รายงานผลการด าเนนการ โครงการพฒนาคณภาพ

เรอง

การพฒนาระบบบรหารยา Enantone ในผปวยหนมสาวกอนวย

โดย

สรยพร อรรถเศรษฐากร

.....................................................................................................................................................................................................................

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

Thammasat University Hospital

งานการพยาบาลตรวจโรคกมารเวชกรรม

Pediatric

ประจ าปงบประมาณ ๒๕๕9

Fiscal Year 2016

รายงานผลการด าเนนการ โครงการพฒนาคณภาพ

เรอง

การพฒนาระบบบรหารยา Enantone ในผปวยหนมสาวกอนวย

โดย

สรยพร อรรถเศรษฐากร

.....................................................................................................................................................................................................................

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

Thammasat University Hospital

งานการพยาบาลตรวจโรคกมารเวชกรรม

Pediatric

ประจ าปงบประมาณ 2559

Fiscal Year 2016

ผอนมตโครงการ Project Authorizer

( )

รองศาสตราจารย นายแพทยจตตนดด หะวานนท

ค ำน ำ

โครงการพฒนาคณภาพ เรอง การพฒนาระบบบรหารยา Enantone ในผปวยหนมสาวกอนวย จดท าขน

เพอใหผรบบรการภาวะหนมสาวกอนวย มความจ าเปนตองไดยา Enantone ไดรบการบรหารยาทถกตองตาม

ค าสงการรกษาของแพทย และไดรบความรเรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษาจากคมอการฉดยา Enantone

รวมถงกรณทผรบบรการไมสะดวกมาพบแพทยและฉดยา Enantone ทโรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

ทกเดอน แตจะไปฉดทสถานพยาบาลใกลบาน จะมหลกฐานการฉดยาเปนลายลกษณอกษรในคมอการฉดยา

Enantone และน ากลบมาเกบไวเปนขอมลในแฟมเวชระเบยนของโรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

ผจดท าหวงเปนอยางยงวาคมอการฉดยา Enantone สามารถใชใหเปนประโยชนอยางดยง

สรยพร อรรถเศรษฐากร

สำรบญ

หนำ

ค ำน ำ (Preface) ก

สำรบญ (Table of Content) ข

ส ำเนำโครงกำรพฒนำคณภำพ (CQI Project Submission Form) 1-3

แบบสรปผลกำรด ำเนนโครงกำร (Summary of CQI Project) 4-8

บทสรปผลกำรศกษำ / วจย (Excusive Summary) 9

ขอเสนอแนะ (Suggestion) 9

บรรณำนกรม (Bibliography) 10

ภำคผนวก (Appendices) 12-17

แบบสรปผลกำรด ำเนนงำน

โครงกำรพฒนำคณภำพ โรงพยำบำลธรรมศำสตรเฉลมพระเกยรต ประจ ำปงบประมำณ 2559

1. ชอโครงกำร การพฒนาระบบบรหารยา Enantone ในผปวยหนมสาวกอนวย

2. ผรบผดชอบโครงกำร นางสาวสรยพร อรรถเศรษฐากร

3. หลกกำรและเหตผล

ปจจบน หนวยงานการพยาบาลตรวจโรคกมารเวชกรรม มผรบบรการทไดรบการวนจฉยวา เปน Precoccious Puberty (หนมสาวกอนวย) เปนจ านวนมาก ในผรบบรการสวนใหญมความจ าเปนตองไดรบการรกษาดวยยา Leuprorelin acetate (Enantone) ซงเปนยาทมราคาสง (ราคา 5,560 บาท/1 dose) และในผรบบรการทใชสทธการรกษาบตรประกนสขภาพถวนหนา (บตรทอง) ตองมการควบคมการใชยาและบรหารยาตามรายละเอยดใบแนวทางก ากบการใชยา และคมอการใชยาอยางสมเหตสมผลตามบญชยาหลกแหงชาต อกทง มผรบบรการบางสวนทอาศยอยตางจงหวดทไกลจากโรงพยาบาลธรรมศาสตร และไมสะดวกทจะมาพบแพทยและฉดยา Leuprorelin acetate ทกเดอน กมารแพทยเฉพาะทางโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม จะสงเบกยาครงละ 3 – 5 Dose เพอใหผรบบรการน าไปฉด ทสถานพยาบาลใกลบาน และจากการตรวจสอบขอมลในผรบบรการกลมน พบวา ไมมหลกฐานในการฉดยากลบมา ทโรงพยาบาลธรรมศาสตร อาจท าใหเกดความคลาดเคลอนในการบรหารยาได โดยผ รบบรการน าไปฉด ในสถานพยาบาลทไมไดมาตรฐาน อาจท าใหเกดประสทธภาพในการรกษาลดลง และสญเสยงบประมาณ คารกษาพยาบาลของแผนดน งานการพยาบาล ตรวจโรคกมารเวชกรรม จงไดเลงเหนความส าคญวา ควรมการตดตามการบรหารยาใหถกตองตามค าสงแพทย

