรมสขภาพ

บทคดยอ

ปญหาการตงครรภในวยรนเปนปญหาของสงคมทส าคญมากปญหาหนงของประเทศไทย และขนาด

ของปญหาดเหมอนจะขยายใหญขนเรอยๆ อนเปนผลจากการเปลยนแปลงของสงคม วถชวตและสงอ านวย

ความสะดวกตางๆ มผลกระทบโดยตรงและโดยออมกบวธคด ทศนคต และวถชวตของเดกวยรนยคใหม หลอ

หลอมใหเกดปญหา และพฤตกรรมทางเพศในสงคมโดยเฉพาะการมเพศสมพนธกอนวยอนควร ท าใหเกด

ปญหาการตงครรภไมพงประสงคตามมา ศนยอนามยท 4 ราชบร จงไดท าการศกษาวจย เรอง การส ารวจ

ความคดเหนและพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน ในเขตสาธารณสขท 4 และ 5 ซงเปนการศกษาวจยเชง

ส ารวจ (Survey Research) มวตถประสงค เพอส ารวจความคดเหนและพฤตกรรมเสยงทางเพศ รวมทง

ปจจยทเกยวของกบการมเพศสมพนธของวยรนในเขตสาธารณสขท 4 และ 5 และ หาความสมพนธระหวาง

ปจจยทเกยวของ กบการมเพศสมพนธของวยรน กลมเปาหมายทศกษา คอ เดกวยรนอาย 10-19 ป ทก าลง

ศกษาอยในระดบชนมธยมศกษาปท 2 และระดบประกาศนยบตรวชาชพปท 2 ทงภาครฐและเอกชน ในเขต

สาธารณสขท 4 และ 5 จ านวน 3,561 คน โดยใชวธ Multistage Cluster sample เครองมอทใชคอ

แบบสอบถามประเภทตอบเอง เกบรวบรวมขอมลในชวงระหวาง เดอน มกราคม – กมภาพนธ พ.ศ. 2555

น ามาวเคราะหขอมล หาคาแจกแจงความถ รอยละ และสวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหหาความสมพนธ

ระหวางตวแปรทเกยวของกบการมเพศสมพนธดวยสถต Chi square และ Odds ratio 95 % Confidence

Interval

ผลการศกษา พบวาเดกวยรนมประสบการณเคยมเพศสมพนธรอยละ 15.7 โดยวยรนระดบ ปวช. 2

มประสบการณมากกวาเดกระดบมธยมศกษาปท 2 รอยละ 44.6 และ 6.2 ตามล าดบ เพศชายมประสบการณ

มากกวาเพศหญง รอยละ 20.7 และ 12.4 ตามล าดบ อายเฉลยทมเพศสมพนธครงแรก คอ 14.87 ป เรวทสด

คออาย 10 ป มคนอนเฉลย 2.3 คน และทนาตกใจคอวยรนบางคนมคนอนมากถง 20 คน มการใชวธ

คมก าเนดทไมปลอดภย เชน การหลงน าอสจขางนอก การนบระยะปลอดภย รอยละ 14.1 และ 2.6 ตามล าดบ

สถานทมเพศสมพนธครงแรก สวนใหญใชทบานตนเอง/แฟน มากถงรอยละ 53.6 ปจจยทส าคญทเปนเหตจง

ใจในการมเพศสมพนธกบตางเพศครงแรกไดแกการอยกนสองตอสอง รอยละ 34.9 ลองลงมาคอ ความรก

รอยละ 34.2 ประกอบกบปจจยเสรมใหวยรนมเพศสมพนธ คอ การดสอลามก (รอยละ 63.5เปนคลปมอถอ)

และการใชสารเสพตด (รอยละ 83.9 เปนเครองดมทมแอลกอฮอล) ซง ทง 2 ปจจย เปนเหตใหมเพศสมพนธ


Annual Report 2013

มากกวาผไมไดดสอลามก และ ผไมใชสารเสพตด อยางมนยส าคญทางสถต (p-value<0.001) มากเปน 3.6

เทา และ 3.2 เทาตามล าดบ (Odds ratio) วยรนกลมทมความคดเหนวา เมอเปนแฟนกนการมเพศสมพนธเปน

เรองธรรมดา จะมเพศสมพนธมากกวากลมทมความคดเหนวาเมออยในวยเรยนยงไมสมควรมเพศสมพนธ

อยางมนยส าคญทางสถต (p-value<0.001) และมากเปน 16.7 เทา (Odds ratio) และทนาสนใจเรองหนงพบวา

วยรนทไดรบความรเรองเพศ จากโรงเรยน และครอบครว สงผลท าใหการมเพศสมพนธลดลงมนยส าคญทาง

สถต (p-value<0.001) เปน 1.8 เทา และ 1.3 เทาตามล าดบ (Odds ratio)

สรปผลและขอเสนอแนะ อตราการมเพศสมพนธของวยรนในเขตสาธารณสขท 4 และ 5 สงเทยบเทา

ระดบประเทศปจจยทเกยวของพบวาการปองกนคอนขางท าไดยาก การไดรบความรเรองเพศ จากโรงเรยน

และครอบครว อาจจะเปนการปองกนการมเพศสมพนธไดระดบหนง เนองจากเปนการรบขอมลขาวสารเรอง

เพศทถกตอง จากขอมลดงกลาว จะเหนไดวาการใหภมคมกนแกวยรนใหมทกษะชวตในการดแลตนเองใหม

ประสบการณทางเพศทปลอดภย และอยในวยอนควรนนเปน สงจ าเปน ซงตองไดรบความรวมมอ

กนทงหนวยงานภาครฐ ไดแก กระทรวงสาธารณสข กระทรวงศกษาธการ และกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสาร รวมทงภาคเอกชน และขอมลทไดจากการส ารวจ สามารถน าไปประกอบการวางแผน

ยทธศาสตร การจดท าแผนงาน โครงการ ในการปองกนปญหาในเรองเพศของวยรนในเขตสาธารณสขท 4

และ 5 ตอไป

ค าส าคญ : ความคดเหน, พฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน


Annual Report 2013

รปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอายในชมรมผสงอาย พนทเขตสาธารณสข 4 และ 5

มณฑา ไชยะวฒน นายแพทยช านาญการพเศษ

เกษณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ

อทยวรรณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


บทคดยอ

เปนการวจยแบบผสม วตถประสงค เพอศกษารปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอายในชมรม เกบ

ขอมลเชงคณภาพจากการประชมเครอขายชมรมผสงอายจ านวน 52 คน และขอมลเชงปรมาณจาก

แบบสอบถามชมรมผสงอายคณภาพทไดรบการรบรองจากกรมอนามยในป พ.ศ. 2555 ทงหมด 486 ชมรม ใน

พนทเขตสาธารณสข 4 และ 5 ระยะเวลา 1 ตลาคม 2554 ถง 30 พฤศจกายน 2555 ใชสถต รอยละ คาเฉลย

สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหดวยโมเดลสมการโครงสราง ผลการศกษาทไดจากการประชม

แลกเปลยนเรยนร พบวามการสงเสรมสขภาพผสงอาย ดานตรวจสขภาพและออกก าลงกาย งานวชาการ การ

สงเคราะห สงเสรมภมปญญาและประเพณวฒนธรรม ประกาศเกยรตคณ หารายได จดกจกรรมประชม

เครอขาย ทศนศกษาและพฒนาศนยดแลผสงอาย ผลการส ารวจ พบวา ผใหขอมลสวนใหญเปนประธาน

ชมรมผสงอาย เพศชาย และอายระหวาง 60-69 ป (รอยละ 57, 56 และ 57.8 ตามล าดบ) สมการโครงสราง

โมเดลของพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพผสงอายในชมรม มองคประกอบแรงบนดาลใจและการด าเนนงานของ

ชมรม สามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมการสงเสรมสขภาพผสงอาย ไดรอยละ 68 โมเดล

องคประกอบแรงบนดาลใจ เปนตวแปรแฝงภายในสามารถอธบายความแปรปรวนของการด าเนนงานชมรม ได

รอยละ 59 ขอเสนอแนะ แรงบนดาลใจ และการด าเนนงานของชมรม มอทธพลตอการท านายพฤตกรรมการ

สงเสรมสขภาพผสงอาย ดงนนรฐบาลควรมนโยบายสนบสนนเรอง แรงบนดาลใจในบคคล เหตการณ หนงสอ

โทรทศนและอนเตอรเนต และสงเสรมการด าเนนงานของชมรมในเรองความร ทศนคต ความเชอ แรงสนบสนน

และการพฒนาเครอขาย

ค าส าคญ : รปแบบการสงเสรมสขภาพผสงอาย, ชมรมผสงอาย, พนทเขตสาธารณสข 4 และ 5


Annual Report 2013

การศกษาสถานการณการจดการของเสยในสถานบรการสาธารณสขเขตพนทเครอขายบรการท 5

ธดารตน ด ารงคสอน นกวชาการสาธารณสขช านาญการ

มตตกา ยงอย นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


บทคดยอ

การศกษาครงน เปนการศกษาเชงส ารวจ มวตถประสงคเพอศกษาสถานการณการจดการของเสย

ในสถานบรการสาธารณสขเขตพนทเครอขายบรการท 5 ทเขารวมโครงการสาธารณสขรวมใจรณรงคลดโลก

รอนดวยการสขาภบาลอยางยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม เกบขอมลตงแตเดอนมนาคมถงสงหาคม 2556

โดยการเกบขอมลจากแบบสอบถามสถานบรการสาธารณสขเขตพนทเครอขายบรการท 5 ทเขารวมโครงการ

สาธารณสขรวมใจรณรงคลดโลกรอนดวยการสขาภบาลอยางยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม สงทาง

ไปรษณยตอบรบ 236 ชด ไดรบการตอบแบบสอบถามและสงกลบ 107 ชด คดเปนรอยละ 45.34 เปน

โรงพยาบาล รอยละ 30.84 และเปนโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล รอยละ 69.16 วเคราะหขอมลเชง

ปรมาณโดยสถตเชงพรรณนา ไดแก ความถและรอยละ สวนการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะห

เนอหา

ผลการศกษาพบวา สถานบรการสาธารณสขทเขารวมโครงการสาธารณสขรวมใจรณรงคลดโลก

รอนดวยการสขาภบาลอยางยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม สวนใหญมการคดแยกขยะเปนขยะตดเชอ ขยะ

ทวไปและขยะรไซเคล มสวนนอยทมการคดแยกขยะเศษอาหาร ขยะอนตรายมการคดแยกนอยในกลม

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ สถานบรการสาธารณสขสวนใหญมการจดการขยะรไซเคลโดยการจ าหนาย

ขยะเศษอาหารและขยะทวไปสงทองถนก าจด ขยะตดเชอกลมโรงพยาบาลสวนใหญจะสงใหบรษทเอกชนก าจด

กลมโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสวนใหญจะสงใหโรงพยาบาลก าจดให ขยะอนตรายในกลมโรงพยาบาล

สวนใหญจะฝงในพนทและสงบรษทเอกชนก าจด สวนโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสวนใหญจะสงทองถน

ก าจด โรงพยาบาลทกแหงมระบบบ าบดน าเสยและสวนใหญมการน าน าเสยทบ าบดแลวมารดตนไม

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสวนใหญไมมการระบายน าเสยออกสภายนอก ตะกอนจากระบบบ าบ ดน า

