คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย...

17
คูมือรับมืออุทกภัย Flood Handbook เผยแพรโดย งานสื่อสารนานาชาติ (CICC) ศูนยสื่อสารองคกร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย

Upload: others

Post on 17-Dec-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

คมอรบมออทกภยFlood Handbook

เผยแพรโดย งานสอสารนานาชาต (CICC) ศนยสอสารองคกร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Page 2: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  1

การเตรยมการกอนนาทวม การปองกนตวเองและความสยหายจากนาทวม ควรมการเตรยมการไวลวงหนา เพราะหากรอใหมการเตอนภยเวลามกไมเพยงพอ รจกกบภยนาทวมของคณ สอบถามหนวยงานทมการจดการดานนาทวม ดวยคาถามดงตอไปน - ภายในละแวกใกลเคยงในรอบหลายป เคยเกดนาทวมสงทสดเทาไร - เราสามารถคาดคะเนความเรวนาหรอโคลนไดหรอไม - เราจะไดการเตอนภยลวงหนากอนทนาจะมาถงเปนเวลาเทาไหร - เราจะไดรบการเตอนภยอยางไร - ถนนเสนใดบาง ในละแวกนทจะถกนาทวมหรอจะมสงกดขวาง

การทาแผนรบมอนาทวม การจดทาแผนรบมอนาทวม จะชวยใหคณนกถงสงตางๆ ทจะตองทาหลงไดรบการเตอนภยเดนสารวจทว

ทงบานดวยคาแนะนาทกลาว มา พรอมทงจดบนทกดวยวาจะจดการคาแนะนาอยางไร ในชวงเวลาททกๆ คนเรงรบและตนเตนเนองจากภยคกคาม สงทสาคญทจะลมไมไดกคอ หมายเลขโทรศพทตางๆ ทสาคญไวในแผนดวย

อาหารและนาดม เมนอาหารท ไมบดงาย ไดแก ไขตม ไขเคม นาพรกตาง ๆ กนเชยงทอด หมทอด หมแผน หรอเปนขาว

เหนยวนงธรรมดา ขาวหลามทไมใสกะท ขนมปงกรอบ จะเกบไวไดหลายวน หลกเลยงการบรจาคขนมปงปอนดเพราะมอายสนประมาณ 5-7 วน และขนรางาย ผลไม เชน กลวยนาวา สม ฝรง ชมพ ใหผประสบภย และแจกนมกลองยเอชทใหเดก กจะชวยใหผประสบภยไดรบสารอาหาร วตามนครบถวนยงขน ชวยเสรมภมตานทานโรค ไมปวยงาย สงทตองเตรยม 1.ขวดนาพลาสตคใส ทดมนาหมดแลวพรอมฝาทปดไดแนนสนท ขนาดไมเกนสองลตร เมอวางนอนแลวความหนาทแสงอาทตยผานไมเกน 10 ซม. ขวดยงชลดยงด รงสดวงอาทตยจะไดทะลทะลวงไดมาก พลาสตคไมเกาหรอมรอยขดขวนมากเกนไป เพราะรงสจะผานไดไมด ภายในขวดสะอาด แกะพลาสตคภายนอกออกหมด 2. แหลงนาสะอาดทสดเทาทจะหาได วธนใชฆาเชอโรคไดด แตไมสามารถแกปญหาสารเคมปนเปอนในภาวะปกต ครวเรอนทดมนาฝน ถาตองการประหยดพลงงานและทกคนในบานแขงแรงด อาจจะใชวธนแทนการตมกได 3. ถานาขนควรมผากรองตะกอนดน เชน ผาขาวบาง หรอผาขาวมาสะอาดหลายๆ ชน เมอกรองไดทบรรจนาเตมขวด เปดฝาวางทบหนงสอพมพรายวนหนาแรก ควรจะสามารถมองลงไปกนขวด อานพาดหวขอขาวรองได (ตวอกษรในแนวหลกขนาด 3.5 ซม.) 4. บรเวณทจะวางขวดตากแดดทรอน โดยเฉพาะถามโลหะเชนแผนสงกะสลกฟก หรอ อะลมเนยมจะดมาก

Page 3: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  2

วธการเตรยมนาดม 1.กรองนาทหาได กรอกลงขวดใหไดประมาณ 3 ใน 4 ขวด 2.เขยาแรงๆ อยางนา 20 ครง ใหอากาศ (ออกซเจน) ผสมกบนาใหทว 3.เตมนาใหเตมขวด ปดฝาแนนสนท 4.วางขวดในแนวนอน ตากแดดตามขอ 4 ขางบนทงไว อยาพยายามขยบขวดโดยไมจาเปน เพอใหออกซเจนไมแยกตวจากนา ตากแดดโดยใชเวลา - 2 ชวโมงถาแดดจด พนทวางเปนโลหะและนาคอนขางใส - 6 ชวโมงบนพนกระเบองหรอซเมนต - 2 วนถามเมฆมาก ถาฝนตกตลอดแดดไมออกเลย ใหรองนาฝนดมแทน นาในขวดดงกลาวนาไปดมไดเลย หรอจะเกบไวดมในภายหลงกได แสงแดด ความรอน และออกซเจนจะทาปฏกรยากนฆาเชอโรคทงแบคทเรย ไวรส และพยาธ 99.9% แตอาจจะมสาหรายเซลเดยวซงทนรงสยวและความรอนซงอาจจะจบตวเปนตะไครนาในขวดไดถาเกบขวดไวนาน แตนาทมสาหรายเหลาไมมอนตรายตอผดมทวไปทมภมคมกนปกต หมายเหต 1.เทคโนโลยงายๆ ทวจยและพฒนาโดยองคการนานาชาต www.sodis.ch น ฆาเชอโรคโดยพลงแสงแดด ซงม รงสยว + รงสความรอน + อนมลออกซเจนและโอโซน ซงเกดจากการทาปฏกรยาระหวางออกซเจนทเราผสมนาระหวางเขยาขวด เหมอนนาบรรจขวดขายซงผานรงยว หรอ โอโซน ในระดบทเขมขน 2.ขวดนาใส PET หรอ Poly Ethylene Terephthalate (โพลเอทธลนเทเรฟทาเลต) ทตากแดดในระดบน ปลดปลอยสารเคมนอยมาก ไดรบการยอมรบจากองคการอนามยโลกวาอยในระดบทปลอดภย ไมเหมอนวสดประเภท PVC ทกวนนเรากดมนาบรรจขวด PET กนอยแลว

