ค ำน ำkrukird.com/tepe_55115.pdft e p e - 5 5 1 1 5 ว ทยาศาสตร : ว...

T E P E - 5 5 1 1 5 วทยาศาสตร : วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบม ธยมศกษาตอนปลาย

1 | ห น า

ค ำน ำ

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training วทยาศาสตร : วช า โลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาโดยยดถอภารกจและพนทเปนฐานดวยระบบ TEPE Online โดยความรวมมอของส านกงานคณะ กรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะ ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนา องคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training วทยาศาสตร : วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย จะสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทก าหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป


2 | ห น า

สำรบญ

ค าน า 1 หลกสตร “โลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย” 3 รายละเอยดหลกสตร 4 ค าอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 5 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 9 ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร 14 ตอนท 2 การพฒนาคณลกษณะผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร 27 ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร 34 ตอนท 4 สอและแหลงการเรยนร 41 ตอนท 5 การวดและการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร 50 ใบงานท 1.1 59 ใบงานท 1.2 60 ใบงานท 1.3 61 ใบงานท 2 62 ใบงานท 3 64 ใบงานท 4.1 65 ใบงานท 4.2 66 ใบงานท 5 67


3 | ห น า

หลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย

รหส TEPE-55115 ชอหลกสตรรำยวชำ โลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย วทยำกร

ผศ.ดร.อลศรา ชชาต คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย อ.วทยา อนโท โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ฝายมธยม) อ.พธลาวณย ศภอทมพร โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ฝายมธยม) อ.รฏฏกา ตงพทธพงศ โรงเรยนสาธตจฬาลงกรณมหาวทยาลย (ฝายมธยม)

ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหำ ดร.พเชฏษ จบจตต ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา สพฐ. ดร.สทธดา จ ารส ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา สพฐ. ดร.ลอชา ลดาชาต ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา สพฐ. รศ.ดร.พมพพนธ เดชะคปต ขาราชการบ านาญ อาจารยพเศษ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย รศ. พเยาว ยนดสข ขาราชการบ านาญ อาจารยพเศษ คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย


4 | ห น า

รำยละเอยดหลกสตร ค ำอธบำยรำยวชำ

ศกษาวเคราะหองคประกอบส าคญของหลกสตรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ การจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ การวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร ศกษาหลกการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ ทงการเรยนรดวยการใชวธการ สอนแบบอภปรายกลมยอย การเรยนรดวยรปแบบการเรยนการสอน EIMA และการเรยนรดวยรปแบบการสอนเชงผลตภาพ สอและแหลงการเรยนรทส าคญในการจดการเรยนรวชาของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ และการน าสอและแหลงเรยนรไปใชในการจดการเรยนร ตลอดจนความส าคญและประโยชนของการวดและประเมนผลการเรยนรโลก ดาราศาสตรและอวกาศ การจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความส าคญของหลกสตรรายวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศทน าไปสการจดการ

เรยนรได 2. ระบองคประกอบส าคญของหลกสตรรายวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศได 3. อธบายความสมพนธระหวางแตละองคประกอบของหลกสตรรายวชาโลกดาราศาสตร

และอวกาศเพอน าไปสการพฒนาคณลกษณะผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรได 4. อธบายขนตอนการจดท าหลกสตรรายวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศได 5. ระบและวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรได 6. ออกแบบการจดการเรยนรรายวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศ เพอสงเสรมใหผเรยนม

คณลกษณะตามมาตรฐานการเรยนรได 7. อธบายความหมายและขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย 8. อธบายความหมายและขนตอนของรปแบบการเรยนการสอน EIMA 9. อธบายความหมายและขนตอนของรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ 10. อธบายความส าคญของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร 11. วางแผนการออกขอสอบประเภทตางๆได 12. อธบายความส าคญและวธการตางๆของการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง 13. ออกแบบการประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ

สำระกำรอบรม

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร ตอนท 2 การพฒนาคณลกษณะผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร ตอนท 4 สอและแหลงการเรยนร ตอนท 5 การวดและการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร


5 | ห น า

กจกรรมกำรอบรม 1. ท าแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ท าใบงาน/กจกรรมทก าหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจ าหลกสตร 8. ท าแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบกำรอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

กำรวดผลและประเมนผลกำรอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบ

หลงเรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทก าหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณำนกรม การศกษาขนพนฐาน, ส านกงาน. กระทรวงศกษาธการ. (2552). แนวทางการบรหารจดการ

หลกสตร ตามหลกสตรหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชมนมสหกรณแหงประเทศไทย.

กดานนท มลทอง. (2531). เทคโนโลยกำรศกษำรวมสมย. กรงเทพฯ: ภาควชาโสตทศนศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

โกเมศ นาแจง. (2554). ผลของการจดการเรยนการสอนโดยใช MCIS ทมตอความสามารถในการสรางแบบจ าลองทางวทยาศาสตรและมโนทศนเรองกฎการเคลอนท และแบบของการเคลอนทของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

จรยา เหนยนเฉลย. (2538). สอกำรสอนเทคโนโลยกำรศกษำ. กรงเทพฯ: ส านกพมพศนยสงเสรมกรงเทพ.


6 | ห น า

ทรปลกปญญา. (2555). คลงควำมร: วดทศน เรอง กำรทดสอบควำมเปน กรด-เบส ของสำรในชวตประจ ำวน. จากเวบไซต: http://www.trueplookpanya.com/ new/cms_detail/knowledge/10351-018199/ [สบคนเมอ วนท 7 กนยายน 2556]

ทศนา แขมมณ. (2547). 14 วธสอนส ำหรบครมออำชพ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พมพนธ เดชะคปต. (2548). วธวทยำกำรสอนวทยำศำสตรทวไป. กรงเทพฯ: พฒนาคณภาพวชาการ.

ไพทรย สนลารตน และคณะ. (2550). โครงการวจยบรณาการการเปลยนผานการศกษาเขาสยคเศรษฐกจฐานความร (Educational transformation: heading towards the knowledge-based economy). กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วรรณทพา รอดแรงคา และพมพนธ เดชะคปต. (2542). กจกรรมทกษะกระบวนกำรทำงวทยำศำสตรส ำหรบคร. กรงเทพมหานคร: สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ.

วารนทร รศมพรหม. (2531). สอกำรสอนเทคโนโลยทำงกำรศกษำและกำรสอนรวมสมย. กรงเทพฯ: โรงพมพชวนพมพ.

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2533). หลกสตรมธยมศกษำตอนปลำย พทธศกรำช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). กรงเทพมหานคร: โรงพมพการศาสนา.

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2535). หลกสตรมธยมศกษำตอนตน พทธศกรำช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภาลาดพราว

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2544). หลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2544. กรงเทพมหานคร: โรงพมพการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2545). เอกสำรประกอบหลกสตรกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2544 คมอกำรจดกำรเรยนร กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2551). ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2551). ตวชวดและสำระกำรเรยนรแกนกลำง กลมสำระกำร เรยนร วทยำศำสตร หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

วชาการ, กรม. กระทรวงศกษาธการ. (2551). นยำมศพทหลกสตร หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

วชาการ, กรม.กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. กรงเทพมหานคร: โรงพมพการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2555). กำรวดผลประเมนผลวทยำศำสตร. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

http://www.trueplookpanya.com/


7 | ห น า

สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2556). ตวอยำงกำรจดท ำค ำอธบำยรำยวชำ ตำมหลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พทธศกรำช 2551. http://www.ipst.ac.th/web/images/stories/files/Curriculum/des_secondscience.pdf [วนทสบคน 28 สงหาคม 2556]

สนนท สงขออง. (2526). สอกำรสอนและนวตกรรมกำรศกษำ. กรงเทพมหานคร: โอเดยนสโตร. สโขทยธรรมมาธราช, มหาวทยาลย. (2547). เอกสารการสอนชดวชาการสอนวทยาศาสตร หนวยท

1-7. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช. สรรตน จยกระยาง. (2553). ผลของการใชรปแบบการเรยนการสอน EIMA ทมตอมโนทศนเรอง

บรรยากาศ และความสามารถในการสรางค าอธบายของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

อลศรา ชชาต. (2549). เสรมสรางประสทธภาพการเรยนรวทยาศาสตรผาน ICT ใน นวตกรรมการจดการเรยนรตามแนวปฏรปการศกษา. ใน อลศรา ชชาต, อมรา รอดดารา และสรอยสน สกลรกษ (บรรณาธการ), นวตกรรมกำรจดกำรเรยนรตำมแนวปฏรปกำรศกษำ. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Alberta Education. (2013). Inquiry Based learning. Available from: [September, 1 2013]

Alberta learning. (2004). Focus on Inquiry. Available from: http://lrc.learning.gov.ab.ca. [August, 28 2013]

American Association for the Advancement of Science (AAAS). (1990). Science for All Americans: Project 2061.[online] Available from: http://www.project2061.org/ publications/sfaa/online/intro.htm [August 11, 2010]

Baek, H. et al. (2010). Engaging Elementary Student in Scientific Modeling. Paper Buck Institute for Education. (2013). What is PBL? Available from:

http://www.bie.org/about/what_is_pbl [September, 1 2013] Cotterman, M.E. (2009). The Development of Pre-service Elementary Teachers’

Pedagogical Content Knowledge for Scientific Modeling. Degree of Master of Science. Wright State University.

Design-Based Learning to Innovate STEM Education. Available from: https://gse-it.stanford.edu/research/project/dbl [September, 1 2013]

Galileo. (2013). What is Inquiry. Available from: http://galileo.org/teachers/designing- Harrison, A.G. and Treagust, D.F. (2000). A typology of school science models.

International Journal of Science Education 22, 9: 1011-1026. http://teachinquiry.com/index/Introduction.html [ August,28 2013]

learning/articles/what-is-inquiry/[ August,28 2013] Jianping Xu, Qingyu Wu. (2006). Essential of life science. Singapore: Higher

Education Press.


8 | ห น า

Llewerllyn, D. (2005). Teaching High School Science through Inquiry: A case study approach. CA: Corwin Press.

National Center for Mathematics and Science. (2002). Explanatory Models in Science.

National Research Council. (1996). National Science Educational Standards. Office of Innovation and Technology, Stanford Graduate School of Education. (2012). presented at National Association for Research in Science Teaching. Schwarz, C. V. & Gwekwere, Y. N. (2007). Using a guided inquiry and modeling

instructional framework (EIMA) to support preservice K-8 science teaching. Science Education 91(1): 158-186.

Squire, K. (2004). Video games in education. Int. J. Intell. Games & Simulation. Stanford University. (2009). Background of Problem-Based Learning .Available from:

http://www.samford.edu/ctls/archives.aspx?id=2147484113 [September, 1 2013]

Stephenson, N. (n.d.). Introduction to Inquiry Based Learning. Available from: The Board of Regents of the University of Wisconsin System.[online]. 159 Available

from: http://ncisla.wceruw.org/muse/MODELS/index.html[July 23, 2010] The University of California Museum of Paleontology, Berkeley, and the Regents of

the University of California. (2013). Understand Science. Aviable from: http://undsci.berkeley.edu/article/whatisscience_01 [ August, 28 2013]

Washington, DC: National Academy Press. Wikipedia. (2013). Natural Science. http://en.wikipedia.org/wiki/Natural_science[

August, 28 2013] Zollman, D. & Fuller, R. (1994). Teaching learning physics with interactive video.

Robert G. Fuller Publications and Presentations.


9 | ห น า

หลกสตร TEPE-55115 วทยาศาสตร : วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนร

เรองท 1.1 ท าไมตองเรยนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เรองท 1.2 องคประกอบส าคญของหลกสตรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เรองท 1.3 การจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ แนวคด

1. วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มเนอหาทครอบคลมวทยาศาสตร 3 สาขา ไดแก ธรณวทยา อตนยมวทยา และดาราศาสตร โดยมสาระส าคญทศกษาเกยวกบปรากฏการณทเกดขนบนโลก และปรากฏการณเกดขนในอวกาศ ความรทางดาราศาสตรทคนพบไดตงแตอดตจนถงปจจบนโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอรวบรวมขอมล แลวน ามาจดระบบเปนหลกการ แนวคด และองคความร ทมประโยชน ชวยใหมนษยรเทาทนการเปลยนแปลงของธรรมชาตและน าองคความรทศกษานนมาใชในการปรบตวและด ารงชวตอยบนโลกไดอยางเปนปกตสข

2. หลกสตรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มงพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานการเรยนร ซงระบสงทผเรยนพงร และปฏบตได มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค และมการก าหนดตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลาง เพอสะทอนถงมาตรฐานการเรยนรนน

3. วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ จะสอดคลองกบสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก และสาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ ประกอบดวยมาตรฐานการเรยนร 3 มาตรฐาน และ 11 ตวชวดชวงชน สวนสาระเพมเตมจะตองพจารณาจดใหสอดคลองกบความพรอม จดเนนและเกณฑการจบหลกสตรของสถานศกษานน

4. การจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เปนการน าสาระการเรยนรแกนกลาง ซงสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร และตวชวด มาเรยบเรยงเปนค าอธบายรายวชา และจดท าหนวยการเรยนร และแผนการจดการเรยนรตอไป

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 1 หลกสตร และสาระการเรยนร โลก ดาราศาสตร และอวกาศแลว ผ

เขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความส าคญของหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศทน าไปสการจดการ

เรยนรได 2. ระบองคประกอบส าคญของหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศได 3. อธบายความสมพนธระหวางแตละองคประกอบของหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตร

และอวกาศเพอน าไปสการพฒนาคณลกษณะผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรได 4. อธบายขนตอนการจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศได 5. จดท าค าอธบายรายวชา และสรางหนวยการเรยนรรายวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศได


10 | ห น า

ตอนท 2 กำรพฒนำคณลกษณะผเรยนตำมมำตรฐำนกำรเรยนร เรองท 2.1 เปาหมายของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เรองท 2.2 คณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 2.3 การวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร แนวคด

1. เนองจากวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเปนวชาวทยาศาสตรสาขาหนง จงมเปาหมายของการจดการเรยนการสอนทอาศยเปาหมายของการจดการเรยนการวทยาศาสตรเปนแนวทางทส าคญ

2. การจดการเรยนรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศตองสงเสรมใหเกดคณลกษณะ ของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนร ซงประกอบไปดวย 5 ดาน คอ กระบวนการสบเสาะ หา ความร การแกปญหา การน าความรไปใช การสอสารขอมล และจตวทยาศาสตร

3. มาตรฐานการเรยนรเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาทงระบบ สะทอนแนวทางในการออกแบบการจดการเรยนร ในแตละชนป หรอชวงชน เนองจากชวยใหผสอนทราบสงทผเรยนตองเรยนร แนวทางการสอน การวดและประเมนผล

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 2 การพฒนาผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรแลวผเขาอบรมสามารถ 1. ระบเปาหมายของการจดการเรยนรวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศของประเทศไทยได 2. ระบและวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรได 3. ออกแบบการจดการเรยนรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เพอสงเสรมใหผเรยนม

คณลกษณะตามมาตรฐานการเรยนรได

ตอนท 3 กำรจดกจกรรมกำรเรยนร เรองท 3.1 หลกการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เรองท 3.2 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยการใชวธการ สอน

แบบอภปรายกลมยอย เรองท 3.3 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยรปแบบการเรยน

การสอน EIMA เรองท 3.4 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยรปแบบการ สอน

เชงผลตภาพ แนวคด 1. เทคนค วธการสอน และรปแบบการสอนทน ามาใชในการจดการเรยนรวชาโลก ดารา

ศาสตรและอวกาศขนอยกบลกษณะของเนอหาในบทเรยนนน แนวการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เนนการเรยนรผานกระบวนการคด กระบวนการปฏบตเพอสรางความรดวยตนเอง มกจกรรมหลากหลายรปแบบ เชอมโยงกบชวตจรง และเขาใจการเปลยนแปลงของปรากฏการณธรรมชาตรอบตว

2. การจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย คอ การสอนแบบอภปรายรปแบบหนงซงผสอนจดใหผเรยนอภปรายเนอหาทหยบยกขนมาพจารณากนในกลมผ เรยน กอนทจะน าไปรายงานผลในทประชมหรอในกลมเรยนกลมใหญ การใชวธการอภปรายกลมยอยมขอดคอผเรยนใน


11 | ห น า

กลมยอยทกคนไดมโอกาสแสดงความคดเหนและมสวนรวมในกจกรรม และสงเสรมความเคารพในเหตผลของผอน การอภปรายทดจะตองน าไปสขอสรปอยางใดอยางหนง และควรเปนหวขอทมความหมายตอผเรยน หากผเรยนไดรวมกนอภปรายเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตทสงผลตอการด ารงชวตของตนเอง จะท าใหการเรยนรมความนาสนใจมากยงขน และสรางใหผเรยนเกดความตระหนกในการเปลยนแปลงของธรรมชาต และคนหาวธการแกไขปญหาไดดวยตนเอง

3. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน EIMA เปนการจดการเรยนรทเนนการสอนแบบสบสอบ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ขนสรางความสนใจ ขนส ารวจตรวจสอบ ขนสรางแบบจ าลองเพอสรางค าอธบาย และขนประยกตความร การจดการเรยนรตามขนตอนดงกลาวจะชวยพฒนาใหผเรยนไดฝกระบปญหาทางวทยาศาสตร คนควา ส ารวจตรวจสอบ เกดการสรางความรดวยตนเอง ตลอดจนไดน าความรมาประยกตใช ซงนอกจากชวยพฒนาใหผเรยนมความรความเขาใจในเนอหาทเรยนอยางลกซงแลว ยงชวยใหมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเกดเจตคตทดตอการเรยนวทยาศาสตร

4. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ เปนรปแบบการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรรวมกนจากการปฏบต ไดน าความรจากรายวชามาใชผลต สรางชนงานหรอผลงานทเปนรปธรรม โดยการสรางผลงานนน ตองเกดจากการเรยนร วางแผนงาน ด าเนนการ และน าเสนอผลงานทสรางสรรคไดรวมกน ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ขนเตรยมบรบทตามสภาพจรง ขนการตงเปาหมาย ขนการวางแผนและด าเนนการ และขนการตดตามและประเมนผล

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร แลวผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายหลกการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ 2. อธบายความหมาย และขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย 3. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของการจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย 4. อธบายความหมาย และขนตอนของรปแบบการเรยนการสอน EIMA 5. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของรปแบบการเรยนการสอน EIMA 6. อธบายความหมาย และขนตอนของรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ 7. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ 8. ยกตวอยางเนอหาทางโลก ดาราศาสตร และอวกาศทเหมาะสมส าหรบการจดการเรยนร

