เอกสารเสรมวชา มธ. การคด อาน และเขยนอยางมวจารณญาณ

บทท การตความสาร

2

บทท 3

การตความสาร

ผชวยศาสตราจารย หมอมหลวงคายวง วราสทธชย

ความนา

ในการรบสารไมวาจะเปนการอานการฟง ผ รบสารตองพยายามทาความเขาใจสารหรอความคด

ของผสงสารเพอใหสอสารไดเขาใจตรงกนหรอรเทาทนความคดของผสงสาร ไดรบอรรถรสจากการสอสาร

หากสารทสงมานนเปนการนาเสนอขอเทจจรงอยางตรงไปตรงมา เชน การเสนอขาวของทางราชการ

การเขยนสารคด ผ รบสารยอมเขาใจสารไดไมยาก แตถาสารทสงมามถอยคาทแฝงความหมายหรอใชกลวธ

การแตงหรอการนาเสนอทไมไดสอความหมายตรงตามตวอกษร ผ รบสารจาเปนตองตความเพอใหเขาใจ

ความหมายของสารไดอยางถกตอง ถองแท และลกซง

ความหมายของการตความ

นกวชาการอธบายความหมายของการตความไวดงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ( , น. ) อธบายคาวา “ตความ” วา “ ก. ชหรอ

กาหนดความหมาย ; ใหความหมายหรออธบาย ; ใชหรอปรบใหเขาใจเจตนาและความมงหมายเพอความ

ถกตอง เปนตน”

หมอมหลวงบญเหลอ เทพยสวรรณ ( , น. ) อธบายคาวา “ ตความ ” หรอวนจฉยสารไววา

“วนจสารคอการตความนนเอง ในภาษาองกฤษเรยกวา interpretation การตความเปนสงทจาเปนทสดใน

การอานหนงสอ ไมวาหนงสอจะเปนวรรณคดหรอไม” “วนจสารหรอตความคอพจารณาวาผ แตงสงสาร

อะไรมายงผอาน” ( , น. ) “ วนจ แปลวาเพงเลง มองดดวยความตงใจ ‘สาร’ กคอ ‘ความหมาย’

ทผ เขยนวรรณกรรม (หรอแตงเปนวาจา) สงมายงผอานสาร (หรอความหมาย) ถาสอทใชสงสารเปนสอ

งาย ๆ ตรงๆ กเขาใจงาย... แตถาคากลาวมสารทไมแจม ไมทาใหเหนงายๆ ผ สงสารใชสอทแยบยล

เรากตองเพงเลงใช พยายามอานใหด ฟงแลวคด นนคอเราวนจสาร” ( , น. ) “สรปแลวคอ

การตความคอการวนจสารหรอพจารณาสารของผสง” ( , น. )

Graham Hough ( , น. - ) กลาวถงแนวคดเกยวกบการตความวรรณคดไววา

ก.การตความเปนเพยงการเผยเจตนาของผแตงโดยขจดอปสรรคทกดขวางการเขาใจ

เปนตนวา การอธบายศพท สานวน รปประโยค และการโยงความทอธบายการอางองทไมชดแจง

เพอยตขอโตแยง ถอวาทาเชนนแลวกจะทาใหเหนเจตนาของผแตงไดชดเจน

3

ข. วรรณคดมสารแฝง ซงการขจดความยากทกลาวแลวยงไมเพยงพอใหกระจางไ ด

นกวจารณมหนาททจะขดคนเอาความหมายแฝงมาแสดง สารแฝงเหลานผ แตงอาจจงใจ

สอดแทรกไวหรอไมกได

ศวกานต ปทมสต ( , น. ) กลาวถงการตความไววา

การอานตความคอการอานทตองใชความขบคดวนจฉย เพอคนหาความหมายทแทจรง

จากสารทแทจรงทผ เขยนตองการบอก ดงนนเรองทจะตองใชวธการอานแบบตความกคอเรองทม

ลกษณะซอนหรอแฝงความหมายทแทจรงไวในสารทปรากฏ หรออาจกลาวไดวา ความอนปรากฏ

ตามความหมายของคาทเขยนไวนนไมตรงกบความหมายทแทจรงนนเอง โดยทวไปเนอความ

อนเปนสารทแทจรงมกซอนอยในรปสญลกษณ (symbol) หรอบคลาธษฐาน (personification)

หรอบางครงอาจซอนอยในสานวนโวหารและกลวธ แตงทแยบยลอน ๆ

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน ( , น. ) อธบายความมงหมายของการตความ

วา

เพอพจารณาวาขอความหรอเรองนนๆ มความหมายทแทจรงวาอยางไร และสามารถทจะอธบาย

ถงเจตนาและความคดของผ เขยนไดอยางแจมชด การอานประเภทน ผอานตองใชสตปญญา

แทงทะลสงทอานไดทงหมด คอ สามารถเขาใจวตถประสงคและทาทของผเขยน สามารถทจะสรป

ความคด จบใจความสาคญและอธบายขยายความได

ดนยา วงศธนะชย ( , น. ) เหนวา

ดงนนการอานตความ จงเปนความพยายามทาความเขาใจกบสารทผ เขยนตองการสอ

ถงผอาน โดยพจารณาอยางละเอยดจากความหมายของถอยคา ลลา นาเสยง ทศนคตของผเขยน

ตลอดจนนาสภาพแวดลอมและเหตการณตางๆ มาเปนเครองชวยในการทาความเขาใจ เพอจะ

ตอบคาถามของตวผอานเองวาไดรบความรอะไร รบทราบความคดเหนอะไร รบรความรสกอะไร

ซงทงหมดนเปนกระบวนการอานทเรยกวา การอานตความนนเอง

กลาวโดยสรป การตความ คอ การพจารณาโดยละเอยดเพอทาความเขาใจสารทแฝงนยเพอให

ทราบความหมายและเจตนาทแทจรงของสารทผสงสารสงมายงผ รบสาร

4

แนวทางในการตความ

เนองจากสารทตองตความนนเปนสารทมความหมายแฝง ผ รบสารจงตองมทงความร

ประสบการณ ความชางสงเกต ตลอดจนรจกวเคราะห พนจพจารณาโดยละเอยดเพอใหทราบนย

ของความหมายทแฝงเรนอย ทาใหทราบความคดหรอเจตนาทแทจรงทสารมงนาเสนอ

แนวทางการตความมสงทจะตองพจารณา ดงน

. เรองและประเภทของสาร

โกชย สารกบตร ( , น. ) กลาวถงวธการ “อานจรง” วาตองมยทธศาสตรในการอานเรมจาก

การกาหนดสมาธและสตสมปชญญะ เพอใหรตนเองวา “กาลงอานเรองใด ประเภทใด จะอานไปทาไม

จะนาไปใชทาอะไร อานแลวตองการใหเกดสงใดแกตน” จะเหนวาในเบองตน ผ รบสารควรทราบวา

เรองทไดอานไดฟงเกยวกบสงใดและเปนเรองประเภทใด เชน สารคดประกอบดวยความรและขอเทจจรง

บทความประกอบดวยความคดเหนและมขอเทจจรงเปนหลกฐาน ขาวสารของทางราชการประกอบดวย

ขอเทจจรง การวเคราะหขาวหรอเลาขาวประกอบดวยขอเทจจรงและความคดเหน โฆษณาประชาสมพนธ

หรอนวนยายมเรองอารมณความรสกและจนตนาการของผสงสารเขามาเกยวของ

การทราบเรองและประเภทของสารทาใหทราบวาตองตความเนอความตอนใด กลาวคอขอเทจจรง

ทสอความหมายตรงไปตรงมาไมจาเปนตองตความเหมอนตอนทเปนความคดเหนซงอาจมการใชสานวน

โวหาร ความเปรยบ หรอกลวธการแตงในการนาเสนอทตองทาความเขาใจสารแฝง

. เจตนาในการสงสาร

ในการสงสารตามปกตผสงสารมกเลอกใชประโยคชนดตางๆ ใหตรงกบเจตนาในการสงสาร เชน

ใชประโยคบอกเลาในการบอกหรอแจงเรองตางๆ ใชประโยคคาถามเมอตองการถาม ใชประโยคปฏเสธ

เมอตอบปฏเสธ แตในบางครงจะสงเกตเหนวา ผสงสารใชประโยคไมตรงกบเจตนาในการสงสาร ผ รบสาร

จงตองอาศยการตความ เพอใหสอสารไดเขาใจตรงกน เชน บทสนทนา

“จะใหแกไขอยางไรละจะ”

