เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต...

27
1 บทเรียนโปรแกรม เรือง ต่อมไร้ท่อ ( ( E E n n d d o o c c r r i i n n e e s s y y s s t t e e m m ) ) %&’% &&’% 2 )%ก%*&’%+%),-’.’ /0/1+2ก3%4. 5 เลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมทีเลมที1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง เรื่อง ตอมไรทอ ตอมไรทอ ตอมไรทอ ตอมไรทอ (Endocrine gland Endocrine gland Endocrine gland Endocrine gland) 6/7% %8’ ก%96)6’, 8:8&’%; )7%/ก8%<-=0.ก%+2ก3%/1+2ก3% < 36 )7%/ก8%;@กก%ก%+2ก3%</0-=0A% www.kroobannok.com

Upload: others

Post on 05-Oct-2019

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

1 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

���������ก��

��� �������������� ��� �������������� ((EEnnddooccrriinnee ssyysstteemm)) �%�&'�% ��&&'��% 2

)%��ก%�������*�&'��%+%)��,�-'.���'� �/0��/1��+2ก3%4��. 5

เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท เลมท 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 เรองเรองเรองเรองเรองเรองเรองเรองเรองเรองเรองเรอง ตอมไรทอตอมไรทอตอมไรทอตอมไรทอ ((((Endocrine glandEndocrine glandEndocrine glandEndocrine gland))))

6/��7%���

�%8���'�� ก%96�)�6'��, ��8�����:��8&'��%;� )7%�/ก8%��<�-=0���.ก%�+2ก3%�/1��+2ก3% �<� 36

)7%�/ก8%�;@�ก���ก%�ก%�+2ก3%</0�-=0�A%�

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 2: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

2 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

คานา

บทเรยนโปรแกรมฉบบน� ใชประกอบการจดกจกรรมเ ร ยน ก า ร สอ น วชา ช ววท ย า 2 (ว32242)

ช�นมธยมศกษาปท� 5 เร�อง ตอมไรทอ (Endocrine gland) โดยมวตถประสงคเพ�อใหนกเรยนไดศกษาเก�ยวกบความหมายและความสาคญของตอมไรทอและตอมมทอในบทเรยนโปรแกรมน�ประกอบดวยคาแนะนาการใชบทเรยนโปรแกรม แบบทดสอบกอนเรยน จดประสงคการเรยนร เน�อหา คาถาม แบบทดสอบหลงเรยน รวมท�งเฉลยคาถามและเฉลยแบบทดสอบ ซ� งบทเรยนโปรแกรมน�นกเรยนสามารถศกษาดวยตนเองท�งในเวลาเรยนหรอนอกเวลาเรยน

ผจดทาหวงเปนอยางย�งวาบทเรยนโปรแกรมฉบบน� คงจะชวยใหนกเรยนไดรบความรความเขาใจเก�ยวกบเร�องตอมไรทอและตอมมทอ มากย�งข�น และสาหรบครท�จะนาไปใชในการเรยนการสอนท�เนนผเรยนเปนสาคญมผลใหผลสมฤทธF ทางการเรยนสงข�นตอไป

เมทน กาญจนสมจตต

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 3: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

3 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

สารบญ

เร�อง หนา

คานา ก สารบญ ข

แผนภมลาดบข�นตอนการเรยน ค

คาแนะนาในการใชบทเรยนโปรแกรมสาหรบนกเรยน คาแนะนาในการใชบทเรยนโปรแกรมสาหรบคร

ง จ

แบบทดสอบกอนเรยน 1 จดประสงคการเรยนร 4 กรอบท� 1 5 กรอบท� 2 6 กรอบท� 3 กรอบท� 4 กรอบท� 5 กรอบท� 6 กรอบท� 7 กรอบท� 8 กรอบท� 9

7 8 9

10 11 12 13

แบบฝกหด 14 เฉลยแบบฝกหด 15 แบบทดสอบหลงเรยน 16 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 19 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 20 www.kr

ooba

nnok

.com

Page 4: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

4 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

แผนภมลาดบข�นตอนการเรยน

อานคาแนะนา

ทดสอบกอนเรยน

ศกษาบทเรยน

ทดสอบหลงเรยน

ผานการทดสอบ

ศกษาเร�องใหม

ไมผานการทดสอบ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 5: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

5 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

นกเรยนปฏบตตามข&นตอนดงน&

1. บทเรยนโปรแกรม เลมท� 1 เร�อง ตอมไรทอ (Endocrine gland) 2. ทาแบบทดสอบกอนเรยน จานวน 10 ขอ 3. ศกษาเน�อหาทละกรอบในแตละกรอบจะมเน�อหาใหนกเรยนอาน และมคาถามใหนกเรยนไดตรวจสอบความเขาใจ 4. ทาแบบฝกหดจานวน 6 ขอ 5. ทาแบบทดสอบหลงเรยน จานวน 10 ขอ 6. ในการเรยนดวยบทเรยนโปรแกรมน� เปนการศกษาดวยตนเองเพราะในบทเรยนจะมครบท�ง เน�อหา คาถาม และคาตอบ ดงน�นส�งท�สาคญท�จะทาใหนกเรยนเรยนรไดอยางประสบผลสาเรจ คอ ความซ�อสตยตอตนเอง โดยนกเรยนตองไมเปดดเฉลยกอนท�จะตอบคาถาม

7. การวดผลประเมนผล ถานกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยนไดคะแนนถงรอยละ 70 ถอวาผาน ถานกเรยนไดคะแนนต�ากวารอยละ 70 ใหนกเรยนกลบมาทบทวนเน�อหาใหมอกคร� ง

คาแนะนาในการใชบทเรยนโปรแกรมสาหรบนกเรยน

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 6: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

6 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

1. ดาเนนกจกรรมการเรยนการสอน โดยใชบทเรยนโปรแกรมควบคกบแผนการจดการเรยนร 2. ใชบทเรยนโปรแกรม น� ใหนกเรยนไดเรยนร และซอมเสรมความรสาหรบนกเรยนท�เรยนชา 3. ศกษาบทเรยนโปรแกรม ต�งแตกรอบแรกจนถงกรอบสดทาย ท�งเน�อหาและกจกรรมใหเขาใจกอน 4. ศกษาวากจกรรมในกรอบใดท�ครตองเปนผใหคาแนะนาหรอใหคาปรกษา 5. ช�แจงใหนกเรยนอานคาแนะนาในการใชบทเรยนโปรแกรม และปฏบตตามทกข�นตอน ทกกรอบ ท�งเน�อหา กจกรรม คาถาม คาตอบ หรอแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

คาแนะนาในการใชบทเรยนโปรแกรมสาหรบคร

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 7: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