โดยใชวธการอภปรายกลมยอย รปแบบการเรยนการสอน EIMA และรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ

ตอนท 4 สอและแหลงกำรเรยนร เรองท 4.1 สอและแหลงการเรยนรทส าคญในการจดการเรยนรวชาของวชาโลก ดาราศาสตร

และอวกาศ เรองท 4.2 การน าสอและแหลงเรยนรไปใชในการจดการเรยนร แนวคด 1. สอและแหลงเรยนรเปนสวนส าคญทชวยใหผเรยนเกดความร ทกษะกระบวนการทาง

วทยาศาสตร และจตวทยาศาสตร ซงสอแตละประเภทมประสทธภาพและขอจ ากดทแตกตางกน


12 | ห น า

โดยทวไปจะแบงเปน 5 ประเภท ไดแก 1.อปกรณการทดลอง 2.เครองมอและอปกรณชวยสอน 3.สอสงพมพ 4.สออเลกทรอนกส และ 5.แหลงเรยนรในวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศทส าคญในทองถน ผสอนควรท าความเขาใจสอแตละประเภท เพอจะไดเลอกใชสอไดอยางเหมาะสม

2. การเลอกสอและแหลงเรยนรเพอประกอบการจดการเรยนรจะตองสมพนธกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทจะสอน มเนอหาถกตองทนสมยนาสนใจเปนล าดบขนตอน สะดวกในการใช มวธใชไมซบซอนยงยากมากเกนไป เหมาะสมกบวย ระดบชน ความร และประสบการณของผเรยน มคณภาพเทคนคการผลตทด และถาเปนสอทผลตเองควรพจารณาความคมคากบเวลา และการลงทน

3. หลกการใชสอและแหลงเรยนรตองมการเตรยมความพรอมของผสอนในการใชสอ โดยตองท าความเขาใจในเนอหาทมในสอ ขนตอน และวธการใชจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสม เตรยมตวผเรยนใหมความพรอมทจะเรยนโดยใชสอการจดการเรยนรนน ตรงตามขนตอน และวธการทไดเตรยมไวแลว ผสอนตองควบคมการน าเสนอสอ เพอใหการเรยนการสอนเปนไปอยางราบรน และหลงจากการใชสอการสอนแลว ควรมการตดตามผลเพอเปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนจากสอทน าเสนอไป เพอจะไดทราบจดบกพรอง สามารถน ามาแกไขปรบปรงส าหรบการสอนในครงตอไป

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 4 สอ และแหลงการเรยนร แลวผเขาอบรมสามารถ 1.ระบสอและแหลงการเรยนรทส าคญของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตร และ

อวกาศ 2. บอกประสทธภาพ และขอจ ากดของสอการจดการเรยนรแตละประเภท 3. ส ารวจ คนหาสอและแหลงเรยนรโลก ดาราศาสตร และอวกาศ 4. อธบายหลกการเลอกและใชสอและแหลงเรยนรเพอใชจดการเรยนรวชาโลกดาราศาสตร

และอวกาศอยางมประสทธภาพได 5. เลอกสอและแหลงเรยนรมาใชในการจดการเรยนรวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศใหกบ

ผเรยนอยางเหมาะสมได

ตอนท 5 กำรวดและกำรประเมนผลกำรเรยนรวทยำศำสตร เรองท 5.1 ความส าคญและประโยชนของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.2 ประเภทของขอสอบและหลกการออกขอสอบ เรองท 5.3 การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง เรองท 5.4 การประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ แนวคด 1. การวดและประเมนผลการเรยนรมค าส าคญทควรเขาใจและแยกความแตกตางใหได 2 ค า

คอการวดและการประเมนผล 2. การวด คอการใชเครองมอใดๆ อาจเปนขอสอบ แบบวด เพอใชบอกระดบของสงท

ตองการวด เมอไดผลจากการวดแลว จงน ามาสการประเมน คอการลงความเหนและตดสนผลทไดจากการวดนน โดยมการใชเกณฑทมการก าหนดไวเปนมาตรฐาน หรออาจเปนเกณฑทครผสอนก าหนดขน


13 | ห น า

3. การประเมนการเรยนรวทยาศาสตรมวตถประสงคหลกทส าคญ 2 ประการ คอ การประเมนเพอตดสนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และการน าผลทไดจากการประเมนมาใชในการพฒนาผเรยนและการปรบปรงการจดการเรยนการสอนเพอใหนกเรยนไดบรรลเปาหมายทตงไว 4. เครองมอส าคญทใชในการสดและประเมนผลการเรยนรทส าคญคอ ขอสอบ ขอสอบทใชในการวดและประเมนผลผเรยนมหลายประเภท และแตละประเภทมวตถประสงคทแตกตางกน หลกการและการวางแผนการออกขอสอบทดจะชวยใหขอมลทประโยชนทงตอผสอนและนกเรยนเพอน าไปสการพฒนาและปรบปรงทงการจดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาการเรยนรของนกเรยน 5. การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรทปฏบตกน ม 2 ลกษณะคอ กาประเมนผลระหวางเรยน และการประเมนผลเมอสนสดการเรยนรรายวชา ซงทงนนอกจากจ าแนกตามชวงเวลาของการประเมนแลว เพอใหการประเมนผลการเรยนรนนสะทอนผลการเรยนร พฤตกรรมและคณลกษณะทพงประสงคจงไดมการพยายามในการพฒนาการประเมนตามสภาพจรงขน 6. การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง เปนการประเมนทไดรบการพฒนาขนมาเพอน ามาใชในการประเมนสมฤทธผลทางการเรยนใหครอบคลมทงทางดานความรความเขาใจเนอหาสาระการเรยนรภาคทฤษฎ การประเมนกระบวนการท างาน กระบวนการคด และคณลกษณะทพงประสงคทไดมการก าหนดไว

7. การประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ เปนเครองมอในการใหขอมลปอนกลบทส าคญกบนกเรยนในการน าไปใชพฒนาตนเองในทกๆ ดาน ทงดานการเรยนและการพฒนาคณลกษณะทพงประสงค

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 5 การวดและการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร ผเขารบการอบรม

สามารถ 1. อธบายความส าคญของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร 2. วางแผนการออกขอสอบประเภทตางๆ ได 3. อธบายความส าคญและวธการตางๆ ของการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง 4. ออกแบบการประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ


14 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร เรองท 1.1 ท าไมตองเรยนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เปนสาระส าคญหนงของวชาวทยาศาสตร ซงวทยาศาสตรมบทบาทส าคญยงในสงคมโลกปจจบนและอนาคต เพราะวทยาศาสตรเกยวของกบทกคนทงในชวตประจ าวนและการงานอาชพตาง ๆ ตลอดจนเทคโนโลย เครองมอเครองใชและผลผลตตาง ๆ ทมนษยไดใชเพออ านวยความสะดวกในชวตและการท างาน เหลานลวนเปนผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคดสรางสรรคและศาสตรอน ๆ วทยาศาสตรชวยใหมนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหตเปนผล คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะส าคญในการคนควาหาความร มความสามารถในการแกปญหาอยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลากหลายและมประจกษพยานทตรวจสอบได วทยาศาสตรเปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการเรยนร (Knowledge-based society) ดงนนทกคนจงจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหรวทยาศาสตร เพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาตและเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขน สามารถน าความรไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม (ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ, 2551: 1)

วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มเนอหาทครอบคลมศาสตรทางดานวทยาศาสตร 3 สาขาวชาไดแกธรณวทยา อตนยมวทยา และดาราศาสตร ซงทงหมดมสาระส าคญทศกษาเกยวกบปรากฏการณทเกดขนบนโลก และปรากฏการณทเกดขนในอวกาศ สามารถยกตวอยางทมาและความส าคญของการศกษาโลก ดาราศาสตรและอวกาศในแตละสาขาได ดงน

1. ทมำและควำมส ำคญของกำรศกษำวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศในสวนของสำขำ

ธรณวทยำ

ในปจจบนพบวามปรากฏการณทเกยวของกบกระบวนการเปลยนแปลงของโลกหลายเหตการณทสงผลกระทบตอการด าเนนชวตของมนษย กอใหเกดภยพบตทางธรรมชาตบอยครง เชน รายงานขาวสถานการณการเกดแผนดนไหวใตทองทะเลบรเวณเกาะสมาตราสงผลใหเกดสนามขนาดใหญกบหลายประเทศบรเวณมหาสมทรอนเดย รวมทงประเทศไทยมผคนเสยชวตประมาณ 220,000 คน สถานการณแผนดนไหวในประเทศญปน ท าใหเกดเพลงไหม ดนถลม และเกดคลนสนามท าใหอาคารบานเรอน รถยนต เรอทบรรทกผโดยสาร ถกคลนซดหายไป และสถานการณแผนดนไหวทจงหวดประจวบครขนธเมอวนท 8 ตลาคม 2546 เกดแผนดนไหว 2 ครง ขนาด 5.6 และ 4.5 รคเตอร ความรนแรงของการสนสะเทอนท าใหเตยงนอนสน ผนงบานราว บานเรอนบางสวนเกดความเสยหาย

อดศกด ทองไขมก (2553: ออนไลน) อธบดกรมทรพยากรธรณไดกลาวถงความส าคญของการศกษาเรยนร และความเขาใจในดานธรณวทยาไววา “การศกษาธรณวทยามความสมพนธใกลชดกบการด าเนนชวตประจ าวนของมนษย รวมทงมสวนในการพฒนาประเทศในดานตาง ๆ หากผทอยในวงการการศกษาทเปนคร อาจารย นกเรยน เยาวชน เปนผมพนฐานความร ความเขาใจในเรองธรณวทยาเปนอยางดแลว กจะมสวนรวมในการบรหารจดการการใชประโยชน และสงวน อนรกษทรพยากรธรณของประเทศทงหน แร น าบาดาล และปโตรเลยม ใหด าเนนไปไดอยางยงยน มประสทธภาพ และเกดประโยชนสงสดตอประเทศชาต” (อางถงใน เชาวรนทร สใหม, 2552: 3)


15 | ห น า

2. ทมำและควำมส ำคญของกำรศกษำวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศในสวนของสำขำ

อตนยมวทยำ จากเอกสารวชาการการสมมนาวชาการวนอตนยมวทยาโลก (กรมอตนยมวทยา , 2556: 8)

ไดรายงานเกยวกบความส าคญของการศกษาทางดานอตนยมวทยาไววา ปญหาภาวะโลกรอนและการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศยงคงเปนปญหาระดบโลกทสงผลกระทบในวงกวางตอทงภาคเศรษฐกจ สงคมและสงแวดลอมการแกไขปญหาการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศจงมความเกยวเนองกบการด าเนนงานของหลายๆภาคสวน จากรายงานของคณะกรรมการระหวางรฐบาลวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Intergovernmental Panel on Climate Change : IPCC) ไดศกษาหลกฐานทผานมาทางวทยาศาสตรเพอยนยนการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศซงแสดงใหเหนอยางชดเจนวาอณหภมของโลกทสงขนและมแนวโนมทจะสงขนทกปท าใหในอนาคตไมสามารถหลกเลยงการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทอาจจะทวความรนแรงมากขนเปนล าดบ ผลกระทบทเกดขนจากสภาพภมอากาศทเปลยนแปลงเกดขนทงทางตรงและทางออมดวยระดบความรนแรงทแตกตางกน เชน ภาคเกษตรกรรม แหลงน า ปาไมชายฝงเปนตน รวมทงผลกระทบกบชมชน เชน สขภาพ การด ารงชวตดงนน การเตรยมตว และตงรบทพรอมจะท าใหสามารถวางแผน ปรบตวและด ารงชวตกบสภาพอากาศทจะเปลยนแปลงในอนาคตการวางแผนเหลานตองการขอมลการเปลยนแปลงทแมนชดเจนเทาทสามารถจะท าไดเพอใหการวางแผนตงรบไมผดไปจากเปาหมายทวางไว

วณดา สขสวรรณ ( 2556: 1) กลาววา ในชวงทผานมาเรวๆนมภยธรรมชาตตางๆเกดขนมากมาย และมความรนแรงเพมขน มผลกระทบกบหลายประเทศ ซงตางกอาง ถงสาเหตจากภาวะโลกรอนและคาดการณกนวาจะเกดผลกระทบใหเกดการผนแปรทางภมอากาศทรนแรงมากขน ดงนนนกวทยาศาสตรทงหลายจงตางใหความสนใจอยางจรงจง และพยายามศกษา ท าความเขาใจกบระบบบรรยากาศของโลกเรอยมา รวมทงหาแนวทางคาดการณสภาพภมอากาศวาจะมการผนแปรหรอเปลยนแปลงอยางไรในชวงรายเดอน รายฤดราย ปรายทศวรรษ หรอรายศตวรรษ เพอจะหาทางลดหรอบรรเทาความรนแรงทจะไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตทไมสามารถหลกเลยงได หลายประเทศรวมทงประเทศไทย จงไดตระหนกถงความรบผดชอบและควรใหความรวมมอในการรณรงคเพอลด/บรรเทาผลกระทบทจะเกดจากภยธรรมชาตทงหลายในอนาคต

3. ทมำและควำมส ำคญของกำรศกษำวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ในสวนของสำขำ

ดำรำศำสตร นพนธ ทรายเพชร (2555) กลาววา การศกษาดวงดาวทอยไกลแสนไกลเปนการศกษา

ธรรมชาตในอดต ยงอยไกลมากเทาใด ยอมมทางเปนไปไดวามนษยไดมองยอนกลบไปในอดตมากขน ดวงดาวเปนธรรมชาตทสวยงาม เมอใดทเรามโอกาสเหนดาวเตมฟา เราจะรสกวาฟานนเตมไปดวยความสงบ ปราศจากสงรบกวนใดๆ การเรยนรเรองดวงดาวจงจ าเปน ชวยน าผเรยนไปสความงาม ความสงบ และการมเพอนผซอสตยทอยแสนไกล ซงไดอ านวยประโยชนใหแกผสนใจ ผศกษาคนควาอยางมหาศาล เปนตนวาใหความร ความเขาใจเรองระบบสรยะ ดาวฤกษตลอดจนธรรมชาตของเอกภพในทสด และทเปนประโยชนใกลตวมากกวานคอการน าความรทางดาราศาสตรหรอการศกษา


16 | ห น า

ดวงดาวแบบวทยาศาสตรมาใชในชวตประจ าวน เชน การก าหนดเวลา การก าหนดละตจด-ลองจจดในการท าแผนทโลก เปนตน

สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (2556: ออนไลน) ไดกลาวถงความส าคญของการศกษาเรยนรทางดานดาราศาสตรวา “สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร” ทรงมความสนพระทยอยางยงในวชาดาราศาสตรซงเปนศาสตรทเกาแกทสดศาสตรหนงของโลก ทรงตระหนกวาทองฟากวางใหญทระยบระยบดวยแสงจากหมดาวนอยใหญเปนสงทสรางสรรคจนตนาการและดงดดความสนใจของผคนทงเดกและผใหญไดเปนอยางด จงทรงประทานพระราชด ารวาดาราศาสตรนาจะเปนเครองมออกอนหนงทใชน าสงคมของประเทศใหกาวสความเปนสงคมแหงความรได

สรปแลวการศกษาวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศมทมาจากการเกดปรากฏการณตาง ๆ ในธรรมชาตทลวนสงผลทงในทางทเปนประโยชนและทงทสรางความเสยหายตอมนษยและสงแวดลอม การศกษาในวชานจงมความส าคญและจะชวยใหผเรยนไดรเทาทนการเปลยนแปลงของธรรมชาตทสงผลตอการด ารงชวตของมนษยดงกลาว และน าองคความรทศกษานนมาใชในการปรบตวและด ารงชวตอยบนโลกไดอยางเปนปกตสข

ส าหรบการศกษาวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศในระดบมธยมศกษาตอนปลายของประเทศไทยในปจจบน ไดมการบรรจไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 แลว ซงไดก าหนดคณภาพของผเรยนเมอศกษาจบระดบชนมธยมศกษาปท 6 โดยมความมงหมายใหผเรยน มความเขาใจกระบวนการเปลยนแปลงของโลก ปรากฏการณทางธรณทมผลตอสงมชวตและสงแวดลอม การเกดและววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ เอกภพและความส าคญของเทคโนโลยอวกาศ

หลงจำกศกษำเนอหำสำระเรองท 1.1 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 1.1

สรป วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มเนอหาทครอบคลมวชาวทยาศาสตร 3 สาขาไดแก

ธรณวทยา อตนยมวทยา และดาราศาสตร โดยมสาระส าคญทศกษาเกยวกบปรากฏการณทเกดขนบนโลก และปรากฏการณทเกดขนในอวกาศ ซงปรากฏการณทงหลายเหลานลวนสงผลตอการด ารงชวตของมนษย การศกษาวทยาศาสตรในสาขานจะชวยใหมนษยรเทาทนการเปลยนแปลงของธรรมชาตและน าองคความรทศกษานนมาใชในการปรบตวและด ารงชวตอยบนโลกไดอยางเปนปกตสข


17 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร เรองท 1.2 องคประกอบส าคญของหลกสตรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

หลกสตรเปรยบเสมอนเครองก าหนดทศทางส าหรบการจดการเรยนรใหเปนไปตามความมงหมายของการศกษาของประเทศ จากการประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ของกระทรวงศกษาธการ เมอวนท 2 พฤศจกายน พ .ศ. 2544 สงผลใหมการยกเลกหลกสตรวทยาศาสตรระดบมธยมศกษาของประเทศ คอ หลกสตรมธยมศกษาตอนตน พทธศกราช 2521 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) และหลกสตรมธยมศกษาตอนปลาย พทธศกราช 2524 (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533) ตอมามการปรบปรงหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ใหมความชดเจนมากขน และปรบเปลยนชอเปน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

หลกสตรวทยาศาสตรในระดบมธยมศกษาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงหวงให ผ เรยนมความรความเขาใจในหลกการ ทฤษฎ พนฐานทางวทยาศาสตร มทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทกษะส าคญตางๆ และเจตคตทางวทยาศาสตร รวมทงสามารถเชอมโยงความร ทกษะ และเจตคตทางวทยาศาสตรดงกลาว ในการแสวงหาความรและแกปญหาอยางหลากหลาย

