กรอบท 1 สรางความรกความอบอนในครอบครว

นอง ๆ เราศกษาถงเรองใกลตวของเรากน

ดกวา คอ สถาบนครอบครวนะครบ

สถาบนทเลกและส าคญทสด คอสถาบนใด

ครอบครว หมายถง กลมคนซงประกอบดวยบคคล 2 คน หรอมากกวา

2 ขนไป มความเกยวพนกนทางสายโลหต การสมรส การรบเอาได ( เชนบตรบญธรรม )

อาศยอยดวยกนเปนครวเรอนสถาบนครอบครวถอเปนสถาบนทเลกแตมความส าคญทสด

4

ค ำถำมชวนคด ...

กรอบท 2 สถาบนครอบครว

ครอบครวของนอง ๆ เปน

ครอบครวประเภทใดครบ

ครอบครวเดยวประกอบ ดวยบคคลใดบาง

เพอความสะดวกในการศกษา ครอบครวแบงได 2 ประเภท คอ

- ครอบครวเดยว ประกอบดวยพอ แม และลก

- ครอบครวขยาย มาจากครอบครวเดยวซงสมาชกประกอบดวย

พอ แม และญาตพนอง อน ๆ อาศยอยดวยอาจ เปนป ยา ตา ยาย

สมาชกจงมมากกวาครอบครวเดยว

ค ำถำมชวนคด ...

5

กรอบท 3 พอ ,แม และลก

เรามาศกษาเรองสถาบน

ครอบครวกนตอนะครบ

บทบาทและหนาท ของสถาบนครอบครว ครอบครวไทย เดมมลกษณะเปน

ครอบครวขยาย จะมความรวมมอกนในกจกรรมดานตางๆ ทงดานเศรษฐกจ, การศกษา, การ

อบรมเลยงด และครอบครวไดท าหนาทเปนแหลงหลอหลอมความเปนมนษยทมคณภาพ

ใหกบสงคม

เดกในวยใดทมโลกสวนตวสงและตดเพอน

บทบาทครอบครวทแปรเปลยนตามวงจรชวต

1. ครอบครวเรมตน อยในชวงแรกของการสมรส มการศกษานสยใจคอซงกนและกน

2. ครอบครวมลกเลก ครอบครวจะยงกบการเลยงดสมาชกใหม

3. ครอบครวมลกวยกอนเรยนพอ, แมตองมอบความรก เพอใหเดกไดพฒนาตนเอง

4. ครอบครวมลกวยเรยนพอแมตองสนบสนนใหลกเกดการเรยนรและเปนแบบอยางทด

5. ครอบครวมลกวยรน เดก เรมเปนตวของตวเอง มอารมณรนแรง และตดเพอน

6. ครอบครวเรมแยก ลกอาจมครอบครวใหม พอแมตองชวยเหลอลก

7.ครอบครววยกลางคน พอแม มเวลามากขน แตในทางตรงกนขามอาจมภาระเลยงด

ลกหลาน

8. ครอบครววยเกษยณ เปนชวงทรางกายเรมถดถอย ลกหลานตองดแล

ค ำถำมชวนคด ...

6

ใบงานท 1 เรอง ความหมาย บทบาท หนาทและความส าคญของสถาบน

ครอบครว

ค าสง ใหนกเรยนแบงกลมแลวท ากจกรรมตอไปน

1. ใหนกเรยนสอบถามเพอนในกลมวาครอบครวของแตละคนเปนครอบครวประเภทใด

เพราะเหตผลใด

………………………………………………………………………………

2. ใหนกเรยนระดมความคดเกยวกบ บทบาท ของพอ แมและลก พรอมกบบคคลอนทอย

ในครอบครว

………………………………………………………………………………

3. ใหนกเรยนเขยนแผนผงความคดเกยวกบปญหาเรองทเกดในสงคมไทย พรอมทงระบถง

การปองกนและการแกปญหา

………………………………………………………………………………

ความกตญญเปนเครองหาย

ของคนดนะครบนอง ๆ

7

แบบฝกปฏบตท 1 เรอง ความหมาย บทบาท หนาทความส าคญ ของสถาบนครอบครว

ค าสง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. ครอบครว หมายถง

………………………………………………………………………………………...

