A VALUE CREATION IN SUSTAINABLE TOURISM OF HOMESTAY BUSINESS: CASE STUDY OF HOMESTAY AT AMPAWA FLOATING MARKET AREA

IN SAMUTSONKHRAM PROVINCE

DR. ARISARA SEYANONT

AND ASSISTANT PROFESSOR PARIN SOMPHOBSKUL

THE RESEARCH WAS FINANCIALLY SUPPORTED BY THE UNIVERSITY OF THE THAI CHAMBER OF COMMERCE

2010

การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย:

กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม A VALUE CREATION IN SUSTAINABLE TOURISM OF HOMESTAY BUSINESS:

CASE STUDY OF HOMESTAY AT AMPAWA FLOATING MARKET AREA IN SAMUTSONKHRAM PROVINCE

ดร.อรสรา เสยานนท

และ ผชวยศาสตราจารย ไพรนทร สมภพสกล

รายงานการวจยนไดรบทนสงเสรมงานวจยจากมหาวทยาลยหอการคาไทย

พ.ศ. 2553

ก

ชอเรอง : การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตย

บรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

ผวจย : ดร. อรสรา เสยานนท สาขาวชาการจดการโรงแรมและทองเทยว คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย

ผรวมวจย : ผชวยศาสตราจารย ไพรนทร สมภพสกล สาขาวชาผประกอบการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปทแลวเสรจ : 2553 จ านวน 124 หนา ค ำส ำคญ : ตลาดน าอมพวา, แนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตย, มลคาการทองเทยวอยางยงยน,

โฮมสเตย

บทคดยอ*

การวจยเรองนมวตถประสงคเพอศกษาความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยว

ตอการบรหารจดโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม และน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยและสรางองคความรใหผประกอบการในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยใหกบผประกอบการ ภาครฐบาล และหนวยงานทเกยวของ โดยผ วจยใชเชงปรมาณและคณภาพ โดยการเกบแบบสอบถามจากนกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จ านวน 430 คน เปนนกทองเทยวชาวไทย จ านวน 379 คน และเปนนกทองเทยวชาวตางชาต 51 คน และสมภาษณเชงลกผ ประกอบการโฮมสเตยทตงอยสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จ านวน 26 โฮมสเตย และ โฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาทอยหางออกไปจากตลาดน าอมพวาประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย

ผลการวจยสรปไดวา ความตองการทเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยวสงผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจของนกทองเทยวอยในระดบมาก ซงความตองการของนกทองเทยวทเกยวโฮมสเตยใน 5 ระดบแรก คอ 1) นกทองเทยวมความตองการในเรองของการตอนรบทเตมใจ และมความเปนมตรอย 2) ความมมนษยสมพนธทดของผ ใหบรการตอผ รบบรการ 3)

ข

ความปลอดภยในชวตและความปลอดภยในทรพยสน 4) ความเปนกนเองความเออเฟอ และ 5) ทศนยภาพรอบขางโฮมสเตย

ผลจาการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา การประกอบธรกจโฮมสเตยปจจบนน ไมเปนแตเพยงรายไดเสรมใหกบครอบครวของคนในทองถน แตเปลยนเปนอาชพหลกใหกบผประกอบการบางรายแทน ภาครฐบาลขาดระบบการบรหารงานทดและไมมการจ ากดจ านวนผประกอบการโฮมสเตยในแตละพนท ท าใหเกดการแขงขนสงขนระหวางผประกอบการโฮมสเตยดวยกน และสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงเอกลกษณ วฒนธรรม วถชวต และความเปนอย ดงเดมของคนในทองถน จากการท าวจยนผ วจยไดเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผประกอบการ นกทองเทยว และคนในชมชนทองถน เพอน ามาเปนแนวทางในการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวใหเกดมลคาการทองเทยวอยางยงยน

* ผลงำนวจยเรองนไดรบทนสงเสรมกำรวจยจำกมหำวทยำลยหอกำรคำไทย

ค

Research Title: A VALUE CREATION IN SUSTAINABLE TOURISM OF HOMESTAY

BUSINESS: CASE STUDY OF HOMESTAY AT AMPAWA FLOATING MARKET AREA IN SAMUTSONKHRAM PROVINCE

Researcher: Dr. Arisara Seyanont Department of Hotel and Tourism Management School of Business University of the Thai Chamber of Commerce Co-Researcher: Assistant Professor Parin Somphobskul Department of Entrepreneurship School of Business University of the Thai Chamber of Commerce Year of Accomplishment: 2010 No. of Pages 124 Keyword: Amphawa Floating Market, HomeStay Business Practice, Value Creation for Sustainable Tourism, HomeStay

Abstract*

The purpose of this research was to study the requirement and satisfaction of tourists stay at Amphawa Floating Market Area’s Homestay at Samutsonkhram Province. And the purpose of business practice of homestay for value creation of sustainable tourism and create knowledge management for government, homestay entrepreneurs, and all organizations that concern this business. In this study the researcher used qualitative and quantitative method. Questionnaire collected from tourists stay at homestay around Amphawa Floating Market was 430 tourists; Thai tourists were 379 tourists and foreigners were 51 tourists. The depth-interview was used in this study, the researcher interviewed 26 homestay entrepreneurs who operate

ง

business at Amphawa Floating Market and 22 homestay entrepreneurs who operate business around Amphawa Floating Market area about 5 kilometers. The study found that the requirements about homestay and the requirements when selecting homestay of tourists had a positive impact on tourists’ satisfaction at much level. The requirements of tourists about homestay were the first five requirements: 1) receiving a warm and friendly welcome, 2) good human relationship on the part of service providers towards service recipients, 3) safety and security in life and the assurance of safety of one’s belongings, and 5) scenery around the homestay area. The results of depth-interviewed homestay entrepreuers found that nowadays homestay business was not a minor aid income for their families in the local area but it became a major income for them. These problems occurred from Thai government lacked of good systematic management and non-limit amount of homestay entrepreneurs in each area. Therefore, it became the caused of increasing competition between homestay entrepreuers and huge impact to the changing of culture and lifestyle of local people, In this doing research, the researcher proposes the best practice of homestay for government, entrepreneurs, tourists, and local people to develop and encourage tourism for value creation in sustainable tourism.

*This research was funded from University of the Thai Chamber of Commerce

จ

กตตกรรมประกำศ

งานวจยเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮม สเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม มวตถประสงคเพอศกษาความตองการทเกยวกบโฮมสเตยและความพงพอใจของนกทองเทยว เพอน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐ ผ ประกอบการ นกทองเทยว คนในชมชนทองถน และทกหนวยงานทเกยวของกบธรกจ โฮมสเตย งานวจยนเปนงานวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ ซงมทงผทรงคณวฒ และผ ทรงภมปญญา ตลอดจนผ มสวนเกยวของทใหความรวมมอ ท าใหผ วจยไดแนวคดและไดขอมล สามารถน ามาวเคราะหและน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยเพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยน ผ วจยไดเรยนรในการด าเนนการวจยฉบบน เปนอยางมาก และไดพบอปสรรคและขอเสนอแนะตางๆเพอตอยอดความรในการพฒนาและสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยน ผ วจยขอขอบพระคณนกทองเทยวและผ ประกอบการโฮมสเตย ทไดใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและการสมภาษณ งานวจยฉบบนส าเรจลลวงไดดวยการสนบสนนเงนทนจากกองสงเสรมงานวจย มหาวทยาลยหอการคาไทย ดร. อรสรา เสยานนท และคณะ 27 เมษายน 2553

ฉ

สำรบญ หนำ บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ค กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญตาราง ฌ สารบญภาพ ญ ประวตคณะผท างานวจย ฎ บทท 1 บทน ำ ความส าคญและทมาปญหาของการท าวจย 1 ปญหาทพบในโฮมสเตย 6 วตถประสงคของโครงการวจย 6 สมมตฐาน 7 กรอบแนวคดในการศกษา 7 ขอบเขตการวจย 8 ค านยามศพท 8 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 9 บทท 2 แนวคดทฤษฎและงำนวจยทเกยวของ แนวคดเกยวกบการทองเทยว 11 แนวคดการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน 20 แนวคดเรองความพงพอใจและความตองการของนกทองเทยว 27 แนวคดเกยวกบโฮมสเตยในประเทศไทย 29

ช

สำรบญ (ตอ)

หนำ แนวทางการพฒนาโฮมสเตย 35 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของชมชน 39 งานวจยทเกยวของ 43 บทท 3 วธกำรด ำเนนกำรวจย ประชากรและกลมตวอยาง 51 กลมตวอยาง 52 เครองมอทใชในการวจย 53 การสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ 53 การเกบรวบรวมขอมล 54 การวเคราะหขอมล 55 การแปลผลแบบสอบถาม 56 บทท 4 ผลกำรวเครำะหขอมล ผลการวเคราะหขอมลลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถาม 58 ผลการวเคราะหระดบความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย 65 ผลการวเคราะหความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตย 68 ผลการวเคราะหคาความเชอถอของปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย 68 ของนกทองเทยว ผลการทดสอบสมมตฐาน 69 ผลการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตย 76 แนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยเพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยน 97 จงหวดสมทรสงคราม โดยผวจย

ซ

สำรบญ (ตอ)

หนำ บทท 5 สรป อภปรำยผล และขอเสนอแนะ สรปผลการวจย 90 อภปรายผล 93 ขอเสนอแนะแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยส าหรบผประกอบการโฮมสเตย 95 บคคล หรอหนวยงานทเกยวของ ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 97 บรรณำนกรม 99 ภำคผนวก ก แบบสอบถามนกทองเทยว ข แบบสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย ค รายชอโฮมสเตยทท าการสมภาษณ

ฌ

สำรบญตำรำง

ตำรำงท หนำ 1. จ านวนประชากรทอาศยอยใน อ าเภออมพวา เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2551 5 2. จ านวนครวเรอนทอาศยอยในอ าเภออมพวา 5 3. แสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามปจจยสวนบคคล 59 4. แสดงระดบความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย 66 5. แสดงระดบความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตย 68 6. แสดงผลการวเคราะหจ าแนกพหของปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย 69

มผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว 7. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 70

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานอายของนกทองเทยวชาวไทย 8. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 71

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานของนกทองเทยวชาวตางชาต 9. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 72

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานภมล าเนาของชาวไทย 10. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 72

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานประเทศของชาวตางชาต 11. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 73

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานรปแบบของการเดนทางมาทองเทยว 12. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 73

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานวตถประสงคของการเดนทางมาทองเทยว 13. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 74

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานระยะเวลาการมาเยยมชมสถานททองเทยว 14. แสดงผลการวเคราะหความแปรปรวนของความพงพอใจทงหมดมผลกระทบ 75

ทแตกตางของปจจยสวนบคคลดานเหตผลในการเลอกโฮมสเตย

ญ

สำรบญภำพ

ภำพท หนำ 1. แผนททองเทยวจงหวดสมทรสงคราม 4 2. ความสมพนธการมสวนรวมของประชาชน 42 3. สถานททองเทยวจงหวดสมทรสงคราม 79 4. โฮมสเตยตงอยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม 81 5. โฮมสเตยตงอยบรเวณสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงครา 84

ฎ

ประวตคณะผวจย

หวหนำโครงกำรวจย ชอ-สกล ดร. อรสรา เสยานนท ประวตการศกษา B.S. (Accounting), (First Class Honors), Bangkok University, Thailand M.B.A. (Business Administration), Jacksonville State University, U.S.A. Ph.D. (Human Environmental Sciences), Oklahoma State University, U.S.A. สถานทตดตอ มหาวทยาลยหอการคาไทย โทรศพท 02-697-6120 สดสวนการท างานวจย 80 เปอรเซนต

ผรวมโครงกำรวจย ชอ-สกล ผชวยศาสตราจารย ไพรนทร สมภพสกล ประวตการศกษา บช.บ. (การธนาคารและการเงน) จฬาลงกรณมหาวทยาลย พณ.ม. (การจดการทวไป) จฬาลงกรณมหาวทยาลย สถานทตดตอ มหาวทยาลยหอการคาไทย โทรศพท 02-697-6000 สดสวนการท างานวจย 20 เปอรเซนต

ชอเรอง : การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตย

บรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

ผวจย : ดร. อรสรา เสยานนท สาขาวชาการจดการโรงแรมและทองเทยว คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย

ผรวมวจย : ผชวยศาสตราจารย ไพรนทร สมภพสกล สาขาวชาผประกอบการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปทแลวเสรจ : 2553 จ านวน 123 หนา ค ำส ำคญ : ตลาดน าอมพวา, แนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตย, มลคาการทองเทยวอยางยงยน,

โฮมสเตย

บทคดยอ*

การวจยเรองนมวตถประสงคเพอศกษาความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยว

ตอการบรหารจดโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม และน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยและสรางองคความรใหผประกอบการในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยใหกบผประกอบการ ภาครฐบาล และหนวยงานทเกยวของ โดยผ วจยใชเชงปรมาณและคณภาพ โดยการเกบแบบสอบถามจากนกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จ านวน 430 คน เปนนกทองเทยวชาวไทย จ านวน 379 คน และเปนนกทองเทยวชาวตางชาต 51 คน และสมภาษณเชงลกผ ประกอบการโฮมสเตยทตงอยสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จ านวน 26 โฮมสเตย และ โฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาทอยหางออกไปจากตลาดน าอมพวาประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย

ผลการวจยสรปไดวา ความตองการทเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยวสงผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจของนกทองเทยวอยในระดบมาก ซงความตองการของนกทองเทยวทเกยวโฮมสเตยใน 5 ระดบแรก คอ 1) นกทองเทยวมความตองการในเรองของการตอนรบท

เตมใจ และมความเปนมตรอย 2) ความมมนษยสมพนธทดของผ ใหบรการตอผ รบบรการ 3)

ความปลอดภยในชวตและความปลอดภยในทรพยสน 4) ความเปนกนเองความเออเฟอ และ 5) ทศนยภาพรอบขางโฮมสเตย

ผลจาการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา การประกอบธรกจโฮมสเตยปจจบนน ไมเปนแตเพยงรายไดเสรมใหกบครอบครวของคนในทองถน แตเปลยนเปนอาชพหลกใหกบผประกอบการบางรายแทน ภาครฐบาลขาดระบบการบรหารงานทดและไมมการจ ากดจ านวนผประกอบการโฮมสเตยในแตละพนท ท าใหเกดการแขงขนสงขนระหวางผประกอบการโฮมสเตยดวยกน และสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงเอกลกษณ วฒนธรรม วถชวต และความเปนอย ดงเดมของคนในทองถน จากการท าวจยนผ วจยไดเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผประกอบการ นกทองเทยว และคนในชมชนทองถน เพอน ามาเปนแนวทางในการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวใหเกดมลคาการทองเทยวอยางยงยน

* ผลงำนวจยเรองนไดรบทนสงเสรมกำรวจยจำกมหำวทยำลยหอกำรคำไทย

1

Research Title: A VALUE CREATION IN SUSTAINABLE TOURISM OF HOMESTAY BUSINESS: CASE STUDY OF HOMESTAY AT AMPAWA FLOATING MARKET AREA IN SAMUTSONKHRAM PROVINCE

Researcher: Dr. Arisara Seyanont Department of Hotel and Tourism Management School of Business University of the Thai Chamber of Commerce Co-Researcher: Assistant Professor Parin Somphobskul Department of Entrepreneurship School of Business University of the Thai Chamber of Commerce Year of Accomplishment: 2010 No. of Pages 123 Keyword: Amphawa Floating Market, HomeStay Business Practice, Value Creation for Sustainable Tourism, HomeStay

Abstract*

The purpose of this research was to study the requirement and satisfaction of tourists stay at Amphawa Floating Market Area’s Homestay at Samutsonkhram Province. And the purpose of business practice of homestay for value creation of sustainable tourism and create knowledge management for government, homestay entrepreneurs, and all organizations that concern this business. In this study the researcher used qualitative and quantitative method. Questionnaire collected from tourists stay at homestay around Amphawa Floating Market was 430 tourists; Thai tourists were 379 tourists and foreigners were 51 tourists. The depth-interview was used in this study, the researcher interviewed 26 homestay entrepreneurs who operate business at Amphawa Floating Market and 22 homestay entrepreneurs who operate business around Amphawa Floating Market area about 5 kilometers.

2

The study found that the requirements about homestay and the requirements when selecting homestay of tourists had a positive impact on tourists’ satisfaction at much level. The requirements of tourists about homestay were the first five requirements: 1) receiving a warm and friendly welcome, 2) good human relationship on the part of service providers towards service recipients, 3) safety and security in life and the assurance of safety of one’s belongings, and 5) scenery around the homestay area. The results of depth-interviewed homestay entrepreuers found that nowadays homestay business was not a minor aid income for their families in the local area but it became a major income for them. These problems occurred from Thai government lacked of good systematic management and non-limit amount of homestay entrepreneurs in each area. Therefore, it became the cause of increasing competition between homestay entrepreuers and huge impact to the changing of culture and lifestyle of local people, In this doing research, the researcher proposes the best practice of homestay for government, entrepreneurs, tourists, and local people to develop and encourage tourism for value creation in sustainable tourism.

*This research was funded from University of the Thai Chamber of Commerce

บทท 1 บทน ำ

ควำมส ำคญและทมำของปญหำทท ำกำรวจย

ปจจบนการทองเทยวไดมการพฒนาและมการขยายตวคอนขางสงสามารถสรางรายได

ใหกบประเทศทงทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม จากแผนพฒนาฉบบท 8 ทเนนบทบาทการพฒนาชมชน และการทรฐบาลออกกฎหมายการกระจายอ านาจสทองถนเปนแรงผลกดนใหองคกรทองถน และหนวยงานตางๆใหความส าคญกบการสรางรายไดใหกบชมชนโดยใชการทองเทยวเปนจดขาย จงท าใหเกดกจกรรมการทองเทยวหลายรปแบบในชมชน ผลการส ารวจของการทองเทยวแหงประเทศไทย เกยวกบศกยภาพการทองเทยวไทยของประเทศไทยกบประเทศในกลมเอเชยแปซฟก ซงท าการประเมนจากนกทองเทยวตางชาตในดานความสนใจของแหลงทองเทยวปพ.ศ. 2536 พบวาประเทศไทยไดรบการจดอนดบจากนกทองเทยวใหอยในอนดบท 1 ในเรองสถานททางประวตศาสตร วฒนธรรม อธยาศยของคนไทย อาหารและสสนในยามราตร และในป พ.ศ. 2544 รฐบาลมนโยบายสงเสรมคณภาพและมาตรฐานของการบรการเพมความหลากหลายของรปแบบการใหบรการและการทองเทยว และมนโยบายดานการสงเสรมการทองเทยวเชงเกษตร โดยสงเสรมพฒนาแหลงทองเทยวแหงใหม และการใหชมชนเขามามสวนรวมในการจดการทองเทยวใหมากขน อกทงกระทรวงการทองเทยวและกฬาไดมนโยบายเรองโฮมสเตยทพกแบบสมผสวฒนธรรมชนบท (โฮมสเตย) นบเปนแหลงทองเทยวทสงผลตอการพฒนาการทองเทยวในชนบทโดยเฉพาะทางดานเศรษฐกจ (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2548)

การทองเทยวเชงนเวศแบบโฮมสเตยถอเปนรปแบบหนงของการทองเทยวเชงนเวศ เพราะรปแบบของโฮมสเตยสามารถตอบสนองความตองการใหมๆของนกทองเทยวไดอยางเหมาะสม เปนการทองเทยวทเนนคณภาพมากกวาปรมาณ เปนการใหคณคาแกวฒนธรรมและระบบนเวศในชมชนไดมากกวา โดยชมชนจะมบทบาทเกยวของอยางชดเจนตงแตการพฒนาทพกอาศยใหถกสขลกษณะ ซงสงผลตอการยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชนดวย ร าไพพรรณ แกวสรยะ (2547) กลาววา การทองเทยวแบบโฮมสเตย เปนการทองเทยวทนกทองเทยวกลมทตองการใชชวตใกลชดกบครอบครวในทองถนทไปเยอน เพอการเรยนรภมปญญาทองถนและวฒนธรรม

ทองถนรบประสบการณในชวตเพมขน โดยมจตส านกตอการรกษาสงแวดลอมและวฒนธรรมทองถนเปนการจดการทองเทยวอยางมสวนรวมของชมชนในทองถนทยงยน

การทองเทยวเชงนเวศแบบโฮมสเตยตามรปแบบของการทองเทยวแหงประเทศไทยทจดขนนน ก าหนดใหสมาชกในโครงการเปนผ รบนกทองเทยวเขาพกอาศยเสมอนเปนสมาชกของครอบครว เพอใหนกทองเทยวไดความร แลกเปลยนประสบการณ มความใกลชดกบชาวบานและทราบการด าเนนวถชวต เรยนรวฒนธรรมทองถน และภมปญญาทองถนไปพรอมกบการทองเทยว ดงนนการจดการตองอาศยประชาชนในทองถนเขาไปมสวนรวมในการจดการการทองเทยวในทกขนตอน โดยมการทองเทยวแหงประเทศไทยเปนผใหความชวยเหลออยเบองหลง

สทตย อบอน (2541) ไดกลาวถงการทองเทยวเชงนเวศไววาเปนการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน และเปนรปแบบของการทองเทยวทชวยสรางจตส านกในการอนรกษสงแวดลอมใหกบคนทองถน นกทองเทยว และผ ประกอบการ อกทงสทตย อบอน, (2541) และร าไพพรรณ แกวสรยะ (2541) ยงกลาววาองคประกอบดานศกยภาพการจดการการทองเทยวประกอบไปดวย 1) มแหลงทองเทยวธรรมชาต โบราณสถาน โบราณวตถ ศาสนา และวฒนธรรมกจกรรมประเพณ 2) มการบรหารและจดการการทองเทยว 3) ดานการตลาดหรอดานกจกรรมและกระบวนการ และ 4) การมสวนรวมของชมชนและประชาชนในทองถน

กตตวฒ น รตนดลก ณ ภ เกต (2541) ไดกลาววาการทองเทยวเชงน เวศจะตองมองคประกอบและวตถประสงค 3 ประการ คอ 1) เปนการสรางจตส านกเกยวกบการอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม 2) ความพงพอใจของนกทองเทยว 3) การมสวนรวมของชมชนในทองถน ดงนนการจดการทองเทยวเชงนเวศจงตองจดกจกรรมทสอดคลองกบวตถประสงคดวย

การทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) ไดรบความนยมเพมมากขน ทงในกลมชาวไทยและชาวตางประเทศ มการจดกจกรรมการทองเทยวในแหลงชมชน เพอศกษาเรยนรวถชวตวฒนธรรม หตถกรรมของทองถน เชน ธรกจโฮมสเตย มความหมายมากกวาเปนเพยงทพก ซงเปนรปแบบการทองเทยวแบบหนงทมทพกเปนศนยกลาง และมการจดกจกรรมในดานตางๆ ตามความตองการของนกทองเทยวรวมอยดวย ธรกจโฮมสเตย เปนรปแบบธรกจของการทองเทยวทไดรบความสนใจอยางมาก ทงจากองคกรทองถน องคกรเอกชน และหนวยงานภาครฐ จากการศกษาขอมลเบองตนพบวาธรกจโฮมสเตยในประเทศไทยเกดขนมานานแลวมรปแบบกจกรรมทหลากหลายรปแบบตางกนไป อาท เชน วถชวตความเปนอยของคนในชมชน วฒนธรรมทองถน สภาพแวดลอมทเปนเอกลกษณเฉพาะของทองถน ตวอยางธรกจโฮมสเตย (Home Stay) เชน

3

ตลาดน าอมพวา ตลาดน าดอนหวาย ตลาดน าทาคา ตลาดน าบางน าผง ตลาดน าด าเนนสะดวก ฯลฯ เปนตน

ตลาดน าอมพวาเปนตลาดน าทมกจกรรมแตกตางจากตลาดน าทวไปทกลาวถงขางตน ตงอยท ต าบลอมพวา อ าเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม ในอดตเมองอมพวาถอวาเปนศนยกลางการคมนาคมทางน าทส าคญของจงหวดสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม มตลาดน าขนาดใหญและชมชนรมน าทเปนศนยกลางดานพาณชยกรรม (ภาพท 1) แตผลกระทบตอสงแวดลอมท าใหเกดความสญเสยขน ตลาดน าคอยๆลดความส าคญและสญหายไปในทสด ทงไวแตรองรอยของความเจรญในอดตซงยงคงปรากฏใหเหนชดเจนในทกวนน ทางเทศบาลต าบลอมพวา โดยความรวมมอรวมใจของประชาชนในทองถนไดฟนฟตลาดน าอมพวาขนมาอกครงหนง เพออนรกษความเปนอยของชมชนรมน า ซงในปจจบนจะหาดไดยากและเพอใหคงสบทอดตลอดไปโดยใชชอวา “ตลาดน ายามเยน” ตลาดน าอมพวาเปนตลาดน าทมกจกรรมทกวนศกรตงแตเวลา 15.00-22.00 น. วนเสารและวนอาทตยตงแตเวลา 12.00-22.00 น. ตลาดน าโดยทวไปมกจะจดขนในเวลากลางวน แตตลาดน ายามเยนทอมพวาแหงน จะจดกจกรรมขนในชวง เวลาเยนเรอยไปจนถงเวลาพลบค า ซงอาจกลาวไดวาเปนตลาดน าแหงแรกของประเทศไทย ทจดในลกษณะเชนน ในตอนเยนชาวบานจะเรมทยอยพายเรอน าสนคาหลากหลายนานาชนด อาทเชน อาหาร ผลไม พชผก ขนม ของกน ของใช มาจ าหนายใหแกนกทองเทยว หรอผคนทสญจรไปมาทตลาดอมพวา ท าใหผ สญจรไดสมผสกบธรรมชาตและวถชวตของชมชนรมน า ซงนาประทบใจอยางยง นกทองเทยวสามารถทจะหาซออาหารมานงรบประทานบรเวณรมคลองอมพวาตดกบตลาดน า ซงมการจดสถานทไว ท าใหมความสะดวกสบายมากยงขน

จากการทไดมการสงเสรมการทองเทยวอยางจรงจงท าใหตลาดน าอมพวาเปนทรจกมากยงขนในกลมนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต ท าใหมนกทองเทยวหลงไหลไปเทยวปละประมาณ 4 แสนคน มเงนสะพดกวา 250 ลานบาท จากสถตของเทศบาลอ าเภอเมองอมพวาในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2551 ตารางท 1 แสดงใหเหนวามจ านวนประชากรอาศยอยประมาณทงหมด 5,665 คน เปนเพศชาย 2,685 คน และเปนเพศหญง 2,983 คน และตารางท 2 แสดงจ านวนครวเรอนประชากรทอาศยอยในอมพวาประมาณ 1,500-1,600 หลงคาเรอน (เทศบาลอ าเภอ อมพวา, 2551) และสงหนงทท าใหตลาดน าอมพวาเปนทรจกและไดรบความนยมจากนกทองเทยว คอ การนงเรอชมหงหอย ซงเปนกจกรรมทางน าทก าลงไดรบความนยมจากนกทองเทยว ตลาดน า

4

อมพวายงคงเปนตลาดน าแหงวฒนธรรม คลองแหงวฒนธรรม และเปนการด าเนนวถชวตของชาวบานดวย

ภำพท 1 แผนททองเทยวจงหวดสมทรสงครำม

ทมา: การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2551

5

ตำรำงท 1 จ ำนวนประชำกรทอำศยอยใน อ ำเภออมพวำ เดอน ธนวำคม พ.ศ. 2551 เพศ จ านวนประชากร ( คน ) ชาย หญง

2,685 2,983

รวมจ านวนประชากรทงหมด 5,665 ทมา: เทศบาลอ าเภออมพวา, 2551

ตำรำงท 2 จ ำนวนครวเรอนทอำศยอยในอ ำเภออมพวำ จ านวนครวเรอน ( หลง ) 1,500 – 1,600 ทมา: เทศบาลอ าเภออมพวา, 2551

ธรกจโฮมสเตย (Home Stay) หมายถง การจดการทพกของชาวบานในชมชนใหแกผมา

เยอนดวยความยนยอมและเตมใจของเจาบาน สวนบานพกทใหบรการนนตองมหองพกหรอพนททสามารถรองรบและสามารถใหบรการแกผมาเยอนไดตามขดความสามารถ การพกรวมกบชมชนนนจะกอใหเกด กระบวนการเรยนร ( Learning process) รวมกนระหวางชมชนกบนกทองเทยวซงเปนการสรางความร (Knowledge) ความเขาใจ(Understanding) ในวถชมชนเกดทศนคต (attitude)ทดตอชมชนอนเนองมาจากการแลกเปลยนประสบการณรวมกน รวมถงการทชมชนและนกทองเทยวไดรบความประทบใจและพงพอใจ (appreciation and impression) จากวถชมชนและแหลงทองเทยวในชมชนดวย

ดงนน การจดโฮมสเตยจงถอเปนการทองเทยวอกรปแบบหนงของการทองเทยวเชงนเวศ(Ecotourism) ซงปจจบนไดรบความนยมเพมมากขนทงกลมชาวไทยและชาวตางประเทศ มการจดกจกรรมการทองเทยวในแหลงชมชนซงหลกการดงกลาวมความสอดคลองกบหลกการพฒนาการทองเทยวของการทองเทยวแหลงประเทศไทย และสามารด าเนนการไดในชมชนตางๆของประเทศไทย ดงเชน พนททไดมการสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) ไดแก บานอมยอม จ.ตาก เกาะยาว จ. พงงา บานหวยฮ จ. แมฮองสอน เปนตน และในพนททมการทองเทยวเชงเกษตร (Agrotourism) เชน บานทาดาน จ.นครนายก เปนตน ขณะทการจดโฮมสเตยในแหลงทองเทยวเชงประวตศาสตร (Historical Attractions) และแหลงทองเทยวทางวถชวต ประเพณ

6

และวฒนธรรม (Cultural Attraction) นนมกจะมการด าเนนการดานการทองเทยวทน าเสนอลกษณของชมชน เชน บานปลายโพงพาง จงหวดสมทรสงคราม บานเขายอย จงหวด เพชรบร บานครวง จงหวด นครศรธรรมราช เปนตน ปญหำทพบในโฮมสเตย

หลงจากกระแสการทองเทยวเชงนเวศเปนทนยม ผคนเขาถงทรพยากรธรรมชาตไดมากขน ทพกแบบโฮมสเตย รสอรท รานอาหาร รานขายของทระลกเกดขนอยางรวดเรว ท าใหสถานททประกอบธรกจโฮมสเตยนนไดรบผลกระทบจากการขยายตวของธรกจการทองเทยว สงผลเสยหายตอความสมดลของระบบนเวศ ความหลากหลายทางชวภาพ แมแตรปแบบเอกลกษณวฒนธรรม รวมทงวถชวตชมชนคอยๆเปลยนไป ไมวาจะเปนการลดลงของปาชายเลน มลพษทางน าและเสยง พนทรมน าถกบกรกท าลาย ปรมาณสตวน าลดลง ซงขดแยงกบลกษณะของการทองเทยวเชงนเวศทจะตองเปนการทองเทยวทอยบนพนฐานของการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยเนนใหนกทองเทยวมจตส านกทดในการเหนคณคาของแหลงทองเทยว และเนนการมสวนรวมของชมชนทองถนเปนหลก การทองเทยวเชงนเวศเปนการสงเสรมและพฒนาศกยภาพของชมชนใหเกดความเขมแขง รวมแรงรวมใจกนมากขน (อนษฎา แจงเอยม, 2548 )

จากแนวคดเรองโฮมสเตยเปนสงทด าเนนการไดในประเทศไทยและมแนวโนมทจะสอดคลองกบความตองการของนกทองเทยวในอนาคต ดวยเหตนเพอใหการจดการการทองเทยวในเรองโฮมสเตยไดผลสงสด ผ วจยจงสนใจทจะศกษาวานกทองเทยวทเดนทางมาพกทโฮมสเตยนนมความตองการและการคดเลอกโฮมสเตยอยางไร และการด าเนนธรกจโฮมสเตยของผประกอบการ เพอทจะไดน าขอมลเหลานมาสรางแนวทางการบรหารการจดการธรกจโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม วตถประสงคของกำรโครงกำรวจย 1. เพอศกษาและวเคราะหสภาพแวดลอมของธรกจโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวด

สมทรสงคราม

2. เพอศกษาความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยวตอการบรหารจดโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

3. เพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

7

4. เพอน าเสนอแนวทางการปฏบตทดเลศ (Best Practice) ในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผประกอบการ และหนวยงานทเกยวของทกหนวยงาน

สมมตฐำน H1: ความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจ ทงหมดของนกทองเทยว H2: ความพงพอใจทงหมดทมตอโฮมสเตยของนกทองเทยวมผลกระทบทแตกตางกนของ ปจจยสวนบคคลในดาน อาย ภมล าเนา ประเทศ รปแบบของการเดนทาง วตถประสงค ระยะเวลาของการเยยมชมสถานททองเทยว และเหตผลในการเลอกโฮมสเตย H3: การบรหารจดการธรกจโฮมสเตยของผประกอบการมผลกระทบทางบวกตอวถชวตความ เปนอยของคนในชมชนทองถน กรอบแนวคดในกำรศกษำ

ความตองการของนกทองเทยว

ทเกยวกบโฮมสเตย

ความพงพอใจทงหมด

การบรหารจดการ ธรกจโฮมสเตย

แนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตย

(Best Practice)