หลกสตรรายวชาวทยาศาสตรหรอกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรตามหลกสตรแกนกลาง ก าหนดกลมเนอหาสาระซงเรยกวา สาระ (Strand) ซงเปนกรอบเนอหาส าคญทก าหนดใหผเรยนเรยนร ประกอบดวย 8 สาระ ไดแก (1) สงมชวตกบกระบวนการด ารงชวต (2) ชวตกบสงแวดลอม (3) สารและสมบตของสาร (4) แรงและการเคลอนท (5) พลงงาน (6) กระบวนการเปลยนแปลงของโลก (7) ดาราศาสตรและอวกาศ และ (8) ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย กลมเนอหาหรอสาระดงกลาวนแตกตางจากการจดเนอหาในหลกสตรวทยาศาสตรเดมซงมการจดกลมเนอหาสาระวทยาศาสตรเปน 5 กลมวชา คอ วทยาศาสตรกายภาพ วทยาศาสตรชวภาพ ฟสกส เคม และชววทยา

องคประกอบส าคญของหลกสตรวทยาศาสตรทน าไปสการพฒนาผเรยนใหมความร ทกษะกระบวนการ รวมทงความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะทางวทยาศาสตรตามเกณฑหรอกรอบมาตรฐานเดยวกน รวมทงน าไปสการจดการเรยนรวทยาศาสตรของประเทศใหเปนไปในทศทางเดยวกนนน ไดแก สาระ (Strands) มาตรฐานการเรยนร (Learning Standards) ตวชวด (Indicators) และสาระการเรยนรแกนกลาง (Core Content) 1. สำระ (Strands)

สาระเปนกรอบเนอหาส าคญทก าหนดใหผเรยนเรยนรในหลกสตร ส าหรบกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร แบงออกเปน 8 สาระ ทงนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ จะสอดคลองกบสาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก ว7.1 และสาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ รวมถงสาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตร และเทคโนโลย ส าหรบสาระท 8 น ไดถกเสนอแนะใหมการด าเนนการจดการเรยนการสอนสอดแทรกในทกสาระตงแตสาระท 1 – 7

2. มำตรฐำนกำรเรยนร (Learning Standards)

มาตรฐานการเรยนร เปนสงทหลกสตรวทยาศาสตรคาดหวงใหผเรยนไดเรยนร ปฏบตได และมคณลกษณะตางๆ เมอส าเรจการศกษาตามหลกสตร มาตรฐานการเรยนรทเกยวของกบวชาโลก


18 | ห น า

ดาราศาสตรและอวกาศ ภายใตสาระ 3 สาระ มจ านวนรวม 5 มาตรฐาน โดยแตละสาระมจ านวนมาตรฐานการเรยนรไมเทากน คอ สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก ประกอบดวย 1 มาตรฐาน

สาระท 7 ดาราศาสตรและอวกาศ ประกอบดวย 2 มาตรฐาน สาระท 8 ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประกอบดวย 1 มาตรฐาน ขอความในมาตรฐานการเรยนรประกอบดวย 3 สวน คอ 1) เนอหาความรทคาดหวงใหผเรยนมความร ความเขาใจ 2) ทกษะและความสามารถทคาดหวงใหผเรยนมและปฏบตได 3) เจตคตทางวทยาศาสตร และเจตคตตอวทยาศาสตรทคาดหวงใหผเรยนม

ตวอยางเชน มาตรฐาน ว 6.1 เขำใจกระบวนกำรตำง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภำยในโลก ควำมสมพนธของกระบวนกำรตำง ๆ ทมผลตอกำรเปลยนแปลงภมอำกำศ ภมประเทศ และสณฐำนของโลก มกระบวนกำรสบเสำะหำควำมรและจตวทยำศำสตร สอสำรสงทเรยนรและน ำควำมรไปใชประโยชน

จากขอความในมาตรฐาน ว. 6.1 ขางตนประกอบดวยขอความ 3 สวน คอ 1) เนอหาความรทคาดหวงใหผเรยนมความร ความเขาใจ ไดแก

- กระบวนการทเกดขนบนผวโลก - กระบวนการทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก

2) ทกษะและความสามารถทคาดหวงใหผเรยนมและปฏบตได ไดแก - กระบวนการสบเสาะหาความร - ความสามารถในการสอสารสงทเรยนร - การน าความรไปใชประโยชน

3) เจตคตทางวทยาศาสตร และเจตคตตอวทยาศาสตรทคาดหวงใหผเรยนม ไดแก - จตวทยาศาสตร

3. ตวชวด (Indicators) ตวชวดเปนสงทนกเรยนพงรและปฏบตได ซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร ตวชวดม

ลกษณะเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรมในการน าไปใชในการก าหนดเนอหา การจดการเรยนร และเปนเกณฑส าคญส าหรบการวดและประเมนผล เพอตรวจสอบคณภาพผ เรยน ในระดบมธยมศกษาตอนปลายนนก าหนดตวชวดเปนชวงชนชน เรยกวา ตวชวดชวงชน เปนสงทนกเรยนพงรและปฏบตไดเมอศกษาจบชวงชน ซงบงชพฒนาการของผเรยนไปสมาตรฐานการเรยนร ขอความทปรากฎในตวชวดชวงชนประกอบดวยสวนของเนอหาความร ทกษะหรอความสามารถทคาดหวงใหผเรยนไดเรยนรและปฏบตได และมกปรากฏลกษณะการจดกจกรรมการเรยนรส าหรบเนอหานนๆ ไวดวย ซงชวยใหผสอนมแนวทางในการวางแผนการจดกจกรรมการเรยนรใหแกผเรยน รวมทงสามารถวเคราะหทกษะ ความสามารถและคณลกษณะของผเรยนทจะไดรบการพฒนาจากกจกรรมการเรยนรดงกลาว


19 | ห น า

ตวอยางเชน ตวชวดชวงชนระดบมธยมศกษาตอนปลาย (มธยมศกษาปท 4-6) สำระท 7 ดำรำศำสตรและอวกำศ มำตรฐำน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพการปฏสมพนธภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะ หาความรและจตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน ตวชวดท 1 1. สบคนและอธบายการเกดและววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซ และเอกภพ

จากขอความในตวชวดท 1 ขางตนสามารถบงชขอมลได ดงน 1) แนวทางการจดกจกรรมการเรยนรทจดใหแกผเรยน คอ การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชการสบคนขอมล 2) เนอหาความรทางวทยาศาสตรทคาดหวงใหผเรยนชนไดเรยนร คอ - การเกดและววฒนาการของระบบสรยะ แกแลกซและเอกภพ 3) ทกษะหรอความสามารถทคาดหวงใหผเรยนมและปฏบตได คอ

- ทกษะการสบคนขอมล - ทกษะการอธบาย

4. สำระกำรเรยนรแกนกลำง (Core content)

สาระการเรยนรแกนกลางเปนเนอหาความร ทกษะ ความสามารถ และคณลกษณะตางๆ ทใหผเรยนไดเรยนร เพอใหมคณภาพตามตวชวด ในระดบมธยมศกษาตอนปลาย สาระการเรยนรแกนกลางจะปรากฏอยควบคกบตวชวดชวงชน ตวอยางเชน

สาระการเรยนรแกนกลางระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย (ม.4-6) สาระท 6 มาตรฐาน ว 6.1 ตวชวดขอ 5 สาระท 6 กระบวนการเปลยนแปลงของโลก มาตรฐาน ว 6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารส งทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง 5. ส ารวจ วเคราะหและอธบายการล าดบชนหน จากการวางตวของชนหน ซากดกด าบรรพ และ โครงสรางทางธรณวทยา เพออธบายประวตความเปนมาของพนท

- สภาพเหตการณทเกดขนในอดตของโลก สามารถอธบายไดจากรองรอยตางๆทปรากฏเปนหลกฐานอยบนหน - ขอมลทางธรณวทยาทใชอธบายความเปนมาของโลก ไดแก ซากดกด าบรรพ ชนดของหน โครงสรางทางธรณวทยา และการล าดบชนหน


20 | ห น า

สรป องคประกอบส าคญของหลกสตรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศทน าไปสการพฒนาผเรยนใหมความร ทกษะกระบวนการ รวมทงความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะทางวทยาศาสตรตามเกณฑหรอกรอบมาตรฐานเดยวกน รวมทงน าไปสการจดการเรยนรวทยาศาสตรของประเทศใหเปนไปในทศทางเดยวกนนน ส าหรบรายวชาพนฐาน จะประกอบไปดวย สาระ (Strands) มาตรฐานการเรยนร (Learning Standards) ตวชวด (Indicators) และสาระการเรยนรแกนกลาง (Core Content) สวนรายวชาเพมเตมจะมองคประกอบเชนเดยวกนกบรายวชาพนฐาน แตเปลยนจากตวชวดเปนผลการเรยนร

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง - ประวตความเปนมาของพนท ไดจากการล าดบชนหนตามอายการเกดของหนจากอายมากขนไปสหนทมอายนอย ตามมาตราธรณกาล

จากสาระการเรยนรแกนกลางขางตน จะเหนไดวา ขอความสาระการเรยนรแกนกลางและตวชวดชวงชนมความสอดคลองกน

ส าหรบการจดท าหลกสตรรายวชาเพมเตม หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดมการระบเกยวกบมาตรฐานการเรยนรไว โดยไมไดระบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด ทงนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดระบผลกำรเรยนร ส าหรบใชเทยบเคยงกบตวชวดชวงชน เพอน าไปสการจดท าหลกสตรรายวชาเพมเตม

ตวอยาง ผลการเรยนร และสาระการเรยนร รายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเพมเตม (จากคมอคร รายวชาเพมเตม โลก ดาราศาสตรและอวกาศเลม 3 สถาบนสงเสรมการสอน วทยาศาสตร และเทคโนโลย, 2553)


ผลกำรเรยนร สำระกำรเรยนร

1. วเคราะห อธบายและหาพกดของดาวบนทรงกลมฟา ตามพกดขอบฟา พกดศนย- สตร และพกดสรยะวถ

1.1 การก าหนดพกดของดาวบนทรงกลมฟา อาศยเสนส าคญบนทรงกลมฟาทอางองจากโลกคอ เสนศนยสตรฟา และเสนสรยวถ 1.2 แบงพกดบนทรงกลมฟาเปนพกดขอบฟา พกดศนยสตร และพกดสรยวถ


21 | ห น า

ตอนท 1 หลกสตรและสาระการเรยนร เรองท 1.3 การจดท าหลกสตรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

การจดท าหลกสตรรายวชาเปนกระบวนการน าความคาดหวงทตองการใหผเรยนไดเรยนร ปฏบตได และมคณลกษณะตางๆ ทระบไวในมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรไปจดท าเปนค าอธบายรายวชา เพอน าไปใชในการจดการเรยนรวทยาศาสตรใหแกผ เรยนตอไป การจดท าหลกสตรวทยาศาสตรเปนการจดท าหลกสตรระดบรายวชา ซงจะด าเนนการไดเมอสถานศกษาไดก าหนดโครงสรางหลกสตรวทยาศาสตร ระบรายวชาวทยาศาสตรทจะเปดสอนในแตละภาคการศกษาหรอปการศกษาแลว สถานศกษาจะตองระบค าอธบายรายวชาวทยาศาสตร ทงรายวชาพนฐานและรายวชาเพมเตมไวในหลกสตรสถานศกษา เพอเปนประโยชนในการสอสารแกผเกยวของทงครผสอนแตละระดบชน ผปกครอง และบคคลภายนอก หรอใชประโยชนในการเทยบโอนผลการเรยนของผเรยน

ค าอธบายรายวชาประกอบดวยองคประกอบส าคญ คอ (1) ชอรายวชา (2) กลมสาระการ

เรยนร (3) ระดบชน (4) รหสวชา (5) เวลาเรยนหรอจ านวนหนวยกต (6) สาระส าคญโดยสงเขป (7) ตวชวดทเกยวของส าหรบรายวชาพนฐาน หรอผลการเรยนรทคาดหวงส าหรบรายวชาเพมเตม

การจดท าค าอธบายรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศนน สามารถด าเนนการได 2

ลกษณะ ตามประเภทรายวชา ซงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ รายวชาพนฐาน และรายวชาเพมเตม

1) รายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศพนฐาน เปนรายวชาทจดสอนเพอพฒนาผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางทก าหนดไวในหลกสตรกนกลางการศกษาขนพนฐาน รายวชาวทยาศาสตรพนฐานเปนรายวชาทผเรยนทกคนในระดบการศกษาขนพนฐานตองเรยนร

2) รายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเพมเตม เปนรายวชาทจดสอนเพมเตมจากมาตรฐาน

การเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางทก าหนดไวในหลกสตรแกนกลาง เพอใหสอดคลองกบจดเนน ความตองการและความถนดของผเรยน หรอความตองการของทองถน โดยมการก าหนด “ผลการเรยนร” เปนเปาหมาย

ผลกำรเรยนร

สำระกำรเรยนรเพมเตม

รำยวชำวทยำศำสตรเพมเตม

สำระกำรเรยนรแกนกลำง

รำยวชำวทยำศำสตรพนฐำน มำตรฐำนกำรเรยนร และตวชวด


22 | ห น า

ขนตอนกำรจดท ำค ำอธบำยรำยวชำ ค าอธบายรายวชามองคประกอบส าคญ ซงไดแก (1) ชอรายวชา (2) กลมสาระการเรยนร (3) ระดบชน (4) รหสวชา (5) เวลาเรยนหรอจ านวน หนวยกต (6) สาระส าคญโดยสงเขป (7) ตวชวดทเกยวของทกขอ การจดท าหรอการเขยน มขนตอนการด าเนนการตามล าดบตอไปน

1. ศกษาและวเคราะหตวชวดชวงชนตามทหลกสตรแกนกลางฯ ก าหนด แลวจดวางตวชวดไวในแตละระดบชน(ม.4, ม.5, และ ม.6) ในแตละภาคเรยน (ภาคตนหรอภาคปลาย) ตวชวดทจดวางในแตละภาคเรยน อาจจะซ ากน หรอไมซ ากนกได แลวแตดลพนจของผสอน

2. เมอก าหนดหรอเลอกระดบชนไดแลว ใหน าตวชวดชวงชนทปรากฎในแตละมาตรฐานการเรยนร และแตละสาระทก าหนด มาวเคราะหหาสวนประกอบ 3 สวน คอ 1) เนอหาความรทคาดหวงใหผเรยนไดเรยนร 2) ทกษะและความสามารถทคาดหวงใหผเรยนมและปฏบตได 3) เจตคตทางวทยาศาสตร และเจตคตตอวทยาศาสตรทคาดหวงใหเกดกบผเรยน

3. น าผลการวเคราะหตวชวดชวงชนมาเรยบเรยงเปนสาระสงเขปของค าอธบายรายวชา ซงประกอบดวย 3 สวน คอ 1) เนอหาความรทางวทยาศาสตร 2) ทกษะกระบวน การทางวทยาศาสตร ทกษะหรอความสามารถส าคญ 3) คณลกษณะทพงประสงค เจตคตทางวทยาศาสตรและเจตคตตอวทยาศาสตร หรอจตวทยาศาสตร โดยอาจจะใหขอความทง 3 สวนทวเคราะหไวผสมกลมกลน หรอเขยนแยกสวนของความร ทกษะ/กระบวนการ และคณลกษณะไวคนละยอหนากได

4. ยอหนาสดทายของค าอธบายรายวชา จะตองระบตวชวดทเกยวของทงหมด โดยเขยนเปนรหสก ากบมาตรฐานการเรยนรและตวชวดไวดวย ดงน

ตวอยำงกำรเขยนรหสตวชวด ว 4.2 ม.4-6/1

ม.4-6/1 หมายถง ตวชวดชนมธยมศกษาตอนปลาย ขอท 1 4.2 หมายถง สาระท 4 มาตรฐานขอท 2

ว หมายถง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร


23 | ห น า

แบบฟอรมกำรเขยนค ำอธบำยรำยวชำ

วชา.............................................. กลมสาระการเรยนร................................................ ชน........ เวลาเรยน..........ชวโมง จ านวน.......หนวยกต ค าอธบายรายวชา ศกษา.............................................................. ........................................................ โดยใช..................................................................................................................... เพอ................................................................. ........................................................ ............................................................................................... .................................................. รหสตวชวด (หรอ ผลการเรยนร) ............................................................................................................................................... ..

