a na stranski jazici od sssr.pdfjazik: ruski, francuski, bugarski sodr@ina: diplomatska prepiska vo...

1

A R H I V N A M A K E D O N I J A - S K O P J E

NAU^NO-INFORMATIVNI POMAGALA ZA ARHIVSKATA GRA\A NA

STRANSKI JAZICI

V O D I ^

NIZ SODR@INATA NA MIKROFILMUVANATA ARHIVSKA GRA\A

DONESENA OD ARHIVITE NA SSSR

KNIGA I

Izraboti:

Tronda Pejovi}

Skopje, 1995

2

V O V E D

Vo istoriskiot razvitok na site balkanski narodi, osobeno na

slovenskite, Rusija igra mnogu va`na uloga. Taa uloga e osobeno zna~ajna vo

odnos na Makedonija, koja najdolgo se nao|ala pod tursko ropstvo.

Interesiraweto na Rusija za Makedonija vo oddelni istoriski periodi sozdava

bogat materijal za odnosot na ruskata politika sprema Makedonija, za nejzinata

uloga vo re{avaweto na t.n. “makedonsko pra{awe” koe zavr{uva so

raspar~uvaweto na Makedonija, kako i za pridonesot na sovetskata politika

preku Kominternata vo priznavaweto na makedonskata nacija kako oddelna

nacija so svoj poseben identitet.

Prvite istraùvawa vo sovetskite arhivi, bogati so va`ni istoriski

materijali za Makedonija, zapo~nuvaat nekade vo 60-te godini na ovoj vek. Tie se

intenziviraat vo 70-te godini, a od 80-te se vr{at ve}e planski obmisleni i

osmisleni proekti za da se pronajde seto ona {to ima vrska so na{ata zemja ili

osvetluva oddelni nastani od makedonskata istorija.

Me|u istraùva~ite vo sovetskite arhivi treba da se spomenat, pred s# ,

B. Ristovski, G. Todorovski, R. Kirjazovski, Q. Lape, V. Mo{in, K. Ilievska,

potoa V. Ivanoski, R. Terzievski, A. Trajanovski i dr. Vo podocne`nite

istraùvawa se vklu~uva S. Blagoev.

No, pokraj intenzivnite arhivski istraùvawa vo instituciite kako {to

se: Arhiv Vne[nej Politiki Rossii (Arhiv na nadvore{nata politika na

Rusija), Centralwnyj Gosudarstvennyj Istori=eskiij Arhiv SSSR

(Centralen dràven istoriski arhiv na SSSR) - Moskva, Arhiv Akademii Nauk

SSSR (Arhiv na Akademijata na naukite na SSSR) - Leningrad, Arhiv SSSR

(Arhiv na SSSR) - Leningrad i Moskva, Gosudarstvennax biblioteka SSSR im.

V. I. Lenina - Moskva (Dràvna biblioteka “V. I. Lenin”), Gosudarstvennax

publi~nax biblioteka [edrina (Dràvna javna biblioteka “[~edrin”) i drugi,

s# u{te pogolemiot del od bogatata arhiva za Makedonija ne e dovolno prou~en.

Vodi~ov ja prikaùva arhivskata gra|a, mikrofilmuvana vo sovetskite

arhivi, koja se odnesuva na Makedonija i na makedonskata istorija.

Mikrifolmuvanata arhivska gra|a, donesena od sovetskite arhivi, koja se

sostoi od 36 mikrofilmovi so nad 7.680 mikrosnimki, e od najraznoviden

3

karakter. Uslovno taa moè da se podeli na nekolku grupi, iako re~isi vo site

filmovi ima materijali od najrazli~en vid.

Prvata grupa dokumenti bi moèla da se okarakterizira kako

diplomatska prepiska. Toa se prete`no izve{tai od ruskiot konzulat vo

Bitola isprateni do Ambasadata vo Carigrad kako i do ruskoto Ministerstvo

za nadvore{ni raboti vo vrska so politi~kata, ekonomskata, socijalnata i

druga polo`ba vo Makedonija, za verskite borbi me|u Egzarhijata i

Patrijar{ijata, za dejstvuvaweto na katoli~kata i protestantskata propaganda,

za zloupotrebite na turskite vlasti, za albanskite aktivnosti i tn.

Vtorata grupa arhivska gra|a se odnesuva na materijali vo vrska so

{koluvaweto na makedonskata inteligencija vo Rusija.

Po~etokot na XIX vek e vreme koga se razvivaat najraznovidni vrski na

Rusija so balkanskite narodi. Vo toa vreme oficijalnata ruska politika go

zasiluva svojot interes kon Makedonija, i toa preku pravoslavnata crkva, koja

go {iri svoeto vlijanie vo ovaa zemja. Konkretno, vo 1870 godina, Rusija ja

prinuduva Turcija da dozvoli formirawe oddelna bugarska pravoslavna crkva -

Egzarhija so kontrola vrz delovite od turskata provincija Makedonija. So toa

i zapo~nuva takanare~enoto “makedonsko pra{awe”. Porobeniot makedonski

narod vo Rusija gleda i osloboditel. Taa gi snabduva u~ili{tata i manastirite

vo Makedonija so oprema i u~ebnici, prifa}a i obu~uva golem broj mladi lu|e

od Makedonija, mnogumina od koi podocna }e ja formiraat onaa makedonska

inteligencija, koja prva }e stane svesna za svojata nacionalna posebnost. Vo

dokumentite od toa vreme nao|ame podatoci za {koluvaweto na najistaknatite

dejci vo na{ata kulturna istorija - K. Misirkov, bra}ata ûpovski i redica

drugi Makedonci, a podocna za nivnata dejnost okolu formiraweto nau~no-

literaturni i nacionalno-prosvetni dru{tva i kruòci, izdavaweto vesnici i

spisanija. Posebno treba da se istakne bogatata etnografska i druga dejnost na

Bugarinot P. Draganov vo dokaùvaweto na makedonskiot karakter na

“makedonskite Bugari”, kako i etnografskata dejnost na Hrvatot S. Verkovi}.

Ponatamu, sledna grupa dokumenti se tie {to pretstavuvaat patepisni

bele{ki na lica {to ja posetile Makedonija i vo svoite iskaùvawa iznesuvaat

geografski, etnografski, statisti~ki podatoci za razni naseleni mesta vo

Makedonija, kako i podatoci za polo`bata vo zemjata. Tuka se bele{kite na

4

istaknati li~nosti kako {to se: V. Grigorovi~, P. Miqukov, A. [ofman, A.

Amfiteatrov i konzulite Hitrovo i Jakubovski, no i vpe~atocite od

patuvawata po Makedonija na razni nepoznati, duri i anonimni lica.

Sleduva gra|a publikuvana vo Rusija i vo Bugarija vo vid na posebni

knigi, studii i napisi objavuvani po dnevnite vesnici, periodi~nite spisanija

i mese~nicite, koja se obiduva da go svrti vnimanieto na ~itatelot na

“makedonskoto pra{awe”. Tuka se knigite “Stariot” (Jane Sandanski) na H.

Konstantinov, “Polo`bata vo Makedonija” na A. Stra{imirov i knigata na P.

Miqukov “Balkanskata kriza i politikata na Izvoqski”. Od publikuvanite

trudovi treba da se spomenat memoarite za diplomatskata dejnost na grofot

Ignatjev, istaknat diplomat i potpisnik na Sanstefanskiot dogovor,

prepiskata na ruskite diplomatski pretstavnici za situacijata vo Evropa i na

Balkanot vo periodot 1900-1913 godina, trudovite na Dru{tvoto za slovensko

nau~no edinstvo vo vrska so srpsko-bugarskiot spor okolu Makedonija vo 1913

godina kako i dokumentite na Kominternata za istorijata na KPJ.

Arhivskata gra|a sostavena od napisi vo mese~ni i dnevni spisanija i

vesnici glavno e prezemena od naslovite: “Sovremennik” (Sovremenik),

“@iznw” (@ivot), “Slavxnskie izvestix” (“Slovenski vesti”),

“Kommunisti~eskj internacional” (“Komunisti~ka internacionala”),

“Bolw{evik” i vesnicite {to izleguvaa vo Sofija “Glas makedonski” i

“Pravo”.

Vo site ovie vesnici i spisanija redovno se objavuvani prilozi za

Makedonija kako najgolem problem na Balkanot, “jabolko na razdorot” za

okolnite zemji, vo koi se iznesuvani najrazli~ni stavovi okolu pra{aweto ~ija

e Makedonija i komu treba da mu pripadne, so toa {to kon 1913 godina se

zabeleùva ve}e tendencija za prifa}awe na idejata za avtonomna, samostojna

makedonska dràva.

Posebno treba da se izdelat spisanijata “Glas makedonski” i “Pravo”,

koi se pe~ateni vo Sofija kako organi na makedonskite dru{tva vo Bugarija i

gi izrazuvaat razli~ite orientacii na Makedoncite vo emigracijata. Ne treba

da se zaboravi i dejstvuvaweto na emigracijata vo Amerika i nejziniot stav kon

osloboditelnoto dvièwe, dejstvuvaweto na makedonskite emigrantski

5

zdruènija vo Amerika me|u dvete svetski vojni, {to isto taka nao|a svoj odraz

vo toga{niot pe~at.

Na krajot, kako aneks na Vodi~ot, e smesten sumaren pregled na

mikrofilmovite so stari rakopisni tekstovi doneseni od ruskite arhivi.

Celta na ovoj Vodi~ e da posluì kako nau~no-informativno sredstvo

{to }e im ja olesni rabotata na onie istraùva~i na makedonskata istorija,

koi kako istoriski izvor }e gi koristat arhivskite materijali snimeni vo

sovetskite arhivi.

Vrz fondot ne e izvr{ena folijacija, zatoa potrebnite podatoci moàt

da se baraat samo spored signaturata.

6

DIPLOMATSKA PREPISKA

7

ARHIV VNE{NEJ POLITIKI ROSSII - MOSKVA

(ARHIV NA NADVORE[NATA POLITIKA NA RUSIJA - MOSKVA)

FOND: POSOLWSTVO V KONSTANTINOPOLE

(AMBASADATA VO CARIGRAD)

GLAVNW^J ARHIV U-A2 (GLAVEN ARHIV U-A2)

MIKROFILM: 1046

GODINI: 1857-1876

SNIMKI: 260

METRI: 10

JAZIK: ruski, francuski, bugarski

SODR@INA: Diplomatska prepiska vo vrska so Makedonija

1. Od 1857 god., delo 2555 do 1862 god., delo 2260

1857-1862

- Izve{tai od Ruskiot konzulat vo Solun na francuski jazik.

2. 1862 god., d. 2260

1862

- Izve{tai na Ruskiot konzulat vo Solun za: sostojbata vo Makedonija;

pojavata na odmetni~ki grupi i tajni dru{tva za borba protiv turskata vlast; za

{ireweto na francuskata propaganda preku katolicizmot; formiraweto

komisii za popis na gradskiot nadle`en imot i koli~estvoto na danoci so

prisustvo na pretstavnici od konzulatite.

3. 1863 god., d. 2261

1863

- Izve{tai vo koi se spomenuva za dejnosta na poznatiot etnolog Stevan

Verkovi}.

8

4. 1864 god., d. 2262

1864

- Podatoci za Strumica i Voden; za materijalnite sredstva dobieni od

Rusija kako pomo{ za slovenskite u~ili{ta vo Makedonija.

5. 1865 god., d. 2263

1865

- Za izgradbata na pati{ta od strana na turskite vlasti - od Solun do

Serez i od Volos do Larisa, za nasilnoto zemawe rabotnici i dr.

6. 1866 god., d. 2264

1866

- Za {ireweto nezadovolstvo me|u narodot poradi visokite danoci i

strogiot re`im; za merkite prezemeni protiv buntovnicite od strana na

turskite vlasti.

7. 1867 god., d. 2265

1867

- Za odnosite me|u hristijanskoto i muslimanskoto naselenie;

nezadovolstvoto na posiroma{nite sloevi od vlastite; pojavata na mali odredi

za akcii protiv Turcite; za razbojni{tvoto na Gegite.

8. 1868 god., d. 2266

1868

- Za naredbata na golemiot vezir za zabrana na promena na mestoto na

`iveewe na hristijanite.

9. 1868 god., 2267

1868

- Za dodeluvaweto na S. Verkovi} zlaten medal za bogatata kolekcija

narodni nosii od Makedonija; osnovaweto tipografija vo Solun i izdavaweto

na spisanieto “Solun” na turski, evrejski, bugarski i gr~ki jazik; doa|aweto vo

Solun na V. Pelagi}; voveduvaweto administrativni reformi vo Otomanskata

9

Imperija; dejstvuvaweto na Tajniot bugarski komitet vo Makedonija; za

sozdavaweto razdor me|u pravoslavnoto sve{tenstvo i narodot od strana na

gr~kite crkovni vlasti.

10. 1871 god., d. 2269

1871

- Za zapo~nuvaweto na rabotite okolu izgradbata na èleznicata od

Solun preku Skopje do Bosna; opis na sostojbata na pati{tata vo Solun i vo

cela Makedonija; izve{taj za na~inot na gradeweto na pati{tata i mostovite

od turskite inèneri; za sostojbata na hidrauli~nite raboti.

11. 1872 god., d. 2270

1872

- Za otvoraweto vospitna ustanova za ju`noslovenski devojki vo Moskva;

sudirot me|u mitropolitot Natanail i mesnoto naselenie; za sostojbata na

poseanite ìtarki i nivnata cena.

12. 1873 god., d. 2271

1873

- Za sobiraweto dobrotvorni prilozi vo Rusija za osnovawe slovenski

u~ili{ta vo Makedonija; pristignuvaweto vo Solun na pruskiot patepisec G.

Pauli; za otpovikuvaweto na solunskiot general -gubernator Omer Fevzi-pa{a

i nazna~uvaweto na Akif-pa{a; zabele{ki za makedonskite gradovi i naselbi

{to imaat potreba od narodni u~ili{ta; doa|aweto vo Makedonija na

protestantski misioneri; za opa|aweto na intenzitetot na katoli~kata

propaganda vo Bitola.

13. 1874 god., d. 2272

1874

- Za {ireweto na unijatstvoto vo Vodensko, Strumi~ko, Kuku{ko i vo

Dojransko.

10

14. 1875 god., d. 2273

1875

- Za {ireweto na razbojni{tvoto; naredbata da se priznae egzarhiskiot

sve{tenik Petar Umbarov za oficijalen pretstavnik na pravoslavnata crkva;

za doa|aweto vo Solun na Vavsi-efendi, ~len na Apelacioniot sud vo

Ministerstvoto na pravdata.

15. 1876 god., d. 2274

1876

- Za prezemenite merki okolu sproveduvaweto na to~kite od posledniot

sultanov ferman; za {ireweto na elinizmot vo Makedonija: za notata na

avstroungarskiot grof Andra{i; opis na Serskiot sanxak; za sostojbata vo

Makedonija po donesuvaweto na turskiot ustav; za baraweto ruskiot konzul

Ignatjev da se zazeme za makedonskoto naselenie na konferencijata vo

Carigrad; za dejstvuvaweto na unijatite; otvoreno pismo do pretstavnicite na

evropskite sili da se zazemat za re{avawe na isto~noto pra{awe.

16. Glavnyj arhiv U-A2; 1874 god., d. 905

1874

- Izve{tai na nadvorniot sovetnik V. Maksimov do ruskiot konzul za

verskite borbi vo Makedonija; za barawata Bitolskiot vilaet da se pot~ini

pod Bugarskata egzarhija; za sudirite na slovenskoto naselenie so gr~kite

crkovni vlasti; za sudirite me|u egzarhistite i patrijar{istite; za {ireweto

na unijatstvoto.

11


(ARHIV NA NADVORE[NATA POLITIKA NA RUSIJA-MOSKVA)


(AMBASADA VO CARIGRAD)

GLAVNW^J ARHIV U-A2 (GLAVEN ARHIV U-A2)

MIKROFILM: 1050

GODINI: 1861-1875

SNIMKI: 578

JAZIK: ruski, bugarski

SODR@INA: Izve{tai na ruski diplomatski pretstavnici vo Makedonija do

ruskoto Ministerstvo za nadvore{ni raboti

FOND: AMBASADA VO CARIGRAD

1861 god., delo 1415

- Izve{tai na ruskiot konzul Hitrovo za: sostojbata vo Makedonija;

negovoto patuvawe od Solun do Bitola; apseweto na D. Miladinov (so kopija od

molbata na D. Miladinov do ruskiot konzul); smrtta na sultanot Abdul-Mexid;

grabe`ite, nasilstvata, ubistvata vo zemjata; {ireweto na razbojni{tvoto; za

~estoto preminuvawe na hristijanite vo muslimanska vera; 2 pisma od D.

Miladinov do Lobanov - Rostkovski i do francuskiot ambasador vo Carigrad.

1862 god., d. 1416

- Za baraweto na celi semejstva od Makedonija da se preselat vo Rusija;

odnosot na mitropolitot Venedikt kako pri~ina za razdor me|u hristijanite;

dejstvuvaweto na Gr~kiot konzulat vo Bitola; antagonizmot me|u gr~kite i

“bugarskite” u~iteli; neredite vo Grcija; vojnata na Turcija so Crna Gora; za

u~estvoto na albanskite razbojni~ki bandi vo redovite na ba{ibozukot; za

sobiraweto dobrovolci za Solunskiot front i ispra}aweto oru`je i municija;

intrigite na mitropolitot; prikaz na turska sudnica i sudewe vo prisustvo na

12

konzulite; za izma~uvaweto na hristijanite vo turskite zatvori; potpa|aweto

na del od naselenieto pod vlijanie na katoli~kata i protestantskata

propaganda kako rezultat na nepravdite na mitropolitot Venedikt.

1863 god., d. 1417

-Za slu~ajot na bufskiot sve{tenik; zatvoraweto na kniàrnici i

vr{eweto pretresi vo ku}ite i u~ili{tata vo Bitolskiot sanxak;

spre~uvaweto na {ireweto na op{toslovenskata ideja kaj narodot, koja $ se

sprotivstavuvala na elinizacijata; zasiluvaweto na katoli~kata propaganda; za

visokite danoci i zloupotrebite pri nivnoto sobirawe od strana na t.n.

“poljaci”; poàrot vo Bitola; obidite na avstriskiot konzul da se ispitaat

mo`nostite da se oformi brodski soobra}aj na Ohridsko Ezero i na rekata

Drim; za {ireweto na vlijanieto na Avstrija i Francija preku katoli~kata

propaganda vo Bitolsko.

1864 god., d. 1418

- Za po~etokot na ostvaruvaweto na reformite: reorganizacija na

policijata, voveduvawe na nov sistem na danoci, postavuvawe na polski

straàri “poljaci”; opis na Hitrovo na negovoto patuvawe po Makedonija

(Tikve{ko, Mariovsko) i najava deka }e objavi obemen trud so etnografski i

statisti~ki podatoci za Makedonija; za {ireweto na elinizacijata od strana

na mitropolitot Venedikt; za budeweto na slovenskoto ~uvstvo kaj narodot;

vr{eweto bogoslu`bi na slovenski; otvoraweto vo Ohrid na prvoto slovensko

u~ili{te; dejnosta na bra}ata Miladinovci; reakcijata kaj gr~koto

sve{tenstvo; namerata na Husni-pa{a da otpatuva za Debar zaradi spre~uvawe

na razbojni{tvoto; za nekoi administrativno-teritorijalni promeni;

doa|aweto od Bitola na êrkezi od Kavkaz.

1865 god., d. 1419

- Za sprotivstavuvaweto na vele{koto naselenie da $ pla}a crkovni

prilozi na Patrijar{ijata; neuspehot na Husni-pa{a vo negovata misija za

smiruvawe na razbojni{tvoto vo Debarsko; proslavata vo Bitola na

godi{ninata od stapuvaweto na prestol na sultanot Abdul-Azis; krvnata

13

odmazda kaj Albancite; po~nuvaweto na rabotite okolu izgradbata na patot

Bitola - Solun; posetata na Husni-pa{a na Veles; sobiraweto sredstva za

postradanite vo po`arot vo Carigrad; baraweto na bitol~ani da se vr{i

slu`ba vo crkvite na slovenski jazik i da se otvori slovensko u~ili{te;

otvoraweto na ohridskoto slovensko u~ili{te “Slovenski prosvetiteli Kiril

i Metodij” na Dijamandiev, so dozvola na mitropolitot Meletie.

1866 god., d. 1420

- Za otvoraweto katedra za bugarski jazik vo gr~koto u~ili{te vo Bitola

(u~itel tatkoto na R. @inzifov); verskata netrpelivost me|u patrijar{istite

i egzarhistite; voveduvaweto novi danoci od turskite vlasti; barawe da se

obezbedat sredstva za ispra}awe na {koluvawe na }erkata na D. Miladinov,

Carevka; otvoraweto na u~ili{teto vo Ohrid; baraweto na slovenskoto

naselenie od Veles, [tip i Bitola da bidat isklu~eni od Gr~kata

patrijar{ija.

1867 god., d. 1420

- Za zatvoraweto na slovenskoto u~ili{te vo Ohrid po barawe na

mitropolitot Meletie; `albite na debar~ani poradi zulumite na

razbojni~kite bandi; aktivnostite na katoli~kata propaganda; podatoci za

brojot na semejstvata {to prifatile unijatstvo vo Tikve{ko i Vele{ko i

imiwata na tamo{nite sve{tenici; podatoci za brojot na vojskata vo razni

delovi na Tesalija; pribli`na tablica na prirodnite proizvodi na

Rumeliskiot vilaet (p~enica, ,r`, ja~men, oves i dr.); za namaluvaweto na

intenzitetot na katoli~kata propaganda vo Bitola; novata administrativna

podelba na Makedonija; podatoci za brojot na manastirite i crkvite vo

Kosturska i Hrupi{ka okolija; administrativno-crkovnata podelba na

Bitolskiot, Kosturskiot i Ohridskiot sanxak; podatoci za administrativnata

podelba na Ohridskiot sanxak.

1868 god., d. 1422

- Za otvoraweto vo s. Trnovo, Bitolsko, besplatno u~ili{te za

izu~uvawe na romanskiot, gr~kiot i francuskiot jazik; sobiraweto novi

14

danoci i raspi{uvaweto zaem kaj trgovcite i esnafite za odrùvawe na

vojskata; podatoci za novoto ureduvawe na sudovite; akciite na razbojni~kite

bandi vo Debarsko.

1869 god., d. 1423

- Za preseluvaweto na G. Prli~ev od strana na mitropolitot Meletie

poradi negovata borba protiv elinizacijata; proekti za re{avawe na

crkovnoto pra{awe; za borbata me|u gr~kite i bugarskite privrzanici i

iskoristuvaweto na ovaa borba od strana na katoli~kata propaganda;

aktivnostite okolu sobiraweto sredstva i rabotna sila za izgradba na patot

Bitola - Voden; objavuvaweto na ohridskoto naselenie deka ne ja priznavaat

Gr~kata patrijar{ija; zapo~nuvaweto na podgotovkite za izgradba na

èlezni~kata pruga od avstriskata granica do Solun.

1870 god., d. 1424

- Podatoci za dejstvuvaweto na zapadnite propagandi i za sostojbata na

narodnoto prosvetuvawe vo Bitolskiot okrug; podatoci za industriskiot

razvitok i za vrednosta na uvezenata i izvezenata stoka vo Bitolskiot,

Kosturskiot i Ohridskiot sanxak vo tekot na 1869 godina; postavuvaweto vo

Veles mitropolit od Bugarskata egzarhija; baraweto na pove}e eparhii za

prisoedinuvawe kon Bugarskata egzarhija; podatoci za ètvata i za cenite na

ìtoto vo Makedonija vo 1870 godina.

1871 god., d. 1425

- Za nemirite vo Debarsko predizvikani od zgolemuvaweto na danocite;

posledicite od slabata ètva vo 1870 godina; rezultatite od ètvata vo 1871

godina.

1872 god., d. 1426

- Za izma~uvaweto na hristijanite od strana na turskite vlasti; za

zloupotrebite na turskata administracija, nezadovolstvoto na naselenieto i

negovite àlbi do stranskite konzuli.

15

1873 god., d. 1427

- Podatoci za industrijata i trgovijata vo Bitolskiot sanxak; podatoci

za pova`nite evropski proizvodi izneseni na prilepskiot pana|ur vo 1873 god.

so oznaka na nivnata vrednost vo turski liri; spisok na pova`nite turski

proizvodi izneseni na prilepskiot pana|ur od 1873 godina so oznaka na nivnata

vrednost vo turski liri.

1874 god., d. 1428

- Za doa|aweto vo Bitola na noviot mutesarif ]amil-bej; za te{kata

polo`ba na naselenieto kako posledica na studenata zima i epidemijata kaj

stokata; nemirite vo Debarsko; podatoci za dvièweto na stokata na pana|urot

vo Veles; sostojbata na trgovijata so stoka vo Karas (Crna Reka), s. Vozarci,

Tikve{ko; tablica za doturot na stoka za proda`ba na pana|urot vo Veles;

tablica za sostojbata na proletniot pana|ur vo Karas, Vozarci; za

formiraweto na nov vilaet (Prizren, Skopje, Skutari i Debar) na ~elo so

Saib-pa{a; javnata proda`ba na 32 ~iflici vo Bitolsko, Lerinsko, Koànsko,

Prespansko; apseweto i progonuvaweto vo Aton na arhimandritot Kozma

poradi preminuvaweto vo Egzarhijata; “bugarskoto” dvièwe vo Ohridsko na

~elo so Natanail; zloupotrebite na polskite ~uvari, tn. “poljaci”.

1875 god., d. 1429

- Podatoci za razvitokot na industrijata i trgovijata na teritorijata na

Konzulatot vo 1874 god.; sporedbeni pregledi vo odnos na 1873 god. kako dokaz za

namaleno proizvodstvo; spisok na zapadnoevropskite proizvodi izneseni na

prilepskiot pana|ur vo 1874 god.; spisok na turskite proizvodi izneseni na

prilepskiot pana|ur vo 1874 godina; represii protiv crkovno-“bugarskoto”

dvièwe vo Debarsko i Ki~evsko; formirawe “bugarska” op{tina vo Ki~evo;

te{kata ekonomska polo`ba na naselenieto: glad, razbojni{tvo, nemiri vo

Debarsko i merki na turskite vlasti; borba me|u “egzarhistite” i

“patrijar{istite”; podatoci za trgovijata so stoka na dvata pana|uri odràni

proletta vo Bitola; podatoci za stokata dovedena na pana|urot vo Veles vo 1875

god.; podatoci za stokata prodadena na ovoj pana|ur; podatoci za sostojbata na

pana|urot vo s. Vozarci vo 1875 god.; barawe na Natanail crkovni knigi na

16

romanski jazik za vla{koto naselenie vo Bitola i Kru{evo; objavuvawe na

sultanskoto irade od 20 septemvri.

1876 god., d. 1430

- Za notata na grofot Andra{i; najavuvaweto reformi vo Turskata

Imperija; dejnosta na Apostol Margarit; nezadovolstvoto na “rajata” od

navodnite reformi; programa za podobruvawe na polo`bata na hristijanskoto

naselenie preku reformi vo administracijata, sudstvoto, dano~nata politika i

sl.

1877 god., d. 1431

- Vlo{uvawe na polo`bata na naselenieto; osiroma{uvawe na “rajata”;

zloupotrebi na sudskite i administrativnite vlasti; voveduvawe na vonredni

danoci.

