บทที่ 1 -...
TRANSCRIPT
ความนำา
1. คำานำา การปฏรปการศกษาททำากนมานานและเรมจรงจงเมอม พรบ.การศกษา พ.ศ. 2542 เกดขน ความจรงจงดงกลาวไปอยทการเนนกฎหมายทเกยวของและการปรบโครงสรางการบรหารงาน ใหรวมหนวยงานทางการศกษาเขาดวยกนและเรยกชอกระทรวงใหม (ใน พรบ.เรยกชอวา กระทรวงการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม) แตลาสดใชชอ “ กระทรวงศกษาธการ ”
การปฏรปดงกลาวเปนการปฏรปแบบกวางมไดลงลกถงคณภาพนกเรยน การปฏรปทควรทำานานแลวกคอ การจดหาครใหพอเพยงและใหครสอนตรงตามวฒในแตละโรงเรยน จากนนจงควบคมคณภาพงานครททำาและประสทธภาพงานบรหารจดการของผบรหารโรงเรยน
การปฏรปททำากนจนถงปน (พ.ศ. 2546) ยงไมไดลงไปปฏรปคณภาพนกเรยนทแทจรง หนงสอนจงขอเสนอแนวทางปฏรปครและผบรหารโรงเรยน เพอใหนกเรยนมคณภาพสงขนซงแนวทางดงกลาวไดมาจากประสบการณททำาในโรงเรยนทจดสอนระดบพนฐาน (ป.1-ม.6)
การปฏรปในทนจะเนนทบคคลสำาคญในโรงเรยน 2 กลม คอ ครผสอน และผบรหารโรงเรยน และจะไมเนนท
1
การปฏรปกฎหมายทเกยวของหรอโครงสราง หรอการจดหาครใหพอเพยงหรอสอนตามวฒ
2. การปฏรปคร ผบรหาร และโรงเรยน การปฏรปครและผบรหารโรงเรยนนำาไปสการปฏรปโรงเรยน หวขอทเกยวของมดงน
2.1 การปฏรปโรงเรยน ไดแก(1) การประเมนโรงเรยน (การประกนคณภาพโรงเรยน)
(2) การพฒนาหลกสตรสการสอนทเนนนกเรยนเปนสำาคญ(3) การพฒนาแบบประเมนคณลกษณะนกเรยนทพงประสงค และแบบ ทดสอบความสามารถในการอาน คดวเคราะห ทไดมาตรฐาน
2.2 การปฏรปผบรหารโรงเรยน ผบรหารโรงเรยนในทน ไดแก อาจารยใหญ ครใหญ
ผอำานวยการโรงเรยน ผชวยและหวหนาหมวดในเรอง(1) บทบาทหนาทใหม(2) ความเปนผนำา(3) กฎหมายทเกยวของ(4) การใชเงน(5) การแกปญหาในโรงเรยน
2
(6) การสำารวจความตองการของชมชน2.3 การปฏรปครไดแก
(1) กระบวนการคดอยางเปนระบบ(2) การทำาวจยในชนเรยน(3) การทำาแผนการสอนรายปและรายครง(4) การพฒนาสอการสอนตามแผนการสอน(5) การพฒนาวธวดและประเมนผลตามแผนการสอน(6) การปรบปรงแผนการสอนรายปและรายครง(7) การนำาผลการวดคณลกษณะทพงประสงคมาพฒนานกเรยน(8) การนำาผลการวดความสามารถในการอาน คดวเคราะหมาพฒนา นกเรยน
3. วธการปฏรป ใชการอบรมเชงปฏบตการ 1-3 วน กบทกคนในโรงเรยนและใชการสมมนาในบางหวขอกบผบรหารโรงเรยน สรปดงน
3.1 โรงเรยนระยะ
3
หวขอ ผเขาอบรม
เวลา(วน)
วธการ
1. การประเมนโรงเรยน
ทกคน 2 อบรมเชงปฏบต
2. การพฒนาหลกสตร
ทกคน 2 อบรมเชงปฏบต
3. การพฒนาแบบประเมน คณลกษณะทพงประสงค และแบบทดสอบความ สามารถในการอาน คดวเคราะห
ฝายวชาการโรงเรยน
เปนระยะๆรวม 10 วน
อบรมเชงปฏบต
3.2 ผบรหารโรงเรยน
หวขอ ผเขาอบรมระยะเวลา(วน)
วธอบรม
1. บทบาทหนาทของผบรหาร
2. ความเปนผนำา
ผบรหารโรงเรยน
ผชวย หวหนาหมวด
ผบรหาร
½ วน
½ วน
½ วน
บรรยาย
ปฏบตการ
4
3. กฎหมายทเกยวของ
4. การใชเงน
โรงเรยนผชวย หวหนา
หมวดผบรหารโรงเรยน
ผชวย หวหนาหมวด
ผบรหารโรงเรยน
ผชวย หวหนาหมวด
½ วน บรรยาย
บรรยาย
หวขอ ผเขาอบรมระยะเวลา(วน)
วธอบรม
5. การแกปญหาในโรงเรยน
6. การสำารวจความตองการ ของชมชน
ผบรหารโรงเรยน
ผชวย หวหนาหมวด
ผบรหารโรงเรยน
ผชวย หวหนาหมวด
1 วน
½ วน
ปฏบตการ
สมมนา
3.3 คร
5
หวขอ ผเขาอบรม
ระยะเวลา(วน)
วธอบรม
1. กระบวนการคดอยางเปนระบบ
ทกคน 2 วน ปฏบตการ
2. การทำาวจยในชนเรยน ทกคน 2 วน ปฏบตการ
3. การทำาแผนการสอนรายปและรายครง4. การพฒนาวธสอน
ทกคนครทก
คน
2 วน2 วน
ปฏบตการ
ปฏบตการ
5. การพฒนาสอการสอน คร 1 วน ปฏบตการ
6. การพฒนาวธวด-ประเมนผลการเรยนร
คร 1 วน ปฏบตการ
7. การปรบปรงแผนการสอนรายปและรายครง
ครทกคน
2 วน ปฏบตการ
6
บทท 1การประเมนโรงเรยน
1.1 คออะไรคอ การหาขอมลทเชอถอไดจากทกสงในโรงเรยน เพอ
นำามาเทยบกบเกณฑและตดสนวามคณภาพอยระดบใด
1.2 ประเมนอะไรประเมนงานทโรงเรยนทำา งานหลกของโรงเรยนคอ
การจดการเรยนการสอนเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรและเกดการพฒนาตามวตถประสงคของหลกสตร นอกเหนอจากนยงมกระบวนการทโรงเรยนทำาเพอใหไดนกเรยนทมคณภาพ คอ การบรหารและจดการ ดงนน การประเมนโรงเรยนจงควรประกอบดวย
1. การประเมนกระบวนการบรหารและจดการรวมทงการใชเงน และการสราง ความสมพนธกบชมชน2. การประเมนคณภาพของนกเรยนตามวตถประสงคของหลกสตร ซงสรปได คอ เปนคนด มความรความคดและรกชาต
1.3 ประเมนอยางไร
7
ตามแนวคดของ ศ.ดร.อทมพร จามรมาน ประกอบดวย
1. การสรางความเขาใจเรองคณภาพใหกบทกคนในโรงเรยน
2. การสรางสำานกใหกบทกคนในโรงเรยนวา มาทำางานเพอโรงเรยน
เพอพฒนานกเรยน3. การประเมนผลการปฏบตงานทกคน ทกสนภาค
การศกษาหรอสนปการ ศกษาเพอดวาไดคณภาพระดบใดตามเกณฑท
กำาหนดขน
4. ทำาการปรบปรงจดออน เสรมจดแขง และหาวธพฒนาวธทำางานของแต
ละคน5. จดทำาฐานขอมลการปฏบตงานลงในคอมพวเตอร
เพอการเรยกใชและการ เขยนรายงานการประเมนตนเอง6. ปรบปรงวธทำางานระดบโรงเรยนเละระดบบคคลให
ทำางานอยางเปนระบบ และอยางมออาชพ
8
7. จดทำารายงานประเมนตนเองเพอเปนหลกฐานการปฏบตงาน ผลประเมน
ตองดขนเรอยๆ 8. พฒนาคนในโรงเรยนทกคนใหสามารถทำางานไดดขน คอ
8.1 ครทำาการสอนใหดขน8.2 ผบรหารทำาการบรหารและจดการใหดขน8.3 เจาหนาททำางานสนบสนนใหดขน
9. การพฒนาอยางตอเนองโดยอบรม สมมนา ประชม วเคราะหตนเอง ดงาน
ในชวงปดภาคเรยนอยางสมำาเสมอและตอเนองไมรจบแนวทางดำาเนนงานสรปได คอ
งานทตองการประเมน
ดชน
1. การสอน 1.1 แผนการสอนรายป1.2 แผนการสอนรายครง1.3 การสอนจรง1.4 สอการสอน1.5 เครองมอวดผล1.6 ผลประเมนการเรยนรของนกเรยน1.7 ผลประเมนการสอนของคร
9
1.8 คณภาพคร
งานทตองการประเมน
ดชน
2. การบรหารและจดการ
2.1 นโยบายการบรหาร2.2 ขอมลการบรหารทพรอมเรยกใช2.3 การใหทกคนมสวนรวม2.4 ภาระงานและปรมาณงานของทกคน/ งานในโรงเรยน 2.5 การบรหารเงน2.6 การใชอาคารหองเรยน2.7 หองสมด2.8 คณภาพเจาหนาท2.9 ความเปนผนำาของผบรหาร
3. ความรวมมอกบชมชน
3.1 แผนงาน3.2 กจกรรม/โครงการ3.3 ผลประเมนแผน/กจกรรม/โครงการ
4. คณภาพนกเรยน
4.1 คนมปญญา4.2 คนด4.3 รกชาตและสวนรวม
10
1.4 การรวบรวมขอมล วเคราะห สรปผลทำาการรวบรวมขอมลตามดชนทกสนภาคการศกษา
สรปตามดชน เทยบกบเกณฑประเมน และเขยนรายงานประเมนโรงเรยน (ผสนใจอานหนงสอเรองการประกนคณภาพของผเรยนเพมเตมได)
1.5 ตวอยางรายงานประเมนโรงเรยน
11
รายงานผลการประเมนตนเอง(Self Assessment Report)
ของ
โรงเรยน............................................................................................ชวงเวลาของการปฏบตงานทผานมา................................................
วน/เดอน/ปทรายงานสารบญ
คำานำาของผอำานวยการ/ครใหญ/อาจารยใหญสวนท 1 ขอมลเกยวกบโรงเรยนสวนท 2 มาตรฐาน ดชน และเกณฑตดสน
12
คำานำาของผบรหารโรงเรยน
- ประเมนเพออะไร
สวนท 1ขอมลเกยวกบโรงเรยน
- จำานวนนกเรยน คร วฒการศกษาของครและผบรหารโรงเรยน- จำานวนเงนงบประมาณ อาคาร สถานท วสด ครภณฑ สอการ ศกษา- คาสถตตางๆ เชน คร : นกเรยน- แผนภมองคกร
1.6 สรปการประเมนโรงเรยนมเปาหมายเหมอนกบการประกน
คณภาพโรงเรยน ดงนนการทำาประกนคณภาพโรงเรยนทกป และนำาผลมาพจารณารวมกนจะชวยใหสามารถแกไขจดออน เสรมจดแขงได โดยควรประเมนตนเองทกสนรอบงานแลวนำาขอมลมาใสแผนปฏบตการเพอจดทำาเปนกจกรรม โครงการดำาเนนงานในป
13
สวนท 2มาตรฐาน ตวบงช และเกณฑตดสน
มาตรฐานหรอสงทประเมน.......................................................................................
ดชน เกณฑประเมน
ผลประเม
น
ชอหลกฐาน
วธทำาใหดขน
สวนท 3
ตอๆ ไป ถาโรงเรยนทำาประกนคณภาพการศกษาตาม สมศ. คอ 14 มาตรฐาน 53 ตวบงช กไมจำาเปนตองทำาการประเมนตามตวอยางทให เพราะเปนการประเมนโรงเรยนเหมอนกน ทสำาคญคอตองนำาผลประเมนมาใชพฒนาคนในโรงเรยนอยางตอเนอง
บทท 2การพฒนาหลกสตรสการสอนทเนนนกเรยนเปน
สำาคญ
2.1 หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2544เปนหลกสตรทตองการใหโรงเรยนกำาหนดชวโมงใน
แตละกลมสาระการเรยนร กำาหนดวธสอน/เรยน วธวด-ประเมนผลการเรยนร การรายงานผลการเรยนรใหสอดคลองกบความตองการของนกเรยน ชมชนและปรชญา ปณธานของโรงเรยน
1. จดมงหมายหลก ตองการใหนกเรยนมปญญา เปนคนด มคณภาพชวต รกทองถนและประเทศชาต2. เวลาเรยน กำาหนดดงน ป.1-ป.6 = 800-1,000 ชวโมง/ป
14
ม.1-ม.3 = 1,000-1,200 ชวโมง/ป ม.4-ม.6 = มากกวา 1,200 ชวโมง/ป3. การเรยน ใหป.1-ม.3 เรยนเปนป วดผลตามชวงชน (3 ป) ใหม.4-ม.6 เรยนเปนภาคการศกษาเปนรายวชา มหนวยกต4. การวดผลการเรยนร ทกชวงชนมมาตรฐานการเรยนรกำากบวา เมอจบชวงชนดงกลาวแลว นกเรยนจะตองบรรลอะไรบาง (Content Standard) วธวดผลทตองการ คอ การทดสอบ การสงเกต การซกถาม และการประเมนชนงาน/โครงงาน ครควรใชวธวดผลหลายๆ วธ และวดหลายๆครง เพอใหไดคา/คะแนนทเชอถอได
5. การประเมนผลการเรยนร มเกณฑประเมนใหเลอก 1 แบบ จาก 5 แบบ คอ ก) ตวเลข 4, 3, 2, 1, 0 ข) ตวอกษร A, B, C, D, E
ค) คะแนนดบ-คะแนนเตม ง) Percentile จ) ใชบรรยายระดบคณภาพ
15
2.2 การจดตารางสอนยดหยนตามความตองการ ซงอาจกำาหนดไดหลายแบบ เชนก) คงเดม เรยนเปนชวโมง-วนข) เรยนตอนเชา ปฏบตตอนบายค) เรยนวนจนทร-พฤหสบด วนศกรปฏบตง) เรยนเปนรายวนตามปฏทน
2.3 การจดการเรยนการสอนควรแยกระหวางความรความคดกบการกระทำาใหเกด
ทกษะสอนใหไดความรความคด ปฏบตใหเกดทกษะ (ทำา)
1. ภาษาไทย - หลกภาษา - วรรณกรรม/วรรณคด
- การสอสารรเรองไดแก ฟง พด อาน เขยน ด
2. คณตศาสตร - จำานวน เรขาคณต พชคณต สถต ฯลฯ - มโนทศน
- ทกษะการ +, -, x, ยกกำาลง ถอด root หาสดสวน หา % แกโจทย ปญหา
สอนใหไดความร ปฏบตใหเกดทกษะ (ทำา)3. วทยาศาสตร - การสงเกต การทดลอง
16
- ทฤษฎตางๆ การพสจน การอธบาย การทำาซำา การทำานาย
4. สงคม ศาสนาและวฒนธรรม - ทฤษฎตางๆ หลกการตางๆ
- การอยรวมกนในสงคม มารยาททาง สงคม
5. สขศกษา พลศกษา - หลกการตางๆ
- การดแลสขภาพ อนามย การเลนกฬา ออกกำาลงกาย
6. ศลป ดนตร ทศนศลป นาฎศลป - ทฤษฎตางๆ
- ปฏบตงาน- ความชนชม
7. การงานอาชพและเทคโนโลย - อาชพตางๆ เทคโนโลยตางๆ
- วธหาอาชพ วธทำาอาชพ การใช เทคโนโลยมาพฒนาอาชพ
8. ภาษาตางประเทศ - ความรเกยวกบวฒนธรรมของ เจาของภาษา
- การสอสารรเรอง (ฟง พด อาน เขยน)
9. กจกรรมพฒนานกเรยน - ความรในกจกรรม
- กจกรรมดานจรยธรรม คณธรรม การ อยรวมกนในสงคม ประชาธปไตย
17
การเสยสละ การรวมมอทำางานเปนทม
2.4 การจดทำาหลกสตรสการสอน ม 2 ขนตอน คอ(ก) จดทำาแผนการสอนรายป เขยนลงในแบบฟอรมดงน- กลมสาระ.......................................................ชน..........จำานวนชวโมง/ป..........- เนอหาตามมาตรฐานการเรยนร.........................................................................- วตถประสงคทตองการใหนกเรยนเกดการเรยนร..............................................- การสอนรายสปดาห - สปดาหท 1....................................................................................................
18
.. .. .. .. .. - สปดาหสดทาย.............................................................................................- วธวดผล (ใหคะแนนเตม = 100) ระบวธและคาหรอนำาหนก- การประเมน (ระบเกณฑ เชน A = 80% ขนไป)- สงทนกเรยนอาน คนควา..................................................................................- สงทคร อาน คนควา.........................................................................................
(ข) จดทำาแผนการสอนรายครง
19
2.5 หลกสตรทองถน1. คออะไร 1.1 การนำาสงเดนของทองถนมาแทรกใน 8 กลม
สาระการเรยนร และ
20- กลมสาระ.....................................................ชน.............จำานวนชวโมง/ป..............- สปดาหท.............................ครงท.......................จำานวนชวโมง/ครง.....................- เนอหาในการสอนครงน.........................................................................................- วตถประสงคในการสอนครงน...............................................................................- กจกรรมการเรยนการสอนเวลา ครทำาอะไร
20-40% ของเวลา
นกเรยนทำาอะไร
60-80%
สอการสอน
วธวดผล
กจกรรมพฒนานกเรยน หรอ 1.2 การนำานโยบายของทองถนและของรฐบาล เชน กองทนหมบาน
1 ผลตภณฑ 1 ตำาบล มาแทรกใน 8 กลมสาระการเรยนรและกจกรรม
พฒนานกเรยน2. แทรกอยางไร แทรกในการเรยนการสอน เชน (1) เปนแบบฝกหด
(2) เปนเนอหา สอน อภปราย(3) เปนประเดนไปคนหาคำาตอบ(4) เปนประเดน ทำาโครงงาน แฟมพฒนางาน(5) เปนเรองใหทำารวมกน ทำาทงโรงเรยน/ชน
สำาหรบม.4-6 อาจทำาเปนวชาเลอกกได
2.6 การจบการศกษา- จบ ป.6- จบ ม.3 (จบการศกษาภาคบงคบ)- จบ ม.6 (จบการศกษาขนพนฐาน)
21
การพฒนาหลกสตรสการสอนทเนนนกเรยนเปนสำาคญม 6 ขนตอนคอ
(1) การกำาหนดโครงสรางเวลา ใหกำาหนดเวลา (เปนชวโมง) ในการจดการเรยนการสอนตลอดปของแตละชนป
กลมสาระการเรยนร
ป.1-3 ป.4-6 ม.1-3 ม.4-6% ชม. % ชม. % ชม. % ชม.
1. ภาษาไทย** 25 250 20 200 ......
...... .....
.....
2. คณตศาสตร**
25 250 20 200 ......
...... .....
.....
3. วทยาศาสตร*
......
...... .....
..... ......
...... .....
.....
4. สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
......
...... .....
..... ......
...... .....
.....
5. สงคมศกษาและ พลศกษา
......
...... .....
..... ......
...... .....
.....
6. ศลปะ ......
......
.....
..... ......
......
.....
.....
7. การงานอาชพและ เทคโนโลย
......
...... .....
..... ......
...... .....
.....
8. ภาษาตาง .... ..... .... ..... .... ...... .... .....
22
ประเทศ .. . .. .9. กจกรรมพฒนา นกเรยน
......
.....
..... ......
...... .....
.....
รวม100
800 -1,000
100
800 -1,000
100
800 -1,200
100
มากกวา
1,200
% ชม. % ชม. % ชม. % ชม.
** เนนมาก* เนนรองลงมา
(2) การแตกเนอหาตามชนมและตามมาตรฐานการเรยนร
จากมาตรฐานการเรยนรทอยในหลกสตรใหพจารณาและแตกเนอหาโดยมงใหเรยนสงทใกลตว งาย ไมซบซอนกอน จงเรยนเรองไกลตว ซบซอนและยากขน
กลมสาระการเรยนร
จำานวนมาตรฐานการเรยนร
ระบเนอหาประถม มธยม
1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6ภาษาไทย1. การอาน2. การเขยน
(6)111
23
3. การฟง การด การพด4. หลกการใชภาษา5. วรรณคดและวรรณ กรรม
21
คณตศาสตร1. จำานวนและการ ดำาเนนการ2. การวด3. เรขาคณต4. พชคณต5. การวเคราะหขอมล6. ทกษะ/กระบวนการ ทางคณตศาสตร
(19)4
32235
ระบเนอหา
24
กลมสาระการเรยนร
จำานวนมาตรฐานการเรยนร
ประถม มธยม1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
วทยาศาสตร1. สงมชวตกบ กระบวนการดำารงชวต2. ชวตกบสงแวดลอม3. สารและสมบตของ สาร4. แรงและการเคลอนท5. พลงงาน6. กระบวนการเปลยน ของโลก7. ดาราศาสตร และ อวกาศ8. ธรรมชาตของวทยา ศาสตรและเทคโนโลย
(19)2
22
211
2
1
25
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม1. ศาสนา ศลธรรมและ จรยธรรม2. หนาทพลเมองวฒน ธรรมและการดำาเนน ชวตในสงคม
(12)
3
2
กลมสาระการเรยนร
จำานวนมาตรฐานการเรยนร
ระบเนอหาประถม มธยม
1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
3. เศรษฐศาสตร4. ประวตศาสตร5. ภมศาสตร
232
สขศกษาและพลศกษา1. การเจรญเตบโนและ
(6)1
12
26
พฒนาการของมนษย2. ชวตและครอบครว3. การเคลอนไหว การ ออกกำาลงกาย การเลน เกม กฬาไทยและกฬา สากล 4. การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการ ปองกนโรค5. ความปลอดภยในชวต
1
1
ศลปะ1. ทศนศลป2. ดนตร3. นาฎศลป
(6)222
27
กลมสาระการเรยนร
จำานวนมาตรฐานการเรยนร
ระบเนอหาประถม มธยม
1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
การงานอาชพ และเทคโนโลย1. การดำารงชวตและ ครอบครว2. การอาชพ3. การออกแบบและ เทคโนโลย4. เทคโนโลยสาร สนเทศ5. เทคโนโลยเพอการ ทำางานและอาชพ
(6)
2
11
1
1
ภาษาตางประเทศ1. ภาษาเพอการสอสาร
(6)321
28
2. ภาษาและวฒนธรรม3. ภาษากบความ สมพนธกบกลม สาระการเรยนรอน4. ภาษากบความ สมพนธกบชมชน และโลก
2
กจกรรมพฒนาผเรยน
........
รวม 76
(3) การแตกเนอหาสาระ ใหไดตามจำานวนสปดาหทสอนเชน 36 หรอ 40 สปดาห
ชอกลมสาระ
.........
.........
ระบเนอหาประถม มธยม
29
.สปดาหท 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
1 ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
..2 ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
3 ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
..4 ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
.. ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
.... ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
.. ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
.... ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
.. ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
.... ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
.. ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
.... ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
.. ....
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
.... ..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
..
......
40
30
ประชมรวมกนเพอพจารณาวา ก) เนอหาทกำาหนดมความยาก ซบซอนตามชนปทสงขนหรอไม ข) เนอหาทกำาหนดมความยาก ซบซอนตามสปดาหท 1 ถง 40 หรอไม
(4) การนำาจดเดนของทองถนสการสอน 1. ระบจดเดนของทองถนทโรงเรยนตงอย
..................................................
