หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน

วทยาศาสตรชน

ประถมศกษาปท ๕ เลม ๒

ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

จดทำาโดย

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ

พมพครงท ๑

ISBN 978-616-302-793-3จำานวน ๔๐๐,๐๐๐ เลม พ.ศ. ๒๕๖๒

จดจำาหนายโดย

องคการคาของ สกสค. พมพทโรงพมพ สกสค. ลาดพราว ๒๒๔๙ ถนนลาดพราว วงทองหลาง กรงเทพมหานคร

มลขสทธตามพระราชบญญต

ประกาศสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

เรอง อนญาตใหใชสอการเรยนรในสถานศกษา

ดวยสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย(สสวท.)ไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท๕ เลม๒ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรงพ.ศ.๒๕๖๐)ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐานพทธศกราช๒๕๕๑สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดพจารณาแลวอนญาตใหใชในสถานศกษาได

ประกาศณวนท๒๔ธนวาคมพ.ศ.๒๕๖๑

(นายบญรกษยอดเพชร)เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

คำานำา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) มหนาทในการพฒนาหลกสตร วธการเรยนร การประเมนผลการเรยนร การจดทำาหนงสอเรยน แบบฝกหด และสอการเรยนรทกประเภททใชประกอบการเรยนรในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรของการจดการศกษาขนพนฐาน

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๕ เลม ๒ น สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดจดทำาขนตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวด กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ โดยมเนอหาเกยวกบวฏจกรและสงมชวต ซงจะเปนประโยชนตอ การนำาไปใชในการดำารงชวต และรเทาทนการเปลยนแปลงของโลก รวมทงการพฒนาความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ไดเปนอยางด

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนเลมนจะ เปนประโยชนตอการจดการเรยนร และเปนสวนสำาคญในการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ขอขอบคณสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนบคคลและหนวยงานอน ๆ ทมสวนเกยวของในการจดทำาไว ณ โอกาสน

(นายบญรกษ ยอดเพชร)เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

P5_BOOK_START_Book2_pA-E 18Dec_������.indd 4 12/20/2561 BE 10:27 PM

คำาชแจง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) ไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๕ เลม ๒ ขนตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ทมจดเนนเพอตองการพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถททดเทยมกบนานาชาต ไดเรยนรวทยาศาสตรทเชอมโยงความรกบกระบวนการ ใชกระบวนการสบเสาะหาความร และแกปญหาทหลากหลาย มการทำากจกรรมดวยการลงมอปฏบตเพอใหผเรยนไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และทกษะแหงศตวรรษท ๒๑ ซงในปการศกษา ๒๕๖๒ น โรงเรยนจะตองจดการเรยนร ตามมาตรฐานการเรยนรและตวชวดแกนกลาง กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร (ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๖๐) สสวท. จงไดจดทำาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานเลมน เพอใหโรงเรยนไดใชสำาหรบ จดการเรยนการสอนในชนเรยน

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ชนประถมศกษาปท ๕ เลม ๒ น จดเรยงลำาดบของเนอหาใหสอดคลองกบพฒนาการของผเรยน โดยผเรยนจะไดเรยนรเกยวกบวฏจกรและสงมชวต ซงเปนพนฐานทสำาคญตอการนำาไปใชในชวตประจำาวน ผเรยนจะไดทำากจกรรมการเรยนร ฝกปฏบต ตอบคำาถาม เพอตรวจสอบความเขาใจ และสรปสงทไดเรยนร นอกจากน หนงสอเรยนยงมกจกรรมให ผเรยนไดนำาความรทเรยนในบทนน ๆ มาประยกตใชแกปญหาอกดวย ในการจดทำาหนงสอเรยนเลมน ไดรบความรวมมอเปนอยางดยงจากผทรงคณวฒ นกวชาการอสระ ครผสอน และนกวชาการจาก หนวยงานและสถานศกษาทงภาครฐและเอกชน จงขอขอบคณไว ณ ทน

สสวท. หวงเปนอยางยงวาหนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตรเลมน จะเปนประโยชนแกผเรยนและผทเกยวของทกฝาย ทจะชวยใหการจดการเรยนรวทยาศาสตรมประสทธภาพและประสทธผล หากมขอเสนอแนะใดทจะทำาใหหนงสอเรยนเลมนมความสมบรณยงขน โปรดแจง สสวท. ทราบดวย จะขอบคณยง

(ศาสตราจารยชกจ ลมปจำานงค)ผอำานวยการสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