17

FOND: GLAVEN ARHIV U-A2 (GLAVNYJ ARHIV U-A2)

1875 god., d. 142

- Barawe na u~itelkata Stanislava Balkanova da $ se ovozmo`i

{koluvawe vo aku{erska ustanova na dr`aven tro{ok.

d. 144

- Barawe na “bugarskata” op{tina vo Bitola da se izraboti prira~nik po

primerot na onoj vo ohridskoto u~ili{te.

d. 145

- Informacija za raspu{taweto na mutefizite i za naredbata da se

soberat redifite od 3-te klasa (rezervisti).

d. 901

- Podatoci za sostojbata na bugarskoto u~ili{te vo Bitola.

1861, d. 1184 (I)

- Za otvoraweto na Ruskiot konzulat vo Bitola; dejstvuvaweto na Gr~kata

crkva; vlijanieto na katoli~kata i protestantskata propaganda; vnatre{niot

rascep vo hristijanskata op{tina kako rezultat na dejstvuvaweto na

mitropolitot Venedikt; polo`bata na hristijanskoto naselenie; baraweto da

se dodelat sredstva za egzistencija na semejstvoto na D. Miladinov; aktivnosta

na drugite konzulati vo Bitola.

1862

- Za vestite deka Grcite se podgotvuvaat za vojna protiv Turcija; lo{ata

materijalna sostojba na turskata vojska; slu~ajot na bufskiot sve{tenik;

neizvr{uvaweto na reformite; elinizatorskata dejnost na bitolskoto kazino i

negovoto uni{tuvawe; crnogorskata vojna i nastanite vo Srbija; podatoci za gr.

Veles i okolinata; izgradbata na Sobornata crkva “Sv. Pantelejmon” vo Veles;

opis na manastirite po patot od Veles kon Tikve{ko, Mariovo i [tip.

18

1864, d. 1184 (II)

- Izve{taj na konzulot za negovoto patuvawe po Ohridsko i Debarsko so

opis na crkvite, manastirite, u~ili{tata; polo`bata na naselenieto; opis na

Gali~nik, Ki~evo, Struga.

d. 1185

- Za nemirite na Albancite od Debarsko; sobiraweto na ba{ibozukot;

apseweto na ohridskiot u~itel G. Prli~ev i negoviot vnuk Parman; podatoci za

dejnosta so koja se zanimavaat ìtelite na Bitolski, Kosturski i Ohridski

sanxak i za vrednosta na uvezenata i izvezenata stoka vo 1869 god.; podatoci za

ètvata vo 1870 god.; zavr{uvaweto na podgotovkite okolu izgradbata na

èlezni~kata pruga od Skopje do Tikve{ (del od prugata Skopje - Solun).

19



FOND: SLAVNXSKIJ STOL

(KANCELARIJA ZA SLOVENSKI RABOTI)

MIKROFILM: XCVI/1146

GODINI: 1851-1882

SNIMKI: 32


SODR@INA: Diplomatski dokumenti za istorijata na Makedonija

1851-1858, delo 3864

- Blagodarnost izrazena na ruskite vlasti za ispratenite u~ebnici

nameneti za Rilskiot manastir.

1859-1863, d. 6667

- Izvestuvawe za redovnata godi{na suma {to ja odredila ruskata carica

vo korist na pravoslavnite u~ili{ta vo Turskata Imperija.

- Podatoci za gradot Kuku{, za brojot na u~ili{tata, u~enicite i

u~itelite vo ovoj grad.

1860-1872, d. 6680

- Barawe mladi devojki od Ohrid i Struga da se {koluvaat vo Rusija i po

vra}aweto vo zemjata da rabotat vo mesnite u~ili{ta.

1862-1872, d. 6682

- Barawe na `itelite na Solun pomo{ za otvorawe slovensko u~ili{te

vo Solun.

20

1864-1882, d. 6684

- Potvrda za primenite pari {to bile isprateni so posredstvo na

ruskiot konzul vo Bitola za potrebite na u~ili{teto “Kiril i Metodij” vo

Ohrid.

- Pismo na konzulot Jakubovski so podatoci za sostavot na u~ili{teto vo

Ohrid i za negovite potrebi od materijalni sredstva.

21




(AMBASADA VO CARIGRAD)


GODINI: 1886-1891

SNIMKI: 60


SODR@INA: Diplomatski dokumenti za istorijata na Makedonija

1886, delo 1438

- Izve{tai na diplomatski pretstavnici vo Makedonija za: ekonomskata

polo`ba vo Bitolskiot vilaet; sostojbata vo zemjodelstvoto i trgovijata;

zloupotrebite na turskite sudski i finansiski vlasti i za zloupotrebite pri

sobiraweto danok; komparativen spisok za sobiraweto danok vo Bitolskiot

vilaet vo 1876-1886 godina po sanxaci.

1890, d. 1442

- Izve{tai vo vrska so procesot na Bone Georgiev i negovite drugari;

pisma na B. Georgiev vo koi bara za{tita od konzulite za major Panica.

1891, d. 1443

- Barawe da im se ovozmo`i na 4-5 makedonski u~enici da se {koluvaat vo

nekoe rusko tehni~ko u~ili{te za potrebite na izgradbata na prugata Solun -

Bitola.

- Podatoci za industriskiot i trgovskiot razvitok vo Bitolskiot vilaet

vo 1890 godina; trgovijata, zanaetite i pe~albarstvoto; visokite danoci;

prihodite i rashodite na Bitolskiot vilaet so izve{taj za ekonomskata

22

sostojba na Bitolskiot vilaet vo 1890 godina po dejnosti - zemjodelstvo,

sto~arstvo, zanaet~istvo, industrija, trgovija.

23

ARHIV AN SSSR - LENINGRADSKIJ FILIAL

(AHIV NA AN NA SSSR - FILIJALA LENINGRAD)

FOND: MAKEDONSKO-ALBANSKA LIGA

(ARHIV NA M. A. HITROVO)

MIKROFILM: 559 (1044 A, B, V i 1048)

GODINI: 1861-1892

SNIMKI: 377

JAZIK: ruski, bugarski, francuski

SODR@INA: Arhiv na M. A. Hitrovo - prepiska;

Makedonsko-albanska liga

F. 325, Op. 1, N 36 (325-1-36)

1866

- Barawe na Dimitri Kirov-Makedonec da bide zapi{an vo rusko

u~ili{te.

325-1-35

1866

- Barawe na naselenieto da se opremi crkvata vo s. Boga{evo.

325-1-35

1870

- Barawe pari~ni sredstva za u~ili{teto vo Berovo.

325-1-41

1878-1879

- Izve{taj za me|usebnite odnosi na gr~koto i slovenskoto sve{tenstvo i

za podgotovkite za vostanie vo Makedonija.

24

325-1-45

1878

- Pismo vo vrska so ispituvaweto na mo`nostite za stapuvawe na G. A.

Siljanov vo voeno u~ili{te.

325-1-50

1880

- Barawe na makedonskoto naselenie da se preispita 23-ot paragraf od

Berlinskiot dogovor.

325-156 i 325-1-57

1886-1887

- Pisma vo vrska so stradaweto na revolucioneri vo Bugarija.

325-1-68

1861-1880

- Pisma na novogr~ki jazik isprateni do M.A. Hitrovo.

325-1-103

1877

- Izvestuvawe za formiraweto vo Plamen na ~etata na vojvodata Ceko

Petkov.

325-1-105

1867

- Barawe na `itelite na Sveti Vra~ da im se dozvoli bogoslu`ba na

slovenski jazik.

325-1-112

1867

- Barawe vo vrska so renoviraweto na ki~evskiot manastir “Sv.

Bogorodica Pre~ista”.

25

325-1-193

1878

- Raskaz na nepoznat avtor za negovoto patuvawe niz Makedonija.

325-1-196

1878

- Podatoci za sostavot na naselenieto vo Makedonija.

325-1-197

1878

- Prepiska vo vrska so nemirite me|u Albancite.

325-1-198

1879

- Barawe dozvola za besplatno patuvawe na Jusuf Belo.

325-1-199

1879

- Ovlastuvawe na Jusuf Ali Belo da prezeme merki za za~uvuvawe na

nezavisnosta na Albanija.

325-1-202

1887

- Ovlastuvawe dadeno na Isak R. Ob{~ij od strana na Makedonsko-

albanskata liga.

325-1-203

1887

- Plan na Makedonsko-albanskata revolucionerna liga za zaedni~ko

vostanie vo Makedonija i Albanija.

26

325-1-204

1887

- Izvestuvawe za sozdavaweto na Makedonsko-albanskata revolucionerna

liga.

325-1-275

1873

- Pismo na jeromonahot Arsenie Zografski do M. Al. Hitrovo.

325-1-287

1878-1879

-Izve{tai na Bisku~io Nikolaj, Pjotr i Silvio od Solun, Prilep i

drugi gradovi isprateni do Ruskiot konzulat vo Turcija i do Hitrovo.

325-1-293; 325-1-315; 325-1-354

1866-1878

- Pismo do M. A. Hitrovo od Bulgaris Leonidas, Luka Vukalovi} i

Vasilij Dijamandiev.

325-1-370; 325-1-420

1864-1865

- 20 pisma na A. E. Lagovski do M. A. Hitrovo.

325-1-451; 325-1-487; 325-1-526

1866-1880

- Pisma na A. Lape, M. Mir~ev i Ofenberg do M. A. Hitrovo.

325-1-548

1892

- 6 pisma na A. D. Putjata vo vrska so podgotovkite za revolucionerno

dvi`ewe.

27

325-1-551; 325-1-574; 325-1-575; 325-1-592; 325-1-595

1866-1880

- Pisma na P. Radev, Simeon Arhimandrit, N. S. Sprostranov i K.

Stani{ev do M. A. Hitrovo.

325-1-625; 325-1-648; 325-1-671

1878

- Pisma na M. K. Uljanov, M. Hubmaer i Jusuf-bej do M. A. Hitrovo.

325-1-676

1880

- Pismo do M. A. Hitrovo so izvestuvawe za zatvoraweto na pet nevini

lica.

325-1-672

1866-1878

- Osumnaeset pisma i telegrama od konzulot vo Bitola, N. F. Jakubovski.

325-1-785

1880

- Barawe od pretstavnici na [tip da se za{titat nivnite politi~ki i

religiozni prava.

325-1-788; 325-1-799; 325-1-810

1865-1880

- Pisma do M. A. Hitrovo od V. Bogdanov, L. Vulgaris i H.Uzunovi}.

325-1-813

1867

- Barawe na hristijanskoto naselenie od Bitola da se izgradi

pravoslavna crkva vo s. Harihan.

28

MIKROFILM: 1048 (dopolnitelni snimki)

388-1-3

1878

- Govor na I. S. Aksakov po povod Berlinskiot kongres.

325-1-88 do 325-1-782

1866-1881

- Pisma od razni lica do M. A. Hitrovo i od M. A. Hitrovo.

325-1-49

1879

- Dva bileti za lotarija vo korist na Solunskoto u~ili{te.

29

KULTURNO-PROSVETNI DEJCI

30


(ARHIV NA AN NA SSSR - FILIJALA LENINGRAD)

FOND: DOKUMENTI OD RAZNI FONDOVI

MIKROFILM: 1927

GODINI: 1887-1912

SNIMKI: 124

JAZIK: ruski

SODR@INA: Mikrofilmuvani materijali za `ivotot i dejnosta na K. P.

Misirkov i P. D. Draganov

F. 752, op. 2, d. 210

1904

- Pismo na K. P. Misirkov do B. M. Ljapunov vo koe zboruva za negovata

`elba da se prefrli od Berdjansk vo Odesa, kade {to }e ima podobri uslovi za

nau~na rabota.

F. 134, op. 3, d. 806

- Pismo na P. A. Lavrov do A. A. [ahmatov za negoviot zbornik narodni

pesni od isto~na i severna Makedonija, nekolku pesni zapi{ani od K. P.

Misirkov vo s. Postol.

F. 35, op. 1, d. 952

1904-1912

- Pisma na K. P. Misirkov do V. I. Lamanski vo koi dava dosta podatoci

za sebe, za pe~ateweto na bro{urata “Za makedonckite raboti” vo Sofija i dr.

F. 281, op. 2, d. 144

- Pismo na P. D. Draganov do K. J. Grot so koe go izvestuva deka mu gi

pra}a materijalite za “Hronolo{ki pregled na nau~nite trudovi i statii na V.

I. Lamanski” vo vrska so proslavata na 50-godi{niot jubilej na Lamanski.

31

F. 105, op. 2, d. 82

1895-1903

- Pisma na P. D. Draganov do P.S. Paqmov vo vrska so pe~ateweto na

negovite trudovi, podgotovkite za proslavata na jubilejot na Lamanski.

F. 156, op. 2, d. 136

1903-1904

- Pisma na P. Draganov do A. I. Lja{~enko vo koi izvestuva za nekoi svoi

trudovi.

F. 95, op. 2, d. 332

1895

- Pismo na Draganov do A. A. Kunci vo koe go izvestuva deka od idnata

godina }e stapi na slu`ba vo Imperatorskata biblioteka na Akademijata na

naukite.

F. 101, op. 2, d. 36

1901

- Pismo na Draganov do M. I. Suhomlinov vo koe bara sredstva za rabota

na trudot “Seop{ta bibliografija na izvorite...”.

f. 752, OP. 2, D. 85

1909

- Pismo na P. Draganov do B. M. Ljapunov vo vrska so nekoi lingvisti~ki

pra{awa.

F. 35, op. 1, d. 492

1887-1888

- Pisma na P. Draganov do V. I. Lamanski vo koi stanuva zbor za

obezbeduvawe sredstva za izdavawe na negovite dela (“Makedonski zbornik” i

dr.); za sobiraweto materijali za ovoj zbornik od u~enicite na Solunskata

32

gimnazija; prviot del na negoviot “Etnografski zbornik”; na~inot na

sreduvawe na vtoriot del od zbornikot.

F. 134, op. 3, d. 480 (v. MF-4375)

1899-1909

- Pisma na P. Draganov do A. A. [ahmatov za: negovata rabota vrz ruskata

literatura i slovenskata filologija; monografijata “Mnogujazi~niot

Pu{kin”; rabotata na “Seop{tata Kirilo-Metodievska bibliografija” i dr.

dela; se nudi da podgotvi jubilejna bibliografija na nau~nite i literaturnite

trudovi na V. I. Lamanski.

F. 35, op. 1, d. 492a

1901-1908

- Pisma na P. Draganov do V. I. Lamanski za: namerata da ja objavi

“Seop{tata Kirilo-Metodievska bibliografija”, za motivite da ja napi{e

ovaa rabota; gi nabrojuva svoite nau~no-literaturni trudovi.

F. 9, op. 1, d. 1176

1896

- Bibliografski pregled na literaturata na Ju`nite Sloveni, Gali~ka i

Ugorska Rusija za 1895 godina: I. Sistematski pregled na pova`nite dela na

bugarskata literatura vo periodi~ni izdanija i oddelni trudovi; II. Ruskite

pisateli i nau~nici vo prevod na bugarski.

33



FOND: PREPISKA NA PROF. I. A. BODUEN DE KURTENE

MIKROFILM: XVIII/1170

GODINI: 1901-1905

SNIMKI: 11

JAZIK: polski, ruski

SODR@INA: Dokumenti za Krste Misirkov

F. 102, op. 2, N. 211

1901

- Pismo na K. Misirkov na polski jazik do (verojatno) prof. I. A. Boduen

de Kurtene vo koe go moli da ja odloì zakaànata sredba so nego.

- Dopisnica adresirana do I. A. Boduen de Kurtene, profesor na S. -

Peterbur{kiot univerzitet, vo koja bara da mu odredi tema od oblasta na

slavistikata ili komparativnata lingvistika.

- Barawe da mu se odredi sredba za konsultacii vo vrska so izrabotkata

na negovata tema.

1905

- Izvestuvawe na Misirkov deka ima namera da go izdava vo Odesa

spisanieto “Vardar” posveteno na izu~uvaweto na Slovenstvoto na Balkanskiot

Poluostrov, a posebno vo Makedonija. Misirkov mu se obra}a na profesorot so

barawe podatoci za nekoi pova`ni nastani od ìvotot na polskiot narod {to

bi gi smestil vo prviot broj na spisanieto.

34



FOND: P. A. LAVROV I P. D. DRAGANOV

MIKROFILM: 4375

GODINI: 1885-1903

SNIMKI: 241

JAZIK: makedonski, ruski

SODR@INA: Mikrofilmuvani materijali od fondovite “Lavrov, Pjotr

Alekseevi~” i “Draganov, Petar Danilovi~”

LAVROV PJOTR ALEKSEEVI^

F. 284, op. 2, ed. hr. 81 (40)

- Zapisi na neidentifikuvan Makedonec za negovoto semejstvo, za Voden i

okolinata, za negovoto patuvawe vo Peterburg.

DRAGANOV PETAR DANILOVI^

F. 35, op. 1, 3 d. hr. 554 (54)

- Pisma na P. D. Draganov do V. I. Lamanski za: tekot na rabotata i

izdavaweto na negoviot trud “Makedonski zbornik”; na~inot na sobiraweto

primeroci na narodnata poezija i proza od strana na u~enicite na Solunskata

gimnazija, site Makedonci; etnografskite materijali sobrani od Srbi i

Bugari kako i od stranski slavisti; pregled na zbornici za makedonskata

etnografija; negoviot odnos kon “srpstvoto” i “bugarstvoto”; za posebnosta na

makedonskiot jazik i za postoeweto literatura na toj jazik; pisma vo vrska so

izdavaweto na negovata “Seop{ta Kirilo-Metodievska bibliografija za

prvite iljada godini”; razni ~estitki, izrazi na so~uvstvo, svidetelstva,

barawa i dr.

- Zapisi na razni narodni pesni od Sersko.

35

F. 134, op. 3, ed. hr. 480 (48)

- Pisma na P.D. Draganov do A. A. [ahmatov vo vrska so nekoi

metodolo{ki upatstva za “Seop{tata Kirilo-Metodievska bibliografija...”;

za objavuvaweto na pove}e negovi statii; razni barawa, izrazi na blagodarnost

i dr.

36

CENTRALWNYJ GOSUDARSTVENNYJ ISTORI+ESKIJ ARHIV

SSSR V G. MOSKVE

(CENTRALEN DR@AVEN ISTORISKI ARHIV NA SSSR VO G. MOSKVA)


MIKROFILM: 320

GODINI: 1858-1915

SNIMKI: 211

METRI: 12

JAZIK: ruski, bugarski, francuski, angliski

SODR@INA: Materijali za istorijata na Makedonija:

Makedoncite vo Rusija

Fond 1750, opis 1, ed. hr. 17

1868

- Za sostojbata na slovenskite narodi vo evropskiot del na Turcija.

F. 1750, op. 1, ed. hr. 392

1876

- Podatoci za studentite od bugarska, srpska, crnogorska i druga

nacionalnost {to se {koluvale vo Rusija.

F. 1750, op. 1, ed. hr. 418

1858-1860

- Bele{ki za D. P. Markov, K. I. @inzifov, K. I. Vezenkov, A. S.

Stoenova.

F. 730, op. 1, ed. hr. 79

1881

- Manifest na Privremenata makedonska vlada so povik za borba protiv

turskata vlast.

37

F- 730, op. 1, ed. hr. 1088

1876

- Polo`b ata na slovenskoto naselenie vo Evropska Turcija.

F- 730, op. 1, ed. hr. 1964

1893

- Barawe sredstva od Rusija za ispra}awe delegacija do Visokata Porta.

F. 892, op. 1, ed. hr. 75

1885

- Patepisni bele{ki za Makedonija.

F. 102, op. 1902, ed. hr. 2812

1902

- Organizirawe dobrotvorna ve~er vo korist na emigrantite od

Makedonija.

F. 102, op. 1904, ed. hr. 11

1904

- Proekt-statut na Makedonsko-odrinskoto op{testvo vo Kale.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1654

1911

- Akt na Vnatre{nata organizacija do konzulite na golemite sili za

polo`bata vo Makedonija.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1668

1915

- Dokument od Ministerstvoto na vojnata za slobodno patuvawe vo

novooslobodenite zemji.

38

F. 579, op. 1, ed. hr. 1675

1913

- Sostojbata vo Kumanovsko po doa|aweto na srpskata vlast.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1684

1913

- Memorandum na Makedoncite do vladite i op{testvenoto mnenie na

sojuzni~kite balkanski dr`avi.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1685

1913

- Napis na V. S. Vezenkov “Samo avtonomna Makedonija mo`e da ja

prekine bratoubistvenata vojna na Balkanot”.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1695

1913

- Pisma na ohridskiot egzarh za polo`bata vo makedonskite oblasti

okupirani od srpskata vojska.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1696

1913

- Apel od I Kongres na Makedonsko-bugarskata alijansa vo SAD i Kanada

upaten do golemite sili.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1713

- A. Vezankov - za polo`bata vo Makedonija po Balkanskite vojni.

F. 579, op. 1, ed. hr. 1728

1914

- K. Misirkov - Re~ proiznesena na Op{toslovenskoto sobranie vo

Odesa.

39

F. 579, op. 1, ed. hr. 1729

1914

- K. Misirkov - pismo do pretsedatelot na Moskovskiot slovenski

komitet, N. I. Gu~kov.

F. 579, op. 1, ed. hr. 5471

1914

- Pismo na Makedoncite od Odesa.

- Izvestuvawe za pismoto na odeskite Makedonci isprateno do pisatelot

L. Andreev.

40

GOSUDARSTVENNYJ ISTORI+ESKIJ ARHIV LENINGRADSKOJ

OBLASTI

(DR@AVEN ISTORSKI ARHIV NA LENINGRADSKATA OBLAST)


MIKROFILM: 1920

GODINI: 1882-1915

SNIMKI: 605


SODR@INA: Dokumenti za makedonskite studenti vo Rusija

Fond 400, opis 1, delo 1451

1912

- Barawe na Slava Stani{eva do Sovetot na Slovenskoto dobrotvorno

dru{tvo da $ pomogne da go prodolì {koluvaweto vo nekoe sredno ènsko

u~ili{te.

F. 287, op. 1, d. 282

1914

- Dokumenti vo vrska so baraweto na L. M. [ah-Paronianc, D. P.

ûpovski i V. M. Smjelkov za registracija na Rusko-makedonskoto dru{tvo “Sv.

Kiril i Metodija”: barawe, izjavi, re{enija i statut na Dru{tvoto.

F. 14, op. 3, delo 34653

1897-1904

- K. Misirkov: razni dokumenti vo vrska so negovoto {koluvawe na

Istorisko-filolo{kiot fakultet vo Petrograd; dokumenti za negovoto

obrazovanie vo Belgrad i Poltava; dokumenti vo vrska so negovoto

prefrluvawe na fakultetot vo Odesa; uverenija, smetkopotvrdi, bileti i dr.

41

F. 14, op. 3, d. 22410

1882-1885

- P. Draganov: molba da se prefrli na {koluvawe vo Harkov;

svidetelstvo za zavr{ena III god. na Univerzitetot vo Harkov; diploma za

zavr{en Istorisko-filolo{ki fakultet vo S.-Peterburg.

F. 14, op. 3, d. 39324

1901-1906

- F. A. Nikolaevi}: barawe da bide primen na Petrogradskiot institut

za isto~ni jazici; barawe da se prefrli vo Harkov na Pravniot fakultet;

barawe dozvola za patuvawe vo tatkovinata i dr.

F. 14, op. 3, d. 41843

1906

- A. S. \olovi}: dokumenti vo vrska so negovoto studirawe na Fakultetot

za isto~ni jazici vo S.-Peterburg.

F. 14, op. 3, d. 40467

1902-1903

- N. K. Ni~ota: dokumenti vo vrska so negovoto zapi{uvawe na S.-

Peterbur{kiot univerzitet i prefrluvaweto na Moskovskiot univerzitet.

F. 400, op. 1, d. 1089

1903-1909

- R. T. Petkovski, N. Ni~ota, I. No{~ev, A. \olovi} i G. Konstantinovi}

baraat materijalna pomo{ ili stipendii od Slovenskoto dobrotvorno dru{tvo.

F. 400, op. 1, d. 1066

1902

- R. Rusulen~i}, N. Ni~ota i R. T. Petkovski baraat sredstva za

{koluvawe od Slovenskoto dobrotvorno dru{tvo.

42

F. 1480, op. 9, d. 1868

- Dimov Atanas - podatoci za nego.

F. 14, op. 1, d. 701

1902-1903

- K. Misirkov: izjavi, uverenija, svidetelstva, predlozi i dr. vo vrska so

{koluvaweto na Misirkov vo Rusija.

F. 400, op. 1, d. 1407

1912

- Potvrda deka G. K. Konstantinovi} e ordinator na Klinikata za

patologija i terapija na vnatre{ni bolesti pri Voeno-medicinskata akademija

vo S.-Peterburg; molba da bide nazna~en za lekar vo nekoj od odredite {to se

ispra}aat vo Srbija i Crna Gora; uverenie deka se upatuva na raspolagawe na

Crveniot krst na Crna Gora.

F. 14, op. 3, d. 40348

1902-1903

- R. Rusulen~i}: svidetelstvo za zrelost; svidetelstvo za zavr{en IV klas

gimnazija vo vodenskoto gr~ko u~ili{te; barawe da se prefrli na

Novorosijskiot univerzitet - Medicinski fakultet vo Odesa.

F. 14, op. 3, d. 40374

- N. Antonovi}: barawe da bide primen na studii na Prirodonau~niot

fakultet na Peterbur{kiot univerzitet so potrebnite dokumenti.

F. 994, op. 4, d. 2963

1903-1911

- I. No{~ev: barawe da bide primen na [umarskiot fakultet; barawe

dozvola od zdravstveni pri~ini da otpatuva vo Makedonija; svidetelstvo za

zrelost; diploma za zavr{en [umarski fakultet.

43

F. 963, op. 1, d. 11322

1903-1908

- H. Bobatinov: svidetelstvo za zrelost; barawe da bide primen na

[umarskiot fakultet; diploma za zavr{en fakultet i dr.

F. 994, op. 4, d. 2808

1901-1907

- T. Z. Zahariev: student na [umarskiot fakultet, bara dozvola i bilet

za patuvawe vo tatkovinata; dozvola za stapuvawe vo brak; svidetelstvo za

zrelost; diploma za zavr{en [umarski fakultet.

F (?). opis 1, delo 206

1914

- Pismo do nepoznato lice vo vrska so ìvotot i rabotata na bra}ata

Pavle ûpovski i Dimov.

F. 776, op. 14, d. 185

1904-1907

- K. Misirkov: barawe do Ministerstvoto za vnatre{ni raboti da mu se

dozvoli izdavawe na mese~nto spisanie “Vardar”, so programa i drugi

dokumenti.

F. 744, op. 6, d. 449

1903

- K. Misirkov bara da bide odreden za nastavnik vo nekoe rusko sredno

u~ili{te poradi nemo`nosta da se vrati vo tatkovinata.

F. 733, op. 151, d. 35

1902-1903

- K. Misirkov: bara da mu se priznae pravoto negovoto obrazovanie vo

Rusija da mu posluì za vr{ewe pedago{ka dejnost.

- N. Antonovi}: barawe da bide primen na Medicinskiot fakultet;

diploma za zavr{en Istorisko-filolo{ki fakultet.

44

F. 727, op. 14, d. 226

1909

- Dozvola za izleguvawe na S.-Peterbur{kiot vesnik “Deloven

Peterburg” so navedena programa.

