วิชา125528...

59
การวางแผนเช งกลยทธ าหร บธรกจสหกรณ วิชา 125528 การวางแผนเชงกลย ทธสาหรบธ รกจสหกรณ (Strategic Planning for Co-operatives Business) โดย โดย รองศาสตราจารย์ ฑาทิพย์ ภัทราวาท

Upload: others

Post on 28-May-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การวางแผนเชงกลยทธสาหรบธรกจสหกรณ

วชา 125528

การวางแผนเชงกลยทธสาหรบธรกจสหกรณ (Strategic Planning for Co-operatives Business)

โดยโดย

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

Page 2: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

องคประกอบของคมอองคประกอบของคมอ

การปรบกระบวนทศนดานการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณ

การจดทาแผนทกลยทธ

การจดทาแผนการปฏบตการ 100 วน สการเปลยนแปลงในสหกรณการจดทาแผนการปฏบตการ 100 วน สการเปลยนแปลงในสหกรณ

ป โ ป การกาหนดเปนนโยบายการดาเนนการ และการประเมนผล

ตวอยางการจดทารายงาน / กระดาษทาการรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 3: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ป น นการปรบกระบวนทศน

ป ป ใ ดานการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 4: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

จดมงหมาย

เพอใหคณะกรรมการดาเนนการ ฝายจดการ

ไ ใ สหกรณไดมความร ความเขาใจเกยวกบ กรอบคด และ

แนวทางการบรหารการเปลยนแปลง ตลอดจนไดแนวทางการบรหารการเปลยนแปลง ตลอดจนได

ตระหนกถงบทบาทหนาทของตนในสวนทเกยวของ

กบกระบวนการบรหารการเปลยนแปลง ซงจะนาไปส

ความสาเรจตามความคาดหวง

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 5: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กรอบคดสาหรบการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณ

การบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณซงมงเนนทจะใหเกดการเปลยนแปลง

ใน 2 มต คอ

การลดลงของคาใชจาย การเพมขนของรายได

การลดความเสยงในการดาเนนงาน

มตดานมลคา

การลดความเสยงในการดาเนนงาน

ความพงพอใจของสมาชกสหกรณ มตดานคณคา

ความพงพอใจของพนกงานสหกรณ

ความพงพอใจของพนธมตรธรกจความพงพอใจของพนธมตรธรกจ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 6: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การประเมนความสามารถหลกของสหกรณ

หมายถง ทกษะ หรอความชานาญเฉพาะในดานใดดานหนง

ซงสงผลโดยตรงตอการสรางผลการปฏบตงาน

ความสามารถหลก

ซงสงผลโดยตรงตอการสรางผลการปฏบตงาน

ทดเยยมใหแกสหกรณ

วธการประเมน

ใชวธเปรยบเทยบกบคแขงในการดาเนนธรกจ

วธการประเมน

ความสามารถหลก

หรอสหกรณทมการดาเนนงานในกจกรรมทเหมอนกน

เพอคนหาสงทเปนเอกลกษณโดดเดน

หรอความเหนอชนกวาในการแขงขนของสหกรณ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 7: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

วฏจกรการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณ รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 8: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การใหคาแนะนาโดยทมทปรกษาตามแผนปฏบตงานของทมทปรกษา

กระบวนการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 9: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการประเมนความสามารถหลกของสหกรณ

ความสามารถหลก มความ ตองพฒนา รายละเอยความสามารถหลก มความ

โดดเดน

ตองพฒนา รายละเอย

ภาพลกษณของสหกรณในสายตาของ

สมาชก/ลกคา

ระบ

สมาชก/ลกคา

คณภาพของสนคา/ผลตภณฑ ระบ

คณภาพของการใหบรการ ระบ

มตลาดเปาหมายทชดเจน ระบมตลาดเปาหมายทชดเจน ระบ

มการพฒนาและสรางแรงจงใจแก ระบ

บคลากร

มความคลองตวในการดาเนนงาน ระบมความคลองตวในการดาเนนงาน ระบ

มทกษะในการบรหารจดการ ระบรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 10: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระบวนการกาหนดกลยทธ เพอการบรหารการเปลยนแปลงในสหกรณ รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 11: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การจดทาแผนทกลยทธการจดทาแผนทกลยทธ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 12: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

