วชา SSC 281 : Economicsเศรษฐศาสตรมหภาค

บทท 4 เงนเฟอ เงนฝด การวางงาน

เสถยรภาพทางเศรษฐกจภายในประเทศนอกจากจะดเรองของรายไดประชาชาตใหมการเจรญเตบโตขนแลว ยงตองดเรองราคาสนคาภายในประเทศใหมเสถยรภาพ ซงสามารถพจารณาไดจาก 3 ตวหลกคอ เงนเฟอ เงนฝด และการวางงาน

4.1 เงนเฟอ (Inflation)

ลอมกรอบ ตวอยางขาวเศรษฐกจ

เงนเฟอเดอน ส.ค.ลดลงตามราคานำ(ามน-มาตรการรฐบาลกรงเทพฯ 1 ก.ย. - นายศรพล ยอดเมองเจรญ ปลดกระทรวงพาณชย กลาวถงอตราเงนเฟอทวไปและดชนราคาผบรโภคพนฐานของประเทศ ประจำาเดอนสงหาคม 2551 วา อตราเงนเฟอเดอนสงหาคมเทยบกบเดอนกอนหนาลดลงรอยละ 3.0 แตหากเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนลดลงรอยละ 6.4 ซงถอวาลดลงมาก หากเทยบปตอปของเดอนกรกฎาคม อตราเงนเฟอในชวงนนอยทรอยละ 9.2 ทงน โดยเฉลยอตราเงนเฟอ 8 เดอนแรกขยายตวรอยละ 6.7 จากระยะเดยวกนปกอน เหตผลสำาคญทเงนเฟอลดลง คอ ราคานำามนในตลาดโลกทลดลงตอเนอง จากเฉลย 125 ดอลลารสหรฐตอบารเรล มาอยท 113 ดอลลารสหรฐตอบารเรล รวมทงการดำาเนน 6 มาตรการ 6 เดอนของรฐบาล ซงชวยลดคาครองชพ ประกอบกบการดแลราคาสนคาของกระทรวงพาณชยอยางตอเนองนายศรพล กลาวอกวา ขณะนกระทรวงยงไมมการปรบประมาณการเงนเฟอทคาดการณไวทรอยละ 5-5.5 บนสมมตฐานอตราแลกเปลยน 32-33 ดอลลารสหรฐ ราคานำามนเฉลย 105 ดอลลารสหรฐตอบารเรล แมวาขณะนราคานำามนจะปรบสงขนกวาสมมตฐานไปอยท 113-115 ดอลลารสหรฐตอบารเรล หรออตราแลกเปลยน 34 บาทกตาม แตหากดสถานการณ หากเงนเฟอเฉลย 4 เดอนหลงอยในระดบรอยละ 6.5 ขนไป กมความเปนไปไดสงทเงนเฟอเฉลยทงปจะอยทรอยละ 6.5-6.9 แตกระทรวงจะขอรอดสมมตฐานทงเรองราคานำามนและอตราแลกเปลยนวาจะมความผนผวนมากกวานหรอไม กอนจะพจารณาปรบประมาณการเงนเฟอใหมในสนไตรมาส 3

นายศรพล กลาวอกวา แมอตราเงนเฟอในเดอนสงหาคมมแนวโนมลดลง แตในหมวดอาหารและเครองดมมการปรบขน เชน หมวดผกและผลไม ซงเปนชวงปลายฤดกาล อาจจะมการปรบขนตามฤดกาล ดงนน จงตองจบตาอตราเงนเฟอในเดอนกนยายนเปนตนไป เนองจากคาทางดวนปรบขนเปน 45 บาท และคาโดยสารรถประจำาทางปรบขนไป ทงหมดนคาดวาจะกระทบเงนเฟอรอยละ 0.19 แตเชอวาเงนเฟอในเดอนกนยายนเฉลยจะอยทรอยละ 6.5 ข(นไป

สวนดชนราคาผบรโภคพนฐานเทยบกบเดอนกอนหนาลดลงรอยละ 0.9 แตสงขนรอยละ 2.7 จากชวงเดอนเดยวกนของปทผานมา ทำาให 8 เดอนทผานมาดชนราคาผบรโภคพนฐานเฉลยสงขนรอยละ 2.4 ทมา : สำานกขาวไทย ขาวชอง 9 อสมท. วนท 1 กนยายน 2551

1

4.1.1 ความหมายของเงนเฟอคอ ภาวะทระดบราคาสนคาสงขนเรอยๆ อยางตอเนอง โดยด

จากตวเลขยอนหลง แลวนำามาคาดการณแนวโนม ซงไมจำาเปนวาราคาสนคาทกชนดตองสงขนในเวลาทเกดเงนเฟอ อาจมสนคาบางชนดทราคาลดลงไดและบางชนดราคาสงขน แตสงสำาคญคอ เมอพจารณาราคาสนคาซงเปนสนคาอปโภคบรโภคทงหมดแลว โดยเฉลยสวนใหญมราคาสงขน

เราดเงนเฟอไดจากการเปลยนแปลงของดชนราคาผบรโภค (Consumer Price Index : CPI)1 ซงเปนตวเลขทแสดงระดบราคาของปใดปหนง เมอเปรยบเทยบกบระดบราคาของฐานป โดยใหระดบราคาของปฐานเทยบเทากบ 100 หากตองการดเปนรายเดอนใหใชฐานเดอน โดยแบงออกเปน 2 ลกษณะคอ 1) เทยบเดอนปจจบนกบเดอนกอนหนา และ 2) เทยบเดอนเดยวกนแตคนละป นอกจากน ในบางครงอาจดเปนรายไตรมาสกได