(ทมา ศ.นพ.ดร.วระศกด จงสววฒนวงศ หวหนาหนวยระบาดวทยา และผอานวยการสถาบนและ

พฒนาสขภาพภาคใต มหาวทยาลยสงขลานครนทร) ถงยงชพนน สงของจาเปนทควรมในถงยงชพ ไดแก... 1. อาหารแหง เชน บะหมกงสาเรจรป ปลากระปอง ผกกาดดองกระปอง ปลาราดพรก นาพรกกระปก เนอ

เคม ไขเคม หมหยอง หมแผน ฯลฯ ในปรมาณทเพยงพอตอการบรโภคไมนอยกวา 3 วน ทสาคญอยาลมทเปดกระปองดวย

2. ขาวหอมมะลกระปอง และขาวสาร หรอหากเดนทางไปแจกดวยตนเอง อาจซอขาวเหนยวนงกบเนอหรอหมทอดใสถงเพราะไมบดงาย (เนองจากผประสบภยบางคนไดรบอาหารกระปองจนเบอแลว)

3. นาดม เครองดมแพคกลอง และขนมปงกรอบ ขนมถงตาง ๆ ทเดกชอบ นมถวเหลองและนาผลไมสาหรบถวายพระฉนหลงเพล

4. นมผง และขวดนมสาหรบเดกเลก พรอมดวยกระตกนารอนขนาดเลก ชนดเสยบไฟได

Page 4: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  3

5. กระบอกไฟฉายพรอมถาน ควรมถานสารองดวยหลาย ๆ ชด เทยนไข และไฟแชค 6. ชดปฐมพยาบาล และยาสามญประจาบาน ยาแกนากดเทา ยาทาแผลสด ยาดม ยาหมอง ยาแกไขแก

หวด ยาแกไอ เจบคอ เกลอแรซอง ยาแกทองเสย โลชนกนยง ยาแกคน และยารกษาเชอรา นากดเทา 7. กระดาษทชช และกระดาษชาระแบบเปยก ใชสาหรบการชาระลางเพอสขอนามย 8. ถงดาสาหรบใสขยะ พรอมเชอกฟางหรอหนงยาง สาหรบมดปากถง 9. ผาอนามย และยาคมสาหรบผหญง ถงยางอนามยสาหรบผชาย ผาออมสาเรจรปสาหรบเดกเลกและ

คนแก กระโถน ถงกอบแกบพรอมทนงถายแบบของคนปวย 10. เสอชชพ จาเปนมากสาหรบคนแก คนปวย และเดก ทควรมไวประจาตว 11. รองเทาแตะยาง เสอกนฝน หมวกกนแดด รม เสอยด สบ แปรงสฟน ยาสฟน ผาขาวมา ผาถง

กางเกงในกระดาษ หนากากกนฝน 12. นกหวด เพอสงสญญาณขอความชวยเหลอ 13. เชอกไนลอนเสนยาว ๆ สาหรบผกของ ตากผา ฯลฯ 14. กระจกเลก ๆ เอาไวสะทอนแสงขอความชวยเหลอ 15. แผนพลาสตกและเทปกาว เพอใชในการทาทหลบภยภายในทพก

ตวอยางรายการชดของสภากาชาดไทย ประกอบดวย 1. บะหมกงสาเรจรป จานวน 30 ซอง 2. ปลากระปอง จานวน 6 กระปอง 3. ผกกาดดอง จานวน 6 กระปอง 4. ปลาราดพรก จานวน 6 กระปอง 5. ขาวหอมมะลกระปอง 150 กรม จานวน 6 กระปอง 6. นาพรก จานวน 2 กระปก 7. ไกทอดกระเทยม จานวน 2 กระปอง 8. เครองดมชอคโกแลตผง 3 in 1 (1X6 ซอง) จานวน 2 ถง 9. ขาวสาร (5 กโลกรม) จานวน 1 ถง 10. โลชนกนยง จานวน 1 ขวด 11. เทยนไข (1X2 เลม) จานวน 1 กลอง 12. ไฟแชค จานวน 1 อน 13. กระบอกไฟฉายพรอมถาน จานวน 1 ชด 14. ยาสามญประจาบาน จานวน 1 ชด 15. ยาแกนากดเทา จานวน 1 หลอด 16. เกลอไอโอดน จานวน 1 ถง 17. ถงขยะสดา ขนาดเลก จานวน 1 แพค (6 ใบ)

Page 5: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  4

18. ถงขยะสดา ขนาดใหญ จานวน 1 แพค (6 ใบ)