มมมองเกยวกบแผนทกลยทธแผนท

กลยทธ

กลยทธ

คอ ขมทรพย ลายแทงทจะนามาสหกรณสความสาเรจได

อยางเปนรปธรรม

เปรยบเสมอน รายงานทางการเงนสาหรบกลยทธ โดยแสดงใหเหน

ป ไป ป ไ ไ

เปนเครองมออธบายถงตวกลยทธ อยางเปนเหตเปนผล และสอดคลองกน

วาทรพยากรตาง ๆ จะถกเปลยนไปเปนผลลพธทตองการไดอยางไร

เปนเครองมออธบายถงตวกลยทธ อยางเปนเหตเปนผล และสอดคลองกน

ดวยการกาหนดวตถประสงคและกจกรรมในระยะสน ทจะชวยสราง

การเปลยนแปลงในระยะยาวการเปลยนแปลงในระยะยาว

เปนตวแบบทประสานกนของกลยทธเพอชวยในการแปลงวสยทศนเปนตวแบบทประสานกนของกลยทธเพอชวยในการแปลงวสยทศน

ไปเปนการกระทารองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 13: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

มมมองเกยวกบแผนทกลยทธแผนท

กลยทธ

เปนสถาปตยกรรม สาหรบอธบายตวกลยทธ โดยการรวมการทางาน

กลยทธ

ทง 4 มมมอง ไดแก มมมองดานการเรยนรและพฒนา มมมอง ดาน

กระบวนการภายใน มมมองดานลกคา และมมมองดานการเงน เขากบ

เปนแผนภาพทแสดงใหเหนชดของวตถประสงคและกจกรรมการขบ

แนวคดของ แนวทางกลยทธ

เปนแผนภาพทแสดงใหเหนชดของวตถประสงคและกจกรรมการขบ

เคลอนทสมพนธกน ใน 4 มมมอง ไดแก มมมองดานการเรยนรและ

ใ พฒนา มมมองดานกระบวนการภายใน มมมองดานลกคา และมมมอง

ดานการเงน อนจะทาใหสหกรณ มความแตกตางๆ จากคแขงขนและ

เปนตวกาหนดกระบวนการสรางคณคาททกฝายทเกยวของ มองเหน

สรางคณคาตอสมาชก (ผลลพธ) ในระยะยาว

เปนตวกาหนดกระบวนการสรางคณคาททกฝายทเกยวของ มองเหน

ความเชอมโยงอยางเปนเหตเปนผลเพอความเขาใจถกตองตรงกนรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 14: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

แผนทกลยทธกบการบรหารการเปลยนแปลง(การสรางคณคา)ในสหกรณ

Page 15: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

องคประกอบของแผนทกลยทธ รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 16: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กรอบการทางานของ BSC ในแผนทกลยทธ รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 17: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการเชอมโยงใหเหนความเกยวของระหวางแผนทกลยทธและแผนปฏบตการ

Page 18: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การจดทาแผนปฏบตการ 100 วน

สการเปลยนแปลงในสหกรณ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 19: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

แผนปฏบตการ 100 วน สการเปลยนแปลง

วสยทศน

แนวทางกลยทธท 1 แนวทางกลยทธท 2 แนวทางกลยทธท 3

เปาหมายตวชวดของ

เปาหมายตวชวดของ

เปาหมายตวชวดของ

แนวทางเชงกลยทธท 1 แนวทางเชงกลยทธท 2 แนวทางเชงกลยทธท 3

แผนปฏบตการ แผนปฏบตการ แผนปฏบตการ

การวดผลการ การวดผลการการวดผลการ

ปฏบตงาน ปฏบตงานปฏบตงานรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 20: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ขนตอนการจดทาแผนปฏบตการ

