บทนำ�

คว�มสำ�คญภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาต เปนสมบตทางวฒนธรรม

อนกอใหเกดความเปนเอกภาพ และเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย เปนเครองมอในการตดตอสอสารเพอสรางความเขาใจและความสมพนธทดตอกน ทำาใหสามารถประกอบกจธรการงานและดำารงชวตรวมกนในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข เปนเครองมอในการแสวงหาความร ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตาง ๆ เพอพฒนาความร ความคด วเคราะห วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคมและความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย ตลอดจนนำาไปใชในการพฒนาอาชพใหมความมนคงทางเศรษฐกจ นอกจากนยงเปนสอแสดงภมปญญาของบรรพบรษดานวฒนธรรม ประเพณ และสนทรยภาพ เปนสมบตลำาคาควรแกการเรยนรและอนรกษและสบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป

ก�รเรยนรภ�ษ�ไทยภาษาไทยเปนทกษะทตองฝกฝนจนเกดความชำานาญในการใช

ภาษาเพอการสอสารเรยนรเพอชนชม และเพอนำาไปใชในชวตจรง๑. ก�รอ�น : การอานออกเสยงคำา ประโยค การอานบทรอย

แกว คำาประพนธชนดตาง ๆ การอานในใจ เพอสรางความเขาใจ และการคดวเคราะห สงเคราะหความรจากสงทอาน เพอนำาไปปรบใช ในชวตประจำาวน

๒. ก�รเขยน : การเขยนสะกดตามอกขระวธ การเขยนสอสารโดยใชถอยคำา และรปแบบตาง ๆ ของการเขยนซงรวมถงการ

1

เรยงความ ยอความ เขยนรายงานชนดตางๆ การเขยนตามจนตนาการ วเคราะหวจารณและเขยนเชงสรางสรรค

๓. ก�รฟง ก�รด และก�รพด : การฟง และดอยางมวจารณญาณ การพดแสดงความคดเหน ความรสก พดลำาดบเรองราวตาง ๆ อยางเปนเหตเปนผล การพดในโอกาสตางๆ ทงเปนแบบเปนทางการและไมเปนทางการ และการพดเพอโนมนาวใจ

๔. หลกก�รใชภ�ษ�ไทย : ธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถกตองเหมาะสมกบโอกาส และบคคล การแตงบทประพนธประเภทตางๆ อทธพลของภาษาตางประเทศ ในภาษาไทย

๕. วรรณคดและวรรณกรรม : วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรม เพอศกษาขอมลแนวความคด และความเพลดเพลน การเรยนรทำาความเขาใจบทเหรองเลนของเดก เพลงพนบานทเปนภมปญญามคณคาของไทย ซงไดถายทอดความรสกนกคด คานยมขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดตและความงดงามของภาษาเพอใหเกดความซาบซงและภมใจในบรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน

วสยทศน

ภาษาไทยเปนเครองมอการสอสารของคนในชาต ใชทำาความเขาใจกนและใชภาษาประกอบกจการงานทงสวนตน ครอบครว และกจกรรมในสงคมและประเทศชาต ภาษาไทยยงเปนเครองมอการเรยนร การบนทกเรองราวจากอดตถงปจจบน และยงเปนวฒนธรรมของชาต ดงนน การเรยนการสอนภาษาไทยจงตองสอนภาษาไทยเพอการสอสาร และสอนภาษาไทยใหแกคนรก การอาน การเขยน ทจะแสวงหาความรและประสบการณ บนทกความรและ

2

ขอมลขาวสาร ใชภาษาไทยไดถกตองในฐานะเปนวฒนธรรมทางภาษาใหผเรยนเกดความชนชม ซาบซง และภมใจ ในภาษาไทย เหนคณคาของวรรณคด และวรรณกรรม ตลอดจนภมปญญาทางภาษาของบรรพบรษทไดสรางสรรคผลงาน ซงเปนสวนเสรมสรางความงดงามในชวต

ภาษาเปนสอของความคด ผเรยนทมภาษาใชกวางขวาง มประมวลคำาในการใชพด ฟง อาน เขยนมาก ผเรยนจะคดไดกวางขวาง ลกซง และสรางเสรมความชาญฉลาด สามารถคดสรางสรรค คดวพากษวจารณ คดตดสนใจแกปญหา และวนจฉยอยางมเหตผล ดงนน การสอนภาษาไทยจำาเปนตองเสรมสรางผเรยน ขยายประมวลคำา ทงการพด การฟง การอาน และการเขยนใหมาก เพอใหผเรยนใชภาษาในการคดสรางสรรค คดวพากษวจารณ คดตดสนใจแกปญหา วนจฉยเรองราวและสงเสรมใหผเรยนใชภาษาอยางมเหตผล ใชภาษาในเชงสรางสรรค และใชภาษาอยางสละสลวย ซงจะชวยสรางเสรมบคลกภาพของผใชภาษาใหเกดความนาเชอถอ

ภาษาไทยเปนวชาทกษะทตองฝกฝนจนเกดความชำานาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การอานและการฟงเปนทกษะของการรบรเรองราว ความรและประสบการณ การพดและการเขยนเปนทกษะของการแสดงออกดวยการแสดงความคดเหน ความเหน ความรและประสบการณ สวนการดเปนการรบรขอมลขาวสารจากสอตางๆ ทงโทรทศน ภาพยนตร ละคร คอมพวเตอร ตลอดจนการตน และสามารถแสดงทศนะ ขอมล ขาวสาร ดวยการพดและการเขยน การดจงเปนการเรยนรและการแสดงทศนะของตน และการดนบวนจะมความสำาคญและมอทธพลตอการดำาเนนชวต ผเรยนจะตองประเมนสงทดและใชการดใหเปนประโยชนในการหาความร การเรยนภาษาไทยจงตองเรยนเพอการสอสาร ใหผเรยนสามารถรบรขอมล

3

ขาวสารไดอยางพนจพเคราะห สามารถเลอกคำา เรยบเรยงความคด ความรใหชดเจน ใชภาษาไดถกตองตามหลกภาษา ใชถอยคำาตรงตามความหมาย ถกตองตามฐานะของบคคลและสถานการณอยางมประสทธภาพ

ภาษาไทยมสวนทเปนเนอหาสาระ ไดแก กฎเกณฑทางภาษาหรอหลกการใชภาษา ผใชภาษาจะตองรหลกภาษาไทยและใชไดถกตอง สวนวรรณคดและวรรณกรรม ตลอดจนบทรองเลน เพลงกลอมเดก ปรศนาคำาทาย เพลงพนบาน วรรณกรรมพนบานทเปนคตชน หรอภมปญญาทางภาษาทถายทอดความรสกนกคด คานยม ขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดต ความงดงามของภาษาในบทประพนธทงรอยแกวและรอยกรอง เปนสวนทเปนเนอหาสาระชวยใหเกดความซาบซงและความภาคภมใจในสงทบรรพบรษไดสงสมและบอกกลาวถงความด ความงาม การประพฤตตนไวในวรรณคดและในคตชน ซงสบทอดมาจนถงปจจบน

คณภ�พผเรยน

จบชนประถมศกษ�ปท 6

อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนทำานองเสนาะไดถกตอง อธบายความหมายโดยตรงและความหมายโดยนยของคำา ประโยค ขอความ สำานวนโวหารจากเรองทอาน เขาใจคำาแนะนำา คำาอธบายในคมอตาง ๆ แยกแยะขอคดเหนและขอเทจจรง จบใจความสำาคญของเรองทอานและนำาความร ความคดจากเรองท

4

อานไปตดสนใจแกปญหาในการดำาเนนชวต มมารยาทและมนสย รกการอาน และเหนคณคาสงทอาน

มทกษะในการคดลายมอตวบรรจงเตมบรรทดและครงบรรทด เขยนสะกดคำา แตงประโยค และเขยนขอความ ตลอดจนเขยนสอสาร โดยใชถอยคำาชดเจนเหมาะสม ใชแผนภาพ โครงเรอง แผนภาพความคด เพอพฒนางานเขยน เขยนเรยงความ ยอความ จดหมายสวนตว กรอกแบบรายการตาง ๆ เขยนแสดงความรสกและความคดเหน เขยนเรองตามจนตนาการอยางสรางสรรค และมมารยาทในการเขยน

พดแสดงความร ความคดเกยวกบเรองทฟงและด เลาเรองยอหรอสรปจากเรองทฟง และด ตงคำาถามจากเรองทฟงและด รวมทงประเมนความนาเชอถอจากการฟงและการดโฆษณาอยางมเหตผล พดตามลำาดบขนตอนเรองตาง ๆ อยางชดเจน พดรายงานหรอประเดนคนควาจาก การฟง การด การสนทนา และพดโนมนาวไดอยางมเหตผล รวมทงมมารยาทในการฟง ด และพด

สะกดคำาและเขาใจความหมายของคำา สำานวน คำาพงเพย และสภาษต รและเขาใจชนดหนาทของคำาในประโยค ชนดของประโยค คำาภาษาถนและคำาภาษาตางประเทศในภาษาไทย ใช คำาราชาศพทและคำาสภาพไดอยางเหมาะสม แตงประโยค แตงบทรอยกรอง ประเภทกลอนส กลอนสภาพ และกาพยยาน 11

เขาใจและเหนคณคาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน เลานทานพนบาน รองเพลงพนบานของทองถน นำาขอคดเหนจากเรองทอานไปประยกตใชในชวตจรง และทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดได

5

โครงสร�งเวล�เรยนกลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย

ไดกำาหนดโครงสรางเวลาเรยน และสดสวนในกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ดงน

กลมส�ระ สดสวนเวล�เรยน ชวโมง / สปด�ห

ก�รเรยนรภ�ษ�ไทย

ป.1

ชวโมง/

สปด�ห

ป.2

ชวโมง/

สปด�ห

ป.3

ชวโมง/

สปด�ห

ป.4

ชวโมง/

สปด�ห

ป.5

ชวโมง/

สปด�ห

ป.6

ชวโมง/

สปด�ห

สาระการเรยนร

พนฐาน

200

5 200

5 200

5 160

4 160

4 160

4

.รวม 200

5 200

5 200

5 160

4 160

4 160

4

6

ส�ระและม�ตรฐ�นก�รเรยนร

ส�ระสาระทเปนองคความรของกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ประกอบดวย1. การอาน2. การเขยน3. การฟง การด และการพด4. หลกการใชภาษา5. วรรณคด และวรรณกรรม

ส�ระและม�ตรฐ�นก�รเรยนรส�ระท ๑ : ก�รอ�น

มาตรฐาน ท ๑.๑ : ใชกระบวนการอานสรางความรและความคด เพอนำาไปใชตดสนใจ

แกปญหาในการดำาเนนชวตและมนสยรกการอานส�ระท ๒ : ก�รเขยน

7

มาตรฐาน ท ๒.๑ : ใชกระบวนการเขยน เขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และ

เขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษา คนควาอยางมประสทธภาพ

ส�ระท ๓ : ก�รฟง ก�รด และก�รพด มาตรฐาน ท ๓.๑ : สามารถเลอกฟงและดอยางม

วจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณ

และสรางสรรคส�ระท ๔ : หลกก�รใชภ�ษ�ไทย

มาตรฐาน ท ๔.๑ : เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลง

ของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษาและรกษาภาษาไทยไวเปนสมบต

ของชาตส�ระท ๕ : วรรณคดและวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ : เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทย

อยางเหนคณคาและนำามาประยกตใชในชวตจรง

คว�มสมพนธระหว�งตวชวด และส�ระก�รเรยนรชนประถมศกษ�ปท ๕

8

ส�ระท ๑ ก�รอ�นม�ตรฐ�น ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนำาไปใชตดสนใจแกปญหา

ในการดำาเนนชวต และมนสยรกการอาน

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.๕ ๑. อานออกเสยงบท

รอยแกวและบทรอยกรองไดถกตอง๒. อธบายความหมายของคำาประโยคและขอความทเปนการบรรยายและการพรรณนา๓. อธบายความหมายโดยนยจากเรองทอานอยางหลากหลาย

การอานออกเสยงและการบอกความหมายของบทรอยแกวและบทรอยกรองทประกอบดวย - คำาทมพยญชนะควบกลำา - คำาทมอกษรนำา - คำาทมตวการนต - อกษรยอและเครองหมายวรรคตอน - ขอความทเปนการบรรยายและพรรณนา - ขอความทมความหมายโดยนยการอานบทรอยกรองเปนทำานองเสนาะ

๔. แยกขอเทจจรงและขอคดเหนจากเรองทอาน

การอานจบใจความจากสอตางๆ เชน - วรรณคดในบทเรยน

9

๕. วเคราะหและแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทอานเพอนำาไปใชในการดำาเนนชวต

- บทความ - บทโฆษณา - งานเขยนประเภทโนมนาวใจ - ขาวและเหตการณประจำาวน

๖. อานงานเขยนเชงอธบาย คำาสง ขอแนะนำา และปฏบตตาม

การอานงานเขยนเชงอธบาย คำาสง ขอแนะนำา และปฏบตตาม เชน - การใชพจนานกรม - การใชวสดอปกรณ - การอานฉลากยา - คมอและเอกสารของโรงเรยนทเกยวของกบนกเรยน - ขาวสารทางราชการ

10

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.5 ๗. อานหนงสอทม

คณคาตามความสนใจอยางสมำาเสมอและแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทอาน

การอานหนงสอตามความสนใจ เชน - หนงสอทนกเรยนสนใจและเหมาะสมกบวย - หนงสอทครและนกเรยนกำาหนดรวมกน

๘. มมารยาทในการอาน

มารยาทในการอาน

ส�ระท ๒ ก�รเขยนม�ตรฐ�น ท ๒.๑ ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยนเรองราว

ในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควา

อยางมประสทธภาพ

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.๕ ๑. คดลายมอตว

บรรจงเตมบรรทดและครงบรรทด

การคดลายมอตวบรรจงเตมบรรทดและครงบรรทดตามรปแบบการเขยนตวอกษรไทย

๒. เขยนสอสารโดยใชคำาไดถกตองชดเจน และเหมาะสม

การเขยนสอสาร เชน - คำาขวญ - คำาอวยพร - คำาแนะนำาและคำาอธบาย

11

แสดงขนตอน๓. เขยนแผนภาพโครงเรองและแผนภาพความคดเพอใชพฒนางานเขยน

การนำาแผนภาพโครงเรองและแผนภาพความคดไปพฒนางานเขยน

๔. เขยนยอความจากเรองทอาน

การเขยนยอความจากสอตางๆ เชน นทาน ความเรยงประเภทตางๆ ประกาศ แจงความแถลงการณ จดหมาย คำาสอน โอวาท คำาปราศรย

๕. เขยนจดหมายถงผปกครองและญาต

การเขยนจดหมายถงผปกครองและญาต

๖. เขยนแสดงความรสกและความคดเหนไดตรงตามเจตนา

การเขยนแสดงความรสกและความคดเหน

๗. กรอกแบบรายการตางๆ

การกรอกแบบรายการ - ใบฝากเงนและใบถอนเงน - ธนาณต - แบบฝากสงพสดไปรษณยภณฑ

๘. เขยนเรองตามจนตนาการ

การเขยนเรองตามจนตนาการ

12

๙. มมารยาทในการเขยน

มารยาทในการเขยน

ส�ระท ๓ ก�รฟง ก�รด และก�รพดม�ตรฐ�น ท ๓.๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และ

ความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.๕ ๑. พดแสดงความร

ความคดเหน และความรสกจากเรองทฟง และด๒. ตงคำาถามและตอบคำาถามเชง เหตผลจากเรองทฟงและด๓. วเคราะหความนาเชอถอจาก เรองทฟงและดอยางมเหตผล

การจบใจความ และการพดแสดงความร ความคดในเรองทฟงและด จากสอตางๆ เชน- เรองเลา- บทความ- ขาวและเหตการณประจำาวน- โฆษณา- สอสออเลกทรอนกส การวเคราะหความนาเชอถอจากเรองทฟงและดในชวตประจำาวน

๔. พดรายงานเรองหรอประเดนท ศกษาคนควาจากการฟง การด และการสนทนา

การรายงาน เชน- การพดลำาดบขนตอนการปฏบตงาน- การพดลำาดบเหตการณ

13

๕. มมารยาทในการฟง การด และ การพด

มารยาทในการฟง การด และการพด

ส�ระท ๔ หลกก�รใชภ�ษ�ไทยม�ตรฐ�น ท ๔.๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและ

พลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.๕ ๑. ระบชนดและหนาท

ของคำาในประโยค

ชนดของคำา ไดแก - คำาบพบท - คำาสนธาน - คำาอทาน

๒. จำาแนกสวนประกอบของประโยค

ประโยคและสวนประกอบของประโยค

๓. เปรยบเทยบภาษาไทยมาตรฐานกบภาษาถน

ภาษาไทยมาตรฐานภาษาถน

๔. ใชคำาราชาศพท คำาราชาศพท๕. บอกคำาภาษาตางประเทศในภาษาไทย

คำาทมาจากภาษาตางประเทศ

๖. แตงบทรอยกรอง กาพยยาน ๑๑๗. ใชสำานวนไดถกตอง สำานวนทเปนคำาพงเพยและ

สภาษตส�ระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม

14

ม�ตรฐ�น ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรมไทยอยางเหน

คณคา และนำามาประยกตใชในชวตจรง

ชน ตวชวด ส�ระก�รเรยนรป.๕ ๑. สรปเรองจาก

วรรณคดหรอวรรณกรรมทอาน๒. ระบความรและขอคดจากการอานวรรณคดและวรรณกรรมทสามารถนำาไปใชในชวตจรง

วรรณคดและวรรณกรรม เชน - นทานพนบาน - นทานคตธรรม - เพลงพนบาน - วรรณคดและวรรณกรรมในบทเรยนและตามความสนใจ

๓. อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรม๔. ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ

บทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา - บทอาขยานตามทกำาหนด - บทรอยกรองตามความสนใจ

15

16

คำ�อธบ�ยร�ยวช�

รหสวช� ท ๑๕๑๐๑ กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย

ร�ยวช�พนฐ�น กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ชนประถมศกษ�ปท ๕ เวล� 16 ๐ ชวโมง

อานไดคลองและอานไดเรวขน ความหมายของคำา การเปรยบเทยบและใชแหลงความรพฒนาการอาน แยกขอเทจจรง และขอคดเหน วเคราะหความ ตความ สรปความ คำาสำาคญในเรองทอาน และใชแผนภาพโครงเรองหรอแผนภาพความคดพฒนาการอาน นำาความร ความคดจากการอานไปใชแกปญหา ตดสนใจ คาดการณ และการ

