เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา

Research and Development Newsletter

ปท ๑๒ ฉบบท ๑๒๕ ประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ปท ๑๒ ฉบบท ๑๒๕ ประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖

ความพรอมของสนคาเกษตรไทยความพรอมของสนคาเกษตรไทยเพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

กลมงานวจยและพฒนา สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎรกลมงานวจยและพฒนา สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร

เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนา

Research and Development Newsletter ปท ๑๒ ฉบบท ๑๒๕

ประจาเดอน มกราคม ๒๕๕๖ วตถประสงค

เพอเผยแพรและประชาสมพนธขอมล ขาวสาร ดานการวจยและพฒนา ซงเปนการเพมพนความรใหแกบคคลในวงงานรฐสภา อนเปนประโยชนตอการปฏบตงานดานนตบญญต

กลมงานวจยและพฒนา สานกวชาการ

สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร ถนนประดพทธ เขตพญาไท กรงเทพมหานคร ๑๐๔๐๐

โทรศพท ๐ ๒๒๔๔ ๒๐๖๗ - ๘ โทรสาร ๐ ๒๒๔๔ ๒๐๖๒

ทปรกษา

นายจเร พนธเปรอง รองเลขาธการสภาผแทนราษฎร

นางพรพศ เพชรเจรญ ผอานวยการสานกวชาการ

บรรณาธการบรหาร

นางสาวจรพรรณ กาญจนอดม วทยากรเชยวชาญ

หวหนากองบรรณาธการ นายฐากร จลนทร

ผชวยหวหนากองบรรณาธการ

นางสาวนารลกษณ ศรวรรณ (ฝายบทความ) นายสฐสร กระแสรสนทร (ฝายวจย) นางสาวปรยวรรณ สวรรณสนย (ฝายวชาการ) กองบรรณาธการ นายจนทมร สหาบญล นางสาวปยะวรรณ ปานโต นางสาววมลรกษ ศานตธรรม นางสาวอญชล จวงจนทร

ผจดพมพ

นางสาวธณฐดา หาเรอนศร นางณฐชานนท หนทองอนทร

ฝายเผยแพร

นางภคกญญา มากทองไทร นางสาวนวลละออง พรแกว

บทบรรณาธการ เอกสารขาวสารงานวจยและพฒนาฉบบนเปนฉบบท ๑๒๕ ปท ๑๒ ประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ ซงเปนเดอนแรกของพทธศกราช ๒๕๕๖ สาหรบสาระสาคญของเอกสารขาวสารฯ ทนาเสนอในฉบบน เปนบทสรปรายงานวจยเรอง “แนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถน” ทแสดงผลการวจยวา องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ยงมการจดการศกษาสาหรบคนพการในจานวนทนอยมาก เมอเปรยบเทยบกบจานวน อปท. ทมอยทงหมด รวมทงการจดการศกษาสาหรบคนพการยงขาดกฎ ระเบยบ วธปฏบตทชดเจนมารองรบ และเมอพจารณาความพรอมของ อปท. ในการบรหารจดการเรองดงกลาวแลวกจะพบวา อปท. ยงขาดแคลนครพเลยงและบคลากรทมความรความเขาใจ ความเชยวชาญ และประสบการณ ทางดานการศกษาพเศษ การพฒนาคร และบคลากรทางดานการศกษาพเศษยงมไมเพยงพอ นอกจากอปสรรคในเรองกฎ ระเบยบและบคลากรแลว อปท. ยงประสบปญหาเรองการจดสรรงบประมาณ โดยงบประมาณเพอการศกษายงไมเพยงพอและมขนตอนมาก รวมทงขาดความคลองตว เนองจากมขอจากดในเรองกฎ ระเบยบการเบกจาย และไมมการตงงบประมาณรายหวสาหรบเดกพเศษ นอกจากนยงมบทความทสนใจ เรอง “การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ” ซงไดอธบายถงสาเหตการเปลยนแปลงภมอากาศ (Climate change) ในสวนของสภาวะเรอนกระจก (Greenhouse effect) โดยการปลอยกาซเรอนกระจกซงเกดจากการใชสารเคมบางชนดอยางไมมการควบคมเขาสชนบรรยากาศจานวนมาก ทาใหเกดการเปลยนแปลงของฤดกาลตาง ๆ และการเพมขนของอณหภมเฉลยของพนผวโลก ทงน การปลอยกาซเรอนกระจกขนสชนบรรยากาศจนหนาแนนขน ทาใหโลกเกบกกความรอนมากขน และสงผลใหอณหภมอากาศของโลกสงขนตามไปดวย จนกระทงสงผลกระทบตอระบบนเวศตาง ๆ รวมทงทาใหนาแขงทอยบรเวณขวโลกทงเหนอและใตตางละลายลงอยางรวดเรว อนจะทาใหปรมาณนาในมหาสมทรเพมขนจนทาใหเกดปญหานาทวมไดในทสด สาหรบคอลมนรอบรนอกสภาไดนาเสนอเรอง “ความพรอมของสนคาเกษตรไทย เพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” ซงเปนสาระสาคญจากการสมมนาในเรองดงกลาว ทงน สงทควรตระหนกคอ การกาหนดมาตรฐานการนาเขาสนคาเกษตรใหเปนมาตรฐานเดยวกนทงในเรองมาตรฐาน กฎระเบยบดานเทคนค การตรวจสอบและการรบรอง ทมความชดเจนระหวางสมาชกของกลมประเทศอาเซยนจะเปนวธการขจดมาตรการการกดกนทางการคาทไมใชภาษในอกทางหนงดวย โดยสาระสาคญของคอลมนดงกลาวไดอธบายถง การกาหนดมาตรฐานสนคาเกษตร อาท มาตรฐานฟารมเลยงกงทะเล มาตรฐานการเลยงปลานล คาปรมาณสารพษตกคางสงสด ทงน เมอแตละประเทศมมาตรฐานเดยวกนแลว กจะเปนประโยชนตอการสงเสรมการคาสนคาเกษตรในกลมประเทศอาเซยนใหขยายตวเพมขนไปอก และนาจะกาหนดเปนมาตรฐานสาหรบการคาสนคาเกษตรกบประเทศตาง ๆ นอกกลมอาเซยนไดอกดวย และคอลมนปดทายวจยไดนาเสนอเรอง “ความเชอเรองวนปใหม” ทนาเสนอประวตความเปนมาของการเฉลมฉลองปใหมทมมาตงแตสมยอาณาจกรเมโสโปเตเมย ทงนยงไดกลาวถงความเชอเกยวกบการรบประทานอาหารทถอวา สรางความเปนมงคลสาหรบเทศกาลปใหม เชน ชาวสเปนจะรบประทานองน ๑๒ ผล ไปพรอมกบเสยงนาฬกาบอกเวลาเทยงคนในวนสนป เพอตอนรบความโชคดตลอด ๑๒ เดอนขางหนา หรอชาวเนเธอรแลนด มความเชอวาการรบประทานโดนทซงมลกษณะกลมแบบวงแหวนจะทาใหโชคดและมชวตครบถวนบรบรณเหมอนรปรางโดนท เปนตน

สารบญ

หนา

งานวจยและพฒนา เรอง แผนยทธศาสตรการเขาสตลาดสาขาบรการดานการเงนในประเทศลาวและกมพชา ภายใตแผนการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป ๒๕๕๘ ๑ โดย พรวสา ศรนพงศ และคณะ เรยบเรยงโดย ฐากร จลนทร

เรอง แนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถน ๗ โดย จไร ทพวงษ และคณะ เรยบเรยงโดย อญชล จวงจนทร เรอง การบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธ ๑๒ โดย โชตมา จตรวงค และคณะ เรยบเรยงโดย วมลรกษ ศานตธรรม เรอง แนวทางพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๑๗ โดย บาเพญ เขยวหวานและคณะ เรยบเรยงโดย จนทมร สหาบญล

บทความทนาสนใจ เรอง การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ ๒๒

สฐสร กระแสรสนทร

รอบโลกวจย “สารสกดเมลดองน” ชวยลดนาตาลในเลอด ๒๖ ปรยวรรณ สวรรณสนย

รอบรนอกสภา ความพรอมของสนคาเกษตรไทย เพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ๒๘ นารลกษณ ศรวรรณ

พบปะนกวจย อาจารยจารวรรณ กมลสนธ ๓๕ ปยะวรรณ ปานโต

สารบญ (ตอ)

หนา

เพงพนจคดตามโลก การออกเสยงประชามตในตางประเทศ ๔๐ ฐากร จลนทร

ปดทายวจย ความเชอเรองวนปใหม ๔๑ ปรยวรรณ สวรรณสนย

งานวจยและพฒนา

แผนยทธศาสตรการเขาสตลาดสาขาบรการดานการเงนในประเทศลาวและกมพชา ภายใตแผนการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป ๒๕๕๘

วจยโดย…พรวสา ศรนพงศ และคณะ เรยบเรยงโดย..ฐากร จลนทร

การยกระดบความรวมมอทางเศรษฐกจในอาเซยนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community : AEC) จดเปนการรวมกลมทางเศรษฐกจประเภทตลาดรวม โดยจะมการเปดเสรภาคบรการและการลงทนใหเคลอนยายเสรภายในสมาชกอาเซยน ทมขอผกพนในสวนทเกยวของกบการเปดเสรบรการดานการเงนภายในประเทศสมาชกอาเซยนทงหมดซงรวมถงประเทศไทย ลาว และกมพชาดวย สาหรบลกษณะของการเปดเสรดงกลาว ไดแก (๑) หลกการเปดเสรภายใตหลกการ ASEAN-X หมายถง ใหประเทศทมความพรอมในการเปดเสรสามารถดาเนนการไดกอน สวนประเทศสมาชกทเหลอสามารถเขารวมเปดเสรไดภายหลง และ (๒) หลกการเปดเสรโดยคานงถงนโยบายของชาตและระดบการพฒนาทางเศรษฐกจและการเงนของประเทศสมาชกแตละประเทศ ดงนน เพอดาเนนการตามหลกการดงกลาวในสวนของภาคบรการดานการเงน จงไดมการกาหนดใหทยอยเปดเสรสาขายอยตางๆ ตามทแตละประเทศสมาชกไดระบไวภายใน พ.ศ. ๒๕๕๘ และจดทารายการบรการดานการเงนทขอทาความยดหยนทตกลงกนลวงหนา (Pre-agreed Flexibilities) จากนนจะเปนการทยอยเปดเสรสาขายอยทเหลอภายใน พ.ศ. ๒๕๖๓ จากแผน AEC Blueprint ดงกลาว ทาใหทงประเทศไทย ลาว และกมพชา ตองเรงเปดเสรบรการดานการเงนภายในประเทศของตนตามขอผกพน และเตรยมการปรบปรงกฎระเบยบภายในประเทศเพออานวยความสะดวกใหกบการเคลอนยายการคาและการลงทน ซงจะเปนโอกาสทดสาหรบธรกจการเงนไทยในการเขาสตลาดบรการดานการเงนในลาว กมพชา และประเทศอน ๆ ในอาเซยน อนนามาซงประโยชนตอประเทศไทย

๒

ทงรายไดจากการลงทนในตางประเทศ และความสมพนธทยงยนกบประเทศเพอนบาน นอกจากนสาขาบรการการเงน (Financial Services) เปนสาขาทมความสาคญตอการอานวยความสะดวกดานเงนทนใหแกภาคธรกจไทยทกสาขาทกาลงเขาสตลาดในลาวและกมพชาภายใตการรวมกลมเศรษฐกจเปนประชาคมอาเซยนภายใน พ.ศ. ๒๕๕๘ อยางไรกตามเนองจากระบบเศรษฐกจการเงนของลาวและกมพชายงตองพงกลไกของรฐจากกระทรวงการคลงและธนาคารกลางสงมากในการผลกดนโครงการพฒนาตลาดบรการดานการเงนใหสาเรจเปนรปธรรม จงมความจาเปนทภาครฐไทยตองเขามามบทบาทในการสนบสนนการเขาสตลาดบรการการเงนในลาวและกมพชาของนกธรกจไทย จากขอเทจจรงดงกลาวขางตนจงไดเลอกประเทศลาวและกมพชา เปนขอบเขตพนทสาหรบการวจย เพอการกาหนดแผนยทธศาสตรการเขาสตลาดสาขาบรการดานการเงนในประเทศดงกลาว พรอมกนนน เพอใหไดขอเทจจรงเกยวกบปญหาและอปสรรคตอผใหบรการดานการเงนไทยในการเขาสตลาดบรการดานการเงนของลาวและกมพชา และศกษาวา บรการดานการเงนของไทยสาขาใดทมศกยภาพทจะเขาสตลาดดานการเงนของประเทศลาวและกมพชา วตถประสงคการวจย ๑. เพอศกษาและวเคราะหขนาดและความพรอมของตลาดบรการการเงนในประเทศลาวและกมพชา ตลอดจนนโยบาย ระบบกฎหมาย และการกากบดแล ทอาจเปนปญหาและอปสรรคตอภาคเอกชนไทยในการเขาสตลาดบรการการเงนในประเทศลาวและกมพชา ๒. เพอศกษา วเคราะห และจดลาดบความสาคญของความตองการบรการการเงนในสาขายอยตาง ๆ ของประเทศลาวและกมพชา เพอนามากาหนดชองทางการเขาสตลาดของผใหบรการไทย ๓. เพอจดทาแผนยทธศาสตรของไทยในการเขาสตลาดสาขาบรการการเงนในประเทศลาวและกมพชาภายใตแผนการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน วธการศกษาวจย โครงการวจยนเปนโครงการวจยเชงคณภาพ แบงการวจยออกเปน ๑. การวจยเอกสาร (Documentary research) เพอรวบรวมและวเคราะหขอมลเกยวกบระบบกฎหมาย การกากบดแลระบบสถาบนการเงนของประเทศลาวและกมพชา รวมถงการรวบรวมสถตผใหบรการดานการเงน และขนาดของตลาดการเงนในประเทศลาวและกมพชา ในเอกสารทมการตพมพเผยแพรแลวของหนวยงานราชการ องคกรระหวางประเทศ หรอ เอกชนทเชอถอได ๒. การวจยเชงสารวจ เพอสมภาษณเชงลก (In-depth interview) และเกบขอมลจากแหลงขอมลโดยตรง และผมสวนเกยวของโดยแบงการเกบขอมลออกเปน ๒.๑ การสอบถามและเกบขอมลจากสวนราชการ และหนวยงานกากบดแลสถาบนการเงนในประเทศลาวและกมพชา ๒.๒ การสอบถามและเกบขอมลจากผใหบรการดานการเงนของไทย ทไดเขาไปประกอบธรกจหรอ เคยประกอบธรกจในประเทศลาวและกมพชา

๓

๒.๓ การสอบถามและเกบขอมลจากนกลงทนไทย ทไดไปลงทนในประเทศลาวและกมพชาเกยวกบปญหาและอปสรรคในการทาธรกจ และความตองการใชบรการดานการเงน ๒.๔ การสอบถามและเกบขอมลจากผใหบรการดานการเงนของไทย ทประสงคจะขยายกจการไปยงประเทศลาวและกมพชา ทงน ขอบเขตการวจยไดกาหนดใน ๓ ขอ คอ ๑) การศกษาเฉพาะการเขาสตลาดในสาขาบรการดานการเงนภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน เฉพาะกรณผประกอบธรกจบรการดานการเงนไทยทประสงคจะเขาสตลาดบรการดานการเงนของประเทศลาวและกมพชา ๒) สาขาบรการดานการเงนทศกษา เปนไปตามคานยามของกรอบองคการการคาโลก ซงตรงกบนยามในกรอบความตกลงเขตการคาเสรอาเซยน และ ๓) รปแบบการเปดตลาด เปนไปตามคานยามของกรอบองคการการคาโลก ซงตรงกบกรอบความตกลงเขตการคาเสรอาเซยน อนง ทฤษฎทใชในการศกษาวจยนประกอบดวย (๑) ทฤษฎเศรษฐศาสตรวาดวยการรวมกลมเศรษฐกจ (Economic Integration) ทเกยวกบภาษศลกากรและการเคลอนยายปจจยการผลต (๒) ทฤษฎการเปดเสรทางการเงน (Financial Liberalization) และ (๓) ทฤษฎการคาเสรภาคบรการดานการเงน (Trade Liberalization in Financial Services) ผลการวจย ๑. การเขาสตลาดในประเทศกมพชา จากผลการศกษาสภาพธรกจบรการดานการเงนประกอบกบภาพรวมการลงทนในประเทศกมพชาซงมปรมาณการลงทนทขยายตวขนสงผลใหเศรษฐกจของกมพชามการพฒนาดขน และมศกยภาพในการเปนเปาหมายในการขยายธรกจบรการดานการเงนไทย ดงนนจงเรยงลาดบตามความสาคญ ดงน ๑.๑ ธนาคารพาณชย การบรการในภาคธนาคารพาณชยมความนาสนใจในเชงผลตอบแทนธรกจ ทงนเมอพจารณาประกอบกบการทอตราการเขาถงธนาคารพาณชยของประชากรกมพชาทยงอยในระดบตา ผลสารวจและความตองการของผบรโภคทงนกธรกจไทยและบคลากรไทยทไปทางานในกมพชาทมความประสงคจะใชบรการธนาคารพาณชยไทยเพมมากขน โดยดาเนนการดงน (๑) เพมมลคาวงเงนธรกรรมในธนาคารพาณชยไทย ๒ แหง (ธนาคารไทยพาณชย และธนาคารกรงไทย) และ (๒) สนบสนนใหธนาคารพาณชยไทยรายอนเขาไปเปดใหบรการในประเทศกมพชาเพมเตม ดงนนอาจสรปไดวา บรการดานการเงนโดยธนาคารพาณชยไทยในกมพชายงมชองวางทางธรกจทจะใหธนาคารพาณชยไทยเขาสตลาดไดเพมเตม นอกจากน กมพชาไมมขอจากดดานการถอหนของคนตางดาว และไมมขอจากดดานจานวนใบอนญาตการประกอบธรกจ ดงนนการเขาสตลาดกมพชาในรปแบบการเขาไปดาเนนธรกจธนาคารพาณชย ไมวาจะเปนการจดตงบรษทลก (subsidiary) หรอเปนสาขาธนาคารพาณชยของไทย (branch) กสามารถดาเนนการไดโดยไมยากนก ทงนสถาบนการเงนไทยทประสงคจะเขาไปดาเนนธรกจในกมพชาควรพจารณาขยายฐานลกคาจากคนไทยเปนนกลงทนชาวตางชาตอนดวยเพอเปนการเพมชองทางธรกจ ๑.๒ ลสซงทางการเงน (Financial Leasing) จากระดบการพฒนาเศรษฐกจทดขน จงมชองวางทางธรกจในสาขาลสซงทางการเงน ผประกอบการไทยสามารถขยายธรกจลสซงทางการเงนในกมพชาไดใน ๒ รปแบบ ไดแก (๑) ธนาคารพาณชยไทยทดาเนนธรกจในกมพชาสามารถขยายขอบเขตการใหบรการ

