a4-broschüre titel mit bild · traten in erster linie in frühgesäten beständen, in denen keine...
TRANSCRIPT
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 1
Landessortenversuch 2015
Winterweizen
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 2
Inhaltsverzeichnis
1 WITTERUNG UND WACHSTUM .............................................................................................. 3
2 PRÜFFAKTOREN UND STUFEN ............................................................................................. 4
3 VERSUCHSBEDINGUNGEN .................................................................................................... 5
4 MITTELWERTE VON BEOBACHTUNGSDATEN ................................................................... 9
4.1 Wachstumsbeobachtungen ............................................................................................... 9 4.2 Anfälligkeit für Krankheiten .............................................................................................. 15 4.3 Ertragseigenschaften....................................................................................................... 21
5 ERTRAGSFESTSTELLUNGEN ............................................................................................ 22
5.1 Kornertrag (dt/ha) bei 86 % TS ........................................................................................ 22 5.2 Kornertrag relativ zur Bezugsbasis .................................................................................. 28 5.3 Ertragsdifferenz Stufe II minus Stufe I (dt/ha) .................................................................. 34
6 MEHRJÄHRIGE ERGEBNISSE ............................................................................................ 37
6.1 Kornertrag (dt/ha) bei 86% TS ......................................................................................... 37 6.2 Kornertrag relativ zur Bezugsbasis .................................................................................. 38 6.3 Mittelwerte von Beobachtungsdaten............................................................................... 41
6.3.1 Wachstumsbeobachtungen ..................................................................................... 41 6.3.2 Anfälligkeiten für Krankheiten .................................................................................. 42 6.3.3 Ertragseigenschaften ............................................................................................... 43
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 3
1 Witterung und Wachstum
Zur optimalen Saatzeit bestanden verbreitet günstige Aussaatbedingungen für den Winterweizen. Es folgte ein zügiger und gleichmäßiger Aufgang. Trotz des regional deutlichen Niederschlagsdefi-zits im November erreichten die Bestände meist eine normale Herbstentwicklung. Die anhaltend höheren Temperaturen begünstigten im Oktober und November den Blattlausflug. Die Pflanzenschutzdienste der Länder gaben Empfehlungen zur Blattlausbekämpfung heraus, insbesondere für früh gesäte Wintergetreidebestände. Die milde Witterung setzte sich in den Mona-ten Januar bis März fort und verbreitet verschärfte sich der Wassermangel aufgrund fehlender Niederschläge. Es stellte sich in den zu warmen Wintermonaten kaum Vegetationsruhe ein. Die Bestände zeigten eine fast kontinuierliche Weiterentwicklung. Der Weizen kam somit meist gut entwickelt aus dem Winter. Besonders üppig entwickelt waren einige Sorte, die eine intensivere Jugendentwicklung aufweisen. Nachdem im Frühjahr bei Wintergerste Befallsymptome mit Gerstengelbverzwergungsvirus (BYDV) sichtbar wurden, musste auch in einzelnen Weizenschlägen eine stagnierende Entwicklung festge-stellt werden. Das Virus wurde in diesen Beständen ebenfalls nachgewiesen. Größere Schäden traten in erster Linie in frühgesäten Beständen, in denen keine oder keine termingerechte Blatt-lausbekämpfung erfolgte, auf. Der Winterweizen zeigte eine vorerst verhaltene Entwicklung aufgrund der überwiegend kühlen, trockenen Bedingungen bis Ende Mai. Ab Ende März/Anfang April und damit ca. drei Wochen später als 2014, zeigte sich erster Gelbrostbefall in anfälligen Winterweizensorten (z. B. KWS Loft, Akteur, JB Asano) sowie etwas Blattseptoria. Tau und vergleichsweise kühle Bedingungen förder-ten v. a. die weitere Entwicklung und Ausbreitung von Gelbrost. Die Infektionen blieben über einen langen Zeitraum aktiv und erforderten in anfälligen Sorten wiederholte Fungizidbehandlungen. Auffällig war 2015, dass weitere Sorten einen leichten (z. B. Toras, Pionier, Patras) bis mittleren Gelbrostbefall (z. B. KWS Magic, Rumor) zeigten. Im Gegensatz dazu zeigten sich die Sorten Meis-ter und Landsknecht anfänglich wieder sehr robust, d. h., die aktuellen Pilzrassen zeigten kaum Wirkung auf diese vermeintlich höher anfälligen Sorten. Im weiteren Verlauf nahm der Befall jedoch auch bei diesen Sorten deutlich zu. Ab Mai war außerdem verstärkt Mehltau festzustellen. Bis Ende Mai summierte sich in vielen Regionen das Niederschlagsdefizit für das Jahr 2015 auf mittlerweile 80 bis 100 Liter. Zur Weizenblüte gab es nur vereinzelt Niederschläge meist in Kombination mit niedrigen Temperaturen unter 15° C. Deshalb spielten 2015 Fusariuminfektionen keine nennens-werte Rolle. Im Juni, in einigen Regionen jedoch erst in der letzten Dekade, gab es die lang erwarteten Nieder-schläge in Verbindung mit höheren Temperaturen zum Monatsende. Diese feucht-warme Witterung förderte die Ausbreitung von Braunrost und Mehltau, begünstigte aber auch die weitere Kornfül-lungsphase. In der Intensitätsstufe I, ohne Fungizideinsatz, zeigten anfällige Sorten infolge des massiven Gelbrostbefalls einen abgestorbenen Blattapparat, auf dem sich bereits Schwärzepilze ansiedelten. Die Niederschlagsmengen im Juni und Anfang Juli erreichten mitunter ein überdurchschnittliches Niveau. Starkniederschläge forderten die Standfestigkeit und führten regional und sortenabhängig zu stärkerem Lager. Vereinzelt trat Hagel auf. Anfang Juli setzt eine erste Hitzeperiode ein, mit Temperaturen über mehrere Tage von über 30 °C. Diese Phase beschleunigte die Abreife bzw. führte regional zu notreifen Beständen. Im weiteren Verlauf folgten zahlreiche Tage mit Temperaturen über 30 °C und nur noch vereinzelt Niederschlä-ge. Somit standen für die Ernte zur optimalen Zeit die notwendigen Druschtage zur Verfügung Die Ernte konnte Ende Juli bis Mitte August zügig eingebracht werden. 2015 wurden in Abhängigkeit von der Niederschlagsversorgung und dem Wasserhaltevermögen der Böden sehr differenzierte Erträge ermittelt, die meist unter den Spitzenwerten des Vorjahres lagen. So wurden im Mittel der Landessortenversuche 107,4 dt je ha auf den Löß-Standorten, 89,3 dt je ha auf den Verwitterungsstandorten und 84,9 dt je ha auf D-Süd-Standorten erzielt. Anmerkung: Die Qualitätsergebnisse werden in einem gesonderten Bericht veröffentlicht.
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 4
2 Prüffaktoren und Stufen
Faktor A: Intensität
Stufe I: ohne Fungizid, kein oder verminderter Einsatz von Wachstumsreglern Stufe II: mit Fungizid (nach Bekämpfungsrichtwert), optimaler Einsatz von Wachstumsreglern
In beiden Intensitätsstufen außerdem gleiche ortsübliche Produktionstechnik: N-Düngung nach BEFU (in Sachsen) und Nitratschnelltest und Insektizide nach Bekämpfungsrichtwert.
Faktor B: Züchtung
Sorte Prüfstandorte Qual.- Züchter/Vertrieb Zulass.-
D-St. Lö-St. V-St. gr. Jahr
Akteur 1 1 E DSV/IG Pflanzenzucht 2003
Kerubino 1 2 2 E Schmidt/IG Pflanzenzucht EU
Genius VGL 3 E Nordsaat/Saaten-Union 2010
Gourmet 4 3 E Secobra/BayWa 2013
Bernstein 5 4 E SW Seed 2014
KWS Montana 6 E KWS Getreide 2014
Axioma 7 E Secobra/BayWa 2014
Toras 8 A Hadm / SW Seed 2004
Discus 2 A Saka/IG Pflanzenzucht 2007
Julius VGL 3 9 5 A KWS Getreide 2008
Meister 4 10 6 A RAGT 2010
Linus 5 11 7 A RAGT 2010
Opal 6 12 8 A SW Seed 2011
Atomic 13 9 A Limagrain 2012
Patras 7 14 10 A DSV/IG Pflanzenzucht 2012
Pionier VRS 8 15 11 A DSV/IG Pflanzenzucht 2013
Apertus 12 A Sz. Strube/Saaten-Union 2013
Avenir 9 16 13 A Sz. Breun/SW Seed 2013
Boregar 10 17 14 A RAGT EU
Dichter 18 15 A Sz. Breun/SW Seed 2014
Kompass 11 19 16 A Sz. Breun/Limagrain 2014
RGT Reform VGL 12 20 17 A RAGT 2014
Franz 21 18 A Nordsaat/Saaten-Union 2014
Spontan 13 19 A Limagrain 2014
KWS Magic 22 20 A KWS Getreide 2014
Rubisko 23 A/B Hauptsaaten EU
Desamo 14 24 21 B Syngenta 2013
Rumor VRS 15 25 22 B Sz. Strube/Saaten-Union 2013
Mescal 26 23 B Limagrain 2013
KWS Loft 16 27 24 B KWS Getreide 2014
Johnny 17 28 25 B Secobra/BayWa 2014
Alfons 26 B Alter 2014
Bergamo 27 B RAGT EU
Elixer VRS 18 29 28 C Eckendorf/Saaten-Union 2012
Landsknecht 29 C BayWa 2013
Ponticus 30 E Sz. Strube/Saaten-Union 2015
Helmond 31 E SW Seed 2015
Delawar 19 33 30 A SW Seed EU
Partner 22 32 B Secobra/BayWa 2015
Produzent 23 35 33 B DSV/IG Pflanzenzucht 2015
Bonanza 24 36 34 B Eckendorf/KWS Getreide 2015
Alexander 35 B Secobra/BayWa 2015
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 5
3 Versuchsbedingungen
Versuchsort Kreis NStE AZ Bo- Jahresdurch-
schnitts- Höhe
den- Temp. NS über NN
art (°C) (mm) (m)
D-Standorte
Baruth Bautzen D 4 32 lS 8,6 626 165
Beetzendorf 2)
Altmarkkr.-Salzw. D 5 47 sL 8,4 575 47
Gadegast 2)
Wittenberg D 4 33-40 lS 8,7 574 93
Güterfelde 1)
Potsdam-Mittelmark D 3/4 28-38 lS 8,6 545 49
Kliestow 1)
Frankfurt/Oder D 3a 32-35 lS 8,4 546 80
Lüchfeld 1)
Ostprignitz-Ruppin D 3a 35-40 lS 8,3 544 41
Sonnewalde 1)
Elbe-Elster D 3 lS 35 8,3 560 97
Vipperow 4)
Mecklenburgische Seenplatte
D 3 30 Sl 8,0 627 63
Lö-Standorte
Bernburg 2)
Bernburg Lö 1 96-98 L 8,9 483 80
Dornburg 3)
Saale-Holzland-Kr. Lö 1 46-80 L 8,1 578 260
Friemar 3)
Gotha Lö 1 96 L 7,8 519 290
Magdeburg 2)
Magdeburg Lö 1 90 L 8,7 509 79
Walbeck 2)
Mansfelder Land Lö 3 70-80 L 8,6 491 240
Großenstein 3)
Gera Lö 4 58 L 7,8 608 300
Kirchengel 3)
Kyffhäuserkreis Lö 1 60-65 L 7,8 568 305
Nossen Meißen Lö 4 65 L 8,1 643 255
Pommritz Bautzen Lö 4 69 L 8,6 698 230
V-Standorte
Burkersdorf 3)
Saale-Orla-Kreis V 5 36 sL 7,0 642 440
Christgrün Vogtlandkreis V 5 35 sL 7,4 722 430
Forchheim Erzgebirgskreis V 8 33 sL 6,5 879 565
Haufeld 3)
Saalfeld-Rudolstadt V 3 47 L 7,0 635 430
Hayn 2)
Sangerhausen V 5 40 L 6,5 618 441
Heßberg 3)
Hildburghausen V 3a 43 L-T 7,1 760 380
Kalteneber 3)
Eichsfeld V 3 37 LT 6,9 777 475
1) Versuchsorte des Landesamtes für Ländliche Entwicklung, Landwirtschaft und Flurneuordnung Brandenburg
2) Versuchsorte der Landesanstalt für Landwirtschaft und Gartenbau Sachsen-Anhalt
3) Versuchsorte der Thüringer Landesanstalt für Landwirtschaft
4) Versuchsort der Landesforschungsanstalt für Landwirtschaft und Fischerei Mecklenburg-
Vorpommern Boden- und Inhaltsstoffanalytik in Sachsen: durchgeführt durch die Betriebsgesellschaft für Umwelt und Landwirtschaft (BfUL)
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 6
Ort Vorfrucht Aussaat- Datum
dichte Kö/m²
Grundbo-denbearb.
Aussaat Aufgang Ernte
D-Standorte
Baruth Winterroggen 250 25.09.14 29.09.14 07.10.14 31.07.15
Beetzendorf Winterraps 400 11.09.14 05.10.14 15.10.14 30.07.15
Kliestow Grassamen 22.09.14 24.09.14 03.10.14 24.07.15
Lüchfeld Winterweizen 22.09.14 23.09.14 04.10.14 11.08.15
Lö-Standorte
Bernburg Hafer 12.08.14 30.09.14 05.10.14 30.07.15
Dornburg Gemenge Getrei-de/Körnerleg.
375 01.08.14 06.10.14 17.10.14 30.07.15
Friemar Brache 350 28.07.14 10.10.14 20.10.14 03.08.15
Großenstein Hafer (Grünn.) 300 29.09.14 30.09.14 09.10.14 03.08.15
Kirchengel Winterraps 350 27.08.14 01.10.14 12.10.14 30.07.15
Magdeburg Ölrettich (Grünn.) 380 06.10.14 08.10.14 18.10.14 03.08.15
Nossen Hafer 375 08.09.14 06.10.14 16.10.14 03.08.15
Pommritz Grasansaatmisch-nung
350 09.09.14 01.10.14 10.10.14 04.08.15
Walbeck Winterweizen 325 12.08.14 01.10.14 09.10.14 04.08.15
V-Standorte
Burkersdorf Phazelia 400 15.09.14 29.09.14 08.10.14 04.08.15
Christgrün Sommergerste 430 20.08.14 06.10.14 14.10.14
Forchheim Einj. Weidelgras (Hauptfr.)
