บทที่ 2 แนวคิดทฤษฎ ีและผลงาน...
TRANSCRIPT
บทท 2
แนวคดทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ
การวจยครงนมความมงหมายวจยเรอง การจดการขยะจากการกอสรางเพอสงแวดลอมทยงยน
ผทาการวจยไดทาการศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอเปนพนฐานและแนวทางใน
การวจย โดยมรายละเอยดดงตอไปน
2.1 การจดการโครงการกอสราง
2.2 แนวคดเกยวกบขยะ
2.3 กระบวนการจดการขยะ
2.4 ขยะกอสรางกบสงแวดลอมทยงยน
2.5 งานวจยทเกยวของ
2.1 การจดการโครงการกอสราง การจดการ ความหมายโดยทวไปทางธรกจ คอ การควบคมกจกรรมตางๆ ใหบรรล
วตถประสงคมขนตอนดงตอไป คอ การวางแผน การจดองคกร การจดกาลงคน การนาแผนไป
ปฏบตการ ควบคมการปรบปรงแผน และนาแผนกลบมาใชใหม
เกษม จนทรแกว (2545) ไดใหความหมายของโครงการคอ กลมกจกรรมแกไขปญหาท
เลอกใชเพอการจดการสรางความสาเรจในการใชรกษา ซอมแซม เกบกก ฟนฟ พฒนา ปองกน การ
สงวน และแบงเขตสงแวดลอม / ระบบสงแวดลอมใหคงศกยภาพยงยน
การจดการโครงการ หมายถง กลมของกจกรรมทสรางการเปลยนแปลงสงแวดลอมอาจจะ
เปนการสรางความเปลยนแปลงทกจดหรอเปนแนวทาง หรอรอยปะ ทงนขนอยกบพลงของตวสราง
การเปลยนแปลงจากระดบแรก สระดบสองหรอระดบอนๆ การจดการโครงการดาเนนไปอยาง
ราบรนไมกระทบตอสงแวดลอม
9
กระบวนการจดการโครงการควรวางแผนและดาเนนการเปนขนตอนดงตอไปน
1) ทาความเขาใจในโครงการ โดยการทาความเขาใจพนฐานของโครงการมจดเรมตน
อยางไร ดาเนนการไปอยางไร ขนตอนสดทายเปนอยางไร
2) วเคราะหลกษณะของโครงการ เปนการวเคราะหบทบาท หนาทและกจกรรมทตอง
ทา ตลอดจนวเคราะหความเปลยนแปลง ปญหาและสาเหต สรางมาตรการแกไข
และแผนการตรวจสอบตดตามผล
3) จดระบบพนท การจดการโครงการระบบพนทเปนสวนสาคญ มเอกลกษณรปแบบ
การจดการทแตกตางกนตองทาการศกษาตามหลกการดงนคอ ทาความเขาใจระบบ
พนท ระบบพนทผลต ระบบพนทรไซเคล
4) การวางแผนดาเนนงานโครงการกอสรางตางๆ จะมขนตอนไมคอยตางกนนกขนอย
กบชนดของการกอสราง ถงกระนนการวางแผนงานกอสรางเปนหวใจหลกของการ
ดาเนนงานการวางแผนควรเรมตงแต การออกแบบ การจดองคกรและกาลงคน การ
เลอกใชวสด การเกบรกษาวสด และการดาเนนการกอสราง
5) การควบคมและตดตามตรวจสอบ การควบคมเปนการสรางแนวทางในการปฏบต
โดยการแนะนา การสอน การทดสอบ การตรวจจบผด การออกกฎระเบยบ การทา
ขอบงคบ เทคโนโลยตอการเกดพฤตกรรม และการดาเนนกจกรรมในโครงการ การ
ควบคมจะเปนลกษณะบวก เชน การใหความร ความเขาใจ และแนวทางปฏบต หรอ
เปนลกษณะทางลบ คอ การออกกฎระเบยบ การตดตามตรวจสอบ เปนมาตรการ
อยางหนงของการควบคมเพอลดความผดพลาดจากการออกแบบ การวางแผน และ
การลดคาใชจายในเรองของงบประมาณ
10
2.2 แนวคดเกยวกบขยะ 2.2.1 ความหมายของขยะจากการกอสราง
พระราชบญญตสาธารณสข พทธศกราช 2535 ไดใหความหมายของคาวา ขยะมลฝอยไววา
มลฝอย หมายถง เศษกระดาษ เศษผา เศษอาหาร เศษสนคา ถงพลาสตก ภาชนะทใสอาหาร เถา
มลสตว หรอซากสตว รวมตลอดถงสงอนใดทเกบกวาดจากถนน ตลาด ทเลยงสตวหรอทอน
สานกงานคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ไดใหความหมายของคาตางๆ ทเกยวของกบ
ขยะมลฝอยไวดงน
ขยะมลฝอย หมายถง บรรดาสงตางๆ ซงขณะนนคนไมตองการและทงไป ทงนรวมตลอดถง
เศษผา เศษอาหาร มลสตว ซากสตว เถาฝนละออง และเศษวสด สงของทเกบกวาดจากเคหะสถาน
อาคาร ถนน ตลาด ทเลยงสตว โรงงานอตสาหกรรม และทอนๆ
ขยะเปยก หมายความถง ขยะพวกเศษอาหาร พชผก เศษเนอสตว และเศษสงของสวนใหญท
ไดจากการประกอบอาหารจากตลาด หรอเศษทเหลอจากการรบประทาน ขยะเปยกสวนใหญ
ประกอบดวยอนทรยวตถ ซงมกเปนพวกทสลายตวไดงาย ดงนนถาขยะเปยกถกปลอยทงไวนาน
เกนไปจะเกดการเนาเสยและเกดกลนเหมนรบกวนไดงาย โดยปกตแลวขยะเปยกมปรมาณความชน
ประมาณ 40 - 70% ของขยะทงหมด
ขยะแหง หมายถง ขยะมลฝอยทมลกษณะไมเกดบดเนาไดงาย ทงทตดไฟไดและไมตดไฟ
เชน เศษกระดาษ เศษผา เศษแกว กระปอง ขวด ไม โลหะตางๆ กงไม รวมทงผงและฝนละอองตางๆ
เปนตน
ขยะมลฝอยทยอยสลายได (Compostable) หมายถง สารอนทรยในขยะมลฝอยทสามารถยอย
สลายไดดวยจลนทรย โดยใชปฏกรยาชวเคม เชน เศษอาหาร เศษผลไม ฯลฯ
ขยะมลฝอยทยอยสลายไมได (Non-Compostable) หมายถง สารอนนทรยหรอสารอนทรยท
ยอยสลายไดยากในขยะมลฝอยทไมสามารถยอยสลายไดดวยจลนทรย โดยใชปฏกรยาชวเคม เชน
เศษโลหะ เศษกระดาษ ถงพลาสตก ฯลฯ
11
ขยะมลฝอยสามารถแยกตามประเภทและแยกตามลกษณะไดดงน
