รางแผนพฒนาอตสาหกรรม

ปาลมนามนและนามนปาลม ป 2556-2560

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

สารบญ

หนา 1. หลกการและเหตผล 12. สถานการณปาลมนามนและนามนปาลม 2 2.1 สถานการณและแนวโนม ป 2551-2555 2 2.2 แนวโนม ป 2556 43. ผลการดาเนนการทผานมาตามแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2551–2555

4

4. นโยบายของรฐทเกยวของ 5 4.1 แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11

(พ.ศ. 2555-2559) 5

4.2 แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559)

7

4.3 แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% ใน 10 ป (พ.ศ.2555-2564) (Alternative Energy Development Plan: AEDP 2012-2021)

8

4.4 ประชาคมอาเซยน 95. การวเคราะห 10 5.1 ปญหา อปสรรค 10 5.2 การประมาณการสตอกคงเหลอของนามนปาลมดบ ป 2556-2560 11 5.3 เปรยบเทยบไบโอดเซลและนามนดเซล 11 5.4 การวเคราะหประเทศผผลตทสาคญ 12 5.5 การวเคราะหเชงกลยทธ 126. แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม 14 6.1 วสยทศน 14 6.2 พนธกจ 14 6.3 วตถประสงค 14 6.4 เปาหมาย 14 6.5 ยทธศาสตร 157. การขบเคลอนยทธศาสตรสการปฏบต 16

1

ราง แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม

ป 2556 – 2560

1. หลกการและเหตผล

สบเนองจากมตคณะรฐมนตรเมอวนท 25 ธนวาคม 2550 เหนชอบแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามน ป 2551-2555 ตามทกระทรวงเกษตรและสหกรณเสนอ โดยกาหนดเปาหมายขยายพนทปลกปาลมนามนในพนท ปลกใหม 2.50 ลานไร ปลกทดแทนสวนปาลมนามนเกาดวยปาลมนามนพนธด 0.50 ลานไร เพมผลผลตจาก 3.00 ตนตอไรตอป เปน 3.50 ตนตอไรตอป และเพมอตราสกดนามนจาก รอยละ 17 เปนรอยละ 18.5 อนงการดาเนนการปลกปาลมนามนไมสามารถบรรลเปาหมายตามแผนทกาหนดไวปละ 5 แสนไร โดยปลกได ปละ 200,000 – 250,000 ไร อยางไรกตาม ปาลมนามนเปนสนคาทมความจาเปนตองมการพฒนาอยางตอเนอง ประกอบกบแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลมป 2551-2555 ไดสนสดลงแลว และคณะกรรมการนโยบายปาลมนามนแหงชาต (กนป.) ไดมอบหมายใหสานกงานเศรษฐกจการเกษตร (สศก.) ในฐานะเลขานการฯ รวมกบผเกยวของจดทาแผนการพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2556-2560

ดงนน กระทรวงเกษตรและสหกรณจงไดจดทาแผนการพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2556 -2560 เพอใหสามารถดาเนนการไดอยางมประสทธภาพและตอเนอง และเพอใชเปนกรอบและทศทางสาหรบทกฝายทเกยวของในการดาเนนงาน และนาไปปฏบตอยางเปนรปธรรม ในการพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและอตสาหกรรมตอเนอง สามารถสรางรายไดอยางยงยน

2 2. สถานการณปาลมนามนและนามนปาลม

2.1 สถานการณและแนวโนม ป 2551-2555 2.1.1 การผลต

ป 2551–2555 เนอทใหผลและผลผลตเพมขนรอยละ 8.42 และรอยละ 7.03 ตอป ตามลาดบ โดยป 2555 เนอทใหผล 3.98 ลานไร ผลผลตปาลมทงทะลาย 11.33 ลานตน เทยบกบป 2554 เนอทใหผลและผลผลตเพมขนรอยละ 6.13 และรอยละ 5.10 ตามลาดบ สาหรบผลผลตตอไร ป 2551-2555 ลดลงรอยละ 1.28 ตอป เนองจากความแปรปรวนของสภาพภมอากาศ โดยเกดภาวะฝนทงชวงปลายป 2552 ตอเนองถงเดอนพฤษภาคม 2553 และภาวะนาทวมชวงปลายป 2553 และป 2554 การแปรปรวนของสภาพภมอากาศสงผลให ผลผลตตอไร ป 2555 ลดลงเหลอ 2,844 กโลกรม เทยบกบ ป 2554 ลดลงรอยละ 1.11 ตารางท 1 ตารางท 1 เนอทยนตน เนอทใหผล ผลผลตและผลผลตตอไรปาลมนามนของไทย ป 2551-2556

ป เนอทยนตน เนอทใหผล ผลผลต ผลผลตตอไร (ลานไร) (ลานไร) (ลานตน) (กก./ไร)

2551 3.68 2.88 9.27 3,214

2552 3.89 3.19 8.16 2,561

2553 4.08 3.55 8.22 2,315

2554 4.28 3.75 10.78 2,876

2555* 4.49 3.98 11.33 2,844

อตราเพม (%) 5.06 8.42 7.03 -1.282556* 4.72 4.11 12.02 2,925

หมายเหต: * ประมาณการ ณ เดอน ธนวาคม 2555 ทมา: ศนยสารสนเทศการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร

2.1.2 การตลาด

1) ความตองการใช ป 2551-2555 ความตองการใชนามนปาลมในประเทศเพมขนทงเพอการบรโภคและการผลต

