Jelena Čukić

A 0 1000 mdash 126000

B 10 128100 mdash 19121400

C 110 192010 mdash 2232552540

D 1110

224000 mdash 239255255255

E 1111

240000 mdash 254255255255

MASKA

A 255000

B 25525500

C 2552552550

D 255255255255

E-----------------------------------------------------------------

Kontinualna poruka

Poruka signal

Analogni signal MODULATOR Analogni

signal

Diskretna poruka

Poruka signal

Digitalni signal MODULATOR Analogni

signal

Kontinualna poruka

Poruka signal

Analogni signal KODER Digitalni

signal

Diskretna poruka

Poruka signal

Digitalni signal KODER Digitalni

signal

----------------------------------------------------------------- TCP - Protokol za prijenos

paketa podataka između spojenih čvorova TCP je konektivni transportni mrežni protokol definisan sa RFC 793 Implementiran je samo u krajnjim sistemima i obavlja- Multipleksiranje- Oporavak od greške- Kontrolu protoka korišćenjem metode prozora- Uspostavljanje i raskidanje veze- Redosledan prenos podataka

UDP - je nekonektivni transportni mrežni protokol definisan sa RFC 768 Implementiran je samo u krajnjim sistemima i obavlja- Multipleksiranje- Oporavak od greške- Redosledan prenos podataka

IP - Internet protokol za povezivanje čvorova mreže IP je definisan sa RFC 791

SMTP - Elektronička pošta tj omogućava e-mail servis tj Mehanizam za prenos poruka između hostova(Simple Mail Transfer Protocol)

FTP - Protokol za prijenos podataka između čvorova (tj za slanje binarnih i tekstualnih fajlova sa jednog na drugi system)(File Transfer Protocol)

TELNET - Omogućava interaktivan pristup udaljenom čvoru TELNET daje mogućnost udaljenog logovanja računara (TELecommunications NETwork)

NFS - Omogučava dijeljenje diskova i datoteka među umreženim računalima (Network File System)

Da bi se stekao utisak koliko je kašnjenje na računarskoj mreži koristi se TRACEROUTE a njega RFC 1393 detaljno opisuje

-----------------------------------------------------------------PERFORMANSE MREŽE SE PROCJENJUJU ANALIZOM SLJEDEĆIH PARAMETARA Propusnog

opsega (BANDWIDTH) ili propusnosti (THROUGHPUT)

Kašnjenja (DELAY)

-----------------------------------------------------------------ARHITEKTURE MOGU BITI HIJERAR

HIJSKE I DISTRIB

UIRANEU hijerarhijskoj mreži master obavlja kontrolu i upravljanje mrežom tako da mrežni signali (MS) sve potebne informacije o stanju i konfiguraciji mreže dobijaju od njega-----------------------------------------------------------------NAJVAŽNIJE FUNKCIJE PROTOKOLA Segmentir

anjeulančavanje Kontrola

greške Adresiranj

e

Multipleksiranje više sesija unutar jednog sistema

Transmisioni servisi

--------------------------------------------------------------------------- STP mdash oklopom FTPmdash folijom

U 4 ključne KILLER aplikacije spadaju E-mail Web ICQ Napster

-----------------------------------------------------------------VRSTE PRENOSA Analogni

Analogni prenos diskretnih poruka može se realizovati ako se na strani predajnika obrada signala koji ekvivalentira diskretnu poruku ostvari postupkom koji se naziva modulacija

Digitalni-----------------------------------------------------------------KODIRANJE SIGNALA Oblik spektra signala Sinhronizacija Otkrivanje grešaka Otpornost na uticaj šuma Složenost i ekonomičnost-----------------------------------------------------------------TRI VRSTE FIKSNIH PRENOSNIH PUTEVA Upredena parica Koaksijalni kabal Optičko vlakno-----------------------------------------------------------------SISTEMATIZACIJA PRISTUPA U LAN MREŽAMA Centralizovano kada kontroler pozivanjem

(polling) omogućava pristup stanica medijuma Deterministički postupkom u kome se koristi

posebna sekvenca bita ndash token za davanje prava stanicama za prenosom

Distribuirano-----------------------------------------------------------------U MREŽAMA SA POLLINGOM MASTER STANICA (ILI KONTROLER) POZIVA FIKSNIM REDOSLEDOM SLAVE STANICU DA PRENOSE-----------------------------------------------------------------CSMACD ILI CSMACA se koriste kod određenih mreža definisanim IEEE 802 standardom i predstavljaju distribuirane kontrole pristupa-----------------------------------------------------------------

MAC okvir

MAC kontrola

MAC odredišta

MAC izvora LLC CRC

MAC kontrolaMAC kontrola sadrži sve kontrolne informacije potrebne za funkcionisanje MAC protokolaMAC odredištaMAC adresa odredišta definiše odredišnu tačku fizičkog spoja u LAN mreži za dati okvirMAC izvoraMAC adresa izvora definiše izvorišnu tačku fizičkog spoja izvora u LAN mrežiza dati okvirLLCLLC PDU sadrži LLC podatkeCRCCRC polje služi za smještanje kodne kombinacije za detekciju grešaka -----------------------------------------------------------------Kada je u pitanju detekcija i korekcija grešaka LAN protokoli su karakteristični po tome što su te dvije funkcije podijeljene između MAC sloja i LLC sloja Tako je MAC protokol odgovoran za detekciju grešaka i uklanjanje svih onih okvira poruke za koje se utvrdi prisustvo greške LLC sloj se više bavi korekcijom s obzirom da kontroliše ispravan prenos pojedinih okvira kao i ponovni prenos onih kod kojih je detektovana greška-----------------------------------------------------------------Poznati su pod nazivima 8021 do 8026 standardi koji definiraju u suštini različite topologije i načine prenosa podataka uopćeno8021 Definira odnose između IEEE standarda i ISO modela 8022 MAC (Medium Access Control) podsloj i LLC (Logical Link Control) protokoli Standard komunikacije u sloju veze i povezivanja Opisuje mehanizam pristupa mediju i logički mehanizam kontrole podataka i njihovog prihvata i odašiljanja (prijenosa) Standardi nadalje opisuju fizičke slojeve OSI modela 8023 CSMACD (Carrier Sense Multiple Access Collision Detection) Sabirnički standard Protokoli kod kojih stanice osluškuju medij za prijenos tj što rade druge stanice i ovisno o tome šalju podatke ili ne te mehanizam ispitivanja

zauzetosti medija mreže i ako je medij zauzet ne pristupa se mreži da ne dođe do kolizije najčešće korišten kod ethernet-a 8024 Token Bus Mehanizam odašiljanja paketa od postaje do postaje u koji pošiljatelj stavi podatke i adresu (kod) odredišne postaje i koji odredište preuzima kad paket (ponegdje nazvan žeton) stigne do njega i kad se adresa u paketu slaže s adresom odredišta Redosljed odašiljanja postajama je slučajan 8025 Token Ring Mehanizam sličan predhodnom s razlikom da žeton stalno putuje u krugu u istom smjeru Koristi se kod topologije tipa prstena 8026 DQDB (Distributed Queue Dual Bus) Standard koji podržava komunikaciju kroz svijetlosna vlakna potpora mrežama tipa MAN (Metropolitan Area Network) i WAN (Wide Area Network) odnosno za gradske i državne-međudržavne mreže 80211 DSSC (Direct Sequence Spread Commission) Standard koji podržava bežičnu komunikaciju razvijen u nekoliko inačica s radnim frekvencijama od 24GHz i 5GHZ i brzinama od 1-54Mbps Koristi se CSMACA tehnologija (Carrier Sense Multiple Access Collision Avoidance) -----------------------------------------------------------------DTE (Data Terminal Equipment) je podsistem sastavljen od uređaja čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežomDCE (Data Communication Equipment) su uređaji kojima se ostvaruje efikasno korišćenje raspoloživih fizičkih medijuma i ostali uređaji kojima se realizuje povezivanje računara iili računarskih terminala u cilju razmjene i korišćenja poruka-----------------------------------------------------------------Unicast prenos ndash stanica koja inicira prenos poruke želi to da uradi prema jednoj odredišnoj staniciBroadcast (difuzni) prenos ndash stanica inicira komunikaciju kojom se želi poruka prenijeti svim ostalim stanicama u mrežiMulticast prenos ndash stanica može poruku uputiti nekom proizvoljnom skupu stanica iz mreže-----------------------------------------------------------------Mreže sa komutacijomKanala ndash kanal se uspostavlja u potpunosti prije početka prenosa porukePoruka ndash poruka se šalje od jednog do drugog čvorišta i najprije se skladišti u svakom usputnom čvorištu pa se tek onda prosleđuje drugom (prije otpočinjanja prenosa poruka dobije adresu odredišne stanice i neke dodatne kontrolne informacije)Paketa ndash koristi princip komutacije poruka koje su podijeljene na segmente manje dužine Po prijemeu svih paketa koji predstavljaju poruku u odredišnom računaru se obavlja njihovo ponovno sastavljanjePrincip prenosa datagrama ndash svaki paket se tretira pojedinačno i prosleđuje nezavisno jedan od drugog (konkretna putanja se utvrđuje za svaki paket)Uspostavljanje virtuelnog kanala ndash podrazumijeva prethodno utvrđene putanje prije slanja pojedinačnog paketa Svaki paket sadrži i identifikator virtuelnog kanala-----------------------------------------------------------------Kontinualne poruke ndash poruke koje uzimaju sve moguće vrijednosti koje se nalaze između određenih granicaDiskretne poruke ndash poruke koje se pojavljuju kao nizovi odvojenih elemenata koji imaju konačan broj različitih vrijednosti (simboli)Blok ndash grupa bita koji se prenose kao jedan elemenat na kome se primjenjuje određeni postupak za kontrolu pojave greške u prenosu-----------------------------------------------------------------Izvor poruka ndash bilo kakav objekat koji generiše poruku koja se prenosiPredajnik ndash generisanu poruku pretvara u oblik podesan za prenosPrenosni put ndash sredina (fizički medijum) kroz koju se signal prenosi od predajnika do prijemnikaPrijemnik ndash prihvata signal iz linije veze i obavlja funkciju inverznu predajnikuKorisnik ndash objekat kome je poruka namijenjena-----------------------------------------------------------------Deterministički signali ndash oni čije su vrijednosti u vremenu opisane preciznim analitičkim izrazomSlučajni signali ndash oni za koje nije moguće definisati odgovarajući analitički izraz kojim bi se unaprijed opisao njihov vremenski tokPeriodični signali ndash s(t + T) = s(t) -infin lt t lt +infinAnalogni signali ndash kod kojih je analitički izraz kojim se opisuju promjene nekog od parametara signala u vremenu takav da predstavlja kontinualnu vremensku funkcijuDigitalni signali ndash kod kojih je vremenska funkcija koja definiše promjene nekog od parametara signala prestavljena kombinacijom diskretnih elemenata koji su uzeti iz nekog konačnog skupa-----------------------------------------------------------------ASK (Amplitude Shift Keying amplitudska modulacija) ndash modulacija amplituda sinusoidalnog nosioca se učini proporcionalnom signalu podatakaFSK (Frequency Shift Keying frekvencijska modulacija) ndash kada se postupkom modulacije učestanost nosioca učini direktno zavisnom od signala poruke

