บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2...

41
บทที ่ 2 การวิเคราะห์งบการเงิน เมื่อสิ้นรอบระยะเวลาบัญชีของกิจการ กิจการจะต้องจัดทํางบการเงินเพื่อให้ทราบฐานะ ทางการเงินของกิจการ และผลการดําเนินงานในรอบปีที่ผ่านมา ซึ่งงบการเงินของกิจการถือว่า เป็นข้อมูลทางการเงินที่มีความสําคัญเป็นอย่างมากต่อการตัดสินใจในการดําเนินงานของฝ่าย บริหาร แต่การจะนําข้อมูลทางการเงินดังกล่าวไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดนั ้นยากลําบากมาก ทั ้งนี ้ เนื่องจากงบการเงินที่แต่ละกิจการจัดทําขึ้นมีวิธีการทําที่แตกต่างกันออกไป ถึงแม้ว่าจะเป็น วิธีการบัญชีที่ยอมรับกันโดยทั่วไปก็ตาม ดังนั้น ผู ้ทําการวิเคราะห์และผู ้นําผลการวิเคราะห์ไปใช้ งานจะต้องศึกษาและทําความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการบัญชีที่กิจการนั้นถือปฏิบัติให ้ชัดเจนเสียก่อน ความหมายของการวิเคราะห์งบการเงิน การวิเคราะห์งบการเงิน (financial statement analysis) หมายถึง กระบวนการค้นหา ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงานของกิจการหนึ่งกิจการใดจาก งบการเงินของกิจการนั้น พร้อมทั ้งนําข ้อเท็จจริงดังกล่าวมาประกอบการตัดสินใจต่อไป (เพชรี ขุมทรัพย์, 2528, หน้า 1) ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า การวิเคราะห์งบการเงินเป็นการให้ข้อมูลเกี่ยวกับฐานะทางการเงิน และผลการดําเนินงานของกิจการจากอดีตที่ผ่านมา และจะเป็นการนําข้อมูลในอดีตไปช่วยในการ วางแผนทางการดําเนินงานในอนาคตให้เกิดประโยชน์แก่ฝ่ายบริหาร และผู ้เกี่ยวข้องที่ต้องการ ข้อมูลไปใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจ โดยการนําเสนอข้อมูลสรุปของงบการเงินเพื่อให้ผู ้ใช้งบ เข้าใจได้ง่ายขึ ้น

Upload: others

Post on 08-Jan-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

บทท 2

การวเคราะหงบการเงน

เมอสนรอบระยะเวลาบญชของกจการ กจการจะตองจดทางบการเงนเพอใหทราบฐานะ

ทางการเงนของกจการ และผลการดาเนนงานในรอบปทผานมา ซงงบการเงนของกจการถอวา

เปนขอมลทางการเงนทมความสาคญเปนอยางมากตอการตดสนใจในการดาเนนงานของฝาย

บรหาร แตการจะนาขอมลทางการเงนดงกลาวไปใชใหเกดประโยชนสงสดนนยากลาบากมาก

ทงน เนองจากงบการเงนทแตละกจการจดทาขนมวธการทาทแตกตางกนออกไป ถงแมวาจะเปน

วธการบญชทยอมรบกนโดยทวไปกตาม ดงนน ผ ทาการวเคราะหและผ นาผลการวเคราะหไปใช

งานจะตองศกษาและทาความเขาใจเกยวกบวธการบญชทกจการนนถอปฏบตใหชดเจนเสยกอน

ความหมายของการวเคราะหงบการเงน การวเคราะหงบการเงน (financial statement analysis) หมายถง “กระบวนการคนหา

ขอเทจจรงเกยวกบฐานะทางการเงนและผลการดาเนนงานของกจการหนงกจการใดจาก

งบการเงนของกจการนน พรอมทงนาขอเทจจรงดงกลาวมาประกอบการตดสนใจตอไป”

(เพชร ขมทรพย, 2528, หนา 1)

ดงนน จงสรปไดวา การวเคราะหงบการเงนเปนการใหขอมลเกยวกบฐานะทางการเงน

และผลการดาเนนงานของกจการจากอดตทผานมา และจะเปนการนาขอมลในอดตไปชวยในการ

วางแผนทางการดาเนนงานในอนาคตใหเกดประโยชนแกฝายบรหาร และผ เกยวของทตองการ

ขอมลไปใชประโยชนในการตดสนใจ โดยการนาเสนอขอมลสรปของงบการเงนเพอใหผ ใชงบ

เขาใจไดงายขน

Page 2: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

14

งบการเงน งบการเงน (financial statement) หมายถง งบกาไรขาดทน งบกาไรสะสม งบดล

งบแสดงการเปลยนแปลงฐานะทางการเงน หมายเหตงบยอย และคาอธบายอนซงระบไววาเปน

สวนหนงของงบการเงน ( 0

∗สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย, 2538,

หนา f-2)

สวนประกอบของงบการเงน ตามมาตรฐานการบญชฉบบท 35 เรองการนาเสนองบการเงน ไดกาหนดใหงบการเงน

ทครบถวนจะตองประกอบดวย

1. งบดล

งบดล (balance sheet) หรอ งบแสดงฐานะทางการเงน (statement of financial

position) เปนงบทแสดงฐานะทางการเงนของกจการ ณ วนใดวนหนง วามสนทรพยและหนสน

ประเภทใด เปนมลคาเทาใด และมเงนทนจากแหลงใดบาง จานวนเทาใด

2. งบกาไรขาดทน

งบกาไรขาดทน (income statement หรอ profit and loss statement) เปนงบ

ทแสดงผลการดาเนนงานของกจการสาหรบงวดเวลาหนง เพอสรปใหเหนวาเมอเปรยบเทยบ

รายไดกบคาใชจายของงวดเวลานนแลวจะมผลกาไรหรอขาดทนสทธเทาใด

3. งบใดงบหนง

งบใดงบหนง ซงแสดงการเปลยนแปลงในสวนของเจาของ ดงน

3.1 งบแสดงการเปลยนแปลงในสวนของเจาของ (statement of change in

owner’s equities) เปนงบทจดทาขนเพอแสดงการเปลยนแปลงสวนของเจาของในระหวางรอบ

ระยะเวลาบญชประกอบดวยรายการสวนของเจาของยกมาในวนตนงวด รวมกบรายการททาให

สวนเจาของเพมขนหรอลดลงในระหวางงวด หรอ

∗ สมาคมนกบญชและผสอบบญชรบอนญาตแหงประเทศไทย ไดยกเลกไปตามพระราชบญญตวชาชพบญช พ.ศ.2547 มาตรา 6

โดยมการจดตงสภาวชาชพขนมาแทน

Page 3: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

15

3.2 งบกาไรขาดทนเบดเสรจ (comprehensive income statement) เปนงบ

ทจดทาขนเพอแสดงการเปลยนแปลงในสวนของเจาของอกรปแบบหนง ประกอบดวยรายการทยง

ไมรบรในงบกาไรขาดทน กาไรหรอขาดทนสทธในระหวางรอบระยะเวลาบญช และผลสะสม

ทเกดจากการเปลยนแปลงนโยบายบญชหรอการแกไขขอผดพลาด

4. งบกระแสเงนสด

งบกระแสเงนสด (statement of cash flows) เปนงบทแสดงการเปลยนแปลงของ

เงนสดวาในระหวางรอบระยะเวลาหนง กจการมเงนสดเพมขนหรอลดลงเทาใดโดยจะบอกให

ทราบถงแหลงทไดมาและแหลงทใชไปของเงนสดในงวดเวลานน

5. หมายเหตประกอบการเงน

ตามประกาศสภาวชาชพบญช ฉบบท 38/2550 เรองมาตรฐานการบญชฉบบท 35

(ปรบปรง 2550) ไดใหคาจากดความของหมายเหตประกอบงบการเงน (note of financial

statement) วาหมายถง ขอมลทนาเสนอเพมเตมจากทแสดงในงบดล งบกาไรขาดทน งบแสดง

การเปลยนแปลงสวนของเจาของ และงบกระแสเงนสด หมายเหตประกอบงบการเงนใหขอมล

เกยวกบคาอธบายรายการ รายละเอยดของรายการตาง ๆ ทแสดงในงบการเงนและขอมล

เกยวกบรายการทไมเขาเกณฑการรบรรายการในงบการเงนทนาเสนอ ดงนนหมายเหตประกอบ

งบการเงน จงประกอบดวย

5.1 นโยบายการบญช (accounting policies) หมายถง หลกการ หลกเกณฑ

ประเพณปฏบต กฎ และวธปฏบต เฉพาะทกจการใชในการจดทาและนาเสนองบการเงน

5.2 คาอธบายอน หมายถง รายละเอยดเพมเตมของรายการตาง ๆ ทแสดงไว

ในงบการเงน และขอมลอน ๆ ทไมเขาเกณฑการรบรรายการในงบการเงนทนาเสนอ

ขนตอนในการวเคราะหงบการเงน จากการทกลาวมาแลวขางตนถงสวนประกอบของงบการเงน งบการเงนทจะนามาใช