2. ใหนกเรยนบอกลกษณะของครอบครวเดยว

………………………………………………………………………………………...

3. ใหนกเรยนบอกลกษณะของครอบครวขยาย

………………………………………………………………………………………...

4. ครอบครวของนกเรยนเปนครอบครวประเภทใดเพราะเหตใด

………………………………………………………………………………………...

5. เดกในวยใดทมการเปลยนแปลงอยางมากทงดานรางกายและจตใจ เรมแสวงหา

เอกลกษณของตวเอง ตดเพอน และเปนวยทเรมมปญหาขดแยงกบพอแม

………………………………………………………………………………………...

ครอบครวทมาhttp://region4.prd.go.th/images/article/news2322/n20110228161919_39470.jpg

8

เฉลยแบบฝกปฏบตท 1 เรอง ความหมาย บทบาท หนาทและความส าคญของ

สถาบนครอบครว

แนวการตอบค าถาม

1. ครอบครว หมายถง กลมคนซงประกอบดวยบคคล 2 คนขนไปมความเกยวของผกพน

กนทางสายโลหต การสมรสหรอการบเอาไว (เชนบตรบญธรรม คนใช คนสวน)

2. ครอบครวเดยว เปนครอบครวขนาดเลกทประกอบดวย บดามารดา และบตร

3. ครอบครวขยาย มสมาชกจ านวนมาก ซงประกอบดวย บดามารดา บตร ปยาตายาย หรอ

ญาตพนองอนๆ

4. นกเรยนตอบตามสภาพจรง

5. วยรนเปนวยทมการเปลยนแปลงอยางมากทงดานรางกายและจตใจ เรมแสวงหา

เอกลกษณของตวเอง ตดเพอนและเปนวยทเรมมปญหาขดแยงกบพอแม

ถาไมเขาใจ อานทบทวนบทเรยน

ใหมนะครบ

9

ปจจบนครอบครวไทยเปน

ครอบครวประเภทใด

นอง ๆ ทราบไหมครบปจจบน

ครอบครวไทยเปลยนไปอยางไร

บาง

กรอบท 4 เดกวยรน

สถานการณครอบครวไทย

1. ครอบครวเปลยนจากครอบครวขยายมาเปนครอบครวเดยวมากขน โดยครอบครวขยาย

ทมปยาตายายและ/หรอญาตอนๆลดลงในทางตรงกนขามครอบครวทอยคนเดยวและ

ครอบครวทมเฉพาะคสมรสไรบตรจะเพมสงขน นอกจากนจะมการเพมขนอยางมาก

ของครอบครวลกษณะใหมทคสมรสสงวย(ปยา/ตายาย/ปาลง)อยกบรนหลานและ

ครอบครวทคนโสดอยกบญาต

2. ขนาดของครอบครวโดยเฉลยลดลงอยางตอเนอง (ส านกงานสถตแหงชาต)

3. อตราการจดทะเบยนสมรสลดลง

4. รปแบบการแตงงานเปลยนไป คอแตเดมมาการแตงงานเกดขนเมอสองฝายสมครใจ

และมญาตผใหญรบรทงสองฝายมการจดงานตามประเพณ แตปจจบนหนมสาวทถกใจ

กนตกลงอยกนกนโดยทผใหญยงไมทนรบรหรอยอมรบ

ค ำถำมชวนคด ...

10

ครอบครวขามรน หมายถงอะไร

กรอบท 5 ครอบครวเดยว

สถานการณทเปลยนแปลง ยงมอกนะครบ

5. จ านวนการจดทะเบยนหยามแนวโนมเพมสงขน โดยเฉพาะในเขตกรงเทพมหานคร

6. จ านวนผสงอายมแนวโนมเพมขน ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการ

เศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดคาดประมาณการประชากรของประเทศไทย

ไววาถงชวงหนงประชากรวยเดกและวยแรงงานจะลดลงขณะทประชากร

วยสงอายจะเพมขนท าใหครอบครวตองรบภาระในการเลยงดและการพงพงสง

7. ความอยดมสขดานชวตครอบครวมแนวโนมลดลง

8. ครวเรอนมผสงอายอาศยอยรวมกบเดกในบานหลงเดยวกนตามล าพง

ภาษาทางวชาการเรยกวา ครวเรอนขามรน (ทมา มตสมชชาครอบครว

ระดบชาต ประจ าป 2554)

ค ำถำมชวนคด ...