ตวอยางการจดท าค าอธบายรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศพนฐาน

ค ำอธบำยรำยวชำพนฐำน วชา โลก ดาราศาสตรและอวกาศ ชนมธยมศกษาปท 4 (ภาคตน) จ านวน 1.5 หนวยกต จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห

จ านวน 60 ชวโมง/ภาคเรยน ศกษาโครงสรางโลกการแบงโครงสรางโลกหลกฐานและสมมตฐานการเคลอนตวของทวป หลกฐานและขอมลทางธรณวทยาทสนบสนนการเคลอนตวของทวปกระบวนการทท าใหเกดการเคลอนทของแผนธรณลกษณะการเคลอนทของแผนธรณการเปลยนลกษณะของเปลอกโลกแผนดนไหว ภเขาไฟระเบด สนาม อายทางธรณวทยา ซากดกด าบรรพ การล าดบชนหนก าเนดเอกภพ กาแลกซ ววฒนาการของดาวฤกษ ก าเนดและววฒนาการของดวงอาทตย เนบวลา แหลงก าเนดดาวฤกษ ระบบดาวฤกษ มวลของดาวฤกษ การก าเนดระบบสรยะ ดวงอาทตย เขตของบรวารดวงอาทตย กลองโทรทรรศน การขนสงและการโคจรของดาวเทยม ระบบขนสงอวกาศ การใชประโยชนจากเทคโนโลยอวกาศ โดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร กระบวนการสบเสาะหาความร การสบคนขอมล การสงเกต การวเคราะห การอภปราย การอธบายและสรป เพอใหเกดความร ความคด ความเขาใจ มความสามรถในการตดสนใจ สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชในชวตของตนเอง ดแลรกษาสงมชวตอน เฝาระวงและพฒนาสงแวดลอมอยางยงยน มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรม และคานยมทถกตองเหมาะสม โดยมงเนนความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

( ความร (K) ) ( กระบวนการ (P) )

( แบบท 1 เขยนวตถประสงคทง 3 ดาน ไดแก ความร กระบวนการ และคณลกษณะ ) ( แบบท 2 เขยนเฉพาะคณลกษณะ (A) )


24 | ห น า

ตวชวด ว 6.1 ม.4-6/1 , ม.4-6/2 , ม.4-6/3 , ม.4-6/4 , ม.4-6/5 , ม.4-6/6 ว 7.1 ม.4-6/1 , ม.4-6/2 , ว 7.2 ม.4-6/1 , ม.4-6/2 , ม.4-6/3

ว 8.1 ม.4-6/1 , ม.4-6/2 , ม.4-6/3 , ม.4-6/4 , ม.4-6/5 , ม.4-6/6 , ม.4-6/7, ม.4-6/8 , ม.4-6/9 , ม.4-6/10 , ม.4-6/11 , ม.4-6/12

รวมทงหมด 23 ตวชวด

ตวอยำงจำกสถำบนสงเสรมกำรสอนวทยำศำสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ส าหรบการเขยนค าอธบายรายวชาวทยาศาสตรเพมเตมนน มความแตกตางจากการเขยน

ค าอธบายรายวชาพนฐาน คอ สาระสงเขปของค าอธบายรายวชาเพมเตมไดมาจากการวเคราะหผลการเรยนรซงสถานศกษาก าหนดขน ในขณะทรายวชาวทยาศาสตรพนฐานวเคราะหมาจากตวชวด อยางไรกตามในรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเพมเตมนน สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโลย (สสวท.) ไดมการจดท าค าธบายรายวชาไว ซงสามารถศกษาไดจากในเวบไซต กำรจดท ำหนวยกำรเรยนร

การจดท าหรอการก าหนดหนวยการเรยนรจะด าเนนการเมอเขยนค าอธบายรายวชาแลว ในแตละรายวชานนประกอบดวยหนวยการเรยนรไดหลายหนวย การจดท าหนวยการเรยนรท าใหทราบวา รายวชานนประกอบดวยหนวยการเรยนรจ านวนเทาใด มเรองหรอหวขอใดบาง แตละหนวยการเรยนรพฒนาผเรยนใหบรรลตวชวดใดบาง รวมทงใชเวลาในการจดการเรยนรเทาใด นอกจากนการจดท าหนวยการเรยนรเปนประโยชนตอผสอนส าหรบการออกแบบแผนการจดการเรยนรรายหนวยและรายคาบตอไป

การจดท าหนวยการเรยนรวทยาศาสตรมองคประกอบส าคญ คอ (1) ชอรายวชา (2) กลมสาระการเรยนร (3) ระดบชน (4) รหสวชา (5) เวลาเรยนหรอจ านวนหนวยกตรวม (6) ชอหนวยการเรยนรและหนวยยอยหรอหวขอภายใตหนวยการเรยนร (7) ตวชวดทเกยวของ (8) จ านวนชวโมงทใชจดการเรยนรส าหรบแตละหนวย

รำยวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ

หนวยกำรเรยนรท 1 หนวยกำรเรยนรท 2 หนวยกำรเรยนรท 3 หนวยกำรเรยนรท …


25 | ห น า

การจดท าหนวยการเรยนรมแนวทางด าเนนการดงน 1. ศกษาและวเคราะหขอความค าอธบายรายวชา แลวน าเนอหาความรทมความเกยวของ

สมพนธมาจดไวในกลมเนอหาเดยวกน 2. ก าหนดชอหนวยการเรยนรใหสอดคลองกบกลมเนอหา ระบหวขอหรอหนวยการเรยนรยอย

ภายใตหนวยการเรยนร ก าหนดเวลา ส าหรบจดการเรยนรของแตละหนวย และระบตวชวดทเกยวของกบแตละหนวย

3. น าหนวยการเรยนเรยนรมาเขยนเปนเอกสารหนวยการเรยนรรายวชา โดยจดเรยงหนวยการเรยนรตามล าดบการจดการเรยนการสอนในภาคเรยนนนๆ

ตวอยางการจดท าหนวยการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศพนฐาน

หนวยกำรเรยนรวชำพนฐำน วชา โลก ดาราศาสตรและอวกาศ ชนมธยมศกษาปท 4 จ านวน 1.5 หนวยกต จ านวน 3 ชวโมง/สปดาห

จ านวน 60 ชวโมง/ภาคเรยน

หนวยกำรเรยนรท

ชอหนวยกำรเรยนร

มำตรฐำน กำรเรยนร/

ตวชวด สำระส ำคญ

เวลำ (ชวโมง

)

น ำหนกคะแนน

1 โครงสรางโลก

ว 6.1 ม.4-6/1 ว 6.1 ม.4-6/6 ว 8.1 ม.4-6/1-12

1.1 การศกษาโครงสรางโลก 1.2 การแบงโครงสรางโลก

7 12

2 … … … … … 3 … … … … … 4 … … … … … 5 … … … … … 6 … … … … … 7 … … … … … 7 … … … … … 8 … … … … …

รวมตลอดภำคเรยน 60 100


26 | ห น า

สรป

ค าอธบายรายวชาประกอบดวยองคประกอบส าคญ คอ (1) ชอรายวชา (2) กลมสาระการเรยนร (3) ระดบชน (4) รหสวชา (5) เวลาเรยนหรอจ านวนหนวยกต (6) สาระส าคญโดยสงเขป (7) ตวชวดทเกยวของส าหรบรายวชาพนฐาน หรอผลการเรยนรทคาดหวงส าหรบรายวชาเพมเตม การจดท าหนวยการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศมองคประกอบส าคญ คอ (1) ชอรายวชา (2) กลมสาระการเรยนร (3) ระดบชน (4) รหสวชา (5) เวลาเรยนหรอจ านวนหนวยกตรวม (6) ชอหนวยการเรยนรและหนวยยอยหรอหวขอภายใตหนวยการเรยนร (7) ตวชวดทเกยวของ (8) จ านวนชวโมงทใชจดการเรยนรส าหรบแตละหนวย



27 | ห น า

ตอนท 2 การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร เรองท 2.1 เปาหมายของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

เรองท 2.1 เปาหมายของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เรองท 2.2 คณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 2.3 การวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร แนวคด

1. เนองจากวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเปนวชาวทยาศาสตรสาขาหนง จงมเปาหมายของการจดการเรยนการสอนทอาศยเปาหมายของการจดการเรยนการวทยาศาสตรเปนแนวทางทส าคญ 2. การจดการเรยนรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศตองสงเสรมใหเกดคณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนร ซงประกอบไปดวย 5 ดาน คอ กระบวนการสบเสาะ หาความร การแกปญหา การน าความรไปใช การสอสารขอมล และจตวทยาศาสตร 3. มาตรฐานการเรยนรเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาทงระบบ สะทอนแนวทางในการออกแบบการจดการเรยนร ในแตละชนป หรอชวงชน เนองจากชวยใหผสอนทราบสงทผเรยนตองเรยนร แนวทางการสอน การวดและประเมนผล วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 2 การพฒนาผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรแลวผเขาอบรมสามารถ

1. ระบเปาหมายของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศของประเทศไทยได 2. ระบและวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรได

3. ออกแบบการจดการเรยนรรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เพอสงเสรมใหผเรยนมคณลกษณะตามมาตรฐานการเรยนรได

เนองจากวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเปนวชาวทยาศาสตรสาขาหนง จงมเปาหมายของการจดการเรยนการสอนทอาศยเปาหมายของการจดการเรยนการวทยาศาสตรเปนแนวทางทส าคญ วทยาศาสตรเปนการเรยนรเกยวกบปรากฏการณตางๆ ในธรรมชาต โดยการใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการศกษาหาความร เพอใหไดขอเทจจรง น ามาสการพฒนามโนทศน หลกการ กฎ และทฤษฎ ดงนนการเรยนการสอนวทยาศาสตรจงมงเนนใหผเรยนไดทงองคความรและกระบวนการ

การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร มเปาหมายส าคญดงน (กรมวชาการ, 2545: 3)

1. เพอใหผเรยนเขาใจหลกการ ทฤษฎทเปนพนฐานในวทยาศาสตร 2. เพอใหผเรยนเขาใจขอบเขต ธรรมชาต และขอจ ากดของวทยาศาสตร 3. เพอใหผเรยนมทกษะทส าคญในการศกษาคนควาและคดคนทางวทยาศาสตร

และเทคโนโลย 4. เพอพฒนากระบวนการคดและจนตนาการ ความสามารถในการแกปญหาและ

การจดการทกษะในการสอสาร และความสามารถในการตดสนใจของผเรยน


28 | ห น า

5. เพอใหผเรยนตระหนกถงความสมพนธระหวางวทยาศาสตร เทคโนโลย มวลมนษย และสภาพแวดลอมในเชงทมอทธพลและผลกระทบซงกนและกน

6. เพอใหผเรยนน าความรความเขาใจในเรองวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปใชใหเกดประโยชนตอสงคมและการด ารงชวต

7. เพอใหผเรยนเปนคนมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค


29 | ห น า

ตอนท 2 การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร เรองท 2.2 คณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร เปาหมายการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรขางตน น ามาสการก าหนดสาระและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ซงเปนเปาหมายส าคญของการพฒนาผเรยน มอยดวยกน 8 สาระ และ 13 มาตรฐานการเรยนร ถาวเคราะหค าส าคญทปรากฏในแตละมาตรฐานการเรยนร จะพบวาทกษะส าคญในการพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร ไดแก การสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร การแกปญหา การน าความรไปใช การสอสาร และจตวทยาศาสตร

1. กำรสบเสำะหำควำมรทำงวทยำศำสตร การสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร เปนการหาความรทางวทยาศาสตร โดยใช

กระบวนการทางวทยาศาสตรหรอวธการอนๆ เชน การส ารวจ การสงเกต การวด การจ าแนกประเภท การทดลอง การสรางแบบจ าลอง การสบคนขอมล เปนตน

กระบวนการทางวทยาศาสตร เปนขนตอนในการศกษาหาความรทางวทยาศาสตร ซงประกอบดวยขนตอนหลก คอ การตงค าถามหรอก าหนดปญหา การสรางสมมตฐานหรอการคาดการณค าตอบ การออกแบบวธการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหและแปลความหมายขอมล การลงขอสรป และการสอสาร

ในการศกษาหาความรทางวทยาศาสตร เพอใหมความถกตอง ชดเจน และนาเชอถอ ผเรยนจะตองมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรรวมดวย ซงนกการศกษาวทยาศาสตรของสมาคมอเมรกนเพอความกาวหนาทางวทยาศาสตร (The American Association for the Advancement of Science: AAAS) ไดจ าแนกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร โดยแบงเปน 2 ประเภท ดงน

1) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนพนฐาน ประกอบดวย 8 ทกษะ คอ (1) ทกษะการสงเกต (2) ทกษะการจ าแนก (3) ทกษะการวด (4) ทกษะการใชเลขจ านวน (5) ทกษะความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา (6) ทกษะการลงความเหนจากขอมล (7) ทกษะการจดกระท าและสอความหมายขอมล (8) ทกษะการพยากรณ

2) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรขนผสมผสาน ประกอบดวย 5 ทกษะ คอ

(1) ทกษะการตงสมมตฐาน (2) ทกษะการก าหนดและควบคมตวแปร (3) ทกษะการก าหนดนยามเชงปฏบตการ (4) ทกษะการทดลอง (5) ทกษะการลงขอสรป


30 | ห น า

ความหมายของทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรแตละทกษะ มดงน

(1) การสงเกต หมายถง ความสามารถในการใชประสาทสมผสทงหาหรออยางใดอยางหนงในการส ารวจสงตางๆ หรอปรากฏการณตางๆ ในธรรมชาต โดยไมใชความคดเหนสวนตวของผสงเกตในการเสนอขอมล

(2) การจ าแนก หมายถง ความสามารถในการจดแบงหรอเรยงล าดบวตถหรอสงทอยในปรากฏการณตางๆ เปนกลม โดยมเกณฑในการแบง เกณฑดงกลาวอาจจะใชความเหมอน ความแตกตาง หรอความสมพนธอยางใดอยางหนง

(3) การวด หมายถง ความสามารถในการใชเครองมอในการวดปรมาณของสงตางๆ ไดอยางถกตอง โดยมหนวยก ากบเสมอ และรวมไปถงการเลอกใชเครองมอวดไดอยางถกตองเหมาะสมตอสงทตองการวดดวย

(4) การใชเลขจ านวน หมายถง ความสามารถในการบวก ลบ คณ และหาร ตวเลขทแสดงคาปรมาณของสงใดสงหนง ซงไดจากการสงเกต การวด การทดลองโดยตรงหรอจากแหลงอนๆ ทงนตวเลขทน ามาค านวณ จะตองแสดงคาปรมาณในหนวยเดยวกบตวเลขใหมทไดจากการค านวณ จะชวยใหสามารถสอสารความหมายไดตรงตามทตองการและชดเจน

(5) ความสมพนธระหวางสเปสกบสเปส และสเปสกบเวลา หมายถง ความสามารถในการหาความสมพนธระหวาง 3 มต กบ 2 มต ระหวางต าแหนงทอยของวตถหนงกบอกวตถหนง ระหวางสเปสของวตถกบเวลา ไดแก ความสมพนธระหวางการเปลยนแปลงต าแหนงทอยของวตถกบเวลาหรอระหวางสเปสของวตถทเปลยนไปกบเวลา

(6) การลงความเหนจากขอมล หมายถง ความสามารถในการน าขอมลทไดจากการสงเกตวตถหรอปรากฏการณ ไปสมพนธกบความรหรอประสบการณ เดมเพอลงขอสรปหรอปรากฏการณหรอวตถนน

(7) การจดกระท าและสอความหมายขอมล หมายถง ความสามารถในการน าขอมลดบทไดจากการสงเกต การทดลอง หรอจากแหลงทมขอมลดบอยแลวมาจดกระท าใหม โดยอาศยวธการตางๆ เชน การจดเรยงล าดบ การจดแยกประเภท การหาคาเฉลย เปนตน แลวน าขอมลทจดกระท าแลวนนมาเสนอหรอแสดงใหบคคลอนเขาใจความหมายของขอมลชดนนดขน โดยอาศยเสนอดวยแบบตางๆ เชน ตาราง แผนภม แผนภาพ กราฟ สมการ เปนตน

(8) การพยากรณ หมายถง ความสามารถในการคาดคะเนสงทจะเกดขนลวงหนา โดยอาศยการสงเกตปรากฏการทเกดขนซ าๆ หรอความรทเปนหลกการ กฎ หรอทฤษฎในเรองนนมาชวยในการพยากรณ

(9) การตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการใหขอสรปหรอค าอธบายซงเปนค าตอบลวงหนากอนทจะด าเนนการทดลอง เพอตรวจสอบความถกตองเปนจรงในเรองนนๆ ตอไป

(10) การก าหนดและควบคมตวแปร หมายถง ความสามารถในการก าหนดวาสงทศกษาตวใดเปนตวแปรตน ตวใดเปนตวแปรตามในปรากฏการณหนงๆ ทตองการศกษา โดยทวไปในปรากฏการณหนงๆ จะเปนความสมพนธระหวางตวแปรคหนงเปนอยางนอย


31 | ห น า

(11) การก าหนดนยามเชงปฏบตการ หมายถง ความสามารถทจะก าหนดวาจะมวธวดตวแปรทศกษาอยางไร ซงเปนวธวดทสามารถเขาใจตรงกน สามารถสงเหตและวดไดโดยใชเครองมออยางงาย

(12) การทดลอง หมายถง ความสามารถในการตรวจสอบสมมตฐาน โดยปฏบตการหาค าตอบ ซงเรมตงแตการออกแบบการทดลอง การปฏบตการทดลองตามขนตอนทออกแบบ ตลอดจนการใชวสดอปกรณไดอยางถกตอง

(13) การลงขอสรป หมายถง ความสามารถในการระบความสมพนธของขอมลทเกยวของกบตวแปรทศกษาไดเปนขอความใหมอนเปนค าตอบของปญหา

2. กำรแกปญหำ

การแกปญหา เปนการหาค าตอบของปญหาทยงไมมวธการหาค าตอบมากอน อาจเปนปญหาทเกยวของกบเนอหาในสาระการเรยนรวทยาศาสตร หรอปญหาทพบในชวตประจ าวน การแกปญหาตองใชเทคนค วธการ หรอกลยทธตางๆ ซงขนตอนในการแกปญหาประกอบดวย (สสวท., 2555: 182)

1) การก าหนดปญหา 2) การท าความเขาใจกบปญหา 3) การวางแผนการแกปญหา 4) การลงมอแกปญหาและประเมนผลการแกปญหา 5) กาตรวจสอบการแกปญหาและน าวธการแกปญหาไปใชกบปญหาอน

3. กำรน ำควำมรไปใช

การสอนวทยาศาสตรใหเกดความรและความเขาใจในเนอหาวชาตางๆ นนยงไมเปนการเพยงพอ ควรไดฝกใหนกเรยนรจกน าความรและวธการตางๆ ในวชาวทยาศาสตรไปใชแกปญหาใหมๆ ไดอกดวย ปญหาทน ามาใหนกเรยนแกไขน อาจะเปนปญหาทเกยวของกบวทยาศาสตร หรออาจเปนปญหาในชวตประจ าวนทวๆ ไป

4. กำรสอสำร

การสอสาร เปนการแสดงความคดหรอแลกเปลยนความรและแนวคดหลกทางวทยาศาสตรทไดจากการท ากจกรรมหลากหลาย เชน การสงเกต การทดลอง การอาน เปนตน ซงแสดงออกดวยการพดหรอการเขยนในรปแบบทชดเจนและมเหตผล

5. จตวทยำศำสตร

จตวทยาศาสตร เปนคณลกษณะหรอลกษณะนสยของบคคลทเกดขนจากการศกษาหาความรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร ประกอบดวยคณลกษณะตางๆ ไดแก ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ประหยด การรวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอน ความมเหตผล การท างานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค


32 | ห น า

ตอนท 2 การพฒนาคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนร เรองท 2.3 การวเคราะหคณลกษณะของผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร

มาตรฐานการเรยนรเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาท งระบบ สะทอน

แนวทางในการออกแบบการจดการเรยนรในแตละชนป เนองจากชวยใหผสอนทราบสงทผเรยนตองเรยนร แนวทางการสอน การวดและประเมนผล ยกตวอยางเชน