“เอาแบบทสบายใจแลวกน”

ประโยคคาตอบ “เอาแบบทสบายใจแลวกน” อาจเปนการบอกเลา หรอหากในการตอบทมการ

กระแทกเสยง คาตอบนจะเปลยนเจตนาเปนการประชดประชนทนท

5

ประโยคคาถามทวา “รบขนมจบ ซาลาเปาเพมไหมคะ” ทพนกงานรานสะดวกซอกลาว กเปนการ

ใชประโยคคาถามในการบอกเลาโดยมเจตนาเพอเชญชวนและแนะนาใหซอสนคา

. การใชถอยคา

ผ รบสารตองพจารณาการใชถอยคาในการสงสารเพอใหตความไดอยางถกตอง โดยพจารณา

ประเดนตางๆ ดงน

. คาและความหมายของคา คามความหมาย อยาง ดงน

. . ความหมายโดยตรง คอ ความหมายตรงตามตวอกษรดงทปรากฏในพจนานกรม

ฉบบราชบณฑตยสถาน เชน

“พระรามเปนมนษย แตทศกณฐเปนยกษ”

คาวา “ยกษ” หมายถง อมนษยทมรปรางใหญโต นากลว มเขยวงอก ใจดาอามหต ชอบกนมนษยกนสตว

. . ความหมายโดยนย หรอ ความหมายแฝง คอ ความหมายทชกนาความคดให

เชอมโยงถงสงอน เชน

“ยกษประจาหองเดนตรงมาแลว”

คาวา “ยกษ” ในทน ผ รบสารจะทราบวาไมไดหมายถงยกษทเปนอมนษยซงมแตในเทพนยายแตตอง

ตความ คาวา “ยกษ” ในทนจงหมายถง มนษยซงอาจรางสงใหญหรอดราย โดยเชอมโยงกบความหมาย

โดยตรงของคาวา “ยกษ”

เมอรบสารทมคาทสอความหมายโดยตรง ผ รบสารจะเขาใจไดทนท แตถาเปนคาทมความหมาย

โดยนย หรอมความหมายแฝง ผ รบสารจาเปนตองตความจงจะเขาใจความหมายได

นอกจากนผ รบสารยงตองระวงการตความคาทมความหมายในลกษณะตางๆ ดงน

การตความคาตามความหมายทไดเรยนรมา เชน “ดอกไม” หมายถง ผหญง แตอาจมผ ทใชคาวา

ดอกไม ในความหมายอน เชน “ดอกไมสดชนยนใหมวลชน” “ดอกไม” ในทนหมายถงมตรภาพ

หากผ รบสารตความตามนยทไดเรยนรมาอาจไมเขาใจความคดของผสงสาร

6

การตความโดยเชอมโยงกบประสบการณของผ รบสาร อาจทาใหตความไมถกตอง เชน ผ รบสาร

เคยประสบอทกภย เมอใดทอานหรอฟงเรองเกยวกบนา ยอมนกถงความทกขยากและอนตราย ไมอาจนก

ถงความหมายของนาในดานความชมชน เยนกายเยนใจ หรอการเปรยบเทยบนากบความเมตตาได

การตความคาทมความหมายหลายนย เชน “เปรยบเธอดงทะเล” คาวา “ทะเล” ตความไดหลาย

อยาง เชน อารมณแปรปรวน เหนแกได งก (ความเคม) สดใส ลกลบ ผ รบสารตองสงเกตบรบทของคาท

ตความเพอใหเลอกความหมายไดถกตองตรงกบเจตนาในการสงสาร

. บรบทของคา

บรบทของคาม ลกษณะไดแก คาหรอขอความแวดลอมคาทตความ และสถานการณแวดลอม

หรอสถานทในขณะทมการสงสารนน ในการอานตความผ รบสารควรพจารณาคาแวดลอมทปรากฏเปน

ลายลกษณประกอบการตความ เชน

ถาหากวาเธอคอฟา

ฉนคอทะเล

จะเปรยบทะเลดงความมนคง

หากแผนฟาเปนรกทซอตรง

ทกๆ สงจะคงนรนดร

...ไมตางกบเรา...

เพลง : ฝากฟาทะเลฝน เบรด ธงไชย

เนอหาของเพลงนกลาวถงความรกอนมนคงของ “เธอ” กบ “ฉน” ทเกดจากความซอสตยตอกน

โดยเปรยบเทยบกบฟาและทะเลซงอยคกนเสมอ ดวยบรบทแวดลอมคา เชน “ดงความมนคง” “รกทซอตรง”

“ทกๆ สงจะคงนรนดร” ทาใหไมสามารถตความ “ทะเล” และ “ฟา” ใหมความหมายอนได

การตความจากการฟงตองพจารณาสถานการณแวดลอมหรอสถานทเพอใหเขาใจความหมาย

ตรงตามเจตนาของผสงสาร เชน

“มดไปหนอยนะ”

7

ผพดพดเมอเขามาในตวบานในเวลาคา อาจเปนการบอกเลาหรอตองการสงใหผ อนเปดไฟใหสวาง

กได ในการตความขอความนตองอาศยสถานการณและสถานทประกอบความเขาใจ

นอกจากนบรบททางสงคมวฒนธรรมทเปลยนแปลงไปตามยคสมย ยงสงผลกระทบตอการตความ

และการทาความเขาใจหรอไมเขาใจความหมายของคาทตความ เชน คาสแลงในยคหนงอาจไมเปนทเขาใจ

ในยคหลง หรอเปลยนความหมายไป

คาวา “โสด” หมายถง ยงไมแตงงาน ปจจบนความหมายเดมคงมใชอย แตหมายถง

ยงไมมครกกได

คาวา “ชน” หมายถง ครก มปรากฏใชราวสมยรชกาลท หรอ คาวา “สะเหลอ” หมายถง

การกระทาทลาสมยเปนเชย เปนคาทคนในปจจบนไมรจกไมเขาใจความหมาย

. สานวนโวหารและความเปรยบ

สานวนโวหารและความเปรยบเปนศลปะในการใชถอยคาเพอใหสงสารอยางมสสน ไดอรรถรส

แตแฝงนยบางอยางทตองตความจงจะเขาใจความหมายไดอยางถกตอง .

สานวนโวหารหรอความเปรยบบางอยางใชกนมาแตเดม บางอยางใชในปจจบนและมใชเสมอ

จนทราบความหมายกนด นามาสอสารกนไดโดยไมตองตความ เชน

“หมาหวงกาง / หวงกาง” หมายถง หวงสงทไมมประโยชนตอตน

“ตอยอดความร / ตอยอด” หมายถง เพมพนความรเหมอนเพมยอดไมใหสง

บางครงยงมการปรบเปลยนหรอดดแปลงสานวนหรอความเปรยบเดม เชน

“หลอขนเทพ” มาจากการเปรยบเทยบคนทสวยงามราวกบเทพบตรเทพธดา

การสอนนกเรยนทมพนฐานความรตางกนทาใหครตองเขนครกขนาดเลกขนาดใหญถง

ชวตใหถงยอดเขาใหได มาจากสานวน “เขนครกขนภเขา”