F. 727, op. 1, d. (?)

1913-1914

- Dozvola za izleguvawe na vesnikot “Makedonskij golos” (“Makedonski

glas”).

F. 1384, op. 246, d. 484

1914

- N. Dimov: dokumenti vo vrska so baraweto da stane dr`avjanin na

Rusija.

F. 1284, op. 187, d. 150

1912

- Dokumentacija vo vrska so registracijata na Sloveno-makedonskoto

nacionalno-prosvetno dru{tvo “Sv. Kiril i Metodija”; statut na Dru{tvoto.

F. 733, op. 150, d. 1884

1897

- Akti vo vrska so barawata na Stamenkovi} i Petkovi} da im se priznae

dotoga{noto {koluvawe vo tatkovinata za da se zapi{at na Voeno-

medicinskata akademija, barawe da se re{i pra{aweto za priemot na Ju`nite

Sloveni na ruskite fakulteti.

F. 707, op. 96, delo 250

1911

- Obra}awe na M. A. Mu{evi} do ruskiot Sinod so barawe pomo{ za

obnovuvawe na manastirot “Sv. Atanas” vo @ito{i i za olesnuvawe na te{kata

polo`ba na makedonskoto naselenie.

45

F. 740, op. 47, d. 15

1915

- Podatoci za P. D. Draganov, direktor na gimnazijata vo g. Kaguq,

negovata prosvetna rabota od 1885 do 1913 godina, karakteristika na negovata

rabota.

F. 733, op. 150, d. 1370

1897

- K. Misirkov: barawe da bide primen na Istorisko-filolo{kiot

fakultet i da mu se dodeli pomo{ ili stipendija.

F. 472, op. 27, d. 4

1884-1885

- Barawe od Marko Atanasov dozvola da otpatuva vo Petrograd za da mu

predade li~no na carot zbirka stari moneti od Makedonija.

F. 1284, op. 187, d. 56

1915

- Prepiska na S. G. Alekseev, pretsedatel na Sovetot na Dru{tvoto za

pomo{ na po~etnici-literatori, artisti, umetnici i nau~nici, poradi

re{enieto za prestanuvawe na rabotata na Dru{tvoto; statut na Romanovskoto

dru{tvo na pisateli i nau~nici.

F. 316, op. 68, ed. hr. 3123

1902-1903

- M. Stoilov: barawe da bide primen na Voeno-medicinskata akademija so

prilog: dokumenti za zavr{eno sredno obrazovanie.

F. 316, op. 66, ed. hr. 120

1901-1908

- N. Hristov: barawe da bide primen na Voeno-medicinskata akademija so

prilog: dokumenti za zavr{eno sredno obrazovanie i preporaki.

46

F. 316, op. 66, ed. hr. 1239

1902-1914

- G. Konstantinovi}: barawe da bide primen na Voeno-medicinskata

akademija so prilog: dokumenti za zavr{eno sredno obrazovanie, kr{tenica i

dr.

F. 316, op. 66, ed. hr. 1058

1909

- A. Statelov: barawe da bide primen na Voeno-medicinskata akademija

so prilog: dokumenti za zavr{eno sredno obrazovanie, uspeh, paso{.

47

CENTRALWNYJ GOSUDARSTVENNYJ ISTORI+ESKIJ ARHIV

SSSR - MOSKVA

(CENTRALEN DR@AVEN ISTORISKI ARHIV NA SSSR - MOSKVA)


MIKROFILM: 319

GODINA: 1851-1915

SNIMKI: 470

METRI: 20

JAZIK: ruski, francuski

SODR@INA: Dokumenti za istorijata na Makedonija

Makedoncite vo Rusija

Fond 733, opis 149, delo 913

1885-1886

- Prepiska vo vrska so baraweto na A. K. Mitrov da go prodol`i

{koluvaweto na Moskovskiot univerzitet.

F. 797, op. 73, d. 464

F. 1284, op. 188, de. 295

1903

- Akcija za sobirawe dobrovolni prilozi vo Rusija za nastradanoto

naselenie vo Makedonija.

F. 733, op. 151, d. 35

1902-1904

- Barawa na studenti od ju`noslovenskite zemji da bidat primeni na

{koluvawe vo Rusija.

- Barawe na K. P. Misirkov da mu se odobri vr{ewe u~itelska dol`nost

vo Rusija.

48

F. 23, op. 11, d. 44

1910-1912

- Podatoci za trgovijata vo Bitolskiot vilaet so predmeti izraboteni od

~elik.

- Podatoci za trgovskite odnosi vo Bitolskiot vilaet.

- Karta na Makedonija so odbeleàni granici na Bitolskiot vilaet.

F. 23, op. 11, d. 56

1909-1915

- Izve{taj za trgovskite dvièwa vo Solunskoto pristani{te.

- Podatoci za izvozot na stoka od Makedonija i uvozot vo Makedonija.

- Podatoci za dvièweto na trgovskite brodovi vo Solunskoto

pristani{te.

- Izve{taj za ekonomsko-trgovskata kriza vo Makedonija.

- Podatoci za srpskata tranzitna trgovija preku Solunskoto

pristani{te.

- Podatoci za ekonomskata sostojba vo Solunskiot vilaet.

- Izve{taj za prestojot vo Solun na ekspedicija za izu~uvawe na pazarite

na Bliskiot Istok.

- Izve{taj za sostojbata na Solunskoto pristani{te po Balkanskite

vojni.

- Napis od eden solunski vesnik za ekonomskata kriza vo Solun.

- Izvadoci od Zakonot za formirawe slobodna zona vo Solunskoto

pristani{te.

F. 1284, op. 187, d. 150

1912

- Formirawe na Slavjano-makedonskoto nacionalno-prosvetno dru{tvo

“Sv. Kiril i Metodij”.

49

F. 797, op. 22, d. 393

1852-1857

- Barawe da se snabdat crkvite i u~ili{tata vo Makedonija so

bogoslu`beni i u~ebni knigi.

F. 797, op. 38, d. 40

1868

- Izvestuvawe na ruskiot konzul vo Bitola za verskite sudiri i

propagandite vo Makedonija.

F. 802, op. 5, d. 14046

1851-1852

- Barawe na Natanail Stojanovi} da mu se izdade svidetelstvo za

izu~enite nauki vo Kiev i patni ispravi za Moskva i Petrograd.

F. 797, op. 19, d. 90

1913-1914

- Dozvola za izleguvawe na vesnikot “Makedonskij golos” na D.

^upovski.

50

GOSUDARSTVENNAX BIBLIOTEKA SSSR IM. LENINA -

MOSKVA

(DR@AVNA BIBLIOTEKA NA SSSR ”LENIN”)

FOND: POPOV I GRIGOROVI^

MIKROFILM: 1045

GODINI: 1844-1888

SNIMKI: 391

JAZIK: srpski, ruski, bugarski, gr~ki

SODR@INA: Materijali za istorijata na Makedonija

Fond “N. A. Popov”

[ifr NP, nomer papki 19, nomer edinicy hranenix 19

1871-1872

- Pisma na S. Stojkovi} do N. A. Popov.

[ifr NP, n.p. 14, n. ed. hr. 29

1874-1878

- Pisma na P. F. Musevi~ za situacijata vo Makedonija.

[ifr NP, n.p. 9, n. ed. hr. 50

1868-1877

- R. @inzifov - pisma do N. A. Popov.


1867

- Pisma na S. Verkovi}, negovi zapisi na makedonski pesni i predanija i

opisi na nosii.


1868-1891

51

- S. Verkovi}, pisma, spisok na stari moneti, ocenki na vrednosta i

originalnosta na pesnite.


1873

- Pismo na egzarhot Anfim do N. A. Popov.

[ifr NP, n.p.. 1, n. ed. hr. 9

- Rakopisni prepisi na N. A. Popov od gr~ki izvori.


- “Plan (programa) na crkovnoto re{enie {to se odnesuva na bugarskoto

barawe”.

[ifr NP, n.p. 20, n. ed. hr. 29

1872-1873

- Pisma na P. V. Feodorov do N. A. Popov.

[ifr NP, n.p. 10, n. ed. hr. 22

1888

- Pisma na V. V. Ka~anovski do N. A. Popov.

[ifr NP, n.p. 23, n. ed. hr. 43

1869

- Pismo na S. Verkovi}.

[ifr NP, n.p. 23, n. ed. hr. 28

1870-1873

- Barawe materijalna pomo{ za spisanieto “B’lgarsko ~itali{te v

Carigrad”.

52


1845

- Pisma na Georgi Paranhi do brat mu Dimitri za Grigorovi~.

Fond: “Grigorovi~”

[ifr “Grig.”, n.p. 5, n. ed. hr. 53

1846

- Pismo na D. Miladinov do V. I. Grigorovi~.


1845

- Pismo do Zukale za V. I. Grigorovi~.


1844

- Pismo na Daniil Magnes do V. I. Grigorovi~.


1845

- Pokana do V. I. Grigorovi~ da raboti na stari rakopisi vo eden od

manastirite.


1868-1876

- Grigorovi~ - zabele{ki za “Bolgarskoe pope=itelwstvo”.


1870

- Zabele{ki za obrazovanieto i vospitanieto na Ju`nite Sloveni.

53


1845

- Pismo na V. I. Grigorovi~ do I. M. Kovalevski.


1840

- Izvadoci od gr~ki rakopisi i knigi.


1876

- Pismo na Erkjules (Irakli) Vlasso do V. I. Grigorovi~.


1853

- Pisma do V. I. Grigorovi~ od jeromonasite Nikifor i Pantelejmon.


1844-1847

- Materijali kon “Opisot na patuvaweto po Evropska Turcija”, koncepti

na izve{tai i pisma.


1844-1845

- Grigorovi~ V. I. - “Patepisni zapisi za vreme na patuvaweto po

Evropska Turcija”.


1845

- Zapisna kni{ka - notes (patepisni zabele{ki za vreme na patuvaweto

po Evropska Turcija).

54


(ARHIV NA NADVORE[NATA POLITIKA NA RUSIJA - MOSKVA)

FOND: SLAVXSKIJ STOL

(KANCELARIJA ZA SLOVENSKI RABOTI)


GODINI: 1903-1912

SNIMKI: 35

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti za Krste Misirkov

Fond “Slavjanskij stol”, 1903-1912, delo 5227

- K. Misirkov, “Po povod germanskite soveti”: za sostojbata na Balkanot

- begstvoto na naselenieto od Makedonija vo Bugarija; vlijanieto na

germanskiot pe~at vrz turskite raboti odrazeno preku razni vesnici.

1903

- Molba na K. Misirkov do Ministerstvoto za nadvore{ni raboti na

Rusija da mu se dodeli nekoe mesto vo Ministerstvoto poradi nemo`nosta da se

vrati vo tatkovinata.

- Barawe na Ministerstvoto za narodna prosveta od Ministerstvoto za

nadvore{ni raboti na Rusija mislewe za politi~kata podobnost i moralnite

kvaliteti na Misirkov, so pozitiven odgovor.

1904

- Pismo na Misirkov do Sementovski - Kurilo so izvestuvawe za negovata

namera da izdava vo Odesa spisanie za makedonskite problemi, na makedonski

jazik.

55

- Akt na Glavnata uprava za pe~atot vo vrska so baraweto na Misirkov da

izdava mese~no spisanie na “centralniot govor na makedonskite Sloveni” so

ime “Vardar”.

- Dozvola za izdavawe na spisanieto.

- Pismo na Misirkov do D. K. Sementovski - Kurilo vo vrska so negovoto

barawe da bide premesten vo Odesa kako predava~ vo ma{kata gimnazija.

- Urgencija za prefrluvawe na Misirkov.

1905

- Izvestuvawe na Ministerstvoto za narodna prosveta za prefrluvaweto

na Misirkov vo Odesa od 1 juli 1905 godina.

- Pismo na Misirkov do Kurilo vo koe go izvestuva deka e prefrlen vo

Odesa, no, so pomal broj ~asovi i pomala plata otkolku {to o~ekuval.

- Pismo na Misirkov do Preklonski vo vrska so negovoto prefrluvawe

vo Odesa.

- Pismo na Misirkov do Kurilo vo vrska so izdavaweto na vesnikot

“Vardar”.

1907

- Mislewe vo vrska so baraweto na Misirkov nova slu`ba.

1911

- Barawe na Misirkov dozvola za izdavawe vo Odesa na trgovsko-

industriskiot vesnik “Bliski Istok”, na ruski jazik, mislewe na

Ministerstvoto za nadvore{ni raboti i za narodna prosveta.

1911

- Izve{taj za prestojot na Misirkov vo Rusija i za negovata rabota od

zavr{uvaweto na fakultetot do 1911 godina.

1912

- Barawe na Misirkov da bide prefrlen vo nekoja dr`avna gimnazija i

pregled na negovata publicisti~ka dejnost od 1905 do 1912 godina.

56

PATEPISNI BELE[KI

57

ARHIV GEOGRAFI+ESKOGO OB}ESTVA - LENINGRAD

(ARHIV NA GEOGRAFSKOTO DRU[TVO - LENINGRAD)

FOND: PATEPISKI BELE[KI NIZ MAKEDONIJA


GODINI: 1865-1899

SNIMKI: 142

JAZIK: ruski

SODR@INA: Patepisni bele{ki niz Makedonija i niz Balkanot

Zakaz nomer 2541, {ifr 84, opisw 1, nomer 8 (1-4)

1888

- Za sodr`inata na Makedonsko-slovenskiot etnografski zbornik

(“Makedono-slavxnskij etnografi~eskij sbornik”), sostaven od u~enici na

Solunskata gimnazija i od drugi u~ili{ta {to bile pod Bugarskata egzarhija.

Zak. 2541, {ifr 83, op. 1, n. 7 (5-9)

- Podatoci za razni naseleni mesta na Balkanot (Makedonija, Bugarija,

Srbija, Trakija).

Zak. 2541, {ifr 85, op. 1, n. 27 (1-84)

1899

- Patuvawe niz Makedonija - geografski, etnografski, statisti~ki

podatoci.

Zak. 2541, {ifr 83, op. 1, n. 6 (1-16)

1865

58

- E. Timaev, “Opis na patot od Bitola do Belgrad” - patepisni bele{ki

so geografski, statisti~ki, industriski i drugi podatoci za

naselenite mesta na patot od Bitola do Belgrad.

59

GOSUDARSTVENNAX PUBLI+NAX BIBLIOTEKA IM. }EDRINA -

LENINGRAD

(DR@AVNA JAVNA BIBLIOTEKA “[^EDRIN” - LENINGRAD)


MIKROFILM: 1049

GODINI: 1711-1905

SNIMKI: 461


SODR@INA: Opisi na naseleni mesta vo Makedonija; prepiska na S.

Verkovi} i dr.; prilozi za polo`bata vo Makedonija i dr.

1910/1

- Opis na naseleni mesta vo Makedonija: mestopolo`ba, broj na

pravoslavni semejstva, broj na crkvi i manastiri, jazik na koj se vr{i

bogoslu`bata, u~ili{ta.

1910/16

1711

- Vetuvawe na carot Petar I voena pomo{ za osloboduvawe na site

pravoslavni od tursko ropstvo.

1712

- Gramota na M. Miloradovi}, polkovnik na Petar I, so koja im se davaat

prava na Crnogorcite {to vojuvale protiv Turcite na strana na Petar I.

1912

- Gramota na Petar I, so koja im se oddava priznanie na u~esnicite vo

borbite protiv Turcite.

60

1715-1758

- Gramota na caricata Elisaveta I, so koja taa dodeluva pari i

dragocenosti za obnovuvawe na crkvi i manastiri vo Crna Gora.

1766

- Koncept na govorot na pretsedatelot na Moskovskoto slovensko

dobrotvorno dru{tvo.

1910/3

1855

- Barawe na Elena Verkovi} da mu se pomogne na S. Verkovi} da se vrati

od Rusija.

1810/4

1879

- Izvestuvawe na S. Verkovi} do I. S. Aksakov deka }e mu gi isprati

“Literaturno-politi~kite razgovori na Pomacite”.

1910/8

1879

- Barawe na Adam Iv. Kalmikov, borec vo Makedonija, do I. S. Aksakov,

pomo{ za zgri`uvawe na sinot.

1910/9

1878

- Barawe na ohridskiot mitropolit Natanail pomo{ od Rusija za

osloboduvawe na Makedonija od tursko ropstvo.

1910/6

1878

- Pismo do I. S. Aksakov od nepoznato lice so barawe Rusija da gi

za{titi interesite na Makedonija.

61

1910/5

1877

- Barawe na ~lenovi na “Makedonskoto dru{tvo” od Serez crkvata da se

stavi pod Bugarskata egzarhija i vo nea da se slu`i na slovenski jazik.

1910/2

1868

- Razgovori na S. Verkovi} za narodnosta so Pomaci od razli~ni sela.

1910/13

1881

- Izve{taj na kapetanot Danilov za: polo`bata vo Makedonija; sostavot i

rasporedot na turskata armija; nemirite predizvikani od albanskite bandi;

dru{tvoto “Silogos”, sozdadeno so cel za elinizirawe na makedonskoto i

vla{koto naselenie; za potur~enite Sloveni - Pomacite.

1910/12

- Memorandum za: ekonomskata okupacija na Balkanskiot Poluostrov;

potrebata da se spre~i vlijanieto na Germanija i Anglija; da se zajakne izvozot

i eksploatacijata na prirodnite bogatstva.

1910/11

- “Nekoi zabele{ki vo vrska so stapuvaweto na srpskite vojski vo

turskite vladeewa”: taen izve{taj za dvi`eweto na sojuzni~kite srpski i

romanski vojski kon turskite vladeewa; razgrani~uvaweto na sferite na

nivnoto dejstvuvawe; albanskoto pra{awe.

1910/10

1881

- M. L. Dugonin, - “Gr~ko-bugarskoto crkovno pra{awe”: za borbata za

oddeluvawe na Bugarskata egzarhija od Gr~kata patrijar{ija.

62

1910/17

1854

- N. Palauzov, - “Bele{ki za Bugarija”: za vlijanieto na rusko-turskite

vojni vrz nade`ite na balkanskite narodi; za fizi~koto i moralnoto

maltretirawe od strana na Turcite i Grcite; za {ireweto rusko vlijanie preku

licata {koluvani vo Rusija; za ispra}aweto voeni specijalisti od Rusija.

1910/18

- “Vnatre{nata polo`ba na Bugarite vo religiozen pogled, opi{ana od

Bugarin”, za: odnesuvaweto na gr~kite sve{tenici kon slovenskoto naselenie;

baraweto da se postavuvaat arhijerei od slovensko poteklo; baraweto da se

otvori {kolska ustanova za obrazovanie u~iteli i sve{tenici i da se osnova

spisanie za sovremenite nastani.

1910/19

1861

- Pisma na M. Hitrovo za zloupotrebite na gr~koto sve{tenstvo {to

doveduvaat do odmetnuvawe na naselenieto i primawe drugi veri (unijatstvo).

1910/14

1883

- Molba na S. Verkovi} do F. P. Kornilov toj da u~estvuva vo pe~ateweto

na III tom od “Rodopskite pesni”.

1910/20

1905

- “Bliskiot Istok - Makedonija”, za: rascepot na Makedonskata

revolucionerna organizacija; dejstvuvaweto na gr~kite i srpskite ~eti; novite

knigi i bro{uri za Makedonija.

63

1910/15

1888

- Barawe na S. Verkovi} sredstva za zavr{uvawe na statistikata za

Makedonija.

64

GOSUDARSTVENNAX BIBLIOTEKA SSSR IM. LENINA -

MOSKVA

(DR@AVNA BIBLIOTEKA NA SSSR ”LENIN”)

FOND: V. I. GRIGOROVI^

MIKROFILM: HS dl 1073

GODINI: 1844-1846

SNIMKI: 72

JAZIK: francuski, gr~ki, bugarski, ruski

SODR@INA: V. I. Grigorovi~

[ifr “Grig”, n.p. 5, n. e. hr. 44

1844-1845

- Pisma do V. I. Grigorovi~ od 1844-1845 godina na francuski jazik.

[ifr “Grig”, n.p. 5, n. e. hr. 51

1846

- Pismo od K. Romanis do Grigorovi~ za rakopisite i knigite {to se

nao|aat kaj avstriskiot konzul Mihajlovski, na gr~ki jazik.

[ifr “Grig”, n.p. 1, n. e. hr. 4

1844-1845

- Izve{tai na Grigorovi~ do ruskiot konzul Mustoksidi za mar{rutata

na svoite patuvawa, na francuski jazik.

[ifr “Grig”, n.p. 5, n. e. hr. 26

1845

- Preporaka za Grigorovi~ do igumenot Hrisandu od nepoznato sve{teno

lice, na bugarski jazik.

65

[ifr “Grig”, n.p. 5, n. e. hr. 54

1845

- Pismo na nepoznato lice za “teskere” na Jovan, na gr~ki jazik.

- Verkovi} Stefan, pismo do nepoznato lice.

66

GOSUDARSTVENNAX BIBLIOTEKA SSSR IM. V. I. LENINA -

MOSKVA

(DR@AVNA BIBLIOTEKA NA SSSR ”V. I. LENIN” - MOSKVA)

FOND: MATERIJALI OD FONDOVITE “NIL POPOV”

I “V. GRIGOROVI^”

MIKROFILM: 2800

GODINI: 1840-1891

SNIMKI: 391

JAZIK: ruski , gr~ki

SODR@INA: Prepiska vo vrska so istorijata na Makedonija

Nil Popov:

- Pismo na Stojan Stojkovi} vo vrska so {koluvaweto na }erka mu vo

Rusija.

- Pisma na F. Musevi~ do N. Popov (1876-1878).

- Pisma na Rajko @inzifov (1868-1872, 1877), preporaki za lica {to

doa|aat da studiraat vo Rusija, molba da im se pomogne, soglasnost da se

otpe~atat negovi statii vo ruski spisanija.

- Stevan Verkovi}, pisma, 1867 (nejasno).

- Anfim, bugarski egzarh, pismo, 1873 (nejasno).

- Prepisi od... (nejasno).

- Pismo do N. Popov od... (nejasno).

- Pisma od (A. I. Cereteli?) (nejasno).

- Pisma od V. Ka~anovski (1879-1886, 1888).

- Pismo od S. Verkovi}.

- Pisma na nekoj bugarski ~inovnik od Carigrad.

67

KNIGI I PUBLIKACII

68


MOSKVA


FOND: KNIGI I PUBLIKACII

MIKROFILM: 1057

GODINI: 1939

SNIMKI: 37

JAZIK: bugarski

SODR@INA: Fotokopija na knigata na Hristo Konstantinov “Stariot” (Jane

Sandanski), li~nost i delo, Sofija 1939 godina

Predgovor;

“Stariot” (1877-1915);

Uslovite vo koi se pojavil Jane -

- ekonomski, politi~ki i drugi uslovi.

Turcija i golemite sili -

- trgovija, industrija, stranski kapital, soobra}aj.

Balkanskite dr`avi i Makedonija -

- verska i nacionalna propaganda vo Makedonija.

Sprotivnostite me|u evropskite i balkanskite dr`avi i VMRO -

- formirawe, zada~i, borba za avtonomna Makedonija.

“Stariot” kako ideolog -

- najdosleden sproveduva~ na Gocevata ideologija.

Talentiran organizator -

69

- privlekuvawe na masite, snabduvawe so oru`je (aferata “Mis Ston”),

kulturno izdigawe na narodot.

Legendarni podvizi -

- borba protiv turskiot asker, detronirawe na sultanot vo

Mladoturskata revolucija, za{tita na narodot.

Jane i Ilinden -

- odnosot kon vostanieto.

Trojanskiot kow -

- rascep vo Organizacijata, predvremeno krevawe na vostanieto,

neuspe{en kraj, natprevar na sosednite dr`avi na makedonska po~va, pojava na

najrazli~ni ~eti, terorizam.

Posleden ~ekor -

- transformacija na VMRO; prifa}awe na tezata za barawe pomo{

odnadvor, stav na Serskata organizacija za samostojnost i nezavisnost.

Rilskiot kongres -

- prikriena borba protiv Jane, atentati.

Razli~ni taktiki -

- rascep vo Organizacijata na dva pravci.

Manifestot do site narodnosti vo Imperijata -

- osnovawe na Narodnata federativna partija, sozdavawe na

“konstitucioni klubovi” na vrhovistite, napu{tawe na ideite na

Mladoturcite.

Vojnata -

- mobilizacija vo Melni~ko, ubistvo na “Pirinskiot car”.

70


MOSKVA



MIKROFILM: 1058

GODINI: 1908

SNIMKI: 23

JAZIK: bugarski

SODR@INA: Fotokopija na knigata na Anton Stra{imirov - “Vistinata za

polo`bata vo Makedonija”, izd. na “Odrinski glas”, Sofija 1908 god.

Imotnite odnosi vo Makedonija

- anarhija, bezzakonie vo odnos na sopstvenosta na makedonskoto selo;

eksploatacija na seloto; organizirawe na samoupravna vlast vo seloto od

strana na VMRO.

Danocite i pravnite odnosi vo Makedonija

- vidovi na danoci, zloupotrebi pri sobiraweto na danocite; ulogata na

Organizacijata vo spre~uvaweto na zloupotrebite.

Kulturna zaostanatost na Makedonija

- otsustvo na kulturna, socijalna, zdravstvena i dr. gri`a za

hristijanskoto naselenie; otvorawe na prvite hristijanski u~ili{ta od

protestantskite i katoli~kite propagandi kako i od propagandite na sosednite

dr`avi.

Dene{niot istoriski moment vo isto~nata i zapadnata polovina na

Makedonija

- podgotovka na naselenieto za vostanie; razdvojuvawe na rakovodnite

krugovi na Makedonskata revolucionerna organizacija po vostanieto na dve

71

krila; zasiluvawe na stranskite propagandi i dejstvuvawe na razni vooru`eni

teroristi~ki bandi.

72


MOSKVA

(DR@AVNA BIBLIOTEKA NA SSSR ”V. I. LENIN”)


MIKROFILM: 505

GODINI: 1864-1874

SNIMKI: 240


SODR@INA: Publikacija na ”Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”. pe~atena vo

vesnikot “Istori=eskij vestnik”, T. CXXXV i T. CXXXVI vo 1914 godina

“Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”, (1864-1874), franc. jazik

“Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”, (prodol.), franc. jazik






“Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”, (prodol.), ruski jazik

- zapisi za dilomatskata dejnost na grofot Ignatjev za vreme na negoviot

prestoj vo Carigrad: negovi razmisluvawa za re{avaweto na isto~noto

pra{awe, razli~ni gledawa i interesi na evropskite dr`avi vo odnos na ova

pra{awe; neuspeh na Carigradskata konferencija za mirno re{avawe na

problemite vo Otomanskata Imperija.

“Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”, (prodol`.), ruski jazik

- sostojbata na Balkanskiot Poluostrov po odbivaweto na pregovorite od

strana na Turcija; razmisluvawa na ruskata diplomatija zapadnite zemji da se

vklu~at vo re{avaweto na Isto~nata kriza; nastojuvawa na Rusija zaedno so

73

ovie zemji da $ postavi ultimatum na Turcija za podobruvawe na polo`bata na

hristijanskoto naselenie vo Turskata Imperija.


- neuspeh na pregovorite; objavuvawe vojna na Rusija protiv Turcija;

uslovi na Rusija za sklu~uvawe mir; potpi{uvawe primirje vo Adrijanopol.

P. Voejkov

- podatoci za ìvotot i dejnosta na grofot N. P. Ignatjev.