ในการวเคราะห ไดแก งบกาไรขาดทน และงบดล เทานน โดยผ ทาการวเคราะหจะตองนา

ตวเลขจากฝายบญชมาทาการวเคราะหพรอมทงเสนอขอคดเหนตอฝายบรหาร และฝายบรหาร

จะเปนผตดสนใจในการดาเนนการตอไป ขนตอนของการวเคราะหงบการเงน มดงตอไปน

1. การกาหนดเปาหมาย เปนการกาหนดเปาหมายในการวเคราะหใหชดเจนวา

ตองการวเคราะหอะไร นาไปใชประโยชนเรองอะไรบาง

Page 4: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

16

2. การรวบรวมขอมล เปนการจดเตรยมขอมลสาหรบการวเคราะห ไดแก งบกาไร

ขาดทน งบดล และงบกาไรสะสมยอนหลงอยางนอย 2 ป

3. การจดเรยงรายการ เปนการนาขอมลในขอ 2 มาจดเรยงรายการใหอยในรปแบบ

เดยวกน เพอสะดวกและงายตอการวเคราะหเปรยบเทยบ

4. การเลอกเครองมอทางการเงน เปนการพจารณาเลอกเครองมอทางการเงนเพอใช

ในการวเคราะหใหเหมาะสมกบเปาหมายทกาหนด

5. การแปลความหมาย เปนการนาผลของการวเคราะหมาแปลความหมายโดยใช

หลกเกณฑหรอมาตรฐานทกาหนดไว

6. การจดทารายงาน เปนการจดทารายงานเพอนาเสนอฝายบรหารหรอผ เกยวของ

ตามรปแบบทกาหนดหรอตามความตองการของผใช

7. การตดสนใจ เปนการนาผลการวเคราะหทเสนอผบรหารมาตดสนใจแกไข วนจฉย

ปญหา และปรบปรงการบรหารงานตอไป

การเปรยบเทยบขอมล การวเคราะหงบการเงนทจะใหประโยชนมากยงขนนน จะตองนาผลการวเคราะหไป

เปรยบเทยบกบขอมลทเราสนใจหรอขอมลอน ๆ ทเกยวของ ซงฐานทใชในการเปรยบเทยบม

หลายประเภท ไดแก

1. การเปรยบเทยบกบขอมลในอดตของกจการ เปนการเปรยบเทยบรายการหนง ๆ

ในงบการเงนของกจการในงวดบญชปจจบน กบรายการเดยวกนในงบการเงนของกจการในงวด

กอน ๆ ซงผลของการเปรยบเทยบจะทาใหเหนถงการเปลยนแปลงทสาคญ รวมทงแนวโนมของ

การเปลยนแปลงดวย

2. การเปรยบเทยบกบตวเลขคาเฉลยของอตสาหกรรม เปนการเปรยบเทยบ

รายการหรอความสมพนธทางการเงนของกจการ กบตวเลขคาเฉลยของอตสาหกรรม ซงผลของ

การเปรยบเทยบจะทาใหเหนถงศกยภาพของกจการกบอตสาหกรรมอน

3. การเปรยบเทยบกบกจการอน เปนการเปรยบเทยบรายการหรอความสมพนธ

ทางการเงนของกจการ กบรายการเดยวกนของกจการอน ๆ ทอยในอตสาหกรรมประเภทเดยวกน

ซงผลของการเปรยบเทยบจะทาใหเหนถงศกยภาพของกจการเพอแขงขนกบกจการอน

Page 5: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

17

เครองมอทใชในการวเคราะหงบการเงน การวเคราะหงบการเงน ขอมลจากงบการเงนถอวาเปนสงสาคญยง เพราะจะตองม

ขอมลอยางเพยงพอ ประกอบกบผ วเคราะหจะตองเปนผ ทมประสบการณ จะตองเรยนรเกยวกบ

รปแบบของงบการเงน การจดประเภทรายการในงบการเงน การแสดงรายการและมลคาของ

แตละรายการ หากผ วเคราะหไดมการวางแผนในการจดเตรยมขอมลอยางด จะทาใหเกดความ

สะดวก ประหยดเวลาและคาใชจาย เมอจดเตรยมขอมลครบถวน เทคนคหรอเครองมอในการ

วเคราะหถอเปนสงสาคญอกประการหนง เนองจากจาเปนจะตองใชเครองมอใหเหมาะสมกบเรอง

ทจะวเคราะห เพอใหบรรลเปาหมายทกาหนดไวแตตน เครองมอทางการเงนมหลายวธ แตทนยม

ใช ไดแก

1. การวเคราะหตามแนวนอน

การวเคราะหตามแนวนอน (horizontal analysis) หมายถง การเปรยบเทยบขอมล

จากงบการเงนในงวดเวลาทตางกน โดยดวาแตละรายการในงบการเงนมการเปลยนแปลง

แตกตางกนจากปกอนอยางไร ซงการเปลยนแปลงนนอาจจดทาในรปจานวนเงน หรออตรา

รอยละกได การวเคราะหตามแนวนอนคานวณไดจากสตรดงน

(1)

(2)

ตวอยางท 2.1 ตอไปนเปนขอมลการเปรยบเทยบยอดขายของบรษท รกสยาม จากด

ตงแตป 25X1 - 25X6

รอยละของการเปลยนแปลงเมอเทยบกบปฐาน =

จานวนเงนในปปจจบน – จานวนเงนในปฐาน

จานวนเงนในปฐาน

X 100

รอยละเมอเทยบกบปฐาน = จานวนเงนในปปจจบน

จานวนเงนในปฐาน X 100

Page 6: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

18

รายการ ป 25X6 ป 25X5 ป 25X4 ป 25X3 ป 25X2 ป 25X1

ยอดขายสทธ(บาท) 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 250,000

1. รอยละของการ

เปลยนแปลงเมอเทยบ

กบป 25X1 (ปฐาน)

60 40 20 0 (20) 0

2. รอยละเมอเทยบ

กบปฐาน 160 140 120 100 80 100

การอานผลลพธ 1. ในป 25X6 มยอดขายเปลยนแปลงจากป 25X1 คดเปนรอยละ 60

2. ในป 25X6 มยอดขายคดเปนรอยละ 160 ของยอดขายในป 25X1

3. สวนการอานผลลพธในปอน ๆ อานทานองเดยวกน

ตวอยางท 2.2 ตอไปนเปนงบการเงนของ บรษท รกสยาม จากด ระหวางป 25X1 และ

25X2

บรษท รกสยาม จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 และ 25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 ป 25X1

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 7,282 57,600

ลกหนการคา 632,160 351,200

สนคาคงเหลอ 1,287,360 715,200

รวมสนทรพยหมนเวยน 1,926,802 1,124,000

สนทรพยไมหมนเวยน

อาคาร และอปกรณ 1,202,950 491,000

หก คาเสอมราคาสะสม-อาคารและอปกรณ 263,160 146,200

รวมสนทรพยไมหมนเวยน 939,790 344,800

รวมสนทรพย 2,866,592 1,468,800

Page 7: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

19

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 524,160 145,600

ตวเงนจาย 720,000 200,000

คาใชจายคางจาย 489,600 136,000

รวมหนสนหมนเวยน 1,733,760 481,600

หนสนระยะยาว

เงนก ระยะยาว 1,000,000 323,432

รวมหนสน 2,733,760 805,032

สวนของผ ถอหน

หนสามญ (100,000 หน) 460,000 460,000

กาไรสะสม (327,168) 203,768

รวมสวนของผ ถอหน 132,832 663,768

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 2,866,592 1,468,800

บรษท รกสยาม จากด

งบกาไรขาดทนเปรยบเทยบ

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1 และ 25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 ป 25X1

ขายสทธ 5,834,400 3,432,000

หก ตนทนขาย 5,728,000 2,864,000

คาใชจายอน ๆ 680,000 340,000

คาเสอมราคา – อาคารและอปกรณ 116,960 18,900

รวมคาใชจายดาเนนงาน 6,524,960 3,222,900

กาไรกอนหกภาษและดอกเบย (690,560) 209,100

ดอกเบยจาย 176,000 62,500

กาไรกอนหกภาษ (866,560) 146,600

ภาษเงนได (40%) (346,624) 58,640

กาไรสทธ (519,936) 87,960

กาไรตอหน (5.199) 0.880

เงนปนผลตอหน 0.110 0.220

มลคาตามบญชตอหน 1.328 6.638

ราคาหนสามญตอหน 2.25 8.50

จานวนหนสามญทออกจาหนาย (หน) 100,000 100,000

Page 8: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

20

อตราภาษ 40.00% 40.00%

บรษท รกสยาม จากด

งบกาไรสะสม

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X2

หนวย : บาท

กาไรสะสมยกมา (31 ธนวาคม 25X1) 203,768

บวก กาไรสทธ (ป 25X2) (519,936)

หก เงนปนผลจาย (11,000)

กาไรสะสมยกไป (31 ธนวาคม 25X2) 327,168

วธทา การคานวณเพอแสดงการวเคราะหตามแนวนอนของงบดล

บรษท รกสยาม จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 และ 25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 ป 25X1 เพมขน (ลดลง) รอยละ

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 7,282 57,600 (50,318) (88)

ลกหนการคา 632,160 351,200 280,960 80

สนคาคงเหลอ 1,287,360 715,200 572,160 80

รวมสนทรพยหมนเวยน 1,926,802 1,124,000 802,802 72

อาคารและอปกรณ 1,202,950 491,000 711,950 145

หก คาเสอมราคาสะสม – อาคารและอปกรณ 263,160 146,200 116,960 80

รวมสนทรพยไมหมนเวยน 939,790 344,800 594,990 173

รวมสนทรพย 2,866,592 1,468,800 1,397,792 96

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 524,160 145,600 378,560 260

ตวเงนจาย 720,000 200,000 520,000 260

คาใชจายคางจาย 489,600 136,000 353,600 260

รวมหนสนหมนเวยน 1,733,760 481,600 1,252,160 260

Page 9: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

21

หนสนระยะยาว

เงนก ระยะยาว 1,000,000 323,432 676,568 210

รวมหนสน 2,733,760 805,032 1,928,728 240

สวนของผ ถอหน

หนสามญ (100,000 หน) 460,000 460,000 0 0

กาไรสะสม (327,168) 203,768 (530,936) (261)

รวมสวนของผ ถอหน 132,832 663,768 (530,936) (80)

