คำนำdentistry.go.th/uploadfile/implantsdentis01.pdfคู่มือการช่วยงานข้างเก้าอี้สำหรับผู้ช่วยทันตแพทย์ใน...

�คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการ

คำนำ

จากกระแสพระราชดำรสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว “เวลาไมมฟน ทำใหกนอะไรกไมอรอย ทำใหไมมความสข จตใจกไมสบาย รางกายกไมแขงแรง” ไดกอใหเกดโครงการฟนเทยมพระราชทานโดยกระทรวงสาธารณสข บรการฟนเทยมแกผสงอาย จากการสำรวจพบวาผสงอายบางรายทใสฟนเทยมทงปากมปญหาฟนเทยมลางหลดงาย เมอใชเคยวอาหารหรอพด ซงปญหานสามารถแกไขไดโดยการใสรากฟนเทยมเพอชวยยดฟนเทยม จงไดมโครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐ ซงเปนความรวมมอระหวางกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยพฒนาชดรากฟนเทยมของไทย และกระทรวงสาธารณสข ใหบรการผปวยจำนวน ๑๐,๐๐๐ ราย ในป ๒๕๕๐ - ๒๕๕๔

เนองจากผปวยทใสฟนเทยมทงปากทมความจำเปนตองใสรากฟนเทยมเพอชวยการยดอยยงมอกจำนวนมาก จงไดมโครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธนวาคม ๒๕๕๔ เปนการใหรากฟนเทยมแกผปวยดวยชดรากฟนเทยมทมการพฒนาจากโครงการเดม และใหบรการผปวย จำนวน ๘,๔๐๐ ราย ตงแตป ๒๕๕๔ - ๒๕๕๙

ระบบรากฟนเทยมในโครงการฯ ไดรบพระราชทานนามจากพระบาทสมเดจพระเจาอยหววา “ฟนยม” ซงตอมาไดมหนงสอจากสำนกราชเลขาธการ พระบรมมหาราชวง เรองทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานชอรากฟนเทยม ลงวนท ๙ มถนายน ๒๕๕๔ พระราชทานนามอยางเปนทางการวา “ขาวอรอย”

การดำเนนโครงการฯ มการพฒนาองคความรและอบรมทนตบคลากรในเครอขายบรการทวประเทศ แตยงขาดคมอการชวยงานการทำรากฟนเทยมสำหรบผชวยทนตแพทย เพอใชในหนวยงานบรการในเครอขายโครงการฯ คณะอนกรรมการพฒนาวชาการโครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตฯ ๗ รอบ จงไดมคำสงแตงตงคณะทำงานเพอจดทำคมอดงกลาว ซงคณะทำงานไดนำ “คมอผชวยฟนยม” ซงเปนคมอชวยงานรากฟนเทยมในโครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ๕ ธนวาคม ๒๕๕๐ มาปรบปรงและจดพมพเพอใชตามวตถประสงคของโครงการฯ

คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการน เปนเครองมอสงเสรมคณภาพของการบรการดานทนตสขภาพทเหมาะสมกบทรพยากรและเงอนไขของสงคมไทย นอกจากนนยงสามารถใชเปนเครองมอในการเรยนรเพอพฒนาบคคลากรอกดวย

(ทนตแพทยหญงฉววรรณ ภกดธนากล) ผอำนวยการสถาบนตกรรม ประธานคณะอนกรรมการพฒนาวชาการ โครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตฯ ๗ รอบ

� คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการ


สารบญ หนา

คำชแจงการใชคมอ 6

ระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย” 7

ชดเครองมอศลยกรรมระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย” 12

ชดเครองมอทนตกรรมประดษฐระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย” 16

ขนตอนการรกษา 18

การชวยขนตอนตรวจคดกรองผปวย 20

การชวยขนตอนผาตดฝงรากเทยมระยะท 1 (Stage I surgery) 23

การใหคำแนะนำขอปฏบตหลงผาตดรากฟนเทยม 40

การชวยขนตอนผาตดฝงรากฟนเทยมระยะท 2 (Stage II surgery) 41

การชวยขนตอนใส Ball abutment และ pick up metal housing และ O-ring 45

การใหคำแนะนำหลงใสฟนเทยม 56

การชวยขนตอน Recheck 59

การชวยขนตอน Recall 60


คำชแจงการใชคมอ

คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการโครงการรากฟนเทยม

เฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจ าอย ห ว เน อ ง ในโอกาสพระราชพธมหามงคล

เฉลมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธนวาคม ๒๕๕๔ ฉบบนจดทำขนโดยมจดมงหมายใหผชวย

ทนตแพทยในเครอขายบรการไดใชเปนคมอในการปฏบตงานสำหรบการใหบรการผปวยในโครงการ

รากฟนเทยมฯ วธการปฏบตงานในคมอเปนไปตามมาตรฐานและหลกวชาการตามท

คณะอนกรรมการพฒนาวชาการโครงการรากฟนเทยมฯไดรวมกนกำหนด นอกจากนยงเปนการ

พฒนาองคความรดานทนตกรรมรากเทยมใหกบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการอกดวย

ผใชคมอนควรศกษารายละเอยดเพมเตมจากคมอการทำรากฟนเทยมเพอรองรบฟนเทยม

ทงปากชนลาง ในโครงการรากฟนเทยมเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเนองในโอกาส

พระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธนวาคม ๒๕๕๔ ซงเปนคมอสำหรบ

ทนตแพทยผเขารบการอบรมในโครงการนและคมอฉบบนเปนเทคนคท ใชเฉพาะรากฟนเทยม

ทออกแบบเพอใชในโครงการน โดยเฉพาะ และไมใชตำรามาตรฐานทจะใชอางองหรอเปนคมอ

ในการทำรากฟนเทยมโดยทวไป

คณะผจดทำหวงเปนอยางยงวาคมอนจะเปนประโยชนแกผชวยทนตแพทยในเครอขาย

บรการโครงการรากฟนเทยมฯ อนจะยงผลสำเรจและเพมคณภาพชวตทดแกผปวยในทสด

คณะทำงานจดทำคมอ


ระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย”

ประกอบดวย รากฟนเทยมและชด Ball attachment

• ชดรากฟนเทยม “ขาวอรอย” ประกอบดวยสวนตางๆ 4 สวนดงน 1. Dental implant (รากฟนเทยม)

