- 150 -

บทท 3 เครองจกรกลทใชในงานกอสรางถนนปาไม

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช มหนวยงานทดแลรบผดชอบเกยวกบการกอสราง

และปรบปรงถนนปาไม คอ สวนพฒนาการวศวกรรมปาไม สานกฟนฟและพฒนาพนทอนรกษ ซงมหนวยงานทรบผดชอบงานดงกลาวอยในสงกดทประจาสวนภมภาค จานวน 8 ศนย คอ

1. ศนยพฒนาวศวกรรมท 1/1 (จงหวดเชยงใหม ) รบผดชอบพนทจงหวดเชยงใหม ลาพน แมฮองสอน ตากและสโขทย ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 14 , 16 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

2. ศนยพฒนาวศวกรรมท 1/2 (จงหวดเชยงราย) รบผดชอบพนทจงหวดเชยงราย ลาปางพะเยา แพรและนาน ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 13 , 15 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

3. ศนยพฒนาวศวกรรมท 2 (จงหวดพษณโลก)รบผดชอบพนทจงหวดพษณโลก อตรดตถ เพชรบรณ นครสวรรค กาแพงเพชร อทยธานและพจตร ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนท-อนรกษท 11 , 12 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

4. ศนยพฒนาวศวกรรมท 3 (จงหวดอดรธาน)รบผดชอบพนทจงหวดอดรธาน หนองคาย หนองบวลาภ สกลนคร นครพนม ขอนแกน มหาสารคาม รอยเอด กาฬสนธ และเลย ครอบคลม เขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 8 , 10 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

5. ศนยพฒนาวศวกรรมท 4 (จงหวดนครราชสมา)รบผดชอบพนทจงหวดนครราชสมา ชยภม บรรมย สรนทร ศรสะเกษ ยโสธร อานาจเจรญ มกดาหาร และอบลราชธาน ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 7 , 9 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

6. ศนยพฒนาวศวกรรมท 5 (จงหวดปราจนบร)รบผดชอบพนทจงหวดปราจนบร สระแกว นครนายก สระบร ลพบร อางทอง สงหบร พระนครศรอยธยา ชยนาท ปทมธาน ชลบร ระยอง จนทบร ตราด ฉะเชงเทรา สมทรปราการ กรงเทพมหานคร นนทบร ราชบร กาญจนบร สพรรณบร นครปฐม สมทรสาคร สมทรสงคราม ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 1 , 2 , 3 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

7. ศนยพฒนาวศวกรรมท 6/1 (จงหวดสราษฎรธาน)รบผดชอบพนทจงหวดสราษฎรธาน

- 151-

ชมพร ระนอง ประจวบครขนธ และเพชรบร ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 4 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

8. ศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 (จงหวดพทลง)รบผดชอบพนทจงหวดพทลง สงขลาปตตาน ยะลา นราธวาส นครศรธรรมราช กระบ พงงา ภเกต ตรง และสตล ครอบคลมเขตพนทสานกบรหารพนทอนรกษท 5 และพนทอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

ทกศนยฯ มเครองจกรกลทใชในการกอสรางถนนปาไมและบคลากรทเกยวของคอพนกงานขบ และชางซอมเครองยนต

เครองจกรกลทใชในงานกอสรางถนนปาไม มหลายประเภท แบงตามลกษณะการเคลอนทได 2 ประเภทดงน

1. ประเภทเครองลางตนตะขาบ 2. ประเภทลอ ซงอาจจะเปนยางหรอลกกลง 3.1 ประเภทเครองลางตนตะขาบ คอเครองจกรกลทเปลยนกาลงของเครองยนตใหเปน

กาลงขบเคลอน โดยสงกาลงจากเครองยนตไปหมนลอเฟอง(sprocket)เพอไปขบชดสายพาน-ตนตะขาบใหเคลอนทไปและทาใหแผนตนตะขาบซงตดอยกบสายพานตนตะขาบตะกยไปบน พน ทาใหตวรถเคลอนทไป

ขอดของเครองจกรกลประเภทตนตะขาบ 1. สามารถใชกาลงในการขบเคลอนไดสง เนองจากจะไมเกดการลนไถลไดงาย

โดยเฉพาะอยางยงเมอทางานบนพนทไมแนน 2. สามารถทางานบนพนทเปนดนและบรเวณทมหนแหลมคมได เพราะหนแหลมคม

จะไมทาใหชดสายพานตนตะขาบชารดงาย 3. สามารถทางานในพนทขรขระไดด 4. สามารถทางานในพนทลมไดด เพราะมการลอยตวด หรอมความดนจากนาหนกทกดลง

บนพนตา ขอเสยของเครองจกรกลประเภทตนตะขาบ 1. เคลอนทไดชาและมความคลองตวนอยกวาเครองจกรกลประเภทลอยาง 2. ความสนเปลองนามนเชอเพลงมากกวาเครองจกรกลประเภทลอยาง 3. ผขบจะรสกไมสะดวกสบายในขณะทางานเพราะ เพราะเครองลางแบบโซตนตะขาบ

- 152 -

ไมดดซบการกระแทกหรอการกระเทอน เครองจกรกลประเภทตนตะขาบทมใชงานทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชไดแก

3.1.1 รถแทรคเตอรตนตะขาบ(Bulldozer) เปนเครองจกรกลประเภทตนตะขาบทตดตงใบมดอยทดานหนา สามารถใชระบบไฮดรอลคยกหรอกดใบมดในระดบทตองการเพอใชในการเปดหนาดน การตดทางบนไหลเขา การขดดน การลมตนไม การเคลอนยายวสด การรวมกองวสดและการลมกองวสด เปนตน

ภาพท 175 รถแทรคเตอรตนตะขาบยหอแคตเตอรพลลารรน ด 6 ซ ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 จงหวดพทลง

3.1.2 รถขดดนตนตะขาบ (Excavator)เปนเครองจกรกลประเภทตนตะขาบทมแขนยก แขนตอ บงกแบบตกเขาหาตวรถ ใชในการเคลอนยายวสดโดยการขดและตกแลวเคลอนยายไปเท โดยการหมนสวนบนของตวรถไปตาแหนงทตองการ ใชในการตดทางบนไหลเขา ใชในการขดถนนเพอวางทอระบายนา ใชในการขดแหลงนา ใชในการยกวสดตาง ๆ โดยการแขวนรอกทฟนบงก สาหรบชดเครองลางโซตนตะขาบของรถขดดนตนตะขาบ จะเลกบางกวารถแทรคเตอร-ตนตะขาบ ถาไมจาเปนไมควรขบเดนทางเพอยายจดทางาน

- 153 -

ภาพท 176 รถขดดนตนตะขาบ ยหอแคตเตอรพลลาร รน 320 C ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

3.1.3 รถตกดนตนตะขาบ เปนเครองจกรกลประเภทตนตะขาบทตดตงอปกรณในการตกประกอบดวยบงก แขนยกบงก และแขนทใชในการพลกบงก ใชในงานเคลอนยายวสด โดยการตกวสดทขดรวมกองไวแลว และเทใสรถบรรทกเททาย การทางานคอนขางชาเมอเปรยบเทยบกบรถตกดนลอยาง แตเหมาะสาหรบพนททเปนหนหรอพนทไมแนน

ภาพท 177 รถตกดนตนตะขาบยหอแคตเตอรพลลาร ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 1/1 จงหวดเชยงใหม

- 154 - 3.2 ประเภทลอ ซงอาจจะเปนยางหรอลกกลง คอเครองจกรกลทเปลยนกาลงของ

เครองยนตใหเปนกาลงขบเคลอน โดยสงกาลงจากเครองยนตไปหมนลอซงอาจจะเปนยางหรอลกกลง เพอใหเคลอนทไป เครองจกรกลประเภทนทมใชอยในกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช สวนใหญจะใชยาง

ขอดของเครองจกรกลทใชยาง 1. ทาใหเครองจกรกลเคลอนทดวยความเรวและมความคลองตวมากกวาเครองจกรกล

ประเภทตนตะขาบ 2. ความสนเปลองนามนเชอเพลงนอยกวาเครองจกรกลประเภทตนตะขาบ 3. ใหความสะดวกสบายแกผขบมากกวาเครองจกรกลประเภทตนตะขาบเพราะยางจะดด

ซบการกระแทกหรอการกระเทอนไดดกวาโซตนตะขาบ ขอเสยของเครองจกรกลทใชยาง 1. มความยากลาบากในการบงคบรถบนพนทขรขระ 2. ลนไถลในพนทเปยกชนงาย ทาใหควบคมรถไดยาก 3. มปญหาดานยางมโอกาสระเบด โดยเฉพาะในพนททมหน เครองจกรกลประเภทลอทมใชงานทกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพชไดแก 3.2.1 รถเกลยดนลอยาง เปนเครองจกรกลทขบเคลอนดวยตวเองแบบ 6 ลอขบเคลอน 4 ลอ

ใชในงาน เกลย และตบแตงผว ทารองระบายนา สาหรบงานสรางถนนหรองานปรบระดบพน ทตองการความละเอยด

ภาพท 178 รถเกลยดนลอยางยหอมตซบช รน แอลจ 2 เอช ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 1/2 จงหวดเชยงราย

- 155 -

3.2.2 รถตกดนลอยาง เปนเครองจกรกลทใชในงานเคลอนยายวสด โดยการตกวสดทขดรวมกองไวแลว หรออาจขดตกวสดในสภาพเดมทจบตวกนไมแนนนก แลวเทใสรถบรรทกเททายหรอใชในการวางทอระบายนาโดยใชเหลกยกทอเกยวทฟนบงกยกทอระบายนาขนหรอลงจากรถบรรทก วางลงทจดวางทอระบายนา แลวตกดนกลบจดวางทอ

ภาพท 179 รถตกดนลอยาง ยหอแคตเตอรพลลาร รน 930 ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 3 จงหวดอดรธาน

3.2.3 รถตกหนา-ขดหลง เปนเครองจกรกลขนาดเลกทใชในงานเคลอนยายวสด โดยการตกวสดทขดรวมกองไวแลว หรออาจขดตกวสดในสภาพเดมทจบตวกนไมแนนนก แลวเทใสรถบรรทกเททายหรอใชในการวางทอระบายนาขนาดเลกโดยใชเหลกยกทอเกยวทฟนบงกยกทอระบายนาขนหรอลงจากรถบรรทก วางลงทจดวางทอระบายนา แลวตกดนกลบจดวางทอ ภาพท 180 รถตกหนา-ขดหลง ยหอเจซบ รน 3 C ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 4 จงหวดนครราชสมา

- 156 -

3.2.4 รถแทรคเตอรเกษตรลอยาง เปนเครองจกรกลทใชในการลากจงรถบดลอยาง บดถนนปาไม หรอลากจงเครองบดอดตนแกะ ภาพท 181 รถแทรคเตอรเกษตรลอยาง ยหอแมสสยเฟอรกสน รน เอมเอฟ 185 ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

3.2.5 รถบดลอยางแบบลากจง ใชสาหรบบดอดถนนปาไมโดยมรถแทรคเตอรเกษตรลอยางเปนรถลากจง ในกรณพนทมความลาดชนสง อาจใชรถตกดนลอยางลากจงแทน สาหรบการเพมนาหนกรถบด สามารถใชนา หรอถงทราย หรอกอนหนหรอวสดอน ๆ ทสะดวกในการยายเขา-ออกใสในตวรถบดไดตามทตองการ ภาพท 182 รถบดลอยางแบบลากจง ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

- 157 -

3.2.6 เครองบดอดตนแกะ ใชในการบดอดวสดหรอดนทออน และจบตวกนคอดนทมสวนผสมของ ดนเหนยว การบดอดจะเปนการบดอดดวยการกดและนวดโดยจะบดอดดนทละชนเรมจากดนทอยชนลางลางๆ กอน โดยจะบดอดไดดสาหรบชนของการบดอดระหวาง 25 – 30 เซนตเมตรสวนใหญจะใชในการกอสรางฝายกนนา ภาพท 183 เครองบดอดตนแกะ ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 4 จงหวดนครราชสมา

3.2.7 รถบดลอยางขบเคลอนดวยตนเอง เปนเครองจกรกลทใชในงานบดอดถนนปาไม สวนใหญใชในงานกอสรางถนนดนลกรงและถนนลาดยาง ภาพท 184 รถบดลอยางขบเคลอนดวยตนเอง ยหอไดนาแพค ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

- 158 - 3.2.8 รถบดอดสนสะเทอนชนดลกกลงเดยว เปนเครองจกรกลทใชในการบดอดถนนปาไม

สวนใหญใชในงานกอสรางถนนลาดยาง หรอลานจอดรถ หรอฝายกนนา

ภาพท 185 รถบดอดสนสะเทอนชนดลกกลงเดยว ยหอ SINGTHAI รน VR10 D ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

3.2.9 รถบรรทกลากจง ประกอบดวยรถหวลากและรถพวง ใชในการขนยายเครองจกรกลเขาไปทหนางานและขนยายกลบทตง บางครงใชในการขนสงวสดกอสรางจากโรงงานแหลงผลตหรอรานคา เชน ทอระบายนา รถหวลากมทงทเปนรถ 6 ลอและรถ10 ลอ

ภาพท 186 รถบรรทกลากจงยหอนสสน พรอมรถพวง ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 1/1 จงหวดเชยงใหม

