a fragmentación do mundo antigo
TRANSCRIPT
![Page 1: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/1.jpg)
Unidade 1A división do mundo antigo
![Page 2: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/2.jpg)
A fragmentación do mundo antigo
6. Bizancio (476-1453)
3. Os suevos en Galicia
2. Os pobos xermánicos
1. As etapas da Idade Media
15
5. Trasladamonos no tempo: Valerio convértese en campesiño
4. A Hispania visigoda
7. O Imperio Carolinxio
![Page 3: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/4.jpg)
1. Que é a idade media? Cantos anos durou aproximadamente?
• Período histórico da civilización occidental que se iniciou no ano 476 d.C. coa caída do Imperio romano de Occidente, que lle puxo fin á gran civilización grecorromana.
• Remata (para algúns historiadores) en 1453 (coa caída do Imperio bizantino) e, para, outros, 1492 (descubrimento de América).
• Comprende 1000 anos de historia.
![Page 5: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/5.jpg)
2. En que etapas se divide?Cantos séculos duraron cada unha delas?
• Alta Idade Media (V-X)• Plena Idade Media (XI-XIII)• Baixa Idade Media (XIV-XV)
![Page 6: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/6.jpg)
2. Por que se caracterizan?
• Alta Idade Media (V-X)• Longa transición do mundo antigo ao mundo
feudal.• Nace coa caída do Imperio romano e as invasións
dos pobos xermánicos.• Fraccionamento do Imperio en dúas grandes
unidades: Oriente: Imperio bizantino e Occidente: formación de monarquías xermánicas.
• Orixe do feudalismo.• Ruralización de occidente.• Fortalecemento do poder da Igrexa (Cristiandade)• Creación do Imperio islámico.
![Page 7: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/7.jpg)
2. Por que se caracterizan?
• Plena Idade Media (XI-XIII)• Consolidación do feudalismo.• Aumento da produción agrícola.• Creación e crecemento das
cidades (burguesía: artesanía e comercio)
• Xurdimento da arte románica e gótica.
![Page 8: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/8.jpg)
2. Por que se caracterizan?
• Baixa Idade Media (XIV-XV)• Crise do sistema feudal.• Diminución da poboación por mor da
peste e doutras enfermidades.• Crise económica (diminución da
produción agraria e comercio)• Conflitos políticos e sociais (guerras
entre monarquías e revoltas campesiñas.
![Page 9: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/9.jpg)
3. Que lembras da crise e da fin do Imperio romano?
• A partir do século III d.C., o Imperio tivo que enfrontarse a unha serie de problemas.
• As fronteiras volvéronse inseguras a causa dos continuos ataques dos pobos xermánicos (bárbaros).
• A autoridade imperial debilitouse e foron frecuentes as revoltas contra o emperador. Entre o 235 e 268 sucedéronse 30 emperadores lexítimos e máis de 70 ilexítimos.
• A estes problemas sumáronselles os problemas económicos: a falta de escravos, ao rematar a conquista, provocou un descenso da produción agrícola e mineira. Os ataques bárbaros cortaron as vías de comunicación: estancamento do comercio e empobrecemento da poboación.
![Page 10: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/10.jpg)
4. Quen eran os pobos xermánicos? Por que se lles denominaba bárbaros?
• Pobos situados ao norte dos ríos Rin e Danubio que se foron asentando no Imperio romano de Occidente a partir do século V d.C.
• Denominación romana que significa estranxeiro. Poboación que está fóra do Imperio e que non fala latín.
![Page 11: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/11.jpg)
5. Cando se dividiu o Imperio romano? Que zona foi Bizancio? Que cidade é hoxe
Constantinopla?
• 395, Teodosio divide o Imperio entre os seus dous fillos Arcadio e Honorio.
• A parte oriental do Imperio. A súa capital denominábase Constantinopla actual Estambul.
![Page 12: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/12.jpg)
División do Imperio Romanopor Teodosio. 395
![Page 13: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/13.jpg)
Introdución
• Co afundimento do Imperio romano, fragmentouse a unidade cultural do Mediterráneo.
• Na zona occidental, o Imperio romano desapareceu por mor das invasións bárbaras e xurdiron numerosos reinos xermánicos.
• O Imperio romano de Oriente (bizantino) mantívose durante case mil anos máis.
• O cristianismo e a Igrexa foron o único elemento de continuidade e de cohesión cultural entre o mundo antigo e o novo mundo medieval.
400 500 800
![Page 14: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/14.jpg)
6. Enumera os pobos xermánicos e a súa situación
• As invasións xermánicas do século V acabaron co débil Imperio romano, xa partido en dous (Occidente e Oriente) desde o 395.
• A comezo do século V, os hunos, un pobo bárbaro chegado de Asia, dirixidos por Atila, invadiron e arrasaron os territorios do leste de Europa.
• Fuxindo dos hunos, os pobos xermánicos irromperon en masa no Imperio romano de Occidente e acabaron conquistando e dominando o territorio.
• A ruptura foi tan importante que os historiadores marcan a caída de roma (imperio de occidente) no 476 como fin da Antigüidade e inicio da Idade Media.