คาช&แจง นกเรยนเลอกข ลงในกระดาษคาตอบท�แจกให

1. จากการทดลองโดยตดอณฑะของลกไกออก บรเวณชองทองตรงตาแหนงท�ต �ากวาตาแหนงอณฑะเดม ผลการทดลองจะเปนอยางไร ก. ไมมการเจรญเตบโต ข. มลกษณะของไกเพศผ ค. มลกษณะเปนไกเพศเมย ง. ตวมขนาดเลก มหางส�น

2. การท�ไกตวผมหงอนและขนยาวกวาตวเมย ก. Estrogen ข. Cortisone ค. Glucagon

ง. Testosterone

3. ตอมมทอ (Exocrine gland ก. ตบออน อณฑะ รงไข ข. ตอมน�าลาย ตอม ค. ตอมสรางน�าเล�ยงอสจ อณฑะ รงไข ง. ตอมไพเนยล ตอมไทรอย

สวสดคะเพอนๆ ธนยาจะใหเพอนๆมาลองทาแบบทดสอบกอนเรยนเกยวกบระบบตอมไรทอกนกอนนะคะ

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

นกเรยนเลอกขอท�ถกตองท�สดเพยงขอเดยว แลวกากบาทนกระดาษคาตอบท�แจกให

จากการทดลองโดยตดอณฑะของลกไกออก จากน�นนาอณฑะลกไกอกตวหน�งมาปลกถายลงในบรเวณชองทองตรงตาแหนงท�ต �ากวาตาแหนงอณฑะเดม ผลการทดลองจะเปนอยางไร

ไมมการเจรญเตบโต ลกษณะของไกเพศผ

มลกษณะเปนไกเพศเมย ตวมขนาดเลก มหางส�น

การท�ไกตวผมหงอนและขนยาวกวาตวเมย เปนเพราะการทางานของฮอรโมนใด

estosterone

Exocrine gland) คอ ขอใด ตบออน อณฑะ รงไข ตอมน�าลาย ตอมน�าตา ตอมเหง�อ ตอมสรางน�าเล�ยงอสจ อณฑะ รงไข ตอมไพเนยล ตอมไทรอยด ตอมน�าลาย

สวสดคะเพอนๆ ธนยาจะใหเพอนๆมาลองทาแบบทดสอบกอนเรยนเกยวกบระบบตอมไรทอ กนกอนนะคะ

แบบทดสอบกอนเรยน

เร�อง ตอมไรทอ

7 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

ถกตองท�สดเพยงขอเดยว แลวกากบาท ( × )

จากน�นนาอณฑะลกไกอกตวหน�งมาปลกถายลงในบรเวณชองทองตรงตาแหนงท�ต �ากวาตาแหนงอณฑะเดม ผลการทดลองจะเปนอยางไร

เปนเพราะการทางานของฮอรโมนใด

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 8: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

8 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

4. ขอใดกลาวไมถกตอง ก. ตอมไรทอท�จาเปนตอรางกายถาถกทาลายจะทาใหเสยชวตได ข. ตอมมทอเปนตอมท�มทอลาเลยงสารตางๆ ไดแก ตอมน�าลาย ตอมน�าตา ค. ตอมไรทอทาหนาท�สรางฮอรโมนเพ�อควบคมการทางานของระบบตางๆ ของรางกาย ง. ตอมมทอจะสรางสารเคมข�นโดยอาศยระบบเลอดในการลาเลยงไปยง อวยวะ เปาหมาย

5. ขอใดเปนการทางานของตอมไรทอท�ถกควบคมโดยระบบประสาท 1 ตอมไพเนยล (Pineal gland) 2. ตอมไทรอยด (Thyroid gland) 3. ตอมใตสมอง (Pituitary gland ) 4. ตอมพาราไทรอยด (Parathyroid gland) ก. ขอ 1 , 2 ข. ขอ 1 , 3 ค. ขอ 2 , 3 ง. ขอ 2 , 4

6. นวโรซครทอรเซลล (Neurosecretory cell) เปนเซลลประสาทท�เปล�ยนไปสรางฮอรโมนใด ก. Oxytocin ข. Prolactin ค. Epinephrine ง. Growth hormone

7. ตอมไรทอขอใดท�เปล�ยนแปลงและเจรญพฒนามาจากระบบประสาท ก. ตอมไพเนยล (Pineal gland) ข. ตอมไทรอยด (Thyroid gland) ค. ตอมใตสมองสวนหนา (Anterior lobe of pituitary gland) ง. ตอมใตสมองสวนกลาง (Interior lobe of pituitary gland)

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 9: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

8. ตอมไพเนยล (Pineal gland

ก. ตอมใตสมองสวนหลง ข. ตอมใตสมองสวนกลาง ค. สวนลางของสมองสวนไฮโพทาลามส ง. เหนอสมองสวนกลาง

9. ตอมไรทอในขอใดท�จาเปนตอชวตหากขาดจะทาใหตายได ก. ตอมไทมส อณฑะ ตบออน ข. ตอมใตสมอง ตอมไพเนยล ตอมไทรอยด ค. ตอมพาราไทรอยด ง. ตอมพาราไทรอยด ตอมใตสมอง

10. ตอมไรทอขอใดท�ฝงอย ก. ตอมไทมส ( ข. ตอมไพเนยล ค. ตอมหมวกไต ง. ตอมพาราไทรอยด

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

ineal gland) อยบรเวณใดของรางกาย ตอมใตสมองสวนหลง ตอมใตสมองสวนกลาง สวนลางของสมองสวนไฮโพทาลามส เหนอสมองสวนกลางระหวางสมองเซรบรมท�ง 2 ขาง

ตอมไรทอในขอใดท�จาเปนตอชวตหากขาดจะทาใหตายได ตอมไทมส อณฑะ ตบออน ตอมใตสมอง ตอมไพเนยล ตอมไทรอยด ตอมพาราไทรอยด ตบออน ตอมหมวกไต ตอมพาราไทรอยด ตอมใตสมอง ตอมหมวกไต

งอยบรเวณดานหลงของตอมไทรอยด (Thymus gland)

ตอมไพเนยล (Pineal gland) ตอมหมวกไต (Adrenal gland ) ตอมพาราไทรอยด (Parathyroid gland)

9 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ www.kr

ooba

nnok

.com

Page 10: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

10 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

บทเรยนโปรแกรม

เลมท� 1

เร�อง ตอมไรทอ ( Endocrine gland )

จดประสงคการเรยนร 1. วเคราะห อธบายและสรปผลการทดลองของนกวทยาศาสตรท� ศกษาการเจรญของลกษณะท�สองของเพศในไก ได 2. เปรยบเทยบความแตกตางระหวางตอมมทอและตอมไรทอได 3. ระบตาแหนงของตอมไรทอท�สาคญในรางกายของคนได 4. เปรยบเทยบความแตกตางระหวางการควบคมการทางานของ

รางกายโดยระบบประสาทกบระบบตอมไรทอได

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 11: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

ในป พ.ศ.2391 เพ�อศกษาการเปล�ยนแปลงทางสรรวทยาของลกไกเพศผไปเปนไกเพศผท�โตเตมวยโดยแบงการทดลองเปน 3 กลมคอ