17

อานเปนเครองมอพฒนาตน การตรวจความร คนควาเพมเตม อานในใจ และอานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดคลองแคลวและรวดเรว ถกตองตามลกษณะคำาประพนธ และอกขรวธ และจำาบทรอยกรองทมคณคาทางความคดและ ความงดงามทางภาษา อธบายความหมายและคณคานำาไปใชอางอง เลอกหนงสอตามจดประสงคอยางกวางขวาง มารยาทการอานและนสยรกการอาน

เขยนเรยงความ ยอความ การรายงาน ชแจงการปฏบตงาน เขยนจดหมายสอสารไดเหมาะกบโอกาสและจดประสงค เขยนเรองราวจากจนตนาการหรอเรองราวทสมพนธกบชวตจรง รวมทงใชกระบวนการเขยนพฒนางานเขยน มารยาทการเขยน และรกการเขยน ศกษา คนควา ใชทกษะการเขยนจดบนทกขอมล ความร ประสบการณ เหตการณ เพอนำามาพฒนางานเขยน และ การรายงาน และเขยนสอสารอยางมมารยาททางสงคม

จบประเดนสำาคญ แยกขอเทจจรง และขอคดเหน สรปความ วเคราะหตามขอเทจจรง แสดงความคดเหน จดประสงคของเรอง และของผพด ถอยคำา นำาเสยงทแสดงออก กรยาทาทาง รบสารจากการฟง การด โดยสงเกตเปรยบเทยบจากประสบการณตอชวตจรง สนทนาโตตอบ พดแสดงความคด พดตอหนาชมชน และพดรายงาน โดยใชถอยคำาเหมาะสมแกเรองและจดประสงคตามหลกการพด มารยาทการฟง การด และการพด

สะกดคำาในวงคำาศพททกวาง และยากขน อานและเขยนคำาไดถกตองคลองแคลว การใชคำา กลมคำา ตามชนดและหนาท มาเรยบเรยงเปนประโยค การใชประโยคสอสารไดชดเจน การใชคำาทมความหมายโดยตรง และความหมายโดยนย การใชภาษาในการสนทนา เชอเชญ ชกชวน ปฏเสธ ชแจง ดวยถอยคำาสภาพ และใชคำาราชาศพทไดถกตอง การคดไตรตรองกอนพดและเขยน ลกษณะของคำาไทย คำา

18

ภาษาถน คำาภาษาตางประเทศ ทปรากฏในภาษาไทยซงทำาใหมคำาใชมากขน แตง บทรอยกรองประเภทกาพยกลอนโดยแสดงความคดสรางสรรค

เลานทานพนบาน และตำานานพนบานในทองถนอยางเหนคณคา การใชทกษะทางภาษาเปนเครองมอการเรยน การแสวงหาความรและการอยรวมกนในสงคม และการใชเทคโนโลย การสอสารพฒนาความรระดบของภาษา ลกษณะของภาษาพดภาษาเขยน ใชภาษาถกตองและเหมาะสมกบบคคลและสถานการณ การใชภาษาในกลมสาระการเรยนรตางๆ ในการพฒนาความร เหนคณคาการใช ตวเลขไทย การใชภาษาอยางถกตองมคณธรรม โดยการพดการเขยนตาม ความเปนจรงและเหมาะแกสถานการณ การใชภาษาอยางสรางสรรคเปนประโยชนตอสวนรวม และสรางความสามคคสอดคลองกบขนบธรรมเนยมประเพณและวฒนธรรม การใชภาษาของกลมบคคลในชมชน

รหสตวชวดท ๑.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕, ป.๕/๖,

ป.๕/๗, ป.๕/๘ท ๒.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕, ป.๕/๖,

ป.๕/๗, ป.๕/๘, ป.๕/๙ท ๓.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕ท ๔.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔, ป.๕/๕, ป.๕/๖,

ป.๕/๗ท ๕.๑ ป.๕/๑, ป.๕/๒, ป.๕/๓, ป.๕/๔

รวมทงหมด ๓๓ ตวชวด

19

กำ�หนดหนวยก�รเรยนร

รหสวช� ท 15101 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ชนประถมศกษ�ปท 5 จำ�นวน 160 ชวโมง

ภ�คเรยนท

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร จำ�นวนชวโมง

ภ�ษ�พ�ท (52)1 สายนำาสายชวต 82 ครอบครวพอเพยง 63 คนละไมคนละมอ 6

20

4 ภยเงยบ 85 ประชาธปไตยใบกลาง 5

6 รวมแรงรวมใจ 77 จากคลองสหองแอร 68 ดงหยาดทพยชโลมใจ 6

17 วรรณคดลำานำา (16)บทท 1 กำาเนดผดพน คนทงหลาย

4

บทท 2 กระเชาของนางสดา 4บทท 3 วชาเหมอนสนคา 4บทท 4 พอคาจากเมาะตะมะ 4

18 วรรณกรรมปฏสมพนธ (12)บทท 5 เกบตะวน 6บทท 6 การคบเพอน 6รวมเวล�เรยน ภ�คเรยนท 1 80ภ�ษ�พ�ท (54)

9 กาวใหไกลไปใหถง 710 ชวตมคา 711 ปลอดภยไวกอน 712 หนาตางทเปดกวาง 8

1

2

21

ภ�คเรยนท

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร จำ�นวนชวโมง

13 ภาษาจรรโลงใจ 514 รไวไดประโยชน 715 แรงกระทบ 516 วถชวตไทย 817 วรรณคดลำานำา (16)

บทท 5 ตนเปนทพงแหงตน 4บทท 6 คบพาลพาลพาไปหาผด 4บทท 7 เหตการณในบานสวน 4บทท 8 ดวยไทยลวนหมายรกสามคค

4

18 วรรณกรรมปฏสมพนธ (10)บทท 7 หาญกลา 5บทท 8 นำาแรงอนหลงรน 5รวมเวล�เรยน ภ�คเรยนท 2 80รวมเวล�เรยนตลอดปก�รศกษ�

160

22

กำ�หนดแผนก�รจดก�รเรยนร

รหสวช� ท 15101 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ชนประถมศกษ�ปท 5 จำ�นวน 160 ชวโมง

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย)

จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

1 (8)สายนำาสาย

ชวต

1 การอานออกเสยงบทเรยน

1

2 พยางคคำาและกลมคำา 13 การอานรอยกรอง 14 การตงคำาถามและตอบ

คำาถาม

1

5 การอานคำาทมอกษรควบ

1

6 การเขยนนทาน 27 การอานเสรม เรอง นำา 1

2 (6)ครอบครวพอ

เพยง

8 การอานในใจบทเรยน 2

(การวเคราะหแผนภาพ

23

โครงเรอง)9 การอานจบใจความ 1

10 การพดและเขยนแสดงความคดเหน

2

11 อานเสรมเรอง ควายหงานกบ

1

ผกหวานปา3 (6)

คนละไม คนละมอ

12 การอานออกเสยงบทเรยน

2

(การวเคราะหแผนภาพโครงเรอง)

13 คำาบพบท 114 เครองหมายวรรคตอน 115 การอานรอยแกว 116 อานเสรมเรอง จตทควร

พฒนา :1

จตสาธารณะ

24

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย)

จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

4 (8)ภยเงยบ 17 การอานในใจบทเรยน 1

18 ประโยค 119 สวนประกอบของ

ประโยค

1

และประโยคความเดยว20 ประโยคความรวม 121 การใชสำานวน ภาษต คำา

พงเพย

2

คำาขวญ คตพจน22 คำาภาษาตางประเทศใน

ภาษาไทย

1

23 อานเสรม การดแลบำารงรกษา

1

คอมพวเตอร5 (5)

ประชาธปไตย 24 การอานออกเสยงบทเรยน

1

ใบกลาง 25 คำาเชอม 126 การเขยนยอความ 1

25

27 การฟงและการอานงานเขยน

1

โนมนาวจตใจ28 อานเสรมเรอง บทเพลง 1

แหงประชาธปไตย6 (7)

รวมแรงรวมใจ

29 การอานในใจบทเรยน 2

30 คำาอทาน 131 การอานขาวสารของทาง

ราชการ

1

32 การเขยนยอหนา 133 ชนดของคำานามและคำา

สรรพนาม

1

34 อานเสรมเรอง มด 1(การวเคราะหแผนภาพโครงเรอง)

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

7 (6)จากคลองส 35 การอานออกเสยง 1

26

หองแอร36 การเขยนเรยงความ 237 การเขยนเชงจนตนาการ 138 ชนดของคำากรยาและคำา

วเศษณ

1

39 อานเสรม เรอง เจาชายแตงโม

1

และการคดลายมอ8 (6)

