ต...
TRANSCRIPT
ต ำนำนมงกรจนโบรำณ
ตามความเชอของชาวจนโบราณนน จะมสตวศกดสทธอย 4 ชนด คอ กเลน หงส เตา และมงกร โดยชาวจนจะเชอถอกนวามงกรนน
เปนสตวท ยงใหญทสดในบรรดาสตวทง 4 ชนดนน มงกรจนหรอทชาวจนเรยกกนวา "เลง-เลง-หลง-หลง" ซงจะมความแตกตางกนไป
ตามลกษณะของการออกเสยงของในแตละทองถน ชาวจนถอวามงกรนนเปนสญลกษณของพลง อ านาจ ความยงใหญ และเพศชาย
ตามต าราดกด าบรรพของจนกลาวกนวา มงกรจนนน ถอก าเนดขนครงแรกในสมยของ พระเจาฟฮ,ฟซ หรอฟย
(หรอเมอประมาณ 3,935 ปกอนพทธกาล) ประมาณ 6,500 ปมาแลว กอนไคโรอยปต มต านานกลาวกนไววา มมงกรอยตวหนง
เปนเจาเหนอนานน าทงปวงเปนระยะเวลาหลายพนป ซงแทจรงแลวมงกรตวนนกคอ พระเจาฟฮ แปลงรางนนเอง
พระเจาฟฮนนปนผทม ความสามารถเปนอยางมาก เปนพระเจาผสรางหลกธรรมแหง หยน-หยาง เปนธรรมะอนแรกในโลก
ทรงคดประดษฐของหลายสงหลายอยาง เชน "โปย-กวย" หรอ ยนตแปดทศ อกทงยงทรงเปนผก าหนดการทใหชายหญงมการมนหมายกนเป
คครองอกดวย (ชาย1คน แตงงานกบหญง1คน)
ในหนงสอประวตวฒนธรรมจนไดกลาวกนไววา มงกรนนไดถอก าเกดขนในสมยพระเจาองต พระเจาองต, องต หรอหวงต
ทรงเปนกษตรยผทรวบรวมแผนดนจนไวเปนผนเดยวกน โดยพระองคไดทรงสรางจนตนาการรปมงกรขนมา จากการรวมสญลกษณ
ของเผาตาง ๆ โดยมจดมงหมายเพอใหมงกรกลายเปนสญลกษณทวาเผาตาง ๆ ไดรวมกลายเปนอนหนงอนเดยวกนแลว ตามต านานกลาวไววาเมอ
พระเจาองตสนอายไข กมมงกรจากฟาลงมารบพระองคและพระมเหสขนไปเปนเซยนบนสวรรค โดยบางต าราไดกลาววาพระองคนนเปนหวงตองค
เดยวกบทไดเปนเจาสวรรค หรอเงกเซยนฮองเตในเวลาตอมา เพราะเหตนชาวจนจงถอวามงกรเปนสตวศกดสทธและ เปนเทพเจาในต านานทจะ
น ามาซงอายยนยาว ความเจรญรงเรอง โชคลาภวาสนา และจากสญลกษณของจกรพรรดและอ านาจอนยงใหญของฮองเต ต านานมงกรของจนได
ซมซาบเขาไปในวถชวตของชาวจนโบราณ และกลายมาเปนวฒนธรรมของชาวจนตราบจนถงทกวนน มงกรจนไดกลายมาเปนสญลกษณของความ
ยงใหญ ความดงาม และอ านาจบารม ชาวจนจะมการบวงสรวงมงกรเปนพเศษทกวนท 1 และ 15 ของทกเดอน ศาลเจาและแทนบชามงกรยงคง
ปรากฏใหเหนตามชายฝงทะเลและรมฝงแมน าในหลาย ๆ สวนของจนและดนแดนตะวนออกไกล เพราะมงกรจนสวนใหญอาศยอยในน า โบสถ