ระบบตอมไรทอ (Endocrine

ส�งมชวตจะสามารถดารงชวตอยไดอยางปกตจาเปนตองมการทางานท�สอดคลองกนอยางเหมาะสมของระบบตางๆ การควบคมดงกลาวจดแบงได ประสาท (Nervous systemประสานงานอยางใกลชดของระบบท�งสอง เรยกวา ระบบประสานงาน system) การทางานของระบบกลามเน�อ การรบร การตอบสนองส�งเราตางๆ เปนหนาท�ของระบบประสาท สวนการควบคมลกษณะท�เปล�ยนแปลงของของวยหนมสาวท�เกดข�นอยางตอเน�อง การควบคมปรมาณสารบางอยางในรางกายเปนหนาท�ของตอมไรทอท�สรางสารเคม ท�เรยกวา ฮอรโมน ของอวยวะเปาหมาย

การทดลองของ

ท�มา : http://www.pibul.ac.th/vichakan/sciweb/Biology

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

2391 นกสรรวทยาชาวเยอรมน อารโนล เอ เบอรโทลดศกษาการเปล�ยนแปลงทางสรรวทยาของลกไกเพศผไปเปนไกเพศผท�โตเตมวยโดยแบง

กลมคอ

ndocrine system)

ส�งมชวตจะสามารถดารงชวตอยไดอยางปกตจาเปนตองมการทางานท�สอดคลองกนอยางเหมาะสมของระบบตางๆ การควบคมดงกลาวจดแบงได 2 ระบบ คอ ระบบ

ervous system) และระบบตอมไรทอ (Endocrine system) การทางานประสานงานอยางใกลชดของระบบท�งสอง เรยกวา ระบบประสานงาน

การทางานของระบบกลามเน�อ การรบร การตอบสนองส�งเราตางๆ เปนหนาท�ของระบบประสาท สวนการควบคมลกษณะท�เปล�ยนแปลงของรางกายคอยเปนคอยไปของวยหนมสาวท�เกดข�นอยางตอเน�อง การควบคมปรมาณสารบางอยางในรางกายเปนหนาท�ของตอมไรทอท�สรางสารเคม ท�เรยกวา ฮอรโมน (Hormone)ไปควบคมการทางานของอวยวะเปาหมาย (Target organ)

การทดลองของ อารโนล เอ เบอรโทลด ( Arnold A. Berthold )

http://www.pibul.ac.th/vichakan/sciweb/Biology42042/Hormone/Hormone/html

สวสดคะเพอนๆ ธนยาจะพาเพอนๆไปศกษาการทดลองของนกวทยาศาสตรกนกอนนะคะ

11 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

อารโนล เอ เบอรโทลด ไดทาการทดลองศกษาการเปล�ยนแปลงทางสรรวทยาของลกไกเพศผไปเปนไกเพศผท�โตเตมวยโดยแบง

ส�งมชวตจะสามารถดารงชวตอยไดอยางปกตจาเปนตองมการทางานท�สอดคลองระบบ คอ ระบบ

การทางานประสานงานอยางใกลชดของระบบท�งสอง เรยกวา ระบบประสานงาน (Coordinating

การทางานของระบบกลามเน�อ การรบร การตอบสนองส�งเราตางๆ เปนหนาท�รางกายคอยเปนคอยไป

ของวยหนมสาวท�เกดข�นอยางตอเน�อง การควบคมปรมาณสารบางอยางในรางกายเปนไปควบคมการทางาน

Arnold A. Berthold )

Hormone/Hormone/html

ธนยาจะพาเพอนๆไปศกษาการทดลองของนกวทยาศาสตร

กรอบท� 1

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 12: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

กลมท� 1 เปนลกไกเพศผปกตแลวปลอยใหมการเจรญเตบโตตามปกตพบวาลกไก เจรญเตบโตเปนไกเพศผตามปกต มหงอน มเหนยงคอยาว รกการตอส

กลมท� 2 เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวตดตามสงเกตการเจรญเตบโตของลกไกจน เจรญเปนไกท�โตเตมวยพบวาเม�อโตเตมวยจะมลกษณะคลายไกเพศเมยคอ หงอนและเหนยงคอส�นขนหางส�นและมนสยไมคอยตอสกบไกตวอ�น

อณฑะเกาตดท�ง

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เปนลกไกเพศผปกตแลวปลอยใหมการเจรญเตบโตตามปกตพบวาลกไกเจรญเตบโตเปนไกเพศผตามปกต มหงอน มเหนยงคอยาว และหางยาว

เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวตดตามสงเกตการเจรญเตบโตของลกไกจนเจรญเปนไกท�โตเตมวยพบวาเม�อโตเตมวยจะมลกษณะคลายไกเพศเมยคอหงอนและเหนยงคอส�นขนหางส�นและมนสยไมคอยตอสกบไกตวอ�น

ไกเตมวยเพศผท�ถกตดอณฑะ

คาถาม : สงใดทยนยนวาอณฑะควบคมการแสดงลกษณะ เพศผของไก

12 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เปนลกไกเพศผปกตแลวปลอยใหมการเจรญเตบโตตามปกตพบวาลกไก และหางยาว

เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวตดตามสงเกตการเจรญเตบโตของลกไกจน เจรญเปนไกท�โตเตมวยพบวาเม�อโตเตมวยจะมลกษณะคลายไกเพศเมยคอไมม หงอนและเหนยงคอส�นขนหางส�นและมนสยไมคอยตอสกบไกตวอ�น

ไกเตมวยเพศผท�ถกตดอณฑะ

กรอบท� 2

สงใดทยนยนวาอณฑะควบคมการแสดงลกษณะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 13: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

กลมท� 3 เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวนาอณฑะของลกไกตวอ�น มาใสแทนท�ใน ตาแหนงใหมใตอณฑะเดม เลกนอยแลวพบตอมาวาอณฑะใหมมเลอดมาหลอเล�ยง และสามารถทางานไดเม�อลกไกเจรญเตบโตตอไปจนเตมวยมลกษณะเปนไกเพศผ ตามปกต มหงอน มเหนยงคอยาวและหางยาว รกการตอส

เฉลยเฉลยเฉลยเฉลย

ไกท�ไมตดอณฑะออกเม�อโตเตมวยจะมหงอนและเหนยงคอและมขนท�หางยาว ดงการทดลองท� และมเหนยงส!น ไมมเดอย ขนท�หางส!นซ�งคลายลกษณะเพศเมยและมนสยไมคอยตอสกบไกตวอ�นๆ

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวนาอณฑะของลกไกตวอ�น มาใสแทนท�ในตาแหนงใหมใตอณฑะเดม เลกนอยแลวพบตอมาวาอณฑะใหมมเลอดมาหลอเล�ยงและสามารถทางานไดเม�อลกไกเจรญเตบโตตอไปจนเตมวยมลกษณะเปนไกเพศผ ตามปกต มหงอน มเหนยงคอยาวและหางยาว รกการตอส