“Zapisi na grofot N. P. Ignatjev”, (prodol`.), franc. jazik


- za osnovite na ruskata politika na Balkanskiot Poluostrov; obidi za

re{avawe na slovenskoto pra{awe bez naru{uvawe na ruskite interesi; ideja

za sozdavawe na bugarsko-srpsko kneèvstvo na ~elo so knezot Milan;

“turkofilska” politika na Ignatjev.


- vostanieto vo Hercegovina; odnosot na Ignatjev kon problemite na

BiH; negovo nastojuvawe da se spre~i konfliktot so Turcija; zaostruvawe na

krizata i vojna.


- napori na Ignatjev da se prezemat merki za podobruvawe na polo`bata

na slovenskoto naselenie na Balkanot; re{enie na sultanot da sprovede nekoi

reformi vo Evropska Turcija.


- re{enie za zaedni~ko dejstvuvawe na Rusija so Germanija i Avstro-

Ungarija protiv Turcija: prifa}awe na proektot na grofot Andra{i od strana

na Turcija; revolucionerni dvièwa na Balkanot; tursko-srpsko-crnogorska

74

vojna so u~estvo na ruski dobrovolci; pregovori za mirno re{enie na krizata

na Balkanskiot Poluostrov.

75




MIKROFILM: 1052

GODINI: 1910

SNIMKI: 217

JAZIK: ruski

SODR@INA: Knigata na P. Miqukov “Balkanskata kriza i politikata na A.

P. Izvoqski” so prilog: 2 karti i tekstot na turskiot ustav, izmenet i

dopolnet vo 1909 godina

1. Razvitok na balkanskata kriza:

1903-1908

- Mirc{tegskiot dogovor me|u Rusija i Avstrija (1903); zaedni~ki dejstva

na Izvoqski i Erentaq; Srbija protiv Avstrija; obid za zbli`uvawe na Srbija

so Bugarija; podgotovki za Mladoturskiot prevrat; podgotovki za aneksija na

Bosna i Hercegovina; sredba na Izvoqski so Erentaq vo Buhlau (1908); aneksija

na Bosna i Hercegovina i proglasuvawe nezavisnost na Bugarija; ideja za

balkanska federacija.

Istorija na turskiot ustav:

- Ustavot na Mithad i prviot parlament vo Turcija (1876); Mladoturskata

revolucija (1908); vtoriot turski parlament i borbata na partiite;

makedonskoto pra{awe; kontrarevolucijata i prevratot od 3 mart.

Diplomatska Cusima:

- politikata na Rusija vodena od Izvoqski vo vrska so aneksijata na

Bosna i Hercegovina; diplomatskiot neuspeh na ruskata balkanska politika.

76

Po sve`ite tragi na nastanite:

- prvite znaci na krizata; politi~kata smisla na avstriskata `elezni~ka

politika na Balkanot;

- Makedonija i isto~noto pra{awe; zaedni~ki rusko-avstriski dogovori

za reformi vo Makedonija; nova faza vo makedonskoto pra{awe; ruskata

politika na Balkanot po 1897 godina; sredbata vo Revel i makedonskoto

pra{awe.

Pisma od patuvawata

Carigrad i Solun

- Mladoturskata revolucija i vospostavuvaweto na ustavot od 1876 god.;

istorija na Komitetot za obedinuvawe i progres; Mladoturskiot prevrat vo

dnevnikot na Nijazi; u~estvoto na Makedoncite vo Mladoturskata revolucija;

Mladoturcite i drugite narodnosti; odnosot na Albancite kon Mladoturcite;

nadvore{nata politika na Mladoturcite i makedonskoto pra{awe;

naslednicite na Hamid.

Sofija i Belgrad

- Paraleli - arhitektura i literatura.

Bosna i Hercegovina

- Bosna sproti aneksijata kon Avstrija; Me|unarodnata polo`ba na

Bosna.

Cetiwe i Zagreb

- Aferata na Nasti}; Cetiwe; Zagrepskiot proces.

Krit i Grcija

- Zaostruvawe na kritskoto pra{awe; status-kvo na Kipar; pobeda na

oficerskata organizacija vo Atina.

77

Iznenaduvawe i razobli~uvawa

- Aneksijata na Bosna i nezavisnosta na Bugarija; odnosot na Rusija kon

ovie nastani; istorija na proglasuvaweto na bugarskata nezavisnost;

avstriskata politika na Balkanot; situacijata na Krit i vo Atina; kon ~lenot

47.

Prilozi:

a) I Otomanski ustav proglasen na 11/23 dekemvri 1876 godina so izmeni vo

1909 godina;

b) Bibliografija;

v) Etnografska karta na zapadniot del na Balkanskiot Poluostrov;

g) Karta na `elezni~kite prugi i proekti na Balkanot.

78




MIKROFILM: 2799

GODINI: 1914-1915

SNIMKI: 194

JAZIK: ruski

SODR@INA: Enciklopedija na slovenskata filologija, izd. Oddelenie za

ruski jazik i literatura pri Imperatorskata akademija na naukite pod red. na

akad. I. V. Jagi}

Enciklopedija na slovenskata filologija, izdanie 41, P. A. Lavrov,

Paleografski pregled na kirili~noto pismo

Petrograd, 1914 god.

Sodr`ina:

1. Kirilicata, nejzinoto poteklo i odnosot kon glagolicata.

2. Kirili~nite bukvi so koi bila popolneta gr~kata azbuka.

3. Kirilicata i gr~koto pismo.

4. Natpisot na grobot na Samuil.

5. Kirili~nite crkovnoslovenski spomenici.

6. Savina kniga.

7. Suprasalski rakopis.

8. Hilandarski listovi.

9. Listovi na Undoqski.

10. Makedonski list.

11. Klasifikacija na bugarskite rakopisi.

12. Osobenosti na postarite ustavni pisma i promenite kaj niv.

13. Najstarite srednobugarski spomenici.

79

14. Dobromirovo evangelie.

15. Ohridski apostol.

16. Bolowski psaltir.

17. Slep~enski apostol.

18. Peremejnik na Grigorovi~.

19. Bojansko evangelie.

20. Pogodinski psaltir.

21. Kirilskoto pismo na glagolskite evangelija - Zografskoto i

Asemanovoto.

22. Podelba na bugarskite rakopisi od XIII vek.

23. Isto~nobugarskite tekstovi.

24. Zapadnobugarskite tekstovi.

25. Srednobugarskite tekstovi so srbizmi vo jazikot.

26. Srednobugarskite tekstovi so zamena na ...

27. Tekstovi so edna nosovka.

28. Srednobugarski tekstovi so ruski osobenosti.

29. Rakopisi od XIV vek.

30. Rakopisi vo zapadna Bugarija.

31. Rakopisi vo isto~na Bugarija.

32. Bugarskoto poluustavno pismo.

33. Po~etokot na bugarskiot brzopis.

34. Srednobugarskite palimpsesti.

35. Kirili~noto pismo kaj Srbite, negovite osobenosti i istoriskata

sudbina.

36. Rakopisite od XII-XIII vek.

37. Rakopisite od XIV vek.

38. Bosanskata {kola.

39. Rakopisite od XV vek.

40. Rakopisite od XVI vek.

41. Rakopisite od XVII vek.

42. Zapisi od XVI i XVII vek i rakopisi od XVIII-XIX vek.

43. Rakopisi pi{uvani so me{an pravopis, srpski i bugarski, ili pak so

srpski, vo granicite na Bugarija i Makedonija.

80

44. Novobugarski rakopisi.

45. Ruskiot brzopis kaj katolicite.

46. Bugarskite i srpskite gramoti.

Enciklopedija na slovenskata filologija, izdanie 42, E. Kalu`wacki,

Kirili~noto pismo kaj Romancite,

Petrograd, 1915 godina

81

GOSUDARSTVENNAX BIBLIOTEKA SSSR

IM. V. I. LENINA - MOSKVA


FOND: PUBLIKACII I PE^AT

MIKROFILM: 1061

GODINI: 1903-1912

SNIMKI: 83

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti za istorijata na Makedonija

Me|unarodnite odnosi vo vremeto na imperijalizmot. Dokumenti od

arhivite na carskata i privremenata vlada, 1878-1917, serija vtora, 1900-1913,

izd. 1938.

1911

- Prepiska na ruski diplomatski pretstavnici vo vrska so situacijata vo

Evropa i na Balkanot vo 1911 godina.


arhivite na carskata i privremenata vlada, 1878-1917, serija vtora, 1900-1913.

1912


Evropa i na Balkanot vo I polovina na 1912 godina.


arhivite na carskata i privremenata vlada, 1878-1917, serija vtora, 1900-1913,

izd. 1940.


Evropa i na Balkanot vo II polovina na 1912 godina.

82

“Vesnik na Evropa”, T. III, maj 1903, S. - Peterburg, 1903. H. G. Insarov,

“Turcija i Makedonija”, Istoriska bele{ka, prodol`enie od br. od april 1903

(V-IX glava).

- Istorija na turskite reformi do 1878 god. i po nea, razni statisti~ki

podatoci za brojot i sostavot na naselenieto vo Makedonija (gr~ki, bugarski,

srpski i turski); sudiri na propagandite vo Makedonija - bugarski i srpski

aspiracii; pojava na makedonskoto revolucionerno dvi`ewe; “vostanieto” na

Con~ev i Jankov; razvitok na idejata “Makedonija na Makedoncite”; represii

na turskite vlasti.

83

INSTITUT MARKSIZMA - LENINIZMA PRI CK KPSS -

CENTRALWNYJ PARTIJNYJ ARHIV

(INSTITUT ZA MARKSIZAM - LENINIZAM PRI CK NA KPSS -

CENTRALEN PARTISKI ARHIV)

FOND: PUBLIKACII I PE^AT

MIKROFILM: 2059

GODINI: 1928-1936

SNIMKI: 176

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti na Kominternata za istorijata na KPJ

1.

Rezolucija vo vrska so podgotovkata i zada~ite na kongresot na

jugoslovenskata Komunisti~ka partija

21.IX.1928

- Za na~inot na podgotovkata na kongresot; izve{taj za polo`bata vo

zemjata; zada~ite na Partijata vo svetlinata na Otvorenoto pismo; samokritika

na razvitokot na Partijata; osuda na vnatrepartiskata i frakcionerskata

borba; formirawe rakovodni grupi od rabotni~ki elementi; eliminirawe na

neposlu{nite; analiza na polo`bata na Balkanot.

2.

Pismo na Komunisti~kata partija na Jugoslavija

22.H.1928

- Zada~ite na Partijata vo vrska so zaostruvaweto na krizata vo

Jugoslavija; direktiva Partijata da zazeme samostojna pozicija vo borbata

protiv re`imot i selansko-demokratskata koalicija; borba protiv

militarizmot i podgotovka za antifa{isti~ka vojna.

84

3.

Rezolucija za ponatamo{nata rabota na sindikatite vo Makedonija

22.VI.1929

- Zada~ite na crvenite sindikati vo Jugoslavija protiv nastapuvaweto na

kapitalizmot; borba za sekojdnevnite potrebi na rabotnicite; za poka~uvawe

na platite, 8-~asoven raboten den; metodi na rabota.

4.

Za organizacionite zada~i na KPJ postaveni od II Kongres na

Komunisti~kata Internacionala

26.III.1929

- Sozdavawe na cvrst ilegalen aparat; rabota me|u masite i vo

sindikatite; rabota vo seloto i me|u ugnetenite nacionalnosti; organizaciona

uloga na partiskiot pe~at.

5.

Obra}awe do rabotnicite i selanite vo celiot svet protiv

samodr`avieto vo Jugoslavija

18.I.1929

- Povik za otpor protiv imperijalizmot i eksploatacijata vo vrska so

proglasuvaweto na voeno-dinasti~kata diktatura.

6.

Pismo do CK na KPJ od Politi~kiot sekretarijat na IKKI

16.V.1930

- Vo vrska so ocenkata na politi~kata linija na CK na KPJ i

izvr{uvaweto na nejzinite zada~i vo uslovite na diktaturata.

7.

Za odnosite kon hrvatskata grupa K.

23.XII.1930

85

- Za gre{kite napraveni pri vospostavuvaweto na odnosite so hrvatskata

grupa K. vo zaedni~kata borba protiv jugoslovenskite imperijalisti ili agenti

na stranskite imperijalisti~ki dràvi.

8.

Rezolucija za politi~kata polo`ba i zada~ite na KPJ

11.VII.1932

- Direktivi za razvivawe na site formi na borba na rabotni~kata klasa

({trajk, demonstracii i dr.); razvivawe na koordinacija me|u rabotnicite i

selanite; poddr{ka na osloboditelnata borba na ugnetenite nacii.

9.

Pismo do CK na KPJ

3.XII.1932

- Vo vrska so rabotata na ~lenovite na Partijata i privrzanicite vnatre

vo reformiranite sindikati so cel da se pridobijat rabotnite masi vo ovie

sindikati.

10.

Rezolucija

21.VIII.1933

- Za rabotata i zada~ite na KPJ vo uslovi na industriska, agrarna i

finansiska kriza; razvivawe na ideite za rabotni~ko-selanska i nacionalno-

osloboditelna rezolucija vo zemjata; ulogata na kontrarevolucionernite

buròaski partii za sozdavawe na masovna sitno-buròaska i selansko-kula~ka

baza; KPJ vo ovie uslovi.

11.

Pismo do CK na KPJ za re{enijata na XIII Plenum na IKKI

21.I.1934

- Parola za borba za sovetska vlast vo Jugoslavija za zemawe na vlasta od

strana na rabotnicite i selanite i vospostavuvawe na demokratska diktatura

na proletarijatot.

86

12.

Za taktikata na KPJ na op{tinskite izbori

21.I.1934

- Povik kon aktivno u~estvo vo izborite, istaknuvawe na samostojni

spisoci, napu{tawe na taktikata za bojkot na izborite.

13.

Programa na dejstvuvawe na KPJ za seloto

29.IV.1934

- Polo`bata na selskite masi vo Jugoslavija; odnosot na bur`oaskite

partii kon seloto; borbata na KPJ za osloboduvawe na rabotnicite i selanite

od sekakva eksploatacija.

14.

Deklaracija na KPJ, KP na Italija i KP na Avstrija vo vrska so

slovene~koto pra{awe

11.I.1934

- Zaedni~ko gledawe na KPJ, KPI i KPA na slovene~koto pra{awe;

podelba na Slovenija me|u Jugoslavija, Italija i Avstrija; za pravoto na

samoopredeluvawe do otcepuvawe na site narodi.

15.

Ne~itlivo

29.VI.1935

16.

Rezolucija vo vrska so jugoslovenskoto pra{awe

18.XII.1935

- Odobruvawe na inicijativata za formirawe na legalna rabotni~ka

partija na edinstvo; barawe da se vospostavi naroden front na organizaciite

87

na ugnetenite narodnosti; da se razvie rabotata na selo; da se sozdadat

antivoeni komiteti; da se formiraat KP na Hrvatska i Slovenija.

17.

Za najbliskite zada~i na KPJ

16.III.1935

- Zaostruvawe na klasnata borba vo Jugoslavija ({trajkovi,

demonstracii, sudiri so policijata i dr.); lo{a ekonomska polo`ba na

Narodniot antifa{isti~ki front na Jugoslavija; borba protiv voeno-

fa{isti~kata diktatura i vojnata; borba za edinstvo na sindikatite vrz klasna

osnova.

19.III.1935

- Dopolnuvawe na rezolucijata “Za najbliskite zada~i na KPJ”, za

gre{kite vo rezoluciite na konferencijata; za organizacijata na rabotata na

rakovodstvoto; za vrskite so Kominternata; za zajaknuvaweto na kadrite.

18.

Pismo do CK na KPJ

17.IV.1935

- Za pra{aweto na antifa{isti~kata samoodbrana na proletarijatot;

direktiva za ispravawe na nekoi gre{ki.

19.

25.VI.1935

Avtobiografija na Amuli} Ivan (DEMAISON).

19.VIII.1935

Avtobiografija na O-va.

Avtobiografija na Eva.

18.II.1936

Podatoci za Slobodan Qudevit.

88

Biografija na Slavko.

Biografija na @arko, Bobo, Branko.

Izve{taj za Slobodan @arkovi} (August).

20.

“Na me|unarodniot fa{izam vo [panija treba da mu se zadade udar”

3.09.1936

- Za situacijata vo [panija; u~estvoto na Germanija i Italija vo buntot

na monarhofa{istite protiv legalnata {panska vlada;

- Tezi za proglasot do rabotni~kite klasi na site narodi na Jugoslavija;

za zaedni~kata akcija na masite protiv profa{isti~kata vlada; za mir.

89

P E ^ A T

90

GOSUDARSTVENNAX PUBLI+NAX BIBLIOTEKA

IM. }EDRINA - LENINGRAD

(DR@AVNA JAVNA BIBLIOTEKA “[^EDRIN” - LENINGRAD)

FOND: PE^AT

MIKROFILM: 1055

GODINI: 1895-1913

SNIMKI: 328


SODR@INA: Bro{uri i statii od razli~ni avtori vo vrska so polo`bata vo

Makedonija vo periodot 1895-1913 godina

I. 2282/3

Un raport confidentiel au gouvernement Bulgare, Berlin, Alfred Lenger, Editeur 48,

Spandauer str. 48, 1908.

II. 2282/75

N. Miqukov - “Srpsko-bugarskite odnosi vo vrska so makedonskoto

pra{awe”:

- Istorijat na ovie odnosi od vremeto na M. Obrenovi} do krajot na XIX

v.; pojava na “velikosrpskata ideja”; bugarsko-srpska polemika vo vrska so

makedonskoto pra{awe; crkovni raspravii okolu podelbata na eparhiite;

sozrevawe kaj mladata makedonska inteligencija na makedonska nacionalna

svest.

III. 2282/10

Trudovi na Dru{tvoto za slovensko nau~no edinstvo

Srpsko-bugarski spor za osvojuvawe na Makedonija

91

(Ocena na nastanite {to $ prethodea na srpsko-bugarskata vojna od 1913

godina, izlo`eni od zainteresiranite strani i ~lenovite na Dru{tvoto).

Petrograd, 1915 godina

A. I. Beli} - “Me|usebnite odnosi na balkanskite sojuznici”:

- Barawe na Srbija da se izvr{i revizija na bugarsko-srpskiot dogovor;

re{avawe na novite problemi nastanati vo tekot na Prvata balkanska vojna;

geografska, etnografska i politi~ka strana na problemot.

P. Lavrov - “Srpsko-bugarski spor za Makedonija”:

- Argumenti za srpskiot karakter na Makedonija: istoriskiot razvoj na

Makedonija pod vlasta na srpski vladeteli; pismenosta, kulturata, narodniot

epos i obi~aite; ulogata na politi~kite interesi; apel da se so~uva

Balkanskiot sojuz so miren dogovor za podelba na Makedonija.

I. D. [i{manov, Referat na prof. [i{manov

- Polemika na avtorot so bro{urata na A. Beli} za: makedonskite

jazi~ni osobenosti; narodniot epos; narodnite obi~ai; kulturnite spomenici;

verodostojnosta na dokazite na S. Verkovi} za opredeluvawe na granicata me|u

Srbija i Bugarija.

G. A. Gen~i}, Soop{tenie

- Polemika so stavovite na [i{manov i Der`avin; istaknuvawe na

jazi~nite osobenosti na makedonskoto naselenie, sosema razli~ni od

bugarskiot jazik; karakteristika na S. Verkovi} kako “srpski otpadnik”.

D. I. Semiz, Govor na D. I. Semiz

- Osvrt na politi~kata strana na problemot: Proglasot na Bugarskata

akademija na naukite; navodnite nasilstva na srpskite vlasti vo Makedonija;

agitacijata na bugarskite ~etnici vo Makedonija protiv srpskata vlast.

92

Makedoncite {to ìveat vo S. - Peterburg

- Razli~ni stavovi na Makedoncite vo Petrograd, od sfa}aweto deka

Makedonija i nejziniot narod se samostojna geografska i etnografska celina i

imaat pravo na samostojno postoewe (Dimov, P. ûpovski, V. Vodovozov i dr.),

do stavot deka Makedonija najneposredno istoriski, plemenski i jazi~no e

povrzana so Bugarija i treba da bide nejzin del (Vezenkov, Deràvin i dr.).

M. Dolobko, Prigovor na M. Dolobko

- Osporuvawe na postavkite na N. S. Deràvin za Makedonija kako

bugarska zemja kako nau~no neosnovani.

Govor na Pletnev

- Apel do Bugarija da se dogovori so Srbija za podelba na makedonskata

teritorija, vo sprotivno, vo slu~aj na nova vojna, moè da izgubi i nekoi svoi

teritorii.

Akad. V. Behterev, Kon istorijata na sozdavaweto na Dru{tvoto za

slovensko nau~no edinstvo

- Formirawe na Dru{tvoto so cel da se stimulira nau~no-kulturnoto

zbliùvawe na Slovenite; re{avawe na nau~no-kulturni zada~i {to moè da

dovede i do re{avawe na politi~ki pra{awa.

Prigovor na referentot do V. V. Vodovozov

- Za srpskite nasilstva vo Makedonija; za merkite {to }e gi prezeme

srpskata vlada za podobruvawe na ekonomskata polo`ba na makedonskoto

naselenie; za navodnata nesposobnost na Makedonskata partija da se izbori za

samostojnost na Makedonija.

Prigovor do I. D. [i{manov (od Beli})

- Za odreduvaweto na granicata me|u Makedonija i Stara Srbija; za

epskite tradicii, jazikot, kulturata i obi~aite; za St. Verkovi}; za

ispolitiziranite i neto~ni podatoci vo Proglasot na Bugarskata akademija na

naukite.

93

I. Prilog: Proglas na Bugarskata akademija na naukite

- Za: odreduvaweto na etnografskata granica me|u Bugarija i Srbija;

zapadnite makedonski nare~ja kako sostaven del na bugarskiot jazik;

okupacijata na ”bugarskite” zemji vo zapadna Makedonija i navodnite nasilstva

vo niv.

II. Prilog: Od Srpskata akademija na naukite. Proglas

- Protest protiv namerata na Bugarskata AN da go vovle~e Sojuzot na

slovenskite akademii vo re{avawe na politi~ki sporovi.

III. Prilog: Pismo na nau~niot sekretar na Srpskata akademija na

naukite, prof. L. Stojanovi}

- Odbrana na srpskite pozicii vo sporot me|u Srbija i Bugarija okolu

podelbata na makedonskata teritorija.

IV. Prilog: Rezolucija na Dru{tvoto za slovensko nau~no edinstvo

prifatena na 16.05.1913 godina

- Za da se spre~i bratoubistvena vojna dvete strani treba da se obratat

kon arbitra`a koja }e go re{i sporot, pod uslov da se islu{aat i pretstavnici

od naselenieto na Makedonija.

III. 2282/4

Turcs et Grecs contre Bulgares et Macedoine, Paris, Libroire Plon, Plon Nourri ...

1904

IV. 2282/7

\. Petrov, “Makedonskoto osloboditelno delo na bugarska po~va”,

Pe~atnica na Iv. K. Cucev, Sofija, 1902

- Pregled na 25-godi{nata dejnost na Makedonskata osloboditelna

organizacija vo Bugarija: pojava na “makedonski dru{tva” i “makedonski

komiteti”; fazi vo razvojot na revolucionernoto dvi`ewe; “vostanie” vo

94

Makedonija izvr{eno od razbojni~ki ~eti na ~elo so oficeri - avanturisti;

podgotovka za op{tonarodno vostanie na ~elo so ~esni revolucioneri.

V. 2282

D. H. Dimov, “Makedonskoto osloboditelno delo”, Pe~atnica na A. P.

Dimitrov, Lom, 1900 godina

- Za sostojbata na Balkanskiot Poluostrov i evropskata diplomatija:

kroewe i prekrojuvawe na kartata na Balkanot od strana na golemite sili;

odnosot na golemite sili kon Makedonija; potstreknuvawe kon bratoubistvena

vojna me|u Bugarija i Srbija; odnosot na bugarskite vladi kon Makedonija; ideja

za proglasuvawe na Makedonija za slobodna, nezavisna i samostojna dràva so

pomo{ na op{tonarodno vostanie.

Stranica od v. “Makedonskij golos” so citat od B. Sarafov i pesna od

Leon [ah-Paronjanc “Vo za{tita na edinstvena nezavisna Makedonija”,

posvetena na gr. M. M. Perovskij-Petrovo-Solovovo.

Rezolucija za “Makedonskoto pra{awe”, prifatena od Komisijata

formirana od Sovetot na Dru{tvoto za slovenska me|usebna pomo{, pod

pretsedatelstvo na M. M. Perovskij-Petrovo-Solovovo.

VI. V. Vodovozov, “Na Balkanot”, “Sovremenik”, br,. 7/1913

- Za sostojbata na Balkanot po Prvata balkanska vojna i sporot okolu

podelbata na Makedonija me|u Srbija i Bugarija: dogovor za podelba na

Makedonija me|u Srbija i Bugarija; taen dogovor me|u Bugarija i Grcija;

rezultati od Prvata balkanska vojna; raspar~uvawe na Makedonija i raspravii

me|u sosedite.

VII. 2282/6

St. @e~kin, “Makedoskoto dvièwe”, ]ustendil, Izd. i pe~at na Br.

Djulgerovi, 1903 godina

- Pogled vrz makedonskoto dvièwe na porane{en deec na Sarafoviot i

Con~eviot komitet: pri~ini za pojavata na revolucionernoto dvièwe;

95

idealite na makedonskoto dvièwe; rascep vo organizacijata - Sarafov -

Con~ev - Del~ev; me|usebni borbi i teroristi~ki akcii; kritika na dejnosta

na”centralistite” G. Del~ev i \. Petrov ; buntot na Jankov.

VIII. 2282/14

D. H. Dimov, “Makedonskoto pra{awe”, Dupnica, Pe~atnica na N. G.

[ejtanov, 1901 godina

- Za makedonskoto pra{awe po osloboduvaweto na Bugarija: odnosot na

Evropa kon Evropska Turcija; idejata za osloboduvawe na Makedonija po

diplomatski pat; ulogata na balkanskite dràvnici vo re{avaweto na

makedonskoto pra{awe; Bugarija i Makedonija; makedonskata emigracija vo

Bugarija; idejata za balkanska federacija.

IX. 2282/13

D. H. Dimov, “Makedonskoto pra{awe i u~itelot”, ]ustendil, Pe~atnica

“Izgrev”, 1902 godina

- Referat pro~itan na Plevenskiot u~itelski sobor za: vlijanieto na

polo`bata vo Makedonija vrz sostojbata vo Bugarija (formirawe na jaka armija,

priliv na emigranti od Makedonija); odnosite me|u makedonskite organizacii

vo Makedonija i Bugarija (sozdavawe na ovie organizacii, nivnite celi i

metodi vo borbata, me|usebnite presmetki); vistinata za Vnatre{nata

makedonska organizacija i nejzinite dejci.

X. 2282/9

A. Razdolov, “Obra}awe kon svirepa, gnila i zabludena Turcija”, Sofija,

Pe~atnica na Iv. K. Boìnov, 1896 godina

- Obra}awe na avtorot do Turcija, no i do makedonskite borci za sloboda,

koi samite }e ja izvojuvaat, bez pomo{ od bugarskiot knez i bugarskata vlada. -

Pesna “Kon vojvodata”.

XI. 2282/5

Ustav na Makedonskoto dru{tvo, Sofija.