1. การนาแผนงาน / โครงการ ภายใตแนวทางกลยทธตาง ๆ ของ

แผนทกลยทธมาเรยงลาดบตามชวงเวลาทตองดาเนนการแผนทกลยทธมาเรยงลาดบตามชวงเวลาทตองดาเนนการ

2. การกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตแผนงาน /

โครงการตาง ๆ (ประกอบดวย กระบวนงาน – ระยะเวลา

ดาเนนการ - กลมเปาหมาย - ผรบผดชอบ - ตวชวด/ดาเนนการ กลมเปาหมาย ผรบผดชอบ ตวชวด/

เปาหมาย)

3. การจดทาแผนปฏบตการ ในรปแบบของแผนภมแกนท

ใ 4. การจดทาแผนภมเพรท เพอสรางความสนใจแกทมงาน และ

ใชในการตดตามความกาวหนาของแผนปฏบตการ 100 วน

จากหลกชความกาวหนา (milestones)รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 21: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตโครงการตาง ๆ

งบ

ลาดบ

ทโครงการ กระบวนงาน

ระยะเวลา

ระบ ว.ด.ป.

กลม

เปาหมายผรบผดชอบ

ผลงานท

คาดหวงประมาณ

(บาท)

1. โครงการ

ประชมซมมท

“การบรหาร

1. การชแจงทา

ความเขาใจการคด

กระบวนการฝาย

5-6

ส.ค.2550

คณะ

กรรมการ

ผจดการ

รศ.

จฑาทพย

ภทราวาท และ

กลมเปาหมายเขาใจ

กระบวน การ

ระบ

การ

เปลยนแปลง

ภายใต

จดการเกยวกบ

โครงการ/

เปาหมาย

เจาหนาทสหกรณ

ผเกยว ของ

ทมงาน ของโครงการ

เหนชอบมสวนรวมในภายใต

วสยทศน สกก

.......จากด”

เปาหมาย

2. การจดเวท

แลกเปลยนเรยนร

ผเกยว ของ

อน

มสวนรวมในการกาหนด

วสยทศน

เพอทบทวน

วสยทศน

เปาประสงค

เปาประสงค

ตวชวดความ

สาเรจ

ตวชวดแนวทาง

เชง กลยทธส

ความสาเรจภายใตความสาเรจภายใต

กรอบเวลา 100

วน รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 22: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตโครงการตาง ๆ

ลาดบท โครงการ กระบวนงาน ระยะเวลา กลม ผรบผดชอบ ผลงานท งบ

ระบ

ว.ด.ป.

เปาหมาย

คาดหวง ประมาณ

(บาท)

2. โครงการ

ประชมเชง

ปฏบตการ

1.ชแจง(ราง)แผน

ทกลยทธทยกราง

โดยทมทปรกษา

10-11

ส.ค.2550

คณะ

กรรมการ

ผจดการ

อ.ธวช

สดสาคร และ

ทมงาน

กลมเปาหมายเขาใจ

กรอบงาน

ระบ

ปฏบตการ

“การจดทา

แผนท กล

โดยทมทปรกษา

2. สราง

กระบวนการม

ผจดการ

เจาหนาทสหกรณ

ทมงาน กรอบงาน

การเชอมโยง

การบรหาร

ยทธ” สวนรวมในการ

ปรบปรงแผนทกล

ยทธอยาง

จดการเชงกล

ยทธเพอการ

บรรล

เหมาะสมเปนไป

ไดในภาคปฏบต

4 ส

เปาหมาย

มสวนรวมใ 4. การเสนอชอ

สหกรณ ทางาน/

ทมงาน

ในการนา

เสนอตวชวด

การเปลยน

แปลง

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 23: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตโครงการตาง ๆ

ลาดบ

งบลาดบ

ท โครงการ กระบวนงานระยะเวลา

ระบ ว.ด.ป.