450 08.09.14 29.09.14 09.10.14 07.08.15
Haufeld Triticale, Winter- 450 07.08.14 01.10.14 11.10.14 06.08.15
Hayn Winterraps 450 29.08.14 29.09.14 10.10.14 06.08.15
Heßberg Hafer (Grünn.) 400 03.09.14 30.09.14 13.10.14 06.08.15
Ort N-min in kg/ha N-Düngung
Datum 0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 - 90 cm 0 - 60 cm kg N/ha
D-Standorte
Baruth 19.02.2015 11 6 17 55+60
Beetzendorf 19.02.2015 9 9 15 18 24+50+50+50
Kliestow 08.03.2015 13 17 30 60+60
Lüchfeld 81+39+60
Lö-Standorte
Bernburg 20.02.2015 10 9 17 19 80+90+60
Dornburg 24.02.2015 8 12 20 60+30+65+60
Friemar 09.03.2015 20 33 53 30+70+50
Großenstein 04.03.2015 12 12 10 24 60+20+70+60
Kirchengel 16.03.2015 20 42 62 70+70+70
Magdeburg 26.02.2015 19 19 38 38 50+50+50
Nossen 09.03.2015 10 13 29 23 55+65+50
Pommritz 19.02.2015 16 9 25 55+60+60
Walbeck 03.03.2015 12 27 26 39 62+50+60
V-Standorte
Burkersdorf 09.03.2015 16 8 24 60+40+65+50
Christgrün 03.03.2015 6 14 20 75+60+40
Forchheim 17.02.2015 35 14 49 70+40+50
Haufeld 70+80+30
Hayn 10.03.2015 17 23 20 40 80+50+30
Heßberg 26.02.2015 20 8 28 70+50+50+50
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 7
Ort Datum BBCH Wirkung PSM Menge Stufe
D-Standorte
Baruth 14.04.2015 30-31 Wachstumsregulator CCC 720 0,60 2
Baruth 16.04.2015 31 Fungizid Capalo 1,60 2
Baruth 18.05.2015 37-39 Fungizid Aviator Xpro 0,65 2
Baruth 18.05.2015 37-39 Fungizid Fandango 0,65 2
Beetzendorf 08.05.2015 39 Fungizid Ceriax 2,50 2
Lö-Standorte
Bernburg 09.04.2015 30 Wachstumsregulator Medax Top 1,00 2
Bernburg 06.05.2015 37 Fungizid Adexar 2,00 2
Bernburg 04.06.2015 65 Fungizid Skyway Xpro 1,25 2
Dornburg 25.03.2015 26 Wachstumsregulator Stabilan 0,50 1
Dornburg 25.03.2015 26 Wachstumsregulator Stabilan 1,00 2
Dornburg 17.04.2015 31-32 Wachstumsregulator Moddus 0,20 1
Dornburg 17.04.2015 31-32 Wachstumsregulator Moddus 0,40 2
Dornburg 30.04.2015 32 Fungizid Input Xpro 1,50 2
Dornburg 27.05.2015 49-57 Fungizid Skyway Xpro 1,25 2
Friemar 09.04.2015 27 Wachstumsregulator Cycocel 720 1,00 1
Friemar 09.04.2015 27 Wachstumsregulator Cycocel 720 1,00 2
Friemar 13.05.2015 33-34 Fungizid Adexar 1,10 2
Friemar 13.05.2015 33-34 Fungizid Diamant 1,10 2
Friemar 22.05.2015 39-51 Zusatzstoff 0,75 2
Friemar 22.05.2015 39-51 Wachstumsregulator Medax Top 0,75 2
Friemar 19.06.2015 69 Fungizid Osiris 3,00 2
Großenstein 09.04.2015 28-29 Wachstumsregulator CCC 720 0,50 1
Großenstein 09.04.2015 28-29 Wachstumsregulator Cycocel 720 1,00 2
Großenstein 24.04.2015 31 Wachstumsregulator Moddus 0,30 2
Großenstein 27.04.2015 31 Fungizid Opus Top 1,20 2
Großenstein 18.05.2015 41-45 Fungizid Aviator Xpro 0,65 2
Großenstein 18.05.2015 41-45 Fungizid Fandango 0,65 2
Großenstein 11.06.2015 61-65 Fungizid Prosaro 1,00 2
Kirchengel 10.04.2015 28-29 Wachstumsregulator Cycocel 720 1,00 1
Kirchengel 10.04.2015 28-29 Wachstumsregulator Cycocel 720 1,00 2
Kirchengel 04.05.2015 32-33 Wachstumsregulator Moddus 0,40 2
Kirchengel 11.05.2015 33-37 Fungizid Adexar 1,10 2
Kirchengel 11.05.2015 33-37 Fungizid Diamant 1,10 2
Kirchengel 05.06.2015 61-65 Fungizid Proline 0,80 2
Magdeburg 27.04.2015 30-32 Wachstumsregulator Cycocel 720 0,50 2
Magdeburg 29.04.2015 30-32 Fungizid Champion 1,50 2
Magdeburg 04.06.2015 59-61 Fungizid Aviator Xpro 1,00 2
Magdeburg 04.06.2015 59-61 Fungizid TALIUS 0,20 2
Magdeburg 18.06.2015 71-72 Fungizid Fandango 1,50 2
Nossen 23.04.2015 30-31 Wachstumsregulator CCC Feinchemie 1,00 2
Nossen 30.04.2015 32-33 Wachstumsregulator Moddus 0,400 1
Nossen 30.04.2015 32-33 Wachstumsregulator Moddus 0,400 2
Nossen 30.04.2015 32-33 Fungizid Adexar 1,50 2
Nossen 21.05.2015 43-47 Fungizid CREDO 1,20 2
Nossen 21.05.2015 43-47 Fungizid Folicur 0,90 2
Nossen 11.06.2015 61-69 Fungizid Input Classic 1,25 2
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 8
Ort Datum BBCH Wirkung PSM Menge Stufe
Lö-Standorte
Pommritz 25.03.2015 25 Wachstumsregulator CCC 720 0,60 1
Pommritz 25.03.2015 25 Wachstumsregulator CCC 720 1,20 2
Pommritz 14.04.2015 29-31 Wachstumsregulator CCC 720 0,40 1
Pommritz 14.04.2015 29-31 Wachstumsregulator CCC 720 0,80 2
Pommritz 16.04.2015 31 Fungizid Capalo 1,60 2
Pommritz 07.05.2015 33-37 Wachstumsregulator Moddus 0,20 1
Pommritz 07.05.2015 33-37 Wachstumsregulator Moddus 0,40 2
Pommritz 18.05.2015 47-49 Fungizid Aviator Xpro 0,75 2
Pommritz 18.05.2015 47-49 Fungizid Fandango 0,75 2
Pommritz 04.06.2015 60-61 Fungizid Prosaro 1,00 2
Walbeck 10.04.2015 30 Wachstumsregulator Cycocel 720 0,50 2
Walbeck 10.04.2015 30 Wachstumsregulator MODDUS START 0,20 2
Walbeck 29.04.2015 31 Fungizid Input Classic 1,00 2
Walbeck 06.05.2015 32 Wachstumsregulator Moddus 0,20 2
Walbeck 13.05.2015 39 Fungizid Aviator Xpro 0,75 2
Walbeck 13.05.2015 39 Fungizid Fandango 0,75 2
Walbeck 18.06.2015 67 Fungizid Proline 0,80 2
V-Standorte
Burkersdorf 10.04.2015 25 Wachstumsregulator CCC 720 1,00 1
Burkersdorf 10.04.2015 25 Wachstumsregulator CCC 720 1,00 2
Burkersdorf 05.05.2015 31 Fungizid AMISTAR Opti 2,50 2
Burkersdorf 08.05.2015 32 Wachstumsregulator Moddus 0,30 2
Burkersdorf 04.06.2015 59 Fungizid Skyway Xpro 1,25 2
Christgrün 30.04.2015 31-32 Wachstumsregulator Moddus 0,30 2
Christgrün 04.05.2015 32 Fungizid Capalo 1,80 2
Christgrün 18.05.2015 39 Fungizid Aviator Xpro 1,50 2
Christgrün 11.06.2015 67 Fungizid Ceralo 3,00 2
Forchheim 08.05.2015 32 Wachstumsregulator Moddus 0,30 2
Forchheim 22.05.2015 37-39 Fungizid Input Xpro 1,25 2
Forchheim 17.06.2015 65 Fungizid Osiris 2,50 2
Haufeld 16.04.2015 30 Wachstumsregulator CCC 720 0,75 1
Haufeld 16.04.2015 30 Wachstumsregulator CCC 720 1,50 2
Haufeld 06.05.2015 34 Fungizid Input Classic 0,60 2
Haufeld 06.05.2015 34 Fungizid Input Classic 1,25 2
Haufeld 04.06.2015 49-55 Fungizid Aviator Xpro 0,75 2
Haufeld 04.06.2015 49-55 Fungizid Fandango 0,75 2
Hayn 05.05.2015 30 Fungizid Input Classic 1,00 2
Hayn 20.05.2015 34 Fungizid Aviator Xpro 0,75 2
Hayn 20.05.2015 34 Fungizid Fandango 0,75 2
Hayn 19.06.2015 65 Fungizid Proline 0,80 2
Heßberg 16.04.2015 30 Wachstumsregulator CCC 720 0,50 1
Heßberg 16.04.2015 30 Wachstumsregulator CCC 720 1,00 2
Heßberg 11.05.2015 32-34 Wachstumsregulator Moddus 0,15 1
Heßberg 11.05.2015 32-34 Wachstumsregulator Moddus 0,30 2
Heßberg 13.05.2015 33-37 Fungizid Capalo 1,60 2
Heßberg 11.06.2015 61-65 Fungizid Skyway Xpro 1,25 2
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 9
4 Mittelwerte von Beobachtungsdaten 4.1 Wachstumsbeobachtungen
Sorte Ährenschieben (Datum) Gelbreife (Datum)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 2 9 4 13 2 8 4 12
Akteur 31.5 6.6 2.6 18.7 24.7 20.7
Kerubino 27.5 27.5 2.6 29.5 14.7 16.7 23.7 18.7
Gourmet 1.6 6.6 2.6 19.7 25.7 21.7
Bernstein 29.5 4.6 31.5 18.7 26.7 21.7
Julius 31.5 30.5 4.6 1.6 16.7 20.7 26.7 22.7
Meister 1.6 31.5 5.6 2.6 18.7 18.7 24.7 20.7
Linus 31.5 31.5 4.6 1.6 17.7 19.7 24.7 21.7
Opal 2.6 31.5 5.6 2.6 17.7 19.7 26.7 21.7
Atomic 28.5 2.6 29.5 17.7 23.7 19.7
Patras 30.5 29.5 3.6 31.5 17.7 18.7 24.7 20.7
Pionier 31.5 30.5 4.6 1.6 18.7 19.7 26.7 21.7
Apertus 6.6 26.7
Avenir 30.5 29.5 4.6 31.5 18.7 18.7 25.7 21.7
Boregar 28.5 25.5 1.6 27.5 14.7 16.7 22.7 18.7
Dichter 1.6 7.6 3.6 20.7 26.7 22.7
Kompass 29.5 28.5 3.6 30.5 15.7 18.7 25.7 20.7
RGT Reform 31.5 30.5 4.6 1.6 18.7 19.7 25.7 21.7
Spontan 27.5 1.6 15.7 23.7
KWS Magic 28.5 3.6 30.5 17.7 23.7 19.7
Desamo 31.5 29.5 5.6 31.5 15.7 17.7 24.7 19.7
Rumor 26.5 25.5 1.6 27.5 15.7 15.7 22.7 18.7
Mescal 29.5 5.6 31.5 17.7 23.7 19.7
KWS Loft 29.5 29.5 3.6 30.5 15.7 18.7 23.7 20.7
Johnny 30.5 31.5 6.6 2.6 14.7 19.7 24.7 21.7
Alfons 6.6 26.7
Bergamo 4.6 24.7
Elixer 28.5 28.5 3.6 30.5 18.7 18.7 25.7 21.7
Landsknecht 5.6 25.7
Delawar 30.5 31.5 5.6 2.6 14.7 19.7 25.7 21.7
Partner 28.5 3.6 15.7 25.7
Produzent 30.5 30.5 4.6 31.5 15.7 19.7 25.7 21.7
Bonanza 31.5 31.5 6.6 2.6 18.7 19.7 25.7 21.7
Alexander 6.6 25.7
Genius 27.5 17.7
KWS Montana 30.5 17.7
Axioma 27.5 19.7
Toras 31.5 19.7
Rubisko 27.5 17.7
Ponticus 28.5 18.7
Helmond 30.5 18.7
Discus 30.5 14.7
Mittel 29.5 29.5 4.6 31.5 16.7 18.7 24.7 20.7
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 29.5 29.5 3.6 13.7 10.7 18.7
Bee Dor Chr 31.5 1.6 20.7 21.7
Kli Fri For 4.6 7.6 24.7 28.7
Lüc Gro Hau 1.6 18.7
Kir Hay 28.5 6.6 16.7 28.7
Mag Heß 27.5 1.6 24.7
Nos 28.5 22.7
Pom 30.5 14.7
Wal 24.5 19.7
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 10
Sorte Pflanzenlänge (cm) Lager vor Ernte (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 2 9 5 14 2 9 5 14
Akteur 103 88 98 2,6 1,2 2,1
Kerubino 101 101 85 95 1,5 3,2 1,3 2,5
Gourmet 97 83 92 2,2 1,2 1,8
Bernstein 111 94 105 2,3 1,1 1,9
Julius 98 102 84 96 1,3 3,0 1,2 2,4
Meister 94 98 79 91 1,5 1,9 1,0 1,6
Linus 95 96 80 90 1,5 2,2 1,0 1,8
Opal 95 100 87 95 1,5 3,6 1,1 2,7
Atomic 92 77 86 1,6 1,2 1,4
Patras 96 99 87 95 2,5 4,3 1,2 3,2
Pionier 93 99 84 94 1,5 2,3 1,2 1,9
Apertus 81 1,0
Avenir 101 104 90 99 1,5 3,3 1,5 2,6
Boregar 86 91 73 85 1,5 3,4 1,0 2,5
Dichter 86 71 80 2,2 1,0 1,8
Kompass 100 104 89 99 1,3 2,7 1,4 2,3
RGT Reform 88 94 78 88 1,3 3,7 1,0 2,7
Spontan 100 86 1,5 1,1
KWS Magic 93 80 89 2,8 1,2 2,3
Desamo 91 96 79 90 1,5 3,9 1,0 2,9
Rumor 98 100 85 95 1,5 3,2 1,2 2,5
Mescal 102 82 95 4,9 1,2 3,6
KWS Loft 94 97 81 91 1,5 3,4 1,2 2,6
Johnny 94 102 85 96 1,5 3,1 1,0 2,4
Alfons 86 1,0
Bergamo 80 1,2
Elixer 98 104 85 97 1,5 4,2 1,3 3,2
