รศ. 640 นโยบายสาธารณะและการวางแผนอ. ปกรณ ปรยากร

การวางแผนกลยทธ : แนวคดและแนวทางเชงประยกตจดประสงคของการเรยนร อธบายแนวความคดของการวางแผนเชงกลยทธ พจารณาแนวทางเชงประยกตในการวางแผนกลยทธ ประมวลทกษะสำาหรบนกบรหารในการวางแผนกลยทธขององคกร

ภาครฐ

ประเดนทจะนำาเสนอ1. ความรพนฐานของการวางแผน ::: อานหนงสอ บทท 1 – 3 ประกอบ

ดวย2. แนวความคดทเปนประโยชนในการวางแผนโดยทวไปและแผน

กลยทธ ::: หนงสอ บทท 4 – 5 3. เทคนคการวเคราะหสถานการณเชงกลยทธ ::: หนงสอ บทท 6-74. การกำาหนดกลยทธและการนำากลยทธไปปฏบต ::: หนงสอ บทท 8-

9

ประเดนท 1

คำาถามเบองตนทสำาคญก.การวางแผนมความสำาคญหรอไม :: เปนคำาถามทตรวจสอบ

ความคดของผเรยน และในขณะเดยวกนกตรวจสอบสภาพการปฏบตงานของหนวยงานของผเรยนดวย ซงผเรยนจะตองตอบตนเองใหไดวามความสำาคญหรอไม และอธบายไดหรอไมวาสำาคญตอการดำาเนนงานในองคกรของตนเองอยางไร

ข. ในการวางแผนตองใชทกษะอะไร :: เปนจดประสงคทสำาคญของวชาน เพราะการวางแผนไมใชเปนเรองของการลอกเลยนแบบกน เพราะเงอนไขภายในและภายนอกของแตละองคกรนนไมเหมอนกน เพราะฉะนน สงทสำาคญเหนอสงอนใดในการวางแผนกคอ ทกษะทจำาเปนทนกบรหารหรอนกวางแผนคนหนงตองม

ค.ผลทไดรบจากการวางแผนคออะไร :: ผลทไดรบจาการวางแผนจะขนอยกบสถานะของการปฏบตงาน

การพจารณาความสำาคญของการวางแผนเราสามารถพจารณาไดจาก

พจารณาจากภาระหนาททางการบรหารทงสดาน (POLE)- การวางแผน (Planning) เปนการกำาหนดทศทางและ

การกำาหนดผลทไดรบจากการทำางาน หรอแนวทางในการปฏบตใหเปนไปตามทศทาง

- การจดองคการ (Organizing) เปนเรองของการจดหนวยงานมารองรบ จดคนเขาไปทำางานในหนวยงานเหลานน จดกระบวนการของการปฏบตงานใหเปนไปตามแผนท

2

กำาหนด กำาหนดพฤตกรรมของคนทำางานใหเปนไปตามความตองการของแผน

- การเปนผนำา (Leading) คอการนำาคนไปตามแผนทกำาหนด ไมใชการนำาคนไปตามความรสกสวนบคคลกำาหนด

- การประเมนผล (Evaluating) การประเมนผลตองประเมนตามตวชวดของแผน เพราะฉะนน แผนจะตองมตวชวดทกำาหนดคาของความสำาเรจ เชน ประสทธภาพ ประสทธผล ความเปนธรรม ฯลฯ ทไดกำาหนดไวลวงหนา

จะเหนไดวา ภาระหนาททางการบรหารทง 4 ดานน ถาไมมการวางแผนแลว จะไมมทางเกดขนไดอยางเปนประโยชนตอการทำางาน

พจารณาจากความสำาเรจของกจการ“การวางแผนเปนรากฐานทสำาคญของการสรางความสำาเรจในการบรหารงาน”

ตวอยางทไดจากการวจยของอาจารย (ใชวธการวจยแบบเดลไฟ เทคนค) โดยใชการสอบถามนกบรหารประมาณ 250 คน ใหเสนอชอกจการทพวกเขาเชอวาประสบความสำาเรจ โดยแบงกจการออกเปน 3 กลม คอ บรรษทขามชาต ภาคเอกชนของไทย และหนวยงานภาครฐของไทย (ดเอกสารหนา 3 ประกอบ) ไดตำาตอบดงน

บรรษทขามชาต (Multinational Corporations)1. Microsoft Corp. 2. Apple Computer

3. Singapore Airlines4. British Airways 5. CNN 6.

American Express7. General Motors 8. Toy7ota Motors

9. Sony Corp.10. Xerox Corp.

3

ภ า ค เ อ ก ช น ข อ ง ไ ท ย1. เครอเจรญโภคภณฑ 2. กลมชนวตร 3.

ธนาคารกรงเทพ จำากด4. ธนาคารกสกรไทย จำากด 5. บรษทลอกซเลย จำากด

6. เครออตาเลยนไทย7. เครอซเมนตไทย 8. หนงสอพมพไทยรฐ 9.

โรงแรมดสตธานภ า ค ร ฐ ข อ ง ไ ท ย1. การปโตรเลยมแหงประเทศไทย 2. การไฟฟาฝาย

ผลตแหงประเทศไทย3. บรษทการบนไทย จำากด 4. กรมสรรพากร5. กรมชลประทาน 6. กรมการปกครอง7. กรมการศกษานอกโรงเรยน 8. กรงเทพมหานคร9. โรงพยาบาลศรราช

เมอพจารณาจากหนวยงานทประสบความสำาเรจเหลาน งานวจยยนยนวาสำาเรจเพราะการวางแผน ไมใชเพราะโชคชะตา และเมอมองยอนมายงตวของผเรยนแลว หากตองการทจะประสบความสำาเรจ กตองมการวางแผน

พจารณาจากทกษะทจำาเปนสำาหรบนกบรหาร

ทกษะ ระดบ

เกงงาน(Technical Skill)

เกงคน(Human

Skill)

เกงคด(Conceptual

Skill)ระดบสง 18.6% 33.0% 48.4%ระดบกลาง 32.3% 41.3% 26.4%ระดบตน 54.6% 31.3% 14.1%

4

จากตารางผลการสำารวจของนตยสารฟอรจน (Fortune) ทไดสำารวจความคดเหนของนกบรหารระดบสงของกจการตางๆ ทวโลก จำานวน 300 กจการ โดยไดแบงทกษะทจำาเปนสำาหรบนกบรหารออกเปน 3 ทกษะดวยกน คอ เกงงาน (Technical Skill) เกงคน (Human Skill) และเกงคด (Conceptual Skill) จากการสำารวจพบวา ทกษะเกงงานจะใชนอยลง และทกษะเกงคดจะตองใชมากขนเมอบคคลเลอนฐานะจากนกบรหารระดบตนขนไปเปนนกบรหารระดบสง และเมอพจารณาเฉพาะทกษะเกงคดหรอความสามารถในการกำาหนดแนวคดรวบยอด ดวยการมองงานดานบรหารจะพบวานกบรหารทกระดบตองใชทกษะนเพอคดงานใหลกนองทำา กลาวไดวาผบรหารจะตองอานคนออก ดคนเปน ใชคนถก ผกใจคนได เพราะฉะนน ทกษะเกงงานและเกงคน ไมเพยงพอสำาหรบผบรหารระดบสง ผบรหารทมความสามารถเปนทยอมรบของคนทวไป จะตองเกงคด ซงถอวาเปนทกษะหลกทสำาคญของการวางแผนงาน การวางแผนคน และการวางแผนใหไดรบผลประโยชนของการทำางานรวมกนในหมคนเกยวของทงภายในและภายนอกดวย