4. วตถประสงค

4.1 เพอใหผรบบรการไดรบการบรหารยา Enantone ในการรกษาอยางมประสทธภาพ 4.2 เพอใหผรบบรการไดรบความรเรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษา 4.3 เพอใหมการใชงบประมาณคารกษาพยาบาลของแผนดนเกยวกบยาราคาสงอยางคมคา

5. ควำมสอดคลองกบแผนยทธศำสตรโรงพยำบำลธรรมศำสตรเฉลมพระเกยรต ประจ ำปงบประมำณ 2558 - 2562

5.1 ประเดนยทธศาสตรท 2 เปนโรงพยาบาลทใหบรการทเปนเลศ 5.2 ประเดนยทธศาสตรท 7 การสรางระบบการเงนการคลงทมนคงและมประสทธภาพ

6. วธด ำเนนกำร

6.1 ก าหนดแนวทางปฏบตการบรหารยา Enantone 6.2 จดท าแผนพบใหความรเกยวกบโรคหนมสาวกอนวยรวมกบกมารแพทยเฉพาะทางระบบโรคตอมไรทอ

และบอตาลสม 6.3 จดท าแบบบนทกการบรหารยา Enantone ใหแกผรบบรการ เพอสามารถตดตามการไดรบยาของผรบบรการ

ไดอยางมประสทธภาพ 6.4 จดท าแบบฟอรมการสงตอขอมลการบรหารยา Enantone รวมกบกมารแพทยเฉพาะทางระบบโรคตอม-

ไรทอ และบอตาลสม เพอสงตอขอมลในการบรหายาทถกตองไปยงสถานพยาบาลทผรบบรการสะดวกไปใชบรการ 6.5 ประเมนผลและสรปโครงการ

7. สรปผลกำรด ำเนนงำน

7.1 ผลการด าเนนงานตามวตถ

วตถประสงค ตวชวด ผลการด าเนนงาน

ขอท 1 ผรบบรการไดรบการบรหารยา Enantone ในการรกษาอยางมประสทธภาพ

ผ รบบรการทกรายไดรบการบ ร ห า ร ย า Enantone อ ย า งถกตอง 100 %

ผ รบบ รก ารท ก รายได รบ การบรหารยาอยางถกตอง โดยมหลกบานเปนลายลกษณอกษร คดเปน 100 %

ขอท 2 ผรบบรการไดรบความรเรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษา

ผรบบรการทกรายไดรบเอกสารความรเรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษา 100 %

ผปกครองและผรบบรการไดรบเอกสารความร เรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษาทกราย คดเปน 100 %

ข อ ท 3 ม ก า ร ใ ช ง บ ป ร ะ ม าณ ค ารกษาพยาบาลของแผนดนเกยวกบยาราคาสงอยางคมคา

ผ รบบ รการท กรายได รบยา Enantone ตรงตามวน ทแพทยก าหนดทกครง 100 %

ผ ร บ บ ร ก ารท ก ร าย ได ร บ ย า Enantone ถกตองตรงตามแพทยก าหนดทกครง โดยมหลกฐานเปนลายลกษณอกษร ในคมอการฉดยา Enantone คดเปน 100 %