กลม

เปาหมายผรบผดชอบ

ผลงานท

คาดหวง

งบ

ประมาณ

(บาท)

3. โครงการ

ประชมเชง

1. ชแจงทาความ

เขาใจ

ป ป

12-13

ส.ค.2550

คณะทา งาน /ทม

/

ผศ.บรรเจด

พฤฒกตต

ไดแผนธรกจ100

ระบ

ปฏบตการ

“การจดทา

แผนปฏบต

เปาประสงคของ

การจดทา

แผนปฏบตการ

งาน/ทมท

ปรกษา

และทมงาน วนทมความ

เปนไปได

ในทางปฏบต

การ 100 วน 100 วน

2. สราง

กระบวนการม

เพอการบรรล

เปาหมาย/

ตวชวดความกระบวนการม

สวนรวมในการ

จดทาแผนปฏบต

ตวชวดความ

สา เรจใน 4

มมมองทงดาน

การ 100 วนเพอ

การเปลยนแปลง

(อาจแบงกลม

การเรยนรและ

พฒนา

กระบวนการ(อาจแบงกลม

ยอยตามแผนงาน

ยอย)

กระบวนการ

ภายใน ลกคา /

กลมเปา หมาย

Page 24: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ลาดบ โครงการ กระบวนงาน ระยะเวลา กลม ผ ผลงานท งบ

ตวอยางการกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตโครงการตาง ๆ

ลาดบ

โครงการ กระบวนงาน ระยะเวลา

ระบ ว.ด.ป.

กลม

เปาหมาย

รบผดชอบ

ผลงานท

คาดหวง

งบ

ประมาณ

(บาท)

โ โ 4. โครงการ

“ประชม

คณะกรรม

1. การเสนอโครงการ/

แผนทกลยทธและ

แผนปฏบตการ 100 วน/

20 ส.ค.

2550

คณะ

กรรมการ

ดาเนน งาน

ผศ.อานนท

ผกากรอง และ

ทมงาน

การกาหนดเปนนโยบาย

การมอบ

ระบ

การดาเนน

งานเพอ

กาหนด

เพอผานความเหนชอบ

ตามมตทประชม

คณะกรรมการดาเนนการ

สกว./ผแทน

ฝายจดการทมทปรกษา

อานาจ

การรบรของฝายสงเสรมฯ

นโยบาย

และมอบ

อานาจ”

2. การมอบอานาจแก

คณะกรรมการ/ทมงาน

3 การกาหนดวาระการ

การกาหนดกลไกการ

ตดตามการอานาจ 3. การกาหนดวาระการ

ประชมเพอตดตามงาน

ภายใตแผนปฏบตการ

100 วน

ตดตามการ

ขบเคลอน

เชงกลยทธ

อยางเปน100 วน

4. การอนมตงบประมาณ

และอนๆ เพอสนบสนน

อยางเปน

กรรมการ

การสราง ใ ใการขบเคลอนแผนปฏบต

การ

ความเขาใจใน

ระบบบรหาร

จดการเชงรก

Page 25: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการกาหนดรายละเอยดของแผนปฏบตการภายใตโครงการตาง ๆ

โ ลาดบ

โครงการ กระบวนงาน ระยะเวลา

ระบ

ว ด ป

กลม

เปาหมาย

ผรบผดชอบ ผลงานท

คาดหวง

งบ

ประมาณ

(บาท)ว.ด.ป. (บาท)

5. การ

“ประชม

1. การนาเสนอ

รายงานการ

28

ก.ย.2550

คณะ

กรรมการ

ทม

ทปรกษา

รบทราบผลการดาเนน

ระบประชม

คณะกรรมก

าร

รายงานการ

ดาเนนการตาม

เปาประสงค/

ก.ย.2550 กรรมการ

ดาเนน

การ

ทปรกษา การดาเนน

การโครงการ

การจดการดาเนนงาน

เพอ

ตวชวด

2.เวทแลกเปลยน

ความร

สาหรบการ

รบทราบ

การ

ประเมนผล

เรยนรการถอด

บทเรยน/การ

ขยายผลการ

ขบเคลอนกล

ยทธ

ใตกรอบประเมนผล

โครงการ”