นอกจากนยงมการสรางสรรคสานวนและความเปรยบขนใหม เชน

“ดรามา” ความหมายโดยตรงคอ ละครหรอความเปนละคร

8

ในปจจบนหากกลาวถงเรองราวหรอเหตการณใดวาเปนดรามา เรองนนจะมความเปนละคร

มเรองราวอารมณความรสกเขามาเกยวของมาก เชน ขาวนกลายเปนดรามาไปแลว

นอกจากนยงมการขยายความหมายของสานวน “ดรามา” ใหมากขนกวาเรองสวนตวหรอเรอง

รายบคคล เชน “การทบโรงอาหารแลวสรางใหมกลายเปนประเดนดรามา” หมายถง การทบโรงอาหาร

เปนประเดนทมการอภปราย ถกเถยง โตแยงกนในวงกวาง

อยางไรกตาม แมวาสานวนโวหารและความเปรยบจะเปนการใชภาษาเปรยบเทยบเพอทาให

สงทเปนนามธรรมกลายเปนรปธรรมซงเปนทรจกและชดเจนขน หรอเปนภาพทผ รบสารคนเคย แต

ความเปลยนแปลงของสงคมและวฒนธรรมแตละยคอาจทาใหคนในปจจบนไมเขาใจความหมาย

ของสานวนหรอความเปรยบทใชมาแตเดม

. นาเสยง ทาท หรอทศนคต

นาเสยงเปนสงหนงทผ รบสารตองพจารณาในการตความ นกวชาการบางคนใชคาวา “ทาท” หรอ

“ทศนคต” ยวพาส (ประทปเสน) ชยศลปวฒนา ( , น. ) อธบายความหมายและความสาคญ

ของนาเสยงวา

นาเสยง (Tone) นอกจากจะหมายถงนาเสยงแลว ยงหมายถงการแสดงความรสกและทศนคตของ

ผเขยนหรอผพดทมตอเรองทเขาเขยน ตอผอาน หรอแมกระทงตอตวผ เขยนหรอผพดเอง ทศนคต

ดงกลาวนมความสาคญกบความหมายทผ เขยนหรอผพดตองการสอกบผอานเปนอยางยง เพราะ

ถาผ อานไมสามารถวเคราะหวาผ เ ขยนหรอผพดมทศนคตอยางไรตอเรองทเสนอ ดงเชนวา

เขาพดเลนหรอพดจรง เขาถากถางหรอยกยอง เขาประชดหรอชมเชย ผอานกจะไมสามารถเขาใจ

สงทเขาตองการเสนอไดอยางถกตอง

ในภาษาพดนนเราสามารถเขาใจทศนคตของผพดไดจากการดสหนาและฟงนาเสยง

สวนในบทกวผอานจะวเคราะหทศนคตของกวหรอผพดไดโดยพจารณาองคประกอบและกลวธ

ทกอยางทกวเลอกใช ไมวาจะเปนคาและความหมายของคา จนตภาพ ภาษาโวหารตาง ๆ หรอ

แมกระทงจงหวะและรปแบบทใช สรปแลวทกองคประกอบจะทาหนาทชใหผอานเหนทศนคต

ของกวและผพด ผอานจงตองเขาใจองคประกอบและกลวธทกอยางเปนอยางดกอนจงจะวเคราะห

ทศนคตนได

9

จะเหนไดวาการวเคราะหนาเสยงทาใหทราบความคด อารมณ ความรสกของผสงสาร ซงชวยให

ผ รบสารทราบเจตนาแทจรงในการสงสาร ทงนผ รบสารตองพจารณาองคประกอบทกอยางของเรองหรอ

เนอความจงจะทราบนาเสยงของผสงสาร

ตวอยางนาเสยง มดงน

. นาเสยงชนชม เปนนาเสยงทแสดงถงความพงพอใจ ความชนชมชนชอบ ความรก ความศรทธา

ของผสงสารตอบคคลใดบคคลหนงหรอสงใดสงหนง เชน บทความเรอง “เปนทกอยาง” ของ หนมเมองจนท

...แอพใหมนมหลายเรองทนาสนใจ แตทผมชอบทสดคอ บรการการกดเงนจากต เอทเอมโดย

ไมตองใชบตรเอทเอม

ตอนแรกทฟง รสกเฉยๆ เหมอนเปนบรการททาขนมาเพอใหดวาทนสมย แตพอฟงอยาง

ละเอยดแลว ผมวาบรการนสดยอด เพราะเลนกบ “ปญหา” ทนกไมถง เชน ลมกระเปาตงค หรอโดนขโมย

กระเปาตงค

บรการนกคอ เราสามารถโทรศพทไปหาเพอนทมบญชแบงก A โอนเงนใหเราผานระบบน สมมต

วาเพอนจะโอนใหเรา ,000 บาท แบงกจะบอกรหสพเศษทมอายการใชงานเพยง นาท เพอนกจะโทรมา

บอกรหสน

เราไปทต เอทเอมของแบงก A กดหมายเลขโทรศพท แลวกดเลขรหสลบดงกลาว แคนกไดเงนสด

ทนท

บรการนนอกจาก “ทนสมย” แลว ยงเลนกบ “ความรสก” ของคนอกดวย

นกดสครบ ถาเราไมใชลกคาของแบงก A แตกระเปาตงคหาย จาเปนตองใชเงนสด และบรการน

ชวยแกปญหาของเราได เราจะรสกดกบแบงก A แคไหน

อยาลมวาคนทใชบรการ คอคนทตองการความชวยเหลอ เหมอนคนทเดนผานทะเลทราย ใครให

นาแกวเดยว เราจะจาเขาไดอกนาน

ลองนกวาสาวๆ ทเราชอบอยในสถานการณแบบนแลวเราชวยเธอไดจากบรการน สาวคนนนจะ

ประทบใจเราขนาดไหน...

10

นาเสยงทปรากฏในขอความนแสดงความชนชมแอปพลเคชนทใหบรการกดเงนจากต เอทเอม

โดยไมตองใชบตรเอทเอม สงเกตดวยการชใหเหนประโยชนจากการใชแอปพลเคชนนในยามคบขน และ

แสดงถงความรดกมของระบบทจะไมทาใหผ ใชบรการตองสญเสยเงน ผ เขยนใชคาเนนยานาเสยงชนชม

อยางชดเจน ดงขอความวา “ผมชอบทสด” “บรการนสดยอด” “ทนสมย” “เราจะรสกด” “จะประทบใจเรา

ขนาดไหน” ซงลวนเปนขอความดานบวกทงสน

2. นาเสยงประณาม เปนนาเสยงทแสดงถงการวาหรอดาวาการกระทาความผดทรายแรง

สรางความเสยหาย เชน ขอความ

“เธอมนปศาจชด ๆ”

“ทกคนลวนมปศาจอยในตว ขนอยกบวาจะใชมนตอนไหน”

คาวา “ปศาจ” ในทนหมายถงความเลวรายหรอดานรายในตวมนษย ในประโยคแรกผสงสาร

ตองการใหตวละครประณามอกฝายวาเปน “ปศาจ” แมในประโยคทสองอกฝายหนงจะตอบโตวาทกคนกม

ปศาจในตว แตขอความวา “ขนอยกบวาจะใชมนตอนไหน” แสดงทศนคตแฝงทวาผ เขยนเองกเหนดวยวา

อกฝายหนงเปนฝายรายเพราะอยากใช “ปศาจ” ในตวทาลายผอน

3. นาเสยงประชดประชน เปนนาเสยงทผสงสารพดหรอเขยนตรงขามกบความคด ความรสกของ

ตนเอง ในกรณทไมสามารถเสนอความคดเหนโดยตรงได เชน

“ขอเชญมาดลกกระโดด (ลกกระโดดหมายถง ลกระนาดชะลอความเรว ใชตดตงขวางถนนเพอลด

ความเรวของยวดยาน) ของมหาวทยาลยเรา สดยอดจรงๆ ครบ ถาเราควบมอเตอรไซคมาเรวๆ รบรองไดวา

มอเตอรไซคของเราพงแนนอน”

ขอความนดเหมอนผพดจะชนชมการมลกระนาดจานวนมากบนถนนในมหาวทยาลย แตการ

กลาวถงความเสยหายทเกดขนแกมอเตอรไซค ทาใหทราบวา ผพดไมชอบวธชะลอความเรวเชนน จงใชวธ

ประชด

หรอ

...มาสขอเพราะเงนพอม ทางานทงปหวงมคเชย

แตอกเอยตองกลบชาตรม หวงไวไมสมผมมเงนไมพอ

พอตาใจรายขายตงหลายหมน แมยายยมชนผมสะอนชาทรวง

11

สบหมน สบหมน สบหมน แหมยมระรนคงกลนลงคอ

คณพอครบผมแย คณแมครบผมจน

สบหมนผมเหลอทน ไมขอดนรนใหคนขายลกกน

กราบลาแลว ขอแจวลาจร ไมขอออนวอนงองอนทงสน

หากเปนเขยคงขายผมกน ตองดบแดดนเพราะถกกนถงตาย

หมดคนขายแมยายยงอย อยากใหนาดตองมแถมพอตา...