อณฑะเกาตดท�ง ใสอณฑะใหมท�ตาแหนงใหม ไกตวผท�มอณฑะใหม

เกงมากคะ เรามาศกษาการทดลองกนตอเลยนะคะ

คาถาม คาถาม คาถาม คาถาม : : : : นกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไร

ไกท�ไมตดอณฑะออกเม�อโตเตมวยจะมหงอนและเหนยงคอ มเดอยและมขนท�หางยาว ดงการทดลองท� 1 สวนไกท�ตดอณฑะออกจะหงอนและมเหนยงส!น ไมมเดอย ขนท�หางส!นซ�งคลายลกษณะเพศเมยและมนสยไมคอยตอสกบไกตวอ�นๆ

13 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เปนลกไกท�ถกตดลกอณฑะออก แลวนาอณฑะของลกไกตวอ�น มาใสแทนท�ใน ตาแหนงใหมใตอณฑะเดม เลกนอยแลวพบตอมาวาอณฑะใหมมเลอดมาหลอเล�ยง และสามารถทางานไดเม�อลกไกเจรญเตบโตตอไปจนเตมวยมลกษณะเปนไกเพศผ

กรอบท� 3

ไกตวผท�มอณฑะใหม

นกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไรนกเรยนจะสรปการทดลองนไดวาอยางไร www.kroo

bann

ok.co

m

Page 14: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

ท�มา : http://watchawan.blogspot.com/2010/05/blog

ในรางกายของคนมตอมท�เก�ยวของกบระบบการทางาน ตอมมทอ (Exocrine

ออกฤทธF โดยอาศยทอลาเลยงของตอมท�สรางสารเคมน�นโดยเฉพาะ อกตอมหน�ง คอ ตอมไรทอ (Endocrine glandเซลลเปาหมาย (Target เน�องจากเปนตอมท�ไมมทอลาเลยงของตอมโดยเฉพาะ

คาถาม

เฉลยเฉลยเฉลยเฉลย สรปผลการทดลองของอารโนล เอ เบอรโทลด สรปไดวา อณฑะของไกผลตสารเคมซ�งลาเลยงไปตามระบบหมนเวยนเลอด เพ�อควบคมการเจรญของลกษณะเพศผของไก ซ�งการศกษาตอมาพบวาสารเคมน! คอ ฮอรโมน

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

รปแสดงโครงสรางตอมมทอและตอมไรทอ http://watchawan.blogspot.com/2010/05/blog-post_2433.html

ในรางกายของคนมตอมท�เก�ยวของกบระบบการทางาน 2 ประเภท คอ Exocrine gland) เปนตอมท�สรางสารเคมออกมาแลวสงไปยงตาแหนงท�

ออกฤทธF โดยอาศยทอลาเลยงของตอมท�สรางสารเคมน�นโดยเฉพาะ อกตอมหน�ง คอ ndocrine gland) เปนตอมท�สรางสารเคมออกมาแลวสงไปยงอวยวะหรอ

Target organ) เพ�อออกฤทธF โดยอาศยระบบการหมนเวยนเลอด เน�องจากเปนตอมท�ไมมทอลาเลยงของตอมโดยเฉพาะ

คาถาม : ตอมไรทอและตอมมทอแตกตางกนอยางไร

สรปผลการทดลองของอารโนล เอ เบอรโทลด ท!ง 3 ชดน! สรปไดวา อณฑะของไกผลตสารเคมซ�งลาเลยงไปตามระบบหมน เวยนเลอด เพ�อควบคมการเจรญของลกษณะเพศผของไก ซ�งการศกษาตอมาพบวาสารเคมน! คอ ฮอรโมน

ตอบคาถามไดถกตองคะ เยยมมากเลย เราไปศกษาเรองตอมไรทอกนตอเลยคะ

14 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

post_2433.html

ประเภท คอ เปนตอมท�สรางสารเคมออกมาแลวสงไปยงตาแหนงท�

ออกฤทธF โดยอาศยทอลาเลยงของตอมท�สรางสารเคมน�นโดยเฉพาะ อกตอมหน�ง คอ เปนตอมท�สรางสารเคมออกมาแลวสงไปยงอวยวะหรอ

โดยอาศยระบบการหมนเวยนเลอด

กรอบท� 4

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 15: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

ประเภทของตอมไรทอ ตอมไรทอแบงออกเปน 1. ตอมไรทอท�จาเปนตอรางกาย

ฮอรโมนท�สาคญตอรางกาย ซ� งถารางกายขาดฮอรโมนเหลาน� จะทาใหถงแกชวตได ไดแก ตอมหมวกไตสวนนอก 2. ตอมไรทอท�ไมจาเปน

ฮอรโมนท�รางกายขาดฮอรโมนน� รางกายยงสามารถดารงอยได แตจะมความผดปกตตามหนาท�ของฮอรโมนท�ขาดไป ไดแก ตอมไทมส รงไข และอณฑะเปนตน นอกจากน�สามารถจาแนก 1. ตอมไรทอท�อสระจากตอมใตสมอง

ตบออน ตอมพาราไทรอยด 2. ตอมไรทอท�ถกควบคมดวยระบบประสาทตอมหมวกไต

3. ตอมไรทอท�ถกควบคมดวยตอมใตสมองสวนหนาตอมหมวกไตสวนนอก อณฑะและรงไข

คาถาม :

เฉลยเฉลยเฉลยเฉลย

ตอมไรทอ เปนตอมท�สรางฮอรโมนออกมาแลวจะอาศยหลอดเลอดในการลาเลยงไปยงเซลลหรออวยวะเปาหมายสวนตอมมทอเม�อสรางสารเคมออกมาแลวอาศยทอลาเลยงของตอมท�สรางสารเคมน!นโดยเฉพาะ

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เพอนๆ เกงมากคะ เราไปศกษากนตอนะคะ

ตอมไรทอแบงออกเปน 2 ประเภทใหญๆตามความจาเปนตอรางกาย คอ

ตอมไรทอท�จาเปนตอรางกาย(Essential Endocrine gland) หมายถงตอมท�ผลตฮอรโมนท�สาคญตอรางกาย ซ� งถารางกายขาดฮอรโมนเหลาน� จะทาใหถงแกชวตได ไดแก

หมวกไตสวนนอก ตอมพาราไทรอยด กลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนสในตบออนตอมไรทอท�ไมจาเปน(Non-essential Endocrine gland) หมายถงตอมท�ผลต

ฮอรโมนท�รางกายขาดฮอรโมนน� รางกายยงสามารถดารงอยได แตจะมความผดปกตตามหนาท�ของฮอรโมนท�ขาดไป ไดแก ตอมไพเนยล ตอมใตสมอง ตอมหมวกไตสวนใน ตอมไทรอยด