Pe~atnica na Dimitar B. Brzanov, 1895 godina.

96


(ARHIV NA AN NA SSSR - LENINGRAD)

FOND: PEÂT

MIKROFILM: M-XVIII/1169

GODINI: 1885-1913

SNIMKI: 21

JAZIK: ruski

SODR@INA: Napisi vo ruskiot pe~at vo vrska so Makedonija

1. “Svet”, (“Svetlina”), br. 147, 1885 god.

Marko Atanasov Mu{evi} - Makedonec izvestuva za:

- te{kata polo`ba na makedonskiot narod pod tursko ropstvo; yverstvata

na turskite vlasti; dejstvuvaweto na katoli~kata i protestantskata propaganda

preku verskite i {kolskite ustanovi i bara za{tita na makedonskiot narod od

strana na pravoslavna Rusija.

“Svet”, (“Svetlina”), br. 154, 1885 god.

- Za sostojbata vo Makedonija; dejstvuvaweto na razbojni~kite bandi;

begaweto na narodot vo Bugarija i Srbija; odnosot na bugarskata vlada na

Karavelov kon Makedoncite; borbata na slovenskata i germanskata ideja.

2. “Lu~” (Zrak”) Br. 131, 1913 god.

Govor na S. D. ^henkeli na sednicata na Dràvniot sovet:

- Zavojuva~kata politika na Rusija na Balkanskiot Poluostrov;

vinovnicite za Balkanskite vojni; celite na balkanskite vladi; ulogata na

ruskata diplomatija.

“Lu~” (Zrak”), br. 132, 1913 god.

Prodolènie od prethodniot broj:

97

- za odnosot na Miqukov kon Balkanskite vojni; memorandumot na

makedonskata kolonija vo Petrograd koja se zalaga{e za nezavisnost na

Makedonija; sproveduvaweto teror vo zavojuvanite makedonski zemji.

“Lu~” (Zrak”), br. 134, 1913 god.

Avstrija i Rusija na Balkanskiot Poluostrov - vovedna statija:

- Za celite na Balkanskiot sojuz; ulogata na Avstrija i Rusija vo

balkanskata kriza; mo`noto re{enie na ovaa kriza preku sozdavawe na

slobodna avtonomna Makedonija.

“Lu~” (Zrak”), br. 150, 1913 god.

Rezolucija donesena na sednicata na Pravni~koto dru{tvo vo vrska so

Balkanskite vojni:

- osuda na igrata na dinasti~kite i imperijalisti~kite interesi {to se

vo osnova na politikata na balkanskite zemji; predlog za sozdavawe slobodna

demokratska federacija na site narodi na Balkanot; osuda na vojnata koja

predizvikala mnogu ~ove~ki `rtvi.

3. “@iznw” (@ivot”), br. 16, 1913 god.

“Mir na Balkanot”

- Za mirot vo Bukure{t; polo`bata na balkanskite zemji po

zavr{uvaweto na vojnata; ekonomska rezolucija vo site balkanski zemji;

agrarna reforma vo zemjite “oslobodeni” od Turcite; za odnosot na Rusija kon

Balkanot vo novosozdadenata situacija.

4. “Utro Rosii” (“Utro na Rusija”), br. 46, 1913 god.

“Makedonija”:

- Kratka istorija na Makedonija; redosled na nejzinite zavojuva~i;

borbata na makedonskiot narod za osloboduvawe za vreme na Balkanskite vojni;

podelba na Makedonija.

5. “Simbirxnin: (“Simbirjanec”), br. 1790, 1913 god.

S. Iqin, “Gordiev jazol”

98

- Bratoubistvena vojna me|u doskore{nite sojuznici.

- Borba za Makedonija; sozdavawe na Albanija od strana na Avstrija i

Italija; podelba na Makedonija.

“Simbirxnin: (“Simbirjanec”), br. 1792, 1913 god.

- Za re{avaweto na makedonskoto pra{awe niz organite na ruskiot

pe~at.

S. Iqin - “Kon sudbinata na Makedonija”.

“Simbirxnin: (“Simbirjanec”), br. 1808, 1913 god.

“Beliot teror vo Makedonija”

- Za sostojbata vo Makedonija pod vlasta na novite porobuva~i; vr{ewe

represii vo site delovi na Makedonija - pod srpska, gr~ka i bugarska vlast.

99


MOSKVA

(DR@AVNA BIBLIOTEKA NA SSSR “V. I. LENIN” - MOSKVA)

FOND: PEÂT

MIKROFILM: 1253

GODINI: 1912-1915

SNIMKI: 58

JAZIK: ruski

SODR@INA: Statii od spisanija i vesnici

1. “Slavxne” (Sloveni”), vesnik za slovenska literatura, nauka, umetnost.

Petrograd, maj 1915 god.

K. Peqski, “Borba za avtonomija”:

- Borbata na makedonskiot narod za osloboduvawe od turskoto ropstvo vo

Ilindenskoto vostanie; Balkanskite vojni i osvojuva~kite tendencii na

Grcija, Bugarija i Srbija; borbata na Makedoncite za avtonomija na

Makedonija.

2. M. Krasnoèn, “Sudbinata na Makedonija”, Zbornik na nau~no-

literaturnoto dru{tvo pri Imperatorskiot jurjevski univerzitet

- Kratok pregled na istorijata na oblasta Makedonija od najstaro

anti~ko vreme, preku vremeto na osnova~ite na slovenskata crkva Kiril i

Metodija, vremeto na aspiraciite kon Makedonija na bugarskite i srpskite

vladeteli pa s# do pojavuvaweto na bugarskata i na srpskata propaganda po

formiraweto na srpskoto i bugarskoto kneèstvo.

3. V. Vezenkov, “Makedonija i pri~inata za Balkanskata vojna”, Izd. na

Moskovskiot balkanski komitet, so prilog: portreti na Aleksandar,

100

Ferdinand, Nikola I, Petar I i Georg I, karta na Makedonija, Albanija i Stara

Srbija i pove}e fotografii.

I. Makedonija: opis na prirodata; te{kiot ìvot na makedonskoto

naselenie pod tursko ropstvo; postojani buntovi i vostanija i krvava odmazda

na Turcite; obidi za reformi.

II. Makedonskoto pra{awe kako del od “isto~noto pra{awe”; neuspe{ni

obidi za podobruvawe na polo`bata na naselenieto; osloboditelni vojni na

balkanskite zemji; Sanstefanskiot mir i Berlinskiot kongres; Kresnenskoto

vostanie; razbojni{tvoto i administrativnata anarhija; Mirc{tegskite

reformi; Mladoturskata revolucija.

III. êtni~koto dvièwe: organizacija na revolucionernoto dvièwe;

Kresnensko vostanie; Razlove~ko vostanie; formirawe na Vnatre{nata

revolucionerna organizacija.

IV. Vnatre{na organizacija: organizirawe na hristijanskoto naselenie

za oruèn otpor protiv turskoto ropstvo; Vini~ka afera.

V. Borba na vlastite protiv Vnatre{nata organizacija.

VI. Turskite yverstva vo Makedonija, Stara Srbija, Adrijanopolskata

oblast i vostanieto: zasiluvawe na yverstvata na Turcite; podgotovka na

vostanieto; spisok na izgoreni sela po okolii; borbi me|u Turcite i

revolucionernite ~eti.

VII. Is~eznuvawe na “bugarskata” rasa od Makedonija: istrebuvawe na

slovenskoto naselenie vo Makedonija; isteruvawe od rodnite mesta; emigracija

vo Bugarija i Amerika.

VIII. Manifest na Angliskiot balkanski komitet: povik za obedinuvawe

na evropskite dràvi protiv turskite yverstva na Balkanot.

101

IX. Kus istoriski i administrativen pregled: anti~ka Makedonija;

naseluvawe na Slovenite na Balkanot; doa|awe na Turcite; administrativno

ureduvawe na Makedonija za vreme na turskoto vladeewe.

X. Evropska Turcija i teatarot na voenite dejstva: polo`bata i

granicite na Makedonija; orografijata i hidrografijata; `ivotinskiot svet,

glavnite gradovi, sostavot na naselenieto.

XI. Kraj na turskoto ropstvo: dogovor me|u Srbija, Bugarija, Crna Gora i

Grcija za zaedni~ki dejstva protiv Turcija; op{ta mobilizacija (17.IX.1912);

po~etok na Prvata balkanska vojna.

102


MOSKVA


FOND: PEÂT

MIKROFILM: 1056

GODINI: 1886-1917

SNIMKI: 151

JAZIK: ruski

SODR@INA: Izvadoci od knigi, spisanija i napisi od vesnikot “Slavxnskie

izvestix” (“Slovenski vesti”)

I. A. Amfiteatrov, “Zemja na razdorot” - Balkanski vpe~atoci, S. -

Peterburg, 1907 god.

Vpe~atoci od patuvaweto na avtorot po Makedonija:

- Rassuduvawa za samobitniot karakter na makedonskoto nacionalno

bitie; dejstvuvaweto na stranskite propagandi vo Makedonija.

Zabele{ki za osloboditelnoto dvièwe vo Makedonija;

- Za te{kite uslovi za ìvot na makedonskoto naselenie pod turska

vlast; pojavata na otpor i za preduslovite za izveduvawe na uspe{no vostanie.

II. V. V. Vodovozov, “Na Balkanot”, - Statii, patni bele{ki, Petrograd,

1917 god.

Niz srpska Makedonija - bele{ki na avtorot za polo`bata vo Makedonija

po Balkanskite vojni:

- Karta na Makedonija so sostojbata po Bukure{kiot mir; razni pogledi

vo vrska so nacionalnoto opredeluvawe na Makedoncite; statisti~ki podatoci

za sostavot na naselenieto vo Makedonija; sostojbata vo Makedonija po

Mladoturskata revolucija; podelba na interesnite sferi vo Makedonija me|u

103

sosednite zemji; borba na “avtonomistite” za samostojna Makedonija; dogovor

me|u Srbija i Bugarija za podelba na Makedonija; Balkanskite vojni i

posledicite od niv.

Jane Sandanski:

- Biografski podatoci i podatoci za negovata revolucionerna dejnost po

povod negovoto zaginuvawe vo april 1915 godina.

Prilog:

- Tablica so srpski oficijalni podatoci za brojot na naselenieto po

administrativni edinici i za negoviot raspored po religija i nacionalnost na

teritoriite {to gi dobila Srbija po Bukure{kiot mir od 1913 godina.

III. V. J. Teplov, “Turskite reformi vo vrska so pra{aweto na Makedonija

i Stara Srbija”, S. - Peterburg, 1903 god.

Kratka istorija na Makedonija:

- Doa|awe na Slovenite na Balkanot; potpa|awe na Makedonija pod

tursko ropstvo; borba na sosednite zemji za svoi vlijanija vo Makedonija.

Za etnografskiot sostav na naselenieto vo Makedonija i polo`bata na

hristijanskoto naselenie pod tursko ropstvo:

- Obespravenosta na hristijanskoto naselenie; prvite pojavi na otpor -

sozdavawe na revolucionerni komiteti; najavuvawe reformi od strana na

turskite vlasti.

Sultanski instrukcii (irade) za podobruvawe na sostojbata vo

Makedonija:

- Plan za reformi vo rumeliskite vilaeti; rusko-avstriski memorandum

za podobruvawe na polo`bata vo Makedonija; borba na sosednite dr`avi za

{irewe na svoite vlijanija vo Makedonija.

104

Vnatre{na makedonsko-odrinska organizacija:

- Pojava, organizacija i rabota na VMRO; slu~ajot so Mis Ston;

razijduvawe me|u Vnatre{niot makedonski komitet i makedonskite komiteti

vo Bugarija; raspu{tawe na komitetite vo Bugarija; zulumi na albanskite bandi

vo Makedonija i Stara Srbija; razvitok na revolucionernoto dvi`ewe vo

Makedonija i podgotovki za vostanie.

IV. Napisi od vesnikot “Slavxnskie izvestix”, (“Slovenski vesti”)

Izve{taj od Makedonija za t.n. “vostanie na Jankov i Nikolov” od 1902

godina:

- Proglas na polkovnikot Jankov do Makedoncite; re{enie na Vrhovniot

makedonsko-odrinski komitet od 2 oktomvri 1902 godina.

K. Misirkov, “Ekonomskite pri~ini za makedonskoto dvi`ewe”:

- Za materijalnata sostojba na makedonskoto selo: zemjodelstvo,

sto~arstvo, ribolov, lozarstvo.

P. Draganov, “Etnografski pregled na slovenskiot del na Makedonija”:

- Pregled na site poznati makedonski plemiwa i kolena, nivna

etnografska karakteristika, osobenosti na govorot, oblekata, vnatre{nata i

nadvore{nata kultura na sekoe pleme, istaknatite makedonski dejci, nau~nici,

pisateli od razni plemiwa.

- Dejstvuvawe na stranskite propagandi preku Bugarskata egzarhija,

Pe}kata patrijar{ija, Carigradskata patrijar{ija kako i rimsko-katoli~kata

propaganda preku otvorawe na bugarski, srpski i gr~ki u~ili{ta; dejstvuvawe

na razbojni~kite bandi vo Debarsko.

K. [apkarev, “Pismo do redaktorot”:

- Komentar na avtorot za nekoi navodni neto~nosti vo statijata za

Makedonija na P. Draganov.

M. Drinov, “Nekolku ispravki kon etnografskata bele{ka na g.

Draganov”.

105

P. Draganov, “Op{ta etnografska bele{ka za makedonskata provincija”

- Op{ti podatoci za imeto, sostavot, povr{inata, naselenieto, za

jazicite {to se upotrebuvaat vo Makedonija, za pretstavnicite na makedonskata

prerodba, za kulturno-politi~kite tekovi.

Stremjaga, “Za Makedonija i Makedoncite”:

- Za Makedoncite kako posebno samostojno slovensko pleme; negovata

borba za avtonomija na Makedonija kako edinstven na~in za re{avawe na

makedonskoto pra{awe; makedonskata inteligencija i nejzinite streme`i za

samostojna Makedonija.

N. Surin, “Avtonomii na Balkanot”:

- Za borbata na sosednite zemji za podelba na Makedonija.

Vega, “Makedonsko-romanskoto pra{awe”:

- Za romanskata propaganda vo Makedonija, planot na Romanija za

sozdavawe avtonomna Kucovlahija.

A. F. Rittih, “Makedonija”:

- Za istorijata na makedonskiot narod od doseluvaweto na Slovenite, za

podelbata na Makedonija.

106


MOSKVA


FOND: PEÂT

MIKROFILM: 1060

GODINI: 1894-1905

SNIMKI: 418


SODR@INA: Izvadoci od knigi, zbornici i vesnici; diplomatska prepiska

I. Zapiski imperatorskogo russkogo geografi=eskogo ob]estva po

otdelenii `tnografii” (Zapisi na imperatorskoto rusko geografsko dru{tvo

- oddelenie za etnografija); T. XXII, vyp. 1

“Makedonsko-slovenski zbornik”, - sost. P. Draganov, S. - Peterburg

1894

- Voved za sostavot, sodrìnata i istorijata na nastanuvaweto na

zbornikot.

- Glava I: epski, istoriski, juna~ki, politi~ki, razbojni~ki i dr. pesni

(po ciklusi i redosled).

- Zaklu~na bele{ka.

II. “Iz istorii me`slavxnskih svxzej” (Od istorijata na

me|uslovenskite vrski); AN SSSR, Moskva, 1963.

V. N. Kondratjeva

- Zagovor na Avstrija i Turcija so cel da se zadu{i

nacionalnoosloboditelnoto dvièwe na Balkanot vo 60-te godini na XIX vek

(spored konzularni izve{tai); nacionalnoosloboditelnoto dvièwe na

107

balkanskite narodi pod avstroungarska vlast; dogovor na Avstrija i Turcija za

zadu{uvawe na nacionalnoosloboditelnite dvièwa i zaedni~ki usilbi da se

spre~i doa|aweto na Garibaldi na Balkanskiot Poluostrov; raspa|awe na

avstro-turskiot sojuz.

“Russkij vestnik” (Ruski vesnik), juni 1903, S. - Peterburg.

V. Teplov, - “Solunskata tragedija i noviot kurs na Bugarija”.

- Akciite na solunskite atentatori; odmazda na turskite vlasti;

napu{tawe na rusofilskata politika od strana na Bugarija i svrtuvawe kon

Avstrija i Turcija; pregovori so Turcite za makedonskoto pra{awe; akcii na

Albancite protiv reformite; razni sfa}awa za re{avawe na makedonskoto

pra{awe.

IV. “Diplomati=eskax perepiska - Reformy v Makedonii”

(Diplomatska prepiska - Reformite vo Makedonija); Ministerstvo

inostrannyh del; S. - Peterburg, 1906.

1903-1905

- Telegrama do ruskiot i avstriskiot konzul vo Carigrad vo vrska so

predloènite reformi vo Makedonija; instrukcii isprateni do Portata za

vospostavuvawe kontrola na sproveduvaweto na reformite; re{enie na VMRO

privremeno da gi prekrati svoite akcii; zasiluvawe na propagandite; borba

me|u stranskite ~eti; te{kotii pri sproveduvaweto na reformite i prvi

rezultati.

V. Diplomatska prepiska - Reformite vo Makedonija, 1902-1903.

1902-1903

- Soop{tenie na carskata vlada za nemirite vo Makedonija; interesot na

Rusija za mirni preobrazbi na Balkanot po pat na reformi; proekt na rusko-

avstriski reformi; soglasnost na dràvite - potpisni~ki na Berlinskiot

dogovor i Turcija; bunt na Albancite protiv sproveduvaweto na reformite;

nezadovolstvoto na makedonskite revolucioneri od reformite; barawe

avtonomija.

108


MOSKVA


FOND: PEÂT

MIKROFILM: 1059

GODINI: 1876-1934

SNIMKI: 227

JAZIK: ruski, bugarski, angliski

SODR@INA: Izvadoci od knigata na A. Barbi “Xelati”, statii od

spisanijata “Moskovskij eènedelwnik”, “Vestnik Evropy”, “Russkij

vestnik”, “Kommunisti=eskij internacional” i “Bolw[evik”

I. Anri Barbi - “Xelati” - Beliot teror na Balkanot; Izd-vo CK MOPR

SSSR, Moskva, 1927 god.

- Istraùvawe na Anri Barbi i negovite sorabotnici za beliot teror vo

balkanskite zemji: kratka istorija na VMRO od formiraweto do 30-te godini

na HH vek; VMRO kako oru`je na bugarskata vlada za sproveduvawe na beliot

teror; formirawe na komiteti za za{tita od beliot teror; ideja za balkanska

federacija; formirawe na Federativnata narodna partija od levoto krilo na

VMRO.

II. “Moskovskij eènedelwnik: (Moskovski nedelnik”)

1. Scardiacus - “Makedonskoto pra{awe”:

- Za sproveduvaweto na reformite vo Makedonija.

2. F. Duhovecki - “Pisma od Carigrad”:

- Polo`bata vo Turcija po donesuvaweto na Ustavot; nacionalno i versko

istrebuvawe; avtonomna Makedonija vo sfa}aweto na mladoturcite.

109

3. Fifth National congres of the Macedonian people,s league, held may-june 2 DN,

1935, Akron, Ohio

- Programa na Kongresot.

4. G. Dimitrov, “Stop the execution of the soldiers in Bulgaria”

5. D. Vlahov, - “Emigracijata vo Amerika i makedonskoto osloboditelno

dvièwe”

- MPO - navleguvawe vo organizacijata na predavnici na makedonskoto

delo; osnovawe na Makedonskiot naroden sojuz (MNS) vo Amerika; borba me|u

MPO i MNS.

6. “Granicite na Makedonija i nejzinite prirodni bogatstva”

- so karta na Makedonija

7. S. Vojdanov - “Dosta zabludi, dosta izmami”:

- Podelba na Makedonija vo Bukure{t; prodolùvawe na borbata;

sozdavawe na MPO (Makedonski progresivni organizacii) i MNS (Makedonski

naroden sojuz) vo emigracijata; bratoubistvena borba me|u pripadnicite na

razni makedonski strui.

8. “Organizacii na MNS vo Mi~igen. Ohajo, îkago vo Kanada”

9. G. Pirinski - “Glavna udarna zada~a na Pettiot kongres”:

- Za ulogata i zada~ite na MNS vo Amerika.

10. K. D. Mi{ev - “Za edinstvena borba protiv gladot, fa{izmot i

vojnata”:

- Za edinstvoto na makedonskite zdruènija vo stranstvo.

11. “Podgotovki na vojnata i fa{izmot”:

- Vooruùvawe na imperijalisti~kite zemji; makedonskiot vrhovisti~ki

nacionalfa{izam.

110

12. Dneven red na V Kongres na MNS (30, 31.I -1-2.VI)

III. “Vestnik Evropy” (Vesnik na Evropa) - septemvri 1908 g.

1. I. Ka{incev - “Kriza vo makedonskoto osloboditelno dvièwe”:

- Istorija na makedonskoto revolucionerno dvièwe: I faza - za{tita na

naselenieto; II - senarodno vostanie; protivre~nosti me|u ~etite na VMRO i

bugarskite komiteti; zasiluvawe na stranskite propagandi vo Makedonija po

neuspe{noto vostanie; rascep na Organizacijata na centralisti i vrhovisti.

IV. “U=enye zapiski Kazanskogo GU im. V. I. Lenina” (Nau~ni

prilozi na Kazanskiot dràven univerzitet “ V. I. Lenin”):

1. A. S. [ofman, “Od istorijata na nacionalnoosloboditelnoto dvièwe

vo Makedonija na krajot na XIX i po~etokot na HH vek”

- Socijalno-ekonomskite pretpostavki za dvièweto; osnovni etapi i

osobenosti na dvièweto; Ilindenskoto vostanie; aktivirawe na

revolucionernoto dvièwe po 1905 god.; rascep vo dvièweto; Mladoturskata

revolucija; makedonskoto pra{awe za vreme na Balkanskite vojni;

Bukure{kata konferencija.

V. “Russkij vestnik” (Ruski vesnik):

1. V. Teplov, “Makedonski nemiri”:

- Za realiziraweto na rusko-avstroungarskite reformi vo Turskata

Imperija; polo`bata na Makedonija pred Ilindenskoto vostanie.

2. V. Teplov - “Bugarija i makedonskoto vostanie”:

- Polo`bata vo Makedonija pred Ilindenskoto vostanie; tekot na

vostanieto; ubistvoto na konzulot Rostkovski; plan za re{avawe na

makedonskoto pra{awe ispraten od Makedonskiot komitet.

3. V. Teplov - “Makedonija”:

- Konferencija za makedonskite raboti odràna vo Sofija (1905);

sozdavawe na semakedonska organizacija “Dobrotvoren sojuz”; dejstvuvawe na

111

propagandite na sosednite zemji; podatoci za sostavot na naselenieto na

Balkanskiot Poluostrov objaveni vo germanskoto spisanie “ “.

4. Strannik - “Pismo od Carigrad - Nemiri vo Makedonija”:

- Nemiri predizvikani od Albancite protiv Turcite; stranskite

propagandi vo Makedonija.

VI. “Kommunisti=eskij internacional” (Komunisti~ka

internacionala) br. 25-26

1. H. Kabak~iev, “Nacionalnoto i agrarno-selanskoto pra{awe na

Balkanot”:

- ulogata na balkanskite buròazii vo borbata za nacionalno

osloboduvawe na svoite zemji; VMRO - oru`je na bugarskata buròazija vo

nejzinata fa{isti~ka politika; pojava na VMRO; razvitok na rabotni~koto

dvièwe; agrarnata reforma vo Jugoslavija; nacionalnoto pra{awe i

balkanskite komunisti~ki partii.

2. V. I. Zuev - “Goce Del~ev - istaknat deec na makedonskoto

osloboditelno dvièwe”:

- Sozdavawe na VMRO; sozdavawe na Vrhovniot makedonski komitet;

sozdavawe na Makedonskiot revolucioneren socijaldemokratski sojuz.

3. V. N. Korablev - “Nastanite vo Makedonija i Stara Srbija”:

- Pri~inite za makedonskoto dvièwe; dejnosta na osloboditelnite

komiteti; turskite reformi; va`nosta na makedonskoto pra{awe za Rusija;

zada~ite na Rusija za za{tita na slovenskoto naselenie na Balkanskiot

Poluostrov.

VII. “Bolw[evik” (“Bol{evik”)

1. S. Timov - “Protivre~nostite na imperijalizmot i nacionalnoto

pra{awe na Balkanot”:

- Interesite na golemite dràvi na Balkanot; protivre~nostite me|u

nacionalnite kliki na balkanskite buròazii; nacionalnoto pra{awe i

112

nacionalnoosloboditelnoto dvi`ewe; idejata za sozdavawe balkanska

komunisti~ka federacija.

2. S. N. Sapunov - “Balkanska komunisti~ka federacija”:

- Parola za rabotni~ko-selanska vlada vo Bugarija; beliot teror vo

Bugarija, Jugoslavija, Romanija i vo Grcija.

VIII. “Kommunisti=eskij internacional” - Sekcii na Kominternata:

1. Sovetuvawe na Balkanskata komunisti~ka federacija (24-26.II.1923

godina vo Viena).

2. Proekt na Ustavot na Balkanskata komunisti~ka federacija.

3. V. Kolarov, “Komunisti~kata partija i politi~kata polo`ba na

Bugarija”.

4. Radev, “Instrukcija na parlamentarnata grupa na BKP”.

5. Ekonomskata i politi~kata polo`ba na Jugoslavija.

6. Politi~kata i ekonomskata polo`ba na Grcija.

113


MOSKVA


FOND: PE^AT

MIKROFILM: 1062

GODINI: 1899-1910

SNIMKI: 110

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti za istorijata na Makedonija (izvadoci od razni

spisanija)

“Russkoe bogatstvo” (“Rusko bogatstvo”) mese~no literaturno i nau~no

spisanie, br. 10, oktomvri 1903 g., S. - Peterburg, 1903 god.

I. K., “Makedonija i makedonskoto pra{awe”:

- Za pojavata, razvitokot i aktuelnata sostojba na makedonskoto pra{awe

- pojava na makedonskoto pra{awe po Berlinskiot kongres; granicite na

Makedonija; povr{ina i broj na naselenieto: etni~kiot sostav na naselenieto;

odnosot na Turcite kon slovenskoto naselenie; specifi~nite crti na

makedonskoto pra{awe; borba protiv elinizacijata; borba na makedonskata

inteligencija zaedno so bugarskata za slovenska crkva i u~ili{te; priznavawe

na Bugarskata egzarhija; osloboduvawe na Bugarija i po~etok na bugarskata

nacionalna propaganda vo Makedonija; po~etok na srpskata propaganda; borba

me|u propagandite; organizacija na VMRO i podgotovki za vostanie; rascep vo

Organizacijata; izbuvnuvawe na predvremeno vostanie.

Eliza Rekli, “Zemjata i lu|eto”, prevod od francuski, Izd. na O. N.

Popova, S. - Peterburg 1906 g.

“Balkanskite dr`avi Grcija, Turcija, Bugarija, Romanija, Srbija i Crna

Gora”.

114

“Makedonija i makedonskoto pra{awe”

- Postavuvawe na makedonskoto pra{awe na Carigradskata konferencija

1876/1877; obidi za podobruvawe na polo`bata na naselenieto preku reformi;

sostojba na zemjodelstvoto i stopanstvoto; ekonomska eksploatacija na spahiite

i administracijata; grabeì na razbojni~kite bandi; slika na seloto i gradot;

nacionalisti~kite propagandi na sosedite; pojava na revolucionernoto

dvièwe; rascep vo dvièweto - centralisti i vrhovisti; dejnost na

vostani~kite komiteti - vooruùvawe, snabduvawe so hrana i dr.; proekt na

novi reformi (januari 1903).