เปฉกเฉนชดทเตรยมไวในทพกอาศย สาหรบยามเกดพบตประเภทตางๆ โดยรวมสงของทจาเปนไวในเป

สามารถควาไดทนท สาหรบดารงชพในเวลา 3-7 วน หรอในระยะยาวกวานน รายละเอยด -เปหลกสแดงสด มแถบสะทอนแสงชดเจน -เปสารองแบบยามมหรด เผอใชยามเปหลกชารดหรอมสงของตองขนมากขน หรอใชแยกของเปนสดสวนได -กลองอปกรณฉกเฉน SurvivalKit (ใสไวในเปหลก) อปกรณสอสารและสงสญญาณ -ไฟฉายหลก เปนไฟฉายคาดศรษะ ใชไดโดยมอวางทงสองขาง เปลยนฝาหนาเปนสญญาณฉกเฉนสแดงได (Petzl tactikka plus) -วทยพลงงานแสงอาทตยและมอหมน ใชรบฟงขาวสารทางวทย AM/FM ได เปนไฟฉายสารอง สามารถชารจโทรศพทมอถอฉกเฉนได (Eton Microlink FR150) -วทยmp3 ฟงเสยงธรรมของครบาอาจารย เปนทยดเหนยวสงบจตใจยามเกดภยพบต ใชเกบขอมลสาคญ เปนวทยสารอง และเปนการใชถานทมใหหมดจนกอนสดทาย. -กลองพลาสตคลอค ขนาดกลางแขงแรง เพอใหมนใจวาอปกรณอเลคโทรนคปลอดภยกนนาเขา ภายในกลองบโฟมกนกระแทก ใชใสอปกรณสอสารอเลคโทรนคทกประเภท -ไฟฉายคาดศรษะ วทยไฟฉาย วทยmp3 โทรศพทมอถอ หวตอประเภทตางๆ และ battery ไวในกลองเดยว -(อาจเพมอปกรณแปลงไฟจากรถยนตเขามอถอ)

Page 6: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  5

*(ไฟฉายคาดศรษะและวทยmp3 ใชแบต AAA เหมอนกนเพอความสะดวกในการหยบใชแทนกนได) -แบตเตอร ถานสารอง -นกหวดหลก Fox pearl เสยงดง มมาตรฐาน เปาเมอเปยกนาได เลอกสสะทอนแสง -นกหวดเลกสารอง -*สเทยนหรอเมจก 1 แทงใชเขยนบนพนผวขขระตางๆทาเครองหมาย ปายขอความ สญลกษณขนาดใหญ ได -แทงเรองแสงสนาเงน x3 ใชสองสวางสงสญญาณขอความชวยเหลอยามฉกเฉนไดรวดเรว เลอกสนาเงนเพราะคดวาสามารถมองเหนไดชดทงในปาหรอทมตนไมและในเมอง อปกรณประเภทมด,คม และ มดอเนกประสงค -มดขนาดกลางใบเรยบ LAND GB-910 เปนมดหลก -มดพบอเนกประสงค Victorinox Huntsman มมด ทเปดขวดเปดกระปอง กรรไกร เลอย ไขควง และอนๆ -มดพบอเนกประสงค (ขนาดเลก) Vic sd ม มด ตะไบ กรรไกร แหนบ ใชกบชดปฐมพยาบาล -คม multitools ไมทราบยหอ คณภาพนาจะพอไววางใจได ใชตดลวดแลวไมบน (ใชดด-ตด ชดขดลวดทเตรยมไวได) อปกรณสาหรบตมนา ทาอาหาร -หมอถวยแสตนเลส สาหรบตมนาใหสกฆาเชอโรค-ทาอาหาร -สกอตไบรท ทาความสะอาดภาชนะ และสงของอน -แอลกอฮอลลแขง x2 สาหรบทาอาหารยามจาเปนได 2 มอเลกโดยไมตองใชเชอเพลงกอไฟ อปกรณทาความสะอาดและปฐมพยาบาล -กระเปายาปฐมพยาบาล FirstAid Kit *(ยาแกเชอรานากดเทาหลอดใหญเพอทาแกเชอรา ฮองกงฟต ซงเปนโรคทพบมากจากอทกภยนาทวม) -เสปรยกนยงแมลง 2 ขวดเลก ทงไดเมอหมด ไมตองพกทงขวด - Babywipe ทชชเปยก สาหรบทาความสะอาดรางกายแทนการอาบนา ยามเกดภยพบต นาสะอาดขาดแคลน -ทชชแบบใชงานอเนกประสงค (เหนยวและซบมากกวาแบบธรรมดา) ใสในกลองมฝาปดของ babywipe เดมทใชหมดแลว เพอหยบใชสะดวกกนนา -ทชชแบบธรรมดา -แปรงสฟน -เจลลางมอ ฆาเชอโรค เนองจากยามเกดภยพบตหรอหลงจากนนอาจมโรคระบาดการทาความสะอาดฆาเชอเปนสงจาเปน -นายา ฆาเชอโรคเดทตอลขวดเลก ใชละลายนาฆาเชอโรคทาความสะอาดสงตางๆในปรมาณมาก -ถงพลาสตกใบใหญและเลกหลายขนาด -ขวดพลาสตดเลกใสนายาบวนปากและนามนมะกอก สาหรบกนผวแหงจากความรอน-เยน นวดคลายกลามเนอ หลอลนไมใหมดพบ multitools เปนสนม *บรรเทาอาการเชอราตามผวหนงจากนาทวม อปกรณปกปองและปองกนรางกาย -ผาปดจมกแบบใชแลวทง x 12 ผน