ภาครฐบาล

นกทองเทยว

สรางมลคาการทองเทยวอยางย งยน

-อาย

- ภมล าเนา - ประเทศ

- รปแบบของการเดนทาง - วตถประสงค - ระยะเวลาของการเยยม ชนสถานททองเทยว - เหตผลในการคดเลอก โฮมสเตย

ขอมลสวนบคคล ผประกอบการ

คนในชมชนทองถน

8

ขอบเขตกำรวจย การศกษาครงนเปนการศกษาเรองแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยเพอสงเสรมมลคาการ

ทองเทยวอยางยงยน โดยผวจยไดท าการศกษาความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตยและความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว เพอน ามาพฒนาและปรบปรงธรกจโฮมสเตยใหกบผประกอบการทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม โดยมขอบเขตการวจยดงน 1. การวจยครงนจะศกษาความตองการทเกยวกบโฮมสเตย และความพงพอใจของนกทองเทยว

ทงชาวไทยและชาวตางชาตทมาพกโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม 2. การวจยครงน จะครอบคลมถงการว เคราะหการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยของ

ผประกอบการโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม 3. การวจยครงนจะน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยใหแกภาครฐบาล ผ ประกอบการ

นกทองเทยว และคนในชมชนทองถน ทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ค ำนยำมศพท กำรทองเทยว หมายถง การเดนทาง ทมเงอนไข 3 ประการ คอ 1) การเดนทาง (Travel) หมายถง การเดนทางทไมไดถกบงคบหรอเพอสนจาง โดยมการวางแผนเดนทางจากสถานทหนงไปยงอกสถานทหนง และใชยานพาหนะน าไปเปนระยะทางใกลหรอระยะทางไกลกได 2) จดมงหมายปลายทาง (Destination) หมายถง มจดมงหมายปลายทางทจะไปอยเปนการชวคราว แลวตองเดนทางกลบ ทอย เดมหรอภมล าเนาเดม 3) ความมงหมาย (Purpose) หมายถง วตถประสงคในการเดนทางใดกไดทไมใชเพอประกอบอาชพหรอหารายได (องคการสหประชาชาต, 2506)

กำรทองเท ยวแบบย งยน คอ จะตองมการอนรกษและการใชทรพยากรอยางพอด เพอใหสามารถใชประโยชนตอไปไดในระยะเวลายาวนาน และมการกระจายผลประโยชนใหแกคนสวน ใหญ รวมทงมการรวมมอกนอยางใกลชดระหวางผ ท เกยวของหรอมสวนไดสวนเสย (สารานกรมไทยส าหรบเยาวชนฯ เลมท 27)

กำรทองเทยวแบบโฮมสเตย หมายถง การทองเทยวแบบพกแรมอยกบชมชนใดชมชนหนงของนกทองเทยว โดยมวตถประสงคเพอการศกษา เรยนร และแลกเปลยนประสบการณทางดานวถการด าเนนชวต ศลปวฒนธรรม ตลอดจนสภาพแวดลอมและระบบนเวศแหลงทองเทยวของชมชน ซงชมชนจะไดรบคาตอบแทนจากการใหบรการทพกแรมและอาหาร รวมถงกจกรรมตางๆ ทจดใหนกทองเทยวตามความเหมาะสม (ชลดา รนทรพรหม และคณะ, 2550)

9

ควำมพงพอใจในกำรเลอกใชบรกำรทพก หมายถง พฤตกรรมในดานความรสกทประทบใจและตดสนใจใชบรการทพก เปนความพงพอใจในการใชบรการทพกไมเหมอนกน อาจพอใจเลอกพกโรงแรมทหรหรา โรงแรมขนาดเลก เกสเฮาส หรออนๆ (วชราภรณ โลหะชาละ, 2545) ทพกแบบโฮมสเตย หมายถง ทพกสมผสวฒนธรรมชนบท ทนกทองเทยวสามารถสมผส เรยนรวถชวตของชมชนไดอยางใกลชด โดยการพกคางแรมในชมชน (นงลกษณ อยเยนด, 2546) นกทองเทยว หมายถง ผ ทเดนทางไปอยในสถานทอนมใชทพ านกถาวรของตน ซงเปนการเดนทางไปอยชวคราวตงแต 24 ชวโมงขนไป (มการคางคนอยางนอย 1 คน) แตไมเกน 90 วน เปนการเดนทางไปโดยสมครใจดวยวตถประสงคใดๆ กตามทมใชการไปประกอบอาชพหรอหารายได (เบญจมาส อทกศร, 2548) มลคำกำรทองเทยวแบบยงยน หมายถง การพฒนาการทองเทยวในชมชนทบรเวณตลาดน าอมพวา ใหด ารงรกษาสภาพแวดลอม บานเรอน วถชวต และความเปนอยของคนในชมชนแบบดงเดม รวมทงคนในชมชนและนกทองเทยวไดมสวนรวมในการรวมมอกนในการพฒนาการทองเทยวเพอใหเกดมลคาของการทองเทยวแบบยงยน (อรสรา เสยานนท, 2553) ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจยครงน คอ 1. ท าใหทราบถงความตองการในการคดเลอกโฮมสเตย และความพงพอใจของนกทองเทยวทง

ชาวไทยและชาวตางชาตทมาพกโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม 2. เปนการเสนอแนะแนวทางปฏบตทดเลศของธรกจโฮมสเตยใหกบผประกอบการ บคคล และ

หนวยงานทเกยวของ 3. เปนขอมลส าหรบชมชน หรอบคคลทตองการประกอบธรกจโฮมสเตยในประเทศไทย 4. เปนขอมลส าหรบภาครฐ ภาคเอกชน และชมชน หรอบคคลทประกอบธรกจโฮมสเตยอยแลว

สามารถน าผลทไดรบจากการวจยในครงนมาปรบปรงระบบการทองเทยวแบบโฮมสเตยใหสอดคลองกบความตองการและเหตผลของการมาพกอาศยของนกทองเทยว

10

จากความเปนมาและความส าคญของปญหา วตถประสงค ขอบเขตการวจย ค านยาม ศพทเฉพาะ และประโยชนทคาดวาจะไดรบ ท าใหผ วจยไดศกษาเอกสารตางๆ และงานวจยทเกยวของกบธรกจทพกแบบโฮมสเตย เพอน ามาประกอบและสนบสนนการวจยในครงน โดยไดน าเสนอในบทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

บทท 2 แนวคดทฤษฎ และงำนวจยทเกยวของ

การวจยเพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตย

บรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ผ วจยไดศกษาเอกสารแนวคดทางวชาการและงานวจยทเกยวของเพอใชเปนแนวทางในการก าหนดกรอบในการศกษาเกยวกบความส าคญของทรพยากรธรรมชาต ในการศกษาวจยเรองนผวจยไดทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของดงน

1. แนวคดเกยวกบการทองเทยว 2. แนวคดการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน 3. แนวคดเรองความพงพอใจและความตองการของนกทองเทยว

4. แนวคดเกยวกบโฮมสเตยในประเทศไทย

5. แนวทางการพฒนาโฮมสเตย

6. แนวคดการมสวนรวมของชมชน

7. งานวจยทเกยวของ

1. แนวคดเกยวกบกำรทองเทยว 1.1 ควำมหมำยของกำรทองเทยว ณฎฐน ศรวงศตระกล และคณะ (2550: 14) กลาววา ความหมายของการทองเทยวตามหลกของ การทองเทยว (Tourism) คอ การทองเทยวเปนกจกรรมนนทนาการรปแบบหนงทมการเดนทางเขามาเกยวของโดยเปนการเดนทางจากทหนงทมกหมายถงทอยอาศย ไปยงอกทหนงทถอเปนแหลงทองเทยวเพอเปลยนบรรยากาศและสงแวดลอม

12

วไลลกษณ รตนเพยรธมมะ (2549: 2-2) กลาววานกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการทองเทยว หมายถง การเดนทางออกจากทพกเปนการชวคราวเพอพกผอนหยอนใจ เยยมญาต หรอวตถประสงคอนใดทไมใชเพอการประกอบอาชพหรอหารายได เพอใหเกดความสนกสนานเพลดเพลนและผอนคลายความเครยดในยามวาง หรอเมอเวลาทตองการจะพกผอน ซงอาจเปนการทองเทยวทใหความรและประสบการณ ชาญวทย เกษตรศร (2540: 6) ไดใหความหมายของการทองเทยว หมายถง การทองเทยวโดยผทองเทยวไมมงหวงทจะไดรบผลตอบแทน แตเปนการทองเทยวเพอพกผอน หยอนอารมณ เพอท านบ ารงสขภาพและเพอสนองความอยากรอยากเหน ภราดร พยคฆวเชยร (อางใน ระพพรรณ ทองหอ และคณะ, 2545: 5) ไดใหความหมายของการทองเทยว หมายถง ลกษณะทจดวาเปนการทองเทยวจะตอง 1) เปนการเดนทางจากทอยอาศยปกตไปยงทอนเปนการชวคราว 2) เปนการเดนทางดวยความสมครใจ 3) เปนการเดนทางดวยวตถประสงคใดๆกตามทไมใชเพอประกอบอาชพหรอหารายได เสร วงคไพจตร (อางใน ระพพรรณ ทองหลอ และคณะ, 2545: 6) ไดใหความหมายของการทองเทยว หมายถง ผลรวมของปรากฏการณและความสมพนธตางๆทเกดขนมาจากปฏบตสมพนธ หรอการกระท าตอกนและกนของนกทองเทยว ผประกอบการ รฐบาล และชมชนผ เปนเจาของบาน ในการดงดดใจและตอนรบขบสนกทองเทยวและผมาเยอน และเสร วงคไพจตร ยงกลาววา ปจจบนการทองเทยวมบทบาทส าคญตอการพฒนาประเทศเปนอยางมาก โดยเฉพาะกบประเทศทไมมอตสาหกรรมหนกเปนพนฐานทางเศรษฐกจ การทองเทยวนนประกอบดวยธรกจโดยตรงและธรกจทางออม หรอการสนบสนนการบรการนกทองเทยวโดยเฉพาะแกชาวตางชาต ซงถอไดวาเปนสนคาออกทไมสามารถมองเหนดวยตาเปลาได และเปนการซอขายเงนตราตางประเทศ โดยการขายสนคาคอบรการตางๆ ซงผลประโยชนจะตกอยในประเทศ เพราะกอใหเกดอาชพหลายแขนง นอกจากนการทองเทยวยงเปนการพกผอนคลายความตงเครยดและไดรบความรความเขาใจวฒนธรรม และยงเปนการน าทรพยากรของประเทศมาใชใหเกดประโยชนอยางกวางขวาง โดยความส าคญของการทองเทยวมดงน

1. การทองเทยวกอใหเกดรายได โดยน าเงนตราตางประเทศใหแกประเทศชาต เชนเดยวกบการสงสนคาออกไปขายตางประเทศ ไดแก ประสบการณในการเดนทางทองเทยว และเขามาซอสนคาไทยและน ากลบออกไป รายไดทเปนเงนตราตางประเทศ คอ คาใชจายของ

13

นกทองเทยวทใชจายเพอซอสนคาและบรการทางการทองเทยวในประเทศไทย ซงการค านวณรายไดจากนกทองเทยว คอ จ านวนนกทองเทยว x วนพกเฉลย x คาใชจายเฉลย/วน/คน

2. การทองเทยวแกปญหาการขาดดลการคาและดลช าระเงนของประเทศ กลาวคอ ประเทศไทยเปนประเทศก าลงพฒนาและประสบปญหาสภาวะการขาดดลการคา และดลช าระเงน เนองจากประเทศก าลงพฒนาจะตองพงพงประเทศทพฒนาแลวในการน าเขาสนคาทตนเองไมสามารถผลตได เชน เครองมอ เครองจกร และเทคโนโลยตางๆ อนเปนปจจยทจ าเปนตอการพฒนาประเทศ และสนคาเหลานมมลคาสงมากเมอเทยบกบมลคาสงออกสนคาทางการเกษตร นอกจากนประเทศก าลงพฒนายงตองพงสถาบนการเงนระหวางประเทศ เพอก ยมเงนมาใชในการพฒนาประเทศ ดงนนรายไดจากการทองเทยวมลคานบแสนลานบาทตอปจงชวยลดดลการคาไดอยางมาก

3. การทองเทยวชวยเพมรายไดจากการจดเกบภาษรฐบาล คอ นกทองเทยวตองจาย ภาษตางๆ เชนเดยวกบคนอนๆ ทงทางตรงและทางออม และจะตองจายภาษเมอซอสนคาและบรการและภาษทางออมทจะจายอก เชน คาธรรมเนยมการใชสนามบน คาภาษศลกากร คาธรรมเนยมการประทบตราหนงสอเดนทาง และธรกจอนทเกยวกบการทองเทยว เชน ภาษกรมสรรพากร ภาษหนวยราชการสวนทองถนจดเกบ คารถบรการตางๆ เชน คาธรรมเนยมโรงแรม คาธรรมเนยมใบอนญาตจ าหนายอาหาร สรา และเครองดม เปนตน 4. การทองเทยวเปนการกระจายรายได ออกไปตามภมภาคของประเทศ เนองจากการทองเทยวประกอบดวยธรกจขนาดเลกจ านวนมาก ดงนนรายรบจากการทองเทยวจงกระจายออกไปสประชาชนอยางรวดเรวทงระบบเศรษฐกจ 5. การทองเทยวกอใหเกดการจางงาน สรางอาชพใหแกประชาชนทงแรงงานทวไป และแรงงานทมความช านาญ เพราะเปนอตสาหกรรมสดสวนของแรงงานสงกวาเครองจกร 6. การทองเทยวกอใหเกดการหมนเวยนเงนตราอยางกวางขวาง และกระตนการผลตและการลงทนในอตราสง ดวยคาทวทางเศรษฐกจ เปนผลดตอระบบเศรษฐกจอยางยง เพราะนอกจากคาใชจายของนกทองเทยวจะมผลโดยตรงตอผจดการทพกและธรกจตางๆ รวมทงสรางงานอาชพอกมากมายแลว ผลทางออมจากคาใชจายของนกทองเทยว ยงท าใหรายไดของแรงงานในธรกจทองเทยวตางๆหมนเวยนทงทางรายรบและรายจายตอไปอกหลายรอบ จนกระทงถงจดสนสดสดของตวเอง ยงหมนเวยนไดมากเพยงใดกยงท าใหมลคาของมนเพมมากขนเพยงนน

14

7. การทองเทยวเปนอตสาหกรรมทไมมขดจ ากด ไมมปญหาเรองการผลตและไมมการก าหนดโควตาการจ าหนาย กลาวคอ การผลตไมขนกบสภาพดนฟาอากาศ หรอเครองไมเครองมอโดยเฉพาะเจาะจงเหมอเชนการผลตในสาขาอนๆ การทองเทยวสามารถเกดขนไดทกเวลา แลวแตความเหมาะสมของแตละประเทศแตละภมภาคของประเทศ และขนอยกบความสามารถของรฐบาลแตละประเทศทจะใชกลยทธในการพฒนาและสงเสรมอตสาหกรรมการทองเทยวของตน

1.2 ประเภทของกำรทองเทยว

ระพพรรณ ทองหอ และคณะ (2547:10) ไดกลาวถงอตสาหกรรมทองเทยว ซ งประกอบดวยธรกจหลายประเภททงธรกจทเกยวของโดยตรง และธรกจทเกยวของทางออม หรอธรกจสนบสนนตางๆ การซอบรการของนกทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางประเทศ ถอไดวาเปนการสงสนคาออกทมองไมเหนดวยสายตา เพราะเปนการซอดวยเงนตราตางประเทศ การผลตสนคา คอ บรการตางๆทนกทองเทยวซอกจะตองมการลงทน ซงผลประโยชนจะตกอยในประเทศและจะชวยใหเกดงานอาชพอกหลายแขนง เกดการหมนเวยนทางเศรษฐกจ นอกจากนทางดานสงคม การทองเทยวเปนการผอนคลายความตงเครยดพรอมๆกบการไดรบร ความเขาใจในวฒนธรรมทผดแผนกแตกตางออกไปอกครง อตสาหกรรมการทองเทยวเปนแหลงทมาของรายไดในรปแบบเงนตราตางประเทศ ซงจะมสวนชวยสรางเสถยรภาพใหกบดลการช าระเงนไดเปนอยางมาก สมธ (1977: 2-3) (อางใน ระพพรรณ ทองหอ และคณะ, 2547: 8) ไดอธบายถง ประเภทของการทองเทยว หมายถง ประสบการณในการทองเทยว โดยจ าแนกตามทหมายปลายทางของการทองเทยว (Type of Destination) หรอแหลงทองเทยวได 6 ประเภท คอ 1. การทองเทยวเพอชาตพนธ (Ethnic Tourism) เปนการเดนทางดวยวตถประสงคทจะสงเกตการณแสดงออกทางวฒนธรรมและแบบแผนการใชชวตของประชากรตางเผาพนธ ซงรวมไปถงการไปเยอนบานเกดเมองนอน การเขารวมพธกรรมร าฟอนและเขารวมพธทางศาสนาตางๆ 2. การทองเทยวเพอวฒนธรรม (Cultural Tourism) เปนการเดนทางเพอสมผสและบางกรณกเขารวมใชวถชวตเกาๆทไดสญหายไปหมดแลว ทองถนเกาๆทมสสนเปนสงดงดดใจมาก ซงอาจรวมงานเทศกาล เครองแตงกายตามประเพณ การเรงร าพนบาน การแสดงศลปะและหตถกรรมรนโบราณ

15

3. ก ารท อ ง เท ยว เพ อป ระวต ศ าสต ร (Historical Tourism) เป น การท อ ง เท ย วพพธภณฑสถานและโบสถเกาๆ ทเนนความรงเรองของอดต อาจเปนการเยอนอนสาวรย โบสถ วหาร วงตางๆ เปนการแสดงเหตการณเดนๆในอดตกาล 4. การทองเทยวเพอสงแวดลอม (Environmental Tourism) คลายคลงกบการทองเทยวเพอชาตพนธ กลาวคอ ดงดดนกทองเทยวมาจากแดนไกล โดยจะเนนสงทดงดดใจ (Attractions) ทเปนธรรมชาตและสงแวดลอมมากกวาทจะเนนชาตพนธมนษย การกลบคนสธรรมชาตและการชนชมตอความสมพนธของผคนกบพนพภพกอยในกลมน ซงจะรวมการถายภาพ การเดนทางไกล การปนเขา การลองเรอเลก และการตงแคมป 5. การทองเทยวเพอการนนทนาการ (Recreational Tourism) เชน หาดทราย ชายทะเล ชายหาด สนามกอลฟชนเยยม หรอสนามเทนนสชน เลศ การสงเสรมการทองเทยวในกลมนจะดงดดนกทองเทยวทตองการพกผอนหยอนใจโดยเฉพาะ เปนตน 6. การทองเทยวเพอธรกจ (Business Tourism) คอ การประชมหรอการพบปะกน หรอการสมมนา ซงมกจะรวมเอาการทองเทยวประเภทอนเขามาไวดวย เมอมการทองเทยวเพอธรกจเกดขน แหลงทองเทยวแตละแหลงจะมการทองเทยวไดหลากประเภท บางแหงเปนทงแหลงทองเทยวเพอนนทนาการ สงแวดลอมและวฒนธรรม แลวแตนกทองเทยวจะตองการอะไร 7. การทองเทยวเพอเปนรางวล (Incentive Tourism) เปนการทองเทยวทจดขนเพอเปนรางวลแกพนกงาน เพอเปนสวสดการของหนวยงานและบรษท หางรานตางๆ เพอการดงาน การประชม ศกษาหาความรเพมเตมและเพอนนทนาการ โดยหนวยงานและบรษท หางราน จะเปนผ รบผดชอบคาใชจายตางๆใหทงหมด การทองเทยวสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ การทองเทยวภายในประเทศ และการทองเทยวตางประเทศ ซงทง 2 ประเภทสามารถแบงวตถประสงคของการทองเทยวดงน (รตนาภรณ มหาศรนนท , 2546: 14; ประพนธ รกเรยน และคณะ, 2549: 14; ธงชย ทองเชอม, 2550: 11)

1. การทองเทยวเพอความสนกสนาน 2. การทองเทยวเพอการพกผอน 3. การทองเทยวเพอศกษาวฒนธรรม 4. การทองเทยวเพอการกฬา 5. การทองเทยวเพอธรกจ ประชม สมมนา

16

6. การทองเทยวเพอการศกษา 1.3 องคประกอบของกำรทองเทยว

บญเลศ จตตงวฒนา (2542: 45) และด าเนนนอก (นามแฝง) (อางใน วไลลกษณ รตนเพยรธมมะ, 2549: 2-3) ไดกลาววาแหลงทองเทยวทนกทองเทยวจะเขามาเยยมชมนนจะตองมองคประกอบทส าคญและมความสมพนธเกยวของกน การทองเทยวไดแบงองคประกอบของการทองเทยวไว 3 ประการ คอ 1. สงดงดดใจ (Attractions) หมายถง สงทดงดดโนมนาวใจใหเกดความสนใจปรารถนาทจะไปทองเทยวยงแหลงทองเทยวนนๆ แหลงทองเทยว (Tourism Attraction) เชน ความสวยงามตามธรรมชาต ศลปวฒนธรรม โบราณสถาน เปนตน เพราะเปนปจจยหลกทส าคญทสดของทรพยากรการทองเทยวทตองมสงดงดดใจในการนกทองเทยวจะเดนทางไปเยยมเยอน ถาไมมสงดงดดใจแลวนกทองเทยวกไมมแรงจงใจมาสถานทนน 2. สงอ านวยความสะดวก (Facilities) หมายถงสงทจะบรการนกทองเทยวทเขามาทองเทยวใหเกดความประทบใจ สะดวก และอยากมาทองเทยวอก หรอพกอยนานขน สงอ านวยความสะดวกทถอวาส าคญมากทสดคอ ทพกแรม สงส าคญรองลงมาคอ การบรโภค เชน รานอาหาร สวนการขนสง การสอสาร ไฟฟา น าประปา รานจ าหนายของทระลก และการบรการน าเทยว ซงสงเหลานเปนสงอ านวยความสะดวกใหกบนกทองเทยวในการมาเทยวแหลงทองเทยวไดอยางสะดวกสบาย 3. การเขาถงได (Accessibilities) หมายถง การคมนาคมเขาถงแหลงทองเทยวทตองมเสนทางหรอโครงขายคมนาคมทสามารถเขาถงพนทนนๆ การคมนาคมขนสงม 3 ทาง คอ ทางบก ทางน า และทางอากาศ ถาแหลงทองเทยวสามารถเขาถงได 3 ทาง แหลงทองเทยวนนสามารถจะพฒนาไดด แตถาแหลงทองเทยวอยไกลและไมมการคมนาคมเขาถงไดสะดวกเพยงพอ กจะท าใหแหลงทองเทยวนนลดความส าคญลง

1.4 ปจจยทท ำใหเกดกำรทองเทยว ระพพรรณ ทอหอ และคณะ (2547: 12) กลาววา สภาพสงคมปจจบนประชาชนตองมการ

แขงขนเพอหางานท าและตองท างานหนก เพอความอยรอดของตนเองและครอบครว จงไมมเวลาวางพอทจะสนใจเกยวกบการพกผอนหรอเดนทางไปทองเทยวมากนก แตยงมประชากรบางกลมท

17

มฐานะทางเศรษฐกจทด มเวลาวาง หรอพอทจะปลกตวเองจากงานประจ าเพอไปพกผอนไดยงแหลงทองเทยวตางๆ โดยมปจจยเหลานเปนสงทท าใหเกดการทองเทยว คอ 1. ความเครงเครยดจากการท างาน 2. รายไดของประชากรดขน 3. การคมนาคมสะดวก 4. มเวลาวาง 5. จ านวนประชากรเพมขน 6. เหตผลสวนบคคล

1.5 ผลกระทบทเกดจำกกำรทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย (2540) กลาววา การทองเทยวสงผลกระทบทงในดานด

และดานลบ ดงน ผลกระทบในดำนด การทองเทยวสงผลกระทบในดานดมดวยกน 4 ประการ คอ 1. มาตรฐานการครองชพดขน อตสาหกรรมการทองเทยว ท าใหมาตรฐานการครองชพของคนในทองถนดขน สบเนองจากการกอใหเกดการกระจายรายได การกระจายโอกาสการจางงานไปสคนในทองถนทงทางตรงและทางออม วชย เทยนนอย (2545: 20) (อางใน นตย สมมาพนธ และ เอมอร ณรงค , 2550: 23-24) ไดกลาววา ประโยชนทไดรบจากากรทองเทยวมทงทางตรงและทางออม ไดแก

1.5.1 ประโยชนทไดรบจำกกำรทองเทยวทำงตรง ม 5 อาชพทเกยวของ คอ 1. งานหรออาชพเกยวกบธรกจโรงแรม ในยานธรกจหรอในเมองทเปนแหลงทองเทยวส าคญทกแหง จะตองจดสถานทพกอาศยขนมาก เพอใหบรการแกนกทองเทยวทผานมาเขาพกอาศยหลบนอนเปนการชวคราว ไดแก โรงแรม บงกะโล และรสอรท เปนตน

2. งานหรออาชพเกยวกบรานอาหาร ซงการบรการทางดานอาหารเปนปจจย ส าคญทนกทองเทยวตองใชบรการ และใชเงนจ านวนไมนอยทตองซออาหาร รบประทาน 3. งานหรออาชพเกยวกบมคคเทศก หรอผ จดการน าเทยว ซงเปนอาชพท ส าคญอยางหนงในการใหขาวสารหรอขอมลเกยวกบการทองเทยวใหกบนกทองเทยว เชน ขอมลเกยวสถานทพกแรม รานอาหาร และสถานทแหลงทองเทยวตางๆ

18

4. งานหรออาชพเกยวกบการขนสง หรออาชพทท ารายไดใหกบประชาชนใน ทองถน 5. งานเกยวกบการจ าหนายของทระลกและสนคาพนเมอง เชน เปลอกหอย เครองปนดนเผา เครองจกรสาน เครองเงน และสงของแกะสลก เปนตน

1.5.2 ประโยชนท ไดรบจำกกำรทองเทยวทำงออม ม 4 อาชพทเกยวของ ไดแก

1. การผลตสนคาพนเมอง หรอผลตของทระลก เพราะสนคาพนเมองหรอของท ระลกเหลานจะเปนทตองการของนกทองเทยว ท าใหรายไดเกดการกระจายไปสชนบท 2. การเลยงสตว ซงสตวเลยงบางประเภทจะน ามาประกอบอาหารส าหรบ นกทองเทยว เชน วว สกร เปด ไก ปลา ก ง จงท าใหเกษตรกรทเลยงสตวมรายได เพมขน 3. การผลตพชผกผลไม สวนมากประชากรของประเทศไทยจะประกอบอาชพ เกษตรกรรม ถาหากมการพฒนาแหลงทองเทยวในบรเวณใกลเคยงหรอในทองถนนน จะท าใหพชผกผลไมจ าหนายไดในราคาดขน ประชาชนในทองถนแหลงทองเทยวหรอ บรเวณใกลเคยงมรายไดเพมขน 4. อาชพการกอสรางและบรการอนๆ เมอการทองเทยวมการขยายตวออกไป ในแหลงทองเทยว ท าใหเกดกจกรรม สงอ านวยความสะดวก หรอปจจยทสนบสนนการ ทองเทยว เชน โรงแรม รานอาหาร รานคาตางๆ เปนตน 2. ความสะดวกสบายจากการพฒนาสาธารณปโภคโภคและสาธารณปโภคการอนเกดจากการพฒนาแหลงทองเทยว เปนผลพลอยไดทส าคญตอคนในทองถนทสามารถจะไดใชความสะดวกสบายเหลานนพรอมๆ กบแหลงทองเทยว เชน ถนน ไฟฟา น าประปา โทรศพท จดตรวจของต ารวจ รถยนตโดยสาร เปนตน 3. การเดนทางทองเทยวชวยลดปญหาการอพยพหลงไหลของประชากรส เมองหลวง อตสาหกรรมการทองเทยวเปดโอกาสในการประกอบอาชพรายยอยใหกบคนในทองถน ซงเปนการสรางรายไดจากการประกอบอาชพในถนฐานบานเกดของตนเองโดยไมตองยายถนฐาน เชน การขายของทระลก การขายอาหาร อตสาหกรรมในครวเรอน เปนตน

19

4. การน าทรพยากรทเหลอใชมาแปรรป เปนการสงเสรมฟนฟภมปญญาชาวบาน ใหรจกใชทรพยากรในทองถนทมอยน ามาแปรรปเพอใหเกดรายไดกบคนในทองถน เชน การแปรรปน าตาลมะพราว เปนตน ผลกระทบในดำนลบ การทองเทยวสงผลกระทบทางดานลบมดวยกน 6 ประการ คอ 1. การบกรกพนทอนรกษ/พนทสาธารณะ การพฒนาการทองเทยวทางธรรมชาตกอใหเกดการบกรกพนทเขตสงวนและเขตอนรกษ รวมไปถงพนทสาธารณะตางๆของรานอาหาร โรงแรม สถานทประกอบการ เพอน าพนทมาเปลยนแปลงสภาพเพอใชประโยชนในการทองเทยว 2. ปญหาน าทง น าทงจากการทองเทยวสวนใหญมาจากสถานทพกแรม รองลงมาเปนน าทงจากรานอาหารและสถานบรการในแหลงทองเทยว บางแหงปลอยน าทงลงสแหลงน าใกลเคยงหรอแมกระทงมการตอทอน าเสยจากหองสขาลงสแหลงน าสาธารณะโดยตรง โดยไมมการบ าบดน าเสยกอน 3. ขยะมลฝอย ปญหาทส าคญอยางหนงของแหลงทองเทยวคอ การทงขยะของนกทองเทยวทมาเทยวทแหลงทองเทยว หรอในเรองของการจดเกบทไมทวถง หรอไมมการจดเกบ เชน ทงเศษภาชนะ พลาสตก ขวดน า กลองโฟม ถงขนม ตามเสนทางเดนชมธรรมชาต 4. มลภาวะทางเสยง ซงสวนใหญเกดจากการใชยานพาหนะหรอเกดจากเครองก าเนดไฟฟา เครองดนตรของสถานบรการ หรอจากเรอโดยสาร เชน เรอยนตพานกทองเทยวชมธรรมชาต และการเลนกฬาทางน า 5. ดานเศรษฐกจ เกดจากการเปลยนแปลงอาชพของชาวนา ชาวสวน เกษตรกร เกษตรกรรม ท าใหเกดปญหาทางดานผลตผลเกษตรลงนอยลง 6. ดานสงคม เกดการบรการทางสงคมบางกลมทไมดใหกบนกทองเทยว เชน การบรการทางเพศ การเสพยาเสพยตด และอาจเกดปญหาอาชญากรรมเนองจากคาครองชพสงขน เมอการทองเทยวไดมการพฒนาและมการการเจรญเตบโตมากขน ท าใหเกดผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงตางๆ ดงน (ววฒนชย บญยภกด, 2531: 2-3; การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2543: 64)

20

1. ผลกระทบตอสงคม การทองเทยวกอใหผลกระทบตอสงคมชมชนทงทางดานบวก และดานลบ ผลกระทบทางดานบวก คอ กอใหเกดประโยชนทางดานประกอบอาชพของคนในชมชนทองถน ใหความสะดวกสบายแกชมชน และสรางความเจรญใหกบชมชน เชน ทางการศกษา ทางความปลอดภยของคนในทองถน เรองมาตรฐานการครองชพของคนในชมชนดขน เปนตน สวนผลกระทบทางดานลบทเกดขนตอสงคมในชมชน คอ ทางดานการเปลยนแปลงวถชวตความเปนอยของคนในชมชน มการเอารดเอาเปรยบกบนกทองเทยวเกดขน และปญหาอาชญากรรมเกดขนในชมชน เปนตน 2. ผลกระทบตอเศรษฐกจ กลาวคอ เกดแรงจงใจในการเปลยนแปลงอาชพจากภาค เกษตรกรรมมาสภาคอตสาหกรรมเพราะหวงรายไดทดกวา ท าใหเกดปญหาการโยกยายถนฐานจากชนบทเขามาสในชมชนเมอง ท าใหเกดการแยงกนใชสาธารณปโภคตามมา 3. ผลกระทบตอสงแวดลอม การทองเทยวท าใหคนในชมชนทองถนและนกทองเทยว ตระหนกและรบรถงคณคา ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมของชมชนมากขน ท าใหเกดการรกษา ฟนฟ และพฒนาสงแวดลอมมากขน แตในทางตรงกนขาม การทองเทยวกสงผลทางลบตอชมชน เชน เกดปญหามลภาวะทางเสยง ปญหาขยะมลฝอย ปญหาระบบนเวศ ปญหาท าลายทรพยากร เปนตน 4. ผลกระทบตอวฒนธรรม การทองเทยวจะเปนตวเชอมความสมพนธระหวางนกทองเทยวและเจาของถน เกดความเขาใจอนด มตรภาพ และการแลกเป ลยนทางศลปวฒนธรรม ตลอดจนกระตนใหเกดการอนรกษและฟนฟผลงานทางศลปวฒนธรรมขน ดวยความภาคภมใจและความตองการใหกอผลประโยชนทางเศรษฐกจดวย 2. แนวคดกำรพฒนำกำรทองเทยวอยำงยงยน 2. 1 ควำมหมำยของกำรพฒนำกำรทองเทยวแบบยงยน การทองเทยวแหงประเทศไทย (2540) ไดใหความหมายของการพฒนาการทองเทยวแบบยงยนไววา หมายถง การทองเทยวทมเปาหมายส าคญทสดในการพยายามทจะกอใหเกดการพฒนาแบบยงยน โดยค านงถงขดความสามารถของธรรมชาต ชมชน ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม และวถชวตทมตอกระบวนการทองเทยว โดยใหชมชนเขามามสวนรวมในการด าเนนการและไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดจากการทองเทยวอยางเสมอภาคเทาเทยมกน บญเลศ จตตงวฒนา (2547: 7) ไดใหค าจ ากดความการทองเทยวอยางยงยน หมายถง การทองเทยวกลมใหญและกลมเลกทมการจดการอยางดเยยม เพอสามารถด ารงไวซงทรพยากร

