ุช พิจิตรนรการthesis.swu.ac.th/swuthesis/ed_adm/kaninnuch_p.pdf ·...

การประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

สารนพนธ ของ

คณนนช พจตรนรการ

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

พฤษภาคม 2550


บทคดยอ

ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา


คณนนช พจตนรการ. (2550). การประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาท

วทยา. สารนพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ: ผชวยศาสตราจารย ดร.

ไพโรจน กลนกหลาบ

การวจยครงนมวตถประสงค 1) เพอประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของ

นกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ตามความคดเหนของคร ใน 5 ดาน คอ ดานบรบท (Context)

ดานปจจยเบองตน (Input) ดานกระบวนการ (Process) ดานผลผลต (Product) และดานผลกระทบ

(Impact) 2) เพอศกษานสยรกการอานของนกเรยน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน แบงเปน 2 กลม

ประกอบดวยครผสอนจานวน 30 คน และไดมาโดยการสมตวอยางอยางงาย และนกเรยนระดบชน

ป. 4 – 6 จานวน 246 คน ซงไดมาโดยวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling)

ตามระดบชนตาง ๆจานวน 152 คน เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม 2 ฉบบ ไดแก

แบบสอบถามความคดเหนของครทมตอโครงการรกการอานใน 5 ดาน คอ ดานบรบท ดานปจจยเบองตน

ดานกระบวนการ ดานผลผลต และดานผลกระทบ มคาความเชอมนฉบบของครเทากบ .93 และ

แบบสอบถามเกยวกบนสยรกการอานของนกเรยน มลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ

(Rating Scale) มคาความเชอมนฉบบของนกเรยนเทากบ .85 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก

คารอยละ คาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน

ผลการวจยสรปไดดงน

1. ความคดเหนของครทมตอโครงการรกการอานใน 5 ดาน คอ

1.1 ดานบรบท พบวา หลกการ วตถประสงค และเปาหมายของโครงการรกการอาน

โดยรวมมความเหมาะสมอยในระดบด

1.2 ดานปจจยเบองตน พบวา บคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณ มความ

เพยงพออยในระดบปานกลาง

1.3 ดานกระบวนการ พบวา กระบวนการดาเนนงาน การจดกจกรรม การพฒนา

บคลากร และการตดตามประเมนผล มการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง

1.4 ดานผลผลต พบวา ผลการดาเนนงานโครงการรกการอานครมความพงพอใจอยใน

ระดบปานกลาง

1.5 ดานผลกระทบ พบวา ผลกระทบทเกดขนกบนกเรยนครมความพงพอใจอยในระดบ

ปานกลาง

2. นสยรกการอานของนกเรยน พบวาอยในระดบปานกลาง

AN EVALUATION OF READING PROMOTION PROJECT OF STUDENTS

PORNPRASARTVITAYA SCHOOL

AN ABSTRACT

BY

KANINNUCH PICHITNORAKARN

Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the

Master of Education Degree in Educational Administration

at Srinakharinwirot University

May 2007

Kaninnuch Pichitnorakarn. (2007). An Evaluation of the Project Loves Reading of

Students Pornprasartvittaya School. Master’s Project, M.Ed. (Education

Administration). Bangkok: Graduate School, Srinakharinwirot University. Project

Advisor: Assist. Prof. Dr. Phairojana Klinkularp.

The research this time have objective for 1 ) evaluate operating project loves reading of

students Pornprasartvittaya school follow the opinion of teachers in 5 side i.e. context, input,

process, products and impact. 2) For study the habit loves reading of students. The sample

used in the research consisted of 2 groups, compose 30 school teachers and which were get

come to at simple random sampling and level students Prathom 4 – 6 amount 246 students

which were stratified random sampling follow all level amount 152 students. The data

accumulation instruments were 2 questionnaires, for example, the questionnaires opinions of

teachers affect project loves reading in 5 side, i.e. context, input, process, products and

impact, reliability of teachers equals to .93, and the questionnaires about habits loves reading of

the students. The questionnaires were rating scale 5 the level, reliability of students equals to .85.

The statistics that used in data analysis were percentage, mean and standard deviation.

The research result summarize were as follows

1. The opinion of teachers affect project loves reading in 5 side to be,

1.1 The evaluation context finding the principles, objective, and aims of the

project loves reading the suitability were at the high level.

1.2 The evaluation input finding the man, materials and money the enough

were at the middle level.

1.3 The evaluation process finding the procedures, activity, personnel

development, and evaluation the perform were at the middle level.

1.4 The evaluation product finding overall operation of the project loves

reading the satisfaction of teachers was at the middle level.

1.5 The evaluation Impact finding the effect that happen with a students the

satisfaction of teachers were at the middle level.

2. The habit loves reading of students finding were at the middle level.


สารนพนธ

ของ


เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา

ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา


ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนวโรฒ

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบนเสรจสมบรณไดดวยความกรณาชวยเหลอ ในคาแนะนาและปรบปรงแกไข

ขอบกพรองตาง ๆ อยางดยง จาก ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพโรจน กลนกหลาบ อาจารยทปรกษา

สารนพนธ ซงใหแนวคดและชแนะแนวทางในการศกษาคนควาตลอดเวลาททาการวจย ดวยความ

เอาใจใสอยางดยงตลอดมา ทาใหสารนพนธมความสมบรณยงขน ผวจยขอกราบขอบพระคณเปน

อยางสงไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพโรจน กลนกหลาบ ผชวยศาสตราจารย

ดร.วระ สภากจ อาจารย ดร.จารวรรณ พลอยดวงรตน ทกรณาเปนกรรมการสอบสารนพนธ และ

ขอกราบขอบพระคณคณะกรรมการพจารณาโครงการสารนพนธในครงน

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.วระ สภากจ อาจารย ดร.จารวรรณ

พลอยดวงรตน อาจารย ดร.พรเพญ ศาสตรยาภรณ อาจารย ดร.บณฑต แทนพทกษ และอาจารย

พนดา ชาตยาภา ทกรณาเปนผเชยวชาญในการพจารณาตรวจแบบสอบถามประกอบการวจย

รวมทงใหคาแนะนาทเปนประโยชนตอการวจยยงขน

ทกคณคาและคณประโยชนทจะพงไดรบจากการศกษาสารนพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปน

เครองบชาพระคณแกบดา มารดา ทไดอบรมสงสอนผวจยมาตงแตเยาววย ตลอดจนญาตพนอง

คร อาจารยและผมพระคณทกทานทอบรมและถายทอดความรตาง ๆ แกผวจยตลอดมา


สารบญ

บทท หนา 1 บทนา............................................................................................................. 1

ภมหลง.................................................................................................... 1

วตถประสงคของการศกษาวจย.................................................................. 4

ขอบเขตของการศกษาวจย........................................................................ 5

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ......................................................................... 6

นยามศพทเฉพาะ...................................................................................... 7

กรอบแนวความคดในการวจย.................................................................... 9

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ.................................................................... 11

แนวคดเกยวกบการประเมนโครงการ.......................................................... 12

ความหมายโครงการ............................................................................. 12

ลกษณะงานของโครงการ...................................................................... 13

ความหมายของการประเมน.................................................................. 13

ความหมายของการประเมนโครงการ...................................................... 14

ปรชญาการประเมนโครงการ.................................................................. 17

ประโยชนของการประเมนโครงการ........................................................ 18

การวางแผนการประเมนโครงการ.......................................................... 20

กระบวนการของการประเมนโครงการ.................................................... 21

ประเภทและรปแบบการประเมนโครงการ............................................... 23

การจดกลมรปแบบการประเมน............................................................. 26

รปแบบการประเมน.............................................................................. 28

สภาพบรบทของโรงเรยนพรประสาทวทยา.............................................. 39

แนวคดทฤษฎเกยวกบการอาน.................................................................... 40

ความหมายของการอาน......................................................................... 40

ทฤษฎการอาน...................................................................................... 43

แนวความคดของ ปอาเจ (Piaget)................................................. 43

แนวความคดของ บรเนอร (Bruner).............................................. 46

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 2 ( ตอ ) ความหมายของนสยรกการอาน....................................................... 47

พฒนาการในดานตางๆทเกยวของกบการอาน.................................. 49

พฒนาการและความสนใจของเดกประถมศกษา............................... 52

งานวจยทเกยวของ................................................................................ 54

งานวจยในประเทศ.......................................................................... 54

งานวจยในตางประเทศ.................................................................... 60

3 วธดาเนนการศกษาวจย ............................................................................... 66

การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง................................................... 66

การสรางเครองมอทใชในการวจย.......................................................... 66

การเกบรวบรวมขอมล.......................................................................... 69

การจดกระทาและวเคราะหขอมล.......................................................... 69

สถตทใชในการวเคราะหขอมล............................................................. 70

4 ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................. 71

ผลการวเคราะหสถานภาพครผสอนและนกเรยน................................... 72

ผลการวเคราะหขอมลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยน โรงเรยนพรประสาทวทยาตามความคดเหนของครผสอน...................... 75

ผลการวเคราะหขอมลนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษา......... 81

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ......................................................... 83

วตถประสงคของการวจย.................................................................... 83

วธดาเนนการศกษาวจย..................................................................... 83

การวเคราะหขอมล............................................................................ 84

สรปผลการวจย................................................................................. 84

อภปรายผลการวจย........................................................................... 84

ขอเสนอแนะ..................................................................................... 89

สารบญ ( ตอ )

บทท หนา

บรรณานกรม ..................................................................................... 90

ภาคผนวก ......................................................................................... 101

ภาคผนวก ก โครงการรกการอาน............................................ 102

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย....................................... 105

ภาคผนวก ค รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย............ 117

ประวตยอผทาสารนพนธ .................................................................. 119

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 แสดงจานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอนประสบการณทางการสอน... 72

2 จานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอน ระดบการศกษา......................... 72

3 จานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอน ชวงชนทสอน ............... ......... 73

4 จานวนและคารอยละของสถานภาพของนกเรยน................................................... 73

5 ผลการวเคราะหขอมลการดาเนนงานโครงการรกการอานตามความคดเหนของครผสอน 75 6 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของการดาเนนงานโครงการรกการอาน ดานบรบท........................................................................................................... 76

7 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของการดาเนนงานโครงการรกการอาน

ดานปจจยเบองตน............................................................................................. 77


ดานกระบวนการ.............................................................................................. 78


ดานผลผลต...................................................................................................... 79


ดานผลกระทบ................................................................................................... 80

11 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของขอมลเกยวกบนสยรกการอานของ

นกเรยนชวงชนท 2........................................................................................... 81

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา

1 กรอบแนวความคดในการวจย...................................................................... 10

2 แผนภมแสดงลกษณะงานของโครงการ......................................................... 13

3 รปแบบการประเมน CIPP .......................................................................... 37

4 แสดงความสมพนธระหวางการประเมน กบการตดสนใจในแบบจาลองซปป.... 38

บทท 1 บทนา

ภมหลง สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจไปทรงเปดงานสปดาหหนงสอ

แหงชาต ครงท 24 เมอวนท 29 มนาคม 2539 ทหอประชมครสภา กระทรวงศกษาธการ โดยม

พระราชดารสเปดงานสรปไดวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงเลงเหนถงความสาคญในเรอง

หนงสอมาตลอด ในฐานะทเปนเครองมอสาคญในการเรยนร ซงเคยมพระราชดารสวา “...หนงสอ

เปนเสมอนคลงทรวบรวมความคดวทยาการทกอยาง ซงคนพยายามรกษาความคดเหลานน และ

ถายทอดมาเปนตวอกษร หนงสอเผยแพรไปทใด ความรความคดกจะเผยแพรไปถงทนน หนงสอจง

เปนสงมคาและมประโยชนอนประเมนมได ในแงทเปนบอเกดแหงการเรยนรของมนษย...” การท

กระทรวงศกษาธการจดงานสปดาหหนงสอแหงชาตนน ไมไดหมายความแตเพอการผลตและจาหนาย

เทานน แตควรรวมถงการกระจายหนงสอไปสภมภาค และสงเสรมใหประชาชนรกการอานและ

แสวงหาความรเพมเตม เพอชวยใหเกดการพฒนาประเทศทยงยน (“สมเดจพระเทพฯ ทรงหวงเดก

ชนบท” , 2539 : 15 ; อางถงในฉววรรณ คหาภนนท. 2542: 6) และดงพระราชนพนธในสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (2521: 125-126; อางถงในไพพรรณ อนทนล. 2546 :

9 -10) ทขออนเชญมา ณ ทนวา “หนงสอนมมากมายหลายชนด นาดวงจตเรงรนชนสดใส ใหความร

สาเรงบนเทงใจ ฉนจงใฝใจสมานอานทกวน มวชาหลายอยางตางจาพวก ลวนสะดวกคนไดใหสขสนต

วชาการสรรมาสารพน ชวชวนฉนอานไดไมเบอเลย”

การจดกระบวนการเรยนการสอนในโรงเรยนนนการอานหนงสอมความสาคญและจาเปนตอ

การศกษามาก อกทงการอานเปนการแสวงหาความรทครอบคลมกจกรรมหลายดาน เชน การรบร

การตระหนก การพฒนา การสนองตอบ และการใชจนตนาการ เปนตน การอานจงสมพนธกบการ

ทางานของสมอง การตอบสนองทางรางกาย และอารมณ ซงจะสงผลไปถงการเปลยนแปลงทศนคต

บคลกภาพตลอดจนการประพฤตปฏบตของผอานเอง ดงท ไพพรรณ อนทนล (2546 : คานา) ได

กลาวไววา การอานเปนบอเกดแหงความรทงมวล และเปนปจจยพนฐานในการพฒนาประเทศทยงยน

จากผลการวจยเกยวกบสถานภาพการอานของคนไทย พบวาปหนง ๆ คนไทยอานหนงสอนอยมาก

โดยเฉพาะอยางยงเยาวชนไทย ดวยเหตนรฐบาลจงไดประกาศนโยบายเพอสงเสรมและสนบสนนใหคน

ไทย มนสยรกการอานมากขน โดยกาหนดใหปพทธศกราช 2546 เปนปแหงการสงเสรมการอานและ

การเรยนร ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

2

พ.ศ. 2545 ซงระบไวในหมวด 4 วาดวยแนวการจดการศกษา มาตรา 24 (3) ทกาหนดวา การจด

กระบวนการเรยนรใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของดาเนนการ จดกจกรรมใหผ เรยนไดเรยนร

จากประสบการณจรง ฝกปฏบตใหทาได คดเปน ทาเปน รกการอานและเกดการใฝร อยางตอเนอง

(ราชกจจานเบกษา 2542 : 10)

อนงจากการศกษาขอมลเกยวกบการอานจะพบวา ในประเทศตาง ๆ ทมความเจรญประชากร

สวนใหญมนสยรกการอานทงสน ดงเชน ในประเทศญป นมการสารวจการอานของประชาชนอยเสมอ

และในป พ.ศ.2537 จากการสารวจ พบวาประชากรญป นทวประเทศมการอานหนงสอเฉลยเดอนละ

3.9 เลม นตยสาร 4.9 เลม และหนงสอการตน 2.7 ฉบบ (สพรรณ วราทร. 2545 : 69) ซงใน

ประเทศไทยประชากรสวนใหญไมคอยอานหนงสอเทาทควร อาจเปนเพราะสงคมไทยขาดวฒนธรรม

ในการอาน และขาดปจจยสนบสนนโดยคนไทยอานหนงสอนอยมากหากเทยบกบตางประเทศ จาก

การสารวจ พบวาคนไทยอานหนงสอแคเพยง 5 เลมตอคนตอป ในขณะทสงคโปรอานหนงสอ 17

เลมตอคนตอป และสหรฐอเมรกาอานหนงสอ 50 เลมตอคนตอป สวนสถตการใชหองสมด พบวา

คนไทยตากวา 3 % ทเขาหองสมดประชาชน 1 ครง 1 ป ทสาคญ พบวามคนไทยตากวา 1 % ทเปน

สมาชกหองสมดประชาชนเพราะในป 2546 มผ ทเปนสมาชกหองสมดเพยง 420,000 คนเทานน ซง

สอดคลองกบสานกงานสถตแหงชาต ทสารวจการอานหนงสอของคนไทย พบวาคนไทยอานหนงสอ 35.5

ลานคน ขณะทมผ ไมอานหนงสอ 22.4 ลานคน หรอเกอบ 40 % สาเหตทไมอาน เพราะชอบฟงวทย ดทว

มากกวา ขณะทเดกอาย 10 – 14 ป ระบเหตผลไมชอบอาน และไมสนใจถงกวา 60 % โดย ในกลมผ ท

อานหนงสอนน สวนใหญอานหนงสอพมพ สาหรบ ผ ไมอานหนงสอ 22.4 ลานคนเพศชาย 10.1 ลานคน

และเพศหญง 12.3 ลานคน สวนผอานหนงสอ 25.4 ลานคน มสดสวนของการอานหนงสอพมพสง

ทสด 66 % รองลงมาคออานนวนยาย – การตน – หนงสออานเลน 44.6 % และอานตาราเรยนตามหลกสตร 40 %

(บานเมอง. 2546 : 5)

นอกจากการเรยนรทไดจากโรงเรยนแลว การเรยนรจากสงแวดลอมในสงคมรอบ ๆ ตวเดก

เองกเปนปจจยสาคญอยางหนงทมผลโดยตรงและโดยออมตอการเรยนรการพฒนา บคลกภาพและ

ลกษณะนสยของเดก สงแวดลอมทสาคญอยางมากชนดหนง คอ สอประเภทสงพมพตาง ๆ และสอ

สงพมพตาง ๆ เหลานตองอาศยการอานจงจะเขาใจความหมายทแทจรง การอานจงมความสาคญ

อยางมากในวยเดก ดงท ไลออนน (Lionni. 1964 : 142) กลาววา การอานจะชวยใหเดกแสวงหา

และคนพบระบบของคณคาสาหรบตนเอง ซงจะเปนประโยชนแกตวบคคลและสงคมมากกวาสงอนใด

เดกจงควรไดรบฝกฝนและพฒนาการอานเปนอยางมาก เพราะเดกจะมความสนใจใครรในสงแปลกใหม

เปนพนฐานอยแลวและเปนวยทสามารถจะพฒนาและเรยนรไดอยางรวดเรว การทเดกมพฤตกรรมรกการอาน

จงเปนสงจาเปนตอการดารงชวตในสงคมและมความสาคญประการหนงตอการพฒนาประเทศ เพราะ

3

การอานจะชวยพฒนาสมองและจตใจเดกใหมจตใจสภาพออนโยน มความคดสรางสรรคตามวย อน

จะนาไปสการพฒนาการทางดานอารมณ สงคม สตปญญา และการกระทาพฤตกรรมทนาปรารถนา

ควบคไปกบการเจรญเตบโตทางดานรางกายทเหมาะสมตอไป (บญกราง เกดตลา. 2523 : 28) ซง

สอดคลองกบแนวคดของปอาเจ (Piaget) ทไดเนนวา การอานนนจาเปนตองมวภาวสย (Effective Domain)

เพราะการอานจะเปนผลทาใหเกดความรสกมอารมณ เชน สนกเพลดเพลน ขมขน ราคาญ หมนไส

นาสงสาร เหนอกเหนใจ เปนตน ยงไปกวานนการอานนาไปใชในการกระทาไดดวย เพราะการอาน

ทาใหมอทธพลเกดขนทางจตใจและความประพฤตของผอานดวย ทาใหเกดภาพพจน จนตนาการ

สรางปรชญาชวตของตนเอง สรางความเขาใจระหวางตนและสงคม ฉะนน นทาน นยาย ทเดกอาน

จะมอทธพลตอตวเดกดวย (สขม เฉลยทรพย, 2531 : 108 -112, อางองจาก Cecco & Crawford,1974 : 74)

ดงนน การอานจงเปนพฤตกรรมทจาเปนอยางยงทเดกจะตองเรยนรและฝกฝนอยางตอเนอง

จนสามารถใชประโยชนจากการอานไดอยางเตมท มทศนคตทดและมพฤตกรรมรกการอาน เนอหาท

ดมประโยชนการทจะใหเดกไดอานและมพฤตกรรมรกการอาน เพอใหเปนประโยชนตอการศกษาของ

เดกตอไปในอนาคตนน จาเปนตองดาเนนการทสาคญ 2 ประการ คอ 1) สอนใหเดกอานหนงสอจน

สามารถอานได ซงไดกระทากนอยแลวในโรงเรยน 2) การปลกฝงใหเดกมพฤตกรรมรกการอานใน

เนอหาสาระทมประโยชน

ดวยคณคาของการเรยนร การปลกฝงจตสานก พฤตกรรมการสงเสรมการอานและเหตผล

ทวาคนไทยอานหนงสอนอยมากดงกลาว โรงเรยนพรประสาทวทยาจงมงจด “โครงการรกการอาน” ขน

เพอปลกฝงใหนกเรยนมนสยรกการอาน การแสวงหาความร ใหการอานนาไปสความใฝร ใฝเรยน

ตลอดชวต ซงโครงการนเปนกจกรรมทสรางเสรมใหผ เรยนเกดการเรยนรและมพฒนาการทเพมขนของ

นกเรยนในโรงเรยน โดยมโรงเรยนเปนฐานปฏบตการทสาคญทผ เรยนสามารถคนควาหาความรดวย

ตนเองไดตลอดเวลา และโรงเรยนเปนศนยกลางการเรยนทนกเรยนแตละคนมารบร ประสบการณ

และการพฒนาการทกดาน ผบรหารโรงเรยนจงมภารกจสาคญทจะตองใหความสนใจและเนนไปท

กจกรรมทจะทาใหนกเรยนเรยนรและพฒนาใหมากทสด ผบรหารโรงเรยนทกคนทกระทาภารกจนตอง

เกยวของกบกจกรรมทกชนดทมผลตอนกเรยนตงแตนกเรยนเขามาในโรงเรยนจนนกเรยนออกไปจาก

โรงเรยน อนจะเปนประโยชนตอการเรยนรและการดารงชวตของนกเรยนทงในปจจบนและในอนาคต

และสอดคลองกบแนวความคดของรฐบาล ในการสงเสรมการเรยนรตลอดชวตและอปนสยรกการอาน

(ไพโรจน กลนกหลาบ; 2542 :121)

โครงการ “รกการอาน” จาเปนตองมการประเมนโครงการเพราะการประเมนผลยอมนาไปส

การปรบปรงในทก ๆ ดานของโครงการ และการประเมนผลในปจจบนนไดรบการยอมรบมากขน โดยเฉพาะใน

ดานการบรหารโครงการ ซงเปนแนวทางการบรหารทไดนาไปสการปฏบตอยางกวางขวาง การบรหาร

4

โครงการตาง ๆ ไมวาจะเปนโครงการทางดานสงคม การเมอง การปกครอง และเศรษฐกจกตาม จะ

บงเกดผลอยางมประสทธภาพสงสด จาเปนตองอาศยการประเมนโครงการ (Project evaluation) ท

เปนระบบ กลาวคอ ผลจากการประเมนโครงการจะทาใหผบรหารโครงการไดทราบจดเดนและจดดอย

ของโครงการ ไดบรรลเปาหมายหรอไม ดงท สมหวง พธยานวฒน (2528 : 1) ไดกลาวไววา “ การประเมน

โครงการจะตองดาเนนการอยางเปนระบบ และมความเปนปรนย ผลการประเมนจงจะเปนประโยชน

คมคาและเปนทยอมรบ ” และสอดคลองกบประชม รอดประเสรฐ (2535 : 73) ทกลาววา “ การประเมน

โครงการเปนกระบวนการในการเกบรวบรวม และวเคราะหขอมลของการดาเนนโครงการและพจารณา

บงชใหทราบถงจดเดนหรอจดดอยของโครงการนนอยางมระบบ แลวตดสนใจวาจะปรบปรงแกไขโครงการนน

เพอการดาเนนงานตอไปหรอยตการดาเนนโครงการนน ” เพราะฉะนน การประเมนโครงการยอมนาไปส

การตดสนใจเกยวกบการปรบปรงสวนประกอบตาง ๆ ของโครงการ โครงการรกการอานในโรงเรยนก

เชนเดยวกน จาเปนอยางยงทตองมการประเมนผล เพอเปนแนวทางแกศกษานเทศก ผบรหารโรงเรยน

และครผสอนในโรงเรยน ในการปรบปรงการจดโครงการรกการอานและโครงการอน ๆ ในโรงเรยน

เพอประโยชนในการจดโครงการตาง ๆ ในโรงเรยน โดยเฉพาะในระดบประถมศกษานนการประเมน

โครงการยงมนอยมาก

จากทกลาวมาขางตนในฐานะทผวจยเปนผบรหารของโรงเรยน จงไดทาการประเมนโครงการ

รกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา โดยนารปแบบการประเมนโครงการแบบจาลองซปป

(CIPP Model) ของสตฟเฟลบมมาเปนหลกในการประเมนโครงการ เพอเปนการประเมนความกาวหนา

การวเคราะหการดาเนนงานอยางเปนระบบ ตดตามการดาเนนงานตามแผนของโครงการ นอกจากน

ผวจยยงไดทาการประเมนดานผลกระทบ (Impact Evaluation) ทเกดขนเพอใหเกดความสมบรณกบ

โครงการการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา อกทงเพอจะไดใชขอมลทก ๆ ดานทเกยวของ

กบการปฏบตงานในทกขนตอน ซงผลทไดจะชวยเปนแนวทางในการแกไขปญหาขอบกพรองและปรบปรง

การดาเนนงานโครงการรกการอานใหมประสทธภาพ และสามารถบรรลเปาหมายทกาหนดไว

วตถประสงคของการวจย 1. เพอประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

ตามความคดเหนของคร ใน 5 ดาน ดงนคอ

1. ดานบรบท (Context)

2. ดานปจจยเบองตน (Input)

3. ดานกระบวนการ (Process

4. ดานผลผลต (Product)

5

5. ดานผลกระทบ (Impact)

2. เพอศกษานสยรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

ขอบเขตของการศกษาวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา

ผวจยไดกาหนดขอบเขตการวจย โดยทาการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยน

โรงเรยนพรประสาทวทยา โดยใชรปแบบการประเมน CIPP Model ของสตฟเฟลบมและคณะ

(Stufflebeam & Other.1971 ) ม 4 ดาน

1.1 ดานบรบท (Context Evaluation) เปนการประเมนสภาพการดาเนนงาน มความ

สอดคลองเกยวของเพยงใดในโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา โดยทา

การวเคราะหปจจยตาง ๆ ทมสวนเกยวของกบโครงการ ตลอดจนการจดเกบขอมลตาง ๆ สาหรบ

การประเมนโครงการในครงนไดประเมนหลกการ วตถประสงคและเปาหมายของโครงการวาม

ความสอดคลองเหมาะสมมากนอยเพยงใด

1.2 ดานปจจยเบองตน (Input Evaluation) เปนการประเมนปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบ

โครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา อนทจะทาใหโครงการนนบรรลผลสมฤทธ

ตามจดมงหมายทกาหนดไว สาหรบการประเมนโครงการครงน ไดแกจานวนบคลากร วสดอปกรณ

และงบประมาณ มความเพยงพอมากนอยเพยงใด

1.3 ดานกระบวนการ (Process Evaluation) เปนการประเมนกระบวนการดาเนนงาน

ของโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาวาเปนอยางไร สาหรบการประเมนโครงการ

ครงน ไดแกการดาเนนงาน การจดกจกรรม การพฒนาบคลากร และการตดตามประเมนผล วาม

การปฏบตมากนอยเพยงใด

1.4 ดานผลผลต (Product Evaluation) เปนการประเมนในสวนทเปนผลการดาเนนงาน

โครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาวาเปนอยางไร มความพงพอใจในระดบใด

อยางไรกตาม เพอใหการประเมนโครงการรกการอานเปนไปอยางเตมรปแบบหรอครอบคลม

อยางอยางแทจรง ผวจยจงตองทาการประเมนถงผลกระทบ (Impact Evaluation) ทเกดขน

1.5 ดานผลกระทบ (Impact Evaluation) เปนการประเมนผลกระทบทเกดขนซงพจารณา

จากการเปลยนแปลงของบคคลโดยทางตรงและทางออมกบผลผลตของโครงการรกการอานของนกเรยน

โรงเรยนพรประสาทวทยาวาเกดอะไรขนกบนกเรยนบาง และนกเรยนไดอะไรบางจากการเขารวมโครงการ

แตเปนผลทไดเกดขนหลงจากจบโครงการแลว ไดแก ความสามารถในการเรยนของนกเรยน การใชประโยชน

จากหองสมด นกเรยนรจกเลอกหนงสออาน นกเรยนรกภาษาไทยและวฒนธรรมไทย การคนหาขอมล

6

ประกอบการเรยนรจากสอสารสนเทศ

2. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาครงน ไดแก ครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา จานวน

32 คน และนกเรยนทกาลงศกษาอยในชวงชนท 2 ของโรงเรยนพรประสาทวทยา ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2549 จานวน 246 คน

กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแก ครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา จานวน 30 คน

และนกเรยนทกาลงศกษาอยในชวงชนท 2 ของโรงเรยนพรประสาทวทยา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549

จานวน 152 คน ผวจยไดกาหนดขนาดของกลมตวอยางทเปนนกเรยนใชตารางเครจซและมอรแกน

(Krejcie & Morgan) แลวจงสมแบบแบงชน และใชวธสมอยางงาย

3. ตวแปรทใชในการศกษาวจย

3.1 ตวแปรอสระ ไดแก สถานภาพของครผสอนและสถานภาพของนกเรยน ดงน

3.1.1 ครผสอน

3.1.1.1 ประสบการณทางการสอน

3.1.1.2 ระดบการศกษา

3.1.1.3 ชวงชนทสอน

3.1.2 นกเรยน

3.1.2.1 เพศ

3.1.2.2 ระดบชนทเรยน

3.1.2.3 รายไดของผปกครอง

3.1.2.4 อาชพของผปกครอง

3.2 ตวแปรตาม ไดแก

3. 2. 1 ผลการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ใน 5 ดาน

คอ ดานบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ ดานผลผลต และดานผลกระทบ

3. 2. 2 นสยรกการอานของนกเรยน

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ผลของการวจยทาใหผบรหารสถานศกษานาขอมลทไดมาใชในการวางแผน ปรบปรง และ

พฒนาการบรหารงานโครงการในโรงเรยนใหเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณปจจบนมากยงขน

2. เพอนาผลการประเมนมาพฒนาแนวทางสงเสรมนสยรกการอานของนกเรยนใหมประสทธภาพ

มากยงขน

7

นยามศพทเฉพาะ 1. โครงการรกการอาน หมายถง กจกรรมหรอโครงการทโรงเรยนไดจดขนสาหรบนกเรยน

ในโรงเรยนเพอใหนกเรยนไดเหนคณคาของการอานหนงสอ และรจกใชเวลาวางในการอานหนงสอ

ดวย ตนเอง อกทงมนสยรกการอานอยางตอเนอง ดวยการแสดงการชอบอานหนงสอหรอสงพมพ

ตาง ๆ โดยแสดงพฤตกรรมอยางสมาเสมอของนกเรยนทมตอการอาน ความสนใจในการอาน การชอ

อาน การมความพรอมและมความพยายามในการอาน ซงสามารถทจะอานหนงสอไดทกโอกาสทก

สถานทตามความเหมาะสม ไดแก การอานหนงสอ การดรปภาพจากหนงสอ การอานหนงสอ

สาหรบเดก การอานหนงสอพมพ การรจกใชเวลาวางใหเกดประโยชน

2. นสยรกการอาน หมายถง พฤตกรรมหรอการกระทาของนกเรยนทแสดงออกมา จาก

การทไดรบการสงเสรม สนบสนนจากโครงการรกการอานของโรงเรยนพรประสาทวทยา ซงนกเรยน

เกดความสนใจ เหนความสาคญของการอาน ชอบอานหนงสอ และมพฤตกรรมเกยวกบการอาน

เชน การอานหนงสอประเภทตาง ๆ รจกใชเวลาวางใหเกดประโยชนและอานหนงสอบอย ๆ จนเกดเปน

นสย

3. การประเมนโครงการ หมายถง การตรวจสอบหรอการวดอยางเปนระบบ โดยใชรปแบบการ

ประเมน CIPP Model (Context - Input - Process - Product Model ) ของสตฟเฟลบมและคณะ

( Stufflebeam & Other. 1971 ) ในการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนชวงชนท 2 และผวจยได

ทาการศกษาผลกระทบ

3.1 การประเมนดานบรบท (Context Evaluation : C) หมายถง การประเมนเกยวกบ

สภาพการดาเนนงานเพอใหไดมาซงขอเทจจรงเกยวกบหลกการและเหตผลวามความสอดคลอง

เหมาะสมเพยงใด ไดแก หลกการ วตถประสงค และเปาหมายของการดาเนนโครงการรกการอาน

วาเหมาะสมมากนอยเพยงใด

3.2 การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation : I) หมายถง การประเมนเกยวกบ

ปจจยทใชในการดาเนนงานโครงการรกการอานเพอใหทราบขอเทจจรงในการนาปจจยตาง ๆ ทเกยวของกบ

โครงการ อนทจะทาใหโครงการนนบรรลผลสมฤทธตามจดมงหมายทกาหนดไว ไดแก บคลากร วสด

อปกรณ และงบประมาณวามความเพยงพอมากนอยเพยงใด

3.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation : P) หมายถง การประเมนเกยวกบ

ดานกระบวนการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา เพอใหทราบวา

มขอบกพรองเกยวกบวธการดาเนนงานอะไรบาง ไดแกกระบวนการในการดาเนนงาน การจดกจกรรม

การพฒนาบคลากร และการตดตามประเมนผลวา ไดมการปฏบตมากนอยเพยงใด

3.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation : P) หมายถง การประเมนการดาเนนงาน

8

หรอผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา วาผลทเกดขนเมอ

สนสดโครงการไดบรรลวตถประสงคเพยงใด ในชวงระยะเวลาทดาเนนโครงการ และมความพงพอใจ

ตอผลการดาเนนงานมากนอยเพยงใด

ดงนน เพอใหการประเมนโครงการรกการอานเปนไปอยางเตมรปแบบหรอครอบคลมอยางอยาง

แทจรง ผ วจยจาเปนตองทาการประเมนถงผลกระทบ (Impact Evaluation) ทเกดขนหลงจากการประเมน

สนสดโครงการ

3.5 การประเมนผลกระทบ (Impact Evaluation : I) หมายถง การประเมนผลกระทบท

เกดขน ซงพจารณาจากการเปลยนแปลงของบคคลโดยทางตรงและทางออมกบผลผลตของโครงการ

รกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาวาเกดอะไรขนกบนกเรยนบาง และนกเรยนไดอะไรบาง

จากการเขารวมโครงการ ไดแก นกเรยนรจกเลอกหนงสออาน การใชประโยชนจากหองสมดของนกเรยน

ความสามารถในการเรยนของนกเรยน การคนหาขอมลประกอบการเรยนรจากสอสารสนเทศ นกเรยน

เอาใจใสทจะคนหาความร นกเรยนรกภาษาไทยและวฒนธรรมไทย นกเรยนมเหตผลในการแสดงความคดเหน

4. โรงเรยนพรประสาทวทยา หมายถง โรงเรยนระดบประถมศกษา สงกดสานก

บรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน กรงเทพมหานคร

5. นกเรยน หมายถง นกเรยนทกาลงศกษาอยในชวงชนท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา

2549 โรงเรยนพรประสาทวทยา

6. เพศ หมายถง เพศหญงหรอเพศชายของนกเรยนทกาลงศกษาอยในชวงชนท 2 ภาคเรยนท 1

ปการศกษา 2549 โรงเรยนพรประสาทวทยา

7. ระดบชนทเรยน หมายถง ระดบชนทเรยนของนกเรยนทกาลงศกษาอยในชวงชนท 2

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 โรงเรยนพรประสาทวทยา ไดแก ชนประถมศกษาปท 4 5 และ 6

8. รายไดของผปกครอง หมายถง รายไดตอเดอนทไดจากการประกอบอาชพของผปกครอง

จาแนก ดงน ตากวา 10,000 บาท 10,001 – 20,000 บาท และมากกวา 20,001 บาท

9. อาชพของผปกครอง หมายถง อาชพของผปกครอง ไดแก ขาราชการ พนกงาน รฐวสาหกจ

บรษท / หางราน ธรกจสวนตว

10. คร หมายถง ครผสอนททาการสอนอยในโรงเรยนพรประสาทวทยา

11. ประสบการณทางการสอน หมายถง ประสบการณทางการสอนของครผสอนททาการ

สอนอยในโรงเรยนพรประสาทวทยา ถงวนททาการศกษาวจยตามจานวนปจรง ไดแก มประสบการณทางการ

สอนนอย และมประสบการณทางการสอนมาก

12. ระดบการศกษา หมายถง คณวฒทางการศกษาสงสดของครผสอน ไดแก ตากว

ปรญญาตร และสงกวาปรญญาตร

9

13. ชวงชนทสอน หมายถง ชวงชนทครผสอนเปนผ ททาการสอนนกเรยนในชวงชนนน ๆ ไดแก

ชวงชนท 1 ( ประถมศกษาปท 1 – ประถมศกษาปท 3 ) และชวงชนท 2 ( ประถมศกษาปท 4 – ประถมศกษาปท 6)

กรอบแนวความคดในการวจย ในการวจยครงนเปนการประเมนโครงการรกการอาน ผวจยใชรปแบบการประเมนซปป (CIPP Model)

ของสตฟเฟลบม ทกลาววา การประเมนเปนกระบวนการทตอเนอง โดยมจดเนนทสาคญคอ ใชควบค

กบการบรหารโครงการ ซงการประเมนเพอใหไดสารสนเทศทสาคญมงประเมน 4 ดาน คอ การประเมน

บรบท (Context Evaluation) ทาการประเมนเกยวกบหลกการ วตถประสงค และเปาหมายของโครงการ

วามความสอดคลอง เหมาะสมมากนอยเพยงใด การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation) ทา

การประเมนเกยวกบบคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณวามความเพยงพอมากนอยเพยงใด การประเมน

กระบวนการ (Process Evaluation) ทาการประเมนเกยวกบกระบวนการดาเนนงาน การจดกจกรรม

การพฒนาบคลากร และการประเมนผลวามการปฏบตมากนอยเพยงใด การประเมนผลผลต (Product

Evaluation) ทาการประเมนเกยวกบผลทเกดขนเมอสนสดโครงการวาไดบรรลวตถประสงคเพยงใด ในชวง

ระยะเวลาทดาเนนโครงการ มความพงพอใจตอผลการดาเนนงานมากนอยเพยงใด และทาการประเมนผลกระทบ

(Impact Evaluation) เพอใหการประเมนโครงการมความสมบรณมากขน เนองจากในการดาเนนงาน

โครงการนนไดเกดมสงทเกยวพนเกดขนหลงจากโครงการไดสนสดไปแลว ซงสอดคลองกบประชม รอดประเสรฐ