![Page 15: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/16.jpg)
6. Enumera os pobos xermánicos e a súa situación
• Ostrogodos: Italia e Dalmacia.• Visigodos: sur da Galia e posteriormente Hispania.• Francos: na Galia, fóronse expandindo sobre o
territorio doutros reinos.• Burgundios: leste da Galia.• Alamáns: ao redor do Rin.• Anglosaxóns: Britania*.• Bretóns* (non son un pobo xermánico): oeste de
Francia e norte de Gallaecia (Galiza de Maeloc).• Suevos: Gallaecia.• Vándalos e alanos: penetran en Hispania para
desplazarse ao norte de África, Baleares, Córsega e Sardeña.
![Page 17: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/17.jpg)
Eixo cronolóxico do s. V-IX
![Page 18: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/18.jpg)
Familiaxermánica
Os costumes dos xermánicosElixen os seus reis pola nobreza, pero, os seus capitáns,
polo valor. O poder dos reis non é absoluto nin perpetuo (...).Non contan por días, coma nós, senón por noites (...).
Ningún dos pobos de Xermania habita en cidades pechadas (...).Fan unha bebida de cebada e trigo, que quere semellarse
en algo ao viño. As súas comidas son simples: mazás salvaxes,Veado fresco e leite callado.Tácito: Xermania 98 d.C.
![Page 19: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/19.jpg)
7. Que características presentaban estes pobos? Trazos que os diferenciaban cos romanos
• Tiñan costumes e formas de vida diferentes ás dos romanos: non tiñan escritura, nin leis, nin estrutura de Estado.
• Traballan a terra e crían gando.• Estaban organizados en clanes familiares.• Os seus caudillos elixían un xefe militar, que exerce o
cargo de rei. Este cargo foi primeiro electivo e, co paso do tempo, hereditario.
• Ao ocupar as terras do Imperio, impuxeron o seu poder militar e algúns dos seus costumes pero tamén adoptaron parte da cultura romana.
• Os reis rodeáronse de conselleiros romanos, conservaron a moeda imperial, respectaron os privilexios dos grandes propietarios. O latín continuou a ser a lingua oficial e o cristianismo acabou por impoñerse.
![Page 20: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/20.jpg)
8. Que tres civilizacións apareceron no territorio do antigo imperio romano?
• Pobos xermánicos no occidente de Europa.
• O Imperio bizantino herdeiro do antigo Imperio romano de Oriente.
• A partir do século VII-VIII: expansión do islam por Arabia, Próximo Oriente, norte de África e península Ibérica.
![Page 21: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/23.jpg)
8. Cal delas era a máis parecida ao Imperio?Cal tiña maiores diferenzas?
• A que se parece máis foi a civilización bizantina.
• A que menos a civilización islámica.
![Page 24: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/24.jpg)
8. Cres que se mantivo nos pobos xermánicos algunha continuidade coa
cultura romana?
• Sí.• Os reis rodeáronse de conselleiros
romanos, conservan a moeda imperial, respecta os privilexios dos grandes propietarios, o latín continua a ser a lingua oficial e o cristianismo acabou por impoñerse.
• Os pobos xermánicos acaban fusionándose cos pobos que vivían dentro do imperio.
![Page 25: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/25.jpg)
Reinos xermánicos
![Page 26: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/26.jpg)
1. Os reinos xermánicos1.1. A ruralización de occidente
• A desaparición do Imperio romano impuxo un clima de inseguridade en Occidente.
• A inseguridade nas comunicacións foi a causa da desaparición da actividade comercial, a poboación abandonou as cidades e buscou refuxio nas grandes explotacións agrarias.
• Este empobrecemento xeral paralizou as obras públicas, a produción de cultura, e a lectura e escritura quedaron reducidas a grupos de cregos e monxes.
![Page 27: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/29.jpg)
9. Por que a partir do século VII se fragmentou definitivamente a unidade
cultural das terras do Mediterráneo? Cres que iso se mantivo na actualidade?
• Pola irrupción dunha nova cultura, a islámica, que entrou polo norte de África procedente de Arabia a partir do século VII.
• Na actualidade mantéñense as diferenzas culturais e relixiosas.
• En Europa Occidental predomina a relixión cristiana (católica ou reformista), en Europa Oriental (Igrexa ortodoxa) e norte de África (musulmana).
![Page 30: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/30.jpg)
Pobos xermánicos na península Ibérica
![Page 31: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/31.jpg)
Os suevos na Gallaecia
![Page 32: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/32.jpg)
2. O reino suevo de GaliciaA súa chegada
• Coa crise do Imperio romano e as invasións dos pobos xermánicos chegan ás nosas terras os suevos.
• Forman un reino que durou algo menos de dous séculos, aínda que durante este tempo non mudaron as formas de vida da poboación hispanorromana.
• Finalmente no ano 585, os visigodos apoderáronse do reino suevo.
![Page 33: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/33.jpg)
2. O reino suevo de GaliciaA súa chegada
• No ano 409 suevos, vándalos e alanos entran na Península Ibérica.