21

ทองเทยวใหมความดงดดใจอยางไมเสอมคลาย ธรกจทองเทยวมการปรบปรงคณภาพใหมผลก าไรอยางเปนธรรม ชมชนทองถนมสวนรวมไดรบผลประโยชนตอบแทนอยางเหมาะสม โดยมนกทองเทยวเขามาเยยมเยอนสม าเสมออยางเพยงพอ และมผลกระทบทางลบตอสงแวดลอมนอยทสดหรอไมมเลยอยางยนยาว ร าไพพรรณ แกวสรยะ (2547: 2) ไดใหความหมายของการพฒนาการทองเทยวทยงยน (Sustainable Tourism Development) หมายถง การพฒนาทรพยากรทางการทองเทยวเพอตอบสนองความจ าเปนทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสนทรยภาพ โดยใชทรพยากรอนทรงคณคาอยางชาญฉลาดสามารถรกษาเอกลกษณของธรรมชาตและวฒนธรรมทองถนไวนานทสด เกดผลกระทบนอยทสด และใชประโยชนไดตลอดกาลยาวนานทสด นอกจากนมนกวชาในตางประเทศไดใหความหมายของ การทองเทยวอยางยงยนไวมากมาย หนงในนกวชาการตางประเทศ Swarbrooke (1988: 13) ไดใหค าจ ากดความของ การทองเทยวอยางยงยนวาเปนการทองเทยวซงท าให เศรษฐกจเจรญงอกงาม แตตองไมท าลายทรพยากรซงเกยวของกบการทองเทยว และตองไมสงผลกระทบในดานลบตอสงแวดลอมทางกายภาพ และโครงสรางทางสงคมของชมชนในทองถน Butler (1993: 29) กลาววา การทองเทยวอยางยงยน หมายถง การทองเทยวทไดรบการพฒนาและการท านบ ารงรกษา ทงดานกจกรรมและกระบวนการภายใตบรบทของชมชนและสงแวดลอม เพอไมท าใหเกดความเสอมเสยตอสภาพทางกายภาย และการด ารงชวตของมนษยทงในปจจบนและอนาคต WTO (1997: 36) ไดใหนยามความหมายการทองเทยวอยางยงยนวา เปนการทองเทยวทตองสอดรบกบความสามารถของแหลงทองเทยวเปาหมาย ในการคงความมเสนหดงดดในการแขงขนกบแหลงทองเทยวใหมๆทเกดขน ใหเปนทประทบใจตอผมาเยอนครงแรกและคงความพงพอใจตอผ ทกลบมาเยอนในเวลาตอๆไป ดวยเอกลกษณทางวฒนธรรมทมนคงและสภาพแวดลอมทสมดล กลาวโดยสรป การพฒนาการทองเทยวทยงยนคอ หลกการจดการเพอใหรปแบบและกจกรรมการทองเทยวสามารถด ารงอยได มนกทองเทยวมาเยยมเยอนอยางสม าเสมอ แมมจ านวนเพมมากกตาม แตทรพยากรการทองเทยวยงคงรกษาไวอยางคงมเอกลกษณและอตลกษณดงเดม ไมเสอมคลาย เปนธรกจบรการทมผลก าไร แมตองมการปรบปรงเปลยนแปลงการใหบรการอยเสมอกตาม ผลกระทบทมตอสงแวดลอมทงทางธรรมชาต สงคม และวฒนธรรม

22

ทองถนจะตองไมเกดขน หรอหากมตองเปนผลกระทบนอยทสด จงสามารถคงความยงยนของการทองเทยวไวไดยาวนานทสด 2.2 หลกกำรกำรจดกำรกำรทองเทยวแบบยงยน แนวคดเรอง “การพฒนาอยางยงยน” (Sustainable Development) ไดรบตพมพเผยแพรครงแรกเมอ ป ค.ศ.1987 ในรายงานชอ Our Common Future ของคณะกรรมการพฒนาส งแวดลอมแหงโลก (World Commission on Environment and Development) ในรายงานขางตนไดใหความหมายของค าวา “การพฒนาอยางยงยน” วาหมายถงการพฒนาเพอใหบรรลความเทาเทยมกนระหวางคนรนปจจบนและอนาคต โดยความตองการในปจจบนไดรบการสนองตอบซงไมท าใหขดความสามารถในการสนองตอบตอความตองการทจ าเปนในอนาคตตองเสยไป (วรจ กจนนทววฒน, 2548 : 119) ในเวลาตอมา องคการสหประชาชาตไดนยามการพฒนาทยงยน ไวใน Agenda 21 ซงนานาประเทศไดรวมลงนามรบเปนพนธกจ เมอเดอนมถนายน ค.ศ.1992 ณ ประเทศบราซล วาเปนการพฒนาทตอบสนองความตองการของคนรนปจจบน โดยไมรบกวนศกยภาพการพฒนาของคนรนอนาคต องคประกอบหลกของความยงยนแบงออกเปน 3 มต ไดแกมตทางเศรษฐกจ มตทางสงคม และมตทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยการพฒนาทยงยนควรเปนการผสมผสานการพฒนาทางเศรษฐกจ สงคม และระบบนเวศเขาไวดวยกนอยางสมดล โดยไมกอใหเกดความขดแยงซงกนและกน (ยทธนา สมลา, 2550) หลกการของการทองเทยวอยางยงยน 1. ใชทรพยากรธรรมชาตใหเกดประโยชนสงสด โดยรกษาสภาพนเวศใหคงอย และด ารงไวซงมรดกทางธรรมชาต อกทงความหลากหลายทางชวภาพ 2. เคารพในวฒนธรรมสงคมดงเดมของแหลงทองเทยว รวมรกษาวฒนธรรมทสบตอกนมา รวมถงวถชวต และคานยมของทองถน ยอมรบในความแตกตางทางวฒนธรรม 3. กระจายรายไดและผลประโยชนอยางเปนธรรมและทวถงแกผ มสวนไดสวนเสย กอเกดการจางงานทมนคง โอกาสของการสรางรายได การใหบรการแกชมชน ตลอดจนลดปญหาความยากจนในสงคม การพฒนาอยางยงยนและการตระหนกถงผลกระทบอยางรนแรงตอสงแวดลอมทเปนกระแสการเปลยนแปลงในระดบนานาชาตและการประกาศหลกการการทองเทยวอยางยงยนขององคการการทองเทยวโลก มนยส าคญอยางยงตอการพฒนาการทองเทยวของประเทศไทย จะเหน

23

ไดจากแผนแมบทการทองเทยวซงจดท าโดยการทองเทยวแหงประเทศไทย ตามนโยบายและยทธศาสตรแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 9 (พ.ศ.2545-2549) สรปสาระส าคญ ดงน 1. การพฒนาการทองเทยวเนนคณภาพเปนส าคญ สงเสรมใหสรางรากฐานการผลต และบรการใหมประสทธภาพและมศกยภาพในการแขงขน 2. การสงเสรมบทบาทของภาคเอกชน องคกรสวนทองถน และโดยเฉพาะอยางยงใหประชาชนมสวนรวมในการบรหารจดการ ในแนวทางของการพฒนาเมองและชนบทอยางยงยนการพฒนาเศรษฐกจชมชนตองน าเทคโนโลยมาใชคไปกบภมปญญาทองถน 3. การม ส วน รวม ของท กภ าคส วน ในการบ รห ารจด การ ฟ น ฟ แ ละอน รก ษ ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม ซงสงผลตอการทองเทยวเชงนเวศ 4. การบรหารจดการในลกษณะธรรมาภบาล ทเนนความรบผดชอบ การมสวนรวม การกระจายอ านาจ เพอพฒนาเศรษฐกจทเออประโยชนใหแกทองถน 5. การพฒนาธรกจบรการของไทยใหไปสระดบสากล พรอมกบใหความส าคญในการยกระดบ คณภาพบรหารโครงสรางพนฐานและมาตรฐานดานความปลอดภย 6. สงเสรมความรวมมอดานการทองเทยวกบประเทศเพอนบาน ในการลงทนเกยวกบการทองเทยวและรวมกนพฒนาแหลงทองเทยว การทองเทยวแหงประเทศไทย (2539) (อางใน พนตตา สงหครา, 2544: 13) ไดกลาววา แนวทางการสรางกรอบนโยบายและแนวทางปฏบตเพอพฒนาการทองเทยวแบบยงยน ม 8 ประการดวยกนคอ

1. มงพฒนาการทองเทยวในประเทศกอน 2. ประชาชนในทองถนจะตองมสวนรวมในการตดสนใจในโครงการตางๆทจะมผลกระ

ทบตอวถชวตของคนสวนใหญในพนท 3. ตองค านงถงขดความสามารถในการรองรบทกๆดานของจ านวนนกทองเทยวสถาน

ททองเทยว ชมชน และสภาพแวดลอมโดยรวมมงใชวสดและผลตภณฑในทองถน 4. เนนการกระจายรายไดสทองถน โดยมงประโยชนในระยะยาวของชมชน 5. คณคาและสงแวดลอมและวฒนธรรมนนเปนคณคาทมอยในตวเอง มคาเพยงพอทจะ

เปนแหลงรองรบการทองเทยวเทานน ความอยรอดระยะยาวจงเปนสงทไมอาจละเลยได 6. การปรบตวเปลยนแปลงนนเปนสงจ าเปน แตทงนตองไมขดกบหลกการขางตน

24

7. ภาคธรกจการทองเทยว องคกรทองถน องคการดานสงแวดลอมและรฐ มหนาท จะตองท างานรวมกนอยางเสมอภาค และวางอยบนหลกการขางตน สรปไดวา การทองเทยวแบบยงยน หมายถง การพฒนาทสามารถตอบสนองผ เปนเจาของทองถนในปจจบน โดยมการปกปองและสงวนรกษาโอกาสตางๆของอนชนรนหลงดวย การทองเทยวนมความหมายถงการจดการทรพยากรเพอตอบสนองความจ าเปนทางเศรษฐกจ สงคม และความงามสนทรยภาพ ในขณะทสามารถรกษาเอกลกษณทางวฒนธรรมและระบบนเวศดวย Swarbrooke (1998: 13) ไดใหหลกการการทองเทยวอยางยงยนไว 5 ประการ คอ

1. การทองเทยวแบบยงยน จะตองไมตอตานการเจรญเตบโต อนเนองมาจากการ พฒนา แตตองเนนขอจ ากดของการเจรญเตบโต และการทองเทยวตองจดการบรหารภายใตขอจ ากดน

2. จะตองจดการวางแผนและจดการทเหมาะสม เพอหลกเลยงปญหาทเกดขนตอ ธรรมชาตและทรพยากรมนษย

3. ควรใหความค านงถงผลในระยะยาวมากกวาระยะสน 4. ในการบรหารจดการดานการทองเทยวแบบยงยน จะตองไมมงเนนการจดการ

สงแวดลอม แตรวมถงเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม การเมองและการบรการ 5. ควรใหความส าคญกบความตองการทท าใหมนษยเกดความพงพอใจ แตตองอยภายใตความเสมอภาคและยตธรรม ร าไพพรรณ แกวสรยะ (2547: 3-4) ไดกลาวถงหลกการจดการการทองเทยวแบบยงยน ซงนกวชาการดานการพฒนาการทองเทยวไดก าหนดหลกการในการจดการการทองเทยวทกรปแบบทยงยนตามหลกการการพฒนาการทองเทยวของโลก ไวดงน

1. อนรกษและใชทรพยากรอยางพอด (Using Resource Sustainable) หมายถง ผ รบ ผดชอบการพฒนาการทองเทยวตองมวธการจดการใชทรพยากร ทงมรดกทางธรรมชาตและมรดกทางวฒนธรรมทมอยอยางดงเดมอยางเพยงพอหรอใชอยางมประสทธภาพ ใชอยางประหยดตองค านงตนทนอนเปนคณคาและคณภาพของธรรมชาต ตนทนทางวฒนธรรมและภมปญญาทองถน ซงเปนปจจยส าคญประกอบดวยการอนรกษทรพยากรการทองเทยว หมายถงการสงวนรกษาคณภาพของทรพยากรใหมคณคาตอชวต ความเปนอยทดมความผาสก รวธการใชทรพยากรอยางคมคา ปรบปรง บ ารงใหเกดประโยชนไดนาน เพมพนและเสรมสรางไวใหมมากเพยงพอตอการใช เพอการด ารงชวตอยางเหมาะสม การปรบปรงและฟนฟทรพยากรนน ตองคงความเปนเอกลกษณ

25

อยางดงเดมไวใหมากทสด เกดผลกระทบอนเปนผลเสยนอยทสด โดยการใชภมปญญาพนบานประยกตกบเทคโนโลยแบบใหม การใชทรพยากรอยางประหยด อยางเหมาะสม และสามารถด าเนนธรกจไดอยางยาวนาน

2. ลดการบรโภคและใชทรพยากรทเกนความจ าเปน กบการลดการกอของเสย (Reducing Over-Consumption and Waste) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวตองรวมกนวางแผนกบผ เกยวของจดการการใชทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธภาพ หรอจดหาทรพยากรอนทมคณสมบต มคณภาพเหมอนกน หรอใชทดแทนกนได เพอลดการใชทรพยากรทหายาก เชน สงกอสรางทใชไมจากธรรมชาต หากคดใหลดการใชไมลงโดยใชวสดทมคณสมบตคลายไมสรางเสรมประกอบ กเปนการลดการใชไม หรอลดการตดตนไมลงได เปนตน 3. รกษาและสงเสรมความหลากหลายของธรรมชาตสงคม และวฒนธรรม (Maintain Diversity) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวตองวางแผนขยายฐานการทองเทยว .โดยการรกษาและสงเสรมใหมความหลากหลาย เพมขนในแหลงทองเทยวทเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต และแหลงทองเทยวทางวฒนธรรมทมอยเดม โดยการเพมคณคา และมาตรฐานการบรการ เพอใหนกทองเทยวใชเวลาทองเทยวในสถานทนนนานขน หรอกลบไปเทยวซ าอก เชน แหลงทองเทยวทเปนน าตก อาจเพมกจกรรมการดนก การปนหนาผา เปนตน หรอหมบานวฒนธรรม และแหลงโบราณคด อาจเพมกจกรรมการนงเกวยนเทยมววหรอควาย การท าเสนทางจกรยานใหแกนกทองเทยวขชมรอบหมบาน การเปนอาสาสมครโบราณคดขดคน ขดแตงแหลงโบราณคดโดยมนกโบราณคดสอนหลกการเบองตนให เปนตน 4. ประสานการพฒนาการทองเทยว (Integrating Tourism into Planning) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวไมเพยงแตท างานตามแผนทวางไว แตตองประสานแผนการพฒนา กบหนวยงานอนทเกยวของ เชน แผนพฒนาทองถนขององคกรปกครองทองถน (อบต. หรอเทศบาล) แผนพฒนาของส านกนโยบายและแผนสงแวดลอม แผนพฒนาจงหวด แผนพฒนาของกระทรวง ทบวง กรม ทเกยวของในพนท เพอใหการพฒนาการท างานในสถานททองเทยวเดยวกนมศกยภาพเพมขน 5. ตองน าการทองเทยวขยายฐานเศรษฐกจในทองถน (Supporting Local Economy) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวจะตองประสานงานกบองคกรปกครองทองถน และหนวยงานราชการ ทเกยวของสงเสรมกจกรรมการทองเทยวในทองถน โดยสรรหาความโดดเดนของทรพยากรในทองถน น าไปประชาสมพนธและสงเสรมการขายการทองเทยว เพอใหนกทองเทยว

26

เดนทางเขาไปเทยวใหมากขน เปนการสรางรายไดกระจายสประชากรทประกอบการในทองถน เชน การหาผลตภณฑ และกจกรรมใหมๆในแตละต าบล อนเปนนโยบายของรฐบาลปจจบน กเพอการขยายฐาน สรางรายไดเสรมในทองถน 6. การมสวนรวม การสรางเครอขายพฒนาการทองเทยวกบทองถน (Involving Local Communities) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวควรรวมท างานกบทองถนแบบองครวม (Participation Approach) โดยเขารวมท าในลกษณะหนวยงานรวมจด เชน เปนหนวยงานรวมท ากจกรรมสาธารณะประโยชน เปนหนวยงานรวมวเคราะห หรอรวมแกปญหาดวยกน เปนหนวยงานรวมสงเสรมการขายการทองเทยวดวยกน รวมประเมนผลการทองเทยว เปนตน นอกจากนนยงตองประสานเครอขายระหวางองคกรและทองถน เพอยกระดบคณภาพของการจดการทองเทยวในทองถนดวย 7. หมนประชม และปรกษาหารอกบผ เกยวของทมผลประโยชนรวมกน (Consulting Stakeholders and the Public) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวตองประสานกบพหภาค ไดแก ชมชนหรอประชาคมในพนท องคกรปกครองสวนทองถน กลมผ ประกอบการทองเทยว สถาบนการศกษา สถาบนการศาสนา หนวยงานราชการทรบผดชอบในพนท เพอรวมประชมปรกษาหารอ ทงการเพมศกยภาพใหกบแหลงทองเทยว การประเมนผลกระทบการทองเทยว การแกไขปญหาทเกดจากผลกระทบดานสงแวดลอมและดานการตลาด โดยจดการประชมกนอยางสม าเสมอ เพอรวมปฏบตในทศทางเดยวกน เปนการลดขอขดแยงในผลประโยชนทตางกน เชน การก าหนดราคาคาบรการรถโดยสาร หรอรถรบจางในทองถน ควรเปนราคามาตรฐานเดยวกน หรอการใชทสาธารณะประโยชน การใชน าดบเพอบรโภคจากแหลงเดยวกน การจดการขยะ การบ าบดน าเสย เปนตน 8. การพฒนาบคลากร (Training Staff) การใหความร การฝกอบรม การสงพนกงานดงานอยางสม าเสมอ เพอใหพนกงานมความร มแนวคด และวธปฏบตในการพฒนาการทองเทยวทยงยน นบเปนการพฒนาบคลากรในองคกร เปนการชวยยกระดบมาตรฐานการบรการการทองเทยว เชน การฝกอบรมพนกงาน เส รฟ ในรานอาหารให รว ธการเส รฟอาหารท เปนมาตรฐานสากล การฝกแมบานใหการตอนรบแบบโฮมสเตย 9. การจดเตรยมขอมลคมอบรการขาวสารการทองเทยวใหพรอม (Marketing Tourism Responsibly) ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวจะตองรวมกบผ เกยวของจดเตรยมขอมลขาวสารการทองเทยว ขาวสารบรการการขาย ใหพรอมมเพยงพอตอการเผยแพร ซงอาจจดท าใน

27

รปสอทศนปกรณแบบตางๆ เชน คมอการทองเทยว คมอการตลาด การทองเทยวทเปนเอกสารแผนพบ หนงสอคมอ วดโอ แผนซดรอม เปนตน 10. ประเมนผล ตรวจสอบ และวจย (Undertaking Research) ความจ าเปนตอการชวยแกปญหาและเพมคณคา รวมถงคณภาพของแหลงทองเทยวการลงทนในธรกจทองเทยว ผ รบผดชอบการพฒนาการทองเทยวและผประกอบการจะตองมการประเมนผล การตรวจสอบผลกระทบ และการศกษาวจยอยางสม าเสมอ โดยการสอบถามผ ใชบรการโดยตรง การสอบความเหนจากใบประเมนผล หรอการวจยตลาดการทองเทยว เพอทราบผลของการบรการน ามาปรบปรงและแกไขการจดการ การบรการอยางมประสทธภาพ เพอความประทบใจและความพงพอใจของนกทองเทยวได จากแผนพฒนาขางตนจะเหนวาหนวยงานตาง ๆ ของภาครฐทมหนาทโดยตรงในการพฒนาการทองเทยว เชน การทองเทยวแหงประเทศไทย ส านกงานพฒนาการทองเทยว และศนยทองเทยว กฬา และนนทนาการ และอกหลายหนวยงานทไมมหนาทดานน เชนองคการบรหารสวนต าบล กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม และสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย ไดก าหนดแผนงานพฒนาการทองเทยวในพนทตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ทมจดหมายรวมกนคอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน การพฒนาการทองเทยวแบบโฮมสเตยนบรวมอยในพนธกจหลกประการหนงของส านกงานพฒนาการทองเทยว คอ สราง สงเสรม อนรกษ ฟนฟ หรอพฒนาแหลงทองเทยวใหมความยงยน ดงนนในชวงแผนพฒนาฯฉบบท 9 จงมการสงเสรมใหมแหลงทองเทยวแบบโฮมสเตยเพมทวประเทศไทย พรอมกนนนกไดด าเนนการดานมาตรฐานของโฮมสเตยควบคกนไป (ชลดา รนทรพรหม, 2550: 16-18) 3. แนวคดเรองควำมพงพอใจและควำมตองกำรของนกทองเทยว มาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวกบความพงพอใจของนกทองเทยวความพงพอใจตามความหมายโดยทวไป (ศภลกษณ อครางกร, 2547: 136) คอการเปรยบเทยบสงทคาดหวงกบสงทไดรบ หากผลการเปรยบเทยบเปนลบกแสดงวาไมมความพงพอใจ ความพงพอใจจะเกดขนเมอสงทไดรบมมากกวาความคาดหวง หากน าค าจ ากดความนมาใชในกรณการทองเทยว กอาจกลาวไดวาความพงพอใจของนกทองเทยวเกดจากความประทบใจทไดรบจากประสบการณการทองเทยวซงมากกวาความคาดหวงกอนการทองเทยว

28

การตดสนความพงพอใจของนกทองเทยวมความสมพนธกบคณคาและความเชอของบคคล ทจะน ามาประเมนประสบการณการทองเทยว นอกจากนนกทองเทยวตางเชอชาตตางวฒนธรรมยงใหคณคาของสงตาง ๆ และมความเชอทแตกตางกนอกดวยในการศกษา ความพงพอใจของนกทองเทยว งานวจยนจงน า ไปเชอมโยงกบคณภาพของแหลงทองเทยวซงผประกอบการทองเทยวตระหนกดวาการจะท าใหนกทองเทยวเกดความพงพอใจไดนน มาตรฐานดานคณภาพนบเปนสงส าคญยง กลาวอกนยหนงกคอความพงพอใจของนกทองเทยวกบมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวเปนเงาสะทอนซงกนและกน ในป พ.ศ.2550 ส านกงานพฒนาแหลงทองเทยว ซงเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงการทองเทยวและกฬาไดก าหนดเกณฑมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวในประเทศไทยดงจะไดกลาวตอไป ดวยขอเทจจรงทวาแหลงทองเทยว (Tourist Attraction) เปนองคประกอบส าคญยงของทรพยากรการทองเทยวทจะดงดดนกทองเทยว เพอเปนการสนองนโยบายรฐบาลในการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวใหประเทศไทยเปนแหลงทองเทยวทมคณภาพและมมาตรฐานในระดบสากล ส านกงานพฒนาการทองเทยวจงไดก าหนดเกณฑมาตรฐานแหลงทองเทยว ในป พ.ศ. 2550 จากนนไดด าเนนการใหมการประเมนคณภาพแหลงทองเทยวใน 59 จงหวดตามเกณฑมาตรฐานทก าหนดขน วตถประสงคกเพอปรบปรงแหลงทองเทยวทเสอมโทรมและยกระดบแหลงทองเทยวทวประเทศใหมคณภาพในระดบมาตรฐานสากล

แนวคดเรองการก าหนดเกณฑมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยวทจดท าขนครงนเปนการพฒนาการทองเทยวของประเทศไทยไปสความยงยน นกทองเทยวทเขามายงแหลงทองเทยวเมอมความพงพอใจ การบอกเลาแบบปากตอปากถงคณภาพการทองเทยวของไทยกจะสงผลตอการทองเทยวอยางยงยนตอไป แหลงทองเทยวในประเทศไทยทไดรบการก าหนดเกณฑมาตรฐานคณภาพแหลงทองเทยว แบงออกเปน 7 ประเภท ไดแก แหลงทองเทยวทางธรรมชาตแหลงทองเทยวทางประวตศาสตร แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม แหลงทองเทยวเชงนเวศ แหลงทองเทยวทางศลปะวทยาการ แหลงทองเทยวเพอนนทนาการ และแหลงทองเทยวเชงสขภาพน าพรอนธรรมชาต (ชลดา รนทรพรหม, 2550: 18-19)

29

4. แนวคดเกยวกบโฮมสเตยในประเทศไทย

4.1 ควำมหมำยและควำมเปนมำของโฮมสเตย

โฮมสเตยเปนค าทบศพทภาษาองกฤษ เทาทพบเขยนได 2 แบบคอ HomeStay และ

Home Stay มการก าหนดค าเรยกใชภาษาไทยวา “ทพกสมผสวฒนธรรมชนบท” แมจะมค าศพท

ภาษาไทย แตค าวาโฮมสเตยกยงนยมใชกนทวไป ประกาศส านกงานพฒนาการทองเทยวเรอง

ก าหนดมาตรฐานบรการทองเทยวมาตรฐานโฮมสเตยไทย พ .ศ. 2548 ขอ 2 ใหความหมายของ

โฮมสเตยดงน “โฮมสเตยไทย หมายถงการทองเทยวรปแบบหนงทนกทองเทยวจะพกรวมกบ

เจาของบานหลงเดยวกน และศกษาธรรมชาต วถชวตไทยหรอวฒนธรรมไทย โดยมการจดบรการ

และสงอ านวยความสะดวกตามสมควรและไดจดทะเบยนตอส านกงานพฒนาการทองเทยว”

การทองเทยวแหงประเทศไทย (2540: 15, 2544:1) ไดใหความหมายของค าวา

โฮมสเตย (Home Stay) หรอทพกสมผสวฒนธรรมชนบทไววา การจดสรรพนทบานพกเพอบรการ

นกทองเทยวโดยคงความเปนเอกลกษณและวฒนธรรมประจ าถน ภายใตศกยภาพและการยอมรบ

ของชมชน เพอใหนกทองเทยวไดเรยนรวถชวตและวฒนธรรมของชมชน และยงไดบญญตศพท

ของค าวา โฮมสเตย คอ ทพกสมผสวฒนธรรมชนบท และไดก าหนดหลกเกณฑพนฐานในการ

บรการนกทองเทยวไว เชน อาหาร การน าเทยวกจกรรมทางวฒนธรรม การศกษาวถชวตชมชน ท

พกจะเปนบานทมความพรอมส าหรบการแบงพนทของบานพกอาศยใหบรการกบนกทองเทยว

เสมอนสมาชกหรอญาตของเจาของบาน และศกยภาพดานการทองเทยวของชมชนจะตองมความ

พรอมภายใตการบรหารจดการของชมชนเอง

ภราเดช พยฒวเชยร (2544: 1) กลาวถงการทองเทยวแบบโฮมสเตยวา เปนรปแบบการทองเทยวทชมชนยนดใหนกทองเทยวเขาพกคางแรมในบานของตนเอง เพอเรยนรแบบแผนวถชวต วฒนธรรม สภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยว และอาจมการแลกเปลยนประสบการณทางวฒนธรรมทแตกตางกนระหวางนกทองเทยว เจาของบาน และคนในทองถน เกรยง ฐตเจรญพร (2545: 5) ไดใหค าจ ากดความ โฮมสเตย (Home Stay) หมายถง ทพกชนดหนงซงทพกเปนของชาวบานในชมชน เจาของบานยนยอมแบบเตมใจใหนกทองเทยวเขาพก โฮมสเตยทจดขนอยในชมชนหรออาจตงอยหลงเดยวโดด ๆ นอกชมชนกได แตมกตงอยในแหลง

30

ทองเทยวหรอใกล ๆ กบแลงทองเทยวซงอาจเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตหรอไมกได โฮมสเตยเกดจากความรวมมอของคนในชมชนและเปนชมชนทส านกอนรกษสงแวดลอม วทยา ภลสนอง (2545:14) ไดใหความหมายของ โฮมสเตย คอการทนกทองเทยวประสงคจะไดสมผสวฒนธรรมชนบทอยางแทจรง ดวยการเขาไปพกอาศยกบชาวบาน กน อย เชนเดยวกบชาวบาน โฮมสเตยจงเปนกจกรรมหนงทจะอ านวยความสะดวกและเปนทางเลอกใหกบนกทองเทยวทมความสนใจในการทองเทยว เพอศกษาวถชวตและวฒนธรรมของผคนแตละภาคของประเทศ จากแผนพฒนาฯ ฉบบท 8 ทเนนบทบาทการพฒนาชมชน และการทรฐบาลออกกฎหมาย การกระจาย อ านาจส ทองถน เปนแรงผลกดนใหองคกร ทองถน และ หนวยงานตางๆ ใหความส าคญกบ การสรางรายได ใหกบชมชนโดยใช การทองเทยวเปนจดขาย จงท าใหเกดกจกรรม การทองเทยว หลายรปแบบในชมชน ซงการจดกจกรรม Home Stay กเปนรปแบบ การทองเทยวทไดรบ ความสนใจมาก ทงจากองคกรทองถน องคกรเอกชน และหนวยงานภาครฐ จากการตดตามความเปนมา พบวา โฮมสเตย (Home Stay) ภายในประเทศไทย เกดขนมานาน แตรปแบบและกจกรรมอาจแตกตางหลายหลาก หากวเคราะหจากอดตทผานมา สามารถสรปไดตามยคสมย ดงน ยคเรมตน ( ป 2503- 2525) กระจายอยในกลมนสต นกศกษา กลมออกคายอาสาพฒนาชนบท ตองเรยนรวถชวต รบทราบปญหาในชนบท เพอน ามาพฒนาสงคมตามอดมคต กระจายอยในกลมนกทองเทยวชาวตางชาต ทนยมทวรปา โดยเฉพาะในแถบภาคเหนอ ของประเทศไทย นกทองเทยว จะพกตามบานชาวเขา โดยจดพกนนจะขนอยกบเสนทางการเดนปา ยคกลำง ( ป 2526- 2536) กลมนกทองเทยวชาวตางชาตทนยมทวรปา เรมไดรบความนยมมากขน การพกคางใน รปแบบ Home Stay ไดรบการพฒนารปแบบและกจกรรม โดยกระจายไปยงหมบานชาวเขา ทกวางขวางมากขน ในระยะน มการทองเทยวในรปแบบทวรปาทมการจด Home Stay เรมสรางปญหาสงคม อาท ปญหายาเสพยตด ปญหาโสเภณ ปญหาการปลน ขโมย ปญหาการฆาชงทรพย ยคตงแตป 2537 - ปจจบน ยคนเปนการเนนกระแส การพฒนาสงคมสงแวดลอม ดงนนจะพบไดวา การทองเทยว จะมแนวโนมท จะเปนการทองเทยวเชงอน รกษ ในระยะประมาณป 2537-2539 ในกลมนกทองเทยวชาวไทย เรมมการทองเทยวในรปแบบ Home Stay โดยกลมน ารองคอ กลมทเปนนก

31

กจกรรมสงคม ทงรนเกา และ รนใหม เทาทสบคนพบวา พนททด าเนนการเรอง Home Stay กจะเปนพนท ทองคกรพฒนาเอกชนไทย เขาไปด าเนนการ เชน เกาะยาว จ.พงงา ( กลมประมงชายฝง/อวนลาก อวนลน) หลงจากพนทเกาะยาว จ.พงงา ไดมพนทอนเพมขน อาท หมบานครวง จ.นครศรธรรมราช บานแมทา จ.เชยงใหม (กลมเกษตรทางเลอก)บานผใหญวบลย เชยเฉลม (เกษตรยงยน) ป 2539 เปนตนมา ไดมการเคลอนไหวขนในกลมนกธรกจ ผ ประกอบการ ดานการทองเทยว โดยน าเสนอรปแบบ การทองเทยวผสมผสานระหวาง Adventure Ecotourism และ Home Stay จากการทรฐบาลไดประกาศใหป 2541-2542 เปนปทองเทยวไทย (Amazing Thailand) ทกหนวยงาน ของภาครฐมนโยบาย สนบสนนกจกรรมทางการทองเทยว ท าใหเกดการจดการทองเทยว ในแหลงชมชน และขยายกจกรรม Home Stay เพมมากขน เชน หมบานวฒนธรรมผไทยบานโคกโกง อ.กฉนารายณ จ.กาฬสนธ บานทรงไทยปลายโพงพาง อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม รวมทงพนทชนกลมนอย หมบานชาวเขากมการสนบสนนการจดกจกรรม Home Stay ดวยเชนกน (http://www.homestaythai.org/page_history.php) ในปจจบน การทองเทยวเชงนเวศ (Ecotourism) ไดรบความนยมเพมมากขน ทงในกลมชาวไทยและ ชาวตางประเทศ มการจดกจกรรม การทองเทยวในแหลงชมชน เพอศกษาเรยนรวถชวต วฒนธรรม หตถกรรมของทองถน โดยม Home Stay ทมความหมายมากกวา เปนทพก เนองจากเปนรปแบบการทองเทยวอยางหนง ซงยดเอารปแบบ ทพกเปนศนยกลางและจดใหมกจกรรมในดานตางๆ ตามความตองการของ นกทองเทยว อยางหนง ซงยดเอารปแบบทพกเปนศนยกลาง และจดใหมกจกรรมในดานตางๆ ตามความตองการของนกทองเทยวรวมอยดวย 4.2 ลกษณะตรำสญลกษณและมำตรฐำนโฮมสเตยไทย

