บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท...

41
บทที10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่าทัน 1 บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่าทัน วัตถุประสงค์ 1. มีความรู้และเข้าใจเรื่องความปลอดภัยในด้านปกป้องข้อมูลเมื่อใช้อินเทอร์เน็ต 2. มีความรู้ในเรื่อง ไวรัสคอมพิวเตอร์ Phishing Firewall Proxy และ Cookies 3. มีความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรการ การควบคุมการใช้อินเทอร์ เน็ตจากภัยคุกคามด้าน จริยธรรม บทนา ทุกวันนี้อินเทอร์เน็ตมีบทบาทกับชีวิตเรามากขึ้น มันไม่เป็นแค่เพียงการสื่อสารอย่างเดียว แต่มันเป็นส่วน หนึ่งของชีวิตคนเมืองไปแล้ว ซึ่งการใช้งานอินเทอร์เน็ตนั้นเปรียบได้เหมือนดาบสองคม สามารถก่อให้เกิดทั้ง คุณประโยชน์ และก่อให้เกิดโทษแก่ตัวเราหรือสังคมได้อย่างมากมายมหาศาล ในบทนี้เราจะมุ่งเน้นให้เห็นภาพของภัยที่แฝงมากับอินเทอร์เน็ต เพื่อให้ตระหนักและเรียนรู้วิธีการการ ป้องกันภัยต่าง ๆ ที่จะก่อให้เกิดผลเสียต่อตัวเราและสังคม เราต้องพึงระลึกไว้เสมอว่า “ไม่มีระบบใดที่ปลอดภัยร้อยเปอร์เซ็นต์ ” ยังเป็นคากล่าวที่เป็นจริงเสมอ ต่อ ให้เรามีระบบความปลอดภัยที่ดีที่สุดก็ไม่ได้หมายความว่า ข้อมูลในระบบคอมพิวเตอร์ หรือข้อมูลส่วนตัวของเรา จะปลอดภัยจากอันตรายที่แฝงมากับเครือข่ายและระบบอินเทอร์เน็ต รูปที่ 10-1 Internet และ Security

Upload: others

Post on 06-Oct-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 1

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน

วตถประสงค 1. มความรและเขาใจเรองความปลอดภยในดานปกปองขอมลเมอใชอนเทอรเนต 2. มความรในเรอง ไวรสคอมพวเตอร Phishing Firewall Proxy และ Cookies 3. มความเขาใจเกยวกบมาตรการ การควบคมการใชอนเทอร เนตจากภยคกคามดาน

จรยธรรม

บทน า ทกวนนอนเทอรเนตมบทบาทกบชวตเรามากขน มนไมเปนแคเพยงการสอสารอยางเดยว แตมนเปนสวน

หนงของชวตคนเมองไปแลว ซงการใชงานอนเทอรเนตนนเปรยบไดเหมอนดาบสองคม สามารถกอใหเกดทงคณประโยชน และกอใหเกดโทษแกตวเราหรอสงคมไดอยางมากมายมหาศาล

ในบทนเราจะมงเนนใหเหนภาพของภยทแฝงมากบอนเทอรเนต เพอใหตระหนกและเรยนรวธการการ

ปองกนภยตาง ๆ ทจะกอใหเกดผลเสยตอตวเราและสงคม เราตองพงระลกไวเสมอวา “ไมมระบบใดทปลอดภยรอยเปอรเซนต” ยงเปนค ากลาวทเปนจรงเสมอ ตอ

ใหเรามระบบความปลอดภยทดทสดกไมไดหมายความวา ขอมลในระบบคอมพวเตอร หรอขอมลสวนตวของเรา จะปลอดภยจากอนตรายทแฝงมากบเครอขายและระบบอนเทอรเนต

รปท 10-1 Internet และ Security

Page 2: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 2

ภยทมากบอนเทอรเนต กอนอนเราตองมาท าความเขาใจและรจกภยทมากบอนเทอรเนตกอน วาคออะไร และ มชองทางใดบางท

ภยเหลานจะแฝงตวเขามา

รปท 10-2 การใชอนเทอรเนตกบชวตมนษย

ทกวนนอนเทอรเนตมบทบาทในชวตประจ าวนมากมาย คนสวนใหญใชอนเทอรเนตในการท างาน ใชในเรองการสอสาร ความบนเทง ธรกจ แทบจะทกกจกรรมของมนษยทกวนนมสวนเกยวของเชอมโยงกบอนเทอรเนตอยตลอดเวลา ดวยคณสมบตของระบบอนเทอรเนต ทเชอมโยงเครอขายตาง ๆ เขาดวยกน การเขาใชงานทงาย สะดวก รวดเรว ทกททกเวลา อกทงยงมขอมลตาง ๆ มากมายสามารถคนหาไดจากอนเทอรเนต รวมถงขอมลของตวเราเองดวย ซงจากคณสมบตด ๆ มากมายของระบบอนเทอรเนตนน สามารถเปนชองทางใหมจฉาชพ มาแฝงตวใชระบบอนเทอรเนตเขามาโจรกรรมขอมล เปลยนแปลงขอมล ท าลายระบบ ไดอยางงายดายดวย เชน

ในหวขอนไดแบงภยทมากบอนเทอรเนต เปน 3 สวนหลก ๆ ดงน 1. ภยทมผลทางดานขอมลหรอระบบคอมพวเตอร 2. ภยทมผลทางดานสงคม 3. ภยทมผลตอสขภาพ

Page 3: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 3

1. ภยทมผลทางดานขอมลหรอระบบคอมพวเตอร

กอนทเราจะรจกวธปองกน เราควรท าความเขาใจ ภย หรอคนรายกอน ดงปรชญาจนทวา “รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง”

วายรายโจรกรรมขอมล

ขอมลของเรามอยในระบบอนเทอรเนตหรอไม เคยไหมทคนหาชอ-นามสกลของเราใน Google หรอใน Facebook ของเรา ขอมลรายละเอยดของตวเราเองมมากนอยแคไหน ในโทรศพทมอถอ/คอมพวเตอร เราก าหนดรหสผานกอนใชงานหรอไม USB drive ของเรามการเขารหสไวไหม หรอวาใคร ๆ กเปดดได

เชอไหมวาขอมลของเรา กระจายไปอยตามทตาง ๆ ในอนเทอรเนต ทงทมความส าคญและไมมความส าคญ บางครงเราอาจคดวาขอมลบางอยางไมส าคญ Hacker ไดขอมลเราไปกไมเหนจะมประโยชนเลย แตหาจรง ๆ แลว ขอมลตาง ๆ ของเราเหลานพวกมจฉาชพ หรอพวก Black Hacker สามารถเอาแตละสวนมาประกอบกนจนไดออกมาเปนขมทรพย ตวอยางเชน เรามขอมลชอของลกสาวอยในโทรศพท แลวเราเอาไปรานซอมมอถอเพอลงโปรแกรมเกม แตรานมอถอบางรานอาจลงเกมแถมโปรแกรมพวกดกจบขอมลไว เวลาเราพมพอะไรบนมอถอมนจะสงขอมลทเราพมพมาใหพวกมจฉาชพ ลองนกดถาเราโอนเงนผานมอถอ แลวพวกมจฉาชพไดเบอรบญชธนาคาร user และ password ของเราไปหมดเลยจะเปนยงไง และไหนยงมขอมลวนเกดลกสาวทไดจากมอถออก พวกมจฉาชพกจะรวบรวมขอมลของลกสาว ซงลกสาวเรากมบญช Facebook มขอมลวนเดอนปเกด และ Link ไปยงขอมลของพอแม ขอมลทกอยางอยครบในอนเทอรเนต เปนการเดาทไมยาก ถาบงเอญเราตง password ของบญชธนาคารของเราเปนวนเกดลกสาว พวกมจฉาชพกจะเขาไปในบญชและโอนเงนของเราไปได

ฉนนขอมลตาง ๆ ในอนเทอรเนตนนลวนมความส าคญ และเปนทหมายปองของเหลามจฉาชพ หากเรารวธการหรอชองทางของมจฉาชพในการโจรกรรมขอมลของเรา เรากสามารถหาวธการปองกนไดไมมากกนอย

การสอดแนม (Snooping หรอ Sniffing)

การสอดแนม สนปปง (Snooping) หรอ สนฟฟง (Sniffing) หมายถงการดกจบหรอแอบดขอมล โดยไมมการเปลยนแปลงขอมล ตวอยางเชน การดกอานขอมลทสงผานเครอขาย การแทปสายขอมล (Wiretapping) การใชแพคเกตสนฟเฟอร (Package Sniffer) วธการปองกนการสอดแนม คอการเขารหสขอมล (Encryption) ท าใหพวกมจฉาชพไมเขาใจขอมลของเราขณะสอดแนมได

Page 4: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 4

รปท 10-3 การสนฟฟงขอมลดวยโปรแกรม Wireshark

ฟชชง (Phissing หรอ Fishing)

ฟชชง เปนการปลอมอเมลหรอเวบไซตเพอหลอกลวง โดยจดประสงคสวนใหญเพอตองการขอมลส าคญจากผถกหลอก เชน Username, Password, Credit Card Number และอน ๆ โดยสวนมากจะแสรงวาเปนบรษททนาเชอถอ โดยวธการสงขอมลขาวสารไปใหเหยอ มขอความลอลวงใหเขาไปกรอกขอมลในหนาเวบทมหนาตาเหมอนกบเวบไซตของจรงทกประการ โดยอาจมชอโดเมนคลายกบเวบนนโดยมตวหนงสอตางจากชอเวบจรงแคบางตว เหยอทเลนเลอดไมดอาจจะไมร เชน www.kasikornbank.com เปน www..kasikonbank.com

รปท 10-4 ลกษณะการฟชชง

Page 5: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 5

รปท 10-5 ตวอยางหนาจอหลอกลวงใหกรอกบญชผใชและรหสผาน

สปายแวร (Spyware)

เปนซอฟตแวรทฝงตวอยในเครองโดยท าพฤตกรรมไมพงประสงคบางอยาง อาทเชนพยายามโฆษณาสนคา รวบรวมขอมลสวนตวของผใช หรอเปลยนแปลงตวแปรทอย ในคอมพวเตอรโดยทเราไมไดอนญาต รวมถงสงขอมลสวนตวหลาย ๆ อยางไดแก ชอ - นามสกล , ทอย , E-Mail Address และอน ๆ ซงอาจจะรวมถงสงส าคญตาง ๆ เชน รหสผาน หรอ หมายเลข บตรเครดตของเราไปทเครองปลายทางของพวกมจฉาชพ ดงนนขอมลตาง ๆ ในเครองกอาจไมเปนความลบอกตอไป Spyware อาจแคตองการเขามาเพอโฆษณาสนคาตาง ๆ สรางความร าคาญเพราะจะเปดหนาตางโฆษณาบอย ๆ แตบางตวรายกวานน คอ ท าใหเราใชอนเทอรเนตไมไดเลย

รปท 10-6 ลกษณะของสปายแวร

Page 6: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 6

ลกษณะทบงชวามสปายแวรทเครอง

- มโฆษณาปอบอพโผลขนมาบนหนาจอ แมวาไมไดตดตอกบอนเทอรเนตอยกตาม - โฮมเพจหรอหนาเวบแรกเมอผใชเรยกบราวเซอรขนมา (หรอหนาเวบส าหรบคนหาขอมล) ม

การเปลยนแปลงโดยทผใชไมไดเปลยนดวยตวเอง - จะสงเกตเหนทลบารแบบใหมทไมตองการในบราวเซอร และการขจดทลบารดงกลาวทงไปท า

ไดยากมาก - คอมพวเตอรท างานบางอยางนานกวาปกต - เจอปญหาคอมพวเตอรแฮงกบอยครง

รปท 10-7 ปอปอพทมกจะขนมาโดยอตโนมต และ ทลบารทแสดงอยทบราวเซอร เมอเครองตดสปายแวร

Page 7: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 7

วายรายท าลายขอมล (Malware)

มลแวร (Malware) นนยอมาจาก Malicious Software ซงเปนซอฟตแวรประเภททเปนอนตรายตอคอมพวเตอรโดยมนจะกอกวน ท าลายขอมล สรางความเสยหายกบระบบคอมพวเตอร และ บางชนดสามารถแพรกระจายไปตามเครองขาย (Network) ตาง ๆ ไดเอง ซงบางครง มนอาจเขามาอยในคอมพวเตอรของเราโดยทเราไมรตวเลยกได และอาจจะไมไดสรางความเสยหายรายแรง แตกท าใหคอมพวเตอรท างานหนกขน (สงผลใหเครองท างานไดชาลง) ประเภทของมลแวร ไดแก ไวรส (Virus) เวรม (Worm) และโทรจน (Trojan) รวมถง สปายแวร (Spyware) โดยสวนมากแลว การแพรหลายของพวกมลแวรมาจากทางอนเทอรเนตเปนสวนมาก

รปท 10-8 มลแวร

ไวรส (Virus)

เปนโปรแกรมทออกแบบมาเพอท าลายระบบคอมพวเตอร โดยมลกษณะการแพรกระจายไปยงไฟลตาง ๆ ทอยในเครอง และ ระบบเครอขาย ไวรสสามารถท าลายไฟลทงหมดทอยในเครองคอมพวเตอร หรออาจเปนเพยงโปรแกรมทสรางความร าคาญแกผใชงาน ปกตแลวไวรสไมสามารถแพรกระจายไปยงเครองอน ๆ ไดดวยตวเอง แตจะแพรกระจายโดยอาศยโปรแกรมอนหรอมนษยเปนผกระท า เชน การกอปปไฟลไปยงเครองอน การแชรโฟลเดอรในระบบเครอขาย และไวรสจะรอใหคนมาเปดไฟลทตดไวรสอย ท าใหโปรแกรมตดไวรสจากเครองหนงสเครองหนง

หนอน หรอ เวรม (Worm)

เปนโปรแกรมทมการแพรกระจายตวเองไปยงคอมพวเตอรเครองอน ๆ ทอยในเครอขาย โดยพวกหนอนเหลานจะใชประโยชนจากโปรแกรมทรบ-สงไฟลโดยอตโนมตเปนชองทางในการแพรกระจาย และไมตองอาศยมนษยในการเปดไฟลใด ๆ เพอแพรกระจายตว

Page 8: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 8

โทรจนฮอรส (Trojan Horse)

หมายถงโปรแกรมซงถกออกแบบมาใหมการท างานในลกษณะถกตงเวลาเหมอนระเบดเวลา โลจกบอมบชนดทมชอเสยงหรอมกกลาวถง มชอวา มาโทรจน ซงมทมาจากมหากาพยเมองทรอยในอดตของโฮมเมอร และถกน ามาประยกตใชเปนชอของโปรแกรมคอมพวเตอรทถกออกแบบมาใหแฝงตวเองเขาไปในระบบและจะท างานโดยการดกจบเอารหสผานเขาสระบบตางๆ และสงกลบไปยงเจาของหรอผสง เพอบคคลดงกลาวสามารถเขาใชหรอโจมตระบบในภายหลง โปรแกรมมาโทรจนสามารถแฝงมาไดในหลายรปแบบ อาทเชน เกม บตรอวยพร หรอจดหมายอเลกทรอนกส โปรแกรมมาโทรจนจะดเสมอนวาเปนโปรแกรมทมประโยชน แตในความเปนจรงมาโทรจนมวตถประสงคเพอท าลายโปรแกรมตางๆ ในระบบคอมพวเตอร เรามกเรยกการท างานของมาโทรจนวา “ปฏบตการเพอลวงความลบ” เมอโปรแกรมมาโทรจนถกโหลดเขาไปในระบบคอมพวเตอรเครองใดเครองหนง มาโทรจนจะท าการดกจบรหสผานหรอขอมลทใชในการ Login ของผใชระบบฯ เพอน าขอมลดงกลาวไปใชในการเจาะเขาไปในระบบคอมพวเตอรตอไป โปรแกรมมาโทรจนไมไดถกออกแบบมาเพอท าลายระบบ หรอสรางความเสยหายตอระบบคอมพวเตอร มาโทรจนตางจากไวรส และหนอนคอมนไมสามารถท าส าเนาตวเองและแพรกระจายตวเองได แตมนสามารถทจะอาศยตวกลาง ซงอาจเปนโปรแกรมตางๆ จดหมายอเลกทรอนกส หรอการไปโหลดไฟลจากแหลงตางๆ เมอเรยกใชงานไฟลเหลาน โปรแกรมมาโทรจนกจะท างานและจะเปดชองทางตางๆ ใหผบกรกเขาโจมตระบบได ในท านองเดยวเหตการณในอดตทชาวกรกท ากบชาวเมองทรอย

รปท 10-9 โทรจนฮอรสทแผงตวในคอมพวเตอร

Page 9: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 9

วายรายแทรกแซงการท างาน

สแปม (Spam)

SPAM คอ การสงขอมลทผรบไมไดรองขอ จนท าใหผรบเกดความร าคาญ รวมถงเปนการกอกวน และรบกวนผอนโดยมจดประสงคทตาง ๆ กน และสแปมนนสามารถท าผานสอหลาย ๆ ชนด เชน E-mail, Instant Messaging, Webboard, SMS on Mobile phone ฯลฯ แตสแปมทรจกกนอยางแพรหลายชนดหนงกคอ SPAM E-mail (สแปมเมล) โดยอเมลทมเนอหาเกยวกบการโฆษณาสนคา, ผลตภณฑ หรอบรการซงสงถงผรบโดยไมสนใจวาผรบตองการหรอไม จนเกดความนาร าคาญ และรบกวนผรบอเมล ซงในบางครงมกจะมการโฆษณาแอบแฝง หรอแมกระทงการสงอเมลทไมมเนอหาจ านวนเยอะ ๆ เพอใหระบบอเมลลม หรออเมลทมลกษณะหลอกสอบถามขอมลทเปนความลบหรอขอมลทไมควรเปดเผยสสาธารณะ ดวยวธการหลอกลอตาง ๆ ผานเนอหาในจดหมาย เชน หลอกถามขอมล รหสผาน หรอสอบถามขอมลสวนบคคล ซงหากผรบไมรเทาทนแลวสงขอมลกลบไป อาจเกดความเสยหายแกผทไดรบอเมลฉบบนน ๆ ดวย หากเราพบกบภยทมาจากอเมลทไมแนใจวามไวรส หรอภาพโป ฟอรเวรดอเมลทไรสาระ ถามอเมลทเราไมรจกเขามา กควรลบทง

รปท 10-10 สแปมเมล

การโจมตแบบการปฎเสธการใหบรการ (Denial of Service : DoS)

เชอวาหลาย ๆ คนคงเคยประสบปญหาไมสามารถใชงานโทรศพทมอถอมาบาง บางคนกบอกวาระบบลม ซงถอวาเปนเรองปกต ถามการใชงานในระบบเครอขายโทรศพทในบรเวณเดยวกนในปรมาณมาก ๆ อยางไรกตาม การโจมตแบบ Denial of Service กใชวธการคลายกน แตท าโดยผไมประสงคด ตองการใหระบบลมโดยตงใจ ท าใหคอมพวเตอรในระบบเครอขาย ประสบปญหาใหบรการไมได

Page 10: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 10

วธการโจมตเพอใหระบบหยดการท างานน เราเรยกวา Denial Of Service attack (DOS attack) ตวอยางเชน การใชงาน อเมล เรามกจะมการก าหนดของ mail วาม mail box ขนาดเทาใด เชน 10 mb, 20 mb หรอ 100 mb เปนตน ทงนถามการโจมต โดยการสง mail จ านวนมาก ๆ มาทระบบ ผลกคอระบบไมสามารถรบ mail อน ๆ ได นอกจากการโจมตผานทางอเมลแลว ยงมการโจมตผานทางเวบไซต โดเมนเนม รวมทงบรการแชรไฟล (การโจมตแบบ Denial Of Service จากเครองของมจฉาชพหลาย ๆ เครอง เรยกไดเฉพาะวา Distributed Denial Of Service หรอ DDOS)

นอกจากการถกโจมตแลว เรายงอาจเปนหนงในเครอขายของผโจมตเครองคอมฯ อน ๆ ได ซงเกดจากการรเทาไมถงการณของผใชงานบางคน ทอาจมการตดตงโปรแกรมวายรายแบบไมตงใจ เชน อาจมผแอบสงโปรแกรมผานทางอเมลมาให และเมอรนโปรแกรมนกจะท าใหเรากลายเปนเครองในเครอขายของผไมประสงคดเหลาน

รปท 10-11 การโจมตแบบการปฎเสธการใหบรการ (DoS)

2. ภยทมผลทางดานสงคม นอกจากภยทมผลท าใหขอมลหรอระบบคอมพวเตอรเสยหาย หรอสญเสยขอมลส าคญตาง ๆ ไปแลวนน

การใชอนเทอรเนต อาจกอใหประสบภยทางดานสงคมอกดวย ซงเปนปญหาเรอรงและเพมมากขนเรอย ๆ เราจงจ าเปนตองรบรภยทางดานนเพอปองกนตนเองจากกระแสเทคโนโลยในทกวนน

ภยจากการแชท

การแชท หมายถง การพดคยกนทางอนเทอรเนต เปนภยดานสงคมจากอนเทอรเนตทพบงายและบอยทสด เนองจากเราไมมทางรเลยวาเราอาจก าลงสนทนาอยกบคนทตองการแสวงหาผลประโยชนจากเราในทางไมชอบอยกได ถาเราเผลอใหขอมลสวนตว เชน ชอ ทอย เบอรโทรศพท หรอนดเจอคนทรจกกนทางเนต เราอาจตก

Page 11: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 11

เปนเหยอของคนเหลานได คนเหลานเลนแชท เพราะเปนคนไมคอยมเพอน มปมดอย อยากหาแฟน เพอฝนวาอาจจะไดเจอสงด ๆ ในอนเทอรเนต อาจเปนโรคจต ตองการแสวงหาผลประโยชนจากคนทไมร หรอเลนไปงน ๆ แหละ เพอนบอกใหลอง ผลสดทายการแชทโดยไมมขอบเขต กจะน าไปสการถกลอลวง ไปท าเรองมดมราย จนเปนการสรางปญหาใหสงคม

รปท 10-12 การแชท

ภยจากการเลนเกมออนไลน บางครงการเลนเกมเปนเหมอนกบการเสพยาเสพตด เพราะเมอเลนเกมแลวท าใหไมอยากหยดเลน อยาก

ท าคะแนนใหไดเยอะ ๆ ได level ทสงขน อยากอวด อยากเอาชนะคนอน ปจจบนเกมออนไลนมมาก บางเกมสอไปในทางลามกอนาจาร อาจน าเสนอภาพทรนแรง บางเกมมการขายของทอย ในเกม หลายคนเคยตกเปนเหยอเพราะโดนหลอกซอของทอยในเกมกม นกเรยนตองรจกขมใจตนเอง เลอกเลนเฉพาะเกมทสรางสรรค ก าหนดเวลาเลนใหเปน ไมใชเลนเอาเปนเอาตาย สงเหลานเปนตวบนทอนท าใหเสยสขภาพกาย สขภาพจต รวมถงเสยการเรยนดวย

รปท 10-13 ภยจากการเลนเกมออนไลน

Page 12: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 12

ภยจากการทองเวบ ภยจากการทองเวบอนดบทหนง คอ ภยจากการโฆษณาหลอกลวงขายสนคา เชน สงซอของจายเงน

แลวแตไมไดของ ตวอยางภยอนจากการทองเวบ เชน ถาเราเขาเวบไปดาวนโหลดสมสสมหา อาจจะมไวรสแถมมาดวย หรอบางเวบแคคลกเขาไปกโดนไวรสแลว ยงถาเรามบตรหลานทสามารถเขาใชงานอนเทอรเนตไดโดยไมไดมการคดกรองโดยผปกครองแลว เดกสวนมากทมความอยากรอยากเหนกจะเขา เวบโป อนาจาร กอใหเกดปญหาสงคม เชน การลวงละเมดทางเพศ หรอแมกระทงทองกอนแตง บางครงบางเวบกลอลวงใหเราหลงเขาไปพดคยแสดงความเหนตาง ๆ เชน เวบบอรด กระดานถามตอบ ทอาจมการโพสตขอความชวนเชอ โกหกบาง จรงบาง ใชถอยค าทไมสภาพเพอกลนแกลงกนกม

รปท 10-14 ภยจากการทองเวบ

3. ภยทมผลตอสขภาพ อนเทอรเนต, Facebook, Twitter, Instagram, Youtube, เกมออนไลน, เวบไซตตาง ๆ ไดเขามาเปน

สวนหนงในชวตของคนยคนไปแลว ไมวาจะใชส าหรบการท างาน ส าหรบตดตอสอสาร หรอเพอความบนเทง ทกวนนเราอาจใชเวลาไปกบชวตออนไลนนานแคไหนในหนงวน ยงใชเวลามากมนกจะสงผลตอสขภาพของเรามาก

ภยทมผลตอสขภาพกาย

ดวงตา

การจองจอคอมพวเตอรหรอจอโทรศพทอถอเปนเวลานานมผลตอกลามเนอและระบบประสาทตา ท าใหเกดอาการเมอยตา สายตาเสอม ปวดกลามเนอและปวดศรษะ คลนไส โดยอาการทพบบอยทสดของโรคนคอ ปวดตา เมอยตา ตาแหง บางรายอาจเปนมากถงสายตาเสอมลง เนองจากขณะใชคอมพวเตอรดวงตาตองจองมองหนาจอทมตวหนงสอหรอภาพกระพรบตลอดเวลา ท าใหกลไกตามธรรมชาตของการกระพรบตาลดนอยลง

Page 13: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 13

จนเราไมสงเกต เปนเหตผลส าคญทท าใหตาแหง และหากดวงตาอยในสภาพทเหนดเหนอยหรอตาแหง กจะท าใหสายตาเสอมลง ทาง American Optometric Association (AOA) ใหค าจ ากดความของโรคหรอภยทเกดจากการใชคอมพวเตอร โดยเฉพาะผลทเกดกบดวงตาและการมองเหนวา คอโรค Computer Vision Syndrome หรอ CVS โดยมอาการคอ ปวดเบาตา, ปวดตนคอ, มอาการออนลาทางประสาทตา, มภาวะตาแหง, รอยตาคล าบรเวณตา หรอมรอยบวมเหนเปนถงใตตาโปนออกมา สาเหตหลกนอกจากการใชสายตาเพงหนาจอคอมพวเตอรเปนเวลานาน ๆ แลว ยงสามารถเกดไดจากการไดรบรงสอลตราไวโอเลตทงจากรงส UV ทออกมาจากจอคอมพวเตอร หรอจากแสงแดดกได

รปท 10-15 ภยตอระบบสายตา

ระบบประสาท

คลนแมเหลกไฟฟาของคอมพวเตอรอาจมผลตอระบบประสาท แมวารงสชนดตาง ๆ จากหนาจอคอมพวเตอรจะมความปลอดภย แตการรบรงสเปนเวลานานกอาจจะสงผลกระทบถงระบบประสาทของมนษยไดเชนกน เชน อาจเกดอาการปวดศรษะ คลนไส อดอด และนอนไมหลบ เปนตน

รปท 10-16 ภยตอระบบประสาท

Page 14: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 14

ระบบสบพนธ

ในวารสาร “Human Reproduction” มรายงานทเขยนโดย ดร.เยซม เซยคน หวหนาทมวจยของมหาวทยาลยประจ านครนวยอรก รายงานไววา คอมพวเตอรแลปทอปหรอโนตบค ทหลายคนชอบวางท างานไวบนหนาตกนน จะท าใหอณหภมทลกอณฑะสงขนซงมผลตอการสรางสเปรมของผชายทกคนและทกวย ท าใหเสยงตอการเปนหมน ปกตแลวลกอณฑะทใชผลตเสปรมของผชายนนเปนอวยวะทไวตออณภมเปนอยางมาก โดยอณภมทเพมขนเพยง 1 องศาเซลเซยสกจะลดจ านวนเสปรมทแขงแรงลงไปถงรอยละ 40 การวางโนตบคบนตกหนงชวโมงท าใหอณภมลกอณฑะเพมขนประมาณ 2.6 ถง 2.8 องศาเซลเซยส ความรอนและรงสตาง ๆ ทแผมาจากโนตบค ท าใหระบบสบพนธเสอมลง

รปท 10-17 การใชงานโนตบค

โรคทเกดจากทานงหรอการทางานซ าซาก

การใชงานอนเทอรเนตท าใหเราตองนงอยหนาจอคอมพวเตอรเปนเวลานาน ๆ ท าใหเกดโรคทชอวา Cumulative Trauma Disorders (ความผดปกตจากอบตภยสะสม) อาการของโรคจะคอยเปนคอยไป จะมอาการปวดคอ ไหล ขอมอ และหลง ผทเปนมาก ๆ อาจมอาการอนรวมดวย เชน อาการชาทมอ อาการของโรคพวกนแบงเปน 3 ระยะ คอ

- ระยะแรกเปนแลวหายเมอไดพก - ระยะสองคอ มอาการตอเนองถงกลางคน และหายเมอไดพก - ระยะสามคอ เปนตลอดเวลาไมหายเมอไดพก การรกษาคอ ผปวยตองปรบพฤตกรรมการท างานของตนเองหรอถาเปนมากควรปรกษาแพทย และควร

เลาประวตการท างานเพอใหแพทยทราบสาเหตทแทจรง แพทยจงจะรกษาเฉพาะทได

Page 15: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 15

รปท 10-18 การปวดเมอยเมอใชงานคอมพวเตอรและอนเทอรเนตนาน ๆ

อาการ Repetitive Strain Injury หรอ RSI เปนอาการบาดเจบซ าซากทเกดจากการท างานซ า ๆ ในทาเดม ๆ ซงสามารถเปนไดกบทกสวนของรางกายจากการนงท างานหนาเครองคอมพวเตอรแบบไมถกสขลกษณะตงแตแขน ขอมอ ขอนว แผนหลง ตนคอ หวไหล และสายตา เนองจากอวยวะสวนทมปญหาถกวางคาง ถกทงน าหนก หรอกดทบนาน ๆ จนอกเสบ หากปลอยไวนาน ๆ อาจตองผาตดเอนทอกเสบ

รปท 10-19 ทานงทไมถกสขลกษณะ โรคการกดทบเสนประสาทบรเวณขอมอ (Carpal Tunnel Syndrome: CTS) เปนกลมอาการของผทใช

คอมพวเตอรเปนเวลานาน ๆ ท าใหเกดอาการของโรคกระดกขอมอเจบปวด ขอกระดกนวมอเสอม และชา สาเหต เกดจากการกดแปนพมพ และการใชเมาสตอเนองเปนเวลานาน การจบเมาสโดยมขอมอเปนจดหมน อาจเกดพงผดบรเวณขอมอ หากปลอยทงไวเปนเวลานานจะท าใหเกดอาการชา จนไมสามารถหยบของได

Page 16: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 16

รปท 10-20 การปวดขอเมอใชคอมพวเตอร

ในการรกษาเบองตน หากเรมมอาการอาจตองรบประทานยาแกปวดและหยดการเคลอนไหวโดยการพกขอมอ อาการกอาจทเลาลงจนอาการปวดจะหายไปในทสด หากปวดบวม ใหรบประทานยาระงบปวดและอาจตองสวมอปกรณประคองมอ เพอลดการเคลอนไหวของขอมอ หรอฉดยาเขาบรเวณขอมอ เพอลดการอกเสบโดยตรง สวนในรายทเปนมานานอาจจ าเปนตองผาตดจงจะหายปวด

โรคทเกดจากเช อโรคทมอยในคอมพวเตอร

โรคภมแพ นกวจยจากมหาวทยาลยสตอก โฮลม ในสวเดนพบวา สารเคมจากจอคอมพวเตอร กอให เกดโรคภมแพได สารนมชอวา Triphenyl Phosphate ท ใชกนอยางแพรหลาย ท งในจอวดโอและคอมพวเตอร สามารถกอให เกดปฏกรยาภมแพ เชน คน คดจมก และปวดศรษะ ผลวจยพบวา เมอจอคอมพวเตอรรอนขนจะปลอยสารเคมดงกลาวออกมา โดยเฉพาะหากสภาพภายในหองท างานทมเนอทจ ากด เครองคอมพวเตอรอาจจะเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดโรคภมแพได ดงนน อากาศทดจงจ าเปนอยางยง

โรคทเกดจากความสกปรกทสะสมอยทแปนคยบอรด ชอเรยกวา Qwerty Tummy (โรคทตงชอตามตวอกษรชดแรกบนแปนคยบอรด) หากวาแปนคยบอรดมแบคทเรย อาจเกดอาการอาหารเปนพษ โดยผใชรบ-ประทานอาหารไปพรอมกบใชงานคยบอรด ดงนนจงควรท าความสะอาดคยบอรดเปนประจ าไมใหเปนแหลงสะสมของเชอแบคทเรย อยางนอยเดอนละครงเสมอ

Page 17: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 17

รปท 10-21 Qwerty tummy

ภยทมผลตอสขภาพจต

การใชงานอนเทอรเนตเปนเวลานาน ๆ อาจมผลทางดานจตใจ อารมณ และความรสกของผใช

โรคตดอนเทอรเนต

อนเทอรเนตไดรบความนยมแพรหลาย และ เจรญเตบโตอยางทวคณ ท าใหเกดโรคใหมชนดหนง ซงแพรกระจายไปอยางรวดเรว คอ "โรคตดอนเทอรเนต" ( IAD = Internet Addiction Disease) โดยสาเหตเกดมาจากใชเนตมากเกนไป ท าให ซมเศรา แยกตวเอง ไมสนใจสงแวดลอม โรคตดอนเทอรเนตนนกคลาย ๆ กบการตดสงเสพตดทสรางปญหาใหเกดกบอารมณ รางกาย สงคม ท าไมคนถงตดอนเทอรเนตได ?? เมอพจารณาพฤตกรรมของผ ใช อนเทอรเนต จะพบวาผ ใช เกดความผกพนกบเพอน On-line หรอกจกรรมตาง ๆ ในอนเทอรเนต เขาสามารถสรางสงคมใหม แลกเปลยนความคดเหนกบผอนในลกษณะทมปฏสมพนธไดเหมอนสงคมจรง (Virtual - Community) น เปดโอกาสใหเขาไดหลกหนความเปนจรง คนพบวธทจะเตมความตองการ ทางอารมณ หรอ ทางจตวทยาทหายไปได ในอนเทอรเนตเขาสามารถปดบงชอ อาย อาชพ เพศ รปราง ลกษณะภายนอกทเขารสกดอยได ดวยเหตนผใชเนตทมความรสกเปลาเปลยว ไมมงคง ผดหวงหรอเจบปวดจากการใชชวตจรง จงมาพบทางออกทปลดปลอยความปรารถนา อนเทอรเนตจงอาจเปนโลกแหงความฝนเฟองทไมมขอบเขตจ ากด และท าใหจมดมลงไปตดอนเทอรเนต อยางรวดเรวและรนแรง

Page 18: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 18

รปท 10-22 แผนภาพ 5 โรคฮตคนตดโซเชยลมเดย

โรคทนรอไมได

โรคทนรอไมได (Hurry Sickness) มกจะเกดกบผทเลนอนเทอรเนต ทท าใหคนกลายเปนคนขเบอ หงดหงดงาย ใจรอน เครยดงาย เชน ทนรอเครองดาวนโหลดนาน ๆ ไมได กระวนกระวาย หากมอาการมาก ๆ กจะเขาขายโรคประสาทได จงควรปรบเปลยนลกษณะงานและพยายามควบคมอารมณตนเอง

รปท 10-23 โรคทนรอไมได

Page 19: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 19

โรคสมาธส นจากการใชงานคอมพวเตอร

การท างานในลกษณะ Multitasking อาจเปนสาเหตหนงของโรครายใหมทชอวา Attention Deficit Trait หรอ ADT ซงตางจากโรคสมาธสนโดยธรรมชาต เนองจากโรคสมาธสนโดยธรรมชาตจะมสาเหตมาจากพนธกรรมและสภาวะแวดลอม แต ADT นนจะมาจากสภาวะแวดลอมเปนหลก ผทเปนโรค ADT มกจะมอาการสมาธสน ไมสามารถจดจออยกบงานใดงานหนงไดนาน ๆ กจะถกดงดดดวยงานอยางอน มความวน วายอยขางใน (แตมกจะไมแสดงออกมาใหผอนเหน) ไมคอยอดทน มปญหาในการจดระบบตาง ๆ (Unorganized) การจดล าดบความส าคญ และการบรหารเวลา โรค ADT นมกจะเรมกอเกดขนเมอคนท างานเปนผบรหารระดบสงขนเรอย ๆ การทมความรสกวามงานดวนหรอสงทจ าเปนและเรงดวนทจะตองท า เขามาเรอย ๆ และพยายามทจะจดการกบงานดวนเหลานนใหเสรจเปนบอเกดทส าคญของโรค ADT เพราะเมอเรามงานทเรงดวน หรอจ าเปนเขามาเรอย ๆ เรากมกจะรบภาระความรบผดชอบตองานเหลานน อกทงไมบนไมโวยวายตอภาระงานทเพมขน เราจะกมหนากมตาพยายามท าใหงานส าเรจทง ๆ ทก าลงความสามารถ และเวลาของเรา ไมเหมาะสมและสอดคลองกบปรมาณของงานทเขามา ดงนน เมอเจอกบปรมาณงานทเพมขนและเรงดวนขน เรากมกจะอยในอาการของความรบรอนตลอดเวลา พยายามท างานใหเสรจโดยเรว การท างานหลาย ๆ อยางไปพรอม ๆ กน และขาดสมาธตอการท างานงานหนง แตบคคลเหลานกจะไมบนไมโวยวาย ท าใหเมอดจากภายนอกแลวเหมอนจะไมมปญหาอะไรเกดขน

รปท 10-24 การท างานหลายอยางในเวลาเดยวกนเปนบอเกดของโรค ADT

แนวทางการปองกน

จากภยทมากบอนเทอรเนตในดานตาง ๆ ทเราไดกลาวมาแลวนน ผใชงานคอมพวเตอรควรมความรและปฏบตตามแนวทางการปองกนในการรกษาคอมพวเตอร ขอมลสวนตว ประวตการทองอนเทอรเนต เลขบตรเครดตและขอมลอน ๆ ใหปลอดภย ผใชงานควรระมดระวงเมอตองตดตงโปรแกรมหรอเมอจะคบกบเพอนใหมทรจกทางอนเทอรเนตวามความปลอดภย นอกจากการดแลรกษาความปลอดภยนนจะตองมทงโปรแกรมปองกนภยทด ผใชยงควรมลกษณะพฤตกรรมการใชงานทดดวย เชน ควรทจะตองรวาสงใดไมควรใหผอนเขาถงไดในขณะทม

Page 20: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 20

การเชอมตออนเทอรเนต ใครทควรไววางใจ และเขาใจเรองการรกษาความปลอดภยอน ๆ ทเทคโนโลยไมสามารถตอบโจทยได ซงผใชงานควรจะตองมองหาวธรกษาความปลอดภยทเหมาะกบการใชงานของตวผใชเองมากทสด 1. การปองกนขอมลและระบบคอมพวเตอร

แนวทางการรกษาคอมพวเตอรใหปลอดภย มดงตอไปน

ระบบปฏบตการตองอพเดรตอยเสมอ

ผใชงานตองคอยหมนตรวจสอบดแลอพเดตระบบปฏบตการ (Operating system, OS) ของคอมพวเตอรใหทนสมยอยเสมอ ระบบปฏบตการจะมการแจงเตอนใหผใชงานอพเดตระบบอยเปนระยะ ๆ ซงอาจจะเปนการแจงเตอนโดยอตโนมตเมอถงชวงเวลาทตองอพเดตระบบ หรอ ผใชงานอาจสงค าขอไปทผพฒนาระบบเพอขออพเดตระบบไดดวยตนเอง หรอ ปรบตงคาทหนาการตงคาของระบบเองกได การอพเดตระบบเหลานจะชวยท าใหคอมพวเตอรมประสทธภาพมากขน งายตอการใชงานมากขน และทส าคญทสด การอพเดตสามารถแกไขชองโหวของความปลอดภยทบางครงโปรแกรมตวกอน ๆ นนไมสามารถปกปองได (อาชญากรนนกสามารถทจะเรยนรและคนพบชองโหวของความปลอดภยไดอยางรวดเรว) ดงนน เมอมผคนพบชองโหวดานความปลอดภย การแกไขหรอซอมแซมโปรแกรมอยางรวดเรวและทนทวงทจงเปนเรองจ าเปน ระบบปฏบตการสวนใหญกสามารถทจะดแลระบบของตนเองใหทนสมยและปลอดภยอยเสมอ คอมพวเตอรของผใชงานกจะปลอดภ ยมากขน หากผใชหมนอพเดตระบบปฏบตการคอมพวเตอรอยเสมอ

รปท 10-25 Windows Update

ควรมบญชผใชและรหสผานในการใชงานเครองหรอระบบออนไลนตาง ๆ

คอมพวเตอรทกเครอง อเมล มอถอ หรอระบบออนไลนตาง ๆ ควรจะมบญชผใชไวส าหรบท าการลอกอนเขาสเครองคอมพวเตอร ซงบญชผใชและรหสผานจะเปรยบเสมอนปราการดานแรกในการเขาถงขอมลสวนตว

Page 21: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 21

นอกจากนน ผใชงานควรสรางรหสผานหรอรหสผานทปลอดภยของทก ๆ บญชผใชดวย เพอใหผใชงานคนอน ๆ เขาถงขอมลสวนตวของเจาของไดยาก

โดยเทคนคทดในการตงรหสผานนนมหลายหลกการ ในทนจะขอยกตวอยางวธการตงรหสผานทด กลาวคอ โดยสวนใหญผใชมกใชรหสทสามารถเดาไดงาย เชน รหสตรงกบชอ หรอชอทเพมตอทาย หมายเลขโทรศพทบาน หมายเลขโทรศพทมอถอ ชอเลน ชอจรง นามสกล วนเกด ทะเบยนรถ ฯลฯ ซงมากกวา 50% ใสรหสเปน หมายเลขโทรศพท และกวาอก 10% ใสรหสตรงกบชอสมาชกในครอบครว ดงนนรหสเหลานจะถกเดาไดงาย โดยเฉพาะคนใกลตวเราทรขอมล หรอบางคนเขยนรหสแปะตดไวทขางโตะท างาน ซงเมอเกดการโจรกรรมขอมล (Hack) ผใชกลบไมมองดตวเองกอนวารหสผานทตงไวนนงายตอการคาดเดามากนอยเพยงใด บางครงคนไทยมกจะใชวธจ ารหสเปนค าภาษาไทย แตใชคยบอรดเปนภาษาองกฤษ เชน ใชรหสผานวา “ปลาราแซบ” ถาพมพโดยใชคยบอรดภาษาองกฤษจะเปนค าวา “x]kihkc:[” ซงในรหสผานนมทง ตวอกษร สญลกษณ และมความยาวมากกวา 6 ตวอกษร รหสผานนยากตอการคาดเดา แตเกดปญหาในกรณทไปใชเครองคอมพวเตอรทมแตคยบอรดภาษาองกฤษกจะเปนปญหาบาง แตอยางไรกดเราสามารถน าเทคนคนไปตงรหสผานใหม ถ าคดวารหสผานทตนเองใชอยประจ านนงายตอการเดาโดยผอนและคนรอบขาง

รปท 10-26 หนา Login เขา Windows

การปองกนทางกายภาพ

แมรหสผาน (Password) จะชวยปองกนไมใหมจฉาชพเขาถงขอมลไดทนท แตมนไมสามารถชวยปกปองขอมลของเราไมใหถกท าลายไดเลย หากมจฉาชพมโอกาสเขาถงเครองคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอของเราไดทางกายภาพ ดงนน นอกจากการตงรหสผานแลว เราไมควรวางเครองคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอทงไวในทตาง ๆ ในทสาธารณะในขณะทตวเราไมอยดวย หรอ แมแตในกรณทเราวางเครองคอมพวเตอร/โทรศพทมอถอไวในบานหรอหอพก เรากควรระมดระวงเกบไวในทลบตาคน ไมวางไวยวตายวใจเพอนหรอคนรจกทอาจแวะมา และใสกญแจหอง/ลนชกกอนออกจากหองทกครง (ส าหรบบรษททมเครองแมขายจ านวนมาก บรษทสวนใหญจะเกบรกษาเครองแมขายไวในหองทมระบบรกษาความปลอดภยอยางด)

Page 22: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 22

ตดตงโปรแกรมปองกนไวรสและปองกนสปายแวร

ผใชงานควรตดตงและใชโปรแกรมปองกนไวรส (Anti-Virus) และปองกนสปายแวร (Anti-Spyware) โดยควรหมนอพเดตเสมอ เพอปองกนโปรแกรมจ าพวกมลแวรทถกสรางขนมาเพอขโมยขอมลหรอเพอใชคอมพวเตอรของผใชงานในทางทไมด ไวรสและมลแวรเหลานสามารถเขาถงระบบ เปลยนแปลงระบบและฝงตวอยในคอมพวเตอร มนสามารถเขามาอยในคอมพวเตอรผานทางอเมล เวบไซตทผใช งานเขาชม หรอมาพรอมกบไฟลทผใชงานไมคดวามนจะเปนอนตราย (เชน ไฟลรป .jpg) ผใหบรการโปรแกรมปองกนไวรสไดศกษาคนควาเกยวกบตวคกคาม (Threat) ทขนเกดขนอยเสมอและเพมมนเขาไปในบญชมลแวรทเครองผใชงานควรตองสกดกน หากผใชตองการใหโปรแกรมสามารถตรวจจบตวคกคามใหม ๆ ได ผใชจงจ าเปนทจะตองอพเดตโปรแกรมปองกนไวรสอยางสม าเสมอ

รปท 10-27 ซอฟตแวรปองกนไวรสและสปายแวรมากมายในทองตลาดท งทฟร และ ไมฟร

การใชอปกรณบนทกขอมลทอยภายนอกเครองคอมพวเตอรและอปกรณบนทกขอมลแบบพกพา

ไวรสทมาจากอนเทอรเนต มกจะแพรกระจายโดยการสงผานทางแฟลชไดรฟหรอขอมลทแนบมากบอเมลไดอยางงายดาย และสวนใหญตวไวรสเองมกจะเปนตวทสงขอมลหรออเมลดวยตวของมนเองแทนทจะเปนเจาของอเมลหรอแฟลชไดรฟนน ๆ โดยเฉพาะอยางยงในระบบปฏบตการของไมโครซอฟตวนโดวสจะเสยงตอมลแวรมากกวาระบบปฏบตการอน ๆ ผใชควรระมดระวงในการเสยบแฟลชไดรฟเขากบเครองคอมพวเตอรหรอใหบคคลอนยมไปใช ซงบรษทไมโครซอฟตเองกไดมการเปลยนแปลงนโยบายเกยวกบการทคอมพวเตอรมการตงคาไมใหเปดแฟลชไดรฟเองโดยอตโนมต ซงนนท าใหวนโดวสมความปลอดภยมากยงขน แตอยางไรกด ผใชกไมควรทจะเปดไฟลทตนเองไมรจกหรอไมนาไววางใจ และกอนใชแฟลชไดรฟทกครงตองมนใจวาโปรแกรมปองกนไวรสไดเปดไวทเครอง และท าการสแกนกอนใชทกครง

Page 23: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 23

รปท 10-28 ไวรสทอปกรณบนทกขอมลแบบพกพา

การเลอกใชซอฟตแวรทนาเชอถอและซอฟตแวรแบบโอเพนซอรส

ผใชควรเลอกใชโปรแกรมจากผผลตหรอผจดจ าหนายทมความนาเช อถอ หรอเลอกใชโปรแกรมแบบโอเพนซอรส (Open source software) โดยไมควรใชซอฟตแวรทละเมดลขสทธซงสวนมากมกมไวรสตดมาดวย และเราไมควรดาวนโหลดไฟลขอมลหรอโปรแกรมจากเวบไซตทไมนาเชอถอ

การท าลายขอมลในคอมพวเตอรอยางปลอดภย

ทกวนนคนสวนใหญใชคอมพวเตอรในการท างานและจดเกบขอมล ในเวลาทเราดาวนโหลดรปภาพหรอคลปวดโอ รปภาพหรอคลปวดโอเหลานนกจะถกจดเกบเอาไวในฮารดดสกของเครองหรอทเกบขอมลแบบพกพาจนกวาผใชจะไมตองการและจดการลบขอมลทงไป อยางไรกตาม ขอมลตาง ๆ ทผใชลบดวยวธการลบแบบเบองตนอาจไมเพยงพอหากขอมลนนเปนขอมลทเปนความลบส าคญหรอเปนขอมลทไมอยากเปดเผยใหใครร เพราะขอมลทถกลบไปแลวนน ยงสามารถกกลบมาไดใหมอกครงหากไมใชวธการลบขนสงหรอใชโปรแกรมทชวยในการลบขอมลโดยสมบรณ (ตวอยางเชน ดาราบางคนเกบขอมล/ภาพสวนตวไวในโทรศพทมอถอ เมอน าโทรศพทมอถอไปซอมหรอขายตอ ขอมล/ภาพสวนตวเหลานนอาจถกกออกมาไดหากมนไมไดถกลบดวยวธการลบแบบสมบรณ) ดงนน ผใชงานจงควรมโปรแกรมชวยลบตดคอมพวเตอรไวสกหนงตวหากตองการลบไฟลขอมลทส าคญหรอเปนความลบ โดยโปรแกรมชวยลบขอมลโดยสมบรณมอยหลายโปรแกรม มคณสมบตชวยลบไฟลขอมลทไมตองการไดอยางถาวร โดยไมสามารถกกลบคนมาไดอก โดยแตละตวนนกจะมวธการด าเนนการลบขอมลทหลากหลาย และมขนตอนการใชงานทยากงายแตกตางกนออกไป ในทนจะขอยกตวอยางบางโปรแกรมทสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพและมขนตอนทไมยงยากในการใชงาน เชน โปรแกรม Data Shredder และ Erase Free Space

Page 24: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 24

รปท 10-29 โปรแกรม Data Shredder

2. การใชงานอนเทอรเนตอยางถกตองและปลอดภย อนเทอรเนตเปนเทคโนโลยทไดรบความนยมและอยใกลชดเยาวชนมาก ชวยใหเยาวชนสามารถคนควาหา

ความรและสาระไดอยางเทาเทยมในทกประเทศ แมมประโยชนมากมายแตกยงมอนตรายไมนอยส าหรบบคคลทกวย โดยเฉพาะอยางยงกลายเปนแหลงกอใหเกดปญหาการลอลวงเดก และเกดความเสยหายกบตวเดก ทยงไมไดรบการแกไข และปญหาทางสงคมอน ๆ อกมากมาย ดงทกลาวไวตอนตนไปแลว ทงนเราควรตระหนกถงภยและเรยนรมารยาทการใชงานอนเทอรเนตอยางถกตองและปลอดภยดวย

มารยาทในการใชงานอนเทอรเนต

มารยาทในการใชงานอนเทอรเนต ไมวาจะเปนการทองเวบ การใชกลองผานเวบ (Webcam) การใช Facebook, YouTube, Instagram, Line และ เครอขายสงคมอน ๆ ควรอยบนพนฐานการใชงานดงน - ตองไมใชคอมพวเตอรท ารายหรอละเมดผอน

- ตองไมรบกวนการท างานของผอน - ตองไมสอดแนม แกไข หรอเปดดแฟมขอมลของผอน - ตองไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร - ตองไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ - ตองไมคดลอกโปรแกรมของผอนทมลขสทธ - ตองไมละเมดการใชทรพยากรคอมพวเตอรโดยทตนเองไมมสทธ - ตองไมน าเอาผลงานของผอนมาเปนของตน - ตองค านงถงสงทจะเกดขนกบสงคมทเกดจากการกระท าของทาน

Page 25: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 25

- ตองใชคอมพวเตอรโดยเคารพกฎระเบยบกตกาและมมารยา

การละเมดความเปนสวนตวในโลกออนไลน

ดวยเหตทอนเทอรเนตเขาไปมบทบาทในชวตประจ าวนของผคนในหลายมต สงผลใหปญหาทเกยวของกบการละเมดความเปนสวนตวมลกษณะแตกตางกนออกไปดวย เราอาจจะแบงพจารณาความเปนสวนตวออกเปน 2 ประเภท ประเภทแรก คอ ความเปนสวนตวทเกยวกบสทธผบรโภค เชน สทธในความเปนเจาของขอมลสวนบคคลทถกจดเกบไวในฐานขอมลของผใหบรการออนไลนของสถาบนการเงน หางราน หรอบรษทประกนชวต การสงตอหรอซอขายขอมลสวนบคคลของลกคาไปยงบคคลทสาม จงอาจเปนการละเมดความเปนสวนตวของลกคา ประเภททสองคอ ความเปนสวนตวทเกยวของกบเสรภาพในการแสดงความคดเหน ตวอยางเชน การเผยแพรขอมลสวนบคคลเพอโจมตบคคลทมความคดเหนตางกนทางการเมอง หรอใชวธการเผยแพร ขอมลสวนบคคลทางอนเทอรเนตเพอกลนแกลงกน จากตวอยางทจะกลาวตอไปน จะแสดงใหเหนถงการละเมดสทธความเปนสวนตวซงอาจจะจงใจหรอไมจงใจกตาม เพอใหเราเกดความตระหนกและปองกนขอมลสวนบคคลของเราเองไดมากขน

ตวอยางท 1 เผยแพรอเมลของลกคาโดยไมไดต งใจ

เมอวนท 3 กรกฏาคม 2556 เวบเพยสบาย (paysbuy.com) ซงเปนผใหบรการรบช าระเงนออนไลนของประเทศไทย ไดเปดเผยรายชออเมลของลกคาผานอเมลประชาสมพนธ ดวยการสงอเมลไปยงลกคาจ านวนหนงโดยใชชอง To: ของอเมล ปญหาทเกดขนคอท าใหขอมลอเมลของลกคารวไหล และท าใหมอเมลสงยอนหากนไปมาในกลมอเมลผใชของเพยสบาย ตอมามผไดรบอเมลขยะซงเปนผลจากขอมลอเมลทรวไหลจากเพยสบายดวย

ตวอยางท 2 การสงตอขอมลใหกบบคคลทสาม

ปจจบนมขอรองเรยนเกยวกบการน า ขอมลสวนบคคลของลกคาไปใชโดยบคคลทสามเปนจ านวนมากซงผใชบรการรสกวาตนเองถกคกคาม ตวอยางเชน ในกรณท หางสรรพสนคาแหงหนงสงหมายเลขโทรศพทของลกคาตอไปยงบรษทประกน จากนนบรษทประกนไดตดตอกบลกคาเหลานนจนพวกเขารสกวาถกรบกวน เมอมการสอบถามกบหางสรรพสนคากไดรบค าตอบวามการสงขอมลของลกคาไปยงบรษททเปนคสญญากนจรง

Page 26: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 26

รปท 10-30 การน าขอมลของสมาชกของหางสรรพสนคาสงตอไปยงบรษทประกนชวต ทมา: https://www.facebook.com/The1Card/posts/10151813751359480

ตวอยางท 3 การขโมยขอมลอเลกทรอนกสจากความบกพรองของระบบความปลอดภยของผ

ใหบรการ

การใหบรการธรกรรมทางการเงนผานระบบออนไลนเปนนยมมากขน พอ ๆ กบจ านวนปญหาทมากขนดวย โดยเฉพาะการถกขโมยรหสผานไปใช จากการโจรกรรมขอมลทอาศยความบกพรองของระบบการยนยนตวตนของธนาคาร ตวอยางเชน มผใชบรการธนาคารทางอนเทอรเนตรายหนงโพสตในเวบบอรด วามผเขามาใชบญชสวนตวของเขาถอนเงนออกไป เขาตงขอสงเกตวาเปนเพราะค าถามทใหเพอระบตวตนเปนค าถามพนฐานทเราสามารถคนเจอค าตอบไดจากในอนเทอรเนต เชน ชอของบตรคนแรก เปนตน

ตวอยางท 4 ขอมลสวนบคคลทหลดจากสถาบนการศกษา

ฐานขอมลของสถาบนการศกษาเปนอกพนทหนงซงม ขอมลสวนบคคลของผเรยน เมอเดอนมถนายน 2556 มกระแสลงภาพถายตดบตรนสตของมหาวทยาลยแหงหนง ปรากฏตามเวบไซตตาง ๆ เหตการณนเกดจากเวบไซตของส านกทะเบยนยอมใหบคคลทวไปคนหารปตดบตรของนสตเกาคนใดกได เพยงใชรหสประจ าตวนสต ภายหลงส านกทะเบยนไดแกไขระบบฐานขอมล ปจจบนคนทวไปไมสามารถเขาถงรปภาพในฐานขอมลดงกลาวได อกตอไป

Page 27: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 27

รปท 10-31 ตวอยางภาพถายในชดนสตทน ามาจากเวบไซตฐานขอมลศษยเกา

ตวอยางท 5 โรงเรยนเปดเผยคะแนนสอบของนกเรยนทสอบตกทางเวบไซต

วนท 10 ตลาคม 2556 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยแหงหนงประกาศรายชอนกเรยนทไดคะแนน 0 และตด ร ทางหนาเวบไซตของโรงเรยน โดยบคคลทวไปสามารถดผลการเรยนดงกลาวได และไมมการปดบงชอนามสกลของนกเรยนแตอยางใด

รปท 10-32 ตวอยางการเปดเผยคะแนนสอบของนกเรยนทสอบตกทางเวบไซต

ตวอยางท 6 หนาเวบยทธการลงทณฑทางสงคมลงขอมลสวนบคคลผดคน

การเผยแพรขอมลสวนบคคลของบคคลทมความคดเหนแตกตางกนทางการเมองกอใหเกดปรากฏการณลาแมมดออนไลนในชวง 4-5 ปทผานมา โดยเฉพาะในหนาเฟซบกทชอ “ยทธการลงทณฑทางสงคม” โดยเมอ 21 กรกฏาคม 2556 หนาเวบยทธการลงทณฑทางสงคมไดประกาศปดหนาเวบ เนองจากไดลงรปภาพประกอบขาวผดคน สงผลใหคนในภาพไดรบความเสยหาย เชนในกรณขาวของ พ.ท.หญงโสภา แหง รพ.พระมงกฏไลท ขายลอตเตอร แตขาวสงผลผดคนเปน พ.ต.หญง โสภา แหง รพ.คายกาวละ ทตองเปนคนรบเคราะห เนองจากหนาเวบดงกลาวไดน าภาพของ พ.ต.หญงโสภา แหง รพ.คายกาวละ ซงมการเบลอหนามา

Page 28: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 28

ประจานจนมการแชรในเฟสบก มคนเขามาดาทอจ านวนมาก กระทงสามของผเสยหายมาทกทวง พรอมระบดวยวามการแจงความด าเนนคดแลว

รปท 10-33 หนาเวบยทธการลงทณฑทางสงคมประกาศปดหนาเวบเนองจากลงขอมลผดพลาด

ตวอยางท 7 ลบขอมลเฟสบคแลวแตขอมลยงอยในโลกอนเทอรเนต

มการเผยแพรรปภาพบคคลทแตงเครองแบบต ารวจแสดงกรยาทาทางคลายผหญงซงเผยแพรลงในเฟซบกสวนตว จนเกดการวพากษวจารณในวงกวาง กระทงผบงคบบญชาเรยกบคคลในภาพไปสอบถาม ภายหลงบคคลในภาพและเปนเจาของบญชเฟซบกดงกลาวไดปดเฟซบกนไปแลว แตปรากฏวาแมจะผานไป 2 ป แลวกยงมการเผยแพรภาพนอย

รปท 10-34 ภาพทมการเผยแพรกนในอนเทอรเนต

Page 29: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 29

ตวอยางท 8 ขอมลประจาน ‘เมยนอย’

ประมาณปลาย พ.ศ. 2555 หนาเวบเฟซบกทชอวา ยทธการลงทณฑ “พวกเมยนอยแยงผวชาวบาน” เผยแพรขอมลสวนบคคลของผทถกกลาวหาวาเปนเมยนอย เชน ชอ อาชพ ทอย หมายเลขโทรศพท เลขทบตรประชาชน และเปดใหมการเผยแพรขอมลอน ๆ จากผตดตามหนาเวบดวย นอกจากนยงมการลงภาพถายทอางวาเปนการถายจากสถานทท างานของคนในภาพมาลงดวย

รปท 10-35 การเผยแพรขอมลสวนบคคลเพอประจาน ‘เมยนอย’

ตวอยางท 9 ขอมลพฤตกรรม‘บคคลอนตราย’

การตดตามความเคลอนไหวและเผยแพร ภาพถายของบคคลทสามบนหนาเวบเฟซบกซงเปนทกลาวถงอยางแพรหลายอกแหงหนงคอ หนาเวบ ใครเคยเจอฮารเตอนภยดวย ในเฟซบกเชญชวนใหคนทเคยเจอหญงสาวคนหนงทใชชอวาฮารมาแลกเปลยนประสบการณกน ซงสวนใหญแลวเปนเรองเพศ รวมทงมการรายงานวาไดเจอฮารทไหนบาง พรอมกบเผยแพรภาพและต าแหนงทพบลงในหนาหนาเวบน

Page 30: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 30

รปท 10-36 ภาพทมคนไปพบ “ฮาร ” และน ามาเผยแพร ตอพรอมกบต าแหนงทพบ

ตวอยางท 10 ทะเลาะแลวแฉขอมลสวนบคคล

การทะเลาะกนบนแอพลเคชนอนสตาแกรม (Instagram) คกรณน าขอมลสวนบคคล (อเมล รปถาย สถานทท างาน) มาเผยแพรตอสาธารณะ

Page 31: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 31

รปท 10-37 ผไดรบผลกระทบจากการทมผน าเอาขอมลสวนบคคลมาเผยแพรเพอโจมต

แนวทางในการปองกนอนตรายจากอนเทอรเนต

แนวทางโดยทวไปในการปองกนอนตรายจากอนเทอรเนตนนเปนแนวทางเพอลดชองวางดานเทคโนโลย และสกดกนความเสยหายตออนาคตของชาต จากผใชในเมองไทย 4.5 ลานคน ทสวนใหญเปนเยาวชน ซงผปกครองควรกวดขน และทกคนควรตระหนกและปฎบตดงตอไปน

1. ไมเปดเผยขอมลสวนตว เชนชอนามสกลจรง ทอย เบอรโทรศพท ชอโรงเรยน 2. ไมสงหลกฐานสวนตวของตนเองและคนในครอบครวใหผอน 3. ไมควรโอนเงนใหใครอยางเดดขาด นอกจากจะเปนญาตสนททเชอใจไดจรง ๆ 4. ไมออกไปพบเพอนทรจกทางอนเทอรเนตเพยงล าพง เพอปองกนการลกพาตว หรอการกระท ามดมราย

ตาง ๆ 5. ระมดระวงการซอสนคาทางอนเทอรเนต รวมถงค าโฆษณาชวนเชออน ๆ 6. ควรบอกพอแมผปกครองหรอคณคร ถาถกกลนแกลงทางอนเทอรเนต เชน ไดรบอเมลหยาบคายหรอ

ถกน ารปถายไปตดตอสรางความเสยหาย 7. ระลกอยเสมอวา บคคลทเรารจกทางเวบอาจจะเปนบคคลทไมพงประสงค 8. ระวงตวทกครงทมการลงทะเบยนสมครสมาชกกบเวบตาง ๆ เพราะเราอาจก าลงตกอยในสายตาของผ

ไมประสงคด ทก าลงจบตามองอย 9. ถาคนมาชวนสรางรายได โดยท าธรกรรมผานทางเวบ หากรายไดทสงเกนความจรง ใหระวงเสมอวาเรา

อาจตกอยในกลลวงของผประสงคราย 10. ไมควรเขาเวบทตองหาม หรอเวบทน าเสนอภาพรนแรง

วธปองกนโรคทสงผลตอรางกายเมอเราใชอนเทอรเนตนาน เมอเราใชงานคอมพวเตอร และอนเทอรเนตนาน ๆ จะเกดความเหนอยลาเราควรปฏบตตามน 1. หลก 20:20:20 หรอ พกการท างาน 20 วนาท หลงจากท างาน 20 นาท และมองไปไกล 20 ฟต จะ

ชวยใหสายตาไดพกและปรบโฟกส ปองกนสายตาสน และ ทก ๆ 1-2 ชวโมง ควรลกขนยน หลบตา หรอมองไปทไกล ๆ มองตนไมสเขยว บรหารดวงตาดวยการกลอกตาเปนวงกลม 5-6 รอบ ใชนวนางแตะหวตาแตละขาง คลง กดจด 1-2 วนาท

Page 32: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 32

รปท 10-38 การคลง กดจด บรเวณหวตา

2. ตงจอคอมพวเตอรหางจากสายตา 20-24 นว ขนอยกบขนาดของจอ จอขนาดใหญกตองยงตงหางจากสายตา และตงใหขอบบนของจออยระดบต ากวาสายตาประมาณ 4 นว

รปท 10-39 ระยะในการมองจอคอมพวเตอร

3. จดทานงใหถกตอง เชน เวลาพมพขอศอกกบคยบอรดอยในระดบเดยวกน ขาสองขางวางเรยบกบพน นงตวตรง อยาใหขอมอโกง โคงผดปกต ใชตวอกษรสด า บนพนสขาวเปนหลก หลกเลยงพนสเขม

Page 33: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 33

รปท 10-40 ตวอยางทาทางการใชงาน คอมพวเตอรทถกตอง และ ตวอยางทาทางการท างานทไมถกตอง

4. ควรออกก าลงกาย เชน ก ามอ คลายมอ นวดไหล ตนคอ ยดแขน ลกขนยนขยบตวเปนระยะ ๆ

รปท 10-41 ทาบรหารมอ และ ทาบรหารขณะนงท าคอมพวเตอร 5. หมนท าความสะอาดปดฝน เพอลดการสะสมของเชอโรคซงเปนสาเหตของโรคภมแพ

Page 34: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 34

รปท 10-42 การท าความสะอาดอปกรณคอมพวเตอร เมอทราบดงนแลว ผทตองอยหนาคอมพวเตอรนาน ๆ ไมวาจะดวยความจ าเปนแคไหนกแลวแต

ควรสอดแทรกการบรหารรางกายเขาไปดวย บดซายนด ขวาหนอย ยดเสนยดสาย จะไดมสขภาพทด

Page 35: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 35

Eastern Economic Corridor of Innovation (EECi) เขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก EECi คออะไร EECi คอเมองนวตกรรมในระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (EEC) เพอสนบสนนการสรางเศรษฐกจใหมดวยเทคโนโลยและนวตกรรม โดยจะไดรบการพฒนาใหเปนเขตเศรษฐกจชนน าของอาเซยน เพอสงเสรม 10 อตสาหกรรมเปาหมายใหเปนกลไกขบเคลอนเศรษฐกจเพออนาคต (New Engine of Growth) โดยด าเนนการใน 3 จงหวดภาคตะวนออก ไดแก ชลบร ระยอง และฉะเชงเทรา นน กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเหนวา การสงเสรมใหเกดการวจยและพฒนาทางดานเทคโนโลยและนวตกรรมในพนทระเบยงเศรษฐกจตะวนออก จะเปนกลไกส าคญประการหนงทจะสงเสรมใหระเบยงเศรษฐกจตะวนออกของไทยเปนศนยกลางการคา การลงทน และก าลงคนของประเทศและภมภาค เนองจากการพฒนากลมอตสาหกรรมเปาหมายนน จ าเปนตองอาศยองคความร ความเชยวชาญทางดานเทคโนโลยและนวตกรรมขนสง เพอปรบเปลยนภาคอตสาหกรรมไปสประเทศไทย 4.0 และเพอเชอมโยงระบบการคาและการขนสงสมยใหมดวยเทคโนโลยและนวตกรรม จงเสนอแนวทางการยกระดบและพฒนาระเบยงเศรษฐกจตะวนออกดวยเทคโนโลยและนวตกรรม (EECi) เพอสรางพนทนวตกรรมใหมในเขตระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก ทมระบบนเวศนวตกรรมทเหมาะสม ชวยสงเสรมใหเกดการท าวจยพฒนาและนวตกรรมรวมกนระหวางภาครฐ เอกชน มหาวทยาลย รวมถงชมชนในพนท เพอชวยยกระดบและพฒนาอตสาหกรรมเดม รวมถงสรางใหเกดอตสาหกรรมใหม ทงในพนทระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออกและในพนทอนๆ ทวประเทศ อนจะน าไปสการเปนประเทศแหงนวตกรรม ควบคกบการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนในพนทดวยเทคโนโลยและนวตกรรม ตลอดจนน าไปสการพฒนาทยงยนตอไปในอนาคต

รปท 1 จงหวดน ารองโครงการ EECi ชลบร ระยอง และฉะเชงเทรา

Page 36: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 36

วตถประสงคของ EECi 1. วจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมอจฉรยะของไทย เพอถายทอดใหกบอตสาหกรรมเปาหมายใน

ระเบยงเศรษฐกจตะวนออก ใหผประกอบการสามารถใชเครองจกร อปกรณ และระบบอตโนมตในราคาทเหมาะสม และสรางความเขมแขงใหกบอตสาหกรรรมในพนท ตลอดจนสรางอตสาหกรรมใหมทอาศยเทคโนโลยขนสง เชน อตสาหกรรมหนยนตและระบบอตโนมต และอตสาหกรรมอากาศยาน

2. เชอมโยงภาคอตสาหกรรมของไทยกบระบบการคาของโลกผานการใชเทคโนโลยอจฉรยะตลอดหวงโซอปทาน (End-to-End Intelligent Supply Chain) เพอยกระดบเศรษฐกจของประเทศและสงเสรมใหระเบยงเศรษฐกจตะวนออกเปนศนยกลางการคาการลงทนดวยเทคโนโลยอจฉรยะ

3. สงเสรมใหเกดวสาหกจเรมตน (Startup) ทางดานเทคโนโลยอจฉรยะและนวตกรรมเพอเปนพนฐานรองรบการเตบโตของอตสาหกรรมใหม อตสาหกรรมในระเบยงเศรษฐกจตะวนออก และอตสาหกรรมทวประเทศในอนาคต

4. เชอมโยงเครอขายการวจยและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมในประเทศกบตางประเทศ เพอสรางสงคมนวตกรรมของประเทศรองรบความตองการใชเทคโนโลยขนสง ในลกษณะบรณาการการท างานรวมกนระหวางภาคธรกจ ภาคการศกษา และภาครฐ โดยพจารณาในมตของการสงเสรมและพฒนาธรกจ การวจยพฒนานวตกรรมขนสง และความชดเจนตอเนองของนโยบายและมาตรการสงเสรม (Triple Helix) และขยายผลตอยอดไปสการมสวนรวมของประชาชน (Quadruple Helix)

5. ขบเคลอนใหประเทศไทยกาวสประเทศนวตกรรม (Innovation Thailand) ดวยการพฒนาระบบนเวศนวตกรรมทสมบรณใหเปนพนทเศรษฐกจใหมทมความเขมขนของงานวจยและพฒนา หองปฏบตการวจยทงภาครฐและเอกชน หองทดลองภาคสนาม (Living Lab) ศนยทดสอบชนน า ควบคกบการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนในพนทดวยเทคโนโลยและนวตกรรม

รปท 2 จดมงหมายของ EECi

Page 37: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 37

กลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมายของ EECi ส าหรบกลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมายของ EECi จะประกอบไปดวย 3 สวน

ไดแก ARIPOLIS: ศนยกลางการวจยและนวตกรรมดานระบบอตโนมต ห นยนต และระบบอจฉรยะ, BIOPOLIS: ศนยกลางการวจยและนวตกรรมดานชววทยาศาสตรและเทคโนโลยชวภาพ (Life Science and Biotechnology) และ SPACE KRENOVAPOLIS (Space Krenovation Park): ศนยกลางและฐานในการรงสรรคนวตกรรมจากเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ

1. ARIPOLIS คอ ศนยกลางการวจยและนวตกรรมดานระบบอตโนมต หนยนต และระบบอจฉรยะ พฒนา

ดานตางๆ คอ

- เทคโนโลยอตโนมต หนยนต และระบบอจฉรยะ (ARI) ชวยตอบโจทยสาคญของภาคอตสาหกรรม ไดแก รกษามาตรฐาน (Standard)เพมผลตภาพ (Productivity) สรางนวตกรรม(Innovation) และเปนมตรตอสงแวดลอม(Green)

- เทคโนโลย ARI อาทMechanization, CAD/CAM, PLC, CNC, SCADA เปนตน ชวยยกระดบอตสาหกรรมการผลตหลกใน EEC (โดยเฉพาะอตสาหกรรมยานยนต อเลกทรอนกส โลหะ/อโลหะ และเครองจกรกล)

- เทคโนโลย ARI เปนเทคโนโลยฐานสาคญในการพฒนาอตสาหกรรมหนยนตและระบบอตโนมต ซงเปนอตสาหกรรมเปาหมายของรฐบาล

2. BIOPOLIS คอศนยกลางการวจยและนวตกรรมดานชววทยาศาสตรและเทคโนโลยชวภาพ (Life

Science and Biotechnology) ซงเปนทตงของสถาบนการศกษาดานวจย และวทยาศาสตร ไดแก

โรงเรยนก าเนดวทย และ สถาบนวทยาสรเมธ โดยจะพฒนาดานตางๆ คอ

- การเพมคณภาพ และ มลคาสนคาเกษตร ดวยระบบอจฉรยะ - พฒนาระบบโดยเนนเปนมตรตอสงแวดลอม - การเพมมลคาสมนไพรไทย - ปดชองวางการผลตระดบขยายขนาด เชอมโยงการผลตระดบหอง Lab

- ท าการทดลองแบบมาตราฐาน

Page 38: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 38

รปท 3 ARIPOLIS

3. SPACE KRENOVAPOLIS (Space Krenovation Park) คอศนยกลางและฐานในการร งสรรค

นวตกรรมจาก เทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ โดยโครงการอทยานรงสรรคนวตกรรมอวกาศ (Space Krenovation Park) หรอ โครงการ SKP ค าวา Krenovation เปนค าทเกดจากการรวมค าจาก Knowledge กคอตว K บวกกบ Creation และ Innovation จงเกดเปนค าวา Krenovation ดงนนภาพโดยรวมของโครงการจงเปนโครงการทมจดประสงคเพอสนบสนนและสงเสรม การพฒนาตอยอดงานวจยและพฒนานวตกรรมเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศเพอสรางมลคาเพมของผลตภณฑของผประกอบการ SME และระดบอตสาหกรรม

ในพนทโครงการอทยานรงสรรคนวตกรรมอวกาศ จะมงเนนอตสาหกรรมการบนและอวกาศ (Aerospace) ใน 2 ประเภท คอ

- การออกแบบ (Design) การจดท าตนแบบเทคโนโลย (Prototyping) และการทดสอบ (Testing) ในสวนทเกยวของกบชนสวนโครงสรางอากาศยานและดาวเทยม รวมทงระบบอเลกทรอนกสและอปกรณสอสารในและการน าทาง

- การพฒนาซอฟตแวรประยกต (Application Software) ทเกยวของกบพนทอากาศ (Airspace) เพอจราจรทางอากาศ และการใชแผนท และการน าทางความแมนย าสง (Precise Positioning & Navigation) เพอใชในการเกษตร การขนสง และการคมนาคม

Page 39: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 39

รปท 4 BIOPOLIS

รปท 5 SPACE KRENOVAPOLIS (Space Krenovation Park)

Page 40: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

88510159 กาวทนสงคมดจทลดวยไอซท Moving Forward in a Digital Society with ICT 40

บรรณานกรม

- http://windows.microsoft.com/en-us/windows-8/how-protect-pc-from-viruses - http://support.microsoft.com/kb/129972/en - https://support.google.com/adwords/answer/2375413?hl=th - https://www.thaicert.or.th/papers/general/2012/pa2012ge017.html - http://www.microsoft.com/thailand/security/infospyware.aspx - http://ccs.sut.ac.th - http://xn--12co0b8ctat9bdd7pqd.blogspot.com - บรษท ศนยเทคโนโลยความปลอดภยและสงแวดลอม จ ากด (Safetech)

http://www.safetechthailand.net - http://care4friends.wordpress.com/2009/05/05/long_use_comp_part1/ - "Computer Syndrome" มหนตภยจากคอมพวเตอร http://www.dooqo.com/detail_page.php?sub_id=860 - โรคจากการนงหนาจอคอมพวเตอรนาน ๆ http://www.nsru.ac.th/science/webboard/Question.asp?qid=000000000035 - วธเซฟสขภาพจากหนาจอคอมพวเตอร http://www.tlcthai.com/webboard/view_topic.php?table_id=1&cate_id=67&post_id=6814

6 - ผลกระทบตอสขภาพรางกาย ทเกดจากการใชคอมพวเตอร http://www.spiceday.com/picpost/redirect.php?tid=151844&goto=lastpost&sid=S1APNB - นยนตากบหนาจอคอมพวเตอร http://www.school.net.th/library/create-web/10000/generality/10000-12996.html - โนตบคบนตก http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=yyswim&month=16-01-

2006&group=13&gblog=1 - ใชโนตบคระวงเปนหมน http://www.blognone.com/node/393 - เครอขายพลเมองเนต โดย Privacy International https://thainetizen.org/privacyreport2013 - โรคทนรอไมได http://std09725.blogspot.com/2016_02_01_archive.html - มารยาทการใชงานอนเทอรเนต http://www.sociobits.org/2015/02/social-media-

etiquette/2320 - ฝายอตสาหกรรม สกว., 2560, EECi (Eastern Economic Corridor of innovation : EECi) เมอง

นวตกรรมในระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออกเพอสนบสนนการสรางเศรษฐกจใหมดวยเทคโนโลยและ

Page 41: บทที่ 10 ใช้ไอซีทีอย่างรู้เท่า ......บทท 10 ใช ไอซ ท อย างร เท าท น 3 1. ภ ยท ม ผลทางด

บทท 10 ใชไอซทอยางรเทาทน 41

นวตกรรม, 12 พ.ย. 2560. จาก ชอเวบไซต: https://www.facebook.com/IndustryDivision.trf/posts/1764492020466178

- จฬารตน ตนประเสรฐ. เขตนวตกรรมในระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก Eastern Economic Corridor of innovation (EECi). NECTEC Annual Conference & Exhibition 2017. 11 ก.ย. 2560.

- มหาวทยาลยมหดล, 2560, มหาวทยาลยมหดล ลงนามบนทกขอตกลงความรวมมอ สนบสนนการพฒนาเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (EECi). 12 พ.ย. 2560. จาก ชอเวบไซต: https://www.mahidol.ac.th/th/latest_news60/EECI-MU.html

- สมาคมผสอขาว ไทย – จน, 2560, ความรวมมอสนบสนนการพฒนาเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก, 12 พ.ย. 2560. จาก ชอเวบไซต: http://www.tcjapress.com/2017/04/07/eastern-economic-corridor-of-innovation/

- ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.). 2560, โครงการเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก Eastern Economic Corridor of Innovation, 12 พ.ย. 2560. จาก ชอเวบไซต: http://www.eeci.or.th/about-us/86-aboutus.html