- 159 -

3.2.10 รถบรรทกเททาย ใชในการขนยายดนหรอวสดอน ๆ ไปยงททกาหนดไว ตวกระบะจะตดตงอปกรณเพอใชยกกระบะขนเพอเทวสดออกทดานทายซงจะควบคมการทางานดวยระบบไฮดรอลค โดยใชกระบอกไฮดรอลคยกกระบะขนลง สาหรบขนาดทใชงานอยสวนใหญเปนรถ 6 ลอขนาดบรรทก 6 ตน

ภาพท 187 รถบรรทกเททาย ยหอฮโนรน เคอาร 300 ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 1/1 จงหวดเชยงใหม

3.2.11 รถบรรทกนา ใชในการราดนาดนหรอวสดคดเลอกเพอบดอดงานถนนหรอฝายกนนาสาหรบขนาดทใชงานอยสวนใหญเปนรถ 6 ลอขนาดความจ6,000 ลตร ภาพท 188 รถบรรทกนา ยหออซซ รนทเอกซด 50 เอชซ ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 4 จงหวดนครราชสมา

- 160 -

3.2.12 รถบรรทกไมเกน 1 ตน ขบเคลอน 4 ลอ ใชในการควบคมดแลงานกอสรางถนนปาไม

ตดตอราชการ ตดตอซอวสด ขนยายวสดขนาดเลก รถบรรทกขบเคลอน 4 ลอจะสามารถใชปฏบตงานไดดกวา รถบรรทกขบเคลอน 2 ลอ โดยเฉพาะในพนทภเขาและในฤดฝน ภาพท 189 รถบรรทกไมเกน 1 ตน ขบเคลอน 4 ลอ ยหอโตโยตา รนไฮลกซ ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 3 จงหวดอดรธาน

3.2.13 รถบรรทกไมเกน 1 ตน ใชในการตดตอราชการ ตดตอซอวสด ขนยายวสด ซอมบารงรกษาเครองจกรกล หรอควบคมการกอสรางถนนปาไม แตเนองจากเปนรถบรรทกขบเคลอน 2 ลอจงมขอจากด ในการใชงานในพนทภเขาและในฤดฝน ภาพท 190 รถบรรทกไมเกน 1 ตน ยหออซซ ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 4 จงหวดนครราชสมา

- 161 - 3.2.14 รถพนยางแอสฟสท ใชในงานกอสรางถนนลาดยางแบบ ซงเกล-ดบเบลเซอรเฟซ ทรทเมนท ภาพท 191 รถพนยางแอสฟสท ประจาทศนยพฒนาวศวกรรมท 2 จงหวดพษณโลก

3.3 สรป เครองจกรกลทใชในการกอสรางถนนปาไม มหลายประเภทไดแกรถแทรคเตอรตนตะขาบ

รถขดดนตนตะขาบ รถเกลยดนลอยาง รถตกดนลอยาง รถบรรทกเททาย รถบรรทกนา รถบดลอยาง รถบดอดสนสะเทอน แตละประเภทจะเหมาะกบงานเฉพาะอยาง จงตองเลอกใชเครองจกร-กลแตละชนดใหเหมาะสมกบลกษณะของงานทตองการ เชน เลอกใชรถแทรคเตอรตนตะขาบในงานบกเบกพนท เลอกใชรถเกลยดนลอยางในงานแตงรปถนน แตงรองนา เลอกใชรถตกดนลอยางในการตกดนทรวมกองไวแลว เปนตน โดยตองพจารณาถงความรวดเรวในการทางาน คาใชจายในการใชเครองจกรทางานทนอยทสด ขอจากดของลกษณะภมประเทศเชน ความลาดชน เสนทางเขาแคบนอกจากนยงตองมรถบรรทกไมเกน 1 ตน ขบเคลอน 4 ลอ ใชสาหรบการควบคม ตดตามการกอสรางและงานบรการเครองจกรกลตามความจาเปน

- 162 -

บทท 4 การซอมบารงรกษาเครองจกรกลทใชในงานกอสรางถนนปาไม

ทาไมจงตองมการซอมบารงรกษาเครองจกรกล คาตอบคอ ตองการใชเครองจกรกลทางานให

คมคากบเงนทลงทนซอเครองจกรกลมาทางาน นนคอเครองจกรกลดงกลาวตองอยในสภาพด สามารถทางานตามวตถประสงคไดอยางตอเนองจนหมดอายการใชงาน การทเครองจกรกลสามารถทางาน ไดอยางตอเนองจะทาใหการทางานเสรจสนภายในระยะเวลาอนรวดเรว ซงจะเปนการประหยดคาใชจาย ไดดวย ตวอยางเชน ในการกอสรางถนนปาไมทมการใชเครองจกรกลหลายประเภททางานรวมกน คอ มรถแทรคเตอรตนตะขาบทางานบกเบกเปดแนวถนน มรถเกลยดนขนรปถนน มรถตกดนและรถบรรทกเททายทางานดนถม มรถบรรทกนาและรถบดลอยางทางานบดถนน หากรถแทรคเตอรตนตะขาบชารดเสยหายไมสามารถทางานบกเบกเปดแนวถนนได จะทาใหงานกอสรางถนนตองหยดชะงกลง รถเกลยดน รถตกดน รถบรรทกเททาย รถบรรทกนาและรถบดลอยาง ตองจอดคอยงาน แตคาใชจายจะเกดขนตลอดเวลาไมวาจะเปนคาจางพนกงาน คาเบยเลยงพนกงาน คาเชาสถานทเปนทพกททางาน ดงนนหากเครองจกรกลมสภาพดสามารถทางานไดอยางตอเนอง จะทาใหสามารถควบคมคาใชจายใหอยในวงเงนงบประมาณทกาหนดได

เมอเครองจกรกลทางาน ชนสวนประกอบตาง ๆ จะเกดการเคลอนท เสยดส สกหรอ สกปรก แลวเกดการเสอมสภาพและการเสยหายขดของเกดขน ประสทธภาพจะลดลง ถงแมเครองจกรกลทางานนอย ทาบาง ไมทาบาง ชนสวนบางอยางกเกดการเสอมสภาพหมดอายเชนเดยวกนเชน ซล โอรง ลอยาง แบตเตอร อปกรณชนสวนบางอยาง ถงแมวาจะมการซอมบารงรกษา กไมทาใหอายการใชงานเพมมากขน และจะตองมการซอม-เปลยน และเสยคาใชจาย แตจะนอยกวากรณทไมมการซอมบารงรกษา 4.1 การพฒนาระบบซอมบารงรกษาเครองจกรกล

ในยคแรก ๆ ผใชเครองจกรกลไมมความรความเขาใจในเรองระบบซอมบารงรกษา จะใชงานเครองจกรกลจนชารดเสยหายมากจนใชงานไมได แลวจงซอม ทาใหการทางานตองหยดชะงกและเสยคาซอมเครองจกรกลสงมาก ตอมามการพฒนายกระดบระบบซอมบารงรกษา เปนการซอมบารงรกษาแบบปองกนไวกอน กอนทเครองจกรจะเสยหายและขดของมาก โดยวางแผนจะหยดซอม เปลยน ตรวจสอบไวลวงหนา เมอถงกาหนดกเปลยนชนสวนทคาดวาจะหมดอาย วธนทาใหการเสยหาย ขดของฉกเฉนลดลง แตกยงมคาใชจาย คาแรง คาวสดอะไหลตาง ๆ สง เพราะวสด อะไหลบางชนยงสามารถใชงาน

- 163 -

ตอไปไดอกระยะหนงโดยไมจาเปนตองเปลยนหรอหยดซอมตามแผน อยางไรกตามการยดระยะเวลาการเปลยนชนสวนบางชนทสามารถใชงานตอไปไดอกระยะหนง จะทาใหลดคาใชจายลงได แตจาเปนตองมความถในการตดตามหรอตรวจสอบสภาพชนสวนนนมากกวาปกต จงไมแนะนาใหทาหากไมมเจาหนาทดแลอยางสมาเสมอ

โดยทวไป การซอมบารงรกษาเครองจกรกล แบงเปน 2 ประเภท คอ การซอมบารงรกษาแบบ ปองกนไวกอน และการซอมบารงรกษาเมอชารด 4.2 การซอมบารงรกษาแบบปองกนไวกอน เปนการซอมบารงพนฐานทตองทาตามคมอของผผลต เพอใหเครองจกรกลมอายการใชงานนานตามทออกแบบไว และมประสทธภาพตามทกาหนด สวนใหญเปนการทาตามกาหนดเวลา เชน การบารงรกษาประจาวน การบารงรกษาประจาสปดาห การบารงรกษาประจาเดอน การบารงรกษาประจาป หรอการบารงรกษาทก 3,000-5,000 กโลเมตร การบารงรกษาทก 10,000 กโลเมตร การบารงรกษาทก 20,000 กโลเมตร การบารงรกษาทก 40,000 กโลเมตร เปนตน การซอมบารงรกษาแบบปองกนไวกอน เปนการทา ตรวจ เปลยนชนสวนทใชงาน ตามอายการใชงาน ทกาหนดไว เชน การอดจาระบรถขดดนตนตะขาบทกวนทางาน การตรวจเชคระดบนาในหมอนาทกวนทางาน การตรวจเชคระดบนามนเครองทกวนทางาน การตรวจเชคระดบนากรดแบตเตอรทกสปดาห การเปลยนไสกรองนามนเครองและนามนเครองตามระยะเวลาทกาหนด เปนตน

อยางไรกตาม สภาพการใชงานทแทจรงมสวนสาคญในการปรบเปลยนการบารงรกษาตามทกาหนดวาระไวในตารางการบารงรกษา โดยทวไปตารางการบารงรกษาเปนตวกาหนดวาควรจะมการตรวจเชคอะไรบาง มากนอยแคไหนในสภาพการใชงานปกต เมอสภาพการใชงานสกปรก มฝนมากหรอสภาพการใชงานหนกเปนพเศษ ควรจะมการตรวจเชคมากขนตามไปดวย ตารางการบารงรกษาเครองจกรกลทกาหนดไว ออกแบบมาเพอใชเปนแนวทางจนกวาจะมประสบการณเพยงพอทกาหนดวาระการบารงรกษาขนเองใหเหมาะกบสภาพการใชงานในแตละแบบ

ตวอยางตารางการบารงรกษาเครองจกรกลทใชในงานกอสรางถนนปาไมเทาทสามารถรวบรวมมาไดมดงน

- 164 -

ตารางท 2 ตารางการบารงรกษารถแทรคเตอรตนตะขาบยหอแคตเตอรพลลาร รน D 6 D

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก ๆ 10 ชม. หรอทกวน ทก ๆ 50 ชม. หรอทกสปดาห ทก ๆ 100 ชม. หรอทก 2 สปดาห ทก ๆ 250 ชม. หรอทกเดอน

- หมอนา - อางนามนเครอง - ตวชวยกรองอากาศ - เครองดกนา - ถงนามนเชอเพลง - ชดยดกระบอกไฮดรอลคและ แกนยดชวงบน -แขนยดรปเปอร -ลกปนแทรคเฟรมตวใน -ลกปนแทรคเฟรมตวนอก -นามนในระบบสงกาลงและ บงคบเลยว - ทนงพนกงานขบ(แบบพเศษ) - ระบบไฮดรอลค - แบตเตอร - แขนปรบใบมด - ลกปนพดลม - สายพานพดลม - ระบบเบรค - เครองยนต - ระบบสงกาลงและบงคบเลยว - สายพานตนตะขาบ - เครองปรบอากาศ - ระบบไฮดรอลค

- ตรวจสอบระดบนาในหมอนา - วดระดบนามนเครอง - ตรวจทาความสะอาด - ถายนา - ถายนาและตะกอน - อดจาระบ 6 จด - อดจาระบ 10 จด - อดจาระบ 2 จด - อดจาระบ 2 จด - วดระดบนามน - อดจาระบ 9 จด - ตรวจระดบนามน - ตรวจระดบนากรด - อดจาระบ 2 จด - อดจาระบ 1 จด - ตรวจสภาพ-ปรบแตง - ตรวจสภาพ-ปรบแตง - เปลยนนามน,ไสกรองและลาง ทหายใจ - เปลยนไสกรองและ ลางทาความ สะอาดกรองแมเหลก - ปรบความตงของสายพานตนตะขาบ - ตรวจหลอดแกวทดสอบ - เปลยนไสกรอง

- 165 - ตารางท 2 ตารางการบารงรกษารถแทรคเตอรตนตะขาบยหอแคตเตอรพลลาร รน D 6 D (ตอ)

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก ๆ 500 ชม. หรอทก 3 เดอน ทก ๆ 1,000 ชม. หรอทก 6 เดอน ทก ๆ 2,000 ชม. หรอทก 1 ป การบรการเมอจาเปน

- ยางรองอควอไลเซอรบาร - ตะแกรงและฝาปดถงนามน- เชอเพลง -ระบบหลอเยน - ROPS (โครงหลงคานรภย) - ยอยทเพลาขบ - ไฟนลไดร - ระบบสงกาลงและบงคบเลยว (Power Shift) - ระยะหางวาลวไอด-ไอเสย - ระบบไฮดรอลค - ระบบนาหลอเยน - ระบบสงกาลงและบงคบเลยว (Direct Drive)

- ตรวจสภาพ/เปลยนกรณชารด - ลางทาความสะอาด - เตมนายากนสนม - ตรวจ- ขนสกรใหมใหแนน - อดจาระบ 2 จด - เปลยนนามน -เปลยนนามน, เปลยนไสกรอง ลางกรองแมเหลก - ตรวจสอบ/ปรบตง - เปลยนนามน,เปลยนไสกรอง ลางกรองแมเหลก - เปลยนนายากนนาแขงตว -เปลยนนามน, เปลยนไสกรอง ลางกรองแมเหลก