กลางน าในประเทศญป นกลายมาเปนแหลงแวะพกทไดรบความนยมของผแสวงบญซงสวดออนวอนตอมงกร ต านานของชาวจนต านานหนงบนทก
ไววา มงกรจนเพศผและเพศเมยเคยแตงงานกบมนษยและลกหลานของมงกรจนกกลายมาเปนผปกครองทยงใหญทสด จกรพรรดญป นทชอ ฮโรฮ
โตะ สบสาวตนตระกลของตนเองยอนหลงไปจนถง 128 รน ซงกคอ เจาหญง Fruitful Jewel ลกสาวของราชามงกรแหงทองทะเลลก จกรพรรดของ
หลายประเทศในเอเชยอางวาตนเองกมบรรพบรษเปนมงกร ซงกท าใหมความคดทวาทกสงทใชจะตองประดบดวยมงกรเชน บลลงกมงกร เสอคลม
มงกร เตยงมงกร เรอมงกร การทชาวจนถอวาจกรพรรดเปนมงกรเปนเรองทส าคญมาก ชาวจนมความเชอวาจกรพรรดนนสามารถท าใหตนเอง
กลายเปนมงกรได
มงกรกลายมาเปนสวนส าคญของชวตของผคนชาวจน ในรปของเทพเจาจากสรวงสวรรค อยางทชาวโลกไดรจกกนเปนอยางดคอ
Sheng Chiมงกรจนคอผทยอมสละชวตและพลงของตนออกมาในรปของฤดกาลของชาวจนแผนดนใหญ มงกรจนเปนผน าน ามาจากฝน
ความอบอนจากดวงอาทตย สายลมจากทะเลและผนดนจากโลก มงกรเปนตวแทนของพลงทยงใหญแหงธรรมชาต พลงอ านาจสงสด
ของโลกบางครงเราอาจพบมงกรจนในรปสญลกษณของเทพเจาแหงการปกปองและคมครอง พวกมนถกยกยองใหเปนสงมชวตทยงใหญทสด
เ
หนอกวาสงมชวตทงมวล พวกมนมสามารถอาศยอยในทะเล บนขนไปถงสวรรค และขดตวบนพนดนในรปของภเขา ในหมของสงมชวตในเทพนยาย
ทงหลาย มงกรสามารถปดเปาวญญาณทชวราย ปกปองผบรสทธและท าใหผทถอเครองหมายของพวกมนรอดพนจากพยนตรายตางๆ นานาได
มงกรจนถอไดวาเปนสญลกษณแทนความโชคดสงสด
มงกรจนกบปนกษตร
ความเชออยางแปลกประหลาดอยางหนงเกยวกบมงกรของคนจน คอการผสมขามสายพนธระหวางสตวตาง ๆ เชน ชางหมและมา ซงถอวาสตว
เหลานเปนเชอสายของมงกรเชนกน คนจนใชมงกรเปนสตวสญลกษณแทนปมะโรงซงจะแตกตางกบคนไทยทใชพญานาค บางทานกลาววาป
นกษตรเกดสมยพระพทธเจา[ใครกลาว?] จนคอผทคดคนแรกเรมตงแตราว 2,700 ปมาแลว หรอภายหลงราชวงศโจวตะวนออกเลกนอย หลกฐานท
ยนยนการคดรเรมของจนปรากฏอยบนแจกนส ารด ทจดแสดงอยางถาวรอยในพพธภณฑสถานพระราชวงแหงชาตไทเป ประเทศไตหวน ภายในหอง
แสดงส ารดโบราณ การผสมขามสายพนธของมงกรนน ลกหลานของมงกรไดแก มามงกรในวรรณคดไทยเรองพระอภยมณของไทยและเขมร สวน
หมและชางนนภาคเหนอของประเทศไทยนน นบเปนปนกษตรคอ ชวด ฉล ขาล เถาะ มะโรง มะเสง มะเมย มะแม วอก ระกา จอ กน ทางภาคเหนอ