เพลง : สบหมน ของ หนม สมศกด รนนายรกษ

เพลงนกลาวถงผ ชายทมาสขอผหญง แตถกเรยกสนสอดราคาแพงเหมอนเปนการขายลกสาว

จงประชดวาหากตนเปนเขยคงจะถกขาย อกทงพอตาคงขายแมยายรวมถงขายตวเองเพราะตองการเงน

และเหนความสาคญของเงนเพยงอยางเดยว

. นาเสยงปลกเราใจ เปนนาเสยงทเชญชวน โนมนาวใจใหผ รบสารมงมน มกาลงใจทาสงตางๆ

ใหสาเรจ หรอมงเปลยนความคดและการกระทาใหเปนไปในทางสรางสรรค เชน

ในชวตของคนทกคน ตองเคยผานรอนและหนาว

และพบเรองราวบางอยางทฝงใจ

ทกครงทเธอปวดราว หมดสนกาลงจะกาวเดนไป

วนเวลาทแสนมดหมน กคงจะเดนผานไปชาชา

จนเธอเองลมนกไปวาไดเดนมาไกลเทาไร

จนเธอเองมองขามบางอยาง นนคอพลงแกรงกลาในใจ

ทยงฝง อยในจตใจลกลกมานาน…

และในวนน เธอนนจงหยดยน และลกขนอกครง ดวยพลงในหวใจ

อยาไปยอมแพใหกบปญหาใดๆ จงพรอมจะอดทน

12

กาวไปสหนทางทฝนใฝดวยตวเอง

บนถนน ทคนกาวเดน จะเปนดงภาพสะทอน ใหเหนละครทตางชวตไป

ทกครงทเธอหมดหวง หมดสนกาลงทอแทในใจ

เธอจงมองดภาพผคนทอยเดยวดายดวยความอางวาง

เพยงเธอมองไปนอกหนาตางจะเจอความจรงมากมาย

คงจะทาใหพบคาตอบวาบนทางเดนทแสนยาวไกล

ทกชวตตองเดนออกไป เพอสความจรง...

เพลง : เธอผไมแพ ของ เบรด ธงไชย

นาเสยงของเพลงเธอผ ไมแพเปนนาเสยงปลกเราใหผ รบสารมกาลงใจทาสงทตงใจใหสาเรจ

โดยไมใหพรนตออปสรรคใดๆ นาเสยงทปรากฏในสารแสดงความชนชมผ ทมงมนทาสงทตงใจและเชอมน

วามศกยภาพทจะทาไดสาเรจ สงเกตไดจากขอความหลายตอน เชน “คอพลงแกรงกลาในใจทยงฝงอย

ในใจลกๆ มานาน” “และในวนนเธอนนจงหยดยนและลกขนอกครงดวยพลงในหวใจ อยาไปยอมแพกบ

ปญหาใดๆ จงพรอมจะอดทน กาวไปสหนทางทฝนใฝดวยตวเอง” “บนทางเดนทแสนยาวไกลทกชวต

ตองเดนออกไป เพอสความจรง”

. นาเสยงตดพอ เปนนาเสยงทแสดงถงการตอวาดวยความนอยใจ เชน

...พเลวแคไหนใยนองจงชง

เพราะจนกระมงยอดหญง

ผดมเงน คงหวงพงพง

พรกจรงจงไมสนใจ

ใชแลวซ

เศรษฐมเงนเขาซอรกได

พหลงรกแทบเปนบา

13

นาตาหรอแทนนาใจ

จะจาจนตาย ใจดา...