๔

ทางการเงนโดยสามารถใหบรการแบบลสซงทางการเงนไดเพมเตม หรอ (๒) สามารถขออนญาตธนาคารกลางกมพชาเขาไปจดตงธรกจลสซงได (ไมตองอยในรปแบบธนาคารพาณชย) ๑.๓ ประกนภย เนองจากปจจบนบรษททใหบรการประกนภยในกมพชามจานวนเพยง ๗ บรษทและใหบรการเฉพาะประกนวนาศภยเทานน ในขณะทผลสารวจความตองการของผใชบรการพบวามความประสงคทจะใชบรการประกนสขภาพ การประกนชวต และประกนอบตเหต ดงนน ในระยะแรกผประกอบการในสาขาประกนภยควรพจารณาพฒนาผลตภณฑทตอบสนองความตองการของผบรโภคในกมพชาโดยอาจใหบรการขามพรมแดนไปกอน ตอจากนนเมอระดบเศรษฐกจของกมพชามการพฒนาไปมากขนและมอปสงคมากเพยงพอจากผบรโภค ผประกอบธรกจประกนชวตของไทยควรขยายฐานธรกจเขาไปตงในกมพชา โดยอาจจดตงในรปแบบธรกจไทยทจดทะเบยนในกมพชา หรอการรวมทนกบนกลงทนทองถน ๑.๔ หลกทรพย ตลาดหลกทรพยของกมพชาเพงเปดทาการเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ และยงไมมหลกทรพยเขาซอขายในตลาดหลกทรพย อยางไรกตามการเขาไปมบทบาทในสาขาหลกทรพยเปนรายแรก ๆ แมวาจะยงไมใหผลตอบแทนในเชงธรกจมากนก แตมผลในแงการสรางชอเสยงใหเปนทรจกของผใชบรการในกมพชา ซงมผลตอเนองมาในดานการทาธรกจทปรกษาทางการเงนในการนาหลกทรพยเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย อนจะเปนรายไดหลกในชวงเรมตนของการจดตงตลาดหลกทรพยมากกวารายไดจากการเปนนายหนาคาหลกทรพย การเขาไปทาธรกจในกมพชาอาจจะเปนไปในรปแบบการรวมทนกบสถาบนการเงนทองถนเพอใหบรการ อนจะเปนประโยชนในแงของการสรางฐานลกคาจากกลมลกคาสถาบนการเงนและการอานวยความสะดวกในดานการซอขายและชาระราคาหลกทรพย ๒. การเขาสตลาดในประเทศลาว จากผลการศกษาไดพบวา ลาวมศกยภาพในการเปนเปาหมายในการขยายธรกจบรการดานการเงน ของไทย ทงน โดยเรยงลาดบตามความสาคญ ดงน ๒.๑ ประกนภย ในปจจบนลาวมบรษทประกนภยเพยง ๖ บรษทซงไมเพยงพอตอความตองการของผบรโภค โดยเฉพาะในสาขาประกนชวตและประกนสขภาพทยงไมมการใหบรการในประเทศลาว ทาใหประชากรลาวจานวนมากไดขามพรมแดนออกมาซอประกนชวตและประกนสขภาพในประเทศไทยโดยมวตถประสงคในการใชบรการดานสขภาพจากผใหบรการโรงพยาบาลในประเทศไทยดวยเชนกน สาเหตหนงทประกนชวตและการประกนสขภาพในประเทศลาวยงไมมการพฒนาเนองจากคณภาพของสถานพยาบาลในประเทศลาวยงไมไดมาตรฐาน ฉะนน ประชาชนทมกาลงซอซงสวนใหญพานกอยในกรงเวยงจนทรจงไดขามพรมแดนมารกษาพยาบาลในโรงพยาบาลของไทย จงเหนควรสนบสนนใหบรษทประกนภยไทยในประเทศไทยพจารณานาเสนอสนคาบรการ ทตอบสนองความตองการของผบรโภคลาว รวมทงการจดทาเอกสารทเกยวของเปนภาษาองกฤษหรอภาษาลาวในการอานวยความสะดวกแกผบรโภค และเสนอบรการแบบขามพรมแดนเพอใหผบรโภคในประเทศลาวสามารถทาประกนชวตและประกนสขภาพได และในระยะตอไปหากผบรโภคในประเทศลาวมความพรอมและความตองการเพมมากขนอยางมนยสาคญ กสามารถขยายธรกจเขาไปดาเนนการในประเทศลาวไดอยางเตมรปแบบ เนองจากลาวไมมขอจากดดานการถอหนของคนตางดาวในบรษทประกนภยในดานประกนวนาศภย ประกอบกบการลงทนของไทยในประเทศลาวมการขยายตวเพมมากขน และมโครงการขนาดใหญทไดรบอนมตการสงเสรมการลงทนจานวนเพมมากขนตามลาดบ ดงนนจงมความตองการบรการประกนวนาศภยในประเภทการประกนอคคภยและประกนภยทรพยสนมากขนตามมา

๕

นอกจากนจากปรมาณการจาหนายรถยนตทเพมมากขนในประเทศลาวสงผลใหมความตองการประกนอบตเหต ดงนนจงเหนควรสนบสนนธรกจประกนวนาศภยไทยใหพจารณาความเปนไปไดในการขยายขอบเขตการประกอบธรกจเขาไปยงประเทศลาว ๒.๒ หลกทรพย เนองจากตลาดหลกทรพยลาวเพงเปดดาเนนกจการไดประมาณ ๑ ป และมหลกทรพยจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยเพยง ๒ หลกทรพย อยางไรกตามมแนวโนมวาจะมหลกทรพยทเปนรฐวสาหกจและบรษทเอกชนเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยลาวเพมมากขนในอนาคต ดงนนบรการสาขาหลกทรพยในลาวจงควรจะเนนไปยงการเปนทปรกษาและการจดจาหนายหลกทรพยมากกวาการเปนนายหนา ดงนนจงเหนควรสนบสนนบรษทหลกทรพยไทยใหบรการขามพรมแดน หรอจดตงธรกจในลาวโดยในชวงแรกเนนการเปนทปรกษาและการจดจาหนายหลกทรพยเปนหลก ๒.๓ ธนาคารพาณชย ธนาคารพาณชยของไทยไดเขาไปเปดสาขาใหบรการในประเทศลาวเปนจานวน ๕ ธนาคาร รวม ๖ สาขาแลว ดงนน การขยายธรกจธนาคารพาณชยของไทยในลาวนาจะเพยงพอในแงของความหลากหลายของผใหบรการ แตในดานความหลากหลายของบรการและกลมลกคานนอาจจะยงไมเพยงพอ เนองจากบางธนาคารมนโยบายทจะใหบรการเฉพาะกลมลกคาคนไทยเทานน จงเหนควรสนบสนนใหธนาคารพาณชยไทยทประกอบธรกจในประเทศลาวพจารณาขยายฐานลกคาไปยงลกคากลมธรกจชาตอนดวย ๒.๔ ลสซงทางการเงน (Financial Leasing) ลาวมการพฒนาในการลงทนภาคอตสาหกรรมอยางตอเนอง นอกจากนยงมอตราการบรโภคยานยนตทเพมขนตามระดบการพฒนาเศรษฐกจทเพมขน จงมชองวางทางธรกจในสาขาลสซงทางการเงน จงควรสงเสรมใหธนาคารพาณชยไทยทดาเนนธรกจในลาวสามารถขยายการใหบรการทางการเงนโดยสามารถใหบรการแบบลสซงทางการเงนไดเพมเตม และสงเสรมผประกอบธรกจลสซงในประเทศไทยใหศกษาความเปนไปไดทจะเขาสตลาดลาว ขอเสนอแนะ ๑. มาตรการของภาครฐทจะสนบสนนผใหบรการดานการเงนไทยเขาสตลาด ดงน ๑.๑ การจดตงหนวยงานขนใหมในระดบสานกงานภายใตกระทรวงการคลง เพอทาหนาทเปนศนยกลางในการกาหนดยทธศาสตรการสงเสรมผประกอบการสาขาบรการดานการเงนไทยใหขยายธรกจไปยงตางประเทศ โดยหนวยงานทจดตงขนใหมน มวตถประสงคหลกเพอสงเสรมการลงทนสาขาบรการดานการเงนไทยในตางประเทศ และมภารกจเบองตน อาท รวบรวมกฎระเบยบทเกยวกบการจดตงธรกจบรการดานการเงนในแตละประเทศสมาชกอาเซยนเพอเปนคมอใหกบผประกอบการไทย ศกษา วเคราะห วจย เพอใหทราบปญหาและอปสรรคในการเขาสตลาด ศกษาชองวางทางการตลาดในประเทศสมาชกอาเซยน รวมทงเสนอแนะแนวทาง กลยทธ ยทธศาสตร รวมทงนาเสนอมาตรการสนบสนนจากภาครฐ เชน การปรบปรงมาตรการทางภาษทเปนอปสรรคตอการลงทนในตลาดบรการสาขาดานการเงนของกลมอาเซยน ๑.๒ การดาเนนการเชงรกอยางมระบบ สอดคลองและสมพนธกนในทกระดบ เพอใหบรรลเปาหมายการเปนหนงในผนาสาขาบรการดานการเงนในอาเซยน กระทรวงการคลงควรดาเนนการเชงรกในทกระดบอยางสอดคลองและสมพนธกน อาท หยบยกประเดนปญหาอปสรรคในการประกอบธรกจขนเจรจาในเวทระหวางประเทศและทวภาค ทงในระดบรฐมนตร ระดบผบรหารระดบสง และระดบคณะผเจรจา

๖

๒. ขอเสนอแนะการเตรยมความพรอมภาคเอกชน ๒.๑. การขยายฐานลกคา เนองจากยงมชองทางการทาตลาดจากลกคาทเปนนกลงทนสญชาตอน ทไมมสถาบนการเงนของตนเอง และลกคาทองถน ซงจะชวยใหมผลตอบแทนธรกจทมากขน ๒.๒ การหาพนธมตร การหาพนธมตรทเปนสถาบนการเงนทองถนมารวมลงทน ๒.๓ การเตรยมบคลากร ควรเตรยมพฒนาบคลากรใหมความรดานภาษาทงภาษาองกฤษและภาษาทองถนของประเทศเปาหมายทจะขยายการลงทน ๒.๔ การจดหาเอกสาร ภาคธรกจควรเตรยมความพรอมดานเอกสารสาคญทเกยวของ อาท แปลกรมธรรมประกนชวต และเอกสารแนะนาตาง ๆ เปนภาษาทองถนทลกคาสามารถเขาใจไดโดยงาย จดทาสมดบญชธนาคารและเอกสารการสมครเปดบญชเปนภาษาทองถน เปนตน ๒.๕ การระดมทน ภาคธรกจทประสงคลงทนในตางประเทศควรมการวางแผนระดมทนลวงหนา

เอกสารอางอง พรวสา ศรนพงศและคณะ. (๒๕๕๔). แผนยทธศาสตรการเขาสตลาดสาขาบรการดานการเงนในประเทศ

ลาวและกมพชาภายใตแผนการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป ๒๕๕๘. รายงานวจย. กรงเทพฯ : สานกงานเศรษฐกจการคลง.

งานวจยและพฒนา แนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการ ในสวนขององคกรปกครองสวนทองถน

วจยโดย...จไร ทพวงษ และคณะ เรยบเรยงโดย...อญชล จวงจนทร

คนพการเปนทรพยากรบคคลทมความสาคญกลมหนงของประเทศ ซงจากสถตเกยวกบจานวนคนพการในประเทศไทยจะมความแตกตางกนไปในแตละหนวยงาน กลาวคอ ขอมลขององคกรอนามยโลก (WHO) ไดประมาณการวามคนพการประมาณรอยละ ๑๐ ของประชากรทวโลกและสวนใหญอาศยอยในเขตชนบทของประเทศกาลงพฒนา และรอยละ ๗๕ ของคนพการไมสามารถเขาถงบรการทจาเปนทภาครฐจดสรรใหได ทงนรายงานการประชมสดยอดวาดวยการพฒนาสงคม ระบวามคนพการกวา ๑ ใน ๑๐ ของประชากรทงหมดและคนกลมนมกจะตกอยในสภาวะของความยากจน ไมมงานทาและถกโดดเดยวจากสงคม สวนสถาบนวจยระบบสาธารณสข มลนธสาธารณสขแหงชาต ไดสมตวอยางครวเรอนโดยใชการตรวจรางกาย พบวา ประเทศไทยมคนพการประมาณรอยละ ๘.๑ ของประชากรทงหมด การดแลคนพการเปนหนาทของรฐทจะตองใหการดแลและใหบรการอยางทวถงตามสทธขนพนฐานทคนพการพงจะไดรบตามทกาหนดไวในรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ ซงบญญตไววา บคคลยอมเสมอกนในกฎหมายและไดรบความคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน และบคคลยอมมสทธเสมอกนในการไดรบการศกษาไมนอยกวา ๑๒ ป ซงรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพ โดยไมเกบคาใชจายและการจดการศกษาอบรมตองคานงถงการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนและเอกชนทงน พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดกาหนดวตถประสงคทจะเรงรดขยายบรการทางดานการศกษาเพอคนพการใหมการศกษาทเหมาะสม และมประสทธภาพอยางทวถง โดยในสวนขององคกรปกครองสวนทองถนไดใหความสาคญกบการสงเสรมการศกษาใหกบคนพการ โดยเฉพาะอยางยงการศกษาระดบปฐมวยของเดกพการ อาย ๓–๕ ป โดยตงประเดนคาถามเพอใหเกดการพฒนาดานการศกษาแกคนพการคอ คนพการไดรบการพฒนาตามวยอยางเหมาะสมหรอไม การศกษาขนพนฐานของคนพการไดรบสทธและโอกาสเสมอกนในการรบการศกษาขนพนฐานหรอไม การพฒนาผเรยน ผสอน

๘ และสถานศกษาใหมคณภาพและประสทธภาพเปนไปตามมาตรฐานดานวชาการหรอไม และควรจะมแนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในมาตรฐานดานวชาการหรอไม และควรจะมแนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถนอยางไร ทงน เพอเปนการยกระดบคณภาพชวตและสงคมของคนพการใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง และการพฒนาประเทศ รวมทงสอดคลองกบนโยบายทางการศกษาวา คนพการทอยากเรยนตองไดเรยนโดยคานงถงความเสมอภาคในโอกาสและบรการทางดานการศกษาในรปแบบทหลากหลายตามความเหมาะสมกบสภาพความพการ รวมทงสงเสรมใหหนวยงานของรฐ เอกชน ชมชน ครอบครว มสวนชวยในการจดบรการทางดานการศกษาสาหรบคนพการอยางทวถงและมคณภาพ วตถประสงคการวจย ๑. เพอศกษาปญหาและอปสรรคของการจดการศกษาสาหรบคนพการขององคกรปกครองสวนทองถน ๒. เพอนาเสนอแนวทางทเหมาะสมในการจดการศกษาแกคนพการขององคกรปกครองสวนทองถน ๓. วเคราะหองคความรสาหรบเปนบทเรยนตวอยางทดทสดทสามารถนาไปใชในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนได วธการศกษาวจย การวจยครงนเปนการวจยประยกตโดยผสมผสานการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพเพอนาไปสการจดการศกษาสาหรบคนพการในระดบทองถน โดยเกบขอมลจากกลมตวอยาง ดงน ๑. กลมผบรหารระดบสงในระดบกระทรวง ทบวง กรมทเกยวของ นกวชาการ ผบรหารโรงเรยน ครในโรงเรยนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน ผนาองคกรคนพการและผปกครอง โดยการสมภาษณ เชงเจาะลก จานวน ๑๗ คน ๒. กลมผใหบรการดานการศกษาสาหรบคนพการขององคกรปกครองสวนทองถนในระดบ ผปฏบตคอ ครทสอนนกเรยนพการ โดยใชวธการประชมสนทนากลมเพอระดมสมอง จานวน ๑๐ คน และใชแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมลซงจานวนกลมตวอยางของครในโรงเรยนสงกดองคกรปกครองสวนทองถน จานวน ๑,๐๐๐ ตวอยาง ๓. กลมผรบบรการ เกบรวบรวมขอมลจากผปกครองโดยใชการประชมระดมสมองจานวน ๑๐ คน ๔. กลมตวอยางการศกษาในระบบโรงเรยนในสงกดองคกรปกครองสวนทองถนทคดเลอกเปนโรงเรยนตนแบบจานวน ๕ โรงเรยน ๕. กลมตวอยางการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยทองคกรปกครองสวนทองถนมสวนเกยวของ จานวน ๔ แหง ผลการวจย การศกษาเรอง แนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถน มดงน