Page 7: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  6

-ถงมอหนง ปองกนมอบาดเจบจากการหยบจบสงของ เชนเศษซากปรกหกพง -ถงมอผา หยบจบสงของเลกนอยและกนหนาว -ถงมอพลาสตก x24 ขาง เผอหยบจบสงสกปรก หรอทาแผล -ผาหมอวกาศ x2 ผน เพอรกษาอณหภมรางกายยามจาเปนฉกเฉน ใชปดถวยหมอสเตนเลสใหสกเรวขน ใชรองสะทอนแสงอาทตยสาหรบวธทานาสะอาดดวยแสงอาทตย -เสอคลมกนฝนแบบพลาสตก -*แวนตาวายนา ใชปองกนดวงตาไดดยามเกดภยพบต จากฝนทราย ฝนควน แกสนาตา ละอองนา พายฝนตกหนกตางๆ ไดด หรอสงของเลกๆทมากบลมหรอนาทวมได ใชดานายามนาทวมไดถาจาเปน เพมขอบเขตการมองเหน เชอก -เชอกเปล 10 เมตร สาหรบผกมดโยงสงของสาภาระตางๆ -เชอกเลก 6 เมตร ใชผกสงของเลกๆนอยๆ เลอกมสสะทอนแสง *อาจใชเปนสญลกษณเครองหมายได -เชอกเอน 1 มวน 50 เมตร -เชอกฟาง -แลคซนเทป เทปกาวผา ใชปะซอมแซมสงของ *เนองจากกระเปาเปนของสาเนาแมจะดแลวทนทานแตไมมนใจเตม 100 เปอรเซนตจงมกระเปาสารองไวเผอฉกเฉน *ขวดนาพลาสตก 1 ลตร กบ 500 มลลลตร แบบดแลวทนทานหนอย สาหรบใชใสนา ใชกบยาเมดทานาสะอาดได 1 เมดและครงเมดพอด และสามารถใชกบอลมเนยมฟลอยดเพอทานาสะอาดดวย uv จากแสงอาทตย *บางอยางอาจไมเอาไป เชนขวดนายาบวนปากหรอหนงสอบางเลม แตลงไวเผอเปนไอเดยสาหรบทานอนครบ -การจดชดเปฉกเฉนของผม เรมจาก ของหลกๆคอกลองอปกรณฉกเฉน และ กระเปา-รองเทา กอน จากนนคอยไปสวนอนๆเชน ไฟฉาย มด ยา เชอก ฯลฯ -อปกรณทงหมดนไมไดซอทเดยวแตทยอยคอยเกบไปทละนอย -ถอวาเกอบครบสมบรณแลวครบ อาจมปรบเปลยนอกนดหนอย สงทคดวาอาจเพมเตมคอ ฟลายชทกนแดดฝน กบ ผาหมฟรสบางกนหนาว และ นาเกลอจานวนหนงสาหรบลางแผล - (ถาใชกระเปาเปใบทมอยแลว หรอใชไฟฉายมอหมนและ ใชวทยเลกแบบใสถานกจะประหยดไดมากขนอกแตไดอปกรณจาเปนครบใกล เคยงกน ชดฉกเฉนอาจใชของทมอยแลวไดเชนรองเทา แลวอาจคอยไปลงรายละเอยดของแตละชนภายหลงตามความเหมาะสมและงบประมาณของ แตละทาน) ราคารวมอปกรณ ประมาณ 5,000 บาท + ชดปฐมพยาบาล และยาตางๆประมาณ 500 บาท = 5,500 บาท หนงสอ -วธรอดตายจากภยพบต -คมอปฐมพยาบาล หมอชาวบาน -แผนททางหลวง

Page 8: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  7

นาหนกกระเปาฉกเฉน ประมาณ 4 กโลกรม ไมรวมเสอผาและอาหาร ประมาณ 5 กโลกรม รวมเสอผาและอาหารสาหรบ 3 ถง 5 วน (ทมา: http://board.palungjit.com/f178/รวบรวมขอมลเตรยมตวรบมอกบภยพบต-51726-74.html)

ถาคณมเวลาเลกนอยหลงการเตอนภย :

สงทตองทาและมในแผน - สญญาเตอนภยฉกเฉน และสถานวทย หรอสถานโทรทศนทรายงานสถานการณ - รายชอสถานท 2 แหงทสมาชกในครอบครวสามารถพบกนไดหลงจากพลดหลงโดยสถานทแรกใหอย ใกลบรเวณบานและอกสถานทอยนอกพนททนาทวมถง

ระดบการเตอนภยนาทวม ลกษณะการเตอนภยม 4 ประเภท คอ 1. การเฝาระวงนาทวม : มความเปนไปไดทจะเกดนาทวมและอยในระหวางสงเกตการณ 2. การเตอนภยนาทวม : เตอนภยจะเกดนาทวม 3. การเตอนภยนาทวมรนแรง : เกดนาทวมอยางรนแรง 4. ภาวะปกต : เหตการณกลบสภาวะปกตหรอเปนพนทไมไดรบผลกระทบจากภาวะนาทวม สงทคณควรทา : หลงจากไดรบการเตอนภยจากหนวยงานดานเตอนภยนาทวม 1. ตดตามการประกาศเตอนภยจากสถานวทยทองถน โทรทศนหรอรถแจงขาว 2. ถามการเตอนภยนาทวมฉบพลนและคณอยในพนทหบเขาใหปฎบตดงน - ปนขนทสงใหเรวสดเทาทจะทาได - อยาพยายานาสมภาระตดตวไปมากเกนไป ใหคดวาชวตสาคญทสด - อยาพยายามวงหรอขบรถผานบรเสณนาหลาก 3. ดาเนนการตามแผนรบมอนาทวมทไดวางแผนไวแลว 4. ถามการเตอนภยการเฝาระวงนาทวมจะยงมเวลาในการเตรยมแผนรบมอนาทวม 5. ถามการเตอนภยนาทวมและคณอยในพนทนาทวมถง ควรปฎบตดงน - ปดอปกรณเครองใชไฟฟาและแกซถาจาปน - อดปดชองนาทงอางลางจาน - พนทหองนาและสขภณฑทนาสามารถไหลเขาบาน - อานวธการททาใหปลอดภยจากเหตการณนาทวมเมออยนอกบาน