ขยะมลฝอยทวไป (General wastes) ขยะมลฝอยประเภทนเกดจากกจกรรมตางๆ ในการดารง
ชพ (Living activities) และกจกรรมบางสวนของการดาเนนธรกจ (Business activities) จากบานเรอน
ทพกอาศย รานอาหาร ตลาด อาคารพาณชย โรงพยาบาล สถานทสาธารณะ สถานททางาน ฯลฯ ขยะ
มลฝอยเหลานมกจะเปนสงของทเหลอจากการบรโภค เชน เศษอาหาร ผก ผลไม และจากการอปโภค
เชน กระดาษ พลาสตก ผา โลหะ แกว ไม หนง ยาง หน กรวด ทราย เปนตน
ขยะมลฝอยจากงานอตสาหกรรม (Industrial wastes) เปนขยะมลฝอยทเกดจากการดาเนน
กจกรรมดานธรกจอกสวนหนง ขยะมลฝอยเหลานจะมลกษณะทแตกตางกนออกไปตามประเภท
อตสาหกรรม องคประกอบสาคญทเปนตวกาหนดลกษณะและองคประกอบของขยะมลฝอยประเภท
นไดแก วตถดบ กรรมวธการผลต ผลผลต และผลพลอยไดจากการผลต โดยทวไปแลวขยะมลฝอย
ประเภทนจะมสารทเปนอนตรายปะปนอยดวย
ขยะมลฝอยจาแนกตามลกษณะ (Characteristics) ได 2 ลกษณะดงน
ลกษณะทางดานกายภาพ (Physical characteristics) ตวแปรทสาคญของลกษณะทางดาน
กายภาพของขยะมลฝอย ไดแก องคประกอบทางดานกายภาพ (Physical composition) ความหนาแนน
(Density) และคาความรอน (Calorific value) ซงแบงได 2 ประเภทคอ
1) องคประกอบทางดานกายภาพทเผาไหมได เชน กระดาษ ผา เศษอาหาร หญา ไม
พลาสตก ยาง และอนๆ
2) องคประกอบทางดานกายภาพทเผาไหมไมได เชน โลหะ (เหลกและโลหะอนๆ)
แกว อฐ หน กรวด ทราย กระเบอง และอนๆ
ลกษณะดานเคม (Chemical characteristics) ตวแปรทสาคญของลกษณะทางดานเคมของ
มลฝอย ไดแก ปรมาณนา ปรมาณสารทเผาไหมไดและปรมาณเถา ซงเรยกรวมกนวา The Three
Component และองคประกอบทางเคม (chemical element component) รวมทงสารเคมเปนพษ (toxic
substances)
12
กลาวโดยสรปแลว ขยะจากการกอสราง หมายถง สงเหลอใชหรอของเสยทเกดจากการ
กอสรางหรอทาลายสงกอสราง เชน เศษเหลก หน ปน คอนกรต ใยแกว ทอ PVC วสดททาลายยาก
สวนใหญเปนของแขงทไมเนาเปอยผพง หรอถาเนาเปอยผพงกใชเวลาทยาวนานมากเปนรอยปขนไป
2.2.2 การแบงประเภทของขยะทวไป
ขยะจากการกอสรางถกจดไวเปนหนงในขยะประเภทของแขง (Solid Waste) ซงหนวยงานท
ทาหนาทดานการปองกนสงแวดลอม (The Environmental Protection Agency, EPA) ไดแบงลกษณะ
ของขยะของแขงไวเปนจานวนถง 5,000 ลกษณะ โดยแยกเปน 3 ประเภท (Spivey, 1974) ดงน
1) ขยะประเภทท 1 : เปนประเภททมความอนตรายอยางมาก ประกอบดวยวตถท
สามารถระเบด ตดไฟ กดกรอน และมสารพษ เชน สารเคมทมฤทธในการกดกรอน
กากสารกมมนตภาพรงส เปนตน
2) ขยะประเภทท 2 : เปนประเภททมอนตรายปานกลาง ประกอบดวยขยะอนตรายตาม
ประเภท 1 แตมอยในปรมาณนอย และขยะทเปนอนตรายปานกลาง เชน แบตเตอร
รถยนต ถานไฟฉาย เปนตน
3) ขยะประเภทท 3 : เปนประเภททไมมอนตราย เปนขยะทวไปทพบตามชมชน เชน
ถงพลาสตก โฟม เปนตน
การแบงประเภทของขยะบางครงมการระบชดวาเปนขยะประเภทขยะจากการกอสราง เชน
ตามประกาศขององคมนตรของประเทศสหรฐอเมรกา (Spivey, 1974) ดงน
1) ขยะมลฝอยทวไป คอขยะซงสามารถกาจดไดโดยการจดเกบและกาจดเเบบปกต
2) ขยะจากการกอสรางและรอถอน ไดแก พวกเศษวสดกอสรางทเกดจากการกอสราง
และเปลยนแปลงแบบ ซอมแซม และรอถอน
3) ขยะอนตราย เปนขยะประเภทตองอาศยการจดการเปนพเศษ เพอหลกเลยงการ
เจบปวย หรอบาดเจบของบคคล
13
4) ขยะทเปนเนอไม ไดแก เศษไม และเยอกระดาษทเหลอทงจากกระบวนการผลต
กระดาษ
5) ขยะพเศษ เปนขยะทตองใชระบบการจดการพเศษ
6) ขยะจากสนาม ไดแก การปลกพช และสงตางๆ ทเกดจากการทาสวน ทาไร เชน เศษ
หญา
2.2.3 ปจจยการเกดขยะจากการกอสราง
การจาแนกขยะตามสาเหตททาใหเกดขยะขางตนชวยใหสามารถวางแผนการจดการเพอลด
ปรมาณขยะได แตยงมปจจยอนๆ ทสาคญกอใหเกดขยะกอสรางทตองคานงถงเพอชวยในการ
วางแผนลดปรมาณขยะมประสทธภาพมากขนดงตารางท 2.1
ตารางท 2.1 แสดงปจจยทสาคญตอการเกดขยะจากการกอสราง
ปจจย คาคะแนนความสมพนธ อนดบทขนาดพนทกอสราง 1.00 1
การจดการ 0.96 2
พนกงาน คนงาน 0.93 3
คากอสราง 0.88 4
การตดขดในการทางาน 0.87 5
การสามารถระบแหลงกาเนดขยะ 0.72 6
ตลาดรบซอขยะ 0.71 7
ผลประโยชนดานสงแวดลอม 0.59 8 ทมา:กรมควบคมมลพษ บทความการประชมวชาการจดการขยะมลฝอยและสงแวดลอม
2546
จากตารางท 2.1 พบวาปจจยทมผลตอการเกดขยะกอสรางมากทสด 3 อนดบแรกคอ ขนาด
พนทกอสราง การจดการ พนกงานและคนงาน ดงนนการจดการขยะกอสรางจะตองวางรปแบบ และ
14
กรอบแนวคดเรองของวธการจดการและพนกงาน โดยศกษาปจจยททาใหเกดขยะแทจรง และเอาใจ