ขยายผลการ

ปฏบตในราย

ตอไป

ใตกรอบ

แนวทางการ

ดาเนน การใน

ระยะตอไป

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 26: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยาง การจดทาแผนปฏบตการ 30 วน โดยใชรปแบบของแผนภมแกนท

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

กจกรรมเดอนท 1

1. การประชมซมมทเพอวางกรอบทศทาง

2. การจดเตรยมขอมลสนบสนน

3. การยกรางแผนทกลยทธทปรกษาของทม

4. การประชมหารอเพอเตรยมทมงาน

5. การประชมเชงปฏบตการพฒนาแผนทกลยทธ

6. การพฒนาทมงาน

7. การศกษาสถานะสหกรณของทมทปรกษา

8. การประชมกรรมการเชงนโยบายเพอกาหนดแผนปฏบตการ

9. การประชมเชงปฏบตการจดทาการตลาด9. การประชมเชงปฏบตการจดทาการตลาด

10. การดาเนนการพฒนาระบบฐานขอมลพนธมตรการตลาด

11. การจดเวทหารอเพอสรางเสรมทประชม

12 การยกรางระเบยบใหมเพอพนธมตร12. การยกรางระเบยบใหมเพอพนธมตร

13. การจดทาแผนธรกจรวมกบพนธมตร

14. การเซนตสญญาขอตกลงกบพนธมตร

15. การจาหนายผลผลตภายใตขอตกลง

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 27: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

องคประกอบของแผนภมเพรท

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 28: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางของแผนภมเพรท

หมายถง หลกชความกาวหนาของงาน (milestones)

หมายถง ระยะเวลาในการทางาน พรอมทงแสดงใหเหนถง

งานทเปนลาดบ

แสดงใหเหนชวงเวลาทไมมการทางานในระหวางทรอรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 29: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ป โการกาหนดเปนนโยบาย

การดาเนนการและการประเมนผล

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 30: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระบวนการกาหนดเปนนโยบาย

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 31: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การดาเนนการ จะประกอบดวย

การมอบหมายงานแกคณะทางาน / ทมงาน

การดาเนนการตามแผนปฏบตการ 100 วน

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 32: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กรอบคดในการปฏบตงาน

ทาตวเปนผรเรม นกเจรจา และนกผสมผสานความคด

โ ใ ป ไ จดโครงสรางการทางานของทมใหเปนแนวราบ ไมตองมสายการบงคบ

บญชา

ควรใหทกคนในทมงานเขาใจบทบาทของตนเองอยางชดเจน

ใ สรางบรรยากาศการทางานใหเออตอการแสดงความคดเหน

เปดใจกวาง รบฟงความคดเหนของผอนเปดใจกวาง รบฟงความคดเหนของผอน

หาวธการสงเสรมการเรยนรของทมงาน

ทางานลวงเวลา เพอใหภารกจของทมสาเรจลลวง

ใ ใ ป มอบหมายใหบคคลใดบคคลหนง เปนผตดตามความกาวหนาของงานรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 33: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

สงอานวยความสะดวกสาหรบทมงานทสาคญ

ตารางการประชมเพอรายงานความกาวหนา

และตดตามงาน

โ โ โ การตดตอสอสารดวยเทคโนโลย โทรศพท

โ ใ โทรสาร ภายใตทมงานเสมอนจรง

โ ปหองทางาน / โตะประชม

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 34: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การประเมนผล

การประเมนผลการดาเนนการเปนสงจาเปน เพอ

ชใหเหนวาผลการบรหารการเปลยนแปลง มความสาเรจ

หรอไม มากนอยเพยงใด อกทงยงใชเปนขอมลปอนกลบ

ในการปรบปรงการดาเนนการในระยะตอไปดวยในการปรบปรงการดาเนนการในระยะตอไปดวย

เครองมอสาหรบการประเมนผล

วธการประเมนผลการดาเนนงาน

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 35: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