ถาวเคราะหค าส าคญทปรากฏในมาตรฐานการเรยนร ว 7.2 แลวน ามาจดกลมตาม

องคประกอบของการเรยนร ไดดงน

องคความร ทกษะ เจตคต/ คณลกษณะ

อนพงประสงค ความส าคญของเทคโนโลย

อวกาศทน ามาใชในการส ารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร

กระบวนการสบเสาะหาความร

สอสารสงทเรยนร น าความรไปใช

ประโยชน

จตวทยาศาสตร

จากการวเคราะหมาตรฐานการเรยนรขางตน จะเหนไดวาการทผเรยนจะเขาใจความส าคญ

ของเทคโนโลยอวกาศทน ามาใชในการส ารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร ผสอนจะตองจดกจกรรมใหผเรยนไดใชกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน และการใชทกษะดงกลาวไดดนน ผเรยนจะตองมจตวทยาศาสตรดวย

ตวชวด เปนการระบสงทผเรยนตองรและปฏบตได รวมทงลกษณะอนพงประสงคของผเรยนในแตละชนป มความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร แตมความเฉพาะเจาะจงและเปนรปธรรมมากขน ยกตวอยางเชน

มำตรฐำน ว 7.2 เขาใจความส าคญของเทคโนโลยอวกาศทน ามาใชในการส ารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาต ดานการเกษตรและการสอสาร มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงท เรยนรและน าความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม


33 | ห น า

ถาวเคราะหตวชวด ว 7.2 ม.4-6/1 ท าใหผสอนทราบสงทผเรยนตองเรยนร คอ การสงและค านวณความเรวในการโคจรของดาวเทยมรอบโลก แนวทางการจดกจกรรมคอ การสบคนขอมลและอธบายความรความเขาใจทไดจากการสบคนนน การวดและประเมนผล เชน ความสามารถในการค านวณเกยวกบความเรวในการโคจรของดาวเทยม ความถกตองในการอธบายเกยวกบความเรวการโคจรของดาวเทยมรอบโลก เปนตน

หลงจำกศกษำเนอหำสำรตอนท 2 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 2

ว 7.2 ม.4-6/1 สบคนและอธบายการสงและค านวณความเรวในการโคจรของดาวเทยมรอบโลก

สรป การพฒนาคณลกษณะผเรยนตามมาตรฐานการเรยนรในวชาดาราศาสตรนน ครผสอนควร

เขาใจเปาหมายของการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตร เพราะความเขาใจดงกลาวจะเปนสงก าหนดแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนรทเกดขนในหองเรยน เพอใหผลของการจดการเรยนรดงกลาวสงผลใหผเรยนมคณลกษณะตามมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรทส าคญ 5 คณลกษณะ ไดแก การสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร การแกปญหา การน าความรไปใช การสอสาร และจตวทยาศาสตร ซงคณลกษณะทง 5 ประการและแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรนน เกดจากการทครสามารถวเคราะหมาตรฐานการเรยนรและตวชวดทสอดคลองกบวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ


34 | ห น า

ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร เรองท 3.1 หลกการจดการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศ เรองท 3.1 หลกการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

เรองท 3.2 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยการใชวธการ สอนแบบอภปรายกลมยอย เรองท 3.3 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยรปแบบการ เรยนการสอน EIMA เรองท 3.4 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยรปแบบการ สอนเชงผลตภาพ แนวคด

1.เทคนค วธการสอน และรปแบบการสอนทน ามาใชในการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศขนอยกบลกษณะของเนอหาในบทเรยนนน แนวการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ เนนการเรยนรผานกระบวนการคด กระบวนการปฏบตเพอสรางความรดวยตนเอง มกจกรรมหลากหลายรปแบบ เชอมโยงกบชวตจรง และเขาใจการเปลยนแปลงของปรากฏการณธรรมชาตรอบตว 2. การจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย คอ การสอนแบบอภปรายรปแบบหนงซงผสอนจดใหผเรยนอภปรายเนอหาทหยบยกขนมาพจารณากนในกลมผเรยน กอนทจะน าไปรายงานผลในทประชมหรอในกลมเรยนกลมใหญ การใชวธการอภปรายกลมยอยมขอดคอผเรยนในกลมยอยทกคนไดมโอกาสแสดงความคดเหนและมสวนรวมในกจกรรม และสงเสรมความเคารพในเหตผลของผอน การอภปรายทดจะตองน าไปสขอสรปอยางใดอยางหนง และควรเปนหวขอทมความหมายตอผเรยน หากผเรยนไดรวมกนอภปรายเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตทสงผลตอการด ารงชวตของตนเอง จะท าใหการเรยนรมความนาสนใจมากยงขน และสรางใหผเรยนเกดความตระหนกในการเปลยนแปลงของธรรมชาต และคนหาวธการแกไขปญหาไดดวยตนเอง 3. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอน EIMA เปนการจดการเรยนรทเนนการสอนแบบสบสอบ ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ขนสรางความสนใจ ขนส ารวจตรวจสอบ ขนสรางแบบจ าลองเพอสรางค าอธบาย และขนประยกตความร การจดการเรยนรตามขนตอนดงกลาวจะชวยพฒนาใหผเรยนไดฝกระบปญหาทางวทยาศาสตร คนควา ส ารวจตรวจสอบ เกดการสรางความรดวยตนเอง ตลอดจนไดน าความรมาประยกตใช ซงนอกจากชวยพฒนาใหผเรยนมความรความเขาใจในเนอหาทเรยนอยางลกซงแลว ยงชวยใหมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเกดเจตคตทดตอการเรยนวทยาศาสตร 4. การจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ เปนรปแบบการเรยนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรรวมกนจากการปฏบต ไดน าความรจากรายวชามาใชผลต สรางชนงานหรอผลงานทเปนรปธรรม โดยการสรางผลงานนน ตองเกดจากการเรยนร วางแผนงาน ด าเนนการ และน าเสนอผลงานทสรางสรรคไดรวมกน ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก ขนเตรยม


35 | ห น า

บรบทตามสภาพจรง ขนการตงเปาหมาย ขนการวางแผนและด าเนนการ และขนการตดตามและประเมนผล วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร แลวผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายหลกการเรยนรทส าคญของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ 2. อธบายความหมาย และขนตอนการจดการเรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย 3. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของการจดการเรยนรโดยใชวธการอภปราย

กลมยอย 4. อธบายความหมาย และขนตอนของรปแบบการเรยนการสอน EIMA 5. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของรปแบบการเรยนการสอน EIMA 6. อธบายความหมาย และขนตอนของรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ 7. บอกวตถประสงค ขอด และขอจ ากดของรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ 8. ยกตวอยางเนอหาทางโลก ดาราศาสตร และอวกาศทเหมาะสมส าหรบการจดการ

เรยนรโดยใชวธการอภปรายกลมยอย รปแบบการเรยนการสอน EIMA และรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ

วชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มเนอหาทครอบคลมวทยาศาสตร 3 สาขา คอ ธรณวทยา

อตนยมวทยา และดาราศาสตร ซงการศกษาในแตละสาขากจะมลกษณะเฉพาะทแตกตางกนออกไป เนองดวยมการน าความรวทยาศาสตรแขนงอน ๆ มาบรณาการและใชเปนพนฐานในการศกษาทไมเหมอนกน โดยวเคราะหความสมพนธระหวางเนอหาวชาโลกดาราศาสตรสาขาตาง ๆ กบวชาวทยาศาสตรสาขาอน ๆ ไดดงตวอยางตอไปน

ควำมสมพนธของเนอหำระหวำงสำขำวชำธรณวทยำกบวทยำศำสตรสำขำอน ๆ

- เรอง “มำตรำธรณกำล” เปนหวขอทมสาระเชอมโยงกบวชาชววทยาใน เรองของสงมชวตสายพนธตาง ๆ ทถอก าเนดขนมาในชวงเวลาทแตกตางกน

- เรอง “กำรศกษำโครงสรำงโลกโดยใชคลนไหวสะเทอน” มสาระเชอมโยงกบวชาฟสกสในเรองสมบตของคลน

- เรอง “แรและหน” ผเรยนจะศกษาและเขาใจไดลกซงมากขนหากมพนความรเรองพนธะเคมและเรองสารประกอบเคมทเปนองคประกอบภายในแรและหน

ควำมสมพนธของเนอหำระหวำงสำขำวชำอตนยมวทยำกบวทยำศำสตรสำขำอน ๆ

- เรอง “กำรแบงชนบรรยำกำศ” จะมสาระเชอมโยงกบวชาเคมในเรองของแกสท เปนองคประกอบในแตละชนบรรยากาศ

- เรอง “ความแปรปรวนของอากาศ” ทสามารถเชอมโยงไดกบการเปลยนแปลงของระบบนเวศและสงแวดลอม และการด ารงชวตของสงมชวต

- เรอง “ระบบน ำและระบบลมโลก” จะตองใชความรในวชาฟสกสเรองแรงโครออลส และความชนของความกดอากาศมาอธบายการเคลอนทของระบบลมและน าในมหาสมทร


36 | ห น า

ควำมสมพนธของเนอหำระหวำงสำขำวชำดำรำศำสตรกบวทยำศำสตรสำขำอน ๆ - เรอง “กำรโคจรของดำวเทยมรอบโลก” จะตองอาศยพนความรวชาฟสกสเรองแรง

ดงดดระหวางมวล พลงงาน และการเคลอนทแบบวงกลม - เรอง “กำรระบต ำแหนงของดำวในระบบพกดขอบฟำ” เปนการใชความรวชา

ฟสกสในเรองทศทางและการบอกต าแหนงของวตถ - เรอง “ควำมสวำงของดำวฤกษ” กเปนอกหวขอหนงทใชความรฟสกสมาอธบายนน

คอเรองพลงงานจากการแผรงสของวตถด า

จากตวอยางขางตน จะเหนไดวาเนอหาสาระของวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศมความกวางขวางและตองใชความรจากวทยาศาสตรสาขาอน ๆ มาอธบาย การจดการเรยนรใหแกผเรยนจงสามารถท าไดอยางหลากหลายขนอยกบลกษณะของเนอหาทแตกตางกนนน ซงผสอนสามารถน าวธการสอน เทคนคการสอนหรอรปแบบการสอนทเหมาะสมอยแลวในการใชจดการการสอเรยนในวชาวทยาศาสตรแตละวชาทมาเกยวของได เชน ในสวนของการสอนวชาดาราศาสตร หากหวขอทสอนมเนอหาทสมพนธกบวชาฟสกส กอาจน าหลกการสอนในวชาฟสกสทมประสทธภาพมาประยกตใชได เชน การสาธตและการปฏบตการทดลอง หรอ อาจสอนโดยใชวธการสอนแบบอปนยและนรนยทใชในการจดการเรยนการสอนในวชาชววทยาไดอยางมประสทธภาพ มาประยกตใชจดการเรยนรในหวการขอจดประเภทสงมชวตและการอธบายสภาพการด ารงชวตของสงมชวตโบราณในแตละยคตามมาตรธรณกาล เปนตน ในทนจะขอยกตวอยางวธการสอนและรปแบบการสอนทจะท าใหการเรยนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศมความนาสนใจ และกจกรรมทใชในการจดการเรยนรทสามารถเชอมโยงกบชวตจรงทท าใหผเรยนสามารถอธบายเปลยนแปลงของปรากฏการณธรรมชาตรอบตวทจะสงผลตอการเปลยนแปลงของสงแวดลอมและการด ารงชวตของมนษยได โดยเนนการเรยนรผานกระบวนการคด กระบวนการปฏบตเพอสรางความรดวยตนเอง ซงมวธการสอน และรปแบบการสอนทนาสนใจ ดงน

1. วธการสอนแบบอภปรายกลมยอย 2. รปแบบการเรยนการสอน EIMA 3. รปแบบการสอนเชงผลตภาพ ส าหรบรายละเอยดของการจดการเรยนรทง 3 วธการหรอรปแบบขางตน จะไดศกษาใน

หวขอตอไปน


37 | ห น า

ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร เรองท 3.2 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยการใชวธการสอนแบบอภปรายกลมยอย (Small Group Discussion)

วธสอนโดยใชการอภปรายกลมยอย คอ กระบวนการทผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดโดยการจดผเรยนเปนกลมเลก ๆ ประมาณ 4-8 คน และใหผเรยนในกลมพดคยแลกเปลยนขอมล ความคดเหน และประสบการณในประเดนทก าหนด และสรปผลการอภปรายออกมาเปนขอสรปของกลม ซงเปนวธการทมงชวยใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนรอยางทวถง มโอกาสแสดงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณอนจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรในเรองทเรยนกวางขน ส าหรบวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเองมเน อหาทเอออ านวยใหผเรยนสามารถอภปรายไดในหลายหวขอ หากผเรยนไดรวมกนอภปรายเกยวกบปรากฏการณธรรมชาตทสงผลตอการด ารงชวตของตนเอง จะท าใหการเรยนรมความนาสนใจมากยงขน และสรางใหผเรยนเกดความตระหนกในการเปลยนแปลงของธรรมชาต และคนหาวธการแกไขปญหาไดดวยตนเอง

องคประกอบส ำคญของวธสอนแบบอภปรายกลมยอย (ทศนา แขมมณ(2547,49) 1. มการจดผเรยนเปนกลมยอย ๆ กลมละประมาณ 4-8 คน 2. มประเดนในการอภปราย 3. มการพดคยแลกเปลยนความคดเหน ความรสก และประสบการณกนระหวางสมาชกใน กลมตามประเดนการอภปราย 4. มการสรปสาระทสมาชกลมไดอภปรายกนเปนขอสรปของกลม 5. มการน าขอสรปของกลมมาใชในการสรปบทเรยน ขนตอนส ำคญของกำรสอนแบบอภปรำยกลมยอย 1. ผสอนจดผเรยนออกเปนกลมยอย ๆ กลมละประมาณ 4-8 คน 2. ผสอน / ผเรยนก าหนดประเดนในการอภปราย 3. ผเรยนพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนตามประเดนอภปราย 4. ผเรยนสรปสาระทสมาชกกลมไดอภปรายรวมกนเปนขอสรปของกลม 5. ผสอนและผเรยนน าขอสรปของกลมยอยมาใชในการสรปบทเรยน


38 | ห น า

ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร เรองท 3.3 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยการใชรปแบบการเรยนการสอน EIMA การใชรปแบบการเรยนการสอน EIMA คอ การจดการเรยนการสอนวทยาศาสตรทเนนการสอนแบบสบสอบวธหนง ซงพฒนาโดย Schwarz and Gwekwere ประกอบไปดวย 4 ขนตอน ดงน 1. ขนสรำงควำมสนใจ (Engage) เปนขนทครใชวธการตาง ๆ ท าใหผเรยนเกดความสนใจ และน าไปสการตงประเดนปญหาทจะศกษา 2. ขนส ำรวจตรวจสอบ (Investigate) เปนขนทนกเรยนรวมกนตงสมมตฐานจากประเดนปญหา แลวท าการสบสวน ส ารวจตรวจสอบ และรวบรวมขอมล อาจโดยการสงเกต ทดลองหรอศกษาจากแหลงเรยนรตาง ๆ 3. ขนสรำงแบบจ ำลองเพอสรำงค ำอธบำย (Model) เปนขนทนกเรยนน าขอมลทไดจากขนส ารวจตรวจสอบมาสรางแบบจ าลอง เพอสรางค าอธบายทางวทยาศาสตร 4. ขนประยกตควำมร (Apply) เปนขนทนกเรยนน าความรทไดไปใชในสถานการณใหมทมความใกลเคยงสถานการณเดม แบบจ ำลอง

อาจแบงไดเปน 3 ประเภท (สรรตน จยกระยาง; 39) ไดแก 1. Physical models เปนแบบจ าลองทแสดงความคด ความเขาใจในรปแบบ 3 มตทสราง

จากวสดตาง ๆ 2. Conceptual models เปนแบบจ าลองทเสนอแนวคดหรอมโนทศนทไดในรปแบบตาง ๆ

เชน รปภาพ แผนภาพ แผนผง กราฟ การพรรณนา เปนตน 3. Mathematic models เปนแบบจ าลองทแสดงความคดโดยใชภาษาทางคณตศาสตร ใน

รปของสตรและสมการ กำรสรำงค ำอธบำย

คอ การทนกเรยนสามารถระบปญหา รวบรวมขอมล ตงสมมตฐาน ท านาย บรรยาย สอสาร กลาวโตแยงใหเหตผลทางวทยาศาสตร สรางแบบจ าลอง และน าค าอธบายไปประยกตใชจากหลกฐานทมอยโดยผานกระบวนการสบสอบ

ขอดของการจดการเรยนรโดยใชรปแบบการเรยน EIMA มดงตอไปน (Schwarz and Gwekwere; 159) 1. เปนการเรยนรแบบเนนผเรยนเปนส าคญ ผเรยนไดสรางความรและแกปญหาดวยตวเอง และไดน าความรไปประยกตใชเชอมโยงกบชวตจรง ท าใหมแรงจงใจในการเรยน 2. ผเรยนไดฝกทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และมความเขาใจในมโนทศนทางวทยาศาสตรอยางลกซง 3. ผเรยนจดจ าความรไดนาน


39 | ห น า

4. เกดความหลากหลายในการสรางค าอธบาย มากกวาการเขยนบรรยายเพยงอยางเดยว 5. หากใชค าถามกระตนทด ผเรยนจะเกดความสนใจในการเรยนมาก 6. ผเรยนมเจตคตตอการเรยนวทยาศาสตร


40 | ห น า

ตอนท 3 การจดกจกรรมการเรยนร เรองท 3.4 ตวอยางการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศดวยการใชรปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ

รปแบบการเรยนการสอนเชงผลตภาพ (Productivity-Based Instructional Model) เปรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาขนโดย ไพฑรย สนลารตน และคณะ ตามโครงการวจยแมบทการเปลยนผานการศกษาเขาสยคเศรษฐกจฐานความร เปนการจดการเรยนรทยดหลกการเรยนรในบรบทจรง (Situated Learning) การเรยนรแบบก ากบตนเอง (Self-Regulated Learning) การเรยนรแบบรวมมอ (Co-operative Learning) การเรยนรแบบรวมกน (Collaborative Learning) การเรยนรแบบโครงงาน (Project-Based Learning) มงเนนพฒนาคณลกษณะใหผเรยนรทน รน าโลก เรยนรช านาญ เชยวชาญงานปฏบต รวมพลงสรางสรรคสงคม รกษวฒนธรรมไทย ใฝสนต เปนรปแบบการเรยนการสอนทเนนการเรยนรอยางมความหมาย โดยใหผเรยนไดฝกฝนและปฏบตงานจากกจกรมการเรยนทมคณภาพตอสงคม ภายใตแนวคดแหลงเรยนรทหลากหลาย และแนวทางปฏบตในการแกปญหาทแตกตางกนตามความสนใจ เปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรรวมกนจากการปฏบต ไดน าความรจากรายวชามาใชผลต สรางชนงานหรอผลงานทเปนรปธรรม โดยการสรางผลงานนนตองเกดจากการเรยนร วางแผนงาน ด าเนนการ และน าเสนอผลงานทสรางสรรคไดรวมกน ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก

1. ขนเตรยมบรบทตำมสภำพจรง ผสอนจดหาแหลงเรยนร ขอมล กรณศกษา หรอผเชยว

ชาญ เพอใหขอความรตามสภาพจรงในประเดนทจะเรยนร 2. ขนกำรตงเปำหมำย ผสอนชวยผเรยนก าหนดจดมงหมายและขอบขายการเรยนร โดย

ผเรยนเลอกกจกรรม/โครงงานทสนใจ 3. ขนกำรวำงแผนและด ำเนนกำร ผเรยนแบงกลมกนท างาน เรยนรรวมกนโดยมผสอนหรอ

ผเชยวชาญดแลใหค าแนะน า 4. ขนกำรตดตำมและประเมนผล ผเรยนและผสอนรวมกนตรวจสอบกระบวนการท างาน

ตดตามความกาวหนาของผลงาน ผเรยนปรบปรงแผนงาน ด าเนนการจนไดผลงาน และประเมนงานเทยบกบเปาหมายทไดก าหนดไว

หลงจำกศกษำเนอหำสำระตอนท 3 แลว โปรดปฏบตใบงำนท 3


41 | ห น า

ตอนท 4 สอและแหลงการเรยนร เรองท 4.1 สอและแหลงการเรยนรทส าคญในการจดการเรยนการสอนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ

เรองท 4.1 สอและแหลงการเรยนรทส าคญในการจดการเรยนรวชาของวชาโลก ดาราศาสตร

และอวกาศ เรองท 4.2การน าสอและแหลงเรยนรไปใชในการจดการเรยนร แนวคด

1. สอและแหลงเรยนรเปนสวนส าคญทชวยใหผเรยนเกดความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และจตวทยาศาสตร ซงสอแตละประเภทมประสทธภาพและขอจ ากดทแตกตางกน โดยทวไปจะแบงเปน 5 ประเภท ไดแก 1.อปกรณการทดลอง 2.เครองมอและอปกรณชวยสอน 3.สอสงพมพ 4.สออเลกทรอนกส และ 5.แหลงเรยนรในวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศทส าคญในทองถน ผสอนควรท าความเขาใจสอแตละประเภท เพอจะไดเลอกใชสอไดอยางเหมาะสม 2. การเลอกสอและแหลงเรยนรเพอประกอบการจดการเรยนรจะตองสมพนธกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทจะสอน มเนอหาถกตองทนสมยนาสนใจเปนล าดบขนตอน สะดวกในการใช มวธใชไมซบซอนยงยากมากเกนไป เหมาะสมกบวย ระดบชน ความร และประสบการณของผเรยน มคณภาพเทคนคการผลตทด และถาเปนสอทผลตเองควรพจารณาความคมคากบเวลา และการลงทน 3. หลกการใชสอและแหลงเรยนรตองมการเตรยมความพรอมของผสอนในการใชสอ โดยตองท าความเขาใจในเนอหาทมในสอ ขนตอน และวธการใชสภาพแวดลอมใหเหมาะสม เตรยมตวผเรยนใหมความพรอมทจะเรยนโดยใชสอการจดการเรยนรนน ตรงตามขนตอน และวธการทไดเตรยมไวแลว ผสอนตองควบคมการน าเสนอสอ เพอใหการเรยนการสอนเปนไปอยางราบรน และหลงจากการใชสอการสอนแลว ควรมการตดตามผลเพอเปนการทดสอบความเขาใจของผเรยนจากสอทน าเสนอไป เพอจะไดทราบจดบกพรอง สามารถน ามาแกไขปรบปรงส าหรบการสอนในครงตอไป วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 4 สอ และแหลงการเรยนร แลวผเขาอบรมสามารถ

1. ระบสอและแหลงการเรยนรทส าคญของการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศ 2. บอกประสทธภาพ และขอจ ากดของสอการจดการเรยนรแตละประเภท 3. ส ารวจ คนหาสอและแหลงเรยนรโลก ดาราศาสตร และอวกาศ 4. อธบายหลกการเลอกและใชสอและแหลงเรยนรเพอใชจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศอยางมประสทธภาพได 5. เลอกสอและแหลงเรยนรมาใชในการจดการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศใหกบผเรยนอยางเหมาะสมได สอและแหลงเรยนรเปนสวนส าคญทชวยใหผ เรยนเกดความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และจตวทยาศาสตร โดยสอและแหลงการเรยนรทส าคญทใชในการจดการเรยนการสอนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศแบงเปน 5 ประเภท ไดแก 1.อปกรณการทดลอง 2.เครองมอและ


42 | ห น า

อปกรณชวยสอน 3.สอสงพมพ 4.สออเลกทรอนกสและ5.แหลงเรยนรในวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศทส าคญในทองถน ซงผสอนควรจะเลอกใชสอแตละประเภท ใหเหมาะสมกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทจะสอน สอและแหลงกำรเรยนรทส ำคญทใชในกำรจดกำรเรยนกำรสอนวชำโลกดำรำศำสตรและอวกำศ 1. อปกรณกำรทดลอง

การทดลองทางวทยาศาสตร (Science experiment) เปนการจดกจกรรมใหนกเรยนไดเรยนรความคดรวบยอดในเนอหา ดวยการเปดโอกาสใหนกเรยนไดคนหาค าตอบจากการปฏบตกจกรรมดวยตนเอง ผานประสบการณตรงทเปนรปธรรม เนนขนตอนการคด การคนควา การทดลอง และการสรปผล จากการเรยนรการใชประสาทสมผสทงหาอยางเปนกระบวนการจนพบความร การจดการเรยนการสอนโดยใชการทดลองเปนสอการเรยนร โดยในวชาโลก ดาราศาสตร และอวกาศ สามารถจดกจกรรมการทดลองเพอใหนกเรยนไดรบประสบการณโดยตรงซงสงส าคญในการจดกจกรรมการทดลองคออปกรณทใชในการทดลอง อาท อปกรณทใชประกอบการทดลอง ชดการทดลอง และแบบจ าลอง

ตวอยำงอปกรณทใชประกอบกำรทดลอง ชดกำรทดลอง และแบบจ ำลอง

ชดการทดลองเรอง แนวปะทะอากาศ

ชดกำรทดลองเรอง กำรเกดเมฆชดกำรทดลองเรองกำรแบงชนของน ำ


43 | ห น า

ชดการทดลองเรอง การเปลยนสของทองฟา ชดการทดลองเรอง การทดลองเรองน าผด-น าจม


44 | ห น า

5. จอฉาย 10. คอมพวเตอร

ชดการทดลองเรอง ความชนของอณหภมและความกดอากาศ

เครองมอระบต าแหนงในระบบพกดขอบฟา แบบจ าลองทรงกลมทองฟาแสดงต าแหนงดาว

ภมประเทศจ ำลอง (CONTOUR) ชดตวอยางหนและแรในประเทศไทย

2. เครองมอและอปกรณชวยสอน เครองมอและอปกรณชวยสอน คอ ทรพยากรทชวยในการผลตหรอใชรวมกบทรพยากรอนๆ

สวนมากมกเปนโสตทศนปกรณหรอเครองมอตางๆทใชประกอบหรออ านวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอน

ตวอยำงเครองมอและอปกรณชวยสอน

1. เครองฉายภาพขามศรษะ 6. เครองบนทกวดทศน 2. เครองฉายภาพทบแสง Visualizer 7. เครองบนทกเสยง 3. เครองฉายภาพยนตร 8. เครองเลนแผนซด VCD/DVD 4. โทรทศน เครองขยายเสยง 9. กระดานด า กระดานไวทบอรด


45 | ห น า

ครองฉายภาพขามศรษะ เครองเลนแผนซด Active board

3. สอสงพมพ

สอสงพมพ เปนสอการเรยนรทมกน ามาใชในการเรยนการสอน เชน หนงสอ ต ารา แบบเรยน แบบฝกหด แผนภาพ สารานกรม เอกสารและวารสารตางๆ สอสงพมพในวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มอยหลายประเภท ดงตวอยางตอไปน

ตวอยำงสอสงพมพ

หนงสอคนควำเพมเตมและหนงสออำนประกอบ หนงสออำงอง อำงองจำก http://touch.exteen.com/blog/nkplib/20121016/entry

http://www.chulabook.com/description.asp?barcode=978616120038

วารสาร อพวช. ขององคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต อางองจาก


46 | ห น า

http://stang.sc.mahidol.ac.th/magazine

แผนภาพโครงสรางโลก และทรงกลมฟา

4. สออเลกทรอนกส

สออเลกทรอนกส หมายถง สอทบนทกสารสนเทศดวยวธการทางอเลกทรอนกสอาจอยในรปของ สอบนทกขอมลประเภทสารแมเหลก เชน แผนจานแมเหลกชนดออน (floppy disk) และสอประเภทจานแสง (optical disk) บนทกอกขระแบบดจตอล ไมสามารถอานไดดวยตาเปลา ตองใชเครองคอมพวเตอร บนทกและอานขอมล การใชสออเลกทรอนกสในการเรยนการสอนจะออกมาใน ลกษณะของสอประสม หรอมลตมเดย (Multimedia) แสดงผลออกมาหลายรปแบบตามทโปรแกรมไว เชน มเสยง เปนภาพเคลอนไหว สามารถใหผเรยนมปฏสมพนธ และสามารถมองเหนเปนภาพตอเนองทเสมอนจรงมากขน

ตวอยำงสออเลกทรอนกส

โปรแกรมส ำเรจรปทใชประกอบกำรสอน อางองจาก

http://devsharing.com/2012/ubuntu/ubuntu-stellarium/, http://www.classicoworld.com/customize

5. แหลงเรยนรในวชำโลก ดำรำศำสตร และอวกำศทส ำคญในทองถน

แหลงขอมลขาวสาร สารสนเทศ และประสบการณ ทสนบสนนสงเสรมใหผเรยนใฝเรยน ใฝร แสวงหาความรและเรยนรดวยตนเองตามอธยาศย อยางกวางขวางและตอเนอง เพอเสรมสรางใหผเรยนเกดกระบวนการเรยนร และเปนบคคลแหงการเรยนร

5.1 แหลงเรยนรในโรงเรยนหรอสถาบนการศกษา - หองสมด - หองคอมพวเตอร หรอศนยคอมพวเตอร - หองสมดของกลมสาระฯ หองปฏบตการ - มมหนงสอภายในโรงเรยน เปนตน

5.2 แหลงเรยนรในทองถน

http://stang.sc.mahidol.ac.th/magazine


47 | ห น า

- พพธภณฑ - หนวยงานของรฐและเอกชน - หองสมดประชาชน เปนตน

ตวอยำงแหลงเรยนรในวชำโลก ดำรำศำสตร และอวกำศทส ำคญในทองถน

พพธภณฑกำรเรยนร ลอยฟำต ำนำนดำรำศำสตรหวำกอ ประจวบครขนธอำงองจำก http://wakhormuseum.blogspot.com

ทองฟำจ ำลอง รงสต อางองจากhttp://www.tinnoi.com/?attachment_id=1940 องคกำรพพธภณฑวทยำศำสตรแหงชำต (อพวช.) อางองจาก http://www.nsm.or.th/


สรป ในกระบวนการจดการเรยนการสอน สงส าคญสงหนงทจะเปนตวกลางในการถายทอดเนอหาสาระไปสผเรยน คอ สอการเรยนร ในปจจบนสอการเรยนรมการพฒนาใหมความหลายหลาย ท าใหผเรยนเขาใจและไดสมผสกบเนอหาทเปนรปธรรมมากขน ซงสอแตละประเภทจะเกดประสทธภาพไดมากนอยเพยงใดขนอยกบการเลอกใชสอทมความเหมาะสมกบเนอหาสาระและวยของผเรยน

http://www.nsm.or.th/


48 | ห น า

ตอนท 4 สอและแหลงการเรยนร เรองท 4.2 การน าสอและแหลงเรยนรไปใชในการจดการเรยนร

การเรยนการสอนวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศ มงเนนใหผเรยนศกษาเนอหาทเปนความร ซงการน าสอการสอนและแหลงการเรยนรเขามาเปนตวกลางในการถายทอดความรจงเปนสงทจะท าใหผเรยนมความเขาใจในเนอหาสาระไดชดเจนมากขน ดงนนการใชสอการสอนและแหลงการเรยนรมาจดกจกรรมการเรยนการสอนจะชวยใหการเรยนการสอนด าเนนไปไดจนบรรลผลส าเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ สอการเรยนการสอนมหลายประเภท แตละประเภทกมลกษณะหรอคณสมบตตางกนไป ผสอนทจงตองศกษาใหเขาใจถงการเลอกใช และวธการใชสออยางถกตองและเพอใหการใชสอเกดประสทธภาพสงสดกบผเรยน ผสอนจะตองเขาใจในเนอหาสาระ วตถประสงคในการสอน เขาใจสภาพของผเรยนแลวจงจะก าหนดชนดของสอและแหลงการเรยนรทเหมาะสม โดยการใชสอการเรยนการสอนใหไดผลด โดยทวไปจะประกอบดวย 4 ขนตอน คอ ขนการเลอกใชสอ ขนวางแผนเตรยมการใชสอ ขนการใชสอ และขนวดและประเมนผลการใชสอ 1. ขนกำรเลอกใชสอ

การเลอกสอการเรยนการสอนเปนขนตอนทส าคญ เนองจากสอการเรยนการสอนมหลายประเภท หลายรปแบบ ซงแตละประเภทกมลกษณะและคณสมบตทแตกตางกนออกไป ดงนนการน าสอการเรยนรมาใชจงตองเลอกใหเหมาะสมกบเนอหาสาระ จงจะท าใหเกดประโยชนอยางเตมท โดยวธการเลอกใชสอการเรยนการสอนควรค านงถงหลกการดงน

1. ความสอดคลองกบวตถประสงคในการสอน 2. ความตรงและความสอดคลองกบเนอหา 3. ความนาสนใจและความเหมาะสมกบวยของผเรยน 4. ความสะดวกและความเหมาะสมตอการใชงาน

2. ขนวำงแผนเตรยมกำรใชสอ

ผสอนตองท าการพจารณาวาลกษณะและองคประกอบของสอเปนอยางไร เพอใหสามารถน าไปใชไดอยางถกตอง เชน สอทมลกษณะเปนรปภาพ แผนภม แผนภาพ ครผสอนจะตองเขาใจและสามารถอธบายขอมลหรอล าดบขนได ถาสอทใชเปนโปรแกรมส าเรจรปผสอนจะตองรวธและหลกการใชงานโปรแกรม และมการวางแผนการใชสอ โดยพจารณาวา จะใชเมอไหร อยางไร จงจะเหมาะสมและเกดประสทธภาพดทสด โดยมการก าหนดขนตอนการใชอยางชดเจน หลงจากนนจะตองมการเตรยมสอการเรยนการสอน โดยการตรวจสภาพสอวาพรอมทจะน าไปใชงานโดยไมเกดปญหาหรอไมและเตรยมจ านวนสอใหเพยงพอกบจ านวนผเรยนเตรยมสงทจ าเปนทจะตองใชควบคกบสอการเรยนการสอน เพอใหเกดความสะดวกตอการใชงาน นอกจากนผสอนจะตองเตรยมสถานทใหเหมาะสมกบการใชสอ เชนจดโต ะและเกาอใหเหมาะสม ตรวจสภาพความพรอมดานตางๆทมผลกระทบตอการใชสอ เชน การใชเครองฉายภาพ ตองตรวจปลกไฟ การระบายอากาศ การควบคมแสงภาพในหอง เปนตน


49 | ห น า

สรป สอการสอนและแหลงการเรยนรมหลายรปแบบและมลกษณะแตกตางกนออกไป ดงนนผสอนจะตองเลอกใชสอใหเหมาะสมกบเนอหาสาระและวยของผเรยน ผสอนจะตองวางแผนการใชสอ วาจะใชเมอไร อยางไร เพอใหเกดประโยชนมากทสด และเมอมการใชสอแลวจะตองประเมนผลเพอใหสามารถน าไปปรบปรงเพอใหเกดประสทธภาพทดขนในการใชสอครงตอไป

3. ขนการใชสอ น าสอไปใชในการเรยนการสอนตามแผนทก าหนดไว โดยปฏบตตามขนตอน วธการ เวลา

ทก าหนด และจดบรรยากาศของการเรยนการสอนใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ คอการควบคมชนเรยนใหมระเบยบวนย พยายามใหทกคนมองเหนไดชดเจน ใหเวลาเพอท าความเขาใจพอสมควรหยดบรรยายเมอมเสยงรบกวนจากภายนอก เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการใชสอและใหโอกาสแกผเรยนไดซกถามเมอมปญหาขอของใจ

4. ขนวดและประเมนผลการใชสอ

ในขนนจะท าใหทราบผลสมฤทธในการใชสอ ตามวธการทผานมาวาเปนไปตามเปาหมายหรอไม ไดผลมากนอยเพยงใด มอะไรควรปรบปรงแกไขบาง โดยพจารณาวาตามขนตอนดงน

1. พจารณาวาขนตอนการใชสอเปนไปตามแผนทวางไวหรอไม 2. พจารณาถงปญหาและอปสรรคทเกดขนระหวางการใชสอการสอน 3. พจารณาความเหมาะสม ความสอดคลองกบเนอหา ความนาสนใจและความพงพอใจ

ของทงผเรยนและผสอน โดยอาจใชวธการสอบถามหรอใชแบบส ารวจ 4. พจารณาผลสมฤทธทางการเรยน โดยท าขอสอบวดผลผลสมฤทธทางการเรยนตาม

วตถประสงคทวางไว



50 | ห น า

ตอนท 5 การวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.1 ความส าคญและประโยชนของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร

เรองท 5.1 ความส าคญและประโยชนของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.2 ประเภทของขอสอบและหลกการออกขอสอบ เรองท 5.3 การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง เรองท 5.4 การประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ

แนวคด 1.การวดและประเมนผลการเรยนรมค าส าคญทควรเขาใจและแยกความแตกตางใหได 2 ค า

คอการวดและการประเมนผล 2. การวด คอการใชเครองมอใดๆ อาจเปนขอสอบ แบบวด เพอใชบอกระดบของสงท