.........................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
2. ระบวาจะนำาจดเดนใดใสในสาระใด หรอกจกรรมใดหรอแยก
ออกมาสาระการเรยนรและ
กจกรรมจเดนของทองถนทจะ
แทรก1. ภาษาไทย2. คณตศาสตร
31
3. วทยาศาสตร4. สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม5. สขศกษาและพลศกษา6. ศลปะ7. การงานอาชพและเทคโนโลย8. ภาษาตางประเทศ9. กจกรรมพฒนานกเรยน10. เดยว
3. จดเดนของทองถนไดแก ประวตศาสตร ภมศาสตร ภมปญญา
อาชพ ความสนใจ วฒนธรรม ประเพณ ฯลฯ อาจนำานโยบายของ
รฐบาล เชน 1 ผลตภณฑ 1 ตำาบล กองทนหมบาน ฯลฯ มาแทรก เพอใหนกเรยนรและปฏบต
(5) การจดทำาตวเลมหลกสตร จดพมพตวเลมหลกสตรตามหวขอดงน
1. ชอหลกสตรของสถานศกษา
32
2. วตถประสงคของหลกสตร3. เปาหมายทโรงเรยนเนน4. โครงสรางเวลา5. กลมสาระการเรยนร6. แนวการจดการเรยนร7. การวดผลการเรยนร8. การประเมนผลการเรยนรพมพแจกผสอนทกคนและเผยแพรสผปกครอง
กรรมการโรงเรยนและชมชน ตวเลมหลกสตรควรมความยากประมาณ 10-20 หนา(6) การรวบรวมแผนการสอนรายปและราย
ครง นำาแผนการสอนรายปและรายครงใสแฟม จด
ทำาสอการสอน และเครองมอวดผลตามแผนการสอนรายปและรายครง
เมอทำาการสอนครบภาคการศกษา/ปการศกษา ควรประชมเพอปรบแผนดงกลาว ซงจะทำาใหเปนแผนการสอนทดขนเรอยๆ
33
บทท 3การพฒนาแบบประเมนคณลกษณะทพง
ประสงคและแบบทดสอบความสามารถในการคดวเคราะห
3.1 แบบประเมนคณลกษณะทพงประสงค 1. การสรางแบบประเมนคณลกษณะทพงประสงค 1.1 การระบคณลกษณะทพงประสงค
คณลกษณะทพงประสงค คอ ลกษณะบคลกของบคคล (เชน นกเรยน)ท
ก) สถานศกษา ตองการใหเกดขนแกนกเรยนของตน
ข) สงคม ตองการใหเกดขนแกคนในสงคม ค) ประเทศ ตองการใหเกดขนแกประชาชน
ในประเทศ คณลกษณะทพงประสงคมอะไรบาง จากการสำารวจความคดเหนของครและนกเรยน
สรปไดดงน1) มระเบยบวนย2) รจกประหยด3) รกการอาน
34
4) มความขยนหมนเพยร5) มนสยรกความสะอาด6) มสนทรยภาพดานศลปะ ดนตรและกฬา7) มความคดสรางสรรค8) มการพฒนาสงแวดลอม9) มการออกกำาลงกาย10) มสขภาพกายและจตทด11) มความรบผดชอบ
12) มความซอสตย13) มความเสยสละ14) มมนษยสมพนธทด15) มความใฝรใฝเรยน16) มความกตญญกตเวท17) เปนสมาชกทดของโรงเรยน ชมชน
และสงคม 1.2 กำาหนดความหมายของคณลกษณะทพง
ประสงค 1. มระเบยบวนย
1.1 มระเบยบวนยตอตนเอง - ปฏบตตามกฎระเบยบของโรงเรยน - การเขาควกอน - หลง - ทงขยะลงถงและแยกขยะใหถกตอง
35
1.2 มระเบยบวนยตอสงคม - ปฏบตตามคณธรรม จรยธรรมและคา
นยมทพงประสงค - ปฏบตตามหลกธรรมของศาสนาทตนเอง
นบถอ 2. รจกประหยด
1.1 ใชนำาและไฟอยางประหยด 1.2 รกษาทรพยากรของตนเองและ
โรงเรยน 1.3 รไซเคลของทใชแลว 1.4 เลอกซอของใชและอาหารทมประโยชน 1.5 นำาสงของทใชแลวมารวมกบโครงการ
ธนาคารขยะ 1.6 รจกเกบออม
3. รกการอาน 1.1 กระตอรอรนในการใฝหาความร 1.2 เขาหองสมดและการอานอยางสนใจ
1.3 มาโรงเรยนอยางสมำาเสมอ 4. มความขยนหมนเพยร
1.1 เขารวมกจกรรมตางๆ ของโรงเรยน 1.2 รจกการรอคอย 1.3 มความละเอยดรอบคอบในการทำางาน
36
1.4 กระตอรอรนสนใจแสวงหาความร 1.5 ทำางานอยางตอเนองไมละทง 1.6 มาเรยนสมำาเสมอ
5. มนสยรกความสะอาด 1.1 ทงขยะใหลงถงและถกท 1.2 เขารวมกจกรรมพฒนาโรงเรยนและ
ชมชน 1.3 แตงกายสะอาด 1.4 แปรงฟนกอนและหลงอาหาร 1.5 รบผดชอบเวรประจำาวน
6. มสนทรยภาพดานศลปะ ดนตรและกฬา 1.1 ปฏบตงานดานศลปะ ดนตร ตามทกำาหนดใหไดดวยตนเอง 1.2 ปรบปรงแกไขการปฏบตงานดานศลปะ ดนตร ไดดวยตนเอง 1.3 มพนฐานดานกฬา และเลนกฬาขนพนฐานไดตามความเหมาะสม
กบวย 7. มความคดสรางสรรค
1.1 สรางสรรคผลงานและบรณาการงานกลมสาระการเรยนร 1.2 มสนทรยภาพทางศลปะ ดนตร 1.3 แสดงออกอยางสรางสรรค
37
8. มการพฒนาสงแวดลอม 1.1 อนรกษพฒนาสงแวดลอมของโรงเรยนและชมชน
1.2 ดแลรกษาความสะอาดในโรงเรยน 1.3 รวมกจกรรมธนาคารขยะรไซเคล
9. มการออกกำาลงกาย 1.1 เลนกฬาไดเหมาะสมกบวย 1.2 มรางกายสมบรณแขงแรง 1.3 รจกเลอกรบประทานอาหารทมประโยชน 1.4 มนำาใจเปนนกกฬา 1.5 ปฏบตตนหางไกลจากสงเสพตด
10. มสขภาพกายและจตทด 1.1 ดแลรกษาความสะอาดของรางกาย
(ผม เลบ เสอผา สวนตางๆ ของรางกาย) 1.2 รางกายสมบรณแขงแรง
- การมาโรงเรยนครบทกวน - การออกกำาลงกายสมำาเสมอ - ความคลองแคลววองไว - นำาหนกและสวนสงตามเกณฑมาตรฐาน
1.3 เลอกรบประทานอาหารทมประโยชนตอรางกาย
38
11. มความรบผดชอบ 1.1 ตรงตอเวลา
- มาโรงเรยนทนเวลา - เขาแถวเชา - เยน - สงงานตามเวลาทกำาหนด
1.2 ทำาเวรประจำาวนและกลมส - หองประจำาวน
- หองพเศษตางๆ เชน หองสมดฯ หองคอม หองปฏบตการ ทางภาษา - เวรจราจร - เวรสารวตรนกเรยน - เวรสภานกเรยน
1.3 เตรยมอปกรณเครองมอเครองใชทจำาเปนไดครบถวน
- อปกรณการเรยน - อปกรณของใชสวนตว เชน ชอน แกว
นำา แปรงสฟน ยาสฟน
12. มความซอสตย 1.1 มความซอสตยตอตนเอง
- ทำางานดวยตนเอง
39
- ไมโกหก - ไมลกขโมย - ไมลอกการบาน - ไมหนโรงเรยน
1.2 มความซอสตยตอผอน - ไมเอาเปรยบผอน - ไมเอาของผอนมาเปนของตน
- ไมชวนเพอนหนเรยน - ไมทะเลาะกบเพอน - ไมละเมดสทธของผอน
1.3 มความซอสตยตอโรงเรยน - ไมทำาลายทรพยสนของโรงเรยน - ไมทำาลายชอเสยงของโรงเรยน
- รกและเคารพตอสถาบน 1.4 มความซอสตยตอครอบครว
- ไมลกขโมย - ไมโกหก - ไมหลอกลวง - ไมเบยดเบยน - ไมฟมเฟอย - ชวยครอบครวประหยด - ไมทำาใหครอบครวเสอมเสยชอเสยง
40
- สรางชอเสยงใหกบครอบครว - ไมทำาใหครอบครวเดอดรอน - ไมทำาใหบดา - มารดาเสยใจ
1.5 มความซอสตยตอสงคมและประเทศชาต
- ไมทำาลายสาธารณะสมบตของสวนรวม - ไมเปนทาสของสงเสพตด
- ไมขายสงเสพตดทกชนด - ชวยรณรงคและตอตานสงเสพตดทก
ชนด - ไมมวสมอบายมขทกชนด - ปฏบตตามกฎหมาย - สรางชอเสยงใหแกสงคมและประเทศ
ชาต 13. มความเสยสละ
1.1 แบงปนสงของใหเพอนและผอน 1.2 ใหความชวยเหลอผอนตามกำาลง
ความสามารถ 1.3 บำาเพญตนใหเปนประโยชนตอ
โรงเรยน ชมชน 1.4 อทศเวลาเพอรวมกจกรรมของ
โรงเรยน ชมชน
41
14. มมนษยสมพนธทด - พดถงผอนในแงด - ยมแยมแจมใส - ควบคมอารมณไดด - ปรบตวเขากบผอนได
15. มความใฝรใฝเรยน 1.1 ตงใจเรยน 1.2 คนควาจากแหลงความรตางๆ 1.3 มความคดสรางสรรค 1.4 มความสามรถในการจดการ 1.5 มทกษะและกระบวนการทาง
วทยาศาสตร คณตศาสตร 16. มความกตญญ
1.1 มความกตญญตอบดามารดา 1.2 มความกตญญตอคร อาจารย 1.3 มความกตญญตอญาตผใหญ 1.4 มความกตญญตอบานและครอบครว 1.5 มความกตญญตอโรงเรยน ชาต
ศาสนา พระมหากษตรย 17. เปนสมาชกทดของโรงเรยน ชมชน และสงคม
1.1 นกเรยนแลเหนคณคาในการเคารพและรบฟงคำาแนะนำาของพอ
42
แม ญาตและผใหญ1.2 นกเรยนเคารพรบฟงคำาแนะนำาของคร – อาจารย1.3 นกเรยนมพฤตกรรมทแสดงออกถงการใหเคารพ เชอฟงคำาแนะ
นำาของพอแม คร ญาตและผใหญ
1.3 การเลอกคณลกษณะทพงประสงคมาประเมน และนยามศพทตามวยของ
ผถกประเมน เชน เลอก 5 คณลกษณะคอ ซอสตย สขภาพด มความคด
สรางสรรค รบผดชอบและประหยด สำาหรบนกเรยน ป.1-ป.6
1. ความซอสตย หมายถง 1.1 ไมลกขโมย 1.2 เกบของไดนำามาสงคร 1.3 ทำาผดแลวยอมรบผด
2. สขภาพด หมายถง 2.1 เลอกรบประทานอาหารทมประโยชน 2.2 นำาหนกและสวนสงตามเกณฑ 2.3 ปลอดภยจากสงเสพตดและโรคตดตอรายแรง
43
2.4 ราเรงแจมใส อยรวมกบผอนไดอยางมความสข
3. มความคดสรางสรรค หมายถง 3.1 สรางสรรคผลงานและบรณาการงานกลมสาระการเรยนร 3.2 ระบความงานทางศลปะ ดนตรได 3.3 แสดงออกอยางสรางสรรค
4. รบผดชอบ หมายถง 4.1 ทำางานตามทไดรบมอบหมายไดดวย
ตนเอง 4.2 สงงานทไดรบมอบหมายครบถวน 4.3 ตรงตอเวลา 4.4 มาโรงเรยนอยางสมำาเสมอ
5. ประหยด หมายถง 5.1 ใชสงของของตนเองและสวนรวมอยาง
คมคา 5.2 รบประทานอาหารอยางรคณคา 5.3 รจกเกบออม
1.4 ระบความหมายเชงพฤตกรรมทตรงกบกลมนกเรยนประถมศกษาหรอ มธยมศกษา ซงควรมพฤตกรรมทเขมขนตางกนเนองจากอายและ
44
ประสบการณตางกน 1.5 ระบวาจะวดความรสกหรอพฤตกรรม โดยปรกตระดบทวดลกษณะทางจตวทยามกแยกเปน 2 ระดบ คอ
(1) ความรสก (2) พฤตกรรม นสย บคลกภาพ
1.6 จดทำาตารางคณลกษณะกบระดบในการวด ดงน
คณลกษณะ ระดบทวด % รวมความรสก พฤตกรรม
A a1 a2B b1 b2 b3
รวม 100
ตวอยางคณลกษณะความ
ซอสตยความรสก
พฤตกรรม
% รวม
1. ตอตนเอง 15 35 502. ตอผอน 9 21 303. ตอโรงเรยน 3 7 104. ตอครอบครวและ 3 7 10
45
ชมชนรวม 30 70 100
ตารางขางบนสรปวา ผสรางเครองมอตองการเนนทความซอสตยตอตนเอง (50%) และเนนการวดพฤตกรรม (70%) ในจำานวนนเปนการวดพฤตกรรมทแสดงความซอสตยตอตนเอง (35%) จาก 100% 1.7 ระบรปแบบของขอความ รปแบบของขอความจำาแนกได 3 ประเภท คอ
(1) แบบเขยนตอบ (อตนย) ไดแก การเตมคำา เตมวล เขยนขอความ
เขยนเรยงความ (2) แบบใหคำาตอบมาแลวเลอก (ปรนย) ไดแก
แบบเลอกตอบ แบบจบ ค แบบประมาณคา และแบบจดลำาดบ (Ranking)
(3) แบบรปภาพ ซงอาจใหบรรยายรปภาพหรอเลอกคำาตอบทใหมาจาก
รปภาพ 1.8 ระบจำานวนขอ คะแนนและเวลา
จากตารางคณลกษณะกบระดบการวดทใหคาเปนรอยละ ผสรางแบบประเมนตดสนใจวาจะใหผตอบตอบนานกนาท
46
โดยปรกตแบบประเมนคณลกษณะจะใหเวลาทำานอย แตตอบดวยจำานวนขอทมาก (ในกรณขอความเปนแบบปรนย) เชน ใหเวลา 20 นาท จะมขอความประมาณ 3 เทาหรอ 60 ขอๆ ละ 1 คะแนน ในกรณทขอความเปนแบบอตนย ตวเลข (คารอยละ) แสดงคะแนนของแตละขอ (มใชจำานวนขอ)
ตวอยาง ใหเวลาทำา 20 นาท เปนขอความแบบปรนย คะแนนเตม 100 (ขอละ 1 คะแนน)
ความซอสตย ความรสก
พฤตกรรม
จำานวนขอ รวม
1. ตอตนเอง 15 35 502. ตอผอน 9 21 303. ตอโรงเรยน 3 7 104. ตอครอบครวและชมชน
3 7 10
รวม (ขอ) 30 70 100
47
1.9 จดทำาฉบบ เขยนคำาชแจงในการตอบ ทำาการวดนกเรยนกอน ระหวาง
และหลง เชน นกเรยน ป.3 ทำาการวดเมออย ป.2 ภาคปลายหรอสปดาห
แรกของ ป.3 สปดาหท 20 และ 40 เพอดพฒนาการ
2. การพฒนาแบบประเมน เมอสรางแบบประเมนแลวควรทดลองใชกบนกเรยนจำานวน 5-10 คน เพอดเวลาในการตอบและความชดเจนดานภาษา ทำาการแกไขปรบปรงรายขอแลว ทดลองกบนกเรยนกลมใหญขนเพอพฒนาเปนแบบประเมนทไดมาตรฐานตอไป 3. การนำาผลประเมนไปพฒนานกเรยน
จากผลประเมนนกเรยนกอนเรยน เชน สปดาหแรก จะพบวาบางคนมคณลกษณะบางอยางทไมพงประสงค ครควรใหความสนใจนกเรยนบางคนนเปนพเศษเพออบรมใหเขาใจและปฏบตตนในกรอบทควรจะเปน
สวนโรงเรยนควรนำาผลประเมนรายหอง รายชนปและทงโรงเรยนมาพจารณาวานกเรยนโรงเรยนของตนมจดออนในเรองใด จดทำาแผน โครงการ กจกรรม เพอดำาเนนการแกไขปรบปรงคณลกษณะดงกลาว
4 วธพฒนานกเรยน
48
การพฒนาใหนกเรยนมคณลกษณะทโรงเรยนประสงค ควรทำาดงน (1) ครและผบรหารโรงเรยนควรทำาตวเปนตวอยาง เชน ถาระบเรองการตรง เวลา ครกควรตรงเวลาเขาสอน ออกจากหองเรยนและการเลกเรยน (2) ครและนกเรยนควรตงสตรวมกนเกยวกบมาตรการหรอกฎระเบยบใน การประพฤตปฏบตใหเกดคณลกษณะทพง
ประสงค และชวยกนเตอน ซงกนและกนใหรวมมอรวมใจ (3) โรงเรยนควรเขยนคณลกษณะทพงประสงคตลอดจนแนวทางปฏบตไวท หองและบรเวณโรงเรยน เพอเตอนสตผทเหนตลอดจนใหขอมลแกผ ปกครองวาโรงเรยนเนนคณลกษณะอะไรบาง (4) ควรสรปผลประเมนทงโรงเรยนแตละชนป หองและรายบคคล เพอด ความกาวหนาเปนระยะๆ ตลอดจนใหความสำาคญในกจกรรมดงกลาว ซงอาจจดเปนเอกเทศหรอแทรกในการเรยนการสอน แตตองทำาอยาง ตอเนอง
49
3.2 แบบทดสอบความสามารถในการอาน คดวเคราะห 1. แบบทดสอบวดอะไรบาง แบบทดสอบนวดความสามารถในการอานเชงจบใจความ และอานอยางคดวเคราะหทเปนระบบ 2. การสรางแบบทดสอบความสามารถในการอาน 2.1 ใชการกำาหนดบทความทจำานวนคำาศพทมความยากงาย ใกลเคยงกบกลม กลมนกเรยนระดบชนปนนๆ เชน ป.1 ควรมขอความประมาณ 1 หนา 100 คำา ทเปนคำาเดยวและไมยาก 2.2 ตงคำาถามทเกยวของกบสาระในบทความ โดยถามในประเดนอะไร ท
ไหน เมอไร อยาง และทำาไม
2.3 กำาหนดเวลาทดสอบ โดยครทำาขอสอบกอนจบเวลาแลวจงกำาหนดเวลา
ใหเปน 3-5 เทา ของเวลาทครทำา 2.4 ทำาการทดสอบ จบเวลา สงเมอทำาเสรจ บนทกเวลาทแตระคนสง ตรวจ
ขอสอบ วเคราะหความยากงายรายขอ (ขอใดมคนทำาถกมา เรยกวา ขอ
50
งาย) ปรบปรงแกไขขอความ 2.5 จำานวนบทความทใหอาน
ควรกำาหนดตามอายของนกเรยน ถาเปนนกเรยนชนเลกควรใหอานบท
ความเดยวทสน เนอหาตรงตามความสนใจของนกเรยน และคำาถาม
ควรมจำานวนนอย 2.6 ตรวจสอบความเชงในการอานจบใจความ
ความเชงในการอาน = จำานวนคา
3. ตวอยางแบบทดสอบความเชงในการอาน คดวเคราะห
รออก เวน 4 หนา
51
เวลาทอานxจำานวนขอท
4. จำานวนแบบทดสอบ แบบทดสอบนควรแยกตามชวงชน จงควรมแบบทดสอบ 4 ฉบบ คอ
ชวงชน จำานวนฉบบ
จำานวนขอสอบ
เวลาสอบ(นาท)
52
ป.1 – 3ป.4 – 6ม.1 – 3ม.4 – 6
1111
10203040
30303030
รวม 4
5. การใชแบบทดสอบ ครอาจจดทำาแบบทดสอบทง 4 ฉบบ ใหคาดเกยวกน โดยใหนกเรยนทอย ชนปลายชวงชน (ป.3, ป.6, ม.3) ทดสอบฉบบทสงขน เพอดระดบความ สามารถ 6. การทำาใหเปนแบบทดสอบมาตรฐาน หลงการทดลองใชแตละครงพจารณาความยาก – งายของขอสอบรายขอและ ทงฉบบ คำานวณคาความเทยง (uliability) และความตรง (Validity) กบนก เรยนทอานคดวเคราะหจรง (ตามทครไดเคยสงเกตไว) ปรงปรงแกไขขอ ความโดยกำาหนดใหทงฉบบมความยาก 10-15% มความยากปานกลาง (70 - 80%)และมความงาย 10-15% ทดสอบทงโรงเรยน วเคราะหคาสถตตางๆ
53
โดยแยกเปนกลมนกเรยนหญง – ชาย ตามชวงชน หาคา Percentile เพอเปน คาปรกตวสย (Norm) ไวแปลผลเทยบกบคะแนนรายบคคล
7. การนำาผลการทดสอบมาพฒนานกเรยน เนองจากแบบทดสอบจะม 4 ฉบบ แยกตามชวงชน (ป.1-3, ป.4-6, ม.1-3,และ ม.4-6) การทดสอบนกเรยนจงควรทดสอบกอน ระหวาง และหลง เชน สปดาหแรก สปดาหท 20 และ 40 ครนำาคะแนนสอนมาพจารณาวานกเรยน แตละคนมพฒนาการเพมขนหรอไม ผทมพฒนาการนอยหรอไมมพฒนาการ ควรไดรบความสนใจและแกไขปรบปรง
โรงเรยนนำาคะแนนสอบรายหอง รายชนป และทงโรงเรยนมาพจารณาเทยบกบตนเองตามชวงเวลาทผานไป หรอเทยบกบโรงเรยนอน (ถาใชแบบทดสอบเดยวกน)
54
บทท 4การปฏรปผบรหารโรงเรยน
4.1 บทบาทหนาทสำานกงานปฏรปการศกษาไดประกาศหนาท และความ
รบผดชอบตามตำาแหนงของผบรหารสถานศกษา (พ.ศ.2545) ไว ดงน
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวช
าญ1. บรหารงานวชา การ พฒนาหลก สตรคณภาพการ
รบผดชอบงานตามทผอำานวยการสถานศกษามอบหมายในเรองตอไปน
รบผดชอบงานในสถานศกษาดงน
รบผดชอบงานในสถานศกษาดงน
รบผดชอบงานในสถานศกษาดงน
55
เรยนการสอนและ งานกจกรรมผเรยน
1.1 วางแผน
กำาหนดหนาทและวธดำาเนนงานวชาการในสถานศกษา
1.1 วางแผน
กำาหนดหนาทและวธดำาเนนงานวชาการในสถานศกษา
1.1 วางแผน
กำาหนดหนาทและวธดำาเนนงานวชาการในสถานศกษา โดยกำาหนดยทธศาสตรหรอกลยทธในการบรหารจดการไดดวยตนเอง
1.1 วางแผน
กำาหนดหนาทและวธดำาเนนงานวชาการในสถานศกษา โดยการกำาหนดยทธศาสตรหรอกลยทธในการบรหารจดการพรอมทงสามารถกำาหนดตวชวดผลการดำาเนนงานได
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวช
าญ1. บรหารงาน 1.2 กำาก
56
วชา การ พฒนาหลก สตรคณภาพการ เรยนการสอนและ งานกจกรรมผเรยน
บ ตดตามและนเทศการเรยนการสอน (เชน การเรยนการสอน การทำาทะเบยนวดผลการศกษาใหเปนไปตามหลกสตรแผนการสอนโครงการสอน)
1.3 สนบสนน
ใหครสามารถพฒนาหลกสตรและจดกระบวนการเรยนร สอและ
1.2 กำากบ ตด
ตามและนเทศการเรยนการสอน (เชน การเรยนการสอน การทำาทะเบยนวดผลการศกษาใหเปนไปตามหลกสตรแผนการสอนโครงการสอน)1.3 สน
บสนนใหครสามารถพฒนาหลกสตรและจดกระบวนการเรยนร สอ
1.2 พฒนา
ระบบการกำากบตดตามและนเทศการเรยนการสอนทสอดคลองกบสภาพแวดลอมของสถานศกษา
1.3 เปนผนำา
ครในการพฒนาหลกสตร การจดกระบวนการเรยนร ตลอดจนการผลตสอและ
1.2 สราง
ระบบการกำากบตดตาม และนเทศการเรยนการสอนทสามารถปรบใชกบสถานศกษาอน
1.3 เปนผนำา
ผบรหารสถานศกษาอนในการพฒนาหลกสตรการจดกระบวนการเรยนร ตลอดจนการผลต
57
นวตกรรมทางการศกษาทเหมาะสมกบผเรยน และทองถน
และนวตกรรมทางการศกษาทเหมาะสมกบผเรยน และทองถน
นวตกรรมทเหมาะสมกบผเรยนและทองถนขนใชในสถานศกษาได
สอและนวตกรรมทเหมาะสมกบผเรยนและทองถนขนในสถานศกษาได
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวชา
ญ1. บรหารงานวชา การ พฒนาหลก สตรคณภาพการ เรยนการสอนและ งานกจกรรมผเรยน
1.4 จดบรการแหลงการเรยนรและสอทางการศกษาทเออตอการเรยนรภายในสถานศกษา
1.4 จดบรการแหลงการเรยนรและสอทางการศกษาทเออตอการเรยนรภายในสถานศกษา
1.4 จดบรหารแหลงการเรยนรและสอทางการศกษาทเออตอการเรยนรภายในสถานศกษาและ
1.4 ประสานการใชทรพยากรรวมกนจดบรการแหลงการเรยนร และสอทางการศกษาทเออตอการเรยนรทงภายใน
58
1.5 จดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา
1.5 จดใหมระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษา
ภายนอกสถานศกษา
1.5 พฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษาใหมประสทธภาพยงขน
และภายนอกสถานศกษา1.5 สรางระบบการประกนคณภาพภายในทสามารถปรบใชกบสถานศกษาอน
2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากรงบ ประมาณและ บรหารทวไป
2.1 บรหารงานบคคล ใหเปนไปตามกรอบนโยบายและหลกเกณฑท กคศ.กำาหนด
2.1 บรหารงานบคคล ใหเปนไปตามกรอบนโยบายและหลกเกณฑท กคศ.กำาหนด
2.1 วางระบบและวธการบรหารงานบคคลทเปนธรรมและเปนทยอมรบขององคกร
2.1 ใหคำาปรกษาแนะนำาและเผยแพรรปแบบการบรหารงาน บคคล ทสามารถปรบใชไดกบสถานศกษาอน
59
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวช
าญ2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากรงบ ประมาณและ บรหารทวไป
2.2 จดทำาและบรหารแผนงาน/โครงการ และความตองการงบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน
2.3 จดทำาและบรหารการเงนการบญชและทรพยสนของสถาน
2.2 จดทำาและบรหารแผนงาน/โครงการ และความตองการงบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน
2.3 จดทำาและบรหารการเงนการบญชและ
2.2 จดทำาและบรหารแผนงาน/โครงการ และและความตองการงบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานใหเกดประสทธภาพและประสทธผลอยางตอเนอง
2.3 จดทำาและบรหาร
2.2 ใหคำาปรกษาแนะนำาการจดทำาและบรหารแผนงาน/โครงการและความตองการงบประมาณตามระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงานใหเกดประสทธภาพและประสทธผลแกผบรหารสถานศกษาอน2.3 ใหคำา
60
ศกษา ทรพยสนของสถานศกษา
การเงนการบญชและทรพยสนของสถานศกษาใหเกดประสทธภาพและประสทธผลอยางตอเนอง
ปรกษาแนะนำาการจดทำาและบรหารการเงนการบญชและทรพยสนของสถานศกษาใหเกดประสทธภาพและประสทธผลแกผบรหารสถานศกษาอน
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวช
าญ2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากรงบ ประมาณและ บรหารทวไป
2.4 วางระบบการควบคม ตรวจสอบและตดตามประเมนผลการดำาเนน
2.4 วางระบบการควบคม ตรวจสอบและตดตามประเมนผลการดำาเนน
2.4 พฒนาระบบการควบคม ตรวจสอบและตดตามประเมนผล
2.4 ในคำาปรกษาแนะนำาและเผยแพรระบบการควบคมตรวจสอบ
61
การดานงบประมาณ การเงนและการบญชทมประสทธภาพและโปรงใส
2.5 จดทำาระบบขอมลเพอการบรหารจดการและการรายงานทเปนปจจบนถกตองและเชอถอได
การดานงบประมาณ การเงนและการบญชทมประสทธภาพและโปรงใส
2.5 จดทำาระบบขอมลเพอการบรหารจดการและการรายงานทเปนปจจบนถกตองและเชอถอได
การดำาเนนการดานงบประมาณ การเงนและการบญชภายในสถานศกษาทมประสทธภาพและโปรงใส
2.5 จดทำาระบบขอมลสารสนเทศเพอการบรหารจดการและการรายงานทเปนปจจบนถกตองและเชอถอได
และตดตามประเมนผลการดำาเนนการดานงบประมาณการเงนและการบญชทมประสทธภาพและโปรงใสแกผบรหารสถานศกษาอน2.5 พฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอการบรหารจดการและการรายงานทเปนปจจบนถกตองและเชอถอได
62
หนาท ความรบผดชอบตามวทยฐานะรองผอ. ผอ. ผอ.ชำานา
ญการผอ.เชยวช
าญ2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากรงบ ประมาณและ บรหารทวไป
2.6 วางระบบการบรหารและจดการทรพยากรภายในสถานศกษาใหเกดประสทธภาพ
2.6 วางระบบการบรหารและจดการทรพยากรภายในสถานศกษาใหเกดประสทธภาพ
2.6 พฒนาระบบการบรหารและจดการทรพยากรภายในสถานศกษาใหเกดประสทธภาพ
2.6 ใหคำาปรกษาแนะนำาและเผยแพรระบบการบรหารและจดการทรพยากรภายในสถานศกษาใหเกดประสทธภาพ
3. สรางความสมพนธ และรวมมอกบ ชมชน
3.1 สงเสรมความสมพนธและรวมมอกบชมชนในการ
3.1 สงเสรมความสมพนธและรวมมอกบชมชน
3.1 เปนผนำาในการในการสรางความสมพนธ
3.1 ใหคำาปรกษา แนะนำาและเผยแพรแนวทาง
63
พฒนาการศกษาและสงเสรมชมชนใหเปนสงคมแหงการเรยนร
ในการพฒนาการศกษาและสงเสรมชมชนใหเปนสงคมแหงการเรยนร
และรวมมอกบชมชนในการพฒนาการศกษาและสรางชมชนแหงการเรยนร
การสรางสมพนธและรวมมอกบชมชนในการพฒนาการศกษาและความเขมแขงของชมชนแหงการเรยนร แกผบรหารสถานศกษา
4.2 สมรรถนะและดชนชวดการปฏบตงานตามตำาแหนงของผบรหารสถานศกษา
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ1. บรหารงาน 1.1 ความ
64
วชาการ พฒนาหลกสตร คณ ภาพการเรยนการ สอนและงานกจการ นกเรยน
สามารถในการ วางแผนการศกษาดชนชวด (1) มแผนปฏบตการประจำาป/แผนพฒนาของสถานศกษาทสอดคลองกบปญหาและความตองการของสถานศกษาและชมชน ซงสามารถดำาเนนการไดเพอใหบรรลตามเปาหมายทกำาหนด (2) มแผนกลยทธศาสตรทมงใหเกดผลสมฤทธตอการพฒนาการศกษา สงคมและสงแวดลอมซงสามารถดำาเนนการไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ
65
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ1. บรหารงานวชาการ พฒนาหลกสตร คณ ภาพการเรยนการ สอนและงานกจการ นกเรยน
(3) รเรมและเปนผนำาในการพฒนางานและจดทำาโครงการ/การเปลยนแปลงทเปนประโยชนตอสถานศกษา ชมชนและเขตพนทการศกษา
1.2 ความสามารถในการ บรหารงานวชาการ ดชนชวด (1) มธรรมนญของสถานศกษาทแสดงวสยทศนและมความ
66
สอดคลองกบนโยบาย แผน และมาตรฐานการศกษาของชาตและขอบเขตพนทการศกษา (2) มการจดทำาและใชหลกสตรสถานศกษาทพฒนาคณภาพชวตของผเรยนและชมชน (3) จดหาและจดใหมแหลงการเรยนรและสอทางการศกษาทเออตอการเรยนร อยางพอเพยงและมประสทธภาพ
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ1. บรหารงาน (4) มระบบการ
67
วชาการ พฒนาหลกสตร คณ ภาพการเรยนการ สอนและงานกจการ นกเรยน
ประกนคณภาพภายใน สถานศกษาทมประสทธภาพและดำาเนนการอยางตอเนอง (5) มกจกรรมทสงเสรมการสรางเสรมระบอบประชาธปไตยของนกเรยนในสถานศกษา (6) มระบบการเผยแพรและแลกเปลยนประสบการณการจดการศกษาดานวชาการอยางทวถง (7) สนบสนนและเปนผนำาการพฒนานวตกรรมและการสรางองคความรใหมดานการศกษาและผลงานดงกลาวเปนทยอมรบของ
68
สถานศกษาอน2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากร งบ ประมาณและบรหาร ทวไป
2.1 ความสามารถในการ บรหารงานบคคลดชนชวด (1) มความยตธรรมและเปนธรรม
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากร งบ ประมาณและบรหาร ทวไป
(2) วางแผนกำาลงคนไดอยางพอเพยง เหมาะสม เกดประสทธผลและมประสทธภาพ (3) มความรความเขาใจกฎระเบยบดานการบรหารงานบคคลของรฐ
69
(4) มกระบวนการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมความรและวทยาการทกาวทนกบความกาวหนาทางวชาการและเทคโนโลยทปรบเปลยนไป (5) มระบบประกนความนาเชอถอของการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรภายในสถานศกษา (6) บรหารจดการแบบมสวนรวมอยางเปนระบบและมประสทธภาพ
70
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากร งบ ประมาณและบรหาร ทวไป
(7) ประสานการดำาเนนงานเพอใหการบรหารงานโดยองคคณะบคคลเปนไปอยางราบรน (8) นเทศและใหคำาปรกษา/นำาแกครและบคคลทเกยวของใหสามารถปฏบตงานไดอยางเหมาะสมตามบทบาทหนาทและตามบรบทของสถานศกษา (9) มทกษะและศลปะในการถายทอดและโนมนาวบคคล เพอใหบรรลเปาหมายทตองการและไดรบการสนบสนนเหน
71
ดวยอยางชดเจน2.2 ความสามารถในการ บรหารงบประมาณ และการเงน เพอสง เสรมและสนบสนน การจดการศกษา
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ
72
2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากร งบ ประมาณและบรหาร ทวไป
ดชนชวด (1) จดทำางบประมาณประจำาปและงบประมาณระยะยาวไดอยางเปนระบบและเหมาะสม (2) บรหารงานพสดใหเกดประโยชนสงสดตอทางราชการ (3) เขาใจรายงานทางการเงนและงบประมาณ (4) สามารถซแนะขอบทพรองของรายงานทางการเงนและงบประมาณไดอยางสรางสรรค (5) วางระบบการบรหารการเงนและงบประมาณไดอยางมประสทธภาพเพอปองกนการ
73
ผดพลาดทางการเงนและงบประมาณและแกไขกอนเกดความเสยหายรายแรงตอทางราชการและเปนแนวทางสำาหรบสถานศกษาอน
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ
74
2. บรหารสถานศกษา ดานบคลากร งบ ประมาณและบรหาร ทวไป
2.3 ความสามารถในการ จดทำาระบบขอมลสาร สนเทศทางการศกษา เพอการบรหารจดการ และการรายงานการ จดการศกษาของ สถานศกษาดชนชวด (1) แสวงหาขอมลทเปนปจจบนและใชประโยชนจากขอมลขาวสารทจำาเปนตอการบรหารภายในสถานศกษา(2) จดทำาระบบขอมลและสารสนเทศทางการศกษาไดครบถวนถกตอง
75
และเปนปจจบน (3) สรางเครอขายขอมลกบหนวยงานทเกยวของอยางเปนระบบและมประสทธภาพ
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ
76
3. สรางความสมพนธ และรวมมอกบชมชน
3.1 ความสามารถในการ สรางความสมพนธ และรวมมอเพอการ พฒนาการศกษาของ สถานศกษาและสง เสรมความเขมแขง ของชมชนดชนชวด (1) รและเขาถงแหลงทรพยากรตางๆ ในชมชน (2) ระดมทรพยากรและการลงทนในชมชนทองถนมาใชประโยชนเพอการศกษาของสถานศกษาและชมชนไดอยางมประสทธภาพ (3) มกจกรรม
77
ทเปดโอกาส/สงเสรมใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดการศกษาพฒนาการเรยนร และคณภาพชวตของผเรยนและชมชน
หนาทสมรรถนะการ
ปฏบตงานและดชนชวด
ตำาแหนงรองผอ./ผอ.
ผอ.ชำานาญ
การ
ผอ.เชยวช
าญ3. สรางความสมพนธ และรวมมอกบชมชน
(4) สงเสรม สนบสนนกจกรรมเพอแลกเปลยนประสบการณการพฒนาระหวางชมชน (5) สรางเครอขายความรวมมอในชมชน (6) วางระบบ
78
การประสานความสมพนธและความรวมมอทมประสทธภาพและสามารถเผยแพรแกผบรหารสถานศกษาอน
4.3 วธการพฒนาผบรหาร1. การระบงานทโรงเรยนทำาตลอดป แตละคนระบงานโรงเรยน/กจกรรมโรงเรยนตลอด
ปเดอน งานทโรงเรยนทำามกราค
มกมภาพ
นธมนาคมเมษาย
นพฤษภา
คมมถนาย
นกรกฎา
79
คม
เดอน งานทโรงเรยนทำาสงหาค
มกนยาย
นตลาคมพฤศจก
ายนธนวาค
ม
2. การระบงานบรหารโรงเรยน แตละคนเขยนงานทตนทำาตลอดปเดอน งานทตนทำามกราค
มกมภาพ
นธมนาคมเมษาย
นพฤษภา
คม
80
มถนายน
กรกฎาคม
สงหาคม
กนยายน
ตลาคมพฤศจก
ายนธนวาค
ม
3. การประเมนตนเอง ในการประเมนตนเองนจะแยกเปน 3 ลกษณะ คอ (1) การประเมนพฤตกรรมททำาบอยๆ ในฐานะผบรหาร (2) การประเมนคณลกษณะเฉพาะตน (3) การประเมนความเปนผนำา
81
3.1 การประเมนพฤตกรรมททำาบอยๆ ในฐานผบรหาร
คำาชแจงในการตอบ กา ถาตรงกบตวทานและทำาบอยๆ ........1. มาทำางานทกวน .......2. มาเชากวาทกคน ........3. มาถงโรงเรยน เดนตรวจสอบความเรยบรอยทวโรงเรยน ........4. ตรวจสอบการเขาแถวของนกเรยน ........5. สรปขอมลวามครมาทำางานกคน ใครขาดและจะแกไขอยางไร ........6. อานแฟมใหเขาใจวาเปนเรองอะไร กอนสงการหรอลงนาม ........7. ประชมกบฝายวชาการ ........8. ประชมกบฝายบรหาร ........9. นเทศภายใน โดยสมดวาครสอบตามแผนการสอนหรอไม (วนละ 4-5 คน) .......10. สรปงานทกวน .......11. กลบบานหลงคนอน
82
3.2 การประเมนคณลกษณะเฉพาะตนคำาชแจงในการตอบ อานขอความตอไปน 60 ขอ แลวประเมนวาตนมบคลกระดบใด 3 (มาก), 2 (พอควร), 1 (นอย) ตอบลงในกระดาษคำาตอบ ขอ 1. วางแผนชวตและปฏบตตน ขอ 2. มกตดสนใจดวยตนเองไมปรกษาใคร ขอ 3. ถาทำางานไมเสรจจะเอาไปทำาตอทบาน ขอ 4. ใหการปลอบโยนเพอนทมความทกข ขอ 5. ซอสตยตอเพอนรวมงาน ขอ 6. ชอบทำางานอยางประณต ขอ 7. ใชชวตอยางมแบบแผน ขอ 8. ทำางานใหเสรจเปนอยางๆไป ขอ 9. ถาเรมงานใดจะตองทำาใหเสรจ ขอ 10. เปนทพงของผอนได ขอ 11. ซอสตยตอตนเอง ขอ 12. ทำางานจำาเจได ขอ 13. มกวางแผนกอนเดนทาง ขอ 14. ไมยอทอตออปสรรค
83
ขอ 15. มงมนแกปญหาจนเสรจ ขอ 16. ดแลผใตบงคบบญชาแมจะเปนเรองเลก ขอ 17. ซอสตยตอผอน ขอ 18. จดวางของใชเปนระเบยบ ขอ 19. วางแผนชวตทกยางกาว ขอ 20. ใชเหตผลในการตดสนใจ ขอ 21. แมมสงรบกวนกทำางานจนเสรจ
ขอ 22. ไมชอบหวเราะเยาะผอน ขอ 23. ซอสตยตอหนวยงาน ขอ 24. จดเกบเอกสารอยางเปนระบบ ขอ 25. ตดตามความกาวหนาของงาน ขอ 26. ตำาหนผอนอยางสรางสรรค ขอ 27. มมานะในการทำางานตามเปาหมาย ขอ 28. เขากบคนไดทกระดบ ขอ 29. ไมหยบของใชสวนรวมไปใชงานสวนตว ขอ 30. มกตรวจสอบงานอยางละเอยดกอนลงนาม ขอ 31. ประเมนผลงานอยางเปนระบบ ขอ 32. ชอบวจารณคนอนอยางตรงไปตรงมา
84
ขอ 33. ตรงเวลานดหมาย ขอ 34. ชอบทำาใหคนรอบขางมความสข ขอ 35. แยกแยะวาอะไรคอเรองสวนตว อะไรคอเรองสวนรวม ขอ 36. เหนสงผดเลกๆ นอยๆ ไดเรว ขอ 37. นำาผลประเมนมาปรบปรงแกไขงาน ขอ 38. ชอบทดลองสงแปลกใหม ขอ 39. ไมชอบทำาผดระเบยบ ขอ 40. ชอบอยในกลมคนมากกวาอยคนเดยว ขอ 41. ดแลการใชเงนของตนเอง ขอ 42. คดกอนตดสนใจ ขอ 43. ชอบอานหนงสอเรองวธวางแผนงาน ขอ 44. กอนตดสนใจตองหาขอมลกอน ขอ 45. รบผดชอบลกนอง
ขอ 46. มความอดกลน ไมแสดงอารมณ ขอ 47. ไมเคยนงดดายกบคนทมความทกข ขอ 48. ไมชอบทำาผดระเบยบ ขอ 49. เวลาโกรธมกขวางปาสงของ
85
ขอ 50. ชอบความตนเตน ขอ 51. ชอบหวเราะคนอนททำางานไมเขาทา ขอ 52. ชอบวจารณคนอนอยางตรงไปตรงมา ขอ 53. ชอบทดลองสงใหม ขอ 54. ชอบไปทานอาหารแปลกๆ ขอ 55. อยากประสบความสำาเรจในชวตและสงคม ขอ 56. ชอบทำาตวทนสมย ขอ 57. แสดงความคดเหนตรงไปตรงมา ขอ 58. ไมยอมเสยเปรยบใคร ขอ 59. ทำาตวเขากบคนไดทกระดบ ขอ 60. ไมเชอฟงใคร
กระดาษคำาตอบ
86
ชอ.......................นามสกล................ตำาแหนง..................โรงเรยน................ขอ1 (
)2 (
)3 (
)4 (
)5 (
)6 ( )
7 ( )
8 ( )
9 ( )
10 ( )
11 ( )
12 ( )
13 ( )
14 ( )
15 ( )
16 ( )
17 ( )
18 ( )
19 ( )
20 ( )
21 ( )
22 ( )
23 ( )
24 ( )
25 ( )
26 ( )
27 ( )
28 ( )
29 ( )
30 ( )
31 ( )
32 ( )
33 ( )
34 ( )
35 ( )
36 ( )
37 ( )
38 ( )
39 ( )
40 ( )
41 ( )
42 ( )
43 ( )
44 ( )
45 ( )
46 ( )
47 ( )
48 ( )
49 ( )
50 ( )
51 ( )
52 ( )
53 ( )
54 ( )
55 ( )
56 ( )
57( )
58 ( )
59 ( )
60 ( )
รวมความหมาย
การวางแผน
การตดสน
ใจ
ความรบผดชอบ
ความซอสตย
ความละเอยด
รอบครอบ
87
3.3 การประเมนความเปนผนำา
88
คำาชแจงในการตอบ กา ลงในชอง 3 (ทำาบอย) หรอ 2 (ทำาบางครง) หรอ 1 (ทำานอยครง)
3 2 11. ความสามารถในการชวนใหผอนมารวมมอกบตน2. ความสามารถในการพจารณาประเมนตวบคคล3. ความสามารถในการมองเหนภาพรวม4. ความสามารถในการจดลำาดบความสำาคญกอนหลง5. ความสามารถในการทำาความคดของผอนใหกระจาง6. ความสามารถในการสอความหมายความเขาใจกบผอน7. ความสามารถในการตดสนใจ8. ความสามารถในการประเมน (คน งาน)9. รจกใหเกยรตผอนเมอถงคราวตองใหเกยรต10. มความสนใจในเรองมนษยมากกวาวตถ11. มวจารณญาณ12. มมนษยสมพนธ
89
13. มความสามารถในการวางแผน14. มความสามารถในการโนมนาว15. รบรการเปลยนแปลงไดเรว16. ควบคมตวเองได17. ไวตอความรสกของผอน18. ชำานาญในการจงใจคน
3 2 119. เหนความสำาคญของเวลา20. ไดรบการสนบสนนจากลกนอง21. รเรมงานดวยตนเอง22. วเคราะหสถานการณไดถกตอง23. มความรเรองเทคนคการปฏบตงานในสภาวะของตน24. คนอนรสกสบายเมออยใกล25. เตมใจฟงความคดเหนของผใตบงคบบญชา26. ชอบอานหรอคนควาหาความร 27. เมอตองเขยนอะไรกเขยนไดทนท28. เวลาอยตอหนาผอนไมรสกกงวล29. เวลาคนอนพดมกจะฟงและคดตาม30. เวลาสงสยมกจะถามหรอแสวงหาความรเพมเตม31. ลกษณะของทานคอ ฟง คด ถาม
90
จำา แลวจงจดรวม
การแปลผล รวมคาทไดเทยบกบคาตอไปน 30-45 หมายถง มความเปนผนำานอย 46-74 หมายถง มความเปนผนำาพอควร 75-90 หมายถง มความเปนผนำาสง
4. การวเคราะหกรณศกษา ปญหาทเปนกรณศกษาม 8 ปญหา คอ
1. ปญหาจากคร เชน ครไมลงรอยกน ครไมเตรยมสอน ครมาทำางานสาย ครสอนไมตรงความร ครไมมเทคนคการสอน ครมหนสน ฯลฯ
2. ปญหาจากผปกครอง เชน ไมรวมมอ ไมมาประชม ไมชวยลกทำาการบาน ไมดแลลก
3. ปญหาจากนกเรยน เชน ความรนอยเมอมาเขาเรยน ไมพรอมไมสนใจ ขาดเรยนบอย ขาดอาหาร คดวเคราะหไมเปน ผลสมฤทธทางการเรยนตำา
91
4. ปญหาจากเจาหนาท ภารโรง บคลากรอน เชน ดมเหลา เลนการพนน ไมสนใจงาน ไมรบผดชอบ ทำางานไมด
5. ปญหาจากชมชน เชน ไมสนใจโรงเรยน ไมรวมมอหาประโยชนจากโรงเรยนฝายเดยว
6. ปญหาจากเทศบาล เชน ประชมเรองอน (ทไมเกยวกบโรงเรยน) เรยกใชงานอนเองแรงงานครกบนกเรยนใหชวยงานการเมอง
7. ปญหาจากสำานกการศกษา เชน ไมใหความรใหมทางการศกษา ไมชวยเมอมปญหา สงงานมาก
8. ปญหาจากตวผบรหารเอง เชน ปญหาความประพฤต และปญหาการบรหารจดการทไมมประสทธภาพ
กจกรรมททำาคอ(1) เขากลมอานปญหา(2) ระบปญหาใหชด(3) ระบสาเหตตางๆ(4) ระบวธแกทงหมดททำาได
92
เขากลมๆ ละ 3-5 คน 7 กลม กลมท 1 เลอกกรณท 1 ไปเรอยๆ จนครบ 8 กรณ เสนอกลมใหญ พจารณาวธแกปญหาตามวงจรหรอไม
93
ปญห
วางแผนลงมอ
สาเห ตรวจสอบผลการแก- ถาไดผลแกปญหาอน- ถาไมไดผลปรบ