ม 2 ขนาด คอ

1.1 ขนาดเสนผาศนยกลาง 3.75 มลลเมตร ความยาว 8 มลลเมตร

1.2 ขนาดเสนผาศนยกลาง 3.75 มลลเมตร ความยาว 10 มลลเมตร

รปท 1 แสดงลกษณะของรากฟนเทยมขาวอรอย

2. Fixture mount

เปนสวนทตอกบรากฟนเทยมโดยใชเปนทจบรากฟนเทยมขณะนำเขาไปฝงดวยมอหรอ

เปนสวนทไปตอกบ Insertion tool สกรทใชยด Fixture mount กบรากฟนเทยมเรยกวา

Retaining screw

รปท 2 และ 3 แสดงลกษณะของ Fixture mount และ Retaining screw


3. Cover screw

เปนสวนทปดรสกรของรากฟนเทยมกอนทำการเยบปดแผนเหงอกในขนตอนของ

การฝงรากฟนเทยม

รปท 4 แสดงลกษณะของ Cover screw

4. Healing cap

เปนโลหะรปทรงกรวย ทำหนาทผายเหงอก ขนาดความสง 4 มลลเมตร สวนปลายม

ลกษณะเปนสกรสำหรบขนลงไปในรากฟนเทยม สวนบนมรหกเหลยม สำหรบใช

Hex Driver ไขได

รปท 5 แสดงลกษณะของ Healing cap

• ชด Ball attachment “ขาวอรอย” ประกอบดวยสวนตางๆ 2 สวนดงน

1. Ball screw และ Transmucosal abutment

อาจเรยกรวมวา Ball abutment หรอ Ball attachment เปนสวนทตอขนมาจากรากฟนเทยม

Transmucosal abutment มรปรางคลายทอทรงกระบอก Ball screw สวนหวมรปรางเปนหวบอล

สวนปลายมลกษณะเปนสกร ม 2 ขนาด (แบงตามความสงของสวนทสมผสกบเหงอก) คอความสง

2.5 มลลเมตรและ 4.5 มลลเมตร สวนของหวบอลจะเขาไปยดกบ O-ring ทำใหฟนเทยมมแรงยดมากขน


รปท 6 แสดงลกษณะของ Ball screw

รปท 7 แสดงลกษณะของ Transmucosal abutment

2. Metal housing และ O-ring

เปนสวนทตดอยกบฟนเทยม โดย O-ring ถกใสเขาไปใน Metal housing

รปท 8 และ 9 แสดงลกษณะของ Metal housing

รปท 10 แสดงลกษณะของ O-ring


บรรจภณฑ ชดรากฟนเทยมและชด Ball attachment ถกบรรจอยในกลองกระดาษสดงน

1. กลองสชมพเขม บรรจชดรากฟนเทยมขนาดเสนผาศนยกลาง 3.75 มลลเมตร ความยาว

8 มลลเมตร โดยชดรากฟนเทยมถกบรรจในหลอดพลาสตกทหมดวยซองพลาสตกดานนอกอกชน

2. กลองสชมพออน บรรจชดรากฟนเทยมขนาดเสนผาศนยกลาง 3.75 มลลเมตร ความยาว

10 มลลเมตร โดยชดรากฟนเทยมถกบรรจในหลอดพลาสตกทหมดวยซองพลาสตกดานนอกอกชน

รปท 11 แสดงกลองใสชดรากฟนเทยม

รปท 12 และ 13 แสดงหลอดพลาสตกบรรจ รากฟนเทยม

Cover screw และ Healing cap

3. กลองสเขยวเขม บรรจชด Ball attachment ขนาดสง 4.5 มลลเมตร (ยกเวน O-ring)

โดยแตละชนถกแยกบรรจในซองกระดาษ-พลาสตกใส

4. กลองสเขยวออน บรรจชด Ball attachment ขนาดสง 4.5 มลลเมตร (ยกเวน O-ring)

โดยแตละชนถกแยกบรรจในซองกระดาษ-พลาสตกใส


หมายเหต บรรจภณฑทกกลองบรรจเอกสารคำแนะนำในการใชรากฟนเทยมขาวอรอยและ

สตกเกอรแสดงขนาด หมายเลข Lot ของการผลตและวนทผลต

รปท 14 แสดงกลองใสชดBall attachment

รปท 15 แสดงซองกระดาษ-พลาสตกใสบรรจ

Transmucosal abutment Ball screw และ Metal housing

5. ซองพลาสตกบรรจ O-ring

รปท 16 แสดง O-ring ทถกบรรจในซองพลาสตก

�0 คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการ

ชดเครองมอศลยกรรมระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย”

• ชดเครองมอศลยกรรม มจำนวน 13 ชน ประกอบดวย

1. Long shank Round bur ขนาด 2.0 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

2. Pilot drill ขนาด 2.0 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

3. Twist drill

3.1 ขนาด 2.8 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

3.2 ขนาด 3.4 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

รปท 17 แสดง Long shank round bur (a) Pilot drill (b) และ Twist drill 2.8 มม. (c), 3.4 มม. (d)

4. Insertion tool จำนวน 1 ชน

รปท 18 แสดง Insertion tool

รปท 19 แสดง Insertion tool ตอกบ Fixture mount

a b c d

��คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการ

5. Screw driver และ Thumb knob จำนวน 2 ชน

รปท 20 แสดง Screw driver

รปท 21 แสดง Thumb knob

รปท 22 แสดง Thumb knob ตอกบ Screw driver

6. Implant driver จำนวน 1 ชน

รปท 23 แสดง Implant driver

�� คมอการชวยงานขางเกาอสำหรบผชวยทนตแพทยในเครอขายบรการ

รปท 24 แสดง Implant driver ตอกบรากเทยม

7. Parallel pinขนาด 2.0/2.8 มลลเมตร จำนวน 2 ชน

รปท 25 แสดง Parallel pin

8. Bone tap และ Latch bone tap (จบ bone tap) จำนวน 2 ชน

รปท 26 แสดง Bone tap


รปท 27 แสดง Latch bone tap

รปท 28 แสดง Latch bone tap ตอกบ Bone tap

9. Ratchet จำนวน 1 ชน

รปท 29 แสดง Rachet

• ชดเครองมอศลยกรรมทง 13 ชน ถกบรรจอยในกลองพลาสตกสขาวฝาปดสชมพทสามารถ

ทำใหปราศจากเชอดวยเครองAutoclaveได

รปท 30 และ 31 แสดงกลองใสชดเครองมอศลยกรรม


ชดเครองมอทนตกรรมประดษฐระบบรากฟนเทยม “ขาวอรอย”

• ชดเครองมอทนตกรรมประดษฐ มจำนวน 5 ชน ประกอบดวย

1. ไขควง (Screw driver) และดามจบ (Thumb knob) จำนวน 2 ชน

รปท 32 แสดง Screw driver

รปท 33 แสดง Thumb knob

รปท 34 แสดง Thumb knob ตอกบ Screw driver

2. ประแจขน (Torque wrench) จำนวน 1 ชน

รปท 35 แสดง Torque wrench


3. แกนเชคความขนาน (Parallel check pin) จำนวน 2 ชน

รปท 36 แสดง Parallel check pin

• ชดเครองมอทนตกรรมประดษฐทง 5 ชน ถกบรรจอยในกลองพลาสตกสขาวฝาปดสชมพท

สามารถทำใหปราศจากเชอดวยเครองAutoclaveได

รปท 37 และ 38 แสดงกลองใสชดเครองมอทนตกรรมประดษฐ


ขนตอนการรกษา

คดกรองผปวยเบองตน

คดเลอกผปวยตามเกณฑ

± Consent form

± พมพปาก

± X-ray

surgery stage I ประกอบดวย

± visit ท 1 ฝงรากฟนเทยม

± visit ท 2 Follow up และตดไหม (1 สปดาหหลงฝง)

± visit ท 3 Follow up (1 เดอนหลงฝง)

± visit ท 4 Follow up (3 เดอนหลงฝง)

surgery stage II ประกอบดวย

± visit ท 5 ใส healing abutment ( 4 เดอนหลงฝง)

± visit ท 6 follow up และตดไหม (1 สปดาหหลงใส healing abutment)

การใส ball attachment + recheck

± visit ท 7 ใส ball attachment,metal housing และ pick up O-ring

(หลงใส healing abutment 3 สปดาห)

± visit ท 8 Recheck ครงท 1 (หลงใส ball attachment 1 สปดาห)

± visit ท 9 Recheck ครงท 2 ( หลงใส ball attachment 1 เดอน )

Maintenance

± visit ท 10 Recall ครงท 1 (6 เดอน หลงใสฟนเทยมบน ball attachment แลวไมมปญหา

การใชงาน )

± visit ท 11 Recall ครงท 2 (6 เดอน หลง Recall ครงท 1)


สรป ผงการใหบรการผปวยในโครงการฯ

ตรวจคดกรอง

ลงทะเบยนผปวย

ฝงรากฟนเทยม (stage I surgery)

ใส healing cap (stage II surgery)

ใส ball abutment และ pick up Metal housing และ O-ring

Recheck

Recall ทกๆ 6 เดอน

4 เดอน

2-3 สปดาห

1 สปดาห


การชวยขนตอนตรวจคดกรองผปวย (Case selection)

เตรยมเครองมอ วสดและอปกรณ

1. เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย ใน Log book

2. สมดประจำตวผปวย

3. ชดตรวจและแกวนำ

4. ถาดพมพบนและลาง

5. อลจเนตและชอนตวง ถวยตวงนำ Rubber bowl และSpatula

6. ฟลมเอกซเรยชนดพานอรามก (Panoramic film) (ใชฟนบนผปวยเปน guide)

7. โลหะทรงกลม (Metal ball) 2 ลก

8. ขผงสำหรบยดลกเหลก เชน Sticky wax Utility wax หรอ Waxบนแผงซฟนเทยม

9. Spatula no.7 และ ตะเกยง ไมขดไฟ

10. แบบจำลองรากฟนเทยมและแผนพบของโครงการฯ

การชวยขางเกาอ

1. เตรยมแบบบนทกขอมลผปวย (Log book)หนา 3 (เกณฑทวไปและเกณฑทางทนตกรรม)