Landsknecht 88 1,3
Delawar 87 97 79 91 1,5 2,4 1,1 2,0
Partner 100 88 1,3 1,0
Produzent 93 98 83 93 1,3 2,3 1,2 1,9
Bonanza 95 99 83 94 1,8 1,8 1,2 1,6
Alexander 81 1,2
Genius 101 3,1
KWS Montana 102 2,9
Axioma 99 3,5
Toras 100 3,6
Rubisko 91 2,4
Ponticus 96 2,3
Helmond 114 4,9
Discus 106 1,5
Mittel 95 99 83 93 1,5 2,9 1,2 2,3
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 93 100 81 1,0 1,8 1,0
Bee Dor Chr 101 96 86 2,2 1,3 1,0
Kli Fri For 93 93 1,9 1,0
Lüc Gro Hau 100 6,1
Kir Hay 102 79 1,0 1,6
Mag Heß 105 74 4,9 1,1
Nos 99 1,8
Pom 101 1,5
Wal 97 6,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 11
Sorte Lager nach Ährenschieben (1-9) Ausfall (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 1 7 3 10 1 5 5 10
Akteur 1,0 1,0 1,0 1,7 1,6 1,6
Kerubino 1,0 1,1 1,0 1,1 3,0 1,3 1,5 1,4
Gourmet 1,0 1,0 1,0 1,2 1,4 1,3
Bernstein 1,0 1,0 1,0 1,5 1,6 1,6
Julius 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,3 1,5 1,4
Meister 1,0 1,0 1,0 1,0 2,5 1,5 1,6 1,6
Linus 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,4 1,4 1,4
Opal 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,3 1,5 1,4
Atomic 1,0 1,0 1,0 1,5 1,6 1,6
Patras 1,0 1,1 1,0 1,1 3,0 1,3 1,5 1,4
Pionier 1,0 1,0 1,0 1,0 3,0 1,3 1,4 1,3
Apertus 1,0 1,4
Avenir 1,0 1,2 1,0 1,2 3,0 1,6 1,5 1,5
Boregar 1,0 1,1 1,0 1,1 3,0 1,5 1,7 1,6
Dichter 1,0 1,0 1,0 1,1 1,4 1,2
Kompass 1,0 1,1 1,0 1,1 4,0 1,4 1,4 1,4
RGT Reform 1,0 1,1 1,0 1,1 2,0 1,4 1,5 1,5
Spontan 1,0 1,0 2,5 1,5
KWS Magic 1,0 1,0 1,0 1,1 1,5 1,3
Desamo 1,0 1,4 1,0 1,3 2,0 1,0 1,6 1,3
Rumor 1,0 1,2 1,0 1,2 1,0 1,3 1,4 1,3
Mescal 1,6 1,0 1,5 1,3 1,5 1,4
KWS Loft 1,0 1,1 1,0 1,1 1,0 1,2 1,4 1,3
Johnny 1,0 1,2 1,0 1,2 1,0 1,1 1,4 1,2
Alfons 1,0 1,5
Bergamo 1,0 1,5
Elixer 1,0 1,6 1,0 1,4 2,0 1,0 1,5 1,3
Landsknecht 1,0 0,3 1,6
Delawar 1,0 1,0 1,0 1,0 2,5 1,3 1,5 1,4
Partner 1,0 1,0 3,0 1,5
Produzent 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,3 1,4 1,4
Bonanza 1,0 1,0 1,0 1,0 2,5 1,5 1,5 1,5
Alexander 1,0 1,4
Genius 1,3 1,5
KWS Montana 1,1 1,3
Axioma 1,3 1,3
Toras 1,1 1,3
Rubisko 1,1 1,3
Ponticus 1,0 1,3
Helmond 1,5 1,2
Discus 1,0 2,0
Mittel 1,0 1,1 1,0 1,1 2,3 1,3 1,5 1,4
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 1,0
Bee Dor Chr 1,0 1,0 2,4 1,0 2,5
Kli Fri For 1,5 1,0 1,0 1,0
Lüc Gro Hau 1,0 1,3
Kir Hay 1,0 1,0 1,0 1,0
Mag Heß 1,0 2,0
Nos 1,0 1,0
Pom 1,3
Wal 1,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 12
Sorte Halmknicken (1-9) Ährenknicken (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 2 7 5 12 2 7 5 12
Akteur 2,0 1,4 1,8 1,0 1,2 1,1
Kerubino 1,5 1,4 1,4 1,4 1,0 1,0 1,1 1,0
Gourmet 1,2 1,2 1,2 1,0 1,0 1,0
Bernstein 1,0 1,6 1,3 1,0 1,2 1,1
Julius 1,3 1,4 1,6 1,5 1,0 1,0 1,0 1,0
Meister 1,0 1,1 1,5 1,3 1,0 1,0 1,1 1,0
Linus 1,3 1,1 1,4 1,3 1,0 1,0 1,1 1,0
Opal 1,0 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,2 1,1
Atomic 1,0 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0
Patras 2,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,1 1,1 1,1
Pionier 1,5 1,0 1,4 1,2 1,0 1,0 1,1 1,0
Apertus 1,3 1,0
Avenir 1,8 1,3 1,5 1,4 1,0 1,0 1,1 1,0
Boregar 1,0 1,9 1,2 1,6 1,0 1,0 1,2 1,1
Dichter 1,1 1,2 1,2 1,0 1,2 1,1
Kompass 1,8 1,1 1,3 1,2 1,0 1,0 1,1 1,0
RGT Reform 1,0 1,1 1,1 1,1 1,0 1,0 1,2 1,1
Spontan 1,0 1,2 1,0 1,2
KWS Magic 1,1 1,3 1,2 1,0 1,2 1,1
Desamo 1,3 1,2 1,1 1,2 1,0 1,1 1,1 1,1
Rumor 1,5 1,1 1,1 1,1 1,0 1,0 1,1 1,0
Mescal 1,8 1,4 1,6 1,0 1,2 1,1
KWS Loft 1,5 1,4 1,1 1,3 1,0 1,0 1,2 1,1
Johnny 1,0 1,1 1,1 1,1 1,0 1,0 1,2 1,1
Alfons 1,2 1,1
Bergamo 1,3 1,3
Elixer 1,8 1,3 1,3 1,3 1,0 1,0 1,2 1,1
Landsknecht 1,5 1,2
Delawar 1,0 1,5 1,1 1,3 1,0 1,0 1,1 1,0
Partner 1,0 1,2 1,0 1,3
Produzent 2,0 1,1 1,3 1,2 1,0 1,0 1,1 1,0
Bonanza 1,3 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Alexander 1,3 1,0
Genius 1,3 1,0
KWS Montana 1,2 1,0
Axioma 1,0 1,0
Toras 1,4 1,0
Rubisko 1,1 1,0
Ponticus 1,1 1,1
Helmond 1,2 1,0
Discus 1,8 1,0
Mittel 1,4 1,3 1,4 1,3 1,0 1,0 1,1 1,1
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 1,9 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Bee Dor Chr 1,0 1,0 1,6 1,0 1,0 1,5
Kli Fri For 1,2 1,0 1,0 1,0
Lüc Gro Hau 2,2 1,1
Kir Hay 1,2 2,0 1,0 1,0
Mag Heß 1,6 1,0
Nos
Pom 1,2 1,0
Wal 1,0 1,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 13
Sorte Auswinterung (1-9) Reifeverzögerung Stroh (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 1 4 4 8 2 7 5 12
Akteur 1,0 1,8 1,4 1,0 1,5 1,2
Kerubino 1,0 1,0 1,6 1,3 1,3 1,0 1,4 1,2
Gourmet 1,0 1,6 1,3 1,1 1,8 1,4
Bernstein 1,0 1,6 1,3 1,1 1,7 1,3
Julius 1,0 1,0 1,4 1,2 1,3 1,3 1,8 1,5
Meister 1,0 1,0 1,5 1,3 1,3 1,1 1,7 1,3
Linus 1,0 1,0 1,5 1,3 1,3 1,1 2,0 1,5
Opal 1,0 1,0 1,6 1,3 1,3 1,1 1,8 1,4
Atomic 1,0 1,5 1,3 1,1 1,5 1,3
Patras 1,0 1,0 1,4 1,2 1,3 1,1 1,5 1,3
Pionier 1,0 1,0 1,5 1,3 1,0 1,1 1,9 1,4
Apertus 1,4 1,9
Avenir 1,0 1,0 2,0 1,5 1,0 1,1 1,6 1,3
Boregar 1,0 1,0 1,9 1,4 1,3 1,1 1,6 1,3
Dichter 1,0 1,6 1,3 1,1 2,0 1,5
Kompass 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,1 1,7 1,3
RGT Reform 1,0 1,0 2,1 1,6 1,3 1,1 1,6 1,3
Spontan 1,0 1,9 1,3 1,8
KWS Magic 1,0 1,6 1,3 1,1 1,8 1,4
Desamo 1,0 1,0 1,8 1,4 1,3 1,1 1,7 1,3
Rumor 1,0 1,0 1,5 1,3 1,0 1,0 1,6 1,3
Mescal 1,0 1,9 1,4 1,0 1,6 1,3
KWS Loft 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,1 1,5 1,3
Johnny 1,0 1,0 1,5 1,3 1,0 1,1 1,8 1,4
Alfons 1,5 1,6
Bergamo 1,5 1,7
Elixer 1,0 1,0 1,5 1,3 1,3 1,0 1,5 1,2
Landsknecht 1,6 2,1
Delawar 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,1 1,9 1,4
Partner 1,0 1,5 1,0 1,5
Produzent 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,1 1,5 1,3
Bonanza 1,0 1,0 1,6 1,3 1,3 1,1 1,9 1,4
Alexander 1,6 1,5
Genius 1,0 1,0
KWS Montana 1,0 1,0
Axioma 1,0 1,1
Toras 1,0 1,1
Rubisko 1,0 1,1
Ponticus 1,0 1,1
Helmond 1,0 1,1
Discus 1,0 1,3
Mittel 1,0 1,0 1,6 1,3 1,2 1,1 1,7 1,3
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 1,0 1,4 1,0
Bee Dor Chr 1,0 1,0 1,0 1,0 2,5
Kli Fri For 1,0 1,0 1,5 2,0
Lüc Gro Hau 1,0 1,0
Kir Hay 1,0 3,1 1,0 1,0
Mag Heß 1,0 1,0 1,9
Nos 1,0
Pom
Wal 1,1
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 14
Sorte Zwiewuchs (1-9) Auswuchs (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 2 6 5 11 1 6 5 11
Akteur 1,0 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0
Kerubino 1,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Gourmet 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0
Bernstein 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0
Julius 1,0 1,1 1,9 1,5 1,0 1,0 1,0 1,0
Meister 1,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Linus 1,0 1,1 1,8 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Opal 1,0 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Atomic 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0
Patras 1,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Pionier 1,0 1,0 1,7 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Apertus 1,6 1,0
Avenir 1,0 1,2 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Boregar 1,0 1,2 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Dichter 1,4 1,7 1,5 1,0 1,0 1,0
Kompass 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
RGT Reform 1,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Spontan 1,0 1,6 1,0 1,0
KWS Magic 1,2 1,6 1,4 1,0 1,0 1,0
Desamo 1,0 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Rumor 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Mescal 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0
KWS Loft 1,0 1,0 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Johnny 1,0 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Alfons 1,6 1,0
Bergamo 1,6 1,0
Elixer 1,0 1,0 1,7 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Landsknecht 1,6 1,0
Delawar 1,0 1,1 1,6 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Partner 1,0 1,6 1,0 1,0
Produzent 1,0 1,1 1,7 1,4 1,0 1,0 1,0 1,0
Bonanza 1,0 1,1 1,5 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
Alexander 1,6 1,0
Genius 1,0 1,0
KWS Montana 1,1 1,0
Axioma 1,1 1,0
Toras 1,1 1,0
Rubisko 1,2 1,0
Ponticus 1,2 1,0
Helmond 1,1 1,0
Discus 1,0 1,0
Mittel 1,0 1,1 1,7 1,3 1,0 1,0 1,0 1,0
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 1,0 1,0 1,0
Bee Dor Chr 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0
Kli Fri For 1,0 2,0 1,0 1,0
Lüc Gro Hau 1,3 1,0
Kir Hay 1,0 1,0 1,0 1,0
Mag Heß 3,3 1,0
Nos 1,0 1,0
Pom 1,0
Wal 1,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 15
4.2 Anfälligkeit für Krankheiten
Sorte Mehltau (1-9) Braunrost (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 2 9 5 14 1 8 5 13
Akteur 2,3 1,9 2,2 2,4 1,5 2,0
Kerubino 1,8 1,5 1,7 1,6 2,0 2,6 1,9 2,3
Gourmet 1,5 1,5 1,5 3,9 2,8 3,5
Bernstein 2,6 1,3 2,1 1,2 1,4 1,3
Julius 2,3 2,2 1,7 2,0 2,0 2,1 2,0 2,1
Meister 1,5 1,4 1,7 1,5 2,0 3,9 2,9 3,5
Linus 2,3 1,8 1,7 1,8 2,0 3,0 2,4 2,8
Opal 1,8 1,4 1,2 1,3 2,0 3,7 2,8 3,3
Atomic 1,4 1,4 1,4 2,8 1,8 2,4
Patras 2,3 1,4 1,4 1,4 2,0 2,4 2,0 2,3
Pionier 2,0 1,3 1,7 1,5 2,0 4,3 2,9 3,8
Apertus 1,6 2,3
Avenir 1,8 1,1 1,2 1,1 2,0 2,3 2,0 2,2
Boregar 1,8 1,4 1,4 1,4 2,0 4,1 2,6 3,5
Dichter 2,3 2,1 2,3 2,2 1,3 1,8
Kompass 1,8 1,2 1,4 1,3 2,0 2,0 1,9 2,0
RGT Reform 1,5 1,9 1,5 1,8 2,0 1,8 1,5 1,7
Spontan 1,8 1,4 2,0 1,8
KWS Magic 1,5 1,4 1,5 2,6 1,9 2,3
Desamo 3,0 2,4 2,0 2,3 2,0 2,4 1,4 2,0
Rumor 1,8 1,8 1,4 1,6 2,0 1,5 1,6 1,5