• 415 Os visigodos expulsan ao vándalos e alanos, e acantoaron aos suevos na Gallaecia (Galicia máis o norte de Portugal), onde o emperador Honorio lles permitiu asentarse despois de establecer un pacto con eles.
• Pobo orixinario do mar Báltico, que descenderon cara á zona da actual Alemaña, cometendo todo tipo de saqueos e pillaxes.
![Page 34: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/34.jpg)
2. O reino suevo de GaliciaA súa chegada
• Calcúlase que chegaron ata a Gallaecia uns 30.000 suevos, liderados por Hemerico.
• Intaláronse preferentemente nunha zona abranguida entre Ourense, Tui, Braga e O Porto e estableceron a súa capital en Bracara Augusta (Braga, Portugal).
![Page 35: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/35.jpg)
Imaxe de Punta Langosteirapraia e porto de Suevos (Arteixo)
ao fondo
![Page 36: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/36.jpg)
Porto exterior da Coruña
Praia de Sabón
Punta Langosteira
Porto e praia deSuevos
![Page 37: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/37.jpg)
2. O reino suevo de Galiciaevolución
• Cara o ano 420, os suevos crearon un reino propio en Galicia, que mantivo a súa influencia ata finais do século VI.
• Este reino viviu en constante tensión, especialmente debido ás presións dos visigodos, que lles querían poñer fin ás continuas rapinas dos suevos por boa parte do territorio peninsular.
• Así o rei Teodosio II organizou unha expedición que derrotou ao monarca suevo no 456. Con todo, os visigodos non lograron facerse co control do territorio e limitáronse a vixiar as fronteiras. O reino suevo de Galicia non desapereceu pero entrou nunha fase de submisión fronte aos visigodos.
![Page 38: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/38.jpg)
2. O reino suevo de Galiciaevolución
• Nada sabemos deles entre o 468 e 559 por falta de testemuños (período oscuro).
• Nesta época prodúcese o asentamento de poboacións célticas procedentes de Britania (de onde foron expulsados polas invasións do saxóns) na zona costeira do norte de Galicia, especialmente na zona comprendida entre o río Eo e a ría de Ferrol. Integrados no reino suevo, formaron, entre o 469 e 576, a diócese de Britonia (na zona de Mondoñedo), unha diócese de tradición céltica, que parece que comprendía máis a unha comunidade humana que a un territorio concreto.
• Da presenza dos bretóns hai poucos datos; entre eles o nome dun bispo desta diócese Maeloc, e varios topónimos (Bretoña...).
• Para algúns historiadores, etnógrafos... é posible que as tradicións e cultos relixiosos galegos asociados á chegada de santos en barcos de pedra sexan un recordo da chegada destas comunidades célticas que, cos seus bispos ao fronte, arribarron ás costas da Gallaecia...)
![Page 39: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/39.jpg)
Fuxida dos Bretónscoa invasión dos Saxóns
![Page 40: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/40.jpg)
2. O reino suevo de Galiciaevolución
• No século VI os suevos abarcaban os tres conventus clásicos da provincia da Gallaecia romana (Lucus (Lugo), Astúrica (Astorga), Bracara (Braga)).
• Mantiñan unha convivencia pacífica coa poboación galaico-romana facilitada pola súa conversión ao catolicismo.
• Neste momento consolidouse a cristianización das masas campesiñas grazas á actuación dun monxe: Martiño de Dumio nado na Panonia (Hungría), quen reorganizou o monacato de Gallaecia; ademais de fundar o mosteiro de Dumio (preto de Braga) e de exercer o bispado de Braga, sede metropolitana do reino suevo, dedicou especial atención á loita contra as prácticas pagáns.
• O reino suevo tivo unha nova fase de apoxeo co ascenso ao trono de Miro (570-583), que emprendeu unha campaña militar contra algúns pobos asentados entre Cantabria e Navarra.
![Page 41: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/41.jpg)
2. O reino suevo de Galiciaevolución
• A partir do 572, as relacións cos visigodos deterioráronse e rexurdiron os enfrontamentos.
• No ano 585 o rei visigodo Leovixildo, co pretexto de intervir nunhas liortas da dinastía sueva (a deposición do rei Eurico polo rebelde Andeca), penetrou cos seus exércitos na Gallaecia e, tras a toma de Porto e Braga, conquistou o reino suevo. Anexionado ao reino visigodo.
• Aínda así, a Gallaecia sueva debeu manter certa personalidade diferenciada, pois nalgúns casos, os reis visgodos encargaron o seu goberno aos seus herdeiros ao trono.
![Page 42: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/42.jpg)
2. O reino suevo de Galiciao problema relixioso
• Inicialmente os suevos profesaban o arrianismo, doutrina considerada herética que nega o carácter divino de Xesús. Esta crenza estaba moi espallada entre os pobos xermánicos, mentres que a maioría da poboación hispanorromana profesaba o catolicismo.
• Para combater o arrianismo, a mediados do século VI chegou a Galicia San Martiño Dumiense, que influíu na conversión do rei suevo Teodomiro e organizou o Concilio de Braga no ano 569.