ตองการวด เมอไดผลจากการวดแลว จงน ามาสการประเมน คอการลงความเหนและตดสนผลทไดจากการวดนน โดยมการใชเกณฑทมการก าหนดไวเปนมาตรฐาน หรออาจเปนเกณฑทครผสอนก าหนดขน 3. การประเมนการเรยนรวทยาศาสตรมวตถประสงคหลกทส าคญ 2 ประการ คอ การประเมน เพอตดสนผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน และการน าผลทไดจากการประเมนมาใชในการพฒนาผเรยนและการปรบปรงการจดการเรยนการสอนเพอใหนกเรยนไดบรรลเปาหมายทตงไว

4. เครองมอส าคญทใชในการสดและประเมนผลการเรยนรทส าคญคอ ขอสอบ ขอสอบทใชในการวดและประเมนผลผเรยนมหลายประเภท และแตละประเภทมวตถประสงคทแตกตางกน หลกการและการวางแผนการออกขอสอบทดจะชวยใหขอมลทประโยชนทงตอผสอนและนกเรยนเพอน าไปสการพฒนาและปรบปรงทงการจดกจกรรมการเรยนรและการพฒนาการเรยนรของนกเรยน 5. การประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตรทปฏบตกน ม 2 ลกษณะคอ การประเมนผลระหวางเรยน และการประเมนผลเมอสนสดการเรยนรรายวชา ซงทงนนอกจากจ าแนกตามชวงเวลาของการประเมนแลว เพอใหการประเมนผลการเรยนรนนสะทอนผลการเรยนร พฤตกรรมและคณลกษณะทพงประสงคจงไดมการพยายามในการพฒนาการประเมนตามสภาพจรงขน 6. การประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง เปนการประเมนทไดรบการพฒนาขนมาเพอน ามาใชในการประเมนสมฤทธผลทางการเรยนใหครอบคลมทงทางดานความรความเขาใจเนอหาสาระการเรยนรภาคทฤษฎ การประเมนกระบวนการท างาน กระบวนการคด และคณลกษณะทพงประสงคทไดมการก าหนดไว

7. การประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ เปนเครองมอในการใหขอมลปอนกลบทส าคญกบนกเรยนในการน าไปใชพฒนาตนเองในทกๆ ดาน ทงดานการเรยนและการพฒนาคณลกษณะทพงประสงค

วตถประสงค หลงจากศกษาตอนท 5 การวดและการประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร ผเขารบ

การอบรมสามารถ 1. อธบายความส าคญของการวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร


51 | ห น า

2. วางแผนการออกขอสอบประเภทตางๆ ได 3. อธบายความส าคญและวธการตางๆ ของการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง 4. ออกแบบการประเมนผลงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ

การวดและประเมนผลการเรยนรเปนองคประกอบทส าคญประการหนงในกระบวนการ

จดการเรยนร หรอการจดการเรยนการสอน ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 ไดก าหนดแนวทางการประเมนผลการเรยนรไวเปนมาตราหนงเปนการเฉพาะโดยใหพจารณาพฒนาการของผเรยนและใชควบคไปกบการเรยนการสอน การวดและประเมนผลมความส าคญและประโยชนหลายประการ ตงแตกอนเรมด าเนนการเรยนการสอน ระหวางกอนการจดการเรยนการสอน และภายหลงจากทไดมการจดการเรยนการสอน ในอนดบแรกการวดและการประเมนผลกอนการจดการเรยนการสอนชวยใหครผสอนสามารถวนจฉย หรอไดเรยนรเกยวกบนกเรยนของตนเอง เชนระดบความร ความสามารถ และศกยภาพของนกเรยน การวดและประเมนผลกอนการเรยนนชวยใหผสอนวางแผนการจดการเรยนไดอยางอยางเหมาะสม นบตงแตการวางเนอหา การคดเลอกและออกแบบกจกรรมการเรยนรใหกบนกเรยนไดอยางเหมาะสม การจดกลมนกเรยน เปนตน ส าหรบการวดและการประเมนผลระหวางเรยนนนเปนประโยชนอยางยงส าหรบทงครผสอนและนกเรยน กลาวคอ ครผสอนสามารถน าขอมลทไดจากการวดและประเมนผลมาใชการปรบการจดกจกรรมการเรยนรและแนวทางในการพฒนาผเรยนเพอใหเปนไปตามเปาหมายและวตถประสงคของวชา น ามาใชในการสอนซอมเสรมกอนทจะเรยนในเรองตอไป ซงครผสอนอาจมการด าเนนการเปนระยะๆ หลงจากเสรจสนการเรยนการสอนในแตละคาบ หรอในแตละหนวยกได ทงนครผสอนอาจใชวธการทหลากหลายไดตงแตการสงเกต การซกถาม การใชแบบทดสอบ การตรวจงาน นอกจากนการวดและประเมนผลระหวางเรยนยงเปนประโยชนตอผเรยนเองทจะไดรบรขอมลสารสนเทศเกยวกบศกยภาพในการเรยนรของตนเอง จะน าไปใชในการวางแผนการพฒนาตนเองดวยเชนกน และทายทสดคอการวดและการประเมนผลภายหลงการจบการเรยนร เพอตดสนและลงความเหนระดบความร ความสามารถ ศกยภาพของผเรยนในการเรยนวชาตางๆ

โดยทวไปเมอกลาวถงเรองการวดและประเมนผลการเรยนร (evaluation) น มงานทภารกจทส าคญ 2 ประการ คอ การวด (measurement) และการประเมน (appraise) ซงการวด คอการก าหนดตวเลขใหกบสงทเราตองการประเมน และการประเมน คอการลงความเหนบนขอมลทไดจากการวด ซงการวดนนนยมใชเครองมอทเราเรยกวา แบบสอบหรอขอสอบ


52 | ห น า

ตอนท 5 การวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.2 ประเภทของขอสอบและหลกการออกขอสอบ

ตามทไดกลาวในตอนท 1 และตอนท 2 กอนทจะกลาวถงประเภทของขอสอบและหลกการออกขอสอบนน จ าเปนตองท าความเขาใจถงจดประสงคของการจดการเรยนรวทยาศาสตร โดยทวไปแลว จดประสงคในการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบงออกเปน 4 พฤตกรรมหลกตามแนวคดของคลอปเฟอร คอ ดานความร-ความจ า ดานความเขาใจ กระบวนการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร นกการศกษาวทยาศาสตรหลายทานจดเรยกวา ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และดานการน าความรและวธการทางวทยาศาสตรไปใช ทงนในแตละดานกยงแบงเปนพฤตกรรมยอยๆ ไดอกหลายพฤตกรรม ซงการรพฤตกรรมยอยของแตละดานจะชวยใหครผสอนสามารถวางแผนและด าเนนการออกขอสอบไดมประสทธภาพดยงขน ดงนนในทน จงขอน าเสนอตวอยางพฤตกรรมยอยทครผสอนสามารถน าไปใชเปนแนวทางในการออกขอสอบไดดงน

1. ดานความร-ความจ า อาจจ าแนกออกเปนพฤตกรรมยอยไดดงน 1.1 ความรเกยวกบขอเทจจรง

1.2 ความรเกยวกบค าศพทวทยาศาสตร 1.3 ความรเกยวกบมโนทศนทางวทยาศาสตร 1.4 ความรเกยวกบขอตกลงขอความรทางวทยาศาสตร 1.5 ความรเกยวกบล าดบขนและแนวโนม

1.6 ความรเกยวกบการแยกประเภท การจดประเภทและเกณฑทใช 1.7 ความรเกยวกบเทคนคและวธการทางวทยาศาสตร 1.8 ความรเกยวกบหลกการ กฎ และทฤษฎทางวทยาศาสตร

2. ดานความเขาใจ มการใหนยามของความเขาใจ คอความสามารถในการอธบายดวยค าพดของตนเองได ในทนน าเสนอแนวทางทน าใชในการออกขอสอบ จะจ าแนกเปน 2 พฤตกรรมยอยดงน 2.1 ความสามารถในการระบหรอบงชความรเมอปรากฏอยในรปแบบใหม 2.2 ความสามารถในการแปลความรจากสญญาลกษณหนงไปสอกสญลกษณหนง

3. กระบวนการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร พฤตกรรมการเรยนรวทยาศาสตรในดานนไดรบความสนใจจากครผสอนคอนขางนอย โดยเฉพาะอยางยงเมอมการน าไปออกขอสอบหรอจ าเปนตองมการวดและประเมนพฤตกรรมดานน ในทนขอน าเสนอเพยงแนวทางโดยสงเขปดงน 3.1 การส งเกตและการวด ซ งสามารถแบ งเปนพฤตกรรมยอยได อก เชน ความสามารถในการสงเกตวตถหรอปรากฏการณตางๆ ความสามารถในการบรรยายสงทสงเกตโดยใชภาษาทเหมาะสม ความสามารถในการวดขนาดของวตถ ปรากฏการณ และการเปลยนแปลงตางๆ ความสามารถในการประมาณคาในการวด และรขอจ ากดของเครองมอทใชวด

3.2 การมองเหนปญหาและการหาวธการแกปญหา ซงพฤตกรรมดานนสามารถจ าแนกออกเปน ความสามารถในการมองเหนปญหา ความสามารถในการตงสมมตฐาน ความสามารถในการเลอกวธการทเหมาะสมในการทดสอบสมมตฐาน ความสามารถในการออกแบบการทดลองทเหมาะสมส าหรบการทดสอบสมมตฐาน

3.3 การแปลความหมายขอมลและลงขอสรป เชน ความสามารถในการจดกระท าขอมล ความสามารถในการน าเสนอขอมลในรปของความสมพนธระหวางตวแปร ความสามารถในการ


53 | ห น า

แปลความหมายผลของการสงเกตและขอมลทไดจากการทดลอง ความสามารถในการตรวจสอบสมมตฐานดวยขอมล และความสามารถในการสรางขอสรปท เหมาะสมอยางม เหตผลตามความสมพนธทพบ

อยางไรกตาม จะเหนไดวา พฤตกรรมทยกตวอยางขางตนนนสอดคลองกบวธการและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ดงนนครผสอน อาจพบวานกการศกษาวทยาศาสตรหลายทาน เลอกทจะใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทก าหนดโดย AAA นนเปนแนวทางในการออกขอสอบเพอวดพฤตกรรมดานน

4. การน าความรและวธการทางวทยาศาสตรไปใช ซงอาจจ าแนกพฤตกรรมดานนออกเปนพฤตกรรมยอยเพอเปนแนวทางในการวดและประเมนผลของครวทยาศาสตรไดดงน 4.1 การน าความรไปแกปญหาใหมในวชาวทยาศาสตรสาขาเดยวกน

4.2 การน าความรไปแกปญหาใหมในวชาวทยาศาสตรตางสาขา

4.3 การน าความรไปแกปญหาใหมทนอกเหนอจากวทยาศาสตร

จากการจ าแนกพฤตกรรมการเรยนรวทยาศาสตรทพงประสงค จะเหนไดวามมากมายหลายประการ ดงนนการทจะวดพฤตกรรมตางๆ เหลานใหไดครอบคลมไมอาจวดไดดวยขอสอบ หรอแบบทดสอบไดเพยงอยางเดยว จ าเปนอยางยงทตองใชวธการทหลากหลายควบคกนไป เชน ขอสอบ แบบวด แบบสงเกต แบบประเมน เปนตน อยางไรกตามจากทครผและแนวทางการปฏบตในเรองนพงพงเรองการสอบเปนหลก ดงนนมรสวนนจงจะกลาวถงเรองประเภทและหลกการออก

ขนตอนแรกของการออกขอสอบ คอเรมตนจากตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรม หรอตารางวเคราะหวตถประสงคและพฤตกรรม ดงภาพ จากนนครผสอนพจารณาเนอหาสาระทงหมดทไดจดการเรยนการสอนในภาคเรยนนน และประเมนใหคาน าหนกระหวางเนอหาและวตถประสงคทตองการประเมน เชน ในตารางมบทเรยนทงหมด 3 บทเรยน จะใหคาน าหนกโดยก าหนดเปนสดสวนของรอยละ โดยอาจองเวลาทใหกบแตละบทเรยน ดงน บทท 1 และบทท 3 ใชเวลาในการเรยนใกลเคยงกน ก าหนดใหน าหนกในการประเมนรอยละ 30 ทงบทท 1 และบทท 3 สวนบทท 2 ใชเวลาในการเรยนมากกวา ก าหนดใหเปนรอยละ 40 หรอถาแตละบทเรยนใชเวลาเทากนกก าหนดคาน าหนกทเทากนหรอใกลเคยงกนได จากนนกมาก าหนดคาน าหนกพฤตกรรมทตองการประเมน จากพฤตกรรมทง 4 ดาน วาจะใหน าหนกแตละดานเทาไหร ทงนอาจพจารณาระดบชนรวมดวยวาชนมธยมศกษา 1 อาจเนนเรองกระบวนการทางวทยาศาสตร มากกวาดานความร –ความจ า และมธยมศกษา 3 อาจเพมใหน าหนกทความเขาใจ และการน าความรไปใช เหลานเปนแนวทางในการพจารณาก าหนดคาน าหนกแตละพฤตกรรม ทงนขอสรปขนกบดลยพนจของผสอน เชน ให ความร-ความจ า ความเขาใจใหน าหนกเทากนรอยละ 25 กระบวนการฯ ทางวทยาศาสตร รอยละ 30 และการน าไปใชรอยละ 20 จากนนน ามาค านวณน าหนกแตละชอง พจารณาตารางประกอบ จากนนจงก าหนดจ านวนขอค าถามในแบบสอบ หรอขอสอบโดยพจารณาจากเวลาทก าหนดในการการสอบ เชน 2 ชวโมง หรอ 120 นาท ในกรณทเปนขอสอบปรนย อาจก าหนด 60 ขอ จากนนน าตวเลข 60 นไปใชในการค านวณแตละชองวาจะตองออกขอสอบในเรองนนและวดพฤตกรรมใดกขอ เชนใชตวเลขทค านวณไดจากคาน าหนก


54 | ห น า

พฤตกรรมฯ

เนอหา (บทเรยน)

ความร-ความจ า

25%

(15 ขอ)

ความเขาใจ

25%

กระบวนการฯทางวทยาศาสตร 30%

การน าความรและวธการฯ ไป

ใช 20%

รวม

1. (30%)

18 ขอ 30x25 = 7.5

4.5 ขอ

2. (40%)

24 ขอ 40x25= 10

6 ขอ

3. (30%)

18 ขอ 30x25 = 7.5

4.5 ขอ

รวม 100%

60 ขอ 25%

15 ขอ

การสรางตารางวเคราะหชวยใหการวดและประเมนผลครอบคลมทงดานเนอหาและวตถประสงค หลกเลยงความล าเอยงทเกดจากความถนด หรอความเชยวชาญเฉพาะเรองของผสอนได และทายทสดสงผลใหกาจดการเรยนการสอนบรรลเปาหมายของหลกสตรทก าหนดไว เมอไดจ านวนขอสอบแลว จงเรมด าเนนการสรางขอสอบหรอเครองมอ ทงนขอสอบหรอเครองมอทสรางขนนจ าเปนตองไดรบการตรวจสอบคณภาพ ซงครผสอนสามารถด าเนนการไดงายๆ คอ ใหเพอนครหลายๆ คนชวยอาน วพากษและใหขอเสนอแนะ จากนนจงปรบปรงแกไข และน าไปใช

ประเภทของขอสอบ

ขอสอบทใชในการวดและประเมนผลการเรยนร อาจแบงไดเปน 2 ประเภทหลก คอ ขอสอบทลกษณะค าถามและค าตอบเปนแบบปลายปด คอมค าตอบทถกเพยงขอเดยว อาจเปนไดตงแตแบบตวเลอก (multiple choices) แบบจบค (matching) ค าตอบแบบสน (close-ended answer) และขอสอบแบบปลายเปด (open-ended question) เปนขอสอบทขอค าถามมลกษณะปลายเปดใหผเรยนเขยนค าตอบประกอบการอธบายประกอบเหตผลดวยตนเอง อยางไรกตามหลกการในการออกขอสอบใหมคณภาพมดงน

1. เรมจากขอค าถาม นยมใชประโยคทสมบรณมากกวาประโยคทไมสมบรณ ในกรณทเปนขอสอบแบบเลอกตอบ ถาใชประโยคไมสมบรณเปนค าถาม ตวเลอกตองเปนขอความทตอทายประโยคค าถามนนได

2.สถานการณทสรางขน จะเปนสถานการณทเชอไดวาเปนจรงหรอเปนไปได 2. สถานการณทสมมต หรอน ามาจากเอกสาร สงพมพอนๆ ควรมความยากวายเหมาะสมกบ

ระดบชนของผเรยน

3. ศพทเทคนคทปรากฏในขอค าถามหรอค าตอบจะตองไมยากเกนกวาทผเรยนเคยเรยนรแลว

4. ภาษาทใชตองชดเจน เขาใจงาย อานแลวเขาใจตรงกน


55 | ห น า

5. ค าถามทใชวดพฤตกรรมขนสง เชน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรนน ไมควรใชค า วล ขอความ แผนภาพ กราฟ แผนภม หรอรปภาพทเหมอนกบบทเรยน

6. หลกเลยงการใชประโยคปฏเสธซอนปฏเสธทงขอค าถามและตวเลอก

7. ส าหรบขอสอบแบบตวเลอก มหลกการเพมเตมดงน 7.1 ค าและภาษาในตวเลอกทถกตองไมซ ากบค าและภาษาในขอค าถาม

7.2 ขอความในตวเลอกทถกไมควรสนหรอยาวกวาขอความในตวเลอกอนๆ มากนก 7.3 ตวเลอกทเปนตวลวงนนตองไมเปนขอความทผด หรอไมสมเหตสมผลในตวของมน

7.4 การเรยงล าดบตวเลอกควรมระบบ เชน เรยงจากตวเลขนอยไปหามาก หรอเรยงจากค าตอบสนไปหาค าตอบยาว เปนตน

7.5 พยายามหลกเลยงการใชตวเลอก “ไมมขอใดถกตอง” หรอ “ถกทกขอ” ขอควรระวงเพมเตม คอ ทงขอค าถามและตวเลอกของขอใดขอหนง ตองไมแนะหรอเปนค าตอบของขออนๆ 8.การใหคะแนนส าหรบขอสอบแบบตอบสนๆ ตองก าหนดใหชดเจนลวงหนา รวมทงแนวเฉลยค าตอบดวย