ใชชางแทนสตวสญลกษณปกน ซงไมใชหม ส าหรบลายนกษตรนน จนคอผทคดคนแรกเรมตงแตราว 2,700 ปมาแลว หรอภายหลงราชวงศโจวตะ
วนออกเลกนอย หลกฐานทยนยนการคดรเรมของจนปรากฏอยบนแจกนส ารด ทจดแสดงอยางถาวรอยในพพธภณฑสถานพระราชวงแหงชาตไทเป
ประเทศไตหวน ภายในหองแสดงส ารดโบราณ
ชนดของมงกรจน
1มงกรสวนนเปนมงกรทใชสลกบนบลลงกขององคพระประตมากรรม และใชแทนฐานรปสงโต
2 มงกรเฉาฟงเปนมงกรทใชสลกบนสถาปตยกรรมชายคา โบสถ
3 มงกรฟเหลาเปนมงกรทใชประดบบนยอดระฆงและกลอง ซงเปนเครองเสยงทใชส าหรบตอสหรอใชในการประกอบพธการทส าคญ
4มงกรไยสเปนมงกรทใชสลกบนฝกดาบ บนกระบงดาบ และบรเวณใบดาบ รวมทงใบงาว
5มงกรฉเหวนเปนมงกรทใชประดบบนชอสะพาน เพราะมงกรฉเหวนเปนมงกรน าและยงใชสลกบนบรเวณหลงคาอาคารสถาปตยกรรม เพอปองกน
ไฟอกดวย แตบางครงกจะยอใหเหลอแตสวนหางเทานน จงกลายเปนปลามงกร หางปลา
6 มงกรปาเซยนเปนมงกรทใชสลกทบรเวณสวนลางของสถาปตยกรรม เชอกนวามงกรปาเซยนนนจะสามารถชวยพยงน าหนกได ซงเหมอนกนคน
ไทยทมกจะใชยกษและคนแคระ ในการชวยพยงน าหนก หรอบางครงกจะใชสงหแบกแทน
7 มงกรฉวนวเปนมงกรทใชสลกบนลกปดของ"ซอ"เพราะมงกรฉวนวนนชอบฟงเพลง
8 มงกรปกนเปนมงกรทใชส าหรบสลกบนประตคก เพอปองกนการทะเลาะววาทของเหลานกโทษ มงกรปกนเปนมงกรทรกในการใชพละก าลง เปน
การแสดงความดราย ซงนกเลงมกจะนยมสกมงกรชนดนไวทบรเวณแขน หนาอกและบรเวณกลางหลง บางคนกสกไวทหนาขาและทอน ๆ นกเลง
พวกนมกจะสกมงกร "คก" และเรยกขานกนวา พวก ตวหลกเลง จะใชเปนสญลกษณ
9. พญามงกรเปนมงกร 4 ตว ซงปกครองอยเหนอทะเลทงส คอทะเล ตะวนออก(ตง) ,ใต(น า) ,ตะวนตก(ไซ) และเหนอ(ปก) พญามงกรอาศยอยใน
ปราสาทมหาสมทรหรหรา(วงใตทะเล) และกนไขมกเจยงต หรอไขมก และโอปอล เปนอาหาร และพญามงกรทงสตวเปนพนองกน บางแหลงขอมล
กลาววามงกร 4 ตวนมผควบคมชอ ฉน แทง (Chien-Tang) เปนมงกรทมสแดงเลอด มแผงคอเปนไฟ และยาว 900 ฟต
มงกรจนสญลกษณของจกรพรรด
มงกร 5 เลบ ใชเปนสญลกษณของจกรพรรดประดบบนฉลองพระองค ภาพนเปนรปภาพของ จกรพรรดเสยนเฟง ซงเปนพระสวามของ พระนางซส
ไทเฮามงกรจนโดยเฉพาะมงกร 5 เลบจะถกน ามาใชเปนสญลกษณของจกรพรรดหรอฮองเตแหงประเทศจน โดยมหงสเปนสญลกษณของจกรพรรด