ลำาดบชนของเจตนารมณเชงกลยทธ (Hierarchy of Strategic Intent)

5

Vision

วสยMissionภารกจ

Goalsจดมงหมาย

Objectivesวตถประสงค

Plans on Strategies

แผนหรอ

Most Integrativ

e

Most Integrativ

e

Fewest in Number

เปนหนงเดยว

Greatest in Number

รายการ

จากรป แสดงใหเหนวาการกำาหนดเจตนารมณเชงกลยทธ (Strategic Intent) ถอเปนสงสำาคญอนมาก ซงเจตนารมณนแสดงออกมาในลกษณะของวสยทศนและภารกจ (Vision and Mission) ซงคอนขางกวางกบระบจดหมายปลายทางอยางเฉพาะเจาะจงในรปของจดมงหมายกบวตถประสงค (Goals and Objectives) ซงลำาดบชนของเจตนารมณเชงกลยทธสามารถแยกอธบายไดดงน

1. วสยทศน (Vision)ในทรรศนะของ Alex Miller หมายถง เจตจำานงคหรอความ

ตงใจทกวางขวาง ครอบคลมทกๆ เรองขององคการ และทสำาคญมากกคอ คดไปขางหนา (forward thinking) วสยทศนเปนการแสดงใหเหนถงความคาดหวงในอนาคต โดยมไดระบวธดำาเนนงาน

วสยทศนทมประสทธภาพมากทสดกคอ สงทสามารถจดประกายความคดใหแกผปฏบตงานในองคการทจะรวมกนทำางานเพอมงไปส สภาพทดทสด (the best) มากทสด (the most) และ ยงใหญทสด (the greatest)

ตวอยางของวสยทศนทสะทอนเจตนารมณเชงกลยทธ ทนาจะเปนตวอยางสำาหรบกจการทงหลาย ซงวสยทศนเหลานเปนการกำาหนดเจตจำานงคของกจการตางๆ ทประสบความสำาเรจเปนอนมาก และเปนทรจกกนอยางกวางขวางในเวลาตอมา ดงทแสดงไวในตารางตอไปน

กจการ วสยทศนโครงการ Apollo ขององคการ NASA

เพอสงคนไปดวงจนทรกอนสหภาพโซเวยตTo put a man on the moon before the Soviets

6

Cannon เพอเอาชนะ “Xerox” ใหไดTo “Beat Xerox”

Toyota เพอเปนทสองรองจาก Ford : เปนผนำาในนวตกรรมดานยานยนตTo become a second Ford : a leader in automotive innovation

NEC บรรลความสำาเรจในการ นำาคอมพวเตอรมาใช“เพอการสอสาร”To achieve the convergence of “Computing and Communication”

Coca-Cola เพอใหผบรโภคทกคนในโลกสามารถหยบ “Coke” มาดมไดเสมอTo put a Coke within “arm’s reach” of every consumer in the World

Komatsu เพอลอมกรอบ “Caterpillar”To “Encircle Caterpillar”

ขอสงเกตในการกำาหนดวสยทศน1. มการเปรยบเทยบกบกจการชนนำา (Benchmarks) ตลอด

เวลา : เชน Coca-Cola จะเปรยบเทยบกบ Pepsi, NASA จะเปรยบเทยบกบโซเวยต หรอ Cannon เปรยบเทยบกบ Xerox ซงเปนการเปรยบเทยบในกจการประเภทเดยวกน หรอใกลเคยงกน เพราะหากไมมการเปรยบเทยบ เราจะนกไมออกวาเราจะกำาหนดสภาพของเราอยางไร

2. กำาหนดสภาพทพงประสงคในอนาคตทตองการใหเปนผลลพธขนสดทายของกจการ

3. เนนปรชญา ความเชอ และความมงมนขององคการทจะเสนอสงทมคณคาตอลกคาและสงคม

2. ภารกจหรอพนธกจ (Mission)

7

แปรนามธรรมของวสยทศน ใหเปนทศทางในการทำางานทเปนรปธรรม

กำาหนดของเขตและจดมงเนนของกจการ กำาหนดความรบผดชอบ และมาตรฐานของคนทเกยวของ กำาหนดพฤตกรรมและจรยธรรมของคนทำางาน

(อาน ขอเสนอของ อเลกซ มลเลอร ในเอกสารบทท 1 หนา 9 และแนวคดของปเตอร ดรคเกอร หนา 10 ประกอบดวย)

ระหวาง Vision และ Mission อะไรมากอน อะไรมาหลง ??

มคำาถามอยเสมอวาระวางวสยทศนและภารกจ อะไรมากอน อะไรมาทหลง ซงเปนคำาถามทอธบายยากพอสมควร อาจารยอธบายวาถาเปนกจการทเร มตนใหม วสยทศนตองมากอน แตเมอทำาไปนานแลวกจะมภาระกจทตองทำาตอเนองกนไป และภารกจนนสามารถนำาไปสการกำาหนดวสยทศนใหมกไดเชนเดยวกน เพราะฉะนน วสยทศนกบภารกจเปนเร องทแยกกนยาก และตองมค ว บ ค ก น เ ส ม อ

จากภาพ สามารถอธบายไดวา กจการทกกจการตองมวสยทศนและพนธกจหรอภารกจ และทงคกมสภาพเดยวกน คอเปนผลลพธโดยรวมของกจการ และในทางปฏบต องคการแตละแหงจะม

8

วสยทศนพนธกจ

พนธกจ ผลลพธโดย

หนวยงาน ผลลพธเฉพาะจดมง จดมงจดมง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

วตถประสง

ฝาย

ผลงาน

ฝายตางๆ หรอแผนกตางๆ มารองรบ โดยแตละสวนงานเหลานจะมากำาหนดจดมงหมายในการทำางาน ซงเปนผลลพธเฉพาะ องคการจะแบงออกเปนกสวนงานหรอกฝาย แตละสวนงานกจะตองมจดมงหมาย เพอใหคนในสวนงานนนๆ รวาจะตองผลตผลลพธอะไร และนำาผลลพธเฉพาะเหลานนมาสานโยงกนเพอทจะบรรลผลลพธโดยรวม และในแตละสวนงานหรอแตละฝายกจะมวตถประสงคในการทำางานโดยเฉพาะ ซงวตถประสงคจะเปนสงทบงบอกถงลกษณะของผลงานทจะตองปฏบต ดงนน หากพจารณาตามลำาดบชนแลว จะเหนวาวสยทศนจะอยในระดบบนสด ในขณะทวตถประสงคจะอยในระดบลางสดหรอระดบปฏบตการ และในการทำางานจะทำางานจากลางขนบน กลาวคอ กลมงานเลกๆ จะทำางานตามผลงานทกำาหนด เมอเอามาบรณาการกนกจะบรรลจดมงหมายของงาน และจดมงหมายเหลานกเปนผลลพธเฉพาะทจะตองเอามารวมกนอกครงหนงเพอบรรลจดมงมายขององคการในภาพรวม