รงไข และอณฑะเปนตน นอกจากน�สามารถจาแนกตอมไรทอตามการทางานออกเปน 3 กลมใหญๆ คอ

ตอมไรทอท�อสระจากตอมใตสมอง ไดแก กลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนสของ ตอมพาราไทรอยด ตอมหมวกไต ตอมไทมส กระเพาะอาหาร และลาไสเลก

ตอมไรทอท�ถกควบคมดวยระบบประสาท ไดแก ตอมไพเนยล ตอมใตสมอง และ

ตอมไรทอท�ถกควบคมดวยตอมใตสมองสวนหนา ไดแก ตอมไทรอยด ตอมหมวกไตสวนนอก อณฑะและรงไข

: ถาตอมไรทอในรางกายไมทางานจะเกดอะไรขนกบรางกาย

เปนตอมท�สรางฮอรโมนออกมาแลวจะอาศย หลอดเลอดในการลาเลยงไปยงเซลลหรออวยวะเปาหมายสวนตอมมทอเม�อสรางสารเคมออกมาแลวอาศยทอลาเลยงของตอมท�สราง

15 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

กรอบท� 5

หมายถงตอมท�ผลต ฮอรโมนท�สาคญตอรางกาย ซ� งถารางกายขาดฮอรโมนเหลาน� จะทาใหถงแกชวตได ไดแก

กลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนสในตบออน หมายถงตอมท�ผลต

ฮอรโมนท�รางกายขาดฮอรโมนน� รางกายยงสามารถดารงอยได แตจะมความผดปกตตามหนาท�ตอมใตสมอง ตอมหมวกไตสวนใน ตอมไทรอยด

กลมใหญๆ คอ ไดแก กลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนสของ

กระเพาะอาหาร และลาไสเลก

ไดแก ตอมไพเนยล ตอมใตสมอง และ

ไดแก ตอมไทรอยด

ถาตอมไรทอในรางกายไมทางานจะเกดอะไรขนกบรางกาย

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 16: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

รปแสดงตอมไรทอและตาแหนงของตอมไรทอ

เกงมากเลยคะเพอน ๆ รจกตอมไรทอและตาแหนงบรเวณตางๆของตอมไรทอนะคะ ตามมาเลยคะ

เฉลยเฉลยเฉลยเฉลย

การทางานของรางกายจะผดปกตระบบตางๆในรางกายจะทางานไมถกตองและทาใหเสยชวตได

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

รปแสดงตอมไรทอและตาแหนงของตอมไรทอ ท�มา http://endocrinesystem4.blogspot.com/

เกงมากเลยคะเพอน ๆ ธนยาจะพาเพอนๆไปรจกตอมไรทอและตาแหนงบรเวณตางๆของตอมไรทอนะคะ ตามมาเลยคะ

เพอนๆรจกตอมไรทอและตาแหนงตางๆของตอมไรทอแลว ทน เราไปศกษาโครงสรางของตอมไรทอกนตอนะคะ

การทางานของรางกายจะผดปกตระบบตางๆในรางกายจะทางานไมถกตองและทาใหเสยชวตได

16 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เพอนๆรจกตอมไรทอและตาแหนงตางๆของตอมไรทอแลว ทน เราไปศกษาโครงสรางของ

กรอบท� 6

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 17: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

โครงสรางของตอมไรทอ

ตอมไรทอเปนเน�อเย�อหรอกลมเซลลทาหนาท�สรางฮอรโมน ไมมทอสาหรบลาเลยงฮอรโมนไปยงอวยวะเปาหมาย แตอาศยระบบหมนเวยนเลอดในการลาเลยง จงพบวาโครงสรางของตอมไรทอมหลอดเลอดฝอยแทรกอยจานวนมาก เซลลท�เปนสวนประกอบสาคญของตอมไรทอม 1. เซลลพาเรนไคมา

พบในเน�อเย�อของตอมไรทอท�วๆไป มหลอดเลอดฝอยแทรกอยจานวนมาก ภายในเน�อเย�อมชองเลอดเลกๆ (Blood sinusoid)

2. เซลลเย�อบผว

เซลลในเน�อเย�อของตอมไทรอยด ประกอบดวย เซลลช�นเดยว จดเรยงตวในลกษณะท�เปนถง (Follicle) มชองกลวงอยตรงกลางและมชองเลอดขนาดเลกแทรกอยจานวนมาก

3. นวโรซคลทอรเซลล

เปนเซลลประสาทท�เปล�ยนไปทาหนาท�ในการสรางฮอรโมน เชน นวโรซคลทอรเซลลในสมองสวนไฮโพทาลามสทาหนาท�สรางฮอรโมนออกซโทซน (Oxytocin) และฮอรโมนแอนตไดยเรตก (Antidiuretic hormone

ท�มา: พจน แสงมณและขวญสดา ประวะภโต

คาถาม

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

โครงสรางของตอมไรทอ ตอมไรทอเปนเน�อเย�อหรอกลมเซลลทาหนาท�สรางฮอรโมน ไมมทอสาหรบลาเลยง

ฮอรโมนไปยงอวยวะเปาหมาย แตอาศยระบบหมนเวยนเลอดในการลาเลยง จงพบวาโครงสรางของตอมไรทอมหลอดเลอดฝอยแทรกอยจานวนมาก เซลลท�เปนสวนประกอบสาคญของตอมไรทอม 3 ชนด คอ

เซลลพาเรนไคมา (Parenchyma cell) พบในเน�อเย�อของตอมไรทอท�วๆไป มหลอดเลอดฝอย แทรกอยจานวนมาก ภายในเน�อเย�อมชองเลอดเลกๆ

เซลลเย�อบผว (Epithelial cell) เชน เซลลในเน�อเย�อของตอมไทรอยด ประกอบดวย เซลลช�นเดยว จดเรยงตวในลกษณะท�เปนถง

มชองกลวงอยตรงกลางและมชองเลอด ขนาดเลกแทรกอยจานวนมาก

นวโรซคลทอรเซลล (Neurosecretory cell) เปนเซลลประสาทท�เปล�ยนไปทาหนาท�ในการสราง

ฮอรโมน เชน นวโรซคลทอรเซลลในสมองสวน ไฮโพทาลามสทาหนาท�สรางฮอรโมนออกซโทซน

และฮอรโมนแอนตไดยเรตก Antidiuretic hormone)

พจน แสงมณและขวญสดา ประวะภโต. Compact ชววทยา ม.5 เลม

คาถาม : กลมฮอรโมนทผลตจากเซลลประสาทจะถกสงไปยง อวยวะเปาหมายไดอยางไร

17 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

ตอมไรทอเปนเน�อเย�อหรอกลมเซลลทาหนาท�สรางฮอรโมน ไมมทอสาหรบลาเลยงฮอรโมนไปยงอวยวะเปาหมาย แตอาศยระบบหมนเวยนเลอดในการลาเลยง จงพบวาโครงสรางของตอมไรทอมหลอดเลอดฝอยแทรกอยจานวนมาก เซลลท�เปนสวนประกอบ