7.2 ประเมนผลการด าเนนการตามแผนปฏบตการ

ประเมนผลโครงการ

รายการ

เกณฑการประเมน

4 มากทสด

3 มาก

2 นอย

1 นอยทสด

1. ผลการด าเนนงานโครงการบรรลวตถประสงค

2. ทานพอใจในผลงานของโครงการตามเปาหมายเพยงไร

3. ระหวางด าเนนการตามโครงการ

3.1 งบประมาณเหมาะสม

3.2 วสดทใชปฏบตงานเหมาะสม

3.3 ความรวมมอของผรวมงาน

3.4 ขนตอนการด าเนนงานเปนไปตามก าหนดเวลา

4. ผลงานตรงตามวตถประสงคและบรรลเปาหมาย

รวม 27

เฉลย (คะแนนรวมหารดวย 7) 3.85

7.3 ระยะเวลาของโครงการ ตงแตเดอน: ตลาคม 2558 ถงเดอน: กนยายน 2559

7.4 สรปคาใชจาย

คาใชจายเหมาจายเหมาจายในการด าเนนโครงการพฒนาคณภาพโรงพยาบาล 7,500 บาท

กำรด ำเนนงำนเปนทนำพอใจ

❏ กำรด ำเนนงำนควรปรบปรง

* ถาคะแนนเฉลยตงแต 3 ขนไป แสดงวา การด าเนนงานเปนทนาพอใจ

* ถาคะแนนเฉลยต ากวา 3 ลงมา แสดงวา การด าเนนงานควรปรบปรง

8. ปญหำ/อปสรรค และแนวทำงกำรแกไข

ปญหา/อปสรรค สาเหตของปญหา/อปสรรค แนวทางการแกไข

1. ดานงบประมาณ - -

2. ดานบคลากร - -

3. ดานวสด/อปกรณ

การท าค มอการฉดยา Enantone เนนการพกพาคมอไดสะดวก จงไดจดท าคมอในขนาดเลก เมอตองน าหลกฐานการบนทกการบรหารยา Enantone จากคมอมาเกบไวในแฟมเวชระเบยน ท าใหไมสวยงาม เนองจากขนาดกระดาษจากคมอการฉดยา Enantone ไมเทากนกบขนาดของกระดาษในแฟมเวชระเบยน

ปรบรปแบบคมอใหม โดยใหสะดวกตอการพกพาและสามารถเกบในแฟมเวชระเบยนไดในรปแบบกระดาษ A 4

4. ดานบรการและประสานงาน

- -

9. กำรน ำผลงำน/โครงกำร ไปใชประโยชนในหนวยงำน หรอในงำนประจ ำทำนรบผดชอบ

9.1 มการ Record ขอมลเกยวกบการบรหารยา Enantone อยางสมบรณ เปนการสงเสรมระบบบนทกทางการพยาบาล

9.2 แพทยใชเปนขอมลประกอบการตรวจสอบการไดรบยายอนหลงของผรบบรการ โดยสามารถตรวจสอบไดอยางรวดเรว และงายตอการตรวจสอบขอมล

ลงชอ

( นางสาวสรยพร อรรถเศรษฐากร )

ผรบผดชอบโครงการ / ผประเมนโครงการ

วนท / /

10. ควำมคดเหนตอโครงกำรของหวหนำงำน

ลงชอ ( นางภทรา ทวทรพย )

หวหนาสาขาการพยาบาลกมารเวชกรรม

ปฏบตหนาทในต าแหนงหวหนาสาขาการพยาบาลผปวยนอก

บทสรปผลกำรศกษำ

โครงการการพฒนาระบบบรหารยา Enantone ในผ ปวยหนมสาวกอนวย มว ตถประสงคเพอใหผรบบรการไดรบการบรหารยา Enantone ในการรกษาอยางมประสทธภาพ ไดรบความรเรองโรคหนมสาวกอนวยและการรกษา และเพอใหมการใชงบประมาณคารกษาพยาบาลของแผนดนเกยวกบยาราคาสงอยางคมคา

วธการด าเนนการโดยการศกษาทบทวนวรรณกรรม จดท าคมอใหแกผรบบรการ และสรปขอมลพบวา ผรบบรการมหลกฐานเปนลายลกษณอกษรในการบรหารยา Enantone 100 %

ขอเสนอแนะ

จดท ารปแบบคมอใหมโดยยงคงสะดวกตอการพกพา มาโรงพยาบาลและสามารถน าเกบไวเปนหลกฐานในแฟมเวชระเบยน ในรปแบบขนาดกระดาษ A 4

บรรณำนกรม

ศ.นพ.สทธพงศ วชรสนธ กมารแพทยผเชยวชาญดานตอมไรทอ ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2557). ภาวะเปนหนมสาวกอนวย. วำรสำรกำรสงเสรมสขภำพและอนำมยสงแวดลอม, 37(1), หนา 20-22.

ภาคผนวก

รปภาพประกอบ

คมอ

การฉดยา ENANTONE

งานการพยาบาลตรวจโรคกมารเวชกรรม

สาขาการพยาบาลผปวยนอก

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

การฉดยา ENANTONE

งานการพยาบาลตรวจโรคกมารเวชกรรม

สาขาการพยาบาลผปวยนอก

โรงพยาบาลธรรมศาสตรเฉลมพระเกยรต

ภาวะหนมสาวกอนวย

( Precocious Puberty )

การเขาสวยหนมสาว(สงเกตการเปลยนแปลง)