ส านกงานพฒนาการทองเทยวนอกจากจะก าหนดมาตรฐานโฮมสเตยไทยจดใหมการ อบรมกลมตางๆทเกยวของ และด าเนนการตรวจประเมนโฮมสเตยแลว ยงไดจดท าตราสญลกษณมาตรฐานโฮมสเตยไทยเพอมอบแกโฮมสเตยทผานการประเมนตามเกณฑดวย เพอใหคณภาพของแหลงทองเทยวเปนทประจกษแกสาธารณชนและเพอดงดดความสนใจของนกทองเทยว โฮมสเตยทจะไดรบการจดคณภาพแหลงทองเทยวในระดบมาตรฐานโฮมสเตยไทยและไดรบมอบตราสญลกษณตองผานการประเมนในระดบคะแนนตามทก าหนดไวกลาวคอจะตองมระดบคาเฉลยรวมของทกคาทง 8 มาตรฐาน ไมต ากวา 3.50 จากคาจ านวนเตม 5 หรอไมนอยกวา

32

รอยละ 70 จากคาจ านวนเตม 100 การรบรองมาตรฐานนจะมอาย 2 ป โฮมสเตยทไดรบการรบรองมาตรฐานโฮมสเตยไทยจะถกประเมนทก 2 ปเชนกน หากมคะแนนต ากวาเกณฑมาตรฐานจะถกถอนการรบรองและตองสงคนตราสญลกษณและหนงสอรบรองใหแกส านกงานพฒนาการทองเทยว โฮมสเตยใดทประสงคจะขอรบการประเมนสามารถยนความจ านงไดทกป นบตงแตป 2547 เปนตนมา การจดการโฮมสเตยใหไดมาตรฐานสามารถสรางความพงพอใจ และสรางความประทบใจแกแขกผ ทมาพก ดงนนการไดรบตรารบรองมาตรฐานและประกาศนยบตรจากส านกงานพฒนาการทองเทยวมสวนส าคญเปนอยางยงทนกทองเทยวจะใชเปนเกณฑในการตดสนใจเลอกพกโฮมสเตย โฮมสเตยสวนใหญเปนเพยงอาชพเสรมของผประกอบการ ส านกงานพฒนาการทองเทยวจงไดแตงตงวทยากรทปรกษาดานโฮมสเตยประจ าทองถนเพอท าหนาทใหความรความเขาใจทถกตองในแนวทางการบรหารจดการโฮมสเตย รวมทงชวยใหค าปรกษาค าแนะน าแกผ ประกอบการ หรอผ ทสนใจจะด าเนนการโฮมสเตยในทองถนนนๆ (ชลดา รนทรพรหม, 2550: 13-14)

4.2 .1 ต ร ำ ส ญ ล ก ษ ณ ม ำ ต ร ฐ ำ น โ ฮ ม ส เ ต ย ไ ท ย ม ล ก ษ ณ ะ ด ง น

4.2.2 ควำมหมำยของตรำสญลกษณ

หลงคาทรงไทยลายกลอน ใชเปนสญลกษณเพอแสดงถงโฮมสเตยทอยในชนบทของไทย ตวอกษร Home Stay หมายถง การทองเทยวรปแบบโฮมสเตย ซงนกทองเทยวและเจาของบานจะอยและเรยนรรวมกนอยางอบอน

ตวอกษร STANDARD หมายถง ค าทใชเพอยนยนวาเปนโฮมสเตยทไดรบมาตรฐาน

33

4.2.3 เกณฑกำรมอบตรำสญลกษณ ในการมอบตราสญลกษณ ใหแกโฮมสเตยทผานการประเมน ตามดชนชวดคณภาพมาตรฐานโฮมสเตยนน ถอเกณฑวาหากโฮมสเตยใดมคะแนนเฉลยรวมตงแต 2.49 ขนไป จะไดรบตราสญลกษณพรอมดวยเกยรตบตรในกรณทโฮมสเตยใด มคะแนนเฉลยต ากวา 2.49 ถอวาโฮมสเตยนนยงมคณภาพไมถงเกณฑมาตรฐาน ควรมการพฒนาโฮมสเตยนนตอไป และโฮมสเตยดงกลาว มสทธยนขอเสนอขอรบการประเมนไดอกตลอดป 4.2.3.1 กำรมอบตรำสญลกษณและระยะเวลำกำรมอบ

การมอบตราสญลกษณแกโฮมสเตย ทผานการประเมนตามเกณฑทก าหนด ซงจะด าเนนการปละ 1 ครง ภายในเดอนกนยายนของทกป โดยส านกงานพฒนา การทองเทยวกระทรวงการทองเทยวและกฬา

ในการมอบตราสญลกษณ ใหแกโฮมสเตย ทผานการประเมนแตละครง จะมอบตราสญลกษณ ใหกบชมชนจ านวน 1 ตรา พรอมมอบเกยรตบตรใหกบเจาของบานทผานการประเมน

4.3 กำรใชตรำสญลกษณ และระยะเวลำกำรใช

การตดตงตราสญลกษณในบานโฮมสเตยนนจะตองตดตงในจดทสามารถมองเหน ไดชดเจน

ตราสญลกษณมาตรฐานโฮมสเตยทไดรบมอาย 2 ป หากผประกอบการโฮมสเตย รายใด ใชตราสญลกษณไมเปนไปตามวตถประสงค

หรอจดท าขนใชเองโดยไมผานความเหนชอบจากส านกงานพฒนาการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา จะมความผดตามกฎหมาย 4.4 กำรจดกำรและกจกรรมโฮมสเตย ในการจดการเรองทพกและสภาพแวดลอมของโฮมสเตยเปนเรองทส าคญททกฝายตงแตภาครฐบาล ภาคเอกชน และบคคลทเกยวของ ตลอดจนไปถงชมชนตองเขาใจในหลกการจดการโฮมสเตยไปในทศทางเดยวกน เพอปองกนปญหาทจะเกดขนตอมาภายหลง ซงการจดโฮมสเตยนนจะตองค านงถงความพรอม ความร ความเขาใจของชมชนเปนส าคญ และชมชนตองมสวนรวมในการบรหารจดการดวย โดยเนนจดขายอยทวถชวตดงเดมของชมชน ภมปญญาทองถนท

34

นาสนใจ ดงนนการจดการเกยวกบทพกจงเปนสงทส าคญทชมชนหรอเจาของบานตองมหลกและแนวทางในการปฏบต 10 ประการดงน

บญญต 10 ประการของโฮมสเตย

1. เตยงนอนทสบายในราคาสมเหตสมผล

2. หองอาบน าและสวมทสะอาด

3. อาหารพนบานงาย ๆ แตปรงมาอยางด

4. ทวทศนและธรรมชาตของชนบททสวยงาม

5. ประวตศาสตรและวฒนธรรมของทองถน

6. กจกรรมทองเทยวในพนท อาท เดนปา ตกปลา ขมา ปนเขา ขจกรยาน

7. รานคาทวไปและรานจ าหนายสนคาของทระลก

8. ความบนเทง อาท ดนตร การเตนร า การแสดงพนบาน

9. ความปลอดภยของนกทองเทยว

10. ความเปนมตรและรอยยมของเจาของบาน

5. แนวทำงกำรพฒนำโฮมสเตย การมวถชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบท เปนจดขายทส าคญ ทนกทองเทยว ใหความสนใจ การจดกจกรรม ทพกสมผส วฒนธรรมชนบท จงเปนสงอ านวยความสะดวก ใหกบนกทองเทยวในแหลงทองเทยวชมชน และเปนทางเลอกในตลาดทองถน ทไมใชคแขงในเชงพาณชย ในพนททมโรงแรม หรอรสอรท จงไมถอเปนการประกอบการทพกในเชงธรกจ บรการทมเสนอใหกบนกทองเทยวและเปนสงทควรพจารณาในการพฒนาโฮมสเตย มดงน

1. วถการด าเนนชวตทเรยบงายแบบสงคมชนบท 2. วฒนธรรมทองถนทมเอกลกษณเฉพาะ 3. ความปลอดภย 4. ความสะอาด

35

5. หองพกพรอมอาหาร 6. กจกรรมทางการทองเทยว

5.1 กำรจดกำร (Management) การจดกจกรรมทพกสมผสวฒนธรรมชนบท ควรทจะมการรวมกลมจดตงในรปของกลม/ชมรม/สหกรณ ซงสมาชกและคนใจชมชนจะตองมความเขาใจ และมสวนรวมในดานการจดการ 5.2 บำนพก (Accommodation) แบบทพกส าหรบนกทองเทยว (Provision of Accommodation for Tourist)

ความเตมใจของสมาชกในครอบครวตอการรบผมาเยอน บานพกมโครงสรางทด ชมชนมสภาพแวดลอมทด ไมไกลจากเมองหรอพนทเทศกาลหรอสถานททองเทยว ควรมสงตาง ๆ เหลานเปนพนฐาน เชน ทนอน หรอเตยงนอน หมอน น าประปาหรอถา

ไมมควรมแหลงน าอนๆ หองน าสะอาด มความปลอดภย

5.3 ขนตอนกำรดแลทพก (Home Keeping Produce) ความสะอาดเปนสงส าคญมากส าหรบนกทองเทยว ควรมการท าความสะอาดทพกและบรเวณโดยรอบบานพกอยเสมอ อาท เปลยนผาปทนอน อปกรณส าหรบการนอนสวนตวทกครงเมอมนกทองเทยวเขาพก เปนตน

5.3.1 ควำมสะอำดของบำน บานพกควรมอากาศทสามารถถายเทไดสะดวก แสงสวางสามารถสองเขามาถง

ปราศจากความชนไมมกลนอบ มหลงคาทสามารถกนน าไดด ภายในหองพกตองไดรบการท าความสะอาดเปนประจ า

ตองมการเปลยนผาปทนอน และอปกรณสวนตวส าหรบผมาเยอนทกครงหรอมผมาเยอนใหมเขามาพก

ตองหมนก าจดแมลงทเปนอนตรายตอสขภาพอยเสมอ

36

เนองจากหองน าจะเปนหองทผ มาเยอนจะมารวมใชดวย ดงนนตองเตรยมอปกรณท าความสะอาดสวนตวส าหรบผมาเยอน (กรณทแขกมไดมการ เตรยมมา) และจะตองมการท าความสะอาดเปนประจ า

ตองหมนดแลสภาพแวดลอมของบานพกอยเสมอ 5.3.2 หองน ำ (The Bathroom)

หองน าจะเปนทๆ ใชรวมกนทงครอบครวและนกทองเทยว สงส าคญกคอความ สะอาด จะตองมการท าความสะอาดอยเปนประจ าและสม าเสมอ 5.3.3 ควำมปลอดภย (Security) ความปลอดภยถอวาเปนสงส าคญ อกประการหนง ทนก ทองเทยวใชเปน องคประกอบในการตดสนใจเดนทางเขารวมกจกรรมทพกเชงวฒนธรรมลกษณะสมผส ชนบท ดงนน ชมรม/กลม มวลสมาชก ควรมการจดมาตรการรกษาความปลอดภย ส าหรบเหตการณทไมพงประสงคเกดขน เชน การจดอบรมใหกบสมาชกของชมชนใน การใหการปองกนอบตเหตตาง ๆ หรอการแกไขหากเกดอบตเหต การขอความรวมมอจากเจาหนาทต ารวจ หรอองคการบรหารทองถนทรบผดชอบในพนท การจดตงเวรยามของชมชน เปนตน ทงน เจาของบานจงจะตองมหนาทในการรกษาความปลอดภยในชวตและทรพยสนของผมาเยอนดวย 5.3. 4 ทรพยสนของนกทองเทยว

ตองมการดแลและซอมแซมบรเวณตางๆ อยตลอดเวลา อาท ประต หนาตาง ถาเหนนกทองเทยวไมเกบทรพยสนไวในททปลอดภย ตองเขาไปเตอน ถานกทองเทยวลมทรพยสนไวในบานพกหรอทอนๆภายหลงการเดนทางกลบ

เจาของบานควรเกบไวใน ททปลอดภยและพยายามตดตอเจาของเพอมารบคน 5.3.5 ควำมปลอดภยของทพก

สมาชกในบานตองสรางความค นเคยกบผ มาเยอน เสมอนญาตสนท และมความรเรองสถานทในบานและชมชนเปนอยางด

สมาชกในบานตองหมนตรวจตรา ดแลความเปนระเบยบเรยบรอยภายในบานวามความปลอดภยหรอไม

กญแจทส าคญตองไดรบการเกบรกษาและดแลเปนอยางด ทรพยสน เงนสดตาง ๆ ตองเกบไวในททปลอดภย สมาชกทกคนตองค านงถงเรองความส าคญของความปลอดภยตลอดเวลา

37

5.4 กำรก ำหนดระเบยบและขอปฏบตส ำหรบนกทองเทยว วฒนธรรม จารต ประเพณ และความเชอ ของแตละชมชนอาจแตกตางกน การก าหนดระเบยบและขอปฏบตส าหรบนกทองเทยว อาท การแตงกาย การนอน การก าหนดเวลาการเขาออกบานพก จงเปนสงส าคญเพอมกอใหเกดปญหาทขดตอวฒนธรรม จารต ประเพณและความเชอของชมชน นกทองเทยวจะตองยอมรบและปฏบตตาม ทงนควรมการชแจงในขนตอนการจองหรอลงทะเบยนการเขาพก กรณทนกทองเทยวไมสามารถปฏบตได กสามารถทจะปฏเสธการเขาพกไดเชนเดยวกน 5.4.1 กำรตอนรบ (Reception) คนไทยเปนผ มจตใจโอบออมอาร เออเฟอเผอแผ ดงส านวนสภาษตไทยทวา "เปนธรรมเนยมไทยแทแตโบราณ ใครมาถงเรอนชานตองตอนรบ" การตอนรบนกทองเทยวดจญาตมตรจะท าใหนกทองเทยวเกดความรสกอบอน ควรมการจดพนทตอนรบในลกษณะจดศนยกลางของชมชน เพอด าเนนการตอนรบ ลงทะเบยนการเขาพก หรอการใหขอมลดานการทองเทยว การตอนรบ อาจใหการตอนรบนกทองเทยวดวยวฒนธรรมประจ าถน เชน ภาคอสาน/เหนอ ตอนรบดวยการบายศรสขวญ หรออาจจะเปนชอดอกไม พวงมาลยเลก ๆ ทสามารถหาไดจากทองถนมอบใหกบนกทองเทยว กจะเปนการสรางความประทบใจไดเมอเรมเขาสชมชน 5.4.2 กำรจองทพก (Reservation) การจองทพกสามารถท าไดหลายวธ อาท การจองทางไปรษณย การจองทางโทรศพท การจองผานเครอขาย Internet การจองทพกควรไดรบการตอบสนองโดยทนท เพอเปนการยนยนการเขาพกของนกทองเทยว และถามเวลา ผประสานงานควรจะสงรายละเอยดใหกบนกทองเทยวเพอศกษากอนการเขาพก ทงนควรแจงขอมลรายละเอยด ใหการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ส านกงานในประเทศทรบผดชอบพนท ไดรบทราบเพอเปนชองทางการตลาดในการเผยแพร และประชาสมพนธขาวสารใหนกทองเทยวและผสนใจทวไปรบทราบได ขนตอนกำรจองหองพก มดงน

จดบานพกตามล าดบ ตอบรบการจอง อาจจะมการใชระบบการเรยกเกบคาบรการบางสวน เพอเปน

การปองกนการไมเขาพกของนกทองเทยวตามก าหนดเวลา ดงนนควรชแจงระยะการ ยกเลกเขาพกใหกบนกทองเทยวไดรบทราบดวย

เกบรกษาขอมลการจองส าหรบการลงทะเบยนเขาพกตอไป

38

5.5 กำรลงทะเบยน (Registration) ในธรกจโรงแรมทพก ผ เขาพกตองลงทะเบยนเพอเปนหลกฐานและอางองในอนาคต สวนในลกษณะทพกสมผสวฒนธรรมชนบท การลงทะเบยนอาจไมตองเปนรปแบบเหมอนธรกจโรงแรม แตควรเปนรปแบบการเกบขอมลแบบงายๆ 5.5.1 ควำมส ำคญของกำรลงทะเบยน

ท าใหเจาของบานทราบขอมลเกยวกบนกทองเทยว ชวยในการจดเตรยมบานพก ท าใหทราบวนออกจากทพกของนกทองเทยวแตละคน ขอมลนมความจ าเปน

เพราะจะท าใหกลม/ชมรม สามารถวางแผนการเขาพกของแขกในล าดบตอ ๆ ไปได

เปนขอมลการเขาพกใหผดแลรกษาความปลอดภย สามารถตรวจสอบความเคลอนไหวของผประพฤตมชอบหรอการหลบซอนของอาชญากรได

5.5.2 ขนตอนกำรตอนรบและลงทะเบยน ตอนรบดวยรอยยมดจญาตมตร แจงรายละเอยดคาธรรมเนยมการเขาพก

และบรการตางๆ ใหนกทองเทยวทราบ ใหนกทองเทยวกรอกรายละเอยดและลงชอในใบลงทะเบยนการเขาพก แจงรายละเอยดทเปนประโยชนเกยวกบขอมลของชมชนและสภาพทวไป น านกทองเทยวไปยงบานพก

5.6 กำรบรกำรอำหำร เนองจากนกทองเทยวตองพกกบเจาของบาน อาหารมอใดมอหนงจงมความจ าเปนส าหรบนกทองเทยว การน าเสนอรายการอาหารทองถนจงเปนเสนหและจะท าใหนกทองเทยวเกดความประทบใจ มากกวาการน าเสนอรายการอาหารเชนเดยวกบโรงแรมหรอรสอรท ดงนนการวางแผนจดเตรยมอาหารจงมความจ าเปนเพอปองกนขอผดพลาดระหวางปรมาณอาหารและจ านวนนกทองเทยว

39

5.7 กำรวำงแผนจดเตรยมอำหำรจงจ ำเปนตองพจำรณำจำกปจจยหลำย ๆ ประกำร

ขอมลของนกทองเทยว เชน เชอชาต ศาสนา งบประมาณในการจดท าอาหาร ปจจยดานฤดกาล อาหารประจ าทองถน จ านวนนกทองเทยว

6. แนวคดเกยวกบกำรมสวนรวมของชมชน การมสวนรวมเปนสงส าคญของการพฒนา การทสมาชกของชมชนมการกระท าออกมาในลกษณะของการท างานรวมกน มความรวมมอรวมใจในการทจะแสดงใหเหนถงความตองการรวม ความสนใจรวม และด าเนนการรวมกน ในการเพมอ านาจการตอรองทางการเมอและเศรษฐกจ เพอปรบปรงสถานภาพทางสงคมในชมชน หรอเปนกระบวนการทประชาชนรวมมอรวมใจกนในการแกปญหาทตนประสบอย และรวมมอกนด าเนนกจกรรมนนใหลลวงไปเพอประโยชนของชมชน (น าชย ทนผล, 2540; นรนดร จงวฒเวศน, 2527) การมสวนรวมเปนค าทนยมใชในปจจบนทงในทางวชาการและในทางราชการ โดยไดน ามาใชกนในชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 5 (พ .ศ.2525-2529) ปจจบนแนวความคดและการปฏบตเกยวกบการพฒนาเศรษฐกจ สงคม การเมอง และวฒนธรรมกลบกลายเปนการยกระดบความเปนอยของประชาชนสวนใหญของประเทศ เพอขจดปญหาความยากจนในชนบท ลดชองวางทางเศรษฐกจ สงคม การเมองระหวางประชาชนกลมตางๆ การมสวนรวมของประชาชนหรอชมชน เปนยทธวธทส าคญยงตอความส าเรจของการพฒนาทมงพฒนาคน และสงเสรมความเปนธรรมในสงคม ยไนเตด เนชน (United Nations, 1975: 4) ไดใหความหมายของการมสวนรวมไววา เปนกระบวนการเกยวกบการกระท า และเกยวของกบมวลชนในระดบตางๆดงน ประการแรกในกระบวนการตดสนใจ ซงตดสนใจเกยวกบจดประสงคทางสงคมการจดสรรทรพยากร และประการทสองในการกระท าโดยสมครใจตอกจกรรมและโครงการ และยงเนนวาการมสวนรวมของประชาชนจะตองมความหมายครอบคลมถง

1. การทประชาชนมสวนรวมในผลประโยชนทเกดขนจากโครงการพฒนา 2. การทประชาชนมสวนรวมชวยเหลอในการปฏบตตามโครงการ

40

3. การทประชาชนมสวนรวมในการตดสนใจตลอดกระบวนการพฒนา ชเกยรต ลสวรรณ (2541: 15) กลาววา แนวความคดเรองการมสวนรวมเกดมาจากความเชอทวามนษยเปนสงทมชวตทมปญญา ตระหนกร และควบคมสงแวดลอมได ดงนนมนษยไมวาจะอยหางไกลเพยงใด ควรมสวนรวมในกจกรรมทมผลกระทบตอชวตของเขาเอง และการมสวนรวมยงชวยลดปญหาความแตกแยก และยงเปนการชวยเหลอสนบสนนโครงการของชมชนดวย บญเลศ จตตงวฒนา (2542: 28-29) ไดเสนอรปแบบวธการ และแนวคดของการมสวนรวมของชมชนทองถนการทองเทยวอยางยงยน ดงน

1. รปแบบของการมสวนรวมของชมชนทองถน ทางการทองเทยวอยางยงยน รปแบบท 1 ชกชวนใหชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน รฐบาลเปนผวางนโยบายและวางแผนโครงการการพฒนาการทองเทยวดวยตนเอง ประชาชนในชมชนทองถนไมมสวนรวมในการวางแผนและจดท าโครงการทองเทยวเลย แตจะถกชดชวนจากรฐบาลใหเขามามสวนรวมในขนตอนการด าเนนโครงการทองเทยว รปแบบท 2 การใหองคกรชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการเจรจาตอรองส าหรบวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน รฐบาลและตวแทนขององคกรชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน องคกรชมชนทองถนสามารถเขารวมตดสนใจเจรจาตอรองผลประโยชนกบรฐบาลได เพอมใหเกดความขดแจงกบชมชนทองถน องคกรชมชนทองถนจะตองมศกยภาพสงและมความตนตวในการรกษาผลประโยชนของชมชนทองถนตนเองใหมากทสด รปแบบท 3 การใหชมชนทองถนจดการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยนดวยตนเอง รปแบบนชมชนทองถนจะเปนผจดการควบคมและวางแผนพฒนาการใชทรพยากรทองเทยวดวยตนเอง โดยไมอาศยความคดรเรมและชกจงจากบคคลภายนอกหรอรฐบาล ซงประชาชนหรอองคกรชมชนทองถนสามารถวเคราะหและตดสนใจเกยวกบประชาชนหรอองคกรชมชนทองถนสามารถวเคราะหและตดสนใจเกยวกบปญหา และแนวทางการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน ตลอดจนเปดโอกาสอยางเตมทแกชมชนทองถนใหเขามามบทบาทและสวนรวมอยางสมบรณแตละชมชนทองถนตองมความพรอมและประสทธภาพสง

41

2. วธการมสวนรวมของชมชนทองถนทางการทองเทยวเชงนเวศอยางยงยน วธการท 1 การรวมประชมวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการรวมถกปญหาของการวางแผนพฒนาการทองเทยวระหวางเจาหนาทของรฐกบชมชนทองถนเพอสอบถามความคดเหนของประชาชนชมชนทองถนในเรองการทองเทยวอยางยงยน วธการท 2 การใหค าปรกษาในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการใหประชาชนในชมชนทองถนเขารวมเปนกรรมการในคณะกรรมการบรหารโครงการทองเทยว เพอใหความมนใจวามเสยงของประชาชนในชมชนทองถนเขามามสวนรวมรบรและรวมในการตดสนใจวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยน วธการท 3 การส ารวจความคดเหนในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการส ารวจความคดเหนของประชาชนในชมชนทองถน โดยใหประชาชนในชมชนทองถนไดมโอกาสรวมแสดงความคดเหนดานการวางแผนพฒนาการทองเทยว วธการท 4 การประสานงานรวมกนในวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการใหประชาชนชมชนในทองถนเขารวม ตงแตการคดเลอกตวแทนกลมเขาไปรวมงานบรหารหรอการจดการหรอรวมในคณะกรรมการทปรกษาจากฝายประชาชนในการวางแผนพฒนาการทองเทยว วธการท 5 การไตสวนสาธารณะในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการไตสวนขอมลจากประชาชนในชมชนทองถน เพอเปดโอกาสใหประชาชนในชมชนทองถนไดเขารวมแสดงความคดเหน กอนทรฐบาลจะตดสนใจในการวางแผนพฒนาการทองเทยว วธการท 6 การออกเสยงประชามตโดยตรงในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน เปนการตอบค าถามรฐบาล โดยใหประชาชนทกคนในสงคมออกความคดเหนโดยตรงตอรฐบาลและใหทกคนในสงคมเปนผตดสนใจแทนรฐบาลในการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยน สทศน กฬาแปง (2544, 22) กลาววา การมสวนรวมของประชาชนยงเปนกระบวนการทเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนมความรวมมอ การประสานงาน และความรบผดชอบในการพฒนาทองถนใหตรงกบความตองการของตนเอง โดยไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของตามสมควร ซงจะสรปไดตามภาพท 2 ดงน

42

ภำพท 2 ควำมสมพนธกำรมสวนรวมของประชำชน

ทมา: สทศน กฬาแปง. (2542: 22). การมสวนรวมของประชาชน

สธาวลย เสถยรไทย (2543:12) กลาววา การมสวนรวมของประชาชนเปนรากฐานทส าคญในกระบวนการการตดสนใจดานการพฒนา และเปนสวนส าคญทท าใหเกดการบรหารจดการทดผานกระบวนการสรางความเขมแขงของประชาสงคมทเปนแรงผลกดนทท าใหเกดกระบวนการตดสนใจทเหมาะสม ทงในระดบนโยบายและการปฏบตทด ซงจะน าไปสการพฒนาทยงยนไดในทสด

Cohen & Uphoff (1980: 213-218) ได เสนอองคประกอบของการมสวน รวมของประชาชนเปนขนตอน ดงน

1. การมสวนรวมในการตดสนใจ (Decision Making) ประกอบดวยการรเรม ตดสนใจ ด าเนนการตดสนใจ และตดสนใจปฏบตการ

2. การมสวนรวมในการด าเนนกจกรรม (Implementation) อาจเปนไปในรป ของการ เขารวมโดยการสนบสนนดานทรพยากร การบรหาร การรวมมอ รวมทงการรวมแรงรวมใจ

การท างานเปนกลม

การประสานงาน ความรวมมอ

ความรบผดชอบ

การมสวนรวมของประชาชน

43

3. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน (Benefits) ไมวาจะเปน ผลประโยชนทางดาน วตถ ผลประโยชนทางดานสงคม หรอผลประโยชนทางดานสวนบคคล

4. การมสวนรวมในการประเมนผล (Evaluation) เปนการเขารวมในการควบคมและ ตรวจสอบการด าเนนกจกรรมทงหมด

จากแนวคดและหลกการดงกลาวขางตนสามารถสรปไดวาหลกการการจดการโฮมสเตยเปนสงส าคญส าหรบทกฝายทเกยวของ ตงแตภาครฐบาล เอกชน ตลอดจนชมชนทองถน เปนสงส าคญในการสงเสรมและพฒนาโฮมสเตยใหเปนไปในทศทางเดยวกน และชมชนตองมสวนรวมในการบรหารจดการ ดงนนการมสวนรวมของคนในชมชนคอ การมสวนรวมในการคดรเรม การหาสาเหตของปญหา รวมวางแผน และเปนการลงมอปฏบตดวยความสมครใจของคนในชมชน เพอใหบรรลวตถประสงคและนโยบาย และมการด าเนนการและเปลยนแปลงไปในทศทางทก าหนดไว งำนวจยทเกยวของ สวทย เปยผอง (2538: 133-136) ไดศกษาบทบาทของประชาชนในการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรณศกษาจงหวดเพชรบร พบวาประชาชนกลมอาย 41 ปขนไป ผ มการศกษาระดบมธยมศกษามสวนรวมในการอนรกษมากกวาผ ทมการศกษาระดบประถมและอดมศกษา ผ ทมงานท ามสวนรวมมากกวาพวกทมรายไดต าและระดบสง ผ ทไมไดเกดในทองถนทอยปจจบน จะมสวนรวมในการอนรกษมากกวาผ ทมระยะเวลาอยในทองถนมากกวา 10 ปขนไป นอกจากนน พบวาผ เปนสมาชกกลมองคกรใดๆกตาม จะมสวนรวมในการอนรกษมากกวาผ ไมเปนสมาชกกลมและองคกร ผ ทไดรบขาวสารสงแวดลอมมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอมมากกวาผ ไมไดรบขาวสาร ส าหรบการมความร ความเขาใจและเจตคตตอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ผ วจยพบวาผ มความร ความเขาใจ มเจตคตอยในระดบสง ฉตรชย ดวงจาด (2544) ไดศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ: กรณศกษาความคดเหน ชมชนคลองบางกอกนอย จงหวดนนทบร เพอศกษาความคดเหนตอระดบการมสวนรวมของ ประชาชนรมคลองบางกอกนอยตอการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศและศกษาปจจยทม ตอการมสวนรวมของประชาชนรมคลองบางกอกนอยในการพฒนาการ

44

ทองเทยวเชงนเวศ กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ประชาชนทอาศยอยในชมชนรมคลองบางกอกนอย 15 หมบาน จ านวน 347 คน รวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม สถตทใชในการวเคราะห ไดแก คารอยละ คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คา t-test และคา One-Way ANOVA โดยมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ผลการวจยพบวาประชาชนรมคลองบางกอกนอยมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว เชงนเวศอยในระดบสง ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ คอ ระยะเวลาทอาศยอยในพนท ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ และการใหคณคาตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แต เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ การเปนสมาชก กลมชมชนและการรบรขาวสารเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ ไมมความ สมพนธกบการมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

พนตตา สงหครา (2544: 1-40) ไดท าการศกษา ศกยภาพของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศแบบโฮมสเตย บานหวยฮ ต าบลปลง อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน พบวาการทองเทยวแบบโฮมสเตย คอ การทองเทยวเชงนเวศทนกทองเทยวจะพกแรมในชมชนเสมอนเปนสมาชกในครอบครวเพอเรยนรวถชวต แลกเปลยนประสบการณ เรยนรวฒนธรรมชมชน ชมชนไดด าเนนธรกจทองเทยวมากวา 4 ป สามารถสรางรายไดใหสมาชก 200 – 600 บาทตอเดอน ผประกอบการทงหมดตางกก าหนดอตราคาใชจายในมาตรฐานเดยวกนทงสน ซงเปนทพอใจของชมชน เพราะทรพยากร วฒนธรรม และวถชวตถกรกษาไวภายใตการจดการทองเทยว เนองจากชมชนมการแบงโครงสรางขององคกรและมการแบงหนาทความรบผดชอบกนอยางด อกทงการจดการทองเทยวโดยชมชนเปนการสรางความมสวนรวมในการจดการ และทกฝายไดรบประโยชน เชน ไดมโอกาสเผยแพรนบธรรมเนยมและวฒนธรรม สภาพแวดลอมภายในชมชนไมเสย และสมาชกในชมชนมรายไดเพมจากการทองเทยวดวย นอกจากนผน าชมชนมความเขมแขง สามารถสงและชกชวนใหสมาชกรวมกนท างานใหส าเรจ จนสามารถสรางงาน สรางรายได รกษาความเปนธรรมชาตตลอดจนมผลท าใหปญหาอนๆ ไมเกดขนในชมชน อกทงสภาพทตงของชมชนอยทสง มความไดเปรยบในแงธรรมชาตและสงแวดลอม รวมถงความหลากหลายในพนธ พชและสตว สามารถพฒนาไปสการเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศแบบโฮมสเตยอยางสมบรณได เนองจากมปจจยดงดดทส าคญของสภาพแวดลอม วฒนธรรมและประเพณของตนเอง ตลอดจนวถชวตทแสดงออกถงความเปนชนเผากะเหรยงอยางชดเจนททกคนชวยกนอนรกษแบบแผนใหยงยนและ

45

มนคง มาจนถงปจจบนน และคนในชมชนยงตระหนกและใหความส าคญตอการอนรกษ รกษาสภาพแวดลอมดแลขนบธรรมเนยมประเพณของตนเองใหคงอยและปรบปรงรปแบบใหเหมาะสมกบสภาพการณทเปลยนแปลงไปตามยคสมยโดยไมใหสงมคาเหลานนสญเสยไป

ปรารถนา ยศสข และเฉลมชย ปญญาด (2548: 1-107) ไดท าการศกษา ผลกระทบของ

การทองเทยวเชงนเวศตอชมชนและครวเรอนในชมชนทมการทองเทยวเชงนเวศในชนบทภาคเหนอของประเทศไทย วตถประสงคของงานวจย คอ การศกษาแนวโนมศกยภาพการขยายตว รปแบบและกจกรรม สถานการณปจจบน ความเขมแขงของชมชนในการมสวนรวมในการจดการ ผลกระทบ และแนวทางการจดการทเหมาะสมของการทองเทยวเชงนเวศทมตอชมชนและครวเรอนในชนบทภาคเหนอของประเทศไทย ผวจยไดเกบขอมลใน 11 ชมชนของจงหวดเชยงใหม โดยการสมภาษณและการสมภาษณแบบเจาะลก ผ ใหสมภาษณคอผ ทมสวนไดสวนเสยในการทองเทยวจ านวน 92 คน และชาวบานทวไปทอาศยอยในชมชน จ านวน 198 คน โดยใชสถตเชงบรรยายในการวเคราะหขอมลและเนอหา