- 166 -

ตารางท 3 ตารางการบารงรกษารถขดไฮดรอลค ยหอแคตเตอรพลลาร รน 320 C

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก ๆ 10 ชม. หรอทกวน สาหรบ 100 ชม. แรก ทก ๆ 10 ชม. หรอทกวน 250 ชม.แรก ทก ๆ 250 ชม. หรอทกเดอน

- แขนตอบมและสตก - แขนตอปงก -ระบบหลอเยน -ระบบหลอลน - ระบบเชอเพลง กรองแยกนา - ถงนามนเชอเพลง - ระบบไฮดรอลค - สญลกษณ และเกจวด - เขมขดนรภย - ความตงโซตนตะขาบ - เครองลางตนตะขาบ - เดนรอบ ๆ เครองจกร - ไฟนลไดร - ระบบไฮดรอลค - ระบบไฮดรอลค - ระบบไฮดรอลค - สวงไดร - เครองปรบอากาศ - คอนเดนเซอร - ทอนาหลอเยน - กรองแยกนา - แบรงสวง - สวงไดร

- อดจาระบ - อดจาระบ - ตรวจสอบระดบนาในหมอนา - ตรวจสอบระดบนามนเครองยนต - ถายนาและตะกอน - ถายนาและตะกอน - ตรวจสอบระดบนามนไฮดรอลค - ทดสอบการทา - ตรวจสอบ - ตรวจสอบ - ตรวจสอบ - ตรวจสอบการชารดเสยหาย,รว - เปลยนนามน - เปลยนกรอง Case Drain - เปลยนกรองนามนกลบถง - เปลยนกรองนามนไพลอท - เปลยนนามน - ทดสอบการทางาน - ลางทาความสะอาด - ตรวจสอบทอยางของนาหลอเยน - เปลยนไสกรอง - อดจาระบ - ตรวจสอบระดบนามน

- 167 -

ตารางท 3 ตารางการบารงรกษารถขดไฮดรอลค ยหอแคตเตอรพลลาร รน 320 C (ตอ)

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก ๆ 500 ชม. หรอทก 3 เดอน ทก ๆ 1,000 ชม. หรอทก 6 เดอน ทก ๆ 2,000 ชม. หรอทก 1 ป ทก ๆ 3,000 ชม. หรอทก 3 ป ทก ๆ 6,000 ชม. หรอทก 6 ป

- สายพาน - กรองหายใจเครองยนต - นามนเครองยนต และกรอง - กรองเชอเพลง - ปมมอ - ฝาถงเชอเพลงและตะแกรง - แบตเตอร - ขวแบตเตอร - แขนตอบมและสตก - ระยะหางวาลวไอด-ไอเสย - ไฟนลไดรฟ - กรอง Case Drain - กรองนามนไฮดรอลคกลบถง - กรองนามนไพลอท - สวงไดร - ไฟนลไดร - ระบบไฮดรอลค - Dryer เครองปรบอากาศ - เฟองสวง - ระบบนาหลอเยน - ระบบหลอเยน

- ตรวจสอบ/ปรบถาจาเปน - ลางทาความสะอาด - เปลยน - เปลยน - ทดสอบการทางาน - ลางทาความสะอาด - ทาความสะอาด - ขนใหแนน - อดจาระบ - ตรวจสอบ - ตรวจสอบระดบนามน - เปลยน - เปลยน - เปลยน - เปลยนนามน - เปลยนนามน - เปลยนนามน - เปลยน - อดจาระบ - เตมนายา ELC - เปลยนถายนาหลอเยน

ทมา : บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด

- 168 - ตารางท 4 ตารางการบารงรกษารถตกลอยาง ยหอแคตเตอรพลลาร รน 920 และ 930

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ

ทก ๆ 10 ชม. หรอทกวน ทก ๆ 50 ชม. หรอทกสปดาห ทก ๆ 100 ชม. หรอทก 2 สปดาห ทก ๆ 250 ชม. หรอทกเดอน

- หมอนา - อางนามนเครอง - ตวชวยกรองอากาศ - เครองดกนา - ถงนามนเชอเพลง - ถงลม - สลกบงก - บชบงก - สลกบงกแบบเทขาง - สลกของงางบซง - ระบบไฮดรอลค - ลกปนทรนเนยนเพลาหลง - ลกปนจดหมนกลางตว”บน” - แบตเตอร - คนบงคบและขอตอตาง ๆของ บงก - ลกปนหกระบอกไฮดรอลค - หมอนามนเบรค - ระบบเบรค - เบรคจอด/เบรคฉกเฉน - หมอนามนของบงกแบบเทขาง - ลกปนพดลม - สายพานพดลม - ลกปนกระบอกบงคบเลยว - แอรคอนดชน

- ตรวจสอบระดบนาในหมอนา - วดระดบนามนเครอง - ตรวจทาความสะอาด - ถายนา - ถายนาและตะกอน - ถายลมและนา - อดจาระบ 4 จด - อดจาระบ 6 จด - อดจาระบ 4 จด - อดจาระบ 4 หรอ 6 จด - ตรวจระดบนามน - อดจาระบ 2 จด - อดจาระบ 1 จด - ตรวจระดบนากรด - อดจาระบ 14 จด - อดจาระบ 6 จด - วดระดบนามน - ตรวจ - ปรบแตง - ตรวจ - ปรบแตง - วดระดบนามน - อดจาระบ 1 จด - ตรวจสภาพ - ปรบแตง - อดจาระบ 4 จด - ตรวจหลอดแกวทดสอบ

- 169 -

ตารางท 4 ตารางการบารงรกษารถตกลอยาง ยหอแคตเตอรพลลาร รน 920 และ 930 (ตอ)

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ

ทก ๆ 500 ชม. หรอทก 3 เดอน ทก ๆ 1,000 ชม. หรอทก 6 เดอน ทก ๆ 2,000 ชม. หรอทก 1 ป การบรการเมอจาเปน

- ระบบสงกาลง(เกยร) - เครองยนต - ระบบไฮดรอลค - ระบบหลอเยน - ตะแกรงและฝาปดถงนามน- เชอเพลง - ระบบสงกาลง(เกยร) - ลกปนเพลาขบ - รองเพลาขบ - ลกปนจดหมนกลางตว”ลาง” - ลกปนยอยท - ระบบไฮดรอลค - กระปกเฟองหนา - หลงและลอ - ระยะหางวาลวเครองยนต - ระบบนาหลอเยน - ROPS (โครงหลงคานรภย) - ระบบสงกาลง(เกยร) - กระปกเฟองหนา - หลงและลอ - เครองดกนา - ระบบไอด

- เปลยนไสกรอง - เปลยนนามน ,ไสกรองและลางท หายใจ - เปลยนไสกรอง - เตมนายากนสนม - ลางทาความสะอาด - เปลยนนามน ,ลางตะแกรงลวดและ กรองแมเหลก,เปลยนทหายใจ - อดจาระบ 1 จด - อดจาระบ 1 จด - อดจาระบ 1 จด - อดจาระบ 5 จด - เปลยนนามน - เปลยนนามน - ตรวจ - ปรบแตง - เปลยนนายากนนาแขงตว - ตรวจขนสกรใหมใหแนน - ตรวจระดบนามนถาพบรอยรซม - ตรวจระดบนามนถาพบรอยรซม - เปลยนไสกรองถาสกปรก ,แขง และขาด - ถาตวบอกสภาพไสกรองอากาศ ปรากฏสแดงใหถอดไสกรอง ทาความสะอาด

- 170 -

ตารางท 4 ตารางการบารงรกษารถตกลอยาง ยหอแคตเตอรพลลาร รน 920 และ 930 (ตอ)

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ

การบรการเมอจาเปน(ตอ)

- ระบบเชอเพลง - ระบบนาหลอเยน - ฝาหมอนาและวาลวคมกาลงดน - ฟวสและเบรคเกอร

- เปลยนไสกรอง ถาเขมเกจความดน - เชอเพลงตก - ถายนาและลางหมอนาถาเครองยนต รอนจด - ถาเครองยนตรอนจดและนาหาย เปลยนปะเกนและวาลวใหม - เปลยนถาชารดและตงเบรคเกอรใหม

ทมา : บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด

- 171 -

ตารางท 5 ตารางการบารงรกษารถแทรคเตอรลอยาง ยหอ แมสสย เฟอรกสน รน 165 และ 185

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก 50 ชวโมง หรอทกสปดาห

(ตอ)

เมอเดนเครองครบ 100 ชม. แรก ทก 150 ชม. ทก 300 ชม.

- ระบบพวงมาลย - ระบบสงกาลง -ระบบหลอลน - ระบบสงกาลง - ระบบไฮดรอลค ทาตามรายการของทก 50 ชวโมง-ระบบหลอลน - ระบบไฟฟา - ระบบไฮดรอลค - ระบบสงกาลง - ระบบเบรค ตามรายการของทก 150 ชวโมง -ระบบหลอลน

- ตรวจระดบนามนของนามนพวงมาลย ไฮดรอลค(ขณะทตรวจ กระบอก ไฮดรอลคตองหดสนสด คอหมนพวง มาลยเลยวซายสด - ตรวจนามนเกยร - ตรวจ-ขนนอตลอ ลอหนา 60 ปอนด-ฟต ลอหลง 200 ปอนด-ฟต - เปลยนกรองนามนเครองยนต - เปลยนนามนเกยร - ทาความสะอาดกรองปมไฮดรอลค - เปลยนนามนเครองยนต - เปลยนกรองนามนเครองยนต - หยอดนามนหลอลนทบชดานหลง ไดนาโมชารจ - ทาความสะอาดขวแบตเตอร ทาจาระบ ทขวแบตเตอร - เอานามน EP90 อดเขาทหวอดบนฝา ไฮดรอลค หามใชจาระบอด - ตรวจระดบนามนทดมลอหลง - ตรวจระยะฟรของขาเหยยบคลช - ตรวจระยะฟรของขาเหยยบเบรค - เปลยนนามนเครองยนต - เปลยนกรองนามนเครองยนต

- 172 -

ตารางท 5 ตารางการบารงรกษารถแทรคเตอรลอยาง ยหอ แมสสย เฟอรกสน รน 165 และ 185 (ตอ)

ชวโมงบรการ จดบรการ วธการบรการ ทก 300 ชม.(ตอ) ทก 600 ชม.

ทก 1,200 ชม.

- กรองอากาศ ตามรายการของทก 150 ชวโมง - ระบบไฮดรอลค - ระบบพวงมาลย - ระบบนามนเชอเพลง - ระบบหลอเยน - ระบบสงกาลง

- ระบบพวงมาลย - ระบบเครองยนต - ระบบเชอเพลง

- ระบบไฟฟา

- เปลยนนามนในหมอกรองอากาศกรณ ใชกรองอากาศแบบแชนามน - เปลยนนามนไฮดรอลค ขณะเปลยน ใหคนบงคบนามนไฮดรอลคอยทจด ตาสด - ทาความสะอาดกรองปมไฮดรอลค - ตรวจระดบนามนทหองเกยรพวงมาลย - เปลยนกรองนามนพวงมาลย - เปลยนไสกรองนามนเชอเพลงตวท 1 - ตรวจปมเชอเพลง - ถายนาในหมอนาออกใหหมดแลว เตมนาสะอาดเขาใหเตม ระดบนาอยตา กวาฝาปด 1 ½ นว - เปลยนนามนดมลอหลง - เปลยนกรองนามนพวงมาลย - ตรวจสปรงวาลวและตงระยะวาลว - เปลยนไสกรองนามนเชอเพลงตวท 2 - ถายนามนเชอเพลงออก แลวถอดถง นามนเชอเพลงมาทาความสะอาด - ตรวจดทนไดนาโมชารจและถาน ไดนาโมชารจ

ทมา : บรษทหลยส ต. เลยวโนเวนส จากด

- 173 -

ตารางท 6 ตารางการบารงรกษารถยนตตามระยะทางหรอเวลาใชงาน

รายการ ทกๆระยะทางหรอเวลา 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

เครองยนต ตรวจสอบระดบนามนหลอลน เปลยนนามนหลอลน เปลยนกรองนามนหลอลน ตรวจสอบระยะชองวางของวาลว ,ถาไม เหมาะสม กตงวาลวใหม

ระบบจดระเบด ตงระยะหนาทองขาวและเขยวหวเทยน เปลยนชดทองขาวและคอนเดนเซอร ตรวจสอบสายหวเทยน เปลยนสายหวเทยน ตรวจสอบฝาครอบจานจายและหวนกกระจอก ปรบไทมงจดระเบด

แบตเตอร ตรวจสอบระดบนากรดในแบตเตอร ทาความสะอาดขวแบตเตอร

ระบบหลอเยน ตรวจสอบระดบนาหลอเยน ตรวจสอบสภาพทอนาหลอเยน ตรวจสอบฝาหมอนา ตรวจสอบสายพานและปรบความตง เปลยนสายพาน เปลยนนาหลอเยน ลางหมอนา

ทกครง ทเขาเตมนามนเชอเพลง หรอสปดาหละครง ทก 3,000 – 5,000 กโลเมตร (3 เดอน) ทกครง ทเปลยนนามนหลอลน ทก 20,000 กโลเมตร (1 ป) ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 60,000 กโลเมตร(3 ป) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทกครงทตงระยะหนาทองขาว ทกสปดาห ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทกสปดาห ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป)