ไบโอดเซล รอยละ 2.70 ตอป และรอยละ 43.00 ตอป ตามลาดบ โดยป 2555 ใชนามนปาลมเพอการบรโภค 950,105 ตน เพมขนจาก 896,463 ตน ในป 2554 รอยละ 5.98 และผลตไบโอดเซล 618,646 ตน เพมขนจาก 376,617 ตน ในป 2554 รอยละ 64.26 เนองจากกระทรวงพลงงานประกาศเพมสดสวนการใชไบโอดเซลเปน B5 ตงแตวนท 1 มกราคม 2555 เปนตนมา และมการปรบลดสดสวนเปน B3.5 ในชวงการขาดแคลนระหวางเดอนกรกฎาคม-ตลาคม แตโดยภาพรวมการใชนามนปาลมเพอเปนวตถดบ ป 2555 เทากบ 1,568,751 ตน เพมขนจาก 1,273,080 ตน ในป 2554 คดเปนรอยละ 23.22

3

2) ราคา ป 2551 - 2555 ราคาผลปาลมนามนและนามนปาลมปรบตวเพมขนในทศทางเดยวกบราคาพช

นามนในตลาดโลก โดยราคามความเคลอนไหว ดงน - ราคาผลปาลมสดทเกษตรกรขายได เพมขนรอยละ 7.31 ตอป โดย ป 2555 ราคาเฉลยกโลกรมละ

4.97 บาท เทยบกบป 2554 ราคาเฉลยกโลกรมละ 5.34 บาท ลดลงรอยละ 6.93 - ราคานามนปาลมดบขายสง กทม. เพมขนรอยละ 5.01 ตอป โดย ป 2555 ราคาเฉลยกโลกรมละ

31.22 บาท เทยบกบป 2554 ราคาเฉลยกโลกรมละ 34.12 บาท ลดลงรอยละ 8.50 - ราคานามนปาลมบรสทธขายสง กทม. เพมขนรอยละ 5.58 ตอป โดย ป 2555 ราคาเฉลย

กโลกรมละ 36.37 บาท เทยบกบป 2554 ราคาเฉลยกโลกรมละ 43.03 บาท ลดลงรอยละ 15.48

ตารางท 2 ราคาปาลมนามนและนามนปาลม ป 2551-2555 หนวย: บาท/กโลกรม

รายการ 2551 2552 2553 2554 2555* อตราเพม (%)ผลปาลมสด 4.23 3.64 4.26 5.34 4.97 7.31นามนปาลมดบขายสง กทม. 28.96 24.33 29.11 34.12 31.22 5.01นามนปาลมบรสทธขายสง กทม. 38.22 30.19 33.05 43.03 36.37 2.58

หมายเหต: * ประมาณการ ณ เดอนพฤศจกายน 2555 ทมา: สานกวจยเศรษฐกจการเกษตร สานกงานเศรษฐกจการเกษตร

3) การสงออก ป 2551 - 2555 การสงออกนามนปาลมดบเพมขนรอยละ 20.15 ตอป สาหรบป 2555 ปรมาณ

การสงออกนามนปาลมม 218,430 ตน เทยบกบปรมาณสงออก 306,845 ตน ในป 2554 ลดลงรอยละ 28.81 เนองจากในชวงเดอนมถนายน 2555 รฐประกาศเกบคาธรรมเนยมพเศษในการสงออกนามนปาลมดบในอตรากโลกรมละ 10 บาทเพอแกไขปญหาการขาดแคลนนามนปาลมและเพอรกษาระดบราคานามนปาลมเพอการบรโภคภายในประเทศทขวดลตรละ 42 บาท สงผลใหการสงออกชะลอตว ประกอบกบในชวงปลายปสถานการณราคาเรมโนมตวลดลง เนองจากปญหาเศรษฐกจของประเทศผนาเขา สงผลใหการสงออกชะงกงน และระดบสตอกปลายปสงเกนเกณฑปกต สงผลใหผสงออกขาดความมนใจในการทาสญญาสงออกลวงหนาเนองจากความไมชดเจนเรองนโยบายการสงออกเสรในอนาคต

4) การนาเขา ประเทศไทยผลตนามนปาลมไดเพยงพอกบการตองการใชภายในประเทศ ยกเวนบางปทสภาพ

ภมอากาศแปรปรวนและผลผลตภายในประเทศลดลงจนกอใหเกดผลผลตขาดแคลน คณะกรรมการนโยบายปาลมนามนแหงชาต (กนป.)โดยความเหนชอบของคณะรฐมนตรจะอนมตใหมการนาเขานามนปาลมเพอแกไขปญหาดงกลาว โดยป 2551 มการนาเขาปรมาณ 28,541 ตน ป 2554 นาเขาปรมาณ 59,668 ตน และ ในป 2555 นาเขาปรมาณ 40,055 ตน

4

2.2 แนวโนม ป 2556 2.2.1 การผลต

ป 2556 คาดวาจะมเนอทใหผล 4.11 ลานไร ผลผลต 12.02 ลานตน หรอคดเปนนามนปาลม 2.04 ลานตน และผลผลตตอไร 2,925 กโลกรม เพมขนจากเนอทใหผล 3.98 ลานไร ผลผลต 11.33 ลานตน และผลผลตตอไร 2,844 กโลกรม ในป 2555 คดเปนรอยละ 3.27 รอยละ 6.09 และรอยละ 2.85 ตามลาดบ เนองจากปาลมนามนทปลกใน ป 2551-2553 เรมใหผลผลต ประกอบกบเกษตรกรดแลรกษาใสปยสมาเสมอและสภาพดนฟาอากาศเอออานวย

2.2.2 การตลาด 1) ความตองการใช

ป 2556 คาดวาความตองการใชนามนปาลมเพอการบรโภคมปรมาณ 950,000 ตน สาหรบการใชเพอผลตไบโอดเซล (B100) กระทรวงพลงงานยงคงสดสวนการผสมไบโอดเซลในนามนดเซล เปนรอยละ 5 ดงนนคาดวาความตองการใชใกลเคยงกบป 2555 ทปรมาณ 620,000 ตน และคาดวาความตองการใชภายในประเทศมปรมาณรวมทงสน 1.57 ลานตน ใกลเคยงกบ ป 2555