๙ ๑. ดานกฎหมายทกาหนดการจดการศกษาสาหรบคนพการ พบวา มกฎหมายหลายฉบบทกาหนดบทบาทการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถนไวอยางชดเจน ไดแก รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ พระราชบญญตกาหนดแผนและขนตอนกระจายอานาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน พ.ศ. ๒๕๔๒ กรอบทศทางพฒนาการศกษาในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๐ (พ.ศ. ๒๕๕๐–๒๕๕๔) พระราชบญญตการจดการศกษาสาหรบคนพการ พ.ศ. ๒๕๕๑ และพระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพสาหรบคนพการ พ.ศ. ๒๕๕๐ แตปญหาทสาคญคอ องคกรปกครองสวนทองถนยงขาดระเบยบ และหลกเกณฑมารองรบกฎหมายในการจดการการศกษาสาหรบคนพการ ๒. ดานจานวนโรงเรยนและจานวนนกเรยนในเชงปรมาณขององคกรปกครองสวนทองถน พบวา จานวนโรงเรยนและจานวนนกเรยนมปรมาณเพมมากขนอยางตอเนอง แตปญหาทสาคญคอ ถงแมจะมจานวนโรงเรยนเพมมากขน แตในดานคณภาพของการจดการเรยนการสอนยงไมสามารถตอบสนองตอความตองการของคนพการไดเทาทควร ดงนน จงจาเปนอยางยงทองคกรปกครองสวนทองถนจะตองมการปรบการพฒนาทางดานคณภาพการศกษาใหทนกบการเพมขนในเชงปรมาณของจานวนคนพการ ๓. ดานปญหาและอปสรรคทสาคญของการจดการศกษาสาหรบคนพการพบวา ปญหาทพบม ดงน (๑) ปญหาดานกฎหมาย ระเบยบ หลกเกณฑตาง ๆ ในการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถนพบวา นบตงแตรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๔๐ และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๕๐ และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ไดเปดโอกาสใหองคกรปกครองสวนทองถนระดมทรพยากรเพอการศกษาไดโดยเปนผจดและมสวนรวมในการจดการศกษา แตปจจบนพบวา องคกรปกครองสวนทองถนยงมการจดการศกษาสาหรบคนพการในจานวนทนอยมาก เมอเปรยบเทยบกบจานวนองคกรปกครองสวนทองถนทมอยทงหมด จานวนโรงเรยนในความรบผดชอบขององคกรปกครองสวนทองถน การจดการศกษาสาหรบคนพการยงขาดกฎ ระเบยบ วธปฏบตทชดเจนมารองรบ (๒) ปญหาดานการบรหารทวไป พบวา นโยบายและแผนพฒนาการศกษาสาหรบคนพการขององคกรปกครองสวนทองถนยงไมมนโยบายและแผนพฒนาทชดเจน หรอบางแหงทมแลวกขาดความตอเนอง ทงน เนองจากมการเปลยนแปลงผบรหาร รวมทงผเกยวของสวนใหญยงไมเขาใจบทบาทหนาทดานการศกษาของคนพการเทาทควร องคกรปกครองสวนทองถนบางแหงยงไมไดจดโครงสรางในองคกรปกครองสวนทองถน เชน สงอานวยความสะดวก ขาดระบบสารสนเทศเพอการศกษาททนสมย (๓) ปญหาดานการบรหารบคลากรพบวา องคกรปกครองสวนทองถนยงขาดแคลนครพเลยงและบคลากรทมความรความเขาใจ ความเชยวชาญ และประสบการณ ทางดานการศกษาพเศษ การพฒนาคร และบคลากรทางดานการศกษาพเศษยงมไมเพยงพอ (๔) ปญหาดานวชาการ พบวา องคกรปกครองสวนทองถนยงมความแตกตางกนในดานศกยภาพและความสามารถในการบรหารจดการ รวมทงความสามารถในการหารายได ทาใหการพฒนาคณภาพการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนแตกตางกนไป โดยเฉพาะการศกษาสาหรบคนพการทาไดไม

๑๐ เทาเทยมกน ซงพบวาผบรหารสถานศกษาสวนใหญขาดความรและทกษะในการจดการศกษาสาหรบคนพการ ครขาดความรความเขาใจในการจดทาแผนการศกษาสาหรบคนพการ (๕) ปญหาดานงบประมาณ พบวา การจดสรรงบประมาณเพอการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนเพอการศกษายงไมเพยงพอและมขนตอนมาก รวมทงขาดความคลองตว เนองจากมขอจากดในเรองกฎ ระเบยบการเบกจาย และไมมการตงงบประมาณรายหวสาหรบเดกพเศษ (๖) ปญหาดานพนฐานและภมหลงของเดกนกเรยนพบวา นกเรยนทเขาเรยนในโรงเรยนสงกดองคกรปกครองสวนทองถนมความหลากหลายสง โดยทวไปโรงเรยนในสงกดองคกรปกครองสวนทองถน เปดโอกาสใหทกคนไดเขาศกษาจงเปนสาเหตททาใหผปกครองไมบอกความจรงกบทางโรงเรยนวา นกเรยนมปญหา เชน ออทสตก พการแอบแฝงทมองไมเหน ซงครสวนใหญยงไมมองคความรในการจดการเรยนการสอนนกเรยนพการ (๗) ปญหาดานความกาวหนาทางวชาชพครการศกษาพเศษพบวา สบเนองจากพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. ๒๕๔๗ ในสวนทเกยวของกบการเลอนวทยฐานะของครและบคลากรทางการศกษา ยงไมครอบคลมในเรองเงนพเศษรายเดอนสาหรบครทสอนเดกพการ สงผลใหครทรบผดชอบดแลนกเรยนพการมภาระงานเพมมากขน โดยไมมคาตอบแทนพเศษ จงทาใหครขาดขวญกาลงใจในการปฏบตงาน (๘) ปญหาดานการนเทศก การตดตามและประเมนผลการศกษา พบวา ภารกจของผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน และบคลากรในสานกหรอกองการศกษา มปรมาณงานมาก เนองจากขาดแคลนบคลากร ทาใหการดาเนนการนเทศ กากบตดตาม และประเมนผลการศกษาไมสามารถดาเนนการไดเตมท ไมสามารถนเทศไดตามแผนงาน และความตองการของโรงเรยน ดงนน ภารกจการนเทศครผสอนจงอยทผบรหารโรงเรยน ทาใหเกดมมมองหรอขอเสนอแนะทหลากหลาย เนองจากภารกจของผบรหารจดการภายในโรงเรยนมมาก การนเทศก กากบตดตาม และประเมนผลจงทาไดไมสมาเสมอ ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครองสวนทองถน คอ ๑. นโยบายในการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ควรมการบรณาการงานขององคกรปกครองสวนทองถนทกดานกบการพฒนาดานการศกษา รวมทงตองมการจดการศกษาทตอเนองตลอดชวต ซงไมเพยงการศกษาในระบบเทานน แตรวมไปถงการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ๒. องคกรปกครองสวนทองถนควรมการกาหนดนโยบายแนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการ รวมทงมการวางแผนการดาเนนงานทชดเจน มการตดตามประเมนผลทชดเจน เพอดผลลพธจากการประเมนและนาผลการประเมนมาสรปจดลาดบแนวทางการปฏบตทดขนได ๓. องคกรปกครองสวนทองถนควรมมาตรการและแนวทางการสรางแรงจงใจและบคลากรทางการศกษาใหมความสามารถ พฒนานกเรยนพการไดอยางเตมศกยภาพ รวมทงมการสงเสรมความกาวหนาทางวชาชพ หรอการเพมวทยฐานะของบคลากรในสานกกองการศกษา สถานศกษา โดยจะตองมการแกไขปรบปรงระเบยบและแนวทางปฏบตเพอเพมวทยฐานะ และความกาวหนาทางวชาการของครการศกษาพเศษและบคลากรทางการศกษา ตลอดจนครอบคลมถงบคลากรในสานกกองการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนดวย

๑๑ ๔. ควรมการจดสรรงบประมาณใหองคกรปกครองสวนทองถน เพอการจดการศกษาในแตละองคกรปกครองสวนทองถนเปนพเศษ โดยเฉพาะองคกรปกครองสวนทองถนทมรายไดนอย มขอจากดดานงบประมาณ นอกจากนน คณภาพการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถนทมขนาดตางกน ควรสามารถทจะจดการศกษาใหเทาเทยมกน โดยอาจขยายหรอปรบเปลยน ขอกาหนดในการบรหารงบประมาณใหเหมาะสมกบแนวทางการปฏบตยงขน เชน ปรบปรงหรอผอนคลายระเบยบปฏบตดานบคลากรและกรอบอตรากาลงทกรมสงเสรมการปกครองทองถนกาหนดไว ขอเสนอแนะสาหรบการศกษาครงตอไป ๑. ควรมการศกษาวจยเกยวกบมาตรการทางกฎหมายเพอเพมศกยภาพการจดการดานการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน ๒. ควรมการศกษาวจยเกยวกบแนวทางการเพมศกยภาพของบคลากรทางดานการศกษาพเศษขององคกรปกครองสวนทองถน เอกสารอางอง จไร ทพวงษ และคณะ. (๒๕๕๓). แนวทางการจดการศกษาสาหรบคนพการในสวนขององคกรปกครอง สวนทองถน. รายงานวจย. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

งานวจยและพฒนา

การบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธ วจยโดย…โชตมา จตรวงค และคณะ เรยบเรยงโดย...วมลรกษ ศานตธรรม

ปจจบนการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมและศลปสถาปตยกรรมเปนทยอมรบกนทวโลกแลววามสวนสาคญในการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของชาต รวมทงยงเปนแหลงเรยนรทางวฒนธรรมของเยาวชนและคนในประเทศ และเปนจดขายในเชงการทองเทยวและการพฒนาชมชนแบบยงยน แตการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมภายในศาสนสถานหรอสถานทศกดสทธในประเทศไทยยงขาดองคความรเกยวกบคณคาของมรดกวฒนธรรมและความชานาญในการดแลมรดกวฒนธรรม ดงจะเหนไดจากวดสวนใหญขาดแคลนผบรหารทมความรเรองคณคาและวธการจดการทางกายภาพททาใหวดมสภาพแวดลอมทางวฒนธรรมทด แมในสถานททมการขนทะเบยนเปนโบราณสถานทมคณคาสงซงดแลและค มครองโดยกรมศลปากร แตกรมศลปากรทาหนาทไดเพยงค มครองโบราณสถานเฉพาะทไดรบการขนทะเบยนเปนโบราณสถาน แตไมมอานาจหนาทในการดแลบรเวณโดยรอบทจะชวยเพมคณคาใหกบโบราณสถานในแงของการจดภมทศนและสงแวดลอมทางวฒนธรรมทประกอบกนเปนองครวม เพอทาใหสถานทมบรรยากาศและสภาพแวดลอมทรมรน สะอาด สวยงาม และเจรญดวยบรรยากาศทชวนใหเกดความเลอมใสแกผทเขาไปใชประโยชนตามสมควรแกการเปน ศาสนสถาน อนนามาซงความจรรโลงจตใจใหเกดความสงบชาระจตใจใหสะอาด และควรแกการเจรญภาวนาใหพบทางสวาง โดยเฉพาะในปจจบนสถานทเหลานสวนใหญไดรบการบรหารจดการเพอรบใชแนวความคดแบบวตถนยมซงตรงกนขามกบประโยชนใชสอยของศาสนสถานและสถานทศกดสทธในอดต ซงอาจเนองมาจากสาเหตทวดทางพระพทธศาสนาในประเทศไทยทเปรยบเสมอนองคกรนตบคคลมการบรหารทตองการกอใหเกดรายได และมงเนนเพอผลประโยชนในรปแบบเงนทองและผลประโยชนอน ๆ มากเกนไปวดจงเปลยนสภาพจากเดมทเปนศนยรวมจตใจของชาวชมชนโดยรอบและเปนทหลอหลอมใหเกดความเจรญงอกงามทางจตใจทศาสนกชนมารวมกนทาความด ทาจตใจใหสะอาด สวาง สงบ มความพอเพยง วดกลายเปนพนทแหงการแสวงหาผลประโยชน โดยพนทสเขยวทมความรมรนถกเปลยนแปลงเปนลานจอดรถทแหงแลงหรอเปนรานคาทไมม

๑๓ ความสงางามกอใหเกดทศนอจาด ( Eyesore ) ทไมนาดภายในวด โบสถวหาร หรอมรดกสถาปตยกรรมอนทรงคณคาถกรอทาลายหรอปลอยทงรางไมมผดแลและถกปดบงความ งามดวยอาคารหลงใหญกวาแตดอยดวยคณคาของความเปนมรดกสถาปตยกรรม พนทจดสวนหรอจดวางงานศลปะโบราณถกบดบงดวยการสรางศาลาเพอใหผคนมาบรจาคเชงพาณชยดโชคชะตาราศ หรอขายของทระลก จงเปนทนาเสยดายทมรดกวฒนธรรมและศลปสถาปตยกรรมอนทรงคณคาถกทาลายและถกทาใหหมดคณคาและความสงางามดงทควรจะ เปนประกอบกบการจดวางผงของอาคารทสรางใหมกเปนไปตามความตองการของผคนทมาบรจาคหรอกรรมการบรหารวด หรอเจาอาวาส ทาใหผงวดดผดทผดทางและขาดการวางผงทด ถงเวลาแลวทจะไดมการศกษาถงปญหาทเกดขนแบบเรอรงนเพอเสนอแนวทางแกไขและใหม หนวยงานเพอเขามาดแลบรหารจดการมรดกวฒนธรรมของชาตเหลานเสยใหม โดยสถานททมคณคาระดบชาตและระดบทองถนสมควรไดรบการดแลและบรหารจดการอยางดจากผ ทมความร ความชานาญและมความสามารถในการบรหารจดการเพอกอใหเกดประโยชนทงในแงของการพฒนาทางดานจตใจจรรโลงใหเกดศลธรรมและจรยธรรมอนดงาม และรกษามรดกทางวฒนธรรมของชาตใหคงอยอยางสงางาม นอกจากนนควรมการพฒนาทางกายภาพเพอใหศาสนสถานและสถานทศกดสทธสามารถคงไวซงประโยชนใชสอยดงเดมท เปนศนยรวมจตใจของชาวชมชนโดยรอบ ทาใหสถานทดงกลาวไดหลอหลอมใหเกดความเจรญงอกงามทางจตใจและเปนความภาคภมของคนทงชาต ทงในดานการอนรกษมรดกวฒนธรรมและสถาปตยกรรม และ เปนแหลงเรยนรของเยาวชนและคนในประเทศ รวมทงเปนสถานททนกทองเทยวไดเขามาชนชมมรดกทางวฒนธรรมทมสภาพแวดลอมดรมรนและมความเปนของแทดงเดมไมมสงแปลกปลอม ของอาคารตางยคมาทาลายคณคาของเดมทมอย นอกจากนนหนวยงานทเขามาดแลมรดกวฒนธรรมของชาตนควรเปนนกบรหารจดการทมความเปนมออาชพ มความโปรงใสเหมาะสม และมกาลงพอเพยงกบการดแลมรดกนน ๆ ใหมความสมบรณ เพอใหเกดประโยชนแกคนไทยทงชาตสบไป วตถประสงค ๑. เพอรวบรวมขอมลสภาพปญหาทเกดขนในการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมภายใน ศาสนสถานและสถานทศกดสทธ ๒. เพอแจกแจงปญหาทเกดขนและจดกลมสภาพปญหา เสนอแนวทางในการแกไขปญหาและจดเตรยมการวางแผนการแกปญหาในระยะสนและระยะยาว ๓. เพอจดทาคมอการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธ

๔. เพอผลกดนใหเกดการออกกฎหมายและระเบยบปฏบตทเกยวของกบการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธทจะนาไปสการบรหารจดการอยางเปนรปธรรมทยงยนตอไป ขอบเขตการวจย ๑. ศกษาภาคสนามของศาสนสถานและสถานทศกดสทธทมปญหาในเรองการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมทเหนเดนชดทงในกรงเทพมหานครและตางจงหวด โดยเลอกสถานททเปนตวแทนปญหาทเกดขนในแงมมตาง ๆ กน เพอนามาเสนอเปนตนแบบแนวทางการแกไขและจดทาขอเสนอแนะและคมอในการปฏบต เพอใหเกดการบรหารจดการทดในอนาคต

๑๔ ๒. จดสมมนาในการมสวนรวมจากทกภาคสวนทเกยวของ เพอทาความเขาใจรวมกนถงสภาพปญหาและวางแนวทางแกปญหารวมกน สรปผลการวจย จากการวจยครงนทาใหไดแนวทางในการผลกดนใหเกดการออกกฎหมายและระเบยบปฏบต เพอการพฒนาเชงอนรกษของแหลงมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธอยางยงยนตอไป โดยพบวาปญหาในการบรหารจดการวฒนธรรมสรปไดดงน ๑. การจดการโบราณวตถ จะมปญหาเรอง การเกบรกษา ดแลซอมแซม และขาดความรความเขาใจในเรองคณคาของโบราณวตถ ๒. การจดการสงกอสรางของโบราณสถาน ขาดการคานงถงผงดงเดม การรอถอนทาลายโบราณสถานโดยรเทาไมถงการณ ๓. การกอสรางสงปลกสรางใหมทบลงไปบนโบราณสถาน ๔. การจดการสภาพแวดลอมโบราณสถาน ขาดการวางแผนและออกแบบทด ๕. การจดกจกรรมทไมเหมาะสมกบพนทภายในศาสนสถาน ๖. การปฏบตตามพระราชบญญตโบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถ พพธภณฑสถานแหงชาต พ.ศ. ๒๕๐๔ การขาดความเขาใจในเรองการขนทะเบยนโบราณสถานอคตตอการทางานของกรมศลปากร ๗. ความหยอนยานและละเลยการปฏบตหนาทตามกฎหมายโบราณสถานกรณศาสนสถาน เชน เจาหนาทมความเกรงใจพระสงฆ ๘. ปญหาการซอนทบของกฎหมายและการบงคบใช กรณพระราชบญญตสงฆฯพระราชบญญตโบราณสถานฯและพระราชบญญตการกระจายอานาจสทองถนฯ ๙. การขาดความเขาใจทวาวดมความเปนมรดกวฒนธรรมในตวเองอยการบรหารจดการทางกายภาพในวดมความสาคญอยางยงในการสบทอดมรดกวฒนธรรมทางชมชนนน ๆ และเปนศนยกลางทางศลปกรรมมาแตอดต ตอเนองมาจนถงปจจบน เมอขาดความเขาใจเชนนการสรางสงกอสรางใหมในวดจงไมไดรบการเอาใจใสใหมสนทรยภาพ เชน ในสมยโบราณมกเอาประโยชนใชสอยเปนสาคญ ๑๐. ขาดกระบวนการจดการเกบขอมลทด เชน การจดทาผง จดทาบญชศลปวตถและโบราณวตถ ๑๑. ขาดกระบวนการสอความหมายถงคณคาของมรดกวฒนธรรมเพอใหเกดการเหนคณคารวมกนและเกดแรงจงใจในการทะนบารงรกษา ๑๒. ความโปรงใสและธรรมาภบาลในการบรหารจดการ ขาดการมสวนรวมทแทจรงจากทกภาคสวนของสงคม ๑๓. ผททาหนาทบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานไมมความรความชานาญในเรองนและไมมการบรหารจดการใหเกดกระบวนการทผรและผปฏบตวชาชพสาขานเขามามสวนรบผดชอบ ๑๔. การพฒนาทางวตถทสวนทางกบแนวทางคาสอนในพระพทธศาสนา