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 2,866,592 1,468,800 1,397,792 96

ผลการวเคราะห จากการวเคราะหตามแนวนอนโดยการเปรยบเทยบงบดลของบรษท

รกสยาม จากด ระหวางป 25X1 และ25X2 จะเหนวา

1. สนทรพยรวมเพมขน สวนใหญเพมขนจากการเพมขนของสนทรพยถาวรมากกวาการ

เพมขนของสนทรพยหมนเวยน โดยเฉพาะการเพมขนของอาคารและอปกรณมจานวนรอยละ 145

ซงอาจเกดจากการซอเพมขน

2. หนสนรวมเพมขน ซงสวนใหญเพมขนจากการเพมขน ทงหนสนระยะสนและหนสน

ระยะยาว โดยเฉพาะการเพมขนของหนสนระยะสนมมากกวา

3. สวนของเจาของลดลง ซงเกดจากกาไรสะสมของกจการทลดลง

วธทา การคานวณเพอแสดงการวเคราะหแนวนอนของงบกาไรขาดทน

บรษท รกสยาม จากด

งบกาไรขาดทนเปรยบเทยบ

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1 และ25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 ป 25X1 เพมขน (ลดลง) รอยละ

ขายสทธ 5,834,400 3,432,000 2,402,400 70

หก ตนทนขาย 5,728,000 2,864,000 2,864,000 100

คาใชจายอน ๆ 680,000 340,000 340,000 100

คาเสอมราคา-อาคารและอปกรณ 116,960 18,900 98,060 519

รวมคาใชจายดาเนนงาน 6,524,960 3,222,900 3,302,060 103

กาไรกอนหกภาษและดอกเบย (690,560) 209,100 (899,660) (431)

หก ดอกเบยจาย 176,000 62,500 113,500 182

Page 10: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

22

กาไรกอนหกภาษ (866,560) 146,600 (1,013,160) (692)

หก ภาษเงนได (40%) (346,624) 58,640 (405,264) (692)

กาไรสทธหลงหกภาษเงนได (519,936) 87,960 (607,896) (692)

ผลการวเคราะห จากการวเคราะหตามแนวนอน โดยการเปรยบเทยบงบกาไรขาดทน

ของบรษท รกสยาม จากด ระหวางป 25X1 และป 25X2 จะเหนวา

1. รายไดจากการขายในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 คดเปนรอยละ 70

2. ตนทนขายในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 คดเปนรอยละ 100 คอ 1 เทาตว

3. คาใชจายในการดาเนนงาน ในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 คดเปนรอยละ 103

4. กาไรกอนหกภาษและดอกเบยในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 คดเปนรอยละ 431

5. ดอกเบยจายในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 คดเปนรอยละ 182 สงผลใหกาไรกอน

หกภาษเงนไดลดลงรอยละ 692

6. กาไรสทธในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 คดเปนรอยละ 692 ทงนเกดจากคาใชจาย

ดาเนนงาน ดอกเบยจาย เพมขนเปนจานวนมาก

2. การวเคราะหตามแนวตง

การวเคราะหตามแนวตง หรอการวเคราะหขนาดรวม (vertical or commonsize

anlysis) หมายถง การวเคราะหขอมลในงบการเงนโดยเปรยบเทยบแตละรายการเปนรอยละของ

รายการฐาน

กรณเปนรายการในงบดล จะใหรายการสนทรพยรวมหรอหนสนและสวนของเจาของรวม

เปนรายการฐาน และหากเปนรายการในงบกาไรขาดทนจะใหรายไดสทธหรอขายสทธเปนรายการ

ฐานในการวเคราะห

Page 11: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

23

ตวอยางท 2.3 ตอไปนเปนการเปรยบเทยบรายการในงบกาไรขาดทนบางรายการ ของ

บรษท รกไทย จากด กบบรษท รกชาต จากด

บรษท รกไทย จากด บรษท รกชาต จากด

จานวนเงน รอยละ จานวนเงน รอยละ

ขายสทธ 400,000 100 100,000 100

หก ตนทนขาย 300,000 75 60,000 60

กาไรขนตน 100,000 25 40,000 40

ผลการวเคราะห จากการวเคราะหตามแนวตงของงบกาไรขาดทนขางตน จะพบวา

1. บรษท รกไทย จากด มยอดขายและกาไรขนตนสงกวาบรษท รกชาต จากด ในแง

ของจานวนเงน

2. บรษท รกไทย จากด มตนทนขายรอยละ 75 ของยอดขายซงมากกวาตนทนขาย

ของบรษท รกชาต จากด ทาใหกาไรขนตนตากวาบรษท ชาต จากด

3. บรษท รกชาต จากด มความสามารถในการทากาไรขนตน โดยมการควบคมตนทน

ขายไดดกวาบรษท รกไทย จากด กลาวคอ มอตรากาไรขนตนถงรอยละ 40 ในขณะทบรษท

รกไทย จากด มอตรากาไรขนตนเพยงรอยละ 25 เทานน

ตวอยางท 2.4 จากโจทยในตวอยางท 2.2 สามารถทาการวเคราะหตามแนวตง หรอการ

วเคราะหขนาดรวมไดดงน

บรษท รกสยาม จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1 และ25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 รอยละ ป 25X1 รอยละ

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 7,282 0.26 57,600 3.93

ลกหนการคา 632,160 22.06 351,200 23.91

สนคาคงเหลอ 1,287,360 44.91 715,200 48.70

รวมสนทรพยหมนเวยน 1,926,802 67.22 1,124,000 76.54

Page 12: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

24

สนทรพยไมหมนเวยน

อาคาร และอปกรณ 1,202,950 41.97 491,000 33.43

หก คาเสอมราคาสะสม-อาคาร และอปกรณ 263,160 9.18 146,200 9.96

รวมทสนทรพยไมหมนเวยน 939,790 32.78 344,800 23.46

รวมสนทรพย 2,866,592 100.00 1,468,800 100.00

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 524,160 18.29 145,600 9.92

ตวเงนจาย 720,000 25.12 200,000 13.62

คาใชจายคางจาย 489,600 17.08 136,000 9.26

รวมหนสนหมนเวยน 1,733,760 60.49 481,600 32.80

หนสนระยะยาว

เงนก ระยะยาว 1,000,000 34.89 323,432 22.02

รวมหนสน 2,733,760 95.38 805,032 54.81

สวนของผ ถอหน

หนสามญ (100,000 หน) 460,000 16.05 460,000 31.32

กาไรสะสม (327,168) (11.42) 203,768 13.88

รวมสวนของผ ถอหน 132,832 4.63 663,768 45.19

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 2,866,592 100.00 1,468,800 100.00

ผลการวเคราะห จากการวเคราะหในแนวตงโดยการอานผลการวเคราะหในแนวนอน

จะพบวา

1. สนทรพยหมนเวยนในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 ซงเกดจากการลดลงของเงนสด

และลกหน

2. สนทรพยถาวรรวมในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 ซงเกดจากการเพมขนของทดน

อาคารและอปกรณ

3. หนสนระยะสนรวมในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 ซงเกดจากการเพมขนของตวเงน

จาย

4. หนสนรวมในป 25X2 เพมขนจากป 25X1 ซงเกดจากการเพมขนของหนสนระยะสน

และเงนก ระยะยาว

5. สวนของเจาของในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 ซงเกดจากการลดลงของหนสามญ

และกาไรสะสม

สวนการวเคราะหตามแนวตง โดยอานผลการวเคราะหในแนวตง จะตองวเคราะหผล

ในแตละป ในทนจะวเคราะหเฉพาะในป 25X2 จะพบวา

1. สนทรพยหมนเวยน คดเปนรอยละ 67.22 ของสนทรพยรวม

Page 13: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

25

2. สนทรพยถาวร คดเปนรอยละ 32.78 ของสนทรพยรวม

3. หนสนระยะสน คดเปนรอยละ 60.49 ของหนสนและสวนของเจาของ

4. หนสนระยะยาว คดเปนรอยละ 34.89 ของหนสนและสวนของเจาของ

5. หนสนรวม คดเปนรอยละ 95.38 ของหนสนและสวนของเจาของ

6. สวนของเจาของ คดเปนรอยละ 4.62 ของหนสนและสวนของเจาของ

สาหรบผลการวเคราะหในป 25X1 จะวเคราะหในทานองเดยวกน

บรษท รกสยาม จากด

งบกาไรขาดทนเปรยบเทยบ

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1

หนวย : บาท

ป 25X2 รอยละ ป 25X1 รอยละ

ขายสทธ 5,834,400 100.00 3,432,000 100.00

หก ตนทนขาย 5,728,000 98.18 2,864,000 83.45

คาใชจายอน ๆ 680,000 11.66 340,000 9.91

คาเสอมราคา-อาคารและอปกรณ 116,960 2.01 18,900 0.55

รวมคาใชจายดาเนนงาน 6,524,960 111.85 3,222,900 93.91

กาไรกอนหกภาษและดอกเบย (690,560) (11.85) 209,100 6.09

หก ดอกเบยจาย 176,000 3.02 62,500 1.83

กาไรกอนหกภาษ (866,560) (14.87) 146,600 4.26

หก ภาษเงนได (40%) (346,624) (5.95) 58,640 1.71

กาไรสทธหลงหกภาษเงนได (519,936) (8.92) 87,960 2.55

ผลการวเคราะห จากการวเคราะหในแนวตงโดยอานผลการวเคราะหในแนวนอน

จะพบวา

1. ตนทนขายในป 25X2 เพมขนจากป 25X1

2. คาใชจายดาเนนงานในป 25X2 เพมขนจากป 25X1

3. กาไรกอนหกภาษและดอกเบยในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 ซงเกดจากคาใชจาย