(2547: 96) ทกลาววา “การประเมนโครงการทดจะตองเปนกระบวนการทเปนระบบและมการบรณาการ

ทกแบบเขาดวยกนเพอใหการประเมนผลโครงการทครบสมบรณ และถาเปนไปไดจะตองมการประเมน

สงทเกยวพนอน ๆ ทเกดขนหลงจากโครงการไดสนสดไปแลวในระยะเวลาหนง ซงอาจเปนเวลาทนาน

หรอสน ๆ กได โดยพจารณาจากความเปลยนแปลงทเกดขนกบบคคลและกบสภาพแวดลอมในพนททม

การบรหารโครงการนน” และสอดคลองกบทวป ศรรศม (2544: 123) ทมความเหนวา “ขอบขายการ

ประเมนโครงการทครอบคลมจงควรประกอบดวย 5 สวน การประเมนเกยวกบบรบท (Context Evaluation)

การประเมนปจจยปอน (Input Evaluation) การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) และ

การประเมนผลผลต (Product Evaluation) โดยมคายอวา CIPPI Model” ผลของการประเมนสามารถ

นาไปเปนขอมลใหกบผบรหารใชพจารณาในการตดสนใจวา โครงการควรมการปรบปรงเปลยนแปลง

สวนไหนบางถงจะทาใหโครงการมประสทธภาพสงสด ผวจยจงทาการประเมนผลกระทบทเกดขนโดย

ทางตรงและทางออมหลงจากจบโครงการรกการอานวาเกดอะไรขนกบนกเรยนบาง และนกเรยนได

อะไรบางจากการเขารวมโครงการ กรอบแนวความคดในการวจยแสดงในภาพประกอบ 1 ดงน

กรอบแนวความคดในการวจย

10

ตวแปรอสระ ตวแปรตาม

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวความคดในการวจย

สถานภาพของครผสอน

1. ประสบการณทางการสอน

2. ระดบการศกษา

3. ชวงชนทสอน

ผลการประเมนโครงการรกการอานของ

นกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ใน

5 ดาน ดงน คอ

1. ดานบรบท

2. ดานปจจยเบองตน

3. ดานกระบวนการ

4. ดานผลผลต 5. ดานผลกระทบ

สถานภาพของนกเรยน

1. เพศ

2. ระดบชนทเรยน

3. รายไดของผปกครอง

4. อาชพของผปกครอง

นสยรกการอานของนกเรยน

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาวจยครงนผวจยไดนาเอาแนวความคดทฤษฎตาง ๆ และผลการวจยทเกยวของ

เพอเปนแนวทางในการศกษาวจย ดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบการประเมนโครงการ

1.1 ความหมายโครงการ

1.2 ลกษณะงานของโครงการ

1.3 ความหมายของการประเมน

1.4 ความหมายของการประเมนโครงการ

1.5 ปรชญาการประเมนโครงการ

1.6 ประโยชนของการประเมนโครงการ

1.7 การวางแผนการประเมนโครงการ

1.8 กระบวนการของการประเมนโครงการ

1.9 ประเภทและรปแบบการประเมนโครงการ

1.10 การจดกลมรปแบบการประเมน

1.11 รปแบบการประเมน

2. สภาพบรบทของโรงเรยนพรประสาทวทยา

3. แนวคดทฤษฎเกยวกบการอาน

3.1 ความหมายของการอาน

3.2 ทฤษฎการอาน

3.2.1 แนวความคดของ ปอาเจ (Piaget)

3.2.2 แนวความคดของ บรเนอร (Bruner)

3.3 ความหมายของนสยรกการอาน

3.4 พฒนาการในดานตางๆทเกยวของกบการอาน

3.5 พฒนาการและความสนใจของเดกประถมศกษา

4. งานวจยทเกยวของ

4.1 งานวจยในประเทศ

4.2 งานวจยในตางประเทศ

12

1. แนวคดเกยวกบการประเมนโครงการ 1.1 ความหมายโครงการ คาวา “ โครงการ ” ในภาษาไทยนจะตรงกบคาวา “ Program ” และ “ Project ” ในภาษาองกฤษ

ซงสวนใหญจะใชทดแทนกนอยเสมอ ๆ และมผใหความหมายทจะยกเปนตวอยางพอสงเขป ดงน

ประสทธ ตงยงศร (2538 : 15) ใหความหมายโครงการวา หมายถง กจกรรมหรองาน

ทเกยวกบการใชทรพยากรเพอหวงผลประโยชนตอบแทน กจกรรมหรองานดงกลาวจะตองเปนหนวย

อสระหนวยหนงทสามารถทาการวเคราะห วางแผน และนาไปปฏบต พรอมทงมลกษณะแจงชดถง

จดเรมตนและจดสนสด เมอวตถประสงคทมงหวงไวไดสาเรจเสรจสนลง

รตนะ บวสนธ (2540 : 4) ใหความหมายโครงการวา หมายถง สวนยอยหนงของแผนงานซง

ประกอบดวย กจกรรม ทรพยากรในการดาเนนงานและระยะเวลาดาเนนงาน เพอการบรรลเปาหมาย/วตถประสงค

ของโครงการนน

สชาต ประสทธรฐสนธ (2541 : 1) ใหความหมายโครงการวา หมายถง กจกรรมทจดทาขน

ดวยวตถประสงคบางประการ ทงนผจดทาโครงการมงหวงวาเมอจดทากจกรรมตาง ๆ ตามหลกเกณฑ

หรอขนตอนตาง ๆ ทกาหนดไวแลวจะบรรลวตถประสงคบางประการหรอหลายประการทตงไว กจกรรม

อยางเดยวกนหากมหลกเกณฑหรอขนตอนหรอกระบวนการทดาเนนการแตกตางกน จะไดผลลพธไมเหมอนกน

สมคด พรมจย (2544 : 36) ใหความหมายโครงการวา หมายถง กลมของกจกรรมทม

ความสมพนธเกยวของกนมความเปนเอกเทศ และแตละกจกรรมจะมเปาหมายอนเดยวกน มลกษณะท

เดนชด มการกาหนดเวลาเรมตนและเวลาสนสดโครงการ และมกจะเปนงานพเศษทตางไปจากงานประจา

ทวป ศรรศม (2544 : 31) ใหความหมายโครงการวา หมายถง กลมของกจกรรมทมความสมพนธ

เกยวของกนในแผนงานเดยวกน โดยมเวลาเรมตนและสนสดทชดเจน และเปนงานพเศษ หรอตางไปจาก

งานประจา (Routine) โครงการจะประกอบดวยงาน (Task) และกจกรรม (Activity)

สมหวง พธยานวฒน (2544 : 115) ใหความหมายโครงการวา หมายถง แผนยอยซง

เปนสวนหนงของแผนงาน หรอเปนกลมของกจกรรมทจะดาเนนการในระยะเวลาทกาหนด เพอให

บรรลเปาหมาย และวตถประสงคของแผนงานทไดระบไว

ศภชย ยาวะประภาษ (2547 : 380) ใหความหมายโครงการวา หมายถง กจกรรมพนฐานท

กาหนดขนเพอนาเอาวตถประสงคของหนวยงานหรอองคการไปปฏบตใหสาเรจลลวง ภายในระยะเวลาท

กาหนดไวแนนอน

ผวจยสรปวาโครงการ หมายถง งานทเปนสวนยอยสวนหนงของแผนงานทไดกาหนดไว

ซงจะประกอบไปดวย กจกรรม งบประมาณและทรพยากรในการดาเนนงาน และมระยะเวลาของ

การดาเนนงาน เพอใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคของโครงการนน ๆ

13

การประเมนผลโครงการ

(Program Evaluation)

ดาเนนงานตามโครงการ

(Program Implementation)

1.2 ลกษณะงานของโครงการ การดาเนนงานเกยวกบโครงการอยางนอยทสดจะประกอบดวย 3 ขนตอนใหญ ๆ ตอเนองกน

ไดแก การกาหนดออกแบบโครงการ (Program Design) การดาเนนงานตามโครงการหรอการนา

โครงการไปใช (Program Implementation) และการประเมนผลโครงการ (Program Evaluation)

ซงแสดงไดตามแผนภมภาพประกอบท 2

ภาพประกอบ 2 แผนภมแสดงลกษณะงานของโครงการ

ทมา : รตนะ บวสนธ (2540). การประเมนผลโครงการ การวจยเชงประเมน หนา 1

จากภาพประกอบ 2 แสดงใหเหนวา งานโครงการนนจะตองเรมตนทการออกแบบหรอ

การจดทาโครงการเสยกอน หลงจากนนจงนาโครงการทออกแบบไวไปดาเนนการใชกบกลมเปาหมาย

(Target Group) และเมอมการดาเนนการใชโครงการกจะตองทาการประเมนผลโครงการ ซงอาจจะ

ประเมนสวนใดสวนหนงของโครงการกได ทงนเพอนาผลทไดจากการประเมนไปปรบปรงโครงการเสยใหม

หรอ ออกแบบโครงการขนใหมตามจดบกพรองทพบจากผลการประเมน แลวดาเนนโครงการตามทได

ปรบปรงใหม พรอมทงทาการประเมนผลโครงการอกเชนเดยวกน เปนอยางนเรอยไปจนกวาผลทไดรบ

จากการประเมนบงบอกใหรวาบรรลตามวตถประสงค หรอมประสทธผล (Effectiveness) และมประสทธภาพ

(Efficiency) จงหยดหรอจบสนงานโครงการ (รตนะ บวสนธ, 2540 : 1)

1.3 ความหมายของการประเมน สเตก (รตนะ บวสนธ. 2540 : 103 อางองจาก Stake. 1967) ใหความหมายของ

การประเมนวา หมายถง การบรรยายและตดสนคณคาโปรแกรมการศกษา

กาหนดออกแบบโครงการ

(Program Design)

14

ไทเลอร (เยาวด รางชยกล วบลยศร. 2544 : 31 – 32 อางองจาก Tyler. 1936) ใหความหมาย

วา การประเมน หมายถง การเปรยบเทยบสงทผ เรยนสามารถกระทาไดจรงหลงจากทไดจดการเรยน

การสอนแลวกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม ซงไดกาหนดขนไวกอนทจะจดการเรยนการสอนนน ๆ

ซชแมน (Brack & Mass. 1990 : 1 ; Citing Suchman. 1967) นยามวา การประเมน คอ

การตดสนผลลพธอนเกดจากกจกรรมบางอยางทมงใหบรรลเปาหมายทมคณคาบางประการ

สตฟเฟลบม (Brack & Mass.1990 : 1 ; Citing Stufflebeam. 1971) กลาววา การประเมน

เปนกระบวนการในการกาหนดการจดหา และการเสนอสารสนเทศทมประโยชนตอการตดสนใจเลอกทางเลอก

ดาเนนงานทเหมาะสม

อลคน (UNESCO. 1999 : 48 ; Citing Alkin. 1975) ระบวาการประเมนเปนกระบวนการ

กาหนดขอบเขตการตดสนใจ การเลอกสารสนเทศทเหมาะสม การเกบรวบรวมและการวเคราะหสารสนเทศ

ทมประโยชนตอผ มอานาจในการตดสนใจในการเลอกแนวทางปฏบตตาง ๆ

เยาวด รางชยกลวบลยศร (2544 : 91) กลาววา “การประเมน” หมายถง ขบวนการตความหมาย

(Interpretation) และตดสนคณคา (Value Judgment) จากสงทวดไดจากการวดผล การประเมนผลตอง

อาศยวธการทมระบบแบบแผน ในการรวบรวมขอมล ตลอดจนเหตผลประกอบ การพจารณาตดสนวา

กจกรรมการศกษานน ดหรอเลวอยางไร เหมาะสมหรอไมเหมาะสมประการใด

ทวป ศรรศม (2544 : 114) ไดกลาววา “การประเมน” หมายถง กระบวนการในการแสวงหา

สารสนเทศเพอการกาหนดคณคาของสงใด ๆ เพอนาไปสการตดสนใจอยางใดอยางหนง ซงดาเนนการ

อยางเปนระบบระเบยบและมหลกเกณฑทสมเหตสมผลและเชอถอได

สมหวง พธยานวฒน (2544 : 153) ใหความหมายของการประเมนไววา เปนกระบวนการ

ใหไดมาซงสารสนเทศเกยวกบความกาวหนาของโครงการและความสาเรจของโครงการ อนเปนเครองบงชถง

คณคาของโครงการ กลาวคอ เปนเครองแสดงวาโครงการไดดาเนนไปแลวไดผลตามวตถประสงคของ

โครงการมากนอยเพยงใด ตลอดจนในอนาคตควรจะดาเนนการอยางไร ซงเปนการพจารณาคณคา

โดยใชผลงานในอดตและพจารณาถงศกยภาพและทางเลอกในการ ดาเนนงานในอนาคตตอไปดวย

ผวจยสรปไดวา การประเมน หมายถง กระบวนการในการตความหรอการรวบรวมขอมลของ

โครงการ เพอใหทราบผลวาเปนเชนใดแลวจงตดสนใจวาควรจะดาเนนการอยางไรตอไปในโครงการ

นน ๆ 1.4 ความหมายของการประเมนโครงการ มนกการศกษา นกประเมน หลายทานทงในประเทศและตางประเทศไดใหความหมาย

ของการประเมนโครงการไวแตกตางกน ดงน

15

สครพเวน (Cronbach. 1980 : 102 – 103 Citing Scriven. 1967.) ใหความหมายวา

หมายถง การตรวจสอบ หรอการสอบวดอยางเปนระบบของสงทเกดขนอนเนองมาจากโครงการ เพอทจะ

รวบรวมสงทไดจากการตรวจสอบนนาไปปรบปรงโครงการ

เวรธเธน และแซนเดอร (UNESCO,1999 : 1 Citing Worthen & Sander. 1973) ทให

ความหมายการประเมนโครงการ (program evaluation) หมายถง กระบวนการของการกาหนดคณคา

ของสงใดสงหนง ซงประกอบดวยวธการหาขอมลเพอใชในการตดสนคณคาของโครงการ (program)

ผลผลต (product) วธการ (procedure) จดมงหมาย (objective) และประโยชนทไดรบจากโครงการ

ซงเปนความหมายทเนนในเรองการตดสนคณคาของโครงการโดยเฉพาะ

สตฟเฟลบม และซงคฟวด (Stufflebeam & Shinkfield.1990 :159) กลาววา การประเมน

โครงการเปนกระบวนการบรรยาย เกบรวบรวมขอมลเกยวกบเปาหมาย การวางแผนการดาเนนการ

และผลกระทบ เพอนาไปเปนแนวทางในการตดสนใจ เพอสรางความนาเชอถอ และเพอสงเสรมให

เกดความเขาใจในสถานการณของโครงการ

สเตก (ศรชย กาญจนวาส. 2537 : 17 อางองจาก Stake. 1976) กลาววา การประเมน

โครงการ หมายถง การบรรยายสงทมงประเมนอยางสมบรณ โดยจะตองบรรยายความสมพนธและ

ความสอดคลองของสงทคาดหวง สงทเกดขนจรงและมาตรฐานใหครอบคลม เพอจะไดตอบสนองความตองการ

สารสนเทศใหตรงกบความตองการของผ ทใชผลการประเมนหรอผ ทเกยวของกบโครงการหลาย ๆ ฝาย

ไพศาล หวงพานช (2533 : 25) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา เปนกระบวนการ

ในการกาหนดคณคาของโครงการ เพอการนาไปสการตดสนใจเกยวกบโครงการนน ๆ วาดมประสทธภาพ

ไดผลเพยงใด

นศา ชโต (2536 : 9) ไดใหความหมายการประเมนโครงการวา “ เปนกจกรรมการเกบ

รวบรวมขอมล การวเคราะหความหมายขอเทจจรงเกยวกบความตองการ การหาแนวทางวธการปรบปรง

วธการจดการเกยวกบโครงการ และหาผลทแนใจวาเกดจากโครงการ เพอเปนการเพมคณภาพและ

ประสทธภาพของโครงการใหดยงขน ”

รตนะ บวสนธ (2540 : 9) ไดใหความหมายการประเมนโครงการวา หมายถง กระบวนการ

รวบรวมขอมลเกยวกบโครงการเพอนาขอมลทไดมานนเทยบกบเกณฑ แลวตดสนใจให คณคาตอ

ขอมลหรอโครงการดงกลาว

สขแกว คาสอน (2540 : 57) กลาววา การประเมนโครงการวา เปนกระบวนการรวบรวม

ขอสนเทศเกยวกบโครงการใดโครงการหนง โดยมการรวบรวมขอมลและวธการศกษาอยางเปนระบบ

ระเบยบ เพอเปรยบเทยบการปฏบตงานกบเปาหมายทกาหนดไว

16

สมหวง พธยานวฒน (2540 : 117) ไดใหความหมายของการประเมนโครงการไววา การ

ประเมนโครงการเปนกระบวนการทกอใหเกดสารนเทศในการปรบปรงโครงการและสารนเทศในการ

ตดสนผลสมฤทธของโครงการ

เสนาะ กลนงาม (2542 : 195) กลาววา การประเมนโครงการ หมายถง การตรวจสอบและ

วดสงทแผนไดกาหนดไวในขนของการวางแผน และเมอนาแผนไปดาเนนการแลว สงทเปลยนแปลง

และเกดขนนนเปนไปตามทกาหนดและคาดหมายไวเพยงใด โดยนาเอาผลทวดไดมาพจารณาวเคราะห

เปรยบเทยบกบแผนทกาหนดไว จงจะทาใหรไดวาสงทแผนตองการกบผลทเกดขนจรงนนตรงกนหรอ

แตกตางกนเพยงใด ดวยเหตอะไรบาง เปนเหตผลจากปจจยภายนอกหรอภายในของแผนอะไร

ประชม รอดประเสรฐ (2547 : 74) ใหความหมายของการประเมนโครงการวา หมายถง

กระบวนการในการเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหขอมลของการดาเนนโครงการ และพจารณาบงช

ใหทราบถงจดเดนหรอจดดอยของโครงการนนอยางมระบบ แลวตดสนใจวาจะปรบปรงแกไขโครงการ

นนเพอดาเนนงานตอไปหรอจะยตการดาเนนงานโครงการนน

สาหรบความหมายตาง ๆ นนจะเหนไดวาแนวคดของไทเลอร ทาใหเกดความหมายของ

การประเมนวา หมายถง กระบวนการตรวจสอบความสอดคลองระหวาง “ผลทไดกบวตถประสงคท

กาหนดไว” สวนในความหมายของ ครอนบาค (Cronbach. 1963 : Alkin. 1969) และสตฟเฟลบมกบ

คณะ (Stufflebeam & Other. 1971) มความเหนทสอดคลองกนวาการประเมน หมายถง กระบวนการระบ

และเสนอสารนเทศ เพอชวยในการตดสนใจ และการใหความหมายการประเมนทหมายถง การบรรยาย

อยางลมลก เกดจากแนวคดของ สเตก (Stake. 1967, 1975, 1978, Stake & Faseley. 1978) ซง

เนนกจกรรมการประเมนท “การบรรยายอยางลมลก” เพอใหไดสารสนเทศทสนองความตองการและ

ความสนใจของผใช สวนการตดสนคณคาใหขนอยกบ ดลยพนจของผใชสารสนเทศเปนสาคญ อกทง

ความหมายของการประเมนทหมายถง การตดสนคณคาของสงทมงประเมน กเกดจากแนวคดของ

สครฟเวน (Scriven. 1957, 1974, 1976) และปจจบนนความหมายการประเมน ดงกลาวเปนทยอมรบ

กนอยางกวางขวาง การประเมนตามนยความหมายน ไดนาไปใชโดยมรปแบบแตกตางกน เชน การ

ตดสนคณคาโดยผ เชยวชาญ (Professional Judgement) และการตดสนคณคาตามมาตรฐานวชาชพ

(Professional Review) เปนตน

จากความหมายการประเมนโครงการดงกลาวขางตน ผวจยสรปความหมายไดวา การ

ประเมนโครงการ หมายถง กระบวนการเกบรวบรวมขอมลทเกยวของกบโครงการแลวนามาประมวล

วเคราะหผล และนาผลลพธทไดมาเปนแนวทางประกอบในการตดสนใจปรบปรงโครงการหรอควรจะ

ดาเนนงานตอไปหรอไมอยางไร

17

1.5 ปรชญาการประเมนโครงการ ในการประเมนโครงการใด ๆ กตาม เพอเปนแนวทางในการประเมนโครงการ ผ ทจะทา

การประเมนจะตองทาความเขาใจถงรากฐานของแนวคด ซงกคอ การทาความเขาใจในปรชญาซงม

ความสาคญดงท ศรชย กาญจนวาส (2537 : 1) กลาววา “การทาความเขาใจถงแกนของการประเมน

ควรเรมตนดวยการศกษาปรชญา วเคราะหถงปรชญาของการประเมน เพอเปนรากฐานของความคด

สาหรบทาความเขาใจ ความหมายของการประเมน พฒนาการของการประเมน ทฤษฎ การประเมน

และปฏบตการทางการประเมนตอไป”

สมหวง พธยานวฒน (2540 : 73-74) ไดกลาวถงการจดกลมการประเมนตามแนวปรชญา

ไวดงน

1. การประเมนตามแนวปรชญาประโยชนนยม (Utilitarian Evaluation) กบการประเมน

ตามแนวปรชญาสหชญาณ และพหนยม (Intuitionist – Pluralist Evaluation)

1.1 การประเมนตามแนวปรชญาประโยชนนยม เชอวา เปาหมายสาคญของการประเมน

คอ การประเมนทกอใหเกดความสขแกสงคมมากทสด บทบาทของนกประเมนคอ การนาสารสนเทศเชง

ประเมนใหผ รบผดชอบเปนผตดสนในการประเมน

1.2 การประเมนตามแนวปรชญาสหชญาณ และพหนยม เชอวา การประเมนเปน

การตดสนคณคาของสงของหรอเหตการณททาการประเมน

2. การประเมนตามแนวญาณปรชญาลทธปรนยนยม และลทธอตนยนยม (Objectivist

and Subjectivist Epistemology)

2.1 การประเมนตามแนวปรชญาปรนยนยม เชอวา การประเมนซา ตรวจสอบได

กระบวนการประเมนจะตองมการวางแผนเปนขนตอนอยางมระบบ นกประเมนกลมนนยมประเมนโดย

ใชวธการเชงระบบ

2. 2 การประเมนตามแนวปรช ญาอตนยนยม เชอวา การประเมนไมมเกณฑมาตรฐาน

รวมทแนนอนสาหรบการประเมน การประเมนจะเปนหลกเกณฑกวาง ๆ และมความยดหยน เพอให

เปนทยอมรบของทกฝาย วธการประเมนแนวนจะเปนการประเมนเชงคณภาพหรอการประเมนดวยวธธรรมชาต

3. การประเมนตามปรชญาปฏฐานนยม (Positivism) กบปรชญาตอตานปฏฐานนยม

(Anti – positivism)

3.1 การประเมนตามปรชญาปฏฐานนยม เชอวา ความรทแนนอน คอ ความรท

สามารถอธบายได พสจนได โดยทฤษฎทางวทยาศาสตรเทานน การประเมนตามแนวปรชญาปฏฐานนยม

กคอ การประเมนโดยวธทดสอบหรอวธเชงปรมาณ

18

3.2 การประเมนตามปรชญาตอตานปฏฐานนยม เชอวา ผประเมนทจะเขาไปถง

ความจรงเชงคณคาไดจะตองเขาไปคลกคลจนคนเคย เพอใหเขาถงซงความหมายในเชงคณคา เนน

ความหมายและปรากฏการณโดยมมมองจากภายใน การเนนบรบททางสงคม และวฒนธรรมของ

ปรากฏการณ การประเมนตามแนวปรชญานเรยกวา เปนการประเมนเชงธรรมชาตและมสวนรวม

หรอการประเมนเชงคณภาพ 1.6 ประโยชนของการประเมนโครงการ

แอนเดอรสน และบอล (Anderson. & Ball. 1978 : 14 – 35 อางถงในรตนะ บวสนธ.2540 :

18-19) ไดอธบายบทบาทและประโยชนของการประเมนโครงการในดานวตถประสงคตาง ๆ ไว 6 ประการ คอ

1. เพอชวยในการตดสนใจนาโครงการไปใช ซงไดแก การประเมนวา โครงการทจดทา

ขนนนมความจาเปนมากนอย หรอมความสมเหตสมผลหรอไม มความเปนไปไดหรอคมคากบเงนทน

คาใชจายตาง ๆ เพยงไร โครงการเปนทตองการสาหรบกลมเปาหมายหรอจะไดรบการสนบสนนแคไหน

รวมทงขนาดและขอบเขตการนาโครงการไปใชกวาง หรอแคบ เปนตน ขอมลจากการประเมนเหลาน

จะชวยในการนามาประมวลสรปตดสนใจ สาหรบผบรหารหรอแหลงทนทจะตดสนใจอนมตการนา

โครงการดงกลาวไปดาเนนการใชตอไป

2. เพอชวยในการตดสนใจเกยวกบการดาเนนโครงการโดยตอเนองตอไป หรอการขยาย

โครงการและการรบรองโครงการ ซงไดแก การประเมนภายหลงจากโครงการไดดาเนนการเสรจสนไป

แลว (ตามระยะเวลาทกาหนดไว) เปนการประเมนเพอจะรวา โครงการดงกลาวยงมความจาเปนตอง

จดใหมอยอกตอไปหรอไม ผลทไดจากการดาเนนโครงการไดรบผลตอบแทนคมคากบทนทสญเสยไป

มากนอยเพยงใด และโครงการทดาเนนการไปนน กอใหเกดผลขางเคยง (Side Effects) ทงทางบวก

และทางลบหรอไม

3. เพอชวยในการตดสนใจเกยวกบการปรบปรงโครงการ ซงเปนการประเมนเมอโครงการ

ไดมการนาไปดาเนนการใชระยะหนง หรอเปนการประเมนในชวงการดาเนนโครงการ ทงนโดยทาการ

ประเมน เพอทจะปรบปรงสวนตาง ๆ ของโครงการอนไดแก

3.1 วตถประสงคของโครงการ เพอทจะรวา วตถประสงคของโครงการทกาหนดไว

นน เมอมการดาเนนโครงการไปชวขณะหนง มความเหมาะสมกบกลมเปาหมายหรอไม หรอไดรบ

การยอมรบสนบสนนรวมมอจากกลมเปาหมายในการดาเนนงาน เพอใหบรรลถง วตถประสงคมาก

นอยเพยงใด

3.2 เนอหาของโครงการ เปนการพจารณาวา เนอหาสาระหรอกจกรรมตาง ๆ ท

กาหนดไวในโครงการมความครอบคลมเกยวของกบวตถประสงคของโครงการหรอไม ลาดบขนตอน

ของกจกรรมเปนไปตามลาดบทจะเออตอการบรรลวตถประสงคของโครงการเพยงไร นอกจากนน

19

กยงพจารณาอกวา เนอหาสาระของโครงการดงกลาวมความเกยวของสมพนธกบภมหลง หรอพนเพ

เดมของกลมเปาหมายผ รบบรการจากโครงการมากนอยเพยงใด

3.3 วธการดาเนนโครงการ โดยพจารณาวา โครงการทกาลงดาเนนการอยนน ม

กลมเปาหมายรวมโครงการเปนจานวนเทาไร ครบหรอไมครบตามทกาหนดไว โครงการมผ รวมงาน

เพยงพอหรอไมเทาไร โครงการมการดาเนนงาน หรอดาเนนกจกรรมเปนอยางไร กลมเปาหมายผ รวม

โครงการไดรบการเสรมแรง หรอการสรางแรงจงใจอยางไรทานองน เปนตน

3.4 สภาวะแวดลอมของโครงการ หมายถง การพจารณาเกยวกบนโยบายทางการเมอง

หรอทางการบรหารของผบรหารทมสวนเกยวของกบการดาเนนโครงการวา ใหการสนบสนนการดาเนน

โครงการหรอไม อยางไร สมพนธภาพระหวางผ รวมงานในโครงการมลกษณะเชนไรขดแยงกนหรอไม

เปนอปสรรคตอการทจะดาเนนการตอไปเพยงใด ทรพยากรสนบสนนอน ๆ ทจาเปนตอ การดาเนน

โครงการมเพยงพอมากนอยเพยงใด ตลอดกระทงการยอมรบหรอใหการสนบสนนและการตอตานของ

สาธารณะทมตอโครงการเปนไปในทศทางใด เหลานเปนตน

4. เพอทจะไดรบขอเทจจรงเกยวกบการใหความสนบสนนโครงการจากแหลงตาง ๆ ซง

ไดแก การพจารณาความสนบสนนโครงการสาธารณชน การเมอง แหลงเงนทน รวมทงนกวชาชพ

อน ๆ โดยตองการรวา แหลงดงกลาวนมแหลงใดบางใหการสนบสนนโครงการอยางแทจรง เมอม

การดาเนนโครงการอยในขณะนน

5. เพอทจะไดรบขอเทจจรงเกยวกบการขดขวางตอตานโครงการจากแหลงตาง ๆ ในทาง

ตรงกนขามกบวตถประสงคของการประเมนโครงการในขอทส นอกจากเราจะตองการรถงแหลงทให

การสนบสนนโครงการแลว ในการดาเนนโครงการใด ๆ กตาม บางครงโครงการ ดงกลาวนนกจะไดรบ

การขดขวางตอตาน ทาใหการดาเนนโครงการไมอาจเปนไปไดโดยสะดวก และวตถประสงคของโครงการท

กาหนดไวอาจจะไมไดรบการตอบสนอง ดงนน การรวบรวมขอมลจากแหลงตาง ๆ เพอพจารณาวา

แหลงใดบางทขดขวางโครงการจงเปนสงจาเปน ทงนเพอจะไดหาทางแกไขปรบปรงใหดาเนนโครงการ

ใหมความเปนไปไดโดยสะดวกตอไป

6. เพอชวยใหเกดความเขาใจในกระบวนการพนฐานตาง ๆ ซงหมายถง การไดรบความร

ความเขาใจในพนฐานอนทนอกเหนอจากความรความเขาใจเกยวกบโครงการททาการประเมน แตทวาม

ผลตอโครงการ ไดแก พนฐานดานการศกษา ดานจตวทยา ดานสงคมวทยา และดานเศรษฐกจ เปนตน

สมคด พรมจย (2542 : 30) ไดสรปประโยชนของการประเมนโครงการไวดงน

1. ชวยใหขอมลและสารสนเทศตาง ๆ เพอนาไปใชในการตดสนใจเกยวกบการ

วางแผนโครงการ ตรวจสอบความพรอมของทรพยากรตาง ๆ ทจาเปนในการดาเนนโครงการตลอดจน

ตรวจสอบความเปนไปไดในการจดกจกรรมตาง ๆ

20

2. ชวยทาใหการกาหนดวตถประสงคของโครงการมความชดเจน

3. ชวยในการจดหาขอมลเกยวกบความกาวหนา ปญหาและอปสรรคของการดาเนน

โครงการ

4. ชวยใหขอมลเกยวกบความสาเรจ และความลมเหลวของโครงการเพอนาไปใชใน

การตดสนใจและวนจฉยวาจะดาเนนโครงการในชวงตอไปหรอไม จะยกเลกหรอขยายการดาเนน

โครงการตอไป

5. ชวยใหไดขอมลทบงบอกถงประสทธภาพของการดาเนนโครงการวาเปนอยางไร

6. เปนแรงจงใจใหผปฏบตโครงการ เพราะการประเมนโครงการดวยตนเอง จะทาให

ผปฏบตงานไดทราบผลการดาเนนงาน จดเดน จดดอย และนาขอมลไปใชในการปรบปรง และ

พฒนาโครงการใหมประสทธภาพยงขน 1.7 การวางแผนการประเมนโครงการ การวางแผนการประเมนโครงการเปนกระบวนการทเกยวของกบการกาหนดรายละเอยด

เกยวกบขอมลวธการท ใชเกบรวบรวมขอมลและการประมวลผล ซงทวป ศรรศม (2544 : 120 –121)

ไดกลาวถงขนตอนการวางแผนการประเมนโครงการ ประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงตอไปน

1. ศกษารายละเอยดเกยวกบโครงการทจะทาการประเมนโครงการ รายงานตาง ๆ เกยวกบ

โครงการ เพอเปนขอมลพนฐานสาหรบการกาหนดประเดนสาระและสงทตองการประเมนในขนตอน

ตอ ๆ ไป

2. กาหนดวตถประสงคและตวบงชของการประเมน ซงมวธการเชนเดยวกบการกาหนด

วตถประสงคของแผน หรอโครงการ กลาวคอ จะตองมความเฉพาะเจาะจง (Specific) สามารถวดได

(Measurable) สามารถบรรลผลได (Achievable or Attainable) ระบผลลพธทตองการ (Result – oriented)

และมขอบเขตเวลาทแนนอน (Time – bound) ซงเรยกกนโดยทวไปวา “SMART”

3. พฒนารปแบบการประเมน รปแบบการประเมน (Evaluation design) เปนแผนท

กาหนดวา จะเกบสารสนเทศเมอไร (When) และจากใคร (From Whom) ระหวางดาเนน การประเมน

ซงวตถประสงคและตวบงชทกาหนดไวในขนตอนท 2 จะเปนตวกาหนดวา ควรจะใช รปแบบการ

ประเมนรปแบบใดจงจะเหมาะสมและมประสทธภาพ

4. กาหนดวธการสมตวอยางเพอทาการประเมน วธการสมตวอยางจะนามาใชเมอโครงการทจะ

ประเมนนน เปนโครงการขนาดใหญ มผ เขารวมในพนทตาง ๆ เปนจานวนมากนกประเมนจะใชกลม

ตวอยางของประชาชนทเขารวมในโครงการมาทาการทดสอบ หรอเกบขอมลดวยวธการตาง ๆ และ

ขณะเดยวกนพนททนากลมตวอยางเหลานนมาทาการประเมนกอาจจะนามาประเมนดวยเชนเดยวกน

21

5. กาหนดชนดของขอมลทจะเกบรวบรวม วตถประสงคของการประเมนจะเปนตวกาหนด

ชนดของขอมลทจะเกบรวบรวม เชน ถาวตถประสงคกาหนดไววา นวตกรรมอยางหนงจะสามารถ

เพมผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตรของนกเรยนไดอยางมนยสาคญทางสถต หรอไม ขอมล

ทจาเปนจะตองเกบกคอ คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนในวชาคณตศาสตรจานวนสองกลมทจะนามา

เปรยบเทยบกน

6. เลอกและวางแผนการสรางหรอจดหาเครองมอเกบรวบรวมขอมลในการเกบรวบรวม

ขอมลในระดบพนท บางครงอาจจะใชเครองมอการประเมนอยางหลากหลาย ซงบางชนอาจจะมอย

แลวในสถาบนการวจยตาง ๆ หรอนกประเมนจดสรางขนเอง หรอจดหามาดวยวธการตาง ๆ เชน

อาจจะซอมาเพอประหยดเวลาและความพยายาม เปนตน

7. วางแผนการเกบรวบรวมขอมล โดยกาหนดใหชดเจนวา ใครจะเปนผ เกบรวบรวม

ขอมล เกบเมอไร จากใคร และจะเกบอยางไร

8. การวางแผนการเกบรวบรวมขอมล วตถประสงคของการประเมนและตวบงชจะให

แนวทางในการกาหนดวธการในการวเคราะหขอมล

9. ประมาณการคาใชจายในการประเมน การเตรยมการเกยวกบงบประมาณทจะใชใน

การประเมน ถอวาเปนองคประกอบทสาคญประการหนง โดยเฉพาะอยางยงถากจกรรมการประเมน

นนใชเงนทดงมาจากงบประมาณของโครงการ ซงนบตงแตเรมวางแผนงานโครงการ นกประเมนจะตอง

ตระหนกถงขอจากดทางการเงนทจะไดรบการจดสรรมาใช เพอการประเมนโครงการ

10. การวางแผนการจดทารายงานและการเผยแพรผลการประเมน การวางแผนในขนตอนน

นกประเมนโครงการจะตองกาหนดชนดของรายงานทจะเสนอ และผ ทจะรบมอบรายงานนน 1.8 กระบวนการของการประเมนโครงการ การประเมนโครงการนน เปนกระบวนการทตองจดทาอยาง มระบบ มขนตอน ซง

สมหวง พธยานวฒน (2540 : 65-76) ไดเสนอขนตอนในกระบวนการของการประเมนโครงการไว

ดงน

1. ทาการศกษาและวเคราะหโครงการทจะทาการประเมน ซงมความสาคญมาก เพราะ

การเขาใจถงโครงการมากเทาไรกจะทาใหการประเมนตรงกบวตถประสงคและเปาหมายมากยงขน

2. กาหนดวตถประสงคของการประเมนโครงการโดยมลาดบขนตอน ซงในการตง

วตถประสงคของการประเมนโครงการ มดงน

2.1 ระบบคคลหรอองคกรทเกยวของกบโครงการ

2.2 ระบเรองราวหรอขาวสารทบคคลหรอองคกรเหลานนตองการไดจากการประเมน

เพอประกอบการตดสนใจเกยวกบโครงการในแงตาง ๆ

22

2.3 สรปวตถประสงคของการประเมนโครงการนน ๆ

3. ออกแบบการประเมนโครงการ ซงเปนขนตอนทสาคญมากจะตองสอดคลองกบ

ธรรมชาตของโครงการทประเมน

4. การสรางเครองมอเพอใชในการเกบรวบรวมขอมล อนไดแก แบบทดสอบ แบบสอบถาม

และแบบสมภาษณ เปนตน

5. รวบรวมขอมลเพอใชในการประเมน

6. ทาการวเคราะหขอมลดวยวธการทเหมาะสม ซงโดยสวนใหญจะใชเปนการคานวณ

คารอยละ คามชฌมเลขคณต สวนเบยงเบนมาตรฐาน และเทคนคการวเคราะหเนอเรอง (content

analysis)

7. วางแผนการเขยนสรปการประเมนและนาเสนอผบรหารหรอผ ทเกยวของกบโครงการ

ซงขนตอนดงกลาวสอดคลองกบ สชาต ประสทธรฐสนธ (2536 :13-18) ทเสนอขนตอนของกระบวนการ

ประเมนโครงการไวในลกษณะเดยวกนคอ

1. การกาหนดวตถประสงคทจะประเมน ซงไมจาเปนตองเหมอนกบวตถประสงคของ

โครงการกได แตผประเมนอาจจะเปลยนเปาหมายของโครงการใหเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรม เปนตน

2. การเลอกวตถประสงคทตองการจะวด ซงผประเมนจะตองตระหนกดวาบางวตถประสงคอาจ

วดไมไดในชวงเวลาททาการประเมน

3. การเลอกอปกรณเครองมอและกระบวนการใหเหมาะสมกบรายละเอยดของวตถประสงคทจะ

ประเมน

4. การเลอกตวอยาง ตองคานงถงกลมตวอยางทสามารถเปนตวแทนของประชากรไดด

5. การกาหนดการวดและตารางการสงเกต ตองเลอกเวลาใหเหมาะสมวาจะทาการวดบอย

เทาใดและจะทาเมอใด จงจะไดขอสรปทถกตอง

6. การเลอกเทคนควเคราะห ตองหาเทคนคทเหมาะสมกบสภาพความเปนจรงของขอมล

7. การหาขอสรปและขอเสนอแนะ

กลาวโดยสรปจะเหนไดวา กระบวนการของการประเมนโครงการนน มขนตอนเรมตน

จากการศกษาทาความเขาใจโครงการทจะทาการประเมนอยางละเอยดลกซง เพอนาไปสการกาหนด

วตถประสงคของการประเมนไดอยางชดเจน รจกเลอกอปกรณเครองมอและกระบวนการตาง ๆ ใน

การเกบรวบรวมขอมล รวมทงการเลอกเทคนคทจะวเคราะหขอมล เพอหาขอสรปและขอเสนอแนะ

ตาง ๆ ในการนาเสนอผ เกยวของไดอยางถกตองตรงตามขอเทจจรง

23

1.9 ประเภทและรปแบบการประเมนโครงการ การประเมนโครงการ สามารถจดแบงไดหลายแบบมผแบงประเภทของการประเมนไว