3. จดมงหมาย (Goals)คอ ผลลพธดานตางๆ ทหนวยงานจะแบงสวนของงานออกไปรองรบปเตอร ดรคเกอร (Peter Drucker) ไดเสนอแนวคดเกยว

กบการกำาหนดจดมงหมายไว โดยเสนอมตของจดมงหมาย 8 ประการ ดงแผนภาพ

9

Public Responsibili

tyCompany’s

responsibility

Physical and Financial ResourceCapital & equipment

Market StandingDesired market share

InnovationEfforts toward

development of new methods and

Worker Performance and AttitudeExpected rates of workers’ productivityand positive attitudes

Managerial Performance and DevelopmentRates and levels of

managerial Productivity and growth

มตทหนง ความรบผดชอบตอสาธารณชน (Public Responsibility) หมายถงความรบผดชอบของกจการทมตอลกคาและสาธารณชนโดยรวม เปนจดมงหมายของกจการทกประเภท ไมใชเฉพาะกจการของภาครฐเทานน ภาคเอกชนกตองรบผดชอบตอสาธารณชนเชนเดยวกน โดยดรคเกอรกลาวไววา ถากจการใดทไมมความรบผดชอบเหลาน นาจะเปรยบเทยบไดกบ โ“จรสลด (Pirates) มใชธรกจ

มตทสอง ทรพยากรทางกายภาพและการเงน (Physical and Financial Resources) หมายถงทน และอปกรณตางๆ ซงจำาเปนทจะตองใชเพอบรรลจดมงหมายในเชงกลยทธ ซงกเปนเรองของการใชทรพยากร ทจะตองมสวนงานทจะทำาหนาทดำาเนนงานในเรองของทรพยากร ทงในเรองของทนและอปกรณ

มตทสาม นวตกรรม (Innovation) เปนจดมงหมายทแสดงใหเหนวากจการจะพยายามพฒนาวธการดำาเนนงานใหมๆ หรอพฒนาผลตภณฑใหม

มตทส ผลการดำาเนนงานและการพฒนาการจดการ (Managerial Performance and Development) เปนจดมงหมายทแสดงใหเหนวากจการไดกำาหนดอตราและระดบการเพมผลผลตดานตางๆ รวมทงความเจรญเตบโตโดยรวมของกจการไวเพยงใด

มตทหา ความสามารถในการทำากำาไร (Profitability) สำาหรบจดมงหมายน ในเชงธรกจจะเหนไดชดโดยมตวชวดคอ กำาไรทเปนตวเงน แตถามองในภาครฐจะใชคำาวา Benefits แทน ซงกคอคณคา หรอคณประโยชนนนเอง โดยใชตวชวดเปนอยางอนทไมใชเงน

10

ProductivityAiming at specific

levels of production efficiency

ProfitabilityLevel of profits and otherIndicators of

มตทหก ผลตภาพ (Productivity) คอประสทธภาพในการผลตสนคาและบรการตางๆ

มตทเจด ผลงานและทศนคตของผปฏบตงาน (Worker Performance and Attitude) คอจดมงหมายทตองการทจะใหผปฏบตงานทำางานไดอยางมประสทธภาพ และมทศนคตทดในการทำางานดวย

มตทแปด ฐานะหรอตำาแหนงทางการตลาด (Market Standing) คอจดมงหมายทแสดงถงอตราสวนแบงทางการตลาดทตองการ ซงหลายคนอาจจะมองวาการตลาดเปนเรองของภาคเอกชน แตแททจรงแลว ภาครฐกมการตลาดดวยเชนกน ตวอยางเชน นดา กมการตลาดเปนของตนเอง เนองจากตองแขงขนในตานการตลาดกบมหาวทยาลยอนๆ เชนกน ในภาครฐหากเราใชคำาโดยรวมของคำาวาตลาดกคอ สภาพความตองการ“โดยรวมของประชาชน”

4. วตถประสงค (Objective)วตถประสงคมความสำาคญในแงของการกำาหนดผลงาน ท

แตละหนวยงานจะตองปฏบต เพอนำาไปสจดมงหมายทพงประสงค โดยมองคประกอบทสำาคญ 4 ประการ คอ

1. คณลกษณะของผลงาน (attributes) : เวลาทำางาน เรารวาทำาอะไร แตเราตองรวางานแตละดานททำาอย มคณสมบตเฉพาะของงานอยางไร

2. เครองชวด (index / indicators) : คนทำางานตองรวาทำางานอะไร และวดผลงานอยางไร ถาหากไมรจะทำาใหการปฏบตงานเปนไปแบบไรทศทาง

3. เปาหมาย (target) : เปนการนำาเอาคณลกษณะของงานกบตวชวดในงานนน มาตงเปนเปาหมายในการปฏบตงานใหเหมาะสมกบเวลาทกำาหนด

11

4. หวงเวลา (time frame) : หวงเวลานนจะแตกตางกน ขนอยกบเงอนไขในการทำางานทแตกตางกนออกไป ตวอยางเชน อาจารยนดา สอนภาคปกตกบภาคพเศษ ลกษณะของงานเหมอนกน ตวชวดเหมอนกน เปาหมายเดยวกน แตเวลาตางกน

SMART PrincipleS = Sensible & Specific คอ เปนไปไดและชดเจน กลาวคอ เวลากำาหนดวตถประสงค จะตองเปนวตถประสงคทเปนไปได และวตถประสงคนนจะตองมตวชวดทชดเจนM = Measurable เปนเปาหมายทสามารถวดไดA = Attainable & Assignable บรรลผลทอยเหนอขนไปได คอนำาไปสภารกจและวสยทศนได และสามารถมอบหมายใหผปฏบตไดR = Reasonable & Realistic อธบายไดและเปนจรงT = Time Available คำานงถงเวลาทมอย

การวางแผนกลยทธกบการดำาเนนงาน

เมอพดถงระบบ จะหมายถง ทรพยากร (Inputs or Resources) กระบวนการ (Processes or Means) ผลงาน (Outputs or Objective) และผลลพธ (Outcomes or

12

ทรพยากรInputs

OrResourc

es

กระบวนการ

ProcessesOr

ผลงานOutputs

OrObjecti

ves

ผลลพธOutcom

esOr

Goals

(1

(1

(2

(3

(4

(2

(3

(4

การวางแผน

การดำาเนนงาน

สภาพ

Goals) ซงปจจยเหลานจะตองโตตอบกบสภาพแวดลอม เนองจากสภาพแวดลอมมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา

คำาถามกคอ เมอมการวางแผน เราจะเรมจากจดใดหรอกำาหนดจดใดกอน ??