เสยสวนใหญจะน าไปใสโคนตนไม สวนกากไขมนจากบอดกไขมนจะสงเทศบาลก าจด สวนใหญสถานบรการ

สาธารณสข มการด าเนนกจกรรมในเรองตางๆดงน กจกรรม 5 ส การปลกตนไมยนตน การปลกสวนหยอม

สวนสมนไพร การปลกไมประดบดดสารพษ การพฒนาสวมในหนวยงานผานมาตรฐานHAS กจกรรมการ

รณรงคใหบรโภคและปลกผกปลอดสารพษผกพนบานอาหารพนเมอง สวนใหญมมาตรการในการประหยด

พลงงาน ไดแก มาตรการก าหนดเวลาเปด-ปดหลอดไฟและเครองปรบอากาศ มาตรการการใชหลอดไฟ

ประหยดพลงงาน มาตรการการตงอณหภมเครองปรบอากาศและมาตรการเสนทางเดยวกนรวมทงการวาง

แผนการท างานเพอประหยดพลงงานเชอเพลง


Annual Report 2013

กลยทธในการด าเนนงานสวนใหญ คอ การเผยแพรประชาสมพนธความส าคญและผลกระทบจาก

ภาวะโลกรอน บคลากรเปนตนแบบแกผมารบบรการ การก าหนดนโยบายลดโลกรอนในหนวยงานและ

ประกาศใหทราบ ผบรหารเปนผน าและสนบสนน การเกบขอมลเปรยบเทยบผลการลดการใชพลงงาน การ

น าเขาขอมลในโปรแกรม Carbon Footprint การก าหนดคณะกรรมการหรอผรบผดชอบทชดเจน การ

สงเสรมพฒนาศกยภาพเจาหนาท การด าเนนกจกรรมการลดโลกรอนโดยการมสวนรวมของเจ าหนาท และ

กจกรรมการถายทอดความรและสรางความตระหนก โดยสงจงใจในการเขารวมโครงการลดโลกรอน คอ

ตองการรกษาสงแวดลอมและตองการประหยดพลงงานรวมทงทรพยากร ผทมบทบาทส าคญ คอ ผบรหาร

ผน าองคกร เจาหนาทและประชาชน ปจจยส าคญทสนบสนนการด าเนนงาน คอ ความตระหนกและจตส านก

ตอตนเอง ผอนและสงคม ความรวมมอรวมใจของทกฝายทงหนวยงานและประชาชน และการทผบรหารเหน

ความส าคญเปนแบบอยางและมการตดตามก ากบ ประโยชนทไดจากการด าเนนงานลดโลกรอน คอ สามารถ

ลดรายจาย ประหยดพลงงานและทรพยากร และไดอนรกษสงแวดลอมไมใหเกดมลพษตางๆซงมผลกระทบตอ

สขภาพ ปญหาในการด าเนนงานลดโลกรอน คอ การขาดความตระหนกและจตส านก และผน าองคกรไมให

ความส าคญและไมไดก าหนดเปนนโยบาย ขอเสนอแนะในการด าเนนงาน คอ ควรมการสงเสรมสนบสนนอยาง

จรงจงและตอเนอง ควรมการรณรงคสรางความตระหนก ปลกฝงจตส านกและมการประชาสมพนธอยาง

ทวถง และควรมกระบวนการท างานทชดเจนรวมทงมเวทสอสารกลยทธ

ค าส าคญ : การจดการของเสย, สถานบรการสาธารณสข


Annual Report 2013

การประเมนผลกระทบตอสขภาพ(HIA) ในแหลงทองเทยว :

กรณศกษาน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร

พชรนทร สมบรณ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research) มวตถประสงค

เพอประเมนผลกระทบตอสขภาพ (HIA) ในแหลงทองเทยวของน าตกไทรโยคนอย จงหวดกาญจนบร โดยท า

การประเมนผลกระทบตอสขภาพตามขนตอนการประเมนผลกระทบตอสขภาพขององคการอนามยโลก 5

ขนตอน คอ ขนตอนการคดกรอง (Screening ) การก าหนดขอบเขตการศกษา (Scoping) การประเมนผลกระทบ

ตอสขภาพ (Appraisal) การจดท ารายงานและขอเสนอแนะ (Reporting and Recommendation) และขนตอนการ

ตดตามประเมนผล (Monitoring and Evaluation) มกลมทศกษาในการวจยประกอบดวย ผบรหาร/ผรบผดชอบ

งานของอทยานแหงชาตไทรโยค กาญจนบร ผบรหารเทศบาลน าตกไทรโยคนอย/ผรบผดชอบงานของเทศบาล

น าตกไทรโยคนอย กาญจนบร ผชวยสาธารณสขอ าเภอ ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล

ผประกอบการรานอาหาร/แผงลอยจ าหนายอาหาร ผน าชมชน อาสาสมครสาธารณสข และนกทองเทยว เกบ

รวบรวมขอมลโดยใชการสมภาษณ การสนทนากลมยอย การวเคราะหเอกสาร และการบนทกขอมล ม

ระยะเวลาในการวจยตงแตเดอนมกราคม – เดอนมถนายน 2556 ท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการ

วเคราะหเนอหา

ผลการวจยพบวา การด าเนนงานประเมนผลกระทบตอสขภาพของน าตกไทรโยคนอย จงหวด

กาญจนบร ไดน ามาสการพฒนางานดานอนามยสงแวดลอมของน าตกไทรโยคนอย ดงน 1) มการอบรมเรอง

การสขาภบาลอาหารกบ พรบ.สาธารณสข พ.ศ.2535 กบแมคา พอคา /ผจ าหนายอาหาร 2) มการก าหนด

แผนการด าเนนงานแกไขทางเดนขนน าตกเพอจดท าราวจบบรเวณน าตก หองสวมบรเวณน าตกชนลาง

เพมเตมถงขยะตามจดตาง ๆ และปรบปรงเสนทางเดนทขนไปเยยมน าตกบรเวณชน 2 รวมทงก าหนดปาย

ควบคมความเรวรถทวงผานถนนบรเวณหนาน าตก

ขอเสนอแนะทไดจากการวจย การด าเนนงานพฒนารปแบบการประเมนผลกระทบตอสขภาพ (HIA)

ในแหลงทองเทยวประเภทน าตกปงบประมาณ 2556 ของศนยอนามยท 4 ราชบรจนไดรปแบบและขนตอนการ

ด าเนนงานเกดขน และไดผลการด าเนนงานทท าใหหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของไดแสดงบทบาทในการแกไข

ปญหาและพรอมทจะพฒนาน าตกไทรโยคนอยทเปนของสวนรวม ดงนนสามารถน ารปแบบการประเมนผล

กระทบตอสขภาพในแหลงทองเทยวประเภทน าตกน ไปประยกตใชกบการประเมนผลกระทบตอสขภาพจาก

การด าเนนงานของแหลงทองเทยวประเภทน าตกทอน ๆ ทมบรบทการบรหารงานใกลเคยงกน

ค าส าคญ : การประเมนผลกระทบตอสขภาพ แหลงทองเทยวน าตก


Annual Report 2013

ระบบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอม

จากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร

พชรนทร สมบรณ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action Research) มวตถประสงคเพอ

พฒนาระบบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอมจากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร

โดยด าเนนการตามขนตอนของระบบการเฝาระวงสขภาพดานอนามยสงแวดลอม 6 ขนตอน คอ 1) การคดเลอก

ประเดน/พนท 2) การก าหนดตวชวด 3) การรวบรวมขอมล 4) การวเคราะหขอมล 5) การรายงานหรอเผยแพร

ขอมล และ 6) การแกไขปญหา พนทด าเนนการวจยเปนพนทหมท 15 ต.บานคา อ.บานคา จ.ราชบร กลมทศกษา

ในการวจยประกอบดวย ผน าชมชน เจาหนาทรพสต . อสม.ในพนท นายกอบต. สมาชกอบต. เจาหนาทกอง

ประเมนผลกระทบตอสขภาพ เจาหนาทกรมควบคมมลพษ เจาหนาทมลนธการศกษาไทย และตวแทนเกษตรกร เกบ

รวบรวมขอมลโดยใชการสมภาษณ การวเคราะหเอกสาร การบนทกขอมล และการใชแผนทความเสยงชมชน ม

ระยะเวลาในการวจยตงแตเดอนมกราคม – เดอนมถนายน 2556 ท าการวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะห

เนอหา และท าการวเคราะหความเสยงของการเกดอาการทางกายจากการใช/สมผสสารเคมก าจดศตรพชของ

ประชาชนในพนทจากการใชแผนทความเสยงชมชนโดยการวเคราะหสถานการณ แนวโนมทเกดขนตามชวงเวลา การ

กระจายเชงพนท และกลมประชากรทเสยง

ผลการวจยพบวา ประเดนแรก ระบบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอมจากการใช

สารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร ด าเนนการตามขนตอน ดงน 1) ก าหนดประเดนและพนททท าการศกษา 2) ก าหนด

ตวชวด โดยก าหนดตวชวดทจะด าเนนการเกบขอมล แหลงขอมล ความถในการเกบขอมล เครองมอทใช และวธในการ

วเคราะหขอมล 3) ก าหนดแผนการด าเนนงาน โดย ก าหนดแผนทจะเขาด าเนนการเฝาระวง และน าเสนอแผนการ

ด าเนนงานใหกบผทเกยวของทราบ 4) ด าเนนการตามแผน โดย ด าเนนการตามแผนทก าหนด เกบรวบรวมขอมลตาม

ตวชวด และวเคราะหขอมล รวมทงตรวจหาระดบคลอรนเอสเตอเรสใหกบกลมเกษตรกร และอบรมใหความรเรอง

พฤตกรรมการปองกนตนเองจากการใชสารเคมศตรพชแกเกษตรกร และ 5) คนขอมลสชมชน โดยน าเสนอผลการศกษา

เพอวางแผนแกไขปญหาสขภาพจากการใชสารเคมก าจดศตรพชรวมกน ประเดนทสอง ระบบการเฝาระวงผลกระทบตอ

สขภาพดานอนามยสงแวดลอมจากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกรท าใหเกด 1) ความรวมมอในการด าเนนการ

แกไขปญหาจากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกรในพนทระหวางหนวยงานภาคประชาชน และภาครฐบาล 2)

ความตระหนกในการจดท าแผนงาน/โครงการมารองรบใหเกษตรกรไดมการท าการเกษตรอนทรยมากขน

ขอเสนอแนะทไดจากการวจย สามารถน าระบบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพดานอนามยสงแวดลอม

จากการใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกรนไปประยกตใชกบการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจากสงแวดลอมในท

อน ๆ ทมบรบทใกลเคยงกนได

ค าส าคญ : ระบบเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพ สารเคมก าจดศตรพช


Annual Report 2013

ผลของโปรแกรมตดตามแฟมเวชระเบยนผปวยใน

The Result of Program IPD Medical Record Tracking System จารวฒน มตรมาก

งานเวชระเบยน รพ.สงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการศกษาวจยเชงพรรณนา วตถประสงค เพอศกษาผลของโปรแกรมตดตามแฟมเวช

ระเบยนผปวยใน ดานระยะเวลาการคนหาแฟมเวชระเบยนผปวยใน และระยะเวลาทแฟมเวชระเบยนผปวยใน

ผานเขาไปแตละจดบรการ ตงแตแฟมผปวยจ าหนายออกจากโรงพยาบาล (Discharge) จนถงการจดเกบแฟม

เวชระเบยนเขาตเกบ กลมตวอยางไดมาจากการสมหมายเลข AN.เวชระเบยนผปวยในทไดรบการจ าหนายออก

จากโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร ระหวางเดอน มถนายน– สงหาคม 2556 จ านวน 75

ฉบบ เกบรวบรวมขอมลระยะเวลาทแฟมเวชระเบยนผานเขาไปในแตละจดบรการโดยใชโปรแกรมตดตามแฟม

เวชระเบยนผปวยใน ประมวลผลวเคราะหขอมลโดยใช รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการศกษา ดานการบรการพบวา กอนใชโปรแกรม ระยะเวลาการคนแฟมประวตผปวยทเขารบการ

รกษาและแพทยยงไมไดสรปผลการรกษา ใชเวลาเฉลย 13 นาท/ราย หลงใชโปรแกรมใชเวลาเฉลย 9 นาท/ราย

คนพบแฟมประวตผปวยเรวขนมคาเฉลย 4 นาท/ราย ผลดานการบรหารจดการ พบวาแฟมประวตผปวยใช

เวลาอยในแตละทเรยงจากมากไปนอยดงน หองเวชระเบยนเพอเขาตเกบ =23.8 วน หองพกแพทย =11.7วน

ศนยประกนสขภาพ =10.1 หองเวชระเบยนรบแฟมมาจาก Ward ตางๆ 9.8 วน

หองใหรหส ICD =4.05วน และหองลงบนทกขอมล =2.1วน

การน าไปใชประโยชนในงานประจ า 1)โปรแกรมตดตามแฟมเวชระเบยนผปวยใน ชวยใหเจาหนาทเวช

ระเบยน/เจาหนาทหองบตร สามารถคนหาแฟมเวชระเบยนผปวยในทจ าหนายวาอยจดบรการใด และสามารถด

ผาน Web browser ราย AN. ไดทกจดบรการในโรงพยาบาล จงท าใหคนเวชระเบยนผปวยในทจ าหนาย ไดอยาง

ถกตอง รวดเรว 2)น าผลลพธทไดจากการใชโปรแกรมตดตามแฟมเวชระเบยนผปวยใน ใชเปนขอมลยอนกลบ

เพอหาวธลดระยะเวลาความลาชาในแตละจดบรการ เพอน ามาแกไขปญหาในแตละจดบรการได


Annual Report 2013

การพฒนาประสทธผลของการลางภาชนะดวยน ายาท าความสะอาดเอนกประสงค

พเยาว อศรพนธ

สมนก เยนใส

ล าพวน จนทรแกว

สมอน เลศเรองฤทธ

กลมจดการความรและการศกษาดานสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยปฏบตการ วตถประสงค เพอศกษากระบวนการลางภาชนะ ความสะอาด