มากมายในลกษณะตาง ๆ กน ซงขนอยกบโครงการนน ๆ ผวจยไดรวบรวมการแบงประเภทของการ

ประเมนทนยมใชเปนแนวทางในการประเมนโครงการจากนกประเมน นกวชาการ นกการศกษา และ

นกบรหาร พอสรปไดดงนคอ

ฟงค และคอสคอฟ (Fink & Koscoff) (1978 : 4 ; อางถงในรตนะ บวสนธ.2540: 207-208)

ไดแบงประเภทของการประเมนผลโครงการไว 2 ประเภท คอ

1. การประเมนผลยอย (Formative Evaluation) เปนการประเมนทกระทาระหวาง

ดาเนนโครงการ โดยมการตรวจสอบและเกบขอมลเปนระยะ ๆ ตลอดโครงการ ทงนมเปาหมายเพอ

ปรบปรงโครงการทกาลงดาเนนการอย

2. การประเมนผลรวม (Summative Evaluation) เปนการประเมนเมอการดาเนนโครงการ

สนสดลงแลว มเปาหมายเพอตรวจสอบผลทเกดจากโครงการวา บรรลตามจดมงหมายของโครงการ

เพยงใด หรอเกดผลกระทบใดบาง

โปลา (UNESCO 1999 : 49 – 55 ; Citing Bhola 1990) ไดแบงประเภทของการประเมน

ไว 3 ประเภท คอ

1. การประเมนภายในและการประเมนภายนอก (Internal and External Evaluation)

การประเมนภายในเนนใหคณะผ ดาเนนโครงการเปนผประเมน สวนการประเมนภายนอกเนนให

ผประเมนซงไมไดอยในโครงการเปนผประเมน เพอสรางความมนใจเกยวกบความเปนวตถวสย

(Objectivity) ในกระบวนการประเมน

2. การประเมนระหวางดาเนนโครงการและการประเมนหลงสนสดโครงการ (Formative

and Summative Evaluation) เปนการประเมนองคประกอบตาง ๆ เพอปรบปรงการดาเนนงานของ

โครงการ ซงเปนการประเมนระหวางดาเนนการ สวนการประเมนทมงผลรวบยอด เรยกวา การประเมนหลง

สนสดโครงการ เพอตรวจสอบวา วตถประสงคบรรลผลหรอไม และโครงการมผลกระทบอยางไรบาง ม

ประสทธผลคมคาหรอไม เพอนาผลเหลานไปใชในการตดสนใจ วางแผนวาจะจดโครงการอยางไรตอไป

3. การประเมนตามหนวยการวเคราะห (Evaluation based on the units of analysis)

เชน การประเมนผ เรยน การประเมนโครงการ การประเมนผลของกลม และการประเมนผลกระทบทมตอ

ชมชน เปนตน

สมหวง พธยานวฒน (2540 : 34-41) แบงประเภทของการประเมนโครงการนน ได

แบงไว 3 ประเภท คอ

24

1. การประเมนเชงสารวจ เปนการประเมนทเกยวของกบการสารวจสงตาง ๆ ทจะชวย

ในการประเมน เชน การวเคราะหตวโครงการ เพอประเมนความสอดคลองระหวางจดมงหมายของ

โครงการกบกจกรรมในโครงการ

2. การประเมนเชงทดลอง เปนการประเมนโดยอาศยแบบแผนของการวจยเชงทดลอง

มาประยกตใช การประเมนดวยวธนทาใหผลการประเมนทไดเนนท “ผล” มากเกนไปผลการประเมนจง

มผลกระทบตอการปรบปรงกจกรรมการดาเนนโครงการตาง ๆ นอย

3. การประเมนตามรปแบบของการประเมน เปนการประเมนทอาศยความรทไดจากรปแบบของ

การประเมนเปนกรอบแนวทางวา การประเมนจะเกยวของกบอะไรบาง ผประเมนตองทา อะไรบาง และ

ผประเมนจะตองทาอะไรกอนหลง อยางไรกดในการเลอกใชแบบหรอรปแบบในการประเมนจะตอง

เลอกใหสอดคลองกบความจาเปนหรอความตองการของการใชผลการประเมน

ซชแมน (อนนต เกตวงศ 2539 : 329 – 330 ; อางองจาก Suchman.1967) ไดแบง

ประเภทของการประเมนไว 5 กลม คอ

1. การประเมนความพยายาม (Effort) เปนการประเมนความพยายามทจะทากจกรรม

วาจะทาอะไร ทาอยางไร มการใชทรพยากรและพลงงานมากนอยเพยงใด ทงในเชงปรมาณและคณภาพ

2. การประเมนการปฏบตงาน (Performance) เปนการประเมนผลของความพยายาม

กระทาการตาง ๆ วา เมอทาเสรจแลวไดผลมากนอยอยางไร

3. การประเมนความพอเพยงของการปฏบตงาน (Adequacy of Performance) เปน

การวดความมากนอยของการปฏบตวา มประสทธผลพอเพยงกบทกาหนดไวตามตองการเพยงใด

ครอบคลมและเพยงพอสาหรบผ รบบรการหรอไม

4. การประเมนประสทธภาพ (Efficiency) เปนการวดคาใชจาย หรอทรพยากรเพอ

เปรยบเทยบกบผลงาน โดยทวไปจะวดออกมาในลกษณะของคาใชจายตอหนวยการผลต

5. การประเมนกระบวนการ (Process) เปนการวเคราะหการปฏบตงานตามแผนตงแต

เรมโครงการไปจนสนสดโครงการวา มการใชวธการเพอปฏบตงานถกตองหรอไม เปนวธทเหมาะสม

เพยงใด และใชไดผลมากนอยเพยงใด

สมบต สวรรณพทกษ (2531 : 45 – 47) ไดแบงประเภทของการประเมนโครงการ

โดยยดวงจรของโครงการ ตงแตกอนเรมโครงการจนกระทงสนสดโครงการ โดยแบงออกเปน

3 ประเภท คอ

1. การประเมนกอนการดาเนนงาน (Pre - Evaluation) มจดมงหมายเพอการตดสนใจ

เกยวกบการกาหนดและการเลอกทาโครงการ โดยพจารณาถงความเหมาะสมของการดาเนนโครงการ

และการวเคราะหผลตอบแทนโครงการ

25

2. การประเมนระหวางการดาเนนงาน (Implementation - Evaluation) โดยม

จดมงหมายเพอตรวจสอบวา การดาเนนงานเปนไปตามแผนทกาหนดไวหรอไม มปญหาและอปสรรค

อะไรบาง จะไดแกไขไดทนทวงท เพอใหการดาเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ

3. การประเมนหลงการดาเนนงาน (Post - Evaluation) เปนการประเมนทจดทาขน

เมอการปฏบตงานโครงการไดสาเรจเสรจสนลงแลว เพอตรวจสอบวา การดาเนนงานโครงการ

สามารถบรรล จดมงหมายทกาหนดไวเพยงใด มผลพลอยไดอยางอนนอกเหนอจากทไดระบไวใน

จดมงหมายบางหรอไม และสรปผลรวมของการดาเนนโครงการ

นอกจากนสมหวง พธยานวฒน (2544 : 114 – 115) ใหความเหนวา การประเมน

โครงการแบงไดหลายประเภท ตามแตวาจะใชเกณฑใดเปนหลกในการแบง ซงไดสรปการแบง

ประเภทของการประเมนออกเปน 6 ประเภท ดงนคอ

1. แบงตามหลกยดในการประเมนคา

1.1 การประเมนคาตามอดมการณของโครงการ (Goal – Based Evaluation) เปน

การประเมนผลทไดวา บรรลตามวตถประสงคของโครงการหรอไม โดยทราบกอนการประเมนวา

โครงการนมวตถประสงคอะไรบาง

1.2 การประเมนคาซงอสระจากอดมการณของโครงการ (Goal – Free Evaluation)

เปนการประเมนผลทเกดขนทงหมด โดยไมทราบวา วตถประสงคของโครงการนมอะไรบาง

2. แบงตามลาดบเวลาทประเมน

2.1 การประเมนกอนนาโครงการไปปฏบต

2.2 การประเมนขณะโครงการดาเนนอย

2.3 การประเมนหลงจากกจกรรม หรอโครงการสนสดลงแลว

3. แบงตามจดมงหมายของการประเมน

3.1 การประเมนเพอปรบปรง เรยกวา การประเมนความกาวหนา (Formative

Evaluation)

3.2 การประเมนเพอสรปผล เรยกวา การประเมนรวมสรป (Summative

Evaluation)

4. แบงตามสงทถกประเมน

4.1 การประเมนสภาวะแวดลอม หรอการประเมนปรบท (Context Evaluation)

4.2 การประเมนปจจย หรอตวปอน (Input Evaluation)

4.3 การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation)

4.4 การประเมนผลผลต (Product Evaluation)

26

5. แบงตามรปแบบการประเมนเปนหลก

5.1 การประเมนทมงตรวจสอบการบรรลวตถประสงค

5.2 การประเมนทมงเปรยบเทยบกบเกณฑการประเมน

5.3 การประเมนทมงนาผลไปชวยตดสนใจ

6. แบงตามความแทจรงของการประเมน

6.1 การประเมนเทยม (Pseudo Evaluation) ซงแบงยอยเปนการประเมนประเภท

ทถกควบคมโดยการเมอง และประเภททเกยวกบการเมอง

6.2 การประเมนกงแทกงเทยม (Quasi Evaluation) ซงมงประเมนคณคาของสงใด

สงหนงไมอาจวดคณคาทแทจรงของสงอนได

6.3 การประเมนแทจรง (True Evaluation) เปนการประเมนคณคาของสงใด สงหนงได

ถกตอง ซงมกเปนการประเมนเกยวกบการรบรองวทยฐานะ หรอ รบรองคณวฒ การประเมนโดย

ผทรงคณวฒ การประเมนความตองการ หรอ ความจาเปน และการประเมนเพอวางนโยบาย

จากทกลาวมาขางตนนน ผวจยสรปไดวา ประเภทของการประเมนโครงการ สามารถ

แบงไดหลากหลายประเภท ซงจะตองเปนไปตามลกษณะของโครงการและวตถประสงคในการประเมน

โดยผประเมนจะตองวนจฉยและตดสนใจทจะเลอกใชประเภทการประเมนโครงการ ใหเหมาะสมกบ

โครงการของแตละโครงการ 1.10 การจดกลมรปแบบการประเมน

รปแบบการประเมน (Evaluation model) มนกการประเมนบางทานเรยกวา หนจาลอง การประเมน

แบบจาลองการประเมน โมเดลการประเมน เปนตน แตในงานวจยนผวจยจะขอใช คาวา รปแบบการ

ประเมน เพราะเปนคาทมความหมายชดเจนและนยมใชกนมากตามความหมายของคาวา model ซงใน

การใหความหมายของคาวา รปแบบการประเมนนน สมบต สวรรณพทกษ (2531 : 66) ไดใหความหมาย

คาวา รปแบบการประเมน หมายถง กรอบหรอแนวความคดทสาคญเกยวกบกระบวนการและวธการ

ประเมน

สาหรบรปแบบการประเมนเหลาน มนกประเมนบางทานไดพยายามจดกลมเปนพวก ซงความคด

และโครงสรางของการประเมนทสาคญ ไดแก

การแบงรปการประเมนตามแนวคดของโพแฟม (Popham 1975 : 22-42) คอ

1. กลมรปแบบทยดจดมงหมายเปนหลก (goal-attainment models) โดยการประเมนจะให

คณคามากนอยนน พจารณาจากจดมงหมายทบรรลผลสาเรจเปนหลก

2. กลมรปแบบการตดสนคณคาโดยใชเกณฑภายใน (judgmental models emphasizing

intrinsic criteria) ซงเปนรปแบบทปฏบตกนอยทวไปในการประเมนทางการศกษา เชน การรบรองวทยฐานะ

27

ของโรงเรยน ซงผประเมนไดตงมาตรฐานเอาไววา กจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยนควรมมาตรฐานถง

ระดบใด

3. กลมรปแบบการตดสนคณคาโดยเกณฑภายนอก (judgmental models emphasizing

extrinsic criteria) ซงการตดสนคณคาจะอาศยผทรงคณวฒหรอผ เชยวชาญเปนผตดสนคณคานน ๆ

4. กลมรปแบบทชวยในการตดสนใจ (decision – facilitation models) เปนรปแบบ

การประเมนทชวยในการหาขอมล เพอชวยในการตดสนใจของผบรหารในการดาเนนงานของ โครงการ

เยาวด รางชยกล วบลยศร (2542 : 63) ไดแบงกลมรปแบบการประเมนออกเปน 2 กลมใหญ

คอ

1. กลมรปแบบการประเมนเพอการตดสนใจ (decision oriented evaluation) ใชการประเมนท

เปนระบบ โดยมขนตอนการประเมนทครบวงจร ซงใหสารนเทศเพอการตดสนใจทเหมาะสม

2. กลมรปแบบการประเมนเพอการตดสนคณคา (value oriented evaluation) นกประเมน

กลมนเหนวา การประเมนเปนการใหคณคา โดยใหความสาคญกบผลผลตทเกดจากโครงการทงหมด

รวมทงสามารถตดสนคณคาไดอยางเหมาะสมและตรงตามผลการประเมนทแทจรง ไมวาผลการประเมน

จะเปนดงทคาดหวงหรอไมกตาม

รปแบบการประเมนโครงการเปนกรอบ หรอแนวความคดสาคญทแสดงใหเหนถงกระบวนการ

หรอรายการประเมน ซงมนกวชาการทางดานการประเมนไดเสนอกรอบความคดใหนกประเมนไดเลอกใช

มหลายรปแบบ รปแบบการประเมนโดยทวไปนยมแบงออกเปน 3 กลม คอ (สมคด พรมจย, 2542 : 42)

1. รปแบบการประเมนทเนนจดมงหมายเปนหลก (Objective Based Model) เปนรปแบบท

เนนจดมงหมาย หรอเปาหมาย หรอวตถประสงคเปนหลก โดยดวาผลทเกดจากการปฏบตงานบรรล

จดมงหมายทกาหนดไวหรอไม ไดแก รปแบบการประเมนของไทเลอร (Tyler) , ครอนบาค (Cronbach)

และเครกแพททรค (Kirkpatrick)

2. รปแบบการประเมนทเนนการตดสนคณคา (Judgmental Evaluation Model) เปนรปแบบ

การประเมนทมจดมงหมาย เพอใหไดมาซงขอมลสารสนเทศ สาหรบกาหนดและวนจฉยคณคาและ

โครงการนน ๆ ไดแก รปแบบการประเมนของสเตค (Stake) , สครฟเวน (Scriven) และโปรวส (Provus)

3. รปแบบการประเมนทเนนการตดสนใจ (Decision – Oriented Evaluation Model) เปน

รปแบบการประเมนทมจดมงหมาย เพอใหไดมาซงขอมลและขาวสารตาง ๆ เพอชวยผบรหารใน

การตดสนใจเลอกทางเลอกตาง ๆ ไดอยางถกตอง ไดแก รปแบบการประเมนของเวลช (Welch) ,

สตฟเฟลบม (Stufflebeam) และอลคน (Alkin)

กลาวโดยสรปถงประเภทของการประเมนโครงการนน นกวชาการและนกประเมน แตละทาน

ไดแบงประเภทของการประเมนทแตกตางกนไป แตอาจจะพจารณาไดจากจดมงหมายของการประเมน

28

โครงการเปนหลก ตลอดจนเปาหมายของการประเมนและวธการทจะนามาใชในการประเมนโครงการ

สาหรบในการวจยโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาในครงน ผวจยจะทาการประเมน

ทมลกษณะเปนแบบการประเมนความกาวหนาทมรปแบบทเนนการตดสนใจ เพราะเปนโครงการท

ดาเนนการอยางตอเนองและโครงการกาลงดาเนนการอย ทงนเพอประโยชนในการปรบปรงโครงการ

ใหดและเหมาะสมยงขน 1.11 รปแบบการประเมน

รปแบบการประเมนมหลายประเภท สาหรบทจะนาเสนอตอไปน เปนรายละเอยดของรปแบบการ

ประเมนแบบตาง ๆ ซงสมคด พรมจย (2544 : 43-59) ไดเลอกมานาเสนอทงหมด 8 รปแบบ คอ

1. รปแบบการประเมนของ ราฟห ดบบลว ไทเลอร (Ralph W. Tyler)

2. รปแบบการประเมนของ มารวน ซ อลคน (Marvin C. Alkin)

3. รปแบบการประเมนของ เมลคอลม เอม โพรวส (Melcolm M. Provus)

4. รปแบบการประเมนของ ไมเคล สครฟเวน (Michael Scriven)

5. รปแบบการประเมนของ โรเบรต อ สเตก (Robert E. Stake)

6. รปแบบการประเมนของ แดเนยล แอล สตฟเฟลบม (Daneil L. Stufflebeam)

7. รปแบบการประเมนของ เครกแพตทรค (Kirkpatrick)

8. รปแบบการประเมนของ เอม คว แพตตน (M.Q. Patton) รปแบบการประเมนของ ไ ทเลอร (Tyler) ไทเลอร (Tyler, 1969) เปนผ นาทสาคญในการประเมนโครงการ ไดใหความหมาย

ของการประเมน การประเมนคอ การเปรยบเทยบพฤตกรรมทเกดขนกบจดมงหมายเชงพฤตกรรมท

กาหนดไว โดยมความเชอวา จดมงหมายทตงไวอยางชดเจน รดกม และจาเพาะเจาะจงแลว จะเปน

แนวทางชวยในการประเมนไดเปนอยางดในภายหลง เขาไดเสนอแนวคดเกยวกบการประเมน โดยเสนอ

เปนกรอบความคดครงแรกในป ค.ศ.1943 โดยเนนการกาหนดวตถประสงคของโครงการใหอยในรป

ของวตถประสงคเชงพฤตกรรม แลวประเมนความสาเรจของวตถประสงคเหลานน โดยมแนวความคด

วา โครงการประสบความสาเรจหรอไม ดไดจากผลผลตของโครงการวา ตรงตามจดมงหมายทตงไว

แตแรกหรอไมเทานน แนวคดลกษณะน เรยกวา แบบจาลองยดความสาเรจของจดมงหมายเปนหลก รปแบบประเมนของ อลคน (Alkin) อลคน (Alkin, 1969) ไดเสนอรปแบบการประเมนเรยกวา CSE (Center for the study of

Evaluation Approach) จดเนนของการประเมนตามแนวความคดของอลคน คอ การประเมนเพอ

การตดสนใจ อลคนไดใหความหมายของการประเมนวา เปนกระบวนการกาหนดขอบเขตของสงท

เกยวของกบการตดสนใจ การเลอกขอมลขาวสารทเหมาะสม การเกบรวบรวมขอมลและวเคราะห

29

ขอมล เพอนาไปสการจดทารายงานสรปใหกบผ มอานาจในการตดสนใจ ในการเลอก แนวทางท

เหมาะสมกบการดาเนนงานของโครงการ รปแบบการประเมนของ โพรวส (Provus) โพรวส (Provus, 1969) ไดใหความหมายของการประเมนเปนการเปรยบเทยบผลการ

ปฏบตกบมาตรฐาน เพอเปนการคนหาความไมสอดคลองระหวางความคาดหวงกบผลปฏบตงานของ

แผนงาน เขาอธบายวา มความไมสอดคลองกน 5 ชนด ทสามารถศกษาไดจากการใชแผนงาน คอ

ความไมสอดคลองทไมสมพนธกบขนตอนตาง ๆ ดงน

ขนท 1 การออกแบบโครงการ คอ การกาหนดปจจยททาใหเกดการดาเนนงาน

กาหนดกระบวนการการดาเนนงาน และกาหนดผลทคาดหวงจะไดรบจากการดาเนนงาน

ขนท 2 การเตรยมพรอมเปนการนาปจจยททาใหเกดการดาเนนงานเขาสกระบวนการ

ขนท 3 การดาเนนการตามแผน

ขนท 4 ผลผลตทเกดจากโครงการ

ขนท 5 การวเคราะหคาใชจายและกาไร รปแบบการประเมนของ สครฟเวน (Scriven) สครฟเวน (Scriven, 1967) ไดใหความหมายของการประเมน คอ การรวบรวมขอมล

การตดสนใจเลอกใชเครองมอเพอเกบขอมล และการกาหนดเกณฑประกอบการประเมน เปาหมายท

สาคญของการประเมน คอ การตดสนคณคาของโครงการ รปแบบการประเมนของ สเตก (Stake) โรเบอรต อ สเตก (Robert E. Stake) ไดพฒนารปแบบการประเมนโดยใชแนวคดของ

ครอนบาช และสครฟเวน เปนพนฐาน ในการปฏบตในการประเมนของ สเตกถอวา เปนรปแบบหนงท

นกประเมนนามาประยกตใชอยางกวางขวางในการประเมนโครงการ การประเมนตามความเหนของ สเตก

หมายถง กระบวนการทเกยวกบการเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล เพอนาไปสการ ตดสน

คณคาของโครงการ จดมงหมายของการประเมนมอย 2 ประการ คอ เพอตองการไดขอมลตาง ๆ ท

นามาบรรยายเกยวกบโครงการนน และเพอตองการไดขอมลตาง ๆ ทสามารถนามาใชในการตดสน

คณคาของโครงการ รปแบบการประเมนของ สตฟเฟลบม (Stufflebeam) สตฟเฟลบม และคณะ (Stufflebeam & Other. 1967) ไดเสนอแนวคดเกยวกบ

รปแบบการประเมนเรยกวา ซปป โมเดล (CIPP Model) เปนการประเมนทเปนกระบวนการตอเนอง

โดยมจดเนนทสาคญคอ ใชควบคกบการบรหารโครงการ เพอหาขอมลประกอบการตดสนใจอยาง

ตอเนองตลอดเวลา วตถประสงคการประเมน คอ การใหสารสนเทศเพอการตดสนใจ คาวา CIPP

เปนคายอมาจากคาวา Context Input Process and Product สตฟเฟลบมไดใหความหมายวา

30

การประเมนเปนกระบวนการของการบรรยาย การเกบขอมล การวเคราะหขอมล ขาวสาร เพอนา

ขอมลไปใชประโยชนในการตดสนใจ เลอกทางเลอกทเหมาะสม ซงการประเมนเพอใหไดสารสนเทศ

ทสาคญ มงประเมน 4 ดาน คอ การประเมนบรบท (Context Evaluation) การประเมนปจจย

เบองตน (Input Evaluation) การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) และการประเมน

ผลผลต (Product Evaluation) รปแบบการประเมนของ เครกแพตทรค (Kirkpatrick) เครกแพตทรค (Kirkpatrick. 1978) แหงมหาวทยาลยวสคอนซล สหรฐอเมรกา

อดตประธาน ASTD (The American Society for Training and Development) ไดเสนอแนวคดเกยวกบ

การฝกอบรมและการประเมนผลการฝกอบรมวา “การฝกอบรมเปนการชวยเหลอบคลากรใหสามารถ

ปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพในการฝกอบรมใด ๆ ควรจะจดใหมการประเมนผลการฝกอบรม ซง

ถอเปนสงจาเปนทจะชวยใหรวา การจดโปรแกรมการฝกอบรมมประสทธผลเพยงใด” รปแบบการประเมนของ แพตตน (Patton) แพตตน (Patton.1978) ไดเสนอแนวคดและรปแบบการประเมนทยดประโยชนใชสอย

(Utilization – Focused Evaluation) เพอแกปญหาของงานประเมน โดยเฉพาะในประเดนท มกจะ

ไดรบการวจารณวา ประเมนแลวไมไดนาผลการประเมนไปใช หรอผบรหารมองวา ผลการประเมนไมตรง

กบขอมลทตองการใชประกอบการตดสนใจ

จากทกลาวมาแลวนนแมวา แนวทฤษฎและรปแบบการประเมนทนกการประเมน

หลายทานไดเสนอไวมลกษณะทแตกตางกนทงดานแนวคดและวธการนาไปใช แตเมอนารปแบบของ

การประเมนเหลานนมาจดเปนกลม ทาใหสรปแนวคดในเรองการประเมนในแงมมตาง ๆ ไดและสามารถ

มองเหน แนวทางในการนาเอารปแบบของการประเมนเหลานไปประยกตใชในการประเมนโครงการได

อยางเหมาะสม

สาหรบรปแบบการประเมนโครงการนนมหลายรปแบบ เชน รปแบบของ Tyler

รปแบบของ Provus รปแบบของ Stake รปแบบของ Stufflebeam ฯลฯ ซงในแตละรปแบบจะม

รายละเอยดแตกตางกนไป ในทนผ วจยจะกลาวถงเฉพาะรปแบบการประเมนโครงการแบบ CIPP Model

ดงนน ผวจยจงไดนาเอาแบบจาลองรปแบบการประเมนโครงการแบบ CIPP Model มาใชในการประเมน

โครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา โดยนาเอารปแบบ CIPP Model มาใชใน

การประเมนบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ ดานผลผลตของโครงการ รปแบบการประเมนซปป (CIPP Model)

รปแบบการประเมนซปป CIPP Model จาเนยร สขหลาย และคณะ (2544: 223-

231) ไดอธบาย การประเมนดานตาง ๆ มรายละเอยดดงตอไปน

31

1. การประเมนบรบท หรอสภาวะแวดลอม (Context Evaluation) การประเมน

สภาวะแวดลอมเปนรปแบบพนฐานของการประเมนโดยทว ๆ ไป เปนการประเมนเพอใหไดมาซงเหตผล

เพอชวยในการกาหนดวตถประสงคของโครงการ โดยจะเนนในดานความสมพนธทเกยวกบสภาพแวดลอม

ความตองการ และเงอนไขทเปนจรงตาง ๆทเกยวของกบสภาพแวดลอม นอกจากน ยงชวยในการวนจฉย

ปญหา เพอใหไดขอมลพนฐานทจะเปนประโยชนตอการตดสนใจ การประเมนสภาวะแวดลอมนมลกษณะ

ตาง ๆ ทสาคญมากมาย จดเปนการวเคราะหขนาดใหญ (Macro Analytic) เปนตวกาหนดขอบเขต

ของการประเมน การบรรยาย และการวเคราะหสภาวะแวดลอม นอกจากนยงชวยใหทราบถงตวแปร

ทเกยวของและมความสาคญสาหรบ การบรรล เปาหมาย การประเมนสภาวะแวดลอมทาใหไดมาซง

การเปลยนแปลงวตถประสงค โดยอาศยการวนจฉยและการจดเรยงลาดบปญหาใหสอดคลองกบ

ความตองการของทประชมและสถานการณ

วธการประเมนสภาวะแวดลอมม 2 วธ คอ

1. Contingency Mode

2. Congruence Mode

Contingency Mode เปนการประเมนสภาวะแวดลอม เพอหาโอกาสและแรงผลกดน

จากภายนอกระบบ (Opportunities and pressure outside of the immediate system) เพอใหได

ขอมลมาใชพฒนาสงเสรมโครงการใหดขน โดยใชการสารวจปญหาภายในขอบเขตทกาหนดอยางกวาง ๆ

เชน การสารวจงานวจยและวรรณคดทเกยวของ การประเมนคานยมของชมชน ขอเสนอแนะตาง ๆ

แนวโนมของการพฒนาเศรษฐกจ สถตประชากร ฯลฯ การสารวจปญหาเหลาน ทาใหสามารถทจะ

คาดการณเกยวกบอนาคต ซงมประโยชนในการวางแผนโครงการตอไป คาถามทใชในการประเมน

สภาวะแวดลอมแบบ Contingency Mode คอ คาถามประเภท “ถา……แลว”

Congruence Mode เปนการประเมนโดยการเปรยบเทยบระหวางการปฏบตจรง

(Actual Result) กบวตถประสงคทวางไว การประเมนแบบนทาใหเราทราบวา วตถประสงคใดบางท

ไมสามารถจะบรรลเปาหมายได

ดงนน จะเหนไดวา การประเมนสภาวะแวดลอมจะไดมาซงขอมลพนฐานทจาเปน

สาหรบระบบ เพอประโยชนสาหรบผบรหารในทางปฏบต สถาบนการศกษาควรจะไดมการประเมน

สภาวะแวดลอม เพอทจะใหไดมาทงขอมลทเปน Contingency Mode and Congruence Mode

การกาหนดเปาหมายและคณคาของระบบ จาเปนตองมการตรวจสอบเพอดวา บรรลเปาหมายหรอไม

ตองใชวธแบบ Congruence Mode แตในสภาพของสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ความตองการ

ของบคคล และสถานทจะเปนตวหลกของการเปลยนแปลง ดงนน จงควรใชวธประเมนแบบ Contingency

Mode โดยใชคาถามแบบ “ถา…แลว” เพอตดสนวา เปาหมายและนโยบายเดมน ควรจะไดมการเปลยนแปลง

32

หรอไม ดงนน ในการประเมนสภาวะแวดลอมโดยทวไป ควรจะใชการประเมนทง 2 แบบ เพราะ

Congruence Mode จะเปนการตรวจสอบความถกตองของวตถประสงคในขณะท Contingency Mode

เปนไปเพอการปรบปรง

ในการรายงานขอมลเกยวกบสภาวะแวดลอม มความจาเปนอยางยงทจะตองกาหนด

ทศทางของหนวยทจะประเมน เพอทจะไดสอดคลองกบนโยบายและการตดสนใจในการบรหารของ

ระบบ ดงนน จงตองอาศยความรวมมอระหวางนกประเมนกบผบรหาร นกประเมนจะใหขอมล

เกยวกบปญหาการตดสนใจในปจจบน และขอมลทเกยวกบโครงการทตองการใช เพอการตดสนใจใน

อนาคตใหแกผบรหาร

2. การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation) เปนการจดหาขอมล เพอใชใน

การตดสนความเหมาะสมของแผนงานตาง ๆ ทจดขน โดยดวาขอมลนนจะมสวนชวยใหบรรล

จดมงหมายของโครงการหรอไม ซงมกจะประเมนในดานตาง ๆ คอ

1. ความสามารถของหนวยงาน หรอตวแทนในการจดโครงการ

2. ยทธวธทใชในการบรรลวตถประสงคของโครงการ

3. การไดรบความชวยเหลอในดานตาง ๆ ซงจะชวยใหโครงการดาเนนไปได เชน

หนวยงานทจะชวยเหลอ เวลา เงนทน อาคารสถานท อปกรณเครองมอ

ผลทไดจากการประเมนปจจยเบองตน คอ การวเคราะหรปแบบของวธการทใชใน

รปของราคาและกาไร (Cost and Benefit) ทจะไดรบ โดยการประเมนในดานอตรากาลง เวลา

งบประมาณ วธการทมศกยภาพ แตถาเปนการประเมนดานการศกษา ผลกาไรอาจจะไมอยในรป

ตวเลขกได การประเมนปจจยเบองตนน จะชวยใหขอมลทจะตดสนใจไดวา ควรตงวตถประสงค

เชงปฏบตอยางไร ใชอตรากาลงเทาใด วางแผนงานและดาเนนการอยางไร ซงจะแตกตางจากการ

ประเมนสภาวะแวดลอมในแงทวา การประเมนปจจยเบองตนเปนการทาเฉพาะกรณนน ๆ และ

วเคราะหภายในโครงการเทานน

3. การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) เมอแผนดาเนนการไดรบการ

อนมตและลงมอทา การประเมนกระบวนการจาเปนตองไดรบการเตรยมการ เพอใหขอมลยอนกลบ

(Feedback) แกผ รบผดชอบและผดาเนนการทกลาดบขน การประเมนกระบวนการมวตถประสงคใหญ

อย 3 ประการ คอ

1. เพอหาและทานายขอบกพรองของกระบวนการหรอการดาเนนการตามขนตอน

ทวางไว

2. เพอรวบรวมสารนเทศสาหรบผตดสนใจวางแผนงาน

3. เพอเปนรายงานสะสมถงการปฏบตตาง ๆ ทเกดขน

33

ยทธวธในการประเมนกระบวนการม 3 วธ คอ

1. แสดงใหเหนหรอกระตนเตอนถงศกยภาพของทรพยากรททาใหเกดความลมเหลว

ในโครงการ ซงอาจจะเปนสงตอไปน เชน ความสมพนธระหวางบคคลในกลม บคลากร และ นกศกษา

วธการสอสาร การใหเหตผล ความเขาใจ และเหนพองกนในวตถประสงคของแผนการ โดยผ ทเกยวของ

ในแผนการนน และผ ทไดรบผลกระทบจากแผนการ ความเพยงพอของแหลงทรพยากร อปกรณอานวย

ความสะดวก บคลากร ปฏทนการปฏบตงาน เปนตน

2. เกยวกบการวางโครงการและการตดสนกอนวางแผน โดยผ อานวยโครงการ

ระหวางการดาเนนโครงการนน ตวอยางการตดสนกอนวางแผน เชน ในโครงการพฒนาแบบสอบ ซง

มความจาเปนจะตองเลอกโรงเรยนอยางเจาะจง สาหรบเขารวมในการทดลองสรางขอกระทบใหม ๆ

ของแบบสอบ ผตดสนใจจะสามารถจดเตรยมวางโครงการลวงหนาไดด เมอมโรงเรยนมาใหเลอก แต

ตวเลอกเหลานจะยงไมมจนกวาจะมรายชอของโรงเรยนทจะสอบถามไป เมอโรงเรยนไดรบการตดตอ

แลว จงจะมการตดสนเกยวกบโรงเรยนทมความเตมใจเขารวมในการทดลอง แบบสอบ ดงนน

ผพฒนาแบบสอบจงตองเลอกโรงเรยนทสอดคลองกบความตองการตามแบบการสมตวอยางมากทสด

(แบบการสมจะไดรบการตดสนใจเลอกวธการมากอน) และเขาตองกาหนดตารางเฉพาะในการบรหาร

แบบสอบในการทดลองตามรปแบบของแบบสอบ ดงนน ในโครงการสวนใหญสถานการณจงตอง

ตดสนใจจงมจานวนมาก และนเปนเครองแสดงความทชดเจนถงความตองการขอมลจากการประเมน

กระบวนการ

3. ยทธวธในการประเมนกระบวนการ จะบอกลกษณะสาคญใหญ ๆ ของโครงราง

โครงการ เปนตนวา มโนทศนทตองการสอน และปรมาณของการอภปรายทจะมในความหมายน เพอ

บรรยายวาเกดอะไรขนจรง ๆ สารนเทศนจะใหประโยชน โดยเฉพาะอยางยงในการกาหนดวา ทาไม

วตถประสงคจงบรรล หรอไมบรรลผล

สวนประกอบทเปนหวใจสาคญของการประเมนกระบวนการม 4 อยาง คอ

1. การจดหานกประเมนกระบวนการเตมเวลา

2. เครองมอทเปนสอในการบรรยายกระบวนการ

3. การรวมประชมอยางสมาเสมอระหวางนกประเมนกระบวนการกบบคลากรใ

โครงการ หรอในแผนงานเอง

4. การปรบปรงโครงการรางการประเมนอยเปนนจสน

ในการรวบรวมสารนเทศ นกประเมนกระบวนการตองใชวธการทงทมแบบแผนและ

ไมมแบบแผน เชน การวเคราะหปฏกรยา การบนทกอยางอสระภายหลงสนสดการดาเนนงานใน

แตละวน การสมภาษณ การจดอนดบ บนทกรายวนของเจาของโครงการ วธการ Semantic Differential

34

บนทกการประชมคณะกรรมการ การปรบปรงชวยงานของ PERT และ Suggestion Boxes นอกจากตว

แปรทสาคญตามทฤษฎแลว ผประเมนกระบวนการยงอาจจะคนหาเหต หรอกรณอนทไมไดเขามาม

สวนรวม แตเปนเหตการณทมความสาคญตอกระบวนการ ดงนน ผประเมนจงตองใชเครองมอใด ๆ

เทาทจะหาได เพอสบสาวไปถงสงทแสดงใหเหนปญหาอยางแทจรง

คณคาของการประเมนกระบวนการไมไดอยทความสมพนธกบการประเมนอน ๆ

เทานน แตอยท

1. การประเมนกระบวนการขนอยกบผลประเมนบรบท หรอสภาวะแวดลอม และ

การประเมนปจจย คอ ถาสามารถประเมนสภาวะแวดลอมและปจจยไดดมาก ผจดการโครงการกม

ความมนใจมากขนในการเลอกการดาเนนการ และถาปรากฏความขดแยงนอยกตองม การประเมน

กระบวนการมากขน นนคอ ถาการกาหนดวตถประสงคและการวางโครงการคลมเครอ โครงการนนอาจจะ

เปนหวขอของปญหาและบางครงกเปนเหตแหงความลมเหลว ซงการประเมนสภาวะแวดลอมและปจจย

จะชวยชใหเหนและแกปญหาแลวตงแตตน พอถงการทาตามกระบวนการจาเปนทจะตองมขอมลยอนกลบ

โดยตอเนองเกยวกบวา ทาอยางไรโครงการนนจงจะทาหนาทไดสมบรณทสด ดงนน ในกรณเชนนการ

ประเมนกระบวนการจงจาเปนทสดทสามารถกระทาหนาทน

2. การประเมนกระบวนการมความสาคญมากกวาการประเมนผลผลตในระยะแรก

ของการกาหนดแผนงาน แตแนวโนมนจะกลบกนถาโครงรางของการพฒนาแผนงานอาศยการสารวจ

นอยลง แตมโครงรางทแนนอนมากขน การประเมนกระบวนการและการประเมนผลผลตจะขนตอกน

และกน คอ การประเมนกระบวนการจะเขาไปมสวนในการแปลความสงทเกดขน และถาตองการ

เปลยนแปลงกระบวนการจะไมสามารถตกลงใจได โดยไมทราบวา กระบวนการนนใหผลอยางไรบาง

การตดสนออกแบบโครงรางใหม หรอระเบยบปฏบตในกระบวนการใหม จงตองอาศยสารนเทศจาก

การประเมนผลผลตเขามารวมดวย

โดยสรป ภายใตการประเมนกระบวนการสารนเทศจะถกวเคราะหรวบรวมและ

นาเสนอเทาทผ ดาเนนโครงการตองการสารนเทศนน อาจจะบอยทกวนถาจาเปน โดยเฉพาะอยางยง

ในชวงระยะแรก ๆ ของโครงการ ทงน การประเมนนไมเพยงแตใหสารนเทศทตองการแกผตดสนใจใน

การคาดคะเนลวงหนา และการปฏบตเพอแกปญหาเทานน แตยงตองบนทกสารนเทศของกระบวนการ

สาหรบแปลความหมายของความสาเรจของโครงการดวย

4. การประเมนผลผลต (Product Evaluation) มจดมงหมายเพอวดและแปล

ความหมายของความสาเรจ ไมเฉพาะเมอสนสดวฎจกรของโครงการเทานน แตยงมความจาเปนยง

ในระหวางการปฏบตตามโครงการดวย

35

ระเบยบวธทว ๆ ไปของการประเมนผลผลต จะรวมสงตอไปนเขาไวดวยกน คอ การ

ดวา การกาหนดวตถประสงคนนนาไปใชไดหรอไม เกณฑในการวดทสมพนธกบวตถประสงคของ

การทากจกรรมคออะไร เปรยบเทยบผลทวดมาไดกบมาตรฐานสมบรณ (Absolute Criteria) หรอ

มาตรฐานสมพนธ (Relative Criteria) ทกาหนดไวกอน และทาการแปลความหมายถงเหตของสงท

เกดขน โดยอาศยรายงานจากการประเมนสภาวะแวดลอม ปจจย และกระบวนการรวมดวย

เกณฑนนอาจเปนไดทง Instrumental Criteria หรอ Congruence Criteria ซง

Seriven ไดชใหเหนถงความแตกตางของเกณฑทงสอง ดงน

1. Instrumental Criteria จะสมพนธกบความสาเรจทอยในระดบปานกลาง และม

สวนชวยใหเกดสมฤทธผลตามวตถประสงคในทสด เชน กอนทแบบสอบจะถกสรางขน รปแบบของ

แบบสอบและคาถามจานวนมากในแบบสอบนน จะตองไดรบการจดทาขนกอน หรอกอนทนกเรยนจะ

สามารถอานคาวา cake ไดอยางเขาใจ เขาจะตองมประสบการณเกยวกบสงทเปนความหมายของ

คามากอน

2. Congruence Criteria จะเปนเกณฑทเกยวกบเงอนไขเบองตนทถกกาหนดไว ซงอาจ

เปนอตราการตกออกของโรงเรยน ๆหนงทเปนอยถกลดลงใหไดระดบทกาหนดไว โดยกลม นกเรยนจะตอง

ไดรบคะแนนจากแบบสอบทระบมากกวา หรอเทากบจานวนทกาหนด หรอจะตองนาแผนการสอนใหมเขา

ไปใชในโรงเรยนนน การระบเกณฑแบบนขนอยกบความตองการของผตดสนใจโดยเฉพาะ

เทาทผานมา การประเมนมความหมายเพยงสวนทเปนการประเมนผลผลตเทานนถงแมวา

จะมการประเมนแบบอนทตางจากการประเมนผลผลต แตการประเมนเหลานกยงคงมความสมพนธคลายคลง

กนมาก

ทงการประเมนสภาวะแวดลอมและการประเมนผลผลต จะประเมนสงทมอยวาบรรล

เปาหมายใดอยางมระบบ โดยทการประเมนสภาวะแวดลอมจะพจารณาระบบโดยสวนรวม และการประเมน

ผลผลตจะพจารณาความพยายามเปลยนแปลงในระบบ ดงนน การประเมนสภาวะแวดลอม จง

แสดงทสงจาเพาะในรปทการประเมนผลผลตจะนาไปใชในภายหลง (สงทแสดงอยางเจาะจงนน จะ

เปนเกณฑสาหรบตดสนความสาเรจขนสดทายของผลผลต)