บทท 5การพฒนากระบวนการคดอยางเปนระบบ
5.1 คำานำาการคดอยางเปนระบบครบวงจร ไดแก การคดกอนทำา
ทำาแลวตรวจสอบ นำาผลการตรวจสอบมาปรบปรง ซงเขยนไดดงน
ซงกระบวนการดงกลาวขยายออกไปสวงจรทชดขน คอ การระบปญหาแท การหาสาเหตหลายๆ สาเหต การเลอก 1 สาเหตทแกไขได การลงมอแกไขทสาเหต การตรวจสอบผลการแกไข การปรบปรงแกไข/ปรบผล/ปรบวธแกไขเพอใหปญหาคลคลาย
5.2 การระบปญหา
94
คดกอนทำา
ทำาแลวตรวจสอบตรวจสอบแลวปรบปรง
การหาหลายๆ สาเหต
การเลอก 1 สาเหตแทการเลอกวธ
แกไข
การตรวจสอบผลการแกไข
การปรบปรง
การระบปญหาแท
การลงมอแกไข
ปญหาในทนม 2 ประเภท คอ ปญหาสวนตวกบปญหาของนกเรยน
5.2.1 ปญหาสวนตวของคร ไดแก เงนเดอนไมพอใช เปนหน ครอบครว
แตกแยก ลกตดยา สามมเมยนอย สามไมทำางาน ญาตมาขอความชวยเหลอ มาทำางานสาย สขภาพไมด5.2.2 ปญหาของนกเรยน
5.2.2.1 ปญหาความประพฤต ไดแก กาวราว ไมสนใจในการเรยน
มาสาย ขาดเรยน ไมนำาอปกรณมาโรงเรยน รงแกเพอน ไมตรงเวลา พดโกหก นอนหลบในหองเรยน ตดสงเสพตด ไมทำาการบาน ลอกการบาน ไมสงการบาน เบอโรงเรยน ไมชอบคร เพอน
95
ปญหาของคร
ปญหาของนกเรยน
ปญหาสวนตว
ความประพฤต การเรยน
5.2.2.2 ปญหาการเรยน ไดแก เรยนออน เรยนไมทน สอบตก
คดเลขไมได ฟงไมเขาใจ ทำาการบานไมถก อานไมออก เขยนไมได เรยนเกงมากไป
5.3 การระบปญหาแท ปญหาแท ไดแก
(1) ปญหาทสงเกตเหนมานานประมาณ 2-3 สปดาหอยางตอเนอง
(2) ครอธบายลกษณะปญหาได(3) ครหาสาเหตไดหลายสาเหต และเปนสาเหตท
ครสามารถแกไขไดโดยตวครเอง ตวอยางเชน
ปญหา นกเรยนป.2 จำานวน 3 คน บวกเลข 2 หลกไมได
สาเหต (1) ไมเขาใจเลขจำานวนวา 2 หลก ตางจาก 1 หลก อยางไร
(2) ไมเขาใจเรอง “ บวก ”(3) สบเพรา(4) ไมชอบวชาเลข(5) หวงเลน
ปญหาดงกลาวเปนปญหาแท
96
(1) เปนปญหาทครสงเกตเหนมานาน 1 สปดาห ในวชา คณตศาสตร(2) ครอธบายไดวานกเรยนทง 3 คน บวกเลขผด โดยดจาก แบบฝกหดบวกเลข 2 หลก จำานวน 10 ขอ นกเรยนทง 3 คน ทำาผดหมดทกขอ(3) ครซกถามนกเรยนแตละคน สรปสาเหตได
5.4 การเลอกสาเหตแท สาเหตแท คอ สาเหตทครแกไขไดโดยตวครเอง ตวอยางเชน
ปญหา นกเรยนป.2 จำานวน 3 คน บวกเลข 2 หลกไมได
สาเหตของคนท 1. หวงเลน 2. ไมเขาใจเรองตวเลข 3. สบเพรา
สาเหตดงกลาวเปนสาเหตของนกเรยนแตละคน ซงครสามารถแกไขไดโดยตวครเอง
5.5 วธแกไข ลงมอแก ตรวจสอบผลการแกไข
97
ครหาวธแกไขในเวลาทครสะดวก ทำาไดเองและแกไขไดตรงสาเหตของนกเรยน
วธแกไขตองไมใชวธสอนแบบเดมทครสอนในหอง หากแตเปนวธใหมทไดผล ครอาจใชวธสอนเสรมกได แตตองเลอกวธทตรงกบสาเหตของนกเรยน
ตวอยางปญหา นกเรยนป.2 จำานวน 3 คน บวกเลข 2 หลกไมได
นกเรยน
สาเหต วธแก
คนท 1 หวงเลน แนะนำานกเรยนใหสนใจการเรยนเลขในเวลาเรยน และเลนในเวลาพก
คนท 2 ไมเขาใจเรองตวเลข
(1) สอนเรองตวเลขใหมวา แตละตวคออะไร ตางกนอยางไร(2) อธบายเรองการบวกวาหมายถงอะไร(3) อธบายเครองหมาย +(4) ยกตวอยางการบวกเลข 1 หลก(5) ลองใหนกเรยนบวกถาถกตองทกครง สอนเรองการบวกเลข 2 หลก(6) ใหลองทำาการบวกเลข 1 และ 2 หลก ถาทำาถกหมดกยตได
คนท 3 สบเพรา (1) ชใหเหนโทษของความสบเพรา(2) ลองสงเกตวานกเรยนยงคงมความสบเพราอกหรอไม ถามกอธบาย ใหมจนเลกสบเพรา
98
5.6 ตรวจสอบผลการแกไขครสงเกตพฤตกรรมในหองเรยนของนกเรยนทเปน
ปญหาหลงการแกไขดขนหรอไม ถาไมดขนอาจเปนเพราะการแกไขไมตรงจดหรอเลอกสาเหตทไมตรง กเลอกสาเหตใหม แกไขใหม สงเกตใหมวานกเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมในทางทดขนหรอไม ทำาเชนนจนพบวาพฤตกรรมดงกลาวหายไป
5.7 ปญหาสวนตวครวเคราะหหาสาเหตวามาจากตนตอใด เชน มาจาก
ใคร หรออะไร หรอทไหน และใชกระบวนการคดหาปญหาแท สาเหตแททแกไดเอง ลงมอแก ดวาสาเหตไดรบการแกหรอไม ถาใชปญหาจะคลคลาย ถาไมใชหาสาเหตใหมและวธแกใหม
5.8 การทำาจนเปนนสยไมวาจะเปนปญหาสวนตวหรอปญหานกเรยน ถาคร
เรมตนทปญหาแท วเคราะหหาสาเหตแท เลอกสาเหตและวธแกทตนทำาได สงเกตผลการแก ปรบปรงแกไขจนปญหาคลคลาย แลวจงหาปญหาใหมหรอปญหาเดม สาเหตใหม ลงมอแกไข
99
ถาทำาจนเปนนสยครจะพบวาตนสามารถคดอยางเปนระบบนนคอ คดกอนทำา ทำาแลวตรวจสอบ ตรวจสอบแลวปรบปรง
บทท 6การทำาวจยในชนเรยน
6.1 อะไรคอวจยสงทเรยกวาวจยจะตองประกอบดวย1. มปญหาทจะตองวจยเทานน2. ระบสาเหตได3. มวธการหาขอมลทเชอถอได4. มการอภปรายผลเพอใหไดองคความรใหม/วธแก
ปญหาแบบใหม/คำาตอบ แบบใหม
การวจยตาม พ.ร.บ. การศกษา หมายถง การทำาวจย (Researching) เชน การเขาหองสมด อานไดความรมาพฒนานกเรยน การแกไข
100
ปญหานกเรยนบางคน บางเรอง พฒนานกเรยนจนถงศกยภาพสงสดของเขา การวจยในชนเรยนทใหครทำาจงเนนทการทำาวจย (Researching) ไปพรอมๆ กบการสอนมใชหนสอนไปทำาวจย
6.2 อะไรคอการวจยในชนเรยนการวจยในชนเรยนเปนการวจยของครซงสงเกตพบวา
นกเรยนบางคนมปญหาบางเรอง และเมอวเคราะหถงสาเหตของปญหาของนกเรยนคนดงกลาวระบไดหลายสาเหต จงเลอกสาเหตทตนสามารถแกไขได หาวธแกไข (ซงไมใชวธสอนแบบเดม) ดำาเนนการแกไขไปพรอมๆ กบการสอนนกเรยนกลมใหญจนปญหาดงกลาวไดรบการคลคลาย เขยนรายงานการวจยซงมความยาว 2 – 3 หนา
สรปการวจยในชนเรยน คอ การทครทำาการแกปญหานกเรยนออนเพอใหเรยนทนเพอน หรอพฒนานกเรยนเกงเพอใหถงศกยภาพสงสดของเขา
6.3 การวจยในชนเรยน เพออะไร ของใครเปนการวจยเพอพฒนาผเรยน มใชเพอเปนผลงาน
ของผทำาวจย
101
การพฒนาผเรยน หมายถง การแกปญหาใหผเรยนออนสามารถเรยนทนเพอน กบการเสรมผเรยนเกงใหเกงตามศกยภาพของเขา
การวจยเพอนำาไปขอผลงาน ควรทำาทหลงและใชการสงเคราะหผลการการแกปญหาทแตละสาเหต หลายๆ สาเหตจนเกดองคความรภายใตปญหาวจยเดยวกน
6.4 การวจยในชนเรยนจดอยในการวจยประเภทใดการวจยมหลายประเภท เชน1. การทำาวจยเชงทดลอง ประกอบดวย ตวแปรอสระ
ตวแปรตาม ตวแปร ควบคม ประชากร การสมตวอยาง กลมตวอยาง การเปรยบเทยบใชสถต ทดสอบ (F, ANOVA,t)
2. การทำาวจยเชงสำารวจ ประกอบดวยเครองมอวจย (แบบสอบถาม
สมภาษณ) ประชากร กลมตวอยาง การสมตวอยาง การสรปอางองดวย สถตทดสอบ
3. การทำาวจยเชงคณลกษณะ (Qualitative Research) เนนการฝงตว ลมลก
ตอเนองของผวจย และผวจยคอเครองมอวจย
102
4. การทำาวจยทเปนวทยานพนธ เหมาะสำาหรบผทำาเพอรบปรญญามกแบงเปน
5 บท 5. การทำาวจยเชงกงทดลอง (Quasi – Experiment) เปนการวจยทมตวแปร
อสระ ตวแปรตาม มการควบคมตวแปรเกน มกใชการทดลองกบคน ซงควบคมตวแปรเกนไมคอยได
6. การทำาวจยเชงสหสมพนธ เปนการวจยทมตวแปรตงแต 2 ตว ตองการทราบ
วาตวแปรคใดมความสมพนธมากนอยเพยงใด 7. การทำาวจยเชงประวตศาสตร เปนการวจยอดตทผานมา 8. การทำาวจยเชงอนาคต เปนการวจยจากสภาพปจจบนเพอทำานายอนาคต 9. การทำาวจยในสาขาตางๆ เชน สาขาการศกษา เศรษฐศาสตร วทยาศาสตร
นตศาสตร ฯลฯการวจยในชนเรยนจดอยในสาขาศกษาศาสตร และใชวธวจยเชงคณลกษณะ
6.5 การวจยในสาขาการศกษา (ศกษาศาสตร) แยกไดกประเภท
103
4 ประเภทคอ (1) การวจยในชนเรยน (2) การวจยในโรงเรยน (3) การวจยการเรยนการสอนและ (4) การวจยทางการศกษา ซงสรปความเหมอนและตางดงน
รายการการวจย
ในชนเรยน ในโรงเรยน
การเรยนการสอน
การศกษา
เปนการวจยหรอไม
เปน เปน เปน เปน
ใครทำา ครประจำาการ ศกษานเทศก ผบรหารโรงเรยน
ครทวาง นกวจยการศกษา
ทำาอะไร แกปญหาผเรยนบางคน บางเรอง
แกปญหาครบางคน บางเรอง
แกปญหาผเรยนกลมใหญ
แกปญหาระดบใหญ
เรมทไหนและอยางไร
สงเกตเหนผเรยนบางคนมอาการผดปรกต
สงเกตเหนครบางคนมอาการผดปรกต
สงเกตเหนผเรยนทงหองมอาการผดปรกตหรอผวจยตองการประยกต วธสอนแบบใหม
ทบทวนงานวจยหรอผลการศกษาทเกยวกบสภาพทางการศกษาของประเทศ
104
รายการการวจย
ในชนเรยน ในโรงเรยน
การเรยนการสอน
การศกษา
ทำาทไหน ใน/นอกหองเรยน
ใน/นอกโรงเรยน
ใน/นอกหองเรยน
ใน/นอกโรงเรยน
การออกแบบการวจย
ไมเปนทางการ
ไมเปนทางการ
เปนทางการ
เปนทางการ
เครองมอวจย ไมตองม ครคอเครองมอวจย
ไมตองม ศกษานเทศ ผบรหาร คอเครองมอวจย
ตองมและเชอถอได
ตองมและเชอถอได
การระบประชากรและกลมตวอยาง
ไมตอง ไมตอง ตอง ตอง
การสมตวอยาง ไมตอง ไมตอง ตอง ตองการเกบขอมล 2-3 วน 4-5 วน นาน นานการวเคราะหขอมล
วเคราะหเนอหา
วเคราะหเนอหา
สถตและทดสอบนยสำาคญ
สถตและทดสอบนยสำาคญ
เวลาใชทำาวจย 2-3 วน 4-5 วน นาน นานความยาวของรายงาน 1 เรอง
2-3 หนา 2-3 หนา 5 บท มากวา 5 บท
ทำาเมอไร ทำาไปสอนไป ทำาไป ตองมเวลา ตองมเวลา
105
พรอมกน นเทศ/บรหารไปพรอมกน
วาง(หนสอนไปทำา)
วาง
เสยคาใชจาย ไมตอง ไมตอง ตอง ตองอนาคตของผทำา คร-อาจารย
มออาชพศกษานเทศ ผบรหารมออาชพ
นกวจยการศกษา
นกวจยการศกษา
ทำาเพอใคร ผเรยน คร ตวเอง ตวเอง/ประเทศ
จำานวนเรอง/ป มากกวา 100 เรอง
มากกวา 50 เรอง
1 เรอง ½ - 1 เรอง
รายการการวจย
ในชนเรยน ในโรงเรยน
การเรยนการสอน
การศกษา
ผลงานเอาไปทำาอะไร
ความเปนครมออาชพ
ความเปนศกษานเทศ/ผบรหารมออาชพ
ผลงานเพอเลอนขน/ตำาแหนง
ตอบปญหาของประเทศ/ผลงานขอตำาแหนง
ขอบเขตททำา ใน/นอกหองเรยน
ใน/นอกโรงเรยน
ใน/นอกหองหลายๆหอง
หลายๆหอง หลายๆโรงเรยน
เงอนไข ตองการเปน ตองการ ตองการหา ตองการหา
106
ครทด เตรยมสอนอยางด
เปนศกษานเทศ/ผบรหารทด เตรยมตวอยางด
องคความรเพม
คำาตอบใหม
ตวอยางชองานวจย
การแกปญหานกเรยน 5 คน ป.3 ออกเสยง ร ล ไมชด
การแกปญหาคร1 คน สอนไมเปน
ผลการใชเทคนคใหมในการสอนคณตศาสตร
ผลการปฏรปการศกษา
6.6 สรป ลกษณะของการวจยในชนเรยนเพอพฒนาผเรยน ไดแก
1. ผทำาวจยยงคงทำางานตามปรกตของตน2. ไมตองสรางเครองมอวจย3. ไมมขอมลจำานวนมาก และไมตองใชสถต4. ขอมลสวนใหญมาจากการสงเกต การพดคย และ
ใชการวเคราะหเนอหา5. ไมตองทบทวนรายงานวจยทเกยวของ6. ไมมการระบประชากร กลมตวอยาง การสม
ตวอยาง7. ไมตองใชสถตสรปอางอง และไมตองทดสอบระดบ
นยสำาคญ
107
8. ไมมการทดสอบกอนหลง
9. ไมมตวแปรอสระ ตวแปรตาม ตวแปรควบคม (ตวแปร คอ สงทศกษา)
10. ไมมกลมทดลอง กลมควบคม11. เปนการวจยเชงคณลกษณะ (Qualitative
Research) มากกวาการวจยเชง ปรมาณ (Quantitative Research)
12. ใชเวลาทำาวจยไมนาน ขนอยกบสาเหตของปญหาและจำานวนบคคล
ทตองการแกไข13. ความยาว 2-3 หนา ตอเรอง14. เนนการแกไขทสาเหตของปญหาของผเรยนบาง
คน บางเรอง15. ผเรยนไดรบการแกไขหรอพฒนา
6.7 วธทำาวจยในชนเรยนเพอพฒนาผเรยน6.7.1 วงจรการทำาวจยในชนเรยน
108
ปญหาในการเรยน/ความประพฤต
ซกถามถงเขยน
ลงมอแกและ หาวธ
6.7.2 ปญหาและปญหาแท 6.7.2.1 ลกษณะของปญหาแท ไดแก
(1) เปนปญหามานานหลายวน (2) เปนปญหาของผเรยนบางคน (3) เปนปญหาการเรยน/ความ
ประพฤต (4) ปญหานนสามารถอธบายเชงพฤตกรรมได (5) ปญหานนหาสาเหตไดหลาย
สาเหต (6) เปนปญหาทครแกไขเองได
6.7.2.2 การระบปญหา (1) บรรยายสภาพการเรยนการสอนกอนพบปญหา
(2) ระบวาพบปญหาไดอยางไร โดยใคร
(3) เปนปญหาของผเรยนกคนจากทงหมด
(4) เปนปญหาเฉพาะวชานหรอทกวชา (5) บรรยายลกษณะของปญหา
109
ตวอยางท 1 นกเรยน ป. 2 ออกเสยง คว ไมได
(1) เปนปญหาของนกเรยนชนป.2 จำานวน 3 คน ใน 50 คน(2) สภาพการเรยนการสอนในวชาภาษาไทย ในเรองอานคำาเมอสอน อานคำา เชน “ ควาย ” นกเรยนอานเปน “ ฟาย ” เชนนทง 3 คน
ทกคำา(3) ทเปนปญหา เพราะถายงคงอานออกเสยงผดอกจะทำาใหสอสารผด(4) เปนปญหาทพบในการสอน 3 ครง ทอานคำา
6.7.3 สาเหตและสาเหตแท 6.7.3.1 ลกษณะของสาเหตแท
(1) ใน 1 ปญหามหลายสาเหต (2) เปนสาเหตทอธบายเชงพฤตกรรมได (3) เปนสาเหตของผเรยนบางคน บางเรอง (4) เปนสาเหตทครแกไขเองได
6.7.3.2 การเลอกสาเหตแทมาแก (1) ครเลอก 1 สาเหตแททตนแกไข
ได (2) ครถามตนตอของสาเหต โดย
เนนตนตอของตนตอไป
110
เรอยๆ จนถงตนตอสดทาย
6.7.4 วธแกไข ครเลอก 1 สาเหต และหาวธแกไขทตรงโดย
เปนวธทแกไขในชวงการสอน หรอกอน/หลงสอนและไมทำาใหเสยหายแกกลมใหญ
ตวอยางท 1
111
ตวอยางท 1(1) สงเกตการออกเสยงไมถกตองของนกเรยน 3 คน(2) ซกถามเดกแตละคน (ใน 3 คน) วาทบานออกเสยงอยางไร(3) ลองใหอานคำาอนทม คว(4) สงเกตปาก และกลองเสยงตลอดจนอวยวะอนในขณะออกเสยง
สรปสาเหตของนกเรยนแตละคนคนท 1. ทบานออกเสยงดงกลาวคนท 2. ทบานออกเสยงดงกลาวคนท 3. ลนไกสน
ปญหาแท นกเรยน 3/50 คน ออกเสยง คว ไมได เชนคำาวา ควาย ออกเสยงเปน ฟายสาเหต ทบานของเดกทง 2 คน ออกเสยงควายเปน ฟาย สวนอก 1 คน สาเหตจากลนไกสน ครควรแกทนกเรยน 2 คนกอนวธแก เรยกนกเรยน 2 คน มาฝกออกเสยงตอนเลกเรยนโดย
1. ใหเดกดปากครวาเวลาออกเสยงครทำาปากอยางไร
2. ใหเดกทำาปากตอหนากระจก3. ครดปากของเดกแตละคนเวลาออกเสยง4. ครใหเดกออกเสยงทละคน และจบทกลอง
เสยงของเดกวาออกเสยงถกหรอไม5. ใหเดกทดลองออกเสยงและเพอนอก 1 คน
ชวยกนฟงและดปาก6. ฝกออกเสยง “ ควาย ” ทละคน ดกระจก
6.7.5 หวขอในโครงรางวจย เมอไดแนวทางมาแลวครเขยนแผนงาน
(โครงรางวจย) ดงน 1. ชอเรองวจย
การแกปญหาอะไร ของใคร 2. ปญหาแทและสาเหตแททเลอกมาวจย
ผลการสำารวจปญหาแทและสาเหตแทของผเรยนบางคน บางเรอง ตลอดจนนยามศพท
3. วตถประสงคของการวจย เพอแกปญหาอะไร ของใคร ทไหน กคน
4. วธดำาเนนงาน
112
วธการทคาดวาจะแกไขไดผล 5. ระยะเวลาทคาดวาจะแกไขเสรจ
6. ทำาไมจงเลอกวธนมาแกไข และรไดอยางไรวาจะไดผล/สำาเรจ
6.7.6 หวขอในรายงานวจยเมอลงมอแกไขจนสำาเรจ 1 เรอง เขยนรายงานวจยตามหวขอตอไปน1. ชอเรองวจย การแกปญหาอะไร ของใคร2. ปญหาแทและสาเหตแททเลอกมาวจย ผลสำารวจปญหาแทและสาเหตของนกศกษาบางคน บางเรอง ตลอดจนนยามคำาศพทปญหาแทและสาเหตแท3. วตถประสงคของการวจย เพอแกปญหาอะไร ของใคร ทไหน กคน
4. วธดำาเนนงาน วธการแกไขเปนขนตอนอยางละเอยด (เมอไร ทำาอะไร ทำาอยางไร ใครทำา)
113
5. ผลการวจย ผลการแกไขเปนระยะๆ ตลอดจนพฒนาการทดขนจนถงขนทแก ไขเสรจ (ระบเมอไร อยางไร ใครทำา ไดผลอะไร เปนระยะๆ) ระบพฤตกรรมทแกไขไดสำาเรจดวย6. การอภปรายผล อภปรายวาทำาไมวธแกไขนจงไดผลกบสาเหตของปญหาน
6.8 วธทำาวจยในชนเรยนเพอนำาไปขอผลงาน (1) ตองทำาหลงจากการทำาวจยเพอแกปญหาผเรยนบางคน บางเรอง เสรจไป หลายๆ เรอง (2) ประมวล สงเคราะหวา - ปญหาเดยวกน ตางสาเหตแกไขไดผลวาอะไร ทำาไมจงไดผล หรอ - ตางปญหาแกไขแลว ไดผลวาอะไร ทำาไมจงไดผล
ปญหาวจย 1 เรอง
114
สาเหต สาเหต สาเหต ...... สาเหต
แกแก ..............
แก
(3) อานงานวจยของคนอนทเกยวของกนแลวนำามาอภปรายรวมกบของตนวา
สอดคลอง/แตกตางจากคนอนในประเดนใด เพราะอะไร
(4) หวขอในรายงานวจยเพอขอผลงาน 1. ชอเรอง
การสงเคราะหปญหาอะไร ของใคร 2. ปญหาและสาเหต
ระบปญหาแท สาเหตแท นยามคำาศพท 3. ทบทวนงานวจย บทความ เอกสารทเกยวของกบปญหา สาเหต
วธแก ผลการแก 4. วตถประสงคของการวจย
เพอสงเคราะหองคความรทไดจากการแกปญหาอะไร สาเหตอะไร (ทกสาเหต) ของใคร
5. วธดำาเนนงาน 5.1 มาจากงานวจยเลกๆ หลายๆเรองใน
ปญหาอะไร สาเหตอะไรบาง
115
สงเคราะห
(ทกสาเหต) 5.2 ผลการแกไข
5.2.1 ปญหา สาเหต วธแกเดยวกนแตตางผเรยน ไดผลอยางไร 5.2.2 ปญหาเดยวกน ตางสาเหต ได
ผลวาอะไร 6. สรปผลวจยตามประสงค (ขอ 4) 7. อภปรายผลวจย
ทำาไมผลวจยของทานจงสอดคลอง/ตางจากคนอน (ขอ 3 กบ ขอ 6) 8. ขอเสนอแนะ
8.1 การนำาผลวจยไปใชตอควรทำาอยางไร ภายใตขอบเขตอะไร
8.2 การทำาวจยตอจะมหวขออะไรบาง
9. บรรณานกรม ระบชอ เอกสาร งานวจย บทความทอางองใน
วจยน
6.9 กจกรรมการฝกอบรม 6.9.1 แตละคนระบปญหาสวนตวใหมากทสด เลอก 1 ปญหา แลวระบสาเหต ใหมากทสด เลอก 1 สาเหตแท หาวธแก ลงมอแก เขยนรายงาน
116
ปญหาแท 1 ปญหา...................................................................................สาเหตแท 1 สาเหต..................................................................................วธแก 1.......................................................................................................... 2.......................................................................................................... 3.......................................................................................................... 4.......................................................................................................... 5..........................................................................................................ผลการแก.................................................................................................
6.9.2 การสงเคราะหงานวจย (1) สรปผลวจยทงหมด
117
ปญหาวจยคอ....................................................................................