เพลง : ใชแลวซ ของ กอท จกรพนธ

เพลงนเปนการตดพอผหญงทสนใจแตผชายทเปนชนชนสง มฐานะ ใชเงนซอความรก นอยใจท

ผหญงไมรกผชายทมใจรกจรง

จะเหนไดวา การพนจนาเสยงมสวนสาคญทจะชวยใหตความสารไดตรงกบเจตนาทแทจรงในการ

สงสาร

อนง การตความสารนนอาจแตกตางกนไปตามความรความสามารถ วย ประสบการณ

ความเขาใจเกยวกบความหมายของถอยคาสานวน ตลอดจนการรจกนาเรองอนๆ มาเปรยบเทยบ

ใหเกดความรความเขาใจไดดยงขน ดงนนผ รบสารจงควรแสวงหาความรและฝกปฏบตอยเสมอ เพอให

ตความสารไดอยางถกตองยงขน

ตวอยางการตความสาร

กรณทเปนการอานหรอฟงขอความขนาดสน ผ รบสารตองพจารณาทงคาหรอขอความทจะตความ

รวมกบบรบท เพอใหตความไดอยางถกตอง สวนกรณทเปนการอานตความเรองขนาดยาว ปฏบตไดดงน

. อานเรองนนโดยละเอยด ทกถอยคาทกเนอความ รวมทงนาเสยง เพอหาเจตนาในการสงสาร

พนจพจารณาตงแตชอเรอง เนองจากหลายเรองตงชอตรงตามความคดสาคญทตองการนาเสนอ

. หากพจารณาชอเรองแลวยงไมสามารถเขาใจไดวาผ สงสารเสนอความคดเกยวกบเรองใด ผ รบสาร

ควรอานเนอเรองและจบใจความสาคญของแตละยอหนาไปตามลาดบไปจนจบเรองเสยกอน

. กรณทเรองทไดอานเปนบทความซงประกอบดวยขอเทจจรงกบความคดเหน ควรวเคราะหเพอแยกวา

สวนใดเปนขอเทจจรง ความร ซงเสนออยางตรงไปตรงมา ผ รบสารกจะจบความและเขาใจไดทนท แตสวน

ทเปนความเหน อารมณ ความรสก ซงผสงสารอาจใชศลปะในการเขยนทาใหถอยคาหรอขอความทปรากฏ

มนยบางอยางแฝงอย ผ รบสารตองอาศยการตความจงจะเขาใจความหมายของสารได

14

. ในงานเขยน ผสงสารมกวางโครงเรองเพอกาหนดทศทางของเรองวาดาเนนไปทางใด การทาความเขาใจ

โครงเรองหรอโครงสรางของเรองจะทาใหทราบหวขอหรอประเดนความคดทสาคญซงชวยตรวจสอบ

ความถกตองของการตความ

. ผ รบสารอาจสงเกตวาขอความใดมลกษณะแฝงนย อานแลวสะดดใจ หรอเมอพจารณาตามตวอกษร

แลวไมเขากบบรบทแวดลอมขอความนน ขอความเหลานนกควรพจารณาตความ ทงนขนอยกบวธเขยน

ของผเขยนแตละคนดวย บางคนใชสานวนโวหารหรอความเปรยบทเปนทรจกหรอใชกนอยในปจจบน หรอ

ใชวธอธบายสานวนโวหาร หรออธบายความเปรยบอยางกระจาง หากอานแลวเขาใจได กไมจาเปนตองใช

การตความ

. ในขณะทอานเนอเรอง ผ รบสารตองพยายามหาเหตผลสนบสนนการตความ ตองพนจพจารณา

องคประกอบตางๆ ในเรองใหเหนความสมพนธทสอดคลองกน ไตรตรองใหรอบคอบกอนทจะประมวล

ความคดของตนวาขอความทไดอานหมายถงสงใด ทงนผ รบสารควรพนจพเคราะหอยางปราศจากอคต

เพอใหรบสารไดอยางถกตอง

ตวอยางท

บมเมอแรงแหงชวต

( ) เมอเราเหวยงบมเมอแรงออกไป สกพกมนกจะยอนกลบมาหาเรา ใชหรอไมวาการกระทาของ

เรากเชนกน เราทาอะไรกบสงใดไว สงนนยอมสงผลกลบมาทเรา แมจะไมรวดเรวหรอชดเจนเหมอน

บมเมอแรงกตาม เมอเราจดดอกไมใหงดงาม ดอกไมนนกกลบมาจดใจเราใหงดงามตามไปดวย เวลาเรา

จดวางสงของใหเปนระเบยบ ดแลบานใหสะอาด ใจเรากพลอยเปนระเบยบและสะอาดไปดวย แตถาเรา

ทงของระเกะระกะ ปลอยใหบานรกสกปรก บานนนกปรงแตงใจเราใหรกรงรงไปดวย

( ) สงของทเราเขาไปเกยวของนนมไดเปนฝายถกกระทาอยางเดยว หากยงกระทาตอเราดวย

คนทใหคณคาสงสงแกเพชรนลจนดา ยอมรสกวาตวเองมคณคาหรอสถานะสงสงขนยามไดสวมสรอยเพชร

แตบางครงกถงกบนอนไมหลบหากมเพชรเมดงามอยใตเตยง ตนไมในสวนทแรกเราเปนฝายดแลรกษามน

แตเมอเตบใหญมนกลบดแลรกษาเรา เชน ใหรมเงา ใหอาหาร เปนสวสดการในยามแก หรอปกปองราง

ของเราในยามสนลม ดงชาวตงในประเทศจนซงมหนาทดแลตนไมประจาตว (ทปลกตงแตแรกเกด) ไปจน

ตลอดชวต และเมอสนลม ตนไมตนนนจะถกโคนเพอทาเปนโลงบรรจรางของเขา

15

( ) ของชนใดกตามหากเรายดวาเปน “ของเรา” เมอใด มนกจะมอทธพลตอเราทนทจนเรา

กลายเปน “ของมน” ไปเลยกม เชน ยอมตายเพอรกษามนเอาไว ถาเกดมนมอนเปนไป เสยหาย เสอมทรด

หรอสญไป เรากอาจลมทรดหรอถงกบหมดสตไปเลยกได

( ) มใชแตสงทเปนรปธรรมจบตองไดเทานน แมแตสงทเปนนามธรรมกเชนกน ทแรกเราปรงแตง

มน ตอมามนกลบเปนฝายปรงแตงเรา จนถงขนเปนนายเรา ความคดทงหลายทเรากอรปขนมาในหว

สามารถทาใหเรากนไมไดนอนไมหลบ เพราะใจถกสงใหคดๆ ๆ ตอไปไมยอมหยด บางครงมนกชกนาหรอ

บงการใหเราทะเลาะเบาะแวงกบใครกได หากเขาไมเหนดวยกบความคดนน แมคนคนนนจะเปนพอแม

ลกหลานหรอคนรกกตาม ถายดมนถอมนกบความคดใดมากๆ มนกจะทาทกอยางเพอขดขวางไมใหเรา

เหนหรอยอมรบความจรงทสวนทางกบความคดนน มนจะสงใหเราบอกปดความจรงนน แลวจมอยใน

ความคดนนตอไป แตถาปรงแตงและหลงจมอยกบความคดวาเราเปนคนไรคาเมอใด ความคดนนก

สามารถบญชาใหเราทารายตวเองไดเมอนน ใชหรอไมวาทกวนนเรากาลงกลายเปนทาสของความคดท

ตวเองสรางขนมาทงนน

( ) สงของฉนใด คนกฉนนน ไมวาเราจะเกยวของกบใคร คนคนนนยอมมอทธพลตอเราเสมอ

ไมมากกนอย แมแตผ นาทมอานาจกหนความจรงไมพนวา ลกนองไมไดอยในอทธพลของเขาแตฝายเดยว

เทานน แตยงมอทธพลตอเขาดวย อยางนอยเขามอานาจไดกเพราะการยอมรบของลกนอง ถาลกนอง

ไมยอมรบหรอไมใหความรวมมอเขากทาอะไรไมได หรอถงกบตองลงจากอานาจไป

( ) มองใหลกลงไป สงของหรอผคนจะมผลกระทบตอเราอยางไรขนอยกบการกระทาหรอวธการ

ทเราเกยวของกบสงนน คนทกระทากบผ อนดวยความรกหรอความเคารพ ยอมไดรบความรกหรอ

ความเคารพกลบคนมา อาสาสมครหลายคนทไปชวยดแลเดกเลกในสถานสงเคราะหพบวาตนเอง

มความสขอยางยง ทงๆ ทตงใจไปใหความสขแกเดก แตกลบไดรบความสขจากเดกคนมาอยางไมคาดฝน

บางคนรสกวาชวตตนมคณคามากขนเพราะความรกทไดกลบคนมาจากเดก ชายหนมผหนงถงกบยอมรบ

วา “ชวตผมสมบรณขนเพราะเดก ขวบ”

( ) ใหความรกกยอมไดรบความรก ใหความสขกยอมไดรบความสข แตถาคดจะเอาความรกหรอ

ตกตวงความสขกลบไมได หรอไดความเกลยดชงและความทกขมาแทน ทงนเพราะเม อเรมจาก

ความเหนแกได กยอมกระทาหรอแสดงออกดวยความเหนแกตว อกฝายจงตอบโตดวยความเหนแกตว

กลบมา ถาหวงตกตวงความสขจากเขา เขากคดตกตวงความสขจากเราเชนกน ยงแสดงออกดวย

16

ความโกรธเกลยดแลว กแนนอนเลยวายอมไดรบความโกรธเกลยดกลบมา จะพดวาความโกรธเกลยด

ทเราเหวยงใสเขายอนกลบมาหาเรากคงไมผดนก

( ) ทาอยางไรยอมไดผลอยางนน แตผลทยอนกลบมาหาเรานน ไมจาเปนตองเกดจากใคร

คนใดคนหนงกได หากเกดจากการกระทาของเราเอง คนทชอบใชความรนแรงกบผ อน ความรนแรงนนเอง

จะยอนกลบมาปรงแตงจตใจใหเปนคนกาวราว โหดเหยม หรอหยาบกระดาง หรอทาใหจตใจมความดามด

มากขนจนสามารถทาสงเลวรายไดงาย ตารวจทชอบใชวธเหลานกบโจร ในทสดกจะมจตใจใกลเคยงกบโจร

เหลานน แมแตคนดทพรอมใชวธการฉอฉลสกปรกกบคนชว หากทาเชนนนบอยๆ กจะกลายเปนคนชว

ไปโดยไมรตว

( ) มผหนงกลาวไวอยางนาฟงวา “เมอคณสกบอสร พงระวงอยาใหตวเองกลายเปนอสรไปดวย”