ของภาชนะ และความพงพอใจของผใชภาชนะ ทลางดวยน ายาท าความสะอาดเอนกประสงค ในโรงอาหาร

ศนยอนามยท 4 ราชบร ด าเนนการวจยเปน 2 ระยะ คอ ระยะท 1 เปนการตรวจสอบความสะอาดของภาชนะ

โดยใชน ายาท าความสะอาดเอนกประสงค ทใชกระบวนการลางแบบเดมกบกระบวนการลางแบบใหมภายหลง

การใหค าแนะน า กลมตวอยางไดจากการสมเปนภาชนะประเภทถาดหลมสแตนเลส ชามเมลามนและแกวน า

อยางละ 20 ชน ระยะท 2 เปนการประเมนความพงพอใจของผใชภาชนะ ภายหลงจากสนสดระยะท 1 กลม

ตวอยาง ไดจากการสมตวอยางแบบบงเอญ จากเจาหนาทของศนยอนามยท 4 ราชบร ทรบประทานอาหาร

กลางวนทโรงอาหาร จ านวน 40 คน การด าเนนงานวจยอยระหวาง วนท 1 มกราคม – 30 กรกฎาคม 2556

วเคราะหขอมลทง 2 ระยะจากแบบเกบขอมลโดยใชสถต รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการศกษา ระยะท 1 พบวาความสะอาดของภาชนะภายหลงการลางแบบเดมกบการลางภายหลง

การแนะน า ประเภทถาดหลมสแตนเลส ชามเมลามนและแกวน า มความสะอาดของถาดหลมเพมจากรอยละ

45 (9ใบ) เปนรอยละ 100 (20ใบ) ความสะอาดของชามเมลามนไมไดวดแบบเดม ไดพฒนาจนสะอาดเปน

รอยละ 100 (20ใบ) และความสะอาดของแกวน าเพมจากรอยละ 85 (17ใบ) เปนรอยละ 95 (19ใบ) ให

ค าแนะน า เรองการใชฟองน าหรอสกอตไบตแบบนม อตราสวนน ายาท าความสะอาดเอนกประสงค :

น าประปา เปน 1:13 และการเปลยนน าทใชลางภาชนะ ระยะท 2 พบวา ผตอบแบบสอบถาม จ านวน 40 คน

สวนใหญผตอบเปนเพศหญง รอยละ 80 (32 คน) มอายระหวาง 46-60ป รอยละ 57.5 (23 คน) ความพง

พอใจของผใชภาชนะใสอาหารดานความสะอาด และกลนสะอาดของภาชนะ แกวน า ชามเมลามน และถาดส

แตนเลส สวนใหญอยในระดบมาก (คาเฉลยอยระหวาง 4.25-4.48) ความพงพอใจในภาพรวมของการใช

ภาชนะอยในระดบมาก (X =4.40)

การน าไปใชประโยชนในงานประจ า โดยผลตภณฑน ายาท าความสะอาดเอนกประสงคสามารถลด

คาใชจายใหแกหนวยงานในการซอน ายาเคมลางภาชนะได และสามารถขยายเครอขายใหหนวยงานซกฟอก

และหนวยจายกลาง โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ในการน าน ายาท าความสะอาดเอนกประสงคไปทดลองใชซก

ผาของผปวยในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพจนไดผลเปนทพงพอใจ นอกจากนไดใหบรการศกษาดงานแก

หนวยงานภายนอกเพอขยายความรใหแพรหลายตอไป


Annual Report 2013

การพฒนารปแบบการจองหองประชมผานเวบไซตของศนยอนามยท 4 ราชบร

พาณ เสนยวงศ ณ อยธยา

สภาภรณ หลกรอด

อานภาพ วงคสงวน

กลมจดการความรและการศกษาดานสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา วตถประสงคเพอพฒนารปแบบการจองหองประชมจากแบบเดม

ทจองผานโอปะเรเตอรมาเปนการจองหองประชมผานเวบไซตอยางเปนระบบ ประชากรเปนผใชบรการจอง

หองประชมของศนยอนามยท 4 ราชบร ระหวางเดอน พฤศจกายน 2555 – สงหาคม 2556 เครองมอทใช

ไดแก แบบเกบรวบรวมขอมลจากการระดมสมอง และแบบสอบถามทประกอบดวยเนอหา 5 สวน คอ 1) ขอมล

ทวไป 2) แบบสอบถามเกยวกบขอมลดานการจองหองประชมผานเวบไซต 3) ปญหาจากการจองหองประชม

ของศนยอนามยท 4 ราชบร ผานเวบไซต 4) ขอเสนอแนะในการจองหองประชมผานเวบไซต และ 5) ความพง

พอใจตอรปแบบการจองหองประชม ผานเวบไซต ประมวลผลวเคราะหขอมลโดยใช รอยละ และคาเฉลย

ผลการระดมสมองการจองหองประชมแบบเดม พบวา มความซ าซอนในการจองหองประชม ขอมล

การจองไมครบถวน ตดตอผจองไมได ไมสะดวกตอการเลอนวน เวลา สถานท ทจองหองและไมมขอมลการใช

หองประชม ผลการใชบรการจองหองประชมผานเวบไซต พบวา ผจองหองตอบแบบสอบถามจ านวน 37 คน

สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 83.8(31 คน) หนวยงานทจองหอง หนวยราชการภายนอก รอยละ 8.1 (3 คน)

หนวยราชการภายในศนย รอยละ 91.9 (34 คน) และมความสามารถในการใชอนเตอรเนตระดบดรอยละ 54.1

(20คน) มความพงพอใจในภาพรวมตอการจองหองประชมผานทางเวบไซต อยในระดบมาก (X 4.11)

การน าไปใชประโยชนในงานประจ า ดงน

1. มการจองหองประชมผานเวบไซต ศนยอนามยท 4 ราชบร ท าใหผใชบรการไดรบความสะดวก ประโยชน

และ เปนธรรม จาก

1.1. การจองหองประชมผานเวบไซต ทมการเรยงล าดบการรบจองตามเวลาการจอง ชวยสรางความเปน

ธรรม และลดความซ าซอนในการรบจอง และขอมลมความถกตองตามความตองการของผจอง

1.2. การตรวจสอบตารางการใชหองประชม (วน และหองประชมวาง) จากปฏทนหองประชม รวมทงการ

จองหองประชม การก าหนด หรอเปลยนวนประชม ไดดวยตนเอง

1.3. สามารถด าเนนการจองไดทกชวงเวลา จากสถานทตางๆ

2. การจองหองประชมผานเวบไซต ท าใหสามารถรวบรวมขอมลเกยวกบการใชหองประชม ผจองหอง

ประชม เรองทประชมอบรม และปรมาณผเขาประชม เปนฐานขอมลของการใชหองประ ชมไดเปนระบบ

ท าใหสามารถตดตามรายชอเจาหนาททเปนผจองหองประชมได การรวบรวมสถตผลงาน การประเมน

รายรบ และประเมนการใชพลงงานไฟฟาได สะดวกตอผปฏบตงานทงในดานการเกบรวบรวม

ประหยดเวลา และถกตองครบถวน แทนระบบเดมทเปนระบบ manual


Annual Report 2013

การเปรยบเทยบผลของการซกผาเปอนเลอดดวยน ายาอเนกประสงคและน ายาเคม

ศจรตน พรมมโย

ดารณ แจมศร

สรศกด ปานสวรรณ

หนวยจายกลางซกฟอกและเคหะบรการ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอ เปรยบเทยบความสะอาดของการซกผาเปอนเลอดดวยน ายาเคมกบ

น ายาเอนกประสงคทผลตโดยศนยอนามยท 4 ราชบร โดยศกษาผาเปอนเลอดจากหองคลอด หองผาตด และ

ตกผปวยในของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ในเดอนมนาคม 2556 จ านวน 11,016 ชน เดอนเมษายน 2556

จ านวน 9,635 ชน เดอนพฤษภาคม 2556 จ านวน 10,526 ชน และเดอนมถนายน 2556 จ านวน 11,079 ชน

โดยเดอนมนาคมและเดอนพฤษภาคมท าการซกผาเปอนเลอดโดยใชน ายาเคม สวนเดอนเมษายนและเดอน

มถนายนท าการซกผาเปอนเลอดโดยใชน ายาเอนกประสงค ซงท าการเกบขอมลเปนรายวน แลวน าผาทซก

ดวยน ายาทง 2 ประเภทมาจ าแนกความสะอาดเปน 3 ระดบ คอ ระดบท 1 หมายถง พบคราบเลอดตดชดเจน

ระดบท 2 หมายถง พบคราบเลอดจาง ๆ และระดบท 3 หมายถง ไมพบคราบเลอด 3 โดยใชคณะกรรมการ

จ าแนกผา จ านวน 3 คน วเคราะหขอมลโดยใชความถรอยละและสถต ผลการศกษาพบวา

1. ผาทซกดวยน ายาเคมในเดอนมนาคมมความสะอาดระดบ 3 รอยละ 97.98 เดอนพฤษภาคม ม

ความสะอาดระดบ 3 รอยละ 98.00 สวนผาทซกดวยน ายาเอนกประสงคในเดอนเมษายน มความสะอาด

ระดบ 3 รอยละ 98.01 และในเดอนมถนายน มความสะอาดระดบ 3 รอยละ 98.24

2. คาใชจายในการซกผาเปอนเลอดในเดอนทใชน ายาอเนกประสงคนอยกวาคาใชจายในการซกผา

เปอนเลอดโดยใชน ายาเคม

3. ผลการสอบถามความคดเหนของผใชผาทซกดวยน ายาอเนกประสงคและน ายาเคม พบวา ผใชผา

มความคดเหนวาผาทซกดวยน ายาทง 2 ประเภทมความสะอาด ไมมคราบสกปรก และไมมกลนไมพงประสงค/

ไมมกลนเหมนหน/ไมมเหมนกลนของน ายาตกคาง ซงมเพยง 1 คนใหความคดเหนวาผาเปอนเลอดทซกดวย

น ายาอเนกประสงคมกลนมะกดตดบางเลกนอย


Annual Report 2013

ผลการใชหวงฟองน ารองกนในมารดาหลงคลอด

สวรรณ นาคะ

สณสา สดยอด

กาญจนา พนธพานช

ศรวด ชมจต

งานผปวยใน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4ราชบร

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลการใชหวงฟองน ารองกน และเพอเปรยบเทยบผลการเจบ

แผลฝเยบระหวางกอนและหลงการใชหวงฟองน ารองกนในมารดาหลงคลอด โดยกลมตวอยางเปนมารดาหลง

คลอดทมแผลฝเยบ ทนอนพกฟนในหอผปวยหลงคลอด โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

จ านวน 101 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม เกบรวบรวมขอมลในชวงเดอน พ.ค.-ส.ค. 2556

วเคราะหขอมลโดยใชสถต ความถ รอยละ คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D.) และ T- Test

ผลการวจยพบวา มารดาหลงคลอดไมเคยใชหวงฟองน ารองกน รอยละ 73 เมอมารดาหลงคลอดได

ทดลองใชหวงฟองน ารองกนแลวตองการใชอก รอยละ 99 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยความเจบปวดแผลฝเยบ

กอนใชหวงฟองน ารองกนอยทระดบ 6.70 ±1.446 และความเจบปวดแผลฝเยบหลงใชหวงฟองน ารองกนอยท

ระดบ 3.69 ± 1.426 แสดงวามารดาทมแผลฝเยบเมอใชหวงฟองน ารองกนท าใหระดบความเจบปวดแผลฝ

เยบลดลงอยางมนยส าคญทางสถต ( p< 0.01) มารดาหลงคลอดทกรายแสดงความคดเหนวาเมอใชหวง

ฟองน ารองกนขณะใหนมบตรนนมประโยชน คอ ชวยทเลาอาการปวดแผลฝเยบ สขสบายเวลานงใหนมบตร

และท าใหทารกดดนมแมไดนานขน รอยละ 89.1, 73.3, 30.4 ตามล าดบ สวนความพงพอใจตอการใชหวง