ใสการวางแผนอยางถกตองตามหลกการจดการทด สวนเรองของคนเกดจากพฤตกรรมการอปโภค
บรโภค และการทงขยะไมเปนท เนองมาจากขาดเจตคต ความตระหนก ขาดความรความเขาใจ และ
ขาดการมสวนรวมรบผดชอบปญหาของขยะนนเอง
ขยะจากการกอสรางหรอขยะทวไปทเกดจากกจกรรมการทาลายสงกอสรางเปนวสดททาลาย
ยาก ขยะจากการกอสรางสามารถเกดขนระหวางชวงของการออกแบบ ชวงของการกอสราง ถา
สามารถระบตนกาเนดของขยะจากการกอสรางไดตงแตเรมแรกแลว สามารถชวยในการวางแผนงาน
และหามาตรการปองกนได จากการศกษาโครงการกอสรางโดยทวไป จาแนกปจจยทมผลตอการเกด
ขยะจากการกอสรางออกเปน 3 แนวทางคอ
2.2.3.1 ปจจยของการเกดขยะจากการกอสรางตามขนตอนการปฏบตงาน (Gavilan & Bernold, 1994) ไดจาแนกสาเหตของการเกดขยะจากการกอสรางตามขนตอน
การปฏบตงานในการกอสราง โดยจาแนกตนเหตของการเกดขยะออกเปน 6 ขนตอนคอ
1) ขนตอนการออกแบบ
2) การจดหาวสดกอสราง
3) การเกบรกษาวสดกอสราง
4) การปฏบตการกอสราง
5) วสดเหลอทง
6) สาเหตอนๆ
Kalim and Marosszeky (1999) ไดทาการศกษาและจาแนกสาเหตของการเกดขยะจากการ
กอสรางออกเปน 4 ระยะ สามารถแสดงไดดงตารางท 2.2
15
ตารางท 2.2 แสดงปจจยการเกดขยะจากการกอสรางตามขนตอนการปฏบตงาน
ขนตอนการทางาน ปจจยททาใหเกดขยะ1. การออกแบบและงานเอกสาร ใหรายละเอยดในแบบผดพลาด
มการเปลยนแปลงแบบ
2. การจดหาวสดกอสราง สงซอวสดมากกวาปรมาณทใช
สงซอวสดนอยกวาปรมาณทใช
สงวสดผดประเภท / ไมไดคณภาพ
3. การเกบรกษาวสดกอสราง การขนสงหรอเกบรกษาวสดไมเหมาะสม
4. การดาเนนการกอสราง ปรมาณของงานทตองทา
คณภาพของงานทตองทาขาดความรความสามารถในการดาเนนการ
ทมา : กรมควบคมมลพษ บทความการประชมวชาการจดการขยะมลฝอยและสงแวดลอม
2546
เพอใหสามารถเขาถงความสมพนธของสาเหตในการเกดปรมาณขยะกอสรางไดงาย Kalim
and Marosszeky (1999) จงไดแสดงความสมพนธดงกลาวเปนภาพประกอบท 2.1
16
ขนเตรยมการกอสราง ขนตอนลงมอกอสราง
สญญลกษณ
กระบวนการทางาน
ความสมพนธของขยะในระหวางขนตอน
การเกดขยะทางออม
การเกดขยะทางตรง
ภาพประกอบท 2.1 แสดงสาเหตทวไปในการเกดขยะจากการกอสราง
ทมา : Kalim and Marosszeky (1999)
การออกแบบ และงานเอกสาร
การเกบรกษา วสดกอสราง
การลงมอ กอสราง
การสงซอวสด กอสราง
ขยะกอสราง
17
2.2.3.2 ปจจยของการเกดขยะจากการกอสรางตามประเภทของวสดกอสราง
Kalim and Marosszeky (1999) ไดศกษาและพบวาตนกาเนดของขยะจากการกอสรางตาม
ประเภทของวสด ซงโดยรวมแลวสาเหตททาใหเกดจากวสดเหลานนจะมลกษณะคลายคลงกน ไดแก
การสงเขาหนวยงานในปรมาณมากเกนไป การออกแบบโดยไมคานงถงวสดทจาหนายในทองตลาด
การใหรายละเอยดผดพลาด รปรางของอาคารซบซอน การเปลยนแปลง การแกไขรายละเอยดของ
แบบ การเกบรกษาวสดไมเหมาะสม และทศนคตของคนงานทไมดตอการใชวสด นอกจากนแลว
พบวาปรมาณขยะทเกดจากการใชวสดประเภทตางๆ จะเหลอกลายเปนขยะดงรายละเอยด ตารางท
2.3
ตารางท 2.3 แสดงปจจยการเกดขยะจากการกอสรางตามประเภทของวสดกอสราง
ประเภทของวสด
พลาสเตอร บอรด 3.13 - 9.77 % ของจานวนตดตง
คอนกรต 5.84 - 15.94 % ของจานวนตดตง
บลอคคอนกรต 3.37 - 25.39 % ของจานวนตดตง
แบบหลอไม 2.57 - 3.84 % ของจานวนตดตง
ปจจยททาใหเกดขยะ
ทมา : กรมควบคมมลพษ บทความการประชมวชาการจดการขยะมลฝอยและสงแวดลอม 2546
2.2.3.3 ปจจยทมผลตอการเกดปรมาณขยะจากการกอสรางนอกเหนอจากขนตอนการ
กอสราง และวสดกอสราง
Faniran and Coban (1998) ไดทาการศกษาและแสดงใหเหนถงลาดบความสาคญของ
แหลงกาเนด วาการจาแนกขยะตามสาเหตททาใหเกดขยะจากการกอสรางสามารถวางแผนการจดการ
ปจจยอนๆ ททาใหเกดปรมาณขยะจากการกอสรางเพอลดปรมาณขยะได ดงแสดงในตารางท 2.4
18
ตารางท 2.4 แสดงคาดชนและอนดบความสาคญของแหลงกาเนดขยะจากการกอสราง
แหลงกาเนดขยะกอสราง อนดบความสาคญ
- การเปลยนแปลงแบบ 52.4 1
- เศษวสดเหลอจากการตด 42.9 2
- เศษขยะเกดจากการลาเลยง 38.1 3
- การใหรายละเอยดในแบบผด 28.6 4
- สภาพอากาศ 23.8 5
- การเคลอนยายวสด 14.3 6
- การใชวสดไมเหมาะสม 16.3 7
- การจดหาวสดผดพลาด 9.5 8
- การเกบรกษา 9.5 9
- อบตเหตในการกอสราง 9.5 10
- คนงานไมมคณภาพ 4.8 11
ดชนความสาคญ
ทมา : กรมควบคมมลพษ บทความการประชมวชาการจดการขยะมลฝอยและสงแวดลอม 2546
จากการเปรยบเทยบตารางท 2.1 และตารางท 2.4 จะเหนวา ปจจยการเกดขยะในเรองของ
คนงานในตารางท 2.1 จะใหความสาคญเปนอนดบท 3 แตตารางท 2.4 นกลบอยอนดบสดทาย เมอ