คนทยดมนในความถกตองหรอผทถอตววาเปนฝายธรรมะมกตกอยในกบดกดงกลาว เพราะเมอเหนคนชว

ยอมอยเฉยไมได ดวยถอวาเปนหนาททจะตองจดการกบคนชวเหลานน ยงมนใจวาตวเองเปนคนดกยงรสก

วาตนมความชอบธรรมทจะจดการกบคนเหลานนดวยวธใดกได เพอพทกษความถกตองหรอปกปองธรรมะ

เนองจากมความโกรธเกลยดเปนทนเดมอยแลว จงพรอมจะใชวธทดดน กาวราว และรนแรงขนเรอยๆ

เรมตนจากประณามดาวา โกหก หลอกลวง ใสราย ไปจนถงลงมอฆา ดงกรณ บน ลาดน กบพวก หรอกลม

ครสเตยนหวรนแรง การณจงกลายเปนวายงพยายามปกปองธรรมะมากเทาไร ก ยงทาผดศลธรรม

มากเทานน ในเมองไทยแนวโนมเชนนนบวนจะมมากขนเรอยๆ

( ) ครทเจาระเบยบหรอเครงศลธรรม หากเอาแตบนวาหรอดดาลกศษยทเกเร แมจะยงไมถก

ลกศษยแผลงฤทธหรอตอบโตเอาคน แตการดดาวากลาวเปนอาจณนนกจะยอนกลบมาหลอหลอมจตใจคร

ใหเปนคนหงดหงดเจาอารมณ รวมทงทาใหมบคลกเครงเครยดหรอถงกบหนางอโดยไมรตว ยงถาชอบ

จบผดนกเรยนดวยแลว กยงมนสยระแวงมองคนในแงลบไมเฉพาะกบลกศษยเทานน แตกบเพอนรวมงาน

และคนในครอบครวดวย

( ) ทจรงแมยงไมไดแสดงออกกบใครเลย เพยงแคนกคดหรอรสกตอใครบางคนอยในใจ

ความรสกนกคดนนกยอนกลบมาสงผลตอเรา เชน ถาโกรธเกลยดใครแลวปลอยใหความโกรธเกลยดนน

ดารงอยไปเรอยๆ ความโกรธเกลยดนนกกลบมาบบคนบนทอนจตใจ ทาใหเครยดหนกขน นานเขา

กกลายเปนคนเจาอารมณ ทรายกวานนกคอความพยาบาทเจาคดเจาแคนจะถกปลกใหกาเรบจน

ครอบงาใจ ผลกคอตนพรอมจะทาสงเลวรายไดเสมอ ทงนยงไมตองพดถงผลตอสขภาพและวถชวต เชน

กนไมไดนอนไมหลบ รางกายเจบปวยดวยสารพดโรค ซงบางครงหาสาเหตทางกายไมพบ

17

( ) เมอเราโกรธเกลยดใครสกคน อยากใหเขามอนเปนไป คนแรกทเดอดรอนทนทคอเรา

ไมใชใครทไหน ในทางตรงขาม หากเรามเมตตาตอผคน อยากใหเขามความสข แมยงไมทนไดทาอะไรเลย

ความสขนนกเกดขนกบเราแลวเปนคนแรก เพราะเมตตานนยอมนาความสงบเยนมาสจตใจ และทาให

ความทกขของเรากลายเปนเรองเลกลง ไมเพยงเทานน หากเราลงมอทาเพอชวยใหเขามความสข

การกระทาอนกอปรดวยเมตตานนจะชวยลดความเหนแกตวในใจเรา ขณะเดยวกนกปลกพลงฝายบวก

ใหมกาลงมากขน ไดเหนศกยภาพและคณคาของตวเอง ยงเหนเขามความสข ความสขนนกยอนกลบมา

ทาใหเรามความสขมากขน รสกวาชวตไดรบการเตมเตม

( ) หากเราทาดวยใจอนเปนกศลหรอทาดวยความรสกทเปนบวก แมจะกระทากบสงของ

ทไรจตวญญาณ ความรสกและการกระทาอนเปนกศลนนกยงสงผลยอนกลบมาทผกระทาอยด ชายชรา

ผหนงเปนอาสาสมครชวยแยกขยะ และทาใหขยะนนกลบมามคณคาขนใหม (เชน เอาไปรไซเคล

หรอขายตอ)

( ) หลงจากทามาไดไมกเดอน เขาพบวาเขาไดกลายเปน “ขยะคนชพ” จากเดมทรสกวาตนไรคา

ไดแตอยรอวนตาย กลบกลายเปนคนทมชวตชวาและรสกเปนบวกกบตนเองอกครงหนง กลาวอกนยหนง

การทเขาพากเพยรทาใหขยะในมอกลบมาเปนสนทรพยทมคา มนไดชวยใหชวตของเขาเปลยนจาก “ขยะ”

ในความรสกของเขากลายมาเปนสงทมคณคานาภมใจ

( ) ไมวาเราจะทาหรอรสกนกคดอยางไรไมเคยสญเปลา มนไมเพยงสงผลตอผ อนหรอ

สงภายนอกเทานน หากยงสงผลยอนกลบมาทตวเราเองดวยในลกษณาการทสอดคลองกน ไมชากเรว นคอ

กฎธรรมชาตทพทธศาสนาเรยกวา “กฎแหงกรรม” เมอเราโกรธเกลยดหรอทารายใครสกคน ไมตองปหนา

หรอชาตหนา มนไดสงผลรายตอตวเราแลว อยางนอยกในจตใจ ในทางตรงขาม หากเรามเมตตากรณาและ

ชวยเหลอเกอกลผ อน ผลดกเกดขนกบเราแลวทนท โดยไมตองรอใหเขามาตอบแทนบญคณ เราอยากให

ชวตอยเยนเปนสข ไมมอะไรดกวาการคดด พดด และทาด ความดททานนไมชากเรวยอมกลบมาหาเรา

ในทสด

พระไพศาล วสาโล. ( ). ยมไดแมพายแพ. กรงเทพฯ: สารคด.

18

การตความเรอง “บมเมอแรงแหงชวต”

ผตความเรมจากการพจารณาชอเรอง อานเนอเรองโดยละเอยดไปตามลาดบ ขณะทอานวเคราะห

วาสวนใดเปนขอเทจจรง สวนใดเปนความคดเหน เพอใหจบใจความสาคญได หากพจารณาแลวเหนวา

ขอความใดมนยแฝง ตองตความโดยอาศยบรบทของคาและบรบทของเรองทงหมด

ขอความทไมตองตความ เปนขอความทเขยนอธบายอยางตรงไปตรงมา เขาใจไดชดเจนโดยไม

ตองอาศยการตความ เชน ขอความ

“มองใหลกลงไป สงของหรอผคนจะมผลกระทบตอเราอยางไรขนอยกบการกระทาหรอวธการทเรา

เกยวของกบสงนน คนทกระทากบผ อนดวยความรกหรอความเคารพ ยอมไดรบความรกหรอความเคารพ

กลบคนมา”

ขอความทตองตความ เชน

“บมเมอแรงแหงชวต” เปนชอเรอง สงเกตเหนวาไมไดหมายถงบมเมอแรงจรงๆ แตเปรยบเทยบกบ

การกระทาของบคคลทสงผลสะทอนกลบหาตว เหมอนการเหวยงบมเมอแรงทจะยอนกลบมาหาผ เหวยง

เสมอ จะคดทาสงใดตองตระหนกถงผลสะทอนใหมาก

“เมอเราจดดอกไมใหงดงาม ดอกไมนนกกลบมาจดใจเราใหงดงามไปดวย”

“ตนไมในสวน ทแรกเราเปนฝายดแลรกษามน แตเมอเตบใหญมนกลบดแลรกษาเรา เชนใหรมเงา

ใหอาหาร เปนสวสดการในยามแก”

ขอความวา “จดใจ” กบ “มน(ตนไม)กลบดแลรกษาเรา” ในความเปนจรง ดอกไมตนไมกระทา

อยางมนษยไมได แตในทนหมายถง ดอกไมตนไมมอทธพลควบคมดแลชวตของมนษยได

“ทแรกเราปรงแตงมน(ใจ) ตอมามนกลบเปนฝายปรงแตงเรา จนถงขนเปนนายเรา ความคด

ทงหลายทเรากอรปขนมาในหวสามารถทาใหเรากนไมไดนอนไมหลบ เพราะใจถกสงใหคดๆ ๆ...มนจะสง

ใหเราบอกปดความจรงนนและจมอยในความคดนนตอไป...ใชหรอไมวาทกวนนเรากาลงเปนทาสความคด

ทตวเองสรางขนมาทงนน”