2) ราคา ป 2556 คาดวาราคาผลปาลมนามนและนามนปาลมจะใกลเคยงกบ ป 2555 อยระหวางกโลกรมละ

4.00-5.00 บาท และนามนปาลมดบเคลอนไหวตามราคาตลาดโลกทกโลกรมละ 25.00–26.00 บาท 3) การสงออก

ป 2556 คาดวาปรมาณการสงออกนามนปาลมดบใกลเคยงกบ ป 2555 ในระดบ 300,000 ตน อยางไรกตามปรมาณการสงออกจะเปลยนแปลงตามความแตกตางของราคานามนปาลมในประเทศ และนโยบายการสงออกของประเทศ

3. ผลการดาเนนการทผานมาตามแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2551 – 2555 การดาเนนงานตามเปาหมายของแผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2551 – 2555 ในชวงระยะเวลา 5 ปของแผนฯ กระทรวงเกษตรและสหกรณ มการดาเนนโครงการดานการเพมพนทปลกปาลมนามน ดานการเพมประสทธภาพการผลตในพนทปลกปาลมเกา จานวน 17 โครงการ และดานการวจยและพฒนาการผลตพนธดจานวน 1 โครงการ ซงสอดคลองกบยทธศาสตรภายใตแผนพฒนาฯ ยทธศาสตรท 1 การเพมผลตภาพและมลคาผลปาลมนามนและผลตภณฑ และยทธศาสตรท 4 การวจยและพฒนาบคลากร ผลการดาเนนงานเปรยบเทยบกบเปาหมายของแผนพฒนาฯ มดงน

3.1 การเพมพนทปลกปาลมนามนใหม สามารถดาเนนการไดรวมทงสน 297,550 ไร คดเปนรอยละ 14.88 ของเปาหมาย 2 ลานไร ซงเปนการเพมขนในกรอบของพนททประกาศเขตสงเสรม ประกอบดวย ในพนทนารางและดนพรในจงหวดชายแดนภาคใต 146,991 ไร พนทในเขตลมนาปากพนง 37,291 ไร ในเขตปฏรปทดน 46,134 ไร และจากโครงการเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน 46,754 ไร และพนทอนๆ อก 20,380 ไร

5

ผลการดาเนนงานเพมพนทปลกปาลมใหมตากวาเปาหมายของแผน แตเมอพจารณาพนทปลกปาลม ทงประเทศ ป 2554 พบวา มพนทปลกปาลมนามน รวมทงสน 4.28 ลานไร เพมขนจากป 2550 ทมพนทปลก 3.28 ลานไร หรอเพมขน 1.08 ลานไร คดเปนรอยละ 54 ของพนทเปาหมายของแผน โดยประมาณการวาเปนผลจากการดาเนนโครงการตางๆ ภายใตแผนประมาณรอยละ 27.55 ของพนททเพมขน นอกเหนอจากนน เปนการเพมพนทปลกของเกษตรกรหรอเอกชนทไมใชสมาชกโครงการภายใตแผนฯ หรอเปนการขยายตวภายใตการสงเสรมของยทธศาสตรจงหวด และนอกเขตพนทสงเสรม

3.2 การสงเสรมการปลกปาลมนามนพนธดทดแทนสวนเกา ดาเนนการได 14,800 ไร ใหแกเกษตรกร 1,642 ราย คดเปนรอยละ 2.96 ของเปาหมาย 500,000 ไร

3.3 การเพมประสทธภาพการผลตในพนทสวนปาลมเกา ประมาณการวามพนททไดรบการเพมประสทธภาพการผลต จานวน 565,608 ไร เกษตรกรไดรบความรในการดแลจดการสวนปาลม จานวน 50,973 ราย โดยจากการประเมนผลโครงการเพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน ป 2553 เกษตรกรทเขารวมโครงการไดรบผลผลตเฉลย 3.24 ตนตอไร เพมจากป 2551 ทไดรบผลผลต 2.43 ตนตอไร ซงใกลเคยงกบเปาหมายของแผนทกาหนดจะเพมผลผลตในป 2555 เปน 3.5 ตนตอไร

3.4 การเพมอตรานามนของผลผลตปาลม จากขอมลสถต ป 2554 ผลผลตปาลมนามนของประเทศมอตรานามนเฉลย 17.68% นอยกวาเปาหมายทกาหนดจะเพมเปน 18.50% หลงสนสดการดาเนนงานตามแผน

3.5 การวจยและผลตเมลดพนธปาลมพนธด พบวา กรมวชาการเกษตรสามารถวจยพนธปาลมนามนลกผสมสราษฎรธาน 7 โดยในป 2554 ไดมการขนทะเบยนและจะขยายผลสเกษตรกรตอไป และในชวงป 2551 – 2554 มการผลตเมลดงอก 8.33 ลานเมลด และตนกลาพนธด 3.96 ลานตน กระจายสแปลงเพาะและเกษตรกร โดยคาดการณวาจะสามารถกระจายสพนทปลกปาลมไดไมนอยกวา 400,000 ไร 4. นโยบายของรฐทเกยวของ

4.1 แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555 - 2559) กระทรวงเกษตรและสหกรณไดจดทาแผนพฒนาการเกษตร ซงสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาต โดยม 3 วตถประสงคหลก คอ 1) เกษตรกรมคณภาพชวต อาชพและรายไดทมนคง 2) เพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตรและอาหาร 3) การบรหารจดการทรพยากรอยางมประสทธภาพ สมดลและยงยน กาหนดแนวทางดาเนนการภายใต 3 ยทธศาสตร คอ