Mescal 1,2 1,3 1,2 2,4 1,6 2,1
KWS Loft 1,5 1,1 1,2 1,1 2,0 2,0 1,5 1,8
Johnny 1,8 1,3 1,4 1,3 2,0 3,8 1,3 2,8
Alfons 1,5 1,7
Bergamo 2,3 2,5
Elixer 2,5 1,9 1,5 1,8 2,0 2,4 1,6 2,1
Landsknecht 1,5 1,5
Delawar 2,3 1,4 1,4 1,4 2,0 2,1 1,5 1,8
Partner 1,5 1,4 2,0 1,8
Produzent 3,0 1,3 1,3 1,3 2,0 5,1 2,2 4,0
Bonanza 1,5 1,1 1,3 1,1 2,0 1,5 1,6 1,5
Alexander 1,7 1,3
Genius 1,1 2,7
KWS Montana 1,5 3,3
Axioma 1,2 3,1
Toras 1,9 3,6
Rubisko 2,1 1,4
Ponticus 1,1 2,6
Helmond 1,2 2,1
Discus 1,5 2,0
Mittel 1,9 1,6 1,5 1,6 2,0 2,7 1,9 2,4
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 2,9 1,2 1,0 2,7 2,8
Bee Dor Chr 1,0 2,1 1,1 2,0 4,1 1,0
Kli Fri For 1,0 2,6 1,2 2,5
Lüc Gro Hau 3,0 2,4
Kir Hay 1,0 2,4 2,0 # 2,0
Mag Heß 1,0 1,0 4,8 2,3
Nos 2,6 2,6
Pom 2,2 1,8
Wal 1,0 4,1
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 16
Sorte Blattseptoria (1-9) DTR (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 1 7 5 12 0 3 4 7
Akteur 3,4 2,3 2,9 1,0 1,3 1,1
Kerubino 2,0 2,8 2,2 2,5 1,0 1,4 1,2
Gourmet 3,3 2,2 2,8 1,0 1,4 1,2
Bernstein 2,4 2,1 2,3 1,0 1,5 1,3
Julius 2,0 2,6 2,2 2,5 1,0 1,4 1,2
Meister 2,0 2,9 2,3 2,7 1,0 1,4 1,2
Linus 2,0 3,1 2,3 2,8 1,0 1,4 1,2
Opal 2,0 3,1 2,1 2,7 1,0 1,4 1,2
Atomic 3,7 2,3 3,1 1,0 1,6 1,4
Patras 2,0 2,7 2,6 2,7 1,0 1,4 1,2
Pionier 2,0 3,4 2,3 3,0 1,0 1,5 1,3
Apertus 2,3 1,5
Avenir 2,0 2,9 1,8 2,4 1,0 1,4 1,2
Boregar 2,0 3,5 2,0 2,9 1,0 1,3 1,1
Dichter 2,0 1,8 1,9 1,0 1,5 1,3
Kompass 2,0 2,9 2,2 2,6 1,0 1,5 1,3
RGT Reform 2,0 2,4 2,1 2,3 1,0 1,6 1,4
Spontan 2,0 1,9 1,5
KWS Magic 2,5 2,1 2,3 1,0 1,4 1,2
Desamo 2,0 2,4 2,2 2,3 1,0 1,3 1,1
Rumor 2,0 2,2 2,3 2,3 1,0 1,3 1,1
Mescal 2,3 2,1 2,2 1,0 1,4 1,2
KWS Loft 2,0 3,6 1,7 2,8 1,0 1,3 1,1
Johnny 2,0 3,3 2,0 2,8 1,0 1,3 1,1
Alfons 2,1 1,6
Bergamo 2,2 1,3
Elixer 2,0 2,6 2,0 2,3 1,0 1,8 1,4
Landsknecht 2,2 1,4
Delawar 2,0 2,4 2,0 2,3 1,0 1,4 1,2
Partner 2,0 2,1 1,4
Produzent 2,0 3,4 2,4 3,0 1,0 1,6 1,4
Bonanza 2,0 2,6 2,1 2,4 1,0 1,4 1,2
Alexander 2,3 1,4
Genius 3,0 1,0
KWS Montana 3,2 1,0
Axioma 2,9 1,0
Toras 2,6 1,0
Rubisko 2,6 1,0
Ponticus 3,0 1,0
Helmond 2,2 1,0
Discus 2,0
Mittel 2,0 2,9 2,1 2,6 1,0 1,4 1,2
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 2,0 2,3 1,0
Bee Dor Chr 2,0 4,2 2,4 1,0
Kli Fri For 1,0 1,0
Lüc Gro Hau 3,2 1,0
Kir Hay 3,2 # 1,9 2,3 # 1,0
Mag Heß 5,2 3,8 2,7
Nos 1,8
Pom 2,3
Wal 2,4 1,0
# Standort Kirchengel: bei stark von Gelbrost geschädigten Sorten, waren Braunrost-, Blattseptoria- und DTR-Bonituren nicht möglich – Standort nicht in Sortenmittelwerten enthalten
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 17
Sorte Ährenfusarium (1-9) Spelzenbräune (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 0 7 4 11 0 3 4 7
Akteur 1,2 1,5 1,3 1,0 1,6 1,4
Kerubino 1,1 1,6 1,3 1,0 1,5 1,3
Gourmet 1,3 1,5 1,4 1,0 1,3 1,1
Bernstein 1,3 1,6 1,4 1,0 1,4 1,2
Julius 1,2 1,5 1,3 1,0 1,4 1,2
Meister 1,2 1,6 1,4 1,0 1,3 1,1
Linus 1,3 1,5 1,4 1,0 1,1 1,1
Opal 1,2 1,5 1,3 1,0 1,0 1,0
Atomic 1,2 1,5 1,3 1,0 1,4 1,2
Patras 1,2 1,4 1,3 1,0 1,6 1,4
Pionier 1,2 1,4 1,3 1,0 1,0 1,0
Apertus 1,5 1,4
Avenir 1,1 1,4 1,2 1,0 1,8 1,4
Boregar 1,2 1,4 1,3 1,0 1,0 1,0
Dichter 1,3 1,4 1,3 1,0 2,0 1,6
Kompass 1,2 1,5 1,3 1,0 1,6 1,4
RGT Reform 1,1 1,5 1,2 1,0 1,3 1,1
Spontan 1,6 1,0
KWS Magic 1,4 1,5 1,4 1,0 1,8 1,4
Desamo 1,3 1,5 1,4 1,0 1,3 1,1
Rumor 1,3 1,6 1,4 1,0 1,3 1,1
Mescal 1,2 1,4 1,3 1,0 1,4 1,2
KWS Loft 1,1 1,8 1,4 1,0 1,5 1,3
Johnny 1,2 1,8 1,4 1,0 1,1 1,1
Alfons 1,4 1,0
Bergamo 1,5 1,6
Elixer 1,1 1,5 1,3 1,0 1,0 1,0
Landsknecht 1,5 1,0
Delawar 1,2 1,5 1,3 1,0 1,3 1,1
Partner 1,5 1,3
Produzent 1,1 1,5 1,3 1,0 1,3 1,1
Bonanza 1,1 1,5 1,3 1,0 1,9 1,5
Alexander 1,5 1,6
Genius 1,2 1,0
KWS Montana 1,2 1,0
Axioma 1,0 1,0
Toras 1,2 1,0
Rubisko 1,1 1,0
Ponticus 1,0 1,0
Helmond 1,1 1,0
Discus
Mittel 1,2 1,5 1,3 1,0 1,4 1,2
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 2,0 1,0
Bee Dor Chr 1,0
Kli Fri For 1,3 1,0 1,3
Lüc Gro Hau 1,0 1,0
Kir Hay 1,1 2,0 1,0
Mag Heß 1,0 1,9
Nos 1,0
Pom 2,1 1,0
Wal 1,0 1,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 18
Sorte Ährenmehltau (1-9) Weißährigkeit (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 0 6 3 9 0 4 3 7
Akteur 1,1 1,2 1,1 3,5 2,3 3,0
Kerubino 1,0 1,0 1,0 3,4 1,8 2,7
Gourmet 1,0 1,0 1,0 2,8 2,2 2,5
Bernstein 1,0 1,0 1,0 2,4 1,8 2,1
Julius 1,1 1,0 1,1 3,0 2,3 2,7
Meister 1,0 1,0 1,0 1,9 1,8 1,9
Linus 1,0 1,3 1,1 1,4 1,5 1,4
Opal 1,0 1,0 1,0 1,6 2,0 1,8
Atomic 1,0 1,0 1,0 1,8 2,0 1,9
Patras 1,0 1,0 1,0 2,8 2,0 2,4
Pionier 1,0 1,0 1,0 3,0 2,5 2,8
Apertus 1,0 2,0
Avenir 1,0 1,0 1,0 4,0 2,5 3,4
Boregar 1,0 1,0 1,0 1,9 1,7 1,8
Dichter 1,0 2,0 1,3 2,1 1,8 2,0
Kompass 1,0 1,0 1,0 3,5 2,3 3,0
RGT Reform 1,0 1,0 1,0 2,6 1,8 2,3
Spontan 1,0 2,0
KWS Magic 1,0 1,3 1,1 2,5 2,0 2,3
Desamo 1,0 1,0 1,0 2,6 2,0 2,4
Rumor 1,0 1,0 1,0 2,8 2,8 2,8
Mescal 1,0 1,0 1,0 3,0 2,0 2,6
KWS Loft 1,0 1,3 1,1 2,8 1,8 2,4
Johnny 1,0 1,0 1,0 3,5 2,5 3,1
Alfons 1,0 1,8
Bergamo 1,2 2,2
Elixer 1,0 1,0 1,0 2,4 2,0 2,2
Landsknecht 1,0 2,3
Delawar 1,0 1,0 1,0 1,9 2,2 2,0
Partner 1,0 2,8
Produzent 1,0 1,0 1,0 3,0 2,2 2,6
Bonanza 1,0 1,0 1,0 1,5 2,3 1,9
Alexander 1,3 1,7
Genius 1,0 2,5
KWS Montana 1,2 3,4
Axioma 1,0 2,3
Toras 1,0 1,9
Rubisko 1,0 2,1
Ponticus 1,0 2,8
Helmond 1,0 2,9
Discus
Mittel 1,0 1,1 1,0 2,6 2,1 2,4
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 3,0 2,2
Bee Dor Chr 1,0
Kli Fri For 1,0 1,1 2,2 1,8
Lüc Gro Hau 1,0 2,4
Kir Hay 1,0 1,0 2,1
Mag Heß 1,0
Nos
Pom 1,0 2,4
Wal 1,1
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 19
Sorte Pseudocercosporella (1-9) Schwarzbeinigkeit (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 0 3 2 5 0 2 2 4
Akteur 1,5 1,0 1,3 2,3 2,3 2,3
Kerubino 3,5 1,0 2,5 2,3 2,0 2,1
Gourmet 1,3 1,0 1,2 1,3 1,5 1,4
Bernstein 1,3 1,0 1,2 1,3 1,5 1,4
Julius 4,0 1,0 2,8 3,3 2,0 2,6
Meister 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,5
Linus 1,0 1,0 1,0 1,0 1,5 1,3
Opal 1,0 1,0 1,0 1,0 1,8 1,4
Atomic 1,2 1,0 1,1 1,3 1,8 1,5
Patras 4,0 1,0 2,8 2,0 2,0 2,0
Pionier 1,5 1,0 1,3 1,8 2,5 2,1
Apertus 1,0 1,5
Avenir 1,5 1,0 1,3 2,3 1,8 2,0
Boregar 1,2 1,0 1,1 1,5 1,5 1,5
Dichter 1,7 1,0 1,4 1,5 1,5 1,5
Kompass 1,7 1,0 1,4 2,5 2,0 2,3
RGT Reform 1,3 1,0 1,2 1,8 1,5 1,6
Spontan 1,0 2,0
KWS Magic 1,7 1,0 1,4 2,3 2,0 2,1
Desamo 3,8 1,0 2,7 2,0 2,3 2,1
Rumor 1,7 1,0 1,4 3,3 2,5 2,9
Mescal 2,8 1,0 2,1 2,3 2,0 2,1
KWS Loft 1,2 1,0 1,1 1,5 1,8 1,6
Johnny 1,7 1,0 1,4 2,3 2,0 2,1
Alfons 1,0 2,3
Bergamo 1,0 2,5
Elixer 2,5 1,0 1,9 2,0 1,8 1,9
Landsknecht 1,0 2,0
Delawar 1,3 1,0 1,2 1,5 2,0 1,8
Partner 1,0 2,8
Produzent 1,2 1,0 1,1 1,8 2,3 2,0
Bonanza 1,0 1,0 1,0 1,0 2,0 1,5
Alexander 1,0 2,0
Genius 3,0 1,5
KWS Montana 1,2 2,5
Axioma 1,5 1,8
Toras 3,8 2,3
Rubisko 1,2 2,5
Ponticus 1,7 2,3
Helmond 4,3 2,5
Discus
Mittel 1,8 1,0 1,5 1,8 1,9 1,8
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur
Bee Dor Chr 2,0 1,0
Kli Fri For
Lüc Gro Hau
Kir Hay 1,0 2,1
Mag Heß 3,8 1,0 1,8
Nos
Pom
Wal 1,0 2,5
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 20
Sorte Fusarium nach Winter (1-9) Gelbrost (1-9)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I I
Anz. Vers. 3 2 5 2 8 5 13
Akteur 1,0 2,0 1,4 7,8 5,0 6,7
Kerubino 1,0 1,8 1,3 4,0 6,1 3,7 5,2
Gourmet 1,0 3,5 2,0 1,1 1,5 1,2
Bernstein 1,0 1,5 1,2 1,1 1,4 1,2
Julius 1,0 1,8 1,3 2,3 1,4 1,4 1,4
Meister 1,0 2,0 1,4 3,0 2,9 2,8 2,9
Linus 1,0 2,3 1,5 3,0 2,3 2,4 2,3
Opal 1,0 1,8 1,3 2,8 1,3 1,7 1,4
Atomic 1,0 2,0 1,4 1,9 1,6 1,8
Patras 1,0 1,5 1,2 2,5 2,1 2,7 2,3
Pionier 1,0 2,8 1,7 3,0 1,9 1,9 1,9
Apertus 1,8 2,1
Avenir 1,0 2,0 1,4 3,5 1,7 1,6 1,7
Boregar 1,0 3,3 1,9 3,0 2,3 2,4 2,3
Dichter 1,0 2,3 1,5 1,7 1,1 1,5
Kompass 1,0 2,3 1,5 1,8 1,8 1,9 1,8
RGT Reform 1,0 3,3 1,9 3,0 2,4 1,9 2,2
Spontan 1,3 2,5 1,5
KWS Magic 1,0 2,5 1,6 5,2 3,5 4,5
Desamo 1,0 1,5 1,2 2,0 1,2 1,7 1,4
Rumor 1,0 2,5 1,6 3,3 4,8 3,6 4,3
Mescal 1,0 3,0 1,8 1,3 1,4 1,3
KWS Loft 1,0 1,3 1,1 6,0 7,9 6,1 7,2
Johnny 1,0 3,5 2,0 2,8 1,7 2,2 1,9
Alfons 2,5 1,8
Bergamo 3,8 1,8
Elixer 1,0 1,8 1,3 2,5 1,4 1,5 1,4
Landsknecht 2,3 3,6
Delawar 1,0 1,8 1,3 2,5 1,1 1,6 1,3
Partner 2,3 2,0 3,1
Produzent 1,0 1,8 1,3 2,5 1,7 1,4 1,6
Bonanza 1,0 1,5 1,2 3,0 3,3 2,0 2,8
Alexander 3,0 3,1
Genius 1,0 1,7
KWS Montana 1,0 1,1
Axioma 1,0 1,6
Toras 1,0 2,7
Rubisko 1,0 1,6
Ponticus 1,0 1,4
Helmond 1,0 2,6
Discus 4,0
Mittel 1,0 2,2 1,5 2,9 2,6 2,3 2,5
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 4,3 2,3 3,0
Bee Dor Chr 1,0 1,7 3,2 2,1
Kli Fri For 1,0 2,2 1,5
Lüc Gro Hau 1,0 1,8
Kir Hay 2,2 2,4
Mag Heß 1,6 3,2 3,0
Nos 2,6
Pom 2,3
Wal 2,7
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 21
4.3 Ertragseigenschaften
Sorte Bestandesdichte (Ähren/m²)
D-St. Lö-St. V-St. Mittel D-St. Lö-St. V-St. Mittel
Stufe I II
Anz. Vers. 2 9 5 14 4 9 6 15
Akteur 612 493 570 603 537 577
Kerubino 499 727 623 690 578 767 609 704
Gourmet 597 532 574 606 561 588
Bernstein 618 560 597 612 545 585
Julius 507 695 584 655 567 705 632 676
Meister 493 631 510 588 541 604 561 587
Linus 517 674 528 622 560 681 579 640
Opal 509 597 538 576 520 613 505 570
Atomic 617 517 581 673 603 645
Patras 490 601 535 577 567 614 549 588
Pionier 564 703 595 664 585 730 620 686
Apertus 493 560
Avenir 521 663 540 619 572 705 556 645
Boregar 530 797 633 738 599 783 668 737
Dichter 662 556 624 693 630 668
Kompass 511 629 515 588 551 673 556 626
