บทที่ 2 2.1 2.1 - bc.msu.ac.th217).pdf · 5 บทที่ 2...
TRANSCRIPT
5
บทท 2
ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ 2.1 ทฤษฎทเกยวของ 2.1.1 นยามค าศพท
ระบบบรหารโรงแรม จ,ชอยและมาเคนส (Gee,choy and Makens, 1984 : 219 - 220) ไดกลาวไววา การจดการและกาด าเนนงานการโรงแรมสารถท าได 4 วธ
1. ระบบด าเนนการเอง (Owner Operated System) ในระบบนผเปนเจาของอาจเปนคนๆเดยว (Sole Own) หรออยในรปของบรษทกได ในประเทศไทยโรงแรมทใชระบบนคอ ขอด
1. มอสระในการด าเนนงาน ไมตองอยภายใตอทธพลจากสงภายนอก เจาของสมารถด าเนนการตามความพอใจของตนเอง
2. เจาของเปนผทไดก าไรทงหมด 3. การตดสนใจท าไดอยางรวดเรว
ขอเสย 1. ไมสามารถขยายกจการใหใหญโตและไดผลก ามากเหมอนกบการจดการในระบบ
อนๆ ทใหญกวา 2. ผเปนเจาของมความเสยงสงในการลงทน เพราะการตลาดไมกวางขวางเทาทควร
2. ระบบการรบสทธ (Franchise System) ระบบการรบสทธ หมายถง เจาของโรงแรม รบสทธทจะใชชอและเปนสวนหนงของผใหสทธ ซงเปนผประกอบการโรงแรมและใหบรการดวยมาตรฐานเดยวกบโรงแรมทใหสทธและจะตองจายเงนใหกบโรงแรมทใหสทธเพอเปนคาบรการในเรองการตลาด การบรหารงานและการจองหองพก ขอด
1. สามารถใชระบบการจองหองพกและระบบการตลาดรวมกบโรงแรมทใหสทธได 2. มสทธทจะใชชอของโรงแรมทใหสทธ 3. ไดรบความชวยเหลอและการด าเนนการจากโรงแรมทใหสทธ โดยกาสงผบรหาร
โรงแรมระดบสง เชน ผจดการทวไป หรอผจดการระดบรองลงมาจากโรงแรมทใหสทธ
4. ประหยดเงนในดานการซอวสดทจะใชโดยทางโรงแรมผใหสทธอาจเปนผจดการใหในบางกรณ
6
ขอเสย 1. ไมสามารถทจะด าเนนธรกจและควบคมการท างานของโรงแรมไดทงหดจะตองอย
ในการควบคมดแของโรงแรมผใหสทธดวย 2. ผรบสทธจะตองจายคาธรรมเนยมในการซอสทธเมอแรกเขา และจะตองจายเปนราย
ปแกโรงแรมผใหสทธ 3. ถาโรงแรมผใหสทธลมหรอเลกกจการกจะท าใหโรงแรมผรบสทธไดรบผลกระทบ
ไปดวย 3. ระบบการท าสญญาหรอการจดการ (Management Contract)
การด าเนนธรกจโรงแรมภายใตระบบน เจาของโรงแรมจะวาจางโรงแรมทมชอเสยงใหมาด าเนนการหรอจดการให เจาของโรงแรมเปนผลงทน (Inverter) การทเจาของโรงแรมเลอกใชระบบนเนองจากตวเองขาดประสบการณและขาดความช านานในการด าเนนการ เนองจากโรงแรมนน บรหารงานประสบผลส าเรจมาแลว โรงแรมทใชระบบนในประเทศไทมมากาย เชน โรงแรมสมาธาน โรงแรมพษณโลกธาน โรงแรมเจรญธาน ซงวาจางโรงแรมดสธานเปนผจดการ ด าเนนการใหและใชค า “ธาน” ลงทายชอโรงแรม เพอใหลกคามนใจในระบบหรอมาตรฐานของโรงแรม ขอด
4. การเขาเปนโรงแรมในเครอขาย (Chain Hotel System)
2.1.2 ทฤษฏโปรแกรม 2.1.2.1 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Microsoft Visual Studio.NET 2005
Visual Basic.Net หรอ VB .Netเปนเครองมอในการพฒนาโปรแกรม Visual Programming บนระบบปฏบตการ Windows ซงไดรบการพฒนามาจากภาษา BASIC (Beginners All Purpose Symbolic Instruction Code ) ซงไดรบความนยมอยางแพรหลายส าหรบผเรมหดเขยนโปรแกรมคอมพวเตอร เนองจากภาษา BASIC เปนภาษาโปรแกรมทสามารถท าความเขาใจไดงาย
VB.NET เปนเวอรชนลาสดของ Visual Basic ทบรษทไมโครซอฟตไดพฒนามาอยางตอเนอง (เวอรชนกอนหนาน ไดแก เวอรชน 6 ) ไมโครซอฟตไดเพมขดความสามารถขนมาอกมากมายใน VB.NET สงทโดดเดน กคอการปรบเปลยนภาษาใหเปนลกษณะ OOP ( Object – Oriented Programming ) เตมตวเหมอนกบภาษาโปรแกรมสมยใหม เชน C, C++, C# , Delphi และ JAVA เปนตน และดวยความท VB.NET
อยในตระกล .NET จงซมซบเอาความสามารถอนๆ ใน .NET เขามาดวย เชนกน นอกจากนนแลว VB ยงเปนภาษาทถกผนวกเขากบโปรแกรมอนๆ ของไมโครซอฟต เชน Microsoft Access , Excel ,word เปนตน เพอใชเขยนโปรแกรมลกษณะสครปต (script) หรอ มาโคร (Macro) การเรยนร VB จงนบวาคมคาทสด
7
ภาพท 2-1 แสดง .NET Framework ดอตเนตเฟรมเวรด (.NET Framework) คอแพลตฟอรมส าหรบพฒนาซอฟตแวรสรางขนโดยโดย
รองรบภาษาดอตเนตมากกวา 40 ภาษา[1] ซงมไลบรารเปนจ านวนมากส าหรบการเขยนโปรแกรม รวมถงบรหารการด าเนนการของโปรแกรมบนดอตเนตเฟรมเวรก โดยไลบรารนนไดรวมถงสวนตอประสานก บผใช การเชอมตอฐานขอมล วทยาการเขารหสลบ อลกอรทม การเชอมตอเครอขายคอมพวเตอร และการพฒนาเวบแอปพลเคชน โปรแกรมท เขยนบนดอตเนตเฟรมเวรกจะท างานบนสภาพแวดลอมทบรหารโดย Common Language Runtime (CLR) นนเตรยมสภาพแวดลอมเสมอน ท านนเตรยมสภาพแวดลอมเสมอน ท าใหผพฒนาไมตองค านงถงความสามารถทแตกตางระหวางหนวยประมวลผลตางๆ และ CLR ยงใหบรการดานกลไกระบบความปลอดภย การบรหารหนวยความจ า และException handling ดอตเนตเฟรมเวรกนนออกแบบมาเพอใหการพฒนาซอฟตแวรงายขน รวดเรวขน และปลอดภยขนกวาเดม โปรแกรมทเขยนบนดอตเนตเฟรมเวรก จะท างานบนสภาพแวดลอมทบรหารโดย Common Language Runtime (CLR) ซงเปนสวนหนงในดอตเนตเฟรมเวรก โดย CLR นนเตรยมสภาพแวดลอมเสมอนท าใหผพฒนาไมตองค านงถงความสามารถทแตกตางระหวางหนวยประมวล ผลตางๆ และ CLR ยงใหบรการดานกลไกระบบความปลอดภย การบรหารหนวยความจ า และException handling ดอตเนตเฟรมเวรกนนออกแบบมาเพอใหการพฒนาซอฟตแวรงายขน รวดเรวขนและปลอดภยขนกวาเดมดอตเนตเฟรมเวรกนนยงไดเปนสวนประกอบในระบบปฏบต การ วนโดวส เซรฟเวอร 2003 และวนโดวสวสตาซงรนแรกไดออกในปพ.ศ. 2545 รนท สองไดออกในปพ.ศ. 2548 ซงตงแตรนแรกถงรนสองนนไดรองรบระบบปฏบตการไมโครซอฟท วนโดวสเกอบทกรน และรนทสาม ซงเปนรนปจจบนไดออกวนท6 พฤศจกายน พ.ศ. 2549 โดยไดรองรบวนโดวสเอกซพ SP2 วนโดวสเซรฟเวอร 2003 SP1 และวนโดวสวสตา (http://th.wikipedia.org/wiki/.NET_Framework)
8
2.1.2.2 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม SQL Server 2005 SQL Server 2005 เปนแพลตฟอรมดาตาเบสครบวงจร ซงมระบบบรหารขอมลระดบเอนเตอร
ไพรซ พรอมกบมเครองมอระบบธรกจอจฉรยะ (business intelligence -BI) ในตว กลไกดาตาเบสของ SQL Server 2005 ชวยใหจดเกบขอมลรเลชนแนลและขอมลทมโครงสรางไดอยางปลอดภยมากขนและมเสถยรภาพมากขน รวมทงชวยใหคณสรางและบรหารแอพพลเคชนขอมลประสทธภาพสงและพรอมทจะใหบรการตลอดเวลา เพอใชในธรกจได
กลไกขอมลของ SQL Server 2005 ถอเปนหวใจส าคญของโซลชนบรหารขอมลระดบเอนเตอรไพรซ นอกจากนน SQL Server 2005 ยงไดผสมผสานระบบวเคราะห ระบบท ารายงาน ระบบผสานขอมล และระบบแจงเตอนทดทสดเขาไวดวยกน วธการนจะชวยใหธรกจของคณสรางและตดตงโซลชน BI ทคมคาทชวยใหทมงานของคณจดสรรขอมลไปยงทกจดภายในองคกรไดผานระบบใหคะแนนระบบขอมลส าหรบผบรหาร เวบเซอรวส และอปกรณโมไบลตางๆ
SQL Server 2005 สามารถท างานรวมกบ Microsoft Visual Studio, Microsoft Office System และชดเครองมอพฒนารนใหมๆ อาทเชน Business Intelligence Development Studio เปนตน ดวยเหตน SQL Server 2005 จงตางจากระบบรหารดาตาเบสชนดอนๆอยางมาก ดงนนไมวาคณจะเปนนกพฒนา ผดแลระบบดาตาเบส พนกงานทตองการใชขอมล หรอผมอ านาจตดสนใจกตาม SQL Server 2005 จะเปนโซลชนทไดรบคณคาจากขอมลเพมขนได
ไดอะแกรมดานลางนแสดงคอมโพเนนตหลกๆทมอยใน SQL Server 2005 ซงแสดงใหเหนวา SQL Server 2005 คอองคประกอบหลกของ Windows Server System ซงสามารถผสานการท างานกบแพลตฟอรม Microsoft Windows (ซงประกอบดวย Microsoft Office System และ Visual Studio) ได จนก ล า ย เ ป น โ ซ ล ช น ท ส า ม า ร ถ จ ด ส ร ร ข อ ม ล ใ ห แ ก ท ก จ ด ภ า ย ใ น อ ง ค ก ร ไ ด (http://www.microsoft.com/thailand/sql/what-is-sql-servert_th.aspx)
ภาพท 2-2 องคประกอบหลกของ SQL Server 2005
9
2.1.2.3 ทฤษฎเกยวกบโปรแกรม Crystal Reports 11 Crystal Reports Server XI เปนโซลชนเพอการจดท ารายงานทชวยใหหนวยธรกจตงแตระดบเลก
ไปจนถงระดบกลางสามารถสราง จดการและใชงานรพอรตผานทางเวบไซตหรอตดตงในแอพพลเคชนขององคกรได โดยมการก าหนดทกขนตอนในกระบวนการจดท ารายงาน ตงแตการเขาถงขอมลและการออกแบบรายงาน ไปจนถงการบรหารจดการและการน าไปใช รวมถงการอนทรเกรทรายงานเขากบพอรทลหรอแอพพลเคชน ยงไปกวานนยงประกอบดวย Crystal Reports XI ซงเปนมาตรฐานการจดท ารายงานระดบโลก ท าให Crystal Reports ทมอยแลวหรอทเปนของใหมงายตอการแชรบนเวบ
(http://www.value.co.th/Products/BusinessObjects/crystalreports_serverxi.asp)
2.1.3 ทฤษฏการวเคราะหและออกแบบระบบ
2.1.3.1 ความหมายของการวเคราะหและออกแบบ การวเคราะหและออกแบบระบบคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใด
ธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสรางระบบสารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนดวยกได การวเคราะหระบบคอ การหาความตองการ ( Requirements) ของระบบสารสนเทศวาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบและการออกแบบกคอ การน าเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผนหรอเรยกวาพมพเขยว ในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใชในงานไดจรง ผทท าหนานกคอนกวเคราะหและออกแบบระบบ( System Analysis : SA ) (http://www.bcoms.net/system_analysis/lesson1.asp) 2.1.3.2 วงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle :SDLC)
ระบบสารสนเทศทงหลายมวงจรชวตทเหมอนกนตงแตเกดจนตายวงจรนจะเปนขนตอนทเปนล าดบตงแตตนจนเสรจเรยบรอย เปนระบบทใชงานได ซงนกวเคราะหระบบตองท าความเขาใจใหดวาในแตละขนตอนจะตองท าอะไร และท าอยางไร ขนตอนการพฒนาระบบมอยดวยกน 7 ขน ดวยกน คอ
ภาพท 2-3 แสดงวงจรการพฒนาระบบ
10
2.1.3.3 เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบ 1.ก าหนดปญหา เปนขนตอนการระบปญหา และจดมงหมายของการพฒนาระบบงาน ซงเปนขนตอนทม
ความส าคญมาก เพราะใชในการก าหนดทศทางในการพฒนาระบบงานใหชดเจน ในการระบปญหามกไดมาจากพนกงานท างานแลวพบวางานทท าอยมปญหาเกดขน หรอไมพอใจกบระบบงานเดมทเปนอย ในการระบปญหาสามารถท าไดโดยสงเกตวาลกษณะงานเดมสามารถน าระบบสารสนเทศมาปรบปรงใหการท างานสะดวกรวดเรวไดหรอไมสามารถเพมประสทธภาพ ประสทธผลในการท างาน หรอสกบคแขงในดานสารสนเทศไดอยางไร
2.วเคราะหปญหา เปนขนตอนการวเคราะหระบบ ซงเปนการน าสงทรวบรวมขอมลจากขนตอนท1 มา ทบทวนอก
ครง และน ามาสรางเปนแบบจ าลองเชงตรรกะ (Logical Model) โดยนกวเคราะหระบบจะออกแบบไปตามความตองการของผใชวาควรมลกษณะการท างานของระบบมรปแบบทแสดงผลออกมาอยางไร มการจดเกบขอมลอะไรบาง วเคราะหออกมาในรปแบบของแผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) และพจนานกรมขอมล (Data Dictionary)
3.ออกแบบ เปนขนตอนการออกแบบระบบงานโดยมจดมงหมายเกยวกบการแกไขปญหานนจะตองท าอยางไร
ซงในขนตอนนแบบจ าลองเชงตรรกะ (Logical Model) จะถกสรางใหเปนแบบจ าลองทางกายภาพ (Physical Model) คอการออกแบบใหระบบนนสามารถปฏบตงานไดจรง 4.พฒนา
ขนตอนนเปนการท างานรวมกนระหวางโปรแกรมเมอรและนกวเคราะหระบบเพอพฒนาระบบ ซงตองน าสวนทไดจากการวเคราะหระบบในขนตอนท3 และการออกแบบระบบในขนตอนท4 มาใช ซงในขนตอนนจะตองมการจดท าเอกสารและฝกอบรมผใชงานควบคไปดวย 5.ทดลอง
เปนขนตอนการทดสอบระบบเพอใหแนใจวาระบบทพฒนาขนมาสามารถใชไดจรงและถกตองตามความตองการของผใชโดยไมมขอผดพลาดใด ๆ ซงในการทดสอบควรใชขอมลทปฏบตงานจรงมาทดสอบ เมอมความผดพลาดไมถกตองตามทวเคราะหและออกแบบตองท าการปรบแก โดยในการปรบแกนนเอกสารตาง ๆ ทไดจดท ามาแลวนนตองน ามาปรบแกใหตรงกบสงทแกไขนนดวย
6.ขนตดตงระบบ หลงจากทดสอบระบบเรยบรอยแลวขนตอนตอไป คอ ขนตดตงระบบโดยท าการตองแตการแปลง
ขอมล การก าหนดแฟมขอมล การUpdate ขอมล ตรวจสอบความถกตองของขอมล จากนน จะท าการตดตงระบบ ซงจะตองท าการเลอกวธการตดตงระบบจากวธตางๆ เชน แบบขนาน แบบโดยตรง เปนตน นกออกแบบระบบจะตองท าการเลอกวธการตดตงทเหมาะสม เพอไมใหมผลกระทบการด าเนนงานขององคกร
11
7.บ ารงรกษา เปนขนตอนการบ ารงรกษาระบบ เพอใหท างานไดในระดบทยอมรบไดซงมความส าคญตอระบบ เพราะอาจมขอผดพลาดทไมรมากอนขณะท าการทดสอบ หรอผใชมความตองการทเปลยนแปลงไป เทคโนโลยตาง ๆ เปลยนแปลงไป ธรกจมการขยายตว หรอมการ ปรบเปลยนรปแบบการบรหารงาน ซงถาตนทนของการ Maintenance ระบบสงขน ควรจะตองน ามาเปรยบเทยบพจารณาวาควรจะ Maintenance ตอหรอจะตองกลบมาเรมพฒนาระบบกนใหมการวเคราะหและออกแบบระบบ เปนวธการพฒนาระบบงานจากระบบงานเดมทมปญหาเปนระบบงานใหมทดขนโดยการน าเอา
เทคโนโลยมาใชเพอใหระบบเปนไปอยางมประสทธภาพ http://aofsa80.exteen.com/20081002/entry
แผนผงระบบงาน (Flowchart) ผงงาน คอ แผนภาพทมการใชสญลกษณรปภาพและลกศรทแสดงถงขนตอนการท างานของ
โปรแกรมหรอระบบทละขนตอน รวมไปถงทศทางการไหลของขอมลตงแตแรกจนไดผลลพธตามทตองการ ผงงานโปรแกรม ( Program Flowchart )
การเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตาง ๆ ทเรยกวา สญลกษณ ANSI ( American National Standards Institute ) ในการสรางผงงาน ดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน ตารางท 2-1 แสดงสญลกษณในการเขยนผงงานโปรแกรม
จดเรมตน / สนสดของโปรแกรม
ลกศรแสดงทศทางการท างานของโปรแกรมและการไหลของขอมล
ใชแสดงค าสงในการประมวลผล หรอการก าหนดคาขอมลใหกบตวแปร
แสดงการอานขอมลจากหนวยเกบขอมลส ารองเขาสหนวยความจ าหลกภายในเครองหรอการแสดงผลลพธจากการประมวลผลออกมา
การตรวจสอบเงอนไขเพอตดสนใจ โดยจะมเสนออกจารรปเพอแสดงทศทางการท างานตอไป เงอนไขเปนจรงหรอเปนเทจ
แสดงผลหรอรายงานทถกสรางออกมา
12
แสดงจดเชอมตอของผงงานภายใน หรอเปนทบรรจบของเสนหลายเสนทมาจากหลายทศทางเพอจะไปสการท างานอยางใดอยางหนงทเหมอนกน
การขนหนาใหม ในกรณทผงงานมความยาวเกนกวาทจะแสดงพอในหนงหนา
การท างานดวยแรงงานคน
แสดงผลลพธออกทางจอภาพ
(http://www.geocities.com/S_Analysis/FlowChart3_new.html) ผงงาน มรปแบบทจ ากดอย 3 แบบดวยกน คอ
1. การท างานแบบมล าดบเปนรปแบบการเขยนโปรแกรมทงายทสดคอ เขยนใหท างานจากบนลงลางเขยนค าสงเปนบรรทดและท าทละบรรทดจากบรรทดบนสดลงไปจนถงบรรทดลางสด สมมตใหมการท างาน 3 กระบวนการคออานขอมลค านวณและพมพ
ภาพท 2-4 แสดงการท างานแบบมล าดบ
2. การท างานแบบใหเลอกท าและการแบบท าซ าในเงอนไขตางๆเปนการตดสนใจหรอเลอกเงอนไขคอ เขยนโปรแกรมเพอน าคาไปเลอกกระท าโดยปกตจะมเหตการณใหท า 2 กระบวนการ คอเงอนไขเปนจรงจะกระท ากระบวนการหนงและเปนเทจจะกระท าอกกระบวนการหนง
ภาพท 2-5 แสดงการท างานแบบใหเลอกท าและการแบบท าซ าในเงอนไขตางๆ
13
3. การท าซ าเปนการท ากระบวนการหนงหลายครงโดยมเงอนไขในการควบคมการเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา สญลกษณANSI (American National Standards Institute) ในการสรางผงงานดงตวอยางทแสดงในรปตอไปนการเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา สญลกษณ ANSI ( American National Standards Institute )ในการสรางผงงานดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน
ภาพท 2-6 แสดงการท าซ า
Use Case Diagram Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการท างานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบ
ระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญ ในการเขยน Use Case Diagram ผใชระบบ (User) จะถกก าหนดวาใหเปน Actor และ ระบบยอย (Sub systems) คอ Use Case จดประสงคหลกของการเขยน Use Case Diagram กเพอเลาเรองราวทงหมดของระบบวามการท างานอะไรบาง เปนการดง Requirement หรอเรองราวตาง ๆ ของระบบจากผใชงาน ซงถอวาเปนจดเรมตนในการวเคราะหและออกแบบระบบ สญลกษณทใชใน Use Case Diagram จะใชสญลกษณรปคนแทน Actor ใชสญลกษณวงรแทน Use Case และใชเสนตรงในการเชอม Actor กบ Use Case เพอแสดงการใชงานของ Use Case ของ Actor นอกจากนน Use Case ทก ๆตวจะตองอยภายในสเหลยมเดยวกนซงมชอของระบบระบอยดวย
ภาพท 2-7 แสดงสญลกษณทใชในการสรปภาพรวมของกจกรรม Use Case Diagram
http://blog.spu.ac.th/SA-Design-01/2009/04/05/entry-10
14
ภาพท 2-8 แสดงการท างานของระบบบรหารจดการโรงแรมภเขยวโฮมสเตส Use Case Documentation คอการอธบายการท างานของแตละ Use Case อยางละเอยด สงทตองเขยนอธบายใน Use Case Documentation ประกอบดวย –Use case ID –Use Case Name –Actor –Purpose –Level (Primary Use case, Include, Extend, Realize) –Preconditions คอ เงอนไข หรอสงทตองท ากอนทจะเกด Use Case นไดคออะไร –Post conditions คอ สงทจะไดรบ หลงจากท า Use Case นส าเรจ –Main Flows คอ ขนตอนการท างานของ Use Case –Alternate Condition คอ เหตการณทอาจจะเกดขนได โดยอาจจะเปนเหตการณทไมไดคาดคดมากอน แลวจะสงผลให Use Case นไมสามารถด าเนนการณตอไปได
ภาพท 2-9 แสดงตวอยางการสราง Use Case Documentation
15
Class Diagram Class Diagram คอ แผนภาพทใชแสดง Class และความสมพนธในแงตาง ๆ (Relation) ระหวาง
Class เหลานน ซงความสมพนธทกลาวถงใน Class Diagram นถอเปนความสมพนธเชงสถตย (Static Relationship) หมายถง ความสมพนธทมอยแลวเปนปกตในระหวาง Class ตาง ๆ ไมใชความสมพนธทเกดขนเนองจากกจกรรมตาง ๆ ซงเรยกวา ความสมพนธเชงกจกรรม (Dynamic Relationship) สงทปรากฏใน Class Diagram นนประกอบดวยกลมของ Class และกลมของ Relationship โดยสญลกษณทใชในการแสดง Class นนจะแทนดวยสเหลยมทแบงออกเปน 3สวน โดยแตละสวนนน (จากบนลงลาง) จะใชในการแสดง ชอของ Class, Attribute, และฟงกชน ตาง ๆ ตามล าดบ
ภาพท 2-10 คลาสไดอะแกรม
Sequence Diagram Sequence Diagram คอ การสรางแบบจ าลองเชงกจกรรม (Dynamic Model หรอ Behavioral Model)
ซงกคอการจ าลองกระบวนการทท าใหเกดกจกรรมของระบบ เกดจากชดของกจกรรม ซงกจกรรมหนง ๆ นนเกดจากการท Object หนงโตตอบกบอก Object หนง Sequence Diagram เปน Diagram ทประกอบดวย Class หรอ Object เสนทใชเพอแสดงล าดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดจาก Object หรอ Class ใน Diagram ภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทน Class หรอ Object ซงภายในกรอบสเหลยมจะม
ชอของ Object หรอ Class ประกอบอย ในรปแบบ Object: Class กจกรรมทเกดขนจะแทนดวยลกศรแนวนอนทชจาก Class หรอ Object หนงไปยง Class หรอ Object ตอไป การระบชอกจกรรมนนจะอยในรปแบบ [Condition] ฟงกชน ชอของกจกรรมจะตองเปนฟงกชน ทมอยใน Class หรอ Object ทลกศรชไป เสนแสดงเวลาจะแทนดวยเสนตรงประแนวตง โดยเวลาจะเดนจากดานบนลงมาสดานลาง นนหมายถงวา ถาหากกจกรรมทเกดขนเกดอยดานบนสดกจกรรมนนเปนกจกรรมแรก และกจกรรมทอยบรเวณต าลงมาจะเปนกจกรรมทเกดตอจากนน (http://angsila.cs.buu.ac.th/~50230643/321491/%BA%B7%B7%D5%E8%202.doc)
16
ภาพท 2-11 แสดงสญลกษณ Sequence Diagram
ภาพท 2-12 แผนภาพล าดบเหตการณ
http://blog.spu.ac.th/SA-Design-01/2009/04/05/entry-10 ค าอธบายขอมล (Data Dictionary)
ในการเขยนแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram:DFD) เปนการเขยนกระบวนการท างานตางๆ ในระบบงาน แตรายละเอยดของขอมลตางๆ ทปรากฏในระบบงาน แผนภาพการไหลของขอมล(DFD) ไมสามารถน าเสนอไดทงหมด ดงนนในการวเคราะหและออกแบบระบบจงตองมการเขยนค าอธบายขอมล (Data Description) หรอพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) ซงเปนการเกบรวบรวมขอมลทงหมด รายละเอยด ค าอธบายขอมลตางๆ ในระบบงาน (http://www.nayoktech.ac.th/~vwinwin/BC21_49/page8.html)
17
2.1.4 ทฤษฎการจดการฐานขอมล 2.1.4.1 ความหมายของขอมล
ขอมล (data) คอ ขอเทจจรงหรอเหตการณทเกยวของกบสงตางๆ เชน คน สตว สงของ สถานท ฯลฯ ขอมลจงเปนเรองทเกยวกบเหตการณของสงตาง ๆ ทเกดขนอยางตอเนอง มการรวบรวมขอมลอยางเปนระบบและตอเนอง ดงจะเหนจากกระบวนการการเลอกตงทผานมา หลายพรรคการเมองมการเทคโนโลยรวบรวมขอมล หาวธการทจะใหไดขอมลอยางรวดเรว และเมอสถานการณหรอเหตการณบางอยางผนแปรขน การเตรยมการหรอการแกสถานการณจะด าเนนการไดอยางทนทวงท (http://gotoknow.org/blog/siriya/132685)
2.1.4.2 ความหมายของฐานขอมล การจดการฐานขอมล(Database Management) คอ การบรหารแหลงขอมลทถกเกบรวบรวมไวทศนยกลาง เพอตอบสนองตอการใชของโปรแกรมประยกตอยางมประสทธภาพและลดการซ าซอนของขอมล รวมทงความขดแยงของขอมลทเกดขนภายในองคการ ในอดตการเกบขอมลมกจะเปนอสระตอกนไมมการเชอมโยงของขอมลเกดการ สนเปลองพนทในการเกบขอมล เชน องคการหนงจะมแฟมบคคล (Personnel) แฟมเงนเดอน (Payroll) และแฟม สวสดการ (Benefits) อยแยกจากกน เวลาผบรหารตองการขอมลของพนกงานทานใดจ าเปนจะตองเรยกดแฟมขอมลทง 3 แฟม ซงเปนการไมสะดวก จงท าใหเกดแนวความคดในการรวมแฟมขอมลทง 3 เขาดวยกนแลวเกบไวท ศนยกลางในลกษณะฐานขอมล (Database) จงท าใหเกดระบบการจดการฐานขอมล (Database Management system (DBMS) ซงจะตองอาศยโปรแกรมเฉพาะในการสรางและบ ารงรกษา (Create and Maintenance) ฐาน ขอมลและสามารถทจะใหผใชประยกตใชกบธรกจสวนตวไดโดยการดงขอมล (Retrieve) ขนมาแลวใชโปรแกรมส าเรจรปอนสรางงานขนมาโดยใชขอมลทมอยในฐานขอมล แสดงการรวมแฟมขอมล 3 แฟมเขาดวยกน
2.1.4.3 ความหมายของการจดการระบบฐานขอมล ในการท างานดวยคอมพวเตอร ถงแมจะมเครองคอมพวเตอรทมประสทธภาพดแลวกตาม ยงตองมชดค าสง (software) ทจะควบคมการท างานของเครองอกดวย บคคลทไดคนเคยกบการเขยนชดค าสงดวยค าสงดวย คอมพวเตอรตาง ๆ เชน ภาษาเบสก ภาษาฟอรแทรน อาจจะประสบปญหาการเขยนชดค าสงทเกยวกบแฟมขอมล ตวอยางเชน บรษทแหงหนงตองการประมวลผลขอมลเกยวกบเงนเดอนของพนกงาน ขอมลเกยวกบการท าบญช รายรบรายจาย ขอมลของระบบสนคาคงคลง โดยทว ๆ ไป ในการเขยนชดค าสง หรอใชงานคอมพวเตอรเพอให ไดจดประสงคตามความตองการดงกลาว อาจจะใชหลกการท างานโดยวธการจดแฟม ซงเรยกวธนวา ระบบการจดกระท าแฟมขอมล (file handing system) ดงรป http://www.lcc.rtaf.mi.th/trainning/detail0304.htm
18
ภาพท 2-13 ระบบการจดกระท าแฟมขอมล
ภาพท 2-14 ตวอยางการใชระบบการจดการฐานขอมลแทนระบบจดกระท าแฟมขอมล
ทฤษฏการนอรมลไลเซซน (Normalization) กระบวนการนอรมลไลเซชน (The Normalization Process)
ขอมลทไดจากรายงาน จะมรปแบบทซบซอนเนองจากมการเกบรายละเอยดของขอมลทกอยางไวดวยกน วธการหนงในการแปลงขอมลทอยในรปแบบทซบซอนใหอยในรปแบบทอยางตอการน าไปใชงานและกอใหเกดปญหานอยทสด คอ กระบวนการนอรมลไลเซชน รปแบบนอรมบระดบท 1 (First Normal Form : 1NF) เปนกระบวนการแรกสดทใชในการปรบรเลชนทไมนอรมล ใหอยในรปแบบนอรมบระดบท 1 ซงเปนรปแบบของรเลชนทไมมกลมขอมลซ าใด ๆ อยในรเลชน คอ ทกชองของรเลชนจะตองมขอมลเพยงคาเดยวเทานน ในการปรบรเลชนทไมนอรมลใหอยในรปแบบนอรมลระดบท 1 น จะตองก าจดกลมขอมลซ าออกไปแลวหาคยหลกของรเลชนใหได ซงอาจจะตองมการแตกรเลชนออกเปนรเลชนออกเปนรเลชนใหมหลายรเลชนได
ปญหาทอาจเกดขนกบรเลชนทมรปแบบนอรมลระดบท 1 1. ความผดปกตตอการแกไขเปลยนแปลงขอมล (Update Anomaly) 2. ความผดปกตตอการลบขอมล (Delete Anomaly) 3. ความผดปกตตอการเพมขอมล (Insert Anomaly)
รปแบบนอรมลระดบท 2 (Second Normal Form : 2NF) รปแบบนอรมลระดบ 2 และ 3 จะยงเกยวกบเรองของความสมพนธระหวางคยหลกและแอททร
บวทอน ๆ ทไมไดเปนสวนหนงสวนใดของคยหลกหรอทเรยกวา นนคยแอททรบวท (Nonkey Attribute) คอ เมอรเลชนนนอยในรปของ 1NF และนนคยแอททรบวททกตวจะตองขนกบคยหลกอยางแทจรง โดยตองไมมนนคยแอททรบวทตวใดขนกบสวนใดสวนหนงของคยหลก (ถาคยหลกประกอบดวยแอททรบวทมากกวาหนงตวขนไป)
19
รปแบบนอรมลระดบท 3 (Third Normal Form : 3NF) แมรเลชนจะถกแปลงใหอยในรป 2NF แตถาในรเลชนนนยงมแอททรบวททขนกบนนคยแอททรบวทดวยกนในรเลชน กยอมกอใหเกดปญหา นนคอ รเลชนใดจะอยในรปแบบ 3NF รเลชนนนเปน 2NF และทกนนคยแอททรบวทจะตองขนกบคยหลกของรเลชนเทานน จะตองไมมการขนตอกนระหวางนนคยแอททรบวทดวยกนเอง (http://wanchai.hi.ac.th/3204-2116/DBPR4.htm) 2.2 วรรณกรรมทเกยวของ
(จตรงค สารรตน.2548-55) ไดศกษาการศกษาเฉพาะกรณศกษาระบบจดการโรงแรมวาเลนไทนโฮเตล เพอใชในการพฒนาระบบ ของโรงแรมวาเลนไทนโฮเตลใหมประสทธภาพ ในการเกบขอมลการเขาพกไวตลอดจนขอมล ลกคาดวยและลดปญหาการจดเกบขอมลแบบเกาท าใหลกคาและเจาของกจการเกดความ สะดวกสบายในการจองจดการการจดการเกยวกบโรงแรม เครองมอทชวยในการพฒนาระบบของโรงแรมวาเลนไทนโฮเตลระบบใชภาษา Microsoft Visual Studio.Net ในการพฒนา โปรแกรมทชวยในจดการฐานขอมลคอ Microsoft SQL server 2000 และโปรแกรมทชวยในการตกแตงภาพคอ Adobe PhotoShop
เกษม วนธยงค,จนทราภรณ รอนจนทร (2543) ชอเรอง ระบบการจองหองพกโรงแรมรมปาวผานระบบเครอขายอนเตอรเนต? กรณศกษาเฉพาะกรณ เรองระบบการจองหองพกโรงแรมรมปาวผานระบบเครอขายอนเตอรเนตนเกดจากความตองการทจะใหการเขาของลกคามความสะดวกสบายกบลกคาทเขามาจองหองพกของทางโรงแรมและใหเกดการเอออานวยตอเจาหนาผปฏบตงานและลกคาเขามาจองหองพกโดยอาศยกลไก ของเวลดไวดเวบ (World Wide Web) ภาษาเอเอสพสครปต (ASP Script) ในการเชอมตอฐานขอมลของระบบและนาโปรแกรมรมวเวอร (Dreamweaver) เขามาชวยในการปรบตกแตงหนาเวบใหเกดความสวยงาม เนองจากเปนโปรแกรมทใชงานงายและสะดวกไมยงยากจงทาใหการทางานเปนไปอยางราบรน