1

หลกการทวไปของภาษเงนไดนตบคคล

ชวงเวลาจากนไปจนถงวนท 30 พฤษภาคม 2548 เปนชวงเวลาการยนแบบแสดงรายการภาษเงนไดนตบคคล (Corporate Income Tax)

สำาหรบรอบระยะเวลาบญชป 2547 จงขอนำาหลกเกณฑเกยวกบภาษเงนไดนตบคคลมาเปนประเดนปจฉา – วสชนาดงน

ปจฉา หลกการทวไปของภาษเงนไดนตบคคล กำาหนดไวอยางไร วสชนา หลกการทวไปของภาษเงนไดนตบคคลมดงน 1 . โดยทวไป ภาษเงนไดนตบคคล จดเกบจาก กำาไรสทธทได

จากกจการหรอเนองจากกจการทไดกระทำาในรอบระยะเวลาบญช หรอทนยมเรยกกนโดยทวไปวา กำาไรสทธทางภาษอากร“ ” ดงนน ในกรณทในรอบระยะเวลาบญชใดมผล ขาดทนสทธทางภาษอากร“ ” จงไมตองเสยภาษเงนไดนตบคคล นอกจากนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลยงสามารถนำาผลขาดทนสทธดงกลาวไปถอเปนรายจายในรอบระยะเวลาบญชปถดไปไดไมเกน 5 ป ตามมาตรา 65 ตร 12( ) และตามมาตรา 65 ตร (

19) แหงประมวลรษฎากร ยงบญญตหามมใหนำารายจายทกำาหนดจายจากผลกำาไรทไดเมอสนรอบระยะเวลาบญชมาถอเปนรายจายในการคำานวณกำาไรสทธทางเพอเสยภาษเงนไดนตบคคลดวย

2. ภาษเงนไดนตบคคลจดเกบเปนรายรอบระยะเวลาบญช ในการคำานวณกำาไรสทธหรอขาดทนสทธจงตองคำานงไวเสมอวา รายไดและรายจายของรอบระยะเวลาบญชใดตองถอเปนรายไดและรายจายของรอบระยะเวลาบญชปนนๆ และรายจายตองเปนรายจายทงสนเกยวกบรายได หรอเปนรายจายทมความสมพนธกบรายไดตาม หลกการจบคของรายจายกบรายได (Matching Principle)

รอบระยะเวลาบญชโดยทวไปมกำาหนดเวลา 12 เดอน เวนแตกรณเร มตงกจการใหม หรอไดรบอนมตจากอธบดกรมสรรพากรใหเปลยนแปลงวนสดทายของรอบระยะเวลาบญช หรอกรณเลกกจการ ควบกจการหรอโอนกจการ รอบระยะเวลาบญชอาจมก ำาหนดเวลานอยกวา

12 เดอนกได

2

3. ภาษเงนไดนตบคคล เปนภาษทางตรง (Direct Tax) ซงผเสยภาษไมสามารถผลกภาระภาษทตนไดเสยไปยงบคคลอน ฉะนน ตามมาตรา 65 ตร 6( ) แหงประมวลรษฎากร จงบญญตหามมใหนำาคาภาษเงนไดนตบคคลมาถอเปนรายจายในการคำานวณกำาไรหรอขาดทนสทธ และในกรณทในรอบระยะเวลาบญชปใดมยอดภาษเงนไดนตบคคลหก ณ ทจาย เกนกวาจำานวนภาษทตองเสย ใหมสทธขอคนภายใน 3 ป นบแตวนสดทายแหงปทถกหกภาษไว ณ ทจาย หรอภายใน 3 ป นบแตวนสดทายแหงกำาหนดเวลายนแบบแสดงรายการภาษ แลวแตกรณ

4. ภาษเงนไดนตบคคลเปนภาษอากรประเมน (Assessment

Tax) ซงผมหนาทเสยภาษ หรอผนำาสงภาษมหนาท ยนแบบแสดงรายการประเมนตนเอง ตามแบบทอธบดกรมสรรพากรกำาหนด และภายในเวลาทกฎหมายกำาหนดเพอแสดงวา มรายได หรอรายรบ และรายจายหรอเครดตภาษเปนจำานวนเทาใด และเมอไดคำานวณภาษอากรตามหลกเกณฑ วธการ เงอนไข และอตราทกฎหมายกำาหนด แลวคดเปนจำานวนเงนภาษทตองชำาระเปนจำานวนเทาใด และเพอใหการเสยภาษอากรประเมนของผมหนาทเสยภาษหรอผนำาสงภาษดงกลาวมความถกตองครบถวน ใหเจาพนกงานประเมนมอำานาจประเมนความถกตอง ซงเรยกวา "การประเมนโดยเจาพนกงาน "

นอกจากน ในการบรหารจดเกบภาษอากรประเมนยงกำาหนดหนาทอนทผตองเสยภาษอากรและบคคลอนทเกยวของตองปฏบตการเพมเตม ตลอดจนอำานาจเจาพนกงานประเมนกรณตางๆ การขอคนภาษอากร การอทธรณ และบทกำาหนดโทษทางอาญาอกดวย

5 หลกการจดเกบภาษเงนไดนตบคคล 1( ) สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตาม

กฎหมายไทย ใหสำานกงานใหญนำารายไดจากกจการหรอเนองจากกจการ ทงทไดกระทำาในประเทศไทย และหรอทไดกระทำาในตางประเทศมารวมคำานวณกำาไรสทธหรอขาดทนสทธเพอเสยภาษเงนไดนตบคคลตามประมวลรษฏากร ตามหลก World Wide Income (รายไดทเกดขนทวโลก ) หรอหลกถนทอย ((((((((ce Rule)

(2) ส ำาหรบบรษทหรอหางห นสวนนตบคคลทตงข นตามกฎหมายของตางประเทศ ใหนำารายไดเฉพาะทเกดจากกจการหรอเนองจาก

3

กจการทไดกระทำาในประเทศไทยเทานน มารวมคำานวณเพอเสยภาษเงนไดนตบคคลตามประมวลรษฎากร ตามหลกแหลงเงนได (Source Rule)

6. การจดเกบภาษเงนไดจากฐานกำาไรสทธตามประมวลรษฎากร เฉพาะอยางยงสำาหรบการจดเกบจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย กำาหนดจดเกบภาษเงนไดเปน 2 ระดบ คอ ระดบทหนง จดเกบจากกำาไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลนนในอตรารอยละ 30 ของกำาไรสทธ และระดบทสอง จดเกบจากเงนปนผลหรอเงนสวนแบงของกำาไรของผถอหนหรอผเปนหนสวน โดยถอเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 4( )(ข ) แหงประมวลรษฎากร

ดงนน ในการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขน ตามกฎหมายของตางประเทศจงตองจดเกบภาษ เงนไดสองระดบเชนเดยวกน คอ ระดบแรก จดเกบจากกำาไรสทธทไดจากการประกอบกจการหรอเนองจากการประกอบกจการในประเทศไทย ในอตรารอยละ 30 และระดบทสองกำาหนดจดเกบจากการจำาหนายเงนกำาไรไปตางประเทศ ในอตรารอยละ 10 ของเงนกำาไรทจำาหนายไปตางประเทศอกระดบหนง

อยางไรกตาม การจดเกบภาษจากฐานกำาไรสทธดงกลาวมความซำาซอน ในการจดเกบภาษอยบาง ดงนน จงกำาหนดใหมการขจดความซำาซอนโดยการใหเครดตภาษในอตราเทากบ จำานวนอตราภาษเงนไดนตบคคลทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลนนตองเสย หารดวยผลตางของจำานวนหนงรอยลบดวยอตราภาษเงนไดนตบคคลนน ทงน สำาหรบผทไดรบเงนปนผลหรอเงนสวนแบงของกำาไรทเปนผมภมลำาเนาในไทย หรอเปนผอยในไทยถง 180 วนในปภาษ โดยใหนำาเครดตภาษทไดรบไปถอเปนเงนไดพงประเมนของผมเงนไดดวย ตามมาตรา 47 ทว แหงประมวลรษฎากร และสำาหรบความซำาซอนในการจดเกบภาษจากกำาไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ กระทำาโดยการทำาอนสญญาวาดวยการขจดความซำาซอนในการจดเกบภาษระหวางรฐบาลไทยกบรฐบาลของตางประเทศนนๆ

พบกนใหมสปดาหหนาครบ

4

ผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล

บอยครงทไขปญหาไดรบคำาถามวา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศมหนาทตองเสยภาษเงนไดนตบคคลตามประมวลรษฎากรหรอไมอยางไร จงขอนำามาเปนประเดนปจฉาวสชนาดงน

ปจฉา ผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคบทเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคบทตงขนตามกฎหมายไทย

วสชนา ผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล ดงกลาวไดแก 1. บรษทจำากด หมายถง บรษทจ ำากดทตงข นโดยประมวล

กฎหมายแพงและพาณชย และพระราชบญญตบรษทมหาชนจำากดไดแก บรษททวไป ไดแก บรษทจำากดทมใช บรษทจดทะเบยน รวมทงธนาคารพาณชย และกจการวเทศธนกจของธนาคารพาณชย และบรษทจดทะเบยน หมายถง บรษทจดทะเบยนตามกฎหมายวาดวยตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

2. หางหนสวนนตบคคล ซงตงขนโดยประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ไดแก หางหนสวนจำากด หางหนสวนสามญนตบคคล

3. “สำานกงานปฏบตการภมภาค ”(Regional Operating Headquarters: ROH) ได แก บรษ ทท ต งข นตามกฎหมายไทยเพ อประกอบกจการใหบรการดานการบรหารหรอดานเทคนค หรอการใหบรการสนบสนนแกวสาหกจในเครอหรอสาขาของตน ไมวาจะตงอยในประเทศไทยหรอในตางประเทศ อกอยางนอย 3 ประเทศ ตามพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการลดอตราและยกเวนรษฎากร (ฉบบท 405) พ.ศ. 2545

ปจฉา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ มหนาทตองเสยภาษเงนไดนตบคคลในประเทศไทยในกรณใด

5

วสชนา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ จะมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลในประเทศไทย กตอเมอเขาเงอนไขขอใดขอหนงตามประมวลรษฎากร ดงตอไปน

1. บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศนน เขามากระทำากจการในประเทศไทย (แหงเดยวโดยเฉพาะ ) เชน บรษ ทเชลลแหงประเทศไทย จำากด จดทะเบยนเปนบรษทตามกฎหมายของประเทศองกฤษ แตเขามาประกอบกจการในประเทศไทยแหงเดยวโดยมไดประกอบกจการในประเทศอนรวมทงในประเทศองกฤษ ซงเปนประเทศทจดทะเบยนจดตงบรษท (มาตรา 66 วรรคแรก แหงประมวลรษฎากร)

บรษททจดทะเบยนจดตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ หากไดรบอนญาตใหประกอบธรกจในประเทศไทยมหนาทตองยนแบบแสดงรายการและเสยภาษเงนไดนตบคคลจากกำาไรสทธตามมาตรา 66 วรรคสอง แหงประมวลรษฎากร โดยตองคำานวณกำาไรสทธตามหลกเกณฑและเงอนไขทกำาหนดไวใน มาตรา 65 มาตรา 65 ทว และมาตรา 65 ตร แหงประมวลรษฎากร นอกจากนนกรณทบรษทฯ ประกอบกจการขายสนคาหรอใหบรการในประเทศไทย บรษทฯ มหนาทตองเสยภาษมลคาเพมตามมาตรา 77/2 แหงประมวลรษฎากร (หนงสอกรมสรรพากรเลขท กค 0706/4327 ลงวนท 4 พฤษภาคม 2547)

2. บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศทกระทำากจการในทอนๆ รวมทงในประเทศไทย (มาตรา 66 วรรคสอง แหงประมวลรษฎากร ) และกจการททำาในประเทศไทยดงกลาว เปนกจการอนใดทมใชกจการขนสงระหวางประเทศ เชน กจการธนาคารพาณชย กจการวเทศธนกจ กจการประกนภย กจการอตสาหกรรมผลตสนคา กจการโรงแรม กจการใหคำาปรกษา หรอสำานกงานภมภาคของบรษทขามชาต

3. บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศนน กระทำากจการในทอนๆ รวมทงประเทศไทย และกจการททำานนเปน กจการขนสงระหวางประเทศ (มาตรา 67 แหงประมวลรษฎากร ) เชน กจการสายการบนและกจการสายการเดนเรอระหวางประเทศ เปนตน

6

4. บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศนน มไดเขามากระทำากจการในประเทศไทยโดยตรง หากแตมลกจาง หรอผทำาการแทน หรอผทำาการตดตอในการประกอบกจการในประเทศไทย ซงเปนเหตใหไดรบเงนไดหรอผลกำาไรในประเทศไทย ใหถอวา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลดงกลาวนนประกอบกจการในประเทศไทย (มาตรา 76 ทว วรรคแรก แหงประมวลรษฎากร) เชน ทำาการแทนหรอทำาการตดตอโดยการตกลงทำาสญญาแทน หรอการเปนตวเชอมใหผซอและผขายตดตอกน

5. บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศนน มไดประกอบกจการในประเทศไทย แตไดรบเงนพงประเมน ตามมาตรา 40 2( )

3 4 5( )( )( ) หรอ 6( ) แหงประมวลรษฎากร ทจายจากหรอในประเทศไทย (มาตรา 70 แหงประมวลรษฎากร)

ทงน บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ ใหหมายความรวถง กจการทดำาเนนเปนทางคาหรอหากำาไรในประเทศไทย โดยรฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ ดวย

ปจฉา กจการรวมคา (Joint Venture) มลกษณะอยางไร วสชนา กจการรวมคา ไดแก กจการทดำาเนนรวมกนเปนทางคาหรอหา

กำาไรระหวาง 1. บรษท กบ บรษท 2. บรษท กบ หางหนสวนนตบคคล 3. หางหนสวนนตบคคล กบ หางหนสวนนตบคคล 4. บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ บคคลธรรมดา 5. บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ คณะบคคลทมใช

นตบคคล 6. บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ หางหนสวนสามญ 7. บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ นตบคคลอน โดยทวไปกจการรวมคาไมถอเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

โดยถอเปนหางหนสวน ตามมาตรา 1012 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย แตในทางภาษอากร ถอวากจการรวมคาเปน "บรษทหรอหางหน

7

สวนนตบคคล "ซงถอเปนหนวยทางภาษอากร แยกตางหากจากผเขารวมคาแตละราย จงตองมและใชเลขประจำาตวผเสยภาษอากรเพอการปฏบตการทางภาษอากรในนามของกจการรวมคา

ปจฉา มลนธหรอสมาคมตองมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลหรอไมอยางไร

วสชนา มลนธหรอสมาคมทมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล ไดแก มลนธหรอสมาคมทตงขนตามกฎหมายไทย ซงประกอบกจการซงมรายได แตไมรวมถงมลนธหรอสมาคม ทรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศกำาหนดในราชกจจานเบกษาใหเปนองคการกศลสาธารณะตาม มาตรา 47 7( ) (ข ) แหงประมวลรษฎากร

กจการรวมคากบ Consortiumกจการรวมคา หรอ Joint Venture เปนรปแบบหนงของการเขา

รวมดำาเนนการของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลกบบคคลอน ในอนทจะแสวงหากำาไรมาเพอแบงปนกน ซงในทางภาษอากร โดยเฉพาะภาษเงนไดนตบคคล ภาษมลคาเพม และภาษธรกจเฉพาะ รวมทงอากรแสตมปถอเปนหนวยทางภาษอากร (Tax Entity ) แยกตางหากจากผเขารวมคาแตละราย และมสทธและหนาททางภาษอากรเชนเดยวกบหนวงทางภาษอากรในกรณอนๆ จงขอนำามาเปนประเดนปจฉา – วสชนา ดงน

ปจฉา "กจการรวมคา ในทางภาษอากรมลกษณะอยางไร ”วสชนา ในทางภาษอากร กำาหนดให กจการรวมคา เปนบรษทหรอ“ ”

หางหนสวนนตบคคลตามนยมาตรา 39 แหงประมวลรษฎากร ซงมลกษณะสำาคญดงน

1. กจการรวมคา ไดแก กจการทดำาเนนรวมกนเปนทางคาหรอหากำาไรระหวาง 1( ) บรษท กบ บรษท 2( ) บรษท กบ หางหนสวนนตบคคล

3( ) หางหนสวนนตบคคล กบ หางหนสวนนตบคคล 4( ) บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ บคคลธรรมดา 5( ) บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ คณะบคคลทมใชนตบคคล 6( ) บรษทและหรอหางหนสวน

8

นตบคคล กบ หางหนสวนสามญ หรอ 7( ) บรษทและหรอหางหนสวนนตบคคล กบ นตบคคลอน

2. กจการรวมคาถอเปนหางหนสวนสามญทไมจดทะเบยนเปนนตบคคลกบทางราชการ กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย ทงนตามนยมาตรา 1012 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ซ งอาจจำาแนกลกษณะของกจการรวมคาในความหมายทางธรกจทวไปไดดงน

1( ) ตองมการลงทนรวมกนระหวางบคคลตามขอ 1 ซงจะสงเกตไดวา บคคลทเปนแกนในการรวมคา ตองเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ไมวาจะเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย หรอทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และประกอบกจการในประเทศไทย ซงมหนาทตองเสยภาษเงนไดนตบคคลอยเปนปกตแลว

2( ) ตองดำาเนนกจการรวมกนในนามของกจการรวมคาโดยไมมการแบงแยก ซงผเขารวมคาทกคนตองรบผดในบรรดาหนทเกดขนในนามของกจการรวมคา ตอบคคลภายนอกโดยไมจำากดจำานวน

3( ) ตองมวตถประสงคทจะแบงปนผลกำาไร เชน บรษท ก. และหางหนสวนจำากด ข . ไดรวมกนลงทนซอทดนแลวขายไป เขาลกษณะเปนกจการรวมคา จะแยกนำาสวนแบงกำาไรไปเสยภาษไมได แตตองนำาเงนไดจากการขายทดนนนมาเสยภาษในนามของกจการรวมคา

ปจฉา กรณบรษทฯ ไดรวมกบบรษทอนอก 2 บรษททำาสญญาใหบรการแกหนวยราชการในลกษณะเปนทปรกษาโดยรวมกนทำาขอเสนอแผนการดำาเนนงานในโครงการเดยวกน เนองจากทง 3 บรษทถกคดเลอกจาก Short List ของหนวยราชการคสญญา โดยมขอเทจจรงวา (1 ) ในเอกสารเสนอของสามบรษท มการแบงแยกงานของแตละบรษทโดยชดเจน (2 ) ทงสามบรษทไมมการตกลงวาจะนำาผลกำาไรหรอขาดทนจากการทำางานตามสญญาน มาแบงกน เพราะตางคนตางทำางานโดยใชทรพยสนของแตละบรษท และบรษทท งสามไมมความประสงคจะเขาเปนกจการรวมคาระหวางกน (3 ) ในการทำาสญญาไมไดระบในสญญาวาทง สาม บรษทเปนกจการรวมคา เพยงแตมการลงนามพรอมกนทงสามบรษท ทจะเปนคสญญากบหนวยราชการนน และ (4) เมอทำางานเสรจแตละชวงงานทงสามบรษทตางออกใบแจงหนและใบ

9

เสรจรบเงนในสวนงานของตนใหแกหนวยราชการคสญญา และหนวยราชการนนกจะออกหนงสอรบรองการหกภาษ ณ ทจายใหแกสามบรษทตามจำานวนเงนทจายใหแตละบรษท เขาลกษณะเปนกจการรวมคาหรอไม

วสชนา การทบรษทฯ และบรษทอนอก 2 บรษททำาสญญาเปนทปรกษารวมกน กบสวนราชการโดยการดำาเนนการตามสญญาดงกลาวของแตละบรษทไดแบงแยกการทำางานอยางชดเจน และไมไดตกลงเขารวมทนดวยกน ไมวาจะเปนเงน ทรพยสน แรงงาน หรอเทคโนโลย หรอรวมกนในผลกำาไรหรอขาดทนอนพงไดตามสญญาทกระทำารวมกนกบสวนราชการคสญญาหรอไมไดระบไวในสญญาจางวาทงสามบรษทเปนกจการรวมคา และไมไดรบคาตอบแทนตามสญญารวมกนเนองจากสญญาไดแบงงานและคาตอบแทนระหวางกนไวอยางชดเจน โดยตางกออกใบแจงหนและใบเสรจรบเงนในเฉพาะสวนของแตละบรษทนนไมเขาลกษณะเปนกจการรวมคาตามมาตรา 39 แหงประมวลรษฎากร แตอยางใด เขาลกษณะเปนกจการ Co

nsortium เพราะไมเขาเงอนไขกจการรวมคา กลาวคอ ไมมการลงทนรวมกน แมจะลงนามในสญญารวมกน แตกแบงงานกนทำาตามสวน และไมมวตถประสงคทจะแบงปนผลกำาไร

ขอเปรยบเทยบระหวางกจการรวมคากบกจการ Consortium

10

รายการ ก จ ก า ร ร ว ม ค า กจการ Consortium

1. การรวมทน มการลงทนรวมกนระหวางผเขารวมคา ไมมการรวมทนกน

2. การดำาเนนกจการ มการดำาเนนกจการรวมกนโดยไมมการ แบงงานกนทำาตามสวนทตกลงกนโดย การแบงแยก ชดแจง

3. วตถประสงคทจะแบงปนผล กำาหนดไวโดยชดแจงตามหลกเกณฑ ไมม กำาไร ของกฎหมายหางหนสวน

4. ความรบผดในหนของกจการ ไมจ ำาก ดจ ำานวนตามประมวลกฎหมาย เชนเดยวกบตามขอตกลงในสญญา ตอบคคลภายนอก แพงและพาณชย