ดาเนนงานและตนทนขายเพมขน

4. กาไรสทธในป 25X2 ลดลงจากป 25X1 เนองจากมคาใชจายโดยรวมเพมขน

Page 14: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

26

สวนการวเคราะหตามแนวตงโดยอานผลการวเคราะหในแนวตง ซงจะวเคราะหผล

ในแตละป ในทนจะวเคราะหเฉพาะในป 25X2 จะพบวา

1. ตนทนขาย คดเปนรอยละ 98.18 ของยอดขายสทธ

2. คาใชจายดาเนนงาน คดเปนรอยละ 111.85 ของยอดขายสทธ

3. กาไรกอนหกภาษและดอกเบย คดเปนรอยละ 11.85 ของยอดขายสทธ

4. กาไรสทธ คดเปนรอยละ (8.92) ของยอดขายสทธ

สาหรบผลการวเคราะหในป 25X1 จะวเคราะหในทานองเดยวกน

3. การวเคราะหอตราสวน

การวเคราะหอตราสวน (ratio analysis) หมายถง การวเคราะหความสมพนธ

ระหวางรายการตาง ๆ ในงบการเงนในรปของรอยละ (percentage) จานวนเทา (rate) หรอ

สดสวน (proportion) ผลของการวเคราะหอตราสวนจะทาใหเกดความเขาใจความสมพนธของ

รายการตาง ๆ ในงบการเงนมากขน และหากจะทาใหสะทอนเหนภาพของธรกจมากขน จะตอง

นาผลลพธทคานวณไดไปเปรยบเทยบกบอตราสวนทเกยวของกบกจการอน หรอคามาตรฐาน

อตสาหกรรม

การวเคราะหอตราสวน หากจะใหเกดประโยชนในการวเคราะห ผ วเคราะหจะตองศกษา

ขอมลใหเกดความเขาใจ และควรกาหนดวตถประสงคในการวเคราะหใหชดเจน โดยการตง

คาถาม ดงน

1. อตราสวนนใชสตรอะไรในการคานวณ

2. อตราสวนทคานวณจะบอกอะไรกบผ วเคราะห และใครเปนผใหความสนใจ

3. อตราสวนนใชอะไรเปนหนวยวดคา

4. ผลลพธทคานวณได คาทสง หรอตา บอกอะไรกบเรา

5. คาทสงหรอตาสามารถปรบปรงคาไดหรอไมอยางไร

ในการวเคราะหอตราสวน จาแนกตามวตถประสงคของการวเคราะหได 5 ประเภท ดงน

3.1 อตราสวนสภาพคลอง (liquidity ratios) เปนอตราสวนทแสดงสภาพคลอง

หรอแสดงความสามารถในการชาระหนระยะสนของกจการ ดงนน อตราสวนนจงเกยวของกบ

สนทรพยหมนเวยนและหนสนหมนเวยน ผ ทใหความสนใจกบอตราสวนน ไดแก กลมเจาหน

ระยะสน กบผจดการดานการเงน ซงตองประสานงานในการก ยมเงนระยะสน อตราสวนทนยม

ใช ไดแก

Page 15: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

27

3.1.1 อตราสวนทนหมนเวยน (current ratio) เปนอตราสวนทแสดงถง

จานวนสนทรพยหมนเวยนสทธทมตอหนสนหมนเวยนสทธ สตรของการคานวณ คอ

(3)

สาหรบการวเคราะหอตราสวนนจะใชขอมลจากงบดลและงบกาไรขาดทนของบรษท

รกสยาม จากด ซงแสดงไวในโจทยตวอยางท 2.2 และการวเคราะหจะแสดงใหเหนผลการ

วเคราะหทงป 25X1 และป 25X2 โดยสมมตให 1 ป ม 365 วน

ตวอยางท 2.5 การคานวณอตราสวนทนหมนเวยน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนทนหมนเวยน

(เทา)

1,926,802 1,124,000

1,733,760 481,600

= 1.12 2.34 2

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมหนสนหมนเวยน 1 บาท กจการ

มสนทรพยหมนเวยนทสามารถนาไปชาระหนได 1.12 บาท

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

มสภาพคลองตากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมสภาพ

คลองลดลง

3.1.2 อตราสวนทนหมนเวยนเรวหรออตราสวนหมนเวยนอยางถงแกน

(quick or acid test ratio) เปนอตราสวนทแสดงถงความสามารถในการชาระหนระยะสนอยาง

เรงดวน โดยนาสนทรพยหมนเวยนรวม หกดวยสนคาคงเหลอ ทงนเนองจากเหนวาสนคา

คงเหลอเปนสนทรพยหมนเวยนทมสภาพคลองตาสด ไมสามารถบอกราคาตามบญชได และหาก

กจการมสนคาคงเหลอจานวนมาก อาจเปนสญญาณของการเกดปญหาได สตรของการคานวณ

คอ

(4)

อตราสวนทนหมนเวยน =

(เทา)

สนทรพยหมนเวยนรวม

หนสนหมนเวยนรวม

อตราสวนทนหมนเวยนเรว =

(เทา)

สนทรพยหมนเวยนรวม – สนคาคงเหลอ

หนสนหมนเวยนรวม

=

Page 16: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

28

ตวอยางท 2.6 การคานวณอตราสวนทนหมนเวยนเรว แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนทนหมนเวยนเรว

(เทา)

1,926,802 – 1,287,360 1,124,000 – 715,200

1,733,760 481,600

= 0.37 0.85 1.5

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมหนสนหมนเวยน 1 บาท กจการ

ทสนทรพยหมนเวยนทมสภาพคลองสง และสามารถนาไปชาระหนได 0.37 บาท เมอได

หกสนคาคงเหลอแลว

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

มสภาพคลองตากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมสภาพ

คลองลดลง

3.2 อตราสวนวดประสทธภาพในการใชสนทรพยหรออตราสวนการใชงาน

ของสนทรพย (asset utilization ratios) เปนอตราสวนทใชวดประสทธภาพจากการใช

ประโยชนของสนทรพย ในรปแบบตาง ๆ ไดแก ลกหน สนคาคงเหลอ สนทรพยถาวร สนทรพย

รวม วาสามารถสรางยอดขายหรอกาไรไดเรวหรอชาเพยงใด อตราสวนทนยมใช ไดแก

3.2.1 อตราสวนหมนเวยนของลกหนการคา (receivable turnover ratio)

เปนอตราสวนทแสดงสภาพคลองของลกหนการคาของกจการ อตราสวนนจะบอกใหทราบวา

กจการสามารถเปลยนลกหนการคาใหเปนเงนสดไดกรอบในหนงรอบระยะเวลาบญช สตรของ

การคานวณ คอ

(5)

(6)

อตราการหมนเวยนของลกหนการคา =

(รอบ)

ยอดขายเชอสทธ

ลกหนการคาเฉลย

ลกหนการคาเฉลย =

(บาท)

ลกหนการคาตนงวด + ลกหนการคาปลายงวด

2

=

Page 17: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

29

กรณไมสามารถคานวณยอดขายสทธได กใหใชยอดขายสทธแทนได สวนลกหนการคา

เฉลยไมสามารถคานวณได กใหใชลกหนการคาปลายงวดแทน

ตวอยางท 2.7 การคานวณอตราหมนเวยนของลกหนการคา แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

ลกหนการคาเฉลย (บาท)

351,200 + 632,160 432,000 + 351,200

2 2

= 491,680 351,200

อตราหมนเวยนของลกหนการคา

(รอบ)

5,834,400 3,432,000

491,680 351,200

= 11.87 9.78 12

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการสามารถเปลยนลกหนการคาเปน

เงนสดได 11.87 รอบใน 1 รอบระยะเวลาบญช

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ความสามารถเปลยนลกหนการคาเปนเงนสดไดชากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวา ป 25X2 กจการมความ

สามารถเปลยนลกหนการคาเปนเงนสดไดเรวกวา

3.2.2 ระยะเวลาในการจดเกบหนเฉลย (average collection period) เปน

อตราสวนระหวางยอดลกหนสนปกบยอดขายสทธตอป คณดวยจานวนวนใน 1 ป อตราสวนน

จะบอกใหทราบวากจการใชเวลาในการจดเกบหนจากลกหนเฉลยกวนตอครง สตรของการ

คานวณ คอ

(7)

ระยะเวลาในการจดเกบหน (วน) =

ลกหนสนป

ขายสทธ

X จานวนวนใน 1 ป

=

=

Page 18: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

30

ตวอยางท 2.8 การคานวณระยะเวลาในการจดเกบหน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

ระยะเวลาในการจดเกบหนเฉลย(วน)

632,160 351,200

5,834,400 3,432,000

= 39.55 37.35 30

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการจดเกบเงนจากลกหนการคาเฉลย

ไดภายในระยะเวลา 39.55 วน

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

เกบเงนจากลกหนการคาไดลาชากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการจดเกบเงน

จากลกหนไดลาชากวา

3.2.3 อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (inventory turnover ratio)

เปนอตราสวนระหวางตนทนขายกบสนคาคงเหลอถวเฉลย หากไมสามารถหาจานวนสนคา

ถวเฉลยไดกอนโลมใหใชสนคาคงเหลอปลายงวด อตราสวนนจะบอกใหทราบวา ใน 1 รอบ

ระยะเวลาบญชกจการมการขายสนคาไดเปนกรอบ สตรของการคานวณ คอ

(8)

หรอ

(9)

(10)

X 365 X 365

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ =

(รอบ)

ตนทนขาย

สนคาคงเหลอถวเฉลย

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ =

(รอบ)

ตนทนขาย

สนคาคงเหลอปลายงวด

สนคาคงเหลอถวเฉลย =

(บาท)