คำาตอบคอ ขนอยกบวาเราวางแผนในระดบไหน ถาเปนการวางแผนในระดบกลยทธ Outcomes ตองมากอน เชน หากหนวยงานภาครฐตองการกำาหนดรปแบบในการใหบรการแกประชาชน จะตองกำาหนดสภาพทพงประสงคในอนาคต คอผลลพธสดทายทตองการเสยกอน แตถาหากวางแผนในระดบการดำาเนนงานซงเปนการดำาเนนงานตามกลยทธ กตองเรมจาก Inputs กอน

ผลทไดรบจากการวางแผน ประสทธผล (Effectiveness = E1) หมายถงความสำาเรจ

ทพงประสงค เปนสงทตองกำาหนดลวงหนา ประสทธภาพ (Efficiency = E2) หมายถงการทำางานใหได

ผลสำาเรจทตองการ โดยใชทรพยากรทด หรอใชทรพยากรนอยทสด เปนการสมพนธระหวาง Outputs หรอ Outcomes กบ Inputs

ประหยด (Economy = E3) คอการใชทรพยากรใหเกดประโยชนมากทสด

เปนธรรม (Equity = E4) ซงลกคาหรอผรบบรการควรจะไดรบ

พลงการทำางาน (Empowerment = E5) ความผกพน (Engagement = E6)

** บางหนวยงานม E แค 4 ขอแรก(อานหนงสอหนา 21-23 ประกอบดวย)

คำาถามท 2

13

การวางแผนในองคกรภาครฐและภาคเอกชน มองคประกอบทสำาคญอยางไร?

นกวางแผนพจารณาองคประกอบการวางแผนอยางไร? มบทบาทอยางไร?

องคประกอบการวางแผนของภาครฐเมอมองไปทภาครฐ การวางแผนจะมความสลบซบซอนมาก

โดยองคประกอบในการวางแผนจะแบงออกเปน 2 สวนหลกๆ คอก. ดานโครงสราง

1. แกปญหาสาธารณะ กบสนองความตองการของประชาชน2. จดสรรทรพยากร เพอผลประโยชนสาธารณะ3. กำาหนดอนาคตของประเทศ4. ระบวตถประสงค วธการ และแนวปฏบต

ข. ดานการวเคราะห1. การวเคราะหปญหา2. การจดลำาดบความสำาคญของปญหา3. การคดคนทางเลอก4. การประเมนทางเลอก

(อานหนงสอหนา 25 ประกอบ)องคประกอบการวางแผนของภาคเอกชน

1. กำาหนดวตถประสงค ในการกำาหนดจดประสงคของภาคเอกชน อาจจะตองดนโยบายของรฐบาลประกอบดวย เชน หากเอกชนตองการจะลงทนในพมา หรอประเทศใดๆ กตาม จะตองดนโยบายของรฐบาลนนๆ ดวย หรอแมแตการกำาหนดจดประสงคในประเทศไทย กตองดนโยบายของรฐบาลดวยเชนกน

2. กำาหนดทางเลอก ใชคำาวา Alternative ซงแปลวา ทางทเปนไปได เพราะฉะนนเมอเวลากำาหนดทางเลอก จะตองเปนทาง

14

ทเปนไปได วตถประสงคหนงเรอง จะมทางเลอกมากกวาหนงทางเสมอ

3. กำาหนดวธการบรหารทรพยากร เปนเรองของการกำาหนดทรพยากรทจำาเปนตองใช และอาจารยใหความเหนวาเรองนเปนเรองทยากทสดสำาหรบภาคเอกชนเมอเทยบกบภาครฐ เพราะเรองของทรพยากร รฐสามารถกำาหนดได วางกรอบได และในบางครงสามารถบงคบได เชน การเวนคนทดนเพอสรางถนน ซงเอกชนไมสามารถทำาได เอกชนจะตองวางแผนวาจะหาทรพยากรมาจากไหน จะระดมทรพยากรจากไหน จดสรรทรพยากรอยางไร ราคาเทาไร ฯลฯ ซงเปนเรองทยาก

4. กำาหนดกระบวนการปฏบตงาน ในภาคธรกจ สงทไมมใครอยากใหเกดขนกคอการขาดทน เพราะฉะนน หากไมตองการใหเกดภาวะการขาดทนหรอการลมละลาย กจำาเปนทจะตองมการกำาหนดกระบวนการปฏบตงานใหชดเจน

องคประกอบการวางแผนของนกวางแผนนกวางแผน ในภาครฐและภาคเอกชนใชองคประกอบเหมอนกน

เพยงแตวาหนวยงานไมเหมอนกน รายละเอยดในการทำางานจงแตกตางกน ซงองคประกอบการวางแผนของนกวางแผน (อานหนงสอหนา 31-33 ประกอบดวย) มดงน

1. กระบวนการ2. เตรยมการลวงหนา3. ขอมลขาวสาร4. การตดสนใจเพอดำาเนนงาน5. ในอนาคต6. สำาเรจตามวตถประสงค7. วธการทด

คำาถามท 3

15

ในทรรศนะของทาน การวางแผนคออะไร? ในปจจบนมการใชคำาวากลยทธกนมากในกจการทวไป จะมวธ

การใหคำาอธบายความหมายของคำาวากลยทธทสมบรณทสดไดอยางไร?

การวางแผนมความหมายอยางไรหนงสอทควรอาน (อาจารยใชหนงสอเลมนอางอง)Henry Mintzberg, The Rise and Fall of

Strategic Planning (1994), Ch. 1-2ความหมายของการวางแผน1.การคดเรองอนาคต คนทกคนเปนนกวางแผน เพราะทกคนตอง

คดเรองอนาคต จงตองมการวางแผน2.การควบคมอนาคต เมอคดเรองอนาคต กตองมการควบคมให

เกดขนไดดวย3.การตดสนใจ ในการวางแผน การตดสนใจเปนเรองทมความ

สำาคญ หรอในบางครงจะใชคำาวา การบรณาการการตดสนใจ เนองจากตองเชอมโยงการตดสนใจกบคนอน (อานหนา 45 ขอ 1.5)

4.จำาแนกแจกแจง, แสดงเหตผล, เชอมโยงการตดสนใจ

ทำาไมตองวางแผน1.เพอประสานกจกรรม2.เพอกำาหนดสภาพอนาคต3.เพอการตดสนใจอยางมเหตผล4.เพอการควบคม