RGT Reform 494 702 554 649 585 754 617 699
Spontan 514 500 495 557
KWS Magic 634 484 580 616 559 593
Desamo 506 669 511 613 567 653 596 630
Rumor 521 760 577 695 602 787 683 745
Mescal 627 525 591 628 558 600
KWS Loft 472 598 523 571 530 642 559 609
Johnny 441 553 472 524 495 572 505 545
Alfons 505 559
Bergamo 562 611
Elixer 477 676 554 633 557 651 605 633
Landsknecht 527 575
Delawar 486 658 494 599 561 679 548 626
Partner 460 510 505 551
Produzent 512 671 543 625 592 704 607 665
Bonanza 496 659 509 605 537 690 633 667
Alexander 548 574
Genius 673 684
KWS Montana 637 658
Axioma 704 699
Toras 629 663
Rubisko 711 670
Ponticus 630 686
Helmond 673 672
Discus 486 587
Mittel 497 655 538 613 556 669 583 635
D Lö V Ortsmittel
Bar Ber Bur 443 609 648 466 638 687
Bee Dor Chr 566 635 503 607 635 500
Kli Fri For 511 626 702 509 626
Lüc Gro Hau 698 476 713 708
Kir Hay 647 551 619 588
Mag Heß 746 373 732 368
Nos 652 660
Pom 696 749
Wal 671 688
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 22
5 Ertragsfeststellungen
5.1 Kornertrag (dt/ha) bei 86 % TS (B = dreijähriges orthogonales Kernsortiment)
D-Standorte
Stufe I
Sorte Baruth Beetzen-dorf
Kliestow Lüchfeld Mittel
Kerubino (B) 70,1 75,5 72,8
Discus (B) 73,3 77,1
75,2
Julius (B) 71,3 75,3
73,3
Meister (B) 76,9 78,1
77,5
Linus (B) 79,2 82,8
81,0
Opal (B) 71,3 78,1
74,7
Patras (B) 77,5 83,1
80,3
Pionier (B) 69,9 84,0
76,9
Avenir 74,6 69,0
71,8
Boregar 67,3 78,6
72,9
Kompass 75,0 70,7
72,8
RGT Reform 63,4 78,7
71,0
Spontan 69,1 73,3
71,2
Desamo 70,7 80,4
75,5
Rumor 65,9 79,9
72,9
KWS Loft 59,7 71,1
65,4
Johnny 61,0 73,9
67,5
Elixer (B) 72,4 76,7
74,5
Delawar 59,9 72,8
66,3
Partner 76,6 75,9
76,2
Produzent 61,8 82,2
72,0
Bonanza 74,9 78,7
76,8
Akteur 61,9
Gourmet 79,8
Bernstein 69,6
Mittel (B) 73,5 79,0 76,2
GD 5 % 10,6 10,7 9,7
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 23
Stufe II
Sorte Baruth Beetzen-dorf
Kliestow Lüchfeld Mittel
Kerubino (B) 74,7 84,5 83,5 91,3 83,5
Discus (B) 73,4 81,6 80,0 93,4 82,1
Julius (B) 73,7 79,3 82,9 91,1 81,7
Meister (B) 76,0 92,3 84,2 97,4 87,5
Linus (B) 73,6 90,4 95,9 99,4 89,8
Opal (B) 70,1 81,8 83,7 84,5 80,0
Patras (B) 82,2 90,8 92,0 84,9 87,5
Pionier (B) 68,5 82,4 84,1 96,2 82,8
Avenir 72,2 74,4 81,1 86,8 78,6
Boregar 71,3 92,3 89,5 100,0 88,3
Kompass 69,2 80,9 87,0 90,8 82,0
RGT Reform 66,9 89,8 92,0 99,8 87,1
Spontan 74,1 79,8 86,0 91,4 82,8
Desamo 82,1 87,5 94,2 94,5 89,6
Rumor 74,7 94,8 84,3 98,0 87,9
KWS Loft 77,0 98,8 93,8 97,6 91,8
Johnny 76,2 85,4 86,4 97,2 86,3
Elixer (B) 79,0 84,7 92,3 99,3 88,8
Delawar 68,9 83,7 81,0 83,0 79,1
Partner 79,7 91,2 84,9 98,7 88,6
Produzent 69,1 91,5 82,2 96,3 84,8
Bonanza 73,8 87,6 83,4 105,9 87,7
Akteur 64,7
Gourmet 79,9
Bernstein 72,0
Mittel (B) 74,6 85,3 86,5 93,0 84,9
GD 5 % 10,6 10,7 7,3 7,3 5,9
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 24
Lö-Standorte
Stufe I
Sorte
Be
rnb
urg
Do
rnb
urg
Fri
em
ar
Gro
ße
nste
in
Kir
ch
en
gel
Ma
gde
bu
rg
No
ssen
Po
mm
ritz
Wa
lbeck
Mitte
l
Akteur (B) 56,7 86,6 53,8 71,0 70,4 53,2 67,1 89,4 71,6 68,8
Kerubino (B) 84,9 105,4 72,3 93,7 89,1 78,3 92,6 103,7 90,3 90,0
Genius (B) 88,1 100,0 87,0 102,0 83,9 93,1 102,2 104,4 87,5 94,2
Gourmet (B) 86,4 99,0 91,6 94,4 88,5 91,2 99,3 105,1 83,5 93,2
Bernstein 71,7 99,8 86,2 95,4 78,6 80,5 109,7 99,6 80,0 89,0
KWS Montana 88,9 107,1 94,1 100,2 92,1 91,0 104,0 103,2 82,2 95,9
Axioma 89,6 97,5 77,8 100,0 89,3 87,8 105,6 102,8 85,5 92,8
Toras 78,9 92,3 81,6 89,6 77,4 71,4 99,1 95,7 76,3 84,7
Julius (B) 80,4 109,4 87,6 105,4 86,3 84,6 112,1 107,4 84,0 95,2
Meister (B) 88,4 108,8 95,1 99,9 95,2 89,9 110,2 110,5 98,9 99,6
Linus (B) 100,0 115,7 102,2 109,0 100,8 101,9 119,1 111,2 110,7 107,8
Opal (B) 92,9 96,9 90,8 96,5 91,6 97,4 106,7 104,2 83,7 95,6
Atomic (B) 104,0 118,7 102,8 110,1 99,4 101,4 113,7 123,2 113,2 109,6
Patras (B) 94,6 106,3 92,7 102,7 97,5 72,3 105,7 107,2 86,7 96,2
Pionier (B) 92,9 104,7 96,6 99,7 89,6 87,5 103,6 107,4 90,4 96,9
Avenir 79,2 104,8 94,4 97,9 87,9 89,0 108,9 109,5 88,7 95,6
Boregar 96,8 104,8 85,0 98,4 83,9 86,8 104,2 105,2 104,8 96,6
Dichter 88,2 116,6 100,6 108,1 96,8 97,4 107,9 111,6 91,5 102,1
Kompass 92,5 111,6 95,0 104,8 91,8 90,1 114,1 114,9 87,3 100,2
RGT Reform 98,7 119,7 99,0 114,1 97,7 87,4 122,1 117,8 101,4 106,4
KWS Magic 91,3 103,0 93,5 100,7 90,7 74,3 98,8 117,7 97,5 96,4
Rubisko 102,1 122,2 101,2 111,7 103,7 110,8 125,9 118,8 105,0 111,3
Desamo (B) 100,9 116,9 92,7 112,5 95,3 87,5 117,5 107,9 89,6 102,3
Rumor 97,4 116,2 86,6 117,2 87,6 74,0 113,6 118,8 89,5 100,1
Mescal 93,7 125,0 84,0 111,7 93,1 89,1 122,2 116,4 89,7 102,7
KWS Loft 79,1 89,6 80,3 85,3 79,1 64,2 77,3 109,2 85,0 83,2
Johnny 92,9 125,3 101,5 111,0 98,5 95,3 119,5 114,2 90,6 105,4
Elixer (B) 108,0 128,5 99,3 121,0 105,0 93,8 118,2 116,3 92,7 109,2
Ponticus 90,0 108,9 86,7 103,8 94,4 84,6 108,3 104,3 86,7 96,4
Helmond 69,4 88,3 64,5 90,3 78,6 64,9 92,3 91,4 69,4 78,8
Delawar 97,4 103,4 99,2 107,7 95,9 95,3 108,9 108,1 86,8 100,3
Produzent 101,7 103,0 104,1 100,1 93,2 96,0 109,3 113,9 90,0 101,2
Bonanza 91,7 120,4 107,1 109,7 95,1 94,5 115,4 122,6 115,3 108,0
Mittel (B) 90,6 107,4 89,6 101,4 91,7 87,1 105,2 107,5 91,0 96,8
GD 5 % 11,7 7,9 14,8 6,7 8,3 8,0 8,2 5,3 9,0 5,2
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 25
Stufe II
Sorte
Be
rnb
urg
Do
rnb
urg
Fri
em
ar
Gro
ße
nste
in
Kir
ch
en
gel
Ma
gde
bu
rg
No
ssen
Po
mm
ritz
Wa
lbeck
Mitte
l
Akteur (B) 100,9 103,6 83,0 108,8 84,6 72,0 113,5 109,5 89,7 96,2
Kerubino (B) 101,3 117,6 88,0 118,2 98,5 93,2 121,4 120,5 101,8 106,7
Genius (B) 94,3 111,6 88,6 113,5 86,5 100,2 113,9 114,0 100,9 102,6
Gourmet (B) 94,8 107,5 90,6 111,0 84,3 100,6 110,7 115,5 98,7 101,5
Bernstein 84,6 108,9 91,8 116,5 91,8 86,9 115,8 114,8 96,0 100,8
KWS Montana 102,2 119,2 90,3 116,1 97,8 101,8 118,3 110,9 90,7 105,2
Axioma 101,7 110,5 87,4 111,1 93,0 92,5 107,7 113,1 94,6 101,3
Toras 87,7 102,1 83,6 102,9 84,2 77,7 108,6 109,8 87,1 93,7
Julius (B) 101,2 114,7 87,9 123,5 89,4 89,8 121,7 120,5 99,2 105,3
Meister (B) 110,2 117,2 99,7 120,7 101,6 104,9 124,0 123,6 113,6 112,8
Linus (B) 101,3 121,7 103,0 126,9 102,2 107,3 123,9 123,3 118,8 114,3
Opal (B) 105,9 108,7 89,5 111,3 92,4 100,1 108,7 107,4 98,6 102,5
Atomic (B) 105,7 127,5 110,3 127,3 105,8 110,3 124,6 133,8 127,6 119,2
Patras (B) 96,5 108,9 90,5 117,9 97,1 101,2 112,3 113,3 96,4 103,8
Pionier (B) 98,2 112,9 89,0 120,5 91,7 101,3 120,0 114,2 100,9 105,4
Avenir 106,0 116,7 91,9 113,1 95,6 96,8 120,0 120,0 94,9 106,1
Boregar 101,5 112,4 85,9 116,4 101,3 106,8 117,8 116,7 110,9 107,7
Dichter 95,4 124,5 94,1 115,0 97,8 104,3 112,7 122,9 105,0 107,9
Kompass 94,9 124,3 99,1 115,8 106,6 100,4 126,1 123,2 100,1 110,0
RGT Reform 98,1 135,0 100,2 123,6 106,8 110,8 122,3 132,6 107,6 115,2
KWS Magic 99,5 132,3 104,0 127,6 109,8 108,7 125,7 129,3 109,6 116,3
Rubisko 106,9 132,1 97,5 122,1 109,1 117,4 124,3 128,8 115,4 117,0
Desamo (B) 102,4 124,8 97,3 119,9 101,7 99,8 119,5 122,6 105,9 110,4
Rumor 106,9 133,4 93,4 128,9 108,5 100,7 127,3 129,9 103,1 114,7
Mescal 96,0 127,1 97,6 125,3 102,1 101,9 134,7 124,5 104,1 112,6
KWS Loft 106,1 121,3 90,7 131,5 98,6 99,9 130,2 131,1 108,3 113,1
Johnny 102,7 132,7 97,4 130,5 108,0 109,1 131,3 132,5 99,6 116,0
Elixer (B) 98,5 139,6 98,4 125,4 110,2 110,0 125,5 128,1 108,7 116,0
Ponticus 96,7 114,1 89,8 115,6 97,7 104,6 116,4 112,6 94,7 104,7
Helmond 74,7 92,3 82,0 101,9 73,7 77,7 96,5 103,0 78,9 86,7
Delawar 90,0 111,3 90,4 117,7 106,3 101,3 116,7 119,7 94,0 105,3
Produzent 97,4 124,4 95,3 126,7 102,2 110,4 129,0 126,4 104,3 112,9
Bonanza 104,1 137,3 110,5 129,1 115,6 107,1 135,0 126,6 127,7 121,4
Mittel (B) 100,9 116,6 93,5 118,8 95,8 99,3 118,4 118,9 104,7 107,4
GD 5 % 11,7 7,9 14,8 6,7 8,3 8,0 8,2 5,3 9,0 4,5
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 26
V-Standorte
Stufe I
Sorte
Bu
rke
rsd
orf
Ch
ristg
rün
Fo
rchh
eim
Ha
ufe
ld
Ha
yn
He
ßb
erg
Mitte
l
Akteur (B) 78,4
Ert
rag
nic
ht w
ert
ba
r
67,2 44,2 70,9 65,2
Kerubino (B) 88,6 79,4
50,3 78,7 74,2
Gourmet 78,8 76,4
56,2 77,8 72,3
Bernstein 81,1 73,7
46,9 73,7 68,8
Julius (B) 88,0 85,6
64,9 80,7 79,8
Meister (B) 87,9 86,6
59,5 78,3 78,1
Linus (B) 97,6 89,5
54,9 81,5 80,9
Opal (B) 83,5 86,4
55,9 81,0 76,7
Atomic (B) 95,3 92,2
62,9 76,3 81,7
Patras (B) 90,2 77,5
58,4 82,7 77,2
Pionier (B) 89,7 80,9
63,2 87,2 80,2
Apertus (B) 86,7 88,9
59,7 78,5 78,4
Avenir 90,8 86,6
46,7 80,7 76,2
Boregar 94,5 79,7
50,4 78,1 75,7
Dichter 89,1 80,3
49,0 84,4 75,7
Kompass 97,5 90,7
57,1 80,8 81,5
RGT Reform 103,9 84,9
49,2 88,4 81,6
Spontan 95,8 83,4
47,6 78,5 76,3
KWS Magic 88,8 86,3
55,5 86,0 79,1
Desamo (B) 97,9 79,0
50,6 80,5 77,0
Rumor 95,5 91,6
50,1 89,0 81,5
Mescal 98,9 87,1
49,0 78,0 78,2
KWS Loft 77,2 65,2
46,2 89,5 69,5
Johnny 104,9 88,9
54,1 89,3 84,3
Alfons 89,8 88,9
48,7 87,4 78,7
Bergamo 94,0 79,1
59,9 91,5 81,1
Elixer (B) 101,7 86,3
50,0 89,8 82,0
Landsknecht 87,8 84,7
56,5 96,9 81,5
Delawar 84,3 82,1
53,8 84,5 76,2
Partner 99,9 91,6
48,4 86,9 81,7
Produzent 101,3 89,4
52,1 91,9 83,6
Bonanza 94,4 94,1
59,9 97,1 86,3
Alexander 96,1 80,2 51,5 91,5 79,8
Mittel (B) 90,4 83,3 56,2 80,5 77,6
GD 5 % 12,8 6,1 8,5 8,8 7,6
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 27
Stufe II
Sorte
Bu
rke
rsd
orf
Ch
ristg
rün
Fo
rchh
eim
Ha
ufe
ld
Ha
yn
He
ßb
erg