๑๕ ๑๕. ปญหาเรองการขนสมณศกดทสวนทางกบการอนรกษมรดกวฒนธรรมเพราะเนนไปทการพฒนาทางวตถจานวนเงน ขอเสนอแนะ การยกระดบการบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธในประเทศไทยสระดบสากล สามารถทาไดโดยมแผนระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว ดงรายละเอยดตอไปน การวางแผนระยะยาว ๑. ปฏรปนโยบายวฒนธรรมของชาต โดยใชวฒนธรรมนาเศรษฐกจ เพอใหเกดการพฒนาอยางยงยน และสงเสรมนโยบายเศรษฐกจสรางสรรคบนรากฐานทางวฒนธรรมของประเทศไทย ๒. ปฏรปการบรหารจดการขอมลสารสนเทศ ๓. การปรบปรงกระบวนการและเทคนคในการอนรกษมรดกวฒนธรรมโดยจดนากระบวนการใหครบถวนสมบรณ ๔. ปฏรปองคกรในการบรหารจดการมรดกวฒนธรรม ๕. การปฏรปบคลากรทางมรดกวฒนธรรม ๖. ปฏรปการจดสรรงบประมาณและนโยบายสงเสรมการอนรกษมรดกวฒนธรรม ดวยกลไกทางเศรษฐกจ ๗. ปฏรปการศกษาใหเยาวชนของชาตเหนคณคามรดกวฒนธรรม การวางแผนระยะกลาง ๑. การลดทอนหนาทและอานาจของพระสงฆในการบรหารจดการทางโลก ๒. การสรางความโปรงใสเรองการบรหารจดการการเงนในศาสนสถาน ๓. แกไขบทบญญตเรองการขนสมณศกดโดยสงเสรมใหเกดการอนรกษมรดก วฒนธรรม ๔. เปลยนคานยมของการเปนพระนกพฒนา โดยใหเนนการพฒนาทางจตและการเผยแพรธรรมะมากกวาการพฒนาทางวตถ ๕. ปฏรปสงคมสงฆใหกลบกลายมาเปนทพงของสงคมดงทเคยเปนมาในอดต ๖. ปรบพนทศาสนสถานใหกลายเปนแหลงพงพาทางปญญา แหลงพกผอนทางกาย และแหลง พฒนาทางจตวญญาณ ๗. แกไขระเบยบการจดซอจดจาง ใหเปนไปตามระเบยบราชการ ภายใตการบรหารจดการดวยความโปรงใส ๘. แกไขกฎหมายอาคารโดยททางศาสนสถานไมควรไดรบการยกเวนในการอนญาตปลกสรางอาคาร รอถอน ปรบปรง ตอเตม เพอใหไดมาตรฐาน และเปนตวอยางทดตอการปลกสรางอาคารทมสนทรยภาพ โดยคานงถงสงแวดลอมวฒนธรรม

๑๖ การวางแผนระยะสน ๑. การเปดโอกาสใหผ มความรความชานาญเฉพาะทางเกยวกบมรดกวฒนธรรม ไดเขามาม สวนรวมในการตดสนใจ และเปนผปฏบตการอยางเปนมออาชพ โดยเฉพาะอยางยงวชาชพสถาปนกนกวางผง และภมสถาปนก ๒. การสรางธรรมาภบาลในการบรหารจดการโดยการมสวนรวมจากทกภาคสวนในสงคมทงภาคประชาชน นกวชาการผเชยวชาญ ผปฏบตวชาชพ ๓. การลดทอนหนาทและอานาจของพระสงฆใหมบทบาทเฉพาะทเปนสวนของสงฆ เชน สอนธรรมะ การจดกจกรรมทางการเผยแพรธรรมะ และมอบหนาทใหฆราวาสบรหารจดการในเรองทางโลกอยางมประสทธภาพ ๔. การสรางความโปรงใสทางการเงนในศาสนสถาน หากยงถอวาวดเปนนตบคคล วดกควรจะตองมการจดทาระบบบญชทมการตรวจสอบไดหากถอวาวดกเปนสวนหนงของสงคม กควรจะตองมการเสยภาษอากร แตอาจมการไดรบการยกเวนในบางกรณ ๕. การสรางความโปรงใสในการจดซอจดจางตามระเบยบราชการภายใตการบรหารจดการดวยความโปรงใส ๖. ปฏบตตามกฎหมายภายใตพระราชบญญตโบราณสถานฯ อยางเครงครด หากฝาฝนโทษควร ตองมากกวาปกต ๗. การใหชมชนมสวนรวมในการบรหารจดการมรดกวฒนธรรม ๘. ใหมการจดพนทสาธารณะใหเกดการแลกเปลยนเรยนรเรองมรดกวฒนธรรม ๙. การใหความรเรองคณคาของมรดกวฒนธรรมแกองคกรบรหารสวนทองถน เพอใหเกดการม สวนรวมในการบรหารจดการมมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานศกดสทธ ๑๐. ใหมการปรบปรงพฒนาฝมอชางและบคลากรทางดานการอนรกษ และใหมการจางงานผทมความรความชานาญเขาไปปฏบตการในศาสนสถานและสถานศกดสทธ ๑๑. ใหมการสงเสรมใหเกดระบบเครอขายการอนรกษมรดกวฒนธรรมอยางแพรหลาย โดยการใชสอสารสนเทศแบบสมยใหมใหเกดการแลกเปลยนเรยนร ๑๒. การเพมแรงจงใจในการอนรกษโดยการจดสรรงบประมาณจากทางภาครฐและจากองคกรบรหารสวนทองถน ๑๓. สรางศรทธาแกประชาชนโดยการทพระสงฆปฏบตงานตามครรลองพระพทธศาสนามความสวาง สะอาด สงบ และพฒนาศาสนสถานไปในทางเปนทพงทางจตวญญาณไมเนนทางวตถ เอกสารอางอง โชตมา จตรวงค และคณะ. (๒๕๕๓). การบรหารจดการมรดกวฒนธรรมในศาสนสถานและสถานทศกดสทธ. รายงานวจย. กรงเทพฯ : สานกงานเลขาธการวฒสภา.

งานวจยและพฒนา

แนวทางพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง วจยโดย…บาเพญ เขยวหวานและคณะ

เรยบเรยงโดย...จนทมร สหาบญล

ภายหลงทประเทศไทยประสบวกฤตทางเศรษฐกจ แนวคดเรองความเขมแขงของชมชนไดกลายเปนยทธศาสตรรวมของทงหนวยงานภาครฐและองคกรพฒนาเอกชน เพอเปนทางเลอกในการแกไขปญหาของประเทศ เชน การคมครองทางสงคม (Social Protection) เครอขายความปลอดภยทางสงคม (Social Safety Nets) และการบรหารความเสยงทางสงคม (Social Risk Management) ถงแมวาจะมระบบเหลานเกดขน แตประสทธภาพของระบบกไมสามารถอานวยประโยชนเพอสนองตอบความตองการของประชาชนได ตอมากลางทศวรรษท ๒๕๔๐ ไดมการสรางและพฒนาระบบสวสดการของผคนในชมชนทองถนตาง ๆ ดวยการรวมตวกนเปนเครอขาย เพอใหเกดการชวยเหลอเกอกลกนในดานตาง ๆ ของชมชนในรปแบบของระบบสวสดการชมชน ดงนน จงจาเปนตองศกษาถงสถานภาพของระบบสวสดการในชมชน ดวยการนาแนวทางปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ไดทรงพระกรณาใหเปนแนวทางในการดารงอยและปฏบตตนของคนไทยทกระดบวามการนาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใชในการวางแผนและดาเนนการจดสวสดการในระดบทองถนอยางไร ในการศกษาน คณะผวจยจะทาการศกษาวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมเกยวกบแนวทางการพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง วตถประสงคของการวจย คณะผวจยไดกาหนดวตถประสงคของการวจย ดงน ๑. เพอศกษาสถานภาพและรปแบบสวสดการชมชนในพนทเปาหมาย ๒. เพอศกษาแนวทางพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๓. เพอศกษาปจจยภายในและภายนอกทเสรมหนนและเปนอปสรรคในการดาเนนงานของเครอขายสวสดการชมชน

๑๘ วธดาเนนการวจย คณะผวจย ใชวธการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม โดยมขนตอนการดาเนนการวจย ๔ ระยะคอ ระยะเตรยมการ ระยะศกษาสถานการณและกาหนดรปแบบ ระยะปฏบตการ และระยะสรปประเมนผลและทารายงาน ทาการเกบรวบรวมขอมล โดยการศกษาเอกสาร การสมภาษณแบบไมเปนทางการ การประชม จดเวทสมมนา การระดมสมอง และการสอบถาม วเคราะหขอมลเชงคณภาพใชวธการวเคราะหเนอหา การจาแนกประเภท จดหมวดหมขอมล นามาเปรยบเทยบหาประเดนรวมประเดนตาง ๆ และความสมพนธ สวนขอมลเชงปรมาณประมวลผลดวยคอมพวเตอร ใชสถตเชงพรรณนา ไดแก คาความถ คารอยละ และคาเฉลย ขอบเขตการศกษา พนทดาเนนการศกษาวจยคอ พนทตาบลเขารวก อาเภอลาสนธ จงหวดลพบร ซงเปนพนทในชมชนชนบททมการดาเนนกจกรรมดานการจดสวสดการทบรหารจดการโดยประชาชนในตาบล และมกองทนสวสดการชมชนระดบตาบลเขารวกทมสมาชกครอบคลม ๖ หมบาน ดงนคอ หม ๑ บานวงทอง หม ๒ บานเขารวก หม ๓ บานเขารวกนอย หม ๔ บานคลองมะนาว หม ๕ บานวงเงน และหม ๖ บานเขารวกสามคค ประชากรเปาหมายคอ คณะกรรมการและสมาชกกองทนสวสดการชมชนทอาศยอยในพนทเปาหมายทง ๖ หมบานขางตน ผลการวจย คณะผวจยคนพบผลการศกษา ดงน ๑. สถานภาพและรปแบบสวสดการชมชน พบวา กองทนทมมาจากการรวมตวกนของผนาชมชนทจะสรางหลกประกนในการดาเนนชวตดวยการพงพากนและกน สาหรบรปแบบการกอตงนนเกดขนจากการระดมทนจากสมาชก ซงแบงเปนผสมครใจบรจาคเพอกองทนสวสดการชมชนและผเปนสมาชกธนาคารหมบานทถกเงอนไขบงคบเมอกยมตองเขาเปนสมาชกกองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวก กองทนฯ มสมาชกทงสน ๓๘๖ คน ใน ๖ หมบาน สวนดานการจดสวสดการมการเปลยนแปลงจากเรมกอตงทใหความสาคญกบการดแลยามเสยชวต โดยปจจบนมการดแลสมาชกครอบคลมทงการคลอดบตร เรยนหนงสอ เจบปวย และเสยชวต ทงน กองทนไดมการประสานงานและไดรบการสนบสนนจากองคกรชมชน องคกร หนวยงานตาง ๆ มาอยางตอเนอง ๒. แนวทางพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง การกาหนดแนวทางและแผนปฏบตการพฒนากองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวกใน ๕ ดานคอ ๒.๑ การพฒนาดานการบรหารจดการกองทน ประกอบดวย ๔ กจกรรม ไดแก การศกษา ดงานจากกองทนสวสดการชมชนทประสบความสาเรจ การจดทาฐานขอมลเกยวกบสวสดการชมชน การสมมนาเชงปฏบตการ พฒนาศกยภาพของคณะทางานและหาแนวทางพฒนากองทนสวสดการชมชนเขารวก และการทบทวนและจดระบบขอมลกองทน ๒.๒ การพฒนาผนาและสมาชก กองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวก ม ๒ กจกรรม คอ การจดสมมนาเชงปฏบตการเพอพฒนาศกยภาพของผนาและสมาชก และการเรยนรการทางานวจยในฐานะนกวจยชาวบานในโครงการวจยเชงปฏบตการครงน

๑๙ ๒.๓ การรณรงคและประชาสมพนธ เพอประชาสมพนธและสรางความเขาใจเกยวกบกองทน ประกอบดวยกจกรรมดงน การจดทาเอกสารเผยแพร การประชาสมพนธเผยแพรแนวคดเกยวกบกองทนฯ และการจดนทรรศการเผยแพร ๒.๔ การพฒนาดานจดการทน มกจกรรมดงนคอ การระดมทนเพมจากภายในตาบลดวยการประชาสมพนธความเขาใจและความมนใจเกยวกบกองทนฯ ใหกบสมาชกและชาวบานทวไปในตาบล เพอรกษาจานวนสมาชกเดมและหาสมาชกใหมเพม การสรางเงอนไขใหเกดการสนบสนนจากองคการบรหารสวนตาบลอยางตอเนอง รวมทงการสารวจ รวบรวมและจดระบบขอมลทจาเปนตอการวเคราะหเพอกาหนดแนวทางการจดการทนในระยะยาว ๒.๕ การพฒนาเครอขายการเรยนร ประกอบดวย การทบทวน รวบรวม และจดระบบขอมลการดาเนนงานทผานมาของกองทนฯ การพฒนาการและสมาชก การจดทาเอกสารเผยแพร รณรงค ประชาสมพนธในตาบลและใกลเคยง การจดกจกรรมสงเสรมการมสวนรวมของผนาชมชนภายในตาบลและใกลเคยง และจดเวทเสนอผลการวจยชาวบานโครงการแนวทางการพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๓. ผลการเปลยนแปลงทเกดขนจากการพฒนากองทนสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยง พบวา สมาชกมความพงพอใจโดยรวมตอการจดสวสดการชมชนกอนและหลงการดาเนนการวจยเพมขนในทกประเดน โดยการเปลยนแปลงทเกดขนพบวา กรรมการและสมาชกมความรความเขาใจกองทนฯ มากขน ไดแนวคดและดาเนนการประชาสมพนธเผยแพรไดรบบรการทดขน มการพบปะแลกเปลยนความคดเหนรวมกน ไดเสรมสรางจตสานกในการชวยเหลอกน เสรมสรางความสามคค กองทนสวสดการชมชนไดรบขอมลตาง ๆ ทเปนประโยชนตอการประสานงานและไดรบการสนบสนนจากหนวยงานมฐานขอมลสวสดการชมชนทเปนระบบ มจานวนสมาชกเพมขน นกวจยทองถนไดเรยนรในเรองตาง ๆ และมความเขาใจขอมลทเกยวของกบสวสดการชมชนมากขน มการพฒนาทกษะมากขน กลาแสดงออก กลาพด และยอมรบฟงความคดเหนของผอน ชมชนมความแขงแกรงขนเพราะมความสามคคของคนในชมชนทมใจและใหความสนใจกบการทากจกรรมชวยเหลอกน ๔. การดาเนนงานกองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวกกบแนวปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในประเดนตาง ๆ ดงน ๔.๑ ดานความพอประมาณ กองทนรจกจดสวสดการตามศกยภาพของกองทนฯ และสมาชก เชน ระเบยบการจายสวสดการไมนอยไมมากเกนไป ไมเกนฐานะของกองทนทยดหลกในการดารงชวตอยางพอด ใหรจกประหยด เปนอยอยางเรยบงาย ไมฟมเฟอย สงเสรมใหรจกและจดทาบญชครวเรอนเพอกาหนดคาใชจายในครอบครวดวยความพอประมาณ ๔.๒ ดานความมเหตมผล พบวา มการทางานดวยเหตดวยผล ดวยสตปญญา เพอปรบปรงพฒนาบรหารจดการและจดสวสดการทเหมาะสม เชน ไดเรยนรการสารวจ การจดทา และการนาขอมลมาใชประโยชนในการวเคราะหเพอกาหนดแนวทางการพฒนากองทนฯ และมฐานขอมลและขอมลเกยวกบสมาชกและการจายสวสดการทเปนประโยชนตอการนามาประกอบการพจารณากาหนดแนวทางการจดการทน และการระดมทนภายในทองถนตาบลเขารวกเพอสรางความมนคงใหกบกองทนฯ และมการชวยเหลอดแลกนตามศกยภาพ

๒๐ ๔.๓ ดานการมภมคมกน โดยเฉพาะการสงเสรมใหคนในชมชนเปนสมาชกกองทนฯ เพอบรจาคชวยเหลอดแลกน และทาใหกองทนมความมนคงมากขน โดยโครงการวจยฯ ครงน ทาใหมการทบทวน รวบรวม และจดสอเผยแพร เชน แผนพบ ปายนทรรศการ และมการประชมระหวางคณะกรรมการและสมาชกบอยครงและเปนกจจะลกษณะมากขน ซงเปนผลจากการดาเนนโครงการวจยครงน ทาใหไดแลกเปลยน รบร ทาความเขาใจ สถานการณหรอปญหา ซงทผานมามการประชมรวมกนเพยงปละครงระหวางคณะกรรมการและสมาชก ขณะทระหวางคณะกรรมการไมมการกาหนดเวลาและวาระประชมทชดเจนพรอมกน แตจะเปนการพดคยกนอยางไมเปนทางการตามโอกาสประชมหมบานหรอองคการบรหารสวนตาบลแทน ๔.๔ ดานคณธรรม พบวา กจกรรมตาง ๆ ทเกดขนระหวางการดาเนนโครงการมสวนสาคญสงเสรมใหเกดความเขาใจในหลกการของกองทนฯ รวมกนระหวางคณะกรรมการและสมาชกกองทนฯ รวมทงคนทวไปมากขนกวาเดม เพราะกอนทจะมโครงการวจยฯ ขาดชองทาง บคลากร และสอ ในการสอสารทเปนระบบและชดเจน โดยเฉพาะหลกการทวาเปนการรวมกนบรจาคเพอดแลชวยเหลอพงพาอาศยกนของคนในตาบล ไมใชเพยงหวงไดประโยชนจากสวสดการทจะไดรบเทานน ๔.๕ ดานความร ดงทพบวา กรรมการและสมาชกมความรเพมขนจากการพดคยของกรรมการ จากการศกษาดงาน จากการวจย และทาใหเกดการสรปบทเรยน สรปงานรวมกน และเปนระบบตอเนองและชดเจนมากขน และมการสอสารขอมลใหกบสมาชกใหรบรเกยวกบหลกการประโยชนของกองทนเพอใหเกดความเขาใจและการยอมรบของสมาชก รวมทงทาใหมเครอขายแลกเปลยนเรยนรรวมกนเกยวกบการจดสวสดการชมชนในระดบอาเภอลาสนธ เชน การแลกเปลยนเรยนรระหวางกรรมการกองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวกกบผนาองคกรชมชนในตาบลเขารวก ตาบลลาสนธ ตาบลหนองร ตาบลเขานอย ตาบลกดตาเพชร และตาบลทรพยสมบรณ ๕. ปจจยภายในและภายนอกทเสรมหนนและเปนอปสรรคในการดาเนนงานของเครอขายสวสดการชมชน กลาวโดยสรปไดดงน ๑) ปจจยภายในทเปนจดแขง พบวา เกยวของกบปจจยสาคญ ๓ ประการคอ คณะกรรมการ การบรหารจดการ และรปแบบการจดสวสดการกองทนฯ ๒) ปจจยภายในทเปนจดออน ไดแก คณะกรรมการ สมาชก และการบรหารจดการ สาหรบ ๓) ปจจยภายนอกทเปนโอกาสสนบสนนการดาเนนงาน พบวา เกยวของกบปจจยตาง ๆ ดงน การสนบสนนทรพยากรทมความหลากหลาย เหมาะสม สอดคลองกบสถานการณ การสรางเครอขายเชอมโยงเออตอการแลกเปลยนเรยนร นโยบายของภาครฐ และการเหนความสาคญของการพงพาอาศยซงกนและกนของคนในชมชน ๖. สวนปจจยภายนอกทเปนอปสรรคตอการดาเนนงานพฒนาเครอขายสวสดการชมชน พบวา สวนใหญเกยวของกบทศนคตของประชาชน ลกษณะทวไปของสมาชก เชน การประกอบอาชพ และการสนบสนนในพนทจากหนวยงานทเกยวของในทองถน นอกจากน รปแบบการจดสวสดการชมชนระดบตาบลของกองทนสวสดการชมชนตาบลเขารวกทเขมแขงและเปนทยอมรบ อกทงไดรบการสนบสนนมาอยางตอเนองจากองคกรปกครองสวนทองถน พบวา มเงอนไขสาคญคอ การสนบสนนจากองคกร หนวยงานทเกยวของในระยะกอนกอตง ทใหความสาคญกบการเรยนรการกอตงสวสดการชมชน โดยประสานใหสมาชกองคการบรหารสวนตาบลและผนาชมชนทงผใหญบาน อาสาสมคร สาธารณสข มโอกาสรวมกนแลกเปลยนเรยนรและศกษาดงานเกยวกบสวสดการชมชนไปในทศทางเดยวกนทเออตอการนามาสการตดสนใจรวมในการกอตงกองทนสวสดการชมชนระดบตาบลขนมา สวนกรณ