ดงหยาดทพย 40 การอานออกเสยงบทเรยน

1

ชโลมใจ 41 คำาราชาศพท 1 142 คำาราชาศพท 2 143 พจนานกรมและการเขยน

รายงาน

2

44 อานเสรมเรอง พระมหากษตรยไทย

1

9 (7)กาวใหไกล 45 การอานในใจบทเรยน 1ไปใหถง 46 การคดวเคราะหในการรบ

สาร

1

(โฆษณา)47 การสรปความและเขยน

แสดง

2

27

ความคดเหนเชงวเคราะห48 การเขยนบนทกการอาน 149 การเขยนคำาขวญ 150 อานเสรมเรอง ลกยาง

เดนทาง

1

10 (7)ชวตมคา 51 อานออกเสยงบทเรยน 2

52 การเขยนจดหมายถงพอแม ญาต

3

ผใหญหรอผปกครอง53 อกษรยอ 154 อานเสรมเรอง กสาโคตม

เถร

1

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

11 (7)ปลอดภยไว

กอน

55 อานในใจบทเรยนและ 2

การวเคราะหแผนภาพโครงเรอง

56 การใชถอยคำาสภาพและคำาสภาพ

1

28

57 การใชประโยคคำาถามเพอ

1

การสอสาร58 ภาษาพด ภาษาเขยน 159 การพดแสดงความร

ความคด

1

60 อานเสรม เรอง ไมดอกในเมองไทย

1

12 (8)หนาตางทเปด

กวาง

61 การอานออกเสยงบทเรยน

1

62 การเลอกหนงสออาน 163 โครงงาน 264 การเขยนคำาคลองจอง 1

และการแตงกลอนส65 การอภปราย 166 กจกรรมชวนคด 167 อานเสรมเรอง ขาวงอก 1

ขาวกลองงอก นำาขาวกลองงอก

13 (5)ภาษาจรรโลง

ใจ

68 การอานในใจบทเรยน 1

69 กาพยยาน 11 2

29

70 อานเสรมปรศนาคำาทาย 171 กจกรรมพฒนาทกษะ

ทางภาษา

1

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

14 (7)รไวได

ประโยชน

72 การอานในใจบทเรยน 1

73 การเขยนแนะนำา 174 การกรอกแบบรายการ 275 กจกรรมยอดนกอานและ

คดลายมอ

2

76 อานเสรมเรอง เกดแลวตองมชอ

1

15 (5)แรงกระทบ 77 การอานออกเสยงบท

เรยน

1

78 สำานวน 1

30

79 การคดลายมอ 180 การพดจงใจ การเขยน

บตรเชญ

1

81 อานเสรม คดด ทำาด มสข

1

คดชว ทำาชว พบทกข16 (8)

วถชวตไทย 82 การอานในใจบทเรยน 283 การเขยนบตรอวยพร 284 มารยาทในการพด การด 2

และการพดสนทนา85 การเขยนเรยงความ 2

รวมเวล�เรยน (ภ�ษ�พ�ท)

106

17 บทท 1 กำาเนดผดพน คนทงหลาย

(4)

วรรณคดลำานำา

86 การอานออกเสยงบทเรยน

2

87 การรวบรวมคำาควบกลำาจากเรอง

1

ทอาน88 การอานกลอนบทละคร 1

31

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

บทท 2 กระเชาของนางสดา

(4)

89 การอานตามลำาพง 290 การศกษาและกา

รวบรวมดอกไม1

ในวรรณคด91 การอานนทาน เรอง

เกาะหน1

เกาะแมวบทท 3 วชาเหมอนสนคา

(4)

92 การอานออกเสยงบทเรยน

2

93 การอานบทรอยกรองกาพยยาน 11

2

บทท 4 พอคาจากเมาะตะมะ

(4)

94 การอานในใจบทเรยน 395 การรวบรวมสำานวน

โวหารท1

สละสลวยจากการอานวรรณคด

32

บทท 5 ตนเปนทพงแหงตน

(4)

96 การอานหนงสอตามลำาพง

2

97 การอานบทรอยกรอง เรอง

2

ตนเปนทพงแหงตนบทท 6 คบพาล พาลพาไปหาผด

(4)

98 การอานเรอง คบพาล พาลพาไป

2

หาผด99 การอานโคลงสสภาพ

และ2

การคดลายมอบทท 7 เหตการณในบานสวน

(4)

100 การอานออกเสยงบทเรยน

4

บทท 8 ดวยไทยลวนหมาย

(4)

รกสามคค101 การอานในใจ เรอง ดวย

ไทย4

ลวนหมาย รกสามคครวมเวล�เรยน 32

33

(วรรณคดลำ�นำ�)

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

18 บทท 5 เรอง เกบตะวน (6)วรรณกรรม 102 เลนกบคำา พลงและอาน 1ปฏสมพนธ บทรอยกรองรวมสมย

อยายอมแพ103 บทกวโบราณ เรอง หวใจ

นกปราชญ

2

104 เพลงรวมสมย เพลง เกบตะวน

1

105 นทานพนบาน 1106 บทปฏสมพนธ 1

บทท 6 เรองการคบเพอน

(6)

107 เลนกบคำา นำาใจเพอน และอาน

2

บทรอยกรอง108 บทเพลงรวมสมย เพลง 1

34

ถงเพอน109 อานนทานพนบาน เรอง 1

แมนางเขยดกบแมนางเกง

110 อานวรรณกรรมของเพอน

1

111 บทปฏสมพนธ 1บทท 7 กลาหาญ (5)

112 เลนคำา หาญกลา และอาน 1วรรณกรรมรวมสมย เรอง รองนำา

113 บทเพลงรวมสมย เพลง ดอกไม

1

ใหคณ114 วรรณกรรมของเพอน

เรอง กบนอย

1

ชางคด115 อานนทานสตว เรอง ลงเจา

ปญญา

1

116 บทปฏสมพนธ 1บทท 8 นำาแรงอนหลงรน (5)

117 เลนกบคำา แรงกาย แรง“ใจ”

2

และอานบทกวเปบขาว

35

หนวยก�รเรยนรท

ชอหนวยก�รเรยนร

แผนก�รจด

ก�รเรยนรครงท

ส�ระก�รเรยนร (ยอย) จำ�นวน

ชวโมง

หม�ยเหต

118 อานนทาน เรอง ลา 1119 อานวรรณกรรมของ

เพอน เรอง ลม

1

120 บทปฏสมพนธ 1 รวมเวล�เรยน (วรรณกรรมปฏสมพนธ)

22

รวมเวล�เรยนตลอดปก�รศกษ�

160

36

บรรณ�นกรม

กระทรวงศกษาธการ. แบบฝกหด : ร�ยวช�พนฐ�นภ�ษ�ไทย ชดภ�ษ�เพอชวต ทกษะภ�ษ�

ชนประถมศกษ�ปท 5 เลม 1 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ต�มหลกสตรแกนกล�ง

ก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช 2551. พมพครงท 5. กรเทพมหานคร : โรงพมพ

สกสค. ลาดพราว, ๒๕๕ 6.--------------. แบบฝกหด : ร�ยวช�พนฐ�นภ�ษ�ไทย ชดภ�ษ�เพอชวต ทกษะภ�ษ�

ชนประถมศกษ�ปท 5 เลม 2 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ต�มหลกสตรแกนกล�ง

ก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช 2551. พมพครงท 5 : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว,

๒๕๕ 6.--------------. หนงสอเรยนร�ยวช�พนฐ�นภ�ษ�ไทย ชดภ�ษ�เพอชวต ภ�ษ�พ�ท ชนประถม-

37

ศกษ�ปท 5 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ต�มหลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�

ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕ 51. พมพครงท 5. กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค.

ลาดพราว, ๒๕ 56.--------------. หนงสอเรยนร�ยวช�พนฐ�นภ�ษ�ไทย ชดภ�ษ�เพอชวต วรรณคดลำ�นำ�

ชนประถมศกษ�ปท 5 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย ต�มหลกสตรแกนกล�ง

ก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕ 51. พมพครงท 3 กรงเทพมหานคร : โรงพมพ

สกสค. ลาดพราว, ๒๕ 53.--------------. หนงสอเรยนส�ระก�รเรยนรพนฐ�น ชดภ�ษ�เพอชวต วรรณกรรมปฏสมพนธ

ชวงชนท ๑ ชนประถมศกษ�ปท 4–6 กลมส�ระก�รเรยนรภ�ษ�ไทย หลกสตร

ก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕๔๔. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา

ลาดพราว, ๒๕๔๘.––––––. เอกส�รประกอบหลกสตรก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕๔๔ แนวท�งก�รวดและ

ประเมนผลก�รเรยน ต�มหลกสตรก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕๔๔.

กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภาลาดพราว, ๒๕๔๕.สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. กระทรวงศกษาธการ. ตวชวดและส�ระก�รเรยนร

38

แกนกล�ง กลมส�ระก�รเรยนร ภ�ษ�ไทย ต�มหลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�ขนพนฐ�น

พทธศกร�ช ๒๕ 51. กรงเทพมหานคร : สำานกวชาการและมาตรฐาน

การศกษา, 2552.––––––. หลกสตรแกนกล�งก�รศกษ�ขนพนฐ�น พทธศกร�ช ๒๕ 51. กรงเทพมหานคร :

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย, 2552.