Mitte
l
Akteur (B) 80,5
Ert
rag
nic
ht w
ert
ba
r
94,5 83,8 53,2 78,9 78,2
Kerubino (B) 92,4 96,1 86,6 61,5 87,9 84,9
Gourmet 92,8 94,3 92,5 62,0 80,5 84,4
Bernstein 78,4 90,9 73,3 43,7 81,7 73,6
Julius (B) 99,9 103,6 97,8 65,2 91,0 91,5
Meister (B) 99,6 101,8 96,8 61,8 86,5 89,3
Linus (B) 91,5 104,0 104,8 64,1 83,5 89,6
Opal (B) 77,3 100,0 84,9 63,9 78,9 81,0
Atomic (B) 105,4 100,9 110,5 67,5 75,7 92,0
Patras (B) 90,4 88,9 94,9 57,4 90,7 84,5
Pionier (B) 100,5 93,7 94,8 60,7 90,9 88,1
Apertus (B) 102,9 106,9 90,3 63,9 83,6 89,5
Avenir 90,6 101,9 89,7 58,0 88,0 85,6
Boregar 93,8 90,4 104,2 60,9 85,5 87,0
Dichter 94,1 94,2 92,7 50,6 86,7 83,6
Kompass 92,7 100,9 94,7 59,9 83,9 86,4
RGT Reform 105,9 97,7 101,5 49,5 85,8 88,1
Spontan 92,4 94,4 95,9 56,6 79,3 83,7
KWS Magic 107,9 100,9 99,4 63,8 88,4 92,0
Desamo (B) 98,2 95,8 93,3 60,8 94,8 88,6
Rumor 112,1 107,9 102,0 55,0 92,2 93,8
Mescal 105,9 97,1 99,4 61,9 81,9 89,2
KWS Loft 99,0 96,5 102,7 54,9 91,8 89,0
Johnny 98,5 102,0 94,4 56,5 90,1 88,3
Alfons 90,1 100,1 95,6 62,0 90,6 87,7
Bergamo 99,7 97,9 96,9 73,0 93,7 92,2
Elixer (B) 108,1 96,3 104,5 43,3 87,3 87,9
Landsknecht 104,0 109,1 103,4 68,6 97,9 96,6
Delawar 93,5 93,8 89,0 53,1 85,3 82,9
Partner 107,9 102,2 110,8 59,8 87,8 93,7
Produzent 109,1 107,0 108,8 61,8 103,9 98,1
Bonanza 107,9 109,9 111,1 67,4 95,4 98,3
Alexander 105,7 102,9 102,1 55,9 94,2 92,1
Mittel (B) 95,5 98,5 95,2 60,3 85,8 87,1
GD 5 % 12,8 6,1 7,2 8,5 8,8 6,8
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 28
5.2 Kornertrag relativ zur Bezugsbasis
D-Standorte
Stufe I
Sorte Baruth Beetzen-dorf
Kliestow Lüchfeld Mittel
Kerubino (B) 95 96 95
Discus (B) 100 98
99
Julius (B) 97 95
96
Meister (B) 105 99
102
Linus (B) 108 105
106
Opal (B) 97 99
98
Patras (B) 105 105
105
Pionier (B) 95 106
101
Avenir 101 87
94
Boregar 91 100
96
Kompass 102 90
96
RGT Reform 86 100
93
Spontan 94 93
93
Desamo 96 102
99
Rumor 90 101
96
KWS Loft 81 90
86
Johnny 83 94
88
Elixer (B) 98 97
98
Delawar 81 92
87
Partner 104 96
100
Produzent 84 104
94
Bonanza 102 100
101
Akteur 78
Gourmet 101
Bernstein 88
Mittel (B) 73,5 79,0 76,2
GD 5 % 14,4 13,6 12,7
(B) = Sorten der Bezugsbasis = dreijähriges orthogonales Kernsortiment
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 29
Stufe II
Sorte Baruth Beetzen-dorf
Kliestow Lüchfeld Mittel
Kerubino (B) 100 99 97 98 98
Discus (B) 98 96 93 100 97
Julius (B) 99 93 96 98 96
Meister (B) 102 108 97 105 103
Linus (B) 99 106 111 107 106
Opal (B) 94 96 97 91 94
Patras (B) 110 106 106 91 103
Pionier (B) 92 97 97 103 98
Avenir 97 87 94 93 93
Boregar 96 108 103 107 104
Kompass 93 95 101 98 97
RGT Reform 90 105 106 107 103
Spontan 99 94 99 98 98
Desamo 110 103 109 102 106
Rumor 100 111 97 105 104
KWS Loft 103 116 108 105 108
Johnny 102 100 100 104 102
Elixer (B) 106 99 107 107 105
Delawar 92 98 94 89 93
Partner 107 107 98 106 104
Produzent 93 107 95 103 100
Bonanza 99 103 96 114 103
Akteur 76
Gourmet 94
Bernstein 84
Mittel (B) 74,6 85,3 86,5 93,0 84,9
GD 5 % 14,2 12,6 8,4 7,8 7,0
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 30
Lö-Standorte
Stufe I
Sorte
Be
rnb
urg
Do
rnb
urg
Fri
em
ar
Gro
ße
nste
in
Kir
ch
en
gel
Ma
gde
bu
rg
No
ssen
Po
mm
ritz
Wa
lbeck
Mitte
l
Akteur (B) 63 81 60 70 77 61 64 83 79 71
Kerubino (B) 94 98 81 92 97 90 88 96 99 93
Genius (B) 97 93 97 101 91 107 97 97 96 97
Gourmet (B) 95 92 102 93 97 105 94 98 92 96
Bernstein 79 93 96 94 86 92 104 93 88 92
KWS Montana 98 100 105 99 100 105 99 96 90 99
Axioma 99 91 87 99 97 101 100 96 94 96
Toras 87 86 91 88 84 82 94 89 84 87
Julius (B) 89 102 98 104 94 97 106 100 92 98
Meister (B) 98 101 106 99 104 103 105 103 109 103
Linus (B) 110 108 114 108 110 117 113 103 122 111
Opal (B) 102 90 101 95 100 112 101 97 92 99
Atomic (B) 115 110 115 109 108 116 108 115 124 113
Patras (B) 104 99 104 101 106 83 100 100 95 99
Pionier (B) 103 97 108 98 98 101 98 100 99 100
Avenir 87 98 105 97 96 102 103 102 98 99
Boregar 107 98 95 97 91 100 99 98 115 100
Dichter 97 109 112 107 106 112 103 104 101 105
Kompass 102 104 106 103 100 103 108 107 96 103
RGT Reform 109 111 111 113 107 100 116 110 111 110
KWS Magic 101 96 104 99 99 85 94 109 107 100
Rubisko 113 114 113 110 113 127 120 111 115 115
Desamo (B) 111 109 104 111 104 100 112 100 99 106
Rumor 107 108 97 116 96 85 108 111 98 103
Mescal 103 116 94 110 102 102 116 108 99 106
KWS Loft 87 83 90 84 86 74 73 102 93 86
Johnny 103 117 113 109 107 109 114 106 100 109
Elixer (B) 119 120 111 119 114 108 112 108 102 113
Ponticus 99 101 97 102 103 97 103 97 95 100
Helmond 77 82 72 89 86 75 88 85 76 81
Delawar 107 96 111 106 105 109 103 101 95 104
Produzent 112 96 116 99 102 110 104 106 99 105
Bonanza 101 112 120 108 104 109 110 114 127 112
Mittel (B) 90,6 107,4 89,6 101,4 91,7 87,1 105,2 107,5 91,0 96,8
GD 5 % 12,9 7,3 16,5 6,6 9,1 9,2 7,8 5,0 9,9 5,4
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 31
Stufe II
Sorte
Be
rnb
urg
Do
rnb
urg
Fri
em
ar
Gro
ße
nste
in
Kir
ch
en
gel
Ma
gde
bu
rg
No
ssen
Po
mm
ritz
Wa
lbeck
Mitte
l
Akteur (B) 100 89 89 92 88 73 96 92 86 90
Kerubino (B) 100 101 94 99 103 94 102 101 97 99
Genius (B) 94 96 95 96 90 101 96 96 96 96
Gourmet (B) 94 92 97 93 88 101 93 97 94 94
Bernstein 84 93 98 98 96 88 98 96 92 94
KWS Montana 101 102 97 98 102 102 100 93 87 98
Axioma 101 95 93 93 97 93 91 95 90 94
Toras 87 88 89 87 88 78 92 92 83 87
Julius (B) 100 98 94 104 93 90 103 101 95 98
Meister (B) 109 100 107 102 106 106 105 104 109 105
Linus (B) 100 104 110 107 107 108 105 104 113 106
Opal (B) 105 93 96 94 96 101 92 90 94 95
Atomic (B) 105 109 118 107 110 111 105 112 122 111
Patras (B) 96 93 97 99 101 102 95 95 92 97
Pionier (B) 97 97 95 101 96 102 101 96 96 98
Avenir 105 100 98 95 100 97 101 101 91 99
Boregar 101 96 92 98 106 108 99 98 106 100
Dichter 95 107 101 97 102 105 95 103 100 100
Kompass 94 107 106 97 111 101 106 104 96 102
RGT Reform 97 116 107 104 111 112 103 111 103 107
KWS Magic 99 113 111 107 115 110 106 109 105 108
Rubisko 106 113 104 103 114 118 105 108 110 109
Desamo (B) 102 107 104 101 106 101 101 103 101 103
Rumor 106 114 100 108 113 101 107 109 98 107
Mescal 95 109 104 105 106 103 114 105 99 105
KWS Loft 105 104 97 111 103 101 110 110 103 105
Johnny 102 114 104 110 113 110 111 111 95 108
Elixer (B) 98 120 105 106 115 111 106 108 104 108
Ponticus 96 98 96 97 102 105 98 95 90 97
Helmond 74 79 88 86 77 78 81 87 75 81
Delawar 89 95 97 99 111 102 99 101 90 98
Produzent 97 107 102 107 107 111 109 106 100 105
Bonanza 103 118 118 109 121 108 114 106 122 113
Mittel (B) 100,9 116,6 93,5 118,8 95,8 99,3 118,4 118,9 104,7 107,4
GD 5 % 11,6 6,8 15,8 5,7 8,7 8,0 6,9 4,5 8,6 4,2
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 32
V-Standorte
Stufe I
Sorte
Bu
rke
rsd
orf
Ch
ristg
rün
Fo
rchh
eim
Ha
ufe
ld
Ha
yn
He
ßb
erg
Mitte
l
Akteur (B) 87
Ert
rag
nic
ht w
ert
ba
r
81 79 88 84
Kerubino (B) 98 95
90 98 96
Gourmet 87 92
100 97 93
Bernstein 90 88
83 92 89
Julius (B) 97 103
115 100 103
Meister (B) 97 104
106 97 101
Linus (B) 108 107
98 101 104
Opal (B) 92 104
99 101 99
Atomic (B) 105 111
112 95 105
Patras (B) 100 93
104 103 99
Pionier (B) 99 97
112 108 103
Apertus (B) 96 107
106 98 101
Avenir 100 104
83 100 98
Boregar 104 96
90 97 97
Dichter 98 96
87 105 98
Kompass 108 109
102 100 105
RGT Reform 115 102
88 110 105
Spontan 106 100
85 98 98
KWS Magic 98 104
99 107 102
Desamo (B) 108 95
90 100 99
Rumor 106 110
89 111 105
Mescal 109 105
87 97 101
KWS Loft 85 78
82 111 90
Johnny 116 107
96 111 109
Alfons 99 107
87 109 101
Bergamo 104 95
107 114 105
Elixer (B) 112 104
89 112 106
Landsknecht 97 102
101 120 105
Delawar 93 99
96 105 98
Partner 110 110
86 108 105
Produzent 112 107
93 114 108
Bonanza 104 113
107 121 111
Alexander 106 96 92 114 103
Mittel (B) 90,4 83,3 56,2 80,5 77,6
GD 5 % 14,1 7,4 15,1 10,9 9,8
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 33
Stufe II
Sorte
Bu
rke
rsd
orf
Ch
ristg
rün
Fo
rchh
eim
Ha
ufe
ld
Ha
yn
He
ßb
erg
Mitte
l
Akteur (B) 84
Ert
rag
nic
ht w
ert
ba
r
96 88 88 92 90
Kerubino (B) 97 97 91 102 102 97
Gourmet 97 96 97 103 94 97
Bernstein 82 92 77 72 95 85
Julius (B) 105 105 103 108 106 105
Meister (B) 104 103 102 102 101 103
Linus (B) 96 106 110 106 97 103
Opal (B) 81 101 89 106 92 93
Atomic (B) 110 102 116 112 88 106
Patras (B) 95 90 100 95 106 97
Pionier (B) 105 95 100 101 106 101
Apertus (B) 108 108 95 106 97 103
Avenir 95 103 94 96 103 98
Boregar 98 92 109 101 100 100
Dichter 98 96 97 84 101 96
Kompass 97 102 99 99 98 99
RGT Reform 111 99 107 82 100 101
Spontan 97 96 101 94 92 96
KWS Magic 113 102 104 106 103 106
Desamo (B) 103 97 98 101 110 102
Rumor 117 110 107 91 107 108
Mescal 111 99 104 103 95 102
KWS Loft 104 98 108 91 107 102
Johnny 103 103 99 94 105 101
Alfons 94 102 100 103 106 101
Bergamo 104 99 102 121 109 106
Elixer (B) 113 98 110 72 102 101
Landsknecht 109 111 109 114 114 111
Delawar 98 95 93 88 99 95
Partner 113 104 116 99 102 108
Produzent 114 109 114 103 121 113
Bonanza 113 112 117 112 111 113
Alexander 111 104 107 93 110 106
Mittel (B) 95,5 98,5 95,2 60,3 85,8 87,1
GD 5 % 13,4 6,2 7,6 14,1 10,2 7,8
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 34
5.3 Ertragsdifferenz Stufe II minus Stufe I (dt/ha)
D-Standorte
Sorte Baruth Beetzen-dorf
Kliestow Lüchfeld Mittel
Kerubino (B) 4,7 9,1 6,9
Discus (B) 0,1 4,5
2,3