๒๑ การมอดมการณรวมและการตดสนใจรวมเปนเงอนไขสาคญของการรวมตวกนเปนองคกรชมชน ประกอบกบชวงเวลาดงกลาว ระบบสวสดการชมชนเปนทยอมรบและแพรหลายโดยทวไป ทวาสวสดการชมชนเปนเรองของการชวยเหลอกนของคนในชมชน ซงขบเคลอนโดยกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และสถาบนพฒนาองคกรชมชน ประกอบกบสมาชกองคการบรหารสวนตาบลและผทไปศกษาดงานในครงแรกมประสบการณทางานทงสองหนวยงานมาอยางตอเนอง ทาใหมบทเรยนเกยวกบการบรหารจดการกองทนสวสดการชมชนไวศกษาในชวงระยะกอตง เชนทกรรมการกองทนฯ หลายคนสะทอนไวทาใหมแนวทางในการกาหนดโครงสรางและบทบาทหนาทคณะกรรมการ กฎ ระเบยบ กองทน กจกรรม รปแบบ และชองทางการประสานงานและรบการสนบสนนจากภายนอกมาปรบใชใหสอดคลองกนในพนท ซงเปนองคประกอบสาคญในการสรางความเขมแขงใหกบองคกรชมชน ขอเสนอแนะ ๑. ขอเสนอแนะตอการพฒนาสวสดการชมชน องคกรหรอสถาบนตาง ๆ ทเกยวของ ควรเขามามสวนรวมในการแลกเปลยนเรยนรและกาหนดแนวทางการบรหารจดการดานสวสดการชมชนรวมกนโดยเฉพาะดานงบประมาณภายใตแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ๒. ขอเสนอแนะตอการพฒนาเครอขายสวสดการระดบตาบล ดาเนนการพฒนาเครอขายระดบตาบลทกาหนดไวรวมกน ซงควรประกอบดวยประเดนสาคญคอ การกาหนดเปาหมายและวตถประสงคเครอขายใหชดเจน กาหนดแผนการดาเนนงานรายป และระยะยาว (๓ หรอ ๕ ปขางหนา) กาหนดกฎ ระเบยบ ขอตกลงรวมตาง ๆ รวมทงแนวทางการสอสารกบสมาชก ซงสามารถปรบเปลยนใหเทากนกบสถานการณได โดยสมาชกเครอขายมสวนรวมและยอมรบเพอสามารถเปนพลงในการเกาะเกยวไมใหกระแสภายนอกทาลายความเขมแขงของเครอขายได ๓. ขอเสนอแนะตอภาคทเกยวของในการสงเสรมการพฒนาเครอขายสวสดการชมชน ดวยการสนบสนนใหมการจดระบบตดตาม เรยนรรวมกนระหวางภาคตาง ๆ อยางตอเนอง รวมถงการจดใหมการประเมนผล การดาเนนงานดานสวสดการชมชนแบบมสวนรวม ๔. ขอเสนอแนะตอการวจยครงตอไป ควรมการศกษาวจยถงการเปลยนแปลงและผลกระทบทมอยางตอเรองถงกลไกในทกระดบ และศกษาถงการสรางสวสดการชมชนโดยอาศยฐานทรพยากรหรอกจกรรมอน ๆ เพอความมนคงของกองทนสวสดการชมชนตอไป เอกสารอางอง บาเพญ เขยวหวาน และคณะ (๒๕๕๒). แนวทางพฒนาเครอขายสวสดการชมชนตามแนวปรชญาเศรษฐกจ พอเพยง. รายงานวจย. นนทบร. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

บทความทนาสนใจ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

เรยบเรยงโดย...สฐสร กระแสรสนทร

การเรมตนศกราชใหมของทกป มกมหลายสงหลายอยางในชวตของแตละคนเปลยนแปลงไปเสมอทงในทางทดขน และในบางโอกาสอาจมการเปลยนแปลงทเกดขนไปในทางทไมดดวยกเปนได ซงเปนเรองปกตธรรมดาของชวตมนษย แตสงหนงทมความเปลยนแปลงเรอยมาตลอดหลายปตดตอกนมา แตเปนความเปลยนแปลงไปในทางทเสอมโทรมลงและสงผลกระทบตอสงคมโดยตรง โดยสรางความเสยหายใหกบเรอกสวน ไรนา บานเรอน ชวต และทรพยสนสวนรวม อกทงยงสงผลใหการพฒนาประเทศเกดการชะลอตว และสงผลกระทบโดยตรงตอสภาพเศรษฐกจของประเทศในหลายปตอเนองกนมา พอกลาวมาถงตอนนคงจะพอคาดเดาไดวาเปนสภาพปญหาทเกดจากผลกระทบของการเปลยนแปลงไปของภมอากาศ ดงจะเหนไดจากหลายปทผานมาสภาพภมอากาศของประเทศเปลยนแปลงไปมาก และบอยครงทสรางความเสยหายใหกบประเทศไมมาก กนอย ดงนน ถงเวลาแลวทจะตองมาศกษาถงการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ เหตและปจจยทสงผลตอการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ รวมถงผลกระทบทเกดขนจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศทเกดขน การเปลยนแปลงภมอากาศ (Climate change) คอ การเปลยนแปลงลกษณะอากาศเฉลย (average weather) ในพนทหนง ลกษณะอากาศเฉลย หมายความรวมถง ลกษณะทงหมดทเกยวของกบอากาศ เชน อณหภม ฝน ลม เปนตน ในความหมายตามกรอบของอนสญญาวาดวยการเปลยนแปลงภมอากาศ (Framework Convention on Climate Change : FCCC) การเปลยนแปลงภมอากาศ คอ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศอนเปนผลทางตรงหรอทางออมจากกจกรรมของมนษย ททาใหองคประกอบของบรรยากาศเปลยนแปลงไป นอกเหนอจากความผนแปรตามธรรมชาต แตความหมายทใชในคณะกรรมการระหวางรฐบาล วาดวยการเปลยนแปลงภมอากาศ (Intergovernmental Panel on Climate Change : IPCC) การเปลยนแปลงภมอากาศ คอ การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไมวาจะเนองมาจากความผนแปรตามธรรมชาต หรอทเกดจากกจกรรมของมนษย

๒๓

โดยการศกษาการเปลยนแปลงภมอากาศเพงจะไดรบความสนใจอยางจรงจงเมอไมนานมาน ซงสวนใหญแลวจะเปนการศกษาถงการเปลยนแปลงภมอากาศทเกดขนในอดต เชน สาเหตททาใหเกดยคนาแขง ซงปจจบนยงหาขอสรปถงสาเหตทแนนอนไมได อยางไรกตามนกวทยาศาสตรตางเหนพองกนวาการเปลยนแปลงของภมอากาศเปนเรองในอดตทเกดขนในชวงระยะเวลาทยาวนานตามกระบวนการทางธรณวทยา สาหรบปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ มขอสมมตฐานมากมายทอธบายถงการเปลยนแปลงภมอากาศ แตสาหรบขอสมมตฐานปจจบนทเชอกนวามผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ซงแตละขอสมมตฐานไดรบการสนบสนนจากนกวทยาศาสตรมากนอยแตกตางกนมทงปจจยทเกดจากธรรมชาตเองและปจจยทเกดขนจากฝมอมนษย ดงน

๑. การเคลอนทของเปลอกโลก ๒. ภเขาไฟระเบด ๓. การเปลยนแปลงทางดาราศาสตร ๔. ความผนแปรพลงงานดวงอาทตย ๕. การเปลยนแปลงภมอากาศทเกดจากฝมอมนษย

ในท นขอนาเสนอถงการเปลยนแปลงภมอากาศทเกดขนจากฝมอมนษย ซงทาใหเกดการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศอยางรวดเรวกวาปจจยอน โดยกจกรรมของมนษยทมผลกระทบทาใหภมอากาศเกดการเปลยนแปลง คอ กจกรรมททาใหปรมาณกาซเรอนกระจก (Greenhouse Gases) ในบรรยากาศเพมสงขน เปนเหตใหเกดภาวะเรอนกระจก (Greenhouse Effect) รนแรงกวาทควรจะเปนตามธรรมชาต และสงผลใหอณหภมพนผวโลกสงขน ทเรยกวา ภาวะโลกรอน (Global warming) โดยมนษยไดเปนผเปลยนแปลงระบบการไหลเขาออกของพลงงานความรอนจากดวงอาทตยในชนบรรยากาศจากการปลอยกาซเรอนกระจกอยางไมมการควบคมสชนบรรยากาศ ทาใหเกดการเปลยนแปลงของฤดกาลตาง ๆ ในแตละภมภาคของโลก การเพมขนของอณหภมเฉลยของพนผวโลก ซงมสวนเกยวของกบกจกรรมของมนษยทงโดยตรงและโดยออม ทกอใหเกดความเปลยนแปลงกบองคประกอบตาง ๆ ของชนบรรยากาศ และความผนแปรของภมอากาศตามธรรมชาต การปลอยกาซเรอนกระจกเปนสาเหตของการเปลยนแปลงทสาคญ คอ กอใหเกดมลพษทางอากาศ ทาลายชนบรรยากาศโอโซนซงปกปองผวโลก และกอใหเกดสภาวะโลกรอนอนเนองมาจากอณหภมเฉลยของผวโลกสงขน โดยสภาวะปกตโลกมกาซตาง ๆ ในชนบรรยากาศทหอหมโลกอยโดยรอบ ทาหนาทคลายเรอนกระจก หรอกรนเฮาสเปนเกราะกาบงและชวยกรองความรอนทจะสงจากดวงอาทตยลงมายงพนผวโลก และเกบกกความรอนบางสวนเอาไว ทาใหโลกมอณหภมพอเหมาะสาหรบการดารงชวต แตปจจบนมนษยทาใหเกดการเปลยนแปลงอณหภมของโลกอยางรายแรง โดยการสรางและใชสารเคมบางชนดในกจกรรมตาง ๆ ทสามารถทาลายเกราะปองกนของโลก และกาซบางชนดยงกอใหเกดปรากฏการณเรอนกระจก การปลอยกาซเรอนกระจกขนสชนบรรยากาศจนหนาแนนขน ทาใหโลกเกบกกความรอนมากขนตามไปดวย ซงจะทาใหอณหภมอากาศของโลกสงขน สงผลกระทบตอระบบนเวศตาง ๆ รวมถงทาใหนาแขงทอยบรเวณขวโลกทงเหนอและใตตางละลายลงอยางรวดเรว อนจะทาใหประมาณนาในมหาสมทรเพมขน ทาใหเกดปญหานาทวมไดในทสด

๒๔

ภาวะเรอนกระจก มทมาจากกาซตางๆ ดงน - กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) เปนกาซชนดททาใหเกดพลงงานความรอนสะสมในบรรยากาศ

ของโลกมากทสด ในบรรดากาซเรอนกระจกชนดอน ๆ เปนตวการสาคญทสดของปรากฏการณเรอนกระจกทมนษยเปนผกระทา ซงเกดจากการเผาไหมเชอเพลงถานหนเพอผลตไฟฟา และการตดไมทาลายปา เปนตน

- กาซมเทน (CH4) เปนกาซทเกดขนเองตามธรรมชาต เกดจากของเสยจากสตวเลยง เชน วว ควาย หม การทานาทลมนาทวมขง การเผาไหมเชอเพลงถานหนกาซธรรมชาต และการทาเหมองถานหน

- กาซไนตรสออกไซด (N2O) เกดขนเองตามธรรมชาต และจากการใชปยไนเตรตในไรนา การขยายพนทเพาะปลก การเผาไหม เผาหญา มลสตวทยอยสลาย และเชอเพลงถานหนจากอตสาหกรรมทใช กรดไนตรกในขบวนการผลต เชน อตสาหกรรมผลตเสนใยไนลอน อตสาหกรรมเคม หรออตสาหกรรมพลาสตกบางชนด

- คลอโรฟลโอโรคารบอน (Chlorofluorocarbon : CFsC) เปนกาซทสงเคราะหขนเพอใชในการผลตทางอตสาหกรรม เชน ใชในเครองทาความเยนชนดตาง ๆ เปนกาซขบดนในกระปองสเปรย และเปนสารผสมทาใหเกดฟองในการผลตโฟม เปนตน ซเอฟซ มผลกระทบรนแรงตอบรรยากาศ ทงในดานทาใหโลกรอนขน ทาใหเกดปรากฎการณเรอนกระจก และทาลายบรรยากาศโลกจนเกดรรวในชนโอโซน กาซตาง ๆ ทกลาวมาตางเกดจากฝมอมนษยทงสนซงทาใหเกดภาวะเรอนกระจก และสงผลใหอณหภมพนผวโลกสงขน ทเรยกวา ภาวะโลกรอนหรอภาวะทอณหภมโดยเฉลยของโลกสงขน ซงเปนสาเหตททาใหภมอากาศเปลยนแปลง ภาวะโลกรอนนาไปสการเปลยนแปลงของปรมาณนาฝน ระดบนาทะเล และมผลกระทบอยางกวางขวางตอพช สตว และมนษย จากการศกษาพบวา ตงแต ค.ศ. ๑๘๖๑ อณหภมพนผวของโลกเฉลยสงขน โดยสงขนประมาณ ๐.๖ องศาเซลเซยส และพบวาอณหภมของโลกสงขนมากในครสตศตวรรษท ๒๐ โดยสงขนมากทสดในรอบ ๑,๐๐๐ ป และยงรอนเพมสงขนในทกป ซงสงผลใหมปรมาณนาฝนบรเวณแผนดนสวนใหญของซกโลกเหนอในเขตละตจดกลางและละตจดสง เพมปรมาณสงขนโดยเฉลยรอยละ ๕–๑๐ แตลดลงประมาณรอยละ ๓ ในบรเวณกงเขตรอน นอกจากนระดบนาทะเล จากขอมลทางธรณวทยา พบวา เมอ ๖,๐๐๐ ป

๒๕

ทผานมาระดบนาทะเลของโลกสงขนในอตราเฉลยประมาณ ๐.๕ มลลเมตรตอป และในระยะ ๓,๐๐๐ ปทผานมา สงขนเฉลย ๐.๑–๐.๒ มลลเมตรตอป แตสาหรบขอมลปจจบนซงเปนสงทนาตกใจอยางยงโดยนกวทยาศาสตร พบวา จากตรวจวดระดบนาทะเลในครสตศตวรรษท ๒๐ พบวาระดบนาทะเลของโลกสงขนในอตราเฉลย ๑–๒ มลลเมตรตอป จะเหนไดวาปจจยตาง ๆ ทเรงใหเกดภาวะโลกรอน ซงมผลกระทบโดยตรงทาใหเกดการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ ตางมสาเหตมาจากฝมอมนษยเปนสวนใหญ ดงนน มนษยในฐานะผใชทรพยากรและเปนผไดรบผลกระทบโดยตรงกบปญหาทเกดจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ ควรจะตองตระหนกถงการใชทรพยากรทจะสงผลกระทบใหเกดภาวะเรอนกระจก โดยควรใชสารเคมทเปนตวกอใหเกดภาวะเรอนกระจกใหนอยลง ออกกฎหมายทจะมาควบคมหรอยกเลกการใชสารเคมบางชนดทสามารถใชทรพยากรอนทปลอดภยและสงผลกระทบนอยกวามาใชทดแทน รวมถงจาเปนเรงดวนทจะตองปลกตนไมใหมปรมาณทเพมมากขน โดยเฉพาะในพนทเขตอตสาหกรรมหรอเมองใหญเพอชวยลดปรมาณกาซพษ ตาง ๆ ทถกปลอยออกมา รวมถงตองดาเนนการอนรกษทรพยากรปาไม และเพมจานวนผนปาใหมากขน เพราะตนไมสามารถชวยลดปรมาณกาซทมสวนทาใหเกดภาวะเรอนกระจกและเปนปจจยสาคญทจะแกปญหาเหลานไดดทสด

เอกสารอางอง การเปลยนแปลงภมอากาศ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล ๑๕ ตลาคม ๒๕๕๕. เขาถงไดจาก :

http://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=86. ม.ป.ป. การเปลยนแปลงภมอากาศโลก. [ออนไลน]. วนทคน-hv,^] ๑๐ ตลาคม ๒๕๕๕. เขาถงไดจาก :

http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd.... ม.ป.ป. ปจจยทางธรรมชาตทมตอการเปลยนแปลงภมอากาศ. [ออนไลน]. วนทคนขอมล ๑๐ ตลาคม ๒๕๕๕. เขาถง

ไดจาก : http://www.tmd.go.th/info/info.php?FileID=21. ม.ป.ป. ภาวะเรอนกระจก. [ออนไลน]. วนทคนขอมล ๑๐ ตลาคม ๒๕๕๕. เขาถงไดจาก :

http://www.eduzones.com/knowledge-2-5-2100.html. ม.ป.ป. โลกของเรา สงแวดลอมของเรา ภาวะเรอนกระจก. [ออนไลน]. วนทคนขอมล ๑๖ ตลาคม ๒๕๕๕. เขาถงไดจาก : http://web.ku.ac.th/schoolnet/snet6/envi3/miror/miror.htm. ม.ป.ป.