1

Jelena Čukić

PSK (Phase Shift Keying fazna modulacija) ndash faza modulisanog signala se mijenja u ritmu promjena signala podataka-----------------------------------------------------------------Termički šum ndash nastaje usled termičkog kretanja elektrona u provodnicima i prisutan je u svim uređajimaIntermodulacioni šum ndash nastaje kada signali različitih frekvencija dijele isti transmicioni medijumŠum preslušavanja ndash javlja se kada dođe do neželjenog ukrštanja putanja signala tj usled električnog ukrštanja susjednig prenosnih putevaImpulsni šum ndash je nekontinualna smetnja koja se sastoji od impulsa kratkog trajanja i relativno velike amplitude-----------------------------------------------------------------Upredena parica ndash sastoji se od dvije izolovane bakarne žice koje su upredene i ponašaju se kao jedna komunikacijska veza (za povezivanje digitalnih centrala 64kbs za LAN 100 Mbs kategorija 3UTP 10Mbs kat 5UTP 100Mbs kat 5e UTP 1Gbs i to je gornja granica za parice)Koaksijalni kabal ndash sastoji se od dva provodnika Za poziciju unutrašnjeg provodnika koriste se posebni ravnomjerno raspoređeni izolatorski prsteni ili čvrsti dielektrični materijaliOptičko vlakno ndash tanak i lak medijum koji omogućava prostiranje opričkog zraka Ima cilindričan oblikGornja granica protoka je 10Gbs-----------------------------------------------------------------Monomodna vlakna ndash postoji samo jedna putanja prostiranja svjetlosti duž jezgraMultimodna vlakna ndash imaju veći prečnik jezgra i veći broj putanja prostiranja dobijenih refrakcijom svjetlosnog zrakaDvoslojna vlakna ndash ona kod kojih je indeks prelamanja jezgra veći od indeksa prelamanja omotačaGradijentna vlakna ndash indeks prelamanja jezgra se mijenja duž njegovog prečnika s tim što je indeks prelamanja omotača konstantan i manji od najmanje vrijednosti indeksa prelamanja jezgra-----------------------------------------------------------------Direkcioni prenos ndash predajna antena emituje fokusirani elektromagnetni snopOmnidirekcioni prenos ndash emitovani signal se prostire u svim pravcima i može biti primljen od strane više prijemnika koji su locirani u različitim pravcima od predajne antene-----------------------------------------------------------------Infracrveni dio elektromagnetnog spektra ndash 3x1011-2x1014HzMikrotalasne frekvencije ndash oko 2 GHz do 40 GHzOmnidirekcione frekvencije (za radio difuziju) ndash od 30 MHz do 1 GHzOptimalan opseg učestanosti za satelitski prenos ndash od 1 GHz do 10 GHz-----------------------------------------------------------------Računarske komunikacije ndash skup međusobno povezanih računara i svih drugih potrebnih uređaja koji omogućavaju razmjenu informacija i zajedničko korišćenje resursa u cilju obezbjeđivanja različitih usluga korisnicimaMrežna arhitektura ndash skup pravila za upravljanje i ostvarivanje interakcije između sistema mrežeEntitet ndash sve što može da šalje i prima podatkeSistem ndash fizički određen objekat koji sadrži više entitetaProtokol ndash skup konvencija koje regulišu razmjenu podataka između entitetaProtokolska jedinica podataka ndash blok podataka koji se razmjenjuje između dva entiteta preko protokola-----------------------------------------------------------------Sintaksa ndash definiše tip podataka kodiranja i osobine signalizacionih nivoaSemantika ndash sadrži kontrolu podataka otkrivanje i uklanjanje grešakaVremenska usklađenost ndash brzina prenosa podataka i sekvencionalnost-----------------------------------------------------------------Direktan mrežni protokol ndash ako su entiteti povezani tačka-tačkaIndirektan ndash ako između entiteta postoji jedna ili više komutacionih mrežaMonolitan ndash ako mrežni protokol obavlja sve funkcije protokolaStruktuirani ndash ako je između hijerarhijski ili nivoovski struktuiranih protokola ostvarena podjela funkcijaSimetričan ndash ako se komunikacija ostvaruje između entiteta lociranih na istim pozicijama u mrežnoj arhitekturiNesimetričan ndash baziraju se na bdquoklijent-serverldquo mehanizmu-----------------------------------------------------------------Nivo mrežnog pristupa ndash uključen je u razmjenu podataka između računara i mrežeTransportni nivo ndash zadužen za pouzdan prenos podataka i njihovu sekvencionalnostNivo aplikacije ndash sadrži logiku potrebnu za podržavanje različitih korisničkih aplikacija-----------------------------------------------------------------NIVOI OSI MODELAFizički nivo ndash zadužen za prenos toka bita izmežu mrežnih sistema (RS-xxx-x prvi nivoi ISDN i LANa)Mrežni nivo ndash obezbjeđuje prenos informacije preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog puta ili uspostavljanjem virtuelnog kola (IP ICMP)

Transportni nivo ndash daje pouzdani mehanizam razmjene između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja (TCP UDP)Nivo sesije ndash obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema (RPC SQL NFS)Nivo prezentacije ndash omogućava definisanje formata podataka (ASCII JPEG TIFF MPEG)Aplikativni nivo ndash pruža komunikacijske mogućnosti aplikacijama (Telnet HTTP FTP WWW )

7 Aplikacioni sloj Aplikacioni programi koji koriste mrežu

6 Prezentacioni sloj Standardizuje podatke predstavljene aplikacijama

5 Sloj sesije Upravlja sesijama izmedju aplikacija

4 Transportni sloj Obezbedjuje otkrivanje i ispravku greške

3 Mrežni sloj Upravlja povezivanjima mreže

2 Sloj linka podataka Ovezbedjuje isporuku podataka preko fizičke veze

1 Fizički sloj Definiše fizički mrežni medijum

-----------------------------------------------------------------RTT (round-trip time) je dvosmjerno kašnjenje koje definiše koliko traje prenos poruke od jednog kraja mreže do drugog i obratno-----------------------------------------------------------------NIVOI TPCIP PROTOKOLAZvanično nije usvojen ali se primjenjuje u praksiFizički nivo ndash definiše katakteristike prenosnog medija brzinu signalizacije i šemu kodiranja signalaNivo linka ndash bavi se logičkim interfejsom između krajnjeg sistema i podmrežeInternet nivo ndash izvršava rutiranje podataka od izvorišnog do destinacionog hostaTransportni nivo (host-host) ndash obezbjeđuje prenos podataka od krajaAplikacijski nivo ndash omogućava komunikaciju između procesa ili aplikacija na odvojenim hostovima-----------------------------------------------------------------

I zaokružiti T ako je izraz tačan N ako je izraz netačan

1

DTE čine uređaji kojima se ostvaruje efikasno korišćenje raspoloživih fizičkih medijuma i ostali uređaji kojima se realizuje povezivanje računara iili računarskih terminala u cilju razmjene i korišćenja poruka

T N

2 IP je nekonektivni mrežni protokol implementiran samo krajnjim sistemima T N

3

Kod mreža sa komutacijom paketa zasnovanih na principu prenosa datagrama svi paketi se od izvora do odredišta prosleđuju istom putanjom

T N

4 Svi računari povezani na isti hab čine jedan kolizioni domen T N

5 Za povezivanje računara na switch koristi se ravan (straight-through) kabal T N

6

Determinsitička kontrola pristupa u LAN mrežama podrazumijeva da kontroler prozivanjem stanica (polling) omogućava pristup zajedničkom medijumu

T N

II ZAOKRUŽITI TAČAN ODGOVOR (Samo jedan odgovor je tačan)

1

Intermodulacioni šum nastaje usljeda) Termičkog kretanja elektrona u

provodnicima i prisutan je u svim električnim uređajima

b) Prenosa signala na različitim frekvencijama istim prenosnim medijumom

c) Indukovanja signala iz jednog kanala u drugi kanal

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

2

Treći nivoTCPIP referentnog modela jea) Mrežni nivob) Nivo transportac) Nivo aplikacijed) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

3

RTT jea) Vrijeme potrebno za inicijalno

usaglašavanje stanica koje žele da komunicirajub) Vrijeme potrebno za prenos poruke

od stanice koja emituje poruku do stanice koja prima poruku

c) Vrijeme koje je potrebno da se poruka prenese sa jednog na drugi kraj mreže

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

4 Značajni parametar pomoćnog sinusoidnog nosioca u koji je utisnuta prenošena poruka kod ASK modulisanog signala je

a) Amplitudab) Frekvencijac) Faza

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

5

Mrežni protokol predstavljaa) Sve što može da šalje ili prima

porukeb) Skup pravila za upravljanje i

ostvarivanje inte-rakcije (komunikacije) između sistema mreže

c) Skup konvencija koje regulišu razmjenu podataka između entiteta

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

6

Prva tri bajta logičke adrese dodjeljujea) IEEE međunarodno

standardizaciono tijelob) IETF međunarodno

standardizaciono tijeloc) Proizvođač d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

7

Funkciju detekcije greške u LAN mrežama obavljaa) LLC slojb) Nivo fizičkog protokola (PHY)c) MAC sloj d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

8

TELNET omogućavaa) E-mail servisb) Slanje binarnih i tekstualnih fajlova

sa jednog sistema na drugic) Logovanje udaljenog računara d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

9

Polje preambula u strukturi Ethernet frejmaa) Obezbjeđuje da frejm ima min

veličinu od 64Bb) Služi za detekciju greškec) Služi ta sinhronizacijud) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

10

Upravljački frejmovi kod IEEE 80211 standarda se koriste za

a) Uspostavljanje konekcijeb) Sinhronizaciju autentifikaciju

asocijaciju i deasocijaciju stanica sa APc) Prenos korisnih podatakad) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

III ZAOKRUŽITI TAČNE ODGOVORE (JEDAN ILI VIŠE)

1

Periodičan signal sa periodom T jea) s(t)=s(t+T) b) s(t)=sin(2ft+) f=1Tc) 2s(t)=2s(t+T)d) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

2

UDP je implementiran samo u krajnjim sistemima i obavlja

e) Multipleksiranje f) Detekciju greškeg) Redosledan prenos

podatakah) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

3

10Base5 specificirai) Upotrebu upredenih

bakarnih parica kao medijuma za prenosj) Mančester kodiranje k) Maksimalnu dužinu

segmenta 500 ml) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

4

Access point se koristi u sljedećim arhitekturama WLAN mreža

m) ad-hocn) infrastrukturalnimo) ESS (Extended Service

Set)p) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

IV DOPUNITI ISKAZE1 Prva računarska mreža zvala se ARPAnet

2 Modulacijom digitalnog signala dobija se analogni signal

3

Kašnjenje u mreži sa komutacijom paketa uključuje sljedeće komponente Kašnjenje usljed obrade u čvorištu Kašnjenje u redu čekanja Kašnjenje usljed prenosa Kašnjenje usljed propagacije

4 Polje pad u Ethernet frejmu obezbjeđuje da

2

Jelena Čukić

zaglavlje ima dužinu koja je multipl od 32-bitnih riječi

5 Na fizičkom nivou IEEE 8024 standard specificira mreže sa topologijom tokenbus

6 CRC polje MAC okvira služi za smještanje kodne kombinacije za detekciju greške

V POVEZATI

A

1 Korisnika) Pretvara primljenu

poruku u oblik podesan za korisnika

2 Predajnikb) Pretvara generisanu

poruku u oblik podesan za prenos

3 Prijemnikc) Objekat (čovjek ili

mašina) kome je poruka namijenjena

B

a) mreze sa komtacijom kola

Mreže sa komutacijom kanala (kola) koje se realizuju uspostavljanjem realnog (fizičkog) prenosnog puta između dvije stanice koji se održava tokom kompletnog trajanja prenošene poruke

b) mreze sa komutacijom poruka

Mreže sa komutacijom poruka se karakterišu time što se poruke prosljeđuju od jednog do drugog komutacionog čvorišta dok ne stignu do stanice do koje su upućene Pri tome čekajući da uređaji u mreži postanu dostupni za dalje prosljeđivanje ka odredištu u usputnim čvorištima se odvija prikupljanje grupisanje i memorisanje poruka

c) mreze sa komutacijom paketa

Mreže sa komutacijom paketa predstavljaju modifikaciju mreža sa komutacijom poruka stim što se ovdje poruke dijele na blokove pakete određene dužine Na taj način se ostvaruje prosleđivanje paketa između pojedinih stanica preko manjeg ili većeg broja komutacionih čvorišta