ผลการวจยสรปวา การทองเทยวเชงนเวศในภาคเหนอตอนบนมศกยภาพและมแนวโนมการขยายตวสง มรปแบบและเสนทางทมศกยภาพ บางชมชนมกจกรรมและรปแบบการทองเทยวทเปนระบบ มเสนทางการทองเทยวทชดเจน และมการจดการทองเทยวทดทงรปแบบของการทองเทยว นอกจากนนชมชนยงมความตองการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศในดานการพฒนาทางกายภาพของสถานททองเทยว ความร และการอนรกษทรพยากรทองเทยว การทองเทยวเชงนเวศสงผลกระทบกบชมชนดงน คอ 1) ท าใหชมชนมความเขมแขงดานระบบคดและดานภมปญญา โดยคนในชมชนสามารถน าภมปญญาทองถนมาใชในการทองเทยว 2 ) มผลกระทบตอชมชนในดานสงคมและวฒนธรรมอยอาศยนอยมาก เชน ความมน าใจและการพงพาอาศยกนในชมชน และลกษณะของทอยอาศย ชนดของอาหาร และการแตงกาย 3) สงผลกระทบตอเศรษฐกจของชมชนใน 2 ดานยอย คอ การประกอบอาชพและทางรายได พชระ พพฒนโยธะพงศ (2547) ไดท าการศกษา การบรหารจดการแหลงทพกอาศยแบบโฮมสเตยของหมบานวฒนธรรมผ ไทยบานโคกโกง อ าเภอกฉนารายณ จงหวดกาฬสนธ ซงกรอบการศกษาก าหนดไว 6 ดาน ไดแก 1) การจดการองคการ 2) การจดการดานกายภาพ 3) การจดการดานการตลาด 4) การจดการดานการเงน 5) การจดการดานกจกรรมการทองเทยว และ 6)

46

การจดการดานสงแวดลอม กลมประชากรในการเกบขอมล แบงออกเปน 5 กลม ไดแก 1) กลมเจาของแหลงพกอาศยทเปนโฮมสเตย 2) กลมเจาของแหลงพกอาศยทเคยเปนโฮมสเตย 3) กลมเจาของแหลงพกอาศยทไมไดเปนโฮมสเตย 4) กลมผน าชมชน และ 5) กลมนกทองเทยวทเคยมาใชบรการ ผลการวจยพบวา ในการจดการองคการชมชนมสวนรวมอยางเปนรปธรรม แมวาจะมการแบงงานไมครอบคลมภารกจบางดานทจ าเปนในการบรหารโฮมสเตย การจดการดานกายภาพ พบวาเจาของบานพกโฮมสเตยไดดแลรกษาความสะอาด และความเปนระเบยบของบานพก โฮมสเตยใหอยในสภาพทนกทองเทยวพงพอใจ การจดการดานตลาดพบวาการประชาสมพนธยงไมเขาถงกลมเปาหมายหลก ท าใหนกทองเทยวเขามาทองเทยวนอย จงตองการการสนบสนนจากหนวยงานภายนอก การจดการดานชมชนยงไมมเงนเพยงพอทจะจดสรรเพอการบ ารงรกษาบานพกโฮมสเตยและการพฒนาแหลงทองเทยวในชมชน การบรหารเงนมเฉพาะคาใชจายในการจดกจกรรมการตอนรบนกทองเทยวเทานน ส าหรบการจดกจกรรมการทองเทยวนนโฮมสเตยแหงน สามารถน าเสนอวฒนธรรมและวถชวตทสมพนธกบธรรมชาตทเปนเอกลกษณของหมบานไดเปนอยางด และประการสดทายการจดการดานสงแวดลอม พบวาจ านวนบานพกโฮมสเตยทมอยยงเพยงพอตอจ านวนนกทองเทยว เพยงแตตองเพมความเอาใจใสอยางจรงจงเรองการจดการขยะและน าเสย รวมถงตองค านงถงความสามารถของแหลงทองเทยวธรรมชาตในการรองรบจ านวนนกทองเทยว งานวจยเรองนไดเสนอแนะสงทควรเรงด าเนนการคอการจดท าเครอขายการทองเทยวในบรเวณใกลเคยง และการเรงจดกจกรรมดานการตลาดทสามารถดงดด นราธป ผลบณยรกษ (2547) ไดท าการศกษา การปรบทอยอาศยเดมเปนโฮมสเตยของชมรมอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม ต.ปลายโพงพาง อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม ซงงานวจยน มงเนนศกษารปแบบของการปรบเปลยนตวอาคารทพกเมอน ามาใชประโยชนดานการทองเทยวแบบโฮมสเตย ประชากรประกอบดวยบานพกโฮมสเตยจ านวนทงสน 19 หลง ผลการวจยพบวา มบานจ านวน 14 หลงทยงคงรกษาสภาพเดมอย สวนบานทมการปรบเปลยนมจ านวน 4 หลง การปรบเปลยนทพบเปนการตอเตมในลกษณะทผดรปแบบการอนรกษสถาปตยกรรมไทย และกอใหเกดผลกระทบตอวถชวตความเปนอยของชมชน ยงมรายละเอยดเพมเตมดานการบ ารงรกษาทพกอาศยในชมชน ซงพบวายงจดการไดไมดเทาทควร เนองจากนกทองเทยวไมไดเขามาใชบรการอยางตอเนอง

47

วนชย อครทวทอง (2548) ไดท าการศกษา ศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศ บานวงค าแคน อ.เมอง จ.ชยภม ผลของการศกษานพบวาสภาพทางกายภาพของแหลงทองเทยวมเอกลกษณพเศษ และโดดเดนทางธรณวทยา ชนหนสขาวสะดดตามอายอยในยคจแรสซกตอนกลางถงตอนตน ผานกระบวนการกดกรอนมาเปนเวลายาวนานจนท าใหหนมรปรางตางๆ กระจดกระจาย อยเปนจ านวนมาก ชวนใหเกดจนตนาการและผกเรองราวตามต านานโบราณ นอกจากสภาพพนทแลวยงพบวาชมชนมศกยภาพสงทจะบรหารจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปจจบนมคณะกรรมการบรหารกลมการทองเทยวแบงออกเปนกลมประชาสมพนธ กลมทพก กลมอาหาร กลมการแสดง กลมรกษาความปลอดภย และกลมสหกรณรานคา ศกยภาพทส าคญของชมชนนอกประการหนงกคอความเหมาะสมของต าแหนงทตงทจะเชอมโยงกบแหลงทองเทยวใกลเคยงปญหาและอปสรรคทพบจากการศกษา ไดแก โครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวก และการเขาถงแหลงทองเทยว ส าหรบการบรหารจดการพบวาคณะกรรมการและสมาชกยงขาด สรเชษฐ บญพงษมณ (2549: 1-15) ท าการศกษา การจดการทอยอาศยโฮมสเตย ณ บานทาคา อ าเภออมพวา จงหวดสมทรสงคราม วตถประสงคของการวจยคอ 1) เพอศกษาถงการเปลยนแปลงทางกายภาพของทอยอาศยใหเปนโฮมสเตยในชมชนทาคา ตงแตป 2543 – 2549 2) เพอศกษาแนวทางการจดการดานแปลงทพกอาศยส าหรบแหลงทองเทยวโฮมสเตย เพอการทองเทยวเชงนเวศ ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมล 2 แบบ คอ แบบทตยภม และแบบปฐมภม โดยใชการสงเกตและการสมภาษณ การแบงกลมประชากรและกลมตวอยางไดแบงออกเปน 3 กลม ไดแก กลมเจาของแหลงพกอาศยทเปนโฮมสเตยปจจบน กลมผ น าชมชน และกลมนกทองเทยว ผลของการวจยสรปไดวาทอยอาศยแบบโฮมสเตยมการเปลยนแปลง แตเปนการเปลยนแปลงทยงอยในขอบเขตทพอด ไมท าลายภาพรวมของชมชนใหเปลยนแปลงไปในทศทางทผดวถชวตเดมของชาวบาน จากการเปลยนแปลงทเกดขนของชมชน จะเหนไดวาเจาของบานปรบเปลยนเพอตองการใหคณภาพชวตของความเปนอยทดขน การปรบเปลยน การตอเตม จะท าตามก าลงทรพยทมอย ลกษณะการตอเตมทไมท าลายวถชวตชาวบาน พยายามทจะศกษาพฤตกรรมของนกทองเทยวเพอตอบสนองความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยว

48

ปารชาต รตนรกษ และคณะ (2549:1-160) ไดท าการส ารวจและรปแบบการจดการทองเทยวเสนทางน าเพอการชมหงหอย จงหวดสมทรสงคราม กลมตวอยางคอ ผ ทเกยวของกบการทองเทยวเสนทางน าเพอชมหงหอย จงหวดสมทรสงคราม จ านวน 716 คน คอ 1) ผประกอบการทองเทยว ผประกอบการบานพก ผประกอบการเรอจาง ผน าชมชนและทองถนองคกรและหนวยราชการทเกยวของ และองคกรปกครองสวนทองถนจ านวน 85 คน 2) ประชาชนในชมชน จ านวน 152 คน 3) ประชาชนในเสนทางทองเทยวทางน า จ านวน 100 คน 4) นกทองเทยวชาวไทย จ านวน 349 คน 5) นกทองเทยวชาวตางประเทศ จ านวน 30 คน ผลการศกษาพบวา ทศนคต ความพงพอใจ และพฤตกรรมนกทองเทยวทมตอการทองเทยวเสนทางทางน า โดยภาพรวมมความพงพอใจมาก ทงดานทศนคตและความพงพอใจและพฤตกรรมการทองเทยวของนกทองเทยว สวนความพงพอใจนกทองเทยวดานการจดการทองเทยวเสนทางทางน าเพอการชมหงหอย พบวาศกยภาพโดยรวมพบวาอยในระดบด ผลการศกษารปแบบเรอทเหมาะสมทน ามาใชชมหงหอยในจงหวดสมทรสงคราม พบวานกทองเทยวพงพอใจกบรปแบบเรอในปจจบน รปแบบเรอในปจจบนเปนเรอทใชอยในชวตประจ าวนของชาวบาน ส าหรบการเดนทาง และการขนสนคาทางการเกษตร โดยกจกรรมการน าชมหงหอยเปนรายไดเสรม มเปนเรอน าเทยวเปนสวนนอยทจดหาขนมาใหมและน าชมหงหอยเพยงอยางเดยว ศศธร นธปรชา และคณะ (2550: 1-119) ไดท าการโครงการ ภาวะผ น าของกลมทพก โฮมสเตยในแหลงทองเทยวเขตอสานใต โดยสรางตวชวดจากคณลกษณะและพฤตกรรมผน าทสอดคลองกบบรบททองถนไทย 5 ดาน คอ ดานวฒภาวะทางอารมณ ดานหลกการบรหารแบบ ธรรมาภบาล ดานการเปนนกวางแผน ดานการพงพาตนอง และดานการท างานแบบเครอขายรวม 50 ขอ พรอมทงแบบสมภาษณผน ากลม 1 ชด ประชากรวจยประกอบดวยกลมทพกโฮมสเตย 6 จงหวด เขตอสานใต ไดแก นครราชสมา ชยภม บรรมย สรนทร ศรสะเกษ และอบลราชธาน ทไดขนทะเบยนไวกบส านกงานพฒนาการทองเทยวระหวางป 2547-2549 ซงยงคงด าเนนงานอย 18 แหง ผลการศกษาพบวาคาเฉลยของคณลกษณะและพฤตกรรมผ น าทง 5 ดานมคาความคาดหวงสงกวาคาตามสภาพความจรง โดยเฉพาะความคาดหวงดานธรรมาภบาล และดานการท างานแบบเครอขาย พบวาคาเฉลยตามความคาดหวงดานการพงตนเองของกลมทยงไมไดรบรองมาตรฐานสงกวากลมทไดรบรองมาตรฐาน เมอเปรยบเทยบความแตกตางของคณลกษณะทง 10

49

ดาน ในกลมทพกโฮมสเตย 13 กลม พบวาความแตกตางของกลมทไดรบรองกบกลมทยงไมไดรบรองมาตรฐาน มจ านวนคทมนยส าคญทางสถต ใกลเคยงกบจ านวนคของความแตกตางระหวางกลมไดรบรองกบกลมทไดรบรองมาตรฐาน ยกเวนดานนกวางแผนและดานการท างานแบบเครอขายตามสภาพความจรง ชลดา รนพรหม และคณะ (2550: 1-161) ไดท าการศกษาความยงยนของโฮมสเตยในอสานใต วตถประสงคมสามประการไดแก 1)การศกษาความพงพอใจและความตองการของนกทองเทยวในการทองเทยวโฮมสเตย 2) การศกษาแนวทางการพฒนารปแบบโฮมสเตยทยงยนในอสานใต 3) และการศกษายทธศาสตรพงพาเพอเสรมสรางความเขมแขงการพฒนาและจดการทองเทยวเชงพนทกลมอสานใตเพอความยงยนโดยเชอมโยงกบกลมประเทศเพอนบาน พนทการวจยคอ 6 จงหวดในภาคอสานตอนใตซงเปนดนแดนตดตอกนของ อบลราชธาน ศรสะเกษ สรนทร บรรมย นครราชสมา และชยภม ประชากรในการศกษาครงนไดแก ประชากรโฮมสเตยหมบานทด าเนนการโดยชมชนจ านวน 27 แหง กลมตวอยางสมแบบมจดมงหมายจ านวน 9 แหง และประชากรทเปนนกทองเทยว ผ จดน าเทยว และเจาของบานพกโฮมสเตย กลมตวอยางสมตามความเหมาะสมของสถานการณ จ านวน 95 คน และการสมภาษณเชงลกในการสนทนากลมจ านวน 5 ครง

ผลการศกษาพบวา ความพงพอใจและความตองการของนกทองเทยว ในภาพรวมทองเทยวมความพงพอใจในการทองเทยวโฮมสเตยในระดบปานกลาง ประเดนทนกทองเทยวพงพอใจระดบมากทสดคออธยาศยไมตรของเจาของบานและชมชน ประเดนทจดอยล าดบต าทสดคอการจดการดานการใหความรและการสรางจตส านก ซงนกทองเทยวพงพอใจในระดบนอย นกทองเทยววยผ ใหญไทยมความพงพอใจในระดบมาก ขณะทนกทองเทยววยรนไทยและวยรนตางชาตมความพงพอใจในระดบปานกลาง เจาของบานพกโฮมสเตยประเมนความพงพอใจของนกทองเทยวอยในระดบมาก ขณะทภาพรวมของความพงพอใจของนกทองเทยวอยในระดบปานกลาง ในสวนของการศกษาความตองการของนกทองเทยวพบวา ความตองการส าคญของนกทองเทยวในการทองเทยวโฮมสเตยม 5 ประการ ใน 3 ประการแรกของความตองการคอ 1) ความตองการทางกายภาพ 2) ความตองการดานความร และ 3) ความตองการดานเพลดเพลนใจ สวนการศกษาแนวทางการพฒนารปแบบโฮมสเตยทยงยนในอสานใต ผลการศกษาสามารถ

50

ก าหนดรปแบบการพฒนาของโฮมสเตยทยงยนในอสานใต 7 ประการ ซงเหมาะสมกบพนทและสอดคลองกบแนวคดการทองเทยวอยางยงยนและมาตรฐานโฮมสเตยไทย

สชาดา กรเพชรปาณ และคณะ (2550: 1-18) ไดท าการศกษา การมสวนรวมของประชาชนในการจดการผลกระทบจากการทองเทยวชมหงหอยคลองอมพวา จงหวดสมทรสงคราม การวจยนใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ ศกษาผลกระทบจากธรกจการทองเทยวลองเรอชมหงหอยทมตอชมชนทตงอยในเสนทางหลกของการลองเรอชมห งหอยบรเวณรมคลองอมพวา จงหวดสมทรสงคราม และศกษากระบวนการมสวนรวมของประชาชนในการรวมกนแกไขปญหา ผ วจยไดเกบรวบรวมขอมล คอ การสมภาษณ การสนทนากลม และวธการสงเกตและจดบนทก เพอใหไดขอมลจากคนในชมชนอยางละเอยดและครบถวน ผลการศกษาพบวา กระบวนการมสวนรวมของประชาชนในการจดการสงผลกระทบจากการทองเทยวชมหงหอยทงทางดานบวกและดานลบ ผลกระทบทางดานบวก คอ ท าใหเกดความหลากหลายของทางเลอกในการประกอบอาชพนอกเหนอจากอาชพการท าสวนผลไม อาชพรบราชการและอาชพรบจาง และท าใหเศรษฐกจของอมพวาดขนดวย ผลกระทบทางดานลบ คอ เกดปญหาดนรมตลงพงทลาย เนองจากเรอแลนดวยความเรวท าใหเกดคลนไปกระทบดนรมตลงของชาวบาน นอกจากนยงมเสยงดงทเกดจากการลองเรอชมหงหอย เพราะเรอทน านกทองเทยวมาชมหงหอยสวนใหญเปนเรอหางยาวทมใบพดใชเครองยนตขนาดเลกแตมเสยงดง สรางความร าคาญใหแกชาวบาน และยงสงผลกระทบท าใหหงหอยลดปรมาณนอยลง หลงจากการศกษาแนวคดทง 6 ขอทเกยวของกบการทองเทยว ความพงพอใจ การพฒนา โฮมสเตย การมสวนรวมของคนในชมชน และงานวจยทเกยวของเกยวกบธรกจโฮมสเตย ผวจยไดวางแผนเกยวกบการด าเนนการและระเบยบว ธวจย ซ งจะไดน าเสนอในบทท 3 ตอไป

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

จากการศกษาแนวคด และผลงานวจยทเกยวของตางๆ เพอใชเปนแนวทางในการศกษา ผวจยไดใชรปแบบการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) และระเบยบวธวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยท าการศกษาเกบรวบรวมขอมลเพอศกษาถงความตองการของนกทองเทยวเกยวกบโฮมสเตย และเพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผ ประกอบการ นกทองเทยว และคนในชมชนทองถน ซงผ ศกษาไดด าเนนการตามขนตอนการศกษา ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย

3. การสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ

4. การเกบรวมรวมขอมล

5. การวเคราะหขอมล

6. การแปรผลแบบสอบถาม

1. ประชำกรและกลมตวอยำง

ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน ไดแก นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตซงมาพกอาศยอยทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ตามขอมลของสถานทพกทอมพวา จงหวดสมทรสงคราม พบจ านวนโฮมสเตยทงหมด 41 แหง จากสถตขอมลนกเทยวจากการทองเทยวแหงประเทศไทยนน มนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวและพกผอนทโฮมสเตยประมาณ 56,400 คนตอป (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2549) การสมตวอยางของการศกษาวจยครงน ไดแกนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตซงมาพกอาศยอยทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา ซงโฮมสเตยนนจะหางจากตลาดน าอมพวาไมเกน 10 กโลเมตร

52

กลมตวอยำง เนองจากกลมประชากร คอ นกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตซงเดนทางมาพกทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม มจ านวนมากและไมสามารถหาจ านวนประชากรทแนนอนได ดงนนผ วจยจงค านวณขนาดของกลมตวอยางโดยใชสตรค านวณแบบใชสตรไมทราบจ านวนประชากรของ Cochran (1963:75)

no = Z2pq

e2

เมอ no = จ านวนกลมตวอยาง

Z = ระดบความเชอมน 95% ซงก าหนดทระดบ ± 5% ซงเทากบ 1.96

p = สดสวนประชากรทก าหนดจะสมท 0.50 q = 1-p e = สดสวนทยอมใหมการคลาดเคลอนท 0.05 ส าหรบในการศกษาครงน ผ วจยตองการสมตวอยางจากประชากร 50% จงไดก าหนดสดสวนของประชากร = 0.50 ระดบความเชอมน 95% และยอมใหมความคลาดเคลอนได 5% ดงนน กลมตวอยางนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตจากการค านวณมคาขนต าเทากบ 385 คน แตในการศกษาครงนไดเกบแบบสอบถามทงหมด 500 คน

no = (1.962)(0.5)(0.5)

(0.5)2 = 385 นกทองเทยว แตในการศกษาครงน ผวจยไดท าการทดสอบแบบสอบถาม (pre-test) กลมตวอยาง โดยเกบขอมลจากนกทองเทยวทเปนชาวไทยทมาพกโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาเปนจ านวน 50 คน เพอน ามาทดสอบความเชอถอของแบบสอบถาม และผวจยไดท าการเกบขอมลหลงจากท าการทดสอบแบบสอบถาม (pre-test) โดยเกบขอมลจากนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตทมา

53

พกโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม เปนจ านวน 500 คน เปนนกทองเทยวชาวไทย จ านวน 425 คน และเปนนกทองเทยวชาวตางชาต จ านวน 75 คน ผ วจยไดรบแบบสอบถามกลบมามความสมบรณครบถวนเปนจ านวน 430 ชด ซงเปนนกทองเทยวชาวไทยจ านวน 378 ชด และเปนนกทองเทยวชาวตางชาตจ านวน 52 ชด 2. เครองมอทใชในกำรวจย

เครองทใชในการวจยนเปนแบบสอบถามและแบบสมภาษณทผ วจยไดสรางขน เอง (ภาคผนวก ก) ซงแบบสอบถามประกอบดวยชดค าถามปลายปด (Close ended Question) เปนค าถามแบบเลอกตอบ และลกษณะค าตอบเปนแบบประมาณคาลเครท (5- point Likert Scale) ในแตละขอก าหนดระดบคะแนนเปน 5 ระดบ คอ 1 = ความตองการนอยทสด 2 = ความตองการนอย 3 = ความตองการปานกลาง 4 = ความตองการมาก 5 = ความตองการมากทสด ซงแบบสอบถามนจะน าไปใชตอบค าถามขอสมมตฐานขอท 1 และขอท 2 แบบสอบถามไดแบงออกเปน 3 สวน ดงน

สวนท 1 ค าถามเกยวกบความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย โดยค าถามในสวนนม 45 ขอ

สวนท 2 ค าถามเกยวกบภาพรวมของความพงพอใจทงหมดทนกทองเทยวมตอทพก โฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

สวนท 3 ค าถามเกยวกบขอมลสวนตวของนกทองเทยว โดยค าถามในสวนนม 13 ขอ เชน สถานทพกโฮมสเตย เพศ อาย ระดบการศกษา รายได เปนตน แบบสมภาษณ ผ วจยท าการสมภาษณผ ประกอบการธรกจโฮมสเตยบรเวณตลาดน า อมพวา ซงจะน ามาตอบขอสมมตฐานขอท 3 ค าถามในการสมภาษณประกอบดวย 2 สวน ดงน สวนท 1 ค าถามเกยวกบลกษณะและสภาพทวไปของโฮมสเตย มค าถามทงหมด 15 ขอ สวนท 2 ค าถามเกยวกบดานสถานการณการทองเทยว มค าถามทงหมด 4 ขอ 3. กำรสรำงและหำประสทธภำพของเครองมอ เครองมอวจยทเปนแบบสอบถาม จะท าการหาประสทธภาพของเครองมอ ดงน

54

1. สรางแบบสอบถามภาษาไทยและภาษาองกฤษ และตรวจสอบปรบปรงแบบสอบถาม จะเปนการตรวจสอบดถอยค าส านวนประโยคทใชความชดเจนของค าถาม หรอค าอธบายของค าถามความครบถวนของขอมลทจากค าถามแตละขอ

2. ทดสอบความเทยงตรง (Validity) โดยน าแบบสอบถามใหกบผ เชยวชาญเพอตรวจสอบความถกตองเทยงตรงเชงเนอหาในค าถามแตละขอวาตรงตามจดมงหมายของงานวจยหรอไม หลงจากนนน ามาปรบปรงและด าเนนการแกไขตอไป

3. น าแบบสอบถามภาษาองกฤษสงใหกบผ เชยวชาญทางดานภาษา เพอตรวจสอบความถกตองของภาษา

4. ท าการทดสอบแบบสอบถาม (pre-test) เปนจ านวน 50 ชด โดยการเกบแบบสอบถามกบนกทองเทยวท เปนชาวไทยทมาพกท โฮมสเตยบ รเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

5. ทดสอบคาความเชอมนและคาความนาเชอถอของแบบสอบถาม แลวน าแบบสอบถามทไดมาหาคาสมประสทธครอนบาชอลฟา (Cronbach’s alpha coefficient) ซงคาความเชอมนของแบบสอบถามจะใชคาความเชอมนเทากบเกณฑทก าหนดไว คอ 0.70 จะเปนคาทยอมรบไดในการหาคาความเชอมนในงานวจยครงน (Nunnally and Bernstein, 1994)

4. กำรเกบรวบรวมขอมล

ผวจยเกบรวมรวมขอมล ดงน 1. การเกบรวบรวมขอมลทตยภม โดยผ วจยท าการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบโฮมสเตย การทองเทยวแบบยงยน และความตองการของนกทองเทยว 2. การเกบรวบรวมขอมลปฐมภม โดยผ วจยเกบแบบสอบถามนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต เปนจ านวน 500 ชด และท าการสมภาษณเชงลกผประกอบการธรกจโฮมสเตยทสองฝงคลองตาลดน าอมพวา จ านวน 26 โฮมสเตย (ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม) และผประกอบการโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาอยหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย (อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม) ดงน

55

ผวจยไดทดลองเกบแบบสอบถามนกทองเทยวชาวไทยเปนจ านวน 50 ชด (pre-test) ใน เดอนกนยายน 2552 และแบบสอบถามทเกบมามความสมบรณครบถวนมจ านวน 50 ชด เพอน ามาทดสอบความเทยงตรงของเนอหา (Content Validity) และเปนการทดสอบความเชอมน (Reliability) ของเครองมอ ซงจะน าไปปรบปรงในแบบสอบถามจรง

หลงจากทดสอบเกบแบบสอบถาม (pre-test) ผวจยท าการเกบแบบสอบถามนกทองเทยว ทงชาวไทยและชาวตางชาต เปนจ านวน 500 ชด เปนนกทองเทยวชาวไทย 425 ชด และเปนนกทองเทยวชาวตางชาต 75 ชด ผวจยไดแจกแบบสอบถามใหกบนกทองเทยวในวนเสาร หรอ วนอาทตย ตงแตเดอนกนยายน – เดอนพฤศจกายน 2552 แบบสอบถามทเกบมามความสมบรณครบถวนเปนจ านวน 430 ชด เปนนกทองเทยวชาวไทย 379 ชด และเปนนกทองเทยวชาวตางชาต 51 ชด เนองจากชวงเดอนทไปเกบแบบสอบถามมฝนตกตลอด จงท าใหยากตอการเกบแบบสอบถาม และนกทองเทยวทเปนชาวตางชาตมจ านวนนอยมาก เนองจากการทองเทยวทตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงครามเปนการทองเทยวของนกทองเทยวชาวไทยในรปแบบของการทองเทยวเชงนเวศ

ผวจยท าการตดตอและสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม เปนจ านวน 47 ผประกอบการ ในเดอนธนวาคม 2552 ถงเดอนมกราคม 2553 5. กำรวเครำะหขอมล การวจยครงน ผ วจยน าขอมลทไดจากการเกบแบบสอบถามมาประมวลผลขอมลและวเคราะหดวยเครองคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS โดยใชสถตดงตอไปน

1. สถต เช งพรรณา (Descriptive Method) ในการหาคาเฉ ลย (Mean) คาความ ถ (Frequency) และคารอยละ (Percentage) 2. วเคราะหปจจยทสงผลตอความตองการทเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยว โดยการน าคาเฉลยมาจดระดบโดยใชอตรภาคชน 3. สถตวเคราะหจ าแนกพห (Multiple Regression Analysis) ในการทดสอบสมมตฐานขอท 1 4. วเคราะหความแตกตางของปจจยสวนบคคลดาน อาย ภมล าเนา ประเทศ รปแบบของการเดนทางมาทองเทยว วตถประสงคของการเดนทาง ระยะเวลาในการมาเยยมชมสถานททองเทยว และเหตผลในการเลอกโฮมสเตย ทมตอระดบความพงพอใจทงหมดตอ

56

โฮมสเตยของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต ดวยสถตการวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) ในการทดสอบสมมตฐานขอท 2

ผวจยจะน าขอมลจากการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตยมาท าการวเคราะห เพอมาตอบขอสมมตฐานขอท 3 ดงน 1. น าขอมลทไปสมภาษณมาตรวจสอบความครบถวนของขอมลในการสมภาษณ 2. น าขอมลทไดจากการจดบนทกมาเรยบเรยงเนอหาสาระตามขอบเขตดานเนอหาของงานวจย 3. จดเรยบเรยงขอมลทงหมด โดยเรยบเรยงใหเปนไปตามล าดบอยางเปนระบบ ตามขอบเขตของเนอหาของงานวจย แลวน ามาเขยนบรรยายเชงพรรณาตามจดมงหมายของการวจย 4. น าเสนอผลการวเคราะหจากการสมภาษณในขอสมมตฐานท 3 6. กำรแปลผลแบบสอบถำม

การแปลผลแบบสอบถามความตองการทเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต ไดแบงเปน 5 ระดบ คอ มากทสด = 5 มาก = 4 ปานกลาง = 3 นอย = 2 นอยทสด = 1 การพจารณาระดบความตองการทเกยวกบโฮมสเตยโฮมสเตยโดยใชเกณฑการค านวณอนตรภาคชน ดงน สตรการค านวณหาอนตรภาคชน อนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนระดบ = 5 – 1

5

57

จ านวนการค านวณไดในอตรภาคชน = 0.80 4.21 – 5.00 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการมากทสด 3.41 – 4.20 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการมาก 2.61 – 3.40 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการปานกลาง 1.81 – 2.60 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการนอย 1.00 – 1.80 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการนอยทสด

ในการด าเนนการวจยเพอใหไดผลตามวตถประสงคของงานวจย ผ วจยไดใชรปแบบการวจยเชงพรรณา (Descriptive Method) และการวเคราะหการแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) และการวเคราะหจ าแนกแบบพห (Multiple Regression Analysis) โดยใชการเกบแบบสอบถามจากนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตทมาพกโฮมสเตย ทตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม และท าการสมภาษณเชงลกผประกอบการธรกจโฮมสเตย และผลของการวเคราะหน าเสนอไวในบทท 4 ตอไป

58

บทท 4 ผลกำรวเครำะหขอมล

การศกษาวจยครงน เปนการศกษาเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม โดยผ วจยไดสงแบบสอบถามใหกบนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาตเปนจ านวน 500 ชด และไดแบบสอบถามกลบมาทมความสมบรณครบถวนทงสน 430 ชด คดเปนรอยละ 86 โดยเปน นกทองเทยวชาวไทยจ านวน 379 ชด และนกทองเทยวชาวตางชาต จ านวน 51 ชด ในครงนผวจยไดท าการวเคราะหและเสนอผลการวเคราะหขอมลตามล าดบดงน

1. ขอมลลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถาม 2. ระดบความตองการทเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยว 3. ระดบความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตย 4. คาความนาเชอถอของปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย 5. ผลการทดสอบสมมตฐาน 6. ผลสรปการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย 7. การน าเสนอแนวทางปฏบตของธรกจโฮมสเตย

1. ผลกำรวเครำะหขอมลลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถำม การศกษาเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย : กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ผวจยไดสงแบบสอบถามไปทงหมด 500 ชด ไดรบกลบคนทมความสมบรณครบถวนทงหมด 430 ชด คดเปนรอยละ 86

การวเคราะหลกษณะขอมลทวไปของกลมตวอยางผตอบแบบสอบถาม ไดแก เพศ อาย อาชพ รายได ระดบการศกษา ภมล าเนา ประเทศ รปแบบการเดนทางมาทองเทยว วตถประสงคของการเดนทาง ระยะเวลาของการมาเยยมชม สถานททองเทยว เหตผลในการคดเลอกโฮมสเตย การรบทราบขอมลโฮมสเตย และความรสกทนกทองเทยวมตอโฮมสเตย ผลการศกษาตามตารางดงน

59

ตำรำงท 3 แสดงจ ำนวนและรอยละของกลมตวอยำงจ ำแนกตำมปจจยสวนบคคล (n = 430)

ปจจยสวนบคคล จ ำนวน (คน) รอยละ เพศ ชาย 199 46.3 หญง 231 53.7 100.0 อำย (ชำวไทย 379 คน) 10-15 ป 9 2.1 16-20 ป 33 7.7 21-25 ป 144 33.5 26-30 ป 102 23.7 > 30 ป 91 21.2 อำย (ชำวตำงชำต 51 คน) ≤ 25 ป 9 2.1 26-35 ป 19 4.4 36-45 ป 20 4.7 46-55 ป 2 0.5 ≥ 55 ป 1 0.2 100.0 อำชพ ธรกจสวนตว 72 16.7 วชาชพ (หมอ, ทนายความ) 60 14.0 พนกงานบรษท 167 38.8 อนๆ 131 30.5 100.0

60

ตำรำงท 3 แสดงจ ำนวนและรอยละของกลมตวอยำงจ ำแนกตำมปจจยสวนบคคล (ตอ) (n = 430)