รอบโลกวจย

“สารสกดเมลดองน” ชวยลดนาตาลในเลอด เรยบเรยงโดย...ปรยวรรณ สวรรณสนย

รอบโลกวจยประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ ขอนาเสนองานวจยทคนพบเกยวกบสรรพคณขององนซงไดชอวาเปนผลไมทอดมไปดวยคณคาทางอาหารอยางมาก องนเปนพชยนตนมลกษณะเปนไมพมเลอยทมเนอไมแขงแรง ใบเดยว เรยงสลบรปทรงกลม หรอรปไขแกมรปทรงกลม ใบหยกเปนพ ขอบใบหยกเปนซฟน กานใบยาว ชอดอกเปนชอกระจกแยกแขนง ดอกมกลนหอม สเขยวปนเหลอง มขนาดเลก ผลมเนอหลายเมลด รปรถงรปทรงกลม สมวงแดงปนนาเงนเขม สแดง เขยวหรอเหลอง ฉานา รสหวานหรอเปรยว เมลด ๓–๔ เมดตอลก

ทงน นกวจยคณะสหเวชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เผยผลวจยสารสกดจากเมลดองนทสามารถชวยลดระดบนาตาลในเลอด ปองกนเบตาเซลลในตบออน สรางฮอรโมนอนซลน ควบคมระดบนาตาลในรางกายไมใหถกทาลาย สวนการรบประทานเมลดองนและเคยวเมลดจะชวยใหรางกายไดสารโพลพนอลตานอนมลอสระในปรมาณหนง แตไมดเทากบรบประทานสารสกดเขมขนจากเมลดองน ในปจจบนโรคเบาหวานเปนหนงในโรคเรอรงทคกคามสขภาพคนไทย ซงไดมความพยายามของบคลากรทางการแพทย เภสชศาสตร และศาสตรอน ๆ ทเกยวของในการศกษาวจยเพอหาวธควบคมโรคดงกลาวใหไดผล ทงน พฤตกรรมการบรโภคมสวนสาคญอยางยงตอผปวยโรคเบาหวาน โดยเฉพาะอยางยง การบรโภคคารโบไฮเดรตในปรมาณมาก มผลใหเกดความเสยงตอโรคอวนและการเกดโรคเบาหวานชนดท ๒

ดวยเหตน อาจารย ดร.สวมล ทรพยวโรบล ภาควชาโภชนาการและการกาหนดอาหาร คณะ สหเวชศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และคณะ ไดศกษาวจย เรอง “ผลของสารสกดจากเมลดองนตอระดบนาตาลหลงอาหารในอาสาสมครทมสขภาพด” เปดเผยวา ปจจบนมคนจานวนมากประสบปญหาเปนโรคเบาหวาน และมระดบนาตาลในเลอดสงในทางโภชนาการนอกจากการใหความรแกผปวย รวมถงประชาชน

๒๗

ทวไปในการปองกนตนเองไมใหนาตาลในเลอดเพมสงขนแลว ยงมการศกษาวจยเกยวกบผลตภณฑเสรมอาหารเพอใหไดสารทสกดจากธรรมชาตทมฤทธในการลดระดบนาตาลในเลอดได ซงหนงในนนคอ สารสกดจากเมลดองน โดยจากการทศกษามานนพบวา สารสกดทดไดจากเมลดองนสามารถตานอนมลอสระได เมอนามาศกษาในหนทดลองซงมการใหอาหารทมปรมาณนาตาลสง พบวา สารสกดจากเมลดองนมฤทธทาใหระดบนาตาลในเลอดคงทได รวมทงยงปองกนเบตาเซลลซงเปนเซลลทอยในตบออน มหนาทในการสรางฮอรโมนอนซลนทควบคมระดบนาตาลในรางกายไมใหถกทาลาย ซงผปวยเบาหวานจะมฮอรโมนอนซลนนอย หรอตบออนสรางฮอรโมนชนดนไมเพยงพอ รวมกบฮอรโมนอนซลนในรางกายผปวยทางานไดไมด

อาจารย ดร.สวมล กลาวตอไปวา ไดทาการศกษาวจยในเรองนในอาสาสมครทมสขภาพด โดยใหรบประทานทมคารโบไฮเดรตสงเพอกระตนใหเกดนาตาลในเลอดสง จากนนจงใหสารสกดจากเมลดองนแกอาสาสมครในระดบ ๑๐๐ และ ๓๐๐ มลลกรม โดยมการเจาะเลอดอาสาสมครทก ๆ ครงชวโมง เปนเวลา ๒ ชวโมง ผลการศกษาในเบองตนพบวา อาสาสมครทเปนคนปกตซงรบประทานสารสกดจากเมลดองน ๑๐๐ และ ๓๐๐ มลลกรม มระดบนาตาลในเลอดลดลงทงสองกลม โดยอาสาสมครทรบประทานสารสกดจากเมลดองน ๓๐๐ มลลกรมมระดบนาตาลในเลอดลดลงอยางมนยสาคญ ซงในอนาคตมแผนทจะทาการศกษาวจยตอไปในผปวยทเปนโรคเบาหวาน ซงมความยงยากซบซอนและมปจจยตาง ๆ เขามาเกยวของมากกวาคนทมสขภาพด เนองจากผปวยตองรบประทานยาหลายชนดทมฤทธกระตนเบตาเซลลใหทางานดขน ซงการศกษาวจยเรองดงกลาวเปนไปตามสมมตฐานทไดตงไววา สารสกดจากเมลดองนชวยลดระดบนาตาลในเลอดไดจรง โดยปจจบนไดมการนาสารสกดจากเมลดองนมาทาเปนผลตภณฑเสรมอาหารทชวยลดระดบนาตาลในเลอดสาหรบคนปกตได

เอกสารอางอง

ผจดการออนไลน. (๒๕๕๕). นกวจยจฬาฯ เผยสารกดเมลดองนชวยลดนาตาลในเลอด. [ออนไลน] วนทคนขอมล ๑๔ ธนวาคม ๒๕๕๕ เขาถงไดจาก http://www.manager.co.th/Campus/View News.aspx?NewsID=9550000133793

รอบรนอกสภา

ความพรอมของสนคาเกษตรไทยเพอกาวสการเปนประชาคม

เศรษฐกจอาเซยน โดย...นารลกษณ ศรวรรณ

รอบรนอกสภา ประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ ขอนาเสนอสาระความรทไดสมมนาทางวชาการ เรอง “ความพรอมของสนคาเกษตรไทย เพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” ซงเปนเรองทสาคญและมสวนเกยวของกบคนไทยทกคน ในการเตรยมความพรอมในทกภาคสวนของประเทศ ทงในดานสงคม เศรษฐกจ และวฒนธรรม ผอานวยการสานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตในฐานะประธานคณะกรรมการอานวยการเตรยมความพรอมในการเขาเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนมคาสงแตงตงคณะอนกรรมการจดสมมนาทางวชาการเพอเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนโดยรองผอานวยการสานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต(มกอช.) (นายวณะโรจนทรพยสงสข) เปนประธานและผแทนสานก/กอง/ศนยเปนอนกรรมการคณะอนกรรมการฯไดจดการสมมนาเรอง “ความพรอมของสนคาเกษตรไทยเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” ในวนท๓๑พฤษภาคม–๑มถนายน๒๕๕๕ณโรงแรมเอวนเดอะรอยลครซพทยาจงหวดชลบรวตถประสงคของการสมมนาเพอใหผเขารวมการสมมนาไดรบทราบถงความกาวหนาของกจกรรมทสานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาตและหนวยงานตางๆภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณไดดาเนนการตามยทธศาสตรการเปนตลาดเดยวและฐานการผลตเดยวกนรวมทงปญหาอปสรรคในการดาเนนการเขารวมเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและเปนเวทในการแลกเปลยนแนวความคดประสบการณเพอกาหนดแนวทางขบเคลอนความพรอมของสนคาเกษตรไทยเพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป๒๕๕๘ใหเปนไปในทศทางเดยวกนและเปนเอกภาพ รปแบบการจดงานเปนการสมมนาเชงปฏบตการรวมระยะเวลา๒วนในวนแรกเปนพธเปดโดยผตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ (ดร.จราวรรณแยมประยร) หลงจากนนเปนการบรรยายในภาพรวมทก

๒๙

กจกรรมทเกยวของกบงานทกระทรวงเกษตรและสหกรณตองดาเนนการในวนทสองเปนการอภปราย๔กลมในประเดนหลกๆไดแก (๑) การดาเนนงานเพออานวยความสะดวกทางการคาในอาเซยน (๒) การปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบทางดานเทคนคและการตรวจสอบและรบรองในอาเซยน(MRAs) (๓) ความรวมมอดานอาหารเกษตรและปาไมของอาเซยนและความปลอดภยของอาหารและ(๔) มาตรการสขอนามยและสขอนามยพช (SPS) ในอาเซยน การจดสมมนาครงนมวทยากรบรรยายจานวน๑๕คนจากหนวยงานภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณกระทรวงพาณชยกระทรวงอตสาหกรรมกระทรวงการคลงมหาวทยาลยหอการคาไทยและมหาวทยาลยเกษตรศาสตรโดยมผเขารวมสมมนาจากหนวยงานทงภาครฐและเอกชนรวม๒๒หนวยงานไดแกมกอช. กรมการขาวกรมประมงกรมปศสตวกรมวชาการเกษตรกรมสงเสรมการเกษตรสานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรมส า นกงานเศรษฐกจการ เกษตรกรมวทยาศาสต รการแพทยกรม วทยาศาสต รบรการมหาวทยาลยเกษตรศาสตรสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาสานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมบรษทหองปฏบตการกลาง (ประเทศไทย) จากดบรษททฟนอรด (ประเทศไทย)จากดสานกงานมาตรฐานเกษตรอนทรยสมาคมกงไทยสมาคมผผลตอาหารสาเรจรปสมาคมอาหารแชเยอกแขงไทยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) และสอมวลชนรวมจานวนทงสน๑๓๘คน ผลทคาดวาจะไดรบจากการสมมนาคอเจาหนาทของมกอช. และผแทนจากหนวยงานทเกยวของ มความรความเขาใจในการดาเนนงานตามพมพเขยวประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint)และมแผนการดาเนนงาน (Roadmap) เพอเตรยมความพรอมรองรบการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนได ผลของการสมมนา สามารถสรปไดเปนแนวทางการดาเนนงานเตรยมความพรอมสนคาเกษตรไทยคอ การประชมสมมนาแบงกลมยอย๔กลมประกอบดวย กลมท๑การดาเนนงานเพออานวยความสะดวกทางการคาในอาเซยน (National Single Window : NSW) กลมท๒การปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบทางดานเทคนคและการตรวจสอบและรบรองในอาเซยน (MRAs) กลมท๓ความรวมมอดานอาหารเกษตรและปาไมของอาเซยนและความปลอดภยของอาหาร กลมท๔มาตรการสขอนามยและสขอนามยพชภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงผลการสมมนากลมยอยสามารถสรปเปนแนวทางการดาเนนงานตอไปดงน กลมท๑การดาเนนงานเพออานวยความสะดวกทางการคาในอาเซยน (NationalSingle Window : NSW) ๑. ปรบปรงคาสงแตงตงคณะอนกรรมการกากบดแลระบบการตามสอบสนคาเกษตร (รองปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนประธานและผอ.ศสท./มกอช. เปนเลขานการ) โดยเพมเตมอานาจหนาท

๓๐

เรอง NSW การกาหนดกฎระเบยบและมาตรการตางๆเนนการบรณาการระหวางเจาหนาทดานความปลอดภยอาหารและเจาหนาทระบบสารสนเทศ ๒. การประสานงานระหวางผตรวจสอบรบรองและผรบผดชอบ NSWของกรมตางๆภายใตกระทรวงเกษตรและสหกรณยงไมสามารถเชอมโยงขอมลระหวางกนได (กรมการขาวและกรมวชาการเกษตรยงไมสามารถเชอมโยงขอมลได) ๓. การจดใหมคณะทางานเพอประสานความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการรบฟงความคดเหนรวบรวมขอมลผลกระทบทจะเกดขนกบผประกอบการและเพอนามาประกอบการตดสนใจในการดาเนนนโยบายตางๆ ๔. การกาหนดมาตรการบทลงโทษทางกฎหมายอยางเขมงวดในกรณสาแดงขอมลเทจ ๕. การพฒนาระบบอานวยความสะดวกของสนคาเกษตรทกระทรวงเกษตรและสหกรณสามารถใชเชอมโยงกบระบบ NSW ประกอบดวย (๑) ขอมลใบรบรองสขอนามยสนคาเกษตร (๒) ขอมลการรบรองความปลอดภยอาหารระบบตรวจสอบสนคาเกษตร(Traceability) ระบบแจงเตอนความปลอดภยอาหารและอาหารสตว (ARASFF) (๓) การพฒนาระบบทมลกษณะหนาตางเดยวในการอานวยความสะดวกในการกรอกขอมลสาหรบผประกอบการอยางแทจรง (๔) การเรงรดการกาหนดพกดสนคาของกรมศลกากรใหครอบคลมสนคาเกษตรและอาหารทมการนาเขาสงออกเพอชวยในการตรวจสอบสนคาสะดวกรวดเรวและโปรงใส ๖. การประชาสมพนธและสอสารแบบสองทาง (๒ ways) เพอใหภาคเอกชนไดรบทราบและเขาใจเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน กลมท๒การปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบทางดานเทคนคและการตรวจสอบและรบรองในอาเซยน (MRAs) ๑. เรองการปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยนทางดานเทคนค (MRA) ควรมคณะทางานรวมระหวางหนวยงานรบผดชอบ (Designated Body) ไดแกสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาและมกอช. กบผปฏบตงานทเกยวของรวมพจารณารายละเอยดเพอใหมประเดนครอบคลมครบถวนและควรมอบหมายผแทนประจาเพอใหเกดความตอเนองซงการปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบทางดานเทคนค(MRA) ในทเวทการประชมอาเซยน (ACCSQ PFPWG) ตองไดรบความเหนชอบรวมกนทง๑๐ประเทศสมาชกดงนนมกอช. และหนวยงานรบผดชอบตองรวมกนวางแผนกาหนดทศทางการปรบประสานมาตรฐาน (Road map)ในแตละรายการสนคาเชนพชประมงปศสตวอาหารเปนตนพรอมทงกาหนดลาดบความสาคญและแสวงหาเสยงสนบสนนจากประเทศสมาชกทงนสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ไดจดทาRoadmap เพอดาเนนการรบรอง AEC

๓๑

ของผลตภณฑอาหารป๒๕๕๔–๒๕๕๘เรยบรอยแลวในการนสกม./มกอช. ควรประสานงานกบอย. เพอกาหนดแนวทางการดาเนนงานในสวนทเกยวของตอไป ๒. การยอมรบผลการตรวจสอบรบรอง (MRA) ในเวทการประชมอาเซยน (ACCSQ WG2) คอการยอมรบผลการตรวจสอบรบรองจากหนวยรบรอง (CB) และหองปฏบตการ (Lab) กาหนดใหประเทศสมาชกตองยอมรบผลจากหนวยรบรองและผลวเคราะหจากหองปฏบตการทผานการรบรองระบบงานแลวจากหนวยรบรองระบบงานสากล (PAC/IAF MLA) ๓. การแสวงหาความรวมมอทางวชาการดานการตรวจสอบรบรองเชนการศกษาดงานระบบการตรวจรบรองของประเทศชนนา (Best practice) การแลกเปลยนผตรวจรบรองระบบงานและผตรวจสอบรบรอง (Assessor & Auditor) ภายในกลมประเทศอาเซยนเปนตน ๔. การใหสทธพเศษสาหรบประเทศกาลงพฒนาทไมมหนวยรบรอง (CB) หรอไมมหองปฏบตการ (Lab) เปนของตนเองดวยการทาความตกลงกนในกลมประเทศอาเซยนใหยอมรบผลจากการตรวจสอบและรบรองขามพรมแดน (Cross Frontier Assessment) หรอการยอมรบผลวเคราะหจากหองปฏบตการตางประเทศทเปนสมาชก IFA และ ILAC แลว ๕. การเรงรดการถายโอนภารกจการตรวจสอบรบรองของภาครฐไปสภาคเอกชนดวยการใชหนวยตรวจสอบรบรอง (CB) หนวยตรวจ (Inspector) และหองปฏบตการทผานการรบรองระบบงานจากหนวยรบรองระบบงานสากล (IAF/ILAC MLA) และใหหนวยงานภาครฐทาหนาทกากบดแล(Regulatory Body : RB) และตดตามการทางาน (surveillance) เปนระยะๆ ๖. การศกษาวจยรวบรวมขอมลมาตรการนาเขาสงออกการตรวจสอบการใชใบรบรอง (Health Certificate) และขอกาหนดเพมเตมพเศษของประเทศสมาชกอาเซยนทอาจกอใหเกดความเสยเปรยบในการแขงขนหรอเปนอปสรรคตอการคา ๗. การนาระบบควบคมของอาเซยนมาทดลองใชคอ ASEAN Common Food Control Requirements ไดแก Food Hygiene, Food Control System และ Food Labeling ดวยการสรางความรความเขาใจใหผเกยวของเกษตรกรผผลตผประกอบการหนวยตรวจสอบและรบรองดวยการนารองและทดลองปฏบตกอนมการนามาประกาศใชจรงการรวบรวมปญหาอปสรรคในการปฏบตนาไปสการปรบปรงแกไขตอไป กลมท๓ความรวมมอดานอาหารเกษตรและปาไมของอาเซยนและความปลอดภยของอาหาร ๑. ดานมาตรฐานพช ๑) ปจจบนอาเซยนมมาตรฐานสนคาผกและผลไมรวมทงหมด๒๔ชนดแบงเปนผลไม๑๖ชนดผก๗ชนดและธญพช๑ชนดเมอป๒๕๕๒มกอช. ไดจดทามาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร (มกษ. ๙๐๐๑–๒๕๕๒) ซงขณะนมกอช. อยระหวางการทบทวนและปรบปรงใหสอดคลองกบมาตรฐานอาเซยน (ASEAN GAP for Fresh Fruits and Vegetable, GAP-FV)