• Despois da conversión ao catolicismo do reino suevo, a Igrexa foi gañando forza e prestixio social. Ao longo do século VI creándose numerosos mosteiros que haberían ter unha longuísima vida, chegando, nalgúns casos, ata a actualidade.
![Page 43: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/43.jpg)
Moeda sueva cuñadapolo rei Requiario (448-455),co seu nome gravado nela:
Requiario reges
![Page 44: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/44.jpg)
Necrópole sueva do s. VIatopada no subsolo dacatedral de Santiago
![Page 45: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/45.jpg)
Capela escavada en rocha (San Pedro de Rocas) s. VI
É a igrexa galega máis antiga,nela desenvolveuse a vida monacal
San Martiño Dumiense.Miniatura
do Códex Albeldensis. s.X
![Page 46: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/46.jpg)
10. Quen eran os suevos? De onde proviñan? Describe a zona de ocupación. Por onde se
espallaron? Onde quedaron definitivamente a partir do s. V?
• Un pobo xermánico que proviña na zona do mar Báltico.
• Espalláronse por toda a Gallaecia e desde aí realizaron saqueos e pillaxes por outras provincias da antiga Hispania.
• Asentáronse definitivamente na Gallaecia principalmente na área de Braga (Portugal) nun trapecio cos vértices situados nas localidades de Tui, Ourense, Braga e Porto.
![Page 47: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/47.jpg)
11. Que dúas etapas podes distinguir na evolución do reino suevo? Cando finalizou este reino?
• Unha primeira etapa entre 409 e 468: ocupación destacan os reinados de Rechila e Rechiario ao final desta etapa.
• 468-559: período oscuro (non temos fontes escritas sobre este período.
• Etapa final 559-585. Incorporación ao reino visigodo.
![Page 48: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/48.jpg)
12. De que xeito explicarías os conflitos entre os suevos e visigodos?
• Ten a súa orixe na expansión territorial do reino suevo e na posterior reacción do rei visigodo Leovixildo que lle poñerá freo e incorporará o territorio suevo ao reino visigodo.
![Page 49: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/49.jpg)
13. Características da economía e sociedade do reino suevo
• Baseábase na agricultura e gandaría. Non había grandes diferenzas coa época hispanorromana e grandes extensións de terreo estaban en moi poucas mans. A gandaría tiña especial importancia e pódese comprobar en que incluso os mosterios da época posuían rabaños que eran a base do seu sustento e economía.
• A sociedade non estaba especialmente desenvolta. Os invasores integráronse con facilidade na poboación autóctona, que estaba moi influída xa pola cultura romana.
![Page 50: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/50.jpg)
14. Información sobre o mosteiro de San Pedro de Rocas
• Considérase o mosteiro máis antigo de Galiza.
• Ten unha arquitectura curiosa, é un mosteiro excavado na rocha. O campanario aproveita as rochas dun lado e se apoia na rocha natural do outro lado.
• Os aspectos máis curiosos que se atoparon nel, foron moitas tumbas antropomórficas.
![Page 51: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/51.jpg)
San Pedro de Rocass. VI
![Page 52: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/52.jpg)
3. A Hispania Visigoda
Santa Comba de Bande
![Page 53: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/53.jpg)
3. A Hispania visigoda3.1. O reino de Toledo
• No ano 409 entraron en Hispania unha serie de pobos bárbaros: suevos, vándalos e alanos. Os visigodos, aliados de Roma, acudiron á Península dende a Galia, expulsaron a vándalos e alanos cara ao norte de África e arrecuncharon aos suevos en Galiza.
• A finais do século V, os visigodos atopábanse asentados no Sur da Galia e en Hispania. Tiñan a capital en Tolouse.
• Os francos, provenientes do Norte da Galia, derrotaron os visigodos (batalla de Vouillé, 507) e expulsáronos.
• Daquela, os visigodos espalláronse por Hispania e organizaron un reino con capital en Toledo, que se mantivo máis de douscentos anos.
![Page 54: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/54.jpg)
Migración dos visigodos
![Page 55: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/55.jpg)
15. Cando chegaron os visigodos á Península? De onde proviñan? En que territorios se
asentaran?
• Os visigodos chegaron á Península Ibérica no ano 409. Proviñan dos territorios occidentais dos godos, establecéndose finalmente no sur da Galia. Alí fundaron o reino de Tolouse. Foron expulsados da Galia polos francos, tras a súa derrota na batalla de Vouillé (507).
• Definitivamente aséntanse na Península Ibérica.
![Page 56: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/56.jpg)
3. A Hispania visigoda3.1. O reino de Toledo
• Entre o 569 e 623, os reis visigodos Leovixildo, Sisebuto e Suintila realizaron diversas campañas militares que lles deron o dominio da case totalidade das terras peninsulares. Estas campañas estiveron contra cidades e zonas hispanorromanas independentes da Bética (Córduba, Orospeda) e do Douro (Sarabia), contra tribos indíxenas do norte (especialmente vascóns), contra suevos e bizantinos.