C

1 a) kabal sa optičkim

vlaknima

2 b) koaksijalni kabal

3 c) upredene parice

D

1 a) od tačke do tačke

2b) višestruki

pristup

3c) indirektno povezivanje

E

1 12819532144 a) Klasa A

2 1251818374 b) Klasa B

3 252731584 c) Klasa C

4 225225225250 d) Klasa D

5 173574493 e) Klasa E

F 1TCP konektivni transportni mrežni protokol RFC 793

BGPFTPHTTPSMTPTELNET

2UDPNekonektivni mrežni

RTPDNS SNMP

protokol RFC 768

G

1 Monomodna

2 Multimodna dvoslojna

3 Multimodna gradijentna

IEEE 8023 CSMACD (Ethernet familija standarda)

IEEE 8024 Wireles LAN (WLAN) IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standard za MAN mreže IEEE 8027 standard za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standard za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost

međusobnog povezivanja LAN mreža IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG

Anylan mreže

I zaokružiti T ako je izraz tačan N ako je izraz netačan

7 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se segmentima T N

8 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se frejmovima ili okvirima T N

9

Centralizovana kontrola pristupa u LAN mrežama podrazumijeva da kontroler prozivanjem stanica (polling) omogućava pristup zajedničkom medijumu

T N

10 TCP transportni protokol omogućava detekciju ali ne i korekciju greške T N

11 IEEE 8024 standard se odnosi na Ethernet mreže T N

12 IEEE 8024 standard se odnosi na token bos T N

13 Mreža topologije zvijezda zahtijeva hub ili switch T N

14

Kod mreža sa komutacijom paketa zasnovanih na principu prenosa datagrama svi paketi se od izvora do odredišta prosljeđuju istom putanjom

T N

15 Kašnjenje usljed prenosa je vrijeme potrebno da podaci stignu do odredišne stanice T N

16 E-mail je killer aplikacija Interneta T N

17

Mogućnost da se pojedini linkovi koji povezuju komutaciona čvorišta istovremeno koriste za prenos više različitih poruka se naziva komutacija

T N

18Komutacija kojom se poruka prenosi određenoj grupi stanica u mreži predstavlja multicast prenos

T N

19 Naredba TRACERT služi za određivanje optimalne rute između dvije stanice T N

20 T NII zaokružiti tačan odgovor

5Fizička adresa se sastoji od48 bita i predstavlja se u heksadecimalnom obliku

6Maksimalan broj ripitera koji se mogu upotrijebiti za povezivanje segmenata u Ethernet mrežama je 4

7WAN mrežePokrivaju velika rastojanja i omogućavaju relativno male brzine prenosa podataka

8 Klasa D Ip adresa se koristiZa multikast

9 Klasa E Ip adresa se koristiZa eksperimente

10

Advertised window polje u zaglavlju TCP segmentaSpecificira dužinu TCP zaglavlja izraženu u broju 32-bitnih riječi

11Kada je polje RST u okviru TCP segmenta setovano na jedinicu ondaPrijemni TCP modul treba da raskine vezu

12

Pojam računarskih komutacija predstavljaRačunarske komunikacije ndash prenos poruka odn informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

13

Računarska mreža ndash skup međusobno povezanih računara i svih drugih potrebnih uređaja koji omogućavaju razmjenu informacija i zajedničko korišćenje računarskih resursa u cilju obezbjeđivanja različitih usluga korisnicima

14

Pod pojmom bita se podrazumijevaPrenos poruka odnosno informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

15 Switch predstavljaDCE opremu

16Komutacioni podsistem omogućavaPovezivanje korisnika u cilju razmjene informacija

17

Uređaji pomoću kojih se ostvaruje povezivanje dvije nezavisne mreže suRutirajuća čvorišta (router bridge-most gateway)

18 Primjer mreža sa komutacijom kola jeTelefonsak mreža

19 Propusnost mreže se definiše

20 OSI referentni model imaSedam nivoa

21 Definisanje formata podataka omogućavaNivo prezentacije

22 Layer 5 OSI referentnog modela je nivosesije

23 Prvi komutatori paketa su se zvaliInterface Mesage Procesor (IMC)

24 Otkriće WWW se vezuje zaMarc Anderssena-a

25 Prva računarska mreža se zvalaARPA net

26III dopuniti iskaze

7 WLAN je osnovni blok IEEE 80211 arhitekture

8Na fizičkom nivou 8025 standard specificira upotrebu oklopljnih bakarnih parica kao medijuma za prenos

9 Zaglavlje IP paketa verzije 4 ima dio fiksne dužine od 20B i dio varijabilne dužine do 40B

10

Navesti najmanje tri aplikacije koje koriste UDP protokolTFTPDNSSNMPRTP

11 Računarska mreža se sastoji iz dva podsistemamdash DTE ( Data Terminal Equipment ) ndash uređaji čije

3

Jelena Čukić

povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)mdash Komunikacioni podsistem - Fizički medijum za prenos poruka - DCE ( Data Communication Equipment ) - Ostali uređaji

12 U hijerarhijskoj mreži bdquomasterrdquo obavlja kontrolu i upravljanje mrežom

13 1kB=1024 b

14Fizički medijum kojim se ostvaruje povezivanje 2 ili više računara naziva se link a njime povezani računari stanice

15IV povezati

HHub rarrradi na prvom nivou OSI modela Bridge rarrradi na drugom nivou OSI modelaRouter rarrradi na trećem nivou OSI modela

IBus rarr Svi DCE su vezani na jedan link Star rarr Svi DCE su vezani na dva linkaRing rarr Svi su povezani na jedan centralni čvor

J

4

Jelena Čukić

ZADACI1 Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 20 kB

fajla 1 Gbs Ethernet-om ako se signal prenosi po linku dužine 750m brzinom od 25108 ms Prije početka slanja fajla potrebno je inicijalno usaglašavanje 20s

2 Da li je moguće sa mikrotalasnim antenama postavljenim na visini od 25 m realizovati mikrotalasni link na rastojanju od 35 km pod uslovom da postoji linija direktne vidljivosti

3 Poruka je predstavljena nizom bita 10010110 poruci je dodat termički šum i tri impulsa impulsnog šuma sa negativnim impulsima na trećem i petom bitu poruke i pozitivnim impulsom na četvrtom bitu poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je i gdje u prenosu došlo do greške

4 Za binarni signal 110101 (trajanje jednog bita 2s) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jedinici odgovara sinusni nosilac učestanosti 1 MHz a binarnoj nuli odgovara sinusni nosilac učestanosti 500 kHz

5 Binarni signal 11010010 prikazati u vremenskom domenu ako je primijenjen bipolarni AMI kod

6 Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 19810668151 kao i adresu podmreže kojoj pripada ista adresa ako se koristi subnet maska 255255255192 sve adrese napisati u binarnom i u dekadnom obliku

7 Da li je moguće u mreži 1616600 kreirati 16 podmreža sa po 1000 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

8 Za mrežu 1616600 isubnet masku određenu u prethodnom zadatku napisati adresu opseg i broadcast adresu 8 podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

9 Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu opseg i broadcast adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

ZADATAK 1Ako se kristi subnet maska 2552552480 odrediti kojoj podmreži pripada adresa 16694229254 Odrediti opseg i broadcast adresu ove podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

166 94 229 25410100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 0000000010100110 01011110 11100000 00000000

166 94 224 0To je podmreža A opseg je

od166 94 224 1

Do166 94 231 254

Broadcast10100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 00000000

Uzima se zadnja jedinica od maske

I do kraja dodaju sve jedinice to su mjesta za hostove

10100110 01011110 11100111 11111111166 94 231 255

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 2

Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 14710165172 Da li je moguće u takvoj mreži kreirati 124 podmreže sa po 510 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

147 10 165 17210010011 00001010 10100101 1010110011111111 11111111 00000000 0000000010010011 00001010 00000000 00000000

147 10 0 02p-2ge1242pge124+2

2pge126p=7

2r-2ge5102rge510+2

2rge512r=9

p+rle167+9le1616le16

DA

Subnet maska11111111 11111111 11111110 00000000

255 255 254 0-----------------------------------------------------------------ZADATAK 3

Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

195 66 128 011000011 01000010 10000000 00000000

17rarr7 darr11000011 01000010 10000000 00000000 1

1 2 10 3 11 4 100 5

11000011 01000010 10000100 00000000

2nge128p=7-----------------------------------------------------------------ZADATAK 4Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 500KB fajla pretpostavljajući da je RTT=50ms veličina paketa 1KB i da je potrebno inicijalno bdquousaglašavanjerdquo od 3RTT prije početka slanja za sljedeće slučajevea) Opseg je 1Mbs i podaci se šalju

kontinualnob) Opseg je 1Mbs ali se po završetku slanja

paketa mora sačekati vrijeme RTT prije nego što se pošalje sljedeći paket

c) Opseg je beskonačan a 20 paketa se može poslati tokom jednog RTT-a

a) Duk=3RTT+LR+RTT2

b) Broj_paketa=500kB1kB=500Duk=3RTT+LR+RTT2+(500-1)RTT=

c) RrarrinfinBroj_paketa=500kB1kB=500

Broj_paketa20=50020=25Duk=3RTT+LR+RTT2+(25-1)RTT=-----------------------------------------------------------------ZADATAK 5Posmatra se link od tačke do tačke dužine 3km Koliki treba da je opseg linka tako da kašnjenje usljed propagacije (brzina 2108ms) bude jednako vremenu prenosa paketa veličine 200B Ponoviti prethodni proračun a za paket veličine 1024B

d=3kmR=c=2108msL=200B=2008b

dprop=dc=3103m2108ms=

dprop=LR=gt R=L dprop=200B=2008b

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 6Periodična povorka impulsa učestanosti 4MHz prenosi se kanalom čiji je propusni opseg 8MHza) Kolika se harmonika može prenijeti ovim

signalomb) Kolika je brzina prenosa

-----------------------------------------------------------------

ZADATAK 7Za brzinu prenosa binarnog signala od 5Gbs odrediti širinu propusnog opsega idealnog sistema za prenos

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 8Za binarni signal 1100100110 (trajanje jednog bita je 1ms) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jednici odgovara učestanost od 1KHz a binarnoj nuli učestanost od 2 KHz

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 9Pretpostaviti proizvoljan binarni niz sastavljen od 10 bita i prikazati ga u vremenskom domenu primjenom diferencijalnog Mančester koda

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 10Poruka je predstavljena nizom bita 1110011110 Porucu dodati šum koji je dominantno termički sa dva impulsa (koji pripadaju impulsnom šumu) na poziciji četvrtog i šestog bita poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je u prenosu došlo do greške

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 11Ako se binarni signal prenosi kanalom širine 25kHz odrediti maksimalnu moguću brzinu signaliziranja podataka ako je odnos signalšum na prijemu 10dB Ponoviti račun za odnos signalšum od 20dB

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 12Za signal u(t)=5sin(314000t+π10)(mV) odrediti

a) Amplitudu signala i učestanost signala b) Snagu signala na otporniku od 1Ω

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 13Da li je periodičan signal s(t) za koji važi relacija s(t+2ms)=s(t+6ms) Ukoliko jeste kolika je perioda signala

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 14Izračunati kašnjenje za 100Mbs Ethernet sa jednim store-andforward komutatorom ako je veličina paketa 500b a vrijeme kašnjenja usljed propagacije po svakom linku 10 μs Komutator počinje da šalje paket odmah po njegovom prijemu