6

ยทธศาสตรท 1 พฒนาคณภาพชวตเกษตรกร ประกอบดวย 6 แนวทางพฒนา ไดแก 1. สรางความมนคงในการประกอบอาชพและรายไดใหแกเกษตรกร 2. สรางองคความรใหกบเกษตรกร 3. สรางขดความสามารถใหกบเกษตรกรและชมชน ในการรบมอกบความเสยงจากภยธรรมชาต 4. สรางความมนคง ปลอดภย ดานอาหารในครวเรอนเกษตร 5. สงเสรมและสนบสนนเกษตรกรรนใหมใหเขาสภาคเกษตร 6. สนบสนนการดาเนนงานขององคกรเกษตรกรและสถาบนเกษตรกร

ยทธศาสตรท 2 พฒนาขดความสามารถในการผลต การจดการสนคาเกษตรและความมนคงดานอาหาร

ประกอบดวย 6 แนวทางพฒนา ไดแก 1. พฒนาการผลตและการสรางมลคาเพม 2. สงเสรมการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม (Green Product) 3. เสรมสรางการผลตสนคาเกษตรทเปนพชอาหารและพลงงานใหเกดความมนคง 4. สนบสนนการพฒนาระบบตลาดสนคาเกษตร 5. สรางความเชอมโยงกบเศรษฐกจภมภาคและระหวางประเทศ 6. สงเสรมและพฒนางานวจยดานการเกษตร

ยทธศาสตรท 3 พฒนาทรพยากรการเกษตรอยางมประสทธภาพ สมดลและยงยน ประกอบดวย 6 แนวทางพฒนา ไดแก

1. สงเสรมและพฒนาทรพยากรการเกษตรและโครงสรางพนฐานการเกษตรอยางมประสทธภาพและยงยน

2. สงเสรมและสนบสนนใหเกษตรกรใชทรพยากรการผลตอยางเหมาะสมและยงยน 3. สนบสนนและผลกดนใหเกษตรกรมสวนรวมในการบรหารจดการทรพยากรการเกษตร 4. เตรยมความพรอมรองรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศและวางระบบการ

ปองกนและบรรเทาปญหาภยธรรมชาต 5. พฒนากฎหมายทเกยวของกบการบรหารจดการทรพยากรการเกษตรใหเหมาะสมและสอดคลองกบ

สถานการณ

7

4.2 แผนพฒนาการเกษตรในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555 - 2559)

8

4.3 แผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% ใน 10 ป (พ.ศ.2555-2564) (Alternative Energy Development Plan: AEDP 2012-2021)

กระทรวงพลงงานไดจดทาแผนพฒนาพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 25% (AEDP) ใน 10 ป เสนอตอคณะรฐมนตร และไดใหความเหนชอบเมอวนท 27 ธนวาคม 2554 ไดกาหนดใหมสดสวนการใชพลงงานทดแทนเพมขนจาก 7,413 ktoe ในป 2555 เปน 25,000 ktoe ในป 2564 หรอคดเปน 25% ของการใชพลงงานรวมทงหมด (99,838 ktoe) (ภาพท 1) โดยกาหนดยทธศาสตรสงเสรมการพฒนาพลงงานทดแทนตามแผน AEDP ใน 6 ประเดน ดงน

1. การสงเสรมใหชมชนมสวนรวมในการผลตและการใชพลงงานทดแทนอยางกวางขวาง 2. การปรบมาตรการจงใจสาหรบการลงทนจากภาคเอกชนใหเหมาะสมกบสถานการณ 3. การแกไขกฎหมาย และกฎระเบยบทยงไมเออตอการพฒนาพลงงานทดแทน 4. การปรบปรงระบบโครงสรางพนฐาน เชน ระบบสายสง สายจาหนายไฟฟารวมทงการพฒนาสระบบ

Smart Grid 5. การประชาสมพนธและสรางความรความเขาใจตอประชาชน 6. การสงเสรมใหงานวจยเปนเครองมอในการพฒนาอตสาหกรรมพลงงานทดแทนแบบครบวงจร สาหรบการผลตไบโอดเซลเพอใชทดแทนนามนดเซล เปนเปาหมายหนงในแผนการพฒนาพลงงานทดแทน

และพลงงานทางเลอก 25% ใน 10 ป (พ.ศ.2555-2564) ของกระทรวงพลงงาน โดยกาหนดเปาหมายในป 2564 คอ 5.97 ลานลตร/วน ในขณะทปจจบนมกาลงการผลตรวม 1.62 ลานลตรตอวน โดยมงเนนการพฒนาพฒนาแผน AEDP ทสาคญ 2 ดาน ดงน

1. ดานอปทาน สงเสรมการปลกปาลมในพนททเหมาะสมโดยไมแยงพนทพชอาหาร โดย 1.1 สงเสรมใหมพนทปลกปาลม 5.5 ลานไร และมปาลมใหผลรวม5.3 ลานไร ภายในป 2564 1.2 มกาลงการผลตนามนปาลมดบ ไมนอยกวา 3.05 ลานตนตอป 1.3 สงเสรมใหเปาหมายผลตภาพ หรอ yield ไมนอยกวา 3.2 ตนตอไรตอป 1.4 มอตราสดสวนการใหนามน (Oil Content) ไมนอยกวา 18%

2. ดานอปสงค 2.1 บรหารจดการสดสวนการผสมนามนไบโอดเซลใหสอดคลองกบปรมาณการผลตนามนปาลม

ภายในประเทศ 2.2 ทดลองนารอง B10 หรอ B20 ใน fleet รถบรรทก หรอ เรอประมงเฉพาะ 2.3 เตรยมพฒนามาตรฐานไบโอดเซลแบบ FAME ใหสามารถมสดสวนผสมในนามนดเซลถง 7% (B7) 2.4 มการบรหารจดการแบบครบวงจร ตงแตการปลกปาลมนามน การสกดนามน การผลตนามนพช

การผลตไบโอดเซลและอตสาหกรรมตอเนอง การนาเขา การสงออกและ R&D เพอลดตนทนและสรางมลคาเพมแกประเทศสงสด