Page 9: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  8

- ลอคประตบานและอพยพขนทสง - ถาไมมทปลอดภยบนทสง ใหฟงขอมลจากวทยหรอโทรทศนเกยวกบสถานทหลบภยของหนวยงาน 6. หากบานพกอาศยของคณไมไดอยในทนาทวมถง - อานวธการททาใหความปลอดภยเมออยในบาน 7. หากบานพกอาศยของคณไมไดอยในทนาทวมถงแตอาจมนาทวมในหองใตดน - ปดอปกรณเครองใชไฟฟาในหองใตดน - ปดแกซหากคาดวานาจะทวมเตาแกซ - เคลอนยายสงของมคาขนขางบน - หามอยในหองใตดน เมอมนาทวมถงบาน

รบมอนาทวม 1. หมนตดตามขาวสาร และประกาศเตอนทกชองทาง เชน วทย โทรทศน เสาสญญาณ เปนตน 2. เตรยมขาวสาร อาหารแหง ยารกษาโรค ไฟฉาย และอปกรณทจาเปนอน ๆ เพอเอาตวรอดในยามนาทวม 3. เตรยมกระสอบทรายไวเพอทาผนงกนนา (แตหามวางไวพงกาแพง เพราะจะเพมแรงดนใหนาทะลกเขามาไดงาย) 4. หมนทาความสะอาดพน ไมใหมของอนตรายหากเกดนาทวมสง 5. เกบของมคา และสตวเลยง รวมถงอปกรณไฟฟา ไปไวชนบนของบาน 6. เตรยมเบอรตดตอ หนวยงานของรฐ เผอตองการความชวยเหลอ 7. ชารจแบตโทรศพทมอถอ และอปกรณสอสารใหพรอม 8. หากเกดนาทวมใหหนขนทสง และปดวงจรไฟฟา เพอปองกนไฟฟาลดวงจร 9. พยายามหาสวนแหงเพอหลบภย และปองกนไฟดด 10. หามรบประทานนาททวมสง หากขาดแคลนนาดม ใหตมกอนทกครง เพอปองกนโรคระบาด 11. หากนาทวมไมสงมาก ใหระวงการใชรถใชถนน และดแลเดกเลกไมใหออกจากบาน 12. ระวงสตวมพษทมากบนา หากถกกดใหลางแผลดวยนาตมสกและเชดแอลกอฮอลรอบแผล จากนนหาทางไปโรงพยาบาลทนท นาทวมฉบพลน คอ นาทวมทเกดขนอยางรวดเรวมากในบรเวณทลมตา ในแมนา ลาธารหรอรองนาทเกดจากฝนทตกหนกมากตดตอกนหรอจากพายฝนทเกดซาทหลายครง นาปาอาจเกดจากทสงปลกสรางโดยมนษย เชน เขอนหรอฝายพงทลาย - ถาไดยนการเตอนภยนาทวมฉบพลนใหวงไปบนทสงทนท - ออกจารถและทอย คดอยางเดยววาตองหน

- อยาพยายามขบรถหรอวงยอนกลบไปทางทถกนาทวม

Page 10: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  9

Page 11: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  10

ปลอดภยไวกอนเมออยนอกบาน - หามเดนตามเสนทางทนาไหล มผคนจานวนมากเสยชวตจากจมนาตายในขณะทนากาลงมาความสงของนาแค 15 ซม. กทาใหเสยหลกลมได ดงนนถามความจาเปนตองเดนผานทนาไหลใหลองนาไมจมเพอวดระดบ นากอนทกครง - หามขบรถในพนททกาลงโดนนาทวม การ ขบรถในพนททนาทวมมความเสยงสงมากทจะจมนา หากเหนปายเตอนตามเสนทางตางๆ หามขบรถเขาไปเพราะอาจมอนตรายขางหนา นาสง 50 ซม. พดรถยนตจกรยสานยนตใหลอยได - หามเขาใกลอปกรณไฟฟาและสาย กระแส ไฟฟาสามารถวงผานได เมอเกดนาทวมแตละครงจะมผเสยชวต เนองจากไฟดดมากกวาสาเหตอนๆ เมอเหนสายไฟหรออปกรณไฟฟาชารดเสยหายกรณาแจง 191 หรอหนวยงานทเกยวของ