๓๒

๒) อาเซยนไดกาหนดคาปรมาณสารพษตกคางสงสดทใหมไวได (ASEAN MRL)จานวน๘๒๖คาจากสารกาจดศตรพช (Pesticide) จานวน๗๓ชนดซงประเทศไทยเปนผเสนอจานวน๓๖คา ๓) อาเซยนกาหนดคาสารพษตกคาง (MRL) โดยอางองจากมาตรฐานสากล (Codex)หากกรณทสนคาพชผกผลไมชนดใดไมไดกาหนดคา MRL ไวในมาตรฐานสากล (Codex) อาเซยนจะนาคาMRL ของประเทศสมาชกทประกาศไวกอนหนานนมาประกาศใชเปนคามาตรฐานอาเซยนซงสามารถเปลยนแปลงไดเมอมขอมลทางวชาใหมๆมาสนบสนนโดยมกอช. มแผนใหผประกอบการเขามามสวนรวมในการกาหนดคา MRL ดวย ๔) ควรใหสานกงานเศรษฐกจการเกษตรเรงศกษา/สรปขอมลของสนคาพช/ผก/ผลไมโดยแยกเปน๓ประเภทคอ (๑) กลมพชอาหารทมศกยภาพสง (๒) กลมพชอาหารทมศกยภาพตาและ(๓) กลมพชพลงงานใหกรมวชาการเกษตรใชเปนขอมลจดลาดบความสาคญ (Priority) กลมสนคาพชผกและผลไมเพอเปนแนวทางจดทาเปนมาตรฐานบงคบโดยใชเกณฑตามกลมเปาหมายตลาดเชนกลมสนคาทจะสงออกสตลาดโลกหรอกลมสนคาทสงจาหนายในกลมประเทศอาเซยนเปนตน ๒. มาตรฐานประมง ๑) กรมประมงอยระหวางการพจารณาใชมาตรฐาน ASEAN Shrimp GAPเปนมาตรฐานบงคบกาหนดระยะเวลาดาเนนการภายใน๒ปเพอใหทนกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป๒๕๕๘เพอสรางโอกาสทางธรกจใหประเทศไทยเปนอนดบ๑ในอาเซยนโดยกรมประมงมแผนการหารอรวมกบมกอช. และผประกอบการเพอหาแนวทางการดาเนนการตอไป ๒) มกอช. มแผนการปรบมาตรฐานฟารมเลยงกงทะเล (มกษ. ๗๔๐๑–๒๕๕๒)ใหสอดคลองกบ ASEAN Shrimp GAP (Total alignment) ๓) ประเทศไทยไดเจรจาเปดการคาสนคาปลานลกบประเทศออสเตรเลยแลวซงจะมสวนชวยในการผลกดนใหเกษตรกรผเลยงปลานลเขาสระบบการเลยงมาตรฐานโดยกรมประมงอยระหวางดาเนนการจดทารายการตรวจประเมน (Check list GAP ปลานล) ตามมาตรฐานมกษ. ๗๔๐๕–๒๕๕๓ ๓. มาตรฐานปศสตว ๑) อาเซยนไดกาหนดมาตรฐานดานปศสตวแลวจานวน๒๖มาตรฐานประกอบดวยมาตรฐานดานโรงฆาสตววคซนการดแลพอแมพนธ (สกร) และการตรวจสอบรบรองสตวบกไขไกซงขณะนอาเซยนอยระหวางดาเนนการจดทามาตรฐาน GAP ปศสตว ๒) สนคาปศสตวทมศกยภาพของไทยคอไกสกรเนอโคขนโดยตลาดทสาคญคอสหภาพยโรปและประเทศสงคโปรซงใหความสาคญกบโรคปากและเทาเปอยกรมปศสตวมแผนการจดตงพนทปลอดโรคปากและเทาเปอย (FMD free zone) สาหรบสกรในเขตภาคตะวนออก ๓) มกอช. และกรมปศสตวรวมกนผลกดนการจดทา Compartment ในสนคาไกและสกรใหสอดคลองกบมาตรฐาน OIE โดยสนคาสตวปก (ไก) สงออกไปยงสหภาพยโรปและญปนซงประเทศไทยเปนผนาทมความสามารถในการจดทาระบบ Compartment ในการจดการโรคสนคาสตวปก

๓๓

๔) มปญหาเรองโรงฆาสตว (โคกระบอ) ทไมถกสขลกษณะดงนนควรสงเสรมและปรบปรงโรงฆาใหใชมาตรฐาน GMP ตอไป ๕) การพฒนาศกยภาพดานตรวจสขภาพสตวนาเขา-สงออกตามแนวชายแดนเพอปองกนการการระบาดของโรคสตว ๔. ดานการถายโอนภารกจ ๑) กรมประมงมการพจารณาแนวทางการถายโอนภารกจ (Outsource) ดานการตรวจสอบรบรองและการวเคราะหทางหองปฏบตการโดยผรบการถายโอนตองเปนหนวยรบรองทไดรบรองมาตรฐานISO/IEC Guide 65 หรอหองปฏบตการทไดรบรองมาตรฐาน ISO/IEC 17025 แลวซงขณะนมบรษทหองปฏบตการกลาง (Central Lab) แสดงความประสงคเปนผรบการถายโอนจากกรมประมงแลว ๒) กรมวชาการเกษตรมแผนในการถายโอนภารกจการตรวจสอบรบรองมาตรฐานเชนเดยวกบกรมประมงซงจะตองมการกาหนดแผนการเตรยมความพรอมของเกษตรกรใหมความรเรองมาตรฐานอาเซยน (ASEAN GAP) ซงตองรอมกอช. ปรบประสานมาตรฐานมกษ. ใหสอดคลองกบมาตรฐานอาเซยน (ASEAN GAP) กอน ๓) กระทรวงเกษตรและสหกรณควรกาหนดนโยบายทชดเจนในการสนบสนน(Subsidize) คาบรการสอบรบรองคาบรการตรวจวเคราะหตางๆใหแกเกษตรกรเชนรฐรบภาระคาใชจายทงหมดหรอรฐและเกษตรกรแบงสวนรบผดชอบคาใชจายโดยเฉพาะอยางยงเมอกาหนดมาตรฐานบงคบแลวจาเปนตองมมาตรการลดผลกระทบตอเกษตรกรรายยอยดวย ๔) เหนควรใหสกม./มกอช. จดการประชมหาขอสรปทชดเจนตามขอตกลงความรวมมอดานเกษตรและปาไม (AMAF) ภายในปงบประมาณพ.ศ. ๒๕๕๕โดยใหสานกงานเศรษฐกจการเกษตร (สศก.) เปนหนวยหลกทสนบสนนขอมลพนฐานทจาเปนตอการกาหนดนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณในการจดลาดบความสาคญ (Priority) ของสนคาตาม Commodity base, Area base และอนๆ กลมท๔มาตรการสขอนามยและสขอนามยพชภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ๑. บรณาการการตรวจสอบสนคานาเขาและสงออกระหวางหนวยงานทเกยวของ (อย. และหนวยงานในกระทรวงเกษตรและสหกรณ) ดวยการตรวจสอบสนคาเกษตรในดานนาเขาโดยขอความรวมมอจากหนวยงานทเกยวของเพอเพมประสทธภาพในการตรวจสอบและกกกนสนคาเกษตรอยางถถวนและเปนการแกไขปญหาการลกลอบนาเขาสนคาตองหามเขามายงประเทศไทย ๒. บรณาการระบบขอมลเปนการสงเสรมการบรณาการระบบขอมลของสนคาเกษตรนาเขาและสงออกของหนวยงานตางๆทรบผดชอบในเรองนนๆเพอใหมฐานขอมลอยางชดเจนและแมนยา ๓. มาตรการการควบคมความปลอดภยทตนทางเปนการออกมาตรการการควบคมความปลอดภยทตนทางเชนการทา Preclearance Program ในประเทศคคาเพอเปนการตรวจสอบสนคาเกษตรกอนการสงออกซงเปนมาตรการทชวยปองกนสนคาเกษตรทไมไดคณภาพเขามาในประเทศ

๓๔

๔. การกาหนดมาตรฐานสนคาเกษตรหรอมาตรฐานอาเซยนเปนมาตรฐานบงคบเพอใหประเทศคคาทไมปฏบตตามขอกาหนดจะไมสามารถสงสนคาเขามายงประเทศไทยไดโดยพจารณาจากสนคาสงออกทประเทศไทยมจดแขงเชนกงไกเปนตน ๕. การใหความชวยเหลอประเทศสมาชกอาเซยนโดยกาหนดนโยบายการใหความชวยเหลอประเทศสมาชกอาเซยนดานการพฒนาดานการผลตดานการตรวจรบรองและดานการออกใบรบรองกอนการสงออกเพอใหเกดความเทาเทยบกนในภมภาคอาเซยน ๖. การขนทะเบยนผนาเขาสงออกสนคาเกษตรดวยการพฒนาระบบการขนทะเบยนสนคาเกษตรนาเขาโดยใหกรมวชาการเกษตรกรมปศสตวและกรมประมงทาการขนทะเบยนตรวจสอบรบรองฟารมโรงงานผลตโรงคดบรรจฯลฯกอนไดรบอนญาตนาเขาเชนใหเจาหนาทไทยไปตรวจสอบระบบการผลตและสนคายงประเทศ ตนทางกอนสงสนคาเขามาขายในประเทศไทยเปนตน ๗. มาตรการสขอนามยและสขอนามยพช (SPS) สามารถนามาใชได๒ลกษณะคอควบคมและการสงเสรมซงการใชมาตรการ SPS เปนการดแลควบคมดแลความปลอดภยสนคาเกษตรในประเทศและในขณะเดยวกนยงเปนการขยายการสงออกสนคาเกษตรไปยงตลาดอนนอกอาเซยนการผลกดนใหมการใชมาตรการอนทมใชมาตรการภาษมากขนไดแกขอกาหนดดานคณภาพความปลอดภยการเปนมตรตอสงแวดลอมจาเปนตองมแผนงานเชงบรณาการระหวางหนวยงานทเกยวของในการหารอถงแนวทางการปฏบตและตองคานงถงผลประโยชนผลกระทบตอเกษตรกรไทยและเศรษฐกจโดยรวม ๘. ควรมการศกษามาตรการ SPS ของประเทศสมาชกอาเซยนเพอใชเปนขอมลในการกาหนด แนวทางการปกปองหรอสงออกสนคาเกษตรไทย ความคดเหนของคณะอนกรรมการจดสมมนาทางวชาการเพอเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ๑. เหนควรใหมคณะทางานกลมยอยทง๔กลมเพอศกษาประเดนอนเพมเตมหรอประเดนทยงไมไดกลาวถงมารวมกบแนวทางทไดจากการสมมนาฯไปจดทา Road map และ Action plan สงทตองดาเนนการตอในชวงระหวาง๒๕๕๖–๒๕๕๘ ๒. ควรมการกาหนดระยะเวลา (Timeframe) ในแตละกจกรรมผลทได (Output) และกลมเปาหมายทเกยวของ ๓. ควรนารายงานการสมมนาเชงปฏบตการฯเสนอตอคณะกรรมการอานวยการเตรยมความพรอมในการเขาเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของมกอช. เพอพจารณาสงการตอไป ทมา : สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต. (๒๕๕๕). รายงานสรปผลการสมมนาเชงปฏบตการ เรอง “ความพรอมของสนคาเกษตรไทย เพอกาวสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน”. [ออนไลน]. วนทคน ขอมล ๑๓ ธนวาคม ๒๕๕๕. เขาถงไดจาก http://www.acfs.go.th/aec.summary.pdf

พบปะนกวจย อาจารยจารวรรณ กมลสนธ

สมภาษณโดย...ปยะวรรณ ปานโต

คอลมนพบปะนกวจยฉบบประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ ขอเรมตนพทธศกราชใหม ดวยการเผยแพรบทสมภาษณอาจารยจารวรรณ กมลสนธ ซงเปนผวจยเรอง “การศกษาปจจยในการตดสนใจเลอกใชเชอเพลงกาซ NGV ของประชาชนทใชรถยนตนงสวนบคคลในเขตภาคเหนอตอนลาง กรณศกษาพนทจงหวดนครสวรรค” โดยทบทสรปรายงานวจยดงกลาวนไดเคยออกอากาศเผยแพรในรายการวจยกาวไกลทางสถานวทยกระจายเสยงและวทยโทรทศนรฐสภา เมอวนเสารท ๘ สงหาคม ๒๕๕๕ ทงน งานวจยดงกลาวสอดคลองกบสถานการณปจจบนเปนอยางยงทเกยวของกบพฤตกรรมของประชาชนในการตดสนใจเลอกซอประเภทของรถยนต อนเปนผลตอเนองจากนโยบายรฐบาลทใหสทธลดภาษรถยนตคนแรก สาหรบประวตและแนวคดของผใหสมภาษณสาหรบการศกษาวจย มรายละเอยดดงน ตาแหนง หวหนาสาขาการตลาด คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเจาพระยา จงหวดนครสวรรค ประวตการศกษา จบปรญญาโท หลกสตรบรหารธรกจมหาบณฑต มหาวทยาลยธรกจบณฑตย คาถาม : อาจารยสนใจงานวจยดานใดเปนพเศษ พรอมเหตผล อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : ในมมของอาจารย แนนอนตองสนใจงานวจยดานสาขาการตลาด เนองจากอาจารยอยในสายของการตลาด หากมองเปรยบเทยบ ความสาคญของการตลาดตอระบบเศรษฐกจในปจจบนม ความสาคญมาก เนองจากฐานการแขงขนของทกประเทศคอระบบ เศรษฐกจ หากประเทศใดมระบบเศรษฐกจดประเทศนนจะม อานาจ เชน จน ญปน อเมรกา เปนตน เพราะปจจบนรายไดสวน

๓๖

ใหญของทกประเทศมาจากภาคเศรษฐกจทงสน ทาใหการตลาด เปนสดสวนสาคญตอการเพมรายไดของประเทศในปจจบน โดยเฉพาะประเทศไทยเราทกาลงจะกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจ อาเซยน (AEC) ในป ๒๕๕๘ น จะทาใหเกดการแขงขนทาง เศรษฐกจภายในภมภาคอาเซยนสงมาก จงมความจาเปนทตองม การจดการการตลาดอยางมศกยภาพ เชน หากเราตองการสง สนคา OTOP ของไทยเขาสตลาดอาเซยนทมประชากรรวมกวา ๖๐๐ ลานคน ถอเปนตลาดทใหญมาก เราตองทาการศกษาวจย กอนวาประชากรสวนใหญของอาเซยนมพฤตกรรมการซอสนคา อยางไร มรายไดเฉลยตอหวคนละเทาไหร สวนใหญชอบสอะไร ขนาดเทาไหร เปนตน เพอทจะไดผลตสนคาใหตอบสนองความ ตองการของลกคาใหมากทสด ซงจะทาใหสนคาของเราสามารถอย และเตบโตในตลาดได คาถาม : การวจยทมประโยชนตอการศกษาทเหมาะสมควรจะเปนอยางไร อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : ในลาดบแรกอาจารยขออธบายถงคาวา “วจย” ในลาดบแรกกอน Schumacher & Mcmillan กลาววา การวจยเปนกระบวนการ เชงระบบในการรวบรวมขอมล และวเคราะหขอมลอยางสมเหตผล เพอวตถประสงคอยางใดอยางหนง การวจยจงเปนกระบวนการ คนควาหาขอเทจจรงหรอปรากฏการณตามธรรมชาตอยางเปน ระบบขนตอน มจดมงหมายเพอใหไดมาซงความรทเชอถอได การ วจยจงเปนการสรางและพฒนาความรททาใหมลทางในการพฒนา ประเทศไทยอยางรวดเรว

ในมมมองของอาจารยมองวาประโยชนโดยรวมของการ วจยสามารถแบงได ๒ มต กลาวคอ ๑) การวจยมประโยชนตอ การประยกตใชในการดารงชวตของมนษย เพอใชในการอธบาย ทาความเขาใจปรากฏการณท เ กดขน โดยนาความรท ไ ดไป พยากรณ คาดการณ ทานายปรากฏการณทจะเกดขนในอนาคต เพอสามารถหาแนวทางควบคมปรากฏการณทจะเกดขนได เชน สมมตเกดปรากฏการณประชาชนนยมซอสนคาแบรนดนอก ทงทม ราคาแพงมาก เราจงตองวจยเพอหาสาเหตของปรากฏการณนวา ทาไมจงเปนเชนนน ซงเปนขนตอนของการอธบายปรากฏการณ เมอเราไดผลการวจยแลว สมมตวาเพราะคนไทยถกความเปน ตะวนตกครอบงาเหนวาสนคาแบรนดนอกมคณภาพดกวา สวยกวา ใชแลวดเปนคนทนสมยกวา เรานาผลทไดมาพยากรณวาอนาคต สนคาแบรนดไทยตองตายไปจากอยางตลาดแนนอน เราจงตองหา วธการควบคมปรากฏการณใหได เชน กระตนสรางจตสานกของ

๓๗

คนไทยใหใชสนคาไทย เปนตน จากตวอยางขางตน แสดงใหเหนถง การปรบประยกตใชการวจยในการดารงชวตของมนษยเรา ๒) การ วจยเปนการพฒนาทางวชาการ เปนการคนหาความร ความจรง บนพนฐานของหลกเหตผล ทมกระบวนการขนตอน อยางเปน ระบบ เปนระเบยบ ตามหลกวธการทางวทยาศาสตร การวจยจะ ชวยใหคนพบองคความรใหม ๆ ชวยใหผเรยนเปนผมระบบคด อยางมเหตมผล ไมใชการเดาสม และเปนผทมการพฒนากาวหนา อยเสมอ โดยในการศกษาการวจยนน ขนตอนสาคญขนตอนหนง คอ การทบทวนวรรณกรรม (Literature review) จากผลงานวจย ทผานมา ดงนน ผลงานวจยทศกษานนตองเปนผลงานวจยทม คณภาพ ซงควรมลกษณะทไมมความเอนเอยง สรปผลตามขอมล หรอความจรงทคนพบ แมขอมลนนอาจไมตรงกบท นกวจย คาดการณไวกตาม และตองมเครองมอการเกบรวบรวมขอมลท เทยงตรง เชน การใชแบบสงเกต แบบสอบถาม ทมความเทยงตรง ผานกระบวนการตรวจสอบทมคณภาพ และมวธการเกบรวบรวม ขอมลทคนสวนใหญยอมรบวานาเชอถอได ซงตองมทฤษฎรองรบ