เรองท
สาเหต วธแกไข ผลการแกไข
123::
(2) วเคราะหตวรวมในเรอง (ก) สาเหตเดยวกน แกไขอยางไรจงไดผล
(ข) ตางสาเหต ระบวธแกไขทไดผล วเคราะหตวรวมททำาใหไดผล
(3) เขยนรายงานตามหวขอตอไปน (1) ชอเรอง “ การสงเคราะหอะไร ของใคร
” (2) ปญหาแทและสาเหตทงหมด (3) ทบทวนเอกสาร บทความ งานวจยท
เกยวของ (4) วตถประสงคของการวจย
(5) วธดำาเนนงาน (6) ผลวจย (7) อภปรายผล
118
(8) ขอเสนอแนะ (9) บรรณานกรม
บทท 7การทำาแผนการสอนรายปและรายครง
7.1 คำานำาเมอโรงเรยนจดทำาตวเลมหลกสตรของตนไดแลว คร
ทกคนนำาหลกสตรไปวางแผนการสอนรายป รายกลมสาระและรายชนป โดยมงทการแตกเนอหารายสปดาห (สปดาหท 1 ถง 40) ตามมาตรฐานการเรยนร โดยแตละสปดาหระบกจกรรมการเรยนการสอนเคราๆ ดวย
7.2 การทำาแผนการสอนรายป (Course Syllabus)
หวขอในแผนการสอนรายปม ดงน
119
1. ชอกลมสาระการเรยนร................................................................ชน............... จำานวนชวโมง/ป.................................ชวโมง/สปดาห.....................................2. สรปเนอหาสาระโดยเนนทหวขอในมาตรฐานการเรยนร ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .........................................................................................................................3. วตถประสงคในการสอน เมอสอนจบแลวนกเรยนนาจะ(1) มความรใน.....................................................................................................(2) มทกษะ...........................................................................................................(3) มทศนคต คา
120
นยม...........................................................................................(4) มผลงาน (ถาม) ..............................................................................................
4. การจดกจกรรมการเรยนร ใส * ถามการวดผล และ ** ถาแทรกเรองทองถน สปดาหท 1.........................................................................................................
..........................................................................................................
สปดาหท 2.........................................................................................................
..........................................................................................................
สปดาหท 3.........................................................................................................
..........................................................................................................
สปดาหท 4................................................................
121
......................................... ......................................................................................................... สปดาหท 5.........................................................................................................
.........................................................................................................
สปดาหท 6.........................................................................................................
.......................................................................................................... : .......................................................................................................... .......................................................................................................... : .........................................................................................................
.........................................................................................................
: ......................................................................................................... ........................................................................................................
: .........................................................................................................
.........................................................................................................
122
สปดาหท 40....................................................................................................... .......................................................................................................
5. วธวดผลการเรยนร ระบคา % ของคะแนนเตม และวธวดผล เชน (ไมจำาเปนตองครบทง 5 ขอ) 1) การทดสอบใหญ ................% ของคะแนนเตม 2) การทดสอบยอย ................% ของคะแนนเตม 3) การสงเกต
................% ของคะแนนเตม 4) การสมภาษณ ................% ของคะแนนเตม 5) การประเมนผลงาน
................% ของคะแนนเตม รวม 100%6. เกณฑประเมนผลการเรยนร 4 หมายถง ดมาก ระบคา..............................................................
123
....... 3 หมายถง ด ระบคา..................................................................... 2 หมายถง ปานกลาง ระบคา..................................................................... 1 หมายถง ผาน ระบคา..................................................................... 0 หมายถง ตองปรบปรง ระบคา.....................................................................7. ระบชอหนงสอ เอกสาร แหลงการเรยนรสำาหรบนกเรยน .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... ..........................................................................................................................8. ระบหนงสอ เอกสาร แหลงการเรยนรสำาหรบคร .......................................................................................................................... .............................................................
124
............................................................. .......................................................................................................................... ..........................................................................................................................
7.3 ตวอยาง
1. กลมสาระภาษาไทย รหส 20000 ชนป.2 จำานวนชวโมง/ป 250 ชวโมง จำานวนชวโมง/สปดาห 5 ชวโมง 2. เนอหา (1) การฟง : ระบ (2) การด : ระบ (3) การอาน : ระบ (4) การเขยน : ระบ (5) หลกภาษา : ระบ (6) วรรณกรรม : ระบ 3. วตถประสงคในการสอน เมอสอนจบแลวนกเรยนนาจะ (1) มความรในเรองหลกภาษา (2) มทกษะ ฟง พด อาน เขยน ภาษาไทย (3) เกดความชนชมในวรรณกรรมทใหอาน (4) จดทำารายงานทไปคนควาได
125
4. การจดกจกรรมการเรยนรสปดาห
ทกจกรรม
1 ปฐมนเทศและทบทวนตวอกษร2 การฟง
- มารยาทในการฟง - ความสำาคญของการฟง - การฟงคำาสง
สปดาหท
กจกรรม
3 การพด - การพดแนะนำา
4 การอาน - ทาทางการอานทถกตอง - วธอานออกเสยงและอานในใจ - การอานคำา ประโยค ขอความ
5 การเขยน - ทำาการเขยนทถกตอง - การคดลายมอ - การเขยนคำา
126
- การแตงประโยค - การเขยนคำาทประสมดวยสระอ สระอ
6 หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระ อะ อา อ อ อ ออ อ อ
7 ทดสอบดวยขอสอบ 3 ขอ และเฉลยในหอง8 1. การฟง
- การฟงคำาและคดคำาตรงกนขาม2. การพด - การเลาเรองจากประสบการณ สตวเลยงของฉน“ ”3. การอาน - อานนทาน คำากลอน4. การเขยน - แตงประโยค - การคดลายมอ
สปดาหท
กจกรรม
5. หลกภาษา - การฟงขอความสนๆ
127
9 1. การฟง - ฟงคำาทมเสยงพยญชนะตน ตวสะกด ตางจากคำาอน2. การพด - การทายปญหา3. การอาน - อานขอความ
10 1. การเขยน - การใชคำาแทนภาพ - การแตงประโยค - คดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสาระอำา สระอา
11 1. การฟง - ฟงคำาทมเสยงพยญชนะตน สระ ตวสะกด ตางจาก คำาอน - ฟงขอความแลวตอบคำาถาม
12 1. การพด - การทายปญหา2. การอาน - อานคำาประโยค - อานบทรอยกรอง
128
สปดาหท
กจกรรม
13 1. การเขยน - แตงประโยค (คำา 2 คำา) - คดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระเอาะ สระออ
14 การทดสอบดวยขอสอบ 3 ขอ เฉลยในหอง15 1. การฟง
- ฟงบทรอยกรอง2. การพด - การเลาขาว3. การเขยน - คำาคลองจอง - แตงประโยค - คดลายมอ
16 1. การอาน - อานคำา ประโยค - อานบทรอยกรองปญหาปรศนา2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระเออ
129
สระเอย17 1. การฟง
- ฟงเรองสนๆ - แบบฝกหดหนวยท 12. การพด - การพดเลาขาว หรอเหตการณทประสบ
สปดาหท
กจกรรม
18 1. การอาน - การอานคำาทประสมสระอว - การอานประโยคและบทความสนๆ
19 1. การเขยน - การเขยนคำาทประสมดวยสระอวและแตงประโยค - คดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระอว
20 1. การฟง - การฟงนทาน2. การพด - การพดเลาเรองจากภาพ
130
3. การอาน - การอานคำา ประโยค - การอานบทรอยกรอง
21 1. การเขยน - การกระจายคำาทประสมดวยสระเอะ - การคดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระเอะ
22 การทดสอบดายขอสอบ 3 ขอ เฉลยในหอง23 1. การฟง
- การฟงบทรอยกรอง2. การพด - การพดเลาเรองราวจากภาพ
สปดาหท
กจกรรม
24 1. การอาน - การอานคำาและประโยคทประสมดวยสระแอะ - การอานบทรอยกรอง
25 1. การเขยน - การเขยนคำาและประโยคทประสมดวยแอะ
131
- การคดลายมอ - การกระจายคำา2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระแอะ
26 1. การฟง - การฟงบทรอยกรอง2. การพด - การเลานทาน
27 1. การอาน - การอานคำาทประสมดวยสระโอะ - การอานบทรอยกรอง
28 1. การเขยน - การกระจายคำาทประสมดวยสระโอะ - การนำาคำามาแตงเรอง - การคดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระโอะ
29 การทดสอบดวยขอสอบ 3 ขอ เฉลยในหอง
สปดาหท
กจกรรม
132
30 1. การฟง - การฟงเสยงคำาทประสมดวยสระ2. การพด - การเลานทาน
31 1. การอาน - การอานคำา ประโยค ขอความสนๆ
32 1. การเขยน - การเขยนคำาและประโยค - การคดลายมอ2. หลกภาษา - คำาทประสมดวยสระเออะ สระเอยะ สระอวะ
33 การอานเอกสารทจดให34 การทดสอบ35 การฝกฟง พด36 การฝกอาน เขยน37 การนำาเสนอชนงานททำา38 ตอ39 การสรปสงทเรยนไปแลว40 การทดสอบรวม
5. การวดผลการเรยนร
133
- การสงเกตพฤตกรรม 20% ของคะแนนทงหมด
- งานทสง 40% ของคะแนนทงหมด - การทดสอบ 20% ของคะแนนทงหมด - แบบฝกหด 20% ของคะแนนเตม
6. การประเมนผลการเรยนร4 คอ ผทไดคะแนนรวม 80% ขนไป3 คอ ผทไดคะแนนรวม 70 -79%2 คอ ผทไดคะแนนรวม 60-69%1 คอ ผทไดคะแนนรวม 50-59% 0 คอ ผทไดคะแนนรวม 40% ลงไป
7. รายชอเอกสารอานสำาหรบนกเรยน ......................................................................................................................... 8. รายชอเอกสารอานสำาหรบคร .........................................................................................................................7.4 แผนการสอนรายครง
ในแตละครงทสอนจดทำาแผนการสอนลวงหนา โดยแตกเนอหาจากมาตรฐานการเรยนรใหเหมาะสมกบเวลา
134
และลกษณะผเรยน เชน ถาเปนเดกเลกควรสอนใหนอยแตปฏบตใหมาก และควรเปนเรองไมซบซอนจนเกนไป
หวขอในแผนการสอนรายครงมดงน(1) ชอกลมสาระการเรยนร จำานวนชวโมงทงหมด/ป จำานวนชวโมงตอ สปดาห(2) การสอนครงนเปนครงทเทาไร กชวโมง/ครง(3) เนอหาทจะสอนครงน(4) วตถประสงคในการสอนครงน(5) รายละเอยดของกจกรรมทครทำา ทนกเรยนทำา สอทใชและวธวดผล จำาแนกตามชวงเวลา
7.5 ตวอยางแผนการสอนรายครงชอกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนป .2 จำานวนชวโมง/ป 250 ชวโมง จำานวนชวโมง/สปดาห 5 ชวโมง การสอนครงนเปนครงท 1 ของสปดาหท 14 จำานวนชวโมง/ครง 1 ชวโมง เนอหาครงน อกษรนำา : อ นำา ย ม 4 ตว คอ อยา อย อยาง อยากวตถประสงคในการสอนครงน (1) เพอใหนกเรยนใช อ นำา ย (2) แตงเรองทมคำาทง 4 ได
135
กจกรรมการเรยนการสอนเวลา เวลา สอ วธวด-ประเมนผล
08.00-08.10 น.
นำาเขาสบทเรยน โดยการรองเพลงทเกยวของ
- สงเกตความพรอม
08.10-08.30 น.
ยกตวอยาง อ นำา ยอธบายการอานออกเสยงเมอ อ นำา ยอานบทความทม อ นำา ย
บตรคำา
บทความ 1-2 บรรทด
สงเกตพฤตกรรมการเรยนร
08.30-09.50 น.
แบงกลมชวยกนแตงเรองทมคำา อยา อย อยาง อยาก ความยาว 2 บรรทด
เอกสารประกอบ
สงเกตการรวมกนทำางานและประเมนผลงานแตงคำา
09.50-10.50 น.
กลมนำาเสนอทดสอบ
- ประเมนผลงานกลมผลการสอบ
ขอสอบวงกลมคำาทม อ นำา ย
อยาก อก อาบ ออยา องน อย อบอนอยาง อดอด ออก อาจ
บทท 8การทำาสอการสอน
136
เนอหาสาระในบทนนำามาจากศนยพฒนาหลกสตรกรมวชาการ คมอพฒนาสอการเรยนร กรงเทพฯ : โรงเรยน พมพองคกรรบสงสนคาและพสดภณฑ พ.ศ. 25458.1 สอการสอนหรอสอการเรยนรมลกษณะ ดงน*
\\ ทกสงทกอยางรอบตวไมวาจะเปนคน สตว สงของ สถานท เหตการณหรอความคดกตามถอเปนสอการเรยนรไดทงสน ขนอยกบวาเราเรยนรจากสงนนๆ หรอนำาสงเหลานนเขามาสการเรยนรของเราหรอไม สอทงมวลอาจจำาแนกเปนประเภทใหญๆ ไดดงน
1. สอสงพมพ หมายถง หนงสอและเอกสารสงพมพตางๆ ซงไดแสดงหรอจำาแนกหรอเรยบเรยงสาระความรตางๆ โดยใชตวหนงสอทเปนตวเขยน หรอตวพมพเปนสอเพอแสดงความหมาย สอสงพมพมหลายประเภท เชน เอกสาร หนงสอ ตำารา หนงสอพมพ นตยสาร วารสาร จลสาร จดหมาย จดหมายเหต บนทก รายงาน วทยานพนธ เปนตน
2. สอเทคโนโลย หมายถง สอการเรยนรทไดผลตขนเพอใชควบคกบเครองมอโสตทศน วสดหรอเครองมอทเปนเทคโนโลยใหมๆ สอการเรยนรดงกลาว เชน แถบบนทกภาพพรอมเสยง (วดทศน) แถบบนทกเสยง สไลด สอคอมพวเตอรชวยสอน นอกจากนสอเทคโนโลย
137
ยงหมายถงกระบวนการตางๆ ทเกยวของกบการนำาเทคโนโลยมาประยกตใชในการเรยนการสอน เชน การใชอนเตอรเนตเพอการเรยนการสอน การศกษาผานดาวเทยม
3. สออนๆ นอกจากสอสงพมพและสอเทคโนโลยแลว ยงมสออนๆ ทสงเสรมการเรยนการสอน ซงมความสำาคญไมยงหยอนไปกวาสอ 2 ประเภทดงกลาว เพราะสามารถอำานวยประโยชนใหแกทองถนทขาดแคลนสอสงพมพและสอเทคโนโลย สอเหลานอาจแบงไดเปน 4 ประเภทใหญๆ ดงน
(1) สอบคคล หมายถง บคคลทมความรความสามารถ ความเชยวชาญเฉพาะดาน ซงสามารถทำาหนาทถายทอดสาระความร แนวคด เจตคตและวธปฏบตตนไปสบคคลอน สอบคคลอาจเปนบคลากรทอยในระบบโรงเรยน เชน ผบรหาร ครผสอน ตวผเรยน นกการภารโรง หรออาจเปนบคลากรภายนอกระบบโรงเรยน เชน บคลากรในทองถนทมความชำานาญและเชยวชาญในสาขาอาชพตางๆ เปนตน
(2) สอธรรมชาตและสงแวดลอม หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาตหรอสภาพทอยรอบตวผเรยน
138
เชน พชผก ผลไม สตวชนดตางๆ ปรากฏการณแผนดนไหว สภาพดนฟาอากาศ หองเรยน หองปฏบตการ แหลงวทยบรการหรอแหลงการเรยนร หองสมด ชมชน สงคม วฒนธรรม ฯลฯ สงเหลานเปนสอทมความสำาคญตอการสงเสรมการเรยนรซงครหาไดไมยาก
(3) สอกจกรรม / กระบวนการ หมายถง กจกรรมหรอกระบวนการทครหรอผเรยนกำาหนดขนเพอเสรมสรางประสบการณการเรยนร ใชในการฝกทกษะซงตองใชกระบวนการคด การปฏบต การเผชญสถานการณ และการประยกตความรของผเรยน เชน การแสดงละคร บทบาทสมมต การสาธต สถานการณจำาลอง การจดนทรรศการ การไปทศนศกษานกสถานท การทำาโครงงาน เกม เพลง การปฏบตตามใบงาน ฯลฯ
(4) สอวสด / เครองมอและอปกรณ หมายถง วสดทประดษฐขนเพอประกอบการเรยนร เชน หนจำาลอง แผนภม แผนท ตาราง สถต กราฟ ฯลฯ นอกจากนยงรวมถงสอประเภทเครองมอและอปกรณทจำาเปนตองใชในการปฏบตงานตางๆ เชน อปกรณ ทดลองวทยาศาสตร เครองมอวชาชาง เปนตน
สอตางๆ ทสถานศกษาจดทำาหรอจดหามาใชเพอการเรยนรของผเรยน ตองเชอมนไดวาใหสาระการเรยนร ทถกตอง มความหมาย และเกยวพนกบการเรยนรอยาง
139
สรางสรรคและมคณคา หองสมดหรอศนยสอเปนแหลงการเรยนรทสำาคญมาก ทผเรยนสามารถเรยนรไดทงดวยตนเองอยางมอสระและอยางรวมมอกนและกนระหวางเพอนสถานศกษาจงตองพฒนาหองสมดใหทำาหนาอยางเตมท ยงกวานนโลกรอบตวผเรยนไมวาจะเปนภายในสถานศกษา บาน ชมชน ตลอดจนขอมลจากทวโลกทผเรยนสามารถเขาถงไดดวยเทคโนโลย กเปนเครอขายการเรยนรทไมมขดจำากดอกทงยงเพมพนจนยากจะจดจำาไดทวถง ผเรยนจงตองไดรบการชแนะและฝกใหรจกคดแสวงหาแหลงขอมลและวธการคนควาขอมลจากสอเทคโนโลยและแหลงความรตางๆ ดวยตนเองอยางอสระ ตลอดจนไดรบการฝกใหสามารถคด วเคราะหเพอเลอกสรรขอมลมาใชประโยชน // นอกจากนเพอเปรยบเทยบขอด ขอจำากดของสอแตละชนด สรปไดดงน *\\ 1. สอการสอนประเภทไมใชเครองฉาย
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากด1. สงพมพตางๆ เชนหนงสอ ตำาราเรยน คมอ ฯลฯ
ก. เปนวธการเรยนรทดท สดวธหนงข. สามารถอานไดตาม อตราความสามารถของ
ก. ถาจะใหไดสงพมพคณภาพ ดจำาเปนตองใชตนทนใน การผลตสงข. บางครงตองพมพใหมเพอ
140
แตละบคคลค. เหมาะสมสำาหรบการ อางองหรอทบทวนง. เหมาะสมสำาหรบการ ผลตเปนจำานวนมาก สะดวกในการแกไขปรบ ปรงเนอหาใหม
ปรบปรงขอมลทลาสมยค. ผทไมรหนงสอไมสามารถ อานเขาใจได
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากด2. ของจรง ของตวอยาง
ก. แสดงสภาพไดตามความ เปนจรงข. เปนลกษณะ 3 มตค. สมผสไดดวยประสาน สมผสทงหาง. สามารถจบตองและ พจารณาราย
ก. บางครงอาจจะลำาบากใน การจดหาข. ของบางสงอาจมขนาดใหญ เกดกวาจะนำามาแสดงไดค. บางครงของนนอาจมราคา สงเกนไปง. ปกตเหมาะ
141
ละเอยดได สำาหรบการ เสนอตอกลมยอยจ. อาจเสยหายไดงายฉ. เกบรกษาลำาบาก
3. ของจำาลอง หนจำาลอง ขนาดเทาหรอขยายของ จรง
ก. อยในลกษณะ 3 มตข. สามารถจบตองและ พจารณารายละเอยดไดค. เหมาะสำาหรบการแสดง ทไมสามารถมองเหนได ดวยตาเปลา (เชน ลกษณะของอวยวะภาย ในรางกาย) ง. สามารถใชแสดงหนาท และลกษณะสวน
ก. ตองอาศยความชำานาญใน การผลตข. สวนมากราคาจะแพงค. ปกตเมาะสำาหรบการแสดง ตอกลมยอยง. ชำารดเสยหายไดงายจ. ถาทำาไดไมเหมอนของจรง ทกประการ บางครงอาจ ทำาใหเกดความเขมใจผดได
142
ประกอบจ. ชวยในการเรยนรและ ปฏบตทกษะชนดตางๆ
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากดฉ. หนบางอยางสามารถ ผลตไดดวยวสดทองถน ทหาไดงาย
4. วสดกราฟก เชน แผนภม แผนภาพ โปสเตอร ภาพ ถายภาพเขยน การตน
ก. ชวยในการชใหเหน ความสมพนธระหวาง เนอหาข. ชวยแสดงลำาดบขนตอน ของเนอหาค. สามารถจดหาไดงายจากสง พมพตางๆง. ผลตไดงายและ
ก. เหมาะสำาหรบการเรยนใน กลมเลก ข. งานกราฟกทมคณภาพดจำา เปนตองใชชางเทคตคทม ความชำานาญในการผลตค. การใชภาพบางประเภท เชน ภาพตด
143
สามารถผลต ไดจำานวนมากจ. เกบรกษาไดงายดวยวธผนก ภาพ
สวน (sectional drawings) หรอภาพการตนอาจไม ชวยใหกลมเปาหมายเกด ความเขาใจดขนเพราะไม สามารถสมพนธกบของ จรงได
5. กระดานดำา, กระดานขาว
ก. ตนทนในการผลตตำาข. สามารถเขยนงานกราฟกได หลายชนดค. ชวยในการสรางความเขาใจ ตามลำาดบเรองราวเนอหา
ก. ผสอนตองหนหลงใหกลม ผเรยนเมอเขยนกระดาน ทำาใหไมสามารถควบคม ชนเรยนไดดข. สามารถอานขอความบน กระดานไดไมไกลมากนก ทำาใหกลมผเรยนมจำานวน
144
จำากด
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากดค. ภาพ หวขอ หรอประเดน คำาบรรยายตองถกลบไม สามารถนำามาใชไดอกง. ผสอนตองมความสามารถ ในการเขยนกระดานพอ สมควร
6. กระดานผาสำาลและ กระดานแมเหลก
ก. สามารถนำากลบมาใชไดอกข. วสดในการผลตหางายและ สามารถผลตไดเองค. เหมาะสำาหรบแสดงความ เกยวพนของลำาดบเนอหา
ก. ไมเหมาะสำาหรบผเรยน กลมใหญ
145
เปนขนตอนง. ชวยดงดดความสนใจจ. สามารถใหกลมผเรยนรวม ใชเพอสรางความสนใจและ และทดสอบความเขาใจ
7. การศกษานอกสถานท
ก. ผเรยนสามารถสงเกตการณ และมสวนรวมไดดวยตนเองข. เปดโอกาสใหผเรยนรวม ทำางานเปนกลมและสราง สรรคความรบผดชอบ รวมกนค. สามารถจงใจเปนรายบคคล ไดด
ก. เสยเวลาและคาใชจายในการ เดนทางข. จดเฉพาะผเรยนกลมยอยค. ตองเตรยมการและวางแผน โดยละเอยดรอบคอบ
146
2. สอการสอนประเภทใชเครองฉาย 2.1 ประเภทเสนอภาพนง
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
1. เครองฉายภาพทบแสง
ก. สามารถขยายภาพถาย ภาพ เขยนหรอวสดทบแสงให เปนภาพทมองดมขนาด ใหญไดข. เหมาะสำาหรบผเรยนกลม ใหญค. ชวยลดภาระในการผลต ไลดและแผนโปรงใส
ก. ตองใชเครองในหองทมด สนทจงจะเหนภาพขยายได ชดเจนข. เครองมอขนาดใหญทำาให ขนยายลำาบาก
2. แผนโปรงใส ก. สามารถใชไดในททมแสง สวางข. เหมาะสำาหรบผเรยนกลม ใหญ
ก. ถาจะผลตแผนโปรงใสทม ลกษณะพเศษจะตองลง ทนสงข. ผเรยนไมม
147
ค. ผสอนหนหนาเขาหาผเรยน ไดง. ผสอนสามารถเตรยมแผน โปรงใสไวใชลวงหนาหรอ สามารถเขยนลงไปพรอม ทำาการบรรยายเพอเสรม สรางความเขาใจจ. แผนโปรงใสบางประเภท สามารถแสดงใหเหนการ เคลอนไหวไดบาง
บทบาทรวมใน การใชอปกรณ
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากด3. สไลด ก. เหมาะสำาหรบผ
เรยนกลม ใหญและกลมเลกข. ผลตคอนขางงายและทำา
ก. ตองฉายในหองมดพอสม ควรยกเวนจะมจอ Daylight Screen
148
สำาเนาไดงายเชนกนค. สามารถเปลยนสลกรปใน การสอนไดตามความ ตองการ ง. สามารถปรบเปลยนรปทไม ทนสมยหรอเพมรปไดตาม ความตองการของเนอเรองจ. ใชสะดวก เกบรกษางายฉ. ใชประกอบกบเครองบนทก เสยงในการผสมสญญาณ เสยงและภาพช. สามารถใชไดกบเครองฉาย ทใชไฟฟาหรอแบตเตอร
ข. การถายทำาชดสไลดทด ตองการมการวางแผนทำา บทสครปตการถายทำาและ การจดภาพเปนชด
4. ฟลมสทรป ก. เหมาะสำาหรบการ ก. ไมสามารถตด
149
เรยนเปน กลมเลกหรอรายบคคลข. ผลตเองไดงายค. สะดวกในการใชและเกบ รกษา
ตอสลบ หรอใชภาพกบเรองอนๆ ไดข. รมหนามเตยชำารดไดงาย
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากด5. ไมโครฟลม ไมโครฟช
ก. สะดวกในการเกบรกษาข. สามารถเกบจำาแนกประเภทค. เหมาะสำาหรบการเกบรกษา ขอมลสงพมพเพราะมขนาด เลกง. ตนทนการผลตไมสงมากนกจ. ขนาดเลกหยบใชไดสะดวก
ก. ไมสามารถอานขอความ ไดดวยตาเปลา ตองใช เครองอานทมคณภาพดข. เครองอานใชอานคนเดยว มราคาไมสงมากนก แต เครองอานสำาหรบฉายให กลมใหญจะ
150
ราคาแพง
2.2 ประเภทเสนอภาพเคลอนไหว วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
1. ภาพยนตร (8 และ 16 มม.)