“_iznw” (“@ivot”) literaturno, nau~no i politi~ko spisanie, T. IX,

noemvri 1899 god.

Dionisij Grigorev, “Pretendenti na Makedonija”:

- Do 1895 g. - kulturno-prosvetna dejnost vo Makedonija; barawe na

pravata veteni so Berlinskiot kongres; borba za prevlast vo Makedonija na

razni propagandi: srpska, bugarska i gr~ka; nacionalen sostav na naselenieto;

razli~ni dvièwa vo Makedonija - “separatisti”, “nacionalisti” i

revolucionerno dvièwe na ~elo so Vrhovniot komitet i spisanieto

“Reformi”.

“Vestnik Evropy” (“Vesnik na Evropa”), T. III, april 1903, S. -

Peterburg 1903.

H. G. Insarov, “Turcija i Makedonija”, istoriska bele{ka (I-IV glava)

- Pri~ini za pa|aweto na Turskata Imperija; vladeja~kite sloevi na

Turcija; privilegii na turskoto naselenie vo odnos na “rajata”; natalitetot i

mortalitetot kaj turskoto i kaj hristijanskoto naselenie; agrarnite odnosi vo

Turcija, sproveduvawe na reformite; sostojbata vo Makedonija - ekonomska

eksploatacija na begovite, gnet na administrativnite vlasti, razbojni{tvo na

albanskite bandi; emigracija na naselenieto; sostojbata vo turskite zatvori.

“Vestnik Evropy” (“Vesnik na Evropa”), T. III, maj-juni 1899, S. -

Peterburg 1899 god.

115

P. Miqukov, “Od patuvaweto vo Makedonija. Evropskata diplomatija i

makedonskoto pra{awe”.

- Sostojbata vo Makedonija pred Ilindenskoto vostanie; avstro-ruski

predlog za administrativno ureduvawe na makedonskite oblasti; kontra-proekt

na Portata; Rusko-turskata vojna i Sanstefanskiot mir; Berlinskiot dogovor;

Carigradskata konferencija 1880; nov predlog za umereni reformi i turski

kontra-predlog; programa na makedonskoto nacionalno dvièwe objavena na III

Makedonski kongres odràn vo Sofija vo 1896 god.

“Russkax myslw” (“Ruska misla”), god. 31, Moskva, dekemvri 1910 god.

V. Bogu~arski, “Po “obnovenata” Turcija. Vpe~atoci od patuvaweto vo

Carigrad”.

- Vpe~atoci na avtorot od negovoto patuvawe vo Turcija po

Mladoturskata revolucija: patuvawe po Bugarija; opis na Carigrad; odnosi

me|u Gr~kata patrijar{ija i Bugarskata egzarhija smesteni vo Carigrad;

sostojba vo Carigrad i Turcija po doa|aweto na vlast na partijata “Edinstvo i

progres”; vra}awe na starata nacionalisti~ko-centralisti~ka pozicija na

turskiot reìm; odnos kon jazikot i literaturata na turskata inteligencija;

opis na Solun, negova istorija, sostav na naselenieto; ulogata na Solunskata

rezolucionerna organizacija vo Mladoturskata revolucija; odnos na novata

vlast kon Makedoncite; patuvawe preku Skopje za Srbija.

“Vestnik Evropy” (“Vesnik na Evropa”), t. V, oktomvri 1909, S. -

Peterburg 1909 god.

Belorusov, “Evolucija na politi~kite idei vo sovremena Turcija”

- Prikaz na sostojbata vo Turskata Imperija po izvr{uvaweto na

Mladoturskata revolucija: te{kotiite na novata vlast; naporite za

zacvrstuvawe na vlasta, hegemonijata na turskata narodnost, zajaknuvaweto na

voenata mo} i na administrativniot mehanizam; dogovorot me|u komitetot

“Edinstvo i progres” so liberalite i ermenskata partija “Da{nacutun”;

odnosot kon Makedoncite; Narodnata federativna partija na J. Sandanski;

pojava na socijalisti~kata organizacija; evolucija na religioznata misla

(“isto~nata deklaracija na pravata na ~ovekot i gra|aninot”).

116


MOSKVA


FOND: PE^AT

MIKROFILM: XCVIII/1165

GODINI: 1903-1913

SNIMKI: 65

JAZIK: ruski

SODR@INA: Statii i napisi od ruski vesnici i spisanija

1. I. K. B. - “Slovenski elementi vo novogr~kiot jazik”, izdanie na

avtorot, S. - Peterburg, 1912 god.

2. P. D. Draganov, “Ju`noslovenski knigi i statii otpe~ateni so gr~ki

bukvi”, S. Peterburg, 1905 god. (naslovna stranica).

3. “Imperatorot Aleksandar II, Ju`nite Sloveni i Makedonija (separat

od vesnikot “Dextelw”, 1903 god.), Kazaw, 1903 (pro~itano vo Prosvetniot dom

na Trgovsko-industriskoto dru{tvo na Alafuzovskite fabriki vo Kazaw na

19.II.1903 godina)

- Zaslugite na carot Aleksandar II za Rusija i Slovenstvoto; Makedonija:

kratok istoriski pregled, geografska polo`ba, polo`bata pod tursko ropstvo,

sostavot na naselenieto, aspiraciite na Grcija, Bugarija i Srbija, interesite

na zapadnoevropskite zemji, osloboduvawe na Makedonija i Stara Srbija od

Turcite.

4. Oglas za pretplata na spisanieto “Dextelw” za 1903 godina so programa

na spisanieto.

5. Naslovna stranica na prviot broj na vesnikot “Slavxnskij \g” od 6

juli 1912 god., izdaden vo Odesa.

6. “Kostromskij magazin” od Odesa

117

- Preporaka do balkanskite trgovci da sorabotuvaat so firmata

“Novokostromska lenena manufaktura”.

7. Spisanie “Slavxnskij \g”

- Redakciski uvodnik za polo`bata na Balkanot; Romanija i

Slovenstvoto; polo`bata vo Turcija; Hrvatska i Slovenija i avstro-ungarskata

inkvizicija; nesvoevremena rezolucija na sofiskiot Sinod; makedonsko-

bugarskata emigracija vo Amerika; Bosna i Hercegovina; ekonomskite odnosi

me|u Slovenite; Sv. Kiril i Metodij.

8. “Slavxnskij \g”, br. 2, 1 avgust 1912, Odesa 1912

- Avtonomija na Makedonija; kole` vo Ko~ani; germanizacija i

ungarizacija na avstroungarskite Sloveni; Crna Gora; soop{tenie na ruskiot

konzul vo Skopje za cenite na stokite; bugarski pra{awa; za makedonskite

stipendii za u~enici vo Rusija.

9. Spisok na pe~atenite trudovi na P. Draganov za Makedonija,

Makedoncite i makedonsko-slovenskoto nare~ie i negovata literatura.

10. P. Draganov, - Za makedonizmite vo ju`noslovenskite rakopisi od

XVII vek, S. - Peterburg, 1903.

11. “Slavxnskie izvestix” br. 1, S. Peterburg 1914

- Makedonija i Slovenstvoto (K. Misirkov)

“Slavxnskie izvestix” br. 10 (3), 1913

- Pri~ini za raspa|aweto na Turcija; idninata na Turcija; opasen

eksperiment (za sozdavaweto na Albanija i za makedonskoto

pra{awe); balkanski pisma; za Makedonija i Makedoncite; avtonomii

na Balkanot.

118

GOSUDARSTVENNAX PUBLI+NAX BIBLIOTEKA IM. }EDRINA -

LENINGRAD

(DR@AVNA JAVNA BIBLIOTEKA “[^EDRIN” - LENINGRAD

FOND: PE^AT

MIKROFILM: 1053

GODINI: 1895-1898; 1901-1903

SNIMKI: 594

JAZIK: bugarski

Vesnicite “Glas makedonski”: br. 50-52/1895, br. 1-39, 52-74, 2-8/1896; br. 9-

50/1897; br. 3-26/1898; “Pravo”: br. 1-13/1901; br. 14-36/1902; br. 37-43/1903

I. Vesnikot “Glas makedonski”, Sofija:

Postojani rubriki:

- Od Makedonija

- Za te{kata polo`ba na makedonskoto naselenie pod turska vlast, za

turskite zulumi, {ireweto na razbojni{tvoto; dejstvuvaweto na stranskite

propagandi.

- Vnatre{ni novosti

- Za sostojbata vo Makedonija po voveduvaweto na reformite,

dejstvuvaweto na makedonskite dru{tva vo Sofija; nesoglasuvawata me|u niv;

pojavata na makedonskata socijalisti~ka grupa, dejstvuvaweto na ~etite vo

Makedonija.

- Od stranskite vesnici

- Napisi od stranskiot pe~at {to se odnesuvaat na sostojbata na

Balkanot i vo Makedonija.

- Hronika

- Pregled na aktuelnite nastani.

119

1. 1895, Br. 50, 51,52

- “Makedonsko delo”

- Za pi{uvaweto na stranskiot pe~at vo vrska so problemite vo

Makedonija.

- “Ropstvoto vo Turcija”

- Napisi za sostojbata vo Turskata Imperija.

- “Anarhijata vo Turcija” od vesnikot “Les nouvelles d, Orient”

2. 1896, Br. 1-39 (1.01-20.04); 52-74 (30.05-27.07); 2-8 (10.11-22.12)

“Srbite i Makedonija”, “Srpski politi~ari” (br. 2, 7/1896)

- Za srpskite aspiracii kon makedonskata teritorija.

- “Reformite vo Makedonija” (br. 2, 3, 4, 5, 9, 17, 22, 23, 24, 25, 26, 38,

39/1896)

- Razni napisi vo vrska so problemot na sproveduvaweto na reformite vo

Makedonija.

- “Proklamacija na Makedonskiot komitet vo Atina” (br. 4/1896)

- Za {ireweto na elinizmot vo Makedonija.

- “Srpskite politi~ari” (br. 7/1896)

- Delovi od statijata objavena vo gr~kiot vesnik “Keri”.

- “Pisma od Carigrad” (br. 8, 9/1896)

- Za pojavata na partijata “Mlada Turcija”, za reformite, planovite na J.

Sandanski.

- “Carigradskata policija” (br. 8, 9, 10, 11, 12, 13/1896)

- Statija od vesnikot “Les nouvelles d, Orient”

120

- “Edno osvetluvawe na na{ite raboti” (br. 51/1895; 6, 9, 10, 11/1896)

- “Turskata administracija” (br. 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,

26/1896)

- statija od vesnikot “Les nouvelles d, Orient”

- “Novata polo`ba na Bugarija” (br. 16/1896)

- Odnosot kon makedonskoto delo po priznavaweto na bugarskiot knez od

strana na sultanot.

- “Trite makedonski komiteti” (br. 18/1896)

- Statija objavena vo v. “Dejli kronikl” za dejstvuvaweto na komitetite

vo Bugarija, Srbija i vo Grcija.

- “Za novite pravci na bugarskata vnatre{na i nadvore{na politika po

priznavaweto na Ferdinand” (br. 20-21/1896)

- “Turskite finansii” (br. 27, 29, 30, 31, 32/1896)

- Statija od v. “Les nouvelles d, Orient”

- “Turskata cenzura” (br. 33, 34, 35//1896)


- “Nema reformi” (br. 34, 35/1896)

- Za navodnite reformi vo Makedonija i neispolnuvaweto na vetuvawata

na sultanot.

- “[vercot vo Turcija” (br. 53, 54, 55, 74/1896)


- “Protiv koristeweto na makedonskoto dvi`ewe za celite na Bugarija i

za svoi politi~ki manevri” (br. 55/1896)

121

- “Turskite raboti” (br. 26, 55, 56, 58, 60, 61, 62, 63, 64, 66, 68, 69, 70, 72/1896)

- Za dejstvuvaweto na komitite na Mlada Turcija.

- “Za konfliktite me|u Makedoncite vo Sofija pottiknati od

bugarskite partii i vladata” (br. 60/1896)

- “Vostanieto vo Makedonija” (br. 60/1896)

- Izvestuvawe za oruènite dejstva na Pirin Planina.

- “Balkanska konfederacija i slavjano-balkanski sojuz” (br. 63/1896)

- Za sozdavaweto odbranben sojuz pod pokrovitelstvo na Rusija.

- “Koleìte vo Makedonija” (br. 66/1896)

- Za sudirite me|u makedonskite ~eti.

- “Za mitinzite vo Bugarija vo vrska so makedonskoto pra{awe” (66/1896)

- “Nasledstvoto na bolniot ~ovek” (br. 67/1896)

- Statija na “Peterburgskij listok” vo vrska so problemot na

porobenite narodi po raspa|aweto na Turskata Imperija.

- “Makedonskoto dvièwe vo Romanija” (br. 67/1896)

- “Po shizmata” (br. 67/1896)

- Za re{avaweto na makedonskoto pra{awe preku vospostavuvaweto na

Ohridskata arhiepiskopija.

- “Bugarija i gr~ko-romanskiot sojuz” (br. 67/1896)

- Statija od v. “S. - Peterburgskie vedomosti”

- “Murad-bej” (68/1896)

- Podatoci za negovata li~nost i deloto “Ildi{kata palata i Velikata

Porta”

122

- “Odglasot vo ruskiot pe~at za makedonskoto pra{awe” (br. 69, 71/1896)

- “Gr~kata “Megali-ideja” (br. 71, 72, 73/1896)

- Razgovor so gr~kiot minister Demjanis za makedonskoto i kritskoto

pra{awe objaven vo v. “Figaro”.

- “Zloto na Istok” od Nesnin-bej” (br. 50, 72, 73/1896)

- “Ildi{kata palata i Velikata Porta” (br. 3 (17.11), 4, 5, 6, 7, 8/1896)

- “Sultanot Hamid i svetata vojna” (br. 4/1896)

- Za idejata site muslimani od celiot svet da se borat protiv

hristijanstvoto.

3. 1897, br. 9-50

- “Statisti~ki podatoci za gr~kite u~ili{ta vo Solunskiot i vo

Bitolskiot vilaet” (br. 9/1897).

- “Makedonija” (br. 9/1897)

-Statija od vesnikot “Revue de deux mondes”

- “Da ja so~uvame celosta na Makedonija” (br. 13/1897)

- Stavovi na Rusija i Turcija za re{avawe na makedonskoto pra{awe.

- “Lanskoto i idnite gr~ki navleguvawa vo Makedonija” (br. 13, 15,

16/1897)

- Za gr~kata propaganda vo Makedonija.

- “Makedonija i bugarskata vlada”; “[to se slu~uva vo i za Makedonija?”

(br. 14, 18/1897)

123

- “Besramno srpsko bezobrazie”; “Gr~ki “heterija” vo minatoto”; “[to

barame od bugarskata vlada i bugarskiot knez”; “Makedonskite raboti i

bugarskata vlada” (br. 19, 22, 23, 24/97)

- “Isto~nata politika na Rusija” (br. 29, 30, 31/1897)

- “[to se slu~uva vo Makedonija” (br. 30/1897)

- Statija od v. “Allgemeine Zeitung”

- “[to da se pravi?” (br. 32, 33/1897)

- Za ulogata i zada~ite na makedonskite dru{tva vo Bugarija.

- “Reformi }e se vovedat” (br. 33/1897)

- “Polo`bata na Makedonija po zaklu~uvaweto na gr~ko-turskiot mir”

(br. 34/1897)

- “Na srpskiot vesnik “Uskok” )br. 32, 36, 37, 38, 39, 41, 42/1897)

- “Srbite i Vlasite vo Makedonija” (br. 36/1897)

- Od v. “Allgemeine Zeitung”

- “Nabquduvawe i opis na gradot Kru{evo” (br. 38, 39, 40, 42/1897

- “Novata diplomatija na na{iot Hilde-brand” (br. 39/1897)

- “Makedonija i Albanija” (br. 43, 44, 46/1897)

- “Makedonskata politika”; “Vrhovniot makedonski komitet” (br. 46,

48/1897)

- “Srpskite aspiracii i nivnite posledici” (br. 48/1897)

124

4. 1898, Br. 3-26

- “Obra}awe do vladite na golemite sili od Komitetot na Mlado-

turskata partija vo @eneva” (br. 4/1898)

- “Proekt za reformi {to treba da se vovedat vo Makedonija...” (br.

6/1898)

- “[to da se pravi?”; “[to o~ekuvame u{te?” (br. 7, 8/1898)

- Za sostojbata vo Makedonija i na Balkanot.

- “Polo`bata na makedonskoto pra{awe” (br. 11/1898)

- Pismo od Belgrad.

- “Bugarija i Turcija” (br. 12/1898)

- Izve{taj na v. “Neue Freie Presse”

- “Kako mo`e da se re{i makedonskoto pra{awe?” (br. 13/1898)

- Zalagawe za avtonomna Makedonija.

- Napisi po povod otpovikuvaweto na skopskiot vladika (br. 12, 15/1898)

- Vest za smrtta na Iqo Markov (br. 15/1898)

- “Germanija i Turcija” (br. 17/1898)

- “[to o~ekuvame?”

- Za o~ekuvawata na Makedoncite od Evropa.

- “Rusija i Makedonija’ (br. 20/1898)

- Za rusko-avstriskite spogodbi za podelba na sferite na vlijanie.

- “Sostojbata na Bugarskata egzarhija” (br. 21, 22/1898)

125

- “Arnautite sakaat nezavisnost” (br. 22/1898)

- “U~ili{noto delo vo Makedonija” (br. 23/1898)

- Za borbata so propagandite od sever i jug.

- “Za zaedni~ko dejstvo na makedonskiot i albanskiot narod protiv

turskata vlast...” (br. 25/1898)

- “Makedoncite i Albancite” (br. 26/1898)

- Izvodi od statija od v. “Avtonomija”.

II. Vesnikot “Pravo”, Sofija:

Postojani rubriki:

- Pisma (vesti) od Makedonija i Odrinsko

- Za te{kata polo`ba vo Makedonija i Odrinsko, za turskite zulumi, za

ispra}aweto zatvorenici vo Mala Azija.

- Tribina

- Za sostojbata na makedonskoto pra{awe, za borbata me|u makedonskite

organizacii, za dejstvuvaweto na stranskite propagandi.

- Od revolucionernata borba

- Za sudirite na makedonskite revolucionerni ~eti so Turcite.

- Od ropskite nevolji

- Za izma~uvaweto na makedonskoto naselenie, za apsewata,

internirawata.

- Vesti od Turcija

- Za grabe`ite, ubistvata na makedonskoto naselenie, za sudirite na

~etite na Vnatre{nata organizacija so turskiot asker.

126

- Hronika

- Za aktuelnite nastani (grabnuvaweto na Mis Ston, reformite vo

Makedonija).

- Niz vesnicite i spisanijata

- Izvodi od bugarskiot i stranskiot pe~at, osvrti na razni napisi vo

pe~atot.

1. 1901, Br. 1-13

- “Makedonsko-odrinska organizacija vo Bugarija” (br. 1/1901)

- “Ildiz-]o{ - carski dvorec” (br. 2, 3/1901 (9/1901)

- “Bugarskata egzarhija” (br. 4/1901)

- Za dejnosta vo Makedonija i Odrinsko.

- “Vestnik Evropy” (br. 4/1901)

- Za problemite na Balkanskiot Poluostrov.

- “Ruskite konzuli vo Makedonija” (br. 7/1901)

- Za odnosot na konzulite kon makedonskite problemi.

- “Turcija i Arnautite” (br. 7/1901)

- “[to da se pravi” (br.10/1901)

- Za sostojbite po rascepot vo Makedosko-odrinskiot komitet.

- “Buxetot na srpskata propaganda vo Makedonija” (br. 10/1901)

- “Borba za Istok” (br. 10/1901)

- Rezime na prof. Onken od “Die woette”.

- “Edna istorisko-politi~ka bele{ka” (br. 11/1901)

127

- Za Sanstefanskiot dogovor.

- “Vo kakvi uslovi se pojavi srpskata propaganda?” (br. 12/1901)

- “Bugarija i Makedonija” (br. 13/1901)

- Za gre{kite na bugarskata politika sprema Makedonija.

- “Povik za pomo{“ (br. 13/1901)

- Za stradawata na zatvorenicite po turskite zandani.

2. 1902, Br. 14-36

- “Na{ata programa” (br. 14/1902)

- Istorijat na Vnatre{nata makedonska organizacija.

- “Rakopolagawe na Firmilijan...” (br. 14/1902)

- Pregled na crkovno-u~ili{nata dejnost na Egzarhijata.

- “Vrhovniot Makedonsko-odrinski komitet” (br. 15/1902)

- “Avstriskoto vlijanie vrz avtonomna Makedonija” (br. 17/1902)

- Za trite na~ini za re{avawe na makedonskoto pra{awe.

- “Edna interesna statistika” (br. 18/1902)

- Podatoci za brojot na doselenicite od Makedonija vo Bugarija.

- “Turski provokacii” (br. 19/1902)

- Za revolucionerniot mete` vo Makedonija i istrebuvaweto na narodot

od turskata vlast poradi otporot.

- “Balkanskata politika i rusko-avstriskiot dogovor od 1897 god.” (br. 19,

20, 21, 22/1902)

- “Bratoubijci” (br. 20, 21/1902)

128

- Za dejnosta na grupata Con~ev - Mihajlovski protiv makedonskite

revolucioneri.

- “Makedonskoto osloboditelno delo na bugarska po~va” (br. 20-21/1902)

- Statija od \or~e Petrov.

- “ “ (br. 23/1902)

- za bro{urata od St. Mihajlovski po povod rakopolagaweto na

Firmilijan .

- “Statuti na Makedonsko-odrinskata organizacija” (br. 24/1902)

- “Novata polo`ba na Organizacijata” (br. 25/1902)

- Za razdvojuvaweto na Organizacijata na dva pravci.

- “H Makedonsko-odrinski kongres so Rezolucija” br. 25/1902)

- “[to ni pretstoi?”, “Komitetska taktika”, “Besramni la`govci” i dr.

(br. 26/1902)

- Napisi vo vrska so odr`aniot H Kongres na Organizacijata.

- “Novoe vremx” i “neostambulovizmot” (br. 27/1902) (28/1902)

- Reakcija na napisite vo “N. V” vo vrska so avtonomijata na Makedonija.

- “Vnatre{nata revolucionerna organizacija” (br. 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33,

34/1902)

- “Vladite i makedonskite komiteti” (br. 28/1902)

- Za politikata na bugarskite vladi kon makedonskite komiteti.

- “Gr~ka podlost” (br. 29/1902)

- Za ulogata na gr~kite konzulati i vladici vo uni{tuvaweto na

makedonskoto delo.

129

- “To~en spisok na politi~kite zatvorenici vo bitolskiot zatvor” (br.

29, 30, 31, 32/1902

- “Od ìvotot i stradawata na zatvorenicite” (br. 30/1902)

- “Avanturistite na delo”, “Vistinata za “vostanieto” vo Makedonija (br.

31/1902

- Vistinata za t.n. “vostanie vo Makedonija”.

- “Ima li vostanie vo Makedonija”, “Ne taka, prijateli” i dr. (br. 32, 33,

34, 35/1902)

- Za avanturisti~kite dejstva na bugarskite ~eti vo Makedonija.

- “Misli za idninata” (br. 35/1902)

- Za besplodnosta na “osloboduvaweto na Makedonija odnadvor”.

- “Pred makedonskoto pra{awe” (br. 35/1902)

- Za sodrìnata na bro{urata izlezena vo Belgrad.

- “Bugarskite vladi i makedonskoto pra{awe” (br. 36/1902)

- Za politikata na bugarskite vladi za vospostavuvawe na “Sanstefanska

Bugarija”.

- “Makedonskoto dvièwe i Vnatre{nata organizacija” (br. 36/1902)

- “Otomanskite sultani” (br. 36/1902)

- Zaklu~ok od dvotomnata istorija na Halil Ganem.

- “Dali e neophodna evropska konferencija za isto~nite raboti” (br.

35/1902)

- Za statijata na A. Leroj objavena vo v. “L, Europeen”.

130

3. 1903, Br. 37-43

- “Turskite reformi i evropskata diplomatija” (br. 37/1903)

- “Francuskata “@olta kniga” za Makedonija’ (br. 39, 40/1903)

- “Makedonskite organizacii” (br. 40/1903)

- Statija od v. “Novoe vremx” za organizacijata i principite na

organizaciite.

- “Rasturaweto na makedonsko-odrinskite organizacii vo Bugarija” (br.

41/1903)

- Za rasformiraweto na dvata vrhovni komiteti i dru{tvata vo Bugarija.

- “Rusko-avstriskite reformi”, “Tekst na proektot za reformite vo

Solunskiot, Bitolskiot i Kosovskiot vilaet” (br. 41/1903)

- “Vnatre{nite” (br. 41/1903)

- Izvadok od “Balkanskite pisma” pe~ateni vo “Novoe vremja”.

- “Crni oblaci” (br. 42/1903)

- Za podgotovkite za vostanie vo Makedonija i odnosot na Evropa.

- “Evropa i polo`bata vo Makedonija” (br. 42/1903)

- Za odnosot na evropskite zemji kon reformite vo Makedonija.

- “Politikata na Grcija od vojnata navamu” (br. 42/1903)

- Za politikata na Grcija protiv avtonomna Makedonija.

- “Vo Makedonija”, “]e izbuvne li vostanieto vo Makedonija?” (br. 42,

43/1903)

- Anketa na Q. Nodo, specijalen pratenik na v. “Le Journal”.

- “Ruskite zapla{uvawa” (br. 43/1903)

131

- Za odnosot na ruskata diplomatija kon makedonskoto pra{awe.

- Hronika (br. 43/1903)

- Za formiraweto makedonsko-odrinsko dru{tvo vo Amerika, za

izleguvaweto na v. “The Macedonian Herald”, za otvoraweto italijanski konzulat

vo Skopje, za odnosot na ruskiot konzul Rostkovski.

132


MOSKVA


FOND: PE^AT

MIKROFILM: 1064

GODINI: 1915

SNIMKI: 3

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti za istorijata na Makedonija (napisi od spisanieto

“Slovenski vesti”)

“Slavxnskie izvestix (“Slovenski vesti”), br. 14, Petrograd, septemvri

1915 god.

“Poraka na Slovenskoto dru{tvo do bugarskiot narod”

- Poraka na ~lenovite na Slovenskoto dru{tvo do Bugarite da ne se

krevaat vo bratoubistvena vojna protiv “bra}ata Srbi”, potstreknati od

vekovnite neprijateli na slovenstvoto, Tevtonite.

K. Misirkov, “Makedonija i Slovenstvoto”

(Pismo do ~itatelite na “Slovenski vesti”)

- za razo~aruvaweto na Makedoncite od rezultatite na Balkanskite

vojni; u~estvoto na makedonskiot narod vo vojnata na Srbija, Bugarija, Grcija i

Crna Gora protiv Turcija; raspar~uvaweto na Makedonija i nejzinata podelba

me|u sojuzni~kite balkanski zemji; interesite na Rusija i na zapadnite zemji na

Balkanot.