ฟองน ารองกนสวนใหญมความพงพอใจมากถงมากทสด รอยละ 79.2 มขอเสนอแนะคอ ตองการใหมหวง

ฟองน ารองกนใชทกโรงพยาบาลโดยน าไปใชกบมารดาหลงคลอดทมแผลฝเยบทกรายและการใชหวงฟองน า

รองกนขณะใหนมบตรท าใหมารดารสกด เปนการชวยผอนคลาย

จากผลการวจยดงกลาว ไดน าไปพฒนาการบรการทางการพยาบาลโดยการน าหวงฟองน ารองกนไป

ใชกบมารดาหลงคลอดทมแผลฝเยบ ซงพยาบาลจ าเปนตองใชทกษะในการอธบายหรอแนะน าใหมารดาหลง

คลอดไดใช เนองจากมารดาบางรายยงไมเคยใช ท าใหไมกลา ไมมนใจทจะใชในขณะทใหนมบตร หรอท า

กจกรรมขณะลกนง และสามารถน าไปขยายผลใชกบหนวยงานอนๆ ไดเชน คลนกนมแม


Annual Report 2013

ประสทธผลของรปแบบการพฒนาแกนน าพนกงานดานการสงเสรมสขภาพในสถาน

ประกอบการในพนทเขตสาธารณสขท 4 และ 5

อบล จนทรเพชร

จฑารตน สะธรรมกจ

ศรลกษณ ขณะฤกษ

บทคดยอ

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลองเพอศกษาประสทธผลของรปแบบการพฒนาแกนน าพนกงานดาน

การสงเสรมสขภาพในสถานประกอบการดานความร ทศนคต และพฤตกรรมสงเสรมสขภาพ รวมทง การ

ปฏบตโครงการดานการสงเสรมสขภาพของแกนน าพนกงานหลงการพฒนา ประชากรทศกษา คอ แกนน า

พนกงานจากสถานประกอบการในพนทเขตสาธารณสขท 4 และ 5 ทผบรหารสนใจเขารวมโครงการ จ านวน

52 คน/ 27 แหง เครองมอทใชในการทดลอง คอ รปแบบการพฒนาแกนน าพนกงานดานการสงเสรมสขภาพใน

สถานประกอบการ โดยวธการจดประชมปฏบตการ 2 ครง กอน-หลง รวม 3 วน เกบรวบรวมขอมล 2 ครง

คอ กอนและหลงทดลอง 4 เดอน โดยใชแบบสอบถามทผวจยสรางขนและไดตรวจสอบคณภาพอยในเกณฑท

ยอมรบได รวมทง การสงเกตและจดบนทกขณะด าเนนกจกรรม และเอกสารประกอบการน าเสนอผลการ

ด าเนนโครงการ วเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณนาและสถตวเคราะห

ผลการศกษาแกนน าพนกงานทตอบแบบสอบถาม จ านวน 37 คน พบวา ภายหลงการพฒนากลม

ตวอยางมความรดานการสงเสรมสขภาพ ทศนคตตอการสงเสรมสขภาพ และพฤตกรรมสขภาพสงกวากอน

พฒนาอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 มความพงพอใจตอรปแบบการพฒนาในระดบมาก สามารถ

ถายทอดความรความเขาใจและด าเนนโครงการดานสงเสรมสขภาพพนกงานในสถานประกอบการไดตามท

คาดหวง ปญหาทพบ คอ ระยะเวลาการด าเนนโครงการนอยไปท าใหบางโครงการไมสามารถสรปผลไดอยาง

ชดเจน สวนการน าเสนอผลการด าเนนโครงการของแกนน าพนกงานหลงการพฒนาเพอพจารณาคดเลอก

“โครงการตนแบบการสงเสรมสขภาพในสถานประกอบการ” จ านวน 21 โครงการ/ 21 แหง พบวา โครงการท

ไดรบรางวลชนะเลศ ไดแก โครงการลด ละ เลก บหร

ดงนน ศนยอนามยท 4 ราชบรและหนวยงานทเกยวของ ควรจดประชมปฏบตการพฒนาแกนน า

พนกงานดานการสงเสรมสขภาพอยางตอเนอง และควรเพมระยะเวลาด าเนนโครงการเปน 6 เดอนขนไป

รวมทง ควรนเทศตดตามการสงเสรมสขภาพพนกงานในสถานประกอบการทเขารวมโครงการอยางนอยปละ

ครง เพอเปนการกระตนใหมการด าเนนงานอยางตอเนองและยงยน

หมายเหต : ไดรบงบประมาณวจยปงบประมาณ 2556 ในระบบบรหารงานวจยแหงชาต (ระบบ NRPM)


Annual Report 2013

โปรแกรมเฝาระวงอวนลงพง

นางพชร วงศษา นกโภชนาการช านาญการ

นายสทธวฒน ดาราศรศกด นกวชาการคอมพวเตอร

ประชาชนไทยนบหลายลานคน มโอกาสเสยงตอการเปนโรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง

โรคหวใจและหลอดเลอด และโรคหลอดเลอดสมองกอนวยอนควร แมจะไดมความพยายามในการพฒนา

ความรความเขาใจ มาตรการแนวทาง และแนวทางการจดการลดปจจยเสยงทเปนรากของสาเหตทมาจาก

สงแวดลอมและแบบแผนชวตทเสยง เชน การบรโภคอาหารทถกตอง มกจกรรมการเคลอนไหวออกแรงออก

ก าลงกายใหสม าเสมอ ดงนน การลดภาวะน าหนกเกน โรคอวนลงพง (เมตะบอลก ซนโดรม) ตองอาศยการ

กระตนใหเกดการรบรและตระหนก ความเขาใจและเทาทน และเขาถงแหลงความรทถกตองขององคกรและ

ชมชน เนนใหเกดการสงเสรมสขภาพ ปองกนและควบคมปญหาตลอดจนผลกระทบในภาพรวมอยางเปน

ระบบไดอยางมประสทธผล เพอใหประชาชนเอาใจใสดแลตอสขภาพของตนเอง โดยการเฝาระวงตดตาม

ควบคมรอบเอวไมใหเกนเกณฑภาวะอวนลงพง (หากเปนชายรอบเอวนอยกวา ๙๐ เซนตเมตร หากเปนหญง

รอบเอวนอยกวา ๘๐ เซนตเมตร) ในกลมประชาชนอาย ๑๕ ปขนไป

ศนยอนามยท 4 ราชบร ไดด าเนนงานในเขตพนทเครอขายบรการท 5 มาตงแตป 2552 เปนตนมา

โดยมเปาหมาย คอ บคลากรในองคกรปกครองสวนทองถน , องคกรภาครฐและเอกชน ,สถานประกอบการ

และโรงเรยน โดยผลกดนนโยบายสาธารณะ ,การสรางกระแสสงคม โดยการสอสาร สรางความตระหนก,

ยกระดบองคกรไรพงเปนศนยการเรยนรองคกรตนแบบไรพง, ตลอดจนการพฒนาระบบการเฝาระวงและการ

จดการโรคอวนลงพงเฝาระวงภาวะรอบเอวประชาชนอาย ๑๕ ปขนไป และรวบรวมสง รพ.สต.และ ศสม. เพอ

เขาระบบขอมลการใหบรการผปวยนอก การสรางเสรมสขภาพและปองกนโรค ในรปแบบ ๒๑ แฟมมาตรฐาน

ของกระทรวงสาธารณสข (สนย.) หลงจากทไดด าเนนการมาในระยะหนง ไดท าการศกษาวจยเชงคณภาพ เรอง

การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพสการเปนองคกรไรพง ซงพบ สมรรถนะหลก 5 ดานขององคกรทสมครเขา

รวมด าเนนการองคกรไรพงตนแบบ มความเขมแขง คอ 1)ดานนโยบายแผนงานและการบรหารจดการ 2) ดาน

การสอสารและประชาสมพนธ 3)ดานภาวะผน า 4) ดานการการมสวนรวมของประชาชนและภาคเครอขาย

และ 5) ดานทมงานและภาค แตสงทเปนหวใจหลกและเปนมาตรการส าคญของโครงการ คอ การเฝา

ระวงและตดตามรอบเอวยงไมเปนระบบ ฐานขอมลกระจดกระจาย ยงไมมรปแบบทชดเจน การรวบรวม

รายงานมาจากหลายแหลง มความสบสน ,ลาชาและไมนาเชอถอ


Annual Report 2013

กลมพฒนาการสงเสรมสขภาพ โดยงานโภชนาการ รวมกบกลมยทธศาสตร โดยงาน ICT ได

พฒนาระบบและวธการแกไขปญหาในเรองการจดเกบขอมลใหเปนระบบและเปนระเบยบ โดยพฒนาระบบ

บรการออนไลน E – SERVICE โปรแกรมเฝาระวงภาวะอวนลงพง ตอยอดจาก โปรแกรม excel SOS 1 ของ

ส านกโภชนาการ ทเครอขายใชอยเดม มาตงแต ป 2551 ซงไมเกดผลกระทบในการใชงานกบผใชงานเดม และ

สามารถรวบรวมขอมลและจดเกบขอมลไดเปนระบบ และน าไปใชประโยชนในการประเมนสถานการณจาก

กจกรรมทด าเนนอยได ส าหรบประโยชนทไดรบจากการพฒนานวตกรรม คอ

1. วธการใชงานไมตางจากการใช โปรแกรมเดมทผใชงานใชอย ลดขนตอนการท างาน เปน one

stop service ผานระบบออนไลน

2. เขาถงงาย สะดวก ประมวลผลบคคล, ภาพรวมองคกร, จงหวดและระดบเขตทนท

3. สามารถแชรขอมลระหวางเครอขายได โดยการอปโหลดขอมล ใน 7 มาตรการตามกรอบการ

ประเมน (1) และสามารถแลกเปลยนเรยนรผานทางออนไลน ไมตองเดนทางไปศกษาดงาน

ชวยประหยดคาใชจาย

4. ศนยเขต , จงหวด ,อ าเภอ,และทกเครอขายสามารถเขาถงขอมลในโปรแกรมได และสามารถ

ประเมนความส าเรจผานระบบออนไลน หลงจากนนจงเดนทางไปดสถานทจรง ชวย

ประหยดเวลาในการตดตาม

5. สวนกลางสามารถเขาถงขอมลสถานการณในภาพรวมของเขตไดทนท

ในป 2557 มการพฒนาตอยอดเพอใหครอบคลมการตดตามเฝาระวงระดบบคคลโดยการสราง

การเปรยบเทยบ น าหนก, รอบเอว, และ BMI ระหวางครงท 1 และ 2 ของการด าเนนกจกรรมในรอบปและจะ

น าไปใชในการเฝาระวงภาวะอวนลงพงในโครงการคนไทยไรพง ทง 12 ศนย นวตกรรมระบบบรการออนไลน

E - SERVICE โปรแกรมเฝาระวงอวนลงพงน สามารถเขาถงแกรมน ไดท WWW.HPC4.GO.TH ศนยการเรยนร

องคกรตนแบบไรพง ผลของการพฒนา ไดรบรางวลชนะเลศการประกวดนวตกรรม ศนยอนามยท 4 ราชบร

และไดรบรางวลชนะเลศจากการสงผลงานเขาประกวด 12 ศนยเขต จดโดยกองแผนงาน กรมอนามย


Annual Report 2013

การพฒนาบรการทางการพยาบาลโดยการน าหวงฟองน ารองกนไปใชกบมารดาหลงคลอด

ทมแผลฝเยบของงานผปวยใน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

หญงตงครรภทเขาสระยะคลอดมการตดฝเยบเกอบทกราย เพอชวยใหกระบวนการคลอดเปนไป

โดยสะดวกปลอดภยและชวยใหเยบซอมแซมแผลไดงายขน เนองจากฝเยบเปนบรเวณทไวตอความรสกและยง

เกยวของกบการเคลอนไหวตางๆ เมอมการฉกขาดชอกช ายงสงผลใหมารดาหลงคลอดเกดความทกขทรมาน

และความไมสขสบาย โดยเฉพาะเมอตองลกนงสงผลใหระดบความปวดเพมขนจากการกดทบแผลฝเยบ

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร เปนโรงพยาบาลสายใยรกแหงครอบครว

ระดบทอง มนโยบายสงเสรมใหมารดาหลงคลอดทกรายเลยงลกดวยนมแม ซงมารดาหลงคลอดทนอนพกฟน

แผนกหลงคลอด บางรายมอาการเจบแผลฝเยบมาก ท าใหไมสามารถนงใหนมบตรไดเปนเวลานานๆ จงใชหวง

ยางรองกนเพอบรรเทาอาการเจบแผลฝเยบแตมปญหาคอ หวงยางรวตองเตมลมบอย ขณะนงมารดาไมมนใจ

เพราะลน โยกเยก งานผปวยในไดรวมกนวเคราะหปญหาเพอหาแนวทางแกไขในการใหบรการทางการ

พยาบาลทเหมาะสม จงไดพฒนาเปนหวงฟองน ารองกน โดยใชวสดทแขงแรง คงทน มฐานม นคงเพอใหนง

สบายขณะใหนมบตรและไดศกษาวจยผลการใชหวงฟองน ารองกน โดยกลมตวอยางเปนมารดาหลงคลอดทม

แผลฝเยบทนอนพกฟนแผนกหลงคลอด โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร จ านวน 101 คน