ความสำาคญของการวางแผนกลยทธ การปรบตวใหสอดรบกบการเปลยนแปลงและความตองการ

ของผรบบรการ : ตวอยางทเหนไดชดสำาหรบความเปลยนแปลง

16

กคอชวงรอยตอระหวางป 2540-2541 เศรษฐกจไทยลม หากการวางแผนไมมการเปลยนแปลงกอาจจะทำาใหองคการหรอธรกจยำาแย สวนสวนเรองความตองการของผรบบรการกมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาเชนเดยวกน

การเพมสมรรถนะในการแขงขนและการแสวงหาความรวมมอ การสรางความสมพนธทดระหวางหนวยงานทงภายในและ

ภายนอก การกำาหนดเจตนารมณเชงกลยทธทชดเจนและสอดคลอง

ตองกน การพฒนาสมรรถนะขององคการใหสอดรบกบสภาพทเปน

จรง การสรางความสำาเรจโดยคำานงถงกลไกใหมในโลกยค

โลกาภวฒน : เปนเรองทยากสำาหรบการอธบาย เพราะยคโลกาภวฒนซงกคอยคน โลกทงโลกมความสมพนธเชอมตอกนโดยไรกำาแพงขวางกน ความสำาเรจในยคโลกาภวฒน ถาใครมองเหนกจะไดประโยชน แตหากใครมองไมเหนกจะเสยเปรยบ (เรองของกลไกใหมในยคโลกาภวฒนจะพดอกทในวชาการบรหารโครงการ)

กำาหนดทศทาง (Direction) : แผนกลยทธ เปนแผนทจะกำาหนดทศทางในการทำางานรวมกน ก

เสรมความมงมน (Effort) : ทำาใหคนใชความพยายามหรอความมงมนทจะทำางานดวยกนใหได

กำาหนดสถานะขององคการ (Position) : เปนตวกำาหนดสถานะความเปนจรงขององคการดวย

สรางความสอดคลองตองกน (Consistency) : ระหวางหนวยงานทเกยวของ

ประเดนทสอง

17

แนวความคดทใชในการวางแผนก. แนวคดในการวางแผนโดยทวไป

1.กระบวนการแกปญหา2.กระบวนการและเนอหาของการกำาหนดวธการ3.ความคดสรางสรรคทจำาเปน4.การตดสนใจ

(ทงหมดนอยในบทท 4)ข. แนวคดในการวเคราะหสถานการณเชงกลยทธ

1.SWOT Analysis2.SWOT Matrix

(ทงหมดนอยในบทท 5)

คำาถามท 4 ในการวางแผนโดยทวไป หรอการวางแผนในองคการ นก

วางแผนจะใชเครองมอทางความคดอะไรบาง? เครองมอดงกลาวมความสมพนธกนหรอไม อยางไร?

เครองมอสำาหรบการวางแผนโดยทวไปขอสมมตเบองตนก. ไดมการวเคราะหสถานการณตางๆ แลวข. รสถานการณตางๆ ชดเจน และแยกแยะไดวาอะไรเปนปกตหรอ

วกฤต

1. กระบวนการแกปญหา (Problem Solving Process)

มคำาถามยอย 4 คำาถาม ซงคำาตอบจะแตกตางกนไปตามลกษณะงาน ดงน

- ปญหาคออะไร- ปญหามสาเหตมาจากอะไร

18

- จดมงหมายในการแกปญหาคออะไร- วธการแกปญหาคออะไร

กระบวนการนจะตองเปนไปตามลำาดบ (Step – by – Step) จะขามขนตอนไมได

ความสมพนธระหวางปญหากบวตถประสงค

จากภาพ เสนแนวตงคอเสนเวลาปจจบน ในการวเคราะหปญหาตองยอนเวลากลบไปดขอมลในอดต ซงแสดงใหเหนสภาพในเชงลบของเรองทกำาลงพจารณาวาเปนอยางไร ซงสภาพเชงลบนจะแบงออกเปนสองสวน คอสวนทเปนปญหากบสวนทเปนสาเหตทกอใหเกดปญหา ถาหากการวเคราะหในดานลบไมชดเจน การวเคราะหดานบวกกจะไมชดเจน แตถาการวเคราะหในดานลบชดเจน กจะเปนประโยชนตอการคาดการณในเชงบวกมากขน และเมอเราวเคราะหในดานลบไดแลว กจะเปลยนปญหาและสาเหตเหลานนใหเปนสภาพทพงประสงคในอนาคตซงเราตองการดานบวก โดยปญหาเปลยนเปนวตถประสงค จากนนจงจะกำาหนดวธการ ซงจะนำาไปลดหรอขจดสาเหต

ความหมายของปญหา

19

ดานลบ (อดต) ดานบวก

สาเหต วธการ

ปญหา วตถประสงค

ตงรบ

เชง

ความไมพงพอใจ.אในงาน

ขอขดของหรอ.ב.ד การเสนอความตอง

การใหมๆ

แกไข

ปองกน

Trend Gap

กรณตวอยาง หนงสอหนา 68-72

ก.แผนภมปญหา หรอตนไมปญหา (Problem Tree)การจราจรตดขดในชวโมงเรงดวน

อตราการเคลอนตวของรถ = 10 ก.ม. / ช.ม.

ขาดระบบขนสงมวลชนขาดการวางผงเมองทดรถทกชนดวงไดในเวลาเดยวกนขาดการจดระบบวศวกรรมจราจรทดขาดความรและขาดวนยการจราจร

ข. แผนภมวตถประสงค หรอตนไมวตถประสงค (Objective Tree)

การจราจรคลองตวในชวโมงเรงดวนอตราการเคลอนตวของรถ = 60 ก.ม. / ช.ม.

กอสรางระบบขนสงมวลชนทเพยงพอวางมาตรการดานผงเมองและการจดระเบยบชมชนกำาหนดประเภทรถและควบคมจำานวนรถการจดระบบวศวกรรมจราจรและอำานวยการจราจรใหการศกษาและรณรงคด านวน ยการจราจร

2. กระบวนการและเนอหาของวธการ

20

ก. ทำาทำาไม (WHY)ข. ทำาอะไร (WHAT)ค. ทำาทไหน (WHERE)ง. ทำาเมอไร (WHEN)จ. ทำาโดยใคร (WHO)ฉ. ทำาเพอใคร (WHOM)ช. ทำาอยางไร (HOW) เปนขนตอนสำาคญทสดขนตอนหนงใน

การวางแผน เพราะถาตอบคำาถามนไมชดเจน แผนทกำาหนดจะเปนเพยงความคาดหวง

ซ. จายเทาไร (HOWMUCH)

3. ความคดสรางสรรค (Creative Thinking or Strategic Thinking)เปนการใช ความร“ (Knowledge)” อนไดมาจาก การเรยนรจากประสบการณ (Intuition) : หรอทภาษาชาว

บานเรยกวาชวโมงบน เปนการเรยนรจากดานตรง (จะสงเกตไดวา ไมใชคำาวา Experience เพราะ Experience เปนการนบชวโมงในการทำางาน แตไมไดบอกวามความรในการทำางาน)