การเขาสวยหนมสาวของเดกเกดขนพรอมกบการเปลยนแปลง ทางสรระรางกาย จากวยเดกไปสวยเจรญพนธ อนเปนผลจากการทำงานของตอมใตสมองทสรางฮอรโมนมากระตนตอมเพศ(อณฑะและรงไข) ทำใหมการสรางฮอรโมนเพศเพมมากขน ในเดกหญง เดกจะมการเจรญเตบโตอยางรวดเรว จะเหนการเปลยนแปลงของเตานม โดยจะมขนาดใหญขน คลำไดเปนไตๆ ขนมาทบรเวณเตานม มขนบรเวณรกแรและอวยวะเพศ ตามมาดวยการมประจำเดอน สวนเดกผชายจะพบวาขนาดของอณฑะขยายใหญขน มการเปลยนแปลงขององคชาต เสยงแหบหาว มกลนตว นอกจากนยงพบมการเปลยนแปลงทางอารมณอกดวย

เปนหนมสาวกอนวยหมายความวาอะไร

เดกผหญงทมเตานมโตขนกอนอาย 8 ป เราถอวาเปนสาวเรว ซงเดกผหญงทอวนมแนวโนมทจะเปนสาวเรว มประจำเดอนเรวกวาเดกปกต ตรงกนขามกบเดกทมรปรางผอมบาง ซงอาจจะพบในเดกททำกจกรรม บางประเภท เชน เปนนกกฬายมนาสตก เตนบลเลย เดกกลมนอาจพบวา เปนสาวชากวาเดกทวไป และกอาจมประจำเดอนชาตามไปดวย

สวนในเดกผชายทมขนาดอณฑะโตหรอมลกษณะอนๆ เชน นมแตกพาน มกลนตว มขนบรเวณรกแร ปรากฏใหเหนกอนอาย 9 ป ถอวาเปนหนมเรว

สาเหตของภาวะเปนหนมสาวกอนวย

มปจจยหลายอยางททำใหเดกมภาวะหนมสาวเรวกอนวย ไดแก ปจจยทางพนธกรรม หากพอแมมประวตเขาสวยหนมสาวเรว ลกกอาจจะเปน หนมสาวเรวดวย ภาวะแวดลอมอนๆ เชน ภาวะโภชนาการ การไดรบสารหรออาหารทมฮอรโมนปนเปอน กอาจเปนสาเหตหนงททำใหเดกเปนหนมสาว เรวขนดวย หรออาจจะมพยาธสภาพ เชน กอนเนอหรอซสตทอยใกลเคยงกบตอมใตสมองหรอพยาธสภาพของตอมเพศ เชน ซสตทรงไขในเดกผหญง เปนตน แตพบวาสวนใหญของเดกผหญงทเปนสาวเรว มกจะเปนพวกทหาสาเหตไมพบ นนหมายความถงตอมใตสมองทำงานเรวเอง โดยไมทราบสาเหต ซงพบไดในเดกหญงมากกวาเดกชาย

ผลกระทบของเดกทเปนหนมสาวกอนวย

ไมวาภาวะนจะเกดจากสาเหตใด แตผลกระทบซงเกดตามมาทสำคญ คอ

1. ฮอรโมนเพศในปรมาณสงกวาเดกปกต ทำใหเดกสงกวาเพอน ในวยเดยวกนในระยะแรก ทำใหเดกกลมนเตบโตเรวกวาเพอนๆในวยเดยวกน แตในขณะเดยวกน ระดบฮอรโมนเพศทสงสงผลทำใหกระดกเตบโตและ หยดการเจรญเตบโต หรอทเรยกวา กระดกปดเรว ดวยเชนกน สงทตามมา คอ ระยะเวลาการเจรญเตบโตในวยเดกสนลงกวาเดกปกต ทำใหเตยเมอเปนผใหญ

2. ปญหาทางดานจตใจ การเปนสาวเรวกกอใหเกดความผดปกต ของอารมณและจตใจไดเหมอนกน เดกกลมนจะมสรระรางกายภายนอก เปนสาว แตจตใจกยงเปนเดก ทำใหเกดความไมสอดคลองกน ระหวางวฒภาวะทางรางกายและวฒภาวะทางอารมณและจตใจ อาจนำไปสการถกลอลวงไดงาย นอกจากนเดกกลมนจะรสกวาตวเองมรปรางตางไปจากเพอนๆในวยเดยวกน อาจทำใหมพฤตกรรมแยกตวไมรวมกลมกบเพอนๆได และเดกบางราย ทมประจำเดอนเกดขน เดกอาจไมสามารถทจะจดการกบตวเองได กอาจทำให เดกกลมนไมอยากไปโรงเรยนตามมา