39

อภธ�นศพท

กระบวนก�รเขยนกระบวนการเขยนเปนการคดเรองทจะเขยนและรวบรวม

ความรในการเขยน กระบวนการเขยน ม ๕ ขน ดงน๑. ก�รเตรยมก�รเขยน เปนขนเตรยมพรอมทจะเขยนโดย

เลอกหวขอเรองทจะเขยนบนพนฐานของประสบการณ กำาหนดรปแบบการเขยน รวบรวมความคดในการเขยน อาจใชวธการอานหนงสอ สนทนา จดหมวดหมความคด โดยเขยนเปนแผนภาพความคด จดบนทกความคดทจะเขยนเปนรปหวขอเรองใหญ หวขอยอย และรายละเอยดคราวๆ

40

๒. ก�รยกร�งขอเขยน เมอเตรยมหวขอเรองและความคดรปแบบการเขยนแลว ใหนำาความคดมาเขยนตามรปแบบทกำาหนดเปนการยกรางขอเขยน โดยคำานงถงวาจะเขยนใหใครอาน จะใชภาษาอยางไรใหเหมาะสมกบเรองและเหมาะกบผอน จะเรมตนเขยนอยางไร มหวขอเรองอยางไร ลำาดบความคดอยางไร เชอมโยงความคดอยางไร

๓. ก�รปรบปรงขอเขยน เมอเขยนยกรางแลวอานทบทวนเรองทเขยน ปรบปรงเรองทเขยนเพมเตมความคดใหสมบรณ แกไขภาษา สำานวนโวหาร นำาไปใหเพอนหรอผอนอานนำาขอเสนอแนะมาปรบปรงอกครง

๔. ก�รบรรณ�ธก�รกจ นำาขอเขยนทปรบปรงแลวมาตรวจทานคำาผด แกไขใหถกตอง แลวอานตรวจทานแกไขขอเขยนอกครง แกไขขอผดพลาดทงภาษา ความคด และการเวนวรรคตอน

๕. ก�รเขยนใหสมบรณ นำาเรองทแกไขปรบปรงแลวมาเขยนเรองใหสมบรณ จดพมพ วาดรปประกอบ เขยนใหสมบรณดวยลายมอทสวยงามเปนระเบยบ เมอพมพหรอเขยนแลวตรวจทานอกครงใหสมบรณกอนจดทำารปเลม

กระบวนก�รคดการฟง การพด การอาน และการเขยน เปนกระบวนการคด

คนทจะคดไดดตองเปนผฟง ผพด ผอาน และผเขยนทด บคคลทจะคดไดดจะตองมความรและประสบการณพนฐานในการคด บคคล จะมความสามารถในการรวบรวมขอมล ขอเทจจรง วเคราะห สงเคราะห และประเมนคา จะตองมความรและประสบการณพนฐานทนำามาชวยในการคดทงสน การสอนใหคดควรใหผเรยนรจกคดเลอกขอมล ถายทอด รวบรวม และจำาขอมลตางๆ สมองของมนษยจะเปน

41

ผบรโภคขอมลขาวสาร และสามารถแปลความขอมลขาวสาร และสามารถนำามาใชอางอง การเปนผฟง ผพด ผอาน และผเขยนทด จะตองสอนใหเปนผบรโภคขอมลขาวสารทดและเปนนกคดทดดวย กระบวนการสอนภาษาจงตองสอนใหผเรยนเปนผรบรขอมลขาวสารและมทกษะการคด นำาขอมลขาวสารทไดจากการฟงและการอานนำามาสการฝกทกษะการคด นำาการฟง การพด การอาน และการเขยน มาสอนในรปแบบบรณาการทกษะ ตวอยาง เชน การเขยนเปนกระบวนการคดในการวเคราะห การแยกแยะ การสงเคราะหการประเมนคา การสรางสรรค ผเขยนจะนำาความรและประสบการณสการคดและแสดงออกตามความคดของตนเสมอ ตองเปนผอานและผฟงเพอรบรขาวสารทจะนำามาวเคราะหและสามารถแสดงทรรศนะได

กระบวนก�รอ�นการอานเปนกระบวนการซงผอานสรางความหมายหรอ

พฒนา การตความระหวาง การอานผอานจะตองรหวขอเรอง รจดประสงคของการอาน มความรทางภาษาทใกลเคยงกบภาษาทใชในหนงสอทอาน โดยใชประสบการณเดมเปนประสบการณทำาความเขาใจกบเรองทอาน กระบวนการอานมดงน

๑. ก�รเตรยมก�รอ�น ผอานจะตองอานชอเรอง หวขอยอยจากสารบญเรอง อานคำานำาใหทราบจดมงหมายของหนงสอ ตงจดประสงคของการอานจะอานเพอความเพลดเพลนหรออานเพอหาความร วางแผนการอานโดยอานหนงสอตอนใดตอนหนงวาความยากงายอยางไร หนงสอม ความยากมากนอยเพยงใด รปแบบของหนงสอเปนอยางไร เหมาะกบผอานประเภทใด เดาความวาเปนเรองเกยวกบอะไร เตรยมสมด ดนสอ สำาหรบจดบนทกขอความหรอเนอเรองทสำาคญขณะอาน

42

๒. ก�รอ�น ผอานจะอานหนงสอใหตลอดเลมหรอเฉพาะตอนทตองการอาน ขณะอานผอานจะใชความรจากการอานคำา ความหมายของคำามาใชในการอาน รวมทงการรจกแบงวรรคตอนดวย การอานเรวจะมสวนชวยใหผอานเขาใจเรองไดดกวาผอานชา ซงจะสะกดคำาอานหรออาน ยอนไปยอนมา ผอานจะใชบรบทหรอคำาแวดลอมชวยในการตความหมายของคำาเพอทำาความเขาใจเรองทอาน

๓. ก�รแสดงคว�มคดเหน ผอานจะจดบนทกขอความทมความสำาคญ หรอเขยนแสดง ความคดเหน ตความขอความทอาน อานซำาในตอนทไมเขาใจเพอทำาความเขาใจใหถกตอง ขยายความคดจากการอาน จบคกบเพอนสนทนาแลกเปลยนความคดเหน ตงขอสงเกตจากเรองทอาน ถาเปนการอานบทกลอนจะตองอานทำานองเสนาะดงๆ เพอฟงเสยงการอานและเกดจนตนาการ

๔. ก�รอ�นสำ�รวจ ผอานจะอานซำาโดยเลอกอานตอนใดตอนหนง ตรวจสอบคำาและภาษา ทใช สำารวจโครงเรองของหนงสอเปรยบเทยบหนงสอทอานกบหนงสอทเคยอาน สำารวจและเชอมโยงเหตการณในเรองและการลำาดบเรอง และสำารวจคำาสำาคญทใชในหนงสอ

๕. ก�รขย�ยคว�มคด ผอานจะสะทอนความเขาใจในการอาน บนทกขอคดเหน คณคาของเรอง เชอมโยงเรองราวในเรองกบชวตจรง ความรสกจากการอาน จดทำาโครงงานหลกการอาน เชน วาดภาพ เขยนบทละคร เขยนบนทกรายงานการอาน อานเรองอนๆ ทผเขยนคนเดยวกนแตงอานเรองเพมเตม เรองทเกยวโยงกบเรองทอาน เพอใหไดความรทชดเจนและกวางขวางขน

ก�รเขยนเชงสร�งสรรค

43

การเขยนเชงสรางสรรคเปนการเขยนโดยใชความร ประสบการณ และจนตนาการใน การเขยน เชน การเขยนเรยงความ นทาน เรองสน นวนยาย และบทรอยกรอง การเขยน เชงสรางสรรค ผเขยนจะตองมความคดด มจนตนาการด มคลงคำาอยางหลากหลาย สามารถนำาคำามาใชในการเขยน ตองใชเทคนคการเขยน และใชถอยคำาอยางสละสลวยก�รด

การดเปนการรบสารจากสอภาพและเสยง และแสดงทรรศนะไดจากการรบรสาร ตความแปลความ วเคราะห และประเมนคณคาสารจากสอ เชน การดโทรทศน การดคอมพวเตอร การดละคร การดภาพยนตร การดหนงสอการตน (แมไมมเสยงแตมถอยคำาอานแทนเสยงพด) ผดจะตองรบรสารจากการดและนำามาวเคราะห ตความ และประเมนคณคาของสารทเปนเนอเรองโดยใชหลกการพจารณาวรรณคดหรอการวเคราะหวรรณคดเบองตน เชน แนวคดของเรอง ฉากทประกอบเรองสมเหตสมผล กรยาทาทาง และการแสดงออกของตวละครมความสมจรงกบบทบาท โครงเรอง เพลง แสง ส เสยง ทใชประกอบการแสดงใหอารมณแกผดสมจรงและสอดคลองกบยคสมยของเหตการณทจำาลองสบทละคร คณคาทางจรยธรรม คณธรรม และคณคาทางสงคมทมอทธพลตอผดหรอผชม ถาเปนการดขาวและเหตการณ หรอการอภปราย การใชความรหรอเรองทเปนสารคด การโฆษณาทางสอจะตองพจารณาเนอหาสาระวาสมควรเชอถอไดหรอไม เปนการโฆษณาชวนเชอหรอไม ความคดสำาคญและมอทธพลตอการเรยนรมาก และการดละครเวท ละครโทรทศน ดขาวทางโทรทศน จะเปนประโยชนไดรบความสนกสนาน ตองดและวเคราะห ประเมนคา สามารถแสดงทรรศนะของตนไดอยางมเหตผล

44

ก�รตคว�มการตความเปนการใชความรและประสบการณของผอานและ

การใชบรบท ไดแก คำาทแวดลอมขอความ ทำาความเขาใจขอความหรอกำาหนดความหมายของคำาใหถกตอง พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๒๕ ใหความหมายวา การตความหมาย ช หรอกำาหนดความหมาย ใหความหมายหรออธบาย ใชหรอปรบใหเขาใจเจตนา และความมงหมายเพอความถกตอง