พจารณาใหด ในตารางท 2.4 น คาดชนทเกยวของจะเปนลกษณะของการวางแผนการจดการทงสน
2.3 กระบวนการจดการขยะ
กระบวนการจดการขยะ หมายถงการจดการขยะโดยเรมตงแตการวางแผนงานกอสราง วางผงพนทกอสรางกอนเรมโครงการ เตรยมสถานทกองเกบและการจดเกบวสดใหเหมาะสม คดเลอกวสดทไดมาตรฐาน ศกษาแบบกอนลงมอทางาน สงงานชดเจน ควบคมการทางานอยางใกลชด การคดแยกประเภทขยะหรอชนดของขยะ การขนยายและกาจด การนากลบมาใชใหมและแปรสภาพอยางมประสทธภาพ
19
2.3.1 การกาจดขยะและทาลาย การควบคมของเสยและมลพษจากขยะ มกจะดาเนนการดงตอไปน
1) สรางเทคโนโลยควบคมของเสยหรอมลพษทมลกษณะทางกายภาพชดเจน เชน
เตาเผาขยะ การฝงกลบ
2) การสรางกฎระเบยบและขอหามการกระทาทเกดมลพษตอสงแวดลอม โดยกาหนด
บทลงโทษ
3) การใหการศกษาโดยกระบวนการสงแวดลอมศกษา
4) การประชาสมพนธ
จากแนวความคดและหลกการทางดานสงแวดลอม นามาประยกตใชในการกาจดขยะ
กอสราง ตองอาศยการวางแผนการจดการทด และเลอกใชวธกาจดทถกตองเหมาะสมกบชนดของ
วสดเทคโนโลยทนามาใชไดแก การคดแยกประเภทขยะ การฝงกลบ การนากลบมาใชใหม และการ
เผาทาลาย
1) การกาจดขยะโดยวธฝงกลบ (Sanitary landfill)
การกาจดดวยวธน นามาใชในกจกรรมกอสราง การกระทาไมยงยาก ถามพนทเพยงพอ
แตปญหาสวนใหญนน ขนอยกบพนทกอสรางทมคอนขางจากด แตถงกระนนการฝงกลบยง
ใชบางหลงจากแยกขยะออกแตละชนดแลว สาหรบวธการฝงกลบกระทาโดยการขดหลมบด
ฐานบอใหแนนแลวเทขยะลงไปหลงจากนนกฝงทอระบายนาและกาซพรอมทงบดอดให
แนนโดยการกลบดนใหพนเลกนอย
2) การฝงกลบอยางปลอดภย (Secure landfill)
การจดการดวยกระบวนการฝงกลบตามหลกสขาภบาลเปนการแกปญหาขยะทวไป ถา
เปนของเสยอนตรายแลวจะตองทาใหอยในสภาพทมความเปนอนตรายนอยลงหรอมความ
คงตวมากขน ซงอยในรปของของแขงทไมละลายนาหรอเถาจากการเผาไหม ตอจากนน
นาไปปรบใหเสถยร (solidification / stabilization) กอนแลว จงนาไปการฝงกลบอยาง
ปลอดภยตอไป โครงสรางของหลมฝงกลบนนจะตองมการปองกนการรวซมของนาและสาร
อนตรายอยางรดกมมากทกนหลม และดานขางหลม มการบดอดดวยดนเหนยว ซงมอตรา
20
การไหลซมของนาตา การเตรยมหลมฝงกลบของเสยอนตรายจะตองมอตราการไหลซมของ
นาชนเหนยวตากวา 10-7 ซม./วนาท ตอจากนนจงปดวยแผนยางหรอแผนพลาสตก เชน แผน
HDPE จานวน 2 ชน เหนอชนแผนยางแตละชนเปนชนระบายนา ซงอาจเกดการรวไหลลงมา
นาเหลานจะไหลลงทอเพอรวบรวมนามาบาบดภายนอกตอไป เมอฝงกลบกากของเสยจนเตม
หลมแลวตองทาการปดหลมดวยดนอดแนน ตอจากนนปแผนยางหรอแผนพลาสตก
สงเคราะหปทบดวยดนอกชนแลวปลกพชคลมดนไว เพอลดการชะลางพงทลายของหนาดน
ไป นอกจากนนดานบนของหลมฝงกลบจะตองมทอระบายอากาศ เพอระบายกาซทเกดขน
ภายในออกสภายนอก เพอปองกนไมใหเกดการอดตวของกาซจนดนหลมฝงกลบใหมรอย
แตกได ดานขางของหลมฝงกลบทง 2 ดานตองมบอบาดาลเปนบอสงเกตการณการรวไหล
ออกสภายนอก โดยตองทาการเกบตวอยางนาในบอทงสองมาตรวจสอบปรมาณสาร
ปนเปอนอยเสมอ
3) การเผาดวยเตาเผา (Incinerator)
การกาจดขยะวธนปลอดภย และเปนการกาจดขยะใหหมดไปอยางสนเชง การเผาขยะ
ควรจะเผาดวยเตาเผาอณหภมสง (incinerator) ซงทาใหการเผาขยะไดหมดสนปราศจาก
มลพษ ซงมคาใชจายทสงจากการสรางเตาเผา แตเปนการลงทนทคมคาถามการวางแผนใน
การใชประโยชนอยางเตมท 4) การคดแยกประเภทของขยะ และการนากลบมาใชใหม
วภาเพญ เจยมสกล (2536) ไดกลาวถงประโยชนของการคดแยกขยะมลฝอยกอนทงเปน
ดงน
1) ทาใหประชาชนเกดความสานก และความรบผดชอบ ชวยกนรกษาความสะอาด
บานเรอนและชมชนของตนเอง
2) ลดปญหาสภาพแวดลอมในชมชนเสอมโทรม ลดปรมาณขยะ และลดปญหาการ
แพรกระจายของเชอโรค
3) เจาหนาทปฏบตงานไดผลดยงขน เพราะมปรมาณขยะนอยลง คาใชจายทมอยจากด
กจะสามารถใชงานไดเพยงพอมากขน ลดเวลาการปฏบตงานลงไปไดสวนหนง
4) ชวยใหมทรพยากรทดแทนทรพยากรธรรมชาต ลดการใชทรพยากรธรรมชาตลง
21
5) ครอบครวไดรบคาสนคาและบรการกลบคนมา ในรปของการขายขยะมลฝอยทขาย
ไดกลบไปสระบบการผลต
6) สงของทคดแยกไวไมสกปรก เพราะไมไดถกทงปะปนกบขยะมยฝอยชนดอนๆ
7) ไมตองเสยคาใชจายในการคดแยกภายหลงจดเกบขยะมลฝอย ไมวาใชแรงงานคน
หรอใชเครองจกรกล และยงลดเวลาการคดแยก
2.3.2 แนวคดการคดแยกขยะ
กองวชาการและแผน กรงเทพมหานคร (2544) ระบวา การดาเนนการคดแยกขยะมล
ฝอยเพอใหไดผลดทสด ควรจะใหมการคดแยกประเภทตงแตแหลงกาเนดโดยเฉพาะอยางยง
ในครวเรอน โดยมแนวคด 5 ประการทควรนามาใชกอนการทงขยะ ดงน
1) ลดของทงใหเหลอนอยลง (reduce) การใชถงผาหรอตะกราแทนถงพลาสตก