เครองมอสาหรบการประเมนผล

ตววดผลการปฏบตงานทกาหนดไวในแผนปฏบตการ

การทบทวนความกาวหนาของงานตามชวงเวลาการทบทวนความกาวหนาของงานตามชวงเวลา

รายงานเหตการณประจาวน ณ จดปฏบตการ

การเฝาสงเกตการณและการตรวจงาน

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 36: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

วธการประเมนผลการดาเนนงาน

ประเมนตวชวดทกาหนดไวในแผนปฏบตการ

ใ ใ การวดจากความพงพอใจของลกคา/ผใชบรการ และ

ผเกยวของผเกยวของ

การใหผบรหารเปนผประเมน

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 37: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยางการจดทารายงาน

กรณศกษา

สหกรณ.........................................................จากดณ.........................................................

1. Background ของสหกรณ (มแผนทชใหเหนทตงของสหกรณและแดนดาเนนงาน)

สหกรณ.............................จากด มแดนดาเนนงานในเขตอาเภอ

จงหวด จดตงมาตงแต ป จดเปนสหกรณขนาด..................... จงหวด................. จดตงมาตงแต ป ............... จดเปนสหกรณขนาด

.............มทนดาเนนงาน...............มจานวนสมาชก....................สมาชกสวนใหญ

ไป ไ รอยละ............... มอาชพ ............................. รองลงไป ไดแก อาชพ .....................

, ...........................................

ในรอบปทผานมา (2549) สหกรณมรายไดทงสน .................. บาท

รายไดหลกมาจาก.................รองลงไป ไดแก ........................................ มกาไร

สทธทงสน.......................................รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 38: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

โครงสรางการบรหารงาน (Organizational Structure)( g )

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 39: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

การดาเนนธรกจการใหบรการแกสมาชก และกระบวนการดาเนนงาน

1 ธรกจดานสนเชอ ชใหเหน Supply chain ของธรกจ1. ธรกจดานสนเชอ ชใหเหน Supply chain ของธรกจ

2. ธรกจเงนฝาก

3. ธรกจซอ

4. ธรกจขาย (รวบรวมผลผลตและการจาหนาย)

5. การสงเสรมการเกษตร

6. อนๆ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 40: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

2.การทบทวนกรอบทศทางการดาเนนงาน

นบตงแตป.......... เปนตนมา สหกรณไดจดทาแผนกลยทธสหกรณ ภายใต

การสงเสรมของ โดยไดกาหนดวสยทศน พนธกจไว ดงนการสงเสรมของ............................โดยไดกาหนดวสยทศน พนธกจไว ดงน

วสยทศนวสยทศน

พนธกจ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 41: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

3. การวเคราะหความสามารถหลก (Core Competency)

ความสามารถหลก มความโดด

ตอง

รายละเอ

เดน พฒนา ยด

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 42: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

4. การกาหนดกลยทธทางเลอก

วสยทศน

พนธกจ

ป ป เปาประสงค

กลยทธ

1)

ตวชวด

2)

3)

4)

5)

6)

7)

8)

9)

10) รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 43: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

5. แผนทกลยทธ

ใ ป ภายใตการแนะนาของทมทปรกษาสถาบนวชาการดานสหกรณ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร คณะกรรมการดาเนนการสหกรณ ชดท .............

เหนชอบทจะนาแผนทกลยทธดวยการเสนอแนวทางกลยทธ..................