133


MOSKVA


FOND: PE^AT - VESNICI I SPISANIJA

MIKROFILM: XCVIII/1172

GODINI: 1870

SNIMKI: 23

JAZIK: ruski

SODR@INA: “Vestnik Evropy” (“Vesnik na Evropa”), Tom IV, San-

Peterburg, 1870

M. Karlova, Turskata provincija i nejziniot selski i gradski `ivot.

Patuvawe po Makedonija i Albanija

- Opis na patuvaweto na avtorot niz Makedonija i Albanija: od

Meglensko preku Gevgelija, Strumica, Radovi{, Berovo, Xumaja, Carevo Selo,

[tip, Ko~ani, Kratovo, Kr. Palanka, Kumanovo, Staro Nagori~ani, Skopje,

Gostivar, Ki~evo, Bitola, Ohrid, Resen, Kor~a, Berat, Elbasan, Dra~ so

podatoci za mestopolo`bata na naselenite mesta, brojot i sostavot na

naselenieto, brojot na crkvite, u~ili{tata i jazikot {to se upotrebuval vo

niv; opis na razni crkvi i manastiri kako Rilskiot, Lesnovskiot, “Prohor

P~inski”, manastirot “Slep~e” i dr.; opis na turska svadba vo Skopje.

134


MOSKVA


FOND: PEÂT

MIKROFILM: 1063

GODINI: 1877-1913

SNIMKI: 444

JAZIK: ruski

SODR@INA: Dokumenti za istorijata na Makedonija (izvadoci od spisanija i

knigi)

1. A. C. [ofman, V. I. Lenin i nekoi pra{awa na

nacionalnoosloboditelnoto dvièwe na balkanskite narodi, Kazanski

dràven univerzitet “ V. I. Uljanov - Lenin”

- Interesot na Lenin za balkanskoto pra{awe; statii za makedonskoto

pra{awe vo vesnikot “Iskra”; Lenin za socijalno-ekonomskite preduslovi za

nacionalnoosloboditelnoto dvièwe; za istoriskite osobenosti na toa

dvièwe; G. Del~ev i VMRO; Ilindenskoto vostanie; J. Sandanski i Serskata

grupa; makedonskoto revolucionerno dvièwe i Mladoturskata revolucija;

Balkanskite vojni; me{awe na zapadnoevropskite dràvi vo vnatre{nite

raboti na balkanskite dràvi.

2. V. Bogu~arski, Predgovor kon ruskiot prevod na knigata na F. Najt,

predgovor na samiot avtor i delovi od knigata

- za ra|aweto na “mladotuskoto” dvièwe i revolucijata {to $ go vrati

na Turcija ustavot: za formiraweto na mladoturskata partija; Otomanskiot

komitet za obedinuvawe i progres; pariskite kongresi od 1902 i 1907 god.;

Solun - baza na revolucionernoto dvièwe; odredot na Nijazi i negovata borba

so [emsi-pa{a; uspesi na odredite na Komitetot; poddr{ka na makedonskoto i

135

albanskoto naselenie; proglasuvawe na ustavot vo Bitola; ultimatum do

sultanot.

3. Zbornik na Panajot \inovski od s. Gali~nik, Debar (pesni, obi~ai i

razni sitni materijali)

- svadbeni obi~ai; siten geografsko-topografski materijal, Mala i

Golema Reka ili Dolna Reka i Gorna Reka; me{an i siten materijal (spisok na

ubieni, raneti, ograbeni lica).

4. A. Rostovski, Raspredeluvawe na ìtelite na Bitolskiot vilaet po

narodnost i veroispovest vo 1897 god. (Predgovor).

5. Zbornik na Panajot Ginovski od s. Gali~nik, Debar (pesni, obi~ai,

razen siten materijal)

- Predgovor; ìvotot na Panajot; narodni obi~ai (Vodici, Vodopost,

Sirni pokladi, Lazarica, \ur|ovden, Cvetnici, letnik, adeti pri ra|aweto i

dr.).

6. Bugarskoto “opol~enie” (dobrovolna vojska) 1877 godina

- Sostavot na bugarskata dobrovolna vojska i bugarskata zemska vojska po

brigadi; predavawe na znameto na bugarskoto opol~enie vo gr. Ploe{ti;

obra}awe na imperatorot Aleksandar II do dobrovolcite; bugarski ~eti

formirani od Hitrovo; nivnoto u~estvo vo vojnata od 1877-1878 god..

- R. Fadeev, Bugarskoto pra{awe vo turskata vojna; rusko-turskata

vojna i osloboduvaweto na Bugarija od tursko ropstvo; dejstvuvawe na ruskata

vojska vo Bugarija so masovno u~estvo na bugarski ~eti.

- Osnovi na organizacijata na bugarskata vojska: svoevremenost; obemot

na vooruùvawe; nazivot i sostavot na bugarskata dobrovolna vojska;

organizacija; izbor na kadri; vooruùvawe, snabduvawe so obleka i municija,

izdrùvawe i sl.

- Pravila za formirawe na bugarskoto “opol~enie” vo sostavot na

aktivnata armija.

136

- Izve{taj na Hitrovo za formiraweto na narodni ~eti i nivnoto

dejstvuvawe vo Bugarija i barawe da se izdejstvuva kaj carot nagrada kako

priznanie za hrabrosta na Stojan Vezenkov, Ilija Markov, Ceko Petkov, \.

Puleski i dr.

7. “Sovremennik” (“Sovremenik”), Kn. H, 1913 godina

V. Vodovozov, Balkanskite vojni i dràvite na Balkanskiot

Poluostrov.

- Rezultati od Balkanskite vojni: nova teritorijalna podelba na

Balkanskiot Poluostrov; novi teritorii za Romanija, Srbija, Grcija, Bugarija

i Albanija; politi~kite, ekonomskite, kulturnite sostojbi vo balkanskite

zemji.

8. “Russkoe bogatstvo” (“Rusko bogatstvo”), br. 3 mart 1910

V. Viktorov-Toporov, Agrarnoto pra{awe vo Makedonija

- Agrarnite odnosi vo Makedonija: raznoobraznost na zemjinata

sopstvenost; vidovi na selsko-stopanski pretprijatija; vidovi danoci;

ekonomskata polo`ba na selanecot; gnetot na administrativnite, sudskite i

finansiskite vlasti; odnosot me|u zemjoposednicite i selanite; naseluvawe na

“muhaxirite” vo Makedonija; pretvorawe na rezolucionernite organizacii vo

konstitucioni klubovi; agrarna programa donesena na kongresot na klubovite

vo Solun; sozdavawe na Narodnata federativna partija; programa na ovaa

partija vo vrska so agrarnoto pra{awe.

9. “Krasnyj arhiv” (“Crven arhiv”), T. XV

A. Popov, Prvata balkanska vojna.

Materijali od diplomatskata prepiska posvetena na balkanskata kriza

od 1912 godina

- Predgovor od A. Popov za politi~kata i ekonomskata situacija na

Balkanskiot Poluostrov.

- Izve{tai na ruskiot diplomat Nekqudov vo koi se nasetuva rastot na

krizata, zbliùvaweto na balkanskite dràvi zaradi vojna protiv Turcija i

podelba na Makedonija, interesite na Rusija i zapadnite zemji na Balkanot.

137

- Dokumenti na avstroungarskata diplomatija koja se zalaga{e za mir vo

soglasnost so interesite na Avstro-Ungarija.

10. “Kommunisti=eskij internacional” (“Komunisti~ka

internacionala”)

Manifest na Balkansko-dunavskata komunisti~ka federacija do

rabotni~kite klasi na balkansko-dunavskite zemji

- Za zdru`uvawe na komunisti~kite partii na Bugarija, Grcija, Romanija

i Jugoslavija za obedinuvawe na narodite na ovie zemji vo idna balkansko-

dunavska federativna sovetska republika preku sozdavawe na balkansko-

dunavska komunisti~ka federacija.

11. “Izvestix vseso\znogo geografi=eskogo ob]estva”

(Vesti na sesojuznoto geografsko dru{tvo), br. 1, 1960 g.

A. S. [ofman, Od istorijata na ruskite patuvawa vo Makedonija

- Kratok pregled na istorijata na makedonskite Sloveni; interesot na

ruskite nau~nici za makedonskata istorija, etnografija i geografija; V. I.

Grigorovi~ - prv prou~uva~ na Makedonija; poseta na Makedonija od strana na

P. Uspenski i opis na makedonskite gradovi; podatoci na ruskite patepisci E.

P. Ju`anov, A. V. Ra~inski i E. P. Kovalevski; poseta na filolozite A. F.

Gilferding, A. A. Ko~ubinski, V. V. Ka~anovski; dejnosta na Ruskiot

arheolo{ki institut vo Carigrad; istoriski i etnografski materijali za

Makedonija na N. P. Kondakov; dopisi od Makedonija na Ba{makov - “Ve{~ij

Oleg”.

12. “Krasnyj arhiv” (“Crven arhiv”), T. XIIV

Turskata revolucija 1908-1909 godina (kraj)

- Materijali od diplomatskata prepiska svrzana so Mlado-turskata

revolucija.

13. “Kommunisti=eskij internacional” (“Komunisti~ka

internacionala”)

V. Kolarov, Nacionalnoto pra{awe na Balkanot

138

- Nacionalnite dvièwa na Balkanot; sostojbata na Balkanot po

Berlinskiot dogovor; prodolùvawe na nacionalnite dvièwa vo zemjite pod

tursko ropstvo; podgotovka na oslobodenite balkanski zemji za “osloboduvawe

na bra}ata” od Turcija; interesite na imperijalisti~kite dràvi; Balkanskite

vojni; mirot vo Bukure{t; I svetska vojna i zaostruvawe na nacionalnite

problemi na Balkanot; me|unacionalnite odnosi vo Jugoslavija i odnosot na

KPJ kon makedonskoto nacionalno pra{awe; odnosot kon malcinstvata,

narodite i plemiwata; nacionalnoto i agrarnoto pra{awe.

14. Re{enija na VI Konferencija na Balkanskata komunisti~ka

federacija za nacionalnoto pra{awe

- Jugoslavija; srpsko-hrvatsko-slovenski konflikt; borba na KPJ za

pravoto za samoopredeluvawe na narodnostite; makedonskoto i trakiskoto

pra{awe; nacionalnoto pra{awe vo Romanija; pra{aweto na nacionalnite

malcinstva vo Grcija.

15. Taen diplomatski arhiv na carskata vlada

- Izvadok od zbornikot diplomatska prepiska za sostojbata vo Evropa i

na Balkanot vo 1912-1913 god.

16. “Kommunisti=eskij internacional” - “Komunisti~ka

internacionala” br. 7

G. Dimitrov, Polo`bata na Balkanot i zada~ite na Balkanskata

komunisti~ka federacija

- Me|unarodnoto zna~ewe na Balkanot; polo`bata na Balkanot vo 1924

god.; polo`bata po VII Balkanska konferencija; poraz na makedonskite

revolucioneri vo Bugarija i zbliùvawe na organizacijata na Protogerov so

vladata na Cankov; protivre~nosti me|u balkanskite zemji predizvikani od

teritorijalni pretenzii; preselbi na narodite na Balkanot; nacionalno-

revolucionerna programa na op{to makedonsko dvièwe po porazot na gr.

Aleksandrov-Protogerov; levite dvièwa na Balkanot; agrarnoto pra{awe vo

balkanskite zemji; {irewe na beliot teror; sozdavaweto i zada~ite na

Balkanskata komunisti~ka federacija.

139

17. “Russkij vestnik” - “Ruski vesnik”, 1903, XII

V. Teplov, Sega{na faza na makedonskoto pra{awe

- Zlostorstvata na Turcite vrz hristijanskoto naselenie; podatoci za

uni{tenite sela, ku}i i ubienite lica vo Bitolskiot vilaet; dejnosta na

katoli~kata i protestantskata propaganda; inicijativa na ruskata carica za

sobirawe pomo{ za nastradanite vo Makedonija; kongres na “prijatelite na

Makedonija i Ermenija” vo Pariz; odnosot na Grcite kon slovenskoto

naselenie; ideja za avtonomija na Albanija i Epir i nivno zdruùvawe so

Grcija; bugarska nota do Portata i golemite dràvi za pri~inite na

makedonskoto vostanie i negoviot karakter; beseda na ~lenovite na VMRO

Mileti} i Georgiev za karakterot i celite na vostanieto; pregovori me|u

Turcija i Bugarija; miting vo London za poddr{ka na slovenskoto naselenie;

rusko-avstriska soglasnost za sledewe na sproveduvaweto na Mirc{tegskite

reformi.

18. “Sovremennik” - “Sovremenik”, kn. VIII, 1913 god. (MF-1055/328)

V. Vodovozov, Na Balkanot

- Ekonomskata polo`ba na balkanskite zemji predizvikana so vojnata

1912/13 god.; manifestot na bugarskiot car za objavuvawe na vojnata; zavojuva~ki

karakter na dogovorite me|u balkanskite dràvi i na balkanskite vojni;

rezultatite od vojnata i mirot vo Bukure{t.

19. P. Miqukov, Balkanskata kriza i politikata na Izvoqski. Delovi

od knigata.

Fotokopija na celata kniga so prilog: 2 karti i tekstot na turskiot

ustav - vo MF-1052.

Prikaz na sodrìnata na knigata - vo obrabotkata na MF-1052.

20. “Krasnyj arhiv” - “Crven arhiv”, 1930, T. XI III i XI IV

V. Majkov, Turskata revolucija 1908-1909 godina

- Izve{tai, telegrami, pisma na diplomatski lica vo Pariz, Viena,

Berlin, Carigrad i dr. mesta za sostojbata po prevratot vo Turcija, za

140

razvitokot na mladoturskoto dvièwe so centar vo Pariz; za stavot na

vienskata vlada; za odrazot vo Berlin; za bugarskiot odnos kon nastanite; za

sostojbata vo Carigrad; za stremeìte na narodnostite vo Makedonija; za

posetata na Solun od strana na srpskoto dru{tvo “Narodna za{tita”; za

misleweto na angliskata vlada; odrùvaweto vo Milano na osnova~koto

sobranie na Italijansko-otomanskiot komitet za trgovski odnosi i dr.

21. “Krasnyj arhiv” - “Crven arhiv”

Turskata revolucija 1908-1909 godina, so predgovor na A. Popov

- Materijali za najva`nite fakti i osnovnite etapi na dvièweto.

22. “Kommunisti=eskij internacional” - “Komunisti~ka

internacionala” br. 21, 1922 god.

Hr. Kabak~iev, Balkanskata politika na Antantata

- Stopanska, finansiska, politi~ka kriza na balkanskite zemji;

prifa}awe na kontrarevolucionerni ~eti od SSSR; borba protiv

komunisti~koto dvièwe; protivre~nosti vo samata Antanta; voeni sojuzi i

dogovori me|u balkanskite i podunavskite zemji.

141

MIKROFILMUVANA GRA\A OD RUSKI ARHIVI

SPISOK NA STARI RAKOPISNI TEKSTOVI

I. GOSUDARSTVENNAX PUBLI+NAX BIBLIOTEKA IMENI

SALTYKOVA - }EDRINA

(DR@AVNA JAVNA BIBLIOTEKA “SALTIKOV - [^EDRIN” -

LENINGRAD)

1. MF-322 Ruska rakopisna kniga, Treskave~ki kodik, sn. 139, dm 5,70

2. MF-1489 Gilferding br. 4, De~ansko ~etvoroevangelie XIV vek, sn. 214,

dm 8,44

3. MF-1490 Gilferding br. 17, De~anski psaltir XIV vek, sn. 207, dm 7,8

4. MF-1491 Gilferding br. 20, Zbornik od manastirot “Crna Reka”, XIV

vek, sn. 182,

5. MF-1492, Gilferding: p I 25; I p 747, 60

11 Odlomka od crkveni peewa H...-IV v.

11 Odlomka od Lestvica od Rilskiot manastir 1356 g.

4 l. “Sbornik pou=enij” od man. “Gorno~”

f. 92 Evangelie, XIV v., d. 2,27, sn. 27

6. MF-1493 Verkovi} I 43, Evangelie =tenix (Evangelie aprakos) HIII v.,

sn. 184, dm 7,23

7. MF-1494 Verkovi} I p 46 Apostol 1148 (Evangelie aprakos) HIV v., sn.

104, dm 4,30

8. M-1495, Pogodinski 37, Slu`ebnik, sn. 93, dm 3,94

9. MF-1496, Sobranie listov 1983, Cveten triod XIV v., sn. 281, dm 10,92

10. MF-1497, Vjazemski 124/4; 124/10, Odlomki od “Orbelwskij triod”,

sn. 6, dm 0,48

11. MF-1498, p I 122, Evangelie XIV v. (od razni zbirki), sn. 91, dm 3,98

12. MF-1498, p I 26, Erusalimski tipik, I pol XIV v., sn. 274, dm 10,30

13. MF-1500, Verkovi} p I 102, “Orbelwskij triod”, XIII v., sn. 250, dm 8,98

14. MF-1501, Sarafov p I, Paremejnik, kr. XII - po~. XIII v., sn. 76, dm 3,0

142

15. MF-1502, Sobranie listov 2736, Odlomki od Slu`ebnik, XV v., sn. 3,

dm 0,47

16. MF-1503, Od razni zbirki - p I 72, Prazni~en linej, XV v., sn. 250, dm

250

17. MF-1504, p I 33, “Ioana Zlatousta liturgix”, XV v., sn. 30, dm 1,80

18. MF-1505, Gre~i 70, Zbornik, XII-XIII v., sn. 76, dm 3,85

19. MF-1506, Verkovi} G p I 104, Odlomka od Otkoih, XIV-XV v., sn. 28, dm

1,52

20. MF-1620, Dimitri Komatijan, Gr~ki rakopis, sn. 27, dm 1,55

21. MF-1621, Evangelie od Mateja, Linej za juli, Paremejnik od 1271 i dr.,

XIV-XV v., sn. 36, dm 2,35

22. MF-1915, Vizantijskie istorii..., Letopis velikogo logoeta

Georgija Akropolita, 1863, sn. 139, dm 5,44

23. MF-1916, Vizantijskie istorii - 1862, Rimskax istorix

Nikifora Grigorix - 1862, sn. 317, dm 11,89

24. MF-1917, F. I. Uspenskij, Materialy dlx istorii

zemlevladenix, v XIV veka, 1883, sn. 32, dm 1,32

25. MF-XCIX/1186, Ikonopisen original, XVII v., sn. 108, dm 4,10

143

II. BIBLIOTEKA AN SSSR - LENINGRAD

(BIBLIOTEKA NA AN SSSR - LENINGRAD)

1. MF-1425, Sirku 1-Posen triod (4.5.13-Cveten triod; 4.5.15-7- Posen

triod; 4.6.17-9- Cveten triod; 6.19.11.Oktoih; 4.5.20-12-în postriènija; 4.5.21-

13-Linej za juni), XIII-XIV v., sn. 48, dm 2,25

2. MF-1426 t.5.23, 4.5.24, 4.5.11-Sirku 15, 16, 3, XIII-XIV v., sn. 10, dm 0,81

(Apostol praks., Mesecesnov apostol, Psaltir)

3. MF-1427, 4.5.12, Sirku 4, XIV v., Posen triod, sn. 9, dm 0,85

4. MF-1428, 4.5.14, Sirku 6, XIII v., Posen triod, sn. 13, dm 0,86

5. MF-1429, 4.5.16, Sirku 8, XIII v., Posen triod, sn. 3, dm 0,31

6. MF-1430, 4.5.22, Sirku 14, XIV v., Posen triod, sn. 4, dm 0,5

7. MF-1431, 13.1.4, Sirku 21, XIV v., Posen triod, sn.191, dm 7,65

8. MF-1432, 31.1.11, Sirku26, XVI v., êtvoroevangelie, sn. 231, dm 7,65

9. MF-1433, 13.1.13, Sirku 27, XIV v., Apostol, sn. 206, dm 8,44

10. MF-1434, 13.1.18, Sirku 32, XVI v., Posen triod, sn. 328, dm 11,80

11. MF-1435, 13.1.19, Sirku 33, XVI v., Posen triod, sn. 339, dm 13,28

12. MF-1436, 13.1.20, Sirku 34, Prazni~en linej 1535, sn. 295, dm 12,25

13. MF-1437, 13.1.21, Sirku 35, XIV v., Cveten triod, sn. 322, dm 13,86

14. MF-1438, 13.1.22, Sirku 36, XVI v., Prazni~en linej, sn. 279, dm 11,18

15. MF-1439, 13.3.6, Sirku 42, XV v., Oktoih, sn. 81, dm 3,11

16. MF-1440, 33.3.7, Sirku 43, XVI v., sn. 144, dm 6,32, Sluàbnik

17. MF-1441, 13.4.1, Sirku 44, XV v., Linej za januari i avgust, sn. 280, dm

10,33

18. MF-1442, 13.5.12, Sirku 49, Povesti za Aleksandar Makedonski, XVIII

v., sn. 121, dm 5,25

19. MF-1443, 13.5.14, Sirku 51, Trebnik so dodatoci, XIX v., sn. 54, dm 237

20. MF-1444, 13.5.18, Sirku 55, Damaskin so dodatoci, 1765, sn. 184, dm

7,74

21. MF-1445, 13.6.16, Sirku 65, Sbornik Skazanix i ìtix svxtyh,

1796, sn. 210, dm 8,00

144

22. MF-1446, 13.6.17, Sirku 66, Sbornik Slova i pou~enix, 1824, sn. 119,

dm 4,70

23. MF-1447, 13.6.19, Sirku 68, Sbornik Slova i skazanix, XIX v., sn. 218,

dm 8,60

24. MF-1448, 13.7.1, Sirku 70, Zlatoustyj sbornik, XIV v., sn. 13, dm 0,64

25. MF-1449, 13.7.3, Sirku 72, [estodiev slu`abnik, XVI v., sn. 127 dm 5,64

26. MF-1450, 13.7.4, Sirku 73, ^etvoroevangelie, XVI v., sn. 180, dm 7,20

27. MF-1451, 13.7.13, Sirku 75, Prolog sti{ni, XIV v., sn. 267, dm 10,86

28. MF-1452, 13.7.20, Sirku 80, Linej za septemvri, XVI v., sn. 8, dm 0,44

29. MF-1453, 13.8.2, Sirku 84, Prolog za zimska polovina, I pol. na, XVI v.,

sn. 302, dm 11,77

30. MF-1454, 13.3.1, Jacemirski 34, Bogoslovix Ioana Damaskina, XV v.,

sn. 131, dm 5,20

31. MF-1455, 13.3.14, Jacemirski 41, Psaltir, XV v., sn. 179, dm 8,07

32. MF-1456, 13.3.16, Jacemirski 43, Obihod so neumi, sn. 16, dm 1,30

33. MF-1457, 13.3.17, Jacemirski 44, Zbornik, XIV v., sn. 187, dm 7,07

34. MF-1458, 13.3.18, Jacemirski 45, Sbornik Slova i pou~enix, XV v., sn.

364, dm 13,36

35. MF-1459, 13.3.19, Jacemirski 46, Zbornik od 1448 god., sn. 482, dm 17,16

36. MF-1460, 13.3.20, Jacemirski 47, Zbornik, XV v., sn. 200, dm 8,00

37. MF-1461, 13.3.24, Jacemirski 52, Zbornik, XVI v., sn. 118, dm 5,00

38. MF-1462, 13.5.19, Jacemirski 83, Zbornik 166, sn. 138, dm 6,45

39.MF-1463, 13.6.13, Jacemirski 90, Zbornik od XV v., sn. 131, dm 5,67

40. MF-1464, 13.7.35, Jacemirski 110, Grigorij Camblan, XIX v., sn. 123, dm

4,80

41. MF-1465, 13.7.11 i dr., Jacemirski, Odlomki, XIV-XIX v., sn. 28, dm 1,63

42. MF-1516, Evangelie aprakos, 1495 god., sn. 500, dm 20,70

43. MF-1517, Evangelie aprakos, XIII-XV vek i dr., sn. 28, dm 4

44. MF-1518, Varlaam i Iosif i Stefanit i Iknilat, sn. 239, dm 9,75

45 MF-1519, Evangelie aprakos, 1495 god., sn. 227, dm 9,18

46. MF-1520, Manuilovski apostol, XII v., sn. 6, dm 0,41

47. MF-1520, Manuilovski apostol, XIII v. i dr., sn. 26, dm 1,82

48. MF-1524, Damaskini s pribavlenixmi, 1765 g., sn. 188, dm 7,58

145

49. MF-1525, [estodiev slu`benik, XVI v., sn. 129, dm 5,20

50. MF-1526, Damaskini s pribavlenixmi, 1686 g., sn. 382, dm 16,18

51. MF-1527, Sbornik novobolgarskij i dr., XI-XIX v., sn. 157, dm 8,81

52. MF-1528, Hronograf Zonari, XVI v., sn. 458, dm 20,81

146

IV. INSTITUT RUSSKOJ LITERATURY - LENINGRAD

(INSTITUT ZA RUSKA LITERATURA - LENINGRAD)

1. MF-2567, Ikonopisen sbornik licevoj, XVIII v., sn. 398, dm 21,40

2. MF-1466, Zbirka V.I.Grigorovi~, Paremejnik, XII-XIII v., sn. 107, dm

4,14

3. MF-1467, Grigorovi~ br. 4, Psaltir, XIII v., sn. 287, dm 15,40

4. MF-1468, Grigorovi~ br. 8, Bojansko evangelie, XII-XIII v.,

5. MF-1469, Grigorovi~ 9, Evangelie aprakos, XIV v., sn. 122, dm 4,20

6. MF-1470, Grigorovi~ 10, Odlomki od evangelie, XIII-XIV v., sn. 39, dm

2,4

7. MF-11, Odlomki od evangelie, XIV v., sn. 4, dm 0,16

8. MF-1472, Grigorovi~ 12, Odlomki od Dragino evangelie, XIII v., sn. 20,

dm 1,6

9. MF-1473, Grigorovi~ 13, Odlomki od Ohridski apostol, XII v., sn. 116,

dm 4,70

10. MF-1474, Grigorovi~ 14, Odlomki od Slep~enski apostol, XII v., sn.

14, dm 0,50

11. MF-1475, Grigorovi~ 15, Odlomki od Apostol, XIV v., sn. 4, dm 0,33

12. MF-1476, Grigorovi~ 16, Apostol, XIV v., sn. 192, dm 7,23

13. MF-1477, Grigorovi~ 18, Propoved na Jovan Zlatoust, XIII v., sn. 6, dm

0,26

14. MF-1478, Grigorovi~ 21, Zbornik od manas. Zograf, XIV v., sn. 39, dm

1,51

15. MF-1479, Grigorovi~ 23, Odlomki od Prolog, XIII v., sn. 9, dm 0,41

16. MF-1480, Grigorovi~ 24, Odlomki od Prolog, XVII v., sn. 23, dm 1,20

17. MF-1481, Grigorovi~ 31, Bugarski sinodik i dr., XIII-XVIII v., sn. 33, dm

1,05

18. MF-1482, Grigorovi~ 33, Odlomki od Trebnik, XII-XIII v., sn. 10, dm

0,42

19. MF-1483, Grigorovi~ 36, Odlomki od Oktoih, XII-XIII v., sn. 6, dm 0,42

20. MF-1484, Grigorovi~ 38, Odlomki od Posen triod, XIV v., sn. 5, dm 0,57

21. MF-1485, Grigorovi~ 39, Odlomki od Posen triod, XIV v., sn. 9, dm 0,68

147

22. MF-1485, Grigorovi~ 42, Odlomki od Prazni~en linej, XIII v., sn. 5, dm

0,50

23. MF-1487, Grigorovi~ 44, Odlomki od linej za juni, XIV v., sn. 5, dm 0,42

24. MF-1488, Erusalimski tipih od Hilendar, sn. 246, dm 10,00

25. MF-1595, Slep~anski apostol, XII v., sn. 8, dm 0,73

26. MF-1596, Paremejnik, XII v., sn. 102, dm 5,17

27. MF-1597, Ohridski apostol, XII v., sn. 115, dm 4,74

28. MF-XCVIII, Makedonsko-slavxnskij sbornik s priloèniem

slovarx, P. Draganov, 1894, sn. 1166, dm 5,38

29. MF-1521, Prolog sti[nij za xnvarw-fevralw, XV v., sn. 37, dm 1,71

30. MF-1522, Pou~enie ino~eskoe, XIV v., dm 0,76

31. MF-1523, Prolog sti[nij za maj-avgust, XV v., sn. 19, dm 1,08

32. MF-1529, Evangelie aprakos, XV v., sn. 3, dm 0,38

33. MF-1530, Psaltir, XVI v., sn. 346, dm 12,58

34. MF-1531, Pandekti Nikona êrnogorca, sn. 377, dm 14,18

35. MF-1532, Dioptra i ìtie Andre| Xurodivogo, XIV v., sn. 50, dm 1,92

36. MF-1533, Slu`benik, sn. 52, dm 2,10

37. MF-1534, Triod postnyj iz Lesnova, sn. 20, dm 1,09

38. MF-1535, Sbornik slov, sn. 66, dm 2,71

39. MF-1536, Paterik skitskij, sn. 85, dm 4,24

40. MF-1537, Otryvok iz oktoiha, sn. 8, dm 0,84

41. MF-1538, Otryvok Tetraevangelix, sn. 5, dm 0,52

42. MF-1539, Avva Dorotej i Simeon Novyj Bogoslov, sn. 249, dm 9,82

43. MF-1540, Paterik skitskij, sn. 14, dm 3,38

44. MF-1541, Evangelie, XIV v., sn. 137, dm 5,17

45. MF-1542, “Zonara”, sn. 53, dm 2,49

46. MF-1543, Pou=enie Avvy Dorotex, XIV v., sn. 252, dm 9,69

47. MF-1544, Tolkovanie na Psaltirx Nikity Iraklijskogo, 1345

god., sn. 160, dm 6,84

48. MF-1545, Besedy sv. Grigorix papy rimskogo, XV v., sn. 231, dm

9,25

49. MF-1546, Sinodik, XV v., sn. 164, dm 7,00

148

50. MF-1547, êtvoroevangelie, XV-XVII v., sn. 35, dm 3,19

51. MF-1548, Otrivki \sovyh tekstov, XIV-XV v., sn. 142, dm 5,08

52. MF-1549, Psaltir, XV-XVI v., sn. 176, dm 6,62

53. MF-1550, êtvoroevangelie, XV-XVI v., sn. 253, dm 10,14

54. MF-1551, Sbornik, XIII-XIV v., sn. 116, dm 4,14

55. MF-1552, êtvoroevangelie, XV-XVI v., sn. 190, dm 6,28

56. MF-1553, Otryvki iz Parenezisa i Linei, XIV v., sn. 40, dm 1,62

57. MF-1554, Kopii aktov Pavlovskogo monastirx, sn. 28, dm 1,14

58. MF-1555, Sv. Ioani Lestvi=ki 1384, sn. 5, dm 0,29

59. MF-1557, Sbornik slov Maksima Ispovednika, sn. 5, dm 0,29

60. MF-1558, Pandekti Nikona êrnogorca, XVII v., sn. 773, dm 32,74

61. MF-1559, Oktoih, XV v., sn. 159, dm 6,63

149

GOSUDARSTVENNYJ ISTORI+ESKIJ MUZEJ - MOSKVA

(DR@AVEN ISTORISKI MUZEJ - MOSKVA)

1. MF-1556, Otryvki iz Triody sn. 15, dm 0,74

2. MF-1599, Narovski psaltir, XIII v., sn. 281, dm 11,05

3. MF-1603, Hludov triod, XIII v., sn. 205, dm 8,32

4. MF-1604, Hludov paremejnik, sn. 170, dm 6,49

5. MF-1615, Gr~ki rakopisi na Dimitrija Homotijan, sn. 1302, dm 31

6. MF-1824, Rakopisi od Hudoviot zbornik, rak. br. 1, XVI v., sn. 431, dm

16,34

7. MF-1825, Rakopisi od Hudoviot zbornik, rak. br. 7, XV-XVI v., sn. 387,

dm 14,69

8. MF-1826, Rakopisi od Hudoviot zbornik, rak. br. 20, XIV-XV v., sn. 243,

dm 9,15

9. MF-1827, Rakopisi od Hudoviot zbornik, rak. br. 20, XVI v., sn. 358, dm

13,63

10. MF-1828, Rakopisi od Hudoviot zbornik, rak. br. 31, XIV v., sn. 271, dm

10,19

150

I N D E K S I

LI^NI IMIWA

A

Abdul Azis - sultan:

Abdul Mexid - sultan:

Akif-pa{a:

Aksakov I.S.:

Aleksandar:

Aleksandar II - car:

Aleksandar Makedonski:

Aleksandrov:

Alekseev, S.T.:

Amuli} I. (Demaison):

Amfiteatrov, A.:

Andra{i - grof:

Andreev, L.:

Antonovi}, N.:

Anfim - egzarh:

Atanasov, Marko:

B

Balkanova S. - u~itelka;

Barbi, A:

Ba{makov (Ve{~ij Oleg):

Beli}, A. I.:

Belo, Jusuf Ali:

Belorusov:

Vehterev, V.:

Bisku~io, Nikolaj:

Bisku~io, Pjotr:

Bisku~io, Silvio:

Blagoev, S.:

Bobatinov, H.:

Bogdanov, V.:

Bogu~arski, V.:

Boduen de Kurtene, I. A.:

Brzanov, B.:

Bulgaris, Leonidas:

V

Vavsi Efendi:

Vega:

Vezankov, A.:

Vezenkov, V.:

Vezenkov, V. S.:

Vezenkov, K. I.:

Vezenkov, Stojan:

Venedikt - mitropolit:

Verkovi}, E.:

Verkovi}, S.:

Viktorov-Toporov, V.:

Vjazemski:

Vlasso, Erkjules (Irakli):

Vlahov, D.:

Vodovozov, V. V.:

Vojdanov, S.:

Vukalovi}, Luka:

Vulgaris, L.:

151

G

Garibaldi:

Ganem, Halil:

Gen~i}, G. A.:

Georg I :

Georgiev:

Georgiev, Bone:

Gilferding, A. F.:

Ginovski, Panajot:

Grigorev, Dionisij: 116

Vezenkov,, V.I.:

Grot, K. J.:

Gu~kov, N. I.:

D

Danilov:

Del~ev, G.:

Demjanis:

Der`avin:

Dijamandiev:

Dijamandiev, V.: 26

Dimitrov, \.:

Dimov, Atanas:

Dimov, D. H.:

Dimov, N.:

Dolobko, M.:

Draganov, P. D.:

Drinov, M:

Dugonin, M. L.:

Duhovecki, F.:

\

\olovi}, A. S.:

E

Elisaveta I:

Erentaq:

@

@arkovi}, S.:

@e~kin, St.:

@inzifov, R.:

Z

Zahariev, T. Z.:

Zografski, Arsenie:

Zuev, V. I.:

Zukale:

I

Ivanoski, V.:

Ignatjev, N. P. :

Izvoqski, A. P.:

Ilievska, K.:

Iqin, S.:

Insarov, H. G.:

J

Jagi}, I. V.:

Jakubovski, N. F.:

Jankov:

Jacemirski:

Ju`anov, E. P. :

Jusuf-bej:

152

K

Kabak~iev, Hr.:

Kalmikov, A.:

Karavelov:

Karlova, M.:

Ka~anovski, V. V.:

Ka{incev, I.:

Kiril (i Metodij):

Kirjazovski, R.:

Kirov, Dimitri:

Kovalevski, E. P.:

Kovalevski I. M.:

Kozma - arhimandrit:

Kolarov, V.:

Kondakov, N. P.:

Kondratjeva, V. N.:

Konstantinov, Hristo:

Konstantinovi}, G.:

Korablev, V. N.:

Kornilov, F. P.:

Krasno`en, M.:

Ko~ubinski, A. A.:

Kunci, A. A.:

L

Lavrov, P. A.:

Lagovski A. E.:

Lamanski, V. I.:

Lape, L.:

Lape, A.:

Lenin, V. I.:

Leroj, A.:134

Leonidas, Vulgaris:

Lobanov - Rostovski:

Ljapunov, B. M.:

Lja{~enko, A. I.:

Q

Qudevit, S.:

M

Magnes, Daniil:

Maksimov, V.:

Majkov, V.:

Makedonski, Aleksandar:

Margarit, Apostol:

Markov, D. P.:

Markov, Ilija:

Markov, Iqo:

Meletie - mitropolit:

Miladinov, D.:

Miladinova, Carevka:

Miladinovci - bra}a:

Milan, knez:

Mileti} :

Miloradovi}, M.

Miqukov, P.:

Mir~ev, J.:

Misirkov, K.:

Mitrov, A. K.:

Mithad:

Mihajlovski, konzul:

Mihajlovski, St.:

Mihajlovski:

Mi{ev, K. D.:

Mo{in, V.:

153

Murad-bej:

Musevi~, P. F.:

Mustoksidi - konzul:

Mu{evi},Marko Atanasov:

N

Nasti}:

Natanail, mitropolit:

Najt, F.:

Nekqudov:

Nesnin-bej:

Nijazi:

Nikola I:

Nikolaevi}, F. A.:

Nikolov:

Ni~ota, N. K.:

Nikifor, jeromonah:

Nodo, Q.:

No{~ev, I.:

O

Ob{~ij, Isak R.:

Obrenovi}, M.:

Omer Fevzi-pa{a:

Onken:

Ofenberg:

P

Palauzov, N.:

Paqmov, P. S.:

Panica:

Paranhi, Georgi:

Paranhi, Dimitri:

Pauli, G.:

Pantelejmon, jeromonah:

Pelagi}, V.:

Peqski, K.:

Perovski - Petrovo -

Solovovo, M. M:

Petar I:

Petkov, Ceko:

Petkovi}:

Petkovski, R. T. :

Petrov, \.:

Pirinski, G.:

Popov, A.:

Popov, N. A.:

Popov, Nil:

Preklonski:

Prli~ev, G.:

Protogerov:

Puleski, \.:

Putjata A. D.:

R

Radev, P.:

Razdolov, A.:

Ra~inski, A. V.:

Rekli, Eliza:

Ristovski, B.:

Rittih, A. F.:

Romanis, K.:

Rostkovski:

Rostovski, A.:

Rusulen~i}, R.:

154

S

Saib-pa{a:

Samuil:

Sandanski, J.:

Sapunov, S. N.:

Sarafov, B.:

Sementovski-Kurilo, D. K.:

Semiz, D. I.:

Siljanov, G. A.:

Simeon, arhimandrit:

Sirku:

Smjelkov, V. M.:

Sprostanov, N. S.:

Stamenkovi}:

Stani{ev, K.:

Stani{eva, S.:

Statelov, A.:

Stoenova, A. S.:

Stoilov, M.:

Stojanovi}, L.:

Stojanovi}, N.:

Stojkovi}, Stojan:

Ston (Mis Ston):

“Strannik”:

Stra{imirov, A.:

Stremjaga:

Surin, N.: 106

Suhomlinov, M. I.:

Scardiacus:

T

Teplov, V. J.:

Terziovski, R.:

Todorovski, G.:

Trajanovski, A.:

Timaev, E.:

Timov, S.:

]

]amil-bej:

U

Uzunovi}, H.:

Uljanov, M. K.:

Umbarov, P.:

Undoqski:

Uspenski, P. :

Uspenski, F.I.:

F

Fadeev, R.:

Fevzi-pa{a, Omer:

Fedorov, P. V.:

Ferdinand:

Firmilijan:

H

Halil, Ganem:

Hamid, sultan:

Haxidimov, D.:

Hitrovo M. A.:

Hrisandu, igumen:

Hristov, N.:

Hubmaer:

Husni-pa{a:

155

C

Cankov:

Cereteli, A. I.:

Concev:

Cucev, Iv. K.:

^

^upovski, D.:

^upovski, P.:

^henkeli, S. D.:

[

[apkarev, K.:

[ahmatov, A. A.:

[ah-Paronianc, L. M.:

[emsi-pa{a:

[i{manov, I. D.: 91, 92

[ofman, A. S.:

156

GEOGRAFSKI

A

Avstrija:

Avstro-Ungarija:

Adrijanopol:

Akron:

Albanija:

Amerika:

Anglija:

Atina:

Aton:

B

Balkan (Balkanski Poluostrov):

Belgrad:

Berdjansk:

Berlin:

Berat:

Berovo:

Bitola:

Boga{evo:

Bosna i Hercegovina:

Bugarija:

Bukure{t:

Buhlau:

V

Veles:

Viena:

Voden:

Vozarci,

Volos:

G

Gali~nik:

Gevgelija:

Germanija:

Golema Reka:

Gorna Reka:

Gostivar:

Grcija:

D

Debar:

Dolna Reka:

Dra~:

Dupnica:

E

Evropa:

Evropska Turcija:

Elbasan:

Epir:

@

@eneva:

@ito{i.:

Z

Zagreb:

I

Italija:

157

J

Jugoslavija:

K

Kavkaz:

Kazaw:

Kale:

Kanada:

Karas (Crna Reka):

Kaguq:

Kiev:

Kipar:

Ki~evo:

Kor~a:

Ko~ani:

Kratovo:

Kriva Palanka:

Krit:

Kru{evo:

Kuku{:

Kumanovo:

L

Larisa:

London:

M

Makedonija:

Mala Azija:

Mala Reka:

Mariovo:

Milano:

Mi~igen:

Moskva:

O

Odesa:

Odrinsko:

Ohajo:

Ohrid :

Ohridsko Ezero:

P

Pariz:

Petrograd (Peterburg,

Leningrad):

Plamen:

Ploe{ti:

Poltava:

Postol.:

Prilep:

R

Radovi{:

Revel:

Resen:

Romanija:

Rusija (SSSR):

S

SAD:

Sveti Vra~:

Serez:

Skopje:

Slovenija:

Solun:

Sofija:

Srbija:

158

SSSR (Rusija):

Staro Nagori~ani:

Struga:

Strumica:

T

Tesalija:

Tikve{:

Trakija:

Trnovo:

Turcija (Otomanska Imperija,

Turska Imperija):

F

Francija:

H

Harihan:

Harkov:

Hrvatska:

C

Carevo Selo:

Carigrad:

Cetiwe:

Crna Gora:

^

^ikago:

X

Xumaja:

[

[panija:

[tip:

159

HRONOLO[KI

1711

MF-1049

1712

MF-1049

1715

MF-1049

1758

MF-1049

1840

MF-2800, 1045

1844

MF-1045, HS dbl 1073

1845

MF-1045, HS dbl 1073

1846

MF- HS dbl 1073, 2800, 1045

1847

MF-1045

1851

MF-XCVI/1146, 319

1852

MF-319

1853

MF-1045

1854

MF-1049

1855

MF-1049

1857

MF-319

1857

MF-1046, 319

1858

MF-320

1859

MF-XCVI/1146

1860

MF-XCVI/1146, 320

1861

MF-1050, 1049

160

1862

MF-1046, 1050, XCVI/1146

1863

MF-1046, 1050, XCVI/1146

1864

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1046, 1050, XCVI/1146, 505

1865

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1046, 1050, XCVI/1144

1866

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1046, 1050

1867

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1046, 1050, 1045, 2800

1868

MF-1046, 1050, 1045, 319,

320, 2800, 1049

1869

MF-1050, 1045

1870

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1050, 1045, XCVIII/1-23

1871

MF-1046, 1050, 1045

1872

MF-1046, 1050, XCVI/1146,

1045, 2800

1873

MF-1045, 2800, 1046, 1050,

1045

1874

MF-1046, 1050, 1045, 505

1875

MF-1046, 1050

1876

MF-1046, 1050, 1045, 320,

2800, 1052, 1059, 1062

1877

MF-1045, 2800, 1049, 1057,

1063, 1062

1878

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1045, 2800, 1049, 1063

1879

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 2800, 1045

161

1880

MF-559 (1044, A, B, V, 1048)

1881

MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 320, 1049

1882

MF-XCVI/1146, 1920

1883

MF-1049

1884

MF-1920

1885

MF-4375, 319, 320, 1920,

XVIII/1169

1886

MF-XCVI/1147, 319, 320,

2800, 1056

1887

MF-1927

1888

MF-1927, 1045, 2800, 1049,

XCVI/1144

1890

MF-XCVI/1147

1891

MF-XCVI/1147, 1045, 2800

1892

MF-559 (1044, A, B, V, 1048)

1893

MF-320, 1060

1895

MF-1927, 1055, 1062, 1053

1896

MF-1927, 1055, 1062, 1053

1897

MF-1920, 1052, 1063, 1053

1898

MF-1053

1899

MF-1927, XCVI/1144, 1062

1900

MF-1055

1901

MF-XVIII/1170, 1927, 1920,

1055, 1053

1902

162

MF-319, 320, 1920, 1063,

1055, 1056, 1060, 1053

1903

MF-1061, XCVI/1145, 1927,

4375, 319, 1920, 1052, 1063, 1055,

1056, 1060, 1062, XCVIII/1165, 1053

1904

MF-XCVI/1145, 1927, 319,

320, 1920, 1055

1905

MF-XCVI/1145, XVIII/1170,

1927, 10.49, 1060, 1059, XCVIII/1165

1906

MF-1920, 1060, 1062

1907

MF-XCVI/1145, 1920, 1063,

1056

1908

MF-1927, 1920, 1052, 1058,

1063, 1055, 1059

1909

MF-1927, 319, 1920, 1052,

1063, 1062

1910

MF-319, 1049, 1063, 1062

1911

MF-1061, XCVI/1145, 320,

1920

1912

MF-1061, XCVI/1145, 1927,

319, 1920, 1063, 1253, XCVIII/1165

1913

MF-319, 320, 1920, 1063,

1055, XVIII/1169, 1056, XCVIII/1165

1914

MF-319, 320, 1920, 505,

2799, XCVIII/1165

1915

MF-319, 320, 1920, 1057,

2799, 1055, 1253, 1056, 1064

1917

MF-1056

1922

MF-1063

1923

MF-1059

1924

MF-1063

163

1927

MF-1059

1928

MF-2059

1929

MF-2059

1930

MF-2059

1932

MF-2059

1933

MF-2059

1934

MF-2059, 1059

1935

MF-2059, 1059

1936

MF-2059

1939

MF-1057

1960

MF-1063

1963

MF-1060

164

TEMATSKI

Voeno-politi~kata situacija na Balkanot

Albanskoto pra{awe: MF-1063, XVIII/1169, 1060, 1059, XIVIII/1165

Borba za nezavisnost na balkanskite narodi: MF-559 (1044, A, B, V,

1048), 1050, 505, 1052, 1063, 1253, 1062

Bugarija: MF-1053

Grcija: MF-1059

Jugoslavija - SHS: MF-1063, 1059

Komunisti~koto dvi`ewe vo Jugoslavija: MF-2059, 1063

Makedonsko-albanskite odnosi: MF-559 (1044, A, B, V, 1048), 1060,

XCVIII/1165, 1053

Srpsko-bugarskite odnosi vo vrska so makedonskoto pra{awe: MF-

1055

Razbojni~ki bandi: MF-1046, 1050, 1049, 1253, XVIII/1169, 1056, 1060,

1062, 1053

Balkanska komunisti~ka federacija: MF-1059

Balkanska federacija: MF-1052, 1063, 1055, XVIII/1169, 1059, 1053

Vojni

Balkanski vojni: MF-1063, 1055, 1253, XVIII/1169, 1056, 1064, 1059

Prva svetska vojna: MF-1063

Vostanija

Otpor protiv turskata vlast vo Makedonija: MF-1046, 1050, 320,

1253, XVIII/1169, 1056, 1060, 1053

Kresnensko vostanie: MF-1253

Ilindensko vostanie: MF-1063, 1253, 1054, 1062

Razlove~ko vostanie: MF-1253

Geografski karti: MF-319, 1052, 1063, 1253, 1056, 1059

165

Golemite sili i Makedonija

Avstro-Ungarija: MF-1063, XVIII/1169, 1060, 1053

Rusija: MF-1063, XVIII/1169, 1060, 1064, XCVIII/1165, 1053

Zapadnoevropskite dr`avi: MF-1063, 1055, 1253, 1064, XCVIII/1165,

1053

Ruska pomo{ za makedonskite crkvi i u~ili{ta: MF-559 (1044, A,

B, V i 1048), 1046, XCVI/1146, 1920

Diplomatska prepiska: MF-1046, 1050, XCVI/1147, 505, 1063, 1060

Dogovori

Berlinski: MF-559 (1044, A, B, V i 1048), 1063, 1253, 1062

Bukure{ki: MF-1063, XVIII/1169, 1059

Mirc{tegski: MF-1052, 1063, 1253

Sanstefanski: MF-1253,1062, 1053

Carigradska konferencija: MF-505, 1062

Dru{tva:

“Dobrotvoren sojuz” - Sofija: MF-1059

Dru{tvo za slovenska me|usebna pomo{: MF-1055

Dru{tvo za slovensko nau~no edinstvo - Petrograd: MF-10-55

“Makedonsko dru{tvo” - Serez: MF-1049

Makedonski dru{tva vo Bugarija: MF-1053

Makedonski komitet: MF-1059

Makedonsko dru{tvo - Sofija: MF-1053

Makedonsko-odrinsko op{testvo vo Kale: MF-320

Moskovsko slovensko dobrotvorno dru{tvo: MF-1049

“Rusko-makedonsko dobrotvorno dru{tvo”: MF-1920

“Silogos”: MF-1049

Slovensko dru{tvo - Petrograd:

-Slavjano-makedonsko nau~no-literaturno drugarstvo vo

Petrograd 1902-1912 preimenuvano vo Sloveno-makedonsko nacionalno-

prosvetno drugarstvo “Sv. Kiril i Metodij”: MF-1064, 319, 1920

166

Emigracija

Makedonska emigracija vo Rusija: MF-1055

Makedonska kolonija - Petrograd: MF-XVIII/1169

Makedonski studenti vo Rusija: MF-559 (1044, A, B, V i 1048),

XCVI/1146, 319, 320, 1920, 2800, XCVIII/1165

Makedonska emigracija vo Amerika: MF-320, 1059, XCVIII/1165

Makedonski zdru`enija vo emigracija MPO (Makedonski

progresivni grupi) MNS (Makedonski naroden sojuz): MF-1059

Makedonski revolucionerni dru{tva

Revolucionerno dvi`ewe vo Makedonija: MF-1061, 1049, 1058, 1057,

1063, 1055, 1253, 1056, 1060, 1059, 1062, 1053

Afera “Mis Ston”: MF-1053

VMRO: MF-320, 1058, 1057, 1063, 1253, 1058, 1060, 1059, 1062, 1053

Serskata grupa: MF-1063

Solunskite atentati: MF-1060

Solunskata revolucionerna organizacicja: MF-1062

Mladoturskata revolucija: MF-1052, 1057, 1063, 1253, 1059, 1062,

1053

Nacionalnoto pra{awe vo Makedonija i Bugarija: MF-1059

Nacionalno-verski pra{awa

Crkovni borbi (verski sudiri): MF-1046, 1050, 319, 1049, 1062

Crkovni pra{awa: MF-559 (1044, A, B, V i 1048), 1050, 1053

Partii:

Bugarska komunisti~ka partija: MF-1059

“Edinstvo i progres”: MF-1062

Komunisti~ka partija na Jugoslavija: MF-1063

Makedonski revolucioneren socijal-demokratski sojuz: MF-1059

“Mlada Turcija”: MF-1053

Narodna federativna partija: MF-1057, 1063, 1059, 1062

167

Patepisni bele{ki za Makedonija: MF-559 (1044, A, B, V i 1048),

1046, 1050, 1045, 320, 2800, 1049, XCVI/1144, XCVIII/11-23, 1063, 1056, 1062

Pe~at: MF-1046, XCVI/1145, XVIII/1170, 1045, 319, 1920, 1055,

XLVIII/1165, 1053

Polo`bata vo Makedonija

Politi~ka, ekonomska i druga sostojba vo Makedonija: MF-1046,

320, 505, 1058, 1057, 1063, 1055, 1253, XVIII/1169, 1056, 1060, 1059, 1062,

XCVIII/1165, 1053

Industrija: MF-1050, XCVI/1147, 1057, 1062

Zanaet~istvo: MF-XCVI/1147

Zedmjodelstvo: MF-XCVI/1147, 1063, XCVI/1147, 1063, XVIII/1169,

1056, 1059, 1062

Soobra}aj - izgradba na pati{ta i mostovi: MF-1046, 1050

Trgovija: MF-1050, XCVI/1147, 319, 1087

Finansii: MF-1053

Prosveta i kultura:

Prosveta - slovenski u~ili{ta: MF-559 (1044, A, B, V, 1048), 1046,

1050, XCVI/1146, 319

Kultura - etnologija - etnografija: MF-1046, 1927, 4375, 1045, 1920,

XC dbl 1073, 2800, 1063, 1056, 1060

Kulturni dejci: MF-1050, XCVI/1145, XVIII/1170, 1927, 1045, 319,

1920, 2800, 1058

Lingvistika: MF-XCVIII/1165

Pe~albarstvo: MF-XCVI/1147

Preselbi na narodite na Balkanot: MF-1063, XVIII/1169

Represalii na turskata vlast vo Makedonija: MF-1046, 1050, 1061,

1063, 1253, 1056, 1053

Reformi vo Makedonija: MF-1046, 1050, 1061, 505, 1052, 1063, 1253,

1056, 1060, 1059, 1062, 1053

Rusko-turski odnosi: MF-505, 1052

168

Statisti~ki podatoci za Makedonija: MF-559 (1044, A, B, V i 1048),

1046, 1050, XCVI/1147, 1061, XCVI/1146, 319, XCVI/1144, 1063, 1253, 1056,

1059

Propagandi

Stranski propagandi: MF-319, 1049, 1058, 1057, 1063, 1253,

XVIII/1169, 1056, 1060, 1059, 1062, 1053

Bugarska: MF-1061, 1058, 1055, 1253, 1056, 1053

Gr~ka: MF-1046, 1050, 1058, 1055, 1253, 1056, 1062, 1053

Romanska: MF-1050, 1056, XCVIII/1165, 1053

Srpska: MF-1061, 1055, 1253, 1056, 1062, 1053

Francuska: MF-1046, 1058, 1063

Verski propagandi vo Makedonija: MF-1046, 1050, 1049, 1057, 1053

Katoli~ka i protestantska: MF- XVIII/1169, 1056

Turska dr`avna uprava

Turcija (Turska Imperija): MF- XCVIII/1165, 1053

Administracija: MF-1046, 1050, XCVI/1147, 1253, 1062, 1053

Danoci: MF-1046, 1050, XCVI/1147, 1058, 1063, 1053

Turski zatvori: MF-1062, 1053

Fotografii, portreti: MF-1253

a na stranski jazici od sssr.pdfjazik: ruski, francuski, bugarski sodr@ina: diplomatska prepiska vo...

Documents