“ทาสความคด” หมายความวา ไมสามารถหยดคดได เปรยบเหมอนทาสทตองทาตามคาสง

ของนายอยตลอดเวลา ในทนนายกคอ “ใจ” เปนนายของผทถกใจบงคบใหคดโดยการปรงแตง

19

“จตใจมความดามดมากขน” ปกตสานวน “ใจดา” ใชกบผทไมชวยเหลอผทรองขอความชวยเหลอ

แตในทนใชในความหมายกวาง คอ คนใจคอโหดราย ทาสงรายๆ ได เปนการใชสานวนใจดาในความหมาย

ใหม

“ ‘เมอคณสกบอสร พงระวงอยาใหตวเองเปนอสรไปดวย’ คนทยดมนในความถกตองหรอผทถอตว

วาเปนฝายธรรมะ มกตกอยในกบดกดงกลาว” “อสร” กบ “กบดก” คอคาทตองตความ อสร หมายถง ยกษ

คนรายหรอความชวราย ผ เขยนนาเสนอความคดดวยการเลนคาไดนาสนใจ กลาวคอ ใหคนดระวงอยาตด

“กบดก” กลายเปนคนรายเสยเอง โดยการใชความรนแรงแบบอสรในการกาจดคนชวเพอปกปองธรรมะ

และเหนวาเปนความชอบธรรม

“ความพยาบาทเจาคดเจาแคนจะถกปลกใหกาเ รบจนครอบงาใจ” ขอความนเปรยบ

ความพยาบาทกบมนษยทนอนหลบแลวถกปลกใหตน ผ เขยนเหนวามนษยมสงนอยในตวและสงบนงอย

แตมนษยเลอกปลกมนขนมา ซงทาใหเกดผลรายตอตนและผอน

“เขาไดกลายเปน ‘ขยะ’ คนชพ” ขอความนเปนการเลนความหมายทยอนแยงกน ขยะเปนสงท

ไมมคา ใชไมได เหมอนกบตายไปแลว แตการเกบขยะทาใหผ เกบซงรสกตววาไรคาไดฟนคนชพอกครง

การคนชพของเขาเกดจากสงทตายไปแลว

ผ รบสารอาจประมวลวาสารหรอความคดทไดจากการจบใจความและตความในแตละยอหนาวา

เกยวกบสงใด

ยอหนาท ( )-( ) เรากระทาสงใด สงนนจะกลบมากระทาตอเราหรอมอทธพลตอเราเชนกน

ยอหนาท ( ) ดงนนหากเรายดมนวาสงใดเปนของเรา เราจะถกสงนนครอบงาดวย

ยอหนาท ( ) เปนเชนนทงสงทเปนรปธรรมและนามธรรม ใครยดมนความคดใดมาก กจะเปนทาสของ

ความคดนน

ยอหนาท ( ) เราเกยวของกบใคร สงนนยอมมอทธพลตอเราเสมอ

ยอหนาท ( ) การทสงของหรอผคนมผลกระทบตอเรา ขนอยกบการกระทาหรอวธการทเราเกยวของ

กบสงนน

ยอหนาท ( ) ใหสงใดยอมไดรบผลอยางนน

20

ยอหนาท ( ) ผลนนเกดจากการกระทาของเราเอง คนดแมใชวธการสกปรกแบบคนชวกบคนชว

หากทาบอยๆ กจะกลายเปนคนชว

ยอหนาท ( )-( ) คนทยดมนในความถกตองแลวกระทาความรนแรงเพอพทกษความถกตองหรอธรรม

ทาใหทาผดศลธรรมมากขน

ยอหนาท ( ) ความรสกนกคดอาจสงผลตอเรา แมไมไดแสดงออก

ยอหนาท ( ) ความเกลยดทาใหเราเดอดรอน ความเมตตาชวยลดความเหนแกตว ทาใหเราเปนสข

ยอหนาท ( )-( ) ทาสงใดดวยใจกศลหรอความรสกเปนบวก กศลจะสงผลยอนกลบมาทผทาความด

ยอหนาท ( ) การกระทาหรอความนกคดของเราไมเคยสญเปลา สงนสงผลตอผ อนและตอผ กระทา

หากอยากใหชวตมความสข ใหคดด ทาด พดด ความดจะยอนกลบมาหาเราในทสด

ในขณะทจบใจความและตความน ผ รบสารตองคดหาเหตผลและไตรตรองวา ประเดนความคด

ทจบความมานนถกตองและสมพนธสอดคลองกบใจความของยอหนาอนหรอไม เพอวาทายทสดผ รบสาร

จะเขาใจความคดของผสงสาร ทราบเจตนาในการสงสาร และสามารถจบสาระสาคญของเรองไดอยาง

ถกตอง บทความเรองนตองการเสนอความคดวา ไมวาเราจะกระทาสงใดตอผคน หรอสงของ หรอ

แมกระทงความคด กยอมสงผลตอตวเรา ดงนน เจตนาในการสงสารคอ ตองการใหผ คนคดด พดด

ทาดตอกน เพอใหผลดยอนกลบมาหาเรา “บมเมอแรงแหงชวต” ซงผสงสารตงเปนชอของบทความจงมนย

ใหผ รบสารตระหนกวาการกระทา ความคดตางๆ ในการดาเ นนช วตของเรา ลวนสงผลสะทอน

ดจบมเมอแรงทยอนกลบมาหาเราตามแรงทเหวยงไปเสมอ

ตวอยางท

กเปนนสตนกศกษา

กเปนนสตนกศกษา

วาสนาสงสงสโมสร

ยาคานจะยาไปงานบอลล

เสพเสนหเกสรสมาล

21

กเปนนสตนกศกษา

พรงสงางามผงาดเพยงราชสห

มนสมองของสยามธาน

คานกจะนาบใหหนาใจ

กเปนนสตนกศกษา

เจาขขารจกกหรอไม

หวเขมขด กลดกระดม ป มเนคไทร

หลกไปหลกไปอยากดทาง

กเปนนสตนกศกษา

มหาวทยาลยอนกวางขวาง

ศกษาสรรพรสมเวนวาง

เมองกวางชางหลายสบายด

กเปนนสตนกศกษา

เดนเหนดสงามราศ

ยาคากจะยาทงราตร

กรงศรอยธยามาราธอน

เฮย กเปนนสตนกศกษา

มสตปญญาเยยมสงขร

ใหพระอนทรเอาพระขรรคมาบนรอน

อเมรกามาสอนกเชยวชาญ

กเปนนสตนกศกษา

หรหราแหลมหลกอครฐาน

22

พรงนกตองไปรวมงาน

สงสรรคในระดบปรญญา

ไดโปรดฟงกเถดสกนด

กเปนนสตนกศกษา

เงยบโวย-ฟงก--ปรชญา

กอยมหาวทยาลย...

...กอยมหาวทยาลย

รไหม เหนไหม ดไหม

อกไมนานเรากตางจะตายไป

กอบโกยใสตวเองเสยกอนเอย.

สจตต วงษเทศ. ( ). กเปนนสตนกศกษา (พมพครงท ). กรงเทพฯ: ประพนธสาสน.

การตความรอยกรองเรอง กเปนนสตนกศกษา

รอยกรองมลกษณะแตกตางกบบทความ ผสงสารจะใชคานอยแตกนความหมายมาก กวางขวาง

และลกซง ในการตความสารจงตองพนจพเคราะหทงจากเสยง คา และความหมาย ตลอดจนสานวนโวหาร

และความเปรยบตางๆ โดยละเอยด เรมจากพจารณาชอเรอง “กเปนนสตนกศกษา” ผสงสารเลอกใชคาวา

“ก” ซงในปจจบนจดเปนคาไมสภาพ แตตความจากขอความนอาจหมายถง ผ ทยดความคดของตนเปนทตง

แต “ก” กลบเปนนสตนกศกษา สรางความสนใจใครรแกผ รบสารวาเหตใดผไดรบการศกษาจงใชคาวา “ก”