ก�รเปลยนแปลงของภ�ษ�ภาษายอมมการเปลยนแปลงไปตามกาลเวลา คำาคำาหนงใน

สมยหนงเขยนอยางหนง อกสมยหนง เขยนอกอยางหนง คำาวา ประเทศ แตเดมเขยน ประเทษ คำาวา ปกษใต แตเดมเขยน ปกใต ในปจจบนเขยน ปกษใต คำาวา ลมลก แตกอนเขยน ลมฦก ภาษาจงมการเปลยนแปลง ทงความหมายและการเขยน บางครงคำาบางคำา เชน คำาวา หลอน เปนคำาสรรพนามแสดงถงคำาพด สรรพนามบรษท ๓ ทเปนคำาสภาพ แตเดยวนคำาวา หลอน มความหมายในเชงดแคลน เปนตน

ก�รสร�งสรรคการสรางสรรค คอ การรจกเลอกความร ประสบการณทมอย

เดมมาเปนพนฐานใน การสรางความร ความคดใหม หรอสงแปลกใหมทมคณภาพและมประสทธภาพสงกวาเดม บคคลทจะมความสามารถในการสรางสรรคจะตองเปนบคคลทมความคดอสระอยเสมอ มความเชอมนในตนเองมองโลกในแงด คดไตรตรอง ไมตดสนใจสงใดงายๆ การสรางสรรคของมนษยจะเกยวเนองกนกบความคด การพด การเขยน และการกระทำาเชงสรางสรรค ซงจะตอง

45

มการคดเชงสรางสรรคเปนพนฐาน ความคดเชงสรางสรรคเปนความคดทพฒนามาจากความรและประสบการณเดม ซงเปนปจจยพนฐานของการพด การเขยน และการกระทำาเชงสรางสรรค การพดและการเขยน เชงสรางสรรคเปนการแสดงออกทางภาษาทใชภาษาขดเกลาใหไพเราะ งดงาม เหมาะสม ถกตองตามเนอหาทพดและเขยน การกระทำาเชงสรางสรรคเปนการกระทำาทไมซำาแบบเดมและคดคนใหมแปลกไปจากเดม และเปนประโยชนทสงขน

ขอมลส�รสนเทศขอมลสารสนเทศ หมายถง เรองราว ขอเทจจรง ขอมล หรอ

สงใดสงหนงทสามารถสอความหมายดวยการพดบอกเลา บนทกเปนเอกสาร รายงาน หนงสอ แผนท แผนภาพ ภาพถายบนทกดวยเสยงและภาพ บนทกดวยเครองคอมพวเตอร เปนการเกบเรองราวตางๆ บนทกไวเปนหลกฐานดวยวธตางๆ

คว�มหม�ยของคำ�คำาทใชในการตดตอสอสารมความหมายแบงไดเปน ๓

ลกษณะ คอ๑. คว�มหม�ยโดยตรง เปนความหมายทใชพดจากนตรง

ตามความหมาย คำาหนงๆ นน อาจมความหมายไดหลายความหมาย เชน คำาวา กา อาจมความหมายถง ภาชนะใสนำา หรออาจหมายถง นกชนดหนง ตวสดำา รอง กา กา เปนความหมายโดยตรง

๒. คว�มหม�ยแฝง คำาอาจมความหมายแฝงเพมจากความหมายโดยตรง มกเปนความหมายเกยวกบความรสก เชน คำาวา ขเหนยว กบ ประหยด หมายถง ไมใชจายอยางสรยสราย เปนความหมายตรง แตความรสกตางกน ประหยดเปนสงด แตขเหนยวเปนสงไมด

46

๓. คว�มหม�ยในบรบท คำาบางคำามความหมายตรง เมอรวมกบคำาอนจะมความหมายเพมเตมกวางขน หรอแคบลงได เชน คำาวา ด เดกด หมายถง วานอนสอนงาย เสยงด หมายถง ไพเราะ ดนสอด หมายถง เขยนไดด สขภาพด หมายถง ไมมโรค ความหมายบรบทเปนความหมายเชนเดยวกบความหมายแฝง

คณค�ของง�นประพนธเมอผอานอานวรรณคดหรอวรรณกรรมแลวจะตองประเมน

งานประพนธ ใหเหนคณคาของงานประพนธ ทำาใหผอานอานอยางสนก และไดรบประโยชนจาการอานงานประพนธ คณคาของงานประพนธแบงไดเปน ๒ ประการ คอ

๑. คณค�ด�นวรรณศลป ถาอานบทรอยกรองกจะพจารณากลวธการแตง การเลอกเฟนถอยคำามาใชไดไพเราะ มความคดสรางสรรค และใหความสะเทอนอารมณ ถาเปนบทรอยแกวประเภทสารคด รปแบบการเขยนจะเหมาะสมกบเนอเรอง วธการนำาเสนอนาสนใจ เนอหาม ความถกตอง ใชภาษาสละสลวยชดเจน การนำาเสนอมความคดสรางสรรค ถาเปนรอยแกวประเภทบนเทงคดองคประกอบของเรองไมวาเรองสน นวนยาย นทาน จะมแกนเรอง โครงเรอง ตวละครมความสมพนธกน กลวธการแตงแปลกใหม นาสนใจ ปมขดแยงในการแตงสรางความสะเทอนอารมณ การใชถอยคำาสรางภาพไดชดเจน คำาพดในเรองเหมาะสมกบบคลกของตวละครมความคดสรางสรรคเกยวกบชวตและสงคม

๒. คณค�ด�นสงคม เปนคณคาทางดานวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณ ศลปะ ชวตความเปนอยของมนษย และคณคาทางจรยธรรม คณคาดานสงคม เปนคณคาทผอานจะเขาใจชวตทงในโลกทศนและชวทศน เขาใจการดำาเนนชวตและเขาใจเพอน

47

มนษยดขน เนอหายอมเกยวของกบ การชวยจรรโลงใจแกผอาน ชวยพฒนาสงคม ชวยอนรกษสงมคณคาของชาตบานเมองและสนบสนนคานยมอนดงาม

โครงง�นโครงงานเปนการจดการเรยนรวธหนงทสงเสรมใหผเรยน

เรยนดวยการคนควา ลงมอปฏบตจรงในลกษณะของการสำารวจ คนควา ทดลอง ประดษฐคดคน ผเรยนจะรวบรวมขอมล นำามาวเคราะห ทดสอบเพอแกปญหาของใจ ผเรยนจะนำาความรจากชนเรยนมาบรณาการในการแกปญหา คนหาคำาตอบ เปนกระบวนการคนพบนำาไปสการเรยนร ผเรยนจะเกดทกษะการทำางานรวมกบผอน ทกษะการจดการ ผสอนจะเขาใจผเรยน เหนรปแบบการเรยนร การคด วธการทำางานของผเรยน จากการสงเกตการณทำางานของผเรยน การเรยนแบบโครงงานเปนการเรยนแบบศกษาคนควาวธการหนง แตเปนการศกษาคนควาทใชกระบวนการทางวทยาศาสตรมาใชในการแกปญหา เปนการพฒนาผเรยนใหเปนคนมเหตผล สรปเรองราวอยางมกฎเกณฑ ทำางานอยางมระบบ การเรยนแบบโครงงานไมใชการศกษาคนควาจดทำารายงานเพยงอยางเดยว ตองมการวเคราะหขอมลและมการสรปผล

ทกษะก�รสอส�รทกษะการสอสาร ไดแก ทกษะการพด การฟง การอาน และ

การเขยน ซงเปนเครองมอของการสงสารและการรบสาร การสงสาร ไดแก การสงความร ความเชอ ความคด ความรสกดวยการพดและการเขยน สวนการรบสาร ไดแก การรบความร ความเชอ ความคด ดวยการอานและ การฟง การฝกทกษะการสอสารจงเปนการฝก

48

ทกษะการพด การฟง การอาน และการเขยน ใหสามารถรบสารและสงสารอยางมประสทธภาพ

ธรรมช�ตของภ�ษ�ธรรมชาตของภาษาเปนคณสมบตของภาษาทสำาคญ ม

คณสมบตพอสรปได คอ ประก�รทหนง ทกภาษาจะประกอบดวยเสยงและความหมาย

โดยมระเบยบแบบแผนหรอกฎเกณฑในการใชอยางเปนระบบ ประก�รทสอง ภาษามพลงในการงอกงามมรสนสด หมาย

ถง มนษยสามารถใชภาษาสอความหมายไดโดยไมสนสด ประก�รทส�ม ภาษาเปนเรองของการใชสญลกษณรวมกน

หรอสมมตรวมกน และม การรบรสญลกษณหรอสมมตรวมกน เพอสรางความเขาใจตรงกน

ประก�รทส ภาษาสามารถใชภาษาพดในการตดตอสอสาร ไมจำากดเพศของผสงสาร ไมวาหญง ชาย เดก ผใหญ สามารถผลดกนในการสงสารและรบสารได

ประก�รทห� ภาษาพดยอมใชไดทงในปจจบน อดตและอนาคต ไมจำากดเวลาและสถานท

ประก�รทหก ภาษาเปนเครองมอการถายทอดวฒนธรรม และวชาความรนานาประการ ทำาใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมและการสรางสรรคสงใหม

แนวคดในวรรณกรรมแนวคดในวรรณกรรมหรอแนวเรองในวรรณกรรมเปนความ

คดสำาคญในการผกเรองใหดำาเนนเรองไปตามแนวคด หรอเปนความคดทสอดแทรกในเรองใหญ แนวคดยอมเกยวของกบมนษยและสงคม เปนสารทผเขยนสงใหผอาน เชน ความดยอมชนะความชว ทำา