น เนองมาจากตามต านานไดกลาวไววา หงสเปนพาหนะของพระแมซหวงหม ซงเปนเจาแมผปกครองภเขาคนหลน ซงถาเทยบตามศาสนา
พราหมณ-ฮนด เขาคนหลนกคอเขาพระสเมรของไทย ตามนทานแลวเจาแมซหวงหมเปนผปกครองสวรรคฝงตะวนตกคกบเงกเซยนฮองเตทปกครอง
สวรรคฝงตะวนออก เหมอนกบทองคจกรพรรดเปนผปกครองบานเมองแตองคฮองเฮาเปนผปกครองวงหลง คอยใหความชวยเหลอและสนบสนนใน
ดานตาง ๆ
มงกรเปนสญลกษณของจกรพรรดจน แตการใชมงกร
เปนลวดลายประดบบนเสอนนเปนการแสดงถงความ
สงต าของต าแหนง ซงสามารถแบงไดดงน
1.รปมงกร 5 เลบ เปนมงกรหลวงทใชกบสมเดจพระ
จกรพรรดและองคชายในล าดบท 1 และ 2 เทานน
2.รปมงกร 4 เลบ เปนมงกรทวไปทใชกบองคชายใน
ล าดบท 3 และ 4 องคชายล าดบท 5 เปนตนไปรวมถง
ขาราชการชนธรรมดาใชรปคลายงทมเลบ 5 เลบได
บางต ารากบอกวาเปนรปมงกร 3 เลบ
หลงป ค.ศ. 1759 ไดมการก าหนดสญลกษณไวอยางแนชด คอ จกรพรรด ขนนางชนอครมหาเสนาบด เสนาบด และราชบตรเขยพระองคแรก
เจาชายพระองคแรก รปมงกรจะม 4 เลบ อครมหาเสนาบดทโปรดปรานจะไดรบการพจารณาเพมเลบมงกรเปนพเศษ อยางไรกตามการก าหนดชน
ฐานะกมเรองของสเสอเขามาเกยวดวย สของเสอทจะใชกบลายมงกรมอย 3 สคอ
1.สแดง2.สเหลอง3.สน าเงน
สแดงนนใชในงานพธมความหมายถงความสข สเหลองใชเฉพาะจกรพรรดและพระมเหส (สเหลองเปนสของราชวงศชง แตหลายความเหบบอกวา
จนนาจะใชสเหลองเปนสของพระเจาแผนดนมาตงแตยคโบราณ เนองมาจากจนมความเกยวของกบสเหลองมาตงแตอดต ไมวาจะเปน ดนเหลอง
แมน าเหลอง ฯลฯ) สน าเงนหมายถงราชสมบตและประเทศฉลองพระองคของพระเจาแผนดนจนตอนพธราชาภเษก เปนผาปกไหมสสนตาง ๆ เปน
รปมงกร 5 เลบอยตรงกลางดานหนา ขางบนตวมงกรเปนกลมดาว 3 ดวงทฮองเตตองบวงสรวง ขางขวาของตวมงกรเปนอกษรค าวา "ฮก" หมายถง
ความสข ขางซายของตวมงกรเปนรปขวานโบราณหมายถงอ านาจ ในความเปนจรงแลว องคจกรพรรดของจนนอกจากจะเปนผน าของประเทศแลว
ยงเปนผน าในทางศาสนาอกดวย ดงจะเหนจากทพระเจาแผนดนจะเปนผน าในการท าพธตาง ๆ ซงตามคตโบราณทวาแตเดมมงกรนนกคอมนษย
หรอเกดมาจากมนษย(ดงทกลาวมาแลวในเรองการก าเนดมงกร) และรปลกษณของเทพเจาโบราณกมลกษณะเปนครงคนครงมงกร มงกรจงถก
น ามาเปรยบใหเปนสญลกษณของพระมหากษตรยจนนนเอง
คดลอกวกพเดย