ก. ใหภาพทดแลวเสมอนม การเคลอนไหวของสง ของและใหเสยง ประกอบซงทงภาพและ เสยงมลกษณะใกลเคยง ความจรงมากข. เหมาะสำาหรบการสอน กลมใหญและกลมยอยค. ภาพยนตร 8 มม. เหมาะ สำาหรบการเรยนราย บคคล
ก. ตนทนในการผลตสงมาก และกรรมวธในการผลตยง ยากข. หากผลตฟลมจำานวนนอย มวนจะทำาใหตนทนในการ ผลตสงกวาเดมมากค. ตองใชไฟฟาในการฉายง. ลำาบากในการเคลอนยาย อปกรณเครองฉายจ. ตองฉายในทมดฉ. หาใชภาพยนตรตาง
151
ง. เหมาะสำาหรบใหความร แตผสอนจะตองอธบาย สงในภาพยนตรกอนทำา การฉายและเมอฉายจบ
ประเทศอาจจะไมตรงตอ ความตองการของผใช จรงๆ หรอผชมอาจไมเขา ใจเนอเรองไดเทาทควร
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
แลวควรมการซกถามปญหา หรออภปรายรวมกนเพอสรป เรอง
2. โทรทศนวงจรเปด
ก. สามารถใชไดกบผเรยน หรอผชมไมจำากดจำานวนและ สามารถถายทอดไปไดในระยะ ไกลๆ ข. ชวยดงดดความสนใจของผ
ก. การจดรายการทดตองใชตน ทนสงมากและตองใชชาง เทคนคในการผลตรายการ
ข. ตองใชไฟฟาค. เปนการสอสาร
152
เรยนค. เหมาะสำาหรบใชในการจงใจ สรางทศนคตและเสนอปญหา ใหผเรยนคดหรอเสรมสราง การอภปรายรวมกนง. ชวยลดภาระของผสอนคอแทน ทจะตองบรรยายหลายครงหรอ หลายแหงในหวขอเดยวกนตอผ เรยนหลายกลม กใชการถาย ทอดไปยงทตางๆ ไดในเวลา เดยวกน
ทางเดยวทำา ใหผเรยนไมสามารถถามขอ สงสยไดในทนท และผ สอนไมสามารถทราบการ ตอบสนองของผเรยนได ง. รายการทเสนออาจไมตรง กบตาราง
3. โทรทศนวงจรปด
ก. เหมาะสำาหรบผเรยนกลมเลก และกลมใหญข. ใชถายทอดเหตการณหรอการ
ก. รบภาพไดเฉพาะในบรเวณ ทกำาหนดไวเทานน
153
สอนทผเรยน/ผชมไมสามารถ รวมกนอยในบรเวณทเรยน/ท ชมพรอมกนได
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
ค. สามารถใชรวมกบวดทศนใน การสงภาพได
4. วดทศน ก. สามารถใชไดกบผเรยนกลม เลกและกลมใหญข. สามารถฉายซำาเมอผเรยนไมเขา ใจหรอเพอทบทวนค. แสดงการเคลอนไหวของภาพ ประกอบเสยงทใหความรสกท ใกลเคยงของจรงมาก
ก. ตนทนอปกรณและการผลต สงตองใชชางเทคนคใน การผลต/จดรายการข. ตวอกษรทปรากฏบนจอ โทรทศนมขนาดเลกอาน ยากค. มวนเทปเสอมสภาพไดงาย
3. สอการสอนประเภทเครองเสยง
154
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
1. วทย ก. สามารถใชกบผเรยนกลมเลก และกลมใหญ หรอรายบคคลข. ระยะกระจายเสยงกวางและถาย ทอดไดในระยะไกลๆ ค. ลดภาระของผสอนหรอผ บรรยายในการเดนทางไปสอน ในทตางๆง. สามารถใหความรแกผทไม สามารถอานเขยนไดเนองจากใช ทกษะในการฟงเพยงอยางเดยวจ. ดงดดความในใจไดด
ก. ตองใชหองททำาขนเฉพาะ เพอ การกระจายเสยง ข. ผฟงหรอผเขยนตองปรบตวเขา หารายการเนองจากผบรรยาย ไมสามารถปรบตวเขาหาผฟง ไดค. เปนการสอสารทางเดยวทำาให ผบรรยายไมสามารถทราบ ปฏกรยาสนองกลบปฏกรยา สนองกลบของผฟง
ขอด ขอจำากด
155
วสด/อปกรณ
ฉ. เครองรบวทยราคาถกและสามารถ ใชกบแบตเตอรไดช. สามารถใชกบสออน เชน สง พมพเพอประกอบการเรยน
2. เทปบนทกเสยง
ก. สามารถใชไดโดยไมจำากดขนาด และจำานวนผเรยนข. เหมาะสำาหรบการเรยนรดวยตนเอง หรอกบกลมยอยค. การเปด/ปด/เดนหนา/ยอนกลบ สามารถทำาไดโดยสะดวกง. ตนทนการผลตตำาจ. อปกรณราคาถกและสามารถใชกบ แบตเตอรไดฉ. ใชไดหลายกรณ เชน ใชประกอบ
ก. การบนทกเสยงทคณภาพด จำาเปนตองใชหองและ อปกรณทดมคณภาพสงข. ตองมความชำานาญพอสม ควรในการตดตอเทปค. ตองระมดระวงในการเกบ รกษา
156
สไลด ใชบนทกเสยงทไมสามารถ ฟงไดทวถงเชน การเตนของหวใจ เปนตน
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
3. แผนซด ก. บนทกเสยงประเภทตางๆ ในระบบ ดจทลทใหความคมชดมากข. ไมมการพลงเผลอลบเสยงทบนทก ไวแลวและไมพรนตอสนามแม เหลกค. เรยกคนขอมลเสยงได
ก. ไมสามารถบนทกทบไดข. โดยทวไปแลวผใชไม สามารถบนทกเสยงเองได ตองมการบนทกมาจากโรง งานผผลตค. ตนทนการผลต
157
รวดเรวง. มอายใชงานนานและยากแกการบบ สลายจ. ขนาดเลกกะทดรดเหมาะแกการ พกพา
สงกวาการ บนทกลงเทปเสยง แตถา ผลตเปนจำานวนมากจะลด ตนทนไดมากง. เครองเลนมราคาสงกวา เครองเลนเทปเสยง
4. สอเชงโตตอบ (Interactive Media)4.1 ดานวสด / อปกรณ
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
1. คอมพวเตอร
ก. ใชงานไดหลายประเภท เชน การคำานวณ จดเกบฐานขอมล การจดหนาสงพมพ ฯลฯข. ใชแกปญหาตางๆ ทซบซอนไดค. เสนอขอมลไดหลายประเภททง
ก. มราคาสงพอสมควรข. ตองมการบำารงรกษาตาม ระยะเวลาค. ตองใชกบโปรแกรม ซอฟตแวรประเภทตางๆ จงจะใชงานได
158
ตวอกษร ภาพนง ภาพเคลอน ไหวและเสยงง. มการโตตอบกบผเรยนเพอให ผลปอนกลบดวยความรวดเรว
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
จ. สามารถบนทกขอมลเกบไวใน หนวยความจำาของเครองหรอ ในวสดบนทกอน เชน จาน บนทกและเทปแมเหลกไดฉ. ใชรวมกบโมเดมเพอใช อนเตอรเนตเพอการสอสารขอ มลกบฐานอนๆ ได
ง. มการเปลยนแปลงดาน อปกรณ เชน ความเรวใน การทำางานการดประเภท ตางๆ จนททำาใหเครองทม อยลาสมยไดเรว
159
ทวโลก2. บทเรยนการสอนใช คอมพวเตอรชวย (CAI)
ก. ผเรยนสามารถมการโตตอบกบ บทเรยนไดข. สามารถใหผลปอนกลบแกผ เรยนไดในทนทค. มรปแบบบทเรยนใหเลอกใช มากมาย เชน การสอน ทบ ทวน เกม การจำาลอง ฯลฯง. เสนอบทเรยนไดทงลกษณะตว อกษรภาพและเสยงจ. ผเรยนสามารถทบทวนเนอ หาบทเรยนและทำากจกรรมได ตามความสามารถของตนใน ลกษณะการศกษารายบคคล
ก. ตองอาศยผเชยวชาญในการ เขยนโปรแกรมบทเรยนข. โปรแกรมซอฟตแวรบาง ประเภทมราคาสงพอสม ควร
3. ซด-รอม ก. สามารถบนทก ก. ไมสามารถบนทก
160
ขอมลไดมากถง 680 เมกะไบต
ทบขอมล เดมได
วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
ข. บนทกขอมลไดทงตวอกษร ภาพนง ภาพกราฟกเคลอนไหว ภาพวดทศนและเสยงค. เรยกคนขอมลไดรวดเรวและ ถกตองง. มอายใชงานนานและยากแกการ บบสลายจ. ขนาดเลกกะทดรดเหมาะแก การพกพา
ข. ปกตแลวผใชไมสามารถ บนทกขอมลเองได ตองม การบนทกมาจากโรงงาน ผผลตค. ตนทนการผลตสงแตถา ทนไดมากง. ตองใชเลนรวมกบเครอง คอมพวเตอร
4. แผนวดทศน
ก. บนทกขอมลในลกษณะตว อกษรภาพนง ภาพกราฟก
ก. มเสนผาศนยกลาง 12 นวจง มขนาดใหญไมเหมาะใน
161
เคลอนไหวข. แบงเปน 2 ชนด บนทกขอมล ไดทงแบบหนาละ 30 นาท และ 1 ชวโมงค. ดภาพนงไดทละภาพดวยความ คมชด หรอจะดภาพชาหรอ ภาพเรวกไดเชนกนง. เลนเดนหนาหรอยอนกลบได ดวยความรวดเรวจ. คนหาเนอเรองเปนตอนหรอ ตามเวลาของการเลนได
การพกพา ข. ผใชไมสามารถบนทกขอ มลไดเองตองบนทกมาจาก โรงงานเทานน
4.2 ดานเทคนควธการ วสด/อปกรณ
ขอด ขอจำากด
162
1. สอหลายมต (Hypermedia)
ก. เสนอขอมลในลกษณะไม เปนเสนตรง ทำาใหสามารถ เชอมโยงขอมลในตางๆ ได อยางรวดเรวข. เนอหาบนเรยนมทงภาพนง ภาพกราฟกเคลอนไหว ภาพวดทศนเสยงพด เสยง ดนตรค. ผเรยนสามารถโตตอบกบ บทเรยนเละไดรบผลปอน กลบทนทง. สะดวกในการใช
ก. ตองใชโปรแกรมซอฟตแวร ทมคณภาพสงในการผลต บทเรยนข. ตองอาศยเชยวชาญในการ สรางบทเรยนค. ตองใชรวมกบคอมพวเตอร ทคณภาพสงพอควรจงจะใช ไดดง. การผลตบทเรยนลกษณะน ตองอาศยอปกรณรวมหลาย อยาง เชน เครองเสยง กลอง วดทศน เครองเลนแผนวด ทศน ฯลฯ
2. แผนวดทศนเชงโตตอบ
ก. ใชไดกบผเรยนกลมใหญ กลมยอยและการ
ก. ตองใชอปกรณรวมในการ ทำางานหลาย
163
(Interactive Video, Interactive Videodisc)
ศกษาราย บคคลข. เสนอขอมลในลกษณะไม เปนเสนตรง (Non-linear)ค. การเสนอเนอหามทงภาพ นงภาพวดทศนและเสยงง. ผเรยนสามารถโตตอบกบ บทเรยนและไดรบปอน กลบทนท
อยางข. ตองเลอกเนอหาในแผนวด ทศนมาประกอบบทเรยน ใหเหมาะสม ซงบางครง อาจหาไมตรงนกค. อปกรณตางๆ มราคาสงจง ทำาใหการเรยนแบบนไม เปนทนยมใชกนมากนก
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากดจ. บนทกผลการเรยนและการ ตอบสนองของผเรยนได
3. อนเตอรเนต ก. คนควาขอมลไดทวทกมม โลกอยางรวดเรว
ก. ขอมลทไดอาจไมถกตองเนอง จากไมมผใด
164
ข. ตดตามขาวสารความรและ ความเคลอนไหวตางๆ ได อยางรวดเรวค. สนทนากบผทอยหางไกล ไดทงในลกษณะขอความ และเสยงง. รวมกลมอภปรายกบผทสน ใจในเรองเดยวกนเพอขยาย วสยทศนจ. รบสงไปรษณย อเลกทรอนกสในรปแบบ ขอความ ภาพและเสยงได อยางรวดเรวในราคาเยาฉ. ถายโอนแฟมขอมลในท ตางๆ ได
รบรองข. ตองมการศกษาการใชงาน เพอการสบคนขอมลค. นกเรยนและเยาวชนอาจเขา ไปดในเวบไซดทไมเหมาะสม
165
ช. ตดประกาศขอความเพอหา ผทสนใจในเรองเดยวกน
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากด4. ไปรษณยอเลกทรอนกส
ก. ชวยขจดปญหาในเรองของ เวลาและระยะทางในการ เรยนข. ผเรยนทไมกลาแสดงออก ในชนเรยนค. เสรมบรรยากาศในการ เรยนรเพอเปดโอกาสใหม การถามขอของใจเปนการ สวนตวง. ผเรยนสามารถ
ก. เปนการสอสารทผสอสารไม สามารถแสดงความรสกตอข. อาจเกดความสบสนในการค. ผเรยนตองมความชำานาญใน การพมพและเรยบเรยงเนอหา จงจะทำาใหการอภปรายราบ รน
166
ตดตอกนใน การแบงปนขอมลและ ปรกษารวมกนได
5. การสอนใชเวบเปนฐาน การสอนบนเวบ (Web- Based Instruction)
ก. ขยายโอกาสทางการศกษา แกผเรยนรอบโลก ทำาให ไมตองเสยเวลาในการเดน ทางข. การเรยนดวยการสอสาร หลากหลายรปแบบทำาใหผ เรยนรจกการสอสารใน สงคม ทำาใหการเรยนม ชวตชวายงขน
ก. ผสอนและผเรยนอาจไมพบ หนากนเลย อาจทำาใหผเรยน บางคนอดอดและไมสะดวก ในการเรยนข. ผสอนตองใชเวลาเตรยมการ สอนมากค. การตอบปญหาในบางครง อาจไมเกดขนในทนท ทำาให ผเรยนไมเขาใจอยางถองแท ได
167
วสด/อปกรณ ขอด ขอจำากดค. การเรยนดวยสอหลายมต ทำาใหเลอกเรยนเนอหาได ตามสะดวกโดยไมตอง เรยบลำาดบง. มหลกสตรใหเลอกเรยน มากจ. มการเรยนทงแบบประสาน เวลาและแบบไมประสาน เวลา
ง. ผเรยนตองรจกควบคมการ เรยนของตนเองจงจะประสบ ผลสำาเรจในการเรยนได //
168
โดยสรปสอการสอนม 3 ประเภท คอ
1. สอสงพมพ1.1 หนงสอเรยน/คนควา1.2 คมอ1.3 พจนานกรม1.4 สารานกรม1.5 ภาพผลต1.6 แผนพบ โปสเตอร1.7 บตรคำา1.8 แบบฝกหด/แบบฝก1.9 ฯลฯ
2. สอเทคโนโลย2.1 วดทศน2.2 แถบบนทกเสยง2.3 สอคอมพวเตอรชวยสอน2.4 ซดรอม2.5 อนเตอรเนต
169
2.6 E-mail2.7 โทรศพท2.8 แผนใส2.9 ฯลฯ
3. สออน3.1 สอบคคล3.2 สอธรรมชาตและสงแวดลอม3.3 สอกจกรรม/กระบวนการ3.4 สอวสด/เครองมอ อปกรณ3.5 สอสถานท3.6 ฯลฯ
8.2 กจกรรมสรปจำานวนสอรายสปดาห (ในแผนการสอนรายป)
สรปจำานวนตามประเภทของสอจากแผนการสอนรายปและรายครง สรปลงในตาราง ดงน
กลมสาระ......................................................................................ชน...........
สปดาหท
สอ (ระบจำานวน)สงพมพ เทคโนโลย อนๆ
1
170
23............
40รวม
8.3 สรปสอสงพมพกลม
สาระ......................................................................................ชน..........
สอสงพมพ จำานวน
ระบเนอหา/แหลง
1. หนงสอเรยน/คนควา2. เอกสารอาน3. แบบฝกหด/แบบฝก4. คมอ/พจนานกรม5. ภาพผลต6. แผนพบ
171
7. โปสเตอร8. บตรคำา9. อนๆ
8.4 สรปสอเทคโนโลย
จากแผนการสอนรายปและรายครง สรปสอเทคโนโลยลงในตาราง ดงน
กลมสาระ......................................................................................ชน...........
สอเทคโนโลย จำานวน
ระบเนอหา/แหลง
1. แผนใส2. เทปตลบ3. CD4. วดทศน5. โปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอน6. สอผานโทรทศน (ทางไกลผานดาวเทยม)7. อนเตอรเนต8. อนๆ
8.5 สรปสออน
172
จากแผนการสอนรายปและรายครง สรปสอลงในตาราง
กลมสาระ......................................................................................ชน..........
สอ ระบ จำานวน
แหลง
1. บคคลในหองในโรงเรยน2. บคคลนอกโรงเรยน3. ธรรมชาต สภาพแวดลอม4. สถานท5. กจกรรม6. วสด/เครองมอ/อปกรณ
173
บทท 9การพฒนาวธวดผลการเรยนร
9.1 วดอะไรและอยางไรหลกสตรใหม ระบวาใหวดก) ความรใน 8 กลมสาระการเรยนรและความคด
วเคราะหข) ความประพฤตตามคณลกษณะทพงประสงคท
โรงเรยนระบค) การรวมกจกรรมใน-นอกหองเรยนง) การทำาโครงงาน ชนงาน ผลงาน แฟมพฒนา
งานวดอะไร วดอยางไร เครองมอ
ก. ความร ความคดข. ความประพฤตค. การรวมกจกรรม
การทดสอบขอเขยน/ปากเปลาการสงเกต การซกถามการสงเกต การซกถาม
แบบทดสอบขอเขยน/ปากเปลาแบบสงเกต แบบสมภาษณแบบสงเกต แบบสมภาษณ
174
ง. ผลงาน โครงงาน
การประเมนโดยระบเกณฑ
แบบประเมน
9.2 วดเมอไรก. กอนเรยน
- ชวโมงแรก - ทกตนชวโมง
ข. ระหวางเรยน - กลางป - กลางชวโมง
ค. หลงเรยน - ชวโมงสดทาย - ปลายชวโมง
9.3 เครองมอวดผล(1) แบบทดสอบขอเขยน (อตนย-ปรนย เดยว-กลม
ในหอง-นอกหอง ปด-เปด หนงสอ) สรางตาม Blueprint และเนนทความ
เชอถอได (Reliability และ Validity)
(2) แบบทดสอบปากเปลา ระบคำาถามตาม Blueprint อาจสมถามบางคน บางครงกไดหรอถามคำาถามเดยวทกคน
175
(3) แบบสงเกต ระบพฤตกรรมทตองการสงเกต ซงแยกได 2 ประเภท คอ
(3.1) พฤตกรรมความประพฤต(3.2) พฤตกรรมการรวมกจกรรม
(4) แบบประเมนคณภาพงาน(5) แบบฟอรมรายงานผลการประเมนสำาหรบ
โรงเรยน1. แบบฟอรมทโรงเรยนทำาเอง ไดแก ก) รายงานผลการพฒนาผเรยนแตละคน เฉพาะคณลกษณะ (ปพ.4) สมดพก ข) รายงานผลการพฒนาผเรยนทงโรงเรยน (ปพ.5) ค) ใบรบรองผลการเรยน (ปพ.6) ง) รายงานผลการพฒนาคณภาพผเรยนรายบคคล (ปพ.7) จ) ใบรบรองผลการศกษา (ปพ.8)
2. แบบฟอรมทโรงเรยนซอจากกระทรวงศกษาธการ ไดแก
ก. Transcript (ปพ.1) ข. ใบประกาศนยบตร (ปพ.2) ค. แบบรายงานผสำาเรจการศกษา (ปพ.3)
176
3. เปรยบเทยบรายงานประเมนตามหลกสตรใหมกบเกา
หลกสตรใหม หลกสตรเกา1. Transcript (ปพ.1)2. ประกาศนยบตร (ปพ.2)3. รายงานระบสำาเรจการศกษา4. แบบแสดงผลการพฒนา คณลกษณะของนกเรยน (ปพ.4)5. แบบบนทกผลการพฒนา คณภาพผเรยน (ปพ.5)6. แบบรายงานผลการพฒนา ผเรยนรายบคคล (ปพ.6)
7. ใบรบรองผลการศกษา (ปพ.7)8. เอกสารระเบยบสะสม (ปพ.8)
ป.04, 05, รบ 1-ต, รบ 1-ป--ป 02, รบ 2-ต, 2 ป--
ป 02-2, รบ 3-ต/3-ปสมดรายงานประจำาตวนกเรยนป 01, รบ 4-ต/4-ปรบ 4-ต, 4-ปป 0-6, รบ 6-ป/6-7
9.4 กจกรรมอบรมใหสรปจำานวนเครองมอวดผลจากแผนการสอนรายปและรายครง กลมสาระการเรยน
ร..........................................................................ชน...............
177
สปดาหท
เครองมอแบบ
ทดสอบแบบ
สงเกตความ
ประพฤต
แบบสงเกต
การมสวนรวม
แบบสมภาษณ
แบบประเมน
1 ................
................
................
........
...................
.....2 ...........
.................
................
....................
................
.. ................
................
................
........
...................
....... ...........
.................
................
....................
................
.. ................
................
................
........
...................
.....40 ...........
.................
................
....................
................
รวม ................
................
................
........
...................
.....
9.5 การสรางเครองมอวดผลโดยคร(1) แบบทดสอบ
ครสรปใหไดวาจะมแบบทดสอบกฉบบๆ ละกขอ เปนแบบปรนยหรอ อตนย และแตละขอวดตามวตถประสงคในการสอนใด
โดยสรปลงในตารางดงน
เนอหา วตถประสงคในการวด รวม
178
ความร ความคดA a1 a1.1 a2B
รวม
ทำาการเขยนขอสอบรายขอใหตรงกบเนอหาและวตถประสงค ตามจำานวนขอทระบไวในตาราง
(2) แบบสงเกต ครอาจทำาแบบฟอรมสงเกตรายกลมสาระ รายชน เชน กลม
สาระ...............................................ชน.........สงทสงเกต คอ A, B
กา ถาเหนพฤตกรรม
179
ชอนกเรยนสปดาหท
1 2 ... ... 40
รวม
A B A B 1 .. .. .. .. A Bก.ข.........
รวมเฉลย
ใชแบบฟอรมนทกครงทสอน ทกกลมสาระ/ชน คร
พยายามสงเกตทกคนใน 1 ป ใหมจำานวนใกลเคยงกน รวมจำานวน ของแตละคน แตละเรองทสงเกต หาคาเฉลยและกำาหนดเกณฑใหคะแนน เชน
ก. ถาม มากสดใหคะแนนเตม หรอข. ถาม เกนคาเฉลยใหคะแนนเตม
หลงจากนครนบจำานวน ของแตละคนลองเทยบกบคา % ทกำาหนดไวในแผนการสอนรายปวาใหเทาไร
180
กลมสาระ...................................................................................ชน..............
นกเรยน จำานวน
คะแนนทได
เทยบเปน % ของคะแนนเตม
ก.ข.......