• As campañas remataron coa anaexión de todos eses territorios, coa excepción dunha pequena parte na zona norte habitada polos vascóns.
• Paralelamente produciuse a fusión entre godos e hispanorromanos grazas á autorización de contraer matrimonios mixtos e á conversión ao catolicismo con Recaredo no 589.
![Page 57: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/57.jpg)
Hispania en época visigoda
![Page 58: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/58.jpg)
![Page 59: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/59.jpg)
3. A Hispania visigoda3.1. O reino de Toledo
• Os visigodos eran pouco numerosos (150.000) sobre unha poboación de seis millóns, dominaron aos hispanos e repartiron entre eles gran parte das súas terras.
• Xunto aos grandes propietarios hispanorromanos, constituíron o grupo social aristocrático e privilexiado.
• A monarquía conseguiu establecer un reino fundamentada nos seguintes aspectos:
• Monarquía forte en principio electiva pero que se transformou en hereditaria. O monarca apoiábase nas institucións de goberno, como a Aula Rexia (órgano asesor formado por nobre e clérigos) e os Concilios de Toledo (asembleas de carácter relixioso e civil).
• Control de todo o territorio peninsular (ver máis adiante)
• Unificación xurídico e relixiosa: (ver máis adiante)
![Page 60: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/60.jpg)
3. A Hispania visigoda3.2. A monarquía visigoda
• A monarquía visigoda conseguiu controlar o territorio peninsular: expulsou os suevos (585), conquistoulles territorios aos bizantinos (572-628) e detivo os francos no norte.
• Os visigodos, a través do establecemento dunha monarquía forte, Pasou dun modelo electivo a hereditario.
• Conseguiron a unificación relixiosa e xurídica entre hispanorromanos e visigodos. Leovixildo promoveu a igualdade dos dous pobos establecendo a posibilidade de matrimonios mixtos. Recaredo converteuse ao catolicismo, separándose da doutrina arrianista. Recesvinto promoveu unha única lexislación (Liber Iudicorum ou Foro Xulgo)
![Page 61: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/61.jpg)
16. Que características tiña a monarquía visigoda? Como se asentou o seu poder? Que factores propiciaron a unión xurídica e relixiosa da poboación goda e
hispanorromana?
• Os visigodos constituíron unha monarquía forte, ao principio electiva pero que transformaron a miúdo en hereditaria. O monarca gobernaba apoiándose nunha serie de institucións como a Aula Rexia (órgano asesor formado por nobres e clérigos) e os Concilios de Toledo (asembleas de carácter relixioso e civil).
• A unión xurídica e relixiosa da poboación goda e hispanorromana foi propiciada polo derrogación polo rei Leovixildo da lei que prohibía os matrimonios mixtos. Tamén pola conversión de Recaredo ao catolicismo. Recesvinto estableceu a unificación xurídca en todo o reino coa promulgación do Liber Iudiciorum (654).
![Page 62: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/62.jpg)
3. A Hispania visigoda3.2. A monarquía visigoda
• A comezos do século VIII, as disputas nobiliarias facilitaron que o exército musulmán, procedente do norte de África invadise a Península Ibérica (711) e derrotase ao derradeiro monarca visigodo (don Rodrigo)
![Page 63: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/63.jpg)
Isidoro, bispo de Sevilla, foi un dosClérigos máis influintes da Hispania Visigoda.Estatua na Biblioteca Nacional (Madrid)
Recesvinto(653-672) foi un dos últimos monarcas visigodos. Coroa votiva
(tesouro de Guarrazar)
![Page 64: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/64.jpg)
Códice emiliense, século X. Representa a cidadede Toledo coas súas muralla e ameas e algunhasdas súas igrexas.
Cruz do tesouro de Torredonjimeno (Xaén)
s. VII
![Page 65: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/65.jpg)
3. A Hispania visigoda3.3. A sociedade visigoda
• Aínda que os visigodos eran numericamente poucos, dominaron aos hispanos e repartíronse as dúas terceiras partes das terras peninsulares.
• A economía era basicamente agrícola e de subsistencia.
• Nas cidades, as actividades artesanais e o comercio diminuíron considerablemente.
![Page 66: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/66.jpg)
3. A Hispania visigoda3.4. cultura e arte visigodas
• A cultura e a arte visigoda estiveron moi marcadas pola influencia romana e cristiá: o latín foi a lingua culta e a produción literaria centrouse nas sés episcopais e nos mosteiros cristiáns.
• Dende o punto de vista artístico, salientan as pequenas igrexas construídas maioritariamente no século VII d.C.: San Xoán de Baños, San Pedro de la Nave, Santa Comba de Bande, Quintanilla de las Viñas.