ซงเปนคาทไมสภาพเรยกแทนตน

เมอพจารณาแลวจะเหนวา ผ สงสารใชขอความ “กเปนนสตนกศกษา” ซาๆ ตลอดทงเรอง

เพอเนนยาวานคอความคดและพฤตกรรมของนสตนกศกษาทใชตนเองเปนทตง กลาวคอ ในแงความคด

นสตนกศกษาเหนวาตนม “วาสนาสงสงสโมสร” มความ “สงางามผงาดเพยงราชสห” ถอกนวาราชสห

มฐานะเปนเจาปา สงกวาสตวอน “เปนมนสมองของสยามธาน” คอเปนชนชนปญญาชนของประเทศ

“เดนดสงามราศ” มเครองแบบนสตนกศกษาของรฐทผ อนไมสามารถสวมได คอ “หวเขมขด กลดกระดม

ป มเนคไทร” “มสตปญญาเยยมสงขร ใหพระอนทรเอาพระขรรคมาบนรอน อเมรกามาสอนกเชยวชาญ”

23

นสตนกศกษาเหนวาตนมสตปญญาสงเทยบสวรรคชนพระอนทร แตเปนความรทศกษาตามอเมรกา ไมใช

สงทเปนของไทยเอง “หรหราแหลมหลกอครฐาน” ถอตนวามฐานะอนยงใหญจากการมสตปญญาความร

และการใชชวตหรหรา

พฤตกรรมของนสตนกศกษาจากรอยกรองเรองนกลบสวนทางกบความเปนปญญาชน การเปน

ผ ทมความรความคดโดยสนเชง เหนไดจากขอความ “ยาคานจะยาไปงานบอลล เสพเสนหเกสรสมาล”

“คานกจะนาบใหหนาใจ” “มหาวทยาลยอนกวางขวาง ศกษาสรรพรสไมเวนวาง เมองกวางชางหลาย

สบายด” “ยาคากจะยาทงราตร” “พรงนกตองไปรวมงาน สงสรรคในระดบปรญญา” แสดงใหเหนวา

นกศกษาสนใจแตการเทยวเลน สงสรรค ใชชวตไมเปนสาระ ไมสมเปนผมสตปญญา “เจาขขารจกกหรอไม

หวเขมขด กลดกระดม ป มเนคไทร หลกไปหลกไปอยากดทาง” ใชความเปนผมปญญา แบงชนวรรณะ และ

เหยยดหยามผอน และ “อกไมนานเรากตางจะตายไป กอบโกยใสตวเองเสยกอนเอย.” นกถงผลประโยชน

ของตนเองโดยไมนกถงใคร ทาใหผ ไดรบสารไดคาตอบวา “กเปนนสตนกศกษา” นนคอการสะทอนภาพ

นกศกษาททะนงตนในทางทไมถกตอง แตยดความคดของตนเปนใหญ ไมไดมบทบาทหรอทาหนาท

ใหสมเปนนสตนกศกษา ไมไดทาประโยชนใหแกสวนรวมสมกบทเปนปญญาชน แตทาเพอตนเองทงสน

รอยกรองเรองนมจดเดนทการใชนาเสยงประชดประชนนสตนกศกษาตลอดทงเรอง เชน

“มสตปญญาเยยมสงขร ใหพระอนทรเอาพระขรรคมาบนรอน อเมรกามาสอนกเชยวชาญ” กลาวถง

สตปญญาทสงมากเทาภเขาจนพระอนทรตองเอาดาบมาฟนทง แตอาจตความวาเปนคนหวสงกได

จากขอความวรรคสดทาย ทมการรบคานยมความหรหราฟ มเฟอยแบบอเมรกน หรอ “เงยบโวย-ฟงก-

ปรชญา กอยมหาวทยาลย” แสดงวาแทจรงผ อนเหนวาสงทนสตนกศกษาแสดงออกนนไมสอดคลองกบ

บทบาทหนาทของนกศกษาและไมไดปฏบตจรง จงไมมใครสนใจเสยงของนสตนกศกษา ทาใหนสต

นกศกษาตองใชอานาจบงคบใหผ อนเงยบเพอฟงเสยงตน

เมอมองภาพรวมของรอยกรองเรองน จะเหนวาผสงสารมทศนคตในทางลบตอนสตนกศกษาทเปน

ระดบปญญาชนของประเทศไทย แตกลบใชชวตไมเปนแกนสารและนกถงแตตนเอง เจตนาของสารทเสนอ

ผานนาเสยงประชดประชนนคอตองการใหนสตนกศกษาตระหนกถงบทบาทหนาทของตนและปฏบตตน

ในฐานะปญญาชนอยางถกตองแทจรง

24

บรรณานกรม

โกชย สารกบตร. (2521). การอานขนใชวจารณญาณ. (ม.ป.ท.).

ชลธรา กลดอย และคนอน ๆ. ( ). การใชภาษา. กรงเทพฯ: เคลดไทย.

ชศกด ภทรกลวณชย. ( ). อานไมเอาเรอง (พมพครงท ). กรงเทพฯ: คบไฟ.

ฐะปะนย นาครทรรพ. (2527). หนวยท 8 การอานวเคราะหและวนจสาร. ภาษาไทย 5 – การอาน.

กรงเทพฯ: สหการพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ดนยา วงศธนะชย. (2542). การอานเพอชวต. พษณโลก: โปรแกรมวชาภาษาไทย คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร สถาบนราชภฏพบลสงคราม.

ถนอมวงศ ลายอดมรรคผล. ( ). การพฒนาสมรรถภาพการอาน. การใชภาษา (พมพครงท ).

กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, หนา - .

นววรรณ พนธเมธา. ( ). หลกการใชภาษาในการสอสาร. การใชภาษาไทย. (พมพครงท ). กรงเทพฯ:

สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, หนา - .

นววรรณ พนธเมธา. ( ). ไวยากรณภาษาไทย (พมพครงท ). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

บญเหลอ เทพยสวรรณ, หมอมหลวง. ( ). วเคราะหรสวรรณคดไทย. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

บญเหลอ เทพยสวรรณ, หมอมหลวง. ( ). แวนวรรณกรรม. กรงเทพฯ: อานไทย.

ปรชา ชางชวญยน. ( ). ศลปะการฟง การอาน. กรงเทพฯ: วชาการ.

พระไพศาล วสาโล. ( ). ยมไดแมพายแพ. กรงเทพฯ: สารคด.

พทยา ลมมณ. ( ). การอานตความ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

ยวพาส (ประทปเสน) ชยศลปวฒนา. ( ). ความรเบองตน เกยวกบวรรณคด พมพครงท . กรงเทพฯ:

สานกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ราชบณฑตยสถาน. ( ). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. (พมพครงท ). กรงเทพฯ:

บรษท นานมบคสพบลเกชน จากด.

ศวกานท ปทมสต. ( ). คมอการอานคดวเคราะห. สพรรณบร: ศนยเรยนรทงสกอาศรม.

สมบต จาปาเงน และสาเนยง มณกาญจน. (2531). หลกนกอาน. กรงเทพฯ: เมดคล มเดย.

สจตต วงษเทศ. ( ). กเปนนสตนกศกษา (พมพครงท ). กรงเทพฯ: ประพนธสาสน.

หนมเมองจนท. (นามแฝง). (สงหาคม ). เปนทกอยาง. มตชนสดสปดาห, , .

อานาจ ปกษาสข. ( ). การพฒนาสมรรถภาพการอาน. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร.

25

Graham Hough. An Essay on Criticism. แปลโดย นฤมล กาญจนทตและอบลวรรณ โชตวสทธ . วาดวย

หลกวรรณคดวจารณ. ( ). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

กอท จกรพนธ. เพลง ใชแลวซ. สบคนเมอวนท กนยายน , จาก

http://music.gmember.com/เพลงใชแลวซ.

เบรด ธงไชย. เพลง เธอผไมแพ. สบคนเมอวนท กนยายน , จาก

http://music.gmember.com/เพลงเธอผไมแพ.

เบรด ธงไชย. เพลง ฝากฟาทะเลฝน. สบคนเมอวนท กนยายน ,จาก

http://music.gmember.com/เพลงฝากฟาทะเลฝน.

หนม สมศกด วนนายรกษ. เพลง สบหมน. สบคนเมอวนท กนยายน , จาก

https://www.siamzone.com/music/thailyric/ .