49

ดไดดทำาชวไดชว ความยตธรรมทำาใหโลกสนตสข คนเราพนความตายไปไมได เปนตน ฉะนนแนวคดเปนสารทผเขยนตองการสงใหผอนทราบ เชน ความด ความยตธรรม ความรก เปนตน

บรบทบรบทเปนคำาทแวดลอมขอความทอาน ผอานจะใชความรสก

และประสบการณมากำาหนดความหมายหรอความเขาใจ โดยนำาคำาแวดลอมมาชวยประกอบความรและประสบการณ เพอทำา ความเขาใจหรอความหมายของคำา

พลงของภ�ษ�ภาษาเปนเครองมอในการดำารงชวตของมนษย มนษยจง

สามารถเรยนรภาษาเพอ การดำารงชวตเปนเครองมอของการสอสารและสามารถพฒนาภาษาของตนได ภาษาชวยใหคนรจกคดและแสดงออกของความคดดวยการพด การเขยน และการกระทำาซงเปนผลจากการคด ถาไมมภาษาคนจะคดไมได ถาคนมภาษานอย มคำาศพทนอย ความคดของคนกจะแคบไมกวางไกล คนทใชภาษาไดดจะมความคดดดวย คนจะใชความคดและแสดงออกทางความคดเปนภาษา ซงสงผลไปสการกระทำา ผลของการกระทำาสงผลไปสความคด ซงเปนพลงของภาษา ภาษาจงมบทบาทสำาคญตอมนษย ชวยใหมนษยพฒนาความคด ชวยดำารงสงคมใหมนษยอยรวมกนในสงคมอยางสงบสขมไมตรตอกน ชวยเหลอกนดวยการใชภาษาตดตอสอสารกน ชวยใหคนปฏบตตนตามกฎเกณฑของสงคม ภาษาชวยใหมนษยเกดการพฒนา ใชภาษาในการแลกเปลยนความคดเหน การอภปรายโตแยง เพอนำาไปสผลสรป มนษยใชภาษาในการเรยนร จดบนทกความร แสวงหาความร และชวยจรรโลงใจ ดวยการอานบทกลอน รองเพลง ภาษายงมพลงในตวของมนเอง เพราะภาพยอม

50

ประกอบดวยเสยงและ ความหมาย การใชภาษาใชถอยคำาทำาใหเกดความรสกตอผรบสาร ใหเกดความจงเกลยดจงชงหรอเกดความชนชอบ ความรกยอมเกดจากภาษาทงสน ทนำาไปสผลสรปทมประสทธภาพ

ภ�ษ�ถนภาษาถนเปนภาษาพนเมองหรอภาษาทใชในทองถน ซงเปน

ภาษาดงเดมของชาวพนบานทใชพดจากนในหมเหลาของตน บางครงจะใชคำาทมความหมายตางกนไปเฉพาะถน บางครงคำาทใชพดจากนเปนคำาเดยว ความหมายตางกนแลวยงใชสำาเนยงทตางกน จงมคำากลาวทวา สำาเนยงบอกภาษา สำาเนยงจะบอกวาเปนภาษาอะไร “ ”และผพดเปนคนถนใด อยางไรกตามภาษาถนในประเทศไทยไมวาจะเปนภาษาถนเหนอ ถนอสาน ถนใต สามารถสอสารเขาใจกนได เพยงแตสำาเนยงแตกตางกนไปเทานน

ภ�ษ�ไทยม�ตรฐ�นภาษาไทยมาตรฐานหรอบางทเรยกวา ภาษาไทยกลางหรอ

ภาษาราชการ เปนภาษาทใชสอสารกนทวประเทศและเปนภาษาทใชในการเรยนการสอน เพอใหคนไทยสามารถใชภาษาราชการในการตดตอสอสารสรางความเปนชาตไทย ภาษาไทยมาตรฐานกคอภาษาทใชกนในเมองหลวง ทใชตดตอกนทงประเทศ มคำาและสำาเนยงภาษาทเปนมาตรฐาน ตองพดใหชดถอยชดคำาไดตามมาตรฐานของภาษาไทย ภาษากลางหรอภาษาไทยมาตรฐานมความสำาคญในการสรางความเปนปกแผนวรรณคด มการถายทอดกนมาเปนวรรณคดประจำาชาตจะใชภาษาทเปนภาษาไทยมาตรฐานใน การสรางสรรค งาน

51

ประพนธ ทำาใหวรรณคดเปนเครองมอในการศกษาภาษาไทยมาตรฐานได

ภ�ษ�พดกบภ�ษ�เขยนภาษาพดเปนภาษาทใชพดจากน ไมเปนแบบแผนภาษา ไม

พถพถนในการใชแตใชสอสารกนไดด สรางความรสกทเปนกนเอง ใชในหมเพอนฝง ในครอบครว และตดตอสอสารกนอยางไมเปนทางการ การใชภาษาพดจะใชภาษาทเปนกนเองและสภาพ ขณะเดยวกนกคำานงวาพดกบบคคลทมฐานะตางกน การใชถอยคำากตางกนไปดวย ไมคำานงถงหลกภาษาหรอระเบยบแบบแผนการใชภาษามากนก สวนภาษาเขยนเปนภาษาทใชเครงครดตอการใชถอยคำา และคำานงถงหลกภาษา เพอใชในการสอสารใหถกตองและใชในการเขยนมากกวาพด ตองใชถอยคำาทสภาพ เขยนใหเปนประโยค เลอกใชถอยคำาทเหมาะสมกบสถานการณในการสอสาร เปนภาษาทใชในพธการตางๆ เชน การกลาวรายงานกลาวปราศรย กลาวสดด การประชมอภปราย การปาฐกถา จะระมดระวงการใชคำาท ไมจำาเปนหรอคำาฟมเฟอย หรอการเลนคำาจนกลายเปนการพดหรอเขยนเลนๆ

ภมปญญ�ทองถนภมปญญาทองถน (Local Wisdom) บางครงเรยกวา

ภมปญญาชาวบาน เปน กระบวนทศน (Paradigm) ของคนในทองถนทมความสมพนธระหวางคนกบคน คนกบธรรมชาต เพอความอยรอด แตคนในทองถนจะสรางความรจากประสบการณและจากการปฏบต เปนความร ความคด ทนำามาใชในทองถนของตนเพอการดำารงชวตทเหมาะสมและสอดคลองกบธรรมชาต ผรจงกลายเปนปราชญชาวบานทมความรเกยวกบภาษา ยารกษาโรคและการดำาเนนชวตในหมบานอยางสงบสข

52

ภมปญญ�ท�งภ�ษ�ภมปญญาทางภาษาเปนความรทางภาษา วรรณกรรมทอง

ถน บทเพลง สภาษต คำาพงเพยในแตละทองถน ทไดใชภาษาในการสรางสรรคผลงานตางๆ เพอใชประโยชนในกจกรรมทางสงคมทตางกน โดยนำาภมปญญาทางภาษาในการสงสอนอบรมพธการตางๆ การบนเทงหรอการละเลน ม การแตงเปนคำาประพนธในรปแบบตางๆ ทงนทาน นทานปรมปรา ตำานาน บทเพลง บทรองเลน บทเหกลอม บทสวดตางๆ บททำาขวญ เพอประโยชนทางสงคมและเปนสวนหนงของวฒนธรรมประจำาถน

ระดบภ�ษ�ภาษาเปนวฒนธรรมทคนในสงคมจะตองใชภาษาใหถกตอง

กบสถานการณและโอกาสทใชภาษา บคคลและประชมชน การใชภาษาจงแบงออกเปนระดบของการใชภาษาไดหลายรปแบบตำารา แตละเลมจะแบงระดบภาษาแตกตางกนตามลกษณะของสมพนธภาพของบคคลและสถานการณ การแบงระดบภาษาประมวลไดดงน

๑. ก�รแบงระดบภ�ษ�ทเปนท�งก�รและไมเปนท�งก�ร๑.๑ ภาษาทไมเปนทางการหรอภาษาทเปนแบบแผน เชน

การใชภาษาในการประชม ในกลาวสนทรพจน เปนตน๑.๒ ภาษาทไมเปนทางการหรอภาษาทไมเปนแบบแผน เชน

การใชภาษาใน การสนทนา การใชภาษาในการเขยนจดหมายถงผคนเคย การใชภาษาในการเลาเรองหรอประสบการณ เปนตน

๒. ก�รแบงระดบภ�ษ�ทเปนพธก�รกบระดบภ�ษ�ทไมเปนพธก�ร การแบงภาษา แบบนเปนการแบงภาษาตามความสมพนธระหวางบคคลเปนระดบ ดงน

๒.๑ ภาษาระดบพธการ เปนภาษาแบบแผน๒.๒ ภาษาระดบกงพธการ เปนภาษากงแบบแผน

53

๒.๓ ภาษาระดบทไมเปนพธการ เปนภาษาไมเปนแบบแผน๓. ก�รแบงระดบภ�ษ�ต�มสภ�พแวดลอม โดยแบงระดบ

ภาษาในระดบยอยเปน ๕ ระดบ คอ๓.๑ ภาษาระดบพธการ เชน การกลาวปราศรย การกลาว

เปดงาน๓.๒ ภาษาระดบทางการ เชน การรายงาน การอภปราย๓.๓ ภาษาระดบกงทางการ เชน การประชมอภปราย การ

ปาฐกถา๓.๔ ภาษาระดบการสนทนา เชน การสนทนากบบคคลอยาง

เปนทางการ๓.๕ ภาษาระดบกนเอง เชน การสนทนาพดคยในหมเพอน

ฝงในครอบครว

วจ�รณญ�ณวจารณญาณ หมายถง การใชความร ความคด ทำาความ

เขาใจเรองใดเรองหนงอยางมเหตผลการมวจารณญาณตองอาศยประสบการณในการพจารณาตดสนสารดวยความรอบคอบ และอยางชาญฉลาด เปนเหตเปนผล

ลกษณะก�รจดทำ�แผนก�รจดก�รเรยนร

1. สอดคลองกบจดมงหม�ยของหลกสตรการจดกจกรรมการเรยนรตองสอดคลองกบจดมงหมายของหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมงพฒนาผเรยนใหเปนคนดมปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอและ

54

ประกอบอาชพ กำาหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

1) มคณธรรม จรยธรรมและคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนย และปฏบตตนตามหลกธรรมของพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

2) มความรอนเปนสากล และมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและทกษะชวต

3) มสขภาพกาย และสขภาพจตทด4) มความรกชาต มจตสำานกในความเปนพลเมองไทย

ตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข5) มจตสำานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญา

ไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทำาประโยชน และสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

2. ก�รจดกจกรรมสอดแทรกทกษะกระบวนก�รคด1) หวใจสำาคญประการหนงของการปฏรปการศกษาตาม

แนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต คอ การเปลยนแปลงกระบวนการเรยนร โดยมงใหผเรยนคดเปน วเคราะหเปน และสรางองคความรใหได ซงจะสงผลใหบคคลสามารถเรยนรไดอยางตอเนอง และเตมตามศกยภาพแหงตน ดงปรากฏในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 หมวด 4 มาตรา 24 ซงเกยวของกบสาระในกระบวนการเรยนรทครและสถานศกษาจะตองนำาไปสการปฏบต โดยปรบเปลยนกระบวนการเรยนรแบบเดมทเนนการทองจำา ทำาตาม โดยมครเปนศนยกลาง มาเปนกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ โดยเอาชวตจรงของผเรยนเปน

55

ตวตง เนนกระบวนการเรยนรจากการปฏบตจรง เนนการฝกทกษะ กระบวนการคด การจดการ การจำาลองสถานการณ และการประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา ทงนเพอใหผเรยน คดเปน ทำาเปน รกการอาน และเกดการ ใฝรอยางตอเนอง

2) พฒนาผเรยนใหสอดคลองกบกลมตวบงชพนฐานตามตวบงชท 4 ผเรยนคดเปน ทำาเปน หมายถง ผเรยนมความสามารถดานการคดวเคราะห คดสงเคราะห คดสรางสรรค คดอยางมวจารญาณ คดเปนระบบ และสามารถปรบตวเขากบสงคม ประกอบดวยตวบงชยอย 2 ตว คอ

– ผเรยนมความสามารถดานการคด– ผเรยนมความสามารถในการปรบตวเขากบสงคม

3. ก�รออกแบบก�รจดกจกรรมก�รเรยนรในการจดกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำาคญ เพอ

ใหผเรยนมความร มความ เขาใจ มพฤตกรรม หรอวถชวตประชาธปไตย มเจตคต คานยม และศรทธาการปกครองระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขนน จำาเปนตองใชวธการจดกจกรรมการเรยนรแบบมสวนรวมทเหมาะสมกบวยวฒของผเรยนในรปแบบทหลากหลาย ไดแก

-การเลนเกมและการสงเกตการณตามกฎกตกา-การฟงนทานและรวมแสดงความคดเหน-การแสดงบทบาทสมมต และรวมอภปราย-การวาดภาพ การเลาเรองจากภาพ การเขยนบรรยายโดยเสร-การสำารวจสภาพปจจบนของหองเรยน โรงเรยน ตลอดจนชมชน ทองถน

56

และประเทศ - การศกษาเอกสารและตอบประเดนคำาถาม การ

วพากษ การวจารณขาวสารขอมล-การฝกปฏบต ฝกการวเคราะหจากสถานการณตาง ๆ

ในการจดกจกรรมการเรยนรความเปนพลเมองทเนนใหผเรยนตระหนกถงความสำาคญของการดำาเนนชวตตามวถประชาธปไตยนน ผสอนควรใหผเรยนไดฝกฝนทกษะทจะนำาไปสการมทศนคต คานยม เจตคตทด ตอวถชวตประชาธปไตย โดยผสอนใหโอกาสและเวลากบผเรยนทกคนไดมสวนรวมกบกจกรรม ไดแก

– ฝกฝนทกษะการคดวเคราะหจากสถานการณจรงดวยการตงประเดนคำาถามทเหมาะสมกบวยของผเรยน

– สงเกต และเปรยบเทยบความเหมอนและความตางของการดำาเนนชวตในสงคม โดยใชเหตผล และเคารพในความแตกตาง

– ฝกฝนการแกไขความขดแยงดวยการฟงและการสอสารอยางสนต

– ฝกฝนและเหนคณคาของการปฏบตตามกฎกตกา ระเบยบของสงคม โดยเรมตงแตกฎกตกาของเกม กฎกตกาของครอบครว กฎระเบยบของโรงเรยน

4. เนนกระบวนก�รกลมในก�รจดกจกรรมก�รเรยนรความเปนพลเมองทเนนใหผเรยนไดมสวนรวมในกจกรรม

และเปนพลเมองในสงคมประชาธปไตยนน ผสอนควรสงเสรมใหผเรยนไดฝกฝนพฤตกรรมประชาธปไตยในสงคมอยางจรงจง เพอใหนกเรยนปฏบตกจกรรม การทำางานระบบกลมไดอยางมประสทธภาพ

57

รจกเปนผนำา ผตามทด มความรบผดชอบ มการวางแผน เกดความสามคคในหมคณะ เปนการฝกใหนกเรยนมวนยและสามารถดำาเนนชวตตามวถชวตประชาธปไตย

5. พฒน�ผเรยนโดยเนนคณธรรม จรยธรรมเนนคณธรรม จรยธรรมตามคณลกษณะอนพงประสงค

ในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และคานยม 12 ประการ ตามนโยบายของรฐบาลทปลกฝงใหเยาวชน รกชาต ศาสนา พระมหากษตรย ซอสตย สจรต เสยสละ อดทน มความกตญญ มวนย ใฝเรยนร รกความเปนไทย มงมนในการทำางาน อยอยางพอเพยง เออเฟ อเผอแผ มจตเมตตา ชวยเหลอ สามคคและมจตสาธารณะ เปนตน

6. สอดแทรกกจกรรมก�รเรยนรเพอสร�งคว�มเปนพลเมอง ในระบอบประช�ธปไตย ทมคณสมบต 6 ขอ

1)มอสรภาพและพงตนเองได2)เคารพสทธของผอน3)เคารพความแตกตาง4)เคารพความเสมอภาค5)เคารพกตกา กฎหมาย6)รบผดชอบตอสงคม

7. รปแบบของแผนก�รจดก�รเรยนร

58

แผนก�รจดก�รเรยนร ครงท..........

1. ม�ตรฐ�นก�รเรยนร...............................................................................................................

2. จำ�นวน................ชวโมง

3. ส�ระสำ�คญ

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

59

4. จดประสงคก�รเรยนร 4.1........................................ (มฐ. ป......./........) 4.2........................................ (พฐ. ป......./........) 4.3........................................ (มฐ. ป......./........)

5. ส�ระก�รเรยนร

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

6. คณธรรม จรยธรรมทตองก�รพฒน�

6.1 ........................................................................................................................................

6.2 ........................................................................................................................................

6.3 ........................................................................................................................................

ฯลฯ

60

7. กจกรรมก�รเรยนร

7.1 ........................................................................................................................................

7.2 ........................................................................................................................................

7.3 ........................................................................................................................................

ฯลฯ

8. ก�รประเมนผล

กจกรรม / พฤตกรรม / ผลง�น

ทตองก�รประเมนวธการ เครองมอประเมน

9. สอก�รเรยนร

9.1 ......................................................................................................................................

9.2 ......................................................................................................................................

61

9.3 ......................................................................................................................................

ฯลฯ

10. บนทกผลหลงสอน

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

......................................................................... 10.1 ผลการสอน

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

......................................................................... 10.2 ปญหาอปสรรค/แนวทางแกไขปญหา

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

62

10.3 ขอเสนอแนะ

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

.................................................................................

.........................................................................

ลงชอ.........................................................

(.......................................................)

ภ�คผนวก 8. วดและประเมนผลระหว�งเรยน ดำาเนนการ ดงน

1) ในระหวางจดกจกรรมการเรยนรในแตละแผนการจดการเรยนร มการวดและประเมนผลการเรยนรของแตละแผนการจดการเรยนร โดยตรวจคำาตอบ แบบฝกหด ใบงาน บตรงาน ใบความร และ/หรอการสงเกตพฤตกรรมตามแบบสำารวจ เชน แบบประเมนผล การสงเกตพฤตกรรมการทำางานระบบกลม แบบประเมนผลการสงเกตพฤตกรรมการรวมกจกรรม แบบประเมนผลการสงเกตพฤตกรรมการเลนเกม เปนตน

2) วดและประเมนผลหลงเรยน เมอเรยนจบบทเรยนทกหนวยการเรยนร จะทำา การวดและประเมนผล โดยใชแบบทดสอบชดเดยวกบแบบทดสอบกอนเรยน

63

64