(3) แบบประเมนคณภาพงาน ครทำาแบบประเมนโดยระบรายการประเมนและ
ระดบคณภาพของงาน ตวอยาง รายการประเมนผลงานจากการทำา
กจกรรมรวมกน (1) การรวมคด รวมทำา (2) ความพยายาม (3) รายงานชดเจน (4) ความสวยงาม
ตวอยาง รายการประเมนแฟมพฒนางานรายบคคล
(1) ประเดนทสนใจ (2) การหาความร (3) การเขยนเรยบเรยง
181
(4) การเลอกหลกฐาน (5) การเสนอเปนขนตอน
(6) ความเปนระเบยบ สะอาด สวยงาม (7) สะทอน ความสนใจ ตงใจ (8) ภาษาถกตอง สอสารรเรอง (9) เปนผรจรง ทำาจรง
ครจดทำาแบบประเมน โดยกำาหนดระดบ เชน 5 ระดบ และใหความหมายระดบตางๆ
ตวอยางแบบประเมนรายบคคลชอ
นกเรยน......................................ชน..........งาน...................................
รายการประเมน ระดบคณภาพ5 4 3 2 1
ก.ข.ค.ง.จ.......
182
นกเรยนแตละคนจะไดรบการประเมนเปนรายคน/กลม ตามงาน แลวเทยบคะแนนกบ % ของคะแนนเตมตามทระบไวในแผนการสอนรายป
บทท 10การสอนอยางมออาชพ
10.1 งานสอนคออะไร งานสอนเปนกจกรรมของคนทอยในวชาชพคร งานท
เปนวชาชพมลกษณะ ดงน(1) เปนงานทตองไดคนทมความรความสามารถมาทำา(2) คนทมาทำาตองปรบปรงตวเองใหทนตอวชาการ
ใหมๆ เสมอ(3) เปนงานเตมเวลา(4) เปนงานทมสมาคมวชาชพรบรอง มการตรวจ
สอบและมการพฒนาวชาชพ
ดงนน คร/อาจารย คอ บคคลทตองไดรบการฝกอบรม ทงความรในเนอหาทสอนกบครศกษา
10.2 ระบบการจดการเรยนการสอน
183
การจดการเรยนการสอนทเปนระบบ ไดแก การระบองคประกอบ 3 อยาง ใหเชอมโยงกน ดงภาพ
1. วตถประสงคในการจดประสบการณเรยนร ผจดซงไดแก คร ผบรหาร ตองระบใหไดวาจะจดการเรยนการสอนเพออะไร หรอเปาหมายของการจดคออะไร เชน ตองการใหนกเรยนเปนคนดมความสามารถ และมความสขในการเรยน หรอตองการใหนกเรยนสามารถคดวเคราะหเปน สงเคราะหเปนหรอตองการใหนกเรยนมคณธรรม จรยธรรมการระบวตถประสงคในการจดการเรยนการสอนน จะตองมความชดเจนวา นกเรยนจะไดอะไรจากการสอนของครและการบรหารจดการของผบรหาร2. การจดประสบการณการเรยนร เปนการจดสภาพ บรรยากาศ กจกรรม เนอหาสาระ เพอใหนกเรยนไดรบการเรยนรตามวตถประสงคในขอ (1) สงทเกยวของ ไดแก
184
วตถประสงคในการจดการเรยนร
- การวดผลการเรยนร - การประเมนผล
การจดประสบการณการเรยนร วธเรยน วธสอน สภาพแวดลอม บรรยากาศ
(1) ตวครซงไดแก พนฐานเดม ความรความสามารถใน
เนอหาทสอนและวธสอน ความมงมนทจะพฒนานกเรยน ความเขาใจในหลกสตรและวธสอนตลอดจนการนำาความรสนกเรยน การเปนตวอยางครทด
(2) ตวนกเรยนซงไดแก พนฐานเดม การอบรมเลยงดทบาน
ความรเดมกอนเรยน วธเรยน ความมงมน เอาจรงในการเรยน เปาหมายในชวตและการเรยน ปจจยทบานทชวยใหนกเรยนเรยนไดด ลกษณะครอบครวความเอาใจใสของผปกครอง
(3) ตวผบรหารโรงเรยนซงไดแก ครใหญ/อาจารยใหญ/ผอำานวยการ
โรงเรยน/ผชวย/หวหนาหมวด ซงมความเขาใจในบทบาทหนาทของตนทจะตองเอออำานวยใหครสามารถทำางานครไดเตมทเพอพฒนานกเรยน ความเขาใจของกลมผบรหารดงกลาวตลอดจนการสนบสนนดาน เงน สอตางๆ และกำาลงใจจะทำาใหครทำางานครไดเตมท
(4) ผปกครอง คณะกรรมการโรงเรยน และชมชน
185
เปนปจจยสำาคญทจะทำาให ครและผบรหารโรงเรยน สามารถจดการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ และมงพฒนานกเรยนอยางจรงจง
ความเขาใจและความรวมมอจากผปกครอง คณะกรรมการโรงเรยนและชมชนทโรงเรยนตงอย จะทำาใหการพฒนานกเรยนดำาเนนไปในทศทางเดยวกนกอใหเกดผลดแกนกเรยน
3. การวดและประเมนผลการเรยนร เปนตวตรวจสอบวา การจดประสบการณเรยนรไดผลตามวตถประสงคทตงไวหรอไม การตรวจสอบกอนไดแก การตรวจสอบพนฐานเดมของนกเรยนชวยใหครสามารถตงวตถประสงค และจดประสบการณเรยนร ไดตรงกบนกเรยน การตรวจสอบระหวางไดแก กระบวนการดำาเนนงาน การตรวจสอบหลงสอนไดแก การตรวจสอบวานกเรยนไดรบการเรยนรตามวตถประสงคทตงไวหรอไม เทาไร และอาจระบไดอกวาทำาไมจงไดผลหรอไมไดผล จะตองแกไขปรบปรงวธใด
10.3 ลกษณะการสอนทด1. มจดมงหมายหรอเปาหมายชดเจนวา ตองการใหผ
เรยนเกดอะไร เชน
186
เกดความร (ในเรองอะไร) เกดคณลกษณะอะไรหรอเกดทกษะอะไร
2. มแผนการสอนรายครงทสอดคลองกบแผนการสอนรายป
3. ตรวจสอบความรเดมของผเรยนกอน เพอปรบกระบวนการสอนให
สอดคลองกบผเรยน (ตรวจสอบกอนสอน) 4. การเลอกเนอหาทเหมาะสมกบผเรยนและเวลาเรยน
ตลอดจนขอจำากด อน
5. ตลอดเวลาสอนใหโอกาสผเรยนไดพด แสดง คด ทำา มากกวาคร
6. เสนอเนอหาจากงายไปหายาก รปธรรมไปสนามธรรม ซบซอนนอย ไปหาซบซอนมาก7. แทรกตวอยางทเปนของไทยใหเหนชดเจน8. ใชสอการสอนทเหมาะสม9. แทรกตวอยางคณธรรม จรยธรรมโดยครทำาเปน
ตวอยาง10. ตรวจสอบความเขาใจ และความรของผเรยน
ตลอดเวลา (ตรวจสอบ
187
ระหวางเรยน)11. สรปสงทผเรยนควรจะได12. ตรวจสอบวาผเรยนไดอะไรหรอไม และได
เทาไร(ตรวจสอบปลายชว โมง) หรอปลายภาคการศกษา (ปการศกษา)
10.4 การสอนแบบตางๆ1. การสอนแบบบรรยาย วตถประสงคของการสอนแบบบรรยาย
เพอใหผเรยนเขาใจมโนทศน (concept) ในวชา เกดแนวคดทจะนำาความรไปประยกตในสภาพความเปนจรง ลกษณะของผสอนแบบบรรยาย 1. ใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชา เลอกหวขอทมความยาก- งายเหมาะกบวตถประสงคและเวลาของรายวชานน จดลำาดบหวขอไดด ทำาใหนกเรยนตดตามงาย 2. ความเขาใจลกซงในศาสตร การตดตามความกาวหนาของศาสตร ทำาให มความรกวางขวางในเรองตางๆ บรรยาย 3. ความสามารถในการสอความรใหนกเรยน 4. ความสมพนธทดระหวางครและนกเรยน
188
5. ความรบผดชอบตอการสอน 6. ความกระตอรอรนตอการสอน และการสรางแรงจงใจนกเรยนสนใจใน ศาสตรและใหตดตามความรตอไปดวยตนเอง 2. การสอนแบบ Tutorial Group วตถประสงคของการสอนแบบ Tutorial Group เพอใหผเรยนเขาใจเนอหาของรายวชา ซงมผบรรยายมากอนหรอผเรยนไดรบมอบหมายใหไปศกษามากอน โดยใชกระบวนการวเคราะหและสงเคราะหในการแกไขปญหา โดยผสอนเปนผแนะ กำากบ ควบคมและตรวจสอบ ลกษณะของผสอนแบบ Tutorial Group 1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชาในลกษณะท ก) สรปเนอหาจากการบรรยายใหชดเจน ข) เลอกกจกรรมทเหมาะสม 2. ความเขาใจลกซงในศาสตร 3. ความสามารถในการสอน ก) สามารถสอความรในนกเรยน
189
ข) สามารถทำาใหนกเรยนระบอปสรรคและรเทคนควธการแกปญหาใน ลกษณะโตตอบซกถามและอภปรายในระดบรายบคคล 4. ความสมพนธทดระหวางครและนกเรยน 5. ความรบผดชอบตอการสอน 6. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจงใจใหนกเรยนสามารถ วเคราะหแกปญหาและตดตามความกาวหนาของศาสตรดวยตนเอง
3. การสอนแบบสมมนา วตถประสงคของการสอนแบบสมมนา เพอใหผเรยนเลอกองคความร การแสวงหาและรวบรวมความรททนสมยในแงมมตางๆ ภายในขอบเขตของภาควชา เพอนำามาวเคราะห สงเคราะห สรป พรอมขอเสนอแนะรวมทงนำาเสนอกบเพอนรวมชนและผเชยวชาญจะไดขอมลปอนกลบหรอขอเสนอแนะจากผรวมประชม และจดทำารายงานฉบบสมบรณ ลกษณะของผสอนแบบสมมนา
190
1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชา ก) ผเรยนและผสอนชวยกนเลอกเรองทนำามาเรยนรรวมกน ข) การเชญผเชยวชาญ 2. ผนำาการสมมนาเปนทมความรในเนอหาสาระนนๆ ด และประสานแนว ความคดของผสมมนาไดด 3. ความสามารถในการสอความรใหนกเรยนเขาใจรวมทงกระตนใหนก เรยนสนใจแสดงความคดเหน และตดตามความรตอไป 4. ความสมพนธทดระหวางครและนกเรยน 5. ความรบผดชอบตอการสอน 6. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจงใจใหนกเรยนสนใจ
ในศาสตร 4. การสอนแบบสาธต วตถประสงคของการสอนแบบสาธต เพอใหผเรยนสามารถแสดงตามขนตอนทสาธตใหด
191
ลกษณะของผสอนแบบสาธต 1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชา ก) เตรยมการสอนสาธตอยางมขนตอน
ข) เตรยมความพรอมของอปกรณ เครองมอ ค) เตรยมความพรอมของสถานทและสอการ
สอน โดยคำานงถงเนอหา วชาและจำานวนนกเรยน
2. ความเขาใจลกซงในศาสตร 3. ความสมพนธทดระหวางอาจารยและนกเรยน 4. ความรบผดชอบตอการสอน - ตรงเวลา - เพมเนอหาและตดตามความกาวหนา 5. ความกระตอรอรนตอการสอน และสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาทกษะ ดวยตนเองตอไป 5. การสอนแบบ Problem Based Learning วตถประสงคของการสอนแบบ Problem Based Learning การสอนแบบ Problem Based Learning เพอใหผเรยนมประสบการณตรงกบสภาพการณหรอ
192
ปญหา เพอกอใหความสนใจทจะศกษาหาองคความร กระบวนการแสวงหาความรและรวาตนเองไดเรยนรตามวตถประสงค ลกษณะของผสอนแบบ Problem Based Learning 1. ใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชาการเตรยม Learning
Material (tutor) ทกคนควรมการเตรยมตวใหพรอมรบรวมกนใน
แนวคดรวบยอด (concept) ของการสอบแบบ PBL ลวงหนา 2. ความสามารถในการสอความรใหนกเรยน 3. ความสมพนธทดระหวางอาจารยและนกเรยน 4. ความรบผดชอบตอการสอน 5. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจงใจใหสนใจใน ศาสตรดวยตนเอง
6. การสอนแบบโครงการ วตถประสงคของการสอนแบบโครงการ เพอใหผเรยนสามารถประมวลและประยกตองคความรในการแกปญหาและสรางสรรคผลงานโดยผาน
193
กระบวนการในการคนควาวจยทกขนตอน ตงแตกำาหนดหวขอปญหา การตงสมมตฐาน การแสวงหาแหลงขอมล วธการหาขอมล วธการแกไขปญหาในระหวางการดำาเนนการ การวเคราะหและการสรปผล ลกษณะของผสอนแบบโครงการ 1. ความสามารถในการชวยใหนกเรยนกำาหนดหวขอปญหาของโครงการ
ไดชดเจน เรยนรและประยกตขนตอนและวธการในการกำาหนดปญหา ขอบเขตของปญหาตลอดจนความเปนไปไดในการทโครงการจะสำาเรจ
ไดในเวลาทกำาหนด 2. ความเขาใจในศาสตร และความเอาใจใสในการตดตามความกาวหนา
ของศาสตร ความสามารถในการแนะนำาแหลงคนควาและแหลงขอมล
ใหแกนกเรยนไดด 3. ความสามารถในการใหคำาปรกษาแกนกเรยน 4. ความสมพนธทดระหวางคร และนกเรยน 5. ความรบผดชอบตอการตดตามความกาวหนาของโครงการ
194
6. ความกระตอรอรนตอการใหคำาปรกษาและการสรางแรงจงใจใหนกเรยน
สนใจในศาสตร 7. การสอนแบบในหองปฏบตการ วตถประสงคของการสอนแบบในหองปฏบตการ เพอใหผเรยนเรยนรและเขาใจทฤษฎจากการทดลองในหองปฏบตการ ซงเนนการฝกทกษะ การแกปญหา การวเคราะห และกระบวนการปฏบต
ลกษณะของผสอนแบบในหองปฏบตการ 1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชา ก) การเตรยมเอกสารคมอปฏบตการ ข) การเตรยมเครองมอ และอปกรณ ค) การเตรยมสอการสอน 2. ความเขาใจในดานเทคนคการปฏบต - ความสามารถในการเชอมโยงในการปฏบตกบภาคทฤษฎ - ความสามารถในการถายทอดความร 3. ความสมพนธทดระหวางคร และนกเรยน 4. ความรบผดชอบตอการสอน
195
5. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจใจใหนกเรยนสนใจ
ใฝร 8. การสอนแบบปฏบต วตถประสงคแบบปฏบต การสอนแบบปฏบตเพอเปดโอกาสผเรยนรวบรวมขอมล วเคราะหขอมล ตงสมมตฐาน และแกปญหาระบบ ใหโอกาสนกเรยนฝกปฏบตเพอเพมพนทกษะ แสวงหาความรและเกดเจตคตทดตอวชาชพ ลกษณะของผสอนแบบปฏบต 1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนสอนรายวชาและกรณศกษาได
เหมาะสม ก) เตรยมลำาดบความยากงาย เพอใหนกเรยน
ไดเรยนรนอกศกษาท พรอมสำาหรบการเรยนร
ข) เตรยมความพรอมเพอการปฏบตจรง ค) เตรยมวธการประเมนผลงาน
2. ความเขาใจลกซงในศาสตร 3. ความสามารถในการใชสอ 4. ความสามารถในการสอความรใหนกเรยน
196
5. ความสมพนธทดระหวางคร นกเรยนและกรณศกษา 6. ความรบผดชอบตอการสอน 7. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจงใจนกเรยนสนใจ
ในศาสตร และวชาอน 9. การสอนแบบฝกภาคสนาม วตถประสงคของการสอนแบบฝกภาคสนาม เพอใหผเรยนไดเรยนรสภาพความเปนจรงในองครวม สามารถเชอมโยงความรในภาคทฤษฎและภาคสนาม ฝกกระบวนการทำางานและการแกปญหา ลกษณะของผสอนแบบฝกภาคสนาม 1. การใชเวลาใหกบการเตรยมกอนการสอนรายวชาอยางเหมาะสม ก) เลอกจดภาคสนามทจะสรางการเรยนร ตามวตถประสงคใหเหน ประเดนปญหาสภาพความเปนจรงและการวางวธแกไขประเดน ปญหา ข) เตรยมความพรอมทกดาน เพอสงเสรมการเรยนรและการประสาน
197
งานกบผรบผดชอบในจดฝกไดด ทำาใหผมาเรยนภาคสนามปฏบต
งานในจดฝกในกรอบและทศทางทตงไวอยางมประสทธภาพ 2. ความสามารถในการบรณาการศาสตรตางๆ เพอทำาใหเนอหาสาระและ
และการเรยนการสอนชดเจน
3. ความสามารถในการสอความรใหนกเรยน และกระตนทำาใหนกเรยน
แสวงหาความรจากสภาพจรง รจกการเสาะหาความรอยางมประสทธ
ภาพ รจกการตความขอมลทไดมา และเขาใจวาการเรยนรภาคสนาม
สมพนธกบภาคทฤษฎทไดเรยนมาแลว 4. ความสมพนธทดระหวางอาจารย นกเรยน กลมคนในกรณศกษา และ
ผรบผดชอบในจดฝก 5. ความรในสถานภาพ และบทบาทของครในภาคสนาม
198
6. ความกระตอรอรนตอการสอนและการสรางแรงจงใจ - การสรางนสยใฝร - การมเจตคตทดตอวชาชพ
10.5 การวดผลแบบตางๆ เทคนคการวดผลม 50 วธ ดงน
(1) บนทกสนๆ เชงวเคราะห (2) แฟมรวมหลกฐานแสดงการดำาเนนงาน (Annotated Portfolio)(3) ใบสมคร (Application Card)(4) ผลสรป (Approximate Analogy)(5) การตคางานสง (Assignment Assessment)(6) เทปเสยงและภาพทแสดง (Audio and Video Taped Protocall)(7) การลวงถามความรเดม (Background Knowledge Probe)(8) การหาเกณฑ (9) ผลการจดบนทกอยางตอเนอง (Chain Notes)(10) วงจรตคาคณภาพการเรยนการสอนในชนเรยน (11) การสำารวจความคดเหนในชนเรยน (Classroom Opinion Polls)
199
(12) แผนทมโนทศน (Concept Maps)(13) สารบญระบอะไร อยางไร ทำาไม (14) การสำารวจความมนใจในการเรยน (15) เมตรก ระบความตางและความเหมอน(16) การวนจฉยการเรยนร(17) การเรยบเรยงภาษาใหม (18) คดแกปญหามาไดอยางไร (19) การบนทก 2 ทาง(20) E-mail (Electronic Mail Feedback)(21) สารบญวาง (Empty Outlines)(22) จรยธรรมประจำาวน (Everyday Ethical Dilemma)(23) การประเมนการสอบ (Exam Evaluation)(24) ชวประวตเคราๆ (25) การระบจดสำาคญ(26) การจบคและจดลำาดบเปาหมาย (27) เทคนคกลมใหขอมลยอนกลบ(28) แบบประเมนการทำางานกลม (Group-Work Evaluation)(29) เลนละครลอเลยน(30) แบบตรวจสอบความสนใจ/ความร/ทกษะ (31) แบบสนทนา (32) เมตรกการจำา (33) แบบบนทกสน
200
(34) การตรวจสอบมโนทศนทผด/เดม (35) จดสบสนคออะไร
(36) สรป 1 ประโยค(37) ทำาโครงราง(38) จดออน/แขง (39) ใหระบปญหา(40) การวเคราะหกระบวนการ(41) เวลาทใชศกษาจรง(42) สณฐานคนนานยม(43) ฟง คด ถาม เขยน ยอนกลบ(44) แบบประมาณคาการอาน(45) จำา สรป ถาม วจารณและเชอมโยง (46) การตคาวธเรยนดวยตนเอง (47) ผเรยนออกขอสอบเอง(48) แบบประเมนผลการสอนทครสรางขน (49) อะไรคอหลกการ(50) การบนทกคำา
10.6 ความเชอมโยงในการจดการเรยนการสอนใหเปนระบบจะตองระบใหได
วา จะตงวตถประสงควาอะไร (Objective) วตถประสงคดงกลาวตองใชการจดประสบการเรยนรแบบใด
201
(Teaching and Learning Expeinence)และจะใชวธการใดตรวจสอบ
จากวตถประสงคในการจดการเรยนการสอน ซงตองวเคราะหมาจากวตถประสงคของหลกสตรมาสวตถประสงคในการสอนรายชน รายวชาและรายครง และตองใหครบตามพฒนาการของนกเรยน 5 ดาน คอ ดานรางกาย (สขภาพ อนามย) ดานจตใจ (คานยม จรยธรรม ทศนคต บคลกภาพ) ดานสงคม (ความสมพนธกบผอน มารยาทในสงคม) ดานสมอง (สตปญญา ความสามารถทางสมอง
ความถนด) และดานการปฏบตงาน (ซงผสมผสานความรทางสมอง อารมณจตใจและสงคมมาสการกระทำา)
เมอผสอนระบไดวา ตนจะตงวตถประสงคในการจดการเรยนการสอนของตน ซงเชอมโยงกบวตถประสงคของหลกสตร คอ
202
วตถประสงคของ
วตถประสงคในการสอนตาม
วตถประสงคการสอนรายกลม
วตถประสงคการ
วตถประสงคในการสอนรายครงจะเฉพาะ แคบ นอย เมอเทยบกบวตถประสงคการสอนรายวชา/กลมวชา หรอหลกสตร เมอผสอนระบวตถประสงคได ผสอนจะเลอกประสบการณการเรยนรใหตรงกบคณลกษณะและภมหลงของผเรยน เชน อาจเลอกวธการสอน ก, ข, ค แทนวธสอน A, B, C เพราะนกเรยนของตนยงขาดความรพนฐานเดมอกทงเปนกลมทไมสนใจการเรยน เมอผสอนระบวตถประสงคและการจดประสบการณเรยนรไดแลว ผสอนจะตองเลอกวธวดผลใหสอดคลองกน ตวยางเชน
วตถประสงค วธสอน วธเรยน วธวดผลตองการใหผเรยนรบรในสงทผสอนคดเลอกมาให
การสอนแบบบรรยายและยกตวอยางใหเหนชด
ฟง จด ขอสอบปรนย หรอซกถามในหอง
ตองการใหผเรยนจำาเกง
แจกเอกสารทตองจำา ระบวธจำา ทดลองจำา
อานเอกสาร ฟงคำาบรรยาย ฝกทดลอง
ขอสอบปรนย ผด-ถก/ตวเลอก
203
จำาตองการใหผเรยนเปนคนตรงเวลา
- ครทำาตวใหตรงเวลา ในการเขาหองและ ออกจากหองเรยน- ครใหผเรยนกำาหนด วน-เวลาสงงาน- ครใหผเรยนตงกตกา ลงโทษผทไมตรงเวลา
สงเกตตวอยางจากผสอน ลองฝกเปนคนตรงตอเวลา
สงเกตผเรยนวาตรงเวลากครง
ตองการใหผเรยนเหนขนตอนการปฏบตงาน