ซงอตราการเพมของดชนราคาผบรโภคทคำานวณออกมาในรปรอยละ จะแสดงถงอตราเงนเฟอไดดงน

อตราเงนเฟอปท n = (CPI n – CPI n-1) x 100

CPI n-1

ตวอยางเชน เราตองการหาอตราเงนเฟอปท 2004โดย CPI 2004 = 104.6 CPI 2003 = 101.8

อตราเงนเฟอปท 2004 = (CPI 2004 – CPI 2003) x 100

CPI 2003

1 ดขอมล CPI และขอมลอนๆ ทางดานการเงนของประเทศไทยจากเวบไซตธนาคารแหงประเทศไทย เขาถงไดท http://www.bot.or.th/BOThomepage/index/index.asp

2

= 104.6 – 101.8 x 100 101.8

= 2.7 %

อตราเงนเฟอทจะทำาใหเศรษฐกจขยายตวนน ควรจะใหของมราคาแพงไดบาง เพอใหเกดแรงจงใจในการผลต แตไมควรเกนรอยละ 5 ตอป เรยกวา เงนเฟออยางออน (Mind Inflation) ซงถาหากเกนกวานน เชน เมอตนปน มรายงานขาววา อตราเงนเฟอของประเทศซมบบเวยสงตดอนดบ World record คอ ขนไปถงรอยละ 100,000 แสดงวา คาของเงนในประเทศนนไมมความหมาย ทำาใหสงผลเสยหายอยางใหญหลวงตอระบบเศรษฐกจ เปนปญหาทรฐบาลจะตองเรงเขาไปดำาเนนการแกไขวกฤตทเกดขน เปนตน

ดงนน อตราเงนเฟอจงเปนตวบงบอกถงเงนทแทจรงทเรามอยในกระเปา วาเงนทเรามอยสามารถนำาไปซอสนคาและบรการไดในจำานวนเทาไหร ซงศพททางเศรษฐศาสตรใชคำาวา คาของเงน หรอ อำานาจซ(อของเงน (Purchasing Power : PP)

สวนใหญแลวการจะพจารณาวา อำานาจซอของเงนเปลยนแปลงไปมากนอยแคไหนอยางไร สามารถดไดโดยการเปรยบเทยบระหวางอตราเงนเฟอกบอตราดอกเบย

ตวอยางเชนอตราเงนเฟอ 5 % อตราดอกเบยเงนฝาก 5 %เดม สนคาราคา 100 บาท เงนทจายจรงเมอรวมกบ

อตราเงนเฟอจะเทากบ 105 บาทเดม มเงนฝาก 100 บาท เงนทไดรบเมอรวมกบ

อตราดอกเบยจะเทากบ 105 บาทลกษณะเชนน อำานาจซอของเงนยงคงเทาเดมเพราะหกลางกน

พอด แตหากเปนในกรณทอตราเงนเฟอมากกวาอตราดอกเบยเงนฝาก แสดงวา ถาผบรโภคนำาเงนไปฝากไวทธนาคารจะเกดการขาดทน เพราะอำานาจซอของเงนลดลง ตรงขาม หากอตราเงนเฟอนอยกวา

3

อตราดอกเบยเงนฝาก แสดงวา ถาผบรโภคนำาเงนไปฝากไวทธนาคารจะไดกำาไร เพราะอำานาจซอของเงนเพมขนนนเอง

4.1.2 องคประกอบของเงนเฟอในประเทศไทย การจะพจารณาสวนประกอบของสนคาทจะมา

นบรวมเปนกลมของอตราเงนเฟอ จะประกอบดวย กลมพลงงานและกลมอาหารสด เปน 2 กลมสำาคญ โดยหากตองการดวา อตราเงนเฟอทเกดขนมาจากปจจยใดเปนตวสำาคญ จะสามารถพจารณาจากสในแทงกราฟดงกราฟท 4.1

กราฟท 4.1 แหลงทมาของอตราเงนเฟอทวไป

ทมา : สำานกงานดชนเศรษฐกจการคา กระทรวงพาณชยจากกราฟ เมอเปรยบเทยบกนระหวางไตรมาสท 1 (มกราคม-

มนาคม) ของป 2548-2551 จะเหนวา สวนประกอบททำาใหเกดอตราเงนเฟอมากทสดคอ กลมพลงงานและกลมอาหารสด โดยในบางชวง กลมสนคาบางกลมจะไมคอยมการเปลยนแปลง เชน ไตรมาสท 1 ของป 2550 ราคาของกลมพลงงานจะไมคอยมผลนก โดยจะมาจากกลมของอาหารสดเปนสวนใหญ เพราะฉะนนการจะดองคประกอบของเงนเฟอ เราจะตองพจารณาวา ในกลมสนคาหลกเหลานตวไหนเปนตวขบเคลอนใหเกดเงนเฟอมาก ซงถามาด ณ ป 2551 กจะเหนวา เปนเรองของพลงงานและอาหารเปนดานหลก