11

ใบงานท 2 เรอง สถานการณครอบครวไทย

ค าสง ใหนกเรยนแบงกลม ๆ ละ 3-5 คน แลวท ากจกรรมตอไปน

1. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนวาภาคใดของประเทศไทยทมลกษณะของครอบครวขาม

รนจ านวนมากและสาเหตเพราะอะไร

……………………………………………………………………………………………

2. ใหนกเรยนแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนเกยวกบสถานการณของครอบครวใน

ปจจบน

……………………………………………………………………………………………

3. ใหนกเรยนระบถงรปแบบการแตงงานในปจจบนวาไดเปลยนไปอยางไร

……………………………………………………………………………………………

รกววใหผก รกลกใหต

12

แบบฝกปฏบตท 2 เรอง สถานการณครอบครวไทย

ปลกเรอนตามใจผอย ผกอตามใจผนอน

ค าสง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. ครอบครวขามรน หมายถง

……………………………………………………………………………………………..

2. ภาคไหนของไทยทมจ านวนสถตของครอบครวขามรนมากทสด

……………………………………………………………………………………………...

3. ใหนกเรยนบอกสถานการณของครอบครวในปจจบนมา 3 ขอ

……………………………………………………………………………………………

4. แนวโนมของสงคมไทยจะมคนวยใดเพมมากขน

……………………………………………………………………………………………...

.

ทมา http://region4.prd.go.th/images/article/news2322/n20110228161919_39470.jpg

13

เฉลยแบบฝกปฏบตท 2 เรอง สถานการณครอบครวไทย

แนวการตรวจค าตอบ

1. ครอบครวขามรน หมายถง ครอบครวทมผสงอายอยกบเดกล าพง

2. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสถตของครอบครวขามรนมากทสด

3. สถานการณของครอบครวไทยในปจจบนม อตราการจดทะเบยนสมรสโดยเฉลยลดลง ,

รปแบบครอบครวเปลยนจากครอบครวขยายมาเปนครอบครวเดยว , จ านวนผสงอายม

แนวโนมเพมขน

4. วยผสงอายในสงคมไทยมแนวโนมเพมจ านวนมากขน

อยบานทานอยานงดดาย ปนววปนควายใหลกทานเลน

14

ครอบครวทมผสงอายอยกบเดกตามล าพง กรอบท 6

ปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยน

ม ผลกระทบตอบคคลใดบาง

นอง ๆ ทราบไหมปจจบน ครอบครวมปญหาอะไรบาง

ปญหาในครอบครว

ปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยน เปนปญหาทพบบอยในกลมวยรน

ไทย ซงกอใหเกดปญหาตาง ๆ ตามมาอกมากมายทง ตอวยรนเอง ครอบครว

และสงคม วธหลกเลยงและปองกนตวเอง

1. หลกเลยงจากสถานการณทเปนชองทางใหเกดการลวงละเมดทางเพศ

2. หลกเลยงทจะแสดงพฤตกรรมตางๆ เพอยวยอารมณทางเพศตอเพศ

ตรงขาม

3. การมความสมพนธทดในครอบครว

ค ำถำมชวนคด ...