![Page 67: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/67.jpg)
San Juan de Baños (Palencia) (s.VII)
Arco de ferradura
Campanario
Nave principal
Nave lateral
Escasas ventás
Grosos muros de pedra de canteria irregular
![Page 68: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/68.jpg)
San Juan de Baños (Palencia) (s.VII)Interior
![Page 69: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/69.jpg)
San Pedro de la Nave (Zamora) (s.VII)
Grosos murosEscasas fiestras
![Page 70: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/70.jpg)
San Pedro de la Nave (Zamora) (s.VII)
Arco de ferradurasostido sobre columnas
Chapitel historiado
Columnas pegadas ao muro
![Page 71: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/71.jpg)
Quintanilla de las Viñas (Burgos) (s.VII)
![Page 72: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/72.jpg)
Santa Comba de Bande (Ourense) (s.VII)
![Page 73: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/73.jpg)
17. Que importancia tivo a Igrexa na cultura visigoda? Que foron os Concilios de Toledo?
• Na cultura visigoda a Igrexa era importante porque os clérigos cristiáns eran os que conservaban a cultura romana e sabía ler e escribir. Dous exemplos son San Leandro e San Isidoro de Sevilla.
• Os Concilios de Toledo era asembleas de bispos convocada polo rei na capital visigoda, nos que se decidían non só cuestións relixiosas, senón tamén asuntos civís relacionados co goberno do reino.
![Page 74: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/74.jpg)
18. Que características ten a ourivaría visigoda?
• Caracterízase porque os artesáns traballaban metais nobres (ouro e prata) pero tamén bronce e ferro.
• Ademais utilizaban varias técnicas: fundición retocada e gravada, dourado ao lume, soldadura e incrustacións de xemas (granate, cristal de rocha, ágata...) e de perlas irregulares.
![Page 75: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/75.jpg)
19. Características da arquitectura visigoda
• Predomina a arquitectura relixiosa en áreas rurais.
• Utilizan o arco de ferradura.
• Son construcións de pequeno tamaño.
• Muros moi grosos nos que a penas hai vanos.
![Page 76: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/76.jpg)
![Page 77: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/77.jpg)
20. Describe os edificios da aldea visigoda e as actividades que realizan os seus habitantes
• Edificios e actividades que amosa a ilustración corresponden a unha sociedade rural.
• A aldea é pequena e non conta con ningún espazo dedicado ao comercio.
• A poboación vivía nun clima de inseguridade, polo que protexían a a aldea cun valado.
• As actividades económicas eran: cultivo nun pequeno horto, cría de diferentes animais en cortes e currais, caza dalgúns animais, o artesán elabora algúns produtos, ferreiro forxa metais, carpinteiro traballa a madeira, elaboración de pan no forno.
• Trátase dunha economía de subsistencia baseada no autoabastecemento, xa que producen o que consomen.
![Page 78: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/78.jpg)
2. O IMPERIO BIZANTINO (476-1453)
Santa Sofía de Constantinopla
![Page 79: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/79.jpg)
4. O Imperio bizantino (476-1453)4.1. A época de Xustiniano
• Cando o Imperio romano de Occidente deixou de existir (476), a herdanza romana perviviu en Oriente co Imperio bizantino.
• No século VI, o emperador Xustiniano propúxose restaurar o vello Imperio romano.
• Iniciou unha serie de campañas militares que chegaron ata o Sur de Hispania; fixo unha recompilación de leis romanas (Código de Xustiniano) e embeleceu Constantinopla (basílica de Santa Sofía) (537 d.C.).
• O reino bizantino gozou dunha etapa de prosperidade económica, grazas a unha florecente agricultura e á vitalidade do comercio.
![Page 80: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/80.jpg)
Reconstrución da cidade de Constantinopla
![Page 81: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/81.jpg)
Reconstrución da cidade de Constantinopla
![Page 82: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/82.jpg)
No ano 330, o emperador Constantino fundou unha nova cidade, Constantinopla, na
localización da cidade grega de Bizancio, situada no estreito do Bósforo. Rodeuouse de
murallas e edificáronse igrexas e palacios.Con máis de medio millón de habitantes,
converteuse no principal porto comercial do Mediterráneo.
![Page 83: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/83.jpg)
![Page 84: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/84.jpg)
Santa Sofía de Constantinopla (s.VI)
http://gl.wikipedia.org/wiki/Igrexa_de_Santa_Sofía
http://www.youtube.com/watch?v=bnFsQfbqxX8
![Page 85: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/85.jpg)
![Page 86: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/86.jpg)
Santa Sofía de Constantinopla (s.VI)
![Page 87: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/87.jpg)
Santa Sofía de Constantinopla (s.VI)
![Page 88: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/88.jpg)
Santa Sofía de Constantinopla (s.VI)Plano e sección
http://gl.wikipedia.org/wiki/Igrexa_de_Santa_Sofía
http://www.youtube.com/watch?v=bnFsQfbqxX8
![Page 89: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/89.jpg)
Xustiniano e a súa corte
Xustiniano BispoMaximiano
Altos dignatarios
Guerreiros
![Page 90: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/90.jpg)
Emperatriz Teodora
![Page 91: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/91.jpg)
San Vital de Rávenas.VI
http://es.wikipedia.org/wiki/Iglesia_de_San_Vital_de_Rávena
http://www.youtube.com/watch?v=5jbLFIviBdM
http://www.youtube.com/watch?v=DEV-cqDkzsM
![Page 92: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/92.jpg)
4. O Imperio bizantino (476-1453)4.2. Un imperio cristián e oriental
• Entre os séculos VII e IX, Bizancio perdeu boa parte das conquistas de Xustiniano e repregouse sobre a súa zona oriental, onde o grego se mantivo como lingua oficial.