เกบรวบรวมขอมลในชวงเดอนพฤษภาคม 2556 ถง เดอนสงหาคม 2556 พบวา มารดาหลงคลอดไมเคยใช

หวงฟองน ารองกน รอยละ 73 เมอมารดาหลงคลอดไดทดลองใชหวงฟองน ารองกนแลวตองการใชอก รอย

ละ 99 เมอเปรยบเทยบคาเฉลยความเจบปวดแผลฝเยบกอนใชหวงฟองน ารองกนอยทระดบ 6.70 ±1.446


Annual Report 2013

และความเจบปวดแผลฝเยบหลงใชหวงฟองน ารองกนอยทระดบ 3.69 ± 1.426 แสดงวา มารดาทมแผลฝ

เยบเมอใชหวงฟองน ารองกนท าใหระดบความเจบปวดแผลฝเยบลดลงอยางมนยส าคญทางสถต (p< 0.01)

มารดาหลงคลอดทกรายแสดงความคดเหนวาเมอใชหวงฟองน ารองกนขณะใหนมบตรนนมประโยชน คอ ทเลา

อาการปวดแผล สขสบายเวลานงใหนมบตร และท าใหทารกดดนมแมไดนานขน รอยละ 89.1, 73.3,

30.4 ตามล าดบ สวนความพงพอใจตอการใชหวงฟองน ารองกนสวนใหญอยทระดบพอใจมากถงมากทสด

รอยละ 79.2 มขอเสนอแนะคอ ตองการใหมหวงฟองน ารองกนใชทกโรงพยาบาล โดยน าไปใชกบมารดาหลง

คลอดทมแผลฝเยบทกรายและการใชหวงฟองน ารองกนขณะใหนมบตรท าใหมารดารสกด เปนการชวยผอน

คลาย

จากผลการวจยดงกลาว ไดน าไปพฒนาระบบบรการทางการพยาบาล งานผปวยใน โรงพยาบาล

สงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร โดยการน าหวงฟองน ารองกนไปใชกบมารดาหลงคลอดทมแผลฝเยบ

ซงเจาหนาทพยาบาลจ าเปนตองใชทกษะในการอธบายใหมารดาหลงคลอดไดใช เนองจากมารดาหลงคลอด

บางรายยงไมเคยใช ท าใหไมกลา ไมมนใจทจะใชในขณะทใหนมบตร หรอท ากจกรรมขณะลกนง และน าไป

ขยายผลใชกบหนวยงานอนๆ ไดเชน คลนกนมแม นอกจากนท าใหเกดกระบวนการเรยนรและพฒนานวตกรรม

หวงฟองน ารองกน (Bottom Support – Ring : BS - Ring) โดยปรบขนาดของหวงฟองน ารองกนตามน าหนก

ตวของมารดาหลงคลอดคอ ขนาดเลกน าหนก < 50 กโลกรม ขนาดกลางน าหนก 50-80 กโลกรม ขนาด

ใหญน าหนก > 80 กโลกรมและมการพฒนาบรการพยาบาลใหมารดาไดเลอกขนาดของหวงฟองน ารองกน

ตามความตองการอกดวยและจากการทไดพฒนาบรการพยาบาลและนวตกรรมหวงฟองน ารองกน ยงเปนการ

ชวยลดตนทนและประหยดคาใชจายของหนวยงานได


Annual Report 2013

10 Steps... การสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมส าหรบทารกปวย /คลอดกอนก าหนด

นาง นภสร คงมสข หนวยงาน NICU

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

นมแมเปรยบเสมอนยา ชวยรกษาชวตทารกทปวยหรอคลอดกอนก าหนด เนองจากนมแมชวย

ปองกนการตดเชอและสงเสรมใหระบบตางๆของรางกายท างานไดดขน ลดภาวะแทรกซอน สงผลใหระยะเวลา

อยในโรงพยาบาลสนลง ปจจบนมเทคโนโลยทชวยสนบสนนการเลยงลกดวยนมแมในทารกปวยส าเรจมากขน

ส าหรบหนวยงาน NICU ทนใหการดแลทารกคลอดกอนก าหนด และทารกแรกเกดวกฤต โดยเนนใหนมแมเปน

อาหารหลก ซงทารกกลมนตองมโอกาสไดกนนมแมตอเนองเชนเดยวกบทารกปกต อนจะเปนพนฐานการ

สงเสรมพฒนาการทดของทารก โดยมขนตอนปฏบต ดงน

Step ท 1…การใหขอมล ในวนแรกททารกเขารบการรกษา หลงจากทไดอธบายอาการเจบปวยของบตรแลว

พยาบาลจะใหขอมลถงประโยชนและความส าคญของนมแมทมตอทารกปวย/คลอดกอนก าหนด เพอใหม

ความร ตระหนก และใหรวมมอในการสงนมแมใหกบลกทตก NICU

Step ท 2…กระตนการหลงน านม และสรางน านมตอเนอง เมอบดา มารดาเขาเยยมลก จะขอตรวจเตานม

มารดา และประเมนการไหลของน านม พรอมแนะน า สาธตวธบบน านมทถกตองทก 2-3 ชวโมง เพอกระตนให

น านมสรางและหลงอยางเพยงพอ ตอเนอง

Step ท 3…การเกบรกษาน านมแม เมอบบน านมแมไดจ านวนมากพอ จะแนะน าใหบบเกบในถงเกบน านม

เขยน ชอ นามสกล วนทเกบน านมแตละถง และเกบในตเยนส าหรบเกบน านมโดยเฉพาะ ซงหากมารดาขอกลบ

บานกอนพยาบาลตองประเมนวามารดาบบน านมไดถกตอง และมนมแม stock ไวจ านวนมากพอส าหรบลก

นาน 4 วน และเนน การาบบน านม 8-10 ครง/วน ตลอดจนมารดาตองเขาใจวธการเกบ รกษา และสงน านมมา

ใหลกทโรงพยาบาลไดถกตอง

Step ท 4…การให colostrums เปนการใหนม

แมครงแรกๆ โดยใช Syring 2 ml ดด colostrums

จากเตา น ามาหยอดในปากลก หรอใชไมพนส าล

เลกๆชบ colostrums ปายกระพงแกม (mouth

wash) เพอกระตนการสรางภมคมกนโรคใหกบ

ทารก จากนนใหนมแมตามวธ และจ านวนทกมาร

แพทย ก า ห นด ป จ จ บ น NICU ไ ด ใ ช เ ท คน ค

creamatocrit ชวยค านวณปรมาณพลงงานนมชวง

Hind milk ของมารดาแตละคน เพอชวยเพม


Annual Report 2013

น าหนกตวทารกไดเรวขน

Step ท 5…ท า skin-to- skin contact (kangaroo care) ใหบดา หรอ มารดานงเกาอโอบกอดลกไวแนบอก

เนอแนบเนอ ใชผาคลมดานนอกทารก และ Monitor

สญญาณชพพรอมสงเกตอาการเปลยนแปลงของทารก

ในขนตอนนจะชวยใหทารกสามารถปรบตวเขาสระยะดด

นมจากเตาแมไดเรวขน

Step ท 6…ดดเตานมเปลาของแม โดยปมหรอบบ

น านมออกจากเตานมแมใหเกลยงทสด จากนนน าทารก

มาดดเตาเปลา อาจมน านมออกเพยงเลกนอย เปนการ

ฝกใหทารกเรยนรการดดนมแมจากเตา ซงสามารถท า

พรอมกบการใหนมแมทางสายใหอาหารไดเลย

Step ท 7…ดดนมแมจากเตา เมอทารกอายครรภ

32-35 สปดาห, หายใจไมหอบ active ด, เรมม

suckling and swallowing reflex (สงเกตเหนทารก

มกจะอาปากตอบสนองเมอสมผสบรเวณรมฝปาก)

เรมใหทารกฝกดดนมจากเตาแม โดยพยาบาลชวยจด

ทาอมใหเหมาะสมกบมารดา-ทารกแตละราย และ

Monitor ระดบ O2 saturation ของทารกขณะดดนม

การฝกขนในขนนอาจเรมจากเวรละ 1 ครง เมอทารก

ดดไดดขน จงคอยๆเพมจ านวนมอตอไป

Step ท 8…วดปรมาณน านมแมจากการดดจากเตา ( test weight ) การดดจากเตาของทารกกลมนมก

พบวา ไมมประสทธภาพ คอ แรงดดนอย อมหวนมไมลกพอ ดดไปหลบไป การท า test weight จะชวย

ค านวณจ านวนน านมแมททารกดดจากเตาในแตละมอ โดยการชงน าหนกทารกกอนดดนม และหลงดดนมดวย

เครองชงดจตอลทมความละเอยด ± 2 กรม (อปกรณทตดตวทารก เชนสายน าเกลอ ผาหม ผาออม ตอง

เหมอนเดมและเทาเดม ) น าหนกหลงดดนมควรเพมขนเทากบจ านวนน านมทแพทยก าหนดในแตละมอ หากได

นอยกวา ตองปอนนมแมเสรมดวยวธอนทเหมาะสมเพอใหทารกไดรบพลงงานและสารอาหารเพยงพอ


Annual Report 2013

Step ท 9… การเตรยมกอนจ าหนาย แนะน า

มารดามานอนคางในหองทเตรยมไวในตก NICU

ซงมารดาจะหดเลยงลกตลอดทงกลางวนและ

กลางคนอยางนอย 2 วน ซงพยาบาลจะคอย

ชวยเหลอ ใหค าปรกษาจนกระทงมารดามนใจใน

การดแลทารกทบานและน าหนกตวทารกขน 25

กรม/วน หรอ 1800 กรมจงจ าหนาย

step ท 10…การตดตามหลงจ าหนาย เมอ

มารดา ทารกกลบบานจะใหเบอรโทรศพทของตก

NICU เพอตดตอ สอบถามปญหาไดตลอด 24 ชม. พรอมนดตรวจสขภาพเมออาย 1 เดอน หรอตามแพทย

ก าหนด และโทรศพทตดตามเยยม ใหค าปรกษา หลงจ าหนายทารก 7 วน

หวใจส าคญ ของความส าเรจในการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมในทารกปวย /คลอดกอนก าหนด คอ

การเอาใจใสใหก าลงใจ คอยชวยเหลอ ตลอดจนการมสวนรวมของสามและญาต มารดาจง

จะมนใจ และภาคภมใจทชวยเรมตนชวตของลกดวยสงทดทสดกคอ “น านมแม” นนเอง


Annual Report 2013

ในสภาวะปจจบนองคกรตางๆลวนตองปรบตวเพอความอยรอดภายใตสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป

อยางรวดเรว ประสทธผล(Effectiveness)ขององคกรขนอยกบความสามารถขององคกรในการเรยนรถง

สถานการณ แนวคด เทคนคการด าเนนงานและเทคโนโลยตางๆจากภายนอก ตลอดจนเรยนรจาก

ประสบการณของกนและกนภายในองคกรและภายนอกองคกรแลวน ามาพฒนาแนวคดเชงสรางสรรคเพอให

เกดนวตกรรมตอไป (Innovation)

ศนยอนามยท 4 ราชบรไดจดใหมการประกวดนวตกรรมงานสงเสรมสขภาพและอนามยสงแวดลอม

ประจ าป 2556 ขน ทงนเพอกระตนใหบคคลากรเกดการพฒนางาน สรางสรรคผลงาน เกดความคดรเรมใหมๆ

ในการปฏบตงานและเพอสรางขวญก าลงใจแกผน าเสนอผลงาน โดยผลการประกวด สรปได ดงน

ไดแก เรอง เวปไซตโปรแกรมเฝาระวงอวนลงพง

เสนอโดย นางพชร วงศษา กลมพฒนาการสงเสรมสขภาพ และ

นายสทธวฒน ดาราศศกด งาน ICT กลมบรหารยทธศาสตรและการวจย เ ว ป ไ ซ ต

โปรแกรมเฝาระวงอวนลงพง เปนนวตกรรมประเภทรปแบบการใหบรการ โดยการสราง

เวบไซดโปรแกรมเฝาระวงอวนลงพงขนมา เพอสนบสนนโครงการพฒนาสมรรถนะหลก

ดานระบบเฝาระวงภาวะอวนลงพงในองคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานภาครฐ/เอกชนและโรงเรยน ใน

การแกปญหาความลาชาของการสอสารขอมล ซงประโยชนของเวปไซดดงกลาวสามารถแสดงขอมลผานเวบ

ไซดไดเลย ไมตองเสยเวลาในการสงตอขอมล ซงจากเดมใชวธส าเนาขอมลใสแผนซดในรปแบบของExcel แลว