หลงนาทวม 2 ขนตอนทคณควรทาในวนแรก ๆ หลงจากเหตการณนาทวม ขนตอนท 1: เอาใจใสตวเอง หลงผานเหตการณนาทวม คณและครอบครวอาจเกดความซมเศรา และตองใชเวลากลบสภาวะปกตอยาลมวาเหตการณนาทวมนนอาคารบาน เรอน ไดรบความเสยหาย คณตองดแลตวเองและครอบครว พรอมกบการบรณะบานใหกลบบานเหมอนเดม อปสรรคทสาคญคอ ความเครยด รวมทงปญหาอน เชน นอนหลบยาก ฝนรายและปญหาทางกาย โรคภยไขเจบ ซงคณและครอบครวควรปฏบตตามคาแนะนาดงน 1. ใหเวลากบครอบครวเพราะความอบอนในครอบครวอาจชวยเยยวยารกษาไดด 2. พดคยปญหากลบเพอนและครอบครว รวมแบงปนความกงวลจะชวยใหไดระบายและผอนคลายความเครยด 3. ผกผอนและกนอาหารทเปนประโยชน เพราะมปญหาทงความเครยดและทางกายเพมขนเมอรางกายออนแอ 4. จดราดบสงทจาเปนตองทาตามลาดบกอนหลงและคอย ๆ ทา 5. ขอความชวยเหลอจากจตแพทยเมอเกดอาการซมเศราจนทจะรบมอได 6. ดแลเดกๆใหด และโปรดเขาใจเดกมความตนกลวไมแพกน และอยาตาหนเดกทมพฤตกรรมแลก ๆ หลงจากนาทวม เชน ฉรดทนอน ดดนวโปงหรเกาะคณอยตลอดเวลา จาไววาเดกพงผานเหตการณทรนแรงในชวต 7. ระวงเรองสขอนามย เมออยในพนทเคยนาทวม ขนตอนท 2 การจดการดแลบานของคณ ทผานมามผคนจานวนมากเสยชวตเนองจากนาทวมสวนใหญเกดจากถกไฟดด หรออบตเหตทเกดขนจากนาลดสงแรกทตองทาเมอกลบบานคอ การตรวจสอบความปลอดภย กอนเขาบรณะและอยอาศย โดยมขนตอนดงน

Page 12: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  11

1.ปรบจนคลนวทยโทรทศน ฟงรายงานสถานการณ 2.ตดตอบรษทประกนภย เพอตรวจสอบความเสยหาย และซอมแซมทรพยสนตาง ๆ 3.เดนตรวจตารอบ ๆ บาน และเซคสายไฟฟา สายถงแกสโดยถาหากเกดแกสรวจะสามารถรไดจากกลนแกสใหระวงและรบ โทรแจงรานทเปนตวแทนจาหนาย 4.ตรวจสอบความเสยหายของโครงสราง ตวบาน ระเบยง หลงคา ใหแนใจวาโครงสรางทกอยางปลอดภย 5.ตดระบบไฟฟาทจายเขาบาน 6.ปดวาลวแกสใหสนทหากไดกลนแกสรวกอไมควรเขาใกลบรเวณนน 7.เขาไปในบานอยางระมดระวง แลพอยาใชวสดททาใหเกดประกายไฟ 8.ถายรปความเสยหาย เพอเรยกรองคาชดเชยจากประกน (ถาม) 9.เกบกสงของทมคา และหอหมรปภาพหรอเอกสารสาคญ 10.เกบกวาดทาความสะอาดบาน เปดหนาตางและประต เพอระบายอากาศ และตรวจสอบความมนคงของโครงสรางพนฐานของสงกอสรางตาง ๆ 11.ซอมแซมโครงสรางทเสยหาย 12.เกบกวาดกงไมหรอสงปฏกลในบาน 13.ตรวจ หารอยแตกหรอรวของทอนาถาพบใหปดวาฃวตรงมเตอรนา และไมควรดมและประกอบอาหารดวยนาจากกอกนา จนกวาจะรวาสะอาดและปลอดภย 14 ระบายนาออกจากหองใตดนอยางชา ๆ เนองจากแรงดนนาภายนอกอาจจะมากจนทาใหเกดรอยแตกของผนงหรพนหองใตดน 15.กาจดตะกอนทมาจากนาเนองจากเซอโรคสวนมากมกจะมาจากตะกอน

การรบมอสาหรบนาทวมครงตอไป 1. คาดคะเนความเสยหายทจะเกดขนกบทรพยสนของคณเมอเกดนาทวม 2. ทาความคนเคยกบระบบการเตอนภยของหนวยงานทเกยวของและขนตอนการอพยพ 3. เรยนรเสนทางการเดนทางทปลอดภยทสด จากบานไปยงทสงหรอพนทปลอดภย 4. เตรยมเครองมอรบวทยแบบพกพา อปกรณทาอาหารฉกเฉนแหลงอาหารและไฟฉาย รวมทงแบตเตอรรสารอง 5. ผคนทอาศยในพนทเสยงตอภยนาทวม ควรจะเตรยมวสด เชน กระสอบทราย แผนพลาสตก ไมแผน ตะป กาวซลโคน เพอใชปองกนบานเรอน และควรทราบแหลงวตถทจะนามาใช 6. นารถยนตและพาหนะไปเกบไวในพนทซงนาไมทวมถง 7. ปรกษาและทาขอตกลงกบบรษทประกนภย เกยวกบการประกนความเสยหาย 8. บนทกหมายเลขโทรศพทสาหรบเหตการณฉกเฉนและเกบไวตามทจางาย 9. รวบรวมของใชจาเปนและเสบยงอาหารทตองการใช ถายหลงนาทวมไวในทปลอดภยและสงกวาระดบทคาดวานาจะทวมถง 10. ทาบนทกรายการทรพยสนมคางทงหมด ถายรปหรอวดโอเกบไวเปนหลกฐาน

Page 13: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  12

11. เกบ บนทกรายการทรพยสน เอกสารสาคญและของมคาอนๆ ในสถานทปลอดภยหางจากบานหรอหางไกลจากทนาทวมถง เชน ตเซฟทธนาคาร หรอไปรษณย 12. ทาแผนการรบมอนาทวม และถายเอกสารเกบไวเปนหลกฐานทสงเกตไดงาย และตดตงอปกรณปองกนนาทวมทเหมาะสมกบบานของคณ