เลม 3. 2555: 148

กรอบท� 7

กลมฮอรโมนทผลตจากเซลลประสาทจะถกสงไปยง

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 18: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

รปแสดงเน&อเย�อบผวของกระเพาะอาหารช&นมวโคซาท�มา : http://coloncancer.about.com/od/thebasics/ig/Colon20/Mucosa.htm

ท�มา: http://www.walgreens.com/adamHtml/bodyguides/reftext/html/dige_sys_fin.html

ยงไมจบแคนนะคะโครงสรางของตอมไรทอบางสวนแลว เราเพมเตมกนตออกนดนะค

นอกจากน�ยงพบวาเน�อเย�อบางชนดไมมโครงสรางเปนตอมไรทอแตทาหนาท�เปนตอมไรทอ เชน เน�อเย�อในเย�อบผวของกระเพาะอาหารช�นมวโคซาสรางฮอรโมนแกสตรน ทาหนาท�สรางฮอรโมนซครทน

เฉลยเฉลยเฉลยเฉลย

สงไปตามแอกซอนของเซลลประสาท จนกระท�งถงปลายประสาท เขาสระบบไหลเวยนโลหต ไปมผลตออวยวะเปาหมาย

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

รปแสดงเน&อเย�อบผวของกระเพาะอาหารช&นมวโคซา http://coloncancer.about.com/od/thebasics/ig/Colon-Anatomy

รปแสดงเย�อบผวลาไสเลกสวนดโอดนม

http://www.walgreens.com/adamHtml/bodyguides/reftext/html/dige_sys_fin.html

ยงไมจบแคนนะคะ......เอาหละคะไดเรยนรเกยวกบโครงสรางของตอมไรทอบางสวนแลว เรามาศกษาเพมเตมกนตออกนดนะคะ

นอกจากน�ยงพบวาเน�อเย�อบางชนดไมมโครงสรางเปนตอมไรทอแตทาหนาท�เน�อเย�อในเย�อบผวของกระเพาะอาหารช�นมวโคซา (Mucosa

สรางฮอรโมนแกสตรน (Gastrin) และเย�อบผวของลาไสเลกสวนดโอดนม ทาหนาท�สรางฮอรโมนซครทน (Secretin)

อกซอนของเซลลประสาท จนกระท�งถงปลายประสาท เขาสระบบไหลเวยนโลหต ไปมผลตออวยวะเปาหมาย

18 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

Anatomy--Cross-Section-.--

http://www.walgreens.com/adamHtml/bodyguides/reftext/html/dige_sys_fin.html

กรอบท� 8

นอกจากน�ยงพบวาเน�อเย�อบางชนดไมมโครงสรางเปนตอมไรทอแตทาหนาท�Mucosa) มหนาท�

และเย�อบผวของลาไสเลกสวนดโอดนม (Duodenum)

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 19: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

การเจรญของตอมไรทอ

การเจรญของตอมไรทอสวนใหญเจรญมาจากเย�อบผวของเน�อเย�อช�นตางๆของเอมบรโอ (Embryonic germ layerเอมบรโออายไดประมาณ ของเอมบรโอมการเจรญพฒนาเปนไปตอมไรทอชนดตางๆดงน� 1. เน&อเย�อช&นนอก และตอมหมวกไตสวนใน 2. เน&อเย�อช&นกลาง

สวนนอก รงไขและอณฑะ 3. เน&อเย�อช&นใน

ตอมพาราไทรอยดและกลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนนสของตบออน ท�มา :

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

การเจรญของตอมไรทอ การเจรญของตอมไรทอสวนใหญเจรญมาจากเย�อบผวของเน�อเย�อช�นตางๆของEmbryonic germ layer) ต�งแตเอมบรโอมอายประมาณ 3-12 สปดาห จนกระท�ง

เอมบรโออายไดประมาณ 7-16 สปดาห ตอมไรทอจงจะเจรญอยางสมบรณเน�อเย�อแตละช�นของเอมบรโอมการเจรญพฒนาเปนไปตอมไรทอชนดตางๆดงน�

เน&อเย�อช&นนอก (Ectoderm) มการเจรญพฒนาไปเปนตอมใตสและตอมหมวกไตสวนใน

นกลาง (Mesoderm) มการเปล�ยนแปลงและพฒนาไปเปนตอมหมวกไตสวนนอก รงไขและอณฑะ

น&อเย�อช&นใน (Endoderm) มการเปล�ยนแปลงและพฒนาไปเปนตอมไทรอยด ตอมพาราไทรอยดและกลมเซลลไอสเลตออฟลงเกอรฮนนสของตบออน

: http://lallicareclinic.ca/what_is_acupuncture.html

เพอนๆคะ ธนยาจะพาไปศกษาเกยวกบการเจรญเตบโตของตอมไรทอวาเปนอยางไรนะคะ....ไปดกนเลยคะ

19 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

การเจรญของตอมไรทอสวนใหญเจรญมาจากเย�อบผวของเน�อเย�อช�นตางๆของสปดาห จนกระท�ง

ตอมไรทอจงจะเจรญอยางสมบรณเน�อเย�อแตละช�น

มการเจรญพฒนาไปเปนตอมใตสมอง,ตอมไพเนยล

มการเปล�ยนแปลงและพฒนาไปเปนตอมหมวกไต

มการเปล�ยนแปลงและพฒนาไปเปนตอมไทรอยด

http://lallicareclinic.ca/what_is_acupuncture.html

กรอบท� 9

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 20: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

จงตอบคาถามดงตอไปน&

1. จากการทดลองของเจรญของลกษณะเพศผของไก..........................................................................................................................................................................................................................................2. ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเราไดแกอะไรบางและสาคญอยางไร ...........................................................................................................................................................................................................................................3. ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกนอยางไร ........................................................................................................................................................................................................................................................................ 4. ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร(1 คะแนน) ...................................................................................................................................................................5. ตอมไรทอนอกจากไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษอยางไร ..................................................................................................................................................................................6. เน�อเย�อช�นนอกของเอมบรโอมการพฒนาไปเปนตอมไรทอใดบาง .......................................................................................................................................................................................................................

เพอนๆ คนเกงตงใจทาแบบฝกหดกนเตมทเลยนะคะ..เดยวเราไปดเฉลยในหนาถดไปกนเลยคะ

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

จงตอบคาถามดงตอไปน&

แบบฝกหด

จากการทดลองของอารโนล เอ เบอรโทลด( Arnold A. Berthold ) อณฑะมผลตอการเจรญของลกษณะเพศผของไกอยางไร (2 คะแนน) ..............................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเราไดแกอะไรบางและสาคญอยางไร ........................................................................................................................................................................................................................................................................

ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกนอยางไร (2 คะแนน.............................................................................................................................

........................................................................................................................... ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร

.................................................................................................................................................