ชวยลดขยะมลฝอยประเภทถงพลาสตกใหนอลง การใชสนคาทบรรจในภาชนะ
ทใชเตมไดอก (refill)
2) ยงใชไดอยใหใชตอ (reuse) การนาถงพลาสตกกลบมาใชอก การดดแปลง
ภาชนะประเภทขวดหรอกลองมาใชประโยชนใหม
3) ยงพอแกไขไดใหแกไข (repair) วสดทชารดเสยหายเนองจากการใชงาน ใหลอง
แกไขดกอน ถาแกไขไมไดจรงๆ หรอแกไขไดแตตองสนเปลองคาใชจาย
มากกวาซอใหม จงคอยทงและคดกอนทงคดใหรอบคอบวาจะสรางมลพษ
ใหกบสงแวดลอมหรอไม
4) หมนเวยนกลบมาใชใหม (recycle) เปนการนาขยะมลฝอยมาแปรรปหรอ
เปลยนแปลงสภาพจากเดม แลวนากลบมาใชใหม เชน เศษแกว กระดาษ
พลาสตก นามาหลอมนากลบไปใชประโยชนไดใหม ชวยลดปรมาณขยะมล
ฝอยใหนอยลงประหยดทรพยากรธรรมชาต ประหยดพลงงาน และชวยลด
ปญหาสงแวดลอม
5) หลกเลยง (reject) การปฏเสธการใชสนคาหรอผลตภณฑทยากตอการกาจด
22
ขยะมลฝอยชมชน ขยะมลฝอยเกษตรกรรม ขยะมลฝอยอตสาหกรรม (Community Waste) (Agricultural Waste) (Industrial Waste)
มลฝอยทวไป ขยะอนตราย ขยะทไม ขยะทเปน ขยะจากการ (General Waste) ในบานเรอน เปนอนตราย อนตราย กอสราง (Household (Non- (Hazardous (Construction Hazardous Hazardous Waste) Waste)
Waste) Waste) ขยะแหง ขยะเปยก มลฝอยทวไป - ขยะทเปนพษ มลฝอยทวไป (Refill) (Garbage) (General Waste) - ขยะทตดไฟ/ ขยะอนตราย - กระดาษ - ผก ระเบด ขยะรไซเคล - พลาสตก - ผลไม - ขยะมฤทธกดกรอน - ขวด - เศษอาหาร - ขยะทาปฏกรยางาย - แกว - ฯลฯ - ขยะกมมนตรงส - ผา - ฯลฯ - โลหะ - ฯลฯ ภาพประกอบท 2.2 ลกษณะของขยะมลฝอยจากกจกรรมตางๆ ทมา : อดศกด ทองไขมก (2534)
ขยะมลฝอย (Solid Waste)
23
2.3.3 การใชประโยชนจากขยะ
กรมการควบคมมลพษไดดาเนนการศกษาศกยภาพของวสดเหลอใชทสามารถนา
กลบมาใชประโยชนไดจากขยะมลฝอยทเกบไดในกรงเทพฯ และตางจงหวดทวประเทศพบวา
มวสดเหลอใชประมาณรอยละ 16-34 ของปรมาณขยะมลฝอยทเกบแลวสามารถนามาใช
ประโยชนใหมไดเพยงรอยละ 7 หรอประมาณ 2,360 ตนตอวนเทานนทมการนามาใช
ประโยชนตอไปได 2.4 ขยะกอสรางกบสงแวดลอมทยงยน
ปรชญาการจดการสงแวดลอม จะตองทาใหเกดความคดวาสงแวดลอมทกชนด / ทกประเภท
สามารถนากลบมาใชไดภายใตกฎเกณฑของธรรมชาตหรอการใชเทคโนโลยเขาชวย โดยมหลกการ 3
หลกการดงน
หลกการท 1 กาหนดชนด / ประเภท และขอบเขตของสงแวดลอม เพอการใชประโยชน
หลกการท 2 กาหนดกจกรรมเพอคงสภาพหรอสรางศกยภาพความยงยนของสงแวดลอม
หลกการท 3 การควบคม การกาจด บาบดของเสย และมลพษ จากกจกรรมใชทรพยากร
2.4.1 อทธพลของสงแวดลอมตอขยะ
สภาพแวดลอมทางธรรมชาตเปนตวกรองหนงทเปนกลไกการเกดขยะมลฝอยในสงคม เชน
การรวงหลนของใบไมตามสถานทตางๆ การฟงกระจายของฝนละอองดวยแรงลม หรอแมกระทง
ปรากฏการณตามธรรมชาต เชน แผนดนไหว ภเขาไฟระเบด จดวาเปนสาเหตทจะทาใหเกดขยะมล
ฝอยได อยางไรกตามสงทเปนปญหาของขยะมลฝอยในปจจบนนไมวาจะเปนดานปรมาณ หรอ
องคประกอบลวนแลวแตจะเกดจากกจกรรมการดารงชวตอยรวมกนในสงคมของมนษยเปนสาเหต
หลก ทงนอาจเปนความตงใจหรอไมตงใจทจะทาใหเกดปญหาแกสงแวดลอมกตาม ดงนนจงอาจ
กลาวไดวา มนษยเปนตวการสาคญททาใหเกดขยะมลฝอยขนมาในสภาพแวดลอม
24
ณรงค ณ เชยงใหม (2525) ไดกลาวถงอทธพลของสงแวดลอมตางๆ ทมผลตอปรมาณขยะท
เกดขน ซงเปนปญหาดานการกาจด หรอปญหาทางดานการเกบกวาด และการรองรบ ซงขนอยกบ
อทธพลตางๆ ดงน
1) ดนฟาอากาศ ลกษณะของดนฟาอากาศถาแตกตางกนจะทาใหปรมาณและชนด
ของขยะแตกตางกน ในประเทศไทยเปนประเทศทมอากาศรอน ขยะประเภทเถา
ถานทเกดจากการเผาไหมกมนอยกวาประเทศในเขตหนาวและอากาศรอนม
สวนทาใหขยะบางชนด เชน ขยะสดเกดการเปลยนแปลงสภาพบดเนาไดงาย
และเรวกวาขยะชนดเดยวกนทเกดขนในททมอากาศหนาวเยน
2) ฤดกาล หมายถง ฤดกาลทเกดขนตามธรรมชาต ณ สถานทแหงนนๆ เชน
ประเทศไทยม 3 ฤด ฤดรอน ฤดหนาว ฤดฝน ซงมอทธพลตอปรมาณขยะ ไม
สามารถมองเหนไดชดเจน แตมผลตอผลผลตตางๆ ซงการบรโภคผลผลตตางๆ
กจะมผลตอชนดและลกษณะของขยะ เชน เปลอกผลไมตางๆ จะมมากในฤด
รอน
3) ทตงทางภมศาสตร หมายถง สถานทของโครงการหรอสถานทเกดขยะแตละ
แหง ถาสถานทแตกตางยอมทาใหเกดขยะไดไมเหมอนกน เชน บรเวณสถาน
ทตงรอบทะเลจะมพวกเศษปลา เปลอกหอยพบเหนไดงายกวาชนดอน
เปรยบเทยบกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ซงอยหางทะเลภมประเทศจะเปนท
ราบสง ขยะทพบไดงายจะเปนพวกใบไมมากกวาอยางอน
4) อปนสยและมาตรฐานความเปนอยของประชาชน หมายถง อปนสยของคนแต