การประเมนปจจยและการประเมนผลผลต สามารถทจะแยกใหเหนไดงาย สาหรบ

การประเมนปจจยจะเกดขนกอนดาเนนการเปลยนแปลงโครงการ และการประเมนผลผลตจะเกดขน

ในระหวางและหลงโครงการ ในขณะทการประเมนสภาวะแวดลอมกาหนดสงจาเพาะสาหรบการประเมน

ผลผลต การประเมนปจจยกแสดงสงจาเพาะสาหรบการประเมนกระบวนการ

36

การตดสนใจโดยใชการประเมนปจจยเปนพนฐาน โดยเฉพาะสาหรบการวางแผน

การประเมนผลผลต ขนตอนทสาคญทสดในการประเมนปจจย คอ การประเมนความเหมาะสมของ

กระบวนการ ทเลอก และแผนการประเมนผลผลต ซงสามารถประยกตเขาเปนสวนหนงของระเบยบปฏบตได

การประเมนผลผลตจะสบสาวสงทมอยวา ไดบรรลวตถประสงคไปแลวหรอกาลงจะ

บรรล แตการประเมนกระบวนการจะประเมนสงทมอยวา ระเบยบการนนไดรบการกระทาไปตามทตงใจ

ไวหรอไม การประเมนทง 2 ชนด จะใหขอมลยอนกลบสาหรบการควบคมและพฒนาการเปลยนแปลง

ระเบยบปฏบตในกระบวนการ การประเมนกระบวนการทาใหสามารถทจะลงความเหนไดวา การนา

ระเบยบปฏบตไปทาจรงนน ตรงหรอไมกบแบบทวางไวและการประเมนผลผลต ชวยใหตกลงใจไดวา

วตถประสงคนนบรรลหรอไม สารนเทศทงสองชนดรวมกนจะแสดงใหเหนอยางหนกแนนถงสาเหตได

มากกวาอนใดอนหนงโดยลาพงในการตดสนวา ระเบยบปฏบตนนควรดาเนนตอไป โดยมการแกไข

หรอวาจะตองกลบไปเรมตนใหมทงหมด ถงแมจะเพมหนาทในการควบคมโครงการเขามาดวยการประเมน

ทงสองกยงคงอานวยความสะดวกและชวยอธบายถงผลทไดจากโครงการอย

การทการประเมนผลผลตรายงานวา วตถประสงคนนมผลสมฤทธหรอไมการประเมน

กระบวนการจะแสดงใหเหนถงรากฐานสาหรบการแปลความหมายเหตผลสาหรบสงทไดมานน คอ

ถาไมปรากฏผลสมฤทธตามวตถประสงคกจาเปนจะตองรวา ระเบยบปฏบตทตงใจไวนน ไดถกนาไป

ปฏบตจรงหรอไม การประเมนกระบวนการจะใหสารนเทศสาหรบทาความตกลงใจในขอน และถา

ปรากฏผลสมฤทธตามวตถประสงคกมความจาเปนทจะตองมคาบรรยายถงระเบยบปฏบตททาให

เกดผลเชนนนออกมา

37

จากแนวคดการประเมนทสตฟเฟลบมและคณะไดนาเสนอไวน เขาไดสรางรปแบบ

การประเมน CIPP Model ทงระบบ เปนดงแผนภมในภาพประกอบ 3

ภาพประกอบ 3 รปแบบการประเมน CIPP

ทมา : รตนะ บวสนธ. (2540). การประเมนผลโครงการ การวจยเชงประเมน หนา 112.

การประเมน

สภาพแวดลอม การตดสนใจ

วางแผน

การตดสนใจ

เลอกกจกรรม


ปจจยนาเขา

การดาเนนการ

อยางตอเนอง

ปฏบตการของ

โครงการ

การทดลอง


กระบวนการ


ผลผลต


ปรบใหม

การตดสนใจเลอก

แผน/กจกรรม

ปรบเปลยนการ

ประเมนสภาวะ

แวดลอม การขยายผลการใช การลมเลก/ยต


นาไป

ดาเนนการ

กจกรรม/

แผน

การปรบ

38

การประเมนตามแนวความคดนจะตองทาการประเมนเปนกระบวนการทตอเนองกน

เพอ กอใหเกดความสอดคลอง และผประเมนจะตองเสนอแนวทางเลอกหลาย ๆ วธ เพอเปนการสะดวก

แก ผ ทมหนาทตดสนใจ ดงทสมหวง พธยานวฒน ไดเสนอแผนภมไวดงภาพประกอบ 4

ประเภทของการประเมน ประเภทของการตดสนใจ

ภาพประกอบ 4 ความสมพนธระหวางการประเมน กบการตดสนใจในแบบจาลองซปป

ทมา : สมหวง พธยานวฒน, บรรณาธการ. (2544). ชดรวมบทความทางการประเมนโครงการ.

เลมท 4 : หนา 233

จากภาพประกอบ 4 จะเหนวา การใชรปแบบการประเมน CIPP Model ประเมน

โครงการเปนรปแบบจาลองททาการประเมนอยางครอบคลม ตงแตวตถประสงค ปจจยเบองตน

กระบวนการดาเนนการ ตลอดจนผลผลตของโครงการ ซงผลของการประเมนสามารถนาไปเปนขอมล

ใหกบผบรหารใชพจารณาในการตดสนใจวา โครงการควรมการปรบปรงเปลยนแปลงสวนไหนบางถง

จะทาใหโครงการมประสทธภาพสงสด

การประเมนสภาวะแวดลอม

Context evaluation

การประเมนปจจยเบองตน

Input evaluation

การประเมนกระบวนการ

Process evaluation

การประเมนผลผลต

Product evaluation

ตดสนใจเลอกวตถประสงค

เลอกแผนการจดแผนงาน

ทเหมาะสมทสด

นาแผนงานทกาหนดไวไป

ปฏบตและปรบปรง

ควรปรบปรงขยายแผน

หรอควรลมเลก

39

ดงนน เพอใหทราบถงผลการดาเนนงาน ปญหา และอปสรรคทเกดขน อนจะเปน

ขอมล สารสนเทศประกอบการพจารณาปรบปรงโครงการรกการอาน เพอพฒนาโครงการรกการอาน

ของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาใหดยงขน ผวจยจงไดประยกตแนวคดการประเมนตามรปแบบ

การประเมน CIPPI Model มาประเมนโครงการรกการอาน ซงรปแบบการประเมนนเปนรปแบบจาลองท

ทาการประเมนอยางครอบคลม ตงแตดานบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ ดานผลผลต

และดานผลกระทบ อนง ผวจยจาเปนตองประเมนถงผลกระทบทเกดขน เพอใหการประเมนโครงการรก

การอานมความสมบรณมากขน และในการดาเนนงานโครงการนนอาจมสงตางๆไดเกดขนโดยทไม

คาดคด ซงสอดคลองกบประชม รอดประเสรฐ (2547: 96) ทกลาววา การประเมนโครงการทดจะตอง

เปนกระบวนการทเปนระบบและมการบรณาการทกแบบเขาดวยกนเพอใหการประเมนผลโครงการทครบ

สมบรณ และถาเปนไปไดจะตองมการประเมนสงทเกยวพนอน ๆ ทเกดขนหลงจากโครงการไดสนสดไป

แลวในระยะเวลาหนง ซงอาจเปนเวลาทนานหรอสนๆกได โดยพจารณาจากความเปลยนแปลงทเกด

ขนกบบคคลและกบสภาพแวดลอมในพนททมการบรหารโครงการนน และสอดคลองกบรตนะ บวสนธ

(2540 : 112) การประเมนผลกระทบของโครงการ (Impact Evaluation) หมายถงการประเมนผลท

เกดขนตอเนองจากผลผลตของโครงการ หรอผลผลตของโครงการกอใหเกดผลอนตามมา ซงผลอน ๆ น

เรามไดกาหนดหรอระบไวในวตถประสงคของโครงการผลกระทบของโครงการอาจเปนไดทงบวกและลบ

แลวยงสอดคลองกบทวป ศรรศม (2544: 123) มความเหนวา ขอบขายการประเมนโครงการท

ครอบคลมจงควรประกอบดวย 5 สวน การประเมนเกยวกบบรบท (Context Evaluation) การประเมน

ปจจยปอน (Input Evaluation) การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) และการประเมนผล

ผลต (Product Evaluation) โดยมคายอวา CIPPI Model ซงผลของการประเมนสามารถนาไปเปน

ขอมลใหกบผบรหารใชพจารณาในการตดสนใจวา โครงการควรมการปรบปรงเปลยนแปลงสวนไหนบาง

ถงจะทาใหโครงการมประสทธภาพ สงสด

2. สภาพบรบทของโรงรยนพรประสาทวทยา โรงเรยนพรประสาทวทยาเปดทาการสอนเมอวนท 17 พฤษภาคม พ.ศ.2497 โดยมนางสงวน

มลทอง เปนผ กอตงโรงเรยนบนพนทของตนเอง โดยไมคดมากอนวาจะทาอาชพน แตการเปลยนแปลง

ชวตอยางกะทนหนเพราะขาดหวหนาครอบครว จงตองรบภาระตอครอบครวแทน เรมแรกรบเลยงเดกซง

มเพยง 7 – 8 คน เมอมเดกมากขนจงขยบขยายกจการโดยการก เงนมาลงทนกอสรางเพมขน ขยายชน

เรยนตามเดกขนไปปละชน ตงแตอนบาล 1 - ประถมศกษาปท 7 โดยมนางสาวยพา มลทองทาหนาท

เปนเจาของ ผจดการ และครใหญ

40

ปจจบน นางสาวครองพชญ พจตรนรการ เปนครใหญ และนางสาวคณนนช พจตรนรการ

เปนผ รบใบอนญาต

ปรชญาของโรงเรยน จรยธรรมเดน การเรยนด มคณภาพ

โรงเรยนพรประสาทวทยา เปนโรงเรยนเอกชนประเภทสามญศกษา สงกดสานกบรหารงาน

คณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ตงอยเลขท 1060 ถนนเทอดไทย แขวงตลาดพล เขตธนบร

กรงเทพมหานคร 10600

บคลากรในโรงเรยน คร 30 คน นกเรยน 615 คน มหองเรยน 24 หองเรยน ไดจดการ

เรยนการสอนตามกฎระเบยบของกระทรวงศกษาธการ เพอใหนกเรยนไดมการพฒนาในดานการศกษา

ความร ความสามารถ โรงเรยนไดจดกจกรรมตาง ๆ ภายในโรงเรยน ดงเชนโครงการรกการอานของ

นกเรยน โดยทาการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา โดยใชรปแบบ

การประเมน CIPP Model ของสตฟเฟลบมและคณะ (Stufflebeam & Other.1971 ) 3. แนวคดทฤษฎเกยวกบการอาน 3.1 ความหมายของการอาน “การอาน” ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน (2542 : 900) ใหความหมายวา

“ด หรอเขาใจความจากตวหนงสอ” ซงในชวงเวลารอยปเศษมาน ไดมการศกษาคนควาเกยวกบ

กลไกในการอาน เพอจะศกษากนอยางมระบบ พบวา การอานเปนการเคลอนสายตาแบบอานขาม

คา และมการหยดเพงเปนระยะโดยสมพนธกบเชาวนปญญา ความคนเคยกบเรองทอาน ความยาก

งายของคา แนวคด เรองทอาน และรปประโยค ความชดเจนของลลาการเขยน

ซนท (Zintz ) (1975 : 575 ; อางถงในฉววรรณ คหาภนนท. 2542 :1) ไดกลาววา การอาน

คอ การเกบรวบรวมความคดจากสงพมพ

เกรย (Gray ) (1984 :10-11; อางถงในศรรตน เจงกลนจนทร : 2536 : 3) ไดกลาววา การอาน

คอ การเขาใจของผ เขยนและของสงพมพนน ๆ จบแนวความคดจากกลมคาและความหมายตาง ๆ จาก

กลมคานน และยาวา การอาน คอ ประสบการณของผอานทชวยทาใหเกดทกษะและจดไดวาการอา

เปนกระบวนการ 4 ระดบ คอ

ขนท 1 การรบร

ขนท 2 ความเขาใจความคดรวบยอด

ขนท 3 การตดสนใจ การคดหาเหตผล

ขนท 4 การนาความคดใหมทไดรบมาผสมเขากบความรทมอย

ทง 4 ขนน เกรย (Gray) ไดกลาววา การอานตามลาดบขนนนจะชวยใหผอานมแนวคด

ใหมเกดขนจากประสบการณเดม ความรเดมทมอยรวมเขากบความรใหมทจะทาใหเกดเปนกระบวนการ

41

อยางไรกตาม แมวาจะอานตามกระบวนการทง 4 ขนตอนแลวกตาม แตความรทไดอาจจะไดรบไม

เทากน ทงนเปนเพราะความแตกตางระหวางบคคล ซงบคคลมความสามารถการอานไมเทากน

ศรรตน เจงกลนจนทร (2538 : 2) กลาวไววา การอานนนเกดจากองคประกอบระหวาง

ตวอกษร หรอสญลกษณและการรบรรวมกนวา ถาพบเครองหมายนใหออกเสยงวาอะไร และ

หมายความถงอะไร ดงนน การอานจงเปนการแปลความหมายจากตวอกษรออกมาเปนความคด

หวใจของการอานอยทการเขาใจความหมายของคา ซงสรปเปนกระบวนการอานเปน 4 ขนตอน

ดงน

1. การรจกคา หมายถง การตระหนก หรอรบรประสบการณจากการถกกระตนดวย

สญลกษณ นนคอ ผอานจะตองรจกคานน ๆ ดพอทจะเขาใจความหมาย

2. เขาใจความหมายของคา วล และประโยคทประกอบเปนขอความแลว โดยใช

ประสบการณเดมของตนมาชวยใหเขาใจเนอหาทอาน รจกพจารณาถงจดประสงคของผ เขยนทตองการ

จะสอ รวมทงคตของผ เขยนทแฝงอยในเรองทอาน

3. ขนปฏกรยา คอ ประเมนไดวา ขอความทไดอานนนจะยอม หรอปฏเสธ เพราะ

เหตผลใด ซงขนนจะตองใชความละเอยดลกซงมากขนอก เพราะตองมการลาดบเรยบเรยงเรองราว

ใหเปนของตวเอง เพอใหเขาใจยงขน มการเปรยบเทยบกบเรองอน ๆ

4. บรณาการ คอ การนาความหมายจากเรองทอานไปใชประโยชนสรางความคดใหม

ฉววรรณ คหาภนนทน (2542 : 10) ไดกลาวไววา การอานคอ ความเขาใจในสญลกษณ

เครองหมาย รปภาพ ตวอกษร คาและขอความทพมพ หรอเขยนขนมา

ผกาศร เยนบตร (2542 : 5) ไดกลาวไววา การอาน หมายถง กระบวนการคนหา

ความหมายหรอความเขาใจจากตวหนงสอ หรอสญลกษณตางเพอเพมประสบการณของผอาน

ผอานจะเขาใจสงทอานมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบปจจยหลายอยาง เชน สตปญญา อารมณ

ประสบการณ อาย ความสามารถทางภาษา

ศวกานท ปทมสต (2542 : 13) ไดกลาวไววา การอาน คอ การออกเสยงตามหนงสอ

เพอใหไดความหรอเขาใจความตามหนงสอนน หรอแมไมออกเสยงแตทาความเขาใจความหมาย

ตาง ๆ ตามหนงสอนน และการสงเกตพจารณาสงตาง ๆ ใหเขาใจ ตลอดจนการคดเกยวกบ ความร

ความเขาใจอกดวย

สวรรณา ตงทฆะรกษ (2543 : 1) ไดกลาวไววา การอาน คอ การทผอานเขาใจ

ความหมายของคาทผ เขยนถายทอดออกมาเปนตวอกษร และมผลทาใหเขาใจความคดของ

ผ เขยนไดชดเจนแจมแจงสมดงเปาประสงคทผ เขยนตองการ

42

บญศร ภญญาธนนท (2546 : 1) ไดกลาวไววา การอาน คอ การรบรความหมายของ

สารจากลายลกษณอกษร การอานเรมจากการมองดตวหนงสอแลวสามารถแปลตวหนงสอออกมา

เปนเสยงและความหมายได เปาหมายของการอานอยทผอานสามารถเขาใจและรบร ความหมายของ

เรองราวทอานได

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน (2548 : 14) ไดกลาวไววา การอาน หมายถง

การทาความเขาใจหนงสอดวยความร การสงเกต พจารณาดวยเชาวนปญญารอบดาน

จากความหมายทกลาวมาขางตนผวจยจงสรปไดวา การอาน หมายถง การแปล การตความ

จากสญลกษณ หรอตวอกษรจนสามารเขาใจไดด ซงจะออกเสยงหรอจะไมออกเสยงกตาม แตตองเขาใจ

ในความหมาย โดยการอานจะเรมจากคาแลวเพมขนเรอย ๆ จนเปนประโยค

นอกจากนสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (2534 : 58) ไดทรง

บรรยายถงความสาคญของการอานหนงสอ ในการประชมใหญสามญประจาป พ.ศ. 2530 ของ

สมาคมหองสมดแหงประเทศไทยไว ดงน

1. การอานหนงสอทาไดเนอหาสาระความรมากกวาการศกษาหาความรดวยวธอน ๆ

เชน การฟง

2. ผอานสามารถอานหนงสอไดโดยไมมการจากดเวลาและสถานท สามารถนาไป

ไหนมาไหนกได

3. หนงสอเกบไดนานกวาสออยางอน ซงมอายการใชงานอยางจากด

4. ผอานสามารถฝกการคด และสรางจนตนาการไดเองในขณะอาน

5. การอานสงเสรมใหสมองด มสมาธนานกวาและมากกวาสออยางอน ทงนเพราะ

ขณะอานจตใจจะมงมนอยกบขอความ พนจพเคราะหขอความ

6. ผอานเปนผ กาหนดการอานไดดวยตนเอง จะอานคราว ๆ อานอยางละเอยด

อานขาม หรออานทกตวอกษร เปนไปตามใจผอาน หรอจะเลอกอานเลมไหนกไดเพราะหนงสอมมาก

สามารถเลอกอานได

7. หนงสอมหลากหลายรปแบบ และมราคาถกกวาสออยางอน จงทาใหสมองผอาน

เปดกวาง สรางแนวคดและทศนะไดมากกวา ไมยดตดอยกบแนวคดใด ๆ โดยเฉพาะ

8. ผอานเกดความคดเหนไดดวยตนเอง วนจฉยเนอหาสาระไดดวยตนเอง รวมทง

หนงสอบางเลมสามารถนาไปปฏบตไดดวย เมอปฏบตแลวเกดผลด

ธรรมนญ เหลองออน (2545) ไดกลาวไววา การอาน เปนทกษะหนงทมความสาคญมาก

การอานทาใหเกดปญญา ความคดททาใหเกดความสรางสรรคชวยใหพฒนาตนเอง และรจกปรบตวให

43

อยในสงคมไดอยางสงบสข ผอนคลายความเครยดทเกดจากการทากจกรรมการงานตาง ๆ ดงนน

การอานจงมไดเพยงแตอานเปน แตสามารถอานแลวนาไปใชใหเกดประโยชนในชวตประจาวนได

สรรรชต หอไพศาล (2547 : 17) ไดกลาวไววา การอานคอ การรบรความหมายจาก

ถอยคาทตพมพอยในสงพมพหรอในหนงสอ เปนการรบรวาผ เขยนคดอะไรและพดอะไรโดยเรมตน

ทาความเขาใจถอยคาแตละคาเขาใจวล เขาใจประโยค ซงรวมอยในยอหนา เขาใจแตละยอหนา ซง

รวมเปนเรองราวเดยวกน การอานเปนการบรโภคคาทถกเขยนออกมาเปนตวหนงสอหรอสญลกษณ

การอานโดยหลกวทยาศาสตร เรมจากการท แสงตกกระทบทสอ และสะทอนจากตวหนงสอผานทาง

เลนสนยนตา และประสาทตาเขาสเซลลสมอง ไปเปนความคด (Idea) ความรบร (Perception) และ

กอใหเกดความจา (Memory) ทงความจาระยะสน และความจา ระยะยาว กระบวนการอาน ม 4

ขนตอนนบตงแตขนแรก การอานออก อานได หรออานออกเสยงได ถกตอง ขนทสองการอานแลว

เขาใจ ความหมายของคาวล ประโยค สรปความได ขนทสามการอานแลวรจกใชความคดวเคราะห

วจารณและออกความเหนในทางท ขดแยงหรอเหนดวยกบผ เขยนอยางมเหตผล และขนสดทายคอการ

อานเพอนาไปใชประยกตใชในเชงสรางสรรค

ดงนน ผ ทอานไดและอานเปนจะตองใชกระบวนการทงหมด ในการอานทกอใหเกด

ประโยชนสงสด โดยการถายทอดความหมายจากตวอกษรออกมาเปนความคด และจากการคดทได

จากการอานผสมผสานกบประสบการณเดมสามารถนาความคดนนไปใชประโยชนตอไป

3.2 ทฤษฎการอาน

3.2.1 แนวความคดของ ปอาเจ (Piaget) ปอาเจ (Piaget) ไดกลาวถงพฒนาการของเดกจะเหนไดวา ในระยะทเดกเจรญ

ทางภาษาเปนตนมา คอ ตงแตระยะ 2-7 ป ระยะนจงมความหมายสาคญ ผปกครองและครเรมท

จะปลกฝงความสามารถการเรยนรและทกษะใหแกเดก เพราะกระบวนการอานจาเปนตองมพนฐาน

ทางทกษะหลายอยางทเกดจากประสบการณ คาศพท แบบประโยค เขาใจความหมาย สามารถตความ

เขาใจความ แยกความ สรปความจากเรองราวทอานได นอกจากนน Piaget ยงเนนวา การอานนน

จาเปนตองมวภาวสย (Effective Domain) เพราะการอานจะเปนผลทาใหเกดความรสกมอารมณ

เชน สนกเพลดเพลน ขมขน ราคาญ หมนไส นาสงสาร เหนอกเหนใจ เปนตน ยงไปกวานนการอาน

นาไปใชในการกระทาไดดวย เพราะการอานทาใหมอทธพลเกดขนทางจตใจ และความประพฤตของ

ผอานดวย ทาใหเกดภาพพจน จนตนาการสรางปรชญาชวตของตนเอง สรางความเขาใจระหวางตน

และสงคม ฉะนน นทาน นยาย ทเดกอานจะมอทธพลตอตวเดกดวย (สขม เฉลยทรพย. 2531 : 108 -112 ;

อางองมาจาก Cecco & Crawford. 1974 : 74)

44

ทกษะการอานเปนพนฐานของการอานไดด เชน อานคลอง อานเรว บทบาท

ของการสอนจะชวยพฒนาการอานใหแกเดกเปนอยางมาก คนบางคนใหคาจากดการอานเพยงอาน

ออกคงหมายถง อานออกเสยงได ใหอานคาไดเทานน แตไมคดวาการสอนอานจะทาใหอานไดเขาใจ

เอาไปใชใหเปนประโยชนในชวตประจาวนได ทงในดานสวนตวผอานและสงคมทตนอยวาทจรงแลว

การอานออกเขยนไดเปนทางนาไปสความเขาใจ และชวยใหสงคมเขาใจตนไดดขน

การอานกบชวตเดก เรมตงแตเกดจนถง 7- 8 ขวบ ความสาคญมมาแตกาเนด

อยในครรภมารดา คอ จะตองนกถงสมองของเดกทจะตองไดรบการฟมฟกอยางดจากมารดาขณะ

ตงครรภ เพราะระหวางนนเซลลระบบประสาทกาลงจะเตบโตเฉพาะเซลลสมอง สขภาพของมารดา

เปนสงสาคญ การเจบปวย อบตเหต การรบประทานยา การดแลระวงสขภาพอนามยของมารดาทม

ผลตอทารกในครรภเปนอยางยง หลงจากเกดความเจรญเตบโตทางรางกายแลวนน ยงอยทการเลยงด

ใหไดรบอาหาร พอเพยง และความสมบรณของครอบครวดวย ประสทธภาพ การเหน การไดยน การอาน

ตองการสายตาทมองเหนอะไรชดเจน มองดตวหนงสอเหนความแตกตาง

เดกตองมประสบการณจากสมผสไปสการรบร (Perception) และไปสความคด

รวบยอด (Concept) กลาวคอ จะตองมประสบการณจากการไดเหน ไดยน ไดกลน ไดจบตอง

ไดพด เพอนาไปสการรบรและมโนภาพนนเอง เพอจะทาใหเกดกระบวนการทางความคด

ความเจรญเตบโตของการอานในปแรก ๆ ทเดกควรจะไดรบ เรมมาตงแตความ

เจรญเตบโต หรอการพฒนาการทางรางกาย ความคลองแคลวของการใชกลามเนอตาง ๆ ทกษะ

ทางการรบรและเขาใจเรองราว สตปญญาทางสมองและประสบการณทางสงคมของเดกแตละคน อน

เปนพนฐาน สบเนองของเดกแตละคน เตรยมพรอมทจะรบประสบการณจากการเรยนการสอนอานใน

ขนตอไป ซงในขนตนเดกจะสนใจและมความอยากเรยนเฉพาะคาทมความหมายตอตวเดกท เกยวกบ

ชวตประจาวน เดกจะสนใจเฝาดการเขยนคาตาง ๆ วธลากเสนตวอกษร รปรางของตวอกษร การ

เปลงเสยงคานน ๆ และอานเสยงของพยญชนะตวนน ๆ เดกจะพอใจในการอานตามเปนคา วล

ประโยค และจะพอใจในภาษาทใชเรยนดวย

อยางไรกตาม เพอเปนการพฒนาการอานในภาวะแรก ๆ ของเดก ควรจะให

ประสบการณอยางกวางขวางอนเหมาะกบวย มใชอยในวงจากดเฉพาะอานออก หรออานไดเพยงอยาง

เดยว มกจกรรมทางภาษาอกมากมายหลายอยาง เชน การอานบทกลอนงาย ๆ การมเพลงกลอม

เดกรอง มนทานสนก ๆ เลาเรองตาง ๆ ทใหภาพพจน จนตนาการแกเดก เปนกจกรรมทางภาษาทควร

จดขนใหกบเดก เพอนาไปสความรสกรบผดชอบ สนก และอยากเรยนภาษาไปดวย ประสบการณจาก

กจกรรมทางภาษาอยางกวางขวางเชนน จะนาไปสเนอหาทางความมงหมายในการอานออกเขยนไดในโอกาส

ตอไป หรอเปนพนฐานอนเปนแบบแผนทางภาษาทควรจะฝกตอไป เชน การฝกออกเสยง โดยการเปลงเสยง

45

พยญชนะ สระ วรรณยกต การสะกดคา การเขยนคา เขยนวล เขยนประโยคสน ๆ (สขม เฉลยทรพย, 2531

: 112-114 ; อางองมาจาก ฉวลกษณ บณยะกาญจน. 2525 : 25)

ตามทฤษฎของ ปอาเจt มขนตอนของการจดประสบการณ เพอพฒนาการอาน ดงน

ทฤษฎท 1 ความสมพนธของพฒนาการทางกายและจตวทยา ซงมสวนสมพนธกน

นบตงแตเดกเรมปฏสนธ ไดแก ระบบเซลลประสาท และเซลลสมอง การเลยงดของพอแมในเรอง

สขภาพอนามย การใหอาหาร การปราศจากโรคภยไขเจบ

ทฤษฎท 2 การชวยสงเสรมใหประสบการณในเรองการจดสงแวดลอมแกเดก เพอ

สงเสรมการเจรญเตบโตทางสตปญญา กระบวนการเรยนร และความเฉลยวฉลาด ดวยเหตนผลจาก

การทดลองเอาเดกมาเลยงและศกษาเกยวกบอายสมองปรากฏวา อายสมองเดก 2 คน ทเกดจาก

มารดามสตปญญาทรามทงค I.Q.46 และ 35 ตามลาดบ เมอสงเดกไปอยในสถาบนบาบดเกยวกบ

สตปญญาทรามเปนเวลา 8 เดอน I.Q. ของเดกเปลยนเปน 77 และ 87 และพอ 1 ป เดกเปลยนมา

เกอบเทาคนธรรมดา วธการเลยงด คอ จดหาผหญงมาดแลอยางใกลชด ใหความอบอน รองเพลงให

ฟง ใหของเลน พาเดนดอะไรตออะไร เดกไดรบความสนใจ ความรก ความเอนด ความอบอน สง

เหลานเปนยาชกาลงใหเดกเปลยนไดและสงเหลานมผลตอการเรยนภาษาและการเรยนอานมาก ฉะนน

การคนควาวจยตาง ๆ ชวยสนบสนนใหเหนวา เดกกอนวยเรยนนนมความตองการเปนอยางมากในเรอง

ทคร โรงเรยน หรอศนยรบเลยงเดก หรอแมแตในบานของเดกเอง พอแม ผปกครอง แมบานใน

สถานพยาบาล พเลยงเดกจาเปนตองจดสงแวดลอมใหแกเดกวยนกอน จงจะชวยปพนฐาน เพอ

พฒนาการเรยนอานของเดก ตลอดจนการเรยนภาษาของเดกในโอกาสตอไป

ทฤษฎท 3 การประสมกลมกลนระหวางการจดประสบการณทางภาษาในสวน

กวาง ๆ เพอเสรมประสบการณ และเพอพฒนาในทางการอาน ไดแก กจกรรมทางภาษาตาง ๆ เชน

การเลานทาน การทองกลอน การรองราทาเพลง การเลนเกม การเชดหน กจกรรมเหลานสามารถ

ชวยใหเดกมพนฐานทางภาษากวางขวางขนในทางทกษะการเรยนภาษาโดยเฉพาะ เชน การออกเสยง

และการเขยนพยญชนะ สระ วรรณยกต อานคา วล ประโยคได สงเหลานเปนทกษะโดยตรงเกยวกบ

การอาน การเขยน เปนกจกรรมทขนอยกบครผสอนทเหนสมควรวาจะนามาสอนเดกไดในระยะใด

ทฤษฎท 4 เกยวกบการเรยนภาษานน ควรจะเรมจากจดสนใจของเดกและความ

สนกเพลดเพลน ความพอใจ และสนใจอยากเรยน ฉะนน จงเปนหนาทของผ ใหญจะตองจดกจกรรม

ซา ๆ ใหเดกไดเลน ไดเรยนอยบอย ๆ เสมอ ๆ เพอสงเสรมการเรยนและยวยใหอยากเรยน

ทฤษฎท 5 สมรรถภาพในการเรยน การอานจะดหรอไมดกตาม มสาเหตมาจาก

ปจจยหลาย ๆ อยาง อาจซบซอนและไมซบซอน แตเปนปญหาสบเนองเกยวของกน

46

ทฤษฎท 6 การวเคราะหปญหาเมอมอะไรเกดขน เพอทราบสถานการณขณะนน

ครจะตองศกษาสาเหตและทราบขอมลของปญหาดวย

ทฤษฎท 7 วางวตถประสงคของความมงหมายในเรองการสอนอาน หรอการแนะแนว

การอานวา จะสอนหรอแนะแนวการอาน เพอไปสจดมงหมายปลายทางอะไร

1. เพออานออก เพอทกษะในการอานเทานน หรอ

2. เพอพฒนาบคลกภาพของผอานในเรองของกระบวนการอาน กลาวคอ

อานได มทกษะดเยยม มความสนใจ เขาใจความหมาย และเอาไปใชไดใหเกดประโยชนแกผอานใน

เรองพฒนาตนเอง

3. สามารถรจกทจะเลอกอานสงทดและเปนประโยชนตอตนได 2.2.2 แนวความคดของ บรเนอร (Bruner) บรเนอร (Jerome Bruner) เปนบคคลสาคญเกยวกบการสอนชนด “discovery

Approach” โดยมความคดเกยวกบการสอนวา ในการสอนเรามงหวงทจะสอนใหคนมสวนรวมใน

กระบวนการตาง ๆทจะกอใหเกดการเรยนร เราสอนเนอหาแตมใชเพอใหทองจา แตสอนเพอจะชวยใหได

ผลตผล (สขม เฉลยทรพย, 2531 : 114-115 ; อางองจาก Bruner, 1960 : 34)

แนวความคดเกยวกบการอานตามทรรศนะของ บรเนอร นนจะเปนการผสมผสาน

กระบวนการตาง ๆ 3 กระบวนการ ตอไปนเขาดวย ซงทง 3 กระบวนการนน อาจเกดขนเรยง

ตามลาดบดงตอไปนคอ

1. ขนคนหาความร (Acquisition) เปนกระบวนการของการรวบรวมความรจากการ

อานใหม ๆ เขาแทนทความรเกา หรอเปนการจดระเบยบโครงรางของความรทไดรบมาใหเปนระเบยบ

มากขน

2. ขนดดแปลงความร (Transformation) เปนกระบวนการเปลยนแปลงขาวสาร

ความรทไดรบมาจากการอาน ใหเกดประโยชนตอประสบการณ หรอสถานการณใหม ๆ หรอเกด

แนวทางความคดใหม ทจะจดระเบยบโครงรางของขาวสารความรเดมนน เพอใหสมพนธหรอตอเนอง

กบสถานการณ หรอความรใหม

3. ขนประเมนผลความร (Evaluation) เปนกระบวนการทตอเนองกบขอ 2 โดย

ผ เรยน หรอ ผอานจะประเมนวา สงทเปลยนแปลงไปนนเปนสงทดหรอไมด หรอทาใหเกดการเรยนร

ทกาวหนาขนหรอไมเพยงไร เปนตน

จากแนวคดของ บรเนอร สามารถยกตวอยางไดดงนคอ ผอานเมออานไปแลวไดรบ

ความรใหมวา การจดทาขนมทไมใหบดงายนนจะตองทาอยางไร เมอทราบแลวกนามาดดแปลงกบ

ความรเกาทผอานรแตเพยงวา การทาขนมนนทาอยางไร และเมอมาถงขนประเมนผลกพอสรปไดวา

47

ควรจะลดสวนผสมอะไรและใสอะไรเพมจากความรเกาและใหมทไดมาทงสองอยางมาประเมนผลครง

สดทายอกทหนง เพอไมใหขนมบด

จากทฤษฎตาง ๆ ทกลาวมาขางตน ตางกมความนาสนใจแตกตางกนไป แตทฤษฎท

นาสนใจในการนามาใชสงเสรมนสยรกการอานใหกบเดก ไดแก แนวคดและทฤษฎของ ปอาเจ

(Piaget) ซงใหความสาคญของพฒนาการมนษยตงแตแรกเกดและแบงออกเปนชวง ๆ โดยเฉพาะ

ในชวงของเดก ซงเปนชวงทสาคญ เพราะเปนชวงของการเรมเรยนรทางภาษา เปนวยทเรยนรจาก

การสมผสไปสการรบรจะตองมการไดเหน ไดยน ไดกลน ไดจบตอง ไดพด เพอนาไปสการรบรและ

มโนภาพ และเพอจะทาใหเกดพฒนาการการอาน ซงจะกอใหเกดนสยรกการอานตอไปนน กจกรรมท

สามารถปลกฝงและควรจดใหกบเดกประถมศกษา เพอใหมความสามารถเรยนรทางดานภาษา การอาน

และเพอสงเสรมนสยรกการอานนน จะตองคานงถงพฒนาการเดกเปนหลก และการใหความสาคญ

กบผ ทใกลชดกบเดก ไดแก พอแม หรอครประจาชน จะตองเลยงดเดกใหมสขภาพกายและใจทด

ใหความอบอน เขาใจธรรมชาตของเดก การบอกใหเดกเหนความสาคญของการอาน จดหาหนงสอ

ใหเดกไดอานตามความสนใจ อานหนงสอให เดกฟง การเปนแบบอยางในการอาน การแสดงให

เดกเหนวา การอานหนงสอมประโยชนตอการใชชวตประจาวน การอานชวยใหเกดความสนกสนาน

เพลดเพลน และการจดสภาพแวดลอมทเออตอการอาน มการรบหนงสอพมพ หรอวารสารตาง ๆ

เปนประจา จดมมหนงสอภายในบาน งายและสะดวกตอการหยบจบไปอาน การจดกจกรรมทเหมาะสม

และสอดคลองกบพฒนาการ ความสนใจของเดก การเสรมแรงใหกาลงใจกบเดก เชน การใหรางวล

ในวนเกด หรอวนสาคญตาง ๆ เปนหนงสอใหกบเดก เปดโอกาสใหเดกไดเปนเจาของหนงสอ หรอให

รางวลทเดกชอบ เมอเดกอานหนงสออยางสนใจดวยตนเอง แตการเสรมแรงตองระวง ตองใหรางวล

ทนทหลงจากเกดพฤตกรรมการอานทเราตองการ และไมใหรางวลกบเดกมากเกนความจาเปน หรอ

บอยจนเกนไป เพราะจะทาใหเดกเกดพฤตกรรมทตองการไมแทจรง แตเปนการทาเพอใหไดรางวลเทานน 3.3 ความหมายของนสยรกการอาน ผสด กฏอนทร (2529 : 58) กลาววา ผ ทมนสยรกการอาน คอ ผ ทชอบอานหนงสอทก