5

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

PSK (Phase Shift Keying fazna modulacija) ndash faza modulisanog signala se mijenja u ritmu promjena signala podataka-----------------------------------------------------------------Termički šum ndash nastaje usled termičkog kretanja elektrona u provodnicima i prisutan je u svim uređajimaIntermodulacioni šum ndash nastaje kada signali različitih frekvencija dijele isti transmicioni medijumŠum preslušavanja ndash javlja se kada dođe do neželjenog ukrštanja putanja signala tj usled električnog ukrštanja susjednig prenosnih putevaImpulsni šum ndash je nekontinualna smetnja koja se sastoji od impulsa kratkog trajanja i relativno velike amplitude-----------------------------------------------------------------Upredena parica ndash sastoji se od dvije izolovane bakarne žice koje su upredene i ponašaju se kao jedna komunikacijska veza (za povezivanje digitalnih centrala 64kbs za LAN 100 Mbs kategorija 3UTP 10Mbs kat 5UTP 100Mbs kat 5e UTP 1Gbs i to je gornja granica za parice)Koaksijalni kabal ndash sastoji se od dva provodnika Za poziciju unutrašnjeg provodnika koriste se posebni ravnomjerno raspoređeni izolatorski prsteni ili čvrsti dielektrični materijaliOptičko vlakno ndash tanak i lak medijum koji omogućava prostiranje opričkog zraka Ima cilindričan oblikGornja granica protoka je 10Gbs-----------------------------------------------------------------Monomodna vlakna ndash postoji samo jedna putanja prostiranja svjetlosti duž jezgraMultimodna vlakna ndash imaju veći prečnik jezgra i veći broj putanja prostiranja dobijenih refrakcijom svjetlosnog zrakaDvoslojna vlakna ndash ona kod kojih je indeks prelamanja jezgra veći od indeksa prelamanja omotačaGradijentna vlakna ndash indeks prelamanja jezgra se mijenja duž njegovog prečnika s tim što je indeks prelamanja omotača konstantan i manji od najmanje vrijednosti indeksa prelamanja jezgra-----------------------------------------------------------------Direkcioni prenos ndash predajna antena emituje fokusirani elektromagnetni snopOmnidirekcioni prenos ndash emitovani signal se prostire u svim pravcima i može biti primljen od strane više prijemnika koji su locirani u različitim pravcima od predajne antene-----------------------------------------------------------------Infracrveni dio elektromagnetnog spektra ndash 3x1011-2x1014HzMikrotalasne frekvencije ndash oko 2 GHz do 40 GHzOmnidirekcione frekvencije (za radio difuziju) ndash od 30 MHz do 1 GHzOptimalan opseg učestanosti za satelitski prenos ndash od 1 GHz do 10 GHz-----------------------------------------------------------------Računarske komunikacije ndash skup međusobno povezanih računara i svih drugih potrebnih uređaja koji omogućavaju razmjenu informacija i zajedničko korišćenje resursa u cilju obezbjeđivanja različitih usluga korisnicimaMrežna arhitektura ndash skup pravila za upravljanje i ostvarivanje interakcije između sistema mrežeEntitet ndash sve što može da šalje i prima podatkeSistem ndash fizički određen objekat koji sadrži više entitetaProtokol ndash skup konvencija koje regulišu razmjenu podataka između entitetaProtokolska jedinica podataka ndash blok podataka koji se razmjenjuje između dva entiteta preko protokola-----------------------------------------------------------------Sintaksa ndash definiše tip podataka kodiranja i osobine signalizacionih nivoaSemantika ndash sadrži kontrolu podataka otkrivanje i uklanjanje grešakaVremenska usklađenost ndash brzina prenosa podataka i sekvencionalnost-----------------------------------------------------------------Direktan mrežni protokol ndash ako su entiteti povezani tačka-tačkaIndirektan ndash ako između entiteta postoji jedna ili više komutacionih mrežaMonolitan ndash ako mrežni protokol obavlja sve funkcije protokolaStruktuirani ndash ako je između hijerarhijski ili nivoovski struktuiranih protokola ostvarena podjela funkcijaSimetričan ndash ako se komunikacija ostvaruje između entiteta lociranih na istim pozicijama u mrežnoj arhitekturiNesimetričan ndash baziraju se na bdquoklijent-serverldquo mehanizmu-----------------------------------------------------------------Nivo mrežnog pristupa ndash uključen je u razmjenu podataka između računara i mrežeTransportni nivo ndash zadužen za pouzdan prenos podataka i njihovu sekvencionalnostNivo aplikacije ndash sadrži logiku potrebnu za podržavanje različitih korisničkih aplikacija-----------------------------------------------------------------NIVOI OSI MODELAFizički nivo ndash zadužen za prenos toka bita izmežu mrežnih sistema (RS-xxx-x prvi nivoi ISDN i LANa)Mrežni nivo ndash obezbjeđuje prenos informacije preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog puta ili uspostavljanjem virtuelnog kola (IP ICMP)

Transportni nivo ndash daje pouzdani mehanizam razmjene između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja (TCP UDP)Nivo sesije ndash obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema (RPC SQL NFS)Nivo prezentacije ndash omogućava definisanje formata podataka (ASCII JPEG TIFF MPEG)Aplikativni nivo ndash pruža komunikacijske mogućnosti aplikacijama (Telnet HTTP FTP WWW )

7 Aplikacioni sloj Aplikacioni programi koji koriste mrežu

6 Prezentacioni sloj Standardizuje podatke predstavljene aplikacijama

5 Sloj sesije Upravlja sesijama izmedju aplikacija

4 Transportni sloj Obezbedjuje otkrivanje i ispravku greške

3 Mrežni sloj Upravlja povezivanjima mreže

2 Sloj linka podataka Ovezbedjuje isporuku podataka preko fizičke veze

1 Fizički sloj Definiše fizički mrežni medijum

-----------------------------------------------------------------RTT (round-trip time) je dvosmjerno kašnjenje koje definiše koliko traje prenos poruke od jednog kraja mreže do drugog i obratno-----------------------------------------------------------------NIVOI TPCIP PROTOKOLAZvanično nije usvojen ali se primjenjuje u praksiFizički nivo ndash definiše katakteristike prenosnog medija brzinu signalizacije i šemu kodiranja signalaNivo linka ndash bavi se logičkim interfejsom između krajnjeg sistema i podmrežeInternet nivo ndash izvršava rutiranje podataka od izvorišnog do destinacionog hostaTransportni nivo (host-host) ndash obezbjeđuje prenos podataka od krajaAplikacijski nivo ndash omogućava komunikaciju između procesa ili aplikacija na odvojenim hostovima-----------------------------------------------------------------

I zaokružiti T ako je izraz tačan N ako je izraz netačan

1

DTE čine uređaji kojima se ostvaruje efikasno korišćenje raspoloživih fizičkih medijuma i ostali uređaji kojima se realizuje povezivanje računara iili računarskih terminala u cilju razmjene i korišćenja poruka

T N

2 IP je nekonektivni mrežni protokol implementiran samo krajnjim sistemima T N

3

Kod mreža sa komutacijom paketa zasnovanih na principu prenosa datagrama svi paketi se od izvora do odredišta prosleđuju istom putanjom

T N

4 Svi računari povezani na isti hab čine jedan kolizioni domen T N

5 Za povezivanje računara na switch koristi se ravan (straight-through) kabal T N

6

Determinsitička kontrola pristupa u LAN mrežama podrazumijeva da kontroler prozivanjem stanica (polling) omogućava pristup zajedničkom medijumu

T N

II ZAOKRUŽITI TAČAN ODGOVOR (Samo jedan odgovor je tačan)

1

Intermodulacioni šum nastaje usljeda) Termičkog kretanja elektrona u

provodnicima i prisutan je u svim električnim uređajima

b) Prenosa signala na različitim frekvencijama istim prenosnim medijumom

c) Indukovanja signala iz jednog kanala u drugi kanal

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

2

Treći nivoTCPIP referentnog modela jea) Mrežni nivob) Nivo transportac) Nivo aplikacijed) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

3

RTT jea) Vrijeme potrebno za inicijalno

usaglašavanje stanica koje žele da komunicirajub) Vrijeme potrebno za prenos poruke

od stanice koja emituje poruku do stanice koja prima poruku

c) Vrijeme koje je potrebno da se poruka prenese sa jednog na drugi kraj mreže

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

4 Značajni parametar pomoćnog sinusoidnog nosioca u koji je utisnuta prenošena poruka kod ASK modulisanog signala je

a) Amplitudab) Frekvencijac) Faza

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

5

Mrežni protokol predstavljaa) Sve što može da šalje ili prima

porukeb) Skup pravila za upravljanje i

ostvarivanje inte-rakcije (komunikacije) između sistema mreže

c) Skup konvencija koje regulišu razmjenu podataka između entiteta

d) Nijedan od ponuđenih odgovora nije tačan

6

Prva tri bajta logičke adrese dodjeljujea) IEEE međunarodno

standardizaciono tijelob) IETF međunarodno

standardizaciono tijeloc) Proizvođač d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

7

Funkciju detekcije greške u LAN mrežama obavljaa) LLC slojb) Nivo fizičkog protokola (PHY)c) MAC sloj d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

8

TELNET omogućavaa) E-mail servisb) Slanje binarnih i tekstualnih fajlova

sa jednog sistema na drugic) Logovanje udaljenog računara d) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

9

Polje preambula u strukturi Ethernet frejmaa) Obezbjeđuje da frejm ima min

veličinu od 64Bb) Služi za detekciju greškec) Služi ta sinhronizacijud) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

10

Upravljački frejmovi kod IEEE 80211 standarda se koriste za

a) Uspostavljanje konekcijeb) Sinhronizaciju autentifikaciju

asocijaciju i deasocijaciju stanica sa APc) Prenos korisnih podatakad) Nijedan od ponuđenih odgovora

nije tačan

III ZAOKRUŽITI TAČNE ODGOVORE (JEDAN ILI VIŠE)

1

Periodičan signal sa periodom T jea) s(t)=s(t+T) b) s(t)=sin(2ft+) f=1Tc) 2s(t)=2s(t+T)d) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

2

UDP je implementiran samo u krajnjim sistemima i obavlja

e) Multipleksiranje f) Detekciju greškeg) Redosledan prenos

podatakah) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

3

10Base5 specificirai) Upotrebu upredenih

bakarnih parica kao medijuma za prenosj) Mančester kodiranje k) Maksimalnu dužinu

segmenta 500 ml) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

4

Access point se koristi u sljedećim arhitekturama WLAN mreža

m) ad-hocn) infrastrukturalnimo) ESS (Extended Service

Set)p) Svi ponuđeni odgovori su

tačni

IV DOPUNITI ISKAZE1 Prva računarska mreža zvala se ARPAnet

2 Modulacijom digitalnog signala dobija se analogni signal

3

Kašnjenje u mreži sa komutacijom paketa uključuje sljedeće komponente Kašnjenje usljed obrade u čvorištu Kašnjenje u redu čekanja Kašnjenje usljed prenosa Kašnjenje usljed propagacije