4

เมอหนมาพจารณาอตราเงนเฟอของประเทศไทยเปรยบเทยบกบตางประเทศ ดงในกราฟท 4.2 จะเหนวา อตราเงนเฟอของประเทศไทยในเดอนมถนายนอยท 8.9 % ขณะทของประเทศจนอยท 7.7 % ประเทศเกาหลอยท 4.9 % ประเทศไตหวนอยท 3.7 % เพราะฉะนนอตราเงนเฟอของประเทศเกาหลกบประเทศไตหวนจะเปนตวทชวยทำาใหเศรษฐกจของประเทศเขาขยายตวได และเมอลองเปรยบเทยบดในกลมประเทศอาเซยนดวยกน จะเหนวา ประเทศอนโดนเซยอยท 10.4 % ประเทศฟลปปนสอยท 9.6 % ประเทศสงคโปรอยท 7.4 % และประเทศมาเลเซยอยท 3.8 % ซงดวยความทเปนประเทศทมแหลงพลงงานเปนของตวเองทำาใหเงนเฟอไมสง ขณะทในฝงของประเทศสหรฐอเมรกาอยท 4.2 % สหภาพยโรป-12 อยท 4.0 % และญปนอยท 1.3 % โดยประเทศเหลานพยายามทจะควบคมไมใหอตราเงนเฟอเกน 5% เพราะจะสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจได

กราฟท 4.2 อตราเงนเฟอของไทยและตางประเทศ

ทมา : หนวยราชการประเทศตางๆ และ Bloomberg

การเปรยบเทยบเหลานจะทำาใหมองเหนวา เศรษฐกจของประเทศไทยเปนอยางไรเมอเทยบกบประเทศใกลเคยงตางๆ และหากประเทศไหนทมอตราเงนเฟอสงมาก กจะสามารถคาดคะเนนโยบาย

5

ทางเศรษฐกจของประเทศนนๆ ตอไปได โดยถาเปนประเทศทมอตราเงนเฟอสง เชน ประเทศไทย อนโดเซย ฟลปปนส เปนตน รฐบาลของประเทศเหลานจะตองมการออกนโยบายขนอตราดอกเบย เนองจากอตราเงนเฟอมนยยะทจะบงบอกถงอตราดอกเบยได

กราฟท 4.3 แหลงทมาของอตราการขยายตวของ GDP

ทมา : สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

สวนในกราฟท 4.3 เปนการแสดงใหเหนวา อตราการขยายตวของ GDP ในประเทศไทยมาจากสวนประกอบไหนมากทสด โดยถาสไหนในแทงกราฟมมากทสด สนนกจะเปนสททำาใหเศรษฐกจไทยขยายตวมากทสด และกราฟท 4.4 แสดงใหเหนถงแหลงทมาของอตราการขยายตวของการใชจายเพอการอปโภคบรโภคของภาคเอกชนโดยจำาแนกตามลกษณะความคงทน

กราฟท 4.4 แหลงทมาของอตราการขยายตวของการใชจายเพอการอปโภคบรโภค

ของภาคเอกชนจำาแนกลกษณะความคงทน

6

ทมา : สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต4.1.3 สาเหตของการเกดเงนเฟอ

4.1.3.1 เงนเฟอดานอปสงค เงนเฟอสวนใหญทเกดขนจะเปนเงนเฟอดานอปสงค คอ

ดานความตองการใชจาย ซงเกดจากอปสงครวมเพมขน (AD) ในขณะทอปทานรวมของสนคาและบรการไมสามารถเพมขนได หรอกคอ ประเทศมความตองการใชจายมากกวาผลผลตทมอย (AD > AS) ทำาใหสนคามราคาสงขน เรยกวา Demand-Pull Inflation

โดย AD จะเพมขนเนองจาก1) สวนประกอบของ AD เพมข(น อนเปนผลมาจาก

ทางภาคเศรษฐกจ คอ C, I, G และ (X-M) เพมขน ในขณะท AS คงท ซงจะทำาให P CPI ทำาใหเกดเงนเฟอ เชน หากรฐบาลไมดวา เศรษฐกจของประเทศ ณ ขณะนนเครองกำาลงรอน แลวไปกระตนการลงทนเพม (I) กอาจจะทำาใหเกดปญหาเงนเฟอขนได เปนตน

2) ปรมาณเงนเพมข(น (MS : Money Supply) อนเปนผลมาจากทางภาคการเงน เนองจากการขยายสนเชอของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงน เชน บตรเครดต, Soft Loan, Car for Cash, Quick Cash เปนตน ทมากเกนไป ในขณะท AS คงท ซงจะทำาให P CPI ทำาใหเกดเงนเฟอ โดยการเพมของปรมาณเงนทมากเกนไปไมเปน

7

ผลดตอระบบเศรษฐกจ เนองจากการพมพเงนเพมแตละครงของธนาคารแหงประเทศไทยจะตองมทนสำารองเงนตรา (Currency reserves) รองรบ ในอดตหากจะพมพเงนขนมา 100 บาท ตองมทองคำาหรอเงนตราตางประเทศทเปนสกลหลกรองรบอยท 100 บาทเทากน แตปจจบนลดลงมาอยทรอยละ 30 ซงถาเราไมมทนสำารองรองรบ เงนทพมพออกมานนกคอกระดาษ และถาผคนแหเอากระดาษไปซอสนคากจะเกดปญหาเงนเฟอขนในระบบเศรษฐกจทนท