ประเภท เมอมเวลาวางจะหยบหนงสอขนมาอาน มสมาธในการอาน ชอบซอหนงสอ หรอ ขอยม

หนงสอมาอาน รจกเกบและถนอมหนงสอเปนอยางด

ศรรตน เจงกลนจนทร (2538 : 34) กลาววา นสยรกการอาน หมายถง การใฝมงมน

ในการอานและอานจนเคยชน แมวาจะมปญหา หรออปสรรคตอการอาน แตกยงมความตงใจอาน

ตอไปอยางไมยอทอ โดยผ ทมนสยรกการอาน ยอมอานทกอยางทเปนวสดสาหรบการอาน อานได

ทกสถานททกโอกาสและใชเวลาวางไปเพอการอานมากกวากจกรรมประเภทอน ๆ

48

ฉววรรณ คหาภนนทน (2542 : 86) ไดกลาวไววา นสยรกการอาน คอ การชอบอาน

จนเปนนสย สนใจอานตลอดเวลา ชอบอานหนงสอและเอกสารทกชนด ทกประเภท อาจจะเรยกคน

มนสยรกการอานวาเปน “หนอนหนงสอ” (Bookworm)

จากความหมายของนสยรกการอานทกลาวมาขางตน คาวา “นสย” หมายถง ความ

ประพฤตทเคยชน กระทาเปนกจวตรทกวน ซงเมอทราบนสยของบคคลใดแลว จะทาใหสามารถคาดเดา

ไดถงความถหรอพฤตกรรมทอาจเกดขนไดอยางถกตอง หรอใกลเคยงสวน “การอาน” เปนการเขาใจ

ความหมายจากตวอกษร รวมทงสญลกษณ แลวนามาใชใหเกดประโยชน ดงนน โดยทวไปแลวคาวา

“นสยรกการอาน” หมายถง พฤตกรรมทแสดงออกมาในการอาน การชอบอาน การอานอยางบอยครง

หรออานจนเปนนสยนนเอง

การทบคคลจะมนสยรกการอานได ควรยดหลกการอานตอไปน (ผสด กฏอนทร, 2529 :

424-464)

ประการแรก อานโดยใชวจารณญาณ คดหาเหตผล ไตรตรองดวา เนอหาทอานมความ

นาเชอถอเพยงใด มความหมายอนแอบแฝงอยหรอไม ควรรจดประสงคและเจตนาของผ เขยน คด

ไตรตรองอยางมเหตผล พจารณาวา สงใดควรเชอหรอไมควรเชอ และประเมนคณคาของเนอหาทอาน

การอานโดยใชวจารณญาณจะชวยใหผอานพฒนาความคดและการใชเหตผลไดด

ประการทสอง รจกอานเพอหาความร อานหนงสอทใหความรตาง ๆ ดวยความเขาใจ

และนาความรไปใชใหเกดประโยชน รจกการหาแหลงความร รจกพจารณา และจบใจความสาคญ

ของเนอหาทไดอาน รจกศกษาขอมลตาง ๆ ทมอยในหนงสอ ไดแก สวนตาง ๆ ของหนงสอและสอ

ประกอบเนอหาในหนงสอ เพอใหสามารถอานเนอหาสาระไดเขาใจเปนอยางด รจกใชหนงสออางอง

เชน พจนานกรม สารานกรม รวมไปถงการใชประโยชนจากการใชหองสมดดวย

ประการทสาม รจกอานเพอความเพลดเพลน เพอใหเกดความสนกสนาน ซาบซงในสง

ทอานและไดเพมพนประสบการณใหกวางขวางขน

นดดา นาศรเจรญสข (2536 : 76-82) ไดกลาวไววา องคประกอบของความเปนนกอาน

ทดประกอบดวย 6 องคประกอบใหญ ๆ ดงน

1. เกบรวบรวมสาระสาคญจากการอาน การบนทก จดจาสาระสาคญจากการอาน

การตงจดมงหมายในการอาน กาหนดแนวทางในการเกบรวบรวม หรอบนทกเนอหาใหตรงกบ

จดมงหมายทกาหนดไว อานทบทวนมสมาธในการอาน

2. มทศนคตทดในการอาน มความพอใจ ความสนใจ ความรสกยนด ทไดอานหนงสอ

หรอหาหนงสอมาอาน เชน ซอหนงสอเมอมโอกาส รสกดใจเมอไดรบหนงสอเปนของขวญ

49

3. มความกระตอรอรนทจะแสวงหาความรจากการอาน การขวนขวายหนงสอมาอานหา

โอกาสเพอการอาน ใชเวลาวางในการอาน รจกแหลงสาหรบคนควาหนงสออาน ไปนทรรศการงาน

แสดงหนงสอ

4. มลกษณะทาทางทถกตอง รลกษณะทาทางการกระทา หรอการปฏบตตนทถกตองใน

การอาน

5. วธการปฏบตททาใหไดรบประโยชนจากการอานใหมากทสด

6. มวจารณญาณในการอาน มความสามารถในการจบใจความสาคญของเรองทอาน ร

และเขาใจในจดประสงคของผ เขยน สามารถแยกขอเทจจรงออกจากความคดเหน

จากความหมายของนสยรกการอานตามทกลาวมาแลวขางตน ผวจยสรปไดวา นสย

รกการอาน หมายถง การแสดงออกถงการชอบอานหนงสอ หรอสงพมพตาง ๆ โดยเปนการอานท

กระทาอยางสมาเสมอและตอเนอง รวมทงอานไดบอย ๆ อานไดนาน พฤตกรรมทบงบอกใหทราบวา

บคคลมนสยรกการอาน ตวอยางเชน การใชเวลาวางโดยการอานหนงสอ การซอ หรอยมหนงสอมา

อานหาโอกาสเพอการอาน การใชบรการหองสมด การแสดงความคดเหนเกยวกบสงทอาน และการ

กาหนดจดประสงคในการอาน เปนตน

ฉววรรณ คหาภนนทน (2542 : 86) ไดกลาวไววา องคกรทมบทบาทในการสราง

นสยรกการอาน ไดแก

1. บานหรอครอบครว เปนสถาบนทสาคญทจะชวยสงเสรมใหเดกรกการอาน พอแม

ใหความรกความอบอน ทากจกรรมสงเสรมการอานตาง ๆ ใหกบลก เชน เลานทาน เลาเรองหนงสอ

อานหนงสอใหลกฟง ฯลฯ

2. โรงเรยน โรงเรยนมหองสมดทนาสนใจนาเขาไปอาน ครและบรรณารกษจด

กจกรรมสงเสรมการอานตาง ๆ ทาใหเดกอยากเขาไปเรยนไปอาน และอยากรวมกจกรรมตาง ๆ ทคร

และบรรณารกษจดขน เชน เลานทาน จดนทรรศการ ประกวดการเลานทาน แขงขนตอบปญหา

โตวาท แสดงละคร สนทนาเรองหนงสอ ฯลฯ

จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวาบาน โรงเรยน ชมชน องคกร และหนวยงานตาง ๆ

ควรมการประสานรวมมอรวมใจทจะชวยกนสงเสรมใหเดกไดมการพฒนาการอานหนงสอ ไมวาจะเปน

การจดกจกรรมตาง ๆ หรอสงเสรมและพฒนาการอานดวยวธตาง ๆ เพอใหเดกไดม ความสนใจและ

รกการอานมากยงขน อนจะทาเกดประโยชนตอตวเดกเองในปจจบนและในอนาคต 3.4 พฒนาการในดานตางๆทเกยวของกบการอาน การอานจะมความสาคญตอพฒนาการในดานตาง ๆ ดงน (อรสา กมาร ปกหต. 2524

: 192-203)

50

1. พฒนาการดานการใชภาษา ชวยใหเดกเขาใจในเรองราวตาง ๆ ทไมสามารถสอ

ความหมายดวยวธการพดได ชวยใหเดกมทกษะในการพดและการฟงทด รวมทงสามารถเขาใจ

ความคดของผ อนไดกวางขวาง ซงเดกจะทบทวนหรออานซาเองได

2. พฒนาการดานสงคม การอานชวยพฒนาพฤตกรรมเดกทางดานสงคม ดงตอไปน

2.1 ชวยใหเดกไดรบความรความเขาใจขนพนฐานในการปรบตวใหเขากบสงคม

เชน การรจกทกทาย การรจกของคณ การเกรงใจ เปนตน

2.2 ชวยใหเดกไดพบเหนแบบอยางทดในการเลอกปฏบตตนในทางทถกตองดงาม

เชน เรองการรกษาคาพด เรองความซอสตย การอดออม ความขยนหมนเพยร เปนตน

2.3 ชวยใหเดกเกดความคด หรอรจกตดสนใจในการเลอกปฏบตตอผ อน และการ

อานยงเปนเครองมอสาคญ สาหรบโนมนาว หรอชใหเหนเรองตาง ๆ ทเกดขน หรออาจจะเกดขนทา

ใหเดกมโอกาสไตรตรอง เพอเลอกปฏบตได เชน การละเวนเสพยาเสพตด เปนตน

2.4 เนอหาสาระจากการอาน ชวยใหเดกเลอกแสดงออกทางสงคมไดอยางเหมาะสม

เชน เมอเดกมความรสกโกรธ หรอไมพอใจ แทนทจะแสดงกรยาฟมฟาย หรอพดหยาบคาย เดกก

อาจจะระงบพฤตกรรมเหลานเสย นอกจากน ถาเดกไดอานมาก เดกอาจพบวา ตวละครในเรองตาง ๆ

ทเดกไดอานนน อาจไดรบความทกขทรมาน หรอพบกบปญหา อปสรรคตาง ๆ มากกวาปญหาตาง ๆ

ทเดกกาลงประสบอย จงทาใหเดกมกาลงใจและสามารถควบคมตวเองไดเปนตน

2.5 ทาใหเดกเกดอดมการณในการปฏบต และทาใหเกดแรงจงใจในอนทจะปรบปรง

ตนเองและสงคมใหดยงขน

2.6 ชวยใหเดกอยในสงคมไดดขน เชน การแกไขพฤตกรรมของตนทไมเปนทยอมรบ

ของเพอน การรจกเขากลมเพอน รจกวธแกปญหา รจกวธประดษฐสงตาง ๆ เปนตน

2.7 ชวยใหเดกไดปรบพฤตกรรมทางสงคม รวมทงแบบแผนในสงคม เชน รบรโทษ

ของการพดปด การใชสรรพนาม การปฏบตตนในสงคม เปนตน

3. พฒนาการดานอารมณ ในการพฒนาพฤตกรรมทางดานอารมณของเดก ตองทราบถง

พนฐานทางอารมณกอนแลวจงคดเลอกหนงสอทจะชวยพฒนาอารมณอนถงปรารถนาแตละประเภท

เชน การจดหาหนงสอทมเนอหาเกยวกบความรกภายในครอบครว ความเมตตาของบดามารดา

ความเสยสละ ฯลฯ ใหเดกอาน เพอใหเดกมพฒนาการดานอารมณเกยวกบความรกความอบอนใน

ครอบครว เปนตน ซงในทนขอยกตวอยางเนอหาของหนงสอทมผลตอพฒนาการทางอารมณในดาน

ตาง ๆ ดงน

3.1 ประเภทเทพนยาย ชวยใหเดกไดอารมณเพอฝน เกดจนตนาการและชวยชดเชย

ความรสกขาดแคลนความรก

51

3.2 ประเภทเบาสมอง ชวยใหเดกไดรบความสนกสนานเพลดเพลน

3.3 ประเภทตอสผจญภย ชวยใหเดกไดรบความรสกตนเตนอยากรอยากเหน

3.4 ประเภทศาสนา ชวยใหเดกมความรสกตอสงทดงาม และตองการประพฤตตน

เปนคนด

3.5 ประเภททองเทยวผจญภย ชวยใหเดกไดรบความตนตาตนใจมอารมณทแจมใส

3.6 ประเภทความรกชวยใหเดกเกดอารมณแชมชนเบกบาน สรางความหวง

3.7 ประเภทเรองชวตจรง ชวยใหเดกเกดอารมณทคลอยตามเนอเรอง เกดการ

เปรยบเทยบระหวางชวตในหนงสอกบชวตของตนเอง ทาใหเกดความรสกประทบใจ เหนใจ สงสาร

และเขาใจชวตทดขน

3.8 ประเภทสยองขวญ ชวยใหเดกเกดอารมณหวาดวตก กลว และขาดความ

เชอมนในตนเอง

3.9 ประเภทสอนใจ ชวยใหเดกเกดอารมณทเปนความรสกอยากเปนคนด

3.10 ประเภทชวตครอบครว ชวยใหเดกเกดอารมณรสกเหนอกเหนใจ ปรองดอง

รกใครสามคคกน

4. พฒนาดานสตปญญา หนงสอจดไดวา เปนอาหารทางจตใจและสตปญญาของ

มนษยทกคน เดกทไดอานหนงสอ จงมโอกาสไดเพมพนความร ความสามารถในการพฒนาสตปญญา

ของตนเองมากกวาเดกทไมคอยไดอานหนงสอ สตปญญาของมนษยจะไดรบการพฒนาใหดขนเปน

ลาดบ จากอทธพลของสงแวดลอมและประสบการณของแตละชวงอายในดานตาง ๆ ซงหนงสอกเปน

อกหนงประสบการณทมอทธพลตอพฒนาการดานสตปญญาเชนกน มนษยจะไดรบความร ขอคดเหน

วธการ ไดรจกความจรง สภาพปญหา จากการอานหนงสอแตละประเภท ตวอยางเชน หนงสอสารคด

ทองเทยว จะใหความรเกยวกบความเปนอยและวฒนธรรมของมนษยในสภาพทางภมศาสตรตาง ๆ

หนงสอดานวรรณคด ชวยใหทราบถงความงดงามของภาษา สภาพความเปนอย ความเชอถอ และ

วธแกปญหาของคนในยคนน ๆ การตงสมมตฐาน การวเคราะหปญหา การสรปปญหา เปนตน

การอานยงชวยพฒนาลกษณะทางดานจตใจของเดก ซงสอดคลองกบงานวจยของ

ชไมพร เจรญสน (2525 : 49 - 51) ทไดทาวจยเชงทดลอง ในกลมตวอยางเยาวชนทมประวตยาเสพตด

ทมอายระหวาง 14 -18 ป จานวน 30 คน โดยกลมตวอยาง อานหนงสอซงผานการคดเลอกแลววา

มเนอหาทจะชวยลดความวตกกงวล แตสงเสรมความเชอมนในตนเองเปนเวลา 2 เดอน และมการ

อภปรายถงหนงสอทอานทกสปดาหดวย ผลการทดลองพบวา เยาวชนดงกลาวมความเชอมนในตนเอง

สงขนกวากอนการทดลอง อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของสเพญ ทาเกด (2534 : 51 - 54) ททา

52

วจยเชงทดลอง เพอศกษาสขปฏบตของกลมตวอยางทเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ภายหลง

การอานหนงสอเกยวกบสขภาพเปนเวลา 8 สปดาห จานวน 60 คน แบงเปน 3 กลม กลม 20 คน

กลมแรกเปนกลมทดลองท 1 ไดรบการสงเสรมการอานดวยหนงสอเกยวกบสขภาพ

และมกจกรรมการสนทนาเกยวกบหนงสอ

กลมถดมาเปนกลมทดลองท 2 ไดรบการสงเสรมการอานดวยหนงสอเกยวกบสขภาพ

กลมสดทายเปนกลมควบคม ไมไดรบการสงเสรมการอาน

ผลการทดลองพบวา เมอสนสดการทดลองแลว นกเรยนกลมทไดรบการสงเสรมการ

อานหนงสอเกยวกบสขภาพและมกจกรรมการสนทนาเกยวกบหนงสอ มคะแนนสขปฏบตสงกวานกเรยน

กลมทไดรบการสงเสรมการอานหนงสอเกยวกบสขภาพเพยงอยางเดยว และนกเรยน ทงสองกลมยงม

คะแนนสขปฏบตสงกวานกเรยนทไมไดรบการสงเสรมการอาน ซงแสดงใหเหนวา การทนกเรยนไดอาน

หนงสอเกยวกบสขภาพทคดเลอกมาแลวอยางเหมาะสม นกเรยนจะเกดการเรยนรเกยวกบสขปฏบตท

ถกตอง จากหนงสอและเลยนแบบดวยการนาไปปฏบตในชวตประจาวน

จากทกลาวมาขางตนทาใหสรปไดวา นสยรกการอานมความสาคญอยางมากตอเดก

ในวยประถมศกษา เพราะนอกจากเดกจะไดรบพฒนาการทางดานสตปญญา อารมณ สงคม และ

จตใจแลว เดกทมนสยรกการอานยอมไดรบประสบการณความรอยางกวางขวาง ไดรบการเปดโลกทศน

เพมขน มความคดทลกซง ไดรบความเพลดเพลนบนเทงใจจากการอาน สามารถผอนคลายความตงเครยด

ไดรบประสบการณทางสงคมเพมขน รจกการปรบตว รวมทงถาเดกมนสยรกการอานตงแตวยเยาว

เมอโตขนเดกจะเปนผใหญทรจกเลอกอานในเรองทมประโยชน หรอเรองประเภททตนตองการอานได

เสมอ อาจจะอานไดในปรมาณมากเทาทตนตองการ และสามารถหลกเลยงเรองทไรสาระ หรอมโทษ

ไดดวย ดงนน ผ มนสยรกการอานซงชอบเรองทมประโยชนจะเปนบคคลทรกในความกาวหนา และ

จะเปนพลเมองทดมประโยชนตอการพฒนาประเทศชาตตอไป 3.5 พฒนาการและความสนใจของเดกประถมศกษา บคคลทเกยวของกบเดกควรทราบถงพฒนาการและความสนใจของเดกในวย ตาง ๆ

เพอใชเปนแนวทางในการสงเสรมใหเดกมนสยรกการอาน ซงพอจะแบงไดดงน (อรสา กมาร ปกหต.

2524 : 205-206)

1. วยกอนเขาเรยน (ประมาณ 3 - 6 ขวบ) เดกในวยนมกจะมลกษณะความสนใจและ

พฒนาการ ดงน

1.1 มความสนใจชวงสน ๆ ประมาณ 10 -15 นาท และเปลยนความสนใจบอย

1.2 มความสนใจตอสงทแปลกใหมอยเสมอ ความเจรญทางดานภาษาเปนไปอยาง

รวดเรว

53

1.3 สามารถเลาเรองทตนเองไดพบเหนใหผอนฟง แตอาจยงลาดบเหตการณ

คลาดเคลอนไปบาง

1.4 สนใจทจะเลยนแบบทงดานการใชภาษาและทาทาง

1.5 สนใจทจะพด หรอทองคาคลองจองงาย ๆ

1.6 ชอบฟงนทาน หรอเรองเลาทผ ใหญเลาใหฟง

หนงสอทเหมาะกบเดกในวยน ไดแก หนงสอทมภาพสวยงาม เชน สมดภาพ พจนานกรม

ภาพ ตลอดจนนทานภาพ ซงใชดภาพเพอใหทราบเรองราวไดโดยไมตองอานเนอเรอง

2. วยประถมศกษาตอนตน (ประมาณ 6 - 9 ขวบ) เดกในวยนมกจะมลกษณะ

ความสนใจและพฒนาการ ดงน

2.1 มชวงของความสนใจยาวขน คอ ประมาณ 15 - 20 นาท

2.2 สนใจทจะทดลอง เลยนแบบ และแสดงออกตามความคดเหนของตนเอง และ

ตองการใหผ อนสนใจตนเองมากขน

2.3 ในการรบฟงเรองราวตาง ๆ ตองการใหตนเองมสวนรวมมากขน

2.4 สนใจเรองราวทเพอฝน สนกสนาน เรองทแสดงใหเหนถงความถกผด

หนงสอทเหมาะกบเดกในวยนอาจเปนเรองทสนกสนานตาง ๆ หรอเกยวกบกจกรรม

แปลก ๆ เกยวกบกจวตรประจาวน ตลอดจนเรองเกยวกบวธการทาสงตาง ๆ อยางงาย ๆ เปนตน

3. วยประถมศกษาตอนตนชวงหลง (ประมาณ 9 - 11 ขวบ) เดกในวยนมกจะม

ลกษณะความสนใจและพฒนาการ ดงน

3.1 ชวงของความสนใจ ประมาณ 20 - 30 นาท

3.2 มความสนใจตอเพอน ๆ บคคล สถานท และสงแวดลอมตาง ๆ มากขน

3.3 สนใจทจะหาตวอยางทจะยดถอเปนแบบปฏบต และสนใจทจะหาความร

ขอเทจจรงตาง ๆ มากขน

3.4 สามารถเลาเรองราวตาง ๆ ทไดฟง ไดอาน หรอไดพบเหนไดมากยงขน

3.5 สนใจเรองกจกรรมตาง ๆ เชน การกฬา การประดษฐคดคนตาง ๆ

หนงสอทเหมาะกบเดกในวยน ไดแก หนงสอททาทายใหเกดความคดตาง ๆ หรอ

แนะนาถงวธการทไมซบซอนจนเกนไป หรอเปนเรองเกยวกบสภาษต คตสอนใจ ใหแนวคด แนว

ปฏบตทดงาม ตลอดจนเรองเกยวกบการผจญภยตาง ๆ เปนตน

4. วยประถมศกษาตอนปลาย (ประมาณ 12 - 14 ป) เดกในวยนมกจะมลกษณะ

ความสนใจและพฒนาการ ดงน

4.1 มชวงของความสนใจ ประมาณ 30 - 45 นาท

54

4.2 เรมมความสนใจแตกตางกนเปนเรองของชายและหญง เชน เดกชายสวนใหญ

สนใจเรองเครองจกรกลไกตาง ๆ เดกหญงสวนใหญสนใจเรองการบานการเรอน เปนตน

4.3 สนใจประดษฐสงตาง ๆ ทตนเองพอใจ

4.4 สนใจการอานเพอความเพลดเพลน โดยการเลอกอานหนงสอหลายประเภท

มากขน

4.5 เรมสนใจทจะคดวา ตนเองจะประพฤตปฏบตตนตามแบบอยางทตนเองชอบ

ไดอยางไร

4.6 เรมสนใจทจะพดถง หรอวจารณตวละครในเรองทอานได

หนงสอทเหมาะกบเดกในวยน ไดแก หนงสอประเภทเรองสนเรงรมยทมแนวคดทดตาง ๆ

เรองเกยวกบการผจญภย ประวตบคคลสาคญ ตลอดจนสารคดเกยวกบการทองเทยวไปในทตาง ๆ

เปนตน

4. งานวจยทเกยวของ 4.1 งานวจยในประเทศ จนตนา ทาสระ (2530 : 47 – 48) ไดศกษาคนควาถงความสามารถในการอานและนสย

รกการอานของนกเรยน ในโรงเรยนทไดรบและไมไดรบหนงสอหมนเวยน ผลการศกษาพบวานกเรยน

ในโรงเรยนทไดรบหนงสอหมนเวยนมความสามารถในการอานและมนสยรกการอานสงกวา นกเรยน

ในโรงเรยนทไมไดรบหนงสอหมนเวยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 วทยา วมลถนอม

(2530 : 94 – 103) ไดศกษาความสมพนธระหวางบทบาทและทศนคตของผปกครองในการสงเสรมการ

อานกบนสยรกการอานของนกเรยนชนอนบาล ผลการศกษา พบวา บทบาทในการสงเสรมการอานของ

ผปกครองนกเรยนชนอนบาล มความสมพนธกบนสยรกการอานของนกเรยนอยางมนยสาคญ สวน

ทศนคตในการสงเสรมการอานของผปกครองนกเรยนชนอนบาล มความสมพนธอยางไมมนยสาคญกบ

นสยรกการอาน

อภญชลต พทธมาตย (2531 : 56 – 59) ไดศกษาเปรยบเทยบนสยรกการอานและการยม

หนงสอของนกเรยนทเขารวมและไมเขารวมกจกรรมสงเสรมการอาน ชนประถมศกษาปท 5 ผลการศกษา

พบวา นกเรยนทเขารวมกจกรรมสงเสรมการอาน มนสยรกการอานและมการยมหนงสอสงกวานกเรยน

ทไมไดเขารวมกจกรรมสงเสรมการอานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

องคณา กลอมฤทธ (2532 : 81 – 85) ไดศกษาเปรยบเทยบความอยากรอยากเหนและนสย

รกการอาน และคณสมบตสวนตวบางประการ ของนกเรยนทเขาใชหองสมดมากและนกเรยนทเขาใช

หองสมดนอย รวมทงศกษาความสมพนธระหวางความอยากรอยากเหนและนสยรกการอานกบความถ

55

ในการเขาใชหองสมดของนกเรยน ผลการศกษาพบวา นกเรยนทเขาใชหองสมดมากจะมนสยรกการ

อานแตกตางกนกบนกเรยนทเขาใชหองสมดนอยอยางมนยสาคญทางสถต และคณสมบตสวนตวท

แตกตางกน คอ กลมผ เขาใชหองสมดมากจะเขาใชหองสมดเมอวางจากกจกรรมอน สวนผใชหองสมด

นอยจะใชหองสมดเมอครสงใหเขาคนควาทารายงาน งานอดเรกทกลมผ เขาใชหองสมดชอบเปนอนดบ

1 , 2 และ 3 คอ อานหนงสอ ดโทรทศน และวาดรป สวนกลมผ เขาใชหองสมดนอยชอบดโทรทศน

อานหนงสอ และไปเทยวตามลาดบ

วฑรย รองศรแยม (2534 : 63 – 67) ไดศกษาตวแปรทเกยวของกบนสยรกการอานของ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ผลการศกษาพบวา นกเรยนทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

และไดรบการอบรมเลยงดแบบเขมงวดกวดขน มนสยรกการอานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต

และนสยรกการอานของนกเรยนทไดรบการสงเสรมการอานจากผปกครองในระดบมาก และไดรบการ

สงเสรมการอานจากผปกครองในระดบนอย มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต นกเรยนท

ไดรบการสงเสรมการอานจากหองสมดโรงเรยนในระดบมาก และไดรบการสงเสรมการอานจากหองสมด

โรงเรยนในระดบนอย มความแตกตางกนอยางไมมนยสาคญ

สพจน พนธนยะ (2535 : บทคดยอ) ไดศกษาถงการสงเสรมการอานโดยการใชตวแบบ เพอ

พฒนาพฤตกรรมรกการอานในนกเรยนชนประถมศกษา มจดมงหมายเพอการพฒนาพฤตกรรมรกการอาน

เลอกอานแตเนอหาทมคณคา มประโยชนตอการพฒนาตนเอง กลมตวอยางทศกษาเปนนกเรยนชาย

และนกเรยนหญง ชนประถมศกษาปท 5 – 6 ปการศกษา 2534 โรงเรยนบานกาแพงเพชร อาเภอ

รตภม จงหวดสงขลา ทไดคะแนนจากการวดระดบมงอนาคต คดคะแนนเฉลยรวมของกลม คะแนน

สงกวาแสดงวา มระดบมงอนาคตสง คะแนนตากวาแสดงวา มระดบมงอนาคตตา สมเขากลมทดลอง

2 กลม กลมควบคม 1 กลม แตละกลมประกอบดวยกลมตวอยางทมงอนาคตสง ชาย 3 คน หญง

5 คน มงอนาคตตา ชาย 5 คน หญง 3 คน รวมกลมตวอยางทงหมด 60 คน เครองมอทใชใน

การวจยประกอบดวยมาตรวดลกษณะมงอนาคต มาตรวดพฤตกรรมรกการอาน แบบสอบถามภมหลง

และตวแบบ กลมทดลองท 1 ไดรบตวแบบการตน ชวประวต กลมทดลองท 2 ไดรบตวแบบบทความ

ชวประวต กลมควบคมไดรบชวประวตบรรยาย ทาการทดลองวนละ 1 กลม สลบกนไป กลมละ 6

ครง ครงละ 30 นาท

หลงสนสดการทดลองทาการวดพฤตกรรมรกการอานและวเคราะหขอมล โดยการใชการวเคราะห

ความแปรปรวนแบบสองทาง แบบสามทาง และใชวธการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคดวยวธการของ

นวแมน คลส เมอพบวา มนยสาคญทางสถต ผลการศกษาพบวา ตวแปรลกษณะสวนบคคล คอ

ลกษณะมงอนาคตทแตกตางกน สงผลใหนกเรยนมพฤตกรรมรกการอานแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01 นกเรยนทมระดบมงอนาคตสง มพฤตกรรมรกการอานสงกวานกเรยน ตวแปร

56

แบบการตนชวประวต ตวแปรแบบบทความชวประวต และตวแปรแบบชวประวตบรรยาย สงผลให

นกเรยนมพฤตกรรมรกการอานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต กลาวไดวา วธการทงสามวธ

ทาใหพฤตกรรมรกการอานของนกเรยนไมแตกตางกน ปฏสมพนธระหวางลกษณะมงอนาคตกบตวแบบ 3

ลกษณะ ไมมนยสาคญทางสถต กลาวไดวา ลกษณะมงอนาคตและตวแบบ 3 ลกษณะสงผลตอ

พฤตกรรมรกการอานโดยอสระตอกน

โสภณ สวรรณวงศ (2536: บทคดยอ) ไดประเมนโครงการศนยวชาการเขตสานกการศกษา

กรงเทพมหานคร ระหวางป พ.ศ. 2530 – 2534 โดยใชรปแบบซปป (CIPP Model) ผลการประเมน

พบวา คณะกรรมการศนยวชาการเขตและครหวหนากลมประสบการณมความเหนวา เนอหา หลกการ

และจดมงหมายของศนยวชาการเขต มความเหมาะสมอยในระดบปานกลาง ทรพยากรทใชในโครงการ ฯ

ไดแกบคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ มเพยงพออยในระดบปานกลาง และยงมความเหนวา

การดาเนนการเรองวชาการ กจกรรมการพฒนาบคลากร การวดและประเมนผล และการวจยมการ

ปฏบตอยในระดบปานกลางดวย

นราทพย พมทรพย (2537 : บทคดยอ) ไดประเมนโครงการการอบรมพฒนาคณภาพชวต

ขาราชการครกรงเทพมหานคร โดยใชรปแบบซปป (CIPP Model) ในการประเมนโครงการ และ

เปรยบเทยบความ คดเหนของขาราชการครผผานการอบรมโดยจาแนกตาม เพศ อาย สถานภาพทาง

ครอบครว และระดบการศกษา ผลการประเมนพบวา ขาราชการครผ ผานการอบรมพฒนาคณภาพ

ชวต มความเหนวา โครงการอบรมพฒนาคณภาพชวตมความเหมาะสมอยในระดบมากทงในโดยรวม

และรายดาน โดยเรยงลาดบความเหมาะสมจากสงทสดลงไปดงนคอ ดานกระบวนการจดการอบรม

ดานผลผลต ดานปจจยแวดลอม และดานปจจยเบองตน และยงพบวา ขาราชการครผผานการอบรม

ทมเพศ อาย สถานภาพทางครอบครว และระดบการศกษาทตางกน มความคดเหนตอ โครงการไม

แตกตางกน ปญหาและขอเสนอแนะทวไป ไดแก สถานทฝกอบรมอยไกลเกนไป ควรจดอบรมตอไป

เพราะเปนโครงการทมประโยชน ควรใหครเขารวมโดยสมครใจเองมใชออกคาสง ระยะเวลาในการฝกอบรม

นอยไป ควรมการตดตามผล ควรจดใหมการสมมนาสงสรรคสมาชก เพอแลกเปลยนทศนะเปนการ

ทบทวนหลงจบการอบรมไปแลว

ภทรนทร วศษฎศกด (2539 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง การประเมนโครงการสงเสรม

นสยรกการอาน หนวยศกษานเทศก สานกการศกษากรงเทพมหานคร โดยใชรปแบบจาลองซปป

(CIPP Model) ผลการวจยพบวา ความคดเหนเกยวกบความพงพอใจของผบรหารและครทมตอ

โครงการสงเสรมนสยรกการอานใน 4 ดาน คอ

1. ดานสภาพแวดลอม พบวา หลกการ วตถประสงค และจดมงหมายของโครงการ

สงเสรมนสยรกการอานโดยรวมมความเหมาะสมอยในระดบด

57

2. ดานปจจยนาเขา พบวา บคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณมความเพยงพออยใน

ระดบตองปรบปรง

3. ดานกระบวนการ พบวา กระบวนการดาเนนงาน ลกษณะของกจกรรมสงเสรม

การอาน และการประเมนผล มการปฏบตงานอยในระดบตองปรบปรง

4. ดานผลผลต พบวา ผลการดาเนนงานโครงการมความพงพอใจอยในระดบด

นสยรกการอานของกลมนกเรยนทเขารวมโครงการสงเสรมนสยรกการอานกบนกเรยนทไมได

เขารวมโครงการ

1. คาเฉลยนสยรกการอานของนกเรยนทเขารวมโครงการสงเสรมนสยรกการอานกบนกเรยนท

ไมไดเขารวมโครงการ พบวา นกเรยนทเขารวมโครงการสงเสรมนสยรกการอานอยในระดบมาก

2. ความแตกตางเกยวกบนสยรกการอานของนกเรยนทเขารวมโครงการสงเสรมนสยรกการอาน

กบนกเรยนทไมไดเขารวมโครงการ พบวา นสยรกการอานของนกเรยนทเขารวมโครงการ สงเสรมนสย

รกการอาน มนสยรกการอานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยทกลมนกเรยนท

เขารวมโครงการสงเสรมนสยรกการอาน มนสยรกการอานสงกวานกเรยนทไมไดเขารวมโครงการ

เกสสรางค สกกะบชา (2540 : บทคดยอ) ไดศกษาถงผลการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรก

การอานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนชมพลบร จงหวดสรนทร เพอศกษาผลของการใช

เทคนคแมแบบทมตอนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยน ชมพลบร จงหวด

สรนทร ปการศกษา 2538 กลมตวอยางเปนนกเรยนทมนสยรกการอานทตากวาเปอรเซนตไทลท 25

ลงมาจานวน 16 คน โดยการสมอยางงายจากประชากรและสมอยางงายอกครงหนงเปนกลมทดลอง

และกลมควบคม กลมละ 8 คน กลมทดลองไดรบการใชเทคนคแมแบบ กลมควบคมไดรบการสอน

แบบปกต แบบแผนของการทดลองใชแบบ Randomized Control Pretest – Posttest Design

เครองมอทใชรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถามนสยรกการอาน สถตทใชในการวเคราะห ขอมล คอ

การทดสอบของ วลคอซน (The Wilcoxon Match Pairs Signed – Ranks test) และการทดสอบของ

แมนวทนย (The Man Whitney U test) ผลการศกษาพบวา

1. นกเรยนทไดรบการใชเทคนคแมแบบ และนกเรยนทไดรบการสอบแบบปกต มนสยรกการ

อานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และพบวานกเรยนทไดรบการใชเทคนคแมแบบ

มนสยรกการอานมากขนกวานกเรยนทไดรบการสอนแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

2. นกเรยนมนสยรกการอานมากขนหลงจากไดรบการใชเทคนคแมแบบ อยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01

3. นกเรยนมนสยรกการอานมากขนหลงจากไดรบการสอนแบบปกต อยางมนยสาคญทาง

สถตทระดบ .01

58

ดวงพร พวงเพชร (2541 : 87-96) ไดศกษาถงการสงเสรมนสยรกการอานจากครอบครวของ

นกเรยนระดบประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร กลมตวอยางทใชในการวจยเปน

นกเรยนระดบประถมศกษาปท 6 จานวน 416 คน ผลการศกษาสรปไดวา นกเรยนหญงไดรบการ

สงเสรมนสยรกการอานจากครอบครวโดยรวม ดานการใหความร ดานการเปนตวแบบ และดานการ

จดสภาพแวดลอม สงกวานกเรยนชาย นกเรยนทมสถานภาพการพกอาศยแตกตางกน ไดรบการ

สงเสรมนสยรกการอานจากครอบครวโดยรวมและรายดานทง 4 ดานไมแตกตางกน บคคลทนกเรยน

อาศยอยดวยมการศกษาสงสดในระดบสงกวามธยมศกษา ไดรบการสงเสรมนสยรกการอานโดยรวม

ดานการเปนตวแบบ และดานการจดสภาพแวดลอม สงกวานกเรยนทบคคลทนกเรยนอาศยอยดวยม

การศกษาในระดบประถมศกษา และนกเรยนท รายไดรวมตอเดอนของครอบครวแตกตางกน มนสยรก

การอานไมแตกตางกน นกเรยนทอยในครอบครวทมรายไดตา นกเรยนหญงมนสยรกการอานมากกวา

นกเรยนชาย นกเรยนทมทพกอาศยแตกตางกนมนสยรกการอานทไมแตกตางกน การสงเสรมนสยรก

การอานจากครอบครวโดยรวมและรายดานทง 4 ดาน มความสมพนธทางบวกกบนสยรกการอาน

การสงเสรมนสยรกการอานจากครอบครวทง 4 ดาน สามารถทานายนสยรกการอานไดดกวาการสงเสรม

นสยรกการอานจากครอบครวดานใดดานหนง โดยทดาน “การจดสภาพแวดลอม” ทานายนสยรก

การอานไดสง

ชมจรา เลาหบตร (2542 : บทคดยอ) ไดศกษาถงผลของการจดกจกรรมสงเสรมการอานใน

มมหนงสอทมตอพฤตกรรมการใชหนงสอทถกตองของเดกปฐมวย มจดมงหมาย เพอเปรยบเทยบ

พฤตกรรมการใชหนงสอทถกตองของเดกปฐมวย จากกจกรรมสงเสรมการอานกบการอานตามความ

สนใจในมมหนงสอ กลมตวอยางทศกษาเปนนกเรยนชายและนกเรยนหญง อาย 5 – 6 ป ทกาลง

ศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2541 ของโรงเรยนชมชนวดบางขน อาเภอ

คลองหลวง จงหวดปทมธาน ทไดมาจากการสมตวอยางเปนระบบ จานวน 40 คน โดยเรยงลาดบ

จากคะแนนตาสดขนไป แลวสมแบงเปนกลมทดลองและกลมควบคม กลมละ 20 คน รปแบบของ

การวจยเปนแบบทดลองดวยการทดสอบกอนและหลงการทดลอง การดาเนนการทดลองใชเวลา

ทงหมด 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 20 นาท วเคราะหคะแนนเฉลยจากการประเมนดวย

แบบสงเกตพฤตกรรมการใชหนงสอทถกตอง ซงผ วจยสรางขนในสปดาหท 1 สปดาหท 6 และ

สปดาหท 8 เครองมอทใชในการทดสอบมความเทยง 0.96 ผลการศกษาพบวา

1. เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมสงเสรมการอานในมมหนงสอ และการจดกจกรรม

สงเสรมการอานตามความสนใจ มพฤตกรรมในการใชหนงสอทถกตองแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตทระดบ .01

59

2. เดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมสงเสรมการอานในมมหนงสอ และการจดกจกรรม