15

กรอบท 7 กระทบตอตนเอง ,ครอบครว , ตอสงคม

สาเหตของปญหาความรนแรงในครอบครว

ไดแกอะไรบาง

ปญหาความรนแรงในครอบครว สาเหตของปญหา

1. ครอบครวเดยวไมมผเขามาไกลเกลย

2. สาม ไมรบผดชอบ เชน ชอบดมสรา เทยวเตร เลนการพนน

3. เผชญกบความเครยดจากงาน เชน ปญหาการเงน

4. มคานยมทผด เชน ใชวถชวตแบบบรโภคนยมใหความส าคญกบวตถ

5. สามขมเหงหรอท ารายภรรยา

6. การท ารายผสงอาย อาจเปนการแสดงความรนแรงทางกายหรอทางค าพดทท ารายจตใจ

หรอการไมใสใจดแล ทงเรองอาหารและทอยอาศย

อกปญหาหนงทเราพบบอยเชนกน คอ ปญหาความรนแรงในครบอครว

ค ำถำมชวนคด ...

16

กรอบท 8

การปองกนปญหาความรนแรงในครอบครว

สามารถท าไดโดยวธใดบาง

นอง ๆ ทราบไหมปญหาความรนแรง

ในครอบครวปองกนไดอยางไร

ความเครยดจากงาน

แนวทางการปองกนและแกไขปญหาความรนแรงในครอบครว

1. สรางความรกและความอบอนในครอบครว

2. สนบสนนใหมความเสมอภาคทางเพศ

3. หลกเลยงการเขาไปเกยวของกบสารเสพตดทกชนด

4. สรางความเชอมนใหกบตนเอง

5. ควรน ากระบวนการทางกฎหมายเขามาชวยยตความรนแรงทเกดขน

6. ผหญงและเดกทถกท ารายในครอบครว ควรไดรบการเยยวยาอยาง

เรงดวน

7. หลกเลยงการกลาวโทษตนเอง เพราะจะซ าเตมใหตนเองรสกดอยคา

ค ำถำมชวนคด ...

17

ใบงานท 3 เรองปญหาในครอบครว

ค าสง ใหนกเรยนแบงกลม ๆ ละ 3-5 คน แลวท ากจกรรมตอไปน

1. ใหนกเรยนวเคราะหถงปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยนพรอมทงบอกถงสาเหต การ

ปองกนและการแกปญหา

…………………………………………………………………………………………

……….……………………………………………………………………………….

2. ใหนกเรยนยกตวอยางปญหาความรนแรงในสงคมไทยพรอมทงบอกสาเหต วธการ

ปองกนและการแกปญหา

…………………………………………………………………………………………

……….………………………………………………………………………………..

3. ใหนกเรยนวเคราะหถงปจจยทางวฒนธรรมทมอทธพลตอปญหาพฤตกรรมความรนแรงใน

ครอบครว

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

กนบนเรอน ขบนหลงคา

18

แบบฝกปฏบตท 3 เรอง ปญหาในครอบครว

ค าสง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. ปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยนมผลกระทบตอใครบาง

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

2. การแกปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยน สามารถแกไดโดยวธใดบาง

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

3. ปญหาความรนแรงทมในครอบครวไทยสาเหตมาจากเรองใดบาง

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

4. ปญหาความรนแรงในครอบครวไทยสามารถแกไดโดยวธใดบาง

……………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………

ปญหาครอบครว ทมา http://www.hiclasssociety.com/?p=13724

19

เฉลยแบบฝกปฏบตท 3 เรองปญหาในครอบครว

แนวการตรวจค าตอบ

1. การมเพศสมพนธในวยเรยนมผลกระทบตอ ตวนกเรยนเอง , ตอผปกครอง , ตอสงคม

2. การแกปญหาการมเพศสมพนธในวยเรยน สามารถแกไดโดย การหลกเลยงสถานการณยว

ยทางเพศ , สรางความอบอนในครอบครว

3. ปญหาความรนแรงทมในครอบครวไทยสาเหตมาจาก ปญหาดานเศรษฐกจ , ปญหา

ยาเสพตด , ครอบครวเปนครอบครวเดยว

4. ปญหาความรนแรงในครอบครวไทยสามารถแกไดโดยการ สรางความรกความอบอนใน

ครอบครว , สนบสนนความเสมอภาคทางเพศ , หลกเลยงยาเสพตด

เปนผนอยคอยกมประนมกร

20