นอกจากน งานวจยทมคณภาพมาจากนกวจยทมความร ความสามารถในเรองทวจย เชน อาจารยอยในสายการตลาดกไมม ความรความสามารถในการวจยของสาขานตศาสตร และสาคญ ทสดคอในการทางานวจยทดควรจะตองมการเกบรวบรวมขอมล ใหม เปนการวจยใหม ๆ ทไมเคยมใครทามากอน หรอผทามากอน แลวแตยงไมมคาตอบทชดเจน

โดยสรป จงอาจกลาวไดวาผลงานวจยทดตองมาจาก นกวจยทมจรรยาบรรณ ซอสตย มคณธรรมในทางวชาการ มพนฐานความรในสาขาวชาการททาวจย มอสระทางความคด ปราศจากอคต เคารพสทธสวนบคคลของผถกวจย มความ ร บผ ด ชอบ ตอส ง ท ศ กษ า ว จ ย ไ ม ว า จ ะ เ ป นม นษ ย ส ต ว ศลปวฒนธรรมและสงแวดลอม

คาถาม : อาจารยมแนวคดวาผลงานทางวชาการทจะเปนประโยชนและม คณคาในปจจบน ควรจะเปนอยางไร อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : ผลงานทางวชาการ หรอผลงานวจยคอผลสาเรจของการทางาน วจยเรองนน ๆ ซงผลงานวจยมความสาคญตอการพฒนาประเทศ หากคณทาวจยโดยไมมการเผยแพรผลงานวจยใหสาธารณชนได รบร งานวจยของคณกจะเปนเพยงหนงสอเลมหนงบนชนทไมมใคร เปดด ไมมประโยชน แตหากผลงานวจยของคณไดรบการเผยแพร

๓๘

จะเปนคณปการอยางมาก ทงดานการประยกตใชและการตอยอด ทางวชาการ ซงถอเปนประโยชนอยางทอาจารยไดกลาวไปแลว ดงนน สงทสาคญประการหนงของการทางานวจย คอ การเผยแพร ผลงานวจย หรอทางวชาการเรยกวา “การเผยแพรผลงาน วชาการ” ซงรปแบบการเผยแพรผลงานวชาการสามารถทาไดทง การตพมพเผยแพรผานวารสารวชาการ และการนาเสนอผานเวท วชาการตาง ๆ ซงผลงานทางวชาการทกชนมประโยชนและคณคา ทงสน เนองจากไดผานกระบวนการขนตอนการคนหาความรมา อยางเปนระบบ ทมความเทยงตรงและเชอถอได ประเดนสาคญจง อยผลงานวชาการนนตองไดรบการเผยแพรและการนาไปใช ประโยชนมากกวา คาถาม : อาจารยคดวาภาครฐควรสนบสนนงานวชาการดานใดมากทสด ในขณะน อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : หากมองตามนโยบายและยทธศาสตรการวจยของชาต ฉบบลาสด (ฉบบท ๘) พ.ศ. ๒๕๕๕–๒๕๕๙ ภายใตวสยทศน “การใหประเทศ ไทยมและใชงานวจยทมคณภาพ เพอการพฒนาทสมดลและ ยงยน” จงมงเนนพฒนาศกยภาพและขดความสามารถในการวจย ของประเทศใหสงขน และสรางฐานความรทมคณคา รวมถง สามารถประยกตและพฒนาวทยาการทเหมาะสมและแพรหลาย เพอกอใหเกดการเรยนรและตอยอดภมปญญาทองถนใหเกด ประโยชนเชงพาณชย สาธารณะ และการพฒนาคณภาพชวต โดย สรางภาคเครอขายอยางมประสทธภาพ ใหทกฝายมสวนรวม แสดง ใหเหนไดวาภาครฐใหความสาคญกบการประยกตใชผลงานวจย เนนการสรางภาคเครอขายหนวยงานวจยใหกระจายทวประเทศ ซงเปนเรองทดมาก แตสงหนงทภาครฐควรตองเรงสงเสรมควบคไป ดวยกคอ การสนบสนนนกวจยทองถนใหมากขน เนองจากนกวจย ทองถนจะมความรความเขาใจในทองถนของตนเองไดเปนอยางด และสามารถเขาถงปญหาไดอยางแทจรง เชน ปญหาในสามจงหวด ชายแดนใต มงานวจยเกยวกบเรองนออกมาจานวนมาก แต ผลงานวจยทไดกลบไมสามารถนาไปแกปญหาไดอยางแทจรง เนองจากผวจยสวนใหญเปนคนนอกพนท ทเขาไปเกบขอมลเพยง ครงคราว ไมเขาใจวถชวต วฒนธรรม คานยม ของคนในพนท ดงนน ภาครฐจงควรใหความสนบสนนสงเสรมใหโอกาสนกวจย ทองถนใหมากขน นอกจากน การสรางนกวจยรนใหมถอเปน สงจาเปนอยางมากเชนเดยวกน หากดจากขอมลของสานกงาน คณะกรรมการวจยแหงชาตถงจานวนนกวจยไทย ยงขาดแคลนอย

๓๙

มากในทกสาขาวชาชพ โดยถาเทยบกบตางประเทศทมนกวจย ๕๐ คนตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน ในขณะทประเทศไทยมเพยง ๓ คน ตอประชากร ๑๐,๐๐๐ คน เทานน การเรงสรางนกวจย รวมไปถง มการสงเสรมการผลตนกวจยจงเปนสงทภาครฐควรตองทาอยาง เรงดวนดวยเชนกน คาถาม : อาจารยคดวาทศทางของงานวจยในอนาคตจะเปนอยางไร อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : ทศทางการวจยในอนาคตของไทยหากมองตามยทธศาสตรการวจย แหงชาต ซงมงเนนสรางภาคเครอขายตอบสนองความตองการของ ทองถนใหมความเชอมโยง สอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนา ประเทศ โดยหนวยงานวจยทกภาคสวนมสวนรวมมากขน ทาให เหนไดวาในอนาคตการวจยเชงประยกตจะมบทบาทสาคญมากขน เนองจากสามารถนาไปใชในชวตประจาวนไดจรง ไมวาจะเปนดาน การเกษตร พช สตว สถานการณโลกรอน การเพมมลคาทาง เศรษฐกจ โดยเฉพาะงานวจยเพอทองถน ซงเปนงานทลงระดบ ชมชนรากหญาในทองถน ทปจจบนมปญหามากมาย งานวจย ทองถนเพอการแกปญหาตาง ๆ จงเปนสงจาเปน เพอสรางทางรอด และเปนพลงขบเคลอนในการพฒนาประเทศใหมความสามารถใน การแขงขน โดยไมตองรอภาครฐฝายเดยว คาถาม : อาจารยขอฝากถงการทางานวจยแกนกวจยรนใหม และผท สนใจการทางานวจย อาจารยจารวรรณ กมลสนธ : สงแรกทนกวจยตองทาคอการแสวงหาความรภายใตหลกการและ เหตผล โดยปราศจากอคต และมความซอสตยตอตวเองและสงคม มความอดทนตอการทางาน ซงบางครงอาจใชเวลาเปนเดอนเปนป หรอหลาย ๆ ป ในการคนพบผลการวจย ซงนกวจยตองมความ ตงใจจรงในการทางาน และสงสาคญอกประการหนงคอ การ ลอกเลยนงานวจยเปนสงทไมควรทาอยางยง เนองจากการแสวงหา ความรใหม ๆ การคนพบใหมๆ จะเปนคณปการตอการพฒนา สงคมและประเทศชาตอยางมาก สดทายไมอยากใหนกศกษากลวท จะศกษาเรยนรในการทางานวจย เนองจากการทางานวจยเปนการ ทางานภายใตกระบวนทศนทฤษฎอยางเปนระบบ ซงถอเปนการ แสดงถงศกยภาพของผทาทางดานวชาการไดอยางมคณคายง

*********************

เพงพนจคดตามโลก

การออกเสยงประชามตในตางประเทศ โดย...ฐากร จลนทร (๒๔ ธนวาคม ๒๕๕๕)

การออกเสยงประชามต (Referendum) หมายถง การแสดงเจตนารมณของประชาชนเพอตดสนใจในเรองทสาคญของประเทศ โดยแบงเปน ๒ ลกษณะ คอ ๑. การออกเสยงประชามตทเปนการผกพน โดยมการนาผลการออกเสยงประชามตทเปนเสยงขางมากไปดาเนนการ และ ๒. การออกเสยงประชามตทเปนการปรกษาหารอโดยไมมผลผกพน (non-binding referendum) นอกจากนน ยงอาจแบงรปแบบการออกเสยงประชามตทเปนประเดนความสมพนธระหวางประเทศหรอประเดนปญหาภายในประเทศดงน

๑. ประเดนความสมพนธระหวางประเทศทสงผลกระทบตออานาจอธปไตยของประเทศ ๑.๑ การแยกตวเปนอสระ (Independence) เชน การออกเสยงประชามตแยกตวจาก

ประเทศซดาน เพอเปนประเทศใหม คอ สาธารณรฐเซาทซดาน ในป ๒๕๕๔ เปนตน ๑.๒ การรบรองสนธสญญา (Treaty) เชน การออกเสยงประชามตของประเทศฝรงเศสในการ

รบรองสนธสญญามาสทรชต ซงเปนสนธสญญาเกยวกบการรวมตวเปนสหภาพยโรป ในป ๒๕๓๕ เปนตน ๒. ประเดนปญหาภายในประเทศ

๒.๑ การใหความเหนชอบในเรองรฐธรรมนญ (Constitutional) เชน การใหความเหนชอบรฐธรรมนญฉบบใหมของประเทศโมรอกโกในป ๒๕๕๔ เปนตน

๒.๒ การใหความเหนชอบการหามกระทาการอยางใดอยางหนง (Prohibition) เชน การหามจาหนายเครองดมแอลกอฮอลของประเทศสวเดนในป ๒๔๖๕ ซงผลการออกเสยงประชามตไมเหนชอบตอการหามดงกลาว เปนตน

๒.๓ ความมสทธของประชาชน (Rights) เชน การออกเสยงประชามตทเปนการปรกษาหารอเกยวกบการหามครอบครองหรอการจาหนายอาวธปนของประเทศบราซลในป ๒๕๔๘ เปนตน

ทงน ปรากฏการณทางการเมองของการออกเสยงประชามตของตางประเทศทอาจเปนกรณศกษาของประเทศไทยซงอาจจดใหมการออกเสยงประชามตขนในอนาคต คอ การออกเสยงประชามตของประเทศอยปตเพอใหความเหนชอบตอรฐธรรมนญฉบบใหม โดยรฐธรรมนญฉบบดงกลาวนมปญหาตงแตขนตอนการไดมาซงสมาชกสภารางรฐธรรมนญ โดยศาลอยปตมคาพพากษาวา สภารางรฐธรรมนญทไดรบเลอกเมอเดอนมนาคม ๒๕๕๕ ไมชอบดวยรฐธรรมนญ จงตองมการแตงตงสภารางรฐธรรมนญชดท ๒ และเมอการยกรางรฐธรรมนญแลวเสรจในเดอนพฤศจกายน ๒๕๕๕ แตกไดการวพากษวจารณอยางมากตงแตขนตอนการมบทบาทการยกรางรฐธรรมนญโดยกลมนยมศาสนาอสลามทเปนเสยงสวนใหญ ในขณะทเสยงขางนอยทประกอบดวยกลมสมาชกสภารางรฐธรรมนญทมแนวคดเสรนยมหรอเปนผนบถอศาสนาครสตตางกไมยอมรบรฐธรรมนญดงกลาว ยงไปกวานนมการไมรวมปฏบตหนาทกากบดแลการเลอกตงของคณะผพพากษาบางสวนสงผลใหผพพากษามจานวนไมพอเพยงในการทาหนาทดงกลาว และทาใหตองมแบงการออกเสยงประชามตในจานวน ๒ พนทของประเทศในเวลาทตางกน โดยมการออกเสยงประชามตในวนท ๑๕ และ ๒๒ ธนวาคม ๒๕๕๕ ซงผลการออกเสยงประชามตปรากฏวา เสยงขางมากของผลงคะแนนเสยงใหความเหนชอบตอรางรฐธรรมนญ ทามกลางการประทวงหรอการไมยอมรบอยางกวางขวางของกลมผไมเหนชอบตอรางรฐธรรมนญ เมอผลการออกเสยงประชามตเปนเชนนแลว จะทาใหมความขดแยงทางการเมองของอยปตในลกษณะใดคงตองตดตามตอไป

ปดทายวจย ความเชอเรองวนปใหม

เรยบเรยงโดย...ปรยวรรณ สวรรณสนย

ปดทายวจยประจาเดอนมกราคม ๒๕๕๖ ยงอยในชวงเทศกาลเฉลมฉลองปใหม โดยในอดตแลววนปใหมไมใชวนท ๑ มกราคม แตเปนวนท ๑ มนาคม ตามปฏทนโบราณของชาวโรมน ซงปฏทนนจะมแค ๑๐ เดอน และเดอนมนาคมจะเปนเดอนแรกของป เพราะปฏทนจะนบตามการโคจรของดวงจนทร โดยเรมจาก ฤดใบไมผลจนถงสนฤดใบไมรวง สาหรบการเฉลมฉลองปใหมเรมขนครงแรกในยคเมโสโปเตเมย เมอประมาณสองพนปทแลวประมาณชวงกลางเดอนมนาคม เรยกวา Vernal Equinox ตอมาชาวอยปต เปอรเซยนและ เฟนเซยน เรมฉลองเทศกาลปใหมในชวงเวลา Fall Equinox ซง Equinox หมายถงชวงเวลาทกลางวนและกลางคนเทากน โดยมกจะเกดในชวงวนท ๒๑ มนาคม และ ๒๓ กนยายน สวนชาวกรกจะเฉลมฉลองตาม Winter Solstice หรอวนทมกลางวนสนทสดทางซกโลกเหนอกคอชวงวนท ๒๒ ธนวาคม ถง ๕ มกราคม นอกจากน ยงมตานานอกวาในยคของ Numa Pompilius กษตรยองคท ๒ ของโรมนไดมการเปลยนแปลงวธการแบงเดอนใหมโดยเพมเดอนมกราคมและกมภาพนธเขาไป หากชาวโรมสวนใหญยงไมยอมรบและยงเฉลมฉลองวนปใหมในวนท ๑ มนาคมกนตอไป จนเมอถงยคสาธารณรฐโรมนไดมการเปลยนมาเปนวนท ๑ มกราคม เปนครงแรก โดยจเลยส ซซาร เมอ ๔๖ ปกอนครสตศกราช เพราะเดอนมกราคมนตงชอตามชอเทพเจาจานส (Janus) ซงเปนเทพกรกทคนโรมนนบถอบชา พระองคจงตองการใหเดอนนเปนการเรมตนวนขนปใหม ทงน วฒนธรรมและความเชอของแตละประเทศในชวงเทศกาลปใหมจะมความแตกตางกนไป แตมจดมงหมายเดยวกนคอ การเฉลมฉลองและสงความปรารถนาดในรปแบบตาง ๆ ใหแกครอบครว ญาตพนอง ตลอดจนเพอน โดยความเชอแหงการเฉลมฉลองวฒนธรรมปใหมของแตละประเทศมดงน ประเทศญปน จะทานบะหมโดยไมตดเสนทเรยกวา “โทชโคช โซบะ” ซงประเพณการกนโซบะเชอวาเปนสญลกษณของการมอายยนยาวเหมอนเสนบะหม

๔๒

ประเทศจน นน คนจนจะนยมทาน “ปลาและไกทงตว” เพราะคาวา “ปลา” พองเสยงตรงกบ คาวา “เหลอเฟอ” ในภาษาจน และทานไกทงตวโดยไมตดสวนใดออก โดยเชอวาจะทาใหชวตครบถวนสมบรณและมงคง ประเทศสเปน มประเพณการกนองน เนองจากประเทศสเปนเปนประเทศทปลกองนมากทสดในโลก ชาวสเปนจะกนองน ๑๒ ผล ไปพรอมกบเสยงนาฬกาบอกเวลาเทยงคนในวนสนป เพอตอนรบความโชคดตลอด ๑๒ เดอนขางหนา ประเทศเนเธอรแลนด ประเพณการกนโดนท โดยชาวเนเธอรแลนดมความเชอวาการกนโดนทซงมลกษณะกลมแบบวงแหวน จะทาใหโชคดและมชวตครบถวนบรบรณเหมอนรปรางโดนท ประเทศกรซ ชาวกรกจะทาเคกสอดไสเหรยญเงนทเรยกวา St.Basil’s Cake กนในครอบครวเพอราลกถงนกบญบาเซล ผทมความเมตตาตอคนยากจน ซงถงแกกรรมในวนท ๑ มกราคม เชอกนวา สมาชกคนใดทพบเหรยญเงนในชนเคกนนจะโชคดตลอดป ประเทศอตาล ชาวอตาเลยนจะกนถวเลนทลในวนแรกของป เพราะมความเชอวา ถวเลนทลมรปรางคลายเหรยญเงน จงเปนสงนาความมงคงรารวยมาให ประเทศบราซล ชาวบราซลมความเชอวา ซปถวแขก จะเปนเครองแสดงความมงคง ดงนนในวนแรกของปชาวบราซลจะทาซปถวแขกทานกน ประเทศอเมรกา ชาวอเมรกนมความเชอวา การกน “ถวตาดา” (Black eyed pea) จะทาใหมโชคในวนปใหม เพราะเมอปรงใหสกแลว ถวตาดาจะมสและลกษณะคลายเหรยญเงน ซงแสดงถงความรารวย ประเทศแอฟรกาใต ชาวเผาซล มความเชอวาการกนผลไมทออกผลเปนครงแรกในวนปใหม จะทาใหมสขภาพแขงแรง สมบรณ สวนผชายเลอกทจะกลนกนเนอววสด ๆ ประเทศชล มความเชอวา ในวนปใหมจะไมนยมรบประทานอาหารประเภทเสน เชน มกกะโรน พาสตา แตจะนยมทานลาซานญาแทน วฒนธรรมตาง ๆ เหลาน ลวนแตสะทอนถงชวตความเปนอยของคนในวฒนธรรมนน ๆ ซงในโอกาสวนปใหมนบเปนโอกาสดทไดทบทวนถงการดาเนนชวตในอดต เพอจะไดแกไขขอบกพรองทเกดขนในอดตใหดขนได เอกสารอางอง Baifern (นามแฝง). (๒๕๕๔). วฒนธรรมปใหมทวโลกความเชอแหงการเฉลมฉลอง. [ออนไลน] วนทคนขอมล ๑๑ ธนวาคม ๒๕๕๕ เขาถงไดจาก http://www.bkkpartime.com/EO%9%80%EOB81%A3