กระทรวงศกษาธการ

P5_BOOK_START_Book2_pA-E 18Dec_������.indd 5 12/20/2561 BE 10:27 PM

หนวยท

1

การสอความหมายของรปภาพและกรอบทควรร

คดกอนอานคำาถามใหคดคาดคะเน

คำาตอบกอนอานเนอหาสาระ

รหรอยงคำาถามสำาหรบ

ตรวจสอบความเขาใจหลงการอานเนอหาสาระ

คำาสำาคญคำาศพทสำาคญ

ทางวทยาศาสตรทควรรจกและรความหมาย

แนวคดสำาคญ แนวคดหลกของทงบททจะไดเรยนร

สำารวจความรกอนเรยนคำาถามตรวจสอบความรเดม

กอนการเรยนร

หนวยท : ลำาดบและชอหนวย

บทท : ลำาดบและชอบท โดยในหนงหนวยอาจมหลายบท

เรองท : ลำาดบและชอเรอง โดยในหนงบทอาจมหลายเรอง

กจกรรม : การทำาปฏบตการวทยาศาสตร โดยในหนงเรองอาจมหลายกจกรรม

ทำาเปนคดเปนจดประสงคของกจกรรม

สงทตองใช วสดอปกรณทใชในกจกรรม

ทำาอยางไรขนตอนการลงมอทำากจกรรม

เรยนรอยางปลอดภยขอควรระวงในการทำากจกรรม

ฉนรอะไรคำาถามทตองตอบไดหลง การทำากจกรรม

รอะไรในเรองน : การสรปและเชอมโยงแนวคดกบชวตประจำาวน

เกรดนาร : ความรทนาสนใจและเกยวของกบแนวคดจากกจกรรม

ฉนเรยนรอะไรเกยวกบ : การสรปสงทไดเรยนรทงหมดของบท

รอะไรในบทน : การสรปแนวคดประจำาบท

แบบฝกหดทายบท : คำาถามทบทวนสงทไดเรยนรทงบท

แบบทดสอบทายเลม : คำาถามประเมนความรของทกหนวย

รวมคด รวมทำา : การประยกตใชความรเพอแกปญหาหรอตอบคำาถาม

วทยใกลตว : การอภปรายสงทพบในชวตประจำาวนดวยแนวคดจากกจกรรม

วทยกบอาชพ : อาชพทเกยวของกบเรองหรอกจกรรม

รกษโลก : คำาถามหรอแนวคดทกระตนใหนกเรยนมจตสำานกในการดแลทรพยากรธรรมชาต

สอเสรมเพมความร

ความเปนจรงเสรม (ภาพเคลอนไหว 3 มต) ผานโปรแกรมประยกต “AR วทย ป.5”

สอการเรยนรบนเครอขายอนเทอรเนต

สอ QR Code

สงทไดเรยนรสรปแนวคดทเรยนรจากกจกรรม

อยากรอกวาการตงคำาถามทอยากรเพมเตมจากกจกรรม

ฉนไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใดบางทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ทไดฝกฝนจากกจกรรม

ฉนไดใชทกษะแหงศตวรรษท 21 ใดบางทกษะแหงศตวรรษท 21 ทไดฝกฝนจากกจกรรม

ชวนคดคำาถามทาทายการคด

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรเปนกระบวนการทนกวทยาศาสตรนำามาใชเพอสบเสาะหาความร สามารถแบงไดเปน 2 ขน

ขนพนฐาน

ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร

ขนผสม

การพยากรณการนำาขอมลหรอแบบรปของขอมลทไดจากการสงเกต หรอประสบการณในเรองนน ๆ มาชวยในการคาดการณ สงทจะเกดขน

การตงสมมตฐานการคดหาคำาตอบลวงหนากอนทำา การทดลอง โดยอาศยการสงเกต ความรหรอประสบการณเดมเปนพนฐาน

การทดลองกระบวนการหาคำาตอบจากสมมตฐานทตงไวซงประกอบดวย 3 ขนตอน ไดแก การออกแบบ การปฏบต และการบนทกผลการทดลอง

การวดการหาปรมาณของสงตาง ๆ เชน ขนาด ความยาว นำาหนก ปรมาตร โดยอาจใชการเปรยบเทยบกบสงอนโดยตรง หรอการเปรยบเทยบโดยเทยบกบเครองมอทม หนวยวดทไมเปนมาตรฐาน หรอเปนมาตรฐานอยางเหมาะสม

การจำาแนกประเภทการแบงพวกหรอเรยงลำาดบวตถหรอสงตาง ๆ โดยใชความเหมอนหรอแตกตางกนเปนเกณฑ

การจดกระทำาและสอความหมายขอมลการนำาขอมลทรวบรวมไดท งหมดมาจดกระทำาใหอย ใน รปแบบตาง ๆ ทมความหมาย เพอสอสารใหผอนเขาใจไดงาย

การสรางแบบจำาลองการสราง พฒนา หรอใชสงททำาขนมาเพอเปนตวแทน สงตาง ๆ เชน วตถ กระบวนการ ปรากฏการณ เพอสอสาร บรรยาย อธบาย หรอพยากรณสงทศกษา

การหาความสมพนธระหวางสเปซกบสเปซและสเปซกบเวลา

- การหาความเกยวของสมพนธกนระหวางพนท ทวตถตาง ๆ ครอบครอง- การหาความเกยวของสมพนธกนระหวางพนท ทวตถครอบครองเมอเวลาผานไป

การลงความเหนจากขอมลการใชความคดเหนจากความรหรอประสบการณเดมเพออธบายขอมลทไดจากการสงเกตอยางมเหตผล

การกำาหนดนยามเชงปฏบตการการกำาหนดความหมายหรอขอบเขตของสงตาง ๆ ทอยในสมมตฐานหรอทเกยวของกบการทดลองใหเขาใจตรงกน เพอใหสามารถสงเกตและวดได

การใชจำานวนการใชความรสกเชงจำานวนและการคำานวณ เพอบรรยายหรอระบรายละเอยดเชงปรมาณของสงทสงเกตหรอทดลอง

การกำาหนดและควบคมตวแปรการกำาหนดตวแปรตน ตวแปรตาม และตวแปร ทตองควบคมใหคงทใหสอดคลองกบสมมตฐาน ของการทดลอง

การตความหมายขอมลและลงขอสรปการแปลความหมายขอมลทรวบรวมได เชน การบรรยายลกษณะของขอมล การบอกความหมายขอมล การอธบายความสมพนธของขอมล หรอการเลอกขอมลเพอนำามาใชเปนหลกฐาน เพอสรางคำาอธบายหรอลงขอสรปในการตอบคำาถามทสำารวจตรวจสอบ

การสงเกตการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอ หลายอยางรวมกนผานอวยวะรบสมผส ไดแก ตา ห จมก ลน ผวหนง หรอใชเครองมอชวยใน การสงเกต เพอบรรยายรายละเอยดของสงนน โดยไมใสความคดเหนเพมเตม