สงเสรมการอานตามความสนใจ มพฤตกรรมในการใชหนงสอกอนการทดลองและหลงการทดลอง

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

กรมวชาการ (2545 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง การประเมนผลโครงการศนยพฒนา

กจกรรมสงเสรมการอาน มวตถประสงคเพอประเมนผลการดาเนนงานศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน

โดยใชรปแบบจาลองซปป (CIPP Model) เปนแนวทางในการประเมนผลใน 4 ดาน ไดแก ดาน

สภาพแวดลอม (Contex) ดานปจจยนาเขา (Input) ดานกระบวนการทางาน (Process) และดาน

ผลผลต (Product) และศกษานสยรกการอานของนกเรยน ผลการประเมน พบวา ความคดเหนเกยวกบ

การดาเนนงานศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน ใน 4 ดาน คอ

1. ดานสภาพแวดลอม (Contex) พบวา หลกการ วตถประสงค และเปาหมายของโครงการ

โดยรวมมความเหมาะสมอยในระดบด

2. ดานปจจยนาเขา (Input) พบวา บคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณ โดยรวมม

ความเพยงพออยในระดบตองปรบปรง

3. ดานกระบวนการทางาน (Process) พบวา การดาเนนงาน ลกษณะกจกรรมสงเสรม

การอาน และการประเมนผล โดยรวมมการดาเนนงานอยในระดบตองปรบปรงการประเมนผล

โครงการศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน

4. ดานผลผลต (Product) พบวา ผลการดาเนนงานศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน

โดยรวมมความพงพอใจอยในระดบด

นสยรกการอานของนกเรยน พบวา นกเรยนสวนใหญใหความสนใจในการอานหนงสอ โดย

นกเรยนจะอาน 2 - 3 วนตอครง

ปยากร แสงบวทาว (2547 : บทคดยอ) ไดศกษาถงผลการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรก

การอานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โรงเรยนสวสดวทยา เขตวฒนา กรงเทพมหานคร ม

จดมงหมาย เพอศกษาผลการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3

โรงเรยนสวสดวทยา เขตวฒนา กรงเทพมหานคร ปการศกษา 2546 กลมตวอยางเปนนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 ทมนสยรกการอานนอย จานวน 20 คน ซงไดรบการสม อยางงายเปนกลม

ทดลองและกลมควบคม กลมละ 10 คน กลมทดลองเปนกลมทไดรบการใชเทคนคแมแบบกลม

ควบคมเปนกลมไมไดรบการใชเทคนคแมแบบ เครองมอทใชในการศกษา คนควาครงน คอ แบบ

สอบถามนสยรก การอาน สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ t – test ผลการศกษาพบวา

1. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มนสยรกการอานเพมขน หลงจากไดรบการใชเทคนค

แมแบบ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

60

2. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มนสยรกการอานเพมขน หลงจากไมไดรบการใชเทคนค

แมแบบ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

3. นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรกการอานเพมขน

มากกวานกเรยนทไมไดรบการใชเทคนคแมแบบ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

สปราณ ประคาผอง (2547 : บทคดยอ) ไดศกษาถงผลของการใชโปรแกรมการสงเสรมเดก

ปฐมวยใหมนสยรกการอานโดยผปกครอง มจดมงหมาย เพอเปรยบเทยบความรความเขาใจของ

ผปกครองในการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน กอนและหลงการใชโปรแกรมการสงเสรมเดก

ปฐมวยใหมนสยรกการอาน กลมตวอยางเปนผปกครองของนกเรยนชนอนบาลปท 2 อาย ระหวาง

5 - 6 ขวบ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2546 ของโรงเรยนอนบาลทาหลวง อาเภอทาหลวง จงหวด

ลพบร จานวน 20 คน ไดมาโดยวธการคดเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจงโดยใชเกณฑ ดงตอไปน

1) อาสาสมครเขารวมโปรแกรมดวยความเตมใจ 2) สามารถอานหนงสอออกและเขยนได 3)

สามารถเขารวมโปรแกรมตงแตเรมจนจบการดาเนนการของโปรแกรม มผปกครองทเขารวมโปรแกรม

ในสปดาหแรกจานวน 40 คน และมผปกครองทเขารวมโปรแกรมตงแตเรมจนจบการดาเนนการของ

โปรแกรมจานวน 20 คน ทใชเปนกลมตวอยางโปรแกรมการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน

ใชเวลาทดลอง 10 สปดาห แบบแผนการวจยเปนแบบ One - Group Pretest Posttest Design

ผลการวจยพบวา ผปกครองทใชโปรแกรมการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน มความรความ

เขาใจในการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน หลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .01 4.2 งานวจยในตางประเทศ

เบลน (Blain, 1983 : 125 – A) ไดศกษาความแตกตางระหวางเดกทมประสบการณในการอาน

และไมมประสบการณในการอานของเดกกอนวยเรยน โดยศกษาเปรยบเทยบจากอาย ภมหลง ความสามารถ

ในการอาน ความแตกตางของปญหาทเกยวกบความสามารถในการอาน การวเคราะหคาศพทและ

ศกษาบทบาทของผปกครองวา มการจดสภาพแวดลอมในบาน เพอเตรยมความพรอมในการอานมาก

นอยเพยงใด อะไรคอสาเหตททาใหเดกสามารถอานไดกอนวยเรยน ผวจยไดจาแนกเดกออกเปน 2 กลม

คอ กลมทมประสบการณในการอาน และกลมทไมมประสบการณในการอาน โดยใชแบบทดสอบและ

แบบประเมนผลเดกกลมละ 10 คน แลวจงสมภาษณผปกครองและคร ผสอนของนกเรยนทงสองกลม

ผลการศกษาพบวา เดกทมประสบการณในการอานจะมความสนใจเรองราวทมสาระยงยาก ใหความ

สนใจขอมลขาวสาร ชอบอานหนงสอทมขอเทจจรง พจนานกรม สารานกรม เดกกลมนจะมความคด

ดเลศ เปนเดกทสมบรณทกดาน ไมเคยประสบความลมเหลวในชวตมากอน มความราเรง และมการ

ปรบตวไดดกวาเดกทไมมประสบการณในการอาน นอกจากนนยงทาแบบทดสอบความสามารถใน

61

การอาน การวเคราะหคาศพทไดในระดบคะแนนทดกวาเดกทไมม ประสบการณในการอาน การ

วเคราะหคาศพทไมแตกตางกนในบทบาททเกยวกบการอานหนงสอใหเดกฟง พาไปหองสมด ใหด

โทรทศนการศกษา แตมความแตกตางกนในบทบาททเกยวของกบการพดคยอภปราย สอบถามเรอง

ทอานจากหนงสอใหเดกฟง โดยทผปกครองกลมทมประสบการณในการอานมความถในการปฏบต

มากกวาผปกครองกลมทไมมประสบการณในการอานมากอน

บรมเฮด (Broomhead. 1987 : Abstract ) ไดศกษาความสมพนธระหวางรปแบบของการ

อบรมเลยงด เชอชาต และความสามารถในการอานของกลมตวอยางทเปนนกเรยนทม เชอชาต

ตางกน ทกาลงศกษาอยในระดบเกรด 5 และเกรด 6 จากโรงเรยนขนาดกลาง ทตงอยทางทศ

ตะวนออกของรฐลอสแองเจอลส โดยสอบถามจากการรบรของนกเรยน แบบสอบถามทมเนอหา

เกยวกบพฤตกรรมการอบรมเลยงดของบดามารดา และความสามารถในการอาน ผลการศกษาพบวา

รปแบบของการอบรมเลยงดมความสมพนธกบความสามารถในการอานอยาง มนยสาคญทางสถต

แตไมพบความสมพนธระหวางรปแบบการอบรมเลยงดกบเชอชาต และระหวางเชอชาตกบความสามารถ

ในการอาน ผลการวจยนจงแสดงใหเหนถงอทธพลของครอบครววา มผลตอการอานของนกเรยน

โบลท (Bolt, 1992 : Abstract ) ไดศกษาความสมพนธระหวางปจจยดานการเลอกหนงสอ

มาไวในบาน ระดบการศกษาของบดามารดา ทตงของโรงเรยน (ในเมองและชนบท) เพศ ระดบ

ชนเรยน และอาย ทมตอความสามารถในการอานของนกเรยน นอกจากนน ยงศกษาไปถงตวแปร

จากทางครอบครวในดานนสยรกการอานของบดามารดา พเลยง ความคาดหวงของบดามารดา การ

ใชเวลาวางในการอานของเดก การมสวนรวมในวฒนธรรม กจกรรมเสรม หลกสตรของเดก การเขาถง

และการใชวสดในการอาน ในการวจยนไดเนนถงบทบาทของบดามารดาทมตอพฒนาการในการอาน

ของเดกและไดแนะนาวา ความสามารถในการอานเกดจากการเหนความสาคญในการอานของครอบครว

ปฏสมพนธระหวางบดามารดากบเดก และการมวสดเพอการอานในบานอยางพอเพยง กลมตวอยาง

ทใชในการศกษาประกอบดวยนกเรยนระดบเกรด 4 เกรด 6 และเกรด 8 จานวน 314 คน ซงสมมา

จากโรงเรยนในเมองนวฟาวดแลนด และเมองลาบราเดอร ในประเทศแคนาดา โดยเปนโรงเรยนใน

ชนบท 5 โรงเรยนและในเมอง 2 โรงเรยน รวมทงผปกครองของนกเรยน เหลาน เครองมอทใชเปน

แบบทดสอบมาตรฐานวดความสามารถในการอาน และแบบสอบถามจากบดามารดาในเรองการสงเสรม

ใหเดกอานหนงสอภายในบาน โดยสถตทใชคอ คะแนนเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธ

สหสมพนธแบบเพยรสน และสหสมพนธแบบพหคณ ผลการศกษาพบวา ตวแปรเกยวกบสภาพแวดลอม

ทางการอานทบานของนกเรยนมอทธพลในทางบวกตอความสามารถในการอานของนกเรยน อยางม

นยสาคญกคอ ระดบการศกษาของบดามารดา สวนตวแปรอนนนมความสมพนธในระดบตา ซงไดแก

62

นสยรกการอานของบดามารดา การเขาถงและการใชประโยชนจากวสดเพอการอานและความคาดหวง

ของบดามารดา

ล (Lee, 1992 : Abstract ) ไดศกษาความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมทางดานครอบครว

ทเกยวของกบการอาน ซงมผลตอพฒนาการของการอานออกเขยนไดของเดก โดยสอบถามจากกลม

ตวอยางทเปนผปกครองของเดกวยอนบาล จานวน 45 คน และเดกวยประถมตน 40 คน ซงพบวา

บดามารดาของเดกทงสองกลมนใหการสนบสนนเดกแตกตางกนตามระดบชนเรยน โดยไมไดคานงถง

ความสามารถในการอาน ซงเมอแบงเดกออกตามคะแนนความสามารถในการอานพบวา บดามารดา

ของเดกจากทงสองกลมทมความสามารถในการอานสง เปนผสนบสนนการอานใหกบเดกมากกวา

บดามารดาของเดกทมความสามารถในการอานตา ผลการศกษาพบวา สภาพแวดลอม ทางบานม

ความสมพนธกบคะแนนการอานและเขยนของเดก โดยเดกอนบาลทอานไดดกวาจะมบคคลใกลชดท

ชอบอาน มอปกรณทสนบสนนการอานและเขยน บดามารดาเปนผ ฟงเดกอาน หรอรวมกนอานบอยครง

และไมไดเชอในเรองการสอนอานโดยตรงแตเพยงอยางเดยววา มผลตอความสามารถในการอานของ

เดกมากกวาเดกทอานไดนอยกวา สวนเดกประถมตนทอานไดดมความสนใจในการอาน มบดามารดา

เปนผ ฟงเดกอานบอยครง หรอบดามารดาสนใจในการอานของเดก และบดามารดามระดบการศกษา

สงกวาเดกทมคะแนนการอานตากวา สวนตวแปรทมผลตอพฒนาการทางการอานออกเขยนได พบวา

พฒนาทางการอานของเดกอนบาลมความสมพนธทางบวกกบระดบการศกษาของบดามารดา ความถ

ในการฝกเขยนหนงสอทบาน ความสนใจในการอาน และปรมาณการอานใหเดกฟง สวนพฒนาการ

ทางการเขยนของเดกอนบาลมความสมพนธทางบวกกบความถในการฝกเขยน การเอาใจใสของบดา

มารดา ระดบการศกษาของบดามารดาและความสนใจในการอาน ในสวนของพฒนาการทางการอาน

ของเดกประถมตน พบวา มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจของบดามารดา ความถของการ

เขยนหนงสอของบดามารดาทบาน และการฟงเดกอาน แตมความสมพนธทางลบกบความถในการ

สอนอาน สวนพฒนาการทางการเขยนของเดกประถมตน พบวา มความสมพนธทางบวกกบความถ

ในการฝกเขยนคาและเรองจากทบาน การทบดามารดาอานรวมกบเดกและความพงพอใจของบดา

มารดา แตมความสมพนธทางลบกบความถในการสอนอาน

ลว (Liu, 1992 ; อางถงในดวงพร พวงเพชร , 2541 : 43 ) ไดศกษาปจจยทมอทธพลตอ

ความสามารถในการอาน ซงประกอบดวยภมหลงทางครอบครว การกระตนจากครอบครว เวลาทใช

สาหรบการอานและลกษณะทางจตสงคม ไดแก ความวตกกงวล มโนทศนแหงตน ความเชออานาจ

ในตน และแรงจงใจในการเรยน โดยศกษาจากกลมตวอยางนกเรยนระดบไฮสคล ชาย 846 คน หญง

1,003 คน ดวยสถตแบบ LISREL ผลการศกษาพบวา ภมหลงทางครอบครว มโนทศนแหงตน ความ

เชออานาจในตน และเวลาทใชสาหรบการอาน มความสมพนธกบความสามารถในการอาน สวนการ

63

กระตนจาก ครอบครว และแรงจงใจในการเรยน ไมมความสมพนธกบความสามารถใน การอาน

แตทงสอง ตวแปรมความสมพนธกบเวลาทใชสาหรบการอาน สวนความวตกกงวลมความสมพนธ

ทางลบกบความสามารถในการอาน

สเตลเทนแคมป (Steltenkamp, 1992 : Abstract ) ไดศกษาเกยวกบทศนคตและนสยในการ

อานของนกเรยนระดบไฮสคล โดยสอบถามเกยวกบสงทอาน ความพอใจ สภาพแวดลอมจากครอบครว

เพอนและโรงเรยน ผลการศกษาพบวา นกเรยนสวนใหญมการอานสงพมพในระดบบอย โดยอาน

นตยสารมากทสด นกเรยนทอานมากเปนผชอบอานและไดรบการสงเสรมใหรกการอานจากทางบาน

นกเรยนเหลานยงอยในสภาพแวดลอมจากเพอน ๆ ทชอบอาน ทงยงมความสนใจอานขนอยกบประเภท

ของหนงสอและความนยมของเพอน ผลการวจยพบดวยวา ประสบการณในการอาน รวมกบครอบครว

และเพอนมสวนชวยใหนกเรยนปรบตวในเรองความตองการการอานในหองเรยนดวย

ดจโอวานนา (Digiovanna, 1997 : Abstract ) ศกษาถงความสาคญของการอาน เพอการ

บนเทงอยางเสร และผลกระทบของการอานตอแรงจงใจในการอาน ทศนคตตอการอานและความสามารถ

ในการอาน ของกลมตวอยางทเปนนกเรยนทกาลงศกษาอยในระดบเกรด 3 , 5 และ 7 รวมทงผปกครอง

ของเดกเหลาน วธการศกษาเปนการวจยเชงสารวจ โดยใหผปกครองตอบแบบสอบถาม การสงเกต

ของคร และใชคะแนนจากแบบสอบถามมาตรฐานททดสอบถง ทศนคตของนกเรยน เวลาทใชในการ

อานเพอพกผอนหยอนใจ และความสามารถในการอานโดยรวม จากนนไดแบงกลมตวอยางตามคะแนน

การทดสอบความสามารถในการอานออกเปน 3 กลม กลมแรก เปนกลมทมความสามารถในการอานสง

กลมทสอง เปนกลมทมความสามารถในการอานระดบปานกลาง และกลมทสาม เปนกลมทมความสามารถ

ในการอานระดบตา ผลการศกษาพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตระหวางกลมตวอยางทง

3 กลม ดงกลาว โดยกลมทมความสามารถในการอานสงและกลมทมความสามารถในการอานปานกลาง

ใชเวลาในการอานเพอการพกผอนหยอนใจมทศนคตทดตอการอานและมการเลอกสวนประเภทของ

เนอหาสงกวากลมทมความสามารถในการอานตา แตสภาพทางบานของนกเรยนทงมสภาพการอานส

และตา ไมมความแตกตางกน แสดงใหเหนวา กลมตวอยางสวนใหญมาจากครอบครวทม

สภาพแวดลอมทางการอานทด

โกเนน และยวแมซ (Gonen & Ylimaz, 1999 : Abstract) ศกษานสยรกการอานของครและ

ผปกครองของเดกปฐมวยทสญเสยการไดยน และผปกครองเดกทปกต พบวา นสยรกการอานของ

ผปกครองและครแตกตางกน อยางไมมนยสาคญทางสถต แตผปกครองและครของเดกทสญเสยการ

ไดยน จะใหความสาคญอยางมากในการเลอกซอหนงสอและอานหนงสอใหเดกในปกครองของพวกเขาฟง

พาโวเนทต และคนอน ๆ (Pavonetti & Others, 2000 : Abstract) ศกษาเปรยบเทยบนสย

รกการอานของเดกมธยมตน ทไดรบการเรงการอานขณะอยในโรงเรยนประถมกบเดกนกเรยนทไมไดรบ

64

การเรงการอานในขณะทอยในระดบประถม โดยศกษากบกลมตวอยางเกรด 7 จานวน 1,531 คน

โดยใชเครองมอในการวดพฤตกรรมนสยรกการอานของเดก เปนการบนทกการอานและการจดบนทก

ของเดก การศกษาครงนพบวา เดกทไดรบการเรงการอานในโรงเรยนประถมศกษา มนสยรกการอาน

ทไมแตกตางจากเดกทไมไดรบการเรงการอานในระดบประถม แตสาหรบโรงเรยนนอกเขตเทศบาล

พบวา เดกทไมไดรบการเรงการอานในโรงเรยนประถมศกษานน มนสยรกการอานมากกวาเดกทไดรบ

การเรงการอาน

จะเหนไดวาโครงการรกการอานเปนโครงทมขอบเขตครอบคลมพฤตกรรมของนกเรยน และม

วตถประสงคทชดเจน จงถอวาเปนโครงการทมความสาคญในการพฒนาทกษะการอานของนกเรยน

ใหมศกยภาพมากยงขน เมอโครงการรกการอานมความสาคญดงกลาว และไดดาเนนการมาเปนเวลา

2 ปแลว และจากการศกษาแนวคดเกยวกบการประเมน และงานวจยทเกยวของกบการประเมนแลว

จะเหนวางานวจยทใชเทคนคการประเมนโครงการนนจะทาใหทราบผลทไดรบอยางชดเจน ซงโดยทวไป

แลวนกวจยตางกพยายามนาเทคนคการประเมนอยางมระบบมาใช อกทงการเลอกใชรปแบบการประเมน

ขนอยกบองคประกอบหลายประการ เชน 1) การยดวตถประสงคของโครงการ 2) การยดชวงระยะเวลา

ในการประเมน และ 3) การยดขอกาหนดของเจาของโครงการทใหประเมน เพอประโยชนในการรวบรวม

ขอมลและจดกระทากบขอมลอนจะสงผลตอการสรปผลและการนาผลการประเมนไปใชประกอบการ

ตดสนใจ

สาหรบการวจยครงน จากทไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงทกลาวมาแลว จะ

เหนไดวา การอานมความสาคญทจะชวยพฒนาคณภาพชวตและสงคมได แตการอานมไดเกดขนเอง

ตามธรรมชาต จะตองมการกระตน การจงใจและการแนะนา โดยมการจดกจกรรมทชวยสงเสรมการ

อานทหลากหลาย เพอใหเกดการอาน จนพฒนาถงระดบอานเปนและอานจนตดเปนนสย ผวจยสนใจ

ศกษาการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา โดยนารปแบบการประเมน

โครงการของซปป (CIPP Model) มาทาการศกษาเพราะเนองจากเปนการประเมนอยางมระบบ ม

กระบวนการรวบรวมและสกดขอมลเพอสารสนเทศ เพอการตดสนใจไดถกตองรวมทงมคณคาในการ

ประเมนผลทางการศกษา อกทงยงเปนการประเมนโครงการทตองใช ระยะเวลาในการดาเนนงานอยาง

ตอเนอง และองคประกอบทผวจยทาการประเมนม 5 ดาน คอ ดานบรบท (Context Evaluation) วา

มความเหมาะสมหรอไม ดานปจจยเบองตน (Input Evaluation) วามความเพยงพอมากนอยเพยงใด

ดานกระบวนการ (Process Evaluation) วามการปฏบตงานมากนอยเพยงใด และดานผลผลต

(Product Evaluation) จะไดรบผลสมฤทธมากนอยเพยงใด และเพอใหการประเมนมความสมบรณ

มากขน ดงทประชม รอดประเสรฐ (2547 : 96) ทกลาววา การประเมนโครงการทดจะตองเปนกระบวนการ

ทเปนระบบและมการบรณาการทกแบบเขาดวยกนเพอใหการประเมนผลโครงการทครบสมบรณ และถา

65

เปนไปไดจะตองมการประเมนสงทเกยวพนอน ๆ ทเกดขนหลงจากโครงการไดสนสดไปแลวในระยะเวลา

หนง ซงอาจเปนเวลาทนานหรอสน ๆ กได โดยพจารณาจากความเปลยนแปลงทเกดขนกบบคคลและ

กบสภาพแวดลอมในพนททมการบรหารโครงการนน ผวจยจงทาการประเมนดานผลกระทบ (Impact

Evaluation) วาผลกระทบทเกดขนจากการดาเนนโครงการรกการอานวามผลกระทบอะไรบางในทางบวก

และทางลบ โดยทางตรงหรอทางออม และผลทไดจากการประเมนจะทาใหทราบวา โครงการททาอย

บรรลวตถประสงคหรอไมเพยงใด วธการดาเนนโครงการมขนตอนใดทควรปรบปรงแกไขมปญหาและ

อปสรรคใด และผลผลตเปนไปตามวตถประสงคทวางไวหรอไม ซงจะเปนประโยชนตอผบรหารและผ

ทเกยวของกบโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ทชวยในการตดสนใจวาควร

มการดาเนนการตอไปหรอสมควรจะตองปรบปรงพฒนาแผนและการปฏบตอยางไร เพอใหโครงการ

รกการอานมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน

บทท 3 วธดาเนนการศกษาวจย

ในการศกษาวจยครงนเพอศกษา การประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยน

พรประสาทวทยา โดยใชรปแบบการประเมนของ CIPPI Model และผวจยไดทาการประเมนใน

การดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา มวธดาเนนการตาม

ลาดบขนตอน ดงน

1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล

4. การจดกระทาและวเคราะหขอมล

5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. การกาหนดประชากรและกลมตวอยาง ประชากร ประชากรเปนครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา จานวน 32 คน และนกเรยนระดบ

ชวงชนท 2 จานวน 246 คน

กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการศกษาดาเนนการครงนแบงออกเปน 2 กลม ดงน 1. ครผสอนกาหนดขนาดของกลมตวอยางจากตารางของเครจซ และมอรแกน

ไดครผสอนทเปนกลมตวอยางจานวน 30 คน แลวทาการสมตวอยางอยางงาย

2. นกเรยนเปนนกเรยนระดบชวงชนท 2 กาหนดขนาดของกลมตวอยางจาก

ตารางของเครจซ และมอรแกน ไดจานวนนกเรยน 152 คน แลวจงสมแบบแบงชนและทาการสม

อยางงาย 2. การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย เปนแบบสอบถามแบบประมาณคา 5 ระดบ ดงน มากทสด มาก

ปานกลาง นอย นอยทสด จานวน 2 ฉบบ คอ

67

ฉบบท 1 แบบสอบถามความคดเหนของครผสอนทมตอโครงการรกการอานของนกเรยน

โรงเรยนพรประสาทวทยา เกยวกบความเหมาะสม ความเพยงพอ และการปฏบตงานในโครงการ

เพอนาไปประเมนโครงการรกการอานใน 5 ดาน คอ ดานบรบท (Context) ดานปจจยเบองตน (Input)

ดานกระบวนการ (Process) ดานผลผลต(Product) และดานผลกระทบ (Impact) ทผวจยสรางขน

โดยแบงออกเปน 2 ตอน คอ

0ตอนท 1 สถานภาพครผสอน แบบสอบถามนประกอบดวย ขอคาถามเกยวกบ

สถานภาพครผสอนไดแก ประสบการณทางการสอน ชวงชนทสอน เปนแบบขอคาถามและมคาตอบ

ใหเลอกตอบ โดยใหทาเครองหมาย ลงในชอง ( ) ทตรงกบความเปนจรง

ตอนท 2 แบบประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

เกยวกบความเหมาะสม ความเพยงพอ และการปฏบตงานและความพงพอใจในโครงการใน 5 ดาน

คอ

11. ดานบรบท (Context) ถามความเหมาะสมดานการดาเนนงานของโครงการ

รกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา วามความสอดคลอง เหมาะสมกบหลกการ

วตถประสงค และเปาหมายมากนอยเพยงใด

22. ดานปจจยเบองตน (Input) ถามความเพยงพอของทรพยากรทนามาใชในการ

ดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ซงประกอบดวย บคลากร

วสดอปกรณ และงบประมาณ

33. ดานกระบวนการ (Process) ถามเกยวกบการปฏบตงานในโครงการรกการอาน

ของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา วามการปฏบตงานมากนอยเพยงใด ในเรองเกยวกบกระบวนการ

ดาเนนงาน การจดกจกรรม การพฒนาบคลากร และการประเมนผล

44. ดานผลผลต (Product) ถามความพงพอใจทมตอผลการดาเนนงาน โครงการ

รกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

5. ดานผลกระทบ (Impact) ถามเกยวกบผลกระทบทเกดขนเมอเสรจสนโครงการ

โดยพจารณาจากการเปลยนแปลงของบคคลโดยทางตรงและทางออมกบผลผลตของโครงการรกการอาน

ของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาวาเกดอะไรขนกบนกเรยนบาง และนกเรยนไดอะไรบางจากการ

เขารวมโครงการ แตเปนผลทไดเกดขนหลงจากจบโครงการแลว ไดแก ความสามารถในการเรยนของ

นกเรยน การใชประโยชนจากหองสมด นกเรยนรจกเลอกหนงสออาน นกเรยนรกภาษาไทยและ

วฒนธรรมไทย การคนหาขอมลประกอบการเรยนรจากสอสารสนเทศ

68

ฉบบท 2 แบบสอบถามนกเรยนออกเปน 2 ตอน ไดแก

ตอนท 1 แบบสอบถามเกยวกบสถานภาพของนกเรยน แบบสอบถามน

ประกอบดวยขอคาถามเกยวกบสถานภาพของนกเรยน ไดแก เพศ ระดบชนทเรยน รายไดของ

ผปกครองและอาชพของผปกครอง ซงเปนแบบขอคาถามและมคาตอบใหเลอกตอบ โดยใหทา

เครองหมาย ลงในชอง ( ) ทตรงกบความเปนจรง

ตอนท 2 แบบสอบถามเกยวกบนสยรกการอานของนกเรยน โดยในแตละขอ

คาถาม ไดใชแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ดวยเทคนคการจดแบบ Likert

(ศรวรรณและคณะ, 2541 : 167) มขอใหเลอกตอบเพอประมาณคา 5 ระดบ

การสรางเครองมอสาหรบใชในการวจย เพอใชประเมนโครงการรกการอานของนกเรยน

โรงเรยนพรประสาทวทยา ผวจยดาเนนการตามขนตอน ดงน

1. ศกษาแนวคด หลกการ เอกสาร และงานวจยทเกยวของเกยวกบการประเมนโครงการ

รกการอาน เพอใชเปนแนวทางในการสรางแบบสอบถามและพฒนาแบบสอบถามใหครอบคลมตรง

ตามเนอหาของเรองททาการวจย

2. ศกษารปแบบการประเมนจากแบบจาลองซปป (CIPP Model) ของแดเนยล แอล

สตฟเฟลบม (Danial L. Stufflebeam) โดยศกษาคนควาองคประกอบในการประเมนทง 4 ดาน

ประกอบดวย การประเมนบรบท (Context Evaluation) การประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation)

การประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) การประเมนผลผลต (Product Evaluation) และ

ผวจยทาการประเมนผลกระทบ (Impact Evaluation) แลวนามาประยกตใชในการสรางเครองมอ

3. นารางแบบสอบถามทสรางขนปรกษากบทานอาจารยทปรกษาสารนพนธ และนาไปให

ผเชยวชาญ 5 ทาน เพอตรวจสอบและแกไขดานเนอหาใหเกดความเทยงตรงดานเนอหา (Content

Validity) ความเหมาะสมดานภาษาและความชดเจนของคาถาม

4. นาแบบสอบถามมาทาการปรบปรง แกไขเนอหาตามทไดรบการตรวจสอบและขอเสนอแนะ

จากทานอาจารยทปรกษาสารนพนธ และผเชยวชาญ เพอใหเกดความชดเจนของขอคาถาม

5. นาแบบสอบถามทไดมาปรบปรงและแกไขโดยใชทดลอง (Try - out) กบนกเรยนทไมใช

กลมตวอยาง จานวน 30 คน จากนนจงนาผลทไดจากแบบสอบถามดงกลาวมาทาการทดสอบหาคา

ความเชอมนดวยวธการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค ( Cronbach ) ไดคาความเชอมน

แบบสอบถามฉบบท 1 ของครเทากบ .93 และไดคาความเชอมนแบบสอบถามฉบบท 2 ของนกเรยน

เทากบ .85

6. จดพมพแบบสอบถามเปนฉบบสมบรณ เพอนาไปเกบขอมลกบกลมตวอยางตอไป

69

3. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนของการเกบรวบรวมขอมล ดงตอไปน

1. ผวจยขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอขอความรวมมอ

ในการเกบขอมลทโรงเรยนพรประสาทวทยา

2. ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมล ดวยวธการแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยาง เพอ

ทาการตอบแบบสอบถามดวยตนเอง

3. ตรวจสอบความถกตอง และความสมบรณของการตอบแบบสอบถามในแตละขอคาถาม

ไดแบบสอบถามทสมบรณ ใชวเคราะหไดคดเปนรอยละ 100

4. จดทาสมดคมอลงรหสขอมลและทาการลงรหสขอมลทไดรบ (Coding) เพอนาไปในการ

จดกระทาขอมลและวเคราะหทางสถตตอไป 4. การจดกระทาและวเคราะหขอมล 4.1 การจดกระทาขอมล ในการวจยครงนผวจยดาเนนการวเคราะหขอมล โดยนาแบบสอบถามทไดรบกลบมาทงหมดมาวเคราะห

ประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถต ดงน (บญเรยง ขจรศลป , 2543)

4.1.1 ระดบความคดเหนของครผสอนทมตอโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยน

พรประสาทวทยา ดงน

เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ มากทสด ให 5

เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ มาก ให 4

เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ ปานกลาง ให 3

เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ นอย ให 2

เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ นอยทสด ให 1

4.1.2 นาขอมลเกยวกบนสยรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยามาตรวจให

คะแนน โดยใหนาหนกคะแนนแตละระดบ ดงน ระดบนสยรกการอาน คะแนน

เปนจรงมากทสด 5

เปนจรงมาก 4

เปนจรงปานกลาง 3

เปนจรงนอย 2

เปนจรงนอยทสด 1

70

4.2 การวเคราะหขอมล 4.2.1 วเคราะหขอมลดานสถานภาพครผสอน ไดแก ประสบการณทางการสอน ระดบ

การศกษา ชวงชนทสอน และสถานภาพของนกเรยน ไดแก เพศ ระดบชนทเรยน รายไดของผปกครอง

และอาชพของผปกครอง สถตทใช คอ การหาคารอยละ (Percentage)

4.2.2 วเคราะหขอมลเกยวกบเหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ และนสย

รกการอาน โดยใชการหาคาเฉลย (Mean) และความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

และใหคะแนนคาตอบมเกณฑตดสน

4.2.3 เมอรวบรวมขอมลและแจกแจงความถแลวจะใชคะแนนเฉลยแปลผล 3 ระดบ

ซงมเกณฑในการตดสน ดงน (วเชยร เกตสงห, 2538

4.01 – 5.00 หมายถง เหมาะสม/ เพยงพอ /การปฏบต/ ความพงพอใจ ในระดบด

2.01 – 4.00 หมายถง เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ ในระดบปานกลาง

1.00 – 2.00 หมายถง เหมาะสม/ เพยงพอ/ การปฏบต/ ความพงพอใจ ในระดบตองปรบปรง

4.2.4 เมอรวบรวมขอมลและแจกแจงความถแลวตรวจใหคะแนนแบบสอบถามนสยรก

การอานจะใชคะแนนเฉลย ซงมเกณฑในการตดสน ดงน

4.01 – 5.00 หมายถง ระดบนสยรกการอานด

2.01 – 3.49 หมายถง ระดบนสยรกการอานปานกลาง

1.00 – 2.00 หมายถง ระดบนสยรกการอานตองปรบปรง 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 5.1 สถตหาคณภาพเครองมอ

นาแบบสอบถามไปหาคาความเชอมน (Reliability) ดวยวธการหาคาสมประสทธ

แอลฟาของครอนบค (พวงรตน ทวรตน, 2543 : 125)

5.2 สถตพนฐาน

5.2.1 คารอยละ (Percentage)

5.2.2 คาเฉลย (Mean)

5.2.3 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาครงนเปนการประเมนโครงการรกการอานของนกเรยน โรงเรยนพรประสาทวทยา ม

วตถประสงคเพอประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

ผลการศกษานาเสนอเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพครผสอน ไดแก ประสบการณทางการสอน ระดบการศกษา

และชวงชนทสอน และสถานภาพสวนบคคลของนกเรยนชนประถมศกษา ไดแก เพศ ระดบชน รายได

ของผปกครอง และอาชพของผปกครอง

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาท

วทยาตามความคดเหนของครผสอน ตอนท 3 ผลการวเคราะหขอมลนสยรกการอานของนกเรยน

72

ตอนท 1 ผลการวเคราะหสถานภาพครผสอนและนกเรยน

ตาราง 1 จานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอน ประสบการณทางการสอน

สถานภาพของครผสอน จานวน รอยละ

ประสบการณทางการสอน

มาก

นอย

18

12

60.00

40.00

รวม 30 100

จากตาราง 1 สถานภาพของครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา ครผสอนมประสบการณ

ทางการสอนมากคดเปนรอยละ 60 ประสบการณทางการสอนนอยคดเปนรอยละ 40

ตาราง 2 จานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอน ระดบการศกษา


ระดบการศกษา

ตากวาปรญญาตร

ปรญญาตรและสงกวา

14

16

46.70

53.30

รวม 30 100

จากตาราง 2 สถานภาพของครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา ครผสอนมระดบการศกษา

ปรญญาตรและสงกวาคดเปนรอยละ 53.30 ตากวาปรญญาตรคดเปนรอยละ 46.70

73

ตาราง 3 จานวนและคารอยละของสถานภาพของครผสอน ชวงชนทสอน


ชวงชนทสอน

ชวงชนท 1

ชวงชนท 2

15

15

50.00

50.00

รวม 30 100

จากตาราง 3 สถานภาพของครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา ครผสอนมชวงชนทสอน

เปนชวงชนท 1 คดเปนรอยละ 50 และเปนชวงชนท 2 คดเปนรอยละ 50 ตาราง 4 จานวนและคารอยละของสถานภาพของนกเรยน

สถานภาพของนกเรยน จานวน รอยละ

เพศ

ชาย

หญง

รวม

ระดบชน

ชนประถมศกษาปท 4



รวม

รายไดของผปกครอง

ตากวา 10,000 บาท

10,001 – 20,000 บาท

มากกวา 20,001 บาท

รวม

77

75

152

51

50

51

152

42

67

43

152

50.70

49.30

100

33.55

32.90

33.55

100

27.60

44.10

28.30

100

74

ตาราง 4 (ตอ)

สถานภาพของนกเรยน จานวน รอยละ

อาชพของผปกครอง

ขาราชการ

พนกงานรฐวสาหกจ

บรษท/หางราน

ธรกจสวนตว

อาชพอนๆ

30

8

21

37

56

19.70

5.30

13.85

24.35

36.80

รวม 152 100

จากตาราง 4 พบวา นกเรยนชนประถมศกษาโรงเรยนพรประสาทวทยา เปนดงน นกเรยน

ชนประถมศกษาในภาพรวม เพศชายคดเปนรอยละ 50.70 เพศหญงคดเปนรอยละ 49.30 เปน

นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 และชนประถมศกษาปท 6 คดเปนรอยละ 33.55 รองลงมาเปน

นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 คดเปนรอยละ 32.90 รายไดของผปกครอง รายไดของผปกครอง

10,001 – 20,000 บาท คดเปนรอยละ 44.10 รองลงมารายไดของผปกครอง มากกวา 20,001 บาท

คดเปนรอยละ 28.30 และรายไดของผปกครอง ตากวา 10,000 บาท คดเปนรอยละ 27.60 อาชพ

ของผปกครอง อาชพของผปกครองมอาชพอน ๆ คดเปนรอยละ 36.80 รองลงมามอาชพธรกจสวนตว

คดเปนรอยละ 24.35 และมอาชพพนกงานรฐวสาหกจคดเปนรอยละ 5.30

75

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาท

วทยาตามความคดเหนของครผสอน

ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบการดาเนนงานโครงการรกการอานโดยรวมและรายดาน 5 ดาน

ปรากฏผลตามตาราง 5 – 10 ดงตอไปน ตาราง 5 ผลการวเคราะหขอมลการดาเนนงานโครงการรกการอานตามความคดเหนของครผสอน

การดาเนนโครงการ ⎯X S.D. แปลผล

ดานบรบท

ดานปจจยเบองตน

ดานกระบวนการ

ดานผลผลต

ดานผลกระทบ

4.06

3.18

3.35

3.68

3.47

.63

.66

.69

.56

.54

ด





จากตาราง 5 พบวา การดาเนนงานโครงการรกการอานโดยรวมและรายดาน 5 ดาน เปนดงน

ดานบรบทมความเหมาะสมโดยรวมอยในระดบเหมาะสมด⎯X = 4.06 , S.D. = .63 ดานปจจยเบองตนม

ความเพยงพอโดยรวมอยในระดบปานกลาง คอ⎯X = 3.18 , S.D. = .66 ดานกระบวนการมการปฏบตงาน

โดยรวมอยในระดบปานกลาง คอ⎯X = 3.35 , S.D. = .69 ดานผลผลตมความพงพอใจโดยรวม อย

ในระดบปานกลาง⎯X = 3.68 , S.D. = .56 ดานผลกระทบครมความคดเหนวาผลกระทบโดยรวมอย

ในระดบตองปานกลางคอ⎯X 3.47 และ S.D. = .54

76

ตาราง 6 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของการดาเนนงานโครงการรกการอาน

ดานบรบท

ขอ ดานบรบท ระดบความเหมาะสม

⎯X S.D. แปลผล

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

โครงการรกการอานเปนโครงการทสรางนสยรกการอานทยงยนให

แกนกเรยน

การจดโครงการรกการอานเปนประโยชนตอการแสวงหาความรดวย

ตนเองของนกเรยนดขน

การจดกจกรรมสงเสรมการอานชวยกระตนใหนกเรยนมนสยรกการ

อาน และอานอยางสมาเสมอ

การจดโครงการมงสงเสรมใหนกเรยนมนสยรกการอานเพมมากขน

การดาเนนงานโครงการรกการอานมการวางแผนงานทชดเจน

การกาหนดวตถประสงคของโครงการเพอปลกฝงและสงเสรมนสย

รกการอานของนกเรยน

ความสอดคลองของวตถประสงคกบการดาเนนงานโครงการ

เปาหมายของโครงการทดาเนนการกบนกเรยนทกระดบชนและทกคน

การดาเนนงานโครงการมความสอดคลองกบ พรบ. การศกษา

แหงชาต

4.53

4.26

4.00

4.06

3.66

4.20

3.70

4.06

4.13

.50

.52

.74

.63

.66

.66

.59

.63

.77

ด

ด


ด


ด


ด

ด

รวม 4.06 .63 ด

จากตาราง 6 พบวาการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาดาน

บรบท มความเหมาะสมดานบรบทโดยรวมอยในระดบเหมาะสมดม⎯X = 4.06 , S.D. = .63 เมอพจารณา

คาถามเปนรายขอพบวา มความเหมาะสมดแลว โดยคาถามทวา “โครงการรกการอานเปนโครงการทสราง

นสยรกการอานทยงยนใหแกนกเรยน” มคาเฉลยสงสด⎯X = 4.53 , S.D. = .50 และคาถามทมคาเฉลย

นอยทสดคอ “การดาเนนงานโครงการรกการอานมการวางแผนงานทชดเจน” ⎯X = 3.66 และ S.D. = .66

77


ดานปจจยเบองตน

ขอ ดานปจจยเบองตน ระดบความเพยงพอ


10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

มบคลากรในโรงเรยนทมศกยภาพในการดาเนนงานโครงการ

จานวนบคลากรในโรงเรยนทดาเนนโครงการ

บคลากรทรวมโครงการ คอ ผบรหาร ครผสอน และครบรรณารกษ

มความรดานการอาน

การระดมทรพยากรทจาเปนมาใชในโครงการ

จานวนคณะกรรมการดาเนนงานในฝายตางๆ

ความรวมมอของครในโรงเรยนในการดาเนนงาน

ผปกครองใหความรวมมอและสนบสนนการจดกจกรรมโครงการ

วสดอปกรณทใชในการจดกจกรรมโครงการ

หนงสอทใชในการจดกจกรรมโครงการ ฯ

วสดทางดานโสตทศนวสดทใชในการจดกจกรรม

การนาเทคโนโลยใหมๆมาใชในการจดกจกรรม

วสดสนเปลองทใชจดทาสอเพอใชในการจดกจกรรม

งบประมาณทโรงเรยนจดสรรเพอจดซอหนงสอ

งบประมาณทโรงเรยนจดสรรเพอจดซอวสดอปกรณตาง ๆ

3.40

3.13

3.53

3.50

3.26

3.76

3.03

3.23

3.40

2.86

2.83

2.73

2.96

2.93

.72

.68

.50

.62

.73

.81

.61

.56

.56

.68

.59

.86

.61

.78















รวม 3.18 .66 ปานกลาง

จากตาราง 7 พบวาการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

ดานปจจยเบองตนมความเพยงพอดานปจจยเบองตนโดยรวมอยในระดบปานกลาง⎯X = 3.18, S.D. = .66

เมอพจารณาคาถามเปนรายขอพบวามความเพยงพอดแลว โดยคาถามทวา “ความรวมมอของครใน

โรงเรยนในการดาเนนงาน”⎯X = 3.76, S.D. = .81 มความรดานการอาน⎯X = 3.53, S.D. = .50 และ

คาถามทมคาเฉลยนอยทสดคอ “วสดสนเปลองทใชจดทาสอเพอใชในการจดกจกรรม”⎯X = 2.73 และ

S.D. = .86

78


ดานกระบวนการ

ขอ ดานกระบวนการ ระดบการปฏบต


24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

การประชมปรกษาหารอนาปญหาตาง ๆ มาพจารณาเพอหาทาง

แกไข

การแบงหนาทความรบผดชอบงานชดเจน

การจดอบรมใหความรดานการสงเสรมการอานแกคณะกรรมการ

ดาเนนงาน

การประสานงานกบครผสอนในแตละระดบชน

การพฒนาวธการดาเนนงานของโครงการ ใหเหมาะสมกบสภาพ

โรงเรยน

การจดหองสมดใหมระบบตามเกณฑมาตรฐานหองสมดของ


มการสอนวธใชหองสมด

การจดกจกรรมเลานทาน

การจดกจกรรมอานหนงสอใหฟง

การจดกจกรรมยอดนกอาน

การจดกจกรรมสปดาหหองสมด

การประเมนความกาวหนาของโครงการจากสถตการขอยมหนงสอ

ในหองสมด

3.50

3.73

3.16

3.70

3.43

3.13

3.43

3.10

3.26

2.96

3.33

3.56

.82

.73

.64

.70

.62

.50

.81

.75

.73

.66

.71

.72










ปรบปรง





ดานกระบวนการมการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบปานกลาง⎯X = 3.35 , S.D. = .69 เมอพจารณา

คาถามเปนรายขอพบวามดานกระบวนการการปฏบตงานดแลว โดยคาถามทวา “การแบงหนาท

ความรบผดชอบงานชดเจน”⎯X = 3.73, S.D. = .73 รองลงมาคอคาถามทวา “การประสานงานกบ

ครผสอนในแตละระดบชน” ⎯X = 3.70, S.D. = .70 และคาถามทมคาเฉลยนอยทสดคอ “การจด

กจกรรมยอดนกอาน” ⎯X = 2.96 และ S.D. = .66

79


ดานผลผลต

ขอ ดานผลผลต ระดบความพงพอใจ


36

37

38

39

40

41

42

43

44

นกเรยนสนใจและเขารวมกจกรรม ทจด

นกเรยนรบรถงความสาคญของ การอานหลงจาก เขารวมกจกรรม

นกเรยนเขาใชหองสมดมากขนหลงจากเขารวมกจกรรม

นกเรยนมทกษะดานการอาน

นกเรยนทรวมกจกรรมมนสยรกการอาน

นกเรยนใชเวลาวางใหเกดประโยชนดวยการอาน

นกเรยนสามารถนาทกษะการอานไปใชประโยชนในการเรยน

นกเรยนสามารถนาทกษะการอานไปใชประโยชนในชวตประจาวน

ครมความพงพอใจตอการดาเนนงานโครงการ

3.60

3.70

3.53

3.46

3.63

3.56

3.86

4.00

3.80

.56

.59

.62

.50

.61

.56

.62

.58

.40












ดานผลผลตมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบปานกลาง คอ⎯X = 3.68 , S.D. = .56 เมอพจารณา

คาถามเปนรายขอพบวามความพงพอใจดแลว โดยคาถามทวา “นกเรยนสามารถนาทกษะการอานไป

ใชประโยชนในชวตประจาวน”⎯X = 4.00 , S.D. = .58 รองลงมาคอคาถามทวา “นกเรยนสามารถนา

ทกษะการอานไปใชประโยชนในการเรยน”⎯X = 3.86 , S.D. = .62 และคาถามทมคาเฉลยนอยทสด

คอ “นกเรยนมทกษะดานการอาน”⎯X = 3.46 , S.D. = .50

80


ดานผลกระทบ

ขอ ดานผลกระทบ ระดบความคดเหน


45

46

47

48

49

50

51

52

นกเรยนรจกเลอกหนงสออานไดหลากหลายมากขน

นกเรยนเอาใจใสทจะคนหาความรและตอยอดความรอยางสมาเสมอและตอเนอง การใชประโยชนจากหองสมดของนกเรยนมความคมคามากยงขน

การคนหาขอมลประกอบการเรยนรจากสอสารสนเทศทาได รวดเรวและมประสทธภาพ นกเรยนมความสนใจในการอานหนงสอมากขน

นกเรยนมเหตผลในการแสดงความคดเหน

นกเรยนมความสามารถใน การเรยนเพมขน

นกเรยนรกภาษาไทยและ วฒนธรรมไทยมากขน

3.70

3.33

3.66

3.16

3.50

3.36

3.36

3.70

.65

.47

.60

.59

.50

.49

.49

.59











ดานผลกระทบ ครมความคดเหนวาผลกระทบโดยรวมอยในระดบตองปานกลาง⎯X = 3.47, S.D. = .54

เมอพจารณาคาถามเปนรายขอพบวา ผลกระทบทเกดขนดแลว โดยคาถามทวา “นกเรยนรจกเลอก

หนงสออานไดหลากหลายมากขน” และ “นกเรยนรจกเลอกหนงสออานไดหลากหลายมากขน” ม

คาเฉลยสงสดเทากบ 3.70 รองลงมาคอคาถามทวา “การใชประโยชนจากหองสมดของนกเรยนม

ความคมคามากยงขน”⎯X = 3.66 , S.D. = .60 และคาถามทมคาเฉลยนอยทสดคอ “การคนหาขอมล

ประกอบการเรยนรจากสอสารสนเทศทาไดรวดเรวและมประสทธภาพ”⎯X = 3.16 , S.D. = .59

81

ตอนท 3 ผลการวเคราะหขอมลนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษา

ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษาปรากฏตามตาราง

11 ดงตอไปน ตาราง 11 คาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐานของขอมลเกยวกบนสยรกการอานของ

นกเรยนชวงชนท 2 ขอ ขอคาถาม ระดบนสยรกการอาน


1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

เมอมเวลาวางขาพเจาจะอานหนงสอเรยนเสมอ

ขาพเจาชอบอานหนงสอพมพในเวลาเชากอนโรงเรยนเขา

ขาพเจายมหนงสอการตนจากหองสมดโรงเรยนไปอานทบาน

ขาพเจาอานหนงสอการตนนอกจากหนงสอเรยน

ขาพเจาชอบอานหนงสอหลายๆประเภท

ขาพเจาอานหนงสอนทานกอนนอนเปนประจา

เมอขาพเจาสงสยในเรองใดเรองหนงเกยวกบการเรยนขาพเจาจะ

เขาหองสมดเพอคนควาหาคาตอบ

เมอมาถงโรงเรยนขาพเจาชอบไปหองสมดอานหนงสอเพอเพมพน

ความรเปนประจา

ขาพเจาชอบเลาเรองจากหนงสอทอานใหเพอนๆฟง

ในขณะพกกลางวนขาพเจาจะไปอานหนงสอเรยนในหองสมดของ


หนงสอทขาพเจาชอบอานคอหนงสอเรยน

หนงสอทขาพเจาชอบอานคอหนงสออานสาหรบเดก เชน นทาน

การตน

การอานหนงสอชวยใหขาพเจาเกดความเพลดเพลน

ขาพเจาคดวาการอานหนงสอเปนสงทมประโยชน

ขาพเจาใชเวลาในชวงเยนอานหนงสอเรยน

ขาพเจาจะคยกบเพอนๆถงเรองขาวและสาระตางทเคยไดอานจาก

หนงสอพมพ

เมอขาพเจาเดนทางไปตางจงหวดจะนาหนงสอเรยนตดตวไปอาน

ดวย

เมอเรยนเรองตางๆในหองเรยนแลว ขาพเจาจะเขาหองสมดเพอหา

หนงสออานเพมเตม

2.75

2.55

2.17

3.27

3.68

2.27

2.27

1.95

2.39

2.12

2.80

4.01

4.33

4.49

2.99

2.94

2.36

2.26

.73

1.25

1.11

1.19

.99

1.30

.97

.87

1.20

.87

.91

1.05

.82

.80

1.09

1.05

1.12

1.01








ปรบปรง




ด

ด

ด





82

ตาราง 11 (ตอ) ขอ ขอคาถาม ระดบนสยรกการอาน


19.

20.

ขาพเจาจะเลาเรองจากหนงสอทอานมาใหนองของขาพเจาฟง

เมอกลบถงบานในตอนเยน

ขาพเจาชอบอานหนงสอ และจดเกบหนงสอเปนอยางด

2.25

3.51

1.24

1.09



รวม 2.86 1.03 ปานกลาง

จากตาราง 11 พบวานสยรกการอานของนกเรยนชวงชนท 2 ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง

⎯X = 2.86 , S.D. = 1.03 เมอพจารณาคาถามเปนรายขอพบวา นสยรกการอานของนกเรยนชวงชน

ท 2 อยในระดบมาก โดยคาถามทวา “ขาพเจาคดวาการอานหนงสอเปนสงทมประโยชน”⎯X = 4.49 ,

S.D. = .80 และคาถามทมคาเฉลยนอยทสดคอ “เมอมาถงโรงเรยนขาพเจาชอบไปหองสมดอาน

หนงสอเพอเพมพนความรเปนประจา”⎯X = 1.95 และ S.D. = .87

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการศกษาโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา ผวจย

สรปผลการวจยดงน

1. วตถประสงคของการวจย

2. วธดาเนนการศกษาวจย

3. การวเคราะหขอมล

4. สรปผลการวจย

5. อภปรายผลการวจย

6. ขอเสนอแนะ

วตถประสงคของการวจย การวจยครงนมวตถประสงคเพอประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยน

โรงเรยนพรประสาทวทยา ตามความคดเหนของครใน 5 ดาน คอ ดานบรบท (Context) ดานปจจย

เบองตน (Input) ดานกระบวนการ (Process) ดานผลผลต (Product) และผวจยทาการประเมนดาน

ผลกระทบ (Impact) และเพอศกษานสยรกการอานของนกเรยน

วธดาเนนการศกษาวจย กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ครผสอนในโรงเรยนพรประสาทวทยา สงกดสานก

บรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน กรงเทพมหานคร จานวน 30 คน และนกเรยนท

กาลงศกษาอยในชวงชนท 2 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2549 จานวน 152 คน เครองมอทใชในการ

วจยเปนแบบสอบถามจานวน 2 ฉบบ ฉบบท 1 แบบสอบถามความคดเหนของครผสอนทมตอ

โครงการรกการอานของนกเรยนเกยวกบความเหมาะสม ความเพยงพอและการปฏบตงานในโครงการ

เพอนาไปประเมนโครงการรกการอาน และฉบบท 2 แบบสอบถามสาหรบนกเรยน นาแบบสอบถามท

สรางขนใหอาจารยทปรกษาสารนพนธและผ เชยวชาญตรวจสอบใหเกดความเทยงตรงเชงเนอหา

(Content Validity) ปรบปรงแกไขเพอใหเกดความชดเจนของขอคาถาม นาแบบสอบถามทไดมา

ปรบปรงและแกไข หาคาความเชอมน (Reliability) โดยทดลองใช (Try–out) กบนกเรยนทไมใชกลม

ตวอยางจานวน 30 คน วเคราะหหาคาสมประสทธแอลฟาตามแนวของ Cronbach ไดคาความเชอมน

84

แบบสอบถามฉบบท 1 ของครผสอนเทากบ .93 และไดคาความเชอมนแบบสอบถามฉบบท 2 ของ

นกเรยนเทากบ .85

การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลดาเนนการเปนขนตอนดงน

1. วเคราะหขอมลดานสถานภาพครผสอน ไดแก ประสบการณทางการสอน ระดบการศกษา

ชวงชนทสอน และสถานภาพของนกเรยน ไดแก เพศ ระดบชนทเรยน รายไดของผปกครอง และ

อาชพของผปกครอง สถตทใช คอ คารอยละ (Percentage)

2. วเคราะหขอมลดานบรบท ดานปจจยเบองตน ดานกระบวนการ ดานผลผลต ดานผลกระทบ

และนสยรกการอาน โดยใชคาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

สรปผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน

1. ผลการวเคราะหสถานภาพครผสอนและนกเรยน พบวา ครผสอนมประสบการณทางการ

สอน 21 ปขนไป คดเปนรอยละ 60.00 การศกษาระดบปรญญาตรและสงกวา คดเปนรอยละ 53.30

สอนชวงชนท 1 และสอนชวงชนท 2 คดเปนรอยละ 50.00 สวนนกเรยนชนประถมศกษาเปนเพศชาย

คดเปนรอยละ 50.70 เพศหญงคดเปนรอยละ 49.30 สวนใหญเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

และชนประถมศกษาปท 6 คดเปนรอยละ 33.55 รายไดของผปกครอง 10,001–20,000 บาท คดเปน

รอยละ 44.10 และผปกครองมอาชพอน ๆ คดเปนรอยละ 36.80

1.1 ผลการวเคราะหขอมลการประเมนโครงการรกการอานของครผสอน พบวา ดาน

บรบทโดยรวมอยในระดบเหมาะสมด ดานปจจยเบองตนโดยรวมมความเพยงพออยในระดบปาน

กลาง ดานกระบวนการโดยรวมมการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง ดานผลผลตโดยรวมมความพง

พอใจอยในระดบปานกลาง และดานผลกระทบครมความคดเหนวาโดยรวมอยในระดบปานกลาง

3. ผลการวเคราะหขอมลนสยรกการอานของนกเรยน พบวา ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง

มนสยรกการอานมากทสดในหวขอขาพเจาคดวาการอานหนงสอเปนสงทมประโยชน

อภปรายผลการวจย จากผลการวจยครงน มประเดนทนามาอภปรายผลดงน

1. ผลการวเคราะหขอมลการประเมนโครงการรกการอานของครผสอน ดานบรบท โดยรวม

อยในระดบเหมาะสมด เนนเรองโครงการรกการอานเปนโครงการทสรางนสยรกการอานทยงยนใหแก

85

นกเรยน แสดงใหเหนวา โครงการรกการอานเปนประโยชนตอผ เรยนอยางยงซงเปนพนฐานเพอ

เพมพนความรและสรางนสยในการรกการอานตอไปในอนาคต สอดคลองกบงานวจยของภทรนทร

วศษฎศกด (2539 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง การประเมนโครงการสงเสรมนสยรกการอาน

หนวยศกษานเทศก สานกการศกษากรงเทพมหานคร โดยใชรปแบบจาลองซปป (CIPP Model)

ดานสภาพแวดลอม พบวา หลกการ วตถประสงคและจดมงหมายของโครงการสงเสรมนสยรกการอาน

โดยรวมมความเหมาะสมอยในระดบด และสอดคลองกบงานวจยของกรมวชาการ (2545 : บทคดยอ)

ไดทาการวจยเรอง การประเมนผลโครงการศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน ผลการประเมนพบวา

ความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน ดานสภาพแวดลอม (Contex)

พบวา หลกการ วตถประสงค และเปาหมายของโครงการโดยรวมมความเหมาะสมอยในระดบด

ดงทจาเนยร สขหลาย และคณะ (2544 : 223–231) ไดอธบายรปแบบการประเมนซปป CIPP Model

เกยวกบการประเมนบรบทหรอสภาวะแวดลอม (Context Evaluation) ไววา การประเมนสภาวะแวดลอม

เปนรปแบบพนฐานของการประเมนโดยทว ๆ ไป เปนการประเมนเพอใหไดมาซงเหตผล เพอชวยใน

การกาหนดวตถประสงคของโครงการ โดยจะเนนในดานความสมพนธทเกยวกบสภาพแวดลอม

ความตองการ และเงอนไขทเปนจรงตาง ๆ ทเกยวของกบสภาพแวดลอมนอกจากน ยงชวยในการ

วนจฉยปญหา เพอใหไดขอมลพนฐานทจะเปนประโยชนตอการตดสนใจ การประเมนสภาวะแวดลอมน

มลกษณะตาง ๆ ทสาคญมากมาย จดเปนการวเคราะหขนาดใหญ (Macro Analytic) เปนตวกาหนด

ขอบเขตของการประเมน การบรรยายและการวเคราะหสภาวะแวดลอม นอกจากนยงชวยใหทราบถง

ตวแปรทเกยวของและมความสาคญสาหรบ การบรรลเปาหมาย การประเมนสภาวะแวดลอมทาให

ไดมาซงการเปลยนแปลงวตถประสงคโดยอาศยการวนจฉยและการจดเรยงลาดบปญหาใหสอดคลอง

กบความตองการของทประชมและสถานการณ

2. ดานปจจยเบองตน โดยรวมมความเพยงพออยในระดบปานกลาง เนนเรองความรวมมอ

ของครในโรงเรยนในการดาเนนงาน แสดงใหเหนวา ครผสอนมบทบาทสาคญทจะนาโครงการไปส

เปาหมายทกาหนดไว สอดคลองกบงานวจยของโสภณ สวรรณวงศ (2536 : บทคดยอ) ไดประเมน

โครงการศนยวชาการเขตสานกการศกษากรงเทพมหานคร ระหวางป พ.ศ. 2530–2534 โดยใชรปแบบ

การประเมนซปป (CIPP Model) ผลการประเมนพบวา คณะกรรมการศนยวชาการเขต และครหวหนา

กลมประสบการณมความเหนวา ทรพยากรทใชในโครงการฯ ไดแก บคลากร วสดอปกรณ งบประมาณ

มเพยงพออยในระดบปานกลาง ดงทจาเนยร สขหลาย และคณะ (2544 : 223–231) ไดอธบาย

รปแบบการประเมนซปป CIPP Model เกยวกบการประเมนปจจยเบองตน (Input Evaluation) ไววา

เปนการจดหาขอมล เพอใชในการตดสนความเหมาะสมของแผนงานตาง ๆ ทจดขน โดยดวาขอมล

นนจะมสวนชวยใหบรรลจดมงหมายของโครงการหรอไม ซงมกจะประเมนในดานตาง ๆ คอ

86

ความสามารถของหนวยงาน หรอตวแทนในการจดโครงการ ยทธวธทใชในการบรรลวตถประสงคของ

โครงการ และการไดรบความชวยเหลอในดานตาง ๆ ซงจะชวยใหโครงการดาเนนไปได เชน หนวยงานท

จะชวยเหลอ เวลา เงนทน อาคารสถานท อปกรณเครองมอ สวนคาเฉลยนอยทสด (Χ =2.73) ใน

เรองวสดสนเปลองทใชจดทาสอเพอใชในการจดกจกรรม แสดงใหเหนวา การจดหาวสดเพอนามาใช

ในการจดกจกรรมยงมไมเพยงพอ เพราะอาจมงบประมาณจากด ซงมผลกระทบตอพฒนาการของ

นกเรยนระดบชวงชนท 2 ดงนนควรจดหาวสดทใชจดทาสอใหเพยงพอเพอใหการเรยนรของนกเรยน

ประสบความสาเรจตามทครผสอนตงเปาหมายเอาไว

3. ดานกระบวนการ โดยรวมมการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง เนนเรองการแบงหนาทความ

รบผดชอบงานชดเจน แสดงใหเหนวา ครผสอนมการแบงหนาทอยางลงตวซงสงผลใหการดาเนนงาน

บรรลเปาหมายทตงไว สอดคลองกบงานวจยของโสภณ สวรรณวงศ (2536 : บทคดยอ) ผลการประเมน

พบวา คณะกรรมการศนยวชาการเขต และครหวหนากลมประสบการณมความเหนวา การดาเนนการ

เรองวชาการ กจกรรมการพฒนาบคลากร การวดและประเมนผล และการวจยมการปฏบตอยใน

ระดบปานกลาง ดงทจาเนยร สขหลาย และคณะ (2544 : 223–231) ไดอธบายรปแบบการประเมนซปป

CIPP Model เกยวกบการประเมนกระบวนการ (Process Evaluation) ไววาเมอแผนดาเนนการไดรบ

การอนมตและลงมอทา การประเมนกระบวนการจาเปนตองไดรบการเตรยมการ เพอใหขอมลยอนกลบ

(Feedback) แกผ รบผดชอบและผดาเนนการทกลาดบขน การประเมนกระบวนการมวตถประสงคใหญ

อย 3 ประการ คอ เพอหาและทานายขอบกพรองของกระบวนการหรอการดาเนนการตามขนตอนท

วางไวเพอรวบรวมสารนเทศสาหรบผตดสนใจวางแผนงาน และเพอเปนรายงานสะสมถงการปฏบต

ตาง ๆ ทเกดขน สวนคาเฉลยนอยทสด (Χ =2.96) ในเรองการจดกจกรรมยอดนกอาน แสดงใหเหน

วา ทางโรงเรยนไมมงเนนใหจดกจกรรมดงกลาวเพราะครผสอนมหนาทหลกคอสอนหนงสอ และยง

ตองปฏบตหนาทตามทผบรหารโรงเรยนมอบหมายจงไมมเวลามาจดกจกรรม ดงนนควรสงเสรมใหจด

กจกรรมยอดนกอานจะชวยใหนกเรยนมแรงจงใจในการอานหนงสอและสามารถใชเวลาวางใหเปน

ประโยชน

4. ดานผลผลต โดยรวมมความพงพอใจอยในระดบปานกลาง เนนเรองนกเรยนสามารถนา

ทกษะการอานไปใชประโยชนในชวตประจาวน แสดงใหเหนวา ผ เรยนสามารถนาความรความสามารถ

จากการอานไปปฏบตไดจรง สอดคลองกบจาเนยร สขหลาย และคณะ (2544 : 223–231) ไดอธบาย

รปแบบการประเมนซปป CIPP Model เกยวกบการประเมนผลผลต (Product Evaluation) วาม

จดมงหมายเพอวดและแปลความหมายของความสาเรจไมเฉพาะเมอสนสดวฎจกรของโครงการเทานน

แตยงมความจาเปนยงในระหวางการปฏบตตามโครงการดวย ระเบยบวธทว ๆ ไปของการประเมนผลผลต

จะรวมสงตอไปนเขาไวดวยกน คอ การดวา การกาหนดวตถประสงคนนนาไปใชไดหรอไม เกณฑใน

87

การวดทสมพนธกบวตถประสงคของการทากจกรรมคออะไร เปรยบเทยบผลทวดมาไดกบมาตรฐาน

สมบรณ (Absolute Criteria) หรอมาตรฐานสมพนธ (Relative Criteria) ทกาหนดไวกอน และทาการ

แปลความหมายถงเหตของสงท เกดขน โดยอาศยรายงานจากการประเมนสภาวะแวดลอม ปจจย และ

กระบวนการรวมดวย การประเมนผลผลตจะสบสาวสงทมอยวา ไดบรรลวตถประสงคไปแลว หรอกาลง

จะบรรล แตการประเมนกระบวนการจะประเมนสงทมอยวาระเบยบการนนไดรบการกระทาไปตามท

ตงใจไวหรอไม การประเมนทง 2 ชนด จะใหขอมลยอนกลบสาหรบการควบคมและพฒนาการ

เปลยนแปลงระเบยบปฏบตในกระบวนการ การประเมนกระบวนการทาใหสามารถทจะลงความเหนไดวา

การนาระเบยบปฏบตไปทาจรงนน ตรงหรอไมกบแบบทวางไวและการประเมนผลผลต ชวยใหตกลงใจ

ไดวา วตถประสงคนนบรรลหรอไม สารนเทศทงสองชนดรวมกนจะแสดงใหเหนอยางหนกแนนถงสาเหต

ไดมากกวาอนใดอนหนงโดยลาพง ในการตดสนวา ระเบยบปฏบตนนควรดาเนนตอไป โดยมการ

แกไข หรอวาจะตองกลบไปเรมตนใหมทงหมด ถงแมจะเพมหนาทในการควบคมโครงการเขามาดวย

การประเมนทงสองกยงคงอานวยความสะดวกและชวยอธบายถงผลทไดจากโครงการอย

5. ดานผลกระทบ ครมความคดเหนวาผลกระทบโดยรวมอยในระดบตองปานกลาง เนนเรอง

นกเรยนรจกเลอกหนงสออานไดหลากหลายมากขน และนกเรยนรกภาษาไทยและวฒนธรรมไทยมาก

ขน แสดงใหเหนวา ผ เรยนรจกเลอกหนงสออานไดหลากหลายและรกภาษาไทยและวฒนธรรมไทย

สอดคลองกบงานวจยของจนตนา ทาสระ (2530 : 47–48) ไดศกษาคนควาถงความสามารถในการอาน

และนสยรกการอานของนกเรยน ในโรงเรยนทไดรบและไมไดรบหนงสอหมนเวยน ผลการศกษาพบวา

นกเรยนในโรงเรยนทไดรบหนงสอหมนเวยนมความสามารถในการอานและมนสยรกการอานสงกวา

นกเรยนในโรงเรยนทไมไดรบหนงสอหมนเวยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และสอดคลอง

กบงานวจยของอภญชลต พทธมาตย (2531 : 56–59) ไดศกษาเปรยบเทยบนสยรกการอานและการยม

หนงสอของนกเรยนทเขารวมและไมเขารวมกจกรรมสงเสรมการอาน ชนประถมศกษาปท 5 ผลการศกษา

พบวา นกเรยนทเขารวมกจกรรมสงเสรมการอาน มนสยรกการอานและมการยมหนงสอสงกวานกเรยน

ทไมไดเขารวมกจกรรมสงเสรมการอานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

6. ผลการวเคราะหขอมลนสยรกการอานของนกเรยน พบวา ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง

มนสยรกการอานมากทสดในหวขอขาพเจาคดวาการอานหนงสอเปนสงทมประโยชน แสดงใหเหนวา

ผ เรยนรและเขาใจถงความสาคญของการอานหนงสอเพราะสงผลใหพฒนาตนเองไดเปนอยางด ซง

สอดคลองกบงานวจยของชไมพร เจรญสน (2525 : 49-51) ทไดทาวจยเชงทดลอง ในกลมตวอยาง

เยาวชนทมประวตยาเสพตดทมอายระหวาง 14-18 ป จานวน 30 คน พบวา เมอสนสดการทดลอง

แลวนกเรยนกลมทไดรบการสงเสรมการอานหนงสอเกยวกบสขภาพและมกจกรรมการสนทนาเกยวกบ

หนงสอ มคะแนนสขปฏบตสงกวานกเรยนกลมทไดรบการสงเสรมการอานหนงสอเกยวกบสขภาพเพยง

88

อยางเดยว และนกเรยนทงสองกลมยงมคะแนนสขปฏบตสงกวานกเรยนทไมไดรบการสงเสรมการอาน

ซงแสดงใหเหนวา การทนกเรยนไดอานหนงสอเกยวกบสขภาพทคดเลอกมาแลวอยางเหมาะสม

นกเรยนจะเกดการเรยนรเกยวกบสขปฏบตทถกตองจากหนงสอและเลยนแบบดวยการนาไปปฏบตใน

ชวตประจาวน

นอกจากนอรสา กมาร ปกหต (2524 : 192–203) ไดกลาวไววา การอานจะมความสาคญ

ตอพฒนาการในดานการใชภาษา ชวยใหเดกเขาใจในเรองราวตาง ๆ ทไมสามารถสอความหมายดวย

วธการพดได ชวยใหเดกมทกษะในการพดและการฟงทด รวมทงสามารถเขาใจความคดของผ อนได

กวางขวาง ซงเดกจะทบทวนหรออานซาเองได พฒนาการดานสงคม ชวยใหเดกไดรบความรความ

เขาใจขนพนฐานในการปรบตวใหเขากบสงคม เชน การรจกทกทาย การรจกของคณ การเกรงใจ

เปนตน ชวยใหเดกไดพบเหนแบบอยางทดในการเลอกปฏบตตนในทางทถกตองดงาม เชน เรองการ

รกษาคาพด เรองความซอสตย การอดออม ความขยนหมนเพยร เปนตน ชวยใหเดกเกดความคด หรอ

รจกตดสนใจในการเลอกปฏบตตอผ อน และการอานยงเปนเครองมอสาคญ สาหรบโนมนาว หรอ

ชใหเหนเรองตาง ๆ ทเกดขน หรออาจจะเกดขนทาใหเดกมโอกาสไตรตรองเพอเลอกปฏบตได เชน

การละเวนเสพยาเสพตด เปนตน เนอหาสาระจากการอาน ชวยใหเดกเลอกแสดงออกทางสงคมไดอยาง

เหมาะสม เชน เมอเดกมความรสกโกรธ หรอไมพอใจ แทนทจะแสดงกรยาฟมฟาย หรอพดหยาบคาย

เดกกอาจจะระงบพฤตกรรมเหลานเสย นอกจากน ถาเดกไดอานมาก เดกอาจพบวา ตวละครในเรอง

ตาง ๆ ทเดกไดอานนน อาจไดรบความทกขทรมาน หรอพบกบปญหา อปสรรคตาง ๆ มากกวาปญหา

ตาง ๆ ทเดกกาลงประสบอย จงทาใหเดกมกาลงใจและสามารถควบคมตวเองได เปนตน ทาใหเดกเกด

อดมการณในการปฏบต และทาใหเกดแรงจงใจในอนทจะปรบปรงตนเองและสงคมใหดยงขน ชวยให

เดกอยในสงคมไดดขน เชน การแกไขพฤตกรรมของตนทไมเปนทยอมรบของเพอน การรจกเขากลม

เพอน รจกวธแกปญหา รจกวธประดษฐสงตาง ๆ เปนตน ชวยใหเดกไดปรบพฤตกรรมทางสงคม

รวมทงแบบแผนในสงคม เชน รบรโทษของการพดปด การใชสรรพนาม การปฏบตตนในสงคม เปนตน

ดานอารมณ ในการพฒนาพฤตกรรมทางดานอารมณของเดกตองทราบถงพนฐานทางอารมณกอนแลว

จงคดเลอกหนงสอทจะชวยพฒนาอารมณอนถงปรารถนาแตละประเภท เชน การจดหาหนงสอทม

เนอหาเกยวกบความรกภายในครอบครว ความเมตตาของบดามารดา ความเสยสละ ฯลฯ ใหเดกอาน

เพอใหเดกมพฒนาการดานอารมณเกยวกบความรกความอบอนในครอบครว เปนตน พฒนาดาน

สตปญญา หนงสอจดไดวา เปนอาหารทางจตใจและสตปญญาของมนษยทกคน เดกทไดอานหนงสอ

จงมโอกาสไดเพมพนความร ความสามารถในการพฒนาสตปญญาของตนเองมากกวาเดกทไมคอยได

อานหนงสอ สตปญญาของมนษยจะไดรบการพฒนาใหดขนเปนลาดบ จากอทธพลของสงแวดลอม

และประสบการณของแตละชวงอายในดานตาง ๆ ซงหนงสอกเปนอกหนงประสบการณทมอทธพลตอ

89

พฒนาการดานสตปญญาเชนกน มนษยจะไดรบความร ขอคดเหน วธการ ไดรจกความจรง สภาพ

ปญหา จากการอานหนงสอแตละประเภทตวอยางเชน หนงสอสารคด ทองเทยว จะใหความร

เกยวกบความเปนอยและวฒนธรรมของมนษยในสภาพทางภมศาสตรตาง ๆ หนงสอดานวรรณคด

ชวยใหทราบถงความงดงามของภาษา สภาพความเปนอย ความเชอถอ และวธแกปญหาของคนใน

ยคนน ๆ การตงสมมตฐาน การวเคราะหปญหา การสรปปญหา เปนตน

ขอเสนอแนะ จากผลการวจยครงนผวจยมขอเสนอแนะเพอประโยชนกบหนวยงานทางการศกษาดงน

1. ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1.1 ผบรหารสถานศกษาควรสนบสนนปจจยการดาเนนงานโครงการ ไดแก บคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณใหเพยงพอตอการดาเนนงานโครงการ

1.2 ผบรหารสถานศกษาควรจดหาสอเพอใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอน และ

คดเลอกสอสาเรจรปทผลตไดมาตรฐานหรอรวมกนผลตสอใหมประสทธภาพตามกระทรวงศกษาธการ

กาหนดเพอนามาใชสาหรบประกอบการเรยนการสอน

1.3 ผบรหารสถานศกษาควรปรบปรงกระบวนการในการดาเนนงาน

1.4 ครผสอนควรจดกจกรรมสรางนสยรกการอานของนกเรยน โดยจดกจกรรมตาง ๆ

2. ขอเสนอแนะสาหรบการวจยครงตอไป

2.1 ควรศกษาการประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานกบกลมตวอยางคอ

ครผสอนระดบชวงชนท 1 และนกเรยนระดบชวงชนท 1 โดยใชรปแบบการประเมน CIPP Model

ของสตฟเฟลบมและคณะ

2.2 ควรศกษาปญหาการประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานโดยใชรปแบบการประเมน CIPP Model ของสตฟเฟลบมและคณะ

2.3 ควรศกษาการประเมนผลการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโดยใชรปแบบการประเมนอน ๆ เชน รปแบบการประเมนของ สเตก (Stake) รปแบบการประเมนของ สครฟเวน

(Scriven)

2.4 ควรศกษาเปรยบเทยบโครงการรกการอานโดยใชรปแบบการประเมน CIPP Model

ของสตฟเฟลบมและคณะ จาแนกตามตวแปร อาย ระดบการศกษาและประสบการณสอนวาแตกตาง

กนอยางไร

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กรมวชาการ. (2545). การประเมนผลโครงการศนยพฒนากจกรรมสงเสรมการอาน. พมพครงท 2.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว.

เกสสรางค สกกะบชา. (2540). ผลการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรกการอานของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนชมพลบร จงหวดสรนทร. ปรญญานพนธ กศ.ม.

(จตวทยาการแนะแนว). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อดสาเนา.

จนตนา ทาสระ. (2530). การศกษาเปรยบเทยบความสามารถในการอานและนสยรกการอาน

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2. ปรญญานพนธ กศ.ม.(บรรณารกษศาสตร).

กรงเทพมหานคร : บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

จาเนยร สขหลาย, กรรณการ แสนศกด, นนทนา รตนอาภา และสพกตร พบลย. (2544). รวม

บทความทางการประเมนโครงการ. “แบบจาลอง CIPP”. พมพครงท 6

กรงเทพมหานคร : สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ฉวลกษณ บณยะกาญจน. (2525). จตวทยาการอาน. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

ฉววรรณ คหาภนนทน. (2542). การอานและการสงเสรมการอาน. กรงเทพมหานคร : โสภณการพมพ.

ชไมพร เจรญสน. (2525). การบาบดดวยหนงสอกบเยาวชนทมประวตเสพยาเสพตดใหโทษใน

สถานพนจและคมครองเดกกลาง. ปรญญานพนธ กศ.ม. (บรรณารกษศาสตร).

กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

ชมจรา เลาหบตร. (2542). ผลของการจดกจกรรมสงเสรมการอานในมมหนงสอทมตอพฤตกรรม

การใชหนงสอทถกตองของเดกปฐมวย. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาปฐมวย).

กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ดวงพร พวงเพชร. (2541). การสงเสรมนสยรกการอานจากครอบครวของนกเรยนระดบ

ประถมศกษาปท 6 ในโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ .ม .

(บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

ทวป ศรรศม. (2544). การวางแผนพฒนาและการประเมนโครงการ. กรงเทพมหานคร :

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.). อดสาเนา.

92

เทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร, สมเดจพระ. (2534). เอกสารเพอการพฒนาหนงสอวา

ดวยหนงสอกบการสงเสรมการอาน. จดพมพโดย กรมวชาการ. “ความสาคญของการ

อาน.” กรงเทพมหานคร : กรมวชาการ. หนา 57 -58.