Julius (B) 2,4 4,1
3,2
Meister (B) -0,8 14,2
6,7
Linus (B) -5,6 7,6
1,0
Opal (B) -1,2 3,8
1,3
Patras (B) 4,7 7,7
6,2
Pionier (B) -1,4 -1,6
-1,5
Avenir -2,4 5,5
1,5
Boregar 4,1 13,7
8,9
Kompass -5,8 10,2
2,2
RGT Reform 3,6 11,1
7,3
Spontan 5,0 6,5
5,8
Desamo 11,5 7,2
9,3
Rumor 8,8 14,9
11,8
KWS Loft 17,3 27,7
22,5
Johnny 15,2 11,5
13,3
Elixer (B) 6,6 8,0
7,3
Delawar 9,0 10,9
9,9
Partner 3,2 15,3
9,2
Produzent 7,3 9,3
8,3
Bonanza -1,1 8,9
3,9
Akteur 2,8
Gourmet 0,2
Bernstein 2,3
Mittel (B) 1,0 6,4 3,7
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 35
Lö-Standorte
Sorte
Be
rnb
urg
Do
rnb
urg
Fri
em
ar
Gro
ße
nste
in
Kir
ch
en
gel
Ma
gde
bu
rg
No
ssen
Po
mm
ritz
Wa
lbeck
Mitte
l
Akteur (B) 44,2 17,0 29,2 37,8 14,2 18,9 46,4 20,2 18,1 27,3
Kerubino (B) 16,4 12,2 15,7 24,6 9,4 14,9 28,8 16,8 11,5 16,7
Genius (B) 6,3 11,6 1,6 11,5 2,7 7,1 11,8 9,7 13,4 8,4
Gourmet (B) 8,4 8,5 -1,0 16,6 -4,2 9,4 11,4 10,4 15,2 8,3
Bernstein 13,0 9,2 5,6 21,1 13,2 6,4 6,1 15,2 16,0 11,7
KWS Montana 13,4 12,1 -3,8 16,0 5,7 10,7 14,3 7,8 8,5 9,4
Axioma 12,1 13,1 9,7 11,1 3,8 4,7 2,2 10,3 9,1 8,4
Toras 8,8 9,8 2,0 13,3 6,9 6,3 9,6 14,1 10,8 9,1
Julius (B) 20,8 5,4 0,3 18,1 3,2 5,2 9,7 13,2 15,1 10,1
Meister (B) 21,8 8,4 4,6 20,8 6,4 15,0 13,8 13,2 14,7 13,2
Linus (B) 1,3 6,1 0,8 17,9 1,4 5,4 4,8 12,2 8,1 6,4
Opal (B) 13,0 11,8 -1,3 14,8 0,9 2,7 2,0 3,2 14,9 6,9
Atomic (B) 1,7 8,8 7,5 17,2 6,5 8,9 10,9 10,6 14,5 9,6
Patras (B) 1,9 2,6 -2,2 15,3 -0,4 28,9 6,6 6,1 9,8 7,6
Pionier (B) 5,3 8,2 -7,6 20,8 2,1 13,7 16,4 6,8 10,5 8,5
Avenir 26,7 11,9 -2,4 15,2 7,8 7,8 11,1 10,6 6,2 10,5
Boregar 4,6 7,6 0,8 18,0 17,4 19,9 13,6 11,6 6,1 11,1
Dichter 7,2 7,9 -6,5 6,9 1,0 6,8 4,8 11,3 13,5 5,9
Kompass 2,4 12,7 4,1 11,1 14,8 10,3 12,0 8,3 12,8 9,8
RGT Reform -0,5 15,3 1,2 9,5 9,1 23,4 0,2 14,8 6,2 8,8
KWS Magic 8,2 29,4 10,5 26,9 19,1 34,5 26,9 11,6 12,1 19,9
Rubisko 4,8 9,9 -3,8 10,4 5,4 6,5 -1,6 10,0 10,5 5,8
Desamo (B) 1,6 7,8 4,6 7,4 6,5 12,3 2,0 14,7 16,3 8,1
Rumor 9,5 17,2 6,8 11,7 20,9 26,7 13,7 11,1 13,6 14,6
Mescal 2,3 2,1 13,7 13,6 9,0 12,8 12,6 8,1 14,5 9,8
KWS Loft 27,0 31,8 10,4 46,2 19,5 35,7 53,0 22,0 23,4 29,9
Johnny 9,8 7,4 -4,1 19,6 9,6 13,8 11,8 18,3 9,0 10,6
Elixer (B) -9,5 11,1 -0,9 4,3 5,2 16,3 7,3 11,8 15,9 6,8
Ponticus 6,6 5,2 3,1 11,8 3,3 20,0 8,1 8,3 8,0 8,3
Helmond 5,3 4,0 17,5 11,6 -4,8 12,8 4,2 11,6 9,6 7,9
Delawar -7,3 7,9 -8,8 10,0 10,5 6,0 7,9 11,6 7,2 5,0
Produzent -4,3 21,4 -8,8 26,6 9,0 14,4 19,7 12,6 14,3 11,7
Bonanza 12,4 16,9 3,4 19,4 20,6 12,6 19,6 4,1 12,4 13,5
Mittel (B) 10,2 9,2 3,9 17,5 4,1 12,2 13,2 11,4 13,7 10,6
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 36
V-Standorte
Sorte
Bu
rke
rsd
orf
Ch
ristg
rün
Fo
rchh
eim
Ha
ufe
ld
Ha
yn
He
ßb
erg
Mitte
l
Akteur (B) 2,1 27,3 8,9 8,1 11,6
Kerubino (B) 3,9
16,7
11,2 9,2 10,2
Gourmet 14,0
17,9
5,8 2,7 10,1
Bernstein -2,7
17,3
-3,2 8,0 4,8
Julius (B) 12,0
18,0
0,3 10,3 10,1
Meister (B) 11,7
15,2
2,3 8,2 9,3
Linus (B) -6,1
14,6
9,2 2,1 4,9
Opal (B) -6,2
13,6
8,0 -2,1 3,3
Atomic (B) 10,1
8,7
4,7 -0,6 5,7
Patras (B) 0,2
11,4
-0,9 8,1 4,7
Pionier (B) 10,9
12,8
-2,5 3,6 6,2
Apertus (B) 16,2
18,0
4,2 5,1 10,8
Avenir -0,2
15,3
11,3 7,3 8,4
Boregar -0,7
10,7
10,5 7,5 7,0
Dichter 5,0
13,9
1,6 2,3 5,7
Kompass -4,8
10,3
2,8 3,1 2,8
RGT Reform 2,1
12,8
0,3 -2,6 3,1
Spontan -3,4
11,1
8,9 0,8 4,3
KWS Magic 19,1
14,6
8,3 2,4 11,1
Desamo (B) 0,3
16,9
10,2 14,3 10,4
Rumor 16,6
16,3
4,9 3,2 10,2
Mescal 7,0
10,0
12,9 3,9 8,4
KWS Loft 21,9
31,3
8,7 2,3 16,0
Johnny -6,4
13,1
2,4 0,8 2,5
Alfons 0,3
11,2
13,3 3,3 7,0
Bergamo 5,7
18,8
13,1 2,3 9,9
Elixer (B) 6,3
10,0
-6,7 -2,5 1,8
Landsknecht 16,2
24,4
12,1 1,0 13,4
Delawar 9,2
11,7
-0,7 0,8 5,3
Partner 7,9
10,6
11,5 1,0 7,7
Produzent 7,8
17,6
9,7 12,0 11,8
Bonanza 13,6
15,9
7,5 -1,6 8,8
Alexander 9,6 22,7 4,4 2,7 9,9
Mittel (B) 5,1 15,2 4,1 5,3 7,4
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 37
6 Mehrjährige Ergebnisse 6.1 Kornertrag (dt/ha) bei 86% TS (B = dreijähriges orthogonales Kernsortiment)
D-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 3 3 2 5 8 7 7 4 11 18
Kerubino (B) 70,5 81,2 72,8 77,8 75,1 81,5 91,5 83,5 88,6 85,8
Discus (B) 78,5 82,8 75,2 79,7 79,3 84,4 93,3 82,1 89,2 87,3
Julius (B) 70,1 84,9 73,3 80,3 76,4 87,1 94,6 81,7 89,9 88,8
Meister (B) 76,3 91,6 77,5 86,0 82,3 85,6 95,5 87,5 92,6 89,9
Linus (B) 70,1 90,7 81,0 86,8 80,5 87,8 100,2 89,8 96,4 93,1
Opal (B) 69,0 88,3 74,7 82,9 77,7 79,5 92,5 80,0 88,0 84,7
Patras (B) 74,2 89,9 80,3 86,1 81,6 83,5 93,5 87,5 91,3 88,3
Pionier (B) 74,0 86,5 76,9 82,7 79,4 86,6 94,9 82,8 90,5 89,0
Boregar 80,7 72,9 77,6 91,4 88,3 90,3
Kompass 82,7 72,8 78,8 94,1 82,0 89,7
RGT Reform 92,4 71,0 83,8 96,7 87,1 93,2
Rumor 89,2 72,9 82,7
KWS Loft 79,4 65,4 73,8 96,8 91,8 95,0
Johnny 91,1 67,5 81,7 97,7 86,3 93,5
Elixer (B) 85,0 95,0 74,5 86,8 86,1 93,4 100,6 88,8 96,3 95,2
Mittel (B) 74,2 87,9 76,2 83,2 79,8 85,5 95,2 84,9 91,4 89,1
GD 5 % 5,8 7,6 9,7 5,8 4,2 3,8 4,3 5,9 3,3 2,4
Lö-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 8 9 9 18 26 8 9 9 18 26
Akteur (B) 66,7 68,4 68,8 68,6 68,1 91,9 102,2 96,2 99,0 96,9
Kerubino (B) 86,0 88,1 90,0 89,1 88,1 101,7 110,7 106,7 108,6 106,5
Genius (B) 74,6 96,8 94,2 95,5 89,1 92,9 108,7 102,6 105,5 101,7
Gourmet (B) 79,8 93,0 93,2 93,1 89,0 96,7 109,2 101,5 105,2 102,7
Bernstein 98,6 89,0 93,6 112,6 100,8 106,4
KWS Montana 94,6 95,9 95,3 108,3 105,2 106,7
Axioma 95,3 92,8 94,0 104,8 101,3 103,0
Julius (B) 84,0 102,1 95,2 98,5 94,2 102,6 116,0 105,3 110,4 108,2
Meister (B) 82,6 96,7 99,6 98,2 93,4 100,7 115,2 112,8 114,0 109,9
Linus (B) 83,6 105,7 107,8 106,8 99,6 105,6 117,4 114,3 115,8 112,7
Opal (B) 81,5 97,4 95,6 96,5 91,9 97,5 111,1 102,5 106,6 103,9
Atomic (B) 89,2 105,3 109,6 107,6 101,8 103,4 119,5 119,2 119,3 114,4
Patras (B) 84,0 100,9 96,2 98,4 94,1 97,5 114,3 103,8 108,8 105,5
Pionier (B) 84,9 96,8 96,9 96,9 93,2 99,4 111,0 105,4 108,1 105,5
Avenir 101,3 95,6 98,3 114,0 106,1 109,8
Boregar 94,7 96,6 95,7 116,0 107,7 111,6
Dichter 102,1 102,1 102,1 113,5 107,9 110,6
RGT Reform 105,6 106,4 106,1 114,2 115,2 114,7
Desamo (B) 95,6 110,4 102,3 106,2 103,0 102,1 115,1 110,4 112,6 109,5
Rumor 101,7 100,1 100,9 118,2 114,7 116,3
KWS Loft 90,4 83,2 86,6 117,1 113,1 115,0
Johnny 109,4 105,4 107,3 116,8 116,0 116,4
Elixer (B) 99,5 109,6 109,2 109,4 106,4 108,4 121,2 116,0 118,5 115,4
Mittel (B) 84,0 97,8 96,8 97,3 93,2 100,0 113,2 107,4 110,2 107,1
GD 5 % 4,8 6,2 5,2 4,2 3,4 5,3 4,9 4,5 3,4 2,8
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 38
V-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 6 7 4 11 17 6 7 5 12 18
Akteur (B) 62,2 67,8 65,2 66,9 65,2 85,0 90,8 78,2 85,5 85,3
Kerubino (B) 82,3 80,6 74,2 78,3 79,7 90,9 95,6 84,9 91,1 91,0
Gourmet 84,7 72,3 80,2 92,7 84,4 89,2
Julius (B) 78,4 90,2 79,8 86,4 83,6 91,5 102,5 91,5 97,9 95,8
Meister (B) 78,7 89,2 78,1 85,1 82,9 90,7 102,4 89,3 96,9 94,9
Linus (B) 78,6 92,8 80,9 88,5 85,0 94,2 106,5 89,6 99,5 97,7
Opal (B) 74,9 87,0 76,7 83,3 80,3 84,5 92,4 81,0 87,6 86,6
Atomic (B) 82,8 92,9 81,7 88,8 86,7 96,6 102,9 92,0 98,3 97,8
Patras (B) 76,7 87,7 77,2 83,9 81,4 85,9 99,0 84,5 92,9 90,6
Pionier (B) 84,6 89,1 80,2 85,9 85,4 94,6 98,5 88,1 94,2 94,3
Apertus (B) 85,5 90,5 78,4 86,1 85,9 93,5 99,6 89,5 95,4 94,7
Avenir 86,5 76,2 82,7 98,4 85,6 93,1
Boregar 86,1 75,7 82,3 101,6 87,0 95,5
Dichter 89,6 75,7 84,6 97,9 83,6 91,9
Kompass 90,3 81,5 87,1 101,9 86,4 95,5
RGT Reform 92,8 81,6 88,7 101,4 88,1 95,8
Desamo (B) 88,8 93,6 77,0 87,6 88,0 98,5 102,9 88,6 97,0 97,5
Rumor 89,0 81,5 86,3 103,9 93,8 99,7
Mescal 86,8 78,2 83,7 101,4 89,2 96,4
KWS Loft 80,8 69,5 76,7 103,5 89,0 97,4
Johnny 91,2 84,3 88,7 101,9 88,3 96,2
Elixer (B) 87,5 88,4 82,0 86,0 86,6 96,0 101,2 87,9 95,7 95,8
Landsknecht 90,5 81,5 87,2 107,6 96,6 103,0
Mittel (B) 80,1 87,5 77,6 83,9 82,5 91,8 99,5 87,1 94,3 93,5
GD 5 % 5,9 6,6 7,6 5,0 3,9 4,8 5,5 6,8 4,3 3,3
6.2 Kornertrag relativ zur Bezugsbasis
D-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 3 3 2 5 8 7 7 4 11 18
Kerubino (B) 95 92 95 94 94 95 96 98 97 96
Discus (B) 106 94 99 96 99 99 98 97 98 98
Julius (B) 94 97 96 96 96 102 99 96 98 100
Meister (B) 103 104 102 103 103 100 100 103 101 101
Linus (B) 95 103 106 104 101 103 105 106 105 104
Opal (B) 93 101 98 100 97 93 97 94 96 95
Patras (B) 100 102 105 103 102 98 98 103 100 99
Pionier (B) 100 98 101 99 99 101 100 98 99 100
Boregar 92 96 93 96 104 99
Kompass 94 96 95 99 97 98
RGT Reform 105 93 101 102 103 102
Rumor 101 96 99
KWS Loft 90 86 89 102 108 104
Johnny 104 88 98 103 102 102
Elixer (B) 115 108 98 104 108 109 106 105 105 107
Mittel (B) dt/ha 74,2 87,9 76,2 83,2 79,8 85,5 95,2 84,9 91,4 89,1
GD 5 % 7,8 8,6 12,7 7,0 5,3 4,4 4,5 7,0 3,6 2,7
B = Sorten der Bezugsbasis = dreijähriges orthogonales Kernsortiment
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 39
Lö-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 8 9 9 18 26 8 9 9 18 26
Akteur (B) 79 70 71 71 73 92 90 90 90 90
Kerubino (B) 102 90 93 92 95 102 98 99 99 99
Genius (B) 89 99 97 98 96 93 96 96 96 95
Gourmet (B) 95 95 96 96 95 97 97 94 95 96
Bernstein 101 92 96 99 94 97
KWS Montana 97 99 98 96 98 97
Axioma 97 96 97 93 94 93
Julius (B) 100 104 98 101 101 103 102 98 100 101
Meister (B) 98 99 103 101 100 101 102 105 103 103
Linus (B) 99 108 111 110 107 106 104 106 105 105