การเรยนรในองคการ (Learning Organization) : เปนหลกของการพฒนาคนทสำาคญมาก

การเรยนรจากผอน (Learning form others) การเปรยบเทยบกบกจการชนนำา (Benchmarks) หรอ การ

วเคราะหสถานการณ (Situation Analysis) สามขอหลงเปนการเรยนรจากดานขาง ซง Edward de

Bono เสนอวาการเรยนรจากดานขางจะมความรใหมๆ มากมาย ซงไมมวนหมด

4. การตดสนใจก. ใชสถานการณมากำาหนดวธการ

21

ข. แยกสถานการณแวดลอมได วาวกฤตหรอปกต

บทบาทของนกวางแผนม 2 ขนตอน (อานหนงสอหนา 34 ประกอบดวย อาจารยเนนให…

อาน)1.ขนวางกลยทธ

ทปรกษา : The Consultant บทบาทในสวนน เปนสวนทนกวางแผนจะเขามาชวยอดชองวางของนกบรหาร เนองจากนกบรหารจะมเวลานอยในการทจะวเคราะหเจาะลกเหตการณตางๆ แตสงทนกบรหารตองทำากคอการตดสนใจ ดงนน ผบรหารจงตองมคนมาชวยในสวนของการวเคราะห (อาจารยกลาวถงคนทมบทบาทเปนทปรกษา จะตองอยภายใตกรอบวชาชพของตน)

กรณเชงประจกษทอาจารยอยากใหเปนขอสงเกตและเปนขอพงระมดระวงเวลาทำางานกคอ กรณโรงแรมรอยลพลาซา จ.นครราชสมา ถลม เมอหลายปกอน จรงๆ แลวคนทเปนนกบรหารควรจะรบผดชอบ แตในทายทสดกลบไมตองรบผดชอบ เพราะผบรหารกลาววาตนเพยงแตทำาตามขอเสนอของคนออกแบบ

นกเจรจาตอรอง : The Negotiator นกประสานงาน : The Coordinator นกอำานวยความสะดวก : The Facilitator (อาน

หนา 37)ทง 3 บทบาทนเปนบทบาททไมตายตว คอนขางลน

ไหลไดมาก หรอมความยดหยนคอนขางสง แตเมอพจารณาโดยรวมแลวจะเหนวานกวางแผนจะมสวนชวยในการทำางานมากกวาคอยขดขวางการทำางาน และนกวางแผนตองเสนอขอเสนอใหแกนกบรหาร แตนกบรหารจะทำาหรอไมทำาตามขอเสนอของนกวางแผนกได

22

นกวางแผนเปนผทำาจกซอวแตละตว สวนนกบรหารเปนคนทตองตอจกซอวนนทงหมด ซงมหลายตวทคนอนทำา และนกวางแผนคนหนงไมไดทำา และการทจะตอจกซอวไดนน จะตองเหนภาพรวมเสยกอน แตการทำางานระหวางนกวางแผนกบนกบรหารในความเปนจรงนน ไมเหมอนจกซอว เพราะไมเหนภาพรวมทชดเจนกอน แตเปนกำาหนดภาพรวมนนในทางความคด

2.ขนวางกำาหนดการ (Strategic Programming) นกปลกระดม : The Catalyst ตองกระตนใหคน

เหนความสำาคญของการวางแผน ปลกความคดของคนใหคลอยตาม

นกรวมพลง : The Synergist เปนการเชอมสมพนธหรอรวมพลงของหนวยงานตางๆ เชอมโยง ประมวล ประสานความคด วธการทหลากหลายเขาดวยกน โดยอาศยตรรกะในเชงสหวทยาการ

นกชแจง : The Communicator จะสงเกตไดวา เวลาทนกบรหารจะชแจงเรองทจะดำาเนนงาน จะตองมนกวางแผนตดตามไปดวยเสมอ และนกบรหารกจะทำาหนาทเพยงแคเกรนนำา สวนรายละเอยดทสำาคญตางๆ นกวางแผนจะเปนผชแจง หรอสอสารใหเขาใจ

กลยทธคออะไรกลยทธ ในทรรศนะของ Henry Mintzberg อธบายไวดงน

P1 Strategy is a Plan หมายความวา กลยทธเปนการกำาหนดแนวทางในการดำาเนน

งาน (Guidelines) หรอการกำาหนดวถปฏบตทชดเจน (Course

23

of Action) ทงน โดยคำานงถงสถานการณแวดลอมทผานการวเคราะหอยางแยบยลP2 Strategy is a Pattern

กลยทธเปนการกำาหนด แบบแผนในเชงพฤตกรรม (Pattern of Behavior) ของผปฏบตงาน โดยคำานงถงความสอดคลองกบการปฏบตทไดผลในอดต เนนความยดหยนทผปฏบตสามารถปรบแผนใหสอดรบกบสถานการณทเปลยนไปP3 Strategy is a Position

กลยทธเปนการกำาหนดสถานะหรอตำาแหนงของสนคาหรอบรการใหสอดคลองกบลกษณะของตลาดหรอความตองการของผรบบรการ (Determination of particular products in particular markets) กลยทธแบบนจะมองเหนไดชดในภาคธรกจP4 Strategy is a Perspective

กลยทธเปนการกำาหนดแนวคดหรอคานยมรวมขององคการ เพอใหผปฏบตงานยดถอเปนแนวทางการปฏบตงานP5 Strategy is a Ploy

กลยทธเปนการกำาหนดวธในการปฏบตงานใหสำาเรจตามแนวทางทกำาหนด เปนอบายหรอชนเชงในการทำางาน ทตองใชสงจงใจในเชงบวกและสรางภาวะกดดนตางๆ ประเดนทสามการวเคราะหสถานการณเชงกลยทธ

ในการวางแผนเชงกลยทธ การวเคราะหสถานการณเปนเรองทจำาเปนและสำาคญอยางยง ในประเดนนจะชใหเหนถงแนวทางในการวเคราะหสถานการณตงแตการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก การวเคราะหสภาพแวดลอมภายในหนวยงาน รวมทงการทำา SWAT MATRIXคำาถามท 5

24

ในการวเคราะหเชงกลยทธ นาทจะใชตวแบบพนฐานของการวางแผนอะไรบาง?

เพอใหผลการวเคราะหเปนไปอยางครอบคลม ควรทจะใชเครองมอในการวเคราะหอะไรบาง?