- 174 -

ตารางท 6 ตารางการบารงรกษารถยนตตามระยะทางหรอเวลาใชงาน (ตอ)

รายการ ทกๆระยะทางหรอเวลา 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

ระบบเชอเพลง ทาความสะอาดกรองอากาศ เปลยนกรองอากาศ เปลยนกรองนามนเชอเพลง ลางและทาความสะอาดคารบเรเตอร

เครองปรบอากาศ ทาความสะอาดคอยลรอน ตรวจสอบรอยรวทขอตอ ตรวจสอบปรมาณนายาทาความเยน ตรวจสอบและปรบสายพานแอร เปลยนสายพานแอร

ระบบถายทอดกาลง เปลยนนามนเกยร เปลยนนามนเฟองทาย อดจาระบลกปนเพลากลาง เปลยนจาระบลกปนลอ ตรวจสอบระยะฟรของแปนคลชท ตรวจสอบนามนคลชท ตรวจสอบระดบนามนเกยรอตโนมต เปลยนนามนเกยรอตโนมต

ระบบเบรค ตรวจสอบระดบนามนเบรค ตรวจสอบสภาพเบรค ปรบเบรคมอ

ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 30,000 กโลเมตร(1 1/2 ป) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 20,000 กโลเมตร(1 ป) ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ตามความจาเปน

- 175 -

ตารางท 6 ตารางการบารงรกษารถยนตตามระยะทางหรอเวลาใชงาน (ตอ)

รายการ ทกๆระยะทางหรอเวลา 40 41 42 43 44 45 46 47

ยาง ตรวจสภาพการสกของยาง สบเปลยนตาแหนงของยาง ตรวจสอบความดนลมในยาง ตรวจความลกของดอกยาง ทาความสะอาดยาง

อปกรณปดนาฝน ตรวจสอบใบปดนาฝน เปลยนใบปดนาฝน ตรวจสอบการทางานของหวฉดนาลางกระจก

ทก 1,500 กโลเมตร(1 เดอน) ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ทก 2 สปดาห ทก 10,000 กโลเมตร(6 เดอน) ตามความจาเปน ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน) ทก 40,000 กโลเมตร(2 ป) ทก 5,000 กโลเมตร(3 เดอน)

ทมา : ธรยทธ สวรรณประทป , 2539

- 176 -

การบารงรกษารถตกหนา – ขดหลง ยหอ JCB รน 3 CX ตรวจเชคทกวนกอนใชงาน - อดจาระบ ทกจด - ตรวจระดบนามนไฮดรอลค ถาตากวาระดบทกาหนดไว เตมนามนไฮดรอลคใหไดระดบทกาหนดไว - ตรวจระดบนามนเครอง ถาตากวาระดบทกาหนดไว เตมนามนเครองใหไดระดบทกาหนดไว - ตรวจระดบนาในหมอนา ถาตากวาระดบทกาหนดไว เตมนาใหไดระดบทกาหนดไว - ตรวจระดบนามนเกยร ถาตากวาระดบทกาหนดไว เตมนามนเกยรใหไดระดบทกาหนดไว - ขนนอตลอทกตว 100 ชวโมงเฉพาะรถใหมเทานน

1. เปลยนนามนเครอง 12 ลตร 2. เปลยนไสกรองนามนเครอง 1 ลก 3. เปลยนไสกรองนามนโซลา 1 ลก 4. เปลยนไสกรองนามนไฮโดรลค 1 ลก 5. เปลยนไสกรองนามนเกยรทอรค 1 ลก 6. เปลยนนามนเกยรทอรค 18 ลตร 7. เปลยนนามนเกยรทอรค (4X4) ขบเคลอน 4 ลอ 21 ลตร ทก ๆ 250 ชวโมง 1. เปลยนนามนเครอง 12 ลตร 2. เปลยนไสกรองนามนเครอง 1 ลก ทก ๆ 500 ชวโมง 1. เปลยนนามนเครอง 12 ลตร 2. เปลยนไสกรองนามนเครอง 1 ลก 3. เปลยนไสกรองนามนโซลา 1 ลก 4. เปลยนไสกรองนามนไฮโดรลค 1 ลก 5. เปลยนไสกรองนามนเกยรทอรค 1 ลก

- 177 -

การบารงรกษารถตกหนา – ขดหลง ยหอ JCB รน 3 CX ทก ๆ 1,000 ชวโมง 1. เปลยนนามนเครอง 12 ลตร 2.เปลยนไสกรองนามนเครอง 1 ลก 3.เปลยนไสกรองนามนโซลา 1 ลก 4.เปลยนไสกรองนามนไฮโดรลค 1 ลก 5.เปลยนไสกรองนามนเกยรทอรค 1 ลก 6.เปลยนนามนเกยรทอรค 18 ลตร 7.เปลยน AXEL OIL เฟองทาย 30 ลตร 8.เปลยน HUB OIL ฉพาะดมลอหนา 3 ลตร 9.เปลยนนามนเฟองสวง 5 ลตร 10.เปลยนนามนคานหนา (เฉพาะ4X4) 15 ลตร 11. เปลยนนามนเกยรทอรค (เฉพาะ4X4) 21 ลตร 12.เปลยนกรองอากาศควนอก 1 ลก ทก ๆ 2,000 ชวโมง 1. เปลยนนามนเครอง 12 ลตร 2.เปลยนไสกรองนามนเครอง 1 ลก 3.เปลยนไสกรองนามนโซลา 1 ลก 4.เปลยนนามนไฮดรอลค 120 ลคร 5.เปลยนไสกรองนามนไฮโดรลค 1 ลก 6.เปลยนนามนเกยรทอรค 18 ลตร 7.เปลยนไสกรองนามนเกยรทอรค 1 ลก 8.เปลยนนามนเฟองทาย 30 ลตร 9.เปลยนนามนเฟองสวง 5 ลตร 10.เปลยนนามนเฉพาะคานหนา (4X4) 15 ลตร 11. เปลยนนามนเกยรทอรค เฉพาะ(4X4) 21 ลตร

- 178 -

การบารงรกษารถตกหนา – ขดหลง ยหอ JCB รน 3 CX

ทก ๆ 2,000 ชวโมง(ตอ) 12.เปลยนนามนดมลอหนา 3 ลตร 13.เปลยนนามนในระบบเบรค 5 ลตร 14.เปลยนกรองอากาศควนอก 1 ลก 15.เปลยนกรองอากาศควใน 1 ลก ทมา : บรษท แมชนเนอรแอนดพารทส จากด

- 179 -

4.3 การซอมบารงรกษาเมอชารด เปนการซอมบารงเมอมอาการผดปกตซงอาจเกดจากมชนสวนชารดแลวสงผลไปถงระบบทเกยวของ เชน สายพานพดลมหมดอายการใชงาน แลวขาด ทาใหพดลมไม หมน จงไมมการระบายความรอนออกจากนาในรงผงหมอนา ทาใหเครองยนตรอน ไมมกาลง หาก ใชงานตอไปจะทาใหเครองยนตชารดเสยหายมากมายได จงตองหยดการทางานแลวเปลยนสายพานพดลมและตรวจสอบวามอาการผดปกตอนอกหรอไม หากม จะตองแกไขการผดปกตนน ๆ ทนท หรอเครองยนตเกาเพราะใชงานมานาน ลกสบกบกระบอกสบกสกหรอมากขน ทาใหเกดชองวางระหวางลกสบกบกระบอกสบมากกวามาตรฐานและนามนเครองผานชองวางนเขาไปสหองเผาไหมของเครองยนตได ทาใหไอเสยมสขาว จะเปลองนามนเครองมาก จงตองซอมเปลยนอะไหลเครองยนตใหม กจะชวยใหเครองยนตกลบมามสภาพดเหมอน เดมได ในการปฏบตงานซอมบารงเมอชารด จงมความจาเปนทตองรและเขาใจอยางลกซงถงสาเหตของการชารดและการขดของ คอ

1. วเคราะหหาสาเหตการชารดและขดของของชนสวนและอปกรณของเครองจกรกล ซงอาจมหลายสาเหต

2. ตรวจอาการผดปกตของชนสวนและอปกรณตามลาดบจากงานงายไปหายาก 3. รวธแกไขรวมทงผลกระทบจากการชารดและขดของของชนสวนและอปกรณทมตอ

เครองจกรดวย

4.4 การแกไขปญหา ขอขดของ เนองจากเครองจกรกลงานกอสราง มระบบทใชงานหลายระบบ แตเครองยนตเปนตนกาลงท ใชในเครองจกรกลงานกอสราง หากเครองยนตชารดเครองจกรกลจะไมสามารถใชงานได ในทนจงแสดงตวอยางการแกไขปญหา ขอขดของของเครองยนตดเซลทวไป และระบบสงกาลงในรถแทรคเตอรตนตะขาบทอาจเกดขน เพอใชเปนแนวทางวเคราะห หาสาเหตของปญหา และจดทเกดปญหา แลวแกไขตามความจาเปน

4.4.1 ปญหาและการแกไขขอขดของ ของเครองยนต เมอเครองยนตมปญหาขอขดของ จะมจดทตองตรวจสอบตามลาดบจากงายไปยากและแกไข

ตามแผนภมตอไปน

รายการของการแกไขปญหาขอขดของน ไมสามารถแสดงปญหา ขอขดของและวธการแกไขทเกดขนไดทงหมด ผควบคมหรอเจาหนาททเกยวของ ตองวเคราะหหาสาเหตของปญหา และจดทเกดปญหา แลวแกไขตามความจาเปน การแกไขปญหา ขอขดของทอาจเกดขนในระหวางการใชเครองจกรกลปฏบตงาน จะมรายการของปญหา ขอขดของทเกดขน สาเหต และวธการแกไขทจาเปน หากมปญหา ขอขดของ ทไมสามารถแกไขได ใหตดตอศนยบรการของตวแทนจาหนายในพนทใกลเคยง

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ภาพท 192 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณมอเตอรสตารทไมทางานทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 180 -

แบตเตอรรไมผาน หวสายแบตเตอรหลวม ,ขว-หว

สายแบตเตอรสกปรกทาความสะอาดและ/หรอขนหวสายแบตเตอรใหแนน

ไมผาน สายพานพดลมหลวมหรอขาดปรบความตงหรอเปลยนสายพานพดลมใหม

ไมผาน ไฟแบตเตอรหมดหรอมนอย ชารทหรอเปลยนแบตเตอรใหม

ฟวสสาย ไมผาน ฟวสสายลดวงจร(ชอต) เปลยนฟวสสายใหม

สวทซสตารท ไมผาน สวทซสตารทหรอรเลยสตารทเสยเปลยนสวทซสตารทหรอรเลย- สตารทใหม

ไมผานมอเตอรสตารทเสย

ซอมหรอเปลยนมอเตอรสตารทใหม

มอเตอรสตารทไมผาน สวทซแมเหลก/โซลนอยดสตารท

หรอรเลยสตารทเสย

ซอมหรอเปลยนสวทซแมเหลก/ โซลนอยดสตารทหรอรเลยสตารทใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ภาพท 193 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณมอเตอรสตารททางาน แตเครองยนตไมหมทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 181 -

แบตเตอรร ไมผาน หวสายแบตเตอรหลวม ,ขว-หวสายแบตเตอรสกปรก

ทาความสะอาดและ/หรอขนหวสายแบตเตอรใหแนน

ไมผาน ไฟแบตเตอรหมดหรอมนอย ชารทหรอเปลยนแบตเตอรใหม

ไมผาน สายพานพดลมหลวมหรอขาดปรบความตงหรอเปลยนสายพานพดลมใหม

มอเตอรสตารทไมผาน

เฟองขบเสยหาย เปลยนเฟองขบใหม

ไมผาน แปรงถานสกหรอ ,สปรงแปรงถานออน

เปลยนแปรงถาน ,สปรงแปรงถานใหม

ไมผาน สวทซแมเหลก/โซลนอยดสตารทหรอรเลยสตารทเสย

ซอมหรอเปลยนสวทซแมเหลก/ โซลนอยดสตารทหรอรเลยสตารทใหม

ไมผาน ลกสบ,แบรงเพลาขอเหวยงตดหรอความเสยหายอน ๆ

ซอมหรอเปลยนชนสวนทเกยวของใหม

เครองยนต

มน

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน มตอในหนาถดไป(ข)(ก)

ภาพท 194 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณเครองยนตหมน แตไมตดทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

กลไกดบเครองยนต ไมผาน ลนโซลนอยดตดนามนเชอเพลงเสยเปลยนลนโซลนอยดตดนามน- เชอเพลงใหม

ไมผานแปบนามนเชอเพลงตนหรอเสยหาย, ขอตอแปบนามนเชอเพลงหลวม

ซอมหรอเปลยนแปบนามนเชอเพลง,ขนขอตอแปบนามนเชอเพลงใหแนน

นามนเชอเพลงไมผาน

นามนเชอเพลงหมดถง เตมนามนเชอเพลงและไลลม

ระบบนามนเชอเพลงไมผาน

มลมอยในระบบนามนเชอเพลงไลลมออกจากระบบนามนเชอเพลงใหหมด

ใชนามนเชอเพลงใหถกตอง

ปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม)ไมผาน

ปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม)เสยซอมหรอเปลยนปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม)ใหม