การวเคราะหการเกดเงนเฟอดานอปสงค สามารถแสดงการวเคราะหรายละเอยดไดดงกราฟ

ท 4.5

กราฟท 4.5 การวเคราะหการเกดเงนเฟอดานอปสงค

8

จากกราฟ เมอเงนเฟอเปนเรองของราคาสนคาทสงขน ในการวเคราะหการเกดเงนเฟอดานอปสงคเราจงจะดจากตลาด นนคอ ดอปสงคของตลาด (AD) และอปทานของตลาด (AS) โดยไมไดดเพยงตลาดใดตลาดหนง แตดภาพรวมทงหมดของประเทศ เพราะฉะนนเมอเปนเรองของตลาด แกนตงจงเปนเรองของระดบราคา (P) สวนแกนนอนคอ ปรมาณ (Q)

หากอยในชวงสถานการณปรกต ไมไดมปญหาเงนเฟอเกดขน เสน AS จะเปนเสนทม Slope เมอตดกบเสน AD ณ ราคา PE และปรมาณ QE จะเกดดลยภาพทจด E ถาเกดอปสงคเพมขนในชวงท AS ยงเพมได เชน เปนเสน AD1 จะเหนวา ราคาจะเขยบขนเปน P1 และปรมาณเทากบ Q1 โดยเกดดลยภาพใหมทจด E1 หากเปนอยางน แสดงวา ยงไมใชสถานการณทเกดเงนเฟอ ตราบใดท AS ยงคงสามารถเพมขนได แตถา

ราคา (P)

ปรมาณ (Q)

0

E

ADQE

Q1

P1PE

QF

E1

EFPF

AD1

AD2

AD3AD4

P3

P4

AS

AS

ผลผลต ณ ระดบทมการจางงานเตมท

เงนเฟอ

9

เมอใดกตาม ประเทศมการจางงานเตมทหรอมการใชทรพยากรการผลตอยางเตมทแลว เสน AS จะต(งฉาก โดยมความยดหยนเปน 0 เมอลากเสนลงมาจะไดผลผลต ณ ระดบทมการจางงานเตมทคอ จด QF เพราะฉะนนจากตรงนจะเพมผลผลตขนอกไมได หากตองการจะเพมกจำาเปนตองใชเวลาสกระยะหนง เชน มความกาวหนาทางเทคโนโลย หรอพบแหลงทรพยากรการผลตแหลงใหม เปนตน เสน AS จงจะทอดยาวออกไปอกครงหนง ดงนนเสน AS จงจะมอยทงหมด 2 ชวง

โดยถาเกดอปสงคของประเทศมาอยทเสน AD2 ผลผลตกยงเพมอย จาก Q1 มาเปน QF ขณะทราคากยงเพมจาก P1 เปน PF โดยมดลยภาพใหมอยทจด EF ซงจดนกยงไมใชจดทเกดเงนเฟอ เพราะแมราคาจะเพมขนจรง แตผลผลตกยงเพมขนดวย ฉะนน AD ท Shift อยในชวงท AS ม Slope จงยงไมกอใหเกดเงนเฟอ แตเมอใดทเกดการลำ(าเสนเกนจดหกข(นไป เมอน(นจงจะเปนสถานการณทเราเรยกวา กำาลงเกดเงนเฟอข(นในระบบเศรษฐกจ

ดงนนหาก AD ยงคงมการเพมขนตอไปไมหยด อาจเนองมาจากธนาคารขยายสนเชอหรอรฐบาลใชจายมากขน โดย AD เกดการเปลยนแปลงเปน AD3 หรอ AD4 จะเหนวา ผลผลตของประเทศไมเพมอกแลว โดยยงอยท QF มเพยงแตราคาทยงคงเพมสงขนอยางเดยว ดงนนตงแตชวง PF เปนตนไป จงเปนชวงทเกดเงนเฟอ

หากเกดสถานการณเชนน วธแกปญหาสวนใหญกคอ การพยายามควบคม AD ใหกลบลงมา เพราะวาไมสามารถทจะไปเพมเสน AS ไดอก เพราะฉะนนรฐจงตองใชนโยบายตางๆ ทจะทำาให AD ลดลง ดงททราบแลววา

10

การเพมขนของ AD เกดมาจากองคประกอบ C, I, G และ (X-M) รวมถงสนเชอของธนาคารพาณชยและสถาบนการเงนตางๆ หากเปนแบบน ถาตองการจะแกไขปญหา ธนาคารและสถาบนการเงนจะตองลดการปลอยสนเชอลง หรอลดองคประกอบตางๆ ของ AD ลง โดย ณ สถานการณเชนนตว I จะไมคอยฟงกชนแลว เนองจากประเทศอย ณ ระดบทมการจางงานเตมท ตวหลกจงอยท C กบ G ทจะตองมการควบคมใหลดลงมา เชน ลดการใชจายของรฐบาลลง เปนตน 4.1.3.2 เงนเฟอดานอปทานเปนเงนเฟอทเกดขนเนองจากตนทนการผลตสนคาเพม

ขน ทำาใหผผลตจะตองเสนอขายสนคาในราคาทสงขน เรยกวา Cost-Push Inflation

โดยตนทนการผลตเพมขนเนองจาก- คาจางแรงงานเพมขน- ราคาเชอเพลงและวตถดบสงขน- การเพมขนของอตรากำาไรของผผลต ตวนจะไมคอย

เหนมากนก แตจะมในบางธรกจทเปนธรกจผกขาดซงมการกำาหนดไววาตองไดผลกำาไรเทาไหรตอป เชน บรษท ปตท. จำากด (มหาชน) เปนตน