ปจจยสวนบคคล จ ำนวน (คน) รอยละ รำยได

10,000 บาท 82 19.1 10,000-15,000 บาท 118 27.4 15,001-20,000 บาท 95 22.1

20,000 บาท 135 31.4

100.0 ระดบกำรศกษำ ต ากวาปรญญาตร 61 14.2ปรญญาตร 310 72.1ปรญญาโท 55 12.8ปรญญาเอก 4 0.9

100.0 ภมล ำเนำ (ชำวไทย 379 คน) ภาคเหนอ 45 1 0.5 ภาคกลาง 249 57.9 ภาคใต 45 10.5 ภาคตะวนออก 36 8.4 ภาคตะวนตก 4 0.9 ทำนมำจำกทใด (ชำวตำงชำต 51 คน) เอเชย 8 1.9 ยโรป 28 6.5 อเมรกา 15 3.5 100.0

61

ตำรำงท 3 แสดงจ ำนวนและรอยละของกลมตวอยำงจ ำแนกตำมปจจยสวนบคคล (ตอ) (n = 430)

ปจจยสวนบคคล จ ำนวน (คน) รอยละ รปแบบกำรเดนทำงมำทองเทยว เดนทางดวยตนเอง 301 70.0 เดนทางกบบรษททวร 32 7.4 เดนทางโดยรถต โดยสาร 86 20.0 เดนทางมากบครอบครว 11 2.6 100.0 วตถประสงคกำรเดนทำง พกผอน 335 77.9 ตองการเรยนร 41 9.5 ศกษาวฒนธรรมหรอธรรมชาต 26 6.0 ประชม/สมมนา 10 2.3 ทางผาน 4 0.9 โปรแกรมซงบรษทน าเทยวจดให 14 3.3

100.0 ระยะเวลำกำรเยยมชม เชาไป-เยนกลบ 48 11.2 คางคน 1 คน 272 63.3 คางคนมากกวา 1 คน 110 25.6

100.0 เหตผลในกำรเลอกโฮมสเตย คาใชจาย 78 18.0 เดนทางสะดวกสบาย 153 35.6 เรยนรศกษาวถชวต 55 12.8 ไมไกลจากกรงเทพฯ 69 16.0 ศกษาวฒนธรรมประเพณ 26 6.2

62

ตำรำงท 3 แสดงจ ำนวนและรอยละของกลมตวอยำงจ ำแนกตำมปจจยสวนบคคล (ตอ) (n = 430)

ปจจยสวนบคคล จ ำนวน (คน) รอยละ

เหตผลในกำรเลอกโฮมสเตย(ตอ) มกจกรรมตรงกบความตองการ 32 7.4 อยในโปรแกรมของบรษทน าเทยว 17 4.0

100.0 กำรรบทรำบขอมลโฮมสเตย ปายโฆษณา 51 11.9 วทย/โทรทศน 33 7.7หนงสอพมพ 9 2.1นตยสาร/วารสาร 22 5.1อนเตอรเนต 129 30.0 บรษททองเทยว 13 3.0 เพอน/คนรจก 154 35.8 การทองเทยวแหงประเทศไทย 19 4.4

100.0 ควำมรสกทมตอโฮมสเตย พอใจ 81 18.8 พอใจมาก 50 11.6 ด 113 26.3 ดมาก 57 13.3ประทบใจ 91 21.2 ประทบใจทสด 38 8.8 100.0

63

จากตารางท 3 แสดงจ านวนและรอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามปจจยสวนบคคลดงน เพศ พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย 199 คน คดเปนรอยละ 46.3 และเปนเพศหญง 231 คน คดเปนรอยละ 53.7 อายของชาวไทย จากกลมตวอยางจ านวน 379 คน พบวา อาย 21-25 ป มจ านวนมากทสด เปนจ านวน 144 คน คดเปนรอยละ 33.5 รองลงมาคออาย 26-30 ป เปนจ านวน 102 คน คดเปนรอยละ 23.7 และอาย 30 ปขนไป เปนจ านวน 91 คน คดเปนรอยละ 21.2 และอาย 10-15 ป เปนจ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 2.1 อายของชาวตางชาต จากกลมตวอยางจ านวน 51 คน พบวาอาย 36-45 ป มจ านวนมากทสด เปนจ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 4.7 รองลงมาคออาย 26-35 ป เปนจ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 19 และอายต ากวา 25 ป เปนจ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 2.1 และอาย 46-55 ป เปนจ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.5 และอายมากกวา 55 ป เปนจ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.2 อาชพ พบวา กลมตวอยางสวนใหญมอาชพพนกงานบรษท 167 คน คดเปนรอยละ 38.8 รองลงมามอาชพอนๆ 131 คน คดเปนรอยละ 30.5 และมอาชพธรกจสวนตว 72 คน คดเปนรอยละ 16.7 และมอาชพเปนวชาชพ เชน หมอ ทนายความ จ านวน 60 คน คดเปนรอยละ 14.0 รายไดตอเดอน พบวา กลมตวอยางสวนใหญมรายไดสงกวา 20,000 บาท เปนจ านวน 135 คน คดเปนรอยละ 31.4 รองลงมามรายได 10,000-15,000 บาท เปนจ านวน 118 คน คดเปนรอยละ 27.4 และมรายได 15,001-20,000 บาท เปนจ านวน 82 คน คดเปนรอยละ 19.1 ระดบการศกษา พบวา กลมตวอยางสวนใหญมการศกษาระดบปรญญาตร 310 คน คดเปนรอยละ 72.1 รองลงมามระดบการศกษาต ากวาปรญญาตร 61 คน คดเปนรอยละ 14.2 และ ปรญญาโท 55 คน คดเปนรอยละ 12.8 และระดบการศกษาปรญญาเอก 4 คน คดเปนรอยละ 0.9 ภมล าเนาทเปนชาวไทย จากกลมตวอยาง 379 คน พบวา สวนใหญมากจากภาคกลาง 249 คน คดเปนรอยละ 57.9 รองลงมาคอภาคเหนอและภาคใต 45 คน คดเปนรอยละ 10.5 และภาคตะวนออก 36 คน คดเปนรอยละ 8.4 และมาจากภาคตะวนตก 4 คน คดเปนรอยละ 0.9 ชาวตางชาตเดนทางมาจากประเทศใด จากกลมตวอยาง 51 คน พบวา สวนใหญเดนทางมาจากยโรป 28 คน คดเปนรอยละ 6.5 รองลงมาคอประเทศอเมรกา 15 คน คดเปนรอยละ 3.5 และเดนทางมาจากแถบเอเชย 8 คน คดเปนรอยละ 1.9

64

รปแบบการเดนทางมาทองเทยว พบวา กลมตวอยางสวนใหญเดนทางมาดวยตนเอง 301 คน คดเปนรอยละ 70.0 รองลงมาเดนทางมาโดยรถต โดยสาร 86 คน คดเปนรอยละ 20.0 และเดนทางกบบรษททวร 32 คน คดเปนรอยละ 7.4 และเดนทางมากบครอบครว 11 คน คดเปนรอยละ 2.6 วตถประสงคของการเดนทางมาทองเทยว พบวา กลมตวอยางสวนใหญเดนทางมาเพอพกผอน 335 คน คดเปนรอยละ 77.9 รองลงมาคอ ตองการเรยนร 41 คน คดเปนรอยละ 9.5 และ ศกษาวฒนธรรมหรอธรรมชาต 26 คน คดเปนรอยละ 6.0 และ ประชม/สมมนา 10 คน คดเปนรอยละ 2.3 และทางผาน 4 คน คดเปนรอยละ 0.9 และโปรแกรมซงบรษทน าเทยวจดให 14 คน คดเปนรอยละ 3.3 ระยะเวลาของการมาเยยมชม พบวา กลมตวอยางสวนใหญเดนทางมาคางคน 1 คน เปนจ านวน 272 คน คดเปนรอยละ 63.3 และรองลงมาคางคนมากกวา 1 คน เปนจ านวน 110 คน คดเปนรอยละ 25.6 และเดนทางเชาไป-เยนกลบ เปนจ านวน 48 คน คดเปนรอยละ 11.2 เหตผลของการเลอกโฮมสเตย พบวา กลมตวอยางสวนใหญมเหตผลคอเดนทางสะดวกสบาย 153 คน คดเปนรอยละ 35.6 และคาใชจาย 78 คน คดเปนรอยละ 18.1 และเหตผลไมไกลจากกรงเทพฯ 69 คน คดเปนรอยละ 16.0 และเรยนรศกษาวถชวต 55 คน คดเปนรอยละ 12.8 และมกจกรรมตรงกบความตองการ 32 คน คดเปนรอยละ 7.4 และ ศกษาวฒนธรรมประเพณ 26 คน คดเปนรอยละ 6.2 และเหตผลทอยในโปรแกรมของบรษทน าเทยว 17 คน คดเปนรอยละ 4.0 การรบทราบขอมลเกยวกบโฮมสเตย พบวา กลมตวอยางสวนใหญไดรบทราบขอมลจากเพอน/คนรจก 154 คน คดเปนรอยละ 35.8 และรองลงมาทางอนเตอรเนต 129 คน คดเปนรอยละ 30.0 และทางปายโฆษณา 51 คน คดเปนรอยละ 11.9 และทางวทย/โทรทศน 33 คน คดเปนรอยละ 7.7 และทางนตยสาร/วารสาร 22 คน คดเปนรอยละ 5.1 และจากการทองเทยวแหงประเทศไทย 19 คน คดเปนรอยละ 4.4 และจากบรษททองเทยว 13 คน คดเปนรอยละ 3.0 และอนดบสดทายจากหนงสอพมพ 9 คน คดเปนรอยละ 2.1 ความรสกทมตอโฮมสเตย พบวา กลมตวอยางสวนใหญมความรสกทด 113 คน คดเปนรอยละ 26.3 และรองลงมามความประทบใจ 91 คน คดเปนรอยละ 21.2 และรสกพอใจ 81 คน คดเปนรอยละ 18.8 และดมาก 57 คน คดเปนรอยละ 13.3 และพอใจมาก 50 คน คดเปนรอยละ 11.6 และอนดบสดทายคอประทบใจทสด 38 คน คดเปนรอยละ 8.8

65

2. ผลกำรวเครำะหระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย การพจารณาระดบความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตยโดยใชเกณฑการค านวณอนตรภาคชน ดงน

สตรการค านวณหาอนตรภาคชน อนตรภาคชน = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด จ านวนระดบ = 5 – 1

5

จ านวนการค านวณไดในอตรภาคชน = 0.80 4.21 – 5.00 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการมากทสด 3.41 – 4.20 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการมาก 2.61 – 3.40 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการปานกลาง 1.81 – 2.60 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการนอย 1.00 – 1.80 หมายถง นกทองเทยวมระดบความตองการนอยทสด

จากตารางท 4 แสดงระดบความตองการของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย ผลการศกษาพบวา นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมความตองการทเกยวกบโฮมสเตยโดยสวนรวมอยในระดบความตองการมาก ( = 3.72) เมอพจารณาความตองการของนกทองเทยวแตละรายการจะพบวานกทองเทยวมความตองการทเกยวกบโฮมสเตยอยในระดบมากในหาอนดบดงน 1) นกทองเทยวมความตองการในเรองของการตอนรบทเตมใจ และมความเปนมตรอย ( = 4.19) 2) ความมมนษยสมพนธทดของผ ใหบรการตอผ รบบรการ ( = 4.17) 3) ความปลอดภยในชวตและความปลอดภยในทรพยสน ( = 4.12) 4) ความเปนกนเองความเออเฟอ ( = 4.11) และ 5) ทศนยภาพรอบขางโฮมสเตย ( = 4.00)

66

ตำรำงท 4 แสดงระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย (n = 430)

รำยละเอยด คำเฉลย ระดบ อนดบ

การเรยนรวถชวต ความเปนอย 3.44 มาก 30

แลกเปลยนความเหน และวฒนธรรมซงกนและกน 3.44 มาก 30

มการแสดงศลปวฒนธรรมทองถน 3.48 มาก 29

การไดไปรวมงานประเพณทองถน 3.28 ปานกลาง 33

เรยนรการประกอบอาชพ และวถชวตความเปนอย 3.56 มาก 26

มการน าชมสถานททองเทยวในทองถน 3.85 มาก 16

ไดประสบการณทแปลกใหม 3.97 มาก 6

ไดรบกำรตอนรบทเตมใจ และมควำมเปนมตร 4.19 มำก 1

เกดความเขาใจกนมากขน ระหวางเจาบานกบนกทองเทยว 3.82 มาก 18

มโอกาสดกจกรรมในครอบครว 3.41 มาก 31

ราคาทพกไมแพง 3.74 มาก 21

หองพกทสะอาด มความเปนสวนตว 3.91 มาก 12

มสงอ านวยความสะดวก เชน โทรทศน โทรศพท อนเตอรเนต 3.54 มาก 28 มอาหารแบบดงเมของทองถนนนๆ 3.69 มาก 23 มอปกรณในการรกษาความปลอดภยตางๆ 3.77 มาก 20

ความปลอดภยจากโจรผ ราย 3.95 มาก 8

ความปลอดภยจากอบตเหต 3.96 มาก 7

ความปลอดภยจากพชและสตวในสถานททองเทยว 3.94 มาก 9

ความปลอดภยจากการหลงทาง 3.85 มาก 16

ความปลอดภยจากภยธรรมชาต 3.77 มาก 20

สถานทแลกเปลยนเงนตรา 2.74 ปานกลาง 35

ไปรษณย 3.00 ปานกลาง 34 ________________________________________________________________________________________________________

67

ตำรำงท 4 แสดงระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย (ตอ) (n = 430)

รำยละเอยด คำเฉลย ระดบ อนดบ

แผนทการเดนทาง 3.36 ปานกลาง 32

มสถานทบรการเสรมความงาม 2.74 ปานกลาง 35

มรานคาจ าหนายสนคาทระลก 3.66 มาก 24

มบรการน าเทยวและมคคเทศก 3.55 มาก 27

ผประสานงานซงรขอมลเปนอยางด 3.65 มาก 25

ความซอสตย ไมหลอกลวงเอาเปรยบนกทองเทยว 3.90 มาก 13 ควำมเปนกนเองควำมเออเฟอ 4.11 มำก 4

ความปลอดภยของสถานท รวมถงการมสถานทพยาบาลฉกเฉน 3.74 มาก 21

ควำมปลอดภยในชวต 4.12 มำก 3

คาใชจายไมสงเกนไป 3.93 มาก 10 มสงอ านวยความสะดวกครบครนในโฮมสเตยนนๆ 3.87 มาก 15

ระยะเวลาในการเดนทาง 3.73 มาก 22

เสนทางคมนาคมทสะดวกสบายในการเดนทาง 3.91 มาก 12

รปแบบและลกษณะของบานพกมความหลากหลาย 3.87 มาก 15

ควำมมมนษยสมพนธทดของผใหบรกำรตอผรบบรกำร 4.17 มำก 2

รปแบบทจดโปรแกรมของสถานทพกในการใหบรการ 3.88 มาก 14

ทศนยภำพรอบขำงบรเวณโฮมสเตย 4.00 มำก 5

มเรอรบสงใหบรการเพยงพอตอนกทองเทยว 3.92 มาก 11

รสชาตของอาหารในทพก 3.83 มาก 17

จ านวนคนทสามารถเขาพกได 3.77 มาก 20 ______________________________________________________________________________________________________

68

ตำรำงท 4 แสดงระดบควำมตองกำรของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตย (ตอ) (n = 430)

รำยละเอยด คำเฉลย ระดบ อนดบ

3. ผลกำรวเครำะหควำมพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตย ตำรำงท 5 แสดงระดบควำมพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตย

(n = 430)

ควำมพงพอใจทงหมด คำเฉลย ระดบ

ความพงพอใจทงหมดทมตอโฮมสเตย บรเวณตลาดน าอมพวา 3.87 มาก

จากตารางท 5 แสดงระดบความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ผลการศกษาพบวา นกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตมระดบความพงพอใจทงหมดทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาอยในระดบมาก ( = 3.87) 4. ผลกำรวเครำะหคำควำมนำเชอถอของปจจยควำมตองกำรท เกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยว จากผลการวเคราะหคาความนาเชอถอ (Reliability Analysis – Scale (Alpha) ของขอมลทเกบจากแบบสอบถาม 430 ชด มคาความเชอถอดงน ปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย 45 รายการในแบบสอบถาม พบวา มคาความนาเชอถอของขอมลไดเทากบ 0.89 ถอวาเปนทยอมรบในงานวจยน ซงมคาความเชอมนเทากบ

สถานทบรการ เชน โรงพยาบาล โรงพก ใกลสถานทพก 3.66 มาก 24

ควำมปลอดภยในทรพยสน 4.12 มำก 3

มรานขายสนคาทจ าเปน เชน รานสะดวกซอ ใกลทพก 3.79 มาก 19

รวม 3.72 มาก

69

เกณฑทก าหนดไว คอ 0.70 จะเปนคาทยอมรบไดในการหาคาความเชอมนในงานวจย (Nunnally and Bernstein, 1994) 5. ผลกำรทดสอบสมมตฐำน ในการศกษาครงนผวจยไดก าหนดสมมตฐานในการวจยไว 2 ขอ โดยขอสมมตฐานท 1 ใชสถตการวเคราะหจ าแนกพห (Multiple Regression Analysis) และขอสมมตฐานท2 ใชสถตการวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) เพอวเคราะหความแตกแตกตางของปจจยสวนบคคลดาน อาย ภมล าเนา ประเทศ รปแบบของการเดนทางมาทองเทยว วตถประสงคของการเดนทาง ระยะเวลาในการมาเยยมชม และเหตผลในการเลอกโฮมสเตย ทมตอความพงพอใจทงหมดทมตอโฮมสเตยของนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาต โดยผลการทดสอบสมมตฐานทงหมดนไดใชการทดสอบคาสถต t-test และ F-test ก าหนดระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 H1: ควำมตองกำรของนกทองเทยวทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทำงบวกตอควำม พงพอใจทงหมดของนกทองเทยว ตำรำงท 6 แสดงผลกำรวเครำะหจ ำแนกพหของปจจยควำมตองกำรทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทำงบวกควำมพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว

Dependent Variable ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว Independent Variables ปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย Multiple R .548 R2 .300 Adjusted R2 .218 Standard Error .674 F = 3.659 p = .000*

*p = ≤ .05

70

จากตารางท 6 พบวาปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว ซงคาสมประสทธสหสมพนธยกก าลงสอง (R2 = .300) แสดงวา 30% ของความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยไดถกอธบายโดยปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตย และแสดงคานยส าคญทางสถต (F (45, 384) = 3.659, p = .000) ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทแสดงคานยส าคญทางสถต p = ≤ .05 คอ 1) วถชวต (p = .024) 2) มการน าชมสถานททองเทยวในทองถน (p = .009) 3) ไดประสบการณทแปลกใหม (p = .016) 4) มอปกรณในการรกษาความปลอดภยตางๆ (p = .005) 5) สถานทแลกเปลยนเงนตรา (p = .006) 6) ไปรณษย (p = .007) และ 8) มบรการน าเทยวและมคคเทศก (p = .028) H2: ควำมพงพอใจทงหมดทมตอโฮมสเตยของนกทองเทยวมผลกระทบทแตกตำงกน ของปจจยสวนบคคลในดำน อำย ภมล ำเนำ ประเทศ รปแบบของกำรเดนทำง วตถประสงค ระยะเวลำของกำรเยยมชมสถำนท ทองเทยว และเหตผลในกำร เลอกโฮมสเตย ปจจยสวนบคคลดานอายของนกทองเทยวชาวไทย ตำรำงท 7 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนอำยของนกทองเทยวชำวไทย ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 4.286 4 1.072 1.909 .108 Within Groups 209.930 374 .561 Total 214.216 378

*p = ≤ .05

71

จากตารางท 7 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวชาวไทยทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานอายของนกทองเทยวชาวไทย (p = 1.08) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานอายของนกทองเทยวชาวตางชาต ตำรำงท 8 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนอำยของนกทองเทยวชำวตำงชำต ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups .975 4 .244 .530 .715 Within Groups 21.182 46 .460 Total 22.157 50

*p = ≤ .05

จากตารางท 8 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวชาวตางชาตทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานอายของนกทองเทยวชาวตางชาต (p = .715) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานภมล าเนาของชาวไทย ตำรำงท 9 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนภมล ำเนำของชำวไทย

72

ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 2.286 4 .571 1.008 .403 Within Groups 211.931 374 .567 Total 214.216 378

*p = ≤ .05 จากตารางท 9 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวชาวไทยทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานภมล าเนาทแตกตางกนของนกทองเทยวชาวไทย (p = .403) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานประเทศของชาวตางชาต ตำรำงท 10 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนประเทศของชำวตำงชำต

ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups .245 2 .122 .268 .766 Within Groups 21.912 48 .456 Total 22.157 50

*p = ≤ .05

จากตารางท 10 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวชาวตางชาตทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานประเทศทแตกตางกนของนกทองเทยวชาวตางชาต (p = .766) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

73

ปจจยสวนบคคลดานรปแบบการเดนทางมาทองเทยว ตำรำงท 11 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนรปแบบกำรเดนทำงมำทองเทยว

ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 4.515 3 1.505 2.618 .051* Within Groups 244.929 426 .575 Total 249.444 429

*p = ≤ .05 จากตารางท 11 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวามความแตกตางกนในดานรปแบบการเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยว (p = .051) ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานวตถประสงคของการเดนทางมาทองเทยว ตำรำงท 12 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนวตถประสงคของกำรเดนทำงมำทองเทยว

ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 6.685 5 1.337 2.335 .041* Within Groups 242.759 424 .573 Total 249.444 429

*p = ≤ .05

74

จากตารางท 12 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวามความแตกตางกนในดานวตถประสงคของการเดนทางมาทองเทยวของนกทองเทยว (p = .041) ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานระยะเวลาของการมาเยยมชมสถานททองเทยว ตำรำงท 13 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนระยะเวลำของกำรมำเยยมชมสถำนททองเทยว ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 1.378 2 .689 1.186 .306 Within Groups 248.066 427 .581 Total 249.444 429

*p = ≤ .05

จากตารางท 13 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานระยะเวลาการมาเยยมชมสถานททองเทยวของนกทองเทยว (p = .306) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปจจยสวนบคคลดานเหตผลในการเลอกโฮมสเตย ตำรำงท 14 แสดงผลกำรวเครำะหควำมแปรปรวนของควำมพงพอใจทงหมดมผลกระทบทแตกตำงกนของปจจยสวนบคคลดำนเหตผลในกำรเลอกโฮมสเตย

75

ความพงพอใจทงหมดตอโฮมสเตย

Sum of

Squares df Mean Square F Sig. Between Groups 3.360 6 .560 .962 .450 Within Groups 246.085 423 .582 Total 249.444 429

*p = ≤ .05 จากตารางท 14 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยวทมตอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาไมมความแตกตางกนในดานเหตผลในการเลอกโฮมสเตย (p = .450) ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว H3: กำรบรหำรจดกำรธรกจโฮมสเตยของผประกอบกำรมผลกระทบทำงบวกตอวถ ชวตควำมเปนอยของคนในชมชนทองถน

จากการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา ตงอยทต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม จ านวน 26 โฮมสเตย และโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาทอยหางออกไปจากตลาดน าอมพวาประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย สามารถน ามาตอบขอสมมตฐานขอ3 ไดดงน จากการสมภาษณพบวา การบรหารจดการธรกจโฮมสเตยของผประกอบการมผลกระทบทงทางบวกและทางลบตอวถชวตความเปนอยของคนในชมชนทองถน เนองจากการทธรกจ โฮมสเตยมเพมมากขนและก าลงเปนทนยมของนกทองเทยว ท าใหเกดผลดตอคนในชมชนทองถน ผลดทเกดขนกบคนในชมชนทองถนนนเกดจากการทคนในชมชนมรายไดเพมมากขนและมรายไดเสรม เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวทตลาดน าอมพวาและมาพกอาศยทโฮมสเตยในวนศกร วนเสาร และวนอาทตย เปนจ านวนมากขน ท าใหคนในชมชนมรายไดจากการทองเทยวและการขายของในทองถนเพมมากขน สวนผลเสยทกระทบตอวถชวตความเปนอยของคนในทองถน คอ การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม เชน ตนล าพ มการลดนอยลง เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวชมเปนจ านวนมาก ท าใหเกดการรบกวนชาวบานในเวลากลางคนในเวลาหลบนอน ท าใหชาวบานทอาศยอยแนว

76

ฝงคลองทมตนล าพ ไดตดตนล าพทงเพอไมใหนกทองเทยวมาดหงหอยในเวลากลางคนและไมมารบกวนพวกเขา รวมผลกระทบทางดานอนๆอก เชน มลภาวะทางเสยงทเกดจากการขบเคลอนยนตพานกทองเทยวเทยวชมตลาดน าอมพวาและดหงหอย การพลงทลายของตลง และการมขยะเพมมากขน ฯลฯ ดงนนผลการทดสอบสมมตฐานขอท 3 น พบวาไมเปนไปตามขอสมมตฐานทตงไว 6. ผลกำรสมภำษณผประกอบกำรธรกจโฮมสเตย

จากขอมลการทองเทยวแหงประเทศไทย (2553) พบวา รายชอของโฮมสเตยทประกอบ

ธรกจทจงหวด สมทรสงคราม มจ านวนทงหมด 211 โฮมสเตย และโฮมสเตยทตงอยท อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม มจ านวน 122 โฮมสเตย และโฮมสเตยทตงอยท ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม มจ านวน 44 โฮมสเตย

จากตารางท 15 และตารางท 16 (ภาคผนวก ค) แสดงรายชอของโฮมสเตยทผ วจยไดท าการสมภาษณเชงลก ผวจยไดท าการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวาจ านวน 26 โฮมสเตย (ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม) และโฮม สเตยบรเวณตลาดน าอมพวาอยหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย (อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม) ผลการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตย จงหวดสมทรสงคราม จากการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตยทงทตงอยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา 26 โฮมสเตย และทตงอยบรเวณตลาดน าอมพวาหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย จงหวดสมทรสงคราม มรายละเอยด ดงน การเรมตนของการประกอบธรกจโฮมสเตย จากการสมภาษณผประกอบการธรกจโฮมสเตย พบวา การเรมตนการประกอบธรกจโฮมสเตยนนมาจากการทเรมมนกทองเทยวเรมเขามาเทยวชมทตลาดน าอมพวามากขน และเพอเปนรายไดเสรมใหกบชาวบาน ชาวบานทมบานเรอนอาศยอยในทองถนจงคดหารายไดเสรมขนเพอชวยเหลอครอบครวจากการทมรายไดหลกทไมเพยงพอ โดยชาวบานทสนใจในการด าเนนการจดท าบานเรอนอาศยของตนเองใหเปนโฮมสเตย กจะท าการแจงไปทการทองเทยวแหงประเทศ

77

ไทย (ททท.) ทจงหวดสมทรสงคราม และทางเจาหนาท ททท. กจะจดอบรมเกยวกบการจดตงธรกจโฮมสเตยใหกบผ ประกอบการ ซงการเรมตนของการประกอบธรกจโฮมสเตยในจงหวดสมทรสงครามนนไดเรมมาจากป พ.ศ. 2548 ในปทเรมมนกทองเทยวมาเยยมชมมากขน โดยผ ทประกอบธรกจโฮมสเตยในชวงเรมแรกนนไมมการจดทะเบยนในการเสยภาษ เพราะถอวาเปนการสรางรายไดเสรมใหกบชาวบานในทองถน หลงจากทปรบปรงเปลยนแปลงบานเรอนทอยอาศยใหเปนไปตามทไดรบการอบรมมาจากการทองเทยวแหงประเทศไทยแลว หลงจากนนก มเจาหนาทจากสาธารณสขของจงหวดสมทรสงครามมาตรวจดเรองความสะอาด หลกอนามย กบผประกอบการโฮมสเตย ซงไมไดมมาตรการหรอกฎขอบงคบจากภาครฐบาลมาควบคมดแลในภายหลงจากการทไดด าเนนการเปนโฮมสเตยแลว และไมมขอจ ากดในการก าเนดโฮมสเตยดวย ในปจจบนน โฮมสเตยทอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ผประกอบการธรกจโฮมสเตยสวน

ใหญเปนสมาชกกบชมรมบานพก ซงเปนการกอตงกนเองขนของผประกอบการโฮมสเตย และ

ธรกจโฮมสเตยทอมพวานนมเพมมากขนทกป โดยผประกอบการธรกจโฮมสเตยบางแหงไมไดม

การแจงไปทการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ทจงหวดสมทรสงคราม ซงจะเหนไดวารายชอ

สถานทตงโฮมสเตยทการทองเทยวแหงประเทศไทย ทจงหวดสมทรสงครามนนไม ไดมครบทก

ผ ประกอบการโฮมสเตย เพราะธรกจโฮมสเตยนนถอวาเปนการสรางรายไดเสรมใหกบคนใน

ทองถน รฐบาลจงไมไดมมาตรการมาควบคมดแลและเกบรวบรวมขอมลของโฮมสเตย

การบรหารงานของผประกอบการโฮมสเตย จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา ผประกอบการโฮมสเตยในสมยเรมตนนนเปนการบรหารงานเปนแบบครอบครว คอ การดดแปลงบานเรอนทพกอาศยของตนเองใหเปนโฮมสเตย เพอทจะสามารถรองรบนกทองเทยวทเขามาพกไดและเปนรายไดเสรมใหกบครอบครวเทานน แตในปจจบนนมนกทองเทยวเขามาเทยวทตลาดน าอมพวา จงหวด สมทรสงคราม เพมมากขน ท าใหเกดการแขงขนกนขนในระหวางผประกอบการโฮมสเตย ซงจะเหนไดจากการทไปส ารวจลงพนทและการทไดไปสมภาษณผประกอบทงทตงอยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา และทอยบรเวณตลาดน าอมพวาหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จะพบดงน

78

โฮมสเตยทตงอยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จากการเดนส ารวจลงพนทและการสมภาษณผประกอบการ พบวา โฮมสเตยจะเปดรบนกทองเทยวในวนศกร วนเสาร และวนอาทตย ซงเปนวนและเวลาทมพอคาและแมคามาขายของทตลาดน าอมพวา สวนวนธรรมดาคอวนจนทร ถง วนพฤหสบด จะมแคบางรานคาทเปดท าการบาง ซงจะเหนไดวนธรรมดานนบรเวณตลาดน าอมพวาจะเงยบเหงาและไมมนกทองเทยวมาเทยวชม และโฮมสเตยสวนมากจะปดท าการ นกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยสวนมากจะเปนนกทองเทยวชาวไทยและนกทองเทยวทมาพกมอายตงแต 1 ป ถง 80 ป แตสวนมากนกทองเทยวชาวไทยทพกทโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวาสวนมากเปนกลมวยรน (กลม Backpack) ซงตองการแคทพกอาศยในตอนกลางคนเทานน สวนเรองอาหาร กจกรรม และการเทยวชมตางๆนนจะด าเนนการเอง โดยสวนใหญโฮมสเตยจะมใหแคอาหารเชา คอ กาแฟและปาทองโก สวนอาหารมออนๆ นกทองเทยวจะหารบประทานเองทตลาดน าอมพวา แตถานกทองเทยวตองการใหทางโฮมสเตยจดแพคเกจให ทางโฮมสเตยกมแพคเกจไวใหส าหรบนกทองเทยวดวย ซงในแพคเกจสวนมากจะเปนเรองการพาเทยวชมวดวาอารามทเปนวดทส าคญ และสถานทตางๆทส าคญในจงหวดสมทรสงคราม เชน วดจฬามณ วดอมพวนเจตยาราม วดอนทาราม อทยาน ร. 2. คายบางกง ดอนหอยหลอด คายบางก ง ตลาดน าทาคา ตลาดน าอมพวา ลองเรอชมหงหอย ฯลฯ (รปภาพท 3) ฤดกาลทนกทองเทยวเขามาพกมากจะเปนชวงเดอนมกราคม เมษายน พฤศจกายน เดอนธนวาคม และชวงเทศกาล เชน ปใหม สงกรานต และลอยกระทง สวนฤดกาลทนกทองเทยวเขามาพกนอยจะเปนชวงเดอนทฝนตก ผ ประกอบการโฮมสเตยบางรายสามารถท า รายไดจากการประกอบธรกจโฮมสเตยถงเดอนละ 100,000 บาทขนไป

79

รปภำพท 3 สถำนททองเทยวทจงหวดสมทรสงครำม (ถำยภำพโดยผวจย)

ตลาดน าอมพวา

ตลาดน าทาคา

80

รปภำพท 3 สถำนททองเทยวทจงหวดสมทรสงครำม (ถำยภำพโดยผวจย) (ตอ) โฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จะมลกษณะเปนบานเรอนไมและจะหนหนาเขาคลองอมพวา ซงโฮมสเตยทอยบรเวณนจะมลกษณะเปนเอกลกษณของบานเรอนไทย และมการซอมแซมและปรบปรงบานเรอนบางในการท าเปนโฮมสเตยใหกบนกทองเทยว เชน หองนอน หองโถง หองน า หองครว ซงนกทองเทยวทมาพกแรมโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวาจะมความสะดวกในการเทยวชมตลาดน าอมพวามากกวานกทองเทยวทพกอาศยทโฮมสเตยนอกตลาดน าอมพวา เพราะนกทองเทยวสามารถเดนเทยวตลาดน าอมพวาไดตลอดเวลา ซงในตอนเชานกทองเทยวสามารถใสบาตรพระพายเรอทคลองอมพวา รบประทานอาหารทตลาดน าอมพวา ชมวถชวตชมชนรมคลอง และเดนเทยวชมซอขาวของทตลาดน าอมพวาไดอยางสะดวก (รปภาพท 4)