ถาคณคอพอแม - ทาการซกซอมและใหขอมลแกบตรหลานของคณ ขณะเกดนาทวม เชน ไมสมผสเครองใชไฟฟา ปลกไฟ หลกเลยงการเลนนาและอยใกลเสนทางนา - ตองการทราบหมายเลขโทรศพทฉกเฉนของหนวยงานทองถน - ตองการทราบแผนฉกเฉนสาหรบ โรงเรยนทบตรหลานเรยนอย - เตรมแผนการอพยพสาหรบครอบครวของคณ - จดเตรยมกระสอบทราย เพอกนนาไมใหเขาสบานเรอน - ตองมนใจวาเดกๆ ไดรบทราบแผนการรบสถานการณนาทวมของครอบครวและของโรงเรยน โรคทมากบนาทวม โรคนากดเทาและผนคน เกด ขนไดกเพราะผวหนงเทาของเรา โดยเฉพาะทงามเทาเกดเปยกชนและสกปรก เวลาทเทาสกปรก สงสกปรกจะเปนอาหารอยางหนงททาใหเชอราหรอเชอโรคเจรญเตบโตได ด เทาทแชนาหรอเปยกชนอยตลอดเวลา จะทาใหผวหนงทเทาออนสวนผว ๆของหนงจะเปอยและหลดออก เศษผวหนงทเปอยนจะทาใหเชอโรคทปลวไปปลวมาเกาะตดไดงาย และผวทเปอยกเปนอาหารของเชอราไดด เชอราจงไปอาศยทาใหเกดแผลเลกๆขนตามซอกนวเทาเกดเปนโรคนากด เทาขน โรคนากดเทา มกพบวามอาการคนและอกเสบตามซอกนวเทา (หรอนวมอ) และถามเชอแบคทเรยเขาแทรกซอนดวย กจะทาใหอกเสบเปนหนอง และเจบปวดจนเดนลาบากได

ไขหวด

ไขหวดเปนการตดเชอของจมก และคอ บางครงเรยก upper respiratory tract infection URI เกดจากเชอไวรสซงรวมเรยกวา Coryza viruses ประกอบดวย Rhino-viruses เปนสาคญ เชอชนดอนๆม Adenoviruses, Respiratory syncytial virus เมอเชอเขาสจมก และคอจะทาใหเยอจมกบวม และแดง มการหลงของเมอกออกมาแมวาจะเปนโรคทหายเองใน 1 สปดาหแตเปนโรคทนาผปวยไปพบแพทยมากทสดโดยเฉลยเดกจะเปนไข หวด 6-12 ครงตอป ผใหญจะเปน 2-4 ครง ผหญงเปนบอยกวาผชายเนองจากใกลชดกบเดก คนสงอายอาจจะเปนปละครง

Page 14: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  13

โรคเครยดวตกกงวล ความเครยดเปนระบบเตอนภยของรางกายใหเตรยมพรอมทกระทาสงใดสงหนง การมความเครยดนอยเกนไปและมากเกนไปไมเปนผลดตอสขภาพ สวนใหญเขาใจวาความเครยดเปนสงไมดมนกอใหเกดอาการปวดศรษะ ปวดกลามเนอ หวใจเตนเรว แนนทอง มอเทาเยน แตความเครยดกมสวนดเชน ความตนเตนความทาทายและความสนก สรปแลวความเครยดคอสงทมาทาใหเกดการเปลยนแปลงชวตซงมทง ผลดและผลเสย

โรคตาแดง โรคตาแดงเปนโรคตาทพบไดบอย เปนการอกเสบของเยอบตา(conjuntiva)ทคลมหนงตาบนและลางรวมเยอบตา ทคลมตาขาว โรคตาแดงอาจจะเปนแบบเฉยบพลน หรอแบบเรอรง สาเหตอาจจะเกดจากเชอแบคทเรบ ไวรส Chlamydia trachomatis ภมแพ หรอสมผสสารทเปนพษตอตา สาเหตสวนใหญเกดจากเชอแบคทเรยและเชอไวรส มกจะตดตอทางมอ ผาเชดหนาหรอผาเชดตวโดยมากใชเวลาหาย 2 สปดาห ตาแดงจากโรคภมแพมกจะเปนตาแดงเรอรง มการอกเสบของหนงตา ตาแหง การใชcontact lens หรอนายาลางตากเปนสาเหตของตาแดงเรอรง

โรคอจจาระรวง โรคอจจาระรวง หมายถง ภาวะทมการถายอจจาระเหลว จานวน 3 ครงตอกนหรอมากกวา หรอถายเปนนามากกวา 1 ครง ใน 1 วน หรอถายเปนมกหรอปนเลอดอยางนอย 1 ครง สาเหตเกดจากการตดเชอในลาไสจากเชอแบคทเรย ไวรส โปรโตซว ปรสตและหนอนพยาธ สถานอนามย โรงพยาบาลชมชนในประเทศไทยมกจะหาสาเหตของเชอโรคทกอใหเกดอาการ อจจาระรวงไมได กจะใหการวนจฉยจากอาการ อาการแสดงและลกษณะอจจาระไดแก บด (Dysentery) อาหารเปนพษ (Food poisoning) ไขทยฟอยด (Typhoid fever) เปนตน ในกรณทมอาการของโรคอจจาระรวงเฉยบพลนไมใชโรคดงกลาวขางตน และอาการไมเกน 14 วน กจะรายงานเปนโรคอจจาระรวงเฉยบพลน (Acute diarrhea)

โรคฉหน เปนโรคทมหนเปนตวแพรโรคทสาคญ เชอโรคทออกมากบปสสาวะหนจะปนเปอนอยในนาทวมขง หรอบน