ตวแบบพนฐานของการวางแผนกลยทธเปนตวแบบทใชความรจากหลายทางประกอบกน โดยการ

ประยกตแนวคดในการวเคราะหสภาพแวดลอมม 2 ตวแบบ คอ1. SWOT ANALYSIS ของ Harvard Business

School2. การวเคราะสถานการณเชงกลยทธของซนว (Sun Tzu)

SWOT ANALYSISHenry Mintzberg เสนอวาตวแบบของ Harvard

Business School ทเรยกวา CORE SCHOOL MODEL เปนตนแบบทนาสนใจ (ดในหนงสอหนา 84 ประกอบดวย) ในสภาพแวดลอมภายนอก จะมทงอปสรรค (Threats) และโอกาส (Opportunities) เสมอ ซงถาเราวเคราะหไดถกตอง เรากจะไดปจจยทนำาไปสความสำาเรจ (Key Success Factors) และสำาหรบสภาพแวดลอมภายใน กจะมจดแขง (Strengths) และจดออน (Weaknesses) ขององคการ และถาเราวเคราะหไดเรากจะประเมนไดวา เรามสมรรถนะหลกๆ (Distinctive Competences) ขององคการหรอกจการอยางไร และผลการวเคราะหทงสองดานน จะนำาไปสการสรางหรอการกำาหนดกลยทธ (Creation of Strategy) และในการกำาหนดกลยทธนน จะมอกสองเรองทตองนำามาประกอบการพจารณากคอ ความรบผดชอบตอสงคม (Social Responsibility) ซงอาจจะมองได 2 ทาง ซงทางแรก สงคมอาจจะมกฎเกณฑ ขอบงคบ วถปฏบตเฉพาะ ธรรมเนยมหรอจารตทด ซงองคการกตองยอมทำาตาม และอกทางหนง สงคมอาจจะไมมกฎเกณฑหรอวถปฏบตทกำาหนดชด แตโดยมโนสำานก

25

องคการกตองรบผดชอบตอสงคม อกเรองหนงทตองพจารณากคอ Values ทางดานการจดการ หรอ Managerial Values ซงเปนเรองภายในองคการ และพจารณาวาสอดรบกบ Social Responsibility หรอไม จากนนกนำาเอาผลของการกำาหนดกลยทธมาประเมนผลแล t เลอกกลยทธ (Evaluation and Choice of Strategy) และนำากลยทธไปสการปฏบต (Implementation of Strategy) ประยกตแนวคดของซนว1. การวางแผนคอการสรางชยชนะ ยงวางมากกยอมมโอกาสมาก

ถาวางนอยกมโอกาสนอย การตอสทปราศจากการวางแผน คอความหายนะ

2.ผบรหารคอผนำาเชงกลยทธ ผนำาทชาญฉลาดจะวางแผนอยาง“แยบยลและขนพลทสามารถจะนำาแผนไปปฏบตอยางสดฝมอ”

3. ปจจยพนฐานของการตอสก. สเพอคณธรรมข. รสภาพแวดลอมค. รสรรพกำาลงง. รจกการนำาจ. สรางระบบการจดการ

4.การวเคราะหสถานการณ รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอย“ครง”

ไมวาเราจะวเคราะหโดยใชแนวคดตะวนตกหรอแนวคดตะวนออก ความรหลกหรอสาระหลกกจะเหมอนกน นนกคอ เราปฏเสธทจะวเคราะหสถานการณทงภายนอกและภายในไมได

การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกเมอพจารณาจากตวแบบหลกทงสอง จะเหนไดวาการวเคราะห

สภาพแวดลอมภายนอกเปนเรองทสำาคญมา เพราะองคการทก

26

ประเภท จะตองปรบตวใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมภายนอกตลอดเวลา แตการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกไมใชเรองงาย เพราะความสลบซอนและความไมแนนอนของสภาพแวดลอมมสงมาก

สภาพแวดลอม (The Environment)ไมเปลยนแปลง เปลยนแปลง

กลยท

ธของ

กจกา

ร ไม หลบหลก (Avoid)

วางเฉย (Ignore)ซอนตว (Hide)

แทรกแซง (Influence)โฆษณา (Advertise)เจรจา (Lobby)รวมมอ (Cooperation)

เปลย

นแปล

ง ปรบตว (React)เดนตาม (Follow Leader)ปรบองคกร (Reorganize)

คาดหวง (Anticipate)การจดการเชงกลยทธ (Strategic Management)

จดมงหมายของการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก ตองการ 2 เรอง คอ โอกาส (Opportunity) และอปสรรคหรอขอจำากด (Threats) และในการวเคราะหกจะแบงขอบเขตของสภาพแวดลอมออกเปน 2 ชน คอ สภาพแวดลอมทวไป (General Environment) และสภาพแวดลอมของงาน

เครองมอทใชในการวเคราะห สภาพแวดลอมทวไปใช PEST Analysis สภาพแวดลอมของงาน ใชตวแบบหาพลงของการแขงขน (Five

Forces Model of Competition) ของ Michael E. Porter

PEST ANALYSIS (หนงสอหนา 100)P = Politics นโยบาย & กฎเกณฑE = Economics เศรษฐกจระดบมหภาค

27

S = Sociocultural สงคมและวฒนธรรมT = Technology วทยาการ

การวเคราะหสภาพแวดลอมของงาน

การกำาหนดกลมกลยทธ (หนา 106)เพอใหเกดความงายตอการกำาหนดกลยทธในการแขงขน มขอ

เสนอวาก. รวมมอ / เปนพนธมตรกบลกคาและผจดหาข. แขงขนกบคแขงเดม คแขงทจะเขามาใหม และผเสนอสนคา

ทดแทน

28

คแขงรายใหม

ภาวะคกคามของค

ผลตภณฑ

ภาวะคกคามของ

การแขงขนในกจการ

การตอสระหวางคแขง

ในปจจบน

อำานาจตอรองของ

ลกคา

ลกคSuppliers

อำานาจตอรองของผ

จดหา

การเมอง สงคม &

เศรษฐกจ เทคโนโลย

พนธมตรกบ

กจการ แขงขนกบคแขง &

สภาพแวดลอม

O T

การวเคราะหสภาพภายในกจการจดมงหมายของการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในกจการก

เพอพจารณา / วเคราะห ทรพยากร และสมรรถนะขององคการในการใชทรพยากร ทงนเพอประเมน

จดแขง (Strengths) จดออน (Weaknesses)

ขอบเขตของการวเคราะหพจารณาจาก1. ปจจยแหงความสำาเรจ (Critical success factors =

CSFs) หรอ Core Competencies2. โซรอยคานยม (Value chain)3. กระบวนการหลกและระบบงาน (Core business

processes and systems)

ปจจยแหงความสำาเรจดสมรรถนะหลก (Core Competencies) จาก (อาจารย

อธบายจากหนงสอภาษาองกฤษ)1. คณลกษณะของกจการ หรอปจจยหลกในการดำาเนนงาน2. ตำาแหนงในการแขงขน3. สภาพแวดลอมทวไป4. การพฒนาองคการ

การวเคราะหโซรอยคานยม

29

สภาพ

O T

มงวเคราะหความเชอมโยงระหวางคานยมของลกคากบกจการ ซงคานยมของลกคาประกอบดวย

ก. คานยมดานผลตภณฑ = Betterข. คานยมดานราคา = Cheaperค. คานยมดานบรการ = Fasterเพอใหไดผลกำาไรควรจะสามารถตอบสนองคานยมของลกคากจกรรมทเชอมโยงเปนลกโซ 2 ดานก. สายงานหลก (Line Function)