นามนเชอเพลงไมผาน

ใชนามนเชอเพลงไมถกตอง

- 182 -

นามนเชอเพลงไปไมถงปมฉดนามนเชอเพลง

ไมผานไสกรองนามนเชอเพลงตน เปลยนไสกรองนามนเชอเพลงใหม

หมอกรองนามนเชอเพลงไมผาน โอเวอรโฟลวาลวของหมอกรอง-

นามนเชอเพลงไมปดซอมหรอเปลยนโอเวอรโฟลวาลวของหมอกรองนามนเชอเพลงใหม

แปบนามนเชอเพลง

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ตอจากหนากอน(ก)

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

(ข)ภาพท 194 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณเครองยนตหมน แตไมตดทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

ไมผาน มอนภาคนาอยในนามนเชอเพลง เปลยนนามนเชอเพลงใหม

ไมผาน สปรงกาวานา/เครองควบคมความเรวตดตาย

เปลยนสปรงกาวานา/เครองควบคมความเรวตดตายใหม

เปลยนลนสงนามนใหม

- 183 -

ไมผานลกปมสกหรอหรอตดตาย เปลยนลกปมใหม

ไมผาน ความดนเรมฉดของหวฉดตาเกนไป

ปรบแตงหรอเปลยนหวฉดใหม

ปมฉดนามนเชอเพลงไมผาน

นามนหยดทปลายหวฉดภายหลงการฉดนามนเนองจากลนสงนามนเสย

ไมผาน เพลาขบของปมฉดนามนเชอเพลงตดตายหรอความเสยหายอน ๆ

เปลยนเพลาขบของปมฉดนามนเชอเพลง

หวฉด ไมผาน เขมนมหนหวฉดตาย เปลยนชดนมหนหวฉดใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน มตอในหนาถดไป(ช)

(ก)ภาพท 195 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณกาลงเครองยนตไมเพยงพอทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 184 -

หมอกรองอากาศ ไมผาน ไสกรองอากาศตนทาความสะอาดหรอเปลยนไสกรองอากาศใหม

นามนเชอเพลง ไมผาน มอนภาคนาอยในนามนเชอเพลง เปลยนนามนเชอเพลงใหม

หมอกรองนามนเชอเพลง ไมผาน ไสกรองนามนเชอเพลงตน เปลยนไสกรองนามนเชอเพลงใหม

ปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม) ไมผาน ปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม)เสยซอมหรอเปลยนปมปอนนามนเชอเพลง(ฟตปม)ใหม

หวฉด ไมผาน เขมนมหนหวฉดตาย เปลยนชดนมหนหวฉดใหม

ไมผาน ความดนเรมฉดของหวฉดตาเกนไป ปรบแตงหรอเปลยนหวฉดใหม

ไมผาน ลนสงนามนเสย เปลยนลนสงนามนใหม

แปบหวฉด ไมผาน แปบหวฉดเสยหายหรอมสงกดขวางอยภายใน

เปลยนแปบหวฉดใหม

ปมฉดนามนเชอเพลง ไมผาน ลนควบคมความดนเสยซอมหรอเปลยนลนควบคมความดนใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

มตอในหนาถดไปตอจากหนากอน

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ตอจากหนากอน (ก)

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน มตอในหนาถดไป (ค) (ข)

ภาพท 195 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณกาลงเครองยนตไมเพยงพอทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

ไมผาน ลกปมสกหรอ เปลยนลกปมใหม

- 185 -

ไมผาน สปรงกาวานา/เครองควบคมความเรวออน

เปลยนสปรงกาวานา/เครองควบคมความเรวใหม

ไมผาน ลนสงนามนเสย เปลยนลนสงนามนใหม

ไมผาน การทางานของขาคนเรงของปมไมถกตอง

ปรบแตงหรอเปลยนขาคนเรงของปมใหม

ไมผาน จงหวะการฉดนามนไมถกตองปรบแตงจงหวะการฉดนามนใหถกตอง

ไมผาน ออโตเมตดไทเมอรเสยซอมหรอเปลยนออโตเมตดไทเมอรใหม

ไมผาน จานลกเบยวสกหรอ เปลยนจานลกเบยวใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ตอจากหนากอน (ข) ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

(ค)ภาพท 195 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณกาลงเครองยนตไมเพยงพอทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 186 -

กาลงอดในกระบอกสบไมผาน

ปะเกนฝาสบรว , ผนงกระบอกสบสกหรอ , แหวนลกสบตดตายหรอหก , หนาสมผสลนกบบาลนไมถกตอง

เปลยนชนสวนทเกยวของใหม

ลวดลอกสกรปรบแตงภาระสงสดไมผาน ลวดลอกขาดและปรบตงสกร

ปรบแตงภาระสงสดไมถกตองปรบแตงสกรปรบแตงภาระสงสดใหถกตองและใชลวดลอก

ระบบไอเสยไมผาน

ทอไอเสยตน ทาความสะอาดทอไอเสย

สปรงลนไมผาน

สปรงลนออนหรอหก เปลยนสปรงลนใหม

ระยะหางลนไอด-ไอเสยไมผาน ปรบแตงระยะหางลนไอด-ไอเสย

ไมถกตองปรบแตงระยะหางลนไอด-ไอเสยใหถกตอง

( )

( )

195

: (2539)

- 186 -

,

,

,

-- -

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ภาพท 197 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณเครองยนตกนนามนเครองมากเกนไปทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 188 -

นามนเครอง ไมผาน นามนเครองไมเหมาะสม , นามนเครองมากเกนไป

เปลยนนามนเครองใหมแกไขปรมาณนามนเครองใหถกตอง

ซลและปะเกน / แหวนกนรว ไมผาน นามนเครองรวออกจากซลและ / หรอปะเกน / แหวนกนรว

เปลยนซลและ / ปะเกน / แหวนกนรว ใหม

ทอหายใจ ไมผาน ทอหายใจตน ทาความสะอาดทอหายใจ

ลนไอด-ไอเสย ไมผาน กานลนและปลอกลนสกหรอเปลยนลนไอด-ไอเสยและปลอกลนใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ผาน

ภาพท 198 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณเครองยนตรอนจดทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 189 -

เปลยนวาลวนา(เทอรโมสตด)ใหม

ปลกตานาของฝาสบและเสอสบ เปลยนปลกตานาใหม

ไมผาน

ไมผาน

ไมผาน

ไมผาน

สายพานพดลมหมอนาหลวมหรอแตกยย

นามนรวจากคลชพดลมหมอนาคลชพดลมหมอนา เปลยนคลชพดลมหมอนา

นาหลอเยนเครองยนต

สายพานพดลมหมอนา

ไมผาน เตมนาหลอเยนเครองยนตใหไดระดบ

นาหลอเยนเครองยนตไมเพยงพอ

หมอนา

ปมนา

วาลวนา(เทอรโมสตด) วาลวนา(เทอรโมสตด)เสย

ปลกตานาเสยทาใหรว

ปมนาเสย

ไมผาน

ไมผาน

ซอมหรอเปลยนปมนา

ฝาหมอนาเสยหรอหลอดนาตนเปลยนฝาหมอนาใหมหรอลางทาความสะอาดภายในหมอนา

เปลยนสายพานพดลมหมอนาใหม

ระบบหลอเยนเครองยนต ไมผาน ระบบหลอเยนเครองยนตตนเนองจากสงแปลกปลอม

ขจดสงแปลกปลอมออกจากระบบหลอเยนเครองยนต

จงหวะการฉดนามนเชอเพลง ไมผาน ปรบแตงจงหวะการฉดนามน-เชอเพลงไมถกตอง

ปรบแตงจงหวะการฉดนามน-เชอเพลงใหถกตอง

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ภาพท 199 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณควนไอเสยมสขาวทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 190 -

นามนเชอเพลง ไมผาน มอนภาคนาอยในนามนเชอเพลง เปลยนนามนเชอเพลงใหม

จงหวะการฉดนามนเชอเพลง ไมผาน จงหวะการฉดนามนเชอเพลงชา(ปมออน)(เกนไป

ปรบแตงจงหวะการฉดนามนเชอเพลงใหถกตอง

กาลงอดในกระบอกสบไมผาน

ปะเกนฝาสบรว , ผนงกระบอกสบสกหรอ , แหวนลกสบตดตายหรอหก , หนาสมผสลนกบบาลนไมถกตอง

เปลยนชนสวนทเกยวของใหม

ลนไอด-ไอเสย , ซลกานลน ไมผาน ซลกานลนเสย , กานลนและปลอกลนสกหรอ

เปลยนซลกานลน ,ลนไอด-ไอเสยและปลอกลนใหม

จดตรวจ สาเหตของปญหา การแกไข

ผาน

ผาน

ผาน

ภาพท 200 แผนภมแสดงจดตรวจ สาเหตของปญหาและการแกไข กรณ ควนไอเสยมสดาทมา: บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด (2539)

- 191 -

หมอกรองอากาศ ไมผาน ไสกรองอากาศตนทาความสะอาดหรอเปลยนไสกรองอากาศใหม

หวฉด ไมผาน ความดนเรมฉดของหวฉดตาเกนไป ปรบแตงหรอเปลยนหวฉดใหม

จงหวะการฉดนามนเชอเพลง ไมผาน ปรบแตงจงหวะการฉดนามนเชอเพลงไมถกตอง

ปรบแตงจงหวะการฉดนามนเชอเพลงใหถกตอง

ปรมาณการฉดนามนเชอเพลงมากเกนไป

ปรบแตงปรมาณการฉดนามนเชอเพลงใหถกตอง

ไมผาน

ปมฉดนามนเชอเพลง ไมผาน ลนสงนามนเสย เปลยนลนสงนามนใหม

- 192 - 4.4.2 ปญหาและการแกไข ของระบบสงกาลงในรถแทรคเตอรตนตะขาบยหอแคตเตอรพลลาร

รน D6 – D7 เมอเกดปญหาใด ๆ ขนกบระบบสงกาลงใหใชขนตอนการแกไขปญหาดงน ตรวจเชคดวยสายตา

1. ตรวจระดบนามนเกยร 2. ตรวจระดบนามนหองเฟองขบทาย 3. ตรวจสภาพของทอนามน,สาย และขอตอทกจด เพอหารอยรวและจดเสยหาย มองด

นามนทอาจจะหยดพนใตทองรถดวย 4. ตรวจสายตอคนบงคบเกยร,คนบงคบเลยวและเบรก ดการเสยหาย แลวปรบแตง 5. ตรวจและปรบความตงของโซตนตะขาบ 6. ถายนามนออกจากเสอกรอง โดยถอดไสกรองออกมาตรวจดวสดทตดอยบนกระดาษ

กรอง ตรวจตะแกรงกรองแบบแมเหลกและตะแกรงกรองดานลางของเสอทอรคดไวเดอร ถาพบเศษวสดตาง ๆ ใหแปลความหมายดงน

ก. เศษบรอนซ (ทองแดงประสม) แสดงวาชดคลทชชารด ข. เศษเหลกกลาแวววาว แสดงวาปมชารด ค. เศษยาง แสดงวาซลหรอสายยางชารด ง. เศษอลมเนยม แสดงวาทอรคคอนเวอรเตอรชารด

ถาพบเศษโลหะหรอเศษยาง ใหทาความสะอาดชนสวนประกอบของระบบสงกาลง ทใช ไฮดรอลคควบคม หามใชชนสวนทชารดตอไปอก จงเปลยนชนสวนใหม

การตรวจเชคขณะทางาน ตดเครองยนตแลวโยกคนเกยรไปทกตาแหนง คนเกยรควรจะหยดอยไดในทกตาแหนง ทดลองขบเครองจกรทก ๆ เกยรทงเดนหนาและถอยหลง ฟงและสงเกตเสยงผดปกต และคนหาจดเกดเสยง ถาการทางานไมถกตองตามปกตใหดรายการปญหาและสาเหตดงตอไปน

- 193 -

ตารางท 7 รายการปญหาและสาเหตทหองเกยร

ปญหา สาเหตทอาจเปนไปได 1. เกยรไมทางานในเกยรใด ๆ หรอไมทา งานในทก ๆ เกยร 2. เกยรไมเขา

3. เกยรเขาไดชา

1. กาลงดนนามนตาเพราะสาเหต ก. ระดบนามนตา ข. คนบงคบหลวมหรอปรบไวไมถกตอง ค. ปมหรอชดปมชารด ง. อากาศรวเขาทางดดของปม จ. วาลวเซฟตขดตวไมเลอน ฉ. เกดการรวภายในหองเกยร ช. ปรบรลพวาลวไวไมถกตองหรอวาลวเปดคาง ซ. โหลดพสตน หรอคฟเฟอเรนเทยลวาลว

ไมเคลอน (ตดขด) 2. เกดการชารดของกลไกภายในหองเกยร 3. ทอรคคอนเวอรเตอรชารด 4. เฟองเดอยหมหรอบายสชารด 5. คลทชเลยวชารด 6. ชดเฟองขบทายชารด 1. สายตอคนบงคบหลวมหรอปรบไวไมถกตอง 2. ระดบนามนตา 3. กาลงคนเขาคลทชตา 1. กาลงดนนามนตา 2. ปรบสายตอคนบงคบไวไมถกตอง 3. อากาศรวเขาทางดดของปม 4. โหลดพสตน หรอดฟเฟอเรนเทยลวาลวขดตว

ไมเลอน

- 194 -

ปญหา สาเหตทอาจเปนไปได 4. เกยรหลดเองขณะทางาน

5. เกยรจบทนททนใด (เกยรเขากระชาก)

6. เกยรทางานไดเฉพาะเกยรเดนหนาเทานน

7. เกยรทางานไดเฉพาะเกยรถอยหลงเทานน 8. เกยร 1 ไมทางานทงเดนหนาและถอยหลง

1. กาลงดนนามนหายไปทาใหเซฟตวาลวเลอนคนเกยร ไปทเกยรวาง (เฉพาะรนทตดเซฟตวาลว)

1. ปรบตงกาลงดนเรมแรกทโมดเลตงวาลวไม ถกตอง

2. ปรบสายตอคนบงคบไวไมถกตอง 3. โหลดพสตน หรอดฟเฟอเรนเทยลวาลวขดตว ไม

เลอน 4. สปรงวาลวออนหรอเกดเสยหาย 1. สายตอคนบงคบหลวมหรอตอไวไมถกตอง 2. คลทชชดท 2 ไมจบ (ลน) เพราะ ก. กาลงดนนามนตา ข.แผนดสและแผนเพลทสกมากเกนไป ค. ชนสวนในชดคลทชแตกหก

1. สายตอคนบงคบหลวมหรอตอไวไมถกตอง 2. คลทชชดท 1 ไมจบ (ลน) เพราะ ก. กาลงดนนามนตา ข. แผนดสและแผนเพลทสกมากเกนไป ค. ชนสวนในชดคลทชแตกหก

1. คลทชชดท 5 ไมจบ (ลน) เพราะ ก. กาลงดนนามนตา ข. แผนดสและแผนเพลทสกมากเกนไป ค. ชนสวนในชดคลทชแตกหก

- 195 -

ปญหา สาเหตทอาจเปนไปได 9. เกยร 2 ไมทางานทงเดนหนาและถอยหลง

9. เกยร 3 ไมทางานทงเดนหนาและถอยหลง 11. เกยรเขาขณะทคนเกยรอยในตาแหนงเกยรวาง

12. เกยรเขาแตเครองจกรไมเคลอนทและ

เครองยนตดบ

1. คลทชชดท 3 ไมจบ (ลน) เพราะ ก. กาลงดนนามนตา ข. แผนดสและแผนเพลทสกมากเกนไป ค. ชนสวนในชดคลทชแตกหก 1. คลทชชดท 4 ไมจบ (ลน) เพราะ ก. กาลงดนนามนตา ข แผนดสและแผนเพลทสกมากเกนไป ค. ชนสวนในชดคลทชแตกหก 1. สายตอคนบงคบหลวมหรอตอไวไมถกตอง 2. ทศทางจบ และไมจาก 1.ชดเฟองขบทายชารด 2. ชดเลยวชารด 3. ชดเฟองเดอยหมและบายสชารด 4. เฟองในหองเกยรไมหมนเพราะ ก. จบกนมากกวา 2 ชด ข. กลไกภายในหองเกยรชารด 5. กลไกในทอรคดไวเดอร หรอคอนเวอรเตอรชารด

- 196 -

ปญหา สาเหตทอาจเปนไปได 13.หองเกยรรอน

14.ปมเสยงดงผดปกต

1. ระดบนามนตา 2. ระดบนามนสงเกนไป 3. หลอดในหมอหลอเยนอดตน 4. การไหลของนามนตาอนเปนผลมาจากปมสกหรอ 5. ทางานหนกจนทอรคสตอลตดกนเปนเวลานาน 6. เกดความเสยดทานระหวางแผนดสกบแผนเพลท สง เกนไปขณะทชดคลทชจาก 1. เสยงดงเกดขนชวขณะแลวหายไปแสดงวาม วสด

แปลกปลอมผานเขาปมซงเปนเหตมาจากทางดด อดตน หรอแคบลง

2. เสยงดงตดตอกนตลอดเวลา แสดงวาปมชารด 3. อากาศรวเขาทางดดของปม

ทมา : มนญ (2530)

4.5 สรป วตถประสงคของการซอมบารงรกษาคอตองการใหเครองจกรกลอยในสภาพด มอายการใช

งานนาน สามารถทางานตามวตถประสงคเสรจไดอยางรวดเรวและมคณภาพด เพราะงานกอสรางถนนปาไมมขอจากดในเรองฤดกาลและปงบประมาณ คอ ควรทาใหเสรจกอนหนาฝนหรออยางชาภายในเดอนกนยายนของทกป การทเครองจกรกลอยในสภาพด พรอมใชงานจงจาเปนตองมทงการซอมบารงรกษาแบบปองกนไวกอนและการซอมบารงรกษาเมอชารด

- 197 -

บทท 5 กรณศกษาการซอมบารงรกษาเครองจกรกล

ปจจบนสวนพฒนาการวศวกรรมปาไม สานกฟนฟและพฒนาพนทอนรกษ กรมอทยาน-

แหงชาต สตวปา และพนธพช มเครองจกรกลทใชในการกอสรางหลายประเภทเชน รถแทรคเตอร-ตนตะขาบ รถขดดนตนตะขาบ รถตกดนลอยาง รถเกลยดนลอยาง รถบดอดสนสะเทอน รถบรรทก-เททาย รถบรรทกนา รถบรรทกลากจง เปนตน ซงสวนใหญมอายการใชงานประมาณ 25 ปขนไป แตเครองจกรกลดงกลาวสวนใหญยงใชงานได เพราะมการซอมบารงรกษาอยางประหยดตามวงเงนงบประมาณทไดรบ ถงแมวาเครองจกรกลบางคนจะอยในสภาพทไมสมบรณ คอใชไป ซอมไป เพราะขณะทยงไมไดออกไปปฏบตงานสนามตามแผนงานกอสรางประจาป อะไหลบางชนยงไมถงกบหมดสภาพการใชงาน ยงสามารถทางานไดอกชวงระยะเวลาหนง เมอออกไปปฏบตงานสนามระยะเวลาหนงแลว อะไหลดงกลาวหมดสภาพการใชงาน จงตองเปลยนอะไหลชนนน

ในเบองตน ขณะทยงไมไดออกไปปฏบตงานสนาม จะมการซอมบารงรกษาเครองจกรกลใหสามารถทางานได เพราะการซอมบารงรกษาเครองจกรกลในงานสนามจะไมสะดวกเหมอนอยท สานกงาน อยางไรกตามขณะทออกไปปฏบตงานสนาม เครองจกรกลทกคนมโอกาสชารดโดยทไมไดคาดคดไวทกระบบ เชนเครองยนต ระบบสงกาลง ระบบไฮดรอลค ระบบเครองลางและลอ ระบบไฟฟา เปนตน ทาใหตองหาสาเหตการชารดและซอมใหสามารถใชงานไดโดยเรว เพอไมใหงานกอสรางตามแผนงานทไดรบ ลาชาเกนควร ดงนนการใชความรเกยวกบระบบตาง ๆ ของเครอง-จกรกลเพอวเคราะหหาสาเหตการชารดของเครองจกรกลไดถกตอง รวดเรว และแมนยา จะทาใหสามารถซอมเครองจกรกลใหสามารถใชงานไดโดยเรวและประหยดงบประมาณ โดยไมทาใหงาน กอสรางตามแผนงานลาชา

5.1 กรณซอมบารงรกษาเครองยนตรถขดดนตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.5-11 ชารด ในปงบประมาณพ.ศ.2549 ขณะทผเขยนทาหนาทหวหนาศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 จงหวด

พทลง ไดรบแผนปฏบตงานจากกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ใหกอสรางถนนปาไมลาลองในพนทประกาศเปนเขตรกษาพนธสตวปากระทน อาเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช ซง อยในพนทเปนภเขา การเดนทางคอนขางยากลาบาก จากทพกใกลหนางานสนามมเพยงรถบรรทก-ขบเคลอน 4 ลอ และรถจกรยานยนตเทานน ทสามารถเขาไปในพนทดงกลาวได จงไดจดสงรถขด-

- 198 -

ดนตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.5-11 และรถแทรคเตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 เขาไปดาเนนการ ในระหวางการปฏบตงานกอสรางถนนปาไมลาลอง หวหนาศนยฯไดรบรายงานจากเจาหนาทวา รถขดดนตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.5-11 ชารด โดยเขมเกจความรอนชทสแดง และเครองยนตรถขดดนตนตะขาบมอาการรอนจดจนไดกลนเหมนไหมจากเครองยนต พนกงานขบจงดบเครองยนต ในเบองตนตรวจสอบพบวา ทอยางหมอนาทอนลางแตกเพราะใชงานมานาน ชาง-ซอมเครองยนตประจาศนยฯเสนอใหจดซอทอยางหมอนามาเปลยนใหมและเตมนาเพอตดเครองยนต ดวามอาการอยางอนเพมเตมหรอไม การปฏบตในกรณนคอปลอยใหเครองยนตของรถขดดนเยนลงจนถงอณหภมปกต ขณะเดยวกนกถอดทอยางหมอนาทแตกเพอเปนตวอยางในการจดซอทอยางใหมมาเปลยน ในตอนเชาวนถดมาเมอเปลยนทอยางหมอนาใหม แลวเตมนาเพอตดเครองยนตดวามผลกระทบขางเคยงอยางอนหรอไม เมอดาเนนการแลวปรากฏวามกาลงอดรวออกไปทหมอนาทาใหมนาระบายออกทางทอยางระบายนาใตฝาหมอนาทาใหปรมาณนาในระบบระบายความรอนลดลงเรอย ๆ และเขมเกจความรอนขยบขนชไปทสแดงอยางรวดเรว ไมสามารถใชงานตอไปได จงตองวเคราะหหาจดทชารดตอไป ซงจากความรทไดศกษามาจะมชนสวนทนาจะชารดคอประเกนฝาสบหรอผวหนาฝาสบไมเรยบอนเกดจากไดรบความรอนสง(ทเรยกกนวาฝาสบโกง) จงใหชางซอมเครองยนตประจาศนยฯถอดฝาสบเพอตรวจสอบความเสยหายวาเปนไปตามทวเคราะหไวหรอไม ปรากฏวาประเกนฝาสบบางจดชารด(มรอยไหม)ทาใหกาลงอดในหองเผาไหมของเครองยนตรวเขาไปในระบบนาระบายความรอน ทาใหนาหลอเยนมอณหภมสงขนอยางรวดเรวและกาลงอดทรวเขาไปถงหมอนาไดสะสมเพมขนสงกวามาตรฐานจงดนสปรงทฝาหมอนาทาให นาหลอเยนรวออกททอยางระบายนาตรงคอหมอนา แตอยางไรกตามตองตรวจสอบผวหนาฝาสบวาไมเรยบหรอมรอยแตกราวหรอไม เมอตรวจสอบแลวไมพบวาฝาสบโกงหรอมรอยแตกราว จงจดซอเพยงชดประเกนฝาสบ ประเกนฝาครอบวาลว ประเกนทอไอเสย ประเกนอางนามนเครอง กรองนามนเครอง นามนเครองและลกยางทเกยวของ ซงเสยคาใชจายไมมาก ประมาณ 5,500 บาทและใชระยะ เวลาดาเนนการ 4 วน เมอเปรยบเทยบกบการจางอซอมจะแพงมาก เพราะบางอไมซอมอยางประหยด เนองจากตองรบประกนงานซอม หากรบงานซอมลกษณะน มกจะแจงรายการซอมยกเครองยนตใหม และสงฝาสบไปตรวจทโรงกลง แลวโรงกลงจะแจงรายการซอมเชน ตองไสฝาสบ เปลยนบาลนไอด-ไอเสย เจยรลน เปลยนปลอกลน รวมทงคาใชจายในการจางซอมคอนขางสง เนองจากตองออกไปซอมนอกสถานท อกทงหากอซอมมงานคางอย มกจะไมรบงาน และหากไมสามารถดาเนนการเองไดจะทาใหรถขดดนตนตะขาบคนดงกลาวตองจอดคอยการซอม มผลใหงานกอสรางตามแผนงานลาชาไปดวย

- 199 - 5.2 กรณซอมบารงรกษาเครองยนตรถแทรคเตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 ชารด

ในปงบประมาณพ.ศ.2549 ขณะทผเขยนทาหนาทหวหนาศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 จงหวด พทลง ไดรบแผนปฏบตงานจากกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช ใหกอสรางถนนปาไม ลาลองในพนทประกาศเปนเขตรกษาพนธสตวปากระทน อาเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช ซง อยในพนทเปนภเขา การเดนทางคอนขางยากลาบาก จากทพกใกลหนางานสนามมเพยงรถบรรทกขบเคลอน 4 ลอ และรถจกรยานยนตเทานน ทสามารถเขาไปในพนทดงกลาวได จงไดจดสงรถแทรค- เตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 และรถขดดนตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.5-11 เขาไปดาเนนการ ในระหวางการปฏบตงานกอสรางถนนปาไมลาลอง หวหนาศนยฯไดรบรายงานจากเจาหนาทวาเครองยนตรถแทรคเตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 รอนมาก ตองพกการใชงานเปนระยะๆ จงวเคราะหหาสาเหตททาใหเครองยนตรอนซงมสาเหตหลายประการเชน 1. ใชรถแทรคเตอรตนตะขาบคนดงกลาวทางานหนกเกนกาลง หรอไม

2. ระบบระบายความรอนทางานผดปกต ตองตรวจการไหลเวยนของนาระบายความรอนในหมอนาเชน

2.1 พดลมไมหมน 2.2 นาหลอเยนในหมอนานอยเกนไป 2.3 ทอนาในรงผงหมอนาตน 2.4 ทอยางหมอนาแฟบหรอบดตว 2.5 มสงกดขวางมาบงผวหนาของรงผงหมอนา 2.6 เทอรโมสตดไมทางาน 2.7 ปมนาเสย

วธการตรวจสอบระบบระบายความรอน หากพดลมไมหมน ผขบจะรทนทเนองจากขณะเครองยนตทางานจะมเสยงลมจากพดลมหมนดงมากพอทจะรบร วาพดลมทางานตามปกต เมอทา งานแลวเครองยนตรอนจดเกนไป ใหหยดการทางานจอดในรม ตรวจดหมอนาวามรอยรวหรอไม ถามนารวจากหมอนา ใหหยดเครองยนตทนท แตถาไมมรอยรวและพดลมทางานตามปกต ใหเรงเครองยนตแรงขนสกเลกนอยเพอใหพดลมเปาลมเยนผานรงผงหมอนาไดเตมท และทาใหนาใน รงผงหมอนาเยนลง นาทเยนลงจะไปทาใหเครองยนตเยนลงดวย

เมอเครองยนตเยนลงบางแลว ใหเปดฝาหมอนาอยางระมดระวง ไมใหถกไอนาจากหมอนา

- 200 -

ลวกเอาได โดยใชผาหนา ๆ และเปยกนาคลมฝาหมอนาใหมดเวลาถอด เพอกนความรอนจากฝาหมอ- นาหรอจากไอนาทอาจพนออกมา อยาเพงถอดฝาหมอนาออกทนท แตเผยอฝาหมอนาใหไอนาพนออกมาใหหมดเสยกอน แลวจงจะเอาฝาหมอนาออกไดอยางปลอดภย

ตรวจระดบนาหลอเยนในหมอนา ถาพรองไป ใหเตมใหถงระดบทกาหนด ตรวจหมอนาวารวหรอไม อาจพบรอยรวของหมอนาหรอบรเวณขอตอทอยางหมอนาหรอ

ททอยางหมอนา กรณหมอนามรอยรวจาเปนตองถอดหมอนาไปซอมทรานซอมหมอนา ทอนาในรงผงหมอนาตนหรอไม ปกตนาหลอเยนในรงผงหมอนาจะไหลวนเวยนผานปมนา

และชองทางนาหลอเยนในเครองยนต กลบมาเขาสรงผงหมอนา เพอทาใหนาเยนลง บางครงแมวาจะมนาในรงผงหมอนามากพอ แตหากเปดจกถายนาทกนรงผงแลว ไมมนาไหลออกมาหรอมนาไหลออกมาเลกนอย แสดงวาทางนาในรงผงหมอนา ถกอดตนดวยขสนมหรอตะกรน ในกรณนตองถอดหมอนาไปซอมลางทรานซอมหมอนา ทอยางหมอนาแบนหรอบดตวหรอไม ทอยางหมอนาเกามากหมดอายการใชงาน โดยเฉพาะอยางยงอนทตออยสวนลางของหมอนามกจะแบนเมอเรงเครองรอบเรว ๆ เนองจากมนาดดผานไปอยางแรงในขณะนน และอาจบดตวไดถาใสไวไมด โดยเหตททางเดนของนาแคบลงไมวาจะเปนกรณใด จะลดความสามารถในการระบายความรอนและทาใหเครองยนตรอนจดเกนควรได ฉะนนทอยางหมอนาทเกาจงควรเปลยนเสย และถาทอยางหมอนาบดตว กควรแกไขใหด มอะไรไปตดอยดานหนารงผงหมอนาหรอไม ถามเศษหญา แมลง โคลนฯลฯ ตดอยดานหนาของรงผงหมอนา จะทาใหอากาศผานรงผงไปไดยาก และเปนสาเหตใหเครองยนตรอนจดเกนควร ตองเอาสงเหลานออกใหหมด อาจใชนาหรอลมเปาแรง ๆ

เทอรโมสตดทางานหรอไม เทอรโมสตดมหนาทปดไมใหนาหลอเยนจากเครองยนตเขาไปทรงผงหมอนาขณะทนามอณหภมเยน เพอใหเครองยนตรอนถงอณหภมทางานปกตของมนโดยเรว เมอเครองยนตรอนแลวเทอรโมสตดจะเปดใหนาจากเครองยนตเขาไปทรงผงหมอนา เพอระบายความรอนออกทรงผงหมอนาโดยมพดลมชวยเปาอากาศผานรงผงหมอนา ดงนนอณหภมของนาหลอเยนจะอยในระดบทเหมาะสมอยเสมอ ถาเทอรโมสตดเสย และไมเปดใหนาจากเครองยนตทมอณหภมสงขนเขาไปทรงผงหมอนา จะทาใหเครองยนตรอนจดเกนควร วธตรวจสอบเทอรโมสตดเบองตน กอนสตารทตดเครองยนตเปดฝาหมอนาตรวจดระดบนาในหมอนาใหอยในระดบทกาหนดไว แลวสตารทตดเครองยนต ใหสงเกตวา

- 201 -

1)ในระยะแรกนาในหมอนาไมไดหมนวน แลวตอมาเมอเครองยนตรอนขนนาในหมอนาจะหมนวน ถอวาเทอรโมสตดทางานตามปกต

2)ในระยะแรกนาในหมอนาไมไดหมนวน แลวตอมาเมอเครองยนตรอนขนนาในหมอนาไมไดหมนวนถอวาเทอรโมสตดชารด หรอปมนาอาจชารด

3)ในระยะแรกนาในหมอนาหมนวนตลอดไปจนเครองยนตรอนขนนาในหมอนากยงหมนวนอยถอวาเทอรโมสตดชารด (ปมนาทางาน)

ปมนาทางานหรอไม ปมนามหนาทดดนาและสงนาในระบบระบายความรอนในเครองยนตใหหมนเวยนผานหมอนาเพอระบายความรอนทหมอนา วธตรวจสอบปมนาวาทางานหรอชารดหรอไม กอนสตารทตดเครองยนตเปดฝาหมอนาตรวจดระดบ นาในหมอนาใหอยในระดบทกาหนดไว แลวสตารทตดเครองยนต ใหสงเกตวาในระยะแรกนาในหมอนาไมไดหมนวน แลวตอมาเมอเครองยนตรอนขนนาในหมอนาไมไดหมนวนถอวาปมนามโอกาสชารด ตองตรวจสอบขนถดไปคอตองถอดเทอรโมสตด ออกกอน แลวแลวสตารทตดเครองยนตใหม ใหสงเกตวาในระยะแรกนาในหมอนาไมไดหมนวน แลวตอมาเมอเครองยนตรอนขนนาในหมอนากยงไมไดหมนวนถอวาปมนาชารด แตถานาในหมอนาหมนวนถอวาปมนาทางาน

3. นามนหลอลน(นามนเครอง)นอยเกนไป ใหตรวจสอบระดบนามนหลอลนวาอยในระดบทกาหนดหรอไม ถาพรองไป ใหเตมใหถงระดบทกาหนด และตองมขอมลการเตมนามนหลอลนยอนหลงเพอประกอบการพจารณาดวย

4. ระบบปมนามนเชอเพลงทางานผดปกต ตองตรวจการทางานของการฉดนามนเชอเพลงวาเปนละอองนามนหรอไม ถาไมเปนละออง ถอวาระบบปมนามนเชอเพลงชารดซงอาจเปนทหวฉดหรอปมนามนเชอเพลง ในเบองตนหากมนใจวานามนเชอเพลงสะอาด หวฉดจะชารด ผลของการทเครองยนตรอนเปนระยะเวลานานจะทาให

1. ประเกนฝาสบชารดซงจะมกาลงอดรวเขาระบบระบายความรอน กาลงอดทรวเขาไปถงหมอนาจะทาใหนาหลอเยนรอนขนอยางรวดเรวและกาลงอดทรวเขาไปในหมอนาจะสะสมเพมขนสงกวามาตรฐานจงเอาชนะแรงดนสปรงทฝาหมอนาทาใหนาหลอเยนรวออกททอยางระบายนาตดกบฝาหมอนา ทาใหนาหลอเยนลดนอยลงไปเรอย ๆ และเครองยนตจะรอนจด หากไมแกไขจะชารดเสยหายมากขน

- 202 - 2. ยางปลอกสบเสอมสภาพทาใหนาระบายความรอนรวลงไปทอางนามนเครองทาใหระบบ

หลอลนไมมประสทธภาพเพราะนามนหลอลนเสอมคณภาพ เนองจากในชวงเวลาดงกลาว ไมมงบประมาณสาหรบดาเนนการ จง ไดดาเนนการ

ตรวจสอบในเบองตนเพอหาสาเหตททาใหเครองยนตรอนมากกอน และแกไขเทาทสามารถทาไดกอน และใหพยายามใชงานตามความจาเปนโดยจะพจารณาจดซอมในปงบประมาณ 2550 1.การปฏบตเพอตรวจสอบหาสาเหตททาใหเครองยนตรอนเบองตน 1) ใชรถแทรคเตอรตนตะขาบคนดงกลาวทางานใหเหมาะกบกาลง เครองยนต หากเครอง-ยนตรอนใหจอดพกการทางาน 2) ตรวจระบบระบายความรอนทางานตามหวขอทกาหนดตามขนตอนจากงายทสดไปหายาก ทสด แลวพบวา ปมนาทางานผดปกตหรอทอนาในรงผงหมอนาตนอยางใดอยางหนงหรอทง 2 อยาง ซงตองถอดปมนาและหมอนาออกมาตรวจสอบอกครงหนง กรณถอดปมนาและหมอนาออกมาตรวจสอบใหยดระยะเวลาการถอดออกไปกอน 3) ไดตรวจสอบประวตการเตมนามนหลอลนแลว ไมพบวาเตมนามนหลอลนบอยมากจงสรปวาไมไดเกดจากนามนหลอลนนอย 4) ไดรวมกบเจาหนาทตรวจสอบการฉดนามนเชอเพลงโดยถอดหวฉดใหหวฉดมาอยภายนอกเครองยนตและสตารทเครองยนตใหหมน แลวสงเกต การฉดนามนเชอเพลงของแตละหว ปรากฏวาหวฉดทกหวฉดนามนเชอเพลงไดไมดเทาทควรคอฉดไมเปนละอองนามนทงหมด จากการตรวจสอบประวตการซอมปรากฏวาไมไดเปลยนหวฉดมานานทาใหชารดจากการใชงานมานาน จงเตรยมการเปลยนหวฉดใหมและเชคปมนามนเชอเพลง เพอใหเครองยนตทางานไดดขนกวาเดม

เมอเคลอนยายรถคนดงกลาวกลบไปทศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 จงหวดพทลง จงไดจดซอมในปงบประมาณ 2550 จากขอมลทไดรบจากเจาหนาทครงหลงสดทราบวาเครองยนตรถ-แทรคเตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 ทรอนมากและตองเตมนาบอย เรมมนาปนอยในนามนเครองดวย แสดงวามนาหลอเยนรวเขาไปทในระบบนามนหลอลนซงอาจเปนทยางปลอกสบเสอมสภาพ หรอปลอกสบผเปนรจนนารวลงอางนามนเครอง หรอทปมนาชารด ซงตองถอดชน-สวนดงกลาวมาตรวจสอบอกครง 2. การปฏบตเพอตรวจสอบความเสยหายวาเปนไปตามทวเคราะหไวหรอไม

1)ไดรวมกบเจาหนาทถอดชนสวนเครองยนตออกเพอดสภาพภายในทงหมดปรากฏวาม

- 203 -

ชนสวนทชารดตองเปลยนคอ ยางปลอกสบ ,ประเกนฝาสบ ,ซลคอหนา-หลง ,ประเกนอางเครอง , ประเกนฝาวาลว ,แหวนลกสบ ,ชดซอมปมนา ,ไสกรองตาง ๆ และนามนเครอง(นามนหลอลน)

2)ไดรวมกบเจาหนาทตรวจสอบผวหนาฝาสบแลวไมพบวาชารด 3) สงหมอนาไปซอมลางทรานซอมหมอนา เพราะไมสามารถซอมเองได เมอตรวจสอบรายการอะไหลทตองเปลยนใหมแลว จงจดซอเพยง หวฉดนามนเชอเพลงพรอม

แหวนรองหวฉด,ยางปลอกสบ ,ประเกนฝาสบ ,ซลคอหนา-หลง ,ประเกนอางเครอง ,ประเกนฝาวาลว ,แหวนลกสบ, ชดซอมปมนา,ไสกรองตาง ๆ ,นามนเครอง(นามนหลอลน)และลกยางทเกยวของ ซงเสย คาใชจายไมมาก และใชระยะ เวลาดาเนนการ 12 วน เมอเปรยบเทยบกบการจางอซอมจะแพงกวามาก เพราะบางอไมซอมอยางประหยด เนองจากตองรบประกนงานซอม หากรอาการทเครองยนตชารดมกจะแจงรายการซอมเปลยนลกปมนามนเชอเพลงพรอมอะไหลในปมนามนเชอเพลง ซอมยกเครองยนตใหมและสงฝาสบไปตรวจทโรงกลง แลวโรงกลงจะแจงรายการซอมเชน ตองไสฝาสบ เปลยนบาลน ไอด-ไอเสย เจยรลน เปลยนปลอกลน รวมทงคาใชจายในการจางซอมคอนขางสง ดงนนการวเคราะหหาสาเหตทเครองยนตชารดทถกตอง และดาเนนการเองได จะชวยใหประหยดคาใชจายไดมาก 5.3 สรป

กรณท 1 กรณซอมบารงรกษาเครองยนตรถขดดนตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.5-11 ชารด เปนการซอมบารงรกษาเมอชารดในขณะปฏบตงานกอสรางถนนปาไมลาลองในพนทประกาศเปนเขตรกษาพนธสตวปากระทน อาเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช เปนเหตการณเฉพาะหนา ทเกดขน กระทนหนโดยไมไดคาดคดไวกอน คอทอยางหมอนาทอนลางแตก ทาใหนาหลอเยนไหลออกไปจน เหลอนอยมาก เครองยนตจงรอนจดจนไดกลนเหมนไหมจากเครองยนต และเขมเกจความรอนชท สแดง พนกงานขบจงดบเครองยนต ขนตอนตอมาคอปลอยใหเครองยนตของรถขดดนเยนลงจนถงอณหภมปกต ขณะเดยวกนกถอดทอยางหมอนาทแตกเพอเปนตวอยางในการจดซอทอยางใหมมา เปลยนในตอนเชาวนถดมา เมอเปลยนทอยางหมอนาใหม แลวเตมนาเพอตดเครองยนตดวามผลกระทบขางเคยงอยางอนหรอไม ปรากฏวามกาลงอดรวออกไปทหมอนา ไมสามารถใชงานตอไปได จงตองวเคราะหหาจดทชารดตอไป แลวดาเนนการตรวจสอบประเกนฝาสบและฝาสบพบวาประเกนฝาสบบางจดชารด(มรอยไหม) แตฝาสบปกต จงจดซอเพยงชดประเกนฝาสบ ประเกนฝาครอบวาลว ประเกนทอไอเสย ประเกนอางนามนเครอง กรองนามนเครอง นามนเครองและลกยางทเกยวของ มาเปลยน ซงเสยคาใชจายไมมาก ประมาณ 5,500 บาทและใชระยะ เวลาดาเนนการเพยง 4 วนเทานนในการแกไขการชารดครงน

- 204 - กรณท 2 กรณซอมบารงรกษาเครองยนตรถแทรคเตอรตนตะขาบหมายเลขครภณฑ ปม.4-002 ชารด เปนการซอมบารงรกษาเมอเรมแสดงอาการชารดในขณะปฏบตงานกอสรางถนนปาไมลาลองในพนทประกาศเปนเขตรกษาพนธสตวปากระทน อาเภอพปน จงหวดนครศรธรรมราช แตเนองจากยงม งบประมาณไมเพยงพอทจะดาเนนการและประเมนวารถแทรคเตอรตนตะขาบคนดงกลาวยงสามารถทางานทไมหนกไดเพราะยงมความจาเปนตองใชรถทางาน จงใหพยายามใชงานตามความจาเปนโดยตรวจสอบเบองตนเพอแกไขสาเหตททาให เครองยนตรอนจดจากงานททาไดงายกอนเพอเหลอประเดน ทแกไขไดยากคอตองถอดชนสวนเครองยนตตรวจสอบเหมอนกบการถอดชนสวนซอมยกเครองใหม ซงหากดาเนนการทงานสนามจะมความยงยากมาก จงพจารณาดาเนนการเมอเคลอนยายรถคนดงกลาวกลบไปทศนยพฒนาวศวกรรมท 6/2 จงหวดพทลง และไดจดซอมในปงบประมาณ 2550 ซงเปนการยดระยะเวลาการเปลยนชนสวนบางชนทสามารถใชงานตอไปไดอกระยะหนง จงจดซอเพยงชดอะไหลเทาทจาเปน มาเปลยน ซงเสยคาใชจาย ประมาณ 70,00 บาทและใชระยะ เวลาดาเนนการเพยง 12 วนเทานนในการแกไขการชารดครงน(หากซอมเปลยนชนสวนแบบซอมยกเครอง จะตองเสยคาใชจายไมนอยกวา 150,000 บาท)

ดงนนเการทสามารถใชความรดานเครองจกรกลวเคราะหหาสาเหตทเครองยนตชารดทถกตองและรวดเรวพรอมทงสามารถดาเนนการซอมเองได นอกจากจะชวยใหประหยดคาใชจายไดมากและเปนการใชทรพยากรทมอยทงดานงบประมาณและบคลากรอยางคมคาแลว ยงทาใหงานกอสรางถนนปาไมลาลองเสรจทนตามแผนงานดวย หมายเหต

หนวยราชการมขอจากดดานงบประมาณซงแตละปจะไดรบการจดสรรใหนอย เมอมงบประมาณนอยบางครงตองยดระยะเวลาทจะซอมออกไป เพราะการถอดซอมจะตองทาใหเสรจในเวลาอนสมควร ไมสามารถรอถอดแลวรองบประมาณขามปได มฉะนนอาจมชนสวนสญหาย หรอหากมการโยกยาย เจาหนาททเกยวของ จะทาใหมปญหาในการสานงานซอมตอ

- 205 -

บทท 6 สรปและขอเสนอแนะ

6.1 สรป

กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช มความจาเปนตอง พฒนาชวตความเปนอยและ การทางานของเจาหนาทซงปฏบตงานในพนทปาอนรกษทอยหางไกลความเจรญ โดยกอสรางและ ปรบปรงถนนปาไมเปนทางเขาสานกงานและทางเขาพนทปฏบตงานใหมความสะดวกมากขน สามารถเขาถงพนทปฏบตงานไดอยางรวดเรวทกฤดกาล รวมถงการกอสรางและปรบปรงถนนปาไมเพอการทองเทยวในเขตอทยานแหงชาต การกอสรางถนนปาไมเพอใชเปนแนวเขตปาอนรกษใหชดเจน ตลอดจนการจดทาแหลงนา แนวกนไฟ หรอกจกรรมอน ๆ ทเกยวของ ดงนนจงมความจาเปนตอง จดหาเครองจกรกลมาเพอใชกอสรางและปรบปรงถนนปาไมหรอกจกรรมอน ๆ ดงทกลาวมาแลว

เนองจากเครองจกรกลมราคาแพง เมอลงทนซอเครองจกรกลแลว จาเปนตองใชงานใหคมคา โดยใชงานใหไดงานมากทสด แตเสยคาใชจายใหนอยทสด จนหมดอายการใชงาน การทจะกระทา ดงกลาวได จะตองศกษาความรเกยวกบระบบการทางานทใชในเครองจกรกลงานกอสราง ประเภท ของเครองจกรกลงานกอสรางถนนปาไม แลวจดหาเครองจกรกลใหเหมาะสมกบลกษณะงานทตองการ เมอมเครองจกรกลแลวตองใชงานใหถกวธ มการซอมบารงรกษาแบบปองกนไวกอนและการซอม- บารงรกษาเมอชารด เพอใหเครองจกรกลอยในสภาพดสามารถใชทางานไดตลอดเวลา

สวนพฒนาการวศวกรรมปาไม สานกฟนฟและพฒนาพนทอนรกษ เปนหนวยงานทสนบสนนการพฒนาพนทปาอนรกษ มเครองจกรกลทใชในการกอสรางถนนปาไมจานวนมาก ถงแมวาเครองจกรกลสวนใหญมอายการใชงานประมาณ 25 ปขนไป แตเครองจกรกลดงกลาวสวนใหญยงใชงานได เพราะมการซอมบารงรกษาอยางประหยดตามวงเงนงบประมาณทไดรบ อกทงยงมบคลากรทมความรเกยวกบการซอมบารงรกษาเครองจกรกลมากพอสมควร สามารถวเคราะหหาสาเหตการชารดและสามารถแกไขซอมเครองจกรกลดงกลาวใหใชงานตอไปโดยประหยดและ คมคาได

แนวคดดานการซอมบารงรกษาเครองจกรกล สามารถนาไปประยกตใชกบทกหนวยงาน ทมเครองจกรกลใชงานหรอบคคลทวไปทมรถยนตเปนยานพาหนะใชงาน เพราะทาใหการใช เครองจกรกลหรอยานพาหนะทมอยอยางคมคา คอสามารถใชงานไดอยางมประสทธภาพตลอด-เวลา มอายการใชงานนานและประหยดคาใชจายในการซอมบารงรกษา โดยเฉพาะผทสนใจศกษา

- 206 -

หาความร เกยวกบการซอมบารงรกษา และชอบทาดวยตนเองแลว จะสามารถทางานซอมบารงรกษาระดบพนฐานทคอนขางงายได โดยไมตองพงพาศนยบรการหรออซอม 6.2 ขอเสนอแนะ 1. เนองจากมหลายหนวยงานทมเครองจกรกลใชงาน เจาหนาททดแลรบผดชอบเครองจกรกลอาจมการยายหรอเกษยณอาย เจาหนาททเขามาใหมอาจมประสบการณนอย จงเหนควรเผยแพร

1.1 ความรเกยวกบเครองจกรกลทใชในงานกอสรางถนนปาไม เพอใหสามารถเลอกใชเครองจกรกลใหเหมาะสมกบลกษณะงานทตองการ โดยพจารณาถงความรวดเรวในการทางานและเสยคาใชจายนอยทสด

1.2 ความรเกยวกบระบบตาง ๆทใชงานในเครองจกรกล การซอมบารงรกษา ปญหาขอขด-ของทเกดขน กรณศกษา ใหเจาหนาททเกยวของไดรบทราบเพอใหมการตนตวรจกสงเกตอาการ ผดปกตทเกดขนและใชเปนแนวทางในการตรวจสอบหาสาเหตการชารดของเครองจกรกลทกประเภททชารดในทานองเดยวกน ใหตรงจด พรอมวธแกไขใหเปนปกต เพอใหเครองจกรกลอยในสภาพดพรอมใชงานกอนนาออกไปปฏบตงานสนาม และเพอลดคาใชจายในการซอมแบบลองผดลองถกหรอซอมโดยเปลยนอะไหลทกชนทงระบบ

2. เนองจากเครองจกรกลสวนใหญ มอายการใชงานมานานประมาณ 25 ปขนไป บางคนมสภาพชารดทรดโทรมจากการใชงานมานาน และงบประมาณในการซอมบารงรกษามจากด อกทงเปนเครองจกรกลรนเกา มกจะไมมอะไหลสารองในรานขายอะไหลทอยในทองทปฏบตงานทาใหตองรอรานขายอะไหลสงของจากรานคาในกรงเทพฯ และในอนาคตอนใกลนอาจจะไมมอะไหลขาย หรอมราคาแพงมาก จนทาใหไมสามารถซอได เพราะไมคมคา จงเหนควรใหเจาหนาทผรบผดชอบ วางแผนจดหาเครองจกรกลรนใหมซงมเทคนคใหม ๆ เชน มเครองยนตทนสมยประหยดนามนเชอเพลง แตใหกาลงมากกวาเดม หรอมการซอมบารงรกษาสะดวกและงายกวาเครองจกรกลรนเกา มาใชงานแทน เพอเพมประสทธภาพในการปฏบตงาน

- 207 -

เอกสารอางอง ธระยทธ สวรรณประทป. 2539. เทคนคยานยนต. บรษท เอมแอนดอ จากด , กรงเทพฯ บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด. ____. คมอการบารงรกษารถขดไฮดรอลค 215. บรษท เมโทรแมชน-

เนอร จากด , กรงเทพฯ บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด. ____. คมอการขบและบารงรกษารถขดไฮดรอลค 320C-325C-330C.

บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด , กรงเทพฯ บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด. ____. คมอการบารงรกษาและการหลอลน รถตกลอยาง แคตเตอรพลลาร

รน 920 และ 930. บรษท เมโทรแมชนเนอร จากด , กรงเทพฯ บรษท แมชนเนอรแอนดพารทส จากด. ____. หนงสอคมอการใชและการบารงรกษารถตกหนา-ขดหลง

ลอยาง ยหอ JCB รน 3CX. บรษท แมชนเนอรแอนดพารทส จากด , กรงเทพฯ บรษทหลยส ต. เลยวโนเวนส จากด. ____. คมอการใชรถแทรคเตอรแมสสย-เฟอรกสน รน 165 และ 185. โรงพมพดานสทธาการพมพ , กรงเทพฯ ประณต กลประสตร. 2551. ทฤษฎเครองยนตเบนซน. สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ ประณต กลประสตร. 2544. แทรกเตอร ประสานพงษ หาเรอนชพ. 2546. งานเครองยนตดเซล. บรษท ซเอดยเคชน จากด(มหาชน) , กรงเทพฯ บรษท ตรเพชรอซซเซลส จากด. 2539. คมอการซอมเครองยนตอซซดเซล รน4JA1.บรษท ตรเพชร

อซซเซลส จากด , กรงเทพฯ บรษทซเอดยเคชน จากด. 2524. เทคนครถยนตสาหรบประชาชน. ฝายวารสารและตารา บรษทซเอดยเคชน จากด , กรงเทพฯ มนญ สวรรณรงค. 2530. เทคโนโลยเครองจกรกลหนก “ระบบสงกาลง” . อลลายดพรนเตอร , กรงเทพฯ วศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ. 2550. ความรพนฐานวชาชพวศวกรรมเครองกล.

วศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ , กรงเทพฯ วระศกด กรยวเชยร. 2534. เครองจกรกลงานกอสราง. บรษท ซเอดยเคชน จากด , กรงเทพฯ H. J. Vermillion. ____. Lubrication & Maintenance Guide D6D TRACTORS. Caterpillar Tractor Co.,

USA Caterpillar Tractor Co.. 1981. Service Manual D 6 D Tractor. Caterpillar Tractor Co., USA