ทกษะแหงศตวรรษท 21

ความรวมมอความสามารถในการทำางานกบกลมคนตาง ๆทหลากหลายอยางมประสทธภาพและใหเกยรตทหลากหลายอยางมประสทธภาพและใหเกยรตทหลากหลายอยางมผอน มความยดหยนและยนดทจะประนประนอมมความยดหยนและยนดทจะประนประนอมมความยดหยเพอใหบรรลเปาหมายในการทำางาน พรอมทงยอมรบและแสดงความรบผดชอบตองานททำยอมรบและแสดงความรบผดชอบตองานททำยอมร ารวมกน และเหนคณคาของผลงานทพฒนาขนและเหนคณคาของผลงานทพฒนาขนและเหนคณคาของผลงานทจากสมาชกแตละคนในทม

การคดอยางมวจารณญาณการคดโดยใชเหตผลทหลากหลายเหมาะสมกบสถานการณ คดอยางเปนระบบ วเคราะหและประเมนหลกฐานและขอคดเหน ดวยมมมองทหลากหลายทหลากหลายท สงเคราะห แปลความหมายและจดทำา ขอสรป สะทอนความคดอยางมวจารณญาณสะทอนความคดอยางมวจารณญาณสะทอนความคดอยางมโดยใชประสบการณและกระบวนการเรยนรโดยใชประสบการณและกระบวนการเรยนรโดยใช

การสอสารความสามารถในการสอสารไดอยางชดเจน เชอมโยง เรยบเรยงความคดเเละมมมองตาง ๆความคดเเละมมมองตาง ๆความคดเเละม แลวสอสารโดยการใชคำแลวสอสารโดยการใชคำแลวสอสารโดยการใช าพด ไมใชคำาพดหรอการเขยนหรอการเขยนหรอการเข เพอใหผอนเขาใจไดหลากหลายรปแบบและวตถประสงคเพอใหผอนเขาใจไดหลากหลายรปแบบและวตถประสงคเพอใหผนอกจากนยงรวมไปถงการฟงอยางมประสทธภาพเพอใหเขาใจนอกจากนยงรวมไปถงการฟงอยางมประสทธภาพเพอใหเขาใจนอกจากนยงรวมไปถความหมายของผสงสาร

การสรางสรรคการใชเทคนคทหลากหลายในการสรางสรรคแนวคดรวมถงความสามารถในการพฒนาตอยอดแนวคดเดมหรอไดแนวคดใหม และความสามารถในการกลนกรองทบทวน วเคราะห และประเมนแนวคด เพอปรบปรงแนวคดทจะสงผลใหความพยายามอยางสรางสรรคนเปนไปไดมากทสด

การแกปญหาการแกปญหาทไมคนเคยหรอปญหาใหมโดยอาจใชความร ทกษะ วธการและประสบการณทเคยรมาแลวและประสบการณทเคยรมาแลวและประสบการณท หรอการสบเสาะหาความรวธการใหมการสบเสาะหาความรวธการใหมการสบเสาะหาความรมาใชแกปญหาได รวมถงการซกถามเพอทำเพอทำเพ าความเขาใจมมมองทแตกตางความเขาใจมมมองทแตกตางความเขาใจมมมองทหลากหลายเพอใหไดวธการ แกปญหาทดขน

การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอเปนเครองมอในการสบคน จดกระทำาประ เม น และ สอสารข อ มลความ รตลอดจนรเทาทนสอโดยการใชสอตาง ๆตลอดจนรเทาทนสอโดยการใชสอตาง ๆตลอดจนรเทาทไดอยางเหมาะสมมประสทธภาพ

การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

หมายเหต ทกษะเหลานเปนทกษะทเกยวของกบทกษะแหงศตวรรษท 21 ทนกเรยนในระดบประถมศกษาทนกเรยนในระดบประถมศกษาทนกเร ควรไดรบการพฒนา

หนา

หนวยท4วฏจกร

บทท1 วฏจกรนำา

• เรองท1 แหลงนำากจกรรมท 1.1 นำาแตละแหลงบนโลกมอยเทาใดกจกรรมท 1.2 ทำาอยางไรจงจะใชนำาอยางประหยดและอนรกษ 

แหลงนำาในทองถนได

• เรองท2 เมฆหมอกนำาคางและนำาคางแขงกจกรรมท 2  เมฆ หมอก นำาคาง และนำาคางแขงเกดขนไดอยางไร

• เรองท3 หยาดนำาฟากจกรรมท 3  ฝน หมะ และลกเหบเกดขนไดอยางไร

• เรองท4การหมนเวยนของนำากจกรรมท 4  วฏจกรนำาเปนอยางไร

รอะไรในบทนบทท1 วฏจกรนำาแบบฝกหดทายบทท1 วฏจกรนำา

บทท2 วฏจกรการปรากฏของกลมดาว

• เรองท1ดาวเคราะหและดาวฤกษกจกรรมท 1  มองเหนดาวเคราะหและดาวฤกษ ไดอยางไร

• เรองท2กลมดาวบนทองฟากจกรรมท 2.1 เหตใดจงเหนกลมดาวเปนรปรางตาง ๆ  กจกรรมท 2.2 วฏจกรการปรากฏของกลมดาวเปนอยางไร

รอะไรในบทนบทท2 วฏจกรการปรากฏของกลมดาวแบบฝกหดทายบทท2 วฏจกรการปรากฏของกลมดาว

1

2

56

11

1720

2630

3637

4243

48

5052

565860

7071

สารบญ

IPST_P5_BOOK_START_Book2 ���� Preface.indd 6 12/20/2561 BE 10:32 PM

หนา

หนวยท5สงมชวต

บทท1 ลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวต

• เรองท1 การถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ของสงมชวต

กจกรรมท 1.1 ลกษณะทางพนธกรรมของพชมอะไรบางกจกรรมท 1.2 ลกษณะทางพนธกรรมของสตวมอะไรบางกจกรรมท 1.3 ลกษณะทางพนธกรรมของคนในครอบครว  เปนอยางไร 

รอะไรในบทนบทท1 ลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวตแบบฝกหดทายบทท1 ลกษณะทางพนธกรรมของสงมชวต

บทท2 สงมชวตกบสงแวดลอม

• เรองท1 โครงสรางและลกษณะของสงมชวต ในแหลงทอย

กจกรรมท 1  โครงสรางและลกษณะของสงมชวต  เหมาะสมกบแหลงทอยอยางไร

• เรองท2 ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงมชวตกจกรรมท 2   สงมชวตมความสมพนธกบสงมชวตอยางไร

• เรองท3 ความสมพนธระหวางสงมชวตกบสงไมมชวตกจกรรมท 3  สงมชวตมความสมพนธกบสงไมมชวต  ในแหลงทอยอยางไร

รอะไรในบทนบทท2 สงมชวตกบสงแวดลอมแบบฝกหดทายบทท2 สงมชวตกบสงแวดลอม

แบบทดสอบทายเลมอภธานศพทบรรณานกรมคณะทำางาน

75

76

79

818386

9192

96

99

101

108110

115116

122124

128139141142

สารบญ

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

ค�ำถำมส�ำคญประจ�ำหนวย

วฏจกรนำ�และวฏจกรก�รปร�กฏของกลมด�วเปนอย�งไร และสำ�คญกบมนษยอย�งไร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

1

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

บทท 1 วฏจกรนำา

วฏจกร

1.เปรยบเทยบปรมาณนำาในแตละแหลงและระบปรมาณนำาปรมาณนำาปรมาณนำ ทมนษยสามารถนำามาใชประโยชนได2.นำาเสนอแนวทางการใชนเสนอแนวทางการใชนำเสนอแนวทางการใชนาอยางประหยดและการอนรกษนำาการอนรกษนำาการอนรกษนำ3.เปรยบเทยบกระบวนการเกดเมฆ3.เปรยบเทยบกระบวนการเกดเมฆ3.เปร

หมอก นำานำานำ คางและนำาและนำาและนำ คางแขง4.เปรยบเทยบกระบวนการเกดฝน หมะ และลกเหบ5.สรางแบบจำาลองการหมนเวยนของนำลองการหมนเวยนของนำลองการหมนเวยนของนาในวฏจกรนาในวฏจกรนา ำในวฏจกรนำในวฏจกรนา

เมอเรยนจบบทน นกเรยนสำมำรถ

หนวยท

4

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2

“เชอหรอไมวา นำานำานำ ตกแหงนเปนนำตกแหงนเปนนำตกแหงน าเปนนำาเปนนำ ทไดโนเสารเคยดมมากอน”ทไดโนเสารเคยดมมากอน”ทไดโนเสาร เรามความคดเหนอยางไรกบคำอยางไรกบคำอย าถามน อาจดเหมอนเราไมสามารถหาคำอาจดเหมอนเราไมสามารถหาคำอาจดเหมอนเราไมสามารถหาคาตอบได แตถาสงเกตและพจารณาแตถาสงเกตและพจารณาแตถาสงเกตและพปรากฏการณทเกดขนจากกระบวนการเกดเมฆ

อาจดเหมอนเราไมสามารถหาคปรากฏการณทเกดขนจากกระบวนการเกดเมฆ

อาจดเหมอนเราไมสามารถหาคหมอก นำานำานำ คาง นำานำานำ คางแขง ฝน หมะ และ

ลกเหบ ทเราเหนกนอยทวไป อาจหาคำาตอบนได เราจะไดมาเรยนรกนในบทน

แนวคดส�ำคญ

พนผวโลกมนำา พนผวโลกมนำา พนผวโลกมนำ ปกคลมเปนสวนใหญ ซงเกอบทงหมดเปนนำาอบทงหมดเปนนำาอบทงหมดเปนนำ เคม สวนนสวนนำสวนนาสวนนาสวนน จดทนำจดทนำจดท ามาใชไดมปรมาณนอยมากใชไดมปรมาณนอยมากใชไดมปร เราจงตองใชนำ

ปกคลมเปนสวนใหญำ

ปกคลมเปนสวนใหญเราจงตองใชนำเราจงตองใชนาอยางประหยด นำานำานำ จากแหลงนจากแหลงนำจากแหลงนาจากแหลงนาจากแหลงน ตาง ๆ ทงนทงนำทงนาทงนาทงน ผวดน

นำาใตดน นำาในบรรยากาศ และนำาในสงมชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางในสงมชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางในสงม ๆอยางตอเนองอยางตอเนองอยางตอเน กระบวนการเกดเมฆ หมอก นำ

ชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางนำ

ชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางาคาง นำ

ชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางนำ

ชวตเกดการหมนเวยนระหวางแหลงตางาคางแขง ฝน หมะ และลกเหบ

เปนปรากฏการณททำาใหเกดการหมนเวยนของนำาใหเกดการหมนเวยนของนำาใหเกดการหมนเวยนของนำ เปนวฏจกร

บทท 1 วฏจกรนำา

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 23

สำารวจความรกอนเรยนเกยวกบวฏจกรนำาโดยตอบคำาถามตอไปนลงในแบบบนทกกจกรรม

1.เรยงลำาดบแหลงนำาบนโลกจากแหลงทมปรมาณนำามากทสดไปนอยทสดไดอยางไร

ธารนำาแขงและพดนำาแขง ความชนในบรรยากาศ นำาใตดน

นำาในสงมชวต มหาสมทรและทะเล ความชนในดน

ทะเลสาบ แมนำา บง

ชนดนเยอกแขงคงตวและนำาแขงใตดน

2.วธการประหยดนำาทำาไดอยางไรบาง(ยกตวอยางมาอยางนอย3วธ)

3. สงใดบางตอไปนคอหยาดนำาฟา

ฝน ลกเหบ นำาคาง เมฆ หมอก หมะ

4. สงตางๆตอไปนมสถานะใด

เมฆ หมอก นำาคาง นำาคางแขง ฝน หมะ ลกเหบ

ส�ำรวจควำมรกอนเรยน

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

4 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

5.เตมขอความตอไปนลงในแผนภาพวฏจกรนำาใหถกตองไดอยางไร

การควบแนนของไอนำา การระเหยของนำา

หยาดนำาฟา นำาไหลออกสทะเล

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 25

เรองท 1 แหลงนำ�

นำานำานำ เปนสงจำเปนสงจำเป าเปนตอการดำเปนตอการดำเป ารงชวตของพชรงชวตของพชรงช สตวสตวสตว และมนษย เราไมสามารถมชวตอยไดเราไมสามารถมชวตอยไดเราไมสามารถมโดยไมดมนำาโดยไมดมนำาโดยไมดมนำ นอกจากน เรายงใชนำาเรายงใชนำาเรายงใชนำ ในกจกรรมตางๆ เชน อาบนำาอาบนำาอาบนำ แปรงฟน ซกผา ลางจานนนำนาเหลานมาจากเหลานมาจากเหล แหลงนำ�ตาง ๆ แหลงนำแหลงนำแหลงนาเปนบรเวณทมนำเปนบรเวณทมนำเป าอยรวมกนเปนจำอยรวมกนเปนจำอย านวนมากแหลงนำแหลงนำแหลงนามอยหลายประเภทมอยหลายประเภทม ทงแหลงทอยบนผวดนและแหลงทอยใตผวดนทงแหลงทอยบนผวดนและแหลงทอยใตผวดนท นนำนานาน บางแหลงเปนบางแหลงเปนบางแหลนำานำานำ เคมและบางแหลงเปนนำาเคมและบางแหลงเปนนำาเคมและบางแหลงเปนนำ จด แตละแหลงจะมปรมาณนำาแตละแหลงจะมปรมาณนำาแตละแหลงจะมปรมาณนำ ทแตกตางกน

ปจจบนการใชนำจจบนการใชนำ ปจจบนการใชนำ ป าจจบนการใชนำาจจบนการใชนำ ของมนษยกอใหเกดปญหากบแหลงนำษยกอใหเกดปญหากบแหลงนำของมนษยกอใหเกดปญหากบแหลงนำของมน าษยกอใหเกดปญหากบแหลงนำาษยกอใหเกดปญหากบแหลงนำ อยางมากอยางมากอย เชน ทำาใหแหลงนำใหแหลงนำให าแหลงนำาแหลงนำเสอมโทรมเสอมโทรมเส เนาเสยเนาเสยเนาเส แหงขอด เราจงควรอนรกษแหลงนำเราจงควรอนรกษแหลงนำเราจงควรอน าเพอใหมนำเพอใหมนำเพ าสะอาดไวดมสะอาดไวดมสะอาดไว ไวใชไวใชไวใชตลอดไป

รหรอไมวา แหลงนำแหลงนำแหลงนาบนโลกอยทใดบางบนโลกอยทใดบางบนโลกอย นนำนานาน แตละแหลงมปรมาณเทาใดแตละแหลงมปรมาณเทาใดแต เราสามารถนำานำาทงหมดมาใชไดหรอไมทงหมดมาใชไดหรอไมท และเราสามารถอนรกษแหลงนำและเราสามารถอนรกษแหลงนำและเราสามารถอนร ากษแหลงนำากษแหลงนำ ไดอยางไรไดอยางไรได เราจะไดทำเราจะไดทำเราจะไดทากจกรรมกจกรรมกกนตอไป

• แหลงนำา• แหลงนำา• แหลงนำ (water reservoir)• แหลงนำ

ค�ำส�ำคญ

คดกอนอำน

1.นำา1.นำา1.นำ มความสำาคญอยางไร

2.แหลงนำา2.แหลงนำา2.แหลงนำ คออะไร

3.แหลงนำาแหลงนำาแหลงนำ บนโลกมอยทใดบาง

รหรอยง

1.นำา1.นำา1.นำ มความสำาคญอยางไร2.แหลงนำา2.แหลงนำา2.แหลงนำ คออะไร3.แหลงนำาแหลงนำาแหลงนำ บนโลกมอยทใดบาง

รปท1การใชแหลงนำาในการทำาประมง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