5. ความเปนหนวยทางภาษอากร ถอเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ไมเปนหนวยทางภาษอากร ผดำาเนนกจ ตามประมวลรษฎากร ตองมและใชเลข การ ตางฝายตางเสยภาษเงนได และถก ประจำาตวผเสยภาษอากร และมหนาท หกภาษเงนได ณ ทจาย ในสวนของตน ทางภาษอากรเชนเดยวกบบรษทหรอหาง เทานน หนสวนนตบคคล เชน การเสยภาษเงนได การหกภาษเงนได ณ ทจาย ฯลฯ

6. การจดทะเบยนนตบคคล ไมตองจดทะเบยนเปนนตบคคล เ ช นเดยวกน

7. สถานภาพตาม ปพพ . ถอเปนหางหนสวนสามญทไมใชนต ไ ม ถอเปนหางหนสวนสามญ บคคล

8. หนาทจดทำาบญชตามกฎหมาย มหนาทจดทำาบญชสำาหรบรอบระยะเวลา ไมมหนาทจดทำาบญชเพราะไมเปนหนวย วาดวยการบญช บญชทเร มตงแต 10 ส.ค .2543 เปนตนไป ทางภาษอากร หรอหนวยธรกจ

พบกนใหมสปดาหหนาครบ

11

นตบคคลทไมมหนาทเสยภาษเงนได

ประเดนความรเบองตนเกยวกบภาษเงนไดนตบคคลอกประเดนหนงทไขปญหาไดรบคำาถามบอยครงวา มนตบคคลใดบางทไมมหนาทตองเสยงภาษเงนไดนตบคคลตามประมวลรษฎากร จงขอนำามาเปนประเดนปจฉา – วสชนา ดงน

ปจฉา นตบคคลใดบางทไมมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล วสชนา ดงทไดทราบแลววาบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมหนาท

เสยภาษเงนไดนตบคคลนนตองเปนไปตามนยามศพทคำาวา บรษทหรอ“หางหนสวนนตบคคล” ตามนยมาตรา 39 แหงประมวลรษฎากร ซงบญญตวา

"บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล หมายความวา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย หรอทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และใหหมายความรวมถง

12

1( ) กจการซงดำาเนนการเปนทางคาหรอหากำาไรโดยรฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ

2( ) กจการรวมคา ซงไดแกกจการทดำาเนนการรวมกนเปนทางคาหรอหากำาไรระหวางบรษทกบบรษท บรษทกบหางหนสวนนตบคคล หางหนสวนนตบคคลกบหางหนสวนนตบคคล หรอระหวางบรษทและหรอหางหนสวนนตบคคลกบบคคลธรรมดา คณะบคคลทมใชนตบคคล หางหนสวนสามญหรอนตบคคลอน

3( ) มลนธหรอสมาคมทประกอบกจการซงมรายได แตไมรวมถงมลนธหรอสมาคมทรฐมนตรประกาศกำาหนดตามมาตรา 47 7( ) (ข )

4( ) นตบคคลทอธบดกำาหนดโดยอนมตรฐมนตร และประกาศในราชกจจานเบกษา”

ดงนน สำาหรบนตบคคลอนใดนอกเหนอจากตามนยามศพทดงไดกลาวขางตน จงมใชบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตามประมวลรษฎากร และไมมหน าท ต องเสยภาษเง นไดน ต บ คคล ทงน เวนแตอธบด กรมสรรพากรจะประกาศกำาหนดเพมเตมใหเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล เพราะฉะนน เมอนตบคคลเหลานมเงนได กจะไมตองนำาเงนไดไปคำานวณกำาไรสทธเพอเสยภาษเงนไดนตบคคล และไมตองถกหกภาษเงนได ณ ทจาย แตอยางใด

นตบคคลทไมตองเสยภาษเงนได ไดแก 1. องคการของรฐบาลไทย "องคการของรฐบาล หมายความวา องคการของรฐบาลตาม

กฎหมายวาดวย การจดตงองคการของรฐบาล และกจการของรฐตามกฎหมายทจดตงกจการนน และหมายความรวมถงหนวยงานธรกจทรฐบาลเปนเจาของซ งไมมฐานะเปนนตบคคลดวย" (มาตรา 2 แหงประมวลรษฎากร )

จากบทบญญตดงกลาว อาจจำาแนกองคการของรฐบาลไดดงน 11. องคการของรฐบาลตามกฎหมายวาดวยการจดตง

องคการของรฐบาล หมายถง สวนราชการ

13

ทงหลาย ซงไดแก กระทรวง ทบวง กรม จงหวด มหาวทยาลยของรฐ โรงพยาบาลของรฐ

12. กจการของรฐตามกฎหมายทจดตงกจการนน 1( ) องค การบรหารราชการสวนท องถ น ได แก

กรงเทพมหานคร เมองพทยา เทศบาล องคการบรหารสวนจงหวด องคการบรหารสวนตำาบล

2( ) รฐวสาหกจทไมมสถานะเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล เชน การรถไฟแหงประเทศไทย องคการทหารผานศก การไฟฟา

13. หนวยงานธรกจทรฐบาลเปนเจาของซงไมมฐานะเปนนตบคคล เชน สถานานเคราะหของกรงเทพมหานคร โรงงานยาสบ กระทรวงการคลง องคการคาของครสภา นอกจากน กองทนสวสดการของสวนราชการตางๆ กอนโลมใหเปนหนวยงานธรกจทรฐบาลเปนเจาของซงไมมฐานะเปนนตบคคลดวยเชนเดยวกน

2. วดวาอาราม ไมวาในศาสนาใด ซงมสภาพเปนนตบคคล แตสำาหรบสำานกสงฆไมถอเปนนตบคคล แตกอาจไดรบยกเวนภาษเงนไดบคคลธรรมดา และภาษมลคาเพม เพราะเปนกจการเพอศาสนา

3 .สภากาชาดไทย 4. สหกรณ ไมวาจะเปนสหกรณรานคา หรอสหกรณออมทรพย

หรอสหกรณการเกษตร อนง สำาหรบกลมเกษตรกรถอเปนคณะบคคลทมใชนตบคคล

ซงมใชสหกรณ ดงนน หากมเงนไดพงประเมนกอาจตองเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดา

5. นตบคคลทตงขนตามกฎหมายอนใด เชน นตบคคลตามพระราชบญญตอาคารชด หรอนตบคคลหมบานจดสรร สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สภาทนายความ สภาสตรสงเคราะหแหงประเทศไทย สภาวชาชพบญช ฯลฯ

6. มลนธหรอสมาคมทตงขนตามกฎหมายไทย ซงรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงประกาศกำาหนดใหเปนองคการกศลสาธารณะ ตามมาตรา 47 7( )(ข ) แหงประมวลรษฎากร ไดแก มลนธหรอสมาคมทเมอบคคลธรรมดาหรอหางหนสวนสามญทมใชนตบคคลบรจาคเงนให สามารถ

14

นำาเงนบรจาคไปคำานวณหกลดหยอนไดตามจำานวนทจายจรงตามหลกฐานใบรบ แตไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดหลงจากหกคาใชจายและคาลดหยอนอยางอนแลว

อนง สำาหรบมลนธหรอสมาคมทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศนน ถอเปนนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของคางประเทศ ซงหากมลนธหรอสมาคมทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศดงกลาวเขามาประกอบกจการในประเทศไทย ตองเปนผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลตามประมวลรษฎากรเสมอ

7. รฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ ทประกอบกจการในประเทศไทย แตมไดด ำาเนนกจการเปนทางคาหรอหากำาไร เชน สถานเอกอครราชทต สถานทต สถานกงสลใหญ สถานกงสล องค การสหประชาชาต ทบวงการชำานญพเศษของสหประชาชาต เชน องคการยเนสโก WHO

พบกนใหมสปดาหครบ

เงนไดทตองเสยภาษไดนตบคคล

การคำานวณภาษเงนไดนตบคคลนน ใหคำานวณจากเงนไดทใชเปนฐานในการคำานวณภาษ คณดวยอตราภาษทกำาหนด ซงไดกลาวแลววา เงนไดทตองเสยภาษเงนไดนตบคคลหรอฐานภาษเงนไดนตบคคลนน โดยทวไปไดแกกำาไรสทธทคำานวณตามเงอนไขทกำาหนดหรอ "กำาไรสทธทางภาษอากร "แตในบางกรณการคำานวณกำาไรสทธอาจเปนไปไดยาก หรอไมอาจเปนไปได ฉะนน เพอความเปนธรรมและอดชองโหวในการจดเกบภาษเงนได จงไดมขอกำาหนดใหจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากเงนไดหรอฐานภาษตางๆ โดยจดเกบในอตราทแตกตางกน จงขอนำามาเปนประเดนปจฉา – วสชนาดงน

ปจฉา ฐานภาษเงนไดนตบคคลแบงออกเปนกฐาน อะไรบางวสชนา ฐานภาษเงนไดนตบคคลแบงออกเปน 4 ฐานดงน

15

1. ฐานกำาไรสทธ ตามมาตรา 65 แหงประมวลรษฎากร 2. ฐานการจำาหนายกำาไรไปตางประเทศ ตามมาตรา 70 ทว

แหงประมวลรษฎากร 3. ฐานรายไดกอนหกรายจายใดๆ ตามมาตรา 67 และมาตรา 71 มาตรา แหงประมวลรษฎากร 4. ฐานเงนไดพงประเมน ตามมาตรา 70 แหงประมวล

รษฎากรปจฉา กำาไรสทธทใชเปนฐานในการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลม

หลกเกณฑอยางไร วสชนา ฐานกำาไรสทธ เปนฐานภาษทส ำาคญทสดและจดเกบภาษได

มากทสดในบรรดาฐานภาษเงนไดนตบคคล โดยทวไป กำาไรสทธทใชเปนฐานในการเสยภาษเงนไดนตบคคล ไดแก กำาไรสทธทางภาษอากร “ ” เปนกำาไรสทธทคำานวณไดจากรายไดจากกจการหรอเนองจากกจการทกระทำาในรอบระยะเวลาบญช โดยรบรรายไดตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทกฎหมายกำาหนด หกดวยรายจายตามเงอนไขทระบไวในมาตรา 65 ทว และมาตรา 65 ตร แหงประมวลรษฎากร (มาตรา 65 แหงประมวลรษฎากร)

อยางไรกตามสำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลบางประเภทอาจตองเสยภาษเงนไดนตบคคลครงปจากกงหนงของประมาณการกำาไรสทธทไดจากกจการหรอเนองจากกจการทไดกระทำาในรอบระยะเวลาหกเดอนแรกและทจะกระทำาในระยะเวลาทเหลอของรอบระยะเวลาบญช

ตารางสรปบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลครงป บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล

ประมาณการกำาไรสทธ กำาไรสทธตามจรง1. บรษทหรอหางฯ ทตงขนตามกฎหมายไทย (1) กรณทวไป √ (2) บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย สถาบนการเงน และบรษทหรอ หางฯ ทไดรบอนมตใหมผสอบทานงบการเงน √2. บรษทหรอหางฯ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ

16

ปจฉา การจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากการจำาหนายเงนกำาไรหรอเงนประเภทอนใดทกนไวจากกำาไรหรอทถอไดวาเปนเงนกำาไรมหลกเกณฑทวไปอยางไร

วสชนา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลจากการจำาหนายเงนกำาไรหรอเงนประเภทอนใดทกนไวจากกำาไรหรอทถอไดวาเปนเงนกำาไร ไดแก บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และมหนาทตองเสยภาษจากฐานกำาไรสทธ ซงกระทำาการจำาหนายเงนไดดงกลาวหลงจากเสยภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธแลวออกไปจากประเทศไทย โดยกำาหนดใหเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 10 ของเงนได และใหหกภาษเงนไดดงกลาวออกจากเงนทจำาหนายนน (มาตรา 70 ทว แหงประมวลรษฎากร )

การเสยภาษเงนไดนตบคคลจากการจำาหนายเงนกำาไรหรอเงนประเภทอนใดทกนไวจากกำาไรหรอทถอไดวาเปนเงนกำาไรของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศอาจแสดงเปนแผนผงไดดงน ประเทศไทย ตางประเทศ

บรษท/หางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมาย

ประกอบกจการผานลกจาง ผทำาการแทน ผ

เขามาตงสาขาในประเทศไทย ตามมาตรา

ประกอบกจการอนใดทมใชกจการขนสงระหวาง

กำาไรสทธ: NP

ภาษเงนไดนตบคคล ภ.ง.ด.5

17

ปจฉา การจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากฐานรายไดกอนหกรายจายใดๆ มหลกเกณฑทวไปอยางไร

วสชนา ฐานภาษเงนไดนตบคคลจากยอดขายหรอยอดรายรบกอนหกรายจายใดๆ จากการกระทำากจการในรอบระยะเวลาบญช แบงออกไดเปน

4 กรณดงน 1. กรณทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมาย

ตางประเทศ รวมทงกจการของรฐบาลตางประเทศ ฯลฯ ทประกอบกจการขนสงระหวางประเทศในประเทศไทยนน ใหเสยภาษเงนไดนตบคคลจากฐานรายไดกอนหกรายจายใด ๆ ในอตราตามมาตรา 67 แหงประมวลรษฎากร ดงน

1( ) รอยละ 3 ของคาโดยสาร คาธรรมเนยม หรอประโยชนอนใดทเรยกเกบในประเทศไทย กอนหกรายจายใด ๆ เนองในการรบขนคนโดยสารจากประเทศไทย

2( ) รอยละ 3 ของคาระวาง คาธรรมเนยม หรอประโยชนอนใด ทเรยกเกบไมวาในหรอนอกประเทศไทยกอนหกรายจายใด ๆ เนองในการรบขนของออกจากประเทศไทย

การเสยภาษเงนไดนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และเขามาประกอบกจการในประเทศไทย โดยกจการทกระทำาเปนกจการขนสงระหวางประเทศ อาจแสดงเปนแผนผงไดดงน

กำาไรสะสม

ภาษเงนไดนตบคคลจากการจำาหนายเงนกำาไรไปตางประเทศ 10% ของเงนกำาไรทจำาหนาย (ภ.ง.ด.54 สวน ข) ตามมาตรา 70 ทว

ประเทศไทย ตางประเทศ

18

2. กรณทบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลใดไมยนรายการซง

จำาเปนตองใชในการคำานวณภาษเงนไดนตบคคล หรอไมไดทำาบญชงบดล บญชทำาการและบญชกำาไรขาดทน รวมทงบญชพเศษแสดงการหกภาษ ณ ทจาย หรอบญชอนใด ในรอบระยะเวลาบญชใด หรอจดท ำาไมครบตามทกำาหนดไวในมาตรา 17 และมาตรา 68 ทว แหงประมวลรษฎากร หรอไมนำาบญช เอกสาร หรอหลกฐานอนไปใหเจาพนกงานประเมนทำาการไตสวนตามหมายเรยกทออกตามมาตรา 19 หรอ มาตรา 23 แหงประมวลรษฎากร ใหเจาพนกงานประเมนมอำานาจประเมนภาษในอตรารอยละ 5 ของยอดรายรบกอนหกรายจายใดๆ หรอยอดขายกอนหกรายจายใดๆ ของรอบระยะเวลาบญชแลวแตอยางใดจะมากกวา ตามมาตรา 71 1( ) แหงประมวลรษฎากร (ดคำาสงกรมสรรพากรท ป .7 8 /2 5 4 1 ประกอบ)

3. กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศ รวมทงกจการทดำาเนนเปนทางคาหรอหากำาไรโดย รฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ

บรษท/หางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมาย

ประกอบกจการผานลกจาง ผทำาการแทน ผ

เขามาตงสาขาในประเทศไทย ตามมาตรา

ประกอบกจการขนสงระหวางประเทศ

3% ของคาโดยสารทเรยกเกบในประเทศไทย

กอนหกรายจายใดๆ 3% ของคาระวาง

เนองจากการขนของ

ไมตองเสยภาษเงนไดนตบคคลจากการจำาหนายเงนกำาไรไปตางประเทศ ตามมาตรา 70 ทว

ภ.ง.ด.52

19

ทกระทำากจการทงในประเทศอนๆ และในประเทศไทย ตามมาตรา 66 วรรคสอง แหงประมวลรษฎากร หรอมลกจางหรอผทำาการแทน หรอผทำาการตดตอในการประกอบกจการในประเทศไทย ซงเปนเหตใหไดรบเงนไดหรอผลกำาไรในประเทศไทย ซงกฎหมายใหถอวาการกระทำาดงกลาวเปนการประกอบกจการในประเทศไทยตามมาตรา 76 ทว แหงประมวลรษฎากร โดยปกตกจการดงกลาวมหนาทตองคำานวณและเสยภาษเงนไดจากกำาไรสทธ แตถาไมสามารถคำานวณกำาไรสทธจากกจการหรอเนองจากกจการทกระทำาในประเทศไทยในรอบระยะเวลาบญชไดโดยความเหนชอบของสรรพากร ผประกอบกจการดงกลาว อาจขอเสยภาษเงนไดในอตรารอยละ

5 ของยอดเงนไดกอนหกรายจายใดๆ ของรอบระยะเวลาบญช ในทางปฏบต กรมสรรพากรยนยอมใหแกเฉพาะบรษทหรอหาง

หนสวนนตบคคล หรอกจการของรฐบาลตางประเทศ ฯลฯ ทประกอบกจการการขนสงระหวางประเทศในประเทศไทย แตมรายไดอยางอนทไมใชรายไดจากการขนสงระหวางประเทศ เชน รายไดดอกเบยเงนฝาก ดอกเบยตวเงน คาขายกระเปาเดนทาง เปนตน ซงรายไดดงกลาวโดยทวไปตองคำานวณและเสยภาษเงนไดจากกำาไรสทธ แตยอมใหเสยภาษเงนไดในอตรารอยละ 5 ของยอดรายไดดงกลาวในรอบระยะเวลาบญช สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศ รวมทงกจการของรฐบาลตางประเทศอนใดไมอาจปฏบตเชนทกลาวได ตองคำานวณและเสยภาษเงนไดจากกำาไรสทธเทานน อยางไรกตาม กรมสรรพากรไดวางแนวทางปฏบตเกยวกบการคำานวณกำาไร ตามขอ 5 แหงคำาสงกรมสรรพากรท ป.1 3 /2 5 2 9 วา หากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลดงกลาว ไมมหลกฐานพสจนรายจายในการคำานวณกำาไรสทธกใหถอวา มรายจายไดเทากบอตราคาใชจายเปนการเหมาสำาหรบการคำานวณภาษเงนไดบคคลธรรมดา

4 . กรณมลนธหรอสมาคมทมใชองคการกศลสาธารณะ ทประกอบกจการซงมรายได ใหนำาเงนไดจากการประกอบกจการไปเสยภาษเงนไดนตบคคลจากยอดรายไดกอนหกรายจายใดๆ ในรอบระยะเวลาบญช ในอตรารอยละ 10 ของยอดรายไดสวนทมใชเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 8( ) แหงประมวลรษฎากร และอตรารอยละ 2 ของยอด

20

รายไดสวนทเปนเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 8( ) แหงประมวลรษฎากร

ทงน ไมรวมถงเงนไดทเปน คาลงทะเบยน คาบำารงทไดรบจากสมาชก หรอเงนหรอทรพยสนทไดจากการบรจาคหรอจากการใหโดยเสนหา ซงไดรบยกเวนตามมาตรา 65 ทว 13( ) แหงประมวลรษฎากร

ปจฉา การจดเกบภาษเงนไดนตบคคลจากฐานเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 2 3 4 5( )( )( )( ) หรอ 6( ) แหงประมวลรษฎากร มหลกเกณฑทวไปอยางไร

วสชนา กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ มไดประกอบกจการในประเทศไทย แตไดรบเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 2 3 4 5( )( )( )( ) หรอ 6( ) แหงประมวลรษฎากร ทจายจากหรอในประเทศไทย ตองมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคล โดยใหผจายเงนไดมหนาทหกภาษ ณ ทจายในอตรา ตามมาตรา 70 แหงประมวลรษฎากร ดงตอไปน

1. กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 2 3( )( ) 4 5( )( ) หรอ 6( ) แหงประมวลรษฎากร ทมใชเงนปนผลหรอเงนสวน

แบงของกำาไร ใหคำานวณหกภาษ ณ ทจาย ในอตรารอยละ 15 สำาหรบดอกเบยเงนกยมทกจการวเทศธนกจเปนผจาย ใหอตราลงเหลอรอยละ 10 ตามพระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 270 ) พ.ศ.2 5 3 7

2. กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 4( )(ข) แหงประมวลรษฎากร หรอเงนปนผลหรอเงนสวนแบงของกำาไร ใหคำานวณหกภาษ ณ ทจายในอตรารอยละ 10

3. กรณการจายเงนไดพงประเมนตามมาตรา 40 5( )(ก) แหงประมวลรษฎากร เฉพาะเงนไดจากการใหเชาเรอเดนทะเลในการขนสงสนคาระหวางประเทศ ซงการเชาเรอนนไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยการสงเสรมพาณชยนาว โดยใหคำานวณหกภาษ ณ ทจาย ในอตรารอยละ

1 ทงน เฉพาะคาเชาทมการจายระหวางวนท 1 มกราคม 2539 ถงวนท 31 ธนวาคม 2544 ตามพระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 2

99) พ.ศ .2 5 3 9 และระหวางวนท 23 ตลาคม 2547

21

ถงวนท 31 ธนวาคม 2550 (พระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 425 ) พ.ศ .2 5 47

พบกนใหมสปดาหหนาครบ

อตราภาษไดนตบคคลสำาหรบฐานกำาไรสทธ

ในปจจบนอตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธมหลายอตราแตกตางกนไปในแตละประเภทกจการ ไมวาจะเปนบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเปนวสาหากจขนาดกลางและขนาดยอม บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย กจการวเทศธนกจ (BIBF) สำานกงานปฏบตการภมภาค (ROH) ก จการรวมคา บรษ ทหรอหางห นสวนน ต บ คคลทต งข นตามกฎหมายของตางประเทศ จงขอนำามาเปนประเดนปจฉา – วสชนา ดงน

ปจฉา อตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธแบงออกเปนกอตรา อะไรบาง

วสชนา อตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธแบงออกเปน 4 ฐานดงน

22

1. อตราภาษเงนไดนตบคคลทวไป ซงจดเกบในอตรารอยละ 30 ของกำาไรสทธ 2. อตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบกจการ SMEs 3. อตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบกจการวเทศธนกจ (BIBF)

และสำานกงานปฏบตการภมภาค (ROH) 4. อตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบบรษทจดทะเบยน 5. อตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบสำาหรบบรษทหรอหางหน

สวนนตบคคลทไดรบสงเสรมการลงทน (BOI)ปจฉา อตราภาษเงนไดนตบคคลทวไปทกำาหนดจดเกบในอตรา

30% ของกำาไรสทธมหลกเกณฑอยางไร วสชนา สำาหรบรอบระยะเวลาบญชทเร มในหรอหลงวนท 1 มกราคม

2535 เปนตนมา ไดมการแกไขเพมเตมบทบญญตแหงประมวลรษฎากรกำาหนดใหบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลโดยทวไปตองเสยภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธในอตรา 30% ของกำาไรสทธ ซงประกอบดวย

1 . บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย และมทนจดทะเบยนชำาระแลว ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาบญชเกนกวา

5 ลานบาท โดยประกอบกจการอนใดทมใชกจการวเทศธนกจ (BIBF ) และกจการส ำาน กงานปฏบต การภมภาค (ROH: Regional Operating Headquarter )

2. บรษทหรอหาหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ ทประกอบกจการในประเทศไทย โดยประกอบกจการอนใดทมใชกจการวเทศธนกจและกจการขนสงระหวางประเทศ

3. กจการทดำาเนนเปนทางคาหรอหากำาไรโดยรฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ โดยประกอบกจการอนใดทมใชกจการวเทศธนกจและกจการขนสงระหวางประเทศ

4. กจการรวมคา (Joint Venture )ปจฉา อตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบกจการ SMEs มหลก

เกณฑอยางไร

23

วสชนา กจการ SMEs ในทนไดแก บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายไทย และมทนจดทะเบยนชำาระแลว ณ วนสดทายของรอบระยะเวลาบญชไมเกนกวาหาลานบาท ใหไดรบการลดอตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบกำาไรสทธลงคงจดเกบในอตราดงตอไปน

1. สำาหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2545 ถ งรอบระยะ เ วลาบญช ท เ ร ม ก อนวนท 1 มกราคม 2547 เ ป น ไ ป ต า ม พ ร ะ ร า ช ก ฤ ษ ฎ ก า ฯ (ฉ บ บ ท 394)

พ.ศ .2 5 4 5 ดงน (1) รอยละ 20 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทไมเกนหนงลานบาท (2) รอยละ 25 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทเกนหนงลานบาท

แตไมเกนสามลานบาท 2. สำาหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 มกราคม

2547 เ ป น ไ ป ต า ม พ ร ะ ร า ช ก ฤ ษ ฎ ก า ฯ (ฉ บ บ ท 431) พ.ศ .2 5 4 8 ดงน

(1) รอยละ 15 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทไมเกนหนงลานบาท (2) รอยละ 25 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทเกนหนงลานบาท

แตไมเกนสามลานบาท 3. สำาหรบกำาไรสทธในสวนทเกนสามลานบาท ใหยงคงเสยใน

อตรารอยละ 30 ตามปกต ปจฉา สำาหรบกจการวเทศธนกจมการกำาหนดหลกเกณฑเกยวกบอตราภาษเงนไดนตบคคลไวอยางไร

วสชนา ใหลดอตราภาษเงนไดนตบคคล สำาหรบกำาไรสทธสวนทไดจากการประกอบกจการวเทศธนก จ (BIBF: Bangkok International Banking Facility ) ตามประกาศกระทรวงการคลง เร อง การประกอบกจการวเทศธนกจของธนาคารพาณชย ลงวนท 16 กนยายน พ.ศ. 2535 หรอทจะมการแกไขเพมเตมตอไป และตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรกำาหนดโดยอนมตรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงและประกาศในราชกจจานเบกษา (ประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 47)) ลงเหลอรอยละ 10 ของกำาไรสทธดงกลาว โดย

24

ใหมผลใชบงคบตงแตวนท 10 ตลาคม 253 เปนตนไป ตามพระราชกฤษฎกาฯ (ฉบบท 260) พ.ศ.2 5 3 5

ปจฉา สำาหรบกจการสำานกงานปฏบตการภมภาค มการกำาหนดหลกเกณฑเกยวกบอตราภาษเงนไดนตบคคลไวอยางไร

วสชนา ไดมการตราพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการลดอตราและยกเวนรษฎากร (ฉบบท 405) พ.ศ. 2545 เพอลดอตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธลงเหลอรอยละ 10 ใหแก สำานกงานปฏบตการภมภาค “ ”ทงน โดยใหมผลใชบงคบตงแตวนท 16 สงหาคม 2545 เปนตนไป

“สำานกงานปฏบตการภมภาค ”หมายความวา บรษททตงขนตามกฎหมายไทยเพอประกอบกจการใหบรการดานการบรหารหรอดานเทคนค หรอการใหบรการสนบสนนแกวสาหกจในเครอหรอสาขาของตน ไมวาจะตงอยในประเทศไทยหรอในตางประเทศ โดยการใหบรการสนบสนนในเรอง (1) การบรหารงานทวไป การวางแผนทางธรกจ และการประสานงานทางธรกจ (2) การจดหาวตถด บและช นสวน (3) การวจยและพฒนาผลตภณฑ (4) การสนบสนนดานเทคนค (5) การสงเสรมดานการตลาดและการขาย (6) การบรหารดานงานบคคลและการฝกอบรมในภมภาค (7) การใหคำาปรกษาดานการเงน (8) การวเคราะหและวจยดานเศรษฐกจและการลงทน (8) การจดการและควบคมสนเชอ (10) การใหบรการสนบสนนอน ๆ ตามทอธบดกรมสรรพากรประกาศกำาหนด

“วสาหกจในเครอ” หมายความวา บรษทหรอหางห นสวนนตบคคลซงมความสมพนธกบสำานกงานปฏบตการภมภาค ในลกษณะดงตอไปน

(ก) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงถอหนในสำานกงานปฏบตการภมภาคไมนอยกวารอยละยสบหาของทนทงหมด

(ข) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงสำานกงานปฏบตการภมภาคถอหนหรอเปนหนสวนไมนอยกวารอยละยสบหาของทนทงหมด

(ค) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตาม (1) ถอหนหรอเปนหนสวนไมนอยกวารอยละยสบหาของทนทงหมด

25

(ง) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงมอำานาจควบคมกจการหรอกำากบดแลการดำาเนนงานและการบรหารงานของสำานกงานปฏบตการภมภาค

(จ) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคล ซงสำานกงานปฏบตการภมภาคมอำานาจควบคมกจการหรอกำากบดแลการดำาเนนงานและการบรหารงาน

(ฉ) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตาม (4) มอำานาจควบคมกจการหรอกำากบดแลการดำาเนนงานและการบรหารงาน

(2) ใหลดอตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธลงเหลออตรารอยละ 10.0 ของกำาไรสทธ ใหแกสำานกงานปฏบตการภมภาค สำาหรบรายไดดงตอไปน

(ก) รายไดจากการใหบรการของสำานกงานปฏบตการภมภาคแกวสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค

(ข) ดอกเบยทไดรบจากวสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค ทงน เฉพาะดอกเบยจากเงนกยมทสำานกงานปฏบตการภมภาคไดกมาเพอใหกยมตอ

(ค) คาสทธทไดรบจากวสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค หรอจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเกยวของ ทงน เฉพาะคาสทธทเกดจากผลการวจยและพฒนาเทคโนโลยของสำานกงานปฏบตการภมภาคทกระทำาขนในประเทศไทย

บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเกยวของตาม (ค) หมายความวา บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทนำาผลการวจยและพฒนาเทคโนโลยของสำานกงานปฏบตการภมภาคไปใชในการผลตสนคาหรอใหบรการแกสำานกงานปฏบตการภมภาค วสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค

(3) ใหยกเวนภาษเงนไดนตบคคล ใหแกสำานกงานปฏบตการภมภาค สำาหรบเงนไดพงประเมนทเปนเงนปนผลทไดรบจากวสาหกจในเครอทตงขนตามกฎหมายไทยหรอทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ

26

(4) สำานกงานปฏบตการภมภาคทจะไดรบสทธตาม (2) และ (3) ตองมคณสมบตดงตอไปน

(ก) มทนทชำาระแลวในวนสดทายของแตละรอบระยะเวลาบญชตงแตสบลานบาทขนไป

(ข) มการใหบรการแกวสาหกจในเครอในตางประเทศ หรอสาขาของตนในตางประเทศอยางนอยสามประเทศ

(ค) มรายไดรายไดจากการใหบรการของสำานกงานปฏบตการภมภาคแกวสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค และคาสทธทไดรบจากวสาหกจในเครอ หรอสาขาตางประเทศของสำานกงานปฏบตการภมภาค หรอจากบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเกยวของ ทงน เฉพาะคาสทธทเกดจากผลการวจยและพฒนาเทคโนโลยของสำานกงานปฏบตการภมภาคทกระทำาขนในประเทศไทย ทจายจากหรอในตางประเทศรวมกนไมนอยกวารอยละหาสบของรายไดทงหมด เวนแตภายในเวลาสามรอบระยะเวลาบญชแรกนบแตรอบระยะเวลาบญชทจดแจงการเปนสำานกงานปฏบตการภมภาคตาม (4) อาจมรายไดดงกลาวไมถงรอยละหาสบกไดแตตองไมนอยกวาหนงในสามของรายไดทงหมด กรณมเหตสดวสยอนมใชความผดของสำานกงานปฏบตการภมภาคหรอมเหตจำาเปนอยางยง ใหอธบดกรมสรรพากรมอำานาจพจารณาผอนผนใหนอยกวาอตรารอยละทกำาหนดดงกลาวได แตใหผอนผนไดเพยงหนงรอบระยะเวลาบญช

(ง) ไดจดแจงการเปนสำานกงานปฏบตการภมภาคตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศกำาหนด

(จ) ปฏบตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขอนทอธบดกรมสรรพากรประกาศกำาหนด

(5) ใหยกเวนภาษเงนไดนตบคคล แกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศและมไดประกอบกจการในประเทศไทย สำาหรบเงนไดพงประเมนทเปนเงนปนผลทไดรบจากสำานกงานปฏบตการภมภาค เฉพาะทจายจากกำาไรสทธอนเกดจากรายไดตาม (2)

ปจฉา มหลกเกณฑเกยวกบอตราภาษเงนไดนตบคคลการประกอบธรกรรมซอและขายนำามนเชอเพลงในทะเลอยางไร

27

วสชนา เพอสงเสรมใหมการประกอบธรกรรมซอและขายนำามนเชอเพลงในทะเล ไดมการตราพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลร ษ ฎ า กร ว า ด ว ย กา ร ล ด อ ต ร า ร ษ ฎ า ก ร (ฉ บ บ ท 426) พ .ศ . 2547 ลดอตราภาษเง นได น ต บ คคลใหแก บรษ ทท ต งข นตามกฎหมายไทย ซงไดรบใบอนญาตจากกระทรวงพลงงานใหคานำามนเชอเพลงเฉพาะเพอการนำาเขาและสงออกไปนอกราชอาณาจกรในเขตปลอดอากร หรอระหวางเขตปลอดอากรตามกฎหมายวาดวยศลกากรลงเหลอ 10% ของกำาไรสทธ โดยใหมผลใชบงคบสำาหรบรอบระยะเวลาบญชซงเร มในหรอหลงวนท 1 มกราคม 2547 เปนตนไป ทงน สำาหรบรายไดจากการประกอบธรกรรมการซอและขายนำามนเชอเพลง ทมจำานวนไมนอยกวาสองพนลานบาทตอปในกรณดงตอไปน

1. การซอและการขายนำามนเชอเพลง เพอการนำาเขาและสงออกไปนอกราชอาณาจกรในเขตปลอดอากร หรอระหวางเขตปลอดอากรตามกฎหมายวาดวยศลกากร

2. การซอและการขายนำามนเชอเพลงทอยนอกราชอาณาจกร และไมไดนำาเขามาในราชอาณาจกร

ทงน ใหรวมถงรายไดจากการซอและขายนำามนเชอเพลงในกรณดงกลาวตามสญญาซอขายลวงหนาดวย

อนง ผไดรบใบอนญาตทจะไดรบสทธตามมาตรา 3 ตองมคณสมบตดงตอไปน

1. เปนบรษททตงขนตามกฎหมายไทย และมทนจดทะเบยนทชำาระแลวในวนสดทายของแตละรอบระยะเวลาบญชตงแตสบลานบาทขนไป

2. มคาใชจายในการดำาเนนงานในประเทศไทยไมนอยกวาหาลานบาทตอปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทอธบดกรมสรรพากรประกาศกำาหนด

3. ไดจดแจงการเปนผไดรบใบอนญาตจากกระทรวงพลงงานตอกรมสรรพากรตามหลกเกณฑและวธการทอธบดกรมสรรพากรประกาศกำาหนด

ปจฉา อตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธ สำาหรบบรษทจดทะเบยนตามกฎหมายวาดวยตลาดหลกทรพย มหลกเกณฑอยางไร

28

วสชนา เพอเปนการจงใจใหบรษทนำาหลกทรพยทไดออกไวไปซอขายในตลาดหลกทรพย และเพ อกระต นใหเก ดการลงทน โดยเฉพาะในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยเพมมากขน ไดมการตราพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร วาดวยการลดอตรารษฎากร (ฉบบท 387) พ.ศ.2544) ดงน

1. ลดอตราภาษเงนไดนตบคคล สำาหรบกำาไรสทธขอบรษทจดทะเบยนทมหลกทรพยจดทะเบยนอยกอนวนท 6 กนยายน 2544 ลงเหลอรอยละ 25 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทไมเกน 300 ลานบาท เปนเวลาหารอบระยะเวลาบญชตอเนองกนนบแตรอบระยะเวลาบญชแรกทเรมในหรอหลงวนท 6 กนยายน 2544

จากหลกเกณฑดงกลาว เปนผลใหบรษทจดทะเบยนทมหลกทรพยจดทะเบยนอยกอนวนท 6 กนยายน 2544 จะยงไมไดสทธลดอตราภาษรอบระยะเวลาบญชทเร มกอนวนท 6 กนยายน 2544 ทมการประกาศใชกฎหมายดงกลาว แตจะไดสทธลดอตราภาษเงนไดนตบคคลในรอบระยะเวลาบญชปถดไป เชน บรษทจดทะเบยนทมรอบระยะเวลาบญชทเร มวนท 1 มกราคม ถงวนท 31 ธนวาคมของทกป กไดสทธลดอตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบรอยระยะเวลาบญชป 2545 จนถงป 2549 ลงเหลอรอยละ 25 ของกำาไรสทธ เฉพาะสวนทไมเกน 300 ลานบาท จากนนกจะกลบไปเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรา 30% ของกำาไรสทธตามปกต

2. ลดอตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธ สำาหรบกำาไรส ท ธ ข อ ง บ ร ษ ท จ ด ท ะ เ บ ย น ท น ำา ห ล ก ท ร พ ย ม า จ ด ท ะ เ บ ย น ก บตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ตงแตวนท 6 กนยายน 2544 จนถงวนท 31 ธนวาคม 2548 ลงเหลอรอยละ 25 ของกำาไรสทธ เปนเวลาหารอบระยะเวลาบญชตอเนองกน นบแตรอบระยะเวลาบญชแรกทเรมในหรอหลงวนทบรษททมหลกทรพยมาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ตงแตวนท 6 กนยายน 2544

3. ลดอตราภาษเงนไดนตบคคลจากฐานกำาไรสทธ สำาหรบกำาไรส ท ธ ข อ ง บ ร ษ ท จ ด ท ะ เ บ ย น ท น ำา ห ล ก ท ร พ ย ม า จ ด ท ะ เ บ ย น ก บ

29

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามตามขอบงคบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย วาดวยการรบหลกทรพยจดทะเบยนใน ตลาดหลกทรพยใหม“ ” ตงแตวนท 6 กนยายน 2544 จนถงวนท 31 ธนวาคม 2548 ลงเหลอรอยละ 20 ของกำาไรสทธ เปนเวลาหารอบระยะเวลาบญชตอเนองกน นบแตรอบระยะเวลาบญชแรกทเรมในหรอหลงวนทบรษททมหลกทรพยมาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ตงแตวนท 6 กนยายน 2544

4. บรษททจะไดรบสทธในการลดอตราภาษเงนไดนตบคคลตามขอ 2 และขอ 3 จะตองปฏบตใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ดงตอไปน

(1) นำาหลกทรพยของตนมาจดทะเบยนกบตลาดหลกทรพยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ภายในวนท 31 ธนวาคม 2548

(2) ไมเคยมหลกทรพยจดทะเบยนกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย ในระหวางระยะเวลาสามปกอนการจดทะเบยนหลกทรพยกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(3) ไมเปนบรษททควบเขากนกบบรษททไดรบสทธลดอตราภาษเงนไดตาม (ก) หรอรบโอนกจการทงหมดหรอบางสวนจากบรษทดงกลาว ในระหวางระยะเวลาสามปกอนการจดทะเบยนหลกทรพยกบตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

(4) ไมรบโอนกจการทงหมดหรอบางสวนจากบรษททไดรบสทธลดอตราภาษเงนไดตาม (ก) อยกอนวนทพระราชกฤษฎกานใชบงคบ ตลอดระยะเวลาทบรษทไดรบสทธลดอตราภาษเงนได หากมการรบโอนกจการดงกลาว ใหถอวา บรษทนนหมดสทธทจะไดรบการลดอตราภาษเงนไดตงแตรอบระยะเวลาบญชทมการรบโอนกจการ

30

ปจฉา มหลกเกณฑเกยวกบอตราภาษเงนไดนตบคคลสำาหรบก จ ก า ร ท ไ ด ร บ ส ง เ ส ร ม ก า ร ล ง ท น อ ย า ง ไ ร วสชนา สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทไดรบสงเสรมการลงทนจากคณะกรรมการสงเสรมการลงทน อาจไดสทธประโยชนทางภาษเงนไดนตบคคล โดยไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา 3– 8 ป ( Tax Holiday ) แลวแตกจการนนตงอยในเขตสงเสรมการลงทนใด (เขต

1 – 3) และสำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทประกอบกจการในเขต 3 อาจไดรบการลดอตราภาษเงนไดนตบคคลลงกงหนงเปนเวลา 5 ปนบแตวนพนกำาหนดเวลาไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคล

วธการเสยภาษเงนไดนตบคคล

31

ภาษเงนไดนตบคคลเปนภาษอากรประเมนตามประมวลรษฎากร (มาตรา 14 ประกอบมาตรา 38 แหงประมวลรษฎากร ) ซงไดกำาหนดวธการเสยภาษเงนไดนตบคคลของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตามประมวลรษฎากรไวหลายวธแลวแตกจการทกระท ำา โดยเฉพาะการยนรายการประเมนตนเอง การหกภาษเงนได ณ ทจาย และการตรวจสอบภาษอากร จงขอนำามาเปนประเดน ปจฉา – วสชนา เกยวกบวธการเสยภาษเงนไดนตบคคลดงน

ปจฉา วธการเสยภาษเงนไดนตบคคลมกวธอะไรบาง วสชนา การเสยภาษเงนไดนตบคคลม วธ ดงน 1. การเสยภาษโดยถกหกไว ณ ทจาย 2. การเสยภาษโดยการยนรายการประเมนตนเอง 3. การเสยภาษโดยเจาพนกงานประเมนเรยกเกบ 4. การเสยภาษเงนไดแทน โดยโรงงานยาสบ กระทรวงการคลง 5. การเลอกเสยภาษปจฉา มขอกำาหนดเกยวกบการเสยภาษโดยถกหกไว ณ ทจาย

อยางไร วสชนา การเสยภาษโดยถกหกไว ณ ทจาย ม 2 กรณคอ 1. กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทประกอบกจการใน

ประเทศไทยอาจตองถกหกภาษเงนไดนตบคคล ณ ทจาย ตามมาตรา 69 ทว มาตรา 69 ตร และมาตรา 3 เตรส แหงประมวลรษฎากร

สำาหรบจำานวนภาษเงนไดหก ณ ทจายดงกลาว ใหถอเปนเครดตภาษในการยนแบบแสดงรายการเสยภาษในรอบระยะเวลาบญชทไดถกหกไว ณ ทจายไวนน

1( ) ภาษเงนไดนตบคคล ณ ทจาย ตามมาตรา 69 ทว แหงประมวลรษฎากร ในกรณทขายสนคาหรอใหบรการใดๆ แก รฐบาล องคการของรฐบาล เทศบาล หรอองคการบรหารราชการสวนทองถ น อาท กรงเทพมหานคร เมองพทยา องคการบรหารราชการสวนจงหวด หรอองคการบรหารราชการสวนตำาบล สวนราชการดงกลาวผจายเงนไดพง

32

ประเมนตามมาตรา 40 แหงประมวลรษฎากร จะคำานวณหกภาษเงนไดไว ณ ทจาย ในอตรารอยละ 1 ของยอดเงนได

2( ) ภาษเงนไดนตบคคล ณ ทจาย ตามมาตรา 69 ตร แหงประมวลรษฎากร ในกรณขายอสงหารมทรพยใหแก บคคล หางหนสวน บรษท สมาคม หรอคณะบคคล บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงขายอสงหารมทรพย ตองถกหกภาษเงนไดไว ณ ทจาย ในอตรารอยละ 1 เงนได โดยนำาสงพนกงานเจาหนาทผรบจดทะเบยนสทธหรอนตกรรมในขณะทมการจดทะเบยน พรอมกบการถกหกภาษเงนได ณ ทจาย และคาธรรมเนยมตามกฎหมายทดน บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลผขายตองเสยภาษธรกจเฉพาะในอตรารอยละ 33. ของราคาทดน ตามแบบ ภ.ธ .4 0

3( ) ภาษเงนไดนตบคคล ณ ทจาย ตามมาตรา 3 เตรส แหงประมวลรษฎากร ในกรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลขายสนคาคาหรอใหบรการแกบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลอน ซงในบางกรณรวมถงการใหบรการแกบคคล หางหนสวนหรอคณะบคคลทมใชนตบคคล ซงไมมหนาทหกภาษเงนได ณ ทจายตามมาตรา 69 ทว และหรอมาตรา 69 ตร แหงประมวลรษฎากรดงกลาว อาจตองถกหกภาษเงนได ณ ทจาย ตามหลกเกณฑ เงอนไข และอตราทก ำาหนดโดยกฎกระทรวง ฉบบท 144 และคำาสงกรมสรรพากรท ท.ป.4 /2 5 2 8 อาท เงนไดตามมาตรา 40 2 3( )( ) แหงประมวลรษฎากร ใหคำานวณหกภาษเงนได ณ ทจายในอตรารอยละ 30. เงนไดตามมาตรา 40(

7) หรอ 8( ) แหงประมวลรษฎากร ในสวนทเปนเงนไดจากการจางทำาของหรอบรการอน ใหคำานวณหกภาษเงนได ณ ทจายในอตรารอยละ 3.

0 เงนไดตามมาตรา 40 5( )(ก ) แหงประมวลรษฎากร ใหคำานวณหกภาษเงนได ณ ทจายในอตรารอยละ 50. เงนไดตามมาตรา 40 8( ) แหงประมวลรษฎากร ในสวนทเปนคาขนสงใหคำานวณหกภาษเงนได ณ ทจายในอตรารอยละ 10. เปนตน

2. ภาษหก ณ ทจาย ตามมาตรา 70 แหงประมวลรษฎากร กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลตางประเทศ ตลอดจนกจการของรฐบาลตางประเทศ หรอองคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศทมไดกระทำากจการในประเทศไทย แต

33

ไดรบเงนไดพงประเมน ตามมาตรา 40 2 3 4 5( )( )( )( ) หรอ 6( ) แหงประมวลรษฎากร ทจายจากหรอในประเทศไทย โดยผจายเงนไดไมวาจะเปนบคคลใดๆ บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลหรอนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ รวมทงกจการของรฐบาลหรอองคการของรฐบาลตางประเทศดงกลาว อาจตองถกหกภาษไว ณ ทจาย ในอตรารอยละ

15 หรอรอยละ 10 ของเงนได ปจฉา มขอกำาหนดเกยวกบวธการเสยภาษเงนไดนตบคคลโด

ยการเยนรายการประเมนตนเองอยางไร วสชนา การเสยภาษเงนไดนตบคคล โดยการยนรายการประเมน

ตนเอง 1. สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทเสยภาษจากกำาไร

สทธ ตองยนแบบแสดงรายการและเสยภาษรอบระยะเวลาบญชละ 2 ครง คอ

1( ) ภาษเงนไดนตบคคลครงป โดยยนแบบ ภ.ง.ด.5 1 ภายใน 2 เดอนนบแตวนสดทายของกำาหนดเวลา 6 เดอนนบแตวนแรกของรอบระยะเวลาบญช โดยเสยจาก

(ก ) ประมาณการกำาไรสทธหรอขาดทนสทธทไดจากกจการหรอเนองจากกจการทไดกระทำาหรอจะไดกระทำาในรอบระยะเวลาบญช สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทวไปทงทตงขนตามกฎหมายไทยหรอทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และกจการรวมคา

(ข ) ผลการดำาเนนกจการสำาหรบรอบระยะเวลา 6 เดอนแรกของรอบระยะเวลาบญช สำาหรบบรษทจดทะเบยน ธนาคารพาณชย กจการวเทศธนกจ (BIBF: Bangkok International Banking Facility) บรษทเงนทน บรษทหลกทรพย บรษทเครดตฟองซเอร รวมทงบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทอธบดกรมสรรพากรอนมตใหมสอบทานงบการเงนตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขตามประกาศอธบดกรมสรรพากร เกยวกบภาษเงนได (ฉบบท 43) (มาตรา 67 ทว แหงประมวลรษฎากร )

2( ) ภาษเงนไดนตบคคลประจำารอบระยะเวลาบญช โดยยนแบบ ภ.ง.ด .5 0 ภายใน 150 วนนบแตวนสดทายของรอบระยะเวลา

34

บญช (มาตรา 68 มาตรา 68 ทว มาตรา 69 แหงประมวลรษฎากร)

2. สำาหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตองยนแบบแสดงรายการและเสยภาษเงนไดนตบคคลเพยงคร งเดยว โดยตองยนภายใน

150 วนนบแตวนสดทายของรอบระยะเวลาบญช ไดแก 1( ) บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมาย

ของตางประเทศ รวมทงกจการทดำาเนนเปนทางคาหรอหากำาไรโดยรฐบาลตางประเทศ องคการของรฐบาลตางประเทศ หรอนตบคคลอนทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ ซงประกอบกจการขนสงระหวางประเทศ ใหยนแบบ ภ.ง.ด .5 2

2( ) มลนธหรอสมาคมทประกอบกจการซงมรายไดโดยใหยนแบบ ภ.ง.ด .5 5

3. กรณบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ และมหนาทตองเสยภาษจากฐานกำาไรสทธ ไดจำาหนาย เงนกำาไรหรอเงนประเภทอนใดทกนไวจากกำาไรหรอทถอไดวาเปนเงนกำาไร ออกไปจากประเทศไทย โดยตองเสยภาษเงนไดในอตรารอยละ 10 ของเงนกำาไร หรอเงนประเภทอนซงกนไวจากกำาไรทจำาหนายออกไปจากประเทศไทยดงกลาว โดยใหหกภาษออกจากเงนทจำาหนายนน พรอมทงยนแบบแสดงรายการ ภ.ง.ด .5 4 สวน ข . ภายในเจดวน นบแตวนทจำาหนาย หรอวนททราบแนชดถงจำานวนเงนกำาไรทจำาหนายในบางกรณ (มาตรา 7

0 ทว แหงประมวลรษฎากร )ปจฉา มขอกำาหนดเบองตนเกยวกบการเสยภาษโดยเจาพนกงาน

ประเมนเรยกเกบอยางไร วสชนา เพอใหการเสยภาษเงนไดนตบคคลไปเปนโดยถกตองและครบ

ถวน หรอมสภาพบงคบตามเจตนารมณ จงมขอก ำาหนดใหเจาพนกงานประเมนมอำานาจทจะประเมนเรยกเกบภาษเงนไดนตบคคล รวมทงเบยปรบและเงนเพม

ปจฉา มขอกำาหนดเกยวกบการเสยภาษเงนไดแทนกนอยางไร วสชนา ใหโรงงานยาสบ กระทรวงการคลง เสยภาษเงนไดแทนผขาย

สนคายาสบทกทอดทซอสนคาจากโรงงานยาสบ โดยใหเสยภาษแทนใหใน

35

อตรารอยละ 125. ของกำาไรของผขายสง ไมวาทอดใด ๆ และในอตรารอยละ 10 ของกำาไรของผขายปลก ตามมาตรา 65 จตวา แหงประมวลรษฎากรประกอบดกฎกระทรวง ฉบบท 158 (พ.ศ .2 5 2

6) และนำาภาษดงกลาวไปชำาระทกองคลง กรมสรรพากร ภายในวนท 1 5 ของเดอนถดไป ภาษทเสยแทนดงกลาวใหถอเปนเครดตของผเสยภาษ

ในการคำานวณภาษ ปจฉา มขอกำาหนดเกยวกบการเลอกเสยภาษเงนไดอยางไร วสชนา กรณผมหนาทเสยภาษเงนไดนตบคคลไดรบรางวลสลากการ

กศลงวดพเศษทคณะรฐมนตรมมตวาเปนโครงการทเปนประโยชนตอประชาชน และยอมใหผจายเงนไดหกภาษเงนได ณ ทจายในอตรารอยละ 1.0 ของรางวล กใหมสทธเลอกเสยภาษเงนไดเพยงเทาทถกหกภาษเงนได ณ ทจายดงกลาว โดยไมขอรบเงนภาษทถกหกไวนนคนหรอไมขอเครดตภาษทถกหกไวนน ไมวาทงหมดหรอบางสวน

พบกนใหมสปดาหหนาครบ

36

หนงสอกรมสรรพากรเลขท กค 0706/4327 ลงวนท 4 พฤษภาคม 2547 เรอง ภาษเงนไดนตบคคล กรณการเสยภาษของคนตางดาวทเขามาประกอบธรกจในประเทศไทย ขอกฎหมาย มาตรา 65, มาตรา 65 ทว, มาตรา 65 ตร, มาตรา 66 วรรคสอง, ขอหารอ :

กรณบรษ ท ก. ซ งเป นบรษทจดทะเบยนในประเทศบรต ชเวอรจนไอแลนด ไดยนคำาขออนญาตประกอบธรกจตามพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว พ.ศ.2542 โดยขออนญาตประกอบธรกจบรการรวบรวมขอมลธรกจผานระบบประมวลขอมลอเลคทรอนคสให สำานกงานใหญ เพอนำา ไปประมวลผลและปรบขอมลลงในเวบไซตเพอการเผยแพรแกสมาชก และเผยแพรขอมลขาวสารตาง ๆ เกยว กบการให บรการขอมลการลงทนใหมในเวบไซตของสำานกงานใหญ รวมทงรายงานความเคลอนไหวทางธรกจใหสำานกงานใหญทราบ โดยไมมรายไดจากการประกอบธรกจในประเทศไทย กรณดงกลาวบรษทฯ จำาเปนตองยนรายการเสยภาษเงนไดและมภาระตองเสยภาษหรอไม แนววนจฉย :

บรษททจดทะเบยนจดตงขนตามกฎหมายของตางประเทศ หากไดรบอนญาตใหประกอบธรกจในประเทศไทยมหนาทตองยนแบบแสดงรายการและเสยภาษเงนไดนตบคคลจากกำาไรสทธตามมาตรา 66 วรรคสอง แหงประมวลรษฎากร โดยตองคำานวณกำาไรสทธตามหลกเกณฑและเงอนไขทกำาหนดไวใน มาตรา 65 มาตรา 65 ทว และมาตรา 65 ตร แหงประมวลรษฎากร นอกจากนนกรณทบรษทฯ ประกอบกจการขายสนคาหรอใหบรการใน

37

ประเทศไทย บรษทฯ มหนาทตองเสยภาษมลคาเพมตามมาตรา 77/2 แหงประมวลรษฎากร

หน งสอกรมสรรพากรเลขท กค 0811(กม .07)/712 ลงวนท 14 มถนายน 2545 เรอง ภาษ เง นได น ต บ คคล กรณการขออน มต เสยภาษ เง นได นตบคคลในอตรารอยละ 5 ขอกฎหมาย มาตรา 66 วรรคสอง, มาตรา 76 ทว, มาตรา 65 ทว, มาตรา 65 ตร ขอหารอ :

ขอหารอกรณการไมอนมตใหบรษทฯ เสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 5 ของยอดรายรบกอนหกรายจายใด ๆ หรอยอดขายกอนหกรายจายใด ๆ ของรอบระยะเวลาบญชตามมาตรา 71(1) แหงประมวลรษฎากร โดยบรษทฯ ใหขอเทจจรงเพมเตม ดงน

1. ธรกจหลกของบรษทฯ คอ การขนสงระหวางประเทศทเสยภาษเงนไดนตบคคลจากรายรบกอนหกรายจายใด ๆ ดงนน การจะกำาหนดคาใชจายสำาหรบกจการอน ๆ ทมสวนเกยวของกบ กจการขนสงจงไมอาจกระทำาได

38

2. จากเหตผลตาม (1) บรษทฯ จงเลอกทจะช ำาระภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 5 จากรายไดรวมของกจการอน ๆ แทนทจะช ำาระในอตรารอยละ 3 ตามอตราภาษเงนไดนตบคคลของกจการขนสงระหวางประเทศ

3. กรณท เจาพนกงานประเมนไมสามารถค ำานวณภาษได เนองจากขาดหลกฐานกมอำานาจประเมนภาษในอตรารอยละ 5 ของยอดรายรบกอนหกคาใชจายใด ๆ ดงนน เมอ บรษทฯ ไมอาจคำานวณกำาไรสทธจากรายไดอน ๆ หลกการเดยวกนกควรจะนำามาใชในการชำาระภาษเงนไดนตบคคลของรายไดอน ๆ ของบรษทฯ ไดดวย แนววนจฉย :

บรษทฯ เปนนตบคคลจดทะเบยนตามกฎหมายตางประเทศ กระทำากจการขนสงผานประเทศตาง ๆ และมรายไดประเภทอนจากการใหบรการซอมแซมและบำารงรกษาเครองบนโดยสารของสายการบนอน คาทพก คาอาหาร และคาเคร องดมของพนกงาน ซงไมเขาลกษณะเปนรายไดจากกจการขนสง ดงนน รายไดดงกลาวจงไมใชสวนหนงของรายไดจากกจการขนสงทางอากาศระหวางประเทศหากแตถอเปนกำาไรจากธรกจ ฉะนน เมอสาขาในประเทศไทยของบรษทฯ เปนผใหบรการลกคา จงถอเปนกรณทบรษทฯ ใหบรการผานสถานประกอบการถาวรในประเทศไทย ตามขอ 5 วรรค 2 แหงอนสญญาระหวางราชอาณาจกรไทยกบราชอาณาจกรเนเธอรแลนดเพอการเวนการเกบภาษซอนฯ สาขาในประเทศไทยจงตองนำารายไดดงกลาวมารวมคำานวณกำาไรสทธ เพอเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 30 ของกำาไรสทธทงน ตามมาตรา 66 วรรคสอง และมาตรา 76 ทว แหงประมวลรษฎากรและขอ 7 วรรค 1 แหงอนสญญาฯ ดงกลาว การคำานวณกำาไรสทธเพอเสยภาษเงนไดนตบคคลของบรษทฯ ใหค ำานวณจากรายไดจากกจการหรอเนองจากกจการทกระทำาในรอบระยะเวลาบญชหกดวยรายจายตามเงอนไขทระบไวในมาตรา 65 ทว และมาตรา 65 ตร แหงประมวลรษฎากร กรณบรษทฯ มปญหาในการเฉลยรายจายระหวางรายไดจากกจการขนสงและรายไดประเภทอน โดยไมมหลกฐานทจะนำามาพสจนรายจายได หากเจาพนกงานประเมนทำาการตรวจสอบและประเมนภาษเงนไดนตบคคล รายจายทเกดขนใหถอเปนรายจายตองหามทงหมดตามมาตรา

39

65 ตร แหงประมวลรษฎากร แลวจงนำามาถอเปนรายจายไดตามหลกเกณฑขอ 5 ของคำาสงกรมสรรพากร ท ป.13/2529 ฯ ลงวนท 7 เมษายน พ.ศ. 2529 ซงแกไขเพมเตมโดยคำาสงกรมสรรพากร ท ป.21/2531 ฯ ลงวนท 7 มถนายน พ.ศ. 2531 กรณยงไมมเหตอนควรอนมตใหบรษทฯ เสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 5 ของยอดรายรบกอนหกรายจายใด ๆ หรอยอดขายกอนหกรายจายใด ๆ ของรอบระยะเวลาบญชตามมาตรา 71(1) แหงประมวลรษฎากร และ คำาสงกรมสรรพากร ท ป.78/2541 เร อง ขอบเขตการใชอำานาจตามมาตรา 71(1) แหงประมวลรษฎากร ลงวนท 27 ตลาคม พ.ศ. 2541

เลขต : 65/31578

40

หนงสอกรมสรรพากรเลขท กค 0811/ก.705 ลงวนท 20 กนยายน 2543 เรอง : ภาษเงนไดนตบคคล กรณแนวทางปฏบตในการช ำาระภาษอากรของสำานกงานผแทนนต

บคคลตางประเทศ ขอกฎหมาย : มาตรา 65 ตร (13) ขอหารอ :

บรษทลกคาของทานจดทะเบยนเปนสำานกงานผแทนของบรษททต งข นตามกฎหมายตางประเทศซ งมส ำาน กงานใหญอยท ลอนดอน วตถประสงคของสำานกงานผแทนเพอจดหาแหลงซอสนคาในประเทศไทยใหสำานกงานใหญและรายงานความเคลอนไหวทางธรกจในประเทศไทยใหสำานกงานใหญทราบ ในการดำาเนนกจการของสำานกงานผแทนนน คาใชจายตาง ๆ เชน คาเชา เงนเดอน คาโทรศพท หรอคาใชจายอน ๆ สำานกงานใหญจะเปนผโอนมาให นอกจากนสำานกงานผแทนยงไดตดตอซอสนคาประเภทนำาตาลจากบรษทในประเทศไทย แตการสงซอ การชำาระเงน ตลอดจนการจดหาบรษทขนสงนำาตาลสำานกงานใหญจะเปนผกระทำาการเองทงสนโดยไมผานสำานกงานผแทน จงหารอเกยวกบแนวทางปฏบตในการเสยภาษและการจดทำาบญชของสำานกงานผแทน ดงน

1. สำานกงานผแทนมหนาทตองเสยภาษอะไรบางและตองจดทำาบญชอยางไรบาง

2. การซอและขายนำาตาล ถอเปนการซอ - ขายของสำานกงานผแทนหรอไม ถาใชตองปฏบตอยางไร

3. เงนทไดรบจากสำานกงานใหญตองถอเปนรายไดเพอเสยภาษหรอไม และคาใชจายในการดำาเนนการตาง ๆ ทจายไป สำานกงานผแทนตองถอเปนรายจายในการคำานวณกำาไรสทธหรอไม

4. สำานกงานผแทนไดจายคาใชจายบางอยางแทนผจดการซงเปนชาวตางชาต เชน คาเรยนภาษาไทย คาโทรศพทระหวางประเทศซงเปนเลขหมายอยทบานพกของผจดการ ใชสำาหรบตดตอสำานกงานใหญแตมบางสวนเปนการโทรสวนตวซงแยกไมออก คาใชจายเหลานถอเปนคาใชจายของ

41

สำานกงานผแทนไดหรอไม และตองถอเปนเงนไดของผจดการเพอนำาไปรวมคำานวณเสยภาษเงนไดดวยหรอไม

5. สำานกงานผแทนไดจายคาขนสงในการสงออกแทนสำานกงานใหญไปจำานวนหนงใหกบบรษทผขนสงนำาตาล คาใชจายดงกลาวถอเปนคาใชจายของสำานกงานผแทนไดหรอไม แนววนจฉย :

1. กรณสำานกงานผแทนทกระทำากจการในประเทศไทยโดยใหบรการตาง ๆ แกสำานกงานใหญทอยตางประเทศนน มลกษณะการปฏบตงานเหมอนกบสำานกงานภมภาคของบรษทขามชาตซงมระเบยบสำานกนายกรฐมนตร วาดวยการขอตงสำานกงานภมภาคของบรษทขามชาตและการทำางานในสำานกงานดงกลาวไวแลว และกรมสรรพากรไดออกประกาศกรมสรรพากร เร อง ภาษเงนได และภาษมลคาเพม สำาหรบสำานกงานภมภาคของบรษทขามชาตทกระทำากจการในประเทศไทย เพอชแจงและใหถอเปนแนวทางปฏบตเกยวกบภาระและหนาทในการเสยภาษอากรของสำานกงานภมภาค และผทไดรบอนญาตใหทำางานในสำานกงานดงกลาวจงใหทานปฏบตตามประกาศกรมสรรพากรตามสงทสงมาดวย

2. กรณทสำานกงานผแทนตดตอซอนำาตาลใหกบสำานกงานใหญแตเพยงอยางเดยวโดยการสงซอการชำาระเงน การจดหาผขนสง สำานกงานใหญเปนผกระทำาเองโดยตรงไปยงผขายโดยไมผานสำานกงานผแทน การซอขายนำาตาลในกรณนไมถอวาเปนการกระทำาของสำานกงานผแทนแตอยางใด

3. กรณสำานกงานผแทนไดจายคาขนสงในการสงออกนำาตาลใหกบบรษทผขนสงแทนสำานกงานใหญไปกอน หากตอมาสำานกงานใหญสงเงนมาใชคน เงนคาขนสงทจายไปเขาลกษณะเปนการทดรองจายแทนสำานกงานใหญ มใชรายจายเพอหากำาไรหรอเพอกจการโดยเฉพาะของสำานกงานผแทน ดงนน สำานกงานผแทนจะนำามาถอเปนรายจายในการคำานวณกำาไรสทธไมได ตองหามตามมาตรา 65 ตร (13) แหงประมวลรษฎากร

ทมา : สำานกงานสรรพากรพนท กรงเทพมหานคร 3