.............................................................................................................................รทอนอกจากไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษอยางไร (2 คะแนน)

.............................................................................................................................

...........................................................................................................................................เน�อเย�อช�นนอกของเอมบรโอมการพฒนาไปเปนตอมไรทอใดบาง (1

.................................................................................................................................................

.............................................................................................................................

เพอนๆ คนเกงตงใจทาแบบฝกหดกนเตมทเลยนะคะเดยวเราไปดเฉลยในหนาถดไปกนเลยคะ

20 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

อณฑะมผลตอการ

...............................................................................................................................................................................

ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเราไดแกอะไรบางและสาคญอยางไร (2 คะแนน) .................................................................................................................................................

............................. คะแนน)

............................................................................................................................................................................................................................................................................

ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร

.....................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

...................................................................................... 1 คะแนน)

........................................................................................................................................................................................................

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 21: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

1. จากการทดลองของอารโนล เอ เบอรโทลดของลกษณะเพศผของไกตอบ จากการทดลอง พบวา เพ�อควบคมการเจรญของลกษณะเพศผของไกเหนยงยาว ขนหางยาวและมนสยรกการตอส ปราดเปรยว2. ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเราไดแกอะไรบางและสาคญอยางไร ตอบ ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเรา คอ กลมเซลลไอสเลตออฟล3. ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกนอยางไร ตอบ ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกน คอเซลลประสาทจะหล�งฮอรโมนประสาทไปตามกระแสเลอดเพ�อกระตนการทางานของเซลลเปาหมายเปนการทางานรวมกนระหวางระบบประสาทและระบบฮอรโมน จงเหนไดวาระบบฮอรโมนและระบบประสาทสมพนธกนอยางใกลชด เร4. ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร(1 คะแนน) ตอบ ตอมมทอใชทอในการลาเลยงสารท�ตอมสรางข�น สวนตอมไรทอไมมทอแตจะลาเลยงไปตามหลอดเลอด 5. ตอมไรทอนอกจากไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษอยางไรตอบ ตอมไรทอนอกจากไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษมาก 6. เน�อเย�อช�นนอกของเอมบรโอมการพฒนาไปเปนตอมไรทอใดบางตอบ ตอมหมวกไตสวนใน ตอมไพเนยล ตอมใตสมอง

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

เฉลยแบบฝกหด

อารโนล เอ เบอรโทลด( Arnold A. Berthold ) อณฑะมผลตอการเจรญของลกษณะเพศผของไกอยางไร (2 คะแนน)

จากการทดลอง พบวา อณฑะของไกผลตสารเคมซ� งลาเลยงไปตามระบบหมนเวยนเลอด เพ�อควบคมการเจรญของลกษณะเพศผของไกท�โตเตมวย ทาใหไกแสดงลกษณะ คอ มหงอน เหนยงยาว ขนหางยาวและมนสยรกการตอส ปราดเปรยว

ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเราไดแกอะไรบางและสาคญอยางไร (ตอมไรทอท�จาเปนตอชวตของคนเรา คอ ตอมหมวกไตสวนนอก ตอมพาราไทรอยด

ลงเกอรฮนสของตบออน ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกนอยางไร (2 คะแนน

ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกน คอเซลลประสาทจะหล�งฮอรโมนประสาทไปตามกระแสเลอดเพ�อกระตนการทางานของเซลลเปาหมายเปนการทางานรวมกนระหวางระบบประสาทและระบบฮอรโมน จงเหนไดวาระบบฮอรโมนและระบบประสาทสมพนธกนอยางใกลชด เรยกรวมกนวาระบบประสานงาน (Coordinating)

ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร

ตอมมทอใชทอในการลาเลยงสารท�ตอมสรางข�น สวนตอมไรทอไมมทอแตจะลาเลยง

มมทอแลวยงมลกษณะพเศษอยางไร (2 คะแนน) ตอมไรทอนอกจากไมมทอแลวยงมลกษณะพเศษ คอมหลอดเลอดมาหลอเล�ยงจานวน

เน�อเย�อช�นนอกของเอมบรโอมการพฒนาไปเปนตอมไรทอใดบาง (1 คะแนนตอมหมวกไตสวนใน ตอมไพเนยล ตอมใตสมอง

เพอนๆ คนเกงตรวจดเฉลยแลวเปนยงไงบางคะ... ตอบไมถกไมเปนไรคะ ใหเพอนๆกลบไปศกษากนใหมนะคะแตถาไมมปญหาอะไรเราไปทาแบบทดสอบหลงเรยนกนเลยนะคะ

21 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

อณฑะมผลตอการเจรญ

อณฑะของไกผลตสารเคมซ� งลาเลยงไปตามระบบหมนเวยนเลอด ท�โตเตมวย ทาใหไกแสดงลกษณะ คอ มหงอน

(2 คะแนน) ตอมพาราไทรอยด

คะแนน) ระบบฮอรโมนและระบบประสาทมความสมพนธกน คอเซลลประสาทจะหล�งฮอรโมน

ประสาทไปตามกระแสเลอดเพ�อกระตนการทางานของเซลลเปาหมายเปนการทางานรวมกนระหวางระบบประสาทและระบบฮอรโมน จงเหนไดวาระบบฮอรโมนและระบบประสาท

ตอมมทอและตอมไรทอมการลาเลยงสารเคมเหมอนหรอแตกตางกนหรอไม อยางไร

ตอมมทอใชทอในการลาเลยงสารท�ตอมสรางข�น สวนตอมไรทอไมมทอแตจะลาเลยง

คอมหลอดเลอดมาหลอเล�ยงจานวน

คะแนน)

... ตอบไมถกไมเปนไรคะ ใหเพอนๆกลบไปศกษากนใหมนะคะแตถาไมมปญหาอะไรเราไปทาแบบทดสอบหลงเรยนกนเลยนะคะ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 22: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

22 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

คาช&แจง นกเรยนเลอกขอท�ถกตองท�สดเพยงขอเดยว แลวกากบาท ( × ) ลงในกระดาษคาตอบท�แจกให

แบบทดสอบหลงเรยน

1. การท�ไกตวผมหงอนและขนยาวกวาตวเมย เปนเพราะการทางานของฮอรโมนใด ก. Estrogen ข. Cortisone ค. Glucagon

ง. Testosterone

2. จากการทดลองโดยตดอณฑะของลกไกออก จากน�นนาอณฑะลกไกอกตวหน�งมาปลกถายลงในบรเวณชองทองตรงตาแหนงท�ต �ากวาตาแหนงอณฑะเดม ผลการทดลองจะเปนอยางไร ก. ไมมการเจรญเตบโต ข. มลกษณะของไกเพศผ ค. มลกษณะเปนไกเพศเมย ง. ตวมขนาดเลก มหางส�น