9

ภาพท 1 เปาหมายการใชพลงงานทดแทน 25 % ภายในป 2564

4.4 ประชาคมอาเชยน (ASEAN Community)

เมอเดอนตลาคม 2546 ผนาอาเซยนไดรวมลงนามในปฏญญาวาดวยความรวมมออาเซยน เหนชอบใหจดตง ประชาคมอาเซยน (ASEAN Community) คอการใหอาเซยนรวมตวเปนชมชนหรอประชาคมเดยวกนใหสาเรจภายในป พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) ตอมาไดตกลงรนระยะเวลาจดตงใหเสรจในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) และในการประชมสดยอดอาเซยนครงท 14 ทชะอา หวหน เมอวนท 1 มนาคม 2552 ผนาอาเซยนไดลงนามรบรองปฏญญาชะอา หวหน วาดวยแผนงานจดตงประชาคมอาเซยน (ค.ศ. 2009-2015) เพอจดตงประชาคมอาเซยนภายในป 2558 ประชาคมอาเซยนประกอบดวยเสาหลก 3 เสา ไดแก 1) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Security Community – ASC) มงใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนต มระบบแกไขความขดแยงระหวางกนไดดวยด มเสถยรภาพอยางรอบดาน เพอใหประชาชนมความปลอดภยและมนคง 2) ประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community – ASCC) เพอใหประชาชนแตละประเทศอาเซยนอยรวมกนภายใตแนวคดสงคมทเอออาทร มสวสดการทางสงคมทด และมความมนคงทางสงคม และ 3) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community – AEC) มงใหเกดการรวมตวกนทางเศรษฐกจ และการอานวยความสะดวกในการตดตอคาขายระหวางกน อนจะทาใหภมภาคมความเจรญมงคง และสามารถแขงขนกบภมภาคอนๆ ไดเพอความอยดกนดของประชาชนในประเทศอาเซยน โดย (1) มงใหเกดการไหลเวยนอยางเสรของ สนคา บรการ การลงทน เงนทน การพฒนาทางเศรษฐกจ และการลดปญหาความยากจนและความเหลอมลาทางสงคมภายในป 2020 (2) ทาใหอาเซยนเปนตลาดและฐานการผลตเดยว (single market

AEDP 2012-2021เปาหมาย การใชพลงงานทดแทน 25 %

ภายในป 2564

พลงงานทดแทนในภาคขนสง

เปา 39.97 ลานลตร/วน

(ทดแทนนามน 44%)

พลงงานทดแทนเพอผลตไฟฟา เปา 9,198 MW

พลงงานรปแบบใหมเพอผลตไฟฟาเปา 3 MW

1. เอทานอล (9 ลานลตร/วน)2. ไบโอดเซล (5.97 ลานลตร/วน) 3. เชอเพลงใหมทดแทนดเซลใน

อนาคต (25 ลานลตร/วน)

1. พลงงานแสงอาทตย (21.74%)2. พลงงานลม (13.05%) 3. พลงงานนา (17.48%) 4. พลงงานขยะ (1.74%) 5. พลงงานชวมวล (6.53%)

1. พลงงานใตพภพ (33.33%)2. พลงงานจากคลนและ

กระแสนาทะเล (66.67%)

10 and production base) (3)ใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกใหมของอาเซยนเพอลดชองวางการพฒนาและชวยใหประเทศเหลานเขารวมกระบวนการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน (4) สงเสรมความรวมมอในนโยบายการเงนและเศรษฐกจมหภาคตลาดการเงนและตลาดทน การประกนภยและภาษอากร การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคม พฒนาความรวมมอดานกฎหมาย การเกษตร พลงงาน การทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษยโดยการยกระดบการศกษาและการพฒนาฝมอแรงงาน

ภายใต AEC สาหรบสนคานามนปาลม ประเทศไทยไดเปดเสรการนาเขานามนปาลม ภาษนาเขารอยละ 0 แตยงคงใหมการบรหารจดการการนาเขาเชนเดยวกบการนาเขาภายใตกรอบ WTO คอ ให อคส. เปนผนาเขาแตเพยงผเดยว

5. การวเคราะห

5.1 ปญหาและอปสรรค 5.1.1 ดานการผลต

1) พนทรอยละ 30 เปนพนทปลกดวยพนธคณภาพตา อายมากกวา 20 ป รวมถงการขยายตวของพนทปลกในเขตไมเหมาะสมปลกปาลมนามน โดยพนทดงกลาวใหผลผลตตา

2) ปาลมนามนตองการการดแลรกษาอยางตอเนอง และตองการธาตอาหารในปรมาณมากเพอใหผลผลต ทาใหใชเงนลงทนสงในการจดการสวนปาลม หากเกษตรกรขาดความเขาใจทถกตองในการดแลสงผลใหประสทธภาพการผลตตา

3) เกษตรกรรายยอยมลกษณะการจดการทแตกตางกน ทาใหไมมการผลตในลกษณะขนาดทเหมาะสมทางเศรษฐกจ (Economy of Scale)

4) ขาดความเปนเอกภาพในการพฒนา สงผลใหทศทางการพฒนาขาดความชดเจนและสอดรบกน 5) ผประกอบการรายใหญ (ขนาดใหญ) ขาดความมนใจเกยวกบนโยบายการใหเชาทดนปลก

ปาลมนามน 5.1.2 ดานการแปรรป

1) คณภาพผลปาลมนามนทรบซอไมแนนอน/ไมด เนองจากพนธปลกมคณภาพตาเกบเกยวไมถกตอง สงผลใหการสกดนามนไดปรมาณตากวามาตรฐานของประเทศเพอนบาน

2) ความไมสมดลกนของกาลงการผลตและวตถดบ ทงปรมาณและชวงเวลา สงผลใหไมสามารถทาการผลตไดเตมท