4 Polje pad u Ethernet frejmu obezbjeđuje da

2

Jelena Čukić

zaglavlje ima dužinu koja je multipl od 32-bitnih riječi

5 Na fizičkom nivou IEEE 8024 standard specificira mreže sa topologijom tokenbus

6 CRC polje MAC okvira služi za smještanje kodne kombinacije za detekciju greške

V POVEZATI

A

1 Korisnika) Pretvara primljenu

poruku u oblik podesan za korisnika

2 Predajnikb) Pretvara generisanu

poruku u oblik podesan za prenos

3 Prijemnikc) Objekat (čovjek ili

mašina) kome je poruka namijenjena

B

a) mreze sa komtacijom kola

Mreže sa komutacijom kanala (kola) koje se realizuju uspostavljanjem realnog (fizičkog) prenosnog puta između dvije stanice koji se održava tokom kompletnog trajanja prenošene poruke

b) mreze sa komutacijom poruka

Mreže sa komutacijom poruka se karakterišu time što se poruke prosljeđuju od jednog do drugog komutacionog čvorišta dok ne stignu do stanice do koje su upućene Pri tome čekajući da uređaji u mreži postanu dostupni za dalje prosljeđivanje ka odredištu u usputnim čvorištima se odvija prikupljanje grupisanje i memorisanje poruka

c) mreze sa komutacijom paketa

Mreže sa komutacijom paketa predstavljaju modifikaciju mreža sa komutacijom poruka stim što se ovdje poruke dijele na blokove pakete određene dužine Na taj način se ostvaruje prosleđivanje paketa između pojedinih stanica preko manjeg ili većeg broja komutacionih čvorišta

C

1 a) kabal sa optičkim

vlaknima

2 b) koaksijalni kabal

3 c) upredene parice

D

1 a) od tačke do tačke

2b) višestruki

pristup

3c) indirektno povezivanje

E

1 12819532144 a) Klasa A

2 1251818374 b) Klasa B

3 252731584 c) Klasa C

4 225225225250 d) Klasa D

5 173574493 e) Klasa E

F 1TCP konektivni transportni mrežni protokol RFC 793

BGPFTPHTTPSMTPTELNET

2UDPNekonektivni mrežni

RTPDNS SNMP

protokol RFC 768

G

1 Monomodna

2 Multimodna dvoslojna

3 Multimodna gradijentna

IEEE 8023 CSMACD (Ethernet familija standarda)

IEEE 8024 Wireles LAN (WLAN) IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standard za MAN mreže IEEE 8027 standard za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standard za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost

međusobnog povezivanja LAN mreža IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG

Anylan mreže

I zaokružiti T ako je izraz tačan N ako je izraz netačan

7 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se segmentima T N

8 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se frejmovima ili okvirima T N

9

Centralizovana kontrola pristupa u LAN mrežama podrazumijeva da kontroler prozivanjem stanica (polling) omogućava pristup zajedničkom medijumu

T N

10 TCP transportni protokol omogućava detekciju ali ne i korekciju greške T N

11 IEEE 8024 standard se odnosi na Ethernet mreže T N

12 IEEE 8024 standard se odnosi na token bos T N

13 Mreža topologije zvijezda zahtijeva hub ili switch T N

14

Kod mreža sa komutacijom paketa zasnovanih na principu prenosa datagrama svi paketi se od izvora do odredišta prosljeđuju istom putanjom

T N

15 Kašnjenje usljed prenosa je vrijeme potrebno da podaci stignu do odredišne stanice T N

16 E-mail je killer aplikacija Interneta T N

17

Mogućnost da se pojedini linkovi koji povezuju komutaciona čvorišta istovremeno koriste za prenos više različitih poruka se naziva komutacija

T N

18Komutacija kojom se poruka prenosi određenoj grupi stanica u mreži predstavlja multicast prenos

T N

19 Naredba TRACERT služi za određivanje optimalne rute između dvije stanice T N

20 T NII zaokružiti tačan odgovor

5Fizička adresa se sastoji od48 bita i predstavlja se u heksadecimalnom obliku

6Maksimalan broj ripitera koji se mogu upotrijebiti za povezivanje segmenata u Ethernet mrežama je 4

7WAN mrežePokrivaju velika rastojanja i omogućavaju relativno male brzine prenosa podataka

8 Klasa D Ip adresa se koristiZa multikast

9 Klasa E Ip adresa se koristiZa eksperimente

10

Advertised window polje u zaglavlju TCP segmentaSpecificira dužinu TCP zaglavlja izraženu u broju 32-bitnih riječi

11Kada je polje RST u okviru TCP segmenta setovano na jedinicu ondaPrijemni TCP modul treba da raskine vezu

12

Pojam računarskih komutacija predstavljaRačunarske komunikacije ndash prenos poruka odn informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

13

Računarska mreža ndash skup međusobno povezanih računara i svih drugih potrebnih uređaja koji omogućavaju razmjenu informacija i zajedničko korišćenje računarskih resursa u cilju obezbjeđivanja različitih usluga korisnicima

14

Pod pojmom bita se podrazumijevaPrenos poruka odnosno informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

15 Switch predstavljaDCE opremu

16Komutacioni podsistem omogućavaPovezivanje korisnika u cilju razmjene informacija

17

Uređaji pomoću kojih se ostvaruje povezivanje dvije nezavisne mreže suRutirajuća čvorišta (router bridge-most gateway)

18 Primjer mreža sa komutacijom kola jeTelefonsak mreža

19 Propusnost mreže se definiše

20 OSI referentni model imaSedam nivoa

21 Definisanje formata podataka omogućavaNivo prezentacije

22 Layer 5 OSI referentnog modela je nivosesije

23 Prvi komutatori paketa su se zvaliInterface Mesage Procesor (IMC)

24 Otkriće WWW se vezuje zaMarc Anderssena-a

25 Prva računarska mreža se zvalaARPA net

26III dopuniti iskaze

7 WLAN je osnovni blok IEEE 80211 arhitekture

8Na fizičkom nivou 8025 standard specificira upotrebu oklopljnih bakarnih parica kao medijuma za prenos

9 Zaglavlje IP paketa verzije 4 ima dio fiksne dužine od 20B i dio varijabilne dužine do 40B

10

Navesti najmanje tri aplikacije koje koriste UDP protokolTFTPDNSSNMPRTP

11 Računarska mreža se sastoji iz dva podsistemamdash DTE ( Data Terminal Equipment ) ndash uređaji čije

3

Jelena Čukić

povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)mdash Komunikacioni podsistem - Fizički medijum za prenos poruka - DCE ( Data Communication Equipment ) - Ostali uređaji

12 U hijerarhijskoj mreži bdquomasterrdquo obavlja kontrolu i upravljanje mrežom

13 1kB=1024 b

14Fizički medijum kojim se ostvaruje povezivanje 2 ili više računara naziva se link a njime povezani računari stanice

15IV povezati

HHub rarrradi na prvom nivou OSI modela Bridge rarrradi na drugom nivou OSI modelaRouter rarrradi na trećem nivou OSI modela

IBus rarr Svi DCE su vezani na jedan link Star rarr Svi DCE su vezani na dva linkaRing rarr Svi su povezani na jedan centralni čvor

J

4

Jelena Čukić

ZADACI1 Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 20 kB

fajla 1 Gbs Ethernet-om ako se signal prenosi po linku dužine 750m brzinom od 25108 ms Prije početka slanja fajla potrebno je inicijalno usaglašavanje 20s

2 Da li je moguće sa mikrotalasnim antenama postavljenim na visini od 25 m realizovati mikrotalasni link na rastojanju od 35 km pod uslovom da postoji linija direktne vidljivosti

3 Poruka je predstavljena nizom bita 10010110 poruci je dodat termički šum i tri impulsa impulsnog šuma sa negativnim impulsima na trećem i petom bitu poruke i pozitivnim impulsom na četvrtom bitu poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je i gdje u prenosu došlo do greške

4 Za binarni signal 110101 (trajanje jednog bita 2s) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jedinici odgovara sinusni nosilac učestanosti 1 MHz a binarnoj nuli odgovara sinusni nosilac učestanosti 500 kHz

5 Binarni signal 11010010 prikazati u vremenskom domenu ako je primijenjen bipolarni AMI kod

6 Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 19810668151 kao i adresu podmreže kojoj pripada ista adresa ako se koristi subnet maska 255255255192 sve adrese napisati u binarnom i u dekadnom obliku

7 Da li je moguće u mreži 1616600 kreirati 16 podmreža sa po 1000 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

8 Za mrežu 1616600 isubnet masku određenu u prethodnom zadatku napisati adresu opseg i broadcast adresu 8 podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

9 Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu opseg i broadcast adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

ZADATAK 1Ako se kristi subnet maska 2552552480 odrediti kojoj podmreži pripada adresa 16694229254 Odrediti opseg i broadcast adresu ove podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

166 94 229 25410100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 0000000010100110 01011110 11100000 00000000

166 94 224 0To je podmreža A opseg je

od166 94 224 1

Do166 94 231 254

Broadcast10100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 00000000

Uzima se zadnja jedinica od maske

I do kraja dodaju sve jedinice to su mjesta za hostove

10100110 01011110 11100111 11111111166 94 231 255

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 2

Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 14710165172 Da li je moguće u takvoj mreži kreirati 124 podmreže sa po 510 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

147 10 165 17210010011 00001010 10100101 1010110011111111 11111111 00000000 0000000010010011 00001010 00000000 00000000

147 10 0 02p-2ge1242pge124+2

2pge126p=7

2r-2ge5102rge510+2

2rge512r=9

p+rle167+9le1616le16

DA

Subnet maska11111111 11111111 11111110 00000000

255 255 254 0-----------------------------------------------------------------ZADATAK 3

Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

195 66 128 011000011 01000010 10000000 00000000

17rarr7 darr11000011 01000010 10000000 00000000 1

1 2 10 3 11 4 100 5

11000011 01000010 10000100 00000000

2nge128p=7-----------------------------------------------------------------ZADATAK 4Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 500KB fajla pretpostavljajući da je RTT=50ms veličina paketa 1KB i da je potrebno inicijalno bdquousaglašavanjerdquo od 3RTT prije početka slanja za sljedeće slučajevea) Opseg je 1Mbs i podaci se šalju

kontinualnob) Opseg je 1Mbs ali se po završetku slanja

paketa mora sačekati vrijeme RTT prije nego što se pošalje sljedeći paket

c) Opseg je beskonačan a 20 paketa se može poslati tokom jednog RTT-a

a) Duk=3RTT+LR+RTT2

b) Broj_paketa=500kB1kB=500Duk=3RTT+LR+RTT2+(500-1)RTT=

c) RrarrinfinBroj_paketa=500kB1kB=500

Broj_paketa20=50020=25Duk=3RTT+LR+RTT2+(25-1)RTT=-----------------------------------------------------------------ZADATAK 5Posmatra se link od tačke do tačke dužine 3km Koliki treba da je opseg linka tako da kašnjenje usljed propagacije (brzina 2108ms) bude jednako vremenu prenosa paketa veličine 200B Ponoviti prethodni proračun a za paket veličine 1024B

d=3kmR=c=2108msL=200B=2008b

dprop=dc=3103m2108ms=

dprop=LR=gt R=L dprop=200B=2008b

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 6Periodična povorka impulsa učestanosti 4MHz prenosi se kanalom čiji je propusni opseg 8MHza) Kolika se harmonika može prenijeti ovim

signalomb) Kolika je brzina prenosa

-----------------------------------------------------------------

ZADATAK 7Za brzinu prenosa binarnog signala od 5Gbs odrediti širinu propusnog opsega idealnog sistema za prenos

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 8Za binarni signal 1100100110 (trajanje jednog bita je 1ms) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jednici odgovara učestanost od 1KHz a binarnoj nuli učestanost od 2 KHz

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 9Pretpostaviti proizvoljan binarni niz sastavljen od 10 bita i prikazati ga u vremenskom domenu primjenom diferencijalnog Mančester koda

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 10Poruka je predstavljena nizom bita 1110011110 Porucu dodati šum koji je dominantno termički sa dva impulsa (koji pripadaju impulsnom šumu) na poziciji četvrtog i šestog bita poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je u prenosu došlo do greške