ใหทนตแพทยสำหรบการตรวจคดกรองผปวยเขาโครงการฯ

(รปท 39 แสดงแบบบนทกขอมลผปวย)

2. เตรยมแบบจำลองรากฟนเทยม“ขาวอรอย” ใหทนตแพทยสำหรบอธบายใหผปวยเขาใจ

ถงแผนการรกษา ขนตอนการรกษาและระยะเวลาทใชรกษา

3. กรณผปวยผานเกณฑการคดเลอก ใหผชวยทนตแพทยบนทกขอมลในแบบบนทกขอมลผปวย

(Log book)ใหสมบรณดงน


3.1 ชอ-นามสกล อาย เลขทบตรประชาชนของผปวยและโรงพยาบาลทตรวจคดเลอก

ในแบบบนทกขอมลผปวย หนา 1

3.2 ชอ-นามสกล อาย เลขทบตรประชาชนของผปวย ในแบบฟอรมการคดเลอกผปวย

หนา 3

3.3 บนทก วนท ชอ-นามสกล อาย เลขทบตรประชาชนของผปวย ในหนงสอเจตนาให

ความยนยอมรบการรกษา หนา 4

3.4 ขอมลทวไปของผปวย ในแบบบนทกขอมลผปวย หนา 5

4. ใหผปวยลงลายมอชอหรอรอยพมพลายนวมอ(กรณไมสามารถเขยนได)ในหนงสอเเสดง

เจตนาใหความยนยอมรบการรกษา โดยตองอานขอความทงหมดและอธบายใหผปวย

และญาตเขาใจกอน

5. เตรยมเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (Log book) ใหทนตแพทยบนทกและลง

รายละเอยดการรกษา

6. สงถาดพมพใหทนตแพทยลองในปากผปวยและผสมวสดพมพใสในถาดพมพและสงให

ทนตแพทยพมพปากเพอทำแบบหลอศกษา (Study models) บนและลาง

7. เตรยมใบสงแลบใหทนตแพทยเขยนเพอสงทำ Surgical stent (กรณไมทำเอง)

8. ถายภาพรงสพานอรามา (Panoramic radiograph) โดยใหผปวยใสฟนเทยมทงปากบน

และลางโดยตดโลหะทรงกลมดวยขผงบรเวณฟนเขยวทง 2 ขางของฟนเทยมทงปากลาง

(รปท 40 แสดงโลหะทรงกลมยดดวยขผงกบฟนเทยมทงปากลาง


9. แจกเอกสาร แผนพบ ของโครงการ “ขาวอรอย” ใหกบผปวยนำไปอานทำความเขาใจ

อกครงหลงจากททนตแพทยอธบายแผนการรกษา ขนตอนการรกษา และระยะเวลาทใช

รกษาใหผปวยทราบแลว

รปท 41 แสดงเอกสาร แผนพบ ของโครงการรากฟนเทยมฯ

10. นดผปวยใหมารบการผาตดฝงรากฟนเทยมโดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวย

รปท 42 และ 43 แสดงสมดประจำตวผปวย

11. ลงขอมลการคดกรองในโปรแกรม DENTIIS


การชวยขนตอนผาตดฝงรากฟนเทยมระยะท 1 (Stage I Surgery)

การเตรยมหองผาตด

1. ทำความสะอาดพนผวของยนตและพนหองดวยนำสบ

2. ทำลายเชอบรเวณพนผวของยนตและพนหองดวยนำยาทำลายเชอพนผว

การเตรยมความพรอมบคลากรในทมผาตด

1. ทนตแพทยผทำการผาตด

2. เจาพนกงานทนตสาธารณสขหรอผชวยทนตแพทย

3. เจาพนกงานรงส

4. บคลากรอนๆ

การเตรยมเอกสาร วสดและอปกรณ

1. เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (Log book)

2. ภาพรงสพานอรามา (Panoramic) ทถายพรอมโลหะทรงกลม (Metal ball) ตดบน View box

รปท 44 แสดงภาพรงสพานอรามาทถายพรอมโลหะทรงกลม

3. แบบหลอศกษา (Study models) บนและลาง

4. ชดรากฟนเทยม ควรเตรยมไวทงสองขนาด (8 มลลเมตร และ 10 มลลเมตร) ขนาดละ

2 กลอง เพราะอาจตองเปลยนขนาดเมอประเมนขนาดความสงสนกระดกจรงแลว

5. Surgical stent (ทผานการอบแกส หรอแชนำยา Hibitane scrub ประมาณ 12 ชวโมงแลว)


รปท 45 แสดง Surgical stent ทผานการอบแกส

รปท 46 แสดง Surgical stent ทแชนำยา Hibitanc scrub

6. อปกรณชวยชวตฉกเฉน (Emergency kit)

7. อนๆ

5.1 ผากอสสำหรบกดหามเลอด

5.2 ใบคำแนะนำหลงผาตด

5.3 ถงสำหรบใสฟนเทยมลางใหผปวยกลบ

5.4 ใบสง X - Ray

5.5 ใบสงยา

การเตรยมชดเครองมอผาตดฝงรากฟนเทยม (Surgical Set)

1. ชดเครองมอผาตดชองปากทวไป

1.1 ชดตรวจและแกวนำ


1.2 Periodontal probe

1.3 ไมบรรทด

1.4 Syringe ยาชา

1.5 Blade holder

1.6 Cheek retractor

1.7 Periosteal elevator เชน Molt No. 9

1.8 Periosteal retractor หรอ minnesota retractor

1.9 Straight handpiece

1.10 Rongeur forceps และ Bone file

1.11 Tissue forceps

1.12 Needle holder

1.13 กรรไกรตดไหม

1.14 ถวยนำเกลอ

1.15 Irrigating syringe

1.16 ถวยเลก (สำหรบเกบ bone)

1.17 Towel clamp

1.18 Fracier suction tip

1.19 สายยางดดนำลายสำหรบ mobile suction

รปท 47 และ 48 แสดงชดเครองมอผาตดชองปากทวไป

2. ชดเครองมอศลยกรรมรากเทยม 13 ชน

2.1 Long shank round bur ขนาด 2.0 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

2.2 Pilot drill ขนาด 2.0 มลลเมตร จำนวน 1 ชน


2.3 Twist drill

2.3.1 ขนาด 2.8 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

2.3.2 ขนาด 3.4 มลลเมตร จำนวน 1 ชน

2.4 Insertion tool จำนวน 1 ชน

2.5 Screw driver และ Thumb knob จำนวน 2 ชน

2.6 Implant driver จำนวน 1 ชน

2.7 Parallel pinขนาด 2.0/2.8 มลลเมตร จำนวน 2 ชน

2.8 Bone tap และ Latch bone tap (จบ bone tap) จำนวน 2 ชน

2.9 Ratchet จำนวน 1 ชน

รปท 49 แสดงชดเครองมอศลยกรรมรากเทยม

3 ชดเครองกรอมอเตอรและดามกรอ ประกอบดวย

3.1 มอเตอรและสายไฟ

3.2 Foot switch

3.3 Handpiece ทดรอบ อตราทดรอบเดยวกนกบเครอง Motor

3.4 สายตอ Handpiece

3.5 สายนำเกลอ : หมายเหต ตองเปนรนเดยวกบ Mobile Motor

3.6 เสานำเกลอ


รปท 50 และ 51 แสดงชดเครองกรอมอเตอรและดามกรอ

4. Mobile suction

5. วสดสนเปลอง

5.1 ถงมอผาตด

5.2 Blade No. 15

5.3 หวกรอกลมดามยาว # 018 (Long shank round bur) สำหรบ Contra angle handpiece

5.4 Carbide bur สำหรบกรอแตงกระดก

5.5 หวกรอแตงกระดกไดแก Steel bur รปมะยม มะเฟอง Round bur สำหรบ

Straight handpiece

5.6 ผากอซ

5.7 ยาชา

5.8 เขม G 27 (ยาว)

5.9 นำยา scrub

5.10 นำเกลอลางแผล

5.11 เขมเยบ ไหมเยบ

5.12 ผาสเหลยมเจาะกลาง

5.13 ผาปบนถาดวางเครองมอและปโตะวางเครองมอ

5.14 ผาหมสาย Handpiece หรอซองหมชนดใชแลวทง

5.15 ผาหมสาย Suction หรอซองหมชนดใชแลวทง (กรณทไมไดใชสายยาง Suction ท sterile)