แนวทาง เพอทาหนาทผสมผสานความสมพนธของตวชวดทเกยวของทง 4

มมมอง ไดแก มมมองดานการเรยนรและเตบโต กระบวนการภายใน ลกคา และ

การเงน โดยบรณาการแนวทางแตละแนวทาง ในรปของการดาเนนการโครงการ การเงน โดยบรณาการแนวทางแตละแนวทาง ในรปของการดาเนนการโครงการ

เพอใหเกดความชดเจนสาหรบกรอบการทางานเชงกลยทธ เพอนาไปสการ

ป ป บรรลวสยทศน พนธกจ เปาประสงค และตวชวด ดงรายละเอยด

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 44: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

ตวอยาง แผนทกลยทธของสหกรณ................................จากด

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 45: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

6. แผนปฏบตการ 100 วน (แผนภมเพรท : PERT Chart)

หมายถง หลกชความกาวหนาของงาน (milestones)

หมายถง ระยะเวลาในการทางาน พรอมทงแสดงใหเหนถง

งานทเปนลาดบ

แสดงใหเหนชวงเวลาทไมมการทางานในระหวางทรอรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 46: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

7. การมอบอานาจ

การมอบอานาจแกคณะทางาน (Task Force) ทมหนาทเชงนโยบาย ซงม

องคประกอบมาจากกรรมการทไดรบมอบหมาย และทมงาน (Teamwork) ซงจะทาองคประกอบมาจากกรรมการทไดรบมอบหมาย และทมงาน (Teamwork) ซงจะทา

หนาทปฏบตงานตามแผนงาน เพอการบรรลเปาหมายตามตวชวดทกาหนด

ในวาระการประชมคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ จากด ครงท ในวาระการประชมคณะกรรมการดาเนนการสหกรณ.............. จากด ครงท

........ วนท ........................... มมตเหนชอบทจะแตงตงคณะทางาน ดงน

7 1 คณะทางาน7.1 คณะทางาน................................................................................................

มหนาทความรบผดชอบ ............................................................................

..............................................................................................................................................................................................................................................................................

7.2 คณะทางาน................................................................................................

มหนาทความรบผดชอบ ............................................................................ มหนาทความรบผดชอบ ............................................................................

.......................................................................................................................................

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 47: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

8. กระบวนการใหคาปรกษาแนะนา ภายใตทมทปรกษาคณะกรรมการใหคาปรกษาแนะนา ภายใตคาแนะนาของทมทปรกษา ทงสน คณะกรรมการใหคาปรกษาแนะนา ภายใตคาแนะนาของทมทปรกษา ทงสน

............. ครง ระหวางวนท ....................................... ถง ......................................... ม

ขอสรปดงรายละเอยดในตารางขอสรปดงรายละเอยดในตาราง

ประเดนการประชม/เครองม กลมเปาห

ผลลพธทลาดบ ว.ด.ป.

ประเดนการประชม/

ใหคาปรกษาอ/

อปกรณ

มาย

(คน) ระบ

ผลลพธท

ไดอปกรณ (คน) ระบ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 48: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

9. ผลการดาเนนงาน

ผลการดาเนนงานตามแนวทางกลยทธทไดกาหนดไว ในแผนท

ไ ป กลยทธและแผนธรกจ 100 วน ซงไดดา เ นนการประเมนผลดวย

............................................................ มขอสรป ดงน

ลาดบ ตวชวด ผลการประเมน ขอสงเกต

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 49: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

10. สรปผลการดาเนนงาน

ทมทปรกษามขอสรป สาหรบการใหคาปรกษาแกสหกรณ.......................

จากด ดงน................................ จากด ดงน

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 50: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ

กระดาษทาการ 1 : Force Field Analysis

กระดาษทาการ 2 : แบบประเมนคณภาพการบรหารจดการ

กระดาษทาการ 3 P tf li A l i M t iกระดาษทาการ 3 : Portfolio Analysis Matrix

กระดาษทาการ 4 : Financial Tree

กระดาษทาการ 5 : Risk Analysis

ป ป ใ กระดาษทาการ 6 : แบบประเมนกลมเปาหมายการใหบรการ

กระดาษทาการ 7 : SWOT Matrixกระดาษทาการ 7 : SWOT Matrix

กระดาษทาการ 8 : โครงรปกลยทธเรยงตามลาดบความสาคญ

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 51: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 1 : Force Field Analysis เพอวเคราะหโอกาส/อปสรรค

(-) อปสรรค โอกาส (+)