6 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

ท�ำอยำงไร

1.บรรจนำา1.บรรจนำา1.บรรจนำ จนเตมขวดขนาด 1,000 ลกบาศกเซนตเมตร จำานวน 20 ขวด จะมนำ

1.บรรจนำนำ

1.บรรจนำานำานำ ทงหมด

1.บรรจนำทงหมด

1.บรรจนำ20,000 ลกบาศกเซนตเมตร ซงสมมตใหเปนนำ

ลกบาศกเซนตเมตรซงสมมตใหเปนนำ

ลกบาศกเซนตเมตราซงสมมตใหเปนนำาซงสมมตใหเปนนำ ทงหมดบนโลก

2.แบงนำา2.แบงนำา2.แบงนำ จากขวดใบหนงออกมา 500 ลกบาศกเซนตเมตร ใสในขวดใบท 21

3. แบงนำาแบงนำาแบงนำ จากขวดใบท 21 ออกมา 150 ลกบาศกเซนตเมตร ใสในขวดใบท 22

4.แบงนำา4.แบงนำา4.แบงนำ จากขวดใบท 22 ออกมา 2 ลกบาศกเซนตเมตร ใสในชอน

5.อานใบความร เรองปรมาณนำาเรองปรมาณนำาเรองปรมาณนำ บนโลก

6.เปรยบเทยบปรมาณนำา6.เปรยบเทยบปรมาณนำา6.เปรยบเทยบปรมาณนำ ในแตละขวดและในชอนกบปรมาณนำาในแตละขวดและในชอนกบปรมาณนำาในแตละขวดและในชอนกบปรมาณนำ ในแตละแหลงจากใบความร แลวอภปรายวาแตละภาชนะเปนตวแทนของแหลงนำาแลวอภปรายวาแตละภาชนะเปนตวแทนของแหลงนำาแลวอภปรายวาแตละภาชนะเปนตวแทนของแหลงนำ ใดบนโลกบนทกผล

7.อานใบความร เรองแหลงนำาเรองแหลงนำาเรองแหลงนำ ในธรรมชาต อภปรายและยกตวอยางแหลงนำาอภปรายและยกตวอยางแหลงนำาอภปรายและยกตวอยางแหลงนำ ทจดเปนแหลงนำ

7.อานใบความรจดเปนแหลงนำ

7.อานใบความราจดเปนแหลงนำาจดเปนแหลงนำ ผวดนและแหลงนำาผวดนและแหลงนำาผวดนและแหลงนำ ใตดน

ท�ำเปนคดเปน

ทำากจกรรมนเพอ

1. เปรยบเทยบสดสวนปรมาณนำเปรยบเทยบสดสวนปรมาณนำเปรยบเทยบสดส าวนปรมาณนำาวนปรมาณนำ บนโลกในแตละแหลง โดยใชแบบจำาลอง

2. อภปรายและระบแหลงนำาอภปรายและระบแหลงนำาอภปรายและระบแหลงนำ ทจดเปนแหลงนำาทจดเปนแหลงนำาทจดเปนแหลงนำ ผวดนและแหลงนำาผวดนและแหลงนำาผวดนและแหลงนำ ใตดน

กจกรรมท 1.1 น �ำแตละแหลงบนโลกมอยเทำใด

• นำา• นำา• นำ

• ขวดพลาสตกขนาด 1,000 ลกบาศกเซนตเมตร หรอ 1 ลตร บกเกอรขนาด 500 ลกบาศกเซนตเมตร หลอดฉดยาขนาด 10 ลกบาศกเซนตเมตร ชอน

• นำ

• ขวดพลาสตกขนาด บกเกอรขนาด หลอดฉดยาขนาด ชอน

สงทตองใช

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 27

โลกปกคลมดวยนำา โลกปกคลมดวยนำา โลกปกคลมดวยนำ ถงรอยละ 70 ของพนททงหมดของพนททงหมดของพนท ปรมาณนำาปรมาณนำาปรมาณนำของโลกทงหมดเปนน โลกปกคลมดวยนำของโลกทงหมดเปนน โลกปกคลมดวยนำ

ำ โลกปกคลมดวยนำ

ำ โลกปกคลมดวยนำของโลกทงหมดเปนนำของโลกทงหมดเปนน โลกปกคลมดวยนำของโลกทงหมดเปนน โลกปกคลมดวยนำ

ำ โลกปกคลมดวยนำของโลกทงหมดเปนน โลกปกคลมดวยนำ

าเคมประมาณรอยละ 97.5 ของปรมาณนำาของปรมาณนำาของปรมาณนำ ทงหมดบนโลก สวนทเหลออกประมาณรอยละ 2.5 เปนนำาเปนนำาเปนนำ จด แตปรมาณนำาแตปรมาณนำาแตปรมาณนำทสามารถนำามาใชประโยชนไดนนมนอยมากมาใชประโยชนไดนนมนอยมากมาใชประโยชนได โดยรอยละของปรมาณนโดยรอยละของปรมาณนำโดยรอยละของปรมาณนาโดยรอยละของปรมาณนาโดยรอยละของปรมาณนจากแหลงนำาจากแหลงนำาจากแหลงนำ ตางๆ ทวโลกเปนดงน

ต�ร�ง แหลงนำาแหลงนำาแหลงนำ และปรมาณนำาและปรมาณนำาและปรมาณนำ เปนรอยละ

*พดนำา*พดนำา*พดนำ แขง คอ นำานำานำ แขงทปกคลมพนดนเปนบรเวณกวางใหญแถบขวโลกแขงทปกคลมพนดนเปนบรเวณกวางใหญแถบขวโลกแขงท โดยเฉพาะทเกาะกรนแลนดและทวปแอนตารกตกาโดยเฉพาะทเกาะกรนแลนดและทวปแอนตารกตกาโดยเฉพาะทเกาะกรนแลนด

**ชนดนเยอกแขงคงตว คอ ชนดนทมอณหภมอยใตจดเยอกแขงตอเนองกนเปนเวลานานหลายรอยปหรอหลายพนปชนดนทมอณหภมอยใตจดเยอกแขงตอเนองกนเปนเวลานานหลายรอยปหรอหลายพนปชนดนทชนดนเยอกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนได

มอณหภมอยใตจดเยอกแขงตอเนองกนเปนเวลานานหลายรอยปหรอหลายพนปอกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนได

มอณหภมอยใตจดเยอกแขงตอเนองกนเปนเวลานานหลายรอยปหรอหลายพนปชนดนเยอกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดชนดนเย และพบในบรเวณทมอญหภมเฉลยของอากาศประจำ

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดอญหภมเฉลยของอากาศประจำ

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดทมอญหภมเฉลยของอากาศประจำทม าปประมาณ -5 องศาเซลเซยส หรอตำ

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดหรอตำ

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดากวานน

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดน

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดกวานนกวาน เชน บรเวณขวโลกเหน

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดบรเวณขวโลกเหน

อกแขงนเกดอยในบรเวณซงความรอนของอากาศในฤดรอนไมอาจซมซาบลงไปถงชนดนนไดอและขวโลกใตบรเวณขวโลกเหนอและขวโลกใตบรเวณขวโลกเหน

นำา นำา นำ บนโลกทเปนนำาบนโลกทเปนนำาบนโลกทเปนนำ จดมรอยละ 2.5 ซงมปรมาณนอยมากซงมปรมาณนอยมากซงมปร โดยถาเรยงลำาดบปรมาณนำาจดจากมากไปนอยจะไดดงนจดจากมากไปนอยจะไดดงนจดจากมากไปนอยจะได ธารนำาธารนำาธารนำ แขงและพดนำแขงและพดนำแขงและพดนาแขง นำานำานำ ใตดน ชนดนเยอกแขงคงตวชนดนเยอกแขงคงตวชนดนเยและนำาแขงใตดนแขงใตดนแขงใตด ทะเลสาบ ความชนในดน ความชนในบรรยากาศ บง แมนำาและนำานำานำ ในสงมชวต ตามลำาดบ

แหลงนำ�

แหลงนำ�เคม

เชน มหาสมทรและทะเล

แหลงนำ�จด

- แหลงนำ�จดทไมส�ม�รถนำ�นำ�ม�ใชได

เชน ธารนำาธารนำาธารนำ แขงและพดนำาแขงและพดนำาแขงและพดนำ แขง* ชนดนเยอกแขงคงตว** และนำา และนำา และนำ แขงใตดน ความชนในดน ความชนในบรรยากาศ นำานำานำ ในสงมชวต

- แหลงนำ�จดทส�ม�รถนำ�นำ�ม�ใชได

- แหลงนำ�จดทไมส�ม�รถนำ�นำ�ม�ใชไดทนท

เชน นำานำานำ ใตดน

- แหลงนำ�จดทส�ม�รถนำ�นำ�ม�ใชไดทนท 

เชน ทะเลสาบ บง แมนำาแมนำาแมนำ

รวมนำ�จ�กทกแหลงบนโลก

ปรม�ณนำ�ทงหมด (รอยละ)

97.5

2.5

(1.75)

(0.74)

(0.01)

100

ใบควำมร เรองปรมำณน�ำบนโลก

สอเสรมเพมควำมรสอเสรมเพมคว

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

8 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

ใบควำมร เรองแหลงน�ำในธรรมชำต

แหลงนำาในธรรมชาตเกดจากนำาฝนทตกลงสพนโลกแลวสะสมบนผวดนและใตดนสามารถจำาแนกไดเปน2ประเภทคอแหลงนำาผวดนและแหลงนำาใตดน

แหลงนำ�ผวดนหมายถงแหลงนำาทอยบนผวดนเนองมาจากภมประเทศของ พนผวโลกไมราบเรยบเสมอกนทำาใหนำาไหลรวมกนสแหลงนำาผวดนตางๆ เชนมหาสมทรทะเลบงแมนำา

แหลงนำ�ใตดนหมายถงแหลงนำาทเกดจากการสะสมของนำาทซมผานชนดนและชนหนใตดนนำาทซมลงไปใตดนบางสวนจะสะสมอยตามชองวางของเมดดนเรยกวา นำาในดนเมอไดรบความรอนจากแสงแดดกจะระเหยไปสวนนำาทเหลอจะซมลงตอไปแทรกรวมกนอยตามชองวางของตะกอนในหนหรอตามรอยแตกของชนหนเรยกนำาท ถกกกเกบนวานำาบาดาล

รปท2แหลงนำาผวดนและแหลงนำาใตดน

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 29

นำาบนโลกมทงนำาจดและนำาเคมซงอยในบรเวณแหลงนำาตางๆ ทมทงแหลงนำาผวดนและแหลงนำาใตดนเปนนำาเคมรอยละ97.5ซงอยในมหาสมทรและทะเลเปนสวนใหญสวนทเหลอเปนนำาจดรอยละ2.5โดยเรยงลำาดบปรมาณนำาจดจากแหลงตางๆจากมากไปนอยจะเปนทธารนำาแขงและพดนำาแขง นำาใตดนชนดนเยอกแขงคงตวและนำาแขงใตดนทะเลสาบความชนในดนความชนในบรรยากาศบงแมนำาและนำาในสงมชวตปรมาณนำาจดทสามารถนำามาใชไดมเพยงรอยละ0.75ของปรมาณนำาจากทกแหลงบนโลก

1.จากแบบจำาลองนจะเรยงลำาดบปรมาณนำาบนโลกจากแหลงทมมากทสดไปนอยทสดไดอยางไร

2.มนษยสามารถนำานำาจากแหลงใดมาดมและใชไดบาง

3.นำาทมนษยสามารถนำามาใชไดคดเปนรอยละเทาใดของปรมาณนำาทงหมด

4.จากกจกรรมนคนพบอะไรบางเกยวกบนำาแตละแหลงบนโลก

5.จากสงทคนพบสรปไดวาอยางไร

ฉนรอะไร

สงทไดเรยนรเกยวกบน�ำแตละแหลงบนโลก

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

10 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

การสงเกต

การวด

การใชจำานวน

การจำาแนกประเภท

การหาความสมพนธระหวาง

สเปซกบสเปซ

สเปซกบเวลา

การจดกระทำาและสอความหมายขอมล

การพยากรณ

การลงความเหนจากขอมล

การตงสมมตฐาน

การกำาหนดนยามเชงปฏบตการ

การกำาหนดและควบคมตวแปร

การทดลอง

การตความหมายขอมลและลงขอสรป

การสรางแบบจำาลอง

ฉนไดใชทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรใดบาง

ทำาเครองหมาย ใน ทตรงกบสงทไดทำา

ฉนไดใชทกษะแหงศตวรรษท 21 ใดบำงการสรางสรรคการคดอยางมวจารณญาณการแกปญหา

การสอสาร ความรวมมอการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ตรวจสอบตนเอง

อยำกรอกวำ

ตงคำาถามทฉนอยากร เ พมเตมเกยวกบนำาแตละแหลงบนโลก (ตงไดมากกวา1คำาถาม)เชนแหลงนำาในทะเลทรายหรอโอเอซสเกดขนไดอยางไร

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

11หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

ท�ำเปนคดเปน

ตอนท 1

1.สำารวจปรมาณการใชนำรวจปรมาณการใชนำรวจปรมาณการใชนาของบานตนเองจากใบเสรจคานำของบานตนเองจากใบเสรจคานำของบานตนเองจากใบเสรจค าของเดอนทผานมา หรอจากปรมาณนำาหรอจากปรมาณนำาหรอจากปรมาณนำ ทใชในแตละวนของครอบครว บนทกผล

2.รวบรวมขอมลเกยวกบการใชนำารวบรวมขอมลเกยวกบการใชนำารวบรวมขอมลเกยวกบการใชนำ และวเคราะหวาและวเคราะหวาและวเคราะหว สมาชกในครอบครวของตนเองมพฤตกรรมการใชนำรวบรวมขอมลเกยวกบการใชนำตนเองมพฤตกรรมการใชนำรวบรวมขอมลเกยวกบการใชนำ

าตนเองมพฤตกรรมการใชนำาตนเองมพฤตกรรมการใชนำ เปนอยางไร บนทกผล

3.สบคนขอมลและอภปรายวธการใชนำา3.สบคนขอมลและอภปรายวธการใชนำา3.สบคนขอมลและอภปรายวธการใชนำ อยางประหยด

4.นำาวธการใชนำวธการใชนำวธการใช าอยางประหยดจากการสบคนขอมลไปรวมวางแผนอยางประหยดจากการสบคนขอมลไปรวมวางแผนอยางประหยดจากการสการใชนำาการใชนำาการใชนำ กบสมาชกในครอบครว บนทกผล

5.ขอความรวมมอจากสมาชกทกคนในครอบครวใหรวมกนใชนำาอยางประหยดและปฏบตอยางสมำาเสมอเปนเวลา 1 เดอน

6.นำาใบเสรจคานำใบเสรจคานำใบเสรจคานาของเดอนหลงจากใชนำของเดอนหลงจากใชนำของเดอนหลงจากใช าอยางประหยดเปรยบเทยบกบอยางประหยดเปรยบเทยบกบอยางประหยดเปรใบเสรจคานำาใบเสรจคานำาใบเสรจคานำ ในขอ 1 หรอนำาปรมาณนปรมาณนำปรมาณนาปรมาณนาปรมาณน ทใชในแตละวนเปรยบเทยบกบทใชในแตละวนเปรยบเทยบกบทใชปรมาณนำาปรมาณนำาปรมาณนำ ทใชในขอ 1 บนทกผล

7.นำาเสนอและอภปรายเพอรวบรวมขอสรปวธการใชนำาเสนอและอภปรายเพอรวบรวมขอสรปวธการใชนำาเสนอและอภปรายเพอรวบรวมขอสรปวธการใชนำ อยางประหยด

ทำากจกรรมนเพอ

1.สำารวจการใชนำารวจการใชนำารวจการใชนำ และวางแผนการใชนำาและวางแผนการใชนำาและวางแผนการใชนำ อยางประหยด

2.สำารวจแหลงนรวจแหลงนำรวจแหลงนารวจแหลงนารวจแหลงน และนำาเสนอแนวทางการอนรกษนำเสนอแนวทางการอนรกษนำเสนอแนวทางการอนรกษ านำานำ ในแหลงนในแหลงนำในแหลงนาในแหลงนาในแหลงน ในทองถนในทองถนในทองถ

สงทตองใช

ท�ำอยำงไร

ใบเสรจคานำา ใบเสรจคานำา ใบเสรจคานำ ใบเสรจคานำ

กจกรรมท 1.2 ท�ำอยำงไรจงจะใชน�ำอยำงประหยดและอนรกษแหลงน�ำในทองถนได

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

12 หนวยท 4 | วฏจกร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐานวทยาศาสตร ป.5 | เลม 2

ตอนท 2

1.แตละกลมเลอกสำารวจแหลงนำาในทองถน1แหลงบนทกผล

2.รวมกนรวบรวมขอมลโดยการสำารวจสบคนขอมลหรอสมภาษณผร เกยวกบสภาพของแหลงนำาในทองถนทเลอกบนทกผล

3.รวมกนอภปรายวามปญหาทเกดกบนำาในแหลงนำานนหรอไมอยางไร บนทกผล

4.รวมกนสบคนขอมลและวเคราะหสาเหตททำาใหเกดปญหากบแหลงนำานนบนทกผล

5.รวมกนหาแนวทางการแกไขปญหาหรอการอนรกษแหลงนำาทยงมสภาพดเพอใหมนำาใชตอไปอยางยงยนบนทกผล

6.นำาเสนอแนวทางการแกไขปญหาหรอการอนรกษแหลงนำาในรปแบบท นาสนใจผานทางสอตางๆ