• Tras séculos de tensións relixiosas, a situación desembocou na separación da Igrexa romana e a bizantina ortodoxa (Cisma de Oriente, no ano 1054).
• A partir do século XI, o Imperio comezou a descompoñerse como resultado dos constantes ataques dos exércitos turcos.
• A capital, Constantinopla, caeu no ano 1453 e o Imperio bizantino desapareceu.
![Page 93: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/93.jpg)
21. Cal foi a orixe do Imperio bizantino? Que terras ocupaba? Que territorios gañou Xustiniano para Bizancio? Por que é a época de maior esplendor? Que
outras etapas houbo na historia de Bizancio? Que significa que o Imperio se helenizou?
a) Ten a súa orixe na pervivencia da metade oriental do Imperio Romano depois da desaparición no 476 do Imperio de Occidente.
b) Antes de Xustiniano, comprendía a Península Balcánica, Asia Menor, o litoral oriental do Mediterráneo e o norte de Exipto. Posteriormente Xustiniano conquistou a costa Dálmata, a Península Itálica, parte do norte de África e sur da Península Ibérica.
c) A época de Xustiniano é coñecida como a Idade de ouro pola gran prosperidade económica que gozou grazas sobre todo a unha florecente agricultura e á vitalidade do comercio no Mediterráneo.
d) Tras a morte de Xustiniano, entre o século VI e VIII Bizancio perdeu gran parte dos seus territorios. A partir do XI entra nunha época de decadencia e debilitamento dos repetidos ataques turcos, ata a súa desaparición en 1453.
e) A helenización produciuse a partir do seu repregamento sobre a zona oriental (VII-VIII) a conversión do grego en lingua oficial e o control do emperador sobre a igrexa cristiá de Oriente (ortodoxa).
![Page 94: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/94.jpg)
22. Que relixión practicaban os bizantinos? Que diferenzas presenta con respecto ao catolicismo?
• Practican a relixión cristiá de rito oriental (ortodoxa).
• Diferenzas principais:
• Cerimonias relixiosas son distintas.
• Os sacerdotes ortodoxos poden casar.
• O Papa non tiña poder sobre a igrexa bizantina, senón que era o emperador quen convocaba os concilios e designaba o patriarca de Constantinopla.
![Page 95: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/95.jpg)
23. Exemplos de monumentos e obras de arte bizantina
• Santa Sofía de Constantinopla.
• San Vital de Rávena.
• Mosaicos de Xustiniano e da emperatriz Teodora.
![Page 96: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/96.jpg)
5. Carlomagno5.1.. Carlomagno, rei dos francos
• O Imperio creado por Carlomagno foi o último intento de reconstruír a antiga unidade do Imperio romano de Occidente.
• A comezos do século VIII un nobre franco, Carlos Martel, dirixiu o exército contra os musulmáns que avanzaban por Francia, e derrotounos en Poitiers (732).
• O seu fillo, Pipino o Breve, converteuse en rei dos francos e fundou unha nova dinastía, a carolinxia.
• O fillo e sucesor de Pipino o Breve, Carlomagno, pasou de ser rei dos francos a ser reconstrutor do Imperio romano de Occidente.
![Page 97: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/97.jpg)
5. Carlomagno
Estatua ecuestre de Carlomagno
![Page 98: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/98.jpg)
5. Carlomagno5.2. Carlomagno emperador
• Carlomagno conquistou gran parte das terras da Europa Occidental, freou o avance do Islam e estableceu unhas fronteiras máis seguras en todo este vasto territorio.
• O emperador converteu todos os pobos baixo o seu dominio ao cristianismo e reforzou a unión entre o poder político (o Emperador) e o relixioso (o Papa).
• No ano 800, Carlomagno foi coroado emperador dos romanos polo papa León III, recoñecendo nel ao novo emperador das terras de Occidente.
• Baixo o seu goberno garantiuse a paz e a cultura renaceu, co establecemento de escolas e a volta á ensinanza do latín.
![Page 99: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/99.jpg)
24. Quen eran os francos? Que territorios ocupaban? Que fundou a dinastía carolinxia? De quen era
fillo?
a) Pobo de orixe xermánica que se asentou principalmente no oeste da actual Alemaña e na metade setentrional da actual Francia.
b) Ocuparon posteriormente o resto das actuais Alemaña e Francia así como os actuais territorios do norte de Italia, norte de España, Suíza, Bélxica, Holanda e Austria.
c) A dinastía carolinxia foi fundada por Pipino o Breve, fillo de Carlos Martel e pai de Carlomagno.