5.16 Plate paper point

*จดเครองมอผาตดเรยงตามลำดบการใชงาน*


การเตรยมเครองกรอมอเตอรและดามกรอ

1. ตอสายไฟเครอง Motor

รปท 52 แสดงสายไฟทตอเขากบเครอง

2. ตอ Foot switch ใหสงเกตสญลกษณทสายและชองเสยบบนตวเครองใหตรงกนแลวดน

เขาตรงๆ จนสด (และตอนถอดกใหดงออกตรงๆ เชนกน)

รปท 53 แสดง Foot switch

3. ตอเสานำเกลอดานบนของตวมอเตอรและนำนำเกลอมาแขวน

รปท 54 แสดงสายนำเกลอทตอเขากบมอเตอร


4. ตอสาย Handpiece ใหสงเกตสญลกษณทสายและชองเสยบบนตวเครองใหตรงกน และ

ดนเขาตรงๆ จนสด (และตอนถอดกใหดงออกตรงๆ เชนกน) เลอกอตรทดรองทเครอง

มอเตอรใหตรงกน contra handpice ทใช เชน 16 : 1 หรอ 20 : 1

รปท 55 แสดง Handpiece ทตอเขากบเครอง motor

5. ฉกซองสายนำเกลอ ผชวยทนตแพทยทชวยขางเกาอใสถงมอหยบสายนำเกลอออกจากซอง

(ควรตรวจสอบวาสายนำเกลอเปนรนทสามารถใชไดกบ Motor) ยนปลายสายนำเกลอดาน

ทเปนปลายเขมให ผชวย Circulate เสยบเขากบขวดนำเกลอ ผชวย Circulate หมนนอตท

ลอคฝาครอบปมนำเกลอออก เปดฝาครอบขน นำสวนขอตอ ของสายนำเกลอคลอง หรอ

สอดเขากบปม ตามทศทางของลกศร แลวผชวยทนตแพทยทชวยขางเกาอตอปลายอกดาน

เขากบทอสงนำของหว Contra ทดรอบ ปดฝาครอบเขาท

รปท 56 และ 57 แสดงการใสสายนำเกลอเขากบ pump นำ

6. กด switch เปดเครอง สงเกตวามไฟเขาเครอง กดเปด pump และเลอกอตราทดรอบ

หนาจอจะแสดงจำนวนรอบของหว Handpiece ใหตงคาความเรวรอบประมาณ 800 -

1,200 รอบ ตอนาท โดยปรบ เพอเพมหรอลดความเรวรอบ


7. เหยยบ Foot switch เพอ Pump นำและไลลมออกจากสายนำเกลอ (ปรบเพมหรอลด

ปรมาณนำตามทตองการ)

รปท 58 แสดง motor ทมการตอสายนำเกลอและเปดเครองแลว


การเตรยมผปวยกอนผาตดฝงรากฟนเทยม

1. วดและบนทกคาความดนโลหต (Blood pressure) และชพจร (Pulse rate)

2. ใหผปวยรบประทานยากอนเขาหองผาตดฝงรากฟนเทยม (ตามคำสงของทนตแพทย)

3. นำผปวยเขาหองผาตดและใหผปวยบวนปากดวยนำยาคลอเฮกซดน (Chlorhexidine)

ความเขมขน 0.12 %

4. จดผปวยในทาทเหมาะสมพรอมจะผาตดฝงรากฟนเทยม

5. Scrub บรเวณรมฝปากและผวหนงรอบๆรมฝปาก และ Drape ผาเจาะกลางดงน

5.1 ใช Sponge forceps คบผากอซชบนำยา Hibitane เชดทำความสะอาดรมฝปากและ

ผวหนงรอบรมฝปากโดยวนจากรมฝปากออกดานนอก

5.2 คลมผาสเหลยมเจาะกลางบนใบหนาและหนาอกของผปวย

5.3 บอกผปวยหามยกมอขนมาสมผสบรเวณใบหนา หากมปญหาใหยกมอซายขนมาขางๆ

ลำตว

การชวยขางเกาอผาตดฝงรากเทยม

1. สง Syringe ยาชาพรอมเขมใหทนตแพทยฉดยาชา

2. สง Surgical stent และ Periodontal probe เพอกำหนดตำแหนงทจะฝงรากฟนเทยม

บนสนเหงอกโดยปกตจะอยบรเวณฟนเขยวและทราบแนวทจะกรดเปดแผนเหงอก

3. สงดามมดทมใบมดผาตด (ปกตใชเบอร 15) ใหทนตแพทย

4. ดดเลอดและนำลายขณะททนตแพทยลงรอยกรด (Flap incision) บนสนเหงอก

5. สง Periosteal elevatorใหทนตแพทยเพอแยกเหงอกและสง Periosteal elevator เพอรง

แผนเหงอก

6. สง Surgical stent ใหทนตแพทยเพอกำหนดตำแหนงทจะกรอกระดกทจะฝงรากเทยม

7. ใส Round bur long shank กบ หว Contra ทดรอบ สงใหทนตแพทยเพอกรอกำหนด

ตำแหนงทจะฝงรากฟนเทยมบนกระดก

8. ดดนำเกลอ เลอดและนำลายขณะททนตแพทยทำการกรอกระดก

หมายเหต กรณไมไดตอสายนำเกลอกบมอเตอรใหใช Irrigating syringe บรรจนำเกลอฉด

บรเวณทกรอเพอลดความรอนทเกดขนกบกระดกซงอาจทำใหกระดกตายไดและทำความ

สะอาดบรเวณทกรอ


9. เปลยน Round bur longshank เปน Pilot drill ขนาด 2.0 มม. สงใหทนตแพทยกรอกระดก

จนไดความลกตามตองการ โดยผชวยทนตแพทยชวยดความขนานทงดานหนาและดานขาง

รปท 59 แสดงการกรอดวย Pilot drill ขนาด 2.0 มลลเมตร

10. สง Parallel check pin ใหทนตแพทยใสในชองทกรอเพอดแนววาถกตองหรอไมและ

ใชเปนแนวสำหรบการกรออกชองหนง

11. สง Parallel pin ตวทสองหลงจากททนตแพทยกรอกระดกชองอกชองเสรจ เพอดความ

ขนานของ Parallel pin ทงสองขาง

รปท 60 แสดง Parallel pin เชคความขนานของกระดกทเจาะไว

12. เปลยนหว Drill เปนขนาด 2.8 มม. เมอ Drill เสรจสง Parallel pin ใหตรวจด

ความขนานอกครงหนง


รปท 61 แสดงการกรอดวย drill ขนาด 2.8 มลลเมตร

13. เปลยนหว drill ตวท 3 (final drill) ขนาด 3.4 มม. ใหทนตแพทย กรอขยายกระดก

รปท 62 แสดงการกรอดวย drill ขนาด 3.4 มลลเมตร

14. ผชวย Circulate แกะกลองรากเทยม ตามขนาดททนตแพทยสง โดยกอนแกะกลองรากเทยม

ตองยนยนขนาดรากฟนเทยมทกครงโดยการพดทวนขนาดพรอมกบแสดงกลองรากเทยมให

ทนตแพทยด เมอแกะกลองแลวจะพบถงหมหลอดใสรากฟนเทยมใหฉกถงออกเลวเทหลอด

ใสรากฟนเทยมลงในถาดเครองมอโดย ผชวย Circulate หามจบหรอสมผสกบตวหลอด

บรรจรากเทยม

15. สวนใหญทนตแพทยจะเปดฝาหลอดบรรจรากฟนเทยมเองแลวจบสวน Fixture mount เพอนำ

รากเทยมใสในรกระดกทเจาะไวแลว สง Ratchet ขณะทนตแพทยไขรากเทยม ผชวย

รงแกม กนลนและเนอเยอพรอมทงดดนำลาย (ขณะดดเลอด, นำลาย ผชวยตองระวงไม

ใหตว Suction Tip ไปโดน Fixture)