ฝากสงถงกน เมอเปลยนมาเปนการตดตอผานชองทางเวบไซดแลวท าใหประหยดเวลาและคาใชจายในการ

ปฏบตงาน

ทอยเวบไซดของระบบ www.hpc4.go.th/hpd/fat

วธการใชงาน www.hpc4.go.th/hpd/fat/upload/guide/help.doc

ไดแก เรอง สอนวตกรรมส าหรบเดกปฐมวย

เสนอโดยนางสาวเทพนทร จตตดและนางสาวอรทย บดดค า สถานเลยงเดกกลางวน ศนยอนามยท

4 ราชบร สอนวตกรรมส าหรบเดกปฐมวย เปนนวตกรรมประเภทสงประดษฐ โดยมวตถประสงคเพอสงเสรม

พฒนาการเดกทง 4 ดาน(รางกาย อารมณ สงคมและสตปญญา) สอนวตกรรมดงกลาว ประกอบดวยทอรนา

โด กลมกลงฝกสมาธ ขนมไทยขาวตมมด คพเคกแสนอรอย ตะเกยบหลากส ลกปดนบเลข ตาชงแสนสนกและ

นทานสงเสรมคณธรรม ประโยชนทไดจากสอนวตกรรมดงกลาวชวยใหเดกเกดการเรยนร มความสข ผอน

คลายและไดเรยนรจากประสบการณตรง (ดรายละเอยดเพมเตมไดท http://hpc4.go.th)


Annual Report 2013

ไดแก เรอง หวงรองกนนงสบายใหนมลก

จาก งานหอผปวยใน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร

รางวลชมเชย จ านวน 7 รางวล

จาก งานหอผปวยใน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ จ านวน 5 เรองไดแก

1. คยบอรดเกบยา

2. IV Off Safety

3. มงสวยชวยกนยง

4. ไมเดนได

5. ลนชกสองสวาง

จาก กลมจดการความรและการศกษาดานสขภาพ จ านวน 1เรองไดแก

6. เรอง การสอสารลดโลกรอน

จาก งานกมารเวชกรรม โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ จ านวน 1 เรองไดแก

7. เรอง ตารางกระชบเวลา

(ส าหรบรายละเอยดของผลงานทงหมดสามารถดไดท http://www.hpc4.go.th)

กจกรรมการประกวดนวตกรรมดงกลาวไดสรางแรงกระตนใหกบผปฏบตงานไดในระดบหนง และม

ความคดเหนจากผรวมกจกรรมในครงนวาควรมการสงเสรมและสนบสนนใหมการประกวดนวตกรรมอยาง

ตอเนองเพอการพฒนางานและเพอสรางขวญก าลงใจใหกบผผลตผลงานดวย นอกจากนหวหนาหนวยงานทก

หนวยควรใหการสนบสนน ใหก าลงใจกบผใตบงคบบญชาในการสรางสรรคผลงานใหเกดประโยชนทงตอผผลต

ผลงาน หนวยงานงานและประชาชนตอไป


Annual Report 2013


Annual Report 2013

ภายในบรเวณ ศนยอนามยท 4 ราชบร มอาคารเกาอย 1 หลงมชอวา “อาคารสโมสรเสอปา” ซงไม

ปรากฏหลกฐานยนยนปทสราง มเพยงหลกฐานยนยนวาไดกอสราง กอนป พ.ศ.2456 เนองจากมการกลาวใน

จดหมายเหตพระราชกรณยกจรายวน ของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวรชกาล ท 6 พ.ศ. 2456

ความวา “...วนท 20 กนยายน เวลาบาย เสดจเยยมโรงทหารกองพลท 4 มณฑลราชบร...แลวเสดจประทบ

เสวยเครองวางทสโมสรเสอปาเมองราชบร แลวเสดจทอดพระเนตรไฟฉายของทหารทหนาสโมสรเสอปา แลว

เสดจกลบพลบพลาทประทบ...” อาคารสโมสรเสอปา ราชบร หลงนจงถอวามความส าคญทางประวตศาสตร

ตอชาวจงหวดราชบร ทงในดานกจการเสอปาซงพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 เคยเสดจ

มาประทบพก และดานการสาธารณสขเพราะในป พ.ศ. 2491 - 2503 มการระบาดของคดทะราด กอง

ควบคมกามโรคและคดทะราด กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข ไดขออนญาตตอคณะกรรมการลกเสอ

จงหวดราชบร ขอใชอาคารสโมสรเสอปาเพอเปนสถานทควบคมคดทะราด โดยในชวงแรกไดรบความชวยเหลอ

ทางวชาการจากแพทยชาวตางประเทศดวย ประมาณปพ.ศ. 2500 เปนตนไป อาคารสโมสรเสอปา จงใชเปน

สถานทในการใหการรกษาคดทะราด ซงประมาณป พ.ศ. 2510 สถานการณของคดทะราดใน จงหวดราชบร

ถกกวาดลางจนหมด อาคารสโมสรเสอปาจงใชเปนสถานทใหใหการรกษากามโรค และตอมาป พ.ศ.2522

อาคารของศนยกามโรคเขต 7 กอสรางแลวเสรจ การรกษากามโรคจงยายจากอาคารสโมสรเสอปาไปยง

อาคารทสรางใหม ทางศนยอนามยแมและเดกเขต 7 จงใชประโยชนของพนทอาคารสโมสรเสอปาแทนศนย

กามโรคเขต 7 ตอมาไดใชเปนสถานทใหบรการอนามยแมและเดก และ การบรการวางแผนครอบครวของศนย

อนามยท 4 ราชบร มากอน และนอกจากนอาคารหลงนยงถอไดวาเปนทรบเสดจลนเกลาทง 3 พระองค คอ

พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 ไดเคยเสดจพระราชด าเนนมาประทบเสวยเครองวาง ณ

อาคารสโมสรเสอปา ในป พ.ศ. 2456 และวนท 17 กมภาพนธ 2489 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอานนท

มหดล รชกาลท 8 เสดจพระราชด าเนนโดยรถยนตพระทนงมายงสโมสรเสอปา (ปจจบนอยในศนยอนามยท 4

ราชบร) พรอมดวยสมเดจพระเจานองยาเธอเจาฟาภมพลอดลยเดช และ สมเดจพระราชชนนศรสงวาลย ได

ทรงปฏสนถารกบราษฎรทมารบเสดจฯ อยางใกลชด จากนนเสวย เครองวาง ณ อาคารสโมสร เสอปา แลว

เสดจพระราชด าเนนตอไปยงอ าเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ และ อก 23 ป ตอมา พระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวภมพลอดลยเดช และสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ เสดจพระราชด าเนนมาทรงเปด

อาคารศนยอนามยท 4 ราชบร ในป พ.ศ. 2512


Annual Report 2013

อาคารหลงนไดขนทะเบยนเปนโบราณสถานกบกรมศลปากร เมอวนท 9 พฤศจกายน 2542 ซง

ถอเปนความภาคภมใจของชาวจงหวดราชบรอยางยง แตเนองสภาพอาคารช ารดทรดโทรมไปตามกาลเวลา

ประกอบกบอาคารหลงนจดเปนหลกฐานทางประวตศาสตรทส าคญ ศนยอนามยท 4 ราชบรรวมกบมลนธ

พพธภณฑสโมสรเสอปา ราชบร มนายแพทยวลลภ ไทยเหนอ เปนประธานกรรมการมลนธฯ ไดบรณะ

ซอมแซมอาคารเพอปรบปรงเปนพพธภณฑสโมสรเสอปา ราชบร เพออนรกษอาคารสโมสรเสอปา ซงม

ความส าคญทางประวตศาสตรทอดตพระมหากษตรยไทยเคยเสดจฯ มาประทบพกถง 3 พระองคใหคงอย

สภาพสมบรณดงเดม

กอน หลง

เพอเปนพพธภณฑแหลงเรยนรดานพฒนาการกจการเสอปาและบรการสงเสรมสขภาพของจงหวด

ราชบร และเปนการเฉลมพระเกยรต พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธ มหามงคล

เฉลมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธนวาคม 2554 และทระลกครบรอบ 100 ป กจการเสอปา โดยใชงบประมาณ

ในการบรณะปรบปรงอาคารทช ารดทรดโทรมทงสน 4,800,000 บาท ในสวนของพพธภณฑสโมสรเสอปา

ราชบร ไดรบการสนบสนนงบประมาณเงนอดหนน ประจ าป 2557 จากองคการบรหารสวนจงหวดราชบร

จ านวน 2,000,000 บาท แตยงขาดงบประมาณอกมากในการด าเนนการดงกลาว


Annual Report 2013

เมอวนท 20 และ 21 กนยายน 2556 ถอเปนวนครบ 100 ป ทลนเกลารชกาลท 6 เสดจสโมสรเสอปา

ราชบร ศนยอนามยท 4 ราชบร รวมกบมลนธพพธภณฑสโมสรเสอปา ราชบรและส านกงานกองทนสนบสนน

การสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ไดจดงานร าลก 100 ป สโมสรเสอปา ราชบร ขน โดยมวตถประสงคของการจด

งานเพอร าลกครบ 100 ป ทรชกาลท 6 เสดจสโมสรเสอปา ราชบร ทอดพระเนตรการฉายไฟของทหาร และ

เปนการประชาสมพนธรวมทงจดหาทนส ารบการบรณะอาคารเปนพพธภณฑสโมสรเสอปา ราชบร ภายในงาน

วนท 20 กนยายน 2556 มจดพธถวายราชสดดโดยเหลาคณะลกเสอ ลกเสอชาวบาน และหนวยงานราชการ

และวนท 21 กนยายน 2556 มจดกจกรรมเดน วง ปนร าลก 100 ป สโมสรเสอปา ราชบร มผมารวมกจกรรม

เดน วงมนมาราธอน และปนจกรยานทางเรยบ ทงทมาจากชมรมวงจากทวประเทศ ประชาชน เยาวชน

นกเรยน นกศกษา รวมทงสน 1,573 คน


Annual Report 2013

เราปฏเสธไมไดวาปจจบนสงคมไทยก าลงอยในภาวะวกฤตอยางรนแรงโดยเฉพาะในเรองของคณธรรม

จรยธรรม จากการส ารวจความคดเหนของเอแบคโพลล ไดส ารวจความคดเหนของประชาชนในประเทศไทย

พบวาประชาชนสวนใหญรอยละ 84.5 มองวาปญหาการทจรตคอรรปชนเปนเรองปกตธรรมดาในการท าธรกจ

แตทนาวตกยงกวาคอการทประชาชนรอยละ51.2 มความเหนวายอมรบไดทรฐบาลทจรตคอรปชน ถาทจรต

แลวท าใหประเทศเจรญรงเรองและประเทศกนดอยด เพราะไมวารฐบาลไหนกลวนแตมการทจรตคอรปชน

ทงนน (ชโลบล องสโวทย,ป255_ )ดงนนจงจ าเปนอยางยงทจะตองสงเสรมเรอง คณธรรมจรยธรรมใหกบคน

ไทยโดยเฉพาะเจาหนาทของรฐซงเปนผซงมบทบาทส าคญในการปฏบตหนาทตามนโยบายของรฐและใหบรการ

ประชาชน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2540 มาตรา 77 บญญตใหรฐตองจดใหมแผนพฒนา

การเมองจดท ามาตรฐานทางคณธรรมจรยธรรมของผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ พนกงานและ

ลกจางอนๆของรฐเพอปองกนทจรตและประพฤตมชอบและเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตหนาท

คณะกรรมการขาราชการพลเรอน(ก.พ.)ไดก าหนดคานยมสรางสรรคของเจาหนาทของรฐดงน ไว 5

ประการ ดงน

1. กลายนหยดในสงทถกตอง

2. ซอสตยและมความรบผดชอบ

3. โปรงใส ตรวจสอบได

4. ไมเลอกปฏบต

5. มงผลสมฤทธของงาน

กรมอนามยไดก าหนดมาตรฐานคณธรรม จรยธรรมเพอใหขาราชการ พนกงานและลกจางของกรม

อนามยยดถอเปนหลกการและแนวทางปฏบตในการประพฤตตนและปฏบตหนาทใหมประสทธภาพ รกษา

มาตรฐานแหงความดงาม ธ ารงคไวซงศกดศรเกยรตภม สรางความเลอมใสศรทธาและความเชอถอจากบคล

ทวไปไวดงน 1)มจรรยาบรรณ 2)ซอสตย 3)โปรงใส 4)ไมเลอกปฏบต 5)ไมแสวงหาประโยชนในการปฏบตงาน