สนคาคงเหลอตนงวด + สนคาคงเหลอปลายงวด

2

=

Page 19: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

31

ตวอยางท 2.9 การคานวณอตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

สนคาคงเหลอถวเฉลย (บาท)

=

715,200 + 1,287,360 715,200

2

1,001,280

715,200

อตราหมนเวยนของสนคาคงเหลอ

5,728,000 2,864,000

(รอบ) 1,001,280 715,200

= 5.72 4.01 6

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการขายสนคาได 5.72 รอบ ใน 1 ป

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

ผลตหรอซอสนคามาขายไดมประสทธภาพนอยกวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการผลตหรอซอ

สนคามาขายไดมประสทธภาพมากขน

3.2.4 ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลยหรออายของสนคา (average

day’s sales in inventory) เปนอตราสวนระหวางสนคาคงเหลอปลายงวดกบตนทนขาย คณดวย

จานวนวนใน 1 ป อตราสวนนจะบอกใหทราบวาการขายสนคาใน 1 คร ง หรอ 1 รอบ

ใชระยะเวลากวน เพอแสดงใหเหนวากจการลงทนในสนคาคงเหลอ จนกระทงสามารถ

เปลยนแปลงเปนเงนสดไดภายในกวน สตรของการคานวณ คอ

(11)

หรอ

(12)

ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย =

(วน)

สนคาคงเหลอ

ตนทนสนคาขาย

X จานวนวนใน 1 ป

ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย =

(วน)

จานวนวนใน 1 ป

อตราการหมนเวยนสนคาคงเหลอ

=

=

Page 20: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

32

ตวอยางท 2.10 การคานวณระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย (วน)

365 365

5.72 4.01

= 63.81 91.03 60

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการขายสนคา 1 ครง โดยเฉลยใช

ระยะเวลา 63.81 วน

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

ใชระยะเวลาในการขายสนคาใน 1 ครงไดชากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการใช

ระยะเวลาในการขายสนคาใน 1 ครงไดเรวขน

3.2.5 อตราการหมนของสนทรพยรวม (total asset turnover) เปน

อตราสวนระหวางยอดขายสทธกบสนทรพยรวม อตราสวนนจะบอกใหทราบวากจการลงทน

ในสนทรพยประเภทตาง ๆ กอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายไดเปนกเทาของสนทรพยทงหมด

สตรของการคานวณ คอ

(13)

ตวอยางท 2.11 การคานวณอตราการหมนของสนทรพยรวม แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราการหมนของสนทรพยรวม

(เทา)

5,834,400 3,432,000

2,866,592 1,468,800

= 2.04 2.34 2.5

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการลงทนในสนทรพยรวมกอใหเกด

ประโยชนในรปของยอดขายไดเปน 2.04 เทา

อตราการหมนของสนทรพยรวม =

(เทา)

ขายสทธ

สนทรพยรวม

=

=

Page 21: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

33

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

ลงทนในสนทรพยรวมกอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายได

นอยกวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการลงทนใน

สนทรพยรวมกอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายไดลดลง

3.2.6 อตราการหมนของสนทรพยถาวร (fixed asset turnover) เปน

อตราสวนระหวางยอดขายสทธกบสนทรพยถาวรรวม อตราสวนนจะบอกใหทราบวากจการ

สามารถใชสนทรพยถาวรประเภทตาง ๆ กอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายไดเปนกเทาของ

สนทรพยถาวรทงหมด สตรของการคานวณ คอ

(14)

ตวอยางท 2.12 การคานวณอตราการหมนของสนทรพยถาวร แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราการหมนของสนทรพยถาวร

(เทา)

5,834,400 3,432,000

939,790 344,800

= 6.21 9.96 6.5

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการใชสนทรพยถาวร กอใหเกด

ประโยชนในรปของยอดขายไดเปน 6.21 เทา

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

ใชสนทรพยถาวรกอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายไดนอยกวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการใชสนทรพย

ถาวรกอใหเกดประโยชนในรปของยอดขายไดลดลง

3.3 อตราสวนความสามารถทากาไร (profitability ratios) เปนอตราสวน

ทสะทอนใหเหนถงความสามารถในการบรหารงานของฝายบรหาร ซงแบงออกไดเปน 2 กลม

ไดแก

อตราการหมนของสนทรพยถาวร =

(เทา)

ขายสทธ

สนทรพยถาวรรวม

=

Page 22: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

34

3.3.1 กลมความสมพนธระหวางกาไรกบยอดขาย อตราสวนกลมนใชวด

ประสทธภาพในการบรหารงานของฝายบรหารวามการควบคมคาใชจายเพอกอใหเกดกาไรตอ

ยอดขายมากนอยเพยงใด อตราสวนทใชในการคานวณม 3 อตราสวน ไดแก

3.3.1.1 อตรากาไรขนตน (gross profit margin ratio) เปนอตราสวน

ระหวางกาไรขนตนกบยอดขายสทธ อตราสวนนจะบอกใหทราบถงความสามารถในการทากาไร

ขนตนของกจการ โดยยงมไดคานงถงคาใชจายในการดาเนนงาน สตรของการคานวณ คอ

(15)

ตวอยางท 2.13 การคานวณอตรากาไรขนตน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตรากาไรขนตน (%)

5,834,400 – 5,728,000

5,834,400

3,432,000 – 2,864,000

3,432,000

= 2 16.55 10

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมกาไรขนตนคดเปนรอยละ 2 ของ

ยอดขาย

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

ยงขาดประสทธภาพในการบรหารงาน

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการม

ประสทธภาพในการบรหารงานทลดลง

3.3.1.2 อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน (operation profit

margin ratio) เปนอตราสวนระหวางกาไรจากการดาเนนงานกบยอดขายสทธ อตราสวนนจะ

บอกใหทราบถงความสามารถในการดาเนนงานของฝายบรหาร ซงจะตองคานงถงคาใชจายจาก

การดาเนนงาน สตรของการคานวณ คอ

(16)

อตรากาไรขนตน (%) =

กาไรขนตน

ยอดขายสทธ

X 100

อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน =

(%)

กาไรจากการดาเนนงาน

ยอดขายสทธ

X 100

X 100 X 100 =

Page 23: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

35

ตวอยางท 2.14 การคานวณอตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน

(%)

(690,560)

5,834,400

209,100

3,432,000

= (11.84) 6.10 6

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการขาดทนจากการดาเนนงาน คดเปน

รอยละ 11.84 ของยอดขาย

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากการดาเนนงานทตากวา แสดงวากจการขาด

ประสทธภาพในการบรหารงาน

(2) เ มอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากการดาเนนงานทลดลง แสดงวากจการม

ประสทธภาพในการบรหารงานทลดลง

3.3.1.3 อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ (net profit margin ratio)

เปนอตราสวนระหวางกาไรสทธกบยอดขายสทธ อตราสวนนจะบอกใหทราบถงความสามารถใน

การดาเนนงานของฝายบรหารวาใน 1 รอบระยะเวลาบญช กจการมกาไรสทธคดเปนรอยละ

เทาใดของยอดขายสทธ

ตวอยางท 2.15 การคานวณอตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ (%)

(519,936) 87,960

5,834,400 3,432,000

= (8.92) 2.57 8

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมผลขาดทนสทธคดเปนรอยละ

8.92 ของยอดขายสทธ

อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ =

(%)

กาไรสทธ

ยอดขายสทธ

X 100

X 100 X 100

X 100 X 100

(17)

=

=

Page 24: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

36

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการ

มผลตอบแทนจากกาไรสทธทตากวา แสดงวากจการยงขาด

ประสทธภาพในการบรหารงาน

(2) เ ม อ เ ป ร ย บ เ ท ย บ กบ ป 25X1 พ บ ว า ใ น ป 25X2 ก จ ก า ร ม

ผลตอบแทนจากกาไรสทธลดลง แสดงวากจการมประสทธภาพ

ในการบรหารงานทลดลง

3.3.2 กลมความสมพนธระหวางกาไรกบเงนลงทน อตราสวนนจะสะทอนให

เหนถงความสามารถในการหากาไรจากเงนทลงทนไปในสนทรพยรปแบบตาง ๆ ไดแก เงนลงทน

ในสนทรพยรวม เงนลงทนในสนทรพยถาวร เงนลงทนจากทนสวนของเจาของ เปนตน

อตราสวนทใชในการคานวณ ไดแก

3.3.2.1 อตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (return on total

asset หรอยอวา ROA) เปนอตราสวนระหวางกาไรสทธกบสนทรพยรวม อตราสวนนบอกให

ทราบวาใน 1 รอบระยะเวลาบญช กจการมกาไรสทธคดเปนรอยละเทาใดของสนทรพยทงหมด

ซงจะสะทอนใหเหนประสทธภาพในการหากาไรจากการลงทนในสนทรพยรวม สตรของการ

คานวณ คอ

ตวอยางท 2.16 การคานวณอตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (ROA) = (519,936)

2,866,592

87,960

1,468,800

(%)

= (18.14) 5.99 12

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมผลขาดทนสทธคดเปนรอยละ

18.14 ของสนทรพยรวม

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากสนทรพยรวมทตากวา

อตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (ROA) =

(%)

กาไรสทธ

สนทรพยรวม

X 100

X 100 X 100

(18)

Page 25: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

37

(2) เ มอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากสนทรพยรวมลดลง

ผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม สามารถเรยกอกชอหนงวา เปนอตราผลตอบแทน

จากการลงทน (return on investment หรอยอวา ROI) ทงนเนองจากสตรในการคานวณอตรา

ผลตอบแทนจากการลงทน เปนดงน

จากสตรขางตนสามารถแทนคาไดดงน

อตราผลตอบแทนจากการลงทน (ROI) = X =

(%)