การวเคราะหการเกดเงนเฟอดานอปทานสามารถแสดงการวเคราะหรายละเอยดไดดงกราฟ

ท 4.6

กราฟท 4.6 การวเคราะหการเกดเงนเฟอดานอปทาน

11

จากกราฟ จะเหนวา อปสงคของประเทศคอ เสน AD ขณะทอปทานของประเทศคอ เสน AS โดยมดลยภาพอยทจด E ณ ระดบราคา PE และปรมาณ QE เมอตนทนการผลตสงขน ทำาใหผผลตผลตสนคาไดนอยลง จงทำาใหเสน AS เกดการเปลยนแปลง ดวยการ Shift ขนไปขางบน กลายเปนเสน AS1

เกดดลยภาพใหมทจด E1 ณ ระดบราคาทสงขนเปน P1 และปรมาณลดลงเปน Q1 ทงทความตองการซอยงคงเปนเสนเดมคอ AD

ถาตนทนการผลตยงคงสงขนเรอยๆ เสน AS กจะยง Shift ขนไปอก กลายเปนเสน AS2 โดยเกดดลยภาพใหมทจด E2 ณ ระดบราคาทสงขนเปน P2 และปรมาณลดลงเปน Q2 แตไมวาอยางไรกตาม เสน AS ทม Slope กจะตองมาเจอกบเสน AS ทตงฉาก เมอถงขอบเขตของผลผลต ณ ระดบทมการจางงานเตมท คอ จด QF ซงเปนเงอนไขทหลกเลยงไมได

จากทกลาวมา จะเหนไดวา หากผลผลตลดลง แลวราคาสนคาสงข(น (QP) (ตองพจารณาควบคกน) แสดงวา ณ

ราคา (P)

ปรมาณ (Q)

0

AD

Q1

QE

P1

PE

QF

E

P2

AS

AS

ผลผลต ณ ระดบทมการจางงานเตมท

E2

E1

AS1

AS2

Q2

12

ขณะนกำาลงเกดเงนเฟอดานอปทานขนในระบบเศรษฐกจ โดยมสาเหตมาจากตนทนการผลต (กระทบผผลตโดยตรง) ซงตรงจดนจะแตกตางจากการเกดเงนเฟอดานอปสงค ทผลผลตยงคงเดม แตราคาสนคาสงข(น (Q คงเดม P) กระนนสงทเหมอนกนทงดานอปสงคและอปทานคอ ราคาเพมขน (P)

4.1.3.3 เงนเฟอแบบผสม (Mixed Inflation) เกดจากอปสงคฉดและตนทนผลก นนคอ อปสงคและอปทานเกดการเปลยนแปลงทงค เขยนไดวา

AD C, I, G, (X-M)AS ตนทนการผลต

โดยเมออปสงคมวลรวมของสนคาสงขน จะทำาใหราคาสนคาสงขน ขณะเดยวกน คนงานกมกเรยกรองคาแรงสงขน ชดเชยรายไดทแทจรงทลดลง ทำาใหตนทนการผลตสงขนตามไปพรอมกน

ดงนน เมอเกดเงนเฟอแบบผสม สงทจะเหนกคอ ราคาสนคาจะสงข(น ขณะทผลผลตลดลง (PQ) ซงในการพจารณานนจะดแคราคาสนคาสงขนและผลผลตลดลงอยางเดยวไมได แตจะตองดวา เสนอปสงคเพมข(นและเสนอปทานลดลงดวย (ขยบทง 2 เสน) นนคอ ตองพจารณาทง 2 สวนไปอยางควบคกน ดงแสดงในกราฟท 4.7

**(กรณนจะไมวเคราะหกราฟ จะอธบายแคในเชงแนวคด)

13

เงนเฟอแบบผสม

กราฟท 4.7 แบบจำาลองเงนเฟอแบบผสม

4.1.4 ผลกระทบของเงนเฟอผลกระทบทางดานลบทเกดขน ไดแก- อำานาจซอของเงน (Purchasing Power : PP) ลดลง คอ

ความสามารถของเงนทจะนำาไปเปลยนเปนสงของมนเพมขนหรอลดลงเมอเทยบกบอดต เชน ปกอน เงน 20 บาทซอกวยเตยวเรอได 2 ชาม พอมาปนซอไดแคชามเดยว เปนตน

ราคา (P)

ปรมาณ (Q)

0

AD1

Q1

Q3

P1

QF

E1

P2

ผลผลต ณ ระดบทมการจางงานเตมท

E2

AS1

AS2

Q2

AD2

AS

14

- การออมและการลงทนของประเทศลดลง - การกระจายรายไดเหลอมลำามากขน- ฐานะการคลงของรฐบาลแยลง- การสงออกของประเทศลดลง การนำาเขาเพมขน

โดยสามารถแสดงวฏจกรของผลกระทบทเกดขนกบระบบเศรษฐกจไดดงน

เงนเฟอ ราคาสนคา เงนในกระเปาเทาเดม อำานาจซอ การบรโภค

(ซอเทาเดมแตใชเงนเพมขน) การออม

เงนกยม ดอกเบย

มลคาทรพยสน คนรวยรวยมากขน คนจนยงแย

การกระจายรายไดเหลอมลำามากขน (Income Gap)