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร เปนหนวยงานในสงกดกรมอนามยไดด าเนนกจกรรมเพอตอบสนองตอ

นโยบายดงกลาว ดงน

1. การปลกจตส านกให เจาหนาท มคณธรรม

โดยคณะกรรมการวฒนธรรมองคกรของศนยฯไดจดกจกรรมใหเจาหนาทรวมเปนเจาภาพทอดกฐน

สามคค ณ ธรรมสถานวโมก อ.สวนผง จ.ราชบร วนท 10 พฤศจกายน 2556

2. การนอมน าเอาหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปเปนแนวทาง ในการด าเนนชวตสวนตว และในการ

ปฏบตราชการ โดยการจดการศกษาดงานใหแกเจาหนาทศนยอนามยท 4 ราชบร ในโครงการสวน

พระองคสวนจตรลดา เมอวนท 20และ23 พฤษภาคม 2556

3. การสรางบรรยากาศในการ

ท างานสงเสรมเ รองความ

สามคค โดยการเชญชวนปลก

ตนไมในศนยอนามยท 4 ราชบร

เนองในวนเขาพรรษา เมอวนท

22 กรกฎาคม 2556

4. การจดกจกรรมท าบญ เนองในโอกาสครบรอบวนเกดศนย เมอวนท 21 พฤศจกายน 2556


Annual Report 2013

5. การยกยองเชดชขาราชการและเจาหนาทของรฐทกระดบทเปนแบบอยางทด

โดยคดเลอก “คนดศรอนามย” จากขาราชการ พนกงานราชการ ลกจางประจ า และลกจางชวคราว ท

สามารถปฏบตงานในหนาท งานทไดรบมอบหมายไดเปนอยางด มผลงานดเดน โดยยดหลกการครองตน ครอง

คน ครองงานและประพฤตปฏบตตนตามขอบงคบของกรมอนามยวาดวยจรรยาบรรณของกรมอนามย ศนย

อนามยท 4 ราชบร

คนดศรอนามย ประจ าป 2556 ระดบศนยอนามยท 4 ราชบร ดงน

รางวลขาราชการประเภทวชาการ

1. นางรชน ลกษตานนท ต าแหนงพยาบาลวชาชพช านาญการ

2. นางสาวธดารตน ด ารงสอน ต าแหนงนกวชาการสาธารณสขช านาญการ

3. นางสาวศรวด ชมจต ต าแหนงพยาบาลวชาชพปฏบตการ

4. นายประดภาส สขเสารเกด ต าแหนงนกวชาการคอมพวเตอร

รางวลขาราชการประเภททวไป

1. นางลดดา แจมชดใจ ต าแหนงพยาบาลเทคนคช านาญงาน

รางวลลกจางประจ า

1. นางบษบา แหวนเพชร ต าแหนงพนกงานพมพ ระดบ ส2

ทงหมดนเปนสวนหนงของกจกรรมทศนยอนามยท 4 ราชบร ไดจดท าขนเพอสงเสรมสนบสนน เรอง

คณธรรม จรยธรรมใหแกเจาหนาทของศนยฯ โดยคาดหวงใหเจาหนาท มแนวทางในการประพฤตปฏบต รกษา

มาตรฐานแหงความดงาม ธ ารงคไวซงศกดศรเกยรตภม สรางความเลอมใสศรทธาและความเชอถอจากบคล

ทวไป


Annual Report 2013

รองอธบดกรมอนามย ตรวจเยยมศนยอนามยท 4 ราชบร

เมอวนท 12 กรกฎาคม 2556 ทผานมา นายแพทย

ณฐพร วงษศทธภากร รองอธบดกรมอนามย

พรอมคณะ เดนทางมาตรวจเยยมและรบฟงการ

น าเสนอผลการปฏบตงานของศนยอนามยท 4

ราชบร โดยม นพ.ชลทศ อไรฤกษกล ผอ านวยการ

ศนยอนามยท 4 ราชบร พรอมดวยเจาหนาทของ

ศนยใหการตอนรบ และตรวจเยยมการปฏบตงาน

ของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ


Annual Report 2013

อธบดกรมอนามย ตรวจเยยมศนยอนามยท 4 ราชบร และตลาดศรเมอง

เมอวนท 4 พฤศจกายน 2556 ทผานมา ดร.นพ.พรเทพ ศรวนารงสรรค อธบดกรมอนามย พรอม

คณะ เดนทางมาตรวจเยยมและรบฟงการน าเสนอผลการปฏบตงานของศนยอนามยท 4 ราชบร โดยม

นพ.ชลทศ อไรฤกษกล ผอ านวยการศนยอนามยท 4 ราชบร พรอมดวยเจาหนาทของศนยใหการตอนรบ และ

ตรวจเยยมการปฏบตงานของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

ทงน ดร.นพ.พรเทพ ศรวนารงสรรค อธบดกรมอนามย ไดมอบกลวยใหแกผปวย และญาต ให

รบประทานกน พรอมทงแนะน า สอนการดแลเลยงดบตร เสรมสรางพฒนาการ ทกษะใหแกเดก และสาธตการ

นวดคลายเสนบ าบดผปวยอกดวย อกทงยงสนบสนน ใหศนยจดศนยการเรยนรการจดการของเสย อาท การ

ท าธนาคารขยะ การท าน าหมก การเลยงไสเดอน และการท าไบโอแกส ผลตและน ามาใชใชจรงภายในศนยฯ ท า

ใหลดคาใชจาย และ เปนการรณรงคในการอนรกษสงแวดลอมอกดวย


Annual Report 2013

ศนยอนามยท 4 ราชบร จดพธวางศลาฤกษ อาคารผปวยนอกฯ

เมอวนท 22 กนยายน 2556 เวลา 14.00 น. นายแพทยณฐพร วงษศทธภากร รองอธบดกรมอนามย

ไดเดนทางมาเปนประธานในพธวางศลาฤกษ อาคารผปวยนอก อาคารผาตด คลอด ทนตกรรม และผปวยใน 4

ชน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ศนยอนามยท 4 ราชบร โดยม นายแพทยชลทศ อไรฤกษกล ผอ านวยการศนย

อนามยท ๔ ราชบร พรอมดวยคณะบรหารใหการตอนรบ


Annual Report 2013

ในป 2556 กรมอนามยไดจดกจกรรมการแขงขนกฬากรมอนามย โดยศนยอนามยท 6 นครสวรรค

เปนเจาภาพ จดการแขงขนระหวางวนท 4 – 7 กมภาพนธ 2556 ณ จงหวดนครสวรรค โดยศนยอนามยท 4

ราชบร ไดสงนกกฬาเขารวมแขงขน 20 คน และไดรบรางวลเหรยญทอง จ านวน 8 เหรยญ ไดแก เปตอง

ชาย - หญง เซปคตะกรอ วอลเลยบอล ชาย - หญง วง 100 เมตร 800 เมตร และ 1,500 เมตร หญง

เหรยญเงน จ านวน 9 เหรยญ ไดแก บาสเกตบอลหญง วง 100 เมตร 200 เมตร 400 เมตร 800 เมตร และ 4

x 100 เมตร ชาย วง 100 เมตร 800 เมตร 1,500 เมตร และ 4 x 100 เมตร หญง เหรยญทองแดง จ านวน

2 เหรยญ ไดแกวง 800 เมตร และ 1,500 เมตรหญง


Annual Report 2013

ตวชวด เปาหมาย

ป 2555

ผลลพธ

รบ. กจ. สพ. นฐ. สค. สส. พบ. ปข. ศอ.4

ยทธศาสตรพฒนาอนามยแมและเดก

1. รพ.สายใยรกแหงครอบครวผานเกณฑ

ระดบทอง รอยละ 90 100 100 100 100 100 100 100 100 100

1.1 ทารกแรกเกดมภาวะขาดออกซเจน 30:1000 LB. 18.7 30.7 14.3 26.9 18.1 6.3 21.2 12.7 20.0

1.2 ทารกแรกเกดมน าหนกนอยกวา 2,500

กรม รอยละ 7 9.0 9.4 9.2 10.4 9.5 6.7 7.9 7.4 9.1

1.3 แมหลงคลอดเลยงลกดวยนมแมอยาง

นอย 6 เดอน รอยละ 30 58.9 51.5 54.7 53.4 47.8 58.2 61.5 49.2 52.4

***ต าบลนมแมเพอสายใยรกแหงครอบครว แหง 0 5 0 0 0 0 0 0 5

2. เดกอาย 0-5 ป มพฒนาการสมวย

(อนามย 49) รอยละ 95 98.7 98.6 98.9 99.0 97.6 98.9 97.1 97.2 98.3

3. อตรามารดาตาย 18:100,000 LB. 10.1 13.2 23.9 0.0 24.9 0.0 21.9 0.0 13.2

4. อตราทารกตาย 16.7:1,000 LB. 4.0 2.9 3.0 7.9 3.5 0.8 1.1 2.2 3.6

5. อตราตายปรก าเนด 9:1,000 TB. 6.6 4.9 5.6 7.2 5.3 3.1 4.8 5.0 5.7

6. หญงตงครรภฝากครรภกอน 12 สปดาห รอยละ 50 49.5 48.7 52.5 43.4 50.8 40.2 47.9 52.2 49.1

*** หญงตงครรภฝากครรภ 5 ครงตาม

เกณฑ รอยละ 80 45.2 47.1 48.6 40.8 45.6 39.6 45.3 50.7 46.0

*** ภาวะโลหตจางในหญงตงครรภ รอยละ 10 19.0 22.6 17.5 19.3 19.5 20.4 15.3 22.7 19.5

7. หญงอายต ากวา 20 ป คลอดบตร รอยละ 10 18.3 22.9 19.0 22.1 18.4 20.5 19.7 22.6 20.3

8. หญงตงครรภตดเชอ HIV ≤รอยละ 0.60 0.98 0.63 0.70 0.80 0.71 0.32 0.68 0.84 0.75

13. หญงคลอดตดเชอ HIV ไดรบยาตานไวรส รอยละ 98 98.08 90.63 98.28 98.46 93.62 100 100 94.23 96.47

14. เดกมผลการตรวจPCR ครบ2ครงและ

วนจฉยวาตดเชอHIV รอยละ 2 0.00 0.00 4.44 0.00 0.00 0.00 0.00 0.92 1.05

9. ศนยเดกเลกคณภาพ รอยละ 70 88.1 54.3 62.6 80.7 66.2 62.7 64.90 76.7 69.1

10. เดกปฐมวย (3 ป) มปญหาฟนน านมผ รอยละ 57 68.7 50.8 52.8 53.7 58.9 57.2 66.2 60.7 58.5


Annual Report 2013


ป 2555

ผลลพธ


ยทธศาสตรลดปจจยเสยงในเดกวยเรยนและวยรน

1. โรงเรยนสงเสรมสขภาพระดบเพชร 16 แหง 0 7 1 0 2 1 0 1 12

2. นกเรยนป.1 ไดรบการตรวจสขภาพชอง

ปาก รอยละ 85 87.6 55.9 90.9 60.8 85.2 98.2 82.5 95.5 80.8

3. นกเรยนป.1 ไดรบบรการเคลอบหลมรองฟน รอยละ 30 58.2 59.5 50.9 21.3 36.2 37.6 63.3 53.8 47.3

4. โรงเรยนประถมศกษาไมมการจ าหนายหรอ

จดน าอดลมใหแกเดก รอยละ 85 86.7 78.0 90.1 86.9 74.8 95.4 60.1 97.3 83.5

5. เดกอาย12 ป ปราศจากฟนผ รอยละ 45 44.6 45.3 66.7 58.7 53.0 53.5 46.2 42.7 53.3

6.โรงพยาบาลสงกด สป.(รพศ./รพท./รพช.) ท

ผานเกณฑโรงพยาบาลตามมาตรฐานบรการท

เปนมตรกบวยรนและเยาวชน

รอยละ 30 36.4 20.0 50.0 22.2 0.0 0.0 37.5 12.5 26.9

ยทธศาสตรแกปญหาโรคอวนคนไทย

1. องคกรภาครฐและเอกชนผานเกณฑการ

ประเมนเปนองคกรไรพง 16 แหง 6 7 3 1 2 0 2 2 23

2. ศนยการเรยนรองคกรตนแบบไรพง 20 แหง 6 7 3 1 2 0 2 2 23

3.สถานบรการในสงกดกระทรวงสาธารณสขม

การด าเนนงานปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

(DPAC) (รพ.ศ/รพ.ท/ รพ.ช/รพ.สต.)