3. ตอมไรทอในขอใดท�จาเปนตอชวตหากขาดจะทาใหตายได ก. ตอมไทมส อณฑะ ตบออน ข. ตอมใตสมอง ตอมไพเนยล ตอมไทรอยด ค. ตอมพาราไทรอยด ตบออน ตอมหมวกไต ง. ตอมพาราไทรอยด ตอมใตสมอง ตอมหมวกไต

แบบทดสอบหลงเรยน เร�อง ตอมไรทอ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 23: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

23 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

4. ขอใดกลาวไมถกตอง ก. ตอมไรทอท�จาเปนตอรางกายถาถกทาลายจะทาใหเสยชวตได ข. ตอมมทอเปนตอมท�มทอลาเลยงสารตางๆ ไดแก ตอมน�าลาย ตอมน�าตา ค. ตอมไรทอทาหนาท�สรางฮอรโมนเพ�อควบคมการทางานของระบบตางๆ ของรางกาย ง. ตอมมทอจะสรางสารเคมข�นโดยอาศยระบบเลอดในการลาเลยงไปยง อวยวะ เปาหมาย

5. ขอใดเปนการทางานของตอมไรทอท�ถกควบคมโดยระบบประสาท 1 ตอมไพเนยล (Pineal gland) 2. ตอมไทรอยด (Thyroid gland) 3. ตอมใตสมอง (Pituitary gland ) 4. ตอมพาราไทรอยด (Parathyroid gland) ก. ขอ 1 , 2 ข. ขอ 1 , 3 ค. ขอ 2 , 3 ง. ขอ 2 , 4

6. ตอมไรทอท�ฝ�งอยบรเวณดานหลงของตอมไทรอยดคอขอใด ก. ตอมไทมส (Thymus gland) ข. ตอมไพเนยล (Pineal gland) ค. ตอมหมวกไต (Adrenal gland ) ง. ตอมพาราไทรอยด (Parathyroid gland)

7. ตอมมทอ (Exocrine gland) คอ ขอใด ก. ตบออน อณฑะ รงไข ข. ตอมน�าลาย ตอมน�าตา ตอมเหง�อ ค. ตอมสรางน�าเล�ยงอสจ อณฑะ รงไข ง. ตอมไพเนยล ตอมไทรอยด ตอมน�าลาย

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 24: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

24 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

8. ตอมไรทอท�มการเปล�ยนแปลงและเจรญพฒนามาจากระบบประสาทไดแกขอใด ก. ตอมไพเนยล (Pineal gland) ข. ตอมไทรอยด (Thyroid gland) ค. ตอมใตสมองสวนหนา (Anterior lobe of pituitary gland) ง. ตอมใตสมองสวนกลาง (Interior lobe of pituitary gland)

9. นวโรซครทอรเซลล (Neurosecretory) เปนเซลลประสาทท�เปล�ยนไปสรางฮอรโมนใด ก. Oxytocin ข. Prolactin ค. Epinephrine ง. Growth hormone

10. ตอมไพเนยล (Pineal gland) อยบรเวณใดของรางกาย ก. ตอมใตสมองสวนหลง ข. ตอมใตสมองสวนกลาง ค. สวนลางของสมองสวนไฮโพทาลามส ง. เหนอสมองสวนกลางระหวางสมองเซรบรมท�ง 2 ขาง

เพอนตองซอสตยตอตนเองนะคะ อยาแอบเปดดเฉลยกอนนะคะ ขอใหทกคนโชคดคะ....

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 25: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

25 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

����������ก �����������������ก �������

ขอท� คาตอบท�ถกตอง

1 ข

2 ง

3 ข

4 ง

5 ข

6 ก

7 ง

8 ง

9 ค

10 ง

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 26: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

โอโฮ ! เกงมากๆเลยคะ เพอนๆ ลอง นบคะแนนซคะวาไดกคะแนน ถาตากวา กาลงใจนะคะ กลบไปทบทวนใหมอกครง

บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

��������������������������������������

ขอท� คาตอบท�ถกตอง

1 ง

2 ข

3 ค

4 ง

5 ข

6 ง

7 ข

8 ง

9 ก

10 ง

เกงมากๆเลยคะ เพอนๆ ลอง นบคะแนนซคะวาไดกคะแนน ถาตากวา 7 คะแนน ไมตองหมดกาลงใจนะคะ กลบไปทบทวนใหมอกครง..... สๆ คะ

26 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

www.kroo

bann

ok.co

m

Page 27: เล มที่ 11 1 เรื่อง ต อมไร ท อต อมไร ท อต อมไร ท อ ... · บทเรียนโปรแกรม เรือง

27 บทเรยนโปรแกรม เร�อง ตอมไรทอ

บรรณานกรม การฝงเขมคออะไร. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://lallicareclinic.ca/what_is_acupuncture.html.

2554. กดานนท มลทอง. เทคโนโลยการศกษา. กรงเทพมหานคร: โรงพมพชนวนพมพ, 2540. เกษม ศรพงษและกตตศกดF ศรพงษ. ชววทยา เลม 3. กรงเทพมหานคร: ภมบณฑต, มปป. โครงการตาราวทยาศาสตรและคณตศาสตรมลนธ สอวน. ชววทยา สตววทยา 1. กรงเทพมหานคร: ดานสทธาการพมพ, 2547. ตอมไรทอ. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://www.pibul.ac.th/vichakan/sciweb/Biology42042 /Hormone/Hormone/html. 2555. ประพนธ พนธารา. New สรปเขมชววทยาพ&นฐานและเพ�มเตม ม. 5 เลม 3. กรงเทพมหานคร: แมค, 2552. พจน แสงมณและขวญสดา ประวะภโต. Compact ชววทยา ม. 5 เลม 3. กรงเทพมหานคร: แมค, 2552. ระบบตอมไรทอ. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://endocrinesystem4.blogspot.com/. 2555. ระบบยอยอาหาร. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://www.walgreens.com/adamHtml /bodyguides/reftext/html/dige_sys_fin.html. 2555. โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย. ตอมไรทอ. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://watchawan.blogspot.com/2010/05/blog-post_2433.html. 2554 . เย�อเมอก. (ออนไลน). แหลงท�มา : http://coloncancer.about.com/od/thebasics/ig/Colon-Anatomy- -Cross-Section-.--20/Mucosa.htm. 2554. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. กระทรวงศกษาธการ. คมอครรายวชา

ชววทยาเพ�มเตม เลม 2. กรงเทพมหานคร: องคการคาของครสภา, 2555. . กระทรวงศกษาธการ. หนงสอเรยนรายวชาชววทยาเพ�มเตม เลม 2. กรงเทพมหานคร: องคการคาของครสภา, 2554. สเทพ ดษฎวณชยา. ศพทชววทยา. กรงเทพมหานคร: แมค, 2549. สวทย มลคา และ สนนทา สมทรประเสรฐ. การพฒนาผลงานวชาการสการเล�อนวทยฐานะ. กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจากด ภาพพมพ, 2550.

www.kroo

bann

ok.co

m