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 11Ako se binarni signal prenosi kanalom širine 25kHz odrediti maksimalnu moguću brzinu signaliziranja podataka ako je odnos signalšum na prijemu 10dB Ponoviti račun za odnos signalšum od 20dB

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 12Za signal u(t)=5sin(314000t+π10)(mV) odrediti

a) Amplitudu signala i učestanost signala b) Snagu signala na otporniku od 1Ω

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 13Da li je periodičan signal s(t) za koji važi relacija s(t+2ms)=s(t+6ms) Ukoliko jeste kolika je perioda signala

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 14Izračunati kašnjenje za 100Mbs Ethernet sa jednim store-andforward komutatorom ako je veličina paketa 500b a vrijeme kašnjenja usljed propagacije po svakom linku 10 μs Komutator počinje da šalje paket odmah po njegovom prijemu

5

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

zaglavlje ima dužinu koja je multipl od 32-bitnih riječi

5 Na fizičkom nivou IEEE 8024 standard specificira mreže sa topologijom tokenbus

6 CRC polje MAC okvira služi za smještanje kodne kombinacije za detekciju greške

V POVEZATI

A

1 Korisnika) Pretvara primljenu

poruku u oblik podesan za korisnika

2 Predajnikb) Pretvara generisanu

poruku u oblik podesan za prenos

3 Prijemnikc) Objekat (čovjek ili

mašina) kome je poruka namijenjena

B

a) mreze sa komtacijom kola

Mreže sa komutacijom kanala (kola) koje se realizuju uspostavljanjem realnog (fizičkog) prenosnog puta između dvije stanice koji se održava tokom kompletnog trajanja prenošene poruke

b) mreze sa komutacijom poruka

Mreže sa komutacijom poruka se karakterišu time što se poruke prosljeđuju od jednog do drugog komutacionog čvorišta dok ne stignu do stanice do koje su upućene Pri tome čekajući da uređaji u mreži postanu dostupni za dalje prosljeđivanje ka odredištu u usputnim čvorištima se odvija prikupljanje grupisanje i memorisanje poruka

c) mreze sa komutacijom paketa

Mreže sa komutacijom paketa predstavljaju modifikaciju mreža sa komutacijom poruka stim što se ovdje poruke dijele na blokove pakete određene dužine Na taj način se ostvaruje prosleđivanje paketa između pojedinih stanica preko manjeg ili većeg broja komutacionih čvorišta

C

1 a) kabal sa optičkim

vlaknima

2 b) koaksijalni kabal

3 c) upredene parice

D

1 a) od tačke do tačke

2b) višestruki

pristup

3c) indirektno povezivanje

E

1 12819532144 a) Klasa A

2 1251818374 b) Klasa B

3 252731584 c) Klasa C

4 225225225250 d) Klasa D

5 173574493 e) Klasa E

F 1TCP konektivni transportni mrežni protokol RFC 793

BGPFTPHTTPSMTPTELNET

2UDPNekonektivni mrežni

RTPDNS SNMP

protokol RFC 768

G

1 Monomodna

2 Multimodna dvoslojna

3 Multimodna gradijentna

IEEE 8023 CSMACD (Ethernet familija standarda)

IEEE 8024 Wireles LAN (WLAN) IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standard za MAN mreže IEEE 8027 standard za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standard za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost

međusobnog povezivanja LAN mreža IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG

Anylan mreže

I zaokružiti T ako je izraz tačan N ako je izraz netačan

7 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se segmentima T N

8 Blokovi podataka koji se prenose LAN mrežama nazivaju se frejmovima ili okvirima T N

9

Centralizovana kontrola pristupa u LAN mrežama podrazumijeva da kontroler prozivanjem stanica (polling) omogućava pristup zajedničkom medijumu

T N

10 TCP transportni protokol omogućava detekciju ali ne i korekciju greške T N

11 IEEE 8024 standard se odnosi na Ethernet mreže T N

12 IEEE 8024 standard se odnosi na token bos T N

13 Mreža topologije zvijezda zahtijeva hub ili switch T N

14

Kod mreža sa komutacijom paketa zasnovanih na principu prenosa datagrama svi paketi se od izvora do odredišta prosljeđuju istom putanjom

T N

15 Kašnjenje usljed prenosa je vrijeme potrebno da podaci stignu do odredišne stanice T N

16 E-mail je killer aplikacija Interneta T N

17

Mogućnost da se pojedini linkovi koji povezuju komutaciona čvorišta istovremeno koriste za prenos više različitih poruka se naziva komutacija

T N

18Komutacija kojom se poruka prenosi određenoj grupi stanica u mreži predstavlja multicast prenos

T N

19 Naredba TRACERT služi za određivanje optimalne rute između dvije stanice T N

20 T NII zaokružiti tačan odgovor

5Fizička adresa se sastoji od48 bita i predstavlja se u heksadecimalnom obliku

6Maksimalan broj ripitera koji se mogu upotrijebiti za povezivanje segmenata u Ethernet mrežama je 4

7WAN mrežePokrivaju velika rastojanja i omogućavaju relativno male brzine prenosa podataka

8 Klasa D Ip adresa se koristiZa multikast

9 Klasa E Ip adresa se koristiZa eksperimente

10

Advertised window polje u zaglavlju TCP segmentaSpecificira dužinu TCP zaglavlja izraženu u broju 32-bitnih riječi

11Kada je polje RST u okviru TCP segmenta setovano na jedinicu ondaPrijemni TCP modul treba da raskine vezu

12

Pojam računarskih komutacija predstavljaRačunarske komunikacije ndash prenos poruka odn informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

13

Računarska mreža ndash skup međusobno povezanih računara i svih drugih potrebnih uređaja koji omogućavaju razmjenu informacija i zajedničko korišćenje računarskih resursa u cilju obezbjeđivanja različitih usluga korisnicima

14

Pod pojmom bita se podrazumijevaPrenos poruka odnosno informacija prije iili poslije obrade u računaru uz potrebnu kontrolu ispitivanje i upravljanje podacima

15 Switch predstavljaDCE opremu

16Komutacioni podsistem omogućavaPovezivanje korisnika u cilju razmjene informacija

17

Uređaji pomoću kojih se ostvaruje povezivanje dvije nezavisne mreže suRutirajuća čvorišta (router bridge-most gateway)

18 Primjer mreža sa komutacijom kola jeTelefonsak mreža

19 Propusnost mreže se definiše

20 OSI referentni model imaSedam nivoa

21 Definisanje formata podataka omogućavaNivo prezentacije

22 Layer 5 OSI referentnog modela je nivosesije

23 Prvi komutatori paketa su se zvaliInterface Mesage Procesor (IMC)

24 Otkriće WWW se vezuje zaMarc Anderssena-a

25 Prva računarska mreža se zvalaARPA net

26III dopuniti iskaze

7 WLAN je osnovni blok IEEE 80211 arhitekture

8Na fizičkom nivou 8025 standard specificira upotrebu oklopljnih bakarnih parica kao medijuma za prenos

9 Zaglavlje IP paketa verzije 4 ima dio fiksne dužine od 20B i dio varijabilne dužine do 40B

10

Navesti najmanje tri aplikacije koje koriste UDP protokolTFTPDNSSNMPRTP

11 Računarska mreža se sastoji iz dva podsistemamdash DTE ( Data Terminal Equipment ) ndash uređaji čije

3

Jelena Čukić

povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)mdash Komunikacioni podsistem - Fizički medijum za prenos poruka - DCE ( Data Communication Equipment ) - Ostali uređaji

12 U hijerarhijskoj mreži bdquomasterrdquo obavlja kontrolu i upravljanje mrežom

13 1kB=1024 b

14Fizički medijum kojim se ostvaruje povezivanje 2 ili više računara naziva se link a njime povezani računari stanice

15IV povezati

HHub rarrradi na prvom nivou OSI modela Bridge rarrradi na drugom nivou OSI modelaRouter rarrradi na trećem nivou OSI modela

IBus rarr Svi DCE su vezani na jedan link Star rarr Svi DCE su vezani na dva linkaRing rarr Svi su povezani na jedan centralni čvor

J

4

Jelena Čukić

ZADACI1 Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 20 kB

fajla 1 Gbs Ethernet-om ako se signal prenosi po linku dužine 750m brzinom od 25108 ms Prije početka slanja fajla potrebno je inicijalno usaglašavanje 20s

2 Da li je moguće sa mikrotalasnim antenama postavljenim na visini od 25 m realizovati mikrotalasni link na rastojanju od 35 km pod uslovom da postoji linija direktne vidljivosti

3 Poruka je predstavljena nizom bita 10010110 poruci je dodat termički šum i tri impulsa impulsnog šuma sa negativnim impulsima na trećem i petom bitu poruke i pozitivnim impulsom na četvrtom bitu poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je i gdje u prenosu došlo do greške

4 Za binarni signal 110101 (trajanje jednog bita 2s) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jedinici odgovara sinusni nosilac učestanosti 1 MHz a binarnoj nuli odgovara sinusni nosilac učestanosti 500 kHz

5 Binarni signal 11010010 prikazati u vremenskom domenu ako je primijenjen bipolarni AMI kod

6 Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 19810668151 kao i adresu podmreže kojoj pripada ista adresa ako se koristi subnet maska 255255255192 sve adrese napisati u binarnom i u dekadnom obliku

7 Da li je moguće u mreži 1616600 kreirati 16 podmreža sa po 1000 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

8 Za mrežu 1616600 isubnet masku određenu u prethodnom zadatku napisati adresu opseg i broadcast adresu 8 podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

9 Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu opseg i broadcast adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

ZADATAK 1Ako se kristi subnet maska 2552552480 odrediti kojoj podmreži pripada adresa 16694229254 Odrediti opseg i broadcast adresu ove podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

166 94 229 25410100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 0000000010100110 01011110 11100000 00000000

166 94 224 0To je podmreža A opseg je

od166 94 224 1

Do166 94 231 254

Broadcast10100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 00000000

Uzima se zadnja jedinica od maske

I do kraja dodaju sve jedinice to su mjesta za hostove

10100110 01011110 11100111 11111111166 94 231 255

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 2

Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 14710165172 Da li je moguće u takvoj mreži kreirati 124 podmreže sa po 510 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

147 10 165 17210010011 00001010 10100101 1010110011111111 11111111 00000000 0000000010010011 00001010 00000000 00000000

147 10 0 02p-2ge1242pge124+2

2pge126p=7

2r-2ge5102rge510+2

2rge512r=9

p+rle167+9le1616le16

DA

Subnet maska11111111 11111111 11111110 00000000

255 255 254 0-----------------------------------------------------------------ZADATAK 3

Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

195 66 128 011000011 01000010 10000000 00000000

17rarr7 darr11000011 01000010 10000000 00000000 1

1 2 10 3 11 4 100 5

11000011 01000010 10000100 00000000

2nge128p=7-----------------------------------------------------------------ZADATAK 4Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 500KB fajla pretpostavljajući da je RTT=50ms veličina paketa 1KB i da je potrebno inicijalno bdquousaglašavanjerdquo od 3RTT prije početka slanja za sljedeće slučajevea) Opseg je 1Mbs i podaci se šalju

kontinualnob) Opseg je 1Mbs ali se po završetku slanja

paketa mora sačekati vrijeme RTT prije nego što se pošalje sljedeći paket

c) Opseg je beskonačan a 20 paketa se može poslati tokom jednog RTT-a

a) Duk=3RTT+LR+RTT2

b) Broj_paketa=500kB1kB=500Duk=3RTT+LR+RTT2+(500-1)RTT=

c) RrarrinfinBroj_paketa=500kB1kB=500

Broj_paketa20=50020=25Duk=3RTT+LR+RTT2+(25-1)RTT=-----------------------------------------------------------------ZADATAK 5Posmatra se link od tačke do tačke dužine 3km Koliki treba da je opseg linka tako da kašnjenje usljed propagacije (brzina 2108ms) bude jednako vremenu prenosa paketa veličine 200B Ponoviti prethodni proračun a za paket veličine 1024B

d=3kmR=c=2108msL=200B=2008b

dprop=dc=3103m2108ms=

dprop=LR=gt R=L dprop=200B=2008b

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 6Periodična povorka impulsa učestanosti 4MHz prenosi se kanalom čiji je propusni opseg 8MHza) Kolika se harmonika može prenijeti ovim

signalomb) Kolika je brzina prenosa

-----------------------------------------------------------------

ZADATAK 7Za brzinu prenosa binarnog signala od 5Gbs odrediti širinu propusnog opsega idealnog sistema za prenos