- รพศ. / รพท. / รพช. รอยละ 70 100 100 100 100 100 0.0 100 100 95.5

- รพ.สต. รอยละ 40 100 98.6 100 100 100 100 100 100 99.8

4. รพ.สงกดกระทรวงสาธารณสขม

กระบวนการเปนรพ.สส.ผานเกณฑ HPHNQC 16 แหง 0 2 0 0 0 0 0 1 3

5. รพ.นอกสงกดกระทรวงสาธารณสขม

กระบวนการเปนรพ.สส.ผานเกณฑ HPHNQC 1 1

6. สตรอาย 30-70 ป ผานการประเมนทกษะ

การตรวจเตานมดวยตนเองไดอยางถกตองตาม

ประเมนกรมอนามย

รอยละ 80 83.2 82.9 87.3 83.4 92.4 73.5 85.7 86.3 85.1

7. อตราคมก าเนด รอยละ 80 71.0 81.1 92.0 85.0 72.6 88.6 79.2 79.4 82.3


Annual Report 2013


ป 2555

ผลลพธ


ยทธศาสตรสงเสรมสขภาพผสงอาย

1. ผสงอายไดรบบรการใสฟนเทยม รอยละ 80 80.4 107.8 116.7 109.0 114.4 122.9 107.0 113.3 107.3

2. ผสงอาย ผพการ ไดรบการพฒนาทกษะ

ทางกายและใจ รอยละ 80 73.2 76.0 84.4 85.2 82.6 82.8 83.4 97.4 84.9

3. อ าเภอทมต าบลผานเกณฑต าบลดแล

สขภาพผสงอายระยะยาว รอยละ 20 20.0 0.0 100 100 0.0 66.7 100 0.0 46.8

4. อ าเภอทผานองคประกอบการด าเนนงาน

อ าเภอสขภาพด 80 ปยงแจว จว.ละ1 อ าเภอ 0 0 5 0 0 1 1 0 7

5. วดผานเกณฑวดสงเสรมสขภาพ

ระดบพนฐาน รอยละ 20 11.6 4.3 20.0 56.3 6.6 21.3 100 8.8 25.2

ยทธศาสตรพฒนาอนามยสงแวดลอม

1. โรงเรยนในกลมเปาหมายในสงกด

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขน

พนฐาน (สพฐ.) มสวมผานเกณฑมาตรฐาน

สวมสาธารณะ (HAS)

รอยละ 55 49.6 17.2 53.8 76.8 57.6 4.9 64.5 69.4 49.2

2. วดสงเสรมสขภาพมสวมผานเกณฑ

มาตรฐานสวมสาธารณะ (HAS) รอยละ20 1.2 1.6 3.2 2.8 1.9 2.8 13.4 4.7 3.6

3. สถานอนามยมสวมผานเกณฑมาตรฐาน

สวมสาธารณะ (HAS) รอยละ65 89.5 100 82.9 91.8 63.6 52.0 73.5 97.5 85.3

4. สถานบรการสาธารณสขสงกด สป.มการ

ด าเนนการกจกรรม Green ครบถวนทง5

กจกรรม

25 แหง 14

3 2 1 1 43 1 65

ยทธศาสตรความปลอดภยดานอาหารและน า

1. องคกรปกครองสวนทองถนมระบบการ

จดบรการน าบรโภคระดบพนฐาน(เขารวม

โครงการ/ มระบบการจดบรการน าบรโภค

ระดบพนฐาน)

4 แหง/2 แหง

1/0 2/1

1/1

4/2

2. องคกรปกครองสวนทองถนทมระบบการ

จดการสขาภบาลอาหารระดบพนฐาน (เขา

รวมโครงการ/มระบบการจดการสขาภบาล

อาหารระดบพนฐาน)

4 แหง/2 แหง 1/1 1/0 1/0

1/0 4/1

3. องคกรปกครองสวนทองถนทม ระบบ

ประปาไดมาตรฐานประปาดมได ผาน30%

30.0 30.0


Annual Report 2013


ป 2555

ผลลพธ


ยทธศาสตรความปลอดภยดานอาหารและน า

4. รานอาหารและแผงลอยจ าหนายอาหาร

ไดมาตรฐาน CFGT รอยละ 80 85.8 85.0 91.2 84.0 90.2 82.2 83.7 88.8 86.4

5. รานอาหารและแผงลอยจ าหนายอาหาร

CFGT มการสมประเมนเชงคณภาพ รอยละ 10 10.1 10.4

10.6

10.3

6. ตลาดสดประเภท 1 ไดมาตรฐานตลาดสด

นาซอ (ระดบดและดมาก) รอยละ 80 80.0 81.8 100.0 93.8 92.9 100.0 80.0 83.3 89.2

7. ตลาดสดประเภท 1ทไดรบมาตรฐาน

ตลาดสดนาซอมการสมประเมนฯ รอยละ 30 100

45.5 33.3

100

30.6

ยทธศาสตรประเมนผลกระทบตอสขภาพ

กรมอนามยมรปแบบหรอแนวทางการ

ประเมนผลกระทบตอสขภาพและการเฝา

ระวงผลกระทบตอสขภาพเพอสนบสนนพนท

เปาหมาย

รปแบบ

รปแบบการประเมนผลกระทบตอสขภาพในแหลงทองเทยว

ประเภทน าตก กรณศกษาน าตกไทรโยคนอย

อ.ไทรโยค จ. กาญจนบร

1.จ านวนรปแบบหรอแนวทางการประเมนผล

กระทบตอสขภาพและการเฝาระวง

ผลกระทบตอสขภาพ

ด าเนนการทราชบร เรอง การเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจาก

การใชสารเคมก าจดศตรพชของเกษตรกร ผปลกผกกาดหว

ต. บานคา อ. บานคา จ ราชบร

= ด าเนนการไดรอยละ 100 ของเปาหมายหรอมากกวาเปาหมาย

= ด าเนนการไดมากกวาหรอเทากบรอยละ 75 ของเปาหมาย

= ด าเนนการไดนอยกวารอยละ 75 ของเปาหมาย


Annual Report 2013

สนทรพย 2555 2556

สนทรพยหมนเวยน :-

เงนสดและรายการเทยบเทาเงนสด 23,450,219.25 36,564,728.65

ลกหนระยะสน 363,280.00 558,618.00

รายไดคางรบ - -

เงนลงทนระยะสน - -

สนคาและวสดคงเหลอ 4,287,667.72 5,146,770.63

สนทรพยหมนเวยนอน - -

รวมสนทรพยหมนเวยน 8,101,166.97 42,270,117.28

สนทรพยไมหมนเวยน :-

ทดน อาคาร และอปกรณ 42,811,554.19 41,324,476.92

งานระหวางกอสราง - -

สนทรพยไมมตวตน 122,220.89 97,395.83

รวมสนทรพยไมหมนเวยน 42,933,775.08 41,421,872.75

รวมสนทรพย 71,034,942.05 83,691,990.03


Annual Report 2013

หนสน 2555 2556

หนสนหมนเวยน :-

เจาหนระยะสน - -

คาใชจายคางจาย 8,980.00 -

รายไดแผนดนรอน าสงคลง - -

เงนทดรองราชการรบจากคลงระยะสน - -

เงนรบฝากระยะสน 114,548.14 8,300.40

เงนกระยะสน - -

หนสนหมนเวยนอน - 82,970.00

รวมหนสนหมนเวยน 123,528.14 91,270.40

หนสนไมหมนเวยน :-

เจาหนระยะยาว - -

รายไดรอการรบรระยะยาว - -

เงนทดรองราชการรบจากคลงระยะยาว 100,000.00 100,000.00

เงนรบฝากระยะยาว - -

เงนกระยะยาว - -

หนสนไมหมนเวยนอน - -

รวมหนสนไมหมนเวยน 100,000.00 100,000.00

รวมหนสน 223,528.14 191,270.40

สนทรพยสทธ 70,811,413.91 83,500,719.63

สนทรพยสทธ/สวนทน

ทน 61,163,572.79 61,163,572.79

รายไดสง(/ต า)กวาคาใชจายสะสม 9,647,841.12 22,337,146.84

รวมสนทรพยสทธ/สวนทน 70,811,413.91 83,500,719.63


Annual Report 2013

หนวยงานในสงกด หมายเลขขององคการ/ มอถอ หมายเลขโทรสาร/ E-mail

ศนยอนามยท 4

032 - 310368 – 70

032- 310404-5

โทรสาร 032–323311, มท.61789

[email protected]

ผอ านวยการศนยอนามยท 4 ราชบร

นพ. ชลทศ อไรฤกษกล (หน.)

081 – 9429484

[email protected]

กลมอ านวยการ

นางปราณ ภาคสวรรค (หน.)

032 - 310368 - 70 ตอ 2204

092- 6955145

[email protected]

กลมบรหารยทธศาสตรและการวจย

นางพชร วารนล (หน.)

032 - 310368 - 70 ตอ 2210

032 - 310368 - 70 ตอ 2214

086 - 7637002

[email protected] [email protected]


พญ. มณฑา ไชยะวฒน (หน.)

- งานทนตสาธารณสข

- งานอนามยแมและเดก

- งานวยเรยนและเยาวชน

- งานวยท างาน

- งานผสงอาย

- มมเพอนใจวยรน

032 - 310368 – 70 ตอ 2219

086-8087244

032 - 310368 - 70 ตอ 2219

032 - 310368 - 70 ตอ 2218

032 - 310368 - 70 ตอ 2315

032 - 310368 - 70 ตอ 2298

032 - 310368 - 70 ตอ 2217

032 - 310368 - 70 ตอ 2315

MEWMEW248@ yahoo.com

donludee. [email protected]

skawlab@ yahoo.com

[email protected]

malee.12@ hotmail.com

[email protected]

por –n @hotmail.com

FCRB@ windowslive.com.

งานโภชนาการและงานออกก าลงกาย

นางสจตรา ผลประไพ (หน.)

- งานออกก าลงกาย

- งานโภชนาการ

032 - 31036 8-70 ตอ 2316

032 - 310368 - 70 ตอ 2306

032 - 310368 - 70 ตอ 2316

[email protected]

[email protected]

[email protected]


นางนชรา บญกนก (หน.)

032 - 310368 - 70 ตอ 2211

086 -5275181

Nuchara_boonkanok @ yahoo.com

กลม จดการความรและการศกษาดานสขภาพ

นายเมธ ชมศร (หน.)

- หองสมด

032 - 310368 - 70 ตอ 2313

032 - 310368 - 70 ตอ 2267

[email protected]

[email protected]

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

นพ. สนต เตชาชยนรนดร (ผอ.)

032 - 310368 - 70 ตอ 2231

032 - 310368 - 70 ตอ 2230

081-8585374

[email protected]

- ประชาสมพนธโรงพยาบาล 032 - 310368 - 70 ตอ 2201

นางมณฑา ไชยะวฒน นายแพทยชานาญการพเศษ ประธาน นางสจตรา ผลประไพ นกโภชนาการชานาญการพเศษ รองประธาน นางพชร วารนล นกวชาการสาธารณสขชานาญการพเศษ กรรมการ น.ส.ชชฎาภรณ จตตา นกวชาการสาธารณสขชานาญการพเศษ กรรมการ นางจฑารตน สะธรรมกจ นกวชาการสาธารณสขชานาญการพเศษ กรรมการ น.ส.เกษณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขชานาญการพเศษ กรรมการ นางจรรยา สบนช นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ น.ส.อทยวรรณ โคกตาทอง นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ น.ส.พรนภา เผอกหอม นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ นางมาล ชยมงคโล เจาพนกงานสาธารณสขชานาญงาน กรรมการ นายวระศกด โรจนาศรรตน นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ นางพเยาว อศรพนธ นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ นางระจตร ชาครยวณชย นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการ น.ส.นาผง กลนดวง นกวเคราะหนโยบายและแผนปฏบตการ กรรมการ น.ส.ณรณรตน ศรจนทร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ กรรมการ นางสวรรณ นาคะ พยาบาลวชาชพชานาญการ กรรมการ นางบษบา อรรถาวร พยาบาลวชาชพชานาญการ กรรมการ น.ส.จตตมา ธาราพนธ พยาบาลวชาชพชานาญการ กรรมการ นางปราณ ภาคสวรรค เจาพนกงานธรการอาวโส กรรมการ นางนงนาฏ ทองจล นกจดการงานทวไปปฏบตการ กรรมการ น.ส.นศากร ฝายเครอ นกประชาสมพนธ กรรมการ น.ส.เพญสข มสการตน นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการและเลขาฯ นางกาญจนา ตนตวนชาโกศล นกวชาการสาธารณสขชานาญการ กรรมการและผชวยเลขาฯ นายสทธวฒน ดาราศรศกด นกวชาการคอมพวเตอร กรรมการและผชวยเลขาฯ

ค าน า - hpc.go.thhpc5.anamai.moph.go.th/download/report/annualreport56.pdf · 2...

Documents