ธรรมนญ เหลองออน. (2545). โรงเรยนพนสพทยาคาร, วนท 14 กนยายน 2545.

http://www.school.net.th/library/create-web/10000/generality/10000-8057.html

นราทพย พมทรพย. (2537). การประเมนโครงการอบรมพฒนาคณภาพชวตขาราชการคร

กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. ( การศกษาผใหญ ) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร.

นดดา นาศรเจรญสข. (2536). การวเคราะหองคประกอบความเปนนกอานทดของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 ในจงหวดฉะเชงเทรา. กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม.

( การศกษาผใหญ ) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.

นดดา หงษววฒน. (2537). อานหนงสอใหลกฟง. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : แสงแดด.

นศา ชโต. (2531). การประเมนโครงการ. กรงเทพมหานคร : มาสเตอรเพรส.

. (2536). การประเมนโครงการ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเฟรมโปรดกชน.

บานเมอง. (2546). หนงสอพมพ. ปท 1(32). ฉบบท 8 (14833). วนพธท 8 ตลาคม 2546 หนา 5.

บญกราง เกดตลา. (2523). อนาคตของชาต. กรงเทพมหานคร : สวนหนงสอ.

บญเรยง ขจรศลป. (2543). การวเคราะหและแปรความหมายขอมลในการวจยโดยใชโปรแกรม

สาเรจรปSPSS for Windows. กรงเทพมหานคร : คณะศกษาศาสตร.

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

บญศร ภญญาธนนท. (2546). การอาน. กรงเทพมหานคร : โครงการตารามาตรฐาน ภาควชา

ภาษาไทยเพอการสอสาร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย.

บษกร เพงหาจตต. (2544). การประเมนโครงการพฒนาศกยภาพนกกฬาเพอความเปนเลศ

มหาวทยาลยศรปทม. ปรญญานพนธการศกษา กศ.ม. (พลศกษา). กรงเทพมหานคร :

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

ประชม รอดประเสรฐ. (2535). การบรหารโครงการ. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ

เนตกลการพมพ.

. (2547). การบรหารโครงการ. พมพครงท 7. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเนตกลการพมพ.

ประสทธ ตงยงศร. (2538). การวเคราะหและประเมนโครงการ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร :

โครงการสงเสรม เอกสารวชาการสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

93

ปยากร แสงบวทาว. (2547). ผลการใชเทคนคแมแบบทมตอนสยรกการอานของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3 โรงเรยนสวสดวทยา เขตวฒนา กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ

การศกษา กศ .ม . (จตวทยาการศกษา ) . กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย


ผกาศร เยนบตร (2542). การอาน. กรงเทพมหานคร : ภาควชาภาษาไทยและภาษาตะวนออก

คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ผสด กฏอนทร. (2529). การพฒนาทกษะการอานระดบประถมศกษา (2). ในเอกสารการสอน

ชดวชาการสอนกลมทกษะ 1 (ภาษาไทย หนวยท 1- 8). พมพครงท 4. นนทบร :

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ไพโรจน กลนกหลาบ. (2542). เอกสารประกอบการสอนวชาบรหาร 300 การบรหารและการ

นเทศการศกษาเบองตน. ภาควชาการบรหารการศกษา : คณะศกษาศาสตร,

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ไพพรรณ อนทนล . (2546). การสงเสรมการอาน . ภาควชาบรรณารกษศาสตร คณะ

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา.

ไพศาล หวงพานช. (2533). การวดผลการศกษา. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

พจนานกรมนกเรยน ฉบบเฉลมพระเกยรต พ.ศ. 2530. (2542). กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

ภทรนทร วศษฎศกด. (2539). การประเมนโครงการสงเสรมนสยรกการอาน หนวยศกษานเทศก

สานกการศกษากรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธการศกษา กศ.ม. (บรรณารกษศาสตร)


เมธ ดสวสด. (2546). การประเมนโครงการโรงเรยนปฏรปการเรยนรเพอการพฒนาคณภาพ

ผเรยน บรบท 5 จงหวด ชายแดนภาคใต. วทยานพนธ กศ.ม. (การวดผลการศกษา).

สงขลา : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยทกษณ. อดสาเนา.

ยทธ ไกยวรรณ. (2544). สถตสาหรบการวจย. กรงเทพมหานคร : ศนยหนงสอราชภฎพระนคร.

เยาวด รางชยกล วบลยศร. (2542). การประเมนโครงการ: แนวคดและแนวปฏบต.

กรงเทพมหานคร : สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2544). การประเมนโครงการ: แนวคดและแนวปฏบต. พมพครงท 2.


ราชกจจานเบกษา. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพมหานคร:

โรงพมพ องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

94

รตนะ บวสนธ. (2540). การประเมนผลโครงการ - การวจยเชงประเมน. กรงเทพมหานคร :

บรษทคอมแพคทพรนท จากด.

วเชยร เกตสงห. (2538). “คาเฉลยกบการแปลความหมาย: เรองงายๆทบางครงกพลาดได“.

ขาวสารการวจยการศกษา. 18 ( 3 ) : กมภาพนธ – มนาคม.

วฑรย รองศรแยม. (2534). ตวแปรทเกยวของกบนสยรกการอานของนกเรยนชนประถมศกษาป ท 5.

ปรญญานพนธ กศ.ม.(บรรณารกษศาสตร) .กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย


วทยา วมลถนอม. (2530). การศกษาความสมพนธระหวางบทบาทและทศนคตของผปกครองใน

การสงเสรมการอานของนกเรยนชนอนบาล. ปรญญานพนธ กศ. ม. (บรรณารกษศาสตร).


วรยา บญชย, อลสา พงษอมรพรหม และ ไพวลย ตณลาพฒ. (2532). “ การประเมนโครงการ

พลศกษาของโรงเรยนในระดบชนมธยมศกษาของไทย. ” รายงานการวจย. ภาควชาพลศกษา ,

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศรรตน เจงกลนจนทร . (2538). การอานและการสรางนสยรกการอาน. พมพครงท 3.

กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

ศรชย กาญจนวาส. (2537). ทฤษฎการประเมน. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : สานกพมพ

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2547). ทฤษฎการประเมน. พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร : สานกพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

ศรวรรณ เสรรตน, สมชาย หรญกตต, จรศกด จยะจนทรน, ณดา จนทรสม, วลยลกษณ อตธรวงศ

และชวลต ประภาวานนท. (2541). การวจยธรกจ. กรงเทพมหานคร : บรษท เอ. เอน.

การพมพ จากด.

ศวกานท ปทมสต. (2542). การอานเพอชวต. กรงเทพมหานคร : บรษท เลฟแอนดลพเพรส จากด.

ศภชย ยาวะประภาษ. (2547). การวางนโยบาย โครงการ และการบรหารโครงการ. พมพครงท14.

นนทบร : สานกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ศภลต หลาเชยงของ. (2544). การประเมนโครงการปฏรปการศกษาเกษตรเพอชวตในโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดสานกงานการประถมศกษา จงหวดมกดาหาร. ปรญญานพนธ

การศกษา กศ.ม. (การบรหารการศกษา). มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

มหาสารคาม. อดสาเนา.

95

สรรรชต หอไพศาล. (2547). วารสารอรพม Oraphim Journal. สานกวทยบรการ มหาวทยาลย

ราชภฏกาญจนบร. ปท 1 (ฉบบท 8). ทมา:http://ftp.spu.ac.th/hum111/index1.html

สมจต แกวแสงขวญ. (2545). การประเมนโครงการโรงเรยนสขาวของโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดกรมสามญศกษา จงหวดนครปฐม. วทยานพนธ คม. (การบรหารการศกษา).

นครปฐม : บณฑตวทยาลย สถาบนราชภฎนครปฐม. อดสาเนา.

สมคด พรมจย. (2542). เทคนคการประเมนโครงการ. พมพครงท 2. นนทบร : โรงพมพ มหาวทยาลย

สโขทยธรรมาธราช..

. (2544). เทคนคการประเมนโครงการ. พมพครงท 3. นนทบร : โรงพมพ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช..

สมบต สวรรณพทกษ. (2531). การประเมนโครงการ : ทฤษฎและการปฏบต. ม.ป.ท.

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน. (2548). กลเมดการอานใหเกง. กรงเทพมหานคร :

ผองพฒนการพมพ.

สมหวง พธยานวฒน. (2528). รวมบทความทางการประเมนโครงการ. พมพครงท 1


. (2540). รวมบทความทางการประเมนโครงการ. พมพครงท 5 กรงเทพมหานคร :

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

. (2544). รวมบทความทางการประเมนโครงการ. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร :

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สขม เฉลยทรพย. (2531). การสงเสรมการอาน. พมพครงท 2. ปทมธาน : ภาควชาบรรณารกษศาสตร

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร วทยาลยครเพชรบรวทยาลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ.

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2536). การวจยประเมนผลโครงการ. (Project Evaluation Research).

พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร : โรงพมพเลยงเซยง.

. (2541). การประเมนผลโครงการ : หลกการและการประยกต . พมพครงท 3.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพเลยงเซยง.

สพจน พนธนยะ. (2535). การสงเสรมการอานโดยการใชตวแบบเพอพฒนาพฤตกรรมรกการอาน

ในนกเรยนชนประถมศกษา. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต).


สพรรณ วราทร. (2545). การอานอยางมประสทธภาพ. กรงเทพมหานคร : ภาควชา

บรรณารกษศาสตร คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

96

สปราณ ประคาผอง. (2547). ผลของการใชโปรแกรมการสงเสรมเดกปฐมวยใหมนสยรกการอาน

โดยผปกครอง . ปรญญานพนธ กศ .ม. (การศกษาปฐมวย). กรงเทพมหานคร :


สเพญ ทาเกด. (2534). สขปฏบตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ภายหลงการอานหนงสอ

เกยวกบ สขภาพ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (บรรณารกษศาสตร). กรงเทพมหานคร :


สรางค ชสงห. (2529). การศกษาทรรศนะของผบรหาร คร และผนาทองถน กศ.พช. จงหวด

นครสวรรค. วทยานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรรนทรวโรฒ.

สวรรณา ตงทฆะรกษ. (2543). การอาน. พมพครงท 4. กรงเทพมหานคร : แผนกตาราและคาสอน

มหาวทยาลยกรงเทพ.

สขแกว คาสอน. (2540). การประเมนโครงการสงเสรมและพฒนานกเรยนทมความสามารถพเศษ

ในการเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย (สพพ.) เขตกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ด.

(การทดสอบและการวดผลการศกษา). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ.

สนทร โคตรบรรเทา. (2543). ถนนสการอาน. พมพครงท 2. แปลจากหนงสอ “Road to

reading” ของสไตเจอร, ราลฟ ซ. กรงเทพมหานคร : ปรามด.

เสกสรรค สามส. (2545). การประเมนโครงการเกษตรแบบเศรษฐกจพอเพยง ตามแนวพระราชดาร

ทฤษฎใหมในโรงเรยนแกนนา สงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดศรสะเกษ. ปรญญา

นพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

มหาสารคาม. อดสาเนา.

เสนาะ กลนงาม. (2542). การศกษาความตองการและการใชสารสนเทศเพอการบรหารใน

โรงเรยนมธยมศกษาขนาดใหญ กรมสามญศกษา เขตการศกษา 5 . วทยานพนธ ค.ม.

(บรหารการศกษา). จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เสรมศร หอทมาวรกล. (2529). การพฒนาทกษะการอานระดบประถมศกษา (1). ใน เอกสาร

การสอนชดวชาการสอนกลมทกษะ 1 (ภาษาไทย หนวยท 1- 8). พมพครงท 4. นนทบร :

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

โสภณ สวรรณวงศ. (2536). การประเมนโครงการศนยวชาการเขต สานกการศกษากรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

http://www.nlt.go.th:8087/ipac20/ipac.jsp?session=A1531464217P1.5784&profile=nlt&uri=search=TL%20@!%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%25A

http://www.nlt.go.th:8087/ipac20/ipac.jsp?session=A1531464217P1.5784&profile=nlt&uri=search=TL%20@!%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A8%E0%B8%B6%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%AA%E0%B8%99%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%25A

97

อนนต เกตวงศ. (2539). หลกและเทคนคการวางแผน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร :

สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

อรสา กมาร ปกหต. (2524). หนงสอสาหรบเดก. ใน เอกสารการสอนชดวชาพฤตกรรมวยเดก

( หนวยท 8- 15). พมพครงท 2. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

อภญชลต พทธมาตย. (2531). การศกษาเปรยบเทยบนสยรกการอานและการยมหนงสอของ

นก เ รยน ชนประถมศกษาปท 5 . ปรญญานพนธ กศ .ม . (บรรณารกษศาสตร ) .


องคณา กลอมฤทธ. (2532). ความอยากรอยากเหน นสยรกการอาน และคณสมบตสวนตวบาง

ประการของนกเรยนทเขาใชหองสมดมากและนกเรยนทเขาใชหองสมดนอย. ปรญญานพนธ

กศ.ม. (บรรณารกษศาสตร). กรงเทพมหานคร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อดสาเนา.

Alkin, Marvin C. (1969). “Evaluation Theory Development.” UCLA CSE Evaluation

Comment No.2. , P. 2-7.

Alkin, C.R. (1972). “Evaluation Theory Development.” In Evaluation Action Program :

Readings in Social Action and Education, P, 107 Ed. By C.H., Weiss, Boston :

Allyn and Bacon.

Anderson, S.B. and Ball, S. (1978). The Profession and Practice of Program Evaluation.

San Francisco : Jossey – Bass.

Blain, Heatherllene. (1983, July). “A Case Study Comparison Between Early Readers

and Non-Early Readers,” Dissertation Abstracts. 44 : 125 - A.

Bolt, Dianne Elizabeth. (19921). “The Identification of Home Literacy Factors and Their

Relationship to Middle Grade Students Reading Achievement.” New Foundland

: Memorial University of New Foundland (Canada).

Broomhead, Diane. (1987). “An Investigation of Relationship Among Parenting Style,

Ethnicity and Reading Level.” Long Beach : California State University.

Brown, F.G. (1983). Principles of Educational and Psychological Testing. 3rd ed., New

York : CBS College Publishing, 14.

Chase, C.J. (1987). Measurement for Educational Evaluation. 2nd ed., Massachusetts :

Addison – Wesley Publishing Company, 7.

98

Cronbach, L. J. (1970). “Essentials of Psychological Testing.” 3 rd ed., New York :

Harper & Row, Publishers, Inc.,

Cronbach, L. J. (1973). “Course Improvement Through Evaluation.” In Educational

Evaluation Theory and Practice, pp. 672 – 689. By B.R. Worthen and L.R.

Sanders. Worthington : Charies A. Jones.

Cronbach, L. J., & et al. (1980). Toward Reform of Program Evaluation. San Francisco

: Jossey-Bass.

DiGiovana, L.M. (1997). The Importance of Recreational Reading , and It’s Impact on

Children’s Motivation, Attitude toward Reading, as well as Reading

Achievement. Grand Valley : Grand Valley State University.

Fink, Arlene and Jacqueline Koscoff. (1978). An Evaluation Firmer. Washington :

Capital Publication, 97 p.

Gonen, M. ; Yilmaz, S.A. (1999). “The Book Reading Habit of Teacher and Families to

Their Hearing and Hearing Impaired Kindergarten Children,” in Dissertation

Abstracts International.

Good, C.V. (1973). Dictionary of Education. New York : McGraw – Hill Book Company, (220).

Gray, Willam S. (1984). On their own in reading. Chicago : Fourmen, pp. 10-11.

Hammond, R. (1969). Context Evaluation of instruction in Local School Districts.

Educational Technology, 9 (1), 13 –18.

Kirkpatrick, D.L. (1978). “Evaluating In-House Training Program.” Training and

Development Journal. 32.(9), September, 6-9.

Lee, Moon – Ok. (1992). “Young Children’s Development of Literacy and Home

LiteracyEnvironment.” Michigan : The University of Michigan.

Lionni, Leo. (1964). “My Book for Children.” Wilson Library Bulletin. 39 (2) : 142-145 ;

October, 1964.

Liu, Shung – Yi Sandy. (1992). “Familial and Psychological Effects on Students

Reading Achievements : Linear Structural Relations (LISREL) Approach.”

Michigan : University of Illinois at Urbane Champaign.

Morris, L.L. & Fitz-Gibbon C.T. (1983). Evaluator’s Handbook. Beverly Hills. CA : SAGE

Publication, Inc. .

99

Patton, M.G. (1978). Utilization Focused Evaluation. Calif : Sage Pubblication, Inc.

Pavonetti, L.M. ; Brimmer, K.M. ; Cipieiewski, J.F. (2000). “Accelerated Reader [R] :

What are the Lasting Effects on the Reading Habit of Middle School Student

Exposed to Accelerated Reader [R] in Elementary Grades?,” in Dissertation

Abstracts International.

Pophham WJ. (1975). Education Evaluation. NJ : Hall, Inc.

Provus, M.N. (1971). Discrepancy Evaluation. Berkeley, California : McCutcheon

Publishing., Co.

Rossi, H., Peter and William. Walter eds. (1972). Evaluating Social Programs, Theory,

Practice andPolitics. New York : Seminar Press.

Rutman, L. (1977). “Planning an Evaluation Study.” In Evaluation Research Methods,

pp. 9 –38 Ed. By L. Rutman. Beverly Hills, California : Sage.

Scriven, M.S. (1967). “The Methodology of Evaluation.” In Perspectives of Curriculum

Evaluation (AERA Monograph Series on Curriculum Evaluation, No. 1). Chicago:

Rand McNally.

Shertzer, B. & Linden, J.D. (1979).Fundamentals of Individual Appraisal. Boston :

Houghton Mifflin Company, (13).

Stake, R.E. (1967). “The Countenace of Educational Evaluation”. Teachers College

Record. 68, 523-540.

Steltenkamp, Charles Joseph. (1992). “Habits Attitudes and Experiences : A Study of

Secondary Student’s Reading.” Michigan : Michigan State University.

Stufflebeam, Daniel L. (1968). Evaluation as Enlightenment for Decision – Making.

Ohio : Ohio State University Evaluation Center, 1968, (mimeographed).

Stufflebeam, D.L.,& et al.(1971). Educational Evaluation and Decision – Making.

Itasca, Illinois : Peacock.

Stufflebeam D.L. and Shinkfied A.J. (1990). Systematic Evaluation. Boston / Dordrecht

/ Lancaster : Kluwer – Nighoff Publishing.

Suchman, E.A. (1967). Evaluation Research : principles and practice in public service

[and] social action programs. New York : Rusell Sage Foundation.

100

Throndike, R.L., & Hagen, E. (1969). Measurement and Evaluation in Psychology and

Education. New York : Wiley.

Tyler Robert. (1949). Basic Principles of Curriculum and Instruction. Chicago :

University of Chicago Press.

Tyler, R.W. (1969). Educational Evaluation :New Roles, New Means. Chicago :

University of Chicago Press.

UNESCO. (1999). Monitoring and Evaluation of Literacy and Continuing Education

Programmes: Practitioner Manual. Bangkok : UNESCO Principal Regional office

for Asia and the Pacific.

Worthen B.R. & Sanders J.R. (1973). Education Evaluation : Theory and Practice.

Ohio : Wadworth Publishing company, Inc.

Zintz,Miles V. (1975). The Reading Process the Teachers and the Learner. 2 nd. New

Mexcico : Wme Brown Co.

ภาคผนวก

102

ภาคผนวก ก โครงการรกการอาน

103

โครงการรกการอาน

ชอโครงการ โครงการรกการอาน

หนวยงานทรบผดชอบ โรงเรยน พรประสาทวทยา

ปการศกษา 2547 – 2549

1. หลกการและเหตผล โรงเรยนพรประสาทวทยา เปนโรงเรยนในระดบชนประถมศกษา ทมจดมงหมายในการให

การศกษาขนพนฐานแกนกเรยน นอกจากการเรยนการสอนทตองจดใหกบนกเรยนตามปกตแลว งานใน

ดานพฒนาการดานตาง ๆ ของนกเรยนกเปนสวนหนงทจะชวยทาใหการผลตนกเรยนทมคณภาพของ

โรงเรยนพรประสาทวทยา สามารถบรรลเปาหมายตามปณธานของโรงเรยนพรประสาทวทยาทตงไว

การอานเปนทกษะทางภาษาทมความสาคญตอการเรยนร อกทงเปนการแสวงหาความรท

ครอบคลมกจกรรมหลายดาน เชน การรบร การพฒนา และการใชจนตนาการ เปนตน การอานจง

สมพนธกบการทางานของสมอง การตอบสนองทางรางกาย และอารมณ ซงจะสงผลไปถงการ

เปลยนแปลงทศนคต บคลกภาพตลอดจนการประพฤตปฏบตของผอานเอง ดวยคณคา ดงกลาว

โรงเรยนพรประสาทวทยา จงมงจด “โครงการรกการอาน” ขนเพอปลกฝงใหนกเรยนมนสยรกการอาน

อนจะเปนประโยชนตอการเรยนร การพฒนาและการดารงชวตของนกเรยนทงในปจจบนและใน

อนาคต

พระราชบญญตการศกษา พทธศกราช 2542 ไดกลาวถงการจดการเรยนการสอนโดย

มงหวงใหผไดรบการศกษา เปนคนด คนเกง และมความสข จะเนนผเรยนเปนศนยกลางการ

จดการเรยนการสอนมทงการจดการเรยนการสอนในรปแบบนอกรปแบบ และ ตามอธยาศย รวมถง

การจดการเรยนการสอนตามความตองการของทองถน ลกษณะการจดการเรยนการสอนมลกษณะท

บรณาการองคความรตาง ๆ เขาดวยกนมากขน และเปนไปตามอธยาศยของผเรยน โครงการรกการ

อานมลกษณะการดาเนนการและการจดกจกรรมทสอดคลองกบการจดการศกษาตามพระราชบญญต

การศกษา พทธศกราช 2542 ซงเปนสวนหนงทชวยสรางเสรมนกเรยนใหมความสมบรณทงทางดาน

บคลกภาพ รางกาย สตปญญา สงคม และมจตใจทดงาม โครงการรกการอานจงมบทบาทสาคญ

มากในกระบวนการจดการศกษาของโรงเรยนในระดบประถมศกษา เพราะสามารถชวยเพมศกยภาพ

ทกษะดานภาษาและพฒนาผเรยนใหใชภาษาไดอยางมประสทธภาพมากยงขน 2. วตถประสงคของโครงการ 2.1 เพอสงเสรมใหนกเรยนรจกใชเวลาวางใหเปนประโยชนดวยการอานหนงสอ

104

2.2 เพอปลกฝงใหนกเรยนมนสยรกการอาน

3. เปาหมายของโครงการ 3.1 ดานปรมาณ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 1 - 6 โรงเรยนพรประสาทวทยา จานวนประมาณ 440 คน

3.2 ดานคณภาพ

นกเรยนสามารถรจกใชเวลาวางใหเปนประโยชนในการแสวงหาความร โดยการอาน

หนงสอดวยตนเองเสมอ

4. ลกษณะของโครงการ เปนโครงการทจดขนตลอดปการศกษา 2547 - 2549

5. แนวทางการดาเนนงาน 5.1 จดประชมครเพอหาแนวทางในการดาเนนกจกรรม

5.2 กาหนดขอบเขต และผรบผดชอบในการดาเนนกจกรรม

5.3 ตดตามผลการดาเนนงานเปนระยะและสรปผลความกาวหนาเมอสนสดการเรยน

ของปการศกษาในแตละป จนถง ป 2549

6. งบประมาณ จากการสนบสนนของผบรหารโรงเรยน

7. ปญหาและอปสรรค เนองจากหองสมดของโรงเรยนพรประสาทวทยายงมหนงสอไมเพยงพอทจะ

ตอบสนองความตองการของนกเรยนซงมจานวนมาก

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 8.1 นกเรยนเหนคณคาของการอานและมนสยรกการอาน

8.2 นกเรยนรจกใชเวลาวางในการอานหนงสอดวยตนเอง

9. การตดตามและประเมนผล จากแบบประเมนผลการอานของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1 - 6

105

ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย

106

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง การประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

คาชแจง 1. แบบสอบถามฉบบนเปนแบบสอบถามเกยวกบการประเมนโครงการรกการอานของ

นกเรยน โรงเรยนพรประสาทวทยา มวตถประสงคเพอตองการทราบความคดเหนการดาเนนงาน

โครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา เพอนาไปประเมนโครงการรกการอาน และ

นาไปปรบปรงแกไข ใหการดาเนนงานโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยาม

ประสทธภาพ และใหบรรลตามเปาหมายทไดกาหนดไว

2. แบบสอบถามแบงออกเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลพนฐานเกยวกบสถานภาพของครผสอน ลกษณะของ

แบบสอบถามเปนแบบมคาตอบใหเลอกตอบ โดยการเขยนเครองหมาย ลงในชอง ( )

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบการดาเนนงานโครงการรกการอาน ลกษณะ

ของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ใหเลอกตอบโดยการเขยนเครองหมาย

ลงในชองความคดเหนหลงขอความททานตองการเพยงชองเดยว ตอนท 3 ขอเสนอแนะ 3. ทานเปนผทมความสาคญตอการวจยในครงนเปนอยางยง กรณาตอบแบบสอบถามตาม

ความเปนจรง และขอใหทานตอบคาถามทกขอเพอผลการวจยทสมบรณ คาตอบและความคดเหน

ของทาน ผวจยจะเกบไวเปนความลบ จะไมสงผลกระทบใด ๆ ทงสนตอผตอบแบบสอบถาม

ขอขอบคณททานกรณาใหความรวมมออยางยง

นางสาว คณนนช พจตรนรการ

นสตปรญญาโท สาขาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

107

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง การประเมนโครงการรกการอานของนกเรยนโรงเรยนพรประสาทวทยา

ตอนท 1 ขอมลพนฐานเกยวกบสถานภาพของครผสอน คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชอง ( ) หนาขอความทตรงกบสถานภาพของทาน

1. ประสบการณทางการสอน

( ) 1 – 20 ป มประสบการณทางการสอนนอย

( ) 21 ป ขนไปมประสบการณทางการสอนมาก

2. ระดบการศกษา

( ) ตากวาปรญญาตร

( ) ปรญญาตรและสงกวา

3. ชวงชนทสอน

( ) ชวงชนท 1

( ) ชวงชนท 2

108

ตอนท 2 ความคดเหนของครผสอนเกยวกบการดาเนนงานโครงการรกการอาน 2.1 ดานบรบท (Context ) ทานมความคดเหนวา หลกการ วตถประสงค และเปาหมาย

ของโครงการมความเหมาะสมเพยงใด

ระดบการประเมน

รายการ เหมาะสม

มากทสด

เหมาะสม

มาก




นอย


นอยทสด

1. โครงการรกการอานเปนโครงการทสรางนสยรก

การอานทยงยนใหแกนกเรยน

2. การจดโครงการรกการอานเปนประโยชนตอ

การแสวงหาความรดวยตนเองของนกเรยนดขน

3. การจดกจกรรมสงเสรมการอานชวยกระตนให

นกเรยนมนสยรกการอาน และอานอยางสมาเสมอ

4. การจดโครงการมงสงเสรมใหนกเรยนมนสยรก

การอานเพมมากขน

5. การดาเนนงานโครงการรกการอานมการ

วางแผนงานทชดเจน

6. การกาหนดวตถประสงคของโครงการเพอ

ปลกฝงและสงเสรมนสยรกการอานของนกเรยน

7. ความสอดคลองของวตถประสงคกบการ

ดาเนนงานโครงการ

8. เปาหมายของโครงการทดาเนนการกบนกเรยน

ทกระดบชนและทกคน

9. การดาเนนงานโครงการมความสอดคลองกบ

พรบ.การศกษาแหงชาต

109

2.2 ปจจยเบองตน (Input) ทานมความคดเหนวา บคลากร วสดอปกรณ และงบประมาณวา

มความเพยงพอในการดาเนนโครงการมากนอยเพยงใด


รายการ เพยงพอ

มากทสด

เพยงพอ

มาก

เพยงพอ

ปาน

กลาง

เพยงพอ

นอย

เพยงพอ

นอย

ทสด

ดานบคลากร 10. มบคลากรในโรงเรยนทมศกยภาพในการ

ดาเนนงานโครงการ

11. จานวนบคลากรในโรงเรยนทดาเนนโครงการ

12. บคลากรทรวมโครงการ คอ ผบรหาร ครผสอน

และครบรรณารกษ มความรดานการอาน

13. การระดมทรพยากรทจาเปนมาใชในโครงการ

14. จานวนคณะกรรมการดาเนนงานในฝายตางๆ

15. ความรวมมอของครในโรงเรยนในการดาเนนงาน

16. ผปกครองใหความรวมมอและสนบสนนการจด

กจกรรมโครงการ

ดานวสดอปกรณ 17. วสดอปกรณทใชในการจดกจกรรมโครงการ

18. หนงสอทใชในการจดกจกรรมโครงการ ฯ

19. วสดทางดานโสตทศนวสดทใชในการจดกจกรรม

20. การนาเทคโนโลยใหมๆมาใชในการจดกจกรรม

21. วสดสนเปลองทใชจดทาสอเพอใชในการจด

กจกรรม

ดานงบประมาณ 22. งบประมาณทโรงเรยนจดสรรเพอจดซอหนงสอ

23. งบประมาณทโรงเรยนจดสรรเพอจดซอวสด

อปกรณตาง ๆ

110

2.3 ดานกระบวนการทางาน (Process) ทานมความคดเหนวากระบวนการในการ

ดาเนนงาน การจดกจกรรม การพฒนาบคลากร และการตดตามประเมนผลวา ไดมการปฏบตมาก

นอยเพยงใด


รายการ ปฏบต

มากทสด

ปฏบต

มาก

ปฏบต


ปฏบต

นอย

ปฏบต

นอยทสด

24. การประชมปรกษาหารอนาปญหาตาง ๆ มา

พจารณาเพอหาทางแกไข

25. การแบงหนาทความรบผดชอบงานชดเจน

26. การจดอบรมใหความรดานการสงเสรมการอาน

แกคณะกรรมการดาเนนงาน

27. การประสานงานกบครผสอนในแตละระดบชน

28. การพฒนาวธการดาเนนงานของโครงการ ให

เหมาะสมกบสภาพโรงเรยน

29. การจดหองสมดใหมระบบตามเกณฑมาตรฐาน

หองสมดของโรงเรยน

30. มการสอนวธใชหองสมด

31. การจดกจกรรมเลานทาน

32. การจดกจกรรมอานหนงสอใหฟง

33. การจดกจกรรมยอดนกอาน

34. การจดกจกรรมสปดาหหองสมด

35. การประเมนความกาวหนาของโครงการจากสถต

การขอยมหนงสอในหองสมด

111

2.4 ดานผลผลต (Product) ทานประเมนวาผลทเกดขนเมอสนสดโครงการแลวอยในระดบใด


รายการ พงพอใจ

มากทสด

พงพอใจ

มาก

พงพอใจ


พงพอใจ

นอย

พงพอใจ

นอยทสด

36. นกเรยนสนใจและเขารวมกจกรรมทจด

37. นกเรยนรบรถงความสาคญของการอาน

หลงจาก เขารวมกจกรรม

38. นกเรยนเขาใชหองสมดมากขนหลงจากเขารวม

กจกรรม

39. นกเรยนมทกษะดานการอาน

40. นกเรยนทรวมกจกรรมมนสยรกการอาน

41. นกเรยนใชเวลาวางใหเกดประโยชนดวยการ

อาน

42. นกเรยนสามารถนาทกษะการอานไปใช

ประโยชนในการเรยน

43. นกเรยนสามารถนาทกษะการอานไปใช

ประโยชนในชวตประจาวน

44. ครมความพงพอใจตอการดาเนนงานโครงการ

112

2.5 ดานผลกระทบ (Impact) ทานมความคดเหนวาการดาเนนงานโครงการดงกลาวอยใน

ระดบใด


รายการ พงพอใจ

มากทสด

พงพอใจ

มาก

พงพอใจ


พงพอใจ

นอย

พงพอใจ

นอยทสด

45. นกเรยนรจกเลอกหนงสออานไดหลากหลาย

มากขน

46. นกเรยนเอาใจใสทจะคนหาความรและตอยอด

ความรอยางสมาเสมอและตอเนอง

47. การใชประโยชนจากหองสมดของนกเรยนม

ความคมคามากยงขน

48. การคนหาขอมลประกอบการเรยนรจากสอ

สารสนเทศทาไดรวดเรวและมประสทธภาพ

49. นกเรยนมความสนใจในการอานหนงสอมากขน

50. นกเรยนมเหตผลในการแสดงความคดเหน

51. นกเรยนมความสามารถในการเรยนเพมขน

52. นกเรยนรกภาษาไทยและวฒนธรรมไทยมากขน

3. ขอเสนอแนะ

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

**********************************************

113

แบบสอบถามนกเรยนชนประถมศกษา

คาชแจง

1. แบบสอบถามชดน แบงออกเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลพนฐานสถานภาพของนกเรยน ตอนท 2 นสยรกการอานของนกเรยน

2. ในแบบสอบถามนมคาถามซงในแตละขอจะมคาตอบ 5 ตวเลอก เมอนกเรยนอาน

คาถาม ทละขอแลวขอใหพจารณาวาคาตอบขอใดเปนคาตอบทตรงกบความรสกทแทจรงของ

นกเรยนมากทสด ใหนกเรยนทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความรสกของนกเรยนในชองนน

เพยงชองเดยว

ความหมายของแตละชอง คอ

จรงมากทสด หมายถง การกระทาทเกดขนสมาเสมอเปนประจา

จรงมาก หมายถง การกระทาทเกดขนเกอบทกครง

จรงปานกลาง หมายถง การกระทาทเกดขนเปนครงคราว

จรงนอย หมายถง การกระทาทนานๆจงจะมโอกาสกระทา

จรงนอยทสด หมายถง การกระทาทไมเคยเกดขนเลย

3. คาตอบของนกเรยนในแตละขอไมมการตดสนวาถกหรอผดแตอยางใด ขอใหนกเรยนทา

แบบสอบถามนดวยความสบายใจ และพยายามตอบใหตรงกบความเปนจรงมากทสด

4. แบบสอบถามชดนม 20 ขอ ขอใหนกเรยนทาทกขอ

114

ตอนท 1 ขอมลพนฐานสถานภาพของนกเรยน คาชแจง โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชอง ( ) หนาขอความทตรงกบสถานภาพของทาน

1. เพศ

( ) ชาย

( ) หญง

2. ระดบชนทเรยน

( ) ชนประถมศกษาปท 4



3. รายไดของผปกครอง ( ) ตากวา 10,000 บาท

( ) 10,001 – 20,000 บาท

( ) มากกวา 20,001 บาท

4. อาชพของผปกครอง ( ) ขาราชการ ( ) พนกงานรฐวสาหกจ

( ) บรษท/หางราน ( ) ธรกจสวนตว

( ) อนๆ (โปรดระบ)................................

115

ตอนท 2 นสยรกการอานของนกเรยน คาชแจง โปรดเลอกคาตอบโดยใหนกเรยนเขยนเครองหมาย ลงในชองหลงขอความทตรงกบ

ความเปนจรงของนกเรยนเพยงชองเดยว

ขอคาถาม เปนจรง

มากทสด

เปนจรง

มาก

เปนจรง


เปนจรง

นอย

เปนจรง

นอยทสด

1. เมอมเวลาวางขาพเจาจะอานหนงสอเรยน

เสมอ

2. ขาพเจาชอบอานหนงสอพมพในเวลาเชา

กอนโรงเรยนเขา

3. ขาพเจายมหนงสอการตนจากหองสมด

โรงเรยนไปอานทบาน

4. ขาพเจาอานหนงสอการตนนอกจากหนงสอ

เรยน

5. ขาพเจาชอบอานหนงสอหลายๆประเภท

6. ขาพเจาอานหนงสอนทานกอนนอนเปน

ประจา

7. เมอขาพเจาสงสยในเรองใดเรองหนง

เกยวกบการเรยนขาพเจาจะเขาหองสมดเพอ

คนควาหาคาตอบ

8. เมอมาถงโรงเรยนขาพเจาชอบไปหองสมด

อานหนงสอเพอเพมพนความรเปนประจา

9. ขาพเจาชอบเลาเรองจากหนงสอทอานให

เพอนๆฟง

10. ในขณะพกกลางวนขาพเจาจะไปอาน

หนงสอเรยนในหองสมดของโรงเรยน

11. หนงสอทขาพเจาชอบอานคอหนงสอเรยน

12. หนงสอทขาพเจาชอบอานคอหนงสออาน

สาหรบเดก เชน นทาน การตน

116

ขอคาถาม เปนจรง

มากทสด

เปนจรง

มาก

เปนจรง


เปนจรง

นอย

เปนจรง

นอย

ทสด

13. การอานหนงสอชวยใหขาพเจาเกดความ

เพลดเพลน

14. ขาพเจาคดวาการอานหนงสอเปนสงทม

ประโยชน

15. ขาพเจาใชเวลาในชวงเยนอานหนงสอเรยน

16. ขาพเจาจะคยกบเพอนๆถงเรองขาวและ

สาระตางทเคยไดอานจากหนงสอพมพ

17. เมอขาพเจาเดนทางไปตางจงหวดจะนา

หนงสอเรยนตดตวไปอานดวย

18. เมอเรยนเรองตางๆในหองเรยนแลว

ขาพเจาจะเขาหองสมดเพอหาหนงสออาน

เพมเตม

19. ขาพเจาจะเลาเรองจากหนงสอทอานมาให

นองของขาพเจาฟง เมอกลบถงบานในตอนเยน

20. ขาพเจาชอบอานหนงสอและจดเกบหนงสอ

เปนอยางด

***************************************************

117

ภาคผนวก ค รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย

118

รายชอผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.วระ สภากจ ขาราชการบานาญ

2. อาจารย ดร. จารวรรณ พลอยดวงรตน อาจารยประจาภาควชาการบรหารการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

3. อาจารย ดร. พรเพญ ศาสตรยาภรณ หวหนาภาควชาพนฐานของการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

4. อาจารย ดร.บณฑต แทนพทกษ สานกงานเขตพนทการศกษา กรงเทพมหานคร

เขตพนท 1

5. อาจารย พนดา ชาตยาภา สาขาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ

ในพระบรมราชปถมภ ฯ

ประวตยอผทาสารนพนธ

120

ประวตยอของผวจย

ชอ นางสาวคณนนช พจตรนรการ

วนเดอนปเกด 15 พฤษภาคม 2503

สถานทเกด กรงเทพมหานคร

สถานทอยปจจบน 1060 ถนนเทอดไทย แขวงตลาดพล เขตธนบร

กรงเทพมหานคร 10600

ตาแหนงหนาท ผอานวยการโรงเรยนพรประสาทวทยา 1060 ถนนเทอดไทย

การงานปจจบน แขวงตลาดพล เขตธนบร กรงเทพมหานคร 10600

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2523 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนสามเสนวทยาลย

พ.ศ. 2527 คบ. (การอนบาลศกษา) วทยาลยครสวนดสต

พ.ศ. 2550 กศ.ม. สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร

ุช พิจิตรนรการthesis.swu.ac.th/swuthesis/ed_adm/kaninnuch_p.pdf ·...

Documents