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 8Za binarni signal 1100100110 (trajanje jednog bita je 1ms) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jednici odgovara učestanost od 1KHz a binarnoj nuli učestanost od 2 KHz

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 9Pretpostaviti proizvoljan binarni niz sastavljen od 10 bita i prikazati ga u vremenskom domenu primjenom diferencijalnog Mančester koda

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 10Poruka je predstavljena nizom bita 1110011110 Porucu dodati šum koji je dominantno termički sa dva impulsa (koji pripadaju impulsnom šumu) na poziciji četvrtog i šestog bita poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je u prenosu došlo do greške

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 11Ako se binarni signal prenosi kanalom širine 25kHz odrediti maksimalnu moguću brzinu signaliziranja podataka ako je odnos signalšum na prijemu 10dB Ponoviti račun za odnos signalšum od 20dB

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 12Za signal u(t)=5sin(314000t+π10)(mV) odrediti

a) Amplitudu signala i učestanost signala b) Snagu signala na otporniku od 1Ω

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 13Da li je periodičan signal s(t) za koji važi relacija s(t+2ms)=s(t+6ms) Ukoliko jeste kolika je perioda signala

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 14Izračunati kašnjenje za 100Mbs Ethernet sa jednim store-andforward komutatorom ako je veličina paketa 500b a vrijeme kašnjenja usljed propagacije po svakom linku 10 μs Komutator počinje da šalje paket odmah po njegovom prijemu

5

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)mdash Komunikacioni podsistem - Fizički medijum za prenos poruka - DCE ( Data Communication Equipment ) - Ostali uređaji

12 U hijerarhijskoj mreži bdquomasterrdquo obavlja kontrolu i upravljanje mrežom

13 1kB=1024 b

14Fizički medijum kojim se ostvaruje povezivanje 2 ili više računara naziva se link a njime povezani računari stanice

15IV povezati

HHub rarrradi na prvom nivou OSI modela Bridge rarrradi na drugom nivou OSI modelaRouter rarrradi na trećem nivou OSI modela

IBus rarr Svi DCE su vezani na jedan link Star rarr Svi DCE su vezani na dva linkaRing rarr Svi su povezani na jedan centralni čvor

J

4

Jelena Čukić

ZADACI1 Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 20 kB

fajla 1 Gbs Ethernet-om ako se signal prenosi po linku dužine 750m brzinom od 25108 ms Prije početka slanja fajla potrebno je inicijalno usaglašavanje 20s

2 Da li je moguće sa mikrotalasnim antenama postavljenim na visini od 25 m realizovati mikrotalasni link na rastojanju od 35 km pod uslovom da postoji linija direktne vidljivosti

3 Poruka je predstavljena nizom bita 10010110 poruci je dodat termički šum i tri impulsa impulsnog šuma sa negativnim impulsima na trećem i petom bitu poruke i pozitivnim impulsom na četvrtom bitu poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je i gdje u prenosu došlo do greške

4 Za binarni signal 110101 (trajanje jednog bita 2s) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jedinici odgovara sinusni nosilac učestanosti 1 MHz a binarnoj nuli odgovara sinusni nosilac učestanosti 500 kHz

5 Binarni signal 11010010 prikazati u vremenskom domenu ako je primijenjen bipolarni AMI kod

6 Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 19810668151 kao i adresu podmreže kojoj pripada ista adresa ako se koristi subnet maska 255255255192 sve adrese napisati u binarnom i u dekadnom obliku

7 Da li je moguće u mreži 1616600 kreirati 16 podmreža sa po 1000 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

8 Za mrežu 1616600 isubnet masku određenu u prethodnom zadatku napisati adresu opseg i broadcast adresu 8 podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

9 Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu opseg i broadcast adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

ZADATAK 1Ako se kristi subnet maska 2552552480 odrediti kojoj podmreži pripada adresa 16694229254 Odrediti opseg i broadcast adresu ove podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

166 94 229 25410100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 0000000010100110 01011110 11100000 00000000

166 94 224 0To je podmreža A opseg je

od166 94 224 1

Do166 94 231 254

Broadcast10100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 00000000

Uzima se zadnja jedinica od maske

I do kraja dodaju sve jedinice to su mjesta za hostove

10100110 01011110 11100111 11111111166 94 231 255

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 2

Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 14710165172 Da li je moguće u takvoj mreži kreirati 124 podmreže sa po 510 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

147 10 165 17210010011 00001010 10100101 1010110011111111 11111111 00000000 0000000010010011 00001010 00000000 00000000

147 10 0 02p-2ge1242pge124+2

2pge126p=7

2r-2ge5102rge510+2

2rge512r=9

p+rle167+9le1616le16

DA

Subnet maska11111111 11111111 11111110 00000000

255 255 254 0-----------------------------------------------------------------ZADATAK 3

Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

195 66 128 011000011 01000010 10000000 00000000

17rarr7 darr11000011 01000010 10000000 00000000 1

1 2 10 3 11 4 100 5

11000011 01000010 10000100 00000000

2nge128p=7-----------------------------------------------------------------ZADATAK 4Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 500KB fajla pretpostavljajući da je RTT=50ms veličina paketa 1KB i da je potrebno inicijalno bdquousaglašavanjerdquo od 3RTT prije početka slanja za sljedeće slučajevea) Opseg je 1Mbs i podaci se šalju

kontinualnob) Opseg je 1Mbs ali se po završetku slanja

paketa mora sačekati vrijeme RTT prije nego što se pošalje sljedeći paket

c) Opseg je beskonačan a 20 paketa se može poslati tokom jednog RTT-a

a) Duk=3RTT+LR+RTT2

b) Broj_paketa=500kB1kB=500Duk=3RTT+LR+RTT2+(500-1)RTT=

c) RrarrinfinBroj_paketa=500kB1kB=500

Broj_paketa20=50020=25Duk=3RTT+LR+RTT2+(25-1)RTT=-----------------------------------------------------------------ZADATAK 5Posmatra se link od tačke do tačke dužine 3km Koliki treba da je opseg linka tako da kašnjenje usljed propagacije (brzina 2108ms) bude jednako vremenu prenosa paketa veličine 200B Ponoviti prethodni proračun a za paket veličine 1024B

d=3kmR=c=2108msL=200B=2008b

dprop=dc=3103m2108ms=

dprop=LR=gt R=L dprop=200B=2008b

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 6Periodična povorka impulsa učestanosti 4MHz prenosi se kanalom čiji je propusni opseg 8MHza) Kolika se harmonika može prenijeti ovim

signalomb) Kolika je brzina prenosa

-----------------------------------------------------------------

ZADATAK 7Za brzinu prenosa binarnog signala od 5Gbs odrediti širinu propusnog opsega idealnog sistema za prenos

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 8Za binarni signal 1100100110 (trajanje jednog bita je 1ms) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jednici odgovara učestanost od 1KHz a binarnoj nuli učestanost od 2 KHz

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 9Pretpostaviti proizvoljan binarni niz sastavljen od 10 bita i prikazati ga u vremenskom domenu primjenom diferencijalnog Mančester koda

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 10Poruka je predstavljena nizom bita 1110011110 Porucu dodati šum koji je dominantno termički sa dva impulsa (koji pripadaju impulsnom šumu) na poziciji četvrtog i šestog bita poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je u prenosu došlo do greške

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 11Ako se binarni signal prenosi kanalom širine 25kHz odrediti maksimalnu moguću brzinu signaliziranja podataka ako je odnos signalšum na prijemu 10dB Ponoviti račun za odnos signalšum od 20dB

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 12Za signal u(t)=5sin(314000t+π10)(mV) odrediti

a) Amplitudu signala i učestanost signala b) Snagu signala na otporniku od 1Ω

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 13Da li je periodičan signal s(t) za koji važi relacija s(t+2ms)=s(t+6ms) Ukoliko jeste kolika je perioda signala

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 14Izračunati kašnjenje za 100Mbs Ethernet sa jednim store-andforward komutatorom ako je veličina paketa 500b a vrijeme kašnjenja usljed propagacije po svakom linku 10 μs Komutator počinje da šalje paket odmah po njegovom prijemu

5

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

ZADACI1 Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 20 kB

fajla 1 Gbs Ethernet-om ako se signal prenosi po linku dužine 750m brzinom od 25108 ms Prije početka slanja fajla potrebno je inicijalno usaglašavanje 20s

2 Da li je moguće sa mikrotalasnim antenama postavljenim na visini od 25 m realizovati mikrotalasni link na rastojanju od 35 km pod uslovom da postoji linija direktne vidljivosti

3 Poruka je predstavljena nizom bita 10010110 poruci je dodat termički šum i tri impulsa impulsnog šuma sa negativnim impulsima na trećem i petom bitu poruke i pozitivnim impulsom na četvrtom bitu poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je i gdje u prenosu došlo do greške

4 Za binarni signal 110101 (trajanje jednog bita 2s) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jedinici odgovara sinusni nosilac učestanosti 1 MHz a binarnoj nuli odgovara sinusni nosilac učestanosti 500 kHz

5 Binarni signal 11010010 prikazati u vremenskom domenu ako je primijenjen bipolarni AMI kod

6 Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 19810668151 kao i adresu podmreže kojoj pripada ista adresa ako se koristi subnet maska 255255255192 sve adrese napisati u binarnom i u dekadnom obliku

7 Da li je moguće u mreži 1616600 kreirati 16 podmreža sa po 1000 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

8 Za mrežu 1616600 isubnet masku određenu u prethodnom zadatku napisati adresu opseg i broadcast adresu 8 podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

9 Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu opseg i broadcast adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

ZADATAK 1Ako se kristi subnet maska 2552552480 odrediti kojoj podmreži pripada adresa 16694229254 Odrediti opseg i broadcast adresu ove podmreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

166 94 229 25410100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 0000000010100110 01011110 11100000 00000000

166 94 224 0To je podmreža A opseg je

od166 94 224 1

Do166 94 231 254

Broadcast10100110 01011110 11100101 1111111011111111 11111111 11111000 00000000

Uzima se zadnja jedinica od maske

I do kraja dodaju sve jedinice to su mjesta za hostove

10100110 01011110 11100111 11111111166 94 231 255

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 2

Odrediti adresu mreže kojoj pripada adresa 14710165172 Da li je moguće u takvoj mreži kreirati 124 podmreže sa po 510 računara Ako je moguće napisati subnet masku koja to obezbjeđuje Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

147 10 165 17210010011 00001010 10100101 1010110011111111 11111111 00000000 0000000010010011 00001010 00000000 00000000

147 10 0 02p-2ge1242pge124+2

2pge126p=7

2r-2ge5102rge510+2

2rge512r=9

p+rle167+9le1616le16

DA

Subnet maska11111111 11111111 11111110 00000000

255 255 254 0-----------------------------------------------------------------ZADATAK 3

Dat je opseg adresa ISP 19566128017 ISP treba da podijeli svoj adresni prostor na 128 kompanijskih mreža Odrediti adresu pete kompanijske mreže Sve adrese napisati u binarnom i dekadnom obliku

195 66 128 011000011 01000010 10000000 00000000

17rarr7 darr11000011 01000010 10000000 00000000 1

1 2 10 3 11 4 100 5

11000011 01000010 10000100 00000000

2nge128p=7-----------------------------------------------------------------ZADATAK 4Izračunati ukupno vrijeme potrebno za prenos 500KB fajla pretpostavljajući da je RTT=50ms veličina paketa 1KB i da je potrebno inicijalno bdquousaglašavanjerdquo od 3RTT prije početka slanja za sljedeće slučajevea) Opseg je 1Mbs i podaci se šalju

kontinualnob) Opseg je 1Mbs ali se po završetku slanja

paketa mora sačekati vrijeme RTT prije nego što se pošalje sljedeći paket

c) Opseg je beskonačan a 20 paketa se može poslati tokom jednog RTT-a

a) Duk=3RTT+LR+RTT2

b) Broj_paketa=500kB1kB=500Duk=3RTT+LR+RTT2+(500-1)RTT=

c) RrarrinfinBroj_paketa=500kB1kB=500

Broj_paketa20=50020=25Duk=3RTT+LR+RTT2+(25-1)RTT=-----------------------------------------------------------------ZADATAK 5Posmatra se link od tačke do tačke dužine 3km Koliki treba da je opseg linka tako da kašnjenje usljed propagacije (brzina 2108ms) bude jednako vremenu prenosa paketa veličine 200B Ponoviti prethodni proračun a za paket veličine 1024B

d=3kmR=c=2108msL=200B=2008b

dprop=dc=3103m2108ms=

dprop=LR=gt R=L dprop=200B=2008b

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 6Periodična povorka impulsa učestanosti 4MHz prenosi se kanalom čiji je propusni opseg 8MHza) Kolika se harmonika može prenijeti ovim

signalomb) Kolika je brzina prenosa

-----------------------------------------------------------------

ZADATAK 7Za brzinu prenosa binarnog signala od 5Gbs odrediti širinu propusnog opsega idealnog sistema za prenos

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 8Za binarni signal 1100100110 (trajanje jednog bita je 1ms) nacrtati talasni oblik frekvencijski modulisanog signala ako binarnoj jednici odgovara učestanost od 1KHz a binarnoj nuli učestanost od 2 KHz

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 9Pretpostaviti proizvoljan binarni niz sastavljen od 10 bita i prikazati ga u vremenskom domenu primjenom diferencijalnog Mančester koda

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 10Poruka je predstavljena nizom bita 1110011110 Porucu dodati šum koji je dominantno termički sa dva impulsa (koji pripadaju impulsnom šumu) na poziciji četvrtog i šestog bita poruke Poruku rekonstruisati na prijemu i pokazati da li je u prenosu došlo do greške

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 11Ako se binarni signal prenosi kanalom širine 25kHz odrediti maksimalnu moguću brzinu signaliziranja podataka ako je odnos signalšum na prijemu 10dB Ponoviti račun za odnos signalšum od 20dB

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 12Za signal u(t)=5sin(314000t+π10)(mV) odrediti

a) Amplitudu signala i učestanost signala b) Snagu signala na otporniku od 1Ω

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 13Da li je periodičan signal s(t) za koji važi relacija s(t+2ms)=s(t+6ms) Ukoliko jeste kolika je perioda signala

-----------------------------------------------------------------ZADATAK 14Izračunati kašnjenje za 100Mbs Ethernet sa jednim store-andforward komutatorom ako je veličina paketa 500b a vrijeme kašnjenja usljed propagacije po svakom linku 10 μs Komutator počinje da šalje paket odmah po njegovom prijemu

5

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

Rešetka

Zvijezda

Zajednička magistrala (Bus)

6

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

Stablo

Prsten

Petlja

Modifikovani prsten

važi za sve kao objašnjenje

Podjela računarskih mreža u odnosu na načinprosleđivanja poruka1048712 mreže sa komutacijom kola1048712 mreže sa komutacijom poruka1048712 mreže sa komutacijom paketa- promjenljive dužine- fiksne dužineKašnjenje sadrži četiri komponente 1048712 Kašnjenje uslijed obrade u čvorištu1048712 Kašnjenje u redu čekanja1048712 Kašnjenje uslijed prenosa1048712 Kašnjenje uslijed propagacijeNivoi OSI modela su1048712 fizički nivo1048712 nivo linka1048712 mrežni nivo1048712 nivo transporta1048712 nivo sesije1048712 prezentacioni nivo1048712 nivo aplikacije

7

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

Fizički nivo1048712 Fizički nivo je zadužen za prenos toka bita između mrežnih sistema1048712 Definiše nivoe napona brzinu prenosa i karakteristike konektora1048712 Primjeri standarda za ovaj nivo su RS-232-C RS449 RS-422-A RS-423-A i prvi nivoi ISDN i LAN standardaNivo linka1048712 kako fizički nivo obezbjeđuje samo prenos toka bita nivo linka čini fizičku vezu pouzdanom (kontrola protoka detekcija greške retransmisija oštećenih paketa)1048712 daje mogućnosti za uspostavljanje nadgledanje i deaktiviranje veze(kontrola pristupa) kombinujući bite u bajte bajte u frejmove(formiranje frejmova i sinhronizacija)1048712 primjeri standarda ovog sloja su HDLC (High-Level Data LinkControl) LAPB (Link Access Protocol-Balanced) i LAPD (Link Access Protocol-DChannel)Nivo mreže1048712 obezbjeđuje prenos informacije u vidu paketa preko različitih vrsta mreža izborom primarnog i sekundarnog (alternativnog) puta iliuspostavljanjem virtuelnog kola1048712 na taj način slojevima iznad transportnog mreža je transparentnaodnosno oni ne moraju da imaju uvid u tehnologije prenosa ikomutacije koje su primijenjene u mreži1048712 primjeri standarda ovog sloja su IP (Internet Protocol) ili ICMP(Internet Control Message Protocol)Transportni nivo1048712 Transportni nivo daje pouzdani mehanizam razmjene podataka između računara oslobođenih greške nesekvencionalnosti gubitka i dupliranja1048712 Transportni nivo obavlja funkciju optimizacije mrežnog servisa i davanje odgovarajućeg kvaliteta servisa1048712 Primjeri standarda ovog sloja su TCP (Transmission Control Protocol) ili UDP (User Datagram Protocol)Nivo sesije1048712 Nivo sesije obezbjeđuje mehanizam za kontrolu dijaloga između dva sistema1048712 Primjeri standarda ovog sloja su RPC SQL ili NFS1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo prezentacije1048712 Nivo prezentacije omogućava definisanje formata podataka kao što su ASCII JPEG TIFF ili MPEG1048712 Ovaj nivo obavlja i ekripciju (zaštitu) podataka ako to od njega aplikativni nivo zahtijeva1048712 Na Internetu integrisan u nivo aplikacijeNivo aplikacije1048712 Pruža komunikacione mogućnosti aplikacijama1048712 Primjeri vezani za ovaj sloj su Telnet HTTP FTP WWW itd1048712 Na Internetu u okviru njega su integrisani nivoi sesije i prezentacije

8

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

9

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

10

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

11

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

12

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

Standardi za LAN mreže IEEE 8023 CSMACD IEEE 8024 Token bus IEEE 8025 Token ring IEEE 8026 standarde za MAN mreže IEEE 8027 standarde za širokopojasne LAN

mreže IEEE 8028 standarde za optičke mreže IEEE 8029 standard za integrisane mreže

govora i podataka IEEE 80210 standard za sigurnost međusobnog

povezivanja LAN mreža IEEE 80211 standard za bežične LAN mreže IEEE 80212 standard za 100 BASE-VG Anylan

mreže Itd

13

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

IEEE 80211 - Originalni 1 Mbs i 2 Mbs 24 GHz RF i IR standard

IEEE 80211a - 54 Mbits 5 GHz standard (1999 prvi proizvodi 2001)

IEEE 80211b ndash Poboljšana verzija 80211 za podršku 55 i 11 Mbs (1999)

IEEE 80211d ndash međunarodni roaming IEEE 80211e - Poboljšanja QoS uključujući

grupisanje paketa IEEE 80211F - Inter-Access Point Protocol

(IAPP) IEEE 80211g - 54 Mbs 24 GHz standard

(kompatibilan sa b) (2003) IEEE 80211h - 5 GHz opseg Dynamic

ChannelFrequency Selection (DCSDFS) and Transmit Power Control (TPC) za Evropsku kompatibilnost

IEEE 80211i (ratifikovan 24 Juna 2004) ndash poboljšana sigurnost

IEEE 80211j ndash Japanska kompatibilnost IEEE 80211k ndash Mjerenja radio resursa IEEE 80211n ndash Veće brzine prenosa (100Mbs) IEEE 80211p - WAVE - Wireless Access for the

Vehicular Environment (ambulante i putnička vozila) IEEE 80211r - Fast roaming IEEE 80211s ndashrdquo Wireless mesh networkingrdquo IEEE 80211T ndash ldquoWireless Performance

Prediction (WPP)rdquo - test metode i metrike IEEE 80211u ndash Međupovezivanje sa ne-802

mrežama (npr mobilne celularne mreže) IEEE 80211v ndash Upravljanje bežičnom mrežom

14

Jelena Čukić

15

Jelena Čukić

16

Jelena Čukić

đ

17

Jelena Čukić

18

Jelena Čukić

19

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

16

Jelena Čukić

đ

17

Jelena Čukić

18

Jelena Čukić

19

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

đ

17

Jelena Čukić

18

Jelena Čukić

19

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

18

Jelena Čukić

19

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

19

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

20

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21

Jelena Čukić

Računarska mreža se sastoji iz dva podsistema ndash DTE (Data Terminal Equipment) ndash

uređaji čije povezivanje treba ostvariti računarskom mrežom (računari i računarski terminali)

ndash Komunikacioni podsistem bull Fizički medijum za prenos porukabull DCE (Data Communication Equipment) bull Ostali uređaji

80211 ndash prvi standard za WLAN Protok podataka je ograničen na 2 Mbs i 1

Mbs 80211a

Radi u opsegu 5 GHz Ima 3 opsega u kojima radi

Opseg 51 GHz se koristi samo za indoor

Opseg 52 GHz se koristi za indooroutdoor

Opseg 57 GHz se koristi samo za outdoor U ovom opsegu je manja interferencija ali veliko

slabljenje Maksimalni protok podataka je 54 Mbs a

podržava 6 12 i 24 Mbs

80211b ndash najčešće korišćeni Koristi 24 GHz opseg Maksimalni protok podataka je ograničen na 11

Mbs Ima šemu za smanjenje protoka Podržava protoke od 55 Mbs 2 Mbs i 1 Mbs

80211g Radi u opsegu 24 GHz Proširenje 80211b standarda Maksimalni protok je 54 Mbs Kompatibilan sa 80211b

Opseg pokrivanja je manji nego kod 80211b (promjena 80211b u 80211g mrežu podrazumijeva dodavanje novih AP)

80211b 80211a 80211g

Digitalni protok 11 Mbs 54 Mbs 54 Mbs

Stvarna propusnost 3 m 6 Mbs 25 Mbs 25 Mbs

Stvarna propusnost 30m 6 Mbs 12 Mbs 20 Mbs

Nelincencirani opseg 24 GHz 57 GHz 24 GHz

Da li je riječ o ukupnoj ili individualnoj

propusnosti

Ukupnoj propusnostiIndividualne propusnosti su manje

80211n 100 Mbs 5 GHz

80211e Podrška multimediji sa QoS Kompatibilan sa 80211a i b

standardima Servisi VoIP video na zahtjev

audio na zahtjev brzi pristup Internetu 80211i

Veći nivo sigurnosti

21