พนดนทชนแฉะไดนาน ประชาชนทเดนลยนา ยาโคลนอาจตดเชอโรคนได จงควรปองกนโรคนโดยการสวมรองเทาบทยาง หรอสวมรองเทาถงพลาสตก

Page 15: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  14

วธทารองเทาถงพลาสตก ปองกนโรคฉหน (กรมควบคมโรค)

Page 16: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  15

แหลงใหความชวยเหลอนาทวม หนวยงานใหความชวยเหลอนาทวม หนวยงานใหความชวยเหลอนาทวมและหมายเลขสอบถามขอมลนาทวมตาง ๆ 1. ศนยรบบรจาคสงของโคราช - หากตองการบรจาคสงของ ใหไปทศาลากลาง จงหวดนครราชสมานะคะ - ตองการบรจาคเงน ตดตอไดทเบอรโทร 044-259-996-8, 044-259-993-4 หรอโอนมาไดท ธนาคารกรงไทย สาขานครราชสมา บญชออมทรพย ชอบญช “เงนชวยเหลอผประสบอทกภย จ.นครราชสมา” เลขบญช 301-0-86149-4 2. ศนยอานวยการแกไขปญหานาทวม จงหวดนครราชสมา - สามารถสอบถามและขอความชวยเหลอไดท หมายเลขโทรศพท 044-342652-4 และ 044-342570-7 3. โรงพยาบาลมหาราช จ.นครราชสมา - สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 086-251-2188 ตลอด 24 ชวโมง - ทางโรงพยาบาลมความตองการนาดมบรรจขวด นมกลอง และอาหารแหง รวมทงของใชเบดเตลดผปวย เชน ผาออมสาเรจรปสาหรบเดกและผใหญ ผาอนามย เปนจานวนมาก - สามารถบรจาคเงนไปไดท ธนาคารกรงไทย สาขานครราชสมา บญชออมทรพย ชอบญช “โรงพยาบาลมหาราช นครราชสมา” เลขทบญช 301-3-40176-1 4. กรมอตนยมวทยา - เวบไซต tmd.go.th - สายดวนกรมอตนยมวทยา โทร. 1182 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา กรงเทพมหานคร (AM 1287 KHz) โทร. 02-383-9003-4, 02-399-4394 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา จ.นครราชสมา (FM 94.25 MHz)โทร. 044-255-252 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา จ.พษณโลก (FM 104.25 MHz) โทร. 055-284-328-9 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา จ.ระยอง (FM 105.25 MHz) โทร. 038-655-075, 038-655-477 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา จ.ภเกต (FM 107.25 MHz) โทร. 076-216-549 - สถานวทยกระจายเสยงกรมอตนยมวทยา จ.ชมพร (FM 94.25 MHz) โทร. 077-511-421

5. กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย - เวบไซต disaster.go.th - สายดวนนรภย หมายเลขโทรศพท 1784 - ขบวนชวยเหลอนาทวมออกเรอย ๆ ขอรบบรจาคเนนไปท นา, ยาแกไข, เสอ สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 02-241-7450-6 แผนทคลกทน

Page 17: คู มือรับมืออุทกภัย...ค ม อร บม ออ ทกภ ย Flood Handbook เผยแพร โดย งานส อสารนานาชาต

  16

6. กรงเทพมหานคร - สามารถไปบรจาคสงของไดท ศนยชวยเหลอผประสบอทกภย อาคารศาลาวาการกทม.1 (เสาชงชา), ศาลาวาการกทม.2(ดนแดง) และทสานกงานเขตทกแหงทวกรงเทพฯ 50 แหง สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 02-354-6858 7. สภากาชาดไทย - สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 02-251-7853-6 , 02-251-7614-5 ตอ 1603 - สามารถบรจาคเงนไปไดท ธนาคารไทยพาณชย สาขาสภากาชาดไทย บญชออมทรพย ชอบญช “สภากาชาดไทยชวยเหลอผประสบอทกภย” เลขทบญช 045-3-04190-6 แลวแฟกซใบนาฝากพรอมเขยนชอและทอยมาท สานกงานการคลง สภากาชาดไทย ถงหวหนาฝายการเงน หมายเลขโทรสาร 02-250-0120 สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 02-256-4066-8 - สามารถไปบรจาคสงของไดท สานกงานบรรเทาทกขและประชานามยพทกษ สภากาชาดไทย 1871 ถนนองรดนงต เขตปทมวน กรงเทพฯ 10330 หากมาจากถนนพระราม 4 ใหเลยวตรงแยกองรดนงต เมอเขาสถนนองรดนงตใหชดซายทนท เนองจากอยตนๆถนน (ทางดานพระราม 4) สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท 02-251-7853-6 ตอ 1603 หรอ 1102 หากเปนวนหยดราชการ ตอ 1302 , 02-251-7614-5 หมายเลขโทรสาร 02-252-7976

- สามารถลงทะเบยนรวมเปนอาสาสมครชวยเหลอผประสบภยนาทวมไดท http://www.rtrc.in.th/ หรอ สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท หมายเลขโทรศพท 02-251-7853-6 , 02-251-7614-5 ตอ 1603 มาชวยแพคชดธารนาใจ หรอชวยขนพวกขาวสารอาหารแหงขนรถบรรทก แตมเงอนไขอยวา ตองการผทมสขภาพแขงแรง และสามารถยกของหนกได (เพราะงานคอนขางหนก และตองยกของหนก) เปนผชายกจะดมาก หากเราตองการกาลงพล จะโทรศพทไปตดตอวาจะสะดวกมาในวนทเราแพคของหรอไม เปนราย ๆ ไป

 (ทมา ขอมลจาก http://www.cendru.net)