Opal (B) 97 100 99 99 99 97 98 95 97 97
Atomic (B) 106 108 113 111 109 103 106 111 108 107
Patras (B) 100 103 99 101 101 97 101 97 99 98
Pionier (B) 101 99 100 100 100 99 98 98 98 98
Avenir 104 99 101 101 99 100
Boregar 97 100 98 102 100 101
Dichter 104 105 105 100 100 100
RGT Reform 108 110 109 101 107 104
Desamo (B) 114 113 106 109 111 102 102 103 102 102
Rumor 104 103 104 104 107 106
KWS Loft 92 86 89 103 105 104
Johnny 112 109 110 103 108 106
Elixer (B) 118 112 113 112 114 108 107 108 108 108
Mittel (B) dt/ha 84,0 97,8 96,8 97,3 93,2 100,0 113,2 107,4 110,2 107,1
GD 5 % 10,0 6,3 5,4 4,3 3,6 5,3 4,3 4,2 3,1 2,6
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 40
V-Standorte
Stufe I Stufe II
Jahre 2013 2014 2015 14/15 13-15 2013 2014 2015 14/15 13-15
Anz. Vers. 6 7 4 11 17 6 7 5 12 18
Akteur (B) 78 78 84 80 79 93 91 90 91 91
Kerubino (B) 103 92 96 93 97 99 96 97 97 97
Gourmet 97 93 96 93 97 95
Julius (B) 98 103 103 103 101 100 103 105 104 102
Meister (B) 98 102 101 101 100 99 103 103 103 101
Linus (B) 98 106 104 105 103 103 107 103 105 105
Opal (B) 93 99 99 99 97 92 93 93 93 93
Atomic (B) 103 106 105 106 105 105 103 106 104 105
Patras (B) 96 100 99 100 99 94 99 97 99 97
Pionier (B) 106 102 103 102 103 103 99 101 100 101
Apertus (B) 107 103 101 103 104 102 100 103 101 101
Avenir 99 98 99 99 98 99
Boregar 98 97 98 102 100 101
Dichter 102 98 101 98 96 97
Kompass 103 105 104 102 99 101
RGT Reform 106 105 106 102 101 102
Desamo (B) 111 107 99 104 107 107 103 102 103 104
Rumor 102 105 103 104 108 106
Mescal 99 101 100 102 102 102
KWS Loft 92 90 91 104 102 103
Johnny 104 109 106 102 101 102
Elixer (B) 109 101 106 103 105 105 102 101 101 102
Landsknecht 103 105 104 108 111 109
Mittel (B) dt/ha 80,1 87,5 77,6 83,9 82,5 91,8 99,5 87,1 94,3 93,5
GD 5 % 7,4 7,5 9,8 6,0 4,7 5,2 5,5 7,8 4,6 3,5
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 41
6.3 Mittelwerte von Beobachtungsdaten
6.3.1 Wachstumsbeobachtungen
Ährenschieben (Datum) Gelbreife (Datum) Pflanzenlänge (cm)
Stufe I I I
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 16 15 13 16 14 12 15 15 14
Akteur 16.6 28.5 2.6 30.7 18.7 20.7 95 100 98
Kerubino 13.6 24.5 29.5 29.7 17.7 18.7 91 99 95
Gourmet 29.5 2.6 20.7 21.7 96 92
Julius 15.6 27.5 1.6 1.8 20.7 22.7 92 100 96
Meister 15.6 27.5 2.6 30.7 19.7 20.7 90 96 91
Linus 15.6 27.5 1.6 31.7 19.7 21.7 86 93 90
Opal 16.6 29.5 2.6 1.8 19.7 21.7 90 99 95
Atomic 13.6 25.5 29.5 30.7 18.7 19.7 81 92 86
Patras 14.6 26.5 31.5 30.7 18.7 20.7 86 97 95
Pionier 14.6 26.5 1.6 1.8 20.7 21.7 90 97 94
Avenir 28.5 31.5 20.7 21.7 101 99
Boregar 23.5 27.5 16.7 18.7 88 85
Dichter 29.5 3.6 21.7 22.7 86 80
RGT Reform 27.5 1.6 19.7 21.7 91 88
Desamo 15.6 27.5 31.5 30.7 19.7 19.7 85 94 90
Rumor 22.5 27.5 16.7 18.7 98 95
KWS Loft 26.5 30.5 19.7 20.7 96 91
Johnny 26.5 2.6 19.7 21.7 101 96
Elixer 13.6 25.5 30.5 31.7 19.7 21.7 92 100 97
Mittel 14.6 26.5 31.5 30.7 18.7 20.7 89 97 93
Lager vor Ernte (1-9) Halmknicken (1-9) Auswinterung (1-9)
Stufe I I I
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 16 15 14 16 10 12 9 9 8
Akteur 2,1 1,6 2,1 2,2 1,8 1,8 1,6 1,0 1,4
Kerubino 2,3 3,0 2,5 1,6 2,0 1,4 1,4 1,0 1,3
Gourmet 1,8 1,8 1,6 1,2 1,0 1,3
Julius 1,8 2,6 2,4 1,8 1,9 1,5 1,4 1,0 1,2
Meister 1,6 1,5 1,6 1,3 1,1 1,3 1,5 1,0 1,3
Linus 2,6 1,7 1,8 1,8 1,3 1,3 1,5 1,0 1,3
Opal 1,9 2,2 2,7 1,6 1,4 1,4 1,6 1,0 1,3
Atomic 1,4 1,8 1,4 1,5 1,5 1,3 1,6 1,0 1,3
Patras 1,8 3,1 3,2 1,6 1,5 1,3 1,3 1,0 1,2
Pionier 1,3 1,7 1,9 1,4 1,5 1,2 1,5 1,0 1,3
Avenir 2,7 2,6 1,6 1,4 1,1 1,5
Boregar 3,4 2,5 1,7 1,6 1,0 1,4
Dichter 1,4 1,8 1,3 1,2 1,0 1,3
RGT Reform 2,1 2,7 1,3 1,1 1,0 1,6
Desamo 1,3 2,5 2,9 1,3 1,3 1,2 1,4 1,0 1,4
Rumor 2,2 2,5 1,6 1,1 1,0 1,3
KWS Loft 2,7 2,6 2,0 1,3 1,0 1,3
Johnny 2,5 2,4 1,6 1,1 1,0 1,3
Elixer 2,1 3,7 3,2 1,7 1,8 1,3 1,5 1,0 1,3
Mittel 1,8 2,3 2,3 1,6 1,6 1,4 1,5 1,0 1,3
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 42
6.3.2 Anfälligkeiten für Krankheiten
Mehltau (1-9) Braunrost (1-9) Blattseptoria (1-9)
Stufe I I I
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 16 13 14 13 8 13 16 9 12
Akteur 4,9 2,8 2,2 2,1 2,6 2,0 5,8 4,8 2,9
Kerubino 3,5 1,9 1,6 2,9 3,1 2,3 4,5 4,3 2,5
Gourmet 1,6 1,5 5,1 3,5 3,0 2,8
Julius 2,9 2,0 2,0 2,1 2,6 2,1 4,4 3,4 2,5
Meister 2,8 1,5 1,5 2,3 5,4 3,5 4,9 3,7 2,7
Linus 2,8 2,0 1,8 2,2 4,0 2,8 5,1 3,9 2,8
Opal 2,5 1,5 1,3 2,8 3,8 3,3 4,4 3,4 2,7
Atomic 2,2 1,4 1,4 1,7 3,3 2,4 4,1 3,8 3,1
Patras 2,9 1,6 1,4 1,7 3,8 2,3 5,2 3,7 2,7
Pionier 2,2 1,6 1,5 2,7 4,7 3,8 3,9 3,9 3,0
Avenir 1,3 1,1 3,0 2,2 3,4 2,4
Boregar 1,7 1,4 4,8 3,5 3,5 2,9
Dichter 2,2 2,3 1,5 1,8 3,1 1,9
RGT Reform 1,8 1,8 2,5 1,7 3,6 2,3
Desamo 2,5 2,4 2,3 1,2 1,8 2,0 3,5 2,9 2,3
Rumor 1,9 1,6 2,0 1,5 3,8 2,3
KWS Loft 1,3 1,1 1,9 1,8 3,4 2,8
Johnny 1,2 1,3 1,6 2,8 3,5 2,8
Elixer 1,9 1,8 1,8 1,2 1,5 2,1 4,1 3,7 2,3
Mittel 2,8 1,9 1,7 2,1 3,3 2,6 4,5 3,8 2,7
DTR (1-9) Ährenfusarium (1-9) Spelzenbräune (1-9)
Stufe I I I
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 10 7 7 13 11 11 7 5 7
Akteur 2,4 2,3 1,1 2,1 1,4 1,3 1,6 1,3 1,4
Kerubino 2,1 2,4 1,2 2,1 1,3 1,3 2,2 1,3 1,3
Gourmet 1,6 1,2 1,1 1,4 1,1 1,1
Julius 2,5 1,8 1,2 2,2 1,2 1,3 1,6 1,4 1,2
Meister 2,5 2,1 1,2 1,8 1,2 1,4 1,7 1,2 1,1
Linus 2,3 1,6 1,2 1,8 1,0 1,4 1,7 1,4 1,1
Opal 1,8 1,9 1,2 1,5 1,0 1,3 1,6 1,0 1,0
Atomic 2,4 2,3 1,4 1,8 1,2 1,3 1,9 1,2 1,2
Patras 2,2 1,8 1,2 1,8 1,3 1,3 1,8 1,4 1,4
Pionier 2,1 1,8 1,3 1,8 1,3 1,3 1,4 1,0 1,0
Avenir 2,1 1,2 1,2 1,2 1,5 1,4
Boregar 2,4 1,1 1,4 1,3 1,1 1,0
Dichter 1,9 1,3 1,3 1,3 1,3 1,6
RGT Reform 2,2 1,4 1,2 1,2 1,2 1,1
Desamo 2,1 2,1 1,1 1,8 1,3 1,4 1,6 1,2 1,1
Rumor 2,3 1,1 1,5 1,4 1,3 1,1
KWS Loft 2,3 1,1 1,5 1,4 1,2 1,3
Johnny 2,3 1,1 1,4 1,4 1,3 1,1
Elixer 2,6 2,3 1,4 1,8 1,4 1,3 1,5 1,1 1,0
Mittel 2,3 2,0 1,2 1,9 1,2 1,3 1,7 1,2 1,2
Landessortenversuche 2015, Winterweizen 43
Ährenmehltau (1-9) Weißährigkeit (1-9) Gelbrost (1-9)
Stufe I I I
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 10 6 9 5 8 7 9 15 13
Akteur 2,0 1,0 1,1 2,0 2,0 3,0 1,0 6,2 6,7
Kerubino 1,6 1,1 1,0 1,5 2,3 2,7 1,0 4,4 5,2
Gourmet 1,0 1,0 2,0 2,5 1,3 1,2
Julius 1,3 1,1 1,1 1,7 2,4 2,7 1,0 1,8 1,4
Meister 1,3 1,0 1,0 1,3 1,1 1,9 1,0 2,2 2,9
Linus 1,4 1,1 1,1 1,5 1,1 1,4 1,1 2,2 2,3
Opal 1,3 1,0 1,0 1,3 1,4 1,8 1,0 1,3 1,4
Atomic 1,1 1,1 1,0 1,3 1,1 1,9 1,0 2,1 1,8
Patras 1,3 1,1 1,0 1,1 1,6 2,4 1,0 2,4 2,3
Pionier 1,4 1,1 1,0 1,5 2,1 2,8 1,0 2,1 1,9
Avenir 1,0 1,0 2,3 3,4 1,4 1,7
Boregar 1,0 1,0 1,9 1,8 1,9 2,3
Dichter 1,0 1,3 1,5 2,0 1,7 1,5
RGT Reform 1,0 1,0 1,5 2,3 2,1 2,2
Desamo 1,4 1,1 1,0 1,4 1,4 2,4 1,0 1,3 1,4
Rumor 1,0 1,0 2,9 2,8 3,8 4,3
KWS Loft 1,2 1,1 1,7 2,4 6,2 7,2
Johnny 1,0 1,0 2,1 3,1 1,6 1,9
Elixer 1,4 1,0 1,0 1,4 1,8 2,2 1,0 1,4 1,4
Mittel 1,4 1,1 1,0 1,5 1,7 2,3 1,0 2,5 2,6
6.3.3 Ertragseigenschaften
Bestandesdichte (Ähren/m²)
Stufe I II
Jahre 2013 2014 2015 2013 2014 2015
Anz.Vers. 15 14 14 15 14 15
Akteur 542 516 570 566 564 577
Kerubino 644 660 690 643 670 704
Gourmet 581 574 613 588
Julius 626 645 655 641 669 676
Meister 562 575 588 585 610 587
Linus 595 620 622 583 612 640
Opal 531 542 576 517 578 570
Atomic 580 605 581 607 607 645
Patras 540 557 577 546 560 588
Pionier 626 640 664 629 621 686
Avenir 614 619 648 645
Boregar 717 738 716 737
Dichter 644 624 631 668
RGT Reform 654 649 672 699
Desamo 571 593 613 565 593 630
Rumor 672 695 702 745
KWS Loft 566 571 608 609
Johnny 525 524 531 545
Elixer 567 619 633 615 618 633
Mittel 580 597 615 591 609 631
Herausgeber:
Sächsisches Landesamt für Umwelt, Landwirtschaft und Geologie
Pillnitzer Platz 3, 01326 Dresden
Telefon: + 49 351 2612-0
Telefax: + 49 351 2612-1099
E-Mail: [email protected]
www.smul.sachsen.de/lfulg
Autoren:
Martin Sacher, Dr. Diana Haase, Marion Böhme
Abteilung Landwirtschaft/Referat Pflanzenbau
Waldheimer Str. 219
01683 Nossen
Telefon: +49 35242 631-7209
Telefax: +49 35242 631-7299
E-Mail: [email protected]
Redaktion:
siehe Autoren
Redaktionsschluss:
15.02. 2016
Hinweis:
Die Broschüre steht nicht als Printmedium zur Verfügung, kann aber als PDF-Datei
unter www.landwirtschaft.sachsen.de/landwirtschaft heruntergeladen werden.
Verteilerhinweis
Diese Informationsschrift wird von der Sächsischen Staatsregierung im Rahmen ihrer
verfassungsmäßigen Verpflichtung zur Information der Öffentlichkeit herausgegeben.
Sie darf weder von Parteien noch von deren Kandidaten oder Helfern im Zeitraum
von sechs Monaten vor einer Wahl zum Zwecke der Wahlwerbung verwendet
werden. Dies gilt für alle Wahlen.
Missbräuchlich ist insbesondere die Verteilung auf Wahlveranstaltungen, an Infor-
mationsständen der Parteien sowie das Einlegen, Aufdrucken oder Aufkleben
parteipolitischer Informationen oder Werbemittel. Untersagt ist auch die Weitergabe
an Dritte zur Verwendung bei der Wahlwerbung. Auch ohne zeitlichen Bezug zu einer
bevorstehenden Wahl darf die vorliegende Druckschrift nicht so verwendet werden,
dass dies als Parteinahme des Herausgebers zugunsten einzelner politischer
Gruppen verstanden werden könnte.
Diese Beschränkungen gelten unabhängig vom Vertriebsweg, also unabhängig
davon, auf welchem Wege und in welcher Anzahl diese Informationsschrift dem
Empfänger zugegangen ist. Erlaubt ist jedoch den Parteien, diese Informationsschrift
zur Unterrichtung ihrer Mitglieder zu verwenden.