การสอนแบบสาธต ผสอนเตรยมสงทจะสาธตเรมการสอนโดยอธบายสงทจะเปนสาเหต สาเหตทตองสาธต เปาหมายของการสาธต ทำาการ
สงเกตขนตอนการเลยนแบบ
- สมสงเกตการสาธต ของนกเรยน- สงเกตพฤตกรรม การเลยนแบบ- ดผลงานทเลยนแบบ
204
และใหผเรยนเลยนแบบ
10.7 การวดทเหมาะสมกบวธสอน 10.7.1 การวดผลการสอนแบบบรรยาย
การสอนแบบบรรยายเปนการสอนวธหนงทใชกนมาก โดยทมผบรรยาย 1 คน และมผฟงจำานวนหนง การสอนแบบบรรยายทด ผบรรยายควรเตรยมการสอนอยางด ใชเทคนคการพดทดงดดความสนใจ ใชสอการสอนแบบตางๆ เชน แผนใส เอกสารแจก วดโอ สไลด ภาพยนตร-ประกอบ เทปบนทกเสยง ฯลฯ
การสอบบรรยายทด ไดแก การบรรยายทเชอมโยงสาระของคราวทแลว เขาดวยกนกบสาระใหม บรรยายสนๆ ชจดสำาคญ มการพกเปนระยะๆ ใหซกถาม สาธตวธการใหด เตรยมกจกรรมใหทำา แจกเอกสารสรป ชใหดสาระในแผนใสซงเขยนอยางด ใชการโตตอบกบผฟง
การวดผลการสอนแบบบรรยาย องจดมงหมายในการสอนตามสาระทสอนผลการบรรยายจะตรวจสอบได ดงน
205
1. การสงเกตของผบรรยายวา ผฟงใหความสนใจหรอมการซกถาม รวม
กจกรรมมากนอยเพยงใด2. การตงคำาถามสนๆ ทเปนความคดเกยวกบสาระ
เพอตองการใหผฟง แสดงความคดเหน และในขณะเดยวกนก
ตรวจสอบความเขาใจของผ ฟงดวย3. การใหทำาขอสอบสนๆ ในหองเรยนกอนเพอ
ตรวจสอบวาความรเดมม อะไรบาง เพอใหการสอนตอเนองกบของเดม
ถาผฟงมพนความรมา นอยผบรรยายกควรสรปประเดนทเกยวของให
เพอเปนพนฐานในการ บรรยายตอ4. การตงคำาถาม มใครจะถามอะไร หรอขอสงสย
อะไรบาง5. การทดสอบหลงเรยนเปนระยะๆ6. การทดสอบรวบยอดเปนระยะๆ
7. การทดสอบรวบยอดทงวชา ซงอาจใชการสอบไล หรอการทำารายงาน
สงกได
206
สรปการวดผลการสอนแบบบรรยาย
จดมงหมายในการทดสอบ
วธการวดผลแบบ ทำาขอสอบ
สงเกต
สอบถาม
ปากเปลา
กอน
ระหวาง
หลง
1. การเชอมโยงความรเดม กบความรใหม
/ / / /
2. การตรวจสอบความเขา ใจในเนอหาเปนหนวย
/
3. การกระตนใหเกดความ สนใจ
/ / / /
4. การผอนคลายความ เบอหนาย ความเครยด
/ / / /
5. การตรวจสอบความร รวบยอดเพอตดเกรด
/
207
10.7.2 การวดผลการสอนแบบสมมนา การสอนแบบสมมนาเปนสอนทมงใหมการใช
ความคด การแสดงออก และความสมพนธตอสาระทเรยน และตอกลมทเขาสมมนา การสอนแบบสมมนาจงควรมขนาดสมาชกไมมากนก ไมเกน 15 คน โดยทแตละคนควรมการเตรยมความพรอมดานสาระทจะอภปรายมาดวย
ในการสมมนาในชนเรยน ผสอนคอ ผนำาการสมมนาซงเปนผทมความรในสาระนนๆ ดทสด และมเทคนควธทกระตนใหผเขารวมสมมนาแสดงความคดเหน ตลอดจนมเทคนควธทหยดผทชอบแสดงความคดเหนนอกเรอง และหรอชอบแสดงความคดเหนมากเกนไป นานเกนไป
การวดผลการสอนวชาสมมนา ตององแผนการสอนโดยสงเขป ซงจะระบจดมงหมายในการสอนและเนอหาสาระทตองการ การวดผลสมฤทธทางการเรยนจงมงทการวดใหตรงกบจดมงหมายและเนอหาดงกลาว
การวดผลการสอนในวชาสมมนา ใชเทคนคการสงเกต การซกถาม การประเมน การแสดงออกของผเขา
208
รวมสมมนา สาระและผลงานทนำามาเสนอและสาระทจะไดจากการสมมนา
สรปการวดผลการสอนแบบสมมนา
จดมงหมายในการทดสอบ
วธการวดผลแบบ ทำาขอสอบ
สงเกตการ
แสดงออก
สอบถาม
ปากเปลา
ผลงาน
กอน
ระหวาง
หลง
1. เพอดการเตรยมความ พรอมของผเขารวม สมมนา
/ / / /
2. เพอดความสมพนธใน กลม
/ /
3. เพอดการแสดงความ คดเหน
/
4. เพอดความรบผดชอบ ของนกเรยนผเขารวม สมมนา
/ /
5. เพอดผลของ / / /
209
การ สมมนา
10.7.3 การวดผลการสอนแบบโครงการเชงปฏบตการ
การสอนแบบโครงการเชงปฏบตการ เปนการสอนทมงสภาคปฏบตทองของจรงหรอสภาพการณทเปนจรง การสอนแบบนตองเตรยมความพรอมกอนทจะนำาไปสการปฏบต โดยตวผสอนเองตองเขาใจโครงการทจะทำา สภาพการณทเปนจรง ปญหาทอาจจะเกด และการแกปญหาดงกลาว
การสอนดงกลาวเรมจากการกระตนใหนกเรยนคดโครงการทจะทำา การเขยนโครงการทสามารถทำาไดภายใต เวลา และเงอนไขทจรง การเตรยมการใหพรอมกอนการปฏบตการจรง การดำาเนนโครงการและการสนสดโครงการ ตลอดจนการประเมนผลโครงการโดยนกเรยน
การวดผลการสอนแบบเตรยมงานและการดำาเนนตามโครงการ
1. การวดผลการเตรยมงานและการดำาเนนตามโครงการ
2. การวดผลงานทไดจากโครงการ
สรปวธการวดผลการสอนแบบเปนโครงการวธการ สอบ
สงเ สมภา สอบถ กอ ระหว หล
210
กต ษณ าม น าง ง1. การเตรยมงาน / / / /2. การดำาเนนงานตามโครงการ 2.1 ความราบรน 2.2 การแกปญหา 2.3 ผลงานเปนระยะ
///
///
///
3. ผลงานของโครงการ / / /4. ผลกระทบทตามมา /5. ความสมพนธของกลม6. การเปลยนแปลงพฤตกรรมของนกเรยน 6.1 ดานความร 6.2 ดานพฤตกรรม ทศนคต 6.3 ดานทกษะ
10.7.4 การวดผลการสอนวชาทกษะ
วชาทกษะในทนไดแก ทกษะทางรางกาย ทกษะทางภาษา ทกษะทางคณตศาสตร ทกษะในการทำาวจย และทกษะทางสงคม
การสอนวชาทกษะ มงทผเรยนเกดทกษะ ผสอนตองระบทกษะทจะพงเกดขนจากการสอนใหไดกอนวาคออะไร เชน ทกษะทางรางกาย ไดแก การแสดงทาถกตองและคลองแคลววองไว ทกษะทางภาษา ไดแก ทกษะในการฟง พด อาน เขยน ทกษะทางคณตศาสตร ไดแก การแกโจทยปญหาอยางรวดเรวและถกตอง ทกษะในการ
211
วจย ไดแก การระบประเดนวจยไดชดเจนการออกแบบการวจยถกเหมาะสม การเลอกใชเครองมอวจย และการวเคราะหอยางถกตองตลอดจนการอภปรายผลไดถกตอง กวางขวาง ลกซง สวนทกษะทางสงคม ไดแก การเขาสมาคมไดอยางปราศจากความเกอเขน เปนทชนชมของคนทสมาคมดวย มารยาททถกตอง
การวดผล
ทกษะทตองการวด
วธวดวธการ สอบ
สงเกต
สมภาษณ
สอบถาม
กอน
ระหวาง
หลง
(1) มความพรอมทงทาง กาย จตใจและอปกรณ(2) แสดงอาการเลยนแบบ ไดถกตอง(3) ทำาเองไดถกตอง(4) คดพลกแพลงออกไปได(5) สรางงานใหมทดกวาได
212
10.8 วงจรงานสอนของครวงจรงานสอนของครสรปได ดงน
ขนตอนท 1 การเตรยมสอน
213
การเตรยมความรเนอหา
การระบวชาทจะสอน
การเขยนแผนการสอน
การทำาแผนการสอนราย
การทำาสอการสอน และเครอง
การลงมอสอนจรงรายครง
นำาขอมลปญหามาแกไขในการ
วด-ประเมนผลการเรยนการ
นำาผลประเมนการเรยนมาปรบปรงนกเรยน และผล
1. ครอานหลกสตร และทำาความเขาใจกบวตถประสงคของหลกสตร
วาตองการอะไร 2. อานเนอหาวชาทจะสอน วามเนอหาอะไร
บาง 3. ลอกเนอหาในวชาทสอนจากหลกสตร 4. วเคราะหเนอหาในวชาทจะสอนวาเปนวชา
ของชนใด และผเรยน เรยนวชาใดมากอน และจะเรยนวชาใดตอ
ไป 5. ศกษาภมหลงของผเรยน กคน เรยน
อะไรมาแลว ผลการเรยนเปน อยางไร ใครเกง ใครออน 6. ระบวตถประสงคในการสอนวชานวา
ตองการใหผเรยน 6.1 เรยนร (ทางสมอง) อะไรบาง (จำา เขาใจ วเคราะห ประยกต สงเคราะห ประเมน) 6.2 ประพฤต (ทางจต) อะไรบาง (รบร สรางนสย) 6.3 ปฏบตอะไรไดบาง ลองทำา เลยนแบบ สรางชนงาน
7. ขอ 1-6 ทำาเสรจกอนเปดภาค 2 สปดาห
214
ขนตอนท 2 การเขยนแผนการสอนรายภาคเรยน/รายป
1. นำาสาระจากวงจรท 1 มาเขยนลงในแผนการสอนใหเสรจใน
1 สปดาหกอนสอน (ดตวอยางแผนการสอนในบทท 7)
2. ทบทวนความสอดคลอง ตลอดจนความชดเจนของหวขอตางๆ
ขนตอนท 3 การทำาแผนการสอนรายครง 1. เขยนแผนการสอนในแตละครง เสรจลวง
หนา 3 วน กอนเปดภาค เรยน/กอนสอน (ดตวอยางแผนการสอน
รายครงใน บทท 7)
2. ตรวจสอบความสอดคลองของแผนการสอนแตละครง กบแผนการ
สอนรายป แกไขพมพ 1 ฉบบ ลวงหนา 2 วนกอนเปดภาคเรยน /
กอนสอน
ขนตอนท 4 การจดทำาสอการสอน
215
1. ระบสอทงหมดในแผนการสอนรายปวามอะไรบาง
1.1 แผนใสกแผน เรองอะไร 1.2 เอกสารอานกเรอง เรองอะไร เอามาจากไหน 1.3 บตรคำากใบ คำาอะไรบาง 1.4 กจกรรมกลมกครง แตละครงมประเดนอะไร ทำาอะไรบาง นานเทาไร ทำาอยางไร 1.5 สอธรรมชาตมอะไรบาง 1.6 การดงานนอกสถานท ดอะไร ทไหน ดเพออะไร นานเทาไร และจะใหนกเรยนทำาอะไร ผลการดงานคออะไร 1.7 การฝกปฏบต ปฏบตอะไร ทไหน เพออะไรและทำาอยางไรผล การฝกปฏบตคออะไร 1.8 แบบฝกหดกฉบบ แตละฉบบมเพอหาสาระอะไร กขอ ผลการ ทำาแบบฝกหดคออะไร
2. จดทำาสอทงหมดใหแลวเสรจ จดทำารหสโดยใชตวเลข 6 หลก ดงน 2 หลกแรก ไดแก รหสวชา
216
2 หลกตอมา ไดแก สปดาหทสอน 2 หลกตอมา ไดแก หลายเลขแผนการ
สอน 2 หลกตอมา ไดแก หมายเลขประเภทสอ 3. ทำาสอเสรจลวงหนา 3 วน กอนเปดภาคเรยน
ขนตอนท 5 การจดทำาเครองมอวดผล 1. ระบเครองมอวดผลทงหมดในแผนการสอน
รายปวามอะไรบาง เชน 1.1 แบบทดสอบกอนเรยน
1.2 แบบทดสอบระหวางเรยน 1.3 แบบทดสอบหลงเรยน 1.4 แบบสงเกตพฤตกรรม 1.5 แบบสมภาษณผเรยน 1.6 แบบประเมนผลงาน 1.7 แบบวดทางจตวทยา 1.8 แบบวดความสมพนธทางสงคม 1.9 แบบสอบถามความคดเหน
2. สรางเครองมอวดผลใหแลวเสรจ จดทำารหส 6 ตวเลขคอ 2 หลกแรก ไดแก รหสวชา
217
2 หลกตอมา ไดแก สปดาหทสอน 2 หลกตอมา ไดแก หลายเลขแผนการ
สอน 2 หลกตอมา ไดแก หมายเลขประเภทเครองมอวด 3. สรางเครองมอเสรจลวงหนา 3 วน กอน
เปดภาคเรยน
ขนตอนท 6 ทำาการสอนแตละสปดาห 1. ทำาการสอนสปดาหท 1 ตามแผนการสอน
จดบนทก ปญหา และวธ แกไข 2. ทำาเชนนทกๆ สปดาห ระบวธแกไขในปญหา
ทพบดวย
เมอสนสดการสอน สรปปญหา วธแกไข ผลการแกไข เพอนำาไปใชในการสอนภาคการศกษาตอมา
ขนตอนท 7 การวดเปนระยะๆ 1. กอนสอนทำาการทดสอบกอนเรยน โดยวธ
สงเกตหรอซกถามหรอ ทดสอบขอเขยนสนๆ 2. นำาคำาตอบมาปรบแผนการสอน
218
3. ระหวางสอนใชการสงเกต หรอซกถามเปนระยะๆ จดบนทก
4. เมอสนชวโมงใชการทดสอบหลงเรยน หรอการสงเกต หรอซกถาม
จดบนทก 5. ถามแบบฝกหด หรอขอสอบหรอรายงาน
หรองานทำาการตรวจ อยางละเอยดในทนทใหแลวเสรจกอนการสอนครงตอไป จดบนทก ปญหาการทำา จดออนทผเรยนมเพออธบายในการสอนครงตอไป
6. การวดผลกลางภาค แจงผลกลางภาคใหผเรยนทราบในสปดาหตอ
มา หาวธแกไขคนทออน 7. ทำาการวดปลายภาค นำาขอมลมาประมวล
เพอตดเกรดตามเกณฑท ระบไวในประมวลการสอน พจารณาเกรด
แตละคนวาใครไดอะไร เพราะอะไรเกรด A, B, C, D, F มทงหมด
กคน เหมาะสมหรอไม แจงเกรดแกผเรยน 2 สปดาห หลงการวดผลปลายภาค โดยใชรหส แทนชอ - นามสกลจรง
219
8. นำาผลการวดและประเมนมาวเคราะหผลการสอนของตนตลอดภาค
เรยนวามจดออนจากทใด เชน- ตวผสอน- ตวผเรยน- เอกสาร, สอ, ตำารา
- เครองมอวดผล- เกณฑตดเกรด- สภาพหองเรยน- อนๆ ระบ
9. นำาผลวเคราะหมาเปนขอสงเกตในการเตรยมสอนวชาตอไป
ขนตอนท 8 การออกขอสอบ 1. ผออกขอสอบอานแผนการสอน ระบ
วตถประสงคและเนอหาใน การสอนแตละครงตารางท 1
แผนการสอนครงท
วตถประสงค เนอหา+กจกรรม
ชวงเวลา
12
220
34
2. ระบการเนน (นำาหนก) เปน % การเนนนอาจดจากชวงเวลาทสอน (ใชเวลามาก ใหนำาหนกมาก) ความยากของเนอหา (ยากมาก ให
นำาหนกมาก) ความสำาคญ (สำาคญมากใหนำาหนกมาก) 3. อานประมวลการสอน จดกลมเนอหาและวตถประสงคในแผนการ
สอนใหเปนเนอหาและวตถประสงคในการแผนการสอนรายป/ภาค ระบนำาหนก
ตารางท 2วตถประสงคใน
การสอบเนอหา นำาหนก % การสอบครงท
1 2 3 4
123
A a1 a2
รวม 100
221
4. ระบครงในการสอบ เชน ทกๆ 3 สปดาหหรอกลางภาค-ปลายภาค
ตารางท 3การสอบครง วตถประสงค เนอหา
123
5. ระบรปแบบในการออกขอสอบ เชน ปรนย (จบค ผด-ถก เลอกตอบ) อตนย (เตมคำาวล ประโยค เขยนเรยงความ เขยนรายงาน)
6. ทำาการออกขอสอบตามตารางท 3การสอบครงท
วตถประสงค
เนอหา
นำาหนก %
จำานวนขอ
เลขทขอ
รวม 100
7. ตรวจสอบขอสอบแตละขอกบวตถประสงค และเนอหาตลอดจน
จำานวนขอกบนำาหนก
222
8. จดพมพขอสอบสำาหรบการสอบแตละครงตรวจใหคะแนน
ขนตอนท 9 การตรวจขอสอบ 1. ตรวจขอสอบทนททสอบเสรจ 2. ตรวจขอสอบตามเฉลย 3. รวมคะแนนรายคน 4. ตรวจสอบคะแนนกบชอผเรยน ผทม
ประวตการเรยนดนาจะได คะแนนสง ถาแตกตางจากนใหตรวจใหม
และถายงยนยนผลการ ตรวจใหตงขอสงสย อาจเรยกผเรยนมาซก
ถามถงสาเหตททำาไดไมด
ขนตอนท 10 การทำาเฉลยขอสอบอตนย 1. ออกขอสอบอตนยตาม Blueprint 2. ทดลองทำาเองเพอจบเวลา (ควรใหเวลาผ
สอบมากกวาเวลาทตนทำา ประมาณ 2-3 เทา) 3. เขยนเฉลยตามคะแนนทกำาหนดตวอยางขอสอบขอ 1คำาถาม เฉลย คะแนน
กรงเทพฯ มปญหาอะไรบาง
1. ประชากร2. สงคม
101010
223
3. เศรษฐกจ4. การเมอง5. การจราจร6. สาธารณปโภค สาธารณปการ
101010
4. ตรวจสอบการเฉลยของตนวาถกตองหรอไม
5. ตรวจสอบคะแนนวาลดหลนเหมาะสมหรอไม
ขนตอนท 11 การตรวจขอสอบอตนย 1. อานเฉลยใหเขาใจวาเกยวของกบคะแนน
อยางไร 2. ตรวจทละขอของทกคน 3. เรยงคะแนนสงถงตำา ของขอสอบนนๆ
พจารณาชอผเรยน ตงขอ สงเกต ถาผเรยนทมประวตการเรยนดแตไดคะแนนตำา
4. ตรวจตามขอ 2 และ 3 จนครบทกขอ 5. รวมคะแนน รายคน 6. ดงขอสงเกตมาพจารณา
ขอสอบขอท ชอผเรยน ขอสงเกต
224
7. เชญผเรยนมาคยเพอหาสาเหต ถาพบวาเปนปญหาทผเรยน (เชน
ไมพรอม เจบปวย ฯลฯ) กใชคะแนนเดม ถาเปนปญหาทขอสอบก
ใหพจารณาใหม 8. รวมคะแนนแตละคนสงคะแนน
ขนตอนท 12 การคมสอบในหอง (สอบเพอเรยนร) 1. แจงผเรยนถงวน-เวลาทจะสอบ 2. เมอถงกำาหนด แจกขอสอบใหทกคน
3. ถาเปนการสอบเดยว ปดหนงสอ คอยดไมใหทกคนดกน ถาเปน
การสอบกลม กระตนใหทกคนในกลมชวยกนทำา ถาเปนการสอบ
เดยว เปดหนงสอ คอยดใหทกคนทำาขอสอบของตน
4. เตอนเรองเวลาเปนระยะๆ 5. เกบขอสอบเมอหมดเวลา
225
6. เฉลยขอสอบเพอใหผเรยนจะไดรวาตนทำาขอสอบอยางไร อภปราย
ขอทเปนปญหาหรอสงสย
ขนตอนท 13 การคมสอบไล 1. ผคมสอบควรเปนครผสอน 2. เตรยมรายชอผเขาสอบ จำานวนขอสอบ
ใหเพยงพอแกผสอบ นาฬกาจบเวลา 3. ไปหองสอบกอนเวลาเลกนอย แจก
ขอสอบ 4. เมอถงเวลาเปดประตหองใหทกคนเขา 5. ใหแตละคนกรอกขอมล เชน ชอ
นามสกล ใหครบถวน 6. เรมสอบพรอมกน 7. ใหแตละคนลงนามในกระดาษรายชอ เพอ
เปนหลกฐานการ เขาสอบ 8. คอยเดนดเพอไมใหดกน 9. ยอมใหผเขาสอบออกจากหองสอบได
หลกการสอบผานไปครง ชวโมง
10. ใหผเขาสอบวางขอสอบไวทโตะ แลวออกจากหองได
226
11. เกบขอสอบตามเวลาทกำาหนด 12. จดเรยงชอ/รหส/เลขท เพอดความครบ
ถวนของจำานวนขอสอบ ใสซองสงหนวยงานทจดสอบ
10.9 การตรวจสอบขนตอนงานสอน1. ใครตรวจสอบ ผตรวจสอบขนตอน ไดแก ตวครเอง (โดยการสงเกตผเรยนวา สนใจ ตงใจ รเร อง พจารณาจากงานทตรวจ การบาน ผลการสอบ) กบบคคลอน เชน หวหนาหมวด หวหนาภาค เพอนคร ศกษานเทศก บคคลอน2. ตรวจสอบอะไร
2.1 ตรวจสอบหลกฐาน ซงไดแก 1. แผนการสอนรายป/ภาคการศกษา 2. แผนการสอนรายครงทสอน 3. สอตางๆ ทใช 4. เอกสาร ตำารา 5. เครองมอวดผล 6. ผลการประเมนการเรยนรของนกเรยน
เชน เกรดทได 7. ผลการประเมนพฤตกรรมการสอนโดยผ
เรยน
227
2.2 ตรวจสอบพฤตกรรม ซงไดแก การเขาไปสงเกตการสอนเพอดวา/คร/ อาจารยทำาการสอนตามแผนการสอนหรอไม2.3 ตรวจสอบจากผเกยวของอน เชน ผปกครอง คณะกรรมการโรงเรยน เพอนคร ผบรหาร เพอดวาครมพฤตกรรมอะไร
3. ตรวจสอบอยางไร3.1 ตวเองตรวจสอบตวเอง ครตรวจสอบวาคนไดปฏบตงานสอนตามขน
ตอนตอไปนหรอไม........1. อานเอกสาร ตำารา เพอเพมความรในเนอหาทสอน........2. เขยนประมวลการสอน (Course Syllabus) คลมทงวชา ตลอดภาคการ ศกษา/ปการศกษา (ความยาว 1-2 หนา) ........3. เขยนแผนการสอนรายครง (Lesson Plan) ความยาว 1/2 หนา
228
........4. เตรยมสอ เชน แผนใส อปกรณ ตวอยาง เอกสารอานหวขออภปราย ฯลฯ ทเกยวของกบกจกรรมทจะสอนในแตละครง........5. เตรยมประเดนวดผลรายครง เชน คำาถาม 1-2 ขอ หรอพฤตกรรมทจะสงเกต........6. พจารณาขอ 3, 4, 5 วาสอดคลองกบลกษณะผเรยน วธเรยน สภาพหอง เรยนหรอไม........7. ทำาการสอนรายครงตามแผนการสอน ถาแตกตางออกไปจดบนทก ในแผนการสอน ของสงทตางออกไปพรอมขอเสนอแนะในการปรบคราว หนา........8. ทำาการสอนรายครง สงเกตพฤตกรรมผเรยนวา สนใจ ตงใจ รวมมอทำากจ กรรมหรอเหมอลอย หรอแสดงความไมเขาใจ จดบนทกพฤตกรรมของแต ละคน บางคน นอกจากนควรสงเกตพฤตกรรมคนเกงดวย........9. ทำาการแกไขผเรยนทมปญหาในขอ 8 ทนทหลงสอน (เรยกวาการทำาวจยใน ชนเรยนเพอแกปญหาผทเรยนออน)........10. ทำาการเสรมผเรยนทเกงในขอ 8 ทนท เพม
229
แตมใหเตมศกยภาพของเขา เชน ใหงานเพม ระบแหลงทเขาจะเรยนเพมดวยตวเอง (เรยกวาการทำาวจย ในชนเรยนเรยนเพอเสรมผเรยนเกง) ........11. นำาขอ 7, 8, 9, 10 มาประมวลเพอจดพมพในแผนการสอนครงตอไป
.......12. ทำาการวดผลเปนระยะๆ เชน ทก 2 สปดาห กลางภาคเรยน ปลายภาคเรยน ดวยเครองมอวดผลทเตรยมไว นำาผลการวดมาแกไขพฤตกรรมการสอน ของครและการเรยนของผเรยนในครงตอไป........13. นำาผลการวดทกครงมารวมกนเพอการประเมน (ตดเกรด) โดยใหนำาหนก กบพฒนาการทดขนของผเรยนดวย........14. ประกาศผลการประเมนรายบคคล เพอใหผเรยนทราบลวงหนา ใหคำา ปรกษากบผเรยนเรยนทตองการพฒนาใหดขนหรอผเรยนทมปญหา เสนอ แนวทางออกทเหมาะสม........15. แกไขแผนการสอน สำาหรบการสอนในภาคเรยนตอไป
230
4. ตรวจสอบแลวเกดอะไรขน ครททำาการตรวจสอบการสอนของตนจนเปนนสย
และทำาตลอดเวลาจะพบวาตนมการสอนทดขน ผเรยนสนใจเรยนมากขน สนกกบการสอนและการเรยนมากขน เปนการพฒนางานของตนซงถอวาเปนวชาชพ มใช อาชพ ซงจะทำาใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในทางทดขน เรยนรมากขน คณภาพของผเรยนสงขน ประเทศไทยมคนทมคณภาพมากขน
231
232
233
234
235