โบสถโพธปก วดบางกง

อทยาน ร. 2

81

ผประกอบการโฮมสเตยบางรายจะมแผนทเสนทางทองเทยวทางเดนเทาในชมชนรมคลองอมพวาใหกบนกทองเทยว ซงท าใหนกทองเทยวทพกอาศยทโฮมสเตยสองฝงคลองอมพวานไมจ าเปนทตองซอแพคเกจทองเทยวกบโฮมสเตยทพกอาศยอย รปภำพท 4 โฮมสเตยต งอยท สองฝงคลองตลำดน ำอมพวำ จงหวดสมทรสงครำม (ถำยภำพโดยผวจย)

บานปานอย โฮมสเตย

บบผารสอรท

บานเลยบนท

82

รปภำพท 4 โฮมสเตยต งอยทสองฝงคลองตลำดน ำอมพวำ จงหวดสมทรสงครำม (ถำยภำพโดยผวจย) (ตอ)

บานในฝน

ฐณชาฌ

เพลนอมพวา

83

โฮมสเตยทตงอยบรเวณตลาดน าอมพวาหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จากการเดนส ารวจและการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา โฮมสเตยทตงอยบรเวณรอบนอกตลาดน าอมพวานน จะมลกษณะบานเรอนเปนทงเรอนไมทเปนแบบดงเดม และทสรางขนมาใหมดวย ซงจะสงเกตเหนไดวาจะใชชอทงรสอรทและโฮมสเตย (รปภาพท 4) ซงผประกอบการบางคนนนใชชอวาโฮมสเตยแตกมบานพกทแยกออกไปจากเจาของบานทพกอาศยอยใหกบนกทองเทยวเปนการสวนตว ซงเหมอนกบการบรการของรสอรท ทผมาพกจะมความเปนสวนตวมากกวาโฮมสเตย โดยนกทองเทยวไมตองพกรวมอยกบเจาของบาน ซงจะเหนไดวาบรเวณรอบนอกตลาดน าอมพวามทงโฮมสเตยและรสอรทเปดด าเนนการอยจ านวนมาก ซงท าใหเกดการแขงขนกนสง บางโฮมสเตยนนมบรเวณกวางขวางและมไรสวน เมอนกทองเทยวทมาพกแรมสามารถเทยวชมสวนของโฮมสเตยได นกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยบรเวณนสวนมากจะเปนนกทองเทยวรปแบบครอบครว มาประชมสมมนาทงภาครฐและภาคเอกชน และนกทองเทยวชาวตางชาตซงเดนทางมาเปนแบบทวร ซงผประกอบการโฮมสเตยจะจดแพคเกจใหนกทองเทยว และโฮมสเตยทตงอยบรเวณนจะเปดด าเนนการทกวน ปญหาและผลกระทบทเกดขนจากการทองเทยว จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา ปญหาทเกดขนจากการทองเทยวทมนกทองเทยวมาเทยวเพมมากขนนน ท าใหผประกอบการโฮมสเตยมการแขงขนการสง เนองจากธรกจโฮมสเตยเปนอาชพทเปนรายไดเสรม ซงภาครฐบาลไมมมาตรการในการควบคมดแลอยางใกลชด และรฐบาลไมมการก าหนดวาในแตละพนท ต าบล หรออ าเภอสามารถมโฮมสเตยไดจ านวนเทาไร ท าใหเกดธรกจโฮมสเตยเกดขนมาก และโฮมสเตยทเกดขนนนมทงเปนรสอรท ซงบางครงนนยากตอการทนกทองเทยวจะบอกไดวาเปนธรกจโฮมสเตยหรอรสอรท เพราะการด าเนนการโฮมสเตยนนไมตองจดทะเบยนเสยภาษ ถามหองพกไมเกน 5 หองพกในบานเรอนนน แตปจจบนนดเหมอนวาธรกจโฮมสเตยนนไมไดเปนแครายไดเสรมใหกบคนในทองถนนน แตกลบเปนเหมอนอาชพหลกของพวกเขาแทน ซงบางผประกอบการนนสามารถท ารายไดไดเดอนละ 100,000 บาทขนไป นอกจากการแขงขนมากขนแลว ยงเกดปญหาทางดานมลพษทางเสยง น า อากาศ และมขยะเพมมากขน เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวชมทตลาดน าอมพวามาก และไมมการควบคมดแล และไมไดรบความชวยเหลอหรอดแลจากภาครฐบาล ท าใหผประกอบการโฮมสเตย

84

ผประกอบการทาเรอ ผท าการคาขายทตลาดน าอมพวา และคนในทองถนทอาศยอยนนตองท าการชวยเหลอตนเอง ชาวบานท มบานเรอนอาศยอย รมคลองและเปนเสนทางทชาวเรอพานกทองเทยวลองเรอชมหงหอยในเวลากลางคนกท าการตดตนล าพเพมมากขน เพราะไมตองการใหนกทองเทยวมาลองเรอชมหงหอยในเวลากลางคนและเสยงเรอเครองยนตรบกวนพวกเขาเวลานอน และการทพานกทองเทยวลองเรอชมหงหอยนนสวนมากใชเรอเครองยนต ท าใหเกดเสยงดงมากและกลนเหมนจากน ามน และยงเปนการท าใหรมตลงพงทลาย เนองจากการทเรอแลนดวยความเรวท าใหเกดคลนไปกระทบดนรมตลงและกดเซาะตลงของชาวบาน นอกจากนนการลองเรอชมหงหอยของนกทองเทยวตอนกลางคน ท าใหชาวบานตดตนล าพซงท าใหเกดการลดปรมาณของหงหอยลง เนองจากตนล าพเปนทอยอาศยของหงหอย นอกจากผลเสยทเกดขนทางดานสภาพแวดลอมแลว การเพมขนของนกทองเทยวยงเปนสาเหตใหมขยะมลฝอยมมากขนตามไปดวย จากการทผวจยไดเดนส ารวจพบวา ททงขยะส าหรบนกทองเทยวบรเวณตลาดน าอมพวานนไมเพยงพอกบนกทองเทยว ท าใหขยะมลฝอยนนมาก ภาครฐบาลในจงหวดสมทรสงครามและผประกอบทตลาดน าอมพวาไมไดเขามาชวยแกไขในสวนน รปภำพท 5 โฮมสเตยทตงอยบรเวณตลำดน ำอมพวำหำงออกไปประมำณ 5 กโลเมตร (ถำยภำพโดยผวจย)

บานทอแสง อมพวา

85

รปภำพท 5 โฮมสเตยทตงอยบรเวณตลำดน ำอมพวำหำงออกไปประมำณ 5 กโลเมตร (ถำยภำพโดยผวจย) (ตอ)

บานชมเดอน

บานสวนพกใจ

บานอมอน

86

รปภำพท 5 โฮมสเตยทตงอยบรเวณตลำดน ำอมพวำหำงออกไปประมำณ 5 กโลเมตร (ถำยภำพโดยผวจย) (ตอ)

ภาพบานบรรณารกษ โฮมสเตย และกจกรรมทจดใหกบนกทองเทยว

บานแมน าโฮมสเตย

87

รปภำพท 5 โฮมสเตยทตงอยบรเวณตลำดน ำอมพวำหำงออกไปประมำณ 5 กโลเมตร (ถำยภำพโดยผวจย) (ตอ)

บานคงรบลม

บานเพยงตะวน

บานสวนประเสรฐพร รสอรท

88

7. แนวทำงปฏบตธรกจโฮมสเตยเพอสรำงมลคำกำรทองเทยวอยำงยงยน จงหวดสมทรสงครำม โดยผวจย

แนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตย

ภาครฐบาล ผประกอบการ คนในชมชนทองถน

นกทองเทยว

การทองเทยวแหงประเทศ

ไทย (ททท.)

เทศบาลต าบลอมพวา

โฮมสเตย ทาเรอ

ตระหนกถงมลคาการทองเทยวอยางยงยน

ไดเรยนรถงเอกลกษณดงเดม วถชวต ความเปนอย และสภาพแวดลอมของคนในทองถน

การมสวนรวมของคนในชมชนทองถน

รวมกนบรหารจดการงานในชมชนทองถนในดานการทองเทยว

พอคาแมคา ทงดานบนตลาด และตลาดในเรอ

มาตรฐานโฮมสเตย

แนวทางปฏบต 10 ประการของโฮมสเตย

ก าหนดจ านวนผประกอบการโฮมสเตยในแตละพนท

ควบคมดแลผประกอบการ นกทองเทยว คนในชมชนทองถน

จดอบรมผประกอบ

การโฮมสเตย

รกษาเอกลกษณดงเดมของบานเรอนไทย

สรางจตส านกใหกบนกทองเทยวใหตระหนกถงมลคาการทองเทยวอยาง

ยงยน

จดตงชมรมผประกอบการโฮมสเตย

ชวยพฒนาและสงเสรมการทองเทยวในทองถน

ใหความรกบนกทองเทยวในการอนรกษและรกษาสภาพแวดลอมของทองถน

ประสานงานกบภาครฐบาล บคคล หรอหนวยงานทเกยวของ

จดตงชมรมผประกอบการทาเรอ

ก าหนดมาตรฐานราคาสนคา อาหาร คาบรการและคาบรการรบ-สงให

เหมอนกน

เรอลองชมหงหอยตองไมสงมลภาวะทางเสยง อากาศ และตองไมท าลายสงแวดลอมของ

ทองถน

จดตงชมรมผประกอบการพอคาแมคา

ก าหนดมาตรฐานราคาสนคาและ

อาหาร

ดแลรกษาพนทบรเวณทขายของและบรเวณตลาดน าอมพวาใหม

สะอาด

ควรใหความรวมมอและรกษากฎขอบงคบของ

ชมชนทองถน

ควรชวยพฒนาและสงเสรมการทองเทยวใน

ทองถนนน

ชวยกนรกษาเอกลกษณดงเดม วถชวต ความเปนอย และสภาพแวดลอมของ

ทองถน

บทท 5

สรป อภปรำยผล และขอเสนอแนะ

การวจยในครงน เปนการสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย : กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม โดยมวตถประสงค ดงน

1. เพอศกษาและวเคราะหการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยของผประกอบการทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

2. เพอศกษาความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยว ทมาพกทโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

3. เพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

4. เพอน าเสนอแนวทางปฏบตทดเลศ (Best Practice) ในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผประกอบการ และหนวยงานทเกยวของ

ผ วจยไดศกษาแนวความคดและผลงานวจยทเกยวของตางๆ เพอใชเปนแนวทางในการศกษา ผ วจยไดใชรปแบบการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) และระเบยบวธวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยท าการศกษาเกบรวบรวมขอมลเพอศกษาถงความตองการของนกทองเทยวเกยวกบโฮมสเตยของนกทองเทยว และเพอน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยใหกบภาครฐบาล ผประกอบการ นกทองเทยว และคนในชมชนทองถนใหเหนความส าคญของรปแบบการจดการโฮมสเตยทท าใหเกดมลคาการทองเทยวอยางยงยน ในการศกษางานวจยน ผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลจากกลมประชากรนกทองเทยวทงชาวไทยและชาวตางชาตทมาพกโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม โดยผ วจยไดสงแบบสอบถามไปทงหมด 500 ชด ไดรบกลบคนมาทมความสมบรณครบถวนทงหมด 430 ชด คดเปนรอยละ 86 ซงเปนนกทองเทยวชาวไทยจ านวน 379 ชด และเปนนกทองเทยวชาวตางชาตจ านวน 51 ชด

การวจยครงน ผ วจยน าขอมลทไดจากการเกบแบบสอบถามน ามาวเคราะหและประมวลผลโดยใชสถตเชงพรรณา (Descriptive Method) ในการหาคาเฉลย (Mean) คาความถ (Frequency) และคา รอยละ (Percentage) และการว เคราะหการแปรปรวน (Analysis of

90

Variance: ANOVA) และการวเคราะหจ าแนกแบบพห (Multiple Regression Analysis) รวมทงผ วจยไดท าการสมภาษณเชงลกผ ประกอบการธรกจโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา ตงอยทต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม จ านวน 26 โฮมสเตย และโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาทอยหางออกไปจากตลาดน าอมพวาประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย สรปผลกำรวจย จากการทดสอบสมมตฐานขอท 1 และขอท 2 พบวา ผลการวจยขอสมมตฐานทง 2 ขอ เปนไปตามสมมตฐานทตงไวในการทดสอบคาสถต t-test และ F-test ก าหนดระดบนยส าคญทางสถตท 0.05 โดยปจจยความตองการทเกยวกบโฮมสเตยมผลกระทบทางบวกตอความพงพอใจทงหมดของนกทองเทยว และความพงพอใจของนกทองเทยวมผลกระทบทแตกตางกนจากปจจยความตองการทเกยวโฮมสเตยของนกทองเทยวทางดานอาย ภมล าเนา ประเทศ รปแบบของการเดนทาง วตถประสงค ระยะเวลาของการเยยมชมสถานททองเทยว และเหตผลในการเลอกโฮม สเตย จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา ตงอยทต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม จ านวน 26 โฮมสเตย และโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาทอยหางออกไปจากตลาดน าอมพวาประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย ผลการสมภาษณพบวา การบรหารจดการธรกจโฮมสเตยของผประกอบการมผลกระทบทงทางบวกและทางลบตอวถชวตความเปนอยของคนในชมชนทองถน ผลกระทบทางบวกทเกดขน คอ คนในชมชนมรายไดเพมมากขนและมรายไดเสรมจากธรกจโฮมสเตย เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวทตลาดน าอมพวาและมาพกอาศยทโฮมสเตยในวนศกร วนเสาร และวนอาทตย เปนจ านวนมากขน ท าใหคนในชมชนมรายไดจากการทองเทยวและการขายของในทองถนเพมมากขน สวนผลกระทบทางลบทกระทบตอวถชวตความเปนอยของคนในทองถน คอ การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม เชน ตนล าพ มการลดนอยลง เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวชมเปนจ านวนมาก ท าใหเกดการรบกวนชาวบานในเวลากลางคนในเวลาหลบนอน ท าใหชาวบานทอาศยอยแนวฝงคลองทมตนล าพ ไดตดตนล าพทงเพอไมใหนกทองเทยวมาดหงหอยในเวลากลางคนและไมมารบกวนพวกเขา รวมผลกระทบทางลบดานอนๆอก เชน มลภาวะทางเสยงทเกดจากการขบเคลอนยนตพานกทองเทยวเทยวชมตลาดน าอมพวาและด

91

หงหอย การพลงทลายของตลง และการมขยะเพมมากขน ฯลฯ ดงนนผลการทดสอบสมมตฐานขอท 3 ทไดจากการสมภาษณผประกอบการน ไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว กำรสมภำษณผประกอบกำรธรกจโฮมสเตย

ผ วจยไดท าการสมภาษณเชงลกผ ประกอบการธรกจโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน า อมพวาจ านวน 26 โฮมสเตย (ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม) และโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวาอยหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จ านวน 21 โฮมสเตย (อ าเภอ อมพวา จงหวดสมทรสงคราม)

จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตยทง 2 แหง พบวา การเรมตนการประกอบธรกจโฮมสเตยเรมมาจากการทมนกทองเทยวเขามาเทยวชมทตลาดน าอมพวาเพมมากขน และการทองเทยวแหงประเทศไทยไดมการสงเสรมการทองเทยวเพอสมผสวฒนธรรมชนบท โดยมการสงเสรมคนในทองถนใหมรายไดเพมขน โดยการท าอาชพเสรม คอ โฮมสเตย โดยสงเสรมใหคนในชมชนทองถนมรายไดเพมมากขน โดยคนในชมชนสามารถปรบเปลยนแปลงบานเรอนของตนเองทอาศยอยใหเปนโฮมสเตย โดยเจาของบานทสนใจสามารถท าการแจงความประสงคไปทการทองเทยวแหงประเทศไทย จงหวดสมทรสงคราม โดยทการทองเทยวแหงประเทศไทย จงหวดสมทรสงคราม ไดมการจดอบรมการประกอบธรกจโฮมสเตยใหกบผประกอบการ พรอมทงไดแจงถงมาตรฐานโฮมสเตยและแนวทางในการปฏบตทเรยกวาบญญต 10 ประการของโฮมสเตยทมตอนกทองเทยวใหกบผประกอบการ

การบรหารงานของผประกอบการโฮมสเตย จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา ผประกอบการโฮมสเตยในสมยเรมตนนนเปนการบรหารงานเปนแบบครอบครว คอ การดดแปลงบานเรอนทพกอาศยของตนเองใหเปนโฮมสเตย เพอทจะสามารถรองรบนกทองเทยวทเขามาพกไดและเปนรายไดเสรมใหกบครอบครวเทานน แตในปจจบนนมนกทองเทยวเขามาเทยวทตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม เพมมากขน ท าใหเกดการแขงขนกนขนในระหวางผประกอบการโฮมสเตย โฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จะมลกษณะเปนบานเรอนไมและจะหนหนาไปทคลองอมพวา ซงโฮมสเตยทอยบรเวณนจะมลกษณะเปนเอกลกษณของบานเรอนไทย และมการซอมแซมและปรบปรงบางในการท าเปนโฮมสเตยใหกบนกทองเทยว ซงนกทองเทยวทมาพกแรมจะมความสะดวกในการเทยวชมตลาดน าอมพวา ซงในตอนเชานกทองเทยวสามารถใสบาตรพระ

92

พายเรอทคลองอมพวา รบประทานอาหาร ชมวถชวตชมชนรมคลอง และเดนเทยวชมซอขาวของทตลาดน าอมพวาไดอยางสะดวก โฮมสเตยทตงอยบรเวณรอบนอกตลาดน าอมพวานน จะมลกษณะบานเรอนเปนทงเรอนไมทเปนแบบดงเดม และทสรางขนมาใหมดวย ซ งจะสงเกตเหนไดวาจะใชชอทงรสอรทและ โฮมสเตย ซงผประกอบการบางคนนนใชชอวาโฮมสเตยแตกมบานพกทแยกออกไปจากเจาของบานทพกอาศยอยใหกบนกทองเทยวเปนการสวนตว ซงเหมอนกบการบรการของรสอรท ทผมาพกจะมความเปนสวนตวมากกวาโฮมสเตย โดยนกทองเทยวไมตองพกรวมอยกบเจาของบาน ซงจะเหนไดวาบรเวณรอบนอกตลาดน าอมพวามทงโฮมสเตยและรสอรทเปดด าเนนการอยจ านวนมาก ซงท าใหเกดการแขงขนกนสง บางโฮมสเตยนนมบรเวณกวางขวางและมไรสวน เมอนกทองเทยวทมาพกแรมสามารถเทยวชมสวนของโฮมสเตยได นกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยบรเวณน สวนมากจะเปนนกทองเทยวรปแบบครอบครว มาประชมสมมนาทงภาครฐและภาคเอกชน และนกทองเทยวชาวตางชาตซงเดนทางมาเปนแบบทวร ซงผประกอบการโฮมสเตยจะจดแพคเกจใหนกทองเทยว และโฮมสเตยทตงอยบรเวณนจะเปดด าเนนการทกวน ปญหาและผลกระทบทเกดขนจากการทองเทยว จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย พบวา ปญหาทเกดขนจากการทองเทยวทมนกทองเทยวมาเทยวเพมมากขนนน ท าใหผประกอบการโฮมสเตยมการแขงขนการสง เนองจากธรกจโฮมสเตยเปนอาชพทเปนรายไดเสรม ซงภาครฐบาลไมมมาตรการในการควบคมดแลอยางใกลชด ท าใหเกดธรกจโฮมสเตยเกดขนมาก และโฮมสเตยทเกดขนนนมทงเปนรสอรท ซงบางครงนนยากตอการทจะบอกไดวาเปนธรกจโฮมสเตยหรอรสอรท เพราะการด าเนนการโฮมสเตยนนไมตองจดทะเบยนเสยภาษ ถามหองพกไมเกน 5 หองพกในบานเรอนนน แตปจจบนนดเหมอนวาธรกจโฮมสเตยนนไมไดเปนแครายไดเสรมใหกบคนในทองถนนน แตกลบเปนเหมอนอาชพหลกของพวกเขาแทน ซงบางผประกอบการนนสามารถท ารายไดไดเดอนละ 100,000 บาทขนไป ซงปจจบนนโฮมสเตยไดกลายมาเปนอาชพหลกของผประกอบการโฮมสเตยบางราย นอกจากการแขงขนมากขนแลว ยงเกดปญหาทางดานมลพษทางเสยง น า อากาศ และมขยะเพมมากขน เนองจากมนกทองเทยวเขามาเทยวชมทตลาดน าอมพวามาก และไมมการควบคมดแล และการชวยเหลอจากภาครฐบาล ท าใหผประกอบการและคนในทองถนทอาศยอยนนตองท าการชวยเหลอตนเอง ชาวบานทอาศยอยใกลแหลงตนล าพ กท าการตดตนล าพเพมมาก

93

ขน เพราะไมตองการใหนกทองเทยวมาลองเรอชมหงหอยในเวลากลางคนและรบกวนพวกเขาเวลานอน และการทพานกทองเทยวลองเรอชมหงหอยนนสวนมากใชเรอเครองยนต ซงมเสยงดงมากและมกลนเหมนจากน ามน และยงเปนการท าลายตลงทกนคลองดวย สวนปญหาเรองขยะมลฝอยทเกดจากการทองเทยว จากการขายสนคา อาหารของพอคาแมคาทตลาดน าอมพวาทงบนบกและในเรอ นอกจากนนยงท าใหเกดปญหามลภาวะทางทศนยภาพ เกดการจราจรทแออดทงทางรถยนตในเสนทางทนกทองเทยวเดนทางมาตลาดน าอมพวาและทบรเวณตลาดน าอมพวาทนกทองเทยวเดนเทยวชมซอสนคา อาหาร และวถชวตของคนในชมชน ซงปญหาเหลานทเกดขนยงขาดการรบผดชอบและขาดการดแลจากภาครฐบาลในจงหวดสมทรสงคราม ผประกอบการ และคนในทองถน อภปรำยผล จากผลการศกษางานวจยน เรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจ โฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ทงการเกบแบบสอบถามนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต และการสมภาษณเชงลกผประกอบการทตงอยสองฝงคลองตลาดน าอมพวา ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา และโฮมสเตยทตงอยบรเวณตลาดน าอมพวาหางออกไปประมาณ 5 กโลเมตร จงหวดสมทรสงคราม ผวจยไดน ามาซงขอสรปหลายประการส าหรบผประกอบการโฮมสเตยและภาครฐบาลดงน ขอสรปจำกกำรสมภำษณผประกอบกำรโฮมสเตย จากการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย ผวจยสามารถสรปประเดนขอสนใจทเกยวของกบธรกจโฮมสเตย ผประกอบการ และภาครฐบาล ไดดงน ผประกอบการโฮมสเตย 1. ผประกอบการโฮมสเตยมเพมมากขนทกๆป และมการแขงระหวางผประกอบการโฮมสเตย

สงขน 2. ผประกอบการโฮมสเตยบางรายประกอบธรกจโฮมสเตยเปนรายไดหลกแทนทจะเปน

รายไดเสรมของครอบครว ซงผดกบความหมายของโฮมสเตยทการทองเทยวแหงประเทศ ไทยไดใหค านยามไว

94

3. ผประกอบการโฮมสเตยใหความใสใจและสนใจแตการเพมขนของนกทองเทยวทมาพก แรมทโฮมสเตย แตไมไดใสใจในผลกระทบทเกดขนทางดานลบกบคนในทองถนและ ชมชนทตลาดน าอมพวา เชน การเพมขนของขยะมลฝอย การลดลงของหงหอย มลพษ ทางเสยง และการรบกวนทเกดขนกบคนในทองถน ฯลฯ

4. ผประกอบการโฮมสเตยไมไดรบความชวยเหลอจากภาครฐบาลทางดานการทองเทยว 5. ผประกอบการโฮมสเตยไมไดใหความรวมมอกบคนในชมชนทองถนในเรองการจดการ

ดานการ ทองเทยว และกจกรรมการทองเทยวทมใหนกทองเทยว 6. ผประกอบการโฮมสเตยขาดความรบผดชอบในการดแลสภาพแวดลอมและทศนยภาพ

ของทองถน 7. ผประกอบการโฮมสเตยตอบสนองแตความตองการของนกทองเทยวในเรองความพง

พอใจของนกทองเทยว โดยการดดแปลงโฮมสเตยใหเปนกงรสอรท หรอเปนรสอรท เพอให มความเปนสวนตวมากขน และสรางสงอ านวยความสะดวกตางๆใหกบนกทองเทยว จ านวนมาก เชน หองนอนมหองแอรและหองน าในตวใหเปนสดสวน หองคาราโอเกะ หอง ประชมและหองสมมนา จนท าใหขาดความเปนเอกลกษณของโฮมสเตย

8. ผประกอบการโฮมสเตยไดมการเปลยนแปลงทดน ไรสวน ใหเปนแหลงทพก เชน โฮมสเตย รสอรท หรอสงปลกสรางอนๆแทน จนเกดผลกระทบตอสภาพแวดลอมและระบบนเวศใน ระยะยาว

ภาครฐบาล 1. รฐบาลจงหวดสมทรสงคราม เชน เทศบาลต าบลอมพวา ขาดมาตรการในการ ควบคมดแลโฮมสเตยและขอก าหนดจ านวนของผประกอบการโฮมสเตยทอมพวา ซงท า ใหบคคลทสนใจทจะประกอบธรกจโฮมสเตย งายตอการท าธรกจโฮมสเตย 2. ขาดการดแลและเอาใจใสในผลกระทบทเกดขนจากการทองเทยวทเพมมากขน 3. ขาดการบรหารจดการการทองเทยวทเหมาะสมกบพนท 4. ขาดการพฒนาเสนทางคมนาคมทางบกทเดนทางไปตลาดน าอมพวา ไดแก ถนนทางเขา แคบท าใหเกดปญหาจราจร โดยเฉพาะอยางยงในวนทมตลาดน ายามเยน เชน วนศกร วน เสาร และวนอาทตย หรอวนทมงานเทศกาลตางๆ

95

5. ขาดการดแลสงอ านวยความสะดวก ไดแก ทจอดรถ หองน า ปายชทาง ถงขยะทไม เพยงพอตอนกทองเทยว และมลภาวะทางเสยงและทางอากาศ ตลงทรด การลดลงของ หงหอย 6. ขาดมาตรการในการควบคมดแลผประกอบการตางๆ เชน พอคาแมคาทงดานบนตลาดน า และบรเวณตลาดน า ผ ประกอบการทาเรอ (ในการควบคมดแลเรอทรบนกทองเทยว ลองเรอชมหงหอย) 7. ขาดการสนบสนนการมสวนรวมของคนในชมชนทองถน เชน การวางแผน การตดสนใจ การตดตามผล และการพฒนาการทองเทยวตลาดน าอมพวา ขอเสนอแนะแนวทำงปฏบตธรกจโฮมสเตยส ำหรบผประกอบกำรโฮมสเตย บคคลหรอหนวยงำนทเกยวของ จากการศกษางานวจยครงน ผวจยขอเสนอแนะแนวทางปฏบตในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตยทบรเวณตลาดน าอมพวาเพอใหเปนไปตามแผนผงแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยของผวจยในหนา 88 ดงน ภาครฐบาล 1. การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) จงหวดสมทรสงคราม และเทศบาลต าบลอมพวา

ควรรวมมอกนในการจดตงมาตรการในการดแลโฮมสเตยและก าหนดจ านวนโฮมสเตยใน แตละพนท เพอไมเกดการแขงขนและความขดแยงในการประกอบธรกจโฮมสเตย เพราะ การประกอบธรกจโฮมสเตยนนตามความหมายทนยามไวนน เปนเพยงรายไดเสรมใหกบ ชาวบานในทองถน

2. การทองเทยวจงหวดสมทรสงครามควรเผยแพรความ รใหผ ประกอบการตางๆ นกทองเทยว และคนในทองถนใหอนรกษสงแวดลอม สภาพแวดลอม เอกลกษณดงเดม ของทองถน วถชวตของชาวบาน และตระหนกถงผลกระทบทเกดขนจากการทองเทยว

3. องคการบรหารสวนต าบลอมพวาควรสนบสนนงบประมาณในการบรหารจดการชมชน อมพวา

4. องคการบรหารสวนต าบลอมพวาควรเปนศนยกลางในการสรางความรวมมอระหวางผ ประกอบโฮมสเตย ผประกอบการทาเรอ พอคาแมคาทงบนตลาดและในเรอ นกทองเทยว และ คนในชมชนทองถน

96

5. ควรมการสนบสนนใหคนในทองถนเขามามสวนรวมในการวางแผน การตดสนใจ การ ตดตามผล และการบรหารงานของตลาดน าอมพวา

6. การทองเทยวจงหวดสมทรสงครามและองคการบรหารสวนต าบลอมพวาควรจดท าสอ รปแบบตางๆ เพอประชาสมพนธขาวสารใหกบชาวบานในเรองการพฒนาการทองเทยว อยางถกตอง

ผประกอบการ 1. ผประกอบการโฮมสเตยควรรวมมอกนระหวางผประกอบการโฮมสเตย เพอปองกนการ

แขงขนและการตดราคากน 2. ผประกอบการโฮมสเตยควรใหความรวมมอกบผประกอบการอนๆทประกอบธรกจอยท บรเวณตลาดน าอมพวา และชมชนทองถนอมพวา เชน ผประกอบการทาเรอ พอคาแมคา

ทงดานบนตลาดน าและตลาดในเรอ 3. ผประกอบการโฮมสเตยควรเปนคนในทองถนทอาศยอยทบรเวณตลาดน าอมพวา และท า

โฮมสเตยเปนเพยงรายไดเสรม ไมใชเปนรายไดหลกของครอบครว 4. ผประกอบการโฮมสเตยควรรกษาเอกลกษณ วฒนธรรมทเปนดงเดมของทองถน 5. ผประกอบการโฮมสเตยควรจดกจกรรมทสรางจตส านกใหกบนกทองเทยวใหตระหนกถง

คณคาการอนรกษและรกษาสภาพแวดลอมไมใหเสอมโทรม และใหนกทองเทยวไดเรยนร ถงวถชวตของคนในทองถนและสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยน 6. ผประกอบการอนๆทประกอบธรกจอยทบรเวณตลาดน าอมพวา เชน ผประกอบการทาเรอ

ผประกอบการพอคาแมคาทงดานบนตลาดและตลาดในเรอ ควรก าหนดมาตรฐานราคาสนคา อาหาร และการบรการ และควรดแลรกษาพนทบรเวณทขายของและบรเวณตลาดน าอมพวาใหมความสะอาดและถกสขอนามย

7. ผประกอบการทาเรอควรใชเรอในการพานกทองเทยวลองเรอชมหงหอยทไมสงมลภาวะทางเสยง อากาศ ไมท าลายสงแวดลอมของทองถน รวมทงไมเปนการรบกวนผ ทอยอาศยแถบรมฝงคลอง

97

นกทองเทยว 1. นกทองเทยวทมาพกทโฮมสเตยหรอเทยวบรเวณตลาดน าอมพวา ควรไดเรยนรถง

เอกลกษณดงเดม วถชวต ความเปนอย และสภาพแวดลอมของคนในทองถนนน 2. นกทองเทยวควรตระหนกถงมลคาการทองเทยวอยางยงยน 3. นกทองเทยวควรใหความรวมมอและรกษากฎขอบงคบของชมชนทองถนนน 4. นกทองเทยวควรชวยพฒนาและสงเสรมการทองเทยวในทองถนนน

คนในชมชนทองถน

1. คนในชมชนทองถนควรมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวในชมชนทงในทางดานการบรหารงาน การวางแผน การตดสนใจ การตดตามผล

2. คนในชมชนทองถนควรมการประสานงานกบภาครฐบาล บคคล หรอหนวยงานทเกยวของในการพฒนาและสงเสรมการทองเทยวในทองถน

3. คนในชมชนควรชวยกนรกษาเอกลกษณดงเดมของทองถน วถชต ความเปนอย และสภาพแวดลอมของถนใหคงอยดงเดม

4. คนในชมชนควรรวมมอกบผ ประกอบการโฮมสเตยและผ ประกอบการธรกจอนๆ เพอชวยกนในการบรหารจดการทองถน

5. คนในชมชนควรใหความรแกนกทองเทยวในการอนรกษและรกษาสภาพแวดลอมของทองถน

ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 1. ควรมการสมภาษณการทองเทยวจงหวดสมทรสงครามและองคการบรหารสวนต าบล

อมพวาในเรองมาตรการการดแลและควบคมผประกอบการโฮมสเตย เพอใหโฮมสเตย ไดรบตรามาตรฐานโฮมสเตยไทย

2. ควรมการศกษาถงขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยวทมาพกแรมทโฮมสเตยและ เทยวชมตลาดน าอมพวา

3. ควรศกษาถงความพงพอใจของคนในทองถนควบคไปดวย เพอหาแนวทางการพฒนาท เหมาะสม

98

4. ควรศกษาผลกระทบอยางตอเนองจากการทองเทยวตอวถชวตของคนในทองถน สภาพแวดลอม สงคม และวฒนธรรม

5. ควรศกษาถงปญหาและผลกระทบทเกดขนจากการทมผประกอบการโฮมสเตยเพมมาก ขน และการประกอบธรกจโฮมสเตยกลบกลายเปนอาชพหลกของผประกอบการแทนทจะ เปนเพยงรายไดเสรมใหกบครอบครว

6. ควรศกษาถงการบรหารงานและเครอขายของผประกอบการโฮมสเตย 7. ควรศกษาการสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนอยางตอเนอง 8. ควรศกษาวามโมเดลธรกจโฮมสเตยหรอแนวทางปฏบตทดเลศอะไรบางทไดรบความ

นยมและมความยงยน ในการสรางก าไรและเกดผลกระทบตอวถชวตของคนในสงคมนอยทสด

ขอจ ากดในการท างานวจยครงน จากการทผ วจยไดท าการศกษาเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม จากการทผ วจยไดท าการส ารวจนกทองเทยวทมาพกแรมโฮมสเตย รวมทงผประกอบการโฮมสเตยทตงอยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา และผประกอบการโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ผวจยไดพบขอจ ากดในการท าวจยครงน ดงน 1. ชวงเวลาทไปท าการเกบขอมลนนเปนชวงทฝนตกมาก 2. สวนมากนกทองเทยวทมาเทยวชมตลาดน าอมพวา และพกแรมทโฮมสเตยเปน

นกทองเทยวชาวไทย 3. นกทองเทยวชาวตางชาตทมาพกแรมทโฮมสเตยมนอยมาก 4. ผประกอบการโฮมสเตยไมคอยใหความรวมมอกบผวจยในการใหขอมล

99

บรรณำนกรม

ภาษาไทย การทองเทยวแหงประเทศไทย. คมอแนวทางการบรหารและจดการทองเทยวในพนทรบผดชอบ

ขององคการบรหารสวนต าบล(อบต.)และสภาต าบล (สต.)กรงเทพมหานคร: การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2543.