ซงกคอ สตรของการคานวณอตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (ROA) ดงนน

คาของ ROI จงเทากบคาของ ROA นนเอง

3.3.2.2 อตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน (return on equity

หรอยอวา ROE) เปนอตราสวนระหวางกาไรสทธกบสวนของผ ถอหน อตราสวนนจะบอกใหทราบ

วาใน 1 รอบระยะเวลาบญช กจการมความสามารถในการหากาไรไดรอยละเทาไรตอสวนของผ

ถอหน ซงใชวดความสามารถในการหาผลตอบแทนจากเงนลงทนในสวนของผ ถอหนวาไดมาก

นอยเพยงใด สตรของการคานวณ คอ

ตวอยางท 2.17 การคานวณอตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราผลตอบแทนจากสวนของผถอหน (ROE)

(%)

(519,936)

132,832

87,960

663,768

= (391.43) 13.26 15

กาไรสทธ

ยอดขายสทธ

ยอดขายสทธ

สนทรพยรวม

กาไรสทธ

สนทรพยรวม

อตราผลตอบแทนจากสวนของผถอหน (ROE) =

(%)

กาไรสทธ

สวนของผ ถอหน

X 100

อตราผลตอบแทนจากการลงทน (ROI) = X อตราการหมนของสนทรพยรวม

(%)

กาไรสทธ

สนทรพยรวม

X 100

(19)

(20)

X 100 X 100 =

Page 26: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

38

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมผลตอบแทนจากการลงทนในสวน

ของผ ถอหน คดเปนรอยละ (391.43)

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากการลงทนในสวนของผ ถอหนทตากวา

(2) เ มอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการม

ผลตอบแทนจากการลงทนในสวนของผ ถอหนลดลง

การวเคราะหอตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (ROA) หรออตราผลตอบแทนจาก

การลงทน (ROI) กบอตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน (ROE) เปนการวเคราะหตามระบบ

ดปอง (dupont system) ซงตงชอตามบรษทดปองทเปนบรษทพฒนาระบบการวเคราะห (ธนดา

จตรนอมรตน, 2546, หนา 26) โดยใชสตรในการคานวณ ROA หรอ ROI ดงน

อตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (ROA หรอ ROI) = X

แทนคาในป 25X2 = (8.92) X 2.04 = (18.19%)

อตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน (ROE) = ROI X

นนหมายความวา ROA หรอ ROI จะสงหรอตาขนอยกบอตราผลตอบแทนของกาไร

สทธกบอตราการหมนของสนทรพยรวม

อตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน (ROE) = (18.19 %) X

(%)

= (392)

ผลลพ ธ ท คานวณไดจะมคาใกล เ คยงกบการคานวณตามตวอยาง ท 2.17 คอ

(391.43) %เนอง จากจดทศนยม

นนหมายความวา ROE จะสงหรอตาขนอยกบ ROI และอตราสวนของสนทรพยรวมตอ

สวนของผ ถอหน ทงนเนองมาจากการวเคราะหตามระบบดปองนนเปนการนาความสมพนธของ

อตราสวน 3 อตราสวนมารวมกน ไดแก อตราสวนผลตอบแทนตอยอดขาย อตราสวนการหมน

กาไรสทธ

ยอดขาย

สนทรพยทงหมด

สวนของผ ถอหน

2,866,592

132,832

อตราการหมนของ

สนทรพยรวม

Page 27: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

39

ของสนทรพยรวม และอตราสวนสนทรพยตอสวนของผ ถอห นเขาดวยกน เพอหาอตรา

ผลตอบแทนในสวนของผ ถอหน คอ ROE

3.4 อตราสวนความสามารถในการชาระหน (solvency ratios) เปนอตราสวน

ทใชวดความสามารถในการกอหนผกพนของกจการ ซงถอเปนการจดหาเงนทนจากการก ยมเงน

ทาใหกจการมภาระดานดอกเบย และการชาระคนเงนตนตามมา อตราสวนทใชคานวณ ไดแก

3.4.1 อตราสวนหนสน (debt ratio) เปนอตราสวนระหวางหนสนรวมตอ

สนทรพยรวม อตราสวนนจะบอกใหทราบวา กจการมหนสนทงหมดคดเปนรอยละเทาไรของ

สนทรพยทงหมด สตรของการคานวณ คอ

(21)

ตวอยางท 2.18 การคานวณอตราสวนหนสน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนหนสน (%)

2,733,760 805,032

2,866,592 1,468,800

= 95.37 54.81 50

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมหนสนทงหมด คดเปนรอยละ

95.37 ของสนทรพยรวมทงหมด

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

หนสนทงหมดตอสนทรพยรวมทสงกวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมหนสน

ทงหมดตอสนทรพยรวมเพมมากขน

3.4.2 อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย (time interest earned

ratio) เปนอตราสวนระหวางกาไรกอนหกภาษและดอกเบย (EBIT) กบจานวนดอกเบยจาย

อตราสวนนจะบอกใหทราบวากจการมกาไรกอนหกภาษและดอกเบยคดเปนกเทาของดอกเบย

จาย สตรของการคานวณ คอ

อตราสวนหนสน (%) =

หนสนรวม

สนทรพยรวม

X 100

X 100 X 100 =

Page 28: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

40

(22)

ตวอยางท 2.19 การคานวณอตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย

(เทา)

(690,560)

176,000

209,100

62,500

= (3.93) 3.35 5

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมกาไรกอนหกภาษและดอกเบย

คดเปน (3.93) เทาของดอกเบยจาย

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ความสามารถในการหากาไรไมเพยงพอตอการจายดอกเบย

(2) เ ม อ เ ป ร ย บ เ ท ย บ กบ ป 25X1 พ บ ว า ใ น ป 25X2 ก จ ก า ร ม

ความสามารถในการหากาไรมาจายดอกเบยลดนอยลง

3.4.3 อตราสวนวดความสามารถชาระคาใชจายประจา (fixed charge

coverage ratio) เปนอตราสวนระหวางกาไรจากการดาเนนงาน บวกภาระผกพนประจาจากการ

เชาและดอกเบยจาย กบคาใชจายประจา สตรของการคานวณ คอ

(23)

ตวอยางท 2.20 การคานวณอตราสวนความสามารถในการชาระคาใชจายประจา

แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนความสามารถในการชาระ

คาใชจายประจา (เทา)

(866,560)+176,000+0 146,000+62,500+0

(176,000+0) (62,500+0)

= (3.93) 3.34 4

อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย =

(เทา)

กาไรกอนหกภาษและดอกเบย

ดอกเบยจาย

อตราสวนความสามารถในการชาระคาใชจายประจา =

(เทา)

กาไรกอนหกภาษ + ดอกเบย + ภาระผกพนจากการเชา

คาใชจายประจา

=

=

Page 29: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

41

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมกาไรกอนหกภาษและดอกเบย

คดเปน (3.93) เทาของคาใชจายประจา

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

ความสามารถในการหากาไรทจะชาระคาใชจายประจาในอตราท

ตากวา

(2) เ ม อ เ ป ร ย บ เ ท ย บ ก บ ป 25X1พ บ ว า ใ น ป 25X2 ก จ ก า ร ม

ความสามารถในการหากาไรมาจายทจะชาระคาใชจายประจาได

ในอตราทลดลง

3.4.4 อตราสวนเงนสดรบคมรายจายประจา (cash flow coverage ratio)

เปนอตราสวนระหวางเงนสดรบกบดอกเบยจาย บวกกบรายจายประจา อนไดแก คาเชาจายเงน

ปนผลหนบรมสทธกอนภาษ บวกรายจายชาระหน ซงจะบอกใหทราบวากจการมเงนสดคดเปนก

เทาของรายจายประจา สตรของการคานวณ คอ

(24)

ตวอยางท 2.21 การคานวณอตราสวนเงนสดรบคมรายจายประจา แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนเงนสดรบคมรายจาย

ประจา (เทา)

(519,936)+116,960 87,960+18,900

(176,000+0+0) (62,500+0+0)

= (2.29) 1.71 3

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมกาไรกอนหกภาษและดอกเบย

คดเปน (2.29) เทาของรายจายประจา

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

เงนสดรบไมเพยงพอทจะจายรายจายประจา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมเงนสดรบ

ไมเพยงพอทจะจายรายจายประจาในอตราทลดลงมาก

คาใชจายประจา + เงนปนผลหนบรมสทธ + รายจายชาระเงนก

1 – ภาษ 1 - อตราภาษ

อตราสวนเงนสดรบคมรายจายประจา =

(เทา)

กาไรสทธ + คาเสอมราคา

คาใชจายประจา + เงนปนผลหนบรมสทธ + รายจายชาระเงนก

1 – อตราภาษ 1 - อตราภาษ

=

Page 30: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

42

3.5 อตราสวนมลคาตลาด (market value ratios) เปนอตราสวนทใชวดมลคา

ตลาดของกจการ ซงการวดมลคาตลาดนจะใชไดกบบรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย

เทานน อตราสวนทใชคานวณ ไดแก (ฉนทนา ศรนวกล, 2546, หนา 54)

3.5.1 กาไรสทธตอหน (earning per share หรอยอวา EPS) เปนอตราสวน

ระหวางกาไรสทธตอจานวนหนสามญทออกจาหนาย ผลการคานวณจะบอกใหทราบวากจการ

มกาไรสทธคดเปนเทาใดตอหน สตรของการคานวณ คอ

(25)

ตวอยางท 2.22 การคานวณกาไรสทธตอหน แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

กาไรสทธตอหน (บาท)

(519,936) 87,960

100,000 100,000

= (5.19) 0.88 2

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมกาไรสทธ คดเปนรอยละ (5.19)