นอกจากแนวทางในการออกขอสอบขางตนทเนนดานพทธพสยดานความร -ความจ า ความเขาใจและการน าความรไปใชแลว การวดและประเมนทมกถกละเลย คอ การวดและประเมนดานกระบวนการฯทางวทยาศาสตร เนองจากมลกษณะเฉพาะทตองเชอมโยงใหระหวางพฤตกรรมตองการประเมนและแบบวด ซงลกษณะขอสอบวดพฤตกรรมดานทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรโดยสวนใหญจะอยในลกษณะ ดงน 1. การใหผเรยนวเคราะหหา หรอตงสมมตฐาน หรอ จดมงหมายของการทดลอง ดงนนลกษณะของค าถามจะเปนการก าหนดค าอธบายหรอวธการทดลอง ห รอแผนภาพการแสดงสถานการณการทดลองให จากนนจงใหผเรยนวเคราะหหาค าตอบเกยวกบสมมตฐาน

2. การก าหนดตารางบนทกผลการทดลองให แลวใหผเรยนวเคราะหหาสมมตฐาน หรอจดมงหมายการทดลองไดเขนเดยวกน ขณะเดยวกนกสามารถใหผเรยนวเคราะหก าหนดชอตาราง หรอหาลกษณะและประเภทของตวแปรได 3. ก าหนดจดมงหมาย หรอสมมตฐานการทดลอง หรอสถานการณให และใหผเรยนพจารณาวธการทดลองทเหมาะสม

4. ใหผเรยนเขยนกราฟ แผนภมจากขอมลในตรารางหรอขอความทก าหนดให หรอพจารณาวา กราฟ หรอแผนภมทก าหนดใหนนเขยนมาจากขอมลใดในตาราง หรอจากขอความใดทก าหนดให 5. ใหผเรยนออกแบบตารางเพอบนทกขอมลตามค าอธบาย หรอขอความ หรอสถานการณทก าหนดให หรอพจารณาวาตารางใด แผนภมใด สอดคลองกบค าอธบาย หรอวธการทดลองทก าหนดให 6. ก าหนดขอมลให ในรปแบบตางๆ เชน ขอความ ตาราง แผนภม กราฟ แลวใหผเรยนท านายหรอคาดการณโยใชขอมลทก าหนดใหเปนฐาน

7. ใหผเรยนสรปหรอแปลความหมายจากขอมลในตารางทก าหนดให หรอแปลความหมายจากแผนภม กราฟ เปนตน


56 | ห น า

ตอนท 5 การวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.3 การประเมนตามสภาพจรง และ การประเมนงานของนกเรยนโดยใชเกณฑคณภาพ

จากขอจ ากดของการเนนการใชแบบสอบ หรอขอสอบในการประเมนและตดสนคณภาพผเรยนนนพบจดออนหลายประการ กลาวคอ การวดและประเมนผลทพงแบบสอบเพยงอยางเดยวไมสามารถสะทอนคณลกษณะของผเรยนไดอยางครอบคลม เชน เรองการปฏบตงาน กระบวนการท างาน การวางแผนการท างาน ความสามารถในการท างานกบผอน ความสามารถในการสอสารทงทสอผานตวอกษรและการสอสารดวยวาจา ความตรงตอเวลา ความมวนยในการเรยน การสบคนขอมลตางๆ เหลานเปนตน ดงนน นกการศกษาจงพยายามทจะหาแนวทางในการประเมนคณลกษณะผเรยนในดานตางๆ ดงทกลาวขางตน ดงนน การประเมนตามสภาพจรง (authentic assessment) จงไดถกน าเสนอเพอเปนแนวทางเลอกเพมเตมส าหรบครผสอนในการประเมนผลการเรยนรใหครอบคลมทกดาน ซงตอมาไดรบความนยมและไดรบการสงเสรมใหผสอนใชการประเมนผลตามสภาพจรงนอกจากการใชขอสอบกนอยางจรงจงและกวางขวาง และเปนการประเมนระหวางการเรยนการสอน และตองมการวางแผนตงแตตนควบคไปกบการวางแผนการจดการเรยนรรายวชา และมการด าเนนการอยางตอเนองตลอดการเรยนรรายวชานนๆ

ถงแมวา จะมผกลาววา การประเมนตามสภาพจรงน เปนการประเมนแบบไมเปนทางการ

หลกฐานแตมความส าคญยง เพราะขอมลสารสนเทศจากการประเมนตามสภาพจรงนจะสะทอนจดเดน จดทควรพฒนาผเรยน ซงการไดขอมลดงกลาวนนทนาเชอถอไดจ าเปนตองมาจากหลกฐานและการเกบขอมลทนาเชอถอ กลาวคอ ครผสอนตองมการวางแผนในการตงแตเรมควบคกบการวางแผนการจดการเรยนการสอน วตถประสงคของรายวชา ตลอดจนคณลกษณะทพงประสงคทตองการพฒนาผเรยนจากรายวชาน ตวอยางเชน วตถประสงคตองการพฒนาใหผเรยนเปนบคคลทใฝร ใฝเรยน มทกษะในการสบคนและน าเสนอขอมล ตลอดจนมกระบวนการในการสบเสาะความรทางวทยาศาสตร จากนนวเคราะหบทเรยนทมความสอดคลองสมพนธกบวตถประสงคทก าหนดไว และพจารณา หรอก าหนดภารกจทผเรยนตองปฏบตเพอน าไปสผลลพธ คอ คณลกษณะทพงประสงคตามวตถประสงค เชนการท ารายงาน การท าโครงงาน การจดนทรรศการวทยาศาสตร การสรปบทเรยนดวยวธการหลากหลาย ซงผสอนจ าเปนตองพจารณาวา ภาระงานทมอบใหแตละครงนน จะถกน ามาใชประเมนผเรยนดานใด ถาไดมการวางแผนอยางรอบคอบรดกมแลว จะสงผลใหผเรยนไดรบการประเมนและการพฒนาอยางเตมศกยภาพ ตอนท 5 การวดและประเมนผลการเรยนรวทยาศาสตร เรองท 5.4 การประเมนผลงานของนกเรยนโดยเกณฑคณภาพ

สรป การประเมนตามสภาพจรง เปนการวบรวมขอมลเชงปรมาณและคณภาพจากกระบวนการท างาน (process) การปฏบตงาน (performance) และผลผลต (product) ทไดจากกระบวนการเรยนรในสภาพทสงเรมการพฒนาผเรยนจรง


57 | ห น า

การประเมนตามสภาพจรงนน ม งเนนการประเมนความสามารถในการปฏบตงาน กระบวนการท างาน และการผลตทมาจากการปฏบตงาน ซงในการเรยนการสอนวทยาศาสตรการประเมนทเปนจดเนน คอกระบวนการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร จตวทยาศาสตร นอกจากนยงมคณลกษณะทพงประสงคอนๆ ทเปนลกษณะรวมกบวชาอน เชน ทกษะการสอสาร การสบคนขอมล ความเปนระเบยบ เปนตน ประเดนส าคญของการประเมนตามสภาพจรง คอผสอนสามารถวนจฉยจดเดน จดทควรพฒนาปรบปรงผเรยน และผเรยนเองกสามารถรบรจดเดนและจดทควรพฒนาปรบปรงตนเองดวยเชนกน ดงนนการประเมนตามสภาพจรงนจ าเปนตองมการก าหนดเกณฑการประเมนทใหขอมลทเปนรปธรรม มความชดเจน เขาใจตรงกนทงผสอนและผเรยน และเพอททงผสอนและผเรยนสามารถวางแผนในการพฒนาไดอยางเหมาะสมตอไป อยางไรกตามนภาระกจหนงๆ ทมอบหมายใหแกผเรยนนน สามารถน ามาใชประเมนในหลากหลายดานได

แนวทางการใหคะแนนการเรยนรจากการปฏบตงาน ทงดานผลงาน การปฏบตงานและกระบวนการ อาจใหคะแนนเปนมาตรประเมนคา หรอตรวจสอบรายการกได โดยทวไปแบงเปน 2 ประเภท คอ

1. การใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) เปนการใหคะแนนผลงานในภาพรวม โดยพจารณาจากองคประกอบหลกส าคญทสะทอนคณภาพรวมของผลงาน โดยก ำหนดคำคะแนนเปน 4 ระดบ คอ 4 3 2 1 โดยทแตละคำคะแนนไดใหค ำอธบำยระดบคณภำพงำนไว ดงตวอยางตอไปน

ตวอยางท 1 การประเมนผงมโนทศนในการสรปบทเรยน

คะแนน/ ความหมาย ค าอธบาย

3 มมโนทศนครบถวน เขยนเสนแสดงความเชอมโยงไดถกตอง ใชค าเชอมโยงไดถกตองเหมาะสม

2 มมโนทศนครบถวน เขยนเสนแสดงความเชอมโยงไดถกตอง ใชค าเชอมโยงไมถกตอง 1-2 แหง

1 มมโนทศนไมครบถวน เขยนเสนแสดงความเชอมโยงไมถกตอง ใชค าเชอมโยงไดไมเหมาะสม

ตวอยางท 2 การประเมนทกษะปฏบตการทดลอง

คะแนน/ ความหมาย ค าอธบาย 3 เลอกใชอปกรณ/ เครองมอในการทดลองไดถกตอง เหมาะสมกบการ

ทดลอง

2 เลอกใชอปกรณ/ เครองมอในการทดลองไดถกตอง แตไมเหมาะสมกบการทดลอง

1 เลอกใชอปกรณ/ เครองมอในการทดลองไมถกตอง

1. การใชอปกรณ/ เครองมอในการทดลองมอบหมายงาน 2. การใหคะแนนแบบแยกสวน (Analytic scoring) เปนการใหคะแนนแตละองคประกอบยอยของงาน หรอพฤตกรรม โดยมค าอธบายความหมายของระดบคะแนน ดงตวอยางตอไปน ตวอยางท 1 การประเมนรายงานการศกษาคนควา


58 | ห น า

รายการ ผลการประเมน 1. การคนควาขอมลจากแหลงตางๆ ทหลากหลาย 1 2 3 4 5

2. การคดเลอกขอมลในการน าเสนอ 1 2 3 4 5

3. ล าดบการน าเสนอสาระ ความเปนเหตผล เชอมโยง ตอเนอง 1 2 3 4 5

4. การวเคราะหขอมล สารสนเทศทไดศกษา 1 2 3 4 5

5. ความสอดคลองชอเรองกบเนอหา 1 2 3 4 5

6. การใชภาษาขอความ ค า การสะกด เครองหมาย 1 2 3 4 5

7. การเขยนอางองในเนอความและการเขยนแหลงอางอง 1 2 3 4 5

8. ความประณต ความเปนระเบยบของงาน 1 2 3 4 5

ตวอยางท 2 การประเมนโปสเตอรแสดงผลงานของผเรยน

รายการ ผลการประเมน 1. เนอหาสาระ 1 2 3 4 5

2.ภาพประกอบ 1 2 3 4 5

3. การใชภาษาขอความ ค า การสะกด เครองหมาย 1 2 3 4 5

4. ความสอดคลองชอเรองกบเนอหา 1 2 3 4 5

5. ความประณต ความเปนระเบยบของงาน 1 2 3 4 5

โดยทก าหนดความหมายของคะแนนดงน 1 = ปรบปรง 2 = พอใช 3 = ปานกลาง 4 = ด 5 = ดมาก

จากตวอยางจะเหนไดวา จากการประเมนตามสภาพจรงน ครผสอนสามารถวเคราะหสงทควรพฒนาผเรยนน าไปสการพฒนาผเรยนไดอยางเหมาะสม และผเรยนเองกสามารถน าขอมลทไดนไปพฒนาตนเองไดอยางเหมาะสมเชนเดยวกน อนงการประเมนตามสภาพจรงนควรเปนการประเมนผเรยนเปนรายบคคลและผเรยนตองไดรบขอมลปอนกลบเหลานทนททเสรจภาระงานนนๆ นอกจากทผเรยนใชขอมลในการพฒนาตนเองแลว ผเรยนยงสามารถใชในการประเมนการพฒนาตนเอง ครผสอนเชนเดยวกนทสามารถประเมนการพฒนาผเรยนจากขอมลเหลานได

ขอสงเกตส าคญยงของการประเมนตามสภาพจรง คอการใหคะแนนเรมจาก 1 เสมอ จะไมมการไมใหคะแนน หรอคะแนนเปนศนย ทงนเพราะผเรยนทกคนทสงงานสมควรไดรบการประเมนเพอพฒนาตนเอง และ ผทไมไดคะแนน คอผทไมสงงาน


59 | ห น า

ใบงำนท 1.1

ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนรโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย เรองท 1.1 ท ำไมตองเรยนวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ค ำสง

ขอใหสรางกรอบมโนทศน (concept mapping) ของการศกษาวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศในประเดนตอไปน

1. ขอบขายสาขาตางๆ ในการศกษาวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศ 2. ทมาและความส าคญของวชาโลกดาราศาสตรและอวกาศสาขาตาง ๆ ตอการด ารงชวตของมนษย


60 | ห น า

ใบงำนท 1.2 ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนรโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย เรองท 1.2 องคประกอบส ำคญของหลกสตรวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ค ำสง เมอศกษาตอนท 1 หลกสตรวทยาศาสตร เรอง 1.2 องคประกอบส าคญของหลกสตรวทยาศาสตรแลว ใหผเขาอบรมตอบค าถามตอไปน 1. องคประกอบส าคญของหลกสตรวทยาศาสตรทน าไปสการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตาม

เปาหมายของ หลกสตรมอะไรบาง 2. มาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรตอไปน แสดงถงความคาดหวงทผเรยนพงมความร สามารถ

ปฏบต และมคณลกษณะใดบาง

มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะ กาแลกซและเอกภพ การปฏสมพนธภายในระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะ หาความร และ จตวทยาศาสตร การสอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชประโยชน

3. ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางมความสมพนธกนอยางไร


61 | ห น า

ใบงำนท 1.3 ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 1 หลกสตรและสำระกำรเรยนรโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย เรองท 1.3 กำรจดท ำหลกสตรรำยวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ค ำสง

1. ขอใหอธบายความสมพนธของสาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวด โดยเชอมโยงไปส การสรางค าอธบายรายวชา หนวยการเรยนร และแผนการจดการเรยนรแตละประเภท

2. ค าอธบายรายวชา และหนวยการเรยนรมองคประกอบอะไรบาง แตละองคประกอบเหมอน หรอแตกตางกนอยางไร ในรายวชาชววทยาพนฐาน และเพมเตม 3. ขอใหสรางค าอธบายรายวชาและหนวยการเรยนร ตอไปน 3.1 ค าอธบายรายวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเพมเตม 3.2 หนวยการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศพนฐาน 3.3 หนวยการเรยนรวชาโลก ดาราศาสตรและอวกาศเพมเตม


62 | ห น า

ใบงำนท 2

ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 2 กำรพฒนำคณลกษณะของผเรยนตำมมำตรฐำนกำรเรยนร ค ำสง 1. ใหวเคราะหค าส าคญทปรากฏอยใน “เปาหมายการจดการเรยนการสอนวทยาศาสตร” แลวน ามาจดกลมตามองคประกอบของการเรยนร โดยเขยนลงในตารางตอไปน

องคความร ทกษะ เจตคต/ คณลกษณะ

อนพงประสงค

2. จากมาตรฐานการเรยนรตอไปน ใหวเคราะหค าส าคญทปรากฏแลวน ามาจดกลมตามองคประกอบของการเรยนร

องคควำมร ทกษะ เจตคต/ คณลกษณะ

อนพงประสงค

มำตรฐำน ว6.1 เขาใจกระบวนการตาง ๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก ความสมพนธของกระบวนการตาง ๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและน าความรไปใชประโยชน


63 | ห น า

3.จากตวชวดตอไปน ใหวเคราะหสงทผเรยนตองเรยนร แนวทางการจดกจกรรม การวดและประเมนผล โดยเขยนลงในชองตารางดานลาง

สงทผเรยนตองเรยนร แนวทางการจดกจกรรม การวดและประเมนผล

ว 6.1 ม.4-6/2 ทดลองเลยนแบบ และอธบายกระบวนการเกดภเขา รอยเลอน รอยคดโคง แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด


64 | ห น า


ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 3 กำรจดกจกรรมกำรเรยนร ค ำสง ออกแบบกำรจดกำรเรยนร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ดวยรปแบบใดรปแบบหนง


65 | ห น า


ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 4 สอและแหลงกำรเรยนร เรองท 4.1 สอและแหลงกำรเรยนรทส ำคญในกำรจดกำรเรยนกำรสอนวชำโลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ค ำสง ขอใหส ารวจสอการเรยนรในโรงเรยน และยกตวอยางเนอหาทเหมาะกบการใชสอการเรยนรนน

ในการจดการเรยนการสอน

สอกำรเรยนร ม ไมม เนอหำทเหมำะสมกบสอกำรเรยนร 1. โปรแกรมส าเรจรป 2. แบบจ าลอง 3. แผนภาพ ………………………….. ……………………………


66 | ห น า


ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 4 สอและแหลงกำรเรยนร เรองท 4.2 กำรน ำสอและแหลงเรยนรไปใชในกำรจดกำรเรยนร ค ำสง อานสถานการณทก าหนดใหแลวตอบค าถามตอไปน สถำนกำรณ หากครอารตองการสอนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 ในหวขอเรอง การด ารงชวตของนกบนอวกาศ โดยสอนในคาบเรยนท 6 และ 7 ในชวงเวลา 13.00-15.00 น. ครอารจะจดการเรยนการสอนโดยใชสอการเรยนรใด เพอใหนกเรยนเขาใจ สนใจและมสวนรวมในการจดการเรยนการสอน สอการสอนทครอารควรเลอกใช คอ 1................................................................ .............................................................................................. 2............................................................................................................................ .................................. 3............................................................................................................................. ................................. ครอารควรวางแผนการใชสออยางไรบางเพอใหการเรยนการสอนเกดประสทธภาพสงสด ............................................................................................................................................ .................... .............................................................................................................. .................................................. ............................................................................................................................. ................................... ................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................. ................................... ............................................................................................................................. ...................................


67 | ห น า


ชอหลกสตร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ ระดบมธยมศกษำตอนปลำย ตอนท 5 กำรวดและประเมนผลกำรเรยนรวทยำศำสตร ค ำสง ออกแบบกำรวดและประเมนผลกำรเรยนร โลก ดำรำศำสตรและอวกำศ

............................................................................................................................. ...................................

............................................................................................................................. ...................................

........................................................... .....................................................................................................

............................................................................................................................. ...................................

............................................................................................................................. ...................................

........................................................................................ ........................................................................

ค ำน ำkrukird.com/tepe_55115.pdft e p e - 5 5 1 1 5 ว ทยาศาสตร : ว...

Documents