การทองเทยวแหงประเทศไทย. แผนปฏบตการทองเทยวเชงนเวศแหงชาต. กรงเทพมหานคร : บรษทอลซาจ ากด, 2544.

การทองเทยวแหงประเทศไทย. แผนปฏบตการทองเทยวเชงนเวศแหงชาต. กรงเทพมหานคร: บรษทอลซาจ ากด, 2545.

เกรยง ฐตจ าเรญพร. บานพกแรม Home Stay: Chambre D’ Hote. จลสารการทองเทยว 21 (กรกฎาคม-กนยายน 2545): 5.

กองวางแผนโครงการทองเทยวแหงประเทศไทย. คอถนฐานคอบานเรา.กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ แปลน โมทฟ, 2543.

ชวทย ศรเวชกล. จดโฮมสเตยอยางไรไมใหผดทาง.จลสารทองเทยว 20 (กรกฎาคม-กนยายน 2544): 45-46.

ไชยยงค เจรญเมอง. คมอมคคเทศก. กรงเทพมหานคร : อมรนทรพรนตง, 2541. นคม จารมณ. การทองเทยวและการจดการอตสาหกรรมทองเทยว. กรงเทพมหานคร: โอ. เอส.พรนตงเฮาส, 2536. เนาวรตน พลายนอย และคณะ. งานวจยเรองพฤตกรรมการทองเทยวภายในประเทศของ

นกทองเทยวชาวไทย. นครปฐม : มหาวทยาลยมหดล, 2538. มธรส ปราบไพร. โฮมสเตยกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ. จลสารการทองเทยว 20

(ตลาคม- ธนวาคม 2544): 49-54. วนดา บ ารงกจ. การทองเทยวเชงอนรกษ : บนทางเลอกระหวางการตลาดกบการอนรกษ

วฒนธรรมชมชน. สารนพนธปรญญาศลปะศาสตรบณฑต ภาควชามานษยวทยา คณะโบราณคด มหาวทยาลยศลปากร, 2542.

100

วเชยร พอนอวม. พนต ารวจโท. การมรสวนของธรกจทองเทยวภาคเอกชนในการสงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษ: ศกษากรณทวรปาจงหวดเชยงใหม. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานโยบายและการจดการทรพยากรและสงแวดลอม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก, 2540.

วน จ วรยางกล . งานวจย เรองการจดการอตสาหกรรมทองเทยว. ก รงเทพมหานคร : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร, 2532.

ภาษาองกฤษ Cohen, Erick. Thai Tourism. Hill Tribes Islands and Open-Ended Prostitution Studies in

Contemporary Thailand No.4. Bangkok: White Lotus, 1996. Coltman, Michael M. Introduction to Travel and Tourism: An International Approach.

New York: Van Nostrand Reinhold, 1990. Dann, Graham. Tourist Motivation: An Appraisal, Annals of Tourism Research. 8(1981: 41-56. Merian Webster Encyclopedia. http://m-w.com/cgi-bim/dicitinary. 1956. Petersen, Erik Holm. Community Based Tourism and HomeStay. แปลโดย ชวทย ศรเวชกล.

จลสารการทองเทยว, 20 (เมษายน-มถนายน 2544): 52-56.

กสจ. 106 แบบรายงานการใชจายงบประมาณโครงการวจย

งวดท 2 (เงนยมทดรองจาย 90,720 บาท)

ชอหวหนาโครงการวจย ดร.อรสรา เสยานนท ต าแหนงงาน อาจารยประจ าคณะบรหาร สงกดคณะ/หนวยงาน คณะบรหารธรกจ ชอโครงการวจย การสรางมลคาการทองเทยวอยางย งยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม ไดรบอนมตเงนทนสงเสรมการวจยเปนเงน จ านวน 302,400 บาท (สามแสนสองพนสรอยบาทถวน) โดยมระยะเวลาท าการวจย 1 ป - เดอน ตงแตวนท 1 เดอน พฤษภาคม พ.ศ. 2552 ถงวนท 30เดอน เมษายน พ.ศ. 2553 ขอรายงานการใชจายงบประมาณโครงการวจยตามหมวดรายจาย ในงวดท 2 ดงน หนวย : บาท หมวด งบประมาณทไดรบ

ทงหมดในการท างานวจย

งบประมาณทใชจายไปแลวงวดท 1

คงเหลอ งบประมาณทไดรบ

งบประมาณทใชจายจรงงวดท 2 และงวดท 3

คาตอบแทน 124.000 43,000 81,000 81,500 คาใชสอย 167,400 103,650 63,750 64,560 คาวสด 10,000 4,550 5,450 5,802 รายจายอน 1,000 - 1,000 1,039

รวม 302,400 151,200 151,200 152,901 ค าชแจงอนๆ (ถาม)…ขาพเจาไดยมเงนทดรองจายครงท 2 มาเปนจ านวนเงน 90,720 บาท (เกาหมนเจดรอยยสบบาทถวน) และงวดท 3 ไมไดยมเงนทดรองจาย เปนจ านวนเงน 60,480 บาท (หกหมนสรอยแปดสบบาทถวน) แตขาพเจาไดท าการเคลยรคาใชจายทงหมดโดยรวมทงงวดท 2 และงวดท 3 พรอมกน ดงนนคาใชจายทงหมดทเกดขนจรง จงมจ านวนเงนทงหมดเปนจ านวนเงน 152,901 บาท (หนงแสนหาหมนสองพนเการอยหนงบาทถวน) ตามเอกสารทแนบมาดวย เอกสารทแนบมา สรปคาใชจายทเกดขนจรงในงวดท 2 และงวดท 3

รายการ คาใชจายทเกดข น

หมวดคาตอบแทน

คาตอบแทนนกวจย 42,000

คาจางผชวยนกวจย 27,000

คาตรวจสอบเครองมองานวจย 2,500

คาตอบแทนทปรกษางานวจย 10,000

รวม 81,500

หมวดคาใชสอย

คาจางท าส าเนาแบบสอบถาม 6,240

คาจางเกบแบบสอบถาม 36,250 (21,250 + 15,000+ 5,000)

คาถอดเทปในการสมภาษณ 8,400

คาจางพมพรายงาน 5,000

คาจางของผท าวจยเดนทางไปปฏบตงาน 5,070 (800+1,170+ 1,110+ 800+1,190)

คาโทรศพท 2,600

คาท าส าเนาเขาปกเยบเลม 1,000

รวม 64,560

หมวดคาวสด

คาถายเอกสาร 462

คาหมกพมพ 5,340

รวม 5,802

หมวดคาใชจายอนๆ

คากระดาษแฟกซ 39

คาถายเอกสาร 1000 (850+150)

รวม 1,039

รวมคาใชจายทเกดข นจรงท งหมด 152,901

สรปคาใชจายทเกดข นจรงในงวดท 2 และงวดท 3

ภาคผนวก ก แบบสอบถามนกทองเทยว

สาขาวชาการจดการโรงแรมและการทองเทยว คณะบรหารธรกจ โทร. 02-697-6120

คณะบรหารธรกจ มกค

UTCC School of Business

PREMIER BUSINESS SCHOOL FOR SMART LEADERS

จดหมายขอความรวมมอ

1 กนยายน 2552 เรอง ขอความรวมมอตอบแบบสอบถาม เรยน นกทองเทยว ดวยดฉน ดร. อรสรา เสยานนท ท าการวจยเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม วตถประสงคของงานวจยฉบบน เพอน าเสนอแนวทางปฏบตทดเลศและสรางองคความรใหผประกอบการ บคคล และหนวยงานทเกยวของเหนความส าคญของรปแบบการจดการโฮมสเตยทท าใหเกดมลคาการทองเทยวอยางยงยน จงใครของความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม จงเรยนมาเพอโปรดใหความรวมมอ (ดร. อรสรา เสยานนท) หวหนาโครงการวจย

แบบสอบถามชดท……………………….

แบบสอบถามการท าวจย

เรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย:

กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

แบบสอบถามนจดท าขนเพอรวบรวมขอมลดานความตองการและความพงพอใจของนกทองเทยวทมตอโฮม สเตยบรเวณตลาดน าอมพวา เพอน ามาน าเสนอแนวทางปฏบตธรกจโฮมสเตยเพอสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยน ขอความกรณาตอบแบบสอบถามตามความเปนจรงเพอประโยชนและใชเปนขอมลตอไป

สวนท 1 ความตองการของทานทเกยวกบโฮมสเตย

ค าชแจง: ใหทานท าเครองหมาย √ ในชองความตองการททานคดวาเหมาะสมทสดส าหรบทานเพยงค าตอบเดยว

ล าดบท รายละเอยด ความตองการ

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

1 การเรยนรวถชวต ความเปนอย

2 แลกเปลยนความเหน และวฒนธรรมซงกนและกน

3 มการแสดงศลปวฒนธรรมทองถน เชน ขนบธรรมเนยมประเพณ ,มรดกพนบาน

4 การไดไปรวมงานประเพณทองถน

5 เรยนรการประกอบอาชพ และวถชวตความเปนอย

6 มการน าชมสถานททองเทยวในทองถน

7 ไดประสบการณทแปลกใหม

8 ไดรบการตอนรบทเตมใจ และมความเปนมตร

9 เกดความเขาใจกนมากขน ระหวางเจาบานกบนกทองเทยว

10 มโอกาสดกจกรรมในครอบครว

11 ราคาทพกไมแพง

12 หองพกทสะอาด มความเปนสวนตว

13 มสงอ านวยความสะดวก เชน โทรทศน โทรศพท อนเตอรเนต

ล าดบท รายละเอยด นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

14 มอาหารแบบดงเดมของทองถนนนๆ

15 มอปกรณในการรกษาความปลอดภยตางๆ

16 ความปลอดภยจากโจรผ ราย

17 ความปลอดภยจากอบตเหต

18 ความปลอดภยจากพชและสตวในสถานททองเทยว

19 ความปลอดภยจากการหลงทาง

20 ความปลอดภยจากภยธรรมชาต

21 สถานทแลกเปลยนเงนตรา

22 ไปรษณย

23 แผนทการเดนทาง

24 มสถานทบรการเสรมความงาม

25 มรานคาจ าหนายสนคาทระลก

26 มบรการน าเทยวและมคคเทศก

27 ผประสานงานซงรขอมลเปนอยางด

28 ความซอสตย ไมหลอกลวงเอาเปรยบนกทองเทยว

29 ความเปนกนเองความเออเฟอ

30 ความปลอดภยของสถานท รวมถงการมสถานทพยาบาลฉกเฉน

31 ความปลอดภยในชวต

32 คาใชจายไมสงเกนไป

33 มสงอ านวยความสะดวกครบครนในโฮมสเตยนนๆ

34 ระยะเวลาในการเดนทาง

35 เสนทางคมนาคมทสะดวกสบายในการเดนทาง

36 รปแบบและลกษณะของบานพกมความหลากหลาย

37 ความมมนษยสมพนธทดของผใหบรการตอผ รบบรการ

38 รปแบบทจดโปรแกรมของสถานทพกในการใหบรการ

39 ทศนยภาพรอบขางบรเวณโฮมสเตย

สวนท 2 ความพงพอใจทงหมด

ค าชแจง: ใหทานท าเครองหมาย √ ในชองความพงพอใจทงหมดททานคดวาเหมาะสมทสดส าหรบทานเพยงค าตอบเดยว

40 มเรอรบสงใหบรการเพยงพอตอนกทองเทยว

ล าดบท รายละเอยด นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

41 รสชาตของอาหารในทพก

42 จ านวนคนทสามารถเขาพกได

43 สถานทบรการ เชน โรงพยาบาล โรงพก ใกลสถานทพก

44 ความปลอดภยในทรพยสน

45 มรานขายสนคาทจ าเปน เชน รานสะดวกซอ ใกลทพก

ล าดบท รายละเอยด ความพงพอใจทงหมด

นอยทสด นอย ปานกลาง มาก มากทสด

46 ความพงพอใจทงหมดททานมตอทพกโฮมสเตยทตลาดน าอมพวา

สวนท 3 ขอมลสวนตวทวไป

ค าชแจง: ใหทานท าเครองหมาย √ ในชองทตรงกบความเปนจรงของทานเพยงค าตอบเดยว 47. ชอสถานทพกโฮมสเตย บานคณยาย บานสวนอมพวา บานสวนแสงตะวน บานสวนพวง บานสวนรก บานบษบง บานสวนลานนา บานดาหลา บานสายสนท บานเรอรมคลอง อนๆ……………

48. เพศ ชาย หญง 49. อาย 10-15 ป 16-20 ป 21-25 ป 26-30 ป 30 ปขนไป 50. อาชพ ธรกจสวนตว วชาชพ (เชน หมอ, ทนายความ) พนกงานบรษท อนๆ……… 51. รายได ต ากวา 10,000 บาท 10,000-15,000 บาท 15,001-20,000 บาท สงกวา 20,000 บาท 52. ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก

53. ทานมาจากภาคใดของประเทศไทย ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคใต ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก

54. รปแบบของการเดนทางมาทองเทยว เดนทางดวยตวเอง เดนทางกบบรษททวร เดนทางมากบเพอน เดนทางมากบครอบครว

55. วตถประสงคของการเดนทางมาทองเทยว พกผอน ตองการเรยนรเรยนร ศกษาวฒนธรรมหรอธรรมชาต ประชม/ สมมนา ทางผาน โปรแกรมซงบรษทน าเทยวจดให

56. ระยะเวลาของการเยยมชมสถานททองเทยว เชาไป-เยนกลบ คางคน 1 คน คางคนมากกวา 1 คน

57. เหตผลของการเลอกโฮมสเตย ณ.สถานทแหงน คาใชจาย เดนทางสะดวกสบาย เรยนรศกษาวถชวต ไมไกลจากกรงเทพมหานคร ศกษาวฒนธรรมประเพณ มกจกรรมตรงกบความตองการ อยในโปรแกรมของบรษทน าเทยว 58. ทานรบทราบขอมลเกยวกบโฮมสเตยแหงนมาจากแหลงใด

ปายโฆษณา วทย ∕ โทรทศน หนงสอพมพ นตยสาร ∕ วารสาร อนเตอรเนต บรษททองเทยว เพอน ∕ คนรจก การทองเทยวแหงประเทศไทย

59. ทานมความรสกอยางไรตอสถานทพกแหงน พอใจ พอใจมาก ด ดมาก ประทบใจ ประทบใจทสด

ขอขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม

Questionnaire No…………………..

HomeStay…………………………

Questionnaire

An Analysis of Tourist’s Requirements for HomeStay around Amphawa Floating Market

Description: This questionnaire consists of 3 parts (a total of 4 pages)

Part 1: Your requirements in connection with home stay tourism

Instruction: Kindly check in the box that corresponds most to your requirement.

No. Description Requirement

Least Little Moderate Much Most

1 Learning more about the local way of life

2 Sharing of ideas and cultural exchange

3 Demonstrating local art and culture e.g.

traditions, customs, native heritage

4 Participating in local festivities

5 Learning local forms of livelihood and

occupation

6 Offering sightseeing tours to local tourist

attractions

7 Gaining new experiences

8 Receiving a warm and friendly welcome

9 Generating a better rapport and understanding

among the hosts and tourists

10 Being provided with the opportunity to

observe activities within the family

11 Reasonably priced accommodation

12 Clean rooms that also offer adequate privacy

13 Accommodation equipped with amenities

such as TV, telephone and internet

connection

14 Traditional cuisine of that locality offered

15 Provision of safety equipment and devices

No. Description Requirement

Least Little Moderate Much Most

16 Assurance of safety from crimes or thefts

17 Assurance of safety from accidents

18 Assurance of safety from dangers caused by

flora and fauna around tourist spots

19 Assurance of safety from losing one’s way

20 Assurance of safety from natural disasters

21 Currency exchange services

22 Postal services

23 Provision of maps

24 Beauty parlour facilities

25 Souvenir shops

26 Availability of sightseeing and tour guide

services

27 Coordinators knowledgeable on local

information

28 Honesty and integrity that ensures tourists

they are not being taken advantage of

29 Friendliness and hospitality

30 Assurance of safety and security in the

environment which includes access to

emergency medical facilities

31 Safety and security

32 Reasonable price

33 Ample amenities and facilities

34 Time spent in travel

35 Convenience in terms of travel and

transportation

No. Description Requirement

Least Little Moderate Much Most

36 Variety in terms of choice and types of

accommodation

37 Good human relationship on the part of

service providers towards service recipients

38 Type and format of accommodation programs

being offered

39 Scenery around the home stay area

40 Ferryboats sufficient and adequate for the

number of tourists

41 Taste of food served in the accommodation

42 Number of persons that can be admitted as

guests in the home stay accommodations

43 Proximity of necessary services such as

hospitals, police stations to the

accommodation

44 The assurance of safety of one’s belongings

45 Proximity of shops for necessities such as

convenience stores in the area

Part 2: Overall satisfaction

Instruction: Please check in a box that most corresponds to your requirement.

No. Description Requirement

Least Little Moderate Much Most

46 You overall satisfaction of the home stay

accommodation at the Amphawa Floating

Market

Part 3: Personal Information

Instruction: Please check in a box that most corresponds to your requirement.

47. Name of the home stay accommodation

Baan Khun Yai Baan Suan Amphawa Baan Suan Sangtawan

Baan Suan Phuang Thong Baan Suan Rak Baan Bussabong

Baan Suan Lanna Baan Dala Baan Saisanit

Baan Ruea Rim Klong

48. Gender

Male Female

49. Age

10-15 years 16-20 years 21-25 years 26-30 years Over 30 years

50. Occupation

Self-Employed Professional (e.g. doctor or lawyer) Company Employee Other ……….

51. Income

Lower than 10,000 baht 10,000-15,000 baht 15,001-20,000 baht Over 20,000 baht

52. Education

Below Bachelor’s Degree Bachelor’s Degree Master’s Degree Doctoral Degree

53. Where do you come from?

Thailand Asia Europe America Others………….

54. What is your form of travel?

Alone With a tour group With friend(s) With family members

55. Objective of travel

Recreation Learning experience To learn more about cultural or natural aspects

Meeting/Seminar Transit Program arranged by travel agency

56. Length of time spent

One-day trip overnight for one night overnight more than one nights

57. Reason you chose this home stay

Cost Convenient transportation access

Chance to learn local ways of life Proximity to Bangkok

Cultures and Traditions Activities corresponding to your needs

Arranged by travel agency

58. How did you learn about this home stay accommodation?

Billboard Radio/TV Newspaper Magazine/Journal

Internet Travel Agency Friend/Acquaintance Tourism Authority of Thailand

59. How do you feel about this home stay?

Satisfied Very satisfied Good Very Good

Impressed Most impressed

Thank you very much for your kind cooperation in answering this questionnaire

ภาคผนวก ค รายชอโฮมสเตยทท าการสมภาษณ

ตารางท 15 แสดงรายชอโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

ล าดบท ชอโฮมสเตย สถานท เบอรตดตอ

1 บานฐโนทย 261 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-725-511

จงหวด สมทรสงคราม

2 บานองตะวน 112/1 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 087-909-4008

จงหวด สมทรสงคราม

3 เพลนอมพวา 279 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 08081-458-9411

จงหวด สมทรสงคราม

4 บานในฝน 9 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-751-559

จงหวด สมทรสงคราม

5 บานรมระเบยง 135 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 089-613-7838

จงหวด สมทรสงคราม

6 บานเลยบ นท 298-310 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-725-062

จงหวด สมทรสงคราม

7 บบผารสอรท 190-192-194 ต าบล อมพวา 034-725-469

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

8 บานครป 318 ต าบล อมพวา 034-725-920

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

9 ปานอยโฮมสเตย 294/296 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-751-650

จงหวด สมทรสงคราม

10 บานสวนมาล 40/1 ซอย บางกะพรอมแกวฟา ต าบล อมพวา 034-752-153

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

11 บานศาสนนทน 7 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-751-050

จงหวด สมทรสงคราม

ตารางท 15 แสดงรายชอโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม (ตอ)

ล าดบท ชอโฮมสเตย สถานท เบอรตดตอ

12 บานสราญรมย อมพวา 77 ต าบล อมพวาอ าเภอ อมพวา 081-310-1406

จงหวด สมทรสงคราม

13 บานปณยาพร โฮมสเตย 194 ต าบล อมพวาอ าเภอ อมพวา 034-725-412

จงหวด สมทรสงคราม

14 บานพลอยน า 88/1 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-725-412

จงหวด สมทรสงคราม

15 ชมพโฮมสเตย 69 ถนน ประชาเศรษฐ ต าบล อมพวา 086-355-657

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

16 บานทรงไทย 4 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-751-146

จงหวด สมทรสงคราม

17 บานสวนสวสด 224 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 086-939-3256

จงหวด สมทรสงคราม

18 อมพวารมระเบยง ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 089-613-7838

จงหวด สมทรสงคราม

19 บานเรอนสบาย ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-725-871

จงหวด สมทรสงคราม

20 บานน าเคยงเรอน 153-155-157 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 086-626-5569

จงหวด สมทรสงคราม

21 บานเพมพนทรพย 66/1 ถนน เลยบนท ต าบล อมพวา 034-751-130

(บานเรอนขนมไทย) อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

22 บานกฤษฎา โฮมสเตย 216/1 ถนน หวแหลม ต าบล อมพวา 085-196-7392

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

ตารางท 15 แสดงรายชอโฮมสเตยทสองฝงคลองตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม (ตอ)

ล ำดบท ชอโฮมสเตย สถำนท เบอรตดตอ

23 บานรมคลองแสนสบาย ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 081-685-9989

จงหวด สมทรสงคราม

24 บานจนทรหอม 104-105 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 034-751-263

จงหวด สมทรสงคราม

25 บานสวรรคพมาน ชนบน สวรรคโอสถ ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม 081-572-4593

26 The Lazy River House ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา 086-886-8283

จงหวด สมทรสงคราม

ตารางท 16 แสดงรายชอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

ล าดบท ชอโฮมสเตย สถานท เบอรตดตอ

1

บานทอแสง อมพวา

23 หม 8 ต าบลสวนหลวง อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

034-751-390

2

บานสวนประเสรฐพร

63/1 หม 2 ต าบล บางนางล อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

089-494-2698

3

บานศรกาญจน

68/1 หม 8 ต าบล สวนหลวง อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

085-321-2879

4

บานสวนพกใจ

21/1 หม 9 ต าบล อมพวา อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

081-621-9591

5 แมน าโฮมสเตย 13 หม 10 ต าบล สวนหลวง อ าเภอ อมพวา 089-693-9493

จงหวด สมทรสงคราม

6 บานคงรบลม 7 หม 10 ต าบล สวนหลวง อ าเภอ อมพวา 086-527-9048

จงหวด สมทรสงคราม

7 บานพฤษาวาร 4/3 หม 9 ซอย ชชวาลยด าร ต าบล บานปรก 034-725-304

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

8 บานกมลพ 3/2 หม 8 ซอย บานกมลพ ต าบล บานปรก 087-411-4113

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

9 บญญากาญจน รสอรท อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม 087-091-3866

10 บานสวนมาล 40/1 ซอย บางกะพรอมแกวฟา ต าบล อมพวา 034-752-153

อ าเภอ อมพวา จงหวด สมทรสงคราม

11 บานสวนทนาย 25/3 หม 9 ซอย บานปรก 22 ต าบล บานปรก 081-809-4493

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

12 บานชมเดอน 39/4 หม 9 อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม 034-752-200-1

13 บานอมอน 39/5 หม 9 ซอย บานปรก 22 ต าบล บานปรก 081-934-1625

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

ตารางท 16 แสดงรายชอโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม (ตอ)

ล ำดบท ชอโฮมสเตย สถำนท เบอรตดตอ

14

เปยมวารนทร

36 หม 8 ต าบล บานปรก อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

036-711-336

15

บานคณเสา

1 หม 8 ต าบล บานปรก อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

034-718-289

16

บานแสงจนทร รสอรท

83/1 หม 8 ต าบล บานปรก อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

034-725-310

17 ทวพร รสอรท 16/2 หม 7 ซอย ชชวาล ด าร ต าบล บานปรก 081-342-8665

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

18 บานนก 13/3 หม 8 ซอย ชชวาล ต าบล บานปรก 081-615-2363

อ าเภอ เมอง จงหวด สมทรสงคราม

19 บานตม รสอรท 88/1 หม 8 ต าบล บานปรก อ าเภอ เมอง 034-711-660

จงหวด สมทรสงคราม

20 บานเพยงตะวน 41/2-4 หม 9 ซอย บานปรก 22 ต าบล บานปรก จงหวด สมทรสงคราม 034-791-751

21 บานบรรณารกษ 38 หมท 2 ต าบล บางแค อ าเภอ อมพวา 034-702-099

จงหวด สมทรสงคราม

ภาคผนวก ข

สมภาษณผประกอบการ

สาขาวชาการจดการโรงแรมและการทองเทยว คณะบรหารธรกจ โทร. 02-697-6120

คณะบรหารธรกจ มกค

UTCC School of Business

PREMIER BUSINESS SCHOOL FOR SMART LEADERS

จดหมายขอความรวมมอ

12 พฤศจกายน 2552 เรอง ขอความรวมมอตอบแบบสมภาษณเชงลก เรยน ผประกอบการโฮมสเตย ดวยดฉน อรสรา เสยานนท ท าการวจยเรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม วตถประสงคของงานวจยฉบบน เพอน าเสนอแนวทางปฏบตทดเลศและสรางองคความรใหผประกอบการ บคคล และหนวยงานทเกยวของเหนความส าคญของรปแบบการจดการโฮมสเตยทท าใหเกดมลคาการทองเทยวอยางยงยน จงใครของความอนเคราะหขอมล ท เกยวของกบเรองดงกลาว เพอด าเนนการสมภาษณผประกอบการโฮมสเตย จงเรยนมาเพอโปรดใหความอนเคราะห (ดร. อรสรา เสยานนท) หวหนาโครงการวจย

แบบสมภาษณ ผประกอบการโฮมสเตย

เรอง การสรางมลคาการทองเทยวอยางยงยนของธรกจโฮมสเตย: กรณศกษาโฮมสเตยบรเวณตลาดน าอมพวา จงหวดสมทรสงคราม

ค าอธบาย ขอมลในแบบสมภาษณม 2 สวน (ทงหมด 4 หนา) สวนท 1 ลกษณะและสภาพทวไป กรณาท าเครองหมาย ในชอง และเตมขอความในชองวางตอไปนใหสมบรณ 1. ลกษณะทวไปของบานพกโฮมเสตย (Home Stay) ชอโฮมสเตย______________________________________________________________ บานเลขท_________หมท_____________ซอย____________ต าบล__________________ อ าเภอ____________________เขต_________________จงหวด สมทรสงคราม โทรศพท________________โทรสาร (FAX)________________e-mail________________ เจาบาน (ชอ-สกล)_________________________________________________________ เพศ หญง ชาย อาย________ป อาชพ______________________________________ ผท าแบบสอบถามมสถานะเปน เจาบาน ผอาศ ย ลกจาง อนๆ_________ ในธรกจของทานมหนสวนทางธรกจทเปนชาวตางชาตหรอไม ไมม ม (โปรดระบสญชาต)_________________________ 2. ลกษณะบานทเปนโฮมสเตย พนทบานขนาด_____________________ตารางเมตร สรางเมอ (ป)__________อายบาน (ณ ปจจบน)_____________ป จ านวนผอาศยในบาน (ปจจบน)________________________คน ระยะเวลาด าเนนธรกจโฮมสเตย__________________ป 3. จ านวนหองนอนทงหมด_______________หอง จ านวนหองนอนผอาศย__________________ หอง สามาแรถรองรบได___________คน/หอง จ านวนหองนอนนกทองเทยว_______________หอง สามารถรองรบได___________คน/หอง รวมมนกทองเทยวทมาพกตอคน ประมาณกคน______________คน/คน จ านวนหองโถง_____________________หอง รวมจ านวนนกทองเทยวทใชหองโถงตอคน ประมาณกคน________คน/คน กหองทใช______

4. จ านวนหองน า_________หอง จ านวนหองสขา___________หอง ลกษณะการใชงานของหองน า เพยงพอ ไมเพยงพอ ลกษณะการใชงานของหองสขา เพยงพอ ไมเพยงพอ 5. ระเบยบขอบงคบในการเขาพกโฮมสเตย คอ ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ อตราคาทพก คนละ_________________บาท/คน การจอง/การเกบเงนลวงหนากวน________วน เงนจองลวงหนา____________บาท อาหารมอเชาราคา________บาท/คน อาหารมอกลางวนราคา________บาท/คน อาหารมอเยนราคา___________บาท/คน แพกเกจราคาอาหาร 3 มอ__________บาท/คน 6. อตราการเขาพก (Occupancy Rate) ประเภทนกทองเทยว ชาวไทย ชาวตางชาต (ระบชาต)______________________ ฤดกาลทนกทองเทยวเขามาพกมาก (ชวงเดอนทมาพก)_____________________________ ฤดกาลทนกทองเทยวเขามาพกนอย (ชวงเดอนทมาพก)_____________________________ เทศกาลทนกทองเทยวเขามาพก (วน/เดอน) _____________________________________ วนทเขามาพก วนธรรมดา_______ ศกร-เสาร เสาร-อาทตย อนๆ______จ านวนนกทองเทยวตอครง กลมเลก_____คน กลมใหญ_______คน ครอบครว_______คน 7. รายไดจากการประกอบธรกจโฮมสเตยตอเดอน__________________บาท 8. รายไดจากการททานประกอบธรกจโฮมสเตยคดเปนกเปอรเซนตของรายไดตอเดอน__________%

ตอป__________%

9. ประเภทของหองทใหบรการลกคา (ให มากกวา 1 ขอได) เตยงเดยว เตยงค ใหเชาเปนหลง หองรวม อนๆ____________

10. ลกษณะของลกคาทมาพกทโฮมสเตย Walk in เขามา มากบบรษททวร มากบเพอน มากบทวร อนๆ_____

11. วตถประสงคการมาใชบรการทพกโฮมสเตยของลกคา พกผอน ประชม/สมมนา ศกษาวฒนธรรมทองถน ทางผาน โปรแกรมซงบรษทน าเทยวจดให อนๆ_________ 12. ระยะเวลาทลกคามาใชบรการโฮมสเตย คางคน 1 คน คางคน 2 คน 3 วน 2 คน คางคน 3-5 คน คางคนมากกวา 1 สปดาห อนๆ_________ 13. เหตผลทลกคาเลอกใชบรการโฮมสเตย ณ สถานทแหงน ราคา ความสะอาด การสอสาร มกจกรรมน าเทยวทางน า มกจกรรมอนทตอบสนองความตองการของลกคา อนๆ__________ 14. ทานมการเผยแพรขอมลเกยวกบโฮมสเตยของทานผานสอใด ปายโฆษณา วทย/โทรทศน หนงสอพมพ นตยสาร/วารสาร อนเตอรเนต บรษททองเทยว ทองเทยวแหงประเทศไทย อนๆ_________ 15. ผปฏบตการในธรกจของทาน สามารถสอสารโดยใชภาษาตางประเทศไดหรอไม ไมได ได (โปรดระบภาษา)______________________________ สวนท 2 ดานสถานการณดานการทองเทยว 16. ธรกจของทานจดรายการทองเทยวใหนกทองเทยวใดบาง ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 17. อะไรเปนสงดงดดใจใหนกทองเทยวเขาทองเทยวในชมชนของทาน ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 18. ปญหาและผลกระทบทเกดขนจากการทองเทยว

1. ดานเศรษฐกจ ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 2. ดานสงคม/วฒนธรรม

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. ดานสงแวดลอม

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

19. ปญหาของทานในการบรหารจดการธรกจโฮมสเตย ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________________________ วน/เดอน/ปทสมภาษณ______________________________

ขอขอบพระคณอยางยงในความรวมมอ