รปท 63 แสดงรากฟนเทยมทพรอมนำไปฝงในกระดก

รปท 64 แสดงรากฟนเทยมทถกไขลงไปในกระดก

16. สง Drill ขนาด 2.8 มม. ใหทนตแพทย Drill อกขางหนงและทำเชนเดยวกบขอ 13-15

17. สง Screw driver ใหทนตแพทยไขสกรทอยใน Fixture mount ออกเพอเอา Fixture

mount ออกจากรากฟนเทยม ระหวางนควรชวยกนเลอดและนำลายไมใหไหลลงไปใน

ชองตรงกลางของ Implant fixture ใช paper point ซบตรงกลาง Implant fixture

รปท 65 แสดงการไขเอาสกรทยด Fixture mount กบรากฟนเทยมออก


18. สง Cover screw พรอม screw driver ใหทนตแพทยเพอปดรของรากฟนเทยม จากนน

ทำอกขางหนงเชนเดยวกน

รปท 66 แสดงรากฟนเทยมทถกปดดวย Cover Screw

19. สง Syringe นำเกลอ เพอลางแผลและชองปาก ดดนำลาย

20. สงเขมและ Needle holder พรอมดวย Tissue forcep ใหทนตแพทยเพอเยบปดแผล

ผาตดและตดไหม

รปท 67 แสดงแผลผาตดทถกเยบดวยไหมเยบแผล

21. สง Syringe นำเกลอเพอลางแผลและชองปาก ดดเลอด นำและนำลาย

22. สงผากอซใหทนตแพทยเพอใหผปวยกดหามเลอด

23. ผชวยเชดทำความสะอาดทรอบรมฝปากผปวย

24. นำผปวยไป X - Ray


รปท 68 แสดงภาพถายรงสพานอรามกหลงฝงรากฟนเทยมแลว

25. ปรบเกาอและอาจเชญญาตผปวยเขารวมรบฟงคำแนะนำหลงการผาตดจากทนตแพทย

26. นดผปวยกลบมาดแผลและตดไหม ประมาณ 1 สปดาหหลงฝงรากฟนเทยมโดยบนทก

ในสมดประจำตวผปวยและมอบใหผปวยหรอญาต

27. นำสตกเกอรในกลองรากเทยมตดในเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

หนา 6 และขดเครองหมายถกทหมายเลข 1 ตรงสนปกของแบบบนทก

รปท 69 แสดงการตดสตกเกอรในแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

รปท 70 แสดงการขดเครองหมายถกทหมายเลข 1 ตรงสนปกของแบบบนทกขอมลผปวย (log book)


28. นำเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book) หนา 6 ใหทนตแพทยบนทกและ

ลงรายละเอยดการรกษา

29. นดผปวยใหมาดแผลและตดไหม 1สปดาหโดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวย

30. ลงขอมลในโปรแกรม DENTIIS

การจดการเครองมอ อปกรณและขยะหลงเสรจผาตด

1. แยกขยะ และแยกเครองมอโดยเฉพาะชดเครองมอศลยกรรมควรแยกใสถวยสแตนเลส (ดงรป)

รปท 71 แสดงการแยกเครองมอศลยกรรมใสถวยสแตนเลส

2. ถอดสายนำเกลอดานทเสยบกบขวดนำเกลอออก นำนำเปลา 1 แกว โดยใชดานทเปนปลาย

เขมใสไปในแกวนำ เหยยบ Foot switch เดนเครองไลนำเกลอ ทคางอยในสายออกจนหมด

แลวจงถอดสายออกเพอสงไปลางทำความสะอาดและทำใหปราศจากเชอ

3 ทำความสะอาดชดเครองมอศลยกรรม

3.1 ใชแปรงสฟนหรอแปรงลางเครองมอแปรงตามซอกตางๆ

รปท 72 และ 73 แสดงการทำความสะอาดหว Drill ตวยแปรงสฟน


3.2 ใชลวดหรอเขมยาวแหยเขาไปในรทอยตรงปลายของหว Drill เพอปองกนการตกคาง

ของเศษกระดกหรอคราบเลอด จากนนลางใหสะอาดเชดใหแหงและนำไปเปาลม

เขาไปในรดวย Triple syringe เปนลำดบสดทาย

3.3 ทำเครองมอทกชนใหแหงสนทและเชคจำนวนใหครบ 13 ชน บรรจลงในกลองโดยจด

เกบตามชอเครองมอทระบบนถาดใหถกตองเพอปองกนการใชทผดพลาดไดโดยเฉพาะ

หว drill ซงเรยงจากขนาดเสนผาศนยกลางจากเลกไปใหญ

3.4 ทำ.ใหเครองมอปราศจากเชอโดยการนำเขาอบในเครอง Autoclave สวนสาย

micromotor ใหนำไปอบแกสเอทธลนออกไซด

รปท 74, 75 และ 76 แสดงหอเครองมอเพอนำไปทำใหปราศจากเชอ

ขอปฏบตในการทำความสะอาดเครองมอศลยกรรม

1. ระหวางทำงานไมควรนำเครองมอทใชแลวเสยบกลบเขาไปในกลอง cassette เพราะเลอด

จะเปอนตดกลอง

2. ระหวางหรอหลงผาตดไมควรปลอยใหเลอดแหงบนเครองมอ ควรแชนำสะอาดไว

3. แยกเครองมอชนเลกออกและลางในตะแกรงหรอตะกราเพอปองกนการสญหาย

4. ถอด Intersion tool ออกจาก Ratchet เสมอ


5. ฆาเชอ ทำความสะอาด และลางนำยาออกใหหมด

6. ไมควรเกบเครองมอทยงเปยกหรอชนอย

7. การอบใน Autoclave ตองรอใหแหงสนทกอน เพอปองกนสนม

การตดตามผลการกษาหลงฝงรากฟนเทยม 1 สปดาหและตดไหมใหนำฟนเทยมมาดวย

การเตรยมวสดและอปกรณ

1. เวชระเบยน และ แบบบนทกขอมลผปวย (Log book)

2. ชดตรวจ

3. เครองมอชดตดไหม

4. เครองมอชดลางแผล

5. Soft liner และอปกรณสำหรบผสม

6. ชดกรอฟนเทยม

การชวยขางเกาอผาตดฝงรากเทยม

1. นำเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book) หนา 7 ใหทนตแพทยบนทกและลง


2. นดผปวยมาผาตดใส Healing cap ประมาณ 4 เดอนหลงฝงรากฟนเทยมโดยเขยนวน

นดในสมดประจำตวผปวย

3. ขดเครองหมายถกทหมายเลข 2 ตรงสนปกของแบบบนทก

4. ลงขอมลในโปรแกรม DENTIIS


การใหคำแนะนำขอปฏบตหลงผาตดฝงรากฟนเทยม

1. กดผากอซใหแนนประมาณ 1 ชวโมงหรอจนเลอดหยดแลวคายผาออก

2. 24 ชวโมงแรกใหประคบเยนดานนอกปากตรงกบบรเวณทฝงรากเทยม หามประคบรอน

3. รบประทานอาหารออน 1-2 อาทตยและหลกเลยงการเคยวอาหารบรเวณทผาตดฝงรากเทยม

4. หลกเลยงการใสฟนเทยมลางจนกวาถงวนตดไหม

5. ทานยาทไดรบตามกำหนดใหครบ

6. ทำความสะอาดในชองปากโดยใชนำเกลออมบวนปาก (เกลอ 1 ชอนชาผสมนำสะอาด 1 ลตร)

7. หากเกดอาการหรอภาวะแทรกซอนหลงผาตดใหปฏบตเบองตนดงน

7.1 อาการปวดหลงผาตดฝงรากฟนเทยม จะเรมเกดเมอยาชาหมดฤทธ แนะนำใหผปวย

รบประทานยาระงบปวดตามแพทยสง

7.2 อาการบวม ใหใชนำแขงประคบภายนอกบรเวณทผาตดในชวง 24 ชวโมงแรก เพอ

ชวยลดอาการบวม

7.3 เลอดออก ใหผปวยกดผากอสใหแนนและนงๆประมาณ 1 ชวโมง กลนนำลายตาม

ปกตซงอาจมเลอดปนเลกนอย หลงจากนนใหคายผากอสทง โดยปกตเลอดบรเวณ

แผลผาตดจะแขงตวและหยดไหลเอง หากเลอดยงไมหยดใหใชนำแขงชวยประคบ

แลวกลบมาพบทนตแพทย

7.4 อาการเขยวชำ และหอเลอด โดยปกตการผาตดในผสงอายจะมโอกาสเกดอาการ

เขยวชำ และหอเลอด เนองจากเนอเยอมความแนนนอยลงกวาวยหนมสาว กรณทเกด

เพยงเลกนอยจะหายเองภายใน 5-7 วน หากไมหายหรอมอาการมากขน แนะนำให

กลบมาพบทนตแพทย

7.5 อาการอนๆ หากผปวยมอาการอนนอกจากทกลาวมาสามารถโทรศพทมาปรกษา

ทนตแพทยผใหการรกษาได


การชวยขนตอนผาตดฝงรากฟนเทยม ระยะท 2 (Stage II Surgery)

การเตรยมวสดและอปกรณ

1. เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย(Log book)

2. ฟลมเอกซเรย

3. แบบจำลอง

4. เตรยมหองผาตด (Surgical area preparation)

5. Surgical stent

6. Healing cap 2 ตว

การเตรยมเครองมอ

1. ชดตรวจ

2. Catridge syringe ยาชา และเขม (สน)

3. ชด ผาตดเลก

4. Screw driver

5. Periodontal probe

6. Curette (ในกรณทตอง remove tissue หรอ bone)

7. Straight handpiece และ Round steel bur ขนาดเลก

8. หวกรอฟนเทยม

9. กระดาษกดสบ (กระดาษเชคสง)

10. ดนสอกอปป

11. Fit checker หรอ Alginate

การเตรยมผปวย

1. วดความดนโลหตและชพจร

2. นำผปวยเขาหองผาตดและใหผปวยบวนปากดวยนำยา 0.12 % Chlorhexidine mouthwash

3. จดผปวยในทาทเหมาะสมพรอมจะผาตด

4. ใชนำยา Hibiscrub เชดทำความสะอาดผวหนงบรเวณรอบนอกปากกอนการผาตด

5. คลมผาสเหลยมเจาะกลางใหผปวย

6. เปด set และอปกรณ


การชวยขางเกาอทนตแพทย

1. สง syringe ยาชา

2. สง surgical stent ใหทนตแพทยเพอกำหนดตำแหนงทจะเปดแผนเหงอก

3. สงมดผาตด คอยรงแกม ลน ดดนำลาย

4. สง periosteal elevator

รปท 77 แสดง Cover screw ปดอยบนรากฟนเทยม

5. สง screw driver ใหทนตแพทยไข cover screw ออกมา

หมายเหต กรณทมกระดกคลม ใหเตรยม straight handpiece ทใส round bur ขนาด

เลกสงใหทนตแพทยกรอกระดกทคลม cover screw ออก ฉดนำเกลอบรเวณทกรอ

และ suction

6. สง healing cap พรอม screw driver ใหทนตแพทยไข Healing cap เขากบ fixture

และ suction บรเวณเหงอกรอบรากฟนเทยมเพอปองกนเลอดและนำลายไมใหไหลลงไป

ในรสกรของรากฟนเทยม

รปท 78 แสดงภาพ Healing cap ตออยกบรากฟนเทยม


7. สง needle holder ทคบเขมเยบพรอมไหมและชวยตดไหม

รปท 79 แสดงภาพแผลผาตดทถกเยบดวยไหมเยบแผล

8. สง syringe นำเกลอเพอลางทำความสะอาดบรเวณแผลทเยบและชองปาก ดดนำเกลอ

และนำลาย

9. สงฟนเทยมลางพรอมกระดาษกดสบใหทนตแพทย check หาตำแหนงทคำของ healing

cap ทโผลยนขนมา

หมายเหต ทนตแพทยอาจเลอกใช ดนสอสระบายนำ fit checker หรอ alginate แทน

กระดาษกดสบ

10. สงดามกรอพรอมเขมกรออะครลก เพอใหทนตแพทยกรอ relief เรซน อะครลกใตฐานฟนเทยม

เพอใหฟนเทยมลงท

รปท 80 แสดงภาพการกรอสวนฐานฟนเทยมเพอไมใหฟนเทยมกดตว Healing cap

11. เมอเสรจสนขนตอนแลวเชดทำความสะอาดบรเวณรอบปากผปวย

12. ใหคำแนะนำวธการทำความสะอาด Healing cap โดยใช Cotton bud เชดทำความสะอาด

และนดมาตดไหม 1 สปดาห


13. เตรยมแฟมประวตผปวย และ log book ใหทนตแพทยลงบนทกขอมลหนา 8

14. นดผปวยใหมาดแผลและตดไหม 1สปดาหโดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวยและขด

เครองหมายถกทหมายเลข 3 ตรงสนปกของแบบบนทก

15. เกบเครองมอ ทำความสะอาดเหมอนขนตอนแรก

การตดไหม

ทำเชนเดยวกบการตดหลงการผาตดครงแรก

นดผปวยมาใส Ball attachment และ pick up Metal housing และ O-ring 2-3 สปดาห

หลงตดไหมนดผโดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวย


การชวยขนตอนใส Ball abutment และ Pick up Metal housing และ O-ring

ขนตอนนทำหลงจากใส Healing cap ประมาณ 2-3 สปดาห

การเตรยมวสดอปกรณ

1. เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (Log book)

2. ชดตรวจและแกวนำ

3. ฟลมเอกซเรยชนดเพอรเอปคอล (Periapical film)

4. Screw driver และ Thumb knob

5. Parallel check pin

6. Torque wrench

7. Ball attachment ขนาดสนและยาว อยางละ 2 ชด

8. O-ring 4 วง (ใชจรง 2 วง และสำรอง 2 วง)

9. Periodontal probeชนดพลาสตก

10. ชน Rubber dam ตดเปนวงกลมขนาดเสนผาศนยกลาง 1 เซนตเมตร และเจาะรตรงกลาง

11. Fit checker กระดาษอาบมนและMixing spatulaชนดพลาสตก

12. Self cure acrylic ชนด fast set (สชมพ) ถวยยางและ Spatula No. 7

13. Straight handpiece ชดกรอฟนเทยม และ Acrylic bur (สวนใหญใช หว round steel,

มะยม, มะเฟอง)

14. หวขดฟนเทยม หยาบและ ละเอยด

15. กระดาษกดสบ (Articulating paper)

16. ดนสอกอปป

17. คำแนะนำการดแลสขภาพในชองปากหลงจากใสฟนเทยมบนรากเทยม

การชวยขางเกาอ แบงเปน 5 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 ตรวจวาฐานฟนเทยมแนบสนทกบสนเหงอกหรอไม

ผสมวสดเชคความแนบของฐานฟนเทยม (เชน Alginate, Silicone, fit checker) และสงให

ทนตแพทยปายลงใตฐานฟนเทยมเพอประเมนวาฐานฟนทยมแนบกบสนเหงอกหรอไม หากพบวา

ฐานฟนเทยมไมแนบจำเปนตองทำการเสรมฐาน (Reline) ใหผชวยสงสำลกอนเลกๆหรอวาสลนให

ทนตแพทยใชปดรบน Healing cap กอนแลวผสมวสดเสรมฐานชนดเรซน อะครลกสชมพสงให

ทนตแพทยเพอเสรมฐานฟนเทยม


หมายเหต 1 อาจตองเตรยมดนสอและเขมกรอสำหรบเชคและกรอแกไขฐานฟนเทยมดานใน

ตำแหนงท Healing capคำอยเพอใหฟนเทยมไมกระดกกอนทจะเชคความแนบ

ของฟนเทยม

2 ปรมาณวสดทใชเสรมฐานขนอยกบขนาดของพนททตองการเสรมฐาน ควรถาม

ทนตแพทยกอน

รปท 81 และ 82 แสดงการเชคความแนบสนทของฐานฟนเทยมกบสนเหงอก

ดวยซลโคนและอลจเนต

ขนตอนท 2 การบนทกการสบฟนของฟนเทยมชนบนและลาง

ผสมวสดบนทกการสบฟนและสงใหทนตแพทย ฉดบนดานบดเคยวของซฟนเทยมทกซเพอ

บนทกการสบฟนของฟนเทยมบนและลาง

ขนตอนท 3 การใส Transmucosal abutment และ Ball Screw

1. เตรยมผากอซทคลออกแลวสงใหทนตแพทยวางบรเวณโคนลนของผปวย เพอปองกนเครองมอ

หลนลงคอ

2. สง Screw driver ใหทนตแพทยเพอไข Healing cap ออก

รปท 83 และ 84 แสดงการไข Healing cap ดวยScrew driver


3. ผชวยสง Parallel heck pin ใหทนตแพทย ใสบนรากฟนเทยมเพอเชคความขนาน

4. สงนำยาคลอเฮกซดน (Chlorhexidine) หรอนำเกลอทบรรจใน Syringe พรอมเขมใหทนตแพทย

ลางในรสกรของรากเทยมและใช Suction tipดดนำยาคลอเฮกซดนหรอนำเกลอทไหลเกนออกมา

รปท 85 แสดงการลางรสกรของรากเทยมดวยนำยาคลอเฮกซดน

5. สง Paper point ใหทนตแพทยซบรสกรของรากเทยมใหแหง

รปท 86 และ 87 แสดงการใช Paper point ซบในรสกรของรากฟนเทยม

6. สง Periodontal probe ชนดพลาสตกใหทนตแพทยเพอวดความหนาของเหงอกเพอเลอก

ขนาดความสงของ Transmucosal base (ม 2 ขนาดคอ 2.5 มลลเมตรและ 4.5 มลลเมตร)