3) มการสกดนามนแบบรวมเมลดใน ทาใหคณภาพนามนไมด ตลาดจากด ตนทนการกลนสงขน

11

5.1.3 ดานการตลาด 1) ราคาไมมเสถยรภาพ และขาดมาตรฐานในการกาหนดราคารบซอ 2) ไมมการควบคมจดรบซอผลปาลมสด ทาใหระบบการซอผลปาลมไมไดมาตรฐาน ผลปาลมนามน

มคณภาพตา 3) มการลกลอบนาเขานามนปาลมจากตางประเทศมาจาหนายภายในประเทศโดยอาศยชองวางของ

กฎหมาย 4) การกาหนดมาตรการควบคมราคา การนาเขาและสงออกทไมสอดรบกน

5.1.4 ดานการจดการ 1) นโยบายและมาตรการดแล กระจายหลายหนวยงานทงในระดบปฏบตและระดบกระทรวง 2) ขาดความตอเนองในการปฏบตตามแผนพฒนาอตสาหกรรมทงระบบในระยะยาว สวนมากเปนการ

แกไขปญหาเฉพาะหนา

5.2 การประมาณการสตอกคงเหลอของนามนปาลมดบ ป 2556-2560

เมอเทยบผลผลตกบความตองการใชภายใน คาดวาผลผลตภายในมเพยงพอกบความตองการใช และมผลผลตสวนเกนจานวนหนงทจาเปนตองสงออก หรอขยายตลาดภายในเพอรองรบผลผลตสวนเกนทเกดขน โดยผลผลตสวนเกนเพมขนจากตนป 2556 จานวน 0.37 ลานตน เปน 1.75 ลานตน ในป 2560

5.3 เปรยบเทยบไบโอดเซลและนามนดเซล การสงเสรมและสนบสนนใหมการใชไบโอดเซล จะมผลทาใหกาซพษและฝนละอองจากการเผาไหมตากวา

นามนดเซลหมนเรว ดงน (ตารางท 3)

ตารางท 3 ปรมาณมลพษทางอากาศจากการใชนามนเชอเพลง

รายการ กาซพษและฝนละออง (กรม/ลตร)CO CO2 HC PM NOx

นามนดเซล 10.89 2,363.77 3.12 1,620.83 15.51 ไบโอดเซล (B100) 6.07 502.88 1.34 708.72 16.09 สวนตาง -4.81 -1,860.89 -1.78 -912.11 0.58

หมายเหต : CO คอ กาซคารบอนมอนออกไซด CO2 คอ กาซคารบอนไดออกไซด HC คอ ไฮโดรคารบอน PM คอ ฝนละอองขนาดเลกและควนดา NOx คอ ไนตรสออกไซด

จากการศกษาคาใชจายในการกาจดกาซพษ ฝนละอองและควนดาของการใชนามนเชอเพลงของ University of Missouri มลรฐ Columbia สหรฐอเมรกา พบวา 1 ลตรของนามนดเซลและไบโอดเซลจะเสยคาใชจายในการกาจดมลพษทางอากาศประมาณ 12.24 บาท ถง 29.28 บาท

12

5.4 การวเคราะหประเทศผผลตทสาคญ ประเทศในกลมสมาชกอาเซยนทเปนผผลต และสงออกนามนปาลมในตลาดโลก คอ มาเลเซย และอนโดนเซย โดยทง 2 ประเทศมสวนแบงการผลตนามนปาลมโลกรอยละ 88 และสวนแบงตลาดนามนปาลมโลกรอยละ 91 และ ทง 2 ประเทศมจดแขงทเหมอนกน คอ มองคกรรบผดชอบเฉพาะ และรฐมนโยบายทชดเจน แนนอนในการผลตและการตลาดของอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม โครงสรางอตสาหกรรมของทง 2 ประเทศ สรปไดดงน

ตารางท 4 โครงสรางอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม

รายการ อนโดนเซย มาเลเซย อนดบ 1 2

สวนแบงตลาด% 47.24 41.80 จดแขง ทดน, คาแรงงานตา

รฐใหการสนบสนนชดเจน มอตสาหกรรมครบวงจร

วสยทศนทแนนอนจากภาครฐ มองคกรชดเจน

จดออน ความไมสงบภายใน ดน, คาแรงงานสง กลยทธ เพมการผลต สนองความตองการผบรโภค(End-Use)

ไมมของเสยเหลอทง (Zero-Waste) ผลผลต (ลานตน) 27.00 19.00 สงออก (ลานตน) 19.10 10.90 ประเทศคคา จน,อนเดย,ปากสถาน,EU จน,อนเดย,ปากสถาน,EU

5.5 การวเคราะหเชงกลยทธ 5.4.1 จดแขง

1) ปาลมนามนเปนไมยนตนทอนรกษสภาพแวดลอม และรกษาความสมดลของระบบนเวศ เนองจากปาลมนามนใชคารบอนไดออกไซดในการเจรญเตบโตสงกวาหรอเทากบการเจรญเตบโตของปาดงดบในเขตรอนชน

2) เปนพชยนตนทมอายการใหผลผลตยาวนานและเกบเกยวผลผลตไดตอเนองทงป 3) ใหผลผลตนามนตอหนวยพนทสงกวาพชนามนอน สงผลใหตนทนการผลตนามนตอหนวยตาสด

เมอเทยบกบนามนพชอน เชน นามนถวเหลอง เปนตน 4) นามนทผลตไดสามารถนาไปใชประโยชนไดหลากหลายทงอปโภคและบรโภค อกทงยงสามารถ

สรางมลคาเพมไดมากมาย โดยเฉพาะอยางยง เคมภณฑจากนามนปาลมกวา 600 ชนด 5) สวนตางๆ ของตนและผลสามารถนามาใชประโยชนไดทงหมด 6) ไมมการตดแตงทางพนธกรรมเหมอนถวเหลอง