= กจกรรมพนฐานข. สายงานอำานวยการ (Staff Function)

= กจกรรมสนบสนน

การวเคราะหกระบวนการและระบบดำาเนนงานวเคราะหกระบวนการจดการทรพยากรก. ดานการพฒนาการผลตสนคาหรอบรการ (Product

Development)ข. ดานความตองการของลกคาหรอตลาด (Demand

Management Process)ค. ดานการบรการลกคา (Order Fulfillment Process)

วธการประเมนจดแขงและจดออน (หนงสอหนา 122) เพอใหการประเมนเปนไปอยางครอบคลม จงจำาเปนตองใชผลการ

ประมวลขอมลดานตางๆ มาสรปและวเคราะห ในองคกรธรกจทวไปจะใชการบนทกคะแนนอยางมดลยภาพ หรอ

Balanced Scorecard

30

มลคาเพมทางเศรษฐกจการทำากำาไรการเตบโต

ผลตภณฑทดกวาราคาถกกวา

บรการรวดเรวกวาลกคา

การเงน

บรรทดฐานในการประเมนจดแขง / จดออนเพอใหการประเมนจดแขง / จดออนมความชดเจน ใหเปรยบ

เทยบองคการกบ1. บรรทดฐานของกจการ (Industry norms)2. ประวตกจการ3. กจการชนนำา (Benchmarks) : เปนการเปรยบเทยบกบ

กจการทอยในระดบเทากนหรอใกลเคยงกน

การจดทำา SWOT MATRIX

การวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก เราจะไดโอกาส / ขอจำากดจำานวนหนง และไดจดแขง / จดออนจำานวนหนง สงทตองทำาตอไปสำาหรบการทำา SWOT Analysis ไมไดจบอยเพยงแคการวเคราะหจดแขง/จดออนภายใน และโอกาส/ขอจำากดภายนอกเทานน จดจบของการทำา SWOT Analysis อยทการสรปและประมวลเพอสรางตารางความสมพนธระหวางปจจย

จดแขงStrengths

จดออนWeaknesses

31

การพฒนาการผลตการจดการดานการตลาด

การบรการลกคา

การใชภาวะผนำาการเรยนรในองคการ

สมรรถนะในการปรบตวพฒนา

องคการ

การปฏบตการ

BALANCED

SCORECARD

ภายใภายน

โอกาสOpportunities

SO Strategiesรกไปขางหนา

WO Strategiesพฒนาภายใน

ขอจำากดThreats

ST Strategiesปรบภายนอก

WT Strategiesเปลยนภายใน

ประเดนท 4การกำาหนดกลยทธและการปฏบต1. ประเดนคำาถามสำาเรจรปในการกำาหนดกลยทธกบการประยกตใน

องคการภาครฐ2. แนวทางในการกำาหนดกลยทธทงในเชงรกและรบ 3. วธการนำากลยทธไปปฏบตทครอบคลมกวางขวาง

ประเดนคำาถามทควรทบทวนกอนกำาหนดกลยทธ1. Who are we? 2. Who are our customers and suppliers? 3. Who are our competitors? คแขงของเราคอใคร4. Where are we going? เราจะไปทางไหน5. Where are we standing? เรายนอยตรงจดไหน6. How do we get there? จะไปถงทนนไดอยางไร นนคอ

SWOT MATRIX7. How much do we have to pay? จะตองลงทนเทาไหร8. How do we know if we are on track?9. What is our blueprint for action?คำาถามทหก : กลยทธองคการภาครฐ ตวแบบการวเคราะหสถานการณเชงกลยทธของ Harvard

Business School หรอของ ซนว นำามาใชกบองคกรภาครฐไดหรอไม?

32

มกระบวนการอยางไร?

กระบวนการในการกำาหนดกลยทธภาครฐ

1. ขอตกลงและแนวคดเบองตน คำาแถลงนโยบายของรฐบาล เปนเรองสำาคญทตองนำามา–

พจารณาประกอบในการกำาหนดกลยทธ ไมเพยงเฉพาะภาครฐเทานน ภาคเอกชนกตองใหความสนใจคำาแถลงนโยบายของรฐบาลดวยเชนกน

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กฎหมายทเกยวของ การทจะกำาหนดกลยทธใหกบองคกร–

ไดนน จำาเปนอยางยงทจะตองรกฎหมายทเกยวของกบงานหรอภารกจหลกขององคกร

มตคณะรฐมนตร ปญหาและความตองการของประชาชน

2. พจารณาอำานาจหนาทหรออาณต อำานาจหนาททไดรบมอบหมาย คณลกษณะเฉพาะขององคการ ธรรมเนยมปฏบตหรอวฒนธรรมทางวชาชพทยดถอ

3. ภารกจหรอพนธกจ / คานยมขององคการ กำาหนดภารกจหรอพนธกจขององคการ คำานงถงคานยมของผรบบรการ

(Better/Cheaper/Faster) วเคราะหผลประโยชนไดเสยของผมสวนเกยวของ

(Stakeholders)

4. การวเคราะหสภาพแวดลอมก.วเคราะหโอกาส / ขอจำากดจากสภาพแวดลอมภายนอก

สภาพทวไปใช PEST Analysis

33

ลกคาและผสนบสนน การแขงขนและความรวมมอจากพนธมตร

ข. วเคราะหจดแขง / จดออนจากสภาพแวดลอมภายใน สมรรถนะการใชทรพยากร กลยทธและกระบวนการ ผลการดำาเนนงาน

5. การระบประเดนเชงกลยทธ การจดทำา SWOT Matrix ระบกลยทธเชงรกและรบในรปแบบ SO, WO, ST, WT

Strategies6. การกำาหนดกลยทธ

การจดทำาขอเสนอในรปของทางเลอก การกำาหนดแผนงานประจำา / โครงการ การศกษาและวเคราะหทางเลอก การจดทำาเอกสารแผน

7. การเลอกกลยทธ การพจารณาและอนมตกลยทธโดยผบรหาร กำาหนดแนวทางการแปลงกลยทธไปสการดำาเนนงาน

8. การประกาศวสยทศน ภารกจ กลลทธ การประกาศวสยทศน / ภารกจตอสาธารณชน การระบจดมงหมายและกลวธการดำาเนนงาน

9. การปฏบตงานตามแผนดำาเนนงานของหนวยงานในระดบปฏบต

10. การประเมนผล การตดตามและประเมนผลการปฏบตงาน การนำาผลการปฏบตปอนกลบสระบบงานภายใน

34

การปอนขอมลกลบสภายนอก

คำาถามทเจด การวางแผนกลยทธกบการนำากลยทธไปปฏบตมความสมพนธ

ทมลกษณะเชนใด? อธบาย การนำาแผนไปสการปฏบตทไดผลควรพจารณาอะไรบาง

(ดหนงสอหนา 156)

35