รปท 88 แสดงการวดความหนาของเหงอกดวย Periodontal probe


7. เลอกและเปดกลองบรรจ Ball attachment (ตามขนาดททนตแพทยเลอก) และแกะ

Transmucosal abutment Ball screwและMetal housingออกจากซองบรรจ

รปท 89 และ 90 แสดงกลองบรรจ Ball Attachment (ยกเวน O-ring)

รปท 91 แสดงการเปดซองบรรจ Metal housing

8. สง Cotton Pliers ใหทนตแพทยคบ Transmucosal abutment เพอใสลงไปบนรากฟนเทยม

รปท 92 และ 93 แสดงการคบ Transmucosal abutment เพอใสลงไปบนรากฟนเทยม


9. สง Paper point ใหทนตแพทยซบรสกรของรากเทยมใหแหงอกครง

รปท 94 แสดงการใช Peper point ซบในรสกรของรากฟนเทยม

หลงจากใส Transmucosal abutment แลว

10. ใส Thumb knob บน Screw driver และสงใหทนตแพทยเพอไข Ball screw ใหแนน

รปท 95 แสดงการไข Ball screw ดวย Screw driver

11. ถอด Thumb knob ออกจาก Screw driver เพอตอกบ Torque wrench ปรบขนาดแรงขนท

20 นวตนเซนตเมตรและสงใหทนตแพทยไข Ball screw ใหแนน

รปท 96 แสดงภาพของ Screw driver ทตอเขากบ Torque wrench


รปท 97 แสดงการขน Ball screw ดวย Screw driver ทตอเขากบ Torque wrench

12. นำผปวยไปถายภาพรงส (X-Ray) ชนด Periapical film เพอดความแนบสนทของ Transmucosal

abutment Ball screw และรากเทยม

ขนตอนท 4 การใส Metal housing และ O-ring

1. แกะ O-ring ออกจากซองบรรจ แลวใสเขาไปใน Metal housing ทง 2 ชน โดยใช Cotton

pliers คบ O-ring แลววางบน Metal housing จากนนใสสวนปลายของเครองมอ Plastic

instrument เขาไปในรของ O-ring จนชนกบ Metal housing ใช Ball burnisher คอยๆดน

O-ring ใหลงไปในเบาของ Metal housing

รปท 98, 99 และ 100 แสดงวธการใส O-ring เขาไปใน Metal housing


รปท 101 แสดง Metal housing ทม O-ring ใสอย

2. สงชน Rubber dam รปวงกลมทเจาะรตรงกลางใหทนตแพทยใสลงบนหวบอลเพอปองกนไมให

เหงอกสมผสกบเรซน อะครลกโดยตรง

รปท 102 แสดงการใสชน Rubber dam รปวงกลมลงบนหวบอล

3. สง Metal housing ทม O-ring อยดานในใหทนตแพทยใสลงบนหวบอลทง 2 ขาง

รปท 103 แสดง Metal housing บนหวบอล

ขนตอนท 5 การ pick up O-ring

1. สงดนสอสชนดละลายนำใหทนตแพทย ระบายดานบนของ Metal housing จากนนทนตแพทย

จะวางฟนเทยมลงบน Metal housing เพอหาจดคำเพอทจะกรอออก


2. สงเขมกรอรปทรงกลมขนาดใหญใหทนตแพทยกรอแตงฐานฟนเทยมบรเวณทตดสและชวยเปา

ลมไลเศษผงอะครลก (Acrylic)

รปท 104 แสดงการกรออะครลกใตฐานฟนเทยม

3. ผสม Fit checker หรออาจใช alginate เหลวๆ ปรมาณเลกนอย ใหทนตแพทยปายบนฟนเทยม

เพอหาจดคำทอาจหลงเหลอ

หมายเหต ขอ 2 และ 3 อาจตองทำซำจนฟนเทยมลงแนบสนทกบสนเหงอก

4. สง Round bur ขนาดเลกใหทนตแพทยเจาะรระบายอะครลกสวนเกนบนฟนเทยมทางดานลน

รปท 105 แสดงการกรอรระบายอะครลกสวนเกน

5. สงสำลปายวาสลนใหทนตแพทยทาบรเวณสนเหงอกรอบๆรากฟนเทยมและฐานฟนเทยมยกเวน

ในชองทกรอเตรยมไว

6. สงสำลชบ Monomer ใหทนตแพทยทาในชองทกรอไวและผสมเรซน อะครลกสชมพ

(คอนขางเหลว) ใหทนตแพทยหยอดลงไปในชองทกรอไว จากนนทนตแพทยจะนำฟนเทยมใส

ลงบน Metal housing


รปท 106 แสดงการใสเรซน อะครลกลงในชองทกรอไว

7. สงชนบนทกการสบฟนใหทนตแพทยเพอใหคนไขกดตามทบนทกไว รอจน เรซน อะครลก ทลน

ออกมาจากรระบายแขงตว

รปท 107 แสดงการสบของฟนเทยมบนและลางโดยใชชนบนทกการสบฟน

หมายเหต ขณะทเรซน อะครลกเรมแขงตวจะเกดความรอนทนตแพทยอาจใช Triple syringe ฉดนำ

เพอลดความรอนทเกดจากปฏกรยาการบมตว ใหผชวยทนตแพทยใช suction tip ดดนำเพอลด

ความรอนทเกดจากปฏกรยาการบมตวของ acrylic

รปท 108 แสดงเรซน อะครลกสวนเกนทไหลออกมาจากรระบาย


8. สงเขมกรอรปมะเฟองใหทนตแพทยกรอแตงเรซน อะครลกสวนเกนทไหลออกมาจากรระบาย

และบรเวณขอบฟนเทยมและ Round bur ขนาดเลกสำหรบกรอเรซน อะครลกทคลมขอบของ

Metal housing สงหวขดเรซน อะครลกสำหรบขดแตงใหเรยบ โดยผชวยทนตแพทยชวย

เปาลมไลเศษผงเรซน อะครลกขณะทนตแพทยกรอแตงและขดเรยบ

รปท 109 แสดงเรซน อะครลกสวนเกน (รอยดนสอ)

รปท 110 และ 111 แสดงการกรอเรซน อะครลกสวนเกนออก

9. สงหวยางขดอะครลกใหทนตแพทยสำหรบขดแตงเรซนอะครลกใหเรยบ

รปท 112 และ 113 แสดงการขดเรซน อะครลกใหเรยบ


10. สงกระดาษเชคการสบฟนรปเกอกมาใหทนตแพทยตรวจการสบฟนและสงเขมกรอเพอกรอ

แกไขการสบฟนโดยผชวยทนตแพทยชวยเปาลมขณะทนตแพทยกรอแตงแกไขการสบฟน

รปท 114 แสดงการเชคการสบฟนดวยกระดาษเชคการสบฟนรปเกอกมา

11. นำผปวยไปเอกซเรยรากฟนเทยมดวยฟลมเพอรเอปคอล (ควรแยกเปน2 ฟลม ซาย - ขวา)

12. นำสตกเกอรทอยในกลอง มาตดในเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

หนา 9 และขดเครองหมายถกทหมายเลข 4 ตรงสนปกของแบบบนทก

รปท 115 แสดงการตดสตกเกอรในแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

13. นำเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book) หนา 9 ใหทนตแพทยบนทกและลง