วธการรกษา

1. ตองตรวจหาสาเหตใหแนชดกอน ถาเปนจากเนองอกในสมองหรอซสตในรงไขจะตองใหการรกษาตามสาเหตทถกตอง

2. หากตรวจไมพบสาเหต ซงพบในเดกหญงมากกวาเดกชาย อาจใหการรกษาเพอชะลอการเปนสาว ซงสามารถทำไดโดยการใหยาฉด ซงเปนฮอรโมนทสงเคราะหขน ฉดเขากลามเนอทก 4 สปดาห และตองฉดตอเนองจนถงเวลาทเหมาะสม โดยดไดจากอายและอายกระดกของเดก

ผลดทไดจากการรกษา

1. ในเดกหญงทำใหเตานมมขนาดเลกลง บางรายจะยบลงจนเหมอนเดกปกตในวยเดยวกน ในรายทเคยมประจำเดอนมาแลว หลงจากไดยาฉด 2 – 3 เดอน มกจะไมมประจำเดอนมาอก

2. การชะลอการเปนสาว จะทำใหการเจรญเตบโตเปนไปตามปกตเหมอนเดกในวยเดยวกน กระดกกจะไมปดเรวกวาปกต เมอเปนผใหญจะมความสงใกลเคยงปกตตามศกยภาพทางพนธกรรม

3. ทำใหสภาพจตใจกลบมาเปนปกต เนองจากรางกายกลบสสภาพเหมอนเดกในวยเดยวกน

ผลกระทบของการรกษา

1. เดกตองถกฉดยาเขากลามเนอทกเดอนตดตอกนนานหลายป ดงนน จงควรใชในกรณทจำเปนจรงๆเทานน

2. บางรายอาจพบวามอาการแพยาทำใหตองหยดการใชยา เทาทตดตามขอมลทางการแพทยทใชยานมาเกอบ 30 ป ยงไมมรายงานถงผลกระทบตอระบบสบพนธ

คำแนะนำในระหวางการรกษาภาวะเปนหนมสาวกอนวย

1. สงเกตดานรางกายเรองของสวนสง รปราง นำหนก เพ อใหมการเจรญเตบโตเปนไปอยางเหมาะสม

2. สงเกตดานอารมณและจตใจ ซงเกดการเปลยนแปลงของระดบฮอรโมนเพศ

3. ออกกำลงกายใหเพยงพอ อยางนอย 3 – 5 วนตอสปดาห นอนหลบอยางนอย 8 – 9 ชวโมง รบประทานอาหารครบ 5 หม ดมนมจด 3 – 4 กลองตอวน

4. มาพบแพทยตามนดและฉดยาตามกำหนดทกครง หากลมฉดยา ควรปรกษาแพทย

บตรหลานของทาน มลกษณะเหลานทอาจเขาขายภาวะเปน หนมสาวกอนวยหรอไม

ลกษณะทอาจพบไดในเดกทมภาวะเปนหนมสาวกอนวย

1. เดกผหญงมเตานมโตกอนอาย 8 ป

2. เดกผหญงมประจำเดอนกอนอาย 10 ป

3. เดกผชายมอณฑะโตกอนอาย 9 ป

4. เดกผชายมการเปลยนแปลงของอวยวะเพศ เสยงแตก

5. มความสงเรวกวาปกตเมอเทยบกบเดกรนเดยวกน

เดกทมลกษณะดงกลาวน ควรไดรบคำแนะนำใหไปพบกบกมารแพทยผเชยวชาญดานตอมไรทอ เพอเขารบการตรวจวนจฉยหาสาเหตของภาวะ เปนหนมสาวกอนวย และใหการรกษาไดอยางถกตอง

บทความโดย

ศ.นพ.สทธพงศ วชรสนธ

กมารแพทยผเชยวชาญดานตอมไรทอ ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

เรยน แพทย / เจาหนาทผเกยวของ

ผรบบรการชอ....................................................................มภาวะหนมสาวกอนวย (Precocious Puberty) มความจำเปนตองฉดยา Enantone 3.75 mg IM (สะโพก) ทก 4 สปดาห ผรบบรการสะดวกฉดยา ณ สถานพยาบาลของทาน จงขอใหทานฉดยาและบนทกการฉดยาพรอมตด Sticker ตามวนทในตารางดานลางน เพอใหผรบบรการนำไปประกอบการเบกจายยาในครงถดไป ลงชอ......................................................................

( ) กมารแพทยผเชยวชาญดานตอมไรทอ

วนท ชอยา/ขนาด/

วธฉด Sticker ยา ผฉดยา ตำแหนง สถานพยาบาล

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM

Enantone 3.75 mg IM