13

5.4.2 จดออน 1) ปาลมนามนตองการการดแลรกษาอยางตอเนอง และตองการธาตอาหารในปรมาณมาก เพอใหได

ผลผลตสง ทาใหใชเงนลงทนสงในการจดการสวนปาลม 2) ผลปาลมนามนตองสงโรงงานสกดภายใน 24 ชวโมงเพอรกษาสถานภาพคณภาพของผลผลต 3) ขาดการศกษา พฒนาวจยพนธดและผลตภณฑใหม

5.4.3 อปสรรค 1) พนทรอยละ 30 เปนพนทปลกดวยพนธคณภาพตา และอายมากกวา 20 ป (โดยปกตไมควรเกน

รอยละ 10 ของพนทปลกรวม) 2) โครงสรางการผลตทมเกษตรกรรายยอยสงถง 72% และมลกษณะการจดการทแตกตางกน ทาให

ไมมการประหยดตอการผลตขนาดใหญ (Economy of Scale) อกทงเกษตรกรบางสวนขาดความเขาใจทถกตองในการเพาะปลก และขาดเงนลงทน

3) รฐมทศนคตในทางลบเกยวกบขอมล และความคดเหนจากภาคเอกชน ขาดความเชอมนในศกยภาพของเกษตรกร อกทงมนโยบายไมแนนอนเปลยนแปลงตามผบรหารประเทศ ทาใหการพฒนาขาดความตอเนองและผประกอบการขาดความมนใจในการลงทน

4) ผประกอบการสวนปาลมขนาดใหญขาดความมนใจเกยวกบนโยบายการใหเชาทดนของรฐในการปลกปาลมนามน

5) ขาดความเปนเอกภาพในการพฒนา เนองจากขาดหนวยงานรบผดชอบโดยตรงในการควบคม กากบ ดแล สงผลใหขาดทศทางการพฒนาทชดเจนและสอดคลองกน รวมทงหนวยงานของรฐขาดงบประมาณสนบสนนดาเนนการตามแผนพฒนาปาลมนามน

6) ตองเปดตลาดนาเขาตาม WTO และ AFTA สงผลใหเกดการแขงขนในตลาดมากขน 7) ราคามความผนผวนคอนขางมาก ทาใหตลาดขาดเสถยรภาพ

5.4.4 โอกาส 1) ไทยตงอยในเขตพนทเหมาะสมปลกปาลมนามน และยงสามารถขยายพนทปลกไดอกมากในเขต

พนทรกราง พนทเสอมโทรม และพนททไมเหมาะสมสาหรบปลกพชอน อกทงยงเปนพชเศรษฐกจทางเลอกทเหมาะสมกบภาคใต

2) ไทยสามารถผลตปาลมนามนพนธด และมเทคโนโลยในการผลตทเหมาะสม 3) ไมมปญหาการขาดแคลนแรงงาน เพราะสวนปาลมนามนใชแรงงานดแลรกษาและเกบเกยวนอย

กวาพชอน เชน ยางพารา และไมผล 4) ผประกอบการพรอมทจะลงทนหากวตถดบคอนามนปาลมมเพยงพอ และสมาเสมอ 5) ทาเลทตงของไทยทาใหมความไดเปรยบดานลอจสตกส (Logistics) ในการคากบอนโดจน เมอ

เทยบกบมาเลเซยทจะตองผานไทยเพอไปสตลาดอนโดจน 6) ตลาดยงมความตองการเพมขนทงในประเทศและตางประเทศ

14 6. แผนพฒนาอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม ป 2556-2560

6.1 วสยทศน “สรางเครอขายผลตปาลมนามนและผลตภณฑอยางยงยนทงระบบ”

6.2 พนธกจ

6.2.1 เพมประสทธภาพการผลตปาลมนามน อตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลม รวมทงการตลาด บนพนฐานของการบรหารจดการทด และเปนมตรกบสงแวดลอม

6.2.2 เพมมลคาปาลมนามนและผลตภณฑแปรรปมลคาสง นามนปาลมทงระบบอยางยงยน และแขงขนได 6.2.3 เพมมลคาผลปาลมนามนและนามนปาลมจากการแปรรปผลตภณฑมลคาสง 6.2.4 สรางเสถยรภาพอตสาหกรรมทงระบบ รวมทงสรางความมนใจในการลงทน

6.3 วตถประสงค

6.3.1 เพมศกยภาพการผลต การตลาด บนฐานความร และการจดการแบบมสวนรวม 6.3.2 เพมศกยภาพอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลมทงระบบตลอดหวงโซอปทาน 6.3.3 สรางความรวมมอของผเกยวของกบปาลมนามน ในสถาบนเกษตรกรและอตสาหกรรม เพอกอใหเกด

ระบบการบรหาร การจดการทพงตนเองและแขงขนไดในระยะยาว 6.3.4 สรางระบบการบรหารปาลมนามนและนามนปาลมใหมเอกภาพ

6.4 เปาหมาย

6.4.1 สงเสรมการปลกปาลมนามนในเขตพนทเหมาะสมปลกปาลมนามนตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ

6.4.2 ปลกปาลมนามนในพนทใหมปละ 200,000 ไร รวม 1.00 ลานไร และปลกทดแทนสวนปาลมเกาปละ 100,000 ไร รวม 0.50 ลานไร และฟนฟสวนปาลมนามนเดม

6.4.3 เพมประสทธภาพการผลตใหไดผลผลต 3.0-3.5 ตน/ไร/ป อตรานามนรอยละ 18.5 และมคณภาพตามมาตรฐานสากล

6.4.4 สงเสรมและพฒนาการผลตปาลมนามนและผลตภณฑนามนปาลมทยงยนและเปนมตรกบสงแวดลอม 6.4.5 ระยะเวลาดาเนนการป 2556-2560 รวม 5 ป