14. นดผปวยใหมา Recheck หลงใส Ball Attachment ในชวง 1 เดอนแรกโดยเขยนวนนดในสมด

ประจำตวผปวย

การจดการเครองมอหลงเสรจงาน

1. แยกเครองมอทนตกรรมประดษฐออกจากเครองมอทวไป

2. ลางทำความสะอาดเชดใหแหง และเปาลม

3. นำอปกรณของชดรากฟนเทยมใสในกลองเครองมอชดทนตกรรมประดษฐโดยใสตามชองท

ระบชอเครองมอ

4. นำไปเขาอบฆาเชอโดย Autoclave


การใหคำแนะนำหลงใสฟนเทยม


1 กระจกสองหนา

2 แบบจำลองและแปรงสฟน

3 ผากอซ


1. ปรบเกาอใหผปวยอยในทานงตรง สงกระจกสองหนาใหผปวยถอเพอดขณะทนตแพทย

สาธตวธการใสและถอดฟนเทยม

1.1 วธการใสฟนเทยม วางฟนเทยมบนสนเหงอกแลวขยบฟนเทยมใหตำแหนงของ

O-ring ตรงกบหวบอล แลวใชนวชกดทบรเวณฟนเขยวและใชนวหวแมมอ

ชอนใตขากรรไกรแลวกดลงใหแนน จนฟนเทยมแนบกบสนเหงอก (หามใชวธ

กดฟนเทยมใหเขาทเพราะอาจทำให O-ring ฉกขาดได ถงแมวาผปวยจะใสจน

ชำนาญแลวกตาม)

รปท 116 แสดงวธการใสฟนเทยมลาง

1.2 วธการถอดฟนเทยม ใชนวหวแมมอทงสองนวดนใตฐานฟนเทยมบรเวณฟนเขยว

โดยดนขนพรอมๆกน ถาถอดไมออก สอนผปวยใหใชนวชเกยวทฐานฟนเทยม

สวนทายดานลนทง 2 ขางขนพรอมๆกน


รปท 117 แสดงวธการถอดฟนเทยมลาง

2. ถอกระจกสองหนาเพอใหผปวยไดดวธฝกการใสและถอดฟนเทยม และการทำความสะอาด

บรเวณหวบอล

รปท 118 แสดงรปผปวยสองกระจกเพอดหวบอลทอยในชองปาก

3. สงแบบจำลองและแปรงสฟนใหทนตแพทยเพอสาธตการทำความสะอาดบรเวณหวบอล

และฟนเทยมบรเวณ metal housing และ O-ring ดงน

3.1 วธการทำความสะอาดบรเวณหวบอล ใชแปรงสฟนชนดกระจกเดยว (end tuft

brush) จมนำสะอาดแปรงบรเวณหว ball และบรเวณ transmucosal abutment

ทตดกบเหงอก และบรเวณหลมดานบนหวบอล (อาจใชแปรงสฟนเดกขนาดเลก

ขนนมแทน) ใช super floss โอบรอบบรเวณกานหว ball และบรเวณ transmucosal

abutment ทตดกบเหงอก ดงเบาๆไปมาซาย-ขวา จนสะอาด การใชยาสฟน

ทมผงขดหยาบอาจทำใหผวโลหะเปนรอยและมคราบจลนทรยเกาะไดงาย

3.2 วธการทำความสะอาดฟนเทยมบรเวณ metal housing และ O-ring ใช

แปรงสฟนชนดกระจกเดยว (end tuft brush) หรอแปรงสฟนเดกขนาดเลก


4. เมอสาธตเสรจแลว ใหผปวยทดลองทำความสะอาดบรเวณหวบอล และทำความสะอาด

ฟนเทยมบรเวณ metal housing และ O-ring ในแบบจำลองจนสามารถทำไดถกตอง

5. ใหผปวยทดลองทำความสะอาดบรเวณหวบอลในชองปากตนเองหนากระจกเงา กรณผ

ปวยทมนำลายนอย ใหอมนำกลวปากกอน ใชนวมอดงรมฝปากใหหางจากบรเวณรอบๆ

หวบอลทจะทำความสะอาดเพอใหมองเหนไดชดเจนและทำความสะอาดไดทว หลงจากนน

ใหผปวยทดลองทำความสะอาดฟนเทยมบรเวณ Metal housing และ O-ring ทนตแพทย

และผชวยทนตแพทยใหคำแนะนำจนมนใจวาผปวยสามารถดแลความสะอาดดวยตนเอง

ไดอยางถกตอง

รปท 119 และ 120 แสดงวธการทำความสะอาดบรเวณหวบอลดวยแปรง

6. แนะนำหลกเลยงการใชฟนหนากดหรอฉกอาหาร

7. แนะนำผปวยคอยสงเกตวา O-ring มการฉกขาดหรอหลดหายไปหรอไม

8. หลงทานอาหารทกครงใหถอดฟนเทยมออก เพอแปรงทำความสะอาดหวบอลและฟนเทยม

บรเวณ metal housing และ O-ring

9. ไมใสฟนเทยมขณะนอนหลบกลางคน

10. นดหมายผปวยมา recheck หลงใสฟนเทยม 1 สปดาหและ 1 เดอน

11. นดหมายผปวยมา recall หลงใสฟนเทยมทก 6 เดอน หากมปญหาเกดขนกอนใหมาพบ

ทนตแพทยโดยไมตองรอวนนด


การชวยขนตอน Recheck (ชวง 1 เดอนแรกหลงใส Ball attachment)


- เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

- ชดตรวจ

- periodontal probe ชนด plastic

- plastic instrument

- O-ring สำรอง

- self-curing acrylic สำหรบ reline พรอมถวยยางและ spatula No. 7

- articulating paper

- PIP และ พกน

- currette ชนดพลาสตก หรอไททาเนยม สำหรบขดคราบรอบรากฟนเทยม

- contra angle handpiece, rubber cup และและยาสฟนสำหรบขดทำความสะอาด


1. ชวยสงเครองมอและอปกรณใหทนตแพทย

2. นำเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book) หนา 6 ใหทนตแพทยบนทกและ

ลงรายละเอยดการรกษา

3. แจงผปวยถามปญหาใหมาพบทนตแพทยเพอทำการแกไข


5. นดผปวยครงตอไปอก 6 เดอนโดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวย


การชวยขนตอน Recall ครงท 1 (6 เดอนหลงใสBall attachment)

การชวยขนตอน Recall ครงท 2 (6 เดอนหลงการRecall ครงท1)


- เวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book)

- อปกรณถายภาพรงสชนด periapical

- ชดตรวจ

- ฟลมเอกซเรยชนดเพอรเอปคอล (Periapical film)

- periodontal probe ชนด plastic

- plastic instrument

- O-ring สำรอง

- self-curing acrylic สำหรบ reline พรอมถวยยางและ spatula No. 7

- articulating paper

- PIP และ พกน

- currette ชนดพลาสตก หรอไททาเนยม สำหรบขดคราบรอบรากฟนเทยม

- contra angle handpiece, rubber cup และยาสฟนสำหรบขดทำความสะอาด

- เตรยมเครองมอและอปกรณเหมอนขนตอนการ pick up O-ring ในกรณทตองเปลยน O-ring

- เตรยมเครองมอและอปกรณเหมอนขนตอนการ recheck


1. นำผปวยไป x-ray periapical (parallel technic)

2. ชวยทนตแพทยเหมอนขนตอนการ pick up O-ring และ recheck

3. นำเวชระเบยนและแบบบนทกขอมลผปวย (log book) หนา 11-13 ใหทนตแพทยบนทกขอมล

หมายเหต บนทกขอมลผปวย (log book)หนา 14-16 เมอ Recall ครงท 2

4. แจงผปวยถามปญหาใหมาพบทนตแพทยเพอทำการแกไข


หมายเหต ขดเครองหมายถกทหมายเลข 7 ตรงสนปกของแบบบนทกเมอ Recall ครงท 2

6. นดผปวยเพอมา Recall ครงท 2 โดยเขยนวนนดในสมดประจำตวผปวย

7. เกบ film

คำนำdentistry.go.th/uploadfile/implantsdentis01.pdfคู่มือการช่วยงานข้างเก้าอี้สำหรับผู้ช่วยทันตแพทย์ใน...

Documents