ละคน เชน คนทรกสวยรกงาม รกความสะอาด ความเปนระเบยบ เมอมขยะ
เกดขนเอาใจใสในการเกบกวาดอยเสมอ คนทมฐานะดสามารถจะจางคนทา
หนาทเกบกวาดแทนตวเองอยเสมอ ถาอปนสยเปนคนมกงายไมคอยเอาใจใสใน
การรกษาความสะอาดแลวจะพบเหนขยะไดงาย และยงคนมฐานะยากจน มกจะ
ไมมเวลาสนใจการเกบกวาดเทาใดนก เพราะตองการเวลาหาเลยงชพ เปนตน
25
5) สภาพชมชน หมายถงสภาพทวๆ ไปของชมชนวาลกษณะของชมชนนนเปน
อยางไร เชน ถาเปนศนยกลางการคาขาย เศษสงของทเหลอทงเปนขยะกยอมม
มากขน ชนดและปรมาณมากทาใหมปญหาในการเกบและขนยาย ถาเปนชมชน
ใดมความหนาแนนของชมชนมจานวนประชากรและทอยอาศยมาก การ
คมนาคมและสภาพถนนไมด รถเกบขยะไมสามารถเขาไปถงไดประกอบกบไม
มความรการกาจดขยะอยางถกหลกสขาภบาล กจะทาใหมปรมาณขยะมากทบ
ถมกนอย ซงมผลตอสขภาพอนามยของประชาชนโดยตรง 6) เศรษฐกจของประชาชน หมายถง เศรษฐกจของประชาชนในระยะนนๆ ถา
ระยะเวลาใดมเศรษฐกจด กจการตางๆ เจรญกาวหนา ประชาชนมเงนใชจายใน
การซอของมาอปโภคบรโภคมาก เชน ซออาหารกจะทาใหเกดเศษอาหารและ
สงของตกคาง มปรมาณเพมมากขน แตถาระยะเวลาใดเศรษฐกจตกตาขยะจะ
เกดนอย
7) ประสทธภาพการบรการการเกบรวบรวมขยะ ซงดาเนนการโดย
กรงเทพมหานคร หรอเทศบาลตางๆ ถามการเกบบอยครงและทวถงปรมาณขยะ
กไมตกคาง แตถาไมมการเกบอยางสมาเสมอจะเกดขยะสะสมในบรเวณนนเพม
มากขน
2.4.2 ผลเสยทเกดจากปรมาณขยะกอสรางตอโครงการกอสราง
ความเสยหายทชดเจนตอโครงการกอสรางซงเปนตนกาเนดของขยะเองคอ เมอมขยะเกดขน
จากการกอสรางจะตองใชงบประมาณสวนหนงในการกาจด ไมวาจะดวยวธการฝงกลบ หรอทาลาย
ดวยวธอนใด คาใชจายทโครงการกอสรางตองเสยไปในการกาจดขยะกอสรางน เปนเพยงการสญเสย
รายไดสวนหนงซงหลายโครงการอาจเหนวาเปนเรองปกตของการกอสราง แตหากพจารณาใหด
นอกเหนอจากคาใชจายในการกาจดขยะเหลานแลว มลคาของวสดทสงซอเขามาแลวไมไดใชงาน
หรอใชงานไดไมทงหมด ซงไดแปรสภาพเปนขยะกอสรางนน มมลคาสงกวาคาใชจายในการกาจด
มากนก ดงนนจะเหนวางบประมาณทตองเสยไปเนองจากการเกดขนของปรมาณขยะจากการกอสราง
26
เปนการเสยหายถง 2 ตอดวยกนคอ เสยคาสงซอวสดทตองกลายเปนขยะและเสยคากาจดขยะทเกดขน
นนอก การวางแผนการกอสรางทดโดยคานงถงการควบคมปรมาณขยะทอาจเกดขนในขณะการ
ทางาน โดยเรมตงแตในขนตอนการออกแบบจงเปนสงทควรทาหากตองการทจะลดคาใชจายท
เกดขนจากปรมาณขยะกอสราง ปรมาณของขยะกอสรางทเกดขนคดเปนเปอรเซนตเทยบกบปรมาณท
สงซอเขามายงหนวยงานโดย Bossink (1994), Ottens (1994) และ Preventie (1994) (อางถงใน Bos-
sink & Brouwers) กลาววามปรมาณตงแต 1-10% โดยนาหนก โดยวสดทมคาเปอรเซนตการแปรเปน
ขยะสงไดแก กระเบองมงหลงคา ปนกอ และแผนหนปผนง ซงอาจเนองมาจากในการขนตอนการ
ทางานเพอตดตงวสดประเภทเหลานจาเปนตองมการตดเพอวางซอนกน การกอกาแพงมกมเศษของ
ปนกอหลนในขณะกอ หรอปนกอเมอผสมแลวเหลอกจะแหงแขงกลายสภาพเปนขยะไป สวนแผน
หนปผนงหรอกระเบองในโครงการทมพนทแคบหรอมสวนเลยวสวนโคงมาก เชน สวนทเปนหองนา
หรอบางโครงการทตองการใหปกระเบองใหเปนลวดลายตางๆ เหลานลวนทาใหตองมการตดแผน
กระเบองเกดเปนเศษทไมสามารถนาไปใชในสวนอนๆ ไดกลายเปนขยะไปอกเชนกน ซงการเกดขน
ของขยะกอสรางเนองจากสาเหตในการทางานเหลานเราไมสามารถจะทาใหหมดไปได แตอาจจะทา
ใหลดนอยลงได โดยใชการออกแบบทคานงถงการตดเศษเหลอทง หรอสาหรบโครงการทตองป
กระเบองหลงคาเปนพนทมากๆ กอาจเลอกใชแผนกระเบองทมขนาดใหญแทนกระเบองขนาดเลก ซง
จะชวยลดการตดมมกระเบองได เปนตน
2.4.3 ผลเสยทเกดจากปรมาณขยะกอสรางตอสงคมและสงแวดลอม
ขยะกอสรางเปนขยะทมลกษณะทแตกตางจากขยะมลฝอยทวไป คอมกเปนวสดทมความ
ทนทานตอสภาวะอากาศ และมกไมยอยสลายโดยธรรมชาต นอกจากนวธการทวไปทใชในการกาจด
ขยะกอสรางคอการนาไปฝงกลบ ซงตองใชพนทคอนขางมาก และตองเปนพนททอยหางจากชมชน
เพอปองกนอนตรายทอาจเกดขนไดเนองจากวสดบางประเภทเชน แผนยบซม หากปลอยทงไวเมอ
โดนนากจะเกดเปนฝนฟงกระจาย เปนอนตรายตอระบบทางเดนหายใจของมนษย หรออาจมการ
ละลายไปกบนาแลวไหลลงสแหลงนาใชของชาวบาน เปนตน ซงในหลายประเทศไดประสบปญหา
คอไมสามารถหาพนทฝงกลบทเหมาะสมได หรอเลงเหนถงความเปนไปไดในการขาดแคลนพนทท
จะใชในการฝงกลบในอนาคต จงไดมมาตรการเพมคาธรรมเนยมในการฝงกลบในปจจบน ซง
27
ถงแมวาจะเปนการแกปญหาทปลายเหตแตกถอเปนวธการทชวยกระตนใหผประกอบการธรกจ
กอสรางหนมาหาวธการลดปรมาณขยะกอสรางเพอลดตนทนการกอสรางทตองเสยไปกบ
คาธรรมเนยมจากการนาขยะกอสรางไปผานกระบวนการฝงกลบนอกจากจะเปนปญหาตอสขภาพ
และความสวยงามของชมชนแลว ขยะจากการกอสรางยงตองใชวธการในการกาจดใหถกวธ ซงใน
สวนนตองดาเนนการโดยภาครฐสวนทมหนาทในการกาจดขยะและงบประมาณในการกาจดขยะ
เหลาน สวนมากมาจากเงนภาษของประชาชน ซงสามารถนาไปใชประโยชนดานอนๆ ไดหากม
ปรมาณขยะทไมมากนก
ปจจบนยงไมมการจดการขยะจากการกอสรางอยางเปนระบบในประเทศไทย หากมการ
จดการทดและสามารถลดขยะจากการกอสรางไดมากขน มการนาขยะมาใชประโยชนไดมากขน ลด
การกาจดหรอทงขยะอยางผดกฎหมาย อาจจะทาใหลดผลกระทบตอสงแวดลอมลงไดมาก และใช
ทรพยากรไดยงยนขน โดยมลาดบขนตอนในการจดการขยะจากการกอสรางเพอสงแวดลอมทยงยน
ตอไปดงน
1. การลดขยะจากแหลงกอสราง ไดแกการวางแผนงานกอสรางกอนเรมงาน การปรบเปลยน
วสดทใชใหเหมาะสมกบงาน และการปรบปรงกระบวนการกอสราง
2. การใชซา (Reuse) และการนากลบมาใชใหม (Recycling of material)หรอการนาวสด
กลบคน (Recovery of material)
3. การแปรสภาพใหไดผลตภณฑทใชประโยชนได (Conversion product) และการนา
พลงงานกลบคน (Energy recovery)
4. การกาจดขยะทไมสามารถนามาใชประโยชนไดดวยวธทปลอดภย
ปญหาขยะกอสรางนมแนวโนมทจะเพมมากขนตลอดเวลา หากไมมการจดการหรอหา
มาตรการลดปรมาณขยะกอสรางแลว ปญหานจะคอยๆ เพมความรนแรงขนได กลาวคอพนททใช
กาจดขยะ ซงกคอพนททใชในการฝงกลบจะคอยๆ ลดลง ในขณะทการขยายตวของสงคมเมองไปส
ภาคชนบททาใหมการกอสรางมากขน และปรมาณขยะกอสรางกจะเพมมากขนจากการขยายตว
ดงกลาว จากผลเสยทงจากผประกอบการกอสรางเองและตอสงคมดงทไดกลาวไวขางตนจะเหนวาม
28
ความจาเปนทจะตองหาวธการในการลดปญหาจากขยะกอสรางเหลานโดยเรว และวธการทดทสดใน
การลดปญหาเหลาน คอตองมการบรหารจดการขยะทเกดขนจากการกอสรางตงแตภายในโครงการ
กอสราง ซงเปนตนเหตของปญหาทงหมดนนเอง
2.5 ผลงานวจยทเกยวของ
สพร คตตะเทพ (2535) ไดศกษาเกยวกบการจดการขยะโดยวธนาเอาขยะมาขายเปนของเกา ศกษากรณเทศบาลเมองเชยงใหมพบวา รานรบซอของเกาเขตเทศบาลเมองเชยงใหมมความสามารถรบซอกระดาษไดจานวน 5,900-6,300 กโลกรมตอวน เมอเปรยบเทยบกบขยะของเทศบาลคดเปนรอยละ 15.9-17.1 ซงกระดาษนโดยทวไปจะแบงเปน 4 ประเภทดวยกนคอ พวกกลองกระดาษ กระดาษหนงสอพมพ หนงสอ เศษกระดาษ ขวดตางๆ จะมการรบซอประมาณ 3,700-4,100 กโลกรม เมอเปรยบเทยบกบปรมาณขยะของเทศบาลคดเปนรอยละ 21.7 – 24.0 ซงสวนใหญจะอยในรปของขวด ซงจะแยกเปนขวดส และขวดใส เศษขวดแกวบางแหงจะมการซอขายกนอย พลาสตกจะมการซอขายกนอยประมาณวนละ 1,260-1,570 ตน เมอเปรยบเทยบกบปรมาณขยะของเทศบาล คดเปนรอยละ 5.1-6.4 ซงสวนใหญเปนพลาสตกแขง เชน พวกตะกรา กะละมง และถงพลาสตก พวกถงพลาสตกมการซอขายนอยมาก ปจจบนเนองจากขาดผรบซอจากกรงเทพฯ และมราคาเปลยนแปลงคอนขางมากทาใหไมคมกบการจดซอ พวกโลหะสวนใหญเปนเศษเหลกประมาณ 3,750-4,150 ตนตอวน สวนอลมเนยมทองแดงและทองเหลองรวมกนประมาณ 740-1,030 ตนตอวน
วโรจน อศวทวโชคชย (2549) ไดศกษาเกยวกบขยะมลฝอยจากกระบวนการกอสรางในโครงการหมบานจดสรร โดยวธการสมภาษณ และแบบสอบถาม ซงไดทาการศกษา 3 ดาน คอสดสวนของการเกดขยะมลฝอยจากวสดประเภทตางๆ สาเหตของการเกดขยะมลฝอย และแนวทางการบรหารและจดการขยะมลฝอยจากกระบวนการกอสราง พบวาวสดกอสรางทกอใหเกดขยะมลฝอยแบงออกเปน 7 ประเภทคอ ไมรปพรรณ คอนกรต อฐ เหลกรปพรรณ กระเบองพนและผนง กระเบองหลงคา และบรรจภณฑของวสดตางๆ ซงเปนวสดทมความนาจะเปนทเกดขยะมลฝอยมากทสด มความนาจะเปนอยระหวาง 7-10 คอ วสดประเภทไมรปพรรณ และคอนกรต สวนสาเหตททาใหเกดขยะมลฝอยในกระบวนการกอสราง ไดแบงการวเคราะหออกเปน 2 สวนคอฝายบรหารโครงการ ม 5 สาเหตคอการเปลยนแปลงแกไขแบบระหวางการกอสราง การขาดการวางแผนการบรหารวสด การกาหนดสถานทกองเกบไมเหมาะสม การจดซอวสดทไมเหมาะสมกบการใชงาน และการสอสารกบสวนปฎบตงาน ในสวนของฝายปฏบตงานม 3 สาเหตคอ การแกไขงาน เนองจากผลงานไมไดมาตรฐาน การไมมการวางแผนการใชวสด และคนงานขาดทกษะในการทางาน สาหรบ
29
แนวทางการจดการขยะมลฝอยในกระบวนการกอสรางม 6 แนวทางทสามารถนามาปฏบตแลวเกดประสทธภาพในการจดการขยะมลฝอยไดแก การจดทาแผนงานกอสราง การคดเลอกวสดทไดมาตรฐาน การเตรยมสถานทกองเกบวสด การสงงานทชดเจนและการศกษาแบบกอนเรมงาน การควบคมงานอยางใกลชด และการฝกอบรมแรงงานใหมทกษะเพยงพอกบการทางาน