![Page 100: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/100.jpg)
![Page 101: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/101.jpg)
25. Quen era Carlomagno? Que territorios conquistou? Cando foi coroado emperador? Por quen? Por
que cres que se lle corou en Roma?
a) Carlomagno, fillo de Pipino o Breve.
b) Conquistou gran parte das terras de Europa occidental: Lombardía, Carintia, ducado de Espoleto, a Marca Hispánica, Bretaña, Frisia, Saxonia. Freou o avance do Islam establecendo fronteiras seguras en todo o territorio.
c) Foi coroado emperador de Occidente no ano 800, en Roma, polo Papa León III.
d) O Papa é a máxima autoridade relixiosa do occidente europeo, polo que lexitimou asía a súa supremacía política.
![Page 102: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/102.jpg)
Imperio carolinxio. Conquistas de Carlomagno
![Page 103: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/103.jpg)
Palacio de Aquisgrán
Capela palatina de Aquisgrán
![Page 104: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/104.jpg)
26. Que decisións sobre a cultura tomou Carlomagno? Por que cres que se coñece esta época como a
do “renacemento” carolinxio?
• O emperador Carlomagno impulsou unha renovación cultural que coñecemos como ”Renacemento carolinxio”:
• Creáronse escolas.
• Volveuse ensinar en latín.
• Os monxes copiaron en pergamiño os textos dos autores grecolatinos, difundindo a cultura clásica.
![Page 105: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/105.jpg)
27. Obra de arte máis significativa.Descripción
• O palacio de Aquisgrán.
• Nun extremo estaba a Sala de Audiencias e a Sala do Tesouro, onde o emperador concedía as audiencias.
• No outro extremo, encontrábase a zona relixiosa, coa Capela Palatina e a Capela dos Clérigos.
• No centro, os edificios onde se aloxaba o emperador e a súa familia.
• Separado por xardíns, achábase o edificio coas Termas do palacio, con auga quente termal.
![Page 106: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/106.jpg)
28. Como gobernaba Carlomagno as súas terras? Que era un condado? E unha
marca?• Baseábase na entrega de terras a nobres para que as
administraran no seu nome e se beneficiaran delas. Dividiu o territorio do Imperio nuns 250 condados, que eran as circunscricións administrativas á fronte das cales había un conde que era un nobre da súa confianza.
• Para defender as zonas de fronteira creou as marcas, dirixidas por un xefe militar, o marqués. Este exercía a súa autoridade sobre os condados que había na súa marca.
• Tamén estableceu un corpo de comisarios reais, os missi dominici, para facer cumprir as leis e controlar condes e marqueses.
• Todos estes cargos non eran vitalicios nin hereditarios, senón que dependían da confianza do emperador.
• Cada ano Carlomagno reunía os condes, marqueses e clérigos na corte para tratar os asuntos do goberno.
![Page 107: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/107.jpg)
![Page 108: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/108.jpg)
Coroación de Carlomagnocomo emperador
![Page 109: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/109.jpg)
29. Cales eran as funcións de condes e marqueses? E as funcións dos missi dominici? Que eran as capitulares?
• Conde: nobre de confianza do emperador, gran propietario, guerreiro destacado ou amigo persoal, situado por este á fronte dun condado, que se encargaba de administrar xustiza, recadar impostos, recrutar o exército e protexer a poboación.
• Marqués: estendía a súa autoridade sobre diversos condados, que formaban unha marca de fronteira. Estaba encargado da súa defensa.
• Missi dominici: era un corpo de comisarios reais, encargados de facer cumprir as leis e inspeccionar e controlar as actividades levadas a cabo polos condes e marqueses.
• Capitulares: conxunto de leis aprobadas que se escribían e se conservaban.
![Page 110: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/110.jpg)
5. Carlomagno5.3. Cara á Europa feudal
• Á morte de Carlomagno, a coroa pasou a seu fillo Luís o Piadoso (814-840) que, ao morrer, repartiu os territorios entre os seus tres fillos: Lotario, Luís e Carlos.
• Lotario, por ser o primoxénito, recibiu tamén o título de emperador e intentou impoñer a súa autoridade. Pero os seus irmáns Luís e Carlos, rebeláronse, vencérono e obrigáronlle a asinar o Tratado de Verdún (843). A partir daquela cada territorio formou reinos independentes.
• Ademais no século IX houbo grandes ondadas de invasións que asolaron Europa occidental (musulmáns, viquingos...) provocando o terror e a inseguridade da poboación.
• Os reis eran incapaces de defender á poboación. Só era protexida polos nobres. Fragméntanse os reinos e nace o feudalismo.
![Page 111: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/111.jpg)
A debilidade dos sucesoresfixo que o imperio fragmentárase
![Page 112: A fragmentación do Mundo Antigo](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022042509/5a6880b97f8b9a4a258b5659/html5/thumbnails/112.jpg)
30. Cando e como rematou o imperio carolinxio? Como se fragmentou?
• Pola división por parte de Luís o Piadoso (fillo de Carlomagno) do imperio entre os seus fillos.
• Lotario quedou co reino Franco Central.
• Luís o Xermánico co reino Franco Oriental.
• Carlos Calvo co reino Franco Occidental.
• A inestabilidade territorial polas invasións viquingas e musulmás fai que se debilite o poder real e creza o poder dos condes.
• Aparece o feudalismo.