การลงทน การจางงาน รายได

ประชาชาต ภาษ

ราคาสนคาราคาสนคาสงออก การสงออก

15

ฐานะการคลงของประเทศแยลง

(ภาษจากธรกจภาษจากบคคลธรรมดา

การนำาเขา

ขณะเดยวกน กมบคคลทไดรบผลประโยชนจากเงนเฟอ ไดแก เจาของธรกจ ผผลต นกเกงกำาไร (เพราะมลคาทรพยสนเพมขน) ลกหน (เพราะเงนทกมาในจำานวนเดม พอนำาไปชำาระคน คาของเงนหรออำานาจการซอลดลง ทำาใหไดกำาไร) สวนบคคลทเสยประโยชน ไดแก ผทมรายไดประจำา และเจาหน (เพราะทำาใหหนทไดรบการชำาระคน เอาไปใชทำาอะไรไดนอยลง)

4.1.5 สภาวการณ StagflationStagflation คอ สภาวการณทเรยกวา ภาวะชะงกงนทาง

เศรษฐกจ เกดจากเศรษฐกจทมภาวะเงนเฟอ (ทมสาเหตมาจากตนทนผลก) รวมกบการเกดภาวะการวางงาน ซงโดยปรกตคนจะตกงานในภาวะเงนฝดมากกวา (เพราะสนคาขายไมได ผผลตกไมทำาการผลต คนกไมมงานทำา เนองจากไมมการจางงาน)

ในป ค.ศ. 1970 เคยเกดภาวะ Stagflation ขน ซงเปนภาวะทเกดขนกบเศรษฐกจโลก สาเหตมาจากราคานำามนโลกสงขนมาก โดยสภาวะเชนนไมมใครอยากใหเกด เพราะจะแกปญหาไดลำาบากมาก

4.1.6 การแกไขปญหาเงนเฟอการแกปญหาเงนเฟอจะทำาไดโดยลดอปสงครวม (AD) ซง

สามารถทำาไดโดยใชนโยบายการเงนและนโยบายการคลง โดย- นโยบายการคลง เกยวของกบการจดเกบภาษและการใชจาย

ของรฐบาล เมอเกดเงนเฟอ รฐบาลควรมงบประมาณเกนดล- นโยบายการเงน เกยวของกบการปลอยสนเชอของธนาคาร

พาณชย เมอเกดเงนเฟอ ธนาคารควรลดการปลอยสนเชอ(จะกลาวถงรายละเอยดอกครงในบทท 5 การเงน การคลง

นโยบายการเงน นโยบายการคลง)

16

4.2 เงนฝด (Deflation)เปนสถานการณทตรงกนขามกบเงนเฟอ คอ ภาวะทระดบราคา

สนคาและบรการทวไปลดลงเรอยๆ อยางตอเนอง เพราะอปสงคมนอยกวาปรมาณสนคา นนคอ คนไมมความสามารถในการใชจาย ทำาใหสนคาเหลอ ราคาสนคาลดลง การผลตลดลง การจางงานลดลง และรายไดลดลง

- ผลของเงนฝด ทำาใหอำานาจซอของผบรโภคเพมขน (เพราะเงนเทาเดม แตสามารถซอสนคาและบรการไดมากขน เนองจากราคาสนคาถกลง)

- ผทไดผลประโยชน คอ เจาหน และผทมรายไดประจำา (เพราะยงคงไดรบเงนเทาเดม)

- ผทเสยผลประโยชน คอ ผทมรายไดจากกำาไร และลกหน (กลบกนกบในสถานการณเงนเฟอ เนองจากพอไปชำาระเงนคนแลว คาเงนขน ทำาใหขาดทน)

- การแกปญหาเงนฝด ใชนโยบายการเงน การคลง เพอกระตนใหอปสงครวมสงขน

4.3 การวางงาน (Unemployment)บคคลซงอยในวยทำางาน หมายถง บคคลทมอาย 15 ปขนไป

และในภาวการณใดทบคคลซงอยในวยทำางานดงกลาว มความสามารถทจะทำางาน และสมครใจทจะทำางาน แตไมสามารถทจะทำางานได จงทำาใหไมมงานทำา ในชวงสปดาหแหงการสำารวจการมงานทำา (โดยสำานกงานสถตแหงชาตจะออกสมสำารวจในชวงเดอนเมษายนถงพฤษภาคมของทกป ซงเปนชวงทมบณฑตสำาเรจการศกษาจากมหาวทยาลยตางๆ) เราเรยกภาวการณนวา การวางงาน (Unemployment) โดยเราถอวาบคคลเหลานวางงานโดยไมสมครใจ (Involuntary Unemployment) ซงทำาใหเกดปญหาตอระบบเศรษฐกจ

17

4.3.1 ประเภทของการวางงาน4.3.1.1 การวางงานโดยเปดเผย การวางงานโดยเปดเผย เปนการไมมงานทำาชดเจน โดย

บคคลทวางงานโดยเปดเผย หมายถง บคคลทไมไดทำางานในชวงระยะเวลาทสำารวจการมงานทำา ซงเขาอาจจะวางงานชวคราว หรอวางงานเปนระยะเวลานานๆ กได กรณดงกลาวนยกเวนเดก ผทกำาลงศกษา พระภกษสงฆ และคนพการ

การวางงานโดยเปดเผยมเหตปจจยหลายประการคอ การวางงานชวคราว เปนการวางงานในระยะเวลา

สนๆ เนองจากกำาลงรอบรรจหรอกำาลงอยระหวางยายงาน หรอเนองจากคนงานไมรแหลงทมงานทำา หรออยระหวางการนดหยดงานระยะสนๆ หรออยระหวางการเจบปวย เปนตน ซงการวางงานดงกลาวเปนการวางงานเพยงระยะสนๆไมถอเปนปญหาเศรษฐกจทรนแรง