บาทตอหน และป 25X1 คดเปน 0.88 บาทตอหน

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาป 25X2 กจการม

กาไรสทธตอหนตากวา

(2) เมอเปรยบเทยบปบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมกาไรสทธ

ตอหนลดลง

3.5.2 อตราสวนราคาตอกาไร (price earning ratio หรอยอวา P/E ratio)

เปนอตราสวนระหวางราคาตลาดของหนกบกาไรสทธตอหน ซงจะบอกใหทราบวากจการมราคา

ของหนคดเปนกเทาของกาไรตอหน โดยจะเปนตวบอกถงความเตมใจของนกลงทนทจะจายเงน

ซอหน โดยดพนฐานจากตวเลขของผลกาไร

กาไรสทธตอหน (บาท) =

กาไรสทธ

จานวนหนสามญทออกจาหนาย

อตราสวนราคาตอกาไร (P/E ratio) =

(เทา)

ราคาตลาดของหน

กาไรสทธตอหน

(26)

=

Page 31: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

43

ตวอยางท 2.23 การคานวณอตราสวนราคาตอกาไร แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนราคาตอกาไร (เทา) = 2.25 8.50

(5.20) 0.88

= (2.95) 9.66 10

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมราคาตลาดตอหนคดเปน (2.95)

เทาของกาไรตอหน และป 25X1 คดเปน 9.66 เทา

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาในป 25X2

กจการมอตราสวนราคาตลาดตอกาไรทตากวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวาในป 25X2 กจการมอตราสวน

ราคาตลาดตอกาไรทลดลง

3.5.3 อตราสวนมลคาตลาดตอมลคาตามบญช (market to book ratio)

เปนอตราสวนระหวางราคาตลาดของหนสามญตอหน (market value) กบราคาหนสามญตาม

บญชตอหน (book value) ซงจะบอกใหทราบวากจการมราคาตลาดตอหน คดเปนกเทาของ

ราคาตามบญชตอหน สตรของการคานวณ คอ

(27)

ตวอยางท 2.24 การคานวณอตราสวนมลคาตลาดตอมลคาตามบญช แสดงดงน

ป 25X2 ป 25X1 คาเฉลยอตสาหกรรม

อตราสวนมลคาตลาดตอมลคาตามบญช

(เทา)

2.25 8.50

1.328 6.638

= 1.70 1.28 1.5

การอานผลลพธ หมายความวา ในป 25X2 กจการมราคาตลาดตอหนคดเปน 1.70

เทาของราคาตามบญช และป 25X1 คดเปน 1.28 เทา

อตราสวนมลคาตลาดตอมลคาตามบญช =

(เทา)

ราคาตลาดตอหน

มลคาตามบญชตอหน

=

Page 32: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

44

ผลการวเคราะห (1) เมอเปรยบเทยบกบคาเฉลยอตสาหกรรม พบวาในป 25X2

กจการมอตรามลคาตลาดตอมลคาตามบญชสงกวา

(2) เมอเปรยบเทยบกบป 25X1 พบวา ในป 25X2 กจการมมลคา

ตลาดตอมลคาตามบญชมอตราสงขน

ผลจากการคานวณอตราสวนขางตนสามารถสรปผลการวเคราะหไดดงน

อตราสวนทางการเงน ผลลพธของบรษท

ป 25X2 คาเฉลยอตสาหกรรม ผลการวเคราะห

อตราสวนสภาพคลอง

1. อตราสวนทนหมนเวยน (เทา) 1.12 2 ตองปรบปรง

2. อตราสวนทนหมนเวยนเรว (เทา) 0.37 1.5 ตองปรบปรง

อตราสวนวดประสทธภาพในการใชสนทรพย

1. อตราการหมนเวยนของลกหนการคา (รอบ) 11.87 12 ตองปรบปรง

2. ระยะเวลาในการจดเกบหนเฉลย (วน) 39.55 30 ตองปรบปรง

3. อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (รอบ) 5.72 6 ตองปรบปรง

4. ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย (วน) 63.81 60 ตองปรบปรง

5. อตราการหมนของสนทรพยรวม (เทา) 2.04 2.5 ตองปรบปรง

6. อตราการหมนของสนทรพยถาวร (เทา) 6.21 6.5 ตองปรบปรง

อตราสวนความสามารถทากาไร

1. อตรากาไรขนตน (%) 2 10 ตองปรบปรง

2. อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน (%) (11.84) 6 ตองปรบปรง

3. อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ (%) (8.92) 8 ตองปรบปรง

4. อตราผลตอบแทนสทธจากสนทรพยรวม (%) (18.14) 12 ตองปรบปรง

5. อตราผลตอบแทนจากการลงทน (%) (18.14) 12 ตองปรบปรง

6. อตราผลตอบแทนจากสวนของผ ถอหน (%) (391.43) 15 ตองปรบปรง

อตราสวนความสามารถในการชาระหน

1. อตราสวนหนสน (%) 95.37 50 ตองปรบปรง

2. อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย (เทา) (3.93) 5 ตองปรบปรง

3. อตราสวนวดความสามารถชาระคาใชจายประจา (เทา) (3.93) 4 ตองปรบปรง

4. อตราสวนเงนสดรบคมรายจายประจา (เทา) (2.29) 3 ตองปรบปรง

อตราสวนมลคาตลาด

1. กาไรสทธตอหน (บาท) (5.19) 2 ตองปรบปรง

2. อตราสวนราคาตอกาไร (บาท) (2.95) 10 ตองปรบปรง

3. อตราสวนมลคาตลาดตอมลคาตามบญช (เทา) 1.70 1.5 ดพอใช

Page 33: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

45

ดงนนจะเหนวา การวเคราะหงบการเงนนนจะสะทอนภาพใหผ เกยวของตาง ๆ ไดเหนวา

กจการมสถานภาพเชนไร และจะตองทาการแกไขปรบปรงในสวนใดบาง ทงน ผลการวเคราะห

จะแมนยาเพยงใดกขนอยกบขอเทจจรงของขอมลทปรากฏในงบการเงนนน ๆ

สรป การวเคราะหงบการเงน จะชวยประเมนฐานะทางการเงนของกจการในอดต เพอใช

ประโยชนในการวางแผนและควบคมทางการเงนในอนาคตได ดงนน จงถอเปนเครองมอทาง

การเงนทใหประโยชนแกบคคลทเกยวของหลายฝาย ไดแก ผลงทน เจาหน ผบรหารของกจการ

ผสอบบญช และผสนใจทวไป

ขอมลทใชในการวเคราะหงบการเงน ประกอบดวย งบดล งบกาไรขาดทน สวน

เครองมอทใชในการวเคราะห ม 3 วธ ไดแก การวเคราะหแบบแนวนอน การวเคราะหแบบ

แนวตง และการวเคราะหอตราสวน ซงแตละวธจะใหผลของการวเคราะหทแตกตางกนออกไป

โดยผลของการวเคราะหจะสะทอนภาพมากขน เมอตองมการใชการเปรยบเทยบเปนหลก ซงการ

เปรยบเทยบจะเปรยบเทยบกบกจการในระยะเวลาทตางกนหรอเปรยบเทยบกบคาเฉลย

อตสาหกรรมหรออตราสวนของกจการอนทอยในอตสาหกรรมเดยวกน

การวเคราะหงบการเงน ผ วเคราะหจะตองศกษาขอมลใหเกดความชดเจน และตองเปน

ผ มประสบการณในการวเคราะห โดยผ วเคราะหจะตองกาหนดวตถประสงคของการวเคราะห

ใหชดเจนกอนวาตองการวเคราะหเพอใคร อยางไร

แบบฝกหดทบทวน 1. จงอธบายถงความหมายของการวเคราะหงบการเงนมาพอใหเขาใจ

2. การวเคราะหงบการเงนนาไปใชประโยชนในดานใดบาง

3. เครองมอในการวเคราะหงบการเงนทนยมกนมกวธ แตละวธมลกษณะอยางไร

4. ตอไปนเปนงบกาไรขาดทน และงบดล ของบรษท ทอปแลนด จากด ระหวางป

25X1-25X3

Page 34: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

46

บรษท ทอปแลนด จากด

งบกาไรขาดทนเปรยบเทยบ

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1-25X3

หนวย : พนบาท

ป 25X3 ป 25X2 ป 25X1

ขายสทธ (ขายเชอทงหมด) 680 590 600

หก ตนทนสนคาทขาย 550 460 450

กาไรขนตน 130 130 150

หก คาใชจายในการดาเนนงาน 70 50 60

กาไรจากการดาเนนงาน 60 80 90

หก ดอกเบยจาย 12 12 10

กาไรกอนหกภาษ 48 68 80

หก ภาษเงนได (50%) 24 34 40

กาไรสทธหลงภาษ 24 34 40

บรษท ทอปแลนด จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1-25X3

หนวย : พนบาท

ป 25X3 ป 25X2 ป 25X1

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 10 10 30

ลกหนการคา 170 150 120

สนคาคงเหลอ 210 160 150

รวมสนทรพยหมนเวยน 390 320 300

สนทรพยไมหมนเวยน

สนทรพยถาวร (สทธ) 480 520 450

รวมสนทรพย 870 840 750

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 130 120 80

ตวเงนจาย 40 40 50

คาใชจายคางจาย 20 20 20

รวมหนสนหมนเวยน 180 180 150

หนสนระยะยาว 240 240 200

สวนของผ ถอหน 440 420 400

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 870 840 750

Page 35: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

47

บรษทขอใหทานชวยวเคราะหงบการเงนดงน

4.1 วเคราะหงบกาไรขาดทน และงบดลตามแนวนอน โดยเปรยบเทยบป 25X2

และป 25X3 พรอมทงอธบายผลการวเคราะห

4.2 วเคราะหงบกาไรขาดทน และงบดลตามแนวตง โดยเปรยบเทยบป 25X2

และป 25X3 พรอมทงอธบายผลการวเคราะห

5. ตอไปนเปนงบการเงนของบรษท อาร พ เจ จากด สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด

วนท 31 ธนวาคม 25X1

บรษท อาร พ เจ จากด

งบดล

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1

หนวย : บาท

สนทรพย หนสนและสวนของผถอหน

สนทรพยหมนเวยน หนสนหมนเวยน

เงนสด 288,000 เจาหนการคา 288,000

ลกหนการคา 576,000 ตวเงนจาย 144,000

สนคาคงเหลอ 864,000 คาใชจายคางจาย 396,000

รวมสนทรพยหมนเวยน 1,728,000 รวมหนสนหมนเวยน 828,000

สนทรพยไมหมนเวยน หนสนระยะยาว

สนทรพยถาวร (สทธ) 1,872,000 เงนก ระยะยาว 828,000

รวมหนสนทงหมด 1,656,000

สวนของผ ถอหน 1,944,000

รวมสนทรพย 3,600,000 รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 3,600,000

Page 36: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

48

บรษท อาร พ เจ จากด

งบกาไรขาดทน

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1

หนวย : บาท

ขาย 4,400,000

หก ตนทนขาย 2,992,000

กาไรขนตน 1,408,000

หก คาใชจายในการดาเนนงาน :-

คาใชจายในการขายและบรหาร 880,000

คาเสอมราคา 88,000

กาไรกอนหกดอกเบยและภาษ 440,000

หก ดอกเบยจาย 44,000

กาไรกอนหกภาษ 396,000

หก ภาษเงนได (40%) 158,400

กาไรสทธหลงภาษ 237,600

อตราสวนทางการเงน บรษท

อาร พ เจฯ

คาเฉลย

อตสาหกรรม ผลการวเคราะห

อตราสวนทนหมนเวยน (เทา) 2.5

อตราสวนทนหมนเวยนเรว (เทา) 1.3

อตราการหมนของสนทรพยรวม (เทา) 1.2

อตราการหมนของสนทรพยถาวร (เทา) 1.8

ระยะเวลาในการจดเกบหนโดยเฉลย (วน) 20

อตราการหมนเวยนของลกหนการคา (รอบ) 7

ระยะเวลาในการขายสนคาถวเฉลย (วน) 60

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (รอบ) 8

อตราสวนหนสน (%) 0.5

อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย (เทา) 15

อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน (%) 10

อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ (%) 5

อตราผลตอบแทนจากการลงทน (%) 8

อตราผลตอบแทนจากสวนของผถอหน (%) 0.12

Page 37: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

49

บรษทขอใหทานชวยแสดงรายการดงตอไปน

1.1 แสดงการคานวณอตราสวนทางการเงนขางตน

1.2 กรอกคาตอบลงในชองบรษท และผลการวเคราะห

6. ตอไปนเปนงบดล และงบกาไรขาดทน ของบรษท สสหาย จากด ระหวางป 25X1-

25X3

บรษท สสหาย จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1-25X3

หนวย : พนบาท

ป 25X3 ป 25X2 ป 25X1

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 100 100 80

ลกหนการคา 500 200 160

สนคาคงเหลอ 300 200 160

รวมสนทรพยหมนเวยน 900 500 400

สนทรพยไมหมนเวยน

สนทรพยถาวร (สทธ) 600 500 400

รวมสนทรพย 1,500 1,000 800

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 200 150 100

คาใชจายคางจาย 200 150 100

รวมหนสนหมนเวยน 400 300 200

หนสนระยะยาว 600 200 100

สวนของผ ถอหน

หนสามญ 100 100 100

สวนเกนมลคาหน 100 100 100

กาไรสะสม 300 300 300

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 1,500 1,000 800

Page 38: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

50

บรษท สสหาย จากด

งบกาไรขาดทนเปรยบเทยบ

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1-25X3

หนวย : พนบาท

ป 25X3 ป 25X2 ป 25X1

ขาย 2,400 2,000 1,600

หก ตนทนขาย 1200 1000 800

กาไรขนตน 1200 1000 800

หก คาใชจายในการขายและบรหาร

คาเสอมราคา 160 120 100

คาใชจายบรหาร 280 240 200

คาใชจายขาย 280 240 200

กาไรจากการดาเนนงาน 480 400 300

หก ดอกเบยจาย 120 40 20

กาไรกอนหกภาษ 360 360 280

หก ภาษ 50% 180 180 140

กาไรสทธ 180 180 140

กาไรตอหน (บาท) 180 180 140

จงแสดงการคานวณและวเคราะหรายการตอไปน

6.1 แสดงการคานวณอตราสวนทางการเงนของป 25X2 และป 25X3 พรอมทง

อธบายความหมายของผลลพธ

1) Current Ratio

2) Acid Test Ratio

3) Debt Ratio

4) Time Interest Eared

5) อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ

6) ระยะเวลาในการเรยกเกบหน

7) อตราการหมนของสนทรพยรวม

8) อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ

9) อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน

10) อตราผลตอบแทนจากการลงทน

6.2 วเคราะหงบดลและงบกาไรขาดทนของป 25X2 และป 25X3 ตามแนวตง

พรอมทงอธบายผลลพธ

Page 39: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

51

7. ตอไปนเปนงบการเงนของบรษท สบทศ จากด บรษท สบทศ จากด

งบกาไรขาดทน

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X2

หนวย : บาท

ขาย 353,000

หก ตนทนขาย 200,000

กาไรขนตน 153,000

หก คาใชจายในการดาเนนงาน (รวมคาเสอมราคา) 108,000

กาไรจากการดาเนนงาน 45,000

หก ภาษเงนได (30%) 13,500

กาไรสทธ 31,500

บรษท สบทศ จากด

งบดลเปรยบเทยบ

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1-25X2

หนวย : บาท

ป 25X2 ป 25X1

สนทรพย

สนทรพยหมนเวยน

เงนสด 5,500 9,500

ลกหนการคา 125,000 90,000

สนคาคงเหลอ 159,000 135,000

คาใชจายลวงหนา 3,500 8,000

เงนกยมใหกบบรษทยอย 20,000 -

สนทรพยไมหมนเวยน

อาคารและอปกรณ 310,000 250,000

หก คาเสอมราคาสะสม 82,500 65,000

รวมสนทรพย 540,500 427,500

หนสนและสวนของผถอหน

หนสนหมนเวยน

เจาหนการคา 157,000 130,000

คาใชจายคางจาย 21,000 25,000

ภาษเงนไดคางจาย 40,000 40,000

สวนของผ ถอหน

หนก 95,000 50,000

หนสามญ 167,500 137,500

กาไรสะสม 60,000 45,000

รวมหนสนและสวนของผ ถอหน 540,500 427,500

Page 40: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

52

บรษทขอใหทานชวยวเคราะหงบการเงน และอตราสวน ดงน

7.1 จงวเคราะหงบการเงนของป 25X1 และป 25X2 ตามแนวดง พรอมทงอธบาย

ผลลพธ

7.2 วเคราะหอตราสวนดงตอไปน พรอมทงอธบายผลลพธ โดยกาหนดให 1 ป

ม 360 วน

(1) Current Ratio (9) อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย

(2) Quick Ratio (10) อตรากาไรขนตน

(3) อตราการหมนเวยนของลกหนการคา (11) อตราผลตอบแทนจากการดาเนนงาน

(4) ระยะเวลาในการจดเกบหนเฉลย (12) อตราผลตอบแทนจากกาไรสทธ

(5) อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ (13) อตราผลตอบแทนจากการลงทน

(6) ระยะเวลาในการขายสนคาเฉลย (14) อตราผลตอบแทนสวนของผ ถอหน

(7) อตราการหมนเวยนของสนทรพยรวม (15) อตราสวนหนสน

(8) อตราการหมนเวยนของสนทรพยถาวร

8. จากขอมลทกาหนดตอไปน จงเตมตวเลขลงในงบดล และงบกาไรขาดทนของบรษท

สามสหาย จากด ใหสมบรณ

อตราผลตอบแทนสวนของผ ถอหน = 20%

อตราการหมนเวยนของสนคาคงเหลอ = 5 รอบ

อตรากาไรขนตน = 37.5%

อตราหนสน = 9 : 4

อตราสวนความสามารถในการชาระดอกเบย = 6 เทา

Page 41: บทที่ 2 การวิเคราะห์งบการเงินบทท 2 การว เคราะห งบการเง น เม อส นรอบระยะเวลาบ

53

บรษท สามสหาย จากด

งบดล

ณ วนท 31 ธนวาคม 25X1

หนวย : บาท

สนทรพย หนสนและสวนของผถอหน

เงนสด 4,000 เจาหนการคา 160,000

หลกทรพยในความตองการของตลาด 24,000 ตวเงนจาย

ลกหนการคา 132,000 คาใชจายคางจาย 10,000

สนคาคงเหลอ รวมหนสนหมนเวยน

รวมสนทรพยหมนเวยน หนสนระยะยาว 160,000

อาคารและอปกรณ (สทธ) หนสามญ (8,000 หนละ 10 บาท)

กาไรสะสม

รวมสนทรพย รวมหนสนและสวนของผ ถอหน

บรษท สามสหาย จากด

งบกาไรขาดทน

สาหรบระยะเวลา 1 ป สนสด วนท 31 ธนวาคม 25X1

หนวย : บาท

ขายสทธ

หก ตนทนขาย

กาไรขนตน

หก คาใชจายในการขายและบรหาร 432,000

กาไรจากการดาเนนงาน

หก ดอกเบยจาย

กาไรกอนหกภาษ

หก ภาษ 30%

กาไรสทธหลงภาษ