15

6.5 ยทธศาสตร

6.5.1 ยทธศาสตรเพมประสทธภาพการผลตและคณคาผลปาลมนามนและผลตภณฑ 1) เพมพนทปลกปาลมนามนในเขตเหมาะสมปลกปาลมนามนตามประกาศกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ โดยใหมการตรวจวเคราะหดน และใหคาแนะนาการจดการดนและปย 2) เรงรดและรณรงคในการปรบปรงฟนฟสวนปาลมนามนเกาในเขตเหมาะสมปลก โดยปลกทดแทน

ดวยพนธด และการจดการการผลตทถกตอง รวมทงกาหนดใหมกองทนสงเคราะหการทาสวนปาลมนามน 3) สนบสนนการปรบโครงสรางอตสาหกรรมปาลมนามนและนามนปาลมสภาคการผลตทม

ประสทธภาพ บนพนฐานองคความรและการบรหารจดการทด เพอใหเกดการใชทรพยากรการผลตใหเกดประโยชนสงสด และแขงขนไดภายใตระบบการคาเสร

4) สนบสนนใหมการบรณาการผลต การตลาด บนพนฐานศกยภาพและความเขมแขงของเกษตรกร สถาบนเกษตรกร รวมทงการเชอมโยงกบภาคเอกชน เพอปรบเปลยนพฤตกรรมการทางานจากการทางานแบบเดยวเปนการทางานแบบกลม

5) จดทามาตรการ ขอกาหนด กบเกษตรกร ลานเท และโรงงาน เพอเพมเปอรเซนตนามน

6.5.2 ยทธศาสตรการเพมประสทธภาพการตลาด 1) นโยบายพลงงานเชงยดหยนเปนกลไกในการรกษาเสถยรภาพดานการตลาดและราคา 2) เสรมสรางนโยบายการตลาดนามนปาลมและผลตภณฑทเปนไปตามกลไกตลาด ทกอใหเกดการ

แขงขนและกระจายผลประโยชนสผเกยวของอยางทวถงและเปนธรรม 3) จดทาและบงคบใชมาตรฐานปาลมนามนและผลตภณฑตามหลกมาตรฐานสากลทงระบบ (ใช

มาตรการภาคบงคบ GMP ลานเท มาตรฐานโรงงานสกดและโรงกลนนามนปาลม 4) กาหนดนโยบายสทธประโยชนใหแกผลงทนในอตสาหกรรมปาลมนามน

6.5.3 ยทธศาสตรการใชพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอก 1) สนบสนนการผลตพลงงานทดแทนและพลงงานทางเลอกอยางตอเนองชดเจน ใหสอดคลองกบ

ศกยภาพการผลตปาลมนามนและนามนปาลม เชน ไบโอดเซล พลงงานชวมวลและชวภาพ 2) กาหนดบทลงโทษทรนแรงและเขมงวด รวมทง กากบ ดแล และควบคมการนานามนใชแลว

กลบมาใชเพอการบรโภค (Reuse) โดยใหใชเปนพลงงานทดแทนเทานน พรอมทงใหมตลาดรองรบทชดเจน 3) สงเสรมใหมการพฒนาระบบเครองยนตทสามารถรองรบ B100 ได

6.5.4 ยทธศาสตรการวจยและพฒนาแบบมงเปา 1) การวจยเชงนโยบายการบรหารจดการปาลมนามนอยางเปนระบบ และเผยแพรใหเกษตรกรอยาง

ทวถง 2) การตอยอดงานวจยอยางจรงจงและตอเนองเพอสรางผลตภณฑใหม เทคโนโลย และกรรมวธการ

ผลตผลตภณฑทมมลคาสง (การใชประโยชนจากตนปาลมนามน)

16

3) การวจยเพอประเมนและลดผลกระทบทางสงแวดลอม และไดเทคโนโลยทสามารถขยายผลในทางปฏบต

4) วจยและกาหนดมาตรฐานของคณภาพและการจดการแตละขนตอน เชน เครองมอตรวจวดคณภาพนามน การใชประโยชนจากตนปาลมนามนเกา

5) การวจยและพฒนาบคลากร เพอเสรมสรางและสนบสนนขบวนการพฒนาบคลากรดานการวจย และพฒนาปาลมนามนและนามนปาลม รวมทงสรางขบวนการถายทอดเทคโนโลยปาลมนามนอยางตอเนอง โดยมงเนนใหเกดการถายทอดความรในระดบเกษตรกรดวยกนเอง และมงเนนใหเกษตรกรตนแบบถายทอดใหเกษตรกร

6) วจยและพฒนาพนธปาลมทใชผลผลตสง

6.5.5 ยทธศาสตรการบรหารและการจดการ 1) จดทาพระราชบญญตปาลมนามนและนามนปาลมใหเปนวาระแหงชาต ปฏรปกฎหมาย ระเบยบ

ขอบงคบทเกยวกบปาลมนามนและนามนปาลม ใหมความเปนเอกภาพและสอดคลองกน และใหเกษตรกรมสวนรวมทกขนตอน

2) จดตงองคกรและกองทนพฒนาปาลมนามนและนามนปาลม เพอบรหารจดการพฒนาอตสาหกรรมทงระบบใหมประสทธภาพสงสด และแขงขนได

3) สงเสรม พฒนาระบบโลจสตกสภาคเกษตร (โดยเฉพาะการขนสงทางรถไฟ) 4) จดทาฐานขอมลทงระบบ เชน GPS แปลงปลกปาลม ลานเท โรงงาน ฯลฯ

7. การขบเคลอนยทธศาสตรสการปฏบต

การขบเคลอนยทธศาสตรสการปฏบตทกฝายทเกยวของทงภาครฐ เกษตรกร เอกชน ตองมสวนรวมในการดาเนนการ ทงนเพอใหเกดความรวมมอตามบทบาท หนาทและความรบผดชอบรวมกนในการขบเคลอนการพฒนาตามยทธศาสตรสภาคการปฏบตในทกระดบชน