การวางงานตามฤดกาล หมายถง การวางงานทเกดขนเนองจากการผลตสนคาบางชนดตองทำาเปนฤดกาล เชน การเพาะปลก และการกอสราง เปนตน การเพาะปลกมกจะทำากนในชวงฤดฝน สวนการกอสรางมกจะทำากนในชวงฤดรอน ดงนนเมอถงฤดกาลผลต บคคลจะมงานทำา แตเมอสนสดฤดกาล บคคลเหลานนจะวางงาน เชน ชาวนาจะเรมมงานทำาเมอยางเขาฤดฝน แตจะวางงาน ประมาณ 2-3 เดอนหลงฤดเกบเกยวขาว เปนตน ซงชวงเวลาดงกลาวรฐบาลมกจะอดฉดเงนลงไป เพอใหเกษตรกรตงเปนกลมอาชพตางๆ เพอหารายไดในชวงทวางงานดงกลาว

18

การวางงานเนองจากวฏจกรเศรษฐกจ หรอ วฏจกรธรกจ อนหมายถง การวางงานทผนแปรไปตามวฎจกรเศรษฐกจ โดยวฏจกรเศรษฐกจแบงออกไดเปนระยะตางๆ ไดแก ระยะเศรษฐกจรงเรอง ระยะเศรษฐกจหดตว ระยะเศรษฐกจตกตำา ระยะเศรษฐกจฟ( นตว และวนเวยนกลบมาเปนระยะเศรษฐกจรงเรองและระยะอนๆ ตอไป ดงแสดงตวอยางวฏจกรเศรษฐกจของไทยในกราฟท 4.8 (ซงจะเหนถงความสมพนธระหวางการเมองกบเศรษฐกจทมความเกยวของอยางยากจะแยกออกจากกน) โดยในชวงระยะเศรษฐกจรงเรอง รายไดประชาชาต การผลต และการจางงาน จะขยายตว การวางงานจะนอย แตจะเพมขนเมอเขาสระยะเศรษฐกจหดตว และการวางงานจะมมากในระยะเศรษฐกจตกตำา

กราฟท 4.8 วฏจกรเศรษฐกจ

19

การวางงานเนองจากความกาวหนาทางดานเทคโนโลย การนำาเอาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการผลต และเทคโนโลยใหมๆ นนเปนเทคโนโลยทประหยดการใชแรงงานคน ตวอยางเชน ระหวางการนำาเขาเครองจกรเขามา 10 เครอง เพอผลตของ 100 ชน กบการจางแรงงานคน แมเครองจกรจะมราคาแพงกวา แตผผลตไมตองรบมอกบปญหาอนๆ ทตดตามมา เชน การประทวงหยดงานของสหภาพแรงงาน เปนตน

4.3.1.2 การวางงานแอบแฝง

25512530

ระยะเวลา (ป)

ตกตำา = การวางงานสง

ฟ( นตว

รงเรอง = GDP 12 %

หดตว

2532-2534

2535รสช.พฤษภา

ทมฬ

ตกตำา

หดตวฟ( นตว

รงเรอง

2540

ภาคธรกจผลตสนคาไมได

วธแกปญหารฐบาลจะกระตนเศรษฐกจโดยใชนโยบายตางๆ การใชจาย

การจางงานตวอยางเชน ป 2540 รฐบาลกเงนมยาซาวา (Miyazawa Loan) มาสรางงานในชนบท

20

บคคลทวางงานแอบแฝง หมายถง บคคลทเมอดเผนๆ จะไมเหนวาเขาเปนคนวางงาน เพราะเขายงคงมงานทำา แตเปนการทำางานตำากวาระดบความรความสามารถ โดยจำานวนงานทมอยนนไมไดขาดแคลน แตตำาแหนงงานตามความตองการของตลาดกบงานทวางอยไม Match กน บคคลจงไมไดใชศกยภาพอยางเตมท ทำาใหเกดการบดเบอนของโครงสรางตลาดแรงงานเกดขน หรออาจเปนการทำางานทไมทำาใหผลผลตเพมขน การวางงานแอบแฝงน บางทมกเรยกวา การทำางานตำากวาระดบ

เมอมการวางงานแอบแฝงเกดขนในการทำางานอยางใดอยางหนง ซงมคนงานหลายคนรวมกนทำางาน ถาไดมการโยกยายคนงานออกเสยจำานวนหนง ผลผลตรวมทไดรบกยงคงเทาเดม

การวางงานแอบแฝงมกจะมอยมากในการทำางานทมลกษณะเปนการชวยกนทำางานโดยไมมการจายคาแรงตอบแทน แตอาศยการแบงปนผลผลตรวมกน เชน การทำางานโดยอาศยแรงงานจากสมาชกในครอบครว เปนตน การทำางานในลกษณะดงกลาวจงอาจใชคนทำางานจำานวนมากเกนความจำาเปน แตละคนอาจทำางานนอยชวโมงเกนไป และ ถาครอบครวเปนครอบครวขนาดใหญแลวโอกาสทจะมการวางงานแอบแฝงจะมมากขน ซงลกษณะดงกลาวไมใชวาไมเปนผลดเสมอไป เพยงแตวา หากมองในเชงเศรษฐศาสตรนนทำาใหเกดมลคาทางเศรษฐกจคอนขางตำา

สำาหรบตวเลขของผทอยในกำาลงแรงงาน ผมงานทำา และผวางงานของไทย สามารถแสดงไดดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 ประชากร แรงงาน และคาจาง

21

ทมา : กรมการปกครอง, สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

4.3.2 ผลกระทบของการวางงาน- การใชประโยชนจากแรงงานไมเตมท โดยหากกลมคนท

เปนแรงงานระดบกลาง / ระดบสง (วฒ ปวช.ขนไป) มการวางงานแสดงวา เกดปญหา เพราะประเทศอตสาหทมเททรพยากรในการผลตแรงงานเหลานออกมา แตกลบไมไดทำาประโยชนใหแกประเทศอยางทควรจะเปน

- การออมและการลงทนของประเทศลดลง เนองจากเมอคนวางงาน ทำาใหไมมรายได กออมเงนนอยลง สงผลใหอตราดอกเบยเงนกสงขน ขณะเดยวกนคนกลดการบรโภคสนคา ทำาใหสนคาขายไมได ภาคธรกจจงไมขยายการผลต โดยลดการลงทนลง

- การกระจายรายไดเหลอมลำ(ามากข(น เพราะคนทมงานทำา กมรายได ทำาใหฐานะทางเศรษฐกจของตวเองด สวนคนทตกงาน ไมมรายได กตองเอาเงนออมหรอทรพยสนทตวเองเกบไวออกมาใชจาย ทำาใหฐานะทางเศรษฐกจแยลง จงทำาใหยงเกดความเหลอมลำามากขนในระบบเศรษฐกจ

22

- การคลงรฐบาลจะแยลง เนองจากเมอรายไดประชาชาตลดลง จำานวนภาษทเกบไดกนอยลง ขณะทรฐบาลยงคงตองใชจายเงนตามแผนงบประมาณทกำาหนดไว ทำาใหตองไปกยมเงนมา สงผลใหหนสาธารณะยงเพมสงขน

โดยสามารถแสดงวฏจกรของผลกระทบทเกดขนกบระบบเศรษฐกจไดดงน

การวางงาน การใชประโยชนจากแรงงานไมเตมท

ไมมรายได การออม อตราดอกเบยเงนก การลงทน

การบรโภคอสระ การบรโภคแบบจงใจ

รายไดประชาชาต ภาษ

หนสาธารณะ

คนมงานทำา ฐานะทางเศรษฐกจดคนวางงาน ฐานะความเปนอยแยลง

จากผลกระทบดงกลาว ทกประเทศจงพยายามทำาใหตวเลขการวางงานอยทประมาณรอยละ 2-3 คอใหมเฉพาะการวางงานโดยสมครใจเทานน

4.3.3 การแกปญหาการวางงาน

23

ฐานะการคลงของประเทศแยลง

ตนทนการผลตสงขน ทำาใหภาคธรกจไมขยายการผลต

การกระจายรายไดเหลอม

การแกปญหาการวางงานจะแบงออกเปน 2 ประเภทคอ ประเภทท 1 การแกปญหาระดบนโยบาย ดวยการใชนโยบายการเงนและนโยบายการคลงเปนวธในการแกปญหา ซงจะเปนการดในระดบของทงประเทศ โดยเมอมการวางงานเกดขนแสดงวา ประเทศไมมการผลต จงตองกระตนใหเกดการลงทนเพมมากขน ซงสามารถเขยนเปนวฏจกรในระบบเศรษฐกจไดดงน

การลงทน การผลต การจางงาน รายได การใชจาย

ตวอยางเชนการใหสทธพเศษทางภาษกบนกลงทน เชน สำานกงานคณะ

กรรมการสงเสรมการลงทน หรอ BOI (The Board of Investment of Thailand) ใหสทธพเศษทางภาษโดยการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลใหแกธรกจ หรอการใหสทธพเศษกบบรษททเขามาทำากจกรรมในพนทนคมอตสาหกรรม โดยจะไดรบการลดหยอนภาษเปนระยะเวลากป หรอใหใชบรการสาธารณปโภคไดในราคาถก เปนตน ซงสงเหลานถอเปนนโยบายการคลง

หรออกทางหนงคอ การใหดอกเบ(ยเงนกลกคาช(นดในอตราดอกเบ(ยทตำากวาปกต ซงถอเปนนโยบายการเงน

ประเภทท 2 เปนการแกปญหาโดยข(นอยกบประเภทของการวางงาน ซงรฐบาลตองมนโยบายทเหมาะสมในการแกปญหาการวางงานประเภทตางๆ

ตวอยางเชนการวางงานเนองจากเกดความกาวหนาทางดานเทคโนโลย

รฐบาลอาจลดการวางงานชวคราว ซงสามารถทำาไดโดยการใหบรการขาวสารแกคนงานและนายจางวาทใดมงานใหทำา

การลดการวางงานตามฤดกาล ทำาไดโดยกระตนใหคนงานทำางานอนๆ เมอสนฤดกาลการทำางานประจำา เชน สงเสรมใหชาวนาม

24

งานทำาตลอดทงป โดยการปลกขาวปละ 2 ครง หรอปลกพชหมนเวยนเมอสนสดฤดทำานา หรอใหทำางานอยางอนๆ ในชนบท เชน สรางถนน ขดคคลองระบายนำา เปนตน

กลาวโดยสรป ไมวาจะใชวธการใดสงสำาคญทเปนวตถประสงคใหญคอ ตองทำาใหเกดการลงทนเพอใหเกดการจางงานในประเทศเพมมากขนนนเอง

--------------------------------

25