มาโนช วงศธนกญชร (2550) ไดศกษาเกยวกบการจดการขยะจากงานกอสรางโดยใชกระบวนการสงแวดลอมศกษา กรณศกษาโครงการโรงงานมนแบอเลคโทรนคส ลพบร ของบรษทไทคชา (ประเทศไทย)จากด โดยวธนาเอาขยะมาชงนาหนกและหาปรมาณขยะทเกดขนในแตละวน พบวาสามารถแบงแยกขยะทเกดจากการกอสราง 4 ประเภทคอ ขยะรไซเคลเกดขนเฉลย 35.104 กโลกรมตอวน ขยะอนตรายเกดขนเฉลย 8.154 กโลกรมตอวน ขยะยอยสลายไดเกดขนเฉลย 5.047 กโลกรมตอวน ขยะทวไปเกดขนเฉลย 4.604 กโลกรมตอวน และยงพบวาโครงการประสบปญหาขยะจากการกอสรางหรอวสดทเหลอใชจากการกอสราง หรอการทาลายสงกอสราง สงผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชนทอยบรเวณใกลเคยง และสนเปลองงบประมาณในการจดพนทและบคลากรในการจดการขยะซงเปนการเพมภาระคาใชจายในการบรหารโครงการ ขยะจากการกอสรางสวนใหญจะเปนขยะททาลายยาก ซงสวนมากจะเปนขยะอนตรายและขยะรไซเคลเปนสวนใหญ การจดการขยะเหลานตองแยกประเภทของขยะกอน จงจะสามารถนาขยะแตละประเภทไปจดการหรอกาจดไดอยางเหมาะสม ซงผลปรากฎวาการจดการขยะสามารถลดปรมาณขยะจากการกอสรางไดรอยละ 91.29 ของปรมาณขยะทเกดขน
Zainal Abidin Harahap (1984) ไดศกษาเรอง Recycling Potential of Solid Wastes at Source and Deposal in Jarkata, Indonesia ผลการศกษาปรากฏวา รปแบบการแยกประเภทขยะมลฝอยเพอนากลบมาใชประโยชน มการคดแยกเปนทอดๆ เรมจากเจาของเคหสถานคดแยกจากแหลงกาเนด จากนนคดแยกโดยเจาหนาทเกบขนขยะมลฝอยและผขดคยคดแยกบรเวณทเทกอง ทงหมดทมการคดแยกทมรปแบบไมชดเจน จากการจดแยกประเภทขยะมลฝอยดงกลาว สามารถสรางรายไดใหแกผดาเนนการในอตราทสง กลาวคอ เจาของเคหสถานมรายไดจากการจาหนายขยะมลฝอยทคดแยกประเภทประมาณ 3,000-10,000 เหรยญอนโดนเซยตอเดอน (9,000-36,000 บาท)แสดงใหเหนวาสามารถคดแยกประเภทของขยะมลฝอยทสามารถนากลบมาใชประโยชนออกจากขยะมลฝอย สามารถสรางรายไดแกผปฏบตทางหนงดวย และถามการจดรปแบบทชดเจน นาจะทาใหปรมาณขยะมลฝอยทสามารถนากลบไปใชประโยชนไดมมากขน ซงหมายถงรายไดจากการจาหนายจะสงขนตามไปดวย
30
Griffith Alan (1995) ไดทาการศกษาสถานการณการใชระบบบรหารจดการดานสงแวดลอมในงานกอสรางในประเทศองกฤษ เพอวดทศนคต ความคดเหน และวธปฏบตในเรองของการบรหารจดการเกยวกบสงแวดลอมของอตสาหกรรมกอสรางขององกฤษ โดยทาการสมภาษณบรษททเปนเจาของโครงการจานวน 8 บรษท, บรษทผออกแบบ/ทปรกษาจานวน 4 บรษท และบรษทรบเหมากอสรางทไดรบ ISO 9000 แลวจานวน 2 บรษท พบวาเจาของโครงการมความคาดหวงเพมขนวาผรบเหมากอสราง และทปรกษาโครงการไดคานงถงสงแวดลอมมากขน โดยเฉพาะการนาระบบบรหารสงแวดลอมเขามาใชในองคกร แตอยางไรกตามเจาของโครงการจะยงไมกาหนดเรองการนาระบบบรหารสงแวดลอมเขามาใชในบรษทรบเหมา หรอ ทปรกษาโครงการ ไวในขอกาหนดเรองคณสมบตของผรบเหมาหรอทปรกษาทจะเขาประมลงาน ซงแตกตางกบการกาหนด ISO 9000 ซงมกพบอยบอยๆ วาเจาของโครงการจะกาหนดไวในเงอนไขการประมลงาน สวนผออกแบบ และทปรกษาโครงการ เหนวาการพฒนาของระบบบรหารสงแวดลอมนาจะเหมอนกบระบบการบรหารคณภาพ (QMS) คอเปนทยอมรบกนอยางแพรหลายในอตสาหกรรมกอสราง โดยทหนงในบรษทผออกแบบ/ทปรกษาทอยในการศกษาครงน ไดนาเอาระบบบรหารสงแวดลอมเขามาใชในองคกรเรยบรอยแลว สวนผรบเหมากอสรางเหนวา แรงผลกดนทจะทาใหมการนาระบบบรหารสงแวดลอมเขามาใชกคอ การเพมความกวดขนของกฎหมายทเกยวของกบสขภาพและความปลอดภยและพฒนาระบบบรหารคณภาพ (QMS) ทมอยใหครอบคลมถงความตองการของระบบบรหารสงแวดลอม โดยเรมจากหนวยงานกอสรางทสงผลกระทบตอสงแวดลอมมากทสด นอกจากนยงพบวาอกวา บรษททางดานวศวกรรมใหญๆ ไดแสดงเหนถงการสนบสนนทจะนาระบบบรหารสงแวดลอมเขามาใช บรษททปรกษาและบรษทรบเหมากอสรางเสยอกทคอนขางสงวนทาทสาหรบการนาเอาระบบบรหารสงแวดลอมมาใช ซงสงเหลานจะคลายกบววฒนาการของการนาระบบบรหารคณภาพ หรอ ISO 9000 เขามาใชกบอตสาหกรรมกอสราง
จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของดงกลาวมาแลวพบวา แนวทางทจะแกปญหาขยะ
กอสรางใหเบาบางลงไดดวยการวางแผนการจดการอยางเปนระบบ จดระบบพนท ลดปรมาณขยะท
เกดขน โดยวธการคดแยกประเภทขยะตงแตจดเรมตนหรอตงแตแหลงกาเนด แลวนาขยะแตละ
ประเภททไดไปจดการวธทเหมาะสมตอไป ทงนการจะทาใหวธการจดการขยะดวยการแยกประเภท
ขยะตงแตเรมตนประสบความสาเรจไดนน ตองทาใหผเกยวของเกดความตระหนก เกดความรความ
เขาใจ เกดทกษะ เกดเจตคต และความพรอมทจะรวมลงมอปฏบตเพอปองกนและแกปญหาขยะเพอ
สงแวดลอมทยงยนตอไป