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 52: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 2 : แบบประเมนคณภาพการบรหารจดการเพอชใหเหนจดแขง/จดออน

ทรพยากรภายใน / การบรหารจดการ จดแขง จดออน ขอเสนอ/แนวทาง

1. คณะกรรมการดาเนนการ

2. ผจดการ

3. พนกงาน

4. สมาชก (การมสวนรวมในการบรหารจดการ)

5 การเงน (ความเพยงพอ/สภาพคลอง/5. การเงน (ความเพยงพอ/สภาพคลอง/ผลตอบแทนทางการเงน)

6. อปกรณ/เครองมอ/เครองใช6. อปกรณ/เครองมอ/เครองใช

7. สถานทตงสานกงาน

8 ระบบงาน8. ระบบงาน

9. การตดตอสอสาร

10. การเรยนร

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 53: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 3 : Portfolio analysis matrix เพอการวเคราะหธรกจ (สนเชอ/เงนฝาก/

ปจจยการผลต/สนคาอปโภคบรโภค/ปมนามน/โรงส/ตลาดกลาง/เมลดพนธ ฯลฯ)

สง

เดกมปญหา ดาวเดน%

)

กลาง

งธรกจ

(%ายตว

ของ

สนขเฝาบาน แมววนมการข

ยา

สงตา

ตา สดสวนการตลาด (เมอเทยบกบคแขง)สง

หมายเหต : ใหกาหนดตาแหนงของธรกจในตาราง เพอการวเคราะหศกยภาพการแขงขนของธรกจประเภทตาง ๆ

Page 54: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 4 : Financial tree เพอการวเคราะหผลประกอบการของธรกจ

ธรกจ (ผลตภณฑ/บรการ)

AA

BB

C

กาไรขนตน (บาท)

AC

D กาไรขนตน (รวม)กาไรขนตน (บาท)

A

BD กาไรขนตน (รวม)

กาไรขนตน (บาท)

B

กาไรขนตน (บาท)

C* กรณขาดทนใหใสตวเลขสแดง

* อาจใชตวเลขการเงนอน เชน กาไรขนตน (บาท)

Dรายไดรบ / กาไรสทธ/กาไร

เฉพาะธรกจ รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 55: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 5 : Risk analysis

ประเดนความเสยง ผลกระทบ ปรมาณความเสยหาย แนวทางแกไขประเดนความเสยง ผลกระทบ ปรมาณความเสยหาย

(ทคาดประมาณ)

แนวทางแกไข

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 56: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 6 : แบบประเมนกลมเปาหมายการใหบรการ

ชอผลตภณฑ/ กลมผใชบรการ ผลประกอบการในปทผานมา ความพงพอใจของ

บรการสมาชก ไมใชสมาชก

(ระบ)

มกาไร ขาดทน ด ไมด ไมทราบ

1.

2.

3.

4.

5.

66.

7.

88.

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 57: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 7 : SWOT Matrix

ป ใStrength = S Weaknesses = W จดออน

ปจจยภายในg

ปจจยภายนอก

Opportunities = O SO Strategies WO Strategies

Treats = T ST Strategies WT Strategies

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทสถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 58: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

กระดาษทาการ 8 : โครงรปกลยทธ เรยงลาดบความสาคญ

ลาดบท กลยทธ ชอแผนงาน ชอโครงการ เปาหมาย/ตวชวด ระยะเวลาลาดบท กลยทธ ชอแผนงาน ชอโครงการ เปาหมาย/ตวชวด

ความสาเรจ

ระยะเวลา

ดาเนนงาน

11

2

3

4

5

66

7

8รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

สถาบนวชาการดานสหกรณ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

Page 59: วิชา125528 การวางแผนเชิงกลยทธ์สําหรับธรกิจสหกรณ ์ การวาง ... › Course_Syllabus › Strategic_Planning... ·

รองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาทรองศาสตราจารย จฑาทพย ภทราวาท

